เลือกตั้ง62กรุงเทพมหานคร

450 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร 4.3.2 การรกั ษาพน้ื ทแี่ ละการพฒั นากลยทุ ธการเลอื กตง้ั ของเพอ่ื ไทยทา่ มกลางแรงกดดนั ทางโครงสร้างทางการเมืองและความเสียเปรียบในการจัดวางสถาบันของกระบวนการ เลือกต้ัง ในการเลือกต้ังเม่ือ 24 มีนาคม พ.ศ. 2562 ที่ผ่านมา พรรคเพ่ือไทยเป็นพรรคที่วิวัฒนาการมาจาก พรรคไทยรักไทย (พ.ศ. 2541) และพรรคพลังประชาชน (พ.ศ. 2549) และมีความใกล้ชิดกับตระกูลชินวัตร ได้รับเลือกต้ังท้ังหมด 9 คน/9 เขต ในจ�ำนวนทั้งหมด 22 เขต คิดเป็นคะแนนรวม 604,699 คะแนน น้อยลง จากคราวทแ่ี ล้วเมอ่ื ปี 2554 ซึ่งพรรคเพอื่ ไทยส่งผู้สมัครครบ 33 เขต และมีคะแนนรวม 1,246,057 คะแนน เมอ่ื พจิ ารณาในรายละเอยี ดจะพบวา่ คา่ เฉลยี่ ของคะแนนรวมของเพอื่ ไทย ในการเลอื กตงั้ พ.ศ. 2554 อยู่ท่ี 37,759 ขณะที่ในปี 2562 น้ัน ค่าเฉลี่ยของผู้สมัครรายเขตอยู่ท่ี 27,486 คะแนน โดยคะแนนเฉล่ีย ของเพอ่ื ไทยนน้ั ลดลง 10,273 คะแนน ผทู้ ไ่ี ดค้ ะแนนสงู สดุ คอื นาวาอากาศเอก อนดุ ษิ ฐ​์ นาครทรรพ คอื 51,765 คะแนน (สายไหม (13)) มาคราวน้ี 2562 ได้คะแนน 34,679 คะแนน (สายไหม (11)) แมว้ า่ คะแนนรวมของเพอื่ ไทยจะอยทู่ ่ี 604,699 คะแนน และสง่ ผสู้ มคั รเพยี ง 22 เขต ซงึ่ หากพจิ ารณา คะแนนรวมของเพอ่ื ไทยกบั จ�ำนวนผู้มาใชส้ ทิ ธเิ ลือกตั้งในปี พ.ศ. 2562 นจี้ ะพบว่า คะแนนเสยี งของเพอ่ื ไทยน้ัน คดิ เปน็ รอ้ ยละ 18.57 ของผมู้ าใชส้ ทิ ธิ แตก่ ไ็ ดร้ บั ชยั ชนะไปทง้ั หมด 9 เขต/ 9 คน ซงึ่ หากพจิ ารณาแลว้ คะแนนรวม ของเพื่อไทยก็ไม่ได้ห่างจากคะแนนรวมของประชาธิปปัตย์มากนัก คือ129,879 แต่ประชาธิปัตย์ไม่มีผู้แทนเลย แม้แต่หนึง่ คนในกรงุ เทพมหานคร จากสถิติท้ังพรรคเพ่ือไทยและพรรคประชาธิปปัตย์ชี้ให้เห็นว่าท่ามกลางจ�ำนวนผู้ใช้สิทธิเลือกต้ัง ท่ีเพ่ิมข้ึน คะแนนทั้งสองพรรคกลับลดลง ย่อมแปลว่าคะแนนของสองพรรคได้ถูกเฉลี่ยคะแนนไปสู่พรรคอื่น แต่ในกรณีของเพ่ือไทยน้ัน ข้อจ�ำกัดทางโครงสร้างของระบบการเลือกต้ังในครั้งนี้ได้แก่ระบบการเลือกตั้งแบบ จัดสรรปันส่วนผสม มีแนวโน้มที่จะท�ำให้พรรคเพื่อไทยมีจ�ำนวนผู้แทนน้อยลง เม่ือใช้สูตรการค�ำนวนคะแนน ใหมแ่ ละระบบบตั รเลอื กตง้ั ใหม่ (กาเพยี งใบเดยี วแทนการกาสองใบ ตามระบบเกา่ )​ดงั กรณที เี่ คยมกี ารวเิ คราะห์ ผลคะแนนการเลือกตั้งในปี 2554 ด้วยสูตรค�ำนวนของระบบการเลือกตั้งใหม่ จะพบว่า เพื่อไทยจะมีจ�ำนวน สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทั้งประเทศลดลงถึงประมาณ 40 คน (Workpoint News 2561ข) และในกติกาใหม่ ของรฐั ธรรมนญู พ.ศ.​2560 หากเพอ่ื ไทยยงั มจี ำ� นวน ส.ส. เทา่ ๆ เดมิ เพอื่ ไทยอาจจะมี ส.ส. บญั ชรี ายชอื่ ไมเ่ กนิ 5 คน ดังน้ันเพ่ือไทยจะมี “คะแนนเหลือ” ท่ีสามารถเอาไปต้ังพรรคใหม่เพื่อให้มีผลต่อคะแนน สส แบบบัญชี รายช่ือได้ (ไทยพับลิก้า 2561) ด้วยเงื่อนไขน้ีท�ำให้เพ่ือไทยเลือกยุทธศาสตร์ของการเลือกตั้งท่ีไม่ส่งสมาชิก ครบทุกเขต (ทั้งในกรุงเทพมหานคร และ ในพ้ืนที่อื่น) ในกรณีของกรุงเทพมหานคร เพื่อไทยจะส่งเฉพาะเขต ท่ีเคยชนะหรือแพ้อย่างสูสี โดยเปิดโอกาสให้สมาชิกพรรคส่วนหน่ึงออกไปตั้งพรรคใหม่ คือไทยรักษาชาติ และยงั มพี รรคอน่ื ทสี่ มาชกิ พรรคเคยเปน็ สมาชกิ ของพรรคเพอ่ื ไทยเชน่ กนั อาทิ พรรคเพอื่ ชาติ และมกี ารรณรงค์ การเลือกตง้ั ท่ีเป็นอิสระจากพรรคเพื่อไทย (รายละเอียดจะอยใู่ นสว่ นถัดไป)

451 ผลงานของพรรคเพ่ือไทยในรอบนี้ 9 เขตท่ีได้รับชัยชนะจาก 30 เขต (เม่ือเทียบกับปี 2554 ท่ีได้ 10 เขต จา่ ก 33 เขต) จะพบวา่ เปน็ เขตเดมิ ทเ่ี คยชนะมาแลว้ ทงั้ หมด (รกั ษาแชมป)์ 6 เขต คอื เขต 10 ดอนเมอื ง (นายการุณ โหสกุล) เขต 11 สายไหม (น.อ.อนุดิษฐ์ นาครทรรพ) เขต 12 บางเขน (นายอนุสรณ์ ปั้นทอง) เขต 14 บึงกุ่ม คันนายาว (เฉพาะแขวงรามอินทรา) (นายพลภูมิ วิภัติภูมิประเทศ) เขต 16 คลองสามวา (นายจิรายุ หว่ งทรัพย)์ และเขต 18 ลาดกระบงั (นางสาวธีรรัตน์ สำ� เรจ็ วาณิชย์) ขณะท่ีเขตเดิมท่ีเพื่อไทยเคยชนะแล้วแพ้ในรอบน้ี มีท้ังหมด 4 เชตคือ เขต 9 หลักส่ี จตุจักร (ยกเวน้ แขวงจตจุ กั ร และแขวงจอมพล) (นายสรุ ชาติ เทยี นทอง) เขต 1 พระนคร ปอ้ มปราบฯ สมั พนั ธวงศ์ ดสุ ติ (ยกเว้นแขวงถนนนครไชยศรี) (นางสาวลีลาวดี วัชโรบล เดิม เขต 5 ดุสิต ราชเทวี ) เขต 15 มีนบุรี คันนายาว (ยกเวน้ แขวงรามอนิ ทรา) (นายวิชาญ มีนชัยนันต์) และ เขต 17 หนองจอก (นายไพโรจน์ อิสระเสรพี งษ์) สว่ นเขตทไ่ี ดเ้ พม่ิ มาจากครง้ั ทแ่ี ลว้ มี 1 เขต โดยผสู้ มคั รคนเดมิ ทแี่ พใ้ นรอบทแี่ ลว้ คอื เขต 26 บางบอน หนองแขม (เฉพาะแขวงหนองแขม) (นายวัน อยู่บ�ำรงุ ) และเขตใหม่ทช่ี นะในครั้งนี้ โดยผสู้ มคั รหน้าใหม่ มี 2 เขต คือ เขต 5 ดินแดง หว้ ยขวาง (นายประเดมิ ชัย บุญช่วยเหลือ ซ่ึงเป็นอดีตสมาชิกสภากรุงเทพมหานคร เขตห้วยขวางสังกัดพรรคเพื่อไทย) และ เขต 29 ภาษเี จรญิ ตลงิ่ ชนั (ยกเวน้ แขวงตลง่ิ ชนั และแขวงฉมิ พล)ี (นางสภุ าภรณ์ คงวฒุ ปิ ญั ญา ซงึ่ เปน็ อดตี ผสู้ มคั รสมาชกิ สภากรุงเทพมหานคร เขตภาษเี จรญิ และเป็นภรรยาของ นายมานะ คงวฒุ ิปญั ญา อดีตผูส้ มัครเพือ่ ไทย เขต 31 ภาษเี จรญิ บางกอกใหญ่ เมื่อปี 2554) (News24 2560) จากการวิเคราะห์พบวา่ โดยภาพรวม 22 เขตท่ีเพ่อื ไทยสง่ ผสู้ มคั รในกรงุ เทพมหานครนน้ั นอกเหนือ จากทช่ี นะไป 9 เขต ในเขตทเ่ี หลอื 13 เขตทแี่ พ้ เพอื่ ไทยไดค้ ะแนนเปน็ ลำ� ดบั ท่ี 2 เปน็ จำ� นวน 8 เขตไดแ้ ก่ เขต 7 บางซอ่ื ดสุ ติ (เฉพาะแขวงถนนนครไชยศร)ี (ร.ต.อ.วฒั นรกั ษ์ สรุ นาทยทุ ธ)์ เขต 8 ลาดพรา้ ว วงั ทองหลาง (ยกเวน้ แขวงพลับพลา) (ร.ท.หญิงสุณิสา ทิวากรด�ำรง) เขต 9 หลักส่ี จตุจักร (ยกเว้นแขวงจตุจักร และแขวงจอมพล) (นายสุรชาติ เทียนทอง) เขต 13 บางกะปิ วังทองหลาง (เฉพาะแขวงพลับพลา) (นายตรีรัตน์ ศิริจันทโรภาส) เขต 15 มนี บุรี คันนายาว (ยกเวน้ แขวงรามอินทรา) (นายวิชาญ มีนชยั นันต์) เขต 17 หนองจอก (นายไพโรจน์ อสิ ระเสรพี งษ)์ เขต 27 ทววี ฒั นา ตลง่ิ ชนั (เฉพาะแขวงตลงิ่ ชนั และแขวงฉมิ พล)ี หนองแขม (ยกเวน้ แขวงหนองแขม) (พ.ต.ท.วันชยั ฟักเอย้ี ง) เขต 30 บางพลดั บางกอกน้อย (นายพงศ์พนั ธ์ ยอดเมอื งเจริญ) และเป็นล�ำดับที่ 3 จ�ำนวน 5 เขตได้แก่ เขต 1 พระนคร ป้อมปราบฯ สัมพันธวงศ์ ดุสิต (ยกเว้น แขวงถนนนครไชยศรี) (นางสาวลีลาวดี วัชโรบล) เขต 6 พญาไท ราชเทวี จตุจักร (เฉพาะแขวงจตุจักร และแขวงจอมพล) (นายประพนธ์ เนตรรงั ษ)ี เขต 19 สะพานสงู ประเวศ (ยกเวน้ แขวงหนองบอน และแขวงดอกไม)้ (นายวิตต์ ก้องธรนินทร์) เขต 23 จอมทอง ธนบุรี (เฉพาะแขวงดาวคะนอง แขวงบุคคโล และแขวงส�ำเหร่) (นายธวัชชัย ทองสิมา) และเขต 28 บางแค (นายวฒั นา เมอื งสุข)

452 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร เพอ่ื ไทยไมม่ คี ะแนนอยใู่ นลำ� ดบั ที่ 4 และตำ่� กวา่ ลำ� ดบั ท่ี 4 เลย เมอื่ เทยี บกบั ผลงานของพรรคประชาธปิ ตั ย์ แลว้ จะพบวา่ เพอ่ื ไทยนน้ั มผี ลงานในการเลอื กตงั้ ในครงั้ นสี้ งู กวา่ ประชาธปิ ตั ยท์ ค้ั ะแนนรวม จำ� นวนทน่ี งั่ คะแนน รายเขต และ ล�ำดับคะแนนรายเขต ทั้งการสง่ ผู้สมัครไมค่ รบเขต ผลคะแนนรวมก็นอ้ ยลงกวา่ เดิมเป็นอย่างมาก แต่ได้ ส.ส. นอ้ ยกว่าเดิมเพียง 1 คน ในการวิเคราะห์พรรคเพ่ือไทยในรอบนี้ จะขอเน้นไปท่ีการอยู่รอดและรักษาพื้นท่ี รวมท้ังการพัฒนา กลยุทธการเลือกต้ังของเพื่อไทยท่ามกลางแรงกดดันทางโครงสร้างและความเสียเปรียบในการจัดวางสถาบัน ของกระบวนการเลือกต้ัง ใน 3 ประเด็นใหญ่ คือ การจัดองค์กรภายใต้การน�ำใหม่และการพัฒนายุทธศาสตร์ ของพรรคเพอื่ ไทย ความเชอื่ มโยงกบั พรรคไทยรกั ษาชาตแิ ละพรรคอน่ื ๆ ในฐานะการพฒั นากลยทุ ธและยทุ ธศาสตร์ ของการเลือกต้งั และความเกี่ยวเนอื่ งของ พ.ต.ท.ทักษิณ ชนิ วัตร ในการเลือกตงั้ 24 มีนาคม พ.ศ. 2562 4.3.2.1 การจัดองค์กรภายใต้การน�ำใหม่และการพัฒนายุทธศาสตร์ของพรรคเพื่อไทย พรรคเพอ่ื ไทยเปน็ พรรคทไ่ี ดร้ บั ผลกระทบทางการเมอื งมากทส่ี ดุ นบั จากการรฐั ประหารในปี พ.ศ. 2557 เนอื่ งจากในเวลานนั้ พรรคเพอ่ื ไทยเปน็ พรรคแกนนำ� รฐั บาล และมนี างสาวยงิ ลกั ษณ์ ชนิ วตั ร ผสู้ มคั รบญั ชรี ายชอื่ หมายเลข 1 ของพรรค เป็นนายกรฐั มนตรี การท�ำรัฐประหารและการด�ำเนินคดดี ว้ ยคำ� สง่ั ของคณะรัฐประหาร และค�ำพิพากษาต่าง ๆ ส่งผลให้เกิดความเปล่ียนแปลงในสภาพการน�ำภายในพรรค นางสาวย่ิงลักษณ์ซ่ึงถูก ฟอ้ งรอ้ งดำ� เนนิ คดไี ดเ้ ดนิ ทางออกนอกประเทศโดยไมเ่ ขา้ ฟงั คำ� พพิ ากษา สมาชกิ พรรคระดบั ผบู้ รหิ ารและแกนนำ� ถกู ดำ� เนนิ คดี และถกู จำ� กดั สทิ ธกิ ารเดนิ ทางรวมทงั้ การใชจ้ า่ ยเงนิ สว่ นตวั อยา่ งไรกต็ าม การกา้ วเขา้ มามบี ทบาท ในฐานะผู้น�ำพรรคคนใหม่ของ คุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์​อดีตสมาชิกก่อตั้งและกรรมการบริหารของ พรรคไทยรักไทย หลังจากยุติบทบาททางการเมืองเมื่อครั้งการท�ำรัฐประหารในปี พ.ศ. 2549 และถูกตัดสิทธ์ิ ทางการเมือง 5 ปีในฐานะเป็นกรรมการบริหารพรรค ท�ำให้พรรคเพื่อไทยกลับมามีบทบาททางการเมือง อย่างกระตือรือล้นอีกคร้ังหน่ึง คุณหญิงสุดารัตน์ได้เข้ารับต�ำแหน่งประธานยุทธศาสตร์การเลือกต้ังของพรรค มใิ ชต่ ำ� แหนง่ หวั หนา้ พรรคซ่งึ เปน็ ของ พลต�ำรวจเอก วิโรจน์ เปาอินทร์ (จนกระท่ังหลงั การเลือกตง้ั พ.ศ. 2562 ทป่ี ระชมุ พรรคจงึ มมี ตแิ ตง่ ตงั้ นายสมพงษ​์ อมรววิ ฒั น์ สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรของพรรค เขต 5 จงั หวดั เชยี งใหม่ เป็นหัวหน้าพรรค และต่อมาได้เป็นหัวหน้าพรรคฝ่ายค้านในรัฐสภา) นอกจากน้ี คุณหญิงสุดารัตน์ยังได้รับ การเสนอชื่อใหเ้ ปน็ ผสู้ มคั รบญั ชรี ายช่อื อันดับ 2 ของพรรค (รองจาก พล.ต.อ. วโิ รจน์ เปาอินทร์ หวั หน้าพรรค ซึ่งครองอันดับ 1) และเป็นหนึ่งในสามผู้ได้รับการเสนอช่ือชิงต�ำแหน่งนายกรัฐมนตรีของพรรค ร่วมกับ นายชัชชาติ สทิ ธิพนั ธ์ุ และ นายชัยเกษม นติ ิสิริ การเข้ามามบี ทบาทของคณุ หญิงสุดารตั นใ์ นพรรคเพอื่ ไทยนอกจากจะสง่ ผลตอ่ ภาพลกั ษณข์ องพรรค ในระดับประเทศโดยเฉพาะในเรื่องของจุดยืนทางประชาธิปไตยในการตอบโต้กับรัฐบาลของคณะรัฐประหาร ยงั สง่ ผลสำ� คญั ใหก้ บั การเลอื กตงั้ ในเขตกรงุ เทพมหานคร เนอ่ื งจากคณุ หญงิ สดุ ารตั นเ์ ดมิ เปน็ อดตี สมาชกิ สภาผแู้ ทน ราษฎรของพรรคพลงั ธรรมในพนื้ ทยี่ า่ นตะวนั ออกของกรงุ เทพมหานคร เมอ่ื การเลอื กตงั้ ครงั้ ที่ 18 เมอ่ื 22 มนี าคม

453 พ.ศ. 2535 ในสังกดั พรรคพลงั ธรรม (เขต 12 มีนบรุ ี, บางเขน, หนองจอก, ดอนเมอื ง ยกเว้นแขวงทงุ่ สองหอ้ ง) และหลงั จากนนั้ กเ็ ปน็ ส.ส. ผกู ขาดของเขต 7 (บางกะปิ บงึ กมุ่ ) สงั กดั พรรคพลงั ธรรมมาโดยตลอด (รวมทงั้ หมด 4 สมัย รวมเขต 12 เมือ่ ครั้ง พ.ศ.​2535) รวมท้ังเป็นโฆษกพรรคพลงั ธรรม และ ตอ่ มาเป็นเลขาธิการพรรคพลัง ธรรม เมื่อพ.ศ. 2537 และยงั ครองตำ� แหน่งสมาชิกคนเดยี วท่เี หลือของพรรคพลงั ธรรมในการเลือกต้ังครั้งท่ี 21 เม่ือ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539 ซึ่งเป็นคร้ังที่พรรคประชาธิปัตย์ กุมชัยชนะในกรุงเทพมหานครไว้ 29 ที่น่ัง (ประชากรไทย 4 ทนี่ งั่ ความหวงั ใหม่ 2 ทนี่ งั่ และ ชาตพิ ฒั นา 1 ทน่ี ง่ั ) และในยคุ ท่ี พ.ต.ท.ทกั ษณิ ชนิ วตั ร เขา้ รบั ต�ำแหน่งหวั หน้าพรรคพลงั ธรรม ในปี พ.ศ. 2537 คณุ หญิงสุดารัตนก์ ็ยงั รบั ต�ำแหนง่ เลขาธิการพรรคพลงั ธรรม ต่อมาคุณหญิงสุดารัตน์เข้าร่วมกับ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตรก่อตั้งพรรคไทยรักไทย เม่ือปี 2541 และไดล้ งสมคั รผวู้ า่ ราชการกรงุ เทพมหานคร ในนามพรรคไทยรกั ไทย ในการเลอื กตง้ั ครงั้ ท่ี 6 เมอื่ 23 กรกฎาคม 2543 โดยได้รับคะแนนเป็นล�ำดับ 2 (521,184 คะแนน คิดเป็น ร้อยละ 23.52) ขณะท่ีผู้ชนะในคร้ังน้ันคือ นายสมคั ร สนุ ทรเวช อดตี หวั หนา้ พรรคประชากรไทย (คแู่ ขง่ เดมิ ของ พรรคพลงั ธรรม) ซง่ึ ไดค้ ะแนน 1,016,096 คะแนน คิดเป็น ร้อยละ 45.85 และหลังจากน้ันคุณหญิงสุดารัตน์ก็เป็นผู้สมัครของพรรคในระดับบัญชีรายช่ือ มาโดยตลอดจนกระทัง่ พรรคไทยรกั ไทยถกู ยุบเม่อื พ.ศ. 2550 การเขา้ มามบี ทบาททางการเมอื งของคณุ หญงิ สดุ ารตั นใ์ นรอบนมี้ สี ว่ นสำ� คญั ในการกำ� หนดยทุ ธศาสตร์ ของพรรคเพ่ือไทยในกรุงเทพมหานคร โดยเฉพาะกับเครือข่ายของคุณหญิงสุดารัตน์ในพื้นท่ีฝั่งตะวันออก และภาคเหนือของกรุงเทพมหานคร ซึ่งเป็นพื้นที่เดิมของพลังธรรมและพื้นที่ท่ีคุณหญิงสุดารัตน์มีเครือข่าย นักการเมืองในพ้ืนที่อยู่เดิมและยังคงครองพื้นท่ีอย่างเหนียวแน่นแม้กระท่ังในการเลือกต้ังคร้ังที่แล้ว เมื่อพ.ศ. 2554 ซ่ึงประชาธิปัตย์ได้ชัยชนะถึง 23 ท่ีน่ัง และเพ่ือไทยได้ 10 ที่นั่ง (พรรคเพื่อไทยได้เฉพาะส่วน ฝง่ั ตะวนั ออกและเหนอื ของกรงุ เทพมหานคร ยกเวน้ เขตดสุ ติ ราชเทว)ี อาทิ นาวาอากาศเอก อนดุ ษิ ฐ์ นาครทรรพ ในเขตสายไหม (11) ส่วนนกั การเมอื งหน้าใหมอ่ ยา่ งนายตรีรัตน์ ศริ ิจันทโรภาส เขตบางกะปิ วังทองหลาง (13) ซ่ึงแม้ไม่ได้รับชัยชนะแต่ก็มีคะแนนสูง โดยส่วนใหญ่คะแนนมาเป็นอันดับที่ 2 ในพ้ืนท่ี นอกจากนี้ การอธิบาย เครือข่ายของคุณหญิงสุดารัตน์อาจจะต้องเข้าใจว่าการท�ำงานพ้ืนท่ีนั้นจะต้องมีเครือข่ายนักการเมืองท้องถิ่น ในระดับชุมชน สมาชิกสภาเขต สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในพ้ืนท่ี รวมทั้งการเลื่อนล�ำดับข้ึนมาจากระดับ สภาเขต สภากรงุ เทพมหานคร และสภาผู้แทนราษฎร การเข้ามามีบทบาทของคุณหญิงสุดารัตน์ในพรรคเพื่อไทย มิได้มีแต่ด้านท่ีสนับสนุนเท่านั้น แต่ยังมี กระแสข่าวในส่วนของความขัดแย้งในพรรคเพื่อไทยเอง อาทิ ข่าวลือที่ว่าคุณหญิงสุดารัตน์ไม่ได้รับต�ำแหน่ง หวั หนา้ พรรคจะพิจารณายา้ ยพรรค (ประชาไท 2561ก) กระแสขา่ วลอื เรอ่ื ง ส.ส. ย้ายพรรคเพราะเกิดความขัด แย้งกบั คุณหญิงสดุ ารตั น์ และแกนน�ำในพรรคบางคนไมย่ อมรับคณุ หญงิ สุดารตั น์ และพรอ้ มจะลาออก (Work- point News 2561ค) หรอื กระแสขา่ วลอื วา่ นางเยาวภา วงศส์ วสั ด์ิ ไมส่ นบั สนนุ คณุ หญงิ สดุ ารตั น์ ขน้ึ เปน็ หวั หนา้ พรรค รวมถึงการขอตำ� เเหนง่ ประธานทปี่ รึกษาพรรคก็ไดร้ บั การปฏเิ สธ (สายล่อฟ้า 2561) หรือ กระแสข่าวลือ เร่อื งความไม่ลงลอยของ ร.ต.อ.เฉลมิ อย่บู �ำรงุ กับคณุ หญงิ สดุ ารตั น์ (Bright Today 2561)

454 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร นอกจากนี้แล้ว พรรคเพ่ือไทยยังมีการน�ำเสนอชื่อของ ดร.ชัชชาติ สิทธิพันธุ์ อดีตรัฐมนตรีว่าการ กระทรวงคมนาคม สมยั นายกยง่ิ ลกั ษณ์ ชนิ วตั ร เปน็ หนง่ึ ในสามแคนดเิ ดตนายกรฐั มนตรขี องพรรค ซงึ่ ดร.ชชั ชาติ นนั้ เป็นนักการเมืองที่เปน็ ท่นี ยิ มในหมู่คนจำ� นวนมากโดยเฉพาะคนรนุ่ ใหม่ ในครง้ั น้ี ดร.ชัชชาติมบี ทบาทสำ� คญั ในการนำ� เสนอนโยบายเศรษฐกจิ และการพฒั นาเมอื งโดยเฉพาะ การพฒั นากรงุ เทพมหานครของพรรคเพอื่ ไทย ให้กบั ประชาชนในเขตกรงุ เทพมหานคร และในส่วนอืน่ ของประเทศ ชัชชาติ สิทธพิ นั ธุ์ คณุ หญงิ สุดารตั น์ เกยุราพนั ธ์ุ และชยั เกษม นิตสิ ริ ิ (จากซ้ายไปขวา) สามแคนดิเดตนายก รฐั มนตรีของพรรคเพื่อไทย ทมี่ า: New18 (2562ข)

455 นาวาอากาศเอกอนดุ ิษฐ์ นาครทรรพ (ผู้สมัคร ส.ส. เขตสายไหม พรรคเพ่อื ไทย ผไู้ ด้รับเลือกตั้ง และได้คะแนนเสยี งสงู ทีส่ ุดของพรรคในรอบน้)ี ลงพืน้ ทีห่ าเสียงรว่ มกับนายชัชชาติ สทิ ธิพนั ธ์ุ ทม่ี าของภาพ: Newsringside (2562) คณุ หญงิ สดุ ารัตน์ เกยุราพนั ธุพ์ รอ้ มดว้ ยนายตรรี ตั น์ ศิรจิ นั ทโรภาส หาเสียงโคง้ สุดท้ายท่ลี าดพรา้ ว ทมี่ า: ตรีรตั น์ ศริ จิ ันทโรภาส (2562)

456 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร อย่างไรก็ตามแม้ว่าพรรคเพื่อไทยเองจะมีจุดยืนทางการเมืองท่ีต่างจากระบอบ คสช. และพรรค พลังประชารัฐที่มีความเช่ือมโยงกับรัฐบาล คสช. อย่างแนบแน่น แต่ก็มีกรณีท่ีอดีตสมาชิกของพรรคเพื่อไทย ซงึ่ เคยมตี ำ� แหนง่ ทางการเมอื งในระดบั ตา่ ง ๆ ยา้ ยไปสงั กดั พรรคพลงั ประชารฐั และ พรรคอนื่ ๆ (ภมู ใิ จไทย) ดว้ ย โดยในรอบนี้ สมาชิกพรรคท่ีย้ายไปสังกัดพรรคอ่ืน ได้รับเลือกต้ังเข้ามา 2 คน คือ นายศิริพงษ์ รัสมี ได้รบั ชัยชนะในเขตหนองจอก และ นายประสิทธ์ิ มะหะมัด ไดร้ ับชัยชนะในเขตสะพานสงู (ทั้งสองคนเปน็ อดตี สมาชิกสภาทอ้ งถิน่ คอื สภาเขต และ สภากรงุ เทพมหานคร ตามลำ� ดบั ) ตาราง 4.40 รายละเอียดของสมาชิกพรรคเพื่อไทยท่ีย้ายไปสังกัดพรรคอ่ืน(ที่ไม่ใช่ไทยรักษาชาติ) ในการเลอื กตง้ั 24 มนี าคม พ.ศ. 2562 ชื่อ ต�ำแหน่งที่เคยเป็น พรรคทีย่ า้ ยไปสังกัด เขตทล่ี งในปี 2562 ผล นางสาวอรพนิ ทร์ - ประธานสภาเขตดินแดง พลังประชารัฐ เขต 5 ดินแดง ห้วยขวาง แพ้ เพชรทัต ชนะ นายศิรพิ งษ์ รสั มี - ส.ข. เขตหนองจอก พลงั ประชารฐั เขต 17 หนองจอก แพ้ นายวิสตู ร - ประธานสภาเขต พลังประชารฐั เขต 18 หนองจอก ชนะ สำ� เรจ็ วาณชิ ย์ หนองจอก พลังประชารัฐ นายประสิทธ์ิ ส.ก. เขตลาดกระบงั เขต 19 สะพานสูง ประเวศ แพ้ มะหะหมัด (ยกเวน้ แขวงหนองบอน ส.ก. สะพานสูง และแขวงดอกไม)้ เขต 23 จอมทอง ธนบรุ ี นายสวุ ฒั น์ ม่วงสริ ิ - ส.ส. เขตจอมทอง ภูมใิ จไทย (เฉพาะแขวงดาวคะนอง พรรคไทยรักไทย ปี 2548 แขวงบคุ คโล และแขวง ส�ำเหร)่ - ผ้สู มคั ร ส.ส. เขตธนบรุ ี คลองสาน บางกอกใหญ่ จอมทอง พรรคพลงั ประชาชน ปี 2550 แตไ่ มไ่ ด้ รบั เลอื ก - ผูส้ มัคร ส.ส. เขตจอมทอง ธนบรุ ี (เฉพาะแขวง ดาวคะนอง) พรรคเพ่ือไทย ปี 2554 แตไ่ ม่ไดร้ บั เลือก

457 4.3.2.2 พรรค(เพ่ือ)ไทยรักษาชาติ?: ความสัมพันธ์ทางยุทธศาสตร์การเลือกต้ังระหว่าง พรรคเพ่ือไทยกับพรรคไทยรักษาชาติ และการสิ้นสุดของพรรคไทยรักษาชาติ เนอื่ งจากขอ้ จำ� กดั ของระบบเลอื กตงั้ ในครงั้ นท้ี ม่ี กี ารคาดการณก์ นั วา่ พรรคเพอื่ ไทยจะไดค้ ะแนนเสยี ง น้อยลงจากการค�ำนวน ส.ส.บัญชีรายช่ือ ดังน้ันสิ่งที่เห็นก็คือการท่ีพรรคเพื่อไทยไม่ส่งผู้สมัครลงครบทุกเขต ในประเทศ และ ในเขตกรุงเทพมหานครเอง ปล่อยให้สมาชิกพรรคบางกลุ่มออกไปต้ังพรรคการเมืองใหม่ คอื พรรคไทยรกั ษาชาติ (แตเ่ ดมิ พรรคไทยรกั ษาชาติ กอ่ ตงั้ ขน้ึ ในปี พ.ศ.​2552 ในชอ่ื พรรครฐั ไทย ตอ่ มาพรรครฐั ไทย เปลี่ยนช่ือเป็นพรรคไทยรวมพลังในปี พ.ศ.​2553 และเป็นช่ือไทยรักษาชาติ พร้อมกับภาพเครื่องหมายพรรค และสถานท่ีต้ังส�ำนักงานใหญ่ของพรรค เมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2561 ในปี พ.ศ. 2561) และมีการตั้ง หัวหน้าพรรค เลขาธิการพรรคคนใหม่ และคณะกรรมการบริหารพรรคทีมใหม่ (Wutt T., 2562) โดยมี รท.ปรชี าพล พงษพ์ านชิ เปน็ หวั หนา้ พรรค รท.ปรชี าพล เปน็ บตุ รชายของ นายเสรมิ ศกั ดิ์ พงษพ์ านชิ นกั การเมอื ง อาวโุ สของพรรคไทยรกั ไทยและพรรคเพอ่ื ไทย กบั นางระเบยี บรตั น์ พงษพ์ านชิ อดตี วฒุ สิ มาชกิ จงั หวดั ขอนแกน่ ร.ท.ปรชี าพล ยงั เปน็ อดตี สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรจงั หวดั ขอนแกน่ เขต 2 พรรคพลงั ประชาชน ในปี พ.ศ. 2550 มาจนถงึ พรรคเพอ่ื ไทย รวมกนั 3 สมยั นอกจากนนั้ ยงั ตง้ั นายมติ ติ ตยิ ะไพรชั เปน็ เลขาธกิ ารพรรค โดยนายมติ ติ บุตรชาย นายยงยทุ ธ ตยิ ะไพรัช อดตี สมาชกิ พรรคไทยรกั ไทยและพลังประชาชน โดยภาพรวมแลว้ สมาชกิ พรรคไทยรกั ษาชาตปิ ระกอบดว้ ย กลมุ่ หลกั ๆ 4 กลมุ่ ภายใตส้ โลแกนพรรค “โลกกา้ วไกล ไทยตอ้ งกา้ วทนั ” ไดแ้ ก่ 1. สาย “ประชาธิปไตย” กลุ่มนี้ประกอบด้วยแกนน�ำหลักคือ อดีตนักการเมืองของไทยรักไทย พลังประชาชน และ เพ่อื ไทย ที่เช่ือมโยงกบั ขบวนการเรียกร้องประชาธปิ ไตย อาทิ นายจาตุรนต์ ฉายแสง (ในฐานะประธานคณะกรรมการยุทธศาสตร์พรรคไทยรักษาชาติ) นายสุธรรม แสงประทุม นายเรืองไกร ลีกิจวัฒนะ และ อดีตสมาชิกแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการ แห่งชาติ (นปช.) อาทิ นายณัฐวุฒิ ไสยเก้ือ (ประธานยุทธศาสตร์เลือกต้ังพรรคไทยรักษาชาติ) นายวรี ะกานต์ มสุ กิ พงศ์ นายกอ่ แกว้ พกิ ลุ ทอง นายแพทยเ์ หวง โตจริ าการ นายวภิ แู ถลง พฒั นภมู ไิ ท และ นายพายพั ป้ันเกตุ 2. สายเศรษฐกจิ ประกอบดว้ ยอดตี นกั การเมอื งทมี่ คี วามเชยี่ วชาญดา้ นเศรษฐกจิ จากไทยรกั ไทย พลงั ประชาชน และเพอ่ื ไทย อาทิ นายพชิ ยั นรพิ ทะพนั ธ์ุ นายสชุ าติ ธาดาธำ� รงเวช นายประภสั ร์ จงสงวน 3. สายนกั การเมอื งเกา่ และทมี งานของพรรคไทยรกั ไทย พลงั ประชาชน และ เพอ่ื ไทย นอกจากจะมกี ลมุ่ นกั การเมอื งสองกลมุ่ ทมี่ คี วามโดดเดน่ ในพรรคไทยรกั ษาชาติ คอื กลมุ่ นกั การเมอื งสายประชาธปิ ไตย และ สายเศรษฐกจิ ยงั มกี ลมุ่ สมาชกิ พรรคทมี่ จี ำ� นวนมากหากพจิ ารณาจากตำ� แหนง่ ส.ส. บญั ชรี ายชอ่ื ก็คือบรรดานักการเมืองเก่าจาก พรรคไทยรักไทย พรรคพลังประชาชน และ พรรคเพื่อไทย ท้ังในส่วนที่เป็นกรรมการบริหารพรรค นักการเมืองอาวุโส อดีตนักการเมืองในพ้ืนท่ี (ทั้งท่ี ชนะหรือไม่ชนะ) และบุคคลท่ีมีความใกล้ชิดกับตระกูลชินวัตร อาทิ นางพวงเพ็ชร ชุนละเอียด

458 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร นายเจรญิ จรรยโ์ กมล นางสาวสณุ ยี ์ เหลอื งวจิ ติ ร นางสาวกฤษณา สหี ลกั ษณ์ นายพงศกร อรรณนพพร นายพฤฒิชัย วริ ยิ ะโรจน์ นายเชดิ ชัย ตนั ตศิ ริ ินทร์ นายนคิ ม ไวยรชั พานชิ พลตรี ศรชยั มนตรวิ ัต พนั ตำ� รวจโท ปยิ วิชญ์ วงศ์สวสั ด์ิ นายวมิ รุง่ วฒั นจนิ ดา และ นายพชิ ติ ช่นื บาน เป็นตน้ 4. สายคนรนุ่ ใหม่ ทเ่ี ชอ่ื มโยงกบั พรรคไทยรกั ไทย พรรคพลงั ประชาชน และ พรรคเพอื่ ไทย ทเ่ี คยเปน็ อดีตสมาชิกพรรคฯ ที่ยังมีอายุน้อย หรือเป็นส่วนหนึ่งของเครือข่ายหรือตระกูลนักการเมือง ท่ีเชื่อมโยงกับพรรคทั้งสามรวมท้ังตระกูลชินวัตร ได้แก่ รท.ปรีชา พงษ์พานิช นายฤภพ ชินวัตร นายมิตติ ติยะไพรัช นางสาวขัตติยา สวัสดิผล นายคณาพจน์ โจมฤทธ์ิ นางสาวอนุตตมา อมรววิ ฒั น์ นายตน้ ณ ระนอง นางสาวชยกิ า วงศน์ ภาจนั ทร์ นายพชร ธรรมมล (ฟลคุ เดอะสตาร)์ และ นายพงศ์เกษม สัตยาประเสริฐ เปน็ ตน้ (พรรคไทยรักษาชาติ, 2562) พรรคไทยรกั ษาชาตสิ ่งผู้สมัครท้งั ประเทศจำ� นวน 174 เขต จาก 350 เขตและมักจะไมส่ ง่ ทับกับพื้นที่ ของพรรคเพื่อไทย (ซ่ึงส่ง 250 เขต) เว้นแต่ในบางพื้นที่เท่านั้น คือ มีพ้ืนท่ีซ้อนกันเพียง 74 เขต โดยการส่ง พื้นที่ทับกันมีท้ังเงื่อนไขของการที่คะแนนเพ่ือไทยในพ้ืนท่ีมีมากจนสามารถแบ่งมาได้ เช่นในกรณีของอุดรธานี หรือในบางกรณีท่ีคะแนนของเพ่ือไทยในเขตน้ันอาจจะไม่สูงพอที่จะได้รับชัยชนะ และมีผู้สมัครท่ีมีความพร้อม มากกวา่ หนงึ่ คน เชน่ บางแค โดยไทยรกั ษาชาตจิ ะสง่ ผสู้ มคั รเพม่ิ /ซอ้ นในวนั สดุ ทา้ ยของการรบั สมคั ร (สง่ รอบแรก 122 และวันสุดทา้ ย 52 คน) พรรคไทยรักษาชาติได้รับความสนใจเป็นพิเศษในช่วงท่ีพรรคฯ ได้ย่ืนพระนามอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี เป็นผู้ที่จะเสนอเป็นนายกรัฐมนตรีในนามของพรรคฯ ในวันที่ 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562 ในเวลา 9.15 น. ตอ่ มาในเวลา 13.30 น. นายไพบลู ย์ นติ ติ ะวนั หวั หนา้ พรรคประชาชนปฎริ ปู ไดเ้ ขา้ ยนื่ หนงั สอื ต่อประธาน คณะกรรมการการเลือกต้ัง (กกต.) เร่ืองขอให้คณะกรรมการการเลือกตั้งพิจารณาและวินิจฉัย การกระท�ำของพรรคไทยรักษาชาติ วา่ เข้าข่ายขัดตอ่ ระเบยี บคณะกรรมการการเลือกตั้งว่า ด้วยวิธีการหาเสยี ง และลักษณะต้องหา้ ม ในการหาเสยี งเลอื กต้งั สมาชกิ สภาผ้แู ทนราษฎร พ.ศ. 2561 หมวด 4 ลกั ษณะต้องหา้ ม ในการหาเสียงเลือกต้ัง ข้อ 17 และในเวลา 22.44 น. มีการถ่ายทอดพระบรมราชโองการประกาศ สถาบัน พระมหากษัตริยต์ ามรฐั ธรรมนูญแหง่ ราชอาณาจักรไทย สรปุ ความไดว้ า่ พระบรมราชวงศ์ทุกพระองค์ ด�ำรงอยู่ เหนอื การเมอื ง และความเปน็ กลางทางการเมอื ง ไมส่ ามารถดำ� รงตำ� แหนง่ ใด ๆ ในทางการเมอื งได้ เพราะจะเปน็ การขัดกับเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ และประเพณีการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ ทรงเปน็ ประมุข (เดลนิ ิวส,์ 2562ช) ในวันท่ี 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562 เวลา 12.50 น. พรรคไทยรักษาชาติออกแถลงการณ์ ขอน้อมรับ พระราชโองการไว้ด้วยความจงรักภักดีต่อพระเจ้าอยู่หัวและพระราชวงศ์ทุกพระองค์ โดยพรรคไทยรักษาชาติ จะขอทำ� หนา้ ทต่ี ามระเบยี บของคณะกรรมการการเลอื กตง้ั กฎหมายการเลอื กตง้ั รฐั ธรรมนญู ดว้ ยความเคารพ ในขนบธรรมเนียมราชประเพณี และวันท่ี 11 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562 คณะกรรมการการเลือกตั้งแจ้งรายชื่อ

459 ผู้สมัคร พรรคการเมืองท่ีจะเสนอให้สภาผู้แทนราษฎร เพ่ือพิจารณาแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรี 45 พรรค แต่ปรากฎว่าไม่มใี นสว่ นของพรรคไทยรกั ษาชาติแตอ่ ย่างใด (เพิ่งอา้ ง) จากนน้ั ในวันที่ 12 กุมภาพนั ธ์ พ.ศ. 2562 คณะกรรมการการเลอื กตง้ั (กกต.) ไดม้ ีการประชมุ หารือ ในเรอื่ งคำ� รอ้ งของการยบุ พรรคไทยรกั ษาชาติ และ ในวนั ท่ี 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562 ไดย้ ืน่ คำ� รอ้ งต่อตลุ าการ ศาลรฐั ธรรมนญู ใหพ้ จิ ารณายบุ พรรคไทยรกั ษาชาติ เนอ่ื งจากไดก้ ระทำ� ทอ่ี าจเปน็ ปฏปิ กั ษต์ อ่ การปกครองในระบอบ ประชาธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษตั รยิ ท์ รงเปน็ ประมขุ โดยไดเ้ สนอพระนามทลู กระหมอ่ มหญงิ อบุ ลรตั นราชกญั ญา สริ วิ ฒั นาพรรณวดี เปน็ นายกรฐั มนตรใี นบญั ชขี องพรรค และวนั ที่ 14 กมุ ภาพนั ธ์ พ.ศ. 2562 ทป่ี ระชมุ ตลุ าการ ศาลรัฐธรรมนูญมีมติเอกฉันท์รับค�ำร้องพิจารณาวินิจฉัยยุบพรรคไทยรักษาชาติ (ทษช.) ของคณะกรรมการ การเลอื กต้งั (กกต.) (Workpoint News, 2562ก และ เดลินวิ ส,์ 2562ฎ) ต่อมาในวนั พฤหสั บดที ่ี 7 มนี าคม พ.ศ. 2562 ตุลาการศาลรัฐธรรมนญู มมี ติเปน็ เอกฉนั ทใ์ ห้ยุบพรรค ไทยรักษาชาติพร้อมตัดสิทธ์ิกรรมการบริหารพรรคห้ามลงสมัครรับเลือกตั้ง จดทะเบียนจัดต้ังพรรคใหม่ หรอื เปน็ กรรมการบรหิ ารพรรคการเมอื งเปน็ เวลา 10 ปี (Workpoint News, 2562ข) ทง้ั น้ี การยบุ พรรคไทยรกั ษาชาติ ท�ำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงคร้ังส�ำคัญในการเลือกต้ังในคร้ังน้ี เพราะคะแนนของไทยรักษาชาติ (ซ่ึงอาจรวม ไปถงึ คะแนนของเพอื่ ไทยในพ้ืนท่ที ่ไี ม่มีตัวแทนเพื่อไทยลงสมัคร มแี ต่ไทยรักษาชาต)ิ ย่อมจะตอ้ งถูกกระจายไป ในพรรคอนื่ ๆ โดยเฉพาะพรรคการเมอื งทมี่ ีแนวทางใกลเ้ คียงกันซ่ึงเปน็ พรรคการเมอื งทีม่ ีจดุ ยนื ตอ่ ต้านระบอบ คสช. และ ไม่เอาพรรคประชาธปิ ตั ย์ ร.ท.ปรชี าพล พงษ์พานชิ หวั หน้าพรรคไทยรกั ษาชาติ แสดงเอกสารของทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนฯ มหิดล ในฐานะบัญชีรายช่อื นายกรฐั มนตรขี องพรรค ที่มา: บบี ซี ีไทย (2562ค)

460 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร จากการศกึ ษากจิ กรรมทางการเมอื งของพรรคไทยรกั ษาชาตใิ นการเลอื กตงั้ ทว่ั ไปเขตกรงุ เทพมหานคร พบว่า พรรคไทยรักษาชาติส่งผู้สมัครในกรุงเทพมหานคร 10 เขต โดยมีพื้นท่ีซ�้ำกับพรรคเพ่ือไทย 2 เขต คือ สายไหม (11) ซึ่งและ บางแค (28) และในเมอ่ื พรรคไทยรักษาชาติ ถกู ยบุ ก็ไมม่ ีผลตอ่ คะแนนเพอ่ื ไทยในเขตน้ัน นอกจากนน้ั จะพบวา่ ในกรณขี องพน้ื ทกี่ รงุ เทพมหานคร ผสู้ มคั รของไทยรกั ษาชาตบิ างรายเปน็ ผสู้ มคั รเดมิ ของเพอ่ื ไทยในเขตทเี่ พอื่ ไทยแพใ้ นการเลอื กตงั้ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2554 และยา้ ยมาลงในนามพรรคไทยรกั ษาชาติ โดยกรณที ย่ี า้ ยมาลงไทยรกั ษาชาตจิ ะพบวา่ เปน็ พน้ื ทที่ เี่ พอื่ ไทยแพป้ ระชาธปิ ตั ย์ ไดแ้ ก่ หมอ่ มหลวงณฎั ฐพล เทวกลุ (เขต 2 ปทมุ วนั บางรกั สาทร) ทเ่ี มอ่ื พ.ศ. 2554 ไดค้ ะแนนในเขตนไ้ี ป 26,956 คะแนน แพใ้ ห้ นางสาวอรอนงค์ กาญจนชศู กั ด์ิ จากประชาธปิ ตั ยท์ ไ่ี ดค้ ะแนน 52,178 คะแนน นาย นายพงษพ์ สิ ทุ ธ์ิ จนิ ตโสภณ (เขต 3 บางคอแหลม ยานนาวา) ท่ีเมื่อ พ.ศ. 2554 ได้คะแนนในเขตนี้ไป 29,976 คะแนน แพ้ให้ หม่อมหลวงอภิมงคล โสณกุล จากประชาธิปัตย์ที่ได้ 47,982 และ นางสาวนพสรัญ วรรณศิริกุล (เขต 24 ราษฎร์บูรณะ ทุ่งครุ) ที่เมอ่ื พ.ศ. 2554 ได้ 45,092 แพ้ให้ นายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ จากประชาธปิ ัตย์ ทไ่ี ด้ 46,910 คะแนน ยงั มกี รณขี อง นางสาว กมลพฒั น์ ปงุ บางกระดี่ (เขต 25 บางขนุ เทยี น) ทเี่ ปน็ ภรรยาของนายพพิ ฒั นช์ ยั ไพบูลย์ อดีตผู้สมัครของเพื่อไทยในรอบท่ีแล้ว ที่ได้คะแนน 33,475 คะแนน แพ้ให้ นายสากล ม่วงศิริ จากพรรคประชาธปิ ตั ย์ทไ่ี ด้ 38,137 คะแนน ส�ำหรับผู้สมัครที่เหลือของพรรคไทยรักษาชาติในกรุงเทพมหานคร ส่วนมากจะเป็นอดีตสมาชิก พรรคเพื่อไทยมาก่อน อาทิ นายนวธันย์ ธวัชวงศ์เดชากุล ผู้สมัครเขต 4 คลองเตย วัฒนา ดร.ขัตติยดา ไชยโย ผู้สมัครเขต 11 สายไหม นายธกร เลาหพงศ์ชนะ ผู้สมัครเขต 20 สวนหลวง ประเวศ (เฉพาะแขวงหนอง บอน และแขวงดอกไม้) นายกวีวงศ์ อยู่วิจิตร ผู้สมัครเขต 21 บางนา พระโขนง (อดีตประธานสภาเขตบางนา) นายศุรทุ เกษมณภี รู เดช ผสู้ มัครเขต 28 บางแค เวน้ แต่ นางสาวสราริน ชาลีวรรณ (จงสงวน) ผูส้ มัครเขต 22 คลองสาน บางกอกใหญ่ ธนบรุ ี (ยกเวน้ แขวงดาวคะนอง แขวงบคุ คโล และแขวงสำ� เหร)่ ทไ่ี มเ่ คยเปน็ สมาชกิ เพอ่ื ไทย มาก่อน แต่เป็นญาติกับประภัสสร์ จงสงวน แกนน�ำพรรคไทยรักษาชาติและอดีตผู้สมัครผู้ว่ากรุงเทพมหานคร พรรคพลังประชาชนในปี พ.ศ.2​ 551

461 ตาราง 4.41 ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งผสู้ มคั รเพอื่ ไทยกบั ไทยรกั ษาชาติ ในการเลอื กตงั้ ทวั่ ไปเขตกรงุ เทพมหานคร วนั ท่ี 24 มีนาคม พ.ศ. 2562 เขต พื้นท่ี พรรคเพอ่ื ไทย พรรคไทย ค�ำอธบิ ายเพ่ิมเตมิ รกั ษาชาติ - ลีลาวดเี คยไดเ้ ป็น ส.ส. เขต 5 ดสุ ติ ราชเทวี 1 พระนคร ลลี าวดี วัชโรบล - พรรคเพอื่ ไทย ในการเลือกต้งั พ.ศ. 2554 ปอ้ มปราบศตั รูพ่าย สมั พันธวงศ์ ดสุ ติ ณฏั ฐพล เทวกุล - ณัฏฐพลเคยเปน็ ผ้สู มัคร ส.ส. เขต 2 ปทุมวัน (ยกเวน้ แขวงถนน บางรกั สาทร พรรคเพ่อื ไทย ในการเลือกตงั้ นครไชยศรี) พ.ศ. 2554 แตไ่ ม่ได้รับเลือกตั้ง - พงษพ์ สิ ทุ ธ์ิเคยไดเ้ ป็น ส.ส. เขต 8 2 ปทมุ วัน บางรกั - บางคอแหลม พรรคไทยรักไทย ในการเลือกตง้ั สาทร พ.ศ. 2548 - เคยลงสมคั ร ส.ส. เขต 2 สาทร บางคอแหลม 3 บางคอแหลม - พงษ์พิสทุ ธ์ิ จติ ร ยานนาวา คลองเตย วฒั นา พรรคพลงั ประชาชน ยานนาวา โสภณ ในการเลือกต้ัง พ.ศ. 2550 แตไ่ มไ่ ดร้ ับเลอื กต้งั - สมัคร ส.ส. เขต 3 บางคอแหลม ยานนาวา พรรคเพอ่ื ไทย การเลือกต้ัง พ.ศ. 2554 แต่ไม่ไดร้ ับเลอื กต้งั 4 คลองเตย วฒั นา - นวธันย์ ธวชั วงศ์ - นวธนั ย์เคยเปน็ สมาชิกพรรคเพอื่ ไทย เดชากุล - ประเดิมชัยเคยเป็น ส.ก.เขตห้วยขวาง 5 ดนิ แดง ห้วยขวาง ประเดิมชัย - พรรคเพื่อไทย บญุ ชว่ ยเหลือ - ประพนธเ์ คยเป็นรองประธานสภา กรุงเทพมหานคร และ ส.ก. เขตจตุจกั ร 6 พญาไท ราชเทวี ประพนธ์ เนตรรังษี - พรรคเพอ่ื ไทย จตจุ ักร (เฉพาะแขวง - วฒั นรกั ษเ์ คยเปน็ ผสู้ มัคร ส.ส. เขตบางซื่อ จตจุ กั รและจอมพล) พรรคเพื่อไทย ในการเลือกตงั้ พ.ศ. 2557 แต่การเลือกตัง้ ครั้งน้ันเปน็ การเลอื กตงั้ 7 บางซอื่ ดุสติ (เฉพาะ วัฒนรกั ษ์ - ทีไ่ ม่ชอบดว้ ยรฐั ธรรมนูญ แขวงถนน สรุ นาทยุทธ์ นครไชยศร)ี

462 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร เขต พ้ืนท่ี พรรคเพอื่ ไทย พรรคไทย คำ� อธบิ ายเพมิ่ เตมิ รักษาชาติ - สณุ ิสาเคยสมคั ร ส.ส. เขต 30 บางแค 8 ลาดพร้าว สุณิสา ทิวากรด�ำรง - พรรคเพอ่ื ไทย ในการเลอื กตั้ง พ.ศ. 2554 วังทองหลาง (ยกเว้น แตไ่ ม่ไดร้ ับเลือกตั้ง แขวงพลับพลา) - เคยเป็นรองโฆษกประจ�ำส�ำนักนายกรัฐมนตรี ในรฐั บาลนางสาวย่ิงลักษณ์ ชินวัตร 9 หลกั สี่ จตุจักร สรุ ชาติ เทยี นทอง - - สรุ ชาติเคยได้เปน็ ส.ส. เขต 11 หลกั สี่ (ยกเว้นแขวงจตุจกั ร (ดอนเมือง) พรรคเพอ่ื ไทย ในการเลอื กตัง้ และจอมพล) พ.ศ. 2554 10 ดอนเมอื ง การณุ โหสกุล - - การุณไดเ้ ป็น ส.ส. เขต 12 ดอนเมือง (ยกเว้น 11 สายไหม อนดุ ษิ ฐ์ นาครทรรพ ขัตติยดา ไชยโย แขวงสนามบิน) พรรคเพ่อื ไทย ในการเลอื กตัง้ พ.ศ. 2554 12 บางเขน อนุสรณ์ ปั้นทอง - - อนดุ ิษฐ์เคยได้เปน็ ส.ส. เขต 13 สายไหม พรรคเพื่อไทย ในการเลอื กต้ัง พ.ศ. 2554 13 บางกะปิ ตรรี ตั น์ - - ขตั ติยดาเคยเปน็ สมาชิกพรรคเพอื่ ไทย วงั ทองหลาง (เฉพาะ ศิริจันทโรภาส - อนุสรณ์เคยได้เปน็ ส.ส. เขต 14 บางเขน แขวงพลบั พลา) พรรคเพื่อไทย ในการเลอื กต้ัง พ.ศ. 2554 - ตรรี ตั นม์ ภี ูมหิ ลงั นักธุรกจิ นกั ดนตรี 14 บงึ กมุ่ คันนายาว พลภูมิ วิภัติ - นักแตง่ เพลง (เฉพาะแขวง ภมู ปิ ระเทศ รามอนิ ทรา) - พลภมู เิ คยไดเ้ ป็น ส.ส. พรรคเพอ่ื ไทยเขตน้ี วิชาญ มีนชัยนันต์ - ในการเลอื กต้งั พ.ศ. 2554 (ตอนน้นั เปน็ เขต 15 มนี บรุ ี คันนายาว 16) (ยกเว้นแขวง จริ ายุ ห่วงทรัพย์ - - วิชาญไดเ้ ปน็ ส.ส. เขต 17 มนี บุรี คนั นายาว รามอินทรา) (ยกเว้นแขวงรามอินทรา) ในการเลือกตัง้ พ.ศ. 2554 16 คลองสามวา - จิรายเุ คยได้เปน็ ส.ส. เขต 18 คลองสามวา พรรคเพ่อื ไทย ในการเลือกตง้ั พ.ศ. 2554 17 หนองจอก ไพโรจน์ - - ไพโรจน์เคยได้เป็น ส.ส. เขต 19 หนองจอก อสิ ระเสรพี งษ์ พรรคเพือ่ ไทย ในการเลือกต้งั พ.ศ. 2554

463 เขต พนื้ ที่ พรรคเพือ่ ไทย พรรคไทย คำ� อธบิ ายเพ่มิ เตมิ 18 ลาดกระบงั ธรี รัตน์ รกั ษาชาติ - ธรี รัตนเ์ คยได้เปน็ ส.ส. เขต 20 ลาดกระบงั สำ� เร็จวาณชิ ย์ - พรรคเพอ่ื ไทย ในการเลือกตั้ง พ.ศ. 2554 19 สะพานสงู ประเวศ วติ ต์ กอ้ งธรนินทร์ - - วิตต์เคยเปน็ ผสู้ มคั ร ส.ส. เขต 6 ดนิ แดง (ยกเว้นแขวงหนอง พญาไท พรรคเพ่ือไทย ในการเลอื กตัง้ พ.ศ. บอนและดอกไม)้ 2557 (การเลอื กตงั้ ทไี่ มช่ อบด้วยรัฐธรรมนูญ) 20 สวนหลวง ประเวศ - ธกร เลาหพงศช์ นะ - ธกรเคยเป็นสมาชิกพรรคเพื่อไทย (เฉพาะแขวงหนอง บอนและดอกไม)้ 21 บางนา พระโขนง - กวีวงศ์ อยู่วิจิตร - กวีวงศเ์ คยเป็นสมาชิกพรรคเพือ่ ไทย - เคยเปน็ ประธานสภาเขตบางนา 22 คลองสาน - สรารนิ ชาลวี รรณ - สรารนิ ปน็ ญาตกิ บั ประภสั สร์ จงสงวน บางกอกใหญ่ ธนบรุ ี แกนนำ� พรรคไทยรกั ษาชาตแิ ละอดตี ผู้สมัคร (ยกเว้นแขวง ผ้วู า่ กทม. พรรคพลังประชาชนในปี พ.ศ. ​ ดาวคะนอง บคุ คโล 2551 และส�ำเหร)่ 23 จอมทอง ธนบุรี ธวัชชัย ทองสิมา - - ธวชั ชยั เคยเปน็ ส.ก.เขตจอมทอง (เฉพาะแขวง พรรคไทยรักไทย ดาวคะนอง บคุ คโล และส�ำเหร่) 24 ราษฎร์บรู ณะ ทุ่งครุ - นพสรญั - นพสรัญเคยเปน็ สมาชิกพรรคเพือ่ ไทย วรรณศริ กิ ลุ เคยลงสมคั รเป็น ส.ส. เขต 26 ราษฎรบ์ ูรณะ ทงุ่ ครุ พรรคเพอื่ ไทย ในการเลือกตงั้ พ.ศ. 2554 แตไ่ ม่ได้รับเลือก 25 บางขนุ เทียน - กมลพฒั น์ - กมลพฒั นเ์ ปน็ ภรรยาของนายพิพัฒนช์ ัย ปุงบางกะด่ี ไพบลู ย์ อดตี ผสู้ มคั รของเพอื่ ไทยในการเลอื กตงั้ พ.ศ. 2554 เขต 27 บางขนุ เทียน ซง่ึ แพใ้ หก้ บั นายสากล มว่ งศริ ิ จากพรรคประชาธิปตั ย์ 26 บางบอน หนองแขม วนั อยบู่ �ำรงุ - - วนั เป็นผู้สมคั ร ส.ส. เขต 28 บางบอน (เฉพาะแขวง หนองแขม (เฉพาะแขวงหนองแขม) หนองแขม) พรรคเพอ่ื ไทย ในการเลือกต้งั พ.ศ. 2554 แตไ่ มไ่ ด้รับเลอื กตั้ง

464 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร เขต พ้นื ท่ี พรรคเพ่ือไทย พรรคไทย คำ� อธิบายเพมิ่ เติม รักษาชาติ - วนั ชัยเคยเป็น ส.ก. ตลิ่งชนั 27 ทวีวัฒนา ตลงิ่ ชัน วันชัย ฟกั เอย้ี ง - พรรคประชาธิปัตย์ จากการเลอื กตั้ง (เฉพาะแขวงตลิง่ ชัน พ.ศ. 2553 และแขวงฉิมพลี) หนองแขม (ยกเว้น แขวงหนองแขม) 28 บางแค วฒั นา เมืองสขุ ศุรทุ เกษมณภี รู เดช - ศุรุทเคยเปน็ สมาชกิ พรรคเพอื่ ไทย 29 ภาษีเจรญิ ตลิง่ ชัน สภุ าภรณ์ - - สภุ าภรณ์เคยเปน็ ผู้สมัคร ส.ก. เขตภาษเี จรญิ (ยกเว้นแขวงตลง่ิ ชนั คงวุฒปิ ัญญา พรรคเพื่อไทย ในปี พ.ศ. 2553 และแขวงฉิมพล)ี 30 บางพลดั พงศพ์ นั ธ์ - - พงศ์พันธเ์ ปน็ ผสู้ มัคร ส.ส. เขต 33 บางพลดั บางกอกนอ้ ย ยอดเมอื งเจริญ บางกอกนอ้ ย (ยกเวน้ แขวงบ้านช่างหล่อและ แขวงบางขุนศร)ี พรรคเพอ่ื ไทย ในการเลอื กตัง้ พ.ศ. 2554 แตไ่ มไ่ ดร้ บั เลือกต้ัง รวม 22 10 การจัดวางความสัมพันธ์ระหว่างพรรคเพื่อไทย พรรคไทยรักษาชาติ และ พรรคเพื่อชาติ: แม้ว่า พรรคเพื่อชาติจะมีลักษณะท่ีคล้ายกับพรรคไทยรักษาชาติในแง่ของการที่มีสมาชิกพรรคเพ่ือไทยจ�ำนวนหนึ่ง (รวมทั้งแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ (นปช.หรือ คนเส้ือแดง) ที่ย้ายมาสังกัดพรรคเพื่อชาติ พรรคเพื่อชาติน้ันเดิมก่อต้ังขึ้นเม่ือ 18 กันยายน พ.ศ. 2556 แต่ต่อมาได้มีการประชุมพรรค เมื่อ 7 ตุลาคม พ.ศ. 2561 และ 14 ตลุ าคม พ.ศ. 2561 ซง่ึ ผเู้ ขา้ รว่ มประชมุ สว่ นใหญเ่ ปน็ กลมุ่ คนเสอ้ื แดง เพอ่ื แกไ้ ขขอ้ บงั คบั พรรค โลโกพ้ รรค รวมถงึ ยา้ ยทท่ี ำ� การพรรค อกี ทง้ั ยงั ไดก้ ำ� หนดการเลอื กตง้ั คณะกรรมการบรหิ ารพรรคชดุ ใหมใ่ นวนั ศกุ รท์ ่ี 23 พฤศจกิ ายนพ.ศ. 2561 ที่ หอประชมุ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ศนู ยร์ งั สติ ซง่ึ ทป่ี ระชมุ มมี ตใิ หน้ ายสงคราม กจิ เลศิ ไพโรจน์ อดตี สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร จงั หวดั สมทุ รปราการ เขต 1 เหรญั ญกิ และกรรมการบรหิ ารพรรค พลังประชาชน รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ ในรัฐบาลของนายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ รวมท้ังเป็นหน่ึงใน ผสู้ นบั สนนุ หลกั ของ นปช. เปน็ หวั หนา้ พรรค และนาง ลนิ ดา เชดิ ชยั อดตี ผแู้ ทนการคา้ ไทย ในรฐั บาลนางสาวยง่ิ ลกั ษณ์ ชนิ วัตร เป็นอดตี สมาชกิ สภาผู้แทนราษฎร จงั หวัดนครราชสมี า สังกดั พรรคเพอื่ ไทย เป็นเลขาธิการพรรค

465 นอกจากรายชอ่ื ของกรรมการบรหิ ารและสมาชกิ พรรคทส่ี ว่ นมากมาจากอดตี นกั การเมอื งของไทยรกั ไทย พลังประชาชน และ เพื่อไทย รวมทั้งอดีตสมาชิกและแกนน�ำของ นปช. แกนน�ำส�ำคัญอีกสองคนที่ไม่ได้อยู่ใน ต�ำแหน่งทางการของพรรค คือ นายจตุพร พรหมพันธุ์ ประธาน นปช. และอดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร แบบบญั ชรี ายชอื่ พรรคเพอื่ ไทย ซงึ่ ยงั อยใู่ นระยะเวลาของการตอ่ สคู้ ดที างการเมอื งอกี หลายคดี และถกู ตดั สทิ ธิ ทางการเมอื ง และ ดร.ยงยทุ ธ ตยิ ะไพรชั อดตี ประธานรฐั สภาและประธานสภาผแู้ ทนราษฎร และอดตี ผบู้ รหิ าร ของพรรคพลังประชาชน ซง่ึ ยงั อยใู่ นระหว่างการถกู ตัดสทิ ธทิ างการเมือง เปน็ ผสู้ นับสนุนหลกั ของพรรค ความสัมพันธ์ระหว่างของพรรคเพ่ือชาติ กับพรรคเพ่ือไทยและพรรคไทยรักษาชาติไม่ค่อยมี ความชัดเจนนัก เม่ือเทียบกับพรรคเพ่ือไทยกับพรรคไทยรักษาชาติ ที่มีความสัมพันธ์ในแง่ของต�ำแหน่งบริหาร และเครือข่ายเชื่อมโยงกับนักการเมืองในพรรคเพ่ือไทย รวมท้ังการไม่ลงเลือกต้ังทับเขตกันมากนัก ขณะที่ พรรคเพื่อชาตนิ น้ั ส่งผสู้ มคั รลงทัว่ ประเทศจ�ำนวน 349 เขตจาก 350 เชต และได้คะแนนรวมทัง้ ประเทศจำ� นวน 485,664 เสียง (บีบีซีไทย 2562ง) ในกรณีพื้นที่กรุงเทพมหานคร พรรคเพ่ือชาติส่งผู้สมัครครบ 30 เขต และได้คะแนนรวม 30,150 คะแนน และมีคะแนนเฉลี่ยในเขตที่เพื่อไทยไม่ได้ส่งลงคือ 210 คะแนน ขณะท่ี ในเขตทีเ่ พอื่ ไทยส่งผู้สมคั รลง เพ่อื ชาตจิ ะได้คะแนนเฉลยี่ 3,184 คะแนน 4.3.2.3 บทบาทของ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร ในการเลือกต้ัง 24 มีนาคม พ.ศ. 2562 การวิเคราะห์บทบาทของพรรคเพื่อไทย(และไทยรักษาชาติ) ในการเลือกต้ัง 24 มีนาคม พ.ศ. 2562 ไม่สามารถแยกขาดออกจากการวิเคราะห์บทบาทของ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร ในช่วงดังกล่าวได้ ท้ังน้ี เพราะ นับต้ังแต่การรัฐประหารเม่ือ 19 กันยายน พ.ศ. 2549 เป็นต้นมา พ.ต.ท.ทักษิณยังคงมีบทบาทในสาธารณะ มาโดยตลอดทั้งการให้สัมภาษณ์ตามสื่อ และ การผลิตสื่อโซเชียลเป็นของตนเอง รวมทั้งเครือข่ายของผู้คนที่มี สายสัมพนั ธ์กับ พ.ต.ท.ทกั ษณิ ก็ยังมบี ทบาททางการเมอื ง เศรษฐกิจ และ สงั คมโดยตลอด นอกจากนี้ บคุ คลทมี่ บี ทบาทเพมิ่ จาก พ.ต.ท.ทกั ษณิ ในการเลอื กตงั้ รอบนก้ี ค็ อื นางสาว ยง่ิ ลกั ษณ์ ชนิ วตั ร อดีตนายกรัฐมนตรีของพรรคเพ่ือไทย ซ่ึงเดินทางออกนอกประเทศก่อนท่ีจะมีการตัดสินคดี เมื่อ 23 สิงหาคม พ.ศ. 2560 และมีภาพการเดินทางและใช้ชีวิตร่วมกันในสถานท่ีต่าง ๆ ท่ัวโลกอยู่บ่อยครั้ง รวมท้ังสื่อสาร กลับมาถึงประชาชนไทย และออกเดินทางพบปะผสู้ นบั สนุน พ.ต.ท.ทักษณิ และ นางสาวยง่ิ ลกั ษณอ์ ยูท่ ั่วโลก โดยกรอบกฎหมายแลว้ ยงั ไมม่ กี ารเอาผดิ และสามารถดำ� เนนิ คดี พ.ต.ท.ทกั ษณิ และ นางสาวยง่ิ ลกั ษณ์ ในฐานะทีม่ อี ทิ ธิพลต่อพรรคการเมืองได้ ทง้ั ท่ใี นอดีตเคยมีการพยายามฟ้องร้อง พ.ต.ท. ทักษิณในเรอื่ งน้ีมาแล้ว นบั ตง้ั แตท่ ่ี พ.ต.ท.ทกั ษณิ ออกจากประเทศ แตก่ ไ็ มป่ ระสบความสำ� เรจ็ (ผจู้ ดั การออนไลน,์ 2552) และในการเลอื กตงั้ ไว้ว่า ห้ามไม่ให้พรรคการเมืองยินยอม หรือกระท�ำการใดอันท�ำให้บุคคลอื่น ซ่ึงมิใช่สมาชิกกระท�ำการอันเป็น

466 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร การควบคุมครอบง�ำ หรือชี้น�ำกิจกรรมของพรรคการเมือง ในลักษณะที่ท�ำให้พรรคการเมือง หรือสมาชิก ขาดความเป็นอิสระ และมาตรา 29 ระบุว่า ห้ามบุคคลซึ่งไม่ใช่สมาชิกพรรคกระท�ำการใดอันเป็นการควบคุม ครอบงำ� หรอื ชนี้ ำ� กจิ กรรมพรรคการเมอื ง ในลกั ษณะทที่ ำ� ใหพ้ รรคการเมอื งหรอื สมาชกิ ขาดความอสิ ระ ไมว่ า่ โดย ทางตรงหรอื ทางออ้ ม จะพบวา่ อาจไมใ่ ชเ่ รอื่ งทจี่ ะกลา่ วหาและดำ� เนนิ คดงี า่ ยนกั ในแงข่ องหลกั ฐานในการดำ� เนนิ คดี เปน็ ทร่ี บั รกู้ นั อยวู่ า่ บรรดาผคู้ นทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั พ.ต.ท.ทกั ษณิ และนางสาวยงิ่ ลกั ษณน์ น้ั ลว้ นมบี ทบาท ส�ำคัญในพรรคเพื่อไทยและพรรคไทยรักษาชาติทั้งสิ้น และสังคมก็มีความรับรู้ในเรื่องน้ี ทั้งฝ่ายท่ียังสนับสนุน พรรคเพื่อไทย พรรคไทยรักษาชาติ รวมท้ังพรรคเพ่ือชาติ (ซึ่งไม่ได้มีความเกี่ยวพันที่ชัดเจนกับ พ.ต.ท.ทักษิณ และ นางสาวยิ่งลักษณ์ เท่ากับสองพรรคแรกแต่เช่ือมโยงกับ นายจตุพร และ เครือข่าย นปช. ฝ่ายของจตุพร มากกว่า) และฝา่ ยทตี่ อ่ ตา้ นพรรคทั้งสาม อกี สว่ นหนง่ึ ของความเชอ่ื มโยงของ พ.ต.ท.ทกั ษณิ และนางสาวยงิ่ ลกั ษณก์ บั พรรคเพอ่ื ไทยกค็ อื การเขา้ สมัครเปน็ สมาชิกพรรคเพ่ือไทยของ นายพานทองแท้ ชนิ วตั ร บตุ รชายคนเดียวของ พ.ต.ท.ทักษิณ (Thai PBS World, 2018) ยอ่ มมนี ยั ยะทส่ี อ่ื สารไปยงั ผทู้ เ่ี คยสนบั สนนุ พรรคเพอ่ื ไทยและ พ.ต.ท.ทกั ษณิ และ นางสาวยง่ิ ลกั ษณ์ ว่าความเช่ือมโยงระหว่างตระกูลชินวัตรและพรรคเพ่ือไทยยังมีความแนบแน่น และตัวนายพานทองแท้เองน้ัน ก็มบี ทบาทในการให้ความเหน็ ทางการเมอื งเป็นประเด็นทีม่ ีการกลา่ วถึงในสาธารณะอยา่ งสม�ำ่ เสมอ นอกจากกรณีของนายพานทองแท้แล้ว ควรต้องกล่าวถึงบทบาทของ นายฤภพ ชินวัตร บุตรชาย ของนายพายัพ ชินวัตร (น้องชายของ พ.ต.ท. ทักษิณ) และ นางสาวชยิกา วงศ์นภาจันทร์ บุตรสาวของ นางเยาวเรศ ชนิ วตั ร (นอ้ งสาวของของ พ.ต.ท. ทกั ษณิ และ พส่ี าวของนางสาว ยงิ่ ลกั ษณ์ ชนิ วตั ร) ซง่ึ ทงั้ สองคนนี้ เปน็ กรรมการบรหิ ารของพรรคไทยรกั ษาชาติ โดยเฉพาะนางสาวชยกิ า วงศน์ ภาจนั ทร์ ซง่ึ เปน็ นายทะเบยี นพรรค ไทยรกั ษาชาตนิ น้ั มคี วามสนทิ กบั นา้ สาว คอื นางสาวยงิ่ ลกั ษณ์ ชนิ วตั รเปน็ อยา่ งมากในดา้ นการเมอื ง เพราะเคย ด�ำรงต�ำแหน่งข้าราชการการเมืองประจ�ำส�ำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี สมัยนางสาวยิ่งลักษณ์เป็นนายกฯ (มตชิ น, 2561ก) การทห่ี ลานของ พ.ต.ท.ทกั ษณิ และนางสาวยงิ่ ลกั ษณเ์ ปน็ กรรมการบรหิ ารพรรคไทยรกั ษาชาติ จงึ มี นยั ยะสำ� คญั ถงึ ความเกยี่ วพนั เชอื่ มโยงอยา่ งนอ้ ยในระดบั สญั ลกั ษณร์ ะหวา่ ง พ.ต.ท.ทกั ษณิ และ นางสาวยงิ่ ลกั ษณ์ ต่อผูส้ นบั สนุนพรรคเพ่ือไทย และไทยรักษาชาติเปน็ อยา่ งยง่ิ ในการเลอื กตง้ั 24 มนี าคม พ.ศ. 2562 ความเชอื่ มโยงระหวา่ ง พ.ต.ท.ทกั ษณิ (และนางสาวยง่ิ ลกั ษณ)์ กบั พรรคเพอ่ื ไทยและไทยรกั ษาชาตไิ มไ่ ดส้ ง่ ผลเชงิ บวกกบั พรรคเพอ่ื ไทยและพรรคไทยรกั ษาชาตแิ ตเ่ พยี งเทา่ นน้ั หากแตก่ ็มกี จิ กรรมบางอย่างของ พ.ต.ท.ทักษิณมผี ลต่อความไม่พอใจทีเ่ พิ่มเติมขนึ้ ของฝ่ายตรงข้าม โดยเฉพาะ การแสดงความสนิทสนมระหว่าง พ.ต.ท.ทักษณิ กับ ทลู กระหมอ่ มหญิงอุบลรัตนราชกญั ญา สิรวิ ัฒนาพรรณวดี ตงั้ แตก่ อ่ นที่ พรรคไทยรกั ษาชาตจิ ะเสนอชอ่ื ทลู กระหมอ่ มฯ เปน็ ผทู้ จ่ี ะเสนอเปน็ นายกรฐั มนตรใี นนามของพรรคฯ

467 เหตุการณส์ ามเหตกุ ารณท์ ม่ี นี ัยยะสำ� คัญตอ่ สาธารณะไดแ้ ก่ เหตกุ ารณก์ ารชมฟตุ บอลโลก นดั องั กฤษ กบั โครเอเชยี ของทลู กระหมอ่ มฯ เมอ่ื 22 กรกฎาคม 2561 ซง่ึ เปน็ นดั เดยี วกบั ท่ี พ.ต.ท.ทกั ษณิ และนางสาวยงิ่ ลกั ษณ์ ไปชม แมว้ า่ สอ่ื กระแสหลกั จะไมไ่ ดล้ งขา่ วในเรอ่ื งนว้ี า่ มกี าร พบกนั ระหวา่ งทลู กระหมอ่ มกบั พ.ต.ท.ทกั ษณิ และนางสาวยง่ิ ลกั ษณ์ โดนลงขา่ วเรอื่ งเดยี วกนั คอื ดฟู ตุ บอลแมทช์ เดยี วกนั แตไ่ มไ่ ดล้ งขา่ ววา่ อยดู่ ว้ ยกนั ) แตใ่ นสอ่ื โซเชยี ลกม็ ภี าพและวดี โี อคลปิ ทมี่ ที งั้ สามทา่ นอยใู่ นสถานทด่ี ว้ ยกนั เหตกุ ารณก์ ารเสนอชอื่ ทลู กระหมอ่ มฯ เปน็ ผทู้ จ่ี ะเสนอเปน็ นายกรฐั มนตรใี นนามของพรรคไทยรกั ษาชาติ และการทที่ ลู กระหมอ่ มฯ ทรงตอบขอ้ ความอนิ สตราแกรมตอ่ ประชาชน (รวมทงั้ นางสาวแพทองธาร หรอื องุ๊ องิ๊ ชินวตั ร บตุ รสาวคนสดุ ทอ้ งของ พ.ต.ท.ทกั ษิณ) เมื่อ 8 กมุ ภาพันธ์ พ.ศ. 2562 (ข่าวสด, 2562ง) เหตุการณ์ที่ทูลกระหม่อมฯ เสด็จร่วมงานมงคลสมรสของนางสาวแพทองธาร หรืออุ๊งอ๊ิง ชินวัตร บตุ รสาวคนสดุ ทอ้ งของ พ.ต.ท.ทกั ษณิ และนายปฎิ ก สขุ สวสั ด์ิ ทโี่ รงแรมโรสวดู ในฮอ่ งกง เมอ่ื คำ่� วนั ที่ 23 กมุ ภาพนั ธ์ พ.ศ. 2562 โดย พ.ต.ท.ทกั ษณิ นางสาวยง่ิ ลกั ษณ์ และคณะกรรมการบรหิ ารพรรคไทยรกั ษาชาติ (ทถ่ี กู ยบุ พรรค ไปแล้ว) ถวายการต้อนรับ โดยมีภาพเหตุการณ์ดังกล่าวที่แสดงออกถึงความสนิทสนมระหว่างทูลกระหม่อมฯ กับ พ.ต.ท.ทักษิณ เผยแพร่ในสาธารณะท้ังสื่อทั้งกระแสหลักและส่ือนานาชาติ ซ่ึงเหตุการณ์ดังกล่าวเกิดก่อน การเลอื กตงั้ เพยี งหนงึ่ วนั (บบี ซี ไี ทย, 2562ข) นอกจากนน้ั ทลู กระหมอ่ มฯ ยงั มคี วามใกลช้ ดิ กบั นางสาวแพทองธาร มายาวนานดังเปน็ ทร่ี ับรู้กนั ในสาธารณะ ภายหลังเหตุการณ์ดังกล่าว พ.ต.ท.ทักษิณ ได้ออกมาให้สัมภาษณ์กับสื่อ บีบีซี ให้ความเห็นถึงผล ของการเลอื กตงั้ โดยวพิ ากษว์ จิ ารณว์ า่ มลี กั ษณะทคี่ วามผดิ ปกตขิ องการเลอื กตงั้ และใหค้ วามเหน็ ตอ่ สถานการณ์ ของพรรคเพ่ือไทยและไทยรักษาชาติเป็นพิเศษ และยืนยันว่าไม่เกี่ยวข้องกับกระบวนการการเสนอช่ือ ทลู กระหมอ่ ม และยนื ยนั ถงึ มติ รภาพกบั ทลู กระหมอ่ มฯ แตใ่ นอกี ดา้ นหนงึ่ พ.ต.ท.ทกั ษณิ กย็ งั ยนื ยนั ถงึ ความจงรกั ภกั ดี ต่อพระมหากษัตกษัตริย์ โดยเฉพาะเม่ือมีพระราชด�ำรัสในคืนวันท่ี 23 มีนาคม เวลาโดยประมาณ 22.45 น. ส่วนตัวมองว่ากค็ วรจะเปน็ ไปตามพระราชด�ำรัส (บบี ซี ีไทย, 2562ก) กล่าวโดยสรุป สถานการณ์ของพรรคเพื่อไทยในรอบน้ี สะท้อนให้เห็นว่าพรรคเพื่อไทยน้ันสูญเสียท่ี น่งั เพยี ง 1 ท่นี ัง่ จากสถิตใิ นรอบทแ่ี ล้ว แตใ่ นระดบั เขตนั้น พรรคเพื่อไทยมที ั้งเขตทีไ่ ด้กลบั มาใหม่ และ เขตที่เสยี ไป พรรคเพื่อไทยยังได้รับผลกระทบจากระบบการเลือกตั้งแบบใหม่โดยตรง เพราะระบบการเลือกต้ังแบบใหม่ มผี ลทำ� ใหเ้ กดิ การกอ่ ตง้ั พรรคไทยรกั ษาชาติ และพรรคเพอ่ื ชาติ ทมี่ ฐี านคะแนนเสยี งจากกลมุ่ เดยี วกนั และทำ� ให้ พรรคเพอ่ื ไทยสง่ ผสู้ มคั รไมค่ รบทกุ เขตในกรงุ เทพมหานคร เมอื่ เกดิ อบุ ตั เิ หตทุ างการเมอื งกบั พรรคไทยรกั ษาชาติ พรรคเพื่อไทยจึงอยู่ในสถานการณ์ที่ขาดผู้สมัครโดยตรงและขาดพันธมิตรท่ีใกล้ชิดแบบไทยรักษาชาติในการ ตอ่ ส้ใู นสนามการเลือกตง้ั ในเขตนนั้ ซึ่งหากพจิ ารณาในเรื่องนีอ้ าจจะตอ้ งวิเคราะห์ว่ากรณขี องพรรคเพ่อื ไทยนัน้ การไดร้ บั เลอื กตงั้ ถงึ 9 เขตใน 22 เขตทสี่ ง่ ผสู้ มคั รลงในครง้ั นี้ และทา่ มกลางสถานการณท์ กี่ ลมุ่ อำ� นาจฝา่ ยตรงขา้ ม กับพรรคยึดกุมอ�ำนาจทางการเมืองการปกครองเอาไว้ น่าจะถือได้ว่าผลงานของพรรคเพ่ือไทยในรอบนี้ ไมไ่ ดน้ อ้ ยกวา่ การได้รับท่ีน่ัง 10 เขตใน 33 เขตที่ส่งผสู้ มัครลงในคร้ังที่แล้ว

468 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร 4.3.3 พรรคพลงั ประชารฐั ในฐานะผไู้ ดเ้ ปรยี บจากระบอบการเมอื งและระบบเลอื กตง้ั ใหม่ พรรคพลังประชารัฐเป็นพรรคการเมืองใหม่ที่จดจองชื่อต่อคณะกรรมการการเลือกต้ัง เม่ือวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2561 โดย ชวน ชูจันทร์ ประธานประชาคมตลาดน�้ำคลองลัดมะยม และพันเอก สุชาติ จันทรโชติกุล อดีต ส.ส. สงขลา พรรคความหวังใหม่ และอดีตสมาชิกสภาขับเคล่ือนการปฏิรูปประเทศ (ที่ได้รับการแต่งต้ังจาก คสช.) แม้ว่าช่ือพรรค “พลังประชารัฐ” จะเป็นชื่อนโยบายช่วยเหลือคนยากจน ทส่ี ำ� คญั ของรฐั บาลประยทุ ธ์ แตน่ ายชวน กป็ ฏเิ สธถงึ ความเชอื่ มโยงและความเปน็ นอมนิ ขี องพรรคพลงั ประชารฐั ท้งั ท่ีมกี ารพยายามสืบคน้ สายสมั พันธ์ระหว่างนายชวนกับเครอื ขา่ ยของ คสช. (มติชนออนไลน,์ 2561ข) ในระยะต่อมา การขับเคล่ือนพรรคจริง ๆ จึงเกิดขึ้นจากเครือข่ายส�ำคัญส่ีกลุ่ม กลุ่มแรกคือ กลมุ่ นกั การเมอื งเกา่ อาทิ กลมุ่ สามมติ ร ซงึ่ มแี กนนำ� เปน็ อดตี รฐั มนตรใี นรฐั บาลทกั ษณิ ไดแ้ ก่ นายสมศกั ดิ์ เทพสทุ นิ นายสุรยิ ะ จึงรุ่งเรืองกิจ ซ่ึงมคี วามสนทิ สนมกบั นายสมคดิ จาตุศรีพิทกั ษ์ซ่ึงยังดำ� รงต�ำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี ในรัฐบาลของ คสช.อยู่ โดยกลุ่มสามมิตรพยายามดึงตัวอดีตนักการเมืองจากทุกพรรคเข้าร่วมท้ังท่ียังอยู่ในช่วง มกี ารหา้ มการเคลอ่ื นไหวทางการเมอื งของพรรคการเมอื งตา่ ง ๆ นบั ตง้ั แตก่ ารทำ� รฐั ประหาร พ.ศ.​2557 นอกจากนี้ ยังมีกลุ่มนักการเมืองจากพลังชล จากภูมิภาคตะวันออก ซ่ึงเข้าไปมีบทบาทในรัฐบาลมาก่อนนั้นแล้ว อาทิ นายสนทยา คุณปลื้ม นอกจากนั้น ก็ยังมี นายอิทธิพล คุณปลื้ม (ประชาชาติธุรกิจ, 2562ง) และยังรวมไปถึง อดตี สมาชิก นปช. อยา่ งนายสภุ รณ์ อตั ถาวงศ์ กลุ่มที่สองคือ กลุ่มเครือข่ายนักวิชาการ และ ขุนนางนักวิชาการ โดยเฉพาะท่ีมีความเชื่อมโยงกับ นายสมคิด และเข้ามามีบทบาทในฐานะรัฐมนตรีขับเคล่ือนเศรษฐกิจให้กับนายสมคิด ต้ังแต่เมื่อนายสมคิด รบั ตำ� แหนง่ ทางเศรษฐกจิ ใหก้ บั คสช. ไมว่ า่ จะเปน็ นายอตุ ตม สาวนายน นายสวุ ทิ ย์ เมษณิ ทรยี ​์ และนายกอบศกั ด์ิ ภูตระกูล นอกจากนั้น ยังรวมไปถึงเครือข่ายของนายสมคิดท่ีกล่าวถึงไปแล้วกับนักวิชาการในสถาบันบัณฑิต พัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) อาทิ ศาสตราจารย์ ดร.นฤมล ภิญโญสินวัฒน์ ที่ได้รับการชักชวนเข้าร่วมพรรค จากนายอตุ ตม สาวนายน (วกิ พิ ีเดยี , 2562) (ประชาชาติธุรกิจ, 2561) และ (INN news, 2561) กลุ่มท่ีสาม คือ กลุ่ม กปปส. ที่น�ำโดย นายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ และ นายพุทธิพงษ์ ปุณณกันต์ อดีต ส.ส.กทม. พรรคประชาธปิ ัตย์ ท่ีเปน็ อดตี 2 ใน 4 ทหารเสอื (อดีตแกนน�ำ กปปส.) นายณัฏฐพลเป็นสามี ของนางทยา ทีปสุวรรณ แกนน�ำ กปปส.และนักธุรกิจด้านการศึกษารายใหญ่ นายพุทธิพงษ์ได้รับการแต่งต้ัง ใหเ้ ปน็ รองเลขาธิการนายกรฐั มนตรฝี า่ ยการเมอื งของรฐั บาล คสช.ตั้งแต่ 11 กนั ยายน พ.ศ. 2561 นอกจากน้ี ยงั มอี กี หนงึ่ “ทหารเสอื ” ทใ่ี กลช้ ดิ กบั กลมุ่ นคี้ อื นายสกลธี ภทั ทยิ กลุ อดตี ส.ส.กทม.ปชป. และแกนนำ� กปปส. ทถ่ี งึ แมจ้ ะไมไ่ ดม้ ตี ำ� แหนง่ ภายใน พปชร. (แตไ่ ดไ้ ปรว่ มเปน็ สมาชกิ -เปดิ ตวั พรรคทเี่ มอื งทอง ธานี และเขา้ รว่ มเปดิ สาขาพรรคทหี่ ลกั ส)ี่ นายสกลธไี ดร้ บั แตง่ ตงั้ ใหเ้ ปน็ รองผวู้ า่ ราชการกรงุ เทพมหานคร เมอ่ื 11 เมษายน พ.ศ. 2561 ในสมัยของ พลต�ำรวจเอก อศั วนิ ขวัญเมอื ง ท่ไี ด้รบั แต่งต้งั จาก คสช. ใหเ้ ป็นผู้ว่าราชการ กรงุ เทพมหานคร แทน มรว.สขุ มุ พนั ธ์ุ บรพิ ตั ร ทีถ่ ูกปลด เม่ือ 18 ตลุ าคม พ.ศ. 2559 (โพสตท์ เู ดย,์ 2561)

469 กลมุ่ ทสี่ ่ี คอื กลมุ่ นกั ธรุ กจิ และกลมุ่ ทนุ สว่ นหนงึ่ มสี ายสมั พนั ธก์ บั นายสมคดิ อกี สว่ นมกี บั นกั การเมอื ง สามมิตร และ กปปส และอีกส่วนหน่ึงมีความเกี่ยวข้องกับบริษัทประชารัฐสามัคคี (ประเทศไทย) จ�ำกัด ท่ีก่อตั้งขึ้นในสมัยรัฐบาลของ คสช. สมาชิกบางคนจากกลุ่มน้ีคือ นายสนธิรัตน์ สนธิจิรวงศ์ นายพงศ์กวิน จงึ รงุ่ เรอื งกจิ นายกรณั ย์ สทุ ธารมณ์ นายวเิ ชฐ ตนั ตวิ านชิ นายณพพงศ์ ธรี ะวร นางสาวธณกิ านต์ พรพงษาโรจน์ องอาจ ปญั ญาชาตริ ักษ์ (ประชาชาตธิ รุ กิจ, 2561) อยา่ งไรกต็ าม การวเิ คราะหเ์ ครอื ขา่ ยสำ� คญั ของพรรคพลงั ประชารฐั จะตอ้ งวเิ คราะห์ “เครอื ขา่ ยทมี่ อง ไม่เห็น” ด้วย หรืออาจเรียกว่า “กลมุ่ ท่ีห้า” นัน่ กค็ ือ เครอื ข่ายของคณะรัฐประหาร โดยเฉพาะพลเอกประยทุ ธ์ จันทร์โอชา พลเอกประวิตร วงษ์สุวรรณ และ พลเอกอนุพงษ์ เผ่าจินดา ซึ่งอยู่ข้างหลังพรรคพลังประชารัฐ แต่กุมอ�ำนาจรัฐเบ็ดเสร็จก่อนการเลือกต้ัง พร้อมทั้งมีอ�ำนาจเต็มในการบริหารประเทศ กองทัพ และระบบ ราชการ แตกต่างจากสถานะของรัฐบาลรักษาการณ์ในอดีต  (คมชัดลึก, 2561) และสามารถอ้างได้เต็มปากว่า พรรคพลังประชารัฐน้ันไม่ใช่พรรคทหาร เพราะไม่มีทหารอยู่ในต�ำแหน่งใด ๆ ของพรรค จนกระท่ัง พลเอกประวิตร รับต�ำแหน่งประธานประธานยุทธศาสตร์พรรคพลังประชารัฐหลังการเลือกตั้ง เม่ือวันท่ี 20 สิงหาคม พ.ศ. 2562 (ประชาชาตธิ รุ กจิ , 2562ค) พรรคพลังประชารัฐจัดประชุมสามัญใหญ่ของพรรคเป็นครั้งแรกในวันท่ี 29 กันยายน 2561 และ เลือกนายอุตตม สาวนายน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรมเป็นหัวหน้าพรรคคนแรก และนายสนธิรัตน์ สนธจิ ริ วงศ์ รัฐมนตรวี า่ การกระทรวงพาณชิ ย์ เปน็ เลขาธกิ ารพรรค นอกจากนั้น ก็มีสมาชกิ จากสี่กลมุ่ ท่ีกล่าวถึง ไปแล้วเป็นสมาชิกพรรคและกรรมการบริหารพรรค และในเดือน มกราคม 2562 สมาชิกพรรคพลังประชารัฐ 4 คนทเ่ี ปน็ รฐั มนตรใี นรฐั บาลประยทุ ธ์ (นายอตุ ตม สาวนายน นายสวุ ทิ ย์ เมษนิ ทรยี ​์ และนายกอบศกั ดิ์ ภตู ระกลู และนายสนธิรัตน์ สนธิจิรวงศ์ ลาออกจากต�ำแหน่งโดยให้เหตุผลว่างานในหน้าที่รัฐมนตรีของตนเสร็จสิ้นไป พอสมควรและการลาออกนี้เพ่ือไปท�ำงานการเมืองเต็มตัว ในขณะเดียวกันมีเสียงวิจารณ์มาหลายเดือน ว่าใชต้ ำ� แหน่งหนา้ ที่เขา้ มาเกย่ี วข้องกบั การเมือง (ข่าวสด, 2562ข) ในวันท่ี 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562 นายอุตตม สาวนายน หัวหน้าพรรคพลังประชารัฐได้ประกาศ สนบั สนนุ พลเอกประยทุ ธ์ จนั ทรโ์ อชา หวั หนา้ คณะรกั ษาความสงบแหง่ ชาตแิ ละนายกรฐั มนตรเี ปน็ ตวั แทนของ พรรคชื่อเดียวในการด�ำรงต�ำแหน่งนายกรัฐมนตรีหลังการเลือกต้ัง (โพสต์ทูเดย์, 2562ก) และพลเอกประยุทธ์ จนั ทรโ์ อชา กต็ อบรบั ในวนั ที่ 8 กมุ ภาพนั ธ์ พ.ศ. 2562 (ไทยรฐั ออนไลน,์ 2562ง) ทง้ั นี้ เมอื่ นายอตุ ตม และแกนนำ� พรรคจำ� นวนหนงึ่ มายนื่ เอกสารรายชอ่ื แคนดแิ ดตนายกฯตอ่ กกต. ในวนั ที่ 8 เมษายน พ.ศ. 2562 นน้ั นายอตุ ตม กย็ งั ยนื ยนั วา่ พรรค พปชร. ไมม่ ใี ครเปน็ เจา้ ของและไมม่ กี ารสบื ทอดอำ� นาจใหก้ บั ใคร (ประชาชาตธิ รุ กจิ , 2562ฌ) พรรคพลงั ประชารฐั ส่งผสู้ มคั รลงเลือกตงั้ ในกรงุ เทพมหานครครบ 30 เขต ไดค้ ะแนนทง้ั สนิ้ 791,893 คะแนน ในเขตกรงุ เทพมหานคร คดิ เปน็ รอ้ ยละ 24.32 ของผใู้ ชส้ ทิ ธเิ ลอื กตง้ั ในเขตกรงุ เทพมหานคร และถงึ แม้ พรรคพลงั ประชารฐั จะไดท้ น่ี งั่ มากทสี่ ดุ ในกรงุ เทพมหานคร คอื 12 ทน่ี ง่ั แตพ่ รรคพลงั ประชารฐั กไ็ ดค้ ะแนนรวม เป็นล�ำดับที่ 2 รองจากพรรคอนาคตใหม่ ท่ีไดค้ ะแนนท้ิงส้ิน 804,272 คะแนน คดิ เป็นร้อยละ 24.70

470 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร พรรคพลงั ประชารฐั ชนะการเลอื กตง้ั ในกรงุ เทพมหานคร 12 เขต ได้ ส.ส. จำ� นวน 12 คน ไดแ้ ก่ เขต 1 พระนคร ปอ้ มปราบศตั รพู า่ ย สมั พนั ธวงส์ ดสุ ติ (ยกเวน้ แขวงถนนนครไชยศร)ี (นางสาวกานตก์ นษิ ฐ์ แหว้ สนั ตต)ิ เขต 2 ปทมุ วนั บางรกั สาทร (นางสาวพชั รนิ ทร์ ซำ� ศริ พิ งษ)์ เขต 4 คลองเตย วฒั นา (นางกรณศิ งามสคุ นธร์ ตั นา) เขต 6 พญาไท ราชเทวี จตจุ กั ร (เฉพาะแขวงจตจุ กั รและแขวงจอมพล) (นางสาวภาดาท์ วรกานนท)์ เขต 7 บางซอ่ื ดุสิต (เฉพาะแขวงถนนนครไชยศรี) (นางสาวธณิกานต์ พรพงษาโรจน์) เขต 8 ลาดพร้าว วังทองหลาง (ยกเว้น แขวงพลับพลา) (นายกษิดิ์เดช ชุติมันต์) เขต 9 หลักส่ี จตุจักร (ยกเว้นแขวงจตุจักรและแขวงจอมพล) (นาย สิระ เจนจาคะ) เขต 13 บางกะปิ วังทองหลาง (เฉพาะแขวงพลับพลา) นางสาวฐิติภัสร์ โชติเดชาชัยนันต์ เขต 15 มีนบุรี คันนายาว (ยกเว้นแขวงรามอินทรา) (นายชาญวิทย์ วิภูศิริ) เขต 17 หนองจอก (นายศิริพงษ์ รัสมี) เขต 19 สะพานสงู ประเวศ (ยกเว้นแขวงหนองบอน และแขวงดอกไม้) (นายประสทิ ธิ์ มะหะหมัด) และ เขต 30 บางพลดั บางกอกนอ้ ย (นายจักรพนั ธ์ พรนิมติ ร) เขตท่ีพรรคพลังประชารัฐได้คะแนนล�ำดับที่ 2 มี 12 เขต ได้แก่ เขต 3 บางคอแหลม ยานนาวา (นายเนวนิ ธุ์ ช่อชัยทพิ ฐ)์ เขต 5 ดินแดง ห้วยขวาง (นางสาวอรพนิ ทร์ เพชรทตั ) เขต 10 ดอนเมือง (นางกนกนชุ กล่ินสังข์) เขต 14 บึงกุ่ม คันนายาว (เฉพาะแขวงรามอินทรา) (นายณริช ผลานุรักษา) เขต 16 คลองสาม วา (นางสาวเกศกานดา อินช่วย) เขต 20 สวนหลวง ประเวศ (เฉพาะแขวงหนองบอน และแขวงดอกไม้) (นายธันวา ไกรฤกษ์) เขต 21 บางนา พระโขนง (นางสาวจักรีรัตน์ แสงวารี) เขต 22 คลองสาน บางกอกใหญ่ ธนบรุ ี (ยกเวน้ แขวงดาวคะนอง แขวงบคุ คโล และแขวงสำ� เหร)่ (นายศนั สนะ สรุ ยิ ะโยธนิ ) เขต 23 จอมทอง ธนบรุ ี (เฉพาะแขวงดาวคะนอง แขวงบคุ คโล และแขวงสำ� เหร)่ (นางสาวทพิ านนั ศริ ชิ นะ) เขต 24 ราษฎรบ์ รู ณะ ทงุ่ ครุ (นายไกรเสริม โตทับเที่ยง) เขต 28 บางแค (นายกฤชนนท์ อัยยปัยญา) และ เขต 29 ภาษีเจริญ ตล่ิงชัน (ยกเว้นแขวงตลงิ่ ชนั และแขวงฉิมพล)ี นายณพงศ์ นพเกตุ เขตท่ีพรรคพลังประชารัฐได้คะแนนล�ำดับที่ 3 มี 4 เขต ได้แก่ เขต 12 บางเขน นางสาวนพวรรณ หัวใจมั่น เขต 18 ลาดกระบัง นายวิสูตร ส�ำเร็จวาณิชย์ เขต 25 บางขุนเทียน นายธีทัชฐ์ เกียรติลดารมย์ และ เขต 27 ทวีวัฒนา ตล่ิงชัน (เฉพาะแขวงตล่ิงชัน และแขวงฉิมพลี) หนองแ9ขม (ยกเว้นแขวงหนองแขม) (นางสาวบุณณดา สุปยิ พนั ธ)์ุ เขตท่ีพรรคพลังประชารัฐได้คะแนนล�ำดับที่ 4 มี 2 เขต ได้แก่ 1) เขต 11 สายไหม (นายอิทธิพัทธ์ เศรษฐยุกานนท)์ และ 2) เขต 26 บางบอน หนองแขม (เฉพาะแขวงหนองแขม) นายวัชระ กรรณิการ์ พรรคพลังประชารัฐไม่มผี สู้ มคั รในเขตไหนไดล้ �ำดับท่ี 5 ในการวิเคราะห์ภาพรวมของพลังประชารัฐในกรุงเทพมหานคร ส่ิงท่ีเป็นหัวใจสำ� คัญของชัยชนะของ พรรคนน้ั มอี ยสู่ องประการคือ “การได้เปรยี บของพรรคในการเลอื กตง้ั ” และ “การยึดกมุ เครือข่ายการเลือกตั้ง เดมิ ท่ีมีอยใู่ นท้องถ่ิน”

471 4.3.3.1 การได้เปรียบของพรรคพลังประชารัฐในการเลือกตั้ง แบง่ ออกเปน็ สามดา้ นการไดเ้ ปรยี บในเชงิ จดุ ยนื ทางการเมอื ง การไดเ้ ปรยี บเชงิ โครงสรา้ งระบบการเมอื ง และ การได้เปรยี บเชิงนโยบาย ก. การได้เปรียบในเชิงจุดยืนทางการเมือง: เป็นที่รับรู้กันว่า พรรคพลังประชารัฐ มีความเชื่อมโยง อยา่ งแนบแนน่ กบั ระบอบรฐั ประหารทป่ี กครองมาตลอด 5 ปี โดยเฉพาะเมอื่ พลเอกประยทุ ธ์ จนั ทรโ์ อชา หวั หนา้ คณะรัฐประหาร (คสช.) และนายกรัฐมนตรที ี่ไดร้ ับการแต่งตงั้ โดยสภานิติบญั ญัตแิ ห่งชาติ (ซ่ึง จัดต้งั โดย คสช. ที่มพี ลเอกประยทุ ธ์เป็นหัวหน้า) ตอบรบั เป็นแคนดเิ ดตนายกรัฐมนตรี และมปี ้ายหาเสยี งที่มีรูปพลเอกประยุทธ์ ในทกุ เขตเลอื กตงั้ แมว้ า่ ตามกฎหมายจะหา้ มพลเอกประยทุ ธข์ นึ้ ปราศรยั และหาเสยี ง เนอ่ื งดว้ ยไมใ่ ชส่ มาชกิ พรรค นอกจากความเช่ือมโยงของพลเอกประยุทธ์กับพรรคพลังประชารัฐจะมีความแนบแน่นในแง่ของ การเป็นแคนดิเดตนายกมนตรีเพียงคนเดียวของพรรค ส่ิงที่สร้างความได้เปรียบให้กับพรรคพลังประชารัฐ ในการเลอื กตงั้ ครงั้ นใี้ นประการแรกกค็ อื ความไดเ้ ปรยี บในแงจ่ ดุ ยนื ทางการเมอื งทา่ มกลางทางเลอื กทางการเมอื ง ระหวา่ ง พรรคประชาธิปัตย์ พรรคเพือ่ ไทย และ พรรคอนาคตใหม่ ดังท่ีได้กล่าวไว้แล้วในช่วงการวิเคราะห์ความพ่ายแพ้ของพรรคประชาธิปัตย์ว่าส่วนหน่ึงเกิดจาก ยทุ ธศาสตรใ์ นการนำ� เสนอทางเลอื กของนายอภสิ ทิ ธิ์ เวชชาชวี ะ หวั หนา้ พรรค โดยการไมเ่ อาการสบื ทอดอำ� นาจ (ซึ่งมีความหมายว่า ไม่เอาพลเอกประยุทธ์ และ ไม่เอา คสช. ซ่ึงในรอบท่ีแล้วพรรคประชาธิปัตย์ก็ประกาศ ไม่รับรองร่างรัฐธรรมนูญ ซึ่งก็แพ้ไป และเกิดความแตกแยกในความเห็นภายในพรรค) และ ไม่เอาการทุจริต ซ่ึงหมายถึงการไม่เอาระบอบทักษิณ ซ่ึงเป็นข้อความหลักของพรรคมาโดยตลอดต้ังแต่การเป็นพรรคฝ่ายค้าน เร่ือยมาจนบางส่วนท่ีเข้าร่วมพันธมิตรฯ และ การท่ีสมาชิกชิกหลายคนกลายเป็นแกนน�ำ กปปส.) นอกจากน้ัน ยังได้มีการวิเคราะห์ถึงความเกี่ยวเน่ืองของ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตรในการเลือกตั้ง 24 มิถุนายน พ.ศ. 2562 ที่มีทั้งส่วนท่ีได้รับความนิยมในหมู่ผู้สนับสนุนเก่าของ พ.ต.ท.ทักษิณ และสร้างความไม่พอใจให้กับประชาชน อีกกลุ่มหนึ่งที่ไม่เห็นด้วยกับพรรคเพ่ือไทยและบทบาทของ พ.ต.ท.ทักษิณ เมื่อเห็นความใกล้ชิดระหว่าง พ.ต.ท.ทักษิณและเครอื ข่ายกบั “สมาชกิ ชน้ั สูงในพระบรมราชวงศ์” (ขา่ วสด, 2562ด) ในขณะทพี่ รรคการเมอื งใหมอ่ กี พรรคหนงึ่ อยา่ งพรรคอนาคตใหม่ มจี ดุ ยนื ทช่ี ดั เจนในการไมเ่ อาระบอบ รฐั ประหาร นำ� เสนอการปฏริ ปู กองทพั ไมเ่ อาพลเอกประยทุ ธ์ และยงั เสนอตวั เปน็ ทางเลอื กใหมท่ ง้ั กบั คนรนุ่ ใหม่ และคนท่ีต้องการก้าวพ้นไปจากความขัดแย้งที่มีอยู่เดิมคือ ความขัดแย้งเชิงสีเส้ือ หากแต่ความนิยมของ พรรคอนาคตใหม่นั้นกลับสร้างกระแสกดดันไปยังพรรคใหญ่ทุกพรรค โดยเฉพาะพรรคใหญ่อย่างประชาธิปัตย์ ในแง่ของการช่วงชิงฐานเสียงคนรุ่นใหม่ เพ่ือไทยในแง่ของการชิงฐานเสียงฝ่ายประชาธิปไตยก้าวหน้า และการต่อต้านรัฐประหาร และพลังประชารัฐในแง่ของการต่อต้านรัฐประหาร ท้ังหมดน้ีท�ำให้อนาคตใหม่น้ัน ท้งั ไดร้ ับความนยิ มและถกู ต่อตา้ นอยา่ งรนุ แรง

472 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร นอกจากน้ี ในคนื สดุ ทา้ ยกอ่ นการเลอื กตงั้ (23 มนี าคม พ.ศ. 2562) เวลา 22.44 น. โทรทัศน์รวมการ เฉพาะกิจแห่งประเทศไทย ได้เผยแพร่ประกาศส�ำนักพระราชวัง ว่า สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดนิ ทรเทพยวรางกรู (พระบรมราชอสิ รยิ ยศในขณะนนั้ ) ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ โปรดกระหมอ่ มใหเ้ ลขาธกิ าร พระราชวังอัญเชิญพระบรมราโชวาทพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร (พระบรมราชอสิ รยิ ยศในขณะนน้ั ) ทไ่ี ดพ้ ระราชทานไวใ้ นพธิ เี ปดิ งานชมุ นมุ ลกู เสอื แหง่ ชาติ ครง้ั ที่ 6 ณ คา่ ยลกู เสอื วชริ าวธุ อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี วนั พฤหัสบดี ท่ี 11 ธนั วาคม พทุ ธศกั ราช 2512 ความตอนหนงึ่ ว่า “ขอให้ทราบถึงส่ิงส�ำคัญในการปกครองไว้ว่าในบ้านเมืองน้ัน มีทั้งคนดีและคนไม่ดี ไม่มีใครจะท�ำให้ ทุกคนเป็นคนดไี ดท้ ง้ั หมด การทำ� ใหบ้ า้ นเมอื งมีความปกติสุขเรยี บรอ้ ย จึงมิใชก่ ารทำ� ใหท้ ุกคนเปน็ คนดี หากแต่ อยู่ท่ีการส่งเสริมคนดี ให้คนดีได้ปกครองบ้านเมือง และควบคุมคนไม่ดี ไม่ให้มีอ�ำนาจ ไม่ให้ก่อความเดือดร้อน วุน่ วายได”้ โดยประกาศส�ำนักพระราชวังระบุด้วยว่า พระบามสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 10 ทรงมีพระราช ประสงคใ์ หป้ ระชาชนในชาติ ตลอดจนขา้ ราชการทกุ หมเู่ หลา่ ทง้ั ขา้ ราชการพลเรอื น ทหาร และตำ� รวจ ซง่ึ มหี นา้ ที่ ดูแลความม่ันคงของประเทศชาติและบ�ำบัดทุกข์บ�ำรุงสุขให้กับประชาชน ได้ทบทวนและตระหนักถึงพระบรม ราโชวาทท่ีได้พระราชทานไว้ ด้วยทรงมีความห่วงใยในความมั่นคงของประเทศชาติ ความรู้สึกและความสุข ของประชาชน จึงได้พระราชทานเพื่อเป็นขวัญก�ำลังใจและเป็นการเตือนสติ ให้น้อมน�ำมาเป็นแนวทางในการ ปฏบิ ตั หิ นา้ ทเี่ พอ่ื ความสมคั รสมานสามคั คี ความมน่ั คงของชาตบิ า้ นเมอื ง และความสขุ ของประชาชน เปน็ การรำ� ลกึ ถงึ พระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช บรมนาถบพติ ร (พระบรมราชอสิ รยิ ยศ ในขณะน้ัน) และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลท่ี 9 ท่ีทรงรักและทรงห่วงใย ในชาติบา้ นเมอื งและประชาชนมาโดยตลอด (บบี ีซีไทย, 2562ฉ, มติชนออนไลน์, 2562ถ) จากที่กล่าวมาทั้งหมดน้ี รวมทั้งการสัมภาษณ์ผู้สมัครจากทุกพรรคใหญ่ต่างระบุให้เห็นว่า เมอื่ พรรคใหญส่ ามพรรคมจี ดุ ยนื ไมต่ อ้ งการใหร้ ะบอบการปกครองทมี่ าจากรฐั ประหารทผี่ า่ นมา 5 ปนี น้ั ดำ� เนนิ ตอ่ ไป และประชาธปิ ตั ยก์ ด็ ไู มม่ ศี กั ยภาพทจ่ี ะไดร้ บั ชยั ชนะจากการเลอื กตงั้ ครง้ั นจี้ ากทกุ โพล เวน้ แตใ่ นเขตกรงุ เทพมหานคร ซ่ึงก็ยังไม่เพียงพอในการจัดต้ังรัฐบาลได้ กอปรกับสโลแกนหลักในการหาเสียงของพรรคพลังประชารัฐคือ “เลือกความสงบจบทล่ี งุ ต”ู่ หรือ “เลือกลงุ ต่เู ลอื กพรรคพลงั ประชารัฐ” จึงทำ� ใหพ้ รรคพลงั ประชารัฐได้คะแนน มาเป็นอันดับหนึ่งของประเทศ แม้ว่าอาจจะไม่ได้เสียงข้างมากเด็ดขาด หรืออาจกล่าวได้ว่า ความได้เปรียบ ทางอุดมการณ์ของพรรคพลังประชารัฐนั้นมุ่งเน้นไปท่ีความเป็นผู้น�ำของพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา มากกว่า ภาพลกั ษณ์ของพรรคและนโยบายของพรรค ต้องย้�ำว่าความได้เปรียบในทางจุดยืนทางการเมืองท่ียังสนับสนุนระบอบรัฐประหารแล้วเลือกพล เอกประยุทธ์ท่ีสงั กัดพรรคพลังประชารัฐด้วยกลวั ว่าบา้ นเมืองจะวนุ่ วาย ไมใ่ ช่เรอื่ งทจี่ ะคาดเดาไดว้ ่าจะส่งผลต่อ การเลอื กตง้ั นบั ตง้ั แตว่ นั แรกของการลงสมคั รเลอื กตงั้ ของทงั้ พลเอกประยทุ ธ์ และพรรคพลงั ประชารฐั แตม่ าจาก ปฏสิ มั พนั ธท์ างจดุ ยนื ทางการเมอื งและภาพลกั ษณข์ องพลเอกประยทุ ธใ์ นฐานะสญั ลกั ษณข์ องพรรค และผนู้ ำ� ใน

473 การท�ำรัฐประหาร กับชุดของอิทธิพลในการรับรู้ของประชาชนตลอดช่วงเวลาของการหาเสียงที่มีต่อการแถลง จุดยืนของหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ การเคลื่อนไหวทางการเมืองของเพ่ือไทยและไทยรักษาชาติรวมทั้ง พ.ต.ท.ทักษิณ และ ปฏกิ ิริยาของผู้คนทมี่ ีต่อกระแสพระราชดำ� รัสทั้งสองครั้ง ปา้ ยหาเสยี งที่มสี โลแกนเชิญชวนใหเ้ ลอื กพรรคพลังประชารัฐ เพอ่ื สนบั สนนุ พล.อ.ประยุทธ์ จันทรโ์ อชา เปน็ นายกรฐั มนตรี ข. การไดเ้ ปรยี บเชงิ โครงสรา้ งระบบการเมอื ง: ความไดเ้ ปรยี บของพรรคพลงั ประชารฐั ไมไ่ ดม้ เี ฉพาะเรอื่ ง เชิงอดุ มการณท์ ี่อภปิ รายมาในส่วนทแี่ ล้ว แต่ยงั ไปถงึ การจัดวางสถาบนั (institutional arrangement) ต่าง ๆ ทเ่ี ก่ียวข้องกบั ระบบการเมอื งผา่ นรฐั ธรรมนูญ ระบบการเลอื กตง้ั  และการหาเสียง ประการแรก ในช่วง 5 ปีแรก รัฐธรรมนูญใหม่นั้นจัดวางให้สมาชิกวุฒิสภาจ�ำนวน 250 คน มาจาก การแต่งตั้ง และถูกคัดเลือกโดยคณะรักษาความสงบแห่งชาติ กล่าวคือ ส.ว. จ�ำนวน 200 คน โดย 194 คน มาจากการที่คณะรักษาความสงบแห่งชาติแต่งต้ังคณะกรรมการสรรหาสมาชิกวุฒิสภา ซึ่งมีพลเอกประวิตร วงษส์ วุ รรณ ไดเ้ ปน็ ประธานคณะกรรมการสรรหาฯ จากนน้ั คณะกรรมการสรรหาฯ ทำ� การสรรหาบคุ คล 400 คน แล้วส่งให้คณะรักษาความสงบแห่งชาติคัดเหลือ 194 คน ส่วน 6 คน เป็นส.ว.โดยต�ำแหน่ง คือ ต�ำแหน่ง ปลัดกลาโหม ผบ.สส. ผบ.ทบ. ผบ.ทร. ผบ.ทอ. และผบ.ตร. ส่วน ส.ว. อีก 50 คน ได้มาจากคณะกรรมการ

474 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร การเลือกตั้งด�ำเนินการจัดให้มีการเลือกสมาชิกวุฒิสภาจ�ำนวน 200 คน แล้วส่งบัญชีรายชื่อให้คณะรักษา ความสงบแหง่ ชาตคิ ดั เลอื กใหไ้ ดจ้ ำ� นวน 50 คน กลา่ วโดยสรปุ แลว้ ในชว่ งหา้ ปแี รกคณะรกั ษาความสงบแหง่ ชาติ เปน็ ผคู้ ดั เลอื ก ส.ว. ทงั้ หมด นอกจากนน้ั ความสำ� คญั ของ ส.ว. คอื การโหวตเลอื กนายกรฐั มนตรภี ายหลงั การเลอื กตง้ั ซึ่งเป็นไปตามทรี่ ัฐธรรมนญู ระบุไว้ ในมาตรา 272 วรรคหนงึ่ ท่กี �ำหนดว่าระหวา่ ง 5 ปแี รก ใหท้ ปี่ ระชุมรว่ มกนั ของรฐั สภาพจิ ารณาใหค้ วามเหน็ ชอบบุคคลที่สมควรจะเป็นนายกรฐั มนตรี อธบิ ายใหเ้ ขา้ ใจงา่ ย คอื การประชุม ให้ความเห็นชอบผู้ท่ีจะเป็นนายกรัฐมนตรีน้ัน จะมี ส.ส. กับ ส.ว. ร่วมกันโหวตเลือกผู้ท่ีจะเป็นนายกรัฐมนตรี โดยที่พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชาในฐานะหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ เป็นผู้เลือก ส.ว. ท้ังหมด และ ส.ว. เหล่าน้ัน จะโหวตเลอื กพลเอกประยุทธผ์ ู้เป็นแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีให้เป็นนายกรัฐมนตรี ประการทสี่ อง ระบบการเลอื กตง้ั ในรอบนเ้ี ปน็ แบบจดั สรรปนั สว่ นแบบผสม โดยแบง่ สมาชกิ สภาสภา ผแู้ ทนราษฎร ออกเปน็ สองสว่ น สว่ นแรกมาจากเขตเลอื กตงั้ 350 เขต และสว่ นทส่ี องมาจาก บญั ชรี ายชอื่ 150 คน แตค่ วามแตกตา่ งกบั ระบบเดมิ ทใ่ี ชใ้ นรฐั ธรรมนญู พ.ศ. 2540 และ รฐั ธรรมนญู พ.ศ. 2550 นน้ั คอื มบี ตั รเลอื กตงั้ ใบเดียว และมีระบบการนับเสียงตกน�้ำ กล่าวคือ เป็นระบบการเลือกตั้งที่พรรคท่ีมีผู้ที่ชนะในเขตเลือกต้ังจะมี แนวโน้มที่จะไม่ได้เสียงจากส่วนบัญชีรายช่ือ เพราะไม่นับซ�้ำเหมือนเดิมท่ีมีบัตรเลือกตั้งสองใบ แต่เหลือ บัตรเลือกตั้งใบเดียว ดังน้ันแม้พรรคที่คาดว่าจะได้รับเลียงจากการเลือกต้ังรายเขตเยอะที่สุดเช่นพรรคเพ่ือไทย กจ็ ะมโี อกาสน้อยมากท่จี ะได้สมาชิกในสว่ นของบัญชีรายชอ่ื ประการท่ีสาม การก�ำหนดกรอบระยะเวลาการด�ำเนินการของพรรคการเมืองท่ีมีอยู่เดิมและผู้ท่ี จะจัดตั้งพรรคใหม่ ตามค�ำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติท่ี 53/2560 ส่ังเมื่อวันที่ 22 ธันวาคม พ.ศ. 2560 ที่ออกมาแก้ไข พ.ร.ป. ว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 ได้เปลี่ยนให้พรรคการเมืองเดิมต้อง 1) สมาชกิ ของพรรคตอ้ งมหี นงั สอื ยนื ยนั การเปน็ สมาชกิ ตอ่ หวั หนา้ พรรค และชำ� ระคา่ บำ� รงุ พรรคภายใน 30 วนั นบั แตว่ นั ที่ 1 เมษายน 2561 และให้พรรคแจ้งให้นายทะเบยี นทราบภายใน 30 วนั นบั แตว่ นั ทีพ่ น้ ก�ำหนดเวลา 2) ดำ� เนนิ การจดั ใหม้ ที นุ ประเดมิ 1 ลา้ นบาท และแจง้ ใหน้ ายทะเบยี นทราบภายใน 180 วนั นบั แตว่ นั ที่ 1 เมษายน 2561 3) จัดให้สมาชิกไม่น้อยกว่า 500 คนช�ำระค่าบ�ำรุงพรรคส�ำหรับปี 2561 ภายใน 180 วันนับแต่วันที่ 1 เมษายน 2561 และแจ้งให้คณะกรรมการการเลือกตั้งทราบพร้อมหลักฐานแสดงการช�ำระภายใน 15 วัน นับแต่วันพน้ ชำ� ระ และ 4) จดั ใหส้ มาชิกชำ� ระเงินค่าบำ� รงุ พรรคใหไ้ ด้ไมน่ อ้ ยกว่า 5,000 คนภายใน 1 ปี นับแต่ วนั ท่ี 1 เมษายน 2561 และใหไ้ ดไ้ มน่ ้อยกว่า 10,000 คนภายใน 4 ปนี บั แตว่ ันท่ี 1 เมษายน 2561 และแจ้งให้ นายทะเบียนทราบ ส่วนเร่ืองการประชุมใหญ่เพื่อเลือกหัวหน้าพรรค เลขาธิการพรรค เหรัญญิกพรรค นายทะเบยี นสมาชกิ และกรรมการบรหิ ารอนื่ ของพรรค ตอ้ งรอยกเลกิ ประกาศ คสช. ฉบบั ที่ 57/2557 และคำ� สงั่ หวั หนา้ คสช. ที่ 3/2558 ขณะทผี่ ทู้ จี่ ะตง้ั พรรคใหมส่ ามารถดำ� เนนิ การตามหมวด 1 ของ พ.ร.ป. พรรคการเมอื ง ซง่ึ กม็ เี รอื่ งการมที นุ ประเดมิ 1 ลา้ นบาท การประชมุ รว่ มกนั ไมน่ อ้ ยกวา่ 250 คน เพอื่ กำ� หนดชอ่ื และเครอื่ งหมาย พรรค และเพอ่ื เลอื กหวั หนา้ พรรค เลขาธกิ ารพรรค เหรญั ญกิ พรรค นายทะเบยี นสมาชกิ และกรรมการบรหิ ารอนื่ ของพรรค ไดต้ ั้งแต่วนั ที่ 1 มนี าคม 2561

475 ถ้าว่ากันตามตามค�ำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 53/2560 ข้างต้น จะเห็นได้ว่าผู้ที่จะต้ังพรรคพลังประชารัฐ สามารถด�ำเนินธุรการในเรื่องท่ีก�ำหนด อีกทั้งประชุมเลือกหัวหน้าพรรคและผู้ท�ำหน้าท่ีอื่น ๆ ได้ต้ังแต่ วันท่ี 1 มีนาคม ขณะที่พรรคการเมืองท่ีมีอยู่เดิมกว่าจะด�ำเนินธุรการในเร่ืองจัดให้มีทุนประเดิม 1 ล้านบาท และเร่ืองอ่ืน ๆ ให้ลุล่วงได้ ก็ต้องด�ำเนินการภายในระยะเวลา 180 วันนับแต่วันที่ 1 เมษายน ส่วนการจัด ประชุมใหญ่เพื่อเลือกหัวหน้าพรรคและผู้ท�ำหน้าที่อื่น ๆ ก็ต้องรอการยกเลิกประกาศ คสช. ฉบับท่ี 57/2557 และค�ำสง่ั หวั หน้า คสช. ท่ี 3/2558 (ในภายหลังมีการออกค�ำส่ังหัวหน้า คสช. ที่ 13/2561 ส่ังเมื่อวันที่ 14 กันยายน พ.ศ. 2561 (มีผล ใชบ้ งั คบั ตงั้ แตว่ นั ประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา ซงึ่ กค็ อื วนั เดยี วกนั ) โดยออกมาเพอื่ แกไ้ ข พ.ร.ป. พรรคการเมอื งท่ี เคยถกู คำ� สงั่ หวั หนา้ คสช. ที่ 53/2560 แกไ้ ขไปแลว้ ครงั้ หนง่ึ โดยคำ� สง่ั นเ้ี ปลย่ี นกรอบระยะเวลาในการดำ� เนนิ การ เรอื่ งตา่ ง ๆ ของพรรคการเมอื งเดมิ อกี ครงั้ หนง่ึ โดยใหพ้ รรคการเมอื งเดมิ ดำ� เนนิ การในเรอ่ื งและภายในระยะเวลา ดังน้ี 1) จดั ใหม้ ีทุนประเดมิ 1 ลา้ นบาท และแจง้ ให้นายทะเบียนทราบภายใน 180 วันนบั แต่วันที่คำ� สงั่ หวั หน้า คสช. ท่ี 13/2561 มผี ลใชบ้ งั คบั 2) จดั ใหส้ มาชกิ ไมน่ อ้ ยกวา่ 500 คนชำ� ระคา่ บำ� รงุ พรรคสำ� หรบั ปี 2561 ภายใน 180 วันนับแต่วันทค่ี ำ� สงั่ หวั หนา้ คสช. ท่ี 13/2561 มผี ลใชบ้ ังคับ และแจง้ ให้นายทะเบียนทราบพรอ้ มหลกั ฐาน แสดงการช�ำระภายใน 15 วันนับแต่วันพ้นช�ำระ และ 3) จัดให้สมาชิกช�ำระเงินค่าบ�ำรุงพรรคให้ได้ไม่น้อยกว่า 5,000 คนภายใน 1 ปี นบั แตว่ นั ทคี่ ำ� สง่ั หวั หนา้ คสช. ท่ี 13/2561 มผี ลใชบ้ งั คบั และใหไ้ ดไ้ มน่ อ้ ยกวา่ 10,000 คน ภายใน 4 ปนี ับแต่วนั ทคี่ ำ� สงั่ หวั หน้า คสช. ท่ี 13/2561 มผี ลใชบ้ งั คับ และแจง้ ใหน้ ายทะเบียนทราบ) ประการทส่ี ่ี ในทางการเมอื ง พรรคพลงั ประชารฐั เปน็ พรรคของรฐั บาลทดี่ ำ� รงตำ� แหนง่ อยู่ โดยพฤตนิ ยั (de facto incumbent governmental party) ดงั นน้ั ยอ่ มจะไดเ้ ปรยี บจากการแขง่ ขนั ทางการเมอื ง ในกรณนี ้ี ตามรฐั ธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั รไทย (ฉบบั ชว่ั คราว) 2557 มาตรา 44 ประกอบกบั รฐั ธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั รไทย 2560 มาตรา 265 ได้เปิดโอกาสให้รัฐบาลของ คสช. มีอ�ำนาจเต็มในช่วงเลือกตั้ง ซึ่งแม้ว่ารัฐมนตรี 4 คน ที่ออกมาต้ังพรรคพลังประชารัฐในท้ายที่สุดจะลาออกจากรัฐบาลมารณรงค์หาเสียงอย่างเต็มตัวหลังจากถูก วพิ ากษว์ จิ ารณม์ าเปน็ เวลานาน แตต่ วั พลเอกประยทุ ธใ์ นฐานะหวั หนา้ คสช. และ หวั หนา้ รฐั บาลนน้ั แมว้ า่ จะไมไ่ ด้ ออกไปหาเสยี งกบั พรรคพลงั ประชารฐั โดยตรงดว้ ยขอ้ จำ� กดั ทางกฎหมาย แตก่ ย็ งั ทำ� งานในฐานะรฐั บาลและออก ตรวจเย่ียมประชาชนในฐานะหัวหน้ารัฐบาลโดยตลอดช่วงการเลือกต้ัง ดังมีกรณีตัวอย่างท่ีตารางการหาเสียง ของพรรคพลงั ประชารฐั บางครง้ั ไล่ชนกับการลงพื้นที่ของรัฐบาลโดยเฉพาะการเย่ยี มประชาชนในพื้นที่เดียวกัน กับนายกรัฐมนตรีห่างกันเพียงวันเดียว ในวันท่ี 16 กุมภาพันธ์ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี พรอ้ ม พล.อ.ประวติ ร วงษส์ วุ รรณ และพล.อ.อนพุ งษ์ เผา่ จนิ ดาลงพน้ื ทตี่ ลาดนดั จตจุ กั ร และในวนั ที่ 17 กมุ ภาพนั ธ์ พรรคพลังประชารัฐ โดยมีนายพุทธิพงษ์ ปุณณกันต์ กรรมการบริหารพรรคพลังประชารัฐ พร้อมด้วยนางสาว ภาดาท์ วรกานนท์ ผ้สู มัครเขต 6 พญาไท ราชเทวี และจตุจักรลงพื้นท่ตี ลาดนัดจตุจกั ร (PPTVHD36, 2562ค)

476 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีพร้อม พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ และพล.อ.อนุพงษ์ เผา่ จนิ ดา ลงพ้ืนทีท่ ีต่ ลาดจตุจักร ทมี่ า: ประยทุ ธ์ จันทรโ์ อชา (2562) นายพทุ ธพิ งษ์ ปณุ ณกนั ต์ กรรมการบรหิ ารพรรคพลงั ประชารฐั พรอ้ มดว้ ยนางสาวภาดาท์ วรกานนท์ ผสู้ มัครเขต 6 ลงพนื้ ท่ีตลาดนดั จตุจักร ท่มี า: INN News (2562ข)

477 ค. การไดเ้ ปรยี บเชงิ นโยบาย: ความเชอ่ื มโยงของชอ่ื พรรคพลงั ประชารฐั กบั นโยบายและยทุ ธศาสตร์ ของรฐั บาลนนั้ สมั พนั ธก์ นั อยา่ งแนบแนน่ คำ� วา่ ประชารฐั นนั้ เปน็ คำ� ทถี่ กู ใชข้ นึ้ ในฐานะแนวคดิ หลกั ของประชาธปิ ไตย ของรัฐบาล คสช. ส่วนหนึ่งในฐานะท่ีเป็นทางเลือกใหม่ในจินตกรรมทางการเมืองแทนค�ำว่า “ประชาธิปไตย” (อนสุ รณ์ ธรรมใจ, 2558) นอกจากนน้ั แลว้ การหาเสยี งของพรรคพลงั ประชารฐั นนั้ ยงั นำ� เสนอนโยบายจำ� นวนมาก ทล่ี กั ษณะทสี่ อื่ สารใหก้ บั ประชาชนทราบวา่ จะทำ� นโยบายเดมิ ของรฐั บาลปจั จบุ นั ตอ่ เนอื่ งไป โดยเฉพาะนโยบาย บตั รสวสั ดิการแหง่ รฐั หรือที่รับรู้กนั ในนามนโยบาย “บัตรคนจน” นอกเหนือจากความได้เปรียบเชิงนโยบายอาทิบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ซึ่งมีคนจ�ำนวนมากสนับสนุน โครงการน้ีไม่ใช่เพียงเพราะว่าได้รับเงินโอนตรงเข้าบัญชี (แม้ว่าจะมีปัญหาอยู่หลายประการดังที่มีการรายงาน มาโดยตลอด เชน่ การเออื้ นายทนุ ใหญ่ การใชใ้ นรา้ นทลี่ งทะเบยี นกบั กระทรวงพานชิ ยเ์ ทา่ นนั้ หรอื การสมคั รนนั้ มคี วามยงุ่ ยากและมกี ารรบั จา้ งสมคั รและหกั คา่ หวั ควิ (Thai News, 2018) แตอ่ กี ประเดน็ สำ� คญั กค็ อื ประชาชน จ�ำนวนไม่น้อยกลัวว่านโยบายท่ีมีลักษณะ “ประชานิยม” เช่นนี้หากถูกเสนอโดยพรรคอ่ืน อาจจะไม่สามารถ ปฏบิ ตั ิได้จริง เพราะอาจจะถกู ตรวจสอบจากตุลาการศาลรัฐธรรมนญู และกรอบกตกิ าของยทุ ธศาสตรช์ าตไิ ด้ ความได้เปรียบเชิงนโยบายของพรรคพลังประชารัฐในประการสุดท้าย ได้แก่การท่ีนโยบายต่าง ๆ ของพรรคพลังประชารัฐน้ันยังคงท�ำงานอย่างต่อเน่ืองในช่วงการรณรงค์หาเสียงเลือกตั้ง อาทิ มีการเพิ่มเงิน ค่าป่วยการให้อาสาสมัครสาธารณสุขประจ�ำหมู่บ้าน (อสม.) จาก 600 บาท เป็น 1,000 บาท โดยโอนเงิน ไปให้กับ อสม. จ�ำนวน 1,024,407 คน เป็นจ�ำนวนเงินกว่า 1,814 ล้านบาท ซ่ึงเป็นการโอนเงินเข้ามาในบัญชี ในชว่ งวนั ที่ 20 มนี าคม กอ่ นการลงคะแนนเสยี ง เพยี งไมก่ วี่ นั (ประชาไท, 2562ค) ไมน่ บั ถงึ การโอนเงนิ สวสั ดกิ าร แหง่ รฐั เขา้ บัญชใี นทกุ ๆ เดอื นอยู่แล้ว 4.3.3.2 การยึดกุมเครือข่ายการเลือกตั้งเดิมที่มีอยู่ในท้องถิ่น เราไมส่ ามารถอธบิ ายชยั ชนะของพลงั ประชารฐั ในกรงุ เทพมหานครเพยี งเพราะความไดเ้ ปรยี บในระดบั จุดยืนทางการเมือง ระบบการเมืองและการเลือกต้ัง และนโยบายในฐานะท่ีก�ำหนดชัยชนะอย่างแน่นอนให้กับ พรรคพลงั ประชารฐั ในพนื้ ทก่ี รงุ เทพมหานครได้ หากไมท่ ำ� ความเขา้ ใจถงึ พลวตั รทางการเมอื งในแตล่ ะเขตเลอื กตงั้ ของกรงุ เทพมหานครทงั้ 30 เขต และการทำ� ความเขา้ ใจกลไกสำ� คญั ทมี่ ผี ลตอ่ การกำ� หนดชยั ชนะของการเลอื กตงั้ ในระดับท้องถ่ิน ได้แก่ การจัดองค์กรการระดมการสนับสนุนในพื้นที่ และ การแข่งขันกันระหว่างผู้สมัคร ของแตล่ ะพรรค และ การแยง่ ชงิ ตอ่ รองการสนับสนุนผา่ นโครงสรา้ งในพื้นที่ อาทิการเปิดโอกาสให้นักการเมือง ในระดบั ทอ้ งถน่ิ จากพรรคอน่ื ยา้ ยพรรคมาลง หรอื การนำ� นกั การเมอื งนอกพนื้ ทม่ี าสมคั รในพน้ื ทน่ี น้ั โดยเชอื่ มโยง กบั เครอื ข่ายฐานคะแนนเสยี งในพน้ื ที่ ในสว่ นนจ้ี ะไดอ้ ภปิ รายถงึ ภมู หิ ลงั ของผสู้ มคั รของพรรคพลงั ประชารฐั ในภาพรวม และ เงอื่ นไขในการ ไดร้ บั ชัยชนะของพรรคพลงั ประชารัฐ

478 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร โดยภาพรวมแล้ว ภูมิหลังของผู้สมัครของพรรคพลังประชารัฐในเขตกรุงเทพมหานคร มีอยู่ 4 กลุ่ม ใหญ่ ๆ คอื 1) นักการเมืองและผู้มีประสบการณ์ทางการเมือง ตั้งแต่ระดับอดีต(และอดีตผู้สมัคร) สมาชิกสภา ผู้แทนราษฎร สมาชิกสภากรุงเทพมหานคร สมาชิกสภาเขต รวมท้ังผู้ช่วยด�ำเนินงานในแต่ละระดับ ในจ�ำนวน 30 เขตน้ัน ผู้สมัครของพรรคพลังประชารัฐท่ีมีภูมิหลังเป็นนักการเมืองมาก่อนมีจ�ำนวนท้ังสิ้น 17 คน และ ในจ�ำนวน 12 เขตท่ชี นะนน้ั เปน็ ผ้ชู นะทม่ี าจากกลุ่มนี้ทั้งหมด 9 คน 2) นกั วชิ าการ ซง่ึ บางสว่ นอาจไดร้ บั เชญิ ไปเปน็ ทปี่ รกึ ษาในกรรมาธกิ ารในรฐั สภา ในจำ� นวน 30 เขตนน้ั ผูส้ มคั รของพรรคพลังประชารัฐทีม่ ีภมู ิหลงั เปน็ นกั วชิ าการมากอ่ นมีจ�ำนวนทงั้ สิน้ 3 คน และ ในจ�ำนวน 12 เขต ท่ชี นะนั้น เป็นผชู้ นะท่ีมาจากกลุม่ นที้ ั้งหมด 1 คน 3) นักธุรกิจ/ภาคธุรกจิ ซงึ่ บางส่วนอาจไดร้ บั เชิญไปเป็นทีป่ รกึ ษาในกรรมาธิการในรฐั สภา ในจำ� นวน 30 เขตนน้ั ผสู้ มคั รของพรรคพลงั ประชารฐั ทม่ี ภี มู หิ ลงั เปน็ นกั ธรุ กจิ มากอ่ นมจี ำ� นวนทง้ั สน้ิ 5 คน และ ในจำ� นวน 12 เขตทช่ี นะนั้น เปน็ ผู้ชนะทม่ี าจากกลมุ่ นีท้ ั้งหมด 2 คน 4) นักวิชาการและนักธุรกิจ บางคร้ังเป็นอาจารย์พิเศษ เป็นที่ปรึกษา และเป็นเจ้าของธุรกิจด้วย ในจ�ำนวน 30 เขตนั้น ผู้สมัครของพรรคพลังประชารัฐที่มีภูมิหลังเป็นท้ังนักวิชาการและนักธุรกิจมาก่อน มจี �ำนวนทงั้ สนิ้ 5 คน และ ในจ�ำนวน 12 เขตท่ชี นะนนั้ เปน็ ผชู้ นะทมี่ าจากกล่มุ นที้ ัง้ หมด 0 คน ตาราง 4.42 ภูมิหลังผสู้ มคั ร ส.ส. กรุงเทพมหานคร 30 เขต พรรคพลงั ประชารัฐ เขตที่ พน้ื ท่ี ช่อื ผสู้ มคั ร ภูมหิ ลังของผสู้ มัคร ผล - ส.ก. เขตพระนคร 2 สมยั ชนะ 1 พระนคร นางสาวกานต์กนษิ ฐ์ ป้อมปราบฯ แหว้ สันตติ - ในสมยั ที่ 2 เปน็ ส.ก. สงั กดั พรรค ชนะ สัมพันธวงศ์ ดสุ ติ ประชาธปิ ตั ย์ จากการเลอื กต้ัง ส.ก. (ยกเว้นแขวงถนน เม่ือ พ.ศ. 2553 อันดับ 2 นครไชยศรี) - นกั วชิ าการดา้ นอาชญาวทิ ยา 2 ปทมุ วัน บางรัก นางสาวพัชรินทร์ และการบริหารงานยุตธิ รรม สาทร ซำ� ศริ พิ งษ์ - ที่ปรึกษาประธานกรรมาธิการตา่ ง ๆ 3 บางคอแหลม นายเนวินธุ์ ช่อชัยทิพฐ์ ทงั้ วฒุ ิสภาและสภาผแู้ ทนราษฎร ยานนาวา นักธรุ กจิ และทำ� งานด้านนวัตกรรม เกยี่ วกับอาคาร

479 เขตที่ พืน้ ท่ี ชอื่ ผสู้ มัคร ภมู ิหลงั ของผู้สมัคร ผล ส.ก. เขตคลองเตย พรรคประชาธิปัตย์ ชนะ 4 คลองเตย วฒั นา นางกรณศิ 2 สมยั งามสคุ นธร์ ตั นา - ประธานสภาเขตดนิ แดง อันดบั 2 5 ดนิ แดง หว้ ยขวาง นางสาวอรพนิ ทร์ - สมาชกิ พรรคเพอื่ ไทย เพชรทตั ประสบการณท์ งั้ ในภาครัฐและภาค เอกชน เชน่ งานสภาพัฒน์ฯในส่วนงาน 6 พญาไท ราชเทวี นางสาวภาดาท์ โครงสรา้ งพืน้ ฐาน บรหิ ารงานภาคธรุ กิจ ชนะ จตจุ กั ร (เฉพาะ วรกานนท์ ด้านโทรคมนาคมบริษัทดีแทค ทรมู ฟู ชนะ แขวงจตจุ ักร และ และพฒั นาด้านอสังหารมิ ทรัพย์ แขวงจอมพล) - นกั ธุรกจิ เกย่ี วกับโพลเิ มอร์ พลาสตกิ และอะคริลกิ 7 บางซือ่ ดุสิต นางสาวธณกิ านต์ (เฉพาะแขวงถนน พรพงษาโรจน์ - กรรมการบริหารพรรคพลังประชารัฐ นครไชยศร)ี ส.ก. เขตลาดพรา้ ว พรรคประชาธปิ ัตย์ 2 สมยั 8 ลาดพรา้ ว นายกษิด์ิเดช ชุตมิ ันต์ ชนะ วงั ทองหลาง (ยกเว้นแขวง พลับพลา) 9 หลักสี่ จตุจกั ร นายสิระ เจนจาคะ - ผูส้ มัคร ส.ส. เขต 11 หลกั สี่ ดอนเมอื ง ชนะ (ยกเวน้ แขวง (แขวงสนามบนิ ) พรรครกั ษ์สันติ ในการ จตจุ กั ร และแขวง เลือกตงั้ พ.ศ. 2554 แต่ไมไ่ ด้รับเลือก จอมพล) - เคยเป็นแกนน�ำ กปปส. - เคยเปน็ สมาชกิ สภาปฏริ ปู แหง่ ชาติ (สปช.) 10 ดอนเมอื ง นางกนกนชุ กล่นิ สังข์ - ธุรกจิ บ้านทรงไทย อันดบั 2 11 สายไหม นายอทิ ธิพทั ธ์ ส.ก. เขตดอนเมอื ง พรรคประชาธปิ ตั ย์ อันดบั 4 เศรษฐยุกานนท์ - ธรุ กิจสว่ นตัว เป็นกรรมการผู้จัดการ บรษิ ัท จดั หางาน เนช่นั เเนลลตี ี้ บิสสเิ นส จำ� กัด และบริษัท แอก็ ทฟี เน็กซ์ อินโนเวชนั่ จำ� กดั

480 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร เขตที่ พ้นื ที่ ชือ่ ผู้สมัคร ภมู หิ ลงั ของผสู้ มัคร ผล 12 บางเขน นางสาวนพวรรณ - เภสัชกร อันดับ 3 หวั ใจมั่น - ผบู้ ริหารทีวดี าวเทยี ม - ผูจ้ ดั การสมาคมฌาปนกจิ สงเคราะห์ สมาชกิ ของสมาคมชาวนาชาวไร่ (ประเทศไทย) 13 บางกะปิ นางสาวฐติ ภิ สั ร์ - พริตต้แี ละเอ็มซอี ิสระ ชนะ วังทองหลาง โชติเดชาชยั นนั ต์ - ผชู้ ่วยผดู้ �ำเนินงาน ส.ส. เขตบางกะปิ (เฉพาะแขวง พลบั พลา) - ผู้ช่วยผู้ดำ� เนนิ งาน ส.ก. เขตบางกะปิ - เลขานุการประธานคณะกรรมการ การโยธาและผังเมืองกรุงเทพมหานคร - ทป่ี รกึ ษามูลนธิ ิสยามรวมใจ (ปูอ่ นิ ทร์) 14 บงึ กุม่ คนั นายาว นายณริช ผลานุรักษา - อาจารยพ์ เิ ศษ อันดับ 2 (เฉพาะแขวง รามอนิ ทรา) - นกั ธุรกิจดา้ นอสงั หารมิ ทรพั ย์ 15 มนี บุรี คนั นายาว นายชาญวทิ ย์ วภิ ศู ริ ิ ผ้สู มคั ร ส.ส. เขต 17 มีนบุรี คนั นายาว ชนะ (ยกเว้นแขวง (ยกเว้นแขวงรามอินทรา) สงั กัดพรรค อันดบั 2 รามอนิ ทรา) ประชาธปิ ตั ย์ ในการเลือกตั้ง พ.ศ. 2554 แตไ่ ม่ไดร้ ับเลือกตงั้ ชนะ 16 คลองสามวา นางสาวเกศกานดา - ผชู้ ว่ ย ส.ก. เขตคลองสามวา อนิ ชว่ ย (2549-52) 17 หนองจอก นายศริ ิพงษ์ รสั มี - ส.ข. เขตคลองสามวา พรรคประชาธิปตั ย์ (2553-56) - ส.ข. เขตหนองจอก - ประธานสภาเขตหนองจอก - สมาชกิ พรรคเพ่ือไทย

481 เขตท่ี พ้นื ที่ ชือ่ ผู้สมัคร ภูมหิ ลังของผูส้ มคั ร ผล 18 ลาดกระบงั นายวสิ ูตร ส�ำเร็จวาณิชย์ - ส.ก. เขตลาดกระบงั พรรคเพื่อไทย อันดบั 3 19 สะพานสูง นายประสิทธ์ิ - ส.ก. สะพานสงู พรรคเพอ่ื ไทย ชนะ ประเวศ (ยกเว้น มะหะหมัด - ผสู้ มัคร ส.ส. เขต 8 สวนหลวง อันดับ 2 แขวงหนองบอน ประเวศ บางนา และพระโขนง และแขวงดอกไม้) พรรคมชั ฌมิ าธิปไตย พ.ศ. 2550 อนั ดบั 2 แตไ่ ม่ไดร้ ับเลอื ก อนั ดบั 2 20 สวนหลวง นายธนั วา ไกรฤกษ์ ประเวศ (เฉพาะ แขวงหนองบอน และแขวงดอกไม้) - ผู้สมัคร ส.ส. เขต 22 สวนหลวง ประเวศ (เฉพาะแขวงหนองบอน และแขวงดอกไม้) พรรครกั ษ์สนั ติ พ.ศ. 2554 แตไ่ มไ่ ดร้ บั เลอื ก 21 บางนา พระโขนง นางสาวจักรีรัตน์ - อาจารยส์ อนทางดา้ นสอ่ื สารมวลชน แสงวารี - คณะกรรมการโครงการเสยี งปฏริ ูป ประเทศ สภาขบั เคล่อื นการปฏิรปู ประเทศ (สปท.) 22 คลองสาน นายศันสนะ สรุ ิยะโยธนิ - ท่ีปรกึ ษาคณะอนุกรรมาธิการ บางกอกใหญ่ ในคณะกรรมาธิการเศรษฐกจิ การเงนิ ธนบุรี (ยกเวน้ และการคลงั สภานติ ิบัญญตั ิแหง่ ชาติ แขวงดาวคะนอง แขวงบุคคโล และ - ท่ปี รกึ ษาคณะอนุกรรมาธิการ แขวงสำ� เหร่) ในคณะกรรมาธกิ ารพาณชิ ย์ การอตุ สาหกรรม และการแรงงาน สภานติ บิ ัญญัติแหง่ ชาติ - อาจารยพ์ เิ ศษมหาวทิ ยาลยั รฐั และ เอกชน

482 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร เขตที่ พน้ื ท่ี ชอื่ ผู้สมัคร ภูมหิ ลังของผสู้ มคั ร ผล อันดบั 2 23 จอมทอง ธนบรุ ี นางสาวทิพานนั ศิรชิ นะ - ที่ปรกึ ษากฎหมาย บรษิ ทั ในไทย (เฉพาะแขวง และตา่ งประเทศ ดาวคะนอง แขวง บคุ คโล และแขวง - อาจารยพ์ ิเศษดา้ นกฎหมาย ส�ำเหร)่ - อดีตเจา้ หนา้ ทก่ี ฎหมายอาวุโส ตลาดหลกั ทรัพย์แห่งประเทศไทย - เจ้าของธรุ กจิ สว่ นตวั 24 ราษฎรบ์ รู ณะ นายไกรเสรมิ - ผู้ดำ� เนินรายการนาทีกฎหมาย อันดบั 2 ทุ่งครุ โตทบั เท่ียง ช่องโทรทัศน์รัฐสภา - ธรุ กจิ ส่วนตวั ผบู้ ริหารบรษิ ัทและ เจา้ ของกจิ การ เจ้าของกิจการปุ้มป้ยุ เจ้าของธรุ กิจการจัดการด้านอาหาร - อาจารย์พเิ ศษ/บรรยายมหาวทิ ยาลยั และหน่วยงานด้านธรุ กิจและนวัตกรรม - ที่ปรกึ ษาโครงการนวัตกรรมสำ� นักงาน นวัตกรรมแหง่ ชาติ 25 บางขุนเทียน นายธีทชั ฐ์ - เลขานุการคณะกรรมาธิการ อันดบั 3 เกียรตลิ ดารมย์ คณะกรรมาธกิ ารดา้ นเกษตร และสหกรณ์ สภานติ บิ ัญญตั ิแห่งชาติ - ผสู้ มคั ร ส.ส. เขต 2 ขอนแกน่ พรรคมชั ฌิมาธปิ ไตยของนางอนงค์ วรรณ เทพสทุ นิ หวั หน้าพรรค (ภรรยา นายสมศักด์ิ เทพสทุ ิน) ในการเลือกตงั้ พ.ศ. 2550 แตไ่ มไ่ ด้รับเลอื ก - ผสู้ มัคร ส.ส. เขต 7 ขอนแกน่ พรรคชาติไทยพัฒนา ในการเลือกต้ัง พ.ศ. 2554 แตไ่ ม่ได้รับเลอื ก - ท่ปี รึกษารฐั มนตรีชว่ ยว่าการ กระทรวงพาณชิ ย์ (บรรยนิ ต้ังภากรณ์ พรรคมชั ฌิมาธิปไตย)

483 เขตที่ พนื้ ที่ ชื่อผูส้ มัคร ภูมิหลังของผู้สมคั ร ผล 26 บางบอน นายวัชระ กรรณกิ าร์ - สมาชกิ พรรคชาตไิ ทยพัฒนา อันดับ 4 หนองแขม - รองโฆษกประจำ� สำ� นักนายรัฐมนตรี (เฉพาะแขวง ในรฐั บาลของนายอภสิ ทิ ธ์ิ เวชชาชีวะ หนองแขม) - โฆษกกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (ฝ่ายการเมอื ง) - พธิ กี รรายการโทรทัศน์ 27 ทววี ัฒนา ตลิ่งชัน นางสาวบุณณดา - ประธานสถาบนั เจตนาดเี พ่ือการ อันดบั 3 (เฉพาะแขวง สปุ ิยพนั ธ์ุ พัฒนาประเทศไทย ตลิ่งชนั และแขวง - ผู้สมคั ร ส.ส. เขต 29 ทววี ฒั นา ฉิมพลี) หนองแขม (ยกเวน้ แขวงหนองแขม) หนองแขม พรรคชาตพิ ฒั นาเพ่อื แผ่นดิน ในการ (ยกเว้นแขวง เลือกตงั้ พ.ศ. 2554 แต่ไม่ไดร้ ับเลอื ก หนองแขม) - ผู้สมัคร ส.ส. เขตเดมิ พรรคชาตพิ ัฒนา ในการเลอื กต้ัง พ.ศ. 2557 - รองโฆษกพรรคชาติพฒั นา - รองโฆษกกระทรวงอุตสาหกรรม 28 บางแค นายกฤชนนท์ - ผู้ช�ำนาญการประจ�ำกรรมาธิการการ อนั ดับ 2 อัยยปยั ญา สาธารณสขุ - นักธุรกิจ ด้านการเกษตร ปุ๋ย อสังหารมิ ทรพั ย์ - กรรมการรฐั วสิ าหกจิ ส�ำนักงาน กองทนุ สงเคราะห์ - อาจารยป์ ระจำ� ปรญิ ญาโทการจัดการ อุตสาหกรรม มหาวิทยาลยั รามคำ� แหง และเป็นอาจารยพ์ เิ ศษของมหาวทิ ยาลยั รัฐและเอกชน

484 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร เขตท่ี พน้ื ท่ี ชื่อผสู้ มัคร ภมู หิ ลงั ของผู้สมัคร ผล 29 ภาษเี จริญ นายณพงศ์ นพเกตุ - ผชู้ ่วยศาสตราจารย์ คณะบรหิ าร อนั ดับ 2 ตลิ่งชนั การพัฒนาส่ิงแวดล้อม สถาบนั บัณฑติ พฒั นบรหิ ารศาสตร์ (นดิ ้า) (ยกเวน้ แขวง ตล่ิงชัน และแขวง - รองคณบดีและผู้อ�ำนวยการหลกั สูตร ฉิมพลี) มหาบณั ฑิต คณะสถาปตั ยกรรมศาสตร์ ผังเมือง และนฤมติ ศิลป์ มหาวิทยาลยั มหาสารคาม - ผอู้ ำ� นวยการนิดา้ โพลล์ - ผู้อำ� นวยการฝา่ ยวิจยั และวางแผน บรษิ ัทเอกชน - มูลนธิ สิ ัมมาชีพ 30 บางพลดั นายจักรพนั ธ์ พรนิมติ ร - ส.ก. เขตบางพลดั พรรคประชาธิปตั ย์ ชนะ บางกอกนอ้ ย พ.ศ. 2545 - ผ้สู มคั ร ส.ส. เขต 29 บางพลดั บางกอกนอ้ ย (เฉพาะแขวงอรุณ อมรนิ ทร์) พรรคประชาธิปัตย์ ในการ เลอื กตงั้ พ.ศ. 2548 แตไ่ มไ่ ดร้ ับเลอื ก - รองโฆษกกรุงเทพมหานคร - โฆษกกระทรวงศกึ ษาธิการ (สมัยนายจรุ ินทร์ ลกั ษณวศิ ิษฎเ์ ป็น รัฐมนตรวี ่าการกระทรวง ในรัฐบาลของ นายอภสิ ทิ ธิ์ เวชชาชวี ะ) - ทีป่ รึกษาผ้วู ่าราชการกรุงเทพมหานคร - ผู้บรหิ ารสถานศกึ ษาเอกชน อย่างไรก็ตาม ในกรณีของการศึกษาภูมิหลัง จะต้องไม่ลืมว่า ยังมีอีกเง่ือนไขหนึ่งที่มีความส�ำคัญ ในเขตเลือกต้ัง นั่นคือความเชื่อมโยงในระดับครอบครัว เช่นการเป็นลูก ญาติ หรือ คู่ชีวิตของนักการเมืองเก่า ความเชื่อมโยงในระดับของการเป็นผู้บริหารพรรคหรือลูกหรือคู่ชีวิตของผู้บริหารพรรค หรือมีความสัมพันธ์ ที่ใกล้ชดิ กับนักการเมอื งระดับสงู ของพรรรคเปน็ ตน้

485 โดยสรปุ แลว้ พรรคพลงั ประชารฐั ไดร้ บั ชยั ชนะทงั้ หมด 12 เขต ไดแ้ ก่ 1) เขต 1 พระนคร ป้อมปราบศัตรูพ่าย สัมพันธวงส์ ดุสิต (ยกเว้นแขวงถนนนครไชยศรี) นางสาว กานตก์ นษิ ฐ์ แหว้ สนั ตติ เคยเปน็ ส.ก. เขตพระนคร 2 สมยั (PPRP พรรคพลงั ประชารฐั , 2562ข) ซงึ่ สมยั ท่ี 2 นน้ั เปน็ ส.ก. สงั กดั พรรคประชาธปิ ตั ย์ จากการเลอื กตง้ั ส.ก. เมอ่ื พ.ศ. 2553 (ไทยโพสต,์ 2553) นางสาวกานตก์ นษิ ฐ์ เป็นธิดาของ นายแก้ว แห้วสันตติ อดีต ส.ก.เขตพระนคร พรรคประชาธิปัตย์ และเป็นภรรยาของชัยวุฒิ ธนาคารนสุ รณ์ กรรมการบรหิ ารพรรคพลังประชารฐั 2) เขต 2 ปทมุ วนั บางรกั สาทร นางสาวพชั รนิ ทร์ ซำ� ศริ พิ งษ์ ซง่ึ มภี มู หิ ลงั เปน็ นกั วชิ าการดา้ นอาชญา วิทยาและการบริหารงานยุติธรรม และมีประสบการณ์เป็นที่ปรึกษาประธานกรรมาธิการต่าง ๆ ทั้งวุฒิสภา และสภาผู้แทนราษฎร (PPRP พรรคพลังประชารัฐ, 2562ฌ) 3) เขต 4 คลองเตย วฒั นา นางกรณศิ งามสคุ นธร์ ตั นา ซง่ึ เคยเปน็ ส.ก. เขตคลองเตย พรรคประชาธปิ ตั ย์ สองสมยั 4) เขต 6 พญาไท ราชเทวี จตจุ กั ร (เฉพาะแขวงจตจุ กั รและแขวงจอมพล) นางสาวภาดาท์ วรกานนท์ ซง่ึ เคยมปี ระสบการณท์ ง้ั ในภาครฐั และภาคเอกชน เชน่ งานสภาพฒั นฯ์ ในสว่ นงานโครงสรา้ งพนื้ ฐาน บรหิ ารงานภาค ธรุ กจิ ดา้ นโทรคมนาคมบรษิ ทั ดแี ทค ทรมู ฟู และพฒั นาดา้ นอสงั หารมิ ทรพั ย์ (PPRP พรรคพลงั ประชารฐั , 2562ด) 5) เขต 7 บางซอ่ื ดสุ ติ (เฉพาะแขวงถนนนครไชยศร)ี นางสาวธณกิ านต์ พรพงษาโรจน์ ซง่ึ เปน็ นกั ธรุ กจิ เกย่ี วกบั โพลเิ มอร์ พลาสตกิ และอะครลิ กิ และเปน็ กรรมการบรหิ ารพรรคพลงั ประชารฐั (BLT Bangkok, 2562) 6) เขต 8 ลาดพร้าว วังทองหลาง (ยกเว้นแขวงพลับพลา) นายกษิดิ์เดช ชุติมันต์ ซ่ึงเคยเป็น ส.ก. เขตลาดพรา้ ว พรรคประชาธปิ ัตยส์ องสมัย 7) เขต 9 หลักส่ี จตุจักร (ยกเว้นแขวงจตุจักรและแขวงจอมพล) นายสิระ เจนจาคะ ซึ่งเคยเป็น ผู้สมัคร ส.ส. เขต 11 หลักส่ี ดอนเมือง (แขวงสนามบิน) พรรครักษ์สันติ ในการเลือกต้ัง พ.ศ. 2554 แต่ไม่ได้ รบั เลอื ก นอกจากนี้ เคยเปน็ แกนนำ� กปปส. เคยเปน็ สมาชกิ สภาปฏริ ปู แหง่ ชาติ (สปช.) และทำ� ธรุ กจิ บา้ นทรงไทย (BLT Bangkok, 2562) 8) เขต 13 บางกะปิ วังทองหลาง (เฉพาะแขวงพลับพลา) นางสาวฐิติภัสร์ โชติเดชาชัยนันต์ ซึ่งมีประสบการณ์เคยเป็นผู้ช่วยผู้ด�ำเนินงาน ส.ส. เขตบางกะปิ ผู้ช่วยผู้ด�ำเนินงาน ส.ก. เขตบางกะปิ และเป็น ที่ปรึกษามูลนิธิสยามรวมใจ (ปู่อินทร์) (PPRP พรรคพลังประชารัฐ, 2562จ) และเป็นบุตรสาวของ นายชัยวุฒิ จริยวิโรจน์สกุล เปน็ อดีต ส.ก.เขตบางกะปิ พรรคไทยรกั ไทย (อมรินทร์ทีว,ี 2562ข) 9) เขต 15 มีนบุรี คนั นายาว (ยกเว้นแขวงรามอนิ ทรา) นายชาญวิทย์ วภิ ูศริ ิ ซ่งึ เคยเป็นผสู้ มคั ร ส.ส. เขตน้ใี นการเลอื กต้ัง พ.ศ. 2554 โดยสงั กดั พรรคประชาธิปัตยม์ าก่อน แต่ไมไ่ ดร้ ับเลือกตงั้

486 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร 10) เขต 17 หนองจอก นายศริ พิ งษ์ รสั มี ซงึ่ เคยเปน็ ส.ข. เขตหนองจอก และประธานสภาเขตหนองจอก (ระบบบรหิ ารจดั การสารสนเทศดา้ นทรพั ยากรบคุ คล สำ� นกั งานเลขาธกิ ารสภาผแู้ ทนราษฎร, 2562ช) กอ่ นหนา้ การเลอื กตง้ั รอบนน้ี นั้ ศริ พิ งษเ์ คยไดร้ บั เลอื กตง้ั เปน็ ส.ข. เขตหนองจอก สงั กดั พรรคเพอ่ื ไทย ในการเลอื กตงั้ ส.ข. เมือ่ พ.ศ. 2553 (ไทยโพสต์, 2553) 11) เขต 19 สะพานสงู ประเวศ (ยกเวน้ แขวงหนองบอน และแขวงดอกไม้) นายประสิทธ์ิ มะหะหมัด ซง่ึ เคยเปน็ ส.ก. สะพานสงู เคยเปน็ กรรมการอสิ ลามประจำ� กรงุ เทพมหานคร และเคยเปน็ กรรมการกลางอสิ ลาม แห่งประเทศไทย (PPRP พรรคพลังประชารัฐ, 2562ซ) ช่วงก่อนหน้าการเลือกต้ังรอบน้ีประสิทธ์ิได้รับเลือกตั้ง เป็น ส.ก. เขตสะพานสงู สังกัดพรรคเพ่อื ไทย จากการเลอื กตงั้ ส.ก. เม่ือปี 2553 (ไทยโพสต์, 2553) 12) เขต 30 บางพลัด บางกอกน้อย นายจักรพันธ์ พรนิมิตร ซ่ึงเคยเป็น ส.ก. เขตบางพลัด พ.ศ. 2545 และเคยเปน็ ผสู้ มคั ร ส.ส. เขต 29 บางพลดั บางกอกนอ้ ย (เฉพาะแขวงอรณุ อมรนิ ทร)์ พรรคประชาธปิ ตั ย์ ในการเลอื กตงั้ พ.ศ. 2548 แตไ่ มไ่ ดร้ บั เลอื ก นอกจากน้ี เคยเปน็ รองโฆษกกรงุ เทพมหานคร เคยเปน็ โฆษกกระทรวง ศกึ ษาธกิ าร (สมยั นายจรุ นิ ทร์ ลกั ษณวศิ ษิ ฎเ์ ปน็ รฐั มนตรวี า่ การกระทรวง ในรฐั บาลของนายอภสิ ทิ ธิ์ เวชชาชวี ะ) ที่ปรกึ ษาผวู้ า่ ราชการกรงุ เทพมหานคร อีกทั้งมีประสบการณ์บรหิ ารสถานศกึ ษาเอกชน (BLT Bangkok, 2562, PPRP พรรคพลงั ประชารฐั , 2562ณ, ระบบบรหิ ารจดั การสารสนเทศดา้ นทรพั ยากรบคุ คล สำ� นกั งานเลขาธกิ าร สภาผแู้ ทนราษฎร, 2562ง) เขตท่ีพรรคพลังประชารัฐได้คะแนนล�ำดับท่ี 2 มี 12 เขต ได้แก่ 1) เขต 3 บางคอแหลม ยานนาวา นายเนวนิ ธ์ุ ชอ่ ชยั ทพิ ฐ์ 2) เขต 5 ดนิ แดง หว้ ยขวาง นางสาวอรพนิ ทร์ เพชรทตั 3) เขต 10 ดอนเมอื ง นางกนกนชุ กล่นิ สังข์ 4) เขต 14 บึงกุ่ม คันนายาว (เฉพาะแขวงรามอนิ ทรา) นายณรชิ ผลานุรกั ษา 5) เขต 16 คลองสามวา นางสาวเกศกานดา อนิ ชว่ ย 6) เขต 20 สวนหลวง ประเวศ (เฉพาะแขวงหนองบอน และแขวงดอกไม)้ นายธนั วา ไกรฤกษ์ 7) เขต 21 บางนา พระโขนง นางสาวจักรีรัตน์ แสงวารี 8) เขต 22 คลองสาน บางกอกใหญ่ ธนบุรี (ยกเว้นแขวงดาวคะนอง แขวงบุคคโล และแขวงส�ำเหร่) ายศันสนะ สุริยะโยธิน 9) เขต 23 จอมทอง ธนบุรี (เฉพาะแขวงดาวคะนอง แขวงบุคคโล และแขวงส�ำเหร่) นางสาวทิพานัน ศิริชนะ 10) เขต 24 ราษฎร์บูรณะ ทุ่งครุ นายไกรเสริม โตทับเท่ียง 11) เขต 28 บางแค นายกฤชนนท์ อัยยปัยญา และ 12) เขต 29 ภาษีเจริญ ตล่ิงชนั (ยกเว้นแขวงตลงิ่ ชัน และแขวงฉมิ พล)ี นายณพงศ์ นพเกตุ เขตท่พี รรคพลงั ประชารฐั ไดค้ ะแนนล�ำดบั ท่ี 3 มี 4 เขต ได้แก่ 1) เขต 12 บางเขน นางสาวนพวรรณ หัวใจมัน่ 2) เขต 18 ลาดกระบงั นายวสิ ูตร สำ� เร็จวาณชิ ย์ 3) เขต 25 บางขุนเทียน นายธีทชั ฐ์ เกยี รติลดารมย์ และ 4) เขต 27 ทวีวัฒนา ตลิ่งชัน (เฉพาะแขวงตลิ่งชัน และแขวงฉิมพลี) หนองแขม (ยกเว้นแขวงหนองแขม) นางสาวบณุ ณดา สปุ ิยพันธ์ุ เขตท่ีพรรคพลังประชารัฐได้คะแนนล�ำดับท่ี 4 มี 2 เขต ได้แก่ 1) เขต 11 สายไหม นายอิทธิพัทธ์ เศรษฐยกุ านนท์ และ 2) เขต 26 บางบอน หนองแขม (เฉพาะแขวงหนองแขม) นายวัชระ กรรณิการ์

487 จากการวิเคราะห์และข้อมูลทั้งหมดชี้ให้เห็นว่า พรรคพลังประชารัฐนั้นเป็นพรรคท่ีมีส่วนผสม ของ นักการเมืองเก่า นักวิชาการ และ นักธุรกิจ ซ่ึงท้ังสามกลุ่มน้ีมักจะมีสายสัมพันธ์กับนักการเมืองมาก่อน ในแง่ของการเป็นท่ีปรึกษาในรัฐสภา รวมทั้งผู้สมัครในส่วนนอกเหนือจากเครือข่ายนักการเมืองท้องถ่ินนั้น มกั มีลกั ษณะเป็นชนชัน้ นำ� ใหม่ (มากกวา่ คนรนุ่ ใหม่) ทีเ่ ช่ือมโยงกับคณะกรรมการบริหารของพรรค อยา่ งไรกต็ ามจะเหน็ วา่ หวั ใจสำ� คญั ของชยั ชนะของพรรคพลงั ประชารฐั ในกรงุ เทพมหานครในรอบนี้ คอื เครอื ขา่ ยนกั การเมอื งในระดบั เขตทเี่ ชอื่ มโยงกนั ผา่ นการประสานงานของ นายพทุ ธพิ งษ์ ปณุ ณกนั ต์ ประธานยทุ ธศาสตร์ กรงุ เทพมหานครของพรรคพลงั ประชารฐั โดยนายพทุ ธพิ งษเ์ ปน็ อดตี นกั การเมอื งทค่ี รำ�่ หวดในกรงุ เทพมหานคร ซ่ึงเติบโตมาจากการเป็นผู้แทนราษฎรในเขต 4 พญาไท จากพรรคประชาธิปัตย์ เม่ือการเลือกตั้งใหม่ในวันที่ 3 มนี าคม พ.ศ. 2545 อนั เปน็ ผลมาจากการเลอื กตงั้ 6 มกราคม พ.ศ. 2544 จากนน้ั มานายพทุ ธพิ งษไ์ ดร้ บั แตง่ ตงั้ จากนายอภิรักษ์ โกษะโยธิน ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครให้ด�ำรงต�ำแหน่ง โฆษกกรุงเทพมหานคร และต่อมา ไดร้ บั แตง่ ตงั้ ใหเ้ ปน็ รองผวู้ า่ ราชการกรงุ เทพมหานคร ดแู ลงานดา้ นการศกึ ษาและพฒั นาสงั คม กฬี า การทอ่ งเทยี่ ว และด้านการพานชิ ยข์ องกรุงเทพมหานคร นายพทุ ธพิ งษ์ ปณุ ณกนั ต์ ออกจากการเมอื งในระดบั กรงุ เทพมหานครเขา้ สกู่ ารเมอื งระดบั ชาตอิ กี ครง้ั ในรฐั บาลนายอภสิ ทิ ธิ์ เวชชาชวี ะ เมอ่ื ไดร้ บั แตง่ ตงั้ ใหด้ ำ� รงตำ� แหนง่ ผชู้ ว่ ยรฐั มนตรปี ระจำ� กระทรวงอตุ สาหกรรม และรองโฆษกประจ�ำส�ำนักนายกรัฐมนตรี ควบคู่กับการด�ำรงต�ำแหน่ง กรรมการบริหารพรรคประชาธิปัตย์ และในการเลือกต้ัง พ.ศ. 2554 นายพุทธิพงษ์ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร กรุงเทพมหานคร เขต 7 (เขตหว้ ยขวาง) สงั กัดพรรคประชาธิปัตย์ ในปี พ.ศ. 2556 นายพทุ ธิพงษเ์ ข้ารว่ มเปน็ แกนนำ� กปปส. และมบี ทบาทส�ำคญั อยา่ งย่ิงในการชมุ นมุ ตอ่ ตา้ นรฐั บาลนางสาวยงิ่ ลกั ษณช์ นิ วตั ร จนไดฉ้ ายาวา่ เปน็ หนง่ึ ในสท่ี หารเสอื ของ กปปส. ซง่ึ ไดแ้ ก่ นายพทุ ธพิ งษ์ ปุณณกันต์ นายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ นายสกลธี ภัททยิ กลุ และนายชมุ พล จุลใส ท้งั สีค่ นนีเ้ ป็น ส.ส.ของพรรค ประชาธปิ ตั ย์ และ นายพทุ ธพิ งษ์ นายณฏั ฐพล เปน็ ส.ส. ในพน้ื ทก่ี รงุ เทพมหานคร จากการเลอื กตง้ั ในปพี .ศ. 2554 เขต 7 หว้ ยขวาง และ เขต 26 ราษฎรบ์ รู ณะ ทงุ่ ครตุ ามลำ� ดบั ขณะทน่ี ายสกลธนี นั้ ไมไ่ ดร้ บั การเลอื กตง้ั ในครง้ั นนั้ เพราะแพใ้ หก้ บั นายนายสรุ ชาติ เทยี นทอง จากพรรคเพอื่ ไทยในเขต 11 หลกั ส่ี ดอนเมอื ง ทง้ั ทบ่ี างสว่ นของพนื้ ทน่ี น้ั เปน็ เขตทน่ี ายสกลธเี คยชนะมากอ่ นคอื เขต 4 จตจุ กั ร, บางซอื่ , หลกั สี่ คกู่ บั นายบญุ ยอด สขุ ถนิ่ ไทย และนายอรรถวชิ ช์ สวุ รรณภักดี เมอ่ื ปี พ.ศ.2550 ในปี พ.ศ. 2561 นายพุทธิพงษ์ได้เข้าร่วมงานในรัฐบาลของพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา เป็น รองเลขาธิการนายกรัฐมนตรี (ฝ่ายการเมือง) และในเดือนตุลาคมของปีเดียวกัน ได้รับแต่งต้ังเป็นโฆษกประจ�ำ ส�ำนักนายกรัฐมนตรี จนกระทั่งก่อนการเลือกต้ัง ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562 นายพุทธิพงษ์ ได้ลาออก เพ่ือลงสมัครรับเลือกต้ังในนามพรรคพลังประชารัฐ เป็นผู้สมัครบัญชีรายชื่อในลำ� ดับที่ 3 ขณะที่นายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ อยู่ในล�ำดับที่ 1 ส่วนนายสกลธีน้ันไม่ได้เข้าร่วมกับรัฐบาล คสช. โดยตรงและไม่มีส่วนโดยตรงกับ การเลือกตั้งในรอบนี้ เพราะไดร้ ับแตง่ ต้งั ใหเ้ ป็นรองผ้วู ่ากรุงเทพมหานครตง้ั แตป่ ี พ.ศ. 2561

488 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร ส�ำหรับต�ำแหน่งในพรรคพลังประชารัฐนั้น นายพุทธิพงษ์เป็นกรรมการบริหารพรรค นายณัฏฐพล เปน็ รองหวั หนา้ พรรค โดยทงั้ สองคนดำ� รงตำ� แหนง่ นม้ี าตงั้ แตค่ ณะกรรมการบรหิ ารพรรคชดุ แรก สว่ นนายสกลธี ได้รบั เลอื กเปน็ หนึง่ ในกรรมการบริหารพรรคเพมิ่ เติมหลงั จากการประชุมใหญ่สามัญประจำ� ปี 2562 ของพรรค จากการสัมภาษณ์ทั้ง ส.ส.พรรคพลังประชารัฐและพรรคอื่น ๆ พบว่า นายพุทธิพงษ์มีเครือข่าย และบทบาทส�ำคัญในการเช่ือมโยงและชักชวนบรรดานักการเมืองในท้องถ่ินจากพรรคอ่ืน ๆ เข้ามาเป็นผู้สมัคร พรรคพลงั ประชารฐั และเปน็ สดั สว่ นของผสู้ มคั รทมี่ ากทสี่ ดุ ของพลงั ประชารฐั ในพน้ื ทกี่ รงุ เทพมหานครอยา่ งมนี ยั ยะ สำ� คญั ทสี่ ำ� คญั ทส่ี ดุ กค็ อื บรรดานกั การเมอื งทอ้ งถนิ่ ทยี่ า้ ยจากพรรคอนื่ มาลงสมคั รในนามพรรคพลงั ประชารฐั นน้ั เปน็ กลมุ่ ทมี่ โี อกาสไดร้ บั เลอื กตงั้ เปน็ ผแู้ ทนราษฎรในเขตกรงุ เทพมหานครมากทส่ี ดุ และคนกลมุ่ นค้ี อื คนทไี่ มเ่ คย ประสบชยั ชนะในพนื้ ทแ่ี ละในพรรคเดมิ ของมากอ่ นในระดบั สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร (หรอื อาจไมม่ โี อกาสไดล้ งสมคั ร ในระดับน้ถี า้ อยพู่ รรคเดิม) แต่อย่างไรกต็ าม พวกเขามฐี านเสยี งของพวกเขาเองทีม่ นี ัยยะสำ� คญั ในการท�ำให้เขา ได้รับเลือกอยู่ด้วย นอกเหนือจากปัจจัยความได้เปรียบของพรรคในด้านอุดมการณ์ ในด้านโครงสร้างระบบ การเมอื ง และในดา้ นนโยบาย นอกจากนี้ จากการสัมภาษณ์หนึ่งในผู้สมัคร ส.ส. ของพรรคพลังประชารัฐในเขตกรุงเทพมหานคร ไดร้ ะบวุ า่ นอกจากนายพทุ ธพิ งษจ์ ะมบี ทบาทในเรอ่ื งของการกำ� หนดยทุ ธศาสตรก์ ารเลอื กตงั้ เขตกรงุ เทพมหานคร แล้ว นายณัฏฐพลก็มบี ทบาทในการก�ำหนดยทุ ธศาสตรแ์ ละการวิเคราะหข์ ้อมูลในระดบั ประเทศ นายพฒุ ิพงษ์ ประธานยทุ ธศาสตรก์ รุงเทพฯ และ สมาชิกสภาผแู้ ทนราษฎร กรุงเทพฯ ในวนั รายงานตัวต่อสำ� นกั เลขาธิการสภาผ้แู ทนราษฎร อาคารรฐั สภา เมือ่ วันที่ 10 พฤษภาคม 2562 ทมี่ า: Saranya Thongthab (2562)

489 ส�ำหรับบทบาทของนายสกลธีน้ัน จะพบว่านายสกลธีมีสถานะเป็นผู้บริหารกรุงเทพมหานครในช่วง การเลือกต้ัง และแม้ว่านายสกลธีน้ันจะเป็นผู้บริหารกรุงเทพมหานครในชุดของพลต�ำรวจเอกอัศวิน ขวัญเมือง ซ่ึงเป็นชุดท่ีมาจากการแต่งต้ัง แต่พ้ืนฐานเดิมของนายสกลธีก็มาจากการเป็น ส.ส. พรรคประชาธิปัตย์ และความสนิทสนมที่มีต่อเครือข่าย กปปส. ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ตัวนายสกลธีปรากฏตัวในการประชุม จดั ตง้ั พรรคพลงั ประชารฐั และในงานอนื่ ๆ ของพรรค (ดสู ยามรฐั ออนไลน,์ 2561, พรรคพลงั ประชารฐั , 2562ฉ และ pprpthailand, 2562ข) แม้ว่าจะด�ำรงต�ำแหน่งทางการเมืองในระดับท้องถ่ินอยู่ก็ตาม ซ่ึงในประเด็นน้ี พลต�ำรวจเอก อัศวิน ในฐานะผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครให้ความเห็นว่า การสมัครสมาชิกพรรค พลังประชารัฐของนายสกลธีนั้นเป็นสิทธิส่วนบุคคลที่สามารถท�ำได้และไม่ต้องลาออกจากต�ำแหน่งรองผู้ว่าฯ เพราะยังไม่ได้ลงสมัครรับเลือกต้ังผู้ว่า กทม. แต่การที่รองผู้ว่ากทม.จะลงพื้นที่หาเสียงหรืออ่ืนใดท่ีเกี่ยวขอ้ ง กับกิจกรรมทางการเมืองไม่สามารถท�ำได้เพราะไม่เหมาะสม ส่วนการไปร่วมเปิดตัวพรรคพลังประชารัฐน้ัน ไม่ใช่การเคล่ือนไหวทางการเมืองแต่เป็นเพยี งการสมัครเขา้ สงั กดั พรรคเทา่ นัน้ (มตชิ นออนไลน,์ 2561ง) ภาพพทุ ธพิ งษ์ ณฏั ฐพล และสกลธี ในงานประชมุ จดั ตงั้ พรรค วนั ที่ 29 ก.ย. 2561 ทมี่ า: สยามรฐั ออนไลน์ (2561) ภาพการเปดิ ศนู ย์ประสานงานพรรค พลงั ประชารฐั เขตเลือกต้ังที่ 9 หลักส่ี-จตจุ ักร ทม่ี ีนายสริ ะ เจนจาคะ วา่ ทผ่ี สู้ มัครเขต 9 นายกอบศักดิ์ ภูตระกูล โฆษกพรรค พลังประชารัฐ พุทธพิ งษ์ ปณุ ณกันต์ ประธานยทุ ธศาสตร์ กทม. พรรค พลงั ประชารฐั และนายสกลธี ภทั ทยิ กุล รองผวู้ ่าราชการกรุงเทพมหานคร ร่วมพธิ ี ท่มี า: pprpthailand (2562ข)

490 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร 4.3.4 ชัยชนะของอนาคตใหม่ ประเด็นท้าทายในเร่ือง “คนรุ่นใหม่” สื่อใหม่ และ ความขัดแย้งใหม่ พรรคอนาคตใหมเ่ ปน็ อกี พรรคหนงึ่ ทตี่ งั้ ขน้ึ ใหมใ่ นการเลอื กตง้ั ครง้ั น้ี และประสบความสำ� เรจ็ ในทางการเมอื ง อยา่ งมากโดยไดส้ มาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร แบบแบง่ เขต จำ� นวน 30 ทนี่ งั่ และ แบบบญั ชรี ายชอื่ 50 ทน่ี ง่ั ในกรณี ของบญั ชรี ายชอื่ นนั้ พรรคอนาคตใหมไ่ ดส้ มาชกิ ผแู้ ทนราษฎรแบบบญั ชรี ายชอื่ ทม่ี ากทสี่ ดุ เมอื่ เทยี บกบั พรรคอน่ื คือคิดเป็น 1ใน 3 หรือ ร้อยละ 33 ของจ�ำนวนบัญชีรายช่ือท้ังหมด 150 ท่ีนั่ง ซึ่งมีนัยยะว่าพรรคอนาคตใหม่ มีคะแนนนิยมมากในทุกๆ เขตเลอื กตั้งทั่วประเทศ และมีคะแนนนิยมเปน็ ล�ำดับต้นๆ ของเขตเลอื กตง้ั น้ัน พรรคอนาคตใหมเ่ ปน็ อีกพรรคหนึ่งทีป่ ระสบความสำ� เรจ็ ในการเลอื กตงั้ คร้งั น้ใี นเขตกรงุ เทพมหานคร กลา่ วคือเปน็ เพยี ง 1 ใน 3 พรรคทีไ่ ดร้ บั เลือกต้งั ในรอบนี้ พรรคอนาคตใหม่ เป็นพรรคท่ีมีการจดจัดตั้งใหม่ เม่ือ 15 มีนาคม พ.ศ.2561 (กกต.รับรองสถานะ เม่ือ 3 ตุลาคม พ.ศ. 2561) โดยในการประชุมใหญ่ของพรรค เม่ือ 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2561 นายธนาธร จงึ รงุ่ เรอื งกจิ ไดร้ บั เลอื กใหเ้ ปน็ หวั หนา้ พรรค และ นาย (รศ.ดร.) ปยิ บตุ ร แสงกนกกลุ ไดร้ บั เลอื กเปน็ เลขาธกิ ารพรรค นายธนาธร เป็นนักธุรกิจใหญ่วันต้น 40 ที่มีความสนใจเรื่องประชาธิปไตยมาอย่างยาวนาน และ นายปิยบุตร ก็เป็นอาจารย์คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ท่ีเป็นหนึ่งในสมาชิกของกลุ่ม “นิติราษฎร์” ซ่ึงเป็น กลุ่มนักวิชาการทางนิติศาสตร์ท่ีให้ความรู้และความเห็นในเร่ืองของความยึดโยง (และไม่ยึดโยง) ของกฎหมาย กับประชาธิปไตย โดยต้องการสร้างชุมชนทางวิชาการเล็ก ๆ ในทางนิติศาสตร์เพ่ือส่งเสริมความรู้ความ เข้าใจทางกฎหมายที่ถูกต้อง เพ่ือสนับสนุนการสร้างสรรค์ประชาธิปไตย ท้ังในรูปแบบงานเขียน แถลงการณ์ การจัดสัมมนา และ รณรงค์ มาต้ังแต่การครบรอบ 4 ปี ของการท�ำรัฐประหารโดย คมช. เมื่อ 19 กันยายน พ.ศ. 2549 หากพจิ ารณาจากคณะกรรมการบรหิ ารพรรคและผสู้ มคั รบญั ชรี ายชอื่ ของพรรคจะพบวา่ คณะกรรมการ บริหารพรรคล้วนเป็นบุคคลท่ีไม่เคยมีประสบการณ์ทางการเมืองในรัฐสภามาก่อน แต่มีประสบการณ์ในแง่ของ การเคลอ่ื นไหวทางสังคม หรือ ประกอบกิจการธรุ กิจ ในภาพรวมแล้วพรรคอนาคตใหม่ได้รับความสนใจจากสังคมเป็นพิเศษ ด้วยเง่ือนไขหลายประการ โดยจะขอตงั้ ขอ้ สงั เกตไว้ 3 ประการ ไดแ้ ก่ ความสำ� เรจ็ ของพรรคกบั กระแสคนรนุ่ ใหม่ ความสำ� คญั ของเทคโนโลยี การสื่อสารใหม่ จุดพลิกผันในกระแสความนิยม และกระแสต้านพรรคอนาคตใหม่ และประการสุดท้ายคือ นยั ยะสำ� คญั ของพรรคอนาคตใหมใ่ นฐานะปจั จยั ทีไ่ มไ่ ดค้ าดฝันไวข้ องการสบื สานอำ� นาจของระบอบรฐั ประหาร

491 4.3.4.1 ปัจจัยเรื่องของคนรุ่นใหม่กับความส�ำเร็จของพรรค โดยความเข้าใจท่ัวไป พรรคอนาคตใหม่คือพรรคของคนรุ่นใหม่ ซ่ึงมีนัยยะของอายุ หรือนัยยะ ทางประชากรศาสตร์ ท่ีเชื่อว่าคนรุ่นเดียวกันจะมีค่านิยม ความคิดและพฤติกรรมทางเมืองท่ีเหมือนกัน การน�ำแนวคิดน้ีมาท�ำความเข้าใจพรรคอนาคตใหม่วางบนรากฐานความเช่ือเรื่องการเมืองเรื่องช่วงวัยและรุ่น นั่นก็คือ คนท่ีสนับสนุนพรรคคนรุ่นใหม่คือ first time voter หรือผู้มีสิทธิเลือกตั้งคร้ังแรก จากสถิติของ กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทยท่ีระบุวา่ มีจำ� นวน 7,368,589 คน คิดเปน็ สัดสว่ น 14.38 % ของผูม้ ีสิทธิ เลือกต้งั ทั้งหมด (ประชาไท, 2562ข) ข้อสังเกตก็คือ ค�ำอธิบายเช่นน้ีมีลักษณะเหมารวมเป็นอย่างมาก โดยฐานคติท่ีว่าคนในหนึ่ง ชว่ งวยั เดยี วกนั นน้ั จะมชี ดุ ทศั นคตทิ างการเมอื งเดยี วกนั (พชิ ญ์ พงษส์ วสั ด,ิ์ 2562ก) ทงั้ ทไ่ี มม่ ขี อ้ พสิ จู นท์ ชี่ ดั เจนวา่ ผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้งท้ังประเทศในช่วงวัยดังกล่าวจะเลือกพรรคอนาคตใหม่ท้ังหมด หากลองพิจารณาจ�ำนวน ผู้มาใช้สิทธิเลือกต้ังครั้งแรกมีจ�ำนวนถึง 7,368,589 คน กับคะแนนของพรรคอนาคตใหม่ที่ได้ท้ังประเทศ 6,265,950 คน จะพบวา่ ไมไ่ ด้เป็นเสยี งเดยี วกนั และมคี วามเปน็ ไปไดท้ ผี่ มู้ สี ทิ ธเิ ลอื กตงั้ ครงั้ แรกนน้ั จะเลอื กพรรคอน่ื เชน่ กนั เพราะพรรคอน่ื กช็ สู โลแกน และประเด็นของคนรุ่นใหม่ และมีผู้สมัครและผู้บริหารพรรคเป็นคนรุ่นใหม่เช่นกัน อาทิ พรรคประชาธิปัตย์ ที่มี นายพริษฐ์ วัชรสินธุ์ (ไอติม) และ นายแพทย์คณวัฒน์ (หมอเอ้ก) แกนน�ำกลุ่ม นิวเด็ม ลงสมัครเป็นผู้แทน และได้รับความสนใจในหน้าส่ือ หรือสามารถพิจารณาจากรายการดีเบตตามส่ือท่ีทุกพรรคต่างส่งตัวแทน ของพรรคท่ีเป็น “คนรุ่นใหม่” มาร่วมรายการทั้งส้ิน มิพักต้องกล่าวถึงว่าพรรคอย่างประชาธิปัตย์ซึ่งนับจาก อดตี จนถงึ ปัจจุบนั กม็ ักจะน�ำเสนอความเปน็ คนร่นุ ใหมข่ องพรรคในฐานะองค์ประกอบหน่งึ ของพรรค นับตง้ั แต่ ยวุ ประชาธปิ ตั ย์ มาถงึ กลุ่ม “นวิ เด็มฯ” ในการเลือกต้ังครงั้ น้ี ประการตอ่ มา ทงั้ คณะกรรมการบรหิ ารพรรค และ ผสู้ นบั สนนุ พรรคอนาคตใหมน่ น้ั ไมใ่ ชค่ นทเี่ ปน็ ผมู้ สี ทิ ธิ เลอื กตงั้ ครง้ั แรก หากลองดอู ายเุ ฉลยี่ ของคณะกรรมการบรหิ ารพรรค (คำ� นวนท่ี พ.ศ. 2562) จะพบวา่ มอี ายเุ ฉลยี่ 46 ปี (อายุมากท่สี ดุ คอื 63 ปี ได้แก่ พลโท พงศธร รอดชมพู และ นายช�ำนาญจนั ทร์เรอื ง ส่วนที่อายุนอ้ ยทส่ี ุด คือ 30 ปี นางสาว พรรณิกา วานิช) โดยมีช่วงวัยประมาณ 40-49 ปี และสะท้อนคนหลากวัยที่เข้ามาท�ำงาน ร่วมกัน ดังนั้นค�ำว่า “คนรุ่นใหม่” จึงมีความหมายที่กว้างกว่าช่วงวัยเดียวและความเช่ือที่ว่าวัยเดียวกันจะมี แนวโนม้ ทัศนคตทิ างการเมืองแบบเดยี วกนั ในประการสดุ ทา้ ย คะแนนเสียงทีเ่ ลอื กพรรคอนาคตใหม่ในรอบน้อี าจเปน็ คะแนนเสียงท่มี าจากคนท่ี เลือกเพื่อไทยท่ีไม่ได้ลงในเขตน้ัน และไทยรักษาชาติถูกตัดสิทธิฯ หรือพรรคอื่น ๆ ก็ได้ (ประเด็นนี้จะอภิปราย ตอ่ ในส่วนของผลงานของพรรคอนาคตใหมใ่ นเขตกรงุ เทพมหานครในสว่ นตอ่ ไป)

492 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร ประเด็นท้าทายในการอธิบายพรรคอนาคตใหม่น้ันจึงอยู่ท่ีว่าพรรคอนาคตใหม่นั้นเป็นพรรคของ คนรุ่นใหม่ แต่ความเป็นคนรุ่นใหม่นั้นไม่ใช่เพียงแค่ช่วงอายุ หรือวัย แต่เป็นเร่ืองของส่ิงที่ Mouffe (1992) เรียกว่า “อัตลักษณ์ทางการเมือง” (political idenity) ซึ่งเกี่ยวพันกับความเป็นชุมชนทางการเมืองท่ีจะต้อง ท�ำการรับรู้ด้วยการสร้างให้ปรากฏเห็นด้วยวาทกรรมมากกว่าเร่ืองของการอ้างอิงเชิงประจักษ์ ในความหมายนี้ Mouffe เหน็ วา่ ชมุ ชนทางการเมอื งจงึ เปน็ สง่ิ ทตี่ อ้ งถกู สรา้ งขนึ้ โดยการรวบรวมความหลากหลายของขอ้ เรยี กรอ้ ง เพื่อสร้างความเป็น “ตัวตน/ตัวเรา” ข้ึนมาโดยสัมพันธ์กับการสร้างจุดร่วมท่ีดีงามบางประการ และจุดร่วมนั้น จะต้องถูกรับรู้ในฐานะจุดที่แม้จะยังไปไม่ถึง แต่ต้องเป็นจุดร่วมท่ีเราต้องกล่าวถึง/อ้างอิงถึงอย่างสม�่ำเสมอ ซึ่งในด้านหนึ่งการกระท�ำดังกล่าวก็คือการสร้างจินตนาการทางสังคมบางอย่างท่ีชี้ถึงความเป็นไปไม่ได้ท่ีจะไป ให้ถึงส่ิงนั้น และในอีกด้านหน่ึงก็ชี้ให้เห็นความเป็นไปได้ของความเป็นตัวแทนในรูปแบบต่าง ๆ ภายใต้พื้นท่ี ท่ีถูกจ�ำกัดเอาไว้ แต่ในอีกด้านหน่ึง Mouffe ยังช้ีว่า แนวคิดเรื่องจุดร่วมที่ดีงามน้ันก็บ่งช้ีถึงความภักดีที่มีต่อ หลกั การทางคณุ ธรรมการเมอื งในประชาธปิ ไตยสมยั ใหมท่ วี่ า่ ดว้ ยเรอ่ื งของเสรภี าพและความเทา่ เทยี มกนั สำ� หรบั ทกุ คน ซง่ึ กเ็ ปน็ สงิ่ ทมี่ กี ารตคี วามกนั อยา่ งหลากหลาย ในแงน่ กี้ ารพดู ถงึ ชมุ ชนทางการเมอื งทน่ี ำ� เอาทกุ คนเขา้ มา อยู่ร่วมกันได้นั้นก็อาจจะไม่สามารถท่ีจะเป็นไปได้ เพราะมักจะมีความเป็นคนนอก หรือ ส่ิงอื่นบางอย่างที่เป็น เงอ่ื นไขให้ความเป็นชมุ ชนทางการเมืองนนั้ เกิดขึ้นได้ และเปน็ สง่ิ ทที่ �ำให้เรามีความเปน็ (พวก)เรา และ(พวก)เขา กล่าวโดยสรุป Mouffe ย้�ำว่า ในทุกรูปแบบของการสร้างฉันทามตินั้นย่อมจะต้องวางอยู่บนรากฐานของการ ผลักออกหรือแยกส่ิงหน่ึงออกไป ขณะท่ีเงื่อนไขของความเป็นไปได้ของการท่ีจะสร้างชุมชนทางการเมืองได้น้ัน ก็เป็นเรื่องเดียวกับเงื่อนไขของความเป็นไปไม่ได้ที่จะบรรลุความเป็นชุมชนท่ีทุกคนจะอยู่ในชุมชนนั้นได้ โดยสมบูรณ์ (Mouffe, 1992, น.30) กล่าวอีกอย่างหนึ่ง การท�ำความเข้าใจว่าพรรคอนาคตใหม่น้ันเป็นพรรคที่มีขึ้นเพ่ือไปเสนอตัวให้กับ คนรนุ่ ใหมเ่ ปน็ ทางเลอื กนน้ั ไม่ใชว่ ธิ กี ารเดยี วในการเขา้ ใจกำ� เนดิ และแกน่ แท้ของพรรคอนาคตใหม่ แต่ควรเขา้ ใจ ว่าการสร้างพรรคอนาคตใหม่เกิดจากการสร้าง “ความเป็นคนรุ่นใหม่” ข้ึนมาในฐานะอัตลักษณ์ทางการเมือง และขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคม เพื่อช้ีให้คนรุ่นใหม่เห็นทางเลือกท่ีดีกว่า หรือมีความหวังใหม่ ๆ ซึ่งส่ิงนั้น แม้จะถูกวิจารณ์ว่าเป็นไปไม่ได้ (อาทิการวิจารณ์เร่ืองข้อเสนอรัฐสวัสดิการ หรือ ข้อวิจารณ์เร่ืองการจะล้มล้าง ผลพวงการท�ำรัฐประหาร รวมถึงหยุดย้ังอ�ำนาจของ คสช.) แต่ในอีกด้านหน่ึงกลับท�ำให้คนท่ีเป็นคนรุ่นใหม่ ทเี่ กิดขึ้น นนั้ มคี วามรู้สึกเปน็ อันหนึง่ อนั เดียวกนั เป็นคนในชมุ ชนจนิ ตกรรมเดียวกัน และในการท่ีจะเปน็ ชมุ ชน ของคนรุ่นใหม่ได้น้ันก็ย่อมจะต้องเห็นว่ามี “ใคร” อาทิ “การเมืองเก่า” ท่ีแตกต่างและอยู่นอกจินตกรรม ของความเป็นคนรุ่นใหม่และความใฝ่ฝัน/จุดร่วมที่ดีงามของคนรุ่นใหม่ได้ จากท่ีกล่าวมาจะพอเห็นตัวอย่าง ไดจ้ ากคำ� ปราศรยั ของปยิ บตุ ร แสงกนกกลุ แกนนำ� พรรค เชน่ สว่ นหนงึ่ ของคาํ ปราศรยั ในการประชมุ เพอ่ื เตรยี มการ จัดตง้ั พรรคอนาคตใหม่ เมอื่ วันอาทิตย์ที่ 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2561 ณ ยิมเนเซยี ม 5 มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศนู ยร์ งั สติ วา่ “พวกเรา ชาวอนาคตใหม่ จะไมย่ อมทนอยใู่ นนรก พวกเราจะไมย่ อมถกู กลนื ใหเ้ ขา้ ไปเปน็ สว่ นหนง่ึ ของนรก แตพ่ วกเราจะทำ� ใหส้ งิ่ ทไ่ี มใ่ ชน่ รกปรากฏขนึ้ และเบยี ดขบั เขา้ แทนทนี่ รก ไมม่ หี นทางใดทเ่ี ราจะออกจาก นรกได้ นอกจากลงมอื กําจัดมัน” (พรรคอนาคตใหม่, 2561ข)

493 หรอื คำ� ปราศรยั โคง้ สดุ ทา้ ยเมอื่ วนั ที่ 22 มนี าคม พ.ศ. 2562 ณ อาคารกฬี าเวสน์ 1 สนามกฬี าไทย-ญปี่ นุ่ ดินแดง ว่า “ภารกิจที่พรรคอนาคตใหม่แบกรับเอาไว้ ไม่ใช่แค่เพียงแค่หยุดยั้งการสืบทอดอ�ำนาจของ คสช. ไม่ใช่เพียงแค่จัดการมรดกตกทอดของ คสช. ไม่ใช่เพียงแค่เอาประชาธิปไตยกลับมา หากแต่เราต้องการรื้อฟื้น ความเชอ่ื มนั่ การเมอื งแบบประชาธปิ ไตย การเมอื งแบบผแู้ ทน การเมอื งในระบบรฐั สภาทถี่ กู ทำ� ลายความเชอ่ื มนั่ ตลอด 10 กวา่ ปที ่ีผา่ นมา” (Pokpong Junvith, 2562) ตัวอย่างค�ำกล่าวของธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้าพรรค หัวข้อ “คนเท่าเทียมกัน ไทยเท่าทันโลก” ในงานแถลงนโยบายพรรคอนาคตใหม่ เปดิ วสิ ยั ทศั น์ เปลย่ี นอนาคต วนั ท่ี 16 ธนั วาคม 2561 ทศี่ นู ยก์ ารประชมุ แห่งชาติสิริกิต์ิ ท่ีส่วนหนึ่งกล่าวถึงการไม่ยอมทนอยู่ในสังคมแบบเดิม และไม่ต้องการส่งต่อสังคมแบบท่ีเป็นอยู่ ให้แก่คนรุ่นต่อไป โดยกล่าวว่า “พวกเราชาวอนาคตใหม่ทุกคนคือคนท่ีบอกว่า พอกันทีกับสังคมแบบเดิม พวกเราคือคนที่บอกว่าพอกันที เราจะไม่ยอมทนอยู่อย่างนี้อีกต่อไปแล้ว ทนไม่ไหวแล้ว อยู่กับความขัดแย้ง มาเปน็ สบิ ปี เรามองไมเ่ หน็ การพฒั นา เรามองไมเ่ หน็ โอกาส…” (พรรคอนาคตใหม,่ 2561ก) ธนาธรยงั ไดน้ ำ� ภาพ ลกู ของตนขนึ้ จอภาพเพอ่ื ประกอบการสอ่ื สารวา่ ตอ้ งการใหค้ นรนุ่ ตอ่ ไปอยใู่ นสงั คมทดี่ กี วา่ เดมิ โดยกลา่ วตอ่ ไปวา่ “...เราต้องการให้พวกเขาเติบโตมาในสังคมที่ดี ผมไม่ต้องการให้พวกเขาเติบโตมาในสังคมท่ีผมเติบโตข้ึนมา แนน่ อนทส่ี ดุ ผมเตบิ โตมาในครอบครวั ทม่ี ที รพั ยากรมากกวา่ คนอน่ื แตก่ ย็ งั ไมว่ าย ทกุ ครง้ั ทเี่ หน็ ความอยตุ ธิ รรม ทุกครั้งที่เห็นความยากจน มันสุดจะทนจริง ๆ กับสิ่งที่เกิดขึ้นในประเทศไทย ผมไม่ต้องการให้พวกเขาเติบโต ขึ้นมาในสงั คมแบบนี้ สังคมท่มี รี ฐั ประหารมาแล้ว 13 ครั้งใน 86 ปขี องการพฒั นาประชาธิปไตย...” (เพง่ิ อา้ ง) หรืออีกตัวอย่างคือโพสต์ในเฟซบุ๊กของธนาธร ซ่ึงเป็นโพสต์ท่ีธนาธรเรียกร้องให้ชาวอนาคตใหม่ หนักแน่น ไม่โดนท�ำลายด้วย “การเมืองเก่า” โดยส่วนหนึ่งโพสต์ว่า “ความพยายามท่ีจะท�ำลายผมและพรรค อนาคตใหม่ยังเกิดข้ึนต่อเนื่อง...พวกเราชาวอนาคตใหม่ก�ำลังท�ำภารกิจส�ำคัญด้วยกัน ดังน้ันขอให้เราหนักแน่น อย่าหว่ันไหวไปกับข่าวท่ีมุ่งหวังท�ำลายเรา การเดินทางเพ่ือเปลี่ยนแปลงยังอีกไกล จับมือกันไว้ให้แน่น และแสดงให้พวกเขาเห็นว่าอุดมการณ์ของเราแข็งแกร่งกว่าที่เขาคิดมากนักและจะไม่โดนท�ำลายด้วย การเมอื งเกา่ สกปรกเช่นน”ี้ (มติชนออนไลน์, 2562ก) (หมายเหตุ ส่ิงที่ต้องขยายความก็คือ ในเง่ือนไขค�ำอธิบายแบบ Mouffe น้ีจะพบสายสัมพันธ์ ความเชอ่ื มโยงของเธอกบั งานของ Gramsci ทอ่ี ธบิ ายการสรา้ ง hegemony มใิ ชใ่ นความหมายของการครอบงำ� โดยสมบูรณ์ หรือการล้างสมอง แต่เป็นการเช่ือมโยงและขัดเกลาสิ่งที่ผู้คนในสังคมนั้นสัมผัสและรู้สึกอยู่แล้ว ให้มีความเข้าใจท่ีถ่องแท้ขึ้น เพราะเป็นสิ่งที่พวกเขาถูกกดข่ีและเอาเปรียบนั้นสัมผัสและพยายามด้ินรน มาโดยตลอด แตอ่ าจจะยงั ไมช่ ำ� นาญและชำ�่ ชองในการยกระดบั การตอ่ สขู้ น้ึ เปน็ กระบวนการได้ (Gramsci, 1971 และ Laclau and Mouffe, 1985)

494 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร 4.3.4.2 เทคโนโลยีการสื่อสารใหม่ จุดพลิกผันของความนิยมในพรรคอนาคตใหม่ และกระแสต่อต้านพรรคอนาคตใหม่ พรรคอนาคตใหม่จึงไม่ใช่พรรคการเมืองท่ีน�ำเสนอทางเลือกให้กับผู้ใช้สิทธิเลือกตั้งในเชิงนโยบาย แตพ่ รรคอนาคตใหมน่ นั้ เปน็ ขบวนการทางสงั คมทส่ี รา้ งสรร “ความเปน็ คนรนุ่ ใหม”่ ในฐานะอตั ลกั ษณท์ างการเมอื ง ที่คนในทุกวัยและทุกช่วงช้ันสามารถเข้ามาอยู่ในอัตลักษณ์ทางการเมืองใหม่ หรือชุมชนจินตกรรมใหม่น้ีได้ และโดยรากฐานการทำ� ความเขา้ ใจพรรคอนาคตใหมเ่ ชน่ นจ้ี งึ ไมใ่ ชเ่ รอ่ื งทนี่ า่ แปลกใจวา่ ทำ� ไมพรรคอนาคตใหมน่ น้ั จงึ ถกู โจมตีจากกลมุ่ คนอกี กล่มุ หนง่ึ ท่ผี ลิตสร้างอัตลกั ษณท์ างการเมอื งอีกแบบหน่ึงมาโดยตลอด อย่างไรก็ดี การอธิบายว่าพรรคอนาคตใหม่นั้นเชื่อมโยงกับการสร้างอัตลักษณ์ใหม่ทางการเมืองน้ัน ไมไ่ ดห้ มายความวา่ พรรคอนาคตใหมน่ น้ั นำ� เสนอตวั เองใหก้ บั ผเู้ ลอื กตง้ั ทม่ี อี ยแู่ ลว้ ในฐานะปจั เจกบคุ คล หรอื พรรคฯ สามารถครอบงำ� ผคู้ นไดอ้ ยา่ งเบด็ เสรจ็ เดด็ ขาด แตส่ ง่ิ ทเี่ กดิ ขน้ึ กบั อนาคตใหมท่ ำ� ใหเ้ ปน็ ทนี่ ยิ มนน้ั กค็ อื ปฏสิ มั พนั ธ์ ระหว่าง การเลือกใช้เทคโนโลยีการส่ือสารแบบใหม่ เหตุการณ์ความพลิกผันทางการเมืองของพรรคเพ่ือไทย และไทยรกั ษาชาติ ความกระตอื รอื ลน้ ของคนรนุ่ ใหมท่ จ่ี ะเขา้ รว่ มขบวนการและสรา้ งสรรความหมายทางการเมอื ง ใหก้ บั พรรคนโ้ี ดยไมไ่ ดถ้ กู กำ� หนดตรงจากพรรค และปฏกิ ริ ยิ าตอบโตข้ อง คนทไ่ี มใ่ ชค่ นรนุ่ ใหม่ (ซง่ึ อาจจะมนี ยิ ามชอื่ หลายแบบ ท้ังพวกเขาเองและทคี่ นรนุ่ ใหม่นยิ ามให้) ​ต่อ “คนรุ่นใหม่” ก. การเลือกใช้เทคโนโลยีการส่ือสารแบบใหม่: พรรคอนาคตใหม่ให้ความส�ำคัญกับการใช้ส่ือโซเชียล ในการส่ือสารกับประชาชนมากที่สุด ไม่ว่าจะด้วยเฟซบุ๊ก ทวิตเตอร์ ไอจี ยูทูป จากการเปรียบเทียบจ�ำนวน ยอดคนติดตามของ พรรคหลัก คือ พลังประชารัฐ เพ่ือไทย ไทยรักษาชาติ ประชาธิปัตย์ และ ภูมิใจไทย จะพบสถิติว่า พรรคอนาคตใหม่น้ันเป็นพรรคที่มียอดคนไลค์มากท่ีสุดในบรรดาพรรคใหม่ คือ พลังประชารัฐ และ ไทยรกั ษาชาติ นบั ตัง้ แตเ่ ริ่มตัง้ พรรคมาเป็นเวลาโดยประมาณหน่ึงปี

495 ตาราง 4.43 จ�ำนวนยอดชมยอดไลค์ในส่ือโซเชียลของพรรคการเมืองหลัก และแคนดิเดตนายกรัฐมนตรี ของพรรค เพจของพรรค ยอดไลค์ ผถู้ ูกเสนอชอื่ เปน็ ยอดไลค์เฟซบุก๊ /ผู้กดติดตาม (ต่อ 1 บญั ชรี ายชือ่ ) นายกรัฐมนตรี ในทวติ เตอร์ และอินสตาแกรม พลังประชารฐั 140,091 ประยทุ ธ์ จันทร์โอชา (ตอ่ 1 บัญชรี ายชอ่ื ) อนาคตใหม่ 723,175 ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ เฟซบ๊กุ 740,363 ทวติ เตอร์ 49,900 ไทยรักษาชาติ 178,529 ทลู กระหมอ่ มหญงิ อบุ ลรัตน อนิ สตาแกรม 154,578 ประชาธิปตั ย์ ราชกญั ญาสิรวิ ฒั นาพรรณวดี เฟซบกุ๊ 1,047,608 756,616 อภิสิทธ์ิ เวชชาชวี ะ ทวิตเตอร์ 603,193 อินสตาแกรม 479,646 เพอื่ ไทย 458,880 - สุดารัตน์ เกยุราพนั ธุ์ เฟซบุ๊ก - - ชัชชาติ สทิ ธพิ ันธุ์ ทวิตเตอร์ - อินสตาแกรม 96,400 ภูมใิ จไทย - ชยั เกษม นิติสริ ิ 86,799 อนุทิน ชาญวีรกลู เฟซบุ๊ก 2,333,161 ทวติ เตอร์ 399,875 อนิ สตาแกรม 113,832 เฟซบุ๊ก 501,320 ทวิตเตอร์ 164,330 อนิ สตาแกรม 39,500 เฟซบกุ๊ 762,019 ทวิตเตอร์ 69,525 อนิ สตาแกรม - เฟซบุ๊ก 1,194 ทวติ เตอร์ - อินสตาแกรม - เฟซบกุ๊ 86,159 ทวิตเตอร์ 167

496 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร ข. เหตุการณ์ความพลิกผันทางการเมืองของฝ่ายเพื่อไทยและไทยรักษาชาติ และการแถลงจุดยืน ของพรรคตอ่ กระแสรฐั บาลแหง่ ชาต:ิ ทา่ มกลางสถานการณข์ องการทพี่ รรคไทยรกั ษาชาติ เสนอชอ่ื ทลู กระหมอ่ มหญงิ อุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี เป็นแคนดิเดตนายกรัฐมนตรี และ พรรคพลังประชารัฐเสนอชื่อพล เอกประยุทธ์ จันทร์โอชาเป็นแคนดิเดตนายักรัฐมนตรีในวันที่ 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562 พรรคอนาคตใหม่ ได้แถลงจุดยืนของพรรคในเวลา 17.45 น. (ทั้งในส่วนของการอ่านแถลงการณ์และตอบค�ำถามผู้สื่อข่าว) โดยสาระสำ� คัญคอื เรยี กรอ้ งใหพ้ ลเอกประยทุ ธล์ าออกจากตำ� แหนง่ นายกรฐั มนตรแี ละหวั หนา้ คสช. เพราะนายกรฐั มนตรี และคสชมีอำ� นาจเตม็ ไมใ่ ช่รัฐบาลรักษาการ และ พลเอกประยทุ ธใ์ นฐานะหวั หน้า คสช. มีผลประโยชนท์ ับซอ้ น เพราะเป็นผู้แต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภาซ่ึงจะส่งผลโดยตรงต่อการลงคะแนนให้ความเห็นชอบนายกรัฐมนตรี ซงึ่ พลเอกประยทุ ธเ์ องก็เปน็ หนึ่งในแคนดิเดต พรรคฯยืนยันเสนอชื่อนายธนาธรเป็นแคนดิเดตนายกรัฐมนตรี และยืนยันข้อเสนอในทางการเมือง 3 ขอ้ ไดแ้ ก่ หยดุ ยงั้ การสบื ทอดอำ� นาจของ คสช. แกไ้ ขรฐั ธรรมนญู 2560 ทงั้ ฉบบั และ ลบลา้ งผลพวงรฐั ประหาร ยืนยันหลักการนายกรัฐมนตรตี อ้ งเปน็ ส.ส. เพ่ือไมป่ ทู างไปสกู่ ารสืบทอดอ�ำนาจของคณะรฐั ประหาร ผ่านรฐั ธรรมนูญ พ.ศ. 2560 เรียกร้องการเลือกตงั้ ทีเ่ สรีเปน็ ธรรม พร้อมเป็นฝ่ายค้านในกรณีที่เกิดการแต่งต้ังรัฐบาลแห่งชาติที่รวบรวมทุกพรรคการเมืองเข้าด้วยกัน (ผ้จู ดั การออนไลน,์ 2562จ) ในรายงานข่าวดังกล่าวจากผู้จัดการออนไลน์ (เพ่งิ อา้ ง) ได้มกี ารตงั้ ข้อสังเกตว่า ในค�ำแถลงของพรรค อนาคตใหมม่ งุ่ โจมตไี ปทก่ี ารสบื ทอดอำ� นาจของ คสช. โดยไมไ่ ดว้ พิ ากษว์ จิ ารณก์ รณแี คนดเิ ดตนายกฯ ของพรรค ไทยรักษาชาติแต่อย่างใด แม้ในช่วงตอบค�ำถาม ผู้ส่ือข่าวได้ถามถึงกรณีที่พรรคไทยรักษาชาติ เสนอรายชื่อ ทูลกระหม่อมหญิงเป็นแคนดิเดตนายกฯ จะท�ำให้เกิดความได้เปรียบเสียเปรียบกับพรรคการเมืองอ่ืนหรือไม่ ซ่ึงเลขาธิการพรรคอนาคตใหม่ได้ตอบว่า ทูลกระหม่อมหญิงได้เขียนในอินสตาแกรมว่าไม่นิยมชมชอบ การใช้อภิสิทธ์ิ เพราะฉะนั้นจึงเช่ือว่าการเลือกตั้งครั้งน้ีจะเป็นไปอย่างเสรี นอกจากนี้ ต่อค�ำถามท่ีว่าจุดยืนของ พรรคอนาคตใหม่ คือ นายกฯ ต้องมาจาก ส.ส. หากจะต้องร่วมมือกับพรรคไทยรักษาชาติจะขัดแย้งกับจุดยืน ของพรรคหรือไม่ เลขาธิการพรรคอนาคตใหม่ได้ตอบเล่ียงไปว่า ปัญหาน้ีจะไม่เกิด ถ้าเลือกพรรคอนาคตใหม่ เข้ามาให้มากที่สุดและให้นายธนาธรเป็นนายกฯ ขณะท่ีนายธนาธรในฐานะหัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ ได้กล่าว เพมิ่ เตมิ วา่ กรณกี ารเสนอชอื่ แคนดเิ ดตนายกฯ ของพรรคไทยรกั ษาชาติ ถอื เปน็ การเซตซโี รก่ ารเมอื งไทยครงั้ ใหม่ เปน็ โอกาสของประชาชนทจี่ ะเลอื กแนวทางของตวั เองใหม่ ทงั้ นี้ พรรคอนาคตใหมย่ งั คงยดึ มนั่ ในจดุ ยนื 3 ขอ้ และ พร้อมร่วมมือกับทุกพรรคท่ีเห็นด้วยกับแนวทางนี้ แต่ยืนยันว่า ที่ผ่านมา ไม่เคยมีการเจรจาต่อรองกับพรรคใด ทง้ั ส้ิน (ดูรายละเอียดค�ำแถลงการณแ์ ละคำ� ถามคำ� ตอบไดท้ ี่ ผูจ้ ัดการออนไลน์, 2562จ)

497 กล่าวโดยสรุป พรรคอนาคตใหม่ได้ประกาศจุดยืนต่อสถานการณ์ในตอนเช้าของวันท่ี 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562 โดยการเสนอตัวเป็นทางเลือกที่สามออกจากสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในวันน้ัน โดยยืนยันหลักการ ไม่เอารฐั ประหาร ไมเ่ อาการตง้ั รฐั บาลแห่งชาติ และพร้อมเป็นทางเลือกใหม่ ค. “กระแสฟ้ารักพ่อ” และ การต่อต้านอนาคตใหม่ : กระแสฟ้ารักพ่อเป็น hashtag ในทวิตเตอร์ ทเี่ กดิ ขนึ้ ในเหตกุ ารณง์ านฟตุ บอลประเพณจี ฬุ าฯ-ธรรมศาสตร์ เมอื่ วนั ที่ 9 กมุ ภาพนั ธุ พ.ศ. 2562 โดยเหตกุ ารณ์ ที่มีนักศึกษาคนหนึ่งตะโกนเชียร์ ธนาธร ซึ่งเข้าร่วมงานในวันนั้น โดยอิงกับเรื่องราวนิยายและละครยอดนิยม หรือ “ดอกส้มสที อง” ท่นี างเอกของเร่ืองมีความสมั พันธก์ บั ผ้ชู ายคราวพอ่ กระแสฟ้ารักพ่อได้รับความนิยมในทวิตเตอร์จนติดเทรนอันดับหนึ่งในวันที่ 9 กุมภาพันธ์ และทำ� ให้ เกดิ การพดู ถงึ ตามสอ่ื ตา่ ง ๆ ทงั้ ทเี่ ดมิ นน้ั หาเสยี งกบั นสิ ติ นกั ศกึ ษาทเี่ ปน็ ผมู้ สี ทิ ธลิ งคะแนนเสยี งครงั้ แรกของพรรค อนาคตใหมก่ เ็ ปน็ สว่ นทพี่ รรคฯใหค้ วามสำ� คญั อยแู่ ลว้ แตก่ ารเชอ่ื มโยงกบั นกั ศกึ ษาในตอนแรกยงั เปน็ ไปในลกั ษณะ การเชอ่ื มโยงกบั ขบวนการนกั ศกึ ษาและกลมุ่ กจิ กรรมทางการเมอื งและสงั คม รวมทง้ั บรรดานกั วชิ าการทม่ี จี ดุ ยนื ต่อต้านรัฐประหารในเบื้องต้น คือการได้รับเชิญไปพูดและอภิปรายตามเวทีต่าง ๆ ที่จัดขึ้นในมหาวิทยาลัยทั่ว ประเทศ แต่กระแส “ฟ้ารักพ่อ” น้ันเป็นจุดพลิกผันท่ีท�ำให้อุดมการณ์ในฐานะการขับเคลื่อนหลักของ พรรคอนาคตใหมก่ บั การรณรงคก์ บั นสิ ติ นกั ศกึ ษานนั้ ขยายวงการเขา้ ถงึ และสนใจมาเปน็ “กระแส/ความนยิ ม” เป็นตัวขับเคล่ือนการรณรงงค์ และด้วยเทคโนโลยีการส่ือสารสมัยใหม่ ท�ำให้การรณรงค์น้ันแพร่กระจาย ไปด้วยตัวผู้รับสารเอง เพราะทวิตเตอร์นั้นเพิ่มยอดโดยการรีทวิต หรือส่งต่อข้อความเอง และไม่ได้ส่งออกมา จากพรรค นอกจากน้ัน ความนิยมของพรรคอนาคตใหม่น้ันก็เพิ่มมาจากการเปิดตัวผู้สนับสนุนพรรคที่ไม่ได้ เช่ือมโยงในแง่ของการท�ำงานให้พรรคโดยตรง(หรือคณะท�ำงาน) ซึ่งโดยเทคโนโลยีส่ือใหม่น้ัน ทุกคนสามารถ ทจ่ี ะเปน็ สอ่ื และแพรก่ ระจายความคดิ ของตนเองไปได้ การเกดิ กระแสการกลา่ วถงึ ในโลกโซเชยี ล/โลกออนไลนน์ นั้ ไม่ได้เกิดจากพรรคผลิตสื่อนั้นเองเท่านั้น แต่เกิดจากการที่มีการส่งต่อข้อความกันไปมา (บรรดา“ฟ้า” หรอื “ตง่ิ สม้ ”) และเกดิ จากผทู้ เ่ี ปน็ ทน่ี ยิ มหรอื ทรงอทิ ธพิ ลในโลกออนไลนแ์ ละออฟไลน์ (influencers) ประกาศตวั สนับสนนุ พรรคฯ (และพรอ้ มตอบโตถ้ กเถียงกบั คนอื่น ๆ ท่ีออกมาวิพากษว์ ิจารณพ์ รรค) ความนยิ มในโลกออนไลน์ ทำ� ใหพ้ รรคอนาคตใหมแ่ ละนายธนาธรไดร้ บั คะแนนนยิ มจำ� นวนมาก พจิ ารณา ได้จากผลโพลหลายส�ำนัก เช่น ผลโพลของสถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฎบ้านสมเด็จเจ้าพระยา ได้ท�ำการส�ำรวจในเดือนกุมภาพันธ์ พรรคการเมืองที่คนกลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่จะเลือกพรรคอนาคตใหม่ เปน็ อนั ดบั หนง่ึ คดิ เปน็ รอ้ ยละ 37.8 สว่ นคนทเี่ หมาะสมจะเปน็ นายกรฐั มนตรมี ากทส่ี ดุ คอื นายธนาธร จงึ รงุ่ เรอื งกจิ คิดเป็นร้อยละ 36.6 โดยผลส�ำรวจดังกล่าวอธิบายไว้ว่าในช่วงเดือนกุมภาพันธ์นั้น เป็นช่วงท่ีมีข่าวนายธนาธร ค่อนข้างมาก เช่น การตกเป็นเป้าโจมตี ซึ่งก่อนหน้านั้นได้จัดท�ำโพลขึ้นในเดือนมกราคม ผลส�ำรวจพบว่า นายอภสิ ทิ ธ์ิ เหมาะสมทจี่ ะเปน็ ายกรฐั มนตรี คดิ เปน็ รอ้ ยละ 25.3 สว่ นพรรคการเมอื งทจี่ ะเลอื กเปน็ อนั ดบั แรกคอื พรรคเพอื่ ไทย คดิ เปน็ รอ้ ยละ 26.1 (Spring News, 2562ค) ในขณะทโี่ พลนสิ ติ จฬุ าฯ จดั ทำ� โดยชมรมสภาจำ� ลอง

498 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 กรุงเทพมหานคร คณะรฐั ศาสตร์ จฬุ าฯ รว่ มกบั สำ� นกั พมิ พส์ ำ� นกั นสิ ติ สา่ มยา่ นไดจ้ ดั ทำ� โพลในชว่ ง 28 มกราคม - 14 มนี าคม 2562 เกบ็ จากกลมุ่ ตวั อยา่ งอายุ 18 ปขี นึ้ ไป จำ� นวน 1,266 คน กระจายตามสดั สว่ นโครงสรา้ งประชากรของนสิ ติ จฬุ าฯ ผลส�ำรวจพบว่าอันดับหน่ึงเลือกนายธนาธร เป็นนายกรัฐมนตรี คิดเป็นร้อยละ 53.8 และจะลงคะแนนเสียง ให้พรรคใด อันดับหน่ึงคือ พรรคอนาคตใหม่ คิดเป็นร้อยละ 70.8 (ข่าวสด, 2562ฒ) หรือผลโพลโซเชียล ท่ีจัดท�ำหลังจากมีการเลือกต้ัง โดยจัดท�ำในช่วงก่อนมีการโหวตเลือกนายกรัฐมนตรีในสภา ผลส�ำรวจจาก เพจเฟซบุ๊กหลาย ๆ แหง่ ไมว่ า่ จะเป็นเพจเฟซบุ๊กของขา่ วสด เพจเฟซบุ๊กมติชนออนไลน์ เพจเฟซบุ๊กเวิร์คพอยต์ และเพจเฟซบกุ๊ อน่ื ๆ แทบทกุ เพจมผี ลสำ� รวจมากกวา่ 90 เปอรเ์ ซนต์ ทต่ี อ้ งการเหน็ นายธนาธรเปน็ นายกรฐั มนตรี ซึ่งมากกว่าอยากเหน็ พล.อ.ประยุทธ์เปน็ นายกรฐั มนตรี (ขา่ วสด, 2562ฑ) เมอื่ พรรคอนาคตใหมไ่ ดร้ บั ความนยิ มอยา่ งมาก โดยเฉพาะในหมเู่ ยาวชนซง่ึ ใชอ้ นิ เทอรเ์ นต็ มาก รวมทงั้ การมีบทบาทในเสนอนโยบาย การวิพากษ์วิจารณ์สังคมและระบอบการเมือง อย่างแหลมคม โดยเฉพาะ สมาชิกพรรคบางคนเช่น นายธนาธร นายปิยบุตร นางสาวพรรณิการ์ และ พลโทพงศกร ทั้งก่อนก่อต้ังพรรค และตามเวทตี ่าง ๆ ตวั อยา่ งคำ� วพิ ากษว์ จิ ารณอ์ นาคตใหมน่ นั้ อาจจะแบง่ ออกเปน็ สามกลมุ่ ใหญค่ อื การวจิ ารณใ์ นลกั ษณะ การกล่าวหาในเรื่องของจดุ ยืนในรากฐานอดุ มการณ์การเมืองของพรรคโดยยืนอยู่ตรงข้ามกบั พรรค การวิจารณ์ ในแบบก่ึงเห็นด้วยแต่ไม่เห็นด้วยและมองในลักษณะของความเป็นเด็ก-ผู้ใหญ่ ข่าวปลอมหรือการกล่าวหา โดยไม่มีหลักฐานความจรงิ และการวจิ ารณ์จากขบวนการกา้ วหนา้ ดว้ ยกัน 1. การไม่เห็นด้วยในจุดยืน ซึ่งอาจจะแฝงการกล่าวหาด้วย เช่น การวิจารณ์ผ่านเฟซบุ๊กของ หมอ่ มเจา้ จลุ เจมิ ยคุ ล เมอ่ื วนั ท่ี 4 มนี าคม พ.ศ. 2562 ทวี่ จิ ารณว์ า่ นโยบายของพรรคอนาคตใหมไ่ ดถ้ อื แนวนโยบาย ล้มล้างสถาบันพระมหากษัตริย์ จนกระทั่งน�ำไปสู่การที่พรรคอนาคตใหม่ฟ้องร้องหมิ่นประมาทต่อหม่อมเจ้า จุลเจิม (CH7NEWS, 2562) ในภายหลังศาลได้ยกฟ้องโดยเห็นว่าหม่อมเจ้าจุลเจิมวิจารณ์สร้างสรรค์ และใน ฐานะทเี่ ปน็ เชอ้ื พระวงศจ์ งึ ยอ่ มมคี วามจงรกั ภกั ดี สว่ นพรรคอนาคตใหมไ่ ดร้ บั คะแนนเสยี งเลอื กตงั้ ถงึ 6 ลา้ นเสยี ง ส.ส. กว่า 80 คน แสดงให้เห็นว่าข้อวิจารณ์ของหม่อมเจ้าจุลเจิมไม่ได้ส่งผลกระทบให้พรรคเสียหาย (ข่าวสด, 2562ณ)

499 ภาพโพสต์ของ ม.จ.จลุ เจิม ยุคล ทม่ี า: CH7NEWS (2562) อีกตัวอย่างหนึ่งที่เกิดข้ึนต่อเนื่องคือ การท่ีส�ำนักข่าวทีนิวส์น�ำโพสต์ของหม่อมเจ้าจุลเจิมไปเผยแพร่ ต่อ และถูกพรรคอนาคตใหม่ฟ้องร้องเช่นกัน หลังจากนั้นส�ำนักข่าวทีนิวส์ได้ออกแถลงการณ์เร่ือง “ยืนหยัด อดุ มการณย์ นื ยนั “ธนาธร” เปน็ อนั ตราย” เมอ่ื วนั ท่ี 6 มนี าคม พ.ศ. 2562 เนอื้ หาในแถลงการณว์ จิ ารณพ์ ฤตกิ รรม ของนายธนาธรและนายปิยบุตรว่ามีจุดยืนอยู่คนละฝั่งกับสถาบันพระมหากษัตริย์ และการพูดของนายธนาธร อาจเป็นอันตรายต่อประเด็นศาสนา นอกจากนี้ ทีนิวส์จะขอยืนยันจุดยืนในการท�ำหน้าท่ีของส่ือมวลชนท่ีพึงมี ตอ่ สถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษตั ริย์ตอ่ ไป (ดแู ถลงการณไ์ ด้ที่ คมชดั ลกึ , 2562ค)