เสียดายคนตายไม่ได้อ่าน

กอ นคณุ จะเหลอื เพียงวิญญาณ ที่ถามหาสุคตภิ มู ดิ วยความส้นิ หวัง... เสียดาย… คนตาย ไมไ ดอ า น ดังตฤณ

๑ สารบัญ สารบัญ................................................................................................................................................................. ๑ คํานาํ ....................................................................................................................................................................๒ ปฐมบรรพ - เกิดมาเปน อยา งนไ้ี ดอยา งไร .........................................................................................................๔ บทที่ ๑ - ใครเปน ผรู แู จงเร่ืองกรรม ............................................................................................................... ๖ บทท่ี ๒ - เหตุใดจึงเกดิ เปน มนุษย............................................................................................................... ๑๕ บทท่ี ๓ - เหตใุ ดจึงเกิดเปน หญงิ เปนชาย .................................................................................................. ๒๖ บทท่ี ๔ - เหตใุ ดจงึ เกิดเปน ผูมีรปู งาม ........................................................................................................ ๓๖ บทท่ี ๕ - เหตใุ ดจึงมีฐานะราํ่ รวย................................................................................................................ ๕๖ บทท่ี ๖ - เหตุใดจงึ มีสติปญ ญามาก............................................................................................................๗๓ สรุปปฐมบรรพ ............................................................................................................................................. ๘๖ ทุติยบรรพ - ตายแลวไปไหนไดบา ง................................................................................................................๘๗ บทที่ ๗ - สจั จะเกีย่ วกบั ความตาย...............................................................................................................๙๐ บทท่ี ๘ - สภาพความเปน อยูของสัตวในภพภูมิตางๆ............................................................................ ๑๑๗ สรุปทตุ ิยบรรพ.......................................................................................................................................... ๑๓๔ ตติยบรรพ - ยังอยูแ ลวควรทําอะไรดี............................................................................................................ ๑๓๕ บทท่ี ๙ - คาํ ถามท่นี า กลวั ที่สุดในชวี ิต.....................................................................................................๑๓๗ บทที่ ๑๐ - วชิ ารูต ามจริง.......................................................................................................................... ๑๔๕ สรปุ ตตยิ บรรพ ...........................................................................................................................................๑๕๙ บทสง ทา ย.......................................................................................................................................................๑๖๑ โปรยปกและหนา ขอบคุณ..........................................................................................................................๑๖๒

๒ คาํ นํา ทุกคนตางมคี วามนาเวทนาอยใู นทางใดทางหน่งึ ตอใหเ ปนบคุ คลที่เหมอื นอิ่มเอมเปรมสขุ เปน ท่อี ิจฉาของสังคมขนาดไหน กย็ อมรใู นใจเขาเองวาชีวติ ยงั มขี อขดั ของประการใดบา ง ทําไมชีวติ ถึงมคี วามขัดแยง เหตใุ ดจงึ ไมม ใี ครเปน สุขไดแตถ ายเดียว? ก็เพราะคนเราไมร ูแ ลว กอ กรรมดีบางเปน บางครง้ั และเพราะคนเราไมรแู ลว กอกรรมชัว่ บางเปน บางคราว ไมม ีใครเกิดมาพรอมกับ ความรวู า ทาํ ดตี องเสวยผลดี ทาํ ชั่วตอ งเสวยผลช่ัว จะชา เร็วไมมใี ครหนีแรงสะทอนกลับของบาปบุญได พน คนท่วั ไปจะมคี วามเชื่อทางศาสนา หรือเชื่อเรอ่ื งชีวติ หลังความตายอยา งไรกต็ าม สํารวจแบบ ชําแหละตวั เองแลว ก็ตอ งพูดกันตรงๆวานอกจากอาการปก ใจเชอื่ แทบไมมใี ครรูแ จงเหน็ จรงิ ราวกับตา เห็นรปู กันสกั ก่ีราย โดยเฉพาะอยา งยิ่งถาเชื่อมนั่ และอยากไปสวรรค อยากเขาถึงนิพพาน กย็ ่งิ นอยเทา นอยชนดิ นบั หัวไดทจ่ี ะทราบทางไปอยางแทจรงิ ชนดิ ตดิ ความจําขึ้นใจ และถอื ประพฤตปิ ฏิบัติตนบน เสน ทางกรรมอันนําสสู คุ ติภมู ิ พระพุทธเจามีคาํ ตอบ มีคาํ อธิบาย มีความรจู ริงเกีย่ วกบั เร่ืองกรรมวบิ ากและภพภมู ิทั้งปวง บาง วนั ผูเ ขยี นนึกเสียดายขึน้ มาวาธรรมะในพระไตรปฎกอนั เปรียบประดจุ ภูเขาทองยงั กองอยูอยางเปด เผย แตน อยคนจะเหลือบแลไปเหน็ และนอยคนทเ่ี ห็นแลวเต็มใจจะอา น จึงเปนทีม่ าของหนงั สอื ชื่อ ‘เสยี ดาย… คนตายไมไดอ าน’ เลม น้ี จุดใหญใจความของหนงั สือเลม นี้ สําหรับเปา หมายแรกคือใหรแู ละเขา ใจเหตุผลที่มาทีไ่ ป เกยี่ วกับกรรม ชนดิ ทอี่ า นแลวไดคําตอบนาพอใจใหกบั ความสงสัยของคนท่วั ไป สวนเปา หมายปลายทาง สุดทา ยคอื ใหประจกั ษแนววิธีรแู จงเรอื่ งกรรมดว ยตนเอง ชนดิ ที่อา นแลวไมต อ งเถยี งใครอกี รเู ฉพาะตน วา กรรมวิบากเปนเรอ่ื งจรงิ เปน สจั จะ เปน อมตะไมแ ปรผนั ตามกาล แมอานอยางคราวทสี่ ุด อยางนอยผูอานกน็ า จะเปด ตาข้นึ เห็นโลกดวยมมุ มองท่ีแตกตา งไป เหลือบแลไปตามทองถนนกส็ ามารถเห็นผลกรรมปรากฏฟองอยบู นรูปรา งหนาตาและบคุ ลกิ นสิ ัยของใคร ตอ ใครอยา งชัดเจน กระทั่งเม่ือเบิ่งจองมองกระจกเงา หรือเฝา พินจิ ความสุขความทุกขอ ันเปน ปจจบุ ัน กาลของตนเอง กส็ ามารถเหน็ ‘ความจรงิ ’ เกีย่ วกับกรรมวบิ ากไดทุกวนิ าทอี ยูแลว ผเู ขยี นประสงคจ ะเรียบเรียงเรอ่ื งกรรมวิบากตามลําดับความอยากรอู ยากเหน็ ของมนษุ ย น่ันคือ ใหทราบท่ีมาวาเราเปน อยางนด้ี ว ยกรรมเกา อันใด จากนน้ั จงึ แสดงใหเหน็ วาในธรรมชาติมชี องชั้นภพภูมิ ใดรองรับกรรมประเภทตา งๆอยูบาง แลว จึงสรปุ ลงทค่ี วามนา จะเปน หรือสง่ิ ทน่ี าจะทําขณะยงั มีลม หายใจของความเปนมนษุ ยน ้ีอยู

๓ แนวคดิ ขา งตน ทาํ ใหโ ครงสรางของหนังสือแบง เปน ๓ ภาค หรือ ๓ บรรพ (อา นวา บพั พะ) บรรพ แรกคือการตอบคาํ ถามวา พวกเรา เกิดมาเปนอยา งนไ้ี ดอ ยางไร? บรรพทสี่ องคือการตอบคาํ ถามวา พวกเรา ตายแลวไปไหนไดบ า ง? บรรพสดุ ทา ยคอื การตอบคาํ ถามวา พวกเรา ยงั อยแู ลว ควรทาํ อะไร ดี? ซง่ึ ก็แปลวา ครอบคลมุ เร่ืองกรรมวบิ ากและภพภมู ทิ ั้ง ๓ กาลคอื อดีต ปจจบุ ัน และอนาคต ผเู ขียนขอถวายกศุ ลท้ังหมดจากการเขียนหนงั สอื เปน เครือ่ งบชู าพระพุทธเจา ผูถ า ยทอดความรู อนั เปนประโยชนสูงสดุ ใหแกพ ระสาวก เพ่อื พระสาวกจะไดสืบทอดความรูทั้งหลายใหแ กค รบู าอาจารย รว มสมัย ตราบกระทั่งตกทอดมาถงึ ผูเขียนในกาลปจจุบัน ดังตฤณ สิงหาคม ๒๕๔๗

๔ ¾ปฐมบรรพ - เกดิ มาเปน อยางนีไ้ ดอยา งไร? บางคนใชเวลากวาครึง่ ชวี ิต หมกมนุ อยูกับคาํ ถามซํา้ ๆ เชนทําไมถงึ เกิดมากบั พอแมฐ านะความ เปน อยอู ตั คดั ขดั สน ทําไมถงึ เกิดเปน หญงิ ใหตองเสยี เปรยี บเขาอยูร่ําไป ทาํ ไมถงึ รปู ไมงามแถมนามยงั ตลก ไมม อี ะไรเปน ท่เี ชดิ หนา ชูตาสักอยาง หรือบางคนแมเหมอื นมีพรอมท้งั ทรัพยสมบัติ รูปสมบัติ และคุณสมบตั ิ ก็ตอ งทรมานใจกับ ขอบกพรองเล็กใหญใ นชวี ติ เชน ฐานะร่าํ รวยแตเ ต็มไปดว ยภาระนา หนักอก เปน ชายแตใ จแอบเปน หญงิ สวยหลอ แตต วั เต้ยี ขาส้นั เตอ เรยี กวาเจอเผชิญปญหารบกวนจิตใจเดมิ ๆไดต ลอด มองคนอน่ื รอบตัวเขา ไมเห็นตองทนทุกขทรมานกับปญหาเชนตนกันเลย หากเคยรสู ึกนอ ยใจในชะตากรรมของตัวเองมากอ น คนที่คงโดนเรากลาวโทษมากทส่ี ุดเหน็ จะ ไดแกบ ุพการผี ใู หก าํ เนดิ ใหเ ราเกดิ มาแลวกไ็ มร จู ักเลย้ี งใหดีมคี วามสขุ สมบูรณอยา งลูกคนอืน่ อันดบั ตอมานา จะไดแ กเ ทวดาฟา ดิน อตุ สา หทาํ ดเี หตใุ ดจงึ แลไมเ หน็ และตกรางวลั กบั เรามากๆ และแมค นไทยบางสว นถกู สอนมาถูกทาง คอื ใหหม่นั ทองติดปากวา เรอื่ งท่ีเกิดขึน้ ในวันน้ี ‘มนั เปน กรรมเกาของเราเอง’ แตก ม็ ักเปน การทองแบบนกแกวนกขุนทองเอาไวป ลอบใจตัวเอง มากเสียกวา ทจี่ ะตระหนักวาน่นั เปน ความรอู นั ควรลงใหล กึ และเขาใจใหซ ้งึ จาํ แนกละเอยี ดเปนเร่อื งๆไปวาท่ีกาํ ลัง เปนอยู ท่ีกําลังพอใจหรือไมพอใจมาจากการกระทําแบบไหน เพือ่ ความรแู จง เพ่ือความสงั วรระวงั และ เพื่อความเรง รัดใหต นเองพัฒนาตอๆไป ทั้งในดานทด่ี อี ยูแลว และในดา นทย่ี ังพรองอยู ในปฐมบรรพหรอื สว นแรกของหนงั สือเลมน้ี จะพูดถงึ ‘กรรมเกา’ ในหลายฐานะ ท้ังโดยความ เปน ชา งผปู นแตง รูปรางหนา ตา ทงั้ โดยความเปนบรรพบุรษุ ผูม อบมรดกตกทอดเปนเงินทองของใช ทงั้ โดยความเปนองครักษพ ทิ กั ษค วามปลอดภยั ทัง้ โดยความเปนยกั ษในตะเกยี งวเิ ศษ รวมทั้งความเปน อะไรตออะไรใหเราอีกมากมาย ชนดิ ท่ีตอ ไปจะไดขอบคุณหรอื กลา วโทษใหถูกตวั กนั จริงๆ ไมใ ชโทษม่วั ไปเรอ่ื ยโดยไมต อ งมหี ลักฐานประกอบการพจิ ารณาใดๆ หาวา พอ แมไ มพ ยายามใหด กี วาทีเ่ คยบา ง หาวา เทวดากลนั่ แกลง บาง หาวา คนรอบขางเลวรายไปหมดบาง ปฐมบรรพจะชีช้ ดั ตามพระพุทธองคตรสั คือ สตั วท้ังหลายมกี รรมเปน ของตน มีตนเปน ทายาทแหงกรรม มีกรรมเปนกาํ เนิด มกี รรมเปนเผา พันธุ มกี รรมเปนท่ีพึง่ อาศยั กรรมยอม จาํ แนกสตั วใหเลวและประณีตได ผูทเี่ ริ่มเช่ือความจรงิ ดงั นยี้ อ มเลิกเรียกรองสงิ่ ใดๆจากผอู น่ื แลว หันมาเรียกรองเอาส่ิงทตี่ น ปรารถนาจากปจจุบันกรรมของตัวเอง และตอไปหากจะนอยใจชะตาหรอื สภาพความเปน อยตู างๆ กค็ ง นอ ยใจตัวเองในอดีต ไมน อ ยใจ ‘ผิดตวั ’ อยางทีแ่ ลว ๆมา กบั ท้ังตระหนักในส่ิงทีค่ วรตระหนกั เชน โดย หลกั ธรรมชาตแิ ลวเราควรกราบกรานแทบเทา ขอบพระคุณพอ แม ไมวาทา นจะเลย้ี งดเู รามาอยางไร

๕ หรือแมก ระทาํ ตอเราเชนใดก็ตาม เหตผุ ลหลกั คอื พวกทานเปน ประตนู าํ เราเขา เสนทางมนษุ ย อันเปน ทีส่ ุดแหง ศกั ยภาพการพัฒนาตนเอง รวมทงั้ ตระหนักวา เทวดานางฟา ทานเคยทําดมี ากส็ มควรไปเสวย สวรรคเ พ่อื อยูเลน เปน สุข ไมใ ชตองมาคอยสอดสองดูแลมนุษยต ง้ั เกือบหม่นื ลา นคนบนโลกทกุ วัน หาก รางวัลแหงการทําดคี ือตอ งขึ้นสวรรคไ ปคอยสอดสอ งดูแลมนุษยราวกับเปน ขข้ี า สง่ิ มชี วี ติ ในภมู ติ าํ่ กวา ไป ทั้งชาติ ซ่งึ อยางนี้ก็อยา ทําดหี วังสวรรคก นั เลยดกี วา เอาแคค รึ่งๆกลางๆพอไดกลับมาเปนมนษุ ยอ กี ที แลวงอมอื งอเทา รอรับความชวยเหลอื จากเบอ้ื งบนเทานัน้ พอ พระพุทธเจา ตรสั วา ผูสามารถมตี นเปน ท่พี ึ่งแหง ตนนัน้ นับวา ไดท่ีพึ่งอนั หายาก และในแง ของการเปน ที่พ่ึงแหงตนในระยะยาวกค็ วรจะตองรจู กั กรรมทั้งฝา ยดีและฝายชั่ว รูวากรรมอันใดดจี ะไดทาํ ใหมากเพื่อไดเ ปน เรอื ใหญอาศัยแลน ไปในมหาสมทุ รแหงภพภูมิ รวมทั้งรวู ากรรมอันใดชว่ั จะไดห ลกี เล่ียง ใหหา งเพื่อไมต อ งโดนมนั โยนลงน้าํ ไปลอยคอลําบากลําบน

๖ Öบทท่ี ๑ - ใครเปน ผรู แู จง เร่อื งกรรม? คนเราชอบพดู เร่อื งลี้ลบั นาตื่นเตน เรอ่ื งที่พยากรณยากวา จะออกหวั ออกกอยทาไหน เพราะ ชอบแสดงความคิดเห็นวา เรื่องนั้นเรือ่ งน้ีนาเช่ือหรอื ไมน าเช่ือ และถงึ จดุ หนง่ึ อยากพิสูจนวาตนเปน ฝา ย ถูกในขณะทค่ี นอ่ืนอานทางไมข าดอยา งตน อยา งเชน บางทีเถียงกันคอเปนเอ็นเรือ่ งมนษุ ยตา งดาว เร่ือง สตั วป ระหลาด เรอื่ งสงครามโลก ฯลฯ ตางคนตา งมนั่ ใจเอาจริงๆวาความเช่อื ของตนถูก ความเช่ือของตน เทานัน้ ตรงกับความจริง ทั้งๆท่ีอาจไมรูขอมูลอนั เปน ขอเทจ็ จริงประกอบเลยแมแตน อ ย มนษุ ยเปนกนั ไดอ ยา งน้จี รงิ ๆ คือเชื่อโดยไมตองหาหลักฐานสนบั สนุน ฉะน้ันเม่อื เถยี งกันเรื่อง ความเชอ่ื แลว ถามอีกฝายวา ‘แนใ จไดอยา งไร?’ แลวสืบไปสบื มาสรุปวาเพราะคดิ เอาเอง เพราะคาดเดา เอาตามอาํ เภอใจ หรอื เพราะมอี คติอยากใหค วามจรงิ ตรงกบั สิ่งท่ีตนเช่ือ กอ็ ยา ไปใสใจเลยจะดีกวา เปน ทุกขเ ปลา ๆ เพราะคนเกอื บทัง้ โลกตางก็ยินดที ่จี ะทกึ ทักตามใจตนตางๆนานา ไมม ีวนั ที่เราจะไปไลจ ้ใี ห ใครตอใครหนั เหศรทั ธาของเขามาตามทางศรทั ธาของเราไดห มดแนๆ ขอยกตวั อยา งท่เี หน็ ไดช ัดประการหน่งึ ไมว าไทยหรอื เทศ ไมว า เชอ่ื นรกสวรรคหรอื ไม เวลา โกรธเกลยี ดใครก็มกั สาปแชงวา ‘ไปลงนรกเถอะ!’ หรอื แมไ มถงึ ขัน้ สาปแชง กน็ ึกอยูในใจวา กรรมทีเ่ ขา ทําใหเราเดือดเนื้อรอนใจยอมสงเขาไปไมด แี นน อน นบั วาเปนการเดาแกมแชงอยูด ี คนเราก็เทานี้ รักใคร กจ็ ะดันกน เขาขนึ้ ฝง สวรรค เกลียดใครก็จะขวางเขาลงเหวนรก โดยที่ความจริงสวรรคและนรกไมไ ดเ ปด ประตตู อ นรับใครตามการแยกเขีย้ วยิงฟนลุน ตวั โกง ของบรรดาญาติมติ รหรอื ศตั รคู อู าฆาตรายใดเลย เรอ่ื งของกรรม หรอื ที่คนไทยชินหกู บั คําวา ‘กฎแหงกรรม’ นนั้ เปน หนง่ึ ในสขี่ องอจินไตย อจินไตยคอื เร่อื งท่ไี มควรใชค วามคดิ ตรึกเดาหรอื ฟุงซานจนิ ตนาการไปเอง คอื จิตไมรวู า ทาํ อะไรแลว จะ โดนสนองคนื ทาไหน แตกรรมรวู า จะตอ งจดั การอยา งไร จติ ไดแ ตคาดเดา สว นกรรมเปน ผูตดั สนิ วาเรา เดาถูกหรอื เดาผิด ในตน บทขอกลาวถึงอจนิ ไตยโดยสังเขปเปน อันดบั แรก เพราะเหน็ วา โยงกันแลว จะทาํ ใหเ ขา ใจ เรื่องกรรมวบิ ากไดก ระจางกวา งขวางขึน้ อจนิ ไตย ๔ ๑) พทุ ธวสิ ัย – หมายถึงคุณสมบตั แิ ละความสามารถของพระพทุ ธเจา ยกตัวอยา งเชนหนง่ึ ใน ความสามารถของพระพุทธองคคือ ‘รทู ุกอยา ง’ ถาดว ยปถุ ชุ นวสิ ยั กย็ อมสงสัยวามันจะเปนไปไดอ ยา งไร มนษุ ยท ไี่ หนจะไปรทู ุกอยา งไดเลา อันนเี้ ปนการมองมาจากมมุ มดื อันแคบจํากัดของปุถชุ น ซึง่ แมไ ดขา ว วา มนษุ ยอ น่ื แคจ ดจําสิ่งตางๆไดมากกวา หรอื คดิ เลขไดเ รว็ กวา หรอื เจนจัดในการงานหลากหลายกวา ตน ก็โนม เอียงจะดูหมิน่ เหน็ เปน ขาวกุ พรอมจะเอย เต็มปากเตม็ คาํ แลววา ไมเชอ่ื อยางน้จี ะไปเช่อื พทุ ธวิสัย อันเหนือมนุษยแ ละเทวดาท้ังหลายไดอ ยางไร

๗ ๒) ฌานวิสยั – หมายถงึ คุณภาพจิตท่สี ามารถนง่ิ อยางเอกอุ เสพรสปต สิ ขุ ในสมาธอิ นั ยิ่งใหญ ระดับทิพยทีเ่ กินประสบการณมนษุ ยสามัญ และนอกจากน้ันยังมผี ลเปนความผอ งใสทางกายเกินคน ธรรมดา ลว งรูส งิ่ ลี้ลับตางๆมากกวา ทจี่ ติ คดิ ๆนึกๆทั่วไปจะทําได เมื่อผูไ ดฌ านพยายามพรรณนา ความสุขและความลวงรตู างๆใหคนกิเลสหนาทง้ั หลายฟง หรือกระท่ังอยากใหร ับรูตาม เขาจะมภี าพของ คนบา คนเพอ เจอ หรอื คนหลอกลวงมากกวาอยา งอื่น และในทํานองเดียวกันแมใครเชื่อเรือ่ งฌาน ก็ไม อาจจินตนาการถกู วารสสุขระดับฌานน้ันยิง่ กวารสสุขแบบโลกๆสกั แคไหน รวมทั้งไมอาจเขาใจเลยวาจติ อีกแบบสามารถทะลุทะลวงกําแพงความไมรูต า งๆนานาไดอ ยา งไร เชน อา นใจคนอืน่ ออกเปน คําๆ พยากรณอนาคตไดแมน ยําเหลอื เชอ่ื ฯลฯ ๓) วบิ ากแหงกรรม – หมายถึงผลท่ปี รากฏเปนเหตกุ ารณต า งๆนานาในชีวติ เรา เมอื่ ไมร เู หตผุ ล เรากอ็ าจบญั ญัตคิ าํ วา ‘บงั เอิญ’ ข้ึนมา แตแมเ มอ่ื เชอ่ื วา สงิ่ ทั้งหลายเปน ผลทห่ี ลงั่ ไหลมาจากตนธารคือ กรรมเกา กไ็ มอ าจเขาถึงวา ตนเองเคยไปทํากรรมอนั ใดไว หลายคนโยงกรรมอันเปน ตน เหตเุ ขากบั ผล กรรมอนั เปน ปลายทางดว ยความคิดคาดเดา บางทเี ผอญิ ถูก แตหลายทจี ะผิดถนดั และแมจะเรยี นรเู รือ่ ง กฎแหงกรรมละเอยี ดลออปานใด ทอ งจําหลักของกรรมวบิ ากไดมากมายเพียงไหน ก็ไมอาจระบุดวย จินตนาการคดิ นกึ วา ตนเจอสขุ หรอื เจอทุกขหนง่ึ ๆเพราะแรงกรรมเกาอนั ใดเหวี่ยงมา ๔) ความคดิ เรอ่ื งโลกและจักรวาล – หมายถึงที่มาทีไ่ ปของวตั ถซุ ่งึ ใหญมากๆเชน โลกและ ดวงดาว กบั วตั ถทุ ่ีเล็กมากๆเชน อะตอมและองคป ระกอบสุดจว๋ิ หลายคนเขา ใจวาปจจบุ นั นักวิทยาศาสตร พบคาํ ตอบทั้งหมดแลว แตค วามจรงิ ก็คืออจั ฉริยะท่ีอุทิศท้งั ชวี ิตทาํ งานคนควาวจิ ยั เก่ยี วกบั วัตถุระดับมห ภาคและจุลภาคนั้น เลิกพดู ถงึ ‘ความจรงิ สุดทาย’ กนั นานแลว หลายคนเชอ่ื วานกั วทิ ยาศาสตรที่รมู าก ทสี่ ุดในโลก อยางมากก็เปนไดแ คเด็กท่ยี ืนอยูชายหาดแตอยากรูอยากเห็นและสัมผัสความลล้ี บั ของทอ ง สมทุ รกันเทา นน้ั เอาแคไ ดข อ สันนิษฐานวา กอ นเกดิ จกั รวาลไมม อี วกาศ ไมม กี าลเวลา เทาน้ีกง็ งแปดกลบั แลววา สภาพน้นั เปน อยา งไร และเหตใุ ดจงึ อุบตั ิมหากมั ปนาท จากความไมมอี ะไรกลายเปนดาราจกั รนบั แสนลา นอยางทกี่ ําลังเห็นๆอยูไดท าไหน ผมู สี ิทธิล์ ว งรูเรื่องอจนิ ไตย จากนยิ ามของอจินไตยทง้ั ๔ คงสรุปไดวา เรือ่ งอจินไตยนนั้ ขืนคดิ ๆนกึ ๆเอากห็ วั แตกเปลา เพราะจะไมมีใครไดค าํ ตอบเรอ่ื งอจนิ ไตยจากจินตนาการคาดเดา อยางไรกต็ าม ใชว าเปน เรอื่ งอจนิ ไตย แลวเราจะหมดสิทธิ์ลวงรูค วามจริงอยางสิ้นเชิง เชน พทุ ธวิสัยนัน้ เมื่อชาติหน่ึงชาตใิ ดเบ้อื งหนา โพน สามารถบาํ เพญ็ บารมีจนแกกลา พอจะบรรลอุ นตุ ตรสมั มาสัมโพธิญาณ ไดต รสั รเู ปนพระพทุ ธเจา พระองค หนึ่ง ก็ยอ มเขาถงึ พุทธวสิ ยั ไดวามีขอบเขตประมาณใด

๘ และสาํ หรบั มนษุ ยท ี่บารมีไมส ามารถถงึ ความเปนพระพทุ ธเจา ก็อาจบาํ เพ็ญเพียรทาํ สมาธิจนถึง ฌาน ผไู ดฌ านยอ มทราบฌานวสิ ัยได รวมท้งั ยงั อาจจะหยง่ั รูเรื่องกรรมวิบากและเร่อื งจักรวาลกับภพภูมิ ตางๆเปน ของแถมอีกดว ย สมดงั ท่พี ระพทุ ธเจาตรสั ไวเ กย่ี วกับเรอื่ งน้ีวา เม่อื จิตเปน สมาธิ บรสิ ุทธ์ผิ องแผว ไมม กี เิ ลสใดจรมารบกวน มีความออนควรแกการ งาน มคี วามตั้งมัน่ ไมหวน่ั ไหวแลว ก็ยอ มสามารถโนมนอมจิตไปเพื่อรูการจตุ ิและการอบุ ตั ขิ อง สัตวท้ังหลาย อาศยั ทพิ ยจักษุอันบริสุทธลิ์ ว งตาเนอื้ ของมนุษย เหน็ หมสู ัตวท ่ีกําลงั จตุ แิ ละกาํ ลงั อุบตั ิ ทงั้ ในสภาพเลว ทงั้ ในสภาพประณีต ทั้งมผี วิ พรรณดี ทั้งมผี วิ พรรณทราม ทงั้ ไดด ี ทง้ั ตกยาก นอกจากนนั้ ยังรูชัดวา หมสู ัตวย อมเปนไปตามกรรม จําแนกถูกวา เมือ่ สัตวใ ดดํารงตนอยู ดว ยกายทุจรติ วจที ุจริต มโนทจุ รติ ตเิ ตียนพระอรยิ เจา เปน มิจฉาทฏิ ฐิ ยึดถอื การกระทาํ ดวย อํานาจความเหน็ ผดิ เบื้องหนา เมอ่ื ตายเพราะกายแตก กย็ อ มเขา ถงึ อบาย ทุคติ วนิ ิบาต นรก สว นสตั วเ หลา ใดดํารงตนอยดู วยกายสุจรติ วจสี ุจรติ มโนสจุ ริต ไมตเิ ตยี นพระอริยเจา เปน สมั มาทิฏฐิ ยดึ ถอื การกระทําดวยอาํ นาจความเห็นชอบ เบ้อื งหนาเมื่อตายเพราะกายแตก เขา ยอ มเขาถงึ สคุ ติ โลก สวรรค นคี่ อื ภาพการเหน็ อยา งใหญท ่ีสุด สรุปโดยรวมคือถา ทําดี มีความเห็นถกู สตั วย อมบายหนาไป ถอื กาํ เนดิ ในสภาพนา ชื่นใจ แตถา ทาํ ชัว่ มีความเห็นผดิ สัตวยอ มบายหนาไปถือกาํ เนดิ ในสภาพนา สังเวช เม่อื เห็นการถือกําเนดิ ของวญิ ญาณแบบหน่งึ ๆ กห็ มายความวายอ มเห็นสภาพแหง ภพภมู ิซง่ึ ปรากฏอยูนอกเหนือการรับรูของตาเน้อื ดว ย อยา งเชน โลกมนษุ ยใบอื่น หรือเชนโลกทิพยของเทวดา เปน ตน เปนอันวาใครมีสมาธจิ ิตท่บี ริสทุ ธ์ิก็มสี ทิ ธิ์ลว งรูเ รอ่ื งอจินไตย ทราบวาวสิ ยั ของผมู ีฌานมขี อบเขต ประมาณไหน ทราบวาผลของการประพฤตปิ ระกอบกรรมแบบหนึ่งๆจะออกหัวออกกอ ยในวันตายทาใด กับท้ังทราบดว ยวาโลกอ่นื มีจริงหรอื ไม มที ีม่ าท่ีไปเพ่ือรองรบั วิญญาณบญุ วิญญาณบาปประเภทใดบาง พระพทุ ธองคยงั ตรสั ปดทา ยวา การจะมีสมาธิบริสุทธ์ิผอ งแผวไดน นั้ คอื ตองปฏิบตั ิธรรมตาม แนวทางทถ่ี ูกตอ งอกี ดวย และพระองคทา นก็ไมไ ดตรสั ลอยๆแบบคิดเองสรุปเองโดยปราศจากหลักฐาน ยืนยันเปนบุคคล สมัยพุทธกาลมพี ระทเี่ จริญสติเจริญปญ ญาตามแนวทาง ‘สติปฏฐาน ๔’ แลวไดผลจรงิ มากมาย อยางพระผูทรงคณุ วเิ ศษเปนทเี่ ลื่องลือเชน ทานอนุรุทธะ ซึ่งมีตาทพิ ยแ ละลวงรูเ รอื่ งกรรมวบิ าก ไดมาก สาธยายธรรมเกย่ี วกับกรรมวิบากไดมาก พอใครสงสัยไถถามวาทําไมทานทราบกรรมวิบากได แจม แจงแทงตลอดนัก ทานกจ็ ะตอบใหหายกังขาวา ดูกรผูมีอายุท้ังหลาย เรายอมรูว ิบากของการกระทําท้งั ท่ีเปนอดีต ทัง้ ทีเ่ ปนอนาคต โดย ฐานะ โดยเหตุ จะแจงตามความเปน จริง กเ็ พราะไดเ จริญ ไดก ระทําใหม ากซง่ึ สตปิ ฏ ฐาน ๔

๙ และการยนื ยันทํานองเดียวกันก็มไิ ดขึ้นอยกู ับยุคสมัย ไมใ ชว า สิ้นพระสมั มาสัมพุทธเจา และพระ สาวกแวดลอมพระองคแลวก็เปนอันหมดกัน ไมมใี ครทําไดอ ีก ขอเทจ็ จริงคอื ใครเจริญสติปฏฐาน ๔ ให มาก จะเปน สองพันปก อน จะเปนสองพนั ปหนา หรอื จะเปนปนี้ พ.ศ. นี้ ก็ยอมมีสิทธิร์ ูเรอ่ื งอจินไตยอยา ง กรรมวิบากและภพภูมไิ ดเ สมอกนั หมด ไมเ วนแมแ ตผ ูเขียนและผูอานหนงั สือเลมนด้ี ว ย! นยิ ามของกรรมและวบิ าก กรรม แปลวาการกระทาํ แบงอยา งกวา งสดุ เปนทาํ ดี (กุศลกรรม) และการทาํ ช่วั (อกศุ ลกรรม) และการกระทําน้ันยอ มไหลมาจากเจตนา จึงตองตดั สนิ กนั ที่เจตนาวาเปนบวกหรือเปนลบ คือจะเห็น พระพุทธเจา ตรสั ไวชดั เรากลาวเจตนาวาเปน กรรม บคุ คลคดิ กอน แลวจึงกระทาํ กรรมดวยกาย ดว ยวาจา ดวยใจ ดงั นจี้ ะเหน็ วา กรรมมใิ ชสงิ่ ที่ลีล้ ับแตอ ยางใด ไมต องใชความสามารถแบบผูวิเศษที่ ไหน ถาหากเหน็ เขาไปในขณะหน่ึงๆไดว า เรามีเจตนาอยา งไร กเ็ รียกวาเปนผเู หน็ กรรมของตนเองแลววา ดหี รือรา ย หากเปนไปในทางเกือ้ กลู กรณุ ากต็ อ งวาดี หากเปน ไปในทางเบยี ดเบียนใหเดอื ดรอนก็ตอ งวา รา ย ขอยกตวั อยา งงายท่ีสุด คนเราอาจรองดงั ๆออกมาเปนคาํ วา ‘เฮย!’ เหมอื นกนั ทั้งสมุ เสยี ง ท้งั ระดบั เสียง ทั้งความสน้ั ยาวของเสียง ดเู ผนิ ๆนา จะกอ กรรมทางวาจาอนั เดียวกัน แตหากทราบวา รองใน เหตกุ ารณแบบไหนก็จะเห็นเจตนาที่อยเู บอื้ งหลังวจกี รรม เชน ถา รอ งขึ้นมาขางหลังคนกาํ ลังเผลอ กะให เขาสะดุงตกใจขวัญหาย อนั นน้ั กเ็ รียกวา มีความประสงคราย แตถา รอ งข้นึ เตอื นเพราะเหน็ คนกาํ ลงั จะ เดินเหมอ ใหรถชน เชนนน้ั จะเรยี กวามคี วามประสงคด ี แมท างกฎหมายเวลาจะตัดสนิ ใครกด็ ูกนั ท่เี จตนา ไมใ ชเหน็ ใครฆา คนแลว ตัดสนิ ไปเหมอื นๆกัน หมด กฎแหงกรรมก็เชน น้ัน คือไมไดม องกรรมโดยความเปนเหตุการณท ีเ่ กดิ ข้ึน แตม องกรรมโดยความ เปนเจตนา ถา จําไวอ ยา งน้ีก็จะสบายใจและตอบคําถามใหตัวเองไดห ลายๆเร่ือง เชนขบั รถอยดู ๆี มแี มว โดดใสลอ ไมเปด โอกาสใหเ ราเบรกใดๆทั้งสิ้น อยา งนีเ้ รายอ มไมไ ดช อ่ื วาเปนผูฆ า สตั วแ ตอยางใดเลย อีกประเดน็ หนึ่ง มผี เู ช่ือวาคนเราเจตนาทําอะไรไปทง้ั ชีวติ นัน้ ก็เพราะการดลบันดาล หรอื เพราะ การควบคุมของสง่ิ ลี้ลบั ที่ทรงอาํ นาจเหนือมนษุ ย ความจรงิ การคดิ ทําอะไรของเราเปน เพยี งปฏิกิริยา โตตอบสงิ่ กระทบเทา น้นั ดงั เชน ทพ่ี ระพุทธองคทรงยืนยันวา กเ็ หตเุ กิดแหง กรรมเปนไฉน? ผัสสะ นัน่ เองเปน เหตเุ กดิ แหงกรรม ฉะนน้ั หากขาดผัสสะเชนรปู กระทบตา เสยี งกระทบหู กล่นิ กระทบจมูก รสกระทบลน้ิ ของกระทบ ตัว นามธรรมกระทบใจ จิตของเราจะวางเฉย ไมนอมไปสคู วามจงใจเจตนากระทาํ การใดๆเลย ตัวอยางเชน ถา เดก็ ขา งถนนผูตกยากไมมีความหวิ โหยแตะตองกาย นํ้าลายก็จะไมไหลสอ ใจคอจะไม อยากลอบขโมยขา วและน้ําขนึ้ มาได เปนตน สว นท่ีวาเขาจะยับย้ังชง่ั ใจหรอื ตัดสินใจลงมอื ขโมย อันนี้ก็ ข้ึนอยูก บั การรบกนั ระหวางกเิ ลสและมโนธรรม ซงึ่ จะไดก ลา วถึงรายละเอยี ดในบทตอ ๆไป

๑๐ ในที่นสี้ รปุ คือโดยความเปนมนุษยธ รรมดาๆท่ีมีหูตา มหี นึง่ สมองสองมอื อยา งน้เี อง สามารถ เขา อกเขาใจเรื่องกรรมได เพราะทั้งเหตใุ หเกดิ กรรม และทง้ั เจตนากอ กรรมหน่ึงๆนนั้ สามารถสบื ทราบ ตรวจสอบ และรจู ริงแกใจตนวาทาํ ส่งิ ใดเพราะอะไร และเพื่ออะไร วิบาก แปลวา ผลแหง กรรมดกี รรมชวั่ ทท่ี ําไว วิบากเปน สิง่ ที่รูไมไ ดง ายๆเหมือนกรรม ดงั ที่กลา ว แลวแตตน วาวิบากกรรมเปน หน่ึงในอจินไตย ไมควรคดิ คาดเดาใหเ กิดโทษทางใจเปลา ๆ อยา งเชน เรา ชอบไปเรง รดั ระคนสาปแชงใหค นเลวไดรบั ความวิบัติไวๆ ย่งิ ถา ใครทํารายเราแลวไมเห็นเขาถงึ ความ วอดวายภายใน ๓ วนั ๗ วนั กม็ กั บน วาสงสยั วบิ ากกรรมไมม จี ริงกระมงั ทว่ี ิบากเปนส่งิ รูไ ดยาก หรือกระท่ังเช่ือไดย ากวา เปนของจรงิ ก็เพราะลาํ ดับการใหผ ลของกรรม นเ่ี อง เชนบอกยากวาเรารอ ง ‘เฮย !’ ดว ยเจตนาแกลง คนไปแลว เมือ่ ใดผลน้นั จะยอนกลบั มาหาเรา ลอง ตรองดูวา ถา รอ งแกลงเพื่อนใหต กใจเลน โดยทราบวา เปน ไปเพ่อื หวั เราะสนกุ ก็จะมนี า้ํ หนักความรูสึกท่ใี ส ลงไปในการกระทําอยางหน่ึง แตถ ารองแกลงคนแกท ่ีเราทราบวา เปน โรคหัวใจ ไมควรตกใจมากๆอาจ ช็อกได น้ําหนักความรสู ึกท่ีใสล งไปในการกระทาํ จะตา งไปเปน คนละเร่ืองทนั ที ดว ยความคดิ นกึ คาดเดา ธรรมดาเราจะไมมวี นั รเู ลยวาผลสะทอนท่ียอนกลับมาหาตัวน้ัน ระหวา งแกลง เพือ่ นเอาสนุกกบั แกลง คน แกใหช อ็ กตายจะตางกันขนาดไหน ทส่ี ําคัญคอื เมื่อใดจะใหผ ล เมือ่ ใหผลแลวเราอาจนกึ ไมถ งึ หรอื ลมื ไป แลววาเคยกอ กรรมอนั เปนตนเหตุใหโดนลงโทษแตป างไหน พระพทุ ธเจาตรัสวา วบิ ากแหง กรรมเปน ไฉน? เรายอมกลาววิบากแหง กรรมวา มี ๓ ประการ คือ กรรมท่ใี หผ ลในปจจบุ ันหนึ่ง กรรมทใ่ี หผลในภพที่ไปเกิดใหมห นงึ่ กรรมทใ่ี หผ ลใน ภพถัดๆไปหนงึ่ เหลาน้แี หละเรียกวา วบิ ากแหงกรรม ถาทราบวารางกายนก้ี ็เปนวบิ ากกรรมของเรา เราจะทราบวาแมว ินาทีที่หายใจเขา ออกใน ปจ จุบัน เราก็กาํ ลังเสวยวิบากของกรรมอันทําไวในอดตี ชาติอยู เชนเมอื่ เจอใครเขาใหค วามช่ืนชมวา เรา สวยหลอ อันนั้นก็เรยี กวาเปนการเสวยผลจากกศุ ลกรรมเกาในอดีตทมี่ าใหผ ลในชาตปิ จจุบัน เปน ตน นอกจากนผี้ คู นและสรรพสง่ิ ในโลกทั้งใบ กเ็ หมือนถกู จัดต้ังมาใหพรอ มตกรางวลั และลงโทษเรา ไดท กุ ทที่ ุกเวลา ไมม ีการพักรอนหรือวนั หยุดพิเศษดวย ฉะนนั้ ส่ิงที่เราทาํ ไปโดยรูเทา ไมถงึ การณอ าจพุง ยอ นกลบั มาสนองตอบรวดเรว็ ราวกับจรวดภายในชว่ั โมงหรือสองชั่วโมงถัดจากนาทที ี่กอกรรมก็ได! วิบากกรรมเปนธรรมชาตทิ ่ีมคี วามอศั จรรย และไมมธี รรมชาตอิ นื่ มาเปรยี บเทยี บ เพราะวิบาก กรรมอาจทําตัวเปน แรงดึงดดู เปน แรงผลักดนั เปนผกู อ สราง หรือเปน ผูทาํ ลายก็ไดท ง้ั น้นั และสาํ คญั คือ การเขาคิวใหผ ลนนั้ ไมอาจประเมินหรอื ประมาณเอาดว ยอคตขิ องปุถุชนธรรมดา แตละคนมีฐานอาํ นาจท่ีพรอมใหก อกรรมตางกัน เชน เศรษฐจี ะใหท รพั ยแ กผตู กยากไดม ากกวา คนใจบุญที่รวยนอยกวา ขณะเดยี วกันเศรษฐกี ็มีอทิ ธิพลจางวานคนไปบกุ รุกหรอื ทาํ รา ยศัตรูไดมากกวา คนใจบาปที่รวยนอ ยกวาไปดว ย

๑๑ และฐานอํานาจท่ีกรรมเกาสงมาใหน น้ั ก็เปนเสมือนกําแพงปกปองท่ีมคี วามหนาบางและสูงต่าํ ผดิ กัน เชนเศรษฐใี หญต อ งเลน พนันหลายปก วา จะหมดตัว ในขณะท่ีชาวบานฐานะปานกลางเลนพนนั ไมก่วี นั อาจลมจมลอนจอ นได หากกรรมเกาในอดีตใหว บิ ากเปน เรอื ใหญเ อาไวล อยลําอยางปลอดภยั แลว เจาของเรือตอ งทุบ ตองเจาะ ตองรื้อเรือตัวเองกันนาน กวา ที่เรอื จะจม อนั น้คี งพอทําใหห ายสงสยั ไดวา เหตุใดผูท่เี ราพจิ ารณาวา เขาเลวสุดๆถงึ ไมไดร บั การลงโทษจากกฎแหงกรรมเสียที เราอาจเห็นเฉพาะเมอ่ื เขาสรา งอกุศลกรรมในปจจบุ นั แตไ มเ คยเหน็ เลยวาปางกอนปางไหนเขา สรางอคั รมหากุศลยิง่ ใหญเ กินกนั เพียงใด ดงั นั้นจงึ ควรทาํ ใจเปน กลาง บอกตนเองวาเรายงั ไมรูแจงเรอ่ื ง วบิ าก แตหากรูจริงๆก็ตองปฏิบัตติ ามแนวทางทพ่ี ระพุทธองคประทานไว กระทัง่ มีสมาธติ ั้งมน่ั จติ มคี วาม ผองแผวจากกเิ ลส มคี วามเปนกลางไมลาํ เอยี งเขาขางตัวเอง ไมมีอคติกับใครอน่ื จงึ คอยนอมจติ ไปหยัง่ รู จบั คูไ ดถ ูกวาวบิ ากนไี้ หลมาแตก รรมอันใด หรอื กอ กรรมน้แี ลว จะตอ งไปเจอกับวบิ ากทา ไหน แนวทาง ปฏบิ ตั ดิ งั กลา วจะแสดงไวต อ ไปในหนังสือเลม นีด้ ว ย ขอกลา วถงึ เกรด็ เกี่ยวกบั คําวา ‘กรรม’ อีกสกั นดิ นยิ ามของกรรมยังมอี กี อยางหนง่ึ ทีเ่ ปน ลบ คอื ด้ังเดมิ ในภาษาทมฬิ หรือมลายู กรรมจะหมายถงึ ผลรา ยของการกระทํา ดงั นน้ั ถา ใครใชคําวา กรรมคํา เดียวแทนบาปเคราะห หรอื อีกนยั หนึ่งคือเปน วิบากราย เชน ไทยเรามกั พดู วา ‘ไปทาํ เวรทํากรรมมาแต ไหนหนอ?’ ก็ไมถ ือวา ผดิ จากความหมายของตนตํารับเสยี ทีเดยี ว เพียงแตตองทําความเขา ใจใหลกึ ซึ้งขนึ้ อกี นดิ หนง่ึ วาพทุ ธเรากลา วถึงกรรมโดยความเปนกลาง สอ่ื ไดท งั้ ทางดีและทางราย ถา เปน กรรมดกี ็เรยี ก ‘กรรมขาว’ บาง หรือ ‘กศุ ลกรรม’ บา ง สว นถาเปน กรรมรา ยก็เรียก ‘กรรมดํา’ บาง หรอื ‘อกศุ ลกรรม’ บา ง ที่ต้ังของกรรมวบิ าก นี่เปน ปญหาอกี ขอ หนงึ่ ทค่ี นเร่มิ ศกึ ษาเรอื่ งกรรมมกั ไถถามกนั คนเราเคยชนิ กบั การเห็นรูปดว ย ตา เห็นตนแหลง กาํ เนิดเสยี ง กลน่ิ รส และสมั ผสั เลยทําใหเ ช่อื วาถากรรมมีจรงิ กต็ องสามารถแสดงตวั ได หรือเราสามารถตรวจตาํ แหนง ทอี่ ยูของวิบากซงึ่ เหมือนติดตามเราเปน เงาตามตวั ได ทวา พลังท่ีอยูในรปู ของ ‘สจั จะ’ ไมไดต รวจจบั กันงา ยๆเหมอื นพลังชนิดอืน่ นอกจากสมาธจิ ิตอนั บรสิ ุทธจ์ิ ากกิเลสชั่วคราวแลว ปถุ ุชนไมอาจทราบไดวา มสี จั จะกี่ลา นเร่อื งติดตามพวกเขาอยู และเรือ่ ง ไหนจะใหผ ลกอ น เร่ืองไหนจะใหผ ลทีหลัง แตใ นเม่อื บอกวา ‘มีอยู’ ก็ควรจะบอกไดถ กู วา สัมพันธก ับสิ่งทเี่ ราเห็นจะจะอยา งไร พระพุทธองค เปน นกั เปรยี บเทียบอุปมาอปุ ไมยท่ีไมม ีใครเสมอเหมือน เหตเุ พราะพระองคส ามารถเหน็ ในสิ่งท่สี ัตวอ ื่น ไมเ ห็น และเปนการเหน็ ทีแ่ จมแจงลกึ ซ้ึงตลอดสาย ฉะน้นั จึงควรฟง พระองคต รสั คือ

๑๒ กรรมทอ่ี ํานวยผลในขอบเขตกามธาตมุ ีอยู กามภพจงึ ปรากฏ และดวยเหตนุ ้ี กรรมจึงชื่อ วา เปนไรน า วิญญาณช่อื วาเปนพืช ตณั หาชอื่ วาเปนยาง หมายความวาเม่อื ทํากรรมอันเกลอื กกลั้วอยูดวยกาม ไมไ ดท าํ กรรมอันจะหลุดพนจากกามไป รวมอยกู ับพระพรหมหรอื เขาถึงนิพพาน กย็ ังตองถกู คุมขังไวใ นอาณาเขตของกาม น่ันเองภพอนั เน่ือง ดว ยกามจงึ ปรากฏ เพราะฉะนัน้ กรรมจึงช่ือวาเปน ไรนา เปน พน้ื ยืน เปนจุดเร่มิ ตนฝง เมล็ดพันธุ สว น วิญญาณเปน พืชซ่ึงอาศัยผืนนาตง้ั อยู เปนสิ่งทีง่ อกเงยข้ึนจากพนื้ ดินน้ัน และตัณหาหรือความทะยาน อยากเปรียบเหมือนยาง คอื พชื น้นั ถายงั ไมห มดยางก็แปลวายังไมต าย และเอาไปเพาะปลูกใหมได จากหลกั ธรรมนส้ี ามารถพลิกมุมมองของเราเสยี ใหมไดป ระการหน่งึ นนั่ คอื เราไมอ าจจนิ ตนาการ วา มีวิญญาณอมตะเปนดวงๆ วญิ ญาณไมไ ดม รี ูปทรงหนา ตาอยา งหนึง่ ๆเท่ียงแท บนสว นยอดสุดมิไดม ี เขาหรือสวมชฎาถาวร แตด ว ยสนามพลงั กุศลแหงกรรมขาว จึงมีที่เกิดของวิญญาณซง่ึ ฉายรัศมีสวา ง และดว ยสนามพลงั อกศุ ลแหง กรรมดาํ จึงมที ่ีเกิดของวิญญาณอบั แสงไสว และเม่อื ตัง้ มมุ มองไวใหมไดอ ยา งนี้ เราก็จะเลกิ พยายามนกึ คิดจนิ ตนาการวากรรมมรี ูปทรง อยางไร เปน ลูกคล่ืน เปน ดวงกลม หรือเปนของทึบของโปรงที่ดักหนา ดักหลังหา งจากเราอยกู เี่ มตร ภาพ ความจริงทใ่ี หญท่ีสดุ นน้ั อยูเหนือจินตนาการ เราตอ งทราบผานสมั ผสั รูส ึกเขา ไปตรงๆ วา เพราะ มีสนามพลังกรรมปรากฏรองรับอยู วญิ ญาณจงึ ไดที่ปรากฏ หลักธรรมชาตทิ ่วี า ‘เพราะส่ิงน้มี ี ส่ิงนนั้ จึงมีได’ เปนเรอ่ื งลกึ ซง้ึ มาก หากเขา ใจไดก ็จะทาํ ลาย ความกงั ขาในขอขดั แยงทั้งปวงลงไดเ ชน กนั เราจะเลิกสงสยั อยางแคบจํากดั อยูในขอบเขตของรูปทรง สีสันของรปู ธรรมหยาบๆ แตจะเขา ไปสมั ผัสถงึ ‘สจั จะแหงเหตผุ ล’ อันเปนตน แหลง บันดาลรางกาย ส่ิงแวดลอม และเหตกุ ารณท ัง้ หมด คาํ ถามเชน ‘ทต่ี ้งั ของกรรมวบิ ากอยตู รงไหน?’ จะกลายเปนของตืน้ ๆ ไปในทนั ที หากรูส กึ เหมอื นจะเขาใจอะไรเปนเคา รางๆ แตไ มก ระจา งแจง เตม็ ท่ี ก็ขอใหเห็นเปน เร่อื งปกติ เพราะจิตท่ยี งั คิดๆในแบบตอ งมรี ปู ทรงสสี ันเปน ตวั ต้ังนนั้ จะไมส ามารถสมั ผัสนามธรรมซ่ึงอยูค นละมิติ กบั รูปทรงสสี ัน เหมอื นสมมุตใิ หเ ราอาศยั อยใู นกระดาษสองมติ ทิ ่มี เี พียงดา นกวางกับดา นยาว เราจะนกึ ไมอ อกเลยวา ดา นลึกหรอื อากาศทรี่ องรับกระดาษอยูนั้นเปนอยางไร เอาเปนวา ทาํ ความเขา ใจผาน สตปิ ญญาแบบมนุษยไ ปพลางๆ วา ยังมีมิติแหง ความจรงิ ทใ่ี หญก วา หอ หมุ เราอยู และภายในขอบเขตมติ ิ ดงั กลาวน้นั เองเปนที่ตัง้ ของวิบากกรรมของเรา

๑๓ บทสํารวจตนเอง เม่ือทราบนยิ ามของกรรมและวิบาก จะเหน็ วา คนธรรมดาสามารถรูแกใ จวาตนทาํ กรรมทาง ความคดิ กรรมทางคําพูด และกรรมทางกายไวอยา งไรบาง แตไมอาจรูเห็นแจม แจงในเร่อื งวบิ ากของ กรรมท้งั ๓ น้นั เพอื่ ใหสัมผัสกับของจริงในตนเอง บทนจี้ ะใหท ําความรจู กั กับกรรมวบิ ากของแตล ะคนผานกรรม รายและกรรมดีตามลาํ ดบั ขอใหร ะลึกวาน่เี ปนการสํารวจตนเพ่ือทําความรูจักกับกรรมวิบาก ยังไมใช ขอ สอบ เพราะฉะนัน้ ไมต อ งหวังเก็บเก่ียวคะแนน ไมต อ งพะวงคิดปกปอ งตนเอง ไมต องหว งเรื่องภาพไม ดี เราเอาความจรงิ เปนท่ีต้ังอยา งเดยี วพอ อกศุ ลกรรม ถาใหน กึ ขน้ึ มาเดี๋ยวนี้ มกี รรมอันใดในชวั่ ชวี ติ ท่ีเรารสู ึกผิดชดั ไมว าจะลว งเลยมา นานเพียงใดกย็ ังนกึ ถึงอยู หรอื ยังจาํ ไดอ ยู โดยเฉพาะอยางย่งิ ที่มเี หตกุ ารณยอนกลับมาสนอง แลว กระตนุ เตือนใหนกึ ถงึ ความผดิ นนั้ ๆเสมอ ใหถ ามตวั เองเปนขอ ๆอกี ดว ยวา ๑) เราสํานกึ ผดิ หรือไม? ๒) เราตงั้ ใจไมท ําอกี หรือไม? ๓) เรารกั ษาความตงั้ ใจไมทาํ อีกไดจ รงิ หรอื ไม? กุศลกรรม ถา ใหนึกขึ้นมาเด๋ยี วน้ี มีกรรมอันใดตลอดชวี ิตทผ่ี า นมาซ่งึ เราภาคภมู ใิ จเสมอทุกครง้ั ที่นกึ ถึง ไมวาจะลวงเลยมานานเพยี งใดกย็ งั นึกถึงอยู หรือยงั จาํ ไดอยู โดยเฉพาะอยา งย่ิงท่มี ีเรอ่ื ง ยอ นกลับมาตอบแทน แลว กระตนุ เตอื นใหนึกถึงความดนี นั้ ๆเสมอ ใหถามตัวเองเปน ขอ ๆอีกดว ยวา ๑) เรารูส ึกวาบุญน้ันเปนของดีหรือไม? ๒) เรามกี าํ ลงั ใจจะทําดีเชนน้นั ใหยิ่งข้นึ ไปหรอื ไม? ๓) เรารกั ษาความต้ังใจทําดไี ดจรงิ หรือไม?

๑๔ การตอบคาํ ถามอยางซอื่ สัตยก ับตัวเองจนครบทกุ ขอโดยไมคํานงึ ถงึ คะแนน จะเปนชนวนใหจติ เร่ิมหย่ังเขาไปในความจรงิ เกยี่ วกบั กรรมวบิ ากที่สัมผสั ได โยงเหตโุ ยงผลได โดยเฉพาะเม่ือคอยๆสังเกต ไปเรื่อยในชวี ติ จริงวนั ตอวนั แมยงั ไมมีญาณหยง่ั รูเ ชนผมู ีกาํ ลังสมาธจิ ติ ผองแผว แตอยางนอยก็ไมทาํ ให จติ ของเราฉาบฉวย ละเลย ดดู ายกบั การกระทาํ ตางๆอยางท่ีผา นมา สวนลึกตองเรมิ่ ถูกปลุกใหส ํานึกวา กรรมใดๆทาํ แลวไมสญู เปลา แตต อ งยอ นกลบั มาคนื ผล แมไมดวยเหตกุ ารณก ระทบ ก็มาในรปู สขุ ทกุ ข ทางใจอยูดี สรปุ พระพุทธเจาตรัสเร่อื งกรรมและวิบากไวแ จมแจงแลว นาเสียดายทเี่ หลามนษุ ยผ ูม ีบุญพอจะพบ พทุ ธศาสนากลับไมยอมอา นกันเอง เรอื่ งการตดั สนิ วาจะไดร ับผลกรรมอยา งไรน้นั จติ ไมรู แตก รรมเขารู เขาไมมีอคติในการทาํ หนาทต่ี ดั สินสง ใครไปเสวยผลใดๆ ผรู แู จงเรอื่ งกรรมวบิ ากจากจิตอันเปน สมาธผิ อ งแผว ยอ มไดเปรยี บ เพราะจะไมเ พียงเชอื่ ตามๆกัน แตเ ปน ความเหน็ ประจกั ษแจง ในสง่ิ ที่กาํ ลังปรากฏอยูทนโทตอหนา ตอ ตา ทกุ วนิ าที ชวี ติ ท่เี หลอื จะขวนขวายพยายามประกอบแตก รรมดใี หม ากท่สี ดุ เพือ่ ความสุขความเจรญิ ของ ตนเองโดยตรง ขอใหอานตอ ไป จะทราบวามวี ธิ พี สิ ูจนเ พือ่ ความประจกั ษแ จง ความจริงเกย่ี วกับ กรรมวิบากดว ยตนเอง ซึ่งพระพุทธเจา ประทานแนวทางไวชัดเจนแลว

๑๕ Öบทที่ ๒ - เหตุใดจงึ เกิดเปนมนษุ ย? ในบทกอนเราไดเ หน็ พระพทุ ธองคทรงตรัสวา เพราะมกี รรมเปนไรน า จึงมวี ญิ ญาณเปนเหมือน พชื ตัง้ อยไู ด ในบทนีเ้ ราจะมองตามจรงิ วา … เพราะมีกรรมดเี กา รองรับ วญิ ญาณมนษุ ยเ ราจงึ ปรากฏมีอยูได และเพราะตองมวี ิญญาณมนุษยปรากฏอยู รางมนุษยจ ึงตองเกดิ มีเปน ทีอ่ าศัย และเพราะตองมีรางมนุษย โลกมนุษยจ ึงตอ งปรากฏอยเู ปน ภาชนะรองรับ และเพราะตองมโี ลกมนษุ ย มหาจกั รวาลท้ังหมดจงึ ปรากฏออกมาจากความวาง! ความเปน มนุษย บางคนน่ังชมทะเลอยา งเหมอ ลอยกเ็ ปน สขุ แลว ไมตองการคดิ อะไรเกี่ยวกับความเปนมนุษยอกี หลายคนไดเสพกามไปวนั ๆก็หนาํ ใจพอ ศักยภาพมนุษยอยา งอนื่ มอี ยางไรบางไมสน หลายคนไดร บั ผดิ ชอบตนเองและครอบครวั ใหอยรู อดกเ็ หน่ือยแลว อยาเขน็ ใหค ดิ ใชความเปน มนุษยใ นทางอน่ื ใดเพิ่มเติมเสยี ใหยาก หลายคนตั้งเปาหมายและมุงม่นั บากบ่ันไปจนถงึ ปลายทางสกั ครง้ั เดยี วกเ็ ตม็ อ่มิ กับความเปน มนุษยแ ลว หลายคนรักการใฝฝ น หลากหลาย และเตม็ ใจบนิ ไปควา ดาวจากหลายขอบฟา เพอ่ื รูจกั ความเปน มนษุ ยอยางพิสดารสงู สดุ แตมีคนนอ ยเทานอย ท่ตี ั้งคําถามกับตนเองอยทู กุ เม่ือเชอื่ วันวาอะไรคือประโยชนส งู สุดที่สมควร ไดจ ากความเปนมนษุ ย ใครจะเห็นความเปนมนุษยอ ยางไร กข็ ึ้นอยูกับวาเจอใครมาบาง ประสบพบพานอะไรมาบาง และ ใชช วี ิตอยา งไรมาบาง แคเ พยี งถือกาํ เนิดขนึ้ ในโลกนี้เปน วนั แรก ก็เหมือนพวกเราเกิดความไมค อยชอบใจกันแลว โดย ประกาศผานการรอ งไหจ าทนั ทีทอ่ี อกจากทองแม ถาไมรอ งกจ็ ะโดนตใี หร องเปน การบรหิ ารปอดกัน นอกจากนัน้ ยังมใี ครบางคนตอ งรับภาระแจงการเกิดของเราใหเปนท่รี ับรู อยูๆจะยอมใหมาปรากฏตวั บน

๑๖ โลกเฉยๆไมไ ด สําหรบั ในไทยกําหนดวาอยา งชา ๑๕ วันนับแตถอื กาํ เนิด เกินกวา นี้ตอ งมใี ครสกั คนโดน ปรับเปน พัน และนบั จากนาทีที่ถกู แจงเกิด เราจะมเี อกลกั ษณป ระจําตวั ใหส าํ คัญวา เปนตนคือชอื่ พรอ ม นามสกลุ เราจะไมรตู วั เลยวาชื่อไปซา้ํ กบั ใครเขาบา ง รวมทั้งไมร เู ลยวารว มใชน ามสกุลกับญาตกิ ีค่ น รู อยางเดียว หลายคนไมทราบดวยซํา้ วาเพยี งรวมนามสกุลกับใครบางคน ก็อาจมหี นา มตี าไปทั้งชวี ติ หรอื อาจตอ งอยแู บบหลบๆซอ นๆไมอาจเปนปกติสุขในสังคมไดอยา งคนอ่ืน แตแมข นั้ ตอนอนั ผิวเผนิ ของการเกดิ จะยุงยากเชนนี้ จํานวนมนษุ ยท ่ีมากมายนาลายตามีสว นทํา ใหเ ราไมเ ล่ือมใสวาการเกดิ เปนมนษุ ยน ั้นยากสกั เทา ไหร เหมือนใครๆกม็ ีชีวิตมนษุ ยกนั ได แถมการ เปล่ยี นแปลงของประชากรโลกท่ีมแี นวโนม เพ่มิ ข้ึนเร่ือยๆดจุ การโถมเขา มาของคล่นื ยักษเปนการยนื ยนั เสียดว ย เมอื่ ส่รี อ ยปก อ นจาํ นวนพลโลกเพ่งิ มแี ค ๔๐๐ ลา น แตในป ๒๕๐๔ พุง พรวดขน้ึ เปน ๓,๐๐๐ ลา น และในเดอื นกรกฎาคมป ๒๕๔๖ โลกมปี ระชากรท้งั สิน้ ประมาณ ๖,๓๐๐ ลา นคน เกอื บ ๑๖ เทา ของ เมอื่ สี่รอยปกอน! มากพอท่ีเรามองไปตามแหลง ชุมชนดว ยตาเปลา แลวรสู กึ เหมอื นตัวเองรว มเปนหนึง่ ใน ขบวนมดปลวกบนเสนทางอันไรค วามหมาย และแมเรายอมเชอื่ วา โลกน้ีมีมนษุ ยก วาหกพนั ลา น ก็ไมไดแ ปลวาเราเขา ใจถูกตอ งรอ ย เปอรเซนต ความจรงิ คือทุกวินาทมี กี ารเกดิ ตายถายเทอยูตลอดเวลา พดู งา ยๆคือสมมตุ ิวาเราสามารถ เปน ดวงตาสวรรค รูครอบโลกในคราวเดยี ว เราจะเห็นวญิ ญาณจาํ นวนหน่งึ มาสูโ ลกและไดรางมนุษยแ หก ปากรองอแุ ววินาทีละ ๔ คน และเห็นมนษุ ยจ ํานวนหนึ่งเดนิ ทางลาโลกวนิ าทีละ ๒ คน ดจุ ฝนที่ตกลงมา จากเวิง้ ฟา แหงความวา งเปลา และเปน กระแสธารไหลบาออกไปสมู หาสมทุ รแหงความไรแ กนสาร ปริมาณมนุษยไมเคยคงที่มีสมาชกิ เกาอยูพรอมหนาเลยแมแตว ินาทีเดยี ว! มนุษยเ กือบทุกคนตอ งการเปนทจี่ ดจาํ แตมีไมถ งึ หน่งึ ในลานท่ีถกู บนั ทึกในหนาประวตั ศิ าสตร อาจยาวนานหลายสบิ ป หลายรอยป หรอื หลายพนั ป แลวในทส่ี ดุ กจ็ ะตองถูกลมื เลอื นไปจนได แมแตอ งค พระสมั มาสมั พทุ ธเจา ผูเปนหน่ึงในศาสดาของศาสนาใหญก ท็ รงเคยตรัสพยากรณถ ึงยุคของสงฆร นุ สุดทายทเ่ี รียก ‘โคตรภสู งฆ’ ซงึ่ พนยุคนน้ั ไปแลวจะไมม ีใครทอ งจาํ ธรรมบทไดอกี และนั่นหมายความวา จะไมมใี ครรเู ลยวา คร้ังหนง่ึ โลกนี้เคยเปน ทอ่ี ุบัติของมหาบรุ ุษผทู รงความสาํ คญั ย่งิ ยวดตอมนษุ ยแ ละ เทวดาอนิ ทรพ รหมยมยกั ษน บั จํานวนไมถ วน จะพดู วาพวกเราเกดิ มาเพื่อรูแลวลมื ก็ได จะพูดวาพวกเราเกดิ มาเพือ่ ถูกลืมกไ็ ด แกน สารและคุณคาของความเปนมนุษยอ ยูที่ไหน? นี่คอื สงิ่ ท่ถี ูกถามถงึ มาตลอด แตล ะคนกใ็ ห ความหมาย ใหค ณุ คากันไปตามมมุ มองของตน แทจ รงิ เราอาจไดคําตอบอันถูกตอ ง หากตงั้ คําถามเสีย ใหมใหตรงประเด็นกวา เดิม นน่ั คือเราเกิดมาเปนมนษุ ยไดด ว ยเหตุอนั ใดกัน?

๑๗ องคป ระกอบของการเกิดเปน มนุษย ‘การเกิด’ ของมนษุ ยนน้ั เรานับกันต้งั แตปฏสิ นธจิ นถึงคลอดออกมา สอดคลอ งกันท้ังทางแพทย และทางศาสนา ฉะน้ันมาดวู า พระพทุ ธเจา ตรัสอยางไรในขณะแหงปฏสิ นธิ ทา นตรัสวา เม่อื มี องคป ระกอบ ๓ ประการมาประชมุ พรอมกนั ยอ มมีการหยง่ั ลงในครรภ องคประกอบท้งั ๓ นั้น ไดแ ก ๑) มารดาและบดิ ารวมกนั ๒) ขณะน้ันมารดาอยใู นชวงเวลาไขสุก ๓) มวี ญิ ญาณเกดิ ขึน้ เพือ่ สบื กรรมจากภพอ่ืน โดยไดทตี่ ั้งอยใู นครรภมารดา เพือ่ เขา ใจเกี่ยวกับความจรงิ ตามพทุ ธพจนข า งตนอยางลกึ ซึ้ง ควรพจิ ารณาจาก ‘ภาวะการมี บุตรยาก’ ซึง่ เปนปญหาอยูทวั่ โลก กลาวคอื บางคสู ขุ ภาพแข็งแรงทง้ั สองฝา ย ตางไมไดเ ปนหมนั และมี สมั พันธก นั แทบทกุ คนื ลูกก็ยงั ไมเ ห็นมาสักทที งั้ ทอ่ี ยูกินกันเปน สิบปแ ลว หากอาศัยความเชอ่ื เพียงวา ถารวมเพศในชว งมารดามไี ขสุกแลว จะตองตง้ั ครรภ ก็จะผดิ จากความเปนจริงท่ีปรากฏ ดังน้นั ตอ งมีองคป ระกอบมากกวาการรวมเพศในชว งมารดามีไขส กุ อยา งแนนอน ทางการแพทยพ ยายามอธิบายดวยเหตุผลอันเปนรูปธรรม ยกตัวอยางเชนด่มื เหลาสูบบหุ ร่เี กง มี ความเครยี ด หรอื เปน ไขห วัดธรรมดาๆกอ็ าจทาํ ใหระบบฮอรโมนเพศผิดปกติได พูดงา ยๆฝายชายนาํ้ ยา ไมพอ นอกจากนอ้ี าจมกี รณีทางสรีระอนื่ ๆของฝายหญงิ เชนทอ นําไขตัน มพี งั ผดื อยใู นอุงเชงิ กรานหรือ เยอื่ บุโพรงมดลกู เจรญิ ผิดทอ่ี ยใู นองุ เชงิ กราน กข็ ัดขวางการปฏิสนธริ ะหวางไขก ับตัวอสุจไิ ด จะเห็นวา ถา ตงั้ คําถามกันอยา งจาํ เพาะเจาะจงเปน รายๆไป ดวยวธิ อี ธิบายแบบแพทยเราอาจได คําตอบของภาวะ ‘มบี ุตรยาก’ ไปตา งๆนานา แตถ าเอาคําตอบจากนกั เกบ็ สถิติ คําตอบจะนา ประหลาด ใจเปน ลนพน กลา วคือแมค สู มรสบางรายเตม็ ไปดว ยปจ จัยลบ เชน เครยี ดเกง กินเหลา สบู บุหรถี่ ่บี อย เขา ก็มลี กู กันได แถมมีไดเรว็ เสยี ดวย โดยเฉพาะตอนกําลงั กลุมๆเร่ืองเงินเรอ่ื งทองอยนู ัน่ เอง หากพจิ ารณาวาธรรมชาติของการ ‘หยงั่ ลงในครรภ’ เปนจรงิ ดงั เชน ท่พี ระพุทธองคตรสั เราก็ ตอบไดงา ยๆไมตองดน เดาสันนิษฐานหรอื หาเหตผุ ลทางสรีระมาสนับสนนุ อีกตอไป คําตอบสดุ ทายคือ ถาไมมีสัตวใ นภมู ิอื่นใดทงั้ ที่สงู กวาและตํา่ กวาภูมมิ นษุ ย เหมาะจะมาเกดิ ในทองของหญิงคน หนึ่งๆได ตอ ใหม ารดาและบดิ าพยายามจนตายก็ไมมีทางประสพความสําเรจ็ เลย ปจ จุบันเทคโนโลยตี างๆผุดขึ้นเปนดอกเหด็ เพอ่ื ชว ยเหลือผูมีบตุ รยาก อยา งเชน การทาํ เด็ก หลอดแกว หลกั การคอื เขาจะใชย าฮอรโ มนกระตนุ ใหม ีการตกไขจ าํ นวนมากๆ แลว นาํ มาผสมกับอสจุ ใิ น

๑๘ หลอดแกว แทนที่จะเกิดขนึ้ ในครรภมารดาตามธรรมชาติ แลว จงึ คอ ยมกี ารนาํ ตัวออนในหลอดแกว ใส กลบั คนื เขาสูรางกายมารดาในภายหลัง ตรงน้ที ําใหห ลายคนมองวากําเนิดมนุษยนาจะเรม่ิ ตน ข้นึ จากสิง่ ทเ่ี ปน รปู ธรรมอนั เห็นงา ยดว ยตา เปลาเทา นน้ั เอง ขอแคม ไี ขหลายใบมาผสมกนั กบั น้าํ เชือ้ ในหลอดแกว เก็บในตอู บซึ่งมีการควบคมุ ปจ จัย ตางๆใหใกลเคียงกบั สภาพในมดลูกตามธรรมชาติ รอเวลาคร่ึงวันใหไ ขกบั อสุจริ วมตัวเปน เซลลเดยี วกนั กเ็ ปนอนั เรียบรอย ยง่ิ ถา วนั หน่งึ จบั พลดั จบั ผลูนาโนเทคโนโลยีพาพวกเราไปไกลขนาดทําอะไรไดแผลงๆ เชน สรา ง อสุจกิ ับไขสกุ เทียมขนึ้ มาสําเรจ็ แถมสรางตอู บทีเ่ ลียนแบบครรภม ารดาไดค รบถว นทุกประการ ตอ ไปโลก จะไมร จู กั แตม นษุ ยหลอดแกว แตย งั มีมนุษยตูอบข้นึ มาอกี หลายคนคงฟนธงทนั ทีวา กาํ เนดิ มนุษยน ้ัน ‘เปน วทิ ยาศาสตร’ คือไมต อ งเช่ือกันอีกแลว เร่อื งวิญญงวญิ ญาณ เรื่องการเวียนวา ยตายเกดิ ภพภูมิ กรรมวิบาก โยนท้งิ น้าํ ใหหมด อันที่จริงเรามองใหเ ปน สดุ โตง ความเช่อื อีกดานหนง่ึ ก็ได คือวญิ ญาณมสี วนสําคัญสงู สดุ เหนือ รูปธรรม ธรรมชาตฝิ า ยรูปนน้ั สรา งขึน้ มาได ควบคมุ ดว ยเคร่ืองมอื ทางการแพทยได แตเ ราไมมีทางผลติ จิตวญิ ญาณขึ้นมาดวยวิธีการอนั เปนรูปธรรมใดๆเลย ถาไมสมคั รใจเชอ่ื วาวญิ ญาณเขามามีสวนรวมในการปฏิสนธิ เราจะตอ งตอบคําถามนา สงสยั หลายตอ หลายเรอื่ งดวยคาํ วา ‘บังเอิญ’ เชน ทาํ ไมแพทยพ ยายามใสเหตปุ จ จัยชว ยปฏสิ นธดิ ิบดแี ลวกไ็ ม เห็นทองอยดู ี ทาํ ไมเด็กบางคนคลา ยพอ บางคนคลา ยแม บางคนผา เหลาผากอไมคลายทัง้ พอ และแม คําตอบและการอธิบายฝา ยรปู อยางเดยี วจะทําใหเรารูสกึ เหมอื นขาดองคประกอบสาํ คญั ไปเสมอ ทํานอง เดยี วกับพูดวา มคี อมพวิ เตอรพรอมแลว มไี ฟฟาพรอ มแลว แตทําไมไมเห็นไฟฟาไหลเขาเคร่อื งสกั ที ทาํ ไมเคร่อื งไมเปดสกั ที ทําไมโปรแกรมในเคร่ืองเปนรอ ยเปน พนั ไมทํางานสักที กรณีคอมพวิ เตอรไมท ํางานเอง เราก็อธิบายไดงา ยๆวา เพราะไมมีคนไปกดปุมเปด มนั นะซี อันนี้ เปนเร่อื งท่ีเห็นๆ ซง่ึ ก็ทํานองเดยี วกบั การตงั้ ครรภ ถาบอกวา นอกจากไขก ับอสจุ ิแลวยงั ตองอาศยั วิญญาณมาเปนองคประกอบรวมสุดทาย ก็ดูเหมอื นขอ กังขานานัปการจะถูกไขไดหมดจด แคพ ูดคํา เดียว คอื ถามบี ญุ พอก็ตองไดเ กิด องคป ระกอบฝายรูปเปนแคฐานที่ตั้งหรอื ภาชนะรองรับ แพทยทําได แคเพ่ิมทางลงใหมากขน้ึ กวา เดมิ แตถา ‘ไมมีใคร’ เหมาะจะเขามาสถิตอยดู ว ยความคคู วรกบั ครรภ มารดาหน่ึงๆ อยางไรเร่ืองก็ตอ งเงียบเปน เปาสากอยูดี การสรปุ วาถามีบุญพอก็ตองไดเ กดิ นนั้ ทําใหหลายคนสบายใจ ครางออกมาไดว า ออ ! มันเปน อยางนี้เอง แตก อ็ าจจดุ ชนวนใหค นอกี คอนโลกไมจใุ จ เกิดความสงสยั ขึน้ มาอกี วา ‘บุญพอ’ นนั้ หนาตา เปน อยางไร เหมือนน้ําทีเ่ ต็มแกวพอจะกนิ อ่มิ มีกําลังวงั ชาไหม? อะไรบางที่ถือเปนบญุ ? บุญแบบไหนเปน ตวั กาํ หนดใหเ กิดมายากดมี ีจน? อนั นข้ี อใหพจิ ารณาพุทธพจนใ นขอตอ ไป

๑๙ กรรมทท่ี าํ ใหเ กดิ ศักยภาพของการต้ังอยใู นครรภมนุษย ในกลมุ มนุษยดวยกนั ปริมาณคนยากจน ปรมิ าณคนผิวพรรณทราม และปรมิ าณคนโชครา ยน้ัน ลนหลามเสียจนทําใหเ รารสู ึกวาพูดรวมๆแลว เปนมนษุ ยไมใชว า ตอ งมีจิตวิญญาณทีส่ ูงสง หรอื ทรง บญุ ญาธกิ ารเทา ไหรน กั แตค วามจริงก็คือกอ นหนาจะเปนมนษุ ยไดตอ งมีการกอกรรมอันเปน ไปในทางดี ไวม ากพอดทู เี ดียว การพูดแค ‘ตอ งมีบุญพอจงึ มาเกดิ เปนมนษุ ยได’ นัน้ ไมท ําใหเขาใจกระจา ง กอ นอน่ื เราตอ ง เขาใจจรงิ ๆวาบุญมาจากอะไร บาปเกิดมาแตไ หน ตรงน้พี ระพุทธองคตรสั เปน ใจความวา เหตุเพอื่ เกดิ อกุศลกรรม ๓ ประการเปน ไฉน? คอื โลภะหน่ึง โทสะหนง่ึ โมหะหน่งึ พดู งา ยๆวาหากทํากรรมในขณะกาํ ลังโลภ กําลงั โกรธ หรอื กาํ ลงั หลง กรรมนั้นกต็ อ งเปนดําทา เดยี ว สว น จะดาํ สนทิ หรือดําจางๆกข็ ึ้นอยกู ับระดับความแรงของกเิ ลสอกี ที ในทางตรงขา มหากทาํ กรรมขณะกําลังมีนํ้าจติ คดิ ใหท าน กาํ ลังมนี ้ําจติ คดิ เมตตา หรือกาํ ลงั มี ปญญาเหน็ สง่ิ ทีเ่ ปนประโยชนต ามจรงิ กรรมนนั้ กต็ องเปน ขาวแนนอน สวนจะขาวสวา งหรอื ขาวขนุ ๆก็ ข้นึ อยูก บั ระดับกาํ ลงั ใจในขณะน้ัน การกอ กรรมในแตล ะชาติจะไปรวบยอดตัดสนิ ทีเดียวขณะถงึ อายุขัยเพอ่ื เปล่ียนภพเปลีย่ นภมู ิ กอ กรรมหนกั มาทางบุญจิตก็สวางไสว กอ กรรมหนกั มาทางบาปจติ ก็มืดมน และเปนไปในภพภมู ิอันสวาง ไสวหรือมดื มนสอดคลอ งกบั สภาพวิญญาณน้นั ๆ สมดงั ทีพ่ ระพทุ ธองคทรงตรัสเปน ใจความวา ความเปน เทวดากด็ ี ความเปน มนษุ ยก ็ดี หรอื แมส คุ ตภิ มู ิอยา งใดอยางหนงึ่ ยอ มไมปรากฏเพราะกรรมท่ี เกิดแตโ ลภะ โทสะ โมหะเลย สรุปคอื ถา ถามวา ใครสงวญิ ญาณมาเขาทองมนุษย มีตลุ าการผถู อื อภสิ ทิ ธิส์ ามารถพิพากษาเปด ประตูสวรรคนรกคัดสตั วไ ดต ามอําเภอใจหรืออยา งไร ก็ตองตอบวา ไมมีตวั ตนผูใดทําหนา ที่ตดั สินทง้ั สิ้น มีแตก รรมดีของตนน่นั แหละสงมา หากเคยทํากรรมอันประกอบดวยความไมโลภ ไมโ กรธ ไมห ลงไวไ ด น้าํ หนกั พอเพยี งแลว เมอ่ื จิตดับจากภพเกา (เรียกวาจตุ ิจติ ) ยอมเกดิ จติ ดวงใหมข ึ้นสบื กรรม (เรียกวา ปฏสิ นธิจติ ) ซึง่ กไ็ ดภาชนะรองรับจิตวิญญาณเปน ครรภมนุษยน น่ั เอง ดังนน้ั จะยากดีมจี นเพียงใด ตํ่าตอ ยเหมอื นไมม ีบารมคี ุมกะลาหวั ขนาดไหน อยางนอ ยเกิดเปน มนุษยไ ดก ต็ อ ง ‘มีด’ี เหนอื สตั วเ ดรัจฉานในโลกหลายขุม เพราะสตั วเ ดรจั ฉานทั้งหลายปรากฏข้ึนก็ดว ย เพราะกรรมที่ทาํ ขณะมีโลภะ โทสะ โมหะทงั้ ส้นิ

๒๐ ณ ตรงน้เี ราพดู กันกวางๆกอ น อยา เพิ่งสงสัยเล็งแลเขา ไปในรายละเอียด ขอใหเ ขา ใจวาถา โดยมากเคยมีนสิ ัยทางการ คิด พดู ทาํ หนกั ไปในแบบตามใจกิเลส เอาความโลภ ความโกรธ ความหลงผดิ เปน ใหญ ปลอยใหอ ารมณดานมดื ครอบงาํ การประพฤตปิ ฏบิ ัตใิ หเปนไปในทาง เบียดเบยี น เชนนี้กข็ าดแนวโนม ที่จะมาถอื กาํ เนิดเกดิ เปน มนษุ ย ในทางตรงขาม ถาโดยมากเคยมีนิสยั ทางการ คิด พดู ทาํ หนกั ไปในแบบหกั หามกิเลส เอา การเสยี สละ ความมเี มตตา และความมีสติปญญาพจิ ารณาตามจริงเปนใหญ ประพฤตปิ ฏบิ ตั ติ น เปนผูปราศจากความเบยี ดเบียน เชนน้กี ม็ แี นวโนมทจ่ี ะมาถือกาํ เนดิ เกดิ เปนมนษุ ยส ูงมาก เกณฑวัดนํ้าหนกั โลภะ โทสะ โมหะ ธรรมชาตมิ ีเครอ่ื งชัง่ นํา้ หนักของเขาอยู วาโลภะ โทสะ โมหะประมาณน้ถี อื วาเกนิ พิกดั พ้นื โลก มนษุ ยแ บกไวไมไหว ตองทะลุตกลงไปหมกไหมใ นนรก เหตกุ ารณหนงึ่ ๆจะเปน ตวั ชชี้ ัด วาโลภะ โทสะ โมหะเกนิ ขีดจาํ กดั เกนิ เสน แบง ตอ งหา มไปแลว หรือยงั เสนแบงตองหา มนเ้ี รยี กวา ‘ศลี ’ ศลี คอื กรอบ คือเกณฑ คอื แนวทางประพฤตปิ ฏบิ ัติทางกายและทางวาจา ยงั ไมรวมวาใจจะคิด อยา งไร อยากสักแคไ หน ขอแคว า เก็บอาการใหอยู ไมล ะเมิดไปจากกรอบอนั ควร ก็ถอื วายงั พอใชไ ด คนไทยรูจักคําวา ‘ศีล’ ดี แตนอยคนจะจดจําขึน้ ใจวา มอี ะไรบา ง และยิ่งนอยเทานอยท่ีจะนํามา เปน กรอบการประพฤตปิ ฏิบัตติ นจริงๆ หากผใู ดอยูในกรอบของศลี ดีแลว กย็ อมไดช อื่ วา เปน ผูมีโลภะ โทสะ โมหะนอ ย คูควรแกการเกดิ ใหมในสคุ ตภิ มู ิ ทั้งโลกสวรรคและโลกมนษุ ยอยา งใดอยางหน่งึ ที่ตรงนีจ้ ะแสดงศีล ๕ โดยความเปนเครอื่ งชงั่ นาํ้ หนกั โลภะ โทสะ โมหะ ๑) การฆา สัตวตดั ชวี ติ – หากกระทาํ เพราะโลภอยากกินเนื้อ หรือโกรธแคน เกนิ ระงับ หรอื หลงเช่ือลัทธผิ ิดๆเชน บูชายญั แพะเพ่ือปลดปลอ ยวิญญาณพวกมันไปสูสคุ ติภูมิ อยางน้ีมีหน่งึ แตมใหญ สําหรบั การไปสูทุคตภิ ูมิ ๒) การลักขโมย – หากกระทาํ เพราะโลภอยากเอามาเปนของตน หรอื ทําลายของเขาเพ่อื แกแคน หรอื หลงสําคัญผิดเชน ลกั ของคนรวยท่ไี มเดอื ดรอ นจะไมบาป อยางน้ีมีหนงึ่ แตมใหญสาํ หรบั การไปสูทุคติ ภูมิ

๒๑ ๓) การผดิ ลกู เขาเมยี ใคร – หากกระทําเพราะโลภอยากเสพกามจนหนา มดื หรือลว งละเมิดทาง เพศเพอื่ ใหเ กดิ ความเจ็บใจ หรือหลงเชอื่ แนวคดิ วปิ รติ เชน นาํ สาวพรหมจรรยมาขมขนื จะทําใหเทพพอใจ อยา งน้ีมีหน่ึงแตมใหญสาํ หรบั การไปสทู ุคติภูมิ ๔) การโปป ดมดเท็จ – หากกระทําเพราะโลภอยากไดห นา หรอื ปน นํ้าเปน ตวั ดว ยความอาฆาต อยากใหศัตรปู ระสบความหายนะ หรอื หลงเห็นไปวา การโกหกพกลมหลอกลวงใครๆไดเ ปนการแสดง ความฉลาดเฉลยี วเหนือผอู ื่น อยางน้ีมีหนงึ่ แตม ใหญส าํ หรับการไปสูทคุ ตภิ ูมิ ๕) การราํ่ สุรายาเมา – หากกระทาํ เพราะโลภในรสบาดลิ้นชวนเคล้มิ หรืออยากประชดชวี ติ ให สถานการณย ิ่งย่ําแยลงไป หรือหลงมองตามเพ่ือนวาการรํา่ สุรายาเมาเปนของโกเก อยา งนมี้ ีหนึ่งแตม ใหญสําหรบั การไปสทู คุ ติภมู ิ การตกอยูในสภาพเมาบาปแบบไมลมื หูลมื ตานัน้ กอ็ าจวดั จากแตม ทีส่ ะสมไว บางคนไดแ ค ๑ แตมยังพอทาํ เนา บางคนซดั เขา ไป ๓ แตม กเ็ ร่มิ หนกั หนว งเต็มที แตบางคนอตุ สา หเ หมารวบครบทงั้ ๕ แตม อยางนนั้ นาํ้ หนักเกนิ พิกัดแนนอน สําหรับพวกสงั่ สมแตมไวนอ ยๆกใ็ ชจะรอดจากโทษภยั แมบญุ ดานอน่ื จะชวยประคับประคองให พอมายืนบนพนื้ โลกมนษุ ยไหว ก็จะตองประสบกับผัสสะอนั ไมนาอภริ มยอยดู ี ดงั เชน ท่พี ระพุทธเจา ตรสั จาํ แนกวิบากของการละเมดิ ศีล ๕ ไวพ อเปน แนว โดยเฉพาะเก่ียวกบั เรอ่ื งการพดู จานน้ั ขยายเพ่ิมจากการโปป ดมดเทจ็ ออกไปเปน วจที จุ รติ ๔ ประการ ดังน้ี ๑) ปาณาติบาต (การฆา สัตวต ดั ชวี ติ ) เมือ่ เสพแลว เจรญิ แลว กระทาํ ใหมากแลว ยอมยังสตั วใ ห เปนไปในนรก ในกาํ เนดิ สตั วด ิรจั ฉาน ในเปรตวิสยั วิบากแหง ปาณาติบาตอยางเบาทสี่ ดุ ยอ มยังความ เปน ผมู อี ายุนอยใหเปน ไปแกผูมาเกดิ เปน มนษุ ย ๒) อทนิ นาทาน (การลกั ขโมย) เมื่อเสพแลว เจริญแลว กระทาํ ใหมากแลว ยอมยังสัตวใ หเปนไป ในนรก ในกําเนิดสตั วดริ ัจฉาน ในเปรตวสิ ัย วบิ ากแหง อทินนาทานอยา งเบาทีส่ ุด ยอมยงั ความพนิ าศ แหงสมบตั ใิ หเปน ไปแกผูม าเกดิ เปน มนุษย ๓) กาเมสมุ จิ ฉาจาร (การประพฤตผิ ิดในกาม) เมอ่ื เสพแลว เจริญแลว กระทําใหม ากแลว ยอ มยัง สตั วใ หเปนไปในนรก ในกําเนิดสัตวด ิรัจฉาน ในเปรตวสิ ัย วบิ ากแหงกาเมสุมิจฉาจารอยา งเบาที่สุด ยอม ยงั ศัตรูและเวรใหเปน ไปแกผ ูม าเกิดเปน มนุษย

๒๒ ๔) วจที จุ รติ ๔.๑) มุสาวาท (การโปป ดมดเท็จ) เมือ่ เสพแลว เจริญแลว กระทําใหมากแลว ยอ มยังสตั วใ ห เปนไปในนรก ในกาํ เนดิ สตั วด ริ จั ฉาน ในเปรตวิสัย วิบากแหงมสุ าวาทอยา งเบาทสี่ ุดยอ มยังการกลาวตู ดว ยคาํ ไมเ ปนจริงใหเ ปนไปแกผมู าเกิดเปน มนษุ ย ๔.๒) ปส ณุ าวาจา (การพดู สอเสียด) เมอื่ เสพแลว เจริญแลว กระทําใหมากแลว ยอมยังสัตวใ ห เปน ไปในนรก ในกําเนดิ สตั วดริ จั ฉาน ในเปรตวิสัย วบิ ากแหง ปสุณาวาจาอยางเบาท่ีสดุ ยอมยงั การแตก จากมิตรใหเปน ไปแกผ มู าเกดิ เปนมนุษย ๔.๓) ผรสุ วาจา (การพูดจาหยาบคาย) เม่อื เสพแลว เจริญแลว กระทาํ ใหม ากแลว ยอมยงั สตั วใ ห เปน ไปในนรก ในกําเนดิ สตั วด ิรจั ฉาน ในเปรตวิสัย วิบากแหงผรุสวาจาอยา งเบาที่สุดยอ มยังเสียงทีไ่ มน า พอใจใหเปน ไปแกผูมาเกิดเปน มนุษย ๔.๔) สัมผปั ปลาปะ (การพดู เพอเจอ) เมอื่ เสพแลว เจรญิ แลว กระทาํ ใหมากแลว ยอมยังสัตวใ ห เปน ไปในนรก ในกาํ เนดิ สตั วด ิรจั ฉาน ในเปรตวิสัย วิบากแหง สัมผัปปลาปะอยา งเบาทสี่ ดุ ยอมยังคําไม ควรเชื่อถือใหเ ปน ไปแกผมู าเกดิ เปนมนษุ ย ๕) การดมื่ นํา้ เมาคอื สุราและเมรัย เมอ่ื เสพแลว เจรญิ แลว กระทําใหมากแลว ยอ มยังสัตวใ ห เปนไปในนรก ในกําเนดิ สตั วด ิรจั ฉาน ในเปรตวิสยั วิบากแหง การดืม่ สุราและเมรัยอยา งเบาท่สี ุด ยอมยัง ความเปน บาใหเปนไปแกผมู าเกดิ เปนมนษุ ย ขอใหสงั เกตดว ยวา ถาใครประพฤตติ นละเมดิ กรอบเกณฑธ รรมชาติของศลี ดงั กลา วทงั้ ๕ ประการนี้มากๆ ไมจ ําเปน ตอ งไปเกิดใหม ก็มผี ลใหเ ห็นตามทพี่ ระพทุ ธเจาตรัสวา เปน ‘โทษสถานเบาท่ี ไดร บั เมื่อเปน มนุษย’ กนั แลว ตวั อยางเชนคนพูดเพอเจอบอยๆจนติดเปน นสิ ยั อยูเงยี บแลวทนไมไดต อ ง หยิบเร่ืองไรสาระมาจอ หรอื คนอืน่ เขาจะพูดกนั เปนงานเปนการกก็ อ กวนชกั ใบใหเ รอื เสีย คนพวกน้จี ะมี ทา ทีทค่ี นรุนใหมเ รียกกันวา ‘ตอ ง’ ใหเหน็ โดยไมจ าํ เปนตองพดู สักคํา เพยี งตวั อยา งเดยี วที่เหน็ ไดช ดั นี้ เปน หลกั ฐานแสดงวา คาํ พดู น้ันปรุงแตง คล่นื จิตใหเ พีย้ นผดิ บิด เบีย้ วจนคนอ่ืนสามารถสัมผัสได ถา ไมพ ยายามปรบั ปรงุ นสิ ยั ยังตดิ พลามเพอ พดู มากไปจนตาย ก็จะเปน พลังกรรมปรุงแตง ใหเปนคนพูดจาไมนาเช่ือเอาเสียเลย แมพ ูดความจรงิ พยายามใหเ ปน งานเปน การ ก็ จะขาดนาํ้ หนกั ชนดิ ทคี่ นอนื่ ฟง แลวอยากเอาหทู วนลมมากกวาเงย่ี หูเอาใจจดจอ ในเมื่อความจริงตามธรรมชาตขิ องกรรมวิบากเปน เชน นี้ หลายคนก็อาจนกึ วา โลกมนุษยมีไว แกลง กนั หรอื บบี คั้นกนั ใหไหลลงตา่ํ เพราะเกิดมาทุกคนตอ งเจอเรอื่ งย่วั ยุใหละเมดิ ศีล ๕ แนๆ เชน อยู ของเราดๆี กม็ ียุงมากัดใหอ ยากตบ ทาํ มาหากินสุจริตนานไปก็เหน็ ชอ งทางใชห นา ท่ฉี อ ฉล ไมแ สวงหากม็ ี

๒๓ เพศตรงขามมาใกลช ดิ ใหอ ยากสัมผสั เหตกุ ารณโ ดยทวั่ ไปกเ็ หมือนนา พดู บดิ เบอื นมากกวา พูดจรงิ และ ถาอยากเขาสังคมหลายๆกลมุ กต็ องมเี หลา ยาเปนตวั กระชับมติ ร เพราะโลกนีม้ ีแรงดึงดดู ยวนย่ัวใหก ระโจนลงท่ตี า่ํ เราถึงเหน็ ใบหนาระทมทกุ ขม ากกวา ใบหนา ระร่ืนสขุ คนจนมากกวา คนรวย คนผวิ พรรณหยาบมากกวา คนผวิ พรรณดี คนขโี้ รคมากกวา คนแขง็ แรง ความตางระหวางช้นั วรรณะเกิดขึ้นกเ็ พราะชาติทีแ่ ลวๆมาผูคนเจอสภาพแวดลอ มฉุดใหต กตํ่าทาํ นอง เดยี วกันนแี้ หละ ดังนน้ั กข็ ้นึ อยูกับปจจุบนั เมือ่ เราเขามาอยูในสนามสอบอีก จะผา นดา นไปไดหรอื ไม ทกุ อยางตั้งตนท่ีการศกึ ษา การตระหนัก การตดั สินใจเลือก และการเพยี รเอาจริง ถา แคตัง้ ใจเดด็ ขาดวาจะอยใู นกรอบของศลี ทั้ง ๕ ขอ หรือพูดงายกวานน้ั คอื ถามใี จละอายตอ บาป สะดุงกลวั ตอ บาป กเ็ ปนอันประกันวาจะกอ กรรมอนั เปนฝกฝา ยใหไดเกิดเปน มนษุ ยอ ยาง แนน อน ใจทีล่ ะอายตอ บาป สาํ นกึ ผิดเปน และไมเ หน็ การทําผดิ ซาํ้ ซากเปนเรอื่ งเลน ๆนั้น เปนภาพรวม รวบยอดของจติ วิญญาณท่พี รอมจะถูกจุดแสงใหส วา งไสวคงทน เพราะคนทม่ี ใี จจรงิ ละอายตอ บาป เทานนั้ จะประพฤตติ นอยูในกรอบศลี ๕ ไดยาวนาน ตา งจากคนทมี่ ีจติ สาํ นกึ นอย แมใ ครกระตนุ ใหถอื ศลี อยางมากก็ทําตัวดีไดส องสามวันกต็ บะแตก ตองกลบั มาละเมดิ ศีลอกี เพราะเคยชินจนอดรนทนไมไ ด อึด อัดกดั ฟนเปนคนดีไดเ ดี๋ยวเดียวเทา น้ัน วิธีทีจ่ ะสรางสาํ นกึ ทาํ ตนใหเ ปนคนละอายบาปไดจ รงิ ๆ ก็ตองสั่งสมบุญใหม ากเขาไว คือตองทํา ตวั เปนฝายรุกดวย ไมใชฝ ายรบั ฝา ยตานทานประการเดียว บญุ ทีส่ ่งั สมมากๆจะเปน ตวั ตัง้ ใหมใ ห สังเกตเหน็ ความตางระหวา งขาวกบั ดาํ สวางกบั มดื และดกี ับเลว จนเห็นโทษภยั เหน็ ความไมน า รกั ของ อกศุ ลจิตในตน สาํ หรบั วธิ กี ารส่งั สมบญุ อยางถูกตองจะแสดงไวใ นตตยิ บรรพ

๒๔ บทสํารวจตนเอง เรามาสูความเปนมนุษยก็ดวยคณุ ธรรมคอื ความละอายตอบาป ถาไมล ะอายตอ บาปดว ยใจจรงิ ชวี ติ กอ นของเราไมมที างรักษาศลี ขอ ใดขอหน่งึ ดวยใจเชน กัน ดงั นนั้ จงึ สมควรทีเ่ ราจะสาํ รวจตรวจสอบวา ยังมพี ืน้ ฐานความเปน มนษุ ยอยูมากนอยเพียงใด กบั ดกั และเลห ก ลกิเลสในโลกชกั นําใหศ ีลของเราเสอื่ ม ลงหรอื วาเจริญข้นึ ท่ีทา ยบทนเี้ ปน โอกาสเหมาะสาํ หรับการแจกแจงจาระไนตนเองเปนขอ ๆ ๑) ในชว งตน ชวี ติ เรามีความละอายที่จะฆาสตั ว หรือเบยี ดเบียนชีวิตสตั ว หรือกระท่ังทรมานสัตว บางหรือไม? แลวในขณะนี้เรายงั มคี วามเปนปกตเิ ชนนน้ั อยหู รือเปลา? ๒) ในชว งตนชวี ติ เรามีความละอายท่จี ะลักทรพั ย หรือยักยอกทรัพย หรือกระทัง่ แสวงประโยชน เล็กๆนอยๆโดยมชิ อบหรอื ไม? แลว ในขณะนีเ้ รายงั มคี วามเปน ปกติเชนนนั้ อยหู รอื เปลา ? ๓) ในชว งตนชีวติ เรามีความละอายท่ีจะลอบเปน ชู หรือลอบไดเ สียกับลูกเขา หรือกระทัง่ จองเล็ง จะผิดประเวณบี า งหรอื ไม? แลว ในขณะนีเ้ รายงั มีความเปนปกติเชน นน้ั อยูหรือเปลา ? ๔) ในชว งตนชวี ติ เรามคี วามละอายที่จะพูดปดทัง้ รู หรือพูดใหใ ครหลงเช่อื ผิดๆ หรือกระท่ังแกลง ทาํ ใหคนอื่นเขาใจผดิ บา งหรือไม? แลวในขณะน้เี รายงั มีความเปนปกติเชน นั้นอยูห รือเปลา ? ๕) ในชว งตนชวี ติ เรามีความละอายท่ีจะกินเหลาเมายา หรอื เขา หาสง่ิ เสพยติด หรอื กระทั่งลอง ลมิ้ เลก็ ๆนอ ยๆบา งหรอื ไม? แลวในขณะนเ้ี รายงั มีความเปนปกติเชน นน้ั อยหู รือเปลา ? เม่อื ถามตัวเองวาขณะนเ้ี ลา เรากาํ ลงั ทาํ อะไรอยู ยังละอายในการกระทาํ เชน นนั้ อยหู รือเปลา? จะ มีขณะหนึ่งท่ีเกิดสัมผัสถึงความเปนมนษุ ยท่สี มบรู ณขึ้นมา คือเขาถงึ พน้ื ฐานเมือ่ คร้ังรผู ดิ รชู อบ เพราะ อยางไรความเปนมนษุ ยก ็มีศกั ยภาพในการแยกแยะวาอะไรบาป อะไรบญุ อะไรมดื อะไรสวาง หากไดค าํ ตอบวาสวนใหญเ ราไมเ คยละอาย แตบดั น้ลี ะอายแลว ปด กน้ั ทางมาของความชวั่ ทั้ง ปวงแลว กเ็ ปน เร่อื งนายินดี เพราะนัน่ หมายความวาเรามคี วามเจริญข้นึ มคี วามเปน ไปไดว า ตายแลว จะ ไปเกดิ ในสคุ ตินา ช่นื ใจ หากไดคําตอบวาสว นใหญเ ราเคยละอาย แตบ ดั นไ้ี มล ะอายแลว เปด ทางมาของความชัว่ ทัง้ ปวง อยา งกวา งขวางแลว ก็เปนเรอ่ื งนา เสียดาย เพราะนน่ั หมายความวา เรามคี วามเส่อื มลง มคี วามเปน ไปได วา ตายแลว จะไปเกดิ ในทคุ ตนิ า กลมุ ใจ หากไดคาํ ตอบวาสวนใหญเ ราเคยเปนแบบหน่งึ แลวบัดนี้ก็ยังคงเปนแบบนน้ั ก็เปน เร่ืองนาใสใ จ พิจารณา วาความเปนเชน นน้ั ดพี อหรือยัง เนือ่ งจากผูรับผลดี ผูเปน ทายาทแหงผลจากการกระทําท้ังปวง มิใชใ ครอน่ื ใดเลยนอกจากตวั เราเองเทา น้นั

๒๕ สรุป พระพุทธเจา แสดงไวพ รอ มสรรพวา เหตใุ ดเราจึงไดค วามเปนมนษุ ยม า หากขาดความใสใจ หรือ หากไมพ จิ ารณาอยางแยบยลเขา มาสาํ รวจในตนเอง กน็ ับเปน เร่ืองนา เสียดาย คลา ยคนกําลงั หลงปา มี โอกาสพบแผนท่ีช้ีท้ังทางไปสูเขตอันอดุ มดวยผลหมากรากไม และกระทงั่ ชี้ทางออกอยางเด็ดขาดจากปา ทบึ แตกลับไมร บั รู หรือรูแ ตไมส นใจ หรอื สนใจแตไมขวนขวาย ก็ยังตองกลายเปนคนหลงปา นา วังเวงอยู อยา งนน้ั แมค วามเปนมนุษยก็ยังคงอยูใ นสภาพผูหลงปา ไมทราบวาลืมตาต่ืนขนึ้ มาเหน็ ตนอยูก ลางไพร ไดอ ยา งไร ไมทราบวาจะออกจากปาไดอยา งไร แตค วามเปนมนษุ ยนนั้ สดุ ประเสรฐิ กวา สตั วอน่ื กต็ รงที่ เพยี รพยายามดัน้ ดนคนทางออกจากปา ได หรืออยา งนอยที่สดุ เดินทางไปยงั เขตที่อุดมสมบรู ณกวาท่ี กาํ ลังอาศยั อยูได นีแ่ หละคณุ คา ของการเกดิ เปนมนษุ ย มใิ ชเ รอ่ื งนาดดู ายแตอ ยา งใดเลย

๒๖ Öบทท่ี ๓ - เหตุใดจงึ เปน หญิงเปนชาย? ในบทกอนเราทราบวา จะมาเปน มนุษยเพราะทํากรรมอยางไร แตความเปน มนษุ ยม ีทง้ั หญงิ และ ชาย เหมือนกบั สง่ิ อื่นทงั้ จกั รวาลทม่ี ีคูตรงขาม คาํ ถามคอื ในกรรมทที่ ําใหเปน มนุษยเหมอื นๆกนั นั้น มีท่ี ตา งตรงไหน กรรมจงึ เลือกเพศใหกับเราเปน อยางนี้? ความตางระหวา งชายกบั หญงิ ทุกคนทราบดีวา หญิงชายตา งกัน แตถ า ถามวา ตา งกนั อยา งไรละ? คาํ ตอบแรกท่ีคนสวนใหญจ ะ นึกออกคือหญงิ มอี วยั วะเพศอยา งหนึ่ง ชายมอี วัยวะเพศอกี อยา งหน่งึ และที่คนสว นใหญข ้ึนใจกนั อยางนี้ เหตุผลกต็ รงตัว คือเพราะอวยั วะเพศถกู ใชเปน เคร่อื งตดั สินวา ตอ งเรยี กหญิงหรือชายนับแตออกจากทอง แม ชาวโลกตางใหค วามสําคญั กับอวัยวะเพศ เอาอวัยวะเพศมาเปนเกณฑแ บง วานั่นชายนห่ี ญิง แต นอ ยคนจะทราบวา ทารกในครรภมารดาเม่ือยงั เปน ตัวออ นอยนู ้นั จะเริม่ ตนดว ยการมอี วยั วะเพศหญิง กอ น แตถ าเซลลของตวั ออนมโี ครโมโซมเพศเปน ชาย อวยั วะเพศแบบชายจงึ ปรากฏย่นื ออกมาภายหลงั สวนถา เซลลของตวั ออ นมีโครโมโซมเพศเปน หญิง อวยั วะเพศจะฝอตวั หายไปกอ นคลอด พดู ใหงา ยทีส่ ุดคือ เมอ่ื กําเนดิ เกดิ กายน้นั ทกุ คนเปนหญิงเหมอื นกันหมด! และถา ถาม นกั วทิ ยาศาสตรวา เหตใุ ดอวัยวะเพศแบบชายจึงยื่นออกมา กจ็ ะไดค ําตอบทชี่ ดั ถอ ยชดั คําวา เดก็ ‘บังเอญิ ’ ไดร บั โครโมโซม Y จากพอไปประกบคูก ับโครโมโซม X ของแม นี่คือคําตอบสุดทา ยจาก วิทยาศาสตร และหมายความวาถาไวใจวทิ ยาศาสตร ณ วันนี้ เราจาํ เปน ตอ งสรุปวา จดุ เรมิ่ ตนอันเปน ทสี่ ดุ ของสภาวะหญิงชายคอื ความบังเอิญ! ความตา งกันระหวา งรา งกายของชายกบั หญิงน้นั ใชว าจะมแี ตจ ุดเดนท่อี วยั วะเพศสวนเดียว แมแ ตสว นท่ีทกุ คนมองไมเ ห็นอยางเชนสมองก็มีความตาง! เรือ่ งความตา งระหวา งสมองของสองเพศน้ี อยูใ นความสนใจของนกั วิทยาศาสตรมาหลายรอยปแลว กบั ทั้งยงั คงตอ งศึกษากันตอไปเปนรอ ยๆป เพื่อใหไ ดข อ สรุปที่ชดั เจนวามีรายละเอยี ดใดบา งทีบ่ งช้ีวานั่นคือสมองชาย นค่ี ือสมองหญงิ ท้งั ในแงข อง ขนาด คณุ ภาพ และวิธีการทํางาน มกี ารแยกแยะเปรียบเทียบเปนสวนๆอยางละเอยี ดเลยทีเดยี ว ทน่ี กั วิทยาศาสตรส นใจความตา งระหวางสมองหญงิ กับชายก็เพราะเชื่อวาถาเรารชู ัดวา อะไรเปน อะไร กจ็ ะสามารถควบคุมจดุ ดอยและจุดเดนระหวา งเพศได นีเ่ ปน ความเห็นของคนกลุม หนึ่งทโ่ี นมเอยี ง จะเชอื่ วา ทุกความตา งกําเนดิ ข้ึนจากสมองกอ นเดียว

๒๗ หากเอาตามมมุ มองของชาวพทุ ธ จะเห็นพระพทุ ธเจา ตรสั ไวแบบรวบรดั เบ็ดเสร็จแลว น่ันคือ จติ เปน นาย กายเปน บา ว รางกายเปนเพยี งปลายทาง ตนทางอยูท่จี ติ ซงึ่ คิดกอ กรรม แมตอ ไปวิทยาการจะ บอกไดวา มันสมองของแตละเพศผดิ แผกแตกตา งกันเพยี งใดบา ง นั่นกเ็ ปนการเหน็ ผลของกรรมอยา ง หนง่ึ เทา นน้ั ! มาวากันตามประสบการณท่ีพบเจองา ยๆแบบชาวบาน ขอใหลองดูตัวอยางเฉพาะบางขอ สังเกต ทางรูปธรรมอันเปนทย่ี อมรับท่วั ไป เชน ๑) รางกายหญงิ ออนแอน อรชรเหมอื นหยดนํา้ รา งกายชายแขง็ แรงหนักแนน เหมือนตนไม ๒) โดยธรรมชาติ หญงิ จะลาํ บากในการเขาหองนํา้ ทกุ วัน อยางนอ ยก็มากกวาเพศชายที่ยนื ปลอยปส สาวะตรงมุมปลอดตรงไหนก็ได ขอใหนกึ ถึงรถตดิ บนทางดว น เราอาจเห็นชายใจไมตองกลา มากนักยืนเบียดกับปนู ก้ันทาง ในขณะที่เราไมร คู วามลับวามีหญิงจํานวนมากเพียงใด ยอมเบาะเปยกแต ไมยอมเอาหนาไปขายกลางถนน พูดงายๆชายทาํ ไมน าแปลกและไมมใี ครใสใจสน แตหญงิ ทาํ อาจถูก มองดวยยิ้มเยยวาหนา ดา นผดิ ปกตแิ ละเอาไปบอกตอ กนั อกี นานทเี ดยี ว ๓) โดยธรรมชาติ หญิงจะมีเร่อื งชวนหงุดหงดิ และนา เบอ่ื หนายทุกเดือน มีเลือดไหล มกี ลิน่ เหม็น มคี วามชน้ื แฉะควรแกการรําคาญเปน ย่งิ นัก ในขณะที่ฝายชายแหงสบายไปตลอดชวี ิต ๔) โดยธรรมชาติ หญิงที่ปรารถนาจะเปน หญงิ สมบูรณแ บบเหมือนถกู กําหนดมาใหเ จ็บตัวสาหสั ทัง้ ภาระหนกั ขณะอมุ ทอ งเปน เวลายืดเยือ้ ยาวนานถงึ ๙ เดอื น และท้งั ความเจ็บปวดสุดขีดขณะคลอด บตุ ร ในขณะทฝี่ ายชายเหมอื นไมตองทําอะไรเลยนอกจากสนกุ สนานขณะทําหนาทพี่ อพันธุ เพียงขอสังเกตขา งตน ก็คงทาํ ใหทกุ คนยอมรบั โดยดุษณวี า หญงิ เสยี เปรียบชายในแง ธรรมชาตทิ างกายอยา งแนน อน และถา เราทราบวา รางกายมนุษยทั้งหลายคอื วบิ ากทีเ่ คยทํา กรรมบางอยางเปนประจําในอดีตชาติ ก็ตอ งสรุปวากรรมเกาของหญงิ นนั้ สงผลใหเ กิดภาวะไม นา พึงใจเทา ใดนัก อยา งนอยทสี่ ดุ กไ็ มนา พงึ ใจเมอ่ื เทียบกับความเปนชาย ผูหญิงแมส วยและทรงเสนหดงึ ดดู ใจขนาดไหน หากถามเอาความรูสกึ จากใจแลว สว นใหญก็พูด ตรงกันเปนเสยี งเดยี ววา อยากเกิดเปนผชู าย หรือแมพ วกท่เี รยี กรองสิทธสิ ตรนี น้ั ใหเอาหัวใจมาพดู แลว อยากเปนผหู ญิงหรือผูชาย กต็ อบอกี วาอยากเปน ผูชาย พวกเธออาจไดสทิ ธสิ ตรตี ามที่เรยี กรอง แตจะไม มที างขจัดปมดอ ยเกย่ี วกบั ความเสียเปรยี บทางสรรี ะไปไดเ ลย เวน แตจ ะมใี จผิดเพศ อยากผา ตดั แปลง เพศใหร ูแลว รรู อด ส่ิงท่ไี มนา พงึ ใจยอมเปนวิบากของกรรมที่กระเดียดไปเขาฝา ยอกศุ ล ดงั นั้นจึงควรสํารวจตามจรงิ ทเ่ี ห็นดวยตาเปลาโดยท่วั ไป วาถาเอาเกณฑก ิเลสคือโลภ โกรธ หลงมาเปน ตวั ตั้งแลว เหลาสตรีนาจะมี ความโนม เอยี งในการแสดงกิเลสแตกตา งจากชายอยางไร

๒๘ ๑) เกีย่ วกับความโลภ ชายหญงิ อาจโลภอยากรวยมากพอกัน แตฝา ยหญิงจะคดิ เลก็ คิดนอ ย มากกวา ขณะทช่ี ายจะมองเปาใหญไ ปเลย ดังทเ่ี คยมคี นกลา วตดิ ตลกไววาผชู ายพรอ มท่ีจะจา ยสองเทา เพื่อส่งิ ทเ่ี ขาตองการเปนอยางยิง่ ขณะทีผ่ ูหญงิ เต็มใจจา ยสาํ หรับสิง่ ที่กาํ ลังลดราคาครง่ึ หนึง่ แมวาเธอ ไมไ ดต อ งการมนั ๒) เก่ยี วกบั ความโกรธ ชายหญงิ อาจโกรธแรงขั้นลมื ตัวลงมือฆาแกงไดเ หมือนกัน แตฝา ยหญงิ จะมีปมดอ ยอยากเอาชนะมากกวา คอื คดิ รักษาหนา รักษาทิฐิไวดว ยอาการผูกใจเจ็บแรง ดงั ท่คี ชู วี ติ สว น ใหญค งเคยผา นประสบการณทํานองเดียวกันมา คอื ในทุกการโตเ ถียง ผูห ญงิ เปนฝายพดู คาํ สุดทายเสมอ หากฝา ยชายหาญจะพูดตอ จากนน้ั นั่นหมายถึงการตัง้ ตนโตเ ถียงกันใหม แตถ าเปน เร่ืองงอนงอ ขอคนื ดี จะเปน ฝา ยสนองรับ ไมอ ยากเปน ฝายเขาหาเพ่อื ขอญาติดีกอ น ๓) เกย่ี วกับความหลงสาํ คญั ผดิ ฝายหญิงจะยอมรบั ความจริงยากกวาชาย เชน วาสังขารตองโรย ราเปนธรรมดา ธรรมชาตปิ ระจําเพศของฝา ยหญิงจะทําใหสาํ คัญวา ตนตอ งสวย ตนตองผมดํา ตนตอ งเตง ตึงอยูเสมอ สว นฝา ยชายน้ันแมก ังวลเกยี่ วกบั เร่อื งหัวลา นบางก็ไมถ งึ ขนาดกลดั กลุมจนกนิ ไมไดน อนไม หลับ ไมค อยยอมเสยี เงนิ แพงเกนิ เหตเุ พือ่ แลกกบั การเอาผมดกดาํ คืนมา ในขณะที่ฝา ยหญิงอาจยอมขาย สมบัติทิ้งไดเ พยี งเพ่ือแลกกับบางช้นิ สว นท่เี หีย่ วเฉาลงแลว แนน อนวา ไมใ ชทกุ คนมกี ิเลสทาํ นองนี้เหมือนกนั หมด แตพูดคลมุ ๆไปโดยรวมถึงธรรมชาตนิ ิสัย ทฝ่ี ง ลกึ อยูขา งใน สรปุ ไดว า ในแงโลภะ โทสะ โมหะนั้น วสิ ยั หญงิ จะคดิ มากหยมุ หยิม ไมอ ยากริเรมิ่ ทาํ เร่อื งรายใหกลายเปน ดี รวมทง้ั มีโอกาสเห็นผิดเปนชอบดว ยอารมณไดม ากกวา ชาย มนษุ ยเ ราจะเรมิ่ รชู ดั ถงึ ความตา งระหวางชายกบั หญงิ ตอ เม่ือแตง งานอยกู ินกันฉนั ผัวเมีย ชอ งวางระหวา งเพศจะปรากฏขึน้ ตั้งแตในมงุ เลยทเี ดียว กรรมทท่ี ําหนา ทกี่ ําหนดเพศ ถา ทุกคนยอมรับวา วิสยั พื้นฐานของหญงิ และชายเปนดงั ทกี่ ลาวมาในหวั ขอ กอ นจริง สิ่งท่ี นาสนใจคือถา หญงิ ไมปรับปรุงพนื้ ฐานดังกลา วใหดขี นึ้ กม็ แี นวโนม วาคงจะตอ งเปนหญงิ ตอไป สว นชายถา ประพฤตติ นยอหยอนลงจากวสิ ยั เดิม ก็มแี นวโนมจะตอ งเปนหญิงเชน กนั ดังทีท่ ราบจากบทกอน พระพุทธองคตรสั วา เราจะไมเกดิ เปน มนษุ ยด ว ยกรรมทเ่ี กดิ จากโลภะ โทสะ โมหะเลย พูดงายๆวาตองอาศยั กําลงั บุญเปน ตัวนาํ มาสูภมู มิ นุษย การทาํ บญุ แตละครงั้ น้นั คดิ งายๆกค็ อื การพยายามสลดั โลภะ โทสะ โมหะทง้ิ จากใจนัน่ เอง แตการทาํ บญุ กอ็ าศยั กําลังใจแตกตางกนั หากใครมีประสบการณท าํ บุญตามงานสาธารณะบอยๆ จะพบความหลากหลายของผคู นท่มี าทาํ บุญ เหมอื นแตล ะคนมแี นวทางเฉพาะตัว ซึ่งถาถามวาขณะให ทานจะมีลกั ษณะใดในคนเราที่ผดิ แผกกันอยา งเห็นไดชดั สวนใหญค งตอบวากิรยิ าทาที ความมีหนา ใหญ ใหม าก ความมีหนา เล็กใหน อ ย ทาํ ทงั้ ย้ิมแยม ทาํ ทั้งบดู บ้ึง มีความออ นนอ ม มคี วามกระดาง ออกอาการ

๒๙ กม หนากระมิดกระเมี้ยน ออกอาการอกผายไหลผึ่งอาจหาญ ทําอยางเชือ่ งชาซงั กะตาย ทําอยางรีบเรง กระตอื รือรน ฯลฯ เหลา นค้ี ือกริ ยิ าที่ทุกคนคุนตา และถา จะเดาหลายคนก็คงเดาวาส่ิงที่เห็นดว ยตาเปลา เหลา น้เี อง จะจาํ แนกผลบญุ ออกเปน ตา งๆ ความจริงอาการทางกายไมคอยมีความหมายสักเทาใดเลย ‘อาการทางใจ’ และ ‘วธิ คี ดิ ’ ตางหาก ทม่ี คี วามหมาย และมีอิทธพิ ลกําหนดผลกรรมใหญก วา อาการทางกายมากมายนัก จําแนกไดตา งๆดังนี้ ๑) อาการทางใจ ท่เี ปน ฝก ฝา ยของชายจะหนกั แนน ศรทั ธาแนวแนใ นบุญท่ีตัดสินใจทําแลว ไม หวัน่ ไหวโลเลกลบั ไปกลับมา ท่ีเปน ฝกฝา ยของหญิงจะมัวมนขาดสมาธิ มีศรัทธาทคี่ ลอนแคลนในบญุ ที่ ตัดสินใจทาํ แลว อาจกลับกลอกโลเล เดยี๋ วอยากทํา เด๋ยี วไมอยากทํา เด๋ยี วจะอยากใหม าก เดีย๋ วอยากให นอ ย เปนตน ๒) วิธคี ดิ ทเ่ี ปนฝก ฝา ยของชายจะคดิ ริเรม่ิ ทําบญุ ดวยตนเองไมร อใหค นอน่ื ชักชวนกอน กับทง้ั ไม คิดเลก็ คดิ นอ ยหยมุ หยมิ ที่เปนฝก ฝายของหญงิ จะตอ งรอเปนฝา ยถกู ชกั ชวนจึงคอ ยตามไปทํา กบั ท้งั คดิ เล็กคิดนอ ยไดส ารพดั เรื่อง รางปจจบุ นั จะเปน ชายหรอื เปน หญิงไมสําคัญ ทกุ คนมสี ิทธเิ์ กิดอาการทางใจและวิธคี ดิ ที่ สอดคลองหรือขดั แยง กับเพศตนเสมอ ผลรวมจะเปนกําลังบญุ ระดบั หนึ่งท่ีทาํ ให ‘รสู กึ ’ สัมผัสได ขอให ลองสงั เกตดตู ามจริงเถอะวาคนทมี่ อี าการทางใจและวธิ คี ดิ ทาํ บุญอยางชายเปน ประจาํ นัน้ จะทาํ ใหเรา รสู กึ ไดถ งึ ความเขมแข็งในภายในเยี่ยงบุรุษเพศ สว นคนท่ีมีอาการทางใจและวธิ คี ดิ ทําบญุ อยา งหญงิ เปน ประจาํ นน้ั เปน ตรงขาม จะทําใหเ รารูสกึ ไดถ ึงความปวกเปยกในภายในเยย่ี งสตรเี พศไป คราวนี้มาถึงประเดน็ สาํ คญั วิธคี ดิ ทําบุญเปน อยางไร วิธคี ิดเรอ่ื งทัว่ ไปก็มีแนวโนมทจี่ ะเปน เชนนน้ั กลา วคอื ถา ใจคอหนักแนนในการบุญ ก็จะมีใจคอหนักแนน มีเหตุมผี ล ไมห ว่นั ไหวโอนเอน กลบั ไปกลับมางา ยๆ จติ วญิ ญาณจะคอยๆส่ังสมธาตุของความเปนชายเพ่มิ ขึน้ เรือ่ ยๆ สว นหญิงจะเปน ตรงกนั ขา ม ฉะนัน้ จงึ สรุปไดว า กําลังของบุญท่หี นกั แนน แบบชาย จะมวี บิ ากใหไ ดครองรูปชาย กําลังบญุ ที่ปวกเปย กแบบหญงิ จะมีวิบากใหไ ดค รองรปู หญิง อยางไรก็ตาม การชง่ั นาํ้ หนักกรรมเพื่อเลือกเพศเปน เรอ่ื งซับซอน ไมไดมีการทําทานเพียงแง เดียวทต่ี ัดสนิ ได เรายังตองเอาความประพฤตอิ นั เกี่ยวเน่อื งกบั กามารมณม าเปนเกณฑช้ีชะตาดว ย ตามหลกั ธรรมชาตินนั้ รูปหญิงกับรปู ชายเมอ่ื เขาใกลกนั จะมพี ลังดงึ ดูดเขาหากนั ท้งั นโ้ี ดยไม จาํ เปนตองอาศัยกรรมสมั พันธเ กา แกแ ตช าติปางกอนมาชว ย ขอเพียงมรี ปู ชายกบั รปู หญงิ ก็มีทวารให สามารถนาํ มาประกบประกอบกามกิจกันในทางใดทางหนึ่งไดหมด

๓๐ การมีเพศสมั พนั ธเ ปน ของนาบาดใจ รูดว ยสญั ชาตญาณโดยไมต อ งใหใ ครบอก เพราะเปนวถิ ที าง แหง การครอบครอง หรือถึงยอดแหง รสสัมพนั ธภาพระหวางมนษุ ย โดยธรรมชาตจิ ะมใี ครเพยี งคนหนงึ่ คนเดยี วที่มีสิทธไ์ิ ดเ สพรสดงั กลาว และใครคนนัน้ กเ็ ปน ผทู ตี่ กลงเปน คูครองกัน เงือ่ นไขงา ยๆเชนนคี้ อื จดุ เรมิ่ ตน ของเกม ธรรมชาตอิ นญุ าตใหมกี จิ กรรมบาดใจกบั คูค รองทีต่ กลง กนั เปน ม่นั เปน เหมาะ หากเกินกวา นนั้ จะเกิดภาวะ ‘ไมป กต’ิ ขน้ึ มาทันที สญั ญาณเตอื นแรกคือความรูส ึก ผดิ รุนแรง สญั ญาณเตือนทส่ี องเมือ่ ฝนทาํ ไประยะหนงึ่ ไมเลกิ ไดแกความรูสกึ มดื มนและการมองโลกในแง ราย สัญญาณเตือนที่สามเมื่อยงั ขนื ทําอยูอีกไดแ กความรูส กึ ชาดานและเหลอื สํานึกผิดชอบชวั่ ดนี อยลง ทุกที ตรงนั้นอนั ตรายย่ิงแลว เพราะเม่อื ทําบาปโดยปราศจากความละอาย ก็ยอมกอบาปไดทกุ ชนดิ โดย ไมรสู ึกวา เปนบาป เงาดําของกรรมจะหอ หุมจิตวิญญาณหนาทึบขนึ้ เรอ่ื ยๆ เหน็ ไดแ มด ว ยตาเปลา คอื สี หนา ผชู มุ ดวยบาปจะคล้ําหมองหาสงา ราศไี มไดเ ลย น่ันเปนเรือ่ งของคนทแ่ี พเ กมกาม หลดุ รว งจากความเปน มนษุ ยไ ปแลวเกินครึง่ ตวั สําหรบั วญิ ญาณทมี่ ีศกั ยภาพพอจะเปนมนษุ ยไดน ้ัน ตอ งมคี วามละอายตอ บาป ไมละเมิดกฎธรรมชาติ ไมก อ กิจกรรมบาดใจกบั ผูอื่นท่ีมใิ ชคูครอง แมว า จะรูสกึ ถงึ แรงดึงดูดระหวางรปู ชายกับรูปหญิง เหมอื นๆกบั คนอื่น กส็ ามารถยบั ย้งั ช่ังใจได ฝน ขมใจได และเลอื กตัดสนิ ใจทีจ่ ะไมเอาบาปมาใส ตวั ได แมเม่อื เลือกท่ีจะไมก อกรรมทางกาเมแลว เรอื่ งกย็ ังไมถึงทสี่ ุด เพราะ ‘อาการทางใจ’ กับ ‘วิธคี ิด’ ในการรกั ษาศีลขอน้ีจะเปนตวั ตดั สนิ วาเมอ่ื เกิดเปน มนษุ ยสมควรจะไดเปนชายหรอื เปนหญิง จําแนกได ดังน้ี ๑) อาการทางใจ ท่ีเปนฝกฝา ยของชายจะมคี วามมัน่ คงเดด็ เดี่ยว ตอ ใหอ ยากจนมนั จกุ อกแทบ ตายอยางไรก็ไมเอาแนๆ สว นทเี่ ปน ฝก ฝา ยของหญิงจะปลอ ยใจใหเกิดความวาบหวาม มีความโอนออ น ไปหากามารมณน อกขอบเขตไดเ ร่ือยๆ ๒) วิธคี ดิ ทเ่ี ปนฝกฝา ยของชายจะไมมีความคิดแสส าย ไมตรึกนกึ ดว ยความอยากลองของแปลก ใหม ไมพยายามพาตัวเขาไปอยูใ นสถานการณลอแหลม สวนทเ่ี ปนฝก ฝา ยของหญิงจะมคี วามคดิ แสส าย อยากลองของแปลกใหม คิดช่งั ใจกับสถานการณลอ แหลมอยเู รอื่ ยๆ ขอย้ําวา อาการทางใจและวธิ ีคดิ ขางตน นี้ ยงั ไมเกนิ เลยออกมาเปน การกระทําทางกาย เพราะถา เกนิ เลยออกมาเปนการกระทาํ ทางกาย โดยเฉพาะพวกที่ปลอ ยตัวปลอ ยใจบอยๆจนขาดความ ละอาย จะไมมสี ทิ ธแิ์ มมาถอื กําเนิดเปนมนุษยดวยซ้าํ แถมเกยี่ วกับเรอื่ งวิธคี ดิ นดิ หนงึ่ คือผหู ญงิ บางคนอยูกินกับชายดๆี แลว คิดอยากตดิ ตามสามีของ ตนไปทกุ ภพทกุ ชาติ อนั นก้ี ็มีสทิ ธท์ิ ําใหเกดิ เปนหญงิ ไปเรอ่ื ยๆไดเ หมือนกนั เพราะความชอบใจและแรง อธิษฐานอนั มพี ลังหนุนจากความซอื่ สัตยในสามคี นเดยี วนั้น ยอมสง ผลหนักแนน ตามปรารถนา หญิงที่

๓๑ รกั ษาศีลขอกาเมฯไดบรสิ ทุ ธ์ิ พสิ จู นตวั โดยการไมประพฤติผดิ แมมสี ถานการณย ัว่ ยุปานใด ยอมเปน ผไู ม มเี วรภยั ในเรื่องทางเพศ ไมเ ปน ผสู บั สนในการเลือกคู และจะเปน อสิ ตรีทม่ี ีเกียรติ คนเหน็ แลว ครา มเกรง ไมค ดิ ดถู กู ไมเ หน็ เปน ผูนา รงั แกไดต ามใจชอบ จากกรณีสมคั รใจเปนหญงิ น้คี งพอทําใหเห็นวาจริงๆแลว เปน หญงิ หรือเปนชายใชวา หมายถึงผิด หรอื ถกู เหนือกวาหรือดอยกวาเสมอไป ภพหรอื สภาวะนั้นเริ่มจากความคิด ใครตดิ อยูกบั ภาวะแบบไหน กโ็ นม เอยี งทจี่ ะไหลเขา ไปรวมกบั ภาวะแบบนน้ั ไปเรอ่ื ยๆ โดยมีทานและศีลเปน เครอื่ งแบง ชั้นวรรณะวา ใครจะไดสขุ สมตามปรารถนามากกวากัน ผลของความดา งพรอยและขาดทะลุของศีลขอกาเมฯ กาเมสมุ จิ ฉาจาร หรือการประพฤตผิ ดิ ในกามนน้ั ตามทีพ่ ระพทุ ธเจาตรัสจะมงุ เอาการมี เพศสัมพนั ธก บั หญงิ ที่มารดาบิดารกั ษา หญิงทพ่ี ี่ชายพ่ีสาวรกั ษา หญงิ ท่ีญาติรักษา หญิงท่ียงั มีสามี หญงิ ทถ่ี ูกซอ้ื ตวั ไว และหญิงทถี่ ูกจองตวั ไวแลว ดวยเคริอ่ งหมัน้ หมายเชนแกวแหวนหรือแมด ว ยพวงมาลัยตาม ประเพณีทองถิ่น มกั มขี อ สงสัยเกดิ ข้นึ เสมอวา อยางไรเรียกวา ศลี ดา งพรอ ย อยา งไรเรียกวาศีลขาดทะลุ ถาเจา ของ เขาไมร ูจะมีคา เทา กบั ไมไดทําไหม? เผลอทาํ แบบตกกระไดพลอยโจนโดยไมเ จตนาไวแตแ รกถือวา ใช ไหม? แคท าํ อะไรภายนอกเขา ขายไหม? ดูหนังโปเปนบาปไหม? ฯลฯ ขอใหใ ชเกณฑค อื ความละอายตอบาปเปนเคร่อื งชี้ อวยั วะที่เก่ยี วของทางเพศน้ัน ความจริงเริม่ นบั เอาต้ังแตเนื้อหนงั ทีเดยี ว พดู งา ยๆวา ทกุ ตารางนิว้ มีผล หญงิ ชายไมค วรถูกเนอื้ ตอ งตัวกนั โดย ธรรมชาติ เวน แตจะเปน เจา ของกนั และกนั หรือผูเปนเจาของยนิ ยอมโดยดี ลองสังเกตสิ่งท่เี รารอู ยูแกใ จ วาทุกสมั ผสั นนั้ ลวนตองหามไปหมด หากแตะตอ งบุคคลมี เจาของดวยความกําหนัด ไมว าจะอยา งไรกเ็ รียกวาประพฤติผดิ ในกามทัง้ ส้ิน สวนจะเขา ข้ันดา ง พรอ ยหรอื ขาดทะลกุ ข็ ึน้ อยูกบั ระดับความตองหามของอวยั วะนนั้ ๆ ขอแสดงเกณฑครา วๆไวเ ปน ประมาณ วดั เอาจากการใชก าํ ลงั ใจของคนท่วั ไปในการทาํ ผิดทาง กามดงั น้ี ๑) หอมแกม ใจเขายินดที างเพศ ใจเราไมย ินดที างเพศ นบั วาดา งพรอ ยราวๆ 10% (คอื รอู ยูแ กใ จ วาเขาหอมดวยความพิศวาสกย็ อมดวยเงื่อนไขบางอยา ง ทงั้ ที่ใจจรงิ ไมไ ดอยากเอออวย) ๒) หอมแกม ใจเขายนิ ดีทางเพศ ใจเรายินดีทางเพศ นับวาดางพรอยราวๆ 20%

๓๒ ๓) จูบปาก ใจเขายินดที างเพศ ใจเราไมยินดีทางเพศ นบั วาดางพรอยราวๆ 50% (บางทองถ่นิ จูบปากกนั แผวๆเพ่ือกระชับสัมพนั ธ ถา ตางฝายตา งไมยนิ ดีทางเพศเลยจะไมน ับเขา ขายเลยเชนกัน) ๔) จบู ปาก ใจเขายินดีทางเพศ ใจเรายนิ ดที างเพศ ถอื วาหวิดๆจะขาดทะลมุ าได 80% (มฝี ร่งั เคย เปรยี บเทียบไวว าจูบปากคอื การเคาะประตูบนเพอ่ื ถามวา ประตลู า งพรอมหรอื ยงั ) ๕) เปลือยกายกอดจูบลบู ไลต ลอดจนหล่ังภายนอก ใจจะยนิ ดีหรอื ไมยินดหี รือไมยินดีทางเพศ ก็ ฉวิ เฉยี ดขาดทะลมุ าไดเ กิน 90% (บางคนรสู กึ วาถาเพยี งทําโอษฐกามยงั ไมผ ดิ เตม็ ประตู เพราะไมใช เคร่อื งเพศทัง้ สองฝา ย ความรสู ึกจึงยงั ไมเตม็ รอ ย ซึ่งกใ็ ชต ามธรรมชาติ แตพ ิจารณาดว ยวา ถาพระให หญงิ อน่ื ทาํ ตามวินยั สงฆจ ะตองถูกสกึ สถานเดียว ซงึ่ กแ็ ปลวาโทษพอๆกับรวมเพศแลว เตม็ ท)่ี ๖) อวยั วะเพศเขา ถึงกัน ใจจะยินดีหรือไมย ินดที างเพศ ก็จัดวาศลี ขอกาเมฯขาดทะลแุ ลว 100% (เวนแตจะเปน การขม ขนื โดยฝายใดฝายหนงึ่ และฝายถูกขม ขนื ไมมคี วามยนิ ดอี ยูเ ลยตลอดการรวม) พระพทุ ธเจามกั ตรัสถึงผลของการประพฤตผิ ดิ ในกาม (คือนับตั้งแตข อ แรกเปน ตนมา) วา จะทาํ ใหเปนผปู ระสบภัยเวร ซึ่งแนน อนวาตองเกย่ี วของกับแงม ุมของศลี ขอหนงึ่ ๆ เชน ตรสั วา บคุ คลผู ประพฤตผิ ดิ ในกาม ยอมประสบภยั เวรในชาตินบ้ี าง ในชาตหิ นา บาง ยอมโทมนสั บาง ภยั เวรใน ทน่ี ี้ยอมเกี่ยวกบั เรื่องทางเพศนน่ั เอง ความอยูไมสุข ความวปิ รติ ผดิ เพศทั้งหลาย โดยมากมักไหลมาจาก เหตุคือทาํ กรรมวาดว ยการประพฤติผดิ ในกามน่แี หละ แตโ ทษานุโทษจะหนักเบา จะถูกรอยรัดแนนหนา แกะไมอ อกเพียงใดกข็ ้ึนอยูกบั ระดับของการขาดความยับย้งั ชัง่ ใจ ขอใหด ตู ามจรงิ ผูล กั ลอบคบชูมกั มอี าการหมกมุนครุนคิด อัดอัน้ ตนั ใจ ไมอ่มิ ไมพ อ อยากเลกิ ก็ อยากเลิก อยากเสพตอก็อยากเสพตอ สองจติ สองใจแลว ๆเลา ๆอยูอยา งนั้น น่เี รียกวาเสวยทกุ ข มคี วาม โทมนัส เปนวบิ ากในชาตปิ จ จบุ ันเหน็ ทันตา สวนการประสบเวรภยั นั้น วนั หนึ่งอาจเผลอลักลอบมีชูในจงั หวะทเี่ จาของเขากลับมา แบบที่ เรียกวาจับไดคาหนังคาเขา ซง่ึ เจาของก็จะบันดาลโทสะ กอ ใหเกิดการทาํ รายหรือการเขน ฆากันดังทเ่ี หน็ ขา วเปน ประจาํ พวกลกั ลอบเปน ชกู นั ประจํามกั ไมค อ ยรอด ทง้ั ทนี่ กึ วาหลบๆซอนๆกันรอบคอบเพยี งใด ขาวสารอาจเดนิ ทางไกลในช่ัวพริบตาได นเี่ ปน วบิ ากในปจจบุ นั เชนกัน และเรื่องของหญงิ ชายนั้น แมอ ยูกนิ กันอยางถูกตอ งตามประเพณีก็ยังมีปากเสยี งกันไดเร่ือยๆ ตามธรรมชาตขิ องชองวา งระหวางเพศ แตน ่ลี กั ลอบไดเ สยี กนั อยา งผิดๆ แนนอนเมือ่ โมโหโกรธามปี าก เสียงข้ึนมายอมทําใหเ กลยี ดชัง คดิ จองเวรกันไดหนกั กวา ปกติ เพราะพน้ื ฐานจะมองกันและกันในทางต่ํา จงึ ขาดความเคารพ ขาดความรูสกึ อยากใหเกยี รตกิ นั อยูแลว

๓๓ การคบชูกันอาจกอ ใหเ กดิ สายใยผกู พัน เพราะรวมทาํ ผิดมาดว ยกัน พอเจอกนั ในชาตใิ หมถ า หาก เปนมนุษยก็มักมคี วามกระสันใครอยากในทนั ทีที่เหน็ กัน แตม ักมีอาการขนลุกระคนอยดู ว ย เพราะบาป เกามาเตอื นวา สมั พนั ธร ะหวางกนั มีความดงึ ดดู เขา หาเร่ืองสกปรก อีกอยางหน่ึงเวลาที่เจอกนั มักอยใู น จงั หวะเวลาผิดๆ หรือมเี หตกุ ารณไ มด ีเปน ลางราย เมือ่ ทนความกําหนัดไมไหวแลว สมสกู นั ก็จะมีเหตใุ ห ตอ งทะเลาะเบาะแวง มีเหตุใหเกลยี ดชังกันอยางรนุ แรง หรอื กระทั่งอยากฆา แกงกนั ดวยความทนไมได ตัวอยา งของการเคยรว มผดิ ประเวณีกันมา ทช่ี ดั หนอ ยไดแ กฝ า ยชายกลายเปน หญิง มาเจอคู บาปเกา ท่กี ็ยงั คงเปนหญิงอยู พบกนั แลวมีแรงดงึ ดดู ใหพ ศิ วาสกัน เกดิ ความใครอ ยากทนั ที กลายเปน พวกหญิงรกั หญิงชนดิ จรงิ จงั รทู ้งั รวู า ฝนธรรมชาติ อยูกนั ไปอยูกนั มาในที่สดุ แรงกรรมเกายอ มผลักฝา ย ใดฝายหนง่ึ ใหค ิดตีจากไปมใี หม และเมอื่ น้นั เรือ่ งนา เศรายอมเกิดขึ้นไดท ุกรูปแบบ ความละอายตอบาปมมี ากนอยเพียงใด ยังเปน ตัวกาํ หนดชรี้ ะดับความทกุ ขท่ีจะเกดิ ขึ้นอีกดวย ประเด็นนเี้ ริม่ ตนจากกฎทางใจของมนษุ ยท่ีวา ถาทําบาปก็สมควรจะเกดิ ความละอาย เพราะเปน มนษุ ยได ตอ งมีความละอายตอ บาปเปน พนื้ ฐาน ดงั กลาวแลวในบทท่ี ๒ ฉะนนั้ นกั เลงผูห ญิงทลี่ กั กนิ ขโมยกนิ ของคนอ่ืนโดยปราศจากความละอาย กส็ มควรไดร ับผล สะทอนของความไมล ะอายเลยเปนความนาอบั อายถงึ ขีดสุด นั่นคือชาตติ อไปหากไดรูปกายเปน ชายก็จะ มีใจเปน กะเทยตัง้ แตจ ําความได ไมใชมาชอบใจเปนกะเทยดวยกรรมใหมเ ชน แกลงทํากระตุงกระต้ิงจน ติด สําหรับพวกเจาชูยักษลกั ลอบรว มประเวณีไมเ ลอื กลูกเขาเมียใคร แตย งั เกดิ ความรสู กึ ผดิ ชอบชวั่ ดี หรือกลาทํากลา รับอยูบาง ไมใชแ คเ อาสนุกช่วั แลน พวกน้มี กั เกดิ ใหมมใี จเปนชายแตก ายเปนหญงิ ขอใหสังเกตวา ผหู ญงิ หนา ตานา รักทีอ่ อกแนวทอมบอยจะชอบหวานเสนห เลนไปทั่ว น่กี ็เปน นสิ ัยเกา ที่ เคยเจา ชมู ามากนั่นเอง แตช าตทิ ่รี บั ผลกรรมน้ันมักเปน อยดู วยความไมพ อใจในเพศตน และรสู กึ วาตนถกู เอาเปรยี บทางเพศอยา งนา โมโหเสมอ สวนที่มกั เปน ประเด็นถามไถกันเสมอๆในหมชู าวพุทธทเ่ี ริม่ ถอื ศลี ๕ คือดรู ปู โปห รอื หนงั โปผิด ศลี หรอื ไม? อนั นี้ถาจับหลักไดว า กาเมสุมิจฉาจารนับเอาการมคี วามสัมพนั ธทางเพศกบั ผูมเี จาของเปน สําคัญ ก็ตองมองตามจริงวา การเสพแคท างตานนั้ ไมผ ดิ เพราะยงั ไมไดสมสใู นหญงิ ผูมเี จา ของรักษา แต ความหมกมนุ ในกามจนเกนิ เหตุยอมทําใหสภาพวญิ ญาณเหมือนจมอยใู นบอน้ํากามชุมโชก และความ หมกมุนในรปู สตรีจะทําใหจติ เคลอ่ื นไปอยูในภพของสตรีได เนือ่ งจากการมีราคะจัดเปน ตวั บ่ันทอนกําลัง กุศล ทําใหจ ติ วิญญาณปวกเปย ก อกี อยางส่อื ลามกในปจ จบุ ันกม็ ีหลายประเภทหลายระดับความรุนแรง ดงั ทีเ่ ปน ขา วนา กลัดกลุมของผูปกครองเวลานคี้ อื มีเกมย่ัวยุขนาดปลกุ ปนใหเด็กกลายเปนอาชญากรทาง เพศ มเี กมวางแผนขมขืนผูหญงิ ซง่ึ สง่ิ เหลา นี้ตอนเสพเขาไปอาจจะยังไมเขา ขา ยผิดศลี แตไ ดกระตุนให เกิดแนวโนม ท่ีจะกอ การรา ยย่งิ กวา ผิดศลี ธรรมดาเปนไหนๆในอนาคต

๓๔ ทง้ั หมดที่กลาวมานอี้ าจจาํ ไวงายๆเพียงวาเมือ่ ประพฤตผิ ดิ ทางเพศ ยอ มมีแรงเหวยี่ งกลับมา เปน เร่อื งราวผดิ ๆทางเพศ และจะออกไปในทางภัยเวรรูปแบบตา งๆ เปน สาเหตุหนึ่งของการเปน ‘คเู วร’ ทแ่ี รกพบสบตาแลวหวือหวาอยากกระทาํ การอนั เปน ไปในทางดว นได แลวประสบอนั ตรายจากการอยู รวมกนั ในภายหลัง หรืออยางเบาทส่ี ดุ กค็ ือทําใหตกท่นี ั่งเสียเปรยี บทางเพศ ซง่ึ ก็คอื การไดรปู หญงิ อันงา ย ตอการถูกรังแกนน่ั เอง บทสาํ รวจตนเอง เรามาสคู วามเปน หญิงเปน ชายดว ยอาการทางใจและวิธีคิดในทางบญุ ชายเคยแขง็ แรงกวา จงึ มี วิบากคือไดมาครองอัตภาพทสี่ บายกวา สว นหญงิ เคยออ นแอกวา จึงมีวบิ ากคือไดม าครองอตั ภาพที่ ลําบากกวา แตอาการทางใจและวธิ คี ดิ ในชาตปิ จจุบนั กจ็ ะเปนตวั กําหนดเชนกนั วาคราวหนาจะไดครอง อัตภาพแบบไหน เพราะฉะนั้นจึงควรเรง สํารวจตนเองเสียแตว ันนเ้ี พอื่ ใหอ นาคตเปน ไปตามปรารถนา ๑) ในการทาํ ทาน ต้ังแตใหอ าหารสัตว ใหเงินคนยาก ตลอดไปจนกระท่งั ถวายสงั ฆทาน โดยมาก เราเปนฝา ยริเรม่ิ คดิ ทําเองหรอื ตองรอใหคนอืน่ ชกั ชวน? ๒) ขณะทําทาน เรามคี วามลงั เลสองจิตสองใจหรือไม เชน อยากใหม ากแตเ กดิ เสียดายของ หรอื นึกกําหนดวันเมอ่ื นนั้ เมอื่ น้ีแลวขี้เกียจข้ึนมาเฉยๆ เปนโรคเลอ่ื นไปเร่ือย? ๓) ในการรักษาศลี ขอ กาเมฯ เรามปี กติเปนผูคดิ วา จะหยดุ อยกู ับคคู รองคนเดียว หรือใจยงั มแี ส สา ยไปหาคนอื่นเร่อื ยๆ และถาหากยงั ไมมคี ูครอง เราคดิ เอาลูกเขาหรือผัวเมียใครมาทําเรอ่ื งนา อดสบู าง หรอื เปลา ? ๔) ขณะเกดิ สถานการณลอแหลมและเปนไปไดท่จี ะละเมดิ ศลี ขอกาเมฯ เราปฏเิ สธทันที หรือมี การชั่งใจจะเอาดหี รือไมเอาด?ี ในชีวติ มนุษยห นึ่งๆ ทุกคนตอ งเผชิญกบั สถานการณพ ิสจู นใจเสมอวา อยูในศีลในธรรมแคไหน ความมน่ั คงแนว แนในศลี เปนของดี ไมว า จะปรารถนาเปน หญงิ หรือเปนชาย เม่ือสาํ รวจตนเองแลว ยอมรับตามจรงิ ไดวากรรมของเราในชาตปิ จ จุบันกระเดียดไปทางหญิง กอ็ ยาเพง่ิ นิง่ นอนใจวา โทษสงู สดุ คือตองไปเปน หญิง เพราะความออนแอในศลี ธรรมพาเราไปสอู บายภมู กิ อนหนานํามาเปน มนุษยผ หู ญิง ไดเสมอ ขอใหสังเกตวาเมอ่ื ทาํ ทานรักษาศีลแบบชายไประยะหน่ึง ใจคอจะหนกั แนนและคิดในวสิ ยั ชาย มากข้นึ เรอ่ื ยๆโดยไมมีผลขางเคียงเปนการเบยี่ งเบนทางเพศ นีเ่ ปนสิ่งที่เราจะรูสึกดว ยตนเอง และแม กายเปน หญิงก็จะไดร บั ความยําเกรงเสมอชายผูน าเกรงใจคนหน่งึ

๓๕ สรปุ พระพทุ ธเจาตรัสวา สตั วโลกยอ มเปน ไปตามกรรม บทนค้ี งเห็นไดช ดั ขน้ึ เพราะแมแตเพศก็ถกู กําหนดโดยกรรมของแตละคน สภาพความเปนชายและความเปน หญงิ จดั เปน ‘วบิ าก’ ไมม กี ารเลอื กโดย บังเอิญเหมือนอยางท่ีนักวทิ ยาศาสตรบ อก จติ วญิ ญาณไมมเี พศ คือทางนามธรรมไมม ีใครเปนชาย ไมม ีใครเปนหญิง มแี ตกรรมทางการคดิ การพูด การทําของแตล ะคนท่ี ‘สมชาย’ หรอื ‘สมหญงิ ’ ถานาํ้ หนกั กรรมโดยรวมมคี วามสมชายก็ทาํ ให เกดิ รปู ชาย ถา นา้ํ หนกั กรรมโดยรวมไมพ อกไ็ ดรปู หญงิ เมอ่ื เราเขาใจวาวธิ ีทาํ ทานและรกั ษาศลี ของแตละคนเปน ตัวกําหนดเพศในภพตอ ไป ก็จะเหน็ ตามจรงิ วาชายไมจ าํ เปนตอ งเปนชายเสมอไป หญิงไมต องเปน หญิงเสมอไป ชาตินป้ี ฏบิ ัติตนโดยความ เปน อยางไร ก็เตรยี มภาวะแหงเพศในชาตใิ หมโดยความเปน อยา งนนั้ ศีลตีกรอบจํากดั เราแคใ หประพฤตดิ ีทางกายและวาจา แตเม่ือสมคั รใจยนิ ยอมอยูใ นกรอบของ กายวาจานานเขา ในทีส่ ดุ กก็ ลายเปน ใจจรงิ ได คอื แมค วามคิดช่ัวรา ยทางเพศเกิดขึ้น กอ็ อนกําลังลง เร่ือยๆเนือ่ งจากถูกขนาบ ถกู บบี ใหฝอตวั ลงจนกระทั่งไมผ ุดเปนความคดิ ออกมาเลย ฉะนนั้ การกาํ หนดใจ แนว แนวาจะถือศลี งดเวน จากกาเมสุมจิ ฉาจารอยา งเดด็ ขาด จะรักษาเราไวบ นเสนทางปลอดภยั ทางเพศ ไมวา จะมีเหตใุ หตอ งเปน หญิงหรือเปนชายกต็ าม

๓๖ Öบทท่ี ๔ - เหตใุ ดจึงเปนผมู ีรปู งาม? ในบทกอ นเราทราบวา ดวยอาการทางใจและวธิ ีคดิ ทาํ บญุ อยางไรจงึ สง ใหเ ปน หญิงชาย แตห ญงิ ชายมรี ะดบั ชัน้ วรรณะเปนตา งๆ เรม่ิ เหน็ ไดต ง้ั แตก ารปรากฏตัวเลยทีเดียว บางคนเห็นแลว นา เมิน บาง คนเห็นแลวนามอง ความไมรทู าํ ใหเราคดิ วาน่นั คือการ ‘ใหมา’ ของธรรมชาติ หรือของผูสรา งท่ีย่งิ ใหญ แตความจรงิ กค็ ือเราแตละคน ‘ไดมา’ อยางมเี งื่อนไข และเงอื่ นไขนน้ั กค็ ือกรรมเก่ียวกบั ทานและศลี น่นั เอง นิยามของความงาม คนเราเห็นความงามตางกนั ฉะน้นั จึงตอ งตกลงกนั ใหด วี าความสวยคอื อะไร ความงามคืออะไร จะ ไดไ มตอ งพดู ในเชงิ ปรัชญา เชนความงามเปนสง่ิ ลีล้ บั ความงามเปนสง่ิ ฉายใหเห็นเฉพาะคน หรอื ความ งามของที่ฉายออกมาจากจติ ใจภายใน ฯลฯ ตอ ไปน้ีเม่อื พดู ถึงความสวยหรือความงาม ขอใหเ ขาใจวาเราพูดจาํ เพาะถงึ ความงามในรปู ราง หนาตาของมนุษย ความสวยงามของมนษุ ยคือลกั ษณะทีต่ าคนสวนใหญเ หน็ แลวเกดิ ความยนิ ดี เกดิ ความสขุ เกดิ ความพงึ พอใจ ตลอดจนกระท่งั เกิดความตดิ ใจใหลหลง แนน อนวามีตาของคนสว นนอ ยทีอ่ าจเหน็ แยง มองแลววจิ ารณว า ไมเ ห็นสวยเลย หรอื ถากถางวาอยา งน้เี หรอหลอ? น่ันอาจเปน อคตหิ รือพ้นื หลงั เฉพาะตวั ของแตละคน เครอ่ื งชที้ ชี่ ดั คอื เจา ตวั ผูมีรปู รางหนาตาเปน สมบัติเอง สวนใหญไปไหนตอ ไหนไดรับความชน่ื ชม ทําใหปลื้มเปรมกบั สมบตั ิทตี่ ดิ ตวั มาแตเกดิ หรอื ไม สําหรับเราเอง เมอื่ เรารสู ึกดกี ับการปรากฏตวั ในแตล ะครัง้ จะเหมือนมรี ศั มแี หง ความเช่ือมนั่ ฉาย ออกไปพรอมกับพลงั กระทบดา นดี ซ่ึงถา ดีจรงิ อยางท่ีเรารูสกึ อยา งนอ ยกจ็ ะพลอยทาํ ใหคนอืน่ รสู ึกดตี าม ไปดว ย สาํ หรับสายตาคนอ่ืน ผมู รี ูปงามชนดิ แลตะลงึ หรอื ทเี่ รียกวา ‘สวยจัด’ กบั ‘หลอ จัด’ นัน้ เปน บุคคล ประเภทที่ปลุกเราใหเ กดิ ความสับสนวุนวายใจ ความสวยหลอจดั ๆสามารถกระตนุ ใหเ กดิ ความคดิ หลากหลาย หรอื อาจเรียกไดว ารบกวนใหค นเห็นกระวนกระวายใจผิดปกติ เพราะในหวั เกดิ ถอ ยคาํ พเิ ศษ ทไ่ี มคอยปรากฏนกั ในการเหน็ บุคคลทั่วไป เมอ่ื คนเราไมส ามารถอธิบายส่ิงที่ตวั เองเหน็ ออกมาเปน คําพูดไดถ นดั กม็ ักนกึ ถึงคาํ หรๆู เกินจรงิ เชน ‘ความงามที่เหมือนเวทมนต’ หรือ ‘หยาดฟามาดนิ ’ เปนตน แมในความงามแลตะลงึ อาจมคี วามตาง คือสวยหลอแตห นา รูปรา งเอวองคไมสมสว น บางคนเต้ีย มอ ตอ บางคนสงู ชะลดู บางคนผวิ หยาบไมน า มอง บางคนโครงกระดกู มีจดุ ปดู โปนประหลาดๆ บางคนมี รายละเอียดใตร ม ผา นารงั เกียจ ฯลฯ หาไดน อ ยที่สวยหลอพรั่งพรอมไปทั้งสรรพางคก ายสมคาํ วา ‘สวรรค เสก’

๓๗ ความจริงสวรรคไ มไดท ําอะไรกบั ความมีรูปงามของมนุษย แตความมรี ูปงามของมนุษยทําให คนเรานกึ ถงึ สวรรคต า งหาก น่ันแหละคอื คณุ ของความงาม ชว ยปรงุ แตงใหผูพบเหน็ หรือแมแตผู ครอบครองความงามเองไดร ูสึกช่ืนชมยินดี และเหนย่ี วนาํ ใหเ ล่ือมใสไปในทางมีจิตคดิ เปนกศุ ล นาเสียดายในปจจุบนั คนสวยหลอท้ังหลายเอาเครือ่ งหนาและรปู รา งของตนไปเปน สนิ คา ทางเพศ กนั มาก ทําใหคนมองเกิดความรสู กึ ทเี่ พ้ยี นไป คอื เห็นความสวยหลอ มีไวขาย มไี วทาํ เงิน มไี วห า ประโยชน ไมไ ดม ีเอาไวจ งู ใจใหเ กดิ ความเลอ่ื มใสวาบญุ มจี ริง สวรรคม จี ริงเหมือนในสมัยโบราณเขามอง กนั สรปุ คอื สําหรบั คนราคะจดั สว นใหญใ นปจ จุบัน ความสวยอาจเปนเพยี งส่งิ ทีเ่ อาไวกระตนุ ความ กําหนดั สาํ หรบั ศิลปน ผูมคี วามละเอยี ดออนในหวั ใจ ความสวยสามารถเปนเคร่ืองปลกุ เรา จินตนาการ สรางสรรคใ หบ รรเจดิ จา และสาํ หรับผูแสวงบญุ ความสวยเปน รอ งรอยหลกั ฐานยืนยนั วาผลบุญมจี รงิ และ ทาํ ใหม นุษยตางกนั ไดเ พยี งใด! กรรมหลกั ท่ีตกแตง ใหรูปงาม หลกั งา ยๆคอื คนตามใจกิเลสจะมีรูปทราม สว นคนงามจะงามเพราะสละกเิ ลส กรรมที่ตกแตงใหร ูป งามนน้ั เปนกรรมประเภทท่ีปรุงแตง จิตใหเ กดิ ความผอ งใส มคี วามขาวสะอาดสวา งรอบปราศจากมลทิน และกิรยิ าทีจ่ ะกอใหเกดิ ลักษณะดังกลา ว ก็ไมพ นเร่ืองของการสละความตระหน่ี และการรกั ษาความตัง้ ใจ ไมเ กลอื กกล้วั กบั ความช่ัว โดยตีกรอบความประพฤติทางกายและวาจาใหอ ยูในศีลธรรมอนั ดี นอกจากน้ี ยังมเี รือ่ งของอาการทางใจและวิธคี ดิ ตา งๆประกอบอยูดว ย ๑) ทําทานดวยศรัทธา ขอใหด ูเถิด คนสว นใหญแมช อบทําทาน กม็ ักทาํ ทานดว ยจติ ท่ีแหงแลง ทําแลวกถ็ ือวา แลวกนั นอยคนนักจะทราบวา แมอ าการทางใจในขณะทาํ ทานก็มผี ลใหญหลวงกบั รูปรา งหนา ตาได ดังเชนที่ พระพทุ ธเจา ตรัสวา ผลของการใหทานดว ยศรทั ธา จะทําใหเ ปน ผมู ง่ั ค่ัง มที รัพยมาก มีโภคะมาก และเปนผมู รี ูปงามชวนพิศ นาเล่ือมใส ผิวพรรณงามย่ิง การทาํ ทานดวยความศรัทธาเปน ประจาํ ทาํ ใหเจาตวั รูสึกสวยแพรวออกมาจากภายในต้ังแตช าติ ปจ จุบัน แมร ปู รางหนา ตาในชาติน้ีจะดไู มดเี ทาไหร แตความรสู กึ สวยแพรวท่ีออกมาจากภายในน้นั จะ ดึงดดู ใหค นพบเหน็ เกิดความทง่ึ กวาเดมิ และหาคาํ ตอบไมได วา ทําไมไมสวยไมหลอจึงนามองขนาดนน้ั และผลของการทาํ ทานดว ยความศรทั ธาเปนประจาํ จะทาํ ใหช าติตอไปมใี บหนางดงามชนดิ ท่ชี วน เลื่อมใส ขอนี้คนของศาสนาท่ีปลกู ฝง เร่อื งศรทั ธาเปน หลักจะไดเปรยี บ เพราะเมื่อเกดิ การประชมุ ทาํ พธิ ี ทางศาสนาแลวมกั เหน่ยี วนํากันใหเ กิดจติ ศรทั ธา เปย มปต สิ ขุ เปน ลนพนกับการคดิ ให คดิ เจือจาน คดิ เมตตาตอคนและสตั วท ้ังโลก

๓๘ หลายคนคงสงสัยวา อยางไรจงึ เรยี กไดว า เปนศรทั ธาแลว อนั นี้ใชเกณฑงา ยๆคือเมื่อนกึ ถงึ บุญ ขณะตา งๆ ทั้งกอนทํา ขณะทาํ และหลงั ทํา แลว มีใจนกึ อยากย้ิมสดชนื่ ออกมาจากภายใน เปน ยมิ้ อนั บนั ดาลจากความสุขความอ่มิ เอมทบ่ี ริสุทธิ์ ปราศจากเงือ่ นไขแลกเปล่ยี น สว นการฝน ยิม้ ไปแกนๆ แตจ ิต ไมเปน สขุ นัน้ ไมนับ สภาพแวดลอ มในการทําบุญมสี ว นกอ ใหเ กดิ ศรทั ธาหรือเสื่อมศรทั ธาไดม าก แตหากเราเปนผูท ม่ี ี ความเลอ่ื มใสในบุญอยูอยางหนกั แนน เชอ่ื มน่ั วาบุญมีท่ใี จ ผลบญุ เชนความสุขความสวางไสวกเ็ กดิ ทนั ที ท่ใี จ เชน นแ้ี มส ภาพแวดลอ มหรอื บคุ คลอันเปน ผูรบั จะไมดนี ัก ใจเรากค็ งไมเสื่อมศรัทธาลงสกั เทาใด หากใหท านไปแกนๆ ไมค ดิ อะไรมาก แตก ไ็ มไดศ รัทธาสักเทาไหร อยา งนช้ี าติปจจบุ ันแมทาํ ทาน มากก็ไมคอยอมิ่ ใจ ไมค อยรูสกึ อบอุนอยูกับตัวเองนัก และชาตถิ ดั ไปถงึ แมม ีรูปรางหนาตาดีกไ็ มถ งึ กบั ดึงดดู ใหร ูส กึ เลื่อมใสในความงามนนั้ ๆสักเทาใด หากใหทานดว ยจติ ใจคบั แคบ เชน แกง แยง ชิงดีเอาหนา เอาเดน หรือใหทานแบบกีดกัน ไมค ิดรวม ทานกับใคร เชน มาถวายสงั ฆทานพรอมกันกบั คนอนื่ แตจะแยกเปนตางหากตองใหพ ระสวดสองที แบบ นีช้ าตปิ จจุบนั แมโ ครงหนาสวยหลอ อยูก อน เหน็ แลว กไ็ มชวนใหรสู กึ ปล้ืม และชาตหิ นา กรรมจะตกแตง ใหหนา ตาออกไปในทางเค็มเสียมาก ๒) รักษาศีลไดสะอาดครบ ศลี จะมีสวนชว ยปรงุ แตง หนาตาใหด ดู จี รงิ ๆตอ เม่อื สะอาดหมดจดในขอ หน่ึงๆ ตอ งจาระไนกันดว ย ความรูส กึ ยามเม่ือตาเหน็ ศลี แตล ะขอ จะกอใหเกิดความรูสกึ ทางใจดงั นี้ ๑) อยากปกปองชีวติ สตั ว ทําใหหนาตาใจดี เห็นแลวสงบเย็น ๒) ไมเ พงเล็งอยากได ทาํ ใหห นาตานาไวใจ เห็นแลว เชือ่ ถือ ๓) ซอื่ สตั ยกับคูค รอง ทําใหห นา ตามเี สนหช วนอบอนุ ใจ เห็นแลว อยากเปนคดู วย ๔) ไมค ดิ ปนคาํ ลวง ทาํ ใหห นาตาใสซอ่ื เห็นแลวนึกเอน็ ดู ๕) ไมเกลอื กกลว้ั สิง่ เสพยติดมึนเมา ทาํ ใหห นา ตาดเู ปน คนมสี ตปิ ญ ญาดี เห็นแลวเช่ือวา ไมใชพวก คดิ อานฟุงซา นเหลวไหล ถาใครถือศีลไดส ะอาดบริสุทธ์ิไดอ ยา งสม่าํ เสมอ จะมคี วามสะอาดผุดผองออกมาทางผิว ศีลจะ ตกแตงใหเ นอ้ื หนังบางสว นหนาขน้ึ หรือบางลง เห็นแลวดสู มสว นขน้ึ และจติ ท่สี งบไมเ ดือดรอนกระวน กระวายจะทําใหกลามเนอื้ ทุกสวนบนใบหนาผอนคลาย จงึ ดูดีที่สดุ เทา ท่โี ครงหนาจะอํานวย

๓๙ ถา ใครถอื ศลี ไดสะอาดบรสิ ทุ ธติ์ ลอดชวี ติ ชาตใิ หมจ ะมีรูปรา งหนาตาสมสว นหมดจด มองจากมุม ไหนกด็ ดู ไี ปหมด แบบทเ่ี รียกกันวา งามไรท ีต่ ินน่ั เอง หากละเมดิ ศลี เปนอาจณิ หนาตาและผิวพรรณจะดคู ลาํ้ หมอง เวน แตอ ํานาจศีลแตห นหลงั มีพลัง แรงมาก ชว ยค้าํ พยุงไวไดร ะยะหน่งึ หรืออาจใชวิทยาการทางความงามในปจ จบุ ันชวยทาํ ใหผุดผองกม็ ี สทิ ธ์ิ แตจ ะประคบั ประคองไดไ มนาน ในที่สุดความเสื่อมโทรมแบบแกกอนวัยตอ งถามหาอยดู ี และกรรมทีเ่ กดิ จากการละเมดิ ศลี เปนอาจณิ น้ัน จะมผี ลใหชาตถิ ดั มามีความไมสมสวน แมใ บหนา สวยหลอดว ยการทาํ ทานอยา งมีศรทั ธา จดุ อื่นในรา งกายก็จะไมส มสวน เชนขาสัน้ ไปบา ง หลังยาวไป บา ง ๓) อาการทางใจและวธิ ีคดิ บางคนแมท ําทานและรกั ษาศลี มาดีในแบบทจี่ ะทาํ ใหสวยหลอ แตเปนผทู ี่ฉนุ เฉยี วงาย เก็บเรอื่ ง เลก็ ๆนอยๆมาคิดมากใหญโ ต อยางน้ีก็มีผลกับรูปรางหนาตาและผวิ พรรณทงั้ ในชาตนิ ีแ้ ละในชาติตอ ๆไป ไดมาก ดงั เชน ท่พี ระพุทธองคท รงตรสั วา บุคคลบางคนในโลกนี้จะเปน สตรกี ต็ าม บุรษุ ก็ตาม เปน คนมักโกรธ มากดว ยความแคน เคือง ถกู เขาวาเลก็ นอ ยกข็ ดั ใจ โกรธเคอื ง พยาบาทมาดราย ทําความโกรธ ความรา ย และความขึ้งเคียดให ปรากฏ เขาตายไปจะเขาถึงอบาย ทคุ ติ วินบิ าต นรก และเพราะมคี วามของติดอยใู นกรรมเชน น้นั แม ตายไปไมเ ขาถงึ อบาย ทุคติ วินบิ าต นรก ถามาเปนมนุษยเ กดิ ณ ทใ่ี ดๆในภายหลังก็จะเปนคนมี ผวิ พรรณทราม พดู งา ยๆคอื แมใ หท รพั ยเปนทานดว ยศรัทธาไดเพียงใด แตถาใจไมร ูจกั ใหอภัยเปน ทาน เลย กไ็ ดช ่อื วาสรา งสวนแหง ความเปน ผมู ีรปู ทรามเอาไว สมมตุ วิ าเราเปน ผใู หท านดวยศรทั ธายงิ่ ไปตลอดชวี ิต แตขณะเดียวกันก็เปน พวกฉนุ เฉยี วงายไม รูจกั ระงบั อารมณเ ลยจนวันตายเชน กัน อยา งน้กี รรมอาจปรุงแตงใหม องเสี้ยวหนาดา นหน่งึ เหมือนสวย หลอ แตมองจากอกี มมุ หน่งึ กลับดไู มไดเอาเลย และผิวพรรณแทนที่จะเลอเลศิ จากผลของทาน ก็ กลายเปน แคธรรมดาๆ ไมถ ึงกบั นาดู ไมถ ึงกบั นา เกลียดไป หรอื ไมบางสวนของเนือ้ หนังดูเหมอื นงาม ละเอียด แตบางสวนกลับหยาบกระดาง ครงึ่ ๆกลางๆไมสมบรู ณเสมอกนั ทั่ว ขณะโกรธ ขณะยอมถกู โทสะควบคมุ จิตใจ เราจะไมม มี มุ มองอนื่ นอกเหนอื ไปจากความคิดเขมน เขนเขี้ยวอยากจองลางจองผลาญ แตเมอ่ื รผู ลของการเปนคนเจา โทสะแลว เชน นี้ กอ็ าจฝกมองไวล วงหนา วาเราจะเสียเวลา เสยี รปู ในอนาคตใหก บั ความโกรธเปลา ๆปลี้ๆไปทําไม อยา งไรคอู รขิ องเราก็ตองตาย จากกันไปเสวยวบิ ากของแตล ะคน

๔๐ เพียงเห็นในขณะที่โกรธเปนขณะแหงความสูญเปลา เทา กับเอาเวลาทีค่ วรจะทาํ ใหอ ะไรดขี น้ึ สัก นดิ ไปท้งิ เสยี อีกนาทหี นึง่ ชว่ั โมงหนึ่ง วันหนึง่ เดอื นหนึ่ง หรือปห นง่ึ หากเราเห็นทุกวินาทีในโลกนม้ี คี า ยงิ่ กวา ทอง กจ็ ะปรับทศั นะไดใ หม เหน็ วา ยิ่งเสียเวลากบั ส่ิงไรประโยชนน อยลงเพียงใด ก็เทากับมีเวลา ทาํ ส่งิ ท่เี ปน ประโยชนม ากข้ึนเทา นนั้ เราจะเปน ทาสกิเลสผูนา สงสาร ที่มัวหลงเสียเวลาในชีวติ ไปหมกมุน ครนุ คดิ ถงึ สิ่งไรสาระโดยแท ถาหากประกอบพรอ มทงั้ การใหท รัพยเ ปนทานดว ยศรทั ธา และการใหอภัยเปน ทานดว ยใจจรงิ อยางนคี้ วามสมบูรณพรอ มในเรอื นกายยอมเปน ทหี่ วังได และบางคนแมทําทานรักษาศีลดี มีจติ ใจเบกิ บานเปน นิตย แตกแ็ อบคดิ เล็กคดิ นอ ยอยใู นใจ เชน เจอใครก็จองจับผิดอยูเงียบๆ นกึ ดา เขาอยเู งียบๆ หรือกระทัง่ ชอบสาปแชงอยูเงียบๆ เพราะคิดวาคงไม ทาํ ใหใ ครเดอื ดรอ น จิตมคี วามโสมนัสอยูกับความคิดรา ยๆภายในใจ ก็มีผลใหร ูปรางหนา ตาเสยี ความ สมบรู ณแบบ ลดหลั่นกนั ไปตามฐานะแหง กรรม วธิ ีคดิ ของคนนนั้ เปน มโนกรรมสาํ คัญทจี่ ําแนกสัตวออกเปนตา งๆอยา งแทจ รงิ เพราะเปนของที่ ตนรอู ยูกับตวั และเปนของทีต่ ดิ ตวั ติดจติ ตดิ วิญญาณเราไปทกุ หนทุกแหง จึงเปนใจกลางแหง ความปรุง แตงรูปรา งหนาตา ถา ความคิดมีมลทนิ แมสวยหรอื หลอจากทานและศลี ก็เหมือนภาพงามท่ีมรี อยดา ง หรอื จุดตาํ หนิ กลาวไดเ ตม็ ปากวาวธิ คี ดิ นนั่ เอง ทําใหความสวยหลอ ไมไดมีแบบเดยี ว ถอดพิมพกนั เปะๆไมไ ด และรปู รา งหนาตานั้น จะไมผ ดิ แผกแตกตา งจากท่ีเราเปน อยูอยางนีม้ ากนกั ก็เพราะการสืบสายของวิธีคดิ น่เี อง หากสามารถยกระดับวิธคี ดิ ไดมาก หนาตาก็จะเปลีย่ นไปมากแบบแปรผนั ตรง สรุปวากรรมหลกั ๆทที่ าํ ใหส วยหลอ บาดตาบาดใจกันจริงๆ หรอื มีรูปงามเกนิ ใจใครตานทานนัน้ มาจากการเปนคนทหี่ ม่ันทําทานดวยศรทั ธา มีศลี สะอาดบรสิ ุทธิห์ มดจด และมอี าการทางใจกับวธิ ีคดิ ที่ เปน บวกอยเู สมอๆ คอื ไมเปนคนมักโกรธ ไมคดิ อกศุ ลหรอื ติดใจความคิดอปั มงคลจนปลอ ยใจใหไ หลไป กบั เร่อื งตํา่ ๆ ผทู าํ กรรมในแบบที่จะสง ผลเปนความสวยหลอ ถงึ ขีดสุดดังกลา วนี้ จะมีความงามออกมาจาก ภายในตัง้ แตช าตปิ จจุบนั เห็นแลว รูสกึ ดดี ว ยเปน อยา งยิง่ และในความเปนมนษุ ยชาติถดั ไป ก็จะเปนผู งามวยั วยั เดก็ กน็ ารักแบบเด็ก วัยหนมุ สาวกห็ ลอ สวยแบบหนุมสาวตามคานยิ มของยคุ นั้นๆ และถา ลวง เขา วยั ชราก็ยังชวนพิศแบบผสู งู อายุทด่ี ูไมจดื ตา การผสมกันระหวางกรรมประเภทตา งๆที่กอใหเ กดิ รูปรา งหนาตาน้ัน ไมมีกรรมใดกรรมหน่งึ ระหวา งทานและศีลเปนผูข้นึ รูป ทุกอยา งผสมกนั เบ็ดเสร็จแลวออกมาเปน หนาตาหนึง่ ๆเลยทเี ดียว แต รปู ทรงอาจถูกกําหนดจากนา้ํ หนักของทานหรอื ศลี อยางใดอยา งหนง่ึ เชนถา เคยเปน ผูมนี สิ ัยหนักไปทาง

๔๑ ทําทานดว ยศรัทธามากกวารักษาศลี ใหส ะอาดหมดจด ชาตินจี้ ะดูรปู งามชวนชมเมอ่ื มองผาด แตพ อมอง พศิ แลว เหน็ ความไมค อยสมสว นสกั เทา ไหร หรอื กระท่ังจดุ ลบั ตางๆไมนา พิสมัยนกั สว นบางคนเปน ผมู ีนสิ ัยหนักไปทางรกั ษาศลี พอประมาณมากกวา ทาํ ทานดว ยศรัทธา หรอื บางที ไมคอยไดทาํ ทานเอาเลย ชาตนิ ้จี ะดูสมสวน เคร่ืองหนาทุกชนิ้ อวยั วะใหญน อ ยทงั้ หลายดูเขารูปรบั กนั ไป หมด แตกลบั สวยหลอแบบเรยี บๆ ไมห วือหวาสะดดุ ตานกั และขอใหเ ขา ใจดวยวาสภาพจติ ในชาตอิ นั เปน ปจ จบุ นั ก็มีบทบาทสําคญั ย่งิ บางคนรปู รางหนาตาดี แตก ลบั ขาดเสนห เพราะปลอ ยตวั ปลอ ยใจใหงวงเหงาหาวนอน หรือหดหทู อดอาลยั ตายอยาก จมอยูกบั ความเศรา ชว่ั นาตาป อยา งน้ีกข็ าดความชวนชมไดเ หมอื นกนั เพราะแมตาคนเขาจะเห็นรูปโฉมดีๆ ภายนอก แตใจเขากจ็ ะรูสกึ แยกับกระแสความหดหหู รอื คลน่ื ความปน ปว นในภายในจนอยากเมิน มากกวาอยากพิศใหนาน กรรมท่ีตกแตงอวยั วะเปนตางๆ ที่ผา นมาในบทน้จี ะกลาวเพยี งรูปลกั ษณะครา วๆวาสวย หลอ รปู รา งดี ฯลฯ แตย ังไมไดล ง รายละเอียดเฉพาะเปนจุดๆวาอวยั วะแตล ะสว นนน้ั ‘งาม’ อยา งไร และโดยเฉพาะอยา งยิง่ ‘งามเพราะ อะไร?’ รายละเอียดความแตกตางระหวา งรูปพรรณสณั ฐานของอวยั วะท้ังหลายนนั้ เราเหน็ กนั อยูทุกเม่ือ เชื่อวนั รูแนๆ ละ วาตาง แตไ มทราบวา ตางเพราะอะไร โดยทว่ั ไปจึงโยนใหก ับความบังเอญิ ทางธรรมชาติ และกลายเปนที่มาของคาํ วา ‘โชคด’ี และ ‘โชคราย’ คอื ใครโชคดีหนาตาสวยหลอก็เทา กบั มีใบเบิกทางดๆี ใหชีวติ ใครหนาตาขี้เหรแลวไมข ยนั สรางเสนหในทางอื่นก็ตองใชชวี ติ อับเฉากนั ไป สว นใหญมองเร่อื ง รูปรา งหนาตากนั เพียงในขอบเขตประมาณน้ี แตจ ะมีคนอยูพ วกหนง่ึ ทศ่ี กึ ษาความตา งระหวางรปู พรรณสัณฐานท่ัวองคาพยพของมนษุ ย และ คนพบวา รา งกายมนุษยหาไดแสดงความงามหรอื อปั ลักษณกระทบตาคนเห็นอยา งเดยี ว ทวา ยังมี รายละเอียดนาสนใจกวานัน้ บอกอะไรไดย งิ่ กวานัน้ อยางพวกที่ศกึ ษาศาสตรเ ก่ียวกับโหงวเฮง จะพอ ทราบจากสถติ วิ าชวี ติ ใครเปน อยา งไรจากภาพรวมและภาพยอ ยทป่ี รากฏใหเหน็ ในกายแตละคน ยกตัวอยางเชน ความยากจนนัน้ คลา ยบอกไดด วยสัญลกั ษณท างกายหลายๆจุด ซงึ่ บางทจี ุดเดยี ว ก็บอกไดแลว วา พอคนนี้หรือแมค นนี้ตอ งยากจนและรวยยากแนๆ แตบ างทตี อ งอาศยั อวัยวะมากกวา หนึ่งจุดข้ึนไปเปน ตวั ตดั สิน ขอยกเครื่องหมายของความเปน คนยากจนขน แคน มาพอสังเขปดังนี้

๔๒ ๑) สวนหวั สอบแหลม ๒) หัวเล็กประกอบกับคอยาว ๓) คนหนาอวนประกอบกบั ตัวเล็ก หรอื คนหนา เลก็ ประกอบกับตวั หยาบ ๔) หูบาง ๕) ตาเหมอื นคนงวงนอนอยตู ลอดเวลา ๖) คอเอยี ง ความจรงิ ยงั มลี ักษณะอ่ืนๆอกี มาก เชนหลายครั้งเราบอกไดจากการมองเพียงปราดเดยี ววาคนน้ี ไมค อ ยมีอันจะกินแน เพราะทาทางผอมแหงแรงนอย แหง เหีย่ วไมมีชีวติ ชวี า แตหลายคนดยู าก บางคนดนู าจะรวยแตส บื ไปสืบมาไมเคยมีสตางคใชส บายๆเลยท้ังชวี ติ ตองทาํ อาชีพท่ใี ชแรงกายเหน่อื ยยากลําบากเปนหลัก หรือหลายคนไมไดมีเครอื่ งหมายของความยากจนเดน ชดั นกั เรยี กวาพอมพี อกนิ ได หรืออาจจะเงินขาดมอื ได ขนึ้ อยูกับปจ จัยอกี หลายๆอยาง โดยเฉพาะในแง ของความขยันทาํ กนิ ศาสตรเกี่ยวกับโหงวเฮงอาจแมน ยําไดม าก แตไมคอยมใี ครลว งรทู ะลุไปถงึ สาเหตุ วาทําไมแตล ะ คนจึงจําเพาะมรี ปู รา งหนาตาอยา งนี้ๆ สว นใหญบอกไดต ามตําราเพยี งวาถารูปพรรณสัณฐานอยา งน้ีจะมี ชะตาอยา งนนั้ ถา เคาโครงเปน อยางนัน้ จะมชี ะตาลงเอยอยา งน้ี ซ่งึ ดูๆแลว กไ็ มไ ดนาทง่ึ อะไรนัก เพราะ หากเก็บสถติ กิ ันจรงิ จัง มกี ารสืบมรดกความรูของสํานักใหญท มี่ กี าํ ลังคนรวบรวมอยางเปน ระบบระเบยี บ ก็สามารถจําแนกความตา งระหวางมนษุ ยไดว า ถา เคา โครงเหมือนๆกัน ก็มีแนวโนม ทีจ่ ะเปน ไปคลา ยกนั หรือเหมือนกันดกิ พระพุทธเจา ก็เคยตรสั แสดงไวเหมือนกนั วารูปลกั ษณของคนเราบงบอกถึงความแตกตา ง แต ทานจะเนนแสดงใหเขาใจ วา องคาพยพตา งๆทัว่ รา งกายถูก ‘วาด’ หรอื ‘ปน ’ ขึ้นโดยกระแสกรรมเกา จาก อดตี ชาติทงั้ สิน้ ไมมีรปู รอยใดเกดิ ขึ้นดว ยความบงั เอญิ กรรมนน่ั เองคือจติ รกร กรรมน่นั เองคือประตมิ า กร และเจาของกรรมน่นั เองจะตอ งครองรา งอนั เหมาะสมกบั ฐานะแหงตน แตเ วลาวิบากกรรมวาดตาหจู มูกปากนั้นไมงายเหมือนจิตรกรใชม ือวาดเอา จติ รกรแคค ิดนดิ หนงึ่ แลว สะบัดปลายพูกนั ทีเดียวกไ็ ดหู ไดต า ไดป าก ไดคางออกมาแลว ทวา เราตอ งคดิ ซ้าํ ๆหลายๆคร้ัง มีวธิ ี พูดแบบหน่งึ ๆอยา งยาวนาน และลงมือกระทาํ การจนตดิ นสิ ยั อยา งใดอยางหนึง่ เปนอนั มาก จงึ รวม ออกมาเปนการปน แตง รูปรา งหนาตาขนึ้ มาอยางที่กาํ ลังเปน อยนู ี้

๔๓ อีกประการหนึ่ง กรรมชุดเดียวกันอาจปนแตงอวัยวะหลายๆสวนในคราวเดยี ว เชนผทู ี่ไมใหท าน เลย แถมตระหนี่ถเี่ หนียว กีดกันหรอื พดู จาถากถางคนทเี่ ขาคิดทําบุญ อยางนกี้ ็อาจมเี คร่อื งหมายของ ความจนครบสูตร เชน หวั สอบแหลม ขนาดศีรษะเลก็ เมื่อเทียบสัดสวนกบั รางกาย อกี ท้ังมคี อยาว หูยาว ตาเหมือนคนงว งนอน และมีคอเอียง ฯลฯ พรอ มเบ็ดเสรจ็ ในตวั คนเดยี ว ซึง่ กส็ อ ชัดวา ท้ังชาตคิ งตอง ลาํ บากกับฐานะความเปนอยไู ปเรื่อย จะมกี ินไดตองทํากรรมดใี หมอ ยา งใหญหลวงตอ เนือ่ งยาวนาน จงึ จะพอมีสว นชว ยเอื้อใหส บายขึน้ ไดบ า ง อดตี กอนพระพุทธเจา จะตรัสรใู นชาตสิ ดุ ทายนัน้ พระองคเปนปุถุชนท่ีคิดเกอ้ื กูลมหาชนเปนอนั มากมาอยา งยาวนานนบั อนนั ตชาติ คือแตละชาติกรรมของทานหนกั ไปในทางชวยคน ชว ยสมํา่ เสมอ ชวยเปนประจาํ หรือแมพลาดพลั้งหลงกอ กรรมตามอํานาจกเิ ลสไปบาง อยางนอ ยกป็ ระพฤติตนใน ทาํ นองชวยเหลืออยโู ดยมาก วบิ ากซงึ่ มนี าํ้ หนกั ดีจงึ ทําใหชาติสดุ ทายของทา นไดม ลี ักษณะของมหาบรุ ษุ ๓๒ ประการ คือไมใช แคม รี ูปโฉมงดงามปานเทพเจา แตท วา ท่วั องคาพยพยงั บง บอกถึงพืน้ ชะตาวา จะประสบความ เจรญิ รุง เรอื งตางๆนานาอยางไรอีกดว ย ซง่ึ สาํ หรับผูมลี ักษณะของมหาบรุ ษุ ครบถว นนั้น พระองคทาน ตรสั วา จะมฐี านะอยางใดอยางหนง่ึ เพียงสองประการ คอื เปนพระเจา จักรพรรดิ์ หรอื ไมก เ็ ปนพระพทุ ธเจา (จักรพรรดิใ์ นความหมายของพระพุทธองคไมใ ชห มายถึงจกั รพรรดทิ์ ีต่ อ งไดอาํ นาจมาดวยการมมี ือเปอ น เลือด แตครองอาณาจักรไพศาลดว ยบุญญาธิการเปน ลนพน) พระพุทธเจา มปี กตติ รสั เลาเก่ียวกับกรรมของพระองคเพื่อใหเ ปนแบบอยางอยแู ลว เมื่อจะแสดง เก่ียวกบั มหาบรุ ุษลักษณะกเ็ พ่อื ใหพ วกเรารูว า แมรปู พรรณสัณฐานแตล ะสวนก็ไดม าโดยกรรม ๑) ฝา พระบาทราบเสมอกัน ตัง้ อยไู ดมนั่ คง คอื ทรงเหยียบพระบาทเสมอกนั บนพื้น ทรงยกพระ บาทข้นึ กเ็ สมอกัน ทรงจดภาคพ้นื ดวยฝา พระบาททกุ สว นเสมอกนั ขอนี้คือวบิ ากจากการเปนผูถือความประพฤตมิ นั่ คงในกศุ ลธรรม ไมยอ หยอนในความสุจริตทาง กายวาจาใจ ในการบาํ เพญ็ ทาน ในการรักษาศีล ๕ และศลี ๘ ในการปฏิบตั ิดตี อ มารดาและบดิ า ในการ ปฏิบัตดิ ตี อสมณะ ในการปฏิบตั ดิ ตี อพราหมณ ในความเปน ผเู คารพตอผคู วรเคารพเปน อนั มาก (คือ มากกวา ชนทัว่ ไปอยา งเทียบกันอยา งไมอาจประมาณ) กรรมดงั กลาวนอกจากตกแตง อวัยวะแลว ยังสงผลกบั วิถีชวี ติ คอื ถาเลอื กเปน ราชามหาจักรพรรด์ิ จะทรงมรี าชอาณาจักรม่นั คง มีพระราชโอรสจํานวนมากทล่ี ว นเปน ผแู กลว กลา สามารถย่ํายีเสนาแหง ปรปกษไ ดโดยธรรม ไมต อ งใชอ าชญา ไมตองใชศาสตรา ไมม ีขาศึกใดขม ได

๔๔ ๒) ลายพื้นพระบาทปรากฏเปนรูปจักรจํานวนมาก มซี ีก่ าํ พนั หน่งึ มีกง มดี ุมบรบิ ูรณด ว ยอาการ ทั้งปวง ขอ นคี้ อื วิบากจากการเปน ผูนาํ ความสขุ มาใหแกมหาชนเปนอนั มาก บรรเทาภัยรา ยทก่ี อ ใหเ กิด ความหวาดกลัวและความหวาดเสียว จดั การรกั ษาความปลอดภยั โดยธรรม และบําเพญ็ ทานพรอมดว ย วตั ถอุ นั เปนบรวิ าร กรรมดงั กลาวนอกจากตกแตง อวัยวะแลว ยังสง ผลกับวิถีชวี ติ คอื เมื่อเปน พระราชาจะมบี รวิ ารมาก ท้งั พราหมณ คฤหบดี ชาวนิคม ชาวชนบท โหราจารย มหาอํามาตย กองทหาร นายประตู ผมู อี ทิ ธิพล เศรษฐี ราชกุมาร ๓) มสี นพระบาทยาว ๔) มนี ้ิวพระหตั ถแ ละพระบาทยาว และ ๕) พระกายตั้งตรงดุจทาว มหาพรหม สามขอ นีค้ อื วิบากจากการเปนผลู ะปาณาติบาตแลว เวน ขาดจากปาณาติบาต เปน ผูไ มจ ับอาวุธ มี ความละอายในการเบยี ดเบียน มีความกรุณา หวังประโยชนแกสัตวทัง้ ปวง กรรมดงั กลา วนอกจากตกแตงอวัยวะแลว ยังสงผลกบั วิถีชีวติ คอื เมอื่ เปนพระราชาจะมีพระชนมายุ ยนื ดํารงอยนู าน ไมม ีใครๆ ทีเ่ ปนมนษุ ยซง่ึ เปน ขาศึกศัตรสู ามารถปลงพระชนมชพี ได ๖) ฝา พระหตั ถแ ละฝา พระบาทออนนมุ และ ๗) ฝา พระหัตถแ ละฝา บาทมีลายดจุ ตาขาย สองขอนค้ี ือวิบากจากการเปนผูส งเคราะหป ระชาชน ไดแ กก ารใหทาน การกลา วคาํ เปนที่รัก การ ประพฤตใิ หเปน ประโยชน และความเปน ผไู มถือตัว กรรมดังกลาวนอกจากตกแตง อวยั วะแลว ยงั สง ผลกบั วิถชี ีวติ คือเม่ือเปนพระราชาจะมีบริวารมาก ทัง้ พราหมณ คฤหบดี ชาวนคิ ม ชาวชนบท โหราจารย มหาอาํ มาตย กองทหาร นายประตู ผมู อี ิทธิพล เศรษฐี ราชกุมาร ๘) มีพระบาทเหมือนสังขควาํ่ อัฐิขอพระบาทตัง้ ลอยอยูห ลงั พระบาท กลบั กลอกไดค ลอง เม่อื ทรง ดําเนนิ ผดิ กวา สามัญชน และ ๙) มีปลายพระโลมชาติ (ขน) ทกุ ๆเสนเวียนขวาเสนชอนข้ึนขา งบนลวน สองขอ นค้ี อื วิบากจากการเปนผกู ลาววาจาประกอบดวยอรรถธรรม แนะนําประชาชนเปน อนั มาก ไปในทางดี เปน ผูน าํ ประโยชนและความสุขมาใหแกสัตวท ัง้ หลาย เปน ผูบ ูชาธรรมเปนปกติ

๔๕ กรรมดงั กลา วนอกจากตกแตง อวยั วะแลว ยงั สงผลกบั วิถีชวี ติ คอื เม่อื เปน พระราชาจะเปน ประธาน สงู สดุ ดกี วา หมูช นที่บรโิ ภคกามท้งั ปวง ๑๐) พระชงฆ (แขง) เรยี วดจุ แขงเน้อื ทราย คือเรียวไปโดยลําดับ ขอ นีค้ ือวิบากจากการเปนผูต ้ังใจสอนศิลปะวิชา ขอ ทคี่ วรประพฤติ หลกั กรรมวบิ าก ดว ยความ ครนุ คดิ วาทําอยางไรชนทง้ั พงึ รูเรว็ พงึ สําเรจ็ เรว็ ไมพึงลําบากนาน กรรมดังกลา วนอกจากตกแตงอวยั วะแลว ยงั สงผลกบั วิถีชีวติ คือเม่ือเปนพระราชาจะไดเ ฉพาะซ่งึ พาหนะท่ยี ่ิงใหญเ ชนชา งเผอื กคูบ ารมี ๑๑) สวนพระกายเปนปรมิ ณฑลดจุ ปริมณฑลแหงตนไทร (พระกายสูงเทา กับวาของพระองค) และ ๑๒) เมอ่ื ยืนตรง พระหัตถท้งั สองสามารถลบู จับถงึ พระชานุ (เขา ) สองขอนีค้ อื วิบากจากการเปนผูตรวจดูมหาชนทีค่ วรสงเคราะห ยอมรจู กั ชนท่ีเสมอกนั รูจักตนเอง รูจ กั บรุ ุษ รูจกั บรุ ุษพเิ ศษ หย่ังทราบวา ผูน้ันควรสกั การะอยา งนี้ บคุ คลผูนคี้ วรสักการะอยางน้นั รวมทั้ง เกอ้ื กลู พวกทานเปนพิเศษ กรรมดังกลาวนอกจากตกแตง อวยั วะแลว ยังสง ผลกับวิถชี วี ติ คอื เม่อื เปนพระราชาจะไดเปน ผูมัง่ คั่งมีทรัพยมาก มโี ภคะมาก มีทองและเงินมาก มีขา วเปลือกมาก มคี ลังเต็มบรบิ ูรณ มีเคร่อื งอุปกรณน า ปลื้มใจมาก ๑๓) มพี ระคุยหะเรน อยูใ นฝก ขอนค้ี อื วิบากจากการเปน ผนู ําพวกญาติมติ รสหายทีส่ ญู หายพลดั พรากไปนานใหก ลับมาพบกนั เมอ่ื ทาํ พวกเขาใหพรอ มเพรียงกันแลว ก็ช่นื ชมยินดีปรีดาอยู วบิ ากของกรรมทาํ ใหเ กดิ ลักษณะของมหา บุรุษคอื มพี ระคยุ หะเรนอยใู นฝก กรรมดงั กลาวนอกจากตกแตงอวยั วะแลว ยังสงผลกบั วิถีชีวติ คอื เม่อื เปนพระราชาจะมพี ระโอรส มาก ลวนกลา หาญและมีรูปทรงสมเปน วีรกษตั รยิ  สามารถย่าํ ยีเสนาของขา ศึกได

๔๖ ๑๔) พระฉวี (ผิวกาย) ละเอียด ธุลลี ะอองไมติดพระกาย ขอ น้ีคอื วบิ ากจากการเปนผเู ขาหาสมณะหรอื พราหมณแลวซักถาม (ดว ยความเคารพและนอ ม นาํ ไปปฏิบตั ิ) วากุศลกรรมเปนอยางไร อกุศลกรรมเปนอยางไร กรรมสวนทม่ี โี ทษเปน อยา งไร กรรมสวน ท่ไี มม โี ทษเปนอยา งไร กรรมทค่ี วรเสพเปน อยา งไร กรรมทไี่ มค วรเสพเปนอยางไร วิบากของกรรมทําให เกดิ ลกั ษณะของมหาบุรษุ คอื มพี ระฉวี (ผวิ กาย) สุขุมละเอยี ด ธลุ ลี ะอองไมอ าจตดิ กายได กรรมดงั กลา วนอกจากตกแตง อวยั วะแลว ยงั สง ผลกับวิถีชวี ติ คือเมือ่ เปน พระราชาจะมปี ญญามาก ไมมีบรรดาชนผูบรโิ ภคกรรมใดมีปญ ญาเสมอหรือประเสริฐกวา พระองค ๑๕) มีฉววี รรณ (สีผวิ ) ประดจุ ทองคาํ ขอน้คี ือวิบากจากการเปนผไู มมีความโกรธ ไมมคี วามแคนใจ แมถูกคนหมูมากวา เอาก็ไมขัดใจ ไม ปองรา ย ไมจองเวรลา งผลาญ ไมแมท ําความโกรธเคืองและความเสยี ใจใหป รากฎ นอกจากนน้ั ยังมีกรรม ทใ่ี หผลเปน ผวิ ประดจุ ทองอ่ืนอกี คือเปน ผใู หเคร่อื งปหู ลังสัตวม ีเน้อื ละเอียดออ น และใหผา สาํ หรับนุง หม คอื ผาโขมพสั ตรมีเนอ้ื ละเอียด ผา ฝา ยมีเนอื้ กรรมดังกลาวนอกจากตกแตง อวยั วะแลว ยงั สง ผลกบั วิถีชีวติ คอื เมอ่ื เปนพระราชาจะไดเคร่อื งลาด มีเนอื้ ละเอียดออ น ทั้งไดผา สําหรับนงุ หม เชนผาโขมพสั ตรเนอ้ื ละเอยี ด ผา ฝา ยเนื้อละเอียด ผาไหมเน้ือ ละเอยี ด ผากัมพลเนอ้ื ละเอียด เปน ตน (หมายถงึ ถา เปนกษัตริยจะทรงอยูในถ่นิ ที่มีชางผูฉลาดในทาง ภษู าอาภรณ และทงั้ ชวี ิตจะไมข าดจากเครื่องนุงหม ชน้ั เลิศ มคี วามประณีตยิง่ เขากนั กบั ผวิ อนั งาม ประดจุ ทองคาํ ของพระองค แตถา ทรงผนวชและเลือกท่ีจะมักนอ ยกเ็ ปนอกี เร่ืองหน่งึ บางคร้งั เม่ือมีคน ถวายจวี รชั้นดที า นกส็ นองศรทั ธา แตโ ดยมากทา นจะเปนอยดู ว ยจวี รปอนๆ) ๑๖) มีเสนพระโลมา (ขน) เฉพาะขุมละเสน และ ๑๗) มีอณุ าโลม (ขนหวางค้ิว) เวยี นขวา สองขอนคี้ ือวิบากจากการเปน ผลู ะการพดู เทจ็ เวนขาดจากการพูดเทจ็ พดู แตค าํ จริง ดาํ รงคาํ สตั ย มีถอ ยคําเปน หลักเปน ฐานควรเชื่อได ไมพูดลวงโลก กรรมดังกลา วนอกจากตกแตงอวยั วะแลว ยงั สง ผลกับวิถชี วี ติ คอื เมอ่ื เปน พระราชาจะมมี หาชนยก ยองและยึดถอื เปนแบบอยาง เปน บคุ คลในอดุ มคติ

๔๗ ๑๘) มีพระมังสะ (เน้ือ) อูมเต็มในท่ี ๗ แหง คอื หลงั พระหตั ถทัง้ ๒ หลังพระบาทท้ัง ๒ พระอังสา (บา ) ท้งั ๒ กบั ลําพระศอ (คอ) ขอน้ีคอื วบิ ากจากการเปน ผใู หข องทค่ี วรเคย้ี วและของทค่ี วรบรโิ ภคอันประณีตและมีรสอรอ ย รวมทงั้ ใหน าํ้ ท่ีควรซด ควรด่มื กรรมดงั กลา วนอกจากตกแตงอวัยวะแลว ยงั สงผลกับวิถชี ีวิตคือเม่ือเปนพระราชาจะไดข องท่ีควร เค้ียวและของทีค่ วรบริโภคอันประณตี มรี สอรอย และไดน าํ้ ทค่ี วรซด ควรดมื่ ๑๙) มสี ว นพระสรีรกายบริบูรณ ลา่ํ พดี ุจกงึ่ ทอนหนาแหง พญาราชสีห ๒๐) พระปฤษฎางค (สว น หลงั ) ราบเต็มเสมอกนั ๒๑) มลี าํ พระศอ (คอ) กลมงามเสมอตลอด สามขอนี้คือวิบากจากการเปนผูหวงั ประโยชน หวงั ความเกื้อกลู หวงั ความผาสกุ หวงั ความเกษม จากโยคะ แกช นเปน อันมาก ดวยความคดิ วาทําอยางไรชนเหลานี้พึงเจริญดวยศรทั ธา เจริญดวยสละ ออก เจรญิ ดว ยศีล เจริญดวยการฟงสาระธรรม เจรญิ ดว ยการเปน ผูรูแ จง ต่ืนจากการหลบั ไหล เจรญิ ดว ย ปญญา เจริญดว ยโภคทรพั ย เจรญิ ดว ยบุตรและภรรยา เจริญดว ยทาสและกรรมกร เจริญดวยญาติ เจรญิ ดว ยมติ ร เจรญิ ดว ยพวกพอง กรรมดังกลา วนอกจากตกแตง อวยั วะแลว ยงั สงผลกบั วิถชี วี ติ คือเมื่อเปน พระราชาจะมคี วามไม เส่อื มเปน ธรรมดาจากทรพั ย บุตรภรรยา ญาติมติ ร และบริวาร ๒๒) มเี สน ประสาทสาํ หรับรบั รสพระกระยาหารอนั ดี มีปลายในเบื้องบนประชมุ อยูทล่ี าํ พระศอ สําหรบั นํารสอาหารแผซ า นไปสมา่ํ เสมอทั่วพระกาย ขอ น้ีคอื วิบากจากการเปน ผูไมเ บยี ดเบียนสัตวทง้ั หลายดวยฝามือ กอ นดิน ทอนไม หรอื ศาสตรา กรรมดงั กลา วนอกจากตกแตง อวยั วะแลว ยังสงผลกบั วิถีชวี ติ คือเมอ่ื เปน พระราชาจะมพี ระ โรคาพาธนอย สมบูรณดว ยธาตไุ ฟ (ความเผาผลาญ) อันยงั อาหารใหย อ ยดไี มเ ย็นนกั ไมรอ นนัก

๔๘ ๒๓) มีพระหนุ (คาง) ดุจคางแหงราชสหี  (โคง เหมือนวงพระจันทร) ขอ นคี้ อื วบิ ากจากการเปน ผลู ะคาํ เพอเจอ เวน ขาดจากคาํ เพอ เจอ พูดถกู กาล พดู แตคําทเ่ี ปนจรงิ พดู อิงอรรถ พดู องิ ธรรม พูดองิ วนิ ัย พูดแตค าํ มหี ลกั ฐาน มที ี่อาง มีท่ีกาํ หนด ประกอบประโยชนโดยกาล อันควร กรรมดังกลา วนอกจากตกแตง อวยั วะแลว ยังสง ผลกบั วิถชี วี ติ คือเมื่อเปนพระราชาจะไมม ใี ครๆที่ เปนขาศึกศัตรกู ําจดั ได ๒๔) มีพระทนต (ฟน ) ๔๐ ซี่ (ขา งละ ๒๐ ซ)ี่ และ ๒๕) พระทนตช ิดสนทิ มิไดห า ง สองขอ น้คี ือวิบากจากการเปน ผูละคําสอ เสยี ด เวนขาดจากคาํ สอเสยี ด ฟง จากขางน้แี ลวไมไปบอก ขา งโนน ไมประสงคยุแยงตะแคงร่ัวใหค นเขาแตกคอกนั ตรงขา มพยายามพูดสมานสามคั คี ทาํ ใหคนท่ี เขาแตกราวกันกลบั มาคนื ดีกนั มคี วามเพลิดเพลินยนิ ดีในการเห็นผูค นปรองดองกนั กลา วแตคําท่ีทําให ใครตอ ใครปรองดองกัน กรรมดงั กลาวนอกจากตกแตง อวยั วะแลว ยังสง ผลกับวิถชี ีวติ คือเมือ่ เปนพระราชาจะมบี ริษทั สวน ใหญจ ะไมแตกคอกนั (คอื ไมเ ปนฝก เปนฝาย ไมตั้งกก ต้งั ปอ มโจมตกี นั จนเสียความเปนปก แผน เสีย ความเปนนํา้ หนง่ึ ใจเดยี วกนั จนกระทงั่ พระราชบัลลังกคลอนแคลนได) ๒๖) พระทนตเรียบเสมอกัน และ ๒๗) เข้ียวพระทนตทัง้ ๔ ขาวงามบริสทุ ธิ์ สองขอ นค้ี อื วิบากจากการเปน ผูละอาชพี ทุจริตแลว สําเร็จความเปนอยดู ว ยอาชพี สุจริต เวนขาด จากการโกงดวยตาชง่ั การโกงดวยของปลอม การโกงดวยเครอื่ งตวงวดั การโกงดวยการรบั สินบน การ หลอกลวง การทําตลบตะแลง เวน ขาดจากการตัด การฆา การจองจํา การตชี งิ การปลนและการกรรโชก ขเู อาทรัพยผ ูอ่นื (ขอนต้ี อ งดวู า บางชาตอิ าจยากจนขนแคน แตแ มจนตรอกขนาดไหน มีใครชักชวน อยางไรก็หา มใจไว ไมป ระพฤตผิ ดิ แมมกี ําลังมากพอท่ีจะทําได) กรรมดังกลาวนอกจากตกแตงอวยั วะแลว ยังสง ผลกบั วิถีชีวติ คอื เม่อื เปน พระราชาจะมบี ริวาร สะอาดปราศจากมลทนิ

๔๙ ๒๘) พระชวิ หา (ล้นิ ) ออ นและยาว (อาจแผปกหนา ผากได) และ ๒๙) พระสรุ เสยี งย่ิงใหญด ุจทาว มหาพรหม ทวายามตรสั มีสาํ เนียงเพราะพร้งิ ราวกับนกการเวก สองขอ นคี้ ือวิบากจากการเปนผูล ะคาํ หยาบ เวน ขาดจากคําหยาบ กลาวแตค ําทีไ่ มม โี ทษ เสนาะ เพราะโสตจับใจ ชวนใหรัก คนสว นใหญพ งึ ใจ กรรมดังกลา วนอกจากตกแตงอวยั วะแลว ยังสงผลกบั วิถีชวี ติ คือเมอื่ เปนพระราชาจะมีพระวาจา อันมหาชนพงึ เชอ่ื ถือ ๓๐) พระเนตร (ตา) ดําสนทิ และ ๓๑) ดวงพระเนตรแจมใสดุจตาลูกโคเพ่ิงคลอด สองขอนี้คอื วิบากจากการเปน ผไู มถลึงตาดู ไมคอ นตาดู ไมชําเลืองตาดใู ครๆดว ยอาํ นาจความโกรธ เปน ผูตรง มีใจตรงเปนปรกติ แลดูใครๆตรงๆดวยดวงตาทอแววรกั ใครเ มตตา วบิ ากของกรรมทําใหเกดิ ลักษณะของมหาบรุ ุษคอื มพี ระเนตร (ตา) สีดาํ สนทิ และงามดุจประกายตาแหงโค กรรมดงั กลา วนอกจากตกแตง อวัยวะแลว ยงั สง ผลกับวิถชี วี ติ คือเมื่อเปน พระราชาจะเปนผูท อ่ี นั มหาชนเหน็ แลว เคารพรกั ๓๒) มีพระเศยี ร (ศีรษะ) งามบริบูรณด ุจประดับดว ยกรอบพระพักตร ขอนี้คอื วบิ ากจากการเปนหัวหนา ของมหาชนในธรรมท้ังหลายทเี่ ปนฝายกศุ ล เปน ประธานของ มหาชนดว ยกายสุจรติ ดว ยวจีสจุ รติ ดว ยมโนสจุ รติ ในการบาํ เพ็ญทาน ในการตง้ั ใจรกั ษาศลี ๕ และศลี ๘ ในความเปน ผูปฏบิ ตั ดิ ตี อ มารดาและบิดา ในความเปน ผปู ฏบิ ัตดิ ตี อสมณะ ในความปฏบิ ัตดิ ตี อ พราหมณ ในความเคารพตอ ผหู ลักผใู หญใ นสกลุ รวมทง้ั เปนผนู าํ ในธรรมเปน มหากุศลอื่นๆ กรรมดังกลาวนอกจากตกแตงอวัยวะแลว ยงั สงผลกับวิถีชีวติ คือเม่อื เปน พระราชาจะเปน ผูท่ไี ดรบั ความชว ยเหลือจากมหาชนอยางลน หลาม จากความรเู ก่ียวกบั ลักษณะของมหาบุรุษขา งตน นี้ เราพอจะอาศยั บางสวนเปน ตาํ ราทายมนุษย ไดเล็กๆนอ ยๆ เชนถาหากใครมีรา งใหญ สนเทา ยาว น้ิวมอื นิว้ เทา ยาว กป็ ระมาณวา อดตี ชาตเิ คยเปน ผู เวนจากการฆา และหวงั ประโยชนใ หญ ทําคุณกับมหาชนมากอน เพราะผเู คยกระทําการอันมุง ประโยชน มหาชนจะมีคุณสมบัติขอ นี้อยูจริงๆ เรยี กวามีลกั ษณะเปนสว นหนง่ึ ของมหาบุรษุ แมจะไมใชมหาบรุ ษุ ทงั้ ตัวกต็ ามที