mals

วิธใี นการเลอื กการดูแลขึนอย่กู บั - ความพร้อมในการช่วยเหลือ เช่น เจ้าหน้าท่ีชีวพิทักษ์อื่น - สภาพผ้ปู ระสบภัย รวมถงึ ระดบั การรสู้ ติ และการหายใจ คนรอบขา้ ง เจ้าหนา้ ทีก่ ารแพทยฉ์ ุกเฉิน เปน็ ตน้ - ตาแหนง่ ของผปู้ ระสบภัย (นาตืน นาลกึ ทีผ่ ิวนา จมใต้นา - ขันตอนทไี่ ดร้ ับการกาหนด หรือไม่อยใู่ นนา) - อุณหภูมขิ องนา และอากาศ การแพทยใ์ นสถานการณ์ท่ีจ้ากดั (improvised medicine) ใชถ้ งุ มอื ตัดนิวกลางตรงบรเิ วณก่ึงกลาง ใส่เข้าไปใน ในบริบททางนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาวะฉุกเฉิน ภาวะภัยพบิ ตั ิ เช่นภัยพิบัติหมู่ (mass casualty) หรือกระทั่ง ปากของผู้ปว่ ย ยืดปลายถุงมือให้คลุมปากและจมูกของผู้ป่วย การป่วยเจ็บทางนาในพืนที่ทุรกันดาร หรือท่ีมีทรัพยากร เปา่ ลมหายใจเข้าไปในช่องทางเดนิ หายใจผปู้ ว่ ยผา่ นทางถุงมือ จากัด หรือหมดลง การที่ปราศจากอุปกรณ์และเคร่ืองมือ ในแต่ละลมหายใจออกให้เปิดถุงมือที่คลุมจมูกผู้ป่วย ให้ลม ทางการแพทย์ท่ีเป็นมาตรฐาน ไม่ได้เป็นตัวกีดกันการปรับ หายใจสามารถออกได้ ถุงมือดังกล่าวจะทาหน้าท่ีเป็นลินทาง ประยุกต์ความรู้ เพื่อนาไปใช้ในการดูแลผู้ป่วย หรือ เดียว ป้องกนั ลมหายใจและนาลายผู้ป่วยไหลย้อนกลับไปยังผู้ ผู้ประสบภยั ชว่ ยเหลือ การแสวงเครื่องในพืนท่ี มาปรับประยุกต์ หรือทา การดามคอ สามารถประยุกต์ใช้อุปกรณ์ในพืนที่ได้ เป็นนวัตกรรมโดยใช้หลักการแพทย์เดิมสามารถกระทาได้ หลายชนิด เช่น SAM SPLINT เสือชูชีพ เสือผ้า หนังสือพิมพ์ อย่างมีประสิทธิภาพ ท่ีอาจไม่แตกต่างไปจากอุปกรณ์ กระเป๋าเป้สะพายหลัง กระเป๋าคาดเอว ผ้ารองนอน เป็นต้น มาตรฐาน ตัวอย่างเช่นการจัดท่าพักฟ้ืนพิเศษ H.A.IN.E.S โดยหลักการแล้วอุปกรณ์ที่ประยุกต์ใช้ ควรแข็งหรือกึ่งแข็ง การใช้ผ้าสามเหล่ียมมาประยุกต์ใช้ การตัดเสือยืดเป็นแถบ ไมบ่ ดิ งอได้งา่ ย ดามไดพ้ อดี ไมท่ าใหผ้ ู้ปว่ ยหายใจไม่ออก และ เพ่ือใชเ้ ปน็ ผ้ายดื พนั รอบ การเยบ็ ลินหรือกลัดลินด้วยเข็มกลัด หากผูป้ ว่ ยอาเจียนมชี ่องทางให้อาเจียนได้ เพ่ือเปิดทางเดินหายใจ การใช้ถุงมือยางท่ีตัดปลายในการใช้ แทน face shield ในการผายปอดท่ีไม่สัมผัสกับผู้ป่วย อุปกรณท์ ต่ี ้องใช้รว่ มกบั การแสวงเครือ่ ง Aquatic Casualties Care Guidelines โดยตรง การใชว้ ัสดใุ นพืนที่ดามกระดูก หรือ กระทั่งเสือชูชีพ - มดี ในการดามกระดกู เชิงกราน เป็นตน้ - เทปเหนยี ว - เข็มกลดั ซ่อนปลาย อย่างไรก็ตามการปรบั ประยุกต์นียังคงต้องอาศัยองค์ ความรู้ทางการแพทย์เป็นพืนฐาน และควรพิจารณาเลือกใช้ การประยุกตใ์ ช้อุปกรณ์แพทย์ในการแสวงเคร่ือง ตามความฉุกเฉินอย่างเหมาะสม ภายใต้ข้อจากัดทาง ทรัพยากร - อุปกรณ์และเครื่องมือแพทย์หลายชนิด สามารถใช้แสวง เคร่ืองในการดูแลผู้ป่วยได้ เช่น การใช้สายสวน ปัสสาวะโฟ การแสวงเครื่อง หมายถึง การใช้วัสดุหรืออุปกรณ์ท่ี ลีย์ (Foley Catheter) นอกเหนือจากการสวนปัสสาวะ เช่น หาได้ง่ายและสะดวกในพืนท่ี อาจนับเป็นแก้ปัญหาเฉพาะ ในการทาเป็นท่อระบายทรวงอก ในการแพคกิงโพรงจมูกใน หน้าตามสามัญสานึกและสร้างสรรค์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการ ผู้ป่วยเลือดกาเดา การใช้ท่อกระเปาะชุดสายนาเกลือ ป่วยเจ็บเหตุทางนาท่ีทรัพยากรในพืนที่มีจากัด และมักอยู่ ห่างไกลเกินกว่าทรัพยากรทางการแพทย์ที่ครบสมบูรณ์จะ สามารถตดั และประยกุ ตใ์ ชใ้ นการทา Cricothyroidotomy เขา้ ถึง อย่างไรก็ตามการแสวงเครื่องดังกล่าวต้องพิจารณาให้ รอบด้าน เนื่องจากหากแสวงเครื่องที่ไม่เหมาะสม อาจมี - การใชเ้ ขม็ กลัดซ่อนปลายในการแสวงเครือ่ ง ปัญหาเพิ่มเติมทังทางด้านการแพทย์ จริยะธรรม และ เข็มกลัดซ่อนปลาย เพียง 2-3 ตัวสามารถใช้ แสวง กฎหมาย ในผนวกนพี ิจารณาคัดเลือกที่สามารถปรับประยุกต์ ได้งา่ ย และถกู ตอ้ งตามจริยะธรรม เครื่องในการปฐมพยาบาลได้หลายอย่าง เช่น ใช้กลัด ลินกับ ตัวอย่างอปุ กรณ์แสวงเคร่ือง ริมฝีปากล่าง เพื่อเปิดทางเดินหายใจจากลินตก ใช้ทดสอบ ทางระบบประสาท เอาสิ่งแปลกปลอมออก จากผิวหนังและ กระจกตา ระบายตุ่มฝี ดามนิวมือ กลัดเสือ เพ่ือห้อยและยึด 1433-27

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual กระดูกที่เคล่ือนหรือหัก ดามซี่โครงโดยกลัดบริเวณเสือให้ การตัดเสอ้ื เป็นรว้ิ เพื่อนามาใชเ้ ปน็ ผา้ ยืดพนั แผล แนน่ เป็นต้น อปุ กรณ์และพาหนะในการเคลื่อนยา้ ยแสวงเคร่ือง เอกสารอา้ งอิง 1. สชุ าดา เกดิ มงคลการ, สม้ เอกเฉลิมเกียรติ, อรพิน ทรัพย์ล้น และคณะ. สถานการณ์การตกนาจมนาของเด็กในประเทศไทย.สานักงานกิจการ โรงพิมพ์ องคก์ ารสงเคราะหท์ หารผ่านศกึ กรุงเทพฯ 2552. 2. Krug E (Ed).1999. Injury. A leading cause of the global burden of disease.Geneva: WHO. 3. เพ็ญศรี จิตรนาทรัพย์. สถานการณ์การบาดเจ็บและเสียชีวิต จากการจมนาของประเทศไทย. รายงานเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจา สัปดาห์ 2550 ปที ่ี 38 ฉบบั ท่ี 14 หนา้ 233-236. 4. กลุ่มป้องกันการบาดเจ็บ สานักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรคปัจจัยเส่ียงและสาเหตุของการเสียชีวิตจากการจมนาช่วงสถานการณ์อุทกภัย ปี 2549 (เดอื นกันยายน-ตุลาคม 2549) รายงานเมอ่ื วันท่ี 1 พฤศจกิ ายน 2549 5. แสงโฉม เกิดคล้าย, โสภณ เอ่ียมศิริถาวร. สถานการณ์เสียชีวิตในระยะเกิดอุทกภัย เดือนตุลาคม 2553 และคาแนะนาในการป้องกัน. กราฤยษงณาน์ เฝน้าุรรักะษวงั์,ทอาัสงดระงบาวดรวรทิ ณยจาักปรร,ะจวานสัสัปสดนาันหท์ 2์ 55รุจ3ิวปิพที ัฒี่ 4น1์ แฉลบ3ะับ-คท2ณ่ี 48ะ2. หน้า 665-666. 6. การสอบสวนและศึกษาทางระบาดวิทยา กรณีอุบัติเหตุเรือโดยสาร ประจาทางล่ม ท่ีอาเภอเกาะยาว จังหวัดพังงา วันที่ 5 มีนาคม พ.ศ. 2548. รายงานเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจาสัปดาห์ 2548 ปีท่ี 36 ฉบบั ท่ี 26 หนา้ 444-449. 7. Szpilman D, Bierens JJLM, Handley AJ et.al. Drowning. N Engl J Med 2012; 366: 2102-10. 8. Vanden Hoek TL, Morrison LJ, Shuster M, et al. Part 12: Cardiac Arrest in Special Situations: 2010 American Heart Association Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care. Circulation 2010;122;S829-S861 9. Soara J, Perkinsb GD, Abbas G, et al. European Resuscitation CounกcาiรlใสGเ่ uขi็มdกeลliัดnซesอ่ นfปoลr าRยeกsลuัดsแciลtaะtยioดึ nกระ2ด01กู 0แขSนection 8. Cardiac arrest in special circumstances: Electrolyte abnormalities, poisoning, drowning, accidental hypothermia, hyperthermia, asthma, anaphylaxis, cardiac surgery, trauma, pregnancy, electrocution. Resuscitation 81 (2010)1400– 1433. 10. Markenson M, Ferguson JD, Chameides L, et al. Part 17: First Aid: 2010 American Heart Association and American Red Cross Guidelines for First Aid. Circulation 2010;122;S934-S946 11. Berg RA, Hemphill R, Abell BS, et al. Part 5: Adult Basic Life Support: 2010 American Heart Association Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care. Circulation 2010;122;S685-S705 12. Idris AH, Berg RA, Bierens BJ, et al. Recommended Guidelines for Uniform Reporting of Data From Drowning: The “Utstein Style” . Circulation 2003;108;2565-2574 13. Somsak Tiamkao, Orawan Amornsin, Chatlert Pongchaiyakul et al. Seizure-Related Injuries in Northeast Thailand. J Med Assoc Thai 2006; 89 (5): 608-13. 14. USLA (2010) United States Lifesaving Association website (http:/www.usกlaา.รoตrgดั )เ,สaอ้ื cเcปeน็ sรseว้ิ เdพ1่ือ0นาOมcาtใoชbเ้ ปer็น2ผ0า้ 1ย0ดื .พนั แผล 15. NCeatniotenอrasปุ lfกoCรreณDn์แitseลerะaพsfoeาrหCนInoะjnuใtนrryoกlาPรarเenคvdลeื่อPnนrteiยovา้neยnแatสnioวdnง.เCคAoรvอื่natงirlaobl lWe eatb:h-btatpse:/d/wIwnjwur.ycdSct.gaotivst/icinsjuQruy/ewryisqaanrds/Rinedpeoxr.thintmg lS. ystem (WISQARS). 1เ16อ..กสSPสzาreุชpรsาอileดmา้ nางtaอaเnกิงtiิดoDมn,งคaLtøลกfWgาroรer,nlสd้มBC,เoอWnกfeเeฉbrลebิมneเcrกeียJ,oรตneิ,tDอarรolพ.wินCnriทenรagัพtPinยrge์ลv้นaeแnUลtinะoiคnvณe2rะ0sa.1l3สถDPาrooนtwกsdาnรainณmg์ก, าCGรheตarmกinนaาnoจyfมSนuาrขvอivงaเดl ็กNใeนeปdรsะเaทnศdไทEยv.aสlาuนaักtiงoาnน.กOิจกraาlร โรงพมิ พ์ องค์การสงเคราะห์ทหารผา่ นศกึ กรุงเทพฯ 2552. 2. Krug E (Ed).1999. Injury. A leading cause of the global burden of disease.Geneva: WHO. 3. เพ็ญศรี จิตรนาทรัพย์. สถานการณ์การบาดเจ็บและเสียชีวิต จากการจมนาของประเทศไทย. รายงานเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจา สปั ดาห์ 2550 ปที ่ี 38 ฉบับท่ี 14 หนา้ 233-236. 4. กลุ่มป้องกันการบาดเจ็บ สานักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรคปัจจัยเสี่ยงและสาเหตุของการเสียชีวิตจากการจมนาช่วงสถานการณ์อุทกภัย ปี 2549 (เดือนกันยายน-ตลุ าคม 2549) รายงานเมอื่ วนั ท่ี 1 พฤศจิกายน 2549 3-21484

145 Aquatic Casualties Care Guidelines

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual 146

หมวดที่ 4 แนวทางการลำ� เลียงและการส่งตอ่ ทางน้ำ� Aquatic Casualties Evacuation and Transportation Guidelines 4.1 ระบบการบรกิ ารการแพทย์ฉกุ เฉินทางน้ำ� Emergency Medical System for Aquatic Environment - การจดั ระบบบรกิ ารแพทย์ฉกุ เฉินทางนำ้� 148 - หลักเกณฑ์และเงื่อนไขปฏิบัตกิ าร 149 - ข้ันตอนการการขึ้นทะเบยี นชดุ ปฏบิ ัตกิ ารฉกุ เฉินทางน�้ำ 149 - เกณฑก์ ารปฏบิ ัตกิ ารของหนว่ ยปฏิบตั กิ ารฉุกเฉินและผู้ปฏิบัติการฉุกเฉนิ ทางนำ้� 149 - วิธกี ารและขนั้ ตอนการเบกิ เงินชดเชยการปฏบิ ตั กิ ารฉุกเฉินทางนำ้� 149 - อัตราการจา่ ยเงนิ ชดเชยการปฏิบัติการฉกุ เฉินทางน้�ำ 150 4.2 ระบบการแพทย์ฉุกเฉนิ ทางทะเล Maritime Emergency Medical System - การประสบภยั ทางนำ�้ ท่ีไม่ใช่ทะเล 156 - การประสบภยั ทางทะเล และชายฝงั่ 156 - ข้ันตอนการปฏบิ ตั งิ านดา้ นการแพทยฉ์ ุกเฉินทางทะเล 156 - สายดว่ นทเ่ี กี่ยวขอ้ งกบั การแพทย์ฉุกเฉินทางทะเล 157 - สายค�ำปรกึ ษาการปว่ ยเจ็บจากการด�ำน�ำ้ 157 - ขา่ ยวทิ ยสุ ื่อสารในทะเล 157 - ขา่ ยสือ่ สารทางโทรศพั ทข์ องกองทัพเรอื 157 4.3 การเคลอ่ื นยา้ ยและลำ� เลยี งผูป้ ่วยเจบ็ ทางน�้ำ Aquatic Casualties Evacuation and Transportation - ประเภทการเคลอื่ นย้าย 160 - พาหนะท่ใี ช้ในการเคล่อื นย้ายและลำ� เลยี งผ้ปู ่วยเจ็บทางน้ำ� 161 • เรอื ขนาดเล็ก 162 • เรอื ขนาดใหญ ่ 166 • เฮลคิ อปเตอร์ 173 4.4 คำ� แนะน�ำการเตรยี มพาหนะฉุกเฉนิ ทางการแพทยท์ างน้�ำ Recommendation of Aquatic Ambulance - ความต้องการก�ำลงั พล 177 Aquatic Casualties Evacuation and - เรือ และยานพาหนะทางการแพทย ์ 177 Transportation Guidelines 177 - อุปกรณ์ ยา และเวชภณั ฑ์ 147

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual 4.1 ระบบการบริการแพทยฉ์ ุกเฉินทางน้�ำ Emergency Medical System for Aquatic Environment - อธบิ ายผงั ขน้ั ตอนการเบกิ จา ยเงนิ เพอ่ื ชดเชยปฏบิ ตั กิ ารฉกุ เฉนิ ทางนำ้ 148

ทางน้ำ Aquatic Casualties Evacuation and ชุดปฏิบัติการฉุกเฉิน ที่ใชพาหนะในการลำเลียง หรือ Transportation Guidelines ทางน้ำ ชุดปฏิบัติการฉุกเฉิน ที่ใชพาหนะในการลำเลียง หรือ ทางน้ำ Technology Emergency Medical Service : ITEMS) 149

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual (รายละเอียดอยูในภาคผนวกแนบทาย) 150

เเลลอือือกก ก 151 4-4 Aquatic Casualties Evacuation and Transportation Guidelines

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual ประเภท ข้อมูลท่ี ต้องการ 1542-5

1534-6 Aquatic Casualties Evacuation and Transportation Guidelines

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual 154 4-7

(หมายเหตุ : รายละเอียดอยูในภาคผนวก) 155 Aquatic Casualties Evacuation and Transportation Guidelines

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual 44.2.2รระบะบบบกกาารรแแพพททยยฉ์ ์ฉุกุกเเฉฉินนิ ททาางงททะะเล Maritime Emergency Medical System วัตถุประสงคด์ ้านความรู้ - อธิบายการประสานงาน ในการประสบภยั ทางน้า ทงั ทางทะเล และไมใ่ ชท่ างทะเล - อธบิ ายขันตอนการปฏิบตั งิ านด้านการแพทย์ฉกุ เฉนิ ทางทะเล - อธิบายการประสานงานในภาวะฉกุ เฉิน การประสบภัยทางนา้ ท่ีไม่ใช่ทะเล การประสานงานและการส่งต่อผู้ป่วยส่วนใหญ่ไม่ เหมาะสมและเพียงพอในการบริหารจัดการทั่วไป ยกเว้นบาง แตกต่างจากการประสบภัยทางบก ซ่ึงผู้ป่วยโดยมากมัก กรณี เช่น การล้าเลียงผู้ป่วยในภาวะน้าท่วม รวมถึงในกรณี เคลื่อนย้ายขึนสู่บก และด้าเนินการตามขันตอนผู้ป่วยฉุกเฉิน ภยั พบิ ัติทางนา้ เชน่ นา้ ทว่ มฉบั พลัน ซ่ึงอาจมีปัญหาในระบบ โดยท่ัวไป ส่วนน้อยที่อาจพิจารณาในการล้าเลียงด้วย การบริหารจัดการ โดยเฉพาะทรัพยากรด้านต่างๆ ซ่ึงขอไม่ ยานพาหนะทางน้า ระบบท่ัวไปที่ใช้ในการส่ือสารทางบก กล่าวในที่นี การประสบภัยทางทะเล และชายฝง่ั ส่วนในการดูแลผู้ปว่ ยเจบ็ ผปู้ ระสบภัยทางทะเลและ สภาพพืนที่ทางทะเลของไทย ประกอบด้วยทะเล 2 ฝ่ัง ได้แก่ ฝ่ังอ่าวไทย และทะเลอันดามัน โดยการแบ่งพืนท่ี ชายฝ่ัง โดยสภาพทางภูมิศาสตร์และขีดความสามารถของ นับจากเส้นฐานปกตแิ ละเส้นฐานตรงออกไป 12 ไมล์ทะเลถือ ยานพาหนะแล้ว สามารถแบ่งเป็นพืนท่ีใกล้ฝั่ง และพืนท่ี เป็นทะเลอาณาเขตที่ประเทศไทยมีอ้านาจอธิปไตยอย่าง ห่างไกลออกไป ได้แก่ สมบูรณ์ ดังนัน พืนที่นีผู้ว่าราชการจังหวัดมีอ้านาจในการ 1. พืนท่ีห่างชายฝ่ังไม่เกิน 500 เมตร โดยทั่วไปการดูแล ดูแลปกครองเสมือนผืนแผ่นดินของจังหวัดและต่อเนื่อง ควรอยู่กับองค์กรส่วนท้องถ่ิน รวมถึงองค์กรภาครัฐท่ี ออกไปอีก 12 ไมล์ทะเล ถือเป็นเขตต่อเน่ือง ซ่ึงมีสิทธิ เกี่ยวข้อง ได้แก่ กรมเจ้าท่า ต้ารวจน้า อย่างไรก็ตามการ อธิปไตยใน 3 เร่ือง ได้แก่ ศุลกากร การตรวจคนเข้าเมือง ปฏบิ ตั กิ ารอาจร่วมกับกองทัพเรือ โดยเฉพาะในกรณีภัยพิบัติ และด้านการสาธารณสุข ต่อจากนันอีก 200 ไมล์ทะเล เป็น หรือสภาพแวดล้อมทางน้า และภูมิอากาศไม่เอืออ้านวยด้วย พืนท่ีเขตเศรษฐกิจจ้าเพาะ ซึ่งมีสิทธิท่ีจะใช้ทรัพยากรทาง ทรัพยากรท่ีมีอยู่ ยานพาหนะท่ีใช้ในการล้าเลียงเคล่ือนย้าย ทะเลได้ทังหมด บางส่วนของพืนท่ีนีจะเป็นพืนท่ีทับซ้อนกับ ผูป้ ่วยเจ็บจะเป็นประเภทเรือเลก็ เรอื เรว็ หลายรูปแบบ เขตเศรษฐกิจจ้าเพาะของประเทศเพื่อนบ้านในพืนที่ที่ตกลง 2. พืนท่ีห่างฝ่ังเกิน 500 เมตร การช่วยเหลือผู้ป่วยเจ็บ กันได้ จะมีการประกาศเปน็ พืนท่พี ฒั นาร่วมระหวา่ งประเทศ การดูแลส่วนใหญ่จะอยู่กับกองทัพเรือ ซึ่งมีเรือขนาดใหญ่ หลายแบบ ขันตอนการปฏบิ ัติงานดา้ นการแพทย์ฉุกเฉินทางทะเล 2. การแจง้ เหตขุ อความช่วยเหลือ (Reporting) 1. การพบเห็นผปู้ ว่ ยเจ็บฉุกเฉินหรอื ผปู้ ระสบภยั 3. การออกปฏบิ ตั กิ ารช่วยเหลือ (Responsive) (Detection) 4-11756

4. การรกั ษาพยาบาล ณ จดุ เกดิ เหตุ (On scene Care) 6. การนา้ สง่ สถานพยาบาลทเ่ี หมาะสมกับสภาพผู้ป่วย 5. การล้าเลียงขนย้ายผู้ป่วยเจ็บ และการดูแลระหว่าง เจบ็ (Transfer to definite care) น้าสง่ (Care in Transit) สายดว่ นทีเ่ ก่ยี วขอ้ งกับการแพทย์ฉกุ เฉินทางทะเล - กรมเจ้าทา่ (ศนู ยค์ วามปลอดภัยทางน้า) 1199 - สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ 1669 - กองบงั คบั การตา้ รวจน้า 1196 - ศนู ยป์ ฏบิ ตั ิการกองทัพเรือ และศูนย์บรรเทาสาธารณภัย - กรมบรรเทาและปอ้ งกนั สาธารณภยั 1784 - Pattaya Call Center 1337 กองทพั เรือ 1696 - กู้ชพี วชิรพยาบาล 1554 - ศูนย์อาภากร รพ.อาภรกรเกียรติวงศ์ ฐานทัพเรือสัตหีบ 038-308080, 081-575-8706 สายค้าปรกึ ษาการปว่ ยเจบ็ จากการดา้ นา้ - กองเวชศาสตร์ใต้น้าและการบิน กรมแพทย์ทหารเรือ - ศูนย์อาภากรเกียรติวงศ์ รพ.อาภากรเกียรติวงศ์ ฐาน 02-475-2730, 02-475-2641, และ 02-460-0000 ต่อ กอง ทัพเรอื สตั หบี 038-308-080 เวชศาสตร์ใต้นา้ และการบนิ - กองเวชศาสตรใ์ ตน้ า้ และการบิน รพ.อาภากรเกียรติวงศ์ ฐานทพั เรอื สตั หีบ 038-438-686 ข่ายวทิ ยุส่ือสารในทะเล เรือประมง, เรือสินค้า, เรืออุตสาหกรรมปิโตรเลียม, - ข่าย CB superstar (มดดา้ ) ชอ่ ง 21 C ความถี่ 27.215 เรอื รบต่างประเทศ, แท่นขุดเจาะ ฯลฯ สามารถติดต่อโดยใช้ MHz เครอื่ งมือส่ือสาร ดงั ต่อไปนี - ขา่ ย VHF MARINEBAND ช่อง 16 ความถ่ี 156.8 MHz - ขา่ ย HF / SSB 8249 KHz (UCB) - เรอื รบทกุ ล้า นามเรยี กขาน “เรอื รบ.....” - เรอื ประมงทุกลา้ นามเรยี กขาน “เรอื ประมง.....” ข่ายส่ือสารทางโทรศัพทข์ องกองทพั เรือ ล้าดับ หน่วย สายด่วน หมายเลขโทรศัพท์ นามเรยี กขาน 1 ศปก.ทร. 1696 0-2465-5356 0-2475-4521 กองทัพเรือ 2 กร. - - 3 ทรภ.1 - 0-3843-8005 0-3843-7096 4 ทรภ.2 - ทัพเรือภาคท่ี 1 5 ทรภ.3 - 0-3843-8008 0-3843-8592 ทพั เรือภาคที่ 2 6 ฐท.สส. - ทัพเรือภาคที่ 3 7 ฐท.สข. - 0-7432-5804 - สัตหีบ 8 ฐท.พง. - สงขลา 0-7639-1598 - พงั งา 0-3843-7112 0-3843-8474 0-7431-3982 - 0-7645-3342 0-7645-3343 Aquatic Casualties Evacuation and Transportation Guidelines 1547-18

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual 1696 สายด่วนศูนย์บรรเทาสาธารณภยั กองทพั เรือ (ศบภ.ทร.) มภี ารกิจ ป้องกัน แกไ้ ข บรรเทาและช่วยเหลือผู้ประสบภยั พิบตั ิและสาธารณภยั ในพืนที่รับผิดชอบของ ทร.หรือพืนท่ี อืน่ ๆ ตามที่ ทร.มอบหมายติดต่อขอความชว่ ยเหลอื สายด่วนศนู ยป์ ฏบิ ัตกิ ารกองทัพเรือ 1696 ตลอด 24 ชัว่ โมง 1. ศนู ย์บรรเทาสาธารณภัยทัพเรือภาคที่ 1 (ศบภ.ทรภ.1) 1.1 พนื ที่ทางบก ได้แก่ จังหวัดชลบุรี (ในพืนท่ีอ้าเภอเมือง ทะเล อ้าเภอเกาะช้าง อ้าเภอเกาะกูด และเกาะต่าง ๆ และ ชลบุรี บางละมุง ศรีราชา สัตหีบและเกาะสีชัง) และจังหวัด ชายฝ่งั ทะเลในพืนท่ีรับผิดชอบของ มชด./1 ระยอง (ในพืนท่ีอ้าเภอเมืองระยอง บ้านฉาง และแกลง หนว่ ยทร่ี ับผิดชอบ รวมทังพืนท่ีบริเวณใกล้เคียงอื่นๆ ตามท่ีจะได้รับการร้องขอ - ศูนย์รับแจ้งเหตุ กองเรือยุทธการ ศปก.กร. โทร. 038- จาก กอ.ปภ.ระดบั พืนท่ี หรอื การสัง่ การจาก ศบภ.ทร. 438-005 และ ศปก.ทรภ.1 โทร. 038-438-008 1.2 พืนที่ทางน้า ได้แก่ ทะเล เกาะต่างๆ และชายฝ่ังทะเล - หน่วยบญั ชาการต่อสู้อากาศยานและรักษาฝั่ง โทร. 038- ด้านอ่าวไทยตอนบน ในพืนท่ีรับผิดชอบของ ทรภ.1 รวมทัง 431-502 และ 038-431-477 2. ศนู ย์บรรเทาสาธารณภัยทัพเรอื ภาคที่ 2 (ศบภ.ทรภ.2) 2.1 พนื ทท่ี างบก ไดแ้ ก่ จังหวัดสงขลา (ในพืนที่อ้าเภอเมือง หน่วยทรี่ บั ผิดชอบ สงขลา ระโนต กระแสสินธุ์ สทิงพระ และสิงหนคร) และ - กองกิจการพลเรือน ทรภ.2 โทร.074-325-802 จงั หวัดนครศรธี รรรมมรราาชช(ใ(ในนพพืน้นื ทท่ีอีอ่ ้าำ�เภเภออขขนนออมม))แแลละะจจังหังหวัดวดัสุ - ศปก.ทรภ.2 โทร.074-325-805 สรรุาาษษฎฎรร์ธธ์าานนี ี((ใในนพพืน้ืนท่ีอ้า�ำเภอสมยุ และะเเกกาาะะพพะะงงนั ัน))รวรมวมทท้ังัง - ฐานทัพเรือสงขลา โทร.074-311-451-5 พืนที่บริเวณใกล้เคียงอื่นๆ ตามที่จะได้รับการร้องขอจาก - แผนกประชาสัมพันธ์ ฐานทัพเรือสงขลา โทร.074- กอ.ปภ. ระดับพนื ท่ี หรอื การส่งั การจาก ศบภ.ทร. 311-893 2.2 พืนท่ีทางน้า ได้แก่ ทะเล เกาะต่างๆ และชายฝั่งทะเล ด้านอา่ วไทยตอนลา่ ง ในพนื ทร่ี บั ผดิ ชอบของ ทรภ. 2 3. ศนู ยบ์ รรเทาสาธารณภยั ทพั เรือภาคท่ี 3 (ศบภ.ทรภ.3) 3.1 พนื ทท่ี างบก ไดแ้ ก่ จังหวัดภูเก็ต จังหวดั พงั งา (ในพืนท่ี 3.2 พืนที่ทางน้า ไดแก่ ทะเล เกาะต่างๆ และชายฝั่งทะเล อำ�้าเภอเมืองภเู กต็ ตตะะกกัว่ ่ัวปปา่ ่าตตะะกก่วั ั่วทท่งุ ุ่งท้าทย้าเยหเมหือมงือทงับทปับูดปกูดะกปะง อันดามัน ในพืนทร่ี ับผดิ ชอบของ ทรภ.3 คปรุงะคบุรรุ ะี บแุรลี แะลเกะาเกะายะายวา) ว)แลแะลจะงัจหังหวัดวัดกกระระบบ่ี ่ี (ในพนื้ ท่ีอ�ำ้าเภอ หน่วยทรี่ บั ผิดชอบ เกาะลนั ตา) รวมทงั พนื ท่ีบริเวณใกล้เคียงอื่นๆ ตามท่ีจะได้รับ - ศปก.ทรภ.3 โทร.076-391-598 การร้องขอจาก กอ.ปภ.ระดับพืนท่ี หรือการส่ังการจาก - กองกิจการพลเรือน ทรภ.3 โทร.076-391-826 ศบภ.ทร. - ฐานทพั เรอื พังงา โทร.076-453-354-6 4. ศนู ย์บรรเทาสาธารณภยั ฐานทัพเรอื กรุงเทพ (ศบภ.ฐท.กท.) 4.1 พืนที่ทางบก ได้แก่ จังหวัดกรุงเทพฯ จ้านวน 16 เขต หน่วยท่รี บั ผิดชอบ (ในพืนที่ เขตบางนา ตล่ิงชัน ภาษีเจริญ หนองแขม บางพลัด - ฐานทพั เรือกรุงเทพ โทร.024-752-334 บางกอกใหญ่ บางกอกน้อย คลองสาน ธนบุรี จอมทอง - กรมสรรพาวธุ ทหารเรอื โทร.024-752-297 ราษฎรบ์ รู ณะ บางขุนเขียน บางแค ทวีวัฒนา ทุ่งครุ และบาง - กรมยุทธศึกษาทหารเรือ โทร.024-753-540 บอน) และจังหวัดนนทบุรี (ในพืนที่อ้าเภอบางกรวย) จังหวัด - โรงเรียนนายเรือ โทร.024-757-403 และ 024-753- สมุทรปราการ (ในพืนที่อา้ เภอเมืองสมุทรปราการ พระสมุทร 879 เจดีย์ บางพลี) และจังหวัดนครปฐม (ในพืนท่ีอ้าเภอพุทธ - ปอ้ มพระจลุ จอมเกล้า โทร.024-756-073 มณฑล) รวมทังพนื ทีบ่ รเิ วณใกล้เคียงอ่ืนๆ ตามที่จะได้รับการ 4.2 พืนที่ทางน้า ได้แก่ พืนที่บริเวณสองฝั่งแม่น้า ร้องขอจาก กอ.ปภ.ระดับพืนที่ หรอื การสัง่ การจาก ศบภ.ทร. เจ้าพระยา และล้าคลองที่เรือเข้าถึง ระหว่างสะพานพระราม 4-11958

สี่ จังหวัดนนทบุรี ถึง ปากน้าสมุทรปราการ จังหวัด หน่วยท่รี บั ผดิ ชอบ Aquatic Casualties Evacuation and สมุทรปราการ รวมทังพืนที่บริเวณใกล้เคียงอื่นๆ ตามท่ีจะ กองเรือล้าน้า กองเรือยุทธการ โทร.02-475-3314-6 Transportation Guidelines ไดร้ บั การร้องขอจาก กอ.ปภ.ระดับพืนท่ี หรือการสั่งการจาก และ 02-475-8105 ศบภ.ทร. 5. ศนู ยบ์ รรเทาสาธารณภยั กองบัญชาการป้องกันชายแดนจนั ทบุรแี ละตราด (ศบภ.กปช.จต.) พืนท่ีรับผิดชอบได้แก่ จังหวัดจันทบุรี (ในพืนท่ี ตามทจี่ ะได้รบั การรอ้ งขอจาก กอ.ปภ.ระดับพืนที่ หรือการส่ัง อ้าเภอเมืองจันทบุรี ขลุง แหลมสิงห์ แก่งหางแมว ท่าใหม่ การจาก ศบภ.ทร. มะขาม นายายอาม โป่งน้าร้อน สอยดาว และเขาคิชฌกูฏ) หนว่ ยท่รี บั ผิดชอบ และจังหวัดตราด (ในพืนที่อ้าเภอเมืองตราด เขาสมิง แหลม - กองบัญชาการป้องกันชายแดนจันทบุรีและตราด โทร. งอบ บ่อไร่ และคลองใหญ่) รวมทังพืนท่ีบริเวณใกล้เคียงอ่ืนๆ 039-325-350 และ 039-311-055 6. ศนู ย์บรรเทาสาธารณภยั หนว่ ยเรือรักษาความสงบเรยี บรอ้ ยตามลา้ แม่นา้ โขง (ศบภ.นรข.) 6.1 พืนท่ีทางบก ได้แก่ จังหวัดนครพนม (ในพืนที่อ้าเภอ ได้รบั การร้องขอจาก กอ.ปภ.ระดับพืนที่ หรือการส่ังการจาก เมอื งนครพนม บา้ นแพง ทา่ อเุ ทน และพระธาตุพนม) จังหวัด ศบภ.ทร. หนองคาย (ในเขตพืนที่อ้าเภอเมืองหนองคาย สังคม ศรี 6.2 พืนท่ีทางน้า ได้แก่ แม่น้าโขง ดอนต่างๆ และชายฝั่ง เชียงใหม่ ทา่ บ่อ โพนพิสัย และรัตนวาปี) จังหวัดบึงกาฬ (ใน แมน่ ้าในพนื ทร่ี ับผดิ ชอบของ นรข. อ้าเภอเมืองบึงกาฬ ปากคาด บีงโขลง และบุ่งคล้า) จังหวัด หนว่ ยที่รบั ผิดชอบ เลย (ในอ้าเภอเชียงคาน และปากชม) จังหวัดมุกดาหาร (ใน - บก.นรข. โทร.042-511-205 และ 042-512-401 อ้าเภอเมืองมุกดาหาร ดอนตาล และหว้านใหญ่) จังหวัด - บก.นรข. เขตเชียงราย โทร.053-651-004 อ้านาจเจริญ (ในพืนที่อ้าเภอชานุมาน) จังหวัดอุบลราชธานี - บก.นรข. เขตหนองคายโทร.042-451-065 และ 042- (ในพืนทอี่ ้าเภอเขมราฐ นาตาล โพธ์ิไทร ศรีเชียงใหม่และโขง 451-075 เจียม) และจังหวัดเชียงราย (ในอ้าเภอเชียงแสน เชียงของ - บก.นรข. เขตนครพนมโทร.042-511-894 และ 042- และเวียงแก่น) รวมทังพืนท่ีบริเวณใกล้เคียงอื่นๆ ตามท่ีจะ 511-205 - บก.นรข. เขตอบุ ลราชธานี โทร.045-856-35 7. ศูนย์บรรเทาสาธารณภัยหน่วยเฉพาะกิจนาวกิ โยธนิ ภาคใต้ (ศบภ.ฉก.นย.ภต.) พืนที่รับผิดชอบ ได้แก่ จังหวัดนราธวาสและจังหวัด หน่วยท่ีรบั ผดิ ชอบ ปัตตานี ในพืนท่ีท่ีได้รับมอบหมายรวมทังพืนที่บริเวณ - ฉก.นย.ภต. โทร. 073-565-085-8 และ 073-565- ใกล้เคียงอ่ืนๆ ตามท่ีจะได้รับการร้องขอจาก กอ.ปภ.ระดับ 218-29 พืนที่ หรอื การส่งั การจาก ศบภ.ทร. - 1549-20

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual 4.43.3กากราเรคเคลื่อลน่ือยนยา้ ย้ายแลและละล�ำ้าเลเลียยี งงผผู ป้ ้ปู ว่่วยยเเจจ็บบ็ ททาางงนน้�ำา้ Aquatic Casualties Evacuation and Transportation วตั ถุประสงคด์ า้ นความรู้ - อธบิ ายประเภทของการเคลอื่ นย้าย - อธิบายแนวคดิ ของการเคลื่อนย้ายและลาเลยี งผู้ประสบภยั ทางเรือ - อธิบายวธิ กี ารเคล่ือนย้าย และลาเลียงผ้ปู ว่ ยเจบ็ ทางเรือ ในตัวเรือ ข้ึนลงบันไดเรือ และขน้ึ ลงในแนวด่ิง - อธิบายวิธกี ารลาเลียงผปู้ ว่ ยจากเรือเล็กขึ้นเรือใหญ่ โดยใช้หลักเดวิด เครน(ปั้นจั่น) ทางบันใดข้างเรือ ด้วยตาข่ายข้างเรือ และทางแรมป์ - อธบิ ายการลาเลียงผูป้ ว่ ยด้วยเฮลิคอปเตอร์ - อธิบายการลาเลียงผปู้ ่วยเจบ็ จากเรอื เลก็ ขนึ้ ส่ทู ่าเรอื วตั ถุประสงค์ดา้ นทกั ษะ - ทักษะการเคล่อื นย้าย และลาเลยี งผปู้ ว่ ยเจ็บทางเรอื ในตวั เรือ ขน้ึ ลงบนั ไดเรอื และขน้ึ ลงในแนวดิง่ - ทกั ษะการลาเลยี งผปู้ ว่ ยจากเรอื เลก็ ขึน้ เรือใหญ่ โดยใชห้ ลกั เดวดิ เครน(ปั้นจ่นั ) ทางบันใดข้างเรอื ด้วยตาข่ายข้างเรือ และ ทางแรมป์ - ทกั ษะการลาเลียงผู้ปว่ ยดว้ ยเฮลคิ อปเตอร์ - ทักษะการลาเลยี งผู้ป่วยเจบ็ จากเรือเลก็ ขึน้ ส่ทู ่าเรอื การเคล่ือนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บ เป็นขั้นตอน - บาดแผลท่ใี บหนา้ การปฏิบัติที่สาคัญในการนาผู้ป่วยเจ็บส่งกลับไปยัง - การบาดเจ็บจากอบุ ตั ิเหตุจราจร สถานพยาบาล เพ่ือให้ผู้ป่วยเจ็บได้รับการดูแลรักษาอย่าง - ผู้ท่ีหมดสติ ซ่ึงอาจได้รับบาดเจ็บของไขสันหลัง (C- สมบูรณ์จากบุคลากรสายแพทย์ท่ีมีขีดความสามารถต่อไป s(Cp-inspeininejuinryju) ry) ดังน้ัน ผู้ท่ีจะทาหน้าที่ในการเคลื่อนย้ายและลาเลียงผู้ป่วย เจ็บจึงต้องมีความรู้และทักษะปฏิบัติท่ีถูกต้อง โดยส่ิงที่ต้อง ประเภทการเคลื่อนยา้ ย คานงึ ถงึ ในการเคลอื่ นยา้ ยและลาเลยี งผเู้ จบ็ ไดแ้ ก่ หลักการเคล่ือนย้ายผู้ป่วยเจ็บ จะแบ่งออกตามข้อ 1. ต้องไม่ทาใหผ้ ปู้ ว่ ยเจบ็ เกิดอันตรายเพมิ่ ขนึ้ บ่งชี้ของสถานการณ์ และความจาเป็นเร่งด่วนในการ 2. ผูใ้ ห้การช่วยเหลอื ต้องมีความปลอดภยั เคลอื่ นยา้ ย ซึง่ แบ่งออกเปน็ 3 ประเภท ดงั นี้ 3. ควรให้การดูแลรักษาผู้ป่วยเจ็บก่อนทาการเคลื่อนย้าย 1. การเคลอ่ื นย้ายแบบฉกุ เฉนิ (Emergency Move) อยา่ งเหมาะสม 4. ให้ใช้ความระมัดระวังต่อผู้ป่วยเจ็บท่ีได้รับบาดเจ็บ เป็นการเคล่ือนย้ายผู้ป่วยเจ็บโดยเร่งด่วน เม่ืออาจเกิด บรเิ วณตอ่ ไปน้ี อันตรายตอ่ ผปู้ ่วยเจ็บ ไดแ้ ก่ 1.1 เพือ่ แลกกลบั โอกาสมีชวี ติ รอดของผปู้ ่วยเจบ็ เช่น - เหนอื กระดกู ไหปลารา้ - ขณะอยู่ในเปลวไฟ 4-21160

- กาลงั จะเกดิ การระเบิด มาก และจากอดีตท่ผี ่านมา ในสถานการณ์ท่ีมีพิบัติภัยทางน้า - มีสารพษิ เช่น วาตภัย อุทุกภัย จะเห็นได้ว่าการให้การช่วยเหลือ - สถานการณ์ทีม่ ีความรุนแรง ผู้ประสบภัย มีความยากลาบาก ดังนั้น หน่วยงานต่างๆ ที่ - ผ้ปู ว่ ยมีภาวะคุกคามตอ่ ชวี ิต เก่ียวข้องจึงต้องมีการซ้อมแผนและฝึกปฏิบัติให้เกิดองค์ - สถานการณ์ทีไ่ มเ่ ออ้ื ตอ่ การช่วยเหลือ ความรแู้ ละทกั ษะปฏิบัติท่ีถูกต้อง เพ่ือนาไปใช้ในสถานการณ์ 1.2 กรณีทไ่ี ม่สามารถนาอุปกรณม์ าช่วยเหลือไดท้ ัน จริงได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป ดังน้ัน ส่ิงที่จะต้องนามา 1.3 ไม่สามารถใช้อุปกรณย์ ดึ ตรงึ ได้สมบรู ณเ์ ต็มท่ี พจิ ารณารว่ มกับการเคล่ือนย้ายผปู้ ่วยเจ็บได้แก่ 1. ลกั ษณะภูมประเทศและสภาพอากาศ ข้อควรคานึง: การพิจารณาการเคลื่อนย้ายแบบฉุกเฉิน 2. พาหนะที่ใช้ในการเคลื่อนยา้ ยและลาเลยี งผู้ปว่ ยเจบ็ (Emergency Move) ใช้กรณีเม่ือจาเป็นเท่านั้น เพราะอาจ กอ่ ให้เกดิ อนั ตรายต่อกระดูกสันหลัง (C-spine injury) ได้ง่าย สภาพแวดล้อมและภมู ปิ ระเทศ การเคลื่อนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บทางน้า เป็นสิ่ง 2. การเคลอ่ื นยา้ ยแบบเร่งดว่ น (Urgent Move) ที่ผู้ปฏิบตั ิจะต้องรจู้ กั การประยุกต์ใช้ องค์ความรู้ ทักษะ และ เป็นการเคลื่อนย้ายที่รวดเร็วกว่าปกติ เพื่อให้การ ชนิดของอุปกรณ์ให้เข้ากับสถานการณ์น้ันๆ ท้ังนี้เน่ืองจาก สภาพแวดล้อม และลักษณะพ้ืนที่ปฏิบัติมีความแตกต่างกัน ชว่ ยเหลอื ผู้ป่วยเจบ็ ภายใตเ้ งื่อนไขต่างๆ ที่อาจมีภาวะคุกตาม มาก เช่น การช่วยเหลือผู้ป่วยเจ็บในทะเล ส่ิงท่ีเป็นอุปสรรค ต่อชีวิตในระยะต่อมาได้ โดยผู้ช่วยเหลือสามารถให้การดูแล ได้แก่ สภาพอากาศ ความรุนแรงของคลื่นลม เป็นสิ่งที่ผู้ รักษา ณ จุดเกิดเหตุ ก่อนเคลื่อนย้าย เช่น การให้ออกซิเจน ช่วยเหลือต้องคานึงถึง จะปฏิบัติอย่างไรให้ผู้ป่วยเจ็บ การห้ามเลือด การให้สารน้าทางหลอดเลือดดา การดาม ปลอดภยั และผู้ชว่ ยเหลอื ไมไ่ ด้รบั อนั ตราย กระดูก และการใช้อุปกรณ์ยึดตรงึ เป็นต้น ผปู้ ว่ ยเจบ็ ประเภท น้ี ไดแ้ ก่ พาหนะท่ใี ชใ้ นการเคล่ือนยา้ ยและลาเลียงผู้ปว่ ยเจ็บทางนา - ติดอย่ใู นซากรถ - มีบาดแผลกระดูกหกั แตร่ สู้ ึกตัว พาหนะในการเคล่ือนย้ายทางน้า ส่วนใหญ่มักใช้เรือ - อยใู่ นภาวะชอ็ ก ที่ใช้ในการสญั จรทว่ั ไปเคลือ่ นยา้ ยผปู้ ่วยเจ็บ กรณีผู้ป่วยเจ็บท่ี - มลี มในช่องเยือ่ หุม้ ปอด มีอาการรุนแรง ต้องใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์ในการ ช่วยเหลือ เป็นเร่ืองยุ่งยาก เช่น การยึดตรึงอุปกรณ์ ให้เกิด 3. การเคล่อื นยา้ ยแบบไมเ่ ร่งดว่ น (Non-Urgent Move) ความมั่นคงของอุปกรณ์ และข้อจากัดของพื้นท่ีในการดูแล เป็นการช่วยเหลือผู้ป่วยเจ็บที่ฉุกเฉิน ไม่มีภาวะ ช่วยเหลือ เป็นต้น ปัจจุบันพาหนะท่ีใช้ในการเคล่ือนย้าย และลาเลียงผูป้ ว่ ยเจบ็ ทางนา้ ได้แก่ คุกคามต่อการเสียชีวิต รู้สึกตัวดีรอเวลาในการรักษาได้ สภาพแวดลอ้ มมคี วามปลอดภัย เป็นการเคล่ือนย้ายท่ีมีความ 1. เรอื ปลอดภยั ต่อผู้บาดเจ็บมากทส่ี ดุ 2. เฮลคิ อปเตอร์ จ า ก ที่ ก ล่ า ว ม า จ ะ เ ห็ น ถึ ง ค ว า ม ส า คั ญ ใ น ก า ร เคล่ือนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บ เพื่อให้ผู้ป่วยเจ็บได้รับการ เรือ ช่วยเหลืออย่างปลอดภัย อย่างไรก็ตามในการช่วยเหลือ เรือเป็นพาหนะที่ใช้ในการเคล่ือนย้ายและลาเลียง จะต้องมีการประเมินสถานการณ์ (Scene size up) ให้เกิด ผู้ป่วยเจ็บทางน้ามากที่สุด ปัจจุบันยังไม่มีหน่วยงานใด ความปลอดภัยก่อนเข้าทาการช่วยเหลือและเคลื่อนย้าย กาหนดมาตรฐานดา้ นต่างๆ ของเรือ เหมือนเช่น รถพยาบาล ผู้ป่วยเจ็บในลาดับต่อมา อุบัติภัยทางน้าเป็นส่ิงหน่ึงที่จะต้อง ทั้งนเี้ นอื่ งจากเรือท่ใี ช้ในการเคลอ่ื นย้ายผปู้ ว่ ยเจ็บ มักเป็นการ Aquatic Casualties Evacuation and คานึงถึง ท้ังน้ีเพราะประเทศไทยเรามีทั้งพื้นที่ท่ีติดต่อกับ ประยุกต์ใช้จากเรือที่สัญจรไปมาในแม่น้าลาคลอง หรือทะเล Transportation Guidelines ทะเล แม่นา้ ลาคลอง และแหล่งเกบ็ นา้ ตา่ งๆ เปน็ จานวนมาก ซึ่งมภี ารกิจอย่างอื่น เช่น บรรทุกผู้โดยสาร ขนส่งสินค้า ฯลฯ ในพื้นที่ดังกล่าวเป็นท้ังแหล่งเศรษฐกิจ การท่องเที่ยว และ เป็นต้น เรือแต่ละประเภทมีความแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับ เสน้ ทางคมนาคม โอกาสทจี่ ะเกิดอุบัติภัยและมีผู้ป่วยเจ็บจึงมี ลักษณะในการใช้งาน สาหรับเรือขนาดใหญ่ เช่น เรือหลวง 1641-22

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual เรือบรรทุกสินค้า เรือสาราญ ฯลฯ จะมีพื้นที่ปฏิบัติงาน 1.2 เรือเร็ว 1 เคร่ืองยนต์ (ปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้า บริเวณกว้าง โดยท่ัวไปพื้นท่ีปฏิบัติงานในเรือ จะมีท้ังพื้นท่ี ประเภทสอง) ราบ พน้ื ท่ีลาดชัน และพ้ืนที่ต่างระดับ โดยเฉพาะชอ่ งทางเดิน 1.3 เรอื หางยาว (ปฏบิ ตั ิการทางนา้ ประเภทสาม) ภายในตัวเรือส่วนมากจะมีความคับแคบ ระหว่างชั้นเรือจะมี 2. เรอื ขนาดใหญ่ ได้แก่ บันไดขนึ้ ลงท่มี ีความลาดชนั เป็นช่องทางที่แคบๆ ดังนั้น จึงมี 2.1 เรอื รบหลวง ผลกระทบโดยตรงในกรณีท่ีมีผู้ป่วยเจ็บในเรือ ที่ต้องทาการ 2.2 เรือเดนิ สมุทร / เรือบรรทุกสนิ ค้า เคลื่อนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บออกมาจากจุดเกิดเหตุ 2.3 เรือสารวจ ขุดเจาะและวางท่อทางทรัพยากรปิโต เพ่ือใหก้ ารชว่ ยเหลอื ในลาดบั ตอ่ ไป ซึ่งมีขั้นตอนการปฏิบัติที่มี เล่ียม หรืออ่ืนๆ ความยากลาบากกว่าการปฏิบัติในภาคพื้นดิน การแบ่ง ประเภทของเรือท่ีใช้ในการเคล่ือนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บ เฮลคิ อปเตอร์ ทางน้า อาจแบ่งตามลักษณะการใช้งาน ได้แก่ เรือขนาดเล็ก เป็นพาหนะอีกชนิดหนึ่งที่ใช้ในการเคลื่อนย้ายและ และเรอื ขนาดใหญ่ ลาเลียงผู้ป่วยเจ็บทางน้า โดยเฉพาะในสถานการณ์ท่ีเกิดภัย 1. เรือขนาดเล็ก ในปัจจุบันสถาบันการแพทย์ฉุกเฉิน พิบัติ เช่น มหาอุทุกภัย เส้นทางการคมนาคมทางบกไม่ แห่งชาติ (สพฉ.) ได้กาหนดประเภทของเรือ เพื่อจ่ายเป็นค่า สามารถใช้งานได้ เฮลิคอปเตอร์เป็นพาหนะที่สาคัญในการ พาหนะในการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้า ซึ่งแบ่งประเภทของ รับ-ส่ง ผู้ป่วยเจ็บจากพื้นที่เกิดเหตุ มายังพื้นที่ที่ปลอดภัย เรอื ดังนี้ หรือกรณีมีผู้ป่วยเจ็บฉุกเฉินในท้องทะเล เช่น บนเรือสินค้า หรือตามเกาะแก่งต่างๆ เฮลิคอปเตอร์เป็นพาหนะที่มีความ 1.1 เรือเร็ว 2 เครื่องยนต์ (ปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้า จาเป็นในการเคล่ือนย้ายผู้ป่วยเจ็บเพ่ือนามารักษาต่อใน ประเภทหนง่ึ ) สถานพยาบาลส่วนหลงั ได้อย่างทนั ท่วงที วธิ กี ารและอปุ กรณ์ในการเคลือ่ นย้ายและลาเลียงผูป้ ่วยเจ็บทางนา การเคลื่อนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บทางน้าเป็นสิ่ง ยดึ หลกั การเรื่องของความปลอดภัยทั้งผู้ป่วยเจ็บและผู้ให้การ สาคัญที่ผู้ให้การช่วยเหลือต้องพึงระมัดระวัง ตามท่ีกล่าวมา ช่วยเหลือเป็นสาคัญ เพื่อให้เห็นแนวทางวิธีการเคล่ือนย้าย ข้างต้น ไม่ว่าจะเป็นเร่ืองของขนาดและโครงสร้างของเรือ และลาเลียงผู้ป่วยเจ็บทางน้า ท่ีจะกล่าวต่อไปนี้จึงกาหนดให้ ลักษณะพ้ืนที่ปฏิบัติการที่แตกต่างกัน ตลอดจนเส้นทาง ภูมิ สอดคล้องกบั พาหนะท่ีใช้ในการเคลอื่ นย้ายและลาเลียงผู้ป่วย ประเทศทม่ี ีความยากลาบาก ดงั นน้ั วิธีการเคลื่อนย้ายจึงต้อง ทางน้า ดังน้ี เรอื ขนาดเล็ก การส่งผู้ป่วยเจ็บขึนท่าเทียบเรือ การนาผู้ป่วยเจ็บ ข้อจากัดเรือขนาดเล็ก คือ พ้ืนท่ีปฏิบัติการมีน้อย ความไม่สมดุลของตัวเรือ และน้าหนักบรรทุก ดังน้ัน จึงต้อง จากเรือขนาดเล็กส่งขึ้นท่าเรือเพ่ือนาไปรักษาต่อยัง คานึงถงึ ความปลอดภยั เปน็ อยา่ งยิ่ง ซ่งึ วิธีการเคลื่อนย้ายและ สถานพยาบาลน้ัน โดยหลักการท่าเรือจะเป็นฐานท่ีมีความ ลาเลยี งผู้ป่วยเจบ็ ทางนา้ สามารถปฏิบัติได้ ดังนี้ มน่ั คงระดับหนึ่ง ผู้ชว่ ยเหลอื ทีอ่ ยู่บนฝั่งจะเป็นสถานีรับผู้ป่วย เจ็บ ดังนั้น จึงต้องมีการประสานการปฏิบัติกับผู้ช่วยเหลือที่ อยูใ่ นเรืออยา่ งใกลช้ ดิ สาหรับผ้ชู ่วยเหลือที่อยู่ในเรือ การช่วย ประคับประคองผู้ป่วยเจ็บต้องกระทาด้วยความระมัดระวัง เนอ่ื งจากตวั เรอื ท่อี ยใู่ นนา้ จะโคลง อาจพลดั ตกลงน้าได้ ภาพแสดงเรือขนาดเลก็ ท่นี ามาใช้ ในการเคลือ่ นยา้ ยและลาเลยี งผู้ปว่ ยเจบ็ ทางนา 4-12632

ภาพแสดงการสง่ ผู้ปว่ ยเจ็บจากเรือขนาดเล็กขึนส่ทู ่าเทียบเรอื อุปกรณ์สาหรับการเคล่ือนย้ายผู้ป่วยจากเรือขนาดเล็กขึน ภาพแสดงการรับและสง่ ผู้ป่วยเจ็บขึน – ลงเรอื ใหญ่ ทา่ เทยี บเรอื ไดแ้ ก่ ด้วยอปุ กรณเ์ คลือ่ นย้ายประจาเรือ - การเคลือ่ นยา้ ยด้วย มือเปลา่ อุปกรณส์ าหรับการรับและส่งผปู้ ่วยเจบ็ ขึน-ลงเรอื ใหญ่ - กระดานรองหลงั ชนิดยาว (Long Spinal Board) เรือเล็กเมื่อจะต้องนาผู้ป่วยเจ็บขึ้นสู่เรือใหญ่น้ัน - เปล SKED วิธกี ารเคล่ือนย้ายจาเป็นต้องใช้อุปกรณ์ของเรือใหญ่เป็นหลัก - เปลสนาม (Army Little) อย่างไรก็ตามเรือใหญ่ที่มีอุปกรณ์ประจาเรือน้ัน อุปกรณ์บาง - เปลตกั (Scoop) ชนิด ไม่ได้มีไว้สาหรับการเคลื่อนย้ายผู้ป่วยเจ็บโดยตรง แต่ - เปลตะกรา้ (Basket Stretcher) อยา่ งไรกต็ าม สามารถนามาดัดแปลง ประยุกต์ใช้กับอุปกรณ์ เคล่ือนย้ายที่มีอยู่เพื่อใช้ในการเคลื่อนย้ายและลาเลียงผู้ป่วย การลาเลียงผู้ป่วยเจ็บจากเรือขนาดเล็กขึนสู่เรือ เจ็บไดอ้ ย่างมีประสทิ ธิภาพได้ เช่น ใหญ่ เป็นสิ่งท่ีสามารถปฏิบัติได้ เพราะโดยทั่วไปแล้วเรือ ขนาดใหญ่มักมีอุปกรณ์ช่วยชีวิตประจาเรืออยู่แล้ว เม่ือมี การใช้เครน (ปั้นจั่นยกของ) เครนเป็นอุปกรณ์ สถานการณท์ ่จี ะตอ้ งใชเ้ รอื ขนาดเล็กลงไปชว่ ยเหลอื ผู้ป่วยเจ็บ ประจาเรือขนาดใหญท่ ี่มีไว้สาหรับขนถ่ายสินค้า หรืออุปกรณ์ จึงเป็นอีกวิธีหน่ึงท่ีสามารถกระทาได้ แต่อย่างไรก็ตาม ขนาดใหญ่ๆ ในการบรรทุกขึ้นลงสินค้าต่างๆ สาหรับการนา ข้ันตอนการปฏิบัติจะต้องอาศัยความร่วมมือกันเป็นอย่างดี เครนมาประยุกต์ใช้ในการลาเลียงผู้ป่วยเจ็บ สามารถปฏิบัติ ระหว่างผู้ที่เข้าไปทาการช่วยเหลือผู้ป่วยเจ็บ และเจ้าหน้าที่ ได้โดยพิจารณาถึงอุปกรณ์ในการลาเลียงผู้ป่วยเจ็บ เช่น ชนิด เทคนิคประจาเรือในการใชอ้ ุปกรณ์นั้นๆ โดยหลักการเมื่อเรือ ของเปลต่างๆ สายหิ้วเปล อุปกรณ์ยึดตรึง เป็นต้น การ เลก็ หรอื แพชว่ ยชวี ติ เข้าใกล้เรือใหญ่ เจ้าหน้าท่ีในเรือเล็กต้อง พิจารณาใชเ้ ครนใหค้ านงึ ถงึ ความปลอดภัยของผู้ป่วยเจ็บเป็น ปฏิบัติตามข้อกาหนดของเรือที่ทาการช่วยเหลือ และต้องใช้ หลัก เช่น ขณะลาเลียงผู้ป่วยในทะเลที่มีคลื่นลมรุนแรง การ ความระมัดระวังเก่ียวกับการเคล่ือนที่ของเรือท่ีเข้ามา ใช้เครนเป็นอุปกรณ์ในการเคล่ือนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บ ช่วยเหลือ กระแสน้าหรือใบจักรของเรือที่เข้ามาช่วยเหลือ อาจทาใหผ้ ปู้ ว่ ยเจบ็ ไดร้ บั บาดเจบ็ เพิ่มจากการกระแทกเข้ากับ ข้างกราบของเรือที่เข้ามาช่วยเหลืออาจเตรียมเชือก บันได ตัวรอกของเครนท่ีมีขนาดใหญ่ ดังน้ันจึงต้องคานึงถึงความ เชือก หรือตาข่ายไว้ช่วยชีวิตและเป็นทางให้ผู้ประสบภัยปีน ยาวของสายห้ิวเปล ตลอดจนการยึดตรึงผู้ป่วยเจ็บอย่าง ข้นึ มายงั เรอื ใหญ่ ดังนนั้ ผู้ประสบภัยควรเข้าใจถึงเจตนาของผู้ ม่ันคง รายละเอียดในการปฏิบัติ เจ้าหน้าท่ีสายแพทย์ต้อง ช่วยเหลือและปฏิบัติตามคาส่ังเม่ือเข้าเทียบเรือใหญ่ หาก ส่อื สารข้อมลู อย่างชดั เจนกับผู้ที่มีหน้าที่ในการใช้เครน และผู้ สภาพอากาศและคล่ืนลมรุนแรง การเข้าเทียบเรือ อาจทาให้ ที่มีอานาจส่ังการของเรือ อุปกรณ์เคลื่อนย้ายผู้ป่วยเจ็บที่ เกิดอันตรายได้ จึงต้องใช้ความระมัดระวังอย่างมากในการ สามารถนามาประยุกต์ใช้กับเครน ได้แก่ กระดานรองหลัง เข้าเทียบ ชนิดยาว (Long Spinal Board), เปลตะกร้า (Basket Aquatic Casualties Evacuation and Stretcher), เปล SKED, เปลสนาม (Army Little), Horse Transportation Guidelines Collar, Net Stretcher, ยกเรอื เลก็ ทัง้ ลาขึ้นบนเรอื 1643-24

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual ภาพแสดงการเคลื่อนย้ายผปู้ ่วยเจบ็ ขันตอนการปฏิบัติในการนาเรือเล็กลงสู่พืนนาทะเลโดยใช้ จากเรือเลก็ ส่เู รือใหญโ่ ดยใช้เครน หลกั เดวดิ - ประสานการปฏิบตั กิ ับผู้บังคับการเรือ ถึงแนวทางในการ นาเรือเลก็ ออกไปใหก้ ารช่วยเหลือผปู้ ่วยเจ็บ - จัดเตรยี มเวชภณั ฑ์ อุปกรณ์ปฐมพยาบาล - ประสานการปฏบิ ตั ิกับเจา้ หนา้ ที่เทคนคิ ประจาเรือ - มีระบบการติดต่อสื่อสาร ระหว่างเรือเล็กและเรือใหญ่ โดยทั่วไปจะใช้วิทยุสื่อสารเป็นหลัก สาหรับในเรือหลวงจะมี การชักธง แสดงทัศนสัญญาณในการเข้าช่วยเหลือ ผปู้ ระสบภัย - สวมชุดอุปกรณ์ป้องกันความปลอดภัย เช่น เสื้อชูชีพทุก คร้งั ทอ่ี อกปฏบิ ตั หิ น้าที่ ขอ้ พิจารณา: การใช้เครนสามารถนาไปประยุกต์ใช้ในเรือท่ีมี อุปกรณ์ชนิดน้ีอยู่ การใช้ต้องคานึงถึงความปลอดภัยของ ผู้ป่วยเจ็บ เช่น ในภาวะที่มีคลื่นลมแรง อาจทาให้เกิดการ กระแทกระหว่างตัวรอกของเครน กับผู้ป่วยเจ็บและผู้ช่วย เหลอื เป็นต้น อีกสง่ิ หน่ึงที่พึงระลึกไว้ ได้แก่ สายห้ิวเปล ต้อง ไดม้ าตรฐานรบั น้าหนกั ได้พอ และมีความยาวท่ีจะไม่ทาให้ตัว รอกทม่ี ขี นาดใหญ่กระแทกเขา้ กับผปู้ ว่ ยเจบ็ ได้ หลักเดวิด เป็นอุปกรณ์ในการนาเรือช่วยชีวิตลงสู่ ภาพแสดงวิธกี ารเคลือ่ นยา้ ยผปู้ ่วยเจบ็ พื้นน้า และจากพื้นนา้ ขึน้ สู่ตวั เรือ โดยทวั่ ไปอปุ กรณ์เหล่านี้จะ จากเรือเล็กสู่เรือใหญ่ ดว้ ยหลักเดวดิ มเี จ้าหน้าที่เทคนิคของทางเรอื เปน็ ผูป้ ฏิบตั ิ ในสถานการณ์ที่มี ความจาเป็นต้องใช้เรือเล็ก (เรือช่วยชีวิต) ลงสู่พ้ืนน้าทะเล เพอื่ ออกไปชว่ ยเหลือผ้ปู ระสบภัยทางทะเล สามารถปฏิบัติได้ โดยผชู้ ่วยเหลือต้องจัดเตรียมเวชภัณฑ์ อุปกรณ์ปฐมพยาบาล ให้พร้อมและลงไปพร้อมกับเจ้าหน้าท่ีประจาเรือ เพื่อออกไป ช่วยเหลอื ผู้ประสบภัยยังพ้นื ที่เป้าหมาย ภาพแสดงหลกั เดวิด เมื่อนาเรือเล็กลงสู่พื้นน้าทะเลแล้ว ชุดปฏิบัติจึงนา เรือออกค้นหาผู้ป่วยเจ็บท่ีประสบภัยทางทะเล โดยขึ้นอยู่กับ สถานการณน์ ัน้ ๆ เชน่ กรณีเรือล่ม หรือภัยพิบัติทางทะเล ชุด ค้นหาอาจนาเรือเข้าไปช่วยเหลือผู้ประสบภัยตามเกาะ หรือ ตามพ้นื ท่ชี ายฝั่งทะเลกไ็ ด้ หลังให้การช่วยเหลือเบื้องต้น ก็นา ผปู้ ว่ ยเจบ็ เพือ่ กลบั มายงั เรือใหญ่เพื่อให้การช่วยเหลือในลาดับ ต่อไป ในข้ันตอนที่นาผู้ป่วยเจ็บมายังเรือใหญ่น้ัน กรณีที ผู้ ป ร ะ ส บ ภั ย ส า ม า ร ถ ช่ ว ย เ ห ลื อ ตั ว เ อ ง ไ ด้ อ า จ ใ ช้ วิ ธี ใ ห้ 4-21564

ผปู้ ระสบภัยท่ีความแข็งแรง ปนี ข้ึนเรอื ใหญ่ทางบันไดด้านข้าง บันไดดา้ นขา้ งของเรือ การนาผู้ป่วยเจ็บจากเรือเล็ก ของเรือ หรือปีนตาข่ายขึ้นไปบนเรือ เพ่ือเรือเล็กอาจต้องไป สู่เรือใหญ่ ด้วยบันไดด้านข้างของเรือใหญ่ เป็นอีกวิธีหน่ึงท่ี ทาภารกิจในการช่วยเหลือผู้ประสบภัยคนอื่นๆ ก็ได้ ปฏิบัติได้ โดยเรือขนาดใหญ่บางลาสามารถนาบันไดลงไปไว้ เจา้ หน้าที่เทคนิคทางเรือจะเป็นผูป้ ระสานการปฏิบัติ ระหว่าง ด้านข้างของตัวเรือได้ เพ่ือใช้สาหรับให้เรือเล็ก เช่น เรือ เรือเล็กและเรือใหญ่ โดยใช้การส่ังการจากผู้รับผิดชอบเป็น ช่วยชีวิต เรือยาง ไว้เทียบในการรับ-ส่ง กาลังพลของเรือ ท่ี หลกั ออกไปปฏิบัติภารกิจ ดังนั้น การนาผู้ป่วยเจ็บข้ึนสู่เรือใหญ่ ในกรณีที่ผู้ป่วยเจ็บไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ โดยวธิ ีน้สี ามารถปฏิบตั ิได้ เมื่อนาเรือเล็กข้ึนสู่เรือใหญ่ด้วยหลักเดวิด การจะนาผู้ป่วย เจ็บข้ึนสู่เรือใหญ่ต้องใช้ความระมัดระวัง ในการปฏิบัติเมื่อ หลักเดวดิ ดงึ เรือเล็กขึ้นมาได้ระดับบนขอบกราบเรือใหญ่แล้ว ฝั่งบนเรือใหญ่จะมีฐานท่ีม่ันคงกว่า ดังน้ันพวกเปลที่อยู่บน เรือใหญ่จะเข้ามาช่วยประคองเปลด้านศีรษะผู้ป่วยเจ็บให้เกิด ความมั่นคงและปลอดภัย ส่วนผู้ช่วยเหลือท่ีอยู่ในเรือเล็ก ประคองด้านปลายเท้า และส่งต่อให้พวกเปลบนเรือใหญ่ ต่อไป ภาพแสดงวิธีการเคล่อื นย้ายผปู้ ่วยเจ็บ ในกรณีทีผ่ ู้ประสบภยั มีการบาดเจบ็ ช่วยเหลือตัวเอง จากเรือเลก็ ขึนเรือใหญ่ ทางบันไดด้านข้างเรอื ไม่ได้ หรือเป็นเด็ก คนชรา จาเป็นที่จะต้องใช้หลักเดวิดยก ขอ้ พจิ ารณา: การใช้เรอื เล็กเทียบบันไดด้านเรือ ต้องใช้ความ เรือช่วยชีวิตข้ึนไปสู่เรือใหญ่ ซึ่งในการปฏิบัติต้องใช้ความ ระมดั ระวัง เน่อื งจากในทะเลมีคล่ืนลม ทาให้เรือเล็กไม่มั่นคง ระมดั ระวงั เพราะอาจเกดิ การบาดเจ็บเพม่ิ เติมได้ โดยท่วั ไป ดังน้ัน การเคลื่อนย้ายผู้ป่วยเจ็บด้วยอุปกรณ์ต่าง ๆ ผู้ช่วย ข้อพิจารณา: หลักเดวิด เป็นอุปกรณ์ที่มีใช้ในเรือขนาดใหญ่ เหลอื ต้องปฏบิ ัตดิ ้วยความม่นั ใจ การสื่อสารของทีมช่วยเหลือ เช่น เรือหลวง เรอื เดินสมุทร เรอื สินคา้ เพอื่ ใช้นาเรือเล็กที่อยู่ ต้องพร้อมเพรียงกัน เพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วยเจ็บและ ด้านข้างของตัวเรือลงสู่น้าเพ่ือใช้ในภารกิจต่างๆ ซ่ึงลักษณะ ผู้ชว่ ยเหลอื ดังกล่าวสามารถนามาใช้เป็นหลักการในการเคล่ือนย้ายและ ลาเลียงผู้ป่วยเจ็บในทะเลได้เป็นอย่างดี เช่น กรณีเกิดภัย อุปกรณ์เคล่ือนย้ายผู้ป่วยเจ็บที่สามารถนามาประยุกต์ใช้กับ พิบัติ หรืออุบัติภัยทางทะเล สามารถลาเลียงผู้ประสบภัยได้ บันไดดา้ นข้างเรอื ไดแ้ ก่ จานวนมากๆ ทั้งคนที่ปกติ ตลอดจนผู้ประสบภัยที่ได้รับ บาดเจบ็ หรือช่วยเหลอื ตัวเองไม่ได้ - กระดานรองหลงั ชนดิ ยาว (Long Spinal Board) - เปลตะกร้า (Basket Stretcher) - เปล SKED อุปกรณ์เคลื่อนย้ายผู้ป่วยเจ็บท่ีสามารถนามาประยุกต์ใช้กับ - เปลสนาม (Army Little) หลกั เดวิด ไดแ้ ก่ - เปลตกั (Scoop) - กระดานรองหลงั ชนิดยาว (Long Spinal Board) 1. การส่งผู้ป่วยเจ็บขึนเฮลิคอปเตอร์ บางสถานการณ์มี Aquatic Casualties Evacuation and - เปลตะกรา้ (Basket Stretcher) ผู้บาดเจ็บฉุกเฉินในเรือประมง กรณีเช่นน้ี ฮ.ไม่สามารถลง Transportation Guidelines - เปล SKED จอดบนพ้ืนได้ จะต้องใช้อุปกรณ์ในการช่วยชีวิต และขีด - เปลสนาม (Army Little) ความสามารถของเจ้าหนา้ ที่ประจาเคร่ือง ซึ่งบางสถานการณ์ - Horse Collar อาจต้องลงมาช่วยเหลือผู้ประสบภัยด้วยอุปกรณ์พิเศษ เช่น - Net Stretcher การใช้ห่วงรัดรักแร้ (Hoist Collar) เป็นอุปกรณ์ช่วยชีวิตที่ - ยกเรือเลก็ ท้ังลาขน้ึ บนเรอื นิยมใช้ เพราะสะดวกและรวดเร็ว ใช้ในกรณีผู้ป่วยเจ็บ ช่วยเหลือตัวเองได้ ส่วนกรณีผู้ป่วยเจ็บท่ีไม่สามารถช่วย 1645-26

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual ตัวเองได้ เจ้าหน้าที่ต้องนาอุปกรณ์เคลื่อนย้ายที่เหมาะสม ได้ อุปกรณ์เคล่ือนย้ายผู้ป่วยเจ็บที่สามารถนามาใช้ในการส่ง เช่น เปล SKED หรือ เปลตะกร้า (Basket Stretcher) เป็น ผปู้ ่วยเจ็บจากเรือเลก็ ข้ึนเฮลคิ อปเตอร์ ได้แก่ ต้น - หว่ งรัดรักแร้ (Hoist Collar) - เปล SKED อปุ กรณส์ าหรับการส่งผปู้ ว่ ยเจบ็ ขนึ เฮลคิ อปเตอร์ - เปลตะกรา้ (Basket Stretcher) ในสถานการณ์ท่ีมีผู้ป่วยเจ็บฉุกเฉินในเรือขนาดเล็ก เชน่ ลูกเรือประมง ได้รบั บาดเจบ็ ถูกกว้านเชอื กเรือตีแขนหรือ ขาขาด ทาให้เสียเลือดมาก ต้องให้การรักษาอย่างเร่งด่วน หากมีการประสานงาน ขอรับการสนับสนุนให้เฮลิคอปเตอร์ ไปรับผู้ป่วยเจ็บ กรณีน้ีไม่สามารถนาเฮลิคอปเตอร์ลงจอดใน เรอื ขนาดเล็กได้ ดังนั้น วิธีการช่วยเหลือท่ีจะนาผู้ป่วยเจ็บขึ้น เฮลิคอปเตอร์ได้ คือ การนาอุปกรณ์เคล่ือนย้ายที่เหมาะสม เช่น เปล SKED หรือ เปล BASKET พร้อมเจ้าหน้าที่ให้การ ช่วยเหลือ นาผู้ป่วยเจ็บข้ึนสู่เฮลิคอปเตอร์โดยวิธีการ Hoist ภาพแสดงการเคลอื่ นยา้ ยผ้ปู ว่ ยเจ็บจากเรือขนาดเล็ก ดว้ ยฮลคิ อปเตอร์ โดยวิธกี าร Hoist เรือขนาดใหญ่ วธิ ีการเคลื่อนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บในเรือขนาด ผู้ป่วยเจ็บจากเรือใหญ่สู่ท่าเทียบเรือ เป็นอีกข้ันตอนหนึ่งท่ีมี ใหญ่ สามารถปฏบิ ัตไิ ด้ ดังน้ี ความสาคญั เนอ่ื งจากพื้นที่บนเรือและท่าเทียบเรือต่างระดับ มีความลาดชนั การเคลอ่ื นยา้ ยใหใ้ ชห้ ลกั การนาผู้ป่วยเจ็บขึ้น- การส่งผู้ป่วยเจ็บขึนท่าเทียบเรือ กรณีท่ีนาผู้ป่วย ลงในท่ีสูง ในสถานการณ์ เช่นนี้ ให้นาด้านปลายเท้าของ เจ็บขึ้นท่ีท่าเทียบเรือ ด้วยเรือขนาดใหญ่ เช่น เรือรบหลวง ผู้ป่วยเจ็บลงก่อนด้านศีรษะ ผู้ช่วยเหลือปรับแผนการยกเป็น เรือสินค้า หลักการทั่วไปจะใช้บันไดเรือ เป็นเส้นทางในการ 2 คน เพราะสะพานเรือที่ทอดลงมาสู่ท่าเทียบเรือโดยส่วน ขึน้ -ลงเรอื ตัวเรือจะสูงกว่าท่าเทียบเรือ ดังนั้น บันไดเรือจะมี ใหญช่ ่องทางจะแคบ อุปกรณ์เคลื่อนย้ายผู้ป่วยเจ็บที่สามารถ ลักษณะลาดเอียง วิธีการเคลื่อนย้ายผู้ป่วยต้องใช้ความ นามาใช้กับเรือขนาดใหญ่ ในการส่งผู้ป่วยเจ็บข้ึนท่าเทียบเรือ ระมัดระวัง กรณีนาผู้ป่วยเจ็บลงจากเรือใหญ่ ใช้หลักการนา ได้แก่ ผู้ป่วยข้ึน-ลงท่ีสูง โดยนาด้านปลายเท้าของผู้ป่วยเจ็บลงก่อน ศีรษะอยู่ด้านบน ผู้ช่วยเหลือต้องปรับวิธีการเคล่ือนย้ายเป็น - มือเปลา่ ใหเ้ หมาะสมกบั ชอ่ งทางทีแ่ คบ ๆ - กระดานรองหลังชนดิ ยาว (Long Spinal Board) อปุ กรณส์ าหรบั การสง่ ผปู้ ว่ ยเจ็บขนึ ทา่ เทียบเรือ - เปล SKED - เปลสนาม (Army Little) การเคลื่อนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บด้วยเรือขนาด - เปลตัก (Scoop) ใหญ่ข้ึนท่าเทียบเรือ ในกรณีเช่นนี้ ผู้ป่วยเจ็บต้องได้รับการ - เปลตะกร้า (Basket Stretcher) ช่วยเหลือเบื้องต้น ให้เกิดความปลอดภัยแล้ว เน่ืองจากการ นาเรือขนาดใหญ่เข้าเทียบท่า ต้องใช้ระยะเวลานาน พอสมควร ดังน้ัน การประสานกับหน่วยแพทย์ในระบบ การแพทย์ฉุกเฉิน เป็นส่ิงสาคัญ เม่ือเรือเทียบท่าเรือแล้ว ใน ระบบการแพทย์ฉุกเฉิน จะมีรถพยาบาลพร้อมเจ้าหน้าที่ที่ ได้รับการประสานไว้แล้ว สามารถให้การดูแลผู้ป่วยเจ็บได้ อย่างต่อเน่ือง พร้อมนาผู้ป่วยเจ็บส่งยังสถานพยาบาลท่ี ภาพแสดงลกั ษณะบันไดเรือขนาดใหญ่ เมอ่ื จอดที่ท่าเทียบเรอื เหมาะสมต่อไป อย่างไรก็ตาม ในขั้นตอนการเคล่ือนย้าย 4-12676

การรับ-ส่งผู้ป่วยเจ็บขึน-ลงเรือเล็ก กรณีน้ี เช่น - เปลตะกร้า (Basket Stretcher) เรอื ขนาดใหญ่ ไม่สามารถเข้าสู่ท่าเทียบเรือได้ จาเป็นต้องขน - เปล SKED ย้ายผู้ป่วยเจ็บขึ้นฝั่งกลับไปรักษาพยาบาลต่อ การนาผู้ป่วย - เปลสนาม (Army Little) เจ็บทีอ่ ย่บู นเรือใหญ่ ลงเรือเล็กก็สามารถปฏบิ ตั ิได้ โดยวิธีการ - Horse Collar เคล่ือนย้ายผู้ป่วยเจ็บ อาจพิจารณาจาก อุปกรณ์ของเรือท่ีมี - Net Stretcher เช่น การใช้เครน หลักเดวิด บันไดข้างเรือ ฯลฯ เป็นต้น - ยกเรอื เลก็ ทง้ั ลาข้ึนบนเรอื อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ควรคานึงเป็นอันดับแรก คือ ความ ปลอดภัยของผปู้ ว่ ยเจบ็ และผูใ้ หก้ ารชว่ ยเหลือ ด้วยบันไดด้านข้างเรือ (ปฏิบัติตามขั้นตอนการใช้ บันได) อุปกรณ์เคล่ือนย้ายผู้ป่วยเจ็บที่สามารถนามา อปุ กรณก์ ารรบั และสง่ ผปู้ ว่ ยเจบ็ ขึน-ลงเรือใหญ่ ประยกุ ตใ์ ช้กบั เครน ได้แก่ ลักษณะการปฏิบัติเหมือนกับกรณีนาผู้ป่วยเจ็บจาก - กระดานรองหลังชนดิ ยาว (Long Spinal Board) เรอื ขนาดเลก็ ข้นึ สู่เรอื ใหญ่ โดยการใช้อุปกรณ์การเคลื่อนย้าย - เปลตะกร้า (Basket Stretcher) ของเรือขนาดใหญ่เป็นหลัก เพียงแต่ในบางสถานการณ์ อาจ - เปล SKED จาเปน็ ตอ้ งนาผูป้ ่วยเจบ็ จากเรือใหญล่ งเรือขนาดเล็ก เช่น เรือ - เปลสนาม (Army Little) ขนาดใหญ่ไม่สามารถเข้าจอดท่าเทียบเรือได้ หรือมีภารกิจ - เปลตกั (Scoop) ต่อเน่ืองที่จะต้องปฏิบัติ กรณีนี้อาจจาเป็นต้องมีการขนย้าย ผู้ป่วยเจ็บจากเรือใหญ่ เพ่ือนาผู้ป่วยเจ็บเข้ามารับการรักษา การส่งผปู้ ว่ ยเจบ็ ขึนเฮลิคอปเตอร์ เรือขนาดใหญ่ มี ต่อในพื้นที่ฝั่ง เป็นต้น โดยใช้หลักและวิธีการเคลื่อนย้ายและ ลักษณะพ้ืนท่ีปฏิบัติการแตกต่างกัน เรือบางลามีลานดาดฟ้า ลาเลียงผู้ป่วยเจ็บที่เหมือนกัน ตามข้อการรับและส่งผู้ป่วย เพ่ือให้เฮลิคอปเตอร์ลงจอดได้ แต่เรือขนาดใหญ่บางลา ไม่มี เจบ็ ขนึ้ -ลงเรอื ใหญ่ ลานดาดฟา้ เฮลิคอปเตอร์ ดังนั้น วิธีการเคลื่อนย้ายผู้ป่วยเจ็บ จึงแตกต่างกัน สาหรับเรือท่ีเฮลิคอปเตอร์ลงจอดได้ เม่ือ ด้วยเครน โดยหลกั การผู้ช่วยเหลือที่อยู่บนเรือขนาด เตรียมสภาพผู้ป่วยเจ็บเรียบร้อยแล้ว ก็ทาการเคลื่อนย้าย ใหญ่ ต้องเตรียมผู้ป่วยเจ็บให้พร้อม เช่น การใช้อุปกรณ์ สว่ นเรือท่ไี ม่มลี านดาดฟา้ เฮลิคอปเตอร์ วิธีการเคล่ือนย้ายทา เคลื่อนย้าย พร้อมการยึดตรงึ ผู้ป่วยเจบ็ ให้มนั่ คง ประสานการ ตามลักษณะเดยี วกนั ปฏิบัติกับส่วนต่างๆ ท่ีเก่ียวข้อง เช่น เจ้าหน้าที่ประจาเครน การสื่อสารกับผู้ช่วยเหลือบนเรือขนาดเล็ก เพื่อให้เกิดความ อุปกรณ์การรับและส่งผู้ป่วยเจ็บขึนเฮลิคอปเตอร์ การ Aquatic Casualties Evacuation and พร้อมในการปฏิบัติ อุปกรณ์เคลื่อนย้ายผู้ป่วยเจ็บที่สามารถ เคล่ือนย้ายผู้ป่วยเจ็บจากเรือขนาดใหญ่ด้วยเฮลิคอปเตอร์ มี Transportation Guidelines นามาประยุกต์ใชก้ บั เครน ได้แก่ อยู่ 2 ลกั ษณะ ไดแ้ ก่ - กระดานรองหลังชนดิ ยาว (Long Spinal Board) เฮลิคอปเตอร์ จอดบนดาดฟ้าเรือ เรือขนาดใหญ่ - เปลตะกรา้ (Basket Stretcher) บางลา ท่ีมีพื้นท่ีสาหรับลานจอดเฮลิคอปเตอร์ เช่น เรือรบ - เปล SKED หลวง เรอื เดนิ สมุทร เรอื สินคา้ ฯลฯ สามารถนาเฮลิคอปเตอร์ - เปลสนาม (Army Little) จอดบนเรอื ได้ จากน้ันนาผปู้ ว่ ยเจ็บลาเลียงข้ึนสู่เฮลิคอปเตอร์ - Horse Collar เพ่ือนาไปรักษาต่อยังสถานพยาบาลต่อไป อุปกรณ์ - Net Stretcher เ ค ลื่ อ น ย้ า ย ผู้ ป่ ว ย เ จ็ บ ท่ี ส า ม า ร ถ น า ม า ป ร ะ ยุ ก ต์ ใ ช้ กั บ - ยกเรือเลก็ ท้งั ลาขึ้นบนเรอื เฮลคิ อปเตอรท์ ี่จอดบนพ้ืน ได้แก่ ด้วยหลกั เดวิด (ปฏบิ ตั ิตามขั้นตอนการใช้หลักเดวิด) - กระดานรองหลังชนิดยาว (Long Spinal Board) อุปกรณ์เคล่ือนย้ายผู้ป่วยเจ็บท่ีสามารถนามาประยุกต์ใช้กับ - เปลตะกรา้ (Basket Stretcher) หลกั เดวิด ไดแ้ ก่ - เปล SKED - เปลสนาม (Army Little) - กระดานรองหลงั ชนิดยาว (Long Spinal Board) 1647-28

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual เฮลิคอปเตอร์ ไม่สามารถจอดบนดาดฟ้าเรือได้ ดาดฟ้าเรือ เป็นความยากลาบาก เพราะช่องทางเดินแคบ เรือขนาดใหญ่บางลา ไม่มีพื้นที่สาหรับเฮลิคอปเตอร์จอดลง บันไดภายในตัวเรือนอกจากแคบแล้วยังมีความลาดชัน พ้ืนได้ กรณีมีผู้ป่วยฉุกเฉินในเรือ จาเป็นต้องเข้ารักษาทันที ตลอดจนมขี อ้ จากัดในการใชอ้ ปุ กรณเ์ คลื่อนยา้ ย การใช้เฮลิคอปเตอร์ในการเคลื่อนย้ายเป็นสิ่งจาเป็น วิธีการ Hoist เป็นวิธีหน่ึงท่ีใช้กรณี ฮ.ลงจอดไม่ได้ โดยท่ัวไปจะใช้ อปุ กรณ์การเคลอ่ื นย้ายผูป้ ว่ ยเจ็บภายในเรอื เจ้าหน้าท่ีประจาเคร่ือง/หรือเจ้าหน้าท่ีสายแพทย์ ท่ีมีความ - การใชเ้ ปลนลี โรเบิร์ตสัน (Neil Robertson stretcher) ชานาญ ลงมาทางดิ่งโดยใช้อุปกรณ์ Hoist Collar พร้อม อุปกรณ์เคลื่อนย้ายผู้ป่วยเจ็บ ลงมาดูแลรักษาข้ันต้น จากน้ัน นาผู้ป่วยเจ็บยึดตรึงกับอุปกรณ์เคล่ือนย้าย นาผู้ป่วยเจ็บขึ้น ฮ.ทางแนวด่ิง เพื่อนากลับไปรักษาต่อไป อุปกรณ์เคลื่อนย้าย ผู้ป่วยเจ็บท่ีสามารถนามาประยุกต์ใช้กับเฮลิคอปเตอร์ ที่ลง จอดไม่ได้ ไดแ้ ก่ - เปลตะกร้า (Basket Stretcher) - เปล SKED - Hose Collar 1. เตรยี มเปล โดยคล่เี ปลออก - Net Stretcher 2. ถอดที่ครอบศีรษะออกจากตวั เปล ภาพแสดงการเคลื่อนยา้ ยผปู้ ว่ ยเจ็บ 3. นาทีค่ รอบศีรษะไปสวมศรี ษะผู้ปว่ ยเจบ็ ในพนื ที่ท่ี ฮ.ลงจอดไมไ่ ด้ โดยวิธีการ Hoist การเคลอ่ื นย้ายผู้ป่วยเจ็บภายในเรือ เรือขนาดใหญ่ มีพ้ืนที่ปฏิบัติการแตกต่างกัน เช่น พื้นท่ีราบ พื้นที่ต่างระดับ ส่ิงกดี ขวาง ทางดงิ่ และช่องทางแคบ ดังน้ัน กรณีมีผู้ป่วยเจ็บ ที่จะตอ้ งเคลอื่ นยา้ ยมาจากภายในตวั เรอื สิง่ สาคัญหลังจากให้ การดูแลรักษาผู้ป่วยเจ็บขั้นต้นแล้ว การนาผู้ป่วยเจ็บข้ึนมาสู่ 4-12698

หมายเหตุ: ปัจจุบันเปล Neil Robertson ได้มีการพัฒนา รูปแบบข้ึนมาใหม่ โดยในรุ่นใหม่ที่สาหรับครอบศีรษะ (Hood) ไม่ต้องถอดออกมาจากเปล แต่จะเป็นสายรัดศีรษะ เพอื่ ยึดตรงึ ศรี ษะให้อยู่ในแนวเส้นตรง 4. ยกผปู้ ว่ ยเจบ็ ลงสเู่ ปล ภาพเปล Neil Robertson รปู แบบใหม่ สาหรับวิธีการเคลื่อนย้ายผู้ป่วยเจ็บภายในตัวเรือ ดว้ ยเปล Neil Robertson ต้องปรับใช้ให้เหมาะสมกับสภาพ 5. ยึดที่ครอบศีรษะ กางแขนออกเพ่ือเตรียมยึดตรึง พื้นทใี่ นตวั เรือในระหวา่ งการลาเลยี งผปู้ ว่ ยเจ็บ ไดแ้ ก่ ผ้ปู ว่ ย วิธีการหิวเปล ใช้ในกรณีการเคล่ือนย้ายผู้ป่วยเจ็บ บนพ้ืนราบ มีบริเวณกว้างพอสมควร ในการเคล่ือนย้าย จะต้องกระทาด้วยความเข้มแข็งและพร้อมเพรียงกัน โดย พวกเปลประกอบด้วย 4 นาย ผู้ที่เป็นนายพวกเปล จะเป็น คนออกคาส่ังต่างๆ เช่น การเข้าประจาตาแหน่ง, การเตรียม ยก, การยก, การเดิน และการวางเปล เป็นต้น หลักการ 6. ยดึ ตรงึ บริเวณทรวงอก ขา และแขน ดว้ ยสายรดั เคล่อื นยา้ ยให้นาเปลทางดา้ นปลายเท้าผู้ป่วยเจ็บไปก่อน เพื่อ ป้องกันไม่ให้ศีรษะของผู้ป่วยเจ็บกระแทกกับส่วนต่างๆ ของ ตัวเรือ ผู้ท่ีเป็นนายพวกเปล สามารถมองเห็นและสังเกต อาการผู้ป่วยเจบ็ ได้อยา่ งใกล้ชิด 7. การเคล่อื นยา้ ยในแนวด่ิงดว้ ยเปล Neil Robertson ภาพวธิ กี ารหวิ เปล Aquatic Casualties Evacuation and Transportation Guidelines วธิ กี ารแบกเปล ในระหวา่ งการเคลือ่ นย้ายผู้ป่วยเจ็บ ขณะท่ีผ่านช่องทางแคบๆ ภายในเส้นทางเดินภายในตัวเรือ 1649-30

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual ทาให้การหิ้วเปลกระทาไม่ได้ จึงต้องปรับมาเป็นวิธีการแบก ปฏิบัติงาน จากน้ันนายพวกส่ังใช้วิธีการห้ิวเปลแบบ 2 คน เปล โดยเมื่อนาผู้ป่วยเจ็บใส่เปล Neil Robertson แล้ว นาย ยกผปู้ ่วยเจ็บขึ้นจากพื้นแล้วนาเปลไปให้อยู่ใกล้บันได ต้องใช้ พวกเปลจะเป็นคนส่ัง 2 คนหิ้วเปล...ประจาที่ พวกเปลทั้ง 4 พวกเปลจานวน 2 นาย ลงมาที่บันไดก่อน เพ่ือ นายเข้าประจาตาแหน่ง จากน้ันส่ัง “เตรียมยก” และสั่ง ประคับประคองผู้ป่วยเจ็บ และอีกคนหนึ่งคอยส่งสัญญาณ “ยก” พวกเปลยกเปลผู้ป่วยเจ็บพร้อมกับลุกขึ้นยืน นายพวก เพ่ือให้จังหวะและบอกทิศทางการเดิน ส่วนพวกเปลที่อยู่ เปลสั่ง “เตรียมแบกเปล” และ “แบก” พวกเปลท้ังหมดแบก ด้านบนจะคอยดึงผู้ป่วยไว้ โดยปกติเปล Neil Robertson เปลขึ้นใส่บ่าในลักษณะสลับฟันปลา จากน้ันนาผู้ป่วยเจ็บ จะมีเชือกผูกไว้ที่ห่วงด้านบนของเปล เพ่ือไว้สาหรับคอยดึง ลาเลยี งผา่ นชอ่ งทาง หรือหย่อนตัวผู้ป่วยลงมา เม่ือนาผู้ป่วยเจ็บถึงพ้ืนแล้ว พวก เปลท่ีอยู่ด้านบนลงมาที่พ้ืนพร้อมกันแล้ว ให้วางเปล พร้อม อยู่ในท่าห้ิวเปลต่อไปในพ้ืนราบ เพื่อนาผู้ป่วยเจ็บไปทาการ รกั ษาตอ่ ไป ภาพวิธีการแบกเปล ภาพแสดงการลาเลยี งผปู้ ่วยเจบ็ ลงบนั ได การเคลื่อนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บภายในตัวเรือ ต้องปรับไปตามสภาพพื้นที่ที่มีความแตกต่างกัน เช่น พื้นท่ี ราบ พื้นท่ีต่างระดับ ลาดเอียง และแนวดิ่ง ดังนั้นผู้ทาการ ช่วยเหลือต้องประยุกต์วิธีการลาเลียงผู้ป่วยเจ็บให้เหมาะสม กับสภาพพ้ืนท่ี สิ่งสาคัญที่พึงระลึกเสมอ คือ ความปลอดภัย ของผูป้ ่วยเจบ็ และผู้ช่วยเหลอื ลักษณะการลาเลียงผู้ป่วยเจ็บ มดี งั น้ี การลาเลียงขึนและลงบันไดเรือที่มีความลาดเอียง ระหว่างช้ันเรือจะมีบันไดข้ึน–ลง ส่วนใหญ่มักเป็นช่องทางท่ี แคบ เดินสวนทางกันไม่ได้ ในสถานการณ์ที่มีผู้ป่วยเจ็บในชั้น ต่างๆ ของเรือ เช่น ในห้องกลาสี ห้องเคร่ืองยนต์ ฯลฯ การ ภาพแสดงเชือกดึงของเปล Neil Robertson ลาเลียงผู้ป่วยเจ็บขึ้นมาสู่ดาดฟ้าเรือ หรือห้องพยาบาลของ เรือ มักปฏิบัติด้วยความยากลาบาก เนื่องจากความคับแคบ การเคลื่อนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บขึนบันไดเรือ และลาดชัน ต้องดัดแปลงวิธีการลาเลียงผู้ป่วยเจ็บให้มีความ เมื่อพวกเปลลาเลียงผู้ป่วยเจ็บมาถึงบันไดทางขึ้น ให้ห่างจาก เหมาะสม เพื่อไม่ให้เกิดการบาดเจ็บเพิ่มเติมต่อผู้ป่วย และ ทางขึ้นประมาณ 3 ก้าว เพ่ือไม่ให้ขัดขวางการปฏิบัติงาน ผู้ทาการเคลอ่ื นยา้ ยมีความปลอดภัย นายพวกเปลจะสั่งวางเปล จากน้ันจะเปลี่ยนเป็นห้ิวเปล 2 คน โดยคนหน่ึงจะอยู่ด้านศีรษะผู้ป่วย อีกคนอยู่ด้านปลาย เท้า ส่วนพวกเปลอีก 2 นาย ช่วยประคองตรงกลางเปล ยก การเคลื่อนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บลงจากบันได ผู้ป่วยเจ็บขึ้นจากพ้ืน นาไปใกล้บันได ห่างประมาณ 1 ก้าว เรือ เม่ือเคลื่อนย้ายผู้ป่วยเจ็บมาท่ีบันไดทางลง ให้วางผู้ป่วย พวกเปล 2 นายข้ึนไปดา้ นบนบันได โดยคนที่อยู่ด้านบนให้ดึง เจ็บห่างจากทางลงประมาณ 3 ก้าว เพ่ือไม่ให้ขัดขวางการ ที่เข็มขัดคนต่อมาด้วยมือข้างหนึ่ง ส่วนมืออีกข้างให้จับราว 4-31170

บันไดอย่างม่ันคง และคอยให้สัญญาณก้าวขึ้นบันไดท่ีละข้ัน อย่างช้า ๆ ส่วนพวกเปลที่อยู่ด้านล่าง 2 นาย คนหน่ึงคอย ประคองผู้ป่วยเจ็บไว้ ส่วนอีกคนท่ีอยู่ด้านล่างใช้มือข้างหน่ึง ดันหลังเพื่อน มืออีกข้างหนึ่งจับราวบันไดไว้ให้มั่นคง เม่ือนา ผู้ป่วยเจ็บพ้นจากบันไดแล้ว พวกเปลช่วยกันประคองผู้ป่วย เจบ็ นายพวกเปลจะสั่งวางเปล และสัง่ เป็นหิ้วเปล 4 คน เพ่ือ นาผ้ปู ่วยเจ็บไปทาการรักษาต่อไป ภาพแสดงการลาเลยี งผู้ปว่ ยเจ็บขึนบันไดเรอื ด้วยเปล Neil Robertson ภาพแสดงการลาเลยี งผู้ปว่ ยเจบ็ ขึนบันไดแนวด่ิง การลาเลียงผู้ป่วยเจ็บขึนลงบันไดในแนวดิ่ง บันได - พวกเปลลาเลียงเปลผู้ป่วยเจ็บมาท่ีบันไดทางขึ้น นาย ขึ้นลงในเรือขนาดใหญ่ จะมีลักษณะเป็นบันไดที่ต้ังตรงใน พวกเปลส่ังหยุดเปล ระยะห่างจากบันไดประมาณ 2 ก้าว แนวดิ่ง ติดอยู่ตามช่องทางเดินภายในตัวเรือ เช่น บริเวณ แล้วสั่งวางเปล ดาดฟ้าเรือ ทั้งนี้เนื่องจากความจากัดของพื้นท่ี ไม่กีดขวาง - นายพวกเปลส่ัง 2 คนห้ิวเปลประจาท่ี ถ้าหากเป็นบันได เส้นทางเดิน หรืออาจพบบันไดลักษณะน้ีได้ตามห้องต่างๆ สูงมากก็ให้ใช้เชือกผูกท่ีห่วงด้านหัวเปลสาหรับให้คนท่ีอยู่ ภายในเรือ ในกรณีท่จี าเปน็ ต้องเคล่ือนย้ายและลาเลียงผู้ป่วย ด้านบนดงึ เปลขน้ึ เจบ็ ตามลกั ษณะนี้ ตอ้ งกระทาด้วยความระมัดระวงั - นายพวกเปลส่ังพวกเปลท้ังหมดยกเปลด้านศีรษะผู้ป่วย ตั้งขึน้ ใหเ้ ปลอยใู่ นแนวด่ิง แล้วนายพวกเปลส่ังยกเปลผู้ป่วยไป ไวท้ ี่ใกลบ้ นั ไดทางข้ึนห่างประมาณ 1 ก้าว โดยนาเปลหันหน้า ออกจากบันได - พวกเปล 2 คน ขนึ้ บนั ไดไปอยู่ทางด้านบน ส่วนอีก 2 คน อยู่ด้านล่าง คอยประคองเปลผู้ป่วยตั้งไว้ในลักษณะเดิม ยก ผู้ป่วยไปตั้งพิงท่ีบันได โดยการยกพวกเปลท่ีอยู่ด้านล่างท้ัง 2 คน อาจใช้มือท่ีอยู่ทางด้านบนโอบรอบเปลและมือท่ีอยู่ Aquatic Casualties Evacuation and ทางด้านล่างจับท่ีหูห้ิวเปลด้านล่างทั้ง 2 ข้าง ให้สัญญาณยก Transportation Guidelines ภาพแสดงลักษณะบันไดแนวดิ่ง เปลไปตงั้ พงิ ทบ่ี ันได การลาเลียงผู้ป่วยเจ็บขึนบันไดแนวด่ิง มีข้ันตอน - พวกเปลทอี่ ยู่ดา้ นลา่ งส่งเชือกที่ผูกทางด้านหวั เปลให้พวก การปฏบิ ัติ ดังนี้ เปลที่อยู่ทางด้านบนในกรณีท่ีเป็นบันไดสูง หากเป็นบันไดท่ี ไมส่ งู มากและพวกเปลท่ีอยู่ทางด้านบนสามารถก้มลงมาจับท่ี 1741-32

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual ห่วงเชือกท่ีหัวเปลได้ก็ไม่จาเป็นต้องใช้เชือกผูกท่ีห่วงด้านหัว - เมื่อพวกเปลลาเลียงเปลผู้ป่วยเจ็บมาท่ีบันได นายพวก เปลกไ็ ด้ เปลส่ังหยุดเปล ระยะห่างจากบันไดประมาณ 1 ก้าว แล้วส่ัง - พวกเปลท่ีอยู่ด้านล่างเล่ือนตัวมาอยู่ทางด้านข้างเปลท้ัง วางเปล 2 ข้างและจบั ท่ีหหู ิ้วเปล - พวกเปล 2 คน ลงบนั ไดไปอยู่ทางดา้ นลา่ ง ส่วนอีก 2 คน - เมื่อทั้งหมดพร้อมให้ส่ังยกเปล พวกเปลที่อยู่ทางด้านบน อยูด่ ้านบน กรณีเป็นบันไดท่ีสูงมากอาจใช้เชือกผูกที่ห่วงด้าน ออกแรงดงึ และพวกเปลทางดา้ นล่างก็ยกเปลส่งขึ้นไปพร้อมๆ หัวเปลสาหรับให้คนทอี่ ยู่ดา้ นบนหยอ่ นเปลลง กัน จนพวกเปลทางด้านล่างสุดเอ้ือมมือท่ีจับหูหิ้วเปลด้านบน - พวกเปล 2 คนท่ีอยู่ด้านบนห้ิวเปล โดยจับที่หูห้ิวอันบน ได้ ก็ปล่อยมือจากหูห้ิวเปลด้านบนมาประคองด้านข้างเปล และอันล่างทั้ง 2 ข้าง ห้ิวเปลไปวางพาดที่ทางลงบันได แล้ว เพือ่ ระวงั ไม่ให้เปลพลกิ ตะแครงหนา้ ผู้ปว่ ยไปครดู กับเหลก็ ราว ค่อยๆ เอียงเปลด้านปลายเท้าลงหย่อนเปลในแนวด่ิง ตั้งเปล บนั ไดและยกในแนวดง่ิ ดา้ นศีรษะขึ้น - เมื่อดึงเปลข้ึนไปจนพวกเปลทางด้านบนสามารถจะจับท่ี - พวกเปลด้านบนเมื่อหย่อนเปลด้านปลายเท้าลงแล้ว ให้ เชือกห่วงด้านหัวเปลได้แล้วจึงหยุด พวกเปลที่อยู่ด้านบน ปลอ่ ยมือที่จับหูหิ้วอันล่างเปล่ียนไปจับที่ราวกั้นเพ่ือไม่ให้เสีย เลอื่ นมอื มาจับท่ีหูหิ้วเปลอนั บนทั้ง 2 ข้างส่วนอีกมือหน่ึงจับที่ การทรงตัวพลัดตกลงไป ค่อยๆ หย่อนเปลผู้ป่วยลงไปให้พวก เหล็กราวบันไดไว้ให้มั่นคง ป้องกันการเสียการทรงตัวและ เปลทอ่ี ยทู่ างดา้ นลา่ ง พลัดตกได้ พวกเปลทางด้านบนยกดึงเปลขึ้นส่วนพวกเปล - พวกเปล 2 คนท่ีอยู่ด้านข้างบันไดท้ัง 2 ข้าง คอยรับเปล ด้านลา่ งชว่ ยดันเปลผู้ป่วยขน้ึ ไปพร้อมๆ กัน อยดู่ า้ นลา่ ง โดยจับทขี่ อบเปลด้านล่าง เม่ือเปลเล่ือนลงมาจน - เมื่อพวกเปลด้านบนดึงเปลผู้ป่วยขึ้นมาจนเกือบถึงหูหิ้ว สามารถจบั ท่หี หู ว้ิ เปลอันลา่ งได้แล้ว ก็เปลี่ยนไปจับท่ีหูหิ้วเปล อันล่าง พยายามเอียงเปลในแนวนอน พร้อมกับใช้มือจับที่หู ส่วนอีกมือก็จับประคองด้านข้างเปล เพื่อป้องกันเปลพลิก ห้ิวเปลอันล่าง พวกเปลท่ีอยู่ด้านบนช่วยกันหิ้วเปลนาเปล ไมใ่ ห้หน้าผปู้ ว่ ยไปครดู กบั เหล็กราวบนั ได ออกห่างจากบันไดประมาณ 2-3 ก้าว เพื่อให้พวกเปล - พวกเปลด้านบนช่วยกันหย่อนเปลลงไปจนกระทั่งพวก ด้านล่าง ขนึ้ บนั ไดได้สะดวก เปลทางด้านลา่ งสามารถรบั หหู ้วิ เปลอันบนได้ เม่ือจับหูหิ้วอัน - นายพวกเปลส่ัง 2 คน หรือ 4 คนห้ิวเปลก็ได้ เพ่ือนา บนไดช้ ่วยกนั วางเปลด้านปลายเท้าบนพ้ืน ให้เปลผู้ป่วยอยู่ใน ผูป้ ว่ ยเจ็บไปทาการรักษาพยาบาลต่อไป แนวต้งั แล้วยกเปลออกหา่ งให้พ้นจากบันไดทางลง จึงวางเปล ลง การลาเลียงผู้ป่วยเจ็บลงบันไดแนวดิ่ง มีขั้นตอน - พวกเปลด้านบนปนี ลงบันไดตามมา จากนั้นนายพวกเปล การปฏบิ ตั ิ ดังน้ี ส่งั 2 คน หรอื 4 คนห้ิวเปลกไ็ ด้นาผปู้ ่วยเจบ็ ไปทาการรกั ษา การใช้เปลเปลกู้ภยั Sked เป็นเปลใช้เพ่ือการเคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บในสภาวะ ท่ีเรียบล่ืน จึงง่ายต่อการลากจูง ในการใช้ในการเคลื่อนย้าย ยากลาบาก หรือมีอุปสรรคกีดขวาง สามารถใช้เคลื่อนย้าย ทางน้าจะใช้ประกอบกับ ชุดพยุงเปลทางน้า (Floatation ผูบ้ าดเจบ็ ได้ทั้งแนวนอน และแนวด่ิง เก็บอยู่ในถุงพกสะดวก system) เพ่ือให้ช่วยในการลอยน้าของเปล โดยจะช่วย ง่ายต่อการใช้งานและคล่องตัว ซ่ึงทาให้เปลกู้ภัยแบบ Sked ประคองผู้ป่วยให้อยู่ในท่านอน แนวทแยง ออกแบบให้ เป็นท่ีนิยมในหน่วยดับเพลิง ทีมกู้ภัย ทหาร และหน่วย สามารถสอดตัวผู้ประสบภัยทางน้าให้เลื่อนตัวเข้าในเปลได้ ลาดตระเวนดว้ ยสกี ง่าย พลิกหงายกลับทันที ช่วยให้ศีรษะของผู้ป่วยพ้นจากน้า เปลกู้ภัยแบบนี้ผลิตจากแผ่นพลาสติกอย่างหนา แม้จะมคี ลื่นลมแรง ประกอบด้วย เหนียวและทนทาน เมื่อใช้งานเปลจะรัด และห่อหุ้มเข้าหา 1. ทุ่นลอย (Rigid ethafoam) ขนาด 6 นิ้ว จานวน 2 ผู้ป่วย มีสายในการจับและโยงหลายจุด เพื่อการเคลื่อนย้าย อัน หุ้มด้วยผ้าใยสังเคราะห์ Condura สีส้มหรือสีเขียว ผูป้ ่วยด้วยการแบก หรือยกได้ท้ังแนวต้ัง และแนวนอน โดยใช้ (International orange or camouflage green) พร้อมเข็ม รว่ มกบั ระบบเชือก หรือขนยา้ ยดว้ ยอากาศยาน ด้วยผิวสัมผัส ขดั รดั แบบสวมเร็ว 4-31372

2. ทนุ่ ตดิ หนา้ อก (Inflatable chest pad) จานวน 1 อัน 3. ถว่ งนา้ หนัก (Baiiast weight) จานวน 1 ถงุ บรรจุด้วย พองลมได้ด้วยการเป่าเพียง 1 – 2 ครั้ง ช่วยพยุงไม่ให้ เมด็ ตะกวั่ น้าหนักไม่นอ้ ยกว่า 15 ปอนด์ ใช้ช่วยพยุงให้เปลอยู่ ผู้บาดเจ็บคว่าหน้าในน้า มีแรงลอยตัวไม่น้อยกว่า 14 ใกลแ้ นวตัง้ ตรง pounds of buoyancy 4. สายต่อเพิ่มความยาว (Extra long handles) จานวน 2 เส้น ใชช้ ่วยดงึ เปลขนึ้ เรือ ขันตอนการใชเ้ ปลเปลกภู้ ยั Sked อปุ กรณช์ ดุ พยงุ เปลกู้ภัย จัดเตรยี มเปล รดั สายเปล ติดทุ่นลอย เฮลิคอปเตอร์ 1. กา ร รั บ ผู้ ป่ ว ย เ จ็ บ จ า กที่ เ กิ ด เ ห ตุ ใ น น า ขึ น บนผิวน้า เพื่อตักเอาคนท่ีลอยอยู่ในน้าเข้าไปในตาข่าย เม่ือ Aquatic Casualties Evacuation and เฮลคิ อปเตอร์ กรณีท่ีมีผู้ประสบภัยในทะเล เม่ือมีการรับแจ้ง ตักได้แลว้ จะถูกดงึ ขึ้นทนั ที วิธีนี้สามารถปฏิบัติได้รวดเร็วมาก Transportation Guidelines เหตุ สถานการณ์ ดังกล่าว จะมีชุดค้นหาและกู้ภัยของ แต่จะใช้ต่อเม่ือพิจารณาแล้วว่า ผู้ประสบภัยไม่สามารถ กองทพั เรอื (SAR = Search and Rescue) ให้การช่วยเหลือ ช่วยเหลือตัวเองได้ หรือมีผู้ประสบภัยจานวนมาก คล่ืนลม เม่ือพบผ้ปู ่วยเจบ็ กลางทะเล เจ้าหนา้ ท่ีที่ลงไปชว่ ยเหลอื จะใช้ แรงไม่สามารถใช้เครือ่ งมืออุปกรณอ์ น่ื ช่วยเหลอื ได้ ผู้ท่ีมีความเชี่ยวชาญ เช่น นักทาลายใต้น้า จะลงไปจาก ฮ. โดยวธิ ี Hoist เพอ่ื ไปให้การช่วยเหลือ และนาผู้ป่วยเจ็บขึ้น ฮ. ด้วยการใช้ห่วงรัดรักแร้ (Hoist Collar) หรือ การใช้เปลตา ข่าย ซึ่งเป็นอุปกรณ์ท่ีใช้ตาข่ายที่ถักติดกับกรอบวัสดุที่เบา แต่แข็งแรง เมื่อเฮลิคอปเตอร์วนไปถึงบริเวณท่ีคนลอยตัวอยู่ ในน้า เจ้าหน้าที่จะหย่อนเปลตาข่ายน้ีลงไปในน้าและลากไป 1743-34

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual ภาพแสดงอุปกรณ์เคลอื่ นยา้ ยของเฮลคิ อปเตอร์ - Horse Collar Hoist Collar และ เปลตาขา่ ย - เปลตะกร้า (Basket Stretcher) 2. การรับผู้ป่วยเจ็บจากเรือเล็กขึน เฮลิคอปเตอร์ 3. รับผปู้ ่วยเจ็บจากเรือใหญ่ (ข้อมูลการนาผู้ป่วยเจ็บข้ึน (ขอ้ มูล เหมอื นขอ้ การสง่ ผป.เจ็บขึ้น ฮ.จากเรือขนาดเลก็ ) ฮ.) 3. การรับผู้ป่วยเจ็บจากเรือใหญ่ขึน เฮลิคอปเตอร์ i.3.1 ฮ.จอดบนดาดฟ้าเรือ อุปกรณ์การเคลื่อนย้าย (ข้อมลู เหมือนขอ้ การส่งผู้ป่วยเจ็บขึน้ ฮ.จากเรือขนาดใหญ่) ไดแ้ ก่ - กระดานรองหลังชนิดยาว (Long Spinal อุปกรณเ์ คลื่อนยา้ ยสาหรบั เฮลิคอปเตอร์ Board) 1. รับผู้ป่วยเจ็บจากที่เกิดเหตุในนา (ข้อมูลการรับ - เปลตะกร้า (Basket Stretcher) ผู้ป่วยเจ็บจากท่ีเกิดเหตุในน้าข้ึน ฮ.) อุปกรณ์เคล่ือนย้าย - เปล SKED ผปู้ ่วยเจ็บจากทเี่ กดิ เหตุในนา้ ด้วยเฮลคิ อปเตอร์ ไดแ้ ก่ - เปลสนาม (Army Little) 3.2 ฮ.ไม่สามารถจอดบนพืนได้ อุปกรณ์การ - เปล SKED เคลื่อนย้าย ไดแ้ ก่ - Horse Collar - เปลตะกร้า (Basket Stretcher) - Net Stretcher - เปล SKED 2. รับผ้ปู ว่ ยเจ็บจากเรือเล็ก (ข้อมูลการรับผู้ป่วยเจ็บจาก - Horse Collar เรือเลก็ ขึ้น ฮ.) อปุ กรณเ์ คลอื่ นย้ายผู้ป่วยเจ็บจากเรือเล็ก ด้วย - Net Stretcher เฮลิคอปเตอร์ ได้แก่ - เปล SKED แนวคิดเกยี่ วกบั การเคลือ่ นย้ายและลาเลยี งผูป้ ่วยเจบ็ ทางนา การเคล่ือนย้ายและลาเลียงผู้ป่วยเจ็บทางเรือทุก น้า หรือจากเรือเล็กสู่เรือใหญ่ อาจมีความจาเป็นต้องทาการ ประเภทมีความเสี่ยง จงึ ตอ้ งใชค้ วามระมดั ระวังเป็นอย่างมาก เคลื่อนย้ายผู้ป่วยตามสถานการณ์นั้นๆ เช่น การช่วยเหลือ เพราะอาจทาให้เกิดการบาดเจ็บเพิ่มเติมต่อผู้ป่วยเจ็บ หรือ ผู้ประสบภัยทางทะเล ซ่ึงในการปฏิบัติต้องอาศัยอุปกรณ์ที่ เกิดอันตรายต่อผู้ช่วยเหลือ หากเป็นไปได้ในการเคล่ือนย้าย เหมาะสม องค์ความรู้ ทักษะ และสมรรถภาพทางกายของ ผู้ป่วย ควรกาหนดให้มีพ้ืนที่สาหรับรับ-ส่งผู้ป่วยเจ็บฝ่ังใดฝั่ง ผู้ทาการช่วยเหลือ เพ่ือให้การเคล่ือนย้ายและลาเลียงผู้ป่วย หน่ึงเป็นฐานท่ีมีความม่ันคง เช่น การเคลื่อนย้ายจากเรือสู่ เจ็บดังกล่าวมคี วามปลอดภยั มากทส่ี ุด ท่าเรอื สาหรบั ในบางกรณี เชน่ การเคลอ่ื นย้ายผู้ป่วยเจ็บจาก เอกสารอ้างอิง 1. โรงเรียนนาวิกเวชกิจ ศูนย์วิทยาการ กรมแพทย์ทหารเรือ (2553) คู่มือฝึกวิชาปฏิบัติการแพทย์ทหาร นักเรียนจ่าพรรคพิเศษ เหล่าทหาร แพทย์ ช้นั ปที ี่ 2 2. ช่วงชัย แสงแจ้. (2552) การส่งกลับสายแพทย์ (เอกสารประกอบการสอน วิชา การแพทย์ทหาร) โรงเรียนนาวิกเวชกิจ ศูนย์วิทยาการ กรม แพทย์ทหารเรอื 3. ไททัศน์ คัมภีระพันธ์ุ คู่มือปฏิบัติการในเรือ [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก : http : // www.marinerthai.com (วันที่สืบค้นข้อมูล : 19 กรกฎาคม 2554) 4. ธนวัฒน์ ชัยกุล (2554) การบาดเจ็บทางน้า (Water – related injuries) (เอกสารประกอบการบรรยาย) กองเวชศาสตร์ใต้น้าและการบิน กรมแพทยท์ หารเรือ 5. อุ่นใจ เครือสถิตย์ (2554) การยกและเคลื่อนย้ายผู้ป่วย (เอกสารประกอบการอบรม หลักสูตรพยาบาลกู้ชีพ) วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร ขอนแก่น จังหวัดขอนแกน่ 4-31574

ภาพแสดงอุปกรณ์เคลอื่ นยา้ ยของเฮลิคอปเตอร์ - Horse Collar Hoist Collar และ เปลตาข่าย - เปลตะกรา้ (Basket Stretcher) 2. การรับผู้ป่วยเจ็บจากเรือเล็กขึน เฮลิคอปเตอร์ 3. รับผ้ปู ว่ ยเจ็บจากเรือใหญ่ (ข้อมูลการนาผู้ป่วยเจ็บขึ้น ((ขขร3อ้อ้ า.มมยูลูลกกาเเาหหรตรมมรรืออื วับนนจผขขสอ้อู้้ปอ่วบกกยาารรเสสจ่งง่็บรผาผจ้ปูยปาว่ก.กยเาจเเรจ็บรตบ็ือขรขึน้ใวึ้นหจฮญสฮ.จอ.่ขจาบึกานกเ(รเCเือรฮhอืขลeขนิคcนาkอดาดเปLลใiเหก็sตt)ญ)อ่)ใรน์ กฮาร.)เคลi.ื่อ3.น1ย้ายฮท.จาไอดงด้แกบการ่นแดพาทดยฟ์ท้าาเรงนือ้า อุปกรณ์การเคล่ือนย้าย เเผผอฮรูปูุ้้ปพแปอื12ลพ่วก่ลวเ..คิ 431586729ล----ยรทายอ.........็กเณสยเเรรHเNจปขจปปต์ใัับบบ็เ์oeเตตตพทใทผผ้นึ็นบิกคลลตผหจtrผู้ปู้รรปรมีีมาขลอจsาูป้ฮ้ขแSSวววู้Sหปว่e่วใใัน่อืราก.จจK้Kอนนลจว่tยยน)์่ตกวนrทCสสEEไะสมยกกชทeอะอทดยย่เีDDออสoเอูลาา่วtใกุุปกนจแ้้าี่เเcบบรรานlยบิดนจกlกยบ็ทกยhเเแขตคaกสคคเ็ิรดาบส่ตกี่จeลหrอ้ววัาภลลณยาเราr่าจรเาะบตหอือ่่ืไาอหงะกมเเ์คาดใุง่วคนนคๆงทตรเนพ้ชาก้ระไรลลไยยบัุใา้แนดีัรบมทือขอ่ืนือ่าา้้ไแเนอ้้้าเ่ดกอฮเ่ียยนเนลในกลมะกห้ลางทไดยยะะ้า็กดนทผริดิค้ปว้กุ้าค้ากข้รส้าู้าปยยอยเนรว(ะ้ึับนกงวขห่วเทะผปาา)กฮมักบ้อยมคู้ตยปาเอฮาลาชตมผงอจุ่วใรอริค.สูชนู้อปูล้าง)นแยกซกอวีพลเ้ารก่วพเปนักาอซปมจ์งยารทมซุเิปน็พาช็เบรใจชผตอีอ้ยในชูกราจนู่้วปนอุปม์ับหีพขรา(แยร่กวคกเขกันนผณลเ์คยาแวรห้ไเู้ปอะตะรร์นเรดาณลทลค่มอวเเื่อือม้แอะจค์ชยือานูลงลเเอกน้าลงลขว่ชเต่ืขอกห่ปุจนไ่อืย็กา้ว่นอดน็าบนกนใา้ชยเง้จรรยดรา้จอีวยหกสับรทณ้้าาวิตา้งแาา้าักบกยยี่กยไผย์ปลรหดาาท้ตูใเะ้อรร้คขจรากกบังใแเBอลงนสกาคคผพoน่ืงอร่นัช้าลวปู้ผa้าทนแเูาชอื่อบู้ป่วrกยยมdีพนบุยอื่ว้ไใ์้าจ3)ยตันนขนยงยา้.้าิเตหออ2กคเหยป้นนนาาเวต--------พกร็นาใบไุไหเดื่เอมใHNเกเเเคดนกปปปปปน้แ้ลใจรoeลแ้ิดหฮลลลลลกกง้าะtrกื่ออSห้คตตสา่.sเด่SSนSไบุปpeรนะะลลหมKKาtยมัต็iนกกงัาาrn่วCEEน่้าสีแeสิเยมรรใงaหDDoยนรพt้า้าุดากชlcทlต(อกมัชูงทlA((hุaังBBวางีพายreผrลaamรหB์รr้สูไssแRoลถดykk่งแลeaังeeจ้รละsLแrชttับอcdะพiลtนuสSSชดtยะิttleดา่ว(บผาerrทรยยeeบู้ร)tนนี่ตเttuบัาาหcc้พาิดวลbhhลชืตeนeeือ(ูชดิ(Lไrrขตเีพ))ตดปoวนาท้n็นดเมอี่gบอตสุปงร้นาิเกรวแนรณลS้าณะดpเป์ทก้าin็นนีมาaรl แนศรีวษคะดิ )เกม่ียกี วากรบัผูกราัดรเอคยล่าื่องเนหยมา้ ายะแสลมะลแาตเค่ ลวียรงสผะู้ปดว่ ยกเใจนบ็ กทาราปงนลาดออก เเปกพหริดระรอา11เอื ภะัน01ยอท..ตาามนผผรกจคีาู้ปู้ปพาทยวร่ว่วาาาตยเยหมใค่อคนนหเลผวั่สงะ้เื่อรู้ชไกี่ยนดไน่วิดงนัด้อยยก้รๆจยเ้าาับงึหู่ใรโยตกนลดบแอ้าตือยารลง้าไดปใมะแหชเกหลผ่าจ้คปกูกาน็บวอ้รเเา่งเลปัดงมพทีคย็นตร่ี่ิเมวหงระไเาปผึงมตมมกู้ปไัดิมาหดบั ะ่รวต้ในยะสย่อนาาวมเผกนวังจู้ปเาเพ็บยปผร่วาน็ท็นู้เปยหคาอ่วเดนลจงยย้วื่ะอ็บเน่ายรนงอืกอหมยนาท้าารรใุกกืยอหห้วม่ าผนเผเงคหา้ ู้ป้าตใลมห้ารหื่อาแะเ้ ะรหนหสือสมยนบจมา้า่งภาะยเกัอยปสผเงทมลู้ปรคาใือ่ว์คนงเยทลวทตา็กะาามสงเมลนรู่เรสู้อซืทอถนึ่งใัการหในษานญกบะก่าาอแรรแาลณปลจะ์นฏมะสห้ัีิคนบมันวัๆตราศิตรมเีรถ้อชจษภง่นาะอาเไพปากปศ็นทาทัยรตาาอชง้องุ่กปวงหยาทกัวยเารเหขรกณลืออา์ทือรงี่ ผู้ป่ว1ย2ค. วหรากกากหานรดเคใหล่ือ้มนีพย้ืนา้ ทยี่สใชา้เหวรลับานรับาน-สพ่งผจิ ู้ปาร่วณยเาจใ็บหฝ้ยั่างใแดกฝ้เมั่งาเรผอื ู้ทาการช่วยเหลือ เพ่ือให้การเคลื่อนย้ายและลาเลียงผู้ป่วย หนึ่ง1เป3.็นอฐ่นืาๆนทรี่มะีบคุ.ว..า..มมั่นคง เช่น การเคล่ือนย้ายจากเรือสู่ เจ็บดงั กลา่ วมีความปลอดภัยมากทีส่ ุด ทา่ เรือ สาหรับในบางกรณี เชน่ การเคล่ือนย้ายผู้ป่วยเจ็บจาก เอกสารอ้างอิง Aquatic Casualties Evacuation and 1. โรงเรียนนาวิกเวชกิจ ศูนย์วิทยาการ กรมแพทย์ทหารเรือ (2553) คู่มือฝึกวิชาปฏิบัติการแพทย์ทหาร นักเรียนจ่าพรรคพิเศษ เหล่าทหาร Transportation Guidelines แพทย์ ชัน้ ปที ี่ 2 2. ช่วงชัย แสงแจ้. (2552) การส่งกลับสายแพทย์ (เอกสารประกอบการสอน วิชา การแพทย์ทหาร) โรงเรียนนาวิกเวชกิจ ศูนย์วิทยาการ กรม แพทยท์ หารเรือ 3. ไททัศน์ คัมภีระพันธ์ุ คู่มือปฏิบัติการในเรือ [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก : http : // www.marinerthai.com (วันที่สืบค้นข้อมูล : 19 กรกฎาคม 2554) 4. ธนวัฒน์ ชัยกุล (2554) การบาดเจ็บทางน้า (Water – related injuries) (เอกสารประกอบการบรรยาย) กองเวชศาสตร์ใต้น้าและการบิน กรมแพทย์ทหารเรือ 5. อุ่นใจ เครือสถิตย์ (2554) การยกและเคลื่อนย้ายผู้ป่วย (เอกสารประกอบการอบรม หลักสูตรพยาบาลกู้ชีพ) วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร ขอนแก่น จังหวดั ขอนแก่น 4-35 127-548

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual 176

4.4 ค�ำแนะน�ำการเตรียมพ4า.4หนคะำฉแนุกะเฉนินำ กำรเตรยี มพำหนะฉุกเฉนิ ททาำงงกกาำรรแแพพททยย์ทท์ ำางงนนำ�้ำ Recommendation of Aquatic Ambulance วัตถุประสงค์ด้านความรู้ - อธิบายมาตรฐานเรอื ฉุกเฉินทางการแพทย์ และความต้องการกาลังพล อุปกรณ์ ยา และเวชภัณฑ์ อุปกรณ์ความปลอดภัย ทางนา การช่วยชวี ิตทางนาขนั ต้น และการเคลอื่ นยา้ ยทางนา บางหน่วยงานมีการกาหนดยานพาหนะทางเรือท่ี การเคล่ือนย้าย และลาเลียงขึนอยู่กับหลายปัจจัย เช่น กาหนดให้เป็นยานพาหนะทางการแพทย์ หากแต่เป็นจานวน ประเภทของแหล่งนา ความมีพร้อมใช้ กาลังพลประจาเรือ น้อย และโดยทั่วไปจานวนท่ีมีอยู่ไม่สามารถครอบคลุมพืนที่ ความรู้ประสบการณ์ในการเดินเรือในร่องนา เป็นต้น ท่คี อ่ นขา้ งกว้างขวางไดห้ มด การแสวงหายานพาหนะทางเรือ มาตรฐานของยานพาหนะประเภทต่างๆ ขึนอยู่กับประเภท ในพืนที่ซ่ึงอาจใช้ในการสัญจร การกู้ภัยหรือช่วยชีวิตทางนา ให้เปน็ ไปตามทก่ี รมเจา้ ทา่ กาหนด หรือในทางการเรือ รวมถึงเรือกองทัพเรือ สามารถใช้ในการ ช่วยเหลือทางการแพทย์ ตลอดจนเคล่ือนย้ายและส่งต่อ อุปกรณ์ ยา และเวชภัณฑ์ ผ้ปู ว่ ยได้อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ อุปกรณ์การแพทย์สาหรับชุดปฏิบัติการพ้ืนฐาน ความต้องการกาลังพล สาหรับยานพาหนะทางเรอื 1. ออกซิเจน พรอ้ มอปุ กรณก์ ารให้ (หากเป็นไปได้ให้มีเร็ก กาลังพลหรือบุคคลากรที่จะปฏิบัติหน้าที่ใน กูเรเตอร์ชนิดที่ขีดความสามารถทังการให้ด้วยอุปกรณ์แบบ ยานพาหนะ อย่างน้อยประกอบไปด้วยผู้บังคับยานพาหะนะ การไหลต่อเน่ือง (constant flow device) และแบบ 1 นาย และเจ้าหน้าท่ีทางการแพทย์ท่ีผ่านการฝึกอบรม อุปกรณ์ปล่อยการไหลตามต้องการ (demand-type เจ้าหน้าท่ีด่านหน้าเป็นขันต่า หรืออาจพิจารณายกเว้นใน device) พร้อมอปุ กรณ์ทใ่ี ช้ และให้มีปริมาณเพียงพอสาหรับ กรณเี หตฉุ กุ เฉนิ ทางนา ซงึ่ อาจคุกคามตอ่ ชวี ติ ระยะเวลาในการปฏบิ ัตกิ าร 2. Long spinal board พรอ้ มสายรดั ตรงึ ทยี่ ึดตรึงศีรษะ เรือ และยานพาหนะทางการแพทย์ (head immobilizer) (หากเป็นไปได้ให้พิจารณาให้มีเปล Aquatic Casualties Evacuation and ประเภทของยานพาหนะทางนา (watercraft) ท่ี ตะกรา้ (basket stretcher) และหรือเปล SKED)) Transportation Guidelines สามารถใช้ในการเคล่ือนย้ายมีความหลากหลาย ขึนอยู่กับ 3. เฝอื กคอชนดิ แขง็ ไม่น้อยกวา่ 3 ขนาด พืนที่ และการปรับประยุกต์เรือในพืนท่ีให้ใช้เป็นยานพาหนะ 4. เฝอื กดามแขนขา เช่น SAM SPLINT ในการเคลือ่ นยา้ ย 5. อุปกรณ์ในการตรวจวินิจฉัย ได้แก่ ปรอทวัดไข้ เคร่ืองวัดความดันโลหติ หูฟัง ยานพาหนะทางนาท่ีนิยมใช้ในการกู้ภัยและการ 6. การเปา๋ ปฐมพยาบาล พรอ้ มอปุ กรณ์พืนฐาน (ได้แก่ ถุง ลาเลยี งทางการแพทย์ ได้แก่ เรือยาง เรอื ยนตอ์ ่นื ๆ เรือที่นิยม มือปราศจากเชือ สาลี ไม้พันสาลี ผ้าก๊อซชนิดบาง และหนา ใช้ในการทาเป็นเรือพยาบาลฉุกเฉิน ได้แก่ เรือตรวจการณ์ เรือแต่ละประเภทต่างมีข้อดีและข้อเสีย การเลือกใช้เรือใน 1747-36

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual ผ้ายืด (elastic bandage) ขนาด 4 และ 6 นิว พลาสเตอร์ 17. ยารับประทานแกเ้ มาคล่ืน (dimenhydrinate) และยา เหนียว กรรไกร แอลกอฮอล์ นาเกลือสาหรับล้างแผล ปฏิชีวนะครอบคลุมเชือจากนา และทะเล (ciprofloxacin อุปกรณล์ า้ งตา และหรือdoxycycline) ยาลดการบวม (decongestant) 7. Pocket mask ทีม่ ีตัวเช่ือมต่อกับออกซิเจน และยาหยอดหู (ear drops) 8. เครอื่ งดูดเสมหะ (ชนดิ มอื บีบ) หรือลกู ยางแดง 18. เสือชูชีพที่ถูกกับประเภทการใช้งาน เท่ากับจานวน 9. ทหี่ นีบสายสะดือ ผูโ้ ดยสารทงั หมด 10. เคร่ืองวัดระดับนาตาลในเลือดจากปลายนิว 19. อุปกรณ์ช่วยชีวิตทางนาขันต้น ได้แก่ แท่งชูชีพ (Glucometer) (rescue tube) จานวน 1 ชุด ถุงเชือกพร้อมโยน (throwing 11. ผ้าสามเหลย่ี ม 2 ชิน bag) จานวน 1 ชุด เพิ่มเติมไปจากอุปกรณ์ช่วยชีวิตประจา 12. Forceps หรือที่หนีบ (tweezer) เรือตามกาหนดของกรมเจ้าท่า (เช่นห่วงชชู ีพ (ring buoy)) 13. เข็มกลดั ซ่อนปลายขนาดกลาง 6 อนั 14. เคร่ืองวัดระดับการอิ่มตัวของออกซิเจนปลายนิว หมายเหต:ุ 1-10 เปน็ อุปกรณ์พืนฐานตาม (รา่ ง) ท่ีกาหนด (pulse oxymetry) 11. เป็นตน้ ไป เป็นอุปกรณ์เพ่มิ เตมิ 15. นาส้มสายชู หรือ สารละลายกรดอะซีติค ร้อยละ 5 ส า ห รั บ อุ ป ก ร ณ์ ก า ร แ พ ท ย์ ส า ห รั บ ชุ ด ป ฏิ บั ติ 1,000 มล. (ในพืนทที่ ม่ี ีแมงกะพรุนพิษชกุ ชุม) 16. นาดื่มสะอาด 2 ลติ ร การแพทย์ชันสูง ให้เป็นไปตามท่ีกาหนดในมาตรฐานอ่ืนท่ี เก่ียวขอ้ ง หากแตไ่ ม่ต่ากว่าขันต่าท่ีกาหนดไว้ในชุดปฏิบัติการ พนื ฐาน คณุ ลักษณะยานพาหนะทางน้าและเกณฑก์ ารตรวจประเมิน - จัดให้มีที่นั่งพร้อมเข็มขัดนิรภัยทุกท่ีน่ัง สาหรับผู้ ปฏบิ ัติการฉุกเฉินท่ี สามารถให้การดูแลผู้ป่วยฉุกเฉินได้อย่าง ระดับปฏิบตั กิ ารแพทย์ขนั้ พืน้ ฐาน สะดวก สว่ นประกอบด้านยานพาหนะ - ความสูงของส่วนท่ีใช้เพื่อการรักษาพยาบาลเพียงพอ 1. เป็นรถยนต์ 4 ลอ้ สาหรับการบริการการแพทย์ฉุกเฉิน ความสะดวกในการปฏบิ ัติการ เช่น การช่วยฟื้นคืนชีพ ( CPR หรือกรณีนารถกระบะบรรทุกทั่วไปมาดัดแปลง ส่วนกระบะ ) บรรทุกด้านท้ายต้องจัดให้มีหลังคาสูง หรือทาเป็นตู้คลุม บริเวณด้านท้าย และต้องทาให้อากาศสามารถถ่ายเทได้ 4. มีประตูปิด–เปิด เพ่ือขนย้ายผู้ป่วยพร้อมเตียงได้ สะดวก เพ่ือเป็นส่วนที่ใช้สาหรับการลาเลียงหรือขนส่งผู้ป่วย สะดวก ประตูมีระบบล๊อคท่ีปลอดภัย ขณะเคล่ือนย้าย ฉุกเฉิน และปฏิบัตงิ านสาหรับผปู้ ฏิบัติการ ลาเลยี ง 2. การแบ่งส่วนที่ใช้เพ่ือการบาบัดรักษา ขนส่ง 4.1 มีที่จัดเก็บอุปกรณ์การแพทย์และอุปกรณ์อื่นท่ี เคล่ือนย้าย กับส่วนผู้ขับ และสามารถส่ือสารระหว่างสอง จาเป็นอย่างเป็นสัดส่วน เป็นระเบียบและมีความปลอดภัย สว่ นได้ จากการหลุด ร่วง ปลิว ออกจากที่จัดเก็บในกรณีท่ีรถมีการ ชนหรือกระแทกหรอื พลกิ คว่า 3. ส่วนที่ใช้เพ่ือการบาบัดรักษาท่ีอยู่ด้านหลังของส่วนผู้ ขับจัดใหม้ พี นื ท่ีที่เพียงพอสาหรับการจัดวางเตียงพร้อมผู้ป่วย 4.2 ในห้องพยาบาลต้องมีแสงสว่างเพียงพอที่ผู้ ฉุกเฉินในลักษณะนอนราบ มีประตูปิดล๊อคสนิท เม่ือมีการ ปฏบิ ัตกิ ารฉกุ เฉินจะทาหตั ถการ/ตรวจวดั สญั ญาณชีพได้ และ ลาเลียงหรือขนย้ายผู้ป่วย และจะต้องมีพืนที่สาหรับผู้ บนเพดานมที ่แี ขวนนาเกลือท่สี ามารถพบั เก็บได้ ปฏบิ ัติการฉุกเฉินระหว่างให้การช่วยเหลือผู้ป่วยฉุกเฉินอย่าง เครอื่ งมือและอุปกรณ์การแพทย์ เพียงพอ ดงั นี 1. มอี อกซิเจน พรอ้ มอุปกรณ์ทีใ่ ชง้ านได้ดี/ปลอดเชอื 2. มี Long spinal board พร้อมสายรัดตรึง ที่ยึดตรึง ศีรษะ (Head Immobilizer) 4-13778

179 Aquatic Casualties Evacuation and Transportation Guidelines

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual 180

ภาคผนวก 182 185 - โครงสรา้ งหลกั สูตรแตล่ ะหลกั สตู ร และเครอื่ งหมายประจำ� หลักสูตร 186 - ผงั ข้นั ตอนการดูแลผู้ป่วยเจ็บทางนำ้� 187 - แผนภมู ิการปฏบิ ตั ใิ นการรองรบั ผ้ปู ่วยเจบ็ จากการด�ำน้ำ� 188 - สายดว่ นท่ีเก่ยี วขอ้ งกับการแพทย์ฉุกเฉนิ ทางทะเล 189 - ผงั ขั้นตอนการปฏบิ ตั งิ าน ปฏิบัติการฉกุ เฉินทางนำ้� 190 - ผงั ขน้ั ตอนการเบกิ จ่ายเงนิ เพ่อื ชดเชยปฏิบัตกิ ารฉุกเฉนิ ทางน้ำ� 192 - แบบบนั ทึการปฏบิ ตั งิ านบริการการแพทยฉ์ ุกเฉินระดับสูงทางนำ�้ 193 - แบบบันทกึ การปฏบิ ตั ิงานหนว่ ยปฏิบัติการแพทยฉ์ กุ เฉนิ ระดบั พ้นื ฐานทางน�ำ้ 194 - แบบบันทึกการปฏบิ ัติงานหนว่ ยปฏบิ ตั ิการฉุกเฉนิ เบื้องต้นทางน�ำ้ 195 - แบบฟอรม์ หนังสอื สง่ หลกั ฐานประกอบการเบกิ จา่ ยการส่งตอ่ ผู้ปว่ ยทางนำ�้ 206 - ระเบียบคณะกรรมการการแพทยฉ์ กุ เฉนิ วา่ ด้วยการรบั เงนิ การจ่ายเงิน และการเก็บรกั ษาเงนิ กองทุน (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2556 - ผงั ขน้ั ตอนการประสานอากาศยาน 181

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual การอบรมประกอบดว้ ยการอบรมภาคทฤษฎีเพ่อื พัฒนาองค์ความรู้ และภาคปฏิบัตเิ พื่อพัฒนาทักษะ รวมระยะเวลาท้ังสนิ้ 3-5 วัน โดยใชป้ รชั ญาของหลักสตู ร การปอ้ งกัน (prevention) การเขา้ ช่วย (rescue) การดแู ลรกั ษา (care) และการเคล่อื นยา้ ยล�ำเลยี ง (transportation and evacuation) โดยมีรายละเอียดของ โครงสรา้ งหลกั สตู รในแตล่ ะหลกั สูตรดังนี้ คู่มอื แนวทางปฏบิ ัติการฉกุ เฉนิ ทางนา้ และทะเล รายละเอียดของโครงสรา้ งหลักสูตรในแต่ละหลักสูตร ช่ือหลกั สตู ร หลักสตู รท่ี 1 หลักสูตรท่ี 2 หลกั สูตรท่ี 3 - หลักสูตรการฝึกอบรมการกู้ชีพ - หลักสูตรการฝึกอบรมการกู้ชีพ - หลักสูตรการฝึกอบรมการกู้ชีพ ชอ่ื และช่วยชีวิตทางน้าส้าหรับบุคลากร และช่วยชีวิตทางน้าส้าหรับบุคลากร และช่วยชีวิตทางน้าส้าหรับบุคลากร ประกาศนยี บตั ร ทางการแพทย์ ท่ัวไป ระดับตน้ ทว่ั ไป ระดับสูง วตั ถปุ ระสงค์ - Maritime and Aquatic Life - Maritime and Aquatic Life - Maritime and Aquatic Life ของหลกั สูตร Support (MALS) for Health Care Support (MALS) Level I Course Support (MALS) Level II Course Provider Training Course - ประกาศนียบัตร การผ่านการ - ประกาศนียบัตร ส้าเร็จการ คุณสมบัติผู้เข้า - ประกาศนียบัตร การผ่านการ ฝึกอบรมการกู้ชีพ และช่วยชีวิตทาง ฝึกอบรมการกู้ชีพ และช่วยชีวิตทาง รับการฝกึ อบรม ฝึกอบรมการกู้ชีพ และช่วยชีวิตทาง นา้ สา้ หรบั บคุ ลากรทวั่ ไป ระดบั ต้น น้าสา้ หรับบคุ ลากรทั่วไป ระดบั สงู ทักษะทางนา น้าสา้ หรบั บคุ ลากรทางการแพทย์ - เพ่ือผลิต บุคลากร ที่มีความ รู้ - เพื่ อ ผ ลิต บุ ค ล าก ร ท่ี มีค ว า ม รู้ - เพ่ือผลิตบุคลากรทางที่มีความรู้ ความสามารถในการกู้ชีพ และ ความสามารถในการกู้ชีพ และ ระยะเวลา ความสามารถในการปฏิบัติการใน ชว่ ยชวี ิตทางนา้ ขันต้น ช่วยชีวิตทางน้าขนั ตน้ และขันสงู การฝกึ อบรม การกู้ชีพและช่วยชวี ิตทางนา้ องคป์ ระกอบ - เพื่อให้บุคลากรทางสาธารณสุขได้ - บุคคลากรทัว่ ไป - บคุ คลากรทวั่ ไป หลักสตู ร เ พิ่ ม ศั ก ย ภ า พ ใ น ก า ร พั ฒ น า แ ล ะ - ไม่มีอุปสรรค หรือข้อห้ามทาง - ไม่มีอุปสรรค หรือข้อห้ามทาง เกณฑ์ผ่าน ประยุกต์การปฏิบัติการการบริการ การแพทย์ในการนันทนาการทางน้า การแพทยใ์ นการนนั ทนาการทางน้า แพทย์ฉุกเฉินในปัจจุบัน ให้สอดคล้อง - ว่ายน้าต่อเนื่อง กบหรือฟรีสไตล์ - ว่ายน้าต่อเนื่อง กบหรือฟรีสไตล์ กับบริบทของพืนที่และความส้าคัญ 100 เมตร 500 เมตร ของการกูช้ ีพและช่วยชีวติ ทางนา้ - ลอยตวั ตงั ตรง แขนใตร้ กั แร้ 2 นาที - บุคคลากรทางการแพทย์ - 2 วันต่อเนื่อง ส้าหรับบุคลากรทาง - ว่ายออกจากต้าแหน่ง 18 เมตร ด้า - ไม่มีอุปสรรค หรือข้อห้ามทาง การแพทย์ ลงไป 2.5 เมตร น้าวัตถุหนัก 2.5 กก. การแพทย์ในการนนั ทนาการทางนา้ - 3 วันต่อเน่ือง ส้าหรับบุคลากร ขึนผิวน้า ว่ายกลับต้าแหน่งเดิม ขึน - ไม่ก้าหนด หากเป็นไปได้ควรรู้สึก ท่วั ไป จากน้าโดยไม่ใช้บันใด ภายใน 1 นาที มั่นใจในการยืนในต้าแหน่งน้าระดับ - ภาคทฤษฎี และภาคปฏิบัติฝึก 40 วนิ าที อก ทักษะบนบก และในนา้ - 5 วันต่อเนื่อง (หรือต่อเนื่องจาก - ระยะเวลาอบรมไม่น้อยกว่าร้อยละ ระดับสอง) - 5 วนั ต่อเนือ่ ง 80 - ภาคทฤษฎี และภาคปฏิบัติฝึก - ภาคทฤษฎี และภาคปฏิบัติฝึก - สอบขอ้ เขยี นไมน่ อ้ ยกว่ารอ้ ยละ 80 ทักษะบนบก และในนา้ ทักษะบนบก และในนา้ - การประเมินทกั ษะสา้ คญั ไดผ้ ่าน - ระยะเวลาอบรมไม่น้อยกว่าร้อยละ - ระยะเวลาอบรมไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 80 - สอบข้อเขียนไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 - สอบขอ้ เขียนไมน่ ้อยกวา่ ร้อยละ 80 - การประเมนิ ทกั ษะสา้ คญั ได้ผา่ น - การประเมนิ ทกั ษะสา้ คญั ได้ผา่ น - ทกั ษะทางน้าผ่านทกี่ า้ หนด 0-3182

คมู่ ือแนวทางปฏบิ ตั ิการฉกุ เฉินทางน้าและทะเล รายละเอียดของโครงสร้างหลักสตู รในแต่ละหลักสตู ร Maritime and Aquatic Life Sหuลpักpสoูตรrtที่(1M.A.L.S.) หลักสตู รที่ 2 หลักสูตรที่ 3 ชเนอ่ื ือหหลาักทสฤตู ษรฎี -- 1ห0ลชัก่ัวสโูมตงรการฝึกอบรมการกู้ชีพ -- 6หชลัว่กโสมูงตรการฝึกอบรมการกู้ชีพ -- 6หชล่วักโสมูงตรการฝึกอบรมการกู้ชีพ -แลคะวชา่วมยปชลีวอิตดทภาัยงทนา้างสน้าหรับบุคลากร -แลคะวชา่วมยปชลีวอิตดทภาัยงทนา้างสน้าหรับบุคลากร -แลคะวชา่วมยปชลีวอิตดทภาัยงทนา้างสน้าหรับบุคลากร -ทากงากราชร่วแยพชทีวยติ ์ ขนั ตน้ -ทั่วกไาปรชร่วะยดชบั วีตติ น้ ขนั ต้น -ท่ัวกไาปรชรว่ะยดชับีวสิตงู ขันต้น -- กMาaรrปitว่ imยเeจบ็ ทaาnงdนา้ แAลqะuกaาtiรcดูแลLife -- กMาaรrชitว่ iยmชeวี ติ ขaนั nสdูง Aquatic Life -- กMาaรrชitว่ iยmชeวี ิตขaนั nสdงู Aquatic Life -Suกpาpรoเคrtลอ่ื(MนยAา้LยSแ)ลfะoสr ง่ Hตeอ่ aทlาthงนCา้ are -Suกpาpรoปrว่tย(เMจ็บALทSวั่ )ไปLeแvลeะlทIาCงนou้าrแseละ -Suกpาpรoปr่วtย(เMจ็บALทS่วั )ไปLeแvลeะlทIIาCงoนu้าrsแeละ Provider Training Course การดแู ล การดแู ล ชอ่ื - ประกาศนียบัตร การผ่านการ -- กปารระเคกลาอื่ศนนยีย้าบยัแตลระส่งตก่อาทรผาง่านนา้ การ -- กปารระเคกลาือ่ ศนนยีย้ายบแัตลระส่งต่อสท้าาเงรน็จา้ การ ปเนรือะหกาปศนฏียิบบตั ตัิ ร -ฝึก2อ0บชรั่วมโกมางรกู้ชีพ และช่วยชีวิตทาง -ฝึก1อ2บชร่ัวมโกมางรกู้ชีพ และช่วยชีวิตทาง -ฝึก2อ0บชรว่ัมโกมางรกู้ชีพ และช่วยชีวิตทาง -นา้ กสาา้ รหเอราบั ตบัวุครลอาดกทราทงานงา้การแพทย์ -น้ากสาา้ รหเอราับตบวั ุครลอาดกทราทงั่วนไ้าป ระดับต้น -นา้ กสาา้ รหเอราบั ตบวั ุครลอาดกทราทงวั่นไา้ป ระดบั สงู วัตถปุ ระสงค์ -- กเาพร่ือชผว่ ยลชิตวี บติ ุคขลนั าตกน้ รทางที่มีความรู้ - กเาพรื่อช่วผยลชิตีวติ บขุคันตล้นากร ท่ีมีความ รู้ - เกพารื่ อชผว่ ยลชิตีวติบขุ คนั ลต้นาก ร ที่ มีค ว า ม รู้ ของหลกั สตู ร -ควเทามคนสิคากมารรดถูแใลนผกู้ปา่วรยปเจฏ็บิบทัตาิกงนาา้รใน ค-วเาทมคสนาคิ มการดถแู ใลนผกปู้ าว่รยกเู้จช็บีพทางนแา้ ละ ค-วกาามรสชาว่ ยมชาวีริตถขในั สกูงารกู้ชีพ และ -กากรากรู้ชเีพคลแอ่ืลนะชยว่า้ ยชผีวปู้ ติว่ ทยทางานงนา้ า้ ช-ว่ กยาชรวี เิตคทลาือ่ งนนย้า้าขยันผตูป้ น้ ว่ ยทางน้า ช-่วเยทชควี นติ คิทกาางรนด้าแูขลนั ผต้ปูนว่ แยลเจะบ็ขทนั าสงู น้า -- กเาพร่ือลใ้าหเล้บียุคงลผาปู้ ก่วรยททาางงสนาา้ ธารณสุขได้ - การล้าเลยี งผปู้ ่วยทางน้า - การเคลือ่ นยา้ ยผูป้ ว่ ยทางน้า เ พ่ิ ม ศั ก ย ภ า พ ใ น ก า ร พั ฒ น า แ ล ะ - การลา้ เลยี งผ้ปู ่วยทางน้า ประยุกต์การปฏิบัติการการบริการ แพทยฉ์ กุ เฉินในปัจจุบัน ให้สอดคล้อง เคร่อื งหมายประจาหลักสตู ร กับบริบทของพืนที่และความส้าคัญ ของการกชู้ ีพและชว่ ยชวี ิตทางน้า คุณสมบัติผู้เข้า - บุคคลากรทางการแพทย์ - บคุ คลากรทั่วไป - บคุ คลากรทวั่ ไป รบั การฝึกอบรม - ไม่มีอุปสรรค หรือข้อห้ามทาง - ไม่มีอุปสรรค หรือข้อห้ามทาง - ไม่มีอุปสรรค หรือข้อห้ามทาง การแพทย์ในการนนั ทนาการทางนา้ การแพทย์ในการนนั ทนาการทางนา้ การแพทยใ์ นการนันทนาการทางนา้ ทกั ษะทางนา - ไม่ก้าหนด หากเป็นไปได้ควรรู้สึก - ว่ายน้าต่อเนื่อง กบหรือฟรีสไตล์ - ว่ายน้าต่อเนื่อง กบหรือฟรีสไตล์ มั่นใจในการยืนในต้าแหน่งน้าระดับ 100 เมตร 500 เมตร อก - ลอยตวั ตังตรง แขนใตร้ กั แร้ 2 นาที - ว่ายออกจากต้าแหน่ง 18 เมตร ด้า ลงไป 2.5 เมตร น้าวัตถุหนัก 2.5 กก. ขึนผิวน้า ว่ายกลับต้าแหน่งเดิม ขึน ห่วงชูชีพสขี าวคาดแดง 4 ตาแหนง่ จากน้าโดยไม่ใช้บันใด ภายใน 1 นาที ผ(ทrู้ปกราeะงาsรยนรcะะฝu้าสเึกทวeบอลี่พ)บภาึงกรัยลมามจกัปีราษดรกณแูะกลจะา้าร-เรเักปรปษ็น5ือ่วาเวยคแนั (เรลcตจื่อะa่อ็บงrใเนeชหท่อื)้ใมางนแงากนลยาะ้ากรกาชาช่วโรายดเดคชยลีวปแติือ่ ลรนไะะดยกผท้ า้ ูกอังยโบทลยไา้างปงเกท-ก-ลนดาัน่ัวยี้า้รวไ23ดงปแแย้พววลป(ันยทวtะรrัตนเยaทัชช่อ์ตnาือญเ่อนsงกเpาื่อทนงoื่อโะ4ดrงสเtลย้าaหหtดสโiร่วดo้า้าับหงยนnบชรภุคับูชaคาลบnีพือพาุคdกรแลกรวeาทลามกvาะรทรงaปเชcัง้อuหืองa-4รกมกะt0นดัiนด5oวันสบั ินn่ือ(สpาว)เอใทัปนrหงeีต็)น้ถv่ออึงeเนุปกn่ือากtงรiรoกณn(ู้ชห)์ใีพนรือแกกตลา่อาะรเรชชนเื่่อว่วขงยย้าจชชชาี่วีววกิิตตย แทอหงล่งคกัเห์ปสรลูตะร่ียกมอฟบา้ หกแท-ฉักกภษาะ(คบsทtนaฤบrษกoฎแีfละliใแfนeลน)ะ้าภาคปฏิบัติฝึก - ภาคทฤษฎี และภาคปฏิบัติฝึก - ภาคทฤษฎี และภาคปฏิบัติฝึก ทกั ษะบนบก และในน้า ทกั ษะบนบก และในนา้ แปปลเฏรกะะิบณใกัตหฑอิกก้์ผบาาา่ ไรรนปขดซดอูแึ่ง้วเงลปยชร็นุดะรหปกู8---ปวฏา0ส่าริบสกรงเัญะอาัตจนยรบล็บิกปา้ะขักาสรปเอ้วะรษ่งเ่วลเขฉมณยา(ยีุกินCอฉน์ขเทบaุกไฉอมักรrเินeมงษ่นฉรไอ้ะินiม(ะnสยRแ่นบ้ากeล้อคtวบsrยัญ่าะapรกกกไn้อoวดาาsย่าnผ้รรiลรtา่แsพ้อะ)นeพยบแ8)ลท0ลเกะหยะาต์ฉรกุุกร(า---8เDักร0ฉษeกสรนินะาอtาา้ ยรeบพสปะcขซ่งยรเt้อ่ึวงสะiาเoลแเถขบมาnตียาินอาน)น่ลทบลไะพมักรกแณมษ่นยาฉไ้อะารมสยกบจแ่นา้กหาุด้จอควลมเย้ัญา่งกรกเาไ(ห้อิดวดTยย่าเตผ้rถหลรa่าุขึง้อะนnตรอยs8ุะคล(f0OบeะวrบาnมtกoSช8----าc0่วรtรสกทeปhยะอาักnเeฏยรบษหeปะิบขะdลรเอ้ทัตcวeะือเลาaเิงขfมงาirาีย(nนินeอRนนiา้ทบ)teไผใiมักรpvนกา่ มษน่ นeoากไอ้ะทรมrาสยctี่กล่นร้ากia้าn้อ้าแควrหgเยeญั่าพนล)รก)ไทด้อียวดย่กายงผ้ ลรข่า์ฉา้อะนนรุกยอ8ยเล0ฉอ้าะินกย พญานาคพพันญสามนอาเรคอืซึ่งเป็นเจ้าแห่งสัตว์น้าทังปวงตามวร1ร8ณ03ค-ด3ีไทย และสมอเรือซึ่งเป็นสัญลักษณ์ทางทะเล รวมกันเป็น สญั ลกั ษณ์การแพทย์ทางทะเล หมายถงึ การแพทยท์ ่ใี ห้การปกปกั ษร์ ักษา และดูแลทางการแพทยใ์ นนา้ และทางทะเล

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual เครือ่ งหมายประจ�ำหลักสูตร เครื่องหมายประจ�ำหลักสูตร ลกั ษณะเปน็ เครื่องหมายกาชาด และผกู โยงกนั ดว้ ยเชือก โดยห่วงชูชพี และเชอื กน้นั เป็นอุปกรณ์ใน การช่วยชีวิตทางน�้ำท่ีพึงมีประจ�ำเรือ และใช้ในการช่วยชีวิตได้ทั้งทางน�้ำและทางทะเล โดยภาพรวมท้ังหมดสื่อ ให้ถึงการกู้ชีพและช่วยชีวิตผู้ประสบภัยจากการป่วยเจ็บทางน�้ำ โดยประกอบไปด้วยปรัชญา 4 ด้าน คือ การป้องกัน (prevention) การเข้าช่วย (rescue) การดูแลรักษา (care) และการเคล่ือนย้ายล�ำเลียง (transportation and evacuation) แท่งเหล่ียมฟ้าหกแฉก (star of life) ซ่ึงเป็นรูปสัญลักษณ์ของระบบการแพทย์ฉุกเฉิน ซึ่งแต่ละแฉกหมายถึงระบบการปฏิบัติงานใน การแพทย์ฉุกเฉิน ประกอบไปด้วย การเจ็บป่วยฉุกเฉินและการพบเหตุ (Detection) การแจ้งเหตุขอความ ชว่ ยเหลอื  (Reporting)การออกปฏบิ ตั กิ ารของชดุ ปฏบิ ตั กิ ารฉกุ เฉนิ  (Response)การรกั ษาพยาบาลณจดุ เกดิ เหต ุ (On Scene care) การล�ำเลียงขนย้ายและให้การดูแลระหว่างน�ำส่ง (Care in transit) และการน�ำส่ง สถานพยาบาล (Transfer to the definitive care) พญานาคพันสมอเรือ พญานาคซึ่งเป็นเจ้าแห่งสัตว์น�้ำทั้งปวงตามวรรณคดีไทย และสมอเรือซ่ึงเป็นสัญลักษณ์ทางทะเล รวมกันเป็นสัญลักษณ์การแพทย์ทางทะเล หมายถึง การแพทย์ที่ให้การปกปักษ์รักษา และดูแลทางการแพทย์ ในน้�ำและทางทะเล 184

185

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual 186

187

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual 188

ภาพท่ี 3.2 ผังขันตอนการเบิกจ่ายเงินเพ่ือชดเชยปฏบิ ตั ิการฉกุ เฉนิ ทางนา้





/ 1669 /




/
/








(1) -




ITEMS /
-
/ / /

IT E-budget (2)
(1)





/
E-budget





(2)

/


/


(3) / -
. (3) /

-
-
(4) (4)
189

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual 190

191

คูมือแนวทางการปฏิบัติการฉุกเฉินทางน้ำและทะเล Maritime and Aquatic Life Support Guidelines Manual 192