ธาตุแท้ของชัยฏอน

บดั น้ีเป็นเวลาเกือบยส่ี ิบปี มาแลว้ ที่บรรดาประเทศดอ้ ยพฒั นาท้งั หลายซ่ึงส่วนมากเคยตกเป็ น อ า ณ า นิ ค ม แ ล ะ เ ค ย เ ป็ น เ มื อ ง ข้ึ น ม า แ ล้ ว ตา่ งก็ไดร้ ีบเร่งท่ีจะทาํ การสร้างตวั เองโดยการรวมกลุ่มกนั ในระหวา่ งประเทศเพ่ือใหเ้ กิดความเท่าเที ย ม กั น ม า ก ข้ึ น ใ น ด้ า น ร ะ เ บี ย บ โ ค ร ง ส ร้ า ง ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ได้มีการจัดประชุ มและมีการจัดต้ังคณะกรรมการจํานวนมากมายนับไม่ถ้วนมาแล้ว แต่ ก็ ป ร า ศ จ า ก ผ ล ใ ด ๆ ที่ จ ะ เ ป็ น จ ริ ง เ ป็ นจัง ม า ไ ด้เ ล ย ถ้า จ ะ มี สิ่ ง ใ ด จ ะ เ กิ ด ข้ึ น บ้า ง นนั่ กค็ ือเสียงร้องเอะอะของประเทศเหล่าน้นั กลบั ทาํ ใหบ้ รรดาประมุขของประเทศอุตสาหกรรมซ่ึง หั ว แ ข็ ง อ ยู่ แ ล้ ว ก ลั บ แ ข็ ง ก ร ะ ด้ า ง ข้ึ น อี ก และความแตกตา่ งระหวา่ งอเมริกาเหนือผมู้ งั่ คงั่ สมบูรณ์กบั อเมริกาใตย้ ากจนไดก้ ลายเป็ นสิ่งที่แลเห็ น ไ ด้ ชั ด ยิ่ ง ข้ึ น ปี แ ล้ ว ก็ ปี เ ล่ า โ ด ย ไ ม่ มี วี่ แ ว ว ใ ด ๆ เลยวา่ ในอนาคตมนั จะบรรเทาเบาบางไปไดอ้ ยา่ งไรเลย ปัญหาของประเทศในโลกที่สามน้ันมิใช่ปัญหาของการเป็ นหน้ีสินมากมายกว่า 500 พั น ล้ า น เ ห รี ย ญ อ เ ม ริ กั น แ ล ะ จ ะ ต้ อ ง จ่ า ย ก ลั บ คื น เ ป็ น จํ า น ว น ถึ ง ปี ล ะ 5 0 พนั ลา้ นเหรียญอเมริกนั ถึงแมว้ า่ ตวั เลขอนั มากมายเหล่าน้ีไดบอกใหท้ ราบถึงสภาพของประเทศเหล่า น้ันเองก็ตามที แต่น่ีเป็ นเพียงแต่อาการของกระบวนการท่ีเหมือนมะเร็ งร้ายเท่าน้ันเอง ตวั โรคท่ีแทจ้ ริงก็คือ

ปรัชญาและแรงกระตุน้ ท่ีอยภู่ ายใตป้ รากฏการณ์เหล่าน้นั ที่ไดด้ ลใจและบอกกล่าวถึงการแสแสร้งแ ล ะ ก า ร ก ร ะ ทํา แ บ บ ค ด ใ น ข้อ ง อ ใ น ก ร ะ ดู ก ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ อุ ต ส า ห ก ร ร ม เ ห ล่ า น้ั น โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ สหรัฐอเมริกา ห ลั ง ส ง ค ร า ม โ ล ก ค ร้ั ง ท่ี ส อ ง สหรัฐอเมริกาซ่ึงผลุดข้ึนมาเป็นมหาอาํ นาจทางดา้ นเศรษฐกิจและการทหารไดร้ ับมรดกโครงสร้างร ะ ห ว่ า ง ป ร ะ เ ท ศ ท่ี ป ร ะ เ ท ศ ม ห า อํา น า จ ใ น ส มั ย ก่ อ น ข อ ง ยุ โ ร ป ไ ด้ ส ร้ า ง ข้ึ น ม า นั่ น คื อ โ ค ร ง ส ร้ า ง ท่ี ถู ก ใ ช้ อ ย่ า ง ทุ จ ริ ต ค ด โ ก ง ม า เ ป็ น เ ว ล า ถึ ง 2 0 0 ปี แ ล้ ว ความเปลี่ยนแปลงท่ีพอจะสังเกตเห็นได้อย่างชดั เจนประการเดียวก็คือ องั กฤษ ฝรั่งเศส เยอรมนั ห รื อ จั ก ร ว ร ร ดิ นิ ย ม ที่ ด้ อ ย ก ว่ า น้ั น ต่ า ง ก็ พ บ กับ ค ว า ม ห า ย ะ น ะ แ ล ะ อ่ อ น เ ป ล้ ี ย เ พ ลี ย แ ร ง กัน ไ ป อ ย่ า ง ม า ก จ า ก ภ า ว ะ ส ง ค ร า ม ปล่อยให้สหรัฐอเมริกาสะสมและแสดงบทบาทนาํ ในด้านความสมบูรณ์มงั่ คงั่ เขม้ แข็งแต่ผูเ้ ดียว ซ่ึงกเ็ ป็นประโยชน์ตอ่ สหรัฐอเมริกาเองเทา่ ๆ กบั แก่กลุ่มพนั ธมิตรยโุ รปของมนั เน่ืองจากมีอิสรภาพและประชาธิปไตยอยา่ งมากมายสหรัฐอเมริกาจึงไดท้ าํ งานอยา่ งเขม้ แข็ งเพ่อื สร้างความแขง็ แกร่งแก่ระบบจกั รวรรดินิยมเก่าถึงแมว้ า่ ประเทศอาณานิคมเหล่าน้นั จะกาํ ลงั ได้ รั บ เ อ ก ร า ช แ ล้ ว ก็ ต า ม ดั ง น้ั น ด้ ว ย ค ว า ม สั ม พั น ธ์ กั บ ม ห า อํ า น า จ เ ห ล่ า น้ั น ส ห รั ฐ อ เ ม ริ ก า จึ ง ส า ม า ร ถ กุ ม แ ห ล่ ง วั ต ถุ ดิ บ ร า ค า ถู ก ก า ร ค้ า ข า ย ตลอดท้งั การเขา้ คุมการตลาดของประเทศ

ที่ เ กิ ด ข้ึ น ใ ห ม่ เ ห ล่ า น้ั น ไ ว้ ไ ด้ ขอ้ ผกู มดั ทางดา้ นสังคมเศรษฐกิจที่ถูกทิ้งไวเ้ บ้ืองหลงั โดยการจากไปของประเทศมหาอาํ นาจจกั รวร รดินิยมเหล่าน้นั ไดน้ าํ ไปสู่การต่อเน่ืองของความสัมพนั ธ์เก่า ๆ ซ่ึงถูกห่อหุ้มใหม่ในประโยคสวย ๆ งาม ๆ และสอพลอ น่ีเป็นนโยบายซ่ึงสหรัฐอเมริกาถือวา่ เป็นเร่ืองสาํ คญั อยา่ งยงิ่ เพื่อที่จะธาํ รงความสําคญั ของมั นไว้ต่อไปและทําให้มาตรฐานความเป็ นอยู่ของประชาชนของมันอยู่ในระดับสูงต่อไป ทศั นคติน้ียอ่ มเป็นธรรมดาอยเู่ องที่จะพบการแสดงออกอยา่ งฉลาดหลกั แหลมที่สุดและเขม้ แขง็ ที่สุด ใ น น โ ย บ า ย ข อ ง ส ห รั ฐ อ เ ม ริ ก า ซ่ึ ง ป ร า ร ถ น า จ ะ เ ป็ น เ จ้ า โ ล ก โ ด ย สิ้ น เ ชิ ง ในฐานท่ีเป็นผนู้ าํ อยใู่ นกลุ่มประเทศอุตสาหกรรมตะวนั ตกท่ีไม่มีผใู้ ดกลา้ แข่งขนั ทะเลาะวิวาทดว้ ย วอชิงตนั จึงใชเ้ วลาเพยี งเล็กนอ้ ยเท่าน้นั ในการเคลื่อนเขา้ ไปสู่ที่วา่ งที่การจากไปของมหาประเทศอา ณานิคมไดท้ ิง้ ไว้ สิ่งท่ีทาํ ใหส้ หรัฐอเมริกาตอ้ งยงิ่ ระดมออกแรงมากข้ึนอยา่ งมีน้าํ ใจนอ้ ยลงในความสัมพนั ธ์ต่ อ ป ร ะ เ ท ศ ต่ า ง ๆ ท่ีเกิดข้ึนหลงั สงครามโลกคร้ังที่สองกค็ ือความหวาดหวนั่ ท่ีไมท่ ุเลาลงเลยที่วอชิงตนั มีต่อสหภาพโซ เวยี ตและลทั ธิตคอมมิวนิสตส์ ากล ความหวาดกลวั เช่นน้ีก็มิใช่วา่ จะไร้เหตุผลที่สมควรเสียทีเดียวไม่ ในฐานที่เป็ นมหาอาํ นาจโดยตวั มนั เองและไดร้ ับการยอมรับจากประเทศอื่น ๆ ทวั่ โลก สหภาพโซเวยี ตจึงเป็นที่ทา้ ทายอยา่ งน่ากลวั แก่กลุ่มมหาอาํ นาจตะวนั ตกที่เป็นใหญ่อยมู่ ิใช่เพยี ง

แ ต่ ใ น ด้ า น ก า ร ท ห า ร แ ต่ อ ย่ า ง เ ดี ย ว เ ท่ า น้ั น มนั ยงั เสนอระบบสังคมเศรษฐกิจที่แตกตา่ งออกไปอนั เป็นระบบที่สนบั สนุนความเสมอภาคของมนุ ษ ย์ ม า ก ก ว่ า เ สี ย ง ด้ ว ย จึงเป็นการคุกคามตอ่ การผกู ขาดและแมแ้ ต่ความถูกตอ้ งของลทั ธิทุนนิยมและเป็ นท่ียอมรับของประเ ท ศ ที่ เ กิ ด ใ ห ม่ ด้ ว ย นอกจากน้นั สหภาพโซเวยี ตและสาธารณรัฐประชาชนจีนยงั พร้อมท่ีจะใหโ้ อกาสแก่กลุ่มประเทศใน โลกท่ีสามเพอ่ื จะหนีไปจากความจาํ กดั ทางเศรษฐกิจตามลทั ธิจกั รวรรดินิยมแผนใหม่ดว้ ย ไมน่ ่าแปลกใจเลยวา่ เพราะเหตุน้ีเองกลุ่มประเทศตะวนั ตกและประเทศพี่เบิ้มคือสหรัฐอเมริ กาจึงไดพ้ ยายามท่ีจะคุมประเทศในโลกที่สามไวใ้ นกรงเล็บของตนใหม้ นั่ และเหนียวแน่นยิง่ ข้ึนเพ่ือ จะกนั ทา่ สหภาพโซเวยี ตและจีนรวมท้งั อิทธิพลของลทั ธิสังคมนิยมของมนั เสียเพราะถา้ หากวา่ มนั ค ลายกาํ มือของมนั ในเร่ืองผลประโยชนข์ องบรรดาประเทศที่เกิดใหม่น้นั ออกเสียแลว้ และปล่อยให้ป ร ะ เ ท ศ เ ห ล่ า น้ั น พั ฒ น า ป ร ะ เ ท ศ ข อ ง ต น ด้ ว ย วิ ธี ก า ร ข อ ง มั น เ อ ง แ ล้ ว ไ ซ ร้ ภายในระยะเวลาหน่ึงประเทศเหล่าน้นั กจ็ ะโนม้ นา้ วไปสู่ค่ายสังคมนิยมมากกวา่ คา่ ยทุนนิยม องคป์ ระกอบอีประการหน่ึงที่มีอิทธิพลต่อนโยบายของกลุ่มประเทศตะวนั ตกก็คือการคาํ น วณอยา่ งเลือดเยน็ วา่ ถา้ หากประเทศที่เกิดใหม่เหล่าน้นั พยายามท่ีจะแสวงหาทางที่จะยดึ หยดั อยดู่ ว้ ย ลาํ แขง้ ของพวกเขาเองแลว้ ไซร้ กย็ อ่ มหมายความวา่

ประเทศเหล่าน้ันก็จะยิ่งเป็ นเหมือนขนมหวานให้แก่กลุ่มประเทศตะวนั ตกน้อยลงไปทุกที ความคิดเช่นน้ีเหมาะเป็นพเิ ศษกบั ประเทศขนาดกลางที่มีความสามารถในการเปลี่ยนเป็ นประเทศอุ ต ส า ห ก ร ร ม ไ ด้ เพราะประเทศเช่นน้ีสามารถท่ีจะถอนตวั จากอิทธิพลตะวนั ตกไดอ้ ยา่ งแทจ้ ริงและจะเริ่มแข่งขนั กบั ก ลุ่มประเทศตะวนั ตกไดอ้ ยา่ งนอ้ ยก็ในดา้ นการส่งสินคา้ ออกสู่ตลาดถึงแมว้ า่ จะเป็ นสินคา้ ที่มีความล ะเอียดประณีตนอ้ ยกวา่ กต็ ามที สิ่งที่เราควรเขา้ ใจในที่น้ีกค็ ือวา่ ในการถือกาํ เนิดข้ึนมาของสหภาพโซเวยี ตและจีนอีกท้งั การ ทา้ ทายของประเทศเหล่าน้นั ที่มีตอ่ อาํ นาจสูงสุดในการครองโลกของนายทุนตะวนั ตกน้ีไดม้ ีอิทธิพล ต่อนโยบายของสหรัฐอเมริกาที่มีตอ่ กลุ่มประเทศเกิดใหม่ดว้ ยการยดึ เอากลุ่มประเทศในโลกที่สามไ วใ้ หม้ น่ั จึงไดถ้ ูกธาํ รงไวด้ ว้ ยความมานะพยายามเพือ่ ใหม้ นั่ ใจวา่ กลุ่มประเทศอุตสาหกรรมจะไดม้ ีคว า ม เ จ ริ ญ รุ่ ง เ รื อ ง แ ล ะ เ ป็ น เ จ้ า โ ล ก ไ ด้ อี ก ต่ อ ไ ป ก็ เ ห มื อ น อ ย่ า ง ที่ อ อ ส ก า ร์ ไ ว ล ด์ เ ค ย ก ล่ า ว ไ ว้ น่ั น เ อ ง ว่ า อั น อ า ร ย ธ ร ร ม น้ั น ต้ อ ง ก า ร ท า ส กลุ่มประเทศในโลกท่ีสามจะตอ้ งทาํ หนา้ ที่ทาสส่วนใหญไ่ ปเพื่อประกนั ถึงชีวติ ท่ีดีและความมนั่ คงั่ ข องโลกตะวนั ตก แ น่ น อ น ล ะ ท่ี เ ม ล็ ด ย า จ ะ ต้ อ ง ถู ก เ ค ลื อ บ ไ ว้ ด้ ว ย น้ํ า ต า ล เพราะไม่ใช่แต่วา่ ประเทศเหล่าน้ีจะไดด้ ิ้นรนอยา่ งกระสับกระส่ายที่จะรับเอาสาส์นอนั น่าประทบั ใจ ของประเทศสังคมนิยมไวเ้ ทา่ น้นั

ไ ม่ แ ต่ ยั ง มี ตั ว วุ่ น ท่ี มี จิ ต ใ จ ใ ฝ่ เ ส รี ห นุ น อ ยู่ เ บ้ื อ ง ห ลั ง ด้ ว ย ดงั น้นั สุนทรพจนท์ ่ีจะกล่าวออกไปก็จะตอ้ งเป็นไปอยา่ งเหมาะสมและกล่าวใหด้ ีถึงการปกป้ องโลกเ ส รี ค ว า ม มุ่ ง ร้ า ย ข อ ง ค อ ม มิ ว นิ ส ต์ แ ล ะ อื่ น ๆ ทํ า น อ ง น้ี ความพยายามในการตีสองหนา้ น้ีไดป้ ลุกเร้าการตอบสนองแบบเห็นอกเห็นใจข้ึนในบรรดาชนช้นั ป กครองของประเทศในโลกท่ีสามซ่ึงไดร้ ับอิทธิพลจากตะวนั ตกและไดร้ ับการศึกษาจากตะวนั ตกอยู่ บอ่ ย ๆ เ พื่ อ จ ะ ทํ า ใ ห้ ลั ท ธิ จั ก ร ว ร ร ดิ นิ ย ม แ บ บ ใ ห ม่ เ ป็ น ที่ ป ร ะ ทั บ ใ จ ยิ่ ง ข้ึ น จึ ง ไ ด้ นํ า เ อ า แ น ว คิ ด ใ น เ ร่ื อ ง ค ว า ม ช่ ว ย เ ห ลื อ ท า ง ด้ า น เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ม า ใ ช้ กลุ่มประเทศมหาอาํ นาจจกั รวรรดินิยมสามารถกระทาํ ไดโ้ ดยการแสดงความต้งั ใจดีต่อบรรดาคนช้ั น นํ า ใ น ป ร ะ เ ท ศ น้ั น ๆ น่ีเป็ นวิธีการท่ีจะปิ ดปากการวพิ ากษว์ ิจารณ์และกีดขวางความดึงดูดใจของเส้นทางสังคมนิยมเสีย โครงการช่วยเหลือทางเศรษฐกิจน้นั เป็ นสิ่งท่ีมีบทบาทสาํ คญั อยา่ งยิง่ ที่ทาํ ให้ประเทศเกิดใหม่ส่วนใ ห ญ่ ต้ อ ง ต ก เ ป็ น ท า ส ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ อ ย่ า ง แ ท้ จ ริ ง ซ่ึ ง ใ น ปั จ จุ บั น น้ี ก็ ไ ด้ เ ป็ น ท่ี ย อ ม รั บ กั น แ ล้ ว ว่ า เ ป็ น ข้ อ เ ท็ จ จ ริ ง ที่ น่ า ชั ง การแตกกิ่งกา้ นของความสมั พนั ธ์ทางดา้ นความช่วยเหลือน้ีและผลประโยชน์แบบกาฝากแต่ทรงพลั งอยา่ งยงิ่ ท่ีมนั ก่อใหเ้ กิดข้ึนน้ีเราจะไดก้ ล่าวถึงต่อไป

เส้นทางความช่วยเหลอื จากต่างชาติ เม่ือประเทศที่เกิดใหมบ่ างประเทศเริ่มลงนามในขอ้ ตกลงความช่วยเหลือทางเศรษฐกิจกบั ส หรัฐอเมริกานบั ต้งั แต่ตอนตน้ ปี 1950 น้นั พวกเขามีความเชื่ออยา่ งแทจ้ ริงวา่ ตนจะไดม้ ีชีวิตที่ดีข้ึน อั น ที่ จ ริ ง ค ว า ม เ ชื่ อ เ ช่ น น้ี ก็ มี เ ห ตุ ผ ล อ ยู่ เพราะว่านอกจากความมุ่งหมายอนั หลอกลวงแต่ทว่าหวานหูของแผนการช่วยเหลือเหล่าน้นั แลว้ ก า ร ช่ ว ย เ ห ลื อ ด้ า น เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ก็ ยั ง ไ ด้ รั บ ก า ร อ นุ มั ติ อ ย่ า ง ดู ต ร ง ไ ป ต ร ง ม า แต่ประเทศที่รอบคอบพอกอ็ าจจะแลเห็นไดแ้ มแ้ ต่ในระยะแรกเริ่มแลว้ วา่ มีหลุมพรางซ่อนอยใู่ นควา ม ช่ ว ย เ ห ลื อ น้ั น ๆ แ ล ะ จ ะ ร ะ มั ด ร ะ วั ง ตั ว อ ย่ า ง เ ห ม า ะ ส ม ไ ด้ แต่ประเทศส่วนมากแลว้ มกั จะถลาํ ลงไปในกระบวนการเช่นน้นั ท้งั ตวั เลยทีเดียวดว้ ยความตื่นเตน้ ใ นความที่ดูเหมือนจะใจบุญอยา่ งไม่มีขอบเขตจาํ กดั ของลุงแซม สิ่งท่ีช่วยใหเ้ กิดความปิ ติปลาบปล้ืมอีกอยา่ งหน่ึงก็คือตวั อยา่ งของความช่วยเหลือมาร์แชลข อ ง ยุ โ ร ป ต ะ วั น ต ก แมก้ ระทงั่ บรรดาผนู้ าํ ในความคิดเห็นของประชาชนตะวนั ตกซ่ึงมีความสนใจอยา่ งจริงใจในการจาํ กั ด ค ว า ม ย า ก จ น หิ ว โ ห ย แ ล ะ โ ร ค ร้ า ย ใ น ป ร ะ เ ท ศ อ า ณ า นิ ค ม เ ก่ า ๆ กย็ งั ไมส่ ามารถเขา้ ใจถึงความล้าํ ลึกของเกมน้ีได้

ค ว า ม ช่ ว ย เ ห ลื อ ม า ร์ แ ช ล น้ั น ไดร้ ับการกระตน้ โดยความปรารถนาของอเมริกาท่ีจะช่วยญาติมิตรชาวยุโรปของเขาให้ ฟ้ื น ตั ว ข้ึ น จ า ก ค ว า ม พิ น า ศ ข อ ง ส ง ค ร า ม โ ล ก ค ร้ั ง ที่ ส อ ง แตส่ ิ่งท่ีทาํ ใหเ้ กิดความมุ่งหมายอนั แข็งขนั และรีบด่วนอยา่ งแทจ้ ริงท่ีจะสร้างโครงการบูรณะน้นั ก็คื อความสาํ นึกรู้ตวั อยา่ งน่ากลวั วา่ ประเทศในทวปี ยโุ รปตะวนั ตกเหล่าน้ีเม่ือพินาศไปแลว้ หรือวา่ กาํ ลงั ถูกขเู่ ขญ็ จากความลม้ ละลายก็จะตกไปเป็นฝ่ ายคอมมิวนิสตเ์ สียหรืออยา่ งนอ้ ยก็จะโคจรไปในแวดว ง ข อ ง ฝ่ า ย ค อ ม มิ ว นิ ส ต์ ในสิ่งแวดลอ้ มของความสมดุลอนั ไม่น่าสบายใจนกั ระหวา่ งวอชิงตนั กบั มอสโควน์ ้นั การรักษาไวซ้ ่ึ ง ยุ โ ร ป ต ะ วั น ต ก น้ั น ย่ อ ม เ ป็ น เ ร่ื อ ง สํ า คั ญ อ ย่ า ง ยิ่ ง สํ า ห รั บ ส ห รั ฐ อ เ ม ริ ก า ดงั น้นั จึงไดเ้ กิดการถ่ายทรัพยากรจาํ นวนมากข้ึนอยา่ งแทจ้ ริงเกิดข้ึนภายใตแ้ ผนความช่วยเหลือมาร์แ ชลน้ี ส่ วนประเทศท่ีเกิ ดใหม่เหล่าน้ันหาได้มีสภาพของพ้ืนฐานทางเช้ื อชาติ พอที่ สหรัฐอเมริกาจะรักใคร่ห่วงใยหรือมีความสาํ คญั โดยทนั ทีทนั ใดแก่ความสนใจทางดา้ นยุทธศาสตร์ ข อ ง ส ห รั ฐ อ เ ม ริ ก า ไ ม่ เ ร า น่ า จ ะ ร ะ ลึ ก ไ ว้ด้ว ย ว่ า ค ว า ม ช่ ว ย เ ห ลื อ อัน สํ า คัญ ใ ด ๆ น้นั ไดถ้ ูกจดั หาใหแ้ ก่ประเทศที่กาํ ลงั พฒั นาซ่ึงตกลงที่จะเขา้ ร่วมกบั สนธิสัญญาภายใตค้ วามสนบั ส

นุนของอเมริกาเสียเป็ นส่วนใหญ่ ฉะน้ันจึงต้องอยู่ในขอบเขตของนโยบายจํากัดวงน้ันด้วย ขอ้ ยกเวน้ อยา่ งเดียวกค็ ือประเทศที่ใหญแ่ ละมีความสาํ คญั มากเกินกวา่ ท่ีอเมริกาจะทาํ ไม่รู้ไม่ช้ีเสียได้ เท่าน้นั ท้งั ๆ ที่นายจอห์น ฟอสเตอร์ ดสั เลสจะไดป้ ระกาศอยา่ ง แ ข็ ง แ ก ร่ ง ว่ า แ ผ น ก า ร ช่ ว ย เ ห ลื อ ข อ ง อ เ ม ริ ก า จ ะ เ ป็ น ไ ป ใ น แ ง่ ศี ล ธ ร ร ม ก็ ต า ม แต่ก็ย าก นัก ที่ จะ มีธ าตุ แห่ งความไม่เห็ นแก่ ตนใ ดๆ อยู่ใ นความช่ วยเหลื อเหล่าน้ัน ความมุ่งหมายข้นั ประถมที่แลเห็นไดอ้ ยา่ งชดั เจนของมนั ก็คือเพ่ือธาํ รงไวซ้ ่ึงอิทธิพลเหนือนโยบายใ น ป ร ะ เ ท ศ แ ล ะ น โ ย บ า ย ร ะ ห ว่ า ง ป ร ะ เ ท ศ ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ ผู้ รั บ ค ว า ม ช่ ว ย เ ห ลื อ สิ่ ง ที่ บ า ง ที จ ะ มี ค ว า ม สํ า คั ญ ม า ก ข้ึ น ใ น แ ผ น ค ว า ม ช่ ว ย เ ห ลื อ ร ะ ย ะ ย า ว กค็ ือความช่วยเหลือของอเมริกาซ่ึงพุง่ ไปสู่ทุกส่วนของโครงสร้างแห่งชาติน้นั ไดส้ ร้างอาํ นาจอนั มีสิ ทธิพลของอเมริกาไวเ้ หนือประเทศที่ไดร้ ับทุนช่วยเหลือเหล่าน้นั เอง ท้ั ง ๆ ที่มีเสียงเอะอะโววายในเร่ืองคุณประโยชน์และผลกาํ ไรของลัทธิประชาธิปไตยอยู่เสมอก็ตาม ประเทศผู้ได้รับทุนก็ยากที่จะหันไปหาประเทศท่ีมิได้ใช้ลัทธิ ประชาธิปไตยได้ง่าย ๆ

ต ร า บ ใ ด ท่ี อ เ ม ริ ก า ยั ง เ ห ยี ย บ แ ค ม เ รื อ อ ยู่ ป ร ะ เ ท ศ ที่ ก ล้ า พ ย า ย า ม ท่ี จ ะ ยื น ยั น ถึ ง ผ ล ป ร ะ โ ย ช น์ ข อ ง ช า ติ ต น เ อ ง แมต้ ้งั แต่ระยะเริ่มแรกเล่ากจ็ ะไดร้ ับการปฏิเสธความช่วยเหลือน้นั ทนั ทีหรือตอ้ งเผชิญหนา้ กบั ชะตา กรรมท่ีเลวร้ายยง่ิ ข้ึน อาจจะกล่าวได้ว่าในเม่ือความช่วยเหลือน้ันแม้เม่ือไดถ้ ูกจ่ายให้เป็ นเงินช่วยแล้วก็ตาม คุ ณ ป ร ะ โ ย ช น์ ท่ี มั น จ ะ มี ต่ อ ก า ร พั ฒ น า ท่ี แ ท้ จ ริ ง น้ั น ก็ ยั ง ไ ม่ มี คุ ณ ค่ า อ ะ ไ ร น อ ก จ า ก น้ั น มั น ยั ง ป ลุ ก ใ ห้ เ กิ ด ค ว า ม ห วั ง ล ม ๆ แ ล้ ง ๆ ข้ึนในดา้ นหน่ึงและในอีกดา้ นหน่ึงน้นั มนั ไดส้ ร้างแบบแผนของการคดโกงให้แก่โครงสร้างทางดา้ นสงั คม เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ซ่ึ ง ชุ ม นุ ท่ี ย า ก จ น เ ห ล่ า น้ั น ไ ม่ ส า ม า ร ถ ท่ี จ ะ อํ า น ว ย ใ ห้ ไ ด้ พอ ถึ ง เ ว ล า ที่ ใ ช้เ งิ น กู้ม า แ ท น เ งิ น ช่ ว ย เ ห ลื อ เ ป ล่ า คื อ ใ น ร ะ ย ะ ก ล า ง ท ศ ว ร ร ษ ที่ 6 0 ประเทศที่ไดร้ ับเงินช่วยเหลือและบรรดาผนู้ าํ ของมนั ก็ติดเจา้ ยาเสพติดจากเงินทุนจากต่างประเทศป ร ะ จํ า ปี เ สี ย แ ล้ ว ดงั น้นั ภาระในเร่ืองหน้ีสินก็ไดเ้ พิม่ ข้ึนเป็นลาํ ดบั และทุกวนั น้ีสภาพการณ์ไดถ้ ึงขีดท่ีวา่ ประเทสในโล

ก ท่ี ส า ม จํ า เ ป็ น ต้ อ ง จ่ า ย เ งิ น ถึ ง ปี ล ะ 5 6 พนั ลา้ นเหรียญอเมริกนั เพียงเป็นคา่ ดอกเบ้ียของหน้ีสินเงินกนู้ ้นั เท่าน้นั แ น่ น อ น สถาบนั ระหวา่ งประเทศอยา่ งเช่นธนาคารโลกและเงินกองทุนระหวา่ งประเทศซ่ึงสหรัฐอเมริกาเป็ น ใหญอ่ ยใู่ นน้นั จึงทาํ งานร่วมมือกบั สหรัฐอเมริกาในอนั ที่จะลม้ ลา้ งฐานะทางเศรษฐกิจที่แทจ้ ริงของ ป ร ะ เ ท ศ ใ น โ ล ก ท่ี ส า ม ส ถ า บัน เ ห ล่ า น้ี มัก จ ะ เ ป็ น ผู้ช้ี ข า ด เ กี่ ย ว กับ ลัก ษ ณ ะ ข น า ด การเลือกทิศทางและจังหวะจะโคนของรายการ และนโยบายทางเศรษฐกิจเหล่าน้ัน แ ล ะ ส ถ า บัน เ ห ล่ า น้ี ไ ด้ ส่ั ง อ ย่ า ง ไ ม่ เ ป ลี่ ย น แ ป ล ง เ ล ย ว่ า เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ต ก เ ป็ น ท า ส และแน่นิ่งน้นั ควรจะดาํ เนินตอ่ ไปเพ่อื วา่ ประเทศเหล่าน้นั จะไดท้ าํ หนา้ ก่ึงเมืองข้ึนของตนตอ่ ไป ประเทศโลกที่สามได้เน้นแล้วเน้นอีกว่าส่ิงที่พวกเขาตอ้ งการน้ันหาใช่เงินช่วยเหลือไม่ แ ต่ เ ป็ น ก า ร ค้ า ต่ า ง ห า ก สหรัฐอเมริกากแ็ สร้งทาํ เป็นไขหูต่อคาํ วงิ วอนเหล่าน้ีเสียเพราะถา้ หากการคา้ ระหวา่ งอเมริกาเหนือแ ละใตเ้ ป็นไปอยา่ งเตม็ ท่ีแลว้

ไซร้เง้ือมมือของประเทศอุตสาหกรรมท่ีกาํ มน่ั อยบู่ นประเทศที่กาํ ลงั พฒั นาท้งั หลายก็ยอ่ มจะตอ้ งคล ายลงไป การที่จะลบลา้ งอาํ นาจทางเศรษฐกิจของประเทศเหล่าน้ีก็คือตอ้ งกีดกนั ประเทศเหล่าน้ีไวใ้ ห้ได้ ยิ่ ง ก ว่ า น้ั น ป ร ะ เ ท ศ ต่ า ง ๆ ท่ีกาํ ลงั พฒั นาน้นั เป็นอิสระจากการท่ีมีพ่เี บิม้ คอยควบคุมและช้ีทางอยกู่ ็อาจจะไดพ้ บทางรอดของตวั เขา้ ในภายหลงั และต้งั ตวั ข้ึนมาเป็นผแู้ ขง่ ขนั และทา้ ทายเขา้ ก็ได้ เคยเป็ นที่น่าสังเกตมาคร้ังแล้วคร้ังเล่าว่าสหรัฐอเมริกาซ่ึงประกาศตวั ว่าเป็ น “เสาหลกั ” แห่งลทั ธิประชาธิปไตยน้นั มกั จะไม่ยอมเป็ นมิตรกบั ผนู้ าํ ฝ่ ายประชาชนในประเทศน้นั ต้งั ข้ึนมาเอาเ สี ย เ ล ย ต ร ง กั น ข้ า บรรดาผู้นําเหล่าน้ันมักจะถูกทําให้รู้สึ กถึงน้ําหนักอันเต็มที่ของประเทศมหาอํานาจ เหตุผลก็คือวา่ ในระยะสามสิบปี ที่ผา่ นมาน้ีของอาํ นาจของสหรัฐอเมริกาน้นั มนั พ่ึงอยแู่ ต่เฉพาะการจ ะขยายอาํ นาจทางการเมืองและเศรษฐกิจของมนั ใหแ้ พร่ไปทว่ั โลกเทา่ น้นั เอง เมื่อไดจ้ ดั การเฉพาะพวกผนู้ าํ ท่ียอมตนอยใู่ ตอ้ าํ นาจของมนั และไดส้ ร้างสถานการณ์ระหวา่ งเหนือกบั ใตข้ ้ึนมาแลว้ กเ็ ป็นธรรมดาอยเู่ องที่สหรัฐอเมริกาจะตอ้ งอุปถมั ภค์ ้าํ ชูและหนุนหลงั แต่เฉพ า ะ ผู้ ป ก ค ร อ ง ท่ี ย อ ม ต า ม ผ ล ป ร ะ โ ย ช น์ ข อ ง มั น เ ท่ า น้ั น ผู้ ป ก ค ร อ ง ที่ มี ลั ก ษ ณ ะ เ ช่ น น้ี ก็ คื อ พ ว ก ผู้ ป ก ค ร อ ง เ ผ ด็ จ ก า ร เ ท่ า น้ั น ผนู้ าํ ที่ประชาชนเป็นฝ่ ายเลือกข้ึนมาจึงไม่มีทางเลือกนอก

จากจะสะทอ้ นและใหเ้ กียรติแก่ความปรารถนาและผลประโยชนข์ องประชาชนผไู้ ดย้ กพวกเขาข้ึนม า พวกเขามิอาจจะทาํ สิ่งใดท่ีเป็นการทรยศต่อความไวว้ างใจของชาติได้ แน่ชดั ละวา่ สหรัฐอเมริกายอ่ มไม่มีอารมณ์ที่จะเก่ียวขอ้ งอะไรกบั บรรดาผนู้ าํ ท่ีเห็นแก่ประเ ทศชาติของตนอยา่ งน้นั นอกจากจะเห็นวา่ คนเหล่าน้นั เป็นพวกนกั ก่อความยุง่ ยากข้ึนเท่าน้นั และเน่ือ ง จ า ก สิ่ ง ต่ า ง ๆ อ อ ก จ ะ เ ป็ น ไ ป อ ย่ า ง เ ล ว ร้ า ย ม า ห ล า ย ปี แ ล้ ว ทา่ ทีของสหรัฐอเมริกาจึงออกจะแขง็ กระดา้ งและมีการกาํ หนดนโยบายท่ีร้ายกาจยงิ่ ข้ึนมาใช้ ดูเหมือนสหรัฐอเมริกาจาํ เป็นจะตอ้ งรักษาสภาพด้งั เดิมไวใ้ นโลกที่สามและเป็ นปัญหาระห ว่ า ง เ ห นื อ -ใ ต้ อ ย่ า ง ยิ่ ง มั น ไ ม่ ส า ม า ร ถ ท่ี จ ะ แ ก้ ไ ข ก า ร ล ด ล ง อ ยู่ เ รื่ อ ย ๆ ของ เศร ษ ฐ กิ จข อง มันเ อง ได้เ มื่ อ ตื่ นต ระ หนก ตก ใ จเ พรา ะ ค วาม สํา เร็ จ ขอ งโอ เป ค ดูเหมือนมนั จึงตดั สินในท่ีจะป้ องกนั การร่วมมือทางดา้ นวตั ถุดิบในระหวา่ งประเทศในโลกท่ีสามท่ี จ ะ มี ต่ อ ไ ป น้ั น ใ ห้ ไ ด้ เพราะฉะน้นั โดยทวั่ ไปอเมริกาเหนือและโดยเฉพาะสหรัฐอเมริกาจึงวติ กกงั วลนกั ท่ีจะตอ้ งยดึ เอาลทั ธิ จั ก ร ว ร ร ดิ นิ ย ม ใ ห ม่ ข อ ง มั น ไ ว้ ใ ห้ มั่ น แต่งานน้ีก็เตม็ ไปดว้ ยผลอนั ร้ายแรงสาํ หรับผยู้ ดึ สภาพเดิมน้นั ไวอ้ ยา่ งแขง็ แกร่ง ลทั ธิอนาธิปไตยปรากฏรูปขึน้ ลางๆ ตรงหน้าแล้ว ในการพจิ ารณาถึงผลลพั ธ์ ของการต่อสู้ขา้ งเดียวน้ีจาํ เป็น

ตอ้ งเนน้ ไวก้ ่อนวา่ ผวู้ างจงั หวะเคลื่อนไหวทางภาคเหนือคือสหรัฐอเมริกาไดก้ ลายเป็ นนกั โทษของน โ ย บ า ย กิ น เ ลื อ ด กิ น เ น้ื อ ข อ ง ตั ว เ อ ง เ ข้ า แ ล้ ว มากเสียจนกระทงั่ มนั ไมส่ ามารถที่จะปรับตวั ใหส้ มเหตุสมผลกบั ความเปล่ียนแปลงอยา่ งรวดเร็วขอ ง ส ถ า น ก า ร ณ์ โ ล ก ไ ด้ การตอบสนองของมนั ดูเหมือนจะไมร่ ับรู้ถึงความเปล่ียนแปลงทางดา้ นคุณภาพอนั ใหญ่หลวงน้ีไดใ้ นสิ่ ง แวด ล้อ มนา นา ชาติ เท่ าๆ กับใ นเ รื่ อง อา รมณ์ คว ามรู้ สึ กข อง ชุ มช นโ ล กที่ ส า ม มั น ต้ อ ง ก า ร ก า ร เ ข้ า ถึ ง แ บ บ ใ ห ม่ แตส่ หรัฐอเมริกากลบั ยงั คงใชย้ าขนานเก่าใหแ้ รงข้ึนโดยมีความพยายามอยา่ งสิ้นหวงั ที่จะรักษาอะไ ร ๆ ไวใ้ หเ้ หมือนอยา่ งเดิม ผ ล ข อ ง ท่ า ที ที่ ไ ม่ ย อ ม ยื ด ห ยุ่ น น้ี ก็คือความขดั แยง้ และการปะทะกนั อยา่ งร้อนแรงในผลประโยชน์ในบรรดาประเทศอุตสาหกรรมสาํ คั ญ ๆ แ ล ะ ว อ ชิ ง ตั น ก็ ป ร า ก ฏ ข้ึ น อ ย่ า ง เ ปิ ด เ ผ ย ในขณะท่ีชาวยโุ รปตะวนั ตกยงั คงคาดหวงั ใหส้ หรัฐอเมริกาเป็นผนู้ าํ ท่ีชาญฉลาดซ่ึงจะสามารถกระตุ้ น ใ ห้ เ กิ ด ก า ร ฟ้ื น ฟู เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ข อ ง แ ถ บ ภ า ค พ้ื น แ อ ต แ ล น ติ ด โ ด ย ท่ั ว ไ ป บ ท บ า ท ข อ ง ว อ ชิ ง ตั น ก ลั บ ก ล า ย เ ป็ น มุ่ ง ป ร ะ โ ย ช น์ ส่ ว น ตั ว เ สี ย ยิ่ ง ข้ึ น ๆ จนกระทงั่ ถึงข้นั เห็นแก่ตวั เลยทีเดียว เ มื่ อ ต้ อ ง เ ผ ชิ ญ ห น้ า กั บ ปั ญ ห า ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ เ ร้ื อ รั ง ข อ ง มั น เ ช่ น น้ั น สหรัฐอเมริกากด็ ูเหมือนจะแกป้ ัญหาของมนั ดว้ ยการใชม้ าตรการซ่ึงออกจะไม่คาํ นึงถึงผลประโยชน์ ของเพือ่ นร่วมทางของมนั ตวั อยา่ งเช่นวอชิงตนั มีความพยายามที่จะกีดขวางการ

ร่วมมือกนั ทาํ ท่อแก๊สในระหวา่ งประเทศยโุ รปและมอสโควน์ ี่เป็ นตวั อยา่ งอนั หน่ึงของวิธีการที่แคบ และบิดเบือนซ่ึงอาจก่อใหเ้ กิดความแตกร้าวอยา่ งร้ายแรงและความยุง่ เหยงิ อยา่ งหนกั ข้ึนไดใ้ นค่ายต ะวนั ตกอนั เด็ดขาด น้นั มลู ฐานอยา่ งเดียวของมนั คือแรงกระตุน้ ดา้ นผลกาํ ไรเท่าน้นั ดูเหมือนวา่ ระบบทุนนิยมน้นั จาํ เป็นตอ้ งไดร้ ับการซ่อมแซมปรับปรุงเสียใหม่ อยา่ งไรก็ตาม ร ะ บ บ น้ั น ก็ ไ ม่ ย อ ม ใ ห้ ตั ว มั น ไ ด้ รั บ ก า ร ป รั บ ป รุ ง แ ก้ ไ ข เ อ า เ สี ย เ ล ย จําต้องมีสายตาไกลและความสามารถรวมกันของแฟรงคลิน รูสเวลท์และวู๊ดโรว์ วิลสัน ท่ีจะช่วยกนั ช่วยกเู้ ศรษฐกิจของชาติไวใ้ นเวลาเดียวกนั และจดั บทบาทระหวา่ งชาติของมนั เสียให้ตอ้ ง ต า ม เ ห ตุ ผ ล แต่การเปล่ียนแปลงข้นั มลู ฐานน้นั ดูจะเป็นไปไม่ไดจ้ นกระทง่ั มีการโค่นลม้ โดยสิ้นเชิงทางเศรษฐกิจ อยา่ งเช่นในทศวรรษท่ี 30 แต่เมื่อถึงตอนน้นั มนั อาจจะสายเกินไปกไ็ ด้ ค ว า ม ป่ั น ป่ ว น ใ น โ ล ก ท่ี ส า ม น้ัน บัด น้ี ต้อ ง ก า ร จัง ห ว ะ จ ะ โ ค น ข อ ง มัน เ อ ง มันไม่อาจจะถูกแก้ไขได้ด้วยการเยียวยาหรื อว่าถูกกดกล้ันไว้ได้นานด้วยการใช้กําลัง ท า ง ดี ที่ สุ ด ท่ี ฝ่ า ย ป ก ค ร อ ง ส า ม า ร ถ จ ะ ทํ า ไ ด้ ก็ คื อ ยอมใหป้ ระชาชนหาผนู้ าํ ซ่ึงเป็นตวั แทนของพวกเขาเองโดยผา่ นกระบวนการการเมืองปกติธรรมดา ด้วยความหวังว่าน่ีจะเปลี่ยนความเกร้ียวกราดท่ีถูกกดไวใ้ ห้กลายเป็ นวิถีทางสร้างสรรค์ได้ หากวา่ ไมอ่ าจทาํ ตามทางท่ีเหลืออนั สุดทา้ ยน้ีไดใ้ นที่สุดก็จะตอ้ งเกิดลทั ธิอนาธิปไตยข้ึนเป็ นแน่แท้