รากฐานการศรัทธาในเอกภาพของพระเจ้า

10 ดว้ ยพระนามแหง่ อัลลอฮฺ พระผูท้ รงเมตตา พระผทู้ รงปรานยี ง่ิ เสมอ

รากศรัทธาเตาฮีด 11 ‫اصول الدین توحید‬ รากศรทั ธาเตาฮดี รากศรัทธาเตาฮีด Root of Deen Thoheed เขียนโดย : ฮุจญฺตุลอิสลาม มฮุ ฺซิน กะรออะตียฺ Author : Hujjatolislam Muhsin Qaraati แปลโดย : เชคชรีฟ เกตุสมบรู ณ์ Translated by : Shiek Sharif Ketsomboon

12 รากศรัทธาเตาฮีด ชื่อหนงั สือ : รากศรัทธาเตาฮีด Title : Root of Deen Thoheed เขียนโดย : ฮุจญฺตุลอิสลาม มฮุ ฺซิน กะรออะตียฺ Author : Hujjatolislam Muhsin Qaraati แปลโดย : เชคชรีฟ เกตุสมบรู ณ์ Translated by : Shiek Sharif Ketsomboon จดั พิมพโ์ ดย : Published By: เรียงพมิ พแ์ ละรูปเล่ม นีกีย์ กราฟฟิ ก อาร์ต Compute Graphic Art : Nikee Graphic Art ปี ที่พมิ พ์ : คร้ังที่ 1 ปี Year of Publication: First Edition พมิ พท์ ่ี : Publication : จานวนพิมพ์ 2000 เล่ม Circulation: 2000 copies ISBN: -------------------- สารบัญ บทท่ี 1 ความต้องการศาสนา .............................................................11 มนุษยม์ ีความตอ้ งการในศาสนาหรือ ........................................11

รากศรัทธาเตาฮีด 13 หนทางใดหรือ ...........................................................................12 ทางของตนเอง ...........................................................................13 แนวทางของประชาชน ..............................................................14 การเลือกแนวทางของศาสนาเป็นคาแนะนาของสติปัญญา ........15 การเลือกแนวทางศาสนาตรงกบั ธรรมชาติ ................................19 บทท่ี 2 ศาสนาธรรมชาตคิ ืออะไร .....................................................22 ธรรมชาติในมหาคมั ภีร์ อลั -กรุ อาน ..............................22 ฟิ ฏรัตที่คลมุ เครือ ......................................................................25 ปัจจยั ท่ีทาใหธ้ รรมชาติเปล่งบาน ...............................................28 ความพิเศษของศาสนา ...............................................................29 คุณประโยชนข์ องศาสนา ..........................................................31 ประการท่ี หน่ึง ..........................................................................32 ประการท่ีสอง ............................................................................35 ประการท่ีสาม ............................................................................35 ประการท่ีส่ี ................................................................................35 บทที่ 3 เพราะเหตุใดบางคนจงึ ไม่ใส่ใจต่อศาสนา ............................40 1. เพราะไม่รู้จกั ศาสนา................................................................40 2. การเพิ่มเติมสิ่งเหลวไหลในศาสนา ........................................42 3. การวิเคราะห์วจิ ารณ์ท่ีไมถ่ กู ตอ้ ง ............................................42 4. การปฏิบตั ิอยา่ งสุดโต่งของผมู้ ีความสารวมตน ......................43 การวเิ คราะหศ์ าสนาผดิ พลาด ......................................................43 ความยากจน ..............................................................................44

14 รากศรัทธาเตาฮีด การยอมจานนหรือการถ่อมตนต่อหนา้ นายทุนเป็นสิ่งตอ้ งหา้ ม .47 ความหวาดกลวั .........................................................................49 ความโง่เขลา ................................................................................52 เครื่องหมายของศาสนาที่ดีที่สุด................................................. 54 1. เขา้ ไดก้ บั สติปัญญาและมีเหตุผล .............................................54 2. ศาสนาตอ้ งเขา้ กนั ไดก้ บั ธรรมชาติของมนุษย์ .........................55 3. ศาสนาท่ีดีตอ้ งไมถ่ กู สงั ฆยานา หรือไดร้ ับการเปล่ียนแปลง ....55 4. ศาสนาตอ้ งสร้างความหวงั และจิตวิญญาณ ............................57 5. ศาสนาตอ้ งใหอ้ นาคตแก่ศาสนิก .............................................57 6. ศาสนาตอ้ งครอบคลมุ ............................................................57 5. ศาสนาตอ้ งใหอ้ นาคตแก่ศาสนิก .............................................59 6. ศาสนาตอ้ งครอบคลุม ...........................................................60 บทที่ 3 ความจาเป็ นในการรู้จกั ศาสนา............................................ 63 วชิ าการแน่นอนของศาสนา ........................................................63 เตาฮีด ........................................................................................64 นบวู ตั .........................................................................................64 นมาซ ........................................................................................65 ศีลอด ..........................................................................................65 ญิฮาด ........................................................................................66 ฮจั ญฺ ..........................................................................................66 ซะกาต (ทานบงั คบั ) .................................................................. 67 การเชิญชวนไปสู่ความดีและหา้ มปรามความชว่ั ........................67

รากศรัทธาเตาฮีด 15 บทท่ี 4 โลกทัศน์ในการรู้จกั พระเจ้า ..................................................69 สรรพสิ่งในโลกทศั นข์ องการรู้พระผเู้ ป็นเจา้ ...............................73 บทบาทของโลกทศั นใ์ นการรู้จกั พระเจา้ .....................................78 สถานภาพของการรู้จกั ................................................................78 ดง้ น้นั สิ่งจาเป็นที่ตอ้ งอธิบายตรงน้ีคือคาวา่ การรู้จกั ....................79 ส่ือของการรู้จกั ..........................................................................81  ประสาทสมั ผสั ท้งั หา้ ....................................................81  . สติปัญญา.....................................................................82  วะฮฺยู หรือวิวรณ์ของพระเจา้ ........................................82 แหลง่ อา้ งอิงในการรู้จกั ................................................................83  ธรรมชาติ ......................................................................83  ประวตั ิศาสตร์................................................................83  มนุษย.์ ...........................................................................84 การรู้จกั ที่สมบรู ณ์และไม่สมบูรณ์................................................85 อุปสรรคของการรู้จกั ...................................................................85  อานาจใฝ่ ต่า...................................................................86  แบบอยา่ งอนั ผิดพลาด...................................................86  การควบคุมความคิดและความอคติ................................86 บทที่ 4 ความเป็ นหนงึ่ เดยี วของพระเจ้า.............................................87 รากเหงา้ ความศรัทธาที่มีต่อพระเจา้ .............................................93 สติปัญญา.....................................................................................93 ธรรมชาติด้งั เดิม...........................................................................95

16 รากศรัทธาเตาฮีด ภารกิจของบรรดาศาสดา............................................................96 การเคารพภกั ดีพระเจา้ ขดั แยง้ กบั เสรีภาพของมนุษยห์ รือ...........96 แนวทางการรู้จกั พระเจา้ .............................................................98 ความสมั พนั ธก์ นั ของสรรพสิ่งท่ีมีอยู่ .......................................100 ความสมั พนั ธก์ นั ท้งั ภายนอกและภายใน..................................101 สญั ลกั ษณ์ต่าง ๆ ของพระเจา้ ..........................................................102 สญั ลกั ษณ์ต่าง ๆ ของพระเจา้ ในธรรมชาติ.......................................103 สญั ลกั ษณ์ต่าง ๆ ของพระเจา้ ในการบนั ดาลสรรพสตั ว.์ ..................104 สญั ลกั ษณ์ของพระเจา้ ต่อการมีอยขู่ องมนุษย.์ ..................................105 การประสานกนั ระหวา่ งระบบการสร้างกบั การกาหนดกฎเกณฑ์ ...112 1. ระบบการสร้างสรรค์ พระองคท์ รงสร้างสรรคส์ ิ่งท่ีดีทีสุด....112 2.ระบบของการสร้างสรรคท์ รงเชิญชวนใหม้ นุษยใ์ คร่ควร.......12 3.ในระบบของการสร้างสรรคไ์ มม่ ีขอ้ ตาหนิใดๆท้งั สิ้น...........113 4.ความจาเริญและความย่งิ ใหญ่ของพระเจา้ ............................113 การตอบแทนสิ่งที่ขาดหายในการสร้าง......................................114 การรู้จกั พระเจา้ จากสมมุติฐานท่ีขดั แยง้ .....................................115 การรู้จกั พระเจา้ โดยการเปรียบเทียบ..........................................118 การรู้จกั พระเจา้ โดยการเพิ่มความโปรดปราน............................119 สญั ลกั ษณ์ความเป็นหน่ึงเดียวของพระเจา้ .......................................120  การประทานศาสดา.......................................................... 120  ความไม่ตอ้ งการของพระเจา้ ............................................121  ความเป็นสากลในการมีดย.ู่ ...............................................121

รากศรัทธาเตาฮีด 17 บทท่ี 5 ประเภทของเตาฮีด ..............................................................122  เตาฮีด (ความเป็นเอกะของพระเจา้ ) ซาตียฺ ......................122  เตาฮีดซิฟาตียฺ ...................................................................122  เตาฮีดอิบาดียฺ ...................................................................122  เตาฮีดอฟั อาล ...................................................................122 ก. เตาฮีดคลั ลากียะฮฺ ..............................................122 ข. เตาฮีดเราะบูบียะฮฺ .............................................123 คาอธิบายเก่ียวคุณลกั ษณะของพระเจา้ ......................................124 แบบอยา่ งเตาฮีด.......................... ...............................................128 สาเหตขุ องการปฏเิ สธความเอกะของพระเจ้า .................................132 1. ความเกรงกลวั ที่มีต่อผอู้ ธรรม ..............................................132 2. ความอคติชนิดไร้เหตุผล ......................................................132 3. การต้งั ความหวงั ไม่ถกู ท่ีถกู ทาง ...........................................132 ผลของความศรัทธาในพระเจา้ .......................................................134 บุคคลที่มีศรัทธาต่อพระเจา้ .............................................................135 ตวั การท่ีทาใหเ้ กิดความประหมา่ .....................................................137 ผลของการไม่มีศรัทธา ....................................................................139 ความศรัทธาท่ีถกู ทว้ งติง .................................................................140 คุณสมบตั ิของความศรัทธาท่ีถูกยอมรับ ..........................................145 1. ตอ้ งเป็นความศรัทธาที่ควบคู่กบั เหตุผล ................................145 2. ตอ้ งเป็นความศรัทธาท่ีควบคู่กบั การปฏิบตั ิ ...........................146 3. ตอ้ งเป็นความศรัทธาท่ีมนั่ คงถาวร ........................................147

18 รากศรัทธาเตาฮีด 4. ตอ้ งเป็นความศรัทธาสมบรู ณ์ ...............................................147 5. ตอ้ งเป็นความศรัทธาบริสุทธ์ิ ................................................148 6. ความศรัทธาที่เกิดบนพ้ืนฐานของการมีเจตนารมณ์เสรี .......149 7. ตอ้ งเป็นความศรัทธาที่ควบคู่กบั การใคร่ครวญตริตรอง ........149 บทที่ 6 สาเหตุของการหันเหออกจากการรู้จกั พระเจ้า ....................151 1. ไม่ไดใ้ ส่ใจต่อร่องรอยแห่งการมีอยขู่ องพระเจา้ ..................151 2. ความโปรดปรานอนั ต่อเน่ือง ...............................................152 3. ผลจากสภาพแวดลอ้ มทางสังคม ..........................................153 4. การหลบหลีความรับผิดชอบ ...............................................154 5. เป็นศตั รูกบั ความจริง ...........................................................155 6. แนวทางการเผยแผไ่ มถ่ ูกตอ้ งตามหลกั การ ..........................155 บทที่ 7 การต้งั ภาคีเทยี บเคยี ง ..........................................................156 ความเป็นมาของการต้งั ภาคี .......................................................157 ประเภทของการต้งั ภาคีเทียบเคียง .............................................158 ตวั อยา่ งของการต้งั ภาคีเทียบเคียง ..............................................159 สญั ลกั ษณ์ของการต้งั ภาคีเทียบเคียง ..........................................160 จานวนของผตู้ ้งั ภาคีเทียบเคียง ..................................................163 ร่องรอยของการต้งั ภาคีเทียบเคียง .............................................164 1. ยกเลิกการกระทา ..........................................................164 2. ความประหม่าและกงั วลใจ ...........................................166 3. เกิดความสนั่ คอนในบุคลิก ...........................................170 4. ความแตกแยกในสงั คม ................................................170

รากศรัทธาเตาฮีด 19 5. ความตกต่าในวนั แห่งการฟ้ื นคืนชีพ ..........................172 การโออ้ วดเป็นชิกรฺ ...................................................................173 เคร่ืองหมายของการต้งั ภาคีเทียบเคียง .......................................174 เคร่ืองหมายของหวั ใจที่เป็นชิกรฺ ...............................................177 บางคร้ังหา้ มปฏิบตั ิตามบิดามารดา ............................................178 บาปท่ีไมไ่ ดร้ ับการอภยั .............................................................180 การต้งั ภาคีเทียบเคียงบางประเภทมาก่อนเตาฮีด ........................181 สญั ลกั ษณ์ของความบริสุทธ์ิใจ ..................................................188  ไมร่ อคอยคาขอบคุณ .................................................188  ไดร้ ับการพิทกั ษป์ กป้ องจากพายแุ ห่งกิเลส..................189  การไมส่ านึกผดิ ..........................................................189

20 รากศรัทธาเตาฮีด บทที่ 1 ความต้องการศาสนา

รากศรัทธาเตาฮีด 21 มนุษยม์ คี วามตอ้ งการศาสนาหรอื ก่อนทจ่ี ะตอบคาํ ถามดงั กลา่ วจาํ เป็นตอ้ งกลา่ วถงึ ความตอ้ งการของมนุษ ยเ์ สยี ก่อน กลา่ วคือ ความตอ้ งการของมนุษยท์ กุ คนแบง่ ออกเป็น 3 ประเภทดงั น้ี 1. ความตอ้ งการส่วนตวั 2. ความตอ้ งการดา้ นสงั คม 3. ความตอ้ งการขน้ั สูงสุด ความตอ้ งการสว่ นตวั ไดแ้ ก่ ความตอ้ งการในอาหาร เครอ่ื งนุ่งห่ม ทอ่ี ยูอ่ าศยั และภรรยาหรอื สามี ความตอ้ งการดา้ นสงั คม หมายถงึ ภารกจิ หน่ึงอนั เน่ืองมาจากมนุษยอ์ ยู่ร่วมกนั ในสงั คม มนุษยจ์ งึ มคี วามตอ้ งการนน้ั เช่น กฎหมาย หรอื กฎระเบยี บของสงั คม และผูน้ าํ ความตอ้ งการขนั้ สูงสุด หมายถงึ ความตอ้ งการในการรูจ้ กั ซง่ึ มนุษยส์ ว่ นใหญ่มคี าํ ถามมากมายเก่ยี วกบั ตวั เอง การมอี ยู่ของสรรพสง่ิ อน่ื และมคี วามปรารถนาทจ่ี ะรูจ้ กั สรรพสง่ิ อ่นื อกี มากมาย และตอ้ งการมขี อ้ มลู เกย่ี วกบั สง่ิ นนั้ ไวใ้ นมอื เช่น การรูก้ ารมอี ยู่ การเรม่ิ ตน้ ของสง่ิ นนั้ การรูจ้ กั เป้าหมายของการมอี ยู่ และจดุ หมายปลายทาง การรูจ้ กั แนวทางในการดาํ เนินชวี ติ การรูจ้ กั สจั ธรรมความจรงิ สง่ิ ทเ่ี ป็นโมฆะ ซง่ึ ทง้ั หมดเหลา่ น้ีลว้ นเป็นความตอ้ งการของมนุษยท์ ง้ั ส้นิ

22 รากศรัทธาเตาฮีด ขอความมนุษยซ์ าํ้ อกี ครง้ั ว่า มนุษยต์ อ้ งการศาสนาเพอ่ื อะไรหรอื คาํ ตอบ ในหม่คู วามตอ้ งการทง้ั หลายแหลเ่ หลา่ นนั้ ศาสนาคอื คาํ ตอบสาํ หรบั ความตอ้ งการขนั้ สูงสุดของมนุษย์ ดงั นน้ั มนุษยท์ กุ คนหากตอ้ งการคน้ หาคาํ ตอบสาํ หรบั คาํ ถามขน้ั สูงสุดของตน จาํ เป็นตอ้ งพง่ึ ศาสนา เพราะศาสนาเท่านน้ั ทส่ี ามารถใหค้ าํ ตอบทส่ี มบูรณแ์ ก่คาํ ถามขา้ งตน้ ได้ ศาสนาสามารถอธบิ ายตอบคาํ ถามแก่เราไดว้ า่ จดุ เร่มิ ตน้ ของการมอี ยู่นนั้ มาจากทใ่ี ด พระผูท้ รงสรา้ งมวลสรรพสง่ิ ทง้ั หลายนน้ั เป็นใคร เป้าหมายทแ่ี ทจ้ รงิ ของชวี ติ คืออะไร มาตรฐานในการรูจ้ กั สจั ธรรมคอื อะไร และสุดทา้ ยบทบาทหนา้ ท่ขี องเราต่อสง่ิ เหลา่ น้ีคืออะไร หนทางใดหรือ เราผูเ้ป็นมนุษยท์ ง้ั หลายตอ้ งการโครงสรา้ งหน่ึงทส่ี ามารถนาํ พาชวี ติ ของเ ราไปสู่ความสุขสมบูรณ์ และความเจริญเตบิ โตขนั้ สูงสุดแก่ตนเอง ซง่ึ โดยปกตแิ ลว้ มอี ยู่ 3 แนวทางทส่ี ามารถทาํ ใหค้ วามตอ้ งการของมนุษยป์ ระสบความสาํ เรจ็ ได้ หรอื พดู อกี นยั หน่ึงวา่ มนุษยม์ อี ยู่ 3 แนวทางทอ่ี ยู่ ณ เบ้อื งหนา้ ของเขา ไดแ้ ก่ 1. มนุษยจ์ ะกระทาํ ทกุ สง่ิ บนความตอ้ งการและรสนิยมของตนเอง 2. มนุษยจ์ ะกระทาํ ทกุ สง่ิ หรอื วางโครงการบนพ้นื ฐานของความตอ้ งการของประชาชน

รากศรัทธาเตาฮีด 23 3. มนุษยย์ อมจาํ นนต่อพระเจา้ และดาํ เนินชวี ขิ องตนไปตามแนวทางทพ่ี ระองคท์ รงช้ีนาํ ไว้ ทางของตนเอง ทางทต่ี นเป็นผูส้ รา้ งข้นึ มาไมอ่ าจมนั่ ใจไดเ้ลย เน่ืองจากความรู้ และขอ้ มลู ของมนุษยน์ น้ั มนี อ้ ยนิดและอยู่ในขอบเขตจาํ กดั ตนเหน็ ความผดิ พลาดของตนในอดตี ทผ่ี า่ นมาอยา่ งมากมาย การสาํ นึกผดิ หลายต่อหลายครงั้ ทเ่ี กดิ ข้นึ ในชวี ติ ของเรา ย่อมเป็นเหตผุ ลทย่ี นื ยนั ในเหน็ ถงึ ความผดิ พลาดในหนทางทเ่ี ราเดนิ ทางไป ซง่ึ เราไดร้ บั รูถ้ งึ ความผดิ พลาดในภายหลงั ไมว่ า่ จะเป็นความผดิ พลาดดา้ นค วามคดิ การตดั สนิ ปญั หาต่าง ๆ และบทสรุป นอกจากนนั้ พายุอารมณย์ งั ไดฉ้ ุดกระชากลากจงู มนุษยจ์ ากดา้ นหน่ึงไป สูอ่ กี ดา้ น พยายามเรยี กรอ้ งสง่ิ ใหม่ ๆ แก่เขาในสภาพเช่นน้ีสมแลว้ หรอื ทม่ี นุษยจ์ ะเลอื กแนวทางทจ่ี ะไปสู่ความผา สุกถาวรดว้ ยตนเอง ตามพ้นื ฐานความคิดทอ่ี ่อนแอและสตปิ ญั ญาทอ่ี ยู่ในขอบเขตจาํ กดั แนวทางของประชาชน แนวทางของประชาชนเป็นอกี แนวทางหน่ึงทไ่ี มอ่ าจมนั่ ใจไดเ้หมอื นกบั แ นวทางแรก เน่ืองจากความผดิ พลาด ความคดิ ทอ่ี ยู่ในขอบเขตจาํ กดั และความรอบรูท้ ไ่ี มค่ อบคลุม ซง่ึ สง่ิ น้ีกม็ อี ยูใ่ นทศั นะของบคุ คลอ่นื ดว้ ยเช่นกนั ฉนั เคยตกเป็นทาสของอาํ นาจฝ่ายตาํ่ มาแลว้ บคุ คลอ่นื กเ็ ช่นเดยี วกนั

24 รากศรัทธาเตาฮีด ฉนั เคยสาํ นึกผดิ มาแลว้ หลายต่อหลายครง้ั และปจั จบุ นั กย็ งั สาํ นึกผดิ อยู่ บคุ คลอน่ื กอ็ ยู่ในสภาพเดยี วกนั กบั ฉนั และทง้ั หมดทก่ี ลา่ วมาไมม่ เี หตผุ ลใดทจ่ี ะทาํ ใหข้ า้ เปลย่ี นใจ หรอื เปลย่ี นรสนิยมของขา้ และไปนิยมรสนิยมต่าง ๆ ของคนอน่ื ปลอ่ ยอสิ รภาพของตนใหห้ ลดุ ลอยมอื ไปและไปเป็นทาสทางความคิดของบุ คคลอ่นื ทง้ั ทเ่ี ขาไม่รูจ้ กั แก่นแท้ ไมร่ ูจ้ กั ความสุขอนั แทจ้ รงิ ของฉนั และไมร่ ูว้ ่าจะหวงั ดหี รอื ไม่ แนวทางของศาสนาหรือแนวทางทดี่ ีทส่ี ุดคอื แนวทางของศาสนา แนวทางทพ่ี ระเจา้ ทรงมอบแก่เราเป็นทร่ี ูก้ นั ดวี ่า พระผูท้ รงสรา้ งสรรคส์ รรพสง่ิ ทงั้ หลาย ทรงสรา้ งทกุ สรรพสง่ิ ไปตามความเหมาะสมและความตอ้ งการ ทส่ี าํ คญั ไปกวา่ นน้ั ทรงทราบถงึ ความตอ้ งการมากกว่าบคุ คลใดทง้ั ส้นิ และทรงสามารถกาํ หนดเงอ่ื นไขทเ่ี ก่ยี วขอ้ งกบั การใชป้ ระโยชน์ หรอื การดูแลรกั ษาสง่ิ นนั้ ดกี ว่าบคุ คลอ่นื ถามวา่ การมอี ยูข่ องมนุษย์ เป็นสง่ิ เลก็ นอ้ ยหรอื เรยี บงา่ ยกวา่ ผลติ ภณั ฑท์ ่มี นุษยส์ รา้ งข้นึ มาเองหรอื ดงั นน้ั แนวทางและเงอ่ื นไขต่าง ๆ ในการดาํ เนินชวี ติ ของเราจาํ เป็นตอ้ งใหพ้ ระผูท้ รงสรา้ งเราข้นึ มา หมายถงึ พระเจา้ ผูท้ รงเกริกเกยี รตแิ ละเกรยี งไกร เป็นผูก้ าํ หนดเน่ืองจากพระองคท์ รงรอบรูแ้ ละทรงเมตตากวา่ บคุ คลใดทงั้ ห มดนนั่ เอง การเลอื กแนวทางของศาสนาเป็นคาแนะนาของสตปิ ัญญา

รากศรัทธาเตาฮีด 25 นอกเหนือจากสง่ิ ท่กี ลา่ วมาขา้ งตน้ จะเหน็ ว่าการเลอื กสรรแนวทางของศาสนาเป็นสง่ิ ทเ่ี ขา้ กบั สตปิ ญั ญาและเห ตผุ ลมากทส่ี ุด เน่ืองจากมนุษยท์ ฉ่ี ลาดและมสี ติปญั ญานนั้ จะคิดถงึ ภยนั ตรายอย่างจรงิ จงั ตลอดเวลา โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ ถา้ เป็นสง่ิ ทม่ี คี วามสลกั สาํ คญั ดงั จะเหน็ วา่ เวลาเดนิ ทางสาํ หรบั บคุ คลทม่ี คี วามละเอยี ดอ่อนเมอ่ื คาดว่าอนั ตรายอยู่ขา้ งหนา้ เขาจะนาํ สมั ภาระเดนิ ทางตดิ ตวั ไปดว้ ยเพอ่ื แกไ้ ขปญั หายามคบั ขนั มนุษยผ์ ูม้ สี ติปญั ญาเมอ่ื คาดวา่ มอี นั ตรายอยู่ตรงหนา้ เขาจะจดั เตรยี มอุ ปกรณเ์ ครอ่ื งใชอ้ ยา่ งคราบครนั ต่างกบั บคุ คลทไ่ี มค่ ดิ หรอื บคุ คลทโ่ี งเ่ ขลาเมอ่ื ตดั สนิ ใจเดนิ ทางเขากจ็ ะไปทงั้ อยา่ งนนั้ โดยไมจ่ ดั เตรยี มขา้ วของเคร่อื งใชใ้ ด ๆ ทงั้ ส้นิ และในระหวา่ งทเ่ี ดนิ ทางถา้ ไมม่ เี หตกุ ารณห์ รอื อนั ตรายใด ๆ เกดิ ข้นึ ผูท้ น่ี าํ สมั ภาระตดิ ตวั ไปมไิ ดเ้สยี หายแต่อยา่ งใด มหิ นาํ ซาํ้ ยงั รูส้ กึ มนั่ ใจในตลอดการเดนิ ทาง แต่ถา้ ระหวา่ งทางเกดิ ตอ้ งการอุปกรณข์ องใชเ้หลา่ นนั้ ข้นึ มา ผูท้ ม่ี ไิ ดน้ าํ อปุ กรณ์ของใชต้ ดิ ตวั ไปจะทาํ อย่างไร ทาํ นองเดยี วกนั เหตกุ ารณบ์ นโลกน้ี สาํ หรบั บคุ คลทเ่ี ลอื กแนวทางของศาสนาไดป้ ฏบิ ตั ติ ามคาํ สงั่ สอนของศาสนา อยา่ งเคร่งครดั กบั บคุ คลทท่ี อดท้งิ ศาสนาไมส่ นใจในคาํ สอนเหลา่ นน้ั หลงั จากทท่ี กุ อย่างจนเสรจ็ ส้นิ ลงเขาจะทาํ อย่างไรเมอ่ื เขาไมม่ คี วามพรอ้ มแ ต่สกั ประการเดยี ว

26 รากศรัทธาเตาฮีด มนุษยท์ ส่ี ตปิ ญั ญาเขาไดเ้จริญรอยตามคาํ สงั่ สอนของบรรดาศาสดา บา่ วทเ่ี ป็นกลั ญาณชน และเหลา่ ชนผูม้ คี วามสจั จรงิ เพอ่ื ใหผ้ า่ นพน้ หนทางทเ่ี ตม็ ไปดว้ ยภยนั ตรายต่าง ๆ บรรดาทา่ นเหลา่ นน้ั กลา่ วกบั เขาวา่ แลว้ วนั หนึ่งจะมาถึงซ่ึงวนั นนั้ พวกเจา้ จะตอ้ งตอบขอ้ ซกั ถามเกยี่ วกบั การก ระทาของเจา้ ทผ่ี ่านมา ถา้ เป็นความดงี ามเจา้ จะไดร้ บั รางวลั เป็นการตอบแทน แต่ถา้ เป็นความช่วั หรือการทรยศหกั หลงั เจา้ จะถูกลงโทษ ท่านศาสดา (ซอ็ ล ฯ) พยายามตกั เตอื นและเนน้ ยาํ้ พวกเขามใิ หก้ ระทาํ บาป ทา่ นแนะนาํ เขาใหส้ รา้ งสรรคแ์ ต่คุณงามความดี ศาสดากลา่ วกบั พวกเขาว่า  ปีหน่ึงใหถ้ อื ศีลอดในเดอื นเราะมะฎอนเป็นเวลา 1 เดอื น  ใหร้ บั ประทานองนุ่ แทนการด่มื สุรา  วนั หน่ึงใหข้ อบคุณพระผูท้ รงสรา้ งสรรค์ ผูท้ รงประทานปจั จยั ยงั ชพี แก่เราสกั 4-5 นาที (นมาซประจาํ วนั 5 เวลา)  แทนการลว่ งเกินหญงิ สาวคนอน่ื ดว้ ยการแต่งงาน  ปกป้องพรมจารแี ละความบรสิ ุทธ์ขิ องตนไว้ ถา้ สมมตุ วิ ่าคาํ มนั่ สญั ญาต่าง ๆ เหลา่ น้ีไมเ่ ป็นความจรงิ วนั แหง่ กาลอวสานของโลก (กยิ ามะฮ)ฺ ไมเ่ กดิ ข้นึ จรงิ

รากศรัทธาเตาฮีด 27 การสบื สวนสอบสวนไมม่ อี ยูจ่ รงิ ผลรางวลั ตอบแทนและการลงโทษไมเ่ ป็นความจรงิ ถามว่า บนโลกน้ีถา้ บคุ คลทย่ี ดึ มนั่ และปฏบิ ตั ติ ามคาํ สงั่ สอนของศาสนาอย่างเคร่งค รดั เมอ่ื จากโลกไปเขาจะขาดทนุ หรอื ไดร้ บั ความเสยี หายอนั ใดหรอื ไม่ หรอื ว่าไมม่ ผี ลเสยี ใด ๆ แก่เขาสกั ประการเดียว แน่นอน เขายอ่ มไม่ไดร้ บั ความเสยี หายใด ๆ ทว่าส่วนมากของคนไมม่ ศี าสนาเขาจะใชเ้วลาสว่ นใหญ่อยู่กบั สง่ิ ไรส้ าระไมค่ ุ ณค่าใด ๆ ทง้ั ส้นิ ส่วนบคุ คลทม่ี ศี าสนาจะนมาซ ถอื ศีลอด และปฏบิ ตั ิตามคาํ สอนของศาสนาอย่างจรงิ จงั แต่ถา้ วนั แหง่ การอวสานของโลก (กยิ ามะฮ)ฺ มอี ยูจ่ รงิ ตามหลกั ฐานทป่ี รากฏ ในวนั นน้ั บคุ คลทไ่ี มม่ ศี าสนา หรอื ไม่ใส่ใจต่อคาํ สอนของศาสนาเขาจะทาํ อยา่ งไร ดว้ ยเหตุน้ี ไมว่ ่าอยา่ งไรกต็ ามบคุ คลทย่ี ดึ มนั่ ในศาสนายอ่ มไดเ้ปรยี บและเป็นผูช้ นะอยู่ เสมอ สว่ นผูท้ ไ่ี มม่ ศี าสนาย่อมเป็นผูข้ าดทนุ และตกอยู่ในอนั ตรายเสมอ แน่นอน เป็นทป่ี ระจกั ษว์ า่ การยดึ มนั่ และการปฏบิ ตั ติ ามคาํ สอนของศาสนาโดยเคร่ง ครดั ตอ้ งอาศยั ความอดทนอดกลน้ั อย่างสูง ทส่ี าํ คญั ตอ้ งอดทนต่อพฤติกรรมยวั่ ยุของกลมุ่ ชนท่ไี มม่ ศี าสนา โดยเฉพาะอย่างยง่ิ บคุ คลทบ่ี ุคคลทต่ี อ้ งอยู่ร่วมหรอื ไปเยย่ี มเยอื นกลมุ่ ชน หรอื พรรคพวกเพอ่ื นพอ้ งทไ่ี มเ่ คร่งครดั ต่อศาสนาจะตอ้ งใชค้ วามอดทนอด กลน้ั มากกว่า

28 รากศรัทธาเตาฮีด อลั -กรุ อาน กลา่ วถงึ แนวทางของกลุม่ ชนทช่ี อบทาํ บาปหรอื ฝ่าฝืนคาํ สงั่ สอนว่า พวกเขาชอบเยย้ หยนั มวลผูศ้ รทั ธา ทกุ ครง้ั ทเ่ี ดนิ ผา่ นกลมุ่ ชนทย่ี ดึ มนั่ ในศาสนา พวกเขาจะแสดงการเยย้ หยนั ทง้ั คาํ พดู และสายตา แต่เมอ่ื ไปอยู่กบั ชนประเภทเดยี วกนั พวกเขาจะตลกคกึ คะนอง ‫ِإن اِلذین ْأجُرموا كُانوْاِمن اِلذین‬ ‫آُمنوا ْیضُحكون ِوإذا ُّمروْا ِِبهْم‬ ‫یتغاُمزون ِوإذا انقُمبوْاِإلى ْأِهِمهُم‬ ‫انقُمبوْا ِفِكهین ِوإذا رأْوُهْم قُالوا‬ ‫ِإن ُهؤَلِء لضُّالون‬ แทจ้ รงิ บรรดาผูก้ ระทาํ ผดิ นนั้ เคยหวั เราะเยาะบรรดาผูศ้ รทั ธา เมอ่ื บรรดาผูศ้ รทั ธาเดนิ ผ่านพวกเขาไปพวกเขาจะหลว่ิ ตาเยย้ หยนั เมอ่ื พวกเขากลบั ไปยงั พวกพอ้ งของพวกเขา พวกเขากก็ ลบั ไปอย่างตลกคะนอง เมอ่ื พวกเขาเหน็ บรรดาผูศ้ รทั ธาพวกเขากก็ ลา่ วว่า แทจ้ รงิ ชนเหลา่ น้ีเป็นผูห้ ลงทางแน่นอน จะเหน็ วา่ โองการขา้ งตน้ กลา่ วถงึ พฤตกิ รรมทช่ี วั่ รา้ ย และฝ่าฝืนของพวกเขาไว้ 4 ประการดว้ ยกนั กล่าวคือ หวั เราะเยาะ หลว่ิ ตาเยย้ หยนั พดู กระแทกแดกนั ผูศ้ รทั ธาวา่ หลงทาง

รากศรัทธาเตาฮีด 29 หลงั จากนนั้ โองการกลา่ วต่ออกี วา่ ในวนั นนั้ บรรดาผูศ้ รทั ธาจะหวั เราะเยาะพวกปฏเิ สธบา้ ง แน่นนอน ในวนั นน้ั จะเป็นทป่ี ระจกั ษช์ ดั วา่ ฝ่ายใดเป็นผูข้ าดทนุ ทแ่ี ทจ้ รงิ การเลอื กแนวทางศาสนาตรงกบั ธรรมชาติ คาํ ว่า ฟิ ตรฏั อยู่บนรูปของ คลิ กตั หมายถงึ ความรูส้ กึ ต่าง ๆ อนั เป็นธรรมชาตทิ ่ปี รากฏในตวั มนุษย์ ซง่ึ ความรูส้ กึ น้ีไมต่ อ้ งอาศยั ครูบาอาจารย์ หรอื โคช้ คอยฝึกสอนแต่อยา่ งใด เป็นความรูส้ กึ ทม่ี อี ยู่ในตวั มนุษยแ์ ละมอี ยู่ตลอดไปในทกุ ทท่ี กุ เวลาและทกุ โ อกาส ความรูส้ กึ น้ีบางครง้ั กเ็ รียกวา่ เป็นอารมณค์ วามรูส้ กึ หรอื ความตอ้ งการ แต่โดยปกตแิ ลว้ ความรูส้ กึ นน้ั จะมอี ยูท่ ง้ั ในมนุษยแ์ ละสตั ว์ เช่น ความรูส้ กึ หวิ โหย หรอื กระหายเป็นตน้ แน่นอน สญั ลกั ษณข์ องธรรมชาตขิ องสง่ิ หน่ึงกค็ อื ความครอบคลมุ ของสง่ิ นนั้ เช่น ความอาลยั รกั ของมารดาทม่ี ตี ่อบตุ รของตน ธรรมชาติ คือ ความรูส้ กึ หน่ึงท่แี ฝงอยู่ในตวั มนุษยโ์ ดยไม่ตอ้ งการครูผูฝ้ ึกสอน มนั ซ่อนอยู่ในตวั มนุษยต์ ง้ั แต่เขาถกู สรา้ งข้นึ มา และจะครอบคลมุ เหนือตวั เขาในทกุ ทแ่ี ละทุกเวลาหรอื ทกุ การปกครอง ดงั นนั้ ไมว่ ่าจะตกอยู่ในสภาพเช่นไรทา่ นกจ็ ะเหน็ ความรกั ความผูกพนั ของมารดาเ สมอ

30 รากศรัทธาเตาฮีด แน่นอน ในบางครง้ั อาจมปี จั จยั อ่นื เป็นตวั การทาํ ใหค้ วามรูส้ กึ นน้ั หนกั หรอื เบาลงไปต ามลาํ ดบั เน่ืองจากความรูส้ กึ ดา้ นในมชี ยั เหนือความรูส้ กึ อ่นื ๆ ดงั นน้ั ในตวั มนุษยจ์ งึ มคี วามรูส้ กึ รกั ในทรพั ยส์ นิ เงนิ ทอง ความสวยงาม และการมสี ุขภาพพลานามยั ทส่ี มบูรณแ์ ขง็ แรง ขณะทแ่ี ต่ละคนมคี วามรูส้ กึ น้ีไมเ่ ท่ากนั บางคนอาจหลงใหลในทรพั ยส์ นิ เงนิ ทองถงึ กบั เอาเงนิ ทองถวายใหช้ วี ติ หรอื บางคนเอาชวี ติ ถวายแลกกบั เงนิ ทองกม็ ี ดงั ทป่ี รากฏมาแลว้ ในยุคทมฬิ ของชนอาหรบั ท่หี ลงใหลในเกยี รตยิ ศจอมปล อม โดยคดิ ว่าการมบี ตุ รสาวเป็นเร่อื งอปั รียท์ าํ ใหเ้สอ่ื มเสยี ช่อื เสยี งของตน จนกลายเป็นสาเหตทุ าํ ใหเ้หลา่ บดิ าในยุคนนั้ ถอดทอนความรกั ออกจากบุตร ธดิ าของตน พวกเขาจงึ ไดฝ้ งั บุตรสาวของตนใหต้ ายทง้ั เป็น ดว้ ยเหตนุ ้ี ความหมายของคาํ ว่า ฟิ ตรฏั จงึ มไิ ดห้ มายความวา่ ในการกระทาํ นน้ั มนุษยต์ อ้ งตดิ ตามธรรมชาตขิ องตนตลอดเวลา เน่ืองจากมธี รรมชาตติ งั้ มากมายทป่ี กคลุมธรรมชาตดิ ว้ ยกนั ไว้ หน่ึงในผลพวงของปญั หาเรอ่ื งฟิฏรตั หรอื ธรรมชิต กค็ อื ความรูส้ กึ เป็นเกียรติ ฉะนน้ั บคุ คลใดกต็ ามทข่ี บั เคลอ่ื นชวี ติ ของตนไปบนเขตแดนของธรรมชาติ จะทาํ ใหม้ คี วามรูส้ กึ ว่าตนมคี วามสุข เหมอื นมารดาทก่ี อดบตุ รนอ้ ยไวแ้ นบอกของตน จะมคี วามรูส้ กึ ว่าอบอ่นุ และมคี วามสุขใจเป็นพเิ ศษ ถงึ แมว้ ่าจะเป็นมารดาทไ่ี มค่ ่อยใส่ใจต่อบตุ รก็ตาม

รากศรัทธาเตาฮีด 31 แน่นอน ความรูส้ กึ เหลา่ น้ีลว้ นเป็นผลมาจากฟิฏรตั หรอื ธรรมชาตขิ องมนุษยน์ นั่ เอง บทที่ 2 ศาสนาธรรมชาติคืออะไร เมอ่ื เรากลา่ วถงึ ศาสนาธรรมชาติ นนั้ หมายถงึ ราก

32 รากศรัทธาเตาฮีด รากและก่งิ กา้ นของศาสนา จรยิ ธรรม วชิ าการ และพ้นื ฐานของศาสนาซง่ึ เขา้ กนั ไดก้ บั ธรรมชาตขิ องมนุษยไ์ ด้ ฉะนนั้ รอยย้มิ กค็ ือรางวลั ส่วนความโกรธกค็ ือ การลงโทษต่อการกระทาํ ของทา่ น และสง่ิ น้ีตรงกนั ขา้ ม แน่นอน แนวทางในการแสดงความเคารพภกั ดี เช่น นมาซ สมควรปฏบิ ตั อิ ย่างไร มขี นั้ ตอนการปฏบิ ตั ิ และสมควรกลา่ วดว้ ยภาษาอะไร จาํ เป็นตอ้ งปฏบิ ตั ติ ามเพยี งอยา่ งเดยี ว หมายถงึ พจิ ารณาดูว่าบรรดา ผูช้ ้นี าํ ศาสนาปฏิบตั อิ ย่างไร หรอื ทาํ แบบอย่างอนั ใดไวใ้ หเ้ราปฏบิ ตั ติ าม ฉะนน้ั ตามหลกั การของศาสนาทม่ี พี ้นื ฐานเป็นธรรมชาตจิ าํ เป็นตอ้ งมี 2 หลกั การควบคู่กนั กลา่ วคอื การเช่อื ฟงั โดยดุษณี และการใชส้ ติปญั ญาหยงั่ คดิ หาเหตผุ ลและเหตปุ จั จยั ต่าง ๆ ธรรมชาตใิ นมหาคมั ภรี ์ อลั -กุรอาน คาํ วา่ ธรรมชาติ หรอื ฟิฏรตั ปรากฏใน อลั -กรุ อานเพยี งครงั้ เดยี ว แต่อลั -กรุ อาน หลายโองการกลา่ วถงึ ประเดน็ เก่ยี วกบั ฟิฏรตั (ธรรมชาต)ิ ซง่ึ จะขอนาํ เสนอเป็นสงั เขปดงั น้ี 1. โองการทก่ี ลา่ ววา่ ผูท้ ซ่ี ้อื ทางหลงผดิ ดว้ ยทางแหง่ ทางนาํ ‫ُْأوِلئك اِلذین اْشُتُروْا الضلالة‬ ‫ِباْلُهدى‬ (อลั -กรุ อาน บท อลั บะเกาะฮฺ โองการท่ี 16) เป็นทป่ี ระจกั ษช์ ดั วา่ มนุษยท์ กุ คนนน้ั มมี หี นทางแห่งทางนาํ อนั เป็นธรรมชาติ อยูใ่ นตวั แต่น่าเสยี ดายวา่ พวกเขาไดเ้ปลย่ี นมนั ดว้ ยหนทางแห่งการหลงผดิ

รากศรัทธาเตาฮีด 33 2. โองการทก่ี ลา่ ววา่ พวกเขาไดล้ มื พระเจา้ (อลั -กรุ อาน บท อตั เตาบะฮฺ โองการท่ี 67) เป็นการบง่ บอกใหเ้หน็ วา่ พวกเขามคี วามเช่อื เก่ยี วกบั พระเจา้ แต่พวกเขาไดห้ ลงลมื 3. โองการทก่ี ลา่ วใหม้ นุษยห์ นั กลบั มาพจิ ารณาตนเอง เช่น กลา่ วว่า โอ้ ผูศ้ รทั ธาทงั้ หลาย สูเจา้ จาํ เป็นตอ้ งปกป้องตวั เอง (อลั -กรุ อาน บท อลั มาอดิ ะฮฺ โองการท่ี 105) หรอื โองการทก่ี ล่าวคลา้ ยกนั วา่ สูเจา้ กาํ ชบั ใหผ้ ูอ้ น่ื กระทาํ ความดโี ดยท่สี ูเจา้ ลมื ตวั เองกระนน้ั หรอื (อลั - กรุ อาน บท อลั บะเกาะฮฺ โองการท่ี 44) เช่น 4. โองการท่กี ลา่ วอธิบายถงึ การสาํ นึกผดิ ของมนุษย์ โอค้ วามวบิ ตั พิ งึ มแี ก่ฉนั หากฉนั ไมค่ บกบั (คนหลงผดิ ) เป็นเพอ่ื น (อลั - กรุ อาน บท อลั ฟรุ กอน โองการท่ี 28) 5. โองการทก่ี ลา่ วถงึ การตกั เตือน และการเตอื นสาํ ทบั ต่าง ๆ เช่น จงเตอื นพวกเขาใหร้ าํ ลกึ ถงึ วนั ของอลั ลอฮฺ (อลั -กรุ อาน บท อบิ รอฮมี โองการท่ี 5) หรอื ทก่ี ลา่ ววา่ และจงตกั เตอื นเถดิ เพราะแทจ้ รงิ การตกั เตอื นจะใหป้ ระโยชนแ์ ก่บรรดาผูศ้ รทั ธา (อลั -กรุ อาน บท อซั ซารยี าติ โองการท่ี 55) 6. คาํ ถามต่าง ๆ ทอ่ี ลั -กรุ อานไดถ้ ามมนุษย์ ซง่ึ คาํ ถามต่าง ๆ เหลา่ นน้ั บง่ ช้ใี หเ้หน็ ว่าจติ ใจดา้ นในของมนุษยร์ ูเ้ร่อื งราวและมคี วามเขา้ ใจเก่ี ยวกบั สง่ิ เหลา่ นนั้ อย่างดี อลั -กรุ อานจงึ ทวงถามพวกเขา เช่น บรรดาผูร้ ูแ้ ละบรรดาผูไ้ ม่รูจ้ ะเท่าเทยี มกนั หรอื

34 รากศรัทธาเตาฮีด แทจ้ รงิ บรรดาผูม้ สี ตปิ ญั ญาเทา่ นน้ั ทใ่ี คร่ครวญ (อลั -กรุ อาน บท อซั ซุมรั โองการท่ี 9) 7. โองการทก่ี ลา่ วถามในเชงิ ปรศิ นาวา่ สูเจา้ จะเดนิ ทางไปไหนกนั เช่น ทาํ ไมพวกเจา้ จงึ ถกู หนั เหออกจากพระองคเ์ ลา่ ว่า (อลั -กรุ อาน บท อลั ฆอฟิร โองการท่ี 62) โองการดงั กลา่ วช้ใี หเ้หน็ ว่ามนุษยน์ น้ั ไมเ่ หมอื นกบั ภาชนะว่างเปลา่ ทจ่ี ะนาํ สง่ิ ของจากภายนอกไปเตมิ ใหเ้ตม็ ทวา่ มนุษยม์ คี วามรูส้ กึ นึกคดิ ดา้ นในมจี ติ ใจทส่ี ูงสง่ 8. โองการทก่ี ลา่ วว่ามนุษยน์ น้ั รูจ้ กั จติ ใจของตนเป็นอยา่ งดี เช่นกลา่ ววา่ ทว่า มนุษยน์ นั้ รูส้ ภาพตวั ของเขาเอง (อลั -กรุ อาน บท อลั กิยามตั โองการท่ี 14) 9. โองการทก่ี ลา่ วถงึ พนั ธะสญั ญาทม่ี นุษยไ์ ดใ้ หไ้ วแ้ ก่พระองคว์ า่ พวกเจา้ มไิ ดใ้ หส้ ญั ญาแก่เราดอกหรอื คาํ ถาม อาจมผี ูถ้ ามวา่ ถา้ หากการเชอ่ื ในพระเจา้ องคเ์ ดยี วเป็นฟิฏรตั (ธรรมชาต)ิ ของมนุษยแ์ ลว้ ทาํ ไมมนุษยบ์ างจาํ พวกจงึ ไมเ่ ชอ่ื ในพระเจา้ และไมน่ บั ถอื ศาสนา คาํ ตอบ ศาสนาเป็นธรรมชาตดิ ง้ั เดมิ ของมนุษย์ แต่อาจเป็นไปไดท้ ว่ี า่ มนุษยน์ น้ั ผดิ พลาดในการจาํ แนกแหลง่ ทม่ี าของการมอี ยู่ เหมอื นกบั เดก็ ทารกท่คี น้ หานาํ้ นมมารดาจากทรวงอก แต่ดูดนาํ้ นมจากเตา้ นมมารดา นอกจากนน้ั แลว้ บางทภ่ี ารกจิ อนั เป็นธรรมชาตอิ าจอยูภ่ ายใตค้ วามเขา้ ใจ ทห่ี ลากหลาย

รากศรัทธาเตาฮีด 35 ฟิ ฏรตั ทค่ี ลุมเครือ (ธรรมชาต)ิ ฟิฏรตั บางครงั้ เปิดเผยเหน็ ไดอ้ ยา่ งชดั เจนแต่บางครง้ั กค็ ลุมเครอื และไมใ่ สสะอาด ตรงน้ีจะกลา่ วสง่ิ ท่เี ป็นอุปสรรคต่อการเปลง่ ประกายของธรรมชาติ เน่ืองจากหมมู่ วลเมฆและฝุ่นละอองต่างไดค้ รอบคลุมอยูเ่ หนือธรรมชาตขิ อ งมนุษย์ เช่น 1.การปฏบิ ตั ติ ามผูอ้ ่นื เยย่ี งคนตาบอด 2. มงุ่ หวงั ความเป็นอยู่ทด่ี แี ละความเตบิ โตดา้ นวตั ถุ 3. การตกอยูภ่ ายใตอ้ ิทธพิ ลของสภาพแวดลอ้ มทเ่ี ปลย่ี นแปลง ศาสดามซู า (อ.) พรอ้ มกบั ประชาชาตขิ องท่านเขา้ ไปยงั สถานทแ่ี หง่ หน่ึงทย่ี งั เคารพรูปปนั้ บูชา ประชาชาตขิ องมซู า (อ.) ไดม้ องไปยงั ประชนเหลา่ นนั้ ทาํ ใหเ้ทวรูปต่าง ๆ ทซ่ี ่อนไวล้ ว่ งหลน่ ลงมา พวกเขากลา่ วแก่ศาสดามซู าวา่ ‫یاُموسى ْاجعل لناِإًلها كما ُلهْم‬ ‫ِآلهة قالِإُنكْم ْقوم ْتجُهمون‬ โอ ้ มซู าจงใหม้ ขี ้นึ แก่พวกเราดว้ ยเถดิ สง่ิ ซง่ึ เป็นทเ่ี คารพสกั การะสกั องคห์ น่ึง เช่นเดยี วกบั ทพ่ี วกเขามสี ง่ิ ทเ่ี ป็นทเ่ี คารพสกั การะ (อลั -กรุ อาน บท อลั อะอรฺ อฟ โองการท่ี 138)

36 รากศรัทธาเตาฮีด 4. มติ รไมด่ ี ตง้ั มากนอ้ ยเพยี งใดทบ่ี คุ คลหน่ึงเขา้ ใจว่าความดแี ละความชวั่ เป็นอยา่ งไร แต่วา่ มติ รไม่ดไี ดช้ กั จงู ใหห้ ลงผดิ ออกไป อลั -กรุ อาน กลา่ วถงึ มนุษยท์ ห่ี ลงทางและผดิ วา่ ในวนั แหง่ การตดั สนิ พวกเขาจะโอดครวญวา่ โอค้ วามวบิ ตั พิ งึ มแี ก่ฉนั หากฉนั ไมค่ บกบั (คนหลงผดิ ) เป็นมติ ร แน่นอน เขาไดท้ าํ ใหฉ้ นั หลงผดิ จากการตกั เตอื น (อลั -กรุ อาน บท อลั ฟรุ กอน โองการท่ี 28 - 29) การเผยแผเ่ ชิญชวนทใ่ี นทางผดิ 5. อาจเป็นไปไดท้ บ่ี คุ คลหน่ึงอาจหลงผดิ ไปเน่ืองจากการเชญิ ชวนท่เี ลวรา้ ย ทาํ ใหส้ ง่ิ ผดิ กลายเป็นสง่ิ ถกู หรอื ทาํ สง่ิ ถกู ใหก้ ลายเป็นความผดิ เช่น การการเผยแผ่ของฟาโรหท์ อ่ี า้ งตนเองว่าเป็นพระเจา้ โดยกลา่ ววา่ ขา้ คอื พระเจา้ ผูท้ รงสูงสง่ ซง่ึ เป็นทย่ี อมรบั กนั ของประชาชาตใิ นยุคนน้ั 6. การขู่บงั คบั และสรา้ งความหวาดกลวั ใหเ้กิดข้นึ จนกระทงั่ เบยี งเบนจติ ใจออกไปจากคาํ สอนของศาสนา เช่น 7. ตนเองพ่ายแพต้ ่อแนวความคิดของแนวทางอน่ื 8. การปฏบิ ตั ิตามนกั นกั มายกลหรอื นกั แสดงทห่ี ลงทาง ขณะทท่ี ่านศาสดามซู า (อ.) เดนิ ทางไปยงั เขาซไิ น เพอ่ื วงิ วอนขอพรและรอรบั ววิ รณจ์ ากพระผูเ้ป็นเจา้ ซามริ ยี ์ ซง่ึ เป็นนกั มายากล เขาหยบิ ฉวยโอกาสในตอนนนั้ ปน้ั ลูกววั ข้นึ มาเพอ่ื เคารพบูชา อลั -กรุ อาน กลา่ ววา่ ซามริ ยี ไ์ ดป้ น้ั ลูกววั ข้นึ มาเป็นรูปร่างมเี สยี งรอ้ ง

รากศรัทธาเตาฮีด 37 พวกเขาจงึ กลา่ ววา่ น่ี คือ พระเจา้ ของพวกท่านและพระเจา้ ของมซู า แต่เขาลมื หมดส้นิ การยอมรบั ชนส่วนมาก 9. บางครงั้ รูว้ ่าเรอ่ื งนน้ั เป็นเร่อื งไมถ่ กู ตอ้ งและไมม่ มี ลู ความจรงิ แต่อยา่ งใด แต่เน่ืองจากชนสว่ นใหญ่ยอมรบั และเพอ่ื ใหเ้ขา้ กบั คนอน่ื ไดโ้ ดยไมต่ อ้ งการใหต้ นเป็นแกะดาํ แต่เพยี งผูเ้ดยี ว จงึ ไดท้ าํ ตามชนส่วนใหญ่ การไดย้ นิ คาํ ราํ่ ลอื 10. การยุแหย่ของชาตาน 11. บางครง้ั เสยี งราํ่ ลอื ของบคุ คลอ่นื กม็ อี ทิ ธิพลกบั ตนเองถงึ ขนาดทว่ี ่ายอมละท้ิ งการรบั ขอ้ มลู ทถ่ี ูกตอ้ ง อาํ นาจใฝ่ตาํ่ 12. การตกอยู่ภายใตอ้ าํ นาจใฝ่ตาํ่ และการปฏบิ ตั ติ ามอารมณข์ องตนเอง ถอื วา่ เป็นปจั จยั สาํ คญั ทขี ดั ขวางการยอมรบั สง่ิ ทเ่ี ป็นธรรมชาตดิ งั้ เดมิ ของม นุษย์ ปัจจยั ทท่ี าใหธ้ รรมชาตเิ ปล่งบาน สง่ิ สาํ คญั ทอ่ี ยู่ตรงกนั ขา้ มกบั ปจั จยั ทท่ี าํ ใหธ้ รรมชาตขิ องมนุษยส์ ูญส้นิ ไ ป คอื ปจั จยั หน่ึงท่เี สรมิ สรา้ งใหธ้ รรมชาตขิ องมนุษยเ์ ปลง่ บาน สง่ิ นน้ั พระผูเ้ป็นเจา้ ทรงเป็นผูป้ ระทานแก่มนุษย์ ทรงสรา้ งสรรคม์ นั ใหม้ คี วามบรรเจดิ ซง่ึ จะขอนาํ เสนอบางประการ เช่น 1. ความหยงั่ รูถ้ งึ ภยนั ตราย บางครงั้ มนุษยเ์ ราตราบทย่ี งั สมั พนั ธอ์ ยูก่ บั มวลมติ ร อาํ นาจ บารมี

38 รากศรัทธาเตาฮีด ทรพั ยส์ นิ และลาภยศต่าง ๆ หรอื ไดร้ บั การช่วยเหลอื จากเพอ่ื นฝูงเสมอ เขาจะไมใ่ ส่ใจต่อการราํ ลกึ ถงึ พระเจา้ ซง่ึ ถอื ว่าเป็นธรรมชาตดิ ง้ั เดมิ ของตน แต่ถา้ เมอ่ื ใดทเ่ี ขาถกู ตดั ขาดจากสง่ิ เหลา่ น้ี หรอื ส้นิ หวงั จากการช่วยเหลอื ของมวลมติ ร เขาจะหยงั่ รูถ้ งึ อนั ตรายทจ่ี ะเกดิ ข้นึ กบั ตนทนั ท่ี และเมอ่ื นน้ั เขาจะยอ้ นกลบั ไปหาธรรมชาตดิ ง้ั เดมิ ทนั ท่ี 2. อปุ สรรคต่าง ๆ การเผชญิ หนา้ กบั อปุ สรรคปญั หาอยา่ งต่อเน่ือง คอื สาเหตสุ าํ คญั ทท่ี าํ ใหม้ นุษยย์ อ้ นกลบั ไปสู่ธรรมชาตดิ งั้ เดมิ ของตน 3. การราํ ลกึ ถงึ ความโปรดปรานของพระเจา้ การเอาใจใส่ การครุ่นคดิ ไตร่ตรอง และพจิ ารณาในความโปรดปรานของพระเจา้ ก็ถอื วา่ เป็นปจั จยั สาํ คญั อกี ประ การหน่ึงท่ที าํ ใหธ้ รรมชาตขิ องมนุษยเ์ ปลง่ บาน ความพิเศษของศาสนา แน่นอน บดั น้ีมนุษยผ์ ูม้ สี ตปิ ญั ญาทกุ คนทราบดถี งึ ความสาํ คญั และความจาํ เป็นในการมศี าสนา แต่จะขอกลา่ วสรุปเป็นประเดน็ สาํ คญั ดงั ต่อไปน้ี 1. ศาสนามคี วามศกั ด์สิ ทิ ธ์ิ เน่ืองจากศาสนาเป็นหลกั คาํ สอนของพระเจา้ และหลกั ตาํ สอนของพระเจา้ นน้ั ศกั ด์สิ ทิ ธ์ิ

รากศรัทธาเตาฮีด 39 2. ศาสนาตอ้ งสอดคลอ้ งและเขา้ กนั ไดก้ บั ธรรมชาตขิ องมนุษยต์ ามกลา่ วไปแล้ ว 3. ศาสนาตอ้ งสอดคลอ้ งและไมข่ ดั กบั สติปญั ญา 4. ศาสนาตอ้ งตอ้ งครอบคลุมสมบูรณ์ หมายถงึ หลกั คาํ สอนของศาสนาตอ้ งครอบคลมุ ทกุ แง่ทกุ มมุ ของชวี ติ นบั ตง้ั แต่เกดิ จนกระทงั่ หลงั ความตาย คาํ สอนของศาสนาตอ้ งกลา่ วตกั เตอื นมนุษยถ์ งึ หนา้ ท่คี วามรบั ผดิ ชอบ การงานต่าง ๆ ทจ่ี าํ เป็นตอ้ งปฏบิ ตั ิ และละท้งิ อลั -กรุ อาน หลายรอ้ ยโองการ พรอ้ มทงั้ รายงานอกี จาํ นวนมากจากบรรดาอมิ ามผูน้ าํ ผูบ้ รสิ ุทธ์ิ ไดก้ าํ หนดภารกจิ หนา้ ทข่ี องมนุษยท์ มี ตี ่อพระเจา้ สงั คม ครอบครวั มติ รสหาย เพอ่ื นร่วมงาน สง่ิ แวดลอ้ ม และหนา้ ทข่ี องตนกบั สรรพสตั ว์ เช่น มารยาทในการเลอื กภรรยาหรอื คู่ครอง พธิ แี ต่งงาน ช่วงเวลาขณะตงั้ ครรภม์ ารดาสมควรรบั ประทานหรอื งดเวน้ อาหารประเภทใ ด ช่วงเวลาขณะคลอด การเลอื กช่อื ใหบ้ ุตรธดิ า การจดั พธิ โี กนผมไฟ การสวมใส่ประเภทเส้อื ผา้ อาหารของทารก การนอพกั ผอ่ น รอ้ งไห้ หนา้ ท่ขี องบดิ ามารดา ความเอน็ ดูต่อทารก การอบรมสงั่ สอน ช่วงเวลาทย่ี ่างเขา้ สูก่ ารเป็นวยั รุ่น เยาวชน ผูใ้ หญ่ แก่ชรา ป่วยไข้ และตายจากไป อมิ ามอะลี (อ.) เขยี นจดหมายสงั่ เจา้ หนา้ ท่ี ทม่ี หี นา้ ทร่ี วบรวมทานบงั คบั (ซะกาต) เป็นจดหมายฉบบั ท่ี 25

40 รากศรัทธาเตาฮีด ซง่ึ บนั ทกึ ไวใ้ นนะฮํฺ ุลบะลาเฆาะฮคฺ วามวา่ เมอ่ื เจา้ เดนิ ทางกลบั จากการเกบ็ รวบรวมทานบงั คบั และตอ้ งการขห่ี ลงั สตั วพ์ าหนะ เจา้ จงใสใ่ จและใหค้ วามยุตธิ รรมแก่สตั วด์ ว้ ย แน่นอน ศาสนาทค่ี รอบคลมุ สมบูรณน์ นั้ ยอ่ มใหค้ วามยุติธรรมแมก้ รทงั่ การขส่ี ตั วเ์ ด รจั ฉานทเ่ี ป็นพาหนะ รายงานหน่ึงกลา่ ววา่ ขณะทส่ี ูเจา้ รดี นาํ้ นมจากแมว่ วั เจา้ จงใหค้ วามยุตธิ รรมและจงเหลอื นาํ้ นมไวใ้ หล้ ูกววั ดว้ ย เฉพาะเร่อื งเส้อื ผา้ มรี ายงานจาํ นวนมากจากบรรดาอมิ ามผูบ้ รสิ ุทธ์ิ (อ.) ทก่ี ลา่ วถงึ การเลอื กเส้อื ผา้ สสี นั เน้ือผา้ ความสะอาดตามหลกั อานามยั การทอ ตดั เยบ็ และ อ่นื ๆ (ววิ รณ)์ 5. ศาสนาตอ้ งมแี หลง่ กาํ เนิดมาจากวะฮยฺ ู มใิ ช่มาจากอาํ นาจใฝ่ตาํ่ อารมณ์ มกี ารกาํ หนด หรอื ปลอ่ ยเสรีตามอาํ เภอใจ หรอื มาจากพรรค หรอื กลมุ่ ชนทเ่ี ฉพาะเจาะจง ซง่ึ โดยหลกั การแลว้ หลกั คาํ สอนของศาสนาตอ้ งมาจากววิ รณข์ องพระผูเ้ป็นเ จา้ อย่างเดยี ว คุณประโยชนข์ องศาสนา บางครงั้ อาจกล่าวไดว้ ่าโครงสรา้ งทง้ั หมดของศาสนามเี จตนา เพอ่ื สรา้ งสรรคส์ งั คมใหเ้จรญิ เตบิ โตไปในทศิ ทางทถ่ี กู ตอ้ ง ซง่ึ สามารถเปรยี บเทยี บไดด้ งั การผลติ พาหนะขนส่ง

รากศรัทธาเตาฮีด 41 หรอื รถยนตท์ ม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพสูง ซง่ึ จะสงั เกตเหน็ วา่ การผลติ รถยนตน์ น้ั มหี ลายขนั้ ตอนสาํ คญั ดว้ ยกนั เช่น 1.ตอ้ งสรรหาเหลก็ และวตั ถดุ บิ อยา่ งดเี พอ่ื นาํ มาเป็นตวั ถงั และสว่ นประ กอบอน่ื ๆ ของรถยนต์ 2. ตอ้ งผลติ ช้นิ ส่วนต่าง ๆ ของรถยนต์ 3. วตั ถดุ บิ ทส่ี รรหามาไดแ้ ลว้ ตอ้ งนาํ มาแปรสภาพเพอ่ื การใชง้ าน 4. นาํ วตั ถดุ ิบทแ่ี ปรสภาพแลว้ มาหลอ่ หลอมเป็นช้นิ ส่วนต่าง 5. นาํ ช้นิ สว่ นท่หี ลอ่ หลอมไดต้ ามตอ้ งการแลว้ มาประกอบเขา้ ดว้ ยกนั เพอ่ื ใหเ้ป็ นรถยนต์ ขน้ั ตอนสุดทา้ ย เมอ่ื รถยนตถ์ กู ผลติ ข้นึ อย่างสมบรู ณพ์ รอ้ มใชง้ านแลว้ สง่ิ ทจ่ี าํ เป็นลาํ ดบั สุดทา้ ย คอื การหาคนขบั ทม่ี คี วามสามารถสูงในการขบั รถยนตไ์ ปสูจ่ ดุ หมาย อยา่ งมสี วสั ดภี าพโดยปราศจากอบุ ตั เิ หตใุ ด ๆ ศาสนากเ็ ช่นกนั จาํ เป็นตอ้ งมขี น้ั ตอนต่าง ๆ มากมาย เป็นองคป์ ระกอบเพอ่ื ใหศ้ าสนามคี วามสมบูรณ์ เช่น ประการท่หี น่ึง ศาสนาตอ้ งสรรหาศาสนิกทเ่ี คารพนบั ถอื มนุษยท์ ล่ี มื เลอื นตนเอง ลมื แนวทางของตน ลมื ผูช้ าํ้ นาํ ทาง และลมื เป้าหมายระหกระเหนิ อยู่ท่ามกลางความสบั สน เขามไิ ดแ้ ตกต่างอะไรไปจากปศุสตั วท์ ด่ี าํ เนินชวี ติ ไปวนั ๆ หน่ึง โดยปราศจากเป้าหมายปลายทางทแ่ี ทจ้ รงิ เน่ืองจากเป้าหมายของสตั วก์ ็ คอื การทชี วี ติ ทส่ี ะดวกสบายไปวนั ๆ หน่ึงเทา่ นน้ั

42 รากศรัทธาเตาฮีด โดยไมค่ าํ นึงว่าพรุ่งน้ีจะเป็นอยา่ งไร สภาพชวี ติ จะเปลย่ี นแปลงไปทางไหน จะมอี าหารกนิ หรอื ไมส่ ง่ิ เหลา่ น้ีมใิ ช่ความสาํ คญั ของมนั ดงั นนั้ การดาํ เนินชวี ติ ของบคุ คลประเภทน้ีมไิ ดแ้ ตกต่างอะไรไปจากซากศพทเ่ี ดนิ ไ ด้ ซง่ึ จะมองไมเ่ หน็ วา่ มสี จั ธรรมความจรงิ ใดมผี ลต่อเขาแมแ้ ต่นิดเดียว ดุจดงั เช่น สตั วร์ า้ ยทไ่ี ลล่ า่ อาหาร ใช่เล่หเ์ พทุบายเหมอื นสุนขั จ้งิ จอก ข้ขี โมยเหมอื นหนู และแขง็ ดุจดงั หนิ ผาเน่ืองจากมหี วั ใจท่แี ขง็ กระดา้ ง ศาสนาตอ้ งคน้ หาผูค้ นทห่ี ลงทางเหลา่ น้ี ทาํ ใหเ้ขารูจ้ กั และคน้ หาตวั เองใหพ้ บ ถา้ สมมตวิ า่ ไมม่ ศี าสนา มนุษยจ์ ะไมม่ วี นั คน้ หาตวั เองพบอย่างแน่นอน ดว้ ยเหตนุ ้ี บคุ คลทไ่ี มเ่ คยตดิ ต่อหรอื ไมเ่ คยสมั ผสั กบั บรรดาศาสดาเลยแมแ้ ต่นอ้ ย พวกเขาจะไมม่ วี นั รูจ้ กั ตวั เองและไมส่ ามารถคน้ หาตวั เองพบอยา่ งแน่นอน ซง่ึ บางกลมุ่ ชนจากพวกเขากลา่ ววา่ ... มนุษยน์ น้ั ตามความเป็นจรงิ แลว้ คือสตั ว์ บางคนกลา่ วว่า ธาตุแทข้ องมนุษย์ คือ กเิ ลสและตณั หาการเคลอ่ื นไหวทง้ั หมดของมนุษยจ์ งึ เคลอ่ื นไหวไปสู่กเิ ลส บางคนกลา่ ววา่ มนุษยน์ น้ั คือ สตั วส์ งั คมดว้ ยเหตนุ ้ี แหลง่ กาํ เนิดและการเคลอ่ื นไหวทงั้ หมดของมนุษยเ์ ป็นไปเพอ่ื ปากทอ้ งเท่าน้ั นเอง แน่นอน พวกเขาเขา้ ใจและตคี วามหมายของชวี ติ และความเจริญผาสุกเป็นอยา่ งอน่ื ศาสนาสอนกบั มนุษยว์ า่ โอ้ มนุษยเ์ อย๋ เจา้ มใิ ช่สตั วแ์ ละไมใ่ ช่กระเพราะอาหาร

รากศรัทธาเตาฮีด 43 ความสมบูรณข์ องเจา้ ไมไ่ ดอ้ ยูท่ ่ที งั้ สอง และไมไ่ ดอ้ ยู่ทค่ี วามแขง็ แรงทส่ี ามารถโบยบนิ ได้ หรอื ยกนาํ้ หนกั ไดห้ ลายรอ้ ยกโิ ลกรมั หรอื สามารถสรา้ งคฤหาสนห์ ลงั ใหญ่โตมโหฬารเป็นท่ีอยูอ่ าศยั เน่ืองจากสง่ิ เหลา่ น้ีสรรพสตั วบ์ างประเภทมคี วามสามารถเหนือมนุษย์ ถา้ หากพจิ ารณา อลั -กรุ อาน จะสามารถเขา้ ใจไดท้ นั ทวี า่ อสิ ลามกลา่ วถงึ มนุษยไ์ วอ้ ย่างไร ซง่ึ บางโองการกลา่ วว่า มนุษย์ คือ เคาะลฟิ ะฮฺ (ตวั แทน) ของพระเจา้ บนหนา้ แผน่ ดนิ (อลั - กรุ อาน บท อลั -บะเกาะเราะฮฺ โองการท่ี 30) ทกุ สง่ิ บนหนา้ แผน่ ดนิ และในทอ้ งฟ้าถกู สรา้ งข้นึ มาเพอ่ื มนุษย์ (อลั - กรุ อาน บทลุกมาน โองการท่ี 20) มนุษย์ คือ ผูแ้ บกรบั ภาระอนั หนกั อ้งึ (อามานะฮ)ฺ (อลั -กรุ อาน บทอลั - อะฮซฺ าบ โองการท่ี 72) มนุษย์ เมอ่ื มรี ูปร่างสมบูรณแ์ ลว้ ขา้ ไดเ้ป่าวญิ ญาณเขา้ ไปบนเขา (อลั - กรุ อาน บทอลั -ฮจิ ร์ โองการท่ี 29) มนุษย์ คอื สง่ิ ถกู สรา้ งทป่ี ระเสรฐิ ทส่ี ุด (อลั -กรุ อาน บทอลั -มอุ มฺ นิ โองการท่ี 14) มนุษย์ คือ ผูท้ พ่ี ระเจา้ ทรงใหเ้กยี รติ (อลั -กรุ อาน บทอลั -อสิ รอ โองการท่ี 70)

44 รากศรัทธาเตาฮีด มนุษย์ คอื ผูถ้ กู ใหม้ เี กียรตเิ หนือกว่าทุกสรรพสง่ิ ทพ่ี ระเจา้ ทรงบงั เกดิ มาเป็นสว่ นใหญ่ (อลั -กรุ อาน บทอลั -อสิ รอ โองการท่ี 70) หลงั จากนนั้ อลั -กรุ อาน ไดย้ าํ้ เตอื นว่าเมอ่ื เจา้ มคี วามประเสรฐิ มากมายเช่นน้ี ดงั นนั้ จงอย่าลมื ตนเองเดด็ ขาด จงอย่าหลงผดิ จงอยา่ ประกอบการคา้ ทส่ี รา้ งความขาดทนุ และเสยี หาย จงอยา่ ขายตวั เองดว้ ยราคาเพยี งนอ้ ยนิดใหก้ บั บคุ คลอน่ื ท่มี ใิ ช่พระเจา้ เมอ่ื เป็นเช่นน้ีมนุษยต์ อ้ งถามตนเองว่า ถา้ หากฉนั ถกู สรา้ งข้นึ มาเพอ่ื ชวี ติ ทางวตั ถุ หรอื เพอ่ื สนองตอบอาํ นาจใฝ่ตาํ่ อนั เป็นอาํ นาจของเดรจั ฉานแลว้ ละก็ ทาํ ไมฉนั ตอ้ งถกู สรา้ งข้นึ มาดว้ ย และทาํ ไมตอ้ งประทานสตปิ ญั ญากบั ความสามารถใหฉ้ นั ดว้ ย ประการท่สี อง ทาํ การขจดั วตั ถดุ ิบท่ถี กู คน้ พบแลว้ ใหอ้ อกจากกนั หมายถงึ มนุษยซ์ ง่ึ เป็นวตั ถดุ บิ ประเภทหน่ึงทถ่ี กู คน้ พบตอ้ งถกู ดงึ ออกจากก ารกดข่ี ความโงเ่ ขลา ความแตกแยกต่าง ๆ ความหลงผดิ ในศาสนา ความสุดโต่ง การตง้ั ภาคี และอ่นื ๆ ดงั ทอ่ี ลั -กรุ อานกลา่ วว่า อลั ลอฮทฺ รงนาํ พวกเขาออกจากบรรดาความมดื สู่แสงสวา่ ง (อลั -กรุ อาน บทอลั -บะเกาะเราะฮฺ โองการท่ี 257) ประการทส่ี าม ศาสนาจะทาํ การหลอ่ หลอมมนุษยด์ ว้ ยสสี นั แหง่ สจั ธรรม ดงั ทเ่ี หลก็ ถูกหลอมดว้ ยความรอ้ นจนกลายเป็นนาํ้

รากศรัทธาเตาฮีด 45 ศาสนาจะสรา้ งความรกั ทป่ี ราศจากขอบเขตจาํ กดั ใจหวั ใจมนุษย์ และนาํ มนุษยไ์ ปเช่อื มตดิ กบั ความรกั นนั้ ถงึ เวลานน้ั สง่ิ ท่ปี ราศจากขอบเขตจาํ กดั อนั เลก็ นอ้ ย จะถกู หลอ่ หลอมดว้ ยสง่ิ ทป่ี ราศจากขอบเขตจาํ กดั ขนาดมหมึ า ดงั ทม่ี นุษยไ์ ดร้ บั การช่วยเหลอื จากหลกั คาํ สอนของศาสนาเขาจงึ ถกู หลอ่ หล อม และถกู ชาํ ระใหส้ ะอาดดว้ ยคาํ วงิ วอน การกลบั ตวั กลบั ใจ และการรอ้ งไหท้ าํ ใหค้ วามไม่บริสุทธ์ใิ จ และความไมด่ ที ง้ั หลายถกู ขจดั ออกไปจากเขา ประการทส่ี ่ี ศาสนาเป็นคาํ อบรมสว่ นตวั ของมนุษย์ ขนั้ ตอนในการสรา้ งสรรคต์ นเองดว้ ยการแสดงความเคารพภกั ดี การสรา้ งสรรคค์ วามสาํ รวมตน และการบม่ คุณลกั ษณะแหง่ ความดงี ามและความสมบูรณใ์ นการเป็นมนุษย์ ใหเ้ปลง่ บาน หมายถงึ การสรา้ งแนวทางอนั เป็นประโยชนแ์ ละมนุษยท์ แ่ี ทจ้ รงิ คอื หลกั การและแนวทางทท่ี ่านศาสดาไดก้ ระทาํ ไวใ้ นสมยั ท่ที า่ นประกาศศาสนา ในมกั กะฮฺ และสมยั ทท่ี า่ นถกู ควาํ่ บาตรทางเศรษฐกจิ อน้ เป็นหลกั คาํ สอนบรสิ ุทธ์ิทไ่ี มเ่ หน็ แก่พรรคพวกเพอ่ื นพอ้ งหรอื สงั คม ไดถ้ กู กาํ หนดข้นึ เพอ่ื วา่ มนุษยท์ กุ คนจะไดถ้ กู สรา้ งสรรคใ์ หม้ นั่ คงแขง็ แรง การแสดงความเคารพส่วนตวั คอื บทนาํ ในการพฒั นาและสรา้ งสรรคต์ นเอง การสรา้ งสรรคต์ นเอง คือ บทนาํ ในการสรา้ งสงั คม เน่ืองจากการอบรมสงั่ คมนน้ั ตอ้ งเรม่ิ ตน้ จากการอบรมบคุ ลากรของสงั คม

46 รากศรัทธาเตาฮีด ดงั ทจ่ี ะเหน็ ไดว้ ่าพระผูเ้ป็นเจา้ ทรงเร่มิ ตน้ อบรมสงั่ สอนท่านศาสดาใหส้ ะอาด บรสิ ุทธ์กิ ่อน อลั -กรุ อาน กลา่ วว่า และเส้อื ผา้ ของเจา้ จงทาํ ใหส้ ะอาด (อลั - กรุ อาน บทอลั -อลั มดุ ดซั ซริ โองการท่ี 4) ลาดบั ทส่ี อง ทรงมพี ระบญั ชาใหท้ า่ นศาสดาตกั เตอื นและเชญิ ชวนบตุ รและภรรยาว่า โอ้ นบเี อย๋ จงกลา่ วแก่บรรดาภรยิ าและบตุ รสาวของเจา้ (อลั -กรุ อาน บทอลั - อลั อะฮซฺ าบ โองการท่ี 59) ลาดบั ทส่ี าม ทรงมพี ระบญั ชาใหต้ กั เตอื นและเชญิ ชวนบรรดาเครอื ญาตวิ า่ จงตกั เตอื นวงศาคณาญาตทิ ใ่ี กลช้ ดิ ของเจา้ (อลั -กรุ อาน บทอชั ชอุ ะรออฺ โองการท่ี 214) ลาดบั ทส่ี ่ี ทรงมพี ระบญั ชาใหต้ กั เตอื นและเชญิ ชวนชาวมกั กะฮแฺ ละผูอ้ าศยั อยู่บรเิ วณ รอบนนั้ ว่า เจา้ จงตกั เตอื นชาวมกั กะฮแฺ ละผูท้ อ่ี ยู่รอบ ๆ นนั้ (อลั -กรุ อาน บทอลั -อนั อาม โองการท่ี 92) เมอ่ื ทกุ อย่างพรอ้ มสรรพแลว้ พระองคจ์ งึ มพี ระบญั ชาใหท้ ่านตกั เตอื นสงั คมสว่ นรวมวา่ และเรามไิ ดส้ ่งเจา้ มาเพอ่ื กลมุ่ ชนใด นอกจากเพอ่ื ประชาชาตทิ งั้ ปวง (อลั -กรุ อาน บทอซั ซะบาอฺ โองการท่ี 28) ลาดบั ท่หี า้ ศาสนาจะเป็นหลกั ประกนั เงอ่ื นไขต่าง ๆ ทถ่ี กู สรา้ งข้นึ มา และเป็นตวั สรา้ งความสมั พนั ธใ์ หเ้ป็นหน่ึงเดียวในระหว่างมนุษยผ์ ูม้ ศี รทั ธา ทงั้ หลาย และบน้ั ปลายของความเป็นเอกภาพ คือ การสรา้ งรฐั ข้นึ ปกครองในนามของรฐั บาลแห่งพระเจา้ ซง่ึ ครอบคลมุ เหนือทุ

รากศรัทธาเตาฮีด 47 กมมุ มองและทุกแนวความคิด ดงั ทท่ี ่านศาสดามฮุ มั มดั ไดแ้ สดงไวเ้ป็นแบบอยา่ งขณะทท่ี า่ นปกครองมะดนี ะฮอฺ ยู่ รฐั บาลแห่งพระเจา้ มหี ลกั การและเป้าหมายเพอ่ื พระเจา้ ซง่ึ แตกต่างไปจากรฐั บาลทวั่ ๆ ไป โดยหลกั การแลว้ อสิ ลาม คือ ศาสนาแหง่ เอกภาพ สงั คม และการรวมตวั กนั เป็นหน่ึงเดยี วกรุณาสงั เกตทน่ี มาซ ซง่ึ ถอื วา่ เป็นเสาหลกั สาํ คญั ของศาสนาแมว้ า่ จะปฏบิ ตั เิ พยี งคนเดียว แต่ผูป้ ฏบิ ตั กิ จ็ าํ เป็นตอ้ งกลา่ วคาํ สนทนากบั พระเจา้ ในรูปของพหูพจน์ เช่น กลา่ ววา่ เฉพาะพระองคเ์ ท่านนั้ ทพ่ี วกเราเคารพภกั ดี และเฉพาะพระองคเ์ ทา่ นนั้ ทพ่ี วกเราขอความช่วยเหลอื โปรดช้นี าํ พวกเราสู่ทางเท่ยี งตรง ขอความสนั ตพิ งึ มแี ด่พวกเราและแด่ปวงบา่ วผูเ้ป็นกลั ญาณชนทงั้ หลาย รูปแบบการกลา่ วสลามนน้ั มหี ลายประเภทซง่ึ จดุ ประสงคต์ อ้ งการรณรงคใ์ ห้ บรรดามสุ ลมิ รกั ษาความเป็นเอกภาพ และสนบั สนุนใหส้ งั คมแห่งเอกภาพนน้ั ใหเ้จรญิ เตบิ โต ดวั ยเหตนุ ้ี ถา้ จาํ นวนของผูเ้ขา้ ร่วมนมาซมากเท่าใดผลบญุ ของการนมาซร่วมกนั กจ็ ะมา กข้นึ ไปตามลาํ ดบั บางทอ่ี าจกลา่ วไดว้ า่ การทอ่ี สิ ลามหา้ มนินทา หรอื กลา่ วรา้ ยผูอ้ ่นื นนั้ อาจเป็นเพราะวา่ การกระทาํ ทง้ั สองเป็นสาเหตขุ องควา มแตกแยก และก่อใหเ้กดิ ความเลวรา้ ยในสงั คม ในทางกลบั กนั การใหข้ องขวญั การสรา้ งความสงบ การแสดงความเมตตา การกลา่ วสลาม และการปรกึ ษาหารอื เป็นสง่ิ ทด่ี งี ามในอสิ ลาม

48 รากศรัทธาเตาฮีด นนั่ กเ็ ป็นเพราะว่าการกระทาํ เหล่าน้ีก่อใหเ้กดิ ความรกั ใคร่กลมเกลยี วในสงั คม และเป็นสาเหตทุ าํ ใหเ้กดิ ความเป็นเอกภาพและความเป็นหน่ึงเดยี วกนั ของสั งคม ลาดบั ท่หี ก ศาสนาพยายามผลกั ใสสงั คมแห่งเอกภาพน้ีไปส่งมอบใหก้ บั ผูน้ าํ ทม่ี คี ุณสม บตั พิ รอ้ มบรบิ ูรณ์ และมคี วามบรสิ ุทธ์จิ ากบาปกรรมต่าง ๆ เน่ืองจากผูป้ ระเภทน้ีเทา่ นน้ั ทส่ี ามารถปกครองสงั คมมนุษยใ์ หม้ คี วามสนั ตสิ ุ ข และสามารถนาํ พามนุษยใ์ หร้ อดพน้ จากอบายมขุ ความชวั่ ชา้ และความเสยี หายได้ อกี ทง้ั ยงั สามารถนาํ มนุษยอ์ อกจากความโงเ่ ขลาไปสู่ความรูแ้ ละวชิ าการทแ่ี ท้ จรงิ พฒั นาใหม้ นุษยเ์ ป็นผูม้ คี วามสจั จรงิ ยกระดบั จติ ใจใหส้ ูงส่ง และไมล่ มุ่ หลงต่อโลก ในทางกลบั กนั ถา้ มอบสงั คมใหก้ บั ผูม้ คี วามกดข่ี หรอื มใิ ช่ผูบ้ รสิ ุทธ์ิแลว้ ถอื ว่าเป็นการกดขค่ี วามเป็นมนุษยข์ องตนอยา่ รุนแรง และน่ีคือภาพรวมทง้ั หมดของศาสนา ดงั ถา้ จะกลา่ วว่าศาสนาหมายถงึ อะไร สามารถกลา่ วไดว้ ่าศาสนา คือ โครงสรา้ งสมบรู ณข์ องสงั คม ซง่ึ ก่อใหเ้กดิ วสิ ยั ทศั น์ ความพยายาม และแนวทางแก่ปจั เจกบคุ คลและสงั คมอนั เป็นแนวทางทไ่ี ดร้ บั การกาํ หนด มาแลว้ จากพระผูเ้ป็นเจา้

รากศรัทธาเตาฮีด 49 บทท่ี 3 เพราะเหตุใดบางคนจึงไม่ใส่ใจต่อศาสนา สาเหตทุ บ่ี างคนไมใ่ สใจต่อศาสนาอาจเป็นเพราะสาเหตเุ หลา่ น้ี กลา่ วคือ 1. เพราะไม่รูจ้ กั ศาสนา เป็นธรรมดาทว่ี ่าถา้ มนุษยร์ ูจ้ กั สง่ิ ใดมากไมว่ า่ จะเป็นคุณค่าหรอื ความสาํ คญั ของสง่ิ นน้ั มนุษยก์ จ็ ะสนใจสง่ิ นน้ั มากเป็นพเิ ศษ การทม่ี นุษยไ์ มส่ นใจต่อศาสนาและหลกั คาํ สอนนน้ั เป็นเพราะว่ามนุษยไ์ ม่รูจ้ กั ศาสนาดพี อ อมิ ามรฎิ อ (ขอพระเจา้ ทรงประสาทพรและความสนั ติแด่ทา่ น) กลา่ ววา่

50 รากศรัทธาเตาฮีด ถา้ หากมนุษยไ์ ดร้ บั รูถ้ งึ ความสวยงามแห่งวจนะของเรา พวกเขาจะปฏบิ ตั ติ ามเราอย่างไม่มเี งอ่ื นไข.. บางครง้ั จะเหน็ ว่าบางคนไมป่ ฏบิ ตั ติ ามคาํ สอนของศาสนา เช่น ไมน่ มาซ เมอ่ื ถามว่าเพราะเหตุใดจงึ ไมน่ มาซ จะไดร้ บั คาํ ตอบในเชงิ วา่ พวกเขาไมร่ ูจ้ กั นมาซ โดยมกั กลา่ ววา่ พระเจา้ ทรงประสงคน์ มาซเพอ่ื การใด แน่นอน พวกเขาไมร่ ูว้ ่ามใิ ช่นมาซเพยี งอย่างเดยี วทพ่ี ระองคไ์ มท่ รงปรารถนาจากเรา แมก้ ระทงั่ ตวั เราพระองคก์ ็มทิ รงปรารถนา ทวา่ สรรพสง่ิ ถกู สรา้ งทง้ั หลายก็มไิ ดป้ รารถนาเรา พ้นื ดนิ ตอ้ งการสง่ิ ใดจากมนุษยห์ รอื ผ้งึ และแมลงต่าง ๆ ตอ้ งการสง่ิ ใดจากเราหรอื ออกซเิ จน ดวงตะวนั และดวงเดอื นตอ้ งการสง่ิ ใดจากเราหรอื ถา้ หากกลา่ ววา่ จงสรา้ งบา้ นใหต้ รงกบั ดวงตะวนั มไิ ดห้ มายความวา่ ดวงตะวนั ตอ้ งการเราหรอื บา้ นของเตา ทว่ามนุษยต์ ่างหากทต่ี อ้ งการแสงตะวนั ใหฉ้ ายส่องเพอ่ื ความรอ้ น และฆ่าเช้อื ไวรสั ต่าง ๆ ในบา้ น บทขอพรบทหน่ึงกลา่ ววา่ ... โอ้ ขา้ แต่พระผูเ้ป็นเจา้ เน่ืองจากความโงเ่ ขลาเบาปญั ญาของขา้ ฯ ขา้ ฯจงึ มไิ ดป้ ฏบิ ตั ติ ามพระบญั ชาของพระองค์ ถา้ หากมนุษยล์ ว่ งรูถ้ งึ ผลรบั ของการประกอบคุณงามความดี หรอื ลว่ งรูถ้ งึ บทลงโทษการกระทาํ ความชวั่ ต่าง ๆ แลว้ แน่นอน

รากศรัทธาเตาฮีด 51 มนุษยจ์ ะมมุ านะปฏบิ ตั คิ ุณงามความดอี ย่างไมล่ ดละแมว้ า่ จะลาํ บากสกั ปรา นใดกต็ าม ขณะเดยี วกนั เขาจะออกหา่ งจากความชวั่ โดยส้นิ เชงิ เช่น ผูท้ ส่ี ูบบุหรแ่ี ละไมน่ มาซนนั่ เป็นเพราะว่าเขาไมเ่ ชอ่ื ผลทเ่ี ลวรา้ ยของบหุ ร่ี และไมร่ ูถ้ งึ ผลทเ่ี รน้ ลบั ของนมาซ ดงั้ นน้ั เพอ่ื สรา้ งความดงึ ดูดใหป้ ระชาชนสนใจศาสนา จาํ เป็นตอ้ งสรา้ งความเขา้ ใจและใหค้ วามรูท้ เ่ี พยี งพอเก่ยี วกบั ศาสนาใหแ้ ก่ป ระชาชนและเยาวชน ไมว่ า่ จะเป็นศาสนาใดกต็ ามเน่ืองจากถา้ คาํ สอนของศาสนาหน่ึงถกู ละเลยศา สนาอน่ื ๆ กจ็ ะถกู ละเลยตามไปดว้ ย และจาํ เป็นตอ้ งมผี ูร้ ูท้ ส่ี ามารถวเิ คราะหว์ จิ ยั สง่ิ ถกู ตอ้ งในศาสนาไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งดว้ ย 2. การเพ่มิ เติมส่งิ เหลวไหลในศาสนา ประชาชนบางกลมุ่ หลกี หนีจากศาสนา เน่ืองจากการเพม่ิ เติมสง่ิ เหลวไหลไปในคาํ สอนของศาสนา โดยนกั วชิ าการทไ่ี ม่ใช่ผูร้ ูท้ างศาสนา หรอื เหลา่ ศาสนิกทโ่ี งเ่ ขลา หรอื บรรดาศตั รูทค่ี ดิ รา้ ยต่อศาสนาไดพ้ ยายามเพม่ิ เตมิ สง่ิ แปลกปลอมเขา้ ม าในคาํ สอนศาสนา ถา้ ส่งนาํ้ ใหก้ บั ผูศ้ รทั ธาทห่ี วิ กระหายนาํ้ อย่างหนกั 1 แกว้ แลว้ บอกกบั เขาว่าในนาํ้ นนั้ มสี ุราผสมอยู่หยดสองหยด ไมว่ า่ เขาจะกระหายนาํ้ มากเพยี งใดเขาก็สามารถเทนาํ้ ท้งิ ไดเ้น่ืองจากนาํ้ สกป รก

52 รากศรัทธาเตาฮีด ทาํ นองเดยี วกนั บคุ คลทเ่ี คร่งครดั ศาสนาถา้ เขารูว้ า่ หลกั การนนั้ ไมถ่ กู ตอ้ ง เขากส็ ามารถยอมท้งิ หลกั การไดแ้ ละยดึ เอาเฉพาะแก่นของศาสนาเพยี งประ การเดียว บางครงั้ เขากย็ ดึ ถอื ในลกั ษณะสุดโต่งท่วี า่ ทาํ สง่ิ ทอ่ี นุมตั ใิ หก้ ลายเป็นสง่ิ ไม่อนุมตั สิ าํ หรบั ตน และบางคนยดึ ถอื เอาเฉพาะจากรตี ประเพณีและกลา่ วอา้ ววา่ นนั่ คือหลกั การของศาสนา ดว้ ยเหตนุ ้ี บางครงั้ การกระทาํ สุดโต่งของศาสนิกบางคนเป็นสาเหตุใหผ้ ูค้ นหนั เหออกจ ากศาสนา ซง่ึ สง่ิ น้ีกลายเป็นปญั หาสาํ คญั อกี เช่นกนั 3. การวเิ คราะหว์ จิ ารณท์ ไี่ มถ่ ูกตอ้ ง หรอื บางครงั้ วเิ คราะหว์ จิ ารณห์ ลกั การไปในทางทผ่ี ดิ และบางครง้ั ไดร้ บั ขอ้ มลู ผดิ เก่ยี วกบั หลกั การ ซง่ึ เป็นความเขา้ ใจผดิ อยา่ งรุนแรงแต่กลา่ วอา้ งว่าสง่ิ นน้ั เป็นคาํ สอนของศาส นาและนาํ ไปเผยแผ่แก่ผูค้ น เจา้ ของคาํ วจิ ารณท์ ไ่ี ดว้ เิ คราะหเ์ ช่นน้ีเน่ืองจากเช่อื วา่ ทกุ คนทม่ี ศี าสนาตอ้ งคิดและปฏบิ ตั เิ ช่นนน้ั แน่นอน วา่ ความเขา้ ใจผดิ เก่ยี วกบั หลกั การศาสนา ความผดิ พลาดในการสอน และการเผยแผใ่ นทางทผ่ี ดิ ในนามของศาสนาเป็นอปุ สรรคสาํ คญั อนั เป็นสาเหตทุ าํ ใหบ้ คุ คลอน่ื ไมใ่ สใ่ จต่อศาสนา ดงั นนั้ แผนการในการเผยแผ่ศาสนาเป็นสง่ิ จาํ เป็นอย่างยง่ิ การเผยแผศ่ าสนามใิ ช่วา่ มคี วามรูเ้พยี งอยา่ งเดยี วกส็ ามารถเผยแผ่ศาสนาไ ด้ ทว่านกั เผยแผย่ งั ตอ้ งการความรูด้ า้ นจิตวทิ ยา บคุ ลกิ ภาพทด่ี ี และมคี วามรกั ในการเผยแผ่

รากศรัทธาเตาฮีด 53 4. การปฏบิ ตั อิ ย่างสุดโต่งของผูม้ คี วามสาํ รวมตน บางครง้ั ความประพฤตแิ ละการปฏบิ ตั ขิ องผูม้ คี วามสาํ รวมตนบางคน กเ็ ป็นสาเหตทุ าํ ใหผ้ ูอ้ ่นื เบย่ี งเบนความคดิ ออกจากศาสนา เช่น การแจกจ่ายอาหารทส่ี ะอาดใหแ้ ก่ผูห้ วิ โหยโดยบคุ คลทส่ี กปรก การวเิ คราะหศ์ าสนาผดิ พลาด สาํ หรบั บคุ คลทไ่ี มม่ คี วามเช่อื ศาสนา เช่น พวกวตั ถนุ ิยมทงั้ หลายต่างพยายามนาํ เสนอบทวเิ คราะหแ์ ละวจิ ารณศ์ าสนา อกี ทง้ั พยายามหาคน้ หาเหตผุ ล ซง่ึ บางครง้ั บทวเิ คราะหข์ องเขาเป็นไปในเชงิ จติ วทิ ยา และในเชงิ เศรษฐกจิ ซง่ึ ทงั้ หมดห่างไกลจากความจรงิ ตามหลกั คาํ สอนของศ าสนา ดงั ทเ่ี หน็ ไดอ้ ยา่ งชดั เจนในปจั จบุ นั ว่าบทวเิ คราะหว์ จิ ารณข์ องพวกเขาผดิ พล าด และบรรดานกั วชิ าการไดต้ อบขอ้ สงสยั เหลา่ นนั้ ดว้ ยเหตผุ ลทช่ี ดั เจน บรรดาพวกวตั ถนุ ิยมทงั้ หลาย นอกจากจะสรรหาเหตผุ ลเพอ่ื วภิ าษหลกั คาํ สอนศาสนาในหมปู่ ระชาชนท่นี บั ถอื ศาสนาโดยทวั่ ไปแลว้ พวกเขายงั ปฏเิ สธเร่อื งสตปิ ญั ญา และธรรมชาตดิ งั้ เดมิ ของมนุษย์ และถอื วา่ ปจั จยั อย่างอ่นื เช่น ความยากจน ความโงเ่ ขลา และความหวาดกลวั คือ ปจั จยั สาํ คญั ทาํ ใหม้ นุษยต์ อ้ งพง่ึ คาํ สอนของศาสนา ความยากจน พวกวตั ถนุ ิยมกลา่ วว่า เหตผุ ลประการหน่ึงทม่ี นุษยห์ นั ไปพง่ึ ศาสนาและพระเจา้ คือ ความยากจน

54 รากศรัทธาเตาฮีด พวกเขาอธบิ ายวา่ บรรดาทนุ นิยมตอ้ งการปลน้ สะดมสทิ ธขิ องคนยากจนพวกเขาไดส้ รา้ งแนว ความคิดในนามของศาสนาข้นึ มา และใชค้ วามยากจนเป็นเคร่อื งมอื ในการแสวงหาอาํ นาจ โดยกลา่ วกบั ชนชน้ั ทส่ี ามทก่ี าํ ลงั พฒั นาวา่ โลกและความซวิ ไิ ลของมนั มใิ ช่ส่งิ ทม่ี คี ่าแต่อยา่ งใด พวกทา่ นจงอดทนอดกลน้ั ต่อความยากลาํ บากเพอ่ื โลกหนา้ เน่ืองจากพระเจา้ ทรงรกั ผูท้ ม่ี คี วามอดทน ความยากจนและการหมดหนทางมใิ ช่สง่ิ ทม่ี คี วามสลกั สาํ คญั แต่อย่างใด พวกท่านไมจ่ าํ เป็นตอ้ งเคลอ่ื นไหว ไมจ่ าํ เป็นตอ้ งลกุ ต่อสูก้ บั ความยากจน และไมจ่ าํ เป็นตอ้ งก่อกบฏแต่อย่างใด สง่ิ ทม่ี คี วามสาํ คญั คอื โลกหนา้ ดว้ ยเหตนุ ้ี จะเหน็ ว่าบรรดาทนุ นิยมพยายามใชค้ วามอ่อนแอของสงั คม โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ ความยากจนเป็นเครอ่ื งมอื และพวกเขาไดใ้ หห้ ลกั ประกนั ต่อความเงยี บสงบเหลา่ นนั้ ความผดิ พลาดของบทวเิ คราะหท์ ห่ี ่างไกลจากเหตผุ ลทกุ ๆ ดา้ น โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ เหตผุ ลทางตรรกศาสตร์ นนั้ มเี หตผุ ลทก่ี ระจ่างชดั หลายประการดว้ ยกนั กลา่ วคอื ประการแรก ความยากจนมไิ ดห้ มายถงึ การยอมจาํ นน หรอื การกนิ อย่างไมอ่ ่มิ หนาํ สาํ ราญ ศาสนากล่าวกบั มนุษยว์ า่ ดงั นนั้ ผูใ้ ดละเมดิ พวกเจา้ พวกเจา้ กจ็ งละเมดิ ต่อเขา เยย่ี งทเ่ี ขาละเมดิ ต่อพวกเจา้ (อลั -กรุ อาน บทอลั บะเกาะเราะฮฺ โองการท่ี 194) ดงั นน้ั พวกเขากลา่ วยดั เหยยี ดบทวเิ คราะหท์ ไ่ี มถ่ ูกตอ้ งว่าเป็นหลกั การของศาสนาไ

รากศรัทธาเตาฮีด 55 ดอ้ ยา่ งไร และบคุ คลใดกต็ ามทเ่ี ชอ่ื เรอ่ื งโลกหนา้ ไมไ่ ดห้ มายความว่า เขาตอ้ งตดั ขาดทกุ สง่ิ ทกุ อยา่ งทางโลกโดยส้นิ เชงิ หรอื ไมต่ อ้ งใส่ใจภารกจิ ทางโลกอกี ต่อไป หรอื ไมต่ อ้ งสนใจกบั สทิ ธขิ องบคุ คลอน่ื ทถ่ี กู ทาํ ลายลา้ งไปโดยนาํ้ มอื ของผูก้ ดข่ี ซง่ึ ท่านผูอ้ ่านจะสงั เกตเหน็ วา่ พระมหาคมั ภรี อ์ ลั -กรุ อาน กลา่ วเนน้ ถงึ คาํ วา่ อาคิเราะฮฺ (โลกหนา้ ) และคาํ ว่าดุนยา (โลกน้ี) ไวห้ ลายครง้ั ดว้ ยกนั นนั่ หมายความว่าทง้ั สองมคี วามสาํ คญั ไมแ่ ตกต่างกนั อสิ ลาม ไดอ้ ธบิ ายคาํ ต่าง ๆ ทถ่ี กู นาํ ไปใชใ้ นทางทผ่ี ดิ หรอื ถกู เปลย่ี นแปลงความหมายไปแลว้ ว่า คาํ เหลา่ นน้ั มคี วามหมายเปลย่ี นแปลงไปตามสถานการ เช่น คาํ วา่ การรอคอย มไิ ดห้ มายถงึ การน่ิงเงยี บ การรอคอยดวงตะวนั มไิ ดห้ มายความวา่ กลางคนื ตอ้ งซอ่ นตวั อยู่ดา้ นในหรอื ไมไ่ ดจ้ ดุ จะตะเกยี ง การรอคอยฤดูรอ้ นมไิ ดห้ มายความวา่ ไมต่ อ้ งตระเตรยี มเครอ่ื งทาํ ความรอ้ นในฤดูหนาว แน่นอน การรอคอยการปรากฏกายของผูน้ าํ (อมิ าม) ทา่ นท่ี 12 เพอ่ื ปรบั ปรุงแกไ้ ขสงั คมโลก มไิ ดห้ มายความว่าตอ้ งน่ิงเงยี บหรอื ยอมจาํ นนต่อผูก้ ดข้ขี ม่ เหง ความหมายของคาํ ว่า อดทน มไิ ดห้ มายความว่าตอ้ งทนต่อสภาวะการกดข่ี ทว่าความอดทนหมายถงึ การยนื หยดั ต่อหนา้ บรรดาผูก้ ดข้ที งั้ หลายเพอ่ื นาํ สทิ ธขิ องตนกลบั คนื มา อสิ ลามกลา่ ววา่ ผูท้ ท่ี วงทรพั ยส์ นิ ของตนจากบรรดาผูก้ ดข่ี หรอื ปกป้องทรพั ยส์ นิ เหลา่ นนั้ และตนถกู สงั หารถอื วา่ ชะฮดี

56 รากศรัทธาเตาฮีด หมายถงึ ส้นิ ชพี ในหนทางของพระเจา้ นนั่ หมายความวา่ เพอ่ื เรยี กรอ้ งสทิ ธขิ องตนตอ้ งขวนขวายและยนื หยดั จนถงึ แมว้ ่าจะเขา้ สู่พรม แดนแห่งความตายกต็ าม ความหมายของ การตคี วามทว่ี ่าโลกไมม่ คี ุณค่า มไิ ดห้ มายความวา่ ปลอ่ ยใหโ้ ลกหลุดลอยมอื ไป หรอื ปลอ่ ยวางทุกสง่ิ ทกุ อยา่ งทเ่ี ก่ยี วขอ้ งกบั โลก ทว่าจดุ ประสงคห์ มายถงึ ความเป็นมนุษยใ์ นฐานะทเ่ี ป็นตวั แทนของพระเจา้ บนหนา้ แผน่ ดนิ มคี ่าและ มคี วามหมายมากกว่าโลก ดงั นน้ั มนุษยต์ อ้ งไมน่ าํ เอาโลกมาเป็นเป้าหมายหลกั ในการดาํ เนินชวี ติ นอกจากนนั้ อสิ ลาม ยงั ไดม้ หี ลกั การในการยดึ ทรพั ยส์ นิ ของนายทนุ ทไ่ี ดม้ าอยา่ งไมถ่ ูกตอ้ ง เพอ่ื ส่งคนื กลบั ใหแ้ ก่เจา้ ของ และยงั ไดก้ ลา่ วถงึ บรรดาผูถ้ กู ตอ้ งหา้ มและถกู กดี กนั ทงั้ หลายวา่ การยอมจานนหรือการถ่อมตนต่อหนา้ นายทุนเป็นส่งิ ตอ้ งหา้ ม ไมว่ า่ บคุ คลใดกต็ ามถอ่ มตนต่อหนา้ บคุ คลอน่ื เน่ืองจากทรพั ยส์ นิ ถอื ว่าศาสนาของเขา 1 / 3 ไดถ้ กู ทาํ ลายลงแลว้ บคุ คลใดกต็ ามกลา่ วสลามกบั บคุ คลอน่ื ดว้ ยความนอบนอ้ มถ่อมตน เน่ืองจากความราํ่ รวยของเขา ในวนั กยิ ามะฮพฺ ระเจา้ จะทรงกร้วิ เขา บคุ คลใดกต็ ามมไิ ดใ้ หเ้กยี รตบิ ุคคลอ่นื เน่ืองจากความราํ่ รวยของเขา ตอ้ งไมน่ งั่ ร่วมสาํ รบั อาหารกบั ผูท้ ม่ี ฐี านราํ่ รวย ดงั ทอ่ี มิ ามรฏิ อ (ขอพระเจา้ ทรงประสาทพรและความสนั ติแด่ท่าน) ไดน้ งั่ ร่วมสาํ รบั กบั คนยากจน

รากศรัทธาเตาฮีด 57 ศาสดาสุลยั มานเป็นผูร้ าํ่ รวยและมสี มบตั มิ ากมายมหาศาลใชช้ วี ติ ร่วมกบั ค นจน อมิ ามอะลี (ขอพระเจา้ ทรงประสาทพรและความสนั ตแิ ด่ทา่ น) นงั่ กบั พ้นื ดนิ ประการทส่ี อง ถา้ หากนายทนุ เป็นผูน้ าํ ศาสนามาสงั่ สอนแลว้ ละก็ บรรดาศาสดาคงไมเ่ ชญิ ชวนประชาชนใหล้ ุกต่อตา้ นพวกเขา ประการทส่ี าม ศาสนาไดก้ าํ หนดขอบเขตใหบ้ รรดานายทนุ ยกเลกิ และหา้ มแหลง่ ทม่ี าของผลประโยชนเ์ หลา่ นนั้ โดยส้นิ เชงิ เช่น การตดิ สนิ บน การโกงตราชงั่ การขายของแพง การกนิ ดอกเบ้ยี การหลอกลวงดว้ ยเลห่ เ์ พทบุ าย ซง่ึ อสิ ลามสงั่ หา้ มอย่างรุนแรง แน่นอน ไมม่ นี ายทนุ กลมุ่ ใดตอ้ งการสนบั สนุนกลมุ่ ชนท่ถี วลิ หาศาสนา เพอ่ื ใหน้ กั การศาสนาเหลา่ นน้ั มาสงั่ หา้ มพวกตนจากการสงั่ สมทรพั ยส์ นิ เงนิ ทอง หรอื หาขอ้ กล่าวอา้ งต่าง ๆ นานา เพอ่ื ใหท้ รพั ยส์ นิ ไหลออกจากกระเป๋าของตนไปสู่กระเป๋าของคนยากจน หรอื บางครง้ั ทาํ การตรวจสอบทรพั ยส์ นิ ของตน ขอ้ อา้ งอกี ประการหน่ึงของพวกวตั ถนุ ิยมคอื ศาสนาเป็นตวั การสรา้ งความยากจน และคนจนจดั ตง้ั ศาสนามาเพอ่ื หาทางสงบจิตใจ พวกเขากลา่ วว่า ถา้ หากพวกเราไมม่ โี ลกก็ถอื ว่าไมม่ คี วามสลกั สาํ คญั แต่อย่างใด เพราะเรามโี ลกหนา้ เป็นสง่ิ แลกเปลย่ี นซง่ึ ดกี วา่ หลายเท่านกั ดงั นน้ั แทนทพ่ี วกเขาจะไปหางานทาํ เพอ่ื สรรหาปจั จยั ยงั ชพี พวกเขาไดห้ นั หนา้ เขา้ มสั ยดิ เพอ่ื ประกอบอิบาดะฮฺ (แสดงความเคารพภกั ด)ี

58 รากศรัทธาเตาฮีด การวเิ คราะหเ์ ช่นน้ีถอื วา่ ผดิ พลาดอกี เช่นกนั เน่ืองจากไมม่ ศี าสนาใดบนโลกน้ีสอนใหศ้ าสนิกเป็นคนเกยี จครา้ น ไมป่ ระกอบสมั มาอาชพี มผี ูถ้ าม ท่านอมิ ามอะลี (ขอพระเจา้ ทรงประสาทพรและความสนั ติแด่ท่าน) ว่าสมั ภาระของอูฐคืออะไร ท่านอมิ าม ตอบวา่ ตน้ อนิ ทผลมั 100,000 ตน้ ผูถ้ ามประหลาดใจมากหลงั จากนนั้ เพง่ิ เขา้ ใจวา่ อมิ ามหมายถงึ เมด็ อนิ ทผลมั 100,000 เมด็ คอื สมั ภาระของอฐู วสิ ยั ทศั นอ์ นั กวา้ งไกลของ ทา่ นอมิ ามอะลี ตอ้ งการบอกวา่ เมด็ อินทผลมั แต่ละเมด็ สามารถเพราะเป็นตน้ อนิ ทผลมั ได้ 1 ตน้ ทา่ นอมิ ามอะลี (ขอพระเจา้ ทรงประสาทพรและความสนั ตแิ ดท่าน) กลา่ วถงึ จาํ นวนตน้ อนิ ทผลมั พรอ้ มทง้ั การสรา้ งฝายส่งนาํ้ เพอ่ื ไปลอ่ เล้ยี งตน้ สวนอนิ ทผลมั ขณะท่ที ่านศาสดาสว่ นใหญ่ คือ เกษตรกร หรอื เป็นเขยของเกษตรกร หรอื เป็นช่างไม้ และอ่นื ๆ จดุ ประสงคท์ ่ตี อ้ งการกลา่ ว ณ ทน่ี ้ี คือ ... บรรดาศาสดาแหง่ อสิ ลามมไิ ดเ้ป็นผูว้ ่างงานโดยหวงั แต่จะประกาศสงั่ สอ นเพยี งอยา่ งเดยี ว ความหวาดกลวั ความหวาดกลวั ของบรรดาพวกวตั ถนุ ิยม กลายเป็นสาเหตทุ าํ ใหพ้ วกเขาไมก่ ลา้ หนั มาศึกษาเร่อื งโลกทศั นข์ องพระเจา้