Ekonomiks (AP) Grade 10

kalagayan ng mga industriya at tingnan ang kapakinabangan ng mga makikitangpolisiya. Matapos ito ay bumuo ng kongklusyon ayon sa: • Kalagayan ng mga industriya • Kakayahan na mapalago ang mga industriya • Kasapatan ng mga polisiya bilang tugon sa mga pangangailangan ng industriya • Mga dagdag na kailangan mula sa lokal na pamahalaan MGA PAMANTAYAN SA MGA GAGAWININDIKADOR NATATANGI MAHUSAY HINDI KAILANGAN MARKA MAHUSAY PANGPanahon naIginugol sa PAUNLARINDEPED COPYGawain 4 3 21Kooperasyonng Grupo Hindi umabot Umabot sa Umabot sa Umabot sa limang pitong (7) siyam (9) ng higit sa (5) araw ng araw ng na araw ng sampung pagsasagawa pagsasagawa pagsasagawa araw (10+) ng pagsasagawa Ang lahat ng Kalahati Isa lang na Walang miyembro ay nagsagawa nagsagawa lamang na miyembro ng mga ng mga gawain. gawain. miyembro ang ang nagsagawa nagsagawa ng mga ng mga gawain. gawain.Gawain 16: ARROW IN ACTIONSagutin ang tanong sa bahaging ito. Pambansang pag-unlad Napagtanto Natutuhan Ang alam ko Paano ako makatutulong sa mga patakarang industriyal tungo sa pambansang pagsulong at pag-unlad?Pinagkunan:https://www.google.com.ph/search?q=clip+art+arrow+man&espv=2&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=6Vv5U5DKGonl8AWPj4KgAQ&ved=0CGYQsAQ&biw=1024&bih=610#facrc=_&imgdii=_&imgrc=ZY1QL6cw3xlMiM%253A%3BHntzdV7QpryUYM%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.clipartbest.com%252Fcliparts%252FecM%252F5db%252FecM5dbpcn.png%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.clipartbest.com%252Fclipart-ecM5dbpcn%3B600%3B600, Retrieved on October 2013 275 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY MAHUSAY! Natapos mo na ang paggabay sa mga mag-aaral upang maisakatuparan nila ang mga gawain! Transisyon sa Sususnod na Aralin Naunawaan ng mga mag-aaral ang kalagayan at kahalagahan ng sektor ng industriya sa ekonomiya. Malaki ang kontribusyon ng sektor na ito bilang isang industriya. Maaari itong maging sandigan ng bansa upang masiguro na ang mamamayan ay magkaroon ng hanapbuhay at madama ang tunay na epekto ng industriyalisasyon. Sa isang banda, ang sektor ng industriya ay limitado kahit na malaki pa ang potensiyal nito na makapaghatid ng kabutihan sa bansa. Sa kabilang banda, ang kakayahan nito na makipag-ugnay sa iba pang sektor ay malaking tulong upang higit na matamo ang kaunlaran. Ang kakayahan na makabuo ng mga produkto upang higit na mapalaki ang kita ng iba pang sektor ay isang makabuluhang inisyatibo para sa ekonomiya. Kaakibat nito ang kakayahan naman na mapagbuti at magamit ng iba pang sektor ang produktong mula sa sektor ng industriya. Upang lubos na maunawaan ang buong ekonomiya, susunod na pagaaralan ang sektor ng paglilingkod, ang kasalukuyang kalagayan at kakayahan nito sa pag-aambag sa kabuuang kita ng bansa. Aalamin ng mga mag-aaral kung ano ang kaugnayan nito sa sektor ng industriya at kung paano ito gumagalaw sa loob ng ekonomiya. 276 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPYPANIMULA Ang lahat ng tao ay may mga pangangailangan na dapat matugunan. Kabilang dito ang pagkain, damit, tirahan, at edukasyon. Ang mga ito ay hindi kayang ipagkaloob ng iisang sektor lamang. Kailangan din ng mga serbisyo kagaya ng transportasyon, komunikasyon, at edukasyon. Ang mga pagkain tulad ng mga gulay, prutas, karne, at isda ay nagmumula sa sektor ng agrikutura. Ang mga pangangailangang tulad ng damit ay nagmumula naman sa sektor ng industriya. Subalit sa anong sektor naman ng ekonomiya ang nagkakaloob ng mga pangangailangang tulad ng transportasyon, komunikasyon, at edukasyon? Sa ganitong aspekto pumapasok ang bahaging ginagampanan ng sektor ng paglilingkod. Kung kaya’t ang pangunahing pokus ng araling ito ay ang bahaging ginagampanan ng sektor ng paglilingkod at mga patakarang pang-ekonomiya na nakatutulong dito. Sa pagtahak sa landas ng kaalaman sa araling ito, ang mag-aaral ay haharap sa mga tekstong magbibigay-kabatiran at mga mapanghamong gawain na sadyang pupukaw ng kaniyang interes at magdudulot sa kaniya ng kaalaman. Sa pagtatapos ng araling ito, inaasahan na ang mag-aaral ay makapagsusuri ng bahaging ginagampanan ng sektor ng paglilingkod at mapahalagahan ang mga patakarang pang-ekonomiya na nakatutulong dito. ARALIN 4: SEKTOR NG PAGLILINGKOD ALAMIN Ang mga gawain sa bahaging ito ay tutuklas sa kaalaman ng mga mag-aaral tungkol sa sektor ng paglilingkod at kung ano ang bahaging ginagampanan nito sa ekonomiya ng bansa. Gawain 1: ON THE JOB! Ipasuri sa mga mag- aaral ang mga larawan sa susunod na pahina. Ipatukoy kung ano ang trabaho ng mga makikitang tao sa larawan? Hayaan silang ipaliwanag ang batayan ng kanilang sagot. 277 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

12 3DEPED COPY456 Sa susunod na bahagi ay ipapasagot sa mga mag-aaral ang isang callout upang inisyal na masukat ang kanilang nalalaman tungkol sa sektor ng paglilingkod.Gawain 2: CALLOUT Ipasagot ang mga tanong sa una at pangalawang icon. Samantala, angpanghuling icon ay sasagutin lamang pagkatapos ng aralin na ito. 278 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Ang Ang Ang aking paunang aking gustong aking mga nalalaman ay________ malaman ay __________ nalaman ay_______________________ ______________________ _____________ ___________________ ____________________ ____________ ____________ ______________ ________DEPED COPY Ang susunod na bahagi ng aralin ay magbibigay-daan upang ang mga mag-aaral ay magabayan sa pagkatuto ng mga kaalaman tungkol sa sektor ng agrikultura. Ang kabatiran sa mga impormasyong ito ay daan upang ang pamantayang pangnilalaman ay matamo. Ang lahat ng ito ay bilang paghahanda na rin sa mga kasanayan na lilinangin sa mga susunod na bahagi ng aralin. PAUNLARIN Matapos malaman ang mga paunang impormasyon tungkol sa aralin, ngayon naman ay lilinangin ang mga kaalamang ito sa tulong ng mga teksto at mga gawain na inihanda upang maging batayan ng impormasyon. Ang pinakatiyak na layunin ng bahaging ito ay matutuhan ng mag-aaral ang mahahalagang ideya o konsepto tungkol sa sektor ng paglilingkod. Inaasahan na magagabayan ka ng mga inihandang gawain at teksto upang masagot ang katanungan na kung ano ang bahaging ginagampanan ng sektor ng paglilingkod sa ekonomiya ng bansa. Halina’t umpisahan mo sa pamamagitan ng gawain na nasa ibaba. 279 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Gawain 3: TEKS-TO-GRAPH Atasan ang mga mag-aaral na basahin at unawain ang sumusunodna teksto tungkol sa sektor ng paglilingkod. Hikayatin sila na itala angmahahalagang bagay o konsepto na nakapaloob dito para sa susunod nilanggawain. Gamiting gabay ang mga pamprosesong tanong sa pagtalakay ngaralin. DEPED COPYPamprosesong Tanong: 1. Ano ang ibig sabihin ng sektor ng paglilingkod? 2. Isa-isahin ang bumubuo sa sektor ng paglilingkod. 3. Sumasang-ayon ka bang malaking bilang ng sektor ng paglilingkod sa bansa ay maaaring isang indikasyon ng kaunlaran ng ekonomiya? Pangatwiranan.Gawain 4: TRI-QUESTION CHART Gamit ang tri-question chart bilang gabay, ipasagot sa mga mag-aaralang mga tanong sa loob ng tsart. Ipatala ang mga ito ayon sa mga hinihinging bawat titik. Gamiting gabay ang mga pamprosesong tanong sa pagtalakayng gawain. ANG SEKTOR NG PAGLILINGKOD Ano-anong gawaing pang- Ano-ano ang Paano nakatutulongekonomiya ang nasasaklawan halimbawa nito? ang mga gawaing ito sa pambansang ekonomiya? ng sektor ng paglilingkod?A.B.C.D.E.F. 280 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Gawain 5: DATOS-INTERPRET KO Atasan ang mga mag-aaral na paghambingin ang distribusyon ng mgasektor ng ekonomiya. Ipasagot ang mga pamprosesong tanong upang lubosna maunawaan ng mga mag-aaral ang konsepto. Talahanayan 2 Distribusyon ng mga Sektor ng Pang-ekonomiya, 2005 – 2010 (In Million Pesos) SEKTOR 2005 2006 2007 2008 2009 2010Agrikultura 778,370 853,718 943,842 1,102,465 1,138,334 1,182,374DEPED COPYIndustriya 1,735,148 1,909,434 2,098,720 2,347,803 2,318,882 2,663,497 Paglilingkod 2,930,521 3,268,012 3,606,057 3,959,102 4,221,702 4,667,166Pinagkunan: National Statistical Coordination Board (NSCB), January 31, 2011Pamprosesong Tanong: 1. Aling sektor ang nagbigay ng malaking kontribusyon sa kabuuang kita ng ekonomiya mula 2005 hanggang 2010? 2. Alin naman ang may pinakamaliit na kontribusyon sa ekonomiya sa nakalipas na mga taon? 3. Ano ang ipinahihiwatig na patuloy na paglaki ng distribusyon ng sektor ng paglilingkod sa ekonomiya ng bansa? 4. Ano ang maaaring maging epekto ng paglaki ng paglilingkod sa ekonomiya ng bansa kompara sa sektor ng agrikultura at industriya?Gawain 6: PAGLILINGKOD KOLEK Gamit ang datos mula 1st Quarter 2014 Gross National Income & GrossDomestic Product by Industrial Origin, ipakompyut sa mga mag-aaral angantas ng kontribusyon ng bawat sub-sektor sa kabuuang Gross Value Addedng sektor ng paglilingkod para sa 2013 (Q1) at 2014 (Q1). Pagkatapos ayipatukoy kung tumaas o bumaba ang antas ng kontribusyon nito. 281 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

GROSS VALUE ADDED in SERVICESAT CONSTANT 2000 PRICES, IN MILLION PESOS 1st Quarter 2013 and 1st Quarter 2014INDUSTRY/INDUSTRY Q1 2013 Q1 2014 Growth GROUP Rate (%)SERVICE SECTOR 885,830 946,095 6.8a. Transportation, 123,446 134,452 8.9 Storage, and Communicationb. Trade and Repair 238,463 251,792 5.6 of Motor Vehicles, Motorcycles, Personal and Household GoodsDEPED COPYc. Financial Intermediation 118,743 126,118 6.2d. Real Estate, Renting & 165,317 180,536 9.2 Business Activitye. Public Administration & 65,178 69,289 6.3 Defense; Compulsory Social Securityf. Other Services 174,683 183,907 5.3Pinagkunan: National Statistical Coordination Board, May 2014 SEKTOR NG 2013 (Q1) 2014 (Q1) Tumaas o PAGLILINGKOD (%) (%) Bumabaa. Transportation, Storage, and Communicationb. Trade and Repair of Motor Vehicles, Motorcycles, Personal and Household Goodsc. Financial Intermediationd. Real Estate, Renting & Business Activitye. Public Administration & Defense; Compulsory Social Securityf. Other Services 282 All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.