1เ1ต0ทศม็ ปวี ทสรรเี คษิบพกาารรค์ อา่ :นของสงั คมไทย0000000000000000000000000000000000000000000000000000000100001100010000001000000100000000000110000000000110000000010111111111111111111111111111111111111111111111111100110011101111111111111111111011111111101111011101111111111101011100000000000000000000000000000000000000000000000001000000000000000000001000000110000011100000110000000010000000010001111111111111111111111111111111111111111111111111111111101111101111111111110111110111111011101101100100111111111111000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000100011000010000000100000101000100100000000000100100000011111111111111111111111111111111111111111111111011011101111110110101111111111111110011111111111111011111011111111010000000000000000000000000000000000000000000000000000010100000000010000011000010000000000000001000000000100100010100111111111111111111111111111111111111111111111111111111110011011011111111111111111111110111111111111011011011011010100000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000100101100000000100011100000100001000000000001000000001111111111111111111111111111111111111111111111111101111100111111101111111111011111111111110110011101101111111110111000000000000000000000000000000000000000000000000100100000000000000000001001010000000000000000000011000010010000101011111111111111111111111111111111111111111111111011111111101001111111111111111111111111111011111011111001011110111100000000000000000000000000000000000000000000000000000010000000000000000001110000000000000000110110000001010000000100111111111111111111111111111111111111111111111111101110111111111001111101111111110111010111110111111110011111111111100000000000000000000000000000000000000000000000000000100010001000000101010000000000000000000101000000100010000000011111111111111111111111111111111111111111111111111111110110111111111101111110111110111111111011111100011111101111101000000000000000000000000000000000000000000000000100000000100001000000100001101000010001000000000100000000010000000011111111111111111111111111111111111111111111111011111111011110111011011111101111110111111110101111111111111100111110000000000000000000000000000000000000000000000000001010010000100001000000000010000001011000000000001000000100000000111111111111111111111111111111111111111111111111111111110111111010101101111011111101111111110011111111111111011110100000000000000000000000000000000000000000000000000100000000000010000010000000000001100000000001000100000001010101001111111111111111111111111111111111111111111111111111111110111111101110110111101111111101111101111101110011111110111000000000000000000000000000000000000000000000000000010001000010000001010010001000001000000010000000001001000000000011111111111111111111111111111111111111111111111111101111101111101101111011100011111011111111111111110111111011111110000000000000000000000000000000000000000000000001000000001000000010000000110000000100000001000100100000001010000000111111111111111111111111111111111111111111111110111111011110101111111101111111111110111111110111101110111110011111100000000000000000000000000000000000000000000000000010000000000000001000000000000101001000010101000000010000101000001111111111111111111111111111111111111111111111111101110100111101111111111101011111111111111111101111111111011101101000000000000000000000000000000000000000000000001100000000000000001000000000000010001001000101100000000000000100000111111111111111111111111111111111111111111111111001111101111110111111111111111110011111101111001111111111111111101010000000000000000000000000000000000000000000000001000000000000010110000000000011000001100000000000000000100010000001111111111111111111111111111111111111111111111111101111111101110111111111101111010111111011101110111111110101111111100000000000000000000000000000000000000000000000000000010000000000011100000110000000010000010000000000000100000011001111111111111111111111111111111111111111111111101110111111111110110111101111111111111011011111111011101101111011111000000000000000000000000000000000000000000000000000100000100010001000000001000000000000110010000000110000000000010011111111111111111111111111111111111111111111111111111111101101111111111111100111111111101111011111010110001111111110000000000000000000000000000000000000000000000000000000101000000000010000000001100000101010100100000000000001000000111111111111111111111111111111111111111111111111111111101111111111110111111011111001111011111010111111110111100111100000000000000000000000000000000000000000000000000001100000100000000000000000010101001000100000000100101000000000001111111111111111111111111111111111111111111111111111111101111011101111111111111111111111111111100101111110101110010000000000000000000000000000000000000000000000000010000000001000100000000000001000000010100100010010000000000010000111111111111111111111111111111111111111111111111011101111111111100111101111101110011111111011110101111111111111111110000000000000000000000000000000000000000000000011000100000000010001100000010101000010000000000000010000000000000000111111111111111111111111111111111111111111111111001111110011111111011011111011111111111111101111111110111111111010100000000000000000000000000000000000000000000000000100110000000000100000000100000000001000001010001010000000001000001111111111111111111111111111111111111111111111111111111011101111111111010101011111011111101111111111110101111011111000000000000000000000000000000000000000000000001000000000001000000001100001100000000000001000010000000100001100000011001111111011111101111111111111111010111010111111111011110111111101111111111111111111111111111111111111111111111110000010010000100001001000100000000000000001100100000000000110000000000000000000000000000000000000000000000000000000111111110111011011111111111000111111111011111110101111101111111110111111111111111111111111111111111111111111111111100000100001000100001110000010000000000000000000010010000100100000000000000000000000000000000000000000000000000000001100100111011101111111111111111111110111111111111111010111110111101111111111111111111111111111111111111111111111111010000001000000000010000000011000100000000010000000000000110101000000000000000000000000000000000000000000000000000011111111111011111111110111000111110111111111111110111001111111100111111111111111111111111111111111111111111111111110000000100000000000010000000100000100010001001000000000010110000010000000000000000000000000000000000000000000000000110111011111111111111111111010111001111010111111111111111100110111111111111111111111111111111111111111111111111111100000000100000010100100000000001100000010000000000000000100110000001000000000000000000000000000000000000000000000000111101111111111111111110101101001111111111111111111100011111111111011111111111111111111111111111111111111111111111100000000000100000001000000001010000000000010000010000100000010010100000000000000000000000000000000000000000000000001101111111111111111111111111111111000101110011111111011111111011011111111111111111111111111111111111111111111111110000000000001000000001010100000000000000000001000010001110000000110000000000000000000000000000000000000000000000000111101111111011111111111101111101111111111111100111111100010111011111111111111111111111111111111111111111111111111100100010000000010100000000000000010000000010000100000001001001000100000000000000000000000000000000000000000000000001101111111111111101100101111101111111110101111110110111111011111111111111111111111111111111111111111111111111111111001001000000000001010010000000000000000100010000100000100100000010000000000000000000000000000000000000000000000000010111111111111111111011011111011010011111111111111011111111001111110111111111111111111111111111111111111111111111110010000001010001110100000000010000000000100000010000010000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000110011111111101111111110111011011111011011111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111101100000000000001000000000000010000010000001000011000010000001100000000000000000000000000000000000000000000000000001111111111111111111011111111111001111101111100011111110011101101111111111111111111111111111111111111111111111111111000000110100101000000000100000000000000001000010101000000001000000000000000000000000000000000000000000000000000000010111101011111111111101111110011101011111111111111001111111111111110111111111111111111111111111111111111111111111110001000000011100000000000000001000000000000000000010000100011000101000000000000000000000000000000000000000000000000111111111011110111011111010111111111111100101111111111010101111111111111111111111111111111111111111111111111111111111000000000001000000000000000000000010001100010100000010000010001000000000000000000000000000000000000000000000000001111111111111111101010111111010111111111011010111111010111111011111111111111111111111111111111111111111111111111111001000100000001000000100100000001001000000100001000001001000000000000000000000000000000000000000000000000000000000001011101101111101111011110001111111111101111111111111110111111111111111111111111111111111111111111111111111111111110000000011001010000000000010000000000010001100000000100011000000000000000000000000000000000000000000000000000000000111111111110101111111100111111111010110111101111011111111011111111101111111111111111111111111111111111111111111111100000000000110000000001100000000000101000000001001000010000100001000000000000000000000000000000000000000000000000001011111111110111110110111111111100110111111111111110010011111111111111111111111111111111111111111111111111111111111000100000000000101110000000010000011000010000000010000000000000000010000000000000000000000000000000000000000000000011111011011111011111101110110111100111110111111111111011011111111111111111111111111111111111111111111111111111111110000100010000100000010000010000001000001000010000100011000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000111011011111101111101110111111111011101011111101011111111111111111011111111111111111111111111111111111111111111111101010000000000100001000000000000001100010000100001000010000000001000000000000000000000000000000000000000000000000001111111111110111011011100110111011111111111111010101111111111111111011111111111111111111111111111111111111111111111010000000010000100010000100100010010000000000001100000100000000000000000000000000000000000000000000000000000000000011011111110111101110111010111001111111101111111111110111111111111011111111111111111111111111111111111111111111111110001000010000000000000000001100001000100001000000001100110000000000000000000000000000000000000000000000000000000000111110011111111110111101101110110111101111101101111111110111111111111111111111111111111111111111111111111111111111100000100000000010000001000000001100010001000001001001000000000010000000000000000000000000000000000000000000000000001111101111011111111111110110111011110101110111111110111101111011111111111111111111111111111111111111111111111111111000010101000101000001000000000100000000000001000000100100010000000000000000000000000000000000000000000000000000000001111111111101101111111100101111111111110111111100111101111111110111111111111111111111111111111111111111111111111110000010000100100000000110000000001000000001010000001000101000000000000000000000000000000000000000000000000000000000111111011011111101111111001011111111111101111010111100111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111100010000010000010100010000100000011000000000000000010000010100000000000000000000000000000000000000000000000000000000111111110011111101111011111111110111100101011101111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111000000000010000000000000100001000001010010001000000000101100000000010000000000000000000000000000000000000000000000010111111111011111111111111111111001111111000110101111111101110111111111111111111111111111111111111111111111111111110001100100000001000100000000000101100000100000000000010000000010000000000000000000000000000000000000000000000000000111111111111111111111111110110100011111111011111101001111111110101111111111111111111111111111111111111111111111111110010000000100001000101010001000011000000000000000000100000000000000000000000000000000000000000000000000000000000001011111011001110111111011100111011111110111111111111111111101111111111111111111111111111111111111111111111111111111001001000100000101000000000000000000000000000000011001010001010000000000000000000000000000000000000000000000000000011111110111111111011110101111101111111011111110111011110111011110111111111111111111111111111111111111111111111111110000100000001000000000000000000000010000010100010000100001000000011100000000000000000000000000000000000000000000000111111100111111111111111010011110111110110110111111111011111011111111111111111111111111111111111111111111111111111101100000001000000010100100000000000000100100000000000001000000000011000000000000000000000000000000000000000000000001101111111110111111011111111101011111111011111111110111111111010010111111111111111111111111111111111111111111111111000000000000010000011000000010010000000100001001000001000000001000010000000000000000000000000000000000000000000000011101111110111010111111111111111111111011110111101111111011001111101111111111111111111111111111111111111111111111110000010000000010000100110000000000001000000011001000000000000010100000000000000000000000000000000000000000000000000110111111011111111111001111011111111110111111111110010111101110111111111111111111111111111111111111111111111111111100000100000000000000010001010000100001000000000100000001110000001000000000000000000000000000000000000000000000000001011111101111110111111110111111101101101110111100110111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111100000000100000000000100000000000100000000001101110000000000010000010000000000000000000000000000000000000000000000001111111111111101110111111011111110011111001110110111111111110111111111111111111111111111111111111111111111111111111000000000100000000100010100000100000100000001000000010110000000000000000000000000000000000000000000000000000000000011111011101111111011111011110111111101011111011011111111111011111111111111111111111111111111111111111111111111111100100010010000010001000100000000001000000000010001000001000000000010000000000000000000000000000000000000000000000001110111111101111111001111111111110101111111110011101111111111011101111111111111111111111111111111111111111111111111000000000000001000000001000111110010000000001100000000000000000001000000000000000000000000000000000000000000000000011111101111101111011011111101010111111111110111111110111111011111101111111111111111111111111111111111111111111111110000100000100100000001001000000000000000000100000100100010010000001011110011101101111101110101111011111111111110111111111111111011111011000000000000000000000000000000000000000000000001000000100000000000101000000000010010010000000100100100000000000001011111111111111111111111111111111111111111111111001111011011111110010011101111111011111111111111110111111111111111110000000000000000000000000000000000000000000000010100000100100110000000000000000000000010100000000000000010000010001111111111111111111111111111111111111111111111111101111111111111010011111001111111111110011111111110111111110111111000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000010011001000000000000000000100000000101001001010010001111111111111111111111111111111111111111111111111111101111110011111111111111111111111110101101111111010111101011011000000000000000000000000000000000000000000000000001000000100000000010001000000000001100010000110000000000000100100011111111111111111111111111111111111111111111111111101111111111100111111111001110111111111111111111101100110011111110000000000000000000000000000000000000000000000000100001000010000001100000000010000000000001000000000001100101000000111111111111111111111111111111111111111111111111111011101101110111111101100110111111111111110111111101111111111101100000000000000000000000000000000000000000000000100000000000000010010000000010001000000000100100010100001000001000001111111111111111111111111111111111111111111111111111111101111111111111110101111011111011011111111101111000111101111000000000000000000000000000000000000000000000000000000001000000111000000100000001000000000000000101100011000000000011111111111111111111111111111111111111111111111111011111101111111111101111110101101101111111111111010111111101101110000000000000000000000000000000000000000000000000000001000000001010000010100010000000000000100100000000100000000101111111111111111111111111111111111111111111111111111111011101111111111111110111011111101011111111111011101111110011000000000000000000000000000000000000000000000000001000000000001001010100100001000001100000000001000000010000000000001111111111111111111111111111111111111111111111101111111101111111111011111111111011101111110010101111101101111111111000000000000000000000000000000000000000000000000000100000101010000000010000000000000000000100000110000000000000101111111111111111111111111111111111111111111111111010111111111011111110111111011111111011110011111111101111101111011110000000000000000000000000000000000000000000000001101010000000000000110000000000000000001000011000000000110000000000111111111111111111111111111111111111111111111111111111101101011011111101011111111100111111111110111111111111111010100000000000000000000000000000000000000000000000001000000000010000010100001000010000001000010000000010010000000000011111111111111111111111111111111111111111111111100011111111111111011111111110110110111111011111111110101111111110111000000000000000000000000000000000000000000000001110000000000000000000010010001010000000000000010010000100001000000011111111111111111111111111111111111111111111111111111001111111111110111111110111111111101101011111111111111111000100000000000000000000000000000000000000000000000000000000011000000001000001010000000100000101000000011000000000100000111111111111111111111111111111111111111111111111001111111111111110111111101101111101111111010111101011111111111110100000000000000000000000000000000000000000000000001000001010000010101000100000001000100000000000001010000000000000001111111111111111111111111111111111111111111111101111110111100111111111010111111111101101101111111011111111111111110000000000000000000000000000000000000000000000000101100001010000110100000000000000000000000001000000000010000000100011111111111111111111111111111111111111111111111111111111110111111111111111100111110111111110110011101011100111111110000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000110000100001110000010000000000000100001100001000111111111111111111111111111111111111111111111110111111110110100111111101111101111111111111111111111111001111010111100000000000000000000000000000000000000000000000010010100000001001001100000001001010000001000000000100000000000000001111111111111111111111111111111111111111111111111101111100111111011110111111110111011101101111110110111011111111111000000000000000000000000000000000000000000000001000100100000000000010000101000100000001000000110100000000100000000011111111111111111111111111111111111111111111111111111001111111101110111110011101101111111101111011110111111111111100000000000000000000000000000000000000000000000000001100000101100000001000000001000000000000000100010000000001100001111111111111111111111111111111111111111111111111111111010101111111111111011010101111111111111110111111110111001011100000000000000000000000000000000000000000000000000110100000100000000100100010000000001000000000000000000000011101001111111111111111111111111111111111111111111111111101111101111111011111110001111011111101111111111111111111000111110000000000000000000000000000000000000000000000000000100000001100000010000100001000000000000010010000100000000000110111111111111111111111111111111111111111111111111101111111101111111111111111110011101111111100010111111111111111011000000000000000000000000000000000000000000000000000000001110001000000000001000100001000001000101000100000000000001000111111111111111111111111111111111111111111111111111101111110101110111111110011111101111111101011111101111110111101100000000000000000000000000000000000000000000000000100001000001000100100000000001000000000000100000100000110100010001111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111101111110010111111010101111101101111101111011111110000000000000000000000000000000000000000000000000000101000010101000000000000000110010100000000000000001000010000100011111111111111111111111111111111111111111111111111111111101011111101111111011101111111110111111101100101110101111110000000000000000000000000000000000000000000000001000010000001000100000000000000011010110000100001000010000000000000111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111110011011111001111110101011101111111111100111110111111100000000000000000000000000000000000000000000000000000010010010000000001000001001110000001000010000000000000011000001111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111011111111001111101010101010110110111110000000000000000000000000000000000000000000000000000000001000001000010000000100010000100011000001000100000100001000011111111111111111111111111111111111111111111111111111011101110010111111101111011110111111110110111111110111110111110000000000000000000000000000000000000000000000000000001000100000000000000010100101010100000000100001000001000000100111111111111111111111111111111111111111111111111011111111001011011010111111111011111101111111101010111111111111111100000000000000000000000000000000000000000000000000001000100000000011010000010000100000000100000000001010001000010001111111111111111111111111111111111111111111111111111111111011111111111111111011111110111000110111100111011111110110000000000000000000000000000000000000000000000000000010010000000000000000001100010010000110010000000010000010100000011111111111111111111111111111111111111111111111111111111001111110111001101111101111111110111101011101110111111111110000000000000000000000000000000000000000000000010000000010000000110000001000101000000100101000000001000000000010000111111111111111111111111111111111111111111111111110110111101101011111111111110111110010110111111111101111101111111100000000000000000000000000000000000000000000000001100000000101100000100000101000001000010000000000000010000010000001111111111111111111111111111111111111111111111111110111110110111111111011110111111010111111001111111111110100111111000000000000000000000000000000000000000000000000000000100000010000000010000000011000100000000100101001000000100001011111111111111111111111111111111111111111111111111111101011011111100011101111101111111111011110101101111111111111110000000000000000000000000000000000000000000000000000101001000001000001000000000000000000001001000100001101000001000111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111101111101111111011101110010111111100111110111111110110100000000000000000000000000000000000000000000000100100000001010000001000001001001000001000000000001000000000000101001111111111111111111111111111111111111111111111111101101011111110111110111011111110011111001111111111111110111101111000000000000000000000000000000000000000000000000011001010000000010001000000110000000000000010010000001000000100000011111111111111111111111111111111111111111111111111100111011110110111111111100111111111111111101110111110110111111010000000000000000000000000000000000000000000000000000000000100000000000000000001100000001001000001001100000001100011111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111001111101011111101101111111001111110111011001111111100000000000000000000000000000000000000000000000000010000000010000100101000000000100100000100100000000010000001000011111111111111111111111111111111111111111111111111110111100111111111001110110111010101110111111111111011111111111111
เตม็ สิบ 10 ปี ทเี คพารค์ : 1 ทศวรรษการอ่านของสังคมไทย พิมพ์ครั้งแรก มกราคม 2558 จำนวนพิมพ์ 2,000 เล่ม ISBN 978-616-235-216-4 ที่ปรึกษา ดร.ทัศนัย วงศ์พิเศษกุล บรรณาธิการ วัฒนชัย วินิจจะกูล กองบรรณาธิการ ทัศนีย์ จันอินทร์ กิดากร อินทุละหาน ยุทธชัย สว่างสมุทรชัย เมธาวี ระวิปัญญา สร้างสรรค์ ภิวัฒน์ ปัณณปาตี ปก / รูปเล่ม วัฒนสินธุ์ สุวรัตนานนท์ พิมพ์ที่ บริษัท มาตา การพิมพ์ จำกัด โทรศัพท์ 0 2923 5725 จัดพิมพ์โดย สำนักงานอุทยานการเรียนรู้ สำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน) เลขที่ 999/9 อาคารสำนักงาน เซ็นทรัลเวิลด์ ชั้น 17 ถ.พระราม 1 แขวงปทุมวัน เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร 10330 โทรศัพท์ 0 2264 5963-5 2โทรสาร 0 2264 5966 เว็บไซต์ www.tkpark.or.th เต็มสิบ
คำนำ จากจุดเริ่มต้นในการทำห้องสมุดมีชีวิตเมื่อสิบปีที่แล้ว จนถึงทุกวันนี้เมื่อพูดถึงคำว่าห้องสมุดมีชีวิต ชื่อของ “อุทยานการเรียนรู้” หรือ “ทีเคพาร์ค” จะผุดขึ้นในความคิดกลายเป็นหมุดหมายหนึ่ง ในความรับรู้ของสังคม ด้วยภาพลักษณ์ของห้องสมุดมีชีวิตที่ได้รับการยอมรับในฐานะที่เป็น แบบอย่าง แนวทาง แรงบันดาลใจให้กับผู้คนที่ต้องการปรับเปลี่ยนห้องสมุดหรือแหล่งเรียนรู้ นำไปปรับประยุกต์ให้เหมาะสมกับบริบทของตน นอกเหนือจากการเป็นแหล่งเรียนรู้สร้างสรรค์เพื่อจุดประกายความคิดให้เกิดการเปลี่ยนแปลง ทีเคพาร์คยังร่วมเป็นส่วนหนึ่งของกัลยาณมิตรภาคีส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ ซึ่งประกอบ ไปด้วยหน่วยงานและองค์กรทั้งภาครัฐและเอกชนจำนวนมาก ในการจัดกิจกรรมและโครงการ รณรงค์เพื่อสนับสนุนและส่งเสริมให้คนไทยทกุ วัยมีนิสัยรักการอ่านและการแสวงหาความรู้ตลอดชีวิต หนังสือเล่มนี้พยายามรวบรวมข้อมูลและปรากฏการณ์ของสังคมการอ่านและการเรียนรู้ของไทย ในรอบสิบปีที่ผ่านมา ซึ่งเป็นช่วงเวลาแห่งความเปลี่ยนแปลงแทบทุกด้าน ก่อให้เกิดผลกระทบ ทั้งบวกและลบต่อพฤติกรรมการอ่านและการเรียนรู้ของคนไทยทุกคน โดยเฉพาะเทคโนโลยีดิจิทัล ซึ่งเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตการอ่านและการเรียนรู้ นอกจากนั้น ยังสรุปประเด็นในเชิงตั้งคำถาม ชี้ให้เห็นถึงแนวโน้มบางประการ และเปิดช่องว่างทิ้งไว้ให้คิด เพื่อให้ร่วมกันค้นหาคำตอบที่ ควรจะเป็นต่อไป ในโอกาสครบรอบการดำเนินงาน 10 ปีของทีเคพาร์ค จึงเป็นโอกาสอันดีที่ได้มีเวลาทบทวนเรื่องราว ความเคลื่อนไหวของสังคมการอ่านและตรวจสอบตนเองไปพร้อมกัน เพื่อที่จะสามารถเผชิญกับ แนวโน้มการเปลี่ยนแปลง และเดินหน้าสู่เส้นทางส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ของไทยได ้ อย่างสอดคล้องเท่าทัน 3 ก่อร่างสร้างฝัน “ห้องสมุดมีชีวิต” ทีเคพาร์ค
สารบญั0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 IN TRODUCTION 6 กอ่ รา่ งสรา้ งฝนั “หอ้ งสมุดมีชีวติ ” ทีเคพารค์ T imeline 10 ปี ทเี คพาร์ค กบั 1 ทศวรรษการอา่ นสังคมไทย บนั ทกึ 10 ปี ทเี คพารค์ หน่ึงทศวรรษแห่งการสร้างสรรค ์ 12 MOVEMENTS & TRENDS 10 ปรากฏการณ์เด่นของไทย 2548-2557 กำเนิดอุทยานการเรียนรู้ 30 | คนไทยอ่านหนังสือเพิ่มขึ้น 33 | การอ่านเป็นวาระแห่งชาติ 41 | จาก “นครแห่งการอ่าน” ถงึ “เมอื งหนงั สอื โลก” 43 | ความเคลอ่ื นไหวของคนเลก็ ๆ 46 | หอ้ งสมดุ มติ ใิ หม่ 52 | เทคโนโลยใี หมก่ บั พฤตกิ รรมการอา่ น 56 | ขบวนการส่งเสริมการอ่านในกลุ่มเด็กเล็กและเด็กปฐมวัย 59 | การเติบโตของพื้นที่การอ่านแนวใหม่ 62 | เทศกาลหนังสือ 65 10 แนวโน้ม การอ่านและการเรียนร ู้ อ่านแบบชนรุ่นดิจิทัล 70 | E-Book และ EPUB 3 73 | Digital Content กับนิยามใหม่ของ ‘การอ่าน’ และ ‘หนังสือ’ 76 | ห้องสมุดกลับด้าน (Flipped Library) พลิกมุมคิดเรื่องห้องสมุด 79 | บรรณารักษ์แห่ง อนาคตและอนาคตของบรรณารกั ษ์ 82 | สาระวชิ าดจิ ทิ ลั กบั ทกั ษะการเรยี นรู้ ในศตวรรษที่ 21 86 | ห้องเรียนกลับด้าน (Flipped Classroom) ท้าทาย การเรียนรู้แบบดั้งเดิม 89 | MOOCs ตลาดวิชาในโลกไซเบอร์ 92 | The Clash of Digitalization 95 | Maker Space แหล่งเรียนรู้ ของนักสร้างนวัตกรรม 100
010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 INSIGHT & INTERVIEW 102 110 บรรยายพิเศษ “ปฏริ ูปการเรียนรเู้ พอื่ ปฏิรูปสงั คมไทย” โดย รศ.ดร. วรากรณ์ สามโกเศศ 116 124 สัมภาษณ์ ดร.คุณหญิงกษมา วรวรรณ ณ อยุธยา “ไขปมปญั หาการศกึ ษา การอา่ น และการเรยี นร”ู้ 130 สัมภาษณ์ ดร.พารณ อิศรเสนา ณ อยุธยา “เปลย่ี นกระบวนทัศนก์ ารเรยี นการสอน สร้างนวัตกร ผลติ ผ้นู ำ” 136 สัมภาษณ์ ศ.ดร.สมพงษ์ จิตระดับ “ถอดรหสั วัดผลลพั ธ์ปฏริ ูปการศึกษา” 144 สัมภาษณ์ ดร.พิสิฐ ลี้อาธรรม “การศกึ ษากบั เด็กไทย พรอ้ มหรือไมส่ ู่สังคมเศรษฐกจิ ดจิ ทิ ลั ?” 156 บรรยายพเิ ศษ “กระบวนการสง่ เสริมการอ่านและการเรียนรขู้ องไทย” โดย ศาสตราภชิ าน ไกรฤทธ์ิ บณุ ยเกยี รติ 160 บทความแปล “แคอ่ ่านออกเขียนได้ ยังไม่พอ!” โดย เอียน จูคส์ 166 174 O PINION & MISCELLANY 182 188 10 สัญลักษณ์ที่มากับโลกยุคดิจิทัล 196 เน็ตไอดอลในวงการหนังสือ 3 ทายาทหญงิ ธรุ กจิ สง่ิ พมิ พ์ มองสงั คมการอา่ นของไทย เมื่อคนยังอ่านและมีฝัน สีสันร้านหนังสือก็ยังมีอยู่ ห้องสมุดประชาชน มุมมองของคน ‘ใน’ กศน. 10 นักเขียนไทยกับหนังสือเด่นที่เป็นตำนาน Third Place พื้นที่ทางวัฒนธรรมของคนรุ่นใหม่ LAST PAGE
ก่อรา่ งสร้างฝนั “ห้องสมดุ มชี วี ิต” ทเี คพาร์ค ดร.ทัศนัย วงศพ์ ิเศษกลุ จดุ เร่ิมตน้ หากมองยอ้ นไปเมอ่ื 10 ทแ่ี ลว้ “หอ้ งสมดุ มชี วี ติ ” เปน็ คำทใ่ี หม่ มาก หลายๆ คนพยายามที่จะหาคำนิยาม คำอธิบายที่จะ ให้ได้ภาพออกมาชัดเจนที่สุด จุดเริ่มต้นของการสร้างห้องสมุดมีชีวิต เกิดจากความคิด ความฝันที่อยากมีสถานที่ที่ตอบสนองความต้องการของผู้ใช้ บรกิ าร ซง่ึ ขณะนน้ั มองกลมุ่ วยั รนุ่ เปน็ หลกั อยากเหน็ ประเทศ ไทยของเรา มพี น้ื ทท่ี เ่ี ดก็ ๆ วยั รนุ่ สามารถเขา้ ไปใชอ้ า่ นหนงั สอื พบปะ พูดคุย ทำกิจกรรมร่วมกัน ซึ่งได้เห็นพื้นที่แบบนี้ สมัยที่เรียนที่ประเทศฝรั่งเศส จดุ ประกายฝัน เมื่อได้รับการชักชวนจาก ดร.สิริกร มณีรินทร์ ให้มาสร้างฝัน ร่วมกันในการที่จะสร้างพื้นที่สร้างสรรค์ทางปัญญาให้กับ เยาวชนไทย จึงไม่ลังเลที่จะเข้าร่วมขบวนการสร้างฝันนี้ เพราะมีการพูดคุยเรื่องนี้กันมาตลอด ฝันเริ่มเป็นรูป เป็นร่างเมื่อปี พ.ศ. 2546 มีการจัดตั้งคณะทำงาน โครงการจัดตั้งอุทยานการเรียนรู้ สำรวจความคิดเห็น ของเยาวชนบรเิ วณสยามสแควร์และเซ็นเตอร์พอยท์
ในหัวข้อ “แหล่งเรียนรู้แบบใดที่วัยรุ่นต้องการ” รวมถึง นับจากวันที่เปิดให้บริการวันแรก มาจนถึงวันนี้เป็นเวลามาก มีการติดต่อประสานงานให้สถาปนิกฝรั่งเศส มาศึกษาความ- กว่า 10 ปี ที่ได้ร่วมสานเสริมและเติมต่อให้พื้นที่แห่งนี้ เป็น เปน็ ไปไดใ้ นการจดั ตง้ั ศนู ยเ์ รยี นรู้ (Learning Center) โดยใช้ พื้นที่มั่วสุมทางปัญญาสำหรับเยาวชนอย่างแท้จริง เพราะการ จอร์จ ปอมปิดู เซ็นเตอร์ ของฝรงั่ เศส และหอสมดุ แหง่ ชาติ เรียนรู้ไม่ได้มีเฉพาะในหนังสือ แต่มีการเรียนรู้ผ่านสื่อต่างๆ ของสิงคโปร์ (NLB) เป็นต้นแบบแนวคิด เช่น ภาพยนตร์ ดนตรี เทคโนโลยี เพื่อให้ค้นพบตัวตน สามารถสร้างสรรค์ผลงานดีๆ ออกไปสู่สังคมภายนอกได ้ การดำเนนิ งานในชว่ งเวลานน้ั มกี ารจดั ตง้ั คณะทำงานชดุ ตา่ งๆ ทีเคพาร์คเป็นพื้นที่ที่ตอบสนองความต้องการของผู้ใช้บริการ เช่น คณะทำงานด้านยุทธศาสตร์และแผน คณะทำงานด้าน ได้ในลักษณะของ Maker Space ที่ทุกคนเข้ามาแล้วจะได้ กายภาพ คณะทำงานด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ คณะทำงาน ในสิ่งที่ตนเองต้องการ ที่สำคัญคือ การเป็นพื้นที่แลกเปลย่ี น ด้านดนตรี คณะทำงานด้านกิจกรรม และคณะทำงานด้าน เรียนรู้ซึ่งกันและกัน เหมือนกับเป็นการสร้างชุมชนใหม่ขึ้นมา หนังสือและสื่อ เครือข่ายพันธมิตรหลายภาคส่วน รวมถึง ในห้องสมุด เยาวชน ประชาชน ที่ให้ข้อมูลความคิดเห็นที่เป็นประโยชน์ จนสามารถเปิดพื้นที่ “แหล่งมั่วสุมทางปัญญา” อุทยาน- ขยายผล การเรียนรู้ต้นแบบและบริการ ณ เซ็นทรัลเวิลด์ ชั้น 6 ทเี คพารค์ ทำหนา้ ท่ี “ขอ้ ตอ่ ” (missing link) ทค่ี อยกระตุ้น เมื่อวันที่ 24 มกราคม 2548 เป็นต้นมา จุดประกายให้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในเรื่องของการปลูกฝัง 8 เต็มสิบ
และส่งเสริมนิสัยรักการอ่านให้กับเยาวชน ทำให้เกิดกระแส เครือข่ายพันธมติ ร “ห้องสมุดมีชีวิต” ที่หลายๆ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องก็ตอบรับ ถ้ามอง “ทีเคพาร์ค” เหมือนเด็ก วันนี้ก็ครบ 10 ปีที่กำเนิด กระแสนี้ ลุกขึ้นมาพัฒนาปรับปรุง แต่งหน้าร้าน ปรับพื้นที่ มาดูโลก มีการเจริญเติบโต มีการพัฒนาไปตามระยะเวลา บริการของห้องสมุดต่างๆ กันอย่างแพร่หลาย แนวคิด แต่ทั้งนี้ ทีเคพาร์คมิได้เติบโตมาโดยลำพัง เรามีพันธมิตร มี การสร้างแหล่งเรียนรู้แพร่กระจายออกไปสู่องค์กรปกครอง- เครือข่าย ที่เดินเคียงข้างกันไป ทั้งหน่วยงานภาครัฐ เช่น ส่วนท้องถิ่น ขณะนี้ทีเคพาร์คมีการขยายเครือข่ายออกไป กระทรวงวัฒนธรรม กระทรวงศึกษาธิการ กรุงเทพมหานคร มากกว่า 29 แห่งทั่วประเทศ องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ โรงเรยี นนายรอ้ ยพระจลุ จอมเกลา้ ฯลฯ องค์กรอื่นๆ เช่น สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ สมาคมผู้ผลิตและผู้จัดจำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย สรา้ งองคค์ วามรู้ นอกเหนือจากการเป็นพี่เลี้ยงให้กับหน่วยงานเครือข่าย มูลนิธิอินเทอร์เน็ตร่วมพัฒนาไทย มูลนิธิหนังสือเพื่อเด็ก สามารถจดั ตง้ั แหลง่ เรยี นรไู้ ดแ้ ลว้ นน้ั ทเี คพารค์ ยงั ไดร้ วบรวม มลู นธิ ไิ ทยคม ฯลฯ รวมถงึ องคก์ รเอกชนอกี หลากหลาย สง่ิ ที่ จัดทำและเผยแพร่องค์ความรู้ออกไปในรูปแบบต่างๆ ทั้งการ เรายดึ มน่ั เสมอมาคอื เราจะเตบิ โตและกา้ วเดนิ ไปพรอ้ มๆ กนั จัดอบรมเชิงปฏิบัติการให้กับห้องสมุดต่างๆ การจัดอบรม เพื่อนไม่ทิ้งกัน ด้านกิจกรรม การจัดสัมมนาระดับประเทศ ระดับภูมิภาค เอเชีย รวมถึงการเผยแพร่องค์ความรู้ที่ได้จากการทดลอง กา้ วตอ่ ไป จัดกิจกรรมในพื้นที่ ความรู้จากการอบรม การจัดสัมมนา จากพื้นที่เล็กๆ ประมาณ 1,400 ตารางเมตร บนชั้น 6 ได้มี ความรจู้ ากทอ้ งถน่ิ ไดถ้ กู นำมาเรยี บเรยี งในรปู แบบสอ่ื สง่ิ พมิ พ์ การขยายออกไปอย่างไม่หยุดนิ่ง ทีเคพาร์คต้องเคลื่อนไหว และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ และยังมีความร่วมมือกับหน่วยงาน ตลอดเวลา ความรู้ไม่เคยหยุดนิ่ง พื้นที่ต้นแบบเป็นพื้นที่ ภาคีเครือข่ายจัดทำองค์ความรู้ที่ได้จากหนังสือหายาก จน ทดลอง ให้เราสามารถลองผิดลองถูก เป็นพื้นที่ค้นคว้าเพื่อ ออกมาเป็นชุดขุมทรัพย์ของแผ่นดิน และนำเอาวัตถุมีค่าจาก หาสิ่งที่ดี (best practice) ที่จะส่งต่อให้กับเครือข่าย ไม่ว่า พิพิธภัณฑ์มาเรียงร้อยเรื่องราวให้น่าสนใจในชุด วัตถุเล่าเรื่อง จะเป็นเรื่องของกิจกรรม เทคโนโลยี การบริหารจัดการ ฯลฯ ที่สำคัญได้นำความรู้จากงานวิจัยมาย่อยเนื้อหาให้เป็นเรื่อง การเรียนรู้ของคนเกิดขึ้นอยู่ตลอดเวลา มีการเปลี่ยนแปลง ที่อ่านเข้าใจได้ง่าย จัดทำชุดนิทรรศการ พร้อมบูรณาการ ตลอดเวลา เราต้องก้าวให้ทันและมองไปข้างหน้า ทีเคพาร์ค ร่วมกับการจัดกิจกรรม ส่งต่อให้โรงเรียนได้ไปจัดนิทรรศการ และภาคีเครือข่ายจะยังคงทำหน้าที่ส่งเสริม สนับสนุนในด้าน ให้ความรู้กับเด็กและเยาวชน ต่างๆ เพื่อให้สังคมไทยเป็นสังคมแห่งการเรียนรู้อย่างยั่งยืน ก ่อร่างสร้างฝัน “ห้องสมุดมีชีวิต” ทีเคพาร์ค 9
บหันนทึง่ ทกึ ศ1ว0รรปษี ทแเี หคง่พกาารรค์ สรา้ งสรรค์
บนั ทกึ 10 ปี ทีเคพาร์ค หน่ึงทศวรรษแหง่ การสรา้ งสรรค์ อุทยานการเรียนรู้ ก่อตั้งขึ้นเพื่อตอบโจทย์และแก้ไขปัญหาสำคัญ ของสังคมไทยเกี่ยวกับการพัฒนาคน ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญของการ พัฒนาประเทศ อุปสรรคสำคัญคือระบบการศึกษาและการเรียน การสอนที่ยังไม่เอื้ออำนวยให้เด็กคิดเป็น ทำเป็น กล้าคิด กล้าทำ เยาวชนมีอัตราการอ่านหนังสือน้อย เพราะไม่ได้รับการปลูกฝังและ ส่งเสริมให้รักการอ่าน รักการแสวงหาความรู้และใช้ห้องสมุด รวมทั้ง ภาพลักษณ์ของห้องสมุดที่ไม่สามารถชักจูงความสนใจของผู้ใช้บริการ อุทยานการเรียนรู้จึงมีจุดมุ่งหมายที่จะเป็นพื้นที่สาธารณะเพื่อการเรียนรู้ โดยเนน้ การปลกู ฝงั และสง่ เสรมิ นสิ ยั รกั การอา่ น การคดิ การแสวงหาความรู้ และการเรียนรู้ตลอดชีวิตในบรรยากาศการเรียนรู้อย่างสร้างสรรค์ ทันสมัย และการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในกลุ่มเด็กและเยาวชน ดร.สิริกร มณีรินทร์ ผู้ก่อตั้งอุทยานการเรียนรู้ มีบทบาทสำคัญนับตั้งแต่ ยุคแรกในฐานะประธานกรรมการสำนักงานอุทยานการเรียนรู้ (สอร.) และ ยุคต่อมาเมื่อดำรงตำแหน่งกรรมการบริหารสำนักงานบริหารและพัฒนา องค์ความรู้ (สบร.) และประธานคณะอนุกรรมการ สอร. เป็นผู้ริเริ่มและ ดำเนินโครงการต่างๆ ของทีเคพาร์ค อาทิ การอบรมและประกวดห้องสมุด มีชีวิต (TK park Living Library Award) ห้องสมุดดนตรีอิเล็กทรอนิกส์ (TK Music Library) คลังความรู้ดนตรีเพลงพระราชนิพนธ์เฉลิมพระเกียรติ และเว็บไซต์ ‘คีตมหาราช’ E-book หนังสือหายากชุด ‘ขุมทรัพย์ของแผ่นดิน’ โครงการ Read Thailand อ่านเถิด...เด็กไทย อ่านถวายเจ้าฟ้านักอ่าน และ การจัดตั้งอุทยานการเรียนรู้ภูมิภาคในจังหวัดชายแดนภาคใต้ ปัจจุบันยังคงให้ คำแนะนำปรึกษาในเรื่องข้อมูลและแนวคิดการบริหารจัดการห้องสมุดมีชีวิต แก่ทีเคพาร์คอย่างต่อเนื่อง
แรงบันดาลใจสำคัญในการจัดทำอุทยานการเรียนรู้ มาจาก ศูนย์ศิลปะและวัฒนธรรมแห่งชาติจอร์จ ปอมปิดู ประเทศฝรั่งเศส ห้องสมุดที่มีชื่อเสียงของต่างประเทศหลายแห่ง โดยเฉพาะ ห้องสมุดแห่งชาติและห้องสมุดสาธารณะ ประเทศสิงคโปร์ อย่างยิ่งศูนย์ศิลปะและวัฒนธรรมแห่งชาติจอร์จ ปอมปิดู หนึ่งในแรงบันดาลใจสำคัญในการจัดทำอุทยานการเรียนรู้ ของประเทศฝรั่งเศส ที่หลายภาคส่วนในสังคมได้มีส่วนร่วม ในการขับเคลื่อนการอ่านและการพัฒนาห้องสมุด และ ห้องสมุดของประเทศสิงคโปร์ ซึ่งตั้งอยู่ในศูนย์การค้าหรือ ใกล้แหล่งชุมชนและมีระบบการบริหารจัดการแบบเอกชน จากนน้ั กไ็ ดป้ ระยกุ ตป์ ระสบการณแ์ ละวธิ กี ารจากนานาประเทศ มาปรับใช้ในกรอบเงื่อนไขและความต้องการของสังคมไทย ตลอดระยะเวลา 10 ปี อุทยานการเรียนรู้มีบทบาทในการ ร่วมสร้างสรรค์สังคมการเรียนรู้เพื่อให้บรรลุเป้าหมายตาม วัตถุประสงค์ 3 ประการ อันถือเป็นหลักชัยในการทำงาน ประการแรก การเป็นแหล่งเรียนรู้ที่เน้นการปลูกฝังและ ส่งเสริมนิสัยรักการอ่านและการแสวงหาความรู้ในบรรยากาศ การเรียนรู้อย่างสร้างสรรค์ ทันสมัย ประการที่สอง การ- ส่งเสริมให้เด็กและเยาวชนมีนิสัยรักการอ่าน การแสวงหา ความรู้ และการเรยี นรตู้ ลอดชวี ติ ประการทส่ี าม การสง่ เสรมิ และสนับสนุนให้เยาวชนและประชาชนมีโอกาสพัฒนา แลกเปลี่ยนและแสดงผลงานที่มีความคิดสร้างสรรค์ รวมทั้ง สามารถสร้างนวัตกรรม ผลผลิต หรือชิ้นงานจากการผสม- ผสานด้านศิลปะ วัฒนธรรม ค่านิยมหรือวิถีชีวิต นวัตกรรม วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีในรูปแบบที่หลากหลาย ผลงานของทีเคพาร์คในรอบหนึ่งทศวรรษที่ผ่านมาพอที่จะ สรุปประมวลให้เห็นโดยย่อได้ดังนี้ บันทึก 10 ปี ทีเคพาร์ค หนึ่งทศวรรษแห่งการสร้างสรรค์ 15
แนวคดิ “หอ้ งสมดุ มชี วี ติ ” องค์ความรู้ด้านการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ เพื่อให้สังคม และอทุ ยานการเรยี นรตู้ น้ แบบ ไทยเต็มไปด้วยพื้นที่สาธารณะเพื่อการเรียนรู้ และกลายเป็น สังคมแห่งการเรียนรู้ คำว่า “ห้องสมุดมีชีวิต” อาจมีมาก่อนหน้าการก่อเกิดอุทยาน การเรียนรู้ แต่แนวคิด “ห้องสมุดมีชีวิต” กลับแพร่หลาย อุทยานการเรียนรู้ออกแบบพื้นที่ด้วยแนวคิด “Relax and อย่างกว้างขวางในรอบทศวรรษที่ผ่านมา โดยเฉพาะในวงการ Alert Environment” ใหม้ บี รรยากาศการเรยี นรทู้ ผ่ี อ่ นคลาย บรรณารักษ์และการศึกษาไทย ห้องสมุดทั่วประเทศทั้งระดับ มีบุคลิกทันสมัย และมีชีวิตชีวาแตกต่างจากห้องสมุดทั่วไป โรงเรยี น ชมุ ชน และจงั หวดั เกดิ ความตน่ื ตวั ทจ่ี ะปรบั เปลย่ี น ประการสำคัญคือการจัดสรรพื้นที่ให้รองรับกับ “ชีวิต” ของ ภาพลักษณ์แบบเดิมๆ ที่เต็มไปด้วยกฎระเบียบ เงียบขรึม ผู้ใช้บริการ นั่นคือการคำนึงถึงความต้องการในการใช้พื้นที่ ไร้ชีวิตชีวา ให้กลายเป็นแหล่งเรียนรู้ที่จะสามารถกระตุ้นให้ ที่แตกต่างกันออกไปของแต่ละบุคคล ทั้งพื้นที่สำหรับอ่าน เด็กและเยาวชนเกิดนิสัยรักการอ่านและสามารถจุดประกาย หนังสือ ทำกิจกรรมที่ได้แสดงออกซึ่งความสามารถ ดูหนัง ในการต่อยอดความรู้เพิ่มเติม ฟังเพลง รวมทั้งการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อค้นคว้า ต่อยอดองค์ความรู้ กล่าวได้ว่า กระแสความเปลี่ยนแปลงนี้ส่วนหนึ่งเป็นผลทั้ง โดยตรงและโดยอ้อมจากการก่อตั้งอุทยานการเรียนรู้ ซึ่ง เป็นต้นแบบของห้องสมุดมีชีวิตแห่งแรกของประเทศไทย และมีพันธกิจสำคัญในการขยาย
จุดเด่นของห้องสมุดมีชีวิตคือกระบวนการคัดสรรหนังสือ พื้นที่ภายในห้องสมุดมีชีวิต อุทยานการเรียนรู้ต้นแบบที่ออกแบบให้ และสื่อเพื่อให้บริการ อุทยานการเรียนรู้มีคณะกรรมการ มีบรรยากาศผ่อนคลายจากกฎเกณฑ์ กระตุ้นการเรียนรู้ และรองรับ ผู้ทรงคุณวุฒิที่ทำงานเกี่ยวกับหนังสือ เช่น อาจารย์จากภาค- กับกิจกรรมที่หลากหลาย วิชาวรรณกรรมเยาวชน ผู้เชี่ยวชาญจากกระทรวงศึกษาธิการ ฯลฯ ร่วมเป็นคณะกรรมการจัดทำเกณฑ์การคัดเลือกหนังสือ และยังเปิดโอกาสให้ผู้ใช้บริการแนะนำหนังสือที่ต้องการอ่าน อีกด้วย กระบวนการจัดซื้อหนังสือจะมีความยืดหยุ่น และ ขั้นตอนการนำหนังสือเข้าสู่ระบบเป็นไปอย่างรวดเร็ว เพื่อให้ ผู้ใช้บริการได้อ่านหนังสือที่กำลังเป็นที่นิยมอยู่ในท้องตลาด ด้านกิจกรรม มุ่งเน้นส่งเสริมให้เยาวชนได้เรียนรู้จากประสบ- การณ์จริง ควบคู่ไปกับการอ่านหนังสือ กิจกรรมที่จัดขึ้นมี ทั้งด้านส่งเสริมการอ่านการเรียนรู้ ศิลปวัฒนธรรม ทักษะ ชีวิต เทคโนโลยีและสารสนเทศ ครอบคลุมผู้ใช้บริการที่มี เพศ วัย และความสนใจที่แตกต่างกัน ด้วยปรัชญาแนวคิดของห้องสมุดมีชีวิต 2 ข้อ คือ “หลักการ มีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน” และ “ผู้ใช้บริการเป็นศูนย์กลาง” อุทยานการเรียนรู้จึงบริหารและดำเนินงานด้วยคณะบุคคลที่ มอี งคป์ ระกอบจากหลากหลายสาขาอาชพี เพอ่ื รว่ มกนั กำหนด ทิศทางของอุทยานการเรียนรู้ และอาจมีคณะกรรมการที่ ปรึกษา ซึ่งประกอบด้วยตัวแทนเยาวชนหรือเครือข่าย เยาวชน ตัวแทนผู้บริหารอุทยานการเรียนรู้และผู้ทรงคุณวุฒิ ในสัดส่วนที่ใกล้เคียงกัน ทั้งสองคณะจะประชุมกันอย่าง สม่ำเสมอ และมีการจัดทำแผนทั้งระดับนโยบายและระดับ ปฏิบัติที่ชัดเจน บันทึก 10 ปี ทีเคพาร์ค หนึ่งทศวรรษแห่งการสร้างสรรค์ 17
กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นและการเรยี นรู้ นอกจากการให้บริการหนังสือที่หลากหลายและทันสมัย หัวใจสำคัญที่จะช่วยเติม “ชีวิต” ให้กับห้องสมุดคือกิจกรรม ส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ เพื่อให้การอ่านเป็นเรื่องสนุก ยง่ิ เรยี นรยู้ ง่ิ มคี วามสขุ เมอ่ื เกดิ ความรสู้ กึ เชน่ นเ้ี ดก็ และเยาวชน จะค้นหาสิ่งที่ตรงกับความสนใจและความถนัด ซึ่งกิจกรรมที่ ดีจะช่วยกระตุ้นให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมเกิดความต้องการ ค้นคว้าต่อยอดความรู้ด้วยตนเอง กิจกรรมส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ แบ่งตามความสนใจ ของกลุ่มเป้าหมายแต่ละช่วงวัย โดยพิจารณาตามความ เหมาะสมของช่วงเวลาและวันสำคัญ และจากความร่วมมือ กับภาคีต่างๆ เช่น โครงการดนตรีเพื่อการศึกษา โครงการ เยาวชนคนอาสาพัฒนาห้องสมุด โครงการดูเป็น คิดเป็น ทำเป็น นอกจากนี้ยังนำความรู้จากงานวิจัยมาจัดทำเป็น นิทรรศการและกิจกรรมที่ให้เยาวชนได้ทดลองปฏิบัติจริง โดยความร่วมมือกับสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ในโครงการจากงานวิจัยสู่อุทยานการเรียนรู้ ซึ่งจัด ขึ้นต่อเนื่องเป็นประจำนับตั้งแต่เปิดให้บริการ จนสามารถ ตอ่ ยอดมาสกู่ ารจดั ทำเปน็ ชดุ นทิ รรศการเคลอ่ื นท่ี (Exhibition Kit) เพื่อกระจายเผยแพร่ข้อมูลความรู้จากนิทรรศการที่จัด ขึ้น ณ อุทยานการเรียนรู้ต้นแบบ ไปสู่ห้องสมุดและแหล่ง เรียนรู้ทั่วประเทศ ส่วนกิจกรรมที่ไม่เคยเว้นว่างไปจากความ สนใจของผู้ใช้บริการคือกิจกรรมอบรมไอทีและการใช้คอม- พิวเตอร์หลากหลายโปรแกรม เพื่อสนองตอบความสนใจดา้ น 18 เต็มสิบ
ไอทีที่กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตการเรียนรู้ในยุคปัจจุบันไป และสร้างสรรค์ผลงานที่มีคุณภาพจนสามารถต่อยอดไปสู่ แลว้ และการเพม่ิ พนู ทกั ษะดา้ นไอทที ส่ี ามารถนำไปปรบั ใชง้ าน การประกอบอาชีพได้จริง ได้จริง เช่น โครงการสร้างเกม สร้างคน สร้างงาน โครงการ อบรมและประกวดสร้างสื่อดิจิทัล เป็นต้น ในปี 2556 อุทยานการเรียนรู้ ริเริ่มโครงการส่งเสริมการอ่าน ระดบั ชาติ คอื Read Thailand อา่ นเถดิ ...เดก็ ไทย อา่ นถวาย อุทยานการเรียนรู้ยังจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านเชิงรุก เช่น เจ้าฟ้านักอา่ น เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯ โครงการค้นหาสุดยอดนักอ่าน เมื่อปี พ.ศ.2549 โครงการ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในวโรกาสเจริญพระชนมายุครบ ลับสมองประลองปัญญาสรรหาหนูน้อยเล่านิทาน เมื่อ พ.ศ. 60 พรรษาในปี พ.ศ.2558 เพื่อปลูกฝังและสร้างเสริมนิสัย 2550 ซง่ึ จดั ตอ่ เนอ่ื งเปน็ ประจำทกุ ปมี าจนถงึ ปจั จบุ นั โครงการ รักการอ่านและการเรียนรู้ในกลุ่มนักเรียนระดับประถมศึกษา พัฒนาศักยภาพการเขียนให้แก่เยาวชน ในชื่อ กองกำลัง ตอนปลายของโรงเรียนทุกสังกัดทั่วประเทศ โดยเน้นกลุ่ม ปั้นฝันให้เป็นตัว ที่เปิดพื้นที่ให้เยาวชนได้แสดงออกผ่าน เป้าหมายหลัก ได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยใช้ งานเขียน โดยร่วมอบรมแลกเปลี่ยนกับวิทยากรมาก กระบวนการประกวดเป็นการสร้างแรงจูงใจให้โรงเรียนต่างๆ ความสามารถหลากหลายวงการ และทดลองฝึกปฏิบัติจริง เกิดความตื่นตัว มีโรงเรียนทุกสังกัดสมัครเข้าร่วมโครงการ ด้วยการนำเสนอทางสื่อรูปแบบต่างๆ เช่น เว็บไซต์ จุลสาร รวมทั้งสิ้นเกือบสี่พันโรงเรียน ครอบคลุมนักเรียนระดับ หนังสือ และรายการโทรทัศน์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ซึ่งเป็นผู้เข้าร่วมโครงการโดยตรงกว่า 120,000 คน และส่งผลถึงนักเรียนมากกว่าหนึ่งล้านคนใน จากแนวคิดในการเปิดพื้นที่ให้เยาวชนค้นพบความสามารถ โรงเรียนเดียวกัน ที่จะได้รับการปลูกฝังนิสัยรักการอ่าน ตนเองและแสดงออกถึงความคิดสร้างสรรค์ ได้พัฒนามาสู่ ร่วมไปกับการประกวดนี้ กระบวนการบ่มเพาะเยาวชนอายุระหว่าง 18-25 ปี ใน โครงการทีเคแจ้งเกิด ซึ่งเน้นให้เกิดทักษะอาชีพเกี่ยวกับ งานสร้างสรรค์ในด้านต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น การเขียน ดนตรี การสนบั สนนุ งานบรรณารกั ษ ์ ภาพยนตร์ การตลาด กราฟิกแอนิเมชั่นและสื่อมัลติมีเดีย เพราะตระหนักดีว่าพลังความคิดสร้างสรรค์ของบรรณารักษ์ โดยการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการและพัฒนาทักษะภายใต้ คือปัจจัยสำคัญยิ่งในการปรับเปลี่ยนห้องสมุดให้เกิด การดูแลและแนะนำอย่างใกล้ชิดจากผู้เชี่ยวชาญแขนงต่างๆ บรรยากาศที่เหมาะสมที่จะช่วยกระตุ้นให้เกิดความต้องการ เพื่อเตรียมความพร้อมเยาวชนในการก้าวสู่การเป็นมืออาชีพ เรียนรู้ และดึงดูดผู้ใช้บริการให้เข้าห้องสมุดมากขึ้น อุทยาน- บันทึก 10 ปี ทีเคพาร์ค หนึ่งทศวรรษแห่งการสร้างสรรค์ 19
รวมทั้งสิ้นเกือบ 1,000 แห่ง ส่งผลให้แนวคิดห้องสมุดมีชีวิต แพร่กระจายไปทั่วและเกิดการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงห้องสมุด อย่างขนานใหญ่ ตลอด 10 ปีที่ผ่านมา อุทยานการเรียนรู้วางบทบาทใน การเป็นผู้ให้คำแนะนำปรึกษาและถ่ายทอดองค์ความรู้แก่ครู บรรณารกั ษ์ ผบู้ รหิ ารแหลง่ เรยี นรแู้ ละสถานศกึ ษา และผดู้ แู ล แหล่งเรียนรู้ของหน่วยงานภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐและเอกชน อาทิ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม การเรียนรู้จึงมุ่งมั่นจะติดอาวุธทางปัญญาให้แก่บรรณารักษ์ อัธยาศัย (กศน.) กรุงเทพมหานคร และองค์กรปกครอง ด้วยการจัดอบรมสัมมนาหลากหลายหัวข้อเพื่อจุดประกาย ท้องถิ่นอีกหลายแห่ง เพื่อเพิ่มศักยภาพให้แก่ผู้ที่เข้าร่วม ความคิด สร้างแรงบันดาลใจ และนำไปประยุกต์ใช้จริง อาทิ อบรมและนำเอาองค์ความรู้ไปปรับใช้ตลอดจนเผยแพร่และ งานสมั มนา “เตมิ ชวี ติ ใหห้ อ้ งสมดุ ในรปู แบบอทุ ยานการเรยี นรู้” ขยายผลต่อไป เช่น การอบรมบรรณารักษ์ 4 ภูมิภาค การอบรม “ห้องสมุดมีชีวิต Living Library” การสัมมนา การอบรมครูบรรณารักษ์ของห้องสมุดโรงเรียน เป็นต้น “ชวนเด็กไทยให้เป็นนักอ่าน” และ “เปิดโลกห้องสมุดเด็ก” โดยมวี ทิ ยากรทง้ั ไทยและตา่ งประเทศรว่ มแบง่ ปนั ความร้ ู การสรา้ งสรรคเ์ นอ้ื หาสาระ นอกจากความพยายามที่จะเป็นผู้เชื่อมประสานให้เกิดเวที ภาระงานเบื้องหลังที่สำคัญยิ่งอีกงานหนึ่งของอุทยาน- การเรียนรู้ในงานเกี่ยวกับบรรณารักษ์แล้ว อุทยานการเรียนรู้ การเรียนรู้คือการสร้างสรรค์เนื้อหาสาระที่มีคุณค่าให้กับ ยังจัดทำโครงการอบรมและประกวดห้องสมุดมีชีวิต หรือ สังคม ซึ่งเกิดจากความตระหนักว่า การที่จะให้เด็กรัก TK park Living Library Award เพื่อสร้างแรงจูงใจและ การอ่านการเรยี นรไู้ ดน้ น้ั จำเปน็ ตอ้ งมหี นงั สอื หรอื เนอ้ื หาสาระ เสริมพลังให้กำลังใจแก่บรรณารักษ์ผู้รักที่จะเติมชีวิตชีวาให้ ที่ดีๆ ให้เด็กได้ศึกษา และมีสื่อการเรียนรู้ที่น่าตื่นตาตื่นใจ กับห้องสมุด ในช่วงสิบปีที่ผ่านมามีการจัดประกวดไปแล้ว อย่างเพียงพอ 4 ครั้ง มีห้องสมุดจากทุกสังกัดทั่วประเทศเข้าร่วมอบรม 20 เต็มสิบ
อุทยานการเรียนรู้ได้รวบรวมและคัดสรรเนื้อหาสาระที่มีคุณค่าหลายประเภท 21 โดยประสานความร่วมมือกับองค์กรพันธมิตรที่เป็นคลังความรู้ที่สำคัญของชาติ อาทิ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) สำนักหอสมุดแห่ง- ชาติ สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ หอสมุดดนตรีพระบาทสมเด็จพระเจ้า- อยู่หัวรัชกาลที่ 9 และสำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เพื่อร่วมกันนำข้อมูล ความรู้ที่มีอยู่มาต่อยอดและพัฒนาปรับปรุงรูปแบบให้มีสีสัน เหมาะสมกับ ยุคสมัยและดึงดูดความสนใจของกลุ่มเป้าหมาย เนื้อหาสาระที่ดัดแปลงและนำเสนอด้วยสื่อเทคโนโลยีสมัยใหม่ อาทิ โครงการ ขุมทรัพย์ของแผ่นดิน โดยการนำหนังสือและเอกสารเก่าหายากมาดัดแปลงให้ เป็นหนังสืออิเล็กทรอนิกส์พร้อมมัลติมีเดีย ซึ่งกล่าวได้ว่าหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ แต่ละเล่มนั้นมีอยู่เพียงหนึ่งเดียวในโลก บางเล่มมีอายุนับร้อยปี โครงการ ห้องสมุดดนตรีอิเล็กทรอนิกส์ ที่รวบรวมข้อมูล ภาพ เสียงเพลง และเกร็ด ความรู้ของเครื่องดนตรีทั้งสากลและของไทยจำนวนนับร้อยชิ้น มาไว้ยัง ห้องสมุดดนตรีภายในอุทยานการเรียนรู้ต้นแบบ เว็บไซต์เพลงพระราชนิพนธ์ “คีตมหาราช” คลังความรู้ดนตรีอันทรงคุณค่าของไทย รวบรวมบทเพลง พระราชนิพนธ์และเกร็ดประวัติครบถ้วนสมบูรณ์ที่สุดทั้ง 48 เพลง พร้อม เนอ้ื รอ้ ง โนต้ เพลง ตวั อย่างเพลง และวีดิทัศน์ หนังสือและ e-book ชุด วัตถุ- เล่าเรื่อง ร้อยเรียงเรื่องราวจากวัตถุจัดแสดงในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาต ิ ทั่วประเทศ มาเป็นสาระความรู้พร้อมด้วยวีดิทัศน์ขนาดสั้น เพื่อให้คนรุ่นใหม่ตระหนักถึงมรดกทางภมู ปิ ญั ญาและรากเหงา้ ความเปน็ ไทยทส่ี อดแทรกอยใู่ นวถิ ชี วี ติ ประจำวันมานับตั้งแต่อดีต และ e-book หนังสือเสียง ที่ดัดแปลงมาจากนิทาน และหนังสืออ่านนอกเวลาของ สพฐ. (กรมวิชาการ เดิม) บันทึก 10 ปี ทีเคพาร์ค หนึ่งทศวรรษแห่งการสร้างสรรค์
นอกจากนั้น อุทยานการเรียนรู้ยังจัดทำเกมสร้างสรรค์ Multimedia 2007 (TAM 2007) และงาน Thailand 2 ภาษา ด้วยการนำเนื้อหาสาระความเป็นไทยมาเป็นพื้นฐาน Excellence Software Contest and Award 2009 ผสมผสานเข้ากับเทคโนโลยีเกม เพื่อให้เด็กได้เรียนรู้และ (TESCA 2009) และรางวัลชมเชยอีกหลายรางวัล สนุกสนานไปพร้อมกัน รับประกันคุณภาพได้จากรางวัล ชนะเลิศเกมยอดเยี่ยมจากงาน Thailand Animation and นอกจากสื่ออิเล็กทรอนิกส์ดังกล่าวแล้ว อุทยานการเรียนรู ้ ยังจัดพิมพ์หนังสือและสื่อสิ่งพิมพ์อีกหลายเรื่องทั้งที่เป็น องค์ความรู้เกี่ยวกับการพัฒนาห้องสมุด การส่งเสริมการอ่าน ศิลปวัฒนธรรม ตลอดจนสื่อสาระท้องถิ่น ตามพื้นที่ที่มีการ ขยายเครือข่ายไปยังจังหวัดต่างๆ ตัวอย่างเช่น หนังสือชุด “คู่มือเติมชีวิตให้ห้องสมุด” หนังสือชุด “เลิศล้ำคำกรอง ทำนองแห่งแผ่นดิน” หนังสือชุด “คนธรรพวาทีศรีรัตน- โกสินทร์” หนังสือชุด “ชวนเด็กไทยให้เป็นนักอ่าน” หนังสือ ชุด “เรียนรู้ศิลปะไทย” หนังสือชุดนิทานพื้นบ้านภาคใต้ ภาค เหนือ ภาคอีสาน และหนังสือชุดสาระท้องถิ่น รวมทั้งสิ้นกว่า 100 ชอ่ื เรอ่ื ง สอ่ื สง่ิ พมิ พด์ งั กลา่ วไดส้ ง่ มอบใหก้ บั แหลง่ เรยี นรู้ เครือข่ายอุทยานการเรียนรู้ รวมถึงหน่วยงานหลักที่เกี่ยวข้อง อาทิ กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงวัฒนธรรม 22 เกมอยุธยา และ ไดโน ไดโน่... ผจญภัยโลกไดโนเสาร์ไทย ซึ่งได้รับรางวัลยอดเยี่ยมด้านการพัฒนาซอฟต์แวร์จากเวทีระดับชาติ เต็มสิบ
องคค์ วามรดู้ า้ นการสง่ เสรมิ การอา่ น การพฒั นาแหลง่ เรยี นรู้ และการเรยี นรู้ ตลอดชวี ติ ดว้ ยความรว่ มมอื กบั เครอื ขา่ ยงานวจิ ยั อาทิ คณะอกั ษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร และโรงเรียนศึกษาพิเศษ ที่รวบรวมเทคนิค การส่งเสริมการอ่านในเด็กแต่ละช่วงวัย จัดทำเป็นคู่มือ ส่งเสริมการอ่านสำหรับเด็กประถมจนถึงวัยรุ่น ตลอดจนเด็ก พิเศษ อาทิ เด็กออทิสติก เด็กที่มีความบกพร่องทางสายตา และการได้ยิน และการส่งเสริมการอ่านในกลุ่มเด็กเล็กผ่าน โครงการ Bookstart ซึ่งองค์ความรู้ในการส่งเสริมการอ่าน ดังกล่าวนี้ได้รับการเผยแพร่เป็นสื่อรูปแบบต่างๆ ให้เข้าถึงได้ อย่างกว้างขวาง อุทยานการเรียนรู้ได้สนับสนุนให้เกิดการวิจัยประเด็นสำคัญ ทั้งด้านการส่งเสริมการอ่านและการบริหารจัดการห้องสมุดมี ชวี ติ และการตอ่ ยอดเพอ่ื พฒั นาองคค์ วามรดู้ า้ นตา่ งๆ เพม่ิ เตมิ อาทิ การศึกษาวิจัยเรื่อง นโยบายส่งเสริมการอ่านของไทย ศึกษาเปรียบเทียบกับต่างประเทศ การศึกษาวิจัยเรื่อง ทัศนคติและพฤติกรรมการอ่านของคนไทย การศึกษาวิจัย เรื่อง สถานการณ์การอ่านและดัชนีการอ่านของไทย ปี 2553 (Reading Index) การศึกษาวิจัยเรื่อง การพัฒนามาตรฐาน และตัวชี้วัดการดำเนินงานห้องสมุดมีชีวิตรูปแบบอุทยานการ- เรียนรู้ การประชุมทางวิชาการด้านนโยบายการอ่านและการส่งเสริมการอ่าน ซึ่งได้เชิญวิทยากรจากต่างประเทศมาร่วมแลกเปลี่ยนประสบการณ์ บันทึก 10 ปี ทีเคพาร์ค หนึ่งทศวรรษแห่งการสร้างสรรค์ 23
นอกเหนือจากการเผยแพร่กระจายองค์ความรู้ในงานศึกษา และการพัฒนาแหล่งเรียนรู้ ที่มุ่งเน้นองค์ความรู้ของไทยและ วิจัยให้กว้างขวางและตรงกลุ่มเป้าหมายแล้ว อุทยานการ- ประเทศในกลุ่มอาเซียน เรียนรู้ยังจัดกิจกรรมสัมมนาหรือการประชุมวิชาการเป็น ประจำทกุ ปี เพอ่ื ใหเ้ กดิ การแลกเปลย่ี นความรดู้ า้ นการสง่ เสรมิ การอ่าน โดยเฉพาะการนำประสบการณ์จากต่างประเทศ มา สรา้ งเครอื ขา่ ย ขยายพนื้ ทห่ี อ้ งสมดุ จุดประกายความคิด สร้างแรงบันดาลใจ และกระตุ้นให้มี มชี วี ติ สทู่ กุ ภมู ภิ าคของประเทศ การปรับประยุกต์ใช้ไปจนถึงการขับเคลื่อนเชิงนโยบาย เช่น งาน TK Forum ซึ่งเป็นเวทีระดมความคิดเห็นจากผู้มีส่วน การขยายผลองค์ความรู้ต้นแบบห้องสมุดมีชีวิตที่ปรากฏ เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐและเอกชน การแลกเปลี่ยนประสบการณ์ อย่างเป็นรูปธรรม คือ การเกิดขึ้นของห้องสมุดมีชีวิตหรือ และองค์ความรู้เกี่ยวกับประเด็นด้านการศึกษา การส่งเสริม อุทยานการเรียนรู้ในภูมิภาคทั่วประเทศ อันเกิดจาก การอ่านและกระบวนการเรียนรู้ การรวบรวมประสบการณ์ การถ่ายทอดและแบ่งปันประสบการณ์ของอุทยานการเรียนรู้ ภาคปฏิบัติจากหลากหลายองค์กร พัฒนาเป็นข้อเสนอเชิง ในฐานะพี่เลี้ยงและกัลยาณมิตร ด้วยการให้คำปรึกษาแนะนำ นโยบาย งาน Thailand Conference on Reading ในการเลือกพื้นที่และการจัดการในรูปแบบที่เหมาะสม เป็นการประชุมวิชาการระดับชาติด้านการส่งเสริมการอ่าน ถ่ายทอดองค์ความรู้ในการคัดเลือกหนังสือและสื่อ สนับสนุน หนังสือและสื่อประเดิมและชุดความรู้ต่างๆ รวมถึงจัดทำสื่อ สาระท้องถิ่นในรูปแบบที่น่าสนใจเหมาะสมกับเด็กแต่ละช่วง วัย เพื่อถ่ายทอดเรื่องราวให้เด็กและเยาวชนได้เรียนรู้และ 24 เต็มสิบ
เข้าใจ เกิดความรัก ความภาคภูมิใจในท้องถิ่น สนับสนุนระบบบริหาร จัดการห้องสมุดอัตโนมัติ ให้ความรู้ในการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน การเรียนรู้ ตลอดจนประชาสัมพันธ์เพื่อให้เกิดการมีส่วนร่วมของประชาชน ในพน้ื ท่ี ใหค้ ำแนะนำและพฒั นาศกั ยภาพแกบ่ คุ ลากรในพน้ื ทอ่ี ยา่ งตอ่ เนอ่ื ง อุทยานการเรียนรู้ภูมิภาค ที่เปิดให้บริการแล้วมีจำนวน 1 แห่งคือ ที่จังหวัดยะลา เกิดขึ้นจากหลักคิดในการผสานองค์ความรู้สากลเข้ากับ ภมู ปิ ญั ญาและวฒั นธรรมของทอ้ งถน่ิ ผา่ นรปู ลกั ษณท์ างกายภาพ กจิ กรรม สื่อสร้างสรรค์ และการคัดสรรเนื้อหาสาระที่ยังคงรักษาคุณค่าของท้องถิ่น เพื่อให้อุทยานการเรียนรู้ยะลาสามารถดำเนินบทบาทเป็นแม่ข่ายทาง ปัญญาให้กับแหล่งเรียนรู้ในกลุ่มจังหวัดภาคใต้ที่อยู่ในพื้นที่ใกล้เคียง ทั้งนี้ อุทยานการเรียนรู้มีเป้าหมายจะจัดตั้งอุทยานการเรียนรู้แม่ข่าย ในลักษณะเดียวกันนี้อีก 4 แห่ง ได้แก่ นครราชสีมา ปัตตานี นราธิวาส และเชยี งใหม่ ส่วนเครือข่ายอุทยานการเรียนรู้ระดับจังหวัด ภายใต้การทำงานร่วมกัน ระหว่างอุทยานการเรียนรู้กับองค์กรปกครองท้องถิ่นแต่ละแห่ง ก็ได้เกิด ผลงอกเงยเป็นแหล่งเรียนรู้มีชีวิตที่เปิดให้บริการแล้วถึง 14 แห่งใน 13 จังหวัด ได้แก่ สตูล สงขลา ภูเก็ต สมุทรสาคร อ่างทอง ระยอง ตราด ปราจีนบุรี ฉะเชิงเทรา พิษณุโลก ลำปาง เชียงราย และพะเยา ส่วน เครือข่ายที่อยู่ระหว่างการก่อสร้างปรับปรุงและเตรียมเปิดให้บริการ ยังมี อยู่อีกกว่าสิบแห่งทั่วประเทศ อุทยานการเรียนรู้ยะลา และ สมุทรสาคร ในระดับโรงเรียน อุทยานการเรียนรู้ได้ร่วมมือกับสำนักงานคณะกรรมการ ห้องสมุดมีชีวิตต้นแบบระดับภูมิภาค การศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ในการกระตุ้นและส่งเสริม และอุทยานการเรียนรู้ระดับจังหวัด ที่เปิดให้บริการแล้ว บันทึก 10 ปี ทีเคพาร์ค หนึ่งทศวรรษแห่งการสร้างสรรค์ 25
การจัดทำห้องสมุดมีชีวิตในโรงเรียน จนกระทั่งปัจจุบันมีจำนวน เกือบ 200 แห่ง ครอบคลุมพื้นที่ทุกจังหวัดในประเทศไทย นอกจากนี้ยังมีโครงการห้องสมุดเด็กไทยคิด ซึ่งเป็นการเผยแพร่ องคค์ วามรดู้ า้ นการสรา้ งมมุ หนงั สอื มชี วี ติ สำหรบั เดก็ อายุ 3-12 ปี พื้นที่ไม่เกิน 150 ตารางเมตร ขณะนี้เปิดให้บริการไปแล้วมาก กว่า 20 แห่งทุกภูมิภาค และการจัดทำแหล่งเรียนรู้ใกล้บ้าน ร่วมกับชุมชนทั้งในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัดอีก 7 ชุมชน การกระจายองคค์ วามร ู้ ดว้ ยเทคโนโลยยี คุ ดจิ ทิ ลั เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในโลกยุคดิจิทัลส่ง ผลกระทบโดยตรงต่อพฤติกรรมการเข้าถึงข้อมูลและองค์ความรู้ ของเด็กและเยาวชน อุปกรณ์การสื่อสารหลากหลายชนิดได้ช่วย ให้เข้าถึงความรู้ได้หลายช่องทางและสะดวกรวดเร็ว โดยเฉพาะ อย่างยิ่งแท็บเล็ตและสมาร์ทโฟน สิ่งพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์และ แอพพลิเคชั่นเพื่อการศึกษาจึงมีบทบาทเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ในการ เรียนรู้ทั้งในและนอกห้องเรียน อุทยานการเรียนรู้จึงได้เตรียมพัฒนานวัตกรรมการอ่านให้รองรับ กับบริบทที่เปลี่ยนแปลงดังกล่าว ไม่ว่าจะเป็นการสร้างระบบหอ้ ง- สมุดสาธารณะออนไลน์ (TK Public Online Library) ที่เป็น Digital TK เว็บไซต์อุทยานการเรียนรู้ ห้องสมุดเสมือนซึ่งบรรจุ e-book เพื่อให้บริการยืมคืนแบบ ณ สน้ิ ปี 2557 มจี ำนวนสมาชกิ เวบ็ ไซต์ 54,359 คน ออนไลน์ โดยผู้ใช้บริการสามารถอ่านหนังสือได้ทุกที่ทุกเวลาผ่าน จำนวนการเขา้ ชม 2,040,152 IP จำนวนคลกิ เขา้ ชม (Page Views) อุปกรณ์แท็บเล็ต สมาร์ทโฟน คอมพิวเตอร์พีซี และโน้ตบุ๊ค การ 47,877,131 ครั้ง เฟซบุ๊คแฟนเพจ 79,853 คน 26 เต็มสิบ
ลดความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงความรู้ของเด็กในท้องถิ่นที่ อยู่ห่างไกล เว็บไซต์ Digital TK ยังคงเป็นช่องทางหลักสำคัญใน การรวบรวมเชื่อมโยงเครือข่ายข้อมูลและกระจายองค์ความรู้ ไปสู่สังคมอย่างมีประสิทธิภาพ นอกเหนือจากเนื้อหาสาระที ่ น่าสนใจและทันสมัยแล้ว ยังเชื่อมโยงผ่านเครือข่ายสังคม ออนไลน์ เช่น เฟซบุ๊ค ทวิตเตอร์ อินสตาแกรม และยูทูบ TK App ช่องทางใหม่ของการอ่านและการเรียนรู้ผ่านอุปกรณ์ รวมทั้งให้บริการนิตยสารออนไลน์ชื่อ Read Me ซึ่งเป็น โมบายทั้งแท็บเล็ตและสมาร์ทโฟน ผลงานของเยาวชนที่ผ่านการอบรมด้านการเขียนภายใต้ ดำเนินงานดังกล่าวสอดคล้องไปในทิศทางเดียวกันกับตลาด โครงการ TK แจง้ เกดิ มาทำงานรว่ มกบั บรรณาธกิ ารมอื อาชพี e-book ที่กำลังขยายตัว ถึงแม้ว่าตลาดหนังสือของไทยยัง เผยแพร่ผ่านทางเว็บไซต์เป็นประจำทุกสองเดือนอีกด้วย ไม่คุ้ยเคยกับการซื้อขายสิทธิ์ในการเผยแพร่ e-book เช่นนี้ เท่าไรนัก เช่น ความไม่ชัดเจนของราคา หรอื เงอ่ื นไขในการให้ เผยแพร่ ดังนั้นการบุกเบิก Online Library ใน ความสำเร็จของอุทยานการเรียนรู้ในการทำ “ห้องสมุดมีชีวิต” รูปแบบห้องสมุดที่ไม่เก็บค่าใช้จ่าย จึงเป็นการนำร่องก้าว- ถือได้ว่าเป็นปัญญาปฏิบัติ อันเกิดจากการทดลองคิดทดลอง สำคัญ อีกก้าวหนึ่งของวงการห้องสมุดสาธารณะของไทย ทำของผู้กำหนดนโยบาย ผู้บริหาร และบุคลากรของอุทยาน- การเรียนรู้ ตลอดระยะเวลา 10 ปีได้พิสูจน์ให้เห็นว่าการทำ อุทยานการเรียนรู้ยังได้พัฒนา TK App ซึ่งเป็นแอพ- “ห้องสมุดมีชีวิต” ที่มีคุณภาพและมาตรฐานทัดเทียมกับ พลเิ คชน่ั ทร่ี วบรวมหนงั สอื และสอ่ื สรา้ งสรรคม์ ากกวา่ 200 เรอ่ื ง ต่างประเทศนั้นไม่ใช่ฝันที่ไกลเกินเอื้อม แต่สามารถเกิดขึ้น ที่สามารถเข้าถึงได้อย่างง่ายดายด้วยอุปกรณ์สื่อสารและ ได้จริงภายใต้บริบทโครงสร้างการบริหารงานทั้งของภาครัฐ คอมพิวเตอร์ทุกประเภท ทุกระบบ ไม่ว่าจะเป็น iOS และ และเอกชน ทั้งห้องสมุดระดับโรงเรียน องค์กรปกครอง- Android หรือทางเว็บ เพื่อให้เด็กและเยาวชนหรือพ่อแม่ ท้องถิ่น หรือชุมชน ดังจะเห็นได้จากเครือข่ายห้องสมุด ผู้ปกครองได้ใช้งานแอพพลิเคชั่นการเรียนรู้ที่มีคุณภาพ โดย มีชีวิตของอุทยานการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นในทุกภูมิภาคทั่วประเทศ สามารถอา่ นแบบออนไลนห์ รอื ดาวนโ์ หลดไวอ้ า่ นแบบออฟไลน์ ไทย ในพื้นที่ที่ไม่มีสัญญาณอินเทอร์เน็ตก็ได้ ซึ่งจะเป็นการ บันทึก 10 ปี ทีเคพาร์ค หนึ่งทศวรรษแห่งการสร้างสรรค์ 27
0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 0101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010
010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 ปรากฏการณ์เด่น 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 ของไทย 2548-2557 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010 010101010101010101010101010 01010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010101010 010101010
กำเนิดอทุ ยานการเรยี นรู้000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000 11111111111 ย้อนหลังกลับไปสิบกว่าปีก่อน ห้องสมุดทั่วไปในประทศไทยมีวัตถุประสงค์เพียง เป็นพื้นที่สำหรับอ่านหนังสือ มีบรรยากาศที่เงียบขรึมและเต็มไปด้วยกฎระเบียบ ที่เคร่งครัด ในขณะที่เยาวชนรุ่นใหม่ขาดแหล่งพื้นที่สำหรับการเรียนรู้อย่างอิสระ สามารถแสดงออกถึงพลังด้านบวก และต้องการแรงบันดาลใจใหม่ๆ เพื่อพัฒนา ตนเอง ปี 2548 อุทยานการเรียนรู้ทีเคพาร์ค จึงได้ก่อกำเนิดขึ้นพร้อมกับ แนวคิดห้องสมุดแบบใหม่ที่ยังไม่เคยมีมาก่อนเพื่อเป็นอีกหนึ่งทางเลือกให้กับ สังคมไทย ห้องสมุดมีชีวิต เป็นแนวคิดในการพัฒนาห้องสมุดให้มีบรรยากาศเป็นมิตรกว่า เดิม มุ่งเน้นความใหม่และทันสมัย ความสวยงาม ความสนุกสนานเพลิดเพลิน ความหลากหลาย ความเคลื่อนไหว และความสะดวก นอกจากนี้ยังสลาย พรมแดนระหว่างห้องสมุด ศูนย์การเรียนรู้ และศูนย์เทคโนโลยี ทำให้การอ่าน และการเรียนรู้ไม่ใช่กิจกรรมที่แยกขาดออกจากกัน พื้นที่ภายในจึงผสมผสาน กระบวนการเรยี นรดู้ ว้ ยสอ่ื หนงั สอื ดนตรี มลั ตมิ เี ดยี คอมพวิ เตอร์ อนิ เทอรเ์ นต็ และกิจกรรมสร้างสรรค์ไว้อย่างกลมกลืน ทีเคพาร์คได้ดำเนินบทบาทในการเป็น ข้อต่อเติมเต็ม (missing link) สิ่งที่ สังคมไทยยังขาดอยู่ ไม่ว่าจะเป็นแหล่งเรียนรู้ที่สร้างสรรค์ รวมทั้งการพัฒนา ความรู้แก่บรรณารักษ์ด้านการบริหารจัดการห้องสมุดมีชีวิต การจัดกิจกรรม 30 เต็มสิบ
ส่งเสริมการอ่านการเรียนรู้เพื่อให้เยาวชนเกิดความใฝ่รู้และ 21 ประเด็นย่อย 100 ตัวชี้วัด เพื่อให้บรรณารักษ ์ ค้นพบความสนใจและความสามารถของตนเอง และการ นักเปลี่ยนแปลงของห้องสมุดและหน่วยงานต่างๆ สามารถ สร้างเนื้อหา (content) ซึ่งผสมผสานความเป็นสากลและ นำไปพัฒนาและส่งเสริมให้เกิดห้องสมุดมชี วี ติ ทไ่ี ดม้ าตรฐาน เอกลักษณ์ความเป็นไทยให้เยาวชนได้เรียนรู้อย่างมีความสุข โครงการสำคัญของทีเคพาร์คที่ได้จุดประกายและขับเคลื่อน มีการวิเคราะห์ว่า ทีเคพาร์คเป็นศูนย์การเรียนรู้ที่มีเป้าหมาย แนวคิดห้องสมุดมีชีวิตให้แพร่หลายอย่างกว้างขวาง ได้แก่ เพื่อพัฒนาการเรียนรู้ตลอดชีวิตของมนุษย์ ให้ความสำคัญ โครงการอบรมและประกวด “ห้องสมุดมีชีวิต” TK park กับรูปแบบการเรียนรู้ตามอัธยาศัยที่มีความหลากหลาย Living Library Award ซง่ึ เรม่ิ เมอ่ื พ.ศ. 2549 กระบวนการ เปรียบเสมือนนักศึกษาศาสตร์ที่มีความสามารถในการ สำคัญประกอบด้วยการอบรมบรรณารักษ์ของห้องสมุดที ่ สร้างสรรค์สื่อเพื่อการเรียนรู้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการส่งเสริม เขา้ รว่ มโครงการถงึ 3 ครง้ั เพอ่ื พฒั นาศกั ยภาพของบรรณารกั ษ์ การเรียนรู้ในระดับปัจเจกซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญในการ เช่น แนวคิดและกลยุทธ์ในการบริหารจัดการห้องสมุด เข้าสู่สังคมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ การคิดแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ รวมถึงวิธีการเขยี นแผนงาน อย่างถูกต้อง อันเป็นจุดเริ่มต้นในการพัฒนาห้องสมุดอย่าง เป้าหมายทีเคพาร์คไม่ได้หยุดอยู่เพียงการเป็น มีทิศทาง แหล่งเรียนรู้ที่น่าใช้บริการ การดำเนินงาน ระยะแรกมีลักษณะเสมือนห้องทดลอง ด้านห้องสมุดมีชีวิต เพื่อค้นหารูปแบบ และปัจจัยที่นำไปสู่ความสำเร็จ หลังจาก ดำเนินงานได้ระยะหนึ่งจึงได้รวบรวมและ สงั เคราะหอ์ งคค์ วามรู้ เกดิ เปน็ มาตรฐาน และ ตัวชี้วัดการดำเนินงานห้องสมุดมีชีวิต รูปแบบอุทยาน การเรียนรู้ ประกอบด้วย 5 มาตรฐาน 10 ปรากฏการณ์เด่นของไทย 2548-2557 31
นอกจากนี้ห้องสมุดที่เข้าร่วมโครงการ ยังได้รับการพัฒนา ทางกายภาพ ภูมิทัศน์ สภาพแวดล้อม และการออกแบบ ภายใน เกิดบรรยากาศที่ส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้และ ความรับผิดชอบต่อสังคม และพัฒนาคุณภาพการบริการ เป็นห้องสมุดมีชีวิตและแหล่งเรียนรู้ที่ทันสมัย ผู้ใช้บริการมี ห้องสมุดที่ผ่านการคัดเลือกนอกจากจะได้รับโล่รางวัลและ จำนวนเพิ่มขึ้น ช่วยสร้างเสริมนิสัยรักการอ่าน ใฝ่รู้ และรัก เกียรติบัตรแล้ว ยังได้รับเงินรางวัลเป็นทุนสนับสนุนในการ การเรียนรู้แก่ผใู้ ช้บริการ หน่วยงานที่เกีย่ วขอ้ งให้ความสำคัญ พัฒนาห้องสมุด โดยนำแผนการดำเนินงานที่ได้รับจากการ ในการพัฒนาห้องสมุดมีชีวิตให้เป็นแหล่งเรียนรู้ตลอดชีวิต อบรมเชิงปฏิบัติการไปใช้พัฒนาและปรับปรุงห้องสมุดของตน ที่ยั่งยืนของชุมชน และให้ความร่วมมือสนับสนุนบทบาทและ และหลังจากนั้น 1 ปี จะมีการเยี่ยมเยียนติดตามประเมินผล การดำเนินงานห้องสมุดมีชีวิตในการขับเคลื่อนชุมชนเป็น เพื่อดูผลลัพธ์และให้คำแนะนำเพิ่มเติม ชุมชนแห่งการเรียนรู้เพิ่มขึ้น จากผล การวจิ ยั ตดิ ตามประเมนิ โครงการ อบรมและประกวด การดำเนนิ งานของทเี คพารค์ ไดร้ บั การกลา่ วถงึ วา่ เปน็ ตน้ แบบ ห้องสมุดมีชีวิต ครง้ั ท่ี 2 พบว่า โครงการนี้ได้ทำให้เกิดความ ห้องสมุดมีชีวิต ซึ่งก่อให้เกิดผลกระทบต่อสังคมจนเป็นที่ ตื่นตัวด้านห้องสมุดมีชีวิต บรรณารักษ์ผู้เข้าร่วมโครงการ ประจักษ์ โดยเฉพาะในด้านการสร้างนิสัยรักการอ่าน นักอ่าน ตระหนักถึงความสำคัญและคุณค่าของความรู้เกี่ยวกับการ นักคิด นักปฏิบัติ การจุดประกายความคิด แรงบันดาลใจ พัฒนาห้องสมุดมีชีวิต มีความสามารถ ทักษะ และประสบ- และสรา้ งความตน่ื ตวั เรอ่ื งหอ้ งสมดุ มชี วี ติ การเปน็ แหลง่ ศกึ ษา การณ์ในการพัฒนาห้องสมุดมีชีวิต นำความรู้ประสบการณ์ ดูงาน สอนงาน ฝึกงาน และองค์ความรู้ด้านห้องสมุดมีชีวิต และแนวคิดเชิงกลยุทธ์ไปใช้และมีเจตคติที่ดีในการพัฒนา ที่สามารถนำไปประยุกต์ในการพัฒนาห้องสมุดให้เป็นแหล่ง ห้องสมุดโดยคำนึงถึงเอกลักษณ์ตามบริบททางสังคมและ เรียนรู้ตลอดชีวิตของประชาชน และเป็นพลังขับเคลื่อน วัฒนธรรมของชุมชน สร้างสรรค์สังคมแห่งการเรียนรู้ แหล่งข้อมูล การพัฒนามาตรฐานและตัวชี้วัดการดำเนินงานห้องสมุดมีชีวิตรูปแบบอุทยานการเรียนรู้ (2554) ใน วารสารมนุษยศาสตร์ปริทรรศน์ โดย ชุติมา สัจจานันท์ และบุญศรี พรหมมาพันธุ์ การสร้างสารเพื่อเสริมแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของหน่วยงานภาครัฐในประเทศไทย (2555) ใน วารสารนิเทศศาสตร์ โดย ประภัสสร จันทร์สถิตย์พร 32 เต็มสิบ
คนไทยอา่ นหนงั สือเพม่ิ ขน้ึ111001101001100101 01010000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000 ในรอบ 10 ปีที่ผ่านมา คนไทยมีอัตราการอ่านหนังสือเพิ่ม ร้อยละ 69.1 66.3 68.6 81.8 ขึ้นจากร้อยละ 61.2 ในปี 2546 เป็นร้อยละ 81.8 ในปี 61.2 71.6 66.7 67.5 65.1 68.8 65.4 82.8 80.8 2556 สอดคล้องกับมูลค่าตลาดหนังสือและจำนวนหนังสือ 64.5 57.7 ออกใหม่ในแต่ละปีที่เพิ่มสูงขึ้นในทิศทางเดียวกัน กลายเป็น ภาพที่เราเห็นจนชินตาเมื่อถึงฤดูของสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ หรืองานมหกรรมหนังสือ กองทัพนักอ่านจะหลั่งไหลกันไป เลือกซื้อเลือกหาหนังสือกันแน่นขนัด จนเกิดเงินสะพัดหลัก 2546 2548 2551 2554 2556 พันล้านบาท ชาย หญิง รวม ตัวเลขที่สำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าสถิติว่าด้วยปริมาณการอ่าน อัตราการอ่านหนังสือของคนไทย ตั้งแต่ปี 2546-2556 PISA 2012 หนังสือหรือการขายหนังสือ ก็คือคุณภาพการอ่านรวมทั้ง คุณภาพการศึกษาของไทย 4 5ค0ะ แนน ปี 2556 กระทรวงศึกษาธิการได้สำรวจความสามารถการ 445 อ่านออกเสียงและความเข้าใจการอ่านของนักเรียนชั้น ป.3 440 และชั้น ป.6 ทั่วประเทศ จำนวน 1.6 ล้านคน พบว่ามีเด็ก 435 นักเรียนที่อ่านไม่ได้ จำนวน 45,929 คน นักเรียนที่อ่านได้ 430 425 420 415 410 PISA 2000 PISA 2003 PISA 2006 PISA 2009 และเข้าใจเรื่องบ้าง แต่อยู่ในระดับควรปรับปรุง จำนวน การอ่าน แนวโน้มการอ่าน 365,420 คน รวมแล้วมีเด็กที่อ่านหนังสือไม่แตกฉานกว่า ผลการทดสอบ PISA วิชาการอ่าน ตั้งแต่ปี 2000 – 2012 4 แสนคนหรือ 1 ใน 4 ของจำนวนที่สำรวจ 10 ปรากฏการณ์เด่นของไทย 2548-2557 33
โครงการประเมินผลนักเรียนนานาชาติ หรือ PISA ไม่เด่นชัด ต้องใช้การอ้างอิงแบบง่ายๆ เช่น การเปรียบเทียบ (Programme for International Student Assessment) การบอกความแตกต่าง และการนำความรู้ทั่วไปจากภายนอก ได้ประเมินผลทักษะความสามารถด้านการอ่าน ซึ่งไม่ได้วัด มาเชื่อมโยงกับสิ่งที่อ่าน ความรู้ที่อยู่ในตำราแต่เน้นความเข้าใจเรื่องราวสาระของ เนื้อความ ความสามารถคิดพิจารณาถึงจุดมุ่งหมายของ ผลการทดสอบ PISA 2012 คะแนนด้านการอ่านของ การเขียน ความสามารถนำสาระจากข้อเขียนไปใช้ และความ นักเรียนไทยขยับขึ้นเป็น 444 คะแนน แต่ก็ยังมีนักเรียนที่มี สามารถในการสื่อสารด้วยข้อเขียนเพื่อมีส่วนร่วมในสังคม ทักษะการอ่านต่ำกว่าระดับพื้นฐานประมาณ 1 ใน 3 และต่ำ สมัยใหม่ที่มีความยุ่งยากซับซ้อนขึ้น กว่าค่าเฉลี่ยของประเทศในกลุ่ม OECD เกือบหนึ่งระดับ อยู่ในกลุ่มเดียวกับนักเรียนจากเซอร์เบีย สหรัฐอาหรับ- ผลการทดสอบ PISA 2009 นักเรียนไทยได้คะแนนเฉลี่ย เอมิเรตส์ ชิลี คอสตาริกา โรมาเนีย และบัลแกเรีย อย่างไร ด้านการอ่าน 421 คะแนน (ลำดับที่ 50 จาก 65 ประเทศ) ก็ตามเมื่อเปรียบเทียบผลการทดสอบตั้งแต่ปี 2000 ถึง นักเรียนส่วนใหญ่ถึงร้อยละ 43 รู้เรื่องการอ่านต่ำกว่าระดับ 2012 ทักษะการอ่านของเด็กไทยมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นจน พื้นฐาน หมายถึงยังขาดทักษะการอ่านเนื้อหาที่มีความหมาย เรียกได้ว่าหลุดพ้นจากภาวะตกต่ำ 34 เต็มสิบ
54.3 36.4 32.3 23.2 13.4 ข่าว สารคดี/ บันเทิง ความรู้ คำสอนทาง 3.1 1.9 0.4 ความรู้ทั่วไป วิชาการ ศาสนา โฆษณา ความคิดเห็น/ อื่นๆ เนื้อหาสาระของหนังสือที่คนไทยอ่าน (พ.ศ.2556) วิเคราะห์ หน่วย : เปอร์เซ็นต์ ส่วนผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน ผู้ทส่ี นใจดา้ นการอา่ นการเรยี นรู้ ตง้ั ขอ้ สงั เกตตอ่ ปรากฏการณ์ (O-Net) ปี 2556 นักเรียนสอบตกเกือบทุกวิชา ยกเว้นวิชา ที่คนไทยอ่านหนังสือมากขึ้น มีธุรกิจหนังสือที่เติบโต แต่ สุขศึกษาและพลศึกษา และการงานอาชีพและเทคโนโลยี กลับยังมีคุณภาพการอ่านและการเรียนรู้ไม่ดีนัก ว่าอาจ โดยนักเรียน ป.6 ได้คะแนนวิชาภาษาไทยเฉลี่ย 45.02 เกี่ยวเนื่องกับหลายปัจจัย อาทิ เนื้อหาที่คนไทยนิยมอ่าน คะแนน ม.3 ได้ 44.25 คะแนน และ ม.6 ได้ 49.26 ได้แก่ ข่าว ความรู้ทั่วไป และบันเทิง ในขณะที่อ่านเนื้อหา คะแนน ความรู้วิชาการ ความคิดเห็นหรือบทวิเคราะห์ไม่มากนัก จึง ทำให้คนไทยค่อนข้างขาดทักษะการอ่านที่นำพาไปสู่ความคิด กระทรวงสาธารณสุขได้สำรวจระดับไอคิวของเด็กไทย เมื่อ ที่ลึกซึ้ง เช่น การคิดวิเคราะห์ด้วยเหตุผล การสังเคราะห์ ปี 2549 พบว่า เด็กไทยมีไอคิวเฉลี่ย 88 อยู่ในเกณฑ์ ความคดิ ใหมๆ่ รวมถงึ การคดิ วจิ ารณต์ ดั สนิ คณุ คา่ สง่ิ ทไ่ี ดอ้ า่ น ปัญญาทึบ ต่ำกว่ามาตรฐานสากลซึ่งอยู่ที่ 90-110 ในการ สำรวจครั้งล่าสุดปี 2554 ค่าเฉลี่ยไอคิวเด็กไทยเพิ่มขึ้นเป็น เมื่อพิจารณาสถิติการอ่านปี 2556 อย่างละเอียดจะพบว่า 98.59 อยู่ในเกณฑ์ปกติค่อนไปทางต่ำ เมื่อเรียงลำดับพื้นที่ที่ คนที่อยู่ในและนอกเขตเทศบาลมีอัตราการอ่านหนังสือต่าง เด็กมีไอคิวมากไปน้อย ได้แก่ กรุงเทพฯ ภาคกลาง ภาค กันอย่างเห็นได้ชัดในทุกกลุ่มอายุ หากเรียงลำดับพื้นที่ที่มี เหนือ ภาคใต้ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ แต่หากเปรียบ- อตั ราการอา่ นมากไปนอ้ ย ไดแ้ ก่ กรงุ เทพฯ ภาคกลาง ภาคใต้ เทียบกับเด็กในประเทศอื่น พบว่าเด็กไทยมีไอคิวต่ำกว่าเด็ก ภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สะท้อนว่า สังคม จากฮ่องกง สิงคโปร์ จีน ญี่ปุ่น ไทยยังคงมีความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงความรู้ การกระจาย 10 ปรากฏการณ์เด่นของไทย 2548-2557 35
โอกาสในการเข้าถึงการศึกษาที่มีคุณภาพ การเข้าถึงหนังสือ ปริมาณการอ่านหนังสือของ และแหล่งเรียนรู้ โดยเฉพาะในพื้นที่นอกเขตเมือง จึงยังเป็น คนไทยในแต่ละภาค ประเด็นใหญ่ของการพัฒนาสังคมการอ่านของไทย (พ.ศ.2556) ปัจจุบันมีคนไทยที่ไม่อ่านหนังสือถึงร้อยละ 18.2 หรือ 11.3 • ส่วนกลุ่มที่ไม่อ่านหนังสือเพราะไม่ชอบหรือไม่สนใจอ่าน ล้านคน มีร้อยละ 18.1 หรือประมาณ 2 ล้านคน เป็นกลุ่มซึ่ง • ส่วนใหญ่ (ร้อยละ 37.9) ให้เหตุผลว่าใช้เวลาไปกับการ จำเป็นต้องได้รับการส่งเสริมปลูกฝังนิสัยรักการอ่านและ เห็นคุณค่าของความรู้ ไม่ว่าจะยังอยู่ในวัยเรียนหรือ ดูโทรทัศน์ ซึ่งไม่แน่ว่าในอนาคตอีกไม่กี่ปี เทคโนโลยีที่ ไม่ก็ตาม ทันสมัยอาจทำให้คำตอบนี้เปลี่ยนเป็น คนไทยไม่อ่าน หนังสือเพราะใช้แท็บเล็ตหรือสมาร์ทโฟนในการสื่อสาร และหาความบันเทิง - ผลการสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-Net) โดย สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ • สาเหตุที่ไม่อ่านเพราะอ่านหนังสือไม่ออก มีจำนวนถึง - ผลการดำเนินโครงการเร่งรัดคุณภาพการอ่านรู้เรื่องและสื่อสารได้ โดย สำนักงานคณะกรรมการ ร้อยละ 27.5 หรือประมาณ 3.1 ล้านคน ส่วนหนึ่งมา จากคุณภาพทางการศึกษา ที่ไม่สามารถทำให้ผู้ที่จบจาก การศึกษาขั้นพื้นฐาน โรงเรียนอ่านออกเขียนได้ และอีกส่วนหนึ่งเป็นเพราะ เด็กไม่สามารถอยู่ในระบบการศึกษาได้จนจบ ม.6 แหล่งรูป งานวจิ ยั ของ ดร.อมรวชิ ช์ นาครทรรพ ชว้ี า่ ในชว่ ง 12 ปี ทผ่ี า่ นมา มี “เดก็ หลดุ ทอ่ ” (dropout) มากกวา่ 5 ลา้ นคน http://www.nadaroon.ac.th/files/2012/07/DSC_2948.jpg อันเนื่องมาจากความยากจน ปัญหาครอบครัว และ ปัจจัยใหญ่ที่สุดคือไม่สามารถปรับตัวเข้ากับการเรียนได้ แหล่งข้อมูล - สำรวจการอ่านหนังสือของประชากร พ.ศ. 2554 โดย สำนักงานสถิติแห่งชาติ - ผลการประเมิน PISA 2009 และ 2012 โดย สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี - ผลการสำรวจสติปัญญาของเด็กไทย 2554 โดย กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข - งานศึกษา การเตรียมพร้อมด้านการศึกษาเข้าสู่อาเซียน (2555) โดย ดร.อมรวิชช์ นาครทรรพ 36 เต็มสิบ
การอ่านเปน็ วาระแหง่ ชาติ100100110 00011110010111000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000 ปี 2552 นับเป็นปีทองของการส่งเสริมการอ่าน เนื่องจากรัฐบาลได้ออกนโยบายที่สำคัญหลายนโยบาย เพื่อเป็นแนวทางให้แก่หน่วยงานภาครัฐและเอกชนที่ดำเนินงานเกี่ยวกับหนังสือและการส่งเสริมการอ่าน โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ มตคิ ณะรฐั มนตรเี มอ่ื วนั ท่ี 5 สงิ หาคม กำหนดให้ การอา่ นเปน็ วาระแหง่ ชาติ ให้ วนั ท่ี 2 เมษายนของทกุ ปี เปน็ วนั รกั การอา่ น ให้ พ.ศ. 2552–2561 เปน็ ทศวรรษแหง่ การอา่ น และตง้ั คณะกรรมการ สง่ เสรมิ การอา่ นเพอ่ื สรา้ งสงั คมแหง่ การเรยี นรตู้ ลอดชวี ติ เปน็ กลไกสำคญั ขบั เคลอ่ื นการสง่ เสรมิ การอา่ น โดยมสี ำนกั งานสง่ เสรมิ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั (กศน.) เปน็ ฝา่ ยเลขานกุ าร มีการคาดหวังว่านโยบายดังกล่าวจะมีผลในการพัฒนาสังคมการอ่านให้ก้าวไปข้างหน้าอย่างเป็นรูปธรรม ไม่ว่าจะเป็นด้านการสร้างภาคีเครือข่ายรณรงค์และส่งเสริมการอ่าน การกำหนดสมรรถนะคนไทยมนี สิ ยั ใฝเ่ รยี นรู้ การรณรงคใ์ หพ้ อ่ แมแ่ ละสถานศกึ ษาสง่ เสรมิ ใหเ้ ดก็ มนี สิ ยั รกั การอา่ น การมหี นว่ ยงานรบั ผดิ ชอบ ในการส่งเสริมการอ่าน และการพัฒนาสื่อส่งเสริมการอ่านหรือสถานที่ที่มีบรรยากาศการอ่าน ในช่วงแรกๆ คณะกรรมการส่งเสริมการอ่านฯ ได้จัดประชุมเพื่อหารือภารกิจด้านการอ่านอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง เพอ่ื กระจายนโยบายสรู่ ะดบั ปฏบิ ตั ิ รวมทง้ั สามารถสรา้ งผลกระทบดา้ นกฎหมาย โดยมสี ว่ นในการเสนอ ให้รัฐบาลออก พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการยกเว้นรัษฎากร (ฉบับ 515) พ.ศ. 2554 ยกเว้นภาษีเพื่อ สนับสนุนส่งเสริมการอ่าน เพื่อให้บุคคลธรรมดาสามารถนำค่าใช้จ่ายที่ได้บริจาคให้แก่สถานศึกษาของ ราชการและเอกชนเพอ่ื ใชใ้ นการจัดหาหนังสือหรือสื่ออิเล็กทรอนิกส์เพื่อส่งเสริมการอ่าน มาหักเป็นค่าใช้ จ่ายได้ 2 เท่าของที่จ่ายจริง แต่เมื่อมีการเปลี่ยนรัฐบาลใหม่ การประชุมของคณะกรรมการส่งเสริมการอ่านฯ ก็ไม่ได้ดำเนินการต่อ และนโยบายการอ่านเป็นวาระแห่งชาติ และทศวรรษแห่งการอ่าน ก็ค่อยๆ ถูกกล่าวถึงน้อยลงเรื่อยๆ แหล่งข้อมูล สไลด์หัวข้อ นโยบายส่งเสริมการอ่านเพื่อสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิต โดย ดร.ชัยยศ อิ่มสุวรรณ์ สำนักงาน กศน.
42 ยทุ ธศาสตรแ์ ละกรอบการดำเนนิ งานส่งเสรมิ การอ่านเพื่อสร้างสังคมแหง่ การเรยี นรตู้ ลอดชีวติ 11111111111111111111111111111111111111111111111010111111111111101101111110111111110110111111111101110110111111111010000000000000000000000000000000000000000000000010000100000010000100000010010000010000000000000000000000001000001101111111111111111111111111111111111111111111111111011111111101111111110111111110111110101111101111111011010111111011100000000000000000000000000000000000000000000000000000001000001001000000000000000110010000001001000000110000000000011111111111111111111111111111111111111111111111111110011111111111110111110111111111111110100001111111101111111111101000000000000000000000000000000000000000000000000010100100000000110000000000000011000100000000000000000001000110000011111111111111111111111111111111111111111111111111001111111111101100110111111111111111011101111111110011111111111100000000000000000000000000000000000000000000000000001011100000010001000010000000000000100010000000000000000000010001111111111111111111111111111111111111111111111111100111111000111110111111111111111011101111111111111101110111111110100000000000000000000000000000000000000000000000000100000000000001000100000001010000000000000000001110000000001101001111111111111111111111111111111111111111111111111111111110011111111111111111001111110010111111001101111111101111111000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000101010001000101000000000000010010001000100001000000000011111111111111111111111111111111111111111111111011111111110111010110111111110111111110111111111101101111111100111110000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000100000011000110010001001000000000000000100001000000001111111111111111111111111111111111111111111111111011111111111110011111111111111111011011010101111111111110111110111000000000000000000000000000000000000000000000000001010010000001011100000000010001000000000100000000000000000000000011111111111111111111111111111111111111111111111110011111101111101111111111111111111111111101111111110111101011110100000000000000000000000000000000000000000000000000000100000001100100000000000100000000010000000000000001110000010100011111111111111111111111111111111111111111111111011001111111111110111111111111111111111101101011010011111111111111100000000000000000000000000000000000000000000000000000100000000010100100000110000000001000000001000000010000000010010111111111111111111111111111111111111111111111111011111110111111111111111111101111101011101110111101111101111111110000000000000000000000000000000000000000000000000101000100000000010000000001000000000100101000100001000000000000100000110111111001101111110011111111111111111111011111111010111111101111111111111111111111111111111111111111111111111111 วเ(ไ4ค(((ค5พ ((((( พ1234123450000010010000001000001000000000100001000000000000101001000000001000100000000000000000000000000000000000000000000000ทิสนน1111011111001111111111110101111110111111111000111111101111111110111111111111111111111111111111111111111111111111111.)))))))))พเิ่ศม00010000000100000000100010000010000000000001001000000100010010000100ย00000000000000000000000000000000000000000000000 ัยปไไ1110011111111111011011111111111111111010111111110111111011011111011011111111111111111111111111111111111111111111111.ทขใันท00000000001000010001100000010000000000000000000000000100000011110100ท00000000000000000000000000000000000000000000000้าเปแพขเพสรวปจปคปแไกเห11111111011011011111011101111110111111101111110111111110111011111011ต11111111111111111111111111111111111111111111111ึ้นรรยหธ2ยดัศู00000001000100001000010010000010000100000100000010000001000000000100้เั00000000000000000000000000000000000000000000000นอาลห่งาีรล่รลา้เััฒฒ็มียชีย11111110110011111111111110111110110110111111111101110011111101111111ก5ไ11111111111111111111111111111111111111111111111มปกท้ครเเนงะะะเ00010010000010100000000010010000000010000000000110000000000001010000ล00000000000000000000000000000000000000000000000ูะดกิงสฉสนน5พิจดส11111101111111011111011111110111001011110111111111111111011011111110นนารค็น11111111111111111111111111111111111111111111111ชุกชเร์ส่งิบร้5ฝร00000101010000000010001000000000000001000100010100000000000001010000ลร00000000000000000000000000000000000000000000000ยรร ้อิ่ ม1ร้วอาาาานสค10111111111111001111101111111111011111111111011101011111011111110011กบ11111111111111111111111111111111111111111111111ัรียิม ูู้ต้ตี่ยักงก00000100000000100000000010000000001001000000000100010100001010000001คสย้0า00000000000000000000000000000000000000000000000ยบขโัง้าไนาก11011111111111101011001111111011111111111011101111011110111111101111น 11111111111111111111111111111111111111111111111คกงลลดใรื่รอทงลวคบึ11000000011101000000000001000000000001001010000000010000000000000000้นรค00000000000000000000000000000000000000000000000านไภเร11111110101101111011111010101111001111110111111111111111111111111011วาุสไอณอ11111111111111111111111111111111111111111111111ายอะยลรรมดจล00010011000000000001000001001000000100000000000100000011000000010000รท00000000000000000000000000000000000000000000000ู้ตกมัายดรดกพ00111110111111111111010111111111111110111011111101011110101111111111มร่า11111111111111111111111111111111111111111111111่มเาแค้มรุมคพ10000000000000000010000010000000000011001000001000000101001100000000ย9าลรแส00000000000000000000000000000000000000000000000นยกิจชชีเฒัั11110111111011111111111111111111101110110111110010111111011111110011บหตร11111111111111111111111111111111111111111111111่ีสทา2คีปเออราื่00100000101000000100001010100001000001000100000000000000000001000000อีวกีวาไร00000000000000000000000000000000000000000000000คอกก่่งอ.01111101110111111111111111111011110001111101111111110101111111111101ม่วงุกนด11111111111111111111111111111111111111111111111์ก ้าดาิ้ตอิตก6ร00000100000010000000001010100000000001000000001010100000100010000000รก่า00000000000000000000000000000000000000000000000างคหานยาต11011111110111111110101011111111101111111011111010111111111110101111าา4้รรชย11111111111111111111111111111111111111111111111า นอือรราา00001001000000000100000000100000000010001000000000000000110010000101รคศุมน00000000000000000000000000000000000000000000000รรัมบำีวนล11101111100101011111111101111111111011111110111101110111110111111111รยอพหข11111111111111111111111111111111111111111111111ถเ่ววเบ00010000010010000001000000100000001010010000000000000000100100000010แ1า ิต00000000000000000000000000000000000000000000000สเกประท่่าา่าน11111111011010010111111111111111111001111111101111111110110111011111ใัรฒมยา111111111111111111111111111111111111111111111115ลลงีย10111000000000000000000000000000000001001001000100000101010000000000แน่งยาน็นม00000000000000000000000000000000000000000000000ีี่ยเัง11111111111111101110111111111111111111111111111011110011001011010011ข9ยปะรเ/11111111111111111111111111111111111111111111111นกนกทก00000000000010010011000000000000000000000000010000000010000111100010สสดสน00000000000000000000000000000000000000000000000อ7สพปั่ง11111111101101001111111111100111111111111110100111001111111111111111็นร่ค11111111111111111111111111111111111111111111111ารชาุากืาอรัง00000001000110000000001010000100100100100000000000000100000001000000ร.ยงิ่ง00000000000000000000000000000000000000000000000คี้อขัรฒ2รมู้ตผ11111111110110101101001111111111101111111111111111111011110111010111ุมนิมนูข้ต11111111111111111111111111111111111111111111111รทแืน00000101100000000111000100000000000000000001000001000001001000000000ออึ1้ยนว00000000000000000000000000000000000000000000000าลู้รูปชอไ01101111111111111101111111011111111110001111111101111101111111111100กี้ ลนุวก11111111111111111111111111111111111111111111111ร ่า่าาล00010000000000000101100000001100100000000010100100000000001000000000ทูไ้หอน00000000000000000000000000000000000000000000000งแาดเอน11011110110111111111101111111111101110110101111110111111110111111101ภถมนาป11111111111111111111111111111111111111111111111ปะคยรนด00010100000100010000000010100000100000000000000100100100000000000100แบ00000000000000000000000000000000000000000000000ดลใาสเ11101101111111101111111101101111011111110111111111101011101110111111ทอ็นอ11111111111111111111111111111111111111111111111ทพนนัชงล00000000000000001000010010100001000100000000100001111000000000000000คบ9้อชเ00000000000000000000000000000000000000000000000าี่ส่า10111110111111101111101111111101111001111111110111111110111101110111ยสขรีุวกกไ11111111111111111111111111111111111111111111111ะ5ื่มอสีวม00000000010010000000010000000011000000000010000000001100010001001000น00000000000000000000000000000000000000000000000ท้อาีย่าืิตอ11111111100111111010111111101111001101011111111111110111111111011111เวา.ิตป่ว11111111111111111111111111111111111111111111111าทพมเ0ง10000000000000000000001100101000000100000001000000000000100000001101รยยนใัย00000000000000000000000000000000000000000000000พ รน01111111111111100110111111111100111111111110110111111111111101011011 ทล0แอี่นเ11111111111111111111111111111111111111111111111าิ่มล00000000000000010010001000001000011000010000000011010000000100000000เถ อ00000000000000000000000000000000000000000000000ื่ อพรเูกล11111011101111101011111001111101111111111111111111001011111111111011ั่วา่รพะ11111111111111111111111111111111111111111111111จแแ10010000000100000100010000000000000100000001001000010110000000000000ื้อนถเถ00000000000000000000000000000000000000000000000ะฝิะ่ม11111111111110101111110011110010111111110111111111111111100011111111ปำลืล่อ11111111111111111111111111111111111111111111111ตแอ00000100000000101000000000000110000000000000000001101000001100000010สด9ึงนัขง0000000000000000000000000000000000000000000000011111111101111100111111111101110111111110001111111111011101111111101็ะนพะล่แอ่9า11111111111111111111111111111111111111111111111รนับ00000010000010000000000000000000000011001100000000010000001000111000ึ้นวสป00000000000000000000000000000000000000000000000น01111111101111111111011110101011111011110011111111111011111111111011ว.้าะลกัฒ11111111111111111111111111111111111111111111111นิ0ใสจ10001101000000000000000000000000000100001000001110000000000100100000ื่องลกิถอ00000000000000000000000000000000000000000000000ะาช111011011111001111111011110011110111111111110111111111101111111110110าพัยใน11111111111111111111111111111111111111111111111ส01110000000001000010000000000000000100100000000010000000000110001000รูากมอี้ใงก ห0000000000000000000000000000000000000000000000001101111111111111011111111101111111111010111011111101101111010111111รรอาืา้นน11111111111111111111111111111111111111111111111าฝกี10100110000010000010000010000000000000000000000000101100000000001000คป้รสเรั00000000000000000000000000000000000000000000000กน11111111111111111110111011111111101110111111101101101011111001011111่าทคกเัง11111111111111111111111111111111111111111111111ุหณู้00100010000000001100001000010001000000100010000000010000000010000000เีลนาขกไช0000000000000000000000000000000000000000000000011011110111111111111111111011011110011111101111110111111001111110111นี่กรามน11111111111111111111111111111111111111111111111ดะ01000000000000100000000100000001000010001010001000010000000000100100ีเยภาิงรือพ00000000000000000000000000000000000000000000000าิส01110111111110101110011111011111111011111101111111110111111111111110างัรค้ใคน11111111111111111111111111111111111111111111111ร00010001010100100000000000000010100000100000001000000010000100000000าขรสัยืน่อ00000000000000000000000000000000000000000000000อ501111111111111111111111101110111001101111111111111000011111111101111พอิด้ไน่าถ1111111111111111111111111111111111111111111111101100100100010100001011000000000000000000000101000000000000000000000อืรสช่าด00000000000000000000000000000000000000000000000ย่11001010111011110111111101111111111111111111111111111010110101111111า หจันก1111111111111111111111111111111111111111111111111010000000000010000100000000000000000000000000101100100100000000001ีวรนเ้กมว00000000000000000000000000000000000000000000000ล01010001111111111111111111110111111111001111111111111111010111111011ัดภา้ากิตแ11111111111111111111111111111111111111111111111เ00100100000000000101000000000000010000001010100010000000000010000010ิาเีเค่งมพ0000000000000000000000000000000000000000000000010111111111111010011111111110011011111111111011011111011111111101111คบาพาลปร11111111111111111111111111111111111111111111111ส10000000100000000001110010000000000000000000000010000000010100100010ยรวื่อรเร00000000000000000000000000000000000000000000000ะ11110111111101111111111111101101011111111111100111111001111110111110ริ่มรังอใ11111111111111111111111111111111111111111111111า01010001000000000010000000000100100000011000001000000101000000000000าเิกกกะคน00000000000000000000000000000000000000000000000ีปย11101111111101001101111011111111111101111111111111111101111110111100ขมะ่าจ1111111111111111111111111111111111111111111111100110000001000011100000000000010000000100000000000011000000001000000าาานึนป้มห็นน0000000000000000000000000000000000000000000000011101011111110111111111111011111111111100111010111001011111111111111รรรรำ1111111111111111111111111111111111111111111111110000001000000000001011000000000010000100000000001000000001001000100ู้ี์ 11101101111111111011111011111010111110111011101111111111101011111111000000000000000000000000000000000000000000000001000000000110010000010000000100000100000000000000000010100000000101011111111111111111111111111111111111111111111111111110111011101001111110111101101110111111111111111111011111111101110000000000000000000000000000000000000000000000001100011000000001010000000010000000100000000010000010000000100000000111111111111111111111111111111111111111111111111011110011111101011101111111111011111111110111111111110011111110111100000000000000000000000000000000000000000000000001000000001001000100000000000010000010000101010010000000000000000013(((111111111111111111111111111111111111111111111111 6234565 123451231010101111111111111100111111111011111111011111001111111111111110101100000000000000000000000000000000000000000000000)))))))))))0000000000000000000100000100000100101100000000000000100010000001010111111111111111111111111111111111111111111111111))) ยมแ1110011101101111111001111111111011111111111111111100011111111110111100000000000000000000000000000000000000000000000 0000000001000000100000010000100010001000001000001000000000110010000011111111111111111111111111111111111111111111111ผุทา1111111001111011100111111111111011111111111111010111111011111011101100000000000000000000000000000000000000000000000ภพคอเเพครเแคสพดกสกกกแแแแแต0000001010100000001000001000000000000101000100000000000110000000001011111111111111111111111111111111111111111111111นธคพคูป1001110111111110101111110111101011111111101111111101111011111111111100000000000000000000000000000000000000000000000ผ่ผสผผผราาาาาว้ารารนรััฒัฒศฒง00100000100000000000000000000000000010000000100010000110001000011010ร11111111111111111111111111111111111111111111111ื่อรนรรรรนษ้าแากอว้11101100001110111001111111110101111111111111111111111111111111111101นนนนนา00000000000000000000000000000000000000000000000าไือางสสบวทมื10010000000000000000100000000000000000010000000111001110100000000000นอน11111111111111111111111111111111111111111111111เบสนนงงทาบาสงงงงง11111011111111111110111111111011111011011110111111011001110111011111ขคข00000000000000000000000000000000000000000000000ิจรรรไรำหสบขา00100000000000000000011000000000000000000011000011001100100010000000่งาาาาาาบ 11111111111111111111111111111111111111111111111ยาตคี่ายท้ัใ้ายวาิห11011111111111111110010111111111011111011110110111010111110111111111คนนนนน00000000000000000000000000000000000000000000000คเาแา่รยาห01000000010000000000000000000110100100001010100000100000010000000000งงใสรล 11111111111111111111111111111111111111111111111านแมยภาก11011111011101111111111111111010111100111111111011111111111101011101รเสเนหนย00000000000000000000000000000000000000000000000ลคบรม์ ร้กสพครุรม00101000010000101000000100000000011000000001000000000000000100100000ลภ11111111111111111111111111111111111111111111111ณาาารย่วไ10110111111111110111111111110011011111110100111111101111111111111101้ไสเุะควิมเ00000000000000000000000000000000000000000000000จ่างรริ่มครทหะ00000000100110000000100010000010000101010000000001010000000000000000ทข้าารท11111111111111111111111111111111111111111111111มารเาเรัด่ลถือ11110111111110011011101111111001111110111111111111111101111111111100กงวพงษ00000000000000000000000000000000000000000000000พวสส้มุีก็มเนยอ10000000000100100011000010000000000011000000000000000010001000000001ยกสง11111111111111111111111111111111111111111111111คบเขาใิจกา11100111110111111110110101011111110011111111111111111110111111110111มาัฒมร00000000000000000000000000000000000000000000000แตคสติ่คาใ่นกมใ่งรา00011000001100000001000100110000000010001000000000000001000000000000่าัยรไร11111111111111111111111111111111111111111111111าิมนหทหข10111011111111111111011101111011111111111101101110101111101111101111รเศส์สยำรร00000000000000000000000000000000000000000000000ุทรณดรนรืจอสแ0000100000000001100100000100001000010000000010000000000000000010011011111111111111111111111111111111111111111111111รบ็สงเ้มะั้้งเมิรทร11111110101111111101111011111111111010111111111011111111001011110111คยมแย้ปา00000000000000000000000000000000000000000000000ำาขพลรถเค00001100000000000100000000000100001000100000001000100000000101010000หบน้า้ลา11111111111111111111111111111111111111111111111นีพนเนรีาวคล11111101111111111011101111011101110111111110111111011010111101111111ิม่็กนาะพ00000000000000000000000000000000000000000000000งงนื่อ่านกร01010000000000000001100010001000100011000000000000010000100000000000ั/บัพกาย11111111111111111111111111111111111111111111111ิื่สอพววนปนะทกา11111011111111101111111111101111111101011111101111101110101111111010แชสะื่อิมห00000000000000000000000000000000000000000000000าักาส00000100000011000000000000110010000000000000000110010000100010001000ใยเนาัรยส11111111111111111111111111111111111111111111111าโริัสีฒุ่สลกมศ่งปส11110011101111011111111111001111110111011110111111111111111110111001รนรารม00000000000000000000000000000000000000000000000ยนราอั01100000100000000000000000000000000100000100100111000000000000100011บรแเิัยน่าอะร11111111111111111111111111111111111111111111111งช่สว่ง็นู้ดกกส11010110111111100111011110111110011110111011111111111111111111111101นอบสุน00000000000000000000000000000000000000000000000ัรก่าหจปปเ00001000010000000000101010100000000011100010000000000000000010010000แร่ามในิ่งก11111111111111111111111111111111111111111111111้ารร่าาสาอ11101011111111001011110110101111110111111111101111011111110111111111าานจนใกักัด00000000000000000000000000000000000000000000000แรรลนวนมร00100000000100000000000000010000011000000000101010010011010000000000เิมกยลมหร11111111111111111111111111111111111111111111111่าพมข11101111111110011111111011101011110101111101111001111111110111111111ุงกาะวเกดก00000000000000000000000000000000000000000000000่ใืงอนาอิมไกแ11000001000000000000000000001000010000000000011010000001000000110010้ทสารแอ11111111111111111111111111111111111111111111111โาดื่อนาแรก01111111111111110111011011111110111111100111111110111101111111010011ากากลรลยา00000000000000000000000000000000000000000000000ยกกอรุกร00000110000000001000000001001000000000000110010000000000001000110100ลงรอรกลส11111111111111111111111111111111111111111111111ลข รถา11111110001111111011111111101101111111111111101100011111011111111101าะ้่ิาชอาอมค่ขา00000000000000000000000000000000000000000000000แภะอ่า00000000000001000010000100000000010000000111100000000100001100001000าอ้อรรับังะรกง11111111111111111111111111111111111111111111111ในน่11111111110111110111010111111101011111011011101111111110011111011111ึา้นนพมนสรล่าาคอ00000000000000000000000000000000000000000000000เ่านมทอ00001000100100000000000000000101000110001000000000100001000001100000เกนานรอ11111111111111111111111111111111111111111111111คค์ นขร11011011111110101111111110111111101111111111010011011111111111110011ไะัใฒ่ามร่าดก00000000000000000000000000000000000000000000000ั่วำ00000000001000000000000110010010001000010100000100000001000000010010ีทย่า้นโนาสอสล11111111111111111111111111111111111111111111111นม01111110110110110110101101111111111111111110111101111111111111111100 ไ หาดถน้ างน00000000000000000000000000000000000000000000000ย10000000000100011001000100000100010000000000100000000001000000000101นรง่ืท่วกอรีส11111111111111111111111111111111111111111111111นบ01111011111111111111011111111111111011111111110010011111111011001101 ึย งนาก้ า 00000000000000000000000000000000000000000000000นอนร00001000001000010010001000000000000001000001000000000011100000101000ยา่ว กค11111111111111111111111111111111111111111111111รงป11101111111111011110100111111011111111001111111011111110111101111101ดาูร้่ามใก00000000000000000000000000000000000000000000000 น10000001000100000100000000001001101000001000000000100010010000000000ภรทาุณรน11111111111111111111111111111111111111111111111หล11111111111111001110111111111111111101111011111111001111000111100111สมาีสรรย00000000000000000000000000000000000000000000000อ00010001100010010010010011000000001001000000000000000000000001000000าันูรก้11111111111111111111111111111111111111111111111่สภ่ว11101111111111111110111110111111111101100111111011100011111011011111งอา่วคา ่า00000000000000000000000000000000000000000000000อ10000000000100000110000100010100000000000001000000001010000010000010สฝมตเกนา่า11111111111111111111111111111111111111111111111าน11111111110011111011101110101110011111101111101111101111111111101111ีเส่า00000000000000000000000000000000000000000000000คมมพ11000001010000000000000001010001000000000000110001000000000000010010นังารรนห1111111111111111111111111111111111111111111111111111111110111101101111111110111111111010111110111111011110011110101ร ศแรัย00000000000000000000000000000000000000000000000่าวกก00000001001001010000110010000000100000000010100000000000000001000001นิ11111111111111111111111111111111111111111111111ม11110111011111111011011101011111111111101110101111111111111110110110ืรอลแมาโา0000000000000000000000000000000000000000000000000010000000000000100000110000110000100000000001000100000010010010000ังถดข11111111111111111111111111111111111111111111111ร ก11011101101011011111111111101111111110111111111111010011101111111110ละรใแ00000000000000000000000000000000000000000000000ส11000010000000000000000100010000010101000000001100000000000011000000เน่สจายจะา1111111111111111111111111111111111111111111111111001101011101111111111111111110001111110111111110001111111111111111ลรยือ0000000000000000000000000000000000000000000000010000011001000000000000000000100000000010000001001010100000000100001กสรัรูดรงียะ1111111111111111111111111111111111111111111111101011111100111111111111111101111111111110110010111111110110111111110เแ้าอาณิใ่00000000000000000000000000000000000000000000000ง01100000001000010000000100000000111000010001000000000000001000001000พมนบง11111111111111111111111111111111111111111111111ร11011111101111101001111111110111111111101111011110110011111111111011จลแ่า00000000000000000000000000000000000000000000000ก00011001000000000000101101000000000000011010100000000000010000000000ีครืท่รอเใะวน1111111111111111111111111111111111111111111111110111010110011111101011111101111111101011111111111111111111110011111ปิางกุพณ0000000000000000000000000000000000000000000000010000010100000000010000001010000001000001000000000001110000001000000ัหศสด็รน1111111111111111111111111111111111111111111111111011011111101101101111111111111101101111111111011101111110111110110คาัน1100000010100100000000001000000000001000010000010001000000000010010000000000000000000000000000000000000000000000000้ฒื่อภลสภโภร์0110001111111111011111110111111111110111111111111111111111001011001111111111111111111111111111111111111111111111111กคดท00000111000000001100110000000001010000000000000000000000000001011000อ้00000000000000000000000000000000000000000000000อาาไนาา1100011111111111101111111011101101111101001101111111111111111110111111111111111111111111111111111111111111111111111คพดตุนกมคย00001000010001101000000011001000000000010100011000000000000000000000ร00000000000000000000000000000000000000000000000า1000101101101111111011101111111011101011111111111101111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111ิี ้ี 00100000000001010000000010001000000000000001100010100000000010001100000000000000000000000000000000000000000000000001111111111111101011111111110111111111111110110011110011001111011101111111111111111111111111111111111111111111111111000000000000001010100000000011000010001000011001000100000000010000000000000000000000000000000000000000000000000000011111101011111111111111110101110110111111111111011110111110110101110111111111111111111111111111111111111111111111110110000000000100000101000010001001110000000000000000010000000000100000000000000000000000000000000000000000000000000101111011110111111101011110111101111111101101110111111011111111011111111111111111111111111111111111111111111111111100000000000000000011000000100000001001010100010100011000010000000000000000000000000000000000000000000000000000000001110111101111111111110111111111011111111101001111011010010111111111111111111111111111111111111111111111111111111111000000000001110000000000000000101000000010000000000010011100100100000000000000000000000000000000000000000000000000011101110101111101111011111111011100110111111111111111111110001111111111111111111111111111111111111111111111111111110000010111001100000100000100001001000000100000000000000000001000000000000000000000000000000000000000000000000000000011011111111111110111111011111111111111011111110111101001100111111011111111111111111111111111111111111111111111111100000001000000101010000000011011010001001000000000000000000000000010000000000000000000000000000000000000000000000001111100111111101101110011011101111111111110110011111101111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111000000000000000000000000011000010001110000000000110000001000010010100000000000000000000000000000000000000000000000011111011111111101111110111001111011111111111111111000101110110111111111111111111111111111111111111111111111111111110000001000000010000010101010010000000000000000000001010010000000110000000000000000000000000000000000000000000000000 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 00000000000000000000000000000000000000000000000
จาก “นครแหง่ การอา่ น” ถงึ “เมืองหนงั สือโลก” 00000000000000011101101 0101110101000111111111111100000000000011111111111000000000000011111111111100000000000111111111111100000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000111111111111111111111110000000000000000000000011111111111111111111111000000000000000000000001111111111111111111111100000000000000000000000 0000000111111100000001111111 แนวคิดการทำงานระดับพื้นที่ (Area-based) เป็นที่คุ้นเคยของคนทำงานใน องค์กรพัฒนาเอกชน โดยมีมุมมองว่า การทำงานเชิงวิชาการหรืองานเชิงนโยบาย แม้ว่าจะมีคุณภาพที่ดีแค่ไหน แต่หากขาดการนำลงไปปฏิบัติให้เกิดผลจริงกับ 0101 สังคมก็ไม่มีความหมาย ทั้งนี้การเปลี่ยนแปลงระดับชาติอาจทำได้ยาก ในขณะที่ 00000111110000011111 การขับเคลื่อนงานในระดับพื้นที่เป็นส่วนๆ จะมีความคล่องตัวกว่า และเปิด โอกาสต่อการมีส่วนร่วมของภาคส่วนในพื้นที่ได้ง่ายกว่า อาจเริ่มต้นจากพื้นที่ที่มี ความพร้อมสูงเป็นตัวอย่างนำร่อง แล้วนำบทเรียนที่ดีในการทำงานไปขยายผล ยังพื้นที่อื่นๆ ต่อไป กรณีตัวอย่างของการทำงานด้วยพื้นฐานทางความคิดเช่นนี้ ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดี ได้แก่ นครแห่งการอ่าน และ กรุงเทพฯ เมืองหนังสือโลก 000000111111000000111111 0000000111111100000001111111 นครแหง่ การอา่ น แผนงานสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้าง เสริมสุขภาพ (สสส.) ได้ริเริ่มที่จะผลักดันให้เกิดนครแห่งการอ่าน โดยร่วมมือ กิจกรรม Mini Library Show กับ กศน. ซึ่งมีความพร้อมด้านโครงสร้างพื้นฐานด้านการอ่าน อาทิห้องสมุดและ ของ กศน. ฉะเชิงเทรา ซึ่งเป็นพื้นที่นำร่อง แหล่งเรียนรู้ที่ครอบคลุมทุกอำเภอและมีอาสาสมัครอยู่ในชุมชน ของโครงการนครแห่งการอ่าน กระบวนการส่งเสริมให้เกิดนครแห่งการอ่านมีหลากหลายกระบวนการ เช่น การ จัดพิมพ์และเผยแพร่ 108 หนังสือดีสำหรับผู้อ่านแต่ละช่วงวัย การจัดทำ ตู้หนังสือในบ้านเด็ก การให้บริการรถหนังสือเคลื่อนที่ ฯลฯ โดยกระบวนการที่ 10 ปรากฏการณ์เด่นของไทย 2548-2557 43 0000000111111100000001111111 0101
เป็นหัวใจของนครการอ่านก็คือ การพัฒนาศักยภาพแกนนำ กรุงเทพฯ เมอื งหนงั สอื โลก อาสาสมัครส่งเสริมการอ่านระดับชุมชน เพื่อเพิ่มทักษะการ กรุงเทพมหานครได้รับการคัดเลือกจากองค์การยูเนสโกให้ ดำเนินกิจกรรมสร้างแรงกระตุ้นให้คนสนใจอ่านหนังสือ เปน็ เมอื งหนงั สอื โลก (World Book Capital 2013) ลำดบั ที่ 13 โดยคณะกรรมการเห็นว่าแผนการดำเนินงานของ สุดใจ พรหมเกิด ผู้จัดการแผนงานสร้างเสริมวัฒนธรรม กรุงเทพมหานครมีความหลากหลายสมบูรณ์ มุ่งส่งเสริมการ การอ่าน กล่าวถึงความสำคัญของมีอาสาสมัครการอ่านใน อ่านในกลุ่มเยาวชน ผู้ด้อยโอกาส และชุมชน มีความมุ่งมั่น หมู่บ้านว่า “จากประสบการณ์ทำงานที่ผ่านมายืนยันว่า ต้องมี อย่างสูงที่จะผลักดันให้โครงการบรรลุผล และแสดงให้เห็น อาสาสมัครส่งเสริมการอ่านในชุมชนเท่านั้นถึงจะสร้างการ ถึงการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนอย่างเข้มแข็งทั้งในและ เปลี่ยนแปลงในชุมชน จะผ่านอบรมหรือไม่อบรมก็แล้วแต่ นอกวงการหนังสือ แต่ต้องเป็นคนที่มีหัวใจอาสาที่จะทำ มีเส้นทางนี้เส้นทางเดียว เท่านั้นที่จะผลิกแผ่นดินได้ เราเริ่มเห็นความโรยแรงของ แผนงานของกรุงเทพมหานครตามพันธสัญญามี 9 ด้าน คือ ระบบราชการ จะเหน็ วา่ พอผบู้ รหิ ารถกู ยา้ ยงานกเ็ รม่ิ ไมต่ อ่ เนอ่ื ง การจัดสร้างหอสมุดเมือง (คาดว่าจะเปิดให้บริการปี 2559) แต่สำหรับคนที่ทำด้วยใจอาสาเขาจะทำของเขาประจำต่อเนื่อง การจดั ตง้ั พพิ ธิ ภณั ฑก์ ารต์ นู ไทย (คาดวา่ จะเรม่ิ ดำเนนิ การตน้ ปี อยู่ในพื้นที่ น้อยบ้างเล็กบ้างไม่เป็นไร แล้วหน่วยงานที่ 2559) โครงการวัฒนธรรมการอ่าน การสร้างวัฒนธรรม ประสานงานอยู่กับพื้นที่ค่อยมาถักทอเอา” ความคดิ การสง่ เสรมิ การอา่ นในเดก็ และเยาวชน การสง่ เสรมิ การอ่านหนังสือวิทยาศาสตร์เพื่อความคิดที่เป็นวิทยาศาสตร์ นครแห่งการอ่านดำเนินการในพื้นที่นำร่อง 5 จังหวัดที่ กศน. การตามหาวรรณกรรมของกรุงเทพมหานคร การส่งเสริมการ มีความเข้มแข็งคือ ฉะเชิงเทรา ลำปาง ขอนแก่น เพชรบุรี อ่านหนังสือพัฒนาจิตใจ การส่งเสริมภาคีเครือข่าย 104 นครศรีธรรมราช ก่อนขยายสู่จังหวัดอื่นๆ อีก 10 จังหวัดใน องคก์ ร และการเป็นเจ้าภาพงาน International Publisher ระยะต่อมา กลยุทธ์สำคัญในการดำเนินงานของ กศน. คือ Association Symposium โดยมงี บประมาณ 1,400 ลา้ นบาท ประสานความร่วมมือกับหน่วยงานที่มีศักยภาพในพื้นที่ อาทิ องค์กรปกครองท้องถิ่น อสม. ภาคเอกชน หรือองค์กร ต้นทุนของกรุงเทพฯ ที่เป็นฐานช่วยหนุนเสริมการดำเนินงาน พัฒนาเอกชน ในวาระที่ได้เป็นเมืองหนังสือโลกมีหลายด้าน ทั้งการมี แนวนโยบายที่จะมุ่งสู่มหานครแห่งการเรียนรู้ และการมี ห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้ในกำกับดูแลจำนวนมาก คือ 44 เต็มสิบ
ห้องสมุดประชาชน 34 แห่ง ห้องสมุดมิติใหม่ 8 แห่ง ห้องสมุดในโรงเรียน กทม. 436 แห่ง บ้านหนังสือในชุมชน 124 แห่ง และรถห้องสมุดเคลื่อนที่ 7 คัน รวมทั้งมีภาค ี ส่งเสริมการอ่านทั้งภาครัฐและเอกชนนับร้อยแห่ง กิจกรรมรณรงค์ที่โดดเด่นของกรุงเทพฯ เมืองหนังสือโลก อาทิ อ่านลอยฟ้า โดยจัดพื้นที่สำหรับการอ่านและจำหน่าย กรุงเทพมหานครคาดวา่ การไดร้ บั คดั เลอื กใหเ้ ปน็ เมอื งหนงั สอื - หนังสือบริเวณ Sky Walk ตั้งแต่สถานีรถไฟฟ้าสยามถึง โลกจะสามารถบรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้ว่า เด็กและเยาวชนจะ ศูนย์การค้าเซ็นทรัลเวิลด์ พี่ชวนน้องอ่านกันสนั่นเมือง ซึ่ง หันมาอ่านหนังสือเพิ่มขึ้นประมาณ 10-20 เล่มต่อปีจากเดิม อบรมอาสาสมัครเยาวชน จำนวน 2,000 คน เพื่อพัฒนา ที่อ่านหนังสือเฉลี่ยเพียง 5 เล่มต่อปี และช่วยสนับสนุน ทักษะความรู้ด้านวรรณกรรม การปล่อยหนังสือ เพื่อแลก คนไทยให้มีวัฒนธรรมการอ่านมากขึ้น แต่อย่างไรก็ตาม เปลี่ยนแบ่งปันหนังสือกว่า 10 ครั้ง การตักบาตรหนังสือ มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์ไม่น้อยจากคนในแวดวงหนังสือถึง การทำบุญแนวใหม่เพื่อนำหนังสือไปบริจาคตามแหล่งเรียนรู้ ความยั่งยืนที่จะคงอยู่กับคนกรุงเทพฯ หลังจากผ่านพ้นวาระ ต่างๆ ในกรุงเทพฯ 35 ปีรางวัลซีไรต์ นิทรรศการและ เมืองหนังสือโลกไปแล้ว เนื่องจากการใช้งบประมาณเน้นไปที่ กิจกรรมพูดคุยกับนักเขียนรางวัลซีไรท์ทั้งจากไทยและ กิจกรรมรณรงค์ที่ให้ผลระยะสั้นและการลงทุนสิ่งปลูกสร้าง ประเทศในอาเซียน การคัดเลือกวรรณกรรมไทยในสมัยเก้า รัชกาล และ หนังสือเล่มแรก สำหรับเด็กแรกเกิด เป็นต้น แหล่งข้อมูล - บ้านหนังสืออัจฉริยะ กศน. ฉะเชิงเทรา นำร่องนครแห่งการอ่าน โดย หนังสือพิมพ์มติชน 4 พฤศจิกายน 2556 - กรุงเทพฯ เมืองหนังสือโลก จากปีละ 5 เล่มเป็นมหานครการอ่าน จาก www.thairath.co.th - “กรุงเทพฯ เมืองหนังสือโลก” ชวนกันอ่านสนั่นเมือง จาก www.eduzones.com - บทสรุป 1 ปี กรุงเทพฯ เมืองหนังสือโลก โดย ไทยพีบีเอส เผยแพร่เมื่อ 14 พฤษภาคม 2557 - ฉลองความสำเร็จเมืองหนังสือฯ หนังสือพิมพ์สยามรัฐ เว็บไซต์ www.siamrath.co.th/ แหล่งภาพ - เฟซบุ๊ค กรุงเทพเมืองหนังสือโลก www.facebook.com/bkwbc2013 - กศน. ฉะเชิงเทรา www.padrew.net/News55/55_06_01.html 10 ปรากฏการณ์เด่นของไทย 2548-2557 45
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208