บัญญัติ 10 ประการ

100 มีเสียงพดู เสมอว่าโรงสีกาํ ไรนอ้ ยไม่มีเวลาไม่มีเงินท่ีจะมาปรับปรุงพฒั นาเหมือน ธุรกจิ อน่ื ๆ เขาจึงตอ้ งปล่อยไปตามสภาพ บางร้านสีต้งั แตส่ ร้างมากกวา่ 20 ปี ยงั ไม่เคยเปลี่ยน หรือปรับปรุงเครื่องจกั รเลย ตอ้ งถือว่าเครื่องจักรอุปกรณ์ในร้านสีน้ีมีอายใุ ชง้ านที่ยาวนาน มาก ขนาด ใชม้ า 20 ปี ยงั ใชไ้ ดด้ อี ยเู่ ลย

101 จริงๆแลว้ ธุรกจิ โรงสีขา้ วเป็นกจิ การท่ีใชต้ น้ ทุนดาํ เนินการสูงมาก โรงสีขา้ วขนาด 200 เกวียน ซ่ึงในปัจจุบนั มอี ยทู่ วั่ ไปถอื วา่ อยใู่ นระดบั แนวหนา้ โรงสีขา้ ว 200/24 ชวั่ โมง ตอ้ ง ใชท้ ุนในการซ้ือขา้ วเปลือกวนั ละ 200 คูณ 4,000 = 800,000 บาท หน่ึงเดือนทาํ การสีขา้ ว 26 วัน จะต้องใช้ทุนดําเนินการถึง 20,800,000.-บาท ปี หน่ึงสี ข้าวสัก 10 เดือนเป็ นเงิน 200,800,000.-บาท (สองร้อยลา้ นกบั แปดแสนบาท) แลว้ ท่านคดิ ดูว่าธุรกจิ ที่ใชท้ ุนดาํ เนินการ ขนาดน้ีจะเป็นธุรกิจเลก็ ไดอ้ ยา่ งไร การกระทาํ 5 ส.เป็นระบบพ้ืนฐานของการทาํ อตุ สาหกรรมทุกอย่างเพราะ ส. ที่พูด ถึงสุขลกั ษณะ เช่น การเก็บฝ่ ุนละอองใน ร้านสีการท่ีละอองรําละเอียด ฟ้ ุงกระจาย เพราะ บอลลูนไม่พอดีกบั แรงดนั จากพดั ลมรํา ที่ดูดจากใตห้ ินขา้ วขาว ละอองรําละเอียดที่ ฟ้ ุง กระจายไปทว่ั ร้านสีน้นั ก่อใหเ้ กดิ อาการหลายๆอยา่ งเกีย่ วกบั ระบบหายใจของพนกั งาน ทา่ นอาจจะไม่ทราบวา่ นน่ั คือเงินแบงคร์ ้อยแบงคส์ ิบที่กระจายอยูท่ ว่ั โรงสีของท่าน เพราะวา่ ราํ ละเอยี ดกโิ ลกรัมละ 4 บาท มีโรงสีหน่ึงเขาเปลี่ยนบอลลูนใหม่ และทาํ สกรูผสมรํา ท่มี สี องสีใหเ้ ขา้ กนั การผสมราํ ดว้ ยสกรูกาํ ลงั เป็นท่นี ิยมในร้านสีรุ่นใหม่ๆ สาเหตุมาจากการ ผสมราํ ทางทอ่ รํา ทีม่ าจากหินขา้ วขาวและส่งไปยงั บอลลูนน้นั ทาํ ไดย้ ากมากและทางลมตนั บ่อยๆการดูดรํากไ็ ม่ดี ขา้ วสีข้าวออกมาก็ไม่ค่อยจะขาว ขา้ วท่ีสีออกมามีรําติดมาที่ผิวของ เมลด็ ขา้ วมโี รงสีหน่ึงบอกวา่ หลงั จากเปล่ยี นบอลลูนใหม่แลว้ เขาไดร้ ําละเอียดมาขายเพิ่มอีก เดอื นหน่ึงๆหลายพนั บาท ละอองเป็นส่ิงทีต่ อ้ งดแู ลอยา่ งมากในอนาคต ฝ่ ุนท่ฟี ้ งุ กระจายทาํ ให้ ร้านสีสกปรก ขา้ วสารที่สีออกมาก็สกปรก เป็ นอนั ตรายต่อระบบการหายใจและเป็ นท่ีน่า รําคาญต่อบา้ นใกลเ้ คยี งอีกดว้ ยบางโรงสีถกู ขา้ งบา้ นร้องเรียนการรักษาความสะอาด เรื่องฝ่ ุน ละอองน้นั จึงตอ้ งคาํ นึงถงึ เครื่องมือทจ่ี ะมาใชด้ ว้ ย เพราะว่าในปัจจุบนั ไดม้ าการนาํ ถุงดกั ฝ่ ุน มาใชใ้ นร้านสีบา้ งแลว้ เพ่อื ดกั เอาฝ่ นุ ละอองไม่ใหไ้ ปรบกวนบา้ นใกลเ้ คียง

102 ท่านท่ียงั คิดว่าพนักงานร้านสีของท่านยงั ดีอยู่ ท่านอย่าเพิ่งดีใจอีกไม่นานปัญหา พนกั งานในร้านสีของท่านกจ็ ะตอ้ งเกิดข้นึ ในโลกแห่งข่าวสารท่รี วดเร็วเม่ือถึงเวลาน้ันจะหา พนกั งานสีขา้ ว ไดย้ ากข้นึ เพราะปัจจุบนั ร้านสีขา้ วรุ่นใหม่ๆที่สร้างข้ึนลว้ นแต่ใชเ้ ครื่องมือท่ี ทนั สมยั การวางเครื่องจักรที่ดี ทาํ ใหก้ ารควบคุมร้านสีขา้ วเป็ นไปด้วยเครื่องมืออตั โนมตั ิ สามารถสีขา้ วไดด้ ว้ ยตวั ของมนั เอง ชงั่ ขา้ วสารดว้ ยเคร่ืองชงั่ คอมพิวเตอร์ทุกอยา่ งเป็นไปอยา่ ง สะดวกสบายแลว้ ใครจะมานงั่ ทาํ งานกบั ร้านสีท่ีมีแต่ฝ่ ุนละออง การทาํ งานที่ยากลาํ บากตอ้ ง ควบคุมเครื่องจกั รตลอดเวลา เรามาเร่ิมทา 5 ส.กันต้งั แต่วันน้ี โดยสีขา้ วของโรงสีขา้ วขนาดใหญ่โรงหน่ึงในจงั หวดั นครปฐม เขามีพนักงานทาํ ความสะอาดประจําทุกวนั ร้านสี แม้ว่าจะสีมากกว่า 20 ปี แต่เครื่องจักรในร้านสีทุกช้ิน เหมือนกบั สร้างเสร็จใหม่ๆพนักงานของเขาภูมิใจมาก เพราะทุกท่านท่ีได้ไปเยี่ยมโรงสี จะตอ้ งชมเรื่อง ความสะอาด ท้งั ระบบการสีขา้ วและการลงขา้ วเปลือกอยา่ งเป็ นระเบียบ การ เกบ็ สตอ็ กขา้ วเปลือกท่ที นั สมยั ไมม่ กี ารใชร้ ถตกั เคลอ่ื นยา้ ยขา้ วเขา้ ร้านสี เพราะเขาวางระบบ การลาํ เลยี งขา้ วเปลอื กดว้ ยสายพานลาํ เลยี งเตม็ ระบบปี หน่ึงๆเฉพาะเกบ็ เงนิ คา่ ขา้ วเปลือกท่ีถูก รถตกั เหยยี บกห็ ลายลา้ นบาทแลว้ เมื่อท่านทาํ ไดแ้ ลว้ ท่านจะเห็นประโยชน์อย่างมากของการ ทาํ 5 ส.แลว้ ท่านจะรักโรงสีขา้ ว ร้านสีขา้ วของทา่ นข้ึนอกี มากเลย จากเพ่อื นของทา่ น วิสูตร จิตสุทธิภากร

103

104 เรียนท่านสมาชิกโรงสีข้าวทุกท่าน ปัจจุบนั การทาํ งานในร้านสีขา้ วไดพ้ ฒั นาไปมากแลว้ ต้งั แต่การขดั สีมาจนถึงการ บรรจุลงกระสอบ ซ่ึงเป็นข้นั ตอนสุดทา้ ยท่ีส่งออกไปยงั ลูกคา้ ความแม่นยาํ ในการชงั่ หรือท่ี เรียกอยา่ งหลกั วชิ าการว่าการบรรจุ น้นั ปัจจุบนั ไดพ้ ฒั นาจากอดีตมามากแลว้ เน่ืองจาก เทคโนโลยอี งระบบออโต้ ชัตเตอร์ ที่ใช้ไมโครสวิทต์ และพอกซิมิต้ีสวิทต์มาทาํ งานร่วมกบั คนั ชงั่ แบบแมค็ คานิดที่ใช้ ในร้านสีขา้ วทว่ั ไปทาํ ใหก้ ารชง่ั ขา้ วสารท่ีหนา้ บ้ีแป้ น้นั มคี วามแมน่ ยาํ อยา่ งมาก แทบไม่น่าเชื่อ เลยวา่ ในร้านสีขา้ วระดบั การผลติ วนั ละ 200-300 เกวยี น บรรจุขา้ วสารวนั ละ 1,800 กระสอบ ข้นึ ไป ยงั ใชว้ ธิ ีเดิมๆโดยใชพ้ นกั งานยืนชง่ั โดยใชก้ ารคาํ นวณน้าํ หนกั ดว้ ยการใช้ (ขอโทษ?) นิ้วโป้ เท้า กดเพื่อคาํ นวณน้าํ หนกั แลว้ กใ็ ชม้ ือขวาปิ ดล้ินชกั บงั ข้าว เพื่อให้น้ําหนักพอดีท่ี ตอ้ งการหากว่าไม่พอดี คือหนักมากเกินไปบางทีก็เบาเกินไป (สังเกตที่คานคันชงั่ ไม่ตรง ก่ึงกลาง) กจ็ ะตอ้ งตกั เติม หรือตกั ออก แลว้ แตก่ รณี เป็นอยา่ งน้ีตลอดเวลา 30 ปี ที่ผ่านมา และ กจ็ ะเป็นอยา่ งน้ีไปอกี ถา้ เรายงั ไม่ได้ ปรับปรุง พนกั งานน้ันท้งั วนั แทบไม่ตอ้ งนัง่ เลยเพราะว่า ขา้ วสารท่ีไหลหนา้ บ้แี ป้ น้นั มีหลายช่อง ตอ้ งยนื เฝ้ าดแู ละตอ้ งใชค้ วามสามารถในการคาํ นวณ ขา้ วสารทกุ ชอ่ ง แน่นอนความเมอื่ ยลา้ ความจาํ เจและงว่ งนอน ในการสีขา้ วกะดึกๆ การสีขา้ ว มากๆโอกาสท่ีจะผิดพลาดก็จะมากข้ึนเป็ นเงาตามตวั เรามาคิดตัวเลขกันดูก็ได้ว่าเม่ือสี ขา้ วเปลอื กวนั ละ 300 เกวียน จะไดข้ า้ วสารวนั ละ 1,800 กระสอบๆหน่ึงเกินไปสัก 2 ขีด มี บางทา่ นวา่ บางทเี กินมากกว่าน้ีอีก ถา้ 2 ขีดคณู ดว้ ย 1,800 กระสอบจะได้ 360 กิโลกรัม เป็ น ขา้ วตน้ 6 หาบ เป็นขา้ วสาร 1,080 กระสอบๆละ 2 ขีดเป็น 216 กโิ ลกรัมราคากิโลกรัมละ 7.5 บาทเป็ นเงิน 1,620 บาทข้าวท่อนและข้าวปลายอีก 720 กระสอบๆละ 2 ขีดเป็ น 144 กโิ ลกรัมๆละ 4 บาทเป็น 576 บาท

105 เพยี งวนั เดียวความผิดพลาดเพยี งเลก็ นอ้ ยท่านจะเสียเงนิ ไปถงึ 2,196 บาท ท่านก็คิด ว่าเป็นเร่ืองเลก็ นอ้ ยทีย่ อมรับไดแ้ ละคดิ วา่ โรงสีอื่นก็คงจะเหมือนๆกนั เพราะท่านไม่เคยคิด เป็นตวั เลข หรือบางทีกค็ ิดได้ แต่ไม่รู้จะทาํ อยา่ งไร เงิน 2,196 คูณดว้ ย 26 วนั 57,096 บาท ปี หน่ึง 10 เดอื น 570,960 บาท จริงๆแลว้ จากเทคโนโยลี การบรรจุในปัจจุบนั ไดพ้ ฒั นาโดยตลอดมานานแลว้ ยนต์ ผลดี ไดศ้ ึกษาและผลิต เครื่องช่วงชั่งข้าว ที่หน้าบ้ีแป้ มานานกว่า 8 ปี เพราะเล็งเห็นการ สูญเสียท่ีน่าเสียดาย หลายโรงสีทีไ่ ดใ้ ชแ้ ลว้ มาต้งั แตค่ ร้ังท่เี ราเร่ิมผลิตยุคแรกๆปัจจุบนั ยงั ใชอ้ ยู่ (มีหลาย ท่านพูดแบบประชดว่าถา้ ชงั่ เกินกช็ ง่ั ให้ขาดซะเลย) ถา้ อยา่ งน้นั จะเสียหายหนักเขา้ ไปอีก เพราะท่านจะโดยตัดน้าํ หนัก ทาํ ให้โกดังและร้านค้าขา้ วสาร หมดความเชื่อถือใน ตรา ข้าวสาร ของทา่ น เมอ่ื ทา่ นชง่ั เกินเพ่ือ ชดเชย เขาจะไม่คิดใหเ้ พราะถือว่าเป็ นความผิดพลาด ของท่านเองเรียกว่าโดนท้งั น้ันท้งั ล่อง บางท่านว่าพนักงานของท่านเก่ง เรายอมรับว่ามี พนกั งานทมี่ ีความสามารถ มีจริง แตก่ ใ็ ช่ว่าจะทุกคนเพราะในร้านสีแต่ละแห่งมีพนักงานต้งั หลายคน และยงั มี 2 กะอีกต่างหาก เมื่อขา้ วขาดน้าํ หนกั ถูกต่อว่ามาจากกรุงเทพฯท่านกไ็ ม่ สามารถจะเชค็ ไดว้ ่าพนกั งานของท่านคนไหน กะทาํ งานของใครท่มี ปี ัญหาจึงไมส่ ามารถท่ีจะ ควบคมุ ได้ จะพูดต่อว่ามากไปเดี๋ยวก็ จะช่ังแถมซะให้เข็ด จริงๆแลว้ การชงั่ ขา้ วสารที่ข้นึ รถ 10 ลอ้ ท่ีจะส่งเขา้ กรุงเทพฯน้นั เรากช็ ง่ั ทุกคร้ังทุกคนั และท่านก็ไดท้ ราบแลว้ ว่าน้าํ หนักเกินจาก คา่ เฉลีย่ เท่าไหร่ และขาดน้าํ หนกั เฉลีย่ ไปเท่าไร แต่ท่านก็ไม่สามารถที่จะทาํ อะไรได้ เพราะ ท่านไมส่ ามารถรู้ว่ากระสอบไหนเกนิ กระสอบไหนขาด นนั่ คอื ปัญหา แตเ่ มื่อทา่ นตดิ ต้งั เคร่ืองช่วยชงั่ ขา้ วสาร หน้าบีแป้ ของท่าน จะแม่นยาํ อยา่ งไร เรา สามารถเชค็ ไดข้ นาดวนั ต่อวนั เลย เพราะเม่อื ทา่ นนาํ ขา้ วสารที่ชง่ั ออกมาข้ึนรถ 10 ลอ้ เพ่ือส่ง ใหล้ ูกคา้ ทา่ นกจ็ ะรู้ทนั ทที ว่ี ่ามกี ารผดิ พลาดทางน้าํ หนักหรือไม่ ถา้ หากว่าท่ีท่านเคย แถมไป รถละ 26 กโิ ลกรัม (คดิ ท่ี 2 ขีดต่อหน่ึงกระสอบ) ท่านแถมลดลงหรือไม่ หรือมีผลเฉล่ียเป็ น อยา่ งไร

106

107 การทาํ งานของเครื่องช่วยชา่ งน้ี มีระบบการทาํ งานท่แี ม่นยาํ ละเอียด เพราะว่าเราได้ จบั การทาํ งานของคนั ชงั่ เป็นสองระดบั เมอื่ พนักงานร้านสี นาํ กระสอบขา้ วสารเก่ียวกบั คอกที่ แขวนกระสอบ ทต่ี ดิ ต้งั บนพ้ืนกิโล (คอกแขวนกระสอบน้ีทาํ ให้การเก่ียวกระสอบสะดวกมา ไม่ตอ้ งคอยเฝ้ าถอดขอเหลก็ แบบเดิมทเี่ ม่ือน้าํ หนกั ใกลไ้ ดจ้ ะตอ้ งรีบถอดออกเพื่อให้กระสอบ เป็นอิสระ) เมอื่ แขวนกระสอบกบั คอกรุ่นใหม่น้ีเสร็จแลว้ เอ้ือมมือกดสวิทซ์ที่กล่องควบคุม ล้ินบงั ขา้ วท้งั สองจะเปิ ดออก ขา้ วสารที่ถงั พกั หนา้ บ้แี ป้ กจ็ ะไหลลงกระสอบอยา่ งรวดเร็ว เมื่อน้าํ หนกั ไดป้ ระมาณ 99.2 กโิ ลกรัม (ในการชงั่ ท่ตี ้งั น้าํ หนกั ไว้ 100 กิโลกรัม) คนั ชงั่ จะเบามาก ไมโครสวทิ ซ์ ตวั แรกจะทาํ งาน ล้นิ บงั ขา้ วล้ิน แรกจะปิ ด (ทางขา้ วออกชอ่ งท่ีหน่ึงน้ีขนาดทางขา้ วใหญก่ ว่าลน้ิ ท่ีสอง) เมื่อลิ้นขา้ วตวั แรกปิ ด เพ่อื ใหข้ า้ วสารไหลท่ีลงล้ินท่ีสอง ซ่ึงช่องขนาดไม่ใหญ่นกั ท้งั น้ีเพ่ือความแม่นยาํ ในการชงั่ และเม่อื น้าํ หนกั ถึงจาํ นวนทตี่ อ้ งการ พอ็ กซิมิต้ีสวิทซ์ ก็จะทาํ งาน ลิ้นชกั ่ีสองจะปิ ดทนั ทีเมื่อ ขา้ วสารทล่ี อยกลางอากาศไปรวมกบั ขา้ วสารในกระสอบจะครบจาํ นวนน้าํ หนกั ท่ีตอ้ งการ พอดี เท่าน้ันยงั ไม่พอ เพราะเครื่องช่วยช่ังน้ียงั ติดสัญญาณเสียง ติ๊ด-ติ๊ด อีกเพื่อเรียก พนกั งานชง่ั ขา้ วท่ีอาจจะนงั่ หลบั อย่ใู หต้ ื่นข้ึนเพ่ือจดั การเอากระสอบท่ีชงั่ เสร็จแลว้ ออกแลว้ กระสอบลูกใหม่มาแขวน เพ่ือทาํ การบรรจุต่อไป เสียงจะต่อไป เสียงจะหยุดเม่ือมีการกด สวิทซ์ เพอื่ เปิ ดล้นิ ใหข้ า้ วสารลงกระสอบ ทม่ี ากกวา่ น้นั คือเมือ่ ลนิ้ ชกั ตวั ที่สองปิ ด เรามีเคร่ือง บนั ทึกตวั เลขแบบไมลร์ ถยนต์ (เป็นระบบแมก็ คานิค) ซ่ึงเมือ่ ไฟดบั หรือปิ ดไฟ ไฟกระพริบก็ จะไมม่ กี ารลบ นอกจากจะเคลียร์เป็น ศูนย์ เมือ่ เริ่มการสีขา้ วเท่าน้นั การทาํ งานทุกอยา่ งตาม รายการท่เี ขยี นมาน้นั เป็นระบบอตั โนมตั ิ

108 ทาํ ใหก้ ารชงั่ ขา้ วสารไมเ่ ป็นงานทนี่ ่าเบ่ือหน่ายอีกต่อไป ท้งั น้ีท่านสามารถติดต้งั ได้ ทกุ ชอ่ งไมว่ ่าจะเป็นขา้ ว ตน้ ทอ่ น ปลาย พนกั งานชงั่ ขา้ ว คอมพิวเตอร์ที่ ยนต์ผลดี ผลิตข้ึนน้ี จะช่วยดแู ลผลประโยชน์ของทา่ นตลอด 24 ชว่ั โมง พนกั งานของทา่ นจะเกง่ ข้ึน และมเี วลาพกั มากข้ึนไมต่ อ้ งยนื ขาแขง็ ตลอด 24 ชว่ั โมง มหี ลายโรงสีท่ีติดต้งั แลว้ พอใจมาก เมื่อเคร่ืองเกิด ขดั ขอ้ งข้นึ พนกั งานชง่ั ขา้ วเปลือกจะเรียกใหช้ า่ งมาซ่อมทนั ที เพราะวา่ ความ (เคยตวั ) สะดวก รวดเร็ว แม่นยาํ ท่ีสําคญั ท่ีสุดคือไม่ตอ้ งยืนท้งั วนั มีเวลาท่ีจะนั่งพัก และไม่ถูกต่อว่าเร่ือง น้าํ หนกั จากออฟฟิ ตอกี ดว้ ย ที่เขียนมาท้งั หมดน้ีบางท่านอาจจะไมเ่ ขา้ ใจหรือไม่แน่ใจ เทคนิค ใหมๆ่ น้ีตอ้ งพิสูจนด์ ว้ ยตวั ทา่ นเองจึงจะรู้ เรายงั มกี ารรับประกนั การใชเ้ ครื่องน้ีถงึ 1 ปี เตม็ ขา้ วตน้ ในโรงสีขา้ วขนาด 150 เกวียน ช่องขา้ วต้นจะไดจ้ ํานวน 540 กระสอบ เคร่ืองชงั่ ขา้ วจะตอ้ งปิ ด กระสอบละ 2 คร้ัง เทา่ กบั 1,080 คร้ัง เดอื นละ 26 วนั = 20,080 คร้ังปี ละ 10 เดอื น = 280,800 คร้ังคดิ ดวู า่ พนกั งานของท่านตอ้ งเสียบเหลก็ แผ่นปิ ดลิ้นบงั ขา้ วดว้ ย มอื ปี ละ 280,800 หาร 8 เท่ากบั 140,400 คร้ังและเปิ ดล้ินให้ขา้ วไหลลงกระสอบอีก 140,400 คร้ัง น้ีคิดเฉพาะขา้ วตน้ เท่าน้นั นะ ถา้ รวมขา้ วท่อน ขา้ วปลายไปอกี คงหลายแสนคร้ัง เกือบลืม ไปวา่ เครื่องน้ียงั มีระบบธรรมดาอีกดว้ ย เพอ่ื ว่าไฟดบั กย็ งั ชงั่ ไดไ้ มต่ ดิ ขดั ในระบบไม่ถึงสองหม่ืน (หน่ึงหมื่นแปดพันบาทถ้วนพร้อมค่าแรงติดต้งั ) ยัง รับประกนั หน่ึงปี อีกตา่ งหากไม่แพงเลยเม่ือคดิ ถงึ ประโยชนท์ ีไ่ ดร้ ับ อยากให้ทุกโรงสีข้าวติดต้ังเพื่อจะได้พัฒนาระบบบรรจุกระสอบให้ทนั สมัย เท่ยี งตรง ตอ้ งบอกกอ่ นว่าสามารถชง่ั ไดท้ ุกน้าํ หนักต้งั แต่ 5 กิโลกรัมถึง 100 กิโลกรัม คิดว่า ตอ้ งเหมาะกบั ทา่ นอยา่ งแน่นอน ขอขอบคณุ ทกุ ท่านท่ีใชเ้ ครื่องชงั่ ระบบน้ีและทก่ี าํ ลงั จะซ้ือให้ วสิ ูตร จิตสุทธิภากร ยนต์ผลดี

109

110 สวัสดคี ณุ สมพงษ์เพื่อนจังหวดั นครราชสีมาทน่ี ่ารัก เมื่อวานท่ีคุณโทรศัพท์มาถามผม เรื่องถา้ จะนาํ ลูกบอลล์ที่กบั ตะแกรงรุ่นใหม่ท่ี ยนต์ผลดี ตดิ ต้งั อยทู่ ี่ โรงสีข้าวทวีชัย บ้านปักธงชัย มาติดต้งั กบั ตะแกรงเหล่ียม ที่ติดต้งั อยูใ่ น ร้านสีขา้ วของคุณสมพงษ์ ซ่ึงเป็นตะแกรงเหลย่ี มขนาด 4 ฟตุ คณู 12 ฟุต และรอบหมุนที่ 145 รอบ หลงั จากท่ีไดพ้ ูดทางโทรศพั ท์แลว้ จึงเขียนจดหมายข้ึนมาเพื่ออธิบายให้ชดั เจน เพราะ ตะแกรงรุ่นเกา่ น้นั ถา้ ไมข่ ดู เพยี ง 2 หรือ 3 ชว่ั โมงกต็ นั แลว้ การทาํ งานจะลดลงคดั แยกไม่ได้ เตม็ ท่ี เปอร์เซ็นตข์ า้ วสารกไ็ ม่ไดต้ ามตอ้ งการ เมอ่ื ตดิ ต้งั ลกู บอลล์ เพอ่ื ใหช้ ว่ ยเคาะพ้ืนตะแกรง ขา้ วสารช้ันขา้ วรวมและขา้ วท่อนต่างๆ ตะแกรงข้าวแกลบ ก็ใชไ้ ดเ้ หมือนกัน ถา้ ใต้ติดลูก บอลลใ์ ตช้ ้นั ตะแกรงจะทาํ ใหแ้ ผ่นตะแกรงลดการอุดตนั พนกั งานร้านสีขา้ วไม่ตอ้ งเฝ้ าขดู ตะแกรงอกี เลย เพราะว่าลูกบอลลน์ ้ีจะช่วยเคาะพ้ืน อยตู่ ลอดเวลาท่มี กี ารทาํ งาน สังเกตตะแกรงรุ่นใหม่ที่ติดต้ังในร้านสีข้าวรุ่นใหม่ๆจาก ยนต์ผลดี ไม่ตอ้ งขูด ตะแกรงตลอดอายใุ ชง้ าน ประหยดั แรงงาน ทาํ ใหพ้ นักงานร้านสี สะดวกมากข้ึน ไม่ตอ้ งเฝ้ า เขยี้ วเขน็ ให้ขูดตะแกรง เมื่อทาํ การติดต้ังลูกบอลล์เพ่ือเคาะตะแกรงประโยชน์ที่สําคัญที่สุดคือ ทําให้ เปอร์เซ็นตก์ ารคดั แยกทาํ งานไดเ้ ต็มพ้ืนที่ของแผ่นตะแกรง ยดื อายใุ ชง้ านของแผ่นตะแกรง ตะแกรงไม่ขาดง่ายเพราะถกู เหลก็ ขดู มบี างโรงสีขา้ วไม่เขา้ ใจใช้ เหลก็ วงแหวน บ้างก็ใช้โซ่ผูก ไวใ้ หเ้ คาะตะแกรง เพื่อป้ องกนั อดุ ตนั ของแผ่นตะแกรง เหล่าน้ีไม่ใช่วิธีที่ถูกตอ้ งเพราะจะทาํ ใหต้ ะแกรงขาดง่าย มีเสียงดัง ท่ีน่าเป็ นห่วงคือใหข้ า้ วสารถูกเหลก็ และโซ่ฟาดหักเป็ นขา้ ว ทอ่ นมากน่าเสียกายมาก การติดต้งั ลกู บอลลเ์ พอื่ เคาะพ้ืนตะแกรงน้นั ตอ้ งมเี ทคนิคเลก็ น้อยบางท่านไม่เขา้ ใจ ใส่ลงไปในช้นั เลยเวลาตะแกรงร่อน จึงไหลตามมากบั ขา้ วสารหมด

111

112 วิธีท่ีถูกตอ้ ง นาํ แผ่นตะแกรงท่ีตอ้ งการติดลูกบอลล์มาหงายลงกบั พ้ืนให้ดา้ นแผ่น ตะแกรงรูทใ่ี ชง้ านวางตดกบั พ้ืนรางสี ใหช้ ่างไมน้ าํ ไมม้ าเสริมขอบไมท้ ่ตี ีแผน่ ตะแกรง (กรอบ ช้นั ตะแกรง) ดา้ นที่ไม่ไดต้ ีตะแกรง ให้สูงข้ึนจากเดิมท่ีสูงหน่ึงนิ้ว ให้สูงข้ึนอีก คร่ึงนิ้ว รวม ไดค้ วามสูง หน่ึงน้ิวคร่ึง แลว้ นาํ ไมห้ นาหน่ึงน้ิวเครื่องส่ีเหล่ียม มากันช่องเพิ่ม ตะแกรง ทางดา้ น 4 ฟุตเพมิ่ อีก 2 ช้ิน เมอ่ื นบั จะได้ 3 ช่องดา้ น 12 ฟตุ จะมีประมาณ รวม 6 เส้นนบั เป็ น ชอ่ งจะได้ 5 ชอ่ ง เม่อื ทาํ การก้นั แลว้ จะนบั ได้ 15 ช่อง นาํ ลูกบอลล์ คุณภาพดี จากยนต์ผลดี ใส่ลงไปช่องละ 15 ลูกคูณดว้ ย 15 ช่องรวม เป็น 225 ลกู ตอ่ หน่ึงช้นั เพราะวา่ ลกู บอลลท์ ี่ ยนต์ผลดี ผลิตจากเน้ือยางสังเคราะห์มีคุณสมบตั ิ ทนน้าํ มนั และทนการสึกหรอ มีสปริงในตวั เน้ือยางอายใุ ชง้ านไดห้ ลายปี ราคาเพียงลูกละ 9 บาทเท่าน้ัน ระวัง? ลกู บอลลเ์ ลยี นแบบ เพราะเมือ่ ใชไ้ ปโดนน้าํ มนั รําที่เกิดจากรําขา้ ว จะทาํ ให้ ลูกบอลล์บวมโตข้ึน และสปริงการเคาะไม่ทาํ งานบางทีพองโตคบั ช่องตะแกรงเลยทีเดียว (บางท่านบอกว่าเคยใช้แล้วไม่ได้ผล อาจมาจากสาเหตุทว่ี ่านี้ก็เป็ นได้) เมอื่ ใส่ลูกบอลลล์ งตามช่องแลว้ นาํ ตะแกรงรูกลมเบอร์ 19 มาตีปิ ดทบั ดา้ นบน เพ่ือ ขงั ลูกบอลล์ไวใ้ หอ้ ยูต่ ามช่องท้งั 15 ช่องเพ่ือจะไดเ้ ฉลี่ยการทาํ งานให้ทว่ั พ้ืนตะแกรง แรง หมุนของตะแกรงจะทาํ ใหล้ ูกบอลลเ์ หว่ียงเคาะตะแกรงและดนั ขา้ วท่ีอุดรูตะแกรงอยู่ให้หลุด ออกเพื่อป้ องกนั ตะแกรงอดุ ตนั ตลอดเวลาโดยท่ที า่ นไมต่ อ้ งขดู ตะแกรงอกี เลยท้งั ยงั ไม่มีเสียง ดงั กวนใจอกี ดว้ ย โรงสีขา้ วของ คุณดารงศักด์ิ ทโ่ี ชคชัย ไดใ้ ชม้ านานหลายปี แลว้ ไดผ้ ลมากทีเดียวถา้ คุณสมพงษ์ ยงั ไม่เขา้ ใจการติดต้งั และการแบ่งช่องตะแกรงลองโทรไปถามเองก็ยอ่ มได้ มี หลายโรงสีท่ีไดต้ ิดต้งั แลว้ ชอบใจมากๆเพราะว่าตะแกรงรุ่นเก่าน้ี ถา้ เรานาํ ลูกบอลลม์ าติดจะ ชว่ ยใหค้ ดั ขา้ วไดม้ ากกว่าเดิมอีกหลายเปอร์เซ็นตท์ ีเดียว เรื่องลูกบอลล์ติดต้งั กบั ตะแกรงรุ่น เกา่ น้ี ยนต์ผลดี เป็นผูร้ ิเร่ิมและนาํ มาใช้ ทาํ ใหเ้ ป็นท่ีนิยมอยา่ งมากในหลายปี ที่ผ่านมา

113 แตห่ ากว่าตอ้ งการใหร้ ้านสีไมโ่ ยกคลอน กต็ อ้ งเลอื กใชต้ ะแกรงเหลีย่ มรุ่นใหม่ๆจาก ยนต์ผลดี เพราะว่ามีเทคนิคท่ีล้าํ หน้า ไม่ทาํ ให้ร้านสีส่ันคลอน คดั แยกไดด้ ีเพราะมีตะแกรง ช่วยในตวั ขนาด 4 คูณ 8 ฟุต สามารถคดั ขา้ วสาร ไดถ้ ึง 100 เกวียน/24 ชว่ั โมง ใชม้ อเตอร์ เพยี ง 3 แรงมา้ เทา่ น้นั ภาพขา้ งล่างเป็นภาพขยายการติดต้งั ลูกบอลล์ในช้นั ตะแกรง โปรดสัง เหตุ ไมก้ รอบตะแกรง จะมอี งศาเพ่อื ใหล้ ูกบอลลว์ ิ่งไดห้ ลายทศิ ทาง คิดว่าคุณสมพงษ์ น่าจะติตต้งั ลูกบอลลน์ ้ีไดแ้ ลว้ เพื่อเพ่ิมประสิทธิภาพการทาํ งาน ของตะแกรงขา้ วสารและตะแกรงขา้ วแกลบถา้ ยงั ไม่เขา้ ใจดี ใหช้ ่างไมท้ ี่ทาํ งานประจาํ อย่กู บั โรงสีของคุณดภู าพจะตอ้ งเขา้ ใจแน่นอนวนั หลงั จะถา่ ยรูปวิธีทาํ ไปให้เลยทีเดียว แลว้ อยา่ ลืม ส่ังลกู บอลลท์ ี่ ยนต์ผลดี นะ จะ บอกให้ คิดถงึ เพ่อื นเสมอ วิสูตร จิตสุทธิภากร

114

115 สวสั ดีสมาชกิ โรงสีขา้ ว 7 จงั หวดั ภาคเหนือทเี่ คารพทุกทา่ น เมื่อวนั ที่ 10 3 94 ชมรมโรงสี จงั หวดั นครสวรรคไ์ ดน้ ดั ประชุม เพ่ือสังสรรค์และ จบั เข่าคุยกนั แบบพๆ่ี นอ้ งๆชาวโรงสีขา้ ว ท่มี หี วั ใจเหมอื นกนั ท่ีว่ามีสุขร่วมเสพ เมื่อมีทุกข์ก็ ตอ้ งร่วมตา้ น ความประสาชาวโรงสี ทม่ี ีหวั ใจเตน้ ดว้ ยเครื่องไอน้าํ และมีแรงดนั หน่ึงร้อยห้า สิบปอนด์ จากหมอ้ น้าํ ที่จะตอ้ งตีไฟเพ่ือเล้ียงสติมตลอด 24 ชว่ั โมง ว่ากนั ว่าหัวใจของทศ กณั ฑ์น้นั สามารถถอดฝากไวท้ ่ีอ่ืนได้ แต่หัวใจเจ้าของโรงสีขา้ วน้ัน ไม่ฝากไวไ้ ด้กเ็ หมือน ไมไ่ ดอ้ ยใู่ นตวั เอง เพราะวา่ ถา้ หมอ้ น้าํ และเครื่องสติม หยดุ สกเ็ หมอื นหวั ใจหยดุ เตน้ ไปดว้ ยว่า กนั ว่าเวลาทเี่ จา้ ของโรงสีเมอ่ื กลบั เขา้ โรงสี จะตอ้ งเดนิ ไปทห่ี มอ้ น้าํ กอ่ นทีจ่ ะไป ทกั ลกู เมียเสีย อีก เพราะว่าใจห่วงแต่หมอ้ น้าํ ที่มีแรงดนั 150 ปอนด์ ซ่ึงสามารถทาํ ลายทุกสิ่งทุกอย่างได้ ภายในพริบตาหากว่าเกิดการผิดพลาดข้นึ มา ฉะน้ันโรงสีท่ีใชห้ ม้อน้าํ จึงตอ้ งถูกควบคุมอย่างใกล้ชิด จากกรมโรงงานและ กระทรวงอุตสาหกรรมปัจจุบนั มีเร่ืองเทคโนโลยแี ละสิ่งแวดลอ้ มมาเก่ียวขอ้ งอีก จึงมีเร่ือง น้าํ ดี (น้าํ ที่ตอ้ งมกี ารกรองและทาํ ใหน้ ้าํ อ่อน) เป็นกลางและมีความสะอาด ก่อนท่ีจะเขา้ หมอ้ น้ํา เรื่องน้าํ ท้ิงข้ีเถ้าดาํ ต้องมีบ่อกาํ จัด ห้ามท้ิงลงแม่น้าํ อย่างเด็ดขาด เพราะจะทาํ ลาย ส่ิงแวดลอ้ มทาํ ให้น้าํ ในแม่น้าํ เน่าเสีย เรื่องควันป่ องข้ีเถา้ ข้ึนปล่องเหล่าน้ีเป็ นเรื่องท่ีตอ้ ง รับผดิ ชอบจากการใชเ้ ครื่องสติม ซ่ึงในปัจจุบนั โรงสีที่สร้างข้ึนใหม่ๆหนั มาใชก้ ระแสไฟฟ้ า มากข้ึน เพราะถา้ เทียบการใช้งาน และเทคนิคการสร้างร้านสีรุ่นใหม่ๆน้ี จะประหยดั ค่า ก่อสร้างและพลงั งานอย่างมาก การใชไ้ ฟฟ้ าในการสีข้าวไม่ได้แพงอย่างอดีต เพราะ เครื่องจักรรุ่นใหม่ๆน้ีประหยดั พลงั งานมากกลบั มาเรื่องท่ีไดป้ ระชุมกนั ท่านประธาน คุณ สาํ รวย นอ้ ยอ่าํ ประธานชมรมโรงสีขา้ ว จงั หวดั นครสวรรคไ์ ด้ เปิ ดประชุม และเรียนเชิญ สมาชกิ ทกุ ท่านไดอ้ ภปิ รายถงึ ปัญหาเร่ืองการขายขา้ ว การตกลงราคาที่ ไม่แน่นอน การจับรถ คา้ งคืนไม่ยอมลงของให้ ท่ีสําคญั ท่ีสุดคือ เรื่องราคาที่ตกต่าํ ลงมากทาํ ให้การสีข้าวถึงกบั ขาดทนุ ดว้ ยขา้ วตน้ ฤดรู าคาสูง ตลาดขา้ วต่างประเทศราคาแพง ออเดอร์ต่างประเทศมีมาก ปี น้ีแนวโนม้ จะส่งออกมากกว่าปี ทีแ่ ลว้ เกรงว่าถา้ ขา้ มนาปรังมีมาเสริมไม่มากขา้ วปลายฤดจู ะ

116 ไม่พอจะตอ้ งนาํ ขา้ วเปลือกของนาปี ของปี หน้ามาเสริม แต่ราคารับซ้ือขา้ วสารทุกวนั น้ี เปิ ด ราคาถูกลงมาก สมาชิกทุกท่านไดแ้ สดงความเห็นว่าจะตอ้ งชะลอการขายลงบา้ ง เพราะว่า ขา้ วเปลือกในมือมีนอ้ ยกว่าปี ทแ่ี ลว้ มาก ขา้ วเปลือกนาปรังมีแนวโนม้ วา่ จะไดน้ อ้ ยกวา่ ปี ทีแ่ ลว้ ราคาขา้ วสารใน ไตรมาสท่ี 2 น้ีจะมแี นวโนม้ ดขี ้ึน

117 ทา่ นประธานชมรมโรงสีขา้ วจงั หวดั พิจิตรไดโ้ ทรศพั ท์ทางไกลถึงท่าน ผ.อ.นิพนต์ วงคต์ ระหงา่ น ทา่ นผอู้ าํ นวยการ องคก์ ารตลาด เพอ่ื เกษตรกร ได้พดู โทรศัพท์รายงาน สดๆ ถึง สมาชกิ ที่เขา้ ประชุมทุกท่านถึงแนวโน้มการขายขา้ วต่างประเทศ และออเดอร์ของประเทศ ญป่ี ่ นุ ว่าไม่ตอ้ งห่วง ตลาดตา่ งประเทศของเรายงั แจ่มใสและมีมาก จริงๆแลว้ มากกว่าปี ที่แลว้ อีกดว้ ย ขอใหใ้ จเยน็ อกี นิดตอ้ งตดิ ตามข่าวใหด้ อี ยา่ หลงขา่ วท่ีปล่อยออกมา เพราะผูท้ ี่ตอ้ งการ ซ้ือของราคาถูก ขา้ วนาปรังปี น้ีคณุ ภาพไม่ดีเท่าที่ควรเพราะเป็นขา้ วเมลด็ ส้นั ไม่สามารถมาทาํ ขา้ วร้อยเปอร์เซ็นตเ์ มลด็ ยาวได้ โรงสีทีม่ ีขา้ วเปลือกนาปี และขา้ วใหม่ควรรอเวลาอีกนิด ท่าน ผ.อ.พูดใหก้ าํ ลงั ใจสมาชิกโรงสีภาคเหนือตอนลา่ งท่เี ป็นแหล่งที่มขี า้ วสารชนิดทใ่ี ชบ้ ริโภคใน ประเทศท่คี ุณภาพดที ่สี ุด และมีจาํ นวนมากที่สุด การที่โรงสีขา้ วเสนอขายทีลออเดอร์มากๆ หลายๆรถน้นั มีโอกาสท่ีจะขาดทุนมาก เพราะว่าราคาใจปัจจุบนั เปลยี่ นแปลงรวดเร็วมากการ ส่งมอบขดั ขอ้ งทางการจราจรในกรุงเทพฯและโกดงั ไม่มีกรรมกรเพียงพอรถบรรทุกขา้ วสาร ตอ้ งจอดรอควิ คา้ งคืนทาํ ใหก้ ารส่งมอบล่าชา้ และถูกตดั ออเดอร์เป็นประจาํ การต่อรองการเกบ็ เงนิ กล็ าํ บาก ถา้ ส่งไมค่ รบป๊ัวกเ็ กบ็ เงินไดไ้ ม่ครบถว้ น แต่ในทางปฏิบตั กิ ารซ้ือขา้ วเปลือกตอ้ ง จ่ายเงินสด ค่าบรรทุก ค่ากระสอบ ค่าแรงงานตอ้ งเงินสดอย่างเดียว การเสนอขอ้ คิดท่ี หลากหลาย ส่วนมากจะเป็นความทกุ ขท์ เ่ี หมือนกนั เพราะปัญหาจากการขายขา้ วน้นั มีมานาน แลว้ หน่วยงานของรัฐยงั ไมม่ มี าตรการใดมาชว่ ย เพราะวา่ ถา้ หากว่าโรงสีสามารถขายขา้ วสาร ไดร้ าคาดขี ้ึน ผลประโยชนก์ จ็ ะตกมาถงึ มือเกษตรกรชาวนาอยา่ งแน่นอน เพราะโรงสีขา้ วเป็ น ธุรกิจที่ใกลช้ ิดกบั ชาวนามากที่สุดผลประโยชน์ของโรงสีก็ถึงมือชาวนา เพราะถา้ เมื่อใด ชาวนาไม่มกี าํ ลงั ใจทาํ นาแลว้ โรงสีจะนาํ ขา้ วเปลอื กท่ไี นมาสีขายได้ ท่ปี ระชมุ ได้มกี ารขอร้อง เชิงขอความร่วมมือใหโ้ รงสีลดการขายใหน้ อ้ ยลง บา้ งเพ่ือรักษาระบบการคา้ ขา้ วสารใหม้ ี กฎ ติการ มารยาท เพ่ือส่วนรวม เพราะถ้าทุกท่านไม่เห็นความสําคญั ในการที่มีกฎเราก็ไม่ สามารถจะทาํ ใหก้ ารคา้ ขา้ วสารของเราเป็ นสากลได้ เพราะว่าในปัจจุบนั ค่าใชจ้ ่ายในการสี ขา้ ว ค่ากระสอบ คา่ บรรทกุ และคา่ บริการต่างๆสูงข้นึ มาก

118

119

120 โดยเฉพาะค่ารถบรรทกุ ซ่ึงถา้ หากมกี ารคา้ งคนื มากข้ึนอนาคตจะไมม่ รี ถ มาบรรทุก ขา้ วสารกเ็ ป็นได้ เสร็จแลว้ กร็ ่วมรับทานอาหารทกุ ท่านมอี ารมณ์แจ่มใสท่ไี ดม้ าพบกนั เหมือน พ่นี อ้ งท่ไี ดม้ าพบกนั ทา่ นประธานแต่ละจงั หวดั มี เพชรบรู ณ์ พษิ ณุโลก อุตรดติ ถ์ กาํ แพงเพชร พจิ ิตร และสุโขทยั บอกวา่ เทีย่ วหนา้ ขอใหไ้ ปเยอื นจงั หวดั ของเขาบา้ งเพ่ือความสมั พนั ธ์ไมตรี อนั ดี เมื่อไดเ้ วลาอนั เหมาะสม คุณจาํ นง ศรีจอมขวญั โรงสีขา้ วรัตนาจงั หวดั พิจิตร จึงปิ ด ประชมุ กระผม นายวสิ ูตร จิตสุทธิภากร รายงาน จากหอ้ งประชมุ ของชมรมโรงสีขา้ ว จงั หวดั นครสวรรค์

121 สวสั ดอี ภวิ ฒั น์ (ย้)ู เพ่อื นรัก วนั ที่กลบั จากจงั หวดั อุบลราชธานี หลงั จากท่ีเราไดไ้ ปติดตามเรื่องการวางระบบ ไฟฟ้ าโรงสีสร้างใหม่ โรงสีข้าวไทยย่งเฮง 3 ท่อี าํ เภอทงุ่ เทิง น้นั ท่ีคณุ ไดพ้ ดู ถงึ เร่ืองการวางหมอ้ แปลงไฟฟ้ าแรงสูงท่ีจะนาํ ไฟฟ้ า มาใชก้ บั ร้านสีขา้ วน้นั ควรวางเป็ นขนาด 315 กิโลวตั ต์ข้ึนไปจะประหยดั กว่า เพราะว่าการ วางหมอ้ แปลงขนาดเลก็ น้นั เราตอ้ งติดมิเตอร์วดั แรงต่าํ แต่ถา้ เป็ นขนาด 315 กิโลวตั ตข์ ้ึนไป แลว้ ทางการไฟฟ้ าจะคิดคา่ กระแสไฟฟ้ าทีแ่ รงสูง ทาํ ใหเ้ ราไดใ้ ชไ้ ฟฟ้ าในราคาที่คิดประหยดั กวา่ เพราะไมโ่ ดยเซอร์ซ๊าต 2% โรงสีขา้ วทใี่ ชไ้ ฟฟ้ าเป็นตน้ กาํ ลงั การผลิตน้ัน ตอ้ งเขา้ ใจและตอ้ งบริหารการสีขา้ ว ใหส้ ัมพนั ธก์ บั การจดหน่วยกระแสไฟฟ้ า เพราะหากวา่ พนักงานจดหน่วยกระแสไฟฟ้ า จดในวนั ที่ 5 ของเดือนน้ันแลว้ ในวนั ท่ี 6 เราทาํ การสีขา้ ว แมว้ ่าเพียงวนั เดียวแลว้ หยุดสีขา้ วตลอดเดือนน้ัน ทางโรงสีจะตอ้ งเสียค่าไฟฟ้ าเตม็ ตามกิโลวตั ต์ท่ีเกิดข้ึน แมว้ ่าค่า หน่วยกระแสไฟฟ้ าจะมีไม่กี่หน่วยก็ตาม ฉะน้ันการทดลองสีขา้ วดว้ ยการ โดยการ เปิ ด มอเตอร์ขนาดใหญ่ๆ แมจ้ ะเพียงคร้ังเดียวท่านอาจจะเสียค่าไฟฟ้ า เป็ นหมืน่ บาทได้ เร่ืองที่ ยู้ แนะนาํ ใหโ้ รงสีใชม้ อเตอร์แบบแยกตามอุปกรณ์เพื่อหลีกเลี่ยงการใช้ มอเตอร์ใหญ่เพียงลกู เดียวแบบเดิมที่เคยใช้ เพราะโรงสีรุ่นก่อนท่ีสร้างจะมีเพลาราว จึงนิยม ใชม้ อเตอร์ขนาด 120 แรงมา้ บางร้านสีใชม้ ากถึง 200 แรงมา้ จึงทาํ ให้เสีย ค่ากิโลวัตต์ไฟฟ้ า มากเกินไป ดว้ ยการทใ่ี ชเ้ พลาราวทาํ ใหเ้ กิดการเสียแรงมา้ ที่ตอ้ งไปฉุดเพลาราวสายพาน เพลา ทดตา่ งๆมากมาย การทใ่ี ช้ มอเตอร์แยกตวั จึงประหยดั ค่าสูญเสียจากการหมุน และแรงฉุดท่ี สูญเสียไปจากมู่เลย่ แ์ ละสายพานต่างๆจึงทาํ ใหจ้ ากการหมนุ และแรงฉุดที่สูญเสียไปจากมู่เล่ย์ และสายพานตา่ งๆจึงทาํ ใหค้ ่ากระแสไฟฟ้ าในการสีขา้ วรุ่นใหมน่ ้ี จึงประหยดั ลงกวา่ สมยั กอ่ น

122

123 ปัจจุบนั การตดิ ต้งั มอเตอร์แบบแยกตามอุปกรณ์สีขา้ วกาํ ลงั นิยมมากเพราะประหยดั ค่าไฟฟ้ า และที่สําคญั คือสามารถหยุดหรือเปิ ดไดต้ ามที่ต้องการ ทาํ ใหก้ ารควบคุมร้านสี เป็ นไปอย่างสะดวก หากมีเครื่องจักรตวั โตขัดขอ้ งเราก็ยงั สามารถสีขา้ วไดแ้ มว้ ่าจะไม่เต็ม กาํ ลงั ผลติ กจ็ ะยงั ไม่เสียเวลามากนกั การสีขา้ วดว้ ยไฟฟ้ าน้นั ตอ้ งสีขา้ วใหส้ ม่าํ เสมอ ทุกวันถ้าสามารถสีได้ตลอด 24 ชั่วโมง ตลอดเวลาท้งั เดือน ค่าเฉลี่ยของค่ากระแสไฟฟ้ าจะถกู ลงอยา่ งมาก หากมาเทียบกบั กบั การสีขา้ วแบบหยดุ บา้ งสีบา้ งไมส่ ม่าํ เสมอ และจะถูกกว่าการใช้ มอเตอร์ใหญ่ มากเพราะค่า กิโลวัตต์ที่เกิดจากการใช้มอเตอร์ขนาดเล็กจะไม่เกิดการสะสมและสวิงมากเหมือนกบั มอเตอร์ลูกใหญ่ ตู้ M.D.B. หรื อ ตู้เมนบอร์ดท่ีรับแรงต่าํ จากหม้อแปลงน้ันมีความสําคัญมาก เพราะวา่ การแยกการทาํ งานต่างๆมาจากตใู้ บน้ี การแยกกล่มุ การทาํ งานและการกาํ หนดการใช้ กาํ ลงั ไฟแตล่ ะจุดการตดิ ต้งั เบรคเกอร์ทค่ี าํ นวณไวอ้ ยา่ งละเอียด รวมท้งั ไฟแสงสว่างในร้านสี อกี ดว้ ย ภายในตู้น้ีเห็นว่า ยู้ จะติดต้ังคาปาซิเตอร์ปรับเพาเวอร์แฟ๊ กเตอร์ เพ่ือปรับค่า แตกต่างของการใช้ ไฟฟ้ าของสายไฟแต่ละเส้นให้ใกล้เคียงกนั ท่ีสุด เพราะว่าถ้าหากว่า กระแสไฟฟ้ าไดถ้ กู ปรับค่าเพาเวอร์แฟ๊ กเตอร์ใหส้ ูญเสียในการใชใ้ หน้ อ้ ย จะทาํ ใหเ้ ราไดใ้ กระ แสไฟฟ้ าถึง 95% มหี ลายทา่ นบอกว่า ไม่จาํ เป็นเพราะราคาแพง จริงๆแล้ว การท่ที า่ นจ่ายค่าไฟฟ้ าโดยท่านไม่ไดใ้ ชอ้ ยา่ งเต็มที่น้ันเดือนหน่ึงๆหลาย พนั บาท บางคร้ังกเ็ กือบหม่ืน แต่ท่านไม่รู้ตวั คร้ันมาจ่ายคร้ังเดียวในการติดต้งั กร็ ู้สึกว่าแพง คิดว่าการติดต้งั ระบบน้ีเพียงปี เดียวกไ็ ดค้ ืนแลว้ (อุปกรณ์ชุดน้ีมีอายุใชง้ านนานนับ 10 ปี ) เพราะเป็นการป้ องกนั DEMAND CHART ทีเ่ ราจะตอ้ งจ่ายทุกเดอื นทีน้ีกม็ าถึงการวางระบบ ของตู้ M.D.B. เราไดต้ ิดต้งั แอมป์ มิเตอร์ที่ได้ดึงจาก มอเตอร์หินข้าวขาวท้ัง 9 ลูก เพ่ือ ตรวจสอบการทาํ งานและเช็คความขาวของหินข้าวขาวท้ัง 9 ลูก โดยท่ีเราจะรู้ได้ใน หอ้ งควบคุม ถา้ มีการเปลี่ยนแปลงของแอมป์ เรากจ็ ะรู้ทนั ทีวา่ ความขาวของขา้ วสารเปล่ียนไป

124 ผคู้ วบคมุ กจ็ ะสง่ั ใหพ้ นกั งานร้านสีจดั การปรับพวงมาลยั ลงหินขา้ วขาว หรือเดินยางเพื่อปรับ หนา้ หินกากเพชรของขา้ วขาว เพื่อรักษาความขาวของขา้ วสารใหค้ งท่ี อย่างนี้เป็ นต้น การติดต้งั ระบบควบคุมการเปิ ด-ปิ ดของมอเตอร์ของอุปกรณ์สีขา้ วแต่ละเคร่ือง ให้ ทาํ การเปิ ด-ปิ ด ตามคาํ ส่งั ท่เี ราจะระบไุ วใ้ น สมองคอมพวิ เตอร์ โดยมอเตอร์ท้งั หมดในร้านสี ขา้ วขนาดใหญๆ่ ขนาด 300 เกวียน/24 ชวั่ โมงจะมีมอเตอร์ 70 กว่าตวั ใหท้ าํ การเปิ ด เพื่อทาํ การสีขา้ วและปิ ด เพือ่ หยดุ การสีขา้ วเป็ นไปตามจงั หวะที่ถูกตอ้ งและสัมพนั ธ์กนั ท้งั หมดเรา เรียกวา่ อุปกรณ์น้ีวา่ ระบบ

125 PROGRAMER LOGIC CONTROL (P.L.C.) ท่ีสามารถทาํ ให้การสีขา้ วเป็ นไปอย่างสะดวกการต้งั โปรแกรมการสีขา้ วท้งั หมด ท่านเองเป็ นผ้กู าหนด คลา้ ยกบั วา่ ทา่ นไดม้ านงั่ ทาํ การควบคุมการปิ ด-เปิ ด มอเตอร์ทุกตวั ให้ เป็นไปตามทท่ี า่ นไดต้ ้งั ระบบท่ดี ีท่สี ุดไวท้ กุ วนั แม้ในวันที่ท่านไม่ได้อยู่โรงสี การทาํ งานของ อุปกรณ์สีขา้ วทกุ เครื่องจะถกู เปิ ด-ปิ ด ตามเวลาท่กี าํ หนด ตัวอย่างเช่น พดั ลมละอองตอ้ งเปิ ดก่อนกระพอ้ ขา้ วเปลอื ก เพ่ือดดู ฝ่ นุ ที่เกิดจากขา้ วเปลือกถูกตกั เม่ือพดั ลมเปิ ดแลว้ อีก 15 วินาที (เพ่อื รอใหม้ อเตอร์พดั ลมหมุนให้ไดร้ อบ สตาร์เปลี่ยนสับมา ทเี่ ดลต้า เรียบร้อยแลว้ ) มอเตอร์กระพอ้ จึงเปิ ดและเมือ่ เปิ ดแลว้ 8 วินาที จึงเปิ ดล้ินกระพอ้ ให้ ขา้ วเปลือกลงเพ่ือตกั เขา้ ไปในถงั พกั ขา้ ว หลงั จากกระพอ้ เดินแลว้ 5 วินาทีตะแกรงกะเทาะ ขา้ วเปลอื กจะเดนิ เพื่อทาํ ความสะอาดขา้ วเปลือกอยา่ งน้ีตามข้นั ตอนไปจนถึงระบุว่า จะตอ้ ง เปิ ดกระพอ้ ขา้ วกลอ้ ง และขา้ วกลบั ก่อนท่ีจะเปิ ดตะแกรงโยกเพื่อป้ องกนั กระพอ้ ตาย แลว้ ตอ้ ง ระบุอีกว่าตูส้ ีฝัดจะตอ้ งเปิ ดก่อนเคร่ืองกะเทาะขา้ วเปลือก เพื่อไม่ให้ตูส้ ี ฝัดตนั เพราะขา้ ว แกลบลงมาอดั แน่นที่ตู้ จะตอ้ งเปิ ด ตะแกรงโยก รอไวไ้ มเ่ ช่นน้นั ขา้ วกลอ้ งจะเต็มตะแกรงโยก ทาํ ใหข้ า้ วมีกาก ตอ้ งโปรแกรมอยา่ งน้ีถึงกวา่ 200 คาํ สงั่ เมื่อตอ้ งการจะหยดุ ร้านสีตอ้ งต้งั โปรแกรมการหยุดไวอ้ ีก 200 กว่าคาํ ส่ัง เพ่ือทาํ ให้ การหยดุ เคร่ืองอปุ กรณ์สีขา้ วเป็นไปอยา่ งสมบรู ณ์ทเี่ พอื่ ประหยดั ไฟฟ้ า เพราะการเปิ ดมอเตอร์ ขนาด 10 แรงม้าข้ึนไปน้ัน จะตอ้ งใชส้ ตา เดลตา้ เพื่อเปิ ดมอเตอร์ การเปิ ดมอเตอร์ท่ีกาํ ลงั สต๊าดอยทู่ ่ี สภาวะ สตาร์ น้นั จะกินกาํ ลงั ไฟฟ้ ามาก ค่ากิโลวัตต์จะขึ้นสูงมาก ในขณะเดียวกนั น้นั เราไปเปิ ดมอเตอร์อกี ตวั จะเกดิ สภาวะ สตา ซ้าํ อกี ตวั หน่ึงค่า กิโลวตั ต์ จะสะสมทนั ทีและ จะไม่ลงจนกว่าจะมี การเซ็ทใหม่โดยเจา้ หนา้ ทไ่ี ฟฟ้ าเท่าน้ัน การประหยดั ไฟฟ้ าโดยการเพื่อ ป้ องกนั คา่ กโิ ลวตั ตส์ ะสมคือ

126 ต้องรอให้มอเตอร์ตัวแรกท่ีเปิ ดน้ันหมุนได้รอบเรียบร้อย ก่อน(ตอ้ งให้มอเตอร์ น้ันสตา-เดลต้าให้เรี ยบร้อยก่อน) แล้วจึงเปิ ดมอเตอร์ ตัวถัดไปประมาณ 15 วินาที โดยประมาณ ในทางปฏบิ ตั ิน้นั คงหาพนักงานควบคุมมอเตอร์ร้านสีที่มีความอดทนพอท่ีจะ รอเวลาการเปิ ดมอเตอร์แต่ละตวั ห่างกนั 15 วินาทีโดยประมาณทุกคร้ัง และจะตอ้ งจาํ ได้ แม่นยาํ ว่าจะตอ้ งเปิ ดมอเตอร์ตวั ไหนกอ่ นตวั ไหน รอเวลาเท่าไร แลว้ จะกดป่ ุมไหนก่อนหลงั ฉะน้นั การควบคมุ มอเตอร์ร้านสีระบบ คอมพิวเตอร์ P.L.C. ที่สามารถต้งั โปรแกรมการเปิ ด และหยดุ อุปกรณ์ร้านสีขา้ วท่ี ยู้ แนะนาํ เฮีย เซ้ง เจ้าของโรงสี ไทยยงเฮง 3 อ.ทุ่งเทิง จังหวดั อุบลราชธานี น้ันเราเห็นดว้ ย เพราะระบบน้ี ยู้ ไดต้ ิดต้งั ที่ โรงสีข้าวขาณุฯธัญญกิจ อาเภอ ขาณุฯ จังหวัดกาแพงเพชร ที่มีกาลังผลิตข้าว 12 เกวียน/ช่ัวโมง มีมอเตอร์ท้งั ร้านสีรวม ท้งั หมด 79 ตวั ควบคุมดว้ ยระบบ คอมพิวเตอร์ท้ังหมด เมื่อตอ้ งการสีขา้ วเพียงแต่ กดป่ ุมสี เขียว เพยี งป่ มุ เดยี ว เครื่องคอมพิวเตอร์กจ็ ะ ทาํ การเปิ ดมอเตอร์ทีละตวั ไปตามจงั หวะที่ได้ต้ัง โปรแกรมไวจ้ นครบตามระบบร้านสี โดย ไม่มีผิดพลาด และเมื่อตอ้ งการจะหยดุ สีขา้ วก็ กด ป่ ุมสีแดง เพยี งป่ มุ เดยี ว มอเตอร์ท้งั ร้านสี จะคอ่ ยๆปิ ดทลี ะตวั จนครบ

127 ท้งั ร้านสีโดยทท่ี า่ นไดต้ ้งั โปรแกรมไวล้ ่วงหนา้ ท้งั น้ีจะประหยดั ไฟฟ้ ามากท่ีสุดและการสีขา้ ว จะไมเ่ กิดการขดั ขอ้ งเฮีย เซ้ง เขาไดไ้ ปดูระบบน้ีแลว้ แมว้ ่าฟังดูแลว้ ราคา 2 แสนกว่าบาทจะ แพง แต่จริงๆแลว้ เฮียเล้ง (คุณธงชัย) เจา้ ของโรงสีขาณุฯบอกวา่ ทาํ ใหป้ ระหยดั คา่ ไฟฟ้ าเดือนละหมื่น กวา่ บาท เพราะคา่ ดีมานตช์ า๊ ตน้นั กป็ ระหยดั มาแลว้ ยงั จะประหยดั คา่ ไฟฟ้ าของมอเตอร์แต่ละ ตวั ที่ เปิ ด-ปิ ด ขณะทไี่ มไ่ ดใ้ ชง้ านเพราะการสีขา้ วไม่จาํ เป็ นตอ้ งเปิ ดมอเตอร์พร้อมกนั ทุกตวั และประหยดั คา่ ไฟฟ้ าของ มอเตอร์ตวั ทีไ่ มไ่ ดใ้ ชง้ านที่ปล่อยใหว้ ่ิงฟรีและปิ ดมอเตอร์ที่ไม่ใช้ ใหห้ ยดุ กอ่ นไม่ตอ้ งรอปิ ดพร้อมกนั การเปิ ดมอเตอร์ขนาด 20 แรงมา้ น้นั แม่นยามาก ไม่ตอ้ ง ห่วงเรื่องคา่ กโิ ลวตั ตส์ ะสม ถา้ หากวา่ โรงสีของ เฮีย เซ้ง ติดต้งั เสร็จเม่ือไหร่อย่าลืม โทรบอก ดว้ ย จะไดไ้ ปขอชมการทาํ งาน เพ่ือจะไดต้ ิดตามเทคนิคใหม่ๆบา้ ง เพราะว่าปัจจุบนั เทคนิค ร้านสีกา้ วหนา้ ไปมากแลว้ ทีเ่ คยไดย้ นิ เจา้ ของโรงสีท่านหน่ึงกล่าวว่า เห็นจะตอ้ งมานงั่ กดป่ ุมสีข้าวด้วยตัวเอง คงจะไม่แปลกต่อไปอีกแลว้ เพราะ ระบบ P.L.C สามารถทาํ ใหฝ้ ันน้ันเป็ นจริงได้ เพราะแม้ ท่านจะไมไ่ ดน้ ง่ั กดป่ ุมสีขา้ วดว้ ยตนเอง ท่านกย็ งั วางใจเหมอื นท่านได้สีข้าวด้วยตวั ท่านเองทุก วนั จากคนท่ีคุณเรียกวา่ เฮียโง่ว 10 / 12 / 36

128

129 สวัสดีคณุ บุญส่งท่ีนับถือ ที่เมือ่ วานไดค้ ุยกนั ถึงเรื่องกระพอ้ กลบั หลงั จากการตกั ขา้ วเปลือกหรือขา้ วสารต่างๆ น้นั อนั น้ีทางตา่ งประเทศเขาละเอียดมาก ถึงกบั คิดมาเป็นตวั เลขที่เป็ นเงินเลย ดงั น้ี กระพอ้ ที่ กลบั หลงั ขนาด ธรรมดาต้นหน่ึง จะสามารถทาํ ใหข้ า้ วสารหรือขา้ วเปลือกหกั ป่ นไดเ้ พราะว่า เมื่อขา้ วสารทตี่ กลงมายงั ตน้ กระพอ้ และบางส่วนจะถูกบดดว้ ยมูเ่ ลย่ ก์ ระพอ้ ลกู ลา่ ง ถา้ ท่านไฟ ฉายแลว้ ไปเปิ ด ฝาไมท้ ป่ี ิ ดตนี กระพอ้ ออกแลว้ ฉายมองดทู ีห่ นา้ มูเ่ ล่ย์ ถา้ ท่านเห็นว่ามีเมล็ดขา้ วสารหรือขา้ วเปลือกมาว่ิงลอ้ อยู่บนหนา้ มู่เล่ย์ ก็แสดงว่า ขา้ วสารไดถ้ ูกบดขย้ดี ว้ ยมูเ่ ล่ยม์ านานแลว้ และทเี่ ห็นน้นั เป็นส่วนนอ้ ย เพราะวา่ ถา้ ท่านเปิ ดเสา กระพอ้ ดา้ นหลงั ซ่ึงไม่คอ่ ยมีคนเปิ ดเพราะว่าไมไ่ ดใ้ ชป้ ระโยชนอ์ ะไร แต่ถา้ ท่านเปิ ดดูท่านจะ รู้อะไรอีกหลายๆอย่าง เพราะว่าบางท่านไดย้ ินเสียงเมล็ดขา้ วตกลงมาจริงๆแต่ไม่รู้จะทาํ อยา่ งไร เพราะคดิ วา่ มนั เป็นธรรมชาติ แต่อนั ที่จริง การกลบั หลงั ของขา้ วเปลือกและขา้ วสารน้นั มีมาคู่โรงสีเมืองไทยมา นานแลว้ บางคร้ังยงั มีคนหลายคนพูดว่าก็ตอ้ งมีบา้ งเป็ นธรรมดา แต่โรงสีท่ีผมไดอ้ อกแบบ ตดิ ต้งั ใหท้ กุ โรงจะไมม่ ีขา้ วเปลือกและขา้ วสารกลบั หลงั เลย เพราะการออกแบบที่ดีจะทาํ ให้ กระพอ้ ไมท่ าํ ใหข้ า้ วกลบั หลงั ปี หน่ึง เฉพาะค่าขา้ วเปลอื กและขา้ วสารกลบั หลงั เป็ นเงินดงั จะ คิดใหเ้ ห็นเป็นตวั เลขขา้ งลา่ งน้ี กระพอ้ ท่ีมีขา้ วเปลือกกลบั หลงั หน่ึงตน้ ตวั อย่างที่เป็ นไปได้ คอื จะทาํ ขา้ วหกั ป่ นไปประมาณ 3 ชง่ั หรือ 1.8 กโิ ลกรัม เจา้ ของโรงสีหลายท่านบอกว่าตวั เลข น้ีบางคร้ังจะนอ้ ยไปดว้ ย เพราะบางตน้ ขา้ วกลบั มากเหลือเกิน เอาเป็ นว่า 1.8 กิโลกรัมก็แลว้ กนั

130

131 กระพอ้ ทต่ี กั ขา้ วเปลอื กหรือขา้ วสารในร้านสีขนาด 5 เกวียน/ชว่ั โมง (วนั ละ 120 เกวียน) กระพอ้ 1 ตน้ ทาํ ขา้ วหกั 1.8 กโิ ลกรัม/เกวยี น กระพอ้ ทาํ งาน 5 เกวียน/ชวั่ โมงจะทาํ ขา้ วหกั ป่ นไป = 1.8 * 5 = 9 กิโลกรัม กระพอ้ ในร้านสีมีประมาณ 12 ตน้ จะไดต้ วั เลข = 9 * 12 = 108 กิโลกรัม ในหน่ึงวนั เราสีขา้ ว 24 ชว่ั โมง = 108 * 24 = 2,472 ในหน่ึงเดือนเราสีขา้ ว 26 วนั = 2,472 * 26 = 64,272 ในหน่ึงปี เราสีขา้ ว 8 เดือน = 64,272 * 8 = 514,176 ถา้ ขา้ วสารทร่ี าคาตา่ งกนั ระหว่างขา้ วตน้ กบั ขา้ วหกั ราคากโิ ลกรัมละ 2.50 บาทจะคิด เป็นเงนิ 1,285,440.-บาท ใหค้ ิดอยา่ งไรกม็ ากอยดู่ หี ารสองก็ยงั มากยง่ิ ถา้ สีขา้ ว 10 เดือน หรือ บางรายสีขา้ วไม่เคยหยดุ คือสีมนั 12 เดือนเลยกล็ องเอาเคร่ืองคดิ เลขคิดดูกแ็ ลว้ กนั ว่าท่ีผมพูด (เขยี น)มาน้นั เป็นจริงไดค้ ิดเป็นขา้ วขนาดน้าํ หนกั เพียงแตค่ ิดวา่ ขา้ วลดช้นั (คือลดจากขา้ วตน้ มาเป็นขา้ วทอ่ น เพราะว่าราคาแตกตา่ งกนั )เท่าน้ันเอง บางท่านว่ากระพอ้ ขาดเร็ว ก็เพราะว่า ขา้ วเปลอื กทต่ี กลงมาน้นั ไดก้ ดั กระพอ้ ดา้ นหลงั ดว้ ยอีกทางหน่ึงจึงขาดเร็ว สังเกตุท่ีหัวกระพ้อ ด้านบนทเ่ี ป็ นสังกะสีจะขาดด้วยเสมอ การแกไ้ ขน้ันมีหลายวิธี และไดผ้ ลมากพอสมควร จะใหด้ ีท่ีสุดตอ้ งทาํ หวั กระพอ้ และตนี กระพอ้ ใหม่ เอาอีกแลว้ ยุใหเ้ สียเงินอีกแลว้ แต่ถา้ ท่านคิดตวั เลขดูแลว้ มาประเมินผล แลว้ จะรู้วา่ การลงทุนปรับปรุงกระพอ้ น้นั คุม้ คา่ มาก เพราะขา้ วที่กลบั หลงั ยงั ทาํ ให้กระพอ้ ตาย บ่อยๆทาํ ใหเ้ สียเวลาการสีขา้ วไปมากโขอยู่ โรงสีขา้ วมีอปุ กรณ์หลายร้อยรายการ ทุกรายการ ตอ้ งสัมพนั ธ์กนั โดยตลอด ไม่ใช่ว่าอุปกรณ์อยา่ งใดอย่างหน่ึงดีก็พอแลว้ อย่างน้ีไม่ถูกตอ้ ง เพราะการที่จะสีขา้ วไดด้ ี จะตอ้ งมีอุปกรณ์ที่มีคุณภาพและทาํ งานไดผ้ ลดี ไม่ทาํ ให้เกิดการ เสียหายระหวา่ งการสีขา้ ว วิธีที่ป้ องกนั ไดย้ ากทสี่ ุด คือ การเสียหายที่ไมร่ ู้สาเหตุ

132 เพราะโรงสีขา้ วในปัจจุบนั น้นั แข่งขนั แบบเสรี ผทู้ ีม่ เี ทคนิคดีสีขา้ วไดด้ ี การจดั การดี และการตลาดดี จึงจะประสบผลสาํ เร็จในธุรกจิ โรงสีขา้ วได้ จากมิตรใหมข่ องคุณ วสิ ูตร จิตสุทธิภากร 14/12/36

133 จดหมายถึงคณุ บญุ ส่งฉบบั ท่ี 2 เรียนคุณบุญส่งทน่ี ับถือ หลงั จากทไี่ ดจ้ ดหมายถงึ คุณในเรื่องกระพอ้ ขา้ วสารและขา้ วเปลือก ที่ไมส่ มบูรณ์จะ ทาํ ใหข้ าดรายไดไ้ ปปี หน่ึงๆเป็นเงนิ มากถงึ เป็ นจานวนล้านบาท น้นั ทาํ ให้ คุณบุญส่ง แปลก ใจวา่ แลว้ ทาํ ไมถึงอยรู่ อดมาได้ เพราะว่า ท่ีเรายงั อยรู่ อดมาทกุ วนั น้ีเพราะคแู่ ข่งขนั ทางการคา้ ของเราหรือเรียกว่าเพอ่ื นที่ทาํ ธุรกิจเหมือนกนั น้นั ก็ยงั มีเคร่ืองมือท่ียงั เท่าเทียมกนั อยู่ คือ ว่า โรงสีอ่ืนๆกม็ ีการกลบั หลงั ของกระพอ้ เหมอื นกนั จึงทาํ ใหไ้ ม่เสียเปรียบเทียบกนั มากนกั แต่ ถา้ หากวา่ โรงสีโรงใดพฒั นาไปไดก้ อ่ นในดา้ นการผลิต คอื มีเครื่องมอื ทดี่ กี วา่ การจดั การท่ดี ี การควบคมุ คณุ ภาพที่ดี กจ็ ะมีโอกาสทาํ กาํ ไรในการสีขา้ วไดม้ ากกว่า สงั เกตจากการสีขา้ ว บางทา่ นสามารถ สีขา้ วไดท้ กุ วนั ทกุ คนื โดยแทบไม่มวี นั หยดุ เลยไม่วา่ หั่งเช้ง จะดีหรือไม่ เพราะการสีขา้ วของเขามจี ุดคุม้ ทุน ที่ดีและตน้ ทุนการผลิตของ เขา ตา่ํ กว่า จึงทาํ ใหเ้ ขาสามารถทาํ กาํ ไรได้ ในขณะทโี่ รงสีรายอื่นๆกาํ ลงั ขาดทุน หรือมีกาํ ไร นอ้ ยเกนิ ไปไม่คมุ้ การบริหาร

134 เคร่ืองมือ จึงเปรียบเหมอื นอาวุธหรือถา้ เปรียบเป็น มีดท่ีมีความคมมาก จะสามารถ หนั่ เน้ือไดส้ วยกวา่ มดี ทมี่ คี วามคมน้อย โรงสีบางรายบ่นอยากจะเลิกโรงสีแลว้ ไปหาอาชีพ อนื่ ทาํ คุณบุญส่งช่วยผมดีดลกู คดิ ทีเ่ ถิดว่า ถา้ ไม่ทาํ โรงสีขา้ ว แลว้ จะใหไ้ ปทาํ อาชีพอะไร ที่มีเงินหมุนเวยี นมากขนาดโรงสีขา้ ว คือการสีขา้ วในวนั หน่ึงขนาดสีขา้ ว 200 เกวียน จะตอ้ ง ใชเ้ งนิ ซ้ือขา้ วเปลอื ก 4,000 * 200 = 800,000 คณู ดว้ ย 30 วนั = 24,000,000.-ปี หน่ึงทางาน 10 เดือนจะเป็ นเงิน = 240,000,000.-บาท(สองร้อยสี่ สิบล้านบาท) นี่คิดเฉพาะค่าซ้ือขา้ วเปลอื ก ยงั ไมไ่ ดค้ ิดรายจ่ายการดาํ เนินการ ค่าแรงงาน ภาษี น้าํ มนั รถ ค่าไฟฟ้ าต่างๆอีกมากมาย และทาํ ใหก้ ารหมุนเวียนของเงินในตลาดการคา้ ขา้ ว การคา้ ขายในวงเงินขนาด สองร้อยกว่าล้านนี้ ถา้ ท่านบอกว่าไม่มีกาํ ไร หรือว่ากาํ ไรนอ้ ย ผม เองกไ็ ม่รู้ทาํ ธุรกจิ อะไร จึงมเี งินหมุนเวียนมาก ขนาดน้ีจะคิดอยา่ งไรกจ็ ะคุม้ การลงทนุ

135 เรามาพูดกนั ต่อเรื่องกระพอ้ ทก่ี ลบั หลงั เพราะสาเหตุเกิดจากการทาํ หัวกระพอ้ ไม่ดี เท่าท่ีควร จึงทาํ ให้เกิดกลบั หลังของขา้ วเปลือกและข้าวสาร ถา้ ต้องการจะซ่อมหรือจะ ปรับปรุง ผมจะให้ช่างเขียนแบบของผมเขียนรายละเอียดส่งไปให้ จะไดท้ าํ การแกไ้ ขใน เบ้อื งตน้ ก่อน อย่าคดิ ว่า ขนาดกลบั มากอยา่ งน้ี เรายงั รวยมาขนาดน้ีแล้ว ผมคิดว่าถา้ เราทาํ ให้ ดกี วา่ น้ีจะตอ้ ง รวมมากกว่านี้อีก คณุ บุญส่ง เองกม็ คี วามสนั ทดั ในการสีขา้ ว อยแู่ ลว้ เพียงแต่เรานาํ มาพฒั นาใหด้ ีข้ึน เกบ็ รายละเอยี ดเลก็ ๆนอ้ ยๆทย่ี งั รั่วไหลในร้านสีขา้ ว เช่น การกลบั หลงั ของขา้ วกลอ้ งที่ติดไป กบั ขา้ วเปลือกหรือท่ีเราเรียกว่า ขา้ วกาก (ตะแกรงโยก) ในน้อยลง คือ ตอ้ งปรับปรุงรอบ ตะแกรงโยกให้สม่าํ เสมอ ปรับเปอร์เซ็นต์กะเทาะข้าวกลอ้ งให้สม่าํ เสมอ ตะแกรงโยกจะ ทาํ งานไดด้ ี ถา้ การกะเทาะขา้ วเปลือกไม่ดีเปอร์เซ็นตข์ า้ วกลอ้ งแปรปรวน กะเทาะมากบา้ ง นอ้ ยบา้ ง ตะแกรงโยกทาํ อยา่ งไรกป็ รับไม่ไดด้ ี จะมขี า้ วกลอ้ งติดไปกบั ขา้ วเปลือกเรียกว่าขา้ ว กลบั ตะแกรงโยกทห่ี ลายทา่ นไม่ไดใ้ หค้ วามสนใจมากนกั เพราะคิดวา่ ไม่เป็นไร

136 อีกสาเหตุหน่ึงท่ีเกิดจากการไม่เข้าใจ เพราะถา้ หากตูส้ ีฝัดดูดแกลบดูดไม่สะอาด แกลบบางส่วนจะตกลงมาทตี่ ะแกรงโยก ทาํ ใหต้ ิดไปกบั ขา้ วกลอ้ งและทาํ ให้รําละเอียดที่เกิด จากการขดั ขา้ วกลอ้ งไมส่ วย (มใี บแกลบและเศษรําหยาบติดมาดว้ ย) ถา้ ขา้ วเปลือกท่ีติดขา้ ว กลอ้ งไปหินขา้ วสารขดั กนั สามคร้ังแลว้ กย็ งั ไม่หมด เพราะวา่ ขา้ วเปลือกบางเมลด็ มีขนาดเล็ก ทาํ ใหข้ า้ วสารที่ขดั ขาวแลว้ มีขา้ วเปลอื กตดิ มาดว้ ยทางภาษาโรงสีขา้ วเรียกว่า ข้าวมีกาก ทาํ ให้ ราคาตกถูกตดั ราคา และบางคร้ังถงึ กบั ถูกปฏิเสธ จากลูกคา้ โดยการตกี ลบั ทาํ ให้เสียค่าใชจ้ ่าย และชอื่ เสียงของขา้ วสารอยา่ งมาก เมื่อมสี าเหตอุ ยา่ งน้ีพนักงานร้านสีจะตอ้ งป้ องกนั โดยการ ปรับตะแกรงโยกใหด้ ี เพอื่ ไม่ใหม้ ขี า้ วเปลอื กตดิ ไปดา้ นขา้ วกลอ้ งโดยการ ปรับรอบตะแกรง โยกให้ ข้าวกล้องติดกลับหลงั ไปดา้ นขา้ วเปลือกเพื่อป้ องกนั ข้าวเปลือกติดไปกับข้าวกล้อง แล้วทีนี้การเสียหายกจ็ ะเกดิ ขน้ึ โดยที่เราไมร่ ู้เพราะว่าขา้ วกลอ้ งที่กะเทาะแลว้ กลบั หลงั ไปยงั เครื่องกะเทาะลูกยาง ถูกลูกยางกะเทาะซ้ําอีก ขา้ วกลอ้ งบางส่วนกจ็ ะหกั ทาํ ใหเ้ กิดขา้ วหัก (ขา้ วท่อน – ขา้ วปลาย) มากข้ึน

137 บางโรงสีบอกว่าสีขา้ วไมไ่ ดห้ าบหมายถึงวา่ สีขา้ วไดจ้ าํ นวนขา้ วตน้ ไม่ไดต้ ามที่คาํ นวณเวลา ท่ีคดิ ราคาซ้ือหนา้ ออฟฟิ ต น้าํ หนกั ขา้ วตน้ คิดเป็นหาบ (60 กิโลกรัม) ถา้ สีขา้ วได้ 7.5 หาบ จะ เท่ากบั 450 กโิ ลกรัม เพราะโรงสีบางภาคคิดคาํ นวณน้าํ หนกั ขา้ วเตม็ เมลด็ เป็ นกิโลกรัม ถา้ เรา สามารถเกบ็ รายละเอยี ดจากการสีขา้ วหลายๆจุดเช่ือวา่ การสีขา้ วใหไ้ ดค้ ณุ ภาพดี และประหยดั คา่ ใชจ้ ่าย จะทาํ ใหธ้ ุรกิจโรงสีขา้ วทาํ กาํ ไรไดไ้ ม่นอ้ ยเลยทีเดียวแลว้ คุณบญุ ส่งคิดว่าจะเริ่มตน้ เมอ่ื ไรดี เพราะบางคร้ังการรอเวลากจ็ ะทาํ ใหเ้ สียโอกาสไปไดม้ ากการสีขา้ วแมเ้ พียงวนั เดียวก็ เป็นเงนิ ไม่นอ้ ย แลว้ จะเขยี นมาคยุ ใหม่ เพ่อื นของคุณ วิสูตร จิตสุทธิภากร 20/12/36

138 สวสั ดี เดอื นพฤษภาคม วันท่ี 1 เป็ นวันแรงงาน ทุกโรงสีก็หยุดสีขา้ ว 1 วนั เพื่อให้พนกั งานไดพ้ กั ผ่อนกนั บา้ งท้งั ๆที่เพง่ิ จะหยดุ ไปเมอื่ วนั สงกรานตแ์ ละวนั ครอบครัว 3 วนั เมอ่ื วนั ที่ 12-13-14 เมษายน ถึงวนั แรงงานกใ็ หค้ ดิ ถงึ แรงงานในโงสีขา้ วเราข้นึ มานบั วนั พนกั งานโรงสีขา้ วหรือท่ีเราเรียก กนั ว่าคนปล่อยขา้ ว จะหายากข้นึ ทุกวนั โรงไหนไม่มีปัญหา ก็แสดงว่าการบริหารของโรงสี น้นั เข้าข้ัน มีหลายโรงสีที่เคยไปเยยี่ มเยยี นพูดคุยกนั เร่ืองการสีขา้ ว เขาก็เรียก “นายกะ” (พนกั งานสีขา้ วประจาํ กะ) คาํ ว่ากะ หมายถึง ช่วงเวลาทาํ งาน เช่น กะกลางวนั กะกลางคืน และกะดึกอยา่ งน้ีเป็นตน้ นายกะของเขาเกง่ มากมีฝี มอื ในการ สีขา้ วไดด้ ีขา้ วสารจะไดต้ ามออ เดอร์จากรุงเทพเปอร์เซ็นต์ถูกตอ้ ง สีขา้ วไดส้ วยและขา้ วเต็มเมล็ดน้าํ หนักไดต้ ามที่คาํ นวณ เวลาซ้ือขา้ วเปลือก ผมไดซ้ ักถามพูดถึงกนั เร่ืองระบบบริหารพนักงานสีขา้ วเขาบอกว่า ส่วนมากเป็ น คนเก่าแก่ คนใหม่ๆไม่ใคร่มีมาฝึ ก เขากเ็ ลยใชว้ ิธีจูงใจ เด็กหนุ่มขา้ งโรงสี และลูกหลาน พนักงานสีข้าวในร้านสีโดยจับมาฝึ กสอนกนั แบบนักเรียนเลยทีเดียว เริ่มด้วยการเข้า หอ้ งเรียนทจ่ี ดั ไวเ้ ฉพาะกินมี กระดานไวท์บอร์ด เริ่มต้งั แต่ การลาํ เลียงขา้ วเปลือกเขา้ ร้านสี และอุปกรณ์โรงสีต่างๆเรียกว่าอะไร ทาํ งานอยา่ งไร มีประโยชน์และจะเกิดการเสียหาย อยา่ งไร วธิ ีป้ องกันอุบัตเิ หตไุ ด้อย่างไร

139 เมือ่ อบรมเสร็จครบ 3 วนั วนั ท่ี 4 กใ็ หไ้ ปศึกษากบั เครื่องจกั รจริงๆในการศึกษากบั เคร่ืองจักรจริงน้ี เราต้องช้ีแจง ถึงประโยชน์และผลที่ต้องการจะได้จากการทาํ งานของ เคร่ืองจกั รน้นั ๆ ท่สี าํ คญั คือป้ องกนั อบุ ตั ิเหตทุ ี่อาจเกิดข้ึน จากการทาํ งาน เชน่ หม้อน้า น้าควร อย่ใู นระดับใด ถา้ อยู่ระดบั ไหนปกติ และถ้าต่าํ ถึงระดบั ไหน จะอนั ตราย และช้ีแจงถึงวิธี ป้ องกนั (ยกตวั อย่างใหเ้ ห็น) การสีขา้ วถา้ สายพานหลุด จะมีผลอย่างไร วิธีป้ องกนั ไม่ให้ สายพานหลุดทาํ อยา่ งไร ถา้ ตอ้ งการจะสีขา้ วให้ขาวข้ึน หรือใหข้ าวนอ้ ยลง จะตอ้ งปรับหิน ขา้ วขาว ตรงจุดไหน เชน่ ท่พี วกมาลยั เพ่อื ปรับช่องขดั ขา้ ว หรือจะปรับระยะประชิดของยาง เส้นในลูกหินข้าวขาว การใชแ้ ละควบคุม เครื่องกะเทาะข้าวเปลือกรุ่นอตั โนมตั ิ และรุ่น ก่งึ อตั โนมตั ิ เครื่องกะเทาะท้งั 2 รุ่นน้ีกาํ ลงั เป็ นท่ีนิยมอยา่ งมากในการสีขา้ ว เพราะหินยางเป็ น อุปกรณ์ชิ้นแรกที่กะเทาะขา้ วเปลือก ถา้ ขา้ วกลอ้ งที่ออกมาดีอุปกรณ์อ่ืนๆต่อจากน้นั กจ็ ะ ทาํ งานไดด้ ีตามไปดว้ ย เชน่ ตะแกรงโยก ตสู้ ีฝัด วิธีป้ องกนั ขา้ วไปแกลบ การตรวจสอบและ กาํ หนดเวลา การเปล่ียนใบพดั ลม ป้ องกนั พดั ลมระเบิด เฉพาะรายการน้ีน่าสนใจมาก เขาใช้ วธิ ีเขยี นป้ าย วนั ท่เี ปลี่ยนใบ และวนั ท่ี ควรจะเปลี่ยนคร้ังต่อไป (คลา้ ยๆกบั ป้ ายบอก เปลี่ยน ถา่ ยน้าํ มนั เคร่ืองทีป่ ้ัมน้าํ มนั ) หลายๆวิธี ผมเห็นแล้วน่าประทับ ใจในผลงานของเขามากเลย ร้านสีกส็ ะอาดมาก มกี ารทาํ ความสะอาดทุกคร้ังก่อนส่งกะงานกนั ฉะน้นั พอเปล่ียนกะสีขา้ ว ร้านสีกส็ ะอาดอยแู่ ลว้ เมอื่ จะหมดเวลากต็ อ้ งปัดกวาดใหส้ ะอาด เพ่ือส่งกะ ท่ีจะมารับงานต่อ อยา่ งน้ีเอง ร้านสีของเขา จึงสะอาดอยตู่ ลอดปี หลังจากคุยกันกว่า 3 ช่วั โมงเลยได้ความคิดว่า หากมีหน่วยงานใด หรือกลุ่ม นกั วิชาการ เรื่อง การเกษตรอตุ สาหกรรม หนั มาสนใจ จัดฝึ กอบรม พนักงานสีขา้ วระยะส้ัน ข้นึ มาเพื่อพฒั นาพนกั งานสีขา้ ว ท่กี าํ ลงั ทาํ การสีขา้ วอยทู่ วั่ ประเทศ ให้มีความรู้ความสามารถ เพิ่มข้นึ และทกุ ทา่ นทผี่ ่านการอบรมหลกั สูตรน้ี นาํ กลบั ไปปรับปรุงวิธีการสีขา้ วในโรงสีของ เขาเอง เราคิดว่าจะเป็ นการเพิ่มผลผลิต และ ลดการเสียหายจากการสีข้าวเพียงโรงสีละ เลก็ นอ้ ย ถา้ รวมกนั แลว้ เป็นเงนิ ไม่นอ้ ยเลยทเี ดียว

140

141 การฝึ กอบรมอย่างน้ี จะเป็ นประโยชน์อย่างมากแก่ประเทศชาติและเป็ นการ ฝึ กอบรมเดก็ รุ่นใหม่ๆ ใหห้ นั มาสนใจอาชพี โรงสีขา้ ว ซ่ึงเป็นอาชีพที่สามารถเล้ียงครอบครัว และเป็ นอาชีพที่มีรายไดไ้ ม่นอ้ ยเลยทีเดียวและคิดว่าจะเป็ นอาชีพ ที่มีนายจ้างหรือเจ้าของ กจิ การโรงสีขา้ ว จองตัว ก่อนจบการอบรมอยา่ งแน่นอน และเพ่ือเป็ นการทดแทนการขาด พนกั งานสีขา้ ว ซ่ึงปัจจุบนั กาํ ลงั ขาดแคลนอย่างมากในธุรกิจสีขา้ วสาเหตุไม่ค่อยมีการฝึ ก ข้นึ มาใหม่ และผูท้ ่ีมีความสามารถในการถ่ายทอดเทคนิคการสขา้ วให้คนรุ่นใหม่ วิชาการ โรงสีและเทคนิคต่างๆ จึงหดหายไปเรื่อยๆ ปัจจุบนั ในสังคมเมอื งไทย มกี ารต้งั กลมุ่ ใหมๆ่ เกิดข้นึ มากมาย โรงสีขา้ วของเราก็มี สมาคมโรงสีขา้ วไทย มีสมาชกิ เยอะแยะ น่าจะคดิ ต้งั กล่มุ นักวิชาการท่ีมีความรู้เกี่ยวกับโรงสี เพ่ือจดั ฝึ กอบรม เฉพาะกิจทาํ การรวบรวมวชิ าการ เจ้าของโรงสีที่มีประสบการณ์ มาปรึกษา และถา่ ยทอดเทคนิคต่างๆในการสีขา้ ว เพือ่ ทาํ การบนั ทึกเทป บนั ทึกเสียงไว้ และท่ีสําคญั คือ จัดให้แต่ละจังหวดั ซ่ึงมีชมรมโรงสีจังหวดั อยู่แลว้ จัดฝึ กอบรมข้ึน โดยใช้วิทยากรจาก ส่วนกลาง แลว้ กจ็ า้ งวทิ ยากรพิเศษมาสมทบดว้ ย ในวิชาการบริหารอื่นๆ ส่วนเทคนิคการสี ขา้ วใหม้ กี าํ ไรและรักษาเครื่องจกั รน้นั น่าจะมอี าสาสมคั ร ทมี่ จี ิตใจยอมเสียสละเพื่อส่วนรวม ในธุรกิจการสีขา้ วมาบรรยายพร้อมกบั ฉายแถบบนั ทกึ ภาพและเสียงเพ่ือพฒั นาการสีขา้ วของ ประเทศเราใหก้ า้ วหนา้ นาํ ประเทศขา้ งเคียงไป เพื่อขา้ วไทยจะไดเ้ ป็ นตวั นาํ ในตลาดโลกอีก นาน เหมอื นท่เี คยมาในอดตี และธุรกิจการสีขา้ วจะไดไ้ ม่ขาดแรงงาน จะมีพนักงานใหม่ๆมา ฝึ กงานกับอุตสาหกรรมสีขา้ ว เพ่ือพฒั นาการสีขา้ วต่อไป ไม่ใช่ขาดแคลนพนักงานสีขา้ ว จนกระทง่ั ดงึ ตวั พนกั งานปลอ่ ยขา้ วเกง่ ๆจากโรงสีหน่ึงไปอีกโรงสีหน่ึง หรือ กระทงั่ เจ้าของ โรงสีขา้ วต้องลงมาคุมการปล่อยขา้ วดว้ ยตนเองทุกวนั งานออฟฟิ ตกม็ ากอย่แู ลว้ ยงั ตอ้ งมา ดูแลร้านสีอกี อยา่ งน้ีกเ็ หนื่อย ไม่รู้ว่าท่ีไดม้ าจะคุม้ กบั ที่เสียไปหรือเปล่าแลว้ จะมานงั่ บ่นว่า โรงสีทาํ ยาก หาพนกั งานสีขา้ วไม่ได้ วสิ ูตร จิตสุทธิภากร เกษตร ไอเมท รุ่น 1

142 สวสั ดีท่านสมาชิกโรงสีข้าวทุกท่าน สงกรานต์ผ่านไปแล้ว ราคาข้าวก็ยงั ไม่ดีข้ึน โรงสีหลายโรงลดกาํ ลังผลิตลง บางส่วน จากเคยสี 24 ชวั่ โมง มาเป็น 12 ชวั่ โมง บา้ งกห็ ยดุ ในเวลากลางวนั แลว้ เดินเคร่ืองสี ขา้ วในเวลากลางคืน ถามดูท่านบอกว่ากลางวนั มนั ร้อน สีกลางคืนไดข้ า้ วตน้ มากกว่าสีใน เวลากลางวนั โดยธรรมชาติกลางคนื อากาศดีไม่ร้อน พนกั งานจึงอารมณ์ดี สุขภาพจิตดี การ ทาํ งานจึงดีข้นึ กเ็ ป็นได้ เพราะในเวลากลางวนั ร้อนมากจะใหอ้ ารมณ์ดีอยไู่ ดย้ งั ไง ขา้ วนาปรังน้ัน รัฐบาลจะชดเชยให้ตนั ละ 300 บาท เพราะไม่มีความสามารถมา จาํ นาํ ไดเ้ พราะมคี วามช้นื ต่อไปน้ีโรงสีทุกโรงจะตอ้ งมเี ครื่องลดความช้นื กนั แลว้ เพราะถา้ ไม่ มเี คร่ืองลดความช้ืน กต็ อ้ งมีลานปนู ซีเมนตต์ ากขา้ วขนาดใหญ่ไม่นอ้ ย ประมาณ 5 ไร่ ถึง 10 ไร่ จึงจะตากขา้ วนาปรังได้ทนั ต่อการสีในแต่ละวนั รถเก่ียวขา้ วซ่ึงกาํ ลงั เป็ นที่นิยมอย่าง รวดเร็วในเขตภาคกลางเริ่มขยายเขตมาทางเหนือแถวนครสวรรค์ พิจิตร พิษณุโลก มากเขา้ ทุกที คิดวา่ ต่อไปไมว่ ่านาปรังหรือนาปี กจ็ ะมคี วามช้นื ใกลๆ้ กนั หมด เพราะการเกีย่ วแลว้ นวด เสร็จในคร้ังเดียวดว้ ยรถโมบายยน์ ้ีกาํ ลงั เป็ นท่ีนิยมดว้ ยเหตุเพราะคนงานเก่ียวขา้ วหายากข้ึน ทุกวัน การลงแขกและหาจ้างคนเกี่ยวขา้ วไม่สะดวกเหมือนในอดีต รถโมบายย์ จึงเขา้ มา แทนทีโ่ ดยความจาํ เป็นและเพม่ิ ความสะดวก สบาย รวดเร็วแกก่ ารเกบ็ เก่ียวและนวดขา้ ว แต่ความสะดวก รวมเร็วของเกษตรกรชาวนาน้ี ทาํ ให้เกิดภาระแก่โรงสีอย่าง มากมาย เพราะขา้ วทมี่ ีความช้นื เก่ียวสดน้ี ความช้นื สูงมากและมาวนั ละมากๆ ไม่เหมือนเกี่ยว ดว้ ยแรงคน แต่ละวนั ไดพ้ อประมาณไม่มากมายเหมือนเกี่ยวดว้ ยรถขา้ วเปลือกที่ระบายมายงั โรงสีขา้ วทุกโรง จึงมจี าํ นวนมากจนรับแทบไม่ไหวและจาํ เป็ นตอ้ งรีบนาํ ออกตากลานซีเมนต์ โดยทนั ที ถา้ คา้ งสตอ็ กกลางลานไว้ 2-3 วนั ขา้ วกจ็ ะมคี วามร้อนสูง เมื่อมาตากลานหากวา่ ไม่มี การพิถีพถิ นั ในการตากและเกบ็ ความช้นื ทเี่ หมาะสม เวลาเกบ็ ในยุง้ จะมีความร้อนตามมาอีก ขา้ วจะเสื่อมคณุ ภาพไดเ้ ร็วมาก เพียง 1 ถงึ 2 เดอื นกม็ ีอาการเหลืองซะแลว้

143 ฉะน้ันในอนาคตอนั ใกลน้ ้ี ทุกโรงสีจะต้องมีลานตากขา้ วแบบซีเมนต์ขดั มนั โรง หน่ึงๆสกั 10 ไร่ จึงจะพอเพียงแก่การตากขา้ วอนั ละ 100-170 เกวียน และตอ้ งใชร้ ถตกั และ พนกั งานตากขา้ วอีกหลายคน จึงจะรับสถานการณ์ขา้ วใหมท่ ้งั นาปรังและนาปี ไดท้ นั ต่อการสี ขา้ ว แต่ในปี น้ีรัฐบาลท่านใจดีมีมาตรการช่วยเหลือชาวนาโรงสีขา้ วและท่าขา้ วทวั่ ประเทศ โดยมีงบประมาณให้ซ้ือเคร่ืองลดความช้ืนหรือท่ีเราเรียกกนั ติดปากว่า “ตูอ้ บลดความช้ืน” โดยให้ความช่วยเหลือรายละ 1-2 ลา้ นบาท ตามแต่ที่เสนอไป เพราะรัฐบาลเล็งเห็น ความสําคัญของการเก็บสต็อกขา้ วเปลือกต้นฤดู เพื่อให้เกษตรกรและโรงสีข้าวได้นํา ขา้ วเปลือกตน้ ฤดมู าอบลดความช้ืนและเกบ็ สตอ็ กไว้ แลว้ ค่อยๆทยอยสีเพื่อพยุงราคาขา้ วตน้ ฤดทู ม่ี มี าก ถา้ ทุกโรงสีทาํ อยา่ งน้ีขา้ วสารกจ็ ะไม่ทะลกั ลงกรุงเทพฯ ในตน้ ฤดูราคากอ็ าจจะดี ข้นึ แต่ตอู้ บลดความช้นื ก็มีหลายขนาดใชเ้ ช้ือเพลิงต่างกนั วิธีการใชไ้ ม่เหมือนกนั อบ แล้วก็ได้ผลต่างกนั และยงั มีหลายบริษทั ท่ีจาํ หน่ายด้วย ตูอ้ บน้ันหากจะแยกขนาดและ ประเภทกค็ งจะไดด้ งั น้ี ก. ตอู้ บแบบใหญ่ขนาดวนั ละ 100-150 ตนั /24 ชว่ั โมง ใชแ้ กลบเป็นเช้อื เพลงิ ข. ตูอ้ บขนาดใหญ่ท่ีใชไ้ อน้าํ เป็นพลงั งานความร้อน ค. ตอู้ บขนาดใหญท่ ่ีใชน้ ้าํ มนั เป็นเช้อื เพลิง ง. ตอู้ บขนาดกลางใชน้ ้าํ มนั โซล่าเป็นเช้อื เพลิง ทเี่ ราจะพูดถงึ ในวนั น้ี เป็นตอู้ บขนาดบรรจุ 6 ตนั ของบริษทั ธรรมรินทร์ จาํ กดั ซ่ึง เป็ นผูน้ าํ เขา้ จากบริษทั ซานก่ิว ประเทศไตห้ วนั ท้งั ชุดโดยเป็ นของไตห้ วนั ประกอบนอก 100% ถอดบรรจุคอนเทนเนอร์มาโดยตรงจากไตห้ วนั ซ่ึง บริษทั ซานกิ่ว น้ีเป็ นบริษทั ใหญ่ อนั ดบั หน่ึงของประเทศไตห้ วนั ที่ทาํ การวิจยั และพฒั นาเรื่องการอบลดความช้ืนขา้ วเปลือก และเมลด็ พนั ธุม์ ากกว่า 30 ปี และมกี ารจาํ หน่ายไปทว่ั โลก

144 ในประเทศไทย บริษทั ธรรมรินทร์ เป็ นตวั แทนจาํ หน่ายแต่ผูเ้ ดียวในประเทศไทย โดยเป็ นบริษัทร่วมทุนระหว่างไต้หวนั และไทย ฉะน้ันอุปกรณ์ตู้อบซานก่ิวจึงส่ังเขา้ จาก ประเทศไตห้ วนั ท้งั 100% โดยเฉพาะสมองคอมพิวเตอร์ซ่ึงเป็ นผลิตภณั ฑท์ ี่บริษทั ภูมิใจมาก เพราะสามารถทาํ งานไดส้ มบรู ณ์ ต้งั แตก่ ารเชค็ ความช้ืน ส่ังงานใหร้ ะบบหัวฉีด ปรับแรงดนั ของลมและน้าํ มนั กาํ หนดอุณหภูมิภายในหอ้ งอบให้สม่าํ เสมอ ไม่สูงบา้ งต่าํ บา้ ง ซ่ึงมีผลทาํ ใหก้ ารระเหยของช้นื เป็นไปอยา่ งสมา่ํ เสมอ และตอ่ เน่ือง จุดเด่นของตูอ้ บซานก่ิวขนาด 6 ตนั

145

146 1. ติดต้งั สะดวก ประหยดั เน้ือท่ี เพราะขนาดกวา้ ง 4.5 เมตร ยาว 5.00 เมตร สูง 6.50 เมตรสามารถติดต้งั ในยงุ้ ขา้ วของโรงสีท่มี ีอยแู่ ลว้ ไดท้ นั ทโี ดยไม่ตอ้ งก่อสร้างอาคารใหม่ 2. ใชไ้ ฟฟ้ าไดท้ ้งั 3 สาย และ 2 สาย ทสี่ าํ คญั คอื รวมมอเตอร์ท้งั หมดมีเพยี ง 4 ตวั กินไฟ 3.5 แรงมา้ เทา่ น้นั โรงสีท่ไี ม่มไี ฟฟ้ า 3 สาย กส็ ามารถตดิ ต้งั ได้ โดยไม่ตอ้ งขอไฟเพม่ิ 3. กระพอ้ เป็นพลาสติกอยา่ งดี ตดิ มากบั เครื่องเป็นกระพอ้ ลาํ เลียงขา้ วเปลอื กท้งั เขา้ และออก อีกท้งั ใชห้ มนุ เวยี นในการอบลดความช้ืนในตวั เอง ปิ ด,เปิ ด โดยอตั โนมตั ิ ลดการ เสียหายจากการลาํ เลียงเป็นอยา่ งมาก 4. มหี ลายทา่ นแนะนาํ วา่ ตวั ถงั ทบี่ รรจุ 6 ตนั น้ี บางเกินไปทางบริษทั ซานก่วิ ประเทศไตห้ วนั ขอรับประกนั การผุกร่อนหรือเป็นสนิทนานถงึ 5 ปี เพราะวา่ เหลก็ ทปี่ ระกอบ เป็ นตวั ถังทุกชิ้นเป็ นเหล็กอย่างดี ชุบอ่างน้าํ ยาแลว้ พ่นสีเคลือบ 3 ช้ัน ระบบเดียวกบั ตวั ถงั รถยนตร์ ุ่นใหมๆ่ จึงปลอดสนิมและการผุกร่อนไดเ้ ป็นเวลานาน 5. ระบบหวั จ่ายน้าํ มนั โซลา่ เป็นระบบ 2 จงั หวะ มีไฟ 2 หวั เพอื่ จุดสาํ รอง 1 หวั และหวั ใหญเ่ ป็นหวั เป่ า ระบบการจ่ายน้าํ มนั จะเป็นไปตามการควบคุมของคอมพิวเตอร์ 6. ระบบเกบ็ ตวั อยา่ ง เป็นเคร่ืองมือสาํ คญั และสามารถทาํ งานไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิ ภาพ ดว้ ยการเกบ็ ตวั อยา่ งขา้ วเปลือกในตูข้ ณะทาํ การอบมาวดั ความช้ืนและแสดงผลทางจอ หลงั จากน้นั คอมพิวเตอร์จะทาํ งานร่วมกบั ระบบวดั ความช้ืนน้ี เพื่อไปส่ังใหก้ ารตดั จ่ายน้าํ มนั เป็นไปตามคาํ สงั่ ทแี่ ม่นยาํ และประหยดั สุด 7. ขอ้ ควรสงั เกต คือ ขา้ วที่เราไดต้ ้งั ความช้นื ท่ีตอ้ งการไวเ้ ชน่ 15.0 เมอื่ เครื่องอบ ลดความช้ืนลงมาถึงท่ีตอ้ งการเครื่องจะหยดุ เองโดยอตั โนมตั ิ ระบบการทาํ งานในตูจ้ ะหยุด หมดรอแต่ท่านมาเปิ ดกระพอ้ เพ่ือนาํ ขา้ วเปลือกออกจากตูแ้ ละขา้ วเปลือกที่ออกมาจะไม่มี ความร้อน เพราะไดผ้ า่ นการเป่ าดว้ ยลมเยน็ ภายในตเู้ รียบร้อยแลว้ สามารถนาํ ไปสต็อกในยงุ้ ไดท้ ันที เมื่อทิ้งไวข้ ้ามคืนหรือ 24 ชวั่ โมง แลว้ นาํ ตวั อยา่ งมาบดหรือมาขดั ขาวโดยเคร่ือง ทดสอบในโรงสีของท่าน ผลการอบเปอร์เซ็นตข์ า้ วเตม็ เมล็ด ความช้ืนจะพิสูจน์ไดด้ ว้ ยตวั ของท่านเอง

147 ความตอ้ งการของเจา้ ของโรงสีทจ่ี ะใชอ้ บลดความช้ืนโดยทวั่ ไปจะมี 5 ขอ้ ดงั น้ี 1. อบไดม้ าก,เร็ว 2. ลงทุนนอ้ ย 3. ประหยดั คา่ ใชจ้ ่ายในการทาํ งาน 4. ไมเ่ สียจุกจิก ใชพ้ นกั งานควบคุมนอ้ ย 5. อบแลว้ ไดค้ ุณภาพขา้ วทด่ี ี ตอู้ บซานกิ่ว สามารถตอบสนองความตอ้ งการไดเ้ ป็นอยา่ งดี 1. อบไดเ้ ร็วและอบไดม้ าก ซานกว่ิ อบตามความช้ืน เช่น 18 19 22% เป็นตน้ เม่ือ เราต้งั เครื่องอบแหง้ ทคี่ วามช้นื 15.0% ขา้ วทม่ี ีความช้นื ไม่เท่ากนั จะใชเ้ วลาอบไม่เท่ากนั เมื่อ อบแหง้ เราจะไดข้ า้ วที่มีคุณภาพและความช้ืนที่เท่ากนั คือ 15.0% แลว้ นาํ ไปสต็อกหรือ ทาํ การสีจะไดข้ า้ วสารคุณภาพท่ีดีมาก ในทางปฏิบตั ิจริง ขา้ วเปลือกที่เขา้ มาในโรงสีแต่ละรถ ของพ่อคา้ หรือรถเกษตรของเกษตรกรชาวนาทม่ี าขายโดยตรงความช้ืนแต่ละคนั จะไมเท่ากนั การใชต้ ขู้ นาด 6 ตนั จาํ นวน 6 ตู้ จึงมีโอกาสมากกว่าที่จะแยกการอบใหม้ ีประสิทธิภาพดีท่ีสุด ซ่ึงเครื่องอบขนาดใหญ่ไม่สามารถทาํ ได้

148 2. ลงทนุ นอ้ ย เครื่องอบซานกิว่ เคร่ืองละ 350,000 บาท สามารถอบความช้นื จาก 20%เหลือ 15% ในเวลา 5 ชวั่ โมง ตูห้ น่ึงใน 24 ชว่ั โงจะอบได้ 3 คร้ังรวมท้งั เวลาเขา้ -ออกของ ขา้ วเปลอื กดว้ ย 6 ตนั อบ 3 คร้ังจะไดข้ า้ ว 18 ตนั ต่อ 24 ชวั่ โมง ถา้ ใช้ 6 เครื่อง จะไดถ้ ึง 108 ตนั ต่อ 24 ชว่ั โมงลงทุน 2,100,000 บาท ที่สําคญั คือ ประหยดั เน้ือที่ติดต้งั ไม่ตอ้ งทาํ โรงคลุม ใหม่ไม่มีฐานราก 3. ประหยดั คา่ ใชจ้ ่ายอยา่ งตอ่ เนื่อง เพราะใชน้ ้าํ มนั โซล่าซ่ึงทกุ โรงสีกม็ อี ยแู่ ลว้ ไม่ ตอ้ งสร้างเตาเผาแกลบ ปลอ่ งวนั และทสี่ าํ คญั มากในขณะน้ีคอื สิ่งแวดลอ้ ม ซ่ึงข้ีเถา้ ดาํ น้าํ ลา้ ง ข้ีเถ้า ขนข้ีเถ้าไปท้ิงลว้ นเป็ นภาระต่อเน่ืองไม่สิ้นสุด ถ้าใชห้ มอ้ น้าํ ก็จะตอ้ งมีเรื่องน้าํ มา เก่ยี วขอ้ งอีก หมอ้ น้าํ โรงสีลูกละเหลายแสนบาททเี ดียว ยงั จะตอ้ งมพี นกั งานตีไฟอีก ค่าไฟฟ้ า ตอู้ บ 6 ตใู้ ชไ้ ฟเพยี ง 21 แรงมา้ เท่าน้นั ใชพ้ นกั งาน 1 คน ลองรวมแรงมา้ ของตูอ้ บใหญ่ท่านจะ รู้วา่ แตล่ ะตใู้ ชแ้ รงมา้ เทา่ ไหร่ 4. ไม่เสียจุกจิก กินไฟนอ้ ย ตน้ ทนุ ในการอบประหยดั ซานกวิ่ เป็นเครื่องอบระบบ น็อคดาวน์ คือถอดออกประกอบไดท้ ุกชิ้นอะไหล่มีพร้อมสามารถถอดและประกอบไดใ้ น เวลาอนั ส้นั ในกรณีท่ที า่ นใชต้ อู้ บ 6 ตวั ถา้ ตวั ใดตวั หน่ึงขดั ขอ้ ง อีก 5 ตวั กย็ งั ใชท้ าํ งานไดไ้ ม่ ทาํ ใหข้ า้ วท่มี ีความช้นื ของทา่ นเสียหาย และท่านอาจจะประหลาดใจเมื่อทราบว่า ระบบการ ตดั -จ่าย ควบคุมดว้ ยคอมพวิ เตอร์ และมีระบบขจัดละออง สิ่งเจือปน เช่น ฟางขา้ ว ฝ่ ุนต่างๆ ออกในขณะหมุนเวียน ขา้ วที่อบเสร็จแลว้ จึงสะอาดทุกเมลด็ และมีความช้ืนเท่ากนั ตลอดตู้ ดว้ ยระบบหวั จ่ายแบบหมนุ เวยี นดา้ นบน ซ่ึงเป็นลขิ สิทธ์ิของซานก่วิ โดยเฉพาะ 5. ไดข้ า้ วเปลอื กคณุ ภาพดี แน่นอนการแยกอบคร้ังละ 6 ตนั ในความช้นื ท่จี ดั สรร แลว้ ในแตล่ ะตู้ ต้งั โปรแกรมอบแหง้ ทีเ่ ท่ากนั ขา้ วท่อี อกมาจากตอู้ บจะไม่มีความร้อนเพราะมี ระบบเป่ าเยน็ ในตวั เอง ขา้ วเปลือกที่อบเสร็จจาก ตู้อบซานก่ิว จึงมีคุณภาพดีอย่างแน่นอน เพราะขา้ วเปลอื กทกุ เมลด็ จะแกร่งทวั่ ท้งั เมล็ด เวลานาํ มาสีเป็ นขา้ วสารจะไดจ้ าํ นวนขา้ วเตม็ เมลด็ มากกว่าการอบแบบอ่นื อยา่ งแน่นอน

149 ในอดตี ทีผ่ ่านมาการสีขา้ วเป็นเร่ืองของผคู้ วบคุมร้านสี ที่เราเรียกว่านายกะ เคร่ืองสีขา้ วก็จะ มาจากโรงงานผูผ้ ลิตที่มาติดต้งั อาจเป็ นเพราะว่าในอดีตน้ันการแข่งขนั ยงั ไม่สูงนกั การ คมนาคมกย็ งั ไมส่ ะดวกเหมอื นในปัจจุบนั การสีขา้ วจึงมคี า่ การตลาดที่มากพอสมควร แตใ่ นเวลาน้ีทุกอยา่ งเปลี่ยนไปเร็วมาก โรงสีขา้ วรุ่นใหม่ๆที่มีการจัดการ ดา้ นการ ผลติ และดา้ นการตลาดท่ีทนั สมยั โรงสีขา้ วท่ใี ช้ เคร่ืองสีขา้ วท่ีควบคุมดว้ ยระบบคอมพวิ เตอร์ ทีส่ มบูรณ์แบบ ไดถ้ กู สร้างข้ึนมาอย่างรวดเร็ว คอมพิวเตอร์ไดเ้ ขา้ มามีบทบาทกบั โรงสีมาก ข้ึน การคาํ นวณต้นทุนในการซ้ือขา้ วเปลือก ควบคุมระบบชงั่ ขา้ วเปลือก ข้าวสารและ คา่ ใชจ้ ่ายในการบริหาร แตห่ วั ใจของโรงสีกค็ อื เคร่ืองสีขา้ วท้งั ระบบเร่ิมต้งั แต่ ตะแกรงทาํ ความสะอาดขา้ วเปลือก เครื่องกะเทาะขา้ วเปลอื ก ตะแกรงขา้ วแกลบ ตสู้ ีฝัดขา้ วแกลบ ตะแกรงโยก เคร่ืองขดั ขา้ วขาว ตะแกรงขา้ วสาร ตะแกรงกลมทีค่ ดั ขนาด (เปอร์เซ็นต)์ เครื่องจกั รทกุ รายการมีความสาํ คญั ตามหนา้ ที่ ท่ีรับผิดชอบ แต่เครื่องท่ีสามารถทาํ กาํ ไรหรือขาดทุนไดม้ ากท่ีสุด ไดแ้ ก่ เคร่ืองขดั ข้าวขาว ทภ่ี าษาโรงสีเรียกว่า ลูกหินขา้ วขาว เพราะว่าเป็ นเคร่ืองที่ขดั ขา้ วจากขา้ วกลอ้ งมา เป็นขา้ วสารโดยตรง