บัญญัติ 10 ประการ

50 49

51 การตลาดเป็นสิ่งท่สี าํ คญั ที่สุด โรงสีขา้ วทใี่ หค้ วามสาํ คญั และใกลช้ ดิ กบั เครื่องจกั รท่ี ใชใ้ นการผลิตข้าวสารคุณภาพดี การบริหารแรงงานในร้านสีที่คล่องตวั ขอ้ มูลจากลูกคา้ ผบู้ ริโภค จะใหข้ อ้ มลู ท่ชี ดั เจนและรวดเร็ว ผูท้ ี่ประสบความสําเร็จอยา่ งรวดเร็วจะทาํ ใหเ้ กิด ความเชอื่ มน่ั ในตวั เองสูง อย่าลมื ไปว่าเรายงั อยู่ในวงการตลาด เพราะตลาดเป็ นเร่ืองของความนึกคดิ

52

53 บญั ญตั ทิ ี่ 10 อตั ราการเตบิ โต แผนการตลาดทเ่ี ตบิ โตอย่างมน่ั คง ตลาดแบบฉาบฉวยเหมือนกับคลื่นในท้องทะเล ส่วนตลาดแบบมนั่ คงเปรียบ เหมอื นฝ่ นุ ผงในอากาศ ตลาดแบบฉาบฉวยเหมอื นคลนื่ ในทอ้ งทะเลมองเห็นไดช้ ดั เจนมากมกี ารข้นึ ลงอยา่ ง รวดเร็ว ไดเ้ สียคร้ังละมากๆ ส่วนตลาดที่มน่ั คงเปรียบเหมือนฝ่ ุนผงในอากาศ เกือบมองไม่ เหน็ แตม่ ีอิทธิพลสูงมากในระยะยาว การตลาดท่ีฉาบฉวยจะเป็นปรากฏการณ์ท่ีส้ันๆอาจ ทาํ กาํ ไรไดพ้ อสมควร แต่ไมอ่ ยนู่ านพอที่จะทาํ ใหโ้ รงสีขา้ วอยไู่ ด้ และมีกาํ ไรมากพอ ยิ่งกว่าน้นั ถา้ เราหลงว่าการตลาดแบบฉาบฉวยน้ีจะอยไู่ ดอ้ กี นานเหมือนทีผ่ า่ นมาในระยะส้นั ๆ จะทาํ ให้ เราตอ้ งตดิ อยกู่ บั โรงสี และร้านสีขนาดใหญ่ พนกั งานจาํ นวนมาก เกินความพอดี ค่าใชจ้ ่ายใน การสร้างและตน้ ทุนในการดาํ เนินการทสี่ ูงมาก ระบบการจาํ หน่าย ระบบการขนส่ง เม่ือตลาด ลดลงไป โรงสีจะยงุ่ ยากใจเกย่ี วกบั การเงินการบริหาร ของโรงสีขนาดใหญน่ ้ี การเติบโตอย่าง ชา้ ๆ คือการวางแผนการตลาดแบบมน่ั คงและเป็ นไปตามกาํ ลงั ของร้านสีของเรา การขยาย ร้านสีใหใ้ หญ่โต เพอื่ รองรับการขยายตวั น้นั ตอ้ งคิดใหล้ ะเอียด ถา้ สินคา้ ของท่านขยายตวั ใน อตั ราทีเ่ หมาะสมจะทาํ ใหเ้ รามีความมนั่ คงและทาํ ไดอ้ ยา่ งมน่ั ใจ

54

55 ความล้มเหลว ความล้มเหลวท่ีต้องคานงึ ถงึ และยอมรับได้ คนส่วนใหญ่ชอบแกไ้ ขความบกพร่องแทนท่ีจะทิ้งมนั ไปเสีย พวกเขาชอบพูดว่า ลองปรับปรุงอกี คร้ังเพอื่ วา่ ทกุ อยา่ งจะดีข้นึ การยอมรับความผิดพลาดไมม่ ผี ลร้ายต่อธุรกจิ โรงสีเลย เพราะหากว่าท่านสีขา้ วผิด ประเภท คาํ นวณการตลาดผิดพลาด หรือว่าสตอ็ กขา้ วเปลือกผิดพลาด ถา้ เรายอมรับความ ผดิ พลาดแลว้ เริ่มทาํ ใหม่ใหถ้ ูกตอ้ งและแกไ้ ขโดยเร็ว โรงสีของท่านกจ็ ะกา้ วหนา้ ไปอยา่ งไม่ หยดุ ย้งั มหี ลายโรงสีที่เริ่มหนั มาจบั ดา้ นขา้ วถุง เม่ือทาํ ไปแลว้ ไม่ดีเท่าที่ควรแต่กย็ งั จะฝื นทาํ ต่อไป โรงสีขนาดใหญ่ๆแลว้ มาบรรจุถุงเลก็ ดว้ ย สีขา้ วส่งออกดว้ ย บางคร้ังก็สีขา้ วมะลิอีก ต่างหาก ถา้ ทา่ นไม่ยอมรับความผิดพลาด และจับทุกอยา่ งสุดทา้ ยท่านจะไม่มีอะไรเหลือเลย เพราะขา้ วสารทกุ ตราของทา่ นจะขายไมไ่ ดเ้ ลย ขา้ วน่ึงเป็ นตลาดที่หอมหวานท่ีสุด ทุกโรงสีอยากจะทาํ ข้าวน่ึงเพราะว่ามีค่าสี มากกวา่ การสีขา้ วดิบ หลายโรงสีทล่ี งทนุ ผิดพลาด เพราะทุกอยา่ งไม่ง่ายอย่างที่คิด แต่เม่ือผิด เรากต็ อ้ งยอมรับและหนั มาเอาดีในการสีแบบเดิมต่อไป เพราะบนั ไดที่ท่านจับจองไวใ้ นใจ ของลกู คา้ ของท่านคอื การสีขา้ วดิบแบบของท่านคุณภาพอยา่ งน้ี ไม่ใช่ขา้ วน่ึงที่คุณเริ่มมาจับ มีหลายโรงสีท่ีสีท้งั ขา้ วดิบและข้าวน่ึง แล้วประสบความสําเร็จ แต่น่นั อาจจะเป็ นหน่ึงใน หลายร้อยโรงสี เพราะประสบการณ์และเงินทุน สถานท่ี สําคญั มากที่สุดคือบุคลากร ตอ้ ง พร้อม การสตอ็ กระบบขนส่ง แต่ก็มีอีกมาท่ีเลิกการสีขา้ วดิบแล้วหันมาจบั ดา้ นขา้ วน่ึงอยา่ ง เดยี ว เพราะการสีสองชนิดน้นั ทาํ ไดย้ ากมาก ความลม้ เหลวน้นั ไมใ่ ช่ ความผิดทรี่ ้ายแรงเพราะ ทกุ ทา่ นกอ็ ยากจะลอง ในส่ิงที่ไมเ่ คยทาํ แตถ่ า้ เรารู้แลว้ ว่าผดิ กต็ อ้ งตดั สินใจเลกิ มนั ซะแลว้ หัน มาในดา้ นท่ลี ูกคา้ รอคอยคณุ อยู่ เข้าตารา ผดิ เป็ นครู

56

57 คาเตอื น การตลาดของโรงสีข้าวน้นั ต้องตดิ ตาม ในอดีตทผี่ า่ นมา โรงสีขา้ วมากมายทป่ี ระสบผลสาํ เร็จอยา่ งมาก แลว้ หลงตวั เองร้าน สีขา้ วของเรายงั แจ๋วอยู่ ลมื ไปว่าเทคโนโลยี การสีขา้ วผลติ น้นั ไดพ้ ฒั นามาโดยตลอด เครื่องสี ขา้ วรุ่นใหม่ๆ ทนั สมยั ระบบควบคุมแบบอตั โนมัติสีขา้ วไดค้ ุณภาพดี ลดการสูญเสียของ ขา้ วสาร ขา้ วไปแกลบ ท่สี าํ คญั ลดตน้ ทุนค่าใชจ้ ่าย ในการสีต่อเกวียนและใชพ้ นกั งานลดลง อยา่ งมากโรงสีรุ่นใหมๆ่ เหลา่ น้ีกาํ ลงั ถกู สร้างข้ึนมาทุกวนั การสีขา้ วท่ีดีตอ้ งมีการผสมกนั ท้งั สามฝ่ ายอยา่ งกลมเกวยี น การซ้ือข้าวเปลือก (การสต๊อกข้าวเปลือกคุณภาพดี) การผลติ ( ใช้เคร่ืองจักรที่สีข้าวได้คณุ ภาพดี เสียหายน้อยท่ีสุด ) การตลาด ( การขายให้ได้ราคาและถูกเวลา ) ท้งั สามอยา่ งน้ีจะตอ้ งผสมผสานกนั อย่างมีศิลปะ เพราะการซ้ือขา้ วเปลือกท่ีดี คือ ราคาดี (ราคาเหมาะสม) คณุ ภาพดี (ขา้ วไมเ่ ส่ือมคณุ ภาพ) เมื่อนาํ มาสีขา้ วดว้ ยเครื่องจกั รที่ดี ก็ จะไดผ้ ลผลติ ในอตั ราส่วนท่คี าํ นวณไวอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง (การเสียหายระบบการสีขา้ วมีมากมาย ถา้ เพยี งแตล่ ดการเสียหายในการสีขา้ วไดป้ ี หน่ึงๆเป็ นเงินไม่นอ้ ยทีเดียว) เมื่อสีออกมาดีแลว้ ก็ มาถึงการตลาดท่จี ะตอ้ งดมี ากๆ เพราะถา้ การขายของท่านผิดจงั หวะ ผิดเวลาอย่เู รื่อยๆกจ็ ะทาํ ใหข้ าดทนุ ได้ เพราะราคาขา้ วสารและขา้ วเปลอื กเคล่ือนไหวอยตู่ ลอดเวลา เชา้ ราคาหน่ึง บ่าย อาจจะเพม่ิ ข้นึ หรือลงลงกไ็ ด้ การตดั สินใจรับป๊ัวหน่ึงๆ อาจจะผิดเงินเป็ นหม่ืน แสนได้ ถา้ ท่านสีขา้ วไดด้ ี แตข่ ายผดิ เวลาบ่อยคร้ังกแ็ ย่ ท้งั น้ีตอ้ งจบั การเคลอื่ นไหวของตลาดใหด้ ีและถูก ทศิ ทาง

58 อย่าเช่ือเพราะว่าเขาว่าอย่างน้ัน อย่าเชื่อเพราะว่าเห็นมา อย่าเชื่อข้อมูลทีเ่ ขาจดกนั มาและ อย่าเชื่อข่าวสารทีเ่ ขาสัมภาษณ์หน้าหนังสือพิมพ์ เพราะว่าการตลาดน้ันท่านจะตอ้ งเป็ นผู้กาํ หนด และท่านตอ้ งเดินทางไปดูดว้ ย ตนเองในตลาดขา้ วสารไมใ่ ชโ้ ทรศพั ทไ์ ปเชค็ แลว้ กค็ ิดเอาเองว่าน่าจะเป็ นอย่างน้ัน เม่ือท่าน อ่านมาถึงหน้าสุดทา้ ยน้ี ท่านอาจจะยงั ไม่เข้าใจดีนักไม่ต้องตกใจ เวลาจะเป็ นผู้ส่ังสม ประสบการณ์ให้ท่านเอง ขอเพียงท่านหมนั่ ทบทวนบญั ญัติต่างๆไว้เสมอ แลว้ เฝ้ าติดตาม การตลาดของทา่ นเองและของเพ่อื นๆที่ใกลช้ ิดของท่านแลว้ นาํ มาประเมินผล จะทาํ ใหท้ ่าน เขา้ ใจและดาํ เนินนโยบายการตลาดอยา่ งมนั่ ใจ ขอให้ท่านโชคดี เป็ นผ้ทู ่ีประสบผลสาเร็จเป็ นอย่างดี ในการตลาดของโรงสีข้าว สวสั ดี

59 สวสั ดี มิตรจากแดนไกลท่นี ่ารัก เม่อื วานน้ีผมไดม้ ีโอกาส ตอ้ นรับมิตรจากแดนไกลทีม่ าเยีย่ มเยียนเราถึงโรงงาน ได้ พูดคยุ กนั ถึงเร่ืองเก่ียวกบั เกษตร และท่ีสาํ คญั ทสี่ ุดคอื เร่ืองขา้ วเปลอื ก และขา้ วสาร ในประเทศ ของเรา คณะท่ีมาเย่ียมเราบอกว่า ปัจจุบนั ขา้ วสารของไทยเรา คุณภาพเป็ นที่ตอ้ งการของ ชาวโลก เพราะว่ามีราคาทเ่ี หมาะสม และคุณภาพในการบริโภคดีมาก รสชาติก็ดีคิดว่าในปี น้ี ราคาขา้ วเปลือกคงจะอยใู่ นระดบั ที่น่าพอใจ ท้งั เกษตรกรชาวนาและชาวโรงสีขา้ วอีกท้งั ผูท้ ่ี เกี่ยวขอ้ งในการคา้ ขา้ วสารในปี น้ีชาวนาจะไดข้ ายขา้ วในราคาทสี่ ูงเป็นประวตั ิศาสตร์ ท่ีราคา ขา้ วใหม่แพงกว่าขา้ วเก่า เพราะออเดอร์จากประเทศ ญี่ป่ ุน การที่ประเทศ ญี่ป่ ุนในนาํ เข้า ขา้ วสารคณุ ภาพดี เพ่ือบริโภคภายในประเทศ เพราะต้งั แต่หลายสิบปี ท่ีผ่านมา ไม่เคยมีการ นาํ เขา้ ขา้ วสาร จากต่างประเทศเลย จึงทาํ ใหเ้ พ่ิมความตอ้ งการขา้ วสารคณุ ภาพดใี นตลาดโลก แลว้ ก็ ประเทศไทยของเรานี่แหละท่ีเป็นผสู้ ่งออก ข้าวสารคุณภาพดี ที่มีปริมาณมากที่สุดใน ตลาดคา้ ขา้ วสารของโลก

60

61 ข้อตกลงสัญญาภาคี ของแกตต์ ที่ไดเ้ ริ่มมีบทบาท และขอ้ บังคบั ระหว่างสมาชิก ของ แกตต์ ใหเ้ ลกิ สนบั สนุน การส่งออกผลติ ภณั ฑจ์ ากการเกษตร ฉะน้นั ขา้ วเปลอื กของไทย เรา จะตอ้ งมีราคาสูงข้ึนอยา่ งแน่นอน โดยทเ่ี ราสามารถแข่งขนั ในตลาดโลกสาเหตุ เพราะว่า ราคาข้าวเปลือกท่ีประเทศ สหรัฐอเมริกา ราคา เกวียนละกว่า 20,000 บาท ข้าวเปลือกท่ี ประเทศ ทวปี เอเชียใกลๆ้ ตวั เรา เช่นประเทศ ไต้หวนั ประเทศ เกาหลี และญ่ีป่ ุน ราคาขา้ วเปลือกอยู่ที่ หม่ืนกว่าบาท ท้ังน้ัน ถา้ หากมีการเปิ ดตลาดเพ่ือใหห้ ลาย ประเทศนําเขา้ ขา้ วสารเพ่ือนําไปบริโภค ในประเทศท่ีกล่าวมาน้ี จะตอ้ งมาซ้ือขา้ วจาก ประเทศไทยเราอยา่ งแน่นอน เพราะราคาขา้ วเปลือกในบา้ นเรายงั เร่ิมตน้ อยูท่ ่ี 4,000 กว่าบาท ยงั มโี อกาส ทีจ่ ะขยบั ข้นึ ไดอ้ ีก จึงเป็นโอกาสของขา้ วไทย ที่จะไดม้ ีราคาที่เหมาะสม และข้ึน ลงตามความเป็นจริงในภาวะตลาดของโลก เกษตรกรชาวนา ของเราจะไดม้ ีรายได้ เพ่ิมข้ึน เพยี งพอกบั การทาํ นา อนั เป็นอาชีพท่เี ป็ น กระดูกสันหลงั ของชาติ และที่สุดของการแปรรูป ขา้ วเปลอื กกค็ ือโรงสีขา้ ว ใครท่ไี ม่รู้กจ็ งรู้ต้งั แตว่ นั น้ีวา่ ขา้ วสารของประเทศไทยเป็ น ข้าวสาร ท่ีมคี ุณภาพดที ่ีสุดในโลก และเครื่องสีขา้ ว ท่ีทาให้ข้าวสารมีคุณภาพดี และสวยงามท่ีสุดใน โลก ใชเ้ คร่ืองจกั รอุปกรณ์สีขา้ ว ท่ผี ลิต ในประเทศไทย ที่สามารถสีข้าวได้สวยงาม มีคุณภาพ ดี เมอื่ พูดถึงเรื่องโรงสีขา้ ว จริงๆแลว้ ประเทศไทยไดม้ ีการจดทะเบียนโรงสีขา้ วต้งั แต่ ในอดีตตามสถิติมีอยถู่ ึง 20,000 โรงสี (ท้งั น้ีรวมหมดไม่ว่าเล็กหรือใหญ่) และไม่ทราบว่า ปัจจุบนั ที่ทาํ การสีขา้ วอยกู่ นั ทุกวนั น้ีจะมีเหลืออยกู่ ่ีมากนอ้ ย เพราะว่าท่ีมาลงทะเบียนเป็ น สมาชิกโรงสีข้าวไทยเพียง พันกว่าโรงสีเท่าน้ัน ยงั มีอีกมากที่ยงั ไม่ไดเ้ ขา้ มาเป็ นสมาชิก สมาคมโรงสีขา้ วไทย

62

63 เพ่ือประกาศศักด์ิศรี ว่าประเทศไทยเป็ นประเทศท่ีมีสมาชิกโรงสีขา้ วมากท่ีสุดใน โลก อีกตาํ แหน่งหน่ึงดว้ ย การเป็ นสมาชิกสมาคมโรงสีข้าวไทยน้นั เป็ นการแสดงออกถึง เจตนารมณ์ของการรวมตวั เพ่อื ให้มกี าํ ลงั และมีขอ้ มลู ข่าวสารทีร่ วดเร็วและเป็นไปในทศิ ทาง เดียวกนั เพอื่ ทาํ ใหก้ ารส่งออกขา้ วสาร และการผลติ ขา้ วสารคุณภาพถูกตอ้ งตามความตอ้ งการ ของตลาดโลก ท่อี าจมกี ารเปลย่ี นแปลงและข้ึนลงไดต้ ลอดเวลา ข่าวสารที่ถูกตอ้ งและเป็ นไป ในทิศทางเดียวกัน จะทาํ ให้ เราสามารถเป็ น ผูส้ ่ งออกขา้ วสารท่ีมีคุณภาพและราคาท่ี เหมาะสม การทบ่ี างท่านคิดไวว้ า่ สมาคมโรงสีขา้ วไทย คงไม่สามารถช่วยอะไร ท่านได้เต็มท่ี นัก อยากใหท้ ่านไดม้ าร่วมประชุมกบั กรรมการและสมาชิกหลายจังหวดั ท่ีห้องประชุมของ สมาคม ทุกวนั เสาร์ปลายเดอื นทกุ เดือน แลว้ ทา่ นจะเหน็ ว่าทางสมาคมได้ทาํ อะไรไปบา้ ง ใน แต่ละเดือน การต่อสู้ที่จะให้ไดม้ า น้ันไม่ใช่จะไดม้ าง่ายๆเพราะปัจจุบนั เป็ นยคุ ของขอ้ มูล ข่าวสารที่รวดเร็ว การทาํ งานดว้ ยความสามคั คี และร่วมกนั เท่าน้นั ทีจ่ ะสาํ เร็จได้

64 ปัจจุบนั ฐานะของสมาคมโรงสีขา้ วไทยไดเ้ ป็ นที่ยอมรับของท่านผูใ้ หญ่ที่บริหาร บา้ นเมือง ตอ้ งการทราบขอ้ มลู และความตอ้ งการของเกษตรกรชาวนา ผ่านโรงสีขา้ วเพราะว่า โรงสีขา้ วน้นั ไดส้ มั ผสั กบั เกษตรกรชาวนาอยา่ งใกลช้ ิด มาตรการต่างๆกต็ อ้ งดาํ เนินการผ่าน โรงสีขา้ ว การจะจดั สรรเงินของธนาคารชาติ นโยบายการติดต้งั ตูอ้ บลดความช้ืน การเช่า โกดงั เพอื่ สตอ็ กขา้ วเปลือกเพ่ือพยงุ ราคาการแทรกแซงราคา ขา้ วเปลือก เหล่าน้ีโรงสีขา้ วให้ ความร่วมมือเป็ นอย่างดี ฉะน้ันการท่ีสมาคมโรงสีขา้ วไทย ไดร้ วบรวมสมาชิกและไดส้ ่ง ขา่ วสารตา่ งๆผา่ นไปถึงโรงสีท่เี ป็นสมาชิกทุกทา่ นจึงเป็นประโยชน์แกม่ วลสมาชกิ ทุกท่าน หากวา่ ปี น้ี จะเป็นปี ที่ชาวโรงสีขา้ วไดส้ ะดวกเพราะว่าความตอ้ งการของตลาดโลก สูงข้นึ มอี อเดอร์ต่างประเทศมาอยา่ งมากทาํ ใหร้ าคาขา้ วภายในประเทศสูงข้ึนอย่างเห็นไดช้ ดั แตต่ อ้ งระวงั เพราะขา้ วเปลอื กที่มอี ยรู่ ะยะน้ีเป็นระยะเกบ็ เกีย่ วขา้ วเปลือกกาํ ลงั ทยอยออกจาก ทอ้ งนาอยา่ งตอ่ เน่ือง หลายท่านเกรงว่าถา้ เร่งสีขา้ วและเร่งส่งออกมากเกินไป อีกระยะหน่ึง ขา้ วเปลือกอาจจะเหลอื นอ้ ยเกนิ ไป เพราะว่านาปรังปี น้ี อาจจะทาํ การเพาะปลูกไม่ไดม้ ากนัก แมว้ า่ ราคาจูงใจ แต่น้าํ ไม่เพยี งพอ เกรงว่าถึงปลายปี จะไมม่ ีขา้ วเปลอื กพอใหส้ ีบริโภคภายใน และราคาจะแพงมากผบู้ ริโภคอาจตอ้ งเดอื ดร้อนบา้ ง รัฐบาลจะตอ้ งออกมาดแู ลอกี กเ็ ป็นได้ ถา้ อย่างท่ีท่านผูส้ ันทัดกรณีท่าน หน่ึงไดก้ ล่าวไว้ว่า ถ้าขา้ วสารราคาแพงอีกนิด เราจ่ายค่า ขา้ วสารเพิม่ อีกเพียงท่านละ 0.75 บาทต่อวนั จะทาํ ใหเ้ กษตรกรชาวนาสามารถปลูกขา้ วใน ราคาท่ีพอใจและไมข่ าดทนุ ถา้ เกษตรกรชาวนา ขายขา้ วเปลือกไดใ้ นราคาท่ีเหมาะสม วงจร การคา้ กจ็ ะดีข้นึ ทุกอยา่ ง โรงสีขา้ วมงี านสี รถยนตก์ ม็ ีงานว่ิงส่งขา้ วสารเขา้ กรุงเทพฯ ยางรถก็ ตอ้ งเปลยี่ นโชเฟ่ อร์กต็ อ้ งด่ืม เอม็ 100 กระทงิ แดง กข็ ายได้ แต่ขอร้องอยา่ งเดียวว่าอย่ากิน ยา ม้าเพราะอันตราย

65 เขยี นเร่ืองเพอ่ื นแลว้ กลายมาถึงสมาคมโรงสีขา้ วแลว้ เลยไปถึงตลาดโลกอย่างไรก็ ตามอยากจะช้วี นใหม้ าร่วมประชุมทสี่ มาคมโรงสีขา้ วไทยทกุ เดอื น จะไดพ้ บหน้าและน่ังโต๊ะ คยุ กนั (จบั เข่าคยุ กนั คงไม่ถนดั เพราะว่าทีห่ อ้ งประชมุ มีเกา้ อ้ีเตม็ ไปหมด ไม่เหมาะแก่การนั่ง กบั พ้นื ) จากสมาชิกสมาคมคนหน่ึง วสิ ูตร จิตสุทธิภากร

66

67 สวสั ดี คณุ วิชยั ทีน่ บั ถอื พบกนั วนั กอ่ นคุณถามผมถึงเร่ือง ถ้าจะสร้างโรงสีข้าว ตอ้ งเตรียมตวั อยา่ งไรบา้ ง ผม ก็บอกว่าการสร้างโรงสีไม่ใช่เร่ืองยาก เพราะถา้ จะสร้างกนั จริงๆ โรงสีขา้ วขนาด 100/24 ชว่ั โมง น้นั จะเป็ นขนาดกาํ ลงั พอดี เพราะว่าคนที่ยงั ไม่เคยมีโรงสีมาก่อนน้นั อาจจะยงั ไม่ คุน้ เคยกบั การทาํ งาน ตลอด 24 ชว่ั โมง เพราะว่าโรงสีขา้ วที่ใชข้ บั ดว้ ยพลงั ไฟฟ้ า หรือพูด ส้ันๆว่าใชม้ อเตอร์ฉุดร้านสีน้นั จะตอ้ งสีขา้ วตลอด 24 ชว่ั โมงจึงจะประหยดั ค่าใช้จ่ายไม่เหมือนการใชฉ้ ุด ดว้ ย เครื่องยนต์ เพราะเครื่องยนตน์ ้นั ตอ้ งมีเวลาพกั เคร่ืองจึงจะใชไ้ ดท้ นนานเราจะไม่พูดถึงเคร่ือง สติม เพราะเราไมส่ ามารถนาํ มาใชก้ บั โรงสีขา้ วขนาด 100 เกวียน สาเหตุไม่คุม้ กบั การลงทุน ในปัจจุบนั ท่ี กระทรวงอุตสาหกรรมและกรมสิ่งแวดลอ้ มกาํ ลงั เขม้ งวด กบั ระบบนิเวศน์ตา่ งๆ ทาํ ไมจึงพูดว่าจะต้องสี ข้าวตลอด 24 ชั่วโมงอย่างน้ัน เพราะว่าการคิดค่า กระแสไฟฟ้ าน้นั เขาคดิ เป็นกโิ ลวตั ตส์ ูงสุดนาํ มาคดิ เป็นคา่ กระแสไฟฟ้ า แลว้ จึงนาํ มาบวกกบั หน่วยค่ากระแสไฟฟ้ าท่ใี ชท้ ้งั เดอื น แมว้ ่าท่านจะสีขา้ วเพยี งวนั เดียว ท่านอาจจะเสียค่าไฟฟ้ า เป็นหม่นื กไ็ ด้ เพราะว่าค่ากโิ ลวตั ตน์ ้นั เขาคิดที่การใชไ้ ฟสูงสุด ฉะน้ันการสร้างร้านสีขา้ วจึง ตอ้ งคาํ นวณถงึ เร่ืองน้ีดว้ ยจึงจะไมผ่ ดิ พลาด

68 การทส่ี ร้างร้านสีท่ีใช้มอเตอร์อีกข้อท่ีควรใส่ใจ คอื เร่ืองที่สต็อกแกลบ เพราะวา่ แกลบทอี่ อกมาจากการสีขา้ วน้นั ขา้ วหน่ึงเกวียน จะ ไดแ้ กลบ 220 กิโลกรัมถ้าเราสีข้าววนั ละ 100 เกวียน จะมีแกลบท่ีเป่ ามาหลงั ร้านสีวนั ละ 220X100 = 22,000 กิโลกรัม ถา้ หากว่าท่านมีบริเวณที่ท้ิงแกลบอย่างกวา้ งก็ไม่ตอ้ งห่วง ที่ดี ทีส่ ุดคอื ถา้ มผี นู้ าํ แกลบไปใชง้ านไดห้ รือพดู ง่ายๆคือ ขายได้ ดว้ ยละกจ็ ะดมี ากเลยแมว้ ่าจะเป็ น ราคาน้อย กย็ งั ดีกวา่ จะตอ้ งมาขนไปท้ิงเองเพราะไม่มีที่ทิ้งแกลบ จากเร่ืองแกลบกห็ นั มาเขา้ เรื่อง วตั ถุดิบ แหลง่ ทมี่ าของขา้ วเปลือกทจ่ี ะตอ้ งมาอยา่ งสม่าํ เสมอ ราคาเหมาะสม ถา้ จะให้ดี ท่สี ุดกค็ ือตอ้ งอยใู่ นแหล่งขา้ วเปลือก ทางคมนาคมสะดวก ปัจจุบนั รถขา้ วเปลือกเป็ นรถ 10 ลอ้ ขนาดใหญ่และรถพ่วงก็มามาก การเข้าออกตอ้ งสะดวกรวดเร็ว ที่สาํ คญั คือการขนส่ง ขา้ วสารท่แี ปรรูปเป็นเสร็จแลว้ ไปยงั โกดงั ทกี่ รุงเทพฯ ผลิตภณั ฑ์จากการสีขา้ วหลายรายการ เช่น รําขา้ วขาว รําหยาบ ปลายขา้ ว ขา้ วท่อน ต่างๆเหล่าน้ีเป็ นคาํ ถามที่ตอ้ งคิดคาํ ตอบไว้ ล่วงหนา้

69 ท่ีคณุ วิชยั สนใจและตดิ ตามระบบการสีขา้ วมาโดยตลอดน้นั เพราะว่าคุณวิชยั เอง มี ท่าตลาดกลางขา้ วเปลือกอยู่แลว้ เครื่องมือในการช่งั ขา้ วเปลือก รถตกั ข้าว ลานตากข้าว โดยเฉพาะตอู้ บขา้ วกม็ ีแลว้ ถงึ 6 ตู้ เพราะตอู้ บของซานกวิ่ ประเทศไตห้ วนั น้ีจะเป็ นเคร่ืองมือ ที่ช่วยใหก้ ารเพม่ิ คณุ ภาพขา้ วเปลือกและสามารถรับซ้ือขา้ วเปลือกที่มีความช้ืนสูงมาทาํ การ อบเมือ่ นาํ มาสีจึงไดข้ า้ วคุณภาพดี หรือถา้ จะนาํ มาเก็บทาํ สต็อก ทาํ การอบเมื่อนาํ มาสีจึงได้ ขา้ วคุณภาพดี หรือถา้ จะนาํ มาเกบ็ สตอ็ กกจ็ ะทาํ ใหข้ า้ วเปลอื กมีคณุ ภาพดี ไมเหลืองหรือเสื่อม คุณภาพ จากขอ้ มูลในการวางแผนการขายผลิตภณั ฑจ์ ากการแปรรูปขา้ วเปลือกกไ็ ม่ตอ้ งห่วง เพราะ คณุ วิชยั มพี ่ีชายท่เี ป็นผูร้ ับซ้ือ รํา ปลายอยแู่ ลว้ จึงสบายใจไดใ้ นเรื่องน้ี ท่ีน้ีกม็ าถึงเร่ือง การขนส่งกค็ งไมม่ ีปัญหา เพราะรถขา้ วเปลือกที่วิ่งส่งขา้ วเปลือกให้ลูกคา้ อยหู่ ลายพ่วง กจ็ ะ ชว่ ยรับภาระอนั น้ีไปไดเ้ ป็นอยา่ งดีทีน้ีกม็ าถึงเรื่องระบบร้านสีขา้ วทคี่ ณุ อยากรู้รายละเอียด

70 การสีข้าวสารในปัจจบุ ันแบ่งออกเป็ น 2 วิธี 1/ การสีแบบผ่านหิน 2 คร้ัง คือการขดั ขา้ วกลอ้ งผ่านหินขา้ วถลอกแลว้ มาขดั ขาว เลยเราเรียกภาษาโรงสีว่า ขดั 2 คร้ัง เหมาะสาํ หรับการสีขา้ วเปลือกตน้ ฤดู (ขา้ วใหม)่ และการ สีขา้ วนาปรัง 2/ การสีขา้ วแบบขดั 3 คร้ัง คือการขดั ขา้ วกลอ้ งผ่านหินขา้ วถลอกในคร้ังแรก แลว้ มาขดั ขาวในคร้ังท่สี อง และมาขดั เป็ นขา้ วขดั มนั ในคร้ังที่ 3 การสีขา้ วแบบขดั 3 กาํ ลงั เป็ นท่ี นิยมอยา่ งมากเพราะจะไดข้ า้ วที่ขาวเสมอ สะอาด สีสันสวยงามสม่าํ เสมอเท่าๆกนั หมด ไม่ ค่อยมีกาก (ขา้ วเปลือก) ติดมาดว้ ย ทาํ ใหร้ าคาขายไดด้ แี ละคุณภาพของขา้ วสารท่ีสะอาดและ เป็นมนั จะทาํ ใหเ้ กบ็ สตอ็ กไวไ้ ดน้ านไม่เส่ือมคณุ ภาพ เหมาะสาํ หรับการสีขา้ วเปลือกทุกชนิด โดยเฉพาะถา้ เป็ นขา้ วนาปี ทา้ ยๆฤดู (ขา้ วเก่าปลายปี ) จะดีมาก ขา้ วบริโภค ภายในประเทศ ส่วนใหญ่จะผา่ นการสีแบบขดั 3 คร้ังแทบท้งั น้นั และยงั มีขา้ วหอมมะลิ และขา้ วเหนียวอีกท่ี จาํ เป็นตอ้ งขดั ถงึ 3 คร้ังจึงจะไดข้ า้ วสารท่ีสวยงาม คุณภาพสม่าํ เสมอ โดยเฉพาะขา้ วเหนียว และขา้ วหอมมะลิ จะตอ้ งขดั คร้ังที่ 3 จึงจะไดข้ า้ วสารทม่ี ีผิวมนั ล่ืน สวยงามมากสรุปแลว้ การ ขดั ขา้ วแบบ 3 คร้ังจะไดผ้ ลผลิตท่ดี กี ว่าแบบ 2 คร้ังอยา่ งแน่นอน การท่ีเรากาํ หนดการขดั ขา้ ว เพ่อื จะไดอ้ อกแบบร้านสีขา้ วไดถ้ กู ตอ้ ง เพราะร้านสีในปัจจุบนั เป็นร้านสีเหลก็ การติดต้งั แบบ มอเตอร์แยกติดตามอปุ กรณ์

71 การออกแบบที่ดีจะประหยดั ค่าโครงร้านสีเป็ นอย่างมาก อีกท้งั ยงั ทาํ ใหก้ ารสีขา้ ว สะดวกอีกดว้ ย เราจะมาเริ่มตน้ กนั ทีบ่ อ่ ขา้ วเปลือกเป็นอนั ดบั แรก บ่อขา้ วเปลอื กที่ฝังอยทู่ ี่พ้ืนจะสะดวกที่สุดเพราะสามารถเขา้ ขา้ วเปลือกไดร้ วดเร็ว โดยดึงดว้ ยกวา้ นสลิงเพื่อให้ข้าวเปลือกลงบ่อกระพร้อแลว้ ตกั ข้ึนมายงั ถงั พกั ที่ทาํ ไวข้ นาด พอเหมาะไม่ตอ้ งใหญโ่ ตมากนกั เมอื่ ผา่ นถงั พกั ขา้ วเปลือก ลงมาก็มาถึงเครื่องชงั่ ขา้ วเปลือก ระบบต่อเน่ืองอตั โนมตั ิเครื่องน้ีเป็ น อุปกรณ์ใหม่ท่ีจะนามาใช้เสริมให้ร้านสีมีความแม่นยา มากข้ึน เพ่ือจะไดท้ ราบจาํ นวนขา้ วเปลือกทีแ่ ทจ้ ริงทไี่ ดน้ าํ เขา้ มาสีในร้านสีขา้ ว เพราะจะมีผล ตอ่ การคดิ หาบขา้ ว (น้าํ หนักขา้ วตน้ ) และจาํ นวนน้าํ หนกั รวมของขา้ วสารที่ออกจากร้านสี ท้งั หมด (เพอ่ื ผลในการตดั สินใจในการขายขา้ วสารและการกาํ หนดราคาขา้ วเปลือก) ที่จะซ้ือ เพราะแน่นอนเมื่อท่านรู้น้ําหนักข้าวเปลือกท่ีเขา้ ไปในร้านสีของท่านอย่างแม่นยาํ และ น้าํ หนกั รวมของขา้ วสาร (จงตา่ ) ทีส่ ีออกมาท้งั หมด ทา่ นกจ็ ะสามารถกาํ หนดราคาขา้ วเปลือก ได้ คอ่ นขา้ งถูกตอ้ ง โดยไม่ตอ้ งสุ่มหรือเกง็ ตวั เลขผลรวมของการสีขา้ ว ท่านจะรู้ไดท้ นั ทีเลย ว่าร้านสีของท่านสีขา้ วไดก้ ี่หาบขา้ วตน้ เท่าไร ขา้ วปลาย ขา้ วท่อน และรําต่างๆในทนั ทีที่ ขา้ วเปลอื กน้นั สีผ่านร้านสีของท่าน ทา่ นจะไดน้ ้าํ หนกั กรัมรวมของขา้ วเปลือกชนิดที่ท่านสี ในวนั น้ันไม่ตอ้ งรอมาคิดยอดปลายปี ว่าท่านสีข้าวไปก่ีเกวียน ปี น้ีจะมีขา้ วออกยุง้ เท่าไร (ปัจจุบนั มีแตข่ า้ วขาดยงุ้ เพราะขา้ วเปลอื กในเวลาน้ีมีขา้ วเมด็ ลบี มาก สกปรก ฟางกม็ ากอีกท้งั ทรายและฝ่ นุ ละออง ทาํ ใหน้ ้าํ หนกั เมือ่ นาํ มาสีเป็นขา้ วสารแลว้ ขาดจาํ นวนไปมาก) บางท่าน บอกว่า เรามาคิดกรัมรวมที่เคร่ืองบดทดสอบขา้ วกลอ้ ง และขา้ วสาร ทีห่ นา้ ออฟฟิ ตก็ได้ ท่าน ผูร้ ู้ไดบ้ อกวา่ การทเ่ี ราเอาตวั เลขจากเคร่ืองทดสอบมาเป็ นเกณฑ์น้นั จะมีโอกาสผิดพลาดมาก เพราะว่าเรานาํ ไปเขา้ เครื่องเพยี ง 100 กรัม ในขณะที่ขา้ วหน่ึงเกวียนมีน้าํ หนกั 1000 กิโลกรัม หรือ 1,000,000 กรัม เป็นอตั ราส่วนถึงหน่ึงหมืน่ เทา่ (1/10,000) และขา้ วที่นาํ ไปเขา้ เคร่ืองยงั ถกู ร่อนตวั อยา่ งใหส้ ะอาดอกี ดว้ ย การทเี่ ราตดิ ต้งั เคร่ืองชง่ั เคร่ืองน้ี เพื่อให้ คุณวิชยั ไดค้ ิดเลข ไดเ้ ร็วและเกิดความมั่นใจในเร่ืองราคาขายท่ีจะเสนอขายใหแ้ ก่หย่งขา้ วสารในกรุงเทพฯ เพราะการท่ไี ม่รู้ตวั เลขท่แี ทจ้ ริงในการผลิตขา้ วสารอาจทาํ ใหพ้ ลาด โอกาสในการขายไดม้ าก

72 เหมอื นกนั เชน่ เราคิดวา่ เราสีขา้ วไดห้ าบรวมเท่าน้ี ไดผ้ ลผลิตเท่าน้ี (คิดตามหาบขา้ วทอ่ี อกมา หน้า บ้ีแป้ แลว้ มาคิดเป็ นราคาขาย) บางคร้ังการสีขา้ วกม็ ีการสูญเสียและขาดหายไปใน ขบวนการผลติ เพราะเครื่องจกั รชาํ รุดหรือสาเหตุใดก็ตาม เราอาจสีออกมาเป็ นขา้ วสารคิด หาบรวมแลว้ อยทู่ ี่ 100 เกวียนแต่ลงขา้ วเปลือกไปถึง 105 เกวียนแลว้ ก็ได้ เพราะเราคิดจาก ปลายทางแลว้ มาหายอดขา้ วเปลอื กเพ่ือจะนาํ ไปตดั สตอ็ กแลว้ ขา้ วเปลอื กทห่ี ายไปอยู่ท่ีไหน ก็ อยทู่ ่ี หิน ทราบ ฟาง ละออง ขา้ วเปลือกและขา้ วสารเม็ดลีบขนาดเล็กๆที่ติดไปกับแกลบ เพราะถกู ดั ลมขนาดใหญด่ ดู เอาไปท้งิ หลงั โรงสี (กองแกลบ) เหลา่ น้ีเราตอ้ งซ้ือมาในราคาแพง มาก ถา้ เราเลอื กซ้ือขา้ วท่ีมีคณุ ภาพดี เน้ือหาบ กรัมรวมดี เรากจ็ ะสีขา้ วไดห้ าบรวมทดี่ ี แลว้ เรา จะรู้ไดอ้ ย่างไรว่าขา้ วของพ้ืนไหนเน้ือดี พ้ืนไหนกรัมรวมไม่ดี กไ็ ดข้ อ้ มูลมาจาก เครื่องชง่ั ขา้ วเปลือกเพ่ือเขา้ ร้านสี (HOPPER SCALE) ตวั น้ีแหละ ปัจจุบนั ร้านสีท่ีสีขา้ วสารอยูท่ ุก วนั น้ี สามารถรู้เรา (รู้หาบทอ่ี อกจากร้านสี) แตย่ งั ไมร่ ู้เขา (ขา้ วเปลือกทเ่ี ขา้ ไปในร้านสี) ถา้ เรา สามารถรู้เขาและรู้เราดว้ ยแลว้ ผมเช่ือว่าการสีขา้ วแบบรู้ขอ้ มลู ท่ีชดั เจนจนย่อมไดเ้ ปรียบกว่า ระบบเดิมมาก เพราะในสภาวะตลาดการคา้ ขา้ วทม่ี ีการแขง่ ขนั อยา่ งเสรี ขา้ วเปลือกราคาแพง คิดดวู ่าโรงสีขา้ วขนาดสีขา้ ววนั ละ 100 เกวียน จะตอ้ งเตรียมเงินไวซ้ ้ือขา้ วเปลือกถึง 400,000 บาทข้ึนไป แลว้ ถา้ ตอ้ งซ้ือเผ่ือไวส้ ีในวนั ต่อๆไปอีก ทาํ สต็อกอีกเดือนหน่ึงตอ้ งใชเ้ งินไม่ต่าํ กว่า 12,000,000.-บาท สิบสองลา้ นบาทถว้ นเป็ นอยา่ งน้อย ฉะน้ันการท่ีเรารู้ขอ้ มูลเพ่ือการ ตดั สินใจ จะทาํ ใหเ้ รามน่ั ใจในการขายขา้ วสารแตล่ ะคร้ังวา่ เรามตี น้ ทุนทีแ่ ทจ้ ริงเทา่ ไร

73 จะส่ังสู้ หรือ ส่ังถอย จะได้ปรับตัวได้ทันเวลา จากเครื่องชั่งข้าวเปลือก ทีน่ ้ีกม็ าถึงตะแกรงกะเทาะขา้ วเปลือก แบบความถีส่ ูง ขนาด 4X10 ฟุต ทส่ี ามารถทาํ ความสะอาดได้ 5 เกวียน/ชัว่ โมง ใชม้ อเตอร์เพียง 3 แรงมา้ ตะแกรงทาํ ความสะอาดตวั น้ี สามารถทาํ ใหท้ ่านไดเ้ ห็นถึงความสกปรกของขา้ วเปลือกอย่างชดั เจน เพราะประสิทธิภาพ ของตะแกรงน้ี จะแยก ฟางใหญ่ ฟางท่อน เศษขา้ วที่รถตกั เหยียบ ฝ่ ุนละอองทราย ออกมา อยา่ งชดั เจน โดยท่แี ผน่ ตะแกรงมีอายใุ ชง้ านนานถึง 1 ปี หรือ 30,000 เกวียน ขา้ วเปลอื กทผี่ ่านการทาํ ความสะอาดแลว้ กจ็ ะถูกตกั ข้ึนถึงพกั เหนือ เคร่ืองกะเทาะ ขา้ วเปลือก ที่ติดต้งั ไว้ 3 เครื่อง ด้านล่างของเคร่ืองกะเทาะข้าวเปลอื กเป็ น ตู้สีฝัด (WIN-OVER) แบบระบบลมหมุนเวียนท่ีสามารถแยกข้าวกล้อง ข้าวกล้อง เม็ดเล็ก(ข้าวคอสอง) แกลบและราหยาบท่ีออกมารวมกันแล้ว กน็ าํ แกลบมาร่อนท่ีตะแกรง ร่อนแกลบเพ่อื แยกราํ หยาบออกจากแกลบ เรายงั ไดเ้ กบ็ จมูกขา้ วเลก็ ๆอีกท่ีติดมากบั แกลบอีก ดว้ ย (เรื่องตะแกรงร่อนแกลบน้ีจะพูดถึงทีหลงั ) เม่ือขา้ วเปลือกถูกปล่อยลงมาถึงกรวยพกั ขา้ วเปลือกของเครื่องกะเทาะลกู ยาง

74 ระบบอตั โนมตั ิ ของเคร่ืองจะทาํ การเปิ ดเครื่องกะเทาะดว้ ยตวั ของมนั เอง และทาํ การกะเทาะขา้ วกลอ้ งดว้ ยตวั เอง จะไดเ้ ปอร์เซ็นต์ขา้ วกลอ้ งตามที่เราไดต้ ้งั แรงดนั ลมไวข้ า้ ว กลอ้ งจะมีอตั รากะเทาะทแี่ น่นอน และสมา่ํ เสมอตลอดเวลา เมื่อขา้ วกลอ้ งถูกกะเทาะก็จะลง ตรงเขา้ โดยไม่ตอ้ งมีกระพร้อมาทาํ หนา้ ที่ตกั ขา้ วกลอ้ งถกู กะเทาะกจ็ ะลงตรงเขา้ โดยไม่ตอ้ งมี กระพร้อมาทาํ หนา้ ท่ตี กั ขา้ วแกลบ (ขา้ วบวกแกลบ) การที่ลงตรงมายงั ตูส้ ีฝัดทาํ ให้ประหยดั การสร้างร้านสีอยา่ งมากเม่อื ขา้ วแกลบ (ขา้ วกลอ้ งบวกแกลบ) ลงมาถึงตูส้ ีฝัดจะทาํ การแยก ขา้ วกลอ้ งและขา้ วเปลือกออกทย่ี งั ไม่กะเทาะออกช่องท่ี 1 ชอ่ งที่ 2 น้นั เป็นขา้ วกลอ้ งคอสองเม็ดเลก็ ๆ หรือขา้ วลีบต่างๆจะถูกแยกมาลงมาท่ี สองน้ี เพื่อป้ องกนั ขา้ วถกู พดั ลมพดั ไปแกลบ ส่วนช่องที่ 3 จะเป็นแกลบและรําหยาบ ซ่ึงเราจะมีกระพร้อตกั ข้ึนไปทาํ การร่อนอีก คร้ังทีต่ ะแกรงแกลบ เพอ่ื ร่อนเอารําหยาบออกจากแกลบ และเรายงั จะได้ จมูกขา้ วเม็ดเลก็ ๆที่ ติดไปกบั แกลบกลบั คนื มาอกี ดว้ ยเพราะว่าตะแกรงร่อนแกลบน้ีมีช้นั ร่อนจมูกขา้ วอกี ดว้ ย

75 คราวน้ีเมื่อไดข้ ้าวกลอ้ งและข้าวเปลือกท่ียงั ไม่กะเทาะท้งั สองรายการน้ีก็จะลง ตะแกรงโยกที่ต้งั อยชู่ ้นั ลา่ งของร้านสี ขา้ วคอสองเราจะฝากขา้ งตะแกรงโยกดา้ นขา้ วกลอ้ งไป ดว้ ยเลยไมต่ อ้ งมาใหต้ ะแกรงโยกทาํ งานอีก เพราะขา้ วเมด็ เลก็ ๆน้ีจะไปกวนตะแกรงโยกทาํ ใหค้ ดั ไดไ้ มส่ ะดวก

76 ตะแกรงโยกแบบจัมโบ้ ของเราน้ีไดอ้ อกแบบช่วงชกั ขนาด 9 นิ้ว ให้ฟันปลามีความสูงถึง 4 นิ้วชว่ ง เพ่อื ป้ องกนั การหมุนกลบั ของขา้ วกลอ้ งจะไดไ้ มช่ นดา้ นล่างของช้นั บน (เพราะจะทาํ ใหข้ า้ วกลอ้ งมีขา้ วเปลือกติดมาดว้ ย) เม่อื นาํ มาใชก้ บั มอเตอร์ปรับรอบแบบ V S MOTER ซ่ึงสามารถปรับรอบไดอ้ ย่าง น่ิมนวลและทนทานต่องานหนักของโรงสีที่ทาํ การสีท้งั 24 ชวั่ โมงต่อเน่ืองเป็ นเวลานานๆ ตะแกรงโยกขนาดจมั โบ้ 60 ช่อง ชุดน้ีจึงสามารถทาํ การคดั แยกขา้ วกลอ้ งไดถ้ ึง 100 เกวียน ขา้ วเปลือกตอ่ 24 ชวั่ โมง จากตะแกรงโยก ก็มาถึงเคร่ืองขัดข้าวขาว หรือที่เราเรียกว่าหินขา้ ว ขาวเราไดต้ ดิ ต้งั ขนาด 30 พอก 32 น้ิว จาํ นวน 3 เคร่ือง เพื่อจะขดั ขา้ วขาว 3 คร้ังสามารถทาํ การสีขา้ วท่มี คี ณุ ภาพดี มขี า้ วเตม็ เมลด็ หรือท่เี รียกว่าขา้ วตน้ มากกว่าเพราะการขดั ขา้ วระบบน้ี จะทาํ ใหไ้ ดค้ วามขาวของขา้ วสารที่สมา่ํ เสมอและขา้ วสารจะเก็บสตอ็ กไวไ้ ดน้ านกว่าเหมาะ สาํ หรับการสีขา้ วเมลด็ 100% ทมี่ คี ณุ ภาพดีและขา้ วหอมมะลจิ ะสี ไดว้ นั ละ 70-80 เกวียน เน่ืองจากหินขา้ วขาว ของ ยนต์ผลดี มีเทคนิคที่ทนั สมยั และการถ่วงสมดุลที่ดีมาก ทาํ ใหร้ ้านสีไม่มกี ารโยกคลอนเวลาสีขา้ ว ลูกหินทห่ี มุนเท่ียงตรงกว่าจะไม่ทาํ ให้ขา้ วจมูกบิ่น สีขา้ วไดข้ าวเสมอเทา่ กนั ทกุ เมลด็ ทางลมทีส่ มบูรณ์จะทาํ ใหร้ าํ ทต่ี ิดภายในลูกหินถูกหินถูกดูด ออกอยา่ งสะดวกขา้ วจึงขาวสะอาดไมอ่ มราํ

77 โรงสีขา้ วหัวใจสําคญั คือลูกหินขา้ วขาวหรือที่เราเรียกว่าลูกแกว้ (ลูกแกว้ สารพดั นึก) ถา้ หินขา้ วขาวไม่ดกี ารสีขา้ วจะทาํ ไดย้ ากมาก และหาบขา้ วตน้ ก็จะไม่ดีดว้ ย ตะแกรงรํา และชอ่ งใส่ยางเส้นเรา ไดอ้ อกแบบใหส้ ูงกวา่ ของโรงงานอ่ืนถึง 2 นิ้วคือซองยาง ยาว 20 นิ้ว การท่ี ช่องตะแกรงขา้ วขาว ยาว 20 นิ้วทาํ ใหร้ ําละเอยี ดถกู ดูดออกไดม้ ากกว่าเพราะช่องรําท่ีมี พ้ืนท่ีมากกว่า ส่วนซองยางท่ียาว 20 น้ิว น้นั มีหลายท่านถามว่าแลว้ จะไปหายางเส้นที่ไหน ขาย เพราะเห็นมีแต่ยาวเพียง 18 นิ้วเป็ นอย่างมาก ท่ีจริงแลว้ หินข้าวขาวของ ยนต์ผลดี ประหยดั ค่ายางเส้นอีกต่างหาก เพราะว่าเราใชย้ างเสน้ ที่ ยาวเพียง 16 น้ิวเท่าน้ัน เพราะว่าหลงั ยางของเราออกแบบใหม้ ี 2 ช้นั สามารถเลือ่ น ยางเส้น ข้นึ ลงไดต้ ามจงั หวะลูกหินทขี่ ้นึ และลง ทาํ ใหล้ กู หินไดส้ ัมผสั หนา้ ยางตลอดเวลา และยางเสน้ กไ็ มเ่ ป็นขอ อยา่ งท่ีเคยใชบ้ างคร้ังกเ็ ป็น ขอดา้ นบน (เมื่อลูกหินอยดู่ า้ นลา่ ง และเป็นขอดา้ นล่างเมอ่ื ลูกหินอยดู่ า้ นบน) ลกู แก้วแบบใหม่ แบบจับยดึ ส่วนกลาง เทคนิคของประเทศเยอรมนั ทาํ ใหก้ ารยดึ เท่ียงตรงไม่มีการสั่นเวลาสี ขา้ วทาํ ใหส้ ีขา้ วไดส้ วยงามมาก ยงั มีกรวยลงขา้ วแบบหมวกแบ่งขา้ วให้ลงเท่าๆกนั ทุกช่องชดั แทน่ กลึงหินใชล้ ูกปื น ท่อรําท่อขา้ วและอุปกรณ์เสริมทีน่ ่าสนใจอีกหลายรายการ

78

79 จากหินขา้ วขาวกม็ าถึง ตะแกรงคดั ขนาดขา้ วสารที่เราเรียกว่าตะแกรงเหล่ียมขา้ ว ขาว ทาง ยนต์ผลดี ไดอ้ อกแบบตะแกรงท่ีมีขนาด เพียง 4 ฟุตยาว 8 ฟุต สามารถคดั แยก ขา้ วสารได้ 100 เกวียน/24 ชวั่ โมง เพราะการจดั กรอบที่มี 4 กรอบ มชี ้นั ถงึ 6 ช้นั ขา้ วตน้ จะถูก คดั สองคร้ัง เพราะดา้ นล่างของตะแกรงช้นั บน มีแผ่นพ้ืนเรียบ เพื่อรองรับขา้ วสารที่ผ่านการ คดั ข้าวต้นคร้ังแรกมาคัดยงั ตะแกรงช้นั ท่ีสองและจากคร้ังที่ 2 คดั แลว้ ยอ้ นมาเริ่มต้นคดั ดา้ นหนา้ ของตะแกรงอีกคร้ัง เพื่อคดั ขา้ วรมไปตะแกรงกลม (ซ่ึงมีถึง สองช้นั ) การคดั เช่นน้ี เหมอื นกบั วา่ ท่านไดค้ ดั ขา้ วตน้ และขา้ วความยาวถงึ 16 ฟตุ ขา้ วรวมเพอื่ ไปคดั ขนาดที่ตะแกรง กลมอกี 16 ฟตุ ฉะน้นั การคดั แยกจึงละเอยี ดกวา่ ตะแกรงธรรมดามาก โดยเฉพาะดา้ นใตข้ อง แผ่นตะแกรงทกุ ช้นั จะติดต้งั แผน่ ตะแกรงรูใหญ่ เพื่อรองลูกบอลจาํ นวนถึง 800 ลูก เพ่ือเคาะ ดา้ นใตข้ องตะแกรงป้ องกนั รูตะแกรงถูกขา้ วสารอุดตนั จึงทาํ ใหไ้ ม่ตอ้ งมีพนักงานมาคอยขูด ตะแกรงตลอดเวลา อายุใช้งานของตะแกรงไดย้ าวนานมากเพราะเม่ือเรามาตอ้ งคอยขูด ตะแกรงบ่อยๆ ตะแกรงกไ็ มข่ าดทะลุ ลดการเปลยี่ นแผน่ กจ็ ะลงและประหยดั เวลาการทาํ งาน อีกดว้ ย ที่สําคัญมาคือเม่ือรู้ไม่ตนั การคดั แยกก็ย่อมจะไดม้ ากกว่าและดีกว่าอยา่ งแน่นอน ตะแกรงเหลย่ี มรุ่นน้ีมอเตอร์เพยี ง 3 แรงมา้ ตดิ ต้งั มาเรียบร้อย มีขาต้งั และฐานรองรับสําเร็จรูป ในตวั เวลาหมุนความเร็ว 175 รอบ ไมท่ าํ ใหเ้ กิดการส่ัน ของร้านสี เพราะว่าไดถ้ ่วงสมดุลไว้ เป็ นอย่างดีการติดต้งั สะดวกมาก ตะแกรงสามารถถอดออกเป็ นช้นั ๆ เพื่อทาํ การเปล่ียน ตะแกรง และซ่อมบาํ รุงไดส้ ะดวก ขา้ วสารท่ีคดั จากตะแกรงขา้ วสารแลว้ ช้นั บนเป็ นขา้ วเตม็ เมล็ดเราก็ปล่อยให้ไหลมาท่ีร้านขา้ วสาร (บ้ีแป้ ) โดยตรงไดเ้ ลยเพราะว่าขา้ วสารท้งั หมด ก่อนท่ีจะลงตะแกรงเหลี่ยมน้ี เราไดผ้ ่านตซู้ ิกแซกและไดด้ ูดรําเพ่ือเกบ็ ราํ หยาบที่อาจจะติดมา กบั ขา้ วสาร เพราะว่าบางคร้ังมขี า้ วกลอ้ งหลุดมาจากตะแกรงโยกและมาขดั จะไดเ้ ป็ นรําหยาบ เป็นบางขณะการท่ีเราดูดรําหยาบ ก็เพื่อจะทาํ ความสะอาดขา้ วสารท่ีขดั ออกมาจาก หินข้าว ขาวคร้ังท่ี 3 และทาํ ใหข้ า้ วไดร้ ะบายความร้อนขา้ วจะเยน็ ตวั และสะอาด เมื่อมาคดั ที่ตะแกรง เหล่ียมจึงไม่คอ่ ยตดิ ตะแกรงและมีราํ นอ้ ยตะแกรงจึงไม่ตนั ง่ายๆเหมือนร้านสีรุ่นเดิมท่ีนาํ ขา้ ว

80 มาคดั ก่อนแลว้ จึงจะไปดูดราํ หยาบท่หี ลงั ขา้ วที่กาํ ลงั มีความร้อนที่ไดผ้ ่านจากการขดั มาใหม่ๆ จึงทาํ ใหร้ าํ จบั ท่แี ผน่ ตะแกรง ตะแกรงจึงตนั ไดง้ า่ ย

81 ตอ้ งมพี นกั งานเฝ้ าขดู ตะแกรงกนั บ่อยๆอีกท้งั ตะแกรงรุ่นเก่าน้นั ไม่ลูกบอลเคาะใต้ แผน่ ตะแกรงอกี ดว้ ยจึงตอ้ งขดู กนั เป็นประจาํ ขา้ วช้นั ที่ 4 จากตะแกรงเป็นขา้ วรวมกจ็ ะไหลลง กระพร้อ เพอ่ื ตกั ส่งไปตะแกรงกลมทาํ การคดั เปอร์เซ็นต์ ส่วนขา้ วสารจากช้นั ขา้ วท่อนและ ขา้ วปลายเลก็ กจ็ ะลงร้านขา้ วสารตรงเลยทเี ดยี ว เม่ือไดข้ า้ วสารแลว้ ก็มาถึงเครื่องชง่ั ขา้ วสาร หนา้ ท่อ ยนต์ผลดี เรามีเครื่องช่วยชงั่ เพื่อแบ่งเบาภาระลดความเครียดของหนักงานบรรจุ ขา้ วสาร เพราะวา่ เครื่องช่วยชง่ั น้ีจาํ ใหก้ ารชง่ั ขา้ วสารไดแ้ ม่นยาํ มากพนกั งานเพียงแต่คอยนาํ กระสอบเขา้ แขวนทค่ี อกแขวนกระสอบ แลว้ คอยดึงออกเม่ือไดน้ ้าํ หนกั ที่ตอ้ งการ เครื่องช่วย ชงั่ ข้าวสารน้ี เป็ นเครื่องมือท่ีเราภูมิใจมากท่ีช่วยให้โรงสีขา้ วลดความตึงเครียดระหว่าง พนกั งานและเจา้ ของโรงสีที่ตอ้ งคอยตอ่ ว่าต่อขานกนั เร่ืองการชง่ั น้าํ หนกั ขาดหรือบางคร้ังก็ แถมใหล้ กู คา้ ขา้ วสารอยเู่ ป็นประจาํ ที่ไดเ้ วน้ ไวว้ ่าจะพูดทีหลงั คือ ตะแกรงร้อนแกลบ เพราะ ท่ีนี่ไม่มีขา้ วกลอ้ งเราจึงเรียกว่า ตะแกรงร่อนแกลบไม่ใช่ (ตะแกรงข้าวแกลบ) เพราะว่า ตสู้ ีฝัด รุ่นใหม่น้ีชอ่ งแกลบทีอ่ อกมาน้นั จะมีแกลบ ราํ หยาบ และจมกู ขา้ วเมด็ เลก็ ๆตดิ มาดว้ ยเพราะว่า ขา้ วเมด็ เลก็ ๆทน่ี ้าํ หนกั เทา่ กบั แกลบน้ีปกติ จะถูกดูดทิ้งไปกบั แกลบในตูส้ ีฝัดแบบเดิมเราไม่ สามารถเก็บกลับมาได้ แต่เม่ือเรามาใชต้ ูส้ ีฝัดรุ่นใหม่น้ี ทาํ ให้เรามองเห็นว่าส่ิงเหล่าน้ีเรา สามารถเกบ็ กลบั มาเป็นเงินได้ เราจึงนาํ แกลบท้งั หมดมาร่อนอีกคร้ังท่ีตะแกรงลูกน้ี

82 ตะแกรงแกลบนี้มี 4 กรอบ มีช้ัน 5 ช้ัน สามช้นั แรกเราจะร้อนแกลบ ช้นั ที่ 4 เราจะร่อนจมูกขา้ วและขา้ วแตกซีกเม็ดเลก็ ๆออกมาจะมีแกลบซีกใบเล็กๆ ตามมาดว้ ย เรากใ็ ชซ้ ิกแซกดูดดว้ ยกลมเบาๆ เพอ่ื เอาแกลบออกจากเมลด็ ขา้ วกจ็ ะไดจ้ มูกขา้ ว เลก็ ๆเหล่าน้ี แลว้ เรากฝ็ ากตะแกรงโยกขา้ งขา้ วกลอ้ งไปเพือ่ ไปขดั ในหินขา้ วสารจะไดเ้ ป็ นรํา ละเอยี ดและปลายขา้ ว ส่วนช้นั ล่างก็เป็ นรําหยาบ เราจะใช้สายพานลาํ เลียงหรือสกรู เพ่ือลาํ เลียงไปที่ บริเวณเกบ็ รําหยาบไดอ้ ยา่ งสะดวก ส่วนแกลบท่ีร่อนออกมาแลว้ น้ันเราก็จะปล่อยตามท่อแลว้ มาที่ โรตาร่ี เพ่ือเปิ ด แกลบใหล้ งหนา้ ปากพดั ลม ทเ่ี ราจะใหเ้ ป่ ายิงแกลบท้งั หมดใหไ้ ปยงั ยุง้ ที่ทาํ เตรียมไวโ้ ดยท่อ แกลบน้ีแมว้ า่ เราจะสีขา้ วถึง 100 เกวยี นตอ่ วนั กใ็ ชเ้ พยี ง ผ่าศนู ยก์ ลาง เพียง 8 นิ้ว เพยี งท่อเดียว เทา่ น้นั พดั ลมตวั น้ีกใ็ ชเ้ พียง 40 น้ิวและมอเตอร์เพียง 15 แรงมา้ เท่าน้นั ประหยดั กว่าแบบเดิม มาก พดั ลมก็ไม่ตอ้ งเปลี่ยนไปเลยตลอดอายใุ ชง้ าน เพราะว่าแกลบที่พดั ลมยิงออกไปน้ัน ไมไ่ ดผ้ า่ นใบพดั เลย

83 กระพร้อก็เป็ นอุปกรณ์ที่สาคัญมาก เพราะว่าโรงสีข้าวขนาดน้ีเราจะตอ้ งใช้ กระพร้อรวม 10 ตน้ กระพร้อมรุ่นใหม่น้ีมู่เล่ยด์ า้ นล่างเป็ นมู่เล่ยโ์ ปร่งทาํ ให้ไม่เกิดการบด ขา้ วสารหรือขา้ วเปลอื กท่ีหลน่ ลงมาโดนมู่เลย่ ด์ า้ นล่างเหมอื นรุ่นเก่า เวลากระพร้อตาย

84 ไม่ตอ้ งเอามอื ไปคยุ้ เพราะว่าดา้ นหน้าของกระพร้อสามารถเปิ ดได้ ทาํ ใหข้ า้ วที่อดั ตวั อยู่ถูกลูกกระพร้อดันออกมาโดยที่เราแทบไม่ตอ้ งคุย้ เลย ท่ีสําคญั มากๆคือหัวกระพร้อ ดา้ นบนไดอ้ อกแบบใหก้ ารเหวี่ยงขา้ วเป็ นไปอย่างถูกตอ้ งตาม หลกั วิชา ทาํ ให้ขา้ วสารและ ขา้ วเปลอื กไม่มกี ลบั หลงั เพราะขา้ วท่ีกลบั หลงั ผูเ้ ชี่ยวชาญเคยเกบ็ สถิติไวข้ า้ วหล่นลงมาจะ ถูกมเู่ ล่ยล์ กู ล่างบดเสียหายปี หน่ึงๆนบั เป็ นเงินลา้ นบาท เม่ือจบรายการเร่ืองอุปกรณ์ร้านสีก็ มาถึงเรื่องระบบไฟฟ้ า เพราะว่าตน้ ทุนของการสีขา้ วก็คือค่ากระแสไฟฟ้ าการติดต้งั ระบบ ควบคุมและ ระบบบาลานท์เฟส เพื่อแก้ เพาเว่อร์แฟกเตอร์ เพราะจะช่วยให้ประหยดั ค่า กระแสไฟฟ้ าในระยะยาว อกี เรื่องทตี่ อ้ งใส่ใจ คอื เรื่องระบบการปิ ดและเปิ ดมอเตอร์ท่ีมีกาํ ลงั มา้ ต้งั แต่ 10 แรงมา้ ข้ึนไป เพราะว่าระบบการเปิ ดมอเตอร์แต่ละตวั ตอ้ งเวน้ ระยะเวลาห่างกนั ประมาณ 20 วนิ าที จึงจะเปิ ด มอเตอร์ตวั ตอ่ ไปจึงจะประหยดั ค่ากิโลวตั ต์ไฟฟ้ า (ไว้เสียค่าไฟ มากๆแล้วจะรู้ว่าที่ผมเขียนเรื่องกิโลวัตต์นี้คืออะไร บางคร้ังการสีข้าวเพียงวันเดียวในหนึ่ง เดือนคณุ อาจเสียคาไฟเป็ นหมืน่ กไ็ ด้) การประหยดั ค่าไฟฟ้ าคือการท่ีเราสามารถนาํ ไฟฟ้ ามา ใชไ้ ดเ้ ตม็ กาํ ลงั เช่น ทเ่ี รากาํ ลงั ทาํ เรื่อง บาลานทเ์ ฟส อยู่น้ีเพราะว่าเราสามารถใชไ้ ฟฟ้ าไดถ้ ึง 95% การสีขา้ วอยา่ งสม่าํ เสมอจะทาํ ใหค้ า่ กระแสไฟฟ้ าเมอ่ื นาํ มาเฉล่ียกบั จาํ นวนเกวียนที่ไดส้ ี ไปในแต่ละเดือนจะทาํ ใหค้ ่ากระแสไฟฟ้ าในแตล่ ะเกวียนถกู ลง ท่ีน้ีกจ็ บเร่ืองระบบร้านสี แต่ ยงั ไม่ไดเ้ ขา้ ไปในรายละเอียดการทาํ งานของเครื่องจกั รแต่ละชิ้นว่าทาํ งานอย่างไร คงจะตอ้ ง เขยี นอกี ฉบบั เพอ่ื ใหส้ มบรู ณ์ เพราะเรื่องโรงสีขา้ วน้นั เรียนกนั ไมร่ ู้จักจบดว้ ยรายละเอียดมาก และการบริหารก็ยากไม่มีตาํ ราเล่มไหนเขียนไวไ้ ด้ครบ คงเป็ นเพราะว่าไม่มีใครว่างมา ถา่ ยทอดวทิ ยายทุ ธ์ จึงขอพกั ตรงน้ีดีกวา่ จากเพ่ือนของคุณ วิสูตร จิตสุทธิภากร

85

86 หนงั สือถึงสหายวิชัย ศิษย์ร่ วมสานักฉบบั ท่ี 2 วิชัยสหายรักเรื่ องวิทยายุทธ์การสีข้าวน้ันไม่มีคัมภีร์ เล่มไหนที่จารึ กไว้ ด้วยวิทยา ยทุ ธ์แขนงนี้ยังไม่มีเจ้าสานักผู้ใดได้เขียนไว้อย่างชัดเจน ว่าการสีข้าวต้องใช้วิธีนี้แล้วจะมี กาไร หรือกระบวนท่าแบบนี้ดีกว่าแบบนั้น เพราะว่า เคลด็ วิชาสีข้าวฉบบั เจ้าสัวน้ันยังไม่มี การเขียนไว้เป็นคมั ภีร์ และยงั ไม่มีเจ้าสานักกระบี่ท่านใดยอมถ่ายทอดเคลด็ ลับวิชาการสีข้าว ฉบบั เจ้าสัวนี้เลย การถ่ายทอดวิทยายทุ ธ์กเ็ ห็นมีแต่การถ่ายทอดระหว่างศิษย์ในสานกั เดียวกันซ่ึงต้อง ใช้เวลาและการฝึ กปรื อจริ งๆ จึงจะเข้าใจถึงกระบวนท่าและเข้าถึงเมลด็ ข้าวเปลือกและ ซาบซึ้งในการขดั สีออกมาเป็นข้าวสารที่มีคุณภาพและได้ผลผลิตที่ดีมีข้าวสารเตม็ เมลด็ มาก เพราะว่าข้าวเปลือกในยทุ ธจักรของเรานั้นมีจอมยุทธ์บางท่านบอกว่ามิอาจคานวณได้ว่ามีกี่ มากน้อยประมาณว่ามีอย่เู พียง 108 พันธ์ุเท่านั้น ก็เลยไม่รู้ว่ามีมากเท่าไหร่ และการเลือกซื้อ ข้าวเปลือกนั้นเหมือนกบั การเสาะหาเหลก็ มาตีกระบี่ ต้องนาเหลก็ มาเข้าไฟขึ้นรูปกระบ่ีจึงจะ รู้ว่าเนือ้ เหลก็ นน้ั ดีเพียงใด เหมาะสมกับการนามาเป็ นกระบี่คู่กายหรื อไม่ในทานองเดียวกัน กับการเลือกซื้อข้าวเปลือก ช่ือกบ็ อกแล้วว่าข้าวอยู่ในเปลือก จึงไม่มีทางได้รู้ชัดเจนการตั้ง ราคาซื้อน้ันต้องมีข้อมลู ของข้าวเปลือกว่าปลูกขึ้นท่ีตาบลไหน การเกษตรของที่มาของ ข้าวเปลือกเหล่าน้นั เป็ นอย่างไร ที่ล่มุ หรื อดอน อากาศแล้งหรื อมีฝนตกมากเพราะธรรมชาติ เหล่านีม้ ีผลต่อเมลด็ ข้าวสารด้านในของข้าวเปลือกเหล่านั้นการต่อรองเรียกราคาตาม (ห่ังเซ้ง) ท่ีเหล่าจอมยทุ ธ์เรียกว่าราคาตลาดซ่ึงกม็ ีขึน้ และลงได้ตลอดเวลา มิอาจหยง่ั รู้ได้อย่างแน่นอน เพราะแม้นว่าการซื้อตว๋ั แลกเงิน (หุ้น) บนกระดานนั้นยงั มีกฎเกณฑ์ว่าในแต่ละวันจะขึน้ ลงได้ ได้เกิน 10% แต่ในวงการยทุ ธจักรการซื้อขายข้าวเปลือกและข้าวสารไม่มี กฎ กติกา ใคร เพราะชาวบ้ลู ิม้ ทราบดีว่าสามารถจะขึน้ หรือลงกไ็ ด้ตามความต้องการของท่าน เจ้าสานักที่ทา การค้าข้าวสารขึน้ สาเภาออกต่างแดนอนั แสนไกลหลายพันลี้ การซื้อข้าวเปลือกท่ีจะบอกล่าว (มิบงั อาจใช้คาว่า ชี้แนะ) แก่ สหายวชิ ัยในวนั นี้คอื ต้องซื้อข้าวเปลือก ที่มีคุณภาพดีเมื่อตรวจดู

87 คุณภาพเป็นท่ีพอใจ เมลด็ ข้าวสวยงามสามารถ สีเป็นข้าวเมลด็ ร้ อยเปอร์ เซน็ ต์ได้ ความชืน้ ไม่ เกินเพราะข้าวที่มีความชื้นเกินแล้ว สหายวิชัย มาหักความชื้นท่ีเราตั้งไว้น้ันไม่คุ้มเพราะว่า ต้องเสียเวลาการตากและเมื่อข้าวแห้งแล้วน้าหนักที่หายไปจะมากกว่าที่ สหายวิชัย ได้หัก เอาไว้ สิ่งเจือปนเป็นของราคาแพง ด้วยท่านซื้อฝ่ ุนละอองทราย เศษไม้ต่างๆมาในราคา เท่า ข้าวเปลือก โดยเฉล่ียกิโลกรัมละ 4 บาทซ่ึงในรอบตรุษจีนคราวหน่ึงๆ สหายวชิ ัย ต้องตกั ฝ่ นุ ละอองทราย ไปทิง้ ด้านหลงั สานกั มากมายนัก ถ้าคิดเป็ นเงินก็ หลายตาลึงทองเชียวนะเกบ็ ไว้นามาซื้อไก่ตอนอ้วนๆไว้ไหว้เจ้ายามตรุษจีนและเทศกาลวัน สารทเดือนเจ็ด จะดีกว่า ถ้าเราซื้อข้าวจากชาวนาที่ทามาดีสะอาด ราคาจะแพงกว่าอีกสักหาบ ละชง่ั สองชง่ั กย็ งั จะค้มุ กว่ามากเพราะไม่ต้องซื้อฝ่ นุ ละอองและสิ่งเจือปนมาด้วย ปัจจุบนั ต้อู บลดความชื้นกาลังมีบทบาทมากขึ้นเรื่ อยๆ เพราะว่าการเก็บเกี่ยวท่ีใน ท้องนานั้นได้เปล่ียนโฉมไปมากแล้วเกษตรกรชาวนาได้นิยมใช้รถเก่ียวและนวดเสร็จใน ตวั เอง ทาให้ ข้าวท่ีนามาขายให้แก่โรงสีมีความชื้นมาก การเก็บตัวอย่างข้าวเปลือก ต้อง ละเอียดและแม่นยา เพราะเป็นหน้าที่ที่ต้องตรวจให้ดี เพ่ือคณุ ภาพของข้าวเปลือกและการตก ลงราคา การเกบ็ เข้าย้งุ เพ่ือสตอ็ กไว้สีปลายปี การเกบ็ เพื่อรอราคา การเกบ็ เพื่อให้มีข้าวสีตลอด ปี

88 เหล่านีเ้ ป็นเพียงตวั อย่างเท่านั้นจริ งๆแล้วมีมากกว่านี้ เพราะการสีข้าวนั้นเป็ นการ แปรสภาพข้าวเปลือกมาเป็ นข้าวสารจากราคาที่ซื้อข้าวเปลือกมาแล้วนามาสีข้าว เม่ือรวม รายได้ จากผลผลิตท่ี ได้ จากการสี ข้ าวทุกรายการมารวมกันแล้ วหักด้ วยต้ นทุนข้ าวเปลื อก ค่าแรงหลงจู้และบรรดาลิ่วล้อท้ังหมด ค่าใช้จ่ายในโรงสี ค่ากระแสไฟฟ้ าหรื อค่านา้ มัน ค่า นา้ มนั เคร่ืองค่าสึกหรอของเคร่ืองจักร ค่ากระสอบ ค่าบรรทุกข้าวสารเข้ากรุงเทพฯและอย่าลืม ค่าภาษี ท่ีต้องส่ งรัฐบาลปลายปี อีกด้วย จอมยทุ ธ์หลายท่านบอกว่าคิดแล้ว คงเหลือไม่ก่ีสิบ อีแปะ (ชื่อเรียกหน่วยของเงิน) บางคร้ังถ้าราคาตลาด ต่างประเทศไม่ดีสีไปขาดทุนกย็ งั ต้อง ยืนสีอยู่ เพราะว่าตวั ร้ านสีน้นั เป็นโรงงาน เกษตรอุตสาหกรรมแปรสภาพ บางครั้งกท็ ากาไร ให้แก่ชาวยทุ ธ์ บางครั้งกท็ าให้ชาวยทุ ธ์ขาดทุนบ้างเหมือนกนั จอมยทุ ธ์ที่มีความเช่ียวชาญ ในกระบวนท่าและท่องยทุ ธ์มานาน ย่อมรู้ทิศทางลม ทางฝนและ เหตุการณ์ ในยุทธ์ ภพได้ดี การเก็บสตอ็ ก ข้าวเปลือก การปล่อยขายข้าวสารแก่เจ้าสาเภา ต่างประเทศ เหล่านี้ต้องมีจังหวะ ต้องเฝ้ าฟังเรื่ องราวในยทุ ธภพและวงการบ้ลู ิ้มนี้ให้รวดเร็ว ม้าเร็ว สานส์ด่วน (หรื อท่ีเรี ยกให้เป็ นภาษาทันสมยั ว่า (โทรศัพท์มือถือและแฟกซ์) ต้องอยู่ ข้างการตลอด แม้แต่ในเวลาร่าสุราก็ไม่อาจวางใจได้เพราะข้อมูลในยุคท่ีเรี ยกกันว่ า โลกานวุ ัตร น้ันรวดเร็วกว่าม้าเชก็ เทาว์ของลิโป้ ในสามก๊ก มากนัก

89 สหายวิชัย ต้องเฝ้ าเรียนและอ่านตาราเบือ้ งต้นและฝึ กกระบวนท่าพื้นฐานในการสี ข้าวไปสักระยะหน่ึง เม่ือความชานาญ ในการฝึ กปรื อ ท่าจับกระบ่ีของท่านมัน่ คงดีแล้วการ ท่องยุทธ์ เพ่ือหาประสบการณ์ น้ันไม่ต้องห่ วงเม่ือสหายสามารถผ่านด่าน 18 อรหันต์ มี เครื่ องจักรอุปกรณ์ ร้ านสีท่ีทันสมัยอาวุธครบมือ และบรรดาหลงจู้ และนักดาบท่ีมีฝี มือดี ประจาสานัก คิดว่าศิษย์มีครูอย่างสหายต้องประสบความสาเร็จมีชื่อเสียงในวงการบ้ลู ิม้ อย่าง แน่นอน ภาษิตของชาวยทุ ธ์เคยบญั ญัติไว้ว่า การต่อสู้ย่อมมีการสูญเสียผู้ที่ชนะกอ็ ย่าลาพอง เพราะไม่เคยมีใครชนะได้ทุกครั้งมีการประดาบอย่างจัง ผู้ท่ีพ่ายแพ้ถ้ายงั มีใจสู้คอยหมั่นฝึ ก ฝี มือและติดตามประลองอย่สู มา่ เสมอสักวันกต็ ้องได้ชยั ชนะอย่างแน่นอน

90 อย่าลืมเรื่ องข้อมูล เพราะยุคนี้เป็ นยุคข้อมลู ข่าวสาร การประลองยุทธ์ต้องศึกษา กระบวนท่าให้แม่นยา เพราะถ้าสามารถรู้ทงั้ เขาและเรา กม็ ีโอกาสชนะมาก แต่กไ็ ม่เคยมีผู้ใด ชนะได้ทุกครั้งหากว่าข้อมูลข้าวสารไม่ดี คือรู้แต่เราไม่รู้เขา โอกาสพ่ายน้ันจะมีมากกว่า ท่ี สาคัญสหายวิชยั ต้องตง้ั ใจยึดถือให้มนั่ คือความซื่อสัตย์ และมีคุณธรรม เพราะแม้แต่หมอดูท่ีมี ชื่อเสียงอย่างท่าน อุดมพรแพงอ่อน ท่านยงั กล่าวไว้ว่า เหนือลขิ ิตคอื คณุ ธรรม (ลิขิตในที่นี้คือ ฟ้ าลิขิตมิใช่มานพรูปหล่อท่ีมีนามว่าลิขิต) ตวั อย่าง สินค้าท่ีสหายรับซื้อมาอย่างไร คุณภาพ อย่างไร ต้องแจ้ งในจดหมาย (ตัวอย่างให้ ชัดเจน) เพราะการสี ข้าวผิดตัวอย่างจะถูกเจ้ า สานกั งานสาเภาต่างประเทศ ตดั ราคาหลายอีแปะนกั บางครั้งถึงกบั ขาดทนุ ไปเลยในช่วงน้นั ๆ การส่งมอบต้องตรงเวลาไม่ใช่ว่าข้าวราคาขึน้ ก็ส่ งช้าไม่ทันวันนัด แต่พอราคาลงก็รี บส่ งมา ถ้าไม่แน่ใจในกาลงั ผลิตของสหายกอ็ ย่ารับมากเกินตัวจะมีปัญหาภายหลัง ถ้ามีอะไรท่ีคิดว่า ศิษย์รุ่นพ่ีคนนี้มีประโยชน์ ก็ขอให้แวะมาเยี่ยมเยียน จะได้ร่าสุราเพ่ือระลึกถึงความหนหลัง สมยั ยงั ร่าเรียนวิทยายทุ ธ์ด้วยกนั เม่ือเยาว์วยั ปัญหาบางครั้งกแ็ ก้ไขได้ง่าย แต่บางคร้ังก็ไม่ง่าย นกั ที่จะแก้ แต่ถึงอย่างไรกต็ ้องเสาะหาผู้เชี่ยวยทุ ธมาแก้ให้จนได้ จบหนงั สือฉบบั นีด้ ้วยความระลึกถึง เพราะไม่เคยเขียนสานวนนีม้ าก่อนถ้าผิดพลาดต่อการใช้ถ้อยคา ขอให้โปรดอย่าถือความสหายคนนี้ วิสูตร แซ่จิว ศิษย์เกษตรไอเมท รุ่น 1 พิษณุโลก

91 เรียนเพ่ือนสมาชกิ โรงสีท่เี คารพทกุ ท่าน โรงสีขา้ วในปัจจุบนั ไดพ้ ฒั นาจากเดิมมากแล้ว ผู้บริหารโรงสีส่วนใหญ่ไดห้ ัน กลบั มามองร้านสีท่ไี ดท้ าํ งานและทาํ เงิน มาใหเ้ ป็ นเวลานานมาก แต่ไม่ใคร่มีใครท่ีจะสนใจ ในรายละเอยี ดมากนกั เพราะเพยี งคดิ วา่ ร้านสีน้นั คงไมม่ อี ะไรทีจ่ ะไปพฒั นาได้ ผมไดไ้ ปรับการสัมมนาเรื่อง 5 ส.ทห่ี มายถึง ส.1 สะสาง ส.2 สะอาด ส.3 สะดวก ส.4 สุขลกั ษณะ ส.5 สร้างนิสัย ทาให้ผมคดิ ถงึ ว่าหลัก 5 ส. น้ีน่าจะนาํ มาใชก้ บั โรงสีขา้ วของเราไดจ้ ริงๆแลว้ ในร้าน สีของเรากไ็ ดท้ าํ กิจกรรม 5 ส.มาบา้ งแลว้ แต่ไม่ไดจ้ ดบนั ทึกไวใ้ หเ้ ป็ นเรื่องเป็ นราวเท่าน่ันเอง จากการท่ีเราไดเ้ รียบเรียง เพือ่ ทาํ การบนั ทึกว่าไดท้ าํ อะไรบา้ งอยา่ งไร ส.ที่หนึ่ง คอื สะสาง ร้านสี ท่ีได้จดั ระเบียบการวางเคร่ืองจกั ร สะสางสิ่งท่ีไม่ได้ใชอ้ อกจากบริเวณท่ี ทาํ งานและบริเวณที่มีการเคลื่อนยา้ ยขา้ วเปลือก การจดั เรียงกระสอบขา้ วสาร อุปกรณ์ชน้ิ ใดที่ ไมไ่ ดใ้ ชจ้ ดั ออกจากบริเวณ เพ่ือใหเ้ กดิ ท่วี า่ งเพ่อื ใชใ้ นงานอนื่ ได้ โรงสีบางโรง เม่ือจดั สะสาง สิ่งที่ไม่ไดใ้ ช้ เช่น เคร่ืองจกั รรุ่นเก่าๆ มู่เล่ยต์ ่างๆให้พน้ บริเวณ ร้านสี นาํ เศษเหลก็ ไปขาย หรือไม่ก็นาํ ไปใชง้ านอ่ืนท่ีมีประโยชน์ จะมีบริเวณหนา้ ร้านสี และบนช้นั ร้านสี จะมีที่ว่าง มากอยา่ งไม่เคยพบมากอ่ น เพราะอปุ กรณ์ท่เี กบ็ บนร้านสีประมาณ 60% จะไม่ไดใ้ ช้ แต่เก็บไว้เพราะคิดว่าบางทีอาจได้ใช้ สุดทา้ ยแลว้ ก็ไม่ไดใ้ ช้ (เพราะตกรุ่นไปนานแลว้ สู้รุ่น ใหม่ๆไม่ได)้ จะนาํ มาซ่อมกไ็ ม่คมุ้

92

93 จากสะสาง ก็มา ส.สะอาด ความสะอาดน้ันในร้านของเราจะต้องสะอาดมากกว่าท่ีเป็ นอยู่น้ีอีกมากนัก เพราะวา่ ฝ่ นุ ละอองทีม่ าจากพดั ลง และบอลลูนที่เก็บฝ่ ุนไม่ค่อยจะอยเู่ มื่อถูกลมพดั มากจ็ ะมี ฝ่ ุนละอองมากระจายทว่ั ร้านสี เมือ่ รถตกั ขา้ วเทขา้ วเปลอื กลงบอ่ แตล่ ะคร้ังจะเกดิ ฝ่ ุนอย่างมาก ทาํ ใหม้ ฝี ่ นุ กระจายเตม็ ร้านสี ตอ้ งมีการเก็บกวาดร้านสีให้สะอาดเสมอ เพื่อสร้างสุขลกั ษณะ เพราะขา้ วสารท่เี ราทาํ การสีอยนู่ ้ีตอ้ งสะอาดจึงจะปราศจากเช้ือโรคและส่ิงเจือปน ขา้ วสารเรา ท่ีส่งออกไปขายตา่ งประเทศไดน้ ้ันจะตอ้ งสะอาดเป็ นขอ้ แรก เพราะชาวต่างประเทศน้ันเขา รักษาสุขภาพเป็นเรื่องสาํ คญั ถา้ ลูกคา้ ต่างประเทศมาเห็นร้านสีใดที่สกปรกขา้ วสารหกตาม พ้ืนร้านสีมีการเหยียบลงบนพ้ืน ที่มีเมลด็ ขา้ วสารแลว้ คิดว่าเขาคงจะตอ้ งจดชื่อโรงสีอยา่ ง แน่นอน ท้งั น้ีเพื่อจะไดน้ าํ ไปพจิ ารณาประกอบการตดั สินใจซ้ือขา้ วสารคร้ังต่อไป ถา้ ร้านสีของเราสะอาดพนกั งานบนร้านสีกจ็ ะสุขภาพดี เป็นที่ชน่ื ชอบของทุกทา่ นท่ี พบเห็น แสดงให้เห็นถึงการดูแลอย่างใกลช้ ิด ไม่ต้องเกรงว่าข้าวสารที่สีออกมาจะมีฝ่ ุน ละออง เมลด็ ขา้ วสารจะสะอาด เกบ็ ไวไ้ ดเ้ ป็ นเวลานานคุณภาพดี มีช่ือเสียงในนาํ หนา้ ตลาด ขา้ วสาร จากสะอาด ก็มาถงึ สะดวก สะดวก ช่ือก็บอกอยแู่ ลว้ ว่าสะดวกต่อการทาํ งานเม่ือผ่านมา สะสาง รักษาความ สะอาดก็มาถึง สะดวก ส.สะดวกน้ีมีประโยชน์อย่างมาก แก่การจัดสต็อกขา้ วสาร การ เคลอ่ื นยา้ ยขา้ วสาร และขา้ วเปลือกอะไรกส็ ะดวกไปหมดประหยดั ค่าใชจ้ ่ายในการเคลอื่ นยา้ ย อีกดว้ ย การวางเคร่ืองจกั รบนร้านสีถา้ สะดวก กจ็ ะทาํ งานไดง้ ่ายและรวดเร็ว สมมุตวิ ่าทา่ นวาง เครื่องกะเทาะขา้ วเปลอื กอยบู่ นช้นั 3 เวลาเปล่ยี นลูกยางแตล่ ะคร้ังคงจะตอ้ งใชเ้ ชอื กมดั แลว้ ดึง ลกู ยางซ่ึงหนัก 14 กิโลกรัม ข้ึนไปเปลี่ยนแลว้ มดั เชือกโรยแกนลูกยางที่ใชแ้ ลว้ ลงมายงั พ้ืน (เคยพบมาแลว้ มจี ริงๆ) อยา่ งน้ีจะเรียกว่าสะดวกไดอ้ ยา่ งไร เพียงแต่ท่านติดต้งั เครื่องกะเทาะ ลกู ยางไวพ้ ้นื ช้นั ล่างการเปล่ียนลูกยางและการซ่อมบาํ รุงกจ็ ะสะดวกกว่า ในร้านสีน่าจะมีการ จดั วางเคร่ืองจกั รอหี ลายตวั ทจี่ ะทาํ ใหก้ ารทาํ งานสะดวกมากข้ึน

94 จากสะดวกกม็ าถงึ สุขลักษณะ สุขลกั ษณะจะมาจากการทาํ งานที่สม่าํ เสมอจากการสะสาง รักษาความสะอาด สะดวกแก่การทาํ งาน จัดการกับสิ่งที่ไม่ต้องการใช้ ออกจากบริเวณทาํ งานน้นั ถา้ ทาํ ให้ สะอาดอยู่เสมอไม่ใช่ทาํ ไดง้ ่ายนัก เพราะเม่ือเราละเลยหรือทาํ ลืมไม่นานก็จะกลบั มาทนั ที การทีเ่ ราจะรักษาส่ิงท่ีเราทาํ ไวใ้ หส้ ม่าํ เสมอจึงตอ้ งมีการประชุม บ่อยๆ เพื่อสร้าง ส ตวั ท่ี 4 น้นั ตอ้ งผ่านการทาํ งานอยา่ งตอ่ เน่ือง โรงสีขา้ วทีม่ ีสุขลกั ษณะที่ดี จะสร้างภาพพจนข์ องสินคา้ ทีด่ ี เพ่ือผบู้ ริโภคแน่ใจในคุณภาพทีส่ มา่ํ เสมอ สุดท้ายก็คอื ต้อง ส.ตัวท่ี 5 สร้างนิสัย การสร้างนิสยั ใหเ้ ขา้ ใจในการสร้าง 5 ส.น้ัน ตอ้ งทาํ ให้เกิดอยใู่ นใจ เพื่อจะไดเ้ กิด นิสยั รักการทาํ งานเพ่อื สร้าง 5 ส.ให้เกิดข้ึนในโรงสีของเราใหไ้ ด้ แต่ตอ้ งบอกว่าไม่ใช่สร้าง กนั งา่ ยๆ การทาํ กิจกรรม 5 ส.น้นั เราเริ่มจาก ตวั เรากอ่ นแลว้ กม็ า ออฟฟิ ต ท่ีทาํ งานของเราเอง แลว้ ค่อยๆขยายไปในร้านสี เครื่องจกั รบริเวณโรงสี การทาํ กจิ กรรม 5 ส.ตอ้ งเริ่มจากจุดเล็กๆ ใกลต้ วั เรา (ตวั ของพนกั งานทุกท่านดว้ ย คอื เร่ิมจากใกลต้ วั เองก่อน) เช่น เส้ือผา้ ท่ีเราสวมใส่ ตอ้ งสะอาดเรียบร้อย สะดวกต่อการทาํ งาน บริเวณที่ทาํ งานตอ้ งสะอาด ถา้ เราเริ่มตน้ ที่ขา้ ง ตวั เองของทุกคน ในร้านสี กจ็ ะสะอาดไปกว่า 50 เปอร์เซ็นตแ์ ลว้ จากจุดเลก็ กข็ ยายไปถึงส่วนรวมของอาคารร้านสี เร่ิมทาํ ทีละจุดจากใตร้ ้านสี ไปถึง บริเวณขา้ งเคียง อยา่ คิดว่าพรุ่งน้ีค่อยมาทาํ อยา่ งน้ันไม่เสร็จแน่ ท้งั น้ีต้องร่วมกันทุกระดบั ต้งั แต่ท่านผจู้ ดั การลงมาถงึ พนกั งานทวั่ ไป จากบริเวณร้านสีเราเร่ิมที่ ส ตัวแรก สะสาง เคร่ืองจักที่ไม่ไดใ้ ชง้ านอุปกรณ์หลายสิ่งที่ไม่ไดม้ ีประโยชน์ใน การสีขา้ ว กระสอบเกา่ ถงั กากเพชร เครื่องมือท่ีชาํ รุด ถงั น้าํ เกลือจารบี เศษยางเส้นและยาง กลมสีขา้ วท่ใี ชห้ มดแลว้ หรือท่ใี ชไ้ มไ่ ด้ จดั ขยบั ออกจากบริเวณร้านสี เอาออกไปไวใ้ นโกดงั นอกร้านสี เพ่ือให้ ส ตัวท่ี สอง สะดวก ในการทาํ งาน การเดินทางข้ึนลงร้านสี เพ่ือทาํ งาน ประจาํ ในร้านสี เชน่ การเดนิ ลูกยางสีขา้ ว ควรเปล่ียนเป็นระบบเดนิ ดว้ ยลมแบบอตั โนมตั ิ เพอ่ื การสีขา้ วกลอ้ งทด่ี ีกว่า การเดนิ ยางเส้นขา้ วขาว การขดู ตะแกรง การตรวจดูมา่ นกอ้ งหนา้ ตสู้ ี

95 ฝัดต้องสะดวก เพื่อการทาํ งานท่ีไม่น่าเบ่ือหน่าย การปรับรอบตะแกรงโยกต้องหาวิธีที่ ทนั สมยั ที่ปรับด้วยมอเตอร์ไฟฟ้ าแบบใหม่ เพื่อลดภาระในการปรับรอบในเวลากลางคืน ขา้ วเปลอื กท่ีกลบั หลงั จะทาํ ใหก้ ารสีไดข้ า้ วตน้ ลดลง และขา้ วเปลือกทมี่ ากบั ขา้ วกลอ้ งก็จะทาํ ใหข้ า้ วสารมีกาก เสียราคาอีกตะแกรงโยกเป็ นเคร่ืองจกั รที่มีประโยชน์และสําคัญมากแต่ หลายท่านมองขา้ มเราตอ้ งจา้ งพนกั งาน 2-3 คนเพ่ือเฝ้ าปรับตะแกรงโยก เป็ นเวลา 24 ชวั่ โมง กบั การใชม้ อเตอร์ปรับรอบที่มนั สมยั แลว้ ให้พนกั งานคนน้นั ไปทาํ งานที่สาํ คญั อยา่ งอื่นใน เวลาเดยี วกนั ไดอ้ ีกดว้ ย การชงั่ ขา้ วสารหนา้ บ้ีแป้ น้ันควรเปลี่ยนมาใช้ เคร่ืองช่วยช่ัง ไดแ้ ลว้ เพราะไมแ่ ต่เพยี งน้าํ หนกั ท่แี มน่ ยาํ ยงั ทาํ ใหพ้ นกั งานของท่านไดม้ เี วลาพกั บา้ งการหาพนกั งาน ใหม่ๆมาแทน จะทาํ ไดง้ ่ายข้ึน เพราะพนักงานชงั่ ขา้ วสาร ที่เก่งๆน้ันตอ้ งมีความสามารถ เฉพาะตวั มากจึงจะชงั่ ไดแ้ มน่ ยาํ แต่ถา้ ท่านใชเ้ คร่ืองช่วยชง่ั แลว้ การชง่ั ขา้ วสารจะเป็ นงานง่าย ไปทนั ที ใครๆก็สามารถช่งั ได้ความสะดวกที่จะเกิดไดต้ อ้ งมาจาก นกั บริหารที่เปิ ดใจ รับ วิทยาการใหมๆ่ เพ่อื เสริมสร้างคณุ คา่ ใหก้ บั เคร่ืองจกั รในร้านสี เพราะเทคนิคการสีขา้ วในยุค โลกานุวัตร เมื่อร้านสีสะดวก คุณภาพของการทาํ งานจะตีข้ึน กาํ ลงั ใจของพนักงานก็จะ เขม้ แขง็ และอยา่ งจะทาํ งานมากข้ึนทา่ นกจ็ ะไดค้ ุณภาพขา้ วสารท่ีดีข้นึ นนั่ เอง ทน่ี ี้กม็ าถงึ ส ตวั ท่ี 3 สะอาด ความสะอาดเป็นหวั ใจของร้านสีและโรงงานทผ่ี ลิตเกย่ี วกบั อาหารท่ีบริโภคอยูแ่ ลว้ เป็ นพ้ืนฐาน ความสะอาดน้ันตอ้ งดูแลใกลช้ ิด ท่านท่ีไม่รักษาความสะอาดในร้านสีก็ไม่ ถกู ตอ้ งอยแู่ ลว้ เพราะเมอื่ มีส่ิงเจือปนในขา้ วสารกจ็ ะตอ้ งถูกตดั ราคา เราเริ่มท่พี ้ืนร้านสี มาถึง ลานตากข้าว เครื่องมืออุปกรณ์ต่างๆรวมไปถึงการรักษาความสะอาดของอุปกรณ์ร้านสี เครื่องสติม เพราะในปัจจุบนั เคร่ืองจกั รอุปกรณ์ร้านสีมีราคาแพงมาก การขจดั ฝ่ ุนละองให้ ลดลง เศษขา้ วเปลือกขา้ วสารตา่ งๆบนพ้นื ตอ้ งเกบ็ ให้ สะอาด หลายทา่ น ลืมนึกถึงหลงั คาร้าน สีท่ีมียกั ไยแ่ มลงมุมเตม็ ไปหมด นั่นเป็ นเช้ือไฟอย่างดี หลายโรงสีท่ีเกิดอคั คีภยั เพราะเร่ือง ความสะอาด สายไฟต่างๆชาํ รุดไม่มีการเปลี่ยนและซ่อมแซมตามสภาพเพื่อให้ปลอดภัย โรงสีขา้ วกบั ฝ่ นุ ละออง กระกายไฟจากการทาํ งานอาจเกดิ ข้ึนไดท้ ุกเวลา

96 ส ตวั ทสี่ ่ี สุขลักษณะ ท่ีสาคญั มากก็จะตามมา ในการสีขา้ ว เพราะขา้ วสารทเ่ี ราสีออกมาน้ีตอ้ งส่งไปขายใหผ้ ูบ้ ริโภค ถา้ ไม่สะอาด หรือมฝี ่ ุนละออง ส่ิงเจือปนทาํ ใหร้ าคาขา้ วสารของเราไม่เป็นที่ตอ้ งการของตลาดขา้ วคุณภาพ ดี เพราะเมอื่ นาํ ไปขายเป็นกระสอบหรือบางท่านซ้ือไปบรรจุถงุ พลาสติก เพื่อขายปลีกจะเห็น สิ่งเจือปนไดช้ ดั เจน การสร้างสุขลกั ษณะน้นั เกิดจาก ส ท้งั สามตวั แรกท่ีผ่านมาได้ แลว้ ตวั ที่ ส่ี น้ีกจ็ ะทาํ ไดไ้ มย่ าก เมอื่ เราทาํ เป็นนิสัยอนั สมา่ํ เสมอ เราเรียก ส ตวั ที่ ห้า สร้างนิสัย การจดั วางเคร่ืองจกั รท่ีดี ทาํ ใหส้ ะดวกในการทาํ งาน ลดอุบตั ิเหตุในการทาํ งาน ทา ให้การทางานไม่น่าเบ่ือ ลดระยะทางเดินของข้าวสารในร้านสี การสร้างนิสัยรักการทางานน้ัน ไม่ใชจ่ ะสร้างกนั ไดง้ า่ ยๆพนกั งานท่ีทาํ งานมานานน้ัน ชีวิตของเขาคือโรงสีข้าว พนกั งานสี ขา้ วหลายทา่ นทาํ งานมานานกว่า 10 ปี ถา้ ร้านสีอนั เป็นท่ีรัก และเป็ นชีวิตจิตใจของเขามีการ ทาํ 5 ส ดว้ ยการ สะสาง เพื่อหา้ กรทาํ งาน สะดวก แลว้ รักษาความ สะอาด เพื่อ สุขลักษณะ และ สร้างนิสัย การทาํ งานทีด่ ีอยา่ งน้ีอกี หน่อยกไ็ มต่ อ้ งมาบน่ วา่ หาพนักงานสีขา้ วยาก เพราะ นกั ศึกษาทเ่ี รียนจบ วฒุ ิ ป.ว.ช. ป.ว.ส. ก็จะมาทาํ งานกบั ท่าน เน่ืองจากร้านสีจะเป็ นโรงงาน อุตสาหกรรมทเ่ี ตม็ รูปแบบ

97 เล่าตัวอย่าง ให้สักเรื่อง มีโรงสีขา้ วโรงหน่ึงมีความคิดว่าเราจะตอ้ งติดต้งั เครื่อง กะเทาะลูกยางสีขา้ วไวบ้ นช้นั ที่ 4 ของร้านสี เพื่อประหยดั ตน้ กะพอ้ ขา้ วกลอ้ ง จาํ นวน หน่ึง ตน้ เพราะเมื่อขา้ วกลอ้ งกะเทาะจากเครื่องลงหลงั ตะแกรงขา้ วแกลบ จากขา้ วแกลบก็จะลง มายงั หนา้ ตสู้ ีฝัดลงมาถึงตะแกรงโยกช้นั ล่าง โอโ้ ฮ้ เป็นความคดิ ท่วี เิ ศษอะไรอยา่ งน้นั แลว้ เขากส็ ร้างตามที่คิดไวจ้ นเรียบร้อยสีขา้ วไดเ้ ป็นอยา่ งดี ร้านสีน้ีเป็ นร้านสีขนาด 300 เกวียน/24 ชวั่ โมง เคร่ืองกะเทาะขา้ วเปลอื กท่ีอยชู่ ้นั 4 น้นั มรี วม 8 เคร่ือง ใชล้ ูกยางวนั ละ ประมาณ 2-3 ลูก โรงสีน้ีมปี ัญหาในการจ้างพนกั งานสีขา้ วเป็ นอยา่ งมาก เพราะพนักงานจะ ไมย่ อมทาํ หนา้ ที่ กะเทาะขา้ วเปลอื ก สาเหตเุ พราะวา่ ตอ้ งอย่คู นเดียว บนช้นั 4 เม่ือเขาเปลี่ยน ลูกยางเสร็จ กล็ งมาช้นั ล่างเป็ นประจาํ ถามว่าทาํ ไมไม่ยอมนอนเฝ้ าช้นั 4 เขาบอกว่าอยู่คน เดียวกลวั ผี เกยี่ งกนั ตลอด การสีขา้ วไม่ไดด้ ี เพราะขา้ วกลอ้ งมาไม่สม่าํ เสมอ (สาเหตุไม่มีคน เฝ้ าปรับเวลาลูกยางสึก) ยง่ิ น่าประทับใจเมื่อเห็นเขาโรยเชือกลงมาเพ่ือรับลูกยางกะเทาะ ขา้ วเปลือก มดั ทลี ะ 2 ลูก แลว้ ดงึ ข้นึ ไปเพือ่ เปลีย่ นลูกยาง ท่ีช้นั 4 เสร็จแลว้ ก็โดยแกนลูกยาง ลงมาพ้ืนถามว่าทาํ ไมไม่หิ้วข้ึน บนั ได ผมอยากรู้จริงว่า การหิ้วลูกยางข้ึนบันไดในเวลา กลางคืนลูกยาง 2 ลูกหนัก 28 กิโลกรัม(ลูกยางพร้อมแกนหนักลูกละ 14 กิโลกรัม)หิ้วข้ึน บนั ไดประมาณ 45 ข้นั จะทนไดส้ กั กีว่ นั ถา้ เคร่ืองเสีย จะซ่อมลองคิดดูเอาเองว่าใครจะข้ึนไป ถอด เพราะเวลาทีส่ ีขา้ วมฝี ่ นุ ละอองร้านสียงั โยกอกี ต่างหาก

98 ไม่นานตอ่ มาทา่ นผนู้ ้ีกย็ า้ ยเครื่องกะเทาะขา้ วเปลอื ก ทนี ้ีเอาช้นั ล่างเลย บอกว่ารู้ง้ีไว้ ทแี รกกไ็ มต่ อ้ งเสียเงนิ มากอยา่ งน้ี เพราะทา่ นประหยดั ค่ากะพอ้ หน่ึงตน้ ไม่เกนิ หน่ึงแสนบาท แตท่ า่ นตอ้ งสร้างร้านสีช้นั 4 อีกหลายแสนบาทเพราะคิดว่าทางขา้ วจะเดินส้ันลง (อนั น้ีจริง แตไ่ ปเพม่ิ ทางเดินของคนสีขา้ วมากข้นึ นะซิ และข้ึนในทางสูงซะดว้ ย) เมอ่ื นาํ ลงมาต้งั พ้ืนโดย ทาํ ร้านเหลก็ สูงแค่เอววางเรียงกนั ท้งั 8 เครื่องแลว้ ใชส้ กรูขนาด 12 น้ิว 2 เส้นดึงไปลงกะพอ้ ขา้ วกลอ้ งบวกแกลบ (ท่เี รียกวา่ กะพอ้ ขา้ วแกลบ) สองตน้ จริงๆแลว้ ทีท่ าํ เพิม่ เพียงตน้ เดียวที่ใช้ ตกั ขา้ วเปลอื กเขา้ เครื่องกะเทาะเท่าน้ัน ใชก้ ะพอ้ ท่ีสูงลิ่ว 2 ตน้ แรกน้นั มาตกั ขา้ วแกลบแทน การตกั ขา้ วเปลือกคิดแลว้ การลงทุน แลว้ ถูกว่าต้งั เยอะเพราะลดร้านสีไปหน่ึงช้นั เลยทีเดียว และยงั ลดฝ่ ุนละอองทเี่ กิดข้นึ จากเคร่ืองกะเทาะขา้ วเปลือกในเวลาสีขา้ วอกี ดว้ ย พนกั งานท่าน น้นั กส็ ะดวกไมต่ อ้ งกลวั ผี ละมเี วลาเหลอื พอที่จะ ใหป้ รับรอบตะแกรงโยก ดว้ มอเตอร์ปรับ รอบเพื่อรักษาขา้ วกลอ้ งท่ีตะแกรงโยกให้สม่าํ เสมอแถมให้ อีกหน้าที่หน่ึงด้วย (เพราะ ตะแกรงโยกและเครื่องกะเทาะลกู ยางอยชู่ ้นั เดยี วกนั ) ดว้ ยเคร่ืองกะเทาะขา้ วกลอ้ งกบั ตะแกรง โยกน้ันเป็ นคู่แฝดกัน ถา้ เคร่ืองกะเทาะขา้ วเปลือกทาํ ข้าวกลอ้ งมาดี (เพราะใชป้ รับอตั รา กะเทาะขา้ วกลอ้ งดว้ ยระบบอตั โนมตั ิหรือระบบก่ึงอตั โนมตั ิจะทาํ ให้เปอร์เซ็นต์ ขา้ วกลอ้ ง สมา่ํ เสมอตลอด 24 ชวั่ โมง) เม่ือขา้ วกลอ้ งมาดี ตะแกรงโยกกส็ บายมาก

99 แลว้ ท่านคิดว่า ส สะดวกน้ันหมายถึงอะไร ท่ีน้ีจะเล่าเร่ือง สะอาดให้บา้ งมีร้านสี ขา้ วร้านสีหน่ึงเวลาพนกั งานจะเขา้ ไปปรับรอบตะแกรงโยกจะตอ้ งเดินย่าํ ไปบนพ้ืนที่มีคราบ น้าํ มนั เครื่องทใ่ี ชแ้ ช่ เพอ่ื หลอ่ ลน่ื ใหว้ งเดอื นตะแกรงโยก เมอ่ื เขาปรับไดร้ อบแลว้ กย็ กเทา้ ออก จากตาํ แหน่งที่ยนื ถอยหลงั เหยยี บยา่ํ ไปบนพ้ืนตามบริเวณร้านสี คราบน้าํ มนั กจ็ ะติดตามไป ทวั่ พ้นื อยา่ งน้ีทกุ คร้ัง เพราะไม่รู้จะแกน้ ้าํ มนั ไม่ใหร้ ั่วซึมไดอ้ ยา่ งไร และกต็ อ้ งปรับตะแกรง โยกทกุ คร่ึงชวั่ โมงผลทเ่ี กดิ ข้ึนคือร้านสีจะเตม็ ไปดว้ ยคราบน้าํ มนั เศษขา้ วเปลือก ขา้ วสารกจ็ ะ ติดตามพ้นื ท่ีมีน้าํ มนั แลว้ กก็ วาดไปท้ิงเป็ นเศษขยะอยา่ งน้ีทุกวนั จนชิน พ้ืนร้านสีที่เต็มไป ดว้ ยเศษขา้ วเปลอื กทรี่ ้ัวจากพ้นื ช้นั บนลงมาจะตอ้ งเสียหายหมดเพราะว่าเป้ื อนน้าํ มนั เศษฝ่ ุน ละอองยกั ใยเ่ ตม็ ใตร้ ้านสี ถามวา่ ถา้ เกิดประกายไฟจากการทาํ งาน เช่น อ็อกซ่อมร้านสี หรือ ไฟชอ็ ตเพราะการตอ่ ไฟผดิ พลาดอะไรจะเกดิ ข้นึ ทาํ ไมกบั การซ่อมจริงๆจงั ๆ สักไม่กี่วนั จะ ทาํ ใหก้ ารสีขา้ วชา้ ไปสักเท่าไร ความเคยชินจะทาํ ใหท้ ุกอยา่ งเป็นธรรมชาติ คิดเอาเองว่าท่ีอื่น กค็ งเป็นอยา่ งน้ี โดยเฉพาะทเ่ี ห็นไดช้ ดั คอื ถงั น้าํ มนั เครื่องทใ่ี ชห้ มดแลว้ จะถกู กองไวใ้ นบริเวณ ใกลเ้ ครื่องจกั รไอน้าํ และมฝี ่ ุนละอองจบั เป็นปึ กอนั ตรายต่ออคั คภี ยั อยา่ งมาก ถา้ ท่านดแู ลใส่ใจในร้านสีอยา่ งจริงจงั สะสาง ส่ิงท่ไี มใ่ ชห้ รือวา่ จะใชใ้ นอนาคต ไปไว้ ในทีท่ เี่ หมาะสม ทา่ นจะมีท่ีวา่ งอีกมาก บนร้านสีขา้ วของทา่ น ทา่ นจะรักร้านสี ของทา่ นเมือ่ ทุกอยา่ งเรียบร้อย