29ผูนําในยุคเปลี่ยนผาน เปด ชอ งใหป ระชาคมมสี ว นรว มสรา งและพฒั นา มหาวทิ ยาลยั สง่ิ ทอ่ี ธกิ ารบดคี นใหมพ ยายามเสนอในการพดู คยุ หลายครงั้ คอื ความ มั่งค่ังดานทรัพยากรเพื่อการศึกษา ไมวาจะเปน สถาบันการศึกษา การ เงิน ฯลฯ ลวนเกดิ จากผลของความมุมานะและพยายามของบุคลากรใน มหาวทิ ยาลยั เชน คณาจารย นกั ศกึ ษา บคุ ลากร ศิษยเ กา และพันธมิตร ทางวชิ าการ ดงั นัน้ ในปตอ ๆ ไปจึงเปนอกี กาวทส่ี าํ คญั ท่คี นรนุ น้จี ะรว ม สรา งประวัติศาสตรอีกหนา ของมหาวิทยาลยั การกลาวยกยองประชาคมวา เปนสวนสําคัญท่ีทําใหมหาวิทยาลัย ประสบความสําเร็จ การกลาวถึงทิศทางอนาคตท่ีจําเปนตองไดรับความ รว มมอื ของทกุ คน รวมถงึ การลงไปพบปะพดู คยุ กบั บคุ ลากรในคณะตา ง ๆ เพื่อรบั ฟงความคิดเห็นซ่งึ กนั และกนั ถือไดวาเปน แนวทางทด่ี ใี นการสรา ง ความรว มมอื จากทกุ คนทเ่ี กย่ี วขอ ง โดยกระตนุ ใหป ระชาคมทกุ คนรสู กึ เปน เจาของมหาวทิ ยาลัยรว มกนั เรยี นรตู อ ยอด สรา งสรรคแ นวทางบรหิ ารสคู วามเปน เลศิ ประสบการณในการเปนอาจารยสอนวิชาประวัติศาสตร ทําให อธิการบดเี ฟาสต ไดแ สดงเจตนารมณท ชี่ ดั เจนในการนาํ ทกั ษะ ความรจู าก การศึกษาอดีตมาสรา งสรรคแนวทางใหม เพอื่ การพัฒนามหาวิทยาลยั ให เปนผูนําทางความคิดของโลก โดยเร่ิมจากสิ่งท่ีมหาวิทยาลัยทําไดดีและ ดําเนนิ การในทางทีด่ ขี ้นึ 189
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ในขณะเดยี วกนั อธกิ ารบดที า นนมี้ ลี ักษณะนสิ ัยทเี่ ปน คนเปด ใจรบั ฟง เรยี นรทู จี่ ะผสมผสานความรทู ง้ั ในอดตี และอนาคต เหน็ คณุ คา ของการสรา ง นวันตกรรมใหม ๆ การตอยอดทางความคิด ซงึ่ นับวา เปน ประโยชนต อ การนําพามหาวิทยาลัย ไปสูการเรียนการสอนที่บูรณาการขามศาสตร ความทาทายในการคนพบความรูใหม ๆ ทําใหพรมแดนทางความรูถูก ขยายออกไปมากยิ่งข้นึ เนน สอ่ื สาร สรา งสะพานเชอื่ มสมั พนั ธ ความพยายามสอื่ สารความคดิ ความคาดหวงั และความคบื หนา ของ การดําเนินงานของมหาวิทยาลัย ตลอดระยะเวลาหลายเดือนตั้งแตไดรับ เลอื กใหเ ขา รบั ตาํ แหนง ทาํ ใหป ระชาคมรบั รถู งึ ความตง้ั ใจทด่ี ใี นการเขา มา ทาํ หนาทผี่ บู รหิ ารคนใหมอยางรวดเร็ว โดยสื่อสารผา นชอ งทางตา ง ๆ ทง้ั การพูดคุยกับบุคคลตาง ๆ การกลาวสุนทรพจนในงานตาง ๆ การสง จดหมายถึงผมและเพ่ือนนักวิชาการคนอื่น ท่ีประจําอยูในมหาวิทยาลัย ฮารวารด และการนําจดหมาย สุนทรพจนเหลานั้นเผยแพรทางเว็บไซต ของมหาวิทยาลัย การสื่อสารดังกลาวไมไดเปนการสื่อสารทางเดียว หากแตยังมีการ เปดรับฟง ความคดิ เหน็ จากบคุ คลตาง ๆ ภายในมหาวิทยาลยั ท้งั แบบไม เปน ทางการทอ่ี ธกิ ารบดลี งไปพดู คยุ ดว ยตนเอง การตดิ ตอ ผา นทาง e-mail และการประชุมรวมกันอยางเปนทางการ แนวทางเชนน้ีนับเปนความ พยายามลดชองวางในการสือ่ สาร ระหวา งผูบรหิ ารใหม ผูปฏิบตั ิงาน รวม ถึงบุคคลอืน่ ท่มี ีสวนไดเสยี กบั มหาวทิ ยาลัย 190
29ผูนําในยุคเปล่ียนผาน สะทอนสูมหาวิทยาลัยไทยในยุคเปล่ียนผาน ผูบริหารมหาวิทยาลัย เปนปจจัยสําคัญในการนําทิศทางและความสําเร็จมาสูมหาวิทยาลัย โดย เฉพาะในชว งหัวเลยี้ วหวั ตอ ของการพัฒนาการอุดมศึกษาไทย ทงั้ สภาพท่ี จะตอ งเปดเสรีทางการศกึ ษา การตองนาํ มหาวทิ ยาลยั สูประสิทธิภาพและ คณุ ภาพ และการแขง ขนั กบั มหาวทิ ยาลยั ตา ง ๆ ในประเทศไทยทเ่ี พม่ิ มาก ข้นึ ฯลฯ ความสําเร็จของการบริหารมหาวิทยาลัยข้ึนอยูกับผูบริหาร ซ่ึงควร ปรบั เปลยี่ นความคดิ ใหเ ออื้ ตอ ความสาํ เรจ็ ขององคก ร เชน มวี สิ ยั ทศั น การ รูจักสรางสัมพันธ และยินดีรับคําแนะนําจากผูอื่น เพ่ือปรับปรุงและ พฒั นาการบรหิ าร รวมถงึ การทมุ เททาํ งานหนกั และเหน็ คณุ คา การทาํ งาน เปนทมี อนั จะนาํ พาองคกรไปสูเปาหมายและสําเร็จได บทบาทผูบริหาร ผูท่ีนาํ ความสาํ เร็จมาสูมหาวิทยาลยั หลายคร้งั ไม ไดเกิดข้ึนจากพรสวรรค แตเกิดจากการตระหนักในบทบาทของตนและ พยายามทาํ บทบาทของตนอยา งดที ่ีสุดน่ันเอง 191
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง â©Á˹Ҍ ͸ԡÒú´ËÕ Þ§Ô ¤¹áá¢Í§ÎÒÃÇ Òô “´ÃÙÇ ¡ÔžԹ à¿ÒÊμ” ทม่ี า: http://www.universities-weblog.com/50226711/faust_named_harvard_president.php 192
30 จดุ ประกายระดมทนุ ม.ไทย
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ขาวการอดขาวประทวงของนักศึกษามหาวิทยาลัยบูรพาและ มหาวทิ ยาลยั รามคาํ แหง เมื่อวันท่ี 19 กุมภาพนั ธ พ.ศ. 2550 เพอื่ กดดนั ใหสภานิติบัญญัติแหงชาติ (สนช.) และรัฐบาลชะลอการพิจารณาราง พ.ร.บ. มหาวทิ ยาลัยในกํากับรัฐ 5 ฉบบั รวมถงึ การออกมาแสดงความคดิ เห็นของบุคคลท่ีเก่ียวของท้ังประธานท่ีประชุมประธานสภาอาจารยแหง ประเทศไทย (ปอมท.) กรรมการสิทธิมนษุ ยชน เพือ่ ขอใหมกี ารชะลอการ พิจารณาราง พ.ร.บ. ดงั กลาวน้ันออกไป เหตุการณท่ีเกิดขึ้นนี้ บงชี้วา สังคมยังคงมีความกังวลใจในหลาย ประเด็นเกี่ยวกับรางกฎหมายฉบับนี้ โดยเฉพาะความกังวลในเร่ืองคา ธรรมเนียมการศกึ ษาท่ีจะเพ่มิ มากขึ้น ที่ผานมา แมรัฐบาลพยายามจัดสรรเงินอุดหนุนใหกับมหาวิทยาลัย ตา ง ๆ อาทิ จฬุ าลงกรณม หาวิทยาลยั 4,670.5 ลา นบาท มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร 3,503.7 ลา นบาท มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร 2,310.2 ลา น บาท แตค วามจรงิ ทพ่ี บคอื เงนิ จาํ นวนดงั กลา วไมเ พยี งพอตอ ความตอ งการ พัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา จึงกอใหเกิดความกังวลวา หาก มหาวิทยาลัยออกนอกระบบ จะยิ่งทําใหไดรับการสนับสนุนงบประมาณ จากรัฐบาลนอยลง และอาจทาํ ใหเ กิดการผลกั ภาระสูผ ูเ รยี นทีต่ อ งมคี า ใช จา ยเพ่มิ ข้ึน 194
30จุดประกายระดมทุน ม.ไทย ความวิตกกังวลใจในเร่ืองดังกลาว กลายเปนประเด็นสําคัญของ มหาวทิ ยาลัยหลายแหง นาํ ไปสูการขัดขอ งไมย อมออกนอกระบบ ทัง้ ทใ่ี น ความเปนจรงิ หากพจิ ารณาในภาพรวมแลว เราควรทาํ ทุกวถิ ีทางใหก าร บริหารงานของมหาวิทยาลัยมีประสิทธิภาพ มีอิสระในการบริหารจัดการ มหาวิทยาลยั มคี วามคลอ งตวั ในการบรหิ ารงานมากกวา ดงั นน้ั หากเราหาทางแกป ญหาเร่ือง “เงนิ ทนุ ” สนบั สนุนการศกึ ษา จะชว ยลดความกงั วลเกย่ี วกับการผลักภาระคาใชจ า ยแกนักศึกษาเกนิ จริง ลงได จดุ ประกายระดมทนุ จากฮารว ารด จากการทผี่ มไปใชเ วลาเปน นกั วชิ าการประจาํ ทมี่ หาวทิ ยาลยั ฮารว ารด พบวา มหาวิทยาลัยแหงนี้เปนมหาวิทยาลัยท่ีประสบความสําเร็จในการ ระดมทนุ โดยในป ค.ศ. 2011 สามารถระดมทุนเขา มหาวทิ ยาลัย ทัง้ หมด ถงึ 32 พนั ลา นเหรียญสหรฐั ซงึ่ มากกวา มหาวทิ ยาลัยชั้นนําอ่ืน ๆ อาทิ มหาวทิ ยาลยั สแตนฟอรด 16.5 พนั ลา นเหรยี ญสหรฐั มหาวทิ ยาลยั เคมบริดจ 4.3 พนั ลา นปอนด ในระยะเริ่มแรก การระดมทุนนั้นมาจากการการบริจาคในรูปแบบ ตา ง ๆ อาทิ เงนิ บริจาคจากศิษยเ การุน ตาง ๆ กลมุ ผปู ระกอบการทีร่ วม ตวั กันและบรจิ าคเงินรายปแกม หาวทิ ยาลยั รวมถงึ การบรจิ าคเปน ส่ิงปลูก สรา งเพือ่ ประโยชนใชสอยของมหาวิทยาลยั เชน อาคารเรยี น หอ งสมุด เปนตน ซง่ึ ถอื วา เปนการเก็บเลก็ ผสมนอ ยจากภาคสว นตาง ๆ ในสังคม ท่ีมคี วามตองการบรจิ าคเพื่อการศกึ ษา 195
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ตอ มาไดพ ฒั นาความสามารถในการระดมทนุ เปน เงนิ จาํ นวนมหาศาล ผานการบริหารจัดการกองทุนภายใตบริษัทชื่อ บริษัทบริหารจัดการ มหาวิทยาลัยฮารวารด (Harvard Management Company : HMC) โดย นําเงินที่มีอยูไปลงทุนผานการซื้อหุน ตราสารหนี้ท้ังในและตางประเทศ อสงั หารมิ ทรพั ย ผลกาํ ไรประจาํ ปท ม่ี าจากโครงการตา ง ๆ ในมหาวทิ ยาลยั การรับเงินจากแหลงอ่ืน เชน การบริจาค งบประมาณเพ่ือการวิจัยจาก รฐั บาลและบริษทั ตา ง ๆ เปนตน ความสําเร็จนีเ้ กิดจากหลายปจจยั เชน การบรหิ ารจดั การทรัพยส นิ ท่ีมอี ยูใหเกิดดอกออกผลสงู สุด โดยการลงทนุ ในรูปแบบตาง ๆ การคัด เลอื กผบู รหิ ารทเ่ี นน คนทม่ี คี วามคดิ กา วหนา มคี วามสามารถในการบรหิ าร การเงนิ และการลงทนุ ไดอ ยา งดี รวมถงึ คุณสมบตั พิ เิ ศษท่อี ธกิ ารบดีทุกคน ตอ งมี คอื ความสามารถในการรณรงคห าเงนิ บรจิ าคจากทกุ ภาคสว น เพอื่ นาํ มาใชใ นการสนบั สนนุ ภารกจิ ของมหาวทิ ยาลยั ซง่ึ ถอื วา หนา ทน่ี เ้ี ปน สงิ่ ทา ทายสาํ หรับผูบรหิ ารมหาวิทยาลัยทกุ คน นอกจากน้ี ปจ จยั ภายนอกประการหนง่ึ ทเี่ ออื้ ตอ การระดมทนุ คอื การ ทรี่ ฐั บาลมสี ว นสนบั สนนุ ใหเ กดิ การบรจิ าคเพอ่ื การศกึ ษาในรปู ของกฎหมาย ดา นภาษี สง ผลใหค นจาํ นวนไมน อยหนั มาบรจิ าคเงนิ เพอื่ สถานศึกษา ดัง เชน นายบลิ เกตส เจา ของบรษิ ทั คอมพวิ เตอรช อื่ ดงั นาํ เงนิ จาํ นวนมหาศาล บริจาคใหกับมหาวิทยาลัยตาง ๆ รวมถึงมหาวิทยาลัยฮารวารด เพราะ ตอ งการลดการจา ยภาษีดวยการสรา งอาคารใหก บั มหาวิทยาลยั 196
30จุดประกายระดมทุน ม.ไทย การใชป ระโยชนจ ากเงนิ กองทนุ เงนิ ในกองทนุ นจี้ ะนาํ มาจดั สรรเพอ่ื กจิ กรรมของมหาวทิ ยาลยั ในหลาย รูปแบบ อาทิ การสนับสนุนศนู ยวิจัย การจา งอาจารยเขามาสอน รวมถึง การจัดสรรไปยังวิทยาลยั หรือโรงเรียนตาง ๆ ในฮารว ารด นอกเหนอื จาก คา หนว ยกติ ทไ่ี ดร บั จากนกั ศกึ ษา รวมถงึ ยงั นาํ เงนิ สว นหนง่ึ ไปสนบั สนนุ ทนุ การศึกษา (financial aid) แกนักศึกษา เพ่ือเปนการสรางหลักประกัน ทางการเงินวา นักศึกษาท่ีไดรับการคัดเลือกใหเขามาเรียน จะสามารถ มีเงินเพียงพอในการเรียน และสามารถรับประโยชนจากการศึกษาอยาง เต็มท่ี แนวทางดังกลาวอาจนําหลักการมาประยุกตใชกับการระดมทุนใน มหาวิทยาลัยของไทย ท่ีกําลังกาวเขาสูยุคเปลี่ยนผานที่สําคัญ โดยปรับ เปลยี่ นวธิ กี ารใหเ หมาะสม เชน การระดมทนุ ผา นการรบั บรจิ าคจากเอกชน การผลกั ดนั งานวิจัยใหม ๆ ออกสูต ลาดและจดลิขสทิ ธ์ิ เปนตน เพอื่ ให มหาวิทยาลัยมีแหลงเงินทุนสนับสนุนการพัฒนาคุณภาพการศึกษา และ สนบั สนนุ ทนุ เพอ่ื การศกึ ษาไดม ากขนึ้ โดยไมใ หเ รอ่ื งเงนิ เปน สงิ่ กดี กนั้ โอกาส ทางการศึกษาของคนทุกระดับ รวมถึงรัฐบาลควรมีสวนรวมในการเสริม สรางวัฒนธรรมการบริจาคเพื่อการศึกษาใหเกิดขึ้นในสังคม โดยอาจใช กลไกภาษีเพือ่ สรางแรงจูงใจในการบรจิ าค การหาชอ งทางการระดมทนุ เขา สมู หาวทิ ยาลยั ในหลากหลายรปู แบบ เปน เรอ่ื งทค่ี วรใหค วามสาํ คญั มากขนึ้ ในยคุ ทม่ี หาวทิ ยาลยั ของรฐั ตอ งออก นอกระบบ ตองพึง่ พาแหลงเงนิ ทนุ จากภายนอกมากข้ึน จาํ เปน อยางยง่ิ ที่ ผูบริหารมหาวิทยาลัยตองมีวิสัยทัศน ความสามารถในการหาวิธีการท่ี เหมาะสมในการระดมทุน เพ่ือการพัฒนามหาวิทยาลัยใหไปสูความเปน เลิศตอไปได 197
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ºÃÔÉ·Ñ ºÃÔËÒèѴ¡ÒÃÁËÒ Ç·Ô ÂÒÅÂÑ ÎÒÃÇÒô à¤Ã×èͧÁ×ÍÃдÁ·Ø¹ÊÒí ¤ÞÑ ¢Í§ÎÒÃÇÒô ทีม่ า: http://www.hmc.harvard.edu/about_hmc/ μÖ¡àÃÂÕ ¹·ÊÕè ǧÒÁ ˹֧è ã¹´Í¡¼Å·Õè §Í¡à§ÂÁÒ¨Ò¡¡Òà ÃдÁ·Ø¹¢Í§ÎÒÃÇÒô ที่มา: http://www.nature.com/nature/journal/v409/n6818/ ÎÒÃÇÒô ÁËÒÇ·Ô ÂÒÅÑ images/409271aa.0.jpg ·ÕèÃÇ·ÊèÕ Ø´ã¹âÅ¡ ÊÒÁÒöÃдÁ·¹Ø ä´ÁŒ Ò¡ ¶Ö§ 36 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹àËÃÕÂÞ ทีม่ า: http://abcnews.go.com/Business/ story?id=3507592&page=1Ha 198
31 เครอื ขา ยศษิ ยเ กา เขม แขง็
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง มหาวิทยาลัยฮารวารดขับเคล่ือนสูมหาวิทยาลัยอันดับหนึ่งของโลก สว นหนงึ่ เกดิ จากการทมี่ หาวทิ ยาลยั ฮารว ารด ใชย ทุ ธศาสตรส รา งเครอื ขา ย ศษิ ยเกา ใหเ ปน สว นหนงึ่ ในการพฒั นากจิ การของมหาวิทยาลยั กลา วกนั วา เครือขายท่ีเขมแข็งของบรรดาศษิ ยเกา (Alumni) ทั่วโลกทีไ่ ดดาํ เนิน กิจกรรมตาง ๆ รว มกัน จนสามารถสรางชือ่ เสียงใหก ับมหาวิทยาลยั และ เปน แหลง หาทนุ สนบั สนนุ ตน ทนุ ทางการศกึ ษา เครอื ขา ยศษิ ยเ กา จงึ นบั เปน เครื่องมือสงเสริมความกา วหนาของมหาวทิ ยาลยั ไดอ ยา งมาก ไมว า จะเปน ความรว มมอื ทางวชิ าการดงั ทสี่ มาคมศษิ ยเ กา ฮารว ารด (Harvard Alumni Association : HAA) รว มมอื กบั มหาวทิ ยาลยั และหนว ย งานของประเทศตาง ๆ จดั งานวิชาการในทุกภูมิภาค ทง้ั ในอินเดยี ตุรกี โมนาโค แคนนาดาและในสหรฐั อเมรกิ า การสนบั สนนุ เงนิ แกม หาวทิ ยาลยั ศษิ ยเ กา รวมตวั กนั จดั ตง้ั กองทนุ เพอื่ สนบั สนนุ กจิ การคณะและมหาวทิ ยาลยั เชน Professorship Challenge Fund, The HMS Alumni Fund รวมถงึ การ สนบั สนนุ โอกาสใหผ เู รยี น ในภมู ภิ าคของตนไดเ ขา ศกึ ษาตอ ในมหาวิทยาลยั ฮารวารด ดังเชน Project Harvard Admission ของสมาคมศิษยเกา ใน ภมู ภิ าคอาหรบั เปนตน ยทุ ธศาสตรท มี่ หาวทิ ยาลยั ฮารว ารด ใชส รา งเครอื ขา ยศษิ ยเ กา ใหเ ปน สวนหนงึ่ ในการพัฒนากิจการของมหาวทิ ยาลยั มดี งั น้ี 200
31เครือขายศิษยเกาเขมแข็ง สรา งชอ งทางศษิ ยเ กา ทว่ั โลกรวมตวั กนั การกอตัวข้ึนของ สมาคมศิษยเกาฮารวารด (Harvard Alumni Association : HAA) ที่ทําหนาที่เปนแกนหลักของกลุมศิษยเกาของ มหาวทิ ยาลยั ฮารวารด ในทุกระดบั ชัน้ และทุกคณะในมหาวิทยาลัย ทําให เกิดการขยายเครือขายของศิษยเกาในทุกภูมิภาค และนํามาซ่ึงการสราง ความรวมมือระหวางมหาวทิ ยาลยั ศิษยเ กา และภาคีอนื่ ๆ ในทกุ ภูมภิ าค ปจจบุ นั สมาคมศษิ ยเ กา ไดสนับสนุนกลุมชมรมฮารว ารด (Harvard Clubs) ตา ง ๆ กวา 180 แหง มากกวา 70 ประเทศทัว่ โลก รวมถงึ กลมุ ศษิ ยเกา ในประเทศไทยดว ยเชน กนั โดยกลุม ดังกลาวทําหนาที่จัดผงั กลุม เครือขาย (mapping) เพ่ือใหศิษยเกาไดพบปะสังสรรคกันตามวาระ ประชาสมั พันธช ่อื เสียงและกิจกรรมของมหาวทิ ยาลยั ภายใตกลุมน้ีมีการขยายไปสูกลุมท่ีมีวัตถุประสงคของการรวมตัวที่ เจาะจงมากข้ึน ไมวา จะเปน • Alumni Education มีวัตถุประสงคเพ่ือสรางความเขาใจอันดี ระหวา งเครอื ขา ยศษิ ยเ กา กบั คณะในพนั ธกจิ ดา นการศกึ ษา การ วิจัยของมหาวิทยาลัย • HarvardAlumniStartups มวี ตั ถปุ ระสงคเ พอ่ื เปน แหลง รวมศษิ ย เกาท่ีมีความรูในหลากหลายสาขาวิชาท่ีสนใจดาน การเปนผู ประกอบการ เพอ่ื สรา งพฒั นาและสรา งชมุ ชนของผปู ระกอบการ ใหเ กิดข้นึ เปนตน กจิ กรรมทเี่ กดิ ขนึ้ ภายใตค วามรวมมือของกลุม ตา ง ๆ ในสมาคมน้ัน มีหลากหลายประเภท ยกตัวอยา งเชน 201
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การจดั ประชมุ สมั มนา (Conference) โดยเชิญวทิ ยากรทมี่ ชี ื่อเสียงระดับโลกมารว มบรรยาย ซงึ่ ในการเขา รว มสมั มนาแตล ะครงั้ นนั้ นอกจากศษิ ยเ กา ทเ่ี ขา รว มจะไดร บั ประโยชนจ าก เนอ้ื หาสาระของการประชมุ แลว ยงั ไดส ายสมั พนั ธใ หมท งั้ ในทางธรุ กจิ และ ทางวิชาการอกี ดวย มหาวทิ ยาลยั เองไดรบั ประโยชนใ นดา นชอ่ื เสยี ง และ การนาํ องคค วามรทู ไ่ี ดม าตอ ยอดในงานวชิ าการของมหาวทิ ยาลยั ไดอ กี ทาง หนึ่ง กจิ กรรมทอ งเทย่ี วพบปะกนั ของศษิ ยเ กา ทว่ั โลก เปนอีกชองทางหนึ่งท่ีบรรดาศิษยเกาจะไดมีโอกาสมาพบปะพูดคุย พักผอนหยอนใจ รวมถึงแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในการดําเนินงานเครือ ขาย ซึง่ นบั เปน กจิ กรรมทด่ี งึ ดดู ความสนใจใหคนไดม ารวมตัวกันไดอ ยา ง สม่ําเสมอ การระดมทนุ (endowment ) เปนกิจกรรมหลักที่เครือขายมีการรวมมือประสานงานอยางชัดเจน เพื่อระดมเงินเขาสมทบเขากองทุนของศิษยเกา สนับสนุนกิจการของ มหาวิทยาลยั โดยทาํ ผา นการบริจาคเงิน ซงึ่ เรยี กวา gift ในรูปแบบตา ง ๆ เชน ผา นบตั รเครดติ , Credit card gifts, Stock gifts, Mutual fund gifts และ Checks รวมถงึ สวนแบงรายไดจากกจิ การสหกรณท่ีเรียกวา “The Harvard Coop” ซึ่งเปนสหกรณเพ่ือขายสินคาและของท่ีระลึกท่ีไดรับ มาตรฐานคณุ ภาพและใบอนญุ าตพมิ พต ราสญั ลกั ษณข องมหาวทิ ยาลยั ให แกน กั ศกึ ษา สมาชิกในสมาคมตา ง ๆ และบุคคลท่วั ไป 202
31เครือขายศิษยเกาเขมแข็ง วางระบบองคก รประสานงาน เครือขายศิษยเกาตาง ๆ ทั่วโลกจะมีชองทางการประสานงาน ระหวางองคกร เพ่ือสรางแนวรว มเครอื ขา ยใหเกิดขน้ึ อาทิ การจดั บทบาทหนา ทขี่ องสมาชกิ ในเครอื ขา ย โดยสรรหาแกนนาํ ของเครอื ขา ยเปน ผนู าํ ในการหาสมาชกิ เปด โอกาส ใหสมาชิกมีหนาที่ความรับผิดชอบในหนวยงาน ทําใหสมาชิกมีความ กระตอื รอื รน ในการสรา งสรรคก จิ กรรม เรง สรา งความรว มมอื ในดา นตา งๆ กบั ทางมหาวทิ ยาลัยและองคก รอน่ื ๆ การสอ่ื สารประชาสมั พนั ธผ า นอนิ เทอรเ นต็ เพ่อื เปนชอ งทางนําเสนอขอมลู และติดตอ กับเครอื ขายทั่วโลก ตรวจ สอบตารางกจิ กรรมในแตล ะทอ งถน่ิ เปน ชอ งทางสนทนาแลกเปลย่ี นความ คิดกันผานหองสนทนา และสามารถแกไขขอมูลสวนบุคคลไดทาง อินเทอรเน็ตดวย ชองทางการประสานงานท่ีหลากหลายน้ี ทําใหเกิดพลังขับเคลื่อน กิจการของกลุมตา ง ๆ ใหเ กดิ ขึน้ อยางตอเน่ือง รวมถึงเปนการสงเสรมิ ใหชื่อเสียงของมหาวิทยาลัยเปนท่รี ูจ กั ในวงกวา งมากข้ึน 203
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การแลกเปลยี่ นผลประโยชน ยทุ ธศาสตรส าํ คญั ในการสรา งแรงจงู ใจ ใหเ กดิ ความรว มมอื อยา งตอ เนื่องและจริงจัง คือ การท่ีมหาวิทยาลัยไดหยิบยื่นผลประโยชนตาง ตอบแทนกบั เครอื ขา ยศษิ ยเ กา ภาคตี า ง ๆ ทเี่ ขา รว มจดั กจิ กรรม ชว ยเหลอื งานพัฒนากจิ การมหาวิทยาลัย ดงั นี้ การใหส ทิ ธพิ เิ ศษตา ง ๆ ยกตวั อยา ง คนท่สี มคั รเปนสมาชกิ ของ Harvard Extension School ซ่ึงเปนโปรแกรมศึกษาตอดานการศึกษา จะไดรับสิทธิในการเปนสมาชิก เครือขายศษิ ยเ กา ฮารว ารด (HAA) โดยอตั โนมตั ิ และยงั ไดรับสิทธิพเิ ศษ อ่ืน ๆ เชน ไดร ับการเชญิ เขารว มกลมุ ฮารว ารด ในทอ งถิ่นของตน (Local Harvard Club) ไดม สี ว นรวมในโปรแกรมการเรียนตาง ๆ ที่ HAA ไดจ ดั ขน้ึ เปน ตน บรรดาศิษยเกาท่ีบริจาคเงินกอนใหญใหแกมหาวิทยาลัย จะไดรับ ตาํ แหนง พเิ ศษของมหาวทิ ยาลยั ซง่ึ แสดงถงึ เกยี รตยิ ศทไ่ี ดร บั และบางกรณี ก็มีการใชช อื่ บคุ คลนน้ั ตัง้ ชอ่ื อาคาร หองเรียน หองสมุด ซงึ่ เปนการขยาย ผลมากข้ึนจากการบริจาคเงนิ การพฒั นาความเปน มอื อาชพี ของบคุ ลากร โดยมีคณะ (College) หลายแหง ท่ีมีการสอน program เก่ียวกับการ จัดการเครอื ขายศิษยเ กา เชน Harvard College Fund โดยมีการอบรม พัฒนาบุคลากรใหมีศักยภาพและความสามารถในการสรางและพัฒนา เครอื ขา ยไดอ ยา งมปี ระสิทธิภาพ เชน โปรแกรม Leadership workshop, 204
31เครือขายศิษยเกาเขมแข็ง Harvard College Fund Assembly, Undergraduates, Associates Program และ Class Goals and Participation เปนตน ยอนกลับมาสูการประยุกตใชแนวทางในการใชประโยชนจากเครือ ขา ยศิษยเ กาของมหาวทิ ยาลัยของไทย ผมเหน็ วา ผบู ริหารมหาวทิ ยาลัย แตละแหงควรมวี ิสัยทัศนในการใชป ระโยชนจ ากศษิ ยเ กา โดยสรา งระบบ บริหารจัดการท่ีดีในการรวมมือกับเครือขายศิษยเกา ทําประโยชนแก มหาวิทยาลัยในรูปแบบตาง ๆ โดยสรางกลไกที่กลุมคนเหลานั้นไดรับ ประโยชนจากการเขารวม ซ่ึงจะกอเกิดการสรางสรรคเพ่ือพัฒนา มหาวิทยาลัยไปขา งหนา ชวยธํารงรักษาเครือขา ยใหย ่ิงขยายเตบิ โต และ มีสมาชิกเพิ่มมากขึ้นเพ่ือสนับสนุนใหเครือขายไดสรางประโยชนใหกับ มหาวิทยาลยั สังคม และชุมชนไดต อ ไป การดึงศิษยเกาและภาคีตาง ๆ เขารวมพัฒนามหาวิทยาลัยในรูป แบบทหี่ ลากหลายนี้ จะเปน ชอ งทางในการพฒั นาความเขม แขง็ ทางวชิ าการ และประสานความรว มมอื กนั ระหวา งสถาบนั การศกึ ษา สงั คม บคุ ลากรใน ภาคสวนตาง ๆ โดยผลของกิจกรรมที่จัดข้ึน ยอมสะทอนกลับมายัง มหาวทิ ยาลยั อนั จะนําไปสูก ารพัฒนาระบบการศกึ ษาไดอยา งแนน อน 205
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ÊÁÒ¤ÁÈÉÔ Âà ¡Ò‹ ÎÒÃÇÒô (Harvard Alumni Association : HAA) ᡹¹Òí »ÃÐÊÒ¹ÈÉÔ Âà ¡Ò‹ ¡ºÑ ÁËÒÇ·Ô ÂÒÅÂÑ à¾Íè× ¾²Ñ ¹Ò¡¨Ô ¡ÒÃÁËÒÇ·Ô ÂÒÅÂÑ ที่มา: http://post.harvard.edu/harvard/alumni/html/about_haa.shtml à¤ÃÍ× ¢Ò‹ ÂÈÉÔ Âà ¡Ò‹ ·ÇèÑ âÅ¡ »¨˜ ¨ÂÑ ÊÃÒŒ §¤ÇÒÁ§èÔ ãËÞá‹ ¡Î‹ ÒÃÇ Òô ทมี่ า: http://post.harvard.edu/harvard/globalseries/html/haa_worldwide.html 206
32 จดุ ประกายความรว มมอื ไทย-ฮารว ารด
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การสรางเครือขายความรวมมือกับทุกภาคีทั่วโลก นับวาเปนแบบ อยางที่นาสนใจและนาศึกษาของมหาวิทยาลัยฮารวารด ฮารวารดมี ยทุ ธศาสตรใ นการขยายผลงานวจิ ยั ของตนเอง การระดมทนุ และการสรา ง ชองทางตอยอดองคความรูผานการสรางความรวมมอื กับภาคสวนตาง ๆ ไมว าจะเปนภาคเอกชน นกั ธรุ กิจ สถาบันวจิ ัย สถานศกึ ษา ฯลฯ อนั สง ผลใหมหาวิทยาลัยมีความโดดเดนดานวิชาการ และมีผลงานรับรอง คุณภาพจาํ นวนไมนอ ย กรณีของประเทศไทย พบวาปจจุบันมีหลายภาคสวนของไทยมีการ สรางความรวมมือกับมหาวิทยาลัยฮารวารด โดยมีเปาประสงคเพื่อสราง องคความรูใหม และเพิ่มความสามารถในการแขงขันขององคกรนั้น ลกั ษณะความรว มมอื นัน้ มหี ลากหลาย ไมว าจะเปน ความรว มมอื ในการพฒั นาหลกั สตู รการเรยี นการสอน เพื่อยกระดับคุณภาพการเรียนการสอนใหเทียบเทามาตรฐานสากล และเปน จดุ ขายในตลาดการศกึ ษาทม่ี กี ารแขง ขนั สงู ขน้ึ ตวั อยา งเชน ความ รวมมือในการพัฒนาหลักสูตรบริหารธุรกิจระหวางสถาบันบัณฑิตพัฒนา บรหิ ารศาสตร (NIDA) กบั ฮารว ารด ทน่ี ําแบบอยา งหลกั สตู รเอม็ บเี อจาก ฮารวารดมาใช เพื่อพัฒนาคุณภาพและสรางช่ือเสียงแกมหาวิทยาลัยให เปน ที่ยอมรับในระดบั สากลมากข้นึ 208
32จุดประกายความรวมมือ ไทย-ฮารวารด ความรว มมอื ในการแลกเปลยี่ นบคุ ลากร และองคค วามรู เพ่ือถายโอนองคความรูนวตั กรรมใหม ๆ ระหวา งกัน ความรวมมอื ในลักษณะน้เี กดิ ข้นึ ท้งั สถาบนั การศกึ ษา และภาคธรุ กจิ สถาบนั การศกึ ษา การแลกเปลี่ยนความรูผานการสัมมนา การเชิญคณาจารยจาก ฮารวารด มารว มบรรยาย เหน็ ไดจ ากการเดนิ ทางไปสมั มนาดา นภาวะผนู าํ และการบริหารการศึกษารวมกับนักศึกษาท่ีฮารวารดของคณาจารยและ นกั ศกึ ษาปรญิ ญาเอกทางการบรหิ ารการศกึ ษาของมหาวทิ ยาลยั สยาม การ เชิญคณาจารยที่มีผลงานวิจัยทางพระพุทธศาสตรจากฮารวารดมารวม บรรยายในหลกั สตู รดษุ ฎบี ณั ฑติ สาขาพทุ ธศาสนาศกึ ษา ของมหาวทิ ยาลยั มหิดล ภาคธรุ กจิ การนําตัวอยางของธุรกิจไทยท่ีประสบความสําเร็จเขาไปบรรจุเปน กรณศี กึ ษาในหลกั สตู รการเรยี นการสอนทฮี่ ารว ารด และเชญิ ผบู รหิ ารธรุ กจิ ไทยรวมใหค วามรูกบั นกั ศกึ ษาฮารว ารด เหน็ ไดจ ากการเชญิ ผบู รหิ ารเครอื เจริญโภคภัณฑบรรยายพิเศษ และนําตัวอยางความสําเร็จในการดําเนิน ธรุ กจิ ของเครือเจรญิ โภคภณั ฑ และเบียรช า ง ไปเปน กรณีศึกษา ทีใ่ ชใ น การเรยี นการสอนของมหาวิทยาลยั ฮารวารดอกี ดว ย นอกจากน้ี ยังมคี วามรว มมือระหวา งโรงพยาบาลพญาไทกับสถาบัน การแพทยน านาชาตฮิ ารวารด (Harvard Medical International : HMI) เพอื่ นาํ เอาองคค วามรแู ละนวตั กรรมดา นการแพทยก ารรกั ษาจากฮารว ารด ทที่ นั สมัยมาพฒั นาในประเทศไทย 209
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ความรว มมอื ในการจดั ตง้ั ศนู ยเ ฉพาะทาง เพอื่ ยกระดบั และขดี ความสามารถ ศกั ยภาพของบคุ ลากรและองคก ร รวมถึงเปนการแลกเปลีย่ นเรียนรูและเปดโลกทศั นใหมแ กบ คุ ลากร เห็นได จากความรว มมอื ระหวา งเครอื เจรญิ โภคภณั ฑก บั ฮารว ารด ในการเปด ศนู ย ฝกอบรมผนู ํา (Leadership Center) เพื่อพฒั นาศกั ยภาพของบคุ ลากรใน ระดบั ผูบริหารและพนักงานขององคกร รวมถึงการแตงต้ังคณะกรรมการเพ่ือไทยศึกษา (Harvard’s Committee on Thai Programs) ประกอบดวย ผม (ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศศ ักดิ์) ศาสตราจารยไมเคิล เฮอรซ เฟลด (Professor Michael Herzfeld) อาจารยประจําภาควิชามานุษยวิทยา และมี อาจารยเจย โรเซนการด (Jay Rosengard) อาจารยประจาํ วทิ ยาลัยรฐั บาลจอหน เอฟ เคนเนด้ี เปนประธานกรรมการ เพ่ือดําเนินการจดั ตงั้ ศนู ยไ ทยคดศี ึกษาท่ี ฮารว ารด ผมเห็นวาชองทางเหลานี้เปนเพียงจุดเริ่มตน ที่จุดประกายให ประเทศไทย โดยเฉพาะมหาวิทยาลัยไทย ใชประโยชนจ ากความรว มมือ กับสถาบันการศกึ ษาท่ีมีช่ือเสียงจากตา งประเทศ เพือ่ พฒั นาคณุ ภาพ ยก ระดับความสามารถในการแขงขัน การเสริมศักยภาพบุคลากร เพื่อการ พฒั นาประเทศในระยะยาว โดยแสวงหาชอ งทางใหม ๆ ในการสรา งความ รว มมือ เชน การจดั ตง้ั ชมุ ชนวจิ ยั ในระดบั นานาชาติ เพื่อการพัฒนาขีดความสามารถบุคลากรที่สอดคลองกับความ ตองการพัฒนาประเทศ เชน สงเสริมการสรางเครือขายนักวิจัยระหวาง ประเทศ สงเสริมการเผยแพรงานวิจัยที่เก่ียวของกับภูมิปญญาไทยไปสู 210
32จุดประกายความรวมมือ ไทย-ฮารวารด นานาชาติ การนําผลการวิจัย องคความรูจากสถาบันการศึกษาช้ันนําท่ี เก่ียวของกบั ประเทศไทยมาประยกุ ตใชใ นปรับปรุงธรุ กิจ การรว มมอื เพอ่ื ยกระดบั คณุ ภาพหลกั สตู ร การเรียนการสอนในมหาวิทยาลัยใหมีมาตรฐานทัดเทียมกับสากล และสามารถดึงดูดผูเรียนจากทั่วโลกได เชน การแพทย สาธารณสุข วิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ผปู ระกอบการเพือ่ สงั คม เปน ตน การรเิ รม่ิ หลกั สตู รใหม ๆ ใหส อดคลอ งกบั ความเปลยี่ นแปลง ทรี่ วดเรว็ ของสงั คม เชน การสรางภาวะผูนํา การสรางผูประกอบการเพื่อสังคม การ บรหิ ารการศึกษาในยคุ สงั คมท่ีใชค วามรูเปนฐาน เปนตน พลงั การขบั เคลอ่ื นระบบการศกึ ษาและสงั คม ใหก า วเขา สยู ุคสงั คมท่ี ใชค วามรเู ปน ฐานและสามารถอยรู อดไดใ นสงั คมแหง การแขง ขนั นนั้ จาํ เปน ตองสรางความรว มมือกบั ภาคสว นตาง ๆ อยางมยี ุทธศาสตร ทจี่ ะมีสว น รวมในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา การวิจัยและพัฒนาของสถาบันการ ศกึ ษา รวมถึงมีสวนเพ่ิมความสามารถใหแกประเทศได 211
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ¤ÇÒÁà¢ÁŒ ¢¹Œ 㹡ÒÃàÃÕ¹¡ÒÃÊ͹ ·èÕÁҢͧ¡ÒÃä´ŒÃѺ¤ÇÒÁʹ㨨ҡ ·èÑÇâš㹡ÒÃËÇÁÁ×Í´ÒŒ ¹μÒ‹ § æ ¡ºÑ ÎÒÃÇÒô ทม่ี า: http://www.eypaedesign.com/project-hawes.htm ¡ÒúÃÃÂÒÂÇªÔ Ò¡Òâͧ¼Á·ÎèÕ ÒÃÇ Òô áÅÐÈÒÊμÃÒ¨ÒÃÂäÁà¤ÅÔ àÎÍë à¿Å´ ÍÒ¨Òû ÃШÒí ÀÒ¤ÇªÔ ÒÁÒ¹ÉØ ÂÇ·Ô ÂÒ à»¹š ¼ÇŒÙ ¾Ô Ò¡É «§Öè ¨Ð¡ÅÒÂ໹š ÊÇ‹ ¹Ë¹§Öè ·Õè ã¹·ÊÕè ´Ø ã¹¡Òá͋ ÃÒ‹ §È¹Ù Âà ÍàªÂÕ à¾Íè× ä·ÂÈ¡Ö ÉÒ ã¹ÎÒÃÇ Òô ทมี่ า: http://www.eypaedesign.com/project-hawes.htm 212
33 เศรษฐกจิ ทอ งถน่ิ โต เพราะฮารว ารด
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง อทิ ธพิ ลของมหาวทิ ยาลยั ฮารว ารด ตอ การเตบิ โตของเศรษฐกจิ ทอ งถนิ่ นบั วา เปน เรอื่ งทน่ี า สนใจ เพราะแตล ะปม หาวทิ ยาลยั ฮารว ารด สรา งรายได มหาศาลแกทองถิ่น รายงานในป ค.ศ. 2008 พบวา ฮารวารด สรางรายได ใหก บั ทอ งถ่ินกวา 5.3 พันลานเหรยี ญสหรฐั ตอ ป การเปน แหลง สรา งความมนั่ คงทางเศรษฐกจิ แกช มุ ชนนี้ มาจากหลาย ปจ จยั ทงั้ รายไดจ ากงานวจิ ยั การเขา มาลงทนุ ของนกั ลงทนุ การใชจ า ยของ คณาจารยและนกั ศกึ ษาทเ่ี ขา มาเรยี นในฮารว ารด การใชจ ายของนกั ทอง เท่ียวและนกั วิชาการทเี่ ขามารว มกิจกรรมพเิ ศษท่ีฮารว ารด จัดขึ้น เชน พธิ ี รบั ปรญิ ญา การจดั สมั มนา การเขา อบรมในหลกั สตู รพเิ ศษ ฯลฯ อทิ ธพิ ลของฮารวารดทีม่ ีตอ การสรางเศรษฐกิจที่ม่นั คงแกชมุ ชนและ ทอ งถิ่นน้ี ไดแก แหลง จา งงานขนาดใหญ บทบาทของมหาวิทยาลัยในการเปนแหลงจางงานขนาดใหญ เร่ิม ปรากฏชัดตัง้ แตป 2001 ขณะท่ีคนในเขตบอสตนั ตกงานมากถึงหนงึ่ แสน คน แตอ ตั ราการจางงานในมหาวิทยาลยั ฮารว ารด กลับเพิม่ ขึ้น เฉลย่ี ปล ะ 1.6 % และกลายเปนแหลง จา งงานขนาดใหญท ี่สดุ ของเมือง โดยในป ค.ศ. 2002 ฮารว ารด มลี กู จางมากถงึ 16,128 คน มลู คา การจางงานกวา 792 ลา นเหรียญสหรัฐ 214
33เศรษฐกิจทองถ่ินโต เพราะฮารวารด แหลง สรา งงานสาํ คญั ของทอ งถน่ิ การจา งงานคนทอ งถน่ิ กวา 56,000 คน ลวนเปน ผลพวงจากการนํา งานวจิ ยั ออกสูการพาณชิ ย ทําใหเกิดการจัดตง้ั บรษิ ัทใหม และลงทนุ เปด สาขาของบรษิ ัทตา ง ๆ เพ่ือรองรับงานวิจยั จากมหาวทิ ยาลัย รวมถงึ ราย ไดเ พิ่มเติมท่ีชุมชนไดร บั จากผลติ สินคาและบริการในโอกาสพเิ ศษตา ง ๆ ท่ีมหาวิทยาลัยจัดข้ึน เชน การจัดสมั มนา การจัดช้ันเรียนชวงฤดรู อน พธิ ี รับปริญญา ฯลฯ แหลง สรา งรายไดท างตรงแกม ลรฐั และองคก รปกครองทอ งถนิ่ มลรฐั และองคก รปกครองสว นทอ งถนิ่ สามารถเรยี กเกบ็ คา ธรรมเนยี ม ภาษจี ากบริษทั และกิจการตางๆ ทีเ่ กี่ยวเน่อื งกับมหาวทิ ยาลยั เปนจํานวน มากกวา 225 ลา นเหรียญสหรฐั ตอ ป ในป ค.ศ. 2008 มรี ายงานวา ภาษี ทอ งถ่นิ ที่ฮารว ารด ตองจา ยแกรฐั บาลทองถิ่นมีมลู คาถึง 56.2 ลา นเหรยี ญ สหรฐั เปน ตน แหลง สรา งองคค วามรู และพฒั นาทรพั ยากรมนษุ ยท ส่ี าํ คญั บทบาทที่ฮารวารดทําอยางตอเน่ืองคือ การพัฒนาทรัพยากรมนุษย ใหกาวทนั ความเปลยี่ นแปลง ทงั้ การบมเพาะนกั ศึกษา นกั วิจัย ใหเ ปน ผู เชยี่ วชาญในศาสตรส าขาตา ง ๆ รวมถงึ การจดั หลกั สตู รพเิ ศษตา ง ๆ และ การจัดต้งั ศูนยศ ึกษาตอเน่อื ง (The Harvard Extension School) เพอื่ คนใน ทองถิ่นไดเขารับการอบรม และเรียนรูอยางตอเนื่อง มีทักษะ ความรูท่ี สอดคลองกับความเปลี่ยนแปลงของโลก 215
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง คณุ คา ของมหาวทิ ยาลยั ฮารว ารด ในวนั น้ี จงึ ไมไ ดม เี พยี งมหาวทิ ยาลยั ทมี่ คี วามเกา แก มคี วามมงั่ คง่ั ทางทรพั ยากรทางการศกึ ษา และเงนิ ทนุ แต ยังรวมถึงคุณคาทางสังคมที่ฮารวารดไดทําคุณประโยชนแกทองถิ่น และ ชุมชนทตี่ ้งั อยู สะทอนคิดสูมหาวิทยาลัยไทย ขณะนี้ไดต้ังเปาใหมหาวิทยาลัยของ ไทยกาวสูการเปนมหาวิทยาลัยระดับโลก มุงเนนการผลิตผลงานทาง วิชาการ การวิจัย และการพัฒนาการเรียนการสอนใหมีมาตรฐานเทียบ เคียงกับสากล หากแตสิ่งท่ีไมควรละเลยคอื การมองภาพรวมของการพัฒนาชุมชน ใหเขมแข็ง และกาวหนาไปพรอมกับมหาวิทยาลัย โดยวางรากฐาน ทรพั ยากรบคุ คล และสงิ่ แวดลอ มทเ่ี ออ้ื ตอ การขยายตวั ขององคค วามรขู อง มหาวทิ ยาลยั ทีเ่ ผยแพรออกสสู ังคม ใหค วามสําคัญกบั การสรา งความรวม มอื เพอื่ พฒั นาการวจิ ยั ทม่ี คี ณุ ภาพ สรา งความเชอ่ื มโยงระหวา งมหาวทิ ยาลยั กบั ทกุ ภาคสว นของสงั คมผา นกจิ กรรมบรกิ ารสงั คมตา ง ๆ ทมี่ หาวทิ ยาลยั จัดขึน้ มหาวทิ ยาลยั ไทยควรมสี ว นสนบั สนนุ การผลติ กาํ ลงั คน และองคค วาม รอู ยา งรอบดา น โดยสอดคลอ งกบั ความตอ งการของชมุ ชน ในทส่ี ุดแลว จะ สงผลใหเกิดการสรางมูลคาเพิ่มทางเศรษฐกิจ และเพ่ิมขีดความสามารถ ในการแขงขันของประเทศได 216
33เศรษฐกิจทองถ่ินโต เพราะฮารวารด ÃÒ§ҹ»ÃШíÒ»‚·¨èÕ ´Ñ ·Òí ¢Öé¹ à¾Í×è ÊзŒÍ¹¶Ö§È¡Ñ ÂÀÒ¾¢Í§ÁËÒÇ·Ô ÂÒÅÑÂã¹ ºÍÊμѹμ‹Í¡Òþ²Ñ ¹ÒàÈÃɰ¡Ô¨¢Í§àÁ×ͧ â´ÂÎÒÃÇÒô ໚¹Ë¹§Öè ã¹ μÑǨѡÃÊÒí ¤ÑÞ㹡ÒâºÑ à¤ÅÍè× ¹àÈÃɰ¡¨Ô ·ŒÍ§¶è¹Ô ทีม่ า: : http://www.appleseedinc.com/images/boston_u.gif 217
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง HARVARD 218
34 บรกิ ารชมุ ชน สะทอ น ความรบั ผดิ ชอบสงั คม
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การดาํ เนนิ กจิ การของฮารว ารด มสี ว นสรา งรายไดใ หช มุ ชนทอ งถนิ่ ใน มลรฐั แมสซาชเู ซตสอ ยา งมาก โดยทผ่ี า นมากอ ใหเ กดิ การจา งงานมากกวา 48,500 ตาํ แหนง จากบริษัทวจิ ยั ทีเ่ ขามาตง้ั อยูโดยรอบมหาวทิ ยาลัย รายงานป ค.ศ. 2008 พบวา รายไดจ ากกิจการสวนนมี้ ากถงึ 5.3 พัน ลานเหรยี ญสหรัฐ และรายไดอกี สว นมาจากการใชจ ายของนกั ศกึ ษาเกอื บ 4.8 พนั ลานเหรยี ญสหรฐั ในบรเิ วณพื้นทีเ่ มืองบอสตัน การสรา งงานและรายไดม หาศาลใหเ มอื งบอสตนั และเคมบรดิ จน ้ี เปน เพยี งองคประกอบหนึง่ ทฮ่ี ารว ารดมสี วนชวยชุมชน ใหมรี ายไดแ ละพัฒนา กา วหนา มากขน้ึ ไมเ พียงเทาน้ี ฮารว ารดยงั ดําเนนิ กิจกรรมอ่ืนอกี ในการ ชว ยเหลอื และพฒั นาชมุ ชนผา นการใชศ กั ยภาพและทรพั ยากรของฮารว ารด ซง่ึ กจิ กรรมตา ง ๆ ทฮ่ี ารว ารด ดาํ เนนิ การเพอื่ บรกิ ารและพฒั นาชมุ ชน ไดแ ก จดั ตง้ั “Community Affairs” หนว ยงานเพอื่ ดแู ลชมุ ชน การเกดิ ขน้ึ ของหนว ยงานเฉพาะกจิ น้ี มวี ตั ถปุ ระสงคเ พอ่ื เชอ่ื มโยงการ ดาํ เนนิ การรวมกนั ระหวา งมหาวทิ ยาลยั ผูบ ริหารเมือง คนในชมุ ชน รวม ถึงองคกรท่ีไมหวังผลกําไร เพ่ือสนับสนุนใหเกิดการพัฒนาคุณภาพชีวิต สภาพแวดลอ มรวมถงึ สวัสดิการทดี่ ีใหเกดิ ขนึ้ ในชมุ ชน 220
34บริการชุมชน สะทอนความรับผิดชอบสังคม การดาํ เนนิ การของหนว ยงานน้ี เปน ไปในลกั ษณะหนว ยงานใหข อ มลู ขาวสารที่เปนประโยชนตอการพัฒนาชุมชน ไมวาจะเปนโปรแกรมการ ศึกษาของมหาวิทยาลัยฮารวารด กิจกรรมเพื่อสงเสริมการพัฒนาชุมชน ของมหาวทิ ยาลยั ทเี่ ปด กวา งใหท กุ คนสามารถมสี ว นรว มได ทกุ คนในชมุ ชน สามารถเขามาใชบรกิ ารได จดั สรรทรพั ยากร เพอื่ พฒั นาชมุ ชน ฮารว ารด มแี นวคดิ ในการเชอื่ มโยงมหาวทิ ยาลยั กบั ชมุ ชนผา นกจิ กรรม ตา ง ๆ มากกวา 200 โครงการ ไมว า จะเปน โครงการทใี่ หค วามรู การศกึ ษา และโครงการการชว ยเหลอื ตามความตอ งการชุมชน โดยจดั สรรบคุ ลากร องคค วามรู และงบประมาณสาํ หรบั พฒั นาชมุ ชนดา นตา ง ๆ ไมว า จะเปน การใหค วามรกู บั ชมุ ชน ฮารวารดเช่ือวา การพัฒนาชุมชนอยางย่ังยืนน้ันตองเร่ิมจากการที่ คนในชมุ ชนมคี วามรู โดยเฉพาะในยคุ สงั คมฐานความรู จงึ จาํ เปน อยา งยง่ิ ทค่ี นในชมุ ชนตอ งไดร บั การพัฒนาอยา งรอบดาน และไดรับโอกาสในการ เขา ถงึ การศึกษาตามความถนดั และความสนใจ ตัวอยางเชน การสงนักศึกษาฝกงานสอนหนังสือในโรงเรียนประจํา ชมุ ชน การสง เสรมิ ใหค นในชมุ ชนมโี อกาสเรยี นตอ ผา นโปรแกรมศนู ยศ กึ ษา ตอเน่ืองของมหาวทิ ยาลยั (The Harvard Extension School) การจดั ชั้น เรียนพิเศษชวงปดภาคฤดูรอน ใหนักเรียนดอยโอกาส และนักเรียนที่พอ แมม ฐี านะปานกลาง เพอื่ เตรยี มกลมุ คนเหลา นน้ั ใหส ามารถพฒั นาตนเอง จนเขาศกึ ษาตอในมหาวิทยาลยั ชัน้ นาํ ตอ ไปได 221
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การสง เสรมิ การพฒั นาเมอื ง ฮารวารดมองเห็นความสําคัญของการพัฒนาสภาพแวดลอมรอบ มหาวทิ ยาลัยใหเ ออื้ ตอ การเปน เมอื งแหง ความรู และมีบรรยากาศทค่ี นใช ชวี ติ อยอู ยา งสะดวกสบาย มหาวทิ ยาลยั จงึ มโี ครงการมากกวา 100 โครงการ มีเปาหมายเพ่ือพัฒนาเมือง ใหเปนสถานท่ีท่ีนาอยู โดยมหาวิทยาลัยจะ จดั สรรบคุ ลากรทง้ั นกั ศึกษา คณาจารย รวมถึงบคุ ลากรเขาไปทํางานรวม กบั ชุมชน ตัวอยา งเชน การจัดหาท่ีอยูแกผ ูไรท อ่ี ยูอาศัย การจัดหาอาหารเพ่ือผู อดอยาก และการพฒั นางานวจิ ยั เพอื่ ชว ยเหลอื ผปู ว ย รวมถงึ การปลอ ยเงนิ กดู อกเบ้ียต่าํ เพอื่ การสรางทอ่ี ยูอาศยั ของคนในชุมชน เปนตน สรา งการมสี ว นรว มพฒั นาชมุ ชนของคนในชมุ ชน นอกจากที่มหาวทิ ยาลยั ไดช วยเหลอื ชุมชนโดยตรงแลว ฮารวารด ยัง มีโครงการท่ีใหคนในชุมชน มีสวนรวมบริจาคและลงแรงในงานสวนรวม โดยจัดเปนกิจกรรมการกุศลตาง ๆ ที่มหาวิทยาลัยเปนตัวกลางระดม ทรพั ยากร ตัวอยางเชน การใหเจาหนาท่ีจัดหาสินคาเพ่ือจัดจําหนาย และนํา รายไดชวยเหลือองคกรชวยเหลือผูปวยโรคมะเร็ง การจัดโครงการให นกั ศึกษาและผเู กษยี ณอายุเขารวมกิจกรรมอาสาสมัคร อาทิ โครงการตอ ตานความอดอยากและโรคเอดส ซง่ึ ดําเนินการมากวา 15 ปแ ลว 222
34บริการชุมชน สะทอนความรับผิดชอบสังคม สะทอนคิดสูพันธกิจดานการบริการวิชาการ-วิชาชีพแกชุมชนของ มหาวิทยาลัยไทย ซ่ึงพันธกิจดานน้ียังไมไดรับการใหความสําคัญและ ดาํ เนนิ การเทา ทีค่ วร ในเรือ่ งน้ี ถึงเวลาแลวท่มี หาวทิ ยาลยั ไทยจะตองตน่ื ตัวและยึดถือเปนพันธกิจที่ตองดําเนินการอยางมีคุณภาพและเกิด ประสิทธิผล ดวยการกําหนดเปาหมาย บทบาท และแนวทางใหบริการ ชุมชนทช่ี ดั เจน ผมเชอ่ื วา มหาวทิ ยาลยั ไทยทุกแหงจะเปนสวนหนึ่งในการ พฒั นาชมุ ชนอยา งยงั่ ยนื อนั สง ผลตอ การพฒั นาประเทศในภาพรวมตอ ไป ได แนวทางท่ีผมขอเสนอ เพ่ือมหาวิทยาลัยและผูที่เกี่ยวของจะนําไป ประยกุ ตใ ช ไดแ ก จดั ตง้ั องคก รเฉพาะกจิ ดาํ เนนิ กจิ การบรกิ ารชมุ ชน มหาวิทยาลัยควรมีการจัดต้ังหนวยท่ีรับผิดชอบดานน้ีข้ึนมาโดย เฉพาะ เพอ่ื เชอื่ มโยงกจิ การของมหาวทิ ยาลยั และชมุ ชน และเปด โอกาสให ภาคสว นตาง ๆ เขา มีสวนรว มตงั้ แตก ารระดมความคิด หยบิ ยกประเดน็ ปญ หาทีต่ องเรงแกไข การมีสว นรวมกับกจิ กรรมตา ง ๆ ท้งั ทางตรงและ ทางออม อันจะสงผลตอการพัฒนาท่ีสอดคลองความตองการของชุมชน และดาํ เนนิ การไดตอ เน่ือง ใชจ ดุ แขง็ ของมหาวทิ ยาลยั รว มพฒั นาชมุ ชน เปน การนาํ ความเชย่ี วชาญและทรพั ยากรของมหาวทิ ยาลยั แตล ะแหง ทมี่ คี วามพรอ มอยแู ลว มาบรู ณาการเขา รว มแกไ ขปญ หาและพฒั นาชมุ ชน โดยใชท รพั ยากรทมี่ อี ยอู ยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ และจะชว ยใหเ กดิ การตอ ยอด องคความรจู ากการนําไปใชแกปญหาจริง 223
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง กระจายความรบั ผดิ ชอบในการแกป ญ หาชมุ ชน หากชมุ ชนใดทมี่ สี ถาบนั อดุ มศกึ ษาตงั้ อยมู ากกวา หนง่ึ แหง อาจมกี าร สรางความรวมมือและแบงบทบาทความรับผิดชอบในการพัฒนาชุมชน ตามจดุ แขง็ ของสถาบนั อดุ มศกึ ษาแตล ะแหง อนั จะทาํ ใหส ถาบนั อดุ มศกึ ษา ในพื้นที่นั้น ๆ มีสวนรวมพัฒนาชุมชนตามความถนัด และชุมชนไดรับ โอกาสในการดแู ลและตรงความตองการใหไ ดมากท่ีสุด การบริการสังคมนับเปนอีกหน่ึงพันธกิจท่ีมหาวิทยาลัย ไมสามารถ ละเลยได แตต อ งดาํ เนนิ การอยา งเปน รปู ธรรม เอาจรงิ เอาจงั และตอ เนอื่ ง อันจะมีสวนชวยพัฒนาชุมชนในพื้นท่ีใหเจริญกาวหนา และเปนสวนหน่ึง ในการพัฒนาและตอยอดองคความรูของมหาวิทยาลัยในรูปแบบใหมที่ หลากหลาย ซึ่งเกิดจากการนําความรูจากร้ัวมหาวิทยาลัยไปประยุกตใช พัฒนาชุมชน Ê͹¹Ñ¡àÃÂÕ ¹»ÃжÁ âçàÃÕ¹㹪ØÁª¹ ˹֧è 㹡¨Ô ¡ÃÃÁ·Õè ¹Ñ¡ÈÖ¡ÉÒÁÕÊÇ‹ ¹Ã‹ÇÁ ·Òí ´Õà¾èÍ× ªÁØ ª¹ ทม่ี า: http://www.hcs.harvard.edu/~fase/ ท่ีมา: http://www.harvard.edu/community/ 224
35 มหาวทิ ยาลยั สเี ขยี ว อกี หนง่ึ ความหว งใยสงั คม
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง มหาวิทยาลัยสเี ขียว นับเปน โครงการหนึ่งที่ฮารว ารด ไดรณรงคสราง จติ สาํ นกึ ทดี่ แี กบ คุ ลากร นกั ศกึ ษาใหห นั มาใสใ จสภาพแวดลอ ม มสี ว นชว ย ลดปริมาณของเสีย ขยะ เพื่อสรางสภาพแวดลอมที่ดีใหเกิดขึ้นใน มหาวทิ ยาลยั ความเอาจรงิ เอาจังในการรณรงค การสรางมหาวิทยาลยั สีเขยี วของ ฮารว ารด นั้นเห็นไดจาก การจดั ตง้ั หนว ยงานและกลมุ ความสนใจเฉพาะทาง เพื่อกํากับดูแลงานรักษาสิ่งแวดลอมใหขับเคลื่อนไปได งานดานส่ิง แวดลอมน้อี ยูภายใตการดูแลของสํานกั ปฏบิ ัตกิ ารดา นบริการ (University Operations Services) ที่มแี ผนกส่งิ แวดลอ ม สขุ ภาพและความปลอดภยั (Environmental Health & Safety : EH&S) ทําหนา ท่ปี ระสานและผลกั ดนั งานดา นสง่ิ แวดลอ มรว มกบั ทกุ คณะ วทิ ยาลยั และประชาคมในมหาวทิ ยาลยั เพอ่ื ทาํ ใหง านดานนเ้ี ปน ไปอยางตอเน่อื ง การรณรงคส รา งจติ สาํ นกึ ผา นการทาํ งานของคณะกรรมการดานส่ิงแวดลอ มชดุ ตา ง ๆ กลุม งานดา นสง่ิ แวดลอ ม รวมถงึ โครงการสง เสรมิ สรา งจติ สาํ นกึ ในการรกั ษาสงิ่ แวดลอมของมหาวิทยาลยั ยุทธศาสตรทีใ่ ช ไดแ ก 226
35มหาวิทยาลัยสีเขียว อีกหน่ึงความหวงใยสังคม • การผลกั ดนั ใหง านดา นสง่ิ แวดลอ มอยใู นรปู ของการประกอบการ เพื่อสังคมภายใตชอ่ื “The Harvard Green Campus Initiative” ท่นี าํ แนวคิด ผลการวิจัยดา นการลดปรมิ าณขยะ มลพษิ ไปขาย ใหแ กคณะ วิทยาลัยตาง ๆ ทีต่ องการพัฒนางานดานการรกั ษา สิง่ แวดลอ ม • การเผยแพรแ นวคดิ การรกั ษาสงิ่ แวดลอ มผา นสอื่ ตา ง ๆ เพอ่ื ปลกุ จิตสํานึกของประชาคม ชองทางสื่อสารมีตั้งแต เว็บไซตของ มหาวิทยาลัย และหนวยงานที่เกี่ยวของ หนังสือพิมพของ มหาวิทยาลัย หนังสืออิเล็กทรอนิกสที่เวียนไปถึงเจาหนาท่ีและ ทกุ คน โดยนาํ เสนอวธิ กี ารงา ย ๆ ทสี่ ามารถทาํ ในชวี ติ ประจาํ วนั และแนวทางปฏิบัติที่ทุกคนสามารถรวมเปนสวนหนึ่งในการลด ปริมาณขยะ และการรักษาสิง่ แวดลอ มใหดยี ิ่งขน้ึ การบงั คบั ใชม าตรการรกั ษาสงิ่ แวดลอ มอยา งจรงิ จงั ฮารวารด ไดกําหนดใหก ารรักษากฎระเบียบและกฎหมายท่เี ก่ยี วขอ ง กับการรักษาสิ่งแวดลอมเปนสวนหน่ึงของการรักษาระเบียบของผูปฏิบัติ งานทกุ คน หากใครฝาฝน หรือละเมดิ จะมีความผดิ ทางวินัย การประกาศความสาํ เรจ็ แกป ระชาคมอยเู สมอ ความรับผิดชอบของมหาวิทยาลัยอยางหนึ่งคือ การจัดทํารายงาน ดา นสงิ่ แวดลอ มนาํ เสนอตอ ประชาคม เพอ่ื ใหป ระชาคมทราบความคบื หนา และผลการดาํ เนนิ งานของโครงการรกั ษาสง่ิ แวดลอ มทก่ี ลมุ ตา ง ๆ ไดร วม มือกันทํา อันเปนการแสดงใหเห็นถึงผลสําเร็จ และเรียนรูรวมกัน เพ่ือ พฒั นางานดานสิ่งแวดลอมใหด ยี งิ่ ขน้ึ 227
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง หนั กลบั มามองประเทศไทย ขณะนกี้ ารรณรงคร กั ษาสง่ิ แวดลอ ม เพอ่ื ปอ งกนั ภาวะโลกรอ น นบั เปน ประเดน็ ทไ่ี ดร บั ความสนใจจากทกุ หนว ยงาน และเปนกระแสที่มีการพูดถึงกันขามป โครงการรณรงคลดภาวะโลกรอน จากหลายหนวยงานเกิดข้ึนมาอยางตอเน่ือง รวมถึงมีการประชาสัมพันธ ใหประชาชนทั่วไปเกดิ ความตื่นตัวในการรว มเปน สว นหน่ึงของโครงการ แนวทางดงั กลา ว นบั วา เปน แนวคดิ ทดี่ ใี นการปลกุ จติ สาํ นกึ ของคนใน สังคมใหมีสวนรวมคนละเล็ก คนละนอย เพื่อใหสังคมและโลกนาอยูขึ้น อยางไรก็ตาม ขอคิดที่ไดจากฮารวารดน้ี เปนเหมือนการจุดประกายแก มหาวทิ ยาลยั ในการรว มเปน สว นหนง่ึ ของการสรา งจติ สาํ นกึ ทดี่ หี ว งใยสว น รวมแกผ ูเรียน การรณรงคป ลกุ จติ สาํ นกึ ทดี่ ี อาจอาศัยการสื่อสารหลายชองทาง ไมวาจะเปนการศึกษาในระบบ ท่บี รรจแุ นวคิดเหลา นี้ไวใ นการเรียนการสอน กิจกรรมนอกหองเรยี น การ สนบั สนนุ กิจกรรมทส่ี อดคลองกบั แนวคิด เพือ่ ใหบ ุคลากรและนักศกึ ษาได เรียนรแู ละเกิดจิตสํานกึ ท่ดี ีผา นการอบรมบมเพาะ การสง เสรมิ ความคดิ รเิ รม่ิ การสรา งนวตั กรรมทเี่ กย่ี วขอ ง เพื่อการตอยอดพัฒนาองคความรูท่ีมีอยูใหเกิดประโยชนในภาค ปฏิบัติ และอาจเพ่ิมศักยภาพการวิจัย โดยการดึงกลมุ คนทาํ งานเขา รว ม ทําโครงการวิจัยกับมหาวิทยาลัย เพ่ือการสรางและพัฒนานวัตกรรมเชิง ประยุกตและเชิงสรางสรรค การจูงใจภาคธุรกิจบริจาคเพื่อการวิจัยเชิง สงั คม อันเปน การขยายแนวคิดไปสูว งกวา งมากข้นึ 228
35มหาวิทยาลัยสีเขียว อีกหนึ่งความหวงใยสังคม การเผยแพรผ ลงานและความสาํ เรจ็ ทเี่ กดิ จากความรว มมอื ของประชาคม รวมถงึ การใหร างวลั แกบ คุ คล ฝา ย กลมุ กจิ กรรมทส่ี นบั สนนุ กจิ กรรม จนเห็นการตื่นตัวของประชาคม เพ่ือใหทุกคนไดรับทราบถึงความสําเร็จ รวมกัน อนั จะทาํ ใหมกี าํ ลังใจในการปฏิบตั ิหนาท่แี ละการดําเนนิ งาน รวม ถงึ เปนกรณศี ึกษาทีส่ ามารถนําไปตอ ยอดเพอ่ื ใหเ กิดการพัฒนามากยง่ิ ขึ้น ทัง้ น้ผี มเห็นวา การปลูกฝง ในลกั ษณะน้ี สามารถประยกุ ตใ ชในเรอ่ื ง อื่นไดอีก ไมไดจํากัดเพียงเรื่องส่ิงแวดลอม แตยังมีประเด็นอื่น ๆ อาทิ การมีจิตสาธารณะ การสงเสริมคุณธรรมจริยธรรม เพื่อเปนการปลูกจิต สํานึกท่ีดีแกผูเรียนใหมีสวนเสริมสรางสังคมใหดีข้ึน ประเทศไดรับการ พัฒนาตอไป 229
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง Ãкº¤Ñ´á¡ áÅШ¡Ñ à¡ºç ¢ÂзèÕÁ»Õ ÃÐÊÔ·¸ÀÔ Ò¾ à¤Ã×èͧÁ×ͪNj ÂÎÒÃÇÒô ໹š “ÁËÒÇ·Ô ÂÒÅÑÂÊÕà¢ÂÕ Ç” ท่มี า: http://www.thecrimson.com/article.aspx?ref=349976 230
… บทสง ทา ย
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง หัวใจสูการเปนมหาวิทยาลัยอันดับหนึ่งท่ีเราไดเรียนรูจากฮารวารด น้ันมีทั้ง การมองการณไกลของผูบริหาร การสรางการมีสวนรวมแก ประชาคม การคัดเลอื กและรักษาคนเกงใหอยใู นระบบ สง่ิ สําคญั ท่ีจะลมื ไมไ ดเลยคอื การทาํ หนา ที่เปน “เรือนเพาะชาํ ทางปญญา” เปนแหลง สราง คนทมี่ ีทง้ั ความสามารถและมปี ญญา ออกไปรับใชส ว นรวม รวมถึงการนาํ องคความรูทีม่ อี ยู เผยแพรส สู ังคม อนั เปน ประโยชนตอ การพัฒนาชุมชน และประเทศชาติทัง้ ในปจ จุบนั และอนาคต ส่งิ ท่เี ราไดรบั จากฮารวารด ในวันนี้ จงึ ไมใชความพยายามลอกเลยี น แบบการกระทําของมหาวิทยาลัยดังระดับโลก แตเรากําลังเรียนรู เพ่ือ ตอยอดจากความสําเร็จ โดยนําหลักคดิ ปรัชญาเบื้องหลงั กจิ กรรม และ การดาํ เนินการในดานตา ง ๆ มาปรบั ใชใหสอดคลอ ง และเหมาะสมกบั บริบทการศึกษาของไทย ผมเช่ือวา สิ่งที่ผมนําเสนอมาตลอดทั้งเลมน้ีจะเปนแรงบันดาลใจ และแนวทางท่ีผูอานจะนําไปประยุกตใชพัฒนาการศึกษาของไทยให กา วหนา อยา งยง่ั ยนื เปน ทยี่ อมรบั ทง้ั ในระดบั ชาติ และนานาชาติ ในฐานะ แหลง บม เพาะบคุ ลากรทีม่ ที ัง้ ความรู ความสามารถและมคี ุณธรรม แหลง สรา งสรรคอ งคค วามรทู ส่ี าํ คญั ตอ การพฒั นาประเทศ และเปน ผนู าํ ทศิ ทาง สงั คมใหก าวทนั ตอ การเปลยี่ นแปลงของโลก ทงั้ หมดนี้ จะเปนองคประกอบสาํ คญั ทําใหความคาดหวังทีจ่ ะเห็น มหาวิทยาลยั ของไทยกา วสกู ารเปน “มหาวทิ ยาลัยระดบั โลก” อยไู มไกล เกินเอื้อมอีกตอไป 232
HARVARD
ศ.ดร. เกรยี งศักด์ิ เจริญวงศศ กั ด์ิ ไดร บั ทนุ จากรฐั บาล สาํ เรจ็ ปรญิ ญาตรดี ว ยเกยี รตนิ ยิ มอนั ดบั หนงึ่ และ ปรญิ ญาเอกทางเศรษฐศาสตร มหาวทิ ยาลยั มอแนช (Monash University) ประเทศออสเตรเลีย ศึกษาหลังปริญญาเอก มหาวิทยาลัยออกซฟอรด (University of Oxford) ประเทศองั กฤษ ปริญญาโทรฐั ประศาสนศาสตร มหาวทิ ยาลยั ฮารว ารด (HarvardUniversity) ประเทศสหรฐั อเมรกิ า ปรญิ ญา โทดานการบริหาร Judge Business School มหาวิทยาลัยเคมบริดจ (University of Cambridge) ประเทศอังกฤษ ปจ จบุ นั เปน นกั วชิ าการอาวโุ ส (Senior Felow) มหาวทิ ยาลยั ฮารว ารด นักวชิ าการประจําวทิ ยาลยั ธรุ กิจ (Said Business School) มหาวิทยาลัย ออกซฟอรด และเปนศาสตราจารยวิจัย มหาวิทยาลัยรีเจนท (Regent University) ประเทศสหรัฐอเมรกิ า เปนประธานสถาบนั อนาคตศกึ ษาเพ่อื การพฒั นา และยงั เปน อาจารยส อนในมหาวทิ ยาลยั หลายแหง ทงั้ ในและตา ง ประเทศ เชย่ี วชาญดานเศรษฐศาสตร นโยบายสาธารณะ การตา งประเทศ การศึกษา การคิด และการบริหารองคกร และเปนประธานองคกร นานาชาติ ผูนําการเมืองเพื่อวิสาหกิจสังคม (Political Leaders for Social Enterprise) และเปนประธานองคกรสถาบันการประกอบการเพื่อสังคม (Social Entrepreneurship Institute)
ศาสตราจารย ดร. เกรยี งศกั ด์ิ เปน ผมู ปี ระสบการณก ารทาํ งาน และดํารง สถานภาพหลากหลาย โดยเปนท้ังอาจารย นักวิจัย นักวิชาการ นักคิด นกั เขยี น นกั บรหิ ารธรุ กิจ นักสรา งสรรคสังคม ทีป่ รึกษา และนักการเมือง ทง้ั นี้ จะเลอื กทําเฉพาะทเี่ ปนประโยชนต อ คน สงั คม ประเทศชาติ และมนษุ ยชาติ เปน สําคญั ท่ีผานมา เคยสอนที่มหาวิทยาลัยมอแนช เปนอาจารยประจําคณะ เศรษฐศาสตรและบรหิ ารธรุ กิจ มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร เปน นกั วจิ ยั ใหกบั มหาวิทยาลัยเมลเบิรน (University of Melbourne) องคการโทรคมนาคม ออสเตรเลยี (Telecom Australia) เคยเปน นักวชิ าการสงั กดั (Associate) ศนู ย ศกึ ษากจิ การระหวา งประเทศ (Weatherhead Center for International Affairs) มหาวิทยาลัยฮารวารด นักวิชาการอาคันตุกะ (Visiting Fellow) สถาบัน อินเทอรเน็ตศึกษา (Oxford Internet Institute) มหาวิทยาลัยออกซฟอรด เคยดาํ รงตําแหนงสําคัญระดบั ชาติ อาทิ ส.ส. ระบบบัญชรี ายช่ือ และ กรรมการบริหารพรรคการเมือง รองประธานคณะกรรมาธิการการพัฒนา เศรษฐกิจ สภาผแู ทนราษฎร ประธานคณะทาํ งานการศึกษา ศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมและรองประธานคณะทํางานการเศรษฐกิจ การพาณิชยและ อุตสาหกรรม ของสภาที่ปรกึ ษาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ (สป.) ท่ีปรึกษา ประธานรัฐสภา ทีป่ รกึ ษานายกรัฐมนตรี ทปี่ รกึ ษารัฐมนตรี (หลายทาน หลาย สมัย) และไดรับเชิญจากหนวยงานระดับชาติและระดับนานาชาติ ใหเปน กรรมการ ผูท รงคณุ วุฒิ ที่ปรึกษา นกั วจิ ยั และอาจารย ใหก ับหนวยงานตาง ๆ ทัง้ ภาครัฐและเอกชนมากกวา 50 แหง นอกจากนี้ ยงั มีผลงานดา นการเขยี นหนังสือ ในหลากหลายสาขา อาทิ เศรษฐกิจ นโยบาย การศึกษา การตางประเทศ สังคม การเมือง การบริหาร การศกึ ษา อนาคตศาสตร การคดิ มากกวา 200 เลม และมีผลงานบทความ ลงตีพิมพในสื่อทั้งไทยและตางประเทศสมํ่าเสมอ อาทิ บทความวิชาการ มากกวา 500 เรือ่ ง บทความแสดงทศั นะดา นตา ง ๆ มากกวา 4,000 เรอื่ ง
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248