Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore Ebook_เทียบชั้นฮาร์วาร์ด_book

Ebook_เทียบชั้นฮาร์วาร์ด_book

Published by DPD E-Lidrary, 2020-07-09 22:20:36

Description: Ebook_เทียบชั้นฮาร์วาร์ด_book

Search

Read the Text Version

29ผูŒนําในยุคเปลี่ยนผ‹าน เปด ชอ‹ งใหปŒ ระชาคมมสี ว‹ นรว‹ มสราŒ งและพฒั นา มหาวทิ ยาลยั สง่ิ ทอ่ี ธกิ ารบดคี นใหมพ‹ ยายามเสนอในการพดู คยุ หลายครงั้ คอื ความ มั่งค่ังดŒานทรัพยากรเพื่อการศึกษา ไม‹ว‹าจะเปšน สถาบันการศึกษา การ เงิน ฯลฯ ลŒวนเกดิ จากผลของความมุมานะและพยายามของบุคลากรใน มหาวทิ ยาลยั เชน‹ คณาจารย นกั ศกึ ษา บคุ ลากร ศิษยเ กา‹ และพันธมิตร ทางวชิ าการ ดงั นัน้ ในป‚ต‹อ ๆ ไปจึงเปšนอกี กŒาวทส่ี าํ คญั ท่คี นร‹นุ น้จี ะรว‹ ม สราŒ งประวัติศาสตรอีกหนาŒ ของมหาวิทยาลยั การกล‹าวยกย‹องประชาคมว‹า เปšนส‹วนสําคัญท่ีทําใหŒมหาวิทยาลัย ประสบความสําเร็จ การกล‹าวถึงทิศทางอนาคตท่ีจําเปšนตŒองไดŒรับความ รว‹ มมอื ของทกุ คน รวมถงึ การลงไปพบปะพดู คยุ กบั บคุ ลากรในคณะตา‹ ง ๆ เพื่อรบั ฟ˜งความคิดเห็นซ่งึ กนั และกนั ถือไดŒว‹าเปนš แนวทางทด่ี ใี นการสราŒ ง ความรว‹ มมอื จากทกุ คนทเ่ี กย่ี วขอŒ ง โดยกระตนŒุ ใหปŒ ระชาคมทกุ คนรสŒู กึ เปนš เจŒาของมหาวทิ ยาลัยรว‹ มกนั เรยี นรตŒู อ‹ ยอด สราŒ งสรรคแ นวทางบรหิ ารสค‹ู วามเปนš เลศิ ประสบการณในการเปšนอาจารยสอนวิชาประวัติศาสตร ทําใหŒ อธิการบดเี ฟาสต ไดแŒ สดงเจตนารมณท ชี่ ดั เจนในการนาํ ทกั ษะ ความรจŒู าก การศึกษาอดีตมาสราŒ งสรรคแนวทางใหม‹ เพอื่ การพัฒนามหาวิทยาลยั ใหŒ เปšนผูŒนําทางความคิดของโลก โดยเร่ิมจากสิ่งท่ีมหาวิทยาลัยทําไดŒดีและ ดําเนนิ การในทางทีด่ ขี ้นึ 189

เทียบชั้นฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ในขณะเดยี วกนั อธกิ ารบดที า‹ นนมี้ ลี ักษณะนสิ ัยทเี่ ปนš คนเปด ใจรบั ฟง˜ เรยี นรทŒู จี่ ะผสมผสานความรทŒู ง้ั ในอดตี และอนาคต เหน็ คณุ คา‹ ของการสราŒ ง นวันตกรรมใหม‹ ๆ การต‹อยอดทางความคิด ซงึ่ นับวา‹ เปนš ประโยชนต ‹อ การนําพามหาวิทยาลัย ไปสู‹การเรียนการสอนที่บูรณาการขŒามศาสตร ความทŒาทายในการคŒนพบความรูŒใหม‹ ๆ ทําใหŒพรมแดนทางความรูŒถูก ขยายออกไปมากยิ่งข้นึ เนนŒ สอ่ื สาร สราŒ งสะพานเชอื่ มสมั พนั ธ ความพยายามสอื่ สารความคดิ ความคาดหวงั และความคบื หนาŒ ของ การดําเนินงานของมหาวิทยาลัย ตลอดระยะเวลาหลายเดือนตั้งแต‹ไดŒรับ เลอื กใหเŒ ขาŒ รบั ตาํ แหนง‹ ทาํ ใหปŒ ระชาคมรบั รถŒู งึ ความตง้ั ใจทด่ี ใี นการเขาŒ มา ทาํ หนŒาทผี่ บŒู รหิ ารคนใหม‹อย‹างรวดเร็ว โดยสื่อสารผา‹ นชอ‹ งทางตา‹ ง ๆ ทง้ั การพูดคุยกับบุคคลต‹าง ๆ การกล‹าวสุนทรพจนในงานต‹าง ๆ การส‹ง จดหมายถึงผมและเพ่ือนนักวิชาการคนอื่น ท่ีประจําอยู‹ในมหาวิทยาลัย ฮารวารด และการนําจดหมาย สุนทรพจนเหล‹านั้นเผยแพร‹ทางเว็บไซต ของมหาวิทยาลัย การสื่อสารดังกล‹าวไม‹ไดŒเปšนการสื่อสารทางเดียว หากแต‹ยังมีการ เปดรับฟง˜ ความคดิ เหน็ จากบคุ คลต‹าง ๆ ภายในมหาวิทยาลยั ท้งั แบบไม‹ เปนš ทางการทอ่ี ธกิ ารบดลี งไปพดู คยุ ดวŒ ยตนเอง การตดิ ตอ‹ ผา‹ นทาง e-mail และการประชุมร‹วมกันอย‹างเปšนทางการ แนวทางเช‹นน้ีนับเปšนความ พยายามลดช‹องว‹างในการสือ่ สาร ระหวา‹ งผŒูบรหิ ารใหม‹ ผูŒปฏิบตั ิงาน รวม ถึงบุคคลอืน่ ท่มี ีส‹วนไดŒเสยี กบั มหาวทิ ยาลัย 190

29ผูŒนําในยุคเปล่ียนผ‹าน สะทŒอนสู‹มหาวิทยาลัยไทยในยุคเปล่ียนผ‹าน ผูŒบริหารมหาวิทยาลัย เปšนป˜จจัยสําคัญในการนําทิศทางและความสําเร็จมาสู‹มหาวิทยาลัย โดย เฉพาะในชว‹ งหัวเลยี้ วหวั ตอ‹ ของการพัฒนาการอุดมศึกษาไทย ทงั้ สภาพท่ี จะตอŒ งเปดเสรีทางการศกึ ษา การตŒองนาํ มหาวทิ ยาลยั สู‹ประสิทธิภาพและ คณุ ภาพ และการแขง‹ ขนั กบั มหาวทิ ยาลยั ตา‹ ง ๆ ในประเทศไทยทเ่ี พม่ิ มาก ข้นึ ฯลฯ ความสําเร็จของการบริหารมหาวิทยาลัยข้ึนอยู‹กับผูŒบริหาร ซ่ึงควร ปรบั เปลยี่ นความคดิ ใหเŒ ออื้ ตอ‹ ความสาํ เรจ็ ขององคก ร เชน‹ มวี สิ ยั ทศั น การ รูŒจักสรŒางสัมพันธ และยินดีรับคําแนะนําจากผูŒอื่น เพ่ือปรับปรุงและ พฒั นาการบรหิ าร รวมถงึ การทม‹ุ เททาํ งานหนกั และเหน็ คณุ คา‹ การทาํ งาน เปšนทมี อนั จะนาํ พาองคกรไปส‹ูเป‡าหมายและสําเร็จไดŒ บทบาทผูŒบริหาร ผŒูท่ีนาํ ความสาํ เร็จมาสู‹มหาวิทยาลยั หลายคร้งั ไม‹ ไดŒเกิดข้ึนจากพรสวรรค แต‹เกิดจากการตระหนักในบทบาทของตนและ พยายามทาํ บทบาทของตนอยา‹ งดที ่ีสุดน่ันเอง 191

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง â©Á˹Ҍ ͸ԡÒú´ËÕ Þ§Ô ¤¹áá¢Í§ÎÒÃǏ ÒÏ´ “´ÃÙǏ ¡ÔžԹ à¿ÒÊ씏 ทม่ี า: http://www.universities-weblog.com/50226711/faust_named_harvard_president.php 192

30 จดุ ประกายระดมทนุ ม.ไทย

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ข‹าวการอดขŒาวประทŒวงของนักศึกษามหาวิทยาลัยบูรพาและ มหาวทิ ยาลยั รามคาํ แหง เมื่อวันท่ี 19 กุมภาพนั ธ พ.ศ. 2550 เพอื่ กดดนั ใหŒสภานิติบัญญัติแห‹งชาติ (สนช.) และรัฐบาลชะลอการพิจารณาร‹าง พ.ร.บ. มหาวทิ ยาลัยในกํากับรัฐ 5 ฉบบั รวมถงึ การออกมาแสดงความคดิ เห็นของบุคคลท่ีเก่ียวขŒองท้ังประธานท่ีประชุมประธานสภาอาจารยแห‹ง ประเทศไทย (ปอมท.) กรรมการสิทธิมนษุ ยชน เพือ่ ขอใหŒมกี ารชะลอการ พิจารณาร‹าง พ.ร.บ. ดงั กล‹าวน้ันออกไป เหตุการณท่ีเกิดขึ้นนี้ บ‹งชี้ว‹า สังคมยังคงมีความกังวลใจในหลาย ประเด็นเกี่ยวกับร‹างกฎหมายฉบับนี้ โดยเฉพาะความกังวลในเร่ืองค‹า ธรรมเนียมการศกึ ษาท่ีจะเพ่มิ มากขึ้น ที่ผ‹านมา แมŒรัฐบาลพยายามจัดสรรเงินอุดหนุนใหŒกับมหาวิทยาลัย ตา‹ ง ๆ อาทิ จฬุ าลงกรณม หาวิทยาลยั 4,670.5 ลาŒ นบาท มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร 3,503.7 ลาŒ นบาท มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร 2,310.2 ลาŒ น บาท แตค‹ วามจรงิ ทพ่ี บคอื เงนิ จาํ นวนดงั กลา‹ วไมเ‹ พยี งพอตอ‹ ความตอŒ งการ พัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา จึงก‹อใหŒเกิดความกังวลว‹า หาก มหาวิทยาลัยออกนอกระบบ จะยิ่งทําใหŒไดŒรับการสนับสนุนงบประมาณ จากรัฐบาลนŒอยลง และอาจทาํ ใหเŒ กิดการผลกั ภาระสูผ‹ ูเŒ รยี นทีต่ อŒ งมคี า‹ ใชŒ จา‹ ยเพ่มิ ข้ึน 194

30จุดประกายระดมทุน ม.ไทย ความวิตกกังวลใจในเร่ืองดังกล‹าว กลายเปšนประเด็นสําคัญของ มหาวทิ ยาลัยหลายแห‹ง นาํ ไปส‹ูการขัดขอŒ งไมย‹ อมออกนอกระบบ ทัง้ ทใ่ี น ความเปšนจรงิ หากพจิ ารณาในภาพรวมแลวŒ เราควรทาํ ทุกวถิ ีทางใหกŒ าร บริหารงานของมหาวิทยาลัยมีประสิทธิภาพ มีอิสระในการบริหารจัดการ มหาวิทยาลยั มคี วามคลอ‹ งตวั ในการบรหิ ารงานมากกวา‹ ดงั นน้ั หากเราหาทางแกปŒ ˜ญหาเร่ือง “เงนิ ทนุ ” สนบั สนุนการศกึ ษา จะชว‹ ยลดความกงั วลเกย่ี วกับการผลักภาระค‹าใชจŒ า‹ ยแก‹นักศึกษาเกนิ จริง ลงไดŒ จดุ ประกายระดมทนุ จากฮารว ารด จากการทผี่ มไปใชเŒ วลาเปนš นกั วชิ าการประจาํ ทมี่ หาวทิ ยาลยั ฮารว ารด พบว‹า มหาวิทยาลัยแห‹งนี้เปšนมหาวิทยาลัยท่ีประสบความสําเร็จในการ ระดมทนุ โดยในป‚ ค.ศ. 2011 สามารถระดมทุนเขาŒ มหาวทิ ยาลัย ทัง้ หมด ถงึ 32 พนั ลาŒ นเหรียญสหรฐั ซงึ่ มากกวา‹ มหาวทิ ยาลัยชั้นนําอ่ืน ๆ อาทิ มหาวทิ ยาลยั สแตนฟอรด 16.5 พนั ลาŒ นเหรยี ญสหรฐั มหาวทิ ยาลยั เคมบริดจ 4.3 พนั ลาŒ นปอนด ในระยะเริ่มแรก การระดมทุนนั้นมาจากการการบริจาคในรูปแบบ ตา‹ ง ๆ อาทิ เงนิ บริจาคจากศิษยเ ก‹ารุน‹ ต‹าง ๆ กลมุ‹ ผปูŒ ระกอบการทีร่ วม ตวั กันและบรจิ าคเงินรายป‚แกม‹ หาวทิ ยาลยั รวมถงึ การบรจิ าคเปนš ส่ิงปลูก สราŒ งเพือ่ ประโยชนใชŒสอยของมหาวิทยาลยั เชน‹ อาคารเรยี น หอŒ งสมุด เปšนตŒน ซง่ึ ถอื วา‹ เปšนการเก็บเลก็ ผสมนอŒ ยจากภาคสว‹ นต‹าง ๆ ในสังคม ท่ีมคี วามตŒองการบรจิ าคเพื่อการศกึ ษา 195

เทียบชั้นฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ตอ‹ มาไดพŒ ฒั นาความสามารถในการระดมทนุ เปนš เงนิ จาํ นวนมหาศาล ผ‹านการบริหารจัดการกองทุนภายใตŒบริษัทชื่อ บริษัทบริหารจัดการ มหาวิทยาลัยฮารวารด (Harvard Management Company : HMC) โดย นําเงินที่มีอยู‹ไปลงทุนผ‹านการซื้อหุŒน ตราสารหนี้ท้ังในและต‹างประเทศ อสงั หารมิ ทรพั ย ผลกาํ ไรประจาํ ปท‚ ม่ี าจากโครงการตา‹ ง ๆ ในมหาวทิ ยาลยั การรับเงินจากแหล‹งอ่ืน เช‹น การบริจาค งบประมาณเพ่ือการวิจัยจาก รฐั บาลและบริษทั ตา‹ ง ๆ เปšนตนŒ ความสําเร็จนีเ้ กิดจากหลายป˜จจยั เชน‹ การบรหิ ารจดั การทรัพยส นิ ท่ีมอี ย‹ูใหŒเกิดดอกออกผลสงู สุด โดยการลงทนุ ในรูปแบบต‹าง ๆ การคัด เลอื กผบŒู รหิ ารทเ่ี นนŒ คนทม่ี คี วามคดิ กาŒ วหนาŒ มคี วามสามารถในการบรหิ าร การเงนิ และการลงทนุ ไดอŒ ยา‹ งดี รวมถงึ คุณสมบตั พิ เิ ศษท่อี ธกิ ารบดีทุกคน ตอŒ งมี คอื ความสามารถในการรณรงคห าเงนิ บรจิ าคจากทกุ ภาคสว‹ น เพอื่ นาํ มาใชใŒ นการสนบั สนนุ ภารกจิ ของมหาวทิ ยาลยั ซง่ึ ถอื วา‹ หนาŒ ทน่ี เ้ี ปนš สงิ่ ทาŒ ทายสาํ หรับผูŒบรหิ ารมหาวิทยาลัยทกุ คน นอกจากน้ี ปจ˜ จยั ภายนอกประการหนง่ึ ทเี่ ออื้ ตอ‹ การระดมทนุ คอื การ ทรี่ ฐั บาลมสี ว‹ นสนบั สนนุ ใหเŒ กดิ การบรจิ าคเพอ่ื การศกึ ษาในรปู ของกฎหมาย ดาŒ นภาษี สง‹ ผลใหคŒ นจาํ นวนไมน‹ Œอยหนั มาบรจิ าคเงนิ เพอื่ สถานศึกษา ดัง เชน‹ นายบลิ เกตส เจาŒ ของบรษิ ทั คอมพวิ เตอรช อื่ ดงั นาํ เงนิ จาํ นวนมหาศาล บริจาคใหŒกับมหาวิทยาลัยต‹าง ๆ รวมถึงมหาวิทยาลัยฮารวารด เพราะ ตอŒ งการลดการจา‹ ยภาษีดŒวยการสราŒ งอาคารใหกŒ บั มหาวิทยาลยั 196

30จุดประกายระดมทุน ม.ไทย การใชปŒ ระโยชนจ ากเงนิ กองทนุ เงนิ ในกองทนุ นจี้ ะนาํ มาจดั สรรเพอ่ื กจิ กรรมของมหาวทิ ยาลยั ในหลาย รูปแบบ อาทิ การสนับสนุนศนู ยวิจัย การจาŒ งอาจารยเขŒามาสอน รวมถึง การจัดสรรไปยังวิทยาลยั หรือโรงเรียนต‹าง ๆ ในฮารว ารด นอกเหนอื จาก คา‹ หนว‹ ยกติ ทไ่ี ดรŒ บั จากนกั ศกึ ษา รวมถงึ ยงั นาํ เงนิ สว‹ นหนง่ึ ไปสนบั สนนุ ทนุ การศึกษา (financial aid) แก‹นักศึกษา เพ่ือเปšนการสรŒางหลักประกัน ทางการเงินว‹า นักศึกษาท่ีไดŒรับการคัดเลือกใหŒเขŒามาเรียน จะสามารถ มีเงินเพียงพอในการเรียน และสามารถรับประโยชนจากการศึกษาอย‹าง เต็มท่ี แนวทางดังกล‹าวอาจนําหลักการมาประยุกตใชŒกับการระดมทุนใน มหาวิทยาลัยของไทย ท่ีกําลังกŒาวเขŒาสู‹ยุคเปลี่ยนผ‹านที่สําคัญ โดยปรับ เปลยี่ นวธิ กี ารใหเŒ หมาะสม เชน‹ การระดมทนุ ผา‹ นการรบั บรจิ าคจากเอกชน การผลกั ดนั งานวิจัยใหม‹ ๆ ออกสูต‹ ลาดและจดลิขสทิ ธ์ิ เปšนตนŒ เพอื่ ใหŒ มหาวิทยาลัยมีแหล‹งเงินทุนสนับสนุนการพัฒนาคุณภาพการศึกษา และ สนบั สนนุ ทนุ เพอ่ื การศกึ ษาไดมŒ ากขนึ้ โดยไมใ‹ หเŒ รอ่ื งเงนิ เปนš สงิ่ กดี กนั้ โอกาส ทางการศึกษาของคนทุกระดับ รวมถึงรัฐบาลควรมีส‹วนร‹วมในการเสริม สรŒางวัฒนธรรมการบริจาคเพื่อการศึกษาใหŒเกิดขึ้นในสังคม โดยอาจใชŒ กลไกภาษีเพือ่ สรŒางแรงจูงใจในการบรจิ าค การหาชอ‹ งทางการระดมทนุ เขาŒ สม‹ู หาวทิ ยาลยั ในหลากหลายรปู แบบ เปนš เรอ่ื งทค่ี วรใหคŒ วามสาํ คญั มากขนึ้ ในยคุ ทม่ี หาวทิ ยาลยั ของรฐั ตอŒ งออก นอกระบบ ตŒองพึง่ พาแหล‹งเงนิ ทนุ จากภายนอกมากข้ึน จาํ เปนš อย‹างยง่ิ ที่ ผูŒบริหารมหาวิทยาลัยตŒองมีวิสัยทัศน ความสามารถในการหาวิธีการท่ี เหมาะสมในการระดมทุน เพ่ือการพัฒนามหาวิทยาลัยใหŒไปสู‹ความเปšน เลิศต‹อไปไดŒ 197

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ºÃÔÉ·Ñ ºÃÔËÒèѴ¡ÒÃÁËÒ Ç·Ô ÂÒÅÂÑ ÎÒÏÇÒÏ´ à¤Ã×èͧÁ×ÍÃдÁ·Ø¹ÊÒí ¤ÞÑ ¢Í§ÎÒÏÇÒô ทีม่ า: http://www.hmc.harvard.edu/about_hmc/ μÖ¡àÃÂÕ ¹·ÊÕè ǧÒÁ ˹֧è ã¹´Í¡¼Å·Õè §Í¡à§ÂÁÒ¨Ò¡¡Òà ÃдÁ·Ø¹¢Í§ÎÒÏÇÒô ที่มา: http://www.nature.com/nature/journal/v409/n6818/ ÎÒÏÇÒô ÁËÒÇ·Ô ÂÒÅÑ images/409271aa.0.jpg ·ÕèÃÇ·ÊèÕ Ø´ã¹âÅ¡ ÊÒÁÒöÃдÁ·¹Ø ä´ÁŒ Ò¡ ¶Ö§ 36 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹àËÃÕÂÞ ทีม่ า: http://abcnews.go.com/Business/ story?id=3507592&page=1Ha 198

31 เครอื ขา‹ ยศษิ ยเ กา‹ เขมŒ แขง็

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง มหาวิทยาลัยฮารวารดขับเคล่ือนสู‹มหาวิทยาลัยอันดับหนึ่งของโลก สว‹ นหนงึ่ เกดิ จากการทมี่ หาวทิ ยาลยั ฮารว ารด ใชยŒ ทุ ธศาสตรส ราŒ งเครอื ขา‹ ย ศษิ ยเก‹า ใหเŒ ปนš สว‹ นหนงึ่ ในการพฒั นากจิ การของมหาวิทยาลยั กลา‹ วกนั ว‹า เครือข‹ายท่ีเขŒมแข็งของบรรดาศษิ ยเก‹า (Alumni) ทั่วโลกทีไ่ ดŒดาํ เนิน กิจกรรมต‹าง ๆ รว‹ มกัน จนสามารถสรŒางชือ่ เสียงใหกŒ ับมหาวิทยาลยั และ เปนš แหลง‹ หาทนุ สนบั สนนุ ตนŒ ทนุ ทางการศกึ ษา เครอื ขา‹ ยศษิ ยเ กา‹ จงึ นบั เปนš เครื่องมือส‹งเสริมความกาŒ วหนŒาของมหาวทิ ยาลยั ไดอŒ ยา‹ งมาก ไมว‹ า‹ จะเปนš ความรว‹ มมอื ทางวชิ าการดงั ทสี่ มาคมศษิ ยเ กา‹ ฮารว ารด (Harvard Alumni Association : HAA) รว‹ มมอื กบั มหาวทิ ยาลยั และหนว‹ ย งานของประเทศต‹าง ๆ จดั งานวิชาการในทุกภูมิภาค ทง้ั ในอินเดยี ตุรกี โมนาโค แคนนาดาและในสหรฐั อเมรกิ า การสนบั สนนุ เงนิ แกม‹ หาวทิ ยาลยั ศษิ ยเ กา‹ รวมตวั กนั จดั ตง้ั กองทนุ เพอื่ สนบั สนนุ กจิ การคณะและมหาวทิ ยาลยั เช‹น Professorship Challenge Fund, The HMS Alumni Fund รวมถงึ การ สนบั สนนุ โอกาสใหผŒ เŒู รยี น ในภมู ภิ าคของตนไดเŒ ขาŒ ศกึ ษาตอ‹ ในมหาวิทยาลยั ฮารวารด ดังเช‹น Project Harvard Admission ของสมาคมศิษยเกา‹ ใน ภมู ภิ าคอาหรบั เปšนตŒน ยทุ ธศาสตรท มี่ หาวทิ ยาลยั ฮารว ารด ใชสŒ ราŒ งเครอื ขา‹ ยศษิ ยเ กา‹ ใหเŒ ปนš ส‹วนหนงึ่ ในการพัฒนากิจการของมหาวทิ ยาลยั มดี งั น้ี 200

31เครือข‹ายศิษยเก‹าเขŒมแข็ง สราŒ งชอ‹ งทางศษิ ยเ กา‹ ทว่ั โลกรวมตวั กนั การก‹อตัวข้ึนของ สมาคมศิษยเก‹าฮารวารด (Harvard Alumni Association : HAA) ที่ทําหนŒาที่เปšนแกนหลักของกลุ‹มศิษยเก‹าของ มหาวทิ ยาลยั ฮารวารด ในทุกระดบั ชัน้ และทุกคณะในมหาวิทยาลัย ทําใหŒ เกิดการขยายเครือข‹ายของศิษยเก‹าในทุกภูมิภาค และนํามาซ่ึงการสรŒาง ความร‹วมมือระหว‹างมหาวทิ ยาลยั ศิษยเ ก‹า และภาคีอนื่ ๆ ในทกุ ภูมภิ าค ป˜จจบุ นั สมาคมศษิ ยเ ก‹า ไดŒสนับสนุนกลุ‹มชมรมฮารว ารด (Harvard Clubs) ตา‹ ง ๆ กว‹า 180 แห‹ง มากกวา‹ 70 ประเทศทัว่ โลก รวมถงึ กล‹มุ ศษิ ยเกา‹ ในประเทศไทยดวŒ ยเชน‹ กนั โดยกลุม‹ ดังกล‹าวทําหนŒาที่จัดผงั กลุ‹ม เครือข‹าย (mapping) เพ่ือใหŒศิษยเก‹าไดŒพบปะสังสรรคกันตามวาระ ประชาสมั พันธช ่อื เสียงและกิจกรรมของมหาวทิ ยาลยั ภายใตŒกลุ‹มน้ีมีการขยายไปสู‹กลุ‹มท่ีมีวัตถุประสงคของการรวมตัวที่ เจาะจงมากข้ึน ไม‹วา‹ จะเปนš • Alumni Education มีวัตถุประสงคเพ่ือสรŒางความเขŒาใจอันดี ระหวา‹ งเครอื ขา‹ ยศษิ ยเ กา‹ กบั คณะในพนั ธกจิ ดาŒ นการศกึ ษา การ วิจัยของมหาวิทยาลัย • HarvardAlumniStartups มวี ตั ถปุ ระสงคเ พอ่ื เปนš แหลง‹ รวมศษิ ย เก‹าท่ีมีความรูŒในหลากหลายสาขาวิชาท่ีสนใจดŒาน การเปšนผูŒ ประกอบการ เพอ่ื สราŒ งพฒั นาและสราŒ งชมุ ชนของผปŒู ระกอบการ ใหเŒ กิดข้นึ เปšนตนŒ กจิ กรรมทเี่ กดิ ขนึ้ ภายใตคŒ วามร‹วมมือของกลุม‹ ตา‹ ง ๆ ในสมาคมน้ัน มีหลากหลายประเภท ยกตัวอยา‹ งเชน‹ 201

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การจดั ประชมุ สมั มนา (Conference) โดยเชิญวทิ ยากรทมี่ ชี ื่อเสียงระดับโลกมารว‹ มบรรยาย ซงึ่ ในการเขŒา รว‹ มสมั มนาแตล‹ ะครงั้ นนั้ นอกจากศษิ ยเ กา‹ ทเ่ี ขาŒ รว‹ มจะไดรŒ บั ประโยชนจ าก เนอ้ื หาสาระของการประชมุ แลวŒ ยงั ไดสŒ ายสมั พนั ธใ หมท‹ งั้ ในทางธรุ กจิ และ ทางวิชาการอกี ดŒวย มหาวทิ ยาลยั เองไดŒรบั ประโยชนใ นดาŒ นชอ่ื เสยี ง และ การนาํ องคค วามรทŒู ไ่ี ดมŒ าตอ‹ ยอดในงานวชิ าการของมหาวทิ ยาลยั ไดอŒ กี ทาง หนึ่ง กจิ กรรมทอ‹ งเทย่ี วพบปะกนั ของศษิ ยเ กา‹ ทว่ั โลก เปšนอีกช‹องทางหนึ่งท่ีบรรดาศิษยเก‹าจะไดŒมีโอกาสมาพบปะพูดคุย พักผ‹อนหย‹อนใจ รวมถึงแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในการดําเนินงานเครือ ข‹าย ซึง่ นบั เปนš กจิ กรรมทด่ี งึ ดดู ความสนใจใหŒคนไดมŒ ารวมตัวกันไดอŒ ยา‹ ง สม่ําเสมอ การระดมทนุ (endowment ) เปšนกิจกรรมหลักที่เครือข‹ายมีการร‹วมมือประสานงานอย‹างชัดเจน เพื่อระดมเงินเขŒาสมทบเขŒากองทุนของศิษยเก‹า สนับสนุนกิจการของ มหาวิทยาลยั โดยทาํ ผา‹ นการบริจาคเงิน ซงึ่ เรยี กวา‹ gift ในรูปแบบตา‹ ง ๆ เช‹น ผา‹ นบตั รเครดติ , Credit card gifts, Stock gifts, Mutual fund gifts และ Checks รวมถงึ ส‹วนแบ‹งรายไดŒจากกจิ การสหกรณท่ีเรียกว‹า “The Harvard Coop” ซึ่งเปšนสหกรณเพ่ือขายสินคŒาและของท่ีระลึกท่ีไดŒรับ มาตรฐานคณุ ภาพและใบอนญุ าตพมิ พต ราสญั ลกั ษณข องมหาวทิ ยาลยั ใหŒ แกน‹ กั ศกึ ษา สมาชิกในสมาคมตา‹ ง ๆ และบุคคลท่วั ไป 202

31เครือข‹ายศิษยเก‹าเขŒมแข็ง วางระบบองคก รประสานงาน เครือข‹ายศิษยเก‹าต‹าง ๆ ทั่วโลกจะมีช‹องทางการประสานงาน ระหว‹างองคกร เพ่ือสรŒางแนวรว‹ มเครอื ขา‹ ยใหŒเกิดขน้ึ อาทิ การจดั บทบาทหนาŒ ทขี่ องสมาชกิ ในเครอื ขา‹ ย โดยสรรหาแกนนาํ ของเครอื ขา‹ ยเปนš ผนŒู าํ ในการหาสมาชกิ เปด โอกาส ใหŒสมาชิกมีหนŒาที่ความรับผิดชอบในหน‹วยงาน ทําใหŒสมาชิกมีความ กระตอื รอื รนŒ ในการสราŒ งสรรคก จิ กรรม เรง‹ สราŒ งความรว‹ มมอื ในดาŒ นตา‹ งๆ กบั ทางมหาวทิ ยาลัยและองคก รอน่ื ๆ การสอ่ื สารประชาสมั พนั ธผ า‹ นอนิ เทอรเ นต็ เพ่อื เปšนชอ‹ งทางนําเสนอขŒอมลู และติดตอ‹ กับเครอื ข‹ายทั่วโลก ตรวจ สอบตารางกจิ กรรมในแตล‹ ะทอŒ งถน่ิ เปนš ชอ‹ งทางสนทนาแลกเปลย่ี นความ คิดกันผ‹านหŒองสนทนา และสามารถแกŒไขขŒอมูลส‹วนบุคคลไดŒทาง อินเทอรเน็ตดŒวย ช‹องทางการประสานงานท่ีหลากหลายน้ี ทําใหŒเกิดพลังขับเคลื่อน กิจการของกลุ‹มตา‹ ง ๆ ใหเŒ กดิ ขึน้ อย‹างต‹อเน่ือง รวมถึงเปšนการส‹งเสรมิ ใหŒชื่อเสียงของมหาวิทยาลัยเปšนท่รี ูจŒ กั ในวงกวาŒ งมากข้ึน 203

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การแลกเปลยี่ นผลประโยชน ยทุ ธศาสตรส าํ คญั ในการสราŒ งแรงจงู ใจ ใหเŒ กดิ ความรว‹ มมอื อยา‹ งตอ‹ เนื่องและจริงจัง คือ การท่ีมหาวิทยาลัยไดŒหยิบยื่นผลประโยชนต‹าง ตอบแทนกบั เครอื ขา‹ ยศษิ ยเ กา‹ ภาคตี า‹ ง ๆ ทเี่ ขาŒ รว‹ มจดั กจิ กรรม ชว‹ ยเหลอื งานพัฒนากจิ การมหาวิทยาลัย ดงั นี้ การใหสŒ ทิ ธพิ เิ ศษตา‹ ง ๆ ยกตวั อยา‹ ง คนท่สี มคั รเปšนสมาชกิ ของ Harvard Extension School ซ่ึงเปšนโปรแกรมศึกษาต‹อดŒานการศึกษา จะไดŒรับสิทธิในการเปšนสมาชิก เครือข‹ายศษิ ยเ กา‹ ฮารว ารด (HAA) โดยอตั โนมตั ิ และยงั ไดŒรับสิทธิพเิ ศษ อ่ืน ๆ เชน‹ ไดรŒ ับการเชญิ เขŒารว‹ มกล‹มุ ฮารว ารด ในทอŒ งถิ่นของตน (Local Harvard Club) ไดมŒ สี ว‹ นร‹วมในโปรแกรมการเรียนต‹าง ๆ ที่ HAA ไดจŒ ดั ขน้ึ เปนš ตนŒ บรรดาศิษยเก‹าท่ีบริจาคเงินกŒอนใหญ‹ใหŒแก‹มหาวิทยาลัย จะไดŒรับ ตาํ แหนง‹ พเิ ศษของมหาวทิ ยาลยั ซง่ึ แสดงถงึ เกยี รตยิ ศทไ่ี ดรŒ บั และบางกรณี ก็มีการใชชŒ อื่ บคุ คลนน้ั ตัง้ ชอ่ื อาคาร หŒองเรียน หŒองสมุด ซงึ่ เปšนการขยาย ผลมากข้ึนจากการบริจาคเงนิ การพฒั นาความเปนš มอื อาชพี ของบคุ ลากร โดยมีคณะ (College) หลายแหง‹ ท่ีมีการสอน program เก่ียวกับการ จัดการเครอื ข‹ายศิษยเ ก‹า เชน‹ Harvard College Fund โดยมีการอบรม พัฒนาบุคลากรใหŒมีศักยภาพและความสามารถในการสรŒางและพัฒนา เครอื ขา‹ ยไดอŒ ยา‹ งมปี ระสิทธิภาพ เช‹น โปรแกรม Leadership workshop, 204

31เครือข‹ายศิษยเก‹าเขŒมแข็ง Harvard College Fund Assembly, Undergraduates, Associates Program และ Class Goals and Participation เปšนตŒน ยŒอนกลับมาสู‹การประยุกตใชŒแนวทางในการใชŒประโยชนจากเครือ ขา‹ ยศิษยเ ก‹าของมหาวทิ ยาลัยของไทย ผมเหน็ วา‹ ผŒบู ริหารมหาวทิ ยาลัย แต‹ละแห‹งควรมวี ิสัยทัศนในการใชปŒ ระโยชนจ ากศษิ ยเ ก‹า โดยสราŒ งระบบ บริหารจัดการท่ีดีในการร‹วมมือกับเครือข‹ายศิษยเก‹า ทําประโยชนแก‹ มหาวิทยาลัยในรูปแบบต‹าง ๆ โดยสรŒางกลไกที่กลุ‹มคนเหล‹านั้นไดŒรับ ประโยชนจากการเขŒาร‹วม ซ่ึงจะก‹อเกิดการสรŒางสรรคเพ่ือพัฒนา มหาวิทยาลัยไปขาŒ งหนŒา ช‹วยธํารงรักษาเครือขา‹ ยใหยŒ ่ิงขยายเตบิ โต และ มีสมาชิกเพิ่มมากขึ้นเพ่ือสนับสนุนใหŒเครือข‹ายไดŒสรŒางประโยชนใหŒกับ มหาวิทยาลยั สังคม และชุมชนไดตŒ อ‹ ไป การดึงศิษยเก‹าและภาคีต‹าง ๆ เขŒาร‹วมพัฒนามหาวิทยาลัยในรูป แบบทหี่ ลากหลายนี้ จะเปนš ชอ‹ งทางในการพฒั นาความเขมŒ แขง็ ทางวชิ าการ และประสานความรว‹ มมอื กนั ระหวา‹ งสถาบนั การศกึ ษา สงั คม บคุ ลากรใน ภาคส‹วนต‹าง ๆ โดยผลของกิจกรรมที่จัดข้ึน ย‹อมสะทŒอนกลับมายัง มหาวทิ ยาลยั อนั จะนําไปสูก‹ ารพัฒนาระบบการศกึ ษาไดŒอยา‹ งแนน‹ อน 205

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ÊÁÒ¤ÁÈÉÔ Âà ¡Ò‹ ÎÒÏÇÒô (Harvard Alumni Association : HAA) ᡹¹Òí »ÃÐÊÒ¹ÈÉÔ Âà ¡Ò‹ ¡ºÑ ÁËÒÇ·Ô ÂÒÅÂÑ à¾Íè× ¾²Ñ ¹Ò¡¨Ô ¡ÒÃÁËÒÇ·Ô ÂÒÅÂÑ ที่มา: http://post.harvard.edu/harvard/alumni/html/about_haa.shtml à¤ÃÍ× ¢Ò‹ ÂÈÉÔ Âà ¡Ò‹ ·ÇèÑ âÅ¡ »¨˜ ¨ÂÑ ÊÃÒŒ §¤ÇÒÁ§èÔ ãËÞá‹ ¡Î‹ ÒÃǏ Òô ทมี่ า: http://post.harvard.edu/harvard/globalseries/html/haa_worldwide.html 206

32 จดุ ประกายความรว‹ มมอื ไทย-ฮารว ารด

เทียบชั้นฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การสรŒางเครือข‹ายความร‹วมมือกับทุกภาคีทั่วโลก นับว‹าเปšนแบบ อย‹างที่น‹าสนใจและน‹าศึกษาของมหาวิทยาลัยฮารวารด ฮารวารดมี ยทุ ธศาสตรใ นการขยายผลงานวจิ ยั ของตนเอง การระดมทนุ และการสราŒ ง ช‹องทางต‹อยอดองคความรŒูผ‹านการสรŒางความร‹วมมอื กับภาคส‹วนต‹าง ๆ ไมว‹ ‹าจะเปšนภาคเอกชน นกั ธรุ กิจ สถาบันวจิ ัย สถานศกึ ษา ฯลฯ อนั ส‹ง ผลใหŒมหาวิทยาลัยมีความโดดเด‹นดŒานวิชาการ และมีผลงานรับรอง คุณภาพจาํ นวนไม‹นอŒ ย กรณีของประเทศไทย พบว‹าป˜จจุบันมีหลายภาคส‹วนของไทยมีการ สรŒางความร‹วมมือกับมหาวิทยาลัยฮารวารด โดยมีเป‡าประสงคเพื่อสรŒาง องคความรูŒใหม‹ และเพิ่มความสามารถในการแข‹งขันขององคกรนั้น ลกั ษณะความรว‹ มมอื นัน้ มหี ลากหลาย ไมว‹ ‹าจะเปšน ความรว‹ มมอื ในการพฒั นาหลกั สตู รการเรยี นการสอน เพื่อยกระดับคุณภาพการเรียนการสอนใหŒเทียบเท‹ามาตรฐานสากล และเปนš จดุ ขายในตลาดการศกึ ษาทม่ี กี ารแขง‹ ขนั สงู ขน้ึ ตวั อยา‹ งเชน‹ ความ ร‹วมมือในการพัฒนาหลักสูตรบริหารธุรกิจระหว‹างสถาบันบัณฑิตพัฒนา บรหิ ารศาสตร (NIDA) กบั ฮารว ารด ทน่ี ําแบบอยา‹ งหลกั สตู รเอม็ บเี อจาก ฮารวารดมาใชŒ เพื่อพัฒนาคุณภาพและสรŒางช่ือเสียงแก‹มหาวิทยาลัยใหŒ เปนš ที่ยอมรับในระดบั สากลมากข้นึ 208

32จุดประกายความร‹วมมือ ไทย-ฮารวารด ความรว‹ มมอื ในการแลกเปลยี่ นบคุ ลากร และองคค วามรŒู เพ่ือถ‹ายโอนองคความรูŒนวตั กรรมใหม‹ ๆ ระหวา‹ งกัน ความร‹วมมอื ในลักษณะน้เี กดิ ข้นึ ท้งั สถาบนั การศกึ ษา และภาคธรุ กจิ สถาบนั การศกึ ษา การแลกเปลี่ยนความรูŒผ‹านการสัมมนา การเชิญคณาจารยจาก ฮารวารด มารว‹ มบรรยาย เหน็ ไดจŒ ากการเดนิ ทางไปสมั มนาดาŒ นภาวะผนŒู าํ และการบริหารการศึกษาร‹วมกับนักศึกษาท่ีฮารวารดของคณาจารยและ นกั ศกึ ษาปรญิ ญาเอกทางการบรหิ ารการศกึ ษาของมหาวทิ ยาลยั สยาม การ เชิญคณาจารยที่มีผลงานวิจัยทางพระพุทธศาสตรจากฮารวารดมาร‹วม บรรยายในหลกั สตู รดษุ ฎบี ณั ฑติ สาขาพทุ ธศาสนาศกึ ษา ของมหาวทิ ยาลยั มหิดล ภาคธรุ กจิ การนําตัวอย‹างของธุรกิจไทยท่ีประสบความสําเร็จเขŒาไปบรรจุเปšน กรณศี กึ ษาในหลกั สตู รการเรยี นการสอนทฮี่ ารว ารด และเชญิ ผบŒู รหิ ารธรุ กจิ ไทยร‹วมใหคŒ วามรูŒกบั นกั ศกึ ษาฮารว ารด เหน็ ไดจŒ ากการเชญิ ผบูŒ รหิ ารเครอื เจริญโภคภัณฑบรรยายพิเศษ และนําตัวอย‹างความสําเร็จในการดําเนิน ธรุ กจิ ของเครือเจรญิ โภคภณั ฑ และเบียรช าŒ ง ไปเปนš กรณีศึกษา ทีใ่ ชใŒ น การเรยี นการสอนของมหาวิทยาลยั ฮารวารดอกี ดวŒ ย นอกจากน้ี ยังมคี วามรว‹ มมือระหวา‹ งโรงพยาบาลพญาไทกับสถาบัน การแพทยน านาชาตฮิ ารวารด (Harvard Medical International : HMI) เพอื่ นาํ เอาองคค วามรแŒู ละนวตั กรรมดาŒ นการแพทยก ารรกั ษาจากฮารว ารด ทที่ นั สมัยมาพฒั นาในประเทศไทย 209

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ความรว‹ มมอื ในการจดั ตง้ั ศนู ยเ ฉพาะทาง เพอื่ ยกระดบั และขดี ความสามารถ ศกั ยภาพของบคุ ลากรและองคก ร รวมถึงเปšนการแลกเปลีย่ นเรียนรŒูและเปดโลกทศั นใหมแ‹ กบ‹ คุ ลากร เห็นไดŒ จากความรว‹ มมอื ระหวา‹ งเครอื เจรญิ โภคภณั ฑก บั ฮารว ารด ในการเปด ศนู ย ฝƒกอบรมผนูŒ ํา (Leadership Center) เพื่อพฒั นาศกั ยภาพของบคุ ลากรใน ระดบั ผูŒบริหารและพนักงานขององคกร รวมถึงการแต‹งต้ังคณะกรรมการเพ่ือไทยศึกษา (Harvard’s Committee on Thai Programs) ประกอบดŒวย ผม (ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศศ ักดิ์) ศาสตราจารยไมเคิล เฮอรซ เฟลด (Professor Michael Herzfeld) อาจารยประจําภาควิชามานุษยวิทยา และมี อาจารยเจย โรเซนการด (Jay Rosengard) อาจารยประจาํ วทิ ยาลัยรฐั บาลจอหน เอฟ เคนเนด้ี เปšนประธานกรรมการ เพ่ือดําเนินการจดั ตงั้ ศนู ยไ ทยคดศี ึกษาท่ี ฮารว ารด ผมเห็นว‹าช‹องทางเหล‹านี้เปšนเพียงจุดเริ่มตŒน ที่จุดประกายใหŒ ประเทศไทย โดยเฉพาะมหาวิทยาลัยไทย ใชŒประโยชนจ ากความรว‹ มมือ กับสถาบันการศกึ ษาท่ีมีช่ือเสียงจากตา‹ งประเทศ เพือ่ พฒั นาคณุ ภาพ ยก ระดับความสามารถในการแข‹งขัน การเสริมศักยภาพบุคลากร เพื่อการ พฒั นาประเทศในระยะยาว โดยแสวงหาชอ‹ งทางใหม‹ ๆ ในการสราŒ งความ รว‹ มมือ เช‹น การจดั ตง้ั ชมุ ชนวจิ ยั ในระดบั นานาชาติ เพื่อการพัฒนาขีดความสามารถบุคลากรที่สอดคลŒองกับความ ตŒองการพัฒนาประเทศ เช‹น ส‹งเสริมการสรŒางเครือข‹ายนักวิจัยระหว‹าง ประเทศ ส‹งเสริมการเผยแพร‹งานวิจัยที่เก่ียวขŒองกับภูมิป˜ญญาไทยไปสู‹ 210

32จุดประกายความร‹วมมือ ไทย-ฮารวารด นานาชาติ การนําผลการวิจัย องคความรูŒจากสถาบันการศึกษาช้ันนําท่ี เก่ียวขŒองกบั ประเทศไทยมาประยกุ ตใชใŒ นปรับปรุงธรุ กิจ การรว‹ มมอื เพอ่ื ยกระดบั คณุ ภาพหลกั สตู ร การเรียนการสอนในมหาวิทยาลัยใหŒมีมาตรฐานทัดเทียมกับสากล และสามารถดึงดูดผูŒเรียนจากทั่วโลกไดŒ เช‹น การแพทย สาธารณสุข วิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ผปŒู ระกอบการเพือ่ สงั คม เปนš ตŒน การรเิ รม่ิ หลกั สตู รใหม‹ ๆ ใหสŒ อดคลอŒ งกบั ความเปลยี่ นแปลง ทรี่ วดเรว็ ของสงั คม เช‹น การสรŒางภาวะผูŒนํา การสรŒางผูŒประกอบการเพื่อสังคม การ บรหิ ารการศึกษาในยคุ สงั คมท่ีใชคŒ วามรŒูเปšนฐาน เปšนตนŒ พลงั การขบั เคลอ่ื นระบบการศกึ ษาและสงั คม ใหกŒ าŒ วเขาŒ สย‹ู ุคสงั คมท่ี ใชคŒ วามรเŒู ปนš ฐานและสามารถอยร‹ู อดไดใŒ นสงั คมแหง‹ การแขง‹ ขนั นนั้ จาํ เปนš ตŒองสรŒางความรว‹ มมือกบั ภาคสว‹ นต‹าง ๆ อย‹างมยี ุทธศาสตร ทจี่ ะมีสว‹ น ร‹วมในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา การวิจัยและพัฒนาของสถาบันการ ศกึ ษา รวมถึงมีส‹วนเพ่ิมความสามารถใหŒแก‹ประเทศไดŒ 211

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ¤ÇÒÁà¢ÁŒ ¢¹Œ 㹡ÒÃàÃÕ¹¡ÒÃÊ͹ ·èÕÁҢͧ¡ÒÃä´ŒÃѺ¤ÇÒÁʹ㨨ҡ ·èÑÇâš㹡ÒÃËÇÁÁ×Í´ÒŒ ¹μÒ‹ § æ ¡ºÑ ÎÒÏÇÒô ทม่ี า: http://www.eypaedesign.com/project-hawes.htm ¡ÒúÃÃÂÒÂÇªÔ Ò¡Òâͧ¼Á·ÎèÕ ÒÃǏ Òô áÅÐÈÒÊμÃÒ¨ÒÏäÁà¤ÅÔ àÎÍë à¿Å´ ÍÒ¨Òû ÃШÒí ÀÒ¤ÇªÔ ÒÁÒ¹ÉØ ÂÇ·Ô ÂÒ à»¹š ¼ÇŒÙ ¾Ô ҡɏ «§Öè ¨Ð¡ÅÒÂ໹š ÊÇ‹ ¹Ë¹§Öè ·Õè ã¹·ÊÕè ´Ø ã¹¡Òá͋ ÃÒ‹ §È¹Ù Âà ÍàªÂÕ à¾Íè× ä·ÂÈ¡Ö ÉÒ ã¹ÎÒÃǏ Òô ทมี่ า: http://www.eypaedesign.com/project-hawes.htm 212

33 เศรษฐกจิ ทอŒ งถน่ิ โต เพราะฮารว ารด

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง อทิ ธพิ ลของมหาวทิ ยาลยั ฮารว ารด ตอ‹ การเตบิ โตของเศรษฐกจิ ทอŒ งถนิ่ นบั วา‹ เปนš เรอื่ งทน่ี า‹ สนใจ เพราะแตล‹ ะปม‚ หาวทิ ยาลยั ฮารว ารด สราŒ งรายไดŒ มหาศาลแก‹ทŒองถิ่น รายงานในป‚ ค.ศ. 2008 พบว‹า ฮารวารด สรŒางรายไดŒ ใหกŒ บั ทอŒ งถ่ินกวา‹ 5.3 พันลŒานเหรยี ญสหรฐั ตอ‹ ป‚ การเปนš แหลง‹ สราŒ งความมนั่ คงทางเศรษฐกจิ แกช‹ มุ ชนนี้ มาจากหลาย ปจ˜ จยั ทงั้ รายไดจŒ ากงานวจิ ยั การเขาŒ มาลงทนุ ของนกั ลงทนุ การใชจŒ า‹ ยของ คณาจารยและนกั ศกึ ษาทเ่ี ขาŒ มาเรยี นในฮารว ารด การใชจŒ ‹ายของนกั ท‹อง เท่ียวและนกั วิชาการทเี่ ขŒามารว‹ มกิจกรรมพเิ ศษท่ีฮารว ารด จัดขึ้น เช‹น พธิ ี รบั ปรญิ ญา การจดั สมั มนา การเขาŒ อบรมในหลกั สตู รพเิ ศษ ฯลฯ อทิ ธพิ ลของฮารวารดทีม่ ีตอ‹ การสรŒางเศรษฐกิจที่ม่นั คงแก‹ชมุ ชนและ ทอŒ งถิ่นน้ี ไดŒแก‹ แหลง‹ จาŒ งงานขนาดใหญ‹ บทบาทของมหาวิทยาลัยในการเปšนแหล‹งจŒางงานขนาดใหญ‹ เร่ิม ปรากฏชัดตัง้ แตป‹ ‚ 2001 ขณะท่ีคนในเขตบอสตนั ตกงานมากถึงหนงึ่ แสน คน แตอ‹ ตั ราการจŒางงานในมหาวิทยาลยั ฮารว ารด กลับเพิม่ ขึ้น เฉลย่ี ปล‚ ะ 1.6 % และกลายเปšนแหลง‹ จาŒ งงานขนาดใหญท‹ ี่สดุ ของเมือง โดยในป‚ ค.ศ. 2002 ฮารว ารด มลี กู จŒางมากถงึ 16,128 คน มลู คา‹ การจŒางงานกวา‹ 792 ลาŒ นเหรียญสหรัฐ 214

33เศรษฐกิจทŒองถ่ินโต เพราะฮารวารด แหลง‹ สราŒ งงานสาํ คญั ของทอŒ งถน่ิ การจาŒ งงานคนทอŒ งถน่ิ กวา‹ 56,000 คน ลŒวนเปนš ผลพวงจากการนํา งานวจิ ยั ออกส‹ูการพาณชิ ย ทําใหŒเกิดการจัดตง้ั บรษิ ัทใหม‹ และลงทนุ เปด สาขาของบรษิ ัทตา‹ ง ๆ เพ่ือรองรับงานวิจยั จากมหาวทิ ยาลัย รวมถงึ ราย ไดเŒ พิ่มเติมท่ีชุมชนไดรŒ บั จากผลติ สินคŒาและบริการในโอกาสพเิ ศษตา‹ ง ๆ ท่ีมหาวิทยาลัยจัดข้ึน เช‹น การจัดสมั มนา การจัดช้ันเรียนช‹วงฤดรู Œอน พธิ ี รับปริญญา ฯลฯ แหลง‹ สราŒ งรายไดทŒ างตรงแกม‹ ลรฐั และองคก รปกครองทอŒ งถนิ่ มลรฐั และองคก รปกครองสว‹ นทอŒ งถนิ่ สามารถเรยี กเกบ็ คา‹ ธรรมเนยี ม ภาษจี ากบริษทั และกิจการต‹างๆ ทีเ่ กี่ยวเน่อื งกับมหาวทิ ยาลยั เปšนจํานวน มากกว‹า 225 ลาŒ นเหรียญสหรฐั ตอ‹ ป‚ ในป‚ ค.ศ. 2008 มรี ายงานว‹า ภาษี ทอŒ งถ่นิ ที่ฮารว ารด ตŒองจา‹ ยแก‹รฐั บาลทŒองถิ่นมีมลู ค‹าถึง 56.2 ลาŒ นเหรยี ญ สหรฐั เปนš ตŒน แหลง‹ สราŒ งองคค วามรŒู และพฒั นาทรพั ยากรมนษุ ยท ส่ี าํ คญั บทบาทที่ฮารวารดทําอย‹างต‹อเน่ืองคือ การพัฒนาทรัพยากรมนุษย ใหŒกŒาวทนั ความเปลยี่ นแปลง ทงั้ การบ‹มเพาะนกั ศึกษา นกั วิจัย ใหเŒ ปนš ผŒู เชยี่ วชาญในศาสตรส าขาตา‹ ง ๆ รวมถงึ การจดั หลกั สตู รพเิ ศษตา‹ ง ๆ และ การจัดต้งั ศูนยศ ึกษาต‹อเน่อื ง (The Harvard Extension School) เพอื่ คนใน ทŒองถิ่นไดŒเขŒารับการอบรม และเรียนรูŒอย‹างต‹อเนื่อง มีทักษะ ความรูŒท่ี สอดคลŒองกับความเปลี่ยนแปลงของโลก 215

เทียบชั้นฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง คณุ คา‹ ของมหาวทิ ยาลยั ฮารว ารด ในวนั น้ี จงึ ไมไ‹ ดมŒ เี พยี งมหาวทิ ยาลยั ทมี่ คี วามเกา‹ แก‹ มคี วามมงั่ คง่ั ทางทรพั ยากรทางการศกึ ษา และเงนิ ทนุ แต‹ ยังรวมถึงคุณค‹าทางสังคมที่ฮารวารดไดŒทําคุณประโยชนแก‹ทŒองถิ่น และ ชุมชนทตี่ ้งั อย‹ู สะทŒอนคิดสู‹มหาวิทยาลัยไทย ขณะนี้ไดŒต้ังเป‡าใหŒมหาวิทยาลัยของ ไทยกŒาวสู‹การเปšนมหาวิทยาลัยระดับโลก มุ‹งเนŒนการผลิตผลงานทาง วิชาการ การวิจัย และการพัฒนาการเรียนการสอนใหŒมีมาตรฐานเทียบ เคียงกับสากล หากแต‹สิ่งท่ีไม‹ควรละเลยคอื การมองภาพรวมของการพัฒนาชุมชน ใหŒเขŒมแข็ง และกŒาวหนŒาไปพรŒอมกับมหาวิทยาลัย โดยวางรากฐาน ทรพั ยากรบคุ คล และสงิ่ แวดลอŒ มทเ่ี ออ้ื ตอ‹ การขยายตวั ขององคค วามรขŒู อง มหาวทิ ยาลยั ทีเ่ ผยแพร‹ออกสสู‹ ังคม ใหคŒ วามสําคัญกบั การสราŒ งความร‹วม มอื เพอื่ พฒั นาการวจิ ยั ทม่ี คี ณุ ภาพ สราŒ งความเชอ่ื มโยงระหวา‹ งมหาวทิ ยาลยั กบั ทกุ ภาคสว‹ นของสงั คมผา‹ นกจิ กรรมบรกิ ารสงั คมตา‹ ง ๆ ทมี่ หาวทิ ยาลยั จัดขึน้ มหาวทิ ยาลยั ไทยควรมสี ว‹ นสนบั สนนุ การผลติ กาํ ลงั คน และองคค วาม รŒอู ยา‹ งรอบดาŒ น โดยสอดคลอŒ งกบั ความตอŒ งการของชมุ ชน ในทส่ี ุดแลวŒ จะ ส‹งผลใหŒเกิดการสรŒางมูลค‹าเพิ่มทางเศรษฐกิจ และเพ่ิมขีดความสามารถ ในการแข‹งขันของประเทศไดŒ 216

33เศรษฐกิจทŒองถ่ินโต เพราะฮารวารด ÃÒ§ҹ»ÃШíÒ»‚·¨èÕ ´Ñ ·Òí ¢Öé¹ à¾Í×è ÊзŒÍ¹¶Ö§È¡Ñ ÂÀÒ¾¢Í§ÁËÒÇ·Ô ÂÒÅÑÂã¹ ºÍÊμѹμ‹Í¡Òþ²Ñ ¹ÒàÈÃɰ¡Ô¨¢Í§àÁ×ͧ â´ÂÎÒÏÇÒô ໚¹Ë¹§Öè ã¹ μÑǨѡÃÊÒí ¤ÑÞ㹡ÒâºÑ à¤ÅÍè× ¹àÈÃɰ¡¨Ô ·ŒÍ§¶è¹Ô ทีม่ า: : http://www.appleseedinc.com/images/boston_u.gif 217

เทียบชั้นฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง HARVARD 218

34 บรกิ ารชมุ ชน สะทอŒ น ความรบั ผดิ ชอบสงั คม

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การดาํ เนนิ กจิ การของฮารว ารด มสี ว‹ นสราŒ งรายไดใŒ หชŒ มุ ชนทอŒ งถนิ่ ใน มลรฐั แมสซาชเู ซตสอ ยา‹ งมาก โดยทผ่ี า‹ นมากอ‹ ใหเŒ กดิ การจาŒ งงานมากกวา‹ 48,500 ตาํ แหนง‹ จากบริษัทวจิ ยั ทีเ่ ขŒามาตง้ั อยู‹โดยรอบมหาวทิ ยาลัย รายงานป‚ ค.ศ. 2008 พบวา‹ รายไดจŒ ากกิจการส‹วนนมี้ ากถงึ 5.3 พัน ลŒานเหรยี ญสหรัฐ และรายไดŒอกี สว‹ นมาจากการใชจŒ ‹ายของนกั ศกึ ษาเกอื บ 4.8 พนั ลŒานเหรยี ญสหรฐั ในบรเิ วณพื้นทีเ่ มืองบอสตัน การสราŒ งงานและรายไดมŒ หาศาลใหเŒ มอื งบอสตนั และเคมบรดิ จน ้ี เปนš เพยี งองคประกอบหนึง่ ทฮ่ี ารว ารดมสี ‹วนช‹วยชุมชน ใหŒมรี ายไดแŒ ละพัฒนา กาŒ วหนาŒ มากขน้ึ ไมเ‹ พียงเท‹าน้ี ฮารว ารดยงั ดําเนนิ กิจกรรมอ่ืนอกี ในการ ชว‹ ยเหลอื และพฒั นาชมุ ชนผา‹ นการใชศŒ กั ยภาพและทรพั ยากรของฮารว ารด ซง่ึ กจิ กรรมตา‹ ง ๆ ทฮ่ี ารว ารด ดาํ เนนิ การเพอื่ บรกิ ารและพฒั นาชมุ ชน ไดแŒ ก‹ จดั ตง้ั “Community Affairs” หนว‹ ยงานเพอื่ ดแู ลชมุ ชน การเกดิ ขน้ึ ของหนว‹ ยงานเฉพาะกจิ น้ี มวี ตั ถปุ ระสงคเ พอ่ื เชอ่ื มโยงการ ดาํ เนนิ การร‹วมกนั ระหวา‹ งมหาวทิ ยาลยั ผูบŒ ริหารเมือง คนในชมุ ชน รวม ถึงองคกรท่ีไม‹หวังผลกําไร เพ่ือสนับสนุนใหŒเกิดการพัฒนาคุณภาพชีวิต สภาพแวดลอŒ มรวมถงึ สวัสดิการทดี่ ีใหŒเกดิ ขนึ้ ในชมุ ชน 220

34บริการชุมชน สะทŒอนความรับผิดชอบสังคม การดาํ เนนิ การของหนว‹ ยงานน้ี เปนš ไปในลกั ษณะหนว‹ ยงานใหขŒ อŒ มลู ข‹าวสารที่เปšนประโยชนต‹อการพัฒนาชุมชน ไม‹ว‹าจะเปšนโปรแกรมการ ศึกษาของมหาวิทยาลัยฮารวารด กิจกรรมเพื่อส‹งเสริมการพัฒนาชุมชน ของมหาวทิ ยาลยั ทเี่ ปด กวาŒ งใหทŒ กุ คนสามารถมสี ว‹ นรว‹ มไดŒ ทกุ คนในชมุ ชน สามารถเขŒามาใชŒบรกิ ารไดŒ จดั สรรทรพั ยากร เพอื่ พฒั นาชมุ ชน ฮารว ารด มแี นวคดิ ในการเชอื่ มโยงมหาวทิ ยาลยั กบั ชมุ ชนผา‹ นกจิ กรรม ตา‹ ง ๆ มากกวา‹ 200 โครงการ ไมว‹ า‹ จะเปนš โครงการทใี่ หคŒ วามรŒู การศกึ ษา และโครงการการชว‹ ยเหลอื ตามความตอŒ งการชุมชน โดยจดั สรรบคุ ลากร องคค วามรŒู และงบประมาณสาํ หรบั พฒั นาชมุ ชนดาŒ นตา‹ ง ๆ ไมว‹ า‹ จะเปนš การใหคŒ วามรกŒู บั ชมุ ชน ฮารวารดเช่ือว‹า การพัฒนาชุมชนอย‹างย่ังยืนน้ันตŒองเร่ิมจากการที่ คนในชมุ ชนมคี วามรŒู โดยเฉพาะในยคุ สงั คมฐานความรŒู จงึ จาํ เปนš อยา‹ งยง่ิ ทค่ี นในชมุ ชนตอŒ งไดรŒ บั การพัฒนาอยา‹ งรอบดŒาน และไดŒรับโอกาสในการ เขาŒ ถงึ การศึกษาตามความถนดั และความสนใจ ตัวอย‹างเช‹น การส‹งนักศึกษาฝƒกงานสอนหนังสือในโรงเรียนประจํา ชมุ ชน การสง‹ เสรมิ ใหคŒ นในชมุ ชนมโี อกาสเรยี นตอ‹ ผา‹ นโปรแกรมศนู ยศ กึ ษา ต‹อเน่ืองของมหาวทิ ยาลยั (The Harvard Extension School) การจดั ชั้น เรียนพิเศษช‹วงปดภาคฤดูรŒอน ใหŒนักเรียนดŒอยโอกาส และนักเรียนที่พ‹อ แมม‹ ฐี านะปานกลาง เพอื่ เตรยี มกลม‹ุ คนเหลา‹ นน้ั ใหสŒ ามารถพฒั นาตนเอง จนเขŒาศกึ ษาต‹อในมหาวิทยาลยั ชัน้ นาํ ตอ‹ ไปไดŒ 221

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การสง‹ เสรมิ การพฒั นาเมอื ง ฮารวารดมองเห็นความสําคัญของการพัฒนาสภาพแวดลŒอมรอบ มหาวทิ ยาลัยใหเŒ ออื้ ตอ‹ การเปนš เมอื งแหง‹ ความรŒู และมีบรรยากาศทค่ี นใชŒ ชวี ติ อยอ‹ู ยา‹ งสะดวกสบาย มหาวทิ ยาลยั จงึ มโี ครงการมากกวา‹ 100 โครงการ มีเป‡าหมายเพ่ือพัฒนาเมือง ใหŒเปšนสถานท่ีท่ีน‹าอยู‹ โดยมหาวิทยาลัยจะ จดั สรรบคุ ลากรทง้ั นกั ศึกษา คณาจารย รวมถึงบคุ ลากรเขŒาไปทํางานร‹วม กบั ชุมชน ตัวอยา‹ งเชน‹ การจัดหาท่ีอย‹ูแกผ‹ ŒูไรทŒ อ่ี ยู‹อาศัย การจัดหาอาหารเพ่ือผŒู อดอยาก และการพฒั นางานวจิ ยั เพอื่ ชว‹ ยเหลอื ผปŒู ว† ย รวมถงึ การปลอ‹ ยเงนิ กŒดู อกเบ้ียต่าํ เพอื่ การสรŒางทอ่ี ย‹ูอาศยั ของคนในชุมชน เปšนตŒน สราŒ งการมสี ว‹ นรว‹ มพฒั นาชมุ ชนของคนในชมุ ชน นอกจากที่มหาวทิ ยาลยั ไดชŒ ‹วยเหลอื ชุมชนโดยตรงแลŒว ฮารวารด ยัง มีโครงการท่ีใหŒคนในชุมชน มีส‹วนร‹วมบริจาคและลงแรงในงานส‹วนรวม โดยจัดเปšนกิจกรรมการกุศลต‹าง ๆ ที่มหาวิทยาลัยเปšนตัวกลางระดม ทรพั ยากร ตัวอย‹างเช‹น การใหŒเจŒาหนŒาท่ีจัดหาสินคŒาเพ่ือจัดจําหน‹าย และนํา รายไดŒช‹วยเหลือองคกรช‹วยเหลือผูŒป†วยโรคมะเร็ง การจัดโครงการใหŒ นกั ศึกษาและผเŒู กษยี ณอายุเขŒาร‹วมกิจกรรมอาสาสมัคร อาทิ โครงการต‹อ ตŒานความอดอยากและโรคเอดส ซง่ึ ดําเนินการมากว‹า 15 ปแ‚ ลŒว 222

34บริการชุมชน สะทŒอนความรับผิดชอบสังคม สะทŒอนคิดสู‹พันธกิจดŒานการบริการวิชาการ-วิชาชีพแก‹ชุมชนของ มหาวิทยาลัยไทย ซ่ึงพันธกิจดŒานน้ียังไม‹ไดŒรับการใหŒความสําคัญและ ดาํ เนนิ การเทา‹ ทีค่ วร ในเรือ่ งน้ี ถึงเวลาแลŒวท่มี หาวทิ ยาลยั ไทยจะตŒองตน่ื ตัวและยึดถือเปšนพันธกิจที่ตŒองดําเนินการอย‹างมีคุณภาพและเกิด ประสิทธิผล ดŒวยการกําหนดเป‡าหมาย บทบาท และแนวทางใหŒบริการ ชุมชนทช่ี ดั เจน ผมเชอ่ื วา‹ มหาวทิ ยาลยั ไทยทุกแห‹งจะเปšนส‹วนหนึ่งในการ พฒั นาชมุ ชนอยา‹ งยงั่ ยนื อนั สง‹ ผลตอ‹ การพฒั นาประเทศในภาพรวมตอ‹ ไป ไดŒ แนวทางท่ีผมขอเสนอ เพ่ือมหาวิทยาลัยและผูŒที่เกี่ยวขŒองจะนําไป ประยกุ ตใ ชŒ ไดแŒ ก‹ จดั ตง้ั องคก รเฉพาะกจิ ดาํ เนนิ กจิ การบรกิ ารชมุ ชน มหาวิทยาลัยควรมีการจัดต้ังหน‹วยท่ีรับผิดชอบดŒานน้ีข้ึนมาโดย เฉพาะ เพอ่ื เชอื่ มโยงกจิ การของมหาวทิ ยาลยั และชมุ ชน และเปด โอกาสใหŒ ภาคสว‹ นต‹าง ๆ เขาŒ มีส‹วนรว‹ มตงั้ แตก‹ ารระดมความคิด หยบิ ยกประเดน็ ปญ˜ หาทีต่ Œองเร‹งแกŒไข การมีสว‹ นร‹วมกับกจิ กรรมตา‹ ง ๆ ท้งั ทางตรงและ ทางอŒอม อันจะส‹งผลต‹อการพัฒนาท่ีสอดคลŒองความตŒองการของชุมชน และดาํ เนนิ การไดŒตอ‹ เน่ือง ใชจŒ ดุ แขง็ ของมหาวทิ ยาลยั รว‹ มพฒั นาชมุ ชน เปนš การนาํ ความเชย่ี วชาญและทรพั ยากรของมหาวทิ ยาลยั แตล‹ ะแหง‹ ทมี่ คี วามพรอŒ มอยแ‹ู ลวŒ มาบรู ณาการเขาŒ รว‹ มแกไŒ ขปญ˜ หาและพฒั นาชมุ ชน โดยใชทŒ รพั ยากรทมี่ อี ยอ‹ู ยา‹ งมปี ระสทิ ธภิ าพ และจะชว‹ ยใหเŒ กดิ การตอ‹ ยอด องคความรจŒู ากการนําไปใชŒแกŒป˜ญหาจริง 223

เทียบชั้นฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง กระจายความรบั ผดิ ชอบในการแกปŒ ญ˜ หาชมุ ชน หากชมุ ชนใดทมี่ สี ถาบนั อดุ มศกึ ษาตงั้ อยม‹ู ากกวา‹ หนง่ึ แหง‹ อาจมกี าร สรŒางความร‹วมมือและแบ‹งบทบาทความรับผิดชอบในการพัฒนาชุมชน ตามจดุ แขง็ ของสถาบนั อดุ มศกึ ษาแตล‹ ะแหง‹ อนั จะทาํ ใหสŒ ถาบนั อดุ มศกึ ษา ในพื้นที่นั้น ๆ มีส‹วนร‹วมพัฒนาชุมชนตามความถนัด และชุมชนไดŒรับ โอกาสในการดแู ลและตรงความตŒองการใหไŒ ดŒมากท่ีสุด การบริการสังคมนับเปšนอีกหน่ึงพันธกิจท่ีมหาวิทยาลัย ไม‹สามารถ ละเลยไดŒ แตต‹ อŒ งดาํ เนนิ การอยา‹ งเปนš รปู ธรรม เอาจรงิ เอาจงั และตอ‹ เนอื่ ง อันจะมีส‹วนช‹วยพัฒนาชุมชนในพื้นท่ีใหŒเจริญกŒาวหนŒา และเปšนส‹วนหน่ึง ในการพัฒนาและต‹อยอดองคความรูŒของมหาวิทยาลัยในรูปแบบใหม‹ที่ หลากหลาย ซึ่งเกิดจากการนําความรูŒจากร้ัวมหาวิทยาลัยไปประยุกตใชŒ พัฒนาชุมชน Ê͹¹Ñ¡àÃÂÕ ¹»ÃжÁ âçàÃÕ¹㹪ØÁª¹ ˹֧è 㹡¨Ô ¡ÃÃÁ·Õè ¹Ñ¡ÈÖ¡ÉÒÁÕÊÇ‹ ¹Ã‹ÇÁ ·Òí ´Õà¾èÍ× ªÁØ ª¹ ทม่ี า: http://www.hcs.harvard.edu/~fase/ ท่ีมา: http://www.harvard.edu/community/ 224

35 มหาวทิ ยาลยั สเี ขยี ว อกี หนง่ึ ความหว‹ งใยสงั คม

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง มหาวิทยาลัยสเี ขียว นับเปนš โครงการหนึ่งที่ฮารว ารด ไดŒรณรงคสรŒาง จติ สาํ นกึ ทดี่ แี กบ‹ คุ ลากร นกั ศกึ ษาใหหŒ นั มาใสใ‹ จสภาพแวดลอŒ ม มสี ว‹ นชว‹ ย ลดปริมาณของเสีย ขยะ เพื่อสรŒางสภาพแวดลŒอมที่ดีใหŒเกิดขึ้นใน มหาวทิ ยาลยั ความเอาจรงิ เอาจังในการรณรงค การสรŒางมหาวิทยาลยั สีเขยี วของ ฮารว ารด นั้นเห็นไดŒจาก การจดั ตง้ั หนว‹ ยงานและกลม‹ุ ความสนใจเฉพาะทาง เพื่อกํากับดูแลงานรักษาสิ่งแวดลŒอมใหŒขับเคลื่อนไปไดŒ งานดŒานส่ิง แวดลŒอมน้อี ย‹ูภายใตŒการดูแลของสํานกั ปฏบิ ัตกิ ารดาŒ นบริการ (University Operations Services) ที่มแี ผนกส่งิ แวดลอŒ ม สขุ ภาพและความปลอดภยั (Environmental Health & Safety : EH&S) ทําหนาŒ ท่ปี ระสานและผลกั ดนั งานดาŒ นสง่ิ แวดลอŒ มรว‹ มกบั ทกุ คณะ วทิ ยาลยั และประชาคมในมหาวทิ ยาลยั เพอ่ื ทาํ ใหงŒ านดŒานนเ้ี ปนš ไปอย‹างต‹อเน่อื ง การรณรงคส ราŒ งจติ สาํ นกึ ผา‹ นการทาํ งานของคณะกรรมการดŒานส่ิงแวดลอŒ มชดุ ตา‹ ง ๆ กล‹ุม งานดาŒ นสง่ิ แวดลอŒ ม รวมถงึ โครงการสง‹ เสรมิ สราŒ งจติ สาํ นกึ ในการรกั ษาสงิ่ แวดลŒอมของมหาวิทยาลยั ยุทธศาสตรทีใ่ ชŒ ไดแŒ ก‹ 226

35มหาวิทยาลัยสีเขียว อีกหน่ึงความห‹วงใยสังคม • การผลกั ดนั ใหงŒ านดาŒ นสง่ิ แวดลอŒ มอยใ‹ู นรปู ของการประกอบการ เพื่อสังคมภายใตŒชอ่ื “The Harvard Green Campus Initiative” ท่นี าํ แนวคิด ผลการวิจัยดาŒ นการลดปรมิ าณขยะ มลพษิ ไปขาย ใหแŒ ก‹คณะ วิทยาลัยต‹าง ๆ ทีต่ ŒองการพัฒนางานดŒานการรกั ษา สิง่ แวดลอŒ ม • การเผยแพรแ‹ นวคดิ การรกั ษาสงิ่ แวดลอŒ มผา‹ นสอื่ ตา‹ ง ๆ เพอ่ื ปลกุ จิตสํานึกของประชาคม ช‹องทางสื่อสารมีตั้งแต‹ เว็บไซตของ มหาวิทยาลัย และหน‹วยงานที่เกี่ยวขŒอง หนังสือพิมพของ มหาวิทยาลัย หนังสืออิเล็กทรอนิกสที่เวียนไปถึงเจŒาหนŒาท่ีและ ทกุ คน โดยนาํ เสนอวธิ กี ารงา‹ ย ๆ ทสี่ ามารถทาํ ในชวี ติ ประจาํ วนั และแนวทางปฏิบัติที่ทุกคนสามารถร‹วมเปšนส‹วนหนึ่งในการลด ปริมาณขยะ และการรักษาสิง่ แวดลอŒ มใหŒดยี ิ่งขน้ึ การบงั คบั ใชมŒ าตรการรกั ษาสงิ่ แวดลอŒ มอยา‹ งจรงิ จงั ฮารวารด ไดŒกําหนดใหกŒ ารรักษากฎระเบียบและกฎหมายท่เี ก่ยี วขอŒ ง กับการรักษาสิ่งแวดลŒอมเปšนส‹วนหน่ึงของการรักษาระเบียบของผูŒปฏิบัติ งานทกุ คน หากใครฝ†าฝน„ หรือละเมดิ จะมีความผดิ ทางวินัย การประกาศความสาํ เรจ็ แกป‹ ระชาคมอยเ‹ู สมอ ความรับผิดชอบของมหาวิทยาลัยอย‹างหนึ่งคือ การจัดทํารายงาน ดาŒ นสงิ่ แวดลอŒ มนาํ เสนอตอ‹ ประชาคม เพอ่ื ใหปŒ ระชาคมทราบความคบื หนาŒ และผลการดาํ เนนิ งานของโครงการรกั ษาสง่ิ แวดลอŒ มทก่ี ล‹มุ ตา‹ ง ๆ ไดรŒ ‹วม มือกันทํา อันเปšนการแสดงใหŒเห็นถึงผลสําเร็จ และเรียนรูŒร‹วมกัน เพ่ือ พฒั นางานดŒานสิ่งแวดลŒอมใหดŒ ยี งิ่ ขน้ึ 227

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง หนั กลบั มามองประเทศไทย ขณะนกี้ ารรณรงคร กั ษาสง่ิ แวดลอŒ ม เพอ่ื ปอ‡ งกนั ภาวะโลกรอŒ น นบั เปนš ประเดน็ ทไ่ี ดรŒ บั ความสนใจจากทกุ หนว‹ ยงาน และเปšนกระแสที่มีการพูดถึงกันขŒามป‚ โครงการรณรงคลดภาวะโลกรŒอน จากหลายหน‹วยงานเกิดข้ึนมาอย‹างต‹อเน่ือง รวมถึงมีการประชาสัมพันธ ใหŒประชาชนทั่วไปเกดิ ความตื่นตัวในการรว‹ มเปนš สว‹ นหน่ึงของโครงการ แนวทางดงั กลา‹ ว นบั วา‹ เปนš แนวคดิ ทดี่ ใี นการปลกุ จติ สาํ นกึ ของคนใน สังคมใหŒมีส‹วนร‹วมคนละเล็ก คนละนŒอย เพื่อใหŒสังคมและโลกน‹าอยู‹ขึ้น อย‹างไรก็ตาม ขŒอคิดที่ไดŒจากฮารวารดน้ี เปšนเหมือนการจุดประกายแก‹ มหาวทิ ยาลยั ในการรว‹ มเปนš สว‹ นหนง่ึ ของการสราŒ งจติ สาํ นกึ ทดี่ หี ว‹ งใยสว‹ น รวมแกผ‹ ูŒเรียน การรณรงคป ลกุ จติ สาํ นกึ ทดี่ ี อาจอาศัยการสื่อสารหลายช‹องทาง ไม‹ว‹าจะเปšนการศึกษาในระบบ ท่บี รรจแุ นวคิดเหลา‹ นี้ไวใŒ นการเรียนการสอน กิจกรรมนอกหŒองเรยี น การ สนบั สนนุ กิจกรรมทส่ี อดคลŒองกบั แนวคิด เพือ่ ใหบŒ ุคลากรและนักศกึ ษาไดŒ เรียนรแูŒ ละเกิดจิตสํานกึ ท่ดี ีผา‹ นการอบรมบ‹มเพาะ การสง‹ เสรมิ ความคดิ รเิ รม่ิ การสราŒ งนวตั กรรมทเี่ กย่ี วขอŒ ง เพื่อการต‹อยอดพัฒนาองคความรูŒท่ีมีอยู‹ใหŒเกิดประโยชนในภาค ปฏิบัติ และอาจเพ่ิมศักยภาพการวิจัย โดยการดึงกลมุ‹ คนทาํ งานเขาŒ รว‹ ม ทําโครงการวิจัยกับมหาวิทยาลัย เพ่ือการสรŒางและพัฒนานวัตกรรมเชิง ประยุกตและเชิงสรŒางสรรค การจูงใจภาคธุรกิจบริจาคเพื่อการวิจัยเชิง สงั คม อันเปนš การขยายแนวคิดไปสูว‹ งกวาŒ งมากข้นึ 228

35มหาวิทยาลัยสีเขียว อีกหนึ่งความห‹วงใยสังคม การเผยแพรผ‹ ลงานและความสาํ เรจ็ ทเี่ กดิ จากความรว‹ มมอื ของประชาคม รวมถงึ การใหรŒ างวลั แกบ‹ คุ คล ฝา† ย กลม‹ุ กจิ กรรมทส่ี นบั สนนุ กจิ กรรม จนเห็นการตื่นตัวของประชาคม เพ่ือใหŒทุกคนไดŒรับทราบถึงความสําเร็จ ร‹วมกัน อนั จะทาํ ใหŒมกี าํ ลังใจในการปฏิบตั ิหนŒาท่แี ละการดําเนนิ งาน รวม ถงึ เปšนกรณศี ึกษาทีส่ ามารถนําไปตอ‹ ยอดเพอ่ื ใหเŒ กิดการพัฒนามากยง่ิ ขึ้น ทัง้ น้ผี มเห็นวา‹ การปลูกฝง˜ ในลกั ษณะน้ี สามารถประยกุ ตใ ชŒในเรอ่ื ง อื่นไดŒอีก ไม‹ไดŒจํากัดเพียงเรื่องส่ิงแวดลŒอม แต‹ยังมีประเด็นอื่น ๆ อาทิ การมีจิตสาธารณะ การส‹งเสริมคุณธรรมจริยธรรม เพื่อเปšนการปลูกจิต สํานึกท่ีดีแก‹ผูŒเรียนใหŒมีส‹วนเสริมสรŒางสังคมใหŒดีข้ึน ประเทศไดŒรับการ พัฒนาต‹อไป 229

เทียบช้ันฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง Ãкº¤Ñ´á¡ áÅШ¡Ñ à¡ºç ¢ÂзèÕÁ»Õ ÃÐÊÔ·¸ÀÔ Ò¾ à¤Ã×èͧÁ×ͪNj ÂÎÒÏÇÒô ໹š “ÁËÒÇ·Ô ÂÒÅÑÂÊÕà¢ÂÕ Ç” ท่มี า: http://www.thecrimson.com/article.aspx?ref=349976 230

… บทสง‹ ทาŒ ย

เทียบชั้นฮารวารด : ทŒาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง หัวใจสู‹การเปšนมหาวิทยาลัยอันดับหนึ่งท่ีเราไดŒเรียนรูŒจากฮารวารด น้ันมีทั้ง การมองการณไกลของผูŒบริหาร การสรŒางการมีส‹วนร‹วมแก‹ ประชาคม การคัดเลอื กและรักษาคนเก‹งใหŒอยใ‹ู นระบบ สง่ิ สําคญั ท่ีจะลมื ไมไ‹ ดŒเลยคอื การทาํ หนาŒ ที่เปšน “เรือนเพาะชาํ ทางป˜ญญา” เปšนแหลง‹ สรŒาง คนทมี่ ีทง้ั ความสามารถและมปี ˜ญญา ออกไปรับใชสŒ ว‹ นรวม รวมถึงการนาํ องคความรŒูทีม่ อี ยู‹ เผยแพรส‹ ‹สู ังคม อนั เปนš ประโยชนตอ‹ การพัฒนาชุมชน และประเทศชาติทัง้ ในปจ˜ จุบนั และอนาคต ส่งิ ท่เี ราไดŒรบั จากฮารวารด ในวันนี้ จงึ ไม‹ใช‹ความพยายามลอกเลยี น แบบการกระทําของมหาวิทยาลัยดังระดับโลก แต‹เรากําลังเรียนรูŒ เพ่ือ ต‹อยอดจากความสําเร็จ โดยนําหลักคดิ ปรัชญาเบื้องหลงั กจิ กรรม และ การดาํ เนินการในดŒานตา‹ ง ๆ มาปรบั ใชŒใหŒสอดคลอŒ ง และเหมาะสมกบั บริบทการศึกษาของไทย ผมเช่ือว‹า สิ่งที่ผมนําเสนอมาตลอดทั้งเล‹มน้ีจะเปšนแรงบันดาลใจ และแนวทางท่ีผูŒอ‹านจะนําไปประยุกตใชŒพัฒนาการศึกษาของไทยใหŒ กาŒ วหนาŒ อยา‹ งยง่ั ยนื เปนš ทยี่ อมรบั ทง้ั ในระดบั ชาติ และนานาชาติ ในฐานะ แหลง‹ บม‹ เพาะบคุ ลากรทีม่ ที ัง้ ความรŒู ความสามารถและมคี ุณธรรม แหลง‹ สราŒ งสรรคอ งคค วามรทŒู ส่ี าํ คญั ตอ‹ การพฒั นาประเทศ และเปนš ผนŒู าํ ทศิ ทาง สงั คมใหกŒ Œาวทนั ตอ‹ การเปลยี่ นแปลงของโลก ทงั้ หมดนี้ จะเปšนองคประกอบสาํ คญั ทําใหŒความคาดหวังทีจ่ ะเห็น มหาวิทยาลยั ของไทยกาŒ วสก‹ู ารเปนš “มหาวทิ ยาลัยระดบั โลก” อยไ‹ู ม‹ไกล เกินเอื้อมอีกต‹อไป 232

HARVARD

ศ.ดร. เกรยี งศักด์ิ เจริญวงศศ กั ด์ิ ไดรŒ บั ทนุ จากรฐั บาล สาํ เรจ็ ปรญิ ญาตรดี วŒ ยเกยี รตนิ ยิ มอนั ดบั หนงึ่ และ ปรญิ ญาเอกทางเศรษฐศาสตร มหาวทิ ยาลยั มอแนช (Monash University) ประเทศออสเตรเลีย ศึกษาหลังปริญญาเอก มหาวิทยาลัยออกซฟอรด (University of Oxford) ประเทศองั กฤษ ปริญญาโทรฐั ประศาสนศาสตร มหาวทิ ยาลยั ฮารว ารด (HarvardUniversity) ประเทศสหรฐั อเมรกิ า ปรญิ ญา โทดŒานการบริหาร Judge Business School มหาวิทยาลัยเคมบริดจ (University of Cambridge) ประเทศอังกฤษ ปจ˜ จบุ นั เปนš นกั วชิ าการอาวโุ ส (Senior Felow) มหาวทิ ยาลยั ฮารว ารด นักวชิ าการประจําวทิ ยาลยั ธรุ กิจ (Said Business School) มหาวิทยาลัย ออกซฟอรด และเปšนศาสตราจารยวิจัย มหาวิทยาลัยรีเจŒนท (Regent University) ประเทศสหรัฐอเมรกิ า เปšนประธานสถาบนั อนาคตศกึ ษาเพ่อื การพฒั นา และยงั เปนš อาจารยส อนในมหาวทิ ยาลยั หลายแหง‹ ทงั้ ในและตา‹ ง ประเทศ เชย่ี วชาญดŒานเศรษฐศาสตร นโยบายสาธารณะ การตา‹ งประเทศ การศึกษา การคิด และการบริหารองคกร และเปšนประธานองคกร นานาชาติ ผูŒนําการเมืองเพื่อวิสาหกิจสังคม (Political Leaders for Social Enterprise) และเปšนประธานองคกรสถาบันการประกอบการเพื่อสังคม (Social Entrepreneurship Institute)

ศาสตราจารย ดร. เกรยี งศกั ด์ิ เปนš ผมŒู ปี ระสบการณก ารทาํ งาน และดํารง สถานภาพหลากหลาย โดยเปšนท้ังอาจารย นักวิจัย นักวิชาการ นักคิด นกั เขยี น นกั บรหิ ารธรุ กิจ นักสราŒ งสรรคสังคม ทีป่ รึกษา และนักการเมือง ทง้ั นี้ จะเลอื กทําเฉพาะทเี่ ปšนประโยชนต อ‹ คน สงั คม ประเทศชาติ และมนษุ ยชาติ เปนš สําคญั ท่ีผ‹านมา เคยสอนที่มหาวิทยาลัยมอแนช เปšนอาจารยประจําคณะ เศรษฐศาสตรและบรหิ ารธรุ กิจ มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร เปนš นกั วจิ ยั ใหŒกบั มหาวิทยาลัยเมลเบิรน (University of Melbourne) องคการโทรคมนาคม ออสเตรเลยี (Telecom Australia) เคยเปนš นักวชิ าการสงั กดั (Associate) ศนู ย ศกึ ษากจิ การระหวา‹ งประเทศ (Weatherhead Center for International Affairs) มหาวิทยาลัยฮารวารด นักวิชาการอาคันตุกะ (Visiting Fellow) สถาบัน อินเทอรเน็ตศึกษา (Oxford Internet Institute) มหาวิทยาลัยออกซฟอรด เคยดาํ รงตําแหน‹งสําคัญระดบั ชาติ อาทิ ส.ส. ระบบบัญชรี ายช่ือ และ กรรมการบริหารพรรคการเมือง รองประธานคณะกรรมาธิการการพัฒนา เศรษฐกิจ สภาผแูŒ ทนราษฎร ประธานคณะทาํ งานการศึกษา ศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมและรองประธานคณะทํางานการเศรษฐกิจ การพาณิชยและ อุตสาหกรรม ของสภาที่ปรกึ ษาเศรษฐกิจและสังคมแห‹งชาติ (สป.) ท่ีปรึกษา ประธานรัฐสภา ทีป่ รกึ ษานายกรัฐมนตรี ทปี่ รกึ ษารัฐมนตรี (หลายท‹าน หลาย สมัย) และไดŒรับเชิญจากหน‹วยงานระดับชาติและระดับนานาชาติ ใหŒเปšน กรรมการ ผูทŒ รงคณุ วุฒิ ที่ปรึกษา นกั วจิ ยั และอาจารย ใหกŒ ับหน‹วยงานต‹าง ๆ ทัง้ ภาครัฐและเอกชนมากกว‹า 50 แหง‹ นอกจากนี้ ยงั มีผลงานดาŒ นการเขยี นหนังสือ ในหลากหลายสาขา อาทิ เศรษฐกิจ นโยบาย การศึกษา การต‹างประเทศ สังคม การเมือง การบริหาร การศกึ ษา อนาคตศาสตร การคดิ มากกว‹า 200 เล‹ม และมีผลงานบทความ ลงตีพิมพในสื่อทั้งไทยและต‹างประเทศสมํ่าเสมอ อาทิ บทความวิชาการ มากกว‹า 500 เรือ่ ง บทความแสดงทศั นะดาŒ นตา‹ ง ๆ มากกว‹า 4,000 เรอื่ ง


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook