5ใชชีวิตสมดุลในร้ัวฮารวารด หลักสูตรการเรียนการสอนที่มีจุดมุงหมายในการเรียนรู ไมใชเรียน เพือ่ สอบ สรา งแนวคิดใหมแ กผูเรียนทีจ่ ะเรียนเพอ่ื อัตตา ชวี า และปวง ประชา ผา นการทํากิจกรรมท้ังในและนอกหองเรียน กลา วคอื การเรียนเพื่ออัตตา โดยตระหนักวา ไมใชการเรียนเพียงเพื่อการ ประกอบอาชพี เพยี งอยา งเดยี ว แตเ ปน การเรยี นเพอื่ เขา ถงึ แกน แทข องการ ศกึ ษาที่เปนประโยชนต อ ตนเอง การเรยี นเพอื่ ชวี า เปน การเรยี นทที่ าํ ใหผ เู รยี นเขา ใจคณุ คา ความหมาย ของชวี ติ และความเปน คน สง ผลตอ การยกระดบั จติ ใจทก่ี อรปดว ยคณุ ธรรม การเรียนเพื่อปวงประชา เปนการเรียนเพื่อนําความรูความสามารถ มาใชประโยชนแกสวนรวม สังคมและประเทศชาติ ความรูความเขาใจที่ถูกตองเหลานี้ จะเปนส่ิงกําหนดใหคนที่ไดรับ การศึกษาตระหนักไดวา ตนควรเกบ็ เก่ียวส่งิ ใดบางจากการศกึ ษา และจะ ใชประโยชนจากการศึกษาที่ไดมา เพื่อตนเอง สังคม และประเทศชาติ อยา งไรในอนาคตขางหนา 39
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ÊÊÕ Ñ¹¢Í§§Ò¹¡ÕÌÒ “àªÂÕ ÃÅ Õ´à´ÍÔ ¢Í§ÎÒÃÇÒô ¾ÒÂàÃ×Í ¡Ô¨¡ÃÃÁ˹èÖ§·èÕ ¹Ñ¡ÈÖ¡ÉÒÁѡ㪌¼‹Í¹¤ÅÒ ¤ÇÒÁà¤ÃÂÕ ´ áÅÐãªàŒ ÇÅÒ¾Ù´ ¤ÂØ ÍÂÒ‹ §Ê¹¡Ø ʹҹÃÐËÇÒ‹ §·èÕ ÅÍ‹ §àÃÍ× ä»´ŒÇ¡¹Ñ 40
6 ฮารว ารด แบบอยา งเพม่ิ ประสทิ ธภิ าพผเู รยี น
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การผลติ บณั ฑติ ท่ีมีคณุ ภาพ มีความรู ความสามารถ สอดคลองกบั ความตองการของสังคม นับเปนความคาดหวังของสังคม ที่มีตอการ อดุ มศกึ ษาไทย ซงึ่ ทผี่ า นมา มหาวทิ ยาลยั เองไดพ ยายามปรบั ตวั ในการจดั หลักสูตรที่มีความหลากหลาย เพ่ือเพิ่มคุณภาพของคน นําไปสูการเพ่ิม ผลผลติ ของประเทศ และการสรางความสามารถในการแขง ขนั อยางไรก็ตาม ปญหาสําคัญของการอุดมศึกษาไทยนั้น ข้ึนอยูกับ หลายปจ จัย อาทิ ผเู รยี น… คา นยิ มตอ งการปรญิ ญา มากกวา ไดร บั ความรู ทาํ ใหผ เู รยี น สว นหนง่ึ ขาดเปา หมายในการเรียน บรรยากาศการเรียนการสอน… ยังไมเอ้ือตอการสรางความ กระตอื รอื รน ในการเรยี นรขู องผเู รยี น มจี าํ นวนมากทยี่ งั มลี กั ษณะ อาจารย พูด นักศึกษาฟง มากกวาจะเปนการอภิปราย ทํางานกลุม เนนการ ปฏิสังสรรคทางความคิด ผูเรียนขาดโอกาสสัมผัสกับโลกจริงของการ ทาํ งาน การเลอื กวชิ าเรยี น… การเลอื กเรยี นวชิ าตามความสนใจเปน ไปอยา ง จํากดั เพราะมหาวทิ ยาลยั จดั ชดุ วิชาเรียนไวใ ห อีกทงั้ นักศึกษามักไมได รบั ขอ มูลทีค่ รบถว นเกย่ี วกบั วชิ าเรียนน้นั ๆ ทาํ ใหก ารตัดสินใจเลอื กเรียน ในบางวิชาไมตรงกบั ความตองการทีแ่ ทจรงิ ของนกั ศกึ ษา 42
6ฮารวารด แบบอยางเพ่ิมประสิทธิภาพผูเรียน ปญหาเหลาน้ี สงผลตอภาพลักษณที่มหาวิทยาลัยไมสามารถผลิต บณั ฑติ ใหมคี ณุ ภาพตามมาตรฐานทต่ี องการได เร่อื งนี้ ไมใชเ รือ่ งยาก แตเ ราตองเห็นปญ หานี้และต้งั ใจปรับเปลี่ยน แกไ ข ในเร่ืองน้ี มหาวทิ ยาลัยฮารว ารด นาจะแนะนําเราได ชวงเวลาท่ีไดอยูท่ีนี่ ผมไดสัมผัสกับบรรยากาศที่นาประทับใจ นกั ศกึ ษาสว นใหญเ หน็ คณุ คา การเรยี น ทกุ คนมโี อกาสแสวงหาความรอู ยา ง เต็มที่ โดยไดรบั การดูแลทางดานการเรยี นการสอน รวมถงึ การใชช วี ิตใน ฐานะนักศึกษาเปนอยางดี ทําใหบรรยากาศการเรียนรูเปนไปดวยความ กระตือรอื รน มีชีวติ ชวี า และแนนอนวา ผเู รียนจะเดนิ ไปสเู สน ทางความ สาํ เรจ็ ทงั้ ความรใู นศาสตร ประสบการณใ นการใชช วี ติ รวมทง้ั ความชาํ นาญ ในเรื่องอน่ื ๆ ทจ่ี ะเปน ประโยชนตอการดาํ เนินชีวิตตอ ไป ไมเพยี งไดร ับ ปริญญาบตั รเทา นน้ั สาเหตทุ เี่ ปน เชน น้ี ผมคดิ วา สว นหนงึ่ เกดิ จากการทม่ี หาวทิ ยาลยั เปด โอกาสใหนักศึกษามีโอกาสได ‘คิด’ กอนตัดสินใจวา ตนเหมาะสมทีจ่ ะ เรยี นอะไร มโี อกาสได ‘รู’ กอนตัดสนิ ใจวา แตละวิชานัน้ เปนอยา งไร เรยี น อะไรบา ง เรียนอยา งไร ใครเปน ผูสอน เรยี นจบแลว ไดอ ะไร และมีโอกาส ได ‘เรียน’ ในวิชาท่ีตองการอยางมีประสิทธิภาพ จากการจัดเตรียมสิ่ง อาํ นวยความสะดวกดานการเรียนการสอนไวใหอยา งพรอ มสรรพ การเตรยี มความพรอ มเพอื่ ใหน กั ศกึ ษาไดเ รยี นในวชิ าทตี่ นสนใจจรงิ ๆ และเรียนไดอยางมีประสิทธิภาพ เปนสวนสําคัญประการหน่ึงที่สงผลให บัณฑิตที่จบออกมามีคุณภาพ จํานวนไมนอยสามารถสรางช่ือเสียงใหแก มหาวิทยาลยั 43
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง วิธีการที่ฮารวารดนํามาใช เปนสิ่งท่ีนาเรียนรู และคิดวานาจะเปน แนวทางแกม หาวทิ ยาลยั ไทยทจี่ ะนาํ ไปประยกุ ตใ ชต อ ไป เพราะจะสามารถ ชวยใหนักศึกษาของเราเรียนรูไดอยางมีประสิทธิภาพและจบออกมาเปน บัณฑิตท่มี ีคณุ ภาพมากข้ึนได วิธกี ารเหลานี้ ไดแ ก มวี นั ชอปปง วชิ าเรยี น กอ นตดั สนิ ใจ กอนวนั เปด ภาคเรยี นแตล ะภาค มหาวทิ ยาลยั จะจดั ใหม ี วนั ชอ ปปง (ShoppingDays) เปน วนั ทนี่ กั ศกึ ษาจะไดร จู กั กบั วชิ าทต่ี นกาํ ลงั จะลงเรยี น มากยง่ิ ขนึ้ โดยอาจารยผ สู อนจะมาบอกเลา เกยี่ วกบั วชิ าตนเองวา มเี นอ้ื หา วิชาครอบคลุมอะไรบาง วัตถุประสงคของวิชาคืออะไร เหมาะสําหรับผู เรยี นแบบใด และเม่อื เรยี นแลวจะไดร ับอะไร และเปดโอกาสใหผเู รยี นได สอบถามส่ิงที่สงสัยเก่ียวกับวิชาน้ัน เพ่ือใหผูเรียนคิดอยางรอบคอบกอน ตดั สินใจ เลอื กลงทะเบยี นเรียนวิชาใด วันน้ีถือวาเปนวันแหงการเตรียมความพรอมใหกับนักศึกษา ผูท่ี ตองการลงเรียนจะทราบลวงหนาอยางชัดเจนวา ในการเรียนวิชาน้ีจะ ตอ งเตรยี มตวั อยา งไรบา ง และเมอ่ื เรยี นจบจะไดร บั อะไรบา ง ทส่ี าํ คญั ทาํ ให นกั ศกึ ษานําไปเปรียบเทยี บ กับวชิ าอืน่ ทีต่ องลงเรียน เพือ่ ประโยชนใ นการ วางแผนการเรียนไดอ ยา งมีประสทิ ธภิ าพ 44
6ฮารวารด แบบอยางเพิ่มประสิทธิภาพผูเรียน ใชว ธิ แี ขง ประมลู - ผตู อ งการเรยี นจรงิ จงึ ไดเ รยี น มหาวทิ ยาลยั คาํ นงึ ถงึ ประสทิ ธภิ าพในการเรยี นการสอนเปน อยา งมาก และตองการใหการเลือกวิชาเรียนเปนไปตามความสนใจของนักศึกษาคน นนั้ จริง ๆ ดวยเหตุนีใ้ นการลงทะเบยี นเรียนบางวชิ าที่ Kennedy School of Government (KSG) หรือเรียกช่อื ใหมหลายปน ีว้ า Harvard Kennedy School (HKS) จะใชวธิ ี “ประมูล” (bidding) เพอ่ื จํากัดจาํ นวนนักศกึ ษา ใหมีขนาดเหมาะสมสําหรับการเรียน วิชาท่ีเปดใหมีการประมูลจะเปน วิชาท่ีมีคนสมัครอยากเรียนมากกวาท่ีอาจารยผูสอนวิชาน้ัน ๆ เห็นวา เหมาะสม KSG (HKS) จะมีแตมใหน กั ศึกษาทกุ คน มากนอ ยแลว แตค วาม เหมาะสมแตมน้ีเปนเหมือนเงินท่ีจะใชในการประมูลเพ่ือใหไดเรียนวิชาท่ี ตอ งการจะเรยี น ผทู ปี่ ระมลู ดว ยแตม ทสี่ งู จะไดเ รยี นในจาํ นวนตามทก่ี าํ หนด ไว ดังน้ันการประมูลจึงเปนวิธีการแสดงออกวานักศึกษาใดท่ีมีความ ปรารถนาท่จี ะเรียนวิชานนั้ ๆ มากกวา จะไดรับสิทธิในการเขาเรียน นักศึกษาในแตละโปรแกรมจะไดรับแตมไมเทากัน ขึ้นอยูกับเวลา เรียนท่ีมากนอยแตกตางกัน ทั้งนี้แตมประมูลท่ีมีอยูยอมมีคาเสียโอกาส นักศึกษาแตล ะคนมแี ตมจาํ กดั จึงตอ งคิดอยา งรอบคอบ หากประมูลดว ย แตมสูงเทากับเปนการตัดโอกาสการประมูลวิชาอ่ืน นักศึกษาที่คิดเชิงกล ยทุ ธแ ละวางแผนการเรยี นลว งหนา อยา งดี จงึ มกั ประสบความสาํ เรจ็ ไดเ รยี น ในวิชาทีต่ นเองตอ งการอยา งครบถวนมากกวา นักศึกษาที่ไมไ ดคดิ เรอื่ งนี้ กอนตดั สนิ ใจประมลู 45
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง พรอ มสรรพสงิ่ อาํ นวยความสะดวก มหาวทิ ยาลยั จะอาํ นวยความสะดวกแกน กั ศึกษา เพอื่ ใหนักศกึ ษามี เวลาแสวงหาความรูอยางเต็มที่ โดยไมตองกังวลกับรายละเอียดเล็ก ๆ นอ ย ๆ ในการเรยี น ทั้งการจัดชดุ เอกสารประกอบการเรยี น ซ่ึงรวบรวม บทความ ขอเขยี นจากแหลง ตา ง ๆ ที่เก่ียวของกับวิชานัน้ จัดทาํ เปนชดุ ใหน กั ศกึ ษา เพอ่ื ลดเวลาในการถา ยเอกสารหรอื คน ควา ขอ มลู การมผี ชู ว ย ทบทวนความรู คอื จัดใหนักศึกษาปรญิ ญาโทหรือปริญญาเอกเปน ผชู ว ย อาจารยในวิชาท่ีเรียน ทําหนาที่ชวยทบทวนความรูใหกับนักศึกษา นอก เหนอื จากการเรยี นในชน้ั เรยี นวชิ านนั้ ทาํ ใหก ารทาํ ความเขา ใจในวชิ าเรยี น เปน ไปอยา งมปี ระสิทธภิ าพ นอกจากนี้ยังมีการใชประโยชนจากเทคโนโลยีสารสนเทศในการ สอื่ สารผา นอนิ เทอรเ นต็ และระบบอเี มลอ ยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ ไมว าจะเปน การแจงขาวสารใหนักศึกษาทราบ การติดตอประสานงานระหวาง มหาวทิ ยาลยั คณะอาจารย และนักศึกษา รวมถึงการสงการบาน การสง รายงาน ในรูปของไฟล โดยในเวบ็ ไซตของนักศกึ ษาแตละคนจะมชี อ งสง งานในวิชานั้นโดยเฉพาะ รวมถึงการจัดเตรียมคอมพิวเตอรไวในอาคาร เรียนตาง ๆ ใหน ักศึกษาใชไดตลอดเวลา สะทอนมาสูมหาวิทยาลัยของไทย แมวาจะยังคงมีขอถกเถียงเรื่อง การออกนอกระบบของมหาวทิ ยาลยั หากแตเ รอ่ื งใกลต วั ทเ่ี ราควรตระหนกั คอื การมงุ พฒั นาบคุ ลากรทมี่ คี ณุ ภาพ ดว ยการเปด โอกาสใหผ เู รยี นไดร จู กั วิชาเรียน ไดคิดกอนตัดสินใจเลือกเรียน และไดจดจอในการเรียนอยาง เตม็ ที่ เพอ่ื ใหเ รยี นรูอ ยางประสบความสาํ เรจ็ ตามทผ่ี ูเรยี นปรารถนา ซ่ึงจะ ทําใหมหาวิทยาลัยสามารถทําหนาท่ีเปน “เรือนเพาะชําทางปญญา” ได อยางแทจ ริง 46
6ฮารวารด แบบอยางเพ่ิมประสิทธิภาพผูเรียน ÍØ»¡Ã³¾ÃŒÍÁÊÃþ ºÃÃÂÒ¡ÒÈ·èÕàÍÍ×é μ‹Í¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ à»¹š »˜¨¨ÑÂà¾ÁÔè àÊÃÁÔ à¾ÁèÔ »ÃÐÊÔ·¸ÀÔ Ò¾¼àŒÙ ÃÕ¹ ทมี่ า: http://www.bidmc.harvard.edu/content/bidmc/Departments/Radiology/ images/exam_review.jpg 47
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง HARVARD 48
7 อาจารย- ศษิ ย เพม่ิ มติ รภาพ เพม่ิ คณุ ภาพ
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ชอ งทางการถายทอดความรูของทีน่ ี่ ไมจ าํ กัดเพียงในหอ งเรยี น แต จะฉวยทกุ ๆ โอกาสทค่ี ดิ วา ผเู รยี นจะไดร บั ประโยชนม ากทส่ี ดุ วธิ หี นงึ่ นนั่ คือ การเปดโอกาสใหพ บปะพดู คุย ซักถาม ตลอดจนสนทนา สังสรรคกับ อาจารย… อยางตอเนอ่ื ง วัฒนธรรมหนง่ึ ที่นา เรียนรหู ลังกําแพงฮารวารด นน่ั คอื การสง เสริม ใหน กั ศกึ ษา ไดม โี อกาสปฏสิ มั พนั ธก บั อาจารยท ง้ั อยา งเปน ทางการและไม เปน ทางการ เพอ่ื ใหน กั ศกึ ษามโี อกาสซกั ถาม พดู คยุ ในประเดน็ ทต่ี นสนใจ กับอาจารยแ ตล ะทานไดต ลอดเวลา เปด เทอม-เรม่ิ เปด ชอ งทาง การสรา งโอกาสใหน กั ศกึ ษาสามารถซกั ถามในประเดน็ ทสี่ นใจนนั้ เรม่ิ ตนต้ังแตวันเปดภาคเรียน นักศึกษาทุกคนจะไดรับการแจงเวลาจาก อาจารยป ระจําวชิ าแตล ะทา นใหนักศึกษาเขาพบในเวลาชัดเจน นักศกึ ษา จะทราบไดว า อาจารยท ต่ี นตอ งการพบจะเขา พบอยหู อ งทาํ งานในชว งเวลา ใดบา ง เพอ่ื ไมใ หน กั ศกึ ษาเสยี เวลานงั่ รออาจารย รวมถงึ อาจารยแ ตล ะทา น จะให e-mail address เพื่อนกั ศึกษามีทางเลอื กหลากหลายในการติดตอ ส่ือสารกับอาจารย 50
7อาจารย-ศิษย เพ่ิมมิตรภาพ เพิ่มคุณภาพ นอกจากนี้ ในแตละวิชาทีม่ ผี ชู วยสอน (Teaching Assistence) ท่ที ํา หนาทช่ี วยทบทวนความรูท ีเ่ รียนในชั้นใหกับนกั ศกึ ษานัน้ บคุ คลเหลา นี้จะ ตองแจงรายละเอียดในการตดิ ตอแกน กั ศึกษาดวยเชน กนั วธิ กี ารเชน นท้ี าํ ใหผ เู รยี นสามารถวางตารางเวลาในการเขา พบอาจารย ไดล ว งหนา รวมถงึ จะชว ยใหก ารประสานงานเรอื่ งตา ง ๆ ระหวา งนกั ศกึ ษา กบั ผสู อนเปน ไปอยา งมีประสิทธภิ าพ ถามตอบในหอ ง-หลงั เลกิ เรยี น การตอบคําถามระหวางศิษย-อาจารยท่ีน้ีไมไดจบลงในหองเรียน เทาน้ัน แมวาการพูดคุยกับอาจารยในชั้นเรียนนั้น ถือวามีประสิทธิภาพ มากเน่ืองจากการเรียนการสอนจะคํานึงถึงความเหมาะสมในสัดสวน ระหวา ง ผเู รยี น ผสู อน และขนาดของหอ งเรยี น เพอ่ื ใหผ เู รยี นไดม สี ว นรว ม พดู คยุ กนั อยา งทว่ั ถงึ แตจ ากการสงั เกตของผมทไ่ี ดม โี อกาสเขา รว มฟง การ สอนพบวา หลงั จากชนั้ เรยี นเลกิ แลว อาจารยท ุกทา นจะยงั ไมเ ดนิ ออกจาก หองทันที แตจะยืนอยูในหองสักพักหน่ึง เพ่ือใหนักศึกษาเขาไปถามใน ประเดน็ ขอ สงสัยตาง ๆ ซ่ึงถือวา เปนการ “ตอ เวลา” แกผเู รียนที่ยังมขี อ สงสยั อยากสอบถามขอ มลู เพมิ่ เตมิ ได นอกจากนห้ี ากอาจารยบ างทา นไม สามารถตอบคาํ ถามในชั้นเรยี นไดหมด จะมีการตอบคาํ ถามผานเวบ็ ไซต ใหน กั ศึกษาไดทราบอกี ทางหนง่ึ อาจารยท า นหนึง่ ท่ีผมมคี วามประทับใจมากคือ ศาสตราจารยซ ูซาน คเู ปอร สอนวชิ าเศรษฐศาสตรม หภาค ผมเหน็ วา ทา นเปน คนมคี วามตง้ั ใจ ท่จี ะตอบคําถามนกั ศกึ ษา โดยทา นจะเตรียมกระดาษแข็ง ขนาดใหญก วา นามบตั รเลก็ นอ ยจาํ นวนหนง่ึ วางไวห นา ชนั้ เรยี นเพอื่ ใหน กั ศกึ ษาทต่ี อ งการ ถามคําถามเพ่ิมเตมิ จากในหองเรยี น เขียนคาํ ถาม และสงใหอาจารยตอน 51
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง เลิกช้ันเรียน หากวันใดท่ีไมสามารถตอบคําถามไดหมด ศาสตราจารย ซูซานจะตอบผานทางเว็บไซต และเปด เผยใหนกั ศกึ ษาทกุ คนไดอาน ผมเหน็ วา สง่ิ ทนี่ กั ศกึ ษาไดร บั จากความเอาใจใสข องคณาจารยเ หลา นัน้ คือ การทน่ี กั ศึกษาไดรบั การเสรมิ แตงความคิดจากการถาม-ตอบภาย หลงั จากเรียนเสรจ็ มีสวนรว มพดู คุยกนั อยางท่วั ถึง และทําใหก ารเรยี นมี ประสทิ ธภิ าพมากขึ้น นดั อาจารยท านขา ว-นกั ศกึ ษาไดเ งนิ การพบปะระหวา งอาจารยแ ละศษิ ย อยา งไมเ ปน ทางการรปู แบบหนงึ่ ทนี่ าสนใจคือ มหาวิทยาลยั มงี บประมาณใหน ักศกึ ษา เชญิ อาจารยไปรับ ประทานอาหารได โดยผูบริหารคณะตาง ๆ จะสนับสนุนนักศึกษาไดมี โอกาสพบปะอาจารยอ ยา งไมเ ปนทางการ นักศึกษาสามารถรวมกลมุ 5-6 คน เชญิ อาจารยไ ปรบั ประทานอาหารกลางวนั โดยไมจ าํ กดั วา เชญิ เฉพาะ อาจารยท สี่ อนนกั ศกึ ษากลมุ นนั้ เทา นนั้ เมอ่ื อาจารยต กลง และหลงั จากรบั ประทานอาหารแลว นักศกึ ษาสามารถนําใบเสรจ็ มาเบกิ เงนิ ได และจะได รับเงนิ คนื เฉล่ียคนละ 8 เหรยี ญ การพดู คยุ กบั อาจารยอ ยา งไมเ ปน ทางการเชน นี้ นบั เปน วฒั นธรรมท่ี ดีในการสรางสัมพนั ธภาพระหวางอาจารยกบั ศิษย เปนการสรา งชอ งทาง นใ้ี หน กั ศกึ ษาไดไ ตถ ามถงึ ปญ หา ขอ สงสยั ในสง่ิ ทเ่ี รยี น ไดม โี อกาสสอบถาม ถึงประสบการณท่ีนาสนใจของอาจารย และไดแลกเปล่ียนทัศนะในเรื่อง ตา ง ๆ ระหวางกัน 52
7อาจารย-ศิษย เพ่ิมมิตรภาพ เพ่ิมคุณภาพ การทมี่ หาวทิ ยาลยั เปด โอกาสใหน กั ศกึ ษาพบปะกบั อาจารยไ ดง า ยขน้ึ และมชี อ งทางในการพูดคุยไดอ ยางไมเปน ทางการ นบั เปน วธิ กี ารที่คุม คา เพราะสง่ิ ที่ไดกลบั มาน้นั มคี า สูงกวาเวลา และเงนิ ท่ลี งไป สง่ิ ทน่ี กั ศกึ ษา ไดกลับมาจึงไมไดมีเพียงความรูความเขาใจในประเด็นท่ีตนสนใจเทาน้ัน แตยังไดทําความรูจักกันและเขาใจกันมาข้ึน อีกทั้งเปนสิทธิพิเศษที่ไดมี โอกาสพดู คยุ กับอาจารยท เ่ี รียกไดวาเปน ทห่ี น่งึ ของโลกดวย หากมหาวทิ ยาลยั ของไทยจะนาํ วธิ กี ารดงั กลา วไปประยกุ ตใ ชบ า ง ไม วาจะเปน การสรางแรงจูงใจใหนักศึกษา-อาจารยพูดคุยอยางไมเปน ทางการมากขน้ึ การสรา งชอ งทางการสอ่ื สารทหี่ ลากหลาย เพอ่ื ใหน กั ศกึ ษา สามารถปฏิสัมพันธกับอาจารยไดมากขึ้น รวมถึงการนําขอมูลที่เปน ประโยชนจากการพดู คยุ มาเผยแพรแกน กั ศึกษาคนอน่ื ไดท ราบอยางทั่วถึง ผมเชื่อวาเราจะเห็นการเรียนการสอนในอุดมศึกษาไทยมีประสิทธิภาพสูง ข้ึนอยางแนน อน 53
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ºÃÃÂÒ¡ÒÈ·¤èÕ Ã-Ù ÈÉÔ Âμ Ò‹ §áÅ¡à»ÅÂÕè ¹¤ÇÒÁáŒÙ ¹Ñ ÍÂÒ‹ §à»¹š ¡¹Ñ àͧ ทีม่ า: http://clubs.harvard.edu/university/indiana/ ˌͧàÃÂÕ ¹ãËÞá‹ ¤‹ä˹¨äÐÁã¡à‹ »Åš¹ŒªÍ´Ô »Ø¡¹ÑÊÃä㹡Ò÷è¤Õ ÃÙ-ÈÉÔ Â 54
8 ดงึ ดดู เดก็ เกง จากทว่ั โลก สฮู ารว ารด
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง แมมหาวิทยาลัยฮารวารดจะไดชื่อวาเปนมหาวิทยาลัยที่มีช่ือเสียง อนั ดบั หนง่ึ ของโลก แตส ง่ิ ทย่ี งั เปน ความทา ทายอยเู สมอคอื การแขง ขนั กบั มหาวิทยาลัยอื่นในการรับนักศึกษา โดยเฉพาะการดึงดูดนักศึกษาที่มีสติ ปญ ญาดี มีแรงบนั ดาลใจเขามาเรยี น เน่อื งจากคนเหลาน้ันจะเปนเสมือน “วัตถุดิบ” ท่ีมีคุณภาพ และกลายเปน “ผลผลติ ” ท่ีมีคณุ ภาพ อนั สงผล ตอการสรา งช่ือเสียงของมหาวทิ ยาลัยตอไป การคนหาและรับนักศึกษาที่มีสติปญญาดีเขาสูมหาวิทยาลัย ทําให ฮารว ารด ตอ งหากลยทุ ธท หี่ ลากหลายในการดงึ ดดู นกั ศกึ ษากลมุ นเี้ ขา เรยี น อาทิ สนบั สนนุ ทนุ การศกึ ษา เพอ่ื สรา งแรงจงู ใจคนเกง เขา เรยี น การสนบั สนนุ เงนิ ทนุ เพอ่ื การศกึ ษา ของท่ีน่ีมีหลายรูปแบบ อาทิ ทุนการศึกษาท้ังที่เปนทุนเต็ม และทุนบาง สวน เงินกูยืม และการจางงานนักศึกษา จากโครงการกองทุนเพ่ือการ ศึกษาสําหรับนักศึกษาฮารวารด อันมาจากดอกผลของกองทุนเพ่ือการ พัฒนามหาวทิ ยาลยั (Endowment Fund) ซง่ึ จดั สรรเพ่ือสนบั สนุนเดก็ เกง ท่ีผา นการคดั เลอื กจากทางมหาวทิ ยาลัย ใหม คี วามมั่นใจวาสามารถเรียน ทมี่ หาวทิ ยาลัยแหงนี้ไดโดยไมตอ งกงั วลเรื่องคา ใชจาย 56
8ดึงดูดเด็กเกงจากทั่วโลกสูฮารวารด ปจ จบุ นั พบวา นกั ศกึ ษาฮารว ารด ซง่ึ เปน ระดบั หวั กะทมิ ากกวา รอ ยละ 60 ไดรบั ทนุ การศกึ ษาในรปู แบบตา ง ๆ และมนี ักศกึ ษาระดับปริญญาตรี จาํ นวน 2 ใน 3 ไดรับการชว ยเหลอื โดยฮารวารด ไดจ ัดสรรทนุ เตม็ ให นักศกึ ษาทม่ี าจากครอบครัวที่มีรายไดต า่ํ กวา 60,000 เหรียญสหรัฐตอ ป สรา งความเขม แขง็ ทางวชิ าการ เพอื่ ดงึ ดดู นกั ศกึ ษาจากทว่ั โลก ใหม น่ั ใจในคณุ ภาพการเรยี นการสอน แหลงรวมคณาจารยท่ีมีช่ือเสียง ตองยอมรับอยางหนึ่งวา คณาจารยที่มีชื่อเสียง เปนแรงดึงดูดประการหนึ่งท่ีทําใหนักเรียนมีความ สนใจ และอยากมาศกึ ษาตอ ดวยเหตนุ ี้ ฮารว ารดจงึ ไดใหความสําคญั ใน การคดั เลอื กผสู อน โดยพจิ ารณาคณุ สมบตั โิ ดดเดน ดา นชอ่ื เสยี งและผลงาน ท่ีประจักษในเรื่องนั้นจากท่ัวทุกมุมโลก และเชิญมาเปนอาจารยหรือ อาจารยพ เิ ศษ เพอื่ ถา ยทอดความรแู ละประสบการณท ดี่ ที สี่ ดุ ใหก บั นกั ศกึ ษา ปจจุบัน คณาจารยกวา 2,100 คน ทําหนาที่ถา ยทอดความรูแกนักศึกษา ลวนไดช่อื วาเปนอนั ดบั 1 ของโลกในสาขาวชิ าน้นั ๆ อีกทัง้ มหาวทิ ยาลยั ยังมีระบบจงู ใจรปู แบบตา ง ๆ เพื่อใหอาจารยมี ผลงานทางวิชาการ งานวจิ ัยอยเู สมอ กอเกดิ การตอ ยอดทางองคค วามรู ใหม ๆ ในทุกสาขาวิชา ดังจะเห็นไดจากตั้งแตป 1974 มีผูท่ีไดรับรางวัล โนเบลสาขาตางๆ จํานวน 19 คน และรางวัลพูลิชเชอรอีกจํานวน 15 คน ถูกเชิญใหมาเปนอาจารยสอนที่ฮารวารด 57
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง แหลงผลิตงานวิจัยที่มีคุณภาพ ทั้งจากผลงานวิจัยของ คณาจารยฮารวารด ผลงานวิจยั ทีเ่ ปนความรวมมอื ระหวา งมหาวทิ ยาลยั กับบรษิ ทั เอกชนในการตอยอดงานวจิ ยั สรา งนวตั กรรมสสู ังคม รวมถงึ ผล งานวจิ ยั ทมี่ ลี กั ษณะเปน โครงการวจิ ยั ทมี่ ชี อ่ื เสยี ง มกั เกดิ จากการเชญิ คนท่ี มคี วามรคู วามเชยี่ วชาญ มผี ลงานจากทว่ั โลกเขา ไปเปน ทมี งานได ในฐานะ นักวิชาการอาวุโส หรือนักวิชาการผูทรงคุณวุฒิประจําศูนยตาง ๆ ของ มหาวทิ ยาลยั เพอ่ื ผลติ ผลงานทางวชิ าการ ใหค าํ ปรกึ ษาดา นการทาํ วจิ ยั ใน สาขาที่เชี่ยวชาญแกนกั ศึกษา แหลงพัฒนางานสอนที่มีประสิทธิภาพ เพ่ือใหนักศึกษาไดรับ การพฒั นาทักษะการคดิ วิเคราะห เรยี นรศู าสตรสาขาตาง ๆ ซงึ่ เปน ประโยชนต อ การพฒั นาตนเอง และเปน ประโยชนต อ การศกึ ษาในระดบั สงู ขน้ึ ไป ไมวาจะเปน การออกแบบหอ งเรยี นใหม ีขนาดพอเหมาะ การจํากัด จาํ นวนนกั ศกึ ษา เพอื่ ใหค ร-ู ศษิ ยไ ดม ปี ฏสิ มั พนั ธอ ยา งทว่ั ถงึ บรรยากาศใน หองเรียนทุกวิชาที่เปด โอกาสใหไ ดถ กแถลงรวมกัน ผานการเรยี นการสอน ท่ีใชก รณีตัวอยาง การอภิปรายรวมกัน แหลงฐานขอมลู ทางวชิ าการจากท่วั โลก นกั ศกึ ษาสามารถเขา ถงึ แหลงขอ มลู คณุ ภาพดใี นหลายชอ งทาง ท้ังจากหองสมดุ ท่ีมหี นังสือกวา 17 ลานเลม ศนู ยหนังสอื ท่ีมีหนังสือคุณภาพดีจากทว่ั ทกุ มุมโลก รวมถึงสง่ิ อํานวยความสะดวกอ่ืนที่มหาวิทยาลัยจัดหาไว เพื่อนักศึกษาจะไมตอง กังวลในเรอ่ื งการเรยี น เชน เอกสารประกอบการเรียนท่ที างคณะไดจ ัดทาํ ข้นึ เปน การรวบรวมบทความ ขอ เขียนจากแหลงตาง ๆ การจัดใหม ีชน้ั เรยี นทบทวนขน้ึ ทกุ สปั ดาห เปน ตน 58
8ดึงดูดเด็กเกงจากทั่วโลกสูฮารวารด สอ่ื ประชาสมั พนั ธเ ขา ถงึ คนเกง ในความเปน จริง ชอ่ื เสยี งของมหาวิทยาลัยฮารว ารดเปน ทีร่ จู กั กนั ใน วงกวาง และอาจเปนมหาวทิ ยาลยั อนั ดับตน ๆ ที่อยใู นใจของผปู กครอง นกั เรยี นนกั ศกึ ษาทวั่ โลก หากแตม หาวทิ ยาลยั เองไมเ คยหยดุ นง่ิ ในการสรา ง ภาพลกั ษณอ นั ดีแกตนเอง เพอ่ื สงเสริมความเขา ใจและกอ ความประทบั ใจ แกผูเรียนระดับหัวกะทิจากท่ัวโลกอยูเสมอ ไมวาโดยวิธีการจัดทัวรชม มหาวิทยาลัย เพื่อใหนักเรียน ผูสนใจเยี่ยมชมบรรยากาศภายใน มหาวิทยาลัย การจัดเดินสายเพ่ือประชาสัมพันธมหาวิทยาลัย (Road Show) แนะนํามหาวิทยาลัยผานเครือขายศิษยเกา สถาบนั แนะแนวการ ศกึ ษาตอ ตา งประเทศ ซง่ึ เปน การเพม่ิ ความสมบรู ณข องขอ มลู ขา วสารเกย่ี ว กบั ฮารวารด ทาํ ใหเ ปนทร่ี ูจกั มากขนึ้ ในหมูนกั เรยี นตางชาตทิ วั่ โลก ปจจุบันมหาวิทยาลัยไทยอยูในกระแสความเปล่ียนแปลงของสังคม ประกอบกบั ความตอ งการศึกษาตอ ในระดบั ทสี่ ูงข้นึ ไปของผเู รยี น ทั้งท่ีจบ ใหมและกลุมคนท่ีทํางานแลวที่ตองการกลับเขามาศึกษาตอ อันเปนแรง ผลกั ดันใหมหาวิทยาลัยตา ง ๆ ใหความสําคัญกับการพฒั นาตนเอง เพิ่ม ความสามารถในการแขงขันกับมหาวิทยาลัยอ่ืน ใหเปนที่ดึงดูดนักศึกษา เลอื กศกึ ษาตอในมหาวทิ ยาลยั ของตน สิ่งสําคัญท่ีไมควรมองขามคือ การปรับปรุงระบบการคัดเลือกและ พฒั นาบณั ฑิต ทไ่ี มไ ดเรียนเพยี งเพ่อื ใบปรญิ ญา หากแตเปน การพัฒนาให ผูเรียนรูจักตนเอง ไดรับการพัฒนาความรูและทักษะตามศักยภาพ สอดคลอ งกบั ความถนดั รวมถงึ พฒั นาใหม จี ติ สาํ นกึ เพอื่ การสาธารณะรว ม ดวย อันเปน แนวทางในการยกระดับคณุ ภาพการอุดมศกึ ษาใหส ูงข้ึน เกดิ ประโยชนต อ ผเู รียน และประเทศชาติในภาพรวม 59
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง HARVARD 60
9 ประกนั “คนเกง ตอ งไดเ รยี น”
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง หากพิจารณาคาเลาเรียนของมหาวิทยาลัยเอกชนท่ีมีชื่อเสียงใน สหรัฐอเมริกา จะพบวา คาเลาเรียนของมหาวิทยาลัยฮารวารดกับ มหาวิทยาลัยอื่นในกลุมไอวีลีค หรือกลุมมหาวิทยาลัยเกาแกของ สหรัฐอเมรกิ า จะไมแตกตา งกันมากนกั ในปการศึกษา 2011 - 2012 คาเลาเรียนในระดับปริญญาตรีของ มหาวทิ ยาลยั ฮารว ารด อยทู ่ี 36,305 เหรยี ญสหรฐั ตอ ป (ประมาณ 1,119,000 บาท) (เฉพาะคาลงทะเบียน) ในขณะที่คาเลาเรียนสําหรับนักศึกษาของ มหาวทิ ยาลยั เยลอยรู ะหวา ง 46,000 - 47,500 เหรยี ญสหรฐั ตอ ป(ประมาณ 1,380,000 - 1,425,000 บาท) สถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส (MIT) อยู ระหวาง 47,250 - 49,142 เหรียญสหรัฐตอป (ประมาณ 1,417,500 - 1,474,260 บาท) และมหาวทิ ยาลยั พร้นิ สต ันอยูระหวาง 46,415 - 47,780 เหรียญสหรัฐตอป (ประมาณ 1,392,450 - 1,433,400 บาท) คาใชจ า ยดงั กลา วนับวาเปน มลู คาทส่ี ูงพอสมควรสาํ หรบั ครอบครวั ที่ มีฐานปานกลาง เมื่อเทียบกับรายไดสวนบุคคลโดยเฉล่ีย (Disposable Personal Income) ของสหรัฐอเมรกิ าในป ค.ศ. 2011 - 2012 ซึ่งอยูท ่ี ประมาณ 37,000 เหรยี ญสหรฐั ตอป (ประมาณ 1,140,000 บาท) 62
9ประกัน “คนเกงตองไดเรียน” การสนบั สนนุ ทุนการศกึ ษา จงึ นบั เปนหน่งึ ในกลยทุ ธท ่มี หาวิทยาลยั ฮารวารด ใชจงู ใจคนเกงใหเ ลือกศึกษาตอ ในมหาวทิ ยาลยั แหง น้ี โดยเม่อื เรว็ ๆ นี้ มหาวิทยาลัยแหงนี้ไดมีการปรบั เปลยี่ นเง่ือนไขในการสนับสนนุ ทนุ การศกึ ษาแกผ ูเ รยี นเต็มจาํ นวน ในกรณีทีน่ กั ศกึ ษามาจากครอบครวั ท่ี มรี ายไดต า่ํ กวา 60,000 เหรยี ญสหรฐั ตอ ป รวมถงึ สว นลดคา เลา เรยี นสาํ หรบั ครอบครัวนักศึกษาที่มีรายไดระหวาง 60,000 - 180,000 เหรียญสหรัฐ ตอป ฮารวารดสนับสนุนดานการเงินแกนักศึกษาจํานวนมาก โดยเฉพาะ กลมุ ผูเ รยี นท่ีมีความรูความสามารถ กลาวคือ นกั ศึกษา 2 ใน 3 จะไดร บั การชวยเหลือทางการเงินจากมหาวทิ ยาลัยโดยรูปแบบใดรปู แบบหน่งึ คา ใชจายท่ีมหาวิทยาลัยชวยเหลือนักศึกษาแตละคนไมนอยกวารอยละ 70 ของคา เลาเรยี น ฮารวารดมแี ผนปรับเพ่ิมเงนิ สนบั สนุนใหกบั นักศึกษาเรมิ่ ตน ในปก ารศกึ ษา 2012 - 2013 ทจี่ ะถงึ นี้ โดยปรบั เพมิ่ เพดานการสนบั สนนุ ทนุ การศกึ ษาแกผ เู รยี นเต็มจาํ นวน จากเดมิ ทใ่ี หก บั ครอบครวั นกั ศกึ ษาทม่ี ี รายไดต ่าํ กวา 60,000 เหรียญสหรฐั ตอป เปน 65,000 เหรียญสหรฐั ตอ ป รวมถงึ การกาํ หนดเพดานคา เลา เรยี นใหมส าํ หรบั ครอบครวั นกั ศกึ ษาทม่ี รี าย ไดระหวาง 65,000 - 150,000 เหรียญสหรัฐตอป ท่จี ะถกู ขอใหต องจา ยคา เลา เรียนรอ ยละ 0 - 10 ของรายไดใ หกบั มหาวทิ ยาลยั การสงสัญญาณของมหาวิทยาลัยในการเปดรับนักศึกษาที่มีความ สามารถ โดยไมใ หปญ หาเรือ่ งการเงินเปน อุปสรรคน้นั นบั วาเปน แนวทาง หนง่ึ ทสี่ นบั สนนุ ใหผ เู รยี นทมี่ คี วามสามารถ แตฐ านะทางเศรษฐกจิ ไมพ รอ ม ตดั สนิ ใจทีจ่ ะสมคั รเขาศึกษาตอ ในมหาวิทยาลัยแหงน้ี 63
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง หลกั ประกนั “คนเกง ตอ งไดเ รยี น” มหาวทิ ยาลยั ฮารว ารด มนี โยบายสนบั สนนุ ทนุ การศกึ ษาแกน กั ศกึ ษา มาตั้งแตป ค.ศ. 1643 บนฐานคิดทีว่ า เปนการสรางหลกั ประกนั แกผูเรยี น ท่ีมีความตองการดานการเงินไดรับการสนับสนุนใหสามารถศึกษาใน มหาวิทยาลัยได โดยไมมีการปดก้ันดานเชื้อชาติ หากแตอาจมีแหลงทุน บางประเภท ทต่ี องการสงวนไวส าํ หรับนักศกึ ษาอเมริกันโดยเฉพาะ ปจจุบันเงินสวนน้ีมาจากหลายแหลง ไมวาจะเปน การบริจาคจาก บรรดาศิษยเ กา ผใู หบรจิ าคจากภายนอก รวมถึงดอกผลจากกองทุนเพอ่ื การพฒั นาของมหาวิทยาลยั (Endowment Fund) …มหาวทิ ยาลยั กบั นโยบายความชว ยเหลอื 3 รปู แบบ… การสนบั สนนุ ผเู รยี น โดยการชว ยเหลอื ทางการเงนิ นจี้ ะคาํ นงึ ถงึ ความจาํ เปน ของนกั ศกึ ษา แตล ะคน (need-based) ดังนี้ การจางงานนักศึกษา โดยนักศึกษาสวนใหญจะตองทํางาน 6-8 ชวั่ โมงตอสัปดาห เพ่อื เปน คาใชจายสาํ หรับหนงั สือ และคาใชจ า ยสว นตัว ที่จะตอ งจายสาํ หรับการเรียนแตล ะปก ารศึกษา การใหท นุ กยู มื นกั ศกึ ษาอาจไดส ทิ ธใิ นการกยู มื มากกวา 1 ทนุ แหลง กูยืมที่มหาวิทยาลยั จดั หาใหม หี ลายแหลง แตละแหลงจะมีเงอื่ นไขการใช คนื และอตั ราดอกเบย้ี ทแ่ี ตกตางกัน ทนุ การศึกษาทม่ี าจากภายนอก และมหาวทิ ยาลยั เปนผมู อบให ทุน จากภายนอกนน้ั จะมาจากทั้งรัฐบาลกลาง มลรฐั รวมถึงองคกรเอกชน ซง่ึ การสนับสนุนทุนการศึกษาน้ีจะพิจารณาจากคุณสมบัติและความจําเปน ของผูเ รยี น 64
9ประกัน “คนเกงตองไดเรียน” ท้ังนน้ี โยบายการสนบั สนุนทางการเงิน การใหท นุ การศกึ ษาของมหา วิทยาลัยฮารว ารดนส้ี อดคลองกบั มหาวิทยาลัยอ่ืนในกลุมไอวีลีค คือ ไมม ี ทนุ สาํ หรับนักกีฬา ทกุ คนมีสิทธใิ นการเขาถึงทุกทนุ อยา งเทาเทยี มกัน การขอทุนชว ยเหลอื ทางการเงนิ แตละประเภทจากมหาวทิ ยาลัย จะ มชี ว งเวลาในการยน่ื เอกสารแตกตา งกนั ผสู นใจจงึ ตอ งทาํ ความเขา ใจและ เตรยี มตวั จดั หาเอกสารใหพ รอ ม กอ นลงมอื กรอกใบสมคั รเขา มหาวทิ ยาลยั เพราะตอ งจดั สง แบบการขอสนบั สนนุ ทางการเงนิ มาพรอ มกบั ใบสมคั รเขา ศกึ ษาตอ สงิ่ สาํ คญั คอื มหาวทิ ยาลยั มนี โยบายทชี่ ดั เจนวา การแสดงความ จํานงขอรับการสนับสนุนทางการเงินจะไมเปนอุปสรรคกีดกั้นสิทธิของผู เรยี นในการรบั คัดเลือกใหเ ขามาศกึ ษาตอ สะทอนกลับมาสูมหาวิทยาลัยของไทย ขณะนี้มหาวิทยาลัยของ รัฐบาลหลายแหงกาํ ลังทยอยปรับตัวเอง เพ่ือเขา สูการเปน มหาวทิ ยาลยั ใน กาํ กบั ของรฐั บาล ซง่ึ มคี วามหวน่ั เกรงจากผปู กครองและนกั ศกึ ษาเกย่ี วกบั คาเลาเรียนท่ีจะเพิ่มสูงขึ้น เปนเหตุใหผูเรียนท่ีมีความสามารถแตฐานะ ยากจนไมสามารถเขา ถงึ การอดุ มศึกษา ความหว งใยในเรื่องดังกลาว ผมเคยเสนอความเหน็ เกีย่ วกับการชวย เหลอื ผเู รยี นทดี่ อ ยโอกาสหรอื กลมุ ผเู รยี นทม่ี คี วามสามารถแตฐ านะยากจน ใหส ามารถเขา ถงึ อุดมศึกษาไวหลายคร้ัง เมือ่ ดํารงตาํ แหนง ส.ส. ในชว ง ระหวางป พ.ศ. 2548 - 2549 ไมวา จะเปน การอภิปรายในวาระรับหลกั การรางพระราชบัญญัติมหาวิทยาลยั รามคําแหง พ.ศ. 2541 การเขา รวม เปน คณะกรรมาธกิ ารพจิ ารณารา งพระราชบญั ญตั มิ หาวทิ ยาลยั มหดิ ล พ.ศ. 2550 มหาวิทยาลยั อุบลราชธานี ฉบับที่ 2 พ.ศ. 2541 ซึ่งมีแนวทางดังนี้ 65
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง กองทนุ เพอ่ื การศกึ ษาของมหาวทิ ยาลยั ใหมหาวทิ ยาลัยจดั ตง้ั กองทนุ สนับสนุน จัดสรรทนุ การศกึ ษาแกน ิสิต นักศึกษา ในรูปแบบของกองทุนใหเปลาที่จัดสรรมาจากการบริหารเงนิ งบ ประมาณของมหาวทิ ยาลยั เชน โดยการจัดต้งั จากสมาคมศิษยเ กา หรือ รายไดจ ากการใหบ รกิ ารดา นตา ง ๆ ของมหาวทิ ยาลยั รายไดจ ากเงนิ และ ทรัพยส ิน ซึ่งมีผูอ ุทิศใหมหาวทิ ยาลัย โดยมกี ารราง พ.ร.บ. ระบุไวช ดั เจน เพื่อสรางหลักประกันดานโอกาสทางการศึกษาใหนักศึกษาในอนาคต แมว า ในความจรงิ กองทนุ การศกึ ษาของแตล ะมหาวทิ ยาลยั อาจไมไ ดม งี บ ประมาณจํานวนมหาศาล แตนับวาเปนการแบงเบาภาระของรัฐ อีกทั้ง เปน การทาํ ใหผ เู รยี นทยี่ ากจน ไดร บั โอกาสรบั การศกึ ษาในระดบั อดุ มศกึ ษา กองทนุ เพอ่ื การศกึ ษาจากภาคเอกชน การท่มี หาวิทยาลัยสรางความรว มมือกับภาคเอกชน ท่เี ขา มาจดั สรร ทนุ การศกึ ษา แกผ ูเ รยี นที่ขาดแคลนทนุ ทรพั ยในรปู เงินกูย มื เพ่อื การศกึ ษา โดยเล็งเห็นวาจะไดประโยชนรวมท้ังสองฝาย คือ สถาบันเอกชนเอง สามารถรับคนเรยี นดีเขา สสู ถาบนั ดว ยการใหท ุนการศึกษา ในขณะท่ภี าค ธุรกิจเอกชนเองจะไดผูเรียนที่มีคุณภาพปอนเขาสูองคกรของตนในตลาด แรงงาน การระดมทนุ ของมหาวทิ ยาลยั ณ ขณะนี้ คงตองยอมรับวา การอุดมศึกษาของไทยยังคงมีความ เหลอ่ื มลา้ํ สงู ซง่ึ สง ผลใหม หาวทิ ยาลยั บางแหง อาจมโี อกาสนอ ยในการสรา ง ความเปนเลิศทางวิชาการ มาตรการหนึ่งซึ่งผมเช่ือวาจะสามารถเปนตัว ขบั เคล่อื นใหเ กดิ การระดมทุนจากภาคสว นตาง ๆ แกม หาวิทยาลยั คอื การใหม หาวทิ ยาลยั แตล ะแหง สามารถระดมทนุ จากภายนอก เพอื่ นาํ มาใช 66
9ประกัน “คนเกงตองไดเรียน” ในการบรหิ ารจดั การ การพฒั นาคณุ ภาพการเรยี นการสอน อาทิ การระดม ทนุ ผา นการรบั บรจิ าคจากเอกชน การผลกั ดนั งานวจิ ยั ใหม ๆ ออกสตู ลาด และจดลิขสทิ ธ์ิ โดยรฐั อาจสนบั สนนุ โดยใชนโยบายทางภาษที ี่เอ้ือใหเกดิ การบรจิ าคเพอื่ การศกึ ษา อนั เปน แรงจงู ใจหนงึ่ ทจี่ ะทาํ ใหเ กดิ การสนบั สนนุ ทุนการศึกษาแกนกั ศกึ ษามากขน้ึ การใหท ุนการศกึ ษาเปน เสมือนการเปด ประตสู กู ารศกึ ษาขน้ั สงู แกผ ู เรียนท่ีเกง มีความสามารถ รวมถึงเปนแรงดึงดูดใหคนเกงจากทุกที่ สามารถเขาถึงการอุดมศึกษามากข้ึน เปนการสรางหลักประกันแกสังคม วา ประเทศชาติจะมมี หาวิทยาลยั ที่มคี ุณภาพ และผูเรยี นท่ีมีคณุ ภาพ อัน สงผลตอ การพัฒนาประเทศตอไป 67
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง »ÃÐμÙÃéÑÇÎÒÃÇÒô໴¡ÇŒÒ§ ¾ÃŒÍÁÃѺ¹Ñ¡ÈÖ¡ÉÒ “ËÑǡзԔ ¨Ò¡·èÇÑ âÅ¡ ทtrมี่ aาv:ehl/thtpa:r/v/awrdw.wjp.gupfrontezine.com/ “°Ò¹Ð·Ò§¡ÒÃà§¹Ô ” äÁ‹ã“ª¤Í‹ ¹»Ø àʡç‹ Ãμ¤ŒÍʧÒí 䤴ÞÑ àŒ ÃÂÕ Á¹Ë”ÒÇ·Ô ÂÒÅÂÑ ¾ÃŒÍÁʹѺʹع 68
10 เปด โอกาสผเู รยี น ทกุ ประเภท
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง ผมมคี วามประทับใจในมหาวิทยาลยั ฮารว ารด ในการเปน แหลงเรียน รู ท่ีเปด โอกาสใหผทู ่รี กั การแสวงหาความรูส ามารถเรียนได โดยไมใหข อ จาํ กัดใด ๆ มาเปน ส่ิงปด ก้นั ไมจ าํ กดั ดา นอายุ หลายครงั้ ทเ่ี ราไดพ บเหน็ นกั ศกึ ษาหลากหลายวยั เรยี นหนงั สอื รว มกนั ครงั้ หนงึ่ ผมไดเ ขา รว มฟง การบรรยายวชิ าหนงึ่ และพบกบั นกั ศกึ ษาคนหนง่ึ อายปุ ระมาณ 60 กวาป จากการสอบถามทาํ ใหท ราบวา เขากําลงั เรียนใน ระดับปริญญาโทอยู ทนี่ าสนใจมากกวา น้นั คอื ผมไดพ บกบั นักศึกษาปรญิ ญาตรที านหน่งึ ท่ีเพงิ่ จบการศึกษาไปดวยอายกุ วา 30 ป ท่ีหยดุ เรยี นไปเนอื่ งจากประสบ อบุ ตั เิ หตุ และตอ งทาํ งานตอ แตห ลงั จากนนั้ เขากก็ ลบั มาเรยี นตอ เนอื่ งจาก เหน็ วา หากไมเรียนใหจบอาจไมส ามารถทํางานตามทตี่ งั้ ใจไวไ ด ซึ่งเขา ไดอธิบายใหท ราบวา การทเ่ี ขาสามารถกลับมาเรยี นตอ ไดน ัน้ เพราะทาง มหาวทิ ยาลยั เปด กวา งและอนญุ าตใหน กั ศกึ ษาทไี่ ดร บั การคดั เลอื กเขา เรยี น แลว ขอลาหยดุ พกั การเรยี นไป และหากอยากกลบั มาเรยี นกส็ ามารถทาํ ได หากมเี หตุผลทด่ี ี ไมจํากัดดานความพิการ กลาวคือ มหาวิทยาลัยเปดโอกาสผูเรียน ทกุ คนสามารถสมคั รเขา ศกึ ษาได โดยไมจ าํ กดั วา ผเู รยี นเปน คนปกติ หรอื 70
10เปดโอกาสผูเรียนทุกประเภท มีความพิการ มากกวานั้นคือ มหาวิทยาลัยไดแสดงความพรอมในการ รองรับผูเรียนท่ีมีความพิการ โดยการวางระบบสาธารณูปโภคที่เอื้อใหผู เรยี นทพี่ กิ ารสามารถเขาถึงไดเชนเดียวกับผเู รยี นปกตใิ หม ากท่สี ุด ยกตวั อยา งเชน ทางเขา หอ งสมดุ เกอื บทกุ หอ งสมดุ จะมที างขน้ึ สาํ หรบั ผูเรยี นท่ีนง่ั รถเขน็ การจัดตงั้ ศนู ย The Accessible Education Office (AEO) เพ่ือทําหนาท่ีดูแล บริการนักศึกษาท่ีมีความพิการใหไดรับความ สะดวกในการเรยี นมากขึ้น ไมจ าํ กดั ดา นเชอ้ื ชาติ นอกจากนยี้ งั มเี รอื่ งของการเปด กวา งใหผ เู รยี นทกุ เชอื้ ชาตสิ ามารถเขา ศกึ ษาตอ ไดโ ดยไมจ าํ กดั วา จะมาจากประเทศใด มพี นื้ ภมู ทิ างการเมอื ง การ ปกครอง ความเชอ่ื แบบใด หากผเู รยี นคนนน้ั มีคณุ สมบัติท่ีผา นเกณฑของ คณะกรรมการคดั เลือก ทุกคนกม็ ีสิทธทิ จี่ ะเขา มาเรียนอยา งเทาเทียมกนั ดังเหน็ ไดจ ากจาํ นวนนกั ศกึ ษาของมหาวิทยาลัยทพี่ บวา มนี กั ศกึ ษา ตางชาติจากทว่ั โลกมากกวา 130 ประเทศ มากกวา 4,000 คน ไมจ าํ กดั ดา นฐานะ มหาวิทยาลัยสงสัญญาณในการเปดรับนักศึกษาที่มีความสามารถ โดยไมใหปญหาเร่ืองการเงินเปนอุปสรรคหลายประการ ไมวาจะเปน นโยบายการรบั โดยปราศจากเงอ่ื นไขทางการเงนิ (need-blindadmissions) ทเี่ ปด โอกาสใหผ เู รยี นทกุ คนไมว า จะอยใู นฐานะใดสมคั รเขา เรยี นได รวม ถึงการปรับเปลี่ยนเง่ือนไขในการสนับสนุนทุนการศึกษาแกผูเรียนเต็ม 71
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง จํานวน ในกรณีที่นักศึกษามาจากครอบครัวท่ีมีรายไดต่ํากวา 60,000 เหรยี ญสหรัฐตอป รวมถึงสวนลดคาเลาเรยี นสาํ หรับครอบครัวนกั ศึกษาท่ี มีรายไดร ะหวา ง 60,000 - 180,000 เหรยี ญสหรัฐตอป มาตรการชว ยเหลอื ผเู รยี นมหี ลากหลาย ยกตวั อยา งเชน การอดุ หนนุ คา เลา เรยี น การใหทนุ การศกึ ษา ทัง้ ท่ีเปน ทุนเต็ม และทุนบางสว น และ การชวยเหลือทางดา นการเงนิ ในแบบตา ง ๆ ทงั้ ในแบบเงินกูย มื และการ จา งงานนกั ศกึ ษา ทจี่ ะคาํ นงึ ถงึ ความจาํ เปน ของนกั ศกึ ษาแตล ะคน(need- based) ประสบการณท ไ่ี ดร บั จากฮารว ารด นที้ าํ ใหผ มรสู กึ ไดว า มหาวทิ ยาลยั แหงนี้เปนมหาวิทยาลัยที่เปดโอกาสใหกับผูท่ีตองการแสวงหาความรูโดย ไมจาํ กดั อยางแทจรงิ สะทอนคิดสูระบบการศึกษาไทย เราจําเปนตองเปดกวางและเอื้อ โอกาสใหค นทกุ กลมุ สามารถเขา ถงึ การศกึ ษาไดอ ยา งแทจ รงิ ในภาคปฏบิ ตั ิ ไมวาจะเปน การจดั หลกั สตู รที่เอ้อื ตอ การเทียบโอนหนวยกิต เพ่ือใหผูเรยี น สามารถตอ ยอดในการศกึ ษาตอ ระดบั สงู ขน้ึ ไป และทาํ ใหบ คุ คลทอ่ี อกนอก ระบบการศกึ ษาไปแลวสามารถกลับเขาสรู ะบบการศึกษาไดง ายขนึ้ การจดั หลักสตู รท่ีสง เสริมคนวยั ทาํ งาน ใหส ามารถตอ ยอดและ พัฒนาทักษะท่ีเกี่ยวของกับวิชาชีพ ใหไดรับการพัฒนาอยางตอเน่ือง จัดสรรเวลาและเนอื้ หาการเรยี นรเู พือ่ การเรียนนอกเวลาทาํ งาน หรือเรยี น ทางไปรษณยี หรอื จดั สมั มนาและฝก อบรมเปน ระยะ ๆ ตามความตอ งการ ของคนในสงั คมและในทองถ่ิน 72
10เปดโอกาสผูเรียนทุกประเภท การจดั หาและสรา งสาธารณปู โภคทเี่ ออ้ื ตอ ผเู รยี นทม่ี คี วามพกิ าร ใหมีความสะดวกในการเรียน และไดรับบริการที่มหาวิทยาลัยจัดใหเชน เดียวกับผเู รียนปกติ การสง เสรมิ ใหเ กดิ การเรยี นรจู าํ เปน ตอ ง “สรา งโอกาส” และชอ งทาง ทห่ี ลากหลายเพอ่ื ใหค นไมม อี ปุ สรรคทขี่ ดั ขวางการเรยี นรู ไมว า เขาตอ งการ เรยี นรใู นเรอ่ื งใด มสี ถานะใด แตท กุ คนจะไดร บั การเออื้ ประโยชนจ ากระบบ การศึกษา และสังคมมากท่ีสุด เพ่ือใหการเรียนรูเปนกลไกนําพาใหคน พัฒนาคณุ ภาพของตนอยูเ สมอ 73
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง Lauretta Woods ¹Ñ¡àÃÕ¹μÑÇÍÂÒ‹ §·è·Õ Òí ãËàŒ Ë¹ç ÇÒ‹ äÁ‹à¤ÂÁÕ¤Òí Ç‹Ò “¨Òí ¡Ñ´” ÊÒí ËÃѺ¡ÒÃàÃÕ¹ã¹ÎÒÃÇ Òô ท่มี า: www.news.harvard.edulgazett/2006/04.06/15-roxbury.html 74
11 ชว ยนกั ศกึ ษาตา งชาติ ปรบั ตวั
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง มหาวทิ ยาลยั ฮารว ารด ไดช อื่ วา เปน มหาวทิ ยาลยั ระดบั โลก เปน แหลง รวมความหลากหลายทางเชอ้ื ชาติ วฒั นธรรม ไมว า จะเปนนกั ศึกษาทมี่ า จากรัฐตาง ๆ ของสหรัฐอเมริกา รวมถึงที่มาจากท่ัวโลกมากกวา 130 ประเทศ มากกวา 4,000 คน อกี ท้ังคณะตาง ๆ ทง้ั 10 คณะ และสาขา วชิ าในระดบั ปรญิ ญาตรมี ากกวา 40 สาขา ทเ่ี ปด หลกั สตู รหลากหลาย เพอ่ื ใหนักศึกษาทั้งในและตางชาติไดเลือกเรียน ซ่ึงถือวาเปนจุดเดนของ มหาวิทยาลัยแหงน้ีที่สามารถดึงดูดผูเรียนหัวกะทิจากทั่วโลกที่ไดรับทุน (International Scholars) เลือกเขาเรยี นมากเปน อนั ดบั ทหี่ นงึ่ ในกลุม ไอวี ลีคหรือกลุมมหาวิทยาลัยเกาแกของสหรัฐอเมรกิ า (ขอ มูลจากปการศกึ ษา 2010 - 2011) ความเปน นานาชาตขิ องมหาวทิ ยาลยั แหง นี้ ไมไ ดเ กดิ ขนึ้ เพยี งเพราะ ปจ จยั ดา นจาํ นวนนกั ศกึ ษาตา งชาติ และหลกั สตู รการศกึ ษาทแี่ ขง็ แกรง ดงั ที่กลาวมาเทานั้น แตความสามารถในการบริหารจัดการ การชวยเหลือ นักศึกษาตางชาติ ตางวัฒนธรรมใหเขาใจและสามารถปรับตัวใหเขากับ บรบิ ททางการเรยี นรทู เ่ี ปลย่ี นแปลงนนั้ เปน อกี ปจ จยั ทสี่ นบั สนนุ ใหฮ ารว ารด สามารถรองรับนักศึกษาตางชาติท่ีมีแนวโนมเพ่ิมข้ึน และสามารถหลอ หลอมคนเหลาน้นั ใหกลายเปนบัณฑติ ที่มคี ณุ ภาพออกไปรบั ใชสังคมได 76
11ชวยนักศึกษาตางชาติปรับตัว ศนู ยด แู ลนกั ศกึ ษาตา งชาติ : ผชู ว ยนกั ศกึ ษาเขา ใจวฒั นธรรมทแี่ ตกตา ง นักเรยี นตา งชาติทุกคนที่เขา มาเรียนในมหาวิทยาลัยแหงน้ี ไมเพยี ง อยใู นความดแู ลของคณะ/สาขาทต่ี นเลอื กเรยี น และไดร บั สทิ ธเิ ทา เทยี มกบั นักศึกษาในประเทศท้ังสิทธิในการรับการชวยเหลือทางการเงิน การใช ประโยชนจ ากสาธารณปู โภคทม่ี หาวทิ ยาลยั จดั หาให แตย งั ไดร บั การเอาใจ ใสจ ากสาํ นกั งานนกั ศกึ ษานานาชาตฮิ ารว ารด (The Harvard International Office : HIO) ที่จะทําหนาท่ีดูแล ต้ังแตการเปนศูนยขอมูลท่ีจําเปนตอ นักศึกษาตางชาติ ไมวา จะเปนเรื่องวซี า การเงิน การปรับตัวในสังคมและ วัฒนธรรม รวมถึงปญหาสวนตัวของนักศึกษา ผานแผนกิจกรรมของ สํานักงานที่ชวยลดชองวางในการใชชีวิตใหนักศึกษา อาทิ การทําคูมือ แนะนําการใชชีวิตขอมูลการเดินทางจากท่ีพักสูมหาวิทยาลัย การตั้งที่ ปรกึ ษารายคณะจดั สรรบคุ ลากรประจาํ คณะ เพอื่ ใหน กั ศกึ ษาตา งชาตแิ ตล ะ คณะเขา ถงึ ไดง าย ระบบ Advisor on call เพอื่ ตอบคําถามงาย ๆ กรณที ี่ ปรกึ ษาประจาํ คณะไมอ ยู ใหน กั ศกึ ษาเขา ถงึ ขอ มลู ทจ่ี าํ เปน ไดอ ยา งรวดเรว็ ไมเพียงนักศึกษาที่มาเรียนจะไดรับการดูแลในทุกดานทั้งการเรียน การชวยเหลอื ดา นการเงิน และการปรบั ตวั เทา นั้น แตในกรณีทีน่ กั ศกึ ษามี คูสมรส หรอื บุตรตามมาดวย มหาวิทยาลัยจะใหก ารดูแลผูตดิ ตามเหลา นนั้ ทงั้ การจดั ชน้ั เรยี นภาษาองั กฤษเพม่ิ เตมิ แกค สู มรส แนะนาํ โรงเรยี นแก บตุ ร สามารถใชส าธารณปู โภคของมหาวทิ ยาลยั โดยการสมคั รเปน สมาชกิ อาทิ หอ งสมดุ และศนู ยก ฬี า รวมถงึ มหาวทิ ยาลยั พยายามสรา งการมสี ว น รวมในประชาชนมหาวทิ ยาลยั ผานชมรมคสู มรสของนักศึกษาตางชาติ ท่ี เปด โอกาสใหค สู มรสของนกั ศกึ ษามาทาํ กจิ กรรมรว มกนั อนั เปน การกระชบั ความสัมพนั ธแบงปน ประสบการณ การปรับตวั ใหแกก ันและกนั 77
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง สะทอ นคดิ สปู ระเทศไทยเราพบวา กระแสการเปด หลกั สตู รนานาชาติ ของไทยมแี นวโนมเตบิ โตสงู ขึน้ ในทกุ ระดบั การศกึ ษา ทามกลางกระแสความเตบิ โตของหลักสูตรนานาชาตินี้เอง ปญหาที่ ตามมาของการจัดการศึกษานานาชาติคือ มหาวิทยาลัยไมสามารถสอน นักศึกษาตางชาติใหมีประสิทธิภาพไดเม่ือเทียบกับการสอนนักศึกษาใน ประเทศ งานวจิ ยั ของมหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตรท ไ่ี ดร บั การสนบั สนนุ จาก คณะกรรมาธกิ ารยโุ รป เม่ือป 2549 ศกึ ษาเร่อื ง “Cross Cultural Learning Style” พบวา ปญหาดังกลาวอาจมีสาเหตุมาจากนักศึกษาไมส ามารถปรับ ตวั ใหเ ขา กบั การเรยี นการสอนแบบใหม ทศั นคตขิ องนกั ศกึ ษาตอ การเรยี น การสอนท่ีแตกตางจากการเรียนการสอนแบบเดิม ทักษะในการแสวงหา ความรูดว ยตนเอง รวมถึงความแตกตางทางวัฒนธรรม ดวยเหตนุ ม้ี หาวิทยาลัยจงึ ควรตระหนักในการสนับสนุนเตรียมความ พรอ มใหก บั นกั ศกึ ษาจากชาตติ า ง ๆ ในการเรยี นรว มกบั นกั ศกึ ษาจากชาติ อื่น อันจะทําใหผูเรียนไดรับประโยชนจากการเรียนรูรวมกับคนตาง วัฒนธรรมไดด ีย่ิงข้นึ ผมจึงขอเสนอแนวคดิ 3 ประการ เพ่อื ชวยเพิม่ ประสทิ ธภิ าพการจดั หลักสตู รนานาชาติของมหาวทิ ยาลัยไทย ใหส ามารถดึงดดู ผเู รยี นจากทั่ว โลกไดในอนาคตอนั ใกล จดั ตงั้ ศนู ยบ รกิ ารนกั ศกึ ษานานาชาตใิ นมหาวทิ ยาลยั เพื่อทําหนา ทใ่ี หคาํ ปรึกษา อํานวยความสะดวกแกนักศกึ ษาตางชาติ ใหมีความเขาใจและปรับตัวตามสภาพแวดลอมที่เปล่ียนไป รวมท้ังชวย อํานวยความสะดวกในรปู แบบตาง ๆ เชน หอพกั นกั ศกึ ษาตา งชาติ การ เดินทาง การใชชวี ติ ในประเทศไทย เปน ตน 78
11ชวยนักศึกษาตางชาติปรับตัว จดั กจิ กรรมเพอ่ื ลดชอ งวา งในความแตกตา งทางวฒั นธรรม อาจมีทั้งกิจกรรมในและนอกหองเรียน สนับสนุนใหนักศึกษาเกิด ความคุนเคยและปรับตัวใหเขากับบริบทการศึกษา และสังคมที่แตกตาง ไมว า จะเปน การจดั สง คมู อื แนะนาํ มหาวทิ ยาลยั รปู แบบการเรยี นการสอน ตลอดจนวฒั นธรรมประจาํ ทอ งถน่ิ ใหน กั ศกึ ษาเรยี นรกู อ นเขา เรยี นจรงิ การ ใหผ เู รยี นพบปะกบั ผชู ว ยสอน เจา หนา ทห่ี ลกั สตู รนานาชาติ เพอื่ ทาํ การพดู คยุ แบงปน ประสบการณร ะหวางกันทัง้ เรื่องสวนตัว และการเรียน การจัด ทัวรชมเมอื ง - วฒั นธรรม กิจกรรมพบปะสังสรรคใ นชมรมตา ง ๆ การจัด ระบบใหนักศึกษาพบปะพูดคุยกับอาจารยท่ีปรึกษาเปนประจําเพ่ือใหเกิด ความเขา ใจวธิ กี ารเรียนการสอนของผสู อนแตละทา น พฒั นาบคุ ลากรทางการศกึ ษาใหม คี วามเปน สากล โดยเรงสรางบุคลากรดานการศึกษาใหมีคุณภาพและเพียงพอที่จะ รองรับนักศึกษาตางชาติ การฝกอบรมหรือเพิ่มทักษะที่เปนประโยชนแก บคุ ลากรทางการศกึ ษา อนั จะชว ยสนบั สนนุ การบรกิ ารแกน กั ศกึ ษาตา งชาติ ใหม ีประสิทธิภาพมากขึ้น การพัฒนาหลักสูตรนานาชาติถือเปนกลไกหนึ่งท่ีสามารถนํามาใช เพอื่ ใหก ารอดุ มศกึ ษาไทยนาํ มาใชเ พอื่ ยกระดบั มาตรฐานการศกึ ษา จดั การ เรียนการสอนใหเหมาะสม และเปนผูส นบั สนุนเตรียมความพรอมสําหรบั การเรียนการสอนใหกาวสูความเปนสากล เปนที่ยอมรับทั้งเร่ืองคุณภาพ หลักสตู ร การเรยี นการสอน รวมถงึ การผลติ บัณฑิตทม่ี ีคณุ ภาพออกไปรับ ใชส ังคมท้ังในระดบั ประเทศ ภมู ิภาคและระดบั โลกตอไป 79
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง äÁÇ‹ Ò‹ ¹¡Ñ È¡Ö ÉÒ¨ÐÁÒ¨Ò¡»ÃÐà·Èä˹ ¡Êç ÒÁÒö»ÃºÑ μÇÑ ä´ÍŒ ÂÒ‹ §äÁ‹ Ò¡à¹ç ÊѧÊÃÃ¤Ë Å§Ñ àÅ¡Ô àÃÕ¹ Íա˹§Öè ªÍ‹ §·Ò§Å´ª‹Í§ÇÒ‹ §·Ò§Ç²Ñ ¹¸ÃÃÁ 80
12 แนะแนวผเู รยี น เพอื่ ผเู รยี น
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การแนะแนวแกนักศึกษา เปนอีกเรื่องหนึ่งท่ีมหาวิทยาลัยฮารวารด ใหค วามสาํ คญั โดยมกี ารต้งั สํานักงานเพอื่ ใหบรกิ ารใหค ําปรกึ ษาเก่ียวกบั การประกอบอาชีพ ภายใตชื่อ “Offiice of career service” หนวยงานนี้มีหนาที่เฉพาะเจาะจงในการใหคําปรึกษา แนะแนว ทางการเรียน การเลือกวิชาเพื่อใหสอดคลองกับความตองการประกอบ อาชพี ของนักศกึ ษาทกุ ระดับ โดยใหคาํ แนะนําแกนกั ศึกษาตั้งแตปหนึง่ ใน การเลอื กวชิ าเรยี น การเขา ถงึ แหลง ขอ มลู ทเ่ี ปน ประโยชนต อ การเลอื กอาชพี ในอนาคต การใหความรูเ กย่ี วกบั การศกึ ษาตอในระดับสงู ข้ึน รวมถงึ การ ฝก งานทั้งในและนอกประเทศ สาํ นกั งานนไี้ ดอ าํ นวยความสะดวกดา นขอ มลู แกน กั ศกึ ษาในหลายรปู แบบ อาทิ การใหคําปรึกษาผานผูเชี่ยวชาญในดานตาง ๆ เชน ศิลปะ ธรุ กิจ การศกึ ษา การทาํ งานในภาครฐั กฎหมาย ส่ือมวลชน วิทยาศาสตร และเทคโนโลยี ฯลฯ รวมถึงการฝกงาน การเรยี นในภาคฤดูรอ น และการ ศึกษาตอ เปนตน นักศึกษาจะไดร บั ความรูเกย่ี วกับการวางแผนการเรยี น และการทาํ งานทสี่ อดคลอ งกบั ความเชยี่ วชาญและความถนดั ของนกั ศกึ ษา แตล ะคน 82
12แนะแนวผูเรียน เพ่ือผูเรียน หอ งสมดุ เฉพาะทางเกีย่ วกับการประกอบอาชพี รวมรวบขอ มูล เกี่ยวกับการทํางานในภาคฤดูรอน การฝกงาน ขอมูลจําเพาะของสาขา อาชีพตา ง ๆ รวมถงึ ขอมลู เกี่ยวกับนายจา ง การเขยี นโครงการ เพอื่ ขอทนุ สนับสนุนการฝก อาชพี การเขยี นประวัติยอ แนวทางการสอบสัมภาษณใ น การสมัครงานในแตละสาขาอาชีพ เพ่ือใหนักศึกษาไดมีโอกาสคนควาหา ขอ มูลท่ีจากแหลง ที่หลากหลาย เพือ่ ใชชว ยตดั สินใจในการเลือกและเขา สู อาชีพ การจดั อบรมเชงิ ปฏบิ ตั กิ าร(Workshop) มกี ารจดั กจิ กรรมตลอด ป เพื่อแนะนําใหนักศึกษาไดเรียนรูประสบการณในอาชีพตาง ๆ อยาง เฉพาะเจาะจง รวมถึงยังมีการอบรมเกี่ยวกับการเขียนประวัติเพ่ือสมัคร งาน การลองสอบสมั ภาษณจ รงิ เพอ่ื ใหน กั ศกึ ษาพฒั นาทกั ษะในการสมคั ร งานเพ่ิมเติม นอกจากน้ีสํานักงานแหงน้ียังไดมีกิจกรรมพิเศษคือ การจูงใจให นกั ศกึ ษาไดม สี วนรว มในการทาํ งานบริการสงั คม (Public Service) โดยใน แตล ะภาคเรยี นจะมกี ารอบรม ใหค วามรเู กย่ี วกบั อาชพี ชอ งทางทน่ี กั ศกึ ษา สามารถมีสวนรวมในการบรกิ ารสังคมท้งั ในประเทศและตา งประเทศ โดย นักศึกษาสามารถมีสวนรวมไดท้ังในระหวางที่กําลังศึกษา หรือจบการ ศกึ ษาออกไปแลว สาํ นกั งานแหง นจี้ งึ เปน มากกวา หอ งใหค าํ ปรกึ ษา ทแ่ี นะนาํ นกั ศกึ ษา เพยี งผวิ เผนิ หากแตเ ปน แหลง ขอ มลู แหลง เรยี นรทู สี่ าํ คญั ทาํ หนา ทเี่ ตรยี ม ความพรอ มกอ นนกั ศกึ ษาจะจบออกไปเผชญิ โลกแหง การทาํ งานในอนาคต แนวทางขางตนน้ีนับเปนตนแบบที่ดีเก่ียวกับการจัดระบบใหคํา ปรกึ ษา แนะแนวของไทยจะนาํ มาประยกุ ตใช เพ่อื ใหน กั เรียน นกั ศกึ ษา ซ่งึ เปนชว งหวั เลย้ี วหวั ตอ การตดั สนิ ใจ เลือกเรียน เลอื กอาชพี ทเ่ี หมาะสม 83
เทียบช้ันฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง สอดคลองกบั ความถนดั และความเชย่ี วชาญของตนได โดยควรเรม่ิ ตั้งแต การศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน และมกี ารแนะแนวทตี่ อ เนอื่ งจนถงึ ในระดบั อดุ มศกึ ษา ประเด็นทค่ี วรแนะนาํ แกน ักเรยี นนกั ศกึ ษา ไดแ ก การรจู กั ตนเองและตระหนกั ในคณุ คา ของตนเอง การท่ีผูเรียนรูจักตนเอง จะมีสวนชวยในการคิดและตัดสินใจเลือก เรียนหรอื ทาํ งานท่สี อดคลองกบั ความถนัด ความเช่ยี วชาญของตนเอง สง ผลใหก ารศกึ ษาเปน ประโยชนส งู สดุ ไมเ ฉพาะตอ ผเู รยี นเอง แตต อ ภาพรวม ของสงั คมดว ย การตง้ั เปา หมายชวี ติ อดุ มการณ และความรบั ผดิ ชอบตอ ตนเองและสว นรวม เปน ผลทต่ี ามมาหลงั จากรจู กั ตนเองและเหน็ คณุ คา ตนเองแลว จะเรมิ่ มกี ารตัง้ เปาหมายทีช่ ัดเจนมากขนึ้ ในลําดับตอไป เพอื่ ขดี เสน ทางเดนิ ของ ชวี ติ ใหส อดคลอ งกบั เปา หมายทว่ี างไว ซง่ึ จะสง ผลใหผ เู รยี นมไิ ดเ รยี นเพยี ง เพอื่ สอบใหผ า น แตจ ะเรยี นเพอื่ แสวงหาความรมู าพฒั นาตนเอง และสงั คม ตอไป ทกั ษะทางสงั คม บคุ ลกิ ภาพทเี่ หมาะสมกบั อาชพี อาทิ การสรา งสมั พันธภาพ การส่อื สาร การเปน ผูน าํ และผตู ามท่ีดี การทํางานเปนทมี การปรับตวั มารยาทในสังคม ฯลฯ เปนศลิ ปะในการ ปรับตัวอยูรวมกับผูอ่ืนไดอยางเปนปกติและมีความสุข ไดรับการยอมรับ มคี นใหความรว มมือ ยินดชี วยเหลือ 84
12แนะแนวผูเรียน เพ่ือผูเรียน แนวทางเลอื กอาชพี และการทาํ งานในอนาคต อาทิ ขอมูลชัดเจนเกี่ยวกับภาวะของตลาดแรงงาน อาชีพใดทเี่ ปนท่ี ตอ งการและมปี ริมาณเทาใด อาชีพใดกําลังอยูใ นภาวะเกินความตองการ ขอ มลู เหลา นถี้ อื ไดว า มปี ระโยชนต อ ผเู รยี นในการเลอื กทจี่ ะวางแผนในการ ศกึ ษาตอ เพอื่ ใหม ที กั ษะความรู ความชาํ นาญทส่ี อดคลอ งกบั ตลาดแรงงาน ในปจ จบุ นั และอนาคต หรอื แมแ ตก ารเลอื กวชิ าเรยี นทเ่ี ปน การพฒั นาทกั ษะ ทสี่ อง เพอื่ รองรับความเปล่ียนแปลงของซ่งึ อาจจะนําไปสูการไมม งี านทํา มหาวิทยาลัยจึงควรเปนสวนหน่ึงในการทําใหชองวางของขอมูล ขา วสารในการเรียน และการประกอบอาชีพลดลง ผา นบทบาทการเปนผู ใหค าํ ปรกึ ษา ขอมลู ขา วสารในประเดน็ ขางตน เนอ่ื งจากสภาพสังคมที่มี การเปลย่ี นแปลงอยา งรวดเรว็ นน้ั ไดส ง อทิ ธพิ ลตอ นกั เรยี น นกั ศกึ ษาจาํ นวน ไมนอ ยอาจสบั สนในการเลือกอาชีพ เลือกศกึ ษาตอ จากแหลงขอ มูลทม่ี ีอยู อยางหลากหลาย การแนะแนวจึงเปนสวนหนึ่งที่จะสงเสริม สนับสนุน กระตุน แนะนํา ชวยเหลือใหนักเรียน นักศึกษานําขอมูลขาวสาร กระบวนการคดิ อยางมเี หตุผล และแสวงหาความรู นํามาใชป ระโยชนใ น การตัดสินใจ ทีจ่ ะนาํ ไปสกู ารพัฒนาตนเอง และการทาํ งานตอ ไป 85
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง Ç¹Ñ ¨º¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ ¨Ø´àÃèÁÔ μ¹Œ Ê‹¡Ù ÒÃ༪ÞÔ âÅ¡¡ÇÒŒ § ¼·ŒÙ èÕ¶Ù¡àμÃÂÕ Á¤ÇÒÁ ¾ÃŒÍÁ¡Í‹ ¹¡ÒŒ ÇÊ‹¡Ù Ò÷íÒ§Ò¹¨ÃÔ§ ‹ÍÁä´Œà»ÃÂÕ º¡ÇÒ‹ ¤¹Í×è¹ ที่มา http://www.townhal.com/columnists/SuzanneFields/2006/11/06/ who_say_col ege_boys_are_smart 86
13 ปรบั หลกั สตู รพน้ื ฐาน วางรากฐานผเู รยี นทนั โลก
เทียบชั้นฮารวารด : ทาอุดมศึกษาไทย คิดไกล ไปถึง การประกาศยกเครอื่ งหลกั สตู รครง้ั ใหญท สี่ ดุ ในรอบ3 ทศวรรษทผ่ี า น มา นับตง้ั แตฮารวารด พฒั นาหลักสูตรรายวชิ าพนื้ ฐาน (core curriculum) ทใ่ี ชม าตัง้ แตท ศวรรษท่ี 1970 นับเปนอกี กาวหนง่ึ ของความพยายามปรับ หลักสูตรการเรียนการสอนใหก า วทนั ความทา ทายใหมใ นโลกปจจบุ นั ปรัชญาสําคัญของการพัฒนาหลักสูตรพ้ืนฐานน้ี มุงหมายเพ่ือให นกั ศึกษาของฮารว ารดทกุ คน โดยเฉพาะกลมุ นักศกึ ษาปริญญาตรี ไดรับ การขยายมมุ มองในประเดน็ ทเ่ี กย่ี วกบั การใชช วี ติ จรงิ เปน การใหก ารศกึ ษา ในมมุ กวา ง ควบคคู วามชาํ นาญเฉพาะดานทางวิชาการสาขาใดสาขาหนงึ่ ตลอดจนเขา ใจถงึ วธิ คี ดิ ของแตล ะสาขาวชิ า เพอ่ื บรู ณาการความรใู นสาขา วิชาตาง ๆ มาใชแกป ญ หาและคน หาแนวทางการพฒั นาไดสอดคลองกบั บรบิ ทโลกในยคุ ปจจุบัน และอนาคตท่ซี บั ซอ นขึ้นทกุ ขณะ การออกแบบหลักสูตรพื้นฐานนี้นาสนใจ เน่ืองจากเปนการสะทอน ปรัชญาการศึกษาของมหาวิทยาลัยตองการสรางผูเรียนใหเปนท้ังคนเกง และคนที่เขาใจโลก โดยเช่ือวา หลักสูตรพื้นฐานน้ีจะชวยเติมเต็มส่ิงท่ีผู เรยี นสนใจ และเปนประโยชนตอ การศึกษาในระดบั ท่สี งู ขนึ้ ความโดดเดนของหลักสูตรน้ีตางจากหลักสูตรท่ัวไป1 น่ันคือ การ เรยี นการสอนไมไ ดจ าํ กดั ขอบเขตทางวชิ าการไวท คี่ วามรชู ดุ ใดชดุ หนงึ่ หรอื ความรูลึกซึ้งดานใดดานหน่ึง แตใหความสําคัญกับกระบวนการคนหา 1 “About the Core Program” . The President and Felows of Harvard Colege 88
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248