Gürcistan Hedef Pazar Analizi

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ GÜRCİSTANHEDEF PAZAR ÜRÜN ANALİZİ DOĞU ANADOLU 1 İHRACATÇILAR BİRLİĞİ MART 2017DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ2 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ GÜRCİSTANHEDEF PAZAR ÜRÜN ANALİZİ Murat KARAPINAR Melih LEYLİOĞLU Özge UZUNDUMLUDOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 3

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ4 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ İÇİNDEKİLERGİRİŞ 7BİRİNCİ BÖLÜM 9GÜRCİSTAN ÜLKE PROFİLİ 9TÜRKİYE GÜRCİSTAN TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLER 11İKİNCİ BÖLÜM 25DOĞU ANADOLU BÖLGESİ GÜRCİSTAN POTANSİYEL İHRAÇ ÜRÜN VE PAZAR POTANSİYELİ ARAŞTIRMASI 251. Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatı 312. Domates (taze/soğutulmuş) 373. Turunçgiller (taze/soğutulmuş) 434. Margarin 495. Çimento, Alçı 556. Petrol Yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar 617. Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) 678. Boya, vernik ve boyacılıkta kullanılan diğer ürünler 759. Temizlik Ürünleri 8310. Kimyasal Maddeler 8911. Plastik Malzemeler 9512. Kauçuktan Dış Lastikler 10313. Ağaç Mamulleri 10914. Kağıt Ürünleri 11715. Hazır Giyim Ürünleri 12316. Taş, Alçı, Çimento vb. Maddelerden Eşya 13117. Seramik Döşeme Mamulleri 13918. Demir Çelik 14519. Demir Çelikten Eşya 15120. Alüminyum 15921. Adi Metallerden Eşyalar 16522. Kazanlar, Makinalar, Mekanik Cihazlar 17123. Elektrikli Makine, Cihaz ve Aksamları 17924. Otomotiv 18725. Mobilyalar, Aydınlatma Cihazları, Prefabrik Yapılar 19526. Hijyenik Mamuller 203ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 209DIŞ TİCARET POLİTİKASI 209TARİFELER VE DİĞER VERGİLER 210TARİFE DIŞI ENGELLER 212ULUSLARARASI FUARLAR 212SEKTÖRLER 213Tarım ve Hayvancılık 213Sanayi 213Madencilik 215DEĞERLENDİRME 215YARARLI ADRESLER 219KAYNAKÇA 221 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 5

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ6 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ GİRİŞ Dış ekonomik ilişkilerin en önemli boyutunu teşkil eden dış ticaret politikaları alanında bölgeselbaz da kalıcı olabilmek, ülkelerin, bölge ülkelerine yönelik ticaret politikaları üretmesi ve komşu ülkeleriesas alan bir dış ticaret stratejisi takip etmesi ile mümkündür. Bölgesel ticaret, dolayısıyla komşuülkelerle ticaret özellikle gelişmiş ülkelerin ticaret hacimlerinde önemli bir yere sahip bulunmaktadır.Dünya genelinde, ülkelerin komşuları ile ticari ilişkilerine bakıldığında, Avrupa Birliği ülkelerinin birlikiçi ticaretinin % 70’ler, Asya-Pasifik bölgesinde % 60’lar ve Kuzey Amerika bölgesinde ise bölge içiticaretin % 40’lar seviyesinde olduğu görülmektedir. Ülkemizin doğu komşusu olan Gürcistan ile ilgili olarak hazırlanan bu ihracat pazar araştırmaraporu, Gürcistan hakkında genel bilgiler ve ihracat açısından potansiyel taşıyan hedef ürünlerle ilgiliverileri içermekte olup, Gürcistan’a gerek ihracat yapan/yapmayı düşünen firmalarımıza, gerekse deyatırım yapmak isteyen bölge işadamlarına ve kuruluşlara yol gösterici bir kaynak olması amacı ilehazırlanmıştır.DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 7

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ8 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi BİRİNCİ BÖLÜMGÜRCİSTAN ÜLKE PROFİLİÜLKE KİMLİĞİ 69.700 km2 Yüzölçümü 3,7 milyon Nüfus (2015) Gürcüce Resmi Dili Tiflis Başkenti Gürcü: %86,8; Azeri: %6,3; Ermeni:% 4,5; Rus: Etnik Yapı %0,7; Oset: %0,4; Diğer: 1,3Kaynak: Dışişleri BakanlığıGENEL EKONOMİK DURUMGSYİH 14.595Kişi Başı GSYİH 3.285Büyüme Oranı 3.03Para Birimi LariEnflasyon Oranı % 5,6İşsizlik Oranı % 12,4Kaynak: Dışişleri Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 9

G Ü R C İ S T A N H E D E F P A GZ ÜA RRCİ-STÜARNÜHNedeAf NPaAzLarİ-ÜZ rİ ün AnaliziDIŞ TİCARET 2,2 Milyar $ Toplam İhracat Temel İhracat Kalemleri  Metal cevherleri, cüruf ve kül  Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke İhracat Yapılan Başlıca Ülkeler  Demir ve çelik  Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, Toplam İthalat Temel İthalat Kalemleri motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı İthalat Yapılan Başlıca Ülkeler  Yenilen meyvalar-sert kabuklu meyvalar  Eczacılık ürünleriKaynak: Trademap  Mineral yakıtlar, mineral yağlar vb.  Azerbaycan  Bulgaristan  Türkiye  Rusya  Ermenistan  Çin  ABD 7,7 Milyar $  Mineral yakıtlar-yağlar vb. ürünler  Eczacılık ürünleri  Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler vb.  Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı  Elektrikli makina ve cihazlar,  Demir veya çelikten eşya  Plastikler ve mamulleri  Türkiye  Çin  Rusya  İrlanda  Ukrayna  Almanya  ABD10 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İ 10

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün AnaliziTÜRKİYE GÜRCİSTAN TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLERİki ülke arasında son dönemde yoğunlaşan ticari münasebetler bu iki komşu ülkearasındaki güvene dayalı siyasi ilişkilerin ve bu iki ülkenin iktisadi alandaki birbirinekarşılıklı bağımlılığının doğal bir sonucudur. Gerek Türkiye gerek Gürcistan ikili ekonomikve ticari ilişkilerini çeşitlendirerek geliştirme konusundaki iradelerini her düzeydegöstermektedirler.Bu itibarla, Türkiye’nin Gürcistan dış ticaretinde birinci ticari ortağı olması veGürcistan’daki ekonomik canlanmanın yıldan yıla giderek artmakta olduğu dikkatealındığında söz konusu temasların önümüzdeki dönemlerde daha da artarak devamedeceği beklenmektedir. Gürcistan’ın ekonomik gelişmesindeki bir aksama ve buna bağlıkaçınılmaz bir siyasi istikrarsızlığın Türkiye’ye ve başka bazı ülkelere olumsuzyansımalarının olacağı da kesindir. Bu sebeple bazı ülkelerin Gürcistan’a destek vermeleribeklenmelidir. Türk firmalarının Gürcistan için önem arz eden bazı projeleri Yap-İşlet veYap-İşlet-Devret modeliyle gerçekleştirmeleri fevkalade önem arz etmektedir.Gürcistan’da sermayesi 1 milyon Dolar’ın üstünde 27 Türk firması bulunmaktadır. Ayrıca,ülkede KOBİ niteliğinde yaklaşık 500 Türk şirketi faaliyet göstermektedir. Firmalarımız20.000 kişiye istihdam sağlamaktadır. Türk firmalarının faaliyet alanları, enerji santrali,turistik tesis, konut, karayolu inşası gibi alanlarda yoğunlaşmaktadır. Ülkemizde 2015Aralık ayı itibariyle Gürcistan sermayesine sahip 254 şirket faaliyet göstermektedir.2016 yılı sonunda faaliyete geçmesi hedeflenen Bakü-Tiflis-Kars (BTK) demiryolu projeside üç ülke arasındaki bölgesel işbirliğinin somut göstergesini teşkil etmektedir. Bu projeulaştırma alanında Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan arasındaki işbirliğine katkısağlamanın yanında iki ülke arasındaki ticaretin artırılmasına da yardımcı olacaktır.Projenin tamamlanmasıyla ilk zamanlarda yıllık 1 milyon yolcu ve 6,5 milyon ton yüktaşıması beklenirken, 2034 yılında 3 milyon yolcu ve 17 milyon ton yük taşıyacağıöngörülmektedir. BTK Projesi 7. Üçlü Ulaştırma Bakanları Toplantısı 12 Şubat 2016tarihinde Tiflis’te gerçekleştirilmiştir.DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 11 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 11

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün AnaliziAfganistan-Türkmenistan-Azerbaycan-Gürcistan-Türkiye Transit Taşımacılık Koridoru(Lapis Lazuli) projesi ile, Afganistan-Türkmenistan-Hazar Denizi-Azerbaycan-Gürcistanarasında Karadeniz’deki limanlar kullanılarak veya Bakü-Tiflis-Kars demiryolu üzerindenBoğaz Köprüleri ve Marmaray aracılığıyla Avrupa’ya kadar uzanan bir transit koridoruoluşturulması hedeflenmektedir.Türkiye ile Gürcistan arasındaki ikili ticari ilişkilerin, zaman zaman yaşanan düşüşlerdikkate alınmaz ise, genel anlamda iyiye gitmekte olduğu gözlenmektedir. Özellikle 2008yılında yaşanan Rusya-Gürcistan savaşından sonra Gürcistan’ın kuzey kapısının kapanmasıve Türkiye’nin Gürcistan’a coğrafi açıdan da yakın olması ülkemizi Gürcistan’ın birnumaralı ticari ortağı durumuna getirmiştir. 2009-2014 dönemindeki beş yılda Gürcistan’aihracatımız yılda ortalama %17 artış göstermiştir. Ülkemizden Gürcistan'a üç kara hudutkapısı bulunmaktadır. Bu sınır kapılarından özellikle Sarp sınır kapısı, ister araç giriş çıkışyoğunluğu, ister ise sınır ticareti açısından yapılan ihracatlarda olsun, önemli yeralmaktadır. Gürcistan İle Dış Ticaretin GelişimiMilyon $ 1.800 1.600 1.400 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 1.200 408 646 997 746 769 1.092 1.254 1.246 1.444 1.109 1.000 345 290 524 286 291 314 180 202 233 223 753 936 1.522 1.031 1.060 1.407 1.434 1.448 1.676 1.332 800 600 400 200 0 İhracat İthalat HacimKaynak: Trademap12 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İ

GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi Tablo-1: Türkiye'nin Gürcistan'a İhracatında (2011-2016) Aldığı Paya Göre İlk 50 Ürün Grubu ($, %) Sıra 2011 2012 2013 2014 2015 2016 (Ocak- TOPLAM No Ağustos) FOB USD FASIL FASIL ADI % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD %DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 1 39 Plastikler ve mamulleri 140.187.506 12,83 153.375.811 12,24 148.981.992 11,96 169.698.110 11,75 127.313.219 11,48 75.970.530 9,82 815.527.168 11,79 GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve 2 84 aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve 116.779.759 10,69 119.264.075 9,52 119.812.298 9,62 135.336.359 9,37 107.217.782 9,67 75.660.830 9,78 674.071.103 9,74 parçaları 3 73 Demir veya çelikten eşya 92.133.605 8,43 119.158.910 9,51 112.524.672 9,03 128.509.220 8,90 97.798.766 8,82 77.975.582 10,08 628.100.755 9,08 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme- 4 85 verme, televizyon görüntü-ses kaydetme- verme cihazları,aksam-parça-aksesuarı 76.465.371 7,00 87.799.532 7,01 72.211.353 5,80 114.433.112 7,93 65.890.095 5,94 58.813.691 7,61 475.613.154 6,88 5 72 Demir ve çelik 46.955.023 4,30 75.164.772 6,00 67.251.077 5,40 70.563.531 4,89 48.729.061 4,39 30.362.544 3,93 339.026.008 4,90 6 44 Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 43.901.262 4,02 48.959.303 3,91 44.717.199 3,59 54.280.089 3,76 32.808.999 2,96 20.392.420 2,64 245.059.272 3,54 Mobilyalar, yatak takımları, aydınlatma 7 94 cihazları, reklam lambaları, ışıklı tabelalar vb, 38.410.912 3,52 39.586.604 3,16 41.626.707 3,34 55.358.453 3,83 44.244.571 3,99 23.674.791 3,06 242.902.038 3,51 prefabrik yapılar Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, 8 87 motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların 51.827.573 4,74 54.460.086 4,35 40.958.614 3,29 47.495.179 3,29 26.844.701 2,42 19.499.232 2,52 241.085.385 3,49 aksam, parça, aksesuarı 9 48 Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan 48.947.079 4,48 35.304.280 2,82 38.543.921 3,09 42.876.181 2,97 35.545.247 3,21 23.432.220 3,03 224.648.928 3,25 veya kartondan eşya 10 76 Alüminyum ve alüminyumdan eşya 36.667.335 3,36 40.995.502 3,27 33.292.570 2,67 36.860.556 2,55 27.504.548 2,48 16.616.673 2,15 191.937.184 2,77 Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, 11 34 yıkama-yağlama müstahzarları, mumlar, bakım müstahzarları, dişçilik müstahzarları 24.872.117 2,28 29.103.591 2,32 35.626.122 2,86 38.824.326 2,69 38.032.225 3,43 21.046.350 2,72 187.504.731 2,71 12 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarı 11.852.593 1,09 19.714.001 1,57 28.696.873 2,30 41.586.421 2,88 48.602.376 4,38 32.781.488 4,24 183.233.752 2,65 Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, 13 32 tanenler, boyalar, pigmentler, vb, vernikler, 28.223.580 2,58 31.408.071 2,51 28.819.936 2,31 32.841.331 2,27 21.973.905 1,98 14.690.584 1,90 157.957.407 2,28 vb, macunlar, mürekkepler 14 25 Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, 21.084.098 1,93 33.190.199 2,65 29.206.536 2,34 28.450.827 1,97 22.157.414 2,00 15.024.752 1,94 149.113.826 2,16 kireçler ve çimento DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 1313

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi14 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İSıra2011 2012 2013 2014 2015 2016 (Ocak- TOPLAMNo FOB USD Ağustos) FASIL FASIL ADI % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD %15 96 Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, 1.899.716 0,17 23.555.632 1,88 31.709.504 2,55 33.771.994 2,34 31.546.290 2,85 24.331.989 3,15 146.815.125 2,12 kalem, çakmak, fermuar, fırça vb.)16 69 Seramik mamulleri 23.885.005 2,19 27.402.312 2,19 24.396.904 1,96 21.129.872 1,46 11.571.721 1,04 7.976.630 1,03 116.362.444 1,6817 68 Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri 17.267.617 1,58 25.475.311 2,03 21.481.461 1,72 25.157.694 1,74 14.480.968 1,31 8.391.621 1,09 112.254.672 1,62 maddelerden eşya18 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 16.017.751 1,47 10.410.832 0,83 12.796.537 1,03 19.069.342 1,32 14.476.392 1,31 29.050.867 3,76 101.821.721 1,4719 83 Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, 17.599.691 1,61 17.646.122 1,41 18.009.821 1,45 20.367.122 1,41 16.430.389 1,48 9.640.107 1,25 99.693.252 1,44 mobilya tertibatı, vb.) Muhtelif kimyasal maddeler (biodizel, yangın20 38 söndürme maddeleri, dezenfektanlar, haşarat 14.366.240 1,32 16.130.600 1,29 18.615.700 1,49 18.562.346 1,29 15.283.282 1,38 13.446.330 1,74 96.404.498 1,39 öldürücüler, vb.)21 8 Yenilen meyvalar ve yenilen sert kabuklu 15.311.002 1,40 12.792.834 1,02 17.237.248 1,38 16.472.056 1,14 16.532.635 1,49 17.927.705 2,32 96.273.480 1,39 meyvalar Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların22 27 damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar 12.337.701 1,13 9.741.416 0,78 19.813.373 1,59 16.746.892 1,16 11.728.455 1,06 7.369.314 0,95 77.737.151 1,1223 70 Cam ve cam eşya 18.606.298 1,70 17.983.903 1,43 12.639.985 1,01 12.373.481 0,86 9.247.414 0,83 6.835.420 0,88 77.686.501 1,1224 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 9.328.726 0,85 12.053.755 0,96 15.771.912 1,27 15.660.143 1,08 13.968.522 1,26 8.386.760 1,08 75.169.818 1,0925 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 7.029.011 0,64 8.596.395 0,69 12.254.854 0,98 17.500.845 1,21 16.603.113 1,50 12.779.221 1,65 74.763.439 1,0826 30 Eczacılık ürünleri 5.456.094 0,50 6.442.377 0,51 8.888.439 0,71 13.712.999 0,95 12.832.353 1,16 9.003.192 1,16 56.335.454 0,81 Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar,27 90 tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, 7.054.219 0,65 6.937.632 0,55 6.710.911 0,54 10.248.580 0,71 15.599.757 1,41 9.247.638 1,20 55.798.737 0,81 parça ve aksesuarı Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar,28 15 yemeklik katı yağlar, hayvansal ve bitkisel 9.756.012 0,89 9.509.044 0,76 9.565.154 0,77 9.656.394 0,67 9.750.534 0,88 4.576.588 0,59 52.813.726 0,76 mumlar DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 14

GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi Sıra 2011 2012 2013 2014 2015 2016 (Ocak- TOPLAM No Ağustos) FASIL FASIL ADI FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD %DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 29 60 Örme eşya 8.563.535 0,78 9.088.577 0,73 8.344.632 0,67 9.333.730 0,65 11.309.407 1,02 6.072.356 0,79 52.712.237 0,76 GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ 30 52 Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 5.886.091 0,54 7.710.058 0,62 11.807.842 0,95 12.227.121 0,85 7.669.385 0,69 3.976.908 0,51 49.277.405 0,71 Basılı kitaplar, gazeteler, resimler ve baskı 6.742.664 0,62 10.337.614 0,82 8.133.931 0,65 12.082.455 0,84 7.549.878 0,68 3.603.796 0,47 48.450.338 0,70 31 49 sanayiinin diğer mamulleri, el ve makina 7.417.398 0,68 8.316.191 0,66 9.151.718 0,73 9.867.506 0,68 7.387.617 0,67 4.566.694 0,59 46.707.124 0,68 8.050.319 0,74 8.776.142 0,70 7.907.084 0,63 8.445.577 0,58 6.953.951 0,63 5.085.772 0,66 45.218.845 0,65 yazısı metinler ve planlar Yenilen çeşitli gıda müstahzarları (kahve 32 21 hülasaları, çay hülasaları, mayalar, soslar, diyet mamaları, vb.) Dokunabilir maddelerden hazır eşya, 33 63 takımlar, kullanılmış giyim ve dokunmuş diğer eşya, paçavralar 34 64 Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya, 6.871.977 0,63 7.154.462 0,57 6.425.750 0,52 9.269.118 0,64 8.131.094 0,73 4.388.443 0,57 42.240.844 0,61 bunların aksamı 35 33 Uçucu yağlar ve rezinoitler, parfümeri, 4.427.470 0,41 5.233.659 0,42 6.574.950 0,53 8.841.998 0,61 8.535.703 0,77 5.577.121 0,72 39.190.901 0,57 kozmetik veya tuvalet müstahzarları 36 2 Etler ve yenilen sakatat 2.401.916 0,22 5.175.268 0,41 8.921.046 0,72 11.553.820 0,80 5.466.929 0,49 3.683.727 0,48 37.202.706 0,54 6.334.070 0,58 6.792.596 0,54 7.245.886 0,58 5.993.059 0,42 6.011.646 0,54 4.348.577 0,56 36.725.834 0,53 Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve 3.726.598 0,34 10.043.711 0,80 6.516.373 0,52 6.516.801 0,45 4.163.745 0,38 3.115.840 0,40 34.083.068 0,49 37 54 benzeri sentetik ve suni dokumaya elverişli 5.496.226 0,50 5.081.888 0,41 6.541.419 0,53 7.125.379 0,49 5.282.962 0,48 3.137.410 0,41 32.665.284 0,47 maddeler Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli 38 71 metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar 39 19 Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri 40 18 Kakao ve kakao müstahzarları 5.428.764 0,50 5.475.024 0,44 6.130.240 0,49 6.453.270 0,45 5.256.364 0,47 2.284.379 0,30 31.028.041 0,45 41 35 Albüminoid maddeler, değişikliğe uğramış 4.706.509 0,43 5.204.110 0,42 5.955.903 0,48 6.614.386 0,46 5.027.815 0,45 3.422.331 0,44 30.931.054 0,45 nişasta esaslı ürünler, tutkallar, enzimler 5.368.945 0,49 5.057.593 0,40 5.222.197 0,42 5.583.711 0,39 5.268.545 0,48 2.413.987 0,31 28.914.978 0,42 İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, 42 28 radyoaktif element, metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 1515

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi16 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İSıra2011201220132014 2015 2016 (Ocak- TOPLAMNo Ağustos) FASIL FASIL ADI FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD %43 57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli 4.573.217 0,42 5.783.503 0,46 5.138.018 0,41 6.183.434 0,43 3.119.098 0,28 2.502.471 0,32 27.299.741 0,39 maddelerden yer kaplamaları44 23 Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, 2.426.411 0,22 2.887.375 0,23 4.583.143 0,37 10.112.829 0,70 2.497.576 0,23 1.268.783 0,16 23.776.117 0,34 hayvanlar için hazırlanmış kaba yemler Sebzeler, meyvalar, sert kabuklu meyvalar ve45 20 bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstahzarlar 3.457.421 0,32 3.529.602 0,28 4.449.598 0,36 5.360.665 0,37 4.350.926 0,39 2.623.276 0,34 23.771.488 0,34 Barut ve patlayıcı maddeler, pirotekni46 36 mamulleri, kibritler, piroforik alaşımlar, ateş 3.665.742 0,34 3.564.201 0,28 2.371.077 0,19 4.552.181 0,32 5.852.546 0,53 2.497.172 0,32 22.502.919 0,33 alıcı maddeler47 74 Bakır ve bakırdan eşya 2.954.826 0,27 4.969.053 0,40 5.531.371 0,44 3.925.709 0,27 2.473.198 0,22 2.427.489 0,31 22.281.646 0,3248 22 Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke 2.395.498 0,22 3.273.521 0,26 3.871.563 0,31 4.629.490 0,32 4.295.717 0,39 1.835.643 0,24 20.301.432 0,2949 17 Şeker ve şeker mamulleri 4.329.480 0,40 3.607.894 0,29 3.882.576 0,31 3.505.989 0,24 2.570.275 0,23 1.982.165 0,26 19.878.379 0,29 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat, özel50 56 iplikler, sicim, kordon, ip, halat ve bunlardan 2.445.691 0,22 3.153.375 0,25 3.118.789 0,25 3.622.225 0,25 3.192.259 0,29 2.114.411 0,27 17.646.750 0,26 mamul eşya Diğer 30.426.889 3 30.931.029 2 35.930.103 3 34.446.228 2 31.658.497 3 25.449.927 3 188.842.673 3 Toplam 1.092.320.553 100 1.253.309.348 100 1.245.916.882 100 1.443.790.136 100 1.108.739.867 100 773.283.747 100 6.917.360.533 100Kaynak: TUİK DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 16

GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi Tablo-2: Türkiye'nin Gürcistan'a İhracatında (2011-2016) Aldığı Paya Göre İlk 100 Ürün ($, %) Sıra GTİP GTİP ADI 2011 2012 2013 2014 2015 2016 (Ocak- TOPLAM No FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD Ağustos) FOB USD % % % FOB USDDOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ Plastikten hortumlar, borular ve bağlantı GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ 1 3917 elemanları (manşon, nipel, dirsek, flanşlar, vb.) 37.728.520 3,45 44.195.783 3,53 32.034.613 2,57 32.602.067 2,26 34.732.891 3,13 19.396.613 2,51 200.690.487 2,90 Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı, inşaatta kullanılmak üzere 2 7308 hazırlanmış demir veya çelikten sac, 34.466.049 3,16 32.844.913 2,62 27.639.664 2,22 34.971.344 2,42 33.360.651 3,01 29.035.998 3,75 192.318.619 2,78 çubuk, vb. 3 7306 Demir veya çelikten diğer ince ve kalın 17.948.803 1,64 41.958.332 3,35 33.205.870 2,67 33.870.317 2,35 24.794.536 2,24 26.351.081 3,41 178.128.939 2,58 borular ve içi boş profiller 24.972.291 2,29 29.938.747 2,39 21.138.412 1,70 30.499.898 2,11 20.885.672 1,88 20.735.951 2,68 148.170.971 2,14 2,68 22.485.719 2,91 134.356.511 1,94 İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer 4 8544 elektrik iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar 5 9619 Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek 0,00 21.424.988 1,71 29.555.749 2,37 31.195.762 2,16 29.694.293 bezleri ve benzeri hijyenik eşya 6 3402 Yıkama, temizleme müstahzarları 16.450.590 1,51 19.310.317 1,54 25.327.514 2,03 26.267.858 1,82 28.177.241 2,54 16.583.142 2,14 132.116.662 1,91 (sabunlar hariç) Buzdolapları, dondurucular ve diğer 26.234.297 2,40 26.672.898 2,13 23.848.820 1,91 25.165.162 1,74 16.457.009 1,48 13.105.014 1,69 131.483.200 1,90 7 8418 soğutucu ve dondurucu cihazlar ve ısı pompaları Ağaçtan ve diğer odunsu maddelerden 8 4410 yonga levha, oriented strand board (OSB), 20.949.644 1,92 23.205.265 1,85 20.090.355 1,61 25.716.738 1,78 16.030.421 1,45 10.537.309 1,36 116.529.732 1,68 vb. levhalar 9 9403 Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve 17.069.485 1,56 21.289.956 1,70 18.710.953 1,50 27.442.275 1,90 17.727.459 1,60 11.139.748 1,44 113.379.876 1,64 parçaları Plastikten monofiller, ince ve kalın 10 3916 çubuklar ve profiller (enine kesitinin en 22.177.027 2,03 22.914.559 1,83 21.704.198 1,74 22.280.570 1,54 14.776.045 1,33 7.011.371 0,91 110.863.770 1,60 geniş yeri > 1mm) Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde 11 7210 mamulleri, genişliği 600 mm veya daha 19.168.109 1,75 32.089.947 2,56 22.172.711 1,78 20.980.282 1,45 11.573.329 1,04 4.115.199 0,53 110.099.577 1,59 fazla olanlar (kaplanmış olanlar) Plastiklerden eşya taşınmasına veya ambalajlanmasına mahsus malzeme, tıpa, 12 3923 kapak, kapsül ve diğer kapama 13.648.971 1,25 19.517.244 1,56 19.759.835 1,59 23.998.361 1,66 15.472.018 1,40 10.292.497 1,33 102.688.926 1,48 malzemeleri 13 2523 Çimento 13.648.244 1,25 23.373.443 1,86 18.711.862 1,50 16.953.284 1,17 11.757.131 1,06 10.252.461 1,33 94.696.425 1,37 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 1717

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi18 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İSıraGTİPGTİP ADI20112012 2013 2014 2015 2016 (Ocak- TOPLAMNo FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD Ağustos) FOB USD % % % FOB USD14 6109 Tişörtler, fanilalar, atletler, kaşkorseler ve 4.232.803 0,39 9.057.368 0,72 14.915.541 1,20 23.002.954 1,59 21.367.125 1,93 18.735.139 2,42 91.310.930 1,32 diğer iç giyim eşyası (örme)15 4411 Ağaçtan veya diğer odunsu maddelerden 14.125.606 1,29 18.190.821 1,45 18.174.931 1,46 19.074.417 1,32 11.181.102 1,01 6.236.698 0,81 86.983.575 1,26 lif levhalar Cilalı veya sırlı seramikten döşeme veya16 6908 kaplama karoları ve kaldırım taşları; cilalı 19.618.492 1,80 21.315.883 1,70 18.332.616 1,47 13.636.962 0,94 7.235.179 0,65 4.555.060 0,59 84.694.192 1,22 veya sırlı mozaik küpler vb.17 7216 Demir veya alaşımsız çelikten profiller 13.672.528 1,25 18.056.799 1,44 14.985.376 1,20 17.941.779 1,24 11.604.290 1,05 6.610.678 0,85 82.871.450 1,2018 7604 Aluminyumdan çubuklar ve profiller 16.968.738 1,55 15.300.862 1,22 12.693.996 1,02 14.824.783 1,03 13.162.855 1,19 7.773.206 1,01 80.724.440 1,17 Elektrikli su ısıtıcıları, elektrotermik 14.024.273 1,28 13.472.896 1,07 16.423.395 1,32 19.099.588 1,32 10.013.594 0,90 5.314.809 0,69 78.348.555 1,13 13.666.090 1,25 10.503.748 0,84 14.351.659 1,15 20.788.740 1,44 10.467.940 0,94 5.882.905 0,76 75.661.082 1,0919 8516 cihazlar, ortam ısıtıcıları, saç ve el kurutucuları, ütüler, rezistanlar20 3925 Plastikten inşaat malzemesi21 3920 Plastikten diğer levha, plaka, şerit, film, 11.799.367 1,08 11.671.519 0,93 13.658.503 1,10 16.820.951 1,17 13.410.110 1,21 7.820.047 1,01 75.180.497 1,09 folye (gözeneksiz) 12.530.368 1,15 13.884.038 1,11 15.330.917 1,23 15.372.810 1,06 9.468.970 0,85 4.752.162 0,61 71.339.265 1,03 28.320.134 2,59 30.009.447 2,39 2.967.235 0,24 4.679.521 0,32 2.586.194 0,23 2.588.994 0,33 71.151.525 1,0322 3921 Plastikten diğer plakalar, levhalar, yapraklar, filmler, folyeler ve şeritler23 8702 10 veya daha fazla kişi taşımaya mahsus (sürücü dahil) motorlu taşıtlar24 0805 Turunçgiller (taze/kurutulmuş) 12.653.701 1,16 11.684.626 0,93 15.149.842 1,22 13.932.976 0,97 12.661.525 1,14 5.063.013 0,65 71.145.683 1,0325 4818 Tuvalet kağıtları, kağıt havlu, mendil, 25.043.267 2,29 8.102.494 0,65 9.306.651 0,75 10.620.291 0,74 11.300.855 1,02 6.077.659 0,79 70.451.217 1,02 kumaş, masa örtüsü, kağıt mendiller vb.26 2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden 10.827.898 0,99 9.376.816 0,75 14.924.066 1,20 12.438.372 0,86 8.679.733 0,78 4.212.562 0,54 60.459.447 0,87 elde edilen yağlar Macunlar, reçineli çimentolar ve 10.046.056 0,92 10.251.020 0,82 9.493.071 0,76 13.017.203 0,90 7.849.510 0,71 5.374.840 0,70 56.031.700 0,8127 3214 boyacılıkta kullanılan dolgu ve sıvama 9.389.642 0,86 9.459.549 0,75 9.755.972 0,78 11.663.610 0,81 8.599.582 0,78 5.052.977 0,65 53.921.332 0,78 maddeleri Adi metallerden donanım, tertibat vb.28 8302 eşya (mobilya, kapı, pencere, bavul, askılık vb için) DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 18

GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi Sıra GTİP GTİP ADI 2011 2012 2013 2014 2015 2016 (Ocak- TOPLAM No FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD Ağustos) FOB USD 8.445.048 % % % FOB USD 7.292.963DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ Kağıttan, kartondan, selüloz vatkadan 0,77 8.929.979 0,71 9.486.158 0,76 10.785.987 0,75 9.236.743 0,83 5.701.159 0,74 52.585.074 0,76 GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ 29 4819 veya selüloz lif tabakalarından kutu, mafhaza, torba vb. 30 9401 Oturmaya mahsus mobilyalar ve bunların 0,67 7.648.353 0,61 8.741.948 0,70 12.234.615 0,85 10.152.892 0,92 5.747.087 0,74 51.817.858 0,75 aksam ve parçaları Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan 0,15 1.023.834 0,08 16.896.315 1,36 20.389.147 1,41 6.795.078 0,61 3.462.817 0,45 50.210.581 0,73 31 8703 taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu 1.643.390 taşıtlar (yarış arabaları dahil) 32 3004 Tedavide veya korunmada kullanılmak 4.721.115 0,43 5.529.475 0,44 7.614.376 0,61 12.232.226 0,85 11.494.431 1,04 8.244.600 1,07 49.836.223 0,72 üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) Demir veya alaşımsız çelikten çubuklar 0,20 8.745.078 0,70 9.527.163 0,76 13.472.258 0,93 10.863.316 0,98 4.694.089 0,61 49.480.073 0,72 33 7214 (dövülmüş, sıcak haddelenmiş, haddeleme 2.178.169 0,68 12.431.837 0,99 8.951.855 0,72 10.027.724 0,69 4.999.915 0,45 3.883.137 0,50 47.674.234 0,69 işleminden sonra burulmuş olanIar dahil) Aluminyumdan inşaat ve inşaat aksamı 34 7610 (köprüler, köprü aksamı, kuleler, pilonlar, 7.379.766 ayaklar, sütunlar, kapı, pencere vb) 35 1517 Margarin 8.746.683 0,80 8.783.167 0,70 8.806.899 0,71 8.576.658 0,59 8.058.985 0,73 3.559.795 0,46 46.532.187 0,67 Esası sentetik polimerler veya tabii 36 3208 polimerler olan, susuz bir ortamda eriyen 9.116.773 0,83 9.728.001 0,78 8.111.926 0,65 9.208.241 0,64 6.089.209 0,55 3.881.322 0,50 46.135.472 0,67 veya dağılan boya ve vernikler 37 0702 Domates (taze/soğutulmuş) 2.997.319 0,27 3.772.289 0,30 5.151.312 0,41 8.187.889 0,57 6.452.768 0,58 19.340.838 2,50 45.902.415 0,66 Borular, kazanlar, tanklar, depolar ve 4.847.512 0,44 6.925.114 0,55 7.876.500 0,63 10.826.491 0,75 7.432.388 0,67 7.030.855 0,91 44.938.860 0,65 38 8481 benzeri diğer kaplar için musluklar, 6.771.613 0,62 7.881.404 0,63 8.853.531 0,71 9.604.619 0,67 8.001.691 0,72 3.729.624 0,48 44.842.482 0,65 8.590.504 0,79 8.578.292 0,68 8.837.107 0,71 9.021.099 0,62 4.607.718 0,42 3.074.986 0,40 42.709.706 0,62 valfler (vanalar) ve benzeri cihazlar 5.865.123 0,54 6.660.680 0,53 8.430.506 0,68 8.877.653 0,61 6.653.526 0,60 4.318.557 0,56 40.806.045 0,59 39 3401 Sabunlar, yüzey aktif organik ürünler ve müstahzarlar Ev veya çamaşırhane tipi yıkama 40 8450 makinaları (yıkama ve kurutma tertibatı bir arada olanlar dahil) 41 8708 Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar 42 4011 Kauçuktan yeni dış lastikler 4.186.690 0,38 5.280.267 0,42 9.339.284 0,75 9.695.820 0,67 7.388.028 0,67 4.508.594 0,58 40.398.683 0,58 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 1919

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi20 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İSıraGTİPGTİP ADI20112012 2013 2014 2015 2016 (Ocak- TOPLAMNo FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD Ağustos) FOB USD % % % FOB USD43 3924 Plastikten sofra, mutfak, ev, sağlık veya 6.790.675 0,62 6.907.643 0,55 6.743.793 0,54 7.788.722 0,54 7.128.177 0,64 4.622.976 0,60 39.981.986 0,58 tuvalet eşyası 4.448.951 0,41 5.542.228 0,44 6.944.426 0,56 8.549.682 0,59 8.875.244 0,80 5.436.287 0,70 39.796.818 0,58 Toprak, taş, metal cevheri vb. ayıklama, eleme, tasnif, ayırma, yıkama, kırma,44 8474 öğütme, yoğurma, kalıplama vb. makinaları45 3926 Plastikten diğer eşya 4.843.207 0,44 6.374.312 0,51 6.536.918 0,52 10.329.712 0,72 6.149.741 0,55 4.436.069 0,57 38.669.959 0,56 Gerilimi 1000 voltu geçmeyen elektrik 5.940.650 0,54 6.698.655 0,53 7.407.308 0,59 8.431.493 0,58 6.079.683 0,55 4.044.658 0,52 38.602.447 0,5646 8536 devresi teçhizatı (anahtarlar, röleler, sigortalar, fişler, kutular vb)47 7326 Demir veya çelikten diğer eşya: 5.799.191 0,53 7.766.793 0,62 7.726.406 0,62 7.363.994 0,51 5.372.352 0,48 4.396.761 0,57 38.425.497 0,56 Özellikle 84.25 ila 84.30 pozisyonlarındaki makina ve cihazlar ile48 8431 birlikte kullanılmaya elverişli aksam ve 5.049.192 0,46 7.198.119 0,57 5.160.425 0,41 6.696.506 0,46 8.987.622 0,81 5.116.947 0,66 38.208.811 0,55 2.816.115 0,26 6.057.332 0,48 2.646.426 0,21 18.282.867 1,27 4.115.071 0,37 3.899.467 0,50 37.817.278 0,55 parçalar Elektrik kontrol, dağıtım tabloları,49 8537 panolar, konsollar, kabinler, diğer mesnetler ve sayısal kontrol cihazları50 8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 7.006.220 0,64 5.240.856 0,42 6.346.573 0,51 7.434.750 0,51 5.713.744 0,52 5.563.903 0,72 37.306.046 0,54 Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen 2.401.916 0,22 5.174.062 0,41 8.920.316 0,72 11.553.820 0,80 5.466.929 0,49 3.683.727 0,48 37.200.770 0,5451 0207 sakatatı (taze, soğutulmuş veya dondurulmuş) Dökümhane maçalarına veya kalıplarına52 3824 mahsus müstahzar bağlayıcılar, kimya ve 5.901.141 0,54 5.741.363 0,46 6.031.207 0,48 7.316.548 0,51 6.734.736 0,61 5.384.052 0,70 37.109.047 0,54 bağlı sanayide kull. diğer kimyasal ür. Yontulmaya veya inşaata elverişli işlenmiş53 6802 taşlar (kayagan taşı hariç), mozik için küp 5.399.669 0,49 10.123.354 0,81 3.891.573 0,31 7.280.978 0,50 5.827.930 0,53 3.214.205 0,42 35.737.709 0,52 şeklinde taşlar, granüller Pamuklu mensucat (ağırlık itibariyle % 8554 5208 veya daha fazla pamuk içerenler)(m2. ağırlığı 200 gr. ı geçmeyenler) 3.475.360 0,32 4.986.158 0,40 8.323.764 0,67 9.123.154 0,63 5.245.545 0,47 2.749.918 0,36 33.903.899 0,49 Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli 3.645.881 0,33 9.946.919 0,79 6.395.523 0,51 6.294.606 0,44 3.702.942 0,33 1.613.032 0,21 31.598.903 0,4655 7113 metallerden veya kıymetli metallerle kaplama metallerden)56 6006 Diğer örme mensucat 4.232.315 0,39 4.779.566 0,38 5.003.758 0,40 5.598.566 0,39 7.642.351 0,69 4.236.546 0,55 31.493.102 0,46 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 20

GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi Sıra GTİP GTİP ADI 2011 2012 2013 2014 2015 2016 (Ocak- TOPLAM No FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD Ağustos) FOB USD 2.596.526 0,24 3.879.067 0,31 3.873.642 0,31 5.585.268 0,39 5.662.157 % % 4.726.273 0,43 6.452.485 0,51 6.940.319 0,56 6.075.377 0,42 4.330.307 % FOB USD 6.951.253 0,64 5.784.258 0,46 4.192.074 0,34 6.553.025 0,45 4.322.079DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde 0,51 9.841.967 1,27 31.438.627 0,45 GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ 57 7208 ürünleri (genişlik >= 600 mm) (sıcak 5.425.247 0,50 5.003.187 0,40 5.902.882 0,47 5.749.043 0,40 4.397.413 haddelenmiş) (kaplanmamış) 6.792.972 0,62 5.815.813 0,46 3.787.141 0,30 5.531.336 0,38 5.120.960 Esası sentetik polimerler veya tabii 58 3209 polimerler olan, sulu bir ortamda eriyen 0,39 2.654.142 0,34 31.178.903 0,45 veya dağılan boya ve vernikler Diğer aydınlatma cihazları, ışıklı panolar, 59 9405 ışıklı tabelaları ve benzer eşya ve bu eşyanın aksam ve parçaları 0,39 2.654.949 0,34 30.457.638 0,44 Hava veya vakum pompaları, hava veya diğer gaz kompresörleri, fanlar, 60 8414 aspiratörü olan havalandırmaya mahsus 0,40 3.296.882 0,43 29.774.654 0,43 davlumbazlar 61 8502 Elektrik enerjisi üretim (elektrojen) 0,46 2.619.086 0,34 29.667.308 0,43 grupları ve rotatif elektrik konvertörleri 62 4901 Kitaplar, broşürler, risaleler ve benzeri 5.937.030 0,54 8.775.906 0,70 5.095.536 0,41 4.121.382 0,29 4.175.163 0,38 1.492.416 0,19 29.597.433 0,43 matbuat 63 2520 Alçı taşı, anhidrit ve alçılar 4.794.689 0,44 4.788.869 0,38 5.361.053 0,43 6.029.638 0,42 5.316.619 0,48 3.095.634 0,40 29.386.502 0,42 64 5407 Sentetik filament ipliklerinden dokunmuş 4.873.477 0,45 5.173.945 0,41 6.095.031 0,49 4.528.720 0,31 5.044.319 0,45 3.107.527 0,40 28.823.019 0,42 mensucat 65 8413 Sıvılar için pompalar (ölçü tertibatı olsun 6.547.701 0,60 6.073.378 0,48 5.758.235 0,46 4.263.172 0,30 2.988.398 0,27 2.941.236 0,38 28.572.120 0,41 olmasın) ve sıvı elevatörleri Elektrik transformatörleri, statik 66 8504 konvertörler (örneğin; redresörler) ve endüktörler 2.144.875 0,20 3.182.723 0,25 2.785.199 0,22 6.364.224 0,44 2.979.646 0,27 10.697.686 1,38 28.154.353 0,41 Demir veya çelikten sobalar, mutfak soba 67 7321 ve ocakları, barbekü, mangal, gaz ocakları 4.199.633 0,38 4.935.441 0,39 5.443.694 0,44 6.519.424 0,45 5.059.009 0,46 1.616.165 0,21 27.773.366 0,40 vb ile bunların aksam ve parçaları 68 1806 Çikolata ve kakao içeren diğer gıda 4.651.654 0,43 4.536.035 0,36 5.275.217 0,42 6.026.483 0,42 4.770.968 0,43 1.977.110 0,26 27.237.467 0,39 müstahzarları 69 9406 Prefabrik yapılar 2.919.964 0,27 1.676.144 0,13 6.543.598 0,53 4.964.659 0,34 9.122.182 0,82 1.986.025 0,26 27.212.572 0,39 70 6810 Çimentodan, betondan veya suni taştan 4.436.613 0,41 1.458.430 0,12 8.731.154 0,70 8.538.642 0,59 2.393.745 0,22 1.266.576 0,16 26.825.160 0,39 eşya (takviye edilmiş olsun olmasın) DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 2121

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi22 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İSıraGTİPGTİP ADI2011 2012 2013 2014 2015 2016 (Ocak- TOPLAMNo FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD Ağustos) FOB USD 3.913.963 0,36 4.493.907 0,36 5.616.011 0,45 6.003.365 0,42 3.869.815 % % % FOB USD 6.642.753 0,61 4.788.490 0,38 1.752.040 0,14 4.880.163 0,34 6.606.359 Demir veya çelikten elektriksiz merkezi 0,35 2.082.801 0,27 25.979.862 0,3871 7322 ısıtmaya mahsus radyatör, motorlu hava 2.312.630 0,21 3.619.411 0,29 6.384.968 0,51 4.204.209 0,29 4.053.172 2.839.414 0,26 3.945.901 0,31 6.011.694 0,48 5.727.714 0,40 3.667.788 püskürtücüler, bunların aksam-parçası Buldozerler, greyderler, toprak tesviye makinaları, skreyperler, mekanik72 8429 küreyiciler, ekskavatörler, yol silindirleri 0,60 1.027.885 0,13 25.697.690 0,37 vb Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, 0,37 4.749.868 0,61 25.324.258 0,3773 3808 zararlıları yok edici, sürgünleri önleyici, 0,33 2.622.039 0,34 24.814.550 0,36 bitkilerin büyümesini düzenleyici ürünler74 4803 Tuvalet ve yüz temizliği için ince kağıt, havlu veya kağıt peçete vb. kağıtlar75 4418 Ağaçtan bina ve inşaat için marangozluk, 5.114.678 0,47 4.545.583 0,36 3.170.349 0,25 6.166.170 0,43 3.575.490 0,32 1.855.771 0,24 24.428.041 0,35 mamülleri, doğrama parçaları76 6809 Alçı ve alçı esaslı bileşiklerden eşya 3.466.529 0,32 4.537.176 0,36 4.129.800 0,33 6.031.497 0,42 3.900.446 0,35 2.360.592 0,31 24.426.040 0,3577 8479 kendine özgü bir fonksiyonu olan diğer 3.248.708 0,30 2.876.055 0,23 4.017.993 0,32 6.067.108 0,42 3.921.074 0,35 3.253.647 0,42 23.384.585 0,34 makinalar ve mekanik cihazlar78 8403 Merkezi ısıtma kazanları (84.02 3.972.660 0,36 4.403.062 0,35 4.417.391 0,35 4.471.836 0,31 4.052.565 0,37 1.709.962 0,22 23.027.476 0,33 pozisyonundakiler hariç)79 8507 Elektrik akümülatörleri (bunIarın 5.653.555 0,52 3.971.104 0,32 4.400.767 0,35 4.471.253 0,31 2.700.709 0,24 1.510.826 0,20 22.708.214 0,33 separatörleri dahil)80 8311 Adi metallerden tel, çubuk, ince boru, 4.162.898 0,38 4.096.014 0,33 3.969.231 0,32 4.427.814 0,31 3.693.024 0,33 2.243.048 0,29 22.592.029 0,33 levha, elektrot vb. eşya Özel amaçlı motorlu taşıtlar (kurtarıcılar, 5.820.043 0,53 7.286.641 0,58 2.422.356 0,19 2.510.819 0,17 2.074.217 0,19 2.041.255 0,26 22.155.331 0,3281 8705 vinçli, itfaiye, beton karıştırıcılı, yol süpürme, zift vb taşıtları)82 9018 Tıpta, cerrahide, dişçilikte ve 1.495.750 0,14 1.637.018 0,13 1.713.159 0,14 3.918.917 0,27 8.254.325 0,74 4.734.407 0,61 21.753.576 0,31 veterinerlikte kullanılan alet ve cihazlar Kadınlar ve kız çocuk için takım elbise,83 6204 takım, ceket, blazer, elbise, etek, pantolon 2.426.097 0,22 2.343.256 0,19 3.704.251 0,30 4.135.447 0,29 4.626.094 0,42 4.472.548 0,58 21.707.693 0,31 etek, vb.(yüzme kıyafetleri hariç)84 2102 Mayalar ve cansız diğer tek hücreli 4.100.611 0,38 4.119.788 0,33 3.612.344 0,29 3.780.593 0,26 3.280.665 0,30 1.959.460 0,25 20.853.461 0,30 mikroorganizmalar DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 22

GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi Sıra GTİP GTİP ADI 2011 2012 2013 2014 2015 2016 (Ocak- TOPLAM No FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD % FOB USD Ağustos) FOB USD 1.367.804 0,13 1.801.936 0,14 3.380.496 0,27 4.460.194 0,31 5.546.050 % % 3.081.223 0,28 3.192.724 0,25 3.720.320 0,30 4.405.583 0,31 3.338.966 % FOB USD 2.911.862 0,27 3.134.025 0,25 4.343.829 0,35 3.421.614 0,24 2.684.393DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ Erkekler ve erkek çocuklar için takım 2.217.499 0,20 2.414.157 0,19 3.336.078 0,27 5.017.151 0,35 4.639.164 0,50 4.059.566 0,52 20.616.046 0,30 GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ 85 6103 elbise, takım, ceket, blazer, pantolon, 2.542.063 0,23 3.054.213 0,24 4.407.523 0,35 4.172.946 0,29 2.997.505 2.624.630 0,24 3.360.661 0,27 3.616.969 0,29 4.193.367 0,29 3.053.192 0,30 2.210.298 0,29 19.949.114 0,29 tulum ve şort (örme)(yüzme kıyafeti hrç) Ekmek, pasta, kek, bisküvi ve diğer 0,24 2.614.940 0,34 19.110.663 0,28 86 1905 ekmekçi mamüller, hosti, boş ilaç kapsülü mühür güllacı, pirinç kağıdı vb Demir veya çelikten boru bağlantı 87 7307 parçaları (rakorlar, dirsekler ve manşonlar gibi) 88 6110 Kazak, süveter, hırka, yelek vb. eşya 0,42 1.482.094 0,19 19.106.143 0,28 (örme) Plastiklerden banyo küveti, duş, eviye, 0,27 1.863.413 0,24 19.037.663 0,28 89 3922 lavabo, bide, alafranga tuvalet, kapaklar ve oturaklar, su depoları vb. 90 3506 Diğer müstahzar tutkallar, yapıştırıcılar 0,28 2.145.899 0,28 18.994.718 0,27 91 5702 Dokunmuş halılar ve dokumaya elverişli 3.396.713 0,31 3.996.373 0,32 4.380.407 0,35 4.515.452 0,31 1.315.279 0,12 1.353.473 0,18 18.957.697 0,27 maddelerden diğer yer kaplamaları 92 2309 Hayvan gıdası olarak kullanılan 2.425.118 0,22 2.874.625 0,23 4.581.561 0,37 5.296.573 0,37 2.492.657 0,22 1.267.572 0,16 18.938.106 0,27 müstahzarlar Demir veya çelikten diğer ince ve kalın 1.139.133 0,10 1.613.257 0,13 729.450 0,06 9.770.001 0,68 4.899.110 0,44 546.672 0,07 18.697.623 0,27 93 7305 borular (kaynaklı, perçinli) (kesitleri daire şeklinde, dış çapı > 406,4 mm) 94 2106 Tarifenin başka yerinde yer almayan gıda 2.490.011 0,23 3.080.954 0,25 3.305.375 0,27 4.843.020 0,34 2.896.955 0,26 1.780.493 0,23 18.396.808 0,27 müstahzarları 95 7013 Sofra, mutfak, tuvalet, yazıhane, ev 3.886.934 0,36 3.899.753 0,31 4.168.252 0,33 2.900.630 0,20 2.023.396 0,18 1.191.341 0,15 18.070.306 0,26 tezyinatı ve benzeri işler için cam eşya Aluminyumdan depo, fıçı, varil, vb. kaplar; 96 7612 hacmi<=300 lt (sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gaz için olanlar hariç) 1.861.559 0,17 3.233.389 0,26 3.708.894 0,30 4.026.134 0,28 3.335.446 0,30 1.625.503 0,21 17.790.925 0,26 Demir veya çelikten sofra, mutfak veya 97 7323 diğer ev işlerinde kullanılan eşya ve aksamı, yün, sünger, eldiven vb. 3.347.337 0,31 3.218.358 0,26 3.283.539 0,26 3.558.298 0,25 2.635.254 0,24 1.606.557 0,21 17.649.343 0,26 Kaldırma, elleçleme, yükleme, boşaltma 98 8428 makinaları (asansörler, yürüyen merdivenler, konveyörler, teleferikler vb) 3.503.682 0,32 2.838.148 0,23 2.136.316 0,17 3.502.586 0,24 2.753.326 0,25 2.695.614 0,35 17.429.672 0,25 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 2323











GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİDOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 29

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ30 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi1. Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatıTablo: Türkiye’den Gürcistan’a İhracat (FOB USD/2011-2016)GTİP 2011 2012 2013 2014 2015 2016 * 5.466.929 3.683.7270207 2.401.916 5.174.062 8.920.316 11.553.820Kaynak: TUİK (* Ocak-Ağustos Dönemi)Tablo: Türkiye - Gürcistan Dış Ticaret Hareketleri Türkiye’nin Dünyaya Gürcistan’ın Dünyadan İhracatı İthalatı Gürcistan’ın Türkiye’den İthalatıGTİP Ürün 2015 Değeri (1.000 USD) 2011-2015 arası yıllık büyüme oranı (%) Gürcistan’ın ithalatındaki payı (%) Türkiye’ye uygulanan tarife oranı (%) 2015 Değeri (1.000 USD) 2011-2015 arası yıllık büyüme oranı (%) Dünya ihracatındaki payı 2015 Değeri (1.000 USD) 2011-2015 arası yıllık büyüme oranı (%) Dünya ithalatındaki payı (%)0207 Kümes hayvanlarının 7.780 15 14,6 0 436.827 5 1,8 53.186 -4 0,2 etleri ve yenilen sakatatıKaynak: TrademapTablo: Gürcistan’ın İthalatında Partner Ülkeler (İlk 5 Ülke) İhracatçı 2015 İhracatı (1.000 USD) Gürcistan’ın İthalatındaki Payı (%) 2015 İhracat Miktarı (Ton) Birim Değer (USD/Ton) 2011-2015 Yıllık İthalat Değeri Büyüme Oranı (%) 2011-2015 Yıllık İthalat Miktarı Büyüme Oranı (%) Dünya İhracatındaki İhracatçı Ülke Sıralaması Dünya İhracatındaki İhracatçı Ülke Payı (%) Gürcistan’ın Uyguladığı Tarife Oranı (%) Dünya 53.186 100 40.883 1.301 -4 -1 100 12 ABD 8.213 15,4 9.510 864 -30 -23 2 14,2 0 Ukrayna 7.985 15,0 6.302 19 0,9 0 Türkiye 7.780 14,6 5.040 1.267 35 55 11 1,8 0 Almanya 6.657 12,5 4.519 1.544 15 22 6 4,3 Çin 6.546 12,3 3.363 1.473 56 70 9 2,5 12Kaynak: Trademap 1.946 29 36 29 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 31 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün AnaliziTablo: Gürcistan’ın ithalatında 2011-2015 yılları ülke dağılımı (1.000 USD) Ülkeler 2011 2012 2013 2014 2015Dünya 66.031 69.844 71.429 71.956 53.186 8.213ABD 33.044 30.581 21.510 14.587 7.985 7.780Ukrayna 3.371 4.081 11.689 14.539 6.657 6.546Türkiye 5.359 9.878 17.051 19.267 4.335 3.528Almanya 934 2.260 2.244 3.789 2.299 1.190Çin 2.393 3.768 4.973 6.584 1.151 994Hollanda 1.495 1.943 2.536 3.332 637 366Brezilya 12.971 13.921 10.134 7.207 250 1.211Fransa 1.772 332 90 622Belçika 986 313 68 114İngiltere 26 94 306 0Danimarka 111 11 1 244Kanada 1.125 1.717 590 846Polonya 5010Bulgaristan 589 135 0 169Diğer 1.431 410 180 140Kaynak: TrademapGrafik: Gürcistan’ın ithalatında 2011-2015 yılları ilk 5 ülke Kaynak: Trademap 3032 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İ DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün AnaliziHarita: Gürcistan’ın ithalatında ülke dağılımı (2015)Kaynak: TrademapTablo: Türkiye’nin İhracatında 2011-2015 Yılları Ülke Dağılımı (1.000 USD) Ülkeler 2011 2012 2013 2014 2015Dünya 385.378 527.370 607.930 651.037 436.827 272.174Irak 246.148 351.392 428.793 421.378 31.050 26.709Çin 20.059 15.310 33.101 53.418 19.330 11.228Libya 20.519 27.829 21.630 21.513 11.043 9.044Suriye 489 899 21.725 22.286 8.632 8.080BAE 1.010 1.572 3.858 7.654 7.213 5.467Kongo 5.151 6.271 9.255 13.776 2.989 2.251Angola 2.312 5.537 7.368 9.169 1.895 1.812Rusya Fed. 1.382 695 2.807 23.130 16.274Tacikistan 6.646 8.324 10.254 11.337Kongo 6.654 15.663 8.751 10.993Gürcistan 2.402 5.174 8.920 11.554Azerbaycan 12.137 10.749 10.997 8.682S. Arabistan 0 2.001 1.918 1.960Kuveyt 469 995 1.052 1.447 Katar 25 309 1.882 2.468 Diğer 56.177 70.864 33.141 27.541Kaynak: Trademap DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 31 33 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi Grafik: Türkiye’nin İhracatında 2011-2015 Yılları İlk 5 Ülke Kaynak: Trademap34 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün AnaliziİHRACAT POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRMERekabetçiliğimiz Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatıPazar hakimiyetiFiyat avantajı Bu ürün grubunda % 1,8 payla dünyadaki en büyük 11. ihracatçı ülkeyiz.Rakip ülkeler Gürcistan’ın ithalatından aldığımız pay ortalama % 14,6 civarındadır. Türkiye’nin söz konusu üründe ihracat birim fiyatı 1.544 $/Ton iken, dünya ortalaması 1.301 $/Ton olarak gerçekleşmiştir. Rakip ülkelerin ortalama ihracat birim fiyatı 864–1.946 $/Ton arasındadır. Bu durumda, ürün birim fiyat bazında pahalıyız.  ABD - % 15,4 pazar payı  Ukrayna - % 15,0 pazar payı  Almanya - % 12,5 pazar payı  Çin - % 12,3 pazar payıFirmalarımızın ihracat  Irakyapabileceği diğer pazarlar  Çin  LibyaTicaretin ivmesi  Suriye(2011-2015)  BAE Söz konusu ürün grubunda;  Türkiye’nin Gürcistan’a ihracatı % 15 artmıştır.  Türkiye’nin dünyaya ihracatı % 5 artmıştır.  Gürcistan’ın dünyadan ithalatı % 4 azalmıştır.Dünya ithalatında % 0,2Gürcistan’ın payı(Ortalama) Hayvancılık sektörü bağımsızlık sonrasında büyük oranda gerilemiştir. Üretim talebin altında kaldığından, ihtiyacını ithalatlaDeğerlendirme karşılamaktadır. Gürcü mutfağında beyaz et çokça kullanılmaktadır. Türkiye’den ihraç edilen kanatlı eti fiyatları yüksek olmasına rağmen, kalite ve lezzet üstünlüğü nedeniyle tercih edilmektedir. Ayrıca, öncelikli olma sebepleri arasında, coğrafi yakınlık ve kolay tedarik de bulunmaktadır. Güçlü alt yapısıyla Türkiye’nin kanatlı et sektöründe giderek daha da büyüyeceği düşünülmektedir. Lojistik olarak uzak olmasına rağmen ABD ve Çin’in Gürcistan pazarında önemli pay almaları ise dikkat çekicidir. Kars-Tiflis-Bakü demiryolunun tamamlanmasıyla birlikte, maliyetlerin düşeceği ve uygulanacak akılcı bir fiyat politikasıyla, söz konusu ürün grubunda ihracatımızın artacağı öngörülmektedir.DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 35

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ36 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İ

GÜRCİSTAN Hedef CPaİ zSarT-AÜrNünHAEnDalEizFi PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ GÜR2. Domates (taze/soğutulmuş)Tablo: Türkiye’den Gürcistan’a İhracat (FOB USD/2011-2016)GTİP 2011 2012 2013 2014 2015 2016 *0702 2.997.319 3.772.289 5.151.312 8.187.889 6.452.768 19.340.838Kaynak: TUİK (* Ocak-Ağustos Dönemi)Tablo: Türkiye - Gürcistan Dış Ticaret Hareketleri Türkiye’nin Dünyaya Gürcistan’ın Dünyadan İhracatı İthalatı Gürcistan’ın Türkiye’den İthalatıGTİP Ürün 2015 Değeri (1.000 USD) 2011-2015 arası yıllık büyüme oranı (%) Gürcistan’ın ithalatındaki payı (%) Türkiye’ye uygulanan tarife oranı (%) 2015 Değeri (1.000 USD) 2011-2015 arası yıllık büyüme oranı (%) Dünya ihracatındaki payı 2015 Değeri (1.000 USD) 2011-2015 arası yıllık büyüme oranı (%) Dünya ithalatındaki payı0702 Domates 7.752 9 99,4 12 365.279 -3 4,4 7.795 9 0,1 (taze/soğutulmuş)Kaynak: TrademapTablo: Gürcistan’ın İthalatında Partner Ülkeler (İlk 5 ülke) İhracatçı 2015 İhracatı (1.000 USD) Gürcistan’ın İthalatındaki Payı (%) 2015 İhracat Miktarı (Ton) Birim Değer (USD/Ton) 2011-2015 Yıllık İthalat Değeri Büyüme Oranı (%) 2011-2015 Yıllık İthalat Miktarı Büyüme Oranı (%) Dünya İhracatındaki İhracatçı Ülke Sıralaması Dünya İhracatındaki İhracatçı Ülke Payı (%) Gürcistan’ın Uyguladığı Tarife Oranı (%) Dünya 7.795 100 16.528 472 9 15 100 12 Türkiye 7.752 99,4 16.434 472 9 16 5 4,4 0 Ermenistan 442 36 46 65 0,0 İran 34 0,4 77 500 -25 -21 46 0,1 12 Bosna-Hersek 5 0,1 10 429 85 0,0 12Kaynak: Trademap 3 0,0 7 37 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 35 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi Tablo: Gürcistan’ın İthalatında 2011-2015 Yılları Ülke Dağılımı (1.000 USD) Ülkeler 2011 2012 2013 2014 2015 Dünya 6.713 6.835 9.588 11.730 7.795 7.752 Türkiye 6.666 6.782 9.537 11.691 34 5 Ermenistan 14 7 31 25 3 İran 20 12 19 11 0 0 Bosna Hersek 0000 0 0 Azerbaycan 0 28 0 0 İtalya 0600 Hollanda 1023 Suriye 12 0 0 0 Kaynak: Trademap Grafik: Gürcistan’ın İthalatında 2011-2015 Yılları İlk 5 Ülke Kaynak: Trademap38 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 36 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HG eÜdRefCPİaSzaTr-AÜNrünH AE nDaEliFzi P A Z A R - Ü R Ü N A N A L İ Z İHarita: Gürcistan’ın İthalatında Ülke Dağılımı (2015)Kaynak: TrademapTablo: Türkiye’nin İhracatında 2011-2015 Yılları Ülke Dağılımı (1.000 USD) Ülkeler 2011 2012 2013 2014 2015Dünya 432.461 400.804 391.218 426.490 365.279 258.815Rusya Fed. 258.495 255.281 274.596 275.921 16.160 12.740Romanya 29.261 16.085 10.470 21.400 12.305 11.061Bulgaristan 34.877 17.144 18.432 23.443 9.068 8.263Suudi Arabistan 10.416 11.304 7.543 5.134 7.899 6.453Irak 8.732 19.979 8.378 16.993 4.253İsrail 0 0 0 18 3.117 2.479Ukrayna 24.060 26.010 30.250 24.499 2.373 2.296Beyaz Rusya 5.000 5.417 5.255 13.423 1.689 1.288Gürcistan 2.997 3.787 5.151 8.188 5.015Moldova 14.203 10.158 10.347 9.374Polanya 6.645 5.544 2.941 7.348Suriye 94 340 1.267 1.658Hollanda 3.373 4.133 3.034 3.373Almanya 7.984 6.676 2.739 3.575Sırbistan 4.472 1.856 1.960 2.301 Bosna-Hersek 3.257 2.034 2.231 2.882 Diğer 18.600 15.058 6.625 6.960Kaynak: Trademap DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 39 37

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün AnaliziGrafik: Türkiye’nin İhracatında 2011-2015 Yılları İlk 5 ÜlkeKaynak: TrademapTablo: Gürcistan’ın Domates İthalatçısı FirmalarıS.No Şirket Adı Şehir İletişim Tiflis Tel : +995 3227454241 Euro Caucasus Supplies Ltd Tiflis Tel : +995 597978720 2 Vitamini LtdKaynak : Trademap40 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İ 38 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi İHRACAT POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRMERekabetçiliğimiz Domates (taze/soğutulmuş)Pazar hakimiyeti Bu ürün grubunda % 4,4 payla dünyadaki en büyük 5. ihracatçıFiyat avantajı ülkeyiz. Gürcistan’ın ithalatından aldığımız pay ortalama % 99,4 civarındadır. Türkiye’nin söz konusu üründe ihracat birim fiyatı ve dünya ortalaması 472 $/Ton olarak gerçekleşmiştir. Rakip ülkelerin ortalama ihracat birim fiyatı 429–500 $/Ton arasındadır. Bu bağlamda, ürün birim fiyat bazında dünya ortalamasıyla aynı seviyedeyiz.Rakip ülkeler  Ermenistan - % 0,4 pazar payı  İran - % 0,1 pazar payı  Bosna-Hersek - % 0,1 pazar payıFirmalarımızın ihracat  Rusya Federasyonuyapabileceği diğer pazarlar  Romanya  BulgaristanTicaretin ivmesi  Suudi Arabistan(2011-2015)  Irak Söz konusu ürün grubunda;  Türkiye’nin Gürcistan’a ihracatı % 9 artmıştır.  Türkiye’nin dünyaya ihracatı % 3 azalmıştır.  Gürcistan’ın dünyadan ithalatı % 9 artmıştır.Dünya ithalatında % 0,1Gürcistan’ın payı (Ortalama)Değerlendirme Tarım sektörü bağımsızlık sonrasında büyük oranda gerilemiştir. Üretim talebin altında kaldığından, ihtiyacını ithalatla karşılamaktadır. Fiyat ve lojistik avantajları dolayısıyla, pazarın neredeyse tamamı ülkemizin elindedir. Pazar liderliğimizin süreceği öngörülmektedir. DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 41

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ42 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İ

GÜRCİSTAN HGeÜdeRfCPaİ zSaTr-AÜrNünHAEnDalEizFi P A Z A R - Ü R Ü N A N A L İ Z İ3. Turunçgiller (taze/soğutulmuş)Tablo: Türkiye’den Gürcistan’a İhracat (FOB USD/2011-2016)GTİP 2011 2012 2013 2014 2015 2016 * 12.661.525 5.063.013 0805 12.653.701 11.684.626 15.149.842 13.932.976Kaynak: TUİK (* Ocak-Ağustos Dönemi)Tablo: Türkiye - Gürcistan Dış Ticaret Hareketleri Türkiye’nin Dünyaya Gürcistan’ın Dünyadan İhracatı İthalatı Gürcistan’ın Türkiye’den İthalatıGTİP Ürün 2015 değeri (1.000 USD) 2011-2015 arası yıllık büyüme oranı (%) Gürcistan’ın ithalatındaki payı (%) Türkiye’ye uygulanan tarife oranı (%) 2015 değeri (1.000 USD) 2011-2015 arası yıllık büyüme oranı (%) Dünya ihracatındaki payı 2015 değeri (1.000 USD) 2011-2015 arası yıllık büyüme oranı (%) Dünya ithalatındaki payı0805 Turunçgiller (taze / 7.580 -1 70 6,2 829.844 -5 6,7 10.826 3 0,1 soğutulmuş)Kaynak: TrademapTablo: Gürcistan’ın İthalatında Partner Ülkeler (İlk 5 ülke) İhracatçı 2015 İhracatı (1.000 USD) Gürcistan’ın İthalatındaki Payı (%) 2015 İhracat Miktarı (Ton) Birim Değer (USD/Ton) 2011-2015 Yıllık İthalat Değeri Büyüme Oranı (%) 2011-2015 Yıllık İthalat Miktarı Büyüme Oranı (%) Dünya İhracatındaki İhracatçı Ülke Sıralaması Dünya İhracatındaki İhracatçı Ülke Payı (%) Gürcistan’ın Uyguladığı Tarife Oranı (%) Dünya 10.826 100 15.490 699 37 100 6,2 7.580 70,0 12.104 626 -1 5 5 6,7 12 Türkiye 1.641 15,2 1.152 38 37 3 8,4 12 Güney Afrika Cum. 934 1.425 639 16 25 7 4,2 Mısır 334 8,6 1.461 1.614 18 10 6 4,9 0 Hollanda 247 3,1 1.372 -3 -10 11 1,8 12 2,3 207 Arjantin 180 43Kaynak: Trademap DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 41

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi Tablo: Gürcistan’ın İthalatında 2011-2015 Yılları Ülke Dağılımı (1.000 USD) Ülkeler 2011 2012 2013 2014 2015 Dünya 10.012 11.279 14.678 13.211 10.826 7.580 Türkiye 8.507 9.570 12.834 10.822 1.641 Güney Afrika 383 340 420 462 934 Mısır 590 805 668 334 1.407 247 58 Hollanda 140 234 169 220 18 9 Arjantin 274 205 305 180 5 Çin 0 21 40 42 Pakistan 0000 Yunanistan 61 34 0 21 Diğer 57 69 241 59 Kaynak: Trademap Grafik: Gürcistan’ın İthalatında 2011-2015 Yılları İlk 5 Ülke Kaynak: Trademap44 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 42 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün AnaliziHarita: Gürcistan’ın İthalatında Ülke DağılımıKaynak: TrademapTablo: Türkiye’nin İhracatında 2011-2015 Yılları Ülke Dağılımı (1.000 USD) Ülkeler 2011 2012 2013 2014 2015Dünya 1.065.186 898.312 931.213 931.809 829.844 293.457Rusya Fed. 332.616 262.827 296.942 309.134 178.010 68.772Irak 204.982 236.072 182.705 215.396 40.137 34.152Ukrayna 131.387 99.971 156.124 100.362 21.337 16.661S. Arabistan 80.411 43.980 45.066 39.457 15.514 14.500Romanya 52.858 37.168 33.043 34.074 12.921 12.913Polonya 17.692 18.087 17.974 16.010 12.662 11.153Bulgaristan 13.515 12.072 13.664 16.689 97.656Almanya 23.032 17.712 18.540 17.427Sırbistan 15.410 15.242 15.583 14.797BAE 1.944 4.594 10.475 14.018Hollanda 8.079 8.444 11.835 15.457 Gürcistan 12.654 11.725 15.150 13.933 İngiltere 9.935 7.730 11.653 13.372 Diğer 102.457 111.684 160.675 122.690Kaynak: Trademap DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 45

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün AnaliziGrafik: Türkiye’nin İhracatında 2011-2015 Yılları İlk 5 ÜlkeKaynak: TrademapTablo: Gürcistan’ın Turunçgil İthalatçısı FirmalarıS.No Şirket Adı Şehir İletişim Tiflis Tel : +995 3227454241 Euro Caucasus Supplies Ltd Tiflis Tel : +995 597978720 2 Vitamini LtdKaynak: Trademap46 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İ 44 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİGÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi İHRACAT POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRMERekabetçiliğimiz Turunçgiller (taze/soğutulmuş)Pazar hakimiyeti Bu ürün grubunda % 6,7 payla dünyadaki en büyük 5. ihracatçıFiyat avantajı ülkeyiz. Gürcistan’ın ithalatından aldığımız pay ortalama % 70,0 civarındadır. Türkiye’nin söz konusu üründe ihracat birim fiyatı 626 $/Ton iken, dünya ortalaması 699 $/Ton olarak gerçekleşmiştir. Rakip ülkelerin ortalama ihracat birim fiyatı 639–1.614 $/Ton arasındadır. Bu durumda, ürün birim fiyat bazında rekabet avantajına sahibiz.Rakip ülkeler  Güney Afrika Cum. - % 15,2 pazar payı  Mısır - % 8,6 pazar payı  Hollanda - % 3,1 pazar payı  Arjantin - % 2,3 pazar payıFirmalarımızın ihracat  Rusya Federasyonuyapabileceği diğer pazarlar  Irak  UkraynaTicaretin ivmesi  Suudi Arabistan(2011-2015)  Romanya Söz konusu ürün grubunda;  Türkiye’nin Gürcistan’a ihracatı % 1 azalmıştır.  Türkiye’nin dünyaya ihracatı % 5 azalmıştır.  Gürcistan’ın dünyadan ithalatı % 3 artmıştır.Dünya ithalatında % 0,1Gürcistan’ın payı (Ortalama)Değerlendirme Tarım sektörü bağımsızlık sonrasında büyük oranda gerilemiştir. Ülke ihtiyacını ithalatla karşılamaktadır. Pazar liderliğimizin süreceği öngörülmektedir.DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 47 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 45

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ48 D O Ğ U A N A D O L U İ H R A C A T Ç I L A R B İ R L İ Ğ İ

GÜRCİSTAN HGeÜdeRf CPaİ zSarT-AÜrNünHAEnDalEizFi P A Z A R - Ü R Ü N A N A L İ Z İ4. MargarinTablo: Türkiye’den Gürcistan’a İhracat (FOB USD/2011-2016)GTİP 2011 2012 2013 2014 2015 2016 * 8.058.985 3.559.7951517 8.746.683 8.783.167 8.806.899 8.576.658Kaynak: TUİK (* Ocak-Ağustos Dönemi)Tablo: Türkiye - Gürcistan Dış Ticaret Hareketleri Türkiye’nin Dünyaya Gürcistan’ın Dünyadan İhracatı İthalatı Gürcistan’ın Türkiye’den İthalatıGTİP Ürün 2015 Değeri (1.000 USD) 2011-2015 arası yıllık büyüme oranı (%) Gürcistan’ın ithalatındaki payı (%) Türkiye’ye uygulanan tarife oranı (%) 2015 Değeri (1.000 USD) 2011-2015 arası yıllık büyüme oranı (%) Dünya ihracatındaki payı 2015 Değeri (1.000 USD) 2011-2015 arası yıllık büyüme oranı (%) Dünya ithalatındaki payı 1517 Margarin 8.108 -5 32,2 0 156.966 -1 3 25.192 -2 0,5Kaynak: TrademapTablo: Gürcistan’ın İthalatında Partner Ülkeler (İlk 5 ülke) İhracatçı 2015 İhracatı (1.000 USD) Gürcistan’ın İthalatındaki Payı (%) 2015 İhracat Miktarı (Ton) Birim Değer (USD/Ton) 2011-2015 Yıllık İthalat Değeri Büyüme Oranı (%) 2011-2015 Yıllık İthalat Miktarı Büyüme Oranı (%) Dünya İhracatındaki İhracatçı Ülke Sıralaması Dünya İhracatındaki İhracatçı Ülke Payı (%) Gürcistan’ın Uyguladığı Tarife Oranı (%) Dünya 25.192 100 20.978 1.201 -2 5 100 0 Türkiye 8.108 32,2 6.865 0 Rusya Fed. 6.086 24,2 5.739 1.181 -5 0 8 3,0 0 Ukrayna 5.820 23,1 4.566 0 Polonya 2.392 1.720 1.060 30 49 9 3,0 0 Azerbaycan 1.988 9,5 1.576 0Kaynak: Trademap 7,9 1.275 -6 1 26 0,7 49 1.391 -4 1 10 2,8 1.261 -10 -7 23 0,9 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 47

GÜRCİSTAN HEDEF PAZAR - ÜRÜN ANALİZİ GÜRCİSTAN Hedef Pazar-Ürün Analizi Tablo: Gürcistan’ın İthalatında 2011-2015 Yılları Ülke Dağılımı (1.000 USD) Ülkeler 2011 2012 2013 2014 2015 Dünya 27.281 28.525 27.373 28.232 25.192 8.108 Türkiye 9.737 9.632 9.365 8.150 6.086 5.820 Rusya Fed. 2.085 2.565 3.768 4.186 2.392 1.988 Ukrayna 7.901 8.894 7.017 8.499 389 185 Polonya 3.127 2.922 3.103 3.292 138 86 Azerbaycan 3.447 3.313 3.002 3.319 Belçika 3 123 282 1 İsveç 419 196 520 218 Litvanya 175 298 391 168 Diğer 286 360 250 398 Kaynak: Trademap Grafik: Gürcistan’ın İthalatında 2011-2015 Yılları İlk 5 Ülke Kaynak: Trademap50 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 48 DOĞU ANADOLU İHRACATÇILAR BİRLİĞİ