สนทนาภาษาธรรม เล่ม 19

2๒0๐0๐ : w w w. k a n l a y a n a t a m . c o m (๓). จริงครับ สปุ ะฏิปนโนฯ เปนบทสวดสรรเสรญิ คณุ ของพระสงฆ (อริยสงฆ) ไดแกพระสงฆที่มีสภาวะของจิตเปน โสดาปต ติมรรค โสดาปตตผิ ล สกทาคามมิ รรค สกทาคามิผล อนาคามิมรรค อนาคามิผลและอรหัตตมรรค อรหัตตผล เทา นนั้ (๔). ความรูในพทุ ธศาสนาสามารถเขาถงึ ไดสองทาง ๑. เขา ถึงดวยการอานตำรา คัมภรี  หรือผูรูม าบอกเลา ใหฟ ง และสามารถจดจำสงิ่ ทบี่ อกเลา นนั้ ได ความรเู ชน นเี้ ปน เพยี ง สญั ญา ๒. เขาถึงไดดวยการนำตวั เองเขา ปฏิบัตธิ รรม จนเกิด ปญ ญาสงู สดุ ขน้ึ ในดวงจติ (ภาวนามยปญ ญา) ความรเู ชน นเ้ี รยี ก วา ปญ ญา ในครั้งพุทธกาล มีอยูคราวหน่ึงพระมหากัสสปะ (ประธานปฐมสังคายนาพุทธศาสนา) ไดกลาวเตือนภิกษุท่ีเรียน รูธรรมวินัยจากการอาน (ปริยัติ) แตไมสนใจในการปฏิบัติรรม ในทำนองท่วี า “เพยี งแคท อ งบน พทุ ธวจนะได ยอ มทำใหร ไู มจ รงิ มองไมเห็นตัวเอง จึงสำคญั ผิดคิดวา ตวั เองประเสริฐกวา ผูอ นื่ ” ดวยเหตุนี้ฆราวาสสามารถศึกษาธรรมวินัย ดวยการ อา นเพียงอยา งเดียว กส็ ามารถจำส่ิงท่อี า นนัน้ ได เชน อานเร่อื ง ศลี ๕ รูว า ศีล ๕ ระบใุ หเวนประพฤติหา อยา ง แตตัวเองยงั ดืม่ สรุ าเมรยั ยงั ไปหยบิ ฉวยเอาของผอู นื่ ทย่ี งั มไิ ดอ นญุ าต ยงั ตบยงุ ฯลฯ อยางน้ีเรยี กวา รศู ีล ๕ แตยังไมมีศีล ๕ คมุ ใจ ตรงกนั ขา ม

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล ม ๑๙ : ๒20๐๑1 ผทู ร่ี ูศลี ๕ และเวนประพฤติท้งั หาอยางนัน้ ได เรียกวา รแู ละมี ศลี ๕ คุมใจ ดงั นน้ั การไดย นิ ผอู น่ื พดู พงึ อยา ปลงใจเชอ่ื แลว พฒั นา ตนเองใหเ ขา ถงึ ปญ ญาเหน็ ถกู ตามธรรม และอยใู กลช ดิ กบั คนพดู นานๆ จึงจะรูวา ผพู ูด รูแ ละมีธรรมวินัยนั้น จริงหรอื ไม (๕). เหตุที่มีการกลาวอางถึงพระพุทธเจาอยูบอยๆ เพราะพฤติกรรมของพระพุทธเจา ไดถูกพิสูจนมายาวนานแลว จนเห็นวา พระพุทธตรัสไวอ ยางไร พระองคป ระพฤตไิ ดถกู ตรง อยางที่ตรัส เชนเดียวกันพุทธสาวกที่บรรลุอรหันตผลที่ดับรูป ดับนามไปแลว เปนผูประพฤติไดถูกตรงตามธรรมวินัยท่ีระบุไว ในพทุ ธศาสนา ก็สามารถยกขน้ึ มากลา วอา งได เชน หลวงปูมน่ั หลวงปฝู น หลวงปแู หวน หลวงปูชอบ หลวงปขู าว ฯลฯ ถามวา : ความเหน็ ของผถู ามปญหา ถูกตองหรือไม ตอบวา : ถูกของผูถาม แตไ มถกู ของผูรู ตามธรรม ท่ีมคี วามเคารพศรัทธา เล่อื มใน ใน พระปญ ญาคณุ ในพระบรสิ ทุ ธคิ ณุ และในพระ มหากรณุ าคณุ ของพระพทุ ธเจา พระผมู ีพระภาคเจาทรงกลาวไววา ความทกุ ข อนั ไมอ าจทนทานไดใ นอบายภูมทิ ัง้ สามเปน ผลของการ ทำช่ัว เพราะฉะน้ัน การละเวน การทำช่ัวแมจ ะเปนภัย แกชวี ติ ของตนเอง คือกิจปฏิบัตขิ องพระโพธสิ ตั ว

๒20๐2๒ : w w w. k a n l a y a n a t a m . c o m ๘๙. ทำเหตใุ หต รง คำถาม เรียน ทานอาจารยทีเ่ คารพ ดร สนอง วรอไุ ร ไดต ดิ ตามการตอบคำถามอาจารย แตก ย็ งั มคี ำถามตอ เนอ่ื ง เพราะอยากทราบ อยากศึกษา ขอเรียนถามอาจารยด ังน้ีครบั ๑. มคี นถามปญหาทานอาจารย เก่ียวกับเรอื่ ง สง่ิ ทเ่ี รา ตอ งการ มผี ลใหเกิดขึน้ สำเร็จ มปี ระโยคหนง่ึ ทีข่ อใหอ าจารย ทา นขยายความดว ย ทำนองวา อาจารย แนะนำวา ปฎบิ ตั ธิ รรม ภาวนา และ อธิษฐาน พรอมกับ “ตองทำใหมีเหตุปจจัยใหถึง พรอม” ความสำเร็จยอมเกิดข้ึนได ทีนี้ผมก็มองตาม ปญญา แบบทางโลก ท่พี อมอี ยบู าง ( ปญ ญาตัวท่ีสามผมไมม )ี ตัวอยาง เชน อธิษฐานขอเรียนดี สอบไดส อบผาน ผมกต็ อ งทำปจ จัยเหตุ ใหถงึ คอื อา น อา น หนงั สอื ตรึกคิด พจิ ารณา ฝกฝน ใชค วาม เพยี ร แตผ มกอ็ าจมเี หตขุ อ จำกดั คอื สติ ปญ ญา ความรอบคอบ ของ สมอง IQ - ของผม มันอาจไมถ งึ ทำใหส อบอาจไมผ านมัน กเ็ ปนไปไดเชนกัน หรอื ตองรอผลใหเ กิด ใน อนาคต... ชาติตอ ไป ๆ หรอื เปลา ครับ และ ปจ จัยเหตใุ หถ งึ พรอม ยงั หมายความ รวมถงึ สง่ิ อนื่ ในกรณนี ี้ มอี กี ไหมครบั ผลพลอยไดจ ากการปฎบิ ตั ิ ธรรม สมาธิ และ ภาวนา จะชว ยสรา งเพ่มิ ประสิทธิภาพของ สมอง ความจำ ความคดิ และ ความรู ความรอบคอบ เปนไป ไดจ ริงมาก boost ข้ึน มีทางเปน ไปไดสงู เพียงใดครบั ๒. ในชวี ติ จรงิ วนั กอน ฟง เทปอาจารย เกยี่ วกบั การมี

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล ม ๑๙ : 2๒0๐3๓ ครอบครัวทม่ี ั่นคง สองฝายตองมองสิง่ ไมด ีของแตล ะฝายกอน แลว ถามวา เราทนเขาได หรอื ไม มใิ ชแ ต จะดแู ตส ง่ิ ทดี่ ขี องแตล ะ ฝาย ตองมีประชาธิปไตย ฟงเสียงสวนใหญในครอบครัว ไม เอาอัตตาตนเปนใหญ ใหเกยี รติอีกฝา ย ของขวญั ดที ส่ี ุดใหคูเรา คือ ความดี มนษุ ยเ วลาจับคู จบี กัน มักจะซอ นเรนในสว นที่ไมดี ของตนไว เวลานช้ี วี ติ คขู องคนสว นใหญป จ จบุ นั มปี ญ หากนั มาก เหมือนกนั อยากเ รียนถามอาจารยวา คนเราเวลามาใชชีวิตคูกัน น้ัน เปนเพราะ กรรมปจ จุบนั (จีบกนั ) เปนหลัก หรือกรรมใน อดตี ท่ีทำใหต อ งมาอยรู วมกนั ขอบพระคณุ อาจารยอ ยา งสูงครบั คำตอบ (๑). ความสำเร็จในส่ิงปรารถนา ตองประพฤติเหตุให ถูกตรงถึงพรอมสามอยา ง ๑ . สรา งมหาทาน ๒ . อธิษฐาน ใหเ ขา ถึงความปรารถนาที่ตนต้ังไว ๓ . ทำเหตใุ หต รง ผูถามปญหาปรารถนา เปนคนเรียนดี สอบได สอบ ผาน ตอ งทำเหตทุ งั้ สามขา งตน ใหถ งึ พรอม คอื สรางมหาทาน อธษิ ฐาน และทำเหตใุ หต รง ตามทบี่ อกเลา ไป มใิ ชเ ปน การทำเหตุ ใหต รง ตามความรขู องผเู ขา ถงึ ปญ ญาเหน็ ถกู ตามธรรม (ภาวนา มยปญญา) ซ่ึงเปนปญญาสูงสุด ผูเขาถึงปญญาสูงสุด รูเห็น เขาใจวา จิตที่ตั้งมั่นเปนสมาธิ ยอมสงผลใหความถี่ของคล่ืน

๒20๐4๔ : w w w. k a n l a y a n a t a m . c o m สมอง มคี วามเปน ระเบยี บ แลว ความจำยอ มเพม่ิ ขนึ้ เปน อตั โนมตั ิ การเรยี นดี สอบได สอบผาน จงึ จะเกิดขนึ้ ได (๒). การสัมผัสกับสิ่งไมดีของคนอื่น มิใชเพ่ืออดทน เทาน้ัน แตตองมองพฤติกรรมไมดีของคนอ่ืน เปนครูสอนใจ ตนเองวา เราอยาประพฤติไมดีเชนเขา แลวเราก็จะไมเปนเชน เขา การมองเชนน้ี คนประพฤติไมดียอมมีอุปการคุณ คือเปน ครูท่ไี มด สี อนใจผูมองน่ันเอง การใชประชาธิปไตยในครอบครัวมาตัดสนิ ปญ หา ตอ ง ใชป ระชาธิปไตยทม่ี ีธรรมะเปนฐานสนบั สนนุ แลว ความสงบสขุ ในสงั คมครองครวั จงึ จะเกดิ ขน้ึ พระพทุ ธเจา ชท้ี างใหเ ลอื กผมู ศี ลี เปน หวั หนา ครอบครวั ความสงบสขุ จงึ จะเกดิ ขน้ึ กบั ครอบครวั ได ผรู ผู ฉู ลาดไมเ อาสงิ่ เศรา หมอง (กเิ ลส) ของคนอนื่ มาเปน ของตวั และพระพุทธะยังตรัสวา การจะรูวาเขาเปนคนเชนไร ตองอยู ใกลแ ละดกู นั นานๆ แลว ความจริงจะปรากฏ ทงั้ กรรมทท่ี ำในอดตี และปจ จบุ นั เปน เหตใุ หต อ งมาอยู รว มกนั ๙๐. กรรมสนองกรรม คำถาม กราบเรยี น ทานอาจารยสนอง ทเี่ คารพอยา งสงู คะ หนูเคยไดรับความเมตตาจากทานอาจารยในการตอบ คำถามชวี ิตบา งแลว คะ ขอกราบขอบพระคุณคะ ขอใหท าน

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล ม ๑๙ : 2๒0๐5๕ อาจารย มสี ุขภาพแข็งแรง อายยุ ืน และเปนรม โพธ์ิรม ไทร ให กบั มวลชนตอ ไปตราบนานเทานานนะคะ หนูอยากจะกราบเรียนถามวา ๑. วธิ ีขจดั อารมณ ทไี่ มดี ออกไปใหหมด ทำไดอยางไร คะ ๒. เวลาอยูใ นหองกรรมฐาน รูสึกไดถ งึ ความสงบ เย็น ดวยมกี ำลังใจจากพระอาจารย ท่สี อนใหปฏบิ ตั ิธรรม แตเวลาท่ี อยู ในบา น หรอื ทท่ี ำงาน อารมณ เกดิ ขน้ึ เร็วมาก บางครั้งตง้ั รับไมทนั มารูตวั ตอ เม่อื ผา นไปแลว ไมดเี ลย ทำอยางไรใหตั้ง สตริ ับใหทัน กับสง่ิ ท่ีมากระทบคะ อยากใหเปน ความรสู ึกท่ีโลง โปรง สบายตลอดคะ ๓. มวี ธิ ใี่ ดท่ที ำใหล ูกซึ่งกำลงั จะเขาสูว ัยรนุ เชอ่ื ฟงและ ทำตามเราไดโดยที่ไมตองฝนใจกันคะ เวลาที่ลูกไมทำตาม หนู จะนกึ ถึงตอนท่ีหนูเปน เด็ก บางครั้งกด็ อื้ กบั แมเหมือนกนั คะ หนู พยายามสอนใหล กู กราบหนกู อ นนอน และอวยพรลกู ใหม จี ติ เปน สัมมาทฐิ ิ และเลา เรื่องสมยั พทุ ธกาลใหลูกฟง คะ กราบขอบพระคณุ ทา นอาจารย เปน อยา งสงู คะ หนแู ละ ครอบครัว ขออนุโมทนาในจิตที่เปนกุศล ในงานเผยแพรธรรม ของทา นอาจารยน ะคะ สาธุคะ จากสวนโมทนาธรรม จ. ตรัง คะ คำตอบ (๑). เม่ือใดที่จิตรับสิ่งกระทบไมดี รับส่ิงกระทบท่ีเปน

๒20๐6๖ : w w w. k a n l a y a n a t a m . c o m เหตขุ ดั ใจ จะทำใหเ กดิ เปน อารมณไ มด ี ซงึ่ มวี ธิ แี กป ญ หานใ้ี หห มด ไป ดวยการใหอภัยเปนทานในทุกเหตุที่ทำใหขัดใจ แลวเมตตา ยอมเกิดขึ้นและส่ังสมเปนเมตตาบารมีอยูในจิตใจ อารมณไม ดีจะไมเกิดขึ้นกับผูมีเมตตา สวนอารมณไมดีท่ีจิตเก็บบันทึกไว กอนแลว ตอ งกำจัดใหห มดไปดว ยการพัฒนาปญ ญาเหน็ แจง ให เกดิ ขนึ้ แลว ใชป ญ ญาเหน็ แจง ไปพจิ ารณาอารมณไ มด ที ฝ่ี ง อยใู น จติ วา ดำเนนิ ไปตามกฎไตรลกั ษณ เมอื่ ใดอารมณไ มด เี ขา สคู วาม เปน อนัตตา จิตยอมเห็นแจงวา อารมณไมด ไี มใชต ัวตน จติ ยอม ปลอยวางและวางเปนอิสระ ผูใดปฏิบัติไดเชนน้ี (สนฺทิฏฐิโก) ปญหาอารมณไ มดีจงึ จะหมดไป (๒). ผูใดปรารถนาไมใหอารมณเ กิดขึน้ ผูนน้ั ตองเจริญ สมถภาวนา จนจิตมกี ำลังของสติกลา แขง็ ไดแ ลว ยอมเห็นสง่ิ ที่ เขา กระทบจิตดับไป (อนัตตา) ตามกฎไตรลักษณ อารมณใดๆ ยอ มไมเ กดิ ขน้ึ ได (๓). เหตุเคยทำกรรมไมด ีกบั พอ แมมากอ น ผลไมด ีจงึ เกิดขึน้ กับตัวเอง ดว ยการทล่ี ูกทำไมด ีตอบแทน ทัง้ น้เี ปน ไป ตามกฎแหงกรรมนั่นเอง ฉะน้ันผูรูจงึ ยอมรับความจริง และ ยอมชดใชห น้ีเวรกรรมไปจนกวา จะหมดสนิ้ อนึ่ง ผใู ดปรารถนาใหลูกศรัทธา แลวมากราบแมกอ น นอน ผนู น้ั ตองพัฒนาตวั เอง ใหม พี ฤติกรรมถูกตรงตามธรรม ใหไ ดท ุกขณะตื่นแลว ผูอ ยูใกลย อ มสัมผสั กบั ความดงี ามน้ันได ความศรัทธา (กราบแมก อนนอน) จงึ จะมีโอกาสเกดิ ข้ึนได

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล ม ๑๙ : ๒20๐7๗ กราบเรียนสาธุชนทกุ ทา น ชมรมฯ มีนโยบายทจี่ ะเผยแผธ รรมะสูสงั คม ดว ยการ จดั งานบรรยายธรรมเปน ธรรมทาน และผลิตส่อื ทีส่ งเสริมการ พัฒนาคุณธรรมจริยธรรม เชน หนังสือ, เทปคลาสเส็ท, ซีดี, MP3 และบรจิ าคเปน สาธารณกศุ ลไปยงั สถานทต่ี า งๆ เปน จำนวน มาก ทา นสามารถมสี ว นรว มเปน สมาชกิ ชมรมได ไมว า จะเปน เพศใด วยั ใด ไมจำกัดความรู เชอื้ ชาติและศาสนาดว ยการสละ แรงกาย แรงใจ และรวมบรจิ าคเพื่อเปนเจาภาพ ในการจัด งานธรรมบรรยาย เปนเจาภาพในการบริจาคหนังสือไปยังหอง สมดุ หรอื วัดตางๆ เปน ตน ตามกำลังศรัทธาของทา น หรอื เขา รว มกจิ กรรมตา งๆ ของชมรม โดยไมเ สยี คา ใชจ ายใดๆ ทา นผมู จี ติ ศรทั ธาตอ งการหนงั สอื และสอ่ื ธรรมทานของ ชมรมกลั ยาณธรรม กรุณาติดตอ ชมรมกลั ยาณธรรม ๑๐๐ ถ.ประโคนชยั ต.ปากน้ำ อ.เมอื ง จ.สมทุ รปราการ ๑๐๒๗๐ โทร. ๐๒-๗๐๒-๗๓๕๓ และ ๐๒-๗๐๒-๙๖๒๔ โทรสาร. ๐๒-๗๐๒-๗๓๕๓ และ๐๒-๗๐๒-๘๗๖๓ หรือ ชมรมกลั ยาณธรรม ๘๙/๖-๗ ซอยศกึ ษาวิทยา ถ.สาธรเหนอื แขวงสีลม เขตบางรกั กทม. ๑๐๕๐๐ โทร. ๐๒-๖๓๕-๓๙๙๘ โทรสาร. ๐๒-๒๖๖-๓๘๐๗

๒20๐8๘ : w w w. k a n l a y a n a t a m . c o m ผลงานเลม อ่นื ๆๆ ของชมรมกัลยาณธรรม . ทางสายเอก (ฉบับภาษาไทยปกแขง็ , เลมเล็ก, สองภาษา, และฉบับภาษาองั กฤษ) ... บนั ทึกสนทนาธรรม ตามรอยพอ, ศีลและปญ ญา การใชช ีวติ ทคี่ ุมคา , ชีวิตยนื ยาวอยา งมคี ุณคา มาดสดใสดว ยหวั ใจเกนิ รอย, ดูรูห นึ่งพรรษา . สนทนาภาษาธรรม เลม ๑ - ๑๘ . อญั มณีแหงชวี ติ , ประวัตทิ า นพระอาจารยม่นั ............ อรยิ มรรค และ การปฏิบัตคิ อื บทพิสจู น ชวี ิตหลงั ความตาย ชีวติ ใหมที่ตอ งเตรยี มตวั วธิ อี ยเู หนอื ดวง และโอวาทสขี่ องเหลยี วฝาน อุบายทำใหจ ติ สงบและกระจกสอ งกรรมฐาน ดวงดวี ถิ พี ทุ ธ, มหศั จรรยแหงจติ , ธรรมะภาคปฏบิ ตั ิ สนั ติวรบท และอริยธรรม, คนดที ่ีโลกตอ งการ รวมรสบทธรรม, การพัฒนาศักยภาพในวัยศึกษา ตายแลวไปไหน, บรหิ ารใจเพอ่ื สรางจิตสำนึก สติ ๕ อยา ง และ บทโศลกแหงพุทธอิสระ บารมีธรรมสูความสำเรจ็ , เดก็ หญิงพิมพวดี ใหท านเพ่อื อะไร, พระคิรมิ านนทสูตร ปฏบิ ัติในชวี ติ ประจำวัน, เร่ิมตนภาวนา ฯลฯ นอกจากน้มี เี ทปคำบรรยาย, ซดี ี และ MP3 อีกจำนวนมาก ตดิ ตอ ไดท ี่ ชมรมกัลยาณธรรม โทร. ๐๒-๖๓๕-๓๙๙๘ และ ๐๒-๗๐๒-๗๓๕๓ www.kanlayanatam.com