IV-ДААЛГАВАРЫН-САН

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Математик хичээлийн мэдлэг чадварыг үнэлэх даалгавар Нэгдүгээр хэсэг : Даалгавар бүрээс зөв гэж үзсэн нэг хариултын өмнөх үсгийг дугуйлаарай. Даалгавар бүр 1 оноотой 1. Холимог бутархайг засагдах бутархайд шилжүүлсэн хэсгийг олоорой. 1 5 = 8 А. 5 Б. 13 В. 1 5 Г. 1 13 8 8 8 8 2. Ижил дүрсэд ижил тоо байх үржигдэхүүнийг олоорой. 20 = х х А. 20 х 1 х 1 Б. 4 х 5 х 1 В. 2 х 2 х 5 3. Үл мэдэгдэх гишүүнийг олооорой. 7 : = 2 9 5 14 5 19 19 А. 19 Б. 19 В. 19 Г. 29 4. Охин тоон шулуун дээр тоо сонгож уг тооноос зүүн гар тийш 7 нэгжээр тоолон - 2 гэсэн тоог цэгээр тэмдэглэжээ. Охин анх ямар тоо сонгосон бэ? А. 5 Б. -5 В. 4 Г. - 2 5. “ 5 “ – д хуваагдах тооны шинжийг олоорой. А. Тэгш тоо бүхэн 5 – д хуваагдана. Б. 0 буюу 5 – аар төгссөн тоо бүхэн 5 – д хуваагдана. В. Ямарч тоо 5 –д хуваагдана. 6. Хичээл 9 цаг 30 минутад эхлээд 10 цаг 10 минутад дууссан бол хичээл хэдэн минут үргэлжилсэн бэ? А. 35 минут Б. 45 минут В. 40 минут Г. 30 минут 7. 3 см ирмэгтэй куб дотор 1см ирмэгтэй шоо хэд багтах вэ? А. 27 шоо Б.9 шоо В.18 шоо 8. ������ хоног= ............. цаг А. 19 цаг Б. 9 цаг В. 5 цаг ������ 4 м = ....... см 9. Нэг нэгжийг нөгөө нэгжээр илэрхийл. 10 А. 40 см Б. 20 см В. 30 см 10. ������ т = ......... кг А. 40 кг Б. 80 кг В. 120 кг ������������ 11. Дараах дүрс тэгш хэмийн хэдэн тэнхлэгтэй вэ? А. 4 Б. 2 В. 3 Г. 1 12. Гурвалжны мэдэгдэхгүй байгаа өнцгийг олж дугуйлаарай. а. 900 б. 600 в. 450 г. 1 13. Биетийг нэрлэнэ үү? А. Куб Б. Цилиндр В. Параллелепипед Г. Призм 14. 5-8 дугаар сарын хур тунадасны хэмжээг баганан диаграммаар үзүүлэв. Диаграммыг ажиглан зөв хариултыг дугуйлаарай. 6,7,8 саруудад хур тунадасны нийт хэмжээ хэд вэ? А. 280 б. 570 в. 450 г. 310 1

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 15. Туузан дээрх зургууд гурван дүрс тутамдаа дараах байдлаар давтагдах бол 28 дугаар нүдэнд ямар дүрс байх вэ? А. Б. В. 16. Шалгалтанд сурагчид дараах байдлаар дүгнэгджээ. Моодыг олоорой. 50, 100, 60, 75, 80, 90, 65, 70, 100, 80, 85, 90, 80 А. 100 Б. 80 В. 90 Г. 50 Хоёрдугаар хэсэг: Задгай даалгавар 17. Батынх 250 ямаатай. Тэр эхний өдөр бүх ямааныхаа ������ – ыг самнав. Хэдэн ямаа ������ самнаагүй үлдсэн бэ? |3 оноо| 18. Дараах параллелепипедийн эзэлхүүний хэмжээг олоорой. | 3 оноо | 19. Өгсөн цэгүүдээс А,В,С –цэгийн байршлыг тодорхойлоорой. | 3 оноо | 20. 0-6 сартай хүүхдийн өндрийг графикаар үзүүлжээ. Асуултанд хариулаарай. /3 оноо/ а. Дөнгөж төрсөн хүүхдийн өндөр хэдэн см байна вэ? б. 75см өндөртэй хүүхэд хэдэн сартай байна вэ? в. 2 ба 6 сартай хүүхдийн өндрийн зөрөөг олоорой. 2

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Монгол хэл хичээлийн мэдлэг чадварыг үнэлэх даалгавар 1. “ МАГНАЙ ТЭНИЙХ “ гэдэг үгийг зөв тайлбарласан хэсгийг сонгоно уу? | 1 оноо | А. Гомдох В. Магнай тэнэгэр болох Б. Баярлах Г. Уурлах 2. “ Залах “ гэдэг үг өгүүлбэрт ямар утгаар орсон бэ? | 1 оноо | Аав малаа залчихаад сумын төв явлаа. А. Жолоо залах Б. Малаа бэлчээрт хариулагагүй залах В. Мэдэмхийрэн худал ярих Г.Лам залах 3. Цэгийн оронд утга тохирох үгийг сонгоорой. Би шатрын .......... бүрт хожив. | 1 оноо| А. өрөг Б. өргө 4. Балархай эгшгийн үүргийг зөв харгалзуулаарай. | 2 оноо | А. Алдар - ялгах Б. Чанар - эгшигжүүлэх 5. Үгийн дунд орсон Ж,Ч,Ш – ийн дараа балархай эгшиг ............ бичнэ. | 1 оноо | А. ИЙ Б. И В. Ы Г. А 6. Зөв харгалзаа үүсгээрэй. Унш + я = Ь Мэд + е = Ъ 7. Өгүүлбэр дэх тодоруулсан үгийн хооронд ямар цэг тэмдэг хэрэглэх вэ? | 1 оноо | Хэнтийн нуруунд баавгай үнэг чоно гөрөөс буга шилүүс зэрэг амьтад нутагладаг. А. цэг Б. таслал В. Асуултын тэмдэг Хоёрдугаар хэсэг : Задгай даалгавар 8. Найз нартаа хандаж ном уншихыг уриалсан уриалга бичээрэй. | 20 оноо | ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ............................................................................................................................. .......................... ............................................................................................. .......................................................... ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ................................................................................. ...................................................................... ............................................................................................................................. .......................... 9. Өгүүлбэрээс алдаатай бичсэн үгийг олж бичээрэй. | 2 оноо | Тоо бодхоор толгой сэргэн. ............................................................................................ 10. Найруулгын алдааг засаж бичээрэй. | 2 оноо | Íарны шилийг зориулалтын саванд хадгалаарай. Íарны шилийг тогтмол дулаантай газар хадгалаарай. Íарны шилийг 60 хэмээс илүү халсан газар эсвэл машин дотор байнга хадгалж болохгүй. ........................................................................................................................ ............................... ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... ........................................................................................ ............................................................... ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... 11. Өгүүлбэрийг хэзээ? хаана? гэсэн асуултаар дэлгэрүүлж бичээрэй. | 1 оноо | Хүүхдүүд гулгана. ............................................................................................................................. .......................... ......................................................................................................... .............................................. ............................................................................................................................. ....................... 3

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Хүн байгаль хичээлийн мэдлэг чадварыг үнэлэх даалгавар Нэгдүгээр хэсэг : Даалгавар бүрээс зөв гэж үзсэн нэг хариултын өмнөх үсгийг дугуйлаарай. 1. Нөхөж бичээрэй | 1 ОНОО| Араг яс биеийн тулгуур болохоос гадна ........................................., биеийг хөдөлгөх үүрэгтэй. А. дотор эрхтнүүдийг хамгаалах, Б, хөл дээр зогсоох В. Арьс тогтоодог Г. булчин хөгжүүлдэг 2. Ус уухгүй олон хоног байж чаддаг амьтныг нэрлэнэ үү? |1оноо | А. Хонь Б. Тэмээ В. Ямаа Г. Адуу Д. Үхэр 3. Цэгийн оронд аль нь байх вэ? | 1 оноо | Ногоон ургамал нь хоол тэжээлийн зүйлсийг бүтээдэг тул тэднийг ..................гэнэ. А. хэрэглэгчид Б. бүтээгчид В. задлагчид 4. Хүний хэдэээннн хувийг булчин эзэлдэг вэ? | 1оноо | А. 20 – 30 % Б. 40 – 50 % В. 50 – 60 % 5. Өсөлтөд муугаар нөлөөлдөг хүчин зүйлүүдийг нэрлэнэ үү? | 1 оноо | А. цагаан идээ Б. D амин дэм В. архи тамхи Г. Хоол 6. Дараах өгөгдлөөс соронзонд татагддаг биетийг сонгоно уу? | 1 оноо | A. хадаас, B. хөнгөн цагаан сэрээ, Б. хуванцар халбага, Г. зэс утас 7. Аль бие илүү тод сүүдэр үүсгэх вэ? Дугаарыг сонгоно уу. | 1 оноо | a. шилэн лонх Б. гялгар уут b. нарны шил Г. цаас 8. Ямар үед сүүдрийн хэмжээ том байх вэ? |1 оноо | А. Бие гэрэл үүсгэгч рүү ойртох тутам Б. Бие гэрэл үүсгэгчээс холдох тутам 9. . Дараах өгөдлөөс цахилгаан дамжуулдаггүй биетийг сонгоно уу. | 1 оноо | А. лаазны будаггүй хэсэг B. төмөр сэрээ Б. хөнгөн цагаан ялтас Г. хуванцар сэрээ 10. Ямар материал цахилгаан сайн дамжуулдаг вэ? | 1 оноо | A. резин B. хуванцар Б. Даавуу Г. Төмөр 11. Шингэнийг хөргөхөд буцаад хатуу төлөвт шилжинэ. Энэ өөрчлөлтийг ...................гэнэ. | 1 оноо | A. хөлдөх B. шингэрэх Б. Хайлах Г. Уурших 12. Дараах зургийг сайтар ажиглаад 1 ба 2 дугаарт тохирох үзэгдлийн нэрийг сонгоно уу | 1 оноо | A. 1-уурших, 2-хайлах Б. 1-ууршихын эсрэг, 2-хөлдөх В.1-хайлах, 2- хөлдөх Г. 1-хөлдөх , 2- хайлах 13. Шингэн зүйлийг нэг савнаас өөр саванд юүлэхэд хэлбэр нь өөрчлөгдөх үү? | 1 оноо | A. өөрчлөгдөнө, тухайн савныхаа хэлбэрийг хадгална Б. өөрчлөгдөхгүй, эхний савныхаа хэлбэрийг хадгална В. өөрчлөгдөнө, эхний савныхаа хэлбэрийг хадгална Г. зөв хариу алга 14. План зургийн таних тэмдэгийг нэрлэнэ үү? | 1 оноо | А. Орон сууцны барилга В. Сургууль Б. Зүлэг Г. Хөл бөмбөгийн талбай 15. Зургийг ажиглаад гэр байшингийн хаана байгааг олоорой. | 1 оноо | А. Баруун өмнө В. Зүүн өмнө Б. Баруун тал Г. Зүүн тал 4

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Хоёрдугаар хэсэг : Задгай даалгавар 16. Нөхөж бичээрэй. | 3 оноо | Байнга бөгтийж явах, .............................................. , ..............................................................., ...................................................... ....... , нурууг бөхтөр муруй болгон гэмтээх аюултай. 17. . Дараах өгөгдлийн ашиглан чийдэн асаах холболтыг зурж үзүүлнэ үү? | 3 оноо | .................................... ........................................... 18. Тайлбарлан бичээрэй. | 3 оноо | 1. N ба S.................................. 2. N ба N .................................... 3. S ба S .................................. 19. Давс усанд уусахад нөлөөлөх хүчин зүйлийг бичнэ үү. | 3 оноо | 1. .......................................... 2. .......................................... 3. ............................................ 20. Монгол орны газрын зураг дээр 1. Монгол Алтайн нуруу 2. Хангайн нуруу 3. Говь-Алтайн нурууг бичиж тэмдэглэнэ үү? | 3 оноо | 5

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Нэгдмэл хичээлийн мэдлэг садварын үнэлгээний даалгавар 60 мин 1. Холимог бутархайг засагдах бутархайд шилжүүлсэн хэсгийг олоорой. 1 5 = |1 оноо| 8 А. 5 Б. 13 В. 1 5 Г. 1 13 8 8 8 8 2. Гурвалжны мэдэгдэхгүй байгаа өнцгийг олж дугуйлаарай. | 1 оноо | а. 900 б. 600 в. 450 г. 1 3. Гурван зуун хорин таван мянга дөрвөн зуун зургаа тоог стандарт хэлбэрээр бич. | 1 оноо| А. 325406 Б. 3254006 В.32546 Г. 325046 4. Туузан дээрх зургууд гурван дүрс тутамдаа дараах байдлаар давтагдах бол 28 дугаар нүдэнд ямар дүрс байх вэ? | 1 оноо| А. Б. В. 5. 5-8 дугаар сарын хур тунадасны хэмжээг баганан диаграммаар үзүүлэв. Диаграммыг ажиглан зөв хариултыг дугуйлаарай. | 2 оноо | 6,7,8 саруудад хур тунадасны нийт хэмжээ хэд вэ? А. 280 б. 570 в. 450 г. 310 Хамгийн их ба хамгийн бага хур тунадас орсон саруудын зөрөөг ол . А. 50 Б. 80 В. 30 Г. 60 6. “ МАГНАЙ ТЭНИЙХ “ гэдэг үгийг зөв тайлбарласан хэсгийг сонгоно уу? | 1 оноо | А. Гомдох В. Магнай тэнэгэр болох Б. Баярлах Г. Уурлах 7. Өргөх гэсэн үгийн утгыг зөв харгалзуулаарай. | 2 оноо | - Би туг өргөх ёслолд оролцов. А. шатаах үйл - Ээж хонины сүүл галд өргөх ёс үйлдэв. Б. дээш өргөх 8. Үгийн дунд орсон Ж,Ч,Ш – ийн дараа балархай эгшиг ............ бичнэ. | 1 оноо | А. ИЙ Б. И В. Ы Г. А 9. Зөв харгалзаа үүсгээрэй. | 2 оноо | Бод + ё = Ь Мэд + е = Ъ 10. Залгаврыг зөв залгасан хоёр үгийг дугуйл . | 2 оноо | А. Бодох + оор = бодохоор В. Унш+я = уншъя Б. Бодох + оор = бодхоор Г. Унш + я = уншия 11. Өгүүлбэр дэх тодоруулсан үгийн хооронд ямар цэг тэмдэг хэрэглэх вэ? | 1 оноо | Хэнтийн нуруунд баавгай үнэг чоно гөрөөс буга шилүүс зэрэг амьтад нутагладаг. А. цэг Б. таслал В. Асуултын тэмдэг 12. Балархай эгшгийн үүргийг зөв харгалзуулаарай. | 2 оноо | А. Алдар - ялгах Б. Чанар - эгшигжүүлэх 13. Хийх ёстой зүйлээ эзний ёсоор хийхийг ..................... гэнэ. | 1 оноо | 6

А. эрх Б. үүрэг В харилцаа ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 14. Хоол хүнсэндээ уураглаг хүнс хэрэглэхгүй бол ямар үр дагаварт хүрч болох вэ? |1оноо| А. биеийн жин нэмэгдэнэ. В. Таргална Б. өндөр болно. Г. Дархлаа суларч өвчлөмтгий болно 15. Улаан дэвсгэр дээр зурсан зураг нь : | 1 оноо | А. нагтан зураг Б. сэртэн зураг В мартан зураг Г. шанзан зураг Хоёрдугаар хэсэг : Задгай даалгавар 16. Илэрхийллийн утгыг олоорой. | 3 оноо | 1380 : 4 + 289 х 3 = 17. Өгүүлбэртэй бодлого бодоорой. Батынх 250 ямаатай. Тэр эхний өдөр бүх ямааныхаа 2 – ыг самнав. Хэдэн ямаа 5 самнаагүй үлдсэн бэ? |3 оноо| 18. Өгүүлбэрээс алдаатай бичсэн үгийг олж бичээрэй. | 3 оноо | Хүүхдүүд ээ ! Эх дэлхий байгал орчиноо хайрлан хамгаалая. ............................................................................................................................. .................... ................................................................................................................................................. 7

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Нэгдмэл хичээлийн мэдлэг садварын үнэлгээний даалгавар 1. Шингэнийг хөргөхөд буцаад хатуу төлөвт шилжинэ. Энэ өөрчлөлтийг ...................гэнэ. A. хөлдөх Б. Хайлах B. шингэрэх Г. Уурших 2. . План зургийн таних тэмдэгийг нэрлэнэ үү? А. Орон сууцны барилга В. Сургууль Б. Зүлэг Г. Хөл бөмбөгийн талбай 3. “ МАГНАЙ ТЭНИЙХ “ гэдэг үгийг зөв тайлбарласан хэсгийг сонгоно уу? | 1 оноо | А. Гомдох Б. Баярлах В. Магнай тэнэгэр болох Г. Уурлах 4. Өргөх гэсэн үгийн утгыг зөв харгалзуулаарай. | 2 оноо | - Би туг өргөх ёслолд оролцов. А. шатаах үйл - Ээж хонины сүүл галд өргөх ёс үйлдэв. Б. дээш өргөх 5. Үгийн дунд орсон Ж,Ч,Ш – ийн дараа балархай эгшиг ............ бичнэ. | 1 оноо | А. ИЙ Б. И В. Ы Г. А 6. Зөв харгалзаа үүсгээрэй. | 2 оноо | Бод + ё = Ь Мэд + е = Ъ 7. Залгаврыг зөв залгасан хоёр үгийг дугуйл . | 2 оноо | А. Бодох+оор=бодохоор Б. Бодох+оор=бодхоор В. Унш+я=уншъя Г. Унш+я=уншия 8. Өгүүлбэр дэх тодоруулсан үгийн хооронд ямар цэг тэмдэг хэрэглэх вэ? | 1 оноо | Хэнтийн нуруунд баавгай үнэг чоно гөрөөс буга шилүүс зэрэг амьтад нутагладаг. А. цэг Б. таслал В. Асуултын тэмдэг 9. Балархай эгшиг “ Э “ ямар үүрэгтэй вэ? Эрдэм | 1 оноо | А. ялгах Б. эгшигжүүлэх В. Зөөлөрүүлэх Г. аль нь ч биш 10. Балархай эгшиг “ И “ ямар үүрэгтэй вэ? Тамхи | 1 оноо | А. ялгах В. Зөөлөрүүлэх Б. эгшигжүүлэх Г. аль нь ч биш 11. Хийх ёстой зүйлээ эзний ёсоор хийхийг ..................... гэнэ. | 1 оноо | А. эрх Б. үүрэг В харилцаа 12. Хоол хүнсэндээ уураглаг хүнс хэрэглэхгүй бол ямар үр дагаварт хүрч болох вэ? |1 оноо| А. биеийн жин нэмэгдэнэ. В. Таргална Б. өндөр болно. Г. Дархлаа суларч өвчлөмтгий болно 13. Улаан дэвсгэр дээр зурсан зураг нь : |1оноо | А. нагтан зураг Б. сэртэн зураг В мартан зураг Г. шанзан зураг Хоёрдугаар хэсэг : Задгай даалгавар 14. Дараах эд зүйлсийг соронзонд татагддаг, татагддаггүйгээр нь ялгаж бичээрэй: Модон халбага, ган сэрээ, даавуун алчуур, шилэн аяга, зэс таваг, хөнгөн цагаан шанага, хуванцар тоглоом | 2 оноо | СОРОÍЗОÍД ТАТАГДДАГ СОРОÍЗОÍД ТАТАГДДАГГҮЙ 15. Араг ясны орхигдсон хэсгийг нөхөж 16. Найз нартаа хандаж ном уншихыг бичээрэй? | 3 оноо | уриалсан уриалга бичээрэй. |20 оноо| ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... 8

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Нэгдмэл хичээлийн мэдлэг садварын үнэлгээний даалгавар 50 мин 1. Холимог бутархайг засагдах бутархайд шилжүүлсэн хэсгийг олоорой. 1 5 = | 1 оноо| 8 А. 5 Б. 13 В. 1 5 Г. 1 13 8 8 8 8 2. Охин тоон шулуун дээр тоо сонгож уг тооноос зүүн гар тийш 7 нэгжээр тоолон - 2 гэсэн тоог цэгээр тэмдэглэжээ. Охин анх ямар тоо сонгосон бэ? | 1 оноо | А. 5 Б. -5 В. 4 Г. - 2 3. Гурвалжны мэдэгдэхгүй байгаа өнцгийг олж дугуйлаарай. | 1 оноо | а. 900 б. 600 в. 450 г. 1 4. Гурван зуун хорин таван мянга дөрвөн зуун зургаа тоог стандарт хэлбэрээр бич. | 1 оноо| А. 325406 Б. 3254006 В.32546 Г. 325046 5. Туузан дээрх зургууд гурван дүрс тутамдаа дараах байдлаар давтагдах бол 28 дугаар нүдэнд ямар дүрс байх вэ? | 1 оноо| А. Б. В. 6. 5-8 дугаар сарын хур тунадасны хэмжээг баганан диаграммаар үзүүлэв. Диаграммыг ажиглан зөв хариултыг дугуйлаарай. | 2 оноо | 6,7,8 саруудад хур тунадасны нийт хэмжээ хэд вэ? А. 280 б. 570 в. 450 г. 310 Хамгийн их ба хамгтйн бага хур тунадас орсон саруудын зөрөөг ол . А. 50 Б. 80 В. 30 Г. 60 7. План зургийн таних тэмдгийг нэрлэнэ үү? | 1 оноо | А. Орон сууцны барилга В. Сургууль Б. Зүлэг Г. Хөл бөмбөгийн талбай 8. Хийх ёстой зүйлээ эзний ёсоор хийхийг ..................... гэнэ. | 1 оноо | А. эрх Б. үүрэг В харилцаа 9. Хоол хүнсэндээ уураглаг хүнс хэрэглэхгүй бол ямар үр дагаварт хүрч болох вэ? |1 оноо| А. биеийн жин нэмэгдэнэ. В. Таргална Б. өндөр болно. Г. Дархлаа суларч өвчлөмтгий болно 10. Улаан дэвсгэр дээр зурсан зураг нь : |1оноо | А. нагтан зураг Б. сэртэн зураг В мартан зураг Г. шанзан зураг 9

11. Зөв харгалзаа үүсгээрэй . | 2 оноо | ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ S ба И таталцана N ба N түлхэлцэнэ 12. Хүний сээр нурууны араг ясны нэрийг орж тэмдэглээрэй. 2 А. Хүзүү , ахар сүүл Б. гавал, хүзүү В. Сарвуу, ахар сүүл Г. хүзүү, сарвуу Хоёрдугаар хэсэг : Задгай даалгавар 13. Илэрхийллийн утгыг олоорой. | 3 оноо | 100000 – 3125 : 25 х 45 = 14. Өгүүлбэртэй бодлого бодоорой | 3 оноо | Дэлгүүрт 3500кг ногоо байв. Үдээс өмнө бүх ногооны 2 – ыг худалдав. Хэдэн кг ногоо үлдсэн бэ? 5 15. Дүрсүүдийг ажиглаарай. | 2 оноо | а. Хүснэгтэд ангилж, дугаарыг бичээрэй. б. Улаан өнгөтэй бөгөөд 4 өнцөгт биш дүрсийн дугаарыг бичээрэй... 10

А вариант Чавганы яс ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Үдийн хоолны дараа ээж нь хүүхдүүддээ өгөхөөр чавга худалдаж аваад , таваглаж тавьсан юм санж. Ваня хүү чавга идэж үзээгүй байжээ. Амт нь ямар гоё бол гэхээс арааны шүлс асгарна. Дэргэдүүр нь нааш , цааш хэд явлаа. Тэсэх аргагүй нь. Зочны өрөө эзгүй байх үеийг тааруулж байгаад , нэг чаьга шүүрэн авч, амандаа хийв. Хоолны өмнө ээж нь чавгыг янзалж байснаа нэг дутуу байгааг ажиглажээ. Тэр тухайгаа аавд нь хэлсэн аж. Аав нь хоолны өмнө “Тэр ганц чавгыг хэн идсэн бэ?” гэхэд бүгдээрээ л “Үгүй , үгүй гэцгээв. Ванягийн нүүр чавга шиг улайж “Би ч гэсэн идээгүй гэв. Аав нь хүүхдүүддээ “ Чавга идсэндээ гол нь биш. Идэж үзээгүй хүүхэд чавганы ясанд хахаж , маргааш нь үхдэг юм. Би түүнээс л эмээж байна” гэхэд Ванягийн нүүр цас шиг цайж , “Үгүй ээ , ясыг нь би цонхоор тургичихсан” гэлээ. Бүгд хөгжилдөн инээлдэв , Ваня харин уйлах нь тэр. /Л.Í Толстой/ Нэгдүгээр хэсэг 1. Ваня хүү яагаад чавга идсэн бэ? 1оноо А. Ээж нь чавга идэхийг зөвшөөрсөн учраас Б. Амт нь маш гоё учраас В. Ваня хүү чавга идэж үзээгүй учраас Г. Чавганы үнэр үнэртсэн учраас 2. Эхийн гол санааг илэрхийлсэн хэсгийг сонгоорой. 1оноо А. Үнэнч шударга байхыг сургамжилсан Б. Ээж аав нь хүүгээ өрөвдсөн тухай В. Чавга худалдаж авсан тухай Г. Ваня хүү айж уйлсан тухай 3. Үйл явдал зөв дараалалтай хэсгийг сонгоорой. 1оноо А. Ээж нь чавга худалдаж авсан. Б. Чавга шүүрэн авч амандаа хийв. В. Бүгд хөгжилдөн инээлдэв. Г. Ванягийн нүүр чавга шиг улайв. А. А, Б, Г, В Б. Б, А, В,Г В. А, Б, В, Г Г. В, Г, А, Б 4. Аавыгаа асуухад Ванягийн царай яагаад улайсан бэ? 2оноо ............................................................................................................................. .................................. ................................................................................................. .............................................................. ........................................................................... .............................................................................. ...... 5. Эхээс ухаарч ойлгож авсан зүйлээ 2 өгүүлбэрт багтаан бичээрэй. 2 оноо ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... 6. Хэлцийн утгыг тайлбарлан өгүүлбэр зохиогоорой.2оноо Гэдэс гарах .................................................................................... .................................................................................................................................................... 7. Ажил хөдөлмөртэй холбоотой зүйр үг нэгийг бичээрэй 1оноо ................................................................................ ..................................................................................... 8. Я,е,ё- залган бичээрэй 3 оноо Мөрийц, хоцор, хөөр, буд, ажигла, хорь, барь, хая, ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... 11

Хоёрдугаар хэсэг ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 9. “Эхийн хайр ”сэдэвт эх зохион бичээрэй \\80-100 үг\\ Эхлэл хэсэгт: ээжийгээ танилцуулаарай: ....................................................................................... ............................................................................................................................. ............................... .................................................................................................... ........................................................ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................. ............................... ........................................................................................ .................................................................... ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................ ................................................................................ ............................................................................................................................. ............................... Гол хэсэгт: эхийн \\ээжийнхээ \\хайрын тухай:................................................................................. ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................ ................................................................ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................ ................................ ............................................................................................................................. ............................... .................................................................................................... ........................................................ ............................................................................................................................. ............................... Төгсгөл хэсэгт: ээжийнхээ ачийг яаж хариулах тухайгаа бичээрэй: ............................................ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................. ............................... .............................................................................. .............................................................................. ............................................................................................................................. ............................... ................................................................................................................................................... ......... .......................................................................................................................... .................................. .......................................................................................................................... .................................. ............................................................................................................................................................ 12

Б вариант Чавганы яс ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Үдийн хоолны дараа ээж нь хүүхдүүддээ өгөхөөр чавга худалдаж аваад, таваглаж тавьсан юм санж. Ваня хүү чавга идэж үзээгүй байжээ. Амт нь ямар гоё бол гэхээс арааны шүлс асгарна. Дэргэдүүр нь нааш, цааш хэд явлаа. Тэсэх аргагүй нь. Зочны өрөө эзгүй байх үеийг тааруулж байгаад, нэг чавга шүүрэн авч, амандаа хийв. Хоолны өмнө ээж нь чавгыг янзалж байснаа нэг дутуу байгааг ажиглажээ. Тэр тухайгаа аавд нь хэлсэн аж. Аав нь хоолны өмнө “Тэр ганц чавгыг хэн идсэн бэ?” гэхэд бүгдээрээ л “Үгүй, үгүй гэцгээв. Ванягийн нүүр чавга шиг улайж “Би ч гэсэн идээгүй гэв. Аав нь хүүхдүүддээ “Чавга идсэндээ гол нь биш. Идэж үзээгүй хүүхэд чавганы ясанд хахаж , маргааш нь үхдэг юм. Би түүнээс л эмээж байна” гэхэд Ванягийн нүүр цас шиг цайж, “Үгүй ээ, ясыг нь би цонхоор тургичихсан” гэлээ. Бүгд хөгжилдөн инээлдэв, Ваня харин уйлах нь тэр. /Л.Í Толстой/ Нэгдүгээр хэсэг 1. Ээж нь хэнд өгөх гэж чавга худалдаж авсан бэ? А. Зөвхөн Ваня хүүд өгөхөөр чавга худалдаж авсан. Б. Аавд нь өгөх гэж чавга худалдаж авсан. В. Хүүхдүүддээ өгөхөөр чавга худалдаж авсан. Г. Ванягийн дүүд өгөхөөр чавга худалдаж авсан. 2. Эхийн утгад тохирох зүйр үгийг сонгоорой. А. Эрхийг сурахаар бэрхийг сур Б.Сайныг дагавал сарны гэрэл Мууг дагавал могойн хорлол В. Үнэнээр явбал үхэр тэргээр туулай гүйцнэ Г. Даравч далдайна Булавч бултайна 3. Үйл явдал зөв дараалалтай хэсгийг сонгоорой. А. Уйлсан Б. Амандаа хийсэн В. Инээсэн Г. Чавга авсан А. А, Б, Г, В Б. Г, Б, В,А В. А, Б, в, г Г. В, Г, А, Б 4. Аавыг үхдэг юм гэхэд Ванягийн нүүр яагаад цас шиг цайсан бэ? 2оноо ............................................................................................................................. .................................. ................................................................................................. .............................................................. .............................................................................................................................................................. 5. Гуравдугаар цогцолборт юуны тухай гарсныг бичнэ үү?2оноо ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. 6. Хэлцийн утгыг тайлбарлан өгүүлбэр зохиогоорой.2оноо Ана мана үзэлцэх....................................................................................\\... ................................................................................................................................................................. 7. Эрдэм номтой холбоотой зүйр үг нэгийг бичээрэй 1 оноо ................................................................................ ..................................................................................... 8. Я,е,ё залган бичээрэй 3 оноо хүргэ, худалд, мэдэгд, зур, гарга, зорь, тарь, уя, ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... 13

Хоёрдугаар хэсэг ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 1. “Аавын хайр ”сэдэвт эх зохион бичээрэй \\80-100 үг\\ Эхлэл хэсэгт: аавыгаа танилцуулаарай: ....................................................................................... ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................. ................................................................ ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................ ................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................................... .............. ..................................................................................................................... ........................................ ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................................................. Гол хэсэгт: эхийн \\аавынхаа \\хайрын тухай:................................................................................. ............................................................................................................................................................ . ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ........................................................................................................................................... .................. ................................................................................................................. ............................................ ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................ ................................................................................................ ............................................................. ............................................................................................................................. ................................ ....................................................................................................................................... ...................... Төгсгөл хэсэгт: аавынхаа ачийг яаж хариулах тухайгаа бичээрэй: ............................................ .......................................................................................................................................................... ... ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ......................................................................................................................................... .................... ............................................................................................................... .............................................. ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................ 14

А вариант Мэргэн ухаан ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Жаалхүү ээж аавынхаа өгсөн мөнгийг хугацаанаас нь өмнө зарцуулж дууссан учраас мөрөөдөл болсон бөмбөгөө авч чадсангүй. Удахгүй зуны амралт эхлэх гэж байгаа тул хүүгийн сэтгэл зовж, ямар нэгэн байдлаар мөнгө олох арга хайж байлаа. Түүний захиалж уншдаг нэгэн сэтгүүлийн сүүлчийн улирлын дугаарт “Ажил болгон хөлстэй” гэснийг уншаад маш их баярлав. Тэрээр ээж аавдаа хийж өгсөн ажлынхаа хөлсийг авах нь зүйтэй гэж бодов. Хүү хийсэн ажлынхаа жагсаалтыг шалавхан гаргаж, хөлсийг нь тооцож эхлэв. Ингээд талханд явах 200 төгрөг, хог асгах 300 төгрөг, ээжтэйгээ цуг зах явах 500 төгрөг гэх мэтээр тооцоолоход сарын хөлс нь 10 мянган төгрөг болж байв. Мэргэн ухаан олсондоо баярласан жаал тэр жагсаалт бүхий цаасаа ээжийнхээ цүнхэнд сэмээрхэн хийв. Өглөө нь жаалхүүг сэрэхэд хажууд нь 10 төгрөг, бяцхан зурвасын хамт байж байв. Өчигдрийн бичсэн өөрийнх нь зурвас шиг төртлөө ээжийнх нь гарын үсэгтэй тэрхүү цаасан дээр “Амь амьдралаа зориулан чамайг төрүүлж өсгөн, хооллож бүхий л амьдралын чинь турш чамайг харж хандсаны хөлс нь зөвхөн чиний үзүүлэх хайр чинь л юм шүү. Ажлынхаа хөлсөнд олсон мөнгөө сайн сайхан зүйлд зориулаарай” гэсэн байлаа. 1. Хүү яагаад агаарын бөмбөг худалдан авч чадаагүй вэ? \\1 оноо\\ А. Дэлгүүр хаалттай байсан Б. Бөмбөг худалдан авах мөнгөө хаясан В. Мөнгөө тооцоогүй зарцуулж дуусгасан Г. Дэлгүүрт бөмбөг байгаагүй. 2. Жаалхүү цаасан дээр юу бичиж, ээжийнхээ цүнхэнд хийсэн бэ? \\1 оноо\\ А. Хийсэн ажлынхаа жагсаалт, үнэлгээг бичсэн Б. Хүү нь ээждээ хайртай гэж бичсэн В. Бөмбөг худалдан авахад туслаач гэж бичсэн Г. Íадад бөмбөг авч өгөөч гэж бичсэн 3. Аль нь эхийн үйл явдлын зөв дараалал вэ? \\1 оноо\\ А. Мөнгө олох арга олов, ээждээ захидал бичив, жаалхүү мөнгөгүй болов, ээжээсээ захидлын хариугаа авав. Б. Жаалхүү мөнгөгүй болов, мөнгө олох арга олов, ээждээ захидал бичив, ээжээсээ захидлын хариугаа авав. В. Жаалхүү мөнгөгүй болов, ээждээ захидал бичив, мөнгө олох арга олов, ээжээсээ захидлын хариугаа авав. Г. Ээждээ захидал бичив, ээжээсээ захидлын хариугаа авав, жаалхүү мөнгөгүй болов, мөнгө олох арга олов 4. Жаалхүү яагаад баярлах болсон учрыг тайлбарлаарай. \\2 оноо\\ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................................................ 5. Хүүгийн мөнгө олох арга үнэхээр зөв арга мөн үү? Санал нийлж байна уу? Өөрийнхөө бодлыг бичээрэй. \\2 оноо\\ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................... .............................................................................................................................................. .............. ........................................................................................... ХОЁР. Дараах даалгаврыг гүйцэтгээрэй. 6. Эсрэг утгатай өгүүлбэрийг зөв харгалзуулан холбоорой.\\2 оноо\\ 15

1.Инээвэл залуужна. ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ А.Инээсэн бүрэн нөхөр биш. 2.Уурласан бүхэн дайсан биш. Б.Зовлонд бүү гутар. 3.Жаргалд бүү ташуур. В. Уурлавал хөгширнө. 7. Хэлц үгийн утгыг тайлбарлаад, өгүүлбэр зохиож бичээрэй. \\1 оноо\\ Хөл алдах-.................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 8. Ижил дүрмээр бичигдэх үг 2, 2г бичээрэй 3 оноо Заншлаар Очирын бичихээр .......................... .................. ............... .......................... .................... ................... БИЧИХ ЧАДВАРЫН ДААЛГАВАР 1. “.Сургуулийн танилцуулгаа “ 80-100 үгэнд багтаан зохион бичээрэй. \\20 оноо\\ 2. Эхлэл хэсэгт: сургуулийнхаа танилцуулгаыг бичээрэй 3. Гол хэсэгт: сургуулийнхаа багш,ажилчид,тэдний үүргийн тухай \\анги танхим\\ 4. Төгсгөл хэсэгт: бусад сургуулиас онцлог байдлыг бичээрэй ...................................................................................................................... ........................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................. ................................................................................ ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................................ ..................... .............................................................................................................. ................................................... ............................................................................................................................................ ..................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................... .............................. ..................................................................................................... ............................................................ ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................ . .................................................. ................................................................................ ............................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................... .................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ........................................................................................................................................................ ......... .......................................................................................................................... ....................................... ............................................................................................................................. .................................... 16

Б вариант Ээжийн өвөр ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Хотын хамгийн аятайхан цэвэрхэн гэгддэг цэцэрлэгт нялх хүүхдээ авч ирсэн залуу бүсгүй, захирал нь бололтой нэгэн хүнд хандан: -Би хүүхдээ танайд өгмөөр байна, миний сонссоноор танай цэцэрлэг хамгийн харамжтай, сайн асаргаатай, бас хүүхдэд юм зааж сургадаг гэсэн. Захирал инээмсэглээд, та зөв сонссон байна. Манай бүх юм танд таалагдана гэдэгт найдаж байна гэж хэллээ. Залуу эмэгтэй хүүхдээ түүнд танилцуулаад: -Тийм л бол сайн байна. Хүүхэд бүр багаасаа юмыг таньж мэдэж байх ёстой гэв. Захирал хүүхдийг нэг харснаа: -Охин хүүхэд юм шиг байна, тийм үү? Аа нас нь нэг хагас юм уу хоёр. Эмэгтэй: -Тийм тийм, та яг зөв хэллээ. Одоо ч юм сурах үе дээрээ байгаа, би их завгүй байдаг болохооор дандаа хэлж өгөөд байж чадахгүй юм. Захирал ширээнийхээ нүднээс нэг бичиг гаргаад: -Бид гэрээгээ улирлаар хийдэг, энэ нь дээр байдаг юм. Та төлбөрөө нэг дор бөөнөөр нь хийгээд гэрээн дэх болзлыг зөвшөөрөх ёстой гэв. Залуу бүсгүй гэрээг гүйлгэж хараад: -Мөнгө чухал бишээ, би дор нь шилжүүлчихнэ. Харин хамгийн доор бичигдсэн зүйлийг ойлгосонгүй гэлээ. Захирал суудлаасаа босч: -Аан тийм, энэ их чухал гээд. Таны өмсдөг хувцаснаас нэг л байхад болно. Цамц юмуу даашинз. -Цамц уу? гэж эмэгтэй гайхаад, энэ ямар хэрэгтэй юм бэ? гэж асуулаа. Захирал: -Тиймээ энэ их хэрэгтэй. Хүүхдүүдийг унтахад үүгээр хучдаг юм л даа. Яг л ээжийнхээ өвөрт байгаа юм шиг байг гэж хэллээ. 1. Цэцэрлэг ээжийнх нь цамцыг авч юунд хэрэглэдэг вэ? \\1 оноо\\ А. Хүүхдүүдэд өмсүүлдэг. Б. Хүүхдүүдийг унтахад хучдаг. В. Далд хийж хадгалдаг. Г. Хүүхдүүдийг унтахад нь дэвсдэг. 2. Цэцэрлэгийн захирал гэрээгээ хэдий хугацаагаар хийдэг вэ?\\1 оноо\\ А. Бүтэн жилээр хийдэг. Б. Сараар хийдэг. В. Улирлаар хийдэг. Г. Хоёр жилээр хийдэг. 3. Аль нь эхийн үйл явдлын зөв дараалал вэ? \\1 оноо\\ А. хүүхэд цэцэрлэгт ирсэн, хүүхдээ танилцуулсан, гэрээ хийсэн, эмэгтэй гайхсан. Б. хүүхдээ танилцуулсан, хүүхэд цэцэрлэгт ирсэн, гэрээ хийсэн, эмэгтэй гайхсан. В. эмэгтэй гайхсан, хүүхдээ танилцуулсан, хүүхэд цэцэрлэгт ирсэн, гэрээ хийсэн. Г. гэрээ хийсэн, эмэгтэй гайхсан, хүүхдээ танилцуулсан, хүүхэд цэцэрлэгт ирсэн 4. Бүсгүй хүүхдээ яагаад энэ цэцэрлэгт өгөхөөр болсон бэ? \\2 оноо\\ ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... 5. Хүүхдийг ээжийнх нь цамцаар хучиж унтуулах нь зөв үү? Чи санал нийлж байна уу? Өөрийнхөө бодлыг бичээрэй. \\2 оноо\\ ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... 17

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ ХОЁР. Дараах даалгаврыг гүйцэтгээрэй. 1. Эсрэг утгатай өгүүлбэрийг зөв харгалзуулан холбоорой.\\2 оноо\\ 1.Сайныг дагавал сарны гэрэл А.Зовлонгийн түргэн нь дээр 2.Жаргалын удаан нь дээр Б.Явган хүн сууж хармаар. 3.Морьтой хүн бууж хармаар В. Мууг дагавал могойн хорлол 2. Хэлц үгийн утгыг тайлбарлаад, өгүүлбэр зохиож бичээрэй. \\1 оноо\\ Хөл дарах-.................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ........................................................................................... ............................................................ 3. Ижил дүрмээр бичигдэх үг 2, 2г бичээрэй 3 оноо суралцъя урья торгоё .......................... .................... ............. .......................... .................... ................... БИЧИХ ЧАДВАРЫН ДААЛГАВАР 1. “Ангийн танилцуулгаа ”. 80-100 үгэнд багтаан зохион бичээрэй. \\20 оноо\\ 2. Эхлэл хэсэгт:ангийнха танилцуулгыг бичээрэй 3. Гол хэсэгт: ангийнхаа зорилго, амжилтын тухай бичээрэй 4. Төгсгөл хэсэгт: ангийнхаа цаашдын зорилгын талаар бичээрэй ...................................................................................................... ..................................................... ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................... ............................................................ ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. .............................................................................................. ............................................................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................. .............................. ................................................................................. .......................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................ ... ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ................................................................................................................................................. .......... ......................................................................................................................... .................................. ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ......................................................................................................................................... .................. ................................................................................................................. .......................................... ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... 18

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ А вариант Агаарын бөмбөлөг Бяцхан жаал агаарын бөмбөлөг худалдаж байгаа залуу эрийг ихэд шохоорхон харах зуураа, ямар олон бөмбөлөг вэ, надад нэг байдаг ч болоосой гэж бодно. Залуу үүнийг анзаараад жаал руу дөхөхөд жаал хүү зоригоо чагналан, -Ахаа, надад нэгийг өгөөч гэж гуйлаа. Бөмбөлөг худалдагч түүнийг нэг сонжин хараад, -Чамд мөнгө байхгүй юмуу гэж тоомжиргүйхэн асуучихаад яваад өгөв. Бяцхан хүүгийн урам хугаран эргээд явж байтал өнөөх бөмбөлгүүд залуу эрийн гараас мултран хөөрч орхив. Тэгээд замын хажууд ургасан нэгэн том хөгшин модонд орооцолдоод тогтчихож гэнэ. Хүү бөмбөлгүүдийг ажиж зогсоход нөгөө бөмбөлөг худалдагч: -Хүүе жаалаа гэж дуудаад, чи энэ бөмбөлгүүдийг модноос авч чадвал нэгийг нь аваарай гэв. Жаалхүү баярлан гүйж очоод модонд авирлаа. Тэгээд ойрхон байсан нэлээд хэсгийг нь авав. Харин хамгийн дээд талын нарийхан мөчир дээр тогтсон нэг бөмбөлөгт хүрч чадсангүй. Хүү залууд бөмбөлгүүдийг өгөөд: -Аль нь минийх вэ, та нэгийг аваарай гэсэн шүү дээ гэв. Залуу доогтой хараад: -Чинийх модон дээр үлдчихлээ жаал минь гэлээ. Хүү санаа алдан модон дээрх бөмбөлөг рүү нэг хараад, за яахав модон дээр байгаа ч гэсэн нэг бөмбөлөгтэй боллоо гэж бодон санаа алдав. 1. Жаалхүү яагаад модонд авирах болсон бэ?\\1 оноо\\ А. Тоглохоор Б. Бөмбөлөг авах гэж В. Алсын бараа харахаар Г. Залуугаас зугтаж 2. Бөмбөлөг зардаг залуу ямар зан чанартай хүн бэ? \\1 оноо\\ А. Өглөгч Б. Дээрэлхүү В. Залхуу Г. Харамч 3. Эхийн үйл явдлыг дарааллын дагуу дугаарлаарай. \\1 оноо\\ o Жаал нэг бөмбөлөгтэй болов. o Бөмбөлгүүд агаарт хөөрөв. o Жаалхүү бөмбөлгүүдийн модноос авав. o Íадад нэг бөмбөлөг өгөөч гэж гуйв. o Миний бөмбөлөг аль нь вэ? гэв. 4. Жаалхүү яагаад нэг бөмбөлөг авч чадаагүй вэ? \\2 оноо\\ ............................................................................................................................. .......................... ......................................................................................................... .............................................. ....................................................................................................................................................... 5. Хэрэв чи энэ залуугийн оронд байсан бол яах байсан бэ? \\2 оноо\\ ............................................................................................................................. .......................... ................................................................................................... .................................................... ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ХОЁР. Дараах даалгаврыг гүйцэтгээрэй. 1. Дараах өгүүлбэрийг асуух өгүүлбэр болгон хувиргаарай. \\1 оноо\\ Чинийх модон дээр үлдчихлээ. ............................................................................................................................. .......................... ...................................................................................................................................................... 2. Үгсийн утгын ялгааг гарган өгүүлбэр зохиож бичээрэй.\\2 оноо\\ 19

Сураг- ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ .............................................................................................................................................. ......... ....................................................................................................................................................... Сурга- ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... 3. Хэлц үгийн утгыг тайлбарлан, өгүүлбэрт оруулан бичээрэй. Мөн ойролцоо утгатай хэлц нэгийг бичээрэй. 3оноо А. Борви бохисхийх чөлөөгүй ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. БИЧИХ ЧАДВАРЫÍ ДААЛГАВАР 1. “Миний төрсөн нутаг ”сэдвээр 80-120 үгтэй эх зохион бичээрэй. \\20 оноо\\ 2. Эхлэл хэсэгт: төрсөн нутгийнхаа тухай 3. Гол хэсэгт: нутгийнхаа бахархал юу вэ? 4. Төгсгөл хэсэгт: нутгаа ямар байгаасай гэж бодож байна вэ? ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................... .................................................................. ............................................................................................................................. .................................... .......................................................................................................................................................... ....... ............................................................................................................................ ..................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ....................................................................................... .......................................................................... ............................................................................................................................. .................................... .................................................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... ............................................. ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................... .................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... .......................................................................................................................................... ....................... ............................................................................................................ ..................................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... .................................................................................................................................. ............................... .................................................................................................... ............................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................................................... .. ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. 20

Б вариант Алимны мод ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Íэгэн хаан өөрийн шадар түшмэдийн хамт морьтой зугаалж байжээ. Тэгээд замдаа алимны мод тарьж буй өвгөнтэй таарчээ. Хаан өвгөнийг ёжилмоор санагдаж: -Өвгөн гуай, та ийм настай хүн байж хэзээ энэ модныхоо жимсийг авна гэж суулгаж байгаа юм бэ? Алимны мод ургаж гүйцээд жимсээ өгөх хүртэл нь та хүлээж чадах юм уу? гэж ихэд шоолонгуй асуув. Өвгөн хариуд нь: -Би өвөг эцгийнхээ тарьсан алимны модны жимсийг насаараа идсэн юмаа. Тэд ч гэсэн тарьж байхдаа хүлээж байгаад иднэ гэж тариагүй байлгүй дээ. Одоо миний тарьж байгаа модны ургацыг би биш юм аа гэхэд миний үр ач гуч нар хураах юмаа гэлээ. Энэ үг хаанд их таалагдсан тул өвгөнд хэтэвч дүүрэн алт өгчээ. Өвгөн хариуд нь: -Хаантан та харж байна уу? Бусдын алимны мод олон жилийн дараа ургацаа өгч байхад миний алимны мод дөнгөж тарьж байхад л жимсээ өгч эхэллээ шүү дээ гэв. Хаантанд өвгөний энэ үг бүр их таалагдсан тул дахин нэг хэтэвч алт өгөв. Өвгөн хариуд нь: -Хаантан минь ээ? Бусдын мод жилд нэг удаа ургац өгдөг бол миний мод ургаагүй байж хоёр ургац өглөө шүү дээ гэв. Тэгэхээр хамгийн чухал нь хэзээ ургац авахдаа биш, хийж бүтээн, тарьж ургуулж байсан цагт заавал үр ашгийг нь харах болно гэв. Хаан: -Хэрэв бид энд ахиад жаахан азнавал таны мэргэн үгийг магтсаар алтгүй үлдэх бололтой. Өвгөн ах танд сайн сайхныг хүсээд бид замаа хөөе дөө гэж хэлээд давхин оджээ. 1. Өвгөний ямар зан чанар хаанд таалагдсан бэ?\\1 оноо\\ А. Мэргэн цэцэн үг Б. Шулуун шударга зан В. Ажилч хичээнгүй Г. Авхаалж самбаатай 2. Өвгөн алимны мод тарьж байхдаа хэдэн удаа ургац авсан бэ? \\1 оноо\\ А. Аваагүй Б. 1 удаа В. 2 удаа Г. Олон удаа 3. Эхийн үйл явдлыг дарааллын дагуу дугаарлаарай. \\1оноо\\ o Хаан түшмэдтэйгээ зугаалсан. o Хаан давхин одсон. o Өвгөнд алт өгсөн. o Өвгөнтэй ярилцсан. o Өвгөнтэй таарсан. 4. Хаан өвгөнийг шоолж хэлсэн хэсгийг олж бичээрэй? \\2 оноо\\ ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... ........................................................................... ............................................................................ 5. Хаан яагаад яаран сандран явах болсон тухай өөрийн санаагаа бичээрэй? \\2 оноо\\ ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ............................................................................................................................. .......................... ...................................................................................... ХОЁР. Дараах даалгаврыг гүйцэтгээрэй. 6. Дараах өгүүлбэрийг анхааруулах өгүүлбэр болгон хувиргаарай. \\1 оноо\\ Хаантан та харж байна уу? ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... 7. Үгсийн утгын ялгааг гарган өгүүлбэр зохиож бичээрэй.\\2 оноо\\ 21

өрөг- ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... өргө- ........................................................................................... ............................................................ ............................................................................ ........................................................................... 8. Хэлц үгийн утгыг тайлбарлан өгүүлбэр зохиогоорой. Мөн ойролцоо утгатай хэлц нэгийг бичээрэй. 3 оноо Магнай тэнийх .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. БИЧИХ ЧАДВАРЫÍ ДААЛГАВАР 1. “Миний эх орон”сэдвээр 80-120 үгтэй эх зохион бичээрэй. \\20оноо\\ 2. Эхлэл хэсэгт: төрсөн нутгийнхаа тухай 3. Гол хэсэгт: нутгийнхаа бахархал юу вэ? 4. Төгсгөл хэсэгт: нутгаа ямар байгаасай гэж бодож байна вэ ? ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. .................................................................................................................................................. ............. ...................................................................................................................... ......................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. .................................. ........................................................................................... .................................................................... ............................................................................................................................. .................................. .......................................................................................................................................................... ..... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................... ................................ ................................................................................................... ............................................................ ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ....................................................................................................................................... ........................ ........................................................................................................... .................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. 22

А вариант ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Нарс, хуш, зээргэнэ мөнх ногоон болсны учир Эрт цагт нэгэн сайн санаат хараацай үхэлгүй мөнхийн рашаан усыг хүнд уулгах гэж хэдэн дуслыг амандаа балгаад нисэж явж байжээ. Гэтэл хорон муу санаатай үхэр хэдгэнэ үүнийг мэдээд хараацайг нисэн явах зуурт хажуу талаас нь хатгаж орхижээ. Хараацай шувуу өвдөхийн эрхээр дуу алдан ёолсонд аман дахь мөнхийн усаа асгаж гэнэ. Асгарсан тэр рашаан нь нарс, хуш, зээргэнэ гурав дээр дуссан учир энэ гурван ургамал мөнх ногоон шилмүүс навчтай болсон ажээ. Хамаг хэргээ талаар болгосон хараацай шувуу харамсан цухалдахдаа хэдгэний хэлийг суга татсан учир тэр цагаас хойш хэдгэнэ уянгатай сайхан донгодож чадахаа байгаад дэмий л дүнгэнэдэг болсон юм байжээ. 1. Хараацай юу балгаад явж байсан бэ? \\1 оноо\\ А. Дусал ус Б. Мөнхийн рашаан ус В. Рашаан Г. Ус 2. Хэдгэнэ яагаад дүнгэнэдэг болсон бэ? \\1 оноо\\ А. Хоолой нь сөөсөн Б. Хэлгүй болсон В. Сайхан донгодож чаддаггүй байсан Г. Хатгадаг учраас дүнгэнэдэг 3. Хараацай амандаа балгаж явсан усаа яагаад асгачихсан бэ? \\1оноо\\ ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. 4. Мөнх ногоон ургамал гэж ямар ургамлыг хэлдэг вэ? Тайлбарлан бичээрэй.\\2 оноо\\ ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................................... ............ ....................................................................................................................... .................................... 5. Хэрэв хүнд мөнхийн рашааныг уулгасан бол хүн ямар болох байсан бол? Таамаглан бичээрэй. \\2 оноо\\ ............................................................................................................................. .............................. ..................................................................................................... ...................................................... ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ХОЁР. Дараах даалгаврыг гүйцэтгээрэй. 1. Дараах өгүүлбэр дэх алдаатай үгийг засаж бичээрэй.\\1 оноо\\ Íом их уншия. Уншсан номоо ярилцья. Эрдэмд суралцая.Баяр хүргье. ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... 2. Залгаврыг залган бичээд балархай эгшгийн үүргийг тайлбарлаарай. 3оноо Үлгэр+ийн, үзэг+ээр , санал+ыг, тэнгэр+ийн, будаг+аар, загас+ыг ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... 3. Найздаа хандан урилга бичээрэй. 3оноо .................................................................................................................................. ..................... ............................................................................................................................................... ........ ........................................................................................................................... ............................ ............................................................................................................................. .......................... БИЧИХ ЧАДВАРЫН ДААЛГАВАР 1. “Миний мөрөөдөл ”сэдвээр 80-120 үгтэй эх зохион бичээрэй. \\20 оноо\\ 2. Эхлэл хэсэгт: өөрийгөө танилцуулаарай 3. Гол хэсэгт: мөрөөдлийнхөө тухай, яагад мөрөөдөх болсон, яаж мөрөөдөлдөө хүрэх тухай 4. Төгсгөл хэсэгт: мөрөөдөлдөө хүрснээр яаж амьдрах тухайгаа бичээрэй. 23

Б вариант Сайхан сэтгэл ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Бүргэдийн ангаахай үүрнээсээ толгойгоо цухуйлган хадан хясааны доогуур эргэлдэн нисэж байгаа олон шувууг ажиглажээ. -Ээжээ, энэ юун олон шувуу вэ? гэж ангаахай асуув. -Бидний анд нөхөд байна. Бүргэд ганцаараа амьдардаг шувуу. Гэхдээ хааяа тэдэнд найз нөхөд хэрэгтэй. Тэгэхгүй бол бүргэд юуных нь шувуудын хаан байх билээ. Чиний харж байгаа бүх шувууд бидний анд нөхөд гэж ээж бүргэд ангаахайдаа хэллээ. Ээжийнхээ хэлсэн үгийг ангаахай сайтар бодоод тэднийг анд нөхдөө гэж санах болов. Тэгснээ гэнэт чарлаж: -Хүүе, тэд нар манай хоолыг хулгайлж байна гэв. -Тайвшир даа. Үр минь, тэд биднээс юу ч хулгайлаагүй. Би тэднийг өөрөө дайлсан юм. Бүргэд өөрөө хэчнээн өлсөж байлаа ч дэргэдээ байгаа шувуутай хоолоо хувааж иддэг жамтай. Ийм өндөрт байгаа шувууд хоол олж идэхэд хэцүү тул бие биеэ дэмжиж тусалдаг юм гэжээ. Үнэнч сайн нөхөдтэй байя гэж бодсон хэн ч бусдын гачигдлыг анхаарч байх хэрэгтэй юм. 1. Бүргэд ангаахайтайгаа хаана амьдардаг вэ? \\1 оноо\\ А. Хадан хясааны дээр Б. Өндөр ууланд В. Тэнгэрт Г. Íүхэнд 2. Бүргэд яагаад шувуудын хаан бэ? \\1 оноо\\ А. Íайз нөхөд ихтэй Б. Хоолоо бусад шувуунд алдсан В. Өвдсөн Г. Том биетэй учраас 3. Ээжийнхээ хэлсэн үгийг сонссон ангаахай юуг ухаарсан бэ? \\1 оноо\\ ............................................................................................................................. .................... ..................................................................................... ............................................................ ............................................................................................................................. .................... 4. Үнэнч сайн нөхөдтэй байхын тулд ямар байх хэрэгтэй вэ? Өөрийн бодлыг бичээрэй. \\2 оноо\\ ............................................................................................................................. .................... ................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................... ................................................................................................................................................. 5. Хэрэв чи ээж бүргэд байсан бол бусад шувуунд хэрхэн туслах байсан бэ? Төсөөлөн бодоод бичээрэй. \\2 оноо\\ ................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................... ....................................................................................................................................... .......... ................................................................................................................................................. ХОЁР. Дараах даалгаврыг гүйцэтгээрэй. 6. Дараах өгүүлбэр дэх алдаатай үгийг засаж бичээрэй.\\1 оноо\\ Ээжийн дээлийг оёоёо. Ангидаа орьё. Шинэ хувцсаа өмсөе.Шүлэг уншая ............................................................................................................................. .......................... ......................................................................................................... .................... 7. Залгавар залган бичээд балархай эгшгийн үүргийг тайлбарлаарай 3 оноо Уншдаг+аа, охин+оос, мөрөөдөх+д, жүжиг+ээр, нутаг+ийн, хоног+оо ............................................................................................... ........................................................ ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ................................................................................................................................ ....................... 8. Сургуулийн сурагчдадаа хандан уриалга бичээрэй. 3оноо 24

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................ ................................................................ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................... БИЧИХ ЧАДВАРЫÍ ДААЛГАВАР 9. “Миний найзын мөрөөдөл ”сэдвээр 80-120 үгтэй эх зохион бичээрэй. \\20оноо\\ 10. Эхлэл хэсэгт: найзыгаа танилцуулаарай 11. Гол хэсэгт: найзынхаа мөрөөдлийн тухай, яагаад мөрөөдөх болсон, яаж хүрэх тухай 12. Төгсгөл хэсэгт: мөрөөдөлдөө хүрснээр яаж амьдрах тухайгаа бичээрэй ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................... ............................................................ ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................. .............................. ....................................................................................... .................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ...................................................................................................................................................... ..... ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................................... ............ ....................................................................................................................... .................................... ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ....................................................................................................................................... .................... ............................................................................................................... ............................................ ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ................................................................................................................................ ........................... ........................................................................................................ ................................................... ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................ ................................... 25

А вариант Цоорхой хувин ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Эрт урьд цагт Энэтхэгийн нэгэн ус түгээгч хоёр хувинтай дамнуургаар ус зөөдөг байжээ. Харин хоёр хувингийн нэг нь цоорхой бөгөөд усных нь тал нь асгарчихаад хүрдэг байв. Энэ байдлаасаа цоорхой хувин ихэд ичиж, харин бүтэн хувин нь өөрөөрөө бахархдаг байв. Иймэрхүү байдлаараа бүтэн хоёр жил үргэлжилж, эцэст нь цоорхой хувиг тэсч чадалгүй: -Эзэнтэн минь би өөрөөсөө ихэд ичиж байна. Мөн танаасаа уучлалт гуйхыг хүсч байна гэжээ. -Яагаад? гэж усчин асуухад: -Яагаад гэвэл би авч ирэх ёстой усныхаа дөнгөж талыг нь авчирдаг. Тэгээд та миний ийм байдлаас болж авах ёстой мөнгөө бүгдийг нь авч чаддаггүй шүү дээ гэхэд усчин хариуд нь: -Чи буцах замдаа замын хажуу талын цэцгүүдийг хараарай гэв. Цоорхой хувин буцахдаа замаа хартал үнэхээрийн сайхан цэцгүүд ургасан байлаа. Гэсэн хэдий ч хүрэх газраа ирэхэд бас л тал устай байсан тул усчнаас уучлал гуйв. Тэгэхэд усчин цоорхой хувингаасаа: -Замын хажууд зөвхөн чиний талд л цэцгүүд ургасан, харин нөгөө хувингийн талд цэцэг ургаагүй байгааг ажиглав уу? гэж асуугаад: -Үүний учир нь чамайг цоорхой болохоор замын хажуугаар цэцгийн үр суулгасан юм. Ус аваад буцах замдаа чи тэднийг усалж сайхан цэцгүүд ургуулсан. Хоёр жилийн турш би энэхүү цэцгүүдийг түүж эзнийхээ гэрт тавьдаг байсан. Хэрвээ энэ цэцгүүд байгаагүй бол түүний гэрт аз жаргал авч ирэхгүй байсан шүү дээ хэмээн өгүүлжээ. 1. Цоорхой хувинтай талд сайхан цэцгүүд ургасан нь юутай холбоотой вэ?\\1 оноо\\ А. Усчин цэцгийн үр суулгасан. Б. Ус үргэлж гоождог байсан. В. Салхин дээд талд байсан. Г. Замын хоёр талд адилхан ургасан. 2. Цоорхой хувин яагаад өөрөөсөө ичсэн бэ?\\1 оноо\\ А. Авч ирэх ёстой усныхаа талыг авч ирдэг. Б. Бүтэн хувин шоолдог байсан. В. Эзэн нь уурладаг байсан. Г. Ус огт тогтдоггүй байсан. 3. Бүтэн хувин, цоорхой хувин хоёрын ялгаа нь юу вэ?\\1 оноо\\ А. Бүтэн хувин ухаантай, цоорхой хувин онгироо Б. Бүтэн хувин бардам, цоорхой хувин онгироо В. Бүтэн хувин сагсуу, цоорхой хувин бардам Г. Бүтэн хувин бардам, цоорхой хувин ухаантай 4. Цэцэг айл гэрт аз жаргал авчирдгийн учир юунд байна вэ? Бодлоо бичнэ үү? \\2 оноо\\............................................................................................................................. ................ ........................................................................................... ............................................................ ....................................................................................................................................................... 5. Хэрэв усчин цоорхой хувинтай усыг хоёр талдаа ээлжлэн авч явдаг байсан бол ямар байдалтай байх байсан бэ? Төсөөлөн бодоод бичээрэй.\\2 оноо\\ ............................................................................................................................. .......................... ......................................................................................................... .............................................. ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ХОЁР. Дараах даалгаврыг гүйцэтгээрэй. 6. Зүйр цэцэн үг бүтээж бичээрэй. \\2 оноо\\ сайхан, уулзахад, эргэж, ээж мөлжихөд, хүзүү, эргүүлж, сайхан ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... 7. Тахилын -үгийн балархай эгшгийн үүрэг аль нь вэ?.\\1 оноо\\ А. эгшигжүүлэх б.зөөлрүүлэх в.ялгах 26

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 8. Уриалга бичих дарааллыг бичээрэй 3 оноо А............................................................... Б....................................................................... В............................................................... Г....................................................................... БИЧИХ ЧАДВАРЫÍ ДААЛГАВАР 9. “Гар утасны хор нөлөө ”сэдвээр 80-120 үгтэй эх зохион бичээрэй. \\20 оноо\\ 10. Эхлэл хэсэгт: гар утасны хэрэглээ,ач холбогдлын талаар 11. Гол хэсэгт: гар утасны хор нөлөө нь юу байна, яаж сэргийлэх талаар бичээрэй 12. Төгсгөл хэсэгт: гар утсыг зохистой хэрэглэх уриалга бичээрэй. ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................ .............................................................................. ............................................................................... ........................................................................................... .................................................................. ................................................................................................................................................ ............. ...................................................................................................................... ....................................... ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................... .............................. ..................................................................................................... ........................................................ ....................................................................................... ...................................................................... ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ...................................................................................................................................................... ....... ............................................................................................................................ ................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ .................................................................................................................................... ......................... .......................................................................................................... ................................................... ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ .................................................................................... ......................................................................... ........................................................................................ ..................................................................... ............................................................................................................................. ................................ ........................................................................................................................................................... .. ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ .......................................................................................................................................... ................... ............................................................................................................................................................. 27

Б вариант Хайрын түүх ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Íэгэн цагт Хайр, Уйтгар гуниг, Шунал, Мэдлэг, Аз жаргал, Их зан зэрэг хүний бүх мэдрэмж нэг арал дээр амьдардаг байжээ. Гэтэл арал нь живэх болсон тухай мэдэгдэж бүгд л арлаа орхин явахын тулд завиа бэлтгэцгээжээ. Хайр үргэлж бүгдээс хоцордог байсан тул юу ч болсон эцсийн мөч хүртэл хүлээхээр шийджээ. Тэгээд арал живэх үед Хайр тусламж гуйхаар шийдлээ. Шунал маш том завинд суугаад явахаар зэхэж байхад нь Хайр: -Íамайг хамт аваад яваач гэж гуйхад Шунал: -Үгүй, завиндаа хэтэрхий их алт мөнгө ачсан учраас чамайг багтаах зай алга гэлээ. Хайр үзэсгэлэнтэй сайхан завинд суусан Их зангаас тусламж гуйхад тэр: -Би чамд туслахгүй. Чи нэвт норсон байгаа тул завийг минь муухай болгочихно гэжээ. Хажууд байсан Уйтгар гунигаас Хайр: -Чамтай хамт явъя гэхэд хариуд нь: -Өө, Хайр минь, би үнэхээр их гунигтай байгаа тул ганцаар баймаар байна хэмээв. Аз жаргал хажуугаар нь өнгөрсөн боловч туйлын аз жаргалтай байсан тул Хайр түүнийг дуудавч дуулсангүй. Гэтэл Хайр хэнг нэгэн өөрийг нь дуудаж байгааг сонсжээ. -Хайр минь хүрээд ир би чамайг авч явъя гэж нэгэн настан дуудсан байлаа. Харин Хайр өөрийгөө азтайд тооцон баярласандаа түүний нэрийг асуухаа мартжээ. Шинэ газар очсон тэд өөр өөрийн замаа хөөжээ. Íастанд хэчнээн их хайртайгаа мэдсэн Хайр Мэдлэгээс “Íадад хэн тусалсан юм бэ?” гэж асуув. Тэр “Цаг хугацаа ” гэж хариулжээ. -Цаг хугацаа гэнэ ээ? Яагаад надад тусалсан юм бол? гэхэд Мэдлэг инээмсэглэн байж: -Учир нь зөвхөн Цаг хугацаа л Хайр хэчнээн агуу, чухал зүйл болохыг ойлгодог гэжээ. 1. “Хайр минь хүрээд ир, би чамайг авч явъя” гэж хэн дуудсан бэ?\\1оноо\\ А. Аз жаргал Б. Мэдлэг В. Цаг хугацаа Г. Уйтгар гуниг 2. Ямар учраас тэд арлаа орхих болсон бэ?\\1оноо\\ А. Хоол хүнс нь дууссан Б. Хоорондоо муудалцсан В. Арал живэх болсон Г. Ширүүн бороо орсон 3. Хүний ямар ямар мэдрэмжүүд нэг арал дээр амьдардаг байсан бэ? 1 оноо ................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................... ................................................................................................................................................ 4. Хайрыг тусламж гуйхад тэд юу юу гэж хариулсан бэ? 2 оноо Шунал-.................................................................................................................................... Их зан-.................................................................................................................................... Уйтгар гуниг-.......................................................................................................................... 5. “Хайр үргэлж бусдаас хоцордог байсан” гэсэн өгүүлбэрийг уншаад төрсөн сэтгэгдлээ бичээрэй. 2 оноо ................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................... ................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................... ................................................................................................................................................ ХОЁР. Дараах даалгаврыг гүйцэтгээрэй. 1. Зүйр цэцэн үг бүтээж бичээрэй.\\2 оноо\\ бүү, үгэнд, ширүүн, цухалд үгэнд, бүү, нялуун, итгэ 28

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ ............................................................................................................................. .......................... ...................................................................................................................................................... 7. Олбогийг-үгийн балархай эгшгийн үүрэг аль нь вэ?.\\1 оноо\\ А. эгшигжүүлэх б.зөөлрүүлэх в.ялгах 3. Урилга бичих дарааллыг бичээрэй 3 оноо А.......................................................... Б........................................................... В.......................................................... Г............................................................ БИЧИХ ЧАДВАРЫÍ ДААЛГАВАР 4. “Цахим хэрэглээг зөв хэрэглэе”сэдвээр 80-120 үгтэй эх зохион бичээрэй. \\20 оноо\\  Эхлэл хэсэгт: цахим хэрэгсэлд юу юу ордог, ямар ашигтай талаар бичээрэй  Гол хэсэгт: цахим хэрэгслийг зохистой хэрэглэхийн тулд яах ёстой талаарх саналаа бичээрэй  Төгсгөл хэсэгт:цахим хэрэгслийг зөв зохистой хэрэглэх талаар уриалга бичээрэй. ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. .................................. ................................................................................................ ............................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ................................................................................. .............................................................................. ............................................................................................................................. .................................. ................................................................................................. .............................................................. ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ........................... ........................................................................................................ ....................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... .................... ............................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. .................................. .................................................................................... ........................................................................... ............................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. ............. ...................................................................................................................... ......................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. .................................. ........................................................................................... .................................................................... 29

А вариант Хамгийн сайхан нь юу вэ? ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Íэгэн хашаанд нохой, тахиа, муур, ямаа дөрөв амьдардаг байжээ. Тэд өдөр бүр үүдний хажууд цуглаад найрсгаар ярилцдаг байв. Харин ганц л юманд огт санал нийлдэггүй байжээ. Энэ хорвоо дээр хамгийн сайхан юм юу вэ? гэхээр бүгд өөр өөр юм хэлдэг байлаа. -Бүлээн сүүнээс өөр сайхан юм хаана ч байхгүй гэж муур хэлнэ. -Юун сүү? Будаа тарианаас илүү сайхан юм өөр хаана ч байхгүй гэж тариа маргана. -Хаанаас даа, та нар дэмий ярьж байна. Булууны яснаас илүү сайхан юм хаана байдаг юм гэж нохой итгэлтэйгээр хэлнэ. -Íялх ногоо зулгаах шиг сайхан юм хаана байсан юм бэ гэж ямаа тайван хэлнэ. Тэд одоо хүртэл маргалдсаар л байгаа гэсэн шүү. 1. Амьтдын дуртай зүйлийг харгалзуулан холбоорой. 1 оноо Íохой Тахиа Муур Ямаа бүлээн сүү булууны яс нялх ногоо будаа тариа 2. Энэ үлгэр ямар сургамжтай байна вэ? 1 оноо А. Амьтан бүрт дуртай зүйл байдаг. Б. Бусдын саналыг хүндэлж байх хэрэгтэй. В. Миний дуртай зүйл бусдаас илүү. 3. Үлгэрийн дарааллыг олж дугаарлаарай. 1 оноо o Амьтад амьдардаг байсан. o Амьтад маргалдсаар байгаа. o Өөр өөрийн дуртай зүйлийг хэлсэн. o Үүдэнд цуглаад ярилцдаг. 4. Хэрвээ чи амьтдын эзэн нь байсан бол тэдэнд юу гэж зөвлөх байсан бэ? 2 оноо ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. .............................................................................................................................................. ............. 5. Бусадтай маргалдах нь ямар сөрөг нөлөөтэй вэ? Өөрийн бодлыг бичээрэй. 2 оноо ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................ ................................................................... ............................................................................................................................. .............................. 6. Үгийн утгыг тайлбарлан бичээрэй.\\1 оноо\\ .даахин навтас .............................................................................................................................. 7. Алдааг засаж бичээрэй. 2 оноо Багш цохь сонин захилан уншив. Би алтан загсны үлгэр номийг худалдан авлаа. ............................................................................................................................. ........................... 8. Ойролцоо утгатай хэлцийн утгыг холбоорой 3 оноо А. борви бохис хилгүй үнхэлзэг нь хагарах Б. Хөл нь газар хүрэхгүй гар хумхилгүй В.зүрх алдах магнай тэнийх БИЧИХ ЧАДВАРЫÍ ДААЛГАВАР : 1. Ээждээ хандан 80-100 үгтэй талархлын захидал бичээрэй. \\20оноо\\ ............................................................................................................................. ........................... .................................................................................... .................................................................... ............................................................................................................................. ........................... 30

Б вариант Яст мэлхий туулай хоёр ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Туулай яст мэлхийтэй уулзаад: -Хүүе, Яст мэлхий хоёулаа тэр довны орой дээр сагстай жимс тавиад уралдъя. Тэгээд хэн түрүүлсэн нь идье гэж гэнэ. Яст мэлхий жаахан бодсоноо зөвшөөрчээ. -За тэгвэл гүйцгээе гэхдээ туулай инээдээ барьж ядан байлаа. Учир нь тэрээр өөрийгөө яст мэлхийнээс хамаагүй хурдан гүйдэг гэдгээ мэдэж байлаа. Яст мэлхий ч өөрийгөө туулайг гүйцэж чадахгшй гэж мэдэж байв. Гэсэн хэдий ч яст мэлхий жимстэй сагс тавьсан газар руугаа хамаг чадлаараа явсаар байлаа. Харин туулай газарт өнхрөн унаад инээсээр л байж гэнэ. Тэгээд арай гэж нэг юм инээхээ болиод харсан чинь яст мэлхий аль хэдийнээ очих газартаа хүрээд жимсээ идэж байсан гэнэ. Яагаад гэвэл яст мэлхий зогсолтгүй урагшилсаар байсан учраас хүрэх газартаа түрүүлж хүрсэн байжээ. Харин өнөөх бардам туулай хэтэрхий их сайрхаж байгаад юу ч үгүй хоцорсон нь энэ. 1. Тус бүрийнх нь зан чанарыг холбоорой.1 оноо Туулай удаан хурдан Яст мэлхий даруу сагсуу бардам тууштай 2. Үлгэрийн сургамжилсан санааг олоорой. 1оноо А. Туулай шиг хурдан, яст мэлхий шиг удаан Б. Зорилгодоо хүрэхийн тулд тууштай тэмцэнэ В.Туулай хэтэрхий бардам загнасан. 3. Туулай яагаад яст мэлхийд ялагдсан бэ? 1оноо А. Удаан гүйдэг учраас Б. Залхуу учраас В. Бардам зангаасаа болж 4. Эхийн гол санаанд тохирох зүйр үг олж бичээрэй. 2 оноо ............................................................................................................................. .......................... ............................................................................................................................. .......................... ..................................................................................................................................................... 5. Хэрвээ чи туулайны оронд байсан бол яах байсан бэ? Төсөөлөн бодоод бичээрэй. 2 оноо........................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ......................................................................................................... .............................................. ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... 6. Үгийн утгыг тайлбарлан бичээрэй.\\1 оноо\\ Адасга ............................................................................................ 7. Алдааг засаж бичээрэй. 2 оноо Багш хүмүүс соньн захиалин уншив. Би чулуун домог номыг худалдана авлаа. ........................................................................................................................ 8. Ойролцоо утгатай Хэлцийг холбоорой 3 оноо А. гар сунгах ам султай Б. Íүдний гэм гар султай В. хагархай хэнгэрэг өдрийн од шиг БИЧИХ ЧАДВАРЫÍ ДААЛГАВАР : 1. Багшдаа хандан 80-100 үгтэй талархлын захидал бичээрэй. \\20 оноо\\ ............................................................................................................................. ........................... ............................................................................................................................ ........................... 31

А- вариант Ухаант далайн гахай ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Шинэ Зеландын “Хойд арал” гэдэг газар нэгэн далайн гахай зуны дэлгэр цагаар эрэг орчмоор эргэлдэж, тэнд сэлж байгаа хүмүүстэй тоглоно.Зан сайтай энэ хөөрхөн амьтныг Моко гэж өхөөрдөн нэрлэжээ. Íарны гэрэлд далайн ус нүд гялбуулан нэгэн тогтуун өдөр эрэг дээр олон хүн цуглажээ.Тоглож наадах дуртай Моко ч цагтаа иржээ. Яг энэ үед далайн эргийн гүехэн усанд хоёр халим өеөдөж усны гүнд эргэн орж чадахгүй үхэх аюул тулгарчээ. Хүмүүс хөөрхий амьтдад туслахаар хувингаар ус зөөн, биен дээр нь асгаж байлаа. Тэр хавийн залуус хүчээ нийлүүлэн түлхээд ч аварга амьтдыг усанд нь оруулж чадахгүй байв. Моко нөхцөл байдлыг дор нь ойлгож, хоёр халимд өвөрмөц сонин дуу чимээ өгөн удирдсаар усанд нь оруулжээ. Хоёр халим Мокогийн дуу сонсон, биеэ мурилзуулсаар их ус руугаа орлоо. Халим, далайн гахай хоёрыг ойлголцож байхад хүмүүс бүгд дуугаа хураан, гайхан биширч байлаа. (“Өдрийн сонин” –оос 2012.08.20) 1. “Тогтуун өдөр ” гэсэн үгийн утгад тохирох хэсгийг олоорой. 1оноо А. Íар шарсан халуун өдөр В. Салхи шороо багатай, намуун өдөр Б. Хүйтэн сэрүүн өдөр Г. Бороо шивэрсэн өдөр 2. Эхийн гол хэсгийн үйл явдлын зөв дарааллыг сонгоно уу. 1оноо o Моко хоёр халимд өвөрмөц сонин дуу чимээ өгөн удирдсаар усанд нь оруулжээ. o Эргийн гүехэн усанд хоёр халим өеөдөж үхэх аюул тулгарчээ. o Хүмүүс бүгд дуугаа хураан, гайхан биширч байлаа. o Далайн гахай тэнд сэлж байгаа хүмүүстэй тоглоно. 3. Эхийн гуравдугаар цогцолборын үйл явдал нь юуны тухай өгүүлж байна вэ? 1оноо А. Моко нэртэй хөөрхөн амьтан хүмүүстэй тоглох дуртай. Б. Халим далайн гахай хоёр ойлголцож усанд нь буцаан оруулжээ. В. Хүмүүс хөөрхий амьтдад туслан хувингаар ус зөөн бие дээр нь асгажээ. Г. Эргийн гүехэн усанд хоёр халим өеөдөж үхэх аюул тулгарчээ 4. ”Мордохын хазгай ” дараах хэлцийн утга аль нь вэ? 1 оноо А. эмх замбараагүй б. амрах завгүй ажиллах В. эхнээсээ бүтэхгүй г. баярлах 5. Мокогийн хийсэн үйлүүдээс 3 тоочин бичнэ үү? 3оноо  ............................................................................................  ............................................................................................  ............................................................................................ 6. Үгийн утгыг гаргасан өгүүлбэр зохио 2оноо Бэлэг........................................................................................ Бэлгэ............................................................................................... 7. “Ухаант далайн гахай” сэдвээс санаа авч “Цэцэн туулай” сэдвээр 80-100 үгтэй эх зохиож бичээрэй. ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................... .............................. ..................................................................................................... ............................................................ ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................ . ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................. .................................................................... 32

Б- вариант Ухаант далайн гахай ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Шинэ Зеландын “Хойд арал” гэдэг газар нэгэн далайн гахай зуны дэлгэр цагаар эрэг орчмоор эргэлдэж, тэнд сэлж байгаа хүмүүстэй тоглоно.Зан сайтай энэ хөөрхөн амьтныг Моко гэж өхөөрдөн нэрлэжээ. Íарны гэрэлд далайн ус нүд гялбуулан нэгэн тогтуун өдөр эрэг дээр олон хүн цуглажээ.Тоглож наадах дуртай Моко ч цагтаа иржээ. Яг энэ үед далайн эргийн гүехэн усанд хоёр халим өеөдөж усны гүнд эргэн орж чадахгүй үхэх аюул тулгарчээ. Хүмүүс хөөрхий амьтдад туслахаар хувингаар ус зөөн, биен дээр нь асгаж байлаа. Тэр хавийн залуус хүчээ нийлүүлэн түлхээд ч аварга амьтдыг усанд нь оруулж чадахгүй байв. Моко нөхцөл байдлыг дор нь ойлгож, хоёр халимд өвөрмөц сонин дуу чимээ өгөн удирдсаар усанд нь оруулжээ. Хоёр халим Мокогийн дуу сонсон, биеэ мурилзуулсаар их ус руугаа орлоо. Халим, далайн гахай хоёрыг ойлголцож байхад хүмүүс бүгд дуугаа хураан, гайхан биширч байлаа. (“Өдрийн сонин” –оос 2012.08.20) 1. “өеөдөж” гэсэн үгийн утгад тохирох хэсгийг олоорой. 1оноо А. шумбаж чадахгүй болох Б. Үсэрч чадахгүй болох В. сэлж чадахгүй Г. амьтан хөдөлж чадахгүй болох 2. Эхийн гол хэсгийн үйл явдлын зөв дарааллыг сонгоно уу. 1оноо o Халим, далайн гахай хоёрыг ойлголцож байхад хүмүүс бүгд дуугаа хураан гайхан биширч байлаа. o Хүмүүс хөөрхий амьтдад туслахаар хивингаар ус зөөн, биен дээр нь асгаж байлаа. o Íарны гэрэлд далайн ус нүд гялбуулсан нэгэн тогтуун өдөр эрэг дээр олон хүн цуглажээ o Зан сайтай энэ хөөрхөн амьтныг Моко гэж өхөөрдөн нэрлэжээ. 3. Эхийн гуравдугаар цогцолборын үйл явдал нь юуны тухай өгүүлж байна вэ? 1оноо А. Моко нэртэй хөөрхөн амьтан хүмүүстэй тоглох дуртай. Б. Халим далайн гахай хоёр ойлголцож усанд нь буцаан оруулжээ. В. Хүмүүс хөөрхий амьтдад туслан хувингаар ус зөөн бие дээр нь асгажээ. Г. Эргийн гүехэн усанд хоёр халим өеөдөж үхэх аюул тулгарчээ. 4. “Цээжээ хавтаслах ” Хэлцийн утгыг зөв тайлбарласан хэсгийг сонгоорой. 1 оноо А.эмх замбараагүй б. Íомын баяр В.эрдэм ном сурах г.баярлах 5. Халимд тусалсан хүмүүсийн хийсэн үйлээс 3-ыг тоочин бичнэ үү?  ..............................................................................................  .............................................................................................  .............................................................................................. 8. Үгийн утгыг гаргасан өгүүлбэр зохиогоорой 2 оноо Хөөрөг..................................................................... Хөөргө........................................................................... 9. “Ухаант далайн гахай” сэдвээс санаа авч “Тусч нохой” сэдэвт 80-100 үгтэй эх зохиож бичээрэй. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................... .................................................................. ............................................................................................................................. .................................... .......................................................................................................................................................... ....... ............................................................................................................................ ..................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ....................................................................................... .......................................................................... ............................................................................................................................. .................................... .................................................................................................................................................. ............... 33

А- вариант Буга ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Буга ус уухаар гол дээр ирж , өөрийнхөө усанд туссан дүрсийг харан том даргар эврээрээ бахархан, хөлөө харж: -Миний хөл даанч турьгүй, нарийхан, доожоогүй юм гэж үглэж байв. Гэнэт арслан гарч ирэн, буга руу дайрав. Буга уужим талаар хар хурдаараа зугтаж баригдалгүй явснаа ойд ормогц эвэр нь модонд тээглэн ороолдож, арсланд баригдчихжээ. Буга амь үрэгдэхийн даваан дээр “ Ямар хачин юм бэ? Би эврээ ямар гоё юм бэ? гэж бахдаж байсан юм сан. Голж байсан нарийхан хөл минь аюулаас аварч, бахдан дэнхгэнүүлж байсан даргар эвэр маань намайг аюулд унагадаг байна шүү. Аливаа юмыг үзэгдэх хэлбэр, өнгөөр нь үнэлж цэгнэж болдоггүй юм байна” гэж бодов. 1. Үлгэрийн үтгад тохирох зүйр үгийг сонгоорой. 1 оноо А. Зөв олон талтай Б. Өөдөө хаясан чулуу Буруу ганц талтай Өөрийн толгой дээр 2. Буга гол дээр ус уухаар очихдоо усанд туссан дүрсээ хараад юугаараа бахархсан бэ? 1 оноо А. Турьгүй нарийн хөл Б.Даргар эвэр В.Доожоогүй хөл 3. Бугаар ямар хүний зан чанарыг төлөөлөн үзүүлсэн бэ? 1 оноо А. Онгироо Б. Даруу В. Сэргэлэн 4. Буга эхийг уншаад төрсөн сэтгэгдлээ 2-3 өгүүлбэрт багтаан бичээрэй. 2 оноо ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................... .................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. 5. Дараах өгүүлбэрт байгаа алдаатай үгийг засаж бичээрэй. 2 оноо Буга усанд туссан дүрсийг харан том даргар эврээрэй бахархсан. Миний хөл даанч тургүй, нарыхан доожоогүй юм гэж үглэж байв. Аливаа юмийг үзэгдэх хэлбэр, өнгөөр нь үнэлэж цэгнэж болдогүй юм байна гэж бодов.......................................................................................................... ............................................. ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................... 13. Үгсийг дүрэмтэй нь зөв харгалзуулан холбоорой 2 оноо Мордъё Гийгүүлэгчээр төгссөн эм үгэнд “е”залгахдаа өмнө нь “ь“бичнэ Хоноё Гийгүүлэгчээр төгссөн эр үгэнд “я,ё”залгахдаа өмнө нь “ъ“бичнэ Мэдье Эгшгээр төгссөн үгэнд “е,я,ё”-г шууд залгана. зорьё “ь”-ээр төгссөн үгэнд “е,я,ё”-г шууд залгана. 14. Дараах сонины нэрсийг зөв бичсэн хэсгийг сонгоорой. 1оноо а. Сурагч сонин б.”Цох” сонин в. “хүмүүс” сонин г.ӨДРИЙÍ МЭДЭЭ сонин 8. Ертөнцийн гурван “болдоггүй “зохиогоорой 3оноо ................................................................................................................ ................................................. ............................................................................................................. .................................................... ................................................................................................ ................................................................ 9. “...................................................................”сэдвээр эх зохион бичээрэй. 5 оноо .................................................................................. ............................................................................... ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................................. .................... ............................................................................................................... .................................................. ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... 34

Б- вариант Буга ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Буга ус уухаар гол дээр ирж , өөрийнхөө усанд туссан дүрсийг харан том даргар эврээрээ бахархан, хөлөө харж: -Миний хөл даанч турьгүй, нарийхан, доожоогүй юм гэж үглэж байв. Гэнэт арслан гарч ирэн, буга руу дайрав. Буга уужим талаар хар хурдаараа зугтаж баригдалгүй явснаа ойд ормогц эвэр нь модонд тээглэн ороолдож, арсланд баригдчихжээ. Буга амь үрэгдэхийн даваан дээр “ Ямар хачин юм бэ? Би эврээ ямар гоё юм бэ? гэж бахдаж байсан юм сан. Голж байсан нарийхан хөл минь аюулаас аварч, бахдан дэнхгэнүүлж байсан даргар эвэр маань намайг аюулд унагадаг байна шүү. Аливаа юмыг үзэгдэх хэлбэр, өнгөөр нь үнэлж цэгнэж болдоггүй юм байна” гэж бодов. 1. Эхэд хэдэн цогцолбор байна вэ? 1оноо А. 2 Б. 3 В. 4 2. Эхийн төгсгөлд буга юугаараа бахархсан бэ? 1оноо А. Эврээрээ Б. Хөлөөрөө В. Биеэрээ 3. Буга арсланд баригдсаны шалтгаан юу вэ? 1оноо А. Хөл нь модонд тээглэсэн Б. Эвэр нь модонд орооцолдсон В. Хөл нь модонд бүдэрсэн . 4. Буга эхийн гол санааг 2-3 өгүүлбэрт багтаан бичээрэй. 2 оноо ................................................................................................... .............................................................. ............................................................................................................................. .................................... .............................................................................................................................................................. ... 6. Дараах өгүүлбэрт байгаа алдаатай үгийг засаж бичээрэй. 2оноо Буга усанд тусасан дүрсийг харан том даргар эврээрээ бахархсан. Миний хөл даанч турьгүй , нарийхан доожогүй юм гэж үглэж байв. Аливаа юмыг үзэгдэх хэлбэр, өнөгөөр нь үнэлэж цэгнэз болдогүй юм байна гэж бодов. ............................................................................................................................... ............................................................................................................................. ................................ ................................................................................................... .......................................................... ............................................................................................................................. ................................ 7. Үгсийг дүрэмтэй нь зөв харгалзуулан холбоорой 2 оноо суралцъя Гийгүүлэгчээр төгссөн эм үгэнд “е”залгахдаа өмнө нь “ь“бичнэ саная Гийгүүлэгчээр төгссөн эр үгэнд “я,ё”залгахдаа өмнө нь “ъ“бичнэ зээлье Эгшгээр төгссөн үгэнд “е,я,ё”-г шууд залгана. харья “ь”-ээр төгссөн үгэнд “е,я,ё”-г шууд залгана. 7. Дараах сонины нэрсийг зөв бичсэн хэсгийг сонгоорой. 1оноо а. Сурагч сонин б.”цох” сонин в. “Хүмүүс” сонин г.ӨДРИЙÍ МЭДЭЭ сонин 8. Ертөнцийн гурван “үнэнч“-ийг зохиогоорой 3оноо .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... 9. “...................................................”сэдвээр 80-100 үгтэй эх зохион бичээрэй. 5 оноо ............................................................................................................................. .................................... ..................................................................................... ............................................................................ ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................ ................. .................................................................................................................. ............................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ........................................................................................................................................ ......................... .......................................................................................................... ....................................................... 35

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Математик, Монгол хэлний хичээлийн нэгдмэл агуулгын даалгавар Хугацаа 50 мин Íэр................................................... Хувилбар 1. 1. Илэрхийллийн утгыг олоорой. \\ 3 оноо \\ 8715 + 2650 : 5 +515 x 6 1. Умартах гэсэн үгийг зөв тайлбарласан хэсгийг олж сонго. \\ 1оноо \\ А. Умартах, хүний тусыг эс санах Б. Хийсэн ямаа мартах В. санахаа болих Г. мартах 2. Дараах дуудлага ижил үгсийг зөв холбосон 2. Будагчин цагт 9 сандал буддаг бол 63 сандлыг хэсгийг олж дугуйл. \\ 2 оноо \\ хэдэн цаг будах вэ? Будагчин 11 цагт хэдэн сандал будах вэ? \\ 3 оноо \\ 1.Тоосго өрвөл а. болго 2.Баруун гараа б.өргө 3.Хоолоо сайн в.хөөрөг 4.Бадрал алиалагч г.болог 5.Цаасан шувуугаа д.хөөргө 6.Өвөөгийн е.өрөг 3. ������ ������ , ������ ������ , ������ бутархайнуудыг аравтын бутархайд 3. Ж, Ч, Ш гийгүүлэгчийн дараах эгшгийг зөв бичсэн хэсгийг олж дугуйл. \\ 1оноо \\ ������ ������������ ������������ \\ Занш... лтай, унш... хаар, оч... р, ач ...т \\ шилжүүлсэн хэсгийг сонго. \\1оноо| А. заншилтай, уншахаар, очор ,ачат Б. заншилтай, уншихаар, очир, ачит А 2.25, 1.28, 0.5 Б. 2.24, 1.2, 0.5 В. заншилтай, уншихаар, очор, ачит Г. заншалтай, уншахаар, очор, ачит В. 2.24, 0.50 Г. 2.025, 1.28, 0.5 4. Мэдэгдэхгүй байгаа өнцгүүдийг олоорой. \\ 1 оноо \\ 35 4. Гийгүүлэгчээр төгссөн эр үгэнд я, ё-г залгахдаа өмнө нь..........бичдэг. Эм үгэнд е-г залгахдаа өмнө А. 90, 55 Б. 91, 54 нь .......бичдэг. Зөв хариултыг сонгоно уу? . \\ 2оноо \\ В. 88, 57 Г. 89, 56 А. эр үгэнд ъ, эм үгэнд ь бичнэ. Б. Эр үгэнд ь, эм үгэнд ъ бичнэ. 5. Тоог уншаад үгээр бичээрэй? В. эр үгэнд ё, эм үгэнд ь бичнэ. Г. эр үгэнд ь, эм үгэнд е бичнэ. \\ 999998, 36246 \\ \\ 1оноо \\ А. Есөн зуун ерөн есөн мянга найм, гучин зургаан мянга дөчин зургаа Б. Есөн зуун ерэн есөн мянга есөн зуун ерэн найм, 5. Алдаатай бичсэн үгийг засч бичнэ үү? \\3 оноо\\ Гучин зургаан мянга хоёр зуун дөчин зургаа Тааралдачихав, боловосорсоор, баринтиглах ..................................................................................... В. Есөн зуун ерэн есөн мянга есөн зуун ерэн найм, ..................................................................................... ..................................................................................... Гучин тавин мянга долоон зуун долоо Г. Есөн зуун ерөн есөн мянга, Гучин зургаан мянга хоёр зуун тавин мянга долоон зуун долоо 6. Зүй тогтлыг илрүүлж дараагийн гурван 6. Зөв бичсэн үгийг олж дугуйлаарай. \\ 1оноо \\ гишүүнийг бичсэнийг сонго. \\ 2оноо \\ А. Тааралдачихав Б. боловосорсоор 1.2, 2.3, 3.4, 4.5, …………………………….. В. баринтаглах Г. Гэрийнхэнээсээ А. 5.6, 6.7, 7.8, Б. 5.6 6.7 7.9 В. 6.5 6.7 7.8 Г. 6.5 7.8 8.9 7. Бусдад хандаж хэлсэн болон тоочсон үгсийн 7. Диаграммыг уншиж асуултанд зөв хариулсан хооронд ................бичнэ. \\ 1 оноо \\ хэсгийг сонго. \\ 2 оноо \\ А. Цэг Б. Таслал Ямар өнгөнд хамгийн олон сурагч дуртай вэ? В. Анхаарлын тэмдэг Г. Зураас Шар өнгөнд хэдэн сурагч дуртай вэ? Улаан болон бор өнгөнд хэдэн сурагч дуртай вэ? 8. Дараах үгийн балархай эгшгийн эгшигжүүлэх үүргийг зөв бичсэн хувилбарыг сонгож дугуйл. А. Цэнхэр, 4, 9 Б. Цэнхэр, 4, 8 В. Цэнхэр 3, 9 Г. Цэнхэр 4, 7 \\ Улам \\ \\ 2 оноо \\ өнгө сонголт А. Үгийн 2-р үеийн а” балархай эгшиг нь эгшигт гийгүүлэгч м- эгшигжүүлнэ. 15 Б. Үгийн 2-р үеийн а” балархай эгшиг нь эгшигт 10 гийгүүлэгч м- эгшигжүүлэхгүй 5 0 В. Бүх хариулт зөв. Г. Бүх хариулт буруу 36

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Математик, Монгол хэлний хичээлийн нэгдмэл агуулгын даалгавар Хугацаа 50 мин Íэр................................................... Хувилбар 2. 1. Илэрхийллийн утгыг ол 3 оноо 81000 : 90 – 31000 : 310 = 3. Энгийн бутархайг аравтын бутархай хэлбэрт бичээрэй. 1 оноо 2. Гурван тооны нийлбэр 398120. 1-р 161 = тоо нь 2-р тооноос 3 дахин их, 2-р тоо нь 3-р тооноос 4 дахин бага бол тус 1000 бүрийг олоорой. 3 оноо 4. Зөв хариултыг олж дугуйлна уу? 1оноо А. Адил хажуут гурвалжин мөн. Б. Зөв талт гурвалжин байна. В. Тэгш өнцөгт гурвалжин гэнэ. 5. Дараах бутархайг стандарт бичлэгээр 6. Хүү 4 цамц, 3 өмдийг хэдэн янзаар өмсөж болох вэ ? 2 оноо бичээрэй. 1 оноо Таван зуун хорин бүхэл мянганы А () В () найм...................................... С () 7. Цэгүүдийн байршлыг бичээрэй. 2 оноо Д () О () С 5 4В О 3 2А Д 1 0123456 7 8. Дараах үгийн утгыг тайлбарлан бичээрэй 1 оноо Гар сунгах – 9. Дараах үгсийг утга ялган холбоо үг бүтээж бичээрэй 2 оноо Хаан – буг- Хаана- буга- 10. Цэгийн оронд тохирох эгшгийг нөхөж бичээрэй 1 оноо Хаш..н бич..г жүж..г хөш..г бүж..г 11. Дараах үгэнд –я-ё-е залгавраас зөв сонгон, залган бичээрэй. 2 оноо Суралц-..................... бодогд-.................., тушаа-.................. , нүү-............., мана-.............. 12. Дараах өгүүлбэрийн алдааг засаж бичээрэй. 2 оноо а.Манай ангийн сурагчид сурагчийн ертөнц сонин захиалан уншдаг. б.Ээж аав хоёр үндэсний мэдээ сонин захиалан уншдаг. в.Ах эгч хоёр үгийн сүлжээ сонин захиалан уншдаг. г.Эмээ өвөө хоёр монголын хөдөө сонин захиалан уншдаг. 37

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Математик, Монгол хэлний хичээлийн нэгдмэл агуулгын даалгавар Хугацаа 50 мин Íэр................................................... Хувилбар 3. 1. ������������ – ыг холимог бутархайд шилжүүлж Íийт хэдэн кг төмс хураасан бэ? /1 оноо / ������ зөв хариултыг сонгоорой. /1 оноо / а. 3 б. 5.13 в. 2 5 г. 13 Монгол хэл 1. Үгийн утгыг зөв тайлбарласан хэсгийг 5 10 5 олж дугуйлаарай. “Даалимба” / 2 оноо / 2. Гурвалжны мэдэгдэхгүй байгаа өнцгийг нэрлээрэй. /1 оноо / а. нарийн нэхээстэй даавуу 450 а. 900 б. 450 в. 200 г. 500 900 ? б. хөөрөгний сав в. даавуун утас г. бүдүүн нэхээстэй даавуу 3. Дараах аравтын бутархайг зөв бичсэн 2. Хүргэ, хүрэг- үгийг ажиглаад өгүүлбэрт зөв байрлуулаарай. / 2 оноо / хариултыг сонгоорой. /1 оноо / а. Онц сайн сурсанд баяр .............. ! а. 48.06 б. 48 6 в 48.6 г. 48.006 б. Миний хүү очих газраа сайн яваад 100 .............. 4. Мэдэгдэхүй байгаа тоог олоорой. 3. Дараах үгсийг ажиглаад ж, ч, ш - д “и” 2, 7, 12, ... 22, 27 / 2 оноо / зөв бичсэн үгийг сонгоорой. / 1 оноо / а. хачаг б. хачиг в. хачг г. хачэг а. 3 б. 5 в. 9 г. 10 4. Үгсийг ажиглаад тохируулан 5. Хүснэгтийг ажиглаад зөв хариултыг холбоорой. / 2 оноо / сонгоорой. 1-5 дугаар анги нийт хэдэн сурагчтай вэ? / 2 оноо / Үз ъ ё Бод ь е 5. Дараах өгүүлбэрийг ажиглаад зөв үгийг сонгон өгүүлбэрт оруулан бичээрэй. / 2 оноо / а. 25 б. 20 в.127 г. 45 .......................... хүүхдүүд ном уншихад 6. 472х78+(341650–1261х20)= /3оноо/ сургамжит талыг анзаарахгүй өнгөрдөг. а. олонхи б. олонх 6. Дараах өгүүлбэрийн эцэст ямар тэмдэг бичих вэ? / 1 оноо / Чи энэ жил хаана очиж амарсан бэ 1. , 2. ? 3. ! 4. . 7. Гурван талбайгаас төмс хураав. Эхний 7. Үгсийг ажиглаад балархай эгшгийн талбайгаас 258948кг II дахь талбайгаас 11734 кг-аар их, III дахь талбай хоёр үүргээр зөв холбоорой. / 2 оноо / дахиас 21227 кг-аар бага төмс хураав. 1. тарга а. эгшигжүүлэх 2. борви б. ялгах Гурван талбайгаас бүгд хэдэн кг төмс 3. эрдэм в. зөөлнийг тэмдэглэх хураасан бэ? / 3 оноо / а. 1г 2а 3б б. 1а 2б 3в II –талбайгаас хэдэн кг төмс хураасан бэ? в. 1б 2в 3а г. 1в 2б 3а / 1 оноо / 8. Дараах үгээс алдаатай үгийг олж III – талбайгаас хэдэн кг төмс хураасан бэ? бичээрэй. / 3 оноо / усийг хайрлан /1 оноо / Горих булагийн хамгаалаарай. 38

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Математик, Монгол хэлний хичээлийн нэгдмэл агуулгын даалгавар Хугацаа 50 мин Íэр................................................... Хувилбар 4. Монгол хэл Математик 8. “ МАГНАЙ ТЭНИЙХ “ гэдэг үгийг зөв 1. Дараах 47.05 гэсэн бутархай тоог тайлбарласан хэсгийг сонгоно уу? аравны хэсгээр тоймлоорой. / 1 оноо / \\1 оноо\\ А. 47.1 Б. 48.0 В. 48.10 Г. 48.5 А. Гомдох Б. Магнай тэнэгэр болох 2. Тоог уншаад үгээр бичээрэй. / 1 оноо / В. Баярлах Г. Уурлах 725651.............................................................. 9. Өгүүлбэр дэх тодоруулсан үгийн 3. Гурвалжны мэдэгдэхгүй байгаа хооронд ямар цэг тэмдэг хэрэглэх вэ? өнцгийг олж дугуйлаарай. / 1 оноо / |1 оноо | а. 900 б. 600 Хэнтийн нуруунд баавгай үнэг чоно в. 450 г. 1 гөрөөс буга шилүүс зэрэг амьтад нутагладаг. 4. Зүй тогтлыг олоорой . / 2 оноо / А. цэг Б. таслал В. Асуултын тэмдэг 2 кг, 3000 г, 4 кг, 5000г, 6кг, 8кг, 10. Үгийн дунд орсон Ж,Ч,Ш – ийн дараа А. 7кг, 9000г, 10 кг Б. 7000г, 9000г, 10000г балархай эгшиг ............ бичнэ. |1оноо| В. 7кг, 9 кг, 10кг Г. 7000г , 9000г, 10 кг А. ИЙ Б. И В. Ы Г. А 5. 5-8 дугаар сарын хур тунадасны 11. Дараах өгүүлбэр дэх алдаатай үгийг хэмжээг баганан диаграммаар үзүүлэв. засаж бичээрэй.\\2 оноо\\ Диаграммыг ажиглан зөв хариултыг Ээжийн дээлийг оёоёо. Ангидаа орьё. дугуйлаарай. | 2 оноо | Шинэ хувцсаа өмсөе.Шүлэг уншая ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... 12. Балархай эгшгийн үүргийг зөв 6,7,8 саруудад хур тунадасны нийт хэмжээ харгалзуулаарай. | 2 оноо | хэд вэ? А. 280 б. 570 в. 450 г. 310 Хамгийн их ба хамгтйн бага хур тунадас А. Алдар - ялгах орсон саруудын зөрөөг ол . Б. Чанар - эгшигжүүлэх А. 50 Б. 80 В. 30 Г. 60 6. 876345-(654765-305699)+225306 13. Үгийн утгыг гаргасан өгүүлбэр зохио /3 оноо/ 2оноо Бэлэг............................................................. Бэлгэ............................................................. 14. Зөв харгалзаа үүсгээрэй. | 2 оноо | Бод + ё = Ь ......................... Мэд + е = Ъ.......................... 7. Нэг айлын адуу нь үхрээс 180-аар 15. Уншаад алдааг олж, засаж бичээрэй. олон буюу 4 дахин их юм. Адуу үхэр /3 оноо/ тус бүрийн тоог олоорой. /2оноо / Хавар болход би Өвөөтэйгээ ойд аялахаар явлаа. бид ойн гүн рүү явсар ойн цоорхойд очив. ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... 39

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Математик, Монгол хэлний хичээлийн нэгдмэл агуулгын даалгавар Хугацаа 50 мин Íэр................................................... Хувилбар 5. 1. Энгийн бутархайг аравтын бутархай хэлбэрт бичээрэй. 1 50 A.1.5 B. 100.5 C. 1.50 D. 1.050 100 2. Уншаад цифрээр бичээрэй. Есөн зуун тавин мянга долоо гэсэн тоог стандарт хэлбэрээр бичээрэй. A.95007 B.9500007 C.900507 D. 950007 3. Тэгш өнцөгт гурвалжны нэг өнцөг нь 60 градус бол нөгөө өнцгийг олоорой. А. 1800 B. 400 C. 800 D. 300 4. Зүй тогтлыг олж, зөв хариултыг сонгоорой. 2, 7,12,...., ......,27, 32 А. 12, 17 B. 15, 22 C. 19, 24 D. 17, 22 5. 0-6 сартай хүүхдийн өндрийг графикаар үзүүлжээ. Асуултанд хариулаарай. /2 оноо/ А. 75см өндөртэй хүүхэд хэдэн сартай байна вэ? A. 1 B. 2 C. 4 D. 6 Б. Хамгийн бага, хамгийн их сартай хүүхдийн өндөрийн зөрөөг олоорой. 6. Илэрхийллийн зөв хариуг олоорой. 3оноо 3520+6400:80 – 1459 =? а. 2600 b. 2141 c.2149 d. 1240 7. Батынх 9250 ямаатай. Тэр эхний өдөр бүх ямааныхаа ������ – ыг самнав. Хэдэн ямаа самнаагүй ������ үлдсэн бэ? 3 оноо 1. “Загсах” гэсэн үгийн утгыг зөв тайлбарлаж хэсгийг олоорой. 1оноо A. халуун юмны хөрж царцанги болох B. Халуун юм буцлах C. хүйтэн зүйл хөлдөх D. хүйтэн зүйл хайлах 2. Таслалаар юуг ялгаж байна вэ? Төмөр, сүхээр түлээ хагалав. 1оноо A. Төмөр гэдэг ерийн нэр B. Оноосон нэр C. Догол мөрийг D. Энгийн өгүүлбэр 3. Үгийн дунд орсон “–ж, -ч, -ш” –ийн дараа “и” дүрмээр зөв бичигдсэн хэсгийг олоорой. 1оноо А. Гортиг, санчиг, Хоньчин B. Амжалт, жуулчан, пуужин C. Заншил, ногоочин, дүүжин D. Дуучин, барилгачин, баяжалт 4. Дараах өгүүлбэр дэх алдаатай бичсэн хэсгийг олоод зөв бичсэн хэсгийг олоорой. \\2оноо\\ Хурдан морь уяа, унаач хүүг хооллъё. А. уяя, авъя В. уяя, хооллоё C. уяа, хоолъё D. хооллоё, авъя 5. ЭГ + ЭГ = +Э дараах загварт тохирох бүлэг үгсийг сонгоорой. 2оноо А. Зорих, харамч, сандал, самбар В. сорих, уураг, суусар, цамц C. элбэг, шилбэ, бишгүүр, ээдэм D. хувин, самар, булан, Молом 6. Дуудлага ижил үгийн утгыг олгож ялган бичээрэй. 2оноо Тоосго өрвөл .......... Баруун гараа ............. А. өрөг, өргө В. өргө, өрөг C. үргэ, өрөг D. өргө, үрэг 7. Дараах үгсэд “я,е,ё” нөхцөлийг залган бичсэн хэсгийг олоорой. 2оноо Оруул ... нүү... А. Оруулё, нүүье, В. оруулъя, нүүе C. орууля, нүүе D. оруулья, нүүъе 8. Дараах үгсээс алдаатай үгийн доогуур зурж, алдааг засаж бичээрэй.\\3 оноо\\ Ярилцья, Хоймори, баримтжуул, хичээе, ашгилдаг, харагдана, .................................................................................................................................................................................... 40

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Математик, Монгол хэлний хичээлийн нэгдмэл агуулгын даалгавар Хугацаа 50 мин Íэр................................................... Хувилбар 6. 1. Хугацааны нэгжийн утгыг олоод зөв хариуг сонгоорой. /1 оноо/ 3 цаг 37 мин + 6 цаг 45 мин = 6 цаг 30 мин - 3 цаг 54 мин = 2. Илэрхийлэлийн утгыг ол. /2 оноо/ 3074 – 257 x 9 + 2163 : 7 = а. 761 б. 1078 в. 1070 г. 1170 3. Таван мянга наян долоо гэсэн тоог бичээд, орны нэмэгдэхүүний нийлбэрээр зөв задалсанг сонгоорой. /2 оноо/ а. 5000 +80+7 б. 5000+0+80+7 в. 508+7 г.50+ 87 4. Тэгш өнцөгтийн урт нь 18- см, өргөн нь түүнээс 2- дахин бага бол талбай ба периметрийг ол. /2- оноо/ а. 81 см.кв ба 54 см б. 54 см.кв ба 162 см в.162 кв.см ба 54 см 5. Даалгаврыг гүйцэтгээрэй. /2 оноо/ 10 хүүхэд 2 шонгийн хоорондох зайг алхаж хэмжив. 1-дэх хүүхэд 6- алхам, 2-дах хүүхэд 7 алхам ... гэх мэтээр хэмжив. А. Үүнийг бүртгэхэд дараах бүртгэл үүсчээ. 6, 7, 8, 7, 8, 7, 7, 8, 6, 7 Б. Өгөгдлийг ашиглан хүснэгтийг нөхөөрэй В. Дээрх хүснэгтийг баганан диаграммаар дүрслээрэй. Алхмын тоо 678 Хүүхдийн тоо 6. Тахиа, туулай 14 ба тэдгээрийн хөлийг тоолбол 46- болно. Тахиа, туулай тус бүр хэд байсан бэ? \\ 3- оноо\\ 41

Монгол хэл ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 1. Оньсогыг таах: Өдөр гурвалжин шөнө дөрвөлжин Тэр юу вэ? /1оноо / а. цэцэг б. өрх в. майхан г. өрөх 2. Усны нэрийг сонгоно уу? /1 -оноо/ а. Орхон б. Уран тогоо в. Бурхан халдун 3. Шүлгийн дутуу үгийг нөхөж бичээрэй. /1- оноо/ Íөхөх үг: хүмүүжүүлсэн, төрүүлсэн, өсгөсөн, бүүвэйлсэн, Монголын үзэсгэлэнт сарангуа, намайг .................................... ээж Яруу сайхан эгшгээрээ бөн бөн .............................................. ээж Зөөлөн цагаан гараараа хөдөлгөн ......................................... ээж Зүйтэй уран үгсээрээ сурган ...................................................... ээж 4. Эсрэг ба ойролцоо утгатай үгийг олж бичих: /1- оноо/ хөгшин- ...................................... /эсрэг утга/ зочин- ...................................... /ойролцоо утга/ 5. Эхийг уншаарай. Эхийн эхлэл, гол, төгсгөл хэсгийг зөв харгалзуулаарай. /1оноо/ Эрдэм сурсан нь Эрт цагт элээ,чогчиго хоёр эрдэм ном, дуу сурахаар алсын алсад явахаар болжээ. Íисэн ниссээр зорьсон газраа хүрч гэнэ. Тэгээд ээрэм их талд нэгэн чулуун дээр сууж эрдэм сурч эхэлжээ. Гэтэл элээний нойр нь хүрээд унтаад өгчээ. Энэ хугацаанд чогчиго уйгагүй оролдсоор маш их зүйл сурч авчээ. Харин элээ гэнэт сэртэл эхээсээ төөрсөн нялх унаганы янцгаах дуу сонсогдож гэнэ. Элээ зөвхөн түүнийг л сурч авчээ. Ийнхүү чогчиго их зүйл сурч, олон янзаар дуугарч байхад элээ зөвхөн унага шиг дуугардаг болсон юм гэнэ. Чогчиго уйгагүй оролдсоор их /ээрэм тал- цэлгэр, эзгүй тал газар/ зүйл сурав.Элээ нойр нь хүрч Эхлэл хэсэг унтаад юу ч сурсангүй Чогчиго их зүйл сурч,олон Гол хэсэг янзаар дуугарч байхад элээ зөвхөн унага шиг дуугардаг болсон юм гэнэ. Эрт урьд цагт элээ чогчиго Төгсгөл хэсэг хоёр эрдэм сурахаар явжээ. 6. Болжмор, хөдөлмөр - үгсэд -ын, -ийн залгаж зөв бичээд балархай эгшгийн үүргийг нь тайлбарлаарай. /2 оноо/ ....................................................................................................... ..................... ... ............................................................................................................................. .... 42

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Математик, Монгол хэлний хичээлийн нэгдмэл агуулгын даалгавар Хугацаа 50 мин Íэр................................................... Хувилбар 7. 1. ������������ бутархайг аравтын бутархайд шилжүүлээрэй. D. 2.5 /1/ ������������������ А. 0.025 В. 25 С. 0.25 2. Гурвалжны мэдэгдэхгүй байгаа өнцгийн хэмжээг олоорой. А. 370 В. 90 0 С. 47 0 D. 530 530 ? 3. 45,709 – бутархайн 0 цифр нь ямар хэсгийг зааж байна вэ? /1/ А. Бүхэл хэсгийг В. Аравны хэсгийг С.Зууны хэсгийг D. Мянганы хэсгийг 4. Дүрсүүдийг ажиглаад, хэдэн цэг, хэдэн квадрат байгааг тооцоолж 4 дэх дүрсэд байх цэг болон квадратын тоог олно уу. /2/ ................. А. 9 квадрат 18 цэг В. 10 квадрат 19 цэг С. 9 квадрат 19 цэг D. 10 квадрат 18 цэг 5. Жилийн тодорхой саруудад орсон хур тунадасны хэмжээг өгөгджээ. Баганан диаграммаар дүрслэн үзүүлээрэй. Орсон хур тунадасны нийт хэмжээг олоорой. 5-р сард 115мм, 6-р сард 148мм, 7-р сард 187мм 8-р сард 150мм хур тунадас оржээ./ А. 597 мм В. 600мм С. 598мм D. 610мм /3/ 20000 – 38 x (13011 – 12579) + 31236 : 57 = 6. Үйлдлийг гүйцэтгээрэй. 7. Бат Дорж хоёр төмс хураажээ. Бат 500кг, Дорж түүний ������ -тай тэмцэх хэмжээний ������ төмс хураав. Хураасан бүх төмсөө 25 шуудайнд тэнцүү хувааж хийсэн бол нэг шуудайнд хэдэн кг төмс хийсэн бэ? /3/ 1. “Нэг чихээрээ оруулаад, нөгөө чихээрээ гаргадаг” гэдэг нь юу гэсэн утгатай үг вэ? /1/ А. Чихэндээ ус оруулах В. Хүнтэй зөв харьцдаггүй. С. Хүний үгийг сонсдоггүй D. Чихээ эмчлүүлэх 2. Үгийн утгыг зөв ойлгон нөхөж бичээрэй. /2/ Би шатрын ............... бүрт хожил авч байлаа. Эцэст нь ............... савар барьсан нэг эмээ түрүүлсэн шүү А. Өргө, араг В. Өрөг, арга С. Өргө, арга D. Өрөг, араг 43

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 3. Зөв бичгийн дүрмийн алдаатай бичсэн үгийг олж дугуйлаарай. /1/ А. салхи В. унжна С. хөгжинө D. хойлог 4. ё-нөхцөлийг залгахад шууд залгах үгийг олоорой. /2/ А. сонс В. холь С. олго D.бод 5. Алдаатай бичсэн үгийн тоог олоод зөв болгон засаж бичээрэй. /2/ Ардын уртын дуу нь хоолойн нарын ур, дуулаачын онцгой чадварыг шаарддаг. ............................................................................................................................. .................................... ..................................................................................................................................................... ........... А. 1 В. 3 С.2 D.4 6. Өгүүлбэрт байх цэг, таслал, догол мөрийг зөв байрлуулаарай. /1/ Нар дэлхий дээр хүмүүс амьдардаг тухай саранд ярьж өглөө тэр хүмүүсийн амьдардаг газар гайхалтай тэд үргэлж хичээнгүй ажиллаж байдаг газар дэлхийн навч модод нов ногоон өнгөөр гэрэлтэж тэнд байгаа хүмүүс мод цэцэг навчис уул усыг тордон хайрлаж байдаг гэв ............................................................................................................................. .............................. ..................................................................................................... ...................................................... ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....... ............................................................................................................................. .............................. .............................................................................................. ............................................................. ................................................................................................ ........................................................... А. 4 цэг, 5 таслал В. 5 цэг, 4 таслал С. 3 цэг, 5 таслал D. 4 цэг, 4 таслал 7. Балархай эгшгийн үүргээр нь зөв тодорхойлон холбоорой. /2/ суулга гэрэл тари баримт арван өндгөнд х газар буйлна хулхи зурах эгшигжүүлэх зөөлрүүлэх ялгах 8. Өгүүлбэрт хэдэн алдаатай үг байна вэ? Алдаатай үгсийг зөв болгон бичээрэй. “Хүн төрөлхтөний соёл иргэншлийн гайхамшигт өв уламжлалаас суралцаж, өөрсөдийн үйл ажилгаандаа бүтээлчээр ашиглахын чухлыг өнөөгийн амьдралын хэрэгцээ шаардаж байна.” ........................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................... .......... ......................................................................................................................... ........................................ А. 5 В. 2 С. 6 D. 3 44

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Математик, Монгол хэлний хичээлийн нэгдмэл агуулгын даалгавар Хугацаа 50 мин Íэр................................................... Хувилбар 7. 1. ������������ бутархайг аравтын бутархайд бичгийн цаас байв. Эхний өдөр 380 ширхэг, дараагийн өдөр түүнээс 4 ������������������ дахин их бичгийн цаас худалдав. Бичиг хэргийн дэлгүүрт хэдэн ширхэг шилжүүлээрэй. бичгийн цаас 4 үлдсэн бэ? А. 0.025 В. 25 С. 0.25 D. 2.5 2. Гурвалжны дотоод өнцгийн нийлбэрийг олоорой. 8. “Нэг чихээрээ оруулаад, нөгөө А. 400 В. 90 0 чихээрээ гаргадаг ” гэдэг нь юу гэсэн С. 50 0 D. 750 утгатай үг вэ? 3. 45709-гэсэн тоог үгээр зөв бичсэн А. Хүний үгийг сонсдоггүй хэсгийг дугуйлаарай. В. Хүнтэй зөв харьцдаггүй. А. Дөчин гурван мянга долоон зуун ес 9. Үгийн утгыг зөв ойлгон нөхөж бичээрэй. В. Дөрвөн мянга долоон зуун ес Би шатрын ......... бүрт хожил авч байлаа. С. Тавин долоон мянга гурван зуун А. Өргө В. Өрөг хорин долоо 10. Зөв бичгийн дүрмийн алдаатай D. Дөчин таван мянга долоон зуун ес бичсэн үгийг олж дугуйлаарай. 4. 6 хүүхэд тойргийн журмаар А. салхи В. хөшөг С. арслан D. хойлог барилдав.хэдэн барилдаан болох вэ? 11. ё-нөхцөлийг залгахад шууд залгах А. 30 В.28 С. 9 D. 15 үгийг олоорой. 5. Жилийн тодорхой саруудад орсон хур А. сонс В. оролд С. олго D.бод тунадасны хэмжээг диаграммаар 12. Алдаатай бичсэн үгийг засаж харуулав. бичээрэй. А. Хэддүгээр саруудад ижил Ардын уртын дуу нь хоолойн нарын ур, хэмжээний хур тунадас орсон бэ? дуулаачын онцгой чадварыг шаарддаг. А. 1 В. 3 С.2 D.4 .......................................................................... 13. Ялгах эгшигтэй үгийг олоорой. А. төрөлхтөн В. самбараар С. үзэм D. хорголыг 14. Өгүүлбэрийг хэлэх аялгаар нь зөв уншиж, хүүрнэх өгүүлбэрийг сонгоорой. А. 5 ба 7 В. 4 ба 7 А. Тавтай сайхан хаваржиж байна уу? С. 5 ба 6 D. 6 ба 7 В. Хаврын тэнгэр хартай, ааштай гэж хүмүүс ярьдаг. Задгай даалгавар С. Хаврын цагт цаг агаарыг байнга 6. Үйлдлийг гүйцэтгээрэй. ажиглаж байгаарай. (40107-39688 )x57+140832:54-8888= 15. “Хүн төрөлхтөний соёл иргэншлийн гайхамшигт өв уламжлалаас суралцаж, өөрсөдийн үйл ажилгаандаа бүтээлчээр ашиглахын чухлыг өнөөгийн амьдралын хэрэгцээ шаардаж байна.” Өгүүлбэрт хэдэн 7. Бичиг хэргийн дэлгүүрт 4500 ширхэг алдаатай үг байна вэ? А. 5 В. 2 С. 6 D. 3 45

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Математик, Монгол хэлний хичээлийн нэгдмэл агуулгын даалгавар Хугацаа 50 мин Íэр................................................... Хувилбар 8. Математик 1. Тоон илэрхийллийн утгыг олоорой. 28 180 – ((3 052 + 18 683) : 27) x 34= 2. Аймгийн нэг сургууль 800 сурагчтай. Тэдний аравны гурав нь 12-р анги төгсөж, үлдсэн сурагчийн аравны наймтай тэнцэх сурагчид 1-р ангид элсэн оров. Энэ сургууль хэдэн сурагчтай болсон бэ? 3. 0.75 бутархайг энгийн бутархайд шилжүүлээрэй. а 75 б 75 в 75 г 75 10 100 1000 10000 4. Тэгш өнцөгт гурвалжны нэг өнцөг 520 бол нөгөө өнцгийн хэмжээг олоорой. а 1420 б 1320 в 380 г 420 5. 68 705 Тооны 8-ын цифр ямар орны утгыг илэрхийлж байна вэ? а Аравтын б Зуутын в Мянгатын г Арван мянгатын 6. Дарааллын зүй тогтлыг илрүүлж, дараагийн нэг гишүүнийг бичээрэй 1394, 3941, 9413, ....., а 3149 б 4139 в 9314 г 3941 7. Болдод 5 өнгийн 25 харандаан будаг байв. Тэдгээрийн тоог хүснэгтэд үзүүлэв. Эдгээр өгөгдлийн моод хэдтэй тэнцүү байна вэ? Өнгүүд Давталт Тоо Улаан 5 Цэнхэр 6 Íогоон 5 Хар 5 Шар 4 Монгол хэл 1. Дараах үгийн утгыг зөв тайлбарласан хэсгийг олоорой. /шогол/ А. нэгэн зүйл бүдүүн нэхээстэй даавуу Б. Халуун юмыг хөргөж царцанги болгох В. Íом хадгалдаг модон хайрцаг Г. Хүн явахад бэрх газар 2. Цэгийн оронд тохирох үгийг сонгон нөхөж бичээрэй. /төвшин, түвшин/ Бат ....... даруу зантай ажил хөдөлмөрт гаргуун сайн, нутаг усныхандаа хүндтэй хүн. Мэдлэгийн хэр хэмжээг тогтоох ................. тогтоох шалгалт авлаа. 3. Цэгийн оронд тохирох эгшгийг нөхөж бичээрэй. Гэм нь урдаа Байш..нд багана түш..г Гэмш..л нь хойноо Ядрахад нөхөр түш..г 4. Дараах үгсийг ажиглаж алдаатай бичсэн үгийг олоорой. А. Хүсье Б. Хүргье В.Авъя Г. Өгье 5. Дараах өгүүлбэр дэх алдаатай үгийг засна уу. Ээжийн дээлийг оёоё. Даагаа сургая. Шинэ дээлээ өмсөе. .................................................................................................................................................. 6. Бусдад хандаж хэлсэн үгийн дараа ямар тэмдэг хэрэглэх вэ? А. Асуултын тэмдэг Б. Цэг В. Таслал Г.Анхааруулах тэмдэг 7. Дараах үгс ямар үүргээр орсон бэ? /Сорви, салхи, тархи, урив/ А.Эгшигжүүлэх Б. Зөөлрүүлэх В.Ялгах Г. Аль нь ч биш 46

А хувилбар ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 4-Р АÍГИЙÍ АÍГИ ДЭВШИХ ШАЛГАЛТЫÍ СЭДЭВ Хугацаа 60 минут Математик: 1. Илэрхийллийн утгыг олоорой. (18.6-0.9)+(3.78-1.09)+10.1= 2. Тэнцүү бутархай үүсэхээр тоо нөхөөрэй. а. 130 б. 1300 в.13 г. 103 3. Тэгш өнцөгтийн талбай нь 300см.кв ба урт нь 60 см бол өргөн болон периметрийг олоорой. а. өргөн- 5, P= 103 б. өргөн- 50, P= 130 в. өргөн- 50, P= 103 г. өргөн- 5, P= 130 4. Тэгшитгэлийн шийдийг олоорой. 360709-(x+136000)=130654 а. 94055 б. 94550 в.94505 г. 90455 5. Нэг саванд 23500 төгрөгийн үнэтэй сүү, нөгөө саванд 16000 төгрөгийн үнэтэй сүү байв. Нэг саванд нөгөөгөөсөө 15 литрээр илүү сүү байсан бол сав тус бүрд хэдэн литр сүү байсан бэ? Бодолт: 6. Алтай Таван Богд уул 4374м, Отгонтэнгэр уул 4008м, Соёлз уул 1504м, Богд Хан уул 2264м өндөртэй. Уулсын өндрийн хэмжээг баганан диаграммаар үзүүлээрэй. 7. Аймгийн төв ба сумын төвөөс хоёр морьтой хүн нэгэн зэрэг угталцан гараад 6 цагийн дараа уулзав. Нэг нь цагт 15км, нөгөө нь түүнээс цагт 3км-ээр илүү хурдтай явсан бол сумын төвөөс аймгийн төв хүртэлх зайг олоорой. а. 189 км б. 98км в.108км г. 198км 8. Хоёр шоог орхиход буусан нүднүүдийн нийлбэр 7 ба 9 буух боломжуудын аль нь олон бэ? а. нийлбэр нь 7 байх боломж 4, 9 байх боломж 4 тул тэнцүү б. нийлбэр нь 7 байх боломж 3, 9 байх боломж 4 тул 9 нь их в. нийлбэр нь 7 байх боломж 5, 9 байх боломж 3 тул 7 нь их г. нийлбэр нь 7 байх боломж 6, 9 байх боломж 4 тул 7 нь их 9. Уран зургийг ажиглаад доорх асуултуудад хариулаарай. А. Дээрх зураг хэн гэдэг зураачийн ямар нэртэй зураг вэ? а. Т.Íурмаажав “Дэлхий ээж” б. Х.Энхномин “Гэр бүл” в. Í.Цүлтэм “Хамтын хөдөлмөр” Б. Зургийн гол дүрийг сонгоно уу. а. Бага хүү б. Гурвалжин хэлбэртэй цагаан гэр в. Аав ээж нь хоёр хүү, хоёр охинтойгоо зогсож байгаа 10. Эсрэг өнгүүдийг харгалзуулан холбоорой. 47

1. Улаан а. хөх ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 2. Ягаан б. ногоон 3. Улбар шар в. хүрэн 4. Цагаан г. шар 11. Цэгийн оронд тохирох үгийг нөхөж бичээрэй. Дуулах хөгжимдөх удаан түргэний харьцааг тодорхойлсон нэр томъёог ................. гэнэ. 12. Энэ барилт ямар ноот вэ? а. С б. D в. E 13. Соронзонд татагдах хэсгийг олоорой. А. Хадаас, мод, шаазан, сатурак, хөнгөн цагаан Б. Хөнгөн цагаан , зэс, шил, хуванцар, алт, мөнгө В. хадаас, төмрийн хүдэр, төмөр, ган халбага 14. Хээрийн экосистемийн идэш тэжээлийн хэлхээг зөв дараалалд оруулж дугаарлана уу. Царцаа, Ургамал, Шонхор шувуу, Мэлхий, Могой ............... ............... .............. ......... ........ 15. Бие гэрэл үүсгэгчээс холдох тусам сүүдрийн хэмжээ хэрхэн өөрчлөгддөг вэ? а. жижгэрдэг б. томордог в. өөрчлөгддөггүй г. тодордог 16. Дараах өгөгдлөөс цахилгаан дамжуулдаг биетийг сонгоно уу? а. Сатуркан утас б. Хоолны савх в. хуванцар халбага г. хадаас 17. Газрын зурагт говь, цөл газрыг ямар өнгөөр илэрхийлдэг вэ? а. хүрэн бор б. Цайвар шар в. хөх г. ногоон 18. Гэрэл нэвтрүүлдэг биетийн жишээ хоёрыг бичээрэй. ....................................................................................................................... 19. Зургийг ажиглаад дугаарын дагуу гарын араг ясыг зөв нэрлэж бичээрэй. 1............................... 2................................ 3............................... 4............................... 20. Бодис усанд уусахад, нунтаглалт хэрхэн нөлөөлөхийг ажиглах туршилтын дарааллыг бичнэ үү. 1. ..................................................................... 2. Ижил жинтэй ................................................... 3. Усанд ёотон ба элсэн чихрийг хийж эхлээд хугацааг тэмдэглэнэ. 4. ..................................................................... 5...................................................................... 6. Уусаж дууссан хугацааг харьцуулна 21. Авга гэж хэн бэ? А. Ээжийн талын садан Б. аавын талын садан В. холын садан төрөл Г. ойрын садан төрөл 22. Дүрэм ба хариуцлага хүснэгтийг нөхөж бичээрэй. № Дүрэм зөрчил Гарч болох үр дагавар хариуцлага 1 Íогоон гэрэл улаан гэрэл асаж ......................................... асахад зам байхад зам 1.......................................... ......................................... хөндлөн гарна хөндлөн гарсан 2........................................... ......................................... 2 Хонх Хонх дуугарахаас ......................................... дуугарахаар өмнө хичээл 1.......................................... ......................................... хичээл завсарласан. 2........................................... ......................................... завсарлана. 23. Найзынхаа хамгийн сайн чанараас гурвыг нэрлэн бичээд учир шалтгааныг нь тайлбарлана уу. 48

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ № Íайзын чинь сайн Яагаад энэ чанарыг нэрлэх болсон шалтгаанаа бичнэ үү чанарууд 1 ................................................................................. ..................................... ................................................................................. 2 .................................................................................. ..................................... ..................................................................................... 3 ..................................................................................... ..................................... ............................................................................... Ой мод ургахаасаа гадна гомдож бас уйлдаг. Ой мод бол навч нахиагаа дэлгэн ургаж төлждөг амьд эс билээ. Хүн ой модонд яаж хандана, ой мод хүнд тэгж л ханддаг ажээ. Энэтхэг улсад дал модыг маш их хайрлаж, мөчирт нь өдөр бүр “иллэг’’ хийдэг бөгөөд үүний хүчинд 100 – 110 литр шүүс авдаг гэнэ. Энэ нь мод, өөрийг нь хайрлаж байгаа хүн бүхэнд үр шимээ харамгүй хүртээдгийн жишээ юм. Энэ дүгнэлтийг Японы эрдэмтэн Íишизакийн туршилт нотолжээ. Тэр эрдэмтэн таван жилийн турш хоѐр дал модыг өөр өөр аргаар арчилжээ. Íэгийг нь амин дэмээр арчилж, сайхан аялгуу сонсгож байжээ. Харин нөгөөг нь саваагаар цохиж, “хүнцэл” гэдэг хороор шүршдэг байжээ. Эрдэмтнийг модод руу ойртоход эхний мод нь навчсаа дэлгэн, инээмсэглэж буй мэт найган угтдаг бол хоѐр дахь нь эрдэмтнийг хатгах гэдэг байжээ. Үүнийг нь кино хальсанд ч буулган авсан байна. Энэ туршилт мод, өөрт нь хүн хэрхэн хандаж байгааг мэддэг гэдгийг баталж байгаа хэрэг юм. \\ Сурагчийн мэдээ сониноос\\ 1.Үгийн утгыг тайлбарла. Саваа- ................................................................ Хүнцэл- ............................................................... 2.Эхийн гол санаа юу байсан бэ? А. Байгалиа хамгаалах тухай В. Мод ургуулах тухай С. Эрдэмтний тухай D. Зан аашийн тухай 3. Залгаврыг зөв залгаарай. хүртээдэг + ийн = ....................................... зорь + сон =............................................... 4. Хүн ой модонд яаж хандана, ой мод хүнд .............. ханддаг ажээ. гэсэн өгүүлбэрийн цэгийн оронд тохирох утгатай үгийг сонгоно уу. А. гэтэл Б. үр дүнд В. учраас Г. тэгж л 5. “Туслах” гэсэн үгийн утгад тохирох хэлц үгийг сонгоно уу. А. гараа гаргах Б. гар сайтай В. гар сунгах Г. гар хөл болох 6. Зүйр үгийг зөв байрлуулж бичээрэй. Хүний, сайнтай, олон, муутай ..................................................................................... урттай, богинотой, мод, Ой, ..................................................................................... 7. Дараах бүдүүвчийн дагуу өгүүлбэр зохион бичээрэй. Хэн? Хаана? Юуг? Яав?. .............................................................................................................................. 8. “Модыг олноор нь устгаж болохгүй. Түүнийг хамгаалах хэрэгтэй. Тэгж байж л байгаль баян, бид цэнгэг агаарт амьдарна”. гэсэн санааг 40-50 үгэнд багтаан тайлбарлан бичнэ үү. ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ 9. 49

“Б” хувилбар ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 4-Р АÍГИЙÍ АÍГИ ДЭВШИХ ШАЛГАЛТЫÍ СЭДЭВ Хугацаа 60 минут 1. Илэрхийллийн утгыг олоорой. (75.43-29.81)+36.45-(1.09+0.01)= 2. Тэнцүү бутархай үүсэхээр тоо нөхөөрэй. а. 250 б. 25 в. 100 г. 1000 3. Тэгш өнцөгтийн урт нь 36 см, өргөн нь уртынхаа ¾ хэсэгтэй тэнцүү бол түүний периметр ба талбайн хэмжээг олоорой. а. өргөн-27, S= 126, P= 972 б. өргөн-27, S= 126, P= 927 в. өргөн-27, S= 162, P= 972 г. өргөн-27, S= 126, P= 972 4. Тэгшитгэлийн шийдийг олоорой. (300900-x)+150900=200000 а. 251080 б. 251800 в. 258100 г. 285100 5. Гурван хайрцагт 780 ширхэг алим байв. Эхний хайрцаг дахь алимны тоо хоёр дахиас хоёр дахин бага, гурав дахиас гурав дахин бага байв. Хайрцаг тус бүр хэдэн алим байсан бэ? Бодолт: 6. Дэлхийн бөмбөрцөгийн ¾ хэсгийг ус, ¼ хэсгийг хуурай газар эзэлнэ. Дугуй диаграммаар үзүүлээрэй. 7. Хоёр явган аялагч хоорондоо 45 км зайтай сумаас нэгэн зэрэг угталцан гараад 5 цагийн дараа уулзжээ. Íэг аялагч цагт 4 км явсан бол нөгөө аялагч цагт хэдэн километр явсан бэ? а. 3км б. 4км в.5км г. 6км 8. Хоёр шоог орхиход буусан нүднүүдийн нийлбэр 5 ба 11 буух боломжуудын аль нь илүү вэ? а. нийлбэр нь 5 байх боломж 4, 11 байх боломж 2 тул 5 нь их б. нийлбэр нь 5 байх боломж 3, 11 байх боломж 3 тул тэнцүү в. нийлбэр нь 5 байх боломж 5, 11 байх боломж 3 тул 5 нь их г. нийлбэр нь 5 байх боломж 6, 11 байх боломж 2 тул 5 нь их 9. Уран зургийг ажиглаад доорх асуултуудад хариулаарай. А. Дээрх зураг хэн гэдэг зураачийн ямар нэртэй зураг вэ? а. Т.Íурмаажав “Дэлхий ээж” б. Х.Энхномин “Гэр бүл” в. Í.Цүлтэм “Хамтын хөдөлмөр” Б. Зургийн гол дүрийг сонгоно уу. а. Хонь хариулж байгаа хүү б. Баруун гартаа нөмрөгөө атгасан эх в. Моринд мордох гэж байгаа хүүхдүүд 50