Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore ชุดความรู้_การพัฒนาเป็นผู้สูงอายุที่มีศักยภาพ_โรงเรียนผู้สูงอายุ

ชุดความรู้_การพัฒนาเป็นผู้สูงอายุที่มีศักยภาพ_โรงเรียนผู้สูงอายุ

Published by Phrapradaeng District Public Library, 2019-07-06 04:13:58

Description: ชุดความรู้_การพัฒนาเป็นผู้สูงอายุที่มีศักยภาพ_โรงเรียนผู้สูงอายุ

Search

Read the Text Version

กิจกรรมระหว่างการเรียนการสอน แจกกระดาษและดินสอ ดินสอสี ให้นักเรียนทุกคนวาดรูปและระบายสี ที่แสดง ความเป็นตัวตน ของนักเรียน ได้รู้จักตนเองและเพื่อนผ่านรูปภาพ กิจกรรมแนะนำ�ตวั ดว้ ยอวยั วะ ให้นักเรียนแนะนำ�ตัวผ่านอวัยวะของตนเอง ที่ชื่นชอบ เช่น ชื่อ สมใจ ชอบ ดวงตาตัวเอง เพราะสดใส เป็นการเรียนรู้ข้อดีและชื่นชมของตนเองและเพื่อน ผ่าน อวัยวะของนักเรียนแต่ละคน สรุปบทเรียน โดยการตั้งคำ�ถามผสู้ ูงอายุ มาร่วมกิจกรรมวันนี้ รสู้ ึกอยา่ งไร คิดวา่ เราจะสามารถเลือกใช้ผลิตภัณฑ์สุขภาพได้ อยา่ งเหมาะสมหรือไม่ แนวทางสรปุ บทเรยี น สำ�นักงานคณะกรรมการอาหารและยา แบง่ ผลิตภัณฑส์ ุขภาพออกเปน็ 6 ประเภท ได้แก่ อาหาร เครอ่ื งสำ�อาง วัตถอุ นั ตราย ยา เครือ่ งมอื แพทย์ สารเสพติดใหโ้ ทษ ผู้สงู อายคุ วรเลอื กใชผ้ ลติ ภณั ฑส์ ุขภาพ โดยพิจารณาสอื่ โฆษณาเก่ียวกับผลิตภณั ฑส์ ขุ ภาพ และพจิ ารณาผลติ ภัณฑ์สขุ ภาพโดยตรง ความรู้ทผ่ี สู้ งู อายุควรรู้ 251

รายวชิ าท่ี 12 การเสริมสรา้ งทักษะทางสงั คมที่เหมาะสม แนวสงั เขปรายวชิ า อธิบายความหมายและหลักปฏิบัติในการสร้างและการรักษาสัมพันธภาพในสังคม ทกั ษะทจ่ี ำ� เป็นในการสร้างและรักษาสัมพนั ธภาพทดี่ ีระหว่างบุคคล วตั ถุประสงค์ 1. เพื่อให้นักเรียนสูงอายุทราบหลักปฏิบัติในการสร้างและการรักษาสัมพันธภาพ ในสงั คม 2. เพอื่ ใหน้ กั เรยี นสงู อายเุ สรมิ สรา้ งทกั ษะการอยรู่ ว่ มกบั ผอู้ นื่ ในสงั คมอยา่ งเหมาะสม 252 โรงเรยี นผสู้ ูงอายุ : ชุดความรู้ การพัฒนาเป็นผ้สู ูงอายทุ ี่มีศักยภาพ

แนวการถ่ายทอดความรู้ นำ� เขา้ สบู่ ทเรียน ผู้ถ่ายทอดความรู้น�ำเข้าสู่บทเรียนโดยให้นักเรียนสูงอายุยกตัวอย่างค�ำพูดหรือ พฤตกิ รรมของผอู้ ่ืนท่ีตนไม่ชอบใจ สรุปประสบการณร์ ว่ ม บรรยายตามหัวขอ้ ทีก่ �ำหนด แล้วให้นักเรียนสูงอายุแสดงบทบาทสมมติที่สะท้อนการเสริมสร้างทักษะการอยู่ร่วม กับผอู้ ่นื ในสงั คมไดอ้ ย่างเหมาะสม การเสริมสร้างทักษะทางสังคมท่ีเหมาะสม สิ่งส�ำคัญในการอยู่ร่วมกับบุคคลอ่ืนในสังคมเพ่ือรักษาสัมพันธภาพท่ีดีเอาไว้คือ ทกั ษะทางสังคม หรือความสามารถของบุคคลในการอยรู่ ว่ มกบั บุคคลอน่ื หรือทำ� ส่ิง ใดส่ิงหนึ่งร่วมกับบุคคลอ่ืนตามวัตถุประสงค์ ระเบียบกฎเกณฑ์ของสังคมน้ันได้อย่าง เหมาะสม ทกั ษะการสื่อสาร ทักษะการส่ือสารเพื่อให้เกิดสัมพันธภาพท่ีดีต่อกัน เกิดการยอมรับและความ เข้าใจดีต่อกนั น้ันมีหลายวิธี คอื 1. การใชค้ ำ� พดู การพูดทดี่ ีหรอื เรยี กว่ามีศิลปะในการพูด ต้องฝึกการพูดและการ แสดงออกอยา่ งเหมาะสม 2. ทักษะการฟัง การเป็นผู้ฟังท่ีดีสามารถท�ำให้ผู้พูดหรือผู้ท่ีสนทนาด้วยรู้สึก ประทบั ใจ ตอ้ งต้งั ใจฟงั จบั ใจความเน้ือหา และทำ� ความเข้าใจเรอื่ งทผี่ ูพ้ ดู กำ� ลังพูด ให้ได้ คิดตามไปกบั เร่อื งทีก่ ำ� ลงั ฟงั อยู่ ไม่สอดแทรกขัดจังหวะ ไมแ่ สดงอารมณว์ ่า ไมพ่ อใจ สนใจผูพ้ ดู ตลอดเวลา ความรู้ท่ีผู้สงู อายุควรรู้ 253

ทกั ษะการต่อรองเพ่อื ประนปี ระนอม การต่อรองหมายถึงการทำ� ให้ลดลง เช่น ของแพงก็ตอ่ รองให้ราคาลดลง ส่วนการ ประนปี ระนอมกค็ ือ การผอ่ นหนักเปน็ เบาให้แกก่ นั หรอื ปรองดองกนั ดังนนั้ ทกั ษะ การต่อรองเพ่ือการประนีประนอมจึงหมายถึงทักษะที่ลดความรุนแรงหรือผ่อนหนักให้ เป็นเบา สรา้ งความปรองดองให้เกิดข้นึ กับคู่กรณี โดยใชท้ ักษะดังนี้ 1. ควบคุมอารมณ์ ไม่ใจรอ้ น มเี หตุผล 2. รอบคอบ ความรอบคอบจะสามารถคดิ หาเหตผุ ลในการตอ่ รองได้ดี 3. ใช้เหตผุ ล เหตผุ ลจะทำ� ให้การต่อรองดีข้ึน 4. มีการยืดหยุ่น การร้จู ักผ่อนหนักเปน็ เบา คล้อยตามบ้าง 5. สภุ าพออ่ นโยน ทักษะการเข้าสงั คม มนุษยย์ ่อมมสี ังคมของตนเอง เช่น วยั เด็กจะเปน็ สังคมในครอบครวั โรงเรียน หรอื เพอื่ นบ้าน เม่อื โตขึน้ สงั คมจะกว้างขน้ึ มสี ังคมกบั คนหลายกล่มุ แตล่ ะกลุ่มก็จะแตก ต่างกนั ไป ทักษะในการเข้าสังคม คอื 1. ทักษะในการพูด ต้องเตรยี มหรือศกึ ษากลมุ่ สงั คมทีจ่ ะไปพบปะสงั สรรคเ์ พ่อื จะ ได้พดู คยุ ใหต้ รงความสนใจของผู้ฟัง 2. ต้องเปน็ ผู้ฟังท่ดี ี ไม่สอดแทรกหรือก่อกวน 3. สุภาพ รู้กาลเทศะในการพูดคยุ การวางตัว และแตง่ กายเหมาะสม 254 โรงเรียนผู้สูงอายุ : ชดุ ความรู้ การพัฒนาเปน็ ผู้สงู อายุท่ีมีศักยภาพ

การสร้างและการรักษาสัมพนั ธภาพในสังคม การอย่รู ว่ มกนั ในสังคมอยา่ งเป็นสขุ จะเกดิ ข้ึนไดโ้ ดยมีหลกั ปฏิบตั ิดังน้ี 1. พฒั นาบุคลกิ ภาพให้ผพู้ บเห็นเกดิ ความชน่ื ชมและประทับใจด้วยการพูด กิริยาทา่ ทางตา่ ง ๆ และการวางตวั อยา่ งเหมาะสม 2. แสดงออกดว้ ยความใจกวา้ งและใจดี 3. ใหค้ วามช่วยเหลือเอาใจใส่ในกจิ กรรมและงานสว่ นรวม 4. ใหค้ �ำแนะนำ� และขอ้ เสนอแนะทเ่ี ปน็ ประโยชนต์ ่อสว่ นรวม 5. ร่วมกนั แก้ปญั หาในสงั คมให้ดีข้ึน ความรู้ทีผ่ ูส้ งู อายุควรรู้ 255

กิจกรรมระหวา่ งการเรยี นการสอน การรอ้ งเพลง วันนยี้ นิ ดี และเพลงดว้ ยแรงศรัทธา ทำ�กิจกรรมแสดงออกโดยความสมัครใจ ให้พูดให้เกิดความประทับใจเป็นราย บุคคล สรปุ บทเรยี น โดยการตั้งคำ�ถามผูส้ งู อายุ มารว่ มกจิ กรรมวนั น้ี รสู้ กึ อย่างไร คิดวา่ เราจะสามารถเสรมิ สรา้ งทกั ษะเหล่านไ้ี ด้ อย่างไร แนวทางสรุปบทเรียน ทักษะทางสังคมเป็นความสามารถในการอยู่ร่วมกันกับผู้อื่นภายใต้ระเบียบและ กฎเกณฑ์ของสังคมนั้นๆ ทักษะที่จำ�เป็นในการรักษาสัมพันธภาพที่ดีระหว่างบคุ คล ไดแ้ ก่ ทกั ษะการสือ่ สาร ทกั ษะการตอ่ รองเพื่อการประนีประนอม และทกั ษะการเข้า สังคม ซ่งึ ผู้สูงอายจุ ำ�เปน็ ต้องมีทักษะต่างๆ ดังกลา่ ว เพื่ออย่รู ว่ มกนั ในสังคมไดอ้ ยา่ งมี ความสุข 256 โรงเรยี นผสู้ งู อายุ : ชุดความรู้ การพฒั นาเปน็ ผสู้ งู อายุที่มศี ักยภาพ

ความ ท่ีผู้สูงอายุอยากรู้ ความรู้ที่ผูส้ งู อายุต้องรู้ 257

การเรียนรูข้ องผสู้ งู อายุในหมวด “ความรทู้ ผี่ ้สู งู อายอุ ยากรู”้ นี้ ผสู้ ูงอายุสามารถ เลือกเรยี นรไู้ ดต้ ามความสนใจ ศักยภาพ ความพร้อม และโอกาส โดยศกึ ษาจากบุคคล ประสบการณ์ สงั คม สภาพแวดลอ้ ม หรือแหลง่ เรียนรู้อน่ื ๆ นน้ั เปน็ เปา้ หมายส�ำหรบั การพัฒนาศักยภาพเพ่ือน�ำไปสู่การพัฒนาตนเอง ครอบครัว ชุมชน และสังคม อีกท้งั เป็นการเรยี นเพ่อื ความรู้ นนั ทนาการ และใชเ้ วลาวา่ งให้เป็นประโยชน์ ท�ำให้ ผสู้ งู อายไุ ด้ใช้ชวี ิตอย่างมคี ุณค่า ลดภาวะซึมเศร้า และเกิดความสุขทางใจ รว่ มกิจกรรม กลมุ่ และเขา้ สังคมไดอ้ ย่างมคี วามสุข วตั ถุประสงค์ของชดุ การเรยี นรู้ 1. เพอ่ื ให้นักเรียนสงู อายไุ ดพ้ ฒั นาความรู้ ทักษะ ฝึกสมอง และเรียนรรู้ ว่ มกันอยา่ ง มีความสขุ 2. เพื่อให้นักเรียนสูงอายุน�ำความรู้ไปปรับใช้ในชีวิตประจ�ำวันและอยู่ในสังคม อยา่ งมีความสขุ 258 โรงเรยี นผสู้ ูงอายุ : ชดุ ความรู้ การพฒั นาเปน็ ผูส้ ูงอายทุ ่มี ศี ักยภาพ

การจัดการเรียนการสอน 1. บรรยาย 2. สาธติ และทดลอง 3. นักเรยี นสูงอายุศกึ ษาเอกสารและเรียนรู้ดว้ ยตนเอง 4. การฝกึ ปฏบิ ตั จิ รงิ 5. การนำ� เสนอผลการศกึ ษาดูงาน 6. การจัดท�ำรายงาน การประเมินผลการเรียนการสอน 1. สอบถาม/สมั ภาษณ์ 2. สงั เกต 3. ตรวจผลงาน การติดตามการด�ำเนินกจิ กรรม การติดตามประเมินผลใช้วิธีสอบถามความคิดเห็นและความพึงพอใจต่อการ เข้าร่วมกิจกรรมจากนักเรียนสูงอายุที่เข้าร่วมกิจกรรม โดยใช้แบบประเมินการจัด กจิ กรรม การพูดคุย หรือในนกั เรียนสูงอายปุ ระเมินผลความก้าวหนา้ ของตนเองตาม อธั ยาศัย ยดื หยุ่นตามสภาพปัญหา และความต้องการของผเู้ รียนแต่ละคน ความรู้ทผ่ี ู้สงู อายุอยากรู้ 259

ผู้จัดการเรียนการสอนเลือกรายวิชาตามความเหมาะสม โดยให้มีช่ัวโมงรวมแล้ว ไม่น้อยกว่า 20 ชวั่ โมง รายวิชา ชว่ั โมง รายวิชาที่ 1 การเกษตร 3 ชั่วโมง รายวิชาท่ี 2 ดนตรี เชน่ ลีลาศ องั กะลุง 3 ชั่วโมง รายวิชาที่ 3 ศิลปะประดษิ ฐ์ เช่น ดอกไมป้ ระดิษฐ์ พับเหรียญโปรยทาน 3 ชว่ั โมง รายวิชาที่ 4 คหกรรม เชน่ อาหาร การถนอมอาหาร 3 ชว่ั โมง รายวชิ าท่ี 5 การท�ำผลิตภัณฑ์จากวสั ดุพ้ืนบา้ น เชน่ จกั สาน ทำ� ไม้กวาด 3 ชั่วโมง รายวชิ าท่ี 6 กีฬา เชน่ เปตอง 3 ช่วั โมง รายวิชาที่ 7 ทกั ษะวิชาการ เช่น คัดไทย สภุ าษติ 3 ชั่วโมง รายวิชาที่ 8 การจดั การด้านการเงนิ 3 ชว่ั โมง รายวชิ าที่ 9 การดูแลระยะยาวและระยะสดุ ท้าย 3 ชว่ั โมง รายวิชาท่ี 10 ศาสนพิธีและธรรมเนยี มปฏิบตั ิ 3 ชว่ั โมง รายวชิ าท่ี 11 กิจกรรมสานสัมพนั ธร์ ะหว่างวยั 3 ชั่วโมง รายวชิ าที่ 12 ทศั นศึกษา 5 ชั่วโมง รายวิชาท่ี 13 อนื่ ๆ 260 โรงเรียนผสู้ งู อายุ : ชดุ ความรู้ การพัฒนาเป็นผู้สงู อายทุ ่มี ีศักยภาพ



เอกสารอ้างองิ • กรมกจิ การผสู้ ูงอายุ. มปป. ชุดการเรยี นการสอนการเตรยี มความพรอ้ มประชากร เข้าสู่วัยสงู อายุท่มี ีคุณภาพ. กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่นั คงของมนษุ ย.์ • กรมสขุ ภาพจิต. 2545. แนวปฏบิ ตั กิ ารบรกิ ารสุขภาพเรือ่ งการดแู ลผูส้ ูงอายุทม่ี ีภาวะ ซมึ เศร้า. นนทบรุ ี : กระทรวงสาธารณสขุ . • กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสขุ . 2556. คูม่ อื แนวทางการอบรมดแู ลผู้สูงอายุ หลักสตู ร 70 ชวั่ โมง. นนทบุรี : กระทรวงสาธารณสุข. • ณหทยั วงศ์ปการันย์ และคณะ. 2558. คมู่ ือการดูแลผู้สงู วัย : สตู รคลายซมึ เศรา้ . นนทบุรี : สถาบันวจิ ยั ระบบสาธารณสขุ . • นภสั ชล ฐานะสทิ ธิ์ และ วรางคณา ผลประเสริฐ. มปป. การตรวจสุขภาพประจ�ำปี สำ� หรบั ผู้สงู อาย.ุ เข้าถงึ จาก http://www.stou.ac.th/stoukc/elder/main42. html • ลิลล่ี ชัยสมพงษ,์ เรียบเรียง. มปป. เข้าถึงจาก https://www.bumrungrad. com/.../degenerative-disorders-symptoms 262 โรงเรยี นผสู้ ูงอายุ : ชดุ ความรู้ การพฒั นาเป็นผู้สงู อายุทม่ี ีศักยภาพ

• มูลนธิ ิสถาบันวจิ ัยและพฒั นาผสู้ ูงอายุไทย. มปป. ยากันลม้ คมู่ อื ปอ้ งกันการหกล้ม ในผสู้ งู อายุ . จัดพิมพโ์ ดย มลู นธิ ิสถาบนั วจิ ัยและพฒั นาผสู้ งู อายุไทย และส�ำนกั งาน กองทุนสนับสนุนการสร้างเสรมิ สุขภาพ (สสส.). • มลู นิธิสถาบันวิจยั และพัฒนาผสู้ งู อายุไทย. มปป. ยากันลืม คู่มอื ปอ้ งกนั ในผู้สงู อาย.ุ จัดพิมพ์โดย มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย และส�ำนักงานกองทุน สนบั สนนุ การสร้างเสรมิ สุขภาพ (สสส.). • วชิ ิต มธรุ สภาษณ์. 2538 . “หน่วยที่ 7 หลักการป้องกันและควบคมุ โรค” ในเอกสาร การสอนชุดวิชาการสาธารณสุข 2 หน่วยที่ 1-7. นนทบุรี : มหาวทิ ยาลัยสโุ ขทัย ธรรมาธริ าช, 2538. หน้า 335-345. • ศศิพัฒน์ ยอดเพชร. 2549. สวัสดิการผสู้ ูงอายุ : แนวคิดและวิธกี ารปฏบิ ัตงิ าน สงั คมสงเคราะห์, (พมิ พค์ รั้งท่ี 2). กรงุ เทพฯ : มสิ เตอรก์ อ๊ ปปี้ (ประเทศไทย) จ�ำกัด. • https://en.wikipedia.org/wiki/Health_promotion • https://www.ruralhealthinfo.org/community-health/health-promotion /1/definition • เจยี รนัย ทรงชยั กลุ . 2546. การดำ� รงชวี ติ อย่างมคี ณุ คา่ . เข้าถงึ จาก http://www. stou.ac.th/stoukc/ elder/main1_4.html เอกสารอ้างองิ 263

• บรรลุ ศิรพิ านชิ . 2550. คมู่ อื ผูส้ งู อายุ : ฉบับเตรยี มตนก่อนสงู อายุ (เตรยี มตนก่อน เกษยี ณการงาน). กรงุ เทพฯ : หมอชาวบ้าน. • วิไล คปุ ต์นิรตั ิศยั กลุ . 2553. ธรรมลีลา, ฉบบั ท่ี 119 ตุลาคม โดยภาควิชาเวชศาสตร์ ฟนื้ ฟู คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล. • สุรกลุ เจนอบรม. 2534. วิทยาการผ้สู ูงอายุ. กรุงเทพฯ : คณะครุศาสตร์ จฬุ าลงกรณ์ มหาวิทยาลัย. • เสนอ อนิ ทรสุขศร.ี มปป. ฉนั จะเป็นผู้สงู อายทุ ่ีมคี วามสขุ . จัดพมิ พ์โดย กรมกิจการผู้ สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่ันคงของมนุษย.์ • สงู อายุอย่างสขุ กายใจด้วยหลักง่าย ๆ 10 อ. เขา้ ถงึ จาก http://www.thaihealth. or.th/healthcontent/article/31966 • นิตยสาร Health Thailand. 2547. การออกก�ำลังกายในผูส้ ูงอาย.ุ ฉบบั เดือน กรกฎาคม 2547, หนา้ 64-66. • มนสั ยอดคำ� . 2548. สขุ ภาพกบั การออกกำ� ลงั กาย. กรงุ เทพฯ : โอ. เอส. พรน้ิ ตงิ้ เฮาส.์ 264 โรงเรยี นผู้สงู อายุ : ชุดความรู้ การพัฒนาเปน็ ผสู้ ูงอายทุ ี่มศี ักยภาพ

• วรางคณา ผลประเสริฐ. มปป. ขอ้ ควรระวังในการออกกำ� ลังกายในผู้สงู อาย.ุ เข้าถงึ จาก http://www.stou.ac.th/stoukc/elder/main4.html • วิชิต คนึงสขุ เกษม. 2539. ผู้สงู อายกุ บั การออกก�ำลงั กาย. นติ ยสารใกลห้ มอ ปีท่ี 20 ฉบับที่ 11. • สมชาย ล่ีทองอิน. มปป. การออกก�ำลังกายส�ำหรับผู้สงู อาย.ุ จัดพมิ พโ์ ดย กองออก กำ� ลงั กายเพื่อสุขภาพ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. • สุพา จนั ทรววิ ฒั น์ และ สมหวงั เกดิ ศิลป.์ มปป. การนวดตนเอง. เข้าถงึ จาก htt- ps://www.gotoknow.org/posts/315337 • พิชญ์จิลักษณ์ เคา้ แคน. 2557. แนวทางการบริโภคอาหารสำ� หรบั ผู้สงู อายุ. เอกสาร ประกอบการนำ� เสนอ. วิทยาลยั การสาธารณสขุ สิรินธร จังหวดั ขอนแกน่ . • วทิ วสั (ภาสกิจ) วณั นาวบิ ลู . 2540. อาหารแสลง : ตอ้ งห้าม. นิตยสารหมอชาวบ้าน เลม่ ท่ี 224. เข้าถงึ จาก https://www.doctor.or.th/article/detail/2916 • ส�ำนักงานส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. ตุลาคม 2550. “อาหารเฉพาะโรคสำ� หรบั ผสู้ ูงอาย”ุ , พมิ พ์ครงั้ ที่ 2. กรงุ เทพฯ : โรงพิมพอ์ งคก์ าร สงเคราะห์ทหารผา่ นศกึ . เอกสารอ้างองิ 265

• อาหารต้องห้าม..ยามป่วย. เข้าถึงจาก http://women.thaiza.com/อาหารต้อง ห้าม-ยามป่วย/210150/ • อรุ ุวรรณ วลัยพชั รา, ไกรสิทธิ์ ตันติศริ ินทร์ และ กลั ยา กิจบุญชู. 1991. “อาหาร ส�ำหรบั ผู้สงู อายุ”, Ramathibodi Medical Journal, Vol. 14 (1) หน้า 37-42. เข้าถึงจาก http://110.164.68.234/nutrition/index.php?option=com_ content&view=article&id=8:2012-06-23-09-54-15&catid=10:-1 • ฐนิตา ทวธี รรมเจรญิ . 2553. ยามผี ลตอ่ ร่างกาย?. Faculty of Medicine Siriraj Hospital คณะแพทยศาสตรศ์ ริ ริ าชพยาบาล. เขา้ ถงึ จาก http://www.si.mahidol. ac.th/sidoctor/e-pl/articledetail.asp?id=541 • ผกั ผลไม.้ .ทค่ี วรระวงั ในผปู้ ว่ ยโรคเรอ้ื รงั . มปป. เขา้ ถงึ จาก http://www.pharmacy. mahidol.ac.th/th/service-knowledge-article.php • ฝ่ายเภสัชกรรม สถานพยาบาล มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์. 2551. ความรู้ท่วั ไป เรื่องยา. เข้าถงึ จาก http://www.ku.ac.th/e-magazine/nov51/know/know2. htm • พชื ผกั สมุนไพรในครัวเรือนท่นี ่าสนใจ. มปป. เขา้ ถึงจาก www.emaginfo.com • พระพรหมคณุ าภรณ์ (ป. อ. ปยุตโฺ ต). 2558. “ความมงุ่ หมายและประโยชนข์ อง สมาธิ” ใน พทุ ธธรรม ฉบบั ปรบั ขยาย (พมิ พค์ รั้งท่ี 39). กรงุ เทพฯ : มหาจฬุ าลงกรณ ราชวทิ ยาลัย, หนา้ 833-839. 266 โรงเรยี นผ้สู งู อายุ : ชุดความรู้ การพฒั นาเป็นผู้สงู อายทุ ีม่ ศี ักยภาพ

• พระสาสนโสภณ (สุวฑฺฒโน), เรยี บเรียง. 2510. “วิธที ําสมาธิเบ้อื งต้น ปญั ญา นวิ รณ์ และกมั มัฏฐานส�ำหรับแกก้ ารหลงตัวลืมตัว ศาสนา และทศพธิ ราชธรรม” ในหนงั สอื ชุดรวมธรรมะ, 2533. กรุงเทพฯ : อมรินทรพ์ รน้ิ ตงิ้ กรุ๊พ จ�ำกัด. • http://pirun.ku.ac.th/~b5310303201.html • http://www.eldercareinthai.com/2015/08/11/ • https://www.dek-d.com/board/view/3372993/ • บ�ำเพ็ญ เขยี วหวาน. 2552. หน่วยท่ี 3 การเปล่ยี นแปลงทางสงั คมไทยกับสงั คม โลก ชุดวิชา สังคมไทยกับการบริหารการส่งเสริมและการพัฒนาการเกษตร. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธริ าช. • ราชบัณฑิตยสถาน. 2524. พจนานกุ รม ศพั ทส์ งั คมวิทยา. กรงุ เทพฯ : รุง่ ศลิ ป์การ พมิ พ.์ • ศรศี ักร วัลลิโภดม และ ศรนี าถ สรุ ิยะ. 2535. การเปลย่ี นแปลงทางสงั คมและ วัฒนธรรม. ใน สารานกุ รมไทยสำ� หรับเยาวชน เลม่ ที่ 16 เรือ่ งที่ 5 สังคมและ วัฒนธรรมไทย. เข้าถึงจาก http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book. php?book=16&chap=5&page=t16-5-infodetail05.html เอกสารอ้างอิง 267

• มูลนิธสิ ถาบนั วิจัยและพัฒนาผ้สู งู อายุไทย. 2557. สถานการณ์ผูส้ งู อายุไทย พ.ศ. ๒๕๕๖. กรุงเทพฯ : อมรนิ ทรพ์ ร้นิ ตง้ิ แอนด์พับลิชชง่ิ จ�ำกัด (มหาชน). • ______. 2558. สถานการณผ์ ู้สงู อายไุ ทย พ.ศ. ๒๕๕๗. กรุงเทพฯ : อมรนิ ทร์พริ้นติง้ แอนดพ์ บั ลชิ ช่ิง จ�ำกดั (มหาชน). • ______. 2559. สถานการณ์ผสู้ งู อายุไทย พ.ศ. ๒๕๕๘. กรงุ เทพฯ : อมรนิ ทร์พรน้ิ ตง้ิ แอนด์พบั ลชิ ชิ่ง จำ� กดั (มหาชน). • สำ� นักงานสถติ แิ หง่ ชาติ. 2557. รายงานผลเบอื้ งตน้ สำ� รวจประชากรสูงอายุใน ประเทศไทย พ.ศ. 2557. • กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่ันคงของมนษุ ย.์ 2556. รวมประกาศ / ประกาศ / ระเบียบท่อี อกตามความในพระราชบญั ญตั ิผู้สงู อายุ พ.ศ. 2546 และ แก้ไขเพมิ่ เตมิ (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2553 ระดบั กระทรวง กรม และรฐั วสิ าหกิจ. เขา้ ถงึ จาก http://www.oppo.opp.go.th /info/law_55.pdf • กรมกจิ การผสู้ งู อายุ กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่ันคงของมนษุ ย.์ มปป. แผนปฏิบัติการการด�ำเนินงานรองรับสิทธิผู้สูงอายุตามพระราชบัญญัติผู้สูงอายุ พ.ศ. ๒๕๔๖ และ พ.ศ. ๒๕๕๓. • อภชิ ยั จนั ทรเสน. มปป. กฎหมายส�ำหรบั ผสู้ งู อายุ. จัดพมิ พโ์ ดย กรมกิจการผสู้ ูงอายุ กระทรวงการพฒั นาสังคมและความม่ันคงของมนุษย์. 268 โรงเรยี นผูส้ งู อายุ : ชุดความรู้ การพัฒนาเปน็ ผสู้ ูงอายทุ ่มี ศี ักยภาพ

• การพฒั นาบุคลิกภาพ. มปป. เขา้ ถงึ จาก http://www.personality.ob.tc/ Personal%20Development.html • มารยาททางสงั คม : สิ่งทดี่ ูเล็กนอ้ ยแตส่ �ำคัญ. 2555. จลุ สารสขุ ภาพออนไลน์ ฉบบั ที่ 3. เขา้ ถงึ จาก http://www.stou.ac.th/Schools/Shs/booklet/book55_3/ easily.html • อมรรัตน์ เทพกำ� ปนาท. มิถนุ ายน 2553. เรอ่ื งน่ารู้เกย่ี วกับมารยาททางสงั คม. เขา้ ถงึ จาก http://www.m-culture.go.th/detail_page.php?sub_id=1715 • https://112cb64232430.wordpress.com/2011/12/16/การพัฒนาบุคลิกภาพ • http://management.aru.ac.th • http://web.eng.nu.ac.th • http://www.hotcourses.in.th • เขมกะ, เรียบเรยี ง. มปป. หน้าที่ของคนที่สมบรู ณ์ คนดี และคุณสมบตั ิพิเศษของนกั บรหิ าร. กรุงเทพฯ : ส�ำนักพิมพ์ธรรมสภา. • พระสาสนโสภณ (สวุ ฑฒฺ โน), เรยี บเรยี ง. 2510. “พระพทุ ธเจ้าทรงสง่ั สอนอะไร” ใน หนังสอื ชุดรวมธรรมะ, 2533. กรุงเทพฯ : อมรนิ ทรพ์ รนิ้ ตงิ้ กร๊พุ จ�ำกัด. เอกสารอ้างองิ 269

• ________, เรียบเรยี ง. 2510. “วิธปี ฏบิ ัติตนใหถ้ ูกตอ้ งทางธรรมะ” ในหนังสอื ชุด รวมธรรมะ. กรงุ เทพฯ : อมรินทรพ์ ริ้นติ้งกรพุ๊ จ�ำกดั . • บรรลุ ศิริพานิช. 2542. ผสู้ งู อายไุ ทย. สภาผู้สูงอายแุ ห่งประเทศไทย. พิมพค์ รงั้ ท่ี 2, กรงุ เทพมหานคร : สำ� นกั พมิ พด์ ,ี หนา้ 24-25. เขา้ ถงึ จาก https://www.gotoknow. org/posts/566127 • รงุ่ แก้วแดง. 2543. ปฏิบัติการศกึ ษาไทย. กรงุ เทพมหานคร : สำ� นักพมิ พ์มตชิ น. • รจุ น์ หาเรือนทรง. มปป. วัฒนธรรม. เอกสารประกอบการสอน ส 2.1 ม.4-6/5 วิเคราะห์ความจําเป็นท่ีต้องมีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงและอนุรักษ์วัฒนธรรมไทย และเลือกรับวัฒนธรรมสากล. เขา้ ถึงจาก http://www.sw2.ac.th/images/user/ root/soc31101/7soc.pdf • วงเดือน นาราสัจจ์ และ ชมพูนุท นาครี กั ษ์. 2551. หนังสือเรียน รายวชิ าพน้ื ฐาน ประวัตศิ าสตร์ ม. 1. กรุงเทพมหานคร : สถาบันพฒั นาคณุ ภาพวิชาการ (พว.). • สำ� นักงานราชบัณฑติ ยสภา. 2555. บทวทิ ยรุ ายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออก อากาศทางสถานีวทิ ยกุ ระจายเสยี งแห่งประเทศไทย เม่อื วนั ท่ี 7 สงิ หาคม พ.ศ. 2555 เวลา 7.00-7.30 น. เข้าถึงจาก http://www.royin.go.th/?knowledges =วฒั นธรรม-๗-สงิ หาคม-๒๕๕๕ 270 โรงเรยี นผู้สงู อายุ : ชุดความรู้ การพฒั นาเปน็ ผู้สูงอายุที่มีศักยภาพ

• https://www.gotoknow.org/posts/566127 • https://sites.google.com/site/naramit303/khwam-hmay-khxng-phu-mi- payya-elea-wathnthrrm-thiy • http://www.stou.ac.th/stoukc/elder/main1_12.html • มหาวทิ ยาลัยราชภฏั ลำ� ปาง. มปป. ความหมายของ “จิตอาสา”. เข้าถึงจาก http:// www.nitade.lpru.ac.th/2012/html/news9.html • ส�ำนักส่งเสริมและพิทักษ์ผู้สูงอายุ ส�ำนักงานส่งเสริมสวัสดิภาพและพิทักษ์เด็ก เยาวชน ผู้ด้อยโอกาส และผ้สู ูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่ันคงของ มนุษย.์ 2557. ชุดความรกู้ ารดูแลตนเองและพฒั นาศักยภาพผู้สงู อายดุ า้ นสุขภาพ. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรงุ เทพฯ : ชุมนุมสหกรณก์ ารเกษตรแห่งประเทศไทย • ส�ำนักสง่ เสริมสขุ ภาพ กรมอนามัย. 2556. ค่มู อื การปฏบิ ัติงานการสร้างเสรมิ และ ดูแลสุขภาพผ้สู งู อายสุ ำ� หรับอาสาสมคั ร. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรงุ เทพฯ : ส�ำนกั งานกิจการ โรงพมิ พ์ องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศกึ . • อัญชลี ธรรมะวธิ กี ุล. 2554. อาสาสมคั รสง่ เสรมิ การอ่าน. เข้าถงึ จาก https://pan- chalee.wordpress.com/2011/01/28/readingvolunteer/ เอกสารอา้ งอิง 271

• อาสาสมัคร. เข้าถงึ จาก https://th.wikipedia.org/wiki/%อาสาสมัคร • ประเทศอาเซียน 10 ประเทศ. เขา้ ถึงจาก http://www.thai-aec.com • http://blog.janthai.com-3875.html • http://hilight.kapook.com/view/67028 • http://blog.janthai.com-3875.html • นัฐวุฒิ เวชกามา. 2011. 3.2 การเปล่ียนแปลงทางธรรมชาตใิ นโลก. เขา้ ถึงจาก htt- ps://etcgeography.wordpress.com/2011/08/24/ • นฐั วฒุ ิ เวชกามา. 2011. 3.1 ภัยพิบตั ทิ างธรรมชาติ _ ETC-GEOGRAPHY. เขา้ ถงึ จาก https://etcgeography.wordpress.com/category/ • พลตรยั , เรียบเรยี ง. นทิ รรศการภัยพบิ ตั ิ เตรียมตวั รู้ รอด 2 “เตรียมรบั มอื สู้ภัย พบิ ตั ิ”. เอกสารประกอบ. เข้าถึงจาก https://www.tkpark.or.th/tha/articles_ detail/1434-2 • มูลนธิ สิ ถาบันวิจยั และพฒั นาผสู้ ูงอายไุ ทย. 2558. สถานการณ์ผสู้ งู อายุไทย พ.ศ. ๒๕๕๗. กรงุ เทพฯ : อมรินทร์พริน้ ตงิ้ แอนด์พับลิชช่ิง จำ� กดั (มหาชน). • อรณุ ี เจตศรีสุภาพ. มปป. การเตรยี มตวั เตรียมใจส�ำหรบั ตนเอง ครอบครัวและเด็ก ในภาวะภัยพิบตั ิ (Children and disaster). เข้าถงึ จาก http://haamor.com/th 272 โรงเรยี นผู้สงู อายุ : ชุดความรู้ การพฒั นาเปน็ ผู้สูงอายุทมี่ ีศกั ยภาพ

• กาญจนา มากม.ี 2559. บญั ญตั ิ 10 ประการของการใชอ้ นิ เทอรเ์ นต็ ในวชิ าเทคโนโลยี สารสนเทศ ม. 2. เข้าถงึ จาก http://itcom207.blogspot.com/2016/02/10. html • โรงเรียนโชติคุณะเกษมบ้านเมืองงาม. มปป. การอบรมคอมพิวเตอร์เบื้องต้น “ส�ำหรับประชาชนทั่วไป”. เข้าถึงจาก https://withawatna.files.wordpress. com/2013/05 • https://th.wikipedia.org/wiki/อินเทอร์เน็ต • กรงุ ไทย พรอ้ มเพย์ (KTB PromptPay), http://www.ktb.co.th/ktb/th/promotion- all-detail.aspx?promotion=OZRVFrHpiyP8A6BLBEbBWA%3D%3D • ขอ้ ดี-ข้อเสีย ของ Social Network. มปป. http://www.thaigoodview.com/li- brary/contest2553/type1/tech03/26/benefit.html • สวุ ฒั น์ อธชิ นากร และ ชลุ ีพร ชว่ งรังษี. 2557. “การใช้โซเชียลเนต็ เวิรก์ อยา่ ง ปลอดภัย” จากรายการทนั โลกทนั ธรรม ออกอากาศทางช่อง DMC, https://dmc. tv/a18104 • วิธีการเริ่มต้นเล่นโปรแกรม LINE ส�ำหรับมือใหม่. เข้าถึงจาก http://www. thaifreewaredownload.com/2014/03/LINE.html • http://statidea.blogspot.com/2010/12/10-social-network-services- facebook.html เอกสารอ้างองิ 273

• http://smforedu.blogspot.com/2014/02/blog-post.html • จุมพล เหมะครี นิ ทร์. รีวิวโรคตดิ ต่ออบุ ัตใิ หมใ่ นรอบทศวรรษ. นิตยสารสาระวิทย.์ (2558). สวทช. • โรคติดต่อมีอะไรบ้าง รู้จักอาการโรคติดต่อส�ำคัญ. เข้าถึงจาก https://health. kapook.com/view8103.html • กลมุ่ ส่ือสารสาธารณะและพฒั นาภาคีเครอื ขา่ ย สำ� นกั โรคติดต่อทั่วไป กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสุข, โรคอันตรายทมี่ ากบั ฤดหู นาว. เข้าถงึ จาก http://www. dockyard.navy.mi.th/orm/TP001C02/ormClinic/docDownload/6rok.pdf • www.pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/264/เมอร์ส(MERS- CoV):ไวรสั มรณะ/ • www.nstda.or.th/nstda-knowledge/18562-ebola-virus-disea • จิราธิวัฒน์ เสนาภักดิ์, มปป. การปฐมพยาบาลเบ้ืองต้น, แผนกคอมพิวเตอร์ ธุรกจิ วทิ ยาลัยเทคนิคยโสธร. เข้าถงึ จาก http://203.172.184.5/bc/web/2555/ 532kt3/5322014094/page2.html 274 โรงเรียนผสู้ งู อายุ : ชดุ ความรู้ การพฒั นาเป็นผู้สงู อายุทีม่ ีศักยภาพ

• ภูพสิทธ์ิ ประกันทะ, มปป. ประโยชน์การปฐมพยาบาลเบ้ืองต้น. เข้าถึงจาก http://mcpswis.mcp.ac.th/html_edu/cgi-bin/mcp/main_php/print_ informed.php?id_count_inform=15081 • สถาบนั การแพทย์ฉุกเฉนิ แห่งชาต.ิ มปป. ค่มู อื อาสาฉุกเฉินชุมชน 1669. • สายใจ ยศประยูร. 2553. ใบความรู้ เรอ่ื งผลติ ภณั ฑส์ ขุ ภาพ, เข้าถงึ จาก http:// saijai-wimol.blogspot.com/2010/08/blog-post_04.html • หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 สื่อโฆษณากับสขุ ภาพ. รายวิชาสขุ ศึกษา ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 4. เข้าถึงจาก https://sites.google.com/site/sukhsuksam4/home/bth-thi- 6-sux-khosna-kab-sukhphaph • จรีลักษณ์ รัตนาพันธ์. 2557. ทักษะทางสังคม. เข้าถึงจาก http://jareeluk. blogspot.com/2014/09/blog-post_27.html • มารยาททางสงั คม : สง่ิ ทด่ี ูเล็กน้อยแต่ส�ำคัญ. จุลสารสขุ ภาพออนไลน,์ ฉบบั ท่ี 3 ปี 2555, เขา้ ถึงจาก http://www.stou.ac.th/Schools/Shs/booklet/book55_3/ easily.html • https://sites.google.com/site/sukhsuksam4/home/bth-thi12- samphanth-di-mi-mitri-leiyng-khwam-khad-yaeng เอกสารอา้ งองิ 275