การวัดและประเมิลการเรียนรู้

194 การวดั และประเมนิ ผลการเรยี นรู แนวทางการวัดประเมนิ ผลในสถานศกึ ษาข้นั พืน้ ฐานและเอกสารหลกั ฐานการศกึ ษาตามหลกั สูตรแกนกลาง การศกึ ษาขนั้ พ้ืนฐาน 2551 การพฒั นาคณุ ภาพผเู รยี นตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาข้นั พืน้ ฐาน มี 4 องคประกอบ ดังน้ี การเรยี นรู 8 กลมุ สาระการเรียนรู การอาน การคิด การวเิ คราะห และการเขยี น คุณภาพผูเรยี น คุณลกั ษณะอันพึงประสงค กิจกรรมพฒั นาผเู รียน ที่มา: สัมพันธ พนั ธุพ ฤกษ และคณะ (2557: 2) ดังนั้น แนวทางการวัดประเมินผลในสถานศึกษา ขั้นพื้นฐานและเอกสารหลักฐานการศึกษาตาม หลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พื้นฐาน 2551 จึงมุง วดั ประเมินผล 4 ดา นไดแ ก 1. การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรตู ามกลุมสาระการเรียนรู แนวปฏบิ ัติการวดั และประเมินผลการเรยี นรู ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พืน้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551 กําหนดการวัดและประเมินผลการเรียนรูผูเรียนเปนรายวิชาตามตัวช้ีวัดในรายวิชาพื้นฐานและตามผล การเรียนรูในรายวิชาเพ่ิมเติม ตามที่กําหนดในหนวยการเรียนรู ผูสอนใชวิธีการสอนท่ีหลากหลายจาก แหลงขอมูลหลายๆ แหลง เพ่ือใหไดผลการประเมินที่สะทอนความรคู วามสามารถที่แทจริงของผูเรียน โดยวัด และประเมินผลการเรียนรูอยางตอเนื่องไปพรอมกับการจัดการเรียนการสอน โดยตองใหความสําคัญกับ การประเมนิ ระหวางเรียนมากกวาการประเมนิ ปลายภาคเรียน และใชเปนขอมูลเพื่อประเมินการเล่ือนชนั้ เรียน และการจบการศึกษาระดับตาง ๆ 2. การประเมนิ การอาน การคดิ วเิ คราะหแ ละการเขยี น เปนการประเมินศักยภาพของผูเรียนในการอานหนังสือ เอกสารและส่ือตางๆ เพื่อหาความรูเพิ่มพูน ประสบการณ ความสุนทรียและประยุกตใช แลวนําเน้ือหาสาระที่อานมาคิดวิเคราะหนําไปสูการแสดงความ คิดเห็น การสังเคราะห การสรางสรรค การปญหาในเร่ืองตางๆ และถายทอดความคิดน้ันดวยการเขียนท่ีมี สํานวนภาษาถูกตอง มีเหตุผลและลําดับขั้นตอนในการนําเสนอ สามารถสรางความเขาใจแกผูอานไดอยาง ชดั เจนตามระดับความสามารถในแตละระดบั ช้ัน 3. การประเมินคณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค เปนการประเมินคุณลักษณะท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับผูเรียนอันเปนคุณลักษณะท่ีสังคมตองการในดาน คณุ ธรรม จรยิ ธรรม คา นิยม จติ สาํ นกึ สามารถอยูรวมกับผอู ื่นในสังคมไดอยา งมคี วามสขุ ทั้งในฐานะพลเมืองไทย และพลโลก หลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กําหนดคุณลักษณะอันพึงประสงค 8 คุณลักษณะ ไดแก (1) รักชาติ ศาสน กษัตริย (2) ซื่อสัตยสุจริต (3) มีวินัย (4) ใฝเรียนรู (5) อยูอยางพอเพียง (6) มุงม่ันในการทํางาน (7) รักความเปนไทย (8) มีจิตสาธารณะ ในการประเมินใหประเมินแตละคุณลักษณะ แลวรวบรวมผลการประเมินจากผูประเมนิ ทกุ ฝา ยและแหลงขอมลู หลายแหลง เพือ่ ใหไ ดขอ มูลนาํ มาสูก ารสรปุ ผล เปน รายป/ รายภาคเรียน และใชเ ปน ขอ มูลเพ่อื ประเมินการเลอ่ื นชน้ั และการจบการศึกษาระดับตา งๆ

การวัดและประเมนิ ผลการเรยี นรู 195 4. การประเมินกิจกรรมพัฒนาผูเรยี น เปนการประเมินการปฏิบัติกิจกรรมและงานของผูเรียน และเวลาในการเขารวมกิจกรรมตามเกณฑที่ กําหนดไวในแตละกจิ กรรม และใชเ ปนขอมลู ประเมนิ ผลการเลื่อนช้ันเรยี นและการจบการศกึ ษาตางๆ เอกสารหลักฐานการศกึ ษาตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน 2551 เอกสารหลักฐานการศึกษาถือเปนเอกสารสําคัญท่ีสถานศึกษาตองจัดทําขึ้นเพื่อใชในการดําเนินงาน ดานตา ง ๆ ตามจดุ มงุ หมายของการจดั การศกึ ษา ดังนี้ 1. เพ่ือบนั ทึกขอมลู ในการดําเนนิ การจดั การเรียนการสอนและประเมินผลการเรียน ไดแก แบบบันทึก ผลการเรยี นประจาํ รายวชิ า 2. เพอื่ ตดิ ตอ ส่ือสาร รายงานขอมลู และผลการเรยี นของผเู รียน ไดแก แบบรายงานประจําตัวนักเรียน ระเบยี นสะสม 3. เพ่ือจัดทําและออกหลักฐานแสดงวุฒิและหรือรับรองผลการเรียนของผูเรียน ไดแก ระเบียน แสดงผลการเรียน ประกาศนยี บตั ร แบบรายงานผสู าํ เร็จการศกึ ษา และใบรบั รองผลการเรยี น หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 กําหนดเอกสารหลักฐานการศึกษา ทสี่ ถานศกึ ษาจะตอ งดาํ เนนิ การเปน 2 ประเภท ไดแ ก เอกสารหลักฐานการศกึ ษาทีก่ ระทรวงศึกษาธิการกําหนด และเอกสารหลักฐานการศึกษาท่ีสถานศึกษากําหนด ซึ่งเอกสารแตละประเภทมีวัตถุประสงคและรายละเอียด ดงั ตอ ไปนี้ ประเภทแรก เอกสารหลกั ฐานการศึกษาท่กี ระทรวงศกึ ษาธิการกาํ หนด เปนเอกสารหลักฐานการศึกษาประเภทที่กระทรวงศึกษาธิการควบคุมและบังคับรูปแบบ แนวทาง วธิ ีการกรอก และควบคุมใหรับผิดชอบในการพิมพ การส่ังซื้อ และการเก็บรักษาอยางมีระบบ ประกอบดวย 3 แบบ คอื ปพ. 1 ปพ. 2 และ ปพ. 3 ดังนี้ ปพ. 1 คือ ระเบียนแสดงผลการเรียน หรือ Transcript เปนส่ิงจําเปนอยางย่ิงที่โรงเรียนจะตองจัดหา หรือ จัดซอื้ ไว เอกสารชดุ นเ้ี ปนเอกสารหลกั ฐานแสดงผลการเรียนจบในแตล ะชว งช้ัน (จบชนั้ ป.3, ป.6, ม.3 และ ม.6) มีไวสําหรับแจกใหนักเรียนหลังจากจบแตละชวงช้ัน เพื่อนําไปใชเปนหลักฐานประกอบ การสมัครเขา ศึกษาตอ สมัครงาน หรอื เมอ่ื นักเรยี นยายโรงเรยี น ปพ.2 คือ แบบแสดงวุฒิการศึกษา หรือประกาศนียบัตร เปนหลักฐานแสดงการจบหลักสูตรการศึกษา ภาคบงั คบั (ม.3) และเมือ่ จบหลักสูตรการศกึ ษาขั้นพ้นื ฐาน (ม.6) ของนักเรียนเปน รายบุคคล ปพ.3 คือ แบบรายงานผูสําเร็จการศึกษา เปนหลักฐานแสดงผลการตัดสินและอนุมัติใหผูเรียนจบหลักสูตร การศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐานในแตล ะชว งช้ัน (จบชัน้ ป.3 , ป.6 , ม.3 และ ม.6)

196 การวัดและประเมนิ ผลการเรยี นรู ประเภททส่ี อง เอกสารหลกั ฐานการศกึ ษาที่สถานศกึ ษากําหนด เปนเอกสารหลักฐานการศึกษาประเภทที่โรงเรียนหรือสถานศึกษาออกแบบเองตามความเหมาะสม สอดคลอ งกบั ลกั ษณะการดาํ เนนิ งานของแตล ะโรงเรยี น ประกอบดว ย ปพ.4, ปพ.5, ปพ.6, 7, 8 หรือ 9 ดงั น้ี ปพ.4 คือ แบบแสดงผลการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค เปน หลักฐานรายงานพัฒนาการดานคณุ ลักษณะ อันพึงประสงคของนักเรียนเปนรายบุคคลตามวิสัยทัศนของโรงเรียน เพื่อใชประกอบการสมัครเขา ศึกษาตอ สมัครเขาทํางาน หรือมีกรณีอื่นใดท่ีนักเรียนตองแสดงคุณสมบัติเกี่ยวกับประวัติความ ประพฤติหรอื คุณความดีตา งๆ ปพ.5 คือ แบบบันทึกผลการพัฒนาคุณภาพผูเรยี น เปนเอกสารท่ีโรงเรยี นจดั ทําขึ้นเพื่อใหผสู อนใชบนั ทึกขอมูล การวัดและการประเมินผลการเรียนของนักเรียน ไดแก การบันทึกขอมูลผลการประเมินการเรียน สรุปผลการประเมินผล สรุปเวลาเรียน รายงานระดบั ผลการเรยี นของนักเรยี นแตละคนทเ่ี รยี นในหอง หรือกลุม เดียวกนั ปพ.6 คือ แบบรายงานผลการพัฒนาคุณภาพผูเรียนรายบุคคล (สมุดพก) เปนการบันทึกขอมูลการประเมินผล การเรียนรูและพัฒนาการดานตาง ๆ เพ่ือรายงานผลการเรียน ความประพฤติ และพัฒนาการของ นักเรียนใหผูปกครองทราบ เปนเอกสารสื่อสาร ประสานงาน เพ่ือความรวมมือในการพัฒนาและ ปรับปรุงแกไขนักเรียน และเปนเอกสารสําหรับตรวจสอบ ยืนยัน และรับรองผลการเรียนและ พฒั นาการตา งๆ ของนักเรยี น ปพ.7 คือ ใบรับรองผลการศึกษา เปนเอกสารรับรองสถานภาพนักเรียนหรือผลการเรียนเปนการช่ัวคราวโดย โรงเรียนจะออกใหเมื่อนักเรียนมีความตองการใช น่ันหมายถึง เม่ือนักเรียนตองการรับรองวาตนเอง เปนนักเรียนโรงเรียนน้ันจริงๆ หรือใชเ ปนหลักฐานแสดงคุณสมบัติของนักเรยี นในการสมัครเขาศึกษา ตอ สมคั รเขา ทํางาน กอ นไดรับ ปพ.1 ฉบบั จรงิ ซ่งึ ปพ.1 จะออกใหเมอ่ื ถงึ วันที่ 31 มีนาคม ในแตละป หรอื ครบกาํ หนดตามหลกั สตู ร ปพ.8 คือ ระเบียนสะสม เปนเอกสารบันทึกขอมูลเก่ียวกับพัฒนาการของนักเรียนในดานตางๆ เปนรายบุคคล อาทิ ขอมูลในการแนะแนวทางการศึกษา การประกอบอาชีพ การพัฒนาปรับปรุงบุคลกิ ภาพ ผลการ เรียนและการปรับตัวของนักเรียน เปนตน ใชเมื่อนักเรียนยาย หรือเม่ือจบตามปการศึกษา เพ่ือให ผปู กครองทราบเกย่ี วกับตัวนักเรยี นทั้งหมด ปพ.9 คือ สมุดบันทึกผลการเรียนรู เปนเอกสารแสดงรายวิชาท้ังหมดตามหลักสูตรของโรงเรียน พรอมดวย รายละเอียดของแตละรายวิชา ประกอบดวย ผลการเรียนรูที่คาดหวังสาระการเรียนรู คําอธิบาย รายวิชา และผลการประเมินผลการเรียนของนักเรียน รวมท้ังใชเปนขอมูลในการเทียบโอนผลการ เรยี น ในกรณที น่ี กั เรียนยา ยโรงเรยี น