แนวทางการนำจุดเน้น การพัฒนาผู้เรียน สู่การปฏิบัติ

คำนำ ตามที่กระทรวงศึกษาธิการไดก้ าหนดนโยบายการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษท่ีสอง (พ.ศ.๒๕๕๒-๒๕๖๑)โดยมีวิสัยทัศน์ให้คนไทยได้เรียนรู้ ตลอดชีวิตอย่างมีคุณภาพ ภายใน ปี ๒๕๖๑ จะตอ้ งมีการปฏิรูปการศึกษาและการเรียนรู้อยา่ งเป็นระบบ เพ่อื ใหก้ ารปฏิรูปการศึกษาใน ทศวรรษที่สอง (พ.ศ.๒๕๕๒–๒๕๖๑) ประสบความสาเร็จบรรลุตามเป้ าหมายดังกล่าว กระทรวงศึกษาธิการ โดยสานกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน ไดก้ าหนดจุดเนน้ และแนว ทางการพฒั นา คุณภาพผเู้ รียนตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑ เพ่ือใหห้ น่วยงาน ที่เก่ียวขอ้ งกบั การจดั การศึกษาข้นั พ้ืนฐานและสถานศึกษาทุกโรง นาจุดเนน้ การ พัฒนาผู้เรียนไปสู่การปฏิบัติในระดับสถานศึกษาและระดับห้องเรี ยน อันจะช่วยยกระดับ ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน ของผูเ้ รียนให้สูงข้ึน สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน โดย สานกั วชิ าการและมาตรฐานการศึกษา จึงไดจ้ ดั ทาเอกสารแนวทางการนาจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพ ผเู้ รียนสู่การปฏิบตั ิ เพ่ือใหค้ รูผสู้ อนใชเ้ ป็ นแนวทางในการดาเนินการพฒั นาหลกั สูตร การเรียนการ สอน และการวดั ผลประเมินผล ให้สอดคลอ้ งกบั จุดเนน้ และแนวทางการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน และ บรรลุตามเป้ าหมายของหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ อน่ึง เอกสาร ฉบบั น้ี เป็นเอกสารที่ใชส้ าหรับโครงการประชุมการประกาศ “จุดเนน้ คุณภาพผเู้ รียน จุดเปลี่ยนการ ปฏิรูปการศึกษาไทย” หากท่านมีขอ้ เสนอแนะเพ่ือการปรับปรุงแกไ้ ข โปรดส่งขอ้ เสนอแนะให้ สานกั วิชาการและมาตรฐานการศึกษา ทางเวบ็ ไซต์ http://academic.obec.go.th เพ่ือจะไดน้ ามา พจิ ารณาปรับปรุงเอกสารน้ีใหม้ ีความสมบรู ณ์ ชดั เจน และเหมาะสมในการนาไปสู่การปฏิบตั ิต่อไป สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน หวงั เป็ นอยา่ งยิ่งว่าเอกสารแนวทาง การนาจุดเน้นการพัฒนาคุณภาพผูเ้ รียนสู่การปฏิบัติเล่มน้ี จะเป็ นประโยชน์ต่อสถานศึกษา ข้นั พ้ืนฐานและผูม้ ีส่วนเกี่ยวขอ้ งทุกฝ่ าย ขอขอบคุณคณะทางานและทุกท่านท่ีมีส่วนร่วมในการ ดาเนินงานคร้ังน้ี สานกั วชิ าการและมาตรฐานการศึกษา สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน ตุลาคม ๒๕๕๓

สารบัญ หน้า คานา ๑ สารบัญ ๑ ตอนที่ ๑ บทนา ๓ ๔ - ความเป็นมาและความสาคญั ๙ - จุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน ๒๑ - สาระสาคญั ของจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน ๒๑ - คาอธิบายจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน ๒๒ ตอนที่ ๒ การนาจุดเน้นการพฒั นาคุณภาพผู้เรียนสู่การปฏบิ ตั ิ ๒๕ - บทบาทของหน่วยงานท่ีเก่ียวขอ้ ง ๓๑ - ตวั ช้ีวดั ความสาเร็จ ๓๑ - การดาเนินงานของโรงเรียนหลงั ประกาศจุดเนน้ และภาพความสาเร็จ ๓๕ - แนวทางการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน ๓๙ ๗๖ * แนวทางการปฏิบตั ิระดบั สถานศึกษา ๗๘ * แนวทางการปฏิบตั ิระดบั หอ้ งเรียน ๘๒ * แนวทางการจดั การเรียนรู้เพือ่ พฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ๘๕ - แนวทางการจดั ตารางเรียน ๘๕ - แนวทางการจดั การเรียนรู้นอกหอ้ งเรียน ๘๕ - แหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียน ๘๗ ตอนท่ี ๓ แนวทางการวดั และประเมนิ ผลตามจุดเน้นการพฒั นาคุณภาพผ้เู รียน ๘๗ - การประเมินผลระดบั ช้นั เรียน ๑๑๕ - กาประเมินผลตามสภาพจริง ๑๓๑ - การประเมินผลตามจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน ๑๓๓ * ดา้ นความสามารถและทกั ษะ * ดา้ นคุณลกั ษณะ บรรณานุกรม คณะผ้จู ัดทา

๑ ตอนท่ี ๑ บทนา ความเป็ นมา และความสาคญั ตามท่ีกระทรวงศึกษาธิการได้กาหนดนโยบายการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่สอง (พ.ศ. ๒๕๕๒ – ๒๕๖๑) โดยมีวิสัยทศั น์ให้คนไทยไดเ้ รียนรู้ตลอดชีวิตอยา่ งมีคุณภาพ ภายในปี ๒๕๖๑ จะตอ้ งมี การปฏิรูปการศึกษาและการเรียนรู้อยา่ งเป็นระบบใน ๓ ประเด็นหลกั คือ การพฒั นา คุณภาพ มาตรฐานการศึกษา และการเรียนรู้ของคนไทย เพิ่มโอกาสทางการศึกษาและการเรียนรู้ท่ีมี คุณภาพอยา่ งทว่ั ถึง ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในการบริหารและการจดั การศึกษา ท้งั น้ี ได้กาหนดกรอบแนวทางในการปฏิรูปการศึกษาและการเรียนรู้อย่างเป็ นระบบไว้ ๔ ประการ คือ การพฒั นาคุณภาพคนไทยยุคใหม่ การพฒั นาคุณภาพครูยคุ ใหม่ การพฒั นาคุณภาพสถานศึกษา และ แหล่งเรียนรู้ยคุ ใหม่ และการพฒั นาคุณภาพการบริหารจดั การใหม่ ปี ๒๕๕๑ กระทรวงศึกษาธิการไดป้ ระกาศใชห้ ลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ ใหใ้ ชใ้ นโรงเรียนทวั่ ประเทศ ต้งั แต่ปี การศึกษา ๒๕๕๓ เป็ นตน้ ไป โดยมุ่งหวงั ให้ผเู้ รียนไดร้ ับการพฒั นาอย่างมีคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรู้ของหลกั สูตร และพฒั นาไดอ้ ย่าง เหมาะสมไปพร้อมกบั เป้ าหมายของอาเซียน (ASEAN) ภายใน ปี ๒๕๖๑ ท้งั น้ีจากการติดตามผลการ ใช้หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑ ของโรงเรียนตน้ แบบเป็ นเวลา ๑ ปี การศึกษา พบวา่ การพฒั นาผเู้ รียนยงั ไมส่ อดคลอ้ งกบั จุดหมายของหลกั สูตร โดยเฉพาะการพฒั นา ให้ผเู้ รียนไดเ้ รียนรู้อยา่ งหลากหลาย ท้งั ในมิติของวิธีการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ และแหล่งเรียนรู้ซ่ึง ควรให้ผูเ้ รียนไดม้ ีโอกาสพฒั นาตนเองสู่มาตรฐานการเรียนรู้ และมีความเหมาะสมกบั ศกั ยภาพท่ี แทจ้ ริงของตน ปี ๒๕๕๓ รัฐบาลไดป้ ระกาศนโยบายดา้ นการศึกษาที่มุ่งเนน้ ให้ผเู้ รียนมีความสามารถ ในการเรียนรู้ รักที่จะเรียนรู้ในรูปแบบที่หลากหลาย มีความสนุกกบั การเรียนรู้ และมีโอกาสได้ เรียนรู้นอกหอ้ งเรียนอยา่ งสร้างสรรค์ ประกอบสภาพปัญหาของประเทศดา้ นผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน O-net NT TIMSS PISA ต่าในวชิ าหลกั ไดแ้ ก่ คณิตศาสตร์ ภาษาไทย ภาษาองั กฤษ การคิดวิเคราะห์ ปัญหาดา้ นวิกฤตทางสังคมเกี่ยวกบั ความแตกแยก ความรุนแรง และปัญหาทุจริต ดงั น้นั สานกั งาน คณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน โดยสานกั วิชาการและมาตรฐานการศึกษา จึงได้นานโยบาย การปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่สอง นโยบายดา้ นการศึกษาของรัฐบาลและสภาพปัญหาของการใช้ หลักสูตรฯ ท่ีผ่านมาเป็ นแนวทางในการขับเคลื่อนหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ และแนวทางการปฏิรูปการศึกษา โดยกาหนดจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน และแนวทางการพฒั นาคุณภาพผูเ้ รียนให้สถานศึกษาและหน่วยงานท่ีเก่ียวขอ้ งได้นาไปปฏิบตั ิใน แนวทางเดียวกนั

๒ ความเช่ือมโยงระหว่างนโยบายด้านการศึกษาและ หลกั สูตร สู่จุดเน้นการพฒั นาผู้เรียน นโยบายปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษทส่ี อง (พ.ศ. ๒๕๕๒ – ๒๕๖๑) วสิ ัยทศั น์ คนไทยไดเ้ รียนรู้ตลอดชีวติ อยา่ งมีคุณภาพ เป้ าหมาย ภายในปี ๒๕๖๑ มีการปฏิรูปการศึกษาและการเรียนรู้อยา่ งเป็ นระบบ ประเดน็ หลกั ของเป้ าหมายปฏริ ูปการศึกษา ๑. พฒั นาคุณภาพ มาตรฐานการศึกษา และการเรียนรู้ของคนไทย ๒. เพิ่มโอกาสทางการศึกษาและการเรียนรู้อยา่ งทว่ั ถึงและมีคุณภาพ ๓. ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในการบริหารและการจดั การศึกษา กรอบแนวทางในการปฏิรูปการศึกษา และการเรียนรู้อย่างเป็ นระบบ ๑. พฒั นาคุณภาพคนไทยยคุ ใหม่ ๒. พฒั นาคุณภาพครูยคุ ใหม่ ๓. พฒั นาคุณภาพสถานศึกษาและแหลง่ เรียนรู้ใหม่ ๔. พฒั นาคุณภาพการบริหารจดั การใหม่ หลกั สูตรแกนกลางการศึกษา จดุ เน้นการพฒั นาผ้เู รียน ข้นั พนื้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑  เป้ าหมายหลกั สูตร/คุณภาพผเู้ รียน  ด้านความสามารถ ทกั ษะ และคุณลกั ษณะของผ้เู รียน  การจดั การเรียนรู้ โรงเรียนจะตอ้ งประกนั ไดว้ า่ ผเู้ รียนทุกคนมี ความสามารถ ทกั ษะ  การวดั และประเมินผลการเรียนรู้ และคุณลกั ษณะของผเู้ รียนตามจุดเนน้ นโยบายด้านการศึกษาของรัฐบาล มุ่งเน้นให้ผ้เู รียน แนวทางการพฒั นาผ้เู รียน  มีความสามารถในการเรียนรู้  ด้านการจดั การเรียนรู้  รักท่ีจะเรียนรู้ในรูปแบบที่ ๑. โรงเรียนตอ้ งจดั การเรียนรู้ใหผ้ เู้ รียนมีความสามารถ ทกั ษะ และ คุณลกั ษณะที่เป็ นจุดเนน้ พร้อมท้งั ผลกั ดนั ส่งเสริม ใหค้ รูผสู้ อนออกแบบ หลากหลาย และจดั การเรียนรู้ตามความถนดั ความสนใจ เตม็ ศกั ยภาพของผเู้ รียน  สนุกกบั การเรียนรู้ ๒. การจดั การเรียนรู้พึงจดั ใหเ้ ช่ือมโยงกบั วถิ ีชีวติ เนน้ การปฏิบตั จิ ริงท้งั ใน  มีโอกาสไดเ้ รียนรู้นอกหอ้ งเรียน และนอกหอ้ งเรียน โดยจดั กิจกรรมนอกหอ้ งเรียนไมน่ อ้ ยกวา่ ร้อยละ ๓๐ ของเวลาเรียน อยา่ งสร้างสรรค์ ๓. ใชส้ ่ือ เทคโนโลยที ่ีหลากหลาย เพ่ือใหผ้ เู้ รียนสนุกกบั การเรียน และ เพม่ิ พนู ความรู้ ความเขา้ ใจ ๔. แสวงหาความร่วมมือจากชุมชน จดั แหลง่ เรียนรู้ ภมู ิปัญญาทอ้ งถิ่น มาร่วมในการจดั การเรียนรู้ ๕. ผบู้ ริหารตอ้ งเป็ นผนู้ าทางวชิ าการ ตลอดจนกากบั ดูแล นิเทศการจดั การ เรียนรู้อยา่ งสม่าเสมอ และนาผลการนิเทศมาปรับปรุง พฒั นาการเรียนการ สอนของครู  ด้านการวดั และประเมนิ ผล ครูทุกคนวดั ผลและประเมินผลผเู้ รียนเป็นรายบุคคลตามจุดเนน้ ดว้ ยวธิ ีการและเครื่องมือท่ีหลากหลาย เนน้ การประเมินสภาพจริง ใชผ้ ล การประเมินพฒั นาผเู้ รียนอยา่ งตอ่ เนื่อง และรายงานคุณภาพผเู้ รียนตาม

๓ จุดเน้นการพฒั นาผู้เรียน การขับเคล่ือนหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน ๒๕๕๑ และการปฏิรูปการศึกษา ในทศวรรษที่สอง (พ.ศ. ๒๕๕๒ – ๒๕๖๑) ให้ประสบผลสาเร็จตามจุดเนน้ การพฒั นาผเู้ รียน โดยให้ ทุกภาคส่วนร่วมกนั ดาเนินการ กระทรวงศึกษาธิการไดก้ าหนดจุดเนน้ การพฒั นาผเู้ รียน ดงั น้ี ทกั ษะ ความสามารถ คุณลกั ษณะ จุดเน้นตามช่วงวยั คุณลกั ษณะตามหลกั สูตร แสวงหาความรู้ เพอ่ื แก้ปัญหา  รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ ม. ๔–๖ ใช้เทคโนโลยเี พอ่ื การเรียนรู้  มุ่งมั่นใน การศึกษา  ซ่ือสัตย์สุตริต ใช้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) และการ  มวี นิ ัย ทางาน  ใฝ่ เรียนรู้ มที กั ษะการคิดข้นั สูง ทกั ษะชีวติ  อยู่อย่างพอเพยี ง  อย่อู ย่าง  มุ่งมน่ั ในการ ทกั ษะการสื่อสารอยางสร้างสรรค์ตามช่วงวยั พอเพยี ง ทางาน แสวงหาความรู้ด้วยตนเอง  ใฝ่ เรียนรู้ ม. ๑-๓ ใช้เทคโนโลยเี พอ่ื การเรียนรู้ มีทกั ษะการคดิ ข้นั สูง  รักความเป็ นไทย  ใฝ่ ดี ทกั ษะชีวติ ทกั ษะการสื่อสารอย่างสร้างสรรค์ตามช่วงวยั  มจี ิตสาธารณะ อ่านคล่อง เขยี นคล่อง คดิ เลขคล่อง ป. ๔–๖ มที กั ษะการคดิ ข้นั พนื้ ฐาน ทกั ษะชีวิต ทกั ษะการส่ือสารอย่างสร้างสรรค์ตามช่วงวยั อ่านออก เขียนได้ คดิ เลขเป็ น ป. ๑–๓ มีทกั ษะการคิดข้นั พนื้ ฐาน ทกั ษะชีวติ ทกั ษะการสื่อสารอย่างสร้างสรรค์ตามช่วงวยั

๔ สาระสาคญั ของจุดเน้นการพฒั นาผู้เรียน จุดเนน้ การพฒั นาผเู้ รียน คือ คุณภาพในตวั ผเู้ รียนที่มีความครอบคลุมในดา้ นความสามารถ และทกั ษะ ตลอดจนคุณลกั ษณะท่ีจะช่วยเสริมสร้างให้ผูเ้ รียนมีคุณภาพบรรลุตามเป้ าหมายของ หลกั สูตร ซ่ึงกาหนดไว้ ดงั น้ี ๑. ด้านความสามารถ และทกั ษะ ช้ันประถมศึกษาปี ท่ี ๑ - ๓ เป็ นช่วงช้นั ท่ีจาเป็ นตอ้ งปูพ้ืนฐานความสามารถ และทกั ษะ การอ่านออก เขียนได้ คิดเลขเป็ น มีทกั ษะการคิดข้นั พ้ืนฐาน ทกั ษะชีวติ และทกั ษะการสื่อสารอยา่ ง สร้างสรรคต์ ามช่วงวยั ช้ันประถมศึกษาปี ท่ี ๔- ๖ พฒั นาความสามารถให้สูงข้ึนจนสามารถอ่านคล่อง เขียนคล่อง คิดเลขคล่อง มีทกั ษะการคิดข้นั พ้นื ฐาน ทกั ษะชีวติ และทกั ษะการส่ือสารอยา่ งสร้างสรรค์ ตามช่วงวยั ช้ันมัธยมศึกษาปี ที่ ๑–๓ มุ่งพฒั นาต่อยอด พฒั นาความสามารถในการแสวงหาความรู้ ดว้ ยตนเอง ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยีเพื่อการเรียนรู้ ทกั ษะการคิดข้นั สูง ทกั ษะชีวิต ทกั ษะ การสื่อสารอยา่ งสร้างสรรคต์ ามช่วงวยั ช้ันมัธยมศึกษาปี ท่ี ๔-๖ มุ่งพฒั นาต่อเน่ือง พฒั นาดา้ นความสามารถในการแสวงหา ความรู้เพอื่ การแกป้ ัญหา ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยีเพ่ือการเรียนรู้ เนน้ เพ่ิมเติมความสามารถ ดา้ นการใชภ้ าษาตา่ งประเทศ โดยเฉพาะภาษาองั กฤษใหส้ ามารถส่ือสารไดท้ กั ษะการคิดข้นั สูง ทกั ษะ ชีวติ ทกั ษะการสื่อสารอยา่ งสร้างสรรคต์ ามช่วงวยั ๒. ด้านคุณลกั ษณะ ดา้ นคุณลกั ษณะ มุง่ เนน้ ใหผ้ เู้รียนทุกระดบั ช้นั มีความเป็ นพลเมือง รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ ซ่ือสัตยส์ ุจริต มีวินยั ใฝ่ เรียนรู้ อยอู่ ยา่ งพอพียง มุ่งมนั่ ในการทางาน รักความเป็ นไทย และมีจิตสาธารณะ ซ่ึงเป็ นคุณลกั ษณะท่ีกาหนดไวต้ ามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑ และมี คุณลักษณะนิสัยที่ต้องเน้นเป็ นการเฉพาะในแต่ละช่วงวยั และพฒั นาต่อเน่ืองในทุกช่วงช้ัน ดังน้ี ช้นั ป. ๑ – ๓ เน้นความใฝ่ ดี ช้ัน ป. ๔ – ๖ ใฝ่ เรียนรู้ ช้นั ม. ๑ – ๓ อยู่อย่างพอเพียง และ ช้นั ม. ๔ – ๖ มีความมุ่งมนั่ ในการศึกษา และการทางาน โดยสอดแทรกในกิจกรรมการเรียนการสอนท้งั ในห้องเรียน และนอกหอ้ งเรียน ตลอดจนกิจกรรมพฒั นาผเู้รียน ความหมายของจุดเน้นการพฒั นาผู้เรียน เพ่ือให้การนาจุดเน้นการพัฒนาผู้เรียนไปสู่การปฏิบัติ มีความชัดเจนตรงกัน จึงกาหนด ความหมาย ไวด้ งั น้ี

๕ ด้านความสามารถ และทกั ษะ ช้ันประถมศึกษาปี ท่ี ๑ – ๓ ๑. อ่านออก หมายถึง ความสามารถรับรู้และเขา้ ใจความหมายของคา ประโยค ขอ้ ความ ส้ันๆ เรื่องราวในส่ือตา่ งๆ หรือในหนงั สือไดต้ ามระดบั ช้นั ของผเู้รียน ๒. เขียนได้ หมายถึง ความสามารถเขียนคา ประโยค ขอ้ ความส้ันๆ เร่ืองราวไดถ้ ูกตอ้ ง เหมาะสมตามระดบั ช้นั ของผเู้รียน ๓. คิดเลขเป็ น หมายถึง มีวธิ ีการคิดไดห้ ลายรูปแบบ และสามารถนาไปประยกุ ตใ์ ชไ้ ด้ ๔. ทักษะการคิดข้ันพืน้ ฐาน หมายถึง ความสามารถในการแสดงออกถึงพฤติกรรม ทกั ษะการคิดข้นั พ้ืนฐาน ซ่ึงแบง่ ไดเ้ ป็น ๒ กลุ่มยอ่ ย คือ กลุ่มท่ี ๑ ทกั ษะการสื่อสาร ประกอบดว้ ย ทกั ษะการฟัง ทกั ษะการอ่าน ทกั ษะการ พดู ทกั ษะการเขียน กลุ่มท่ี ๒ ทกั ษะการคิดที่เป็ นแกน เช่น ทกั ษะการสังเกต ทกั ษะการจดั กลุ่ม ทกั ษะ การรวบรวมขอ้ มูล ทกั ษะการเชื่อมโยง ทกั ษะการจาแนกประเภท ทกั ษะการเปรียบทียบ ๕. ทกั ษะชีวติ หมายถึง การเนน้ ใหม้ ีความสามารถในการรู้จกั ตนเอง มองตนเอง และ ผอู้ น่ื ในแง่บวก และจดั การกบั อารมณ์ของตนเองได้ ๖. ทกั ษะการส่ือสารอย่างสร้างสรรค์ตามช่วงวยั หมายถึง ความสามารถในการรับและ ส่งสาร อนั ไดแ้ ก่ การพดู การฟัง การอ่าน และการเขียนไดต้ รงตามวตั ถุประสงค์ โดยใชค้ าสุภาพ ช้ันประถมศึกษาปี ท่ี ๔ – ๖ ๑. อ่านคล่อง หมายถึง ความสามารถอ่านออกเสียงชัดเจน ถูกตอ้ ง ตามหลกั เกณฑ์ การอ่านในระยะเวลาที่เหมาะสมกบั ระดบั ช้นั ของผเู้รียน และสามารถจบั ใจความของเรื่องที่อ่านได้ ๒. เขียนคล่องหมายถึง ความสามารถเขียนคา ปรโยค ขอ้ ความ เร่ืองราว ถูกตอ้ งตาม หลกั เกณฑท์ างภาษาไดร้ วดเร็วในระยะเวลาที่เหมาะสมตามระดบั ช้นั ของผเู้รียน ๓. คดิ เลขคล่อง หมายถึง ความสามารถในการคิดหาคาตอบไดร้ วดเร็ว และถูกตอ้ ง ๔. ทกั ษะการคิดข้นั พนื้ ฐาน หมายถึง ความสามารถในการแสดงออกถึงพฤติกรรม ทกั ษะการคิดข้นั พ้นื ฐาน ซ่ึงแบ่งไดเ้ ป็น 2 กลุ่มยอ่ ย คือ กลุ่มที่ ๑ ทกั ษะการส่ือสาร ประกอบดว้ ย ทกั ษะการฟัง ทกั ษะการอ่าน ทกั ษะ การพดู ทกั ษะการเขียน กลุ่มที่ ๒ ทกั ษะการคิดท่ีเป็ นแกน เช่น ทกั ษะการต้งั คาถาม ทกั ษะการให้เหตุผล ทกั ษะการแปลความ ทกั ษะการตีความ ทกั ษะการสรุปอา้ งอิง ทกั ษะการนาความรู้ไปใช้ ๕. ทกั ษะชีวติ หมายถึง การเนน้ ใหม้ ีความสามารถในการปรับตวั รักและเห็นคุณคา่ ใน ตนเอง ภาคภูมิใจ เช่ือมนั่ ในตนเองและผอู้ ื่น เคารพสิทธิของตนเองและผอู้ ื่น

๖ ๖. ทกั ษะการส่ือสารอย่างสร้างสรรค์ตามช่วงวยั หมายถึง ความสามารถในการรับ และส่งสาร อนั ไดแ้ ก่ การพดู การฟัง การอา่ น และการเขียนและแสดงความคิดเห็นไดอ้ ยา่ งมีเหตุผล ช้ันมัธยมศึกษาปี ท่ี ๑ – ๓ ๑. การแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง หมายถึง การใชว้ ธิ ีการ กระบวนการศึกษาคน้ ควา้ และนาความรู้ท่ีได้มาวิเคราะห์ และสังเคราะห์ด้วยตนเอง เพื่อนาไปใช้ในการพฒั นาตนเอง ท้งั ใน ดา้ นการศึกษาตอ่ และการดารงชีวติ ๒. การใช้เทคโนโลยเี พอ่ื การเรียนรู้ หมายถึง ความสามารถในการนาแนวคิด หลกั การ เทคนิคความรู้ วิธีการ กระบวนการทางเทคโนโลยีใช้เป็ นเคร่ืองมือในการเรียนรู้และประยุกตใ์ ชใ้ นการ ทางาน เพ่ือเพิ่มประสิทธิภาพของงาน ๓. ทกั ษะการคดิ ข้นั สูง หมายถึง ทกั ษะการคิดซ่ึงตอ้ งอาศยั ทกั ษะการส่ือความหมาย และทกั ษะการคิดท่ีเป็ นแกนหลาย ๆ ทกั ษะในแต่ละข้นั ตอน ทกั ษะการคิดข้นั สูงจะพฒั นาไดก้ ็ต่อเม่ือมี การพฒั นาทกั ษะการคิดข้นั พ้ืนฐานจนเกิดความชานาญ ทกั ษะการคิดข้นั สูง ประกอบดว้ ยทกั ษะย่อย ๆ ท่ีสาคญั เช่น ทกั ษะการวิเคราะห์ ทกั ษะการประเมิน ทกั ษะการสรุปลงความเห็น ทกั ษะการประยุกต์ใช้ ความรู้ ทกั ษะการสังเคราะห์ ทกั ษะการคิดสร้างสรรค์ ทกั ษะการคิดอยา่ งมีวจิ ารณญาณ ๔. ทกั ษะชีวติ หมายถึง การเนน้ ใหม้ ีความสามารถในการกาหนดเป้ าหมาย วางแผน ชีวติ มีจิตอาสา ป้ องกนั และหลีกเลี่ยงจากสถานการณ์คบั ขนั และทางานร่วมกบั ผอู้ ื่นบนพ้ืนฐานความ เป็ นประชาธิปไตย ๕. การส่ือสารอย่างสร้างสรรค์ตามช่วงวยั หมายถึง ความสามารถในการรับ และ ส่งสาร อนั ไดแ้ ก่ การพูด การฟัง การอ่าน และการเขียน วิเคราะห์ วิจารณ์ ได้อย่างมีเหตุผล เป็ น ประโยชน์ต่อส่วนรวม ช้ันมัธยมศึกษาปี ที่ ๔ – ๖ ๑. แสวงหาความรู้ด้ วยตนเองเพ่ือการแก้ปัญหา หมายถึง การใช้วิธีการ กระบวนการแสวงหาความรู้ และนามาวิเคราะห์ และสังเคราะห์ เพ่ือนาไปใช้ในการแก้ปัญหา ท้งั ในดา้ นการศึกษาต่อ และการดารงชีวติ ๒. การใช้เทคโนโลยเี พอ่ื การเรียนรู้ หมายถึง ความสามารถในการนาแนวความคิด หลกั การ เทคนิค ความรู้ วิธีการ กระบวนการทางเทคโนโลยีใช้เป็ นเครื่อมือในการเรียนรู้ และ ประยกุ ตใ์ ชใ้ นการทางาน ๓. ภาษาต่างประเทศ (ภาษาองั กฤษ) หมายถึง ทกั ษะการฟัง การพดู การอ่าน และ การเขียน ซ่ึงเป็นเครื่องมือในการรับสาร และส่งสารไดต้ รงความหมาย คล่องแคล่ว ถูกตอ้ ง ชดั เจน

๗ ๔. ทักษะการคิดข้ันสู ง หมายถึง ทักษะการคิดซ่ึงต้องอาศัยทักษะการสื่ อ ความหมาย และทกั ษะการคิดท่ีเป็ นแกนหลาย ๆ ทกั ษะในแต่ละข้นั ตอน ทกั ษะการคิดข้นั สูงจะ พฒั นาไดก้ ็ต่อเม่ือมีการพฒั นาทกั ษะการคิดข้นั พ้ืนฐาน จนเกิดความชานาญ ทกั ษะการคิดข้นั สูง ประกอบดว้ ยทกั ษะยอ่ ย ๆ ท่ีสาคญั เช่น ทกั ษะการคิดแกป้ ัญหาอยา่ งสร้างสรรค์ ๕. ทกั ษะชีวติ หมายถึง เนน้ การใหม้ ีความสามารถในการปรับเป้ าหมาย แผนและ ทิศทางการดาเนินชีวิตสู่ความสาเร็จ วางตวั และกาหนดท่าทีไดเ้ หมาะสมกบั สถานการณ์ ประเมิน และ สร้างขอ้ สรุปบทเรียนชีวติ ของตนเอง ๖. การส่ือสารอย่างสร้างสรรค์ตามช่วงวยั หมายถึง ความสามารถในการรับ และ ส่งสาร อนั ไดแ้ ก่ การพดู การฟัง การอา่ น และการเขียน แสดงความคิดใหม่จากเรื่องที่ฟัง ดู และอ่านที่เป็ น ประโยชนต์ ่ส่วนรวม ด้านคุณลกั ษณะ จุดเน้นด้านคุณลกั ษณะสาหรับผูเ้ รียนทุกระดบั ช้ัน เป็ นคุณลกั ษณะที่พึงประสงค์ซ่ึง กาหนดไวใ้ นหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ (ระดบั ป.๑ – ม.๖) ไดแ้ ก่ ๑) รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ หมายถึง คุณลกั ษณะท่ีแสดงออกถึงการเป็ นพลเมืองดีของ ชาติ ธารงไวซ้ ่ึงความเป็นไทย ศรัทธา ยดึ มน่ั ในศาสนา และเคารพเทิดทูนสถาบนั พระมหากษตั ริย์ ๒) ซ่ือสัตย์สุจริต หมายถึง คุณลักษณะท่ีแสดงออกถึงการยึดมัน่ ในความถูกต้อง ประพฤติตรงตามความเป็นจริงตอ่ ตนเองและผอู้ ่ืน ท้งั กาย วาจา ใจ ๓) มีวินยั หมายถึง คุณลกั ษณะที่แสดงออกถึงการยึดมน่ั ในขอ้ ตกลง กฎเกณฑ์ และ ระเบียบขอ้ บงั คบั ของครอบครัว โรงเรียน และสังคม ๔) ใฝ่ เรียนรู้ หมายถึง คุณลกั ษณะท่ีแสดงออกถึงความต้งั ใจ เพียรพยายามในการเรียน แสวงหาความรู้จากแหล่งเรียนรู้ท้งั ภายในและภายนอกโรงเรียน ๕) อยู่อย่างพอเพียง หมายถึง คุณลักษณะท่ีแสดงออกถึงการดาเนินชีวิตอย่าง พอประมาณ มีเหตุผล รอบคอบ มีคุณธรรม มีภูมิคุม้ กนั ในตวั ที่ดี และปรับตวั เพื่ออยใู่ นสังคมไดอ้ ยา่ ง มีความสุข ๖) ความมุ่งม่ันในการทางาน หมายถึง คุณลักษณะที่แสดงออกถึงความต้งั ใจและ รับผดิ ชอบในการทาหนา้ ท่ีการงาน ดว้ ยความเพยี รพยายาม อดทน เพือ่ ให้งานสาเร็จตามเป้ าหมาย ๗) รักความเป็ นไทย หมายถึง คุณลกั ษณะท่ีแสดงออกถึงความภาคภูมิใจ เห็นคุณค่า ร่วมอนุรักษ์ สืบทอดภูมิปัญญาไทย ขนบธรรมเนียมประเพณี ศิลปะและวฒั นธรรม ใช้ภาษาไทยใน การส่ือสารไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ งและเหมาะสม

๘ ๘) มีจิตสาธารณะ หมายถึง คุณลกั ษณะท่ีแสดงออกถึงการมีส่วนร่วมในกิจกรรมหรือ สถานการณ์ท่ีก่อให้เกิดประโยชน์แก่ผอู้ ่ืน ชุมชน และสังคม ดว้ ยความเต็มใจ กระตือรือร้น โดยไม่ หวงั ผลตอบแทน จุดเน้นด้านคุณลกั ษณะนิสัยสาหรับผ้เู รียนในแต่ละช่วงวยั ระดับช้ัน ป. ๑ - ๓ ไดแ้ ก่ ใฝ่ ดี หมายถึง คุณลกั ษณะที่แสดงออกถึงความมีเหตุผล รู้จกั แยกแยะถูกและผดิ รักความสันติ เขา้ ใจและยอมรับในความแตกต่างทางความคิด ระดับช้ัน ป. ๔ - ๖ ไดแ้ ก่ ใฝ่ เรียนรู้ หมายถึง คุณลกั ษณะที่แสดงออกถึงนิสัยรักการอ่าน และแสวงหาความรู้เพ่มิ เติม ระดับช้ัน ม.๑ - ม.๓ ได้แก่ อยู่อย่างพอเพียง หมายถึง คุณลักาณะท่ีแสดงออกถึง การดาเนินชีวติ ดว้ ยความประหยดั ไมฟ่ ่ ุมเฟื อย ไม่เนน้ วตั ถุนิยม ระดับช้ัน ม.๔ - ม.๖ ได้แก่ มุ่งมน่ั ในการศึกษาและการทางาน หมายถึง คุณลกั ษณะ ที่แสดงออกถึงความต้งั ใจและรับผิดชอบในการศึกษาและการทาหน้าที่การงาน ด้วยความเพียร พยายาม อดทน เพอื่ ใหง้ านสาเร็จ

๙ จากจุดเน้นการพมั นาผูเ้ รียน เพ่ือให้เห็นความเชื่อมโยงของจุดเน้นในแต่ละช่วงวยั ท่ีตอ้ ง ไดร้ ับการพฒั นาอยา่ งต่อเนื่อง เหมาะสมกบั การพฒั นาการของผเู้ รียนสาหรับนาไปจดั การเรียนรู้ได้ อยา่ งมีประสิทธิภาพ จึงกาหนดความสามารถ และทกั ษะของผเู้ รียนตามจุดเนน้ ในแต่ละระดบั ช้นั ไวด้ งั น้ี อ่านออก ป.๑ – ๓ อ่านคล่อง ป.๔ – ๖ อ่านขอ้ ความ เร่ือง บทร้อยกรองที่มีความยากง่ายใกล้เคียงกับ ป.๖ หนังสือเรียนอย่างคล่องแคล่ว สรุปใจความสาคัญ แยกแยะ ขอ้ เท็จจริง ขอ้ คิดเห็น และมีมารยาทในการอา่ น อ่านข้อความ เร่ื อง บทร้อยกรอง ที่มีความยากง่ายใกล้เคียงกับ ป.๕ หนงั สือเรียนอยา่ งคล่องแคล่ว สรุปใจความสาคญั ขอ้ คิดเรื่องที่อ่านและ มีมารยาทในการอา่ น อ่านคล่อง ป.๔ อ่านข้อความ เรื่อง บทร้อยกรองที่มีความยากง่ายใกล้เคียงกับหนังสือเรียน อยา่ งคล่องแคล่ว สรุปใจความสาคญั และมีมารยาทในการอ่าน อ่านออก อ่านคาพ้ืนฐานและเขา้ ใจความหมายของคาพ้ืนฐานเพิ่มจากช้นั ประถมศึกษาปี ที่ ๒ ป.๓ ได้ไม่น้อยกว่า ๑,๒๐๐ คา และอ่านข้อความ เร่ือง บทร้อยกรองที่มีความยากง่าย ใกลเ้ คียงกบั หนงั สือเรียน ดว้ ยความเขา้ ใจและมีมารยาทในการอา่ น อ่านคาพ้ืนฐานและเข้าใจความหมายของคาพ้ืนฐานเพิ่มจากช้ันประถมศึกษาปี ท่ี ๑ ป.๒ ได้ไม่น้อยกว่า ๘๐๐ คา และอ่านข้อความ เรื่องท่ีมีความยากง่ายใกล้เคียงกับหนังสือเรียน และมีมารยาทในการอ่าน ป.๑ อ่านคาพ้นื ฐานและเขา้ ใจความหมายของคาพ้นื ฐานไดไ้ ม่นอ้ ยกวา่ ๖๐๐ คา

๑๐ เขยี นได้ ป.๑ – ๓ เขยี นคล่อง ป.๔ – ๖ ป.๖ เขียนเรียงความอยา่ งคล่องแคล่วและมีมารยาทในการเขียน ป.๕ เขียนแสดงความรู้สึกและความคิดเห็นอยา่ งคล่องแคล่ว และมีมารยาท ในการเขียน เขยี นคล่อง ป.๔ เขียนยอ่ ความอยา่ งคล่องแคล่ว และมีมารยาทในการเขียน คล่อง ป.๓ เขียนคาพ้ืนฐานเพ่ิมจากช้ันประถมศึกษาปี ท่ี ๒ ได้ไม่น้อยกว่า ๑,๒๐๐ คา เขียนได้ เขียนเร่ืองจากภาพ และมีมารยาทในการเขียน ป.๒ เขียนคาพ้ืนฐานเพิ่มจากช้นั ประถมศึกษาปี ที่ ๑ไดไ้ ม่น้อยกวา่ ๘๐๐ คา เขียนบรรยาย ภาพ และมีมารยาทในการเขียน ป.๑ เขียนคาพ้ืนฐานไดไ้ ม่นอ้ ยกวา่ ๖๐๐ คา ประโยคง่าย ๆ และมีมารยาทในการเขียน

๑๑ คดิ เลขเป็ น ป.๑ – ๓ คดิ เลขคล่อง ป.๔ – ๖ การบวก ลบ คูณ และหาร (จานวนนบั เศษส่วน ทศนิยม ป.๖ ไม่เกินสามตาแหน่ง) และแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ ได้ อยา่ งคล่องแคล่ว บวกและลบ (จานวนนับ เศษส่วนท่ีมีตัวส่วนตัวหน่ึงเป็ น ป.๕ พหุคูณของอีกตวั หน่ึง) คูณ (เศษส่วน) หาร (เศษส่วน) และ แกป้ ัญหาทางคณิตศาสตร์ไดอ้ ยา่ งคล่องแคล่ว คิดเลขคล่อง บวกและลบ (จานวนนบั เศษส่วนที่มีตวั ส่วนเท่ากนั ) คูณ (จานวนหน่ึง ป.๔ หลกั กบั จานวนมากกว่าสี่หลกั ) และแกป้ ัญหาทางคณิตศาสตร์ไดอ้ ยา่ ง คล่องแคล่ว คิดเลขเป็ น บวกและลบ (จานวนนับไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ และ ๐) คูณ (จานวนสองหลักกับ ป.๓ จานวนสองหลกั ) หาร (ตวั ต้งั ไม่เกินส่ีหลกั ตวั หารมีหน่ึงหลกั ) และแก้ปัญหา ทางคณิตศาสตร์ ป.๒ บวกและลบ (จานวนนบั ไม่เกิน ๑,๐๐๐ และ ๐) คูณ (จานวนหน่ึงหลกั กบั จานวนไม่เกิน สองหลกั ) หาร (ตวั หารและผลหารมีหน่ึงหลกั ) และแกป้ ัญหาทางคณิตศาสตร์ ป.๑ บวกและลบ (จานวนนบั ไมเ่ กิน ๑๐๐ และ ๐) และแกป้ ัญหาทางคณิตศาสตร์

๑๒ ทกั ษะการคดิ ม.๔-๖ ทกั ษะการคิดแกป้ ัญหาอยา่ งสร้างสรรค์ ทกั ษะการคิด ม. ๓ ทกั ษะกระบวนการคิดอยา่ งมีวจิ ารณญาณ ข้นั สูง ทกั ษะกระบวนการคิดสร้างสรรค์ ม. ๒ ทกั ษะการสงั เคราะห์ ทกั ษะการประยกุ ตใ์ ชค้ วามรู้ ทกั ษะการวิเคราะห์ ทกั ษะการประเมิน ม. ๑ ทกั ษะการสรุปลงความเห็น ทกั ษะการคิด ป. ๖ ทกั ษะการสรุปอา้ งอิง ทกั ษะการนาความรู้ไปใช้ ข้นั พนื้ ฐาน ป. ๕ ทกั ษะการแปลความ ทกั ษะการตีความ ป. ๔ ทกั ษะการต้งั คาถาม ทกั ษะการใหเ้ หตุผล ป. ๓ ทกั ษะการรวบรวมขอ้ มูล ทกั ษะการเชื่อมโยง ป. ๒ ทกั ษะการเปรียบเทียบ ทกั ษะการจาแนกประเภท ป. ๑ ทกั ษะการสงั เกต ทกั ษะการจดั กลุ่ม

๑๓ ทกั ษะชีวติ ม.๔-๖ กาหนดเป้ าหมายและทิศทาง การดาเนินชีวติ สู่ความสาเร็จ วางตวั และกาหนดท่าทีไดเ้ หมาะสม กบั สถานการณ์ ประเมินและสร้างขอ้ สรุปบทเรียนชีวติ ของตนเอง ม.๓ มีทกั ษะในการแสวงหาและใชข้ อ้ มลู ใหเ้ ป็น ประโยชน์กบั ตนเอง รู้จกั สร้างความสุขใหก้ บั ตนเองและผอู้ ื่น ม.๒ ทางานร่วมกบั ผอู้ ่ืนบนพ้นื ฐานความเป็ น ประชาธิปไตย และมีจิตอาสาช่วยเหลือสงั คม ม.๑ รู้ความถนดั ความสามารถ และบุคลิกภาพของตนเอง ป.๖ ภาคภมู ิใจ เช่ือมนั่ ในตนเองและผอู้ ื่น ป.๕ รักและเห็นคุณคา่ ในตนเองและผอู้ ื่น ป.๔ เคารพสิทธิของตนเองและผอู้ ื่น ป.๓ มองตนเองและผอู้ ื่นในแง่บวก และจดั การกบั อารมณ์ของตนเองได้ ป.๒ ยอมรับความแตกตา่ งระหวา่ งตนเอง กบั ผอู้ ื่น และรูจ้ กั ควบคุมอารมณ์ของตนเอง ป.๑ รู้จกั ตนเอง จุดเน้นการพฒั นาทกั ษะชีวติ ในระบบการศึกษาข้นั พนื้ ฐาน สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐานไดก้ าหนดให้มีการสร้างเสริมทกั ษะชีวิต ผเู้ รียนโดยกาหนดให้พฒั นาภูมิคุม้ กนั ให้กบั เด็กในเรื่อง การตระหนกั รู้และเห็นคุณค่าในตนเองและ ผอู้ ่ืน การคิดวิเคราะห์ตดั สินใจและแกป้ ัญหาอยา่ งสร้างสรรค์ การจดั การกบั อารมณ์และความเครียด การสร้างสัมพนั ธภาพที่ดีกบั ผอู้ ่ืน และให้แต่ละช้นั ปี จดั การเรียนการสอนและกิจกรรมพฒั นาผเู้ รียน เพื่อเสริมสร้างทกั ษะชีวติ โดยเนน้ ผเู้ รียนใหเ้ กิดพฤติกรรมดงั ต่อไปน้ี

๑๔ ช้ันประถมศึกษาปี ท่ี ๑ รู้จักตนเอง เขา้ ใจอารมณ์ของตนเองและผอู้ ื่น ปฏิบตั ิตามกฎ ขอ้ ตกลงในการอยรู่ ่วมกนั ช้ันประถมศึกษาปี ที่ ๒ ยอมรับความแตกต่างระหว่างตนเองกับผู้อื่น และรู้จักควบคุมอารมณ์ของ ตนเอง แสดงความสามารถของตนเองให้ผอู้ ่ืนรับรู้ ช่ืนชมในความสาเร็จของตนเองและผอู้ ื่น และ เลือกเขา้ ร่วมกิจกรรมตามความสนใจ ช้ันประถมศึกษาปี ท่ี ๓ มองตนเองและผ้อู น่ื ในแง่บวก และจัดการกบั อารมณ์ของตนเองได้ เป็ นผพู้ ูดและผฟู้ ังที่ดี ใช้ภาษาพูด ภาษากาย ที่ทาให้ผอู้ ่ืนผ่อนคลาย สบายใจไม่ก่อให้เกิด ความขดั แยง้ หรือรุนแรง ช้ันประถมศึกษาปี ท่ี ๔ เคารพสิทธิของตนเองและผ้อู นื่ ร่วมมือทางานกบั กลุ่มเพ่ือนฟัง และรับรู้ความรู้สึกของผูอ้ ่ืนรวมท้งั ช่วยเหลือผูอ้ ่ืนเมื่อมี โอกาส ช้ันประถมศึกษาปี ที่ ๕ รักและเหน็ คุณค่าในตนเองและผ้อู น่ื หลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่เสี่ยงต่อความปลอดภยั ของตนเอง รู้จกั ปฏิเสธในส่ิงท่ีควรปฏิเสธ โดยไม่เสียสมั พนั ธภาพ หรือเสียน้าใจ รวมท้งั ขอความช่วยเหลือ เมื่ออยใู่ นภาวะวกิ ฤต ช้ันประถมศึกษาปี ที่ ๖ ภาคภูมใิ จ เช่ือมนั่ ในตนเองและผู้อน่ื รู้เท่าทนั และสามารถควบคุมอารมณ์ของตนเองได้ ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๑ รู้ความถนัด ความสามารถ และบุคลกิ ภาพของตนเอง อาสาหรือสมคั รใจช่วยเหลือผอู้ ่ืนดว้ ยความเตม็ ใจโดยไมห่ วงั ผลตอบแทน ช้ันมัธยมศึกษาปี ท่ี ๒ ทางานร่วมกับผู้อื่นบนพื้นฐานความเป็ นประชาธิปไตย และมีจิตอาสา ช่วยเหลอื สังคม กลา้ ปฏิเสธหรือหลีกเลี่ยงจากการกระทาท่ีผิด รวมท้งั ยืนยนั ความตอ้ งการหรือต่อรองบน พ้ืนฐานของความถูกตอ้ ง ช้ันมัธยมศึกษาปี ท่ี ๓ มีทักษะในการแสวงหาและใช้ข้อมูลให้เป็ นประโยชน์กับตนเอง รู้จักสร้าง ความสุขให้กบั ตนเองและผู้อน่ื บอกความถนัด ความสามารถ ด้านการศึกษาและอาชีพของตนเองได้ รวมท้งั กาหนด เป้ าหมายในชีวติ ของตนเองไดอ้ ยา่ งเหมาะสม ช้ันมัธยมศึกษาปี ท่ี ๔ - ๖ กาหนดเป้ าหมายและทิศทางการดาเนินชีวิตสู่ความสาเร็จ วางตัวและ กาหนดท่าทไี ด้เหมาะสมกบั สถานการณ์ ประเมนิ และสร้างข้อสรุปบทเรียนชีวติ ของตนเอง รักและภาคภูมิใจในตนเอง สามารถค้นพบจุดเด่นจุดด้อยของตนเอง ยอมรับใน ความ แตกต่างทางความคิด ความรู้สึก และพฤติกรรมของตนเองและผอู้ ่ืนอยา่ งจริงใจ

๑๕ การใช้เทคโนโลยเี พอื่ การเรียนรู้ ใชค้ อมพิวเตอร์ในการประมวลผลขอ้ มูลให้เป็ น สารสนเทศเพือ่ การตดั สินใจ ใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศ ม.๔-๖ นาเสนองาน และใชค้ อมพิวเตอร์สร้างชิ้นงาน หรือ โครงงานอยา่ งมีจิตสานึกและวฒั นธรรม ใชก้ ระบวนการเทคโนโลยสี ารสนเทศในการสืบคน้ ขอ้ มูล ม. ๓ การเรียนรู้ การสื่อสาร การแก้ปัญหา การทางานอย่างมี คุณธรรมจริยธรรม ม. ๒ มีทกั ษะการคน้ หาขอ้ มูล และการติดต่อสื่อสารผา่ นเครือขา่ ย คอมพิวเตอร์ อยา่ งมีคุณธรรมจริยธรรม ใชค้ อมพิวเตอร์ช่วยประมวลผลขอ้ มลู ให้เป็ นสารสนเทศ เอกสารแนะนา ม. ๑ ชิ้นงานและสไลดน์ าเสนอขอ้ มูล อยา่ งมีจิตสานึกและความรับผิดชอบ

๑๖ ทกั ษะการส่ือสารอย่างสร้างสรรค์ตามช่วงวยั ฟัง ดู พดู อ่าน เขียนอยา่ งมีมารยาท และพดู เขียนโนม้ นา้ ว ม.๔-๖ เชิญชวน และแสดงความคิดใหม่จากเรื่องท่ีฟัง ดู และอ่าน ใหเ้ กิดการเปล่ียนแปลงที่เป็ นประโยชน์ต่อส่วนรวม ฟัง ดู พดู อา่ น เขียนอยา่ งมีมารยาทและพดู เขียน วเิ คราะห์ ม.๓ วจิ ารณ์จากเรื่องที่ฟัง ดู และอ่านอยา่ งมีเหตุผลท่ีเป็นประโยชน์ ตอ่ ส่วนรวม ม.๒ ฟัง ดู พดู อา่ น เขียนอยา่ งมีมารยาทและพดู เขียน โตแ้ ยง้ จากเรื่องที่ฟัง ดู และอ่านไดอ้ ยา่ งสมเหตุสมผลท่ีไม่เป็นโทษต่อตนเองและผอู้ ื่น ม.๑ ฟัง ดู พดู อ่าน เขียนอยา่ งมีมารยาท และพดู เขียน อธิบาย ช้ีแจง จากเร่ืองท่ี ป. ๖ ฟัง ดู และอ่านไดห้ ลายแง่มุมอยา่ งสมเหตุสมผล ดู และอา่ นไดห้ ลายแง่มุมอยา่ งสมเหตุสมผล ฟัง ดู พดู อ่าน เขียนอยา่ งมีมารยาท และพดู เขียน แสดงความคิดเห็น วเิ คราะห์ จากเร่ืองท่ีฟัง ดู อ่านอยา่ งสมเหตุสมผล ฟัง ดู พดู อา่ น เขียนอยา่ งมีมารยาทและพดู เขียน แสดงความรู้สึก ความคิดจากเรื่องที่ฟัง ป. ๕ ดู อ่านอยา่ งมีเหตุผล ฟัง ดู พดู อ่าน เขียนอยา่ งมีมารยาทและพดู เขียน แสดงความรู้ ความคิด จากเรื่องที่ฟัง ดู อา่ น ป. ๔ อยา่ งมีเหตุผล ฟัง ดู พดู อา่ น เขียนอยา่ งมีมารยาทและพดู เขียน ส่ือสารจากเร่ืองท่ีฟัง ดู อา่ นไดช้ ดั เจน ป. ๓ ตรงตามวตั ถุประสงคโ์ ดยใชค้ าสุภาพ ป. ๒ ต้งั ใจฟัง และพดู ส่ือสารไดช้ ดั เจนตรงตามวตั ถุประสงคโ์ ดยใชค้ าสุภาพ ป. ๑ ต้งั ใจฟังและพดู สื่อสารใหเ้ ขา้ ใจโดยใชค้ าสุภาพ

๑๗ แสวงหาความรู้ด้วยตนเอง ระดับช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๑ – ๓ แสวงหาความรู้เพอื่ การปัญหา ระดับช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๔ – ๖ แสวงหาความรู้ คน้ หาสาเหตุของปัญหา วเิ คราะห์สภาพปัญหาจาก เพอ่ื การแก้ปัญหา สถานการณ์ตา่ ง ๆ ท่ีเกิดข้ึนในชีวติ ประจาวนั ม.๔-๖ กาหนดทางเลือก วธิ ีการ ข้นั ตอน ที่นามาใชใ้ นการ แกไ้ ขปัญหา ประเมินผล ปรับปรุงวธิ ีการเพ่ือให้การ แกป้ ัญหาไดผ้ ลดีที่สุด แสวงหาความรู้ ต้งั คาถาม สร้างเครื่องมือ กาหนดแหล่งรวบรวมขอ้ มลู ด้วยตนเอง ม. ๓ สรุปและเขียนรายงาน ม. ๒ ต้งั คาถาม ออกแบบวธิ ีการหาคาตอบ หาแหล่งวธิ ีการหาคาตอบจาก แหล่งการเรีนนรู้ที่หลากหลาย สรุปเขียนรายงาน ม. ๑ ต้งั คาถาม ออกแบบวธิ ีการหาคาตอบอยา่ งง่าย ๆ หาแหล่งขอ้ มูล รวบรวม คาตอบ สรุปเขียนรายงานส้นั ๆ

๑๘ ภาษาต่างประเทศ (ภาษาองั กฤษ) ทกั ษะการฟัง ม. ๖ บอกใจความสาคญั เรียงลาดบั ขอ้ มลู และ ทกั ษะการพูด สรุปความจากบทสนทนาท่ีฟังผา่ นส่ือตา่ ง ๆ บอกใจความสาคญั เรียงลาดบั วเิ คราะห์และ ม. ๕ เปรียบเทียบขอ้ มูลจากบทสนทนาท่ีฟังผา่ นสื่อต่าง ๆ ฟังและปฏิบตั ิตามคาแนะนา วธิ ีการที่มีหลายข้นั ตอน ม. ๔ บอกใจความสาคญั เรียงลาดบั ขอ้ มลู จากบทสนทนาที่ฟัง ผา่ นสื่อตา่ ง ๆ *********************************************** สนทนา แสดงความเห็น โตแ้ ยง้ สิ่งที่อยู่ ม. ๖ ในความสนใจ โดยใช้ประโยคท่ีมีโครงสร้าง ซับซ้อนได้อย่างต่อเนื่ องและให้เหตุผล ประกอบอยา่ งสร้างสรรค์ สนทนา แสดงความเห็น อภิปราย ส่ิงที่อยู่ในความ ม. ๕ สนใจ โดยใช้ประโยคที่มีโครงสร้างซับซ้อนได้อย่าง ตอ่ เน่ืองและใหเ้ หตุผลประกอบ ม. ๔ สนทนา เล่าเรื่องหรือเหตุการณ์ที่ไดจ้ ากการฟัง/อ่าน/ประสบ ดว้ ยตนเอง อธิบายวธิ ีการท่ีมีหลายข้นั ตอนไดอ้ ยา่ งตอ่ เนื่อง

๑๙ ทกั ษะการอ่าน ภาษาต่างประเทศ (ภาษาองั กฤษ) วิเคราะห์และสรุปข้อมูลจากส่ือภาษาองั กฤษ ม. ๖ อยา่ งหลากหลายท้งั ในและตา่ งประเทศ แยกแยะขอ้ เทจ็ จริงและความคิดเห็น วเิ คราะห์ขอ้ มูลจาก ม. ๕ สื่อภาษาองั กฤษอยา่ งหลากหลายท้งั ในและตา่ งประเทศ อ่านออกเสียงไดถ้ ูกตอ้ งตามหลกั เกณฑท์ างภาษาและสอดคลอ้ ง ม. ๔ กบั บทอ่าน ระบุใจความสาคญั รายละเอียด ลาดบั เหตุการณ์ จาก ประเด็นข่าว และสื่อจริงที่เป็ นภาษาองั กฤษง่าย ๆ ท้งั ในและ ต่างประเทศ ทกั ษะการเขยี น *********************************************** เขียนสรุปความ เขียนบทวจิ ารณ์จากบทอ่าน ท่ีตดั ตอนจากสื่อส่ิงพมิ พแ์ ละส่ือเล็กทรอนิกส์ ม. ๖ เขียนจดหมายสมคั รงานไปรษณียอ์ ิเล็กทรอนิกส์ (E-mail)โดยใช้ประโยคความเดียว ประโยค ความผสม และประโยคความซอ้ น เขียนความเรียงเกี่ยวกบั เร่ืองราวและเหตุการณ์ โดยแสดงขอ้ สนบั สนุนและขอ้ โตแ้ ยง้ อยา่ งมีเหตุผล ม. ๕ เขียนจดหมายส่ วนตัวไปรษณี ย์อิเล็กทรอนิ กส์ (E-mail) โดยใชป้ ระโยคความเดียว ประโยคความผสม และประโยคความซอ้ น เขียนความเรียงบรรยายเรื่องราวและเหตุการณ์ท่ีประทบั ใจ ม. ๔ เขียนบนั ทึกประจาวนั ไปรษณียบตั ร ไปรษณียอ์ ิเล็กทรอนิกส์ (E-mail) จดหมายส่วนตัวโดยใช้ประโยคความเดียวและ ประโยคความผสม

๒๐ ด้านคุณลกั ษณะ ม.๔- ๖ มุ่งม่ันในการศึกษา และการทางาน ๑) รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ หมายถึง ความต้งั ใจ และความรับผิดชอบในการศึกษาและการ คุณลกั ษณะที่แสดงออกถึงการเป็น ทาหนา้ ท่ีการงานดว้ ยความเพียรพยายาม อดทน เพ่ือให้ พลเมืองดีของชาติธารงไวซ้ ่ึงความ งานสาเร็จตามเป้ าหมาย เป็นไทย ศรัทธา ยดึ มนั่ ในศาสนา และ เคารพเทิดทูนสถาบนั พระมหากษตั ริย์ อยู่อย่างพอเพยี ง ๒) ซื่อสัตย์ สุจริต หมายถึง คุณลกั ษณะ การดาเนินชีวติ อยา่ งพอประมาณ มีเหตผุ ล รอบครอบมคี ุณธรรม ที่แสดงออกถึงการยดึ มน่ั ในความ ถูกตอ้ ง ประพฤติตรงตามความเป็นจริง ม.๑-๓ มีภมู ิคุม้ กนั ในตวั เองที่ดีและปรับตวั เพ่ืออยใู่ นสงั คมไดอ้ ยา่ ง ต่อตนเองและผอู้ ื่นท้งั กาย วาจา ใจ ๓) มีวนิ ยั หมายถึง คุณลกั ษณะท่ี มีความสุข แสดงออกถึงการยดึ มนั่ ในขอ้ ตกลง กฎเกณฑ์ และระเบียบขอ้ บงั คบั ของ ป.๔-๖ ใฝ่ เรียนรู้ ครอบครัว โรงเรียน และสงั คม ความต้งั ใจ เพียรพยามในการเรียนแสวงหาความรู้จากแหล่งเรียนรู้ ๔) ใฝ่ เรียนรู้ หมายถึง คุณลกั ษณะที่ ท้งั ภายในและภายนอกโรงเรียน แสดงออกถึงความต้งั ใจ เพยี รพยายาม ในการเรียน แสวงหาความรู้จากแหล่ง ป.๑-๓ ใฝ่ ดี เรียนรู้ท้งั ภายในและภายนอกโรงเรียน ความมีเหตผุ ล รู้จกั แยกแยะถกู และผดิ เขา้ ใจและยอมรบั ในความแตกต่าง ๕) อยู่อย่างพอเพยี ง หมายถึง ทางความคิดของผอู้ ื่น คุณลกั ษณะท่ีแสดงออกถึงการดาเนิน ชีวติ อยา่ งพอประมาณมีเหตุผลรอบคอบ มีคุณธรรม มีภูมิคุม้ กนั ในตวั ที่ดี และ ปรับตวั เพ่ืออยใู่ นสงั คมไดอ้ ยา่ งมี ความสุข ๖) ความมุ่งมนั่ ในการทางาน หมายถึง คุณลกั ษณะที่แสดงออกถึง ความต้งั ใจ และรับผดิ ชอบในการทาหนา้ ที่การงาน ดว้ ยความเพยี รพยายาม อดทน เพอ่ื ให้ งานสาเร็จตามเป้ าหมาย ๗) รักความเป็ นไทย หมายถึง คุณลกั ษณะที่แสดงออกถึงความ ภาคภมู ิใจ เห็นคุณคา่ ร่วมอนุรักษ์ สืบ ทอดภมู ิปัญญาไทย ขนบธรรมเนียม ประเพณี ศิลปะและวฒั นธรรมใช้ ภาษาไทยในการส่ือสารไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง และเหมาะสม ๘) มีจิตสาธารณะ หมายถึง คุณลกั ษณะ ท่ีแสดงออกถึงการมีส่วนร่วมใน กิจกรรมหรือสถานการณ์ท่ีก่อใหเ้ กิด ประโยชนแ์ ก่ผอู้ ่ืน ชุมชน และสงั คม ดว้ ยความเตม็ ใจกระตือรือร้น โดยไม่ หวงั ผลตอบแทน

๒๑ ตอนท่ี ๒ การนาจุดเน้นการพฒั นาคุณภาพผู้เรียนสู่การปฏบิ ตั ิ การนาจุดเน้นการพฒั นาคุณภาพผูเ้ รียนไปสู่การปฏิบตั ิ ได้กาหนดบทบาทหน้าท่ีของหน่วยงาน ท่ีเกี่ยวขอ้ งในการส่งเสริม และจดั การศึกษาแตล่ ะระดบั ดงั น้ี บทบาทหน้าทข่ี องหน่วยงาน กระทรวงศึกษาธิการ ๑. ประกาศจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน ๒. ใหน้ โยบายกบั ทุกหน่วยงาน ๓. ส่งเสริมสนบั สนุนใหม้ ีการดาเนินงานอยา่ งเป็นรูปธรรม ๔. ประชาสมั พนั ธ์ผลกั ดนั อยา่ งต่อเนื่อง ๕. กากบั ติดตามระยะ สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พนื้ ฐาน ๑. จดั ทาคาอธิบายระดบั ความสามารถของผเู้ รียนตามจุดเนน้ ๒. สร้างความรู้ความเขา้ ใจกบั หน่วยงานที่เก่ียวขอ้ ง ๓. จดั ทาสื่อฯ กระตุน้ /ผลกั ดนั ใหเ้ กิดการปฏิบตั ิระดบั หอ้ งเรียน ๔. กากบั ติดตามและประเมินผล สานักงานเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษา ๑. จดั ทาระบบขอ้ มูลสารสนเทศผเู้ รียนรายบุคคล /รายโรงเรียน ๒. จดั ทา/ส่งเสริมใหม้ ีแผนพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ ระดบั เขตพ้นื ที่การศึกษา / โรงเรียน ๓. ออกแบบระบบส่งเสริม สนบั สนุน และประกนั คุณภาพที่จะช่วยใหส้ ถานศึกษาไดด้ าเนินการตาม จุดเนน้ ๔. ทาแผนนิเทศ กากบั ติดตาม ประเมินผลที่คล่องตวั และต่อเน่ือง สถานศึกษา ๑. จดั ทาฐานขอ้ มลู ผเู้ รียน โรงเรียนตามจุดเนน้ ๒. ศึกษาบริบทใน / นอกโรงเรียนเพอ่ื จดั ทาแหล่งเรียนรู้ (สถานที่ / บุคคล) ๓. ปรับ / ออกแบบตารางเรียน จดั การเรียนการสอนใหเ้ อ้ือตอ่ การพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ ๔. ใหค้ วามสาคญั การจดั กิจกรรมพฒั นาผเู้ รียน ๕. จดั ทารายงานความกา้ วหนา้ ของผเู้ รียนตามจุดเนน้

๒๒ ตัวชี้วดั ภาพความสาเร็จการพฒั นาคุณภาพผู้เรียนระดับเขตพนื้ ทกี่ ารศึกษา เขตพ้ืนที่การศึกษามีบทบาทสาคญั ท้งั ในการส่งเสริม สนบั สนุน นิเทศ ติดตาม กากบั ช่วยเหลือ โรงเรียนในการพฒั นาคุณภาพผูเ้ รียนตามจุดเน้น ให้ประสบความสาเร็จ โดยมีการดาเนินงานอย่างเป็ สน ระบบ ทบทวนสิ่งดีท่ีมีอยู่ นาสู่การทาแผนพฒั นาผเู้ รียน ท่ีใชฐ้ านขอ้ มูลนกั เรียนรายบุคคลของโรงเรียน วจิ ยั และพฒั นาการขบั เคลื่อนจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน จดั เวทีแลกเปล่ียนเรียนรู้ ส่งเสริมเครือข่ายความ ร่วมมือการพฒั นางานร่วมกนั ของโรงเรียนใหเ้ กิดการดาเนินงานอยา่ งต่อเนื่องและยงั่ ยืนของทุกโรงเรียน จึง ไดก้ าหนดตวั ช้ีวดั ภาพความสาเร็จระดบั เขตพ้ืนท่ีการศึกษา เป็ นแผนท่ีเดินทางในการขบั เคลื่อนจุดเน้น คุณภาพผเู้ รียนในแตล่ ะปี การศึกษา ดงั น้ี ปี การศึกษา ๒๕๕๓ ๑. มีขอ้ มลู นกั เรียนรายบุคคลของทุกโรงเรียนในสังกดั ๒. มีแผนพฒั นาผเู้ รียนของทุกโรงเรียนในสงั กดั ๓. มีโรงเรียนนาร่องการนาจุดเนน้ สู่การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน ๔. มีระบบการนิเทศ ติดตาม กากบั สนบั สนุน ช่วยเหลือการนาจุดเนน้ สู่การปฏิบตั ิในโรงเรียน ๕. มีการขบั เคลื่อนจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนทุกโรงเรียน ๖. มีรายงานผลการดาเนินงานตามจุดเนน้ ปี การศึกษา ๒๕๕๔ ๑. มีกระบวนการวจิ ยั และพฒั นาการดาเนินงานตามจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนของทุกโรงเรียน ในสังกดั ๒. มีเครือข่ายเพอ่ื การแลกเปล่ียนเรียนรู้ ๓. มีระบบการนิเทศ ติดตาม สนบั สนุนช่วยเหลือ การนาจุดเนน้ สู่การปฏิบตั ิในโรงเรียนอยา่ งตอ่ เนื่อง ๔. มีรายงานผลการดาเนินงานตามจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนของทุกโรงเรียนในสังกดั ปี การศึกษา ๒๕๕๕ ๑. มีระบบการตรวจสอบความกา้ วหนา้ ในการดาเนินงานของโรงเรียนในสงั กดั ๒. มีการขยายเครือข่ายเพือ่ เผยแพร่นวตั กรรมการดาเนินงานตามจุดเนน้ และแลกเปล่ียนเรียนรู้ ๓. มีระบบการนิเทศ ติดตาม สนบั สนุน ช่วยเหลือ การนาจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนสู่การปฏิบตั ิ ในโรงเรียนอยา่ งต่อเน่ืองและยงั่ ยนื ๔. มีรายงานการวจิ ยั จุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนของเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษา/การมธั ยมศึกษา

๒๓ ตวั ชี้วดั ภาพความสาเร็จการพฒั นาคุณภาพผู้เรียนระดับโรงเรียน โรงเรียนเป็นหน่วยปฏิบตั ิท่ีสาคญั ยิง่ ในการนาจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน สู่ความสาเร็จอยา่ ง เป็นรูปธรรม ซ่ึงไดก้ าหนดแผนที่เดินทางสู่ความสาเร็จเป็ น ๕ ระยะ เร่ิมจากระยะแรก เป็ นการคน้ วเิ คราะห์ ท่ีโรงเรียนจะไดท้ บทวนสิ่งที่มีอยแู่ ลว้ สานต่อสิ่งดี ถกั ร้อยกบั ส่ิงใหม่ อนั เป็ นการเร่ิมตน้ ที่ดี จากน้นั จึงจะมี การศึกษาขอ้ มูลผเู้ รียนเป็ นรายบุคคล จดั ทาปผนการจดั การเรียนรู้ มีการออกแบบตารางเรียนที่ส่งเสริมการ เรียนรู้นอกห้องเรียน และการเรียนท่ีเนน้ การลงมือปฏิบตั ิแบบบูรณาการ ในระยะที่ ๒ และ ๓ จะเป็ นการ บ่มเพาะประสบการสานต่อองคค์ วามรู้ โดยในระยะน้ี โรงเรียนจะมีตวั อยา่ งการเรียนรู้รวมท้งั ผลการเรียนรู้ ของผูเ้ รียนที่เรียนผ่านกระบวนการสืบคน้ แสวงหาความรู้ด้วยตนเอง ครูมีการออกแบบการเรียนรู้ ท่ีใช้ แหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียนอย่างเป็ นรูปธรรมจดั การเรียนรู้และแลกเปลี่ยนเรียนรู้สู่การพฒั นางานอย่าง ต่อเน่ือง จากน้ัน ในระยะท่ี ๔ และ ๕ จะเป็ นช่วงของการ นาวิถีคุณภาพและมีวฒั นธรรมการเรียนรู้ใหม่ ภายในปี การศึกษา ๒๕๕๕ ซ่ึงจะมีกระบวนการสร้างนวตั กรรมการจดั การเรียนรู้และการบริหารจดั การ การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และนาสู่การปรับวิถีการเรียนรู้ในห้องเรียนสู่วฒั นธรรมที่ผูเ้ รียนเป็ นผูล้ งมือ ปฏิบตั ิการเรียนรู้ และสร้างความรู้ดว้ ยตนเอง โดยผา่ นการเรียนรู้ท้งั ในและนอกหอ้ งเรียนอยา่ งแทจ้ ริง จึงได้ กาหนดตวั ช้ีวดั ภาพความสาเร็จ ดงั น้ี ระยะที่ ๑ เร่ิมต้นค้นวเิ คราะห์ (ภาคเรียนที่ ๒ ปี การศึกษา ๒๕๕๓) ๑. มีขอ้ มลู ผเู้ รียนรายบุคคล ครบถว้ น พร้อมใช้ ๒. มีแผนพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ ท่ีชดั เจน ปฏิบตั ิได้ ๓. มีฐานขอ้ มูลแหล่งเรียนรู้ท้งั ในและนอกหอ้ งเรียนเพียงพอ ๔. มีตารางเรียนท่ียดื หยนุ่ ตามจุดเนน้ ๕. มีกิจกรรมการเรียนรู้ท้งั ในและนอกหอ้ งเรียน โดยมีกิจกรรมการเรียนรู้นอกหอ้ งเรียน ไมน่ อ้ ยกวา่ ร้อยละ ๓๐ ของเวลาเรียน ๖. มีเคร่ืองมือวดั และประเมินผลที่หลากหลาย ครอบคลุมตามจุดเนน้ ระยะท่ี ๒ บ่มเพาะประสบการณ์ (ภาคเรียนท่ี ๑ ปี การศึกษา ๒๕๕๔) ๑. ผเู้ รียนไดส้ ารวจ สืบคน้ ทาโครงงาน โครงการ จากแหล่งเรียนรู้ท้งั ในและนอกห้องเรียน ๒. ครูใช้ แหล่งเรียนรู้ท้งั ในและนอกหอ้ งเรียนอยา่ งคุม้ ค่า ๓. จดั บรรยากาศใหเ้ อ้ือต่อการเรียนรู้ท้งั ในและนอกหอ้ งเรียน ๔. ชุมชนเขา้ ใจ ร่วมมือ สนบั สนุนกิจกรรมการเรียนรู้ ๕. ครูพฒั นากระบวนการจดั การเรียนรู้/สื่อ อยา่ งมีประสิทธิภาพ ๖. มีการนาผลการพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ มาแลกเปล่ียนเรียนรู้

๒๔ ระยะที่ ๓ สานต่อองค์ความรู้ (ภาคเรียนที่ ๒ ปี การศึกษา ๒๕๕๔) ๑. มีการนาผลการแลกเปลี่ยนเรียนรู้มาใชใ้ นการปรับปรุงกิจกรรมการพฒั นาผเู้ รียน ๒. มีผลการวจิ ยั และพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนอยา่ งต่อเนื่อง ๓. มีรายงานผลความกา้ วหนา้ ในการพฒั นาผเู้ รียน ๔. มีการสร้างเครือขา่ ย/แลกเปล่ียนเรียนรู้ ระยะท่ี ๔ นาสู่วถิ ีคุณภาพ (ภาคเรียนท่ี ๑ ปี การศึกษา ๒๕๕๕) ๑. มีนวตั กรรมการบริหารเพื่อพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ ๒. มีนวตั กรรมการจดั การเรียนรู้ตามจุดเนน้ ๓. มีเครื่องมือวดั /ประเมินผลการพฒั นาผเู้ รียนท่ีมีคุณภาพ ๔. มีการเผยแพร่การวิจยั และผลการพฒั นาผเู้ รียน ระยะท่ี ๕ มีวฒั นธรรมการเรียนรู้ใหม่ (ภาคเรียนท่ี ๒ ปี การศึกษา ๒๕๕๕) ๑. ผเู้ รียนเรียนรู้อยา่ งมีความสุข มีความสามารถ ทกั ษะ และคุณลกั ษณะตามจุดเนน้ ๒. มีวฒั นธรรมการเรียนรู้ใหม่ ๓. ครูเป็นครูมืออาชีพ ๔. โรงเรียนมีการจดั การความรู้ ๕. มีเครือข่ายร่วมพฒั นาท่ีเขม้ แขง็ ๖. สาธารณชนยอมรับ และมีความพึงพอใจ

๒๕ การดาเนินงานของโรงเรียนหลงั การประกาศจุดเน้น และภาพความสาเร็จ ระยะที่ ๑ เริ่มต้น ค้นวเิ คราะห์ ระหว่างภาคเรียนท่ี ๒/๒๕๕๓ ภาพความสาเร็จ ภาคเรียนที่ ๒/๒๕๕๓  ทบทวน/สารวจขอ้ มลู ผเู้ รียนรายบุคคล ไดแ้ ก่ ๑. มีขอ้ มูลผเู้ รียนรายบุคคลครบถว้ น พร้อมใช้ - ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียน - ขอ้ มลู พ้นื ฐานทวั่ ไป สภาพครอบครัว - ขอ้ มลู สุขภาพ - ทกั ษะ ความสามารถพิเศษ - ความถนดั /ความสนใจ จุดเด่น จุดดอ้ ย - รูปแบบการเรียนรู้  วเิ คราะห์สภาพปัญหาของผเู้ รียนแต่ละคน ๒. มีแผนพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ ท่ีชดั เจน  จดั กลุ่มผเู้ รียนตามระดบั ความสามารถ/ความถนดั / ปฏิบตั ิได้ ความสนใจ/รูปแบบการเรียนรู้  ทาแผนพฒั นาผเู้ รียนรายบุคคล หรือรายกลุ่ม  กาหนดกลยทุ ธ์/วธิ ีการพฒั นาผเู้ รียน  วางแผนพฒั นาจดั การเรียนรู้ท้งั ในและนอกห้องเรียน  กาหนดงาน/โครงการ/กิจกรรม  มีแผนการ กากบั ติดตาม ประเมินผล  สารวจ รวบรวม เลือกสรรแหล่งเรียนรู้ ภมู ิปัญญา ๓. มีฐานขอ้ มูลแหล่งเรียนรู้ท้งั ใน และ ที่สอดคลอ้ งกบั สภาพปัญหาและความตอ้ งการท้งั ใน นอกหอ้ งเรียนเพยี งพอ และนอกโรงเรียน  จดั ทาฐานขอ้ มลู แหล่งเรียนรู้  ออกแบบตารางเรียนท่ียดื หยนุ่ เอ้ือต่อการออกแบบ ๔. มีตารางเรียนท่ียดื หยนุ่ ตามจุดเนน้ หน่วยการเรียนรู้ ท้งั ในและนอกหอ้ งเรียน  แต่ละกลุ่มสาระการเรียนรู้ออกแบบการเรียนรู้ที่ ๕. มีกิจกรรมการเรียนรู้ท้งั ในและนอกหอ้ งเรียน สอดคลอ้ งกบั แผนพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ สัดส่วนเวลาเรียนโดยประมาณ ๗๐:๓๐ โดยใชฐ้ านขอ้ มลู แหล่งเรียนรู้มาประกอบ ใหค้ รอบคลุม เน้ือหาและกระบวนการ  จดั กิจกรรมการเรียนรู้โดยใชห้ น่วยการเรียนรู้ท้งั ในและ นอกหอ้ งเรียน

๒๖ ระยะที่ ๑ เร่ิมต้น ค้นวเิ คราะห์ (ต่อ) ระหว่างภาคเรียนท่ี ๒/๒๕๕๓ ภาพความสาเร็จ ภาคเรียนที่ ๒/๒๕๕๓  ออกแบบวธิ ีการวดั และประเมินผลใหห้ ลากหลาย ๖. มีเครื่องมือวดั และประเมินผลท่ีหลากหลาย เพือ่ การพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ พฒั นาเคร่ืองมือวดั และ ครอบคลุมตามจุดเนน้ ประเมินผลใหม้ ีประสิทธิภาพ ระยะท่ี ๒ บ่มเพาะประสบการณ์ ระหว่างภาคเรียนที่ ๑/๒๕๕๔ ภาพความสาเร็จ ภาคเรียนที่ ๑/๒๕๕๔  จดั กิจกรรมการเรียนรู้ท่ีหลากหลายเพือ่ พฒั นาศกั ยภาพ ๑. ผเู้ รียนไดส้ ารวจ สืบคน้ ทาโครงงาน โครงการ ผเู้ รียนท้งั ในและนอกหอ้ งเรียน จากแหล่งเรียนรู้ท้งั ในและนอกหอ้ งเรียน  เสริมสร้างประสบการณ์ผเู้ รียนโดยใหเ้ วลาและโอกาส ไปศึกษาคน้ ควา้ เพ่ิมเติมตามความถนดั และความสนใจ จากแหล่งเรียนรู้อื่นๆ นอกห้องเรียน เพือ่ ต่อยอด การเรียนรู้ในลกั ษณะการสร้างชิ้นงาน โครงงาน โครงการ ฯลฯ  จดั แสดงผลงานผเู้ รียน  จดั แหล่งเรียนรู้ในโรงเรียนใหเ้ อ้ือต่อการจดั ๒. ครูใชแ้ หล่งเรียนรู้ท้งั ในและนอกหอ้ งเรียน การเรียนรู้ของครูผสู้ อน อยา่ งคุม้ ค่า  ติดต่อ ประสานงาน อานวยความสะดวกในการใช้ แหล่งเรียนรู้นอกโรงเรียน  กากบั ติดตาม ประเมินผลการใชแ้ หล่งเรียนรู้  จดั สภาพแวดลอ้ มใหส้ ะอาด ร่มรื่น สวยงาม ๓. บรรยากาศเอ้ือตอ่ การเรียนรู้ท้งั ในและ  จดั หอ้ งเรียนเอ้ือต่อการเรียนรู้ โดยใหม้ ีแสงสวา่ งเพียงพอ นอกหอ้ งเรียน มีอากาศถ่ายเทไดส้ ะดวก สะอาด ปลอดภยั มีสื่อ อุปกรณ์ แหล่งเรียนรู้ในหอ้ งเรียน  จดั กิจกรรมให้ ผบู้ ริหาร ครู และนกั เรียนไดม้ ีปฏิสัมพนั ธ์ ท่ีดีตอ่ กนั  ประสานความร่วมมือกบั ผปู้ กครอง ชุมชนและองคก์ ร ทอ้ งถ่ิน ในการจดั แหล่งเรียนรู้อยา่ งหลากหลาย เพื่อให้ ผเู้ รียนไดเ้ รียนรู้ตามความสนใจ

๒๗ ระยะท่ี ๒ บ่มเพาะประสบการณ์ (ต่อ) ระหว่างภาคเรียนที่ ๑/๒๕๕๔ ภาพความสาเร็จ ภาคเรียนท่ี ๑/๒๕๕๔  ประสานความร่วมมือกบั ผปู้ กครอง ชุมชน และองคก์ ร ๔. ชุมชนเขา้ ใจ ร่วมมือ สนบั สนุนกิจกรรม ทอ้ งถิ่น ในการจดั แหล่งเรียนรู้อยา่ งหลากหลาย เพือ่ ให้ การเรียนรู้ ผเู้ รียนไดเ้ รียนรู้ตามความสนใจ  ประชาสมั พนั ธ์กิจกรรมการเรียนรู้ของผเู้ รียน ใหผ้ ปู้ กครอง ชุมชน องคก์ รในทอ้ งถ่ินทราบ  เชิญผปู้ กครอง ชุมชน องคก์ ารในทอ้ งเขา้ มามีส่วนร่วม ในการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ใหผ้ เู้ รียน  ส่งเสริม สนบั สนุน อานวยความสะดวกใหค้ รูสร้าง/ ๕. ครูพฒั นากระบวนการจดั การเรียนรู้/ส่ืออยา่ ง ออกแบบหน่วยการเรียนรู้เรียนรู้ สื่อ/นวตั กรรม มีประสิทธิภาพ  ส่งเสริม สนบั สนุนใหค้ รูใชส้ ื่อ นวตั กรรมใน การจดั กิจกรรมการเรียนรู้  จดั ทาทะเบียน ส่ือ นวตั กรรม  จดั ใหม้ ีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ผลการพฒั นาคุณภาพ ๖. มีการนาผลการพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ ผเู้ รียนระหวา่ งครูดว้ ยกนั ในโรงเรียน มาแลกเปลี่ยนเรียนรู้  เผยแพร่ผลการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ตอ่ สาธารณชน  สร้างเครือข่ายการเรียนรู้ ระยะที่ ๓ สานต่อองค์ความรู้ ระหว่างภาคเรียนที่ ๒/๒๕๕๔ ภาพความสาเร็จ ภาคเรียนท่ี ๒/๒๕๕๔  จดั ใหม้ ีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของครูภายในโรงเรียน/ ๑. มีการนาผลการแลกเปลี่ยนเรียนรู้มาใชใ้ น เครือข่าย การปรับปรุงกิจกรรมการพฒั นาผเู้ รียน  ครูนาผลการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ไปแกไ้ ข/ปรับปรุง/พฒั นา หน่วยการเรียนรู้/สื่อ นวตั กรรม  ครูนา หน่วยการเรียนรู้ สื่อ นวตั กรรม ที่ปรับปรุง/พฒั นา ไปใชเ้ พื่อพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน

๒๘ ระยะที่ ๓ สานต่อองค์ความรู้ (ต่อ) ระหว่างภาคเรียนท่ี ๒/๒๕๕๔ ภาพความสาเร็จ ภาคเรียนที่ ๒/๒๕๕๔  ส่งเสริม สนบั สนุนใหค้ รูทาวจิ ยั ในช้นั เรียน ๒. มีผลการวจิ ยั และพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนอยา่ ง ครูรายงานผลการวจิ ยั ในช้นั เรียนและผลการพฒั นา ตอ่ เน่ือง คุณภาพผเู้ รียนต่อผบู้ ริหารโรงเรียน  ส่งเสริม สนบั สนุน ใหค้ รูนาผลการวจิ ยั ในช้นั เรียนไป พฒั นาต่อยอด  ครูรายงานผลการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตอ่ ผบู้ ริหาร ๓. มีรายงานผลความกา้ วหนา้ ในการพฒั นา โรงเรียน ผเู้ รียน  โรงเรียนรายงานผลการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนต่อ หน่วยงานตน้ สงั กดั  จดั ใหม้ ีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ / เผยแพร่หน่วยการเรียนรู้ / ๔. มีการสร้างเครือข่าย/แลกเปล่ียนเรียนรู้ สื่อ /นวตั กรรม ระหวา่ งครูดว้ ยกนั ในโรงเรียน  ส่งเสริม สนบั สนุนใหค้ รูนาผลการพฒั นาผเู้ รียน /ส่ือ / นวตั กรรม ไปเผยแพร่ต่อสาธารณชน  สร้างเครือข่ายการเรียนรู้ระหวา่ งโรงเรียน / หน่วยงาน ชุมชน ระยะที่ ๔ นาสู่วถิ ีคุณภาพ ระหว่างภาคเรียนท่ี ๑/๒๕๕๕ ภาพความสาเร็จ ภาคเรียนที่ ๑/๒๕๕๕  มีแผนการบริหารจดั การงาน/โครงการ /กิจกรรม ๑. มีนวตั กรรมการบริหารเพ่ือพฒั นาผเู้ รียน การพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ ตามจุดเนน้  มีนวตั กรรมการบริหาร นิเทศ กากบั ติดตาม และ ประเมินผลคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้  มีผลการประเมินงาน/โครงการ/กิจกรรมการพฒั นาผเู้ รียน ตามจุดเนน้  ครูรายงานผลการใช/้ ปรับปรุง /พฒั นานวตั กรรม ๒. มีนวตั กรรมการจดั การเรียนรู้ตามจุดเนน้ การจดั การเรียนรู้ตามจุดเนน้  รวบรวม/จดั ทาทะเบียนนวตั กรรม

๒๙ ระยะท่ี ๔ นาสู่วถิ ีคุณภาพ (ต่อ) ระหว่างภาคเรียนท่ี ๑/๒๕๕๕ ภาพความสาเร็จ ภาคเรียนที่ ๑/๒๕๕๕  ส่งเสริม สนบั สนุนใหค้ รู สร้าง/พฒั นาเครื่องมือวดั ๓. มีเคร่ืองมือวดั /ประเมินผลการพฒั นาผเู้ รียน ประเมินผลท่ีหลากหลายอยา่ งมีประสิทธิภาพ ที่มีคุณภาพ  สารวจ รวบรวม ตรวจสอบและ จดั ทาทะเบียน เครื่องมือ วดั และประเมินผล  ครูทาวจิ ยั ในช้นั เรียน ๔. มีการเผยแพร่การวจิ ยั และผลการพฒั นาผเู้ รียน  มีผลการปรับปรุง พฒั นา งานวจิ ยั ในช้นั เรียน  นาผลการวจิ ยั ในช้นั เรียนมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในโรงเรียน  เผยแพร่ผลการวจิ ยั ในช้นั เรียนสู่เครือข่าย และ สาธารณชน ระยะท่ี ๕ มวี ฒั นธรรมการเรียนรู้ใหม่ ระหว่างภาคเรียนท่ี ๒/๒๕๕๕ ภาพความสาเร็จ ภาคเรียนท่ี ๒/๒๕๕๕  มีขอ้ มูลผลการประเมินคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ๑. ผเู้ รียน เรียนรู้อยา่ งมีความสุข มีทกั ษะ ครบทุกดา้ น ความสามารถและคุณลกั ษณะตามจุดเนน้  มีผลการประเมินความพึงพอใจของ ผเู้ รียน ผปู้ กครอง และชุมชน  จดั เวทีใหผ้ เู้ รียน ผปู้ กครอง คณะกรรมการสถานศึกษา ข้นั พ้นื ฐาน ชุมชน ไดร้ ่วมกนั สะทอ้ นแนวคิด  ครูสามารถจดั การเรียนรู้ไดอ้ ยา่ งหลากหลาย ครอบคลุม ๒. มีวฒั นธรรมการเรียนรู้ใหม่ ท้งั ดา้ นเน้ือหา กระบวนการ และเจตคติ ท้งั ในและนอก หอ้ งเรียน  ผเู้ รียนไดเ้ รียนรู้อยา่ งมีความหมายดว้ ยการปฏิบตั ิจริง ท้งั ในและนอกหอ้ งเรียน จากแหล่งเรียนรู้ที่หลากหลาย ตามความถนดั และความสนใจ  ครูมีหน่วยการเรียนรู้ท่ีดี มีประสิทธิภาพ ๓. ครูเป็นครูมืออาชีพ  ครูจดั การเรียนรู้ท่ีสอดคลอ้ งกบั ความถนดั

๓๐ ระยะท่ี ๕ มีวฒั นธรรมการเรียนรู้ใหม่ (ต่อ) ระหว่างภาคเรียนที่ ๒/๒๕๕๕ ภาพความสาเร็จ ภาคเรียนท่ี ๒/๒๕๕๕  ความสนใจของผเู้ รียน ๓. ครูเป็นครูมืออาชีพ  ครูจดั การเรียนรู้ไดท้ ้งั ในและนอกหอ้ งเรียนโดยใช้ สื่อ นวตั กรรม และแหล่งเรียนรู้ที่หลากหลาย  ครูมีผลงานการวจิ ยั ในช้นั เรียน  ครูมีเคร่ืองมือ วธิ ีการ วดั และประเมินผล ท่ีหลากหลาย และมีประสิทธิภาพ มีการวดั และประเมินผลคุณภาพ ผเู้ รียนตามสภาพจริง  ครูนาผลการวดั และประเมินผลไปใชใ้ นการพฒั นา คุณภาพผเู้ รียน  จดั ใหม้ ีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ภายในโรงเรียนเพอื่ ใหค้ รูได้ ๔. โรงเรียนมีการจดั การความรู้ เรียนรู้ร่วมกนั และไดอ้ งคค์ วามรู้ใหม่  ครูมีแนวทางในการพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้  มีเครือข่ายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ท้งั ในและนอกโรงเรียน ๕. มีเครือข่ายร่วมพฒั นาท่ีเขม้ แขง็  มีขอ้ มูลจากการประเมินคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ๖. สาธารณชนยอมรับ และมีความพึงพอใจ ที่เช่ือถือไดว้ า่ ผเู้ รียนเป็ นคนเก่ง คนดี  ประเมินความพงึ พอใจการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนของ ผปู้ กครอง คณะกรรมการสถานศึกษาข้นั พ้ืนฐาน และ ชุมชน

๓๑ แนวทางการพฒั นาคุณภาพผู้เรียน การดาเนินการตามจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนในการขบั เคล่ือนหลกั สูตร และการปฏิรูป การศึกษาในทศวรรษที่สอง (พ.ศ. ๒๕๕๒ – ๒๕๖๑) สู่การปกิบตั ิในสถานศึกษาน้นั ครูเป็นบุคลากรสาคญั ที่สุดในการดาเนินการในระดบั หอ้ งเรียนในการจดั การเรียนรู้ การวดั และประเมินผล เพอื่ ใหผ้ เู้ รียนบรรลุ เป้ าหมายตามจุดเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน ดงั แผนภมู ิ แนวทางการปฏบิ ัตริ ะดับสถานศึกษา ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗

ข้นั ที่ ๓๒ ๑. ทาความ เขา้ ใจให้ แนวทางการปฏิบตั ิร กระจา่ ง ประเด็นท่เี กยี่ วข้อง ๑. นโยบาย จุดเนน้ ยทุ ธศาสตร์ และเป้ าหมายการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนต จุดเนน้ ๒. แนวทางการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน ตามจุดเนน้ ๓. บทบาทหนา้ ที่ของผเู้ กี่ยวขอ้ งท้งั ในและนอกโรงเรียน ๔. แนวทางการออกแบบหลกั สูตรและตารางการเรียนรู้ที่เหมาะสมกบั ก พฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ๒. ตรวจสอบ ๑. คุณภาพผเู้ รียนในภาพรวมของสถานศึกษาท้งั จุดเด่นและจุดพฒั นา เช่น ทบทวน การประเมินในระดบั ชาติ สมศ. เขตพ้นื ท่ีการศึกษา โรงเรียน ฯลฯ วเิ คราะห์ ๒. ผลการเรียนของผเู้ รียนแยกเป็นระดบั ช้นั และรายวชิ าระดบั สถานศึกษ จุดเด่น จุด พ้ืนท่ีการศึกษา ฯลฯ พฒั นา

๒ ระดบั สถานศึกษา ตาม วธิ ีการ ผลทไี่ ด้รับ การ ๑. ประชุมช้ีแจง ๑. ผทู้ ี่เก่ียวขอ้ งมีความตระหนกั เห็นความใน ๒. ประชาสัมพนั ธ์ผา่ นสื่อต่าง ๆ บทบาทของตนเอง น ผล ท้งั ในระดบั สถานศึกษาและชุมชน ๒. มีความเขา้ ใจในการนา จุดเนน้ การพฒั นา ษาเขต คุณภาพผเู้ รียนไปสู่การปฏิบตั ิ ๑. ตรวจสอบเอกสาร ขอ้ มลู ต่าง ๆ ๓. มีความร่วมมือในระดบั องคก์ รและชุมชน ๒. วเิ คราะห์ขอ้ มูลท่ีเกี่ยวขอ้ ง ๔. ครูมีความรู้ ความเขา้ ใจในการออกแบบ ๓. ประชุมเชิงปฏิบตั ิการ หลกั สูตรและปรับตารางเรียนใหเ้ หมาะสม ๔. ประชุมสมั มนา กบั จุดเนน้ ๕. มีการปรับพฤติกรรมการเรียนการสอน ตามแนวทางปฏิรูปการศึกษารอบสอง ๑. ขอ้ มูลสารสนเทศ ๒. จุดเด่น จุดพฒั นาดา้ นคุณภาพผเู้ รียน สถานศึกษาและครูผสู้ อน

๓๓ ข้นั ที่ ประเดน็ ทเ่ี กย่ี วข้อง ๓. กาหนด ๑. ตวั ช้ีวดั ภาพความสาเร็จของสถานศึกษา ระยะท่ี ๑ ภาคเรียนท่ี ๒/๒๕ เป้ าหมาย การ ๒. ตวั ช้ีวดั ภาพความสาเร็จของสถานศึกษา ระยะที่ ๒ ภาคเรียนที่ ๑/๒๕ พฒั นา คุณภาพ ๓. ตวั ช้ีวดั ภาพความสาเร็จของสถานศึกษา ระยะที่ ๓ ภาคเรียนที่ ๒/๒๕ ผเู้ รียนตาม ๔. ตวั ช้ีวดั ภาพความสาเร็จของสถานศึกษา ระยะท่ี ๔ ภาคเรียนท่ี ๑/๒๕ จุดเนน้ ๕. ตวั ช้ีวดั ภาพความสาเร็จของสถานศึกษา ระยะท่ี ๕ ภาคเรียนท่ี ๒/๒๕ ๔. กาหนดภาระ ๑. ทบทวนจุดแขง็ จุดอ่อนของหลกั สูตรสถานศึกษาในแต่ละองคป์ ระกอ งานการพฒั นา วสิ ยั ทศั น์ โครงสร้างเวลาเรียน การจดั รายวชิ า/กิจกรรมเพ่ิมเติม การจดั ต คุณภาพตาม เรียน ฯลฯ จุดเนน้ ๒. ออกแบบหลกั สูตรการเรียนรู้ท่ีสอดคลอ้ งกบั การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียน จุดเนน้ (พิจารณาไดจ้ ากตวั อยา่ ง ๔ ลกั ษณะ) ๓. ปรับโครงสร้างเวลาเรียน และตารางเรียนใหส้ อดคลอ้ งกบั หลกั สูตร ก เรียนรู้ท่ีออกแบบไว้ ๔. ออกแบบการจดั การเรียนรู้ใหส้ ่งเสริมการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุด ท้งั ในและนอกหอ้ งเรียน ๕. จดั หา จดั ทาสื่อ แหล่งเรียนรู้ และภมู ิปัญญาทอ้ งถิ่นท่ีเหมาะสมกบั กา เรียนรู้ ๖. ออกแบบการวดั และประเมินผล ที่หลากหลายและเหมาะสมกบั ผเู้ รียน เนน้ การประเมินสภาพจริง

๓ ๕๕๓ วธิ ีการ ผลทไี่ ด้รับ ๕๕๔ ๑. ประชุม วางแผน เป้ าหมายสถานศึกษา และมีแผนการพฒั นา ๕๕๔ ๒.จดั ทาแผนพฒั นาคุณภาพ คุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ในแต่ละระยะ ท่ี ๕๕๕ สอดคลอ้ งกบั บริบท และศกั ยภาพของ ๕๕๕ สถานศึกษา/ผเู้ รียน อบ เช่น ตาราง ๑. ประชุม ทบทวนหลกั สูตร ฯ และ ๑. สถานศึกษามีหลกั สูตร การเรียนรู้ท่ี นตาม ปรับปรุงหลกั สูตร ส่งเสริมการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ การ ๒. ประชุมปฏิบตั ิการปรับ ๒. ตารางเรียนใหม่ ดเนน้ โครงสร้าง เวลาเรียน และจดั ทา ๓. ครูผสู้ อนมีวธิ ีการจดั การเรียนรู้ที่ แผนการเรียนรู้ หลากหาลยตามจุดเนน้ ๓. สารวจ จดั หา พฒั นาส่ือ และ ๔. ส่ือ แหล่งเรียนรู้ท่ีหลากหลาย แหล่งเรียนรู้ ๕. มีเคร่ืองมือ วธิ ีการวดั ผลและประเมินผล ตามจุดเนน้ รจดั การ นโดย

๓๔ ข้นั ที่ ประเดน็ ท่เี กย่ี วข้อง ๕. ดาเนินการ ๑. จดั การเรียนรู้ตามหลกั สูตรและ ตารางเรียนที่ออกแบบไว้ โดยเนน้ กา พฒั นาคุณภาพ คุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ผเู้ รียนตาม ๒. วดั และประเมินผลความกา้ วหนา้ ของผเู้ รียนระหวา่ งเรียน จุดเนน้ ๓. วดั และประเมินผลคุณภาพผเู้ รียน ตามตวั ช้ีวดั ของจุดเนน้ ๖. ตรวจสอบ ๑. ตรวจสอบ ประเมินผลการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ในข้นั ท่ี ๕ ปรับปรุง พฒั นา - การใชห้ ลกั สูตรการเรียนรู้ท่ีส่งเสริม การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุด - การใชโ้ ครงสร้างเวลาเรียนและตารางเรียนตามรูปแบบของหลกั สูตรก เรียนรู้ - การจดั การเรียนรู้ที่หลากหลายท้งั ในและนอกหอ้ งเรียน - การวดั และประเมินผลท่ีเนน้ การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ๒. นาผลการตรวจสอบปรับปรุงจุดอ่อน และพฒั นาจุดเด่น ๗. สรุป และ ๑. สรุปผลการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ในดา้ นการดาเนินงาน ผล รายงานผล ดาเนินงาน ปัญหา อุปสรรค และขอ้ เสนอแนะ การพฒั นา ๒. รายงานผลการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ เมื่อสิ้นสุดตามระยะท ๓. นาผลจากรายงานไปใชใ้ นการวางแผนและพฒั นา

๔ วธิ ีการ ผลทไี่ ด้รับ ารพฒั นา ๑. ครูจดั กิจกรรมการเรียนรู้อยา่ ง ๑. ผเู้ รียนไดร้ ับการพฒั นาตามจุดเนน้ หลากหลายท้งั ในและนอก ๒. ครูมีรูปแบบและนวตั กรรมการจดั การ หอ้ งเรียน เรียนรู้ท่ีนาไปพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนไดต้ าม ๒. ออกแบบการวดั และประเมินผล จุดเนน้ ท่ีสอดคลอ้ งกบั จุดเนน้ ๕ ๑. ประชุมครูเพ่ือประเมินผลการนา ๑. หลกั สูตรและการจดั การเรียนรู้ไดร้ ับการ ดเนน้ หลกั สูตรไปใช้ พฒั นา การ ๒. ผทู้ ่ีเกี่ยวขอ้ งประเมินตนเอง ๒. กระบวนการบริหารหลกั สูตรมีการ ๓. ตรวจสอบแผนการจดั การเรียนรู้ ขบั เคล่ือน ๓. ผเู้ รียนมีการพฒั นาตามจุดเนน้ ลการ ๑. ประชุมสัมมนาแลกเปล่ียนเรียนรู้ ๑. มีผลการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ๒. นาเสนอผลงานคุณภาพผเู้ รียน ๒. มีแนวทางและนวตั กรรมการพฒั นา ท่ี ๑ - ๕ ตามจุดเนน้ คุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ๓. จดั นิทรรศการแสดงผลงาน หรือ ๓. มีหลกั ฐานและ ร่องรอยในการพฒั นา ประชาสัมพนั ธ์ผลงานสู่ คุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ สาธารณชน ๔. มีความภาคภมู ิใจในความสาเร็จ ๔. สรุป รายงานผลเสนอผเู้ ก่ียวขอ้ ง ๕. ไดข้ อ้ เสนอแนะเพื่อการพฒั นา

๓๕ แนวทางการปฏิบัตริ ะดับห้องเรียน ตรวจสอบ ทบทวนรายวชิ า และ  โครงสร้างรายวชิ า ตารางเรียน ๑ กจิ กรรมในความรับผดิ ชอบ  หน่วยการเรียนรู้ แผนการจดั กจิ กรรม และโครงการ  ส่ือ และแหล่งการเรียนรู้ ๒ วเิ คราะห์ผ้เู รียนรายบุคคล  จดั ทาข้อมูลสารสนเทศระดบั ช้ันเรียน  จดั กล่มุ กาพฒั นาผู้เรียนตามจุดเน้น กาหนดแนวทางการจดั การ  รูปแบบกจิ กรรมใน และนอกห้องเรียน ๓ เรียนรู้ทส่ี อดคล้องกบั จุดเน้น  หน่วยการเรียนรู้ กจิ กรรม โครงการ  แผนการจดั การเรียนรู้  จดั การเรียนรู้ตามแนวทางทอ่ี อกแบบ ๔ ดาเนินการจดั การเรียนรู้  วดั และประเมนิ ผลการพฒั นาผู้เรียน  วจิ ยั และนวตั กรรมการเรียนรู้  นิเทศ ตดิ ตาม และแลกเปลย่ี นเรียนรู้ นาเสนอผลการพฒั นาการ  รายงานผลการพฒั นาผ้เู รียนรายบุคคล/กลุ่ม เรียนรู้ตามจุดเน้น ๕  รายงานผลการพฒั นาตามจดุ เน้น  รายงานการพฒั นาวจิ ยั /นวตั กรรมการเรียนรู้  รายงานภาพความสารึจ อปุ สรรค และปัญหา

๓๖ แนวทางการปฏิบัต ข้นั ที่ ประเด็นที่เกย่ี วข้อง ๑. ตรวจสอบ ทบทวน ๑. โครงสร้างรายวชิ า โครงสร้างกิจกรรมพฒั นาผเู้ รียน ๑. ศึกษาเอ รายวชิ าและ กิจกรรมใน ๒. ตารางเรียนหน่วยการเรียนรู้ คุณภาพผเู้ ความ รับผดิ ชอบ ๓. แผนการจดั กิจกรรมพฒั นาผเู้ รียน และแผนปฏิบตั ิการ ๒. วเิ คราะ โครงการต่าง ๆ ๓. นาขอ้ ม ๔. สื่อ แหล่งการเรียนรู้ และภูมิปัญญาทอ้ งถิ่น การพฒั นา ๕. คุณภาพผเู้ รียนทุกระดบั ท้งั ในภาพรวมและแยก ๔. ตรวจส รายวชิ า เช่น NT, O - Net, สมศ., เขตพ้นื ท่ีการศึกษา ฯ สถานศึก ๒. วเิ คราะห์ ๑. ขอ้ มูลดา้ นสติปัญญา ทกั ษะความสามารถ และ ๑. ศึกษา ร ผเู้ รียนเป็น คุณลกั ษณะ - ตรวจส รายบุคคล ๒. สุขภาพ ร่างกาย Port fo ๓. พ้ืนฐานครอบครัว เศรษฐกิจ - สอบถ ๔. สงั คม เพือ่ น และผเู้ ก่ียวขอ้ ง - สมั ภาษ ๕. ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียน - สงั เกต ๖. ผลงานท่ีภาคภมู ิใจประสบความสาเร็จ ๗. ผลกระทบที่เป็นปัญหา ๒. วเิ คราะ ๓. จดั กลุ่ม ใกลเ้ คียงก

ติระดับห้องเรียน วธิ ีการ ผลทไ่ี ด้รับ อกสาร ขอ้ มูลตา่ ง ๆ ท่ีเก่ียวขอ้ งกบั การพฒั นา ๑. ไดจ้ ุดเด่น จุดพฒั นาของรายวชิ าและ เรียนตามจุดเนน้ กิจกรรมในความรับผิดชอบ ะห์จุดเด่น จุดพฒั นาทุกดา้ น ๒. ไดแ้ นวทางการปรับปรุง /พฒั นารายวชิ า มลู ของสถานศึกษามาเปรียบเทียบกบั แนวทาง และกิจกรรมใหส้ อดคลอ้ งกบั แนวทางการ าคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ของ สพฐ. พฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ของ สพฐ. สอบ ความสอดคลอ้ งของส่ือ แหล่งการเรียนรู้ และสถานศึกษา กษาที่ปรับปรุงใหม่และส่ิงที่ใชอ้ ยเู่ ดิม ๓. มีขอ้ มูลพ้ืนฐานในการกาหนดทิศทางการ พฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ รวบรวมขอ้ มูลรายบุคคลโดยวธิ ีการดงั น้ี ๑. มีขอ้ มูลพ้ืนฐานของผเู้ รียนเป็นรายบุคคล สอบจากขอ้ มลู เอกสารของสถานศึกษา และ ๒. มีขอ้ มลู ท่ีเป็นจุดเด่นจุดพฒั นาของผเู้ รียน olio นกั เรียน รายบุคคล และรายกลุ่ม ถาม ๓. มีหลกั ฐาน ร่องรอยเพ่อื นาไปสู่การพฒั นา ษณ์ ผเู้ รียนเป็นรายบุคคล รายกลุ่มอยา่ งเป็น ต ฯลฯ รูปธรรม ะห์จุดเด่น จุดดอ้ ยของผเู้ รียนรายบุคคล มผเู้ รียน โดยใหแ้ ต่ละกลุ่มมีความสอดคลอ้ ง กนั ตามจุดเนน้ ระดบั ช้นั

ข้นั ท่ี ประเด็นทีเ่ กยี่ วข้อง ๓๗ ๓. กาหนด ๑. หน่วยการเรียนรู้ แนวทางการ ๒. แผนการจดั การเรียนรู้ ๑. ออกแบ จดั การเรียนรู้ ๓. แผนการจดั กิจกรรมพฒั นาผเู้ รียน หลากหลา ท่ีสอดคลอ้ ง ๔. แผนปฏิบตั ิการโครงการและกิจกรรมพเิ ศษต่าง ๆ ตารางเรียน กบั จุดเนน้ ๕. สื่อ แหล่งเรียนรู้ ภมู ิปัญญา ๒. จดั ทา จ ๖. การวดั และประเมินผล กิจกรรมก ๓. ออกแบ หลาย โดย ๔. ดาเนินการ ๑. การจดั การเรียนรู้ตามจุดเนน้ ท้งั ใน และนอกหอ้ งเรียน ๑. จดั การเ จดั การเรียนรู้ ๒. การประเมินความกา้ วหนา้ ของผเู้ รียน๓. การประเมิน ๒. จดั กิจก คุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ศกั ยภาพผ ๔. การพฒั นานวตั กรรมการเรียนรู้ ๓. วดั และ ๕. การวจิ ยั เพ่อื พฒั นาคุณภาพผเู้ รียนในระดบั ช้นั เรียน ประเมินคุณ ๖. การนิเทศ แลกเปล่ียนเรียนรู้ ๔. พฒั นาน พฒั นาเตม็ ๕. นาผลก ปัญหาผเู้ รีย ๖. ครูผสู้ อ เรียนรู้โดย

๗ วธิ ีการ ผลทไ่ี ด้รับ บบการจดั การเรียนรู้ และการจดั กิจกรรมที่ ายเหมาะสมกบั จุดเนน้ การพฒั นาผเู้ รียน และ ๑. มีแนวทางในการพฒั นาผเู้ รียนเป็น นที่กาหนด รายบุคคลและรายกลุ่มสอดคลอ้ งตามจุดเนน้ จดั หาสื่อแหล่งเรียนรู้ ฯ ใหส้ อดคลอ้ งกบั ๒. มีรูปแบบการจดั การเรียนรู้ท่ีเหมาะสมกบั ารเรียนรู้ท่ีออกแบบ ผเู้ รียนตามจุดเนน้ บบเครื่องมือวดั ผล และประเมินผลท่ีหลาก ๓. มีส่ือ แหล่งเรียนรู้ท่ีหลากหลายสอดคลอ้ ง ยเนน้ การประเมินสภาพจริงในระดบั ช้นั เรียน ตามจุดเนน้ ๔. มีเครื่องมือวดั และประเมินคุณภาพผเู้ รียน เรียนรู้ในหอ้ งเรียนตามแผนการจดั การเรียนรู้ ตามจุดเนน้ กรรมนอกหอ้ งเรียนที่ส่งเสริมจุดเนน้ ตาม ๑. ผเู้ รียนมีทกั ษะความสามารถและ ผเู้ รียน คุณลกั ษณะตามจุดเนน้ ะประเมินผลความกา้ วหนา้ ของผเู้ รียนและ ๒. ชุมชนมีส่วนร่วมในการจดั การเรียนรู้ ณภาพตามจุดเนน้ ๓. มีการใชน้ วตั กรรมการเรียนรู้ตามจุดเนน้ นวตั กรรมการเรียนรู้ท่ีช่วยใหผ้ เู้ รียนเกิดการ ๔. ผเู้ รียนไดแ้ สดงออกตามศกั ยภาพของ มตามศกั ยภาพท้งั รายบุคคลและรายกลุ่ม ตนเอง การประเมินไปใชใ้ นการพฒั นาและแกไ้ ข ๕. มีการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนโดยใช้ ยนตามกระบวนการวจิ ยั กระบวนการวจิ ยั อนและผเู้ กี่ยวขอ้ งมีการนิเทศแลกเปล่ียน ๖. มีการสร้างความร่วมมือระหวา่ งครูและ ยเนน้ การสร้างความร่วมมือ ผเู้ กี่ยวขอ้ ง ๗. มีการนาหลกั สูตรการเรียนรู้ไปสู่การ ปฏิบตั ิ

๓๘ ข้นั ที่ ประเดน็ ท่เี กยี่ วข้อง ๑. ประเมิน ๕. นาเสนอ วธิ ีการตา่ ง ผลการพฒั นา ๑. ผลการพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ รายบุคคลและราย ๒. วเิ คราะ ผเู้ รียนตาม กลุ่ม และรายบุค จุดเนน้ ๒. ผลการพฒั นานวตั กรรมการเรียนรู้ ๓. นาผลก ๓. ผลการวจิ ยั ในช้นั เรียน หอ้ งเรียเพ ๔. ผลการพฒั นาหลกั สูตรการเรียนรู้ในระดบั ห้องเรียน ๔. สรุปผล ช้นั เรียน ๕. จดั ทาร หอ้ งเรียนใ ๖. จดั ทารา หอ้ งเรียนใ

๘ วธิ ีการ ผลทไี่ ด้รับ นผล การพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนตามจุดเนน้ ดว้ ย ๑. มีผลการพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ ในทุกมิติ ง ๆ ท้งั รายบุคคลรายกลุ่ม และ ระดบั หอ้ งเรียน ะห์และสรุปผลการพฒั นาผเู้ รียนท้งั รายกลุ่ม ๒. มีหลกั สูตรการเรียนรู้ระดบั หอ้ งเรียนที่ คคลตามจุดเนน้ เป็นตวั อยา่ งในการพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ การพฒั นาผเู้ รียนไปจดั ทาเป็นขอ้ มลู ในระดบั ๓. มีการวจิ ยั ในช้นั เรียนที่เป็ นแนวทางในการ พือ่ ใชใ้ นการพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ พฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ ลการนา นวตั กรรมการเรียนรู้ และการวจิ ยั ใน ๔. มีรูปแบบความร่วมมือของครูและ ผเู้ ก่ียวขอ้ ง รายงานผลการพฒั นาผเู้ รียนตามจุดเนน้ ระดบั ๕. มีเอกสารรายงาน และขอ้ มลู สารสนเทศท่ี ในความรับผดิ ชอบ เป็นร่องรอย หลกั ฐานในการพฒั นาผเู้ รียน ายงานผลการพฒั นาหลกั สูตรการเรียนรู้ระดบั ตามจุดเนน้ ในความรับผดิ ชอบ

๓๙ แนวทางการจัดการเรียนรู้เพอื่ พฒั การออกแบบและจดั การเรียนรู้เพ่ือใหผ้ เู้ รียนมีคุณภาพตามจุดเนน้ มีแนวทางก การเรียนรู้ ตามจุดเนน้ ดงั น้ี ๑. ความสามารถ ทกั ษะ ระดับช้ันประถมศึกษาปี ที่ ๑ – ๓ จุดเน้น ช้ัน ความสามารถ และทกั ษะ ๑. ฟังครูอา่ อ่านออก ป. ๑ อา่ นคาพ้นื ฐานและเขา้ ใจความหมายของคา ๒. ฝึกอา่ นน ๓. ฝึกแจกล พ้ืนฐานได้ ไม่นอ้ ยกวา่ ๖๐๐ คา ๔. เล่นเกม ๕. ท่องอาข ๖. จดั กิจกร อา่ นออก ป. ๒ อา่ นคาพ้นื ฐานและเขา้ ใจความหมายของคา ๑. ฟังครูอ่า พ้นื ฐานเพิม่ จากช้นั ประถม ศึกษาปี ที่ ๑ไดไ้ ม่ ๒. ฝึกอา่ น นอ้ ยกวา่ ๘๐๐ คาและอ่านขอ้ ความ เรื่องที่มี ๓. ฝึกแจก ความยากง่ายใกลเ้ คียงกบั หนงั สือเรียน และ ๔. เล่นเกม มีมารยาทในการอ่าน ๕. ท่องอาข ๖. จดั กิจกร

ฒนาคุณภาพผู้เรียนตามจุดเน้น การจดั กิจกรรม แนวทางการจัดการเรียนรู้ านนิทาน เร่ืองส้ันๆ บทร้องเล่น ฯลฯอยา่ งมีมารยาท นิทาน เร่ืองส้ันๆ บทร้องเล่นอยา่ งมีมารยาท ลูกสะกดคา อ่านคา และบอกความหมายของคา ม อา่ นสะกดคา อา่ นคา และบอกความหมายของคา ขยานดว้ ยความเขา้ ใจ รรมส่งเสริมนิสยั รักการอา่ น านนิทาน เรื่องส้นั ๆ บทร้อยกรอง ฯลฯ อยา่ งมีมารยาท นนิทาน คาคลอ้ งจอง บทร้อยกรอง ฯลฯตอบคาถามเร่ืองท่ีอา่ นอยา่ งมีมารยาท กลูกสะกดคา อา่ นคา และบอกความหมายของคา ม อ่านสะกดคา อ่านคา และบอกความหมายของคา ขยานดว้ ยความเขา้ ใจ รรมส่งเสริมนิสยั รักการอา่ น

๔๐ จุดเน้น ช้ัน ความสามารถ และทกั ษะ อ่านออก ป. ๓ อ่านคาพ้นื ฐานและเขา้ ใจความหมายของคา ๑. ฟังครูอ่า เขียนได้ พ้นื ฐานเพิ่มจากช้นั ประถมศึกษาปี ที่ ๒ ไดไ้ ม่ ๒. ฝึกอ่านข นอ้ ยกวา่ ๑,๒๐๐ คา และอา่ นขอ้ ความ เรื่องบท มารยาท ร้อยกรองที่มีความยากง่ายใกลเ้ คียงกบั หนงั สือ ๓. แจกลูกส เรียนดว้ ย ความเขา้ ใจและมีมารยาทใน ๔. เล่นเกม การอ่าน ๕. เลือกอ่า ๖. ท่องอาข ๗. จดั กิจก ป. ๑ เขียนคาพ้ืนฐานไมน่ อ้ ยกวา่ ๖๐๐ คา ประโยค ๑. ฝึกเขียน ง่าย ๆ และมีมารยาทใน การเขียน ๒. ฝึกเขียน ๓. ฝึกเขียน ๔. เล่นเกม เขียนได้ ป. ๒ เขียนคาพ้ืนฐาน เพมิ่ จากช้นั ประถม ศึกษาปี ที่ ๑ ๑. ฝึกเขียน ไดไ้ ม่นอ้ ยกวา่ ๘๐๐ คา เขียนบรรยายภาพ และมี ๒. ฝึกเขียน มารยาท ในการเขียน ๓. ฝึกเขียน ๔. ฝึกเขียน ๕. แบ่งกลุ่ม ๖. แบ่งกลุ่ม