Ыбрайымұлы Ә. Жерұйық жұмбағы

ЖЕР¥Й Ы К ЖУЛ/1 BAFbl Батар Кун, ушкан кустар, кебедепм, Жанымды д1ршдеттщ неге менщ? 47

е д ш б е к ы б ы р а й ы л /1¥/1ы ГУЛ УСЫНГАН БОРША ТЫШКАН... Маусымнын жупары eciri, Анкыган шак, Киялын кешкен булттаи калкыган шак. Кен.шн элдекайда леки берер, Балгыпньщ бузылмаган калпын ансап. Жан-жагын жайкалган шеп, гул каптаган, Дуние кызыл-жасыл ун катпаган, Манаурап мамыражай жатар керш, Шырылын бозторгайдын тыцдап далам. Жапырак - жапырак па жел еппеген? Самал да Есед1 гои себеппенен. Ара жур ызын каг ып, сэры жолак, Айналып кызыл гулд1 0бектеген. Тфл1п кебелектщ шала мына, hyp бпер талпынганнын кадамыиа. Бф тышкан 6ip тышканды тармагына ап, 1лшген ескен шептщ сабагына. Тышканньщ теменде екен 6ip «танасы», Ьардай-ак элдеюммен сыр таласы. Куйтымдай бола ма екен боршаларда, Туйсштщ сез1м деген журканасы... Толганткан мынандай жайт бурын ммд1? Кездейсок ойга меш урындырды. «Танага» гул усынган борша тышкан, TipaiKTin дэмш маган угындырды... 50

ЖЕРУИ Ы К Ж¥Л/1 BAFbl БОРТЕ КУЛЫН i уик1мд1 берте кулын. Бггпей;н еркелшщ. Енецд1 шыр апналып, Шабасык epreai кун. Кникенгай кула каска, Атойлап, шык Алашка. Казаки тул1к, Туым, Куш салшы куламаска! С epiri 6ip тарланнын, Cepnunni шыркарда эр кун. Жансыншы багы аскактап, Казаки тулпарлардьщ. Тулпар ма ган аспаган? Бэйгеде таласпаган? Б1ТСШШ! казакка арман, Высший канат саган. Аспанньщ KyHi кулеш, Дакпырттын дуб1р1с1н.! Арманга апаратын, Юшкентай кул1пмсщ!!! Берте кулын!!! 49

д д ' т б е к ЫБЫРАЙЫМУЛЫ

Ж ЕРУЙЫ К Ж¥Л/1 БАЕ Ы 51

д д '1лбек ы бы рай ы м ул ы ДЭЛ ТУСЫМНАН К0Р1Н1Г1... Туи-тунык бон М0лд1рсп, Тур элем1м, Кумарлыгым Б1тпейд1 cipa, менщ. Дэл гусымнан Yшырай тап келгеш, Жас маралы Орманньщ була, KepiM. Кершед1 Жайнаган шыракган кут, Арамызды жер белд1 Бф аттамдык. Туз тагынын Секемплл уркекпп - Жалт берд1 де Жалзарды 6ip-aK Kapfbin. Назарымды 1\\умарза сштегенмен, Байкалмады жануар Бштеге енген. Тенбш судш кап койды Сосын жэне, Уюдей боз Куйрьны култеленген. Куй тегед1 Кешлден тапсак перне, Бакытымды шалкытып Самсатты ерде. Тандайымда Дэм1 бар эсемджтщ, Жасырынып Улгерген эп сэттерде. 54

>KEP¥HblK>K¥MBAFbl ГУЛДЕР1 АЛМА АГАШТЫН СОУЛЕГЕ ЫНТЫК-.. Маусымныц уш кандай, гу т калдай'? Болмайсын купиясын ouiiri, Алла-ай... Гулдеген алма агаштын калкасында, Кулед] oip жумбак кыз унi балдаи, Сешлдер элдеюмдер сай, жаганы, Сьщарын таппады екен кап жаи Mi? Каракек моузтшщ ар жагынан, Карайды ак нур шашып Ай жамалы... Ел1те ушлгендеи сэнге жалган, Ocepi тым керемет элдеп алгаи? Гулдер1 Алма агаштын сэулеге ынтык, Тундеп бозан, акшыл нэлге малган... врекгти кыз журеп согатындай, Басына бакыт кусы конатындай... Биылгы жылылыкка кештеу келген, Дуние ырахатпен шоматындай. Манаурай талыгады гул шынымен, Шэрбаты теплед1 бшсе уншен... Ак пен кек араласып акылымда, Баурайды каракек тун тылсымымен 53

ддшбек ыбырайымулы EM Illin ЭППАК АРАИ ДИДАРЫЦА... Кек аспан, Акша булттар, Эппак гулдер, Эппак боп айналама каптал 6ip кер. Бол мае а Ак дуние бул жалганда, Актыкты ЖаЬанамнан таппак кзмдер? Даты жок Шымкай эппак кауыздарьщ, Обырлар aiua карар ауыздарын. Ж1бектей Эппак калпы улб1рейсщ, Куйж боп кершед1 Жауызга эрщ... Керкще З&нгардагы Кек кулаган, Актыгын карапайым кепке унаган. Акша булт Эр тушрге 6ip шуйке боп, Кезбелж гумырын да теткт аган. Ак улпек секемдене уйлыгыскан, ТэнД еткен залшын, нэркес килы нускан. Е м ш т эппак арай дидарьща, Мен де 6ip есерсокзау куйд1 кушкам. Ж1бердщ КенЫмд1 сел жыр CTin, Карау 6ip ниеттерден Сен жур етш... Жаны мды Ак кауызьщ аймалайды, ЖурекД шымырлата Елж1рет1п... 56

ЖЕР¥ЙЫК,Ж¥МБАЕЫ Мына ем1рдщ Шуагын к1м тел емген? Бул кундерде Ой емес кулю еленген. Мен шынымен Куанып калар ед1м, Табылса егер Туйтюлдщ к и т еленнен. Жас маралы, Орманньщ була, KepiM, Кумарлыгым б1тпейд1 Cips, менщ. Дэл тусымнан KepiHin Жок боп кеткен, Сен не деген Киел1 шырак едщ... 55

ддшбек ЫБЫРАЙ 58



ЖЕР¥ЙЫК ЖУМБАЕЫ

Lгn-

ддтбек ы бы ра и ы м ¥ЛЫ АЛМАНЫН БУТАГЫНДА ГУЛ К0МКЕРГЕН... 0м1рдщ одшемше шак келмегсн, Кокейде Ум1т-сэуле жатты елмеген. Касымда суыктор! ай журсен-даты, Кун кештш сзл алшактау эттен, менсн. Мен саган сырттай карам, танданамын, Еш сырын Болтан емес жанга мэл1м. Керсен де Teriepim кеп мойымайсын, Сырт козсе байкалады сэл тана мун. Ештемен жок кой маган баска мэл1м, Не деген 6epiK ед1 тас камальщ. Тондын ба Аяздарга кыскы акиган? Ал, csyip, самалы мен шашкан нэлш. TipaiKTi Kemin журс1н там-тумменен, Жылылык 1здемейсщ салкын менен. Алманын бутагында гул кемксрген, От ырсын Бэз-баяты калпынменен. Рахат табасын-ау шут ыладан, Ештеме жутымсыз»а жуымаган. Сен калай атангансьщ суыкторгай, БэлОм, шын, Мен шьнармын суык адам. 60

ЖЕР¥И Ы К Ж¥Л/1 ЬAFbl 0ППЛК HVPFA М0ЛД1РЕГЕН... Ак шапак Актарады шырайлы Кун Жалганда Куннен артык ырайлы кш? Bip бике шуак кешш. Ауласы нда, Сутарып ертенгипк жур-ай гулш. Кауызы Гулдершщ сан алуан, Естисщ сауалыцнын жауабына эн. Кубылып Сулу ару кез тар гады, Гул менен желепнщ алауынан. Нур кемп! турады екен жузш дэшм, Кыз емес Аршын бойлы кызыл кайьщ... Kerri де Kipin уйге Беймэл1м жан, KepiHic ансарды алган Ым-гайым. Кещлден тулактай жок Келкшдеген, Жан кайда толкып журген кейшнде елен?.. Кауызда Маржандай боп тамшы калды Шашырап эр-эр жерде мелтшдеген. Буркейд1 терезещн келпр емен, Сэуледей Эйнегщнен мен Kipep ем... Ш1рк1н-ай, Журегщде тамшы болып, Тура алсам эппак нурга молд1реген. 59

ддШек ы б ы р а й ы м у л ы 62

Ж ЕР¥ИЫК >KVA/IBAFbl * 61

дд'мбек ы бы райы м улы ЖАНЫ РАК, ОИ ТАСТАИСЫН, ТАБЫЦМЕНЕН... Ак тутек Басталтандай Аспанда алып, Улпасын аямастан шашкан... малын... Сары алтын Ак алтын мен апталгандай. Ыстыгын сатыныштын баскан мамык. Сеземш Мешр1мд1 мен ептеген, Бупн кар Алматыга кенет кеген. Сартайган Сагыныштан жапыракты, Ак улпа кещл аулай ебектеген. Ыкылас Табылмайчын тым аса кат, Айнымас олкылыкка шыдаса Бак. Ак сэуле 'Гит-кашып мелтендеидк Aytанын шалгай алые кунэ санап. Вакилык Нурдын 03i кейде бзеен, Солтындар Бойжеткен де кейлеп эсем. Саргая салбыраган жапырактан, Кердщ бе Паз бшд1рген бейнеш, э-э, сен? Жапырак, Ой тастайсын табынменен, Оралар. бэлмм, кайта Шагын кенен. Санамда Шымкай сары, шжэмЫз ак, Барады Араласып лагылменен... 64

Ж ЕР¥ИЫ К Ж¥Л/1БАБЫ ЖАПЫРАГЫ САРЫ АЛ ГЫН 0Р1К БАКТЬЩ... Сап-сары алтын жанырак, Жаймашуак, Кереметке караймын жайтасьш ап. bip-eKeyi Y илш жерге туст1, \"Vзшгенде, нйркшдер, каида асьнад?.. Кызыгады Кез деген туныкка шын, Сыбдырлатар агаш та кулш басын. 0Hi сары болеа да жапыракгьщ, Наз, epneci кершген Кылык басым. Суйсштед1 Кел-кеслр шалкып елд1, Жапыракзар жайкала Алтын ендн Сарылытын Насат кып шаттанады, Карашанын тиер ме салкыны енд1? Жапырагы Сары алтын ерж бактын, Мен сендерден керемет керж таптым. Сушщирш Сыртынан осыншама, Журш ед! булгактап epiKTi ап к1м? 0те шыккан шырайлы сэт бийнбей, Баса алмай жур эл! де Эптжш кей... Сыбдыр какты 0не 6ip жапыратын, Сыбырлатан калканыц тэты уншдей... 63

эд\\лбе кы б ы р а й ы м х л ы ЖАРКЫРАП КеКЖ УЗШ ДЕ АРМАНЫМ ТУР... «Мст шанса - лас аяк, шалып жур, Меи суртсем - жамандарга суршем». Жумек Тымык кеш дунвенщ сырым баккан, Кар epin, Жыл{ада су сырыл каккан. Жагканы суду Айдын жерде кснет, Жанынды селт етю зт, шымырлаткан. Мелдфеп туна капты 1ркшд1ге, Сонша ма жудепз екен инрюши не? Тобыктан какты ма екен карау ниет, Жолыгып калды ма элде б1ртурл1ге?.. 1рющи 1р1ккендей нурды, алауды, К онш ч солай карай б1рден ауды. Кар}анын капершде баска нзрее, Умыткан eKi шокып, 6ip карауды. Бершген ку кулкынга сана катты, Bip тамак кара жолды жагалатты. Шокынып, жыкпылдарды туртшедн Кере алмай Айдай гажап галаматты. Гарышта к1л жаксылар кашангы анык, Карадым зангар катка жасан калып. ...Жаркырап, Кек жузшде Арманым тур, Толыкси толган жуз1 Ашанданып... 66

Ж ЕРУИЫК >K¥A/IBAFbl 65

Э д т б е к ЫБЫРАЙЫМУЛЫ MAC ЬОЛАДЫ ДУНИЕ. Алмагыда Кун тагы несерлегп, Желшнтед1 дым 6epin 0сер кекп. Алма гул 1 Жэуд1реп кок аспанга, Кемшркосак салады Неше ернект1. Жастык журек Жауынга шаттанады, Бакыт кешкен шадыман Шак калады... Кол шатырлы бойжеткен Бойы балкып. Жалгасады Булбулдын бактагы энь Алма агаштыц I ул!не тамшы ш нш , Башыкболган кэусарга Жанша уншп, Элденеге Элп ару узд1гедй Д1р0дейд1 меп-мелд1'р Талшын-ум1т. Басса да су Малмандай жерд1 мейлк Шарапаты жупардын Керпмейдк Асфальт ка 1ркшген туныктыкка, Бойжеткеннщ бейнеа Мелд1рейдь 68

1ЯЗУЯ1/УЛЖ!>11ЯИАс13Ж



ед тбек ЫБЫРАЙЫШ/1Ы 70

>KEP¥HblK,>K¥/\\/IBAFbl «Кектем» деп жур жазды да ТуйЫк элй.. Эппак несер, Нурьщды куйшы, кэш! ...Mac болады дуние Жупар жутып... Ацкыганда Гулдердщ Hci, дэм1... 69

дд'тбек ы б ы р а йымулы Ж1БЕК ЖЫРЛАР ЖАНЫНДЫ BYТ1НДЕС1Н... Кыз сешлдер Бактарда саны аугасын, Кощл-хошын одаша жэне ауласын. Коцыр куздщ Саргайган уагында, Жырын окыр Акынныц алау, жасын. Жанарына жабысса Kip6iн, мейлк Жыр окыса Турактап улпрмейдк Кайнап жаткан сез1мш кеудесшде, ¥зын койлек Кынама б1лд1рмейдк Куаныш пен шаттыкка кабак щкэр, Бола койган Жок сэттер жан ауыртар. Нманы мен ибасы твплмеген, Першле кыз Оленге алабуртар. Акыльщмен Эрнеш журген екшеп, Тургандаймыз бижтз 6ipre коксеп. Ак жузщнщ Шарпылып шуагына, Коркем ойдын iшiне мулде кетсек. Лэззатка Белешп букы кешщ, Ж1бек жырлар жанынды бутшдесш. C0здepiмнeн С’икырлы жылу тауып, Меж окьнан Журегш лушлдес1н... 72

Ж Е Р У И Ы К Ж¥Л/1БА{-Ы ШЫРЫН MF.HEH Г \\ \\1ЫРДЫЦ ОРТАСЫНДА... Карашанын Куш тур сэнге Mittin, Кунгтарлыкпен караймын сэл демшш. Сулу орман бекгерд1 комкересщ, Ынгыктырар купи ар Fbin элдене уми. Кесюш эеем Карасам, карашанын, Куана алар дэл мендей балаша юм? Tarri yafbi 0\\нрдщ таусылмайды, Tarri куып кей кезде Адаеамын. Лэзатка oip батса ©ртенбее к1м? Алмаса екен мазамды Ертен де ешктм. Куздщ куш Ерекше келдер туны к, Туныктыктан кересщ керкем кескш. Ну орманда сайрандап журмш аман, Мен кулющц Есгимш сынтырлатан. Жалгызбын деп орманда Ойламайсын, Сен1 жалгыз коймайды сырлы галам. Типзед1 Bapi де дэтке себш, Калын жыныс каптаган - ак тесепм. Шырын менен гумырдын ортасында, Шалыктатан Сэбидей сэт кешемш... 71

дд'тбек ы б ы р а й ы м у л ы НАРЫНКО.] ТАУЛАРЫ Аршасы мурын жарган Кетпен* сдш, Казакка тигеи ccHiu коп комегщ. Шаткалыд саркьфаган езен болып, Арынын агысынык тектемедщ. Тастарьщ текеметтей кына баскан, Кузыцнан елж, марал тура кашкам. Кандыгау* еп аскагы бижпктщ Басына булт атаулы турак ашкан. TipmiaiK сенде гана зангардагы, Озщд1 канптама адам армандады. Тэьиртау*, етегтне тзу етемш, Осы ед1 - непзп ойым, баргандаты. Каратау од капталды кымтагаидай, Бижке кетершер Кун табандай. ТекеЫ* тулап аккан кур жата ма, Ешске кулдилата шымкап алмай. Текестау кун узакка телм1ред1, Бетшен Шэлкеденщ керд1 неш? Карасаз сол калпында уядай боп, Кошкартау сэл булдырап, мелд1редк *Кетпен - тау аты *Кандытау - Хантэшрппн кешптенген аты *Тэшртау - Хантэшршщ кекштенген аты *Текес езеш 74



эдтбек ыбырайыа/1¥/1Ы на 76

ЖЕР¥И Ы К Ж¥Л/1BAFbl 75

дд'шбек ЫБЫРЛЙЫМ¥ЛЫ ЖЕТ1МКОЛ. АККУ ОЛГЕН Кабантау бшпнде Жет1мкол1, Онаша Ушар кекке беюнтелг Аккулар уйыктамайды баягыдай, Кдйтадан оралгандай сек1лд1 едг ( аламын мен киядан зер онше, Толкын жок, д ф ш жок керег i не? Мелд'реп жатады юл карашыктаи, KacipeT тунып калган терешне. II': Epiкс!з куйылады санага муц, Ешкашан тага алмаймын Анага мш. Ажалдан куткарам деп жалгыз улын, Ойлаган аласурып бала камын. Элri шак тербетшп шер емда Кун, Койсацшы сол мылтыктын беренд)пн. Таре етш жалгыз гана атылган ок, Залалын карап турсам керем бупн. Ана да куйде калды жан укпаган, Канк етш акку елдг.. Мамык - галам... Kneci байкалады анда-санда, Айдында ак мусш боп калыктаган. 78

ЖЕР¥И ЫК ЖУМБАБЫ КЕР1ЛГЕН TVPKblH, CEHIH, ГЫМ ЭДЕМЕ.. Журесщ мен гауда кебшде кем, Вмессщ жаратылыс тепн демек. Жакпары шыц, шагкалдьщ жалакаш тас, Туйстзден н эет терген тегщ белек. Мекендеп карлы шьщнын кыен тест, Ен алгаш сен кересщ Кун елкесш. Пенденщ баскап жерш баскын кемей. Тым аскак бшктерде кунелтесщ. Саякгау гумыр кешу эдет кеннен, Умтылдын тас гы жарып дэнекке енген. «Тауешкт, «тэуешкЬ> деп те атаймыз, Тауга сен eMip баки тэу еткеннен. Бижке умтылудан сан кештж от. Сертшен таймайтутын анды естш ек. 0MipiH етед! тек аскактарга, Токтаусыз ермелеумен жанкенпз боп. 0зщд1 тартар мук пен кына меш, Керыген туркьщ сенщ тым эдемь Таза ауа, биж элем пендеш жок, Мекенщ неткен суду жумак едг.. 77

дд'тбек ы б ы р а й ы ш л ы МАРУСЯ ТАУ Куре жол цшгысты устам, тартады алга, Колденец 6ip кезец тур артаманда. Журты омы «Маруся тау» деп агатам, 0згеше болтаннан сон паркы адамта. Шыкпайды 6ip керген сон енд| есщнен, Кдлады жадында сол жел де есин еи. Ортасы - Кетен менен Нарынколдын, Буйыты бектер жатыр кен коалген. «KiM екен Маруся шын, Аты м?л1м?» Санамды су зт неше сатыладым. Келген кыз карантьна ем аркалап, Шешекке корсете алтан батыл эл1н. Заты езге болса-даты елге cinreH, Bipeyai - бауыр санап... женгеанген. Кгзакты ез журтындай кад1р тутып, Ешк1мд1 м1нез1 жок пендеанген. Кез ед1 токтамаган дурбелеш, Bip-6ipiH бше алмады 1ргедеп. Сапармен журген1нде наукасты 1здеп, Тосыннан 6ipey шытып «дыр» дегент Дур тулей турды алдында куба жалды, Сескенпп, м етр теккен жума-жанды... Кынадаи тиген елг е ку шешекп, Ipi ккенмен, 1рке алмады сум ажалды. М эй тн тауып алып каймана еШ, Бижке ак-арулап койган едь Содан соц «Маруся тау» деп атаган. Журтыныц 03iH суйген байламы едь 80





82

>KEPmblK,>K¥/VIBAFbl ...Куре жол 1згш1кке жетелещц, Турсыншы Маруся ару жеке, мейль 1ндегп токтата алган оныц iciH, Бул курмет 6spi6ip де етемейдк.. 81

дд'шбек ыбырай НАРЫИКОЛДЬЩ НАРЛАРЫ Ну вскен Караганды, самырсынды, Суйсже бажайлайсын адыр, шьщды. Байынкол кербе <iciu тау-шаткалдын, Хантаудын кол устаскан жары сынды. Унем1 эсем калпы - шыркын KepiM, Жатыр гой коннында - кен, сыртыцда - ел1м. Луанды жуткан адам мастанады, 0тк1зсе мулде белек сыр тундерш. Сен uiipKiH, сулулыкка кенде ме едщ Алдыннан мелд1рейд1 кел дегенщ. Алты ай кыс ансап-талып ауырам да, Саргайып сагыныштан мен келемш... Айгайтас, Тузу, Кисык, Карагайлы, Bapi де тэкаппар тау. Карамайды. Шеткер1 Шэкэр1мбау, Есекарткан, Аздаган болып келер жадагайлы. Кез керсе кешл кетер кектемдей боп, Эп-сэтте умытылар шеккен бейнет. Алыстан сушр шындар мунартады, Нарлары Нарынколдын шеккендей боп. 84

Ж ЕРУИЫ К >K¥/VlBAFbl КОДАСТАР Мекен еткен куз-шаткдл мен кар, и]ынды, Журш кетсе ж \\р 1С1 оиыц аршынды. Сиыр емее еныршылау. Жылкы емес, Эйткенмен де окшаулыгы бар сынды. Сумет!ni - epeKTiri муз, карды, Елемейд1 тубм ж\\ш ызгарды. Ерттеп алый ерен бмкен ж1пттер, Аралайды ат журе алмас куздарды. Тау-тас кезт шаруаны жайтайды, Жуастыты, курайга да байлайды. Кыс кезшде тапгырмайтын келж ол, Сырдактан да, кек муздан да таймайды. Кодае MiHcen жайьщ жок кой кур калар, Бугылардан элдекаида сынды олар. О бастан-ак ойымпаз боп тузан соц. Бос ж1берсен 03i таудан сырганар. Жануарлар колка жылдам кенедк Жайын тапсан кара малдай енедй Батыр мшез бмкенджзен болар-ау, Каскырдын да кабыргасын согодi. Кодае болтан ертеректе журт камы, «Кенес» келш ж еназ тщц куртканы. Узишеген сол баяты тукымнан, Нарынколдьщ кодастары С'ыртгаты* *Жайлаудын аты 83

эд\\лбек ы бы райы м улы ЕЛ1ТЕД1 ЕР1КСП Жайлау repi басталар Шырганактан, Талды езеш тулайды oip канаттан. Кезен ассац Еюаша, Каркара тур. Hyiа базкан, илркш-ай, нурза баткан. Денгелексаз. Мынжылкы, ( арыкырда, Адамзатгын бшед|' нарытый да. Сырт* жайлаган cy6eci шелденедк Мырза болып журед1 6api мунда. Жата калсан жайлауда уйкьщ канар, Унатпайды бойкуйез сикыцды олар. Тазабектщ ушне Шокан Tycin, Мейман болтан Кектебе кулкынды алар. Бетеге де беред1 сэн кодеге. Табаныннан ушады сан бедене. Танауьщды жарады жупар анкып, Ел1тед1 EpiKci3 элденеге. Keren жактьщ жайлауы шыркы ботен, Бак караган ежелп журтым екен. 0з1м барып тунесем колатыца. Журепме сез]м мен жыр тунетем. *Жайлаудьщ аты 86

оо In

m vsiA /m ^N H A dm

-О 5 <О. -О LQ -О 'О ф

оооо

ос

1Я^91А/ЛЖ'>ПЯИЛс13Ж

э д т б е к ы б ы р а й ы м ¥/1Ы КАСКА ШЬЩ TVP КАСКАИЫН... Киел1 жер ежелдеи Ker en деген, Сулулыгы кезнин кегендеген. Жан-жагынды коршаган айбарлы тау, Киялынды козгайды еленге кен. Шыркы кандай мына ауыл Шырганактын, Сикырына белейд1 нурлы абат Кун Мурат деген тынымсыз сотанак ул, Танытады квкесш сырганактыц. 0р, ылдига шабады бала тынбай, Кершбейд1 кумары канат ындай. Карап кояр кез xirin Кенсу жакка, Элденеш сол маннан табатындай. Аспан таулар зенпрмен араласкан, Акша булттар арманын ала кашкан. Торыайгыр да, Кулык та, Сарытау да, Kepin ескен мекеш бала жастан. Еш нэрсе де тен келмес кыр танына, Мукен - сонда. Шапкылап жур тагы да. Дала жатыр сзбидей мунтаз кейт, Аскактыкты танытып урпагына. Батыр да - ез1, сол елдщ cepici де, Кейде сыймай кетед1 TepiciHe. ...Каска шьщ тур каскайып, Каска сггыр, Жайлап беттеп барады epiciHe... 90

ЖЕРУЙЫК, ЖУМБАБЫ КЕГЕННЩ К0ЛДЕР1 Алатаудын басынан Ай карайды, Карлы шыкда булбулдар санрамайды. Тау устшде гам бнн ен кел боларын?.. Айта берд1 курдасым «кайран-ай»-ды. Кед кададым керк1ие «Жасылайдын», Кузга карай сен кенет тасыма, айдын. Кекпенбек боп ганэмЫз мелд1рейдн Жатыр ма екен кеуденде осылай мук? «Баржыктын‘>да кел1н-ай... Шарайнадай, Сэуле туссе косады арайга арай. Туныгына тамсанып, бегщ жуып, Аттанасын сонына карай-карай... Карсы алады ко.'п де «Кайындынын», Калгандай-ау кулкщ мен сайында унщ. Суга карап, д1р1лс1з туньк ына, Сеш eciMe аламын айым, кушм. Уш «Келеай» бар шелектеп, «Шелек» куйган, «Етепмде ел1м» деп елеп куйган. Мерга де тур уш туршц Бул ем1рде, Сезше емес гасшш, себепке илан. Тау устшде гам бшген кел боларын? Бар екенш бизем1з енд1 олардын... 89