หลักสูตรสวดมนต์วัดสัมพันธ์

 ¢ÿ “¿¬‘ “®π§“∂“Ò [Àπ⁄∑ ¡¬Ì  ¢ÿ “¿‘¬“®π§“∂“‚¬ ¿≥“¡ ‡  ] ¬Ì ¬Ì ‡∑«¡π ÿ ⁄ “πÌ ¡ß§⁄ ≈μ∂⁄ “¬ ¿“ ‘μ,Ì μ  ⁄ μ  ⁄ “π¿ÿ “‡«π ‚Àμÿ √“™°ÿ‡≈  ÿ¢.Ì ‡¬ ‡¬ Õ“√°¢⁄ °“ ‡∑«“ μμ∂⁄ μμ⁄∂“∏‘«“ ‚‘ π, Õ‘¡‘π“ ∏¡¡⁄ ∑“‡ππ  æ⁄‡æ Õ¡⁄‡ÀÀ‘ ª™Ÿ ‘μ“.  ∑“ ¿∑√⁄ “π‘ ª  ⁄ π⁄μÿ  ¢ÿ ‘μ“ ‚Àπμ⁄ ÿ πæ‘ ⁄¿¬“, Õªª⁄ ¡μ⁄μ“ ® Õ¡⁄‡À ÿ  æ‡⁄ æ √°¢⁄ πμ⁄ ÿ ‚π  ∑“. ¬ê⁄® ‚π ¿“ ¡“‡πÀ‘ ° ÿ ≈Ì ª μÿ Ì æÀÿÌ, μπ⁄‚π ‡∑«“πÿ‚¡∑π⁄μÿ ®‘√Ì μ‘Øü˛ πμ⁄ ÿ  “μμ.Ì ‡¬ «“ ™≈“æ™ÿ ≥⁄±™“  Ì‡ ∑‚™ªª“μ‘°“, Õ‡√«“ ‚Àπμ⁄ ÿ  æ⁄‡æ ‡μ Õ𒶓 π‘√ªÿ ∑∑⁄ «“. ª  ⁄ π⁄μÿ Õπ«™™⁄ “π‘ ¡“ ®  “«™™⁄ ¡“§¡“, ®√‘ Ì μ‘Ø˛üμÿ ‚≈° ⁄¡÷  ¡¡⁄ “ ¡⁄æÿ∑∏⁄  “ πÌ. ∑ ‡⁄  π⁄μÌ ‚ μ«π⁄μŸπÌ ¡§§⁄ Ì  μμ⁄ «‘ ÿ∑∏⁄ ¬‘ “, ¬“« æÿ∑‚⁄ ∏μ‘ π“¡¡⁄ªî ‚≈°‡™Ø˛ü ⁄   μ∂⁄ ÿ‚π.  ¡⁄¡“‡∑ μ‘ ∏¡⁄¡  ⁄ ª«μμ⁄ μ‘ ¡‡À ‘‚π, ª π⁄π“ ‚Àπ⁄μÿ  æ‡⁄ æªî ª“≥‚‘ π æ∑ÿ ⁄∏ “ ‡π.  ¡⁄¡“ ∏“√Ì ª‡«®⁄©π⁄‚μ °“‡≈ ‡∑‚« ª« ⁄ μ,ÿ «±ÿ ⁄≤‘¿“«“¬  μμ⁄ “πÌ  ¡∑‘ ⁄∏Ì ‡πμÿ ‡¡∑π÷. ¡“μ“ ªîμ“ ® Õμ√⁄ ™Ì π®‘ ⁄®Ì √°¢⁄ πμ⁄ ‘ ªÿμ⁄μ°Ì, ‡Õ«Ì ∏¡‡⁄ ¡π √“™“‚π ª™Ì √°¢⁄ πμ⁄ ÿ  ææ⁄ ∑“. Ò §“∂“ Ò  ¡‡¥Á®æ√–æÿ∑∏‚¶…“®“√¬å (©¡‘ ) «—¥‚¡≈’‚≈° ·μàß 33

¡ß§≈®—°°«“ÄÀ≠à  ‘√‘∏‘μ‘¡μ‘‡μ‚™™¬ ‘∑⁄∏‘¡À‘∑⁄∏‘¡À“§ÿ≥“ª√‘¡‘μªÿê⁄ê“∏‘°“√ ⁄   æ⁄æπ⁄μ√“¬π‘«“√≥-  ¡μ∂⁄  ⁄  ¿§«‚μ Õ√À‚μ  ¡¡⁄ “ ¡⁄æ∑ÿ ⁄∏ ⁄  ∑⁄«μ⁄μ÷ ¡À“ª√ÿ  ‘ ≈°⁄¢≥“π¿ÿ “‡«π Õ μ’ ⁄¬“- πæÿ ⁄¬ê™⁄ π“πÿ¿“‡«π ÕØü˛ μÿ μ⁄ √ μ¡ß§⁄ ≈“π¿ÿ “‡«π ©æ⁄æ≥≥⁄ √Ì ‘¬“π¿ÿ “‡«π ‡°μ¡ÿ “≈“πÿ¿“‡«π ∑ ª“√¡μ‘ “π¿ÿ “‡«π ∑ Õªÿ ª“√¡μ‘ “π¿ÿ “‡«π ∑ ª√¡μ∂⁄ ª“√¡μ‘ “π¿ÿ “‡«π  ≈’  ¡“∏ª‘ êê⁄ “π¿ÿ “‡«π æ∑ÿ ∏⁄ “πÿ¿“‡«π ∏¡¡⁄ “π¿ÿ “‡«π  ß¶⁄ “πÿ¿“‡«π ‡μ™“π¿ÿ “‡«π Õ‘∑∏⁄ “πÿ¿“‡«π æ≈“π¿ÿ “‡«π ‡ê¬⁄¬∏¡⁄¡“πÿ¿“‡«π ®μÿ√“ ’μ‘ À ⁄ ∏¡⁄¡°⁄¢π⁄∏“πÿ¿“‡«π π«‚≈°ÿμ⁄μ√∏¡⁄¡“πÿ¿“‡«π ÕØü˛ ß⁄§°‘ ¡§§⁄ “π¿ÿ “‡«π ÕØü˛  ¡“ªμμ⁄ ¬‘ “πÿ¿“‡«π ©Ã¿ê‘ ê⁄ “πÿ¿“‡«π ®μÿ ®⁄®ê“≥“π¿ÿ “‡«π ∑ æ≈ê“≥“πÿ¿“‡«π  æ⁄æê⁄êÿμê“≥“πÿ¿“‡«π ‡¡μ⁄μ“°√ÿ≥“¡ÿ∑‘μ“Õÿ‡ª°⁄¢“πÿ¿“‡«π  æ⁄æª√‘μ⁄μ“π¿ÿ “‡«π √μπμμ⁄ ¬ √≥“πÿ¿“‡«π μÿ¬⁄ÀÌ  æ⁄æ‚√§‚ °ÿª∑∑⁄ «∑°ÿ ⁄¢‚∑¡π ⁄ ÿª“¬“ “ «π‘   ⁄ π⁄μ,ÿ  ææ⁄ Õπ⁄μ√“¬“ªî «‘π ⁄ πμ⁄ ,ÿ  æ⁄æ ß⁄°ª⁄ª“ μÿ¬⁄ÀÌ  ¡‘™¨⁄ π⁄μ,ÿ ∑¶’ “¬ÿμ“ μÿ¬À⁄ Ì ‚Àμÿ,  μ«  ⁄ ™’‡«π  ¡ß⁄§‚‘ ° ‚Àμÿ  ææ⁄ ∑“. Õ“°“ ªææ⁄ μ«π¿¡Ÿ ‘§ß⁄§“¡À“ ¡ÿ∑⁄∑“ Õ“√°¢⁄ °“ ‡∑«μ“  ∑“ μ¡ÿ ‡⁄ À Õπÿ√°⁄¢π⁄μ.ÿ ¿«μÿ  ææ⁄ ¡ß⁄§≈Ì √°¢⁄ πμ⁄ ÿ  æ⁄æ‡∑«μ“,  ææ⁄ æ∑ÿ ⁄∏“π¿ÿ “‡«π  ∑“ ‚ μ∂⁄ ’ ¿«πμ⁄ ÿ ‡μ. ¿«μÿ  æ⁄æ¡ß§⁄ ≈Ì √°⁄¢π⁄μÿ  ææ⁄ ‡∑«μ“,  æ⁄æ∏¡¡⁄ “πÿ¿“‡«π  ∑“ ‚ μ⁄∂’ ¿«π⁄μÿ ‡μ. ¿«μÿ  ææ⁄ ¡ß§⁄ ≈Ì √°¢⁄ πμ⁄ ÿ  ææ⁄ ‡∑«μ“,  æ⁄æ ß⁄¶“π¿ÿ “‡«π  ∑“ ‚ μ∂⁄ ’ ¿«πμ⁄ ÿ ‡μ. π°⁄¢μ⁄μ¬°¢⁄ ¿μŸ “πÌ ª“ª§§⁄ Àπ«‘ “√≥“, ª√μ‘ ⁄μ ⁄ “πÿ¿“‡«π Àπ⁄μ«⁄ “ ‡μ Ì Õªÿ ∑∑⁄ ‡«. π°¢⁄ μ⁄μ¬°⁄¢¿Ÿμ“πÌ ª“ª§§⁄ Àπ‘«“√≥“, ª√‘μ⁄μ ⁄ “πÿ¿“‡«π Àπ⁄μ«⁄ “ ‡μ Ì Õªÿ ∑⁄∑‡«. π°⁄¢μμ⁄ ¬°¢⁄ ¿μŸ “πÌ ª“ª§§⁄ Àπ«‘ “√≥“, ª√μ‘ μ⁄   ⁄ “πÿ¿“‡«π Àπ⁄μ«⁄ “ ‡μ Ì Õÿª∑⁄∑‡«. ®≈ÿ ⁄≈√“™ª√μ‘ ⁄μÌ  μμ⁄ ª√‘μ⁄μÌ π‘Øü˛ μ‘ Ì. ‡®Á¥μ”π“π®∫ 34

¡À“√“™ª√μ‘ √  ∫‘  Õßμ”π“π  √™™⁄ Ì  ‡ πÌ  æπ⁄∏Ìÿ π√π‘ ∑⁄ ,Ì œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„π‡®¥Á μ”π“πÀπ“â ÒÒ Õ«‘°¢⁄ μ‘ ⁄μ®‘μμ⁄ “ ª√‘μ⁄μÌ ¿≥πμ⁄ ÿ.  ¡π⁄μ“ ®°°⁄ «“‡Ã ÿ Õμ√⁄ “§®©⁄ πμ⁄ ÿ ‡∑«μ“,  ∑⁄∏¡⁄¡Ì ¡πÿ ‘√“™ ⁄   ÿ≥πμ⁄ ÿ  §§⁄ ‚¡°¢⁄ ∑Ì.  §⁄‡§ °“‡¡ ® √Ÿ‡ª §‘√‘ ‘¢√μ‡Ø ®πμ⁄ ≈‘ ‘°‡⁄ ¢ «¡‘ “‡π, œ≈œ ‡À¡◊Õπ„πÀπ“â ÒÒ μ‘Øü˛ πμ⁄ “  πμ⁄ ‘‡° ¬Ì ¡πÿ ‘«√«®πÌ  “∏‚« ‡¡  ≥ÿ πμ⁄ .ÿ ∏¡⁄¡  ⁄ «π°“‚≈ Õ¬¡¿⁄ ∑π⁄μ“ (Û Àπ) π‚¡ μ ⁄  ¿§«‚μ Õ√À‚μ  ¡¡⁄ “ ¡æ⁄ ∑ÿ ∏⁄   ⁄ (Û Àπ) æÿ∑∏⁄ Ì  √≥Ì §®⁄©“¡‘ œ≈œ (‡À¡Õ◊ π„πÀπâ“ ÒÚ) μ쑬¡ª⁄ î  ß¶⁄ Ì  √≥Ì §®©⁄ “¡.‘  ¡æ⁄ ∑ÿ ⁄‡∏ ÕØ˛ü«’ ê⁄® ∑⁄«“∑ ê®⁄  À ⁄ ‡°, œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπâ“ ÒÚ Õ‡π°“ Õπ⁄μ√“¬“ªî «π‘  ⁄ πμ⁄ ÿ Õ‡  ‚μ. 35

π‚¡°“√ÕØ˛ü°Ì π‚¡ Õ√À‚μ  ¡¡⁄ “-  ¡⁄æ∑ÿ ∏⁄   ⁄ ¡‡À ‘‚π. œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπ“â ÒÙ π‚¡°“√  ⁄ ‡μ‡™π «∏‘ ‘¡⁄À‘ ‚À¡‘ ‡μ™«“. π‚¡°“√ÕØ˛ü°Ì π‘Ø˛üμ‘ Ì. ‡¬  πμ⁄ “  π⁄μ®‘μ⁄μ“ μ‘ √≥ √≥“ ‡Õμ⁄∂ ‚≈°πμ⁄ ‡√ «“ œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπâ“ ÒÙ ‡Õ«¡“∑§‘ ≥ÿ Ÿ‡ªμÌ ¡ß⁄§≈πμ⁄ ¡⁄¿≥“¡ ‡À. ªü¡Ì ¡ß§⁄ ≈ μÿ ⁄μÌ ‡Õ«¡⁄‡¡  ÿμ,Ì ‡Õ°Ì  ¡¬Ì ¿§«“,  “«μ⁄∂¬‘ Ì «‘À√μ‘ ‡™μ«‡π Õπ“∂ª≥î ⁄±‘° ⁄  Õ“√“‡¡. œ≈œ ‡À¡◊Õπ„πÀπâ“ Òı  ææ⁄ μ∂⁄ ‚ μ∂⁄ ÷ §®⁄©π⁄μ‘ μπ⁄‡μ Ì ¡ß⁄§≈¡μÿ ⁄μ¡π⁄μ‘. ¡ß⁄§≈ μÿ μ⁄ Ì πØ‘ ˛ü‘μÌ. ∫∑¢¥— √μπ μÿ μ⁄ Ì ª≥‘∏“π‚μ ªØ˛ü“¬, μ∂“§μ ⁄  ∑  ª“√¡‘‚¬ ∑  Õÿªª“√¡‘‚¬ ∑  ª√¡μ∂⁄ ª“√¡‚‘ ¬μ‘,  ¡μ÷  ª“√¡‘‚¬ ªŸ‡√μ⁄«“, ªê®⁄ ¡À“ª√®‘ ⁄®“‡§ μ‘ ⁄‚  ®√¬‘ “, ª®⁄©‘¡æ¿⁄ ‡« §æ¿⁄ “«°°⁄ π⁄μ÷ ™“μ÷ Õ¿‘π°‘ ⁄¢¡πÌ, ª∏“π®√‘¬Ì ‚æ∏ª‘ ≈⁄≈߇⁄ ° ¡“√«™‘ ¬Ì,  ææ⁄ êê⁄ ÿμê“≥ªª⁄ ؇‘ «∏Ì ∏¡⁄¡®°⁄°ªª⁄ «μμ⁄ πÌ π« ‚≈°ÿμ⁄μ√∏¡⁄‡¡μ,‘  æ⁄‡æªî‡¡ æ∑ÿ ⁄∏§‡ÿ ≥ Õ“«™™⁄ ‘μ⁄«“, ‡« “≈¬‘ “ μ ’ ÿ ª“°“√π⁄μ‡√ ÿ, 쑬“¡√μμ⁄ ÷ ª√μ‘ ⁄μÌ °‚√π‚⁄ μ Õ“¬ ¡⁄ “ Õ“ππ∑⁄ μ‡⁄ ∂‚√ «¬‘ °“√ÿêê⁄ ®μ‘ μ⁄ Ì ÕÿªØü˛ ‡ªμ«⁄ “. ‚°Ø‘ μ À ‡⁄   ÿ ®°⁄°«“‡Ã ÿ ‡∑«μ“ œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπâ“ Òˆ ¢ª‘ ª⁄ ¡πμ⁄ √∏“‡ª ‘ ª√μ‘ μ⁄ π⁄μ¡⁄¿≥“¡ ‡À. 36

∑ÿμ‘¬Ì √μπ μÿ μ⁄ Ì ¬“π’∏ ¿Ÿμ“π‘  ¡“§μ“π‘, œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπâ“ Òˆ-Ò˘  ß⁄¶Ì π¡  ⁄ “¡  ÿ«μ∂⁄ ‘ ‚Àμ.ÿ √μπ ÿμ⁄μÌ πØ‘ ˛üμ‘ Ì. ¬  ⁄ “π¿ÿ “«‚μ ¬°¢⁄ “ ‡π« ∑ ‡⁄  π⁄μ‘ ¿ ÷ π.Ì œ≈œ ‡À¡◊Õπ„πÀπ“â Ú ‡Õ«¡“∑§‘ ÿ≥‡Ÿ ªμÌ ª√μ‘ ⁄μπ⁄μ¡⁄¿≥“¡ ‡À. μ쬑 Ì °√≥’¬‡¡μ⁄μ ÿμμ⁄ Ì °√≥¬’ ¡μ∂⁄ ° ÿ ‡≈π ¬πμ⁄ Ì  π⁄μÌ ª∑Ì Õ¿ ‘ ‡¡®⁄®, œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπ“â Ú °“‡¡ ÿ «‘‡π¬⁄¬ ‡§∏Ì π À‘ ™“μÿ §æ⁄¿‡ ¬⁄¬Ì ªÿπ‡√μ’μ.‘ °√≥’¬‡¡μμ⁄  μÿ ⁄μÌ πØ‘ ü˛ ‘μÌ.  ææ⁄ “ «’  ‘ ™“μ’πÌ ∑æ‘ æ⁄ ¡πμ⁄ “§∑Ì «‘¬ œ≈œ ‡À¡◊Õπ„πÀπâ“ ÚÒ  æ⁄æ‚ ªî π‘«“‡√μ‘ ª√μ‘ μ⁄ πμ⁄ ¡⁄¿≥“¡ ‡À. ®μμÿ ∂⁄ Ì ¢π∏⁄ ª√‘μμ⁄ Ì ©∑⁄∑π⁄μª√μ‘ μ⁄ “ª√Ì 37 «‘√ªŸ °‡⁄ ¢À‘ ‡¡ ‡¡μ⁄μÌ ‡¡μμ⁄ Ì ‡Õ√“ª‡∂À‘ ‡¡, œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπâ“ ÚÒ ‚ ÀÌ π‚¡ ¿§«‚μ π‚¡  μμ⁄ π⁄πÌ  ¡⁄¡“ ¡æ⁄ ÿ∑⁄∏“π.Ì ¢π∏⁄ ª√μ‘ ⁄μÌ π‘Ø˛ü‘μÌ.

«∏ ‘  ⁄ ‡¡ππμ⁄ ‘ ª√“¡ π‚⁄ μ, °“ “«¡∑⁄∑°¢⁄ ‘ ∏™Ì Õ‘ ’π,Ì ∑ÿ°‡⁄ ¢π ºÿØ˛ü ⁄ ∑ÿ ª“∑‘  êê⁄ “, Õ√À∑⁄∏‚™  æ¿⁄ ‘ Õ«™¨⁄ √‚Ÿ ª.  ≈⁄‡≈π «‘∑⁄‚∏ æ¬⁄ ∂‘‚μªî  π‚⁄ μ, °“ “««μ⁄∂¡⁄À‘ ¡πÌ π ∑ÿ ⁄ ¬,‘  ‡® Õ¡‘ Ì π“§«‡√π  ®⁄®Ì, ¡“ ¡Ì «‡π æ“≈¡§‘ “ Õ§ê⁄©πÿ μ⁄ .‘ ©∑∑⁄ π⁄μª√μ‘ ⁄μÌ π‘Øü˛ ‘μÌ. Ú §“∂“ ªŸ‡√π⁄μ¡⁄‚æ∏ ‘ ¡¿⁄ “‡√ πæ‘ ⁄æμμ⁄ Ì ‚¡√‚¬π¬‘ Ì œ≈œ ‡À¡◊Õπ„πÀπâ“ ÚÚ æ√⁄ À⁄¡¡π⁄μπμ⁄ ‘ Õ°⁄¢“μÌ ª√μ‘ ⁄μπ⁄μ¡⁄¿≥“¡ ‡À. ªê®⁄ ¡Ì ‚¡√ª√‘μμ⁄ Ì Õÿ‡∑μ¬ê®⁄ °⁄¢ÿ¡“ ‡Õ°√“™“ œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπâ“ ÚÚ Õ‘¡Ì ‚  ª√μ‘ ⁄μÌ °μ⁄«“ ‚¡‚√ «“ ¡°ª⁄ª¬’μ.‘ ‚¡√ª√‘μμ⁄ Ì πØ‘ ü˛ ‘μÌ. 38

ª‡Ÿ √πμ⁄ ¡‚⁄ æ∏ ‘ ¡⁄¿“‡√ π‘æ⁄æμμ⁄ Ì «ØØ˛ ™“쬑 Ì ¬ ⁄  ‡μ‡™π ∑“«§⁄§‘ ¡À“ μμ⁄ Ì «‘«™™⁄ ¬‘ ‡∂√ ⁄   “√‘ªμÿ ⁄μ  ⁄ ‚≈°π“‡∂π ¿“ ‘μÌ °ªª⁄ Ø˛ü“¬‘ ¡À“‡μ™Ì ª√‘μπ⁄μ¡¿⁄ ≥“¡ ‡À. ©Øü˛ Ì «Ø˛Ø°ª√‘μ⁄μÌ Õμ∂⁄ ‘ ‚≈‡°  ≈’ §‚ÿ ≥  ®⁄®Ì ‚ ‡®¬⁄¬ πÿ∑∑⁄ ¬“, ‡μπ  ®‡⁄ ®π °“À“¡‘  ®®⁄ °‘√‘¬¡πÿμμμ⁄ √Ì. Õ“«™™⁄ μ‘ «⁄ “ ∏¡¡⁄ æ≈Ì  √μ‘ «⁄ “ ªæÿ ⁄懰 ™‘‡π,  ®⁄®æ≈¡« ⁄ “¬  ®⁄®°√‘ ‘¬¡°“ À.Ì  π⁄μ‘ ª°¢⁄ “ Õªμ⁄μπ“  π⁄μ‘ ª“∑“ Õ«ê®⁄ π“. ¡“μ“ ªîμ“ ® π°‘ ¢⁄ πμ⁄ “ ™“쇫∑ ªØ‘°⁄°¡,  À  ®⁄‡® °‡μ ¡¬⁄ÀÌ ¡À“ª™⁄™≈‘‚μ  ¢‘ .’ «™‡⁄ ™ ‘ ‚ Ã  °√ ’ “π‘ Õÿ∑°Ì ªμ«⁄ “ ¬∂“  ¢‘ ’  ®⁄‡®π ‡¡  ‚¡ πμ⁄∂‘ ‡Õ “ ‡¡  ®®⁄ ª“√¡μ’ .‘ «ØØ˛ °ª√μ‘ μ⁄ Ì π‘Ø˛ü‘μÌ. Ù §“∂“°Ëß÷ ¬ ⁄ “πÿ ⁄ √‡≥π“ªî Õπμ⁄ ≈°‘ ‡⁄ ¢ªî ª“≥‘‚π œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπ“â ÚÛ §≥π“ π ® ¡μÿ μ⁄ “πÌ ª√‘μμ⁄ πμ⁄ ¡⁄¿≥“¡ ‡À.  μ⁄μ¡Ì ∏™§§⁄ ª√‘μ⁄μÌ ∏™§§⁄  ÿμ⁄μÌ ‡Õ«¡‡⁄ ¡  μÿ Ì. ‡Õ°Ì  ¡¬Ì ¿§«“,  “«μ∂⁄ ‘¬Ì «‘À√μ‘ ‡™μ«‡π Õπ“∂ªî≥⁄±‘° ⁄  Õ“√“‡¡. œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπâ“ ÚÛ-ÚÙ ¿¬Ì «“ ©¡¿⁄ μ‘ μ⁄μÌ «“ ‚≈¡À‚Ì   π ‡À ⁄ μ’μ.‘ ∏™§⁄§ª√‘μ⁄μÌ ∏™§§⁄  μÿ ⁄μÌ πØ‘ ü˛ ‘μÌ. 39

Õªª⁄  π‡⁄ πÀ‘ π“∂ ⁄   “ ‡π  “∏ ÿ ¡¡⁄ ‡μ œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπ“â Úı ¬π⁄‡∑‡  ‘ ¡À“«‚’ √ ª√μ‘ ⁄μπμ⁄ ¡⁄¿≥“¡ ‡À. ÕØ˛ü¡Ì Õ“Ø“π“Ø‘¬ª√‘μ⁄μÌ «ª‘   ⁄ ‘  ⁄ π¡μ⁄∂ÿ ®°¢⁄ ÿ¡πμ⁄   ⁄  ‘√¡’ ‚μ,  ¢‘ ‘ ⁄ ªî π¡μ∂⁄ ÿ  æ⁄æ¿Ÿμ“πÿ°¡⁄ªî‚π. ‡« ⁄ ¿ÿ  ⁄ π¡μ⁄∂ÿ π⁄À“μ°  ⁄ μª  ⁄ ‚‘ π, π¡μ⁄∂ÿ °°ÿ π∏⁄   ⁄ ¡“√‡ πª⁄ª¡∑∑⁄ ‘‚π. ‚°π“§¡π ⁄  π¡μ∂⁄ ÿ æ⁄√“À¡⁄ ≥ ⁄  « ÿ ’¡‚μ, ° ⁄ ª ⁄  π¡μ∂⁄ ÿ «ª‘ ª⁄ ¡μÿ ⁄μ  ⁄  ææ⁄ ∏‘. Õß⁄§’√   ⁄ π¡μ∂⁄ ÿ  °¬⁄ ªÿμ⁄μ ⁄   ‘√¡’ ‚μ, ‚¬ Õ‘¡Ì ∏¡⁄¡¡‡∑‡  ‘  ææ⁄ ∑°ÿ ¢⁄ “ªπ∑Ÿ πÌ. ‡¬ ®“ªî πæ‘ æ⁄ ÿμ“ ‚≈‡° ¬∂“¿μŸ Ì «ª‘   ⁄ ‘ ,Ìÿ ‡μ ™π“ Õª î ≥ÿ “ ¡Àπ⁄μ“ «μ’  “√∑“. Àμ‘ Ì ‡∑«¡πÿ ⁄ “πÌ ¬Ì π¡ ⁄ π⁄μ‘ ‚§μ¡Ì, «™‘ ™⁄ “®√≥ ¡ª⁄ π⁄πÌ ¡Àπμ⁄ Ì «’μ “√∑.Ì π‚¡ ‡¡  æ⁄ææ∑ÿ ∏⁄ “πÌ Õÿª⁄ªππ⁄ “πÌ ¡‡À π‘ Ì, μ≥⁄Àß⁄°‚√ ¡À“«‚’ √ ‡¡∏ß⁄°‚√ ¡À“¬‚ .  √≥ß⁄°‚√ ‚≈°À‚‘ μ ∑’ªß°⁄ ‚√ ™ÿμ‘π∏⁄ ‚√, ‚°≥±⁄ ê⁄‚ê ™πª“‚¡°‚⁄ ¢ ¡ß§⁄ ‚≈ ªÿ√‘ “ ‚¿.  ¡ÿ ‚π  ÿ¡‚π ∏’‚√ ‡√«‚μ √μ«‘ ±⁄≤‚π, ‚ ¿’‚μ §≥ÿ  ¡ª⁄ π⁄‚π Õ‚π¡∑ ⁄ ’ ™πμÿ μ⁄ ‚¡. ª∑‚ÿ ¡ ‚≈°ª™⁄‚™‚μ π“√‚∑ «√ “√∂’, ª∑ÿ¡μÿ μ⁄ ‚√  μμ⁄  “‚√  ÿ‡¡‚∏ Õªª⁄ ت‘ §ÿ ⁄§‚≈.  ÿ™“‚μ  ææ⁄ ‚≈°§⁄‚§ ªî¬∑ ⁄ ’ π√“ ‚¿, Õμ∂⁄ ∑  ⁄ ’ °“√≥ÿ ‘‚° ∏¡¡⁄ ∑  ⁄ ’ μ‚¡πÿ‚∑. 40

 ‘∑⁄∏μ‚⁄ ∂ Õ ‚¡ ‚≈‡° μ‘ ⁄‚  ® «∑μÌ «‚√, ª ÿ ⁄‚  ® «√‚∑ æ∑ÿ ‚⁄ ∏ «ª‘  ⁄ ’ ® ÕπªŸ ‚¡.  ‘¢’  ææ⁄ À‘‚μ  μ∂⁄ “ ‡« ⁄ ¿Ÿ  ¢ÿ ∑“¬‚°, °°ÿ π⁄‚∏  μ⁄∂«“‚À ‚°π“§¡‚π √≥ê™⁄ ‚À. ° ⁄ ‚ª  ‘√‘ ¡⁄ªπ⁄‚π ‚§μ‚¡  °⁄¬ªÿß⁄§‚«, ‡Õ‡μ ®ê‡⁄ ê ®  ¡æ⁄ ÿ∑∏⁄ “ Õ‡π° μ‚°Ø‚¬.  æ⁄‡æ æ∑ÿ ∏⁄ “ Õ ¡ ¡“  æ‡⁄ æ æÿ∑∏⁄ “ ¡À∑‘ ⁄∏‘°“,  æ⁄‡æ ∑ æ≈Ÿ‡ªμ“ ‡« “√™‡⁄ ™Àÿª“§μ“,  æ‡⁄ æ ‡μ ªØ‘™“ππ⁄μ‘ Õ“ ¿≥ü⁄ “π¡μÿ μ⁄ ¡Ì.  À’ π“∑Ì π∑π⁄‡μ‡μ ª√ ‘ “ ÿ «‘ “√∑“, æ√⁄ À⁄¡®°°⁄ Ì ª«μ⁄‡μπμ⁄ ‘ ‚≈‡° Õª⁄ªØ«‘ μ⁄쑬Ì. Õ‡ÿ ªμ“ æÿ∑∏⁄ ∏¡⁄‡¡À‘ ÕØ˛ü“√ À‘ 𓬰“, ∑⁄«μμ⁄ ÷ ≈°¢⁄ ≥‡Ÿ ªμ“  ’μ¬⁄ “πÿæ⁄¬ê⁄™π“∏√“. æ⁄¬“¡ª⁄ª¿“¬  ªÿ ⁄ª¿“  æ⁄‡æ ‡μ ¡ÿπ°‘ ÿê™⁄ √“, æÿ∑∏⁄ “  ææ⁄ êê⁄ ‚ÿ π ‡Õ‡μ  æ‡⁄ æ ¢’≥“ «“ ™‘π“. ¡Àª⁄ª¿“ ¡À“‡μ™“ ¡À“ªêê⁄ “ ¡Àææ⁄ ≈“, ¡À“°“√ÿ≥‘°“ ∏’√“  æ⁄‡æ “πÌ  ¢ÿ “«À“. ∑’ª“ π“∂“ ªμ‘Ø˛ü“ ® μ“≥“ ‡≈≥“ ® ª“≥‘π,Ì §μ’ æπ⁄∏Ÿ ¡À ⁄ “ “  √≥“ ® À‡‘ μ ‘‚π.  ‡∑«° ⁄  ‚≈°  ⁄  æ⁄‡æ ‡Õ‡μ ª√“¬π“, ‡μ “ÀÌ  ‘√ “ ª“‡∑ «π∑⁄ “¡‘ ª√ÿ ‘ μÿ μ⁄ ‡¡. «® “ ¡π “ ‡®« «π⁄∑“‡¡‡μ μ∂“§‡μ,  ¬‡π Õ“ ‡π ü“‡π §¡‡π ®“ªî  æ⁄æ∑“.  ∑“  ÿ‡¢π √°¢⁄ πμ⁄ ÿ æÿ∑⁄∏“  πμ⁄ °‘ √“ μÿ«Ì, ‡μÀ‘ μ⁄«Ì √°¢⁄ ‘‚μ  π‚⁄ μ ¡μÿ ‚⁄ μ  ææ⁄ ¿‡¬π ®.  æ⁄æ‚√§«‘π¡‘ ÿμ‚⁄ μ  ææ⁄  π⁄쓪«™⁄™‘‚μ,  æ⁄懫√¡μ‘°⁄°π⁄‚μ π‘æ⁄æÿ‚μ ® μÿ«Ì ¿«. ‡μ Ì  ®‡⁄ ®π  ‡’ ≈π ¢π⁄쑇¡μμ⁄ “æ‡≈π ®, ‡μªî μÿ¡‡⁄ À Õπ√ÿ °⁄¢πμ⁄ ÿ Õ“‚√‡§¬⁄ π  ÿ‡¢π ®. 41

ªÿ√μ⁄∂‘¡ ⁄¡÷ ∑ ‘ “¿“‡§  π⁄μ‘ ¿μŸ “ ¡À∑‘ ∏⁄ °‘ “, ‡μªî μÿ¡⁄‡À Õπ√ÿ °¢⁄ πμ⁄ ÿ Õ“‚√‡§¬⁄ π  ‡ÿ ¢π ®. ∑°⁄¢‘≥ ⁄¡÷ ∑ ‘ “¿“‡§  πμ⁄ ‘ ‡∑«“ ¡À‘∑∏⁄ ‘°“, ‡μªî μ¡ÿ ‡⁄ À Õπÿ√°⁄¢πμ⁄ ÿ Õ“‚√‡§⁄¬π  ÿ‡¢π ®. ª®⁄©¡‘  ¡⁄ ÷ ∑‘ “¿“‡§  πμ⁄ ‘ 𓧓 ¡À∑‘ ∏⁄ °‘ “, ‡μªî μ¡ÿ ‡⁄ À Õπÿ√°¢⁄ π⁄μÿ Õ“‚√‡§¬⁄ π  ÿ‡¢π ®. Õμÿ ⁄μ√ ⁄¡÷ ∑‘ “¿“‡§  π⁄μ‘ ¬°¢⁄ “ ¡À‘∑∏⁄ °‘ “, ‡μªî μÿ¡⁄‡À Õπ√ÿ °⁄¢πμ⁄ ÿ Õ“‚√‡§⁄¬π  ‡ÿ ¢π ®. ª√ÿ ¡‘ ∑ ‘ Ì ∏μ√Ø‚˛ ü ∑°⁄¢‘‡≥π «‘√ÿÃÀ⁄ ‚°, ª®©⁄ ‡‘ ¡π «√‘ Ÿª°⁄‚¢ °ÿ‡«‚√ Õμÿ ⁄μ√Ì ∑ ‘ Ì. ®μ⁄μ“‚√ ‡μ ¡À“√“™“ ‚≈°ª“≈“ ¬  ⁄ ‘‚π, ‡μªî μÿ‡¡À⁄ Õπ√ÿ °¢⁄ π⁄μÿ Õ“‚√‡§⁄¬π  ‡ÿ ¢π ®. Õ“°“ Øü˛ “ ® ¿ÿ¡¡⁄ Øü˛ “ ‡∑«“ 𓧓 ¡À‘∑∏⁄ °‘ “, ‡μªî μ‡ÿ ¡⁄À Õπ√ÿ °⁄¢π⁄μÿ Õ“‚√‡§⁄¬π  ‡ÿ ¢π ®, πμ⁄∂‘ ‡¡  √≥Ì Õê⁄êÌ æÿ∑‚⁄ ∏ ‡¡  √≥Ì «√Ì, ‡Õ‡μπ  ®⁄®«™‡⁄ ™π ‚Àμÿ ‡μ ™¬¡ß§⁄ ≈Ì. πμ∂⁄ ‘ ‡¡  √≥Ì Õê⁄êÌ ∏¡‚⁄ ¡ ‡¡  √≥Ì «√Ì, ‡Õ‡μπ  ®⁄®«™‡⁄ ™π ‚Àμÿ ‡μ ™¬¡ß⁄§≈.Ì πμ∂⁄ ‘ ‡¡  √≥Ì Õê⁄êÌ  ß⁄‚¶ ‡¡  √≥Ì «√Ì, ‡Õ‡μπ  ®®⁄ «™‡⁄ ™π ‚Àμÿ ‡μ ™¬¡ß§⁄ ≈Ì. ¬ß°⁄ ê‘ ⁄®‘ √μπÌ ‚≈‡° «‘™⁄™μ‘ ««‘ ∏‘ Ì ª∂ÿ ,ÿ √μπÌ æ∑ÿ ∏⁄  ¡Ì πμ⁄∂‘ μ ⁄¡“ ‚ μ⁄∂’ ¿«πμ⁄ ÿ ‡μ. ¬ß°⁄ ê‘ ⁄®‘ √μπÌ ‚≈‡° «‘™⁄™μ‘ ««‘ ‘∏Ì ª∂ÿ ÿ, √μπÌ ∏¡⁄¡ ¡Ì πμ⁄∂‘ μ ¡⁄ “ ‚ μ⁄∂’ ¿«πμ⁄ ÿ ‡μ. ¬ß⁄°‘ê®⁄ ‘ √μπÌ ‚≈‡° «‘™™⁄ μ‘ ««‘ ∏‘ Ì ª∂ÿ ,ÿ √μπÌ  ß⁄¶ ¡Ì πμ∂⁄ ‘ μ ¡⁄ “ ‚ μ∂⁄ ’ ¿«πμ⁄ ÿ ‡μ.  °°⁄ μ«⁄ “ æÿ∑∏⁄ √μπÌ ‚Õ ∂Ì Õμÿ ⁄μ¡Ì «√,Ì Àμ‘ Ì ‡∑«¡π ÿ ⁄ “πÌ æ∑ÿ ⁄∏‡μ‡™π ‚ μ∂⁄ ‘π“. π  ⁄ πμ⁄ ÿª∑∑⁄ «“  æ⁄‡æ ∑ÿ°¢⁄ “ «Ÿª ‡¡πμ⁄ ÿ ‡μ, 42

 °⁄°μ«⁄ “ ∏¡¡⁄ √μπÌ ‚Õ ∂Ì Õÿμμ⁄ ¡Ì «√,Ì ª√‘ÓÀŸª ¡πÌ ∏¡¡⁄ ‡μ‡™π ‚ μ∂⁄ ‘π“. π ⁄ π⁄μÿª∑⁄∑«“  æ⁄‡æ ¿¬“ «ªŸ  ‡¡πμ⁄ ÿ ‡μ,  °°⁄ μ⁄«“  ß¶⁄ √μπÌ ‚Õ ∂Ì Õμÿ μ⁄ ¡Ì «√,Ì Õ“À‡ÿ π¬¬⁄ Ì ª“À‡ÿ π¬⁄¬Ì  ß¶⁄ ‡μ‡™π ‚ μ∂⁄ π‘ “. π  ⁄ π⁄μÿª∑⁄∑«“  æ⁄‡æ ‚√§“ «Ÿª ‡¡π⁄μÿ ‡μ.  ææ⁄ ’μ‘‚¬ ««‘ ™⁄™π⁄μÿ  æ⁄æ‚√‚§ «π‘   ⁄ μÿ, ¡“ ‡μ ¿«μ⁄«πμ⁄ √“‚¬  ÿ¢’ ∑’¶“¬‚ÿ ° ¿«, Õ¿«‘ “∑π ≈’  ‘  ⁄ π‘®®⁄ Ì «±ÿ ≤⁄ “ª®“¬‘‚π. ®μ⁄μ“‚√ ∏¡¡⁄ “ «±≤⁄ π⁄μ‘ Õ“¬ÿ «≥‚⁄ ≥  ¢ÿ Ì æ≈Ì. Õ“Ø“π“Ø‘¬ª√μ‘ ⁄μÌ πØ‘ ü˛ ‘μÌ. Ùı §“∂“ ª√‘μ⁄μÌ ¬¡¿⁄ ≥πμ⁄  ⁄  π ‘ π‘ π⁄ Ø˛ü“π‚∏«πÌ œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπâ“ Ú˜ °ªª⁄ Ø˛ü“¬‘ ¡À“‡μ™Ì ª√‘μ⁄μπμ⁄ ¡⁄¿≥“¡ ‡À. π«¡Ì Õß⁄§≈ÿ ¡‘ “≈ª√μ‘ μ⁄ Ì ¬‚μÀÌ ¿§‘π‘ Õ√¬‘ “¬ ™“쬑 “ ™“‚μ, π“¿™‘ “π“¡‘  ê®⁄ ®‘ ®⁄ ª“≥Ì ™’«‘μ“ ‚«‚√‡ªμ“. ‡μπ  ®‡⁄ ®π ‚ μ∂⁄ ‘ ‡μ ‚Àμÿ ‚ μ∂⁄ ‘ §æ⁄¿  ⁄ . ¬‚μÀÌ ¿§‘π‘ Õ√‘¬“¬ ™“쑬“ ™“‚μ, π“¿‘™“π“¡‘  ê®⁄ ‘®⁄® ™«’ ‘μ“ ª“≥Ì ‚«‚√‡ªμ“ ‡μπ  ®⁄‡®π ‚ μ∂⁄ ‘ ‡μ ‚Àμÿ ‚ μ∂⁄ ‘ §æ⁄¿  ⁄ . ¬‚μÀÌ ¿§π‘ ‘ Õ√‘¬“¬ ™“쬑 “ ™“‚μ, π“¿™‘ “π“¡‘  ê⁄®®‘ ⁄® ª“≥Ì ™«’ μ‘ “ ‚«‚√‡ªμ“. ‡μπ  ®⁄‡®π ‚ μ∂⁄ ‘ ‡μ ‚Àμÿ ‚ μ∂⁄ ‘ §æ¿⁄  ⁄ . Õߧ⁄ ≈ÿ ‘¡“≈ª√μ‘ μ⁄ Ì π‘Ø˛üμ‘ Ì. 43

  Ì “‡√  Ì √π⁄μ“πÌ  æ⁄æ∑ÿ°⁄¢«‘π“ ‡π  μμ⁄ ∏¡⁄‡¡ ® ‚晨⁄ ߇⁄ § ¡“√‡ πª⁄ª¡∑∑⁄ ‚‘ π æÿ™⁄¨μ‘ ⁄«“ ‡¬ªî‡¡  μ⁄μ“ μ¿‘ «“¡μÿ μ⁄ °μÿ μ⁄ ¡“ Õ™“μ÷ Õ™√“æ⁄¬“∏÷ Õ¡μÌ πæ‘ ⁄¿¬Ì §μ“ ‡Õ«¡“∑§‘ ÿ≥Ÿ‡ªμÌ Õ‡π°§ÿ≥ ß⁄§ÀÌ ‚Õ ∂ê⁄® Õ‘¡Ì ¡π⁄μÌ ‚æ™⁄¨ß§⁄ π⁄μ¡⁄¿≥“¡ ‡À. ∑ ¡Ì ‚晨⁄ ߧ⁄ ª√μ‘ ⁄μÌ ‚晨⁄ ß‚⁄ §  μ‘ ß¢⁄ “‚μ ∏¡⁄¡“πÌ «‘®‚¬ μ∂“ œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπ“â Ú¯ ‡Õ‡μπ  ®⁄®«™‡⁄ ™π ‚ μ∂⁄ ‘ ‡μ ‚Àμÿ  ææ⁄ ∑“. ‚晨⁄ ߧ⁄ ª√μ‘ μ⁄ Ì πØ‘ ü˛ ‘μÌ. ªÿê⁄ê≈“¿Ì ¡À“‡μ™Ì «≥⁄≥°μ‘ μ⁄ ¡‘ À“¬ Ì  ææ⁄  μ⁄μÀμ‘ Ì ™“μÌ μÌ  ÿ≥π⁄μÿ Õ‡  ‚μ Õμμ⁄ ª⁄ª√Àμ‘ Ì ™“μÌ ª√‘μ⁄μπ⁄μ¡¿⁄ ≥“¡ ‡À. ‡Õ°“∑ ¡Ì Õ¿¬ª√μ‘ ⁄μÌ ¬π⁄∑πÿ ⁄π‘¡μ‘ μ⁄ Ì Õ«¡ß§⁄ ≈ê⁄® ‚¬ ®“¡π“‚ª  °≥ÿ  ⁄   ∑⁄‚∑ œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπâ“ Ú˘ ª“ª§⁄§‚À ∑ ÿ  ⁄ ªÿ πî Ì Õ°π⁄μÌ  ß¶⁄ “π¿ÿ “‡«π «‘π“ ‡¡πμ⁄ ÿ. ∑ÿ°⁄¢ª⁄ªμμ⁄ “ ® π‘∑∑⁄ ÿ°¢⁄ “ ¿¬ªª⁄ μ⁄μ“ ® πæ‘ ¿⁄ ¬“, œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπ“â Ú˘ Õ√Àπμ⁄ “πê®⁄ ‡μ‡™π √°¢⁄ Ì æπ⁄∏“¡‘  æ⁄æ‚ . Õ¿¬ª√μ‘ ⁄μÌ πØ‘ ü˛ ‘μ.Ì ˜ §“∂“ 44

™¬Ì ‡∑«¡π ÿ ⁄ “πÌ ™‚¬ ‚Àμÿ ª√“™‚‘ μ, ¡“√‡ π“ Õ¿°‘ ⁄°πμ⁄ “  ¡π⁄μ“∑«⁄ “∑ ‚¬™π“, ¢π⁄쇑 ¡μ⁄μ“Õ∏Ø‘ ˛ü“π“ «‘∑⁄∏̇ μ«⁄ “π ®°¢⁄ ¡ÿ “, ¿«“¿‡«  Ì √π‚⁄ μ ∑‘ææ⁄ ®°⁄¢ÿÌ «‘‚ ∏¬.‘ ª√¬‘ “ªππ⁄ “∑‘‚ μ⁄∂“πÌ À‘쓬 ®  ÿ¢“¬ ®, æ∑ÿ ⁄∏°®‘ ®⁄ Ì «‚‘  ‡∏μ«⁄ “ ª√‘μμ⁄ π⁄μ¡⁄¿≥“¡ ‡À. ∑«⁄ “∑ ¡Ì ™¬ª√μ‘ μ⁄ Ì ¡À“°“√≥ÿ ‘‚° π“‚∂ Àμ‘ “¬  æ⁄檓≥‘πÌ, œ≈œ ‡À¡◊Õπ„πÀπ“â Û Õ‚√§“  ÿ¢μ‘ “ ‚À∂  À  æ⁄‡æÀ‘ ê“μ¿‘ ‘. ™¬ª√μ‘ ⁄μÌ π‘Ø˛ü‘μ.Ì √μπμμ⁄ ¬ªª⁄ ¿“«“¿¬‘ “®π§“∂“ Õ√ÀÌ  ¡⁄¡“ ¡æ⁄ ÿ∑⁄‚∏ Õÿμμ⁄ ¡Ì ∏¡¡⁄ ¡™⁄¨§“ œ≈œ ‡À¡◊Õπ„πÀπ“â ÛÚ ‡Õμ ¡⁄ ÷ √μπμμ⁄ ¬ ¡⁄ ÷  ¡ª⁄  “∑π‡®μ‚ .  ¢ÿ “¿¬‘ “®π§“∂“ ¬Ì ¬Ì ‡∑«¡π ÿ ⁄ “πÌ ¡ß§⁄ ≈μ⁄∂“¬ ¿“ ‘μÌ œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπâ“ ÛÛ ‡Õ«Ì ∏¡⁄‡¡π √“™“‚π ª™Ì √°¢⁄ πμ⁄ ÿ  ææ⁄ ∑“. 45

¡ß§≈®°— °«“ÄÀ≠à  √‘ ‘∏μ‘ ¡‘ 쇑 μ‚™™¬ ∑‘ ⁄∏¡‘ À‘∑∏⁄ ‘¡À“§≥ÿ “ª√¡‘ μ‘ ªêÿ ê⁄ “∏°‘ “√ ⁄  œ≈œ œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπâ“ ÛÙ Õ“√°⁄¢°“ ‡∑«μ“  ∑“ μ¡ÿ ‡⁄ À Õπÿ√°¢⁄ π⁄μÿ. ¿«μÿ  ææ⁄ æ¡ß⁄§≈Ì √°⁄¢π⁄μÿ  ææ⁄ ‡∑«μ“, œ≈œ ‡À¡◊Õπ„πÀπâ“ ÛÙ  æ⁄æ ß¶⁄ “πÿ¿“‡«π  ∑“ ‚ μ⁄∂’ ¿«π⁄μÿ ‡μ. π°¢⁄ μμ⁄ ¬°⁄¢¿μŸ “πÌ ª“ª§§⁄ Àπ‘«“√≥“, œ≈œ ‡À¡◊Õπ„πÀπâ“ ÛÙ ª√μ‘ ⁄μ ⁄ “π¿ÿ “‡«π Àπμ⁄ ⁄«“ ‡μ Ì Õªÿ ∑∑⁄ ‡«. ¡À“√“™ª√μ‘ ⁄μÌ ∑«⁄ “∑ ª√μ‘ ⁄μÌ πØ‘ ü˛ μ‘ Ì.  ∫‘  Õßμ”π“π ®∫. ¿“√ ÿμ⁄짓∂“ [Àπ∑⁄ ¡¬Ì ¿“√ μÿ μ⁄ §“∂“‚¬ ¿≥“¡ ‡ ] ¿“√“ À‡« ªê®⁄ °⁄¢π⁄∏“ ¿“√À“‚√ ® ª§ÿ §⁄ ‚≈, ¿“√“∑“πÌ ∑°ÿ ⁄¢Ì ‚≈‡° ¿“√π°‘ ⁄‡¢ªπÌ  ÿ¢Ì, π‘°¢⁄ ª‘ μî ⁄«“ §√ÿÌ ¿“√Ì Õêê⁄ Ì ¿“√Ì Õπ“∑¬‘ ,  ¡≈Ÿ Ì μ≥À⁄ Ì Õææ⁄ Ãÿ ⁄À π®‘ ©⁄ “‚μ ª√‘π‘æ⁄æÿ‚μμ‘. 46

Õπÿμ⁄μ√Ì Õ¿‘ ¡⁄‚æ∏÷  ¡⁄æ™ÿ ¨⁄ ‘μ«⁄ “ μ∂“§‚μ ªü¡Ì ¬Ì Õ‡∑‡  ‘ ∏¡⁄¡®°⁄°Ì Õπμÿ ⁄μ√Ì  ¡¡⁄ ‡∑« ª«μ⁄‡μπ‚⁄ μ ‚≈‡° Õªª⁄ Ø«‘ μμ⁄ ‘¬Ì ¬μ∂⁄ “°⁄¢“μ“ Õÿ‚¿ Õπμ⁄ “ ªØª‘ μμ⁄ ‘ ® ¡™¨⁄ ¡‘ “ ®μ Ÿ «⁄ “√¬‘  ®‡‹⁄ ® ÿ «‘ ∑ÿ ∏⁄ Ì ê“≥∑ ⁄ πÌ ‡∑ ‘μÌ ∏¡¡⁄ √“‡™π  ¡⁄¡“ ¡‚⁄ æ∏°‘ ‘μ⁄μπÌ π“‡¡π « ‘  ⁄ ÿμÌ  μÿ ⁄μÌ ∏¡⁄¡®°⁄°ªª⁄ «μ⁄μπÌ ‡«¬⁄¬“°√≥ª“‡üπ  ß⁄§’μπ⁄μ¡¿⁄ ≥“¡ ‡ . ∏¡¡⁄ ®°°⁄ ª⁄ª«μ⁄μπ ÿμμ⁄ Ì [Àπ⁄∑ ¡¬Ì ∏¡⁄¡®°⁄°ª⁄ª«μ⁄μπ ÿμμ⁄ Ì ¿≥“¡ ‡ ] ‡Õ«¡‡⁄ ¡  ÿμ.Ì ‡Õ°Ì  ¡¬Ì ¿§«“, æ“√“≥ ‘¬Ì «‘À√μ‘, Õ‘ ª‘ μ‡π ¡§‘ ∑“‡¬. μμ√⁄ ‚¢ ¿§«“ ªê⁄®«§⁄§‘‡¬ ¿‘°¢⁄ Ÿ Õ“¡π‡⁄ μ ‘. ‡∑⁄«‡¡ ¿‘°⁄¢‡« Õπ⁄μ“ ªæ⁄晑‡μπ π ‡ «‘μæ⁄æ“. ‚¬ ®“¬Ì °“‡¡ ÿ °“¡ ÿ¢≈⁄≈‘°“πÿ‚¬‚§, À’‚π §¡⁄‚¡ ‚ª∂ÿ™⁄™π‘‚° Õπ√‘‚¬ Õπμ∂⁄  ê⁄À‚‘ μ. ‚¬ ®“¬Ì Õμ⁄μ°≈‘ ¡∂“π‚ÿ ¬‚§, ∑ÿ°‚⁄ ¢ Õπ√‘‚¬ Õπμ∂⁄  êÀ⁄ ‘‚μ. ‡Õ‡μ ‡μ ¿°‘ ⁄¢‡« Õÿ‚¿ Õπ⁄‡μ Õπªÿ §¡⁄¡, ¡™⁄¨‘¡“ ªØª‘ ∑“ μ∂“§‡μπ Õ¿ ‘ ¡⁄æÿ∑⁄∏“, ®°⁄¢°ÿ √≥’ ê“≥°√≥’ Õÿª ¡“¬ Õ¿‘êê⁄ “¬  ¡⁄‚æ∏“¬ π‘ææ⁄ “𓬠 Ì«μμ⁄ μ.‘ °μ¡“ ®  “ ¿°‘ ⁄¢‡« ¡™⁄¨¡‘ “ ªØª‘ ∑“ μ∂“§‡μπ Õ¿‘ ¡æ⁄ ÿ∑∏⁄ “. ®°¢⁄ °ÿ √≥’ ê“≥°√≥’ Õªÿ  ¡“¬ Õ¿‘êê⁄ “¬  ¡⁄‚æ∏“¬ π‘ææ⁄ “𓬠 «Ì μμ⁄ μ.‘ Õ¬‡¡« Õ√‚‘ ¬ ÕØü˛ ߧ⁄ ‚‘ ° ¡§‚⁄ §. ‡ ¬⁄¬∂’∑Ì.  ¡⁄¡“∑‘Øü˛ ‘  ¡¡⁄ “ ß⁄°ª‚⁄ ª,  ¡¡⁄ “«“®“  ¡⁄¡“°¡⁄¡π‚⁄ μ,  ¡⁄¡“Õ“™’‚«  ¡¡⁄ “«“¬“‚¡,  ¡⁄¡“ μ‘  ¡¡⁄ “ ¡“∏‘, Õ¬Ì ‚¢  “ ¿°‘ ⁄¢‡« ¡™¨⁄ ¡‘ “ ªØ‘ª∑“ μ∂“§‡μπ Õ¿‘ ¡⁄æÿ∑⁄∏“, ®°⁄¢ÿ°√≥’ ê“≥°√≥’ Õÿª ¡“¬ Õ¿‘ê⁄ꓬ  ¡⁄‚æ∏“¬ π‘ææ⁄ “𓬠 «Ì μμ⁄ μ.‘ Õ∑‘ Ì ‚¢ ªπ ¿°‘ ¢⁄ ‡« ∑ÿ°¢⁄ Ì Õ√‘¬ ®®⁄ Ì. ™“쑪î ∑°ÿ ⁄¢“ ™√“ªî ∑°ÿ ⁄¢“ ¡√≥¡⁄ªî ∑ÿ°¢⁄ .Ì ‚ °ª√‡‘ ∑«∑°ÿ ¢⁄ ‚∑¡π ⁄ ªÿ “¬“ “ªî ∑ÿ°¢⁄ “. Õªª⁄ À‘  ¡ª⁄ ‚¬‚§ ∑°ÿ ‚⁄ ¢ ªî‡¬À‘ «‘ª⁄ª‚¬‚§ ∑°ÿ ⁄‚¢ ¬¡ª⁄ ®î ©⁄ Ì π ≈¿μ‘ μ¡ª⁄ î ∑°ÿ ⁄¢.Ì  ß¢⁄ ‘μ‡⁄ μπ ªê⁄®ªÿ “∑“π°¢⁄ π⁄∏“ ∑°ÿ ⁄¢“. Õ∑‘ Ì ‚¢ ªπ ¿°‘ ⁄¢‡« ∑°ÿ ⁄¢ ¡ÿ∑‚¬ Õ√¬‘  ®⁄®Ì. ¬“¬Ì μ≥À⁄ “ ‚ª‚πæ¿⁄ «‘°“ ππ⁄∑√‘ “§ À§μ“ μμ√⁄ 47

μμ√⁄ “¿π‘ π⁄∑‘π’. ‡ ¬¬⁄ ∂’∑.Ì °“¡μ≥⁄À“ ¿«μ≥À⁄ “ «‘¿«μ≥À⁄ “. Õ‘∑Ì ‚¢ ªπ ¿‘°¢⁄ ‡« ∑°ÿ ¢⁄ π‚‘ √‚∏ Õ√‘¬ ®⁄®.Ì ‚¬ μ  ⁄ “‡¬« μ≥⁄À“¬ Õ‡  «‘√“§π‘‚√‚∏ ®“‚§ ªØπ‘  ‘ ⁄ §⁄‚§ ¡μÿ μ⁄ ‘ Õπ“≈‚¬. Õ‘∑Ì ‚¢ ªπ ¿°‘ ⁄¢‡« ∑°ÿ ⁄¢π‘‚√∏§“¡‘π’ ªØª‘ ∑“ Õ√‘¬ ®⁄®.Ì Õ¬‡¡« Õ√‘‚¬ ÕØü˛ ߧ⁄ ‚‘ ° ¡§‚⁄ §. ‡ ¬¬⁄ ∂’∑.Ì  ¡¡⁄ “∑Ø‘ ü˛ ‘  ¡⁄¡“ ß⁄°ª⁄‚ª,  ¡¡⁄ “«“®“  ¡¡⁄ “°¡⁄¡π⁄‚μ,  ¡⁄¡“Õ“™’‚«  ¡¡⁄ “«“¬“‚¡,  ¡⁄¡“ μ‘  ¡¡⁄ “ ¡“∏.‘ Õ∑‘ Ì ∑°ÿ ¢⁄ Ì Õ√¬‘  ®®⁄ π⁄μ‘ ‡¡ ¿‘°¢⁄ ‡«, ªÿæ⁄‡æ Õππ ÿ ⁄ ‡ÿ μ ÿ ∏¡‡⁄ ¡ ,ÿ ®°¢⁄ Ìÿ Õ∑ÿ ª“∑‘ ê“≥Ì Õ∑ÿ ª“∑‘ ªê⁄ê“ Õÿ∑ª“∑‘ «‘™⁄™“ Õÿ∑ª“∑‘ Õ“‚≈‚° Õ∑ÿ ª“∑‘. μÌ ‚¢ ªπ∑‘ Ì ∑°ÿ ⁄¢Ì Õ√‘¬ ®®⁄ Ì ª√‘ê‡⁄ ꬬ⁄ π⁄μ‘ ‡¡ ¿°‘ ¢⁄ ‡«, ªæÿ ‡⁄ æ Õππÿ  ⁄ ÿ‡μ ÿ ∏¡‡⁄ ¡ ,ÿ ®°¢⁄ ÿÌ Õÿ∑ª“∑‘ ê“≥Ì Õÿ∑ª“∑‘ ªê⁄ê“ Õÿ∑ª“∑‘ «™‘ ™⁄ “ Õÿ∑ª“∑‘ Õ“‚≈‚° Õ∑ÿ ª“∑‘. μÌ ‚¢ ªπ‘∑Ì ∑°ÿ ⁄¢Ì Õ√‘¬ ®⁄®Ì ª√‘ê⁄ê“μπ⁄μ‘ ‡¡ ¿°‘ ¢⁄ ‡«, ªÿæ‡⁄ æ Õππ ÿ ⁄ ‡ÿ μ ÿ ∏¡‡⁄ ¡ ,ÿ ®°⁄¢ÿÌ Õ∑ÿ ª“∑‘ ê“≥Ì Õÿ∑ª“∑‘ ªê⁄ê“ Õÿ∑ª“∑‘ «™‘ ™⁄ “ Õ∑ÿ ª“∑‘ Õ“‚≈‚° Õÿ∑ª“∑.‘ Õ∑‘ Ì ∑°ÿ ⁄¢ ¡∑ÿ ‚¬ Õ√¬‘  ®®⁄ πμ⁄ ‘ ‡¡ ¿‘°⁄¢‡«, ªÿæ⁄‡æ Õππ ÿ  ⁄ ‡ÿ μ ÿ ∏¡‡⁄ ¡ ÿ, ®°¢⁄ Ìÿ Õÿ∑ª“∑‘ ê“≥Ì Õ∑ÿ ª“∑‘ ªêê⁄ “ Õ∑ÿ ª“∑‘ «‘™™⁄ “ Õ∑ÿ ª“∑‘ Õ“‚≈‚° Õÿ∑ª“∑.‘ μÌ ‚¢ ªπ∑‘ Ì ∑°ÿ ⁄¢ ¡ÿ∑‚¬ Õ√¬‘  ®⁄®Ì ªÀ“μææ⁄ πμ⁄ ‘ ‡¡ ¿‘°⁄¢‡«, ªÿæ‡⁄ æ Õππÿ ⁄ ‡ÿ μ ÿ ∏¡‡⁄ ¡ ,ÿ ®°¢⁄ Ìÿ Õÿ∑ª“∑‘ ê“≥Ì Õ∑ÿ ª“∑‘ ªêê⁄ “ Õÿ∑ª“∑‘ «‘™™⁄ “ Õ∑ÿ ª“∑‘ Õ“‚≈‚° Õÿ∑ª“∑.‘ μÌ ‚¢ ªπ∑‘ Ì ∑°ÿ ¢⁄  ¡ÿ∑‚¬ Õ√‘¬ ®®⁄ Ì ªÀπ’ π⁄μ‘ ‡¡ ¿‘°¢⁄ ‡«, ªæÿ ‡⁄ æ Õππ ÿ ⁄ ÿ‡μ ÿ ∏¡‡⁄ ¡ ,ÿ ®°⁄¢Ìÿ Õ∑ÿ ª“∑‘ ê“≥Ì Õÿ∑ª“∑‘ ªêê⁄ “ Õ∑ÿ ª“∑‘ «™‘ ™⁄ “ Õ∑ÿ ª“∑‘ Õ“‚≈‚° Õ∑ÿ ª“∑.‘ Õ‘∑Ì ∑°ÿ ¢⁄ π‚‘ √‚∏ Õ√‘¬ ®®⁄ π⁄μ‘ ‡¡ ¿°‘ ¢⁄ ‡«, ªæÿ ⁄‡æ Õππÿ ⁄ ÿ‡μ ÿ ∏¡⁄‡¡ ,ÿ ®°⁄¢ÿÌ Õÿ∑ª“∑‘ ê“≥Ì Õÿ∑ª“∑‘ ªê⁄ê“ Õ∑ÿ ª“∑‘ «™‘ ™⁄ “ Õ∑ÿ ª“∑‘ Õ“‚≈‚° Õÿ∑ª“∑.‘ μÌ ‚¢ ªπ∑‘ Ì ∑°ÿ ⁄¢π‚‘ √‚∏ Õ√¬‘  ®®⁄ Ì  ®©⁄ ‘°“μææ⁄ πμ⁄ ‘ ‡¡ ¿‘°¢⁄ ‡«, ªæÿ ⁄‡æ Õππÿ ⁄ ‡ÿ μ ÿ ∏¡‡⁄ ¡ ,ÿ ®°¢⁄ ÿÌ Õ∑ÿ ª“∑‘ ê“≥Ì Õÿ∑ª“∑‘ ªê⁄ê“ Õÿ∑ª“∑‘ «‘™⁄™“ Õ∑ÿ ª“∑‘ Õ“‚≈‚° Õÿ∑ª“∑‘. μÌ ‚¢ ªπ‘∑Ì ∑ÿ°⁄¢π‘‚√‚∏ Õ√‘¬ ®®⁄ Ì  ®©⁄ ‘°μπμ⁄ ‘ ‡¡ ¿°‘ ¢⁄ ‡«, ªæÿ ‡⁄ æ Õππ ÿ  ⁄ ÿ‡μ ÿ ∏¡‡⁄ ¡ ,ÿ ®°⁄¢Ìÿ Õ∑ÿ ª“∑‘ ê“≥Ì Õ∑ÿ ª“∑‘ ªê⁄ê“ Õÿ∑ª“∑‘ «™‘ ™⁄ “ Õÿ∑ª“∑‘ Õ“‚≈‚° Õÿ∑ª“∑.‘ Õ∑‘ Ì ∑ÿ°¢⁄ π‘‚√∏§“¡‘π’ ªØ‘ª∑“ Õ√¬‘  ®®⁄ πμ⁄ ‘ ‡¡ ¿°‘ ⁄¢‡«, ªæÿ ‡⁄ æ Õππ ÿ ⁄ ÿ‡μ ÿ ∏¡⁄‡¡ ,ÿ ®°¢⁄ ÿÌ Õÿ∑ª“∑‘ ê“≥Ì Õÿ∑ª“∑‘ ªê⁄ê“ Õ∑ÿ ª“∑‘ «™‘ ™⁄ “ Õ∑ÿ ª“∑‘ Õ“‚≈‚° Õ∑ÿ ª“∑.‘ μÌ ‚¢ ªπ∑‘ Ì ∑ÿ°⁄¢π‚‘ √∏§“¡‘π’ ªØª‘ ∑“ Õ√¬‘  ®⁄®Ì ¿“‡«μæ⁄æπμ⁄ ‘ ‡¡ ¿°‘ ¢⁄ ‡«, ªÿæ⁄‡æ Õππ ÿ ⁄ ÿ‡μ ÿ ∏¡⁄‡¡ ÿ, ®°⁄¢ÿÌ Õÿ∑ª“∑‘ ê“≥Ì Õ∑ÿ ª“∑‘ ªêê⁄ “ Õ∑ÿ ª“∑‘ «‘™⁄™“ Õ∑ÿ ª“∑‘ Õ“‚≈‚° Õÿ∑ª“∑.‘ μÌ ‚¢ ªπ∑‘ Ì ∑ÿ°¢⁄ π‚‘ √∏§“¡‘π’ ªØ‘ª∑“ Õ√¬‘  ®®⁄ Ì ¿“«‘μπμ⁄ ‘ ‡¡ ¿°‘ ⁄¢‡«, ªÿæ‡⁄ æ Õππÿ  ⁄ ÿ‡μ ÿ ∏¡‡⁄ ¡ ,ÿ ®°¢⁄ Ìÿ Õ∑ÿ ª“∑‘ ê“≥Ì Õ∑ÿ ª“∑‘ ªêê⁄ “ 48

Õ∑ÿ ª“∑‘ «‘™™⁄ “ Õÿ∑ª“∑‘ Õ“‚≈‚° Õÿ∑ª“∑‘. ¬“«°’«ê⁄® ‡¡ ¿°‘ ⁄¢‡« Õ‘‡¡ ÿ ®μ Ÿ ÿ Õ√¬‘  ®⁄‡® ÿ, ‡Õ«π⁄쪑 √‘«Ø˛ØÌ ∑«⁄ “∑ “°“√Ì ¬∂“¿ŸμÌ ê“≥∑ ⁄ πÌ π  ÿ« ‘ ÿ∑∏⁄ Ì Õ‚À .‘ ‡π« μ“«“ÀÌ ¿°‘ ¢⁄ ‡«  ‡∑«‡° ‚≈‡°  ¡“√‡°  æ⁄√À⁄¡‡°,   ⁄ ¡≥æ⁄√“À⁄¡≥‘¬“ ª™“¬  ‡∑«¡πÿ ⁄ “¬, Õπÿμ⁄μ√Ì  ¡⁄¡“ ¡⁄‚æ∏÷ Õ¿ ‘ ¡⁄æÿ∑‚⁄ ∏ ª®®⁄ ê⁄ê“ ÷. ¬‚μ ® ‚¢ ‡¡ ¿‘°⁄¢‡« Õ‘‡¡ ÿ ®μŸ ÿ Õ√‘¬ ®‡⁄ ® ÿ, ‡Õ«π⁄쑪√‘«ØØ˛ Ì ∑⁄«“∑ “°“√Ì ¬∂“¿ŸμÌ ê“≥∑  ⁄ πÌ  ÿ« ‘ ∑ÿ ⁄∏Ì Õ‚À .‘ Õ∂“ÀÌ ¿°‘ ⁄¢‡«  ‡∑«‡° ‚≈‡°  ¡“√‡°  æ⁄√À⁄¡‡°,   ⁄ ¡≥æ√⁄ “À⁄¡≥¬‘ “ ª™“¬  ‡∑«¡π ÿ  ⁄ “¬, Õπÿμμ⁄ √Ì  ¡⁄¡“ ¡‚⁄ æ∏÷ Õ¿ ‘ ¡æ⁄ ∑ÿ ‚⁄ ∏ ª®⁄®êê⁄ “ ÷. ê“≥ê®⁄ ªπ ‡¡ ∑  ⁄ πÌ Õ∑ÿ ª“∑‘, Õ°ªÿ ª⁄ “ ‡¡ «‘¡ÿμ⁄μ‘, Õ¬¡π⁄μ‘¡“ ™“μ‘, πμ⁄∂‘∑“π‘ ªÿπæ⁄¿‚«μ‘. Õ‘∑¡‚«® ¿§«“, Õμ⁄μ¡π“ ªê⁄®«§⁄§‘¬“ ¿‘°⁄¢Ÿ ¿§«‚μ ¿“ ‘μÌ Õ¿‘ππ⁄∑Ìÿ. Õ‘¡ ⁄¡‘ê⁄® ªπ ‡«¬⁄¬“°√≥ ⁄¡÷ ¿ê⁄ê¡“‡π, Õ“¬ ¡⁄ ‚μ ‚°≥±⁄ êê⁄   ⁄ «‘√™Ì «μ’ ¡≈Ì ∏¡⁄¡®°¢⁄ Ìÿ Õ∑ÿ ª“∑‘, ¬ß°⁄ ê‘ ⁄®‘  ¡∑ÿ ¬∏¡⁄¡Ì  ææ⁄ πμ⁄ Ì π‚‘ √∏∏¡⁄¡π⁄μ.‘ ª«μ⁄쇑 μ ® ¿§«μ“ ∏¡⁄¡®°‡⁄ °, ¿ÿ¡⁄¡“ ‡∑«“  ∑∑⁄ ¡πÿ  ⁄ “‡« ÿÌ, ‡Õμ¡⁄¿§«μ“ æ“√“≥ ‘¬Ì Õ‘ ‘ªμ‡π ¡§‘ ∑“‡¬ Õπμÿ μ⁄ √Ì ∏¡⁄¡®°°⁄ Ì ª«μμ⁄ ‘μ,Ì Õª⁄ªØ«‘ μ⁄μ‘¬Ì  ¡‡≥π «“ æ√⁄ “À⁄¡‡≥π «“ ‡∑‡«π «“ ¡“‡√π «“ æ⁄√À¡⁄ ÿπ“ «“ ‡°π®‘ «“ ‚≈° ⁄¡‘π⁄μ‘. ¿ÿ¡⁄¡“πÌ ‡∑«“πÌ  ∑⁄∑Ì  μÿ «⁄ “, ®“μ¡ÿ ⁄¡À“√“™°‘ “ ‡∑«“  ∑∑⁄ ¡π ÿ  ⁄ “‡« .Ìÿ ®“μÿ¡¡⁄ À“√“™°‘ “πÌ ‡∑«“πÌ  ∑∑⁄ Ì  μÿ ⁄«“, μ“«μ÷ “ ‡∑«“  ∑∑⁄ ¡π ÿ  ⁄ “‡« ÿ.Ì μ“«μ ÷ “πÌ ‡∑«“πÌ  ∑∑⁄ Ì  μÿ ⁄«“, ¬“¡“ ‡∑«“  ∑⁄∑¡π ÿ  ⁄ “‡« .Ìÿ ¬“¡“πÌ ‡∑«“πÌ  ∑∑⁄ Ì  μÿ ⁄«“, μÿ μ‘ “ ‡∑«“  ∑∑⁄ ¡πÿ ⁄ “‡« .ÿÌ μ ÿ ‘μ“πÌ ‡∑«“πÌ  ∑⁄∑Ì  μÿ ⁄«“, π¡‘ ¡⁄ “π√μ’ ‡∑«“  ∑⁄∑¡π ÿ  ⁄ “‡« Ìÿ. π¡‘ ¡⁄ “π√μπ’ Ì ‡∑«“πÌ  ∑⁄∑Ì  μÿ «⁄ “, ª√π‘¡¡⁄ ‘μ« «μ⁄μ’ ‡∑«“  ∑∑⁄ ¡πÿ  ⁄ “‡« ÿ.Ì ª√π‘¡⁄¡μ‘ « «μμ⁄ ’πÌ ‡∑«“πÌ  ∑∑⁄ Ì  ÿμ«⁄ “, æ⁄√À¡⁄ °“¬°‘ “ ‡∑«“  ∑∑⁄ ¡πÿ  ⁄ “‡« Ìÿ. ‡Õμ¡¿⁄ §«μ“ æ“√“≥ ‘¬Ì Õ‘ ª‘ μ‡π ¡§‘ ∑“‡¬ Õπÿμ⁄μ√Ì ∏¡¡⁄ ®°°⁄ Ì ª«μμ⁄ ‘μÌ, Õª⁄ªØ«‘ μ⁄μ‘¬Ì  ¡‡≥π «“ æ⁄√“À⁄¡‡≥π «“ ‡∑‡«π «“ ¡“‡√π «“ æ⁄√À¡⁄ ÿπ“ «“ ‡°π®‘ «“ ‚≈° ⁄¡π‘ μ⁄ .‘ Õμ‘ ‘À ‡μπ ¢‡≥π ‡μπ ¡Àÿ ÿμ‡⁄ μπ, ¬“« æ⁄√À¡⁄ ‚≈°“  ∑⁄‚∑ Õæ⁄¿§ÿ §⁄ ®©⁄ ‘. Õ¬ê®⁄ ∑  À  ⁄ ’ ‚≈°∏“μ,ÿ  ß⁄°¡ª⁄ î  ¡⁄ª°¡ª⁄ î  ¡⁄ª‡«∏.‘ Õªª⁄ ¡“‚≥ ® ‚ÕÓ‚√ ‚Õ¿“‚  ‚≈‡° ª“μÿ√‚À ‘. Õμ‘°⁄°¡‡⁄ ¡« ‡∑«“πÌ ‡∑«“π¿ÿ “«Ì. Õ∂‚¢ ¿§«“ Õ∑ÿ “πÌ Õ∑ÿ “‡π ‘, Õêê⁄ “ ‘ «μ ‚¿ ‚°≥⁄±ê⁄‚ê, Õê⁄ê“ ‘ «μ ‚¿ ‚°≥±⁄ ê‚⁄ êμ.‘ Õμ‘ À‘ ‘∑Ì Õ“¬ ¡⁄ ‚μ ‚°≥⁄±ê⁄ê  ⁄ , Õêê⁄ “‚°≥±⁄ ê‚⁄ ê‡μ⁄«« π“¡Ì Õ‚À μ’ .‘ ∏¡⁄¡®°°⁄ ªª⁄ «μμ⁄ π μÿ μ⁄ Ì πØ‘ ü˛ μ‘ .Ì 49

ªææ⁄ ‚μª¡§“∂“ [Àπ∑⁄ ¡¬Ì ªæ⁄æ‚μª¡§“∂“‚¬ ¿≥“¡ ‡ ] ¬∂“ªî ‡ ≈“ «ª‘ ÿ≈“ π¿Ì Õ“À®⁄® ªææ⁄ μ“,  ¡π⁄μ“ Õπªÿ √‡‘ ¬¬¬⁄ Ìÿ π‘ª⁄‚ª‡∂πμ⁄ “ ®μ∑ÿ ⁄∑‘ “. ‡Õ«Ì ™√“ ® ¡®®⁄ ÿ ® Õ∏«‘ μμ⁄ πμ⁄ ‘ ª“≥‘‚π, ¢μ⁄쑇¬ æ⁄√“À¡⁄‡≥ ‡« ⁄‡   ÿ∑‡⁄ ∑ ®≥±⁄ “≈ª°ÿ °⁄ ÿ‡ . π °ê‘ ⁄®‘ ª√«‘ ™⁄‡™μ‘  ææ⁄ ‡¡«“¿¡‘ ∑∑⁄ μ‘, π μμ∂⁄ Àμ∂⁄ ’πÌ ¿¡Ÿ ‘ π √∂“πÌ π ªμ⁄쬑 “. π®“ªî ¡π⁄μ¬ÿ∑⁄‡∏π  °°⁄ “ ‡™μÌÿ ∏‡ππ «“, μ ¡⁄ “ À‘ ª≥⁄±‘‚μ ‚ª‚   ¡ª⁄  ⁄ Ì Õμ∂⁄ ¡μ⁄μ‚π. æÿ∑‡⁄ ∏ ∏¡‡⁄ ¡ ®  ß⁄‡¶ ® ∏‚’ √  ∑∏⁄ Ì π‡‘ « ‡¬, ‚¬ ∏¡⁄¡®“√’ °“‡¬π «“®“¬ Õ∑ÿ ‡®μ “, Õ‡‘ ∏« πÌ ª  Ì πμ⁄ ‘ ‡ª®⁄®  §‡⁄ § ª‚¡∑μ.‘ Õ√‘¬∏π§“∂“ ¬ ⁄   ∑∏⁄ “ μ∂“§‡μ Õ®≈“  ªÿ μ‘Ø˛ü‘μ“,  ’≈ê⁄® ¬  ⁄ °≈⁄¬“≥Ì Õ√‘¬°π⁄μÌ ª Ì ‘μÌ.  ß‡⁄ ¶ ª “‚∑ ¬ ⁄ μ∂⁄ ‘ Õÿ™¿ÿ Ÿμê⁄® ∑  ⁄ πÌ, Õ∑Ã∑î ‚⁄ ∑μ‘ μÌ Õ“Àÿ Õ‚¡¶πμ⁄   ⁄ ™«’ ‘μÌ. μ ¡⁄ “  ∑⁄∏ê®⁄  ’≈ê®⁄ ª “∑Ì ∏¡⁄¡∑  ⁄ π,Ì Õπ¬ÿ ÿê‡⁄ ™∂ ‡¡∏“«’  √Ì æ∑ÿ ⁄∏“π  “ ππ⁄μ.‘ 50

¡À“°“√≥ÿ ‚‘ ° π“‚∂ Õμ⁄∂“¬  æ⁄檓≥π‘ ,Ì ª‡Ÿ √μ«⁄ “ ª“√¡’  ææ⁄ “ ªμ‚⁄ μ  ¡⁄‚æ∏‘¡μÿ ⁄μ¡Ì, ‡Õ‡μπ  ®⁄®«™‡⁄ ™π ¡“ ‚Àπ⁄μÿ  ææ⁄ ªÿ ∑«⁄ “. ¡À“°“√≥ÿ ‚‘ ° π“‚∂ Àμ‘ “¬  ææ⁄ ª“≥‘π,Ì ª‡Ÿ √μ«⁄ “ ª“√¡’  ææ⁄ “ ªμ⁄‚μ  ¡⁄‚æ∏¡‘ ÿμ⁄μ¡Ì, ‡Õ‡μπ  ®®⁄ «™‡⁄ ™π ¡“ ‚Àπμ⁄ ÿ  ææ⁄ ªÿ ∑⁄«“. ¡À“°“√≥ÿ ‘‚° π“‚∂  ¢ÿ “¬  æ⁄檓≥π‘ Ì, ªŸ‡√μ⁄«“ ª“√¡’  æ⁄æ“ ªμ‚⁄ μ  ¡‚⁄ æ∏‘¡ÿμ⁄μ¡,Ì ‡Õ‡μπ  ®®⁄ «™⁄‡™π ¡“ ‚Àπμ⁄ ÿ  æ⁄æÿª∑«⁄ “. 51

¬πμ⁄ Ì  μ‡⁄ μÀ‘ ∑ÿ°‡⁄ ¢π ‡ê¬¬⁄ Ì Õπμμ⁄ ≈°⁄¢≥Ì Õμμ⁄ «“∑“μ⁄μ ê⁄ê“πÌ  ¡⁄¡‡∑« «‘‚¡®πÌ  ¡æ⁄ ÿ∑‚⁄ ∏ μÌ ª°“‡  ‘ ∑Ø‘ ˛ü ®⁄®“𠂬§‘πÌ Õÿμμ⁄ √÷ ªØ‘‡«∏“¬ ¿“‡«μÌÿ ê“≥¡ÿμμ⁄ ¡Ì ¬π‡⁄ μ Ì ∑Ø‘ ˛ü∏¡⁄¡“πÌ ê“‡≥πªÿ ª√‘°⁄¢μÌ  ææ⁄ “ ‡«À‘ ®‘μ⁄μ“π‘ «¡‘ ÿ®®⁄ ÷ ÿ Õ‡  ‚μ μ∂“ ê“≥“π ÿ “‡√π  “ πÌ °“μ¡ÿ ®‘ ⁄©μÌ  “∏ŸπÌ Õμ∂⁄  ‘∑∏⁄ μ⁄∂Ì μÌ  μÿ ⁄μπμ⁄ Ì ¿≥“¡ ‡ . Õπμμ⁄ ≈°¢⁄ ≥ μÿ μ⁄ Ì [Àπ∑⁄ ¡¬Ì Õπμμ⁄ ≈°¢⁄ ≥ ÿμ⁄μÌ ¿≥“¡ ‡ ] ‡Õ«¡‡⁄ ¡  μÿ .Ì ‡Õ°Ì  ¡¬Ì ¿§«“, æ“√“≥ ¬‘ Ì «‘À√μ‘, Õ‘ ª‘ μ‡π ¡‘§∑“‡¬, μμ√⁄ ‚¢ ¿§«“ ªê⁄®«§⁄§‡‘ ¬ ¿°‘ ¢⁄ Ÿ Õ“¡π‡⁄ μ .‘ √Ÿªè ¿°‘ ⁄¢‡« Õπμ⁄μ“. √Ÿªê⁄® À‘∑Ì ¿‘°⁄¢‡« Õμ⁄μ“ Õ¿« ‘  ⁄ , π¬‘∑Ì √ªŸ è Õ“æ“∏“¬  Ì«μ⁄‡μ¬⁄¬, ≈æ‡⁄ ¿∂ ® √Ÿ‡ª, ‡Õ«Ì ‡¡ √ªŸ è ‚Àμÿ ‡Õ«Ì ‡¡ √Ÿªè ¡“ Õ‚À ’μ‘. ¬ ⁄¡“ ® ‚¢ ¿‘°⁄¢‡« √ªŸ è Õπμ⁄μ“, μ ¡⁄ “ √ªŸ è Õ“æ“∏“¬  Ì«μ⁄μμ‘, π ® ≈æ¿⁄ μ‘ √Ÿ‡ª, ‡Õ«Ì ‡¡ √ªŸ è ‚Àμÿ ‡Õ«Ì ‡¡ √ªŸ è ¡“ Õ‚À μ’ ,‘ ‡«∑π“ Õπμ⁄μ“. ‡«∑π“ ® À‘∑Ì ¿°‘ ¢⁄ ‡« Õμ⁄μ“ Õ¿« ‘  ⁄ , π¬‘∑Ì ‡«∑π“ Õ“æ“∏“¬  «Ì μ‡⁄ 쬬⁄ , ≈æ‡⁄ ¿∂ ® ‡«∑π“¬, ‡Õ«Ì ‡¡ ‡«∑π“ ‚Àμ,ÿ ‡Õ«Ì ‡¡ ‡«∑π“ ¡“ Õ‚À ’μ.‘ ¬ ⁄¡“ ® ‚¢ ¿‘°¢⁄ ‡« ‡«∑π“ Õπμμ⁄ “, μ ¡⁄ “ ‡«∑π“ Õ“æ“∏“¬  «Ì μμ⁄ μ.‘ π ® ≈æ⁄¿μ‘ ‡«∑π“¬, ‡Õ«Ì ‡¡ ‡«∑π“ ‚Àμ,ÿ ‡Õ«Ì ‡¡ ‡«∑π“ ¡“ Õ‚À ’μ.‘  êê⁄ “ Õπμμ⁄ “.  ê⁄ê“ ® À∑‘ Ì ¿‘°⁄¢‡« Õμμ⁄ “ Õ¿« ‘ ⁄ , π¬‘∑Ì  ê⁄ê“ Õ“æ“∏“¬  Ì«μ⁄‡μ¬⁄¬, ≈æ⁄‡¿∂ ®  ê⁄ꓬ, ‡Õ«Ì ‡¡  êê⁄ “ ‚Àμÿ ‡Õ«Ì ‡¡  ê⁄ê“ ¡“ Õ‚À ’μ‘. ¬ ⁄¡“ ® ‚¢ ¿°‘ ⁄¢‡«  ê⁄ê“ Õπμμ⁄ “, μ ¡⁄ “  ê⁄ê“ Õ“æ“∏“¬  «Ì μ⁄μμ,‘ π ® ≈æ¿⁄ μ‘  ê⁄ꓬ, ‡Õ«Ì ‡¡  êê⁄ “ ‚Àμÿ, ‡Õ«Ì ‡¡  ê⁄ê“ ¡“ Õ‚À μ’ ‘.  ß⁄¢“√“ Õπμμ⁄ “.  ß⁄¢“√“ ® À‘∑Ì ¿°‘ ¢⁄ ‡« Õμμ⁄ “ Õ¿«‘ ⁄  Ì ,ÿ π¬‘∑Ì  ß⁄¢“√“ Õ“æ“∏“¬  «Ì μ⁄‡μ¬⁄¬,Ìÿ ≈æ⁄‡¿∂ ®  ß¢⁄ “‡√ ÿ, ‡Õ«Ì ‡¡  ß⁄¢“√“ ‚Àπ⁄μÿ ‡Õ«Ì ‡¡  ß⁄¢“√“ ¡“ Õ‡À ÿπμ⁄ .‘ ¬ ¡⁄ “ ® ‚¢ ¿°‘ ¢⁄ ‡«  ß⁄¢“√“ Õπμ⁄μ“, μ ⁄¡“  ß⁄¢“√“ Õ“æ“∏“¬  Ì«μμ⁄ πμ⁄ .‘ π ® ≈æ⁄¿μ‘  ß¢⁄ “‡√ ÿ, ‡Õ«Ì ‡¡  ß¢⁄ “√“ ‚Àπμ⁄ ÿ ‡Õ«Ì ‡¡  ß¢⁄ “√“ ¡“ 52

Õ‡À ÿπ⁄μ.‘ «‘êê⁄ “≥Ì Õπμμ⁄ “. «ê‘ ê⁄ “≥ê®⁄ À∑‘ Ì ¿‘°⁄¢‡« Õμ⁄μ“ Õ¿«‘ ⁄ , π¬∑‘ Ì «ê‘ ê⁄ “≥Ì Õ“æ“∏“¬  «Ì μ⁄‡μ¬¬⁄ , ≈æ‡⁄ ¿∂ ® «ê‘ ⁄꓇≥, ‡Õ«Ì ‡¡ «ê‘ ⁄ê“≥Ì ‚Àμÿ ‡Õ«Ì ‡¡ «ê‘ ⁄ê“≥Ì ¡“ Õ‚À μ’ ‘. ¬ ⁄¡“ ® ‚¢ ¿‘°⁄¢‡« «ê‘ ê⁄ “≥Ì Õπμ⁄μ“, μ ¡⁄ “ «‘ê⁄ê“≥Ì Õ“æ“∏“¬  Ì«μμ⁄ μ,‘ π ® ≈æ⁄¿μ‘ «‘êê⁄ “‡≥, ‡Õ«Ì ‡¡ «‘êê⁄ “≥Ì ‚Àμÿ, ‡Õ«Ì ‡¡ «ê‘ ⁄ê“≥Ì ¡“ Õ‚À μ’ ‘. μÌ °÷ ¡ê⁄ê∂ ¿°‘ ¢⁄ ‡« √Ÿªè π®‘ ⁄®Ì «“ Õπ®‘ ®⁄ Ì «“μ.‘ Õπ‘®®⁄ Ì ¿π⁄‡μ. ¬¡⁄ªπ“π®‘ ⁄®Ì ∑ÿ°⁄¢Ì «“ μÌ  ÿ¢Ì «“μ.‘ ∑ÿ°¢⁄ Ì ¿π‡⁄ μ. ¬¡ª⁄ π“π‘®®⁄ Ì ∑ÿ°⁄¢Ì «‘ª√≥‘ “¡∏¡¡⁄ ,Ì °≈≈⁄ Ì πÿ μÌ  ¡πªÿ  ⁄ μ‘ ÿ,Ì ‡ÕμÌ ¡¡ ‡Õ‚ À¡ ¡⁄ ‘ ‡Õ‚  ‡¡ Õμ⁄μ“μ‘. ‚π ‡ÀμÌ ¿π⁄‡μ. μÌ °÷ ¡êê⁄ ∂ ¿‘°¢⁄ ‡« ‡«∑π“ π®‘ ®⁄ “ «“ Õπ‘®⁄®“ «“μ.‘ Õπ®‘ ®⁄ “ ¿π‡⁄ μ. ¬¡⁄ªπ“π‘®®⁄ Ì ∑°ÿ ¢⁄ Ì «“ μÌ  ¢ÿ Ì «“μ‘. ∑ÿ°¢⁄ Ì ¿π‡⁄ μ. ¬¡⁄ªπ“π®‘ ⁄®Ì ∑°ÿ ⁄¢Ì «ª‘ √≥‘ “¡∏¡⁄¡Ì, °≈⁄≈Ì πÿ μÌ  ¡πÿª  ⁄ μ‘ ÿÌ, ‡ÕμÌ ¡¡ ‡Õ‚ À¡ ⁄¡‘ ‡Õ‚  ‡¡ Õμ⁄μ“μ.‘ ‚π ‡ÀμÌ ¿π⁄‡μ. μÌ °÷ ¡ê⁄ê∂ ¿‘°¢⁄ ‡«  êê⁄ “ π‘®⁄®“ «“ Õπ‘®⁄®“ «“μ.‘ Õπ®‘ ⁄®“ ¿π⁄‡μ. ¬¡⁄ªπ“π‘®⁄®Ì ∑°ÿ ¢Ì «“ μÌ  ¢ÿ Ì «“μ‘. ∑°ÿ ⁄¢Ì ¿π‡⁄ μ. ¬¡⁄ªπ“π‘®®⁄ Ì ∑ÿ°⁄¢Ì «‘ª√‘≥“¡∏¡⁄¡,Ì °≈≈⁄ Ì πÿ μÌ  ¡πÿª  ⁄ μ‘ ÿÌ, ‡ÕμÌ ¡¡ ‡Õ‚ À¡ ¡⁄ ‘ ‡Õ‚  ‡¡ Õμ⁄μ“μ‘. ‚π ‡ÀμÌ ¿π‡⁄ μ. μÌ °÷ ¡ê⁄ê∂ ¿‘°¢⁄ ‡«  ß¢⁄ “√“ π®‘ ⁄®“ «“ Õπ®‘ ⁄®“ «“μ.‘ Õπ‘®®⁄ “ ¿π‡⁄ μ. ¬¡⁄ªπ“π®‘ ®⁄ Ì ∑ÿ°¢⁄ Ì «“ μÌ  ÿ¢Ì «“μ.‘ ∑°ÿ ⁄¢Ì ¿π⁄‡μ. ¬¡⁄ªπ“π‘®⁄®Ì ∑°ÿ ¢⁄ Ì «ª‘ √≥‘ “¡∏¡⁄¡Ì, °≈≈⁄ Ì πÿ μÌ  ¡πªÿ   ⁄ μ‘ Ìÿ, ‡ÕμÌ ¡¡ ‡Õ‚ À¡ ¡⁄ ‘ ‡Õ‚  ‡¡ Õμμ⁄ “μ‘. ‚π ‡ÀμÌ ¿π⁄‡μ. μÌ °÷ ¡ê⁄ê∂ ¿°‘ ⁄¢‡« «ê‘ ê⁄ “≥Ì π‘®®⁄ Ì «“ Õπ‘®⁄®Ì «“μ‘. Õπ‘®®⁄ Ì ¿π‡⁄ μ. ¬¡ª⁄ π“π®‘ ®⁄ Ì ∑ÿ°⁄¢Ì «“ μÌ  ¢ÿ Ì «“μ.‘ ∑°ÿ ⁄¢Ì ¿π‡⁄ μ. ¬¡ª⁄ π“π‘®⁄®Ì ∑ÿ°⁄¢Ì «‘ª√‘≥“¡∏¡⁄¡Ì, °≈≈⁄ Ì πÿ μÌ  ¡πªÿ   ⁄ ‘μÌÿ, ‡ÕμÌ ¡¡ ‡Õ‚ À¡ ¡⁄ ‘ ‡Õ‚  ‡¡ Õμ⁄μ“μ.‘ ‚π ‡ÀμÌ ¿π‡⁄ μ. μ ¡⁄ “μÀ‘ ¿‘°¢⁄ ‡«, ¬ß⁄°ê‘ ⁄®‘ √ªŸ è Õμμ’ “π“§μª®⁄®ªÿ ª⁄ ππ⁄ ,Ì Õ™¨⁄ μμ⁄ Ì «“ Àæ∑‘ ∏⁄ “ «“, ‚ÕÓ√‘°Ì «“  ÿ¢ÿ¡Ì «“, À’πÌ «“ ª≥μ’ Ì «“, ¬π⁄∑Ÿ‡√  πμ⁄ ‘‡° «“,  ææ⁄ Ì √ªŸ è, ‡πμÌ ¡¡ ‡π‚ À¡ ¡⁄ ‘ π ‡¡‚  Õμμ⁄ “μ‘. ‡Õ«‡¡μÌ ¬∂“¿ŸμÌ  ¡⁄¡ª⁄ªêê⁄ “¬ ∑Ø˛üæ⁄æÌ ¬“ °“®‘ ‡«∑π“ Õμ’μ“π“§μª®⁄®ªÿ ⁄ªππ⁄ “, Õ™⁄¨μμ⁄ “ «“ æÀ‘∑∏⁄ “ «“, ‚ÕÓ√‘°“ «“  ¢ÿ ¡ÿ “ «“, Àπ’ “ «“ ª≥’μ“ «“, ¬“ ∑Ÿ‡√  πμ⁄ ‘‡° «“,  ææ⁄ “ ‡«∑π“, ‡πμÌ ¡¡ ‡π‚ À¡ ⁄¡‘ π ‡¡‚  Õμ⁄μ“μ‘. ‡Õ«‡¡μÌ ¬∂“¿ŸμÌ  ¡¡⁄ ªª⁄ ê⁄ꓬ ∑Ø˛üæ⁄æ.Ì ¬“ °“®‘  êê⁄ “ Õμμ’ “π“§μª®⁄®ªÿ ⁄ªπ⁄π“, Õ™⁄¨μμ⁄ “ «“ æÀ‘∑∏⁄ “ «“, ‚ÕÓ√‘°“ «“  ¢ÿ ¡ÿ “ «“, À’π“ «“ ª≥μ’ “ «“, ¬“ ∑Ÿ‡√  πμ⁄ ‘‡° «“,  ææ⁄ “  ê⁄ê“, ‡πμÌ ¡¡ ‡π‚ À¡ ⁄¡‘ π ‡¡‚  Õμ⁄μ“μ‘. ‡Õ«‡¡μÌ ¬∂“¿ŸμÌ  ¡⁄¡ª⁄ªê⁄ꓬ ∑Ø˛üæ⁄æÌ. ‡¬ ‡°®‘  ß⁄¢“√“ Õμμ’ “π“§μª®⁄®ÿªª⁄ π⁄π“, Õ™¨⁄ μμ⁄ “ «“ æÀ‘∑⁄∏“ «“, ‚ÕÓ√‘°“ «“  ÿ¢ÿ¡“ «“, À’π“ «“ 53

ª≥μ’ “ «“, ‡¬ ∑Ÿ‡√  πμ⁄ ‘‡° «“,  æ⁄‡æ  ß¢⁄ “√“, ‡πμÌ ¡¡ ‡π‚ À¡ ¡⁄ ‘ π ‡¡‚  Õμ⁄μ“μ‘. ‡Õ«‡¡μÌ ¬∂“¿ŸμÌ  ¡⁄¡ª⁄ªê⁄ꓬ ∑Ø˛üæ⁄æÌ. ¬ß⁄°‘ê⁄®‘ «‘ê⁄ê“≥Ì Õμμ’ “π“§μª®®⁄ ªÿ ⁄ªππ⁄ ,Ì Õ™¨⁄ μ⁄μÌ «“ æÀ∑‘ ∏⁄ “ «“, ‚ÕÓ√‘°Ì «“  ¢ÿ ÿ¡Ì «“, Àπ’ Ì «“ ª≥μ’ Ì «“, ¬π∑⁄ Ÿ‡√  π⁄쑇° «“,  æ⁄æÌ «‘ê⁄ê“≥,Ì ‡πμÌ ¡¡ ‡π‚ À¡ ¡⁄ ‘ π ‡¡‚  Õμμ⁄ “μ.‘ ‡Õ«‡¡μÌ ¬∂“¿ŸμÌ  ¡⁄¡ªª⁄ êê⁄ “¬ ∑Ø˛üæ⁄æ.Ì ‡Õ«Ì ª  ⁄ Ì ¿‘°⁄¢‡«  ÿμ«“ Õ√¬‘  “«‚°, √Ÿª ⁄¡ª÷ î π‘ææ⁄ ‘π∑⁄ μ.‘ ‡«∑𓬪î π‘æ⁄æπ‘ ∑⁄ μ.‘  ê⁄ꓬªî π‘æ⁄æ‘π⁄∑μ.‘  ß¢⁄ “‡√ ÿªî π‘æ⁄æπ‘ ∑⁄ μ‘. «‘ê⁄ê“≥ ⁄¡ª÷ î πæ‘ æ⁄ π‘ ∑⁄ μ.‘ π‘æ⁄æπ‘ ∑⁄ Ì «‘√™⁄™μ.‘ «√‘ “§“ «¡‘ ÿ®⁄®μ‘. «‘¡ÿμμ⁄   ¡⁄ ÷ «¡‘ ÿμμ⁄ ¡‘μ‘ ê“≥Ì ‚Àμ‘. ¢≥’ “ ™“μ,‘ « ÿ ‘μÌ æ⁄√À⁄¡®√‘¬Ì, °μÌ °√≥¬’ ,Ì π“ª√Ì Õ‘μ∂⁄ μμ⁄ “¬“μ‘ ª™“π“μμ’ .‘ Õ∑‘ ¡‚«® ¿§«“. Õμμ⁄ ¡π“ ªê⁄®«§⁄§‘¬“ ¿‘°⁄¢Ÿ ¿§«‚μ ¿“ ‘μÌ Õ¿‘ππ⁄∑ÿÌ. Õ‘¡ ⁄¡‘ê⁄® ªπ ‡«¬⁄¬“°√≥ ⁄¡÷ ¿êê⁄ ¡“‡π, ªê®⁄ «§§⁄ ¬‘ “πÌ ¿°‘ ⁄¢ŸπÌ Õπªÿ “∑“¬, Õ“ ‡«À‘ ®μ‘ μ⁄ “π‘ «‘¡ÿ®⁄®÷ μŸ .‘ Õπμμ⁄ ≈°¢⁄ ≥ μÿ ⁄μÌ πØ‘ ˛üμ‘ Ì. æÿ∑⁄∏Õÿ∑“π§“∂“ [Àπ⁄∑ ¡¬Ì æÿ∑⁄∏Õ∑ÿ “π§“∂“‚¬ ¿≥“¡ ‡ ] ¬∑“ À‡« ª“μ¿ÿ «π⁄μ‘ ∏¡¡⁄ “, Õ“μ“ª‚î 𠨓¬‚μ æ⁄√“À⁄¡≥  ⁄ , Õ∂  ⁄ °ß⁄¢“ «ª¬π⁄μ‘  æ⁄æ“, ¬‚μ ª™“π“μ‘  ‡Àμ∏ÿ ¡⁄¡Ì. ¬∑“ À‡« ª“μ¿ÿ «π⁄μ‘ ∏¡¡⁄ “, Õ“μ“ª‚î 𠨓¬‚μ æ⁄√“À⁄¡≥ ⁄ , Õ∂  ⁄ °ß⁄¢“ «ª¬π⁄μ‘  æ⁄æ“, ¬‚μ ¢¬Ì ª®®⁄ ¬“πÌ Õ‡«∑‘. ¬∑“ À‡« ª“μ¿ÿ «πμ⁄ ‘ ∏¡¡⁄ “, Õ“μ“ª‚î 𠨓¬‚μ æ⁄√“À¡⁄ ≥ ⁄ , «‘∏Ÿª¬Ì μ‘Ø˛üμ‘ ¡“√‡ πÌ,  ‚Ÿ √« ‚Õ¿“ ¬¡π⁄μ≈°‘ ¢⁄ π⁄μ‘. 54

‡«‡π¬⁄¬∑¡‚𪓇¬  ææ⁄ ‚  ª“√¡÷ §‚μ Õ‚¡¶«®‚π æÿ∑‚⁄ ∏ Õ¿‘ê⁄ꓬ“π ÿ “ ‚° ®‘≥⁄≥“πÿ√ªŸ ‚μ ®“ªî ∏¡⁄‡¡π «π‘ ¬Ì ª™Ì ®‘≥⁄≥“§⁄§‘ª“√®‘ √‘¬“πÌ  ¡‚⁄ 晨⁄ “√À‚¬§‘πÌ ¬¡“∑‘μμ⁄ ª√¬‘ “¬Ì ‡∑ ¬π‚⁄ μ ¡‚πÀ√Ì ‡μ ‚ μ“‚√ «‘‚¡‡® ‘ Õ‡ °¢⁄ “¬ «¡‘ μÿ ⁄쑬“ μ‡∂‚«ªª√°‘ ⁄¢“¬ «ê‘ ê⁄ πŸ Ì ‚ μÿ¡‘®⁄©μÌ ∑ÿ°⁄¢μ“≈°¢⁄ ‚≥ª“¬Ì μÌ  ÿμμ⁄ π⁄μÌ ¿≥“¡ ‡ . Õ“∑μ‘ μ⁄ ª√¬‘ “¬ ÿμ⁄μÌ [Àπ⁄∑ ¡¬Ì Õ“∑‘μ⁄μª√‘¬“¬ ÿμ⁄μÌ ¿≥“¡ ‡ ] ‡Õ«¡‡⁄ ¡  μÿ .Ì ‡Õ°Ì  ¡¬Ì ¿§«“, §¬“¬Ì «À‘ √μ‘ §¬“ ‡’    ∑∏⁄ ÷ ¿°‘ ¢⁄  ÿ À ⁄‡ π. μμ√⁄ ‚¢ ¿§«“ ¿‘°¢⁄ Ÿ Õ“¡π‡⁄ μ .‘  ææ⁄ Ì ¿‘°¢⁄ ‡« Õ“∑μ‘ μ⁄ Ì. °ê‘ ⁄® ¿°‘ ¢⁄ ‡«  ææ⁄ Ì Õ“∑μ‘ μ⁄ Ì. ®°⁄¢Ìÿ ¿°‘ ¢⁄ ‡« Õ“∑‘μ⁄μÌ, √Ÿª“ Õ“∑μ‘ ⁄μ“, ®°⁄¢ÿ«‘êê⁄ “≥Ì Õ“∑μ‘ μ⁄ Ì, ®°⁄¢ ÿ ¡⁄º ‚⁄   Õ“∑‘μ⁄‚μ, ¬¡ª⁄ ∑î Ì ®°¢⁄  ÿ ¡⁄º ⁄ ª®⁄®¬“ Õªÿ ⁄ª™™⁄ μ‘ ‡«∑¬‘μ,Ì  ¢ÿ Ì «“ ∑ÿ°⁄¢Ì «“ Õ∑°ÿ ¢⁄ ¡ ¢ÿ Ì «“, μ¡⁄ªî Õ“∑μ‘ ⁄μÌ. ‡°π Õ“∑μ‘ ⁄μ.Ì Õ“∑‘μμ⁄ Ì √“§§⁄§π‘ “ ‚∑ §§⁄ π‘ “ ‚¡À§⁄§‘π“, Õ“∑μ‘ ⁄μÌ ™“쬑 “ ™√“¡√‡≥π, ‚ ‡°À‘ ª√‡‘ ∑‡«À‘ ∑°ÿ ⁄‡¢À‘ ‚∑¡π ⁄‡ À‘ Õªÿ “¬“‡ À‘ Õ“∑μ‘ μ⁄ π⁄μ‘ «∑“¡‘. ‚ μÌ Õ“∑‘μμ⁄ ,Ì  ∑∑⁄ “ Õ“∑‘μ⁄μ“, ‚ μ«‘êê⁄ “≥Ì Õ“∑μ‘ ⁄μ,Ì ‚ μ ¡º⁄  ‚⁄   Õ“∑μ‘ ‚⁄ μ, ¬¡ª⁄ ∑î Ì ‚ μ ¡⁄º  ⁄ ª®⁄®¬“ Õªÿ ⁄ª™™⁄ μ‘ ‡«∑¬‘μÌ,  ¢ÿ Ì «“ ∑ÿ°⁄¢Ì «“ Õ∑°ÿ ¢⁄ ¡ ÿ¢Ì «“, μ¡⁄ªî Õ“∑μ‘ μ⁄ ,Ì ‡°π Õ“∑‘μ⁄μ.Ì Õ“∑‘μ⁄μÌ √“§§§⁄ π‘ “ ‚∑ §§⁄ π‘ “ ‚¡À§§⁄ π‘ “, Õ“∑μ‘ ⁄μÌ ™“쑬“ ™√“¡√‡≥π, ‚ ‡°À‘ ª√‘‡∑‡«À‘ ∑°ÿ ⁄‡¢À‘ ‚∑¡π ‡⁄  À‘ Õÿª“¬“‡ À‘ Õ“∑μ‘ μ⁄ π⁄μ‘ «∑“¡.‘ ¶“πÌ Õ“∑‘μμ⁄ Ì, §π⁄∏“ Õ“∑‘μ⁄μ“, ¶“π«ê‘ ê⁄ “≥Ì Õ“∑μ‘ ⁄μ,Ì ¶“π ¡º⁄  ‚⁄   Õ“∑μ‘ ⁄‚μ, ¬¡⁄ªî∑Ì ¶“π ¡º⁄  ⁄ ª®®⁄ ¬“ Õªÿ ⁄ª™⁄™μ‘ ‡«∑¬‘μ,Ì  ¢ÿ Ì «“ ∑ÿ°⁄¢Ì «“ Õ∑ÿ°¢⁄ ¡ ÿ¢Ì «“, μ¡⁄ªî Õ“∑‘μ⁄μÌ, ‡°π Õ“∑‘μ⁄μ.Ì Õ“∑‘μμ⁄ Ì √“§§§⁄ ‘π“ ‚∑ §§⁄ π‘ “ ‚¡À§§⁄ π‘ “, Õ“∑μ‘ ⁄μÌ ™“쑬“ ™√“¡√‡≥π, ‚ ‡°À‘ ª√‡‘ ∑‡«À‘ ∑°ÿ ‡⁄ ¢À‘ ‚∑¡π ‡⁄  À‘ Õÿª“¬“‡ À‘ Õ“∑‘μμ⁄ π⁄μ‘ «∑“¡‘. ™‘«À⁄ “ Õ“∑μ‘ μ⁄ “, √ “ Õ“∑μ‘ ⁄μ“, ™«‘ À⁄ “«ê‘ ê⁄ “≥Ì Õ“∑‘μμ⁄ ,Ì ™‘«À⁄ “ ¡⁄º ⁄‚  Õ“∑‘μ⁄‚μ, ¬¡ª⁄ ∑î Ì ™«‘ À⁄ “ ¡º⁄   ⁄ ª®⁄®¬“ Õÿª⁄ª™™⁄ μ‘ ‡«∑¬μ‘ ,Ì  ÿ¢Ì «“ ∑°ÿ ⁄¢Ì «“ Õ∑°ÿ ⁄¢¡ ¢ÿ Ì «“, μ¡⁄ªî Õ“∑μ‘ μ⁄ Ì, ‡°π Õ“∑‘μ⁄μÌ. Õ“∑‘μ⁄μÌ √“§§§⁄ ‘π“ ‚∑ §§⁄ ‘π“ ‚¡À§⁄§‘π“, Õ“∑μ‘ μ⁄ Ì ™“쬑 “ ™√“¡√‡≥π, ‚ ‡°À‘ 55

ª√‘‡∑‡«À‘ ∑ÿ°‡⁄ ¢À‘ ‚∑¡π ‡⁄  À‘ Õÿª“¬“‡ À‘ Õ“∑μ‘ ⁄μπ⁄μ‘ «∑“¡‘. °“‚¬ Õ“∑‘μ‚⁄ μ, ‚ºØ˛üæ⁄æ“ Õ“∑‘μμ⁄ “, °“¬«‘ê⁄ê“≥Ì Õ“∑‘μ⁄μÌ, °“¬ ¡º⁄  ‚⁄   Õ“∑μ‘ ⁄‚μ, ¬¡⁄ªî∑Ì °“¬ ¡º⁄   ⁄ ª®⁄®¬“ Õÿª⁄ª™™⁄ μ‘ ‡«∑¬‘μÌ,  ÿ¢Ì «“ ∑°ÿ ¢⁄ Ì «“ Õ∑°ÿ ⁄¢¡ ÿ¢Ì «“, μ¡ª⁄ î Õ“∑‘μ⁄μ,Ì ‡°π Õ“∑‘μμ⁄ Ì. Õ“∑μ‘ μ⁄ Ì √“§§⁄§π‘ “ ‚∑ §⁄§‘π“ ‚¡À§§⁄ π‘ “, Õ“∑‘μμ⁄ Ì ™“쑬“ ™√“¡√‡≥π, ‚ ‡°À‘ ª√‘‡∑‡«À‘ ∑°ÿ ⁄‡¢À‘ ‚∑¡π ⁄‡ À‘ Õÿª“¬“‡ À‘ Õ“∑μ‘ μ⁄ π⁄μ‘ «∑“¡‘. ¡‚π Õ“∑‘μ⁄‚μ, ∏¡¡⁄ “ Õ“∑μ‘ μ⁄ “, ¡‚π«‘ê⁄ê“≥Ì Õ“∑μ‘ μ⁄ Ì, ¡‚π ¡º⁄  ‚⁄   Õ“∑μ‘ ‚⁄ μ, ¬¡ª⁄ î∑Ì ¡‚π ¡⁄º ⁄ ª®⁄®¬“ Õªÿ ⁄ª™⁄™μ‘ ‡«∑¬μ‘ ,Ì  ÿ¢Ì «“ ∑ÿ°⁄¢Ì «“ Õ∑ÿ°¢⁄ ¡ ÿ¢Ì «“, μ¡ª⁄ î Õ“∑‘μμ⁄ ,Ì ‡°π Õ“∑‘μ⁄μ.Ì Õ“∑μ‘ μ⁄ Ì √“§§§⁄ ‘π“ ‚∑ §§⁄ π‘ “ ‚¡À§§⁄ ‘π“, Õ“∑‘μμ⁄ Ì ™“쬑 “ ™√“¡√‡≥π, ‚ ‡°À‘ ª√‡‘ ∑‡«À‘ ∑°ÿ ‡⁄ ¢À‘ ‚∑¡π ‡⁄  À‘ Õªÿ “¬“‡ À‘ Õ“∑μ‘ ⁄μπμ⁄ ‘ «∑“¡‘. ‡Õ«Ì ª ⁄ Ì ¿°‘ ⁄¢‡«  ÿμ«“ Õ√¬‘  “«‚°, ®°⁄¢ÿ ⁄¡ª÷ î π‘ææ⁄ π‘ ∑⁄ μ,‘ √Ÿ‡ª ÿªî π‘ææ⁄ π‘ ∑⁄ μ‘, ®°⁄¢ÿ«ê‘ ê⁄ “‡≥ªî π‘ææ⁄ ‘π∑⁄ μ,‘ ®°⁄¢ ÿ ¡⁄º ‡⁄  ªî πæ‘ ⁄æ‘π∑⁄ μ‘, ¬¡ª⁄ î∑Ì ®°⁄¢ÿ ¡º⁄  ⁄ ª®⁄®¬“ Õÿªª⁄ ™⁄™μ‘ ‡«∑¬‘μ,Ì  ÿ¢Ì «“ ∑°ÿ ¢⁄ Ì «“ Õ∑°ÿ ⁄¢¡ ¢ÿ Ì «“, μ ¡⁄ ª÷ î π‘ææ⁄ ‘π∑⁄ μ.‘ ‚ μ ⁄¡÷ªî π‘ææ⁄ ‘π∑⁄ μ,‘  ∑⁄‡∑ ªÿ î π‘æ⁄æπ‘ ∑⁄ μ,‘ ‚ μ«‘êê⁄ “‡≥ªî π‘ææ⁄ π‘ ∑⁄ μ,‘ ‚ μ ¡º⁄  ⁄‡ ªî πæ‘ ⁄æ‘π⁄∑μ,‘ ¬¡⁄ªî∑Ì ‚ μ ¡⁄º ⁄ ª®®⁄ ¬“ Õÿª⁄ª™⁄™μ‘ ‡«∑¬μ‘ ,Ì  ¢ÿ Ì «“ ∑°ÿ ⁄¢Ì «“ Õ∑°ÿ ¢⁄ ¡ ÿ¢Ì «“, μ ¡⁄ ÷ªî πæ‘ ⁄æπ‘ ∑⁄ μ.‘ ¶“π ¡⁄ ÷ªî πæ‘ ⁄æ‘π∑⁄ μ‘, §π⁄‡∏ ªÿ î π‘ææ⁄ π‘ ∑⁄ μ‘, ¶“π«‘ê⁄꓇≥ªî πæ‘ æ⁄ ‘π∑⁄ μ‘, ¶“π ¡⁄º ⁄‡ ªî πæ‘ æ⁄ π‘ ⁄∑μ‘, ¬¡ª⁄ ∑î Ì ¶“π ¡º  ⁄ ª®®⁄ ¬“ Õªÿ ª⁄ ™™⁄ μ‘ ‡«∑¬μ‘ Ì,  ÿ¢Ì «“ ∑ÿ°⁄¢Ì «“ Õ∑ÿ°⁄¢¡ ¢ÿ Ì «“, μ ¡⁄ ÷ªî π‘æ⁄æπ‘ ∑⁄ μ‘. ™‘«⁄À“¬ªî π‘æ⁄æ‘π∑⁄ μ‘, √‡  ªÿ î πæ‘ æ⁄ π‘ ∑⁄ μ,‘ ™‘«⁄À“«ê‘ ⁄꓇≥ªî π‘æ⁄æ‘π⁄∑μ,‘ ™‘«⁄À“ ¡º⁄  ⁄‡ ªî π‘ææ⁄ ‘π∑⁄ μ,‘ ¬¡ª⁄ ∑î Ì ™‘«⁄À“ ¡º⁄  ⁄ ª®⁄®¬“ Õªÿ ª⁄ ™™⁄ μ‘ ‡«∑¬‘μ,Ì  ÿ¢Ì «“ ∑ÿ°⁄¢Ì «“ Õ∑ÿ°¢⁄ ¡ ¢ÿ Ì «“, μ ¡⁄ ª÷ î π‘ææ⁄ ‘π⁄∑μ.‘ °“¬ ¡⁄ ª÷ î π‘æ⁄æ‘π⁄∑μ‘, ‚ºØ˛üæ⁄‡æ ÿªî π‘æ⁄æ‘π⁄∑μ‘, °“¬«‘ê⁄꓇≥ªî π‘æ⁄æ‘π⁄∑μ‘, °“¬ ¡⁄º ⁄‡ ªî πæ‘ ⁄æ‘π⁄∑μ‘, ¬¡⁄ª∑î Ì °“¬ ¡º ⁄ ª®®⁄ ¬“ Õªÿ ª⁄ ™⁄™μ‘ ‡«∑¬μ‘ Ì,  ÿ¢Ì «“ ∑ÿ°⁄¢Ì «“ Õ∑ÿ°¢⁄ ¡ ÿ¢Ì «“, μ ¡⁄ ª÷ î πæ‘ ⁄æπ‘ ⁄∑μ‘. ¡π ¡⁄ ÷ªî π‘æ⁄æπ‘ ⁄∑μ,‘ ∏¡‡⁄ ¡ ªÿ î π‘ææ⁄ ‘π⁄∑μ‘, ¡‚π«ê‘ ⁄꓇≥ªî πæ‘ ⁄æπ‘ ⁄∑μ,‘ ¡‚π ¡⁄º ‡⁄  ªî πæ‘ ⁄æ‘π⁄∑μ,‘ ¬¡⁄ªî∑Ì ¡‚π ¡º  ⁄ ª®®⁄ ¬“ Õÿªª⁄ ™™⁄ μ‘ ‡«∑¬μ‘ Ì,  ÿ¢Ì «“ ∑ÿ°⁄¢Ì «“ Õ∑°ÿ ¢⁄ ¡ ¢ÿ Ì «“, μ ⁄¡ª÷ î πæ‘ ⁄æπ‘ ⁄∑μ‘. πæ‘ ⁄æπ‘ ∑⁄ Ì «√‘ ™⁄™μ.‘ «√‘ “§“ «‘¡ÿ®⁄®μ‘. «¡‘ ÿμ⁄μ ¡⁄ ÷ «¡‘ μÿ ⁄μ¡μ‘ ‘ ê“≥Ì ‚Àμ.‘ ¢≥’ “ ™“μ,‘ « ÿ ‘μÌ æ√⁄ À¡⁄ ®√‘¬Ì, °μÌ °√≥¬’ ,Ì π“ª√Ì Õ‘μ⁄∂μ⁄쓬“μ‘ ª™“π“μ’μ‘. Õ∑‘ ¡‚«® ¿§«“. Õμ⁄μ¡π“ ‡μ ¿°‘ ¢⁄ Ÿ ¿§«‚μ ¿“ μ‘ Ì Õ¿π‘ π⁄∑Ìÿ. Õ‘¡ ¡⁄ ‘ê®⁄ ªπ ‡«¬¬⁄ “°√≥ ¡⁄ ÷ ¿ê⁄ê¡“‡π, μ  ⁄ ¿‘°¢⁄  ÿ À ⁄   ⁄ Õπÿª“∑“¬, Õ“ ‡«À‘ ®‘μμ⁄ “π‘ «¡‘ ®ÿ ⁄®÷ Ÿμ.‘ Õ“∑‘μμ⁄ ª√¬‘ “¬ ÿμ⁄μÌ πØ‘ ü˛ ‘μ.Ì 56

∏¡¡⁄  ß§⁄ ‘≥¡’ “μ‘°“ª“ü [Àπ⁄∑ ¡¬Ì ∏¡¡⁄  ß⁄§≥‘ ¡’ “μ°‘ “ª“üÌ ¿≥“¡ ‡ ] ° ÿ ≈“ ∏¡⁄¡“ Õ° ÿ ≈“ ∏¡¡⁄ “ Õæ⁄¬“°μ“ ∏¡⁄¡“.  ¢ÿ “¬ ‡«∑𓬠 ¡⁄ª¬ÿμμ⁄ “ ∏¡¡⁄ “ ∑ÿ°⁄¢“¬ ‡«∑𓬠 ¡⁄ª¬μÿ ⁄μ“ ∏¡⁄¡“ Õ∑°ÿ ⁄¢¡ ÿ¢“¬ ‡«∑𓬠 ¡⁄ª¬μÿ ⁄μ“ ∏¡¡⁄ “. «ª‘ “°“ ∏¡⁄¡“ «ª‘ “°∏¡⁄¡∏¡¡⁄ “ ‡π««ª‘ “°π«ª‘ “°∏¡⁄¡∏¡¡⁄ “. Õÿª“∑‘π⁄πÿª“∑“𑬓 ∏¡¡⁄ “ Õπÿª“∑‘ππ⁄ ÿª“∑“𬑠“ ∏¡¡⁄ “ Õπÿª“∑‘ππ⁄ “πÿª“∑“𑬓 ∏¡¡⁄ “.  ß°⁄ ‘≈Ø‘ ü˛  ß°⁄ ‘‡≈ °‘ “ ∏¡¡⁄ “ Õ ß°⁄ ‘≈‘Ø˛ü ß⁄°‘‡≈ °‘ “ ∏¡⁄¡“ Õ ß°⁄ ‘≈Ø‘ ü˛ “ ß⁄°‘‡≈ °‘ “ ∏¡⁄¡“.  «μ‘ °°⁄  «‘®“√“ ∏¡¡⁄ “ Õ«‘μ°⁄° «‘®“√¡μ⁄μ“ ∏¡⁄¡“ Õ«μ‘ °⁄°“«®‘ “√“ ∏¡¡⁄ “. ªμï  ‘ À§μ“ ∏¡¡⁄ “  ¢ÿ  À§μ“ ∏¡⁄¡“ Õ‡ÿ ª°⁄¢“ À§μ“ ∏¡⁄¡“. ∑ ⁄ ‡ππ ªÀ“μææ⁄ “ ∏¡¡⁄ “ ¿“«π“¬ ªÀ“μæ⁄æ“ ∏¡⁄¡“ ‡π«∑  ⁄ ‡ππ π ¿“«π“¬ ªÀ“μææ⁄ “ ∏¡¡⁄ “. ∑  ⁄ ‡ππ ªÀ“μæ⁄æ‡Àμÿ°“ ∏¡⁄¡“ ¿“«π“¬ ªÀ“μææ⁄ ‡Àμÿ°“ ∏¡¡⁄ “ ‡π«∑ ⁄ ‡ππ π ¿“«π“¬ ªÀ“μæ⁄æ‡Àμÿ°“ ∏¡¡⁄ “. Õ“®¬§“¡‚‘ π ∏¡¡⁄ “ Õª®¬§“¡‚‘ π ∏¡⁄¡“ ‡π«“®¬§“¡‚‘ π 𓪮¬§“¡‘‚π ∏¡⁄¡“. ‡ °¢⁄ “ ∏¡⁄¡“ Õ‡ °¢⁄ “ ∏¡⁄¡“ ‡π«‡ °¢⁄ “ 𓇠°¢⁄ “ ∏¡¡⁄ “. ª√‘μμ⁄ “ ∏¡¡⁄ “ ¡À§§⁄ μ“ ∏¡¡⁄ “ Õªª⁄ ¡“≥“ ∏¡⁄¡“. ª√μ‘ ⁄μ“√¡⁄¡≥“ ∏¡¡⁄ “ ¡À§§⁄ μ“√¡⁄¡≥“ ∏¡¡⁄ “ Õªª⁄ ¡“≥“√¡⁄¡≥“ ∏¡¡⁄ “. Àπ’ “ ∏¡⁄¡“ ¡™¨⁄ ¡‘ “ ∏¡¡⁄ “ ª≥’μ“ ∏¡¡⁄ “. ¡‘®⁄©μ⁄μπ¬‘ μ“ ∏¡¡⁄ “  ¡¡⁄ μ⁄μπ‘¬μ“ ∏¡⁄¡“ Õπ¬‘ μ“ ∏¡¡⁄ “. ¡§⁄§“√¡¡⁄ ≥“ ∏¡⁄¡“ ¡§§⁄ ‡Àμÿ°“ ∏¡⁄¡“ ¡§§⁄ “∏‘ªμ‘‚π ∏¡⁄¡“. Õÿªª⁄ ππ⁄ “ ∏¡⁄¡“ Õπÿª⁄ªππ⁄ “ ∏¡⁄¡“ Õÿª⁄ª“∑‘‚π ∏¡⁄¡“. Õμ’μ“ ∏¡¡⁄ “ Õπ“§μ“ ∏¡¡⁄ “ ª®⁄®ÿªª⁄ ππ⁄ “ ∏¡¡⁄ “. Õμμ’ “√¡⁄¡≥“ ∏¡¡⁄ “ Õπ“§μ“√¡⁄¡≥“ ∏¡¡⁄ “ ª®⁄®ªÿ ⁄ªπ⁄π“√¡⁄¡≥“ ∏¡⁄¡“. Õ™⁄¨μ⁄μ“ ∏¡¡⁄ “ æÀ∑‘ ⁄∏“ ∏¡⁄¡“ Õ™⁄¨μ⁄μæÀ∑‘ ∏⁄ “ ∏¡¡⁄ “. Õ™⁄¨μμ⁄ “√¡¡⁄ ≥“ ∏¡⁄¡“ æÀ‘∑∏⁄ “√¡¡⁄ ≥“ ∏¡¡⁄ “ Õ™¨⁄ μ⁄μæÀ‘∑∏⁄ “√¡¡⁄ ≥“ ∏¡¡⁄ “.  π‘∑  ⁄ π ª⁄ªØ‘¶“ ∏¡⁄¡“ Õπ∑‘  ⁄ π ªª⁄ Ø‘¶“ ∏¡¡⁄ “ Õπ‘∑ ⁄ π“ª⁄ªØ¶‘ “ ∏¡⁄¡“. 57

«ª‘   ⁄ π“¿¡Ÿ ª‘ “‚ü [Àπ∑⁄ ¡¬Ì ªê⁄®°¢⁄ π⁄∏“μ‘ «ª‘  ⁄ π“¿Ÿ¡‘ª“üÌ ¿≥“¡ ‡ ] ªê⁄®°⁄¢π⁄∏“, √Ÿª°⁄¢π⁄‚∏, ‡«∑π“°⁄¢π⁄‚∏,  ê⁄ê“°⁄¢π⁄‚∏,  ß⁄¢“√°⁄¢π⁄‚∏, «ê‘ ê⁄ “≥°¢⁄ π‚⁄ ∏. ∑⁄«“∑ “¬μπ“π.‘ ®°¢⁄ «⁄ “¬μπÌ √Ÿª“¬μπ,Ì ‚ μ“¬μπÌ  ∑⁄∑“¬μπ,Ì ¶“π“¬μπÌ §π∏⁄ “¬μπÌ, ™‘«À⁄ “¬μπÌ √ “¬μπ,Ì °“¬“¬μπÌ ‚ºØ˛üææ⁄ “¬μπÌ, ¡π“¬μπÌ ∏¡¡⁄ “¬μπÌ. ÕØ˛ü“√  ∏“μ‚ÿ ¬. ®°⁄¢∏ÿ “μÿ √Ÿª∏“μÿ ®°¢⁄ «ÿ ê‘ ê⁄ “≥∏“μÿ, ‚ μ∏“μÿ  ∑∑⁄ ∏“μÿ ‚ μ«‘ê⁄ê“≥∏“μÿ, ¶“π∏“μÿ §π⁄∏∏“μÿ ¶“π«‘ê⁄ê“≥∏“μÿ, ™‘«⁄À“∏“μÿ √ ∏“μÿ ™‘«⁄À“«‘ê⁄ê“≥∏“μÿ, °“¬∏“μÿ ‚ºØ˛üæ⁄æ∏“μÿ °“¬«‘ê⁄ê“≥∏“μÿ, ¡‚π∏“μÿ ∏¡⁄¡∏“μÿ ¡‚π«‘ê⁄ê“≥∏“μÿ. æ“« ’ μ‘π∑⁄ √⁄ ¬‘ “π‘. ®°⁄¢πÿ ⁄∑⁄√¬‘ Ì ‚ μπ‘ ⁄∑⁄√¬‘ Ì ¶“π‘π∑⁄ ⁄√‘¬Ì ™‘«⁄Àπ‘ ⁄∑⁄√‘¬Ì °“¬π‘ ∑⁄ ⁄√¬‘ Ì ¡ππ‘ ⁄∑⁄√¬‘ Ì, Õμ‘ ⁄∂‘π∑⁄ ⁄√¬‘ Ì ª√ÿ ‘ π‘ ∑⁄ ⁄√¬‘ Ì ™«’ μ‘ π‘ ∑⁄ √⁄ ‘¬Ì,  ¢ÿ π‘ ⁄∑√⁄ ‘¬Ì ∑°ÿ ⁄¢π‘ ∑⁄ ⁄√‘¬Ì ‚ ¡π ⁄ ‘π⁄∑√⁄ ‘¬Ì ‚∑¡π ⁄ ‘π⁄∑⁄√‘¬Ì Õÿ‡ª°⁄¢‘π⁄∑⁄√‘¬Ì,  ∑⁄∏‘π⁄∑⁄√‘¬Ì «‘√‘¬‘π⁄∑⁄√‘¬Ì  μ‘π⁄∑⁄√‘¬Ì  ¡“∏‘π⁄∑⁄√‘¬Ì ªê⁄ê‘π⁄∑⁄√‘¬Ì Õπê⁄êμêê⁄   ⁄ “¡μ’ π‘ ∑⁄ ⁄√¬‘ Ì, Õêê⁄ π‘ ⁄∑⁄√‘¬,Ì Õê⁄ê“μ“«‘π⁄∑⁄√‘¬.Ì ®μμ⁄ “√‘ Õ√‘¬ ®®⁄ “π.‘ ∑°ÿ ⁄¢Ì Õ√¬‘  ®⁄®Ì, ∑ÿ°¢⁄  ¡ÿ∑‚¬ Õ√¬‘  ®⁄®,Ì ∑ÿ°⁄¢π‘‚√‚∏ Õ√‘¬ ®⁄®,Ì ∑ÿ°⁄¢π‚‘ √∏§“¡‘π’ ªØ‘ª∑“ Õ√‘¬ ®⁄®.Ì Õ«™‘ ™⁄ “ª®⁄®¬“  ß¢⁄ “√“,  ß⁄¢“√ª®⁄®¬“ «‘êê⁄ “≥Ì, «ê‘ ê⁄ “≥ª®⁄®¬“ π“¡√ªŸ ,è π“¡√ªŸ ª®⁄®¬“  Ã“¬μπÌ,  Ã“¬μ𪮮⁄ ¬“ º ‚⁄  , º  ⁄ ª®⁄®¬“ ‡«∑π“, ‡«∑𓪮®⁄ ¬“ μ≥À⁄ “, μ≥⁄À“ª®⁄®¬“ Õªÿ “∑“πÌ, Õÿª“∑“𪮮⁄ ¬“ ¿‚«, ¿«ª®®⁄ ¬“ ™“μ,‘ ™“쪑 ®®⁄ ¬“ ™√“¡√≥Ì ‚ °ª√‘‡∑«∑°ÿ ⁄¢‚∑¡π ⁄ ªÿ “¬“ “  ¡¿⁄ «π⁄μ.‘ ‡Õ«‡¡μ  ⁄ ‡°«≈ ⁄  ∑ÿ°¢⁄ °⁄¢π∏⁄  ⁄   ¡∑ÿ ‚¬ ‚Àμ‘. Õ«‘™⁄™“¬‡μ⁄«« Õ‡  «‘√“§π‘‚√∏“  ß¢⁄ “√π‚‘ √‚∏,  ß¢⁄ “√π‚‘ √∏“ «ê‘ ê⁄ “≥π‚‘ √‚∏, «ê‘ ê⁄ “≥π‚‘ √∏“ π“¡√ªŸ π‚‘ √‚∏, π“¡√ªŸ π‚‘ √∏“  Ã“¬μππ‚‘ √‚∏,  Ã“¬μππ‚‘ √∏“ º  ⁄ π‚‘ √‚∏, º ⁄ π‚‘ √∏“ ‡«∑π“π‚‘ √‚∏, ‡«∑π“π‚‘ √∏“ μ≥⁄À“π‚‘ √‚∏, μ≥À⁄ “π‘‚√∏“ Õÿª“∑“ππ‚‘ √‚∏, Õªÿ “∑“ππ‚‘ √∏“ ¿«π‘‚√‚∏, ¿«π‘‚√∏“ ™“μπ‘ ‘‚√‚∏, ™“μπ‘ ‘‚√∏“ ™√“¡√≥Ì ‚ °ª√‘‡∑«∑ÿ°¢⁄ - ‚∑¡π ⁄ ÿª“¬“ “ π‘√™ÿ ⁄¨πμ⁄ .‘ ‡Õ«‡¡μ  ⁄ ‡°«≈ ⁄  ∑ÿ°¢⁄ °¢⁄ π⁄∏  ⁄ π‘‚√‚∏ ‚Àμ‘. 58

ªØü˛ “π¡“μ°‘ “ª“‚ü [Àπ⁄∑ ¡¬Ì ªØü˛ “π¡“μ°‘ “ª“üÌ ¿≥“¡ ‡ ] ‡Àμªÿ ®⁄®‚¬, Õ“√¡¡⁄ ≥ª®®⁄ ‚¬, Õ∏‘ªμ‘ª®®⁄ ‚¬, Õππμ⁄ √ª®⁄®‚¬,  ¡ππ⁄μ√ª®®⁄ ‚¬,  À™“쪮®⁄ ‚¬, Õê⁄ê¡ê⁄ꪮ®⁄ ‚¬, π ‘  ⁄ ¬ª®⁄®‚¬, Õªÿ π ‘  ⁄ ¬ª®⁄®‚¬, ªÿ‡√™“쪮®⁄ ‚¬, ª®©⁄ “™“쪮⁄®‚¬, Õ“‡ «πª®⁄®‚¬, °¡⁄¡ª®®⁄ ‚¬, «ª‘ “°ª®®⁄ ‚¬, Õ“À“√ª®⁄®‚¬, Õπ‘ ⁄∑√⁄ ‘¬ª®⁄®‚¬, ¨“πª®⁄®‚¬, ¡§§⁄ ª®⁄®‚¬,  ¡⁄ª¬μÿ ⁄쪮®⁄ ‚¬, «‘ªª⁄ ¬μÿ μ⁄ ª®⁄®‚¬, Õμ∂⁄ ª‘ ®⁄®‚¬, πμ⁄∂‘ª®⁄®‚¬, «‘§μª®⁄®‚¬, Õ«§‘ 쪮⁄®‚¬. §“∂“∫ß—  ÿ°ÿ≈»æÀ√Õ◊ Õ—∞‘ Õπ‘®⁄®“ «μ  ß¢⁄ “√“ Õªÿ ⁄ª“∑«¬∏¡⁄¡‚‘ π, Õªÿ ª⁄ ™⁄™μ‘ ⁄«“ π‘√™ÿ ⁄¨πμ⁄ ‘ ‡μ Ì «ªŸ  ‚¡  ÿ‚¢.  æ‡⁄ æ  μ⁄μ“ ¡√πμ⁄ ‘ ® ¡√ ÷ ÿ ® ¡√ ‘ ⁄ ‡√, μ‡∂«“ÀÌ ¡√ ‘ ⁄ “¡‘ πμ∂⁄ ‘ ‡¡ ‡Õμ⁄∂   Ì ‚¬. §“∂“∫ß—  ÿ°ÿ≈‡ªìπ Õ®‘√Ì «μ¬Ì °“‚¬ ªü«÷ Õ∏‘‡   ⁄ μ,‘ ©±ÿ ‚⁄ ± Õ‡ªμ«‘êê⁄ “‚≥ π√‘ μ⁄∂Ì« °≈‘ß⁄§√.Ì 59

æ√–«π‘ ¬— ¬π‡⁄ μπ ¿§«μ“ ™“πμ“ ª ⁄ μ“ Õ√Àμ“  ¡⁄¡“ ¡æ⁄ ∑ÿ ⁄‡∏π, ªü¡Ì ª“√“™‘°Ì °μ∂⁄ ªê⁄êμ⁄μπ⁄μ.‘ ‡« “≈‘¬Ì ªê⁄êμ⁄μπ⁄μ.‘ °Ì Õ“√æ⁄¿“μ‘.  ÿ∑‘π⁄πÌ °≈π⁄∑ªμÿ ⁄μÌ Õ“√æ⁄¿“μ.‘ °‘ ¡⁄ ÷ «μ⁄∂ ÿ ⁄¡‘πμ⁄ .‘  ÿ∑‘π‚⁄ π °≈π⁄∑ªÿμ‚⁄ μ ªÿ√“≥∑ÿ쬑 °‘ “¬ ‡¡∂πÿ Ì ∏¡⁄¡Ì ªØ‘‡ «,‘ μ ⁄¡÷ «μ∂⁄  ÿ ¡⁄ π‘ μ⁄ .‘ ‡μπ  ¡‡¬π æÿ∑‚⁄ ∏ ¿§«“ ‡«√ê™⁄ “¬Ì «‘À√μ‘ π‡Ã√ÿªÿ®¡‘ π∑⁄ ¡Ÿ‡≈, ¡Àμ“ ¿‘°⁄‹¢ÿ ß⁄‡¶π  ∑⁄∏÷ ªê®⁄ ¡μ⁄‡μÀ‘ ¿°‘ ¢⁄ ÿ ‡μÀ‘. Õ ⁄‚  ‘ ‚¢ ‡«√ê⁄‚™ æ⁄√“À⁄¡‚≥  ¡‚≥ ¢≈ÿ ‚¿ ‚§μ‚¡  °⁄¬ªÿμ⁄‚μ  °⁄¬°ÿ≈“ ªæ⁄晑‚μ, ‡«√ê⁄™“¬Ì «‘À√μ‘ π‡Ã√ÿªÿ®‘¡π⁄∑¡Ÿ‡≈, ¡Àμ“ ¿°‘ ¢⁄ ÿ ß‡⁄ ¶π  ∑⁄∏÷ ªê®⁄ ¡μ⁄‡μÀ‘ ¿°‘ ⁄¢ÿ ‡μÀ.‘ μÌ ‚¢ ªπ ¿§«π⁄μÌ ‚§μ¡Ì ‡Õ«Ì °≈¬⁄ “‚≥ °μ‘ ⁄μ‘ ∑‚⁄ ∑ Õæ⁄¿ÿ§⁄§‚μ, Õ‘μª‘ î ‚  ¿§«“ Õ√ÀÌ  ¡⁄¡“ ¡⁄æ∑ÿ ‚⁄ ∏, «‘™⁄™“®√≥ ¡ª⁄ π⁄‚π  ÿ§‚μ ‚≈°«‘∑Ÿ, Õπμÿ μ⁄ ‚√ ªÿ√ ‘ ∑¡⁄¡ “√∂‘  μ⁄∂“ ‡∑«¡πÿ ⁄ “πÌ æ∑ÿ ⁄‚∏ ¿§«“μ‘. ‚  Õ‘¡Ì ‚≈°Ì  ‡∑«°Ì  ¡“√°Ì  æ√⁄ À¡⁄ °Ì    ⁄ ¡≥æ√⁄ “À⁄¡≥÷ ª™Ì  ‡∑«¡πÿ  ⁄ Ì  ¬Ì Õ¿ê‘ ⁄ê“  ®⁄©°‘ μ⁄«“ ª‡«‡∑μ,‘ ‚  ∏¡⁄¡Ì ‡∑‡ μ‘ Õ“∑°‘ ≈¬⁄ “≥Ì ¡™‡⁄ ¨°≈¬⁄ “≥Ì ª√‚‘ ¬ “π°≈¬⁄ “≥,Ì  “μ∂⁄ Ì  æ⁄¬ê⁄™πÌ ‡°«≈ª√‘ªÿ≥⁄≥Ì ª√‘ ∑ÿ ⁄∏Ì æ⁄√À¡⁄ ®√¬‘ Ì ª°“‡ μ‘.  “∏ÿ ‚¢ ªπ μ∂“√ªŸ “πÌ Õ√ÀμÌ ∑  ⁄ πÌ ‚Àμμ’ .‘ æ√–«‘π¬— ®∫. æ√– μŸ √ ‡Õ«¡‡⁄ ¡  ÿμÌ ‡Õ°Ì  ¡¬Ì ¿§«“, Õπ⁄μ√“ ® √“™§ÀÌ Õπ⁄μ√“ ® π“≈π⁄∑Ì Õ∑⁄∏“π¡§§⁄ ªØ‘ªπ‚⁄ π ‚Àμ,‘ ¡Àμ“ ¿°‘ ⁄¢ ÿ ߇⁄ ¶π  ∑∏⁄ ÷ ªê®⁄ ¡μ⁄‡μÀ‘ ¿‘°⁄¢ÿ ‡μÀ.‘  ÿªª⁄ ‚î ¬ªî ‚¢ ª√‘ææ⁄ “™‚° Õπμ⁄ √“ ® √“™§ÀÌ Õπ⁄μ√“ ® π“≈π∑⁄ Ì Õ∑∏⁄ “π¡§⁄§ªØª‘ π‚⁄ π ‚Àμ,‘  ∑∏⁄ ÷ Õπ⁄‡μ«“ π‘ “ æ√⁄ À⁄¡∑μ⁄‡μπ ¡“≥‡«π. μμ√⁄  ∑ÿ Ì  ÿªª⁄  ª√‘æ⁄æ“™‚° Õ‡π°- ª√‘¬“‡¬π æ∑ÿ ⁄∏  ⁄ Õ«≥≥⁄ Ì ¿“ μ‘ ∏¡⁄¡  ⁄ Õ«≥≥⁄ Ì ¿“ μ‘  ß¶⁄  ⁄  Õ«≥≥⁄ Ì ¿“ μ.‘  ÿªª⁄ ¬î   ⁄ ªπ ª√æ‘ ⁄æ“™°  ⁄ Õπ‡⁄ μ«“ ’ æ√⁄ À¡⁄ ∑μ⁄‚μ ¡“≥‚«, Õ‡π°ª√¬‘ “‡¬π æ∑ÿ ⁄∏  ⁄ «≥⁄≥Ì ¿“ μ‘ ∏¡⁄¡ ⁄  «≥⁄≥Ì ¿“ μ‘  ß¶⁄   ⁄ «≥≥⁄ Ì ¿“ μ.‘ Õ‘μÀ‘ ‡μ Õÿ‚¿ Õ“®√¬‘ π⁄‡μ«“ ’ Õêê⁄ ¡ê⁄ê ⁄  Õ™ÿ ÿ«ª‘ ®⁄®π‘°«“∑“ ¿§«π⁄μÌ ªØî ˛ü‚‘ μ ªØî ˛ü‘‚μ Õπÿæπ∏⁄ “ ‚Àπ⁄μ‘ ¿°‘ ⁄¢ÿ ß⁄¶ê⁄®. æ√– μŸ √ ®∫. 60

æ√–Õ¿‘∏√√¡ æ√– ß— §≥’ ° ÿ ≈“ ∏¡¡⁄ “, Õ° ÿ ≈“ ∏¡⁄¡“, Õæ¬⁄ “°μ“ ∏¡⁄¡“. °μ‡¡ ∏¡⁄¡“ °ÿ ≈“. ¬ ¡⁄ ÷  ¡‡¬ °“¡“«®√Ì ° ÿ ≈Ì ®μ‘ μ⁄ Ì Õªÿ ª⁄ π⁄πÌ ‚Àμ.‘ ‚ ¡π  ⁄  À§μÌ ê“≥ ¡ª⁄ ¬ÿμμ⁄ Ì, √Ÿª“√¡¡⁄ ≥Ì «“  ∑⁄∑“√¡⁄¡≥Ì «“, §π⁄∏“√¡⁄¡≥Ì «“ √ “√¡⁄¡≥Ì «“, ‚ºØ˛üææ⁄ “√¡⁄¡≥Ì «“ ∏¡¡⁄ “√¡¡⁄ ≥Ì «“, ¬Ì ¬Ì «“ ªπ“√æ¿⁄ , μ ¡⁄ ÷  ¡‡¬ º ‚⁄   ‚Àμ‘ Õ«‘°⁄‡¢‚ª ‚Àμ,‘ ‡¬ «“ ªπ μ ⁄¡÷  ¡‡¬ Õê‡⁄ êªî Õμ∂⁄ ‘ ªØ‘®®⁄  ¡ÿªª⁄ ππ⁄ “ Õ√ªŸ î‚π ∏¡⁄¡“, Õ‡‘ ¡ ∏¡⁄¡“ ° ÿ ≈“. æ√– —ߧ≥’ ®∫. æ√–«¿‘ ß— §å ªê⁄®°⁄¢π⁄∏“. √Ÿª°⁄¢π⁄‚∏, ‡«∑π“°⁄¢π⁄‚∏,  ê⁄ê“°⁄¢π⁄‚∏,  ß⁄¢“√°⁄¢π⁄‚∏, «‘êê⁄ “≥°¢⁄ π‚⁄ ∏. μμ⁄∂ °μ‚¡ √Ÿª°⁄¢π‚⁄ ∏. ¬ß°⁄ ê‘ ®⁄ ‘ √Ÿªè Õμ’μ“π“§μª®®⁄ ªÿ ⁄ªππ⁄ ,Ì Õ™¨⁄ μ⁄μÌ «“ æÀ‘∑⁄∏“ «“, ‚ÕÓ√‘°Ì «“  ÿ¢¡ÿ Ì «“, Àπ’ Ì «“ ª≥’μÌ «“, ¬Ì ∑Ÿ‡√ «“  πμ⁄ ‡‘ ° «“, μ‡∑°™¨⁄ Ì Õ¿ ‘ êê⁄ ŸÀμ‘ ⁄«“ Õ¿‘ ß⁄¢‘ªîμ⁄«“, Õ¬Ì «®ÿ ⁄®μ‘ √ªŸ °⁄¢π⁄‚∏. æ√–«‘¿ß— §å ®∫. æ√–∏“μ°ÿ ∂“  ß§⁄ ‚À ՠߧ⁄ ‚À.  ß⁄§À‘‡μπ ՠߧ⁄ À‘μ,Ì Õ ß⁄§À‘‡μπ  ß⁄§À‘μ,Ì  ß§⁄ À‘‡μπ  ß⁄§À‘μÌ, Õß⁄§À‘‡μπ Õ ß⁄§À‘μÌ.  ¡⁄ª‚¬‚§ «‘ª⁄ª‚¬‚§.  ¡⁄ª¬ÿμ⁄‡μπ «‘ª⁄ª¬ÿμ⁄μÌ, «ª‘ ª⁄ ¬ÿμ⁄‡μπ  ¡⁄ª¬ÿμ⁄μÌ, Õß⁄§Àμ‘ Ì. æ√–∏“μÿ°∂“ ®∫. æ√–ª§ÿ §≈ªí≠≠—μμ‘ © ªêê⁄ μ⁄μ‚‘ ¬, ¢π⁄∏ªêê⁄ μ⁄μ,‘ Õ“¬μπªêê⁄ μ⁄μ‘, ∏“μÿªê⁄êμμ⁄ ‘,  ®⁄®ªêê⁄ μ⁄μ‘, Õπ‘ ⁄∑⁄√‘¬ªê⁄êμ⁄μ‘, ª§ÿ §⁄ ≈ªêê⁄ μ⁄μ‘. °‘μ⁄μ“«μ“ ª§ÿ §⁄ ≈“πÌ ª§ÿ §⁄ ≈ªê⁄êμ⁄μ‘.  ¡¬«‘¡μÿ ‚⁄ μ Õ ¡¬«¡‘ ÿμ⁄‚μ, °ªÿ ª⁄ ∏¡‚⁄ ¡ Õ°ªÿ ⁄ª∏¡‚⁄ ¡, ª√‘À“π∏¡⁄‚¡ Õª√‘À“π∏¡‚⁄ ¡, ‡®μπ“¿æ⁄‚æ Õπ√ÿ °⁄¢π“¿æ‚⁄ æ. ªÿ∂™ÿ ™⁄ ‚𠂧μ⁄√¿Ÿ, ¿¬Ÿª√‚μ Õ¿¬Ÿª√‚μ, ¿ææ⁄ “§¡‚π Õ¿ææ⁄ “§¡‚π, 𑬂μ Õ𬑠‚μ, ªØ‘ªπ⁄π‚° º‡≈ ü‘‚μ, Õ√À“ Õ√Àμ⁄쓬 ªØª‘ π‚⁄ π. æ√–ª§ÿ §≈ªí≠≠μ— μ‘ ®∫. 61

æ√–°∂“«μ— ∂ÿ ªÿ§§⁄ ‚≈ Õÿª≈æ¿⁄ μ‘  ®⁄©°‘ μ∂⁄ ª√¡μ⁄‡∂π“μ‘. Õ“¡π⁄μ“. ‚¬  ®⁄©‘°μ⁄‚∂ ª√¡μ⁄‚∂ μ‚μ ‚  ªÿ§⁄§‚≈ Õªÿ ≈æ⁄¿μ‘  ®⁄©°‘ μ∂⁄ ª√¡μ⁄‡∂π“μ‘. π ‡À«Ì «μμ⁄ æ‡⁄ æ. Õ“™“π“À‘ 𑧧⁄ ÀÌ Àê⁄®‘, ª§ÿ ⁄§‚≈ Õªÿ ≈æ⁄¿μ‘  ®⁄©°‘ μ∂⁄ ª√¡μ‡⁄ ∂π, ‡μπ «μ ‡√ «μ⁄μæ⁄‡æ ‚¬  ®©⁄ ‘°μ‚⁄ ∂ ª√¡μ‚⁄ ∂ μ‚μ ‚  ªÿ§⁄§‚≈ Õªÿ ≈æ⁄¿μ‘  ®©⁄ ‘°μ⁄∂ª√¡μ⁄‡∂π“μ‘ ¡®‘ ©⁄ “. æ√–°∂“«μ— ∂ÿ ®∫. æ√–¬¡° ‡¬ ‡°®‘ °ÿ ≈“ ∏¡⁄¡“,  æ⁄‡æ ‡μ ° ÿ ≈¡≈Ÿ “. ‡¬ «“ ªπ °ÿ ≈¡Ÿ≈“,  æ⁄‡æ ‡μ ∏¡⁄¡“ ° ÿ ≈“. ‡¬ ‡°®‘ ° ÿ ≈“ ∏¡¡⁄ “,  æ‡⁄ æ ‡μ ° ÿ ≈¡‡Ÿ ≈π ‡Õ°¡≈Ÿ “. ‡¬ «“ ªπ °ÿ ≈¡Ÿ‡≈π ‡Õ°¡≈Ÿ “,  æ⁄‡æ ‡μ ∏¡⁄¡“ °ÿ ≈“. æ√–¬¡° ®∫. æ√–¡À“ªíØ∞“π ‡Àμÿª®⁄‚¬ Õ“√¡⁄¡≥ª®⁄®‚¬ Õ∏‘ªμ‘ª®⁄®‚¬ Õππ⁄μ√ª®⁄®‚¬  ¡ππ⁄μ√ª®⁄®‚¬  À™“쪮⁄®‚¬ Õê⁄ê¡ê⁄ꪮ⁄®‚¬ π‘ ⁄ ¬ª®⁄®‚¬ Õÿªπ‘ ⁄ ¬ª®⁄®‚¬ ªÿ‡√™“쪮⁄®‚¬ ª®©⁄ “™“쪮⁄®‚¬ Õ“‡ «πª®®⁄ ‚¬ °¡¡⁄ ª®⁄®‚¬ «‘ª“°ª®⁄®‚¬ Õ“À“√ª®®⁄ ‚¬ Õπ‘ ∑⁄ √⁄ ‘¬ª®®⁄ ‚¬ ¨“πª®⁄®‚¬ ¡§§⁄ ª®⁄®‚¬  ¡ª⁄ ¬ÿμ⁄쪮⁄®‚¬ «‘ªª⁄ ¬μÿ μ⁄ ª®⁄®‚¬ Õμ⁄∂ª‘ ®⁄®‚¬ πμ∂⁄ ‘ª®⁄®‚¬ «§‘ 쪮‚⁄ ¬ Õ«§‘ 쪮⁄®‚¬. æ√–¡À“ªíØ∞“π ®∫. ®∫ «¥·®ß‡∑à“πÈ’ 62

∂«“¬æ√æ√– ‰¡à¡’æ√–ƒ°…åÕ—π„¥∂«“¬æ√æ√–„π«π— ª°μ‘ π‚¡ μ  ⁄ ¿§«‚μ Õ√À‚μ  ¡⁄¡“ ¡⁄æ∑ÿ ⁄∏  ⁄ . (Û Àπ) Õμ‘ ‘ªî ‚  ¿§«“ Õ√ÀÌ  ¡⁄¡“ ¡⁄æ∑ÿ ⁄‚∏, «™‘ ™⁄ “®√≥ ¡⁄ªπ⁄‚π  §ÿ ‚μ ‚≈°«‘∑Ÿ, Õπÿμ⁄μ‚√ ª√ÿ ‘ ∑¡¡⁄  “√∂‘  μ∂⁄ “ ‡∑«¡π ÿ ⁄ “πÌ æÿ∑⁄‚∏ ¿§«“μ.‘  «⁄ “°⁄¢“‚μ ¿§«μ“ ∏¡‚⁄ ¡,  π∑⁄ Ø‘ ü˛ ‘‚° Õ°“≈‚‘ ° ‡ÕÀ‘ª ⁄ ‘‚°, ‚Õªπ¬‘‚° ª®⁄®μμ⁄ Ì ‡«∑‘μæ‚⁄ æ «‘êêŸÀμ’ ‘.  ÿªØ‘ªπ‚⁄ π ¿§«‚μ  “«° ß⁄‚¶, Õÿ™ÿªØª‘ π⁄‚π ¿§«‚μ  “«° ß⁄‚¶, ꓬªØª‘ π⁄‚π ¿§«‚μ  “«° ß‚⁄ ¶,  “¡’®ª‘ ت‘ π⁄‚π ¿§«‚μ  “«° ß‚⁄ ¶. ¬∑∑‘ Ì ®μ⁄μ“√‘ ª√ÿ  ‘ ¬ÿ§“π‘ ÕØü˛ ªÿ√‘ ªÿ§§⁄ ≈“. ‡Õ  ¿§«‚μ  “«° ß‚⁄ ¶, Õ“Àÿ‡π¬‚⁄ ¬ ª“Àÿ‡π¬‚⁄ ¬ ∑°¢⁄ ‡‘ ≥¬⁄‚¬ Õê⁄™≈‘°√≥’‚¬, Õπÿμ⁄μ√Ì ªêÿ ⁄ê°⁄‡¢μμ⁄ Ì ‚≈°  ⁄ “μ‘. [Àπ∑⁄ ¡¬Ì æ∑ÿ ∏⁄ ™¬¡ß⁄§≈ÕØ˛ü§“∂“‚¬ ¿≥“¡ ‡ ] æ“ÀÿÌ  À ⁄ ¡¿‘π¡‘ ¡⁄ ‘μ “«ÿ∏π⁄μÌ, 63 §√⁄ ’‡¡¢≈Ì Õÿ∑‘삶√ ‡ π¡“√Ì, ∑“π“∑∏‘ ¡¡⁄ «‘∏π‘ “ ™μ‘ «“ ¡ÿπ‘π‚⁄ ∑, μπ⁄‡μ™ “ ¿«μÿ ‡μ ™¬¡ß§⁄ ≈“π‘. ¡“√“쇑 √°¡¿‘¬™ÿ ¨⁄ μ‘  ææ⁄ √μμ⁄ ,÷ ‚¶√¡⁄ªπ“ë°¡°¢⁄ ¡∂∑⁄∏¬°⁄¢Ì, ¢πμ⁄  ’ ∑ÿ π⁄μ«∏‘ ‘π“ ™‘μ«“ ¡ÿπ‘π‚⁄ ∑, μπ‡⁄ μ™ “ ¿«μÿ ‡μ ™¬¡ß⁄§≈“π‘. π“Ó§‘√÷ §™«√Ì Õμ‘¡μ⁄μ¿ŸμÌ, ∑“«§§⁄ ®‘ °°⁄ ¡ π«’  ÿ∑“√ÿ≥πμ⁄ ,Ì ‡¡μ⁄μ¡⁄æÿ‡ °«∏‘ ‘π“ ™‘μ«“ ¡ÿππ‘ ‚⁄ ∑, μπ⁄‡μ™ “ ¿«μÿ ‡μ ™¬¡ß§⁄ ≈“π‘. Õÿ°⁄¢‘μ⁄μ¢§⁄§¡μ‘Àμ⁄∂ ÿ∑“√ÿ≥πμ⁄ ,Ì ∏“«π⁄μ‚‘ ¬™πª∂ߧ⁄ ÿ≈‘¡“≈«πμ⁄ Ì, Õ∑‘ ∏⁄ ¿’  ‘ ߢ⁄ μ¡‚π ™‘μ«“ ¡ÿπ‘π‚⁄ ∑, μπ‡⁄ μ™ “ ¿«μÿ ‡μ ™¬¡ß§⁄ ≈“π‘.

°μ«⁄ “π °Øü˛ ¡∑ÿ √Ì Õ«‘ §æ¿⁄ π‘ ¬’ “, ®‘ê⁄®“¬ ∑ÿØü˛ «®πÌ ™π°“¬¡™‡⁄ ¨,  π⁄‡μπ ‚ ¡«∏‘ ‘π“ ™μ‘ «“ ¡ÿππ‘ ⁄‚∑, μπ⁄‡μ™ “ ¿«μÿ ‡μ ™¬¡ß⁄§≈“π.‘  ®®⁄ Ì «‘À“¬ ¡μ‘ ®®⁄ °«“∑‡°μÿÌ «“∑“¿‚‘ √ªîμ¡πÌ ÕμÕ‘ π⁄∏¿ŸμÌ, ªêê⁄ “ª∑’ª™≈‘‚μ ™‘μ«“ ¡πÿ ‘π⁄‚∑, μπ⁄‡μ™ “ ¿«μÿ ‡μ ™¬¡ß§⁄ ≈“π‘. ππ⁄‚∑ªππ∑⁄ ¿ÿ™§Ì «‘æ∏ÿ Ì ¡À‘∑⁄∏÷ ªÿμ⁄‡μπ ‡∂√¿ÿ™‡§π ∑¡“ª¬π⁄‚μ, Õ‘∑⁄∏Ÿª‡∑ «‘∏π‘ “ ™‘μ«“ ¡ÿπ‘π⁄‚∑, μπ⁄‡μ™ “ ¿«μÿ ‡μ ™¬¡ß⁄§≈“π.‘ ∑§ÿ ⁄§“À∑‘Øü˛ ‘¿™ÿ ‡§π  ∑ÿ Øü˛ Àμ⁄∂Ì æ⁄√À¡⁄ Ì « ‘ ÿ∑⁄∏‘™μÿ ‘¡‘∑⁄∏æ‘ °“¿∏‘ “π,Ì ê“≥“§‡∑π «∏‘ π‘ “ ™μ‘ «“ ¡πÿ ‘π‚⁄ ∑ μπ‡⁄ μ™ “ ¿«μÿ ‡μ ™¬¡ß⁄§≈“π‘. ‡Õ쓪î æÿ∑∏⁄ ™¬¡ß⁄§≈ÕØ˛ü§“∂“ ‚¬ «“®‚π ∑π‘ ∑‘‡π  √‡μ ¡μπ∑⁄ ’, Àμ‘ «⁄ “π‡π°«‘«‘∏“π‘ ®ªÿ ∑⁄∑«“π‘ ‚¡°¢⁄ Ì  ¢ÿ Ì Õ∏‘§‡¡¬¬⁄ π‚√  ªê‚⁄ ê. ™¬¡ß⁄§≈ÕØ˛ü° ¯ §“∂“ Õ“π ‘ ß⁄ §“∂“ Ò 64

[Àπ⁄∑ ¡¬Ì ¡À“°“√ÿ≥‚‘ ° π“‚∂μ‘Õ“∑°‘ “ §“∂“‚¬ ¿≥“¡ ‡ ] ¡À“°“√ÿ≥‚‘ ° π“‚∂ À‘쓬  æ⁄檓≥π‘ Ì œ≈œ ‡À¡◊Õπ„πÀπ“â Û ª∑°⁄¢‘≥“π‘ °μ⁄«“π ≈¿πμ⁄ μ‡⁄ ∂ ª∑°¢⁄ ‡‘ ≥. ¿«μÿ  æ⁄æ¡ß§⁄ ≈Ì √°⁄¢πμ⁄ ÿ  æ⁄æ‡∑«μ“ œ≈œ ‡À¡Õ◊ π„πÀπ“â ÛÙ  æ⁄æ ß¶⁄ “π¿ÿ “‡«π  ∑“ ‚ μ∂⁄ ’ ¿«πμ⁄ ÿ ‡μ. «‘∏’πÈ’ μ“¡ª°μ‘‰¡à¡’æ√–ƒ°…å ∂â“¡’æ√–ƒ°…å‚ °—πμå ‡° “°—πμå æ√–ƒ°…å √ß ∂«“¬ »’≈·≈«â μÕà ≈πË— ¶Õâ ß™—¬ ª√–‚§¡·μ√ —ß¢å ®÷ß «¥∂«“¬™¬π‚⁄ μ ®π ≈¿π⁄μμ‡⁄ ∂ ª∑°⁄¢‡‘ ≥ ‡∑à“πÈ’ °«à“®–‡ √Á® ‡ √Á®æ√–ƒ°…å·≈â« ®÷ß∂«“¬ ¿«μÿ  æ⁄æ¡ß⁄§≈Ì ‡ √Á®·≈â«®÷ß «¥∂«“¬æ√æ√– μàÕ¿“¬À≈—ß μ“¡°“≈‡«≈“. ∂Ⓡªìπæ√–ƒ°…åÀ≈àÕæ√– ¬°‡§√Ë◊Õß∫π ∂«“¬ ™¬π⁄‚μ ®π∂÷ß ª∑°⁄¢‡‘ ≥ ∫â“ß ∂«“¬æ∑ÿ ∏¡ß§≈§“∂“∫â“ß 65

Õπÿ‚¡∑π“«‘∏’ ‡¡◊ËÕ‡ √®Á ¿μ— °®‘ ·≈«â §√πÈ— °“≈‡«≈“ ¡§«√ ∂«“¬Õπ‚ÿ ¡∑π“‡√‘Ë¡π” ¬∂“ «“√«‘ À“ ª√Ÿ “ ª√ª‘ ‡Ÿ √πμ⁄ ‘  “§√Ì, ‡Õ«‡¡« Õ‘‚μ ∑‘ππ⁄ Ì ‡ªμ“πÌ Õªÿ °ª⁄ªμ.‘ Õ‘®⁄©‘μÌ ªμ⁄∂μ‘ Ì μ¡ÿ ⁄ÀÌ ¢‘ªª⁄ ‡¡«  ¡‘™⁄¨μ,ÿ  æ‡⁄ æ ªŸ‡√πμ⁄ ÿ  ß°⁄ ªª⁄ “ ®π⁄‚∑ ª≥⁄≥√‚  ¬∂“ ¡≥‘ ‚™μ‘√‚  ¬∂“. √—∫æ√âÕ¡°—π  ææ⁄ μ’ ‚‘ ¬ ««‘ ™™⁄ πμ⁄ ÿ  æ⁄æ‚√‚§ «‘π  ⁄ μÿ ¡“ ‡μ ¿«μ«⁄ πμ⁄ √“‚¬  ¢ÿ ’ ∑¶’ “¬ÿ‚° ¿«.  ææ⁄ ’μ‘‚¬ «‘«™™⁄ π⁄μÿ  æ⁄æ‚√‚§ «π‘  ⁄ μÿ ¡“ ‡μ ¿«μ«⁄ πμ⁄ √“‚¬  ÿ¢’ ∑¶’ “¬‚ÿ ° ¿«.  ææ⁄ μ’ ‘‚¬ «‘«™™⁄ π⁄μÿ  ææ⁄ ‚√‚§ «‘π  ⁄ μÿ ¡“ ‡μ ¿«μ«⁄ πμ⁄ √“‚¬  ÿ¢’ ∑¶’ “¬‚ÿ ° ¿«. Õ¿«‘ “∑π ≈’  ‘  ⁄ π®‘ ®⁄ Ì «ÿ±⁄≤“ª®“¬‘‚π ®μ⁄μ“‚√ ∏¡⁄¡“ «±≤⁄ π⁄μ‘ Õ“¬ÿ «≥⁄‚≥  ¢ÿ Ì æ≈.Ì ∂«“¬Õ쑇√° √—∫ ¿«μÿ  æ⁄æ¡ß⁄§≈Ì ∂«“¬æ√–æ√≈“. «‘∏’π’Èμ“¡ª°μ‘°“≈ ∂â“°“≈«‘‡»… ©≈Õ߉μ√ªï Û ‡«≈“ ∂«“¬°“≈∑“π ÿμ⁄짓∂“ μàÕ Õ“¬ÿ «≥⁄‚≥  ÿ¢Ì æ≈Ì ‰ª ∂«“¬Õ쑇√° √—∫¥â«¬¡ß§≈®—°√«“ÃπâÕ¬·≈– ¿«μÿ  æ⁄æ¡ß⁄§≈Ì ∂«“¬æ√–æ√≈“. «—π‡ ¥Á®æ√–√“™¥”‡π‘πæ√–√“™∑“πºâ“«√√…“«“ ‘° ¿“¬„π‡À¡—π샥Ÿ «—π∑√ß∫“μ√πÈ”ºÈ÷ß „π«√√…“πƒ¥Ÿ‡æÁ≠‡¥◊Õπ Ò ‚¥¬¡“° „π Ú ‡«≈“π’È ∂«“¬°“≈∑“π-  ÿμ⁄짓∂“ ‡À¡◊Õπ«—π©≈Õ߉μ√ªï. „π«—πæ√–√“™∑“πæ√–°∞‘π ∂«“¬Õπÿ‚¡∑π“ ¬∂“.  ææ⁄ μ’ ‘‚¬. ‡√¡‘Ë π”¥â«¬ ‡°≥‘¬“πÿ‚¡∑𓧓∂“ √—∫ °“≈∑“π ÿμμ⁄ §“∂“ æ√Õâ ¡°π— ∂«“¬Õ쇑 √° √—∫ ¿«μÿ  æ⁄æ¡ß⁄§≈Ì œ ‡«≈“æ√–√“™∑“πºâ“«—  ‘° “Ø‘°“ ºâ“Õ“∫π”È Ωπ ∂«“¬Õπÿ‚¡∑π“ ‡À¡◊Õπ«—πæ√–°∞‘πÀ≈«ß. ‡«≈“æ√–√“™∑“π‡ π“ π– Õ“√“¡«‘À“√ ‰μ√®’«√∫√‘°¢“√ ”À√—∫ ‡ π“ π– ∂«“¬Õπ‚ÿ ¡∑π“¥«â ¬ «À‘ “√∑“π§“∂“ μàÕ Õ“¬ÿ «≥⁄‚≥  ÿ¢Ì æ≈Ì. «—π ¡‚¿™æ√–¡À“- ‡»«μ©μ— √ ·≈–«—π‡©≈‘¡æ√–™π¡æ√√…“ ∂«“¬‡∑«μ“∑ ‘  ∑—°¢‘≥“π‚ÿ ¡∑𓧓∂“ ·≈– ¬“π’∏ ¿Ÿμ“π‘ ∂â“¡’πÈ”æ√–æÿ∑∏¡πμåμÈ—ß°—∫‡∑’¬π¥â«¬ ∂«“¬ª√‘μμ°√≥ª“ü ∂Ⓡªìπ«—π©≈Õßæ√–- æÿ∑∏√Ÿªæ√–‡®¥’¬å °ÕÁ π‚ÿ ¡∑π“¥«â ¬ Õ§§⁄ ªª⁄  “∑ ÿμ⁄짓∂“ ·≈–π∏‘ ‘°≥— ±å μ“¡§«√. 66

¡ß§≈®°— °«“ÃπâÕ¬  æ⁄ææÿ∑∏⁄ “π¿ÿ “‡«π  ææ⁄ ∏¡¡⁄ “πÿ¿“‡«π  æ⁄æ ß⁄¶“π¿ÿ “‡«π, æ∑ÿ ⁄∏√μπÌ ∏¡⁄¡√μπÌ  ß¶⁄ √μπÌ μ‘≥⁄≥Ì √μπ“πÌ Õ“π¿ÿ “‡«π, ®μ√ÿ “ μ’ ‘ À ⁄ ∏¡¡⁄ °⁄¢π∏⁄ “π¿ÿ “‡«π ªØî °μ⁄쬓- πÿ¿“‡«π ™π‘  “«°“π¿ÿ “‡«π  æ⁄‡æ ‡μ ‚√§“,  æ⁄‡æ ‡μ ¿¬“  æ⁄‡æ ‡μ Õπμ⁄ √“¬“,  æ⁄‡æ ‡μ Õÿª∑⁄∑«“.  æ⁄‡æ ‡μ ∑ÿππ⁄ ¡‘ μ‘ ⁄μ“  æ⁄‡æ ‡μ Õ«¡ß§⁄ ≈“ «π‘   ⁄ π⁄μ,ÿ Õ“¬«ÿ ±⁄≤‚° ∏π«±⁄≤‚°  ‘√‘«±⁄≤‚° ¬ «±≤⁄ ‚° æ≈«±≤⁄ ‚° «≥≥⁄ «±⁄≤‚°  ¢ÿ «±≤⁄ ‚° ‚Àμÿ  ææ⁄ ∑“. ∑ÿ°⁄¢‚√§¿¬“ ‡«√“ ‚ °“  μμ⁄ ÿ ®ªÿ ∑∑⁄ «“, Õ‡π°“ Õπ⁄μ√“¬“ªî «‘π  ⁄ πμ⁄ ÿ ® ‡μ™ “. ™¬ ∑‘ ∏⁄ ‘ ∏πÌ ≈“¿Ì ‚ μ⁄∂‘ ¿“§¬⁄ Ì  ÿ¢Ì æ≈,Ì  ‘√‘ Õ“¬ÿ ® «≥‚⁄ ≥ ® ‚¿§Ì «±ÿ ⁄≤’ ® ¬ «“,  μ«  ⁄ “ ® Õ“¬Ÿ ® ™’« ‘∑∏⁄ ’ ¿«πμ⁄ ÿ ‡μ. ¿«μÿ  æ⁄æ¡ß§⁄ ≈Ì √°⁄¢π⁄μÿ  æ⁄æ‡∑«μ“,  ææ⁄ æÿ∑∏⁄ “πÿ¿“‡«π  ∑“ ‚ μ⁄∂’ ¿«π⁄μÿ ‡μ. œ≈œ ‡À¡◊Õπ„πÀπâ“ ÛÙ  ææ⁄  ß⁄¶“π¿ÿ “‡«π  ∑“ ‚ μ∂⁄ ’ ¿«πμ⁄ ÿ ‡μ. ‡°≥‘¬“π‚ÿ ¡∑𓧓∂“ Õ§§⁄ ‘Àμÿ ⁄μ¡Ì ÿ¢“ ¬ê⁄ê“  “«‘μ⁄μ‘ ©π∑⁄ ‚  ¡ÿ¢,Ì √“™“ ¡¢ÿ Ì ¡π ÿ ⁄ “πÌ π∑’πÌ  “§‚√ ¡¢ÿ Ì π°¢⁄ μ⁄μ“πÌ ¡¢ÿ Ì ®π⁄‚∑ Õ“∑®‘ ‚⁄ ® μªμÌ ¡¢ÿ Ì, ªÿê⁄ê¡“°ß⁄¢¡“π“πÌ  ß⁄‚¶ ‡« ¬™μÌ ¡¢ÿ Ì. ¿≥‘ ⁄ “¡ ¡¬Ì §“∂“ °“≈∑“πª⁄ª∑’ªî°“,* ‡Õμ“  ≥ÿ πμ⁄ ÿ  °°⁄ ®®⁄ Ì ∑“¬°“ ªêÿ ⁄ê°“¡‘‚π. * ·∫∫ππ’È ”°“≈∑“π ÿμμ⁄ §“∂“ ∂“â π”«‘À“√∑“π§“∂“ ‡ª≈’¬Ë π‡ªπì «À‘ “√∑“π∑’ªî°“. 67

°“≈∑“π ÿμμ⁄ §“∂“ °“‡≈ ∑∑π⁄μ‘  ªê⁄ê“ «∑êê⁄ Ÿ «’μ¡®©⁄ √“, °“‡≈π ∑π‘ π⁄ Ì Õ√‘‡¬ ÿ Õ™ÿ ¿ÿ Ÿ‡μ ÿ μ“∑ ‘ ÿ. «ª‘ ª⁄  ππ⁄ ¡π“ μ  ⁄ «‘ªÿ≈“ ‚Àμ‘ ∑°¢⁄ ≥‘ “, ‡¬ μμ∂⁄ Õπÿ‚¡∑πμ⁄ ‘ ‡«¬⁄¬“«®⁄®Ì °‚√π⁄μ‘ «“. π ‡μπ ∑°⁄¢≥‘ “ ‚Õπ“ ‡μªî ªÿêê⁄  ⁄  ¿“§‘‚π, μ ⁄¡“ ∑‡∑ Õª⁄ªØ‘«“π®μ‘ ‚⁄ μ ¬μ∂⁄ ∑π‘ ⁄πÌ ¡Àªº⁄ ≈Ì, ªêÿ ⁄ê“π‘ ª√‚≈° ⁄¡÷ ªμ‘Øü˛ “ ‚Àπμ⁄ ‘ ª“≥‘ππ⁄μ‘. «À‘ “√∑“π§“∂“  ’μÌ Õÿ≥⁄ÀÌ ªØ‘Àπ⁄μ‘ μ‚μ «“ᑧ“π‘ ®,  ‘√ ÷ ‡ª ® ¡°‡   ‘ ‡‘ √ ®“ªî «Øÿ ˛ü‚‘ ¬. μ‚μ «“μ“삪 ‚¶‚√  ê⁄™“‚μ ªØ‘Àê⁄êμ‘, ‡≈≥μ⁄∂ê®⁄  ¢ÿ μ∂⁄ ê®⁄ ¨“¬‘μÌÿ ® «ª‘   ⁄ μ‘ .Ìÿ «‘À“√∑“πÌ  ß⁄¶ ⁄  Õ§⁄§Ì æ∑ÿ ⁄‡∏À‘ «≥≥⁄ μ‘ ,Ì μ ⁄¡“ À‘ ª≥⁄±‚‘ μ ‚ª‚   ¡ª⁄  ⁄ Ì Õμ⁄∂¡μμ⁄ ‚π. «‘À“‡√ °“√‡¬ √¡⁄‡¡ «“ ‡¬μ∂⁄ æÀ ÿ  ⁄ ÿ‡μ, ‡μ Ì Õπ⁄πê®⁄ ª“πê⁄® «μ∂⁄ ‡ π“ π“π‘ ®. ∑‡∑¬¬⁄ Õ™ÿ ÿ¿‡Ÿ μ ÿ «‘ªª⁄  π⁄‡π𠇮젓, ‡μ μ ⁄  ∏¡¡⁄ Ì ‡∑‡ π⁄μ‘  ææ⁄ ∑ÿ°¢⁄ “ªπ∑Ÿ πÌ, ¬Ì ‚  ∏¡¡⁄ ¡‘∏êê⁄ “¬ ª√‘πæ‘ æ⁄ “μ¬⁄ π“ ‚«μ‘. ‡∑«μ“∑‘ ⁄ ∑°⁄¢‘≥“π‚ÿ ¡∑𓧓∂“ ¬ ⁄¡÷ ª‡∑‡  °ª‡⁄ ªμ‘ «“ Ì ª≥⁄±μ‘ ™“μ‘‚¬,  ≈’ «π⁄‡μμ∂⁄ ‚¿‡™μ⁄«“  êê⁄ ‡μ æ√⁄ À⁄¡®“√‚‘ π. ¬“ μμ∂⁄ ‡∑«μ“ Õ“ Ìÿ μ“ Ì ∑°¢⁄ ‘≥¡“∑‡‘  , μ“ ªŸ™‘μ“ ª™Ÿ ¬π⁄μ‘ ¡“πμ‘ “ ¡“π¬πμ⁄ ‘ πÌ. μ‚μ πÌ Õπ°ÿ ¡⁄ªπμ⁄ ‘ ¡“μ“ ªÿμμ⁄ Ì« ‚Õ√ Ì, ‡∑«μ“π°ÿ ¡ª⁄ î‚μ ‚ª‚   ∑“ ¿∑√⁄ “π‘ ª ⁄ μ‘. 68

‡∑«μ“¿ ‘ ¡¡⁄ π⁄μπ§“∂“ ¬“π∏’ ¿Ÿμ“π‘  ¡“§μ“π‘ ¿ÿ¡¡⁄ “π‘ «“ ¬“π‘ « Õπ⁄μ≈°‘ ⁄‡¢,  æ⁄‡æ« ¿μŸ “  ÿ¡π“ ¿«π⁄μÿ, Õ‚∂ªî  °⁄°®®⁄  ≥ÿ πμ⁄ ÿ ¿“ ‘μ.Ì  ÿ¿“ ‘μÌ °‘ê⁄®ª‘ î ‚« ¿‡≥¡,ÿ ªÿê‡⁄ ê  μÿªª⁄ “∑°√Ì Õª“ªè, ∏¡⁄¡ªŸ ‡∑ Ì Õπ°ÿ “√°“π,Ì μ ⁄¡“ À‘ ¿μŸ “π‘  ‡¡πμ⁄ ÿ  æ‡⁄ æ. ‡¡μμ⁄ Ì °‚√∂ ¡“π ÿ ‘¬“ ª™“¬, ¿‡Ÿ μ ÿ æ“ÃÀ⁄ Ì °μ¿μμ⁄ °‘ “¬, ∑‘«“ ® √μ⁄‚μ ® À√π⁄μ‘ ‡¬ æ≈÷, ª®⁄‚®ª°“√Ì Õ¿°‘ ß⁄¢¡“π“. ‡μ ‚¢ ¡πÿ ⁄ “ μπ°ÿ “πÿ¿“«“, ¿μŸ “ «‘‡ ‡ π ¡À∑‘ ∏⁄ °‘ “ ®, Õ∑‘  ⁄ ¡“π“ ¡π‡ÿ ™À‘ ê“μ“, μ ¡⁄ “ À‘ ‡π √°⁄¢∂ Õªª⁄ ¡μμ⁄ “. 69

ª√μ‘ μ⁄ °√≥ª“‚ü ¬“«μ“  μμ⁄ “ Õª∑“ «“ ∑⁄«‘ª∑“ «“ ®μÿªª⁄ ∑“ «“ æÀÿªª⁄ ∑“ «“, √Ÿª‚î π «“ Õ√ªŸ ‚î π «“  êê⁄ ‘‚π «“ Õ ê⁄ê‘‚π «“ ‡π« ê⁄êπ’ “ êê⁄ ‘‚π «“, μ∂“§‚μ ‡μ Ì Õ§§⁄ ¡°⁄¢“¬μ‘ Õ√ÀÌ  ¡⁄¡“ ¡æ⁄ ∑ÿ ‚⁄ ∏. ‡¬ ‚¢ æÿ∑‡⁄ ∏ ª ππ⁄ “, Õ§‡⁄ § ‡μ ª π⁄π“. Õ§⁄‡§ ‚¢ ªπ ª ππ⁄ “πÌ Õ§⁄‚§ «‘ª“‚°. ¬ß⁄°ê‘ ⁄®‘ «‘μμ⁄ Ì Õ‘∏ «“ Àÿ√Ì «“,  §⁄‡§ ÿ «“ ¬Ì √μπÌ ª≥’μ,Ì π ‚π  ¡Ì Õμ⁄∂‘ μ∂“§‡μπ, Õ‘∑¡ª⁄ î æ∑ÿ ⁄‡∏ √μπÌ ª≥’μÌ, ‡Õ‡μπ  ®‡⁄ ®π  ÿ«μ∂⁄ ‘ ‚Àμÿ. ¬“«μ“ ∏¡⁄¡“  ß⁄¢μ“ «“ Õ ß⁄¢μ“ «“, «‘√“‚§ ‡μ Ì Õ§⁄§¡°⁄¢“¬μ‘, ¬∑‘∑Ì ¡∑π‘¡⁄¡∑‚π ªîª“ «‘π‚¬ Õ“≈¬ ¡ÿ§⁄¶“‚μ «Ø˛Ø˝ª®⁄‡©‚∑ μ≥⁄À°⁄¢‚¬ «‘√“‚§ π‘‚√‚∏ π‘æ⁄æ“πÌ, ‡¬ ‚¢ «‘√“§∏¡⁄‡¡ ª π⁄π“, Õ§⁄‡§ ‡μ ª π⁄π“, Õ§‡⁄ § ‚¢ ªπ ª ππ⁄ “πÌ Õ§‚⁄ § «ª‘ “‚°. ¢¬Ì «√‘ “§Ì Õ¡μÌ ª≥μ’ ,Ì ¬∑™⁄¨§“  °⁄¬¡πÿ ’  ¡“À‘‚μ, π ‡μπ ∏¡‡⁄ ¡π  ¡μ⁄∂‘ °‘ê®⁄ ‘, Õ‘∑¡⁄ªî ∏¡‡⁄ ¡ √μπÌ ª≥’μ,Ì ‡Õ‡μπ  ®⁄‡®π  ÿ«μ⁄∂‘ ‚Àμ.ÿ ¬“«μ“ ∏¡⁄¡“  ß⁄¢μ“, Õ√‚‘ ¬ ÕØü˛ ߧ⁄ ‘‚° ¡§‚⁄ § ‡μ Ì Õ§§⁄ ¡°¢⁄ “¬μ‘, ‡ ¬¬⁄ ∂’∑,Ì  ¡⁄¡“∑Ø‘ ü˛ ‘  ¡¡⁄ “ ß⁄°ª‚⁄ ª,  ¡¡⁄ “«“®“  ¡⁄¡“°¡¡⁄ π‚⁄ μ  ¡¡⁄ “Õ“™’‚«,  ¡⁄¡“«“¬“‚¡  ¡¡⁄ “ μ‘  ¡⁄¡“ ¡“∏‘. ‡¬ ‚¢ Õ√‘¬¡§§⁄ ∏¡⁄‡¡ ª ππ⁄ “, Õ§‡⁄ § ‡μ ª ππ⁄ “, Õ§‡⁄ § ‚¢ ªπ ª π⁄π“πÌ Õ§⁄‚§ «‘ª“‚°. ¬¡⁄æ∑ÿ ∏⁄ ‡ Ø˛‚ü ª√‘«≥≥⁄ ¬’  ÿ®,÷  ¡“∏¡‘ “ππ⁄μ√‘°ê⁄ê¡“Àÿ,  ¡“∏π‘ “ ‡μπ  ‚¡ π «™‘ ™⁄ μ‘, Õ‘∑¡⁄ªî ∏¡‡⁄ ¡ √μπÌ ª≥’μ,Ì ‡Õ‡μπ  ®⁄‡®π  ÿ«μ⁄∂‘ ‚Àμ.ÿ ¬“«μ“  ß¶⁄ “ «“ §≥“ «“ μ∂“§μ “«° ß‚⁄ ¶ ‡μ Ì Õ§⁄§¡°⁄¢“¬μ,‘ ¬∑‘∑Ì ®μμ⁄ “√‘ ª√ÿ ‘ ¬ÿ§“π‘ ÕØü˛ ª√ÿ ‘ ªÿ§⁄§≈“. ‡¬ ‚¢  ß‡⁄ ¶ ª ππ⁄ “, Õ§⁄‡§ ‡μ ª π⁄π“, Õ§‡⁄ § ‚¢ 70

ªπ ª π⁄π“πÌ Õ§⁄‚§ «ª‘ “‚°. ‡¬ ªÿ§⁄§≈“ ÕØü˛  μÌ ª μ⁄∂“, ®μ⁄μ“√‘ ‡Õμ“π‘ ¬§ÿ “π‘ ‚Àπμ⁄ ,‘ ‡μ ∑°⁄¢‡‘ ≥¬¬⁄ “  ÿ§μ  ⁄  “«°“, ‡Õ‡μ ÿ ∑π‘ π⁄ “π‘ ¡Àªº⁄ ≈“π‘, Õ∑‘ ¡ª⁄ î  ß⁄‡¶ √μπÌ ª≥μ’ ,Ì ‡Õ‡μπ  ®⁄‡®π  ÿ«μ∂⁄ ‘ ‚Àμ.ÿ ‡¬  ÿªª⁄ ¬μÿ μ⁄ “ ¡π “ ∑Ã⁄‡Àπ, π‘°°⁄ “¡‚‘ π ‚§μ¡ “ π¡⁄À,‘ ‡μ ªμ⁄쪑 μμ⁄ “ Õ¡μÌ «§‘ ¬À⁄ , ≈∑⁄∏“ ¡∏ÿ “ π‘æ⁄æμÿ ÷ ¿ÿê⁄™¡“π“, Õ‘∑¡ª⁄ î  ß‡⁄ ¶ √μπÌ ª≥’μ,Ì ‡Õ‡μπ  ®⁄‡®π  «ÿ μ⁄∂‘ ‚Àμ.ÿ ¢≥’ Ì ªÿ√“≥Ì π«Ì πμ∂⁄ ‘  ¡⁄¿«Ì, «‘√μ⁄μ®μ‘ ⁄쓬쇑 ° ¿« ⁄¡÷, ‡μ ¢’≥æ™’ “ Õ«‘√Ãÿ ⁄À‘©π⁄∑“, π‘æ⁄æπ⁄μ‘ ∏’√“ ¬∂“¬¡⁄ª∑‚’ ª, Õ∑‘ ¡⁄ªî  ß‡⁄ ¶ √μπÌ ª≥μ’ Ì, ‡Õ‡μπ  ®‡⁄ ®π  ÿ«μ⁄∂‘ ‚Àμÿ. Õ§⁄§ªª⁄  “∑ μÿ ⁄짓∂“ Õ§§⁄ ‚μ ‡« ª ππ⁄ “πÌ Õ§§⁄ Ì ∏¡¡⁄ Ì «™‘ “πμ,Ì Õ§‡⁄ § æÿ∑‡⁄ ∏ ª π⁄π“πÌ ∑°⁄¢‘‡≥¬‡⁄ ¬ Õπÿμμ⁄ ‡√. Õ§⁄‡§ ∏¡‡⁄ ¡ ª ππ⁄ “πÌ «‘√“§Ÿª ‡¡  ‡ÿ ¢, Õ§‡⁄ §  ß⁄‡¶ ª ππ⁄ “πÌ ªêÿ ⁄ê°⁄‡¢μ⁄‡μ Õπÿμ⁄μ‡√. Õ§⁄§ ¡⁄ ÷ ∑“πÌ ∑∑μÌ Õ§⁄§Ì ªÿêê⁄ Ì ª«±⁄≤μ‘, Õ§§⁄ Ì Õ“¬ÿ ® «≥⁄‚≥ ® ¬‚  °‘μ⁄μ‘  ¢ÿ Ì æ≈Ì. Õ§§⁄   ⁄ ∑“μ“ ‡¡∏“«’ Õ§⁄§∏¡¡⁄  ¡“À‘‚μ, ‡∑«¿Ÿ‚μ ¡πÿ ⁄‚  «“ Õ§⁄§ªª⁄ μ‚⁄ μ ª‚¡∑μμ’ ‘. 71

‚¿™π∑“π“πÿ‚¡∑π§“∂“ Õ“¬‚ÿ ∑ æ≈‚∑ ∏’‚√ «≥≥⁄ ‚∑ ªØ¿‘ “≥‚∑,  ÿ¢  ⁄ ∑“μ“ ‡¡∏“«’  ¢ÿ Ì ‚  Õ∏‘§®©⁄ μ‘ Õ“¬ÿÌ ∑μ«⁄ “ æ≈Ì «≥⁄≥Ì  ¢ÿ ê®⁄ ªØ¿‘ “≥‚∑, ∑¶’ “¬ÿ ¬ «“ ‚Àμ‘ ¬μ⁄∂ ¬μ⁄∂Ÿªª™⁄™μ’μ.‘ Ú §“∂“ Õπÿ‚¡∑π“„π‚¿™π∑“π ¿μ— μ∑“π Õ“∑¬‘  μÿ μ⁄ §“∂“ ¿μÿ ⁄μ“ ‚¿§“ ¿Ø“ ¿®®⁄ “ «‘μ≥‘ ⁄≥“ Õ“ª∑“ ÿ ‡¡, Õ∑ÿ ∏⁄ §⁄§“ ∑°¢⁄ ≥‘ “ ∑π‘ ⁄π“ Õ‚∂ ªê⁄® æ≈’ °μ“, Õªÿ Øü˛ ‘μ“  ≈’ «π‚⁄ μ  ê⁄êμ“ æ⁄√À⁄¡®“√‘‚π, ¬∑μ⁄∂Ì ‚¿§¡®‘ ‡⁄ ©¬⁄¬ ª≥⁄±‚‘ μ ¶√¡“« .Ì ‚  ‡¡ Õμ⁄‚∂ Õπªÿ ª⁄ μ‚⁄ μ °μÌ Õππμÿ “ª¬î Ì, ‡ÕμÌ Õπÿ  ⁄ √Ì ¡®‚⁄ ® Õ√¬‘ ∏¡‡⁄ ¡ ü‚‘ μ π‚√. Õ‡‘ ∏« πÌ ª  Ì πμ⁄ ‘ ‡ª®⁄®  §⁄‡§ ª‚¡∑μ’μ.‘ Û §“∂“°÷Ëß Õπÿ‚¡∑π“„π°“√∑”∫ÿ≠ªï μ“¡∑Ë’‡§¬∑”¡“. 72

√μπμμ⁄ ¬ªª⁄ ¿“« ∑‘ ⁄∏‘§“∂“Ò [·∫∫„À¡à] Õ√ÀÌ  ¡⁄¡“ ¡æ⁄ ∑ÿ ⁄‚∏ ‚≈°“πÌ Õπ°ÿ ¡ª⁄ ‚°, ‡«‡π¬¬⁄ “πÌ ª‚æ‡∏μ“  πμ⁄ ‘¡§§⁄ “πÿ “ ‚°.  «⁄ “°¢⁄ “‚μ Õÿμ⁄μ‚¡ ∏¡⁄‚¡ ‚≈°“πÌ μ¡∑“≈‚°, 𬑠⁄¬“π‘‚° ® ∑°ÿ ⁄¢ ¡⁄ “ ∏¡⁄¡®“√π’ ªÿ “≈‚°.  ÿªØª‘ π‚⁄ π ¡À“ ß‚⁄ ¶ ‚≈°“πÌ ªÿêê⁄ ¡“°‚√,  ’≈∑‘Ø˛ü’À‘  Ì ÿ∑⁄‚∏  πμ⁄ ‘¡§⁄§π‚‘ ¬™‚°. Õ®‘ ⁄‡®μÌ √μπÌ ‡ Øü˛ Ì ‚≈‡°  √≥¡ÿμ⁄μ¡,Ì ª√‘°¢⁄ °“π ∏’√“πÌ ê“≥ ê®⁄ “√≥°⁄¢¡.Ì ¬  ⁄ ‚≈°Ì ª¿“‡ μ‘ Õ“μ‚ª« μ‚¡π‚ÿ ∑, ∑¬¬⁄ ‡∑‚  Õ¡‘ “§¡¡⁄ ‡¢¡¡§⁄§ª⁄ª‚™μπÌ,  π⁄μ‘ ‡ÿ ¢ ªμ‘Ø˛ü“μ‘ Õ‘  ⁄ ‚√  “μμÌ ü‘‚μ. Õ§§⁄ ‡¡μÌ μ‘√μπÌ §√ÿÌ °μ⁄«“π √°¢⁄ ‘μ,Ì ∏™Ì °μ«⁄ “ ª‡∑  ⁄  ∑¬⁄¬‡∑‡ π Õ∑ÿ ⁄∏μÌ. πμ‘ ª‘ êê⁄ μμ⁄ °‘ “√“¬  ∑Ø‘ ˛ü‘¬“ ª°æÿ ⁄æ‡π, ∏¡¡⁄ πÿêê⁄ «Ì √Øü˛   ⁄ √Ø˛ü“πÌ  ‘∑⁄∏∑‘ “¬°.Ì ‡Õ«Ì  “ π°®‘ ⁄‡® ÿ  ß¶⁄ Ì °μ«⁄ “π∏ ‘ ⁄ √,Ì ª ™‘ ¨⁄ ππ⁄μ∑‘ Ì æ∑ÿ ∏⁄ -  “ π ⁄  ª “ π.Ì ‡Õ«Ì ª “ πªÿ “‡¬π ∂√‘ Ì μØ‘ ü˛ μ‘  “ π.Ì √μπμμ⁄ ¬“π¿ÿ “‡«π √μπμ⁄쬇왠“, ∑¬⁄¬™“μ‘ «‚‘ √‡®μÿ  ææ⁄  ¡ª⁄ μ⁄μ ‘ ∑‘ ∏⁄ ‘¬“, Õ∑‘ ⁄∏÷ ªª‚⁄ ªμÿ ‡«ªÿ≈⁄≈Ì «‘√Ãÿ À⁄ ÷ ®ÿμμ⁄ √÷  ∑“, ®√‘ Ì μØ‘ ˛üμÿ ‚≈° ¡⁄ ÷  ¡¡⁄ “ ¡⁄æ∑ÿ ∏⁄  “ πÌ, ∑ ‡⁄  π⁄μÌ ¿æ⁄æ μ⁄μ“πÌ Õê⁄™ Ì « «‘ ÿ∑⁄∏‘¬“. ®√‘ ê™⁄ «’ μÿ ∑’¶“¬ÿ ∑¬⁄¬“πÌ ∏¡¡⁄ ¢μ⁄μ‚‘ ¬, «≥⁄≥«“ æ≈ ¡⁄ªπ⁄‚π π‘√“¡‚¬ ® πæ‘ ⁄¿‚¬, √Øü˛  ⁄  ∏¡⁄¡πÿê⁄êê®⁄ ®‘√Ì μ‘Øü˛ μÿ ‚ μ∂⁄ π‘ “. Ò  ¡‡¥®Á æ√– ß— ¶√“™ (®«π ÕØÿ ü˛ “¬’) ª.˘ «—¥¡°ÿØ°…—μ√¬‘ “√“¡ ∑√ß·μßà . 73

√μπμ⁄쬪⁄ª¿“‡«π «±ÿ ⁄≤¬‘ “ “  ¡™‘ ⁄¨μÿ, ∑¬⁄¬“πÌ √Øü˛ ª“≈’πÌ  æ⁄æ ∑‘ ⁄∏‘  ∑“ ∂√‘ Ì, ™¬¡μ⁄∂ÿ ® ∑¬¬⁄ “πÌ «±ÿ ⁄≤‘ πμ⁄ π‘ ‘√π⁄μ√Ì. ª«±⁄≤μÌ ® ¿¬‘ ⁄‚¬‚  ∏πØÿ ˛ü“‡ππ  ¡⁄ª∑“μ‘. ‚¡°⁄¢ªÿ “¬§“∂“Ò [Àπ∑⁄ ¡¬Ì ‚¡°⁄¢ªÿ “¬§“∂“‚¬ ¿≥“¡ ‡ ]  ææ⁄ «μ⁄∂μÿ ⁄μ¡Ì πμ«⁄ “ æ∑ÿ ⁄∏∏¡¡⁄ §≥μ⁄μ¬Ì, ‡™§®ÿ ©⁄ °“¬¡®®⁄ “πÌ ‚¡°¢⁄ ªÿ “¬Ì «∑“¡‘À.Ì ª“Ø‘‚¡°¢⁄ Ì ª‡Ÿ √μææ⁄ Ì Õ‚∂ Õπ‘ ∑⁄ √⁄ ‘¬ «Ì ‚√, Õ“™«’  ⁄  Õ‚∂  ÿ∑∏⁄ ‘ Õ‚∂ ª®®⁄ ¬π‘  ⁄ ‘μ,Ì ®“μÿª“√‘ ∑ÿ ⁄∏‘ ’≈Ì °“μææ⁄ Ì «  ÿπ‘¡¡⁄ ≈Ì. °√≥“°√‡≥‡À« ¿‘°¢⁄ πÿ “ ‚¡°⁄¢‡¡ π‘ “, æ∑ÿ ⁄∏“π ÿ ⁄ μ‘ ‡¡μμ⁄ “ ® Õ ¿ÿ Ì ¡√≥  ⁄ μ,‘ Õ®‘ ®⁄ ¡‘ “ ®μÿ√“√°¢⁄ “ °“μæ⁄æ“ ® «ª‘  ⁄ π“. «‘ ∑ÿ ⁄∏∏¡¡⁄  πμ⁄ “‚π Õπÿμ⁄μ√“¬ ‚æ∏¬‘ “, ‚¬§‚μ ® ª‚æ∏“ ® æ∑ÿ ⁄‚∏ æ∑ÿ ‚⁄ ∏μ‘ ê“¬‡μ. π√“π√μ√‘ ®⁄©“π- ‡¿∑“  μ⁄μ“  ‡ÿ ¢ ‘‚π,  æ⁄‡æªî  ÿ¢‚‘ π ‚Àπμ⁄ ÿ  ÿ¢μ‘ μμ⁄ “ ® ‡¢¡‘‚π. ‡° ‚≈¡“∑©‘ «“πÌ Õ¬‡¡«  ¡ÿ  ⁄ ‚¬, °“‚¬  æ‚⁄ æªî ‡™§ÿ®‚⁄ © «≥⁄≥“∑‘‚μ ªØ‘°°⁄ ‚ÿ ≈. ™’«‘μ‘π⁄∑⁄√‘¬ÿª®⁄‡©∑-  ß⁄¢“μ¡√≥Ì  ¬‘ “,  æ‡⁄ æ Ìª∏ï ª“≥π’ Ì μê⁄À‘ ∏ÿ«Ì π ™«’ μ‘ .Ì Õ«™‘ ™⁄ “∑’À‘  ¡¿⁄ μŸ “ √ªŸ ê®⁄ ‡«∑π“ μ∂“, Õ‚∂  ê⁄ê“ ®  ß¢⁄ “√“ «‘êê⁄ “≥ê⁄®“μ‘ ªê®⁄ ‡‘ ¡, Õªÿ ⁄ª™™⁄ π⁄μ‘ π√‘ ÿ™¨⁄ π⁄μ‘ ‡Õ«Ì Àÿμ⁄«“ Õ¿“«‚μ, ‡Õ‡μ ∏¡⁄¡“ Õπ®‘ ⁄®“∂ μ“«°“≈‘°μ“∑‘‚μ. Ò æ√–√“™πæ‘ π∏¢å Õßæ√–∫“∑ ¡‡¥Á®æ√–®Õ¡‡°≈Ⓡ®â“Õ¬ÀàŸ «— 74

ªÿπª⁄ªÿπÌ ªïÃμî μ⁄μ“ Õªÿ ⁄ª“‡∑𠫇¬π ®, ‡μ ∑ÿ°¢⁄ “ « Õπ®‘ ®⁄ “ ‡¬ Õ∂  π⁄μμμ⁄ μ“∑‘‚μ. «‡  Õ«μμ⁄ 𓇬« Õμ⁄μ«‘ª°¢⁄ ¿“«‚μ,  ÿê⁄êμμ⁄   ⁄ “¡°‘ μ⁄μ“ ® ‡μ Õπμ⁄μ“μ‘ ê“¬‡√. ‡Õ«Ì  π⁄‡μ ® ‡μ ∏¡⁄¡“ πæ‘ æ⁄ π‘ ∑⁄ ‘μæ⁄æ¿“«‚μ, ∑±⁄≤‡§À ¡“‡¬« Õ≈Ì ‚¡°¢⁄ Ì §‡« ‘μÌÿ ªê®⁄ °¢⁄ π∏⁄ ¡¡‘ Ì ∑ÿ°⁄¢Ì μ≥À⁄ “  ¡∑ÿ ‚¬ ¿‡«, μ ⁄ “ π‚‘ √‚∏ π‘ææ⁄ “πÌ ¡§‚⁄ § ÕØ˛üߧ⁄ ‘°“√‚‘ ¬. ‡Õμμ⁄ °“πÌªî ª“ü“πÌ Õμ∂⁄ Ì êμ⁄«“ ¬∂“√À,Ì ªØ‘ª™⁄‡™∂ ‡¡∏“«’ ªμ⁄μÿÌ  ß⁄¢“√πæ‘ æ⁄ ÿμπ‘ ⁄μ‘. °“¬§μ“ μ‘¿“«π“ª“‚ü [Àπ∑⁄ ¡¬Ì °“¬§μ“ μ‘¿“«π“ª“üÌ  ™¨⁄ “¬“¡ ‡ ] Õ¬Ì ‚¢ ‡¡ °“‚¬, Õÿ∑⁄∏Ì ª“∑μ≈“, Õ‚∏ ‡° ¡μ∂⁄ °“, 쮪√‘¬π‚⁄ μ, ª‚Ÿ √ π“πªª⁄ °“√ ⁄  Õ ÿ®‚‘ π, Õμ∂⁄ ‘ Õ‘¡ ⁄¡÷ °“‡¬, ‡° “ ‚≈¡“ π¢“ ∑π⁄μ“ μ‚®, ¡ Ì Ì πÀ“√Ÿ ÕØ˛ü’ ÕØ˛ü¡‘ ‘ê⁄™Ì, «°°⁄ Ì À∑¬Ì ¬°πÌ °‚‘ ≈¡°Ì ªÀî °Ì ªª⁄º“ Ì, Õπ⁄μÌ Õπμ⁄ §≥ÿ Ì Õ∑ÿ √¬‘ Ì °√’ Ì. ªμî ⁄μÌ ‡ ¡À⁄ Ì ªæÿ ‚⁄ æ ‚≈À‘μÌ ‡ ‚∑ ‡¡‚∑, Õ  ⁄ ÿ « “ ‡¢‚à  ß‘ ¶⁄ “≥‘°“ ≈ ‘°“ ¡ÿμμ⁄ ,Ì ¡μÿ ⁄μÌ ≈ °‘ “  ß‘ ⁄¶“≥‘°“ ‡¢‚à « “ Õ  ⁄ ,ÿ ‡¡‚∑ ‡ ‚∑ ‚≈Àμ‘ Ì ªæÿ ⁄‚æ ‡ ¡⁄ÀÌ ªμî ⁄μ.Ì °√’ Ì Õÿ∑√¬‘ Ì Õπμ⁄ §ÿ≥Ì Õπμ⁄ ,Ì ªª⁄º“ Ì ªîÀ°Ì °‘‚≈¡°Ì ¬°πÌ À∑¬Ì «°⁄°,Ì ÕØü˛ ‘¡ê‘ ⁄™Ì ÕØü˛ ’ πÀ“√Ÿ ¡ Ì Ì, μ‚® ∑πμ⁄ “ π¢“ ‚≈¡“ ‡° “. Õμ⁄∂‘ Õ‘¡ ¡⁄ ÷ °“‡¬, ‡° “ ‚≈¡“ π¢“ ∑πμ⁄ “ μ‚®. ¡ Ì Ì πÀ“√Ÿ ÕØü˛ ’ ÕØü˛ ‘¡‘ê™⁄ ,Ì «°⁄°Ì À∑¬Ì ¬°πÌ °‘‚≈¡°Ì ªîÀ°Ì ªªº⁄ “ Ì, Õπ⁄μÌ Õπ⁄μ§ÿ≥Ì Õÿ∑√‘¬Ì °√ ’ Ì. ªîμμ⁄ Ì ‡ ¡À⁄ Ì ªæÿ ‚⁄ æ ‚≈À‘μÌ ‡ ‚∑ ‡¡‚∑, Õ  ⁄ ÿ « “ ‡¢‚à  ‘߶⁄ “≥‘°“ ≈ °‘ “ ¡ÿμμ⁄ ,Ì ‡Õ«¡¬Ì ‡¡ °“‚¬, Õÿ∑⁄∏Ì ª“∑μ≈“ Õ‚∏ ‡° ¡μ∂⁄ °“, 쮪√¬‘ π⁄‚μ, ªŸ‚√ π“πª⁄ª°“√ ⁄  Õ ÿ®‘‚πμ‘.  ÿªª⁄ æÿ∑⁄∏Ì ªæÿ™¨⁄ π⁄μ‘  ∑“ ‚§μ¡ “«°“, ‡¬ Ì ∑‘«“ ® √μ‚⁄ μ ® π‘®⁄®Ì °“¬§μ“  μ‘, ¬ê⁄À‘ °®‘ ®⁄ Ì μ∑ª«∑‘ ⁄∏Ì Õ°‘®®⁄ Ì ªπ °√¬’ μ‘, Õπÿ π⁄ ÓπÌ ª¡μ⁄μ“πÌ ‡μ Ì «±⁄≤πμ⁄ ‘ Õ“ «“, 75

‡¬ ê®⁄   ÿ ¡“√∑⁄∏“ π®‘ ⁄®Ì °“¬§μ“  μ,‘ Õ°‘®®⁄ Ì ‡μ π ‡ «π⁄μ‘ °‘®⁄‡®  “μ®⁄®°“√‘‚π  μ“πÌ  ¡ª⁄ ™“π“πÌ Õμ∂⁄ Ì §®©⁄ πμ⁄ ‘ Õ“ «“μ.‘ °“¬§μ“ μ¿‘ “«π“ª“‚ü πØ‘ ˛ü‘‚μ. π∏‘ °‘ ≥±⁄ Ì π∏‘ ÷ π‡‘ ∏μ‘ ªÿ√‘‚  §¡¿⁄ ’‡√ Õ∑ÿ °π⁄쑇°, Õμ‡⁄ ∂ °®‘ ⁄‡®  ¡ªÿ ª⁄ π⁄‡π Õμ⁄∂“¬ ‡¡ ¿« ‘  ⁄ μ‘. √“™‚μ «“ ∑√ÿ μÿ μ⁄  ⁄  ‚®√‚μ ªïÃμî   ⁄ «“, Õ≥‘  ⁄  «“ ª‚¡°¢⁄ “¬ ∑æÿ ⁄¿‘°‡⁄ ¢ Õ“ª∑“ ÿ «“, ‡Õμ∑μ⁄∂“¬ ‚≈° ⁄¡÷ π∏‘ ‘ π“¡ π‘∏‘¬⁄¬μ‘. μ“«  ⁄ ÿπ‘À‚‘ μ  π‚⁄ μ §¡⁄¿’‡√ Õ∑ÿ ∑π⁄쇑 °, π  æ‚⁄ æ  æ⁄æ∑“‡¬« μ  ⁄ μÌ Õªÿ °ª⁄ªμ.‘ π‘∏‘ «“ ü“π“ ®«μ‘  ê⁄ê“ «“  ⁄ «¡‘ ÿ¬À⁄ μ,‘ 𓧓 «“ Õªπ“‡¡πμ⁄ ‘ ¬°¢⁄ “ «“ªî À√π⁄μ‘ π,Ì Õª⁄ª¬î “ «“ªî ∑“¬“∑“ Õÿ∑∏⁄ √π⁄μ‘ Õª ⁄ ‚μ, ¬∑“ ªÿêê⁄ °¢⁄ ‚¬ ‚Àμ‘  æ⁄懡μÌ «π‘  ⁄ μ‘. ¬  ⁄ ∑“‡ππ  ‡’ ≈π  êê⁄ ‡¡π ∑‡¡π ®, π‘∏‘  πÿ ‘À‘‚μ ‚Àμ‘ Õ‘μ∂⁄ ¬‘ “ ªÿ√ ‘  ⁄  «“, ‡®μ‘¬¡⁄À‘ ®  ß⁄‡¶ «“ ªÿ§⁄§‡≈ Õμ‘∂’ ÿ «“, ¡“μ√‘ ªîμ√‘ «“ªî Õ‚∂ ‡™Øü˛ ¡⁄À‘ ¿“μ√.‘ ‡Õ‚  π∏‘ ‘  πÿ À‘ ‚‘ μ Õ‡™¬⁄‚¬ Õπÿ§“¡‘‚¬, ªÀ“¬ §¡π’‡¬ ÿ ‡ÕμÌ Õ“∑“¬ §®©⁄ μ‘. Õ “∏“√≥¡ê‡⁄ ê Ì Õ‚®√À√‚≥ π∏‘ ,‘ °¬‘√“∂ ∏’‚√ ªêÿ ⁄ê“π‘ ‚¬ π‘∏‘ Õπ§ÿ “¡‚‘ °. ‡Õ  ‡∑«¡π ÿ ⁄ “πÌ  ææ⁄ °“¡∑‚∑ π∏‘ ‘, ¬Ì ¬Ì ‡∑«“¿‘ªμ⁄‡∂π⁄μ‘  ææ⁄ ‡¡‡μπ ≈æ¿⁄ μ,‘  ÿ«≥≥⁄ μ“  ÿ √μ“   ÿ ≥⁄ü“πÌ  ÿ√Ÿªμ“, 76

Õ“∏‘ª®®⁄ Ì ª√‘«“‚√  æ⁄懡‡μπ ≈æ¿⁄ μ.‘ ª‡∑ √™™⁄ Ì Õ ‘ ⁄ √¬‘ Ì ®°⁄°«μ⁄μ‘ ÿ¢Ì ª¬î Ì, ‡∑«√™⁄™¡⁄ªî ∑‘æ‡⁄ æ ÿ  æ⁄懡‡μπ ≈æ⁄¿μ.‘ ¡“πÿ  ⁄ °‘ “ ®  ¡ª⁄ μ⁄μ‘ ‡∑«‚≈‡° ® ¬“ √μ‘, ¬“ ® π‘ææ⁄ “π ¡⁄ªμμ⁄ ‘  æ⁄懡‡μπ ≈æ¿⁄ μ‘. ¡‘μμ⁄  ¡ª⁄ ∑¡“§¡⁄¡ ‚¬π‚‘   ‡® ª¬êÿ ⁄™‚μ, «™‘ ⁄™“«¡‘ ÿμ⁄μ‘« ’¿“‚«  ææ⁄ ‡¡‡μπ ≈æ¿⁄ μ‘. ªØ‘ ¡⁄¿‘∑“ «‘‚¡°⁄¢“ ® ¬“ ®  “«°ª“√¡’, ª®‡⁄ ®°‚æ∏‘ æ∑ÿ ∏⁄ ¿¡Ÿ ‘  æ⁄懡‡μπ ≈æ¿⁄ μ.‘ ‡Õ«Ì ¡Àμ∂⁄ °‘ “ ‡Õ “ ¬∑‘∑Ì ªÿêê⁄  ¡⁄ª∑“, μ ⁄¡“ ∏√’ “ ª  Ì πμ⁄ ‘ ª≥±⁄ μ‘ “ °μªêÿ ê⁄ μπ⁄μ‘. Òˆ §“∂“°÷ßË μ‘‚√°±ÿ ⁄±°≥⁄±Ì μ‚‘ √°ÿ±⁄‡± ÿ μ‘Øü˛ πμ⁄ ‘  π⁄∏‘ ß‘ ⁄¶“؇° ÿ ®, ∑⁄«“√æ“À“ ÿ μØ‘ ˛üπ⁄μ‘ Õ“§πμ⁄ ⁄«“π  °Ì ¶√.Ì ªÀÿ‡μ Õππ⁄ ª“π¡⁄À‘ ¢™⁄™‚¿™‡⁄ ™ ÕÿªØ˛ü‘‡μ, π ‡μ Ì ‚°®‘  √μ‘  μμ⁄ “πÌ °¡¡⁄ ª®®⁄ ¬“. ‡Õ«Ì ∑∑π⁄μ‘ ê“μ’πÌ ‡¬ ‚Àπ⁄μ‘ Õπ°ÿ ¡ª⁄ °“,  ÿ®÷ ª≥μ’ Ì °“‡≈π °ªª⁄ ¬î Ì ª“π‚¿™πÌ Õ‘∑Ì ‚« ê“μ’πÌ ‚Àμÿ  ¢ÿ ‘μ“ ‚Àπ⁄μÿ ê“사, ‡μ ® μμ∂⁄  ¡“§πμ⁄ ⁄«“ ê“쇑 ªμ“  ¡“§μ“. ªÀÿ‡μ Õπ⁄πª“π¡⁄À‘  °⁄°®®⁄ Ì Õπ‚ÿ ¡∑‡√, ®‘√Ì ™«’ πμ⁄ ÿ ‚π ê“μ’ ‡¬ Ì ‡Àμÿ ≈¿“¡ ‡ . Õ¡⁄À“°ê®⁄ °μ“ ª™Ÿ “ ∑“¬°“ ® Õ𪑠º⁄ ≈“, π À‘ μμ⁄∂ ° ‘ Õμ⁄∂‘ ‚§√°‡⁄ ¢μ⁄∂ π «™‘ ⁄™μ.‘ «≥‘™⁄™“ μ“∑ ‘ ’ πμ∂⁄ ‘ À‘√ê‡⁄ êπ °¬“°¬.Ì Õ‚‘ μ ∑‘π⁄‡π𠬓‡ªπμ⁄ ‘ ‡ªμ“ °“≈°μ“ μÀ.÷ 77

Õÿ≥⁄≥‡μ Õÿ∑°Ì «ÿØ˛üÌ ¬∂“π‘π⁄πÌ ª«μμ⁄ μ‘, ‡Õ«‡¡« Õ‚‘ μ ∑π‘ ⁄πÌ ‡ªμ“πÌ Õªÿ °ª⁄ªμ.‘ ¬∂“ «“√«‘ À“ ªŸ√“ ª√‘ªŸ‡√πμ⁄ ‘  “§√,Ì ‡Õ«‡¡« Õ‚‘ μ ∑‘ππ⁄ Ì ‡ªμ“πÌ Õªÿ °ªª⁄ μ‘. Õ∑“ ‘ ‡¡ Õ°“ ‘ ‡¡ ê“μ¡‘ ‘μ⁄μ“  ¢“ ® ‡¡, ‡ªμ“πÌ ∑°⁄¢‘≥Ì ∑™⁄™“ ªÿæ‡⁄ æ °μ¡πÿ ⁄ √.Ì π À‘ √≥ÿ ⁄≥Ì «“ ‚ ‚° «“ ¬“ «êê⁄ “ ª√‘‡∑«π“. π μÌ ‡ªμ“π¡μ∂⁄ “¬ ‡Õ«Ì μØ‘ ü˛ πμ⁄ ‘ ê“사. Õ¬ê⁄® ‚¢ ∑°⁄¢‘≥“ ∑‘π⁄π“  ß¶⁄ ¡⁄À‘  ÿªμØ‘ ü˛ ‘μ“, ∑¶’ √μμ⁄ Ì À‘쓬  ⁄ ü“π‚  Õÿª°ªª⁄ μ‘. ‚  ê“μ∏‘ ¡⁄‚¡ ® Õ¬Ì π∑‘  ⁄ ‚‘ μ ‡ªμ“𠪙Ÿ “ ® °μ“ ÕÃÿ “√“ æ≈ê⁄® ¿°‘ ⁄¢πŸ ¡πªÿ ⁄ª∑π‘ π⁄ Ì μ¡ÿ ‡⁄ ÀÀ‘ ªêÿ ê⁄ Ì ª ÿμÌ Õπª⁄ª°π⁄μ.‘ ÒÛ §“∂“ Õπÿ‚¡∑π“„πªÿæ懪μæ≈’∑“π ∑È—ß Ÿμ√∫â“ß ·μà Õ∑“ ‘ ‡¡ Õ°“ ‘ ‡¡ ‰ª∫“â ß. 78

¬Ì ‡« π‘æ⁄æ“πê“≥ ⁄  ê“≥Ì ªæÿ ‡⁄ æ ª«μμ⁄ ‡μ μ ‡⁄  « «‘ ¬¿’ μŸ “ ¬“¬Ì ∏¡⁄¡π‘¬“¡μ“ Õπ‘®®⁄ μ“ ∑°ÿ ⁄¢μ“ ®  æ‡⁄ æ Ì ® Õπμ⁄μμ“ μ  ⁄ “ ª°“ °Ì  ÿμμ⁄ Ì ¬Ì  ¡æ⁄ ÿ∑‡⁄ ∏π ¿“ ‘μÌ  “∏πŸ Ì ê“≥®“‡√π ¬∂“ æÿ∑‡⁄ ∏π ‡∑ μ‘ Ì ‚¬π‚‘   ªØ‘ªμ⁄¬μ∂⁄ Ì μÌ  μÿ μ⁄ π⁄μÌ ¿≥“¡ ‡ . ∏¡⁄¡π‘¬“¡ μÿ μ⁄ Ì [Àπ⁄∑ ¡¬Ì ∏¡¡⁄ 𑬓¡ ÿμμ⁄ Ì ¿≥“¡ ‡ ] ‡Õ«¡⁄‡¡  μÿ Ì. ‡Õ°Ì  ¡¬Ì ¿§«“,  “«μ∂⁄ ‘¬Ì «À‘ √μ‘, ‡™μ«‡π Õπ“∂ª≥î ⁄±‘°  ⁄ Õ“√“‡¡. μμ√⁄ ‚¢ ¿§«“ ¿‘°⁄¢Ÿ Õ“¡π⁄‡μ ‘ ¿‘°⁄¢‚«μ.‘ ¿∑π‡⁄ μμ‘ ‡μ ¿‘°⁄¢Ÿ ¿§«‚μ ª®®⁄  ⁄‚  Ì.ÿ ¿§«“ ‡Õμ∑‚«®, Õÿªª⁄ “∑“ «“ ¿°‘ ¢⁄ ‡« μ∂“§μ“πÌ Õπÿªª⁄ “∑“ «“ μ∂“§μ“πÌ, üμ‘ “ «  “ ∏“μÿ ∏¡⁄¡Ø˛üμ‘ μ“ ∏¡¡⁄ 𑬓¡μ“,  æ‡⁄ æ  ß¢⁄ “√“ Õπ‘®⁄®“μ.‘ μÌ μ∂“§‚μ Õ¿ ‘ ¡æ⁄ ™ÿ ¨⁄ μ‘ Õ¿ ‘ ‡¡μ‘, Õ¿‘ ¡⁄æÿ™⁄¨‘μ⁄«“ Õ¿‘ ‡¡μ⁄«“ Õ“®‘°⁄¢μ‘ ‡∑‡ μ,‘ ªê⁄ê‡ªμ‘ ªØ˛ü‡ªμ‘, «‘«√μ‘ «¿‘ ™μ‘ Õμÿ ⁄μ“π°’ ‚√μ‘,  æ⁄‡æ  ß⁄¢“√“ Õπ‘®®⁄ “μ,‘ Õªÿ ª⁄ “∑“ «“ ¿°‘ ¢⁄ ‡« μ∂“§μ“πÌ Õπÿª⁄ª“∑“ «“ μ∂“§μ“πÌ, ü‘μ“ «  “ ∏“μÿ ∏¡¡⁄ Ø˛ü‘μμ“ ∏¡⁄¡π¬‘ “¡μ“,  æ‡⁄ æ  ß⁄¢“√“ ∑ÿ°⁄¢“μ‘. μÌ μ∂“§‚μ Õ¿‘ ¡æ⁄ ÿ™⁄¨μ‘ Õ¿‘ ‡¡μ,‘ Õ¿‘ ¡⁄æÿ™⁄¨μ‘ ⁄«“ Õ¿‘ ‡¡μ⁄«“ Õ“®°‘ ¢⁄ μ‘ ‡∑‡ μ,‘ ªêê⁄ ‡ªμ‘ ªØü˛ ‡ªμ,‘ ««‘ √μ‘ «¿‘ ™μ‘ Õÿμ⁄μ“π°’ ‚√μ,‘  æ⁄‡æ  ß⁄¢“√“ ∑ÿ°⁄¢“μ‘. Õÿª⁄ª“∑“ «“ ¿°‘ ¢⁄ ‡« μ∂“§μ“πÌ Õπªÿ ⁄ª“∑“ «“ μ∂“§μ“π,Ì ü‘μ“ «  “ ∏“μÿ ∏¡⁄¡Ø˛üμ‘ μ“ ∏¡¡⁄ 𑬓¡μ“,  æ‡⁄ æ ∏¡⁄¡“ Õπμμ⁄ “μ.‘ μÌ μ∂“§‚μ Õ¿‘ ¡⁄æÿ™⁄¨μ‘ Õ¿‘ ‡¡μ,‘ Õ¿ ‘ ¡⁄æÿ™⁄¨‘μ«⁄ “ Õ¿ ‘ ‡¡μ«⁄ “ Õ“®‘°⁄¢μ‘ ‡∑‡ μ,‘ ªêê⁄ ‡ªμ‘ ªØ˛ü‡ªμ‘, «‘«√μ‘ «‘¿™μ‘ Õÿμ⁄μ“π’°‚√μ,‘  æ⁄‡æ ∏¡¡⁄ “ Õπμμ⁄ “μ‘. Õ∑‘ ¡‚«® ¿§«“. Õμμ⁄ ¡π“ ‡μ ¿‘°¢⁄ Ÿ ¿§«‚μ ¿“ μ‘ Ì Õ¿‘ππ∑⁄ ÿπμ⁄ .‘ ∑’Ë ªê⁄ê‡ªμ‘ ππ—È ‡ªπì ªêê⁄ “‡ªμ‘ ∫â“ß. ∏¡¡⁄ 𬑠“¡ ÿμ⁄μÌ π‘Ø˛üμ‘ .Ì 79

μ‘≈°⁄¢≥“∑‘§“∂“ [Àπ⁄∑ ¡¬Ì μ‘≈°⁄¢≥“∑§‘ “∂“‚¬ ¿≥“¡ ‡ ]  æ⁄‡æ  ß⁄¢“√“ Õπ®‘ ®⁄ “μ‘ ¬∑“ ªê⁄ꓬ ª ⁄ μ‘. Õ∂ π‘æ⁄æπ⁄∑μ‘ ∑°ÿ ⁄‡¢ ‡Õ  ¡§⁄‚§ « ‘ ∑ÿ ∏⁄ ‘¬“.  æ⁄‡æ  ß⁄¢“√“ ∑ÿ°¢⁄ “μ‘ ¬∑“ ªê⁄ꓬ ª ⁄ μ‘. Õ∂ π‘æ⁄æπ⁄∑μ‘ ∑°ÿ ‡⁄ ¢ ‡Õ  ¡§⁄‚§ « ‘ ÿ∑⁄∏‘¬“.  æ⁄‡æ ∏¡⁄¡“ Õπμμ⁄ “μ‘ ¬∑“ ªêê⁄ “¬ ª ⁄ μ‘. Õ∂ πæ‘ æ⁄ π∑⁄ μ‘ ∑ÿ°‡⁄ ¢ ‡Õ  ¡§⁄‚§ « ‘ ÿ∑∏⁄ ‘¬“. Õª⁄ª°“ ‡μ ¡πÿ ⁄‡  ÿ ‡¬ ™π“ ª“√§“¡‘‚π, Õ∂“¬Ì Õ‘μ√“ ª™“ μ’√‡¡«“π∏ÿ “«μ‘. ‡¬ ® ‚¢  ¡⁄¡∑°⁄¢“‡μ ∏¡‡⁄ ¡ ∏¡¡⁄ “πÿ«μμ⁄ ‚‘ π, ‡μ ™π“ ª“√‡¡ ⁄ πμ⁄ ‘ ¡®⁄®ÿ‡∏¬⁄¬Ì  ∑ÿ ÿμμ⁄ √Ì. °≥⁄ÀÌ ∏¡¡⁄ Ì «‘ª⁄ªÀ“¬  °ÿ ⁄°Ì ¿“‡«∂ ª≥⁄±‚‘ μ, ‚Õ°“ Õ‚π°¡“§¡⁄¡ «‡‘ «‡° ¬μ∂⁄ ∑Ÿ√¡,Ì μμ⁄√“¿‘√μ‘¡®‘ ⁄‡©¬⁄¬ À‘μ⁄«“ °“‡¡ Õ°ê‘ ⁄®‚π. ª√‚‘ ¬∑‡ª¬¬⁄ Õμ⁄μ“πÌ ®μ‘ μ⁄ ‡°≈⁄ ‡ À‘ ª≥⁄±‘‚μ, ‡¬ Ì  ¡⁄‚æ∏¬‘ ß⁄‡§ ÿ  ¡⁄¡“ ®μ‘ ⁄μÌ  ÿ¿“«μ‘ Ì Õ“∑“πªØπ‘ ‘ ⁄ §‡⁄ § Õπªÿ “∑“¬ ‡¬ √μ“, ¢’≥“ «“ ™ÿμ‘¡π‚⁄ μ ‡μ ‚≈‡° ª√π‘ æ‘ ⁄æμÿ “μ‘. ªØ®‘ ⁄® ¡ÿªª⁄ “∑ª“‚ü [Àπ⁄∑ ¡¬Ì ªØ®‘ ®⁄  ¡ÿª⁄ª“∑ª“üÌ ¿≥“¡ ‡ ] Õ«‘™⁄™“ª®⁄®¬“  ß¢⁄ “√“,  ß⁄¢“√ª®⁄®¬“ «‘ê⁄ê“≥Ì, «‘ê⁄ê“≥ª®⁄®¬“ π“¡√ªŸ ,è π“¡√ªŸ ª®®⁄ ¬“  Ã“¬μπ,Ì  Ã“¬μπª®⁄®¬“ º ‚⁄  , º ⁄ ª®®⁄ ¬“ ‡«∑π“, ‡«∑𓪮®⁄ ¬“ μ≥⁄À“, μ≥⁄À“ª®®⁄ ¬“ Õÿª“∑“π,Ì Õªÿ “∑“πª®⁄®¬“ ¿‚«, ¿«ª®®⁄ ¬“ ™“μ‘, ™“쑪®®⁄ ¬“ ™√“¡√≥Ì ‚ °ª√‘‡∑«∑°ÿ ¢⁄ ‚∑¡π ⁄ ÿª“¬“ “  ¡¿⁄ «πμ⁄ ‘. ‡Õ«‡¡μ  ⁄ ‡°«≈ ⁄  ∑°ÿ ⁄¢°¢⁄ π∏⁄  ⁄   ¡ÿ∑‚¬ ‚Àμ‘. 80

Õ«™‘ ⁄™“¬‡μ«⁄ « Õ‡  «√‘ “§π‚‘ √∏“  ß⁄¢“√π‚‘ √‚∏,  ß¢⁄ “√π‘‚√∏“ «‘êê⁄ “≥π‚‘ √‚∏, «ê‘ ê⁄ “≥π‚‘ √∏“ π“¡√ªŸ π‚‘ √‚∏, π“¡√ªŸ π‚‘ √∏“  Ã“¬μππ‚‘ √‚∏,  Ã“¬μππ‚‘ √∏“ º  ⁄ π‚‘ √‚∏, º ⁄ π‘‚√∏“ ‡«∑π“π‚‘ √‚∏, ‡«∑π“π‚‘ √∏“ μ≥À⁄ “π‘‚√‚∏, μ≥À⁄ “π‚‘ √∏“ Õªÿ “∑“ππ‚‘ √‚∏, Õªÿ “∑“ππ‘‚√∏“ ¿«π‘‚√‚∏, ¿«π‘‚√∏“ ™“μπ‘ ‘‚√‚∏, ™“μ‘π‚‘ √∏“ ™√“¡√≥Ì ‚ °ª√‘‡∑«∑°ÿ ¢⁄ - ‚∑¡π ⁄ ÿª“¬“ “ π‘√™ÿ ¨⁄ πμ⁄ ‘. ‡Õ«‡¡μ ⁄  ‡°«≈  ⁄ ∑ÿ°¢⁄ °⁄¢π∏⁄   ⁄ π‘‚√‚∏ ‚Àμ.‘ ¿∑⁄‡∑°√μμ⁄ §“∂“ [Àπ∑⁄ ¡¬Ì ¿∑⁄‡∑°√μ⁄짓∂“‚¬ ¿≥“¡ ‡ ] Õμ’μÌ π“π⁄«“§‡¡¬¬⁄ πªª⁄ Ø‘°ß⁄‡¢ Õπ“§μÌ, μ∑μμ’ ¡ª⁄ Àπ’ πμ⁄ Ì Õª⁄ªμμ⁄ ê⁄® Õπ“§μ.Ì ª®⁄®ÿªª⁄ π⁄πê®⁄ ‚¬ ∏¡¡⁄ Ì μμ∂⁄ μμ∂⁄ «‘ª ⁄ μ,‘ Õ ÀÌ ‘√Ì Õ ß⁄°ªÿ ª⁄ è μÌ «‘∑∏⁄ “ ¡πÿæ√⁄ ÀŸ ‡¬. Õ™‡⁄ ™« °®‘ ⁄®¡“쪪⁄ è ‚° ™ê⁄ê“ ¡√≥Ì  ‡ÿ «. π À‘ ‚π  ß⁄§√π‡⁄ μπ ¡À“‡ ‡ππ ¡®®⁄ ÿπ“. ‡Õ«Ì «‘À“√¡‘ “쓪ñ Õ‚À√μμ⁄ ¡μπ∑⁄ μ‘ Ì, μÌ ‡« ¿∑⁄‡∑°√μ⁄‚μμ‘  π⁄‚μ Õ“®°‘ ¢⁄ ‡μ ¡ÿπ’μ‘. ¿«μÿ  æ⁄æ¡ß§⁄ ≈Ì œ‡ªœ  ∑“ ‚ μ⁄∂’ ¿«π⁄μÿ ‡μ.  ’≈∑ÿ ⁄‡∑ ª“‚ü Õ‚ÿ ª ∂“« “‡π  ™¨⁄ “¬‘μæ‚⁄ æ [Àπ⁄∑ ¡¬Ì  ’≈ÿ∑‡⁄ ∑ ª“üÌ ¿≥“¡ ‡ ] ¿“ ‘μ¡∑‘ Ì ‡μπ ¿§«μ“ ™“πμ“ ª ⁄ μ“ Õ√Àμ“  ¡⁄¡“ ¡æ⁄ ∑ÿ ⁄‡∏π,  ¡ª⁄ π⁄π ≈’ “ ¿‘°¢⁄ ‡« «‘À√∂  ¡ª⁄ ππ⁄ ª“Ø‘‚¡°¢⁄ “, ª“Ø‚‘ ¡°⁄¢ Ì«√ «Ì μÿ “ «À‘ √∂ Õ“®“√‚§®√ ¡ª⁄ ππ⁄ “, Õ≥¡ÿ μ‡⁄ μ ÿ «™‡⁄ ™ ÿ ¿¬∑  ⁄ “«’  ¡“∑“¬  °‘ ¢⁄ ∂  ‘°⁄¢“ª‡∑ μŸ .‘ μ ¡⁄ “μÀ‘ ¡‡⁄ ÀÀ‘  ‘°¢⁄ μ‘ æ⁄æ,Ì  ¡⁄ªπ⁄π ’≈“ «‘À√ ‘  ⁄ “¡  ¡ª⁄ π⁄πª“Ø‚‘ ¡°¢⁄ “, ª“Ø‚‘ ¡°¢⁄  «Ì √ «Ì μÿ “ «‘À√‘  ⁄ “¡ Õ“®“√‚§®√-  ¡⁄ªπ⁄π“, Õ≥ÿ¡μ⁄‡μ ÿ «™⁄‡™ ÿ ¿¬∑  ⁄ “«’  ¡“∑“¬  ‘°⁄¢ ‘ ⁄ “¡  °‘ ¢⁄ “ª‡∑ Ÿμ.‘ ‡Õ«ê⁄À‘ ‚π  °‘ ¢⁄ ‘μææ⁄ Ì. 81

쓬π§“∂“ [Àπ∑⁄ ¡¬Ì 쓬π§“∂“‚¬ ¿≥“¡ ‡ ] ©‘π⁄∑ ‚ μÌ ª√°°⁄ ¡¡⁄ °“‡¡ ªπŸ∑ æ√⁄ “À¡⁄ ≥, πª⁄ªÀ“¬ ¡πÿ ‘ °“‡¡ ‡π°μμ⁄ ¡ªÿ ª™⁄™μ.‘ °¬√‘ “ ‡® °¬‘√“‡∂πÌ ∑Ã⁄À‡¡πÌ ª√°°⁄ ‡¡,  ‘∂‚‘ ≈ À‘ ª√æ‘ ⁄æ“‚™ ¿‘¬⁄‚¬ Õ“°‘√‡μ √™.Ì Õ°μÌ ∑ÿ°⁄°ØÌ ‡ ¬‚⁄ ¬ ª®©⁄ “ 쪪⁄ μ‘ ∑°ÿ ⁄°ØÌ, °μê⁄®  °ÿ μÌ ‡ ¬⁄‚¬ ¬Ì °μ⁄«“ π“πÿμª⁄ªμ.‘ °‚ÿ   ¬∂“ ∑§ÿ §⁄ À‘‚μ Àμ∂⁄ ‡¡«“πÿ°πμ⁄ μ‘,  “¡ê⁄êÌ ∑ªÿ ⁄ª√“¡μ⁄∂Ì π‘√¬“¬Ÿª°±⁄≤μ‘. ¬ß⁄°ê‘ ®⁄ ‘  ∂‘ ≈‘ Ì °¡⁄¡Ì  ß⁄°‘≈‘Ø˛üê⁄® ¬Ì «μ,Ì  ß°⁄   ⁄ √Ì æ√⁄ À¡⁄ ®√‘¬Ì π μÌ ‚Àμ‘ ¡Àªº⁄ ≈πμ⁄ .‘ 82