หลักและแนวปฏิบัติการจัดการจดหมายเหตุดิจิทัล

คา่ ดังกลา่ วสามารถน�ำมาประยุกต์ใชไ้ ดด้ ้วยซอฟต์แวรต์ ่างๆ เชน่ การดึงค่าวนั ที่/เวลาของภาพถา่ ยดิจทิ ลั มาใช้เป็นสว่ นประกอบของ ห ัลกและแนวป ิฎบัติการจัดการจดหมายเห ุตดิจิ ัทล ชือ่ แฟ้มภาพ ด้วยความสามารถ Rename ของ XnView รูปแสดงการดงึ ค่าวนั ท่ีจาก EXIF มาเปน็ ส่วนประกอบของชื่อแฟ้มภาพดิจทิ ัลดว้ ย XnView ความละเอยี ดของภาพ (Image Resolution) ความละเอียดของภาพเป็นองค์ประกอบส�ำคัญท่ีต้องพิจารณาในการเตรียมภาพ ด้วยราคาของอุปกรณ์จัดเก็บที่ลดลงบนฐานของ ความสามารถในการจดั เกบ็ ทม่ี ากขนึ้ กว่าเดมิ ท�ำใหก้ ารบนั ทกึ ภาพ การถา่ ยภาพ การสแกนภาพควรกำ� หนดคา่ ความละเอียดของภาพให้สูง เทา่ ทอ่ี ปุ กรณ์จะรบั ได้ หรือสูงพอควร เชน่ มากกว่า 150 จุดต่อนิ้ว (Dot per Inch) หรือกำ� หนดค่าความกว้างของภาพ คุณภาพของภาพ (Image Quality) จากกล้องถ่ายภาพดิจิทลั ใหอ้ ยูใ่ นระดบั ทดี่ ีถึงดที ี่สดุ รูปแสดงการตั้งค่าคุณภาพของถ่ายภาพดว้ ยกล้องถา่ ยภาพดิจิทลั (คำ� สัง่ แตกตา่ งกนั ได้) ขนาดของภาพ (Image Size) ขนาดของภาพก็มีความส�ำคัญไม่แพ้ความละเอียดของภาพ โดยการเตรียมภาพต้นฉบับควรก�ำหนดขนาดภาพให้สูงไว้ก่อน เพ่ือให้ สามารถน�ำไปใช้งานได้อย่างเหมาะสม หน่วยวัดขนาดของภาพคือจุดหรือพิกเซล (Pixel) ประกอบด้วยค่าความกว้าง (Width) และค่า ความสูง (Height) 199

หลักและแนวปฎิบัติการจัดการจดหมายเหตุดิจิทัล การเตรยี มภาพต้นฉบับเพอื่ ใชป้ ระกอบการจัดพิมพเ์ อกสาร ควรก�ำหนดขนาดภาพไม่นอ้ ยกว่า 1024 × 768 พกิ เซล และควรปรบั ขนาดภาพใหเ้ หมาะสมในการใชง้ านแตล่ ะครงั้ แตล่ ะลกั ษณะ โดยใชเ้ ทคนคิ การปรบั ขนาดภาพดว้ ยคำ� สงั่ ของซอฟตแ์ วรจ์ ดั การภาพ (หลกี เลย่ี ง การปรับขนาดภาพด้วยการลากจดุ Handle ทีม่ ุมของภาพ) โดยการปรบั แตง่ การปรบั ขนาดภาพนน้ั ภาพทีป่ รับควรบันทึกด้วยช่ือแฟม้ ภาพ ใหม่ เพ่อื เกบ็ แฟม้ ภาพต้นฉบับไว้ใชง้ านต่อ การเตรียมภาพสำ� หรบั เว็บไซต์ ส่ือนำ� เสนอต่างๆ ควรปรบั ขนาดภาพใหเ้ หมาะสมด้วยซอฟตแ์ วร์จดั การภาพทุกครัง้ และควรกำ� หนด ขนาดทเ่ี ปน็ มาตรฐานในงานต่างๆ ดว้ ย ดังเชน่ ทเี่ ว็บไซต์ iab.net ได้แนะนำ� ไวด้ ังน้ี รูปแสดงขนาดของภาพลกั ษณะตา่ งๆ ในการนำ� เสนอผา่ นเว็บ สขี องภาพ สขี องภาพก็มคี วามสำ� คญั ต่อภาพลักษณข์ ององค์กรได้ ณ เวลานกี้ ารเรยี กสีดว้ ยช่ือเรยี กตามปกติ เช่น แดง เขยี ว เหลอื ง ฟา้ อาจจะ สร้างปัญหาได้ง่าย เช่น สีของโลโก้หน่วยงานเป็นสีแดง ก็คงเป็นการยากที่จะบอกว่าสีแดงลักษณะใด เช่น แดงเข้ม แดงมืด แดงอ่อน แดงสว่าง ดงั นั้นการกำ� หนดรหสั ก�ำกับสี โดยเฉพาะสีของหนว่ ยงานย่อมสร้างความเขา้ ใจท่ีตรงกนั ได้ สำ� นกั งานพฒั นาวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยแี หง่ ชาติ ไดต้ ระหนกั ถงึ สที ม่ี ตี อ่ ภาพลกั ษณอ์ งคก์ ร จงึ ไดก้ ำ� หนดรหสั กำ� กบั สขี องโลโก้ ดงั น้ี 200

รปู แสดงรหัสสโี ลโกข้ อง สวทช. เมตาดาตาส�ำหรบั สืบค้นรปู ภาพ รูปภาพดจิ ิทัลฟอร์แมต TIF และ JPG นอกจากจะมีเมตาดาตาชดุ EXIF ท่ไี ดจ้ ากอุปกรณ์แลว้ ยงั อนุญาตใหผ้ ใู้ ชง้ านป้อนขอ้ มลู เพม่ิ เติมลงไปในเมตาดาตาชุด IPTC อีกด้วย เพื่อช่วยในการสืบค้น การแลกเปล่ียนข้อมูลกับระบบต่างๆ ข้อมูลที่ป้อนประกอบด้วยช่ือภาพ ค�ำอธิบายภาพ ชื่อผ้ถู า่ ยภาพ/ผู้สรา้ งสรรค์ คำ� ค้น หมวดภาพ ตลอดทั้งเงื่อนไขการใช้งานต่างๆ การป้อนข้อมลู เมตาดาตา IPTC จะต้องใชซ้ อฟตแ์ วร์เฉพาะ เชน่ XnView ตวั อยา่ งการป้อนขอ้ มูลลงใน IPTC ดว้ ย XnView ทำ� ได้ โดยเปดิ โปรแกรม XnView แล้วคลิกขวาท่ีภาพท่ตี ้องการ เลอื กคำ� สั่ง Edit IPTC Data จะปรากฏจอภาพปอ้ นข้อมูลเมตาดาตา ดังนี้ ห ัลกและแนวป ิฎบัติการจัดการจดหมายเห ุตดิจิ ัทล รูปแสดงค�ำสัง่ ปอ้ น IPTC ของ XnView 201

หลักและแนวปฎิบัติการจัดการจดหมายเหตุดิจิทัล ขอ้ มลู ทป่ี อ้ นไปสามารถใชค้ ำ� สงั่ สบื คน้ ของ XnView และยงั ทำ� งานกบั ซอฟตแ์ วรต์ า่ งๆ ทจี่ ดั การเมตาดาตาของภาพได้ เชน่ NextGen Gallery ของ Wordpress.org JoomGallery ของ Joomla และ Gallery2 รวมถึงเวบ็ ไซตค์ ลังภาพอยา่ ง Fickr.com รปู แสดงการดึงข้อมูล IPTC ของภาพมาแสดงผ่าน Flickr.com ขอ้ กำ� หนดการพฒั นาเอกสารเวบ็ สอ่ื ดจิ ทิ ลั รปู แบบหนงึ่ ทแ่ี พรห่ ลายในปจั จบุ นั ไดแ้ ก่ เอกสารเวบ็ ดงั นนั้ การพฒั นาเอกสารเวบ็ กค็ วรก�ำหนดแนวปฏบิ ตั เิ พอื่ ใหไ้ ดเ้ อกสาร เวบ็ ทม่ี ีคณุ ภาพตรงกบั เทคโนโลยี รองรบั การเขา้ ถึงของ Search Engine ดังน้ี 1. เว็บไซตค์ วรจะสอดคล้องกับข้อก�ำหนดของ W3C ส�ำหรบั Extensible HyperText Markup Language (XHTML) ระดบั 1.0 หรือ HTML ระดับ 4.0 2. เว็บไซต์ควรจะสอดคล้องกับข้อก�ำหนดของ W3C ในเรื่องการพัฒนาเว็บไซต์ให้ทุกคนเข้าถึงได้ (Web Content Accessibility Guidelines) ระดับ 1.0 3. เวบ็ ไซตใ์ ดใช้ Cascading Style Sheets (CSS) เวบ็ ไซตเ์ หลา่ นนั้ ควรจะสอดคลอ้ งกบั ขอ้ กำ� หนดของ W3C สำ� หรบั CSS ระดบั 1 4. ในการน�ำเสนอข้อมลู ในแต่ละหนา้ จะตอ้ งมี Header และ Footer ทเ่ี หมาะสม เช่น - Header จะต้องประกอบด้วย โลโก้ขององค์กรท่ีจะลิงก์กลับไปที่หน้าแรกขององค์กร ช่ือของหน่วยงานท่ีจะลิงก์ไปที่ หน้าแรกของหน่วยงาน เมนูหลักของเว็บไซต์ และช่องสำ� หรบั ค้นหาขอ้ มลู - Footer จะต้องประกอบไปดว้ ย ข้อความสงวนลิขสทิ ธิ์ในการนำ� ข้อมูลในเวบ็ ไซตไ์ ปใช้งาน รวมท้งั ท่อี ย่ใู นการติดต่อ 5. ในการตง้ั ชอ่ื แฟม้ ขอ้ มลู และชอ่ื โฟลเดอร์ ใหใ้ ชห้ ลกั การเดยี วกบั ทไ่ี ดแ้ นะนำ� ในขอ้ กำ� หนดการตง้ั ชอื่ โฟลเดอรแ์ ละชอื่ แฟม้ เอกสาร โดยไม่ต้องระบวุ นั ที่สรา้ ง/เผยแพร่ 202

6. เอกสารเวบ็ ทกุ เอกสารจะตอ้ งมกี ารกำ� หนดชอ่ื ของเอกสารหนา้ นนั้ ไวใ้ นสว่ นของแทก็ <title>…</title> โดยชอ่ื ทก่ี ำ� หนดขน้ึ ห ัลกและแนวป ิฎบัติการจัดการจดหมายเห ุตดิจิ ัทล มาควรใชภ้ าษาองั กฤษ และตอ่ ทา้ ยดว้ ยภาษาไทยได้ และอธบิ ายถงึ ภาพรวมของเวบ็ ไซตน์ นั้ ๆ ใหไ้ ดม้ ากทส่ี ดุ โดยไมค่ วรยาวเกนิ 64 ตวั อกั ษร และหากใช้ CMS ใดๆ พัฒนาจะตอ้ งก�ำหนดชือ่ ของเอกสารเว็บดว้ ยสว่ นควบคมุ ของ CMS ให้ถูกต้องเชน่ กนั - ไม่ควรใช้เทคนิคใดๆ ในการพมิ พ์ เชน่ การเว้นวรรคระหว่างตัวอักษร หรือควบคุมดว้ ย Javascript 7. เอกสารเวบ็ ทกุ เอกสารตอ้ งกำ� หนดคยี เ์ วริ ด์ (Keyword) โดยการใชแ้ ทก็ <meta name=“keywords” content=“คำ� 1,คำ� 2,…”> ตัวอย่างเช่น <meta name=“keywords” content=“STKS, Science and Technology Knowledge Services, NSTDA, Library, หอ้ งสมดุ , บรกิ ารทรพั ยากรสารสนเทศ”> เปน็ ตน้ กรณที ี่พัฒนาเวบ็ ดว้ ย CMS จะตอ้ งกำ� หนดคียเ์ วริ ด์ ของเว็บและบทความใหเ้ หมาะสมจาก ส่วนควบคมุ ของ CMS ด้วย 8. เอกสารเว็บทุกเอกสารจะต้องก�ำหนดค�ำอธิบายเว็บอย่างย่อ (Description) ด้วยแท็ก <meta name=“description” content=“คำ� อธบิ ายเวบ็ ”> ทัง้ นขี้ อ้ ความดังกลา่ วไม่ควรยาวเกนิ 250 ตัวอกั ษร และกรณที ี่พฒั นาเวบ็ ดว้ ย CMS จะต้องกำ� หนดค�ำอธบิ าย เว็บของบทความและเว็บไซต์จากสว่ นควบคมุ CMS ดว้ ย รปู แสดงค�ำสั่งกำ� หนดชือ่ เอกสาร ค�ำอธบิ ายเว็บ และคำ� ค้นเอกสารเวบ็ ของโปรแกรม Joomla 9. เอกสารเว็บทุกเอกสารจะต้องก�ำหนดชื่อหน่วยงานหรือผู้พัฒนาเว็บ ด้วยแท็ก <meta name=“author” content=“ชื่อหน่วยงาน/ผู้พัฒนาเว็บ”> และกรณีที่พัฒนาเว็บด้วย CMS จะต้องก�ำหนดค�ำอธิบายเว็บของบทความและเว็บไซต์จาก ส่วนควบคุม CMS ดว้ ย รวมทั้งควรปรับแกไ้ ขคา่ Profile ของผู้ใช้จากระบบของ CMS ใหถ้ ูกต้องครบถว้ น รปู แสดงค�ำส่ังกำ� หนดชอื่ เอกสาร ค�ำอธิบายเว็บ คำ� คน้ และผูเ้ ขยี นเอกสารเวบ็ ของโปรแกรม Joomla 203

หลักและแนวปฎิบัติการจัดการจดหมายเหตุดิจิทัล 10. เอกสารเว็บทุกเอกสารจะต้องมีการก�ำหนดชุดของตัวอักษร (Character Set) โดยจะต้องก�ำหนดเป็นชุด TIS-620 หรอื UTF-8 ซ่งึ การก�ำหนดชดุ ของตัวอกั ษรในเอกสารแต่ละหน้าน้นั จะใช้คำ� ส่ัง <meta http-equiv=“Content-Type” content=“text/ html;charset=TIS-620”> หรือ <meta http-equiv=“Content-Type” content=“text/html;charset=UTF-8”> - การระบุ TIS-620 หรอื UTF-8 จะต้องระบใุ หเ้ หมอื นกันทั้งเวบ็ และต้องตรงกบั ระบบภาษาไทยของโปรแกรมจัดการฐาน ขอ้ มูล และ Web Programming รวมทง้ั เคร่ืองมอื ท่ีใช้พัฒนาเวบ็ 11. การกำ� หนดชนดิ ของแบบอกั ษร (Font) ทใี่ ชแ้ สดงผล ควรกำ� หนดเปน็ ชดุ ฟอนตท์ คี่ รอบคลมุ กบั ระบบปฏบิ ตั กิ ารตา่ งๆ ใหม้ าก ทส่ี ดุ โดยการใชแ้ ท็ก <font face=“ชือ่ ของฟอนต์”> โดยเฉพาะเวบ็ ไซต์ที่มีการใช้ขอ้ มลู ท่ีเปน็ ภาษาไทย จะต้องกำ� หนดชอ่ื ฟอนตท์ ี่มอี ยใู่ น เคร่อื ง Macintosh และ PC พรอ้ มทั้งระบุขนาดทเ่ี หมาะสมดว้ ย ชดุ ฟอนตท์ แ่ี นะนำ� ไดแ้ ก่ <font face=” “Tahoma, MS Sans Serif, Thonburi”>…</font> สำ� หรบั การกำ� หนดแบบอักษรผ่านส่วนควบคุม CSS ใหร้ ะบุด้วยคำ� ส่งั Font-Family: Tahoma, “MS Sans Serif”, Thonburi; รูปแสดงคำ� สง่ั กำ� หนดแบบอกั ษรผ่าน CSS ของโปรแกรม Joomla 12. หลีกเล่ียงการคดั ลอก (copy) เนอ้ื หาจากเอกสารใดๆ มาวางบน WYSIWYG Editor ของ CMS เน่ืองจากจะตดิ Special Code จากซอฟต์แวรม์ าด้วย ส่งผลให้การแสดงผลผิดพลาดได้ ท้ังนี้ควรนำ� ไปวาง (paste) ผ่าน Text Editor ก่อนแล้วจงึ ค่อยคดั ลอกและ น�ำมาวางบน WYSIWYG Editor 13. การนำ� ภาพมาประกอบในเอกสาร จะตอ้ งก�ำหนดความกวา้ งและความสูงทถี่ กู ตอ้ งของภาพนน้ั ไว้ด้วยเสมอ เพื่อช่วยให้การ จดั โครงร่างของเอกสารทำ� ได้อยา่ งรวดเรว็ รวมทั้งจะต้องก�ำหนดแอทรบิ ิวต์ alt และ title ไว้ภายในแท็ก <img src=..> เชน่ <img src= “ชอื่ ไฟลภ์ าพ” width=“ความกวา้ งเปน็ พกิ เซล” height=“ความสงู เปน็ พกิ เซล” alt=“ค�ำอธบิ ายภาพ” title=“คำ� อธบิ ายภาพ”> เพอื่ แสดงขอ้ ความ อธบิ ายสำ� หรบั เว็บเบราว์เซอรบ์ างชนดิ ท่ีไม่สามารถแสดงข้อมลู ที่เปน็ รปู ภาพได้ และเปน็ ข้อมูลส�ำหรบั การสบื ค้นของ Search Engine - กรณีทใ่ี ช้ CMS สามารถก�ำหนดคา่ ความกว้าง ความสงู และค�ำอธิบายภาพได้จากระบบ 14. การนำ� รูปภาพมาประกอบในเอกสารเว็บ ถา้ รอบๆ ตำ� แหน่งท่วี างรปู ภาพมตี วั อกั ษร ควรจะก�ำหนดระยะห่างจากขอบของ รปู ทุกดา้ น โดยการใช้แอตทริบวิ ต์ vspace=“ระยะห่างเปน็ พกิ เซล” hspace=“ระยะหา่ งเปน็ พกิ เซล” และถา้ รูปนั้นเปน็ ตัวเชอ่ื มโยงไปยงั เอกสารอน่ื ควรกำ� หนดความกวา้ งของกรอบเทา่ กบั ศนู ย์ ดว้ ยแอทริบิวต์ border=“0” - กรณที ีใ่ ช้ CMS สามารถกำ� หนดค่าดงั กล่าวไดจ้ ากระบบ 204

รูปแสดงค�ำส่ังต้งั คา่ การแสดงผลรปู ภาพของโปรแกรม Joomla ห ัลกและแนวป ิฎบัติการจัดการจดหมายเห ุตดิจิ ัทล 15. การพมิ พ์เนือ้ หาจะต้องให้ความสำ� คัญกบั การใช้เครอื่ งหมายวรรคตอน การเขียนทับศัพท์ และศพั ทบ์ ัญญัติ 16. ผเู้ ขา้ ชมเวบ็ ไซตค์ วรไดร้ บั แจง้ ขอ้ มลู เกยี่ วกบั การใชง้ านโปรแกรมปลก๊ั อนิ (Plug-in) พรอ้ มทง้ั ควรมจี ดุ เชอ่ื ม (Link) ใหส้ ามารถ ดาวน์โหลดและติดตง้ั โปรแกรมนนั้ ๆ ไดโ้ ดยสะดวก 17. ในระหวา่ งการพฒั นาควรจะมกี ารทดสอบการแสดงผล โดยการใชโ้ ปรแกรมเว็บเบราวเ์ ซอร์หลายๆ ชนิด เชน่ - โปรแกรม Mozilla Firefox บน PC - โปรแกรม Internet Explorer บน PC - โปรแกรม Mozilla Firefox บน Macintosh - โปรแกรม Internet Explorer บน Macintosh - โปรแกรม Safari บน Macintosh - หรอื เว็บเบราว์เซอรใ์ หมๆ่ ท่ีสามารถทดสอบได้ 18. เวบ็ ไซต์จะตอ้ งตดิ ตัง้ ซอฟต์แวรว์ ิเคราะห์การเข้าชม เช่น Truehits, Google Analytic และน�ำผลมาวเิ คราะห์ ปรับปรงุ เวบ็ อยา่ งสม�ำ่ เสมอ 205

ตอนท่ี

สาระส�ำคญั ของกฎหมาย และระเบยี บที่เกีย่ วขอ้ ง กับการจดั การเอกสาร จดหมายเหตุ

หลักและแนวปฎิบัติการจัดการจดหมายเหตุดิจิทัล สาระส�ำคญั ของกฎหมายและระเบียบท่เี ก่ียวข้อง กับการบริหารจัดการเอกสารจดหมายเหตุ รวบรวมโดย วราภรณ์ ยงบรรทม* ประเทศไทยมีกฎหมายและระเบียบท่ีเกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการเอกสารจดหมายเหตุท่ีส่วนราชการต้องปฏิบัติหลายฉบับ ส�ำหรับกฎหมายและระเบียบทีส่ ำ� คัญท่คี วรกลา่ วถึง ได้แก่ พระราชบญั ญตั ิจดหมายเหตแุ ห่งชาติ พ.ศ. 2556 ระเบยี บส�ำนกั นายกรฐั มนตรี ว่าดว้ ยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 และฉบับแก้ไขเพิ่มเตมิ (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2548 พระราชบัญญตั ขิ ้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 ระเบียบว่าด้วยการรักษาความลับของทางราชการ พ.ศ. 2544 พระราชบัญญัติว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2544 และ พระราชบัญญัติการพัฒนาดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม พ.ศ. 2560 สรุปสาระส�ำคัญของกฎหมายและระเบียบที่เก่ียวข้องกับการบริหาร จัดการงานจดหมายเหตแุ ต่ละฉบบั มีดังนี้ * ศศ.บ. (บรรณารักษศาสตรแ์ ละสารนเิ ทศศาสตร์) บรรณารกั ษช์ ำ� นาญการ หน่วยจดหมายเหตุมหาวทิ ยาลัย ฝา่ ยบรกิ ารสนเทศ สำ� นกั บรรณสารสนเทศ มหาวิทยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช 208

สาระสำ� คัญของพระราชบัญญตั ิจดหมายเหตแุ ห่งชาติ พ.ศ. 2556 ห ัลกและแนวป ิฎบัติการจัดการจดหมายเห ุตดิจิ ัทล พระราชบัญญัติจดหมายเหตุแห่งชาติ พ.ศ. 2556 เป็นกฎหมายที่ตราขึ้นเม่ือวันที่ 28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2556 จ�ำแนกเป็น 7 หมวด และบทเฉพาะกาล รวม 43 มาตรา สาระสำ� คัญทีค่ วรกล่าวถึงบางหมวดและ/หรอื บางมาตรามดี งั น้ี มาตรา 3 วรรคสอง ไดน้ ิยามความหมายของเอกสารจดหมายเหตุ ไวด้ งั นี้ “เอกสารจดหมายเหต”ุ หมายความถงึ เอกสารทส่ี น้ิ กระแสการใชง้ านและไดร้ บั การประเมนิ คณุ คา่ ควรแกก่ ารเกบ็ รกั ษาและอนรุ กั ษ์ ไว้เพ่ือเป็นมรดกทางวัฒนธรรมด้านประวัติศาสตร์ของชาติ และเพ่ือประโยชน์ในการศึกษา การค้นคว้า หรือการวิจัย ซึ่งกรมศิลปากร ไดจ้ ัดทําทะเบยี นไว้เปน็ เอกสารจดหมายเหตุ หมวด 1 เอกสารจดหมายเหตุ มาตรา 6 ระบุอำ� นาจหนา้ ทขี่ องกรมศลิ ปากรในการด�ำเนนิ งานเอกสารจดหมายเหตุ ต้ังแต่ประเมิน คณุ คา่ เอกสารและจดั ทำ� ทะเบยี น ใหค้ ำ� แนะนำ� แกห่ นว่ ยงานของรฐั ในการจดั ทำ� ตารางกำ� หนดอายเุ อกสาร จดั ทำ� คมู่ อื ทางวชิ าการเพอื่ สนบั สนนุ การเก็บรกั ษาเอกสารท่ีมีคุณคา่ จนถึงพัฒนาระบบจัดเกบ็ และให้บรกิ ารเอกสารจดหมายเหตุ มาตรา 7-10 ระบุให้หน่วยงานของรัฐเก็บรักษาเอกสารราชการให้ครบถ้วนสมบูรณ์และสามารถตรวจสอบอ้างอิงได้และส่งมอบ เอกสารทม่ี คี ณุ คา่ ใหแ้ กก่ รมศลิ ปากร ทงั้ นใ้ี หส้ ว่ นงานของรฐั จดั ทำ� รายการหรอื ตารางการเกบ็ รกั ษาเอกสารราชการ ซง่ึ อยา่ งนอ้ ยตอ้ งประกอบ ด้วย ประเภทและหมวดหมู่ของเอกสาร ระยะเวลาการเก็บรักษา วธิ ีการเก็บรักษาเอกสาร และส่งมอบรายการเอกสารทไี่ ดร้ ับการประเมิน ว่ามคี ุณค่าตามมาตรา 7 โดยการจัดท�ำทะเบยี นและส่งมอบเอกสารใหห้ อจดหมายเหตุแห่งชาตดิ ูแลรกั ษา หากหน่วยงานของรฐั ประสงคจ์ ะ เก็บเอกสารจดหมายเหตุไว้เอง ให้ท�ำความตกลงกับกรมศิลปากรเพ่ือเก็บรักษาและอนุรักษ์ที่หน่วยงานของรัฐตลอดไป ส�ำหรับเอกสาร ทไี่ มเ่ ป็นจดหมายเหตุ ให้กรมศิลปากรด�ำเนนิ การทำ� ลาย กรณีเอกสารส่วนบุคคลที่อาจมีคุณค่าเป็นจดหมายเหตุ กรมศิลปากรสามารถขอเข้าตรวจสอบ ประเมินคุณค่าเอกสารเท่าท่ีจ�ำเป็น และคำ� นงึ ถึงการคุ้มครองขอ้ มูลสว่ นบคุ คลตามทีม่ ีกฎหมายก�ำหนด หากเอกสารมีคณุ ค่าเป็นเอกสารจดหมายเหตุ อธิบดีอาจทำ� ความตกลง กับเจา้ ของเอกสารเพอื่ นำ� มาเกบ็ รกั ษาและอนุรักษไ์ ว้ทห่ี อจดหมายเหตุแห่งชาติกไ็ ด้ หมวด 2 หอจดหมายเหตุแห่งชาติ มาตรา 14 เม่อื เก็บรกั ษาเอกสารจดหมายเหตุไว้ท่หี อจดหมายเหตุแห่งชาตแิ ลว้ ผู้ใดจะน�ำออก จากหอจดหมายเหตแุ หง่ ชาตมิ ไิ ด้ เวน้ แตก่ ารนำ� ออกแสดง ณ ทใี่ ดๆ เปน็ การชวั่ คราวเพอื่ ซอ่ มแซม หรอื ดว้ ยเหตจุ ำ� เปน็ อน่ื ใด ทง้ั นต้ี ามระเบยี บ ทอ่ี ธบิ ดกี ำ� หนด หมวด 3 การคุ้มครองเอกสารจดหมายเหตุ ต้ังแต่ มาตรา 17 ถึง มาตรา 23 ระบุข้อห้ามเพ่ือคุ้มครองเอกสารจดหมายเหตุ เชน่ หา้ มแกไ้ ขและดดั แปลงเอกสารจดหมายเหตุ หา้ มทำ� การซอ่ มแซมโดยไมไ่ ดร้ บั อนญุ าตจากกรมศลิ ปากร หา้ มสง่ หรอื นำ� ออกนอกประเทศ ยกเวน้ จะไดร้ บั อนุญาตจากอธบิ ดโี ดยความเหน็ ชอบของรฐั มนตรี และห้ามท�ำปลอม เป็นต้น หมวด 5 บทก�ำหนดโทษ ตัง้ แต่ มาตรา 29 ถึง มาตรา 32 กำ� หนดบทลงโทษผทู้ ฝี่ ่าฝนื มาตรา 16 มาตรา 17 มาตรา 18 มาตรา 19 มาตรา 21 และมาตรา 22 โดยมีโทษจำ� คกุ สงู สดุ 5 ปี ปรับหนงึ่ แสนบาท หรือทงั้ จ�ำท้ังปรบั 209

หลักและแนวปฎิบัติการจัดการจดหมายเหตุดิจิทัล สาระส�ำคัญของระเบยี บสำ� นักนายกรฐั มนตรีว่าด้วยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 และฉบบั แก้ไขเพิม่ เตมิ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2548 ระเบียบส�ำนกั นายกรฐั มนตรีวา่ ด้วยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 และฉบับแกไ้ ขเพมิ่ เตมิ (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2548 ในทีน่ ข้ี อเรยี กชอื่ ย่อ วา่ ระเบียบฯ งานสารบรรณ ระเบียบฯ งานสารบรรณใช้บังคับแก่ส่วนราชการทุกกระทรวง ทบวง กรม ท้ังในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค องค์กรปกครอง ส่วนท้องถ่ิน รวมถงึ คณะกรรมการด้วย ระเบียบฯ งานสารบรรณ พ.ศ. 2526 มที ง้ั หมด 4 หมวด 90 ขอ้ สรปุ สาระสำ� คัญไดด้ งั น้ี หมวด 1 ชนดิ ของหนังสือ ข้อ 9 ถึง ข้อ 34 ระบุชนิดของหนังสือราชการ อธิบายรายละเอียดและองค์ประกอบของหนังสือราชการ เช่น หนังสือภายนอก หนังสอื ภายใน หนงั สือประทับตรา หนังสอื ส่งั การ และหนังสอื ประชาสมั พันธ์ เปน็ ตน้ หมวด 2 การรับและส่งหนงั สอื ขอ้ 35 ถึง ข้อ 51 แบง่ ออกเปน็ 3 สว่ น ไดแ้ ก่ สว่ นที่ 1 การรบั หนงั สือ สว่ นท่ี 2 การสง่ หนงั สือ ขั้นตอนการรับและส่งหนังสอื ลักษณะของทะเบียนรับ-ส่งหนังสือ และบทบาทของเจ้าหน้าท่ีของหน่วยงานสารบรรณกลาง ส่วนท่ี 3 บทเบ็ดเตล็ด ระบุให้มีการส�ำรวจ ทะเบยี นหนงั สอื และตดิ ตามเรือ่ งอยา่ งสม่ำ� เสมอ หมวด 3 การเกบ็ รักษา ยืม และทำ� ลายหนงั สือ ข้อ 52 ถึง ข้อ 70 แบง่ ออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่ สว่ นท่ี 1 การเกบ็ รกั ษา ระบแุ นวทางในการเกบ็ หนังสอื โดยเฉพาะอยา่ งย่งิ หนงั สอื ส�ำคัญของทางราชการซึ่งอาจจะเป็นเอกสารจดหมายเหตุได้ การลงทะเบียน การก�ำหนดอายุ และการจัดท�ำบัญชีส่งมอบหนังสือให้ หอจดหมายเหตแุ ห่งชาติ สว่ นท่ี 2 การยมื วธิ กี ารยืม บัตรยมื ส่วนที่ 3 วิธกี ารทำ� ลาย บัญชีท�ำลาย หนา้ ทขี่ องคณะกรรมการท�ำลายหนงั สอื และการพิจารณาบัญชหี นงั สือขอท�ำลายโดยหอจดหมายเหตุแห่งชาติ หมวด 4 มาตรฐาน ตรา แบบพมิ พ์ และซอง ขอ้ 71 ถงึ ขอ้ 89 ระบเุ กย่ี วกบั มาตรฐานของขนาด รปู แบบ ลกั ษณะ ตรา กระดาษ และซองทใ่ี ชก้ บั หนงั สอื ราชการ ทะเบยี นหนงั สอื ต่างๆ บตั รตรวจค้นและบัตรยืมหนงั สอื ส�ำหรับระเบียบฯ งานสารบรรณ พ.ศ. 2526 และ ฉบับท่ี 2 พ.ศ. 2548 ที่มีสาระส�ำคัญเกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการเอกสาร จดหมายเหตโุ ดยตรง คือ ระเบยี บฯ งานสารบรรณ พ.ศ. 2526 หมวด 3 ส่วนที่ 3 การท�ำลายหนังสือ ข้อ 66 ระบุว่า ภายใน 60 วันหลังจากวนั สน้ิ ปป ฏทิ ิน ใหเจ้าหน้าที่ผูรับผิดชอบในการเก็บหนังสือ สํารวจหนังสือที่ครบกําหนดอายุการเก็บในปนั้น ไมวาจะเปนหนังสือท่ีเก็บไวเอง หรือท่ีฝาก เกบ็ ไวเ้ พือ่ พจิ ารณาแตง่ ต้ังกรรมการทำ� ลายหนงั สอื ข้อ 70 ระบุว่า ใหก้ องจดหมายเหตุแห่งชาติ (ปัจจุบันคือส�ำนกั หอจดหมายเหตแุ ห่งชาต)ิ พิจารณารายการในบัญชหี นงั สอื ขอทําลาย แลว้ แจง ใหสว นราชการท่สี งบญั ชีหนังสือทาํ ลายทราบ ดงั น้ี 70.1 ถ้ากองจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร เหน็ ชอบดว้ ย ใหแ จงใหส้ ว่ นราชการนั้นดาํ เนนิ การทําลายหนังสอื ตอ ไปได หากกองจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศลิ ปากร ไมแจง้ ใหท ราบอยา งใด ภายในกาํ หนดเวลา 60 วนั นบั แตว ันทสี่ วนราชการน้ันไดสง เรอ่ื งใหก อง จดหมายเหตแุ หง ชาติ กรมศิลปากร ใหถ อื วา กองจดหมายเหตแุ หงชาติ กรมศลิ ปากร ไดใหความเห็นชอบแล้ว และใหสว นราชการทําลาย หนังสอื ได้ 70.2 ถา้ กองจดหมายเหตแุ หง ชาติ กรมศลิ ปากร เหน็ วา หนงั สอื ฉบบั ใดควรจะขยายเวลาการเกบ็ ไว อยา งใดหรอื ใหเ กบ็ ไวต ลอด ไป ใหแ จ้งใหสว นราชการนั้นทราบ และใหสวนราชการน้ันๆ ทาํ การแก้ไขตามท่กี องจดหมายเหตแุ หง ชาติ กรมศลิ ปากรแจง้ มา หากหนงั สอื ใดกองจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร เห็นควรใหสง ไปเกบ็ ไวท ่ีกองจดหมายเหตแุ หงชาติ กรมศิลปากร ก็ใหสว นราชการนน้ั ๆ ปฏิบัติ ตาม เพ่อื ประโยชนในการน้ี กองจดหมายเหตแุ หงชาติ กรมศลิ ปากร จะสง่ เจา้ หนา้ ท่มี าร่วมตรวจสอบหนังสอื สว่ นราชการนน้ั ก็ได้ 210

ระเบยี บฯ งานสารบรรณ (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2548 มสี าระส�ำคญั ทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั การบรหิ ารจดั การเอกสารจดหมายเหตโุ ดยเฉพาะ คอื ห ัลกและแนวป ิฎบัติการจัดการจดหมายเห ุตดิจิ ัทล ขอ้ 10 ระบุวา่ ใหย กเลกิ ความในขอ 57 ขอ้ 58 และขอ้ 59 แหงระเบียบสาํ นักนายกรฐั มนตรวี า ด้วยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 และใหใ ช ความตอ ไปนี้แทน “ข้อ 57 อายกุ ารเก็บหนงั สอื โดยปกตใิ หเ กบ็ ไวไมน้อยกวา 10 ป เว้นแตหนังสือดังตอ ไปนี้ 57.1 หนงั สอื ทต่ี อ้ งสงวนเปน ความลบั ใหป ฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย ระเบยี บวา ดว้ ยการรกั ษาความปลอดภยั แหง ชาติ หรอื ระเบยี บ วา ดว้ ยการรกั ษาความลบั ของทางราชการ 57.2 หนังสือที่เปนหลักฐานทางอรรถคดี สํานวนของศาลหรือของพนักงานสอบสวนหรือหนังสืออื่นใดท่ีไดมีกฎหมายหรือ ระเบยี บแบบแผนกําหนดไวเ ปน พเิ ศษแลว การเก็บใหเ ปนไปตามกฎหมายและระเบยี บแบบแผนวา ดว้ ยการนัน้ 57.3 หนังสือที่มคี ณุ คาทางประวัติศาสตรท กุ สาขาวชิ า และมีคณุ คา ตอ การศึกษา คน้ ควา้ วิจยั ให้เกบ็ ไวเ ปน หลักฐานสาํ คญั ทางประวตั ิศาสตรของชาตติ ลอดไป หรือตามท่ีสาํ นักหอจดหมายเหตแุ หงชาติ กรมศลิ ปากรกําหนด 57.4 หนงั สอื ท่ไี ดปฏบิ ัตงิ านเสร็จส้นิ แลว้ และเปน คสู ําเนาทีม่ ตี น้ เร่อื งจะคน ไดจ ากทอ่ี นื่ ใหเ ก็บไว้ไมน่ ้อยกวา 5 ป 57.5 หนังสือที่เปนเรื่องธรรมดาสามัญซึ่งไมมีความสําคัญ และเปนเรื่องที่เกิดข้ึนเปนประจํา เมื่อด�ำเนินการแลวเสร็จให เกบ็ ไวไ มน อ้ ยกวา 1 ป 57.6 วรรคสอง หนังสือเก่ียวกับการเงิน ซึ่งเห็นวาไมมีความจําเปนต้องเก็บไวถึง 10 ป หรือ 5 ป แล้วแตกรณีใหทําความ ตกลงกบั กระทรวงการคลัง ข้อ 58 ทุกปีปฏทิ ินใหส ว นราชการจดั สงหนงั สอื ที่มอี ายคุ รบ 20 ป นบั จากวนั ทีไ่ ดจ ดั ท�ำขึน้ ทเี่ กบ็ ไว ณ สวนราชการใด พร้อมทัง้ บญั ชี สงมอบหนังสือครบ 20 ป ใหส ํานกั หอจดหมายเหตแุ หงชาติ กรมศลิ ปากร ภายในวันท่ี 31 มกราคม ของปถ ดั ไป เว้นแตห นังสอื ดังตอ ไปนี้ 58.1 หนงั สอื ทต่ี อ้ งสงวนเปน ความลบั ใหป ฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย ระเบยี บวา ดว้ ยการรกั ษาความปลอดภยั แหง ชาติ หรอื ระเบยี บ วา ด้วยการรกั ษาความลบั ของทางราชการ 58.2 หนงั สือท่มี ีกฎหมาย ขอ้ บงั คับ หรอื ระเบยี บที่ออกใชเปนการทวั่ ไปกําหนดไวเ ปน อยางอ่ืน 58.3 หนังสือท่ีสวนราชการมีความจําเปนต้องเก็บไวที่สวนราชการนั้น ใหจัดทําบัญชีหนังสือครบ 20 ป ที่ขอเก็บเอง สง มอบใหสาํ นักหอจดหมายเหตุแหงชาติ ขอ้ 59 บญั ชีสง มอบหนังสอื ครบ 20 ป และบญั ชีหนงั สือครบ 20 ป ท่ีขอเกบ็ เอง อยางน้อยใหม ีตน้ ฉบบั และสําเนาคูฉบบั เพ่อื ให สวนราชการผูมอบและสํานกั หอจดหมายเหตุแหง ชาติ กรมศิลปากร ผูรบั มอบยึดถือไวเ้ ปน็ หลักฐานฝา ยละฉบบั 59.1 บัญชสี ง มอบหนงั สือครบ 20 ป ใหจ ดั ทาํ ตามแบบท่ี 21 ท้ายระเบยี บน้ี 59.2 บญั ชีหนังสือครบ 20 ป ทีข่ อเก็บเอง ใหจ ัดทําตามแบบที่ 22 ทา้ ยระเบียบน้”ี 211

หลักและแนวปฎิบัติการจัดการจดหมายเหตุดิจิทัล สาระสำ� คัญของพระราชบัญญัติขอ้ มลู ขา่ วสารของราชการ พ.ศ. 2540 พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 เป็นกฎหมายท่ีมีส่วนเกี่ยวข้องกับงานจดหมายเหตุ โดยมีวัตถุประสงค์ คือ ต้องการให้ประชาชนมีสิทธิ์ในการรับรู้ข้อมูลข่าวสารของราชการ และคุ้มครองสิทธิส่วนบุคคลในการรับรู้ข้อมูลข่าวสารส่วนบุคคล ประกอบด้วย 43 มาตรา แบง่ เป็น 7 หมวด มสี าระส�ำคญั ดังนี้ หมวด 1 การเปิดเผยขอ้ มูลขา่ วสาร มาตรา 7 ถึง มาตรา 13 ระบุชนดิ ข้อมูลข่าวสารของราชการที่ตอ้ งเปดิ เผย วธิ ีการปฏบิ ัติในการเปิดเผย รวมทั้งก�ำหนดให้หนว่ ยงาน ของรฐั รวบรวมและจดั ใหม้ ขี อ้ มลู ขา่ วสารทม่ี อี ยแู่ ลว้ ในสภาพทพ่ี รอ้ มใชง้ าน เพอ่ื ใหป้ ระชาชนสามารถเขา้ ตรวจดไู ด้ ณ ทที่ ำ� การของหนว่ ยงานรฐั หมวด 2 ข้อมลู ข่าวสารที่ไมต่ อ้ งเปิดเผย มาตรา 14 ถึง มาตรา 20 ระบุลกั ษณะของข้อมลู ขา่ วสารและแนวทางปฎบิ ตั เิ กย่ี วกับขอ้ มูลขา่ วสารทไ่ี มต่ อ้ งเปดิ เผย เช่น ข้อมูล ท่อี าจก่อใหเ้ กดิ ความเสียหายต่อสถาบนั พระมหากษตั รยิ ์ ความม่ันคงของประเทศ และเป็นอนั ตรายแก่ชวี ิตของบุคคล เปน็ ตน้ หมวด 3 ขอ้ มูลข่าวสารสว่ นบุคคล มาตรา 21 ถงึ มาตรา 25 ก�ำหนดวธิ กี ารปฏบิ ตั เิ กยี่ วกบั การจดั ระบบขอ้ มลู ขา่ วสารสว่ นบคุ คล การเปดิ เผยขอ้ มลู ขา่ วสารสว่ นบคุ คล สิทธใิ นการรับรู้ขอ้ มูลท่ีเก่ยี วกบั ตน การแก้ไขเปลี่ยนแปลง หรือลบข้อมลู ขา่ วสาร หมวด 4 เอกสารประวตั ศิ าสตร์ มาตรา 26 ก�ำหนดให้หน่วยงานของรัฐส่งมอบข้อมูลข่าวสารของราชการตามประเภทและอายุของข้อมูลข่าวสารให้แก่สำ� นัก หอจดหมายเหตแุ ห่งชาตเิ พ่ือคดั เลือกไวใ้ หป้ ระชาชนไดศ้ กึ ษาค้นคว้า หมวด 5 คณะกรรมการข้อมลู ข่าวสารของราชการ มาตรา 27 ถงึ มาตรา 34 ก�ำหนดให้มีคณะกรรมการข้อมลู ขา่ วสารของราชการ หมวด 6 คณะกรรมการวินิจฉยั การเปดิ เผยข้อมลู ข่าวสาร มาตรา 35 ถงึ มาตรา 39 กำ� หนดใหม้ คี ณะกรรมการวนิ จิ ฉยั การเปดิ เผยขอ้ มลู ขา่ วสารตามสาขาตา่ งๆ เชน่ ความมน่ั คงของประเทศ เศรษฐกจิ และการคลงั เป็นตน้ และระบอุ ำ� นาจหน้าทแ่ี ละองคป์ ระกอบของคณะกรรมการฯ หมวด 7 บทก�ำหนดโทษ มาตรา 40 ถึง มาตรา 41 ระบุบทก�ำหนดโทษผูท้ ีฝ่ า่ ฝนื หรือไม่ปฏบิ ัติตามค�ำสัง่ ของคณะกรรมการฯ หรือเง่ือนไขที่เจา้ หน้าที่ของ รัฐก�ำหนด พระราชบญั ญตั ขิ อ้ มลู ขา่ วสารของราชการ พ.ศ. 2540 ทม่ี สี าระสำ� คญั เกย่ี วขอ้ งกบั การบรหิ ารจดั การเอกสารจดหมายเหตโุ ดยตรง คอื หมวด 4 เอกสารประวตั ศิ าสตร์ มาตรา 26 ระบวุ า่ ขอ้ มูลขา่ วสารของราชการทหี่ นว่ ยงานของรฐั ไมป่ ระสงค์จะเกบ็ รกั ษาหรือมอี ายุ ครบก�ำหนดตามวรรคสองนับแต่วันที่เสร็จสิ้นการจัดให้มีข้อมูลข่าวสารนั้น ให้หน่วยงานของรัฐส่งมอบให้แก่หอจดหมายเหตแห่งชาติ กรมศิลปากรหรอื หนว่ ยงานอืน่ ของรัฐตามทก่ี ำ� หนดในพระราชกฤษฎกี า เพ่ือคัดเลือกไวใ้ ห้ประชาชนไดศ้ กึ ษาคน้ ควา้ และวรรคสอง ระบุว่า กำ� หนดเวลาต้องสง่ ขอ้ มูลข่าวสารของราชการตามวรรคหนง่ึ ใหแ้ ยกตามประเภท ดงั นี้ (1) ขอ้ มูลขา่ วสารของราชการตามมาตรา 14 เมือ่ ครบเจด็ สบิ หา้ ปี (2) ขอ้ มูลข่าวสารของราชการตามมาตรา 15 เมื่อครบยส่ี บิ ปี ก�ำหนดเวลาตามวรรคสอง อาจขยายออกไปได้ในกรณดี ังต่อไปน้ี (1) หน่วยงานของรัฐยังจ�ำเป็นต้องเก็บรักษาข้อมูลข่าวสารของราชการไว้เอง เพ่ือประโยชน์ในการใช้สอย โดยต้องจัดเก็บและ จัดให้ประชาชนไดศ้ กึ ษาค้นควา้ ตามที่จะตกลงกับส�ำนกั หอจดหมายเหตแุ ห่งชาติ (2) หน่วยงานของรัฐเห็นว่าข้อมูลข่าวสารของราชการน้ัน ยังไม่ควรเปิดเผย โดยมีค�ำสั่งขยายเวลาก�ำกับไว้เป็นการเฉพาะราย ค�ำสัง่ การขยายเวลานน้ั ใหก้ ำ� หนดระยะเวลาไวด้ ้วย แต่จะกำ� หนดไม่เกนิ คราวละหา้ ปี กฎหมายและระเบียบราชการท่ีมีความเก่ียวข้องกับการบริหารจัดการเอกสารจดหมายเหตุโดยอ้อมที่หน่วยงานจดหมายเหตุพึงน�ำ มาประยุกต์ในการปฏบิ ตั ิงาน มดี ังน้ี 212

สาระสำ� คัญของระเบยี บว่าด้วยการรักษาความลับของทางราชการ พ.ศ. 2544 ห ัลกและแนวป ิฎบัติการจัดการจดหมายเห ุตดิจิ ัทล ระเบียบว่าด้วยการรักษาความลับของทางราชการ พ.ศ. 2544 เป็นระเบียบท่ีใช้แทนระเบียบว่าด้วยการรักษาความปลอดภัย แหง่ ชาติ พ.ศ. 2517 มจี ดุ มงุ่ หมายเพอื่ รกั ษาความลบั ของทางราชการ โดยมขี อ้ ยกเวน้ ไมใ่ หเ้ ปดิ เผยขอ้ มลู ขา่ วสารทม่ี ชี นั้ ความลบั อนั จะทำ� ให้ เกดิ ความเสยี หายตอ่ ประเทศชาตหิ รอื ตอ่ ประโยชนท์ ส่ี ำ� คญั ของเอกชน รวมถงึ ความเสยี หายตอ่ การปฏบิ ตั หิ นา้ ทข่ี องหนว่ ยงานภาครฐั ประกอบ ดว้ ย 4 หมวด และบทเฉพาะกาล แบง่ เปน็ 53 ข้อ มีสาระสำ� คญั ดังนี้ หมวด 1 บททว่ั ไป ขอ้ 7 ถงึ ขอ้ 15 ระบชุ นั้ ความลบั ของขอ้ มลู ขา่ วสารลบั หนว่ ยงานหรอื ผมู้ หี นา้ ทร่ี กั ษาขอ้ มลู ขา่ วสารลบั ใหป้ ลอดภยั และแนวทางในการเข้าถงึ ขอ้ มูลข่าวสารลับ หมวด 2 การก�ำหนดชัน้ ความลับ ขอ้ 16 ถึง ขอ้ 24 ระบุผูม้ อี �ำนาจกำ� หนดชน้ั ความลบั องคป์ ระกอบในการกำ� หนดชั้นความลบั การแสดงช้นั ความลบั และการปรับหรอื แก้ไขช้ันความลบั หมวด 3 การทะเบยี น ขอ้ 25 ถงึ ขอ้ 30 ระบกุ ารแต่งตง้ั และหนา้ ทข่ี องนายทะเบยี นข้อมูลข่าวสารลบั การจัดท�ำทะเบียนขอ้ มลู ขา่ วสารลบั และการตรวจสอบการปฏบิ ัติหนา้ ที่รักษาข้อมูลขา่ วสารลับ หมวด 4 การดำ� เนินการ ข้อ 31 ถึง ข้อ 50 ระบุการดำ� เนินการใดๆ ทเี่ ก่ยี วขอ้ งกบั ขอ้ มูลข่าวสารลบั เช่น การแสดงชอ่ื หน่วยงาน เจ้าของเรื่อง การทำ� ส�ำเนา การส่งและการรบั การเกบ็ รักษา การยมื การทำ� ลาย และการเปิดเผยขอ้ มูลขา่ วสารลบั เปน็ ต้น ในบทเฉพาะกาล ข้อ 51 ถึง ข้อ 53 ก�ำหนดให้เอกสารลับตามระเบียบว่าด้วยการรักษาความปลอดภัยแห่งชาติ พ.ศ. 2517 เปน็ ขอ้ มลู ขา่ วสารลบั ตามระเบยี บน้ี และใหห้ นว่ ยงานเจา้ ของเรอื่ งทำ� การตรวจสอบและกำ� หนดชนั้ ความลบั ของขอ้ มลู ขา่ วสารทมี่ อี ายไุ มเ่ กนิ 20 ปใี หแ้ ลว้ เสรจ็ ก่อนวันทร่ี ะเบยี บนี้ใชบ้ ังคบั 213

หลักและแนวปฎิบัติการจัดการจดหมายเหตุดิจิทัล สาระสำ� คญั ของพระราชบญั ญัติว่าดว้ ยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนกิ ส์ พ.ศ. 2544 และแกไ้ ขเพม่ิ เตมิ (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2551 พระราชบญั ญตั วิ า่ ดว้ ยธรุ กรรมทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ พ.ศ. 2544 และแกไ้ ขเพมิ่ เตมิ (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2551 เปน็ กฎหมายทม่ี สี ว่ นเกย่ี วขอ้ ง กบั เอกสารในหนว่ ยงานรฐั โดยเฉพาะเอกสารอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ เพอื่ ใหก้ ารทำ� ธรุ กรรมทางอเิ ลก็ ทรอนกิ สใ์ ชเ้ ปน็ หลกั ฐานอา้ งองิ ทางกฎหมายได้ จงึ มีการประกาศใชก้ ฎหมายฉบับนี้ ประกอบดว้ ย 46 มาตรา 6 หมวด มสี าระสำ� คญั ทเี่ ก่ยี วขอ้ งกบั งานจดหมายเหตุดังน้ี หมวด 1 ธุรกรรมทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ มาตรา 7 ถึง มาตรา 25 รับรองให้ข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์มีผลทางกฎหมาย โดยการน�ำเสนอและเก็บรักษาข้อความในรูปข้อมูล อเิ ลก็ ทรอนกิ สแ์ ละมสี ภาพสมบรู ณ์เหมอื นเอกสารตน้ ฉบบั สามารถใชเ้ ป็นพยานในกระบวนการพิจารณาตามกฎหมายได้ หมวด 2 ลายมือชื่ออเิ ลก็ ทรอนิกส์ มาตรา 26 ถึง มาตรา 31 ระบลุ ักษณะของลายมือช่อื อิเลก็ ทรอนกิ ส์ท่เี ช่อื ถอื ได้ วิธกี ารสรา้ งลายมือชื่ออิเลก็ ทรอนกิ ส์ ผ้ใู ห้บริการ ออกใบรับรองลายมอื ช่อื อิเล็กทรอนิกสเ์ พือ่ ใหม้ ผี ลทางกฎหมาย หมวด 3 ธุรกิจบรกิ ารเกี่ยวกับธุรกรรมทางอเิ ล็กทรอนิกส์ มาตรา 32 ถงึ มาตรา 34 กำ� หนดใหก้ ารประกอบธรุ กจิ บรกิ ารเกย่ี วกบั ธรุ กรรมทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ตอ้ งขนึ้ ทะเบยี นเพอื่ ขอใบอนญุ าตกอ่ น หมวด 4 ธรุ กรรมทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ภาครฐั มาตรา 35 การด�ำเนินการใดๆ ของหน่วยงานรัฐในรูปของข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่ก�ำหนด ให้ถือว่า มีผลโดยชอบดว้ ยกฎหมาย หมวด 5 คณะกรรมการธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ มาตรา 36 ถึง มาตรา 43 ก�ำหนดให้มคี ณะกรรมการธุรกรรมทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ และจัดตง้ั ส�ำนกั งานคณะกรรมการฯ เพ่ือท�ำหนา้ ที่ วางนโยบาย สง่ เสรมิ และพฒั นาธรุ กรรมทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ตลอดจนแกไ้ ขปญั หาและอปุ สรรคทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การทำ� ธรุ กรรมทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ หมวด 6 บทก�ำหนดโทษ มาตรา 44 ถงึ มาตรา 46 ระบุบทลงโทษผู้ประกอบธรุ กิจบริการเกย่ี วกบั ธุรกรรมทางอเิ ล็กทรอนิกส์ทไ่ี มข่ ึน้ ทะเบียนขอใบอนุญาต ประกอบธุรกจิ บริการ หรือฝ่าฝืนคำ� สงั่ ห้ามของคณะกรรมการธุรกรรมทางอิเลก็ ทรอนกิ ส์ 214

สาระส�ำคญั ของพระราชบญั ญตั ิการพฒั นาดิจทิ ัลเพ่ือเศรษฐกจิ และสงั คม พ.ศ. 2560 ห ัลกและแนวป ิฎบัติการจัดการจดหมายเห ุตดิจิ ัทล พระราชบญั ญัติการพฒั นาดิจทิ ลั เพ่อื เศรษฐกจิ และสงั คม พ.ศ. 2560 เปน็ กฎหมายทมี่ ีสว่ นเกี่ยวขอ้ งกบั เอกสารในหนว่ ยงานภาครฐั โดยการน�ำเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสารด้านดิจิทัลมาใช้ในการพัฒนาศักยภาพและประสิทธิภาพของการบริหารจัดการข้อมูล การให้บรกิ ารสารสนเทศ และการสือ่ สารของหนว่ ยงานภาครัฐ ซ่ึงจะนาํ ไปส่กู ารพฒั นาทางดา้ นเศรษฐกจิ และสงั คมของประเทศ กฎหมาย ฉบับน้ีประกอบด้วย 65 มาตรา 5 หมวด ในท่ีน้ีจะกล่าวเฉพาะเนื้อหาสาระส�ำคัญท่ีเกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการเอกสารจดหมายเหตุ มีดงั น้ี มาตรา 3 ระบุว่า “ดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม” หมายความว่า ระบบเศรษฐกิจและสังคมท่ีมีการติดต่อส่ือสาร การผลิต การอุปโภคบริโภค...การพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ การทําธรุ กรรมทางอิเลก็ ทรอนกิ ส์ การคมนาคมขนสง่ การโลจิสตกิ ส์ การศึกษา การเกษตร กรรม...การบริหารจัดการข้อมูล และเน้ือหาหรือกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคมอ่ืนใด ท่ีมีกระบวนการหรือการดําเนินงานทางดิจิทัล หรือทางอิเล็กทรอนกิ ส์ ทงั้ ในกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทศั น์ กจิ การวทิ ยุคมนาคม กจิ การโทรคมนาคม กจิ การสอื่ สารดาวเทียม และ การบรหิ ารคลน่ื ความถี่ โดยอาศยั โครงสรา้ งพนื้ ฐานเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร รวมทงั้ เทคโนโลยที ม่ี กี ารหลอมรวม หรอื เทคโนโลยี อ่นื ใดในทํานองเดียวกนั หรอื คล้ายคลึงกนั หมวด 1 การพฒั นาดจิ ิทลั เพื่อเศรษฐกิจและสังคม มาตรา 6 ระบุว่า นโยบายและแผนระดับชาติว่าด้วยการพัฒนาดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม มีเป้าหมายและแนวทางอย่างน้อย ดังต่อไปน้ี (5) การส่งเสริมและสนับสนุนการพัฒนาให้เกิดอุตสาหกรรมและนวัตกรรมด้านเทคโนโลยีดิจิทัล การพัฒนาให้เกิดการใช้ เทคโนโลยีดจิ ิทลั เพื่อสรา้ งหรือเผยแพร่เนอื้ หาผา่ นทางสอ่ื ทกี่ อ่ ให้เกดิ ประโยชน์ต่อ เศรษฐกิจ สงั คม วัฒนธรรมและความมัน่ คงของประเทศ (7) การพัฒนาคลงั ขอ้ มลู และฐานข้อมูลดิจทิ ัล การบรหิ ารจดั การความรู้ รวมทั้งการสง่ เสรมิ เพอ่ื ให้มรี ะบบท่ีเป็นศนู ย์แห่งการ เรยี นร้แู ละใหบ้ รกิ ารข้อมลู ทางอเิ ลก็ ทรอนิกส์ที่ทันสมัย ซง่ึ เอือ้ ต่อการนําไปใช้ประโยชนใ์ นรูปแบบทเ่ี หมาะกบั ยคุ สมยั หมวด 5 การส่งเสริมเศรษฐกิจดจิ ทิ ลั มาตรา 35 วรรคสอง ระบวุ า่ อตุ สาหกรรมหรอื นวตั กรรมดจิ ทิ ลั ใหห้ มายความรวมถงึ อตุ สาหกรรมหรอื นวตั กรรมในการใชเ้ ทคโนโลยี ดจิ ิทลั เพอ่ื สรา้ งหรอื เผยแพร่เนอื้ หาผา่ นทางส่ือท่ีเป็นประโยชนต์ ่อเศรษฐกจิ สังคม วัฒนธรรม และความม่นั คงของประเทศดว้ ย มาตรา 41 แผนยทุ ธศาสตรก์ ารสง่ เสรมิ เศรษฐกจิ ดจิ ทิ ลั ทสี่ าํ นกั งานสง่ เสรมิ เศรษฐกจิ ดจิ ทิ ลั จดั ทาํ ขนึ้ ตามมาตรา 35 (1) ตอ้ งสอดคลอ้ ง กับนโยบายและแผนระดับชาตวิ ่าด้วยการพฒั นาดิจิทลั เพอื่ เศรษฐกจิ และสงั คม และอย่างน้อยตอ้ งกําหนดเรอ่ื งดังตอ่ ไปนดี้ ว้ ย (1) แนวทางการส่งเสริมและสนับสนุนให้เกิดการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพ่ือสร้างหรือเผยแพร่เนื้อหา ผ่านทางส่ือที่เป็นประโยชน์ต่อ เศรษฐกจิ สงั คม วัฒนธรรม และความมนั่ คงของประเทศ (6) แนวทางการส่งเสริมและสนับสนุนการเผยแพร่ความรู้ให้ประชาชนใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีดิจิทัลอย่างคุ้มค่า ประหยัดและ ปลอดภัย (9) แนวทางการส่งเสริมและสนับสนุนการศึกษา ค้นคว้า วิจัย การถ่ายทอดเทคโนโลยี และนวัตกรรมท่ีจําเป็นต่อการพัฒนา อุตสาหกรรมดจิ ทิ ลั สรุป ในการบริหารจัดการเอกสารจดหมายเหตุ นอกจากการด�ำเนินงานให้ถูกต้องตามหลักวิชาการจดหมายเหตุแล้วยังต้องปฏิบัติ ตามกฎหมายและระเบียบทเ่ี กยี่ วข้องกับการบรหิ ารจัดการเอกสารจดหมายเหตุ ทัง้ นี้เพ่ือให้การบรหิ ารและด�ำเนนิ งานเอกสารจดหมายเหตุ ไดอ้ ยา่ งมรี ะบบ ระเบยี บและมปี ระสทิ ธภิ าพ ปกปอ้ งเอกสารจดหมายเหตทุ ม่ี คี ณุ คา่ ไว้ และปอ้ งกนั ผลกระทบทอ่ี าจเกดิ ขน้ึ ทงั้ ตอ่ ผปู้ ฏบิ ตั งิ าน และผู้รับบริการเอกสารจดหมายเหตุ รวมถึงการจัดระบบการบริหารงานเอกสารของหน่วยงานรัฐให้เป็นมาตรฐานเดียวกัน อย่างไรก็ตาม กฎหมายและระเบียบที่เก่ียวข้องกบั การบริหารจัดการเอกสารจดหมายเหตุมีการเปล่ียนแปลง ปรับปรุงและออกใหม่เพิ่มเติมอย่างต่อเนื่อง ดังน้ันหน่วยงานจดหมายเหตุ และผู้รับผิดชอบการบริหารจัดการเอกสารจดหมายเหตุต้องติดตามการเปล่ียนแปลง ปรับปรุงและออกใหม่ เพิ่มเตมิ ตลอดเวลา 215

บรรณานกุ รม

บรรณานกุ รม ห ัลกและแนวป ิฎบัติการจัดการจดหมายเห ุตดิจิ ัทล กรมศลิ ปากร. (2542). วชิ าการพ้ืนฐานการบริหารและจดั การงานจดหมายเหตุ. กรุงเทพฯ: กรมศลิ ปากร. กรมศิลปากร. (2558). คู่มือการจัดท�ำตารางก�ำหนดอายุการเก็บเอกสาร หน่วยงานของรัฐ (พิมพ์ครั้งท่ี 2). สืบค้น 14 ธันวาคม 2560, จาก http://www.finearts.go.th/archivesfund/สืบค้นข้อมูล/2013-03-29-14-32-15/2015-12-18-09-09-05/2015- 12-18-09-10-19/item/คู่มือการจดั ทำ� ตารางก�ำหนดอายุการจดั เกบ็ เอกสารหนว่ ยงานของรัฐ-2 กุลพันธาดา จันทร์โพธิ์ศรี และ วีระ พิมพา. (2542). การอนุรักษ์เอกสารจดหมายเหตุและหนังสือ (Conservation of Library and Archival Material) เล่ม 1. กรุงเทพฯ: หอจดหมายเหตแุ หง่ ชาติ, 2542. ชลทิชา สุทธนิ ริ นั ดรก์ ุล. (2524). จดหมายเหตุ: การจดั และบริการ. กรุงเทพฯ: ภาควชิ าบรรณารักษศาสตร์ คณะอกั ษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย. นันทพร ธนะกูลบรภิ ัณฑ์ และ พชั รี ทองแขก. (2555). จดหมายเหตุมหาวิทยาลยั อิเลก็ ทรอนิกส์กับระบบห้องสมดุ อตั โนมัติ (Electronic University Archives in the VTLS Automated Library System). ใน เอกสารประกอบการสมั มนา PULINET วชิ าการ ครัง้ ท่ี 2 “หอ้ งสมุดกับสงั คมแหง่ การเรียนรู้” วันท่ี 26-27 มกราคม พ.ศ. 2555 ณ สุรสัมมนาคาร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี สรุ นารี อ�ำเภอเมอื ง จงั หวัดนครราชสมี า (น. 107 - 116). นครราชสีมา: ศนู ย์บรรณสารและสือ่ การศกึ ษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีสุรนารี. ประกาศคณะกรรมการธรุ กรรมทางอเิ ลก็ ทรอนิกส์ เร่ือง หลกั เกณฑแ์ ละวิธกี ารในการจดั ทำ� หรอื แปลงเอกสารและข้อความใหอ้ ยใู่ นรูปของ ขอ้ มูลอเิ ล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2553. (2553, 26 ตุลาคม). ราชกจิ จานุเบกษา (เล่ม 127 ตอนพิเศษ 124 ง, หน้า 47). พจนานุกรมฉบบั ราชบัณฑติ ยสถาน พ.ศ. 2554. (2554). กรงุ เทพฯ: นานมบี คุ๊ . พระราชบญั ญตั ขิ อ้ มูลขา่ วสารของราชการ พ.ศ. 2540. (2540, 10 กันยายน). ราชกจิ จานุเบกษา (เล่ม 114 ตอนที่ 46 ก, หนา้ 1). พระราชบัญญตั ิจดหมายเหตแุ ห่งชาติ พ.ศ. 2556. (2556, 13 มนี าคม). ราชกิจจานุเบกษา (เล่ม 130 ตอนที่ 23 ก, หน้า 1). พระราชบญั ญัตวิ ่าด้วยธรุ กรรมทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ พ.ศ. 2544. (2544, 4 ธันวาคม). ราชกิจจานุเบกษา (เล่ม 118 ตอนท่ี 112 ก, หน้า 26). พัชรี ทองแขก. (2549). การจัดท�ำคู่มือสืบค้นเอกสารจดหมายเหตุมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช กลุ่มเอกสารประชุมสภามหาวิทยาลัย สุโขทัยธรรมาธิราช. (วทิ ยานิพนธป์ ริญญาศิลปศาสตรมหาบณั ฑิต). มหาวิทยาลัยศลิ ปากร, กรุงเทพฯ. มหาวทิ ยาลยสั โุ ขทยั ธรรมาธริ าช, สำ� นกั บรรณสารสนเทศ. [2529?]. โครงการจดหมายเหตมุ หาวทิ ยาลยั ของมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธริ าช. [นนทบรุ ี?]: ผูแ้ ตง่ . มหาวิทยาลยัสุโขทัยธรรมาธิราช, ส�ำนักบรรณสารสนเทศ. (2539). คู่มือปฏิบัติงานจดหมายเหตุ หน่วยจดหมายเหตุมหาวิทยาลัย. [นนทบุร?ี ]: ผแู้ ต่ง. ยวิญฐากรณ์ ทองแขก. (2556). ห้องสมุดดิจิทัลชีวประวัติและผลงานบุคคลสําคัญ: กรณีศึกษา ศ.ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน (Digital Library of Biographies and Bibliography: A Case Study of Professor Dr.Wichit Srisa-an). ใน การสมั มนา PULINET วิชาการ ครั้งที่ 3 บทบาท PULINET ในการเตรียมการห้องสมุดมหาวิทยาลัยเข้าสู่ประชาคมอาเซียน (น. 161 - 166). นครศรีธรรมราช: ศนู ยบ์ รรณสารและส่อื การศึกษา มหาวิทยาลยั วลัยลกั ษณ์. ยวิญฐากรณ์ ทองแขก. (2560). มสธ. ใต้ร่มพระบารมี พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช: สารสนเทศอันทรงคุณค่าจาก เอกสารจดหมายเหตุมหาวทิ ยาลัย (STOU under King Bhumibol Adulyadej Graciousness: Valuable Information from University Archives). ใน การประชุมวิชาการระดับชาติ PULINET คร้ังที่ 7 (The 7th PULINET National Conference – PULINET 2017 : Service Excellence บทคดั ย่อผลงานวชิ าการ (น. 129 - 130). เชยี งใหม:่ สำ� นักหอสมดุ มหาวทิ ยาลัยเชียงใหม่. 217

หลักและแนวปฎิบัติการจัดการจดหมายเหตุดิจิทัล ระเบยี บวา่ ด้วยการรกั ษาความลับของทางราชการ พ.ศ. 2544. (2544, 23 กุมภาพนั ธ)์ . ราชกิจจานุเบกษาฉบับประกาศท่วั ไป. (เลม่ 118 ตอนพเิ ศษ 18 ง). ระเบยี บสำ� นกั นายกรัฐมนตรวี า่ ด้วยงานสารบรรณ (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2548. (2548, 23 กนั ยายน). ราชกจิ จานเุ บกษา. (เล่ม 122 ตอนพเิ ศษ 99 ง, หนา้ 32). ระเบียบส�ำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526. (2526, 23 กันยายน). ราชกิจจานุเบกษา. (เล่ม 122 ตอนพิเศษ 99 ง, หนา้ 1). วิศปตั ย์ ชยั ชว่ ย. (2561). หลักการและแนวปฏิบัติส�ำหรับการจดั การเอกสารภาครัฐ: คูม่ ือประกอบการฝึกอบรม = The Management of Public Sector Records: Principles and Practices. ขอนแก่น: คณะมนุษย์ศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัย ขอนแก่น. วีรญา สุติราช และ วราภรณ์ ยงบรรทม. (2559). ระบบลงทะเบียนและสืบค้นสารสนเทศจดหมายเหตุมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช (Sukhothai Thammathirat Open University Archival Information Registration and Retrieval System). ใน การประชุมวิชาการระดับชาติ PULINET วิชาการ คร้ังท่ี 6 Growing Green Library for all (Growing GLA) (น. 99). สงขลา: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. สมสรวง พฤตกิ ลุ . (2539). หลกั และแนวปฏบิ ตั งิ านจดหมายเหตสุ ำ� หรบั ภาครฐั และเอกชน. นนทบรุ :ี โรงพมิ พม์ หาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธริ าช. ส�ำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ ฝ่ายบริการความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2561). แนะน�ำ STKS. สืบค้น 1 กรกฎาคม 2561, จาก https://www.nstda.or.th/stks/ สำ� นกั งานรฐั บาลอเิ ลก็ ทรอนกิ ส.์ (2560). รา่ งแผนพฒั นารฐั บาลอเิ ลก็ ทรอนกิ สข์ องประเทศไทย พ.ศ. 2560-2564. สบื คนื 12 มถิ นุ ายน 2561, จาก https://www.ega.or.th//upload/download/file_27e10c57b074745911de3e6eaa36c9a6.pdf ส�ำนักบรรณสารสนเทศ. (2551). จดหมายเหตุบอกเล่ามหาวิทยาลัย ส�ำนักบรรณสารสนเทศ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. สืบค้น 10 เมษายน 2561, จาก https://library.stou.ac.th/odi/STOUArchive/index.html สำ� นักหอจดหมายเหตุแห่งชาต.ิ (2554). คู่มือการปฏิบตั งิ านการจดั เกบ็ ฟิลม์ เนกาทฟี ของหอจดหมายเหตุแหง่ ชาต.ิ กรงุ เทพฯ: ผูแ้ ต่ง. ส�ำนกั หอจดหมายเหตุแห่งชาต.ิ (2556). คมู่ อื การแปลงรูปแบบไมโครฟลิ ์มจดหมายเหตุด้วยระบบดจิ ติ อล. กรงุ เทพฯ: ผู้แตง่ . อบุ ล ใชส้ งวน. (2540). การด�ำเนนิ งานจดหมายเหตุ (Archives administration). ใน เอกสารประกอบการอบรมการจดั การจดหมายเหตุ (น. 1-10). กรุงเทพฯ: คณะโบราณคดี มหาวิทยาลยั ศลิ ปากร. Bellardo, L. J. and Bellardo, L. L. (1992). A glossary for archivists, manuscript curators, and records managers. Chicago: Society of American Archivists. Canadian Committee on Archival Description. (2018). Rules for Archival Description. Retrieved August 3, 2018, from http://www.cdncouncilarchives.ca/archdesrules.html. Council of Australasian Archives and Records Authorities. (2006). Digital archiving in the 21st century: Archives Domain discussion paper. Retrieved June 12, 2018, from https://www.caara.org.au/wp-content/uploads/2010/03/ DigitalArchiving21C.pdf Department of Corporate and Information Service. (2016). Records Disposal Schedule Library Services Charles Darwin University Disposal Schedule No. 2016/22 November 2016. Retrieved July 12, 2018, from https://dtc. nt.gov.au/__data/assets/pdf_file/0003/385662/Disposal-Schedule-2016.22_CharlesDarwinUniversity_Li- braryServices.pdf. Ellis, Judith (Ed.). (1993). Keeping Archives. Victoria: Australian Society of Archivists. Hodson, J. H. (1972). The Administration of Archives. Oxford: Pergamon Press. 218

International Council on Archives. (2018). International Standards. Retrieved August 3, 2018, from https://www.ica.org/ ห ัลกและแนวป ิฎบัติการจัดการจดหมายเห ุตดิจิ ัทล enwww.naa.gov.au International Council on Archives. (2018). What are archive. Retrieved July 6, 2018, from http://www.ica.org/en/what- archive International Organization for Standardization. (2010). ISO/TR 13028:2010 Information and documentation - Implementation guidelines for digitization of records. Retrieved July 6, 2018, from https://www.iso.org/ obp/ui/#iso:std:iso:tr:13028:ed-1:v1:en Jenkinson, Hilary, Sir. (1965). A manual of archive administration. London: Percy Lund, Humphries. Kamatula, Gwakisa A. and Mnkeni-Saurombe, Nampombe. (2013). The role of archives in the promotion of documentary national heritage in Tanzania, South Africa and Botswana. Retrieved June 12, 2018, from https://www.researchgate.net/publication/258108819_The_role_of_archives_in_the_promotion_of_ documentary_national_heritage_in_Tanzania_South_Africa_and_Botswana McCausland, Sigrid. (1993). Access and reference services. In Ellis, Judith (Ed.), Keeping archives (pp. 273-305). Victoria: Australian Society of Archivists. Northern Territory Government. (2016). Records Disposal Schedule Library Services Charles Darwin University Dis- posal Schedule No. 2016/22 November 2016. Retrieved July 12, 2018, from https://dtc.nt.gov.au/__data/ assets/pdf_file/0003/385662/Disposal-Schedule-2016.22_CharlesDarwinUniversity_LibraryServices.pdf. Pearce-Moses, Richard. (2005). A glossary of archival and records terminology. Chicago: Society of American Archivists. Pederson, Ann. (Ed.). (1987). Keeping archives. Sydney: Australian Society of Archivists. Posner, Ernst. (1964). American State Archives. Chicago: University of Chicago Press. Riley, Jenn. (2018). Seeing Standards : A Visualization of Metadata Universe. Retrieved August 3, 2018, from http:// jennriley.com/metadatamap/ Riley, Jenn. (2010). Seeing Standards: A Visualization of the Metadata Universe. Retrieved July 1, 2018, from http:// www.dlib.indiana.edu/~jenlrile/metadatamap/ Schellenberg, T.R. (1956). Modern archives: principles and techniques. Chicago: University of Chicago Press. Society of American Archivists. (2018). Standards. Retrieved August 3, 2018, from https://www2.archivists.org/ State Archives and Records Authority of New South Wales. (2018). Glossary of Recordkeeping Terms. Retrieved July 6, 2018, from https://www.records.nsw.gov.au/recordkeeping/resources/glossary University Archives. (2018). How to Send University Records to the Archives. Retrieved July 10, 2018, from https:// muarchives.missouri.edu/sendrec.html. Williams, Caroline. (2006). Managing Archives Foundations, Principles and Practice. Oxford: Chandos Publishing. State Archives and Records Authority of New South. (2018). Glossary of Recordkeeping Terms. Wales. Retrieved July 6, 2018, from https://www.records.nsw.gov.au/recordkeeping/resources/glossary University Archives. (2018). How to Send University Records to the Archives. Retrieved July 12, 2018, from https:// muarchives.missouri.edu/sendrec.html 219

ภาคผนวก

พระราชบญั ญตั จิ ดหมายเหตแุ หง่ ชาติ พ.ศ. 2556











ระเบียบสำ� นักนายกรัฐมนตรี วา่ ดว้ ยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526