ทักษะการขยายอาชีพ อช31002

หนังสือเรียนสาระการประกอบอาชพี รายวิชา ทักษะการขยายอาชีพ (อช31002) ระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. ) หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาขนั พืนฐาน พทุ ธศกั ราช สานกั งานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั สานกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ ห้ามจาหน่าย หนงั สือเรียนเลม่ นีจดั พมิ พด์ ว้ ยเงนิ งบประมาณแผน่ ดินเพือการศึกษาตลอดชีวติ สาหรับประชาชน ลิขสิทธิเป็นของ สานกั งาน กศน. สานักงานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ เอกสารทางวิชาการลาดับที /

หนังสือเรียนสาระการประกอบอาชพี รายวิชา ทกั ษะการขยายอาชีพ (อช31002) ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. ลิขสิทธิเป็นของ สานกั งาน กศน. สานกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ เอกสารทางวชิ าการลาดับที 29/2555

คํานํา กระทรวงศกึ ษาธิการไดประกาศใชหลักสตู รการศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศกั ราช 2551 เม่ือวนั ที่ 18 กนั ยายน พ.ศ. 2551 แทนหลักเกณฑแ ละวิธีการจัดการศกึ ษานอกโรงเรียน ตามหลักสตู รการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 ซึ่งเปนหลักสูตรทพ่ี ัฒนาข้ึนตามหลกั ปรัชญาและ ความเชื่อพนื้ ฐานในการจัดการศึกษานอกโรงเรยี นท่ีมกี ลุม เปาหมายเปน ผูใหญมีการเรียนรูและส่ังสม ความรู และประสบการณอ ยา งตอ เนอื่ ง ในปงบประมาณ 2554 กระทรวงศึกษาธิการไดกําหนดแผนยุทธศาสตรในการขับเคล่ือน นโยบายทางการศึกษาเพือ่ เพิม่ ศักยภาพและขีดความสามารถในการแขงขันใหประชาชนไดมีอาชีพ ท่ี สามารถสรางรายไดท มี่ ัง่ คัง่ และมน่ั คง เปน บุคลากรที่มีวินัย เปยมไปดวยคุณธรรมและจริยธรรม และมี จิตสํานึกรับผิดชอบตอตนเองและผูอ่นื สํานักงาน กศน. จึงไดพิจารณาทบทวนหลักการ จุดหมาย มาตรฐาน ผลการเรียนรทู ี่คาดหวงั และเนอื้ หาสาระ ทั้ง 5 กลุมสาระการเรยี นรู ของหลักสตู รการศกึ ษา นอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ใหมีความสอดคลองตอบสนองนโยบาย กระทรวงศกึ ษาธิการ ซึ่งสงผลใหต องปรบั ปรุงหนังสือเรียน โดยการเพ่มิ และสอดแทรกเน้ือหาสาระ เกย่ี วกับอาชพี คุณธรรม จรยิ ธรรมและการเตรียมพรอม เพ่ือเขาสปู ระชาคมอาเซียน ในรายวิชาทีม่ ีความ เก่ียวของสมั พันธกนั แตยงั คงหลักการและวิธีการเดิมในการพฒั นาหนังสอื ทใี่ หผูเ รียนศึกษาคนควา ความรูดวยตนเอง ปฏิบัติกิจกรรม ทําแบบฝกหัด เพ่ือทดสอบความรูความเขาใจ มีการอภิปราย แลกเปลย่ี นเรียนรกู ับกลมุ หรอื ศกึ ษาเพ่มิ เตมิ จากภูมิปญญาทองถน่ิ แหลงการเรียนรแู ละสือ่ อืน่ การปรับปรุงหนังสือเรียนในคร้ังน้ี ไดรับความรวมมืออยางดีย่ิงจากผูทรงคุณวุฒิในแตละ สาขาวชิ า และผเู กีย่ วขอ งในการจัดการเรียนการสอนทศี่ ึกษาคนควา รวบรวมขอมลู องคความรูจากสอ่ื ตาง ๆ มาเรยี บเรียงเนื้อหาใหครบถวนสอดคลองกบั มาตรฐาน ผลการเรียนรูที่คาดหวัง ตัวชี้วัดและกรอบ เนือ้ หาสาระของรายวชิ า สาํ นักงาน กศน. ขอขอบคณุ ผูม ีสวนเก่ียวของทกุ ทา นไว ณ โอกาสน้ี และหวงั วา หนังสือเรยี นชดุ น้จี ะเปน ประโยชนแกผ เู รียน ครู ผสู อน และผูเ ก่ียวของในทุกระดับ หากมีขอเสนอแนะ ประการใด สํานกั งาน กศน. ขอนอ มรบั ดวยความขอบคณุ ยิง่

สารบญั หนา คาํ นาํ คาํ แนะนําการใชหนังสือเรียน โครงสรางรายวิชาทักษะการขยายอาชพี บทท่ี 1 ทกั ษะในการขยายอาชพี 1 เรอ่ื งที่ 1 ความจําเปนในการฝกทักษะอาชีพ 2 เรื่องที่ 2 ทกั ษะการใชนวัตกรรมและเทคโนโลยเี พอ่ื การขยายอาชพี 15 บทที่ 2 ตรวจสอบระบบความพรอมการสรา งอาชพี ใหมคี วามม่นั คง 24 เรอ่ื งท่ี 1 การตรวจสอบระบบความพรอ มการสรางอาชีพใหมัน่ คง 25 บทท่ี 3 การพฒั นาตนเองเพอ่ื การขยายอาชีพ 43 เรือ่ งที่ 1 การวิเคราะหท ําความเขาใจและรจู ักตวั ตนที่แทจริง 44 เร่อื งท่ี 2 การพฒั นาทกั ษะการขยายอาชีพใหเ ปนลกั ษณะนสิ ยั 48 บทท่ี 4 ความหมาย ความสําคัญของการขยายอาชพี 53 เรื่องท่ี 1 ความหมายของการจัดการขยายอาชพี 54 ตามแนวคิดปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง เร่อื งที่ 2 ความสาํ คญั ของการจดั การขยายอาชีพ เพื่อความม่ันคง 58 ตามแนวคดิ ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง บทที่ 5 ความรูเบอ้ื งตนเกี่ยวกับการบริหารจัดการในการขยายอาชีพ บทที่ 6 การจดั ทาํ และพัฒนาระบบการขยายอาชีพ 65 ตามแนวปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง 87 เรื่องที่ 1 องคป ระกอบของระบบขยายอาชพี 88 ตามแนวปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง เรอ่ื งท่ี 2 การจดั ทําแผนธรุ กจิ 95 บทท่ี 7 การขบั เคลื่อนธรุ กิจเพ่อื การขยายอาชีพ 130 เร่อื งท่ี 1 การควบคมุ ใหการขยายอาชพี เปน ไปตามแผนกลยุทธ 131 เรอ่ื งที่ 2 การตรวจสอบใหการปฏิบตั กิ ารขยายอาชพี เกดิ ผลตามแผนปฏิบตั ิการ 137 บทที่ 8 โครงการขยายอาชีพ 142 เรอื่ งท่ี 1 การจัดทาํ โครงการขยายอาชีพเพ่ือนาํ เสนอแหลงทุน 143

คาํ แนะนาํ การใชห นงั สือเรยี น หนังสือเรยี นสาระการประกอบอาชพี รายวิชาทักษะการขยายอาชีพ ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย เปนแบบเรยี นที่จดั ทาํ ขึ้น สําหรับผูเ รียนท่ีเปน นกั ศึกษานอกระบบ ในการศึกษาหนังสือเรียนสาระการประกอบอาชพี รายวิชาทักษะการขยายอาชีพ ผูเรียนควร ปฏิบตั ิดงั นี้ 1. ศกึ ษาโครงสรางรายวิชาใหเขาใจในหวั ขอและสาระสําคญั มาตรฐานการเรยี นรรู ะดับ และ ผลการเรียนรทู คี่ าดหวัง และขอบขายเนอ้ื หาของรายวิชานั้น ๆ โดยละเอยี ด 2. ศึกษารายละเอยี ดเนอ้ื หาของแตล ะบทอยางละเอียด และทาํ กจิ กรรมตามที่กําหนด ถา ผเู รียน ไมเ ขา ใจควรกลบั ไปศกึ ษาและทําความเขา ใจในเน้ือหานนั้ ใหมใหเขาใจ กอนทจี่ ะศกึ ษาเรือ่ งตอ ๆ ไป 3. ครูควรทบทวนสาระสาํ คัญของรายวิชาชอ งทางการขยายอาชพี (อช31001) ใหผูเรียนสามารถ เช่อื มโยงระหวางรายวิชาได ทําใหเ กิดความเขา ใจตอ เนื่องกบั รายวิชาทักษะการขยายอาชพี 4. หนังสอื เรียนเลมนเี้ นน การจดั การเรียนรูในลักษณะกระบวนการสว นใหญ จะยกตัวอยาง อาชีพเกษตรกรรมแตอ าชีพอื่น ๆ กส็ ามารถนาํ กระบวนการไปใชไ ด 5. หนังสือเรยี นเลม นี้มี 8 บท คอื บทที่ 1 ทกั ษะในการขยายอาชีพ บทท่ี 2 ตรวจสอบระบบความพรอมการสรางอาชีพใหม คี วามมั่นคง บทที่ 3 การพัฒนาตนเองเพ่อื การขยายอาชีพ บทท่ี 4 ความหมาย ความสําคญั ของการขยายอาชพี บทท่ี 5 ความรเู บื้องตนเกีย่ วกับการบริหารจัดการในการขยายอาชีพ บทที่ 6 การจดั ทาํ และพัฒนาระบบการขยายอาชพี ตามแนวปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง บทที่ 7 การขบั เคลื่อนธุรกิจเพอื่ การขยายอาชพี บทท่ี 8 โครงการขยายอาชีพ

โครงสรา งรายวิชาทักษะการขยายอาชพี (อช31002) ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย มาตรฐานการเรยี นรรู ะดับและผลการเรียนรูทคี่ าดหวงั มาตรฐานการเรียนรรู ะดับ 1. มคี วามรู ความเขา ใจ ทักษะในการขยายอาชีพ เพ่ือสรางความมั่นคงบนพ้ืนฐานความรูใน กระบวนการผลิต กระบวนการตลาด ท่ีใชนวัตกรรม เทคโนโลยีที่เหมาะสม มีความ หลากหลายทางชวี ภาพ พฒั นาตอยอดและประยกุ ตใ ชภ มู ิปญ ญา 2. มีความรู ความเขาใจ และสามารถจัดทาํ แผนงานและโครงการธุรกิจเพื่อขยายอาชพี เขาสู ตลาดการแขง ขนั ตามแนวคิดปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งเพอ่ื สคู วามมั่นคง ผลการเรียนรทู ค่ี าดหวัง 1. อธบิ ายทักษะทีเ่ ก่ยี วของในกระบวนการผลติ และการตลาดท่ีใชนวตั กรรม เทคโนโลยใี นการ ขยายอาชีพที่ตัดสินใจเลือก 2. ตรวจสอบระบบความพรอมในการขยายอาชีพใหมคี วามมน่ั คง 3. ปฏบิ ัตกิ ารวิเคราะหต นเองและพฒั นาทักษะการขยายอาชีพใหเ ปน ลักษณะนสิ ัย 4. อธบิ ายความหมาย ความสําคญั ของการจัดการอาชีพ เพอ่ื การขยายอาชพี ได 5. ดําเนนิ การจดั ทําและหรือปรบั ปรุงแผนธุรกจิ ดานการจัดการ การผลติ หรือ การบริการและ ดา นการจดั การ การตลาด ตามแนวคดิ ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียงได 6. ตรวจสอบระบบธรุ กจิ เพ่ือการขยายอาชีพได 7. ปฏิบตั ิการจดั ทําแผนและโครงการขยายอาชีพได ขอบขา ยเน้ือหา บทท่ี 1 ทกั ษะในการขยายอาชีพ บทท่ี 2 ตรวจสอบระบบความพรอมการสรา งอาชีพใหม ีความมัน่ คง บทที่ 3 การพัฒนาตนเองเพ่ือการขยายอาชีพ บทท่ี 4 ความหมาย ความสาํ คัญของการขยายอาชีพ บทท่ี 5 ความรูเบ้ืองตนเกีย่ วกบั การบรหิ ารจัดการในการขยายอาชีพ บทท่ี 6 การจดั ทาํ และพฒั นาระบบการขยายอาชพี ตามแนวปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง บทที่ 7 การขับเคลื่อนธรุ กิจเพือ่ การขยายอาชพี บทที่ 8 โครงการขยายอาชพี

1 บทท่ี 1 ทักษะในการขยายอาชีพ ผลการเรียนรทู ี่คาดหวัง อธิบายทักษะท่เี ก่ียวของในกระบวนการผลิตและการตลาดที่ใชนวัตกรรม เทคโนโลยีในการ ขยายอาชีพท่ตี ัดสนิ ใจเลอื ก ขอบขายเน้อื หา เร่ืองท่ี 1 ความจําเปนในการฝกทักษะอาชพี เรือ่ งที่ 2 ทกั ษะการใชนวตั กรรมและเทคโนโลยเี พ่ือการขยายอาชีพ สอ่ื ประกอบการเรียนรู 1. เอกสารหมายเลข 1 ใบความรู เรื่อง ทกั ษะการทํางานบนฐานขอมลู 2. เอกสารหมายเลข 2 ใบความรู เร่อื ง การตอยอดภมู ปิ ญ ญายกระดับความรูใ หสงู ขึ้น 3. เอกสารหมายเลข 3 ใบความรู เรื่อง การสรา งความหลากหลาย เพื่อความมั่นคงในอาชพี 4. เอกสารหมายเลข 4 ใบความรู เรอื่ ง การประเมนิ ประสทิ ธภิ าพ นวตั กรรม เทคโนโลยี 5. เอกสารหมายเลข 5 ใบความรู เร่ือง การวิเคราะหเพือ่ จําแนกบทบาทหนาทขี่ องนวตั กรรม เทคโนโลยี

2 เร่ืองที่ 1 ความจาํ เปน ในการฝก ทักษะอาชพี ลักษณะบง ชีค้ วามสาํ เรจ็ ของการเรียนรู 1. มีความเขา ใจทกั ษะการทาํ งานบนฐานความรู 2. เขาใจการเรียนรตู อ ยอดภมู ปิ ญญา ยกระดับความรูใหสูงขึ้น 3. เขา ใจความหลากหลายทางชวี ภาพ และกจิ กรรม เพือ่ ความมัน่ คงของอาชีพ แผนปฏบิ ัติการเรยี นรู ลักษณะบง ช้คี วามสําเรจ็ ของการเรยี นรู กจิ กรรม การวัดผล ประเมินผล ส่อื การเรยี น 1. มคี วามเขา ใจทกั ษะ เรยี นดวยตนเอง 1. การระบเุ หตกุ ารณของ การทํางานบนฐานความรู 1. ผเู รียนแตล ะคนทําความเขาใจ การประกอบอาชพี ที่ เอกสารหมายเลข 1 ตองใชค วามรขู อ มูล ใบความรเู ร่ืองทกั ษะการ เร่อื งทกั ษะการทาํ งานบน สารสนเทศ ทาํ งานบนฐานขอ มูล ฐานขอ มลู จากเอกสารใบความรู 2. ทบทวนประสบการณก าร ทาํ งานบนฐานขอ มูลของ ตนเองแลว บูรณาการความรู เขาดว ยกนั หาแนวทาง วธิ กี ารทํางานบนฐานขอมลู เพือ่ ขยายขอบขา ยอาชีพของตนเอง 2. เขาใจการเรียนรูตอ เรยี นดวยตนเอง 1. การระบภุ ูมปิ ญญาท่ี เอกสารหมายเลข 2 ยอดภูมิปญ ญา 1. ผูเรยี นแตละคนทําความเขา ใจ จะใชเ ปนความสามารถ ใบความรูเร่อื งการ ยกระดบั ความรูใ หสงู ขึน้ หลักของการขยาย ตอ ยอดภูมปิ ญญา เรือ่ งการตอ ยอดภูมิปญ ญา ขอบขายอาชีพ ยกระดับความรใู หสงู ขึ้น ยกระดบั ความรใู หสงู ข้นึ เรียนโดยกลุม 2. ใหคณะผเู รยี นทเ่ี ปน กลมุ อาชีพ ลกั ษณะเดียวกนั รวมกลุมกนั 2. การกําหนดแนวทาง คน หาภมู ปิ ญ ญาที่จะตองใชเปน การยกระดบั ความรู ความสามารถหลกั และกําหนด ใหส ูงขน้ึ แนวทางยกระดับความรใู หส ูงขึน้ เรยี นรูด วยตนเอง 3. เขา ใจความ ทาํ ความเขาใจเรอื่ งการสรา งความ 1. ไมคิดเชงิ เดย่ี ว เอกสารหมายเลข 3 หลากหลายทางชวี ภาพ หลากหลายในอาชีพ เพ่อื ความ 2. การบูรณาการความ ใบความรูเ รือ่ งการสราง และกิจกรรมเพอื่ ความ มนั่ คง ลดอัตราเส่ยี งของตลาด ความหลากหลาย เพื่อ ม่ันคงของอาชพี หลากหลาย สรา ง ความมนั่ คงในอาชพี ความมัน่ คง

3 เอกสารหมายเลข 1 : ใบความรู เรื่อง ทักษะการทํางานบนฐานขอมูล การขยายอาชีพหลายคนใชว ธิ ีทาํ ตามกระแสความนิยม เห็นเขาไดดีก็จะทําตามเขาดว ย คิดตัดสนิ ใจดวยความรสู กึ บางคนกป็ ระสบผลสาํ เรจ็ แตหลายคนพบความลมเหลว แตห ากเราหันมามอง คนประสบความสาํ เร็จอาชีพมั่นคง เราจะเห็นวา บุคคลเหลานจี้ ะทําอะไรตองคิดอยางถี่ถว น หาความรู ขอมูลมากมายมาใชคิดช่ังน้ําหนักโอกาสความสําเร็จ จัดระบบทําการทดลองสรุปผลจนมั่นใจจึงจะมี การลงทนุ การกระทาํ ลกั ษณะน้เี ปนลกั ษณะของคนทาํ งานบนฐานขอมูล ผเู รียนการศกึ ษานอกระบบจงึ มี ความจําเปน ท่จี ะตอ งพัฒนาทักษะการทาํ งานบนฐานขอมูล เพื่อใหการขยายอาชีพเร่ิมตน ไดเหมาะสม เฉพาะกบั ตนเอง กรอบแนวคดิ การทาํ งานบนฐานขอมลู ‚ ƒ ฐานขอ มลู อาชีพ  สรางแบบจาํ ลอง ปฏิบัตกิ ารใชแ ละ ทุน อาชีพสาํ หรบั ตนเอง สรปุ บทเรยี น ผลิตภณั ฑ ลกู คา ตนเอง แผนภูมกิ รอบแนวคดิ การทํางานบนฐานขอมลู จากแผนภูมกิ รอบแนวคิดการทํางานบนฐานขอมูล แสดงใหเหน็ วา การทํางานบน ฐานขอ มูลจะมีกิจกรรมอยางนอ ย 3 กิจกรรมทจ่ี ําเปน สาํ หรบั การพฒั นาตนเองของผเู รยี นทจี่ ะตองเรียนรู สรา งเปน พฤตกิ รรมใหเ ปน ลกั ษณะนสิ ยั ในอันทีจ่ ะเปล่ียนแปลงหรอื ขยายขอบขา ยอาชพี สูความมน่ั คง ฐานขอ มูลอาชพี การดําเนินการทางธรุ กจิ มีองคป ระกอบรวม 4 องคป ระกอบดวยกนั คือ (1) องคป ระกอบดา นทุน (2) องคป ระกอบดา นผลติ ภัณฑ (3) องคประกอบดานลกู คา (4) องคป ระกอบดา นตนเอง องคประกอบดังกลาวเปนฐานขอ มูลอาชพี ทผี่ ูเรียนจะตองจัดระบบขอ มูลไวใชทํางาน โดยมรี ายละเอยี ดดังนี้

4 1. องคป ระกอบดา นทนุ ประกอบดว ย 1.1 ทนุ อสงั หารมิ ทรัพย ไดแก บาน ท่ดี นิ โรงงาน ของท่ีเรามอี ยู หรือตองจัดซ้อื จดั ทํา ไวใชท ําธุรกจิ 1.2 ทุนเงิน มีหรือยัง ถายังไมมีแหลงเงินทุนอยูท่ีไหน จะเขาถึงไดอยางไร จะสูกับ ดอกเบย้ี ไดหรอื ไม 2. องคป ระกอบดานผลิตภัณฑ ประกอบดว ย 2.1 คณุ ภาพของผลิตภณั ฑ ตลาดตองการอยางไร 2.2 กระบวนการผลิตท่ตี องใช 2.3 นวัตกรรม เทคโนโลยี การลดตน ทุน เปนอยา งไร 2.4 นวตั กรรม เทคโนโลยี การผลติ จะเขา ถงึ ไดร ะดับใด 2.5 บรรจภุ ัณฑ 2.6 การเก็บรกั ษา 3. องคป ระกอบดานลกู คา ประกอบดว ย 3.1 คานยิ มเปนอยา งไร 3.2 ชอ งทางเขา ถึงลกู คา 3.3 การสรา งความภักดใี หเกิดกับลูกคา 3.4 การสง เสรมิ การขาย 4. องคป ระกอบดานตนเอง ประกอบดวย 4.1 ความรทู ักษะการดาํ เนินงาน ตองมอี ะไรบาง 4.2 การพฒั นาทีมงาน คนงาน จะตองทําอะไร อยางไร 4.3 ความนา เชื่อถือของเรา 4.4 สงั คม สงิ่ แวดลอม กับสถานประกอบการของเรา จากรายละเอยี ดพอสงั เขปดังกลาวขางตน ผูเ รียนจะตอ งสบื คน เรียนรู ทําความเขาใจ อยา งลึกซึ้ง สําหรบั ตัดสนิ ใจออกแบบระบบทํางานหรือจะคอย ๆ ศึกษา สรางความม่ันใจดานการจัดทํา แบบจําลองอาชพี แลวทดลองทําเพือ่ สรุปผล ตัดสนิ ใจกาํ หนดขนาดธุรกิจ หรือจะยกเลิกเปลย่ี นความคิด

5 การสรางแบบจําลองอาชีพ แบบจาํ ลองอาชพี เปน เหมอื นสมมติฐาน เพอื่ การพสิ ูจนข องการทําอาชีพ โดยมีขั้นตอน ดาํ เนินการดงั น้ี ขน้ั ตอนที่ 1 การศกึ ษาเบอื้ งตนเพือ่ สรปุ ขอมูล สรา งแบบจําลองอาชพี โดยเริ่มตน วิเคราะหฐานขอมูลอาชีพที่เราจะทําทั้ง 4 องคประกอบ แลวนาํ ขอมลู มา กาํ หนดรูปแบบเบ้อื งตน เพอื่ การทดลองสรุปขอมลู สารสนเทศ ดังตัวอยาง ธุรกิจเปาหมาย กจิ กรรม วิธีการทํางาน สมมติฐาน ปจ จยั นาํ เขา ปลูกมะเดื่อฝรั่งอบแหง - ขยายพนั ธุ 1. ใหผ ลผลิตลูกสด 1. มะเด่อื ฝรง่ั สาย เขาสตู ลาด - งานผลติ ปยุ หมกั 5 กก./ตน /ป พันธุญ ี่ปนุ - งานผลติ จลุ ินทรีย 2. ไดผลผลติ แหง 2. ขไ้ี กท าํ ปยุ หมกั - งานปลกู บาํ รงุ รักษา 1.5 กก./ตน/ป 3. จุลนิ ทรีย พด. 1 - งานอารักขาตนพชื 3. พ้นื ที่ 1 ไรสามารถ พด. 2 และ พด. 3 - งานเกบ็ เก่ยี ว ปลกู ได 400 ตน 4. พน้ื ที่ดิน 1 ไร - งานอบแหง - งานบรรจุหีบหอ ขัน้ ตอนท่ี 2 การจดั ทําแบบจําลอง หลงั จากการศกึ ษาเบ้ืองตน ผลการทดลองไดข อ มลู สารสนเทศตามทกี่ ําหนดแลวนํามาจัดทาํ แบบจาํ ลองธรุ กิจ การผลติ ลกู มะเดือ่ ฝร่งั อบแหง (Fix) เขาสูตลาดใหไดสัปดาหล ะ 200 กก. ดงั ตัวอยางน้ี 1. รูปแบบการดาํ เนินงาน เปาหมาย เกณฑช วี้ ัด กิจกรรมวธิ ีการทํางาน ปจจยั ดาํ เนินงาน ผลิตมะเดื่อฝรัง่ อบแหง (Fix) เขา สตู ลาด ความสาํ เร็จ 1. สารเคมีเรงรากพชื สปั ดาหล ะ 200 กก. 1. ผลผลิตสดได 5 กก./ 1. ขยายพันธโุ ดยวธิ ปี ก ชํา ตน /ป แปรรูปเปน 2. ผลติ ปยุ หมักจากมลู ไก 96 ตนั /ป 2.ถุงและขยุ มะพรา ว ปก ชาํ ผลแหง ได 1.5 กก./ตน /ป 3. งานผลติ จลุ นิ ทรยี  9,600 ลติ ร/ป 3. มูลไก 96 ตนั 2. ตอ งปลูกตน มะเด่อื ฝรง่ั 4. งานปลูกบาํ รุงรกั ษา 16 ไร 4. จุลินทรีย จํานวน 6,400 ตน 5. งานอารกั ขาพชื - พด. 1 3. ใชพ ้ืนที่ 16 ไร 6. งานเก็บเกี่ยว - พด. 2 7. งานอบแหง - พด. 3 8. งานบรรจุหีบหอ 5. ทดี่ นิ พัฒนา คุณภาพแลว 16 ไร

6 2. เอกสารข้นั ตอนการทํางาน เปน การนํากิจกรรมวิธีการไปจัดทํารายละเอยี ดวิธีการ ขนั้ ตอนการทํางานเปนเอกสาร เพ่ือใหค นทํางานไดใชป ฏบิ ตั ติ าม ปฏิบตั ิการใชแ ละสรุปบทเรียน ขั้นตอนนเี้ ปนการปฏิบัตกิ ารเริ่มตนทดลองเตม็ รปู แบบการทําธรุ กิจจรงิ ดา นการวางแผน ปฏบิ ัติการ(Plan) ทาํ งานตามแผนปฏิบตั ิการ(Do) ติดตามตรวจสอบหาขอบกพรอง (Check) ปฏบิ ัตกิ าร แกไขขอบกพรอง (Action) เปนวงจร PDCA โดยในทุกข้ันตอนตองมีการจดบันทึกขอมูลเกี่ยวกับ ปรากฏการณ ผลที่เกิดและผลกระทบอยางเปนระบบ เพื่อนํามาสรุปบทเรียนพัฒนาระบบธุรกิจใหมี ประสิทธภิ าพอยา งตอเนอื่ งเขาสคู วามมั่นคง สรุป การประกอบธุรกิจท้ังภาคการผลิต ภาคบรกิ าร เปนอาชีพอิสระท่ีผปู ระกอบการตอง สรา งภมู ิคุม กันใหก ับธุรกจิ ของตนเอง จะตอ งอาศยั ขอ มลู สารสนเทศทางอาชพี มากมาย ซ่ึงสามารถจํากัด ขอบเขตลงได 4 องคป ระกอบ คือ (1) ทนุ (2) ผลิตภัณฑหรอื บริการที่จะทํา (3) ลกู คา และ (4) ตนเอง มา ใชต้ังแตเรม่ิ ตนคิดตัดสินใจ กาํ หนดแบบจําลองอาชพี ใหเหมาะสมกับตนเอง และปฏิบัติการใชสรุป บทเรียนเปน องคค วามรูทจ่ี ะตอ งถกู พัฒนาใหสงู สดุ เปน ระยะ ๆ ดว ยตนเอง การกระทาํ ดังกลา วหรือเร่ือง ของการใชขอมูลสารสนเทศเขามาใชทํางานทง้ั ส้ินจําเปนที่ผูเรียนจะตองพัฒนาทักษะการทํางาน บนฐานขอมลู ไปอยา งตอเนอื่ ง กจิ กรรมที่ 1 1. ผเู รยี นพจิ ารณาอาชีพของตนเอง หรืออาชพี ที่สนใจวา มีความจําเปนตองฝก ทักษะเพ่อื ขยายอาชีพ ดา นใดบา ง อยา งไร 2. ผูเรยี นสรา งแบบจําลองอาชีพทต่ี นเองประกอบอยู หรืออาชพี ตามความสนใจ หรือถอดบทเรียน การจาํ ลองอาชีพจากภูมิปญ ญามา 1 อาชพี โดยมีองคป ระกอบ 2 ข้ันตอน คือการศึกษาเบ้อื งตน เพอื่ สรุปขอ มูล สรา งแบบจําลองอาชีพ และการจัดทําแบบจาํ ลอง

7 เอกสารหมายเลข 2 : ใบความรู เรือ่ ง การตอ ยอดภมู ิปญญายกระดบั ความรูใหส งู ขน้ึ การถา ยทอดภูมิปญญาจากเจา ขององคความรูไ ปสูบคุ คลทีร่ บั การถายทอด สวนใหญจะ ใหความสําคัญกับเทคนคิ ข้ันตอน วิธีการของการทํางานหรือการแกปญหา แตในความเปน จริงแลว ภูมิปญญายังมีองคประกอบอื่น ๆ อกี มากมาย เปนองครวมท่จี ะนําไปสูความสําเร็จ ม่ันคง ย่ังยืนได แตผ รู ับการถายทอดมักจะมงุ ไปรบั เทคนิควธิ ีการมากกวา เชน ภมู ปิ ญ ญาแยกอนิ ทรียก็จะใหความสําคญั กับวธิ ีการทําปุย หมัก ปุยนํ้า เทา นั้น ทั้ง ๆ ยังมีสว นประกอบอื่น ๆ ท่ีสาํ คัญมากมาย ดังนั้น การตอยอด ภมู ิปญญาจึงเปน เรื่องท่จี ะตองมีกระบวนการคิดวเิ คราะหอยางเปนระบบ เพ่ือยกระดับความรใู หสูงขนึ้ สอดคลอ งไปกับยุคสมัย กรอบความคดิ การถายทอดภมู ิปญญานาจะมกี รอบแนวคดิ ดังน้ี ขัน้ ตอนการวิเคราะห ข้ันตอนศึกษา ข้ันตอนพฒั นา ภูมปิ ญญา เจาะลกึ 1.1 วิเคราะหภมู ิปญญาระบุภารกจิ ระบคุ วามรูส ารสนเทศ ตอ ยอดภมู ปิ ญญา 1.2 วิเคราะหภารกจิ ระบุกจิ กรรม และขอ มลู ศึกษาทบทวน ปรับแตงพัฒนาเขา สยู ุคสมยั 1.3 วเิ คราะหกิจกรรมระบขุ ้ันตอนระบบ ทําความเขา ใจใหกระจา ง 1.4 วเิ คราะหขั้นตอนระบบ ระบเุ ทคนิควิธกี าร

8 1. กรอบการคิดวิเคราะห ภูมปิ ญ ญาและการศึกษาเจาะลกึ กรณกี ารผลติ ผลมะเด่ือฝรง่ั อบแหง ภารกิจ กจิ กรรม ขัน้ ตอนระบบของภมู ิปญญา เทคนคิ วิธกี าร สารสนเทศ ความรทู จ่ี ําเปน ผลติ ผลสด 1. การขยายพันธุ 1.1 การควั่นก่งิ 1.1.1 เลือกตาํ แหนง ใตตา 1.1.2 ใชมีดควนั่ รอบกง่ิ 1.1.3 ขดู เยื่อเจริญออก 1.4 ทาฮอรโมนเรง ราก ชนดิ ของฮอรโมน ใหปด ทับรอยแผล เรง รากและวิธใี ช ดานบน ท่มี ีจาํ หนา ยใน ทองตลาด 2. การปลูกบํารงุ รกั ษา 1.2 การหอวัสดุตอน 3. การอารักขาพชื ผลิตผล 1. การเก็บเกีย่ ว อบแหง 2. การแปรรปู 3. การบรรจภุ ัณฑ 2. กรอบการคดิ พฒั นาตอยอดภูมิปญ ญาเขา สูย ุคสมยั ภูมิปญญา ทฤษฎแี นวคดิ ยุคใหม 1. ภารกจิ ของภูมิปญญา 1. ความเหมาะสมของ 1.1 บทบาทหนาท่ีของ การบริหารจัดการคณุ ภาพ ผปู ระกอบการธุรกิจ 2. กิจกรรม ข้นั ตอนระบบ 1.2 การบรหิ ารทรัพยากรดาํ เนนิ งาน ของภูมปิ ญญา 2. ความเหมาะสมของ 1.3 การบริหารการผลติ ระบบการผลติ 1.4 การควบคมุ คุณภาพ 3. เทคนิควิธีการ 3. ความเหมาะสมของ 2.1 คุณภาพผลผลิต เทคนคิ วิธกี าร 2.2 ประสทิ ธภิ าพของกระบวนการผลติ 2.3 ความสามารถของปจจยั นําเขา 3.1 ความสามารถลดตน ทนุ และเวลา 3.2 มีความถูกตอง เสยี หายนอย 3.3 สิ่งแวดลอ มปลอดภยั

9 จากกรอบแนวคิดดงั กลา ว ผูเรียนจะพบวา การขยายอาชีพหรือพัฒนาอาชีพเขาสูความ มั่นคงเปน เรือ่ งของการคิด วิเคราะห การใชสารสนเทศขอ มูล การประยกุ ตใ ชความรู เปน เร่ืองสําคัญของ การตอยอดภมู ปิ ญ ญามายกระดับความรใู หส งู ขึ้น การตอยอดภูมิปญญายกระดับความรูใ หสงู ข้ึน เปนกระบวนการข้ันตอนการวิเคราะหภูมิปญญาทองถิ่น เพ่ือใหมีความรูเกิดความ กระจา งในองคค วามรขู องภูมปิ ญญานาํ ไปสกู ารวเิ คราะห ระบุ ทฤษฎีแนวคิดยุคใหมใชยกระดบั ความรู ใหสงู ขน้ึ ดังแผนภมู นิ ้ี

10 แผนภมู ติ อ ยอดภมู ปิ ญ ญายกระดบั ความรู ภูมิปญญาผลติ ผลมะเดอื่ ฝร่งั อบแหง การวเิ คราะหร ะบบ เพอ่ื ระบุทฤษฎแี นวคิด ยุคใหมใ ชยกระดบั ความรใู หสูงข้นึ ภารกจิ ความเหมาะสมของ การบรหิ ารจัดการ 1. การผลิตผลสด - บทบาทเจา ของธรุ กิจ ขอมูลสารสนเทศ 2. การผลิตผลแหง - การบรหิ ารทรพั ยากร ยกระดบั ความรใู หส ูงขนึ้ - การบริหารการผลติ กิจกรรมระบบ - การควบคุมคณุ ภาพ 1. การบรหิ ารจัดการคณุ ภาพ การดําเนนิ งาน ความเหมาะสมของระบบ ISO 90001/2000 - คุณภาพผลผลิต ขอ มลู สารสนเทศ - ประสิทธิภาพของ ยกระดับความรใู หสงู ขน้ึ กระบวนการ - ความสามารถของ 1. การกาํ หนดมาตรฐานผลผลติ ปจ จัยดาํ เนินการ 2. การจัดการระบบ ISO 3. การควบคุมเชงิ กลยทุ ธ ความเหมาะสมของ เทคนิควธิ ีการ 1. การขยายพนั ธุ ปจจยั การควั่น การหอ กง่ิ พันธุ 2. การปลกู นาํ เขา กิง่ วสั ดุ พรอมปลูก 3. การอารกั ขาพชื ขนั้ ตอน 1. เลอื กตาํ แหนง ใตตา 1. นาํ ถงุ ขนาด 2” บรรจขุ ุย วิธีการ 2. ควัน่ เปลือกใตต า มะพราวมคี วามชน้ื มดั ปากถุงให ทาํ งาน 3. ขูดเยอ่ื เจรญิ แนน 4. ทาฮอรโ มนเรงราก 2. ผา ถุงมีความยาวหุม รอยแผล ใหมดิ ชดิ 3. มัดตุมดวยเชือกฟางตดิ กับก่งิ ใหแ นน 4. ทาฮอรโมนเรงราก

11 เอกสารหมายเลข 3 : ใบความรู เรือ่ ง การสรา งความหลากหลายเพื่อความมนั่ คงในอาชีพ กรอบความคดิ ความหลากหลาย ผลผลติ เพม่ิ มีรายได อาชพี ทางชีวภาพและ ม่นั คง กจิ กรรม ยั่งยืน การหมนุ เวยี น เปล่ยี นรูปบน ความหลากหลาย รปู แสดงผงั ความสมั พนั ธข องการสรางความหลากหลายสคู วามมั่นคงในอาชพี การสรา งความหลากหลาย การสรางความหลากหลายในอาชีพเปน ภูมิปญ ญา เพ่ือใชส รางภูมิคุมกันใหกับการดํารง อาชพี ตามหลกั ทฤษฎใี หมของพระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระราชประสงคที่จะ ใหอ าชพี เกษตรกรสคู วามเขมแข็งม่ันคงย่ังยืน ดวยการใหปลูกขา ว ปลกู ผัก ผลไม และเลี้ยงไก ไวกินใน ครอบครวั เหลือขาย เลี้ยงหมูไวเปนเงินเก็บ เงินออม ปลกู ไมใชงาน ใชเ ปนเชื้อเพลิง ใหรมเงา จัดการ บานเรอื นใหส ะอาด ชีวิตก็จะร่ํารวยความสุข (จากความจําของผูเขียน เมื่อครงั้ เขา เฝา ถวายงานโครงการ เกษตรธรรมชาตถิ าวรนมิ ติ อนั เนอ่ื งมาจากพระราชดําริ จังหวัดนครนายก พ.ศ. 2537 โดยมพี ระมหาถาวร จติ ตภาวโรวงศม าลัยเปน ผูอปุ ถัมภ) พระราชดาํ รสั ของพระบาทสมเด็จพระปรมนิ ทรมหาภูมิพลอดลุ ยเดช บงชี้ถงึ การสราง ความหลากหลายทางชีวภาพ การหมุนเวยี นเปล่ียนรปู บนความหลากหลายไดผลผลติ พอเพียงกับการกินอยู และเหลือขายเปน รายไดใ ชด าํ รงชวี ติ

12 ตวั อยาง การหมนุ เวียนบนความหลากหลายทางชวี ภาพของอาชพี เกษตรกร การหมุนเวียนระหวางชีวภาพ ผใู ห ผูรบั ประโยชนจ ากการหมุนเวียน ชีวภาพ ส่งิ ท่ีได ราํ ขา ว ผกั - รําขาวใชเปน อาหารจุลินทรีย พฒั นาดนิ ฟางขาว ไมผ ล - ฟางขา งเปน อินทรยี วตั ถุใชทําปยุ หมัก ไมใ ชงาน ขา ว รําขา ว เปด ฟางขาว ไก - หมนุ เวยี นเปน อาหารสตั ว หมู ปลา เศษผักผลไม เปด ผกั สวนกินไมได ไก ไมผล ขายไมได หมู - หมนุ เวียนเปน อาหารสตั ว ปลา ไมใ ชง าน ใบรว งหลน ลงหนาดนิ ขา ว - ใบตกลงดินยอ ยสลายเปน ปยุ อินทรยี  (ไมปาตระกูลถั่ว) ผัก ไมผล เปด อจุ จาระ ขา ว - ใชท ําปยุ หมกั บาํ รุงดินใหธ าตอุ าหาร ไก ปสสาวะ ผกั แกพ ชื หมู ขน ไมผ ล ไมใชง าน จากตัวอยา งการหมนุ เวยี นดังกลา วทําใหเ กษตรกรสามารถลดตนทนุ ลงได หากมีการ จดั การวางแผนการทํางานตามสูตรพระราชทานของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช 3 + 3 + 3 + 1 ประกอบดวยพนื้ ทีน่ าํ้ 3 สว น ใชกกั เกบ็ นํา้ เล้ยี งปลา พน้ื ท่ที าํ นา 3 สว น จะมผี ลผลิตพอเพียง หมนุ เวียนระหวางชีวภาพ พื้นที่ปลูกผักผลไมและไมใ ชง าน 3 สวน และพื้นทอี่ ยูอ าศัย เลยี้ งสัตวและ ทางเดินอกี 1 สวน โครงสรางสูตรพระราชทานของพระบาทสมเด็จพระปรมนิ ทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช ดงั กลา วจะสามารถจัดระบบการผลติ ท่ีพง่ึ พาปจ จยั ภายนอกไดนอยที่สดุ

ตวั อยา ง การเปล่ียนรปู แปรรูป ยกระดบั มลู คา ผลผลิต 13 ชีวภาพ ผลผลิต การแปรรปู ยกระดบั มลู คา ขา วเปลอื ก - ขาวกลอง - ขาวขาว ขา ว รํา - ธญั พชื เพ่ือสขุ ภาพ แกลบ - เชอี้ เพลงิ แทง หัวผักกาดขาว - หัวไชโปวหวาน ผักกาดเขยี ว - เกยี้ มฉา ย - กง ฉา ย ผกั - ผักกาดดอง - น้ําพริกเผา พริกชี้ฟา - นาํ้ พริกตาแดง หวั หอม - กระเทยี มดอง หัวกระเทยี ม - ผลไมอบแหง - ผลไมก วน ผลไม - น้ําสมสายชหู มัก ไมผล - ถา น - นํ้าสมควันไม ไมโ ตเร็ว ไมเช้ือเพลงิ - เครอื่ งเรอื น ไมใชง าน - กระดาน - หมสู ม เนื้อหมู - หมูแหนม - หมกู นุ เชยี ง หมู มนั หมู - สบเู หลวอาบน้าํ - สบลู า งชาม - แคบหมู จากตัวอยาง จะเหน็ วา การแปรรูปทาํ ใหเ กิดความหลากหลายทางกิจกรรมมากมายท่ีจะ ทาํ ใหเกดิ การเพมิ่ ผลผลิตและผลิตภัณฑส ามารถใชอ ยู ใชกินเหลือขาย เพิ่มมูลคาสรางใหเ กิดรายไดสู ความมน่ั คงย่งั ยืนได

14 ปจจยั แหงความสําเร็จ ปจจัยแหงความสาํ เร็จของการสรางความหลากหลายทางชีวภาพและกิจกรรมที่จะ จดั การใหค วามหลากหลายตา ง ๆ นั้นลงตัว คงไมม ีสูตรสําเร็จเปนเรอ่ื งทผี่ ูเรียนจะตองเรียนรูคนพบได ดว ยตนเองจากวิธีการตา ง ๆ เชน 1. การสบื คนขอ มูลสารสนเทศตาง ๆ นํามาวิเคราะหหาความลงตัวแลวจัดระบบการ ดําเนินงาน 2. การถอดบทเรียนจากผปู ระสบความสําเร็จนําขอมูลสารสนเทศทไี่ ดมาจัดระบบให เหมาะสมกบั ตนเอง 3. การทดลอง เพ่ือตรวจสอบระบบการดาํ เนินงานท่ไี ดมาจากขอมูลสารสนเทศวา เกดิ ผลตามความรเู พียงใดจะตองเพมิ่ เติมพัฒนาอะไร จงึ อาจจะสรุปไดว า ปจ จัยแหงความสําเรจ็ ของการใชความหลากหลายทางชีวภาพและ กิจกรรมมาสรางความม่ันคงย่ังยืนในอาชีพไดอยางลงตัว คือ การทํางานบนฐานขอมูลและใช กระบวนการวิจัยมาเปน เครื่องมอื ของผเู รยี นน่นั เอง กจิ กรรมท่ี 2 ใหผูเรยี นบอกการหมุนเวยี นบนความหลากหลายทางชวี ภาพ หรือกิจกรรมในอาชีพของตนเอง หรอื สัมภาษณผ ูป ระกอบอาชีพที่สนใจมา 1 อาชพี ตามรูปแบบ ดงั นี้ การหมุนเวียนระหวา งชวี ภาพหรือกจิ กรรม ประโยชนจ ากการ ผูใ ห หมุนเวยี น ชีวภาพ สงิ่ ท่ไี ด ผูรบั

15 เรื่องท่ี 2 ทักษะการใชนวตั กรรมและเทคโนโลยเี พือ่ การขยายอาชพี ลกั ษณะบง ชคี้ วามสาํ เรจ็ ของการเรยี นรู 1. ประเมินประสทิ ธิภาพการตัดสินใจยอมรบั หรอื ปฏเิ สธนวัตกรรมหรือเทคโนโลยีได 2. มีความรู ความเขาใจและจาํ แนกบทบาทหนาทขี่ องนวตั กรรมหรอื เทคโนโลยไี ด 3. ปฏบิ ตั กิ ารใชนวตั กรรมและเทคโนโลยีไดอยางคลอ งแคลว แผนปฏิบัติการเรียนรู ลกั ษณะบง ช้ีความสาํ เร็จ ของการเรยี นรู กจิ กรรม การวดั ผล ประเมินผล สื่อการเรยี นรู 1. ประเมนิ ประสิทธิภาพ เรียนดว ยตนเอง ตดั สนิ ใจ ยอมรบั หรอื 1. ผเู รยี นทาํ ความเขาใจเกยี่ วกบั 1. ความสามารถตอบสนอง เอกสารหมายเลข 4 ปฏเิ สธนวตั กรรมหรอื การประเมนิ ประสทิ ธิภาพ วัตถปุ ระสงค เรอื่ ง การประเมนิ เทคโนโลยีได นวัตกรรมหรือเทคโนโลยจี าก 2. ประหยัดคา ใชจาย ประสิทธภิ าพ 3. ทาํ ใหงานดาํ เนินไปอยา ง นวัตกรรมเทคโนโลยี เอกสารใบความรู 2. ปฏบิ ัตกิ ารประเมนิ นวตั กรรม รวดเร็ว เทคโนโลยที ่ภี าครัฐและ เอกชนเสนอใหใช 2. มีความเขาใจ สามารถ เรยี นดวยตนเอง จําแนกบทบาท หนาที่ 1. ผูเรยี นนํานวตั กรรมหรอื 1. บอกบทบาท เอกสารหมายเลข 5 ของนวัตกรรมหรือ เทคโนโลยที ่ตี ดั สินใจใชม า 2. บอกหนาท่ี เรื่อง การวเิ คราะหเ พือ่ เทคโนโลยไี ด จาํ แนก บทบาทหนา ท่ี วิเคราะห ศึกษา บทบาท หนา ท่ี ของนวตั กรรม เพ่อื ทราบรายละเอียดและ ประยกุ ตใ ชใ หถ ูกตอ งไดด ว ย เทคโนโลยี การศกึ ษาตวั อยางการวเิ คราะห จากเอกสารใบความรู 3. ปฏบิ ัตกิ ารใชน วัตกรรม เรียนดว ยตนเอง และเทคโนโลยีไดอยาง ใหผูเรยี นศกึ ษาข้ันตอนการทาํ งาน 1. ใชน วตั กรรม เทคโนโลยี - คลองแคลว ของนวตั กรรม เทคโนโลยี แลว อยา งคลอ งแคลว ทําตาม ตรวจสอบหาขอ บกพรอ ง ของตนเองในการใชนวัตกรรม เทคโนโลยี แลวฝก การใชงานจน คลอ งแคลว

16 เอกสารหมายเลข 4 : ใบความรู เรื่อง การประเมนิ ประสิทธิภาพนวัตกรรม เทคโนโลยี กรอบความคิด ความถูกตองได ตาม วตั ถปุ ระสงค ประสิทธภิ าพ ลดตนทุน รวดเร็ว จากแผนภูมิสามารถอธิบายไดวา ประสิทธิภาพมีองคประกอบรวมอยางนอย 3 องคประกอบ คือ (1) ความถูกตองเปนไปตามวัตถุประสงค (2) มคี วามรวดเร็ว และ (3) สามารถลด ตน ทุนรายจายได นอกจากนน้ั ในแตล ะองคป ระกอบจะตอ งมคี วามสมั พนั ธตอ กนั หากนาํ กรอบแนวคดิ น้ี มาอธบิ ายกับประสิทธภิ าพของนวตั กรรมหรอื เทคโนโลยอี าจจะสรปุ ไดว า ประสิทธภิ าพของนวตั กรรม เทคโนโลยกี ารประกอบอาชีพขึน้ อยูกับองคประกอบ ดังน้ี 1 ความสามารถทาํ งานไดถ ูกตอ งตามวัตถุประสงคแ ละมีขอ เสียนอ ย 2 ประหยดั คา ใชจ าย 3 ทํางานไดร วดเร็ว

17 ประเมนิ การทํางานใหถูกตอ งตามวัตถปุ ระสงคข องเทคโนโลยี การประเมินความสามารถทํางานไดต ามวัตถุประสงคข องนวตั กรรม เทคโนโลยี ผเู รียน ตองคดิ ลักษณะบง ชคี้ วามสําเร็จ และตัวชีว้ ดั ความสาํ เรจ็ ดว ยตนเอง ดงั ตวั อยางน้ี ตัวอยาง การประเมินการทาํ งานใหถ ูกตอ งตามวัตถปุ ระสงค องคป ระกอบการประเมนิ ลักษณะบง ช้ีความสาํ เร็จ เกณฑช ี้วดั ความสาํ เร็จของงาน 1. การทําไดตามวตั ถุประสงค 1. เน้อื งานทีน่ วตั กรรม เทคโนโลยี 1. ความสามารถขัน้ ต่ําท่ียอมรบั ได ทําได รอยละ 90 ของเนือ้ งาน 2. ความเสียหายของผลงาน 2. ผลงานที่เสียหายหรอื ไมผ าน 2. ความเสยี หายขั้นสูงสุดทีย่ อมรับ คุณภาพ ไดรอ ยละ 5 ของงาน จากตัวอยางเกณฑการประเมิน เพ่ือใหเห็นรูปธรรมจึงขอยกตัวอยางการกําหนดเกณฑการ ประเมินการทํางานไดถกู ตอ งของนวัตกรรม เทคโนโลยี ดงั นี้ ตัวอยา ง เกณฑการประเมนิ การทาํ งานไดถกู ตองของนวัตกรรมจุลินทรยี  องคประกอบการประเมิน ลักษณะบง ชีค้ วามสาํ เรจ็ เกณฑช้ีวดั ความสาํ เรจ็ ของงาน 1. การหมักสังเคราะห หลังจากปรุงสวนผสมกับจุลินทรยี  กระบวนการหมกั ตองแลวเสรจ็ อินทรียวตั ถใุ หเ ปนปยุ หมัก เสร็จแลว กระบวนการหมกั ตอ ง ภายใน 5 – 7 วนั โดยกระบวนการ ดาํ เนินการแลวเสรจ็ ภายใน 5 – 7 วัน จุลินทรีย 100% โดยกระบวนการของจลุ นิ ทรีย 2. ความเสยี หายของปุยหมกั อินทรยี วตั ถุควรจะไดรบั การยอ ย จะมีอนิ ทรยี วตั ถุทีย่ ังไมยอยสลาย สลายใหมากที่สดุ ไดไมเกินรอ ยละ 10 ตวั อยาง การประเมินเทยี บเคยี งการทาํ งานไดตามจุดประสงคของจุลินทรีย 2 สาํ นกั องคป ระกอบการประเมนิ เทคนคิ การใช พด.1 + พด.2 จลุ ินทรยี เอกชน กระบวนการหมักตอ ง กระบวนการหมกั ความรอ น กระบวนการหมักความรอนสงู มาก ดาํ เนินการแลวเสรจ็ ภายใน 35°C - 40°C และเย็นลงทั้งหมด ตอ งใชแ รงงานคนเขา ไปกลับกอง 5 – 7 วนั โดยกระบวนการ ภายใน 5 – 7 วัน เปน กระบวนการ ปุย ทุก ๆ 6 ชว่ั โมง เพื่อรักษา ของจุลินทรยี  ทํางานของจลุ ินทรีย 100% อณุ หภูมติ อง 35°C - 40°C อินทรยี วตั ถคุ วรจะไดรับ มอี ินทรียวตั ถทุ ร่ี าเดนิ มากกวา มีอินทรียวตั ถุที่ราเดนิ ไดเพยี ง การยอ ยสลายใหมากที่สุด รอยละ 95 รอ ยละ 70 จากตาราง บงชใี้ หเหน็ วา จุลนิ ทรยี  พด.1+ พด.2 สามารถทํางานไดถกู ตองตามวัตถุประสงค มากกวาชนดิ อ่นื

18 ประเมินความประหยัดคา ใชจา ย เปนการประเมินเทียบเคียงระหวางนวัตกรรมเทคโนโลยีอันใหมท่ีจะนําเขามาใช เทียบเคียงกับนวัตกรรม เทคโนโลยีเกา โดยมตี ัวแปรการประเมนิ ประกอบการ 1 ราคานวัตกรรม เทคโนโลยตี อ งจายเทาไร 2 คา ใชจ ายระหวา งการใชเทาไร 3 ลดรายจา ยจากเดมิ เทาไร ตัวอยา ง การประเมินเทียบเคียงคา ใชจายนวัตกรรม เทคโนโลยี เปาหมาย : พรวนดินใหละเอยี ดบนพน้ื ที่ 3 ไร ใหแลวเสร็จไมเกนิ 6 ช่ัวโมง (1 วัน) ใชแรงงาน คน ขดุ พรวน ดวยจอบ ใชเ ครอ่ื งจอบหมุนแบบเดินตามเครอ่ื งยนต 5 แรงมา 1. ราคานวัตกรรมเทคโนโลยี 1. ราคานวัตกรรมเทคโนโลยี - ตอ งใชคน 15 คน คา แรงงาน - รถพรวนแบบเดนิ ตามราคาคนั ละ 40,000 บาท ทาํ งานได 1 คน/200 บาท/วัน ตอ งจา ย 4,000 ชั่วโมง คดิ คา ใชจายชว่ั โมงละ 100 บาท คาแรงงาน 3,000 บาท - พ้นื ท่ีขนาด 3 ไร ใชเ วลาทาํ งาน 3 ช่วั โมง ตองเสยี คาใชจ า ย 300 บาท 2. คาใชจ า ยระหวางการใชงาน 2. คาใชจ า ยระหวางใชงาน - เครื่องด่มื ชกู าํ ลงั 15 ขวด 150 บาท - คาน้ํามันเชอ้ื เพลงิ 3 ช่ัวโมง ขนาด 6 ลิตร - นาํ้ เยน็ 50 บาท เปนเงนิ 180 บาท รวม 200 บาท - คา ใบมดี พรวนเสยี หาย ประมาณ 300 บาท - คาแรงคนงาน 1 คน 200 บาท รวม 680 บาท รวมรายจา ยท้งั หมด 3,200 บาท รวมรายจา ยท้ังหมดเปนเงิน 980 บาท 4. ลดรายจายจากเดิม คาใชจา ยโดยแรงงานคน 3,200 บาท คา ใชจ า ยโดยเครอื่ งจอบหมนุ แบบเดนิ ตาม 980 บาท จงึ สามารถลดรายจา ยได 2,220 บาท

19 ประเมินความรวดเร็ว เปน การประเมินเทยี บเคียงหรือเปรียบเทียบระหวางการใชเวลาทํางานจากนวัตกรรม เทคโนโลยที ่ีจะนําเขากบั นวตั กรรม เทคโนโลยีทใ่ี ชอยูเ ดิม ดังตวั อยา งการพรวนดินการใชแรงงานคนกับ เครื่องจักรกลขนาดเล็ก พบวา เคร่ืองจักรกลขนาดเลก็ พรวนดิน ใชเวลาเพียง 3 ชวั่ โมง แตแรงงานคน จะตองใชเ วลาถงึ 6 ช่ัวโมง ตองพบกบั ความยงุ ยากในการจดั การคนใหท ํางานไปตามเปา หมาย สรุป การตัดสนิ ใจนํานวตั กรรม เทคโนโลยีเขามาใชประกอบอาชีพ จําเปนตองประเมนิ ให มองเห็นเหตุผลการนาํ เขามา ความคมุ คา และศักยภาพในการเปนภมู คิ ุมกนั ใหอ าชีพมั่นคงยั่งยืน จึงตองมี การประเมนิ ดว ยองคประกอบทั้ง 3 ดานและตวั แปรรวมตาง ๆ จึงมีความจําเปนทจ่ี ะตอ งแสวงหาความรู ขอมลู ใหมากพอท่จี ะใชป ระเมินตัดสนิ ใจ ดงั นน้ั การประเมินประสทิ ธิภาพนวัตกรรม เทคโนโลยจี ึงเปน สวนหน่งึ ของการทาํ งานบนฐานความรู

20 เอกสารหมายเลข 5 : ใบความรู เร่ือง การวิเคราะหเพ่ือจําแนกบทบาทหนาท่ีของนวตั กรรมเทคโนโลยี การเขา สอู าชีพเม่ือดาํ เนินธรุ กจิ ไปจนประสบผลสาํ เร็จ มักจะถกู จับตามอง ทําตามกันมาก สวนแบง การตลาดจึงมขี นาดเล็กลงโดยลําดับ จนถงึ วันหนึ่งจะเกดิ วิกฤติ จึงมีความจําเปน ท่จี ะตองพัฒนา หรือขยายขอบขายอาชีพออกไปหรือเรียนรูทําในส่งิ ที่คนอ่ืนทําไมได เพ่ือใหอยูไดอยางมัน่ คงยงั่ ยืน การพัฒนาหรือขยายอาชพี จะตองใชนวตั กรรม เทคโนโลยีเขามาชว ย ปญ หาดังกลา วสามารถแสดงใหเ ห็นข้นั ตอนของพฒั นาการไดดงั น้ี 4 ถาไมมกี ารพฒั นาธุรกจิ จะเปน ขาลง จาํ เปนตองขยายขอบขาย จงึ มคี วามตองการใชนวัตกรรม เทคโนโลยีเขามาใชง าน 3 ธรุ กิจในอนาคตจะมผี คู นเขามาเรยี นรูทําตาม ทาํ ใหเกดิ วกิ ฤติสว นแบงตลาด 2 ธรุ กิจอยใู นชวงพฒั นาขยายตวั จะมคี นจบั ตามองพรอ มทาํ ตาม 1 ธุรกจิ ระยะฟก ตัวของ การเขา สูอ าชีพ แผนภมู แิ สดงวงจรชวี ติ ของอาชพี ปญ หาทตี่ อ งการคําตอบของผปู ระกอบธุรกจิ ปญหาการเลือกนวัตกรรม เทคโนโลยีของผูประกอบอาชีพ การตัดสินใจเลือก นวตั กรรม เทคโนโลยไี ดตรงกบั ปญหาความตอ งการในธรุ กิจใหม ากท่สี ดุ ตรงนเ้ี ปน จุดกําเนดิ ภูมิปญ ญา แตเรายังอยูในสภาวะท่ีทําเองไมไ ดอาศัยการนําเขาดวยตัวเราเอง เพอ่ื ใหไดนวัตกรรม เทคโนโลยีที่ เหมาะสมลงตัวกับงานอาชพี ของเรามากท่สี ดุ

21 กรอบแนวคดิ กรอบแนวคิดการจัดการใหไดนวัตกรรมเทคโนโลยีที่เหมาะสมลงตัวกบั ธรุ กิจมากท่สี ุด มกี รอบแนวคดิ การดาํ เนนิ การดังนี้ 1. กาํ หนดความตอ งการ 1. ระบุสิ่งทจ่ี ะตอ งทําตอ ง 2. แสวงหาความรู 3. ประเมนิ ความสามารถ 4. ตัดสินใจ ใชนวัตกรรม เทคโนโลยี ความเขา ใจ เพอื่ ระบุ ในการทาํ งานไดแ ทจรงิ นําเขา มาใช เขามาทาํ งาน นวตั กรรม เทคโนโลยี ของนวตั กรรมให งานใหเ หมาะสม กระจางดว ยตนเอง วธิ กี ารกาํ หนดความตอ งการ 1. ระบุสิ่งท่ีจะตองทําและจําเปนจะตองใชนวัตกรรม เทคโนโลยีเขามาใช เพื่อลดตนทุน ลดระยะเวลา การทาํ งานและสรางงานใหม ขี องเสียหายเกดิ ข้นึ นอยทส่ี ุด ตัวอยา ง สง่ิ ทจ่ี ะตองทาํ และจําเปน ตอ งใชนวัตกรรม เทคโนโลยี (1) การพรวนดินใหละเอียดและผสมปุยหมักคลุกเคลาลงดินใหกระจายสมํ่าเสมอตองใช แรงงานคนจํานวนมาก คา ใชจ ายสงู งานหนัก คนงานสูไมไ หว ทิ้งงานลาออก จาํ เปนตองใชเทคโนโลยี การพัฒนาดิน (2) ชว งฤดูหนาวเบญจมาศไมอ อกดอก ถาสามารถทาํ ใหอ อกดอกไดจะทําใหก ารปอ นสนิ คาเขา ตลาดไมขาดชวง จําเปน ตอ งใชเทคโนโลยกี ารบงั คับพืชใหอ อกดอกนอกฤดูกาล 2. บอกบทบาทหนา ท่ที ีจ่ ะตอ งนํานวตั กรรม เทคโนโลยีเขา มาใช ตวั อยาง (1) ทําใหแ สงของวันในชวงเดือนธนั วาคม– กุมภาพันธมคี วามยาวขึ้น เพ่ือกระตนุ ตาดอกเบญจมาศ (2) เกษตรอินทรียพืชขาดไนโตรเจน แตขอกําหนดหามใชปุยเคมี จําเปนตองใชไนโตรเจนจาก ธรรมชาติ แสวงหาความรู ความเขา ใจเพื่อระบุ นวัตกรรม เทคโนโลยที ่ีเหมาะสม ดวยการนําผลการวิเคราะห (1) ระบุส่ิงที่ตองทําและ (2) บทบาทหนาท่ีท่ีจะตองนํา นวัตกรรมเทคโนโลยเี ขามาใชไปสบื คน ขอมูลสารสนเทศและศกึ ษา สงั เกตจากผูร ภู มู ปิ ญญาตา ง ๆ ตอ งสรุป ดว ยตนเองวา ควรจะใชเ ทคโนโลยีอะไรและจําแนกบทบาทหนา ท่ใี หชัดเจน ดงั ตวั อยา ง ตัวอยา งที่ 1 เทคโนโลยกี ารหมกั ดอง เทคโนโลยี บทบาท หนาท่ี ลกู แปง ขา วหมาก ยอ ยแปง สรางน้าํ ตาล ลกู แปงเหลา ยอ ยนาํ้ ตาล สรางแอลกอฮอล แลคโตบาซิลลสั ในเครอ่ื งดม่ื ยอ ยโปรตีน ยอยถว่ั เหลืองใหเปน กรดยูรคิ ยาคลู ท ยอ ยปลาใหเปนนา้ํ ปลา

22 ตวั อยางท่ี 2 เทคโนโลยีบงั คบั พชื ออกผลนอกฤดกู าล เทคโนโลยี บทบาท หนา ที่ แสงหลอดฟลูออเรสเซนต สรา งแสงใหว นั ยาวขึน้ กระตุนใหพ ชื ตองการวันแสงยาว ออกดอก น้ําหมักพชื ผกั ผลไม เรง ใบพืชใหส ะสมอาหารแกตัว กระตนุ ผักกนิ ดอกใหออกดอก ฮอรโมนเรงการออกดอก อยางรวดเร็ว สม่าํ เสมอทง้ั แปลง เรง ใบไมผลใหแ กเรว็ ขึน้ กระตุนไมผ ล (มะมวง) ออกดอก นอกฤดูกาล การงดน้าํ ตนไม ทําใหต น โทรม ใบรวง กระตุนใหต นสมท้ิงใบออกจาก ดอกพรอมกัน ตัวอยางที่ 3 เทคโนโลยพี ฒั นาดินดว ยแทรกเตอร เทคโนโลยี บทบาท หนา ท่ี ผานกระทะ ไถบกุ เบิก พลิกหนาดินจากลา งข้นึ บน ผานหัวสิ่ว ไถแหวกดินระดับลกึ สลายดินดานใหแ ตกน้ําซมึ ลึกลง ในดนิ ได โรตารี่ ตีสบั ดิน สับดนิ ใหละเอียด เพอ่ื การปลูก ผกั และนาขา ว ประเมินความเหมาะสมและตัดสนิ ใจ เมอ่ื ไดศกึ ษาบทบาทหนาทข่ี องนวัตกรรม เทคโนโลยีแลว ตอไปเปนข้นั ตอนการประเมินความ เหมาะสมดว ยการเทียบเคยี งกับเทคโนโลยที ี่เคยใชวา จะทาํ ใหด ขี ้นึ แตกตางจากเดิมไดม ากหรือปานกลาง ดงั ตวั อยาง ตวั อยางที่ 1 มะมวงนํ้าดอกไม ถาเกษตรกรใหน้ําใหอาหารพืชอยางตอเนือ่ งอยางสมบูรณ มะมวง น้าํ ดอกไมจ ะออกลูกตอเน่อื งใหล ูกตอเนือ่ งใหลกู รนุ พี่ รนุ นองในปริมาณพอเหมาะนําเขา สูตลาดไดเปนระยะ ๆ อยางตอเนื่องกับการท่ีเราตองลงทุนใหส ารเคมีบังคับใหออกดอกติดผลพรอมกันนอกฤดูกาลเหมาะสมกับ ลักษณะตลาดทีเ่ รามีอยหู รือไม ตวั อยา งท่ี 2 หมักนาํ้ ปลา เดมิ เพียงเตมิ เกลอื กับปลาในอัตราสวนที่เหมาะสม หมักท้งิ ขามปก ็จะได นา้ํ ปลา แตถา เราใชเทคโนโลยจี ุลนิ ทรยี แลคโตบาซลิ ลสั ท่ีตองบดปลาใหละเอียดผสมแลคโตบาซลิ ลัส เพิ่มเขามาจะใชเวลาหกเดือนไดน้ําปลา แบบใดจะเหมาะสมกวา กัน เพราะถา ใชเทคโนโลยีแลคโตบาซลิ ลสั จะตองเพ่มิ คา ใชจายบดปลาและคา จุลนิ ทรีย

23 สรุป การตัดสินใจนํานวัตกรรม เทคโนโลยีเขามาใชโดยไมผานการวิเคราะหเพื่อศึกษา บทบาทหนาที่และความเหมาะสมมีโอกาสที่จะเส่ียงตอความเสียหายส้ินเปลืองได หากเราหันมาให ความสําคัญเก่ียวกับขอมูลสารสนเทศของนวัตกรรม เทคโนโลยี เรียนรูทําความกระจางก็จะลดอตั รา การเสยี่ งไดดี กจิ กรรมที่ 3 1. ผเู รยี นปฏบิ ตั กิ ารประเมินนวตั กรรม เทคโนโลยที ภ่ี าครัฐและเอกชนเสนอใหใช 2. ผูเรียนนํานวัตกรรมหรอื เทคโนโลยีท่ีตัดสินใจใชมาวิเคราะห ศึกษา บทบาท หนาท่ี เพ่ือ ทราบรายละเอยี ดและประยกุ ตใชใ หถกู ตองไดดวยการศึกษาตัวอยาง 3. ผูเรียนศึกษาขั้นตอนการทํางานของนวัตกรรม เทคโนโลยี แลวทําตาม ตรวจสอบหา ขอ บกพรองของตนเองในการใชนวัตกรรม เทคโนโลยี แลว ฝกการใชง านจนคลอ งแคลว 4. ผเู รียนวางแผนการฝก ทกั ษะท่ีจาํ เปนตอ การขยายอาชพี โดยรวมแหลง ฝก ความรูทตี่ องการฝก วธิ ีการฝก และผลการฝก

24 บทที่ 2 ตรวจสอบระบบความพรอมการสรา งอาชีพใหม ีความมนั่ คง ผลการเรยี นรทู คี่ าดหวัง สามารถตรวจสอบระบบความพรอมในการขยายอาชีพใหม ีความมั่นคง ขอบขา ยเน้อื หา เร่อื ง การตรวจสอบระบบความพรอ มการสรางอาชีพใหมั่นคง สอ่ื ประกอบการเรยี นรู 1. เอกสารหมายเลข 6 ใบความรู เรื่อง ความหมายและลักษณะองคป ระกอบในขอบขายอาชีพ 2. เอกสารหมายเลข 7 ใบความรู เร่อื ง การวเิ คราะหชมุ ชน 3. เอกสารหมายเลข 8 ใบความรู เรอื่ ง ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง 4. เอกสารหมายเลข 9 ใบความรู เรอ่ื ง การวิเคราะห ตรวจสอบระบบความพรอ มในการสราง อาชพี

25 เรอ่ื งที่ 1 การตรวจสอบระบบความพรอมการสรา งอาชพี ใหมน่ั คง ลกั ษณะบงช้คี วามสาํ เร็จของการเรยี นรู 1. เขาใจขอบขายระบบธรุ กจิ 2. เขา ใจขอบขา ยระบบเศรษฐกจิ พอเพยี ง 3. เขาใจการวิเคราะหต รวจสอบปฏสิ ัมพนั ธระหวา งองคประกอบในขอบขายระบบ ธุรกจิ กับเศรษฐกจิ พอเพยี งเพอ่ื ประเมินระบุความพรอมการสรางอาชีพใหมน่ั คง แผนปฏบิ ตั ิการเรยี นรู ลกั ษณะบงชคี้ วามสาํ เรจ็ การวดั ผลและ ของการเรยี นรู กิจกรรม ประเมินผล ส่ือการเรยี น 1. เขาใจขอบขายระบบ เรียนรดู วยตนเอง ธุรกิจ ใหผ เู รยี นศึกษาความหมายและ การระบอุ งคป ระกอบ เอกสารหมายเลข 6 ลกั ษณะองคป ระกอบรว มใน รวมในขอบขา ยระบบ ใบความรู เรอ่ื ง ขอบขา ยระบบอาชพี จาก ธุรกจิ ความหมายและ ลกั ษณะของ ใบความรู องคป ระกอบใน 2. เขา ใจขอบขา ยระบบ เรียนรดู วยตนเอง ขอบขา ยอาชีพ เศรษฐกจิ พอเพียง ใหผเู รียนศกึ ษาความหมายและ การระบอุ งคป ระกอบ เอกสารหมายเลข 7 ลกั ษณะองคป ระกอบการคิดใน การคดิ ในระบอบ ใบความรู เรอ่ื ง ปรัชญา ระบบเศรษฐกิจพอเพยี งจาก เศรษฐกจิ พอเพียง ของเศรษฐกิจพอเพียง ใบความรู เรียนรูดว ยตนเอง 3. เขาใจวเิ คราะห ตรวจสอบปฏิสมั พนั ธ 1. ใหผเู รยี นศึกษา วเิ คราะหก าร ความคิดรวบยอดของ เอกสารหมายเลข 8 ระหวางองคประกอบ ประกอบอาชพี โดยยึดหลกั ปฏสิ มั พันธร ะหวาง ใบความรู เร่อื ง การ ในขอบขายระบบ ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง องคป ระกอบในอาชพี วิเคราะห ตรวจสอบ เศรษฐกิจพอเพียง เพ่ือ กับเศรษฐกจิ พอเพยี ง ระบบความพรอ มใน ประเมินระบุความ 2. ผูเรยี นทาํ บันทกึ ความพรอมใน การระบุปฏิสัมพนั ธบอก การสรางอาชีพ พรอมการสรา งอาชพี การสรา งอาชีพตามความคิดรวบ ขอ บกพรองท่ตี อ งพัฒนา ใหม่ันคง ยอดของปฏสิ ัมพนั ธ ระหวาง ใหเกดิ ความพรอ ม เศรษฐกิจพอเพียงกบั องคป ระกอบการทาํ อาชีพ

26 เอกสารหมายเลข 6 : ใบความรู เร่อื ง ความหมายและลักษณะองคป ระกอบในขอบขายอาชพี องคประกอบในระบบอาชีพ ทุน การ ผลผลติ อาชีพมัน่ คง พฒั นา ลูกคา แผนภมู แิ สดงความสัมพนั ธอ งคป ระกอบภายในระบบอาชีพ จากแผนภูมิความสัมพันธองคประกอบภายในระบบอาชีพ มีองคประกอบท่ีสําคัญและ สงผลกระทบความมั่นคงของอาชีพ 4 องคประกอบดวยกันคือ (1) ทุน (2) ผลผลติ (3) ลูกคา และ (4) การเรียนรูพัฒนาตนเองของสถานประกอบการ ทุน ในการประกอบอาชีพ การจัดการทุนเปนเร่ืองสําคัญ เพราะทุนจะตองผันแปรสําคัญตอ ความมัน่ คงของอาชีพ ทนุ มหี ลายประเภททผี่ ปู ระกอบอาชีพจะนําเขา มาบูรณาการใชลงทุนประกอบการ เชน 1. เงนิ ทนุ ไดมาจากการออม จากการสะสมทุน จากการกูยมื สถาบนั การเงิน 2. ทนุ ทด่ี ิน เปนที่ตั้งสถานประกอบการ เปนฐานการผลิตที่จะตอ งมีการจัดการใหก ารใชท่ีดิน เปนไปอยางมปี ระสทิ ธภิ าพ 3. ทุนทางสิง่ แวดลอ ม เชน การเกษตรอินทรีย ตง้ั บนพน้ื ทปี่ าเขาโดยรอบ ทําใหไดความช้นื และ ปยุ ธรรมชาตมิ าตามลม และไหลมากับนาํ้ ฝน ทาํ ใหลดตนทนุ เกย่ี วกบั ปุยหมักและจุลนิ ทรยี ล งได

27 ผลผลิต เปน ตวั เปา หมายการประกอบอาชีพท่ีจะตองมีมาตรฐาน ขอ กําหนดในรูปแบบตาง ๆ ทั้งในรูป ลายลักษณอกั ษร ในรปู ของคา นยิ มท่ียอมรับกนั ท่ัวไปทผ่ี ูผลติ จะตองทําใหไ ดต ามมาตรฐานในการจดั การ ใหเกิดผลผลิตมีองคประกอบรว มอยูหลายประการ เชน 1. คณุ ภาพผลผลิต ตอ งเปน ไปตามมาตรฐาน คา นิยมของลูกคา 2. กระบวนการผลิต ตอ งสามารถลดตน ทนุ ได 3. การจดั การผลผลติ สง มอบใหล ูกคา ในสภาพที่มีคณุ ภาพใหมากทีส่ ุด 4. ความปลอดภัยของผลผลิต ลกู คา เปนองคประกอบท่ีสาํ คัญเพราะถาไมมีลูกคาก็จะไมเกิดการหมุนเวียนทางรายได รูปแบบ เศรษฐกจิ จะเปน การทําเพื่ออยูเ พือ่ กนิ แบงปนกันในชุมชน ประเทศชาติคงไมมีรายไดมาพัฒนาประเทศ การประกอบอาชพี จงึ ใหความสําคัญกับลูกคา ทีจ่ ะตองสรางความผูกพันภักดีตอกันและขยายวงกวาง ออกไป ทาํ ใหผ ลผลติ จําหนายไดปริมาณสูงขนึ้ ซง่ึ สง ผลกระทบโดยตรงตอความม่ันคง ยั่งยืนของอาชีพ สวนบุคคลและสังคมประเทศชาติ การพัฒนาตนเอง การประกอบอาชีพธรุ กิจ ผูประกอบอาชีพจําเปนตองศกึ ษาวิเคราะหสภาพการผลิต การตลาด การลงทนุ คา นยิ ม นวตั กรรมเทคโนโลยตี า ง ๆ ใหสามารถจัดการพัฒนาธุรกจิ ใหกา วหนาสัมพนั ธกับการ เปลี่ยนแปลงของสังคมโลก เพ่อื สรา งความม่ันคงในอาชพี ใหเตบิ โตขึน้ ไมใหอาชพี ตกต่าํ และตายลง ตวั อยา งท่ี 1 อาชพี เขียนปายประกาศถาพัฒนาตนเองไมใชค อมพิวเตอรและองิ คเ จท็ ก็ยังสามารถ ดําเนนิ ธุรกจิ ตอ ไปได แตถาหากไมยอมรับการเปล่ียนแปลงและเรยี นรูอาชีพเขียนปายประกาศก็จะตายลง ทง้ั หมดแลว ตัวอยางท่ี 2 รานโชหว ยท่ีเรียนรูพฒั นาตนเอง วิจัยระบุสินคาจําเปนของคนในชุมชน ตองใช ประจาํ และจาํ นวนมาก แลวจัดรานใหมบรรจุสินคา ท่ีจาํ เปน ทําใหรานคาไมรกรุงรัง ถาหากราคาขายท่ี เปนจริงไมเ อาเปรยี บ คนในชมุ ชนกเ็ ต็มใจซื้อ ไมเสยี เวลาไปศนู ยก ารคา ท่ีตองมกี ารเดินทาง รานโชหว ยที่ ไมเรียนรพู ฒั นาตนเอง จึงตายไปจากทอ งถ่นิ

28 เอกสารหมายเลข 7 : ใบความรู เรื่อง การวเิ คราะหช ุมชน วเิ คราะหช ุมชน การขยายงานอาชีพ เปนแนวทางการดําเนินงานอาชพี ใหม คี วามเขมแข็งและเกิดความมั่นคงใน การประกอบอาชพี ทม่ี ีความสอดคลองกับความตอ งการของตลาด การขยายงานอาชีพ จะประสบความสาํ เร็จหรือไมน น้ั ขึน้ อยกู บั การศกึ ษาและการวเิ คราะห ขอมลู สถานการณของชมุ ชนทัง้ ภายในและภายนอก ใหต รงกบั สภาพความเปนจรงิ ตามสภาพการณท ม่ี ี การเปล่ยี นแปลง เพอ่ื สรา งความเช่ือม่ันและกาํ หนดเปาหมายการขยายงานอาชพี ท่ีชดั เจน ดังนั้น การดําเนนิ การขยายงานอาชพี ใหประสบความสําเรจ็ แมว าผูดําเนินการอาชีพ จะไดมี การพฒั นางานอาชีพมาแลวอยางตอ เน่ือง พรอ มท้ังไดวิเคราะหความเปนไปได รวมถงึ ไดศึกษาขอมูล องคป ระกอบทีเ่ ก่ยี วขอ งมาแลว กต็ าม ในการขยายงานอาชีพใหเกิดความม่ันคง จําเปนตองใหความสาํ คัญตอการวิเคราะหขอมูล สถานการณของชุมชน ใหเหมาะสมและมีความสอดคลองกับสภาพบริบทของพ้ืนที่ ไดแก ทรัพยากรธรรมชาติ ลักษณะภูมิอากาศ ภูมิประเทศ ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชีวิต และ ทรพั ยากรมนษุ ย ดังน้ัน เพ่ือเปนการสรางความเชื่อมั่นและสามารถกําหนดเปาหมายในการดําเนินงานขยาย อาชีพเพอ่ื ความม่นั คงไดอยา งเหมาะสม จึงควรไดม กี ารวิเคราะหช ุมชนเก่ยี วกับสภาพบริบทของพื้นทก่ี ับ งานอาชพี ทตี่ ัดสนิ ใจจะดําเนินการพฒั นา การดําเนนิ การวเิ คราะหช ุมชน โดยทัว่ ไปนิยมใชเ ทคนิค SWOT ในการประเมิน เพราะ เปน เทคนิคสาํ หรบั การวเิ คราะหสภาพแวดลอมทีม่ ีผลกระทบวา มผี ลดหี รือผลเสยี อยา งไรตอสิ่งท่ีจะกระทํา มีรายละเอยี ด ดังน้ี S (Strength) จดุ แข็ง หมายถึง ความสามารถ หรือสถานการณภายในชุมชนท่ีเปนเชิงบวก ซง่ึ สามารถนาํ มาใชประโยชนในการทาํ งาน เพือ่ ใหง านบรรลุวตั ถปุ ระสงค หรอื กอใหเกิดประโยชนตอ การทํางาน สง ผลใหงานท่ีทําเกิดความเขม แขง็ W (Weakness) จดุ ออน หมายถึง สถานการณภายในชมุ ชนท่ีเปน เชงิ ลบ ซึง่ ไมส ามารถ นาํ มาใชเปนประโยชนใ นการทาํ งาน เพือ่ ใหงานบรรลุวัตถุประสงค หรอื ไมก อใหเกิดประโยชนต องาน อาจสง ผลใหงานทที่ ําเกิดความลมเหลวได O (Opportunity) โอกาส หมายถงึ ปจจยั และสถานการณภ ายนอกชมุ ชน ทเี่ อ้ือประโยชน ในการทาํ งานใหบรรลุวัตถุประสงค หรือหมายถึง สภาพแวดลอ มภายนอกที่เปนประโยชนตอการ ดําเนินงาน

29 T (Treat) อุปสรรค หมายถึง ปจจัยและสถานการณภายนอกชุมชน ทข่ี ัดขวางหรอื ไม สนับสนุนตอการทาํ งานใหบ รรลุวัตถุประสงค หรอื หมายถึง สภาพแวดลอมภายนอกทีเ่ ปนปญ หาตอการ ดาํ เนินงาน ในการดําเนินการวเิ คราะหชมุ ชนตามสภาพบรบิ ทของพืน้ ท่ี ไดแก ทรัพยากรธรรมชาติ ลักษณะภมู อิ ากาศ ภูมิประเทศ ศิลปะ วฒั นธรรม ประเพณี และวิถีชีวติ และทรพั ยากรมนุษย กบั งานอาชพี ทต่ี ัดสินใจจะดําเนินการพัฒนา ดวยเทคนิค SWOT เพื่อการเขาสูอาชีพ มีข้ันตอนการดําเนินงานดังน้ี 1. กําหนดประเดน็ สภาพบริบทของพนื้ ที่ท่ีมีความสมั พันธต องานอาชีพท่ตี ดั สินใจที่จะ ดําเนินการพัฒนา เพือ่ การนํามาวเิ คราะห เชน 1.1 กลุมอาชีพเกษตรกรรม ประเด็นสภาพบริบทที่ควรนํามาวิเคราะห ไดแก ทรัพยากรธรรมชาติ ลักษณะภมู ิอากาศ ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ และทรัพยากรมนุษย 1.2 กลุมอาชีพอตุ สาหกรรม ประเด็นสภาพบริบทท่คี วรนํามาวิเคราะห ไดแ ก ทรัพยากรธรรมชาติ ลกั ษณะภูมปิ ระเทศ สภาพภูมิอากาศ ศิลปะ วฒั นธรรม ประเพณี และวิถชี วี ติ 1.3 กลมุ อาชีพพาณชิ ยกรรม ประเด็นสภาพบริบททคี่ วรนํามาวิเคราะห ไดแ ก ทรพั ยากรธรรมชาติ ภมู อิ ากาศ ภมู ิประเทศ และทาํ เลทีต่ ง้ั 1.4 กลมุ อาชีพความคดิ สรางสรรค ประเด็นสภาพบรบิ ททคี่ วรนํามาวเิ คราะห ไดแ ก ทรพั ยากรธรรมชาติ ทรัพยากรมนษุ ย 1.5 กลุมอาชีพอํานวยการและอาชีพเฉพาะทาง ประเด็นสภาพบริบทท่คี วร นํามาวิเคราะห ไดแก ทรัพยากรธรรมชาติ ลักษณะภูมิอากาศ ภูมปิ ระเทศ ศิลปะ วฒั นธรรม ประเพณี วิถีชีวิต และทรัพยากรมนษุ ย 2. กําหนดรายละเอียดยอยที่จะทําการวเิ คราะหใ นแตละประเด็นของสภาพบริบทแตละ ดา นกบั งานอาชพี ทก่ี ําหนดจะดําเนนิ การพฒั นา เชน ประเด็นของสภาพบริบท รายละเอียดของประเด็น 1. ทรพั ยากรธรรมชาติ 1.1 ความเหมาะสมและคุณภาพของทรัพยากรธรรมชาติ 1.2 ทรัพยากรธรรมชาติในชมุ ชน และ/หรอื ชมุ ชนขา งเคียงที่ เออ้ื ตองานอาชีพ 1.3 ปริมาณและคาใชจา ยในการซือ้ ทรัพยากร 1.4 ปรมิ าณนํา้ / แหลงนาํ้ ท่ีตองใชในงานอาชีพ 1.5 รายละเอียดของประเดน็ อื่น ๆ ทีเ่ กี่ยวขอ ง

30 ประเดน็ ของสภาพบริบท รายละเอยี ดของประเดน็ 2. ลกั ษณะภูมิอากาศ 2.1 ลกั ษณะภมู อิ ากาศ 2.2 สภาพภูมิอากาศกับการสนับสนนุ งานอาชพี 3. ภมู ปิ ระเทศ 2.3 ความสมั พันธของภมู ิอากาศกบั สภาพพนื้ ท่ี 2.4 ความสัมพนั ธข องภูมิอากาศกับทรัพยากรธรรมชาติ 4. ศิลปะ วฒั นธรรม ประเพณี 2.5 รายละเอียดของประเดน็ อืน่ ๆ ทเ่ี กยี่ วขอ ง และวิถชี ีวติ 3.1 ลกั ษณะภูมปิ ระเทศ 3.2 สภาพภมู ปิ ระเทศกับการเกือ้ หนนุ งานอาชีพ 5. ทรัพยากรมนษุ ย 3.3 ความสัมพันธของภูมปิ ระเทศกับงานอาชีพ 3.4 ความสมั พันธข องภมู ิประเทศกับทรัพยากรธรรมชาติ 3.5 รายละเอียดของประเดน็ อ่นื ๆ ที่เก่ยี วของ 4.1 งานอาชีพสอดคลองกับศลิ ปะของชมุ ชน 4.2 งานอาชพี มคี วามสัมพนั ธกบั วฒั นธรรมของชมุ ชน 4.3 งานอาชีพมคี วามสมั พันธกบั ประเพณีของชมุ ชน 4.4 งานอาชพี มคี วามสมั พนั ธก ับวถิ ชี ีวติ ของคนในชมุ ชน 4.5 รายละเอยี ดของประเดน็ อน่ื ๆ ทีเ่ กี่ยวขอ ง 5.1 ความรู ในการประกอบอาชีพของตนเอง 5.2 ผรู ูใ นชุมชน ท่มี ีความรูเก่ยี วกบั งานอาชีพ 5.3 แรงงานในชมุ ชนท่ีจาํ เปน ตอ งใชในงานอาชพี 5.4 การบริหารงานบุคคล / แรงงาน 5.5 ความสัมพนั ธข องคนในชมุ ชนกบั ผูประกอบการ 5.6 รายละเอียดของประเด็นอน่ื ๆ ทเี่ กี่ยวขอ ง 3. เมื่อสามารถกําหนดรายละเอียดยอยไดในแตละประเด็นของสภาพบริบทแลว ในการวิเคราะห ใหดําเนินการวิเคราะหในแตละดานของการวิเคราะหดวยเทคนิค SWOT ตามตาราง วเิ คราะหด งั น้ี

31 อาชีพท่ตี ดั สนิ ใจเลือก ................................................. สถานการณภายในชุมชน จดุ แขง็ จุดออน 1. ทรัพยากรธรรมชาติ 1. ทรัพยากรธรรมชาติ 2. ลกั ษณะภูมิอากาศ 2. ลักษณะภูมิอากาศ 3. ภมู ปิ ระเทศ 3. ภูมิประเทศ 4. ศลิ ปะ วฒั นธรรม ประเพณี และวถิ ีชีวิต 4. ศิลปะ วฒั นธรรม ประเพณี และวิถชี ีวติ 5.ทรัพยากรมนุษย 5.ทรพั ยากรมนษุ ย สถานการณภายนอกชมุ ชน โอกาส อปุ สรรค 1. ทรพั ยากรธรรมชาติ 1. ทรพั ยากรธรรมชาติ 2. ลกั ษณะภูมอิ ากาศ 2. ลักษณะภมู ิอากาศ 3. ภมู ปิ ระเทศ 3. ภมู ิประเทศ 4. ศลิ ปะ วฒั นธรรม ประเพณี และวิถชี วี ิต \\ 4. ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวถิ ชี ีวิต 5.ทรพั ยากรมนษุ ย 5.ทรพั ยากรมนษุ ย 4. ดาํ เนนิ การวิเคราะหระบุขอ มลู ตามความเปน จรงิ ตามหัวขอ ของรายละเอียดยอ ยในแตละ ประเด็นของสภาพบริบทชุมชนวา มีความสัมพันธกับงานอาชีพที่จะดําเนินการพฒั นาอยางไร ทั้งนี้ ในการวเิ คราะหระบขุ อ มูล ผดู าํ เนนิ การไดแกผ ทู ่ตี ัดสนิ ใจขยายอาชีพเพอ่ื ความม่ันคง เปน ผดู าํ เนินการเอง โดยตอ งวิเคราะหระบุขอมูลดว ยความเปนจรงิ ในการวิเคราะหร ะบุขอมูลสถานการณภ ายในชุมชน เปนการวิเคราะหระบขุ อมูล เกย่ี วกบั รายละเอยี ดยอยในแตล ะประเดน็ แยกขอ มลู ภายในชมุ ชนทเี่ ปนเชิงบวกหรือเปน สวนสนับสนนุ เก้ือหนนุ ใหง านอาชีพประสบความสาํ เร็จ ในดา นจดุ แข็ง และระบุขอ มูลในชุมชนท่ีเปนเชงิ ลบ หรือเปน ขอมูลทอี่ าจจะเปน ปญหาไดกับงานอาชพี ในดา นจดุ ออน ในการวิเคราะหร ะบุขอมูลสถานการณภายนอกชุมชน เปนการวเิ คราะหระบขุ อมลู เก่ียวกับรายละเอียดยอยในแตละประเด็น แยกขอมูลภายนอกชุมชนท่ีเปนเชิงบวก หรือเปนสวน สนบั สนนุ เอือ้ ประโยชนในการทาํ งานอาชีพใหบ รรลุวตั ถุประสงค หรอื เปนประโยชนตอการดาํ เนินงาน ในดานโอกาส และระบุขอมูลภายนอกชุมชนที่เปนเชิงลบ หรืออาจจะเปนสิ่งที่ขัดขวางหรือไม สนับสนุนตอการทํางานอาชีพใหบรรลุวัตถุประสงค หรือเปน ปญหาตอการดําเนินงานอาชีพ ในดาน อุปสรรค

32 ตัวอยางการวเิ คราะหระบุขอมูล อาชีพ การขยายผลติ ภัณฑจ ากน้าํ มนั มะพราวกลน่ั เย็น สถานการณภ ายในชุมชน จุดแขง็ จุดออน 1. ทรพั ยากรธรรมชาติ ในพืน้ ท่ตี าํ บลเกาะกดู มี 1. ทรัพยากรธรรมชาติ ไมม ีทรพั ยากรธรรมชาติ มะพราวเปน จํานวนมาก เปนวตั ถุดิบสวนผสมในการผลิต 2. ลกั ษณะภมู อิ ากาศ ลักษณะภมู อิ ากาศ มีความ 2. ลักษณะภูมิอากาศ อาจมปี ญ หาไดในชว งฤดู เหมาะสมตอ การทอ งเท่ียว มีนักทองเทีย่ วทง้ั มรสมุ เพราะเรอื โดยสารอาจจะไมอ อกเรอื ชาวไทยและชาวตา งประเทศนยิ มเดนิ ทางมา 3. ภูมิประเทศ ตําบลเกาะกูดหางจากฝงรว ม เทย่ี วเปน จํานวนมาก จงึ เก้อื หนนุ ในการ 80 กโิ ลเมตรทางทะเล อาจจะมีปญ หาในการ ดําเนินงานอาชีพ ขนสง และการจําหนา ยผลผลิตได 3. ภมู ปิ ระเทศ ตาํ บลเกาะกดู มภี มู ปิ ระเทศเปน 4. ศลิ ปะ วฒั นธรรม ประเพณี และวถิ ีชวี ติ ไม เกาะที่มีธรรมชาติสวยงาม มีนักทองเทีย่ วทงั้ มขี อมูลเปน จดุ ออน ชาวไทยและชาวตา งประเทศเดินทางมาเที่ยว 5. ทรัพยากรมนุษย ไมมขี อ มลู เปน จุดออ น เปนจํานวนมาก จึงเกื้อหนุนในการดาํ เนินงาน อาชพี 4. ศลิ ปะ วฒั นธรรม ประเพณี และวิถชี ีวติ นา้ํ มันมะพราว เปนผลติ ภณั ฑท ส่ี ามารถนาํ ไปใช รว มในการผลิตเปน ผลติ ภัณฑอ่ืน ๆ ได 5. ทรัพยากรมนษุ ย ดําเนินการดว ยสมาชิก ภายในครอบครัว และสามารถจา งแรงงานใน พนื้ ทไ่ี ด

33 สถานการณภายนอกชุมชน โอกาส อปุ สรรค 1. ทรัพยากรธรรมชาติ ไมมีขอมูลเปน โอกาส 1. ทรัพยากรธรรมชาติ จะตองส่งั วัตถุดิบ 2. ลักษณะภูมอิ ากาศ นกั ทองเทยี่ วทั้งชาวไทย สวนผสมในการผลติ จากภายนอกทองถ่ิน มาใช และชาวตา งประเทศนยิ มเดินทางมาเทยี่ วเปน ในการผลิต จาํ นวนมาก เพราะมลี กั ษณะภูมิอากาศ มีความ 2. ลักษณะภมู ิอากาศ อาจมปี ญ หาไดในชวงฤดู เหมาะสมตอ การทอ งเท่ียว จึงเก้ือหนนุ ในการ มรสุม เพราะเรือโดยสารอาจจะไมออกเรือ ดําเนินงานอาชีพ 3. ภมู ปิ ระเทศ ตาํ บลเกาะกดู หางจากฝง รว ม 3. ภูมิประเทศ ภูมปิ ระเทศของตาํ บลเกาะกดู 80 กโิ ลเมตรทางทะเล อาจจะมีปญ หาในการ มมี ะพรา วเปนจํานวนมาก และมีธรรมชาติ ขนสง และการจาํ หนา ยผลผลติ ได สวยงาม มนี ักทอ งเท่ียวท้งั ชาวไทยและชาว 4. ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชวี ติ ไมมี ตางประเทศเดนิ ทางมาเที่ยวเปนจํานวนมาก ขอมูลเปน อปุ สรรค จึงเกอื้ หนนุ ในการดําเนินงานอาชพี 5. ทรัพยากรมนุษย มีผผู ลิตในทองถ่ินอ่ืน ที่ 4. ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวถิ ชี วี ิต ดาํ เนินการผลติ อาจสง ผลตอการจําหนา ยได การดํารงชีวติ สามารถใชน ้ํามนั มะพรา วกล่นั เยน็ นาํ มาเปน สว นผสมหลกั ในการผลติ ผลติ ภัณฑ เพอ่ื ใชใ นชวี ิตประจําวันได 5. ทรัพยากรมนุษย ไมมีขอ มูลเปน โอกาส 5. เมื่อดาํ เนนิ การวิเคราะหร ะบขุ อ มูลตามหวั ขอของรายละเอยี ดยอยในแตละประเดน็ ของสภาพบริบทชุมชนแลว ผวู ิเคราะหข อ มลู ตองวิเคราะหสรุปขอ มลู ทง้ั หมด เพอื่ ใหมองเห็นสภาพการณ ทง้ั หมด พรอ มทจี่ ะนําไปกําหนดเปา หมายและทศิ ทางทจี่ ะดาํ เนนิ การขยายอาชีพ โดยควรสรุปเปน ขอ เพ่ือความชดั เจน ตัวอยา งการวิเคราะหสรปุ ขอ มูล จากผลการวิเคราะหระบขุ อ มลู สามารถสรุปขอมลู ไดดังนี้ 1. จากขอมลู สภาพการณภายใน สรุปไดว า การขยายผลติ ภณั ฑจากนา้ํ มันมะพราวกล่ันเย็น สามารถนํานํ้ามันมะพราวกล่นั เย็น ไปใชเปนสว นผสมหลักในการผลิตผลติ ภัณฑ สําหรับนาํ ไปใชใน ชวี ติ ประจําวันได ประกอบกับ ตําบลเกาะกูด เปน แหลง ทองเทย่ี ว ทมี่ ีภูมปิ ระเทศ อุดมไปดวยมะพรา ว

34 และธรรมชาตสิ วยงาม มีลกั ษณะภมู อิ ากาศ ทเี่ หมาะสมตอการทอ งเทย่ี ว ทาํ ใหม ีนักทองเท่ยี วท้งั ชาวไทย และชาวตางประเทศ นิยมเดินทางมาเท่ียวเปนจํานวนมาก จึงเกื้อหนนุ ในการดาํ เนนิ งานอาชพี โดย สามารถดําเนินการไดดว ยสมาชกิ ภายในครอบครวั และสามารถจางแรงงานในพื้นท่ีได ทั้งนี้ หากมีการดําเนินงานการขยายผลิตภัณฑจากน้ํามันมะพราวกล่นั เย็น ตอง คํานึงถึงวสั ดสุ วนผสมในการผลิต เพราะในพ้นื ท่ตี ําบลเกาะกูดไมมที รัพยากรธรรมชาติ เพ่อื ใชในการผลิต รวมทง้ั ระยะทางของตาํ บลเกาะกูดหางจากฝง รวม 80 กิโลเมตรทางทะเล และสภาพภูมิอากาศในชว ง ฤดูมรสมุ เพราะเรอื โดยสารทจ่ี ะฝากผลผลติ ไปจาํ หนา ยอาจจะไมอ อกเรอื 2. จากขอมูลสภาพการณภายนอก สรุปไดวา การขยายผลิตภัณฑจากนํ้ามันมะพราว กลั่นเย็น สามารถใชนํ้ามันมะพราวกล่ันเย็น นํามาเปนวัสดุหลักในการผลิตผลิตภัณฑเพ่ือใช ในชีวติ ประจําวัน เพื่อการจาํ หนายได เพราะตําบลเกาะกูด เปนแหลงทองเที่ยว ท่มี ีภมู ิประเทศ อุดมไป ดวยมะพราว และธรรมชาติสวยงาม มีลักษณะภูมิอากาศ ที่เหมาะสมตอการทองเท่ียว ทําใหมี นักทอ งเทย่ี วท้ังชาวไทยและชาวตางประเทศ นิยมเดินทางมาเทีย่ วเปนจาํ นวนมาก จึงเก้ือหนุนในการ ดาํ เนนิ งานอาชีพ ทัง้ นี้ การขยายผลติ ภัณฑจากน้าํ มันมะพราวกลั่นเยน็ ตองคํานึงถงึ วัสดุสวนผสมใน การผลิต เพราะตองสั่งซื้อจากภายนอกพื้นท่ี รวมทั้ง ระยะทางของตําบลเกาะกูดหางจากฝงรวม 80 กิโลเมตรทางทะเล และสภาพภมู อิ ากาศในชว งฤดมู รสมุ เพราะเรอื โดยสารทจ่ี ะฝากซ้ือวสั ดุสว นผสม ในการผลิต และฝากผลผลติ ไปจําหนา ยอาจจะไมมีการออกเรือ 3. ภาพรวมการวิเคราะหสภาพการณส รุปไดวา 3.1 มคี วามเหมาะสมและเปนไปได ในการขยายผลิตภัณฑจากน้ํามันมะพราวกล่ันเย็น เพราะสามารถนํานํา้ มนั มะพรา วกล่ันเยน็ ไปใชเ ปนสว นผสมหลักในการผลติ ผลิตภัณฑ สาํ หรับนาํ ไปใช ในชีวติ ประจําวนั ได 3.2 ดําเนินการขยายอาชพี เพื่อความมน่ั คง ใชก ารบริหารจัดการอาชีพในลักษณะ ครอบครัว และสามารถจางแรงงานเพื่อสนับสนุนการผลิตได ตามจํานวนการผลิตในแตละชวง 6. เมือ่ สามารถวิเคราะหก าํ หนดเปาหมายและทิศทางทจี่ ะดําเนินการขยายอาชพี ไดแลว เพ่อื ใหเ กิดเปาหมายสูงสุดและเสน ทางการดําเนินการขยายอาชีพใหเ กิดความมั่นคง ผูประกอบการควร จัดทําแผนพัฒนาธุรกิจชมุ ชน เพอ่ื ใหการบรหิ ารจัดการงานอาชพี เปนไปอยางมีระบบและเปาหมายที่ ชัดเจน

35 กิจกรรมที่ 4 ใหผ ูเ รียนวิเคราะหช มุ ชน ตามสภาพบริบทของพ้นื ที่ ไดแก ทรพั ยากรธรรมชาติ ลักษณะภูมอิ ากาศ ภูมปิ ระเทศ ศลิ ปะ วัฒนธรรม ประเพณแี ละวถิ ีชวี ิต และทรพั ยากรมนุษย กบั งาน อาชพี ที่กําหนดจะขยายงานอาชพี ดวยเทคนิค SWOT เพ่อื การขยายอาชีพเพ่อื ความม่นั คง อาชพี ที่ตดั สนิ ใจเลอื ก ................................................. สถานการณภายในชมุ ชน จุดแข็ง จดุ ออน 1. ทรัพยากรธรรมชาติ 1. ทรัพยากรธรรมชาติ 2. ลักษณะภมู ิอากาศ 2. ลกั ษณะภูมิอากาศ 3. ภูมปิ ระเทศ 3. ภูมปิ ระเทศ 4. ศลิ ปะ วฒั นธรรม ประเพณี และวิถชี ีวิต 4. ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชวี ิต 5.ทรพั ยากรมนษุ ย 5.ทรพั ยากรมนุษย สถานการณภ ายนอกชุมชน โอกาส อุปสรรค 1. ทรัพยากรธรรมชาติ 1. ทรัพยากรธรรมชาติ 2. ลกั ษณะภูมิอากาศ 2. ลักษณะภูมอิ ากาศ 3. ภูมปิ ระเทศ 3. ภูมิประเทศ 4. ศลิ ปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวิถชี วี ติ 4. ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชวี ติ 5.ทรัพยากรมนษุ ย 5.ทรพั ยากรมนษุ ย

36 เอกสารหมายเลข 8 : ใบความรู เรอื่ ง ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เชื่อวา คนไทยสามารถพัฒนาศักยภาพการคิด การกระทําใหเขมแข็งขึ้น เพ่ือสราง เศรษฐกจิ แกปญ หาความยากจนดวยการสรางลักษณะนสิ ยั ประจําใหเปนบุคคลท่ีจะทําอะไรตองคิดหา เหตุผล คิดตดั สินใจระบบความพอดีสาํ หรับตนเองหรอื ชุมชน กําหนดแนวทางสรางภูมิคุมกันใหกับ อาชพี ท่ีจะทํา เรยี นรู สรา งความรอบรูใหก ระจางพึ่งพาตนเองได และมีคุณธรรม จริยธรรม สง ผลใหการ พฒั นาเศรษฐกจิ ของบคุ คล สามารถสรางความพอเพยี งอยดู ีมีสุข และกาวถงึ ความมั่งมีศรสี ุข ดํารงชีวิต อยา งพอเพยี งเกื้อกูลสงั คมได การเรียนรูเ พือ่ พัฒนาศกั ยภาพ การคดิ การกระทาํ ตามแนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง จะมุงเนน องคประกอบแหง คุณคา 5 ประการ คือ 1. การพัฒนาทกั ษะการคดิ หาเหตผุ ล 2. การพฒั นาทักษะการคดิ ตัดสินใจระบคุ วามพอดีสาํ หรับตนเองและชุมชน 3. การพัฒนาทักษะการคดิ กาํ หนดแนวทางสรา งภูมคิ มุ กันใหกบั เรอ่ื งทจ่ี ะทาํ 4. การพฒั นาทกั ษะการแสวงหาความรแู ละสรปุ องคค วามรใู นเรอ่ื งทีจ่ ะทาํ 5. การพัฒนาเจตคติเพอ่ื การคิดการกระทาํ ใหเกิดคณุ คา ในคุณธรรมและจรยิ ธรรม การประยุกตใชปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เปนการนําองคประกอบแหงคุณคา 5 ประการ ไปบรู ณาการกบั เหตุการณส าระที่นาํ เขามาเก่ียวของ ดวยการนํามาวเิ คราะหความสัมพันธร ะบุ ลกั ษณะปฏสิ มั พันธที่นาจะเกดิ ใชเปนขอ มลู สารสนเทศในการตดั สินใจกําหนดแผนพัฒนาระดับตา ง ๆ การวดั ผลประเมินผล ความสาํ เรจ็ ของการใชปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ควรจะเปน การประเมินตนเองเพื่อการพัฒนา เพราะผลสําเร็จของแตละบุคคลแตกตางกัน จึงเปนการวัดผล ประเมินผล เพอ่ื บอกตนเองวา ขณะนเ้ี ราอยตู รงไหน แลว เราพอหรือยงั มิใชก ารตดั สินใจวาเกงกวา ใคร ความหมายและลักษณะองคป ระกอบแหง คุณคา 5 ประการ ความมเี หตผุ ล หมายถงึ การที่เราจะทาํ อะไร เราจะตอ งศึกษาวาอะไรเปนเหตแุ ละลักษณะ ผลท่ีเกดิ เปน อยางไรดวยการจาํ แนกออกใหไดวา ถา เราตอ งการใหเ กิดอะไร มอี ะไรเปนเหตทุ ที่ ําใหเกิด เหตทุ ่ี 1 เหตทุ ่ี 2 ผลท่เี กิดจากความคิด ตวั อยา ง เหตทุ ่ี 3 รสชาตถิ กู ปากคนไทยอยแู ลว กลวยตากมี มกี ระแสและผลการวิจัยวา คนนยิ มกินมาก กลวยตากเปนอาหารมีคุณคาสงู เปน อาหารราคาถกู หาซือ้ งา ย

37 ความพอดี หมายถึง สิ่งท่ีเราจะทาํ มีความพอดีอยตู รงไหนท่ีเราสามารถเขาถึงไดจริง อยางไมท กุ ขยากเดือดรอ นมากนกั ซ่ึงเปน เรือ่ งของเอกตั บคุ คลดงั ตวั อยา ง ตัวอยางที่ 1 นางลอยตัดสินใจปลูกกลวยน้ําวาพันธุมะลิออง เพ่ือใชทํากลวยตาก บนพนื้ ท่ี 3 ไร โดยมีขอมูลในการระบุความพอดี ดงั นี้ 1. ตอ งใชแ รงงานของตัวเองเพียงคนเดยี ว 2. มคี วามรูวา กลวยเมื่อปลูกแลวจะใชเวลา 12 เดือน จึงใหผลผลิต ถาปลูกเดือนละ 100 ตารางวา เม่ือครบ 12 เดือน จะเต็มพ้นื ที่ 3 ไร มผี ลผลติ ออกมาในปริมาณพอดีกับการจดั การตากแหงได เปน ระยะ ๆ 3. ผลผลิตกลวยตากอบแหงจะมปี รมิ าณพอดกี บั การจดั จาํ หนายดว ยตนเอง ตัวอยางที่ 2 นายเข็ม ชายพกิ ารเดนิ ไมได แตน ั่งเคลื่อนที่ได ตดั สนิ ใจปลกู หนอ ไมฝ ร่ัง 200 ตารางวา (ครึ่งไร) โดยมขี อมลู ในการระบุความพอดี ดังนี้ 1. ตอ งการมรี ายไดเ พียงวันละ 300 บาท ใชเ ล้ยี งตนเอง และคณุ แม 2. มีที่ดินของตนเอง 2 ไร อยทู า มกลางพนื้ ทีป่ ลกู หนอ ไมฝรั่ง มีบริษัทจัดจําหนา ยมารบั ซ้ือถึงชมุ ชนทกุ วัน 3. ถา เร่ิมตน ใชพื้นท่ี 200 ตารางวาในการผลติ จะพอดีกบั สภาพรางกายทําไดส บาย ๆ 4. พื้นที่ 200 ตารางวาสามารถใหผ ลผลิตไดว นั ละ 8 – 10 กโิ ลกรมั 5. หนอ ไมฝ รั่งราคากิโลกรมั ละ 40 บาท วนั หนงึ่ จะมรี ายได 300 – 400 บาท คอ นขางแนน อน 6. การปฏิบัติการดูแลตนหนอไมฝร่ัง คนปกตินั่งทํา คนพิการจะตองนั่งอยูแลว การเคล่อื นตัวกใ็ ชวิธกี ารถัดไป จึงเปน กจิ กรรมที่เหมาะสมท่สี ุดขณะน้ี ภูมิคุมกัน หมายถึง การกําหนดแนวทางการจัดการปองกันความเสียหาย ไดแก การออมสะสมทุนเพ่ือปองกันสภาพคลองทางการเงินและเปนทุนขยายกิจกรรม เม่ือไดจังหวะเวลา ทสี่ มควรมาถงึ การสรางศรัทธาใหลูกคายอมรบั ไมทอดทิ้งเลิกซื้อขายกับเรา การสรางคุณภาพผลผลิต ใหลูกคาเชอ่ื ถอื ไดวา ผลผลิตที่ซ้ือมีคุณภาพแนน อนการสรา งความรกั ภกั ดีตอคนรวมงานใหมคี วามรูสึกวา ทํางานอยูกับเรามชี วี ติ ปลอดภัยมีอยมู ีกินแนนอน ความรอบรู หมายถงึ เมอ่ื เราคดิ หาเหตุหาผลวา เราจะทําอะไรแลวคิดตัดสินใจวา ควรทํา เทา ไร จะพอดีกับสภาพท่ีเปนจริงและเขาถึงได ดงั นน้ั เม่อื ตัดสินใจไดแ ละทําจริงเราจําเปนตอ งเรียนรู รายละเอียดตา ง ๆ แสวงหาความรู ตรวจสอบความรูจนกระจา งบรู ณาการเขา กบั ประสบการณของตนเอง สรุปเปน องคความรเู พอื่ ใชดําเนินการจริงได คณุ ธรรม หมายถึง ความคดิ เจตนาที่เก่ยี วของกับการประกอบอาชพี เปน ไปอยางมีคุณคา สอดคลองกบั ศลี ธรรม กฎระเบยี บ ขอกําหนด และไมสรางความเดอื ดรอนแกสังคม

38 สรุป ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง เปนเรือ่ งของความรสู ึก ความมงุ ม่ัน การรทู นั และเขาใจในส่ิงทจี่ ะ ทําคดิ สรา งสรรคและรบั รโู ลกกวาง เพ่ือการดํารงชวี ิตอยูอ ยางพอเพียงในสังคม ชมุ ชนของงาน และกาว เขาสโู ลกแหงการแขง ขันทางเศรษฐกจิ ในระบบทุนนิยมไดอ ยางมสี ตปิ ญญา ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไมไดปฏิเสธทุนนิยม แตจะใชพ ลงั แหง สติปญ ญา พัฒนาตนเอง สังคม ชุมชน รวมกัน สรางทุนนิยมใหม นําพาประเทศเขาสูความเปนมหาอํานาจแหงสนั ติสุขท่ีมั่นคง ย่ังยนื กจิ กรรมท่ี 5 ใหผูเรยี นวิเคราะหการประกอบอาชพี ของตนเอง หรือสัมภาษณภ มู ปิ ญญาในชุมชน วาไดย ดึ หลัก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เปน แนวทางในการประกอบอาชีพหรือไม โดยวิเคราะหใหค รบท้ัง 5 องคป ระกอบ

39 เอกสารหมายเลข 9 : ใบความรู เรอ่ื ง การวิเคราะหต รวจสอบระบบความพรอมในการสรางอาชีพ กรอบแนวคดิ องคประกอบของ องคประกอบของ ปฏิสัมพันธ ตรวจสอบกับ เศรษฐกจิ พอเพยี ง การทําอาชพี ทค่ี วรจะเปน สภาพจรงิ สรปุ ความพรอ ม 1. เหตผุ ล 1. ทนุ 2. ความพอประมาณ 2. ผลผลิต 3. ภูมิคุมกัน 3. ลกู คา 4. ความรอบรู 4. การเรียนรพู ฒั นา 5. คุณธรรม ตนเอง ใชตารางสมั พนั ธสองทาง วิเคราะหค วามสัมพันธ แผนภมู ิแสดงกรอบแนวคิดการวิเคราะหต รวจสอบระบบความพรอมในการสรางอาชีพ จากแผนภมู ิดังกลาว จะเห็นวา การวิเคราะหตรวจสอบระบบความพรอมในการสราง อาชพี มภี ารกิจทีจ่ ะตอ งทาํ 2 ขน้ั ตอน คือ 1. การนําองคป ระกอบของเศรษฐกจิ พอเพียงและองคประกอบการทําอาชพี มาวเิ คราะห โดยตารางสมั พันธส องทาง เพ่อื คดิ หาปฏิสมั พนั ธท เี่ กิดข้ึนระหวางองคป ระกอบ 2. นําปฏิสมั พนั ธทว่ี ิเคราะหไดม าตรวจสอบกับสภาพจริงวา มีอะไรบา งที่ยังไมพ รอม แลว สรุปลักษณะความพรอ มและสง่ิ ที่จะตอ งสรางใหเกิดความพรอม การวิเคราะหระบุปฏิสมั พันธระหวา งองคป ระกอบ ดวยการนําองคป ระกอบของเศรษฐกิจพอเพยี งมาบรรจใุ นตารางสัมพนั ธสองทางตาม แนวต้ังแลว นาํ องคประกอบทางอาชพี มาบรรจใุ นตารางสัมพนั ธสองทางตามแนวนอน แลว ระบุความคิด รวบยอดของปฏสิ มั พันธท่คี วรจะเปน ดังน้ี

40 ตัวอยา ง : การวเิ คราะหความสัมพันธเ พ่ือกาํ หนดความคดิ รวบยอดของปฏิสัมพันธท ่คี วรจะเกดิ องคป ระกอบ เศรษฐกจิ ของการ 4. การเรียนรูพ ัฒนา พอเพยี ง ทําอาชีพ 1. ทุน 2. ผลผลติ 3. ลูกคา ตนเอง A A1 A2 A3 A4 ความมเี หตุผล เอาจากไหน คณุ ภาพเปน เปนใคร ความสามารถ B B1 อยางไร ขายใหใคร ยกระดบั คณุ ภาพ ความพอประมาณ เทา ไร B2 B3 อยางตอเน่ือง C จะทาํ เทา ไร ขายแบบไหน ภมู คิ ุมกนั B4 D C1 การออม C2 C3 ความสามารถที่ ความรอบรู - การสะสมทนุ ลกู คายอมรับ ความเช่อื ท่จี ะได จาํ เปนตอ งพัฒนา E D1 D2 ผลติ ภัณฑท่ดี ี ใหเกดิ มีอะไรบาง คณุ ธรรม - แผนธรุ กิจ วิธีการผลิต D3 C4 - แผนการลงทนุ วธิ ีการบริโภค ความภักดขี อง E1 E2 บุคลากรรว มงาน ระเบียบวนิ ัยการ คณุ ภาพไดตาม E3 D4 ใชเ งนิ ขอกําหนด ผลผลิตปลอดภัย - การผลิต - การตลาด - การกระจายสินคา E4 อนุรักษ สภาพแวดลอม จากตารางสัมพนั ธสอง ทางเราจะเหน็ ความคิดรวบยอดของปฏิสัมพันธทัง้ 20 รายการ ทผี่ เู รยี นผปู ระกอบอาชีพจะตองคิดหาคําตอบในทุกรายการ (ตั้งแต A1 ไปจนถึง E4) กับสภาพท่เี ปน จริง ของตนเองแลวจาํ แนกรายการท่มี คี วามพรอม และรายการทไี่ มพ รอม กจ็ ะเปนการตรวจสอบความพรอม ในการสรางอาชพี จาก 20 คําถาม แลวจัดทําบันทึกสภาพความพรอ มในการสรางอาชีพ

41 ตวั อยา ง บนั ทึกความพรอ มในการสรา งอาชีพ การผลิตผลมะเดือ่ ฝร่ัง (Fix) อบแหง ความคิดรวบยอดของปฏสิ ัมพนั ธ สภาพทเ่ี ปนจริง A1 เหตุผลเกย่ี วกบั ทุน : ใชท นุ จากแหลงใด A1 ทนุ จากการออมของตนเอง B1 ความพอประมาณเกีย่ วกบั ทนุ : จะตอ งใชเทาไร B1 เริ่มตน ท่ี 20,000 บาท C1 ภูมคิ มุ กันเกี่ยวกับทุน : การออม การสะสม C1 - D1 ความรอบรูเก่ยี วกบั ทุน : แผนการลงทนุ D1 - E1 คณุ ธรรมท่ีเกีย่ วกับทนุ : ระเบียบวินยั การใชเงิน E1 ม่ันใจในการฝก อบรมจากครอบครัว และไปรับ การอบรมสมั มนาเกยี่ วกับการจดั การทุนแลว A2 เหตผุ ลเกี่ยวกบั ผลผลติ : คณุ ภาพเปน อยา งไร A2 ผลผลติ ลกู โตขนาด 6 ลูก/กก. เน้อื หวานนุมกลิน่ แบบกุหลาบ B2 ความพอประมาณเกย่ี วกบั ผลผลติ : จะทําเทาไร B2 จะทําผลผลิต 2 ไร C2 ภูมิคมุ กนั เกย่ี วกบั ผลผลติ : ลูกคา ยอมรบั C2 - D2 ความรอบรูเ กีย่ วกบั ผลผลติ : วธิ กี ารผลติ D2 แสวงหาความรศู กึ ษาดูงานสรุปองคค วามรูไดแ ลว E2 คณุ ธรรมเกย่ี วกบั ผลผลิต : คุณภาพไดตาม E2 - ขอ กําหนด A3 เหตุผลเกยี่ วกับลูกคา : ขายใหใคร A3 ขายกบั กลุมผรู กั ษาสุขภาพ B3 เหตุผลเกี่ยวกับลูกคา : ขายไดไหม B3 ขายตรงกับผรู กั สุขภาพ C2 ภูมคิ ุมกันเกย่ี วกบั ลกู คา : ความเช่ือถือผลิตภัณฑ C3 มีเอกสารรบั รองคณุ ภาพเกษตรอนิ ทรยี ข อง กรมวชิ าการเกษตร D3 ความรอบรูเกยี่ วกบั : มาตรฐานคุณภาพผลผลิต D3 จดั ทําเอกสารคณุ คา ผลผลติ และวิธกี ารบรโิ ภค กาํ กบั สนิ คา E3 คุณธรรมเกย่ี วกบั ลกู คา : ผลผลิตปลอดภัย E3 ใชกระบวนการเกษตรอินทรยี ไ มใ ชส ารพษิ A4 เหตผุ ลเกย่ี วกับการพฒั นาตนเอง : ความสามารถ A4 - ยกระดับคณุ ภาพอยา งตอ เน่ือง B4 ความพอประมาณเกีย่ วกับการพฒั นาตนเอง : B4 - ศกั ยภาพทต่ี องพฒั นา C4 ภมู ิคมุ กันเกีย่ วกบั การพฒั นาตนเอง : ความภักดี C4 มกี ารพัฒนาทักษะการทํางาน มีสวสั ดกิ ารรานคา ของผรู วมงาน ประกนั ความอดอยาก D4 ความรอบรูเกีย่ วกบั การพัฒนาตนเอง : การผลิต D4 การขยายพนั ธุ การบํารุงรกั ษาตน การแปรรูป การตลาด ความสัมพนั ธกบั ชุมชน อบแหง (Fix) E4 คุณธรรมเกี่ยวกบั การพัฒนาตนเอง : การอนรุ กั ษ E4 กระบวนการเกษตรอนิ ทรียเปน กระบวนการ ส่ิงแวดลอม อนุรักษส ิ่งแวดลอ มอยแู ลว

42 จากตารางตัวอยา ง ทาํ ใหเ ราทราบวา การเขาสูอาชีพผลิตมะเดื่อฝรั่งอบแหง ยังมีรายการทีต่ อง ดําเนนิ การเรียนรคู ิดเพมิ่ เติม 6 รายการ สรุป การวเิ คราะหต รวจสอบระบบความพรอ มในการสรา งอาชีพ เปนกระบวนการวเิ คราะห ดวยตารางสองตาราง เพ่ือสรุปความคิดรวบยอดของปฏิสัมพันธระหวางองคประกอบทางเศรษฐกิจ พอเพยี ง กับองคประกอบในระบบอาชีพ จากสภาพท่ีเปน จริงของผูประกอบอาชพี จะสะทอนใหรูจัก ตนเองมองเหน็ สภาพทตี่ อ งเสรมิ เติมใหเ กิดความพรอ ม กิจกรรมท่ี 6 ใหผูเรียนจัดทําบนั ทึกความพรอมในการสรา งอาชีพท่ีตนเองประกอบอยู หรืออาชีพท่ีผูเรียน ตองการประกอบการมา 1 อาชีพ ตามความคิดรวบยอดของปฏสิ ัมพันธร ะหวางเศรษฐกิจพอเพียงกับ องคป ระกอบการทาํ อาชพี (ตงั้ แต A1 ไปจนถงึ E4)

43 บทที่ 3 การพัฒนาตนเองเพอ่ื การขยายอาชีพ ผลการเรยี นรทู ี่คาดหวงั ปฏิบัตกิ ารวเิ คราะหต นเองและพฒั นาทักษะ การขยายอาชพี ใหเ ปนลกั ษณะนิสยั ขอบขา ยเนอื้ หา เรอ่ื งท่ี 1 การวเิ คราะหท ําความเขาใจและรูจกั ตวั ตนท่แี ทจรงิ เรอ่ื งท่ี 2 การพฒั นาทักษะการขยายอาชีพใหเปน ลกั ษณะนิสัย ส่อื ประกอบการเรยี นรู 1. เอกสารหมายเลข 10 ใบความรู เรอ่ื ง ตวั ตนที่แทจ ริงของตนเอง 2. เอกสารหมายเลข 11 ใบความรู เรือ่ ง การพัฒนาทักษะการขยายอาชพี ใหเ ปนลกั ษณะนสิ ัย