íÊÃ»Ø ÊÒÃÐÊÒ¤ÞÑ เขียนสรุปใจความสําคญั ใหสมบูรณ ¹Ñ¡àÃÕ¹䴌àÃÕ¹ÃÙŒÍÐäà ¨Ò¡º·àÃÕ¹¹Õé การเปน ศาสนกิ ชนทด่ี ี การปฏิบตั ติ นตอศาสนสถานทต่ี นเองนับถอื เฉฉบลบั ย 1….……á…µ……‹§…¡…Ò…Â…à…Ã…ÕÂ…º……Ã…ŒÍ…Â……á…Å…Ð…á……Ê…´…§……¡…ÃÔ …ÔÂ…Ò…Ç…Ò…¨……Ò…Ê…ØÀ…Ò…¾……ã…¹…È…Ò…Ê……¹…Ê……¶…Ò…¹……………………………………… 2……. …अ…Ò…Ã…¾…¡……®…Ã…Ð…à…º…ÕÂ……º…á……Å…Ð…¢…ŒÍ…»……¯…ºÔ……ѵ…Ô¢…Í……§…È…Ò…Ê…¹……Ê…¶……Ò…¹………………………………………………………………… 3….……Á…Õ¤…Ç……Ò…Á…Ê…Òí …Ã…Ç……Á…á…Å……Ð…»…¯……ºÔ …ѵ……Ôµ…Ò…Á…Á……Ò…Ã…Â…Ò…·……¢…Í…§…ʅѧ…¤……Á…¹……¹éÑ …æ……………………………………………………… 4……. …´…áÙ …Å……Ã…Ñ¡…É……Ò…È…Ò…Ê……¹…Ê…¶……Ò…¹…ã…Ë…ÊŒ …Ð……Í…Ò…´…à…Ã…ÕÂ…º…Ã……ÍŒ …Â……ä…Á…‹ ã…Ë…àŒ …¡…´Ô ……¤…Ç…Ò…Á…à…Ê…ÂÕ……Ë…Ò…Â…………………………… 5……. …º…Òí …Ã…Ø§…Ã……Ñ¡…É…Ò…Ê……À…Ò…¾……È…Ò…Ê…¹……Ê…¶…Ò……¹…ã…Ë…¤Œ …§……Ê…À…Ò…¾……à´……ÁÔ ……Ë…Ò…¡…Á……ÊÕ …Ç‹ …¹……ã´……àÊ……ÂÕ …Ë…Ò……Â…ã…Ë…«Œ …Í‹ …Á……á…«…Á การปฏบิ ัติตนเปน ศาสนกิ ชนทดี่ ี ¹(µÑºÑǶÍÍ× Â¾‹ÒçФ¾íÒØ·µ¸ÍȺҢÊ͹§Ò¼)ÙŒ·èÕ 1….……»…¯……ºÔ …ѵ……µÔ …¹……µ…Ò…Á…Ë……Å…¡Ñ …»……¯…ºÔ……ѵ…Ô·……Ò…§…¾…Ã…Ð……¾…Ø·……¸…È…Ò…Ê……¹…Ò……અ¹‹ ……Ê……Ç…´…Á…¹……µ…ä…Ë……Ç…¾Œ …Ã…Ð………………… ………º…Ã…ÔË……Ò…Ã…¨…Ôµ……á…Å…Ð…à…¨…Ã…Ô…Þ…»……˜Þ……Þ…Ò……½…¡ƒ……Ê…Á…Ò……¸…Ô à…»…¹š……µ…¹Œ………………………………………………………………………… 2……. …»…¯……Ôº…ѵ……µÔ …¹……ã¹……È…Ò…Ê……¹…¾…Ô¸……Õ à…ª…¹‹ ……¡…Ò…Ã…·……íÒ…Í…Ò…Ã…Ò…¸…¹……Ò…È…ÕÅ……¡…Ò…Ã…·……Òí …Ê…Á……Ò…·…Ò…¹……È…ÕÅ………………………… ………¡…Ò…Ã…·……íÒ…Í…Ò…Ã…Ò…¸…¹……Ò…¸…Ã…Ã…Á……¡…Ò…Ã…»……¯…Ôº……ѵ…µÔ ……¹…ã…¹…Džѹ……¸…Ã…Ã…Á……Ê…Ç…¹……Ð…à…»…¹š ……µ…¹Œ …………………………………… 3….……»…¯……ºÔ …ѵ……Ôµ…¹……µ…Ò…Á…Á……Ò…Ã…Â…Ò…·……¢…Í…§…È…Ò…Ê……¹…¡Ô …ª……¹…·…Õè…´…Õ …અ¹‹ ……¡…Ò……Å㪅¤Œ……Òí …¾…´Ù ……·…Õèà…Ë…Á……Ò…Ð…Ê…Á…¡……Ѻ………… ………¾…Ã…Ð…À……¡Ô …É……Ø ¡…Ò…Ã……á…Ê…´……§…¤…Ç…Ò…Á……अ…Ò…Ã…¾…µ……‹Í…¾……Ã…Ð…À…Ô¡…É……Ø·…èÕ…¶…Ù¡…µ……ÍŒ …§……à»……š¹…µ……Œ¹………………………………… 46
Ẻ·´Êͺ·Õè 4 วง ลอมรอบตวั เลขหนาคําตอบท่ถี กู ตอ ง 1 ใครปฏิบตั ติ นเมือ่ ไปศาสนสถานไดเหมาะสม 1. แหมมทาํ ของหลน ทพ่ี ้ืนศาสนสถานบอ ย ๆ 2. กอยคอยสงั เกตวา ใครไมส นใจรวมศาสนพธิ ีบา ง 3. นิดใสเสือ้ เชิต้ และกางเกงขายาวเวลาไปศาสนสถาน 4. ปาลม เลน กับเพื่อนเสยี งดังขณะพอ แมและผใู หญคนอ่นื ๆ ประกอบ ศาสนพิธี 2 การสาํ รวมในการเขารว มพธิ ีในศาสนสถานหมายถึงขอใด 1. การไมพ ูดคุยกับใคร 2. การไมมองหนาใคร 3. การใชกิริยาวาจาสภุ าพ 4. การสงั เกตพธิ ีการอยูห าง ๆ 3 ขอ ใดแตกตา งจากพวก 1. เทวสถาน 2. มสั ยิด เฉฉบลบั ย 3. วัด 4. ศาลเจา 4 ขอใดมคี วามสมั พันธก ัน 1. โบสถค รสิ ต : บาทหลวง 2. เทวสถาน : คนทรงเจา 3. มัสยดิ : นักบวช 4. วดั : ษี 5 ขอใดถอื เปนการปฏิบัติตนตามหลกั พทุ ธศาสนกิ ชนทีด่ ี 1. รวมงานรนื่ เรงิ ประจาํ ปของวดั 2. สวดมนตไหวพระทุกวนั 3. ฟงพระสวดมนตบอย ๆ 4. ปลูกตน ไมใ นวดั 47
6 ขอใดมคี วามสัมพนั ธก ับบทสรรเสรญิ คณุ พระรตั นตรัย 1. พระอรหนั ต 2. พระสังฆราช 3. พระไตรปฎ ก 4. พระพทุ ธ พระธรรม พระสงฆ 7 ขอ ใดเก่ียวขอ งกับการอาราธนาศลี 1. การกลาวขอศลี จากพระภกิ ษุ 2. การกลาวขอพรจากพระภกิ ษุ 3. การกลาวสรรเสริญพระพทุ ธเจา 4. การกลา วขอขมาเจากรรมนายเวร 8 หากพระภกิ ษุนงั่ อยทู เ่ี กาอี้ แลว เราตอ งผา นทา น ควรปฏิบตั เิ หมอื นใคร 1. แพนเคก คลานผา นทา น 2. นนทคกุ เขา ยกมือไหวทา น เฉฉบลบั ย 3. ปาลม เดินคอ มตัวอยางสํารวม 4. ปใหมเดินผา นทา นอยา งรวดเรว็ 9 ใครปฏิบตั ิตนตอพระภิกษไุ ดถ ูกตอ ง 1. นนทน ั่งขดั สมาธิขณะน่งั ตอหนาพระภกิ ษุ 2. แปง ยกมอื ประนมขณะสนทนากบั พระภกิ ษุ 3. กณั ฑเดินนําหนาพระภกิ ษขุ ณะตามทา นไปวัด 4. ปอนดยืนเอามือลวงกางเกงขณะอยูตรงหนาพระภกิ ษุ 10 ใครใชสรรพนามแทนตวั เองขณะพูดคยุ กบั พระภิกษุไดถ กู ตอ ง 1. เพชร : “ผมเอาของมาใหทานครับ” 2. แอน : “วันนี้โยมจะมาถวายเพลทานคะ ” 3. โต : “ขาพเจาจะขอนิมนตคุณไปทบี่ า นครับ” 4. มารก : “อาตมาอยากมาขอพรจากทา นครับ” 48
ÇÑ´¼ÅÊÑÁÄ·¸ìÔẺ·´Êͺ ˹Nj ·èÕ 1 ไดค ะแนน 50คะแนนเต็ม ªØ´·Õè 1 ใหนกั เรยี นทํากจิ กรรมตอไปน้ี (µÇÑ Í‹ҧ¤íҵͺ) 1 บอกความสาํ คัญของศาสนามา 2 ขอ (5 คะแนน) 1….……à»……¹š …·……èÕÂ…´Ö …à…Ë…¹……ÂÕè …Ç…¨…Ôµ……ã…¨…·……Òí …ãË……ÈŒ …Ò…Ê……¹…¡Ô …ª…¹……Á…¤Õ …Ç…Ò…Á……Á…èѹ……㨅ㅹ…¡……Ò…Ã…´…Òí …à…¹…¹Ô……ªÕ…Ç…Ôµ……………………. 2……. …à»……¹š …È……¹Ù …Â…Ã……Ç…Á…¡…Ò…Ã…·……Òí …¤…Ç…Ò…Á……´…Õá……Å…Ð…à…»…¹š …Ë……Å…¡Ñ …ã…¹……¡…Ò…Ã…¾…Ñ…²……¹…Ò…¨…Ôµ……㨅…à…¾…Ã…Ò…Ð…Ë……Å…¡Ñ …¸…Ã…Ã……Á. ………¢…Í…§…·……Ø¡…È…Ò…Ê……¹…Ò…Á……ا‹ …ãË……¤Œ …¹……·…íÒ…¤……Ç…Ò…Á…´…Õ…¾…Ñ…²……¹…Ò…¨…Ôµ……㨅…ãË……ÁŒ …¨Õ …Ôµ……ã…¨…´…Õ ………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ไดค ะแนน คะแนนเตม็ ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ......................... 5 2 เขยี นสรุปประวัตศิ าสนาทต่ี นเองนับถือมาพอเขา ใจ (5 คะแนน) 1. ศาสนา ¾Ãоط¸ÈÒʹ҅……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2. ศาสดา ¾Ãоط¸à¨ÒŒ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3. ประวตั ิ …¾…Ã…Ð…¾……Ø·……¸…ਅ…ŒÒ……Á…Õ¾……Ã…Ð…¹…Ò……Á…à…´…ÔÁ…Ç……‹Ò……ਅ…ŒÒ…ª…Ò…Â…Ê…Ô…·…¸…ѵ……¶…Ð……»……Ã…Ð…Ê…Ùµ……Ôà…Á…×èÍ……Džѹ…¢…Öé¹… 1…5……¤……Òíè ……à´……Í× …¹……6……ã…µ…µŒ……¹Œ …Ê……Ò…Å…Ð……³……Å……ØÁ…¾…¹Ô……ÇÕ …¹Ñ ……ã…¹…à…Ç…Å…Ò…µ……Í‹ …Á…Ò…à…¨…ŒÒ…ª…Ò…Â……ä´……µŒ …Ñ´……Ê…Ô¹…¾……Ã…Ð…·……ÑÂ. เฉฉบลบั ย Í……Í…¡…¼……¹…Ç…ª…à…¾…×èÍ…Ë……Ò…·…Ò…§…¾……Œ¹…·……Ø¡…¢… …â…´…Â……¾…Ã…Ð…Í……§…¤…·……Ã…§…º…íÒ…à…¾…çÞ……à…¾…ÕÂ……Ã……¨…¹…ä…´…Œµ……Ã…ÑÊ…Ã……ٌ໅…š¹.. ¾……Ã…Ð…¾……Ø·…¸……ਅ…ŒÒ……˅Ņѧ……¨…Ò…¡…¹……Ñé¹…¾……Ã…Ð…Í…§…¤……·…Ã……§…༅…Â…á……¼…‹¾……Ã…Ð…¾……Ø·…¸……È…Ò…Ê…¹……Ò……«…Öè§…Á……ÕàË……µ…Ø¡……Ò…Ã…³… Ê……íÒ…¤…ÑÞ……µ……‹Ò…§……æ……à…ª…‹¹………â»……Ã…´……ª…®…ÔÅ……á…Å…Ð……¾…Ã…Ð…à…¨…Œ…Ò…¾…ÔÁ……¾…ÔÊ……Ò…Ã…¨…¹……¢…Í…à…»…š¹……Ê…Ò…Ç……¡……á…µ……‹§…µ……Ñé§. ¾……Ã…Ð…Ê……Ò…Ã…Õº…ص……Ã…á…Å……Ð…¾…Ã……Ð…âÁ……¤…¤……ÑÅ…Å…Ò…¹……Ð…à…»…š¹……¾…Ã…Ð…Í……Ѥ…Ã…Ê……Ò…Ç…¡……á……Ê…´…§…â…Í……Ç…Ò…·…»……Ò…µ…Ôâ…Á…¡……¢. à»¹š µ¹Œ ¾Ãоط¸à¨ÒŒ ·Ã§à¼Âá¼È‹ ÒʹÒÁÒ໹š ÃÐÂÐàÇÅÒ 45 »‚………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ไดค ะแนน คะแนนเตม็ ¨§Ö àÊ´¨ç ´ºÑ ¢Ñ¹¸»ÃÔ¹¾Ô ¾Ò¹ 5………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ......................... 3 บอกวิธีปฏบิ ตั ิตนและหลกั ธรรมทางศาสนามา 5 วิธี (5 คะแนน) 1….……Ã…Ð…Á…´Ñ……Ã…Ð…Ç…§Ñ …¡…Ò…Ã…¡……Ã…Ð…·…Òí …¢…Í…§…µ……¹…à…Í…§……྅…Ã…Ò…Ð…Í…Ò…¨…Ê……§‹ …¼…Å…¡…Ã……Ð…·…º…·……èÕµ…Ò…Á……Á…Ò…………………………. 2……. …·…Òí…´……Õá…Å…Ð…¾……´Ù …´……Õ à…¾…Ã…Ò…Ð…¡……Ò…Ã…»…¯……ºÔ …µÑ …àÔ…ª…¹‹ …¹……ÂéÕ …Í‹ …Á……à¡……´Ô …¼…Å……´…Õµ…Í‹……µ…¹……àÍ…§………………………………………. 3……. …ä…Á…·‹ …Òí…¤……Ç…Ò…Á…ª…ÇÑè ……Ë…Å…¡Õ……àÅ……ÂèÕ …§…¡…Ò…Ã…¡…Ã……Ð…·…Òí …·……èÕ ä…Á…´‹ …âÕ…´…Â……Â…´Ö …»……¯…ºÔ……µÑ …µÔ …Ò…Á……Ë…Å……¡Ñ …຅…Þ……¨…È…ÅÕ …………. 4……. …Á…§‹Ø …Á……Ñè¹…·…Òí…¤……Ç…Ò…Á…´……Õ ·……Òí …¤…Ç…Ò…Á…´……ÕÍ…Â…Ò‹…§…Ê……Á…Òèí …à…Ê…Á…Í……â´……Â…Â…´Ö……»…¯……ºÔ …µÑ …µÔ……Ò…Á…Ë……Å…¡Ñ …à…º…Þ……¨…¸…Ã…Ã……Á. 5……. …½…¡ƒ …·……Òí …¨…Ôµ……㨅…ãË……¼Œ …Í‹ …§…ã…Ê…º……Ã…ÔÊ…·Ø ……¸…ìÔ â…´……Â…¡…Ò…Ã…½……¡ƒ …·…Òí…Ê……Á…Ò…¸…¤Ô …Ç…º……¤…ÁØ……….. ไดค ะแนน คะแนนเตม็ 5¨Ôµã¨ãËÁŒ ¤Õ ÇÒÁÁèѹ¤§Ë¹¡Ñ á¹¹‹………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ......................... 49
4 เขยี นวธิ ปี ฏิบัติตนเพอื่ เปน ศาสนกิ ชนทีด่ ี (15 คะแนน) (µÇÑ Í‹ҧ¤íҵͺ) มสี วนรว มในการบาํ รงุ รักษาศาสนสถาน …1.……»…¯……ºÔ …µÑ……µÔ …Ò…Á……¡…®…Ã…Ð…à…º…ÕÂ……º…á……Å…Ð…¢…ÍŒ …»……¯…ºÔ ……µÑ …¢Ô …Í…§…È……Ò…Ê…¹……Ê…¶…Ò…¹……Í…Â…Ò‹ …§…à…¤…Ã…§‹…¤……Ã…Ñ´……………………. …2….…ä…Á…‹·……Òí …¤…Ç…Ò…Á……Ê…¡…»……Ã…¡…Ë……Ã…×Í…à…Ê…ÕÂ……Ë…Ò…Â…ã…Ë……Œ¡…ºÑ …È……Ò…Ê…¹……Ê…¶…Ò…¹……………………………………………………………. 3. ´áÙ ÅÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁÊÐÍÒ´ÈÒʹʶҹ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …4….…Ë…Ò…¡……¾…º……à…Ë…ç¹……¤…Ç…Ò…Á…à…Ê…ÂÕ……Ë…Ò…Â……¢…Í…§…È…Ò…Ê……¹…Ê……¶…Ò…¹……¤……Ç…Ã…á…¨…Œ§…¼……ŒàÙ …¡…ÕÂè …Ç…¢…ŒÍ……§…Á…Ò…«…Í‹……Á…á…«…Á……. ໚¹ÈÒʹԡª¹ ·èÕ´ÕµŒÍ§·íÒÍ‹ҧäà เฉฉบลบั ย ปฏบิ ตั ติ นตามมารยาทของศาสนิกชน เขา รวมศาสนพธิ ี …1.……»……¯…ºÔ …ѵ……µÔ ……¹…µ……‹Í…¾…Ã……Ð…À…¡Ô …É……ØÍ…Â……‹Ò…§……………….. …1…. …à…¢…ÒŒ …Ã…‹Ç…Á……¾…Ô¸…Õ¡……Ã…Ã…Á…·……Ò…§…È…Ò…Ê……¹…Ò……અ¹‹………….. ………à…Ë…Á…Ò……Ð…Ê…Á……à…ª…‹¹……¡…Ò…Ã…Ê……¹…·……¹…Ò…¡…ºÑ……………….. ………¡…Ò…Ã……Í…Ò…Ã…Ò…¸…¹…Ò…È……ÕÅ…á……Å…Ð…Ê…Á……Ò…·…Ò…¹……È…ÅÕ ……….. ………¾…Ã……Ð…À…¡Ô …É……âØ ´………ㅪʌ……Ã…Ã…¾…¹……Ò…Á…á…·……¹…µ…¹……à…Í…§.. ………¡…Ò…Ã……Í…Ò…Ã…Ò…¸…¹…Ò…¾……Ã…Ð…»……Ã…Ôµ…Ã…………………………….. ………á…Å……Ð…¾…Ã……Ð…À…¡Ô …É……Øã…Ë…¶Œ……Ù¡…µ……ÍŒ …§……à»……š¹…µ……¹Œ ……….. ………¡…Ò…Ã……Í…Ò…Ã…Ò…¸…¹…Ò…¸……Ã…Ã…Á……à…»…š¹……µ…Œ¹…………………….. …2….…»…¯……ºÔ …µÑ……Ôµ…¹……ã…¹…¡…Ò…Ã……Â…¹× ……à…´…Ô¹……¹……è§Ñ ………………. …2….…à…¢…ŒÒ…Ã…‹Ç……Á…È…Ò…Ê……¹…¾……Ô¸…Õ …ã¹……Džѹ…¸……Ã…Ã…Á……Ê…Ç…¹……Ð. ………ã…Ë…àŒ …Ë…Á……Ò…Ð…Ê…Á……ã¹……â…Í…¡…Ò…Ê……µ…‹Ò…§……æ……à…ª…¹‹ ……….. ………à…ª¹…‹ ……ä…»…¿…§…˜ ¸……Ã…Ã…Á…·……ÕèÇ…´Ñ ……·…Òí …º……ÞØ …µ……¡Ñ …º…Ò…µ……Ã.. ………¡…Ò…Ã……Â…¹× …ä…Ë……Ç…¾Œ …Ã…Ð…À……¡Ô …É……Ø ¡……Ò…Ã…Â…¹× ……à©……¾…Ò…Ð….. ໚¹µŒ¹……………………………………………………………………………………….. ………Ë…¹……ÒŒ …¾……Ã…Ð…À…¡Ô ……É…Ø …à»……š¹…µ……¹Œ ……………………………….. ……………………………………………………………………………………….. ไดค ะแนน คะแนนเตม็ 50 ......................... 15
ªØ´·Õè 2 วง ลอ มรอบตวั เลขหนาคําตอบทถ่ี ูกตอง 1 ศาสนามีความสาํ คัญตอ มนษุ ย 5 “ตอมอยากไดของเลนของเพ่ือนมา ในขอใดมากที่สดุ เปน ของตนเอง” ขอ ความนสี้ อดคลอง 1. เปนศนู ยกลางของชมุ ชน กบั หลักธรรมใด 2. เปนทท่ี ม่ี ีความยตุ ิธรรม 1. วจีทุจรติ 3. แนะนําแนวทางดําเนนิ ชีวติ 2. กายทจุ รติ 4. สอนใหเ หน็ ความสําคญั ของ 3. มโนทจุ ริต ธรรมชาติและส่งิ แวดลอม 4. กายทจุ รติ และมโนทจุ ริต 2 เพราะเหตุใด พระพุทธเจาจึงแสดง 6 ใครทําความดไี ดเ หมาะสมทส่ี ุด ธรรมโปรดชฎิลอุรุเวลกัสสปะกอน 1. กอ งชวยเหลอื คนอื่นจนไมส บาย ชฎลิ คนอื่น 2. ปอชว ยเหลอื งานโรงเรยี นตามกาํ ลงั 1. เพราะอาศัยอยูใกล ของตน 2. เพราะเปนพีช่ ายคนโต 3. เปยกต้ังใจฟงที่ครูสอนแตปฏิบัติ 3. เพราะเปน ผูม อี ิทธิฤทธิ์ ตามไมได เฉฉบลับย 4. เพราะเคยรบั ใชพระพทุ ธเจา 4. กิ่งบรจิ าคเสือ้ ผาทมี่ ีอยูทั้งหมดให แกผ ูย ากไร 3 พรหมวิหาร 4 สอดคลองกบั คาํ สอน ขอ ใดในศาสนาครสิ ต 7 ขอ ใดสอดคลอ งกบั หลกั ศรัทธา 4 1. ไมพ ูดเทจ็ 1. ปาลม ไมพูดโกหก 2. ไมล ักทรัพย 2. นดิ คอยดแู ลคุณแมท ีป่ วย 3. ใหน ับถือบดิ ามารดา 3. ฟางขโมยของเลน ของเพอื่ น 4. มนุษยม คี วามรักตอกนั ไปใหนอง 4. กง่ิ ล่ืนลม หลายครั้ง จึงโทษตวั เอง 4 ใครปฏิบตั ิตนตามหลักพรหมวิหาร 4 ท่ีไมระมัดระวังตวั 1. นกดีใจท่ีเพื่อนไมไดทําการบาน มาสง ครูเหมือนกับตน 8 ขอ ใดแสดงถึงการมสี ติสัมปชัญญะ 2. นชุ วางตวั เปน กลางเมอ่ื เพื่อน 1. ทํางานคลองแคลว วอ งไว ทะเลาะกนั 2. กอ นจะพดู อะไรใหค ิดกอน 3. แกว ไลต หี มาทมี่ าเหา แมวของเธอ 3. กอ นจะทาํ อะไรตองบอกพอ แม 4. ฝนสงสารนอ งจึงทํางานแทน 4. คดิ ถงึ เรอ่ื งตา ง ๆ ขณะเรยี นหนงั สอื 51
9 การทําความดขี อใดเหมาะสมกบั วยั 13 สมเดจ็ ฯ พระบรมราชชนกทรงบาํ เพญ็ ของนกั เรียน พระราชกรณียกิจทางดานการแพทย 1. สอนการบานใหน อ ง แสดงวามีคุณธรรมขอใดมากที่สุด 2. ชว ยพอแมท ํางานหาเงนิ เพราะเหตุใด 3. ทํางานบา นทกุ อยา งแทนพอแม 1. อดทน เพราะทรงอดทนในการ 4. ซ้ือของราคาแพงใหสมาชกิ ใน ศกึ ษาตอ ดานการแพทย ครอบครัว 2. เสยี สละ เพราะทรงเสยี สละ พระวรกายชว ยเหลอื ประชาชน 10 ใครมีนิสัยคลายกับชฎิลอุรุเวลกัสสปะ 3. กลาหาญ เพราะทรงกลาตดั สิน กอนบวช 1. ตุมคิดวาตนเองเรียนไมเกง พระทัยลาออกจากทหารเพอ่ื ไป เรียนแพทย จงึ ไมต ง้ั ใจเรยี น 2. เตยคดิ วา ตนเองเกง จงึ ไมต ง้ั ใจเรยี น 4. ขยันหม่ันเพยี ร เพราะทรงมี 3. แกว โกหกแมว า ไมไ ดท าํ แจกนั แตก ความขยนั เรียนจนไดเกยี รตนิ ิยม เฉฉบลบั ย 4. แตวไปตอ วา คนที่ทะเลาะกัน เหรียญทอง 11 จากเรือ่ งกฏุ ทิ สู กชาดก บุคคลใด 14 นิดสวดมนตไหวพระกอนนอนทุกคืน มนี สิ ยั เหมือนนกขมนิ้ ในเร่อื ง จากขอ ความนี้เกดิ ผลดอี ยางไร 1. นิดไมถ กู ผหี ลอก 1. โจตัง้ ใจเรยี น 2. นดิ ฝน เห็นเทวดา 2. จุมรักครอบครวั 3. เจชอบแนะนาํ ผูอ ่นื 3. นิดจะโชคดีบอ ย ๆ 4. นดิ มสี มาธิในการทาํ สง่ิ ตา ง ๆ 4. แจชอบปฏิบัตธิ รรม 12 เพราะเหตใุ ด จงึ ควรแสดงความเคารพ 15 ใครมสี ตขิ ณะปฏบิ ตั กิ จิ กรรมมากทส่ี ดุ ตอศาสนสถาน 1. แกว อา นหนงั สือจนดกึ 2. กิ่งปนกําแพงหนีสุนัขตวั ใหญ 1. เพราะมคี วามเงยี บสงบ 3. จินดาโทรศพั ทขณะเดินขน้ึ บนั ได 2. เพราะใชป ระกอบพธิ กี รรม 3. เพราะเปน สถานท่ศี กั ดิส์ ิทธ์ิ 4. ตกุ รวู า ควรระมดั ระวงั เวลาขา มถนน 4. เพราะเปนแหลงศกึ ษาเรียนรู 52
16 การผกู มติ รกบั เพื่อนขอใดเหมาะสม 19 สมชายปฏิเสธการสูบบุหร่ี แสดงวา ทสี่ ุด สมชายปฏิบตั ิตามหลกั ธรรมขอใด 1. พาไปเท่ียวสวนสนุก เพราะเหตุใด 2. ย้มิ แยมทักทายเพอื่ น 1. เบญจธรรม เพราะมีความสํารวม 3. ชวนไปเลน เกมทีบ่ าน ในกาม 4. ซื้อสิง่ ของท่มี รี าคาแพงให 2. พรหมวหิ าร 4 เพราะไมย ินดี กบั ผอู ่ืน 17 ขอ ใดเปนผลจากการฝก สติ 3. ทจุ รติ 3 เพราะไมตอ งการ 1. ชว ยใหม ีความจาํ ดี ทาํ ความช่ัวทางวาจา 2. ชวยปองกันอบุ ัติเหตุ 4. เบญจศลี เพราะบุหรี่เปน 3. ชวยใหเคลอ่ื นไหวไดร วดเร็ว สารเสพตดิ ไมค วรนาํ มาสบู 4. ชวยทาํ ใหเรยี นหนังสือไดเกง 20 ใครปฏบิ ตั ติ นในการรกั ษาศาสนสถาน 18 ใครใชส มาธิใหเกดิ ประโยชนส งู สุด 1. ปานนาํ สนุ ัขจรจดั มาไวทว่ี ดั 1. ฟางตง้ั ใจจดบันทึกในส่งิ ทช่ี อบ 2. ชาตทิ ําความสะอาดหองนํา้ ในวดั เฉฉบลบั ย 2. เปร้ยี วอานหนงั สือการตนู จนจบ 3. ปอนดต ั้งใจฟง ผบู รรยายจนเกดิ 3. รงคจดั งานเล้ียงฉลองวนั เกิด ความรู ทีล่ านวดั 4. กอ งคอยฟง เพ่ือนวาจะนนิ ทา 4. อน พานักทองเทีย่ วมาชม อะไรตนบาง พระพทุ ธรปู เกา แกท ีว่ ัด ไดคะแนน คะแนนเต็ม 20......................... 53
2 ˹ŒÒ·Õè¾ÅàÁ×ͧ˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·èÕ ตวั ชีว้ ดั มฐ.ส 2.1 ป.4/1-5, ส 2.2 ป.4/1-3 เฉฉบลับย á¹Ç¤Ô´ÊíÒ¤ÞÑ »ÃЪҪ¹ªÒÇä·Â·¡Ø ¤¹ÁºÕ ·ºÒ· ˹Ҍ ·Õè Ê·Ô ¸Ô áÅÐàÊÃÀÕ Ò¾ 㹡Òû¯ºÔ µÑ µÔ ¹ ÀÒÂãµÃŒ °Ñ ¸ÃÃÁ¹ÞÙ »ÃÐà·Èä·ÂÁÕàÍ¡Å¡Ñ É³·Ò§Ç²Ñ ¹¸ÃÃÁ·ÕèËÅÒ¡ËÅÒ ã¹áµ‹ÅзŒÍ§¶Ôè¹ ´Ñ§¹éѹ ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¤ÇÒÁᵡµ‹Ò§·Ò§ÇѲ¹¸ÃÃÁ¨Ð·íÒãËŒ àÃÒà¡Ô´¤ÇÒÁࢌÒã¨áÅÐÂÍÁÃѺ¤ÇÒÁᵡµ‹Ò§¢Í§¡Ñ¹áÅСѹ áÅŒÇÍÂÙ‹ ÃÇ‹ Á¡Ñ¹ã¹Ê§Ñ ¤Á䴌͋ҧʧºÊ¢Ø
àÃÍ×è §·èÕ1 ¾ÅàÁÍ× §´µÕ ÒÁÇ¶Ô »Õ ÃЪҸ»Ô äµÂ ¡¨Ô ¡ÃÃÁ นำกอนเรียน สังเกตสถานการณในภาพ แลวตอบคําถามตอไปนี้ เฉฉบลบั ย สิ่งท่ีแสดงถึงการเปนพลเมืองดีตาม สิ่งท่ีแสดงถึงการไมเปนพลเมืองท่ีดี วิถีประชาธปิ ไตย ตามวิถปี ระชาธปิ ไตย …»…¯…º…Ô …µÑ …µÔ……Ò…Á…¡……®…Ë…Á……Ò…Â……अ…Ò…Ã…¾…¡……®…¨…Ã…Ò…¨…Ã…. …¤…¹…·……Ð…à…Å…Ò…Ð…¡…¹Ñ ……ä…Á…‹…ãª…àŒ …Ë…µ……ؼ…Å……ã¹……¡…Ò…Ã…………. …á…Å…Ð…·……Ô§é …¢…Â…Ð…Å……§…¶…§Ñ …¢…Â……Ð……………………………………. µ´Ñ ÊÔ¹»Þ˜ ËÒ……………………………………………………………………………………. การกระทาํ ในภาพทาํ ใหเ กดิ ผลอยา งไร การกระทาํ ในภาพทาํ ใหเ กดิ ผลอยา งไร …·…íÒ…ã…Ë…ŒÍ……Â…Ù‹Ã…Ç‹ …Á……¡…ѹ…ã…¹……ʅѧ…¤…Á……Í…Â…Ò‹…§……Á…Õ …………. …·…Òí …ã…Ë…àŒ…¡…´Ô……»…Þ˜ ……Ë…Ò…·……Ð…àÅ……Ò…Ð…Ç…ÔÇ…Ò…·……Ã…Ò‹ …§…¡…Ò…Â…. …¤…Ç…Ò…Á……Ê…Ø¢……á…Å…Ð…»……Å…Í…´……À…ÂÑ ……à…¾…Ã…Ò…Ð…·……¡Ø …¤……¹…. ºÒ´à¨çº……………………………………………………………………………………. à¤Òþ¡®ËÁÒÂ……………………………………………………………………………………. การปอ งกนั / การแกป ญ หา …㪅Œà…Ë…µ……ؼ…Å……ã¹……¡…Ò…Ã…¾……Ù´…¤…ÂØ……ä…Á…‹…㪅ŒÍ……Ò…Ã…Á…³…… …. 㹡ÒÃᡌ䢻˜ÞËÒ 55…………………………………………………………………………………….
ËÒ¡¤¹ã¹Êѧ¤Á»¯ºÔ µÑ µÔ ¹à»¹š ¾ÅàÁÍ× §´Õ ¹¡Ñ àÃÕ¹¤´Ô Ç‹ÒÊѧ¤Á¨Ð໚¹ÍÂÒ‹ §äà 1 พลเมอื งดตี ามวถิ ปี ระชาธปิ ไตย พลเมืองดีตามวถิ ีประชาธปิ ไตย คือ การทบ่ี คุ คลปฏบิ ัติตามบทบาทหนา ท่ี ดว ยความรับผิดชอบ มสี ว นรวมในกิจกรรมประชาธิปไตย รบั ผดิ ชอบตอ ชมุ ชน ปฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย เคารพสทิ ธเิ สรภี าพของผอู นื่ มเี หตผุ ลและยดึ มน่ั ปฏบิ ตั ติ าม หลักคุณธรรม จรยิ ธรรมในการอยูร ว มกัน 1. คุณธรรมของพลเมืองดตี ามวถิ ีประชาธปิ ไตย การเปน พลเมอื งดตี ามวถิ ปี ระชาธปิ ไตยตอ งอยบู นพน้ื ฐานของการมคี ณุ ธรรม ดงั น้ี คารวธรรม สามัคคธี รรม เฉฉบลบั ย การมีความเคารพซ่ึงกันและกนั ไดแก การใหความรวมมือ เคารพความคดิ เห็นของกนั และกัน ชวยเหลือกนั • เคารพกฎหมาย ไดแ ก • เคารพสทิ ธขิ องผอู ื่น ชว ยกนั คิด วางแผน • เคารพสถาบนั ชาติ การทํางาน ศาสนา à¾×è͹ æ ·ÃÒº รับผดิ ชอบงานที่ไดร บั และพระมหากษตั รยิ ËÃ×ÍäÁ‹Ç‹ÒàÃÒÊÒÁÒö มอบหมาย »¯ÔºÑµÔµ¹à»š¹¾ÅàÁ×ͧ´Õ ทํางานเพอ่ื ประโยชน ปัญญาธรรม µÒÁÇÔ¶Õ»ÃЪҸԻäµÂä´Œ สว นรวม ไมเอารัดเอาเปรียบ การใชส ติปญ ญา Í‹ҧäúŒÒ§ เพือ่ นรวมงาน ประเมนิ ผลการทํางาน ในการดาํ เนินชีวติ ไดแ ก แลวนาํ มาปรับปรงุ แกไข คิดวเิ คราะห ตดั สินใจอยา งมี การทาํ งานคร้งั ตอ ไป เหตุผล ใชป ญญาแกไขปญ หาตา ง ๆ มีเหตุผล 56
2. การปฏิบัติตนเปนพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตยในฐานะสมาชิกท่ีดี ของชุมชน ชมุ ชนแตล ะแหง จะมกี จิ กรรมประชาธปิ ไตยในรปู แบบตา ง ๆ ซง่ึ สมาชกิ ทกุ คน ในชมุ ชนควรมสี ว นรว ม เพอ่ื ใหก ารอยรู ว มกนั ในชมุ ชนเปน ไปอยา งสนั ตสิ ขุ โดยเรา สามารถมสี ว นรว มในกจิ กรรมของชมุ ชนได ดงั นี้ การปฏบิ ัตติ น รณรงคใ์ ห้คนในชุมชนไป เปน พลเมืองดี ใช้สทิ ธิเลือกตง้ั ผู้แทนท้องถ่นิ ตามวิถี ดูแลสาธารณสมบตั ิ และ ประชาธิปไตย อนรุ กั ษ์ส่งิ แวดลอ้ มในชมุ ชน ร่วมรณรงค์และตอ่ ตา้ นส่งิ เสพติด ท่อี าจแพร่ระบาดเข้ามาในโรงเรยี น และชมุ ชน เฉฉบลับย รณรงคป์ อ้ งกันการแพรร่ ะบาด ของโรคตา่ ง ๆ แก้ปัญหาต่าง ๆ ของชุมชน หยดุ อยา่ งมเี หตุผล และยอมรับฟัง ความคิดเห็นของผู้อ่ืน มวี นิ ยั และเคารพกฎของชมุ ชน 57
กิจกรรม 1พฒั นาการเรยี นรทู ่ี 1 ขดี ✓ ลงใน หนา คณุ ธรรมของพลเมอื งดตี ามวถิ ปี ระชาธปิ ไตยทตี่ รงกบั ภาพ แลวเขยี นอธิบาย 1. ✓ คารวธรรม ÊǤÑÊØ³´ป¤Õ¤ÃÃญ ÙѺ ญาธรพรฤมตกิ รรมทแี่ สดง(µถสงÇÑึ ากÍมาÂัคร‹Òมค§ค¤ีธี ณุรÒí รµธมÍรºรม) …¡…Ò…Ã……Â…¡…Á……×Í…ä…Ë…Ç……Œá…Å……Ð…¡…Å……‹Ò…Ç…Ê…Ç…Ñ…Ê…´…Õ…… …á…Ê……´…§…¶……Ö§…¤…Ç…Ò…Á……à…¤…Ò…Ã…¾……¹…Í……º…¹……ŒÍ…Á……… ·èÕÁµÕ ‹Í¤³Ø ¤ÃÙ……………………………………………………………………………… เฉฉบลบั ย 2. คารวธรรม ✓àᢾµŒÍÃป‹©Ò2ѹÐญ ǵ¹‹ÒÍญ.к..าธรพรฤมตกิ รรมทแ่ี สดง(µถสงÇÑึ ากÍมาÂคัร‹Òมค§ค¤ีีธณุรíÒรµธมÍรºรม) ©Ñ¹µÍº¢ŒÍ 1 ©Ñ¹àËç¹´ŒÇ ᅅʅ´…§…¤……Ç…Ò…Á…à…Ë…¹ç …¢…Í……§…µ…¹…à…Í…§…·……èÕµ…Ò‹ …§…¨…Ò…¡… à…¾…Í…è× …¹…ã…¹…¡…Å……Á‹Ø …â…´……Â…Â…¡…à…Ë…µ……¼Ø …Å…»……Ã…Ð…¡…Í…º… á……Å…Ð…ã…ª…àŒ Ë……µ…¼Ø …Å……ã¹……¡…Ò…Ã…á……¡…»Œ …Þ˜……Ë…Ò……………… 3. คารวธรรม ปญ ญาธรรม ✓(µสÇÑ าÍมÂคั ‹Òค§¤ธี รíÒรµมͺ) พฤตกิ รรมทแ่ี สดงถงึ การมคี ณุ ธรรม …Ã…Ç‹ …Á…Á……×Í…Ã…‹Ç…Á……㨅…ã¹……¡…Ò…Ã…·……Òí …§…Ò…¹…µ……‹Ò…§…æ…… …ãË……ŒÊ…íÒ…à…Ã…¨ç ……ä…Á…‹Ë…Å……Õ¡…à…Å…ÕÂè …§……§…Ò…¹……á…Å…Ð………… …ä…Á…‹à…Í…Ò…à…»…Ã…ÕÂ……º…¼…ŒÙÍ……×è¹……………………………………… 58
2 เขียนเลาประสบการณการเปนสมาชิกที่ดีของชุมชนตามวิถีประชาธิปไตย พรอมท้ังวาดภาพหรอื ตดิ ภาพประกอบ (µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤íҵͺ) ©……ѹ…à…¤…Â…à…¢…ŒÒ…Ã…‹Ç…Á…¡…Ò…Ã…·……íÒ…¤…Ç…Ò…Á…Ê…Ð…Í…Ò…´……ªØ…Á…ª…¹.. (วาดภาพหรอื ตดิ ภาพประกอบ) à…¹…è×…Í…§…ã…¹…Ç…Ñ…¹…Ê…Ôè§……á…Ç…´……Å…ŒÍ…Á………â…´…Â……©…ѹ……á…Å……Ð ¤……Ã…Í…º…¤…Ã……ÑÇ…·…Òí …¤…Ç…Ò…Á…Ê…Ð…Í……Ò´……º…Ã…Ôà…Ç…³…·……Ò…§…à·……ÒŒ ©……Ñ ¹…Á……Õ Ë…¹……Œ Ò…·…èÕ…à…¡…ç º…¢……Â…Ð…·……Õè ·…éÔ §……Í…Â…Ù ‹ Ã…Ô…Á…¶……¹…¹… à…Á…è×Í……·…íÒ…¤……Ç…Ò…Á…Ê…Ð…Í…Ò……´…à…ʅÅ稅ᅅŅŒÇ……©…ѹ……Åٌʅ֡… À……ÙÁ…Ô ã…¨…·…èÕ…à»……š¹…Ê…‹Ç…¹……Ë…¹……èÖ§…ã¹……¡…Ò…Ã…·……íÒ…ãË……Œª…ØÁ…ª…¹… ÊÐÍÒ´…………………………………………………………………………………… 3 ดภู าพ เขยี นช่อื ภาพ แลว ขีด ✓ วา เปนการปฏิบตั ิตนเปนพลเมอื งดตี ามวิถี ประชาธปิ ไตยหรอื ไม และอธิบายเหตผุ ล (µÑÇÍ‹ҧ¤Òí µÍº) Çѹù‹ÇÁÕéà¡ÃÒѹÁàÒû×èÍç.Ð.ª.ØÁ เฉฉบลับย 1. ภาพ ¢Õ´à¢Õ¹¡íÒá¾§ÇÑ´…………………………………………………………………….. 2. ภาพ …ࢅ…ÒŒ …Ã…‹Ç…Á……¡…Ò…Ã…»……Ã…Ð…ª……ØÁ…Ë……Á…‹Ùº……ŒÒ…¹…….. เปน ✓ไมเ ปน ✓ เปน ไมเ ปน การปฏบิ ตั ติ นเปน พลเมอื งทด่ี ี การปฏบิ ตั ติ นเปน พลเมอื งทด่ี ี เพราะ …à…»……š¹…¡…Ò……Ã…Ã…Ç‹ …Á……ÅѺ……¿…§˜……………………. เพราะ ໹š ¡Ò÷íÒÅÒÂ…………………………………………………………………. …྅…×èÍ……á…¡……Œ»…˜…Þ……Ë…Ò……µ…‹Ò……§…æ………¢…Í……§…ª…ØÁ……ª…¹….. ÊÒ¸ÒóÊÁºµÑ ԢͧªØÁª¹………………………………………………………………………………….. …Í…Â……‹Ò…§…Á……Õà…Ë…µ……ؼ……Å……á……Å……Ð…Â…Í……Á…Ã……Ѻ……¿…˜…§.. …·…íÒ…ã…Ë……¢Œ …Í…§……Ê…‹Ç…¹……Ã…Ç…Á……à…Ê…ÂÕ ……Ë…Ò…Â………………….. …¤…Ç…Ò…Á……¤……Ô´…à…Ë…ç¹……¢…Í…§……¼…ÙÍŒ ……è×¹……………………………5..9 …………………………………………………………………………………..
2 ผนู าํ และผตู ามในสงั คมประชาธปิ ไตย ในแตล ะสงั คมจาํ เปน ตอ งมผี ทู ม่ี บี ทบาทเปน ผนู าํ เพอ่ื คอยชแ้ี นะ ใหค าํ แนะนาํ รวมทั้งดูแลใหความชวยเหลือผูอื่น และตองมีผูตามที่ปฏิบัติตามหนาที่ของตน และตามคําแนะนาํ ของผูน าํ เพอ่ื ใหกิจกรรมทที่ ําเกดิ ความสาํ เร็จ และสังคมเกิด ความเรียบรอ ยสงบสุข 1. บทบาทหนา ทีแ่ ละความรับผดิ ชอบของผนู ํา ผนู ํา คอื ผูท่ีไดร บั การยอมรับจากสมาชกิ ในสังคมใหเปน ผนู าํ ในการปฏบิ ัติ กิจกรรมตา ง ๆ คอยช้ีแนะ ดแู ล กํากับ ใหความชวยเหลอื สมาชิกคนอ่ืน ลักษณะ ของผนู าํ ในกลมุ สงั คมตาง ๆ มดี งั นี้ ครอบครวั โรงเรยี น เฉฉบลบั ย ผนู ํา : พอ แม ผูนํา : ผอู ํานวยการ หนาที่ : รับผดิ ชอบ หนา ท่ี : รบั ผิดชอบ ในการทํางานเพอ่ื หาเล้ียงสมาชิก ในการบรหิ ารงานภายในโรงเรียน ครอบครวั และอบรมส่งั สอน สงเสริมการทาํ งานของบคุ ลากร และ เลยี้ งดลู ูกใหมีคณุ ธรรม สง เสรมิ คณุ ธรรม จริยธรรมให บทบาทหนาที่ แกบคุ ลากรทุกคนในโรงเรยี น และความ รับผิดชอบ ชมุ ชน ของผูนาํ ประเทศ ผูน าํ : มีหลายระดับ ผนู าํ : นายกรัฐมนตรี เชน ระดบั อาํ เภอ คอื นายอาํ เภอ หนาที่ : รับผิดชอบ ระดบั จังหวดั คอื ผวู า ราชการจงั หวดั ในการบรหิ ารประเทศใหป ระเทศมคี วาม หนา ที่ : รับผิดชอบดูแลความเปนอยู เจริญกาวหนา มน่ั คง เพ่ือใหป ระชาชน ของประชาชน และสงเสริมใหประชาชน ดําเนินชีวิตอยางสงบสุขและมีความ รวมมือกันปฏิบัติกิจกรรมตาง ๆ ตามวิถี เปน อยูท่ดี ี 60ประชาธปิ ไตย
2. บทบาทหนา ทีแ่ ละความรบั ผดิ ชอบของผตู าม ผตู าม คอื ผทู เี่ ปน สมาชกิ ของกลมุ สงั คม หรอื ชมุ ชนในระดบั ตา ง ๆ คอยให ความรวมมอื กับผนู าํ และสมาชิกคนอนื่ ๆ ในการดาํ เนินกิจกรรมตา ง ๆ ลกั ษณะ ของผตู ามท่ีดี มีดังน้ี ผู้ตามที่ดี 1. ปฏบิ ตั ิหนาที่ตามท่ีไดร บั มอบหมายดวยความรบั ผดิ ชอบ 2. รว มแสดงความคิดเหน็ และตดั สนิ ใจอยา งมเี หตุผลในกิจกรรมตา ง ๆ 3. ใหค วามรว มมือ ชว ยเหลืองานทเ่ี ปนประโยชนต อสวนรวม ใหประสบความสําเรจ็ รวมกนั 4. ใหค วามรว มมอื กับผนู ําในการปฏิบัติงานใหบ รรลุตามนโยบาย ท่ีไดว างแผนไว การอยูรวมกันในสังคม จะตองมีการรับผิดชอบงานรวมกันเปนกลุม ซึ่ง เฉฉบลับย ประกอบไปดวยผูนําท่เี ปน หวั หนา กลุม และผตู ามทเ่ี ปนสมาชกิ ในกลุม โดยการ ทาํ งานกลุม มลี ักษณะ ดังนี้ 1 สมาชกิ ในกลุมรว มกันวเิ คราะหและวางแผน 2 รว มกนั ดาํ เนินงาน ตามแผนท่ีกําหนดไว 3 ประเมนิ ผลงานท่สี าํ เร็จ และเผยแพร ¨Ñ´ºÍôÇѹÅÍ¡Ãз§»‚¹Õé àÃÒÁÒẋ§ ¨Ñ´ºÍôàÊÃç¨áÅŒÇ Ë¹ŒÒ·Õè ÇÒ§á¼¹ÃǺÃÇÁ¢ŒÍÁÙšѹ¡‹Í¹¹Ð Í‹ÒÅ×Á»ÃÐàÁÔ¹¼Å§Ò¹¡Ñ¹¹Ð àÁ×èÍä´Œ¢ŒÍÁÙŤú¶ŒÇ¹áÅŒÇ ¨Ðä´Œ¹íÒä»»ÃѺ㪌µ‹Í仨ŒÐ àÍÒÁÒãËŒ©Ñ¹Í͡Ẻµ¡áµ‹§ ºÍô¹Ð¨Ð 61
กิจกรรม 2พฒั นาการเรยี นรทู ่ี 1 ยกตวั อยา งการเปน ผนู าํ และผตู ามทดี่ จี ากสถานการณใ นครอบครวั แลว บนั ทกึ ลงในตาราง (µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº) สถานการณท น่ี กั เรยี นพบ ………………ä…»…à…·…èÕÂ…Ç……ã¹……Ç…¹Ñ …Ë……Â…Ø´…………………….. ลกั ษณะ ผนู าํ ทด่ี ี ลกั ษณะ ผตู ามทดี่ ี ผตู ามในครอบครวั นกั เรยี น คอื ผนู าํ ในครอบครวั นกั เรยี น คอื ¤³Ø ¾‹Í ¤³Ø áÁ‹……………………………………………………………………………… µÑǩѹ ¹ÍŒ §ÊÒÇ……………………………………………………………………………… จากสถานการณ ผนู าํ มหี นา ท่ี ดงั น้ี …1.……¡…í…Ò…Ë…¹……´…Ê…¶……Ò…¹…·……èÕ·……‹Í…§…à…·…èÕÂ……Ç……á…Å……Ð จากสถานการณ ผตู ามมหี นา ท่ี ดงั นี้ ………ÅѺ……¿…˜§…¤……Ç…Ò…Á…à…Ë…¹ç……¢…Í…§…Å…¡Ù……………………… เฉฉบลบั ย …2….…´……áÙ …Å…¤……Ç…Ò…Á…»……Å…Í…´…À……ÂÑ …ã…˅ጅ…¡…Å‹ …Ù¡………… …1.……à…ª…×èÍ…¿……§˜ …¤…Òí …Ê……Ñè§…Ê…Í…¹……¢…Í…§…¾……‹Í…á…Á……‹ ……… …3…. …´……áÙ …Å…¤……Ò‹ …㪅Œ¨……Ò‹ …Â…µ…‹Ò…§……æ……ã…¹…¡…Ò……Ã………… …2….…Ã…Ð…Á……´Ñ …Ã…Ð…Ç…§Ñ…Í……¹Ñ …µ……Ã…Ò…Â……äÁ……Í‹ …Í…¡……¹…Í…¡… ·‹Í§à·ÕèÂÇ……………………………………………………………………………… àʹŒ ·Ò§……………………………………………………………………………… …3…. …ã…ª…¨Œ …Ò‹ …Â…Í……Â…‹Ò…§…»……Ã…Ð…Ë…Â……Ñ´………………………… ……………………………………………………………………………… 2 ยกตวั อยา งการเปน ผนู าํ และผตู ามในการทาํ งานกลมุ ของนกั เรยี น แลว บนั ทกึ ผล (µÇÑ Í‹ҧ¤Òí µÍº) ถาฉนั เปน หวั หนา กลุม สมาชิกในกลุม -………à»……š¹…¼……ÙŒ¹…íÒ…ã…¹……¡…Ò…Ã…Ç…Ò…§…á……¼…¹……§…Ò…¹. …-……à…Å…×Í…¡……Ë…ÇÑ …Ë……¹…ÒŒ …¡……Å…ÁØ‹ ……………………………. -………´…áÙ ……Å…¡…Ò…Ã……·…Òí …§…Ò…¹……¢…Í…§…Ê……Á…Ò…ª…Ô¡…. …-……Ã…Ç‹ …Á……á…Ê……´…§…¤…Ç…Ò……Á…¤…Ô´……àË……¹ç …ã…¹……¡…Å…‹ÁØ.. ã¹¡ÅØ‹Á…………………………………………………………………… …-……»……¯…ºÔ …µÑ……ÔË…¹……ŒÒ…·…Õèµ……Ò…Á……………………………. -………á…¡…䌅¢…»…Þ˜ …Ë……Ò·……¾Õè …º……¨…Ò…¡…¡…Ò…Ã…·…Òí …§…Ò…¹ ………·……èÕ ä…´…ŒÃ…Ѻ……Á…Í…º……Ë…Á……Ò…Â…………………………. -………ª…Ç‹ …Â…à…Ë…Å……×Í…Ê…Á……Ò…ª…¡Ô …ã…¹…¡……Å…‹ØÁ………… …-……»……ÅѺ…»……Åا…¡…Ò…Ã……·…íÒ…§…Ò…¹………………………. 62
3 การอยรู ว มกนั อยา งสนั ตสิ ขุ การอยูรวมกันในสังคม จะตองรูจักวิธีปฏิบัติตนใหถูกตองและเหมาะสมใน ฐานะทเ่ี ปนสมาชกิ ทด่ี ขี องสงั คม เพ่ือใหอ ยูรวมกันอยางสันตสิ ขุ ดงั นี้ ปญ หาและสาเหตขุ องการเกดิ ความขดั แยง แนวทางการแกปญหาความขดั แยง 1 การไมย อมรบั ความคิด 1 เคารพความคดิ ของบุคคลอนื่ ความเชอื่ ทแี่ ตกตา งกัน โดยปราศจากอคติ 2 คํานงึ ถงึ ผลประโยชนสว นรวม 2 การเหน็ แกป ระโยชนส ว นตน มากกวา ประโยชนส วนตน มากกวา ประโยชนส วนรวม 3 ปฏบิ ัตติ ามกฎ กติกา ขอ บังคับ และกฎหมาย 3 การไมป ฏิบตั ิตามกฎกติกา 4 กระทาํ โดยอาศัยขอมลู ท่ี ขอบงั คับ และกฎหมาย หลากหลาย ใชเ หตุผล ไมใช อารมณ หรอื ความคดิ เหน็ สว นตวั เฉฉบลับย 4 การกระทาํ โดยขาดความรู ความเขาใจถงึ ผลกระทบท่จี ะ 5 ปฏิบตั ิตามบทบาทหนาท่ี เกดิ ขนึ้ และงานที่ไดร ับมอบหมาย 5 การไมปฏบิ ัตติ ามบทบาท หนา ที่และความรับผดิ ชอบ ÊÒà˵آͧ¡ÒâѴáÂŒ§ ÁÑ¡à¡Ô´¨Ò¡¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹·Õèᵡµ‹Ò§¡Ñ¹ áÅÐäÁ‹ÂÍÁÃѺ¿˜§à˵ؼŨҡ¼ÙŒÍ×è¹ 63
กิจกรรม 3พฒั นาการเรยี นรทู ่ี 1 1อ.า นเสสนถอาคนวกาามรคณิดท เหีก่ ําน็ หขนณดะทแําลงวาบนอกกลวุมิธีแแกลไ วขเปพญ่อื นหไามอเยหา ็นงสดนัว(ยตµทิ ÑÇ่เีÍหÂมÒ‹ า§ะ¤สÒí มµÍº) …Í…¸…ºÔ ……Ò…Â…à…Ë…µ……ؼ…Å…ã…Ë…Œà…¾……è×Í…¹…à…¢…ÒŒ …ã…¨……¡…‹Í…¹……Â…Í…Á…Ã……Ѻ…¿……§˜ …à…Ê…ÂÕ …§…Ê……‹Ç…¹…ã…Ë…Þ……‹ …………………………………… 2. ตองการยืมหนงั สือในหองสมุดเลม เดยี วกบั เพือ่ นเพือ่ ไปทาํ รายงาน …µ…¡……Å…§…¡…Ѻ……à…¾…èÍ× …¹……Ç…‹Ò…ã…Ë…ÁŒ …Ò…·……Òí …§…Ò…¹…¾……Ã…ÍŒ …Á……¡…¹Ñ ……à…¾…Íè×……¨…Ð…ä…´…Œ ã…ª…ËŒ ……¹…§Ñ …Ê…×Í……àÅ……‹Á…à…´…ÕÂ……Ç…¡…ѹ……ä´……Œ .. 3. ผลการเลือกประธานนักเรยี นไมต รงกบั ทต่ี นเองและเพอื่ นเลอื ก …Â…Í…Á……ÅѺ…ã…¹……àÊ……ÂÕ …§…Ê…‹Ç……¹…ã…Ë…Þ……‹ …á…Å…Ð…á……Ê…´……§…¤…Ç…Ò…Á……Â…¹Ô …´……Õ¡…Ѻ……¼…ÙªŒ …¹……Ð…¡…Ò…Ã…à…Å…×Í…¡……µ…Ñé§………………….. 4. ผลการแขง ขนั กีฬาสีไมเปน ไปตามท่คี าดหวังไว …Â…Í…Á……ÅѺ…ã…¹……¡…Ò…Ã…µ……Ñ´…Ê…Ô…¹…¢…Í…§…¡……Ã…Ã…Á…¡……Ò…Ã……Â…Ô¹……´…Õ¡……Ѻ…¼…ÙŒ…ª…¹…Ð……á……Å…Ð…À…ÙÁ……Ô ã…¨…Ç…‹Ò…µ……¹…·……íÒ…ä…´…Œ´…Õ .. ·èÕÊØ´áŌDž………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. เฉฉบลบั ย 5. เพื่อนไมช ว ยนกั เรียนทําเวรประจําวนั …¾…´Ù ……¤…ÂØ ……µ…Ñ¡……à…µ…×Í…¹……ᅅŅЅÅѺ……¿…˜§…à…Ë……µ…¼Ø …Å……¢…Í…§…à…¾…Íè×……¹……………………………………………………………………….. 2 เลือกสถานท่ีที่กําหนด แลวเขียนอธิบายลักษณะปญหา และแนวทางแกไข ใหอ ยูร วมกนั อยางมีความสุข (µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº) บาน หองเรยี น สนามเดก็ เลน หางสรรพสนิ คา ปญ หา แนวทางแกไ ข …अ…Ã…×èÍ…§…à…Å…‹¹……ã…¹…Ê……¹…Ò…Á…à…´……ç¡…à…Å…‹¹……Á…Õä…Á…‹¾……Í.. …-……ã…Ë…Œà…´…¡ç ……æ……µ…Í‹……¤…ÇÔ …Ã…Í……àÁ……è×Í…à…¤…Ã…×èÍ……§…àÅ……‹¹.. …·…íÒ…ã…Ë…Œà…´…¡ç……æ……á……Â…‹§…¡……ѹ…à…Å…¹‹ ………á…Å…Ð…Á……Õ¡…Ò…Ã.. ………Á…Õ¼……ÍÙŒ …è×¹……㪅͌ …Â……‹Ù á……Å…ÇŒ …¡…íÒ……Ë…¹…´……àÇ…Å……Ò……….. ·ÐàÅÒС¹Ñ……………………………………………………………………………….. ………ã…¹…¡…Ò…Ã……àÅ……‹¹…à…¤…Ã…è×Í……§…àÅ……¹‹ …á……µ…‹Å…Ð…ª……¹…´Ô ….. …-……·…Òí…¡…¨…Ô …¡…Ã…Ã…Á…Í…¹è×……·…Õèä…Á…µ‹……ÍŒ …§…ãª…àŒ …¤…Ã…Íè× …§…à…Å…¹‹ .. ……………………………………………………………………………….. 64
4 สทิ ธพิ น้ื ฐานสาํ หรบั เดก็ สิทธิเด็ก เปนสิทธิพื้นฐานที่เด็กไดรับการคุมครองตามกฎหมายในการ ดาํ รงชีวติ 4 ประการ ไดแ ก 1 สทิ ธทิ ่จี ะมชี ีวติ 1. ไดร บั การเลี้ยงดจู ากพอ แมผปู กครองใหม ชี วี ติ และเจรญิ เตบิ โตอยา งปลอดภยั 2. ไดรบั โภชนาการทด่ี ีเพ่ือการเจริญเตบิ โตตามวัย 3. ไดร ับการดแู ลดานสขุ ภาพ และโรคภยั ตา ง ๆ ทีจ่ ะทําใหเดก็ เสยี ชวี ิตกอนวัยอนั ควร 4. ไดรบั ความรกั ความอบอุนจากครอบครวั และสังคม 5. ไดรับการอบรมและดแู ลเอาใจใสใหปฏิบัตติ นเปน คนดตี อครอบครวั และสังคม 2 สทิ ธทิ ีจ่ ะไดร้ บั การปกปอ้ งคมุ้ ครอง 1. ไมถูกแยกจากบิดามารดา โดยท่ีบดิ ามารดาไมยินยอม 2. ไมถูกบังคบั ใหเ ปนขอทาน เดก็ เรรอน หรอื ใชเปนเคร่ืองมอื ในการทําความผดิ 3. ไดร ับความคมุ ครองจากการใชแรงงานเด็ก เฉฉบลับย 4. ไดรับความคมุ ครองจากการถูกทาํ รา ยท้ังรา งกายและจิตใจ 5. ไดรบั ความคุมครองไมใหเ ขาไปเกย่ี วขอ งกับอบายมุข และสารเสพติดทุกชนิด 3 สิทธทิ จี่ ะได้รบั การพฒั นา 1. ไดร ับการศึกษาขัน้ พน้ื ฐานจากรฐั อยา งเทา เทยี มกนั โดยไมเ สยี คา ใชจ า ย 2. ไดร บั การสงเสริมการเลน กีฬาและนนั ทนาการท่ีเหมาะแกว ัย 3. ไดร บั คาํ แนะนําอบรมส่งั สอนในเร่ืองของความประพฤติ 4. ไดรบั การฝก อาชพี ตามความถนดั และความสนใจ 5. ไดรับอปุ กรณแ ละสิ่งของสาํ หรับการพัฒนาคุณภาพชวี ติ 4 สทิ ธทิ จ่ี ะมสี ว่ นรว่ ม 1. มสี วนรวมในกจิ กรรม เพ่อื พฒั นาตนเองดา นคุณธรรม จริยธรรม 2. มีสวนรว มในการบาํ เพญ็ ประโยชนต อสังคมและชุมชนทตี่ นอาศัยอยู 3. มีสวนรวมในการรับรูและแสดงความคิดเห็นในสิ่งที่เปนประโยชนตอ ตนเอง ครอบครวั และสงั คม 4. มีสว นรว มในการตัดสนิ ใจในเร่อื งที่มีผลกระทบตอตนเอง 5. มีสวนรว มในกจิ กรรมทเี่ กี่ยวกับประเพณแี ละวัฒนธรรมของทองถ่นิ 65
กิจกรรม 4พฒั นาการเรยี นรทู ่ี 1 เตมิ ตัวอกั ษรหนาขอ ทีส่ มั พันธกัน ก. สทิ ธิทจ่ี ะมชี ีวติ ข. สทิ ธิท่ีจะไดร บั การปกปองคุม ครอง ค. สิทธิทจ่ี ะไดร ับการพฒั นา ง. สทิ ธทิ จ่ี ะมีสวนรวม ¡.………………. 1. ไดรบั การเลีย้ งดูจากพอแม ¤.………………. 2. ไดเขาเรียนจนจบชั้นประถมศกึ ษาปท่ี 6 ¡.………………. 3. รับทราบขาวการปองกนั โรคไขห วัดใหญส ายพนั ธุใหม §.………………. 4. ครอบครัวรบั ฟงและยอมรบั ความคิดเห็นทเี่ ดก็ แสดงออก ¢.………………. 5. ไมถ ูกบังคับใหเ ปนขอทาน เด็กเรร อ น หรอื ใหไ ปขโมยของผอู นื่ 2 สํารวจตนเองเกย่ี วกบั สทิ ธิทไี่ ดรบั มา 2 ขอ พรอ มยกตัวอยา (งµปÑÇรÍะÂกÒ‹ อ§¤บíҵͺ) เฉฉบลบั ย 1. สทิ ธิ …·…èÕ¨……Ð…ä…´…ÃŒ …Ѻ……¡…Ò…Ã…¾……Ѳ……¹…Ò……………… 2. สทิ ธ·ิ …èÕ¨…Ð…ä…´…Ã…Œ …ºÑ …¡…Ò…Ã…»……¡…»……͇ …§…¤…ÁŒØ …¤……Ã…Í…§ ฉนั ไดส ทิ ธิ ดงั น้ี ฉนั ไดส ทิ ธิ ดงั นี้ …ä´……àŒ ¢…ŒÒ……àÃ…ÕÂ……¹…Ë……¹…§Ñ …Ê…×Í……ã¹……âÃ……§…àÃ…ÕÂ……¹………. …¾…Í‹ …á……Å…Ð…á……Á…¤‹ …Í…Â……´…áÙ ……Å…à…Á…Íè× …©…¹…Ñ …Â…§Ñ…à…Å…¡ç. …àÁ……×èÍ…¶…Ö§……Ç…ÂÑ …·……èÕàË……Á…Ò…Ð…Ê……Á……અ‹¹……ª…Ñé¹……Í…¹……ºØ …Ò…Å… …¾…Ò…ä…»……Ë…Ò……Ë…Á……Í…à…Á…×èÍ……©…ѹ……ä…Á…‹Ê……º…Ò……Â……á……Å…Ð …ª…é¹Ñ …»…Ã……Ð…¶…Á…È……Ö¡…É……Ò…à…»…š¹……µ…¹Œ…………………………….. …Ã…Ð…Á…´Ñ …Ã……Ð…Ç…§Ñ …äÁ……‹ ã…Ë…©Œ ……¹Ñ …ä…´…ÃŒ …Ѻ……Í…¹Ñ …µ……Ã…Ò…Â…¨…Ò…¡.. ¡ÒÃàÅ‹¹«Ø¡«¹………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………….. 3 สบื คน ขาวเก่ียวกับการละเมิดสิทธขิ องเดก็ แลว บนั ทึกขอมูล(µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº) หวั ขอ ขา ว ¤……Ã…ªÙ …Íç …¡……º…¡Ø……º…ÒŒ …¹……µ…Ò…Á…Å……¡Ù …È…ÉÔ……Â…Í……¹…ºØ …Ò…Å……¢…Ò…´…à…Ã…ÕÂ…¹……¾……º…¶……¡Ù …á…Á……µ‹ …áÕ …¼……Å…à…µ…Áç……µ…ÇÑ แหลง ขาว …h…t…tp……:/…/…n…e…w……s….…s…a…n…o…o……k….c…o……m…/……4…1…6…7…6……1…0…/… วันท่ี 8 ¾.Â. 60…………………………………………….. จากขา ว เดก็ ขาดการไดร บั สทิ ธิใด …Ê…·Ô……¸…Ô·…èÕ…¨…Ð…ä…´…ÃŒ …Ѻ……¡…Ò…Ã…»……¡…»…͇……§…¤…ÁØŒ ……¤…Ã…Í…§…………………. นกั เรยี นจะมวี ธิ ีแกป ญหาอยางไร …á…¨……Œ§…à…¨…ŒÒ…Ë…¹……ŒÒ…·……Õèµ…íÒ…Ã…Ç……¨……à…¾…×èÍ…»……Ã…Ð…Ê…Ò……¹…§…Ò…¹……¡…Ѻ. …ਅҌ…Ë……¹…ÒŒ …·……èÕ¨…Ò…¡…º……ÒŒ …¹…¾……Ñ¡…à…´…¡ç …á……Å…Ð…¤…Ã……Í…º…¤……Ã…ÑÇ…ã…Ë……¾Œ …Ò…à…´…¡ç …·……èÕ¶…¡Ù……·…Òí …Ã…ÒŒ…Â……ä»……äÇ…Œ…ã¹……¤…Ç…Ò…Á……´…áÙ …Å.. …µ…Ò…Á…¡……®…Ë…Á……Ò…Â……á…Å…Ð…ã…Ë…ÁŒ……ÅÙ …¹…¸…Ô …àÔ ¢…ÒŒ…à…Â…ÂÕ……Ç…Â…Ò…¨…Ôµ……㨅…à´……¡ç ……á…Å…Ð…Ê……Í…º…¶……Ò…Á…µ……¹Œ …à…Ë…µ……¨Ø …Ò…¡…¾……Í‹ …á…Á.. ‹ ¢Í§à´¡ç à¾×èÍäÁ‹ ãË¡Œ ÅѺÁÒ·íÒ«éíÒÍÕ¡………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 66
?กจิ กรรม ·ŒÒ»˜ÞËÒ แบง กลมุ ชว ยกันหาวิธแี กป ญ หาจากสถานการณที่กําหนดให แลว บันทึกผล หมูบานแหงหนึ่ง ทุกคนในหมูบานไมมีระเบียบวินัย ทําใหบริเวณ ตาง ๆ ในหมูบานเต็มไปดวยขยะและส่ิงปฏิกูล ท่ีเปนเชนนเ้ี พราะทุกคน คิดวาเปนเร่ืองไมเปนไร ขอเพียงในบานของตนสะอาดก็พอ แมวา ชาวบานจะเริ่มเจ็บปวยจากมลพิษ แตก็ยังไมมี ใครสํานึกในความผิด เมอื่ ฝนตก นาํ้ ฝนไมส ามารถระบายไปยงั คลองได เพราะมขี ยะกดี ขวางทอ ระบายนา้ํ ทําใหทุกบานถูกนํ้าทวมเปนเวลานาน เกิดความเสียหาย ใหนักเรียนชวยกันหาวิธีแกปญหา ที่ยั่งยนื 1. ปญ หาทนี่ กั เรยี นพบ (µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº) เฉฉบลับย …Ë…Á…Ù‹º……ÒŒ …¹…à…µ…Áç …ä…»…´……ÇŒ …Â…¢…Â…Ð…á……Å…Ð…Ê…Ôè§…»……¯…¡Ô …ÙÅ……ª…Ò…Ç…º…ŒÒ…¹……ਅºç……»…†Ç…Â……¨…Ò…¡…Á…Å…¾……ÉÔ ……à…Á…Íè× …½…¹……µ…¡……………. …¹…Òéí …½…¹……äÁ……Ê‹ …Ò…Á…Ò…Ã…¶……Ã…Ð…º…Ò…Â…Å……§…ä»……Â…§Ñ …¤…Å……Í…§…ä…´…Œ ·……íÒ…ãË……·Œ …¡Ø……º…ÒŒ …¹…¶……¡Ù …¹…íéÒ…·……‹Ç…Á…à…»…š¹…à…Ç…Å…Ò…¹…Ò…¹………. 2. สาเหตขุ องปญ หา …¤…¹…ã…¹…Ë…Á……º‹Ù …ÒŒ …¹…Á…¹Õ……ÊÔ …ÂÑ …Á…¡Ñ…§…Ò‹…Â…á……Å…Ð…ä…Á…Á‹ …ÃÕ …Ð…à…º…ÕÂ…º…Ç…Ô¹……ÂÑ ……äÁ…ª‹…Ç‹ …Â…¡……¹Ñ …´…áÙ …Å……Ã…¡Ñ …É…Ò…………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. วธิ กี ารแกป ญ หา วธิ ที ี่ 1 Ê……Ã…ŒÒ…§…¨…Ôµ…Ê……íÒ…¹…Ö¡…ã…¹…¤……Ã…Í…º…¤……Ã…ÑÇ……ãË……àŒ Ë……ç¹…¤…Ç…Ò…Á……Ê…íÒ…¤…ÞÑ ……¢…Í…§…¡…Ò…Ã…Ã…Ñ¡……É…Ò…¤…Ç…Ò…Á……Ê…Ð…Í…Ò…´… ã¹·ÕèÊÒ¸ÒóЅ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… วธิ ที ่ี 2 ¨……Ñ´…»…Ã…Ð…ª…Ò…Ê……ÁÑ …¾…ѹ……¸… ¢…ÍŒ……àÊ……ÂÕ …¢…Í…§…¢…Â…Ð…á……Å…Ð…Ê…§Ôè …»……¯…¡Ô …ÅÙ ……Ã…Ç…Á…·……éѧ…¼…Å…¡……Ã…Ð…·…º……·…Õè¨…Ð…à…¡…´Ô … ¢éÖ¹ã¹Í¹Ò¤µ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… วธิ ที ่ี 3 ¨……Ñ´…µ…ѧ酡……Å…ØÁ‹ …à…Â…Ò…Ç…ª…¹……Í…Ò…Ê…Ò…à…¡…纅…¢…Â…Ð…ã…¹…ª…ØÁ…ª…¹……á……Å…Ð…ã…Ë…Œ¤…Ç…Ò…Á…Ã……ÙŒ ã…¹…¡…Ò…Ã…·……éÔ§…¢…Â…Ð…·…èÕ…… ¶¡Ù ÇÔ¸Õ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… แหลง ศึกษาขอ มลู เพิ่มเติม ¼ÙŒãËÞ‹ã¹ËÁÙ‹ºŒÒ¹, www.yaklakyim.com/Å´»Þ˜ ËÒ¢ÂÐÅŒ¹àÁÍ× § 67
4. ทดลองนาํ วธิ แี กป ญ หาจากขอ 3. ไปใชใ นชมุ ชนของตนเอง แลว สรปุ วธิ ที ด่ี ที สี่ ดุ ออกมาเปนแผนผังความคดิ และนาํ เสนอหนา ช้นั (µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº) à¡çº¢ÂÐ㹪ØÁª¹ ÊÃâŒÒ´§“áºáҌ §Ò¹¨ÃÊÙ§»ÐãèÍÐÒãË¡´ŒªÇ”ØÁ´ª¹ ´ÙáŤÇÒÁÊÐÍÒ´ ãË¨àŒ ËÑ´ÁËÒÒÐ¨ÊØ´Á·¡§éÔѺ¢ªÂØÁЪ¹ ¨Ñ´µ§éÑ ¡ÍÅÒÊ‹ØÁÒàÂÒǪ¹ เฉฉบลบั ย â·É¨¢ÒÍ¡§¢ÁÂÅоÔÉ à¼Âá¾Ã¤‹ ÇÒÁÃÙŒ ¡ÒÃá¡¢ÂÐ ¨·Ø´éÔ§·¢Õè¤ÂÇÐà ÃÒ¡ÒûáÐàÅÁ‹ÁØ¹Ô ¡Ò÷íÒ§Ò¹ ÃдºÑ ¤Ðá¹¹ ÃÒµ¡Ò¹Ãà»ÍçÐàÁ¹Ô ÃдºÑ ¤Ðá¹¹ 1. วิเคราะหแ ละเขา ใจปญ หา 1. ความเขาใจในเนอ้ื หาท่เี รียน 2. รวบรวมความรทู ีจ่ ะนํามาใช 2. การทํางานไดครบทกุ ขอ แกป ญ หา 3. ความพงึ พอใจในการทํางาน 3. มีทกั ษะและไหวพริบในการ กับเพื่อน แกปญหา 4. มกี ารทํางานอยา งเปนระบบ 5. ถา ยทอดความรูใหผ อู นื่ เขา ใจ 68
íÊÃ»Ø ÊÒÃÐÊÒ¤ÞÑ เขียนสรปุ ใจความสําคัญใหส มบูรณ ¹Ñ¡àÃÕ¹䴌àÃÕ¹ÃÙŒ ÍÐäèҡº·àÃÕ¹¹éÕ คุณธรรมของพลเมืองดี (µÑÇÍ‹ҧ¤íҵͺ) ตามวถิ ีประชาธปิ ไตย คารวธรรม ปญ ญาธรรม สามคั คีธรรม ………---………ààà………¤¤¤………ÒÒÒ………ÃÃÃ………¾¾¾………¤¡Ê………………·Ô®Ç………Ò˸………ÁÔ¢Á………¤ÍÒ………Ô´§Â………¼à………ËŒÍÙ………ç¹………×è¹………¼………ŒÙÍ………è×¹………...... ---………………ã¤Á………ªÕàÔ´………»Œ Ë………ǘ޵………Ôअ……Þ¼Ø ………ÃÅÒ………Òá………С………Ë………äŒ ¢………»………˜Þ………………Ë………Ò………………………………...... ………---………ãªä………ËÁÇ‹ ………ÂŒ¤‹à………ÍàÇ………ÒËÒ………ÃÅÁ………Ñ´Í×………Ãà………‹Ç¡Í………Á¹ÑÒ………Áàá»………×ÍÅ………Ã………ÐÕÂ………¡º………ѹ………………………………...... การอยรู วมกันในชมุ ชนให การเปน ผูน ําท่ีดี การเป»Ã……Ѻ……น¯……ÁÔผº……Íูตѵ……º……าÔË…Ë…ม¹……ÁทŒÒ……Ò·ดี่……Â……ีèÕµ……Ò……Á……·…………Õè ä……´……Œ ………เ..ฉฉบลบั ย มีความสุขตองทําอยา งไร ª¤……Ç‹ ……ÍÂ……Âà……Ëª……ÕéáÅ……¹Í× ……ÐÊ…………Áá……ÒÅ……ªÐ…¡Ô…ã…Ë…¤……¤Œ¹……ÇÍ……Ò×è¹……Á……... µÃ……Ç‹……´Ñ Á……Êá……¹Ô …Ê…ã……´¨……§Í……¤Â……ÇÒ‹ ……Ò§……ÁÁ……¤àÕ …Ë…´Ô ……µà…Ë…¼Ø ……¹ç Å……á……Å……Ð….. ʪÁ´àÁ………………»ØÁ………………ÔèÙÕÕ§ÇÊṚ………………ªÔ๋ÇÅ………………ʵ¹Ñ¹………………ʾŒ¹………………ÃÒàµà………………ª‹Ç¸¤………………‹Ô¹´ÁÒÒ………………ÃãÃ………………Ãã¹³¾ª………………³ŒÊ¡………………¡ÊÃ………………ÔÔ·¨®Á§………………¡¸¢¤………………ºÔÃàÍ………………µÑŵÅ……………§×‹ÍÍÔ………………ªÁص¡………………áÁ¢………………µŒªÒÅÍ………………¹¹éѧ§Ð............ ºµ…………ÃÒ‹ ……§ÔË……Òæ……Ã……§Í……ÒÂ……¹‹Ò……À§……ÒÊ……Â…¨Ø…ã…Ã…¹……Եͅ…§……¤………¡…...à áÊ………§…‹Åà……ÐÊ……ÁÃ……¤Õ ÔÁ……³Ø »……¸……ÃÃ……ÐÃ……ªÁÒ……¸……¨»Ô……Ã……äÂÔµ……¸…Â…Ã……Ã……Á... ¡ã……Ë……Ò¤ŒÃ………Ç»…Ò……¯Á……ºÔ …Åѵ…Ç‹……Á…§Ô ……ÁÒ……¹Í× ……¡……ºÑ………¼………¹ŒÙ ……Òí ……ã…¹…….. สิทธพิ ืน้ ฐานสาํ หรบั เด็ก สทิ ธิที่จะมชี วี ิต สปิทกธปทิ อ่ีจงะคไดมุ รคบั รกอางร สทิกธาิทรพ่จี ฒัะไนดาร บั สทิ ธทิ จี่ ะมีสว นรวม ä…´…ÃŒ……Ѻ…¡…Ò…Ã…à…Å…ÂéÕ …§…´…Ù …….. äਅ……´´………Ò¡çÃŒ………¡Ñº………¡………¤Ò………ÇÃ………Òã………Áª………Œ¤á………ÁÌ؅……§………¤§………Ã………ÒÍ………¹§...... ä…´……ŒÃ…Ѻ…¡……Ò…Ã…È…Ö¡…É……Ò…¢…Ñé¹.. Á……ÊÕ …Ç‹ …¹…Ã…Ç‹ …Á…ã…¹……………….. ã…Ë…ŒÁ……Õª…ÕÇ…Ôµ…á…Å……ЅਅÅÔÞ…….. ¾……é×¹…°…Ò…¹……¨…Ò…¡…ÅѰ…Í…Â…‹Ò…§.. ¡……Ô¨…¡…Ã…Ã…Á…à…¾…è×Í……¾…Ѳ……¹…Ò.. à…µ……Ôº…â…µ…Í…Â…Ò‹ …§……………….. ……………………………………….. à…·…‹Ò…à…·…ÕÂ……Á…¡…ѹ……â…´…Â…ä…Á.. ‹ µ……¹…à…Í…§…´…ÒŒ …¹…¤…³Ø……¸…Ã…Ã…Á.. »……Å…Í…´…À……ÑÂ…………………….. à…Ê…ÂÕ…¤……Ò‹ …㪅¨Œ …Ò‹ …Â……………….. á……Å…Ð…¨…Ã…ÔÂ…¸…Ã…Ã…Á…………….. 69………………………………… ………………………………………..
Ẻ·´Êͺ·èÕ 1 วง ลอมรอบตวั เลขหนาคําตอบที่ถกู ตอง 1 เมยพดู คยุ กบั ผใู หญดว ยถอยคําสภุ าพออนหวาน แสดงถงึ คณุ ธรรมในขอใด 1. คารวธรรม 2. ปญญาธรรม 3. สามัคคธี รรม 4. เมตตาธรรม 2 ขอใดแสดงถึงการเปนบคุ คลที่มปี ญ ญาธรรมมากที่สดุ 1. กุงสงการบานตรงเวลาทุกครั้ง 2. กง้ั ยกมอื ไหวและกลาวสวสั ดีเมอ่ื พบคณุ ครู 3. เกง เคารพสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษตั ริย 4. แกม อธบิ ายเหตุผล และขอ ดี-ขอ เสียของการซ้ือคอมพิวเตอรใหพ อ ฟง เฉฉบลบั ย 3 ใครเปนบุคคลทม่ี ีสามคั คีธรรมมากท่สี ุด 1. นอยกลบั บา นชา เพราะชว ยเพอื่ นในหองจัดบอรดกจิ กรรมวนั ครจู นเสร็จ 2. นิดออกกฎใหเพือ่ นผูช ายในหองถอื กระเปานักเรยี นใหเพ่ือนผหู ญิง 3. นุชวิจารณก ารแสดงละครของเพือ่ นอยางมีเหตุผล 4. หนอ ยมาโรงเรยี นทันเวลาในทุกเชา 4 ใครเหมาะสมจะเปนผนู าํ ทส่ี ดุ 1. น้าํ สงงานชากวา กาํ หนดเสมอ 2. เล็กมวี ิสัยทศั น และมีความคดิ ริเริม่ 3. น้งิ ทาํ งานตามคาํ ส่งั ไดถ ูกตองทกุ ข้นั ตอน 4. หนอ ยรบั คําสัง่ หวั หนา ไปปฏิบตั ิไดเ ปนอยา งดี 5 ใครอยูในฐานะผตู ามทดี่ ี 1. เกง โตแ ยงผนู าํ ทุกเร่ือง 2. แกวใหความเคารพและปฏบิ ตั ิตามผนู ํา 3. กอ งทาํ ตามความคิดเห็นของตนเอง 70 4. เกดไมชอบทาํ กจิ กรรมรว มกบั ผอู นื่
6 ผูใ ดมีคณุ สมบัติการเปนผูนําชุมชนท่ีดีท่สี ดุ 1. นายก อบต.วชิ ยั ไดรบั รางวัลพอดีเดนในโรงเรียนท่ีลกู ศกึ ษาอยู 2. ผวู า ฯ ชาติชาย ชกั ชวนญาตขิ องตนมาดาํ รงตําแหนง สาํ คญั ในจังหวัด 3. ปลัดวนิ ัย รบั เงินจากบริษทั ปนู เพอ่ื ใหบ ริษัทมีสวนรว มในการทาํ ถนน 4. นายอาํ เภอสมชาย มคี วามรบั ผดิ ชอบ และดแู ลความเปน อยขู องประชาชน 7 หลงั จากรว มดาํ เนนิ การตามแผนทว่ี างไวแ ลว ควรปฏบิ ตั อิ ยา งไรใหก ารทาํ งาน กลุมมีประสิทธิภาพ 1. เลือกหัวหนากลุมทมี่ ีความรูความสามารถ 2. รวมประเมินผลงานและนํามาปรับปรงุ 3. ศกึ ษา รวบรวมขอมูลท่ีจะใชวางแผน 4. วิเคราะหง านท่ีไดรับมอบหมาย 8 ขอใดเปน การทารณุ กรรมเดก็ เฉฉบลบั ย 1. จ๊ัมถกู ไมเรียวตีทข่ี าเพราะกวาดบา นเสร็จชา 2. จุมถูกตกั เตือนเม่ือพูดคําหยาบ 3. เจถกู ตาํ หนิเรอื่ งไมท าํ การบาน 4. กิง่ ถูกบังคับใหกินผัก 9 ในวยั ของนกั เรยี นเมอื่ พบเดก็ ถกู ทาํ รา ยรา งกาย ควรทาํ อยา งไรจงึ เหมาะสม ทีส่ ดุ 1. รบี วง่ิ หนี 2. รีบเขา ไปชว ยเหลอื 3. ยืนถา ยคลิปวดิ โี ออยูหาง ๆ 4. บอกผูปกครองหรือครู 10 เดก็ คนใดปฏบิ ตั ติ นไดถกู ตอ งเกยี่ วกบั สิทธทิ ่ีจะมีสว นรว มในสังคม 1. มกุ เปดเพลงเสยี งดงั ลน่ั หมบู า น 2. โอแ บงขนมใหเพื่อนกินในหองสมดุ 3. ตกุ ตาชว ยเกบ็ ขยะ และเศษใบไมใ นหมบู าน 4. กอยยกถงั ขยะในบา นของตนออกมาวางบนทางเทา 71
àÃ×Íè §·Õè2 ¡Òû¡¤ÃͧÃкͺ»ÃЪҸ»Ô äµÂ ¡Ô¨¡ÃÃÁ นำกอนเรียน “ประชาชน ทีม่ สี ิทธิเลอื กตง้ั ทุกคนตอ้ งไป ลงคะแนน ตามระบอบ ประชาธิปไตย” โรงเรียนท่ีน้ําใสเรียนอยู ไดรับมอบหมายจากทางจังหวัดใหเขารวมรณรงค เชิญชวนใหประชาชนออกไปใชสิทธิเลือกต้ังสมาชิกสภาผูแทนราษฎร ซึ่งน้ําใส ไดร บั เลอื กเปน ตวั แทนในครงั้ นดี้ ว ย แตน าํ้ ใสสงสยั มานานแลว วา ทาํ ไมปา ยรณรงค เฉฉบลบั ย การเลือกตัง้ ตอ งมีขอ ความวา “ประชาชนทม่ี สี ิทธเิ ลือกตงั้ ทกุ คนตองไปลงคะแนน ตามระบอบประชาธิปไตย” เพ่ือน ๆ ชวยนํ้าใสหาคําตอบจากขอความขางตน หนอยนะคะ “»ÃЪҪ¹·ÕèÁÕÊÔ·¸ÔàÅ×Í¡µéѧ·Ø¡¤¹µŒÍ§ä» ŧ¤Ðá¹¹µÒÁÃкͺ»ÃЪҸԻäµÂ” ËÁÒ¤ÇÒÁÇ‹ÒÍ‹ҧäà ประชาชนทม่ี ีสิทธเิ ลือกตง้ั หมายถึง …»…Ã…Ð…ª…Ò…ª……¹…·…Õè…Á…ÕÊ…ÑÞ……ª…Ò…µ……Ôä·……Â……Ë……Ã…×Í…ä…´……ŒÊ…ÑÞ……ª…Ò…µ…Ôä…·……Â…Á…Ò…á……Å…ŒÇ…ä…Á……‹¹…ŒÍ……Â…¡…Ç…‹Ò………5……»…‚…Á……ÕÍ…Ò…Â…Ø …äÁ……‹µ…íèÒ…¡…Ç…‹…Ò…1…8……»……‚ …á…Å…Ð…Á……Õª…è×Í…Í…Â……Ù‹ ã…¹…·…Ð…à…º…Õ…Â…¹…º……ŒÒ…¹…ã…¹…à…¢…µ…à…Å…×Í……¡…µ…Ñé§…à…»…š¹……àÇ…Å……Ò…äÁ……‹¹…ŒÍ…Â……¡…Ç…‹Ò.. …9…0……Džѹ……¹…Ѻ…¶……Ö§…Ç…¹Ñ …à…Å…Í× …¡……µ…éѧ………………………………………………………………………………………………………………………….. ลงคะแนนตามระบอบประชาธปิ ไตย หมายถงึ …¡…Ò…Ã…Á…ÕÊ……‹Ç…¹…Ã…‹Ç…Á……¢…Í…§…»……Ã…Ð…ª…Ò…ª…¹…à…»……š¹…Ê…Ôè§…Ê……íÒ…¤…ÑÞ……ã…¹…¡…Ò…Ã……»…¡…¤……Ã…Í…§…Ã…Ð…º……Í…º……»…Ã…Ð…ª…Ò…¸…Ô»……ä…µ…Â… …´…§Ñ …¹…¹Ñé……¡……Ò…Ã…ä»……Å…§…¤…Ð…á……¹…¹…à…Ê…ÂÕ …§……â´……Â…¡…Ò…Ã…à…¢…ÒŒ …¤…ÙË…Ò…à…Å…Í×……¡…µ…é§Ñ ……á…Å……ŒÇ…àÅ…Í×……¡…Ë…Á…Ò…Â……àÅ……¢…¼…ŒÙÊ…Á……Ѥ…Ã.. 72 …ÅѺ…à…Å…Í× …¡……µ…§Ñé …à…¾…×Íè …à…»…š¹……µ…ÇÑ …á…·……¹…¢…Í…§…à…Ã…Ò…¨…Ö§…à»……¹š …Ê……§Ôè …·…èÕÊ…Òí…¤……ÞÑ …Á……Ò…¡……………………………………………………..
¹Ñ¡àÃÕ¹ÊÒÁÒöÁÊÕ ‹Ç¹Ã‹ÇÁ㹡Òû¯ÔºµÑ µÔ ¹ µÒÁÃкͺ»ÃЪҸԻäµÂ䴌͋ҧäà 1 อาํ นาจอธปิ ไตย อํานาจอธปิ ไตย เปน อํานาจสูงสดุ ในการปกครองประเทศ เปนอํานาจของ ประชาชนชาวไทย พระมหากษัตริยทรงใชอ ํานาจอธปิ ไตยผา นทางรฐั สภา คณะ รัฐมนตรี และศาล การปกครองตามระบอบประชาธิปไตยของประเทศไทย มีการใชอํานาจ อธิปไตย 3 ลกั ษณะ ดงั นี้ อํานาจอธิปไตย เฉฉบลับย อํานาจนิตบิ ญั ญตั ิ อาํ นาจบรหิ าร อํานาจตลุ าการ รฐั สภา คณะรัฐมนตรี ศาล ทาํ หนา ทอ่ี อกกฎหมาย ทํ า ห น า ท่ี ใ น ก า ร ทํ า ห น า ท่ี ในการ เพื่อใชเปนกฎเกณฑใน บริหารประเทศ บําบัด พจิ ารณาตัดสินคดีความ การปฏิบัติของประชาชน ทุกขบํารุงสุข รักษา พพิ ากษาใหเ ปน ไปตามตวั ใชคุมครองสิทธิเสรีภาพ ความสงบ ความปลอดภยั บทกฎหมาย รักษาผลประโยชนของ ของประชาชน และ ประชาชน ความมนั่ คงของประเทศ ¡ÒÃ㪌ÍíҹҨ͸ԻäµÂ ¨Ð»ÃСͺ´ŒÇ¡Òà 73 ·íÒ§Ò¹¨Ò¡ËÅÒ½†Ò à¾×èÍãËŒ¡ÒÃ㪌ÍíÒ¹Ò¨ ໚¹ä»Í‹ҧ¶Ù¡µŒÍ§ ÂØµÔ¸ÃÃÁ áÅÐäÁ‹ÅÐàÁÔ´ ÊÔ·¸ÔáÅÐàÊÃÕÀÒ¾¢Í§»ÃЪҪ¹
กจิ กรรม 1พฒั นาการเรยี นรทู ่ี 1 เลือกตัวอักษรหนา ขอความท่กี าํ หนดให แลว เตมิ หนาขอทสี่ ัมพันธกนั ก. รัฐธรรมนญู ข. อาํ นาจบริหาร ค. อาํ นาจอธิปไตย ง. อาํ นาจตลุ าการ จ. อํานาจนิตบิ ัญญตั ิ §.………………. 1. ตัดสินคดคี วาม ¢.………………. 2. บริหารประเทศ ¨.………………. 3. ออกกฎหมายเพือ่ ใหเ ปนเกณฑในการปฏิบัติ ¡.………………. 4. กฎหมายสงู สดุ ของประเทศ ¤.………………. 5. อาํ นาจสงู สุดในการปกครองประเทศ เฉฉบลบั ย 2 สืบคนขาวการทําหนาที่ของฝายนิติบัญญัติ ฝายบริหารและฝายตุลาการ แ1.ลวหบวั นั ขทอ ึกขขา อวม…»ลู……˜Þ……Þ…Ò…ª…éÕ…È…Ò…Å……Ã……¸…¹….…Â……§Ñ …㪅͌……íÒ…¹…Ò…¨…µ……ØÅ…Ò…¡…Ò…Ã………………(…µ…ÇÑ……Í…Â…‹Ò…§…¤……Òí …µ…Í…º……). 2. แหลง ขา ว h……t…tp……:/…/…n…e…w……s….…s…a…n…o…o……k….c……o…m……/…2…1…9…1…0……2…6…/……วนั ท่ี …2…8……Á…Õ.…¤….……6…0……………….. 3. จากขาว เกยี่ วกับการใชอาํ นาจใด อาํ นาจนติ บิ ญั ญตั ิ อาํ นาจบริหาร ✓ อํานาจตุลาการ 4. จากขาว เกยี่ วของกบั อํานาจนอ้ี ยา งไร …à»……š¹…¡…Ò…Ã……¡…Å…‹Ò…Ç…¶……Ö§…È…Ò…Å……ÅѰ…¸…Ã…Ã……Á…¹…ÙÞ……Ç…‹Ò……á……Á…Œ¨…Ð……¶…Ù¡…á……Â…¡…à…»…š¹……Ë…Á……Ç…´……á……µ…‹Â…ѧ……¤…§…ã…ª…Œ … …Í…íÒ…¹…Ò…¨…¢……Í…§…µ…ØÅ……Ò…¡…Ò…Ã……à…ª…‹¹…à…´…ÕÂ……Ç…¡…Ѻ……È…Ò…Å…Í……è×¹……á……Å…Ð…·……Ø¡…¡…Ò…Ã…¡……Ã…Ð…·…íÒ…¢……Í…§…ÅѰ…µ……ŒÍ…§…Á……Õ … …¡…®…Ë……Á…Ò…Â…Ã…Í…§…Ã……Ѻ……«…§èÖ …·…¡Ø……¤…¹…µ……ÍŒ …§…ä…´…ÃŒ …Ѻ……¤…ÁŒØ …¤……Ã…Í…§…µ……Ò…Á…¡…®…Ë……Á…Ò…Â…Í……Â…Ò‹ …§…à…·…Ò‹ …à…·…ÕÂ……Á………… 5. จากขา ว เกีย่ วของกบั นักเรียนอยางไร …à»……š¹…¢……‹Ò…Ç…·……Õè¡…Å……‹Ò…Ç…¶…Ö§……ÅѰ…¸……Ã…Ã…Á……¹…ÙÞ……©……º…Ѻ……ãË……Á…‹……â´……Â…Á……Õ¡…Ò…Ã……ๅ…Œ¹…¶……Ö§…¡…Ò……Ã…»…¯……Ôº…ѵ……Ô …. …µ…Ò…Á……ÅѰ…¸……Ã…Ã…Á……¹…ÙÞ……Á…Ò……µ…Ã…Ò………2…7……·……èÕÇ…‹Ò……“……º…ؤ……¤…Å……Â…‹Í…Á……à…Ê…Á……Í…À…Ò……¤…ã…¹…¡……®…Ë……Á…Ò…Â……… …Á…ÕÊ…Ô·……¸…Ôá……Å…Ð…à…Ê…Ã…ÕÀ……Ò…¾……á……Å…Ð…ä…´…ŒÃ…Ñ…º…¤…Ç…Ò……Á…¤…ØŒÁ……¤…Ã…Í……§…µ…Ò…Á……¡…®……Ë…Á…Ò…Â……à·……‹Ò…à…·…ÕÂ……Á…¡…ѹ……”……. …¨…Ò…¡…¢…ŒÍ……¤…Ç…Ò…Á…¢……ŒÒ…§…µ…Œ¹………¨…Ö§…¶…×Í……à»……š¹…Ê……‹Ç…¹…Ë……¹…èÖ§…¢…Í……§…¡…Ò…Ã…¤……ØŒÁ…¤…Ã……Í…§…Ê…Ô·……¸…Ôµ……‹Ò…§…æ………¢…Í…§……. 74 »ÃЪҪ¹¹Ñè¹àͧ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2 ความสาํ คญั ของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย การปกครองระบอบประชาธิปไตย เนนการมีสว นรว มทางการปกครองของ ประชาชน มีหลกั การสําคญั ดงั น้ี 1 หลกั อํานาจอธิปไตยเป็นของประชาชน ประชาชนมีสวนรวมในการปกครองประเทศ ดวยการเลือกตง้ั ผแู ทนของตนเขาไปปฏบิ ัตหิ นาที่ ในการปกครองประเทศ คอื สมาชกิ สภาผแู ทนราษฎร (สส.) และสมาชกิ วฒุ สิ ภา (สว.) ซงึ่ สส. และ สว. จะรว มกนั ทําหนา ทดี่ านนติ ิบัญญตั ิ คอื ดาํ เนนิ การออกกฎหมายในรฐั สภา 2 หลกั สิทธิ เสรภี าพ และหนา้ ที่ ประชาชนทุกคนจะไดร ับการคมุ ครองสทิ ธิ เสรภี าพ แตต อ งไมละเมิดสทิ ธิ เสรภี าพของผอู ่ืน 3 หลกั ภราดรภาพ เฉฉบลับย มีการปฏบิ ตั ิตอ กนั เหมอื นพี่นอ ง มคี วามเอ้อื เฟอ หว งใย มนี ้ําใจเปนมติ รพ่งึ พาอาศัยกัน 4 หลกั กฎหมายหรอื นิตธิ รรม กฎหมายมีความยุตธิ รรมทุกภาคสว น ในสังคมตองยอมรับ และบังคบั ใชก ับทุกคน เทาเทียมกนั 5 หลักการใชเ้ หตุผล สมาชกิ ทกุ คนมีสิทธิแสดงความคิดเหน็ อยา งมเี หตุผล หรือใชเหตุผลในการตัดสนิ ใจ 6 หลักความเสมอภาค ทุกคนมีศกั ด์ิศรีความเปน มนุษย มคี วามเสมอภาคเทา เทยี มกนั หามเลอื กปฏบิ ัติ 7 หลักเสยี งขา้ งมาก การตดั สนิ ใจเพอื่ ดาํ เนนิ การใด ๆ กต็ ามจะตอ งยดึ เสยี งขา งมากเปน หลกั แตไ มล ะเลยเสียงสว นนอ ย 75
กิจกรรม 2พฒั นาการเรยี นรทู ่ี 1 ตอบคาํ ถาม และแสดงความคดิ เหน็ เรอื่ งการปกครองตามระบอบประชาธปิ ไตย 1. การปกครองตามระบอบประชาธิปไตย มีหลักสําคญั อะไรบาง …1…. …Ë……Å…Ñ¡…Í…Òí …¹…Ò…¨…Í…¸……Ô»…ä…µ…Â…à…»…š¹…¢…Í…§…»……Ã…Ð…ªÒ…ª…¹…………………5….…Ë…Å……Ñ¡…¡…Ò…Ã…ãª…àŒ…Ë…µ……ؼ…Å……………………………… …2….…Ë……Å…¡Ñ …Ê…Ô·……¸…Ô à…Ê…Ã…ÕÀ…Ò…¾……á…Å……Ð…Ë…¹…ŒÒ…·……èÕ ……………………………6….…Ë……Å…¡Ñ …¤…Ç…Ò…Á…à…Ê…Á……Í…À…Ò…¤………………………….. …3….…Ë……Å…¡Ñ …À…Ã…Ò…´…Ã……À…Ò…¾……………………………………………………………7….…Ë……Å…Ñ¡…à…Ê…ÂÕ …§…¢…ÒŒ …§…Á…Ò…¡……………………………….. …4….…Ë……Å…¡Ñ …¡…®…Ë……Á…Ò…Â…Ë…Ã…×…Í…¹…µÔ …Ô¸…Ã…Ã…Á……………………………………………………………………………………………………………….. 2. นักเรียนมีความเห็นอยางไร กับหลักการใชเสียงขางมากตามระบอบ ประชาธิปไตย (µÑÇÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº) …Ë…Å…Ñ¡……¡…Ò…Ã…ã…ª…Œà…Ê…ÕÂ…§…¢…ŒÒ…§…Á……Ò…¡…µ…Ò…Á……Ã…Ð…º…Í…º……»…Ã…Ð…ª…Ò…¸…Ô…»…ä…µ…Â….. …à»……š¹…Ç…Ô ¸…ÕË……¹…Öè§…·……Õè ¨…Ð…·…í…Ò…ãË……ŒÊ…ѧ…¤…Á… …Ê…§…º……Ê…Ø¢……à…¾…Ã…Ò…Ð…¶……ŒÒ…¼…ÙŒ¤……¹…Ê…‹Ç……¹…ã…Ë…Þ……Á…Õ¤……Ç…Ò…Á…¤…Ô´……àË……ç¹…à…Ã…×èÍ…§…ã…´……àË……Á…×Í…¹……¡…ѹ…¡……稅Ѕ¹…í…Ò…¤…Ç…Ò…Á.. …¤…Ô´…à…Ë…ç¹……Ë…Ã…×Í…¢…ŒÍ…µ……¡…Å…§…¹……éѹ…Á…Ò…ã…ª…Œ á……Å…Ð…Ë…Ò…¡…Á……Õ¤…Ç…Ò…Á…¤…Ô´……àË……ç¹…·…Õèµ……‹Ò…§…¡…ѹ…¡…ç…㪅Œà…Ë…µ……ؼ…Å…¢…Í…§…à…Ê…ÕÂ…§.. …¢…ÒŒ …§…Á…Ò…¡…ã…¹…¡…Ò…Ã…µ…Ñ´……Ê…¹Ô …à…¾…èÍ× …Å……´…¤…Ç…Ò…Á…¢…´Ñ …á……Â…§Œ ……………………………………………………………………………………….. เฉฉบลบั ย 3. นกั เรียนคิดวา ประชาธิปไตย มปี ระโยชนก บั ตนเองหรือไม อยา งไร(µÑÇÍ‹ҧ¤íҵͺ) ✓ มี ไมมี เพราะ …»…Ã…Ð…ª…Ò…¸…Ô»……äµ……Â…·…íÒ…ã…Ë…Œ·……Ø¡…¤…¹…à…·…‹Ò…à…·…ÕÂ……Á…¡…ѹ……Ê……Ò…Á…Ò…Ã…¶…á…Ê……´…§ …¤…Ç…Ò…Á…¤……Ô´…à…Ë…ç¹……à…ª…‹¹……à…Ë…µ…Ø¡……Ò…Ã…³…·……Õè â…Ã…§…àÃ…ÕÂ……¹……à…Á…è×Í…©…Ñ…¹…µ…ŒÍ…§……¡…Ò…Ã…ãË……ŒÁ…Õ¡…Ò…Ã…¨…Ñ…´…¤…Í…¹……àÊ……ÔÃ…µ…ã…¹.. …§…Ò…¹…¡…ÕÌ……Ò…Ê…Õ …á…µ……‹à…¾…×èÍ…¹……Ê…‹Ç…¹…ã…Ë…Þ……‹ä…Á…‹à…Ë…ç¹……´…ŒÇ…Â……à…¾…Ã…Ò…Ð…Á……Õ¤…‹Ò…ã…ª…Œ¨…‹Ò…Â…Ê…Ù§……¨…Ö§……äÁ……‹Á…Õ¤…Í…¹……à…Ê…ÔÃ…µ.. …à¡……Ô´…¢…éÖ¹……«…èÖ§…©……ѹ…Ê…Ò…Á…Ò…Ã……¶…Â…Í…Á……ÅѺ…ã…¹…¼…Å……¹…éѹ……ᅅŅЅ྅…×èÍ…¹…¡…çÊ……Ò…Á…Ò…Ã…¶…¹……íÒ…¢…ŒÍ…à…Ê…¹…Í…¢…Í……§…©…ѹ…ä…».. …»…ÅѺ……㪅Œ ã…¹…¡…Ô¨……¡…Ã…Ã…Á…Í…è×¹……æ……µ…‹Í…ä…»……………………………………………………………………………………………………………….. 2 จากภาพกิจกรรมประชาธิปไตย ใหเขียนอธิบายวา กิจกรรมน้ีใชหลักการ สําคญั ¡ÒÃขËอÒàÊงÕÂก§àาÅÍ×ร¡ปµÑ§é ก»ÃคиรÒอ¹¹ง¡Ñ ตàÃÕÂา¹มระบอบประชาธ…¡…ปิÒ…Ãไ…Ëต…Òย…à…อÊ…ยÕÂ…§า…à…งÅ…ไ×Í…ร…¡…µ…(éѧ…µ»…ÑÇ…ÃÍ…ÐÂ…¸…Ò‹Ò…¹§…¤¹…ÒíÑ¡…µ…àÃ…ÍÕÂ…º…¹) …à»……š¹…¡…Ò…Ã……½…ƒ¡…¤……Ç…Ò…Á…à…»…š¹……¼…ÙŒ¹…íÒ…´……ŒÇ…Â…¤……Ç…Ò…Á …à»……š¹…»…Ã…Ð…ª…Ò…¸…Ô»…ä…µ…Â……â…´…Â……¼…ÙŒ¹…íÒ…¨…Ð…µ……ŒÍ…§…à»……š¹ …¼…ÙŒÁ…Õ¤……ÇÒ…Á……Ã…ÙŒ …¤…Ç…Ò…Á…Ê…Ò…Á…Ò…Ã……¶……á…Å…Ð…Á…Õ¤……Ç…Ò…Á …ÅѺ…¼…Ô´……ªÍ……º…ã…¹…§…Ò…¹…·…èÕ…ä´……ÃŒ …Ѻ…Á…Í…º……Ë…Á…Ò…Â……… 76
3 สถาบนั พระมหากษตั รยิ ในอดตี ประเทศไทยปกครองระบอบสมบรู ณาญาสทิ ธริ าชย พระมหากษตั รยิ ทรงมอี าํ นาจสูงสุดในการปกครองประเทศ ตอมาใน พ.ศ. 2475 ไดเ ปลีย่ นแปลง การปกครองมาเปนระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริยทรงเปนประมุข แมร ะบอบการปกครองของไทยจะเปลย่ี นไปแตส ถาบนั พระมหากษตั รยิ ก ย็ งั คงอยู คกู บั สงั คมไทยเสมอมา รฐั ธรรมนญู แหง ราชอาณาจกั รไทย มบี ทบญั ญตั เิ กยี่ วกบั พระมหากษัตริยไว เชน 1 พระมหากษัตรยิ ทรงดํารงอยูในฐานะอนั เปนท่ีเคารพสกั การะ ผใู ดจะละเมดิ มไิ ด จะกลา วหาหรือฟองรองมิได 2 ทรงเปนประมขุ ของประเทศไทย ในการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย 3 ทรงใชอํานาจอธิปไตยอันเปนอํานาจสูงสุดในการปกครอง เฉฉบลับย ประเทศ ผา นทางรัฐสภา คณะรฐั มนตรี และศาล 4 ทรงเปน พทุ ธมามกะและทรงเปน อคั รศาสนปู ถมั ภก กลา วคอื พระมหากษตั รยิ ไทย ทรงนับถอื พระพทุ ธศาสนา ทรงยึดหลกั ทศพิธราชธรรมในการปกครองประเทศ และทรงอปุ ถัมภศ าสนาอ่ืน ๆ ในประเทศไทยดว ย พระมหากษัตริยไทยทรงเปนศูนยรวมจิตใจของคนไทย สงผลใหเกิดการ รวมพลงั ความรกั ความสามคั คขี องคนไทยในชาติ ทาํ ใหส ถาบนั พระมหากษตั รยิ มีความสาํ คัญตอ สังคมไทย เชน 123 ทรงดแู ลบาํ บดั ทกุ ขบ าํ รงุ สุข ทรงสง เสรมิ สนบั สนนุ ทรงสงเสริมความม่ันคง ประชาชนชาวไทย เพอ่ื ให ดา นการศึกษา เพื่อพัฒนา ของประเทศ ทรงเปน ขวญั มชี ีวติ ความเปน อยูท ี่ดี ความรูความสามารถของ และกําลังใจแกเจาหนาท่ี คนในชาติ ผรู กั ษาความปลอดภยั และ ปองกนั ประเทศ 77
กิจกรรม 3พฒั นาการเรยี นรทู ่ี 1 สบื คน ขอ มลู เกย่ี วกบั สถาบนั พระมหากษตั รยิ ก บั การปกครองระบอบประชาธปิ ไตย แลว บันทกึ ขอ มูล (µÇÑ Í‹ҧ¤Òí µÍº) รชั กาลท่ี 7 กบั การปกครองระบอบประชาธปิ ไตย ·……Ã…§…¾……Ã…Ð…Ã…Ò…ª…·……Ò…¹…ÅѰ……¸…Ã…Ã…Á……¹…ÙÞ……©…º……Ѻ…á……Ã…¡…à…¾…×èÍ……Â…¡.. Í……íÒ…¹…Ò…¨…¡…Ò…Ã…»……¡…¤…Ã…Í…§…ã…Ë…Œ»……Ã…Ð…ª…Ò…ª…¹…ª…Ò…Ç…ä…·…Â……ä…´…ŒÁ…ÕÊ……Ô·…¸..Ô à…Å…×Í…¡……¼…ŒáÙ …·……¹…à…¢…ŒÒ…ä»……º…Ã…ÔË…Ò…Ã…»……Ã…Ð…à·……È………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….. เฉฉบลบั ย รชั กาลท่ี 10 กบั การปกครองระบอบประชาธปิ ไตย ·……Ã…§…à»……š¹…»……Ã…Ð…Á…Ø¢…¢…Í…§…»…Ã…Ð…à…·…È……·……Ã…§…Á…ÍÕ …Òí …¹…Ò…¨…ã…¹…………….. ¡……Ò…Ã…»…¡…¤…Ã……Í…§…¼…Ò‹ …¹…ÅѰ……Ê…À…Ò……¤…³…ЅÅѰ……Á…¹…µ……Ã…Õ á……Å…Ð…È…Ò…Å….. ·……íÒ…ãË……ºŒ …ÒŒ …¹…à…Á…Í×…§…Á……¤Õ …Ç…Ò…Á…à…¨…Ã…ÔÞ……¡…ÒŒ …Ç…Ë…¹……ÒŒ …Á…Ò…¨…¹…¶…Ö§………….. »˜¨¨ØºÑ¹……………………………………………………………………………………………………….. 2 สบื คน พระมหากษตั รยิ ใ นการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยทน่ี กั เรยี นประทบั ใจ แลว บันทกึ ขอมูล (µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº) พระนาม …¾…Ã…Ð…º…Ò…·…Ê…Á…à…´…¨ç …¾…Ã…Ð…º…Ã…Á…ª…¹…¡…Ò…¸…àÔ º…È…Ã……Á…Ë…Ò…À…ÁÙ …¾Ô …Å…Í…´…ÅØ …Â…à…´…ª…Á…Ë…Ò…Ã…Ò…ª…º…Ã…Á…¹…Ò…¶…º…¾…µÔ…Ã… ยคุ สมยั ÃѪ¡ÒÅ·Õè 9……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… บทบาทของพระมหากษตั รยิ …·……Ã…§…ã…ª…ŒÍ…íÒ…¹…Ò…¨…Í…¸……Ô»…ä…µ…Â…Í……ѹ…à…»…š¹……Í…íÒ…¹…Ò…¨…Ê…Ù§…Ê……Ø´…ã…¹…¡…Ò…Ã… …»…¡…¤……Ã…Í…§…»…Ã…Ð…à…·…È……¼…‹Ò…¹…·……Ò…§…ÅѰ…Ê…À…Ò……¤……³…ЅÅѰ…Á……¹…µ…Ã…Õ…á……Å…Ð…È…Ò…Å……á…Å……Ð…·…Ã…§…´…Ùá……Å…º…íÒ…º……Ñ´…·…Ø¡…¢… …º…Òí …Ã…Ø§…Ê…¢Ø…»……Ã…Ð…ªÒ…ª…¹……ªÒ…Ç…ä…·…Â……à…¾…Íè× …ã…Ë…ÁŒ …Õª…ÕÇ…Ôµ……¤…Ç…Ò…Á…à…»…¹š …Í……Â…Ù·‹ …èÕ´…Õ…………………………………………………………… 78
4 การเลอื กตง้ั การเลอื กตงั้ เปน การสรรหาบคุ คลใหเ ปน ตวั แทน หรอื ใหด าํ รงตาํ แหนง ดว ย การลงคะแนนของผูมีสิทธิเลือกต้ัง เชน การเลือกตั้งสมาชิกสภาผูแทนราษฎร การเลือกตั้งสมาชิกสภาทอ งถนิ่ การเลือกต้ังมี 2 ประเภท ดงั นี้ 1 ประเภทของการเลอื กตัง้ ระดับชาติ การเลอื กตง้ั สมาชิกสภาผูแทนราษฎร (สส.) และสมาชิกวฒุ สิ ภา (สว.) เพือ่ เขาไปทําหนา ที่ ในการบริหารประเทศ และพจิ ารณาออกกฎหมายทางนิตบิ ัญญัติ ระดบั ท้องถ่นิ การเลอื กตง้ั สมาชกิ สภาทอ งถนิ่ เพอ่ื เขา ไปทาํ หนา ทฝ่ี า ยบรหิ ารและออกขอ บญั ญตั ขิ องทอ งถน่ิ และใหเปนไปตามความตอ งการของประชาชน เชน องคการบรหิ ารสว นจงั หวัด (อบจ.) การเลือกต้ังมีความสําคัญในการปกครองระบอบประชาธิปไตย เพราะวา เฉฉบลับย การเลือกต้ังเปนหนาท่ีของคนไทยทุกคน ที่แสดงออกถึงการใชอํานาจอธิปไตย ตามบทบัญญตั ทิ ีก่ าํ หนดไวในรฐั ธรรมนญู บคุ คลท่ีมสี ทิ ธิเลือกตั้ง ตอ งมลี กั ษณะ ดังนี้ 2 บุคคลที่มสี ทิ ธิเลอื กตง้ั มีสัญชาติไทย มีสญั ชาติไทย แตห ากมสี ญั ชาตไิ ทยโดยการแปลง สญั ชาติ ตองไดสญั ชาติไทยมาแลวไมนอยกวา 5 ป อายไุ มต่ ่าํ กว่า 18 ปี มอี ายุไมตา่ํ กวา 18 ปบ รบิ รู ณ ในวนั เลอื กตง้ั มชี ่อื อยู่ในทะเบียนบา้ น มีชื่ออยูในทะเบียนบานในเขตเลือกตั้งเปนเวลา ไมน อยกวา 90 วนั นับถงึ วนั เลือกตั้ง 79
3 ข้ันตอนในการเลือกตง้ั ก่อนวันเลือกต้งั 1. ตดิ ตามการหาเสยี งของผสู มคั ร รบั เลอื กตง้ั และขา วการเลอื กตง้ั 2. ตรวจสอบรายช่ือและหนวย เลอื กตง้ั วันเลอื กต้ัง 1. ตรวจสอบลําดับที่ของตน ในบัญชีรายช่ือผูมีสิทธิ เลือกตง้ั แลวยน่ื หลกั ฐาน เชน บัตรประชาชน 2. ลงลายมือช่ือในบญั ชีรายชื่อ แลว รับบัตรเลือกตั้ง เฉฉบลบั ย 3. เขา คหู าเลอื กตัง้ กากบาทหมายเลขผูส มัคร 4. หยอ นบตั รลงในหีบบตั ร หลงั เลอื กตงั้ 1. ตดิ ตามผลการเลอื กต้ัง 2. ตดิ ตามการทาํ งานของผไู ดรบั เลือก 80
กจิ กรรม 4พฒั นาการเรยี นรทู ่ี 1 เรยี งลาํ ดบั ข้ันตอนการเลือกตง้ั โดยเขียนหมายเลข 1-7 หนาขอ ความ 6………………. ตดิ ตามผลการเลอื กต้ัง 5………………. กากบาทหมายเลขผสู มคั รทเ่ี ลอื ก แลว นาํ บตั รมาหยอ นลงในหบี บตั ร 3………………. ยนื่ บัตรประชาชนและลงลายมอื ชอ่ื 7………………. ตดิ ตามการทํางานของผไู ดร บั เลอื กตงั้ 4………………. รับบตั รเลอื กตัง้ พรอมท้ังลงลายมือช่ือ 1………………. ติดตามการหาเสยี งของผูสมคั รรบั เลอื กตัง้ 2………………. ตรวจลําดับทข่ี องตนในบัญชรี ายช่ือผูมสี ทิ ธเิ ลือกตงั้ 2 สํารวจการใชสิทธิเลือกต้ังของสมาชิกในครอบครัว หรือคนที่นักเรียนรูจัก แลวบนั ทกึ ผล (µÇÑ Í‹ҧ¤Òí µÍº) ชอื่ อายุ สิทธใิ นการเลือกตั้ง เลอื กตงั้ มาแลว กี่ครัง้ การเลอื กตงั้ ครงั้ ลา สดุ คอื เฉฉบลับย ©ÑµÃªÂÑ 40 ✓มี ไมมี 4 ÊÊ. ÇÔÀÒ´Ò 10 มี ✓ไมม ี - - ¡ÁŪ¹¡ 35 ✓มี ไมมี 3 ÊÊ. 3 1น.กั …Áเ…ร¤Õ …ยี Ç…นÒ…Á…ค…«ิด…×èÍว…Êา…µÑ…ส…Âม…Ê า…بช…Ã…กิ Ô…µผ……แู …ท…น……ร…า…ษ……ฎ…ร…ค……ว…ร…ม…คี……ณุ ……ส…ม…บ……ัต…อิ……ย…า…ง…ไ…ร……(…µ…ÇÑ …Í…Â……‹Ò…§…¤…íÒ…µ……Í…º…).. 2. …Á…Õ¤…Ç…Ò…Á……àÊ……ÂÕ …Ê…Å…Ð…µ……‹Í…ª…Ò…µ…ºÔ……ŒÒ…¹…à…Á…Í× …§……………………………………………………………………………………………………….. 3. …Á…¤Õ …Ç…Ò…Á……Ã…ŒÙ¤…Ç…Ò…Á…Ê……Ò…Á…Ò…Ã…¶…ã…¹…¡……Ò…Ã…º…Ã…ÔË…Ò…Ã……»…Ã…Ð…à…·…È…………………………………………………………………………….. 4. …Á…Õ¤…Ç…Ò…Á……ÅѺ…¼……Ô´…ª…Í…º…µ……Í‹ …º…·……º…Ò…·……Ë…¹…ŒÒ…·……èÕ·…Õè…ä´……ÃŒ …Ѻ…Á…Í……º…Ë…Á……Ò…Â……………………………………………………….. 4 ห……า…กä…Áผ…ä‹…ูม´…สีàŒ…Å…ิท×Í…ธ…¡ิเ…¤ล…¹อื……´ก…Õàต…»…ัง้ ¹š …µ…ไ…มÑÇ…áไ …·ป…¹…ใ…ช¢…Íส …§ิท…µ…ธÑÇ…ิลà…Íง…§ค…à…ะ¢…แÒŒ …äน…»…นº…เÃ…ล…ÔËือ…Òก…Ã…ต»…้ังÃ……Ðจ…à·…ะ…Èส…ง…ผ(…µล……ÑÇอ…Íย…Â…า‹Ò…ง§…ไ¤…ร…Òí …µ…Í……º…). ………á……µ…Í‹ …Ò…¨…ä…´…¤Œ……¹…ä…Á…‹´…Õ…ä»……á…·…¹……Í…Ò…¨……µ…ÍŒ …§…à…Ê…ÕÂ…Ê……·Ô …¸…Ôº…Ò…§…Í……Â…‹Ò…§…¢…Í…§…µ……¹…à…Í…§…………………………………… ………µ……Ò…Á…·…èÕ¡……®…Ë…Á……Ò…Â…¡…íÒ…Ë…¹……´……અ‹¹……Ê…Ô·……¸…ÊÔ …Á……Ѥ…ÅÅѺ……àÅ……×Í…¡…µ…éѧ…µ……‹Ò…§…æ…………………………………………………… 81
?กจิ กรรม ·ŒÒ»˜ÞËÒ แบงกลมุ แลวชว ยกันคิดแกป ญ หาจากสถานการณทีก่ าํ หนด (µÑÇÍ‹ҧ¤íҵͺ) ชว งเวลาทม่ี กี ารเลอื กตง้ั สมาชกิ สภาผแู ทนราษฎร (สส.) มีตัวแทนของพรรคการเมืองหลายพรรคมา หาเสียงในหมูบานของตนกลา พอแมของตนกลาและ เพือ่ นบา นตา งมาพดู คุยกันวาจะเลือกใคร แตล ะพรรค เปนอยางไรจะทําอะไรใหกับหมูบานของพวกเราบาง ตน กลา สงสยั วา พอ แมจ ะเลอื กคนอยา งไรมาเปน ตวั แทน ของเรา เพือ่ น ๆ ชว ยตน กลาหาคําตอบกนั นะครบั 1. ปญ หาของตนกลา คอื Ê…§…Ê……ÂÑ …Ç…Ò‹ ……¾…Í‹……á…Å…Ð…á……Á…¤‹ …Ç…Ã…¨……Ð…àÅ……Í× …¡…¤……¹…·……èÕÁ…¤Õ …³Ø……Ê…Á……º…µÑ ……áÔ …º…º……ã…´. ÁÒ໚¹ ÊÊ.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. เฉฉบลบั ย 2. กาํ หนดวธิ กี ารเพอื่ ใชเลอื กตัวแทนสมาชกิ สภาผแู ทนราษฎร (สส.) …1…. …È……Ö¡…É……Ò…¹…â…Â…º……Ò…Â…¢…Í……§…¼…ٌʅÁ……Ѥ…Ã…Ã……Ð…Ë…Ç…‹Ò…§…¡……Ò…Ã…Ë…Ò…à…Ê…ÕÂ……§……á…Å……Ð…¾…Ô¨…Ò…Ã……³…Ò…¤……Ç…Ò…Á…à…»…š¹……ä…»…ä…´..Œ ¢Í§¹âºÒÂ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …2….…È……¡Ö …É……Ò…¼…Å…§…Ò…¹……·…èÕ¼……‹Ò…¹…Á……Ò…¢…Í…§…¼…ŒÙÊ……Á…¤Ñ ……Ã…á……Å…Ð…¾……Ã…Ã…¤…¡……Ò…Ã…à…Á…×Í…§…………………………………………………. 3. เลือกวธิ ที ด่ี ที ส่ี ดุ เพอื่ นาํ มาใชเ ลือกตวั แทนของเรา (จากขอ 2.) วธิ ีการปฏบิ ัตติ นท่ีเลอื ก เหตผุ ลที่เลือก …ÅѺ……¿……˜§…¹…â…Â……º…Ò…Â……¢…Í…§……¼…ٌᅅ·…¹……Ã…Ð…Ë……Ç…‹Ò…§…. …à»……¹š …Ç…Ô¸…·Õ……èÕ§…Ò‹ …Â…á…Å……Ð…Ê…Ð…´…Ç…¡……à…¾…Ã…Ò…Ð…»…¨…˜ …¨…غ…¹Ñ…. …¡…Ò…Ã…Ë……Ò…àÊ……ÕÂ…§……á……Å…Ð…Ç…Ôà…¤…Ã…Ò…Ð…Ë……¤…Ç…Ò…Á……à»……š¹… …àÃ…Ò……Ê…Ò…Á…Ò…Ã……¶…à…¢…ŒÒ…¶……Ö§…Ê…è×Í……µ…‹Ò…§……æ……à…¾……è×ͅÅѺ… …ä»……ä…´…Œ¢…Í……§…¹…â…Â……º…Ò…Â………á…Å…Ð…È……Ö¡…É……Ò…¤…Ç……Ò…Á.. ¿……˜§…¹……â…Â…º……Ò…Â……á……Å…Ð…¡…Ò…Ã……¹…íÒ…¹……â…Â…º…Ò……Â…Á…Ò.. …àË……Á…Ò…Ð…Ê…Á……¢…Í…§…µ……ÑÇ…º…¤Ø ……¤…Å……………………………….. ¾……¨Ô …Ò…Ã…³……Ò…¹…¹Ñé……¶……Í× …à…»…¹š ……¡…Ò…Ã…È…¡Ö……É…Ò…Ê…§èÔ……·…Õ訅Ð.. …………………………………………………………………………………… …à¡……´Ô …¢…¹Öé ……¡…ºÑ …ª…ØÁ……ª…¹…à…¾…Í×è …à…µ……Ã…ÕÂ…Á…¾……Ã…ÍŒ …Á……¡…Í‹ …¹… ¨Ðµ´Ñ ÊÔ¹ã¨àÅ×Í¡¼áŒÙ ·¹……………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………. แหลงศึกษาขอ มลู เพมิ่ เตมิ ¼ŒÙ ãËÞ‹ã¹ËÁº‹Ù ŒÒ¹ Ê×èÍâ·Ã·Ñȹ 82
4. จากวิธีท่ีดีท่ีสุดในขอ 3. ใหนักเรียนออกแบบนําเสนอในรูปแบบของ ผังความคิด แผนภาพ แผนภมู ิ PowerPoint หรอื อนื่ ๆ แลว ประเมนิ ผล â·Ã·Ñȹ à»ÃÕºà·Õº¡Ñº ¹âºÒ·èÕ¼‹Ò¹ÁÒ Í¹Ô à·ÍÃà ¹çµ áËŧ‹ È¡Ö ÉÒ ÈÖ¡ÉÒ¹âºÒ »‡ÒÂËÒàÊÕ§ ¤³Ø ÊÁºÑµ¢Ô ͧ ¤¢ÇÍÒ¾§ÁÔ¨¹àÒ»âÃÂ¹š ³ºäÒ»ÒÂä´Œ ÇÔ·ÂØ ¼ÊŒÙ ÁѤÃ໹š ÊÊ. เฉฉบลับย ¤³Ø ÊÁºµÑ Ô·ÕèàËÁÒÐÊÁµÃ§ã¨»ÃЪҪ¹ ઋ¹ ÁÇÕ ÔÊÂÑ ·Ñȹ ÁÕ¤ÇÒÁ«Í×è ÊѵÂ/ äÁ·‹ ¨Ø ÃÔµ¤´â¡§/Á¤Õ ÇÒÁÃѺ¼Ô´ªÍº ÁÕ ã¨ÃÑ¡ ã¹§Ò¹·èÕ·Òí à¾è×Í·ÍŒ §¶Ôè¹ à»š¹µŒ¹ »ÃÐàÁÔ¹¼Å¡Ò÷íÒ§Ò¹¢Í§¡ÅØ‹ÁáÅе¹àͧ ÃÒ¡ÒûáÐàÅÁ‹ÁØ¹Ô ¡Ò÷Òí §Ò¹ ÃдѺ¤Ðá¹¹ ÃÒµ¡Ò¹Ãà»ÍçÐàÁ¹Ô ÃдѺ¤Ðá¹¹ 1. วเิ คราะหและเขาใจปญ หา 1. ความเขา ใจในเนอื้ หาทเ่ี รยี น 83 2. รวบรวมความรทู จ่ี ะนาํ มาใช 2. การทาํ งานไดครบทุกขอ แกปญหา 3. ความพึงพอใจในการทาํ งาน 3. มที กั ษะและไหวพริบในการ กับเพอ่ื น แกปญ หา 4. มีการทาํ งานอยางเปนระบบ 5. ถา ยทอดความรใู หผอู นื่ เขา ใจ
íÊÃ»Ø ÊÒÃÐÊÒ¤ÞÑ เขียนสรุปใจความสําคัญใหส มบูรณ ¹Ñ¡àÃÕ¹䴌àÃÕ¹ÃÙŒÍÐäà (µÇÑ Í‹ҧ¤Òí µÍº) ¨Ò¡º·àÃÕ¹¹Õé การปกครอง ระบอบประชาธิปไตย …1…. …Í……íÒ…¹…Ò…¨…¹……µÔ …Ôº……ÑÞ…Þ……ѵ……Ô (…ÅѰ……Ê…À…Ò…)……-……Í…Í…¡……¡…®…Ë……Á…Ò…Â…… อาํ นาจอธปิ ไตย …2….…Í……íÒ…¹…Ò…¨…º……Ã…ÔË…Ò…Ã……(…¤…³……ЅÅѰ…Á……¹…µ……Ã…Õ)…-……º……Ã…ÔË…Ò……Ã………… »ÃÐà·È……………………………………………………………………………………………………………… …3….…Í……íÒ…¹…Ò…¨…µ……ÅØ …Ò…¡…Ò…Ã……(…È…Ò…Å……)…-……¾…¨Ô……Ò…Ã…³……Ò…µ…´Ñ …Ê……¹Ô …………… ¾¾Ô Ò¡ÉÒ¤´Õ……………………………………………………………………………………………………………… เฉฉบลบั ย ความสาํ คัญของ …1…. ……»…Ã…Ð……ªÒ……ª…¹…Ê…Ò…Á……Ò…Ã…¶…à…¢…ÒŒ …Á…Ò……Á…ÕÊ…‹Ç…¹……Ã…Ç‹ …Á………………………… การปกครองระบอบ 㹡Òû¡¤Ãͧ……………………………………………………………………………………………………………… …2….……»…Ã…Ð……ªÒ……ª…¹…Á…ÊÕ……Ô·…¸……Ô à…Ê…Ã…ÕÀ……Ò…¾…á……Å…Ð…¤…Ç…Ò……Á…à…Ê…Á…Í……À…Ò…¤… ประชาธปิ ไตย ……………………………………………………………………………………………………………… สถาบัน …1…. …·……Ã…§…´…íÒ…Ã……§…Í…Â…‹Ù…ã¹……°…Ò…¹……Ð…Í…¹Ñ …à…»……¹š …·……Õèअ…Ò…Ã…¾…Ê……¡Ñ …¡…Ò…Ã…Ð… พระมหากษัตรยิ ¼ŒÙ ã´¨ÐÅÐàÁÔ´ÁÔä´Œ……………………………………………………………………………………………………………… …2….…·……Ã…§…à»……š¹…»……Ã…Ð…Á……¢Ø …¢…Í…§…»……Ã…Ð…à·……È…ä…·……Â…ã…¹…¡…Ò…Ã………………… ………»……¡…¤……Ã…Í…§…Ã…Ð…º……Í…º……»…Ã…Ð…ª…Ò…¸…»Ô……ä…µ…Â…………………………………… …3….…·……Ã…§…ã…ª…ŒÍ…íÒ…¹…Ò…¨……Í…¸…»Ô ……äµ………ͅѹ……à…»…š¹……Í…Òí …¹…Ò…¨…Ê……§Ù …Ê…Ø´………… 㹡Òû¡¤Ãͧ»ÃÐà·È……………………………………………………………………………………………………………… …4….…·……Ã…§…à»……š¹…¾……Ø·…¸……Á…Ò…Á…¡……Ð…á…Å……Ð…·…Ã…§…à…»…¹š……Í…¤Ñ ……Ã………………… ÈÒʹ»Ù ¶ÑÁÀ¡……………………………………………………………………………………………………………… การเลอื กตงั้ …à»……š¹……¡…Ò…Ã……à…Å…×Í…¡……º…Ø…¤…¤……Å…ã…Ë…Œ…à»……š¹……µ…ÑÇ……á…·……¹…´……ŒÇ…Â……¡…Ò…Ã… …Å…§…¤…Ð…á……¹…¹…¢…Í……§…¼…ÁŒÙ …ÊÕ…·…Ô …¸…àÔ …Å…Í× …¡……µ…§Ñé ……á…Å…Ð…ã…ª…àŒ Ê……ÂÕ …§…¢…ÒŒ …§…Á…Ò…¡… …¤…Ñ´…à…Å……×Í…¡…¼……ٌᅷ…¹……à…¢…ÒŒ …Á…҅ÅѺ……µ…íÒ…á……Ë…¹…§‹…………………………………… 84 ………………………………………………………………………………………………………………
Ẻ·´Êͺ·Õè 2 วง ลอ มรอบตวั เลขหนา คําตอบทถ่ี กู ตอ ง 1 การปกครองระบอบประชาธปิ ไตย ยึดหลกั ขอ ใดมากที่สดุ 1. ยึดความคิดเหน็ ของเครือญาติ 2. ยึดความคดิ เหน็ ทต่ี รงกับตัวเอง 3. ยดึ ถือผลประโยชนข องสวนรวม 4. ยึดถือผลประโยชนของขาราชการ 2 การพิจารณาตดั สนิ พพิ ากษาใหเปน ไปตามตวั บทกฎหมาย คอื อํานาจหนา ทขี่ อ ใด 1. อาํ นาจนิตบิ ญั ญตั ิ 2. อํานาจบริหาร 3. อํานาจตุลาการ 4. อํานาจคณะรฐั มนตรี 3 เพราะเหตุใดการใชอํานาจอธิปไตยจงึ ตองมกี ารถว งดุลและคานอํานาจ เฉฉบลบั ย ระหวา งกัน 1. เพอื่ ใชอ าํ นาจอยา งยตุ ธิ รรม และไมใหอ าํ นาจใดอาํ นาจหนงึ่ มมี ากเกนิ ไป 2. เพอื่ ความเปนระเบียบเรยี บรอยของคณะรฐั มนตรี 3. เพอื่ พฒั นาประเทศ บําบดั ทุกขบาํ รงุ สขุ 4. เพอื่ รักษาความมัน่ คงของประเทศ 4 รฐั ธรรมนูญไทย ไดก ําหนดใหอํานาจอธิปไตยเปนของบุคคลใด 1. ทหาร 2. ตํารวจ 3. พระมหากษตั รยิ 4. คนไทยทุกคน 5 ขอใดมีความเกีย่ วขอ งกบั หลกั ภราดรภาพ 1. นดั มีความยตุ ิธรรม 2. นุนยึดเสียงขางมากเปนหลักเสมอ 3. นวิ แสดงความคิดเหน็ อยางมีเหตุผล 4. นนทมนี ้ําใจและเออ้ื เฟอตอเพ่ือนบา น 85
6 ขอใดไมมีความเกย่ี วขอ งกบั หลักการบงั คบั ใชก ฎหมาย 1. สังคมยอมรบั กฎหมาย 2. กฎหมายมีความยตุ ิธรรมทกุ ภาคสวน 3. ผคู นมีความสมั พันธเ ปน พี่นอ งรว มโลกกนั 4. สามารถบงั คับใชกฎหมายกบั ทกุ คนอยางเทา เทยี ม 7 ขอ ใดกลา วไมถ กู ตอ งเกยี่ วกบั ระบอบประชาธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษตั รยิ ท รง เปนประมขุ 1. ทรงเปนพุทธมามกะและทรงเปนอัครศาสนปู ถมั ภก 2. ทรงใชอาํ นาจนติ ิบัญญัตผิ า นรัฐสภา 3. ทรงใชอาํ นาจตุลาการผา นศาล 4. ทรงใชอ าํ นาจผานประชาชน 8 ขอ ใดเปน วธิ ปี ฏิบตั กิ อนวนั เลอื กตงั้ ทีถ่ ูกตอง เฉฉบลบั ย 1. วชั ติดตามผลการเลือกต้งั 2. วหี ยอ นบัตรลงในหบี บัตรเลอื กต้ัง 3. แววตดิ ตามการทํางานของผไู ดร ับเลือกต้ัง 4. วฒุ ิตดิ ตามการหาเสยี งของผูสมัครรับเลือกตั้ง 9 หากมีการเลอื กตัง้ ใน พ.ศ. 2565 ผใู ดไมมีสิทธิเลอื กตงั้ 1. กุงมสี ัญชาติไทย อายุ 19 ป 2. ปจจุบันก้งั มอี ายุ 20 ป สัญชาติไทย 3. แกวเกดิ ท่กี รงุ เทพฯ เมอื่ พ.ศ. 2534 4. กานตจะไดส ญั ชาตไิ ทยในอีก 3 ปกอ นเลือกต้งั 10 ขอใดเปนคณุ สมบตั ิสําคัญของผไู ดร ับการเลอื กต้งั 1. เปน บุคคลทมี่ ีความรคู วามสามารถในการบริหารประเทศ 2. เปน บคุ คลทม่ี ีรปู รางหนา ตาและบคุ ลกิ ดี 3. เปน บคุ คลท่ีมีทรพั ยสนิ มากติดอันดบั โลก 4. เปนบุคคลที่ถือหุนใหญในหลายธรุ กจิ 86
àÃÍè× §·èÕ3 Ç²Ñ ¹¸ÃÃÁ·ÍŒ §¶¹èÔ ¡Ô¨¡ÃÃÁ นำกอ นเรียน วัฒนธรรม 4 ภาค นํ้าฝนไปเทย่ี วงานวฒั นธรรมไทย 4 ภาค และไดช มิ อาหาร จากภูมิภาคตาง ๆ นํ้าฝนมีความสงสัยวาในแตละภาคมีอาหาร อะไรท่ขี น้ึ ชอ่ื บา ง มาชว ยนาํ้ ฝนคน หาขอ มลู วา ในแตล ะภาคมอี าหารประจาํ ถน่ิ ที่ข้ึนช่อื อะไรบาง เฉฉบลับย อาหารประจาํ ถ่นิ (µÑÇÍÂÒ‹ §¤íҵͺ) ภาคกลาง á¡§ÊÁŒ ´Í¡á¤ µŒÁ¡Ð·ÊÔ ÒºÑÇ µŒÁÂÒí ¡ØŒ§ á¡§à¢ÕÂÇËÇÒ¹ ภาคเหนือ á¡§¢¹¹Ø ͋͹ á¡§á¤ä¡‹ á¡§Î§Ñ àÅ á¡§âÎÐ ภเาฉคียตงะเวหนั นออือก «ØºË¹Í‹ äÁŒ ÊÁŒ µíÒ Í‹ÍÁ»ÅÒ´Ø¡ ÅÒº ภาคใต้ ¢ÒŒ ÇÂÒí ä¡‹µŒÁ¢ÁÔé¹ ¼´Ñ ÊÐµÍ ¼Ñ´¡Ð»¡Ø§Œ á¡§äµ»ÅÒ 87
ã¹·ŒÍ§¶èÔ¹¢Í§¹¡Ñ àÃÕ¹ ÁÕÇѲ¹¸ÃÃÁÍÐä÷Õàè »š¹àÍ¡Å¡Ñ É³ áÅÐÁÇÕ Ô¸¡Õ ÒÃÍ¹ÃØ ¡Ñ ÉÊ ×º·Í´ à¼Âá¾ÃÍ‹ ÂÒ‹ §äà 1 ลกั ษณะและประเภทของวฒั นธรรม วฒั นธรรม เปน แบบแผนการดาํ เนนิ ชวี ติ ของคนในสงั คมทป่ี ฏบิ ตั สิ บื ตอ กนั มา เปน เวลาชา นาน และเปน สงิ่ ทแ่ี สดงถงึ ความเจรญิ ของมนษุ ย เชน ภาษา การแตง กาย พธิ กี รรม วฒั นธรรมมลี กั ษณะสาํ คัญ ดังน้ี 1. ลกั ษณะของวัฒนธรรม วฒั นธรรมเป็นแบบแผนในการดาํ เนินชีวติ บุคคลที่เกิดในสังคมใด จะเรียนรูวัฒนธรรมของสังคมน้ัน แตละ วัฒนธรรมจะมีความเหมาะสมตามสภาพแวดลอมทีแ่ ตกตา งกนั เฉฉบลับย เปลวยี่ ัฒนแนปธลรรงมตมลกีอาดรเวลา วัฒนธรรมสามารถ ถ่ายทอดได้ ปจจุบันวัฒนธรรมไทยไดมีการ เปล่ียนแปลงมาก ท้ังชีวิตความ การสั่งสมทางวัฒนธรรมของ เปน อยู อาหาร และอนื่ ๆ ซง่ึ เกดิ จาก บรรพบุรุษจะถูกถายทอดสูลูก การหลัง่ ไหลของวฒั นธรรมตา งชาติ หลาน เพ่ือสบื สานและอนรุ กั ษไว 2. ประเภทของวฒั นธรรม วัฒนธรรมไทยแบง เปน 2 ประเภท ดงั น�้ 1. วัฒนธรรมทางวัตถุ ส่ิงท่ีสรางข้ึนจากภูมิปญญา เครอ่ื งมือ เครือ่ งใช โบราณสถาน ของบรรพบรุ ษุ และถา ยทอดความรู สบื ตอกนั มา 2. วัฒนธรรมทไ่ี ม่ใช่วตั ถุ ¾Ù´ ÍÙŒ ความเชอ่ื àÇŒÒ áËŧ ส่ิงที่ยึดปฏิบัติในการดําเนิน ภาษาถนิ่ ชีวิตของคนไทยในชุมชนและ จงั หวัดตาง ๆ 88
กจิ กรรม 1พฒั นาการเรยี นรทู ่ี 1 สืบคน ภาพทแ่ี สดงถึงว(ตัฒิดภนาพธปรรระมกอบแ)ลว ต1ิด. ลชวงอฒั่ื ใภนนากธพรรอร…ºมบ…ÒŒ …ท¹…แา…ลàง…Ãะว…×Íต.ัต…¹อ…ถ(…äบุµ·.…คÑÇ…ÂาํÍ…ถ…Â.า…‹Ò…ม§..¤……íÒ…µ…Í……º…) วัฒนธรรมน้ีสะทอนใหเห็นคานิยม เรื่องใด ในโ…¡ร…Òง…Ã…เรÃ……ยีÙŒ¨…Ñน¡……Ê…Ã……ŒÒ…§…º……ŒÒ…¹…ã…Ë……Œà¢……ŒÒใ…¡น…Ѻ…ช…Êุม…Àช……Òน…¾…. …á…Ç…´……Å…ÍŒ ……Á…ã…¹……·…ŒÍ……§…¶…èÔ¹……¢…Í…§……ä·……Â………………… …………………………………………………………………………………… (ติดภาพประกอบ) 2. วฒั นธรรมท่ีไมใชท างวตั ถุ ช่ือภาพ »ÃÐླÅÕ Í¡Ãз§……………………………………………………………… วัฒนธรรมนสี้ ะทอนใหเ หน็ คา นิยม เฉฉบลับย เรอ่ื งใด …¡…Ò…Ã……á…Ê……´…§…¤……Ç…Ò…Á……Ê…íÒ……¹…Ö¡……º…Ø…Þ……¤…س……¢…Í……§. …á…Ë……Å…§‹ …¹……Òéí …Í……ѹ…à…»…š¹……Ê……Ôè§…¨…íÒ…à…»……¹š …µ……Í‹ …ª…ÕÇ……Ôµ… …………………………………………………………………………………… (ติดภาพประกอบ) 3. วัฒนธรรม ✓ ทางวตั ถุ ไมใชทางวตั ถุ ช่ือภาพ …¡…Ã…Ð…µ……Ôº……¢…ŒÒ…Ç…à…Ë…¹……ÂÕ …Ç…………………. วัฒนธรรมน้ีสะทอ นใหเ ห็นคานิยม เรอ่ื งใด …¡…Ò…Ã…Ã……Ѻ…»……Ã…Ð…·……Ò…¹……¢…ÒŒ …Ç…à…Ë……¹…ÂÕ ……Ç………………… …¢…Í…§…¤……¹…À…Ò…¤……à…Ë…¹……Í× …á…Å……Ð…¤…¹……À…Ò…¤……Í…ÊÕ …Ò…¹…… …………………………………………………………………………………… 89
2 ความแตกตา งทางวฒั นธรรม ประเทศไทยเปน สงั คมทมี่ คี นอยรู ว มกนั หลากหลายเชอื้ ชาติ จงึ มวี ฒั นธรรม ท้ังดานภาษา ความเชื่อ ขนบธรรมเนียม ประเพณี และวิถีการดําเนินชีวิตท่ี หลากหลาย ทาํ ใหแตละทอ งถ่นิ มลี ักษณะเฉพาะแตกตางกนั ออกไป ดงั น้ี ลักษณะความแตกตา งทางวฒั นธรรม ความแตกต่าง ภาคเหนือ ภาคกลาง ภเาฉคียตงะเวหนั นออือก ภาคใต้ 1 ภาษา »¡ºŒÒ¹ ¡ÅѺºŒÒ¹ àÁ×ͺŒÒ¹ ËźºŒÒ¹ ¢éÕ¨Ø â¡Ë¡ ¢ÕéµÑëÇ ¢ÕéΡ คนไทยพูดภาษาไทย àÎÒ ©Ñ¹ ¢ŒÍ ©Ò¹ แตจ ะมสี าํ เนยี ง แตกตา งกนั ไป เรยี กวา • ตมยาํ กงุ “ภาษาถนิ่ ” • นํา้ พริก ปลาทู เฉฉบลบั ย 2 อาหารการกิน • แกง เขยี วหวาน ในแตละภาคจะใช วัตถดุ ิบทห่ี าไดใ น ทองถิ่นมาประกอบ • แคบหมู • สมตาํ • ขา วยาํ นา้ํ บดู ู อาหาร และอาหาร • นาํ้ พรกิ หนมุ • ซุบหนอ ไม • แกงเหลอื ง กจ็ ะมีรสชาติแตกตาง • ไสอ่ัว • ลาบ • แกงไตปลา กันออกไป • แกงโฮะ • แกงออ ม • ขนมจีน • แกงฮงั เล ปกษใต 3 การแต่งกาย แตล ะทองถน่ิ มีการ เปลีย่ นแปลงให เหมาะสม สวยงาม ไปตามสภาพอากาศ และยคุ สมัย 90 วฒั นธรรมทอ งถน่ิ
4 ประเพณีพ้ืนเมอื ง แสดงใหเ ห็นถงึ การ ปฏบิ ตั ิสบื ตอ จากรุน สรู ุน และยังคงมีอยู ในปจ จุบัน ตานกวยสลาก วง่ิ ควาย บุญบงั้ ไฟ แหผาขึน้ ธาตุ เฉฉบลับย ฟอ นสะลอซอซึง 5 กกาารรลแะสเดลงน่ แพล้นื ะเมอื ง เตน กาํ ราํ เคยี ว ในแตละภมู ภิ าคของ ไทยจะแตกตางกนั และ บง บอกถึงเอกลักษณ ของแตละภาคไดอ ยาง ชดั เจน เซิ้งสวงิ หนงั ตะลุง 91
การท่ีแตละภูมิภาคของประเทศไทยมีลักษณะทางวัฒนธรรมของทองถิ่น แตกตา งกัน มาจากสาเหตุ ดงั น้ี 1 ความหลากหลาย ทางเช้ือชาตแิ ละศาสนา ทาํ ใหค นเรามลี กั ษณะทางสงั คม ชวี ติ ความเปน อยู ประเพณี และ คติความเช่อื ตาง ๆ แตกตางกัน 2 รปู แบบการดําเนินชีวติ ทางเศรษฐกจิ เฉฉบลบั ย การประกอบอาชพี ในภาค เกษตรกรรมและในภาค อุตสาหกรรมทม่ี คี วามแตกตา ง กัน ทาํ ใหค วามเชอ่ื และคานิยม ทางสงั คมมคี วามแตกตางกัน 3 ความแตกตา่ ง ทางภมู ิศาสตร์ ความแตกตา งดา นทตี่ งั้ ลกั ษณะ ทางกายภาพ เชน ทิวเขา ที่ราบลมุ ทะเล สภาพอากาศ ทรัพยากรธรรมชาติ ทําใหคน เรามีลักษณะการดํารงชีวิตและ วฒั นธรรมทแ่ี ตกตางกนั 92
กิจกรรม 2พฒั นาการเรยี นรทู ่ี 1 ชว ยตนกลาหาคําตอบลงในตารางใหสมบูรณ ¤¹ä·ÂᵋÅзŒÍ§¶Ôè¹ÁÕàÍ¡Åѡɳ¡ÒÃᵋ§¡Ò ·Õèᵡµ‹Ò§¡Ñ¹ÍÍ¡ä» µÑé§áµ‹Í´Õµ¨¹¶Ö§»˜¨¨ØºÑ¹ÁÕ¡Òà à»ÅèÕ¹á»Å§ãËŒàËÁÒÐÊÁ ÊǧÒÁ 仵ÒÁÊÀÒ¾ÍÒ¡ÒÈ áÅÐÂØ¤ÊÁÑ µŒ¹¡ÅŒÒà¡Ô´¤ÇÒÁʧÊÑÂÇ‹Ò ã¹áµ‹ÅзŒÍ§¶Ôè¹ ÁÕ¡ÒÃᵋ§¡ÒÂ໚¹Í‹ҧäà áÅÐà˵Øã´¨Ö§ÁÕ¡ÒÃᵋ§¡Ò ã¹ÅѡɳÐઋ¹¹Ñé¹ àÃÒÁÒª‹ÇµŒ¹¡ÅŒÒ ËÒ¤íҵͺ¡Ñ¹à¶ÍÐ สบื คนการแตง กายในทอ งถิ่นท่ีนักเรยี นสนใจมา 2 ทองถิน่ (แµลÇÑ ว ÍบÂนั Ò‹ ท§¤กึ íÒขµอÍมºลู ) เฉฉบลบั ย ความสมั พนั ธของการแตงกายกบั ชือ่ ทองถ่นิ การแตง กาย ลกั ษณะของทอ งถิ่น 1. …À…Ò…¤……………. …¼…ٌ˅ޅ…Ô§…Á…Ñ¡……¨…Ð…¹…Ø‹§…¼…ŒÒ…«……èÔ¹……·…Í……´…ŒÇ…Â…½…‡…Ò…Â. …ªÒ…Ç…Í…ÊÕ…Ò…¹……¶…Í× …Ç…Ò‹ …¡…Ò…Ã…·…Í…¼…ÒŒ…à…»…¹š …¡…¨Ô…¡……Ã…Ã…Á. …µ…Ð…Ç…¹Ñ …Í…Í……¡. …Á…Õà…ªÔ§…Â……Ò…Ç…àÅ……Â…à…¢…‹Ò…à…Å…ç¡…¹……ŒÍ…Â……Ê…Ç…Á……àÊ……é×Í. …Â…Ò…Á…Ç…Ò‹ …§Ë……Å…§Ñ …¨…Ò…¡…Ä…´…¡Ù…Ò…Ã…·……Òí …¹…Ò…Ë…Ã…Í× …Ç…Ò‹ …§. …à©…ÕÂ……§…àË……¹…×Í. …á…¢…¹…Ê…éѹ………Ê…‹Ç…¹…¼…ÙŒª…Ò…Â……äÁ…‹…¤…‹Í…Â…Á…Õ…Ã…Ù»…á…º…º…. …¨…Ò…¡…§…Ò…¹…»…Ã…Ð…¨…Òí ……â´…Â……¼…ˌ٠…Þ……§Ô …¨…Ð…Ê…º× …·…Í……´. ……………………. …·…Õèá…¹……‹¹…Í…¹…¹……Ñ¡……á…µ……‹Á…Ñ¡…¹……Ø‹§…¡…Ò…§…à¡……§…Â…Ò…Ç. …¡…Ò…Ã…·…Í…¼…ÒŒ …¡…¹Ñ……Á…Ò…µ…§éÑ …á…µ…Ç‹…ÂÑ…à…´…¡ç……¼…ÒŒ …·…Í……Á.Õ ……………………. …¤…Ã…èÖ§…¹…Í‹ …§…Ë…Ã…×Í…¹……§‹Ø …âÊ…Ã…§‹…¼……ÒŒ …äË…Á……………………. …àÍ…¡…Å……¡Ñ …É…³……· …Ñé§…Å…Ç…´……Å…Ò…Â…Ê…ÊÕ …¹Ñ ……¡…Ò…Ã…Â…ÍŒ……Á. áÅСÒ÷ͼҌ……………………. …………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………. 2. …À…Ò…¤…ã…µ…Œ ……. …¼…ˌ٠…Þ……§Ô ¹……ÂÔ …Á…ã…Ê…à‹ Ê……Í×é …Å…¡Ù …äÁ……Œ ¹…§‹Ø…â…Ê…Ã…§‹ …»…Ò…à…µ…Ð . …á…µ…‹…§…¡…Ò…Â…µ……‹Ò…§…¡…ѹ……µ…Ò…Á……અé×Í……ª…Ò…µ…Ôá……Å…Ð. ……………………. …¼…ªŒÙ …Ò…Â…ãÊ……à‹ Ê…Í×é…¤……Í…µ…§Ñé ……Ê…Ç…Á…¡…Ò…§…à…¡…§…¢…Ò…Â…Ò…Ç. …È…Ò…Ê…¹…Ò……¶…ÒŒ …à…ª×é…Í…Ê…Ò…Â…¨…¹Õ …¨…Ð…á…µ……§‹ …á…º…º…¨…¹Õ…. ……………………. …á…Å…Ð…Á…Õ¼……ŒÒâ…Ê…Ã…‹§…¼……×¹…Ê…éѹ……Ë…Ã…×Í…¼…ŒÒ…«…Í……§…à¡…çµ…. …¶…ŒÒ…à…»…š¹……ª…Ò…Ç…Á…ØÊ…Å……ÔÁ……¡…稅…Ð…á…µ……‹§…¤…Å…ŒÒ……Â. ……………………. …¾…Ñ ¹…Ã……Í…º…à…Í…Ç……ª…Ø´……Å…íÒ…Å…Í……§…¨…Ð…ã…Ê…‹ â…Ê……Ã…‹§. …¡…Ѻ…ª…Ò…Ç…Á……Ò…à…Å…à…«…ÕÂ……¶……ŒÒ…à…»…š¹…ª…Ò……Ç…¾…Ø·……¸. ……………………. ÅÒµÒÃÒ§…………………………………………………………………………. …¡…áç …µ…§‹ …¡…Ò…Â…¤……Å…ÒŒ …Â…¤…¹…À…Ò…¤……¡…Å…Ò…§………………. ……………………. …………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………. 93
2 สืบคนขอมูลเกย่ี วกับวฒั นธรรมทเ่ี ปนเอกลักษณใ นชุมชนของตน 1 เรือ่ ง แลว บนั ทึกขอมลู พรอ มติดภาพประกอบ (µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤íҵͺ) (ติดภาพประกอบ) 1. วฒั นธรรมทฉ่ี ันสบื คน คือ ✓ วัฒนธรรมดานอาหาร วัฒนธรรมดา นภาษา วฒั นธรรมดา นการแสดง และการละเลน วฒั นธรรมดา นการแตง กาย วฒั นธรรมดานประเพณี อนื่ ๆ 2. ลักษณะของวฒั นธรรม คือ …Í……Ò…Ë……Ò…Ã…¢……Í…§…¤……¹……ã…¹……À…Ò…¤……à…Ë……¹…×Í……Á…Ñ¡……¨……Ð…à…»…š…¹.. เฉฉบลบั ย …Í…Ò…Ë……Ò…Ã…·……ÕèÁ…Õä…¢…Á……¹Ñ …Ê……§Ù ……અ…¹‹ ……á…¤……º…Ë……Á……Ù ä…Ê……ŒÍ…ÑèÇ……¹…Òéí……¾…Ã…Ô…¡…Í…Í‹……§……á…¡……§…â…Î…Ð……à…»…¹š ……µ…Œ¹…… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ความเชอื่ มโยงของวฒั นธรรมกบั ทอ งถน่ิ คือ ……Å…Ñ¡……É…³……Ð……À…ÙÁ……ÔÍ…Ò…¡……Ò…È……·…Õè …… …Ë…¹……Ò…Ç…à…Â…¹ç………·…Òí …ã…Ë……µŒ …ÍŒ……§…¡…Ò…Ã……¡…¹Ô ……Í…Ò…Ë……Ò…Ã…·……ÕèÁ…Õä…¢…Á……¹Ñ …Ê……§Ù …à…¾…Í×è……ã…Ë…¤Œ ……Ç…Ò…Á…Í……º…Í……¹‹Ø …á……¡…‹ …Ã…‹Ò…§…¡……Ò…Â……Å……Ñ¡…É……³……Ð…À……ÙÁ…Ô»……Ã…Ð…à…·……È…Ê……‹Ç…¹……ãË……Þ……‹à…»…š¹……À…Ùà…¢…Ò………¨…Ö§…·……íÒ…ã…Ë…Œ¢……Ò…´…á……¤…Å……¹… …Í…Ò…Ë……Ò…Ã…·……Ð…à…Å……á…Å……Ð…¹…ÂÔ……Á…Ç…µÑ……¶……´Ø …ºÔ ……·…èÕË……Ò…§…Ò‹ …Â……ã…¹…·……ÍŒ …§…¶……Ôè¹……Á…Ò…»……Åا…Í…Ò……Ë…Ò…Ã…á……·……¹.. ઋ¹ ¼¡Ñ ä¡‹ ËÁ٠໚¹µ¹Œ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. สาเหตทุ ่ีสบื คน วฒั นธรรมนี้ คอื …Í……Â…Ò…¡……·…Ã…Ò……º…¶……Ö§…¡…Ò…Ã……¡…Ô¹……Í…Ò…Ë……Ò…Ã…¢…Í……§………… ¤¹à˹×Í………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. แหลงขอ มูล …Ë……¹…ѧ……Ê…Í× …Ç……Ѳ……¹…¸……Ã…Ã…Á……·…ÍŒ……§…¶…èÔ…¹……Í…¹Ô ……à·……Í……Åๅ…çµ……………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 94
?กิจกรรม ·ŒÒ»˜ÞËÒ แบงกลุม กลุม ละ 3-5 คน แลวชวยกันคดิ แกป ญ หาจากสถานการณท ก่ี าํ หนด ชมุ ชนของตนกลามีการจดั งานวัฒนธรรมทองถ่นิ ประจาํ ป ทางโรงเรียนจงึ ใหน ักเรียนชัน้ ป.4-ป.6 ชวยกนั คดิ วา จะจัด นทิ รรศการเร่ืองอะไรบา ง ที่แสดงใหเห็นถงึ ความเปน มาและ เอกลักษณข องชมุ ชน แตต นกลา และเพ่อื น ๆ ยงั ไมร วู า จะจัด นทิ รรศการอยางไร เพราะในชมุ ชนมคี นหลายเช้อื ชาติ และมี ประเพณี วฒั นธรรมทงั้ ทค่ี ลา ยกนั และแตกตา งกนั มาชว ยตน กลา คดิ กนั เถอะวา จะจัดนทิ รรศการของชมุ ชนออกมาในรปู แบบใด (µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤íҵͺ) เฉฉบลับย 1. ปญหาของตน กลา คือ …äÁ……‹Ã…ŒÇÙ …Ò‹ …¨…Ð…¨……Ñ´…¹…·Ô……Ã…Ã…È……¡…҅ÅDžѲ……¹……¸…Ã…Ã…Á…·……ŒÍ…§…¶……èÔ¹…Í…Â……Ò‹ …§…äÃ……………. …྅…Ã…Ò…Ð…ã…¹…ª…ØÁ……ª…¹…Á…¤Õ……¹…Í……Â…Ù‹Ë…Å……Ò…¡…Ë…Å……Ò…Â…à…ª…é×Í…ª…Ò…µ……Ô ………………………………………………………………………………….. 2. จากขอ มลู ที่ไดศ กึ ษา นาํ มากาํ หนดวธิ กี ารศกึ ษาความแตกตา งของวฒั นธรรม ไดอ ยา งไร …1…. …¨…Ñ…´…¹…·Ô……Ã…Ã…È……¡…Ò…Ã…·……Õèá…Ê…´……§…¶…Ö§…¤……Ç…Ò…Á…Ë……Å…Ò…¡…Ë……Å…Ò…Â…¢……Í…§…DžѲ……¹…¸……Ã…Ã…Á…ã…¹…·……ŒÍ…§…¶……èÔ¹……â…´…Â……ä…Á..‹ ………¨…íÒ……à»……š¹…µ……ŒÍ…§…¹……íÒ…àÊ……¹…Í……àÍ……¡…Å…Ñ¡……É…³……¢…Í…§…·……ŒÍ…§…¶……èÔ¹…ã…¹……á…§…‹Á…ØÁ……à…´…ÕÂ…Ç……á……µ…‹¹……íÒ…à…Ê…¹……Í…Í…Â……‹Ò…§. ËÅÒ¡ËÅÒÂ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …2….…à…Å…Í× …¡……Ç…²Ñ ……¹…¸…Ã…Ã……Á…·…èÕ…â´……´…à…´…¹‹……·…ÕèÊ…´Ø……Á……Ò…¨…Ñ´…¹……·Ô …Ã…Ã…È……¡…Ò…Ã…·……Õèá…Ê…´……§…ãË……àŒ Ë……¹ç …¶……§Ö …àÍ……¡…Å…¡Ñ …É……³…. ¢Í§ªØÁª¹……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. วธิ ที ด่ี ที สี่ ดุ ในการเลอื กหวั ขอ จดั นทิ รรศการแสดงออกถงึ วฒั นธรรมของชมุ ชน คอื วธิ ีใด วิธที ่ีเลอื ก ÇÔ¸Õ·Õè 1 ¨Ñ´¹·Ô ÃÃÈ¡ÒÃ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. เหตผุ ลทเี่ ลอื ก …྅…Ã…Ò…Ð…ã…¹……·…ŒÍ……§…¶…Ôè…¹…»……Ã…Ð…¡……Í…º……´…ŒÇ…Â……DžѲ……¹……¸…Ã…Ã…Á……·…Õè…Ë…Å…Ò……¡…Ë……Å…Ò…Â………«…Öè§.. …Ê…Ò…Á…Ò…Ã……¶…¹…íÒ……DžѲ……¹…¸…Ã…Ã……Á…·……èÕá…µ……¡…µ…‹Ò…§……¡…ѹ…à…Ë……Å…‹Ò…¹…éѹ………Á…Ò…¨…Ñ´……á…Ê……´…§…á……Å…Ð…à…Å…‹Ò…¶……Ö§…·…èÕÁ……Ò…·…èÕ ä…»…. …¢…Í…§…¤…¹……ã…¹…ª…ØÁ…ª…¹………¼…‹Ò…¹……àÃ…×èÍ……§…Ã…Ò…Ç…µ…‹Ò…§……æ……µ……é§Ñ …á…µ……Í‹ …´…Õµ……¨…¹…¶……Ö§…»…¨˜……¨…غ…¹Ñ……ä…´…Œ ………………………………. แหลงศึกษาขอมลู เพ่มิ เตมิ ¼ÙŒ ãËދ㹪ØÁª¹ ˹§Ñ ÊÍ× »ÃÐÇµÑ ÔÈÒʵà 95
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242