4_SINIF_TURKCE_2022_2023

çek-kopar TÜRKÇE AKILLI TAHTAYA UYUMLU Yen Nes l Becer Temell Etk nl kler

4. SINIF TÜRKÇE Bu kitabın bütün hakları Mavi Deniz Yayıncılığa aittir. Yayınevinin yazılı izni olmaksızın kısmen veya tamamen alıntı yapılamaz ve çoğaltılamaz. Copyright © YAZAR Ahmet KÜÇÜKAYDIN DİZGİ - GRAFİK - KAPAK TASARIMI Resul KÖSE Abdulkadir KARADURAN YAYINEVİ MAVİ DENİZ YAYINLARI +90 553 382 47 72 - +90 538 944 34 09 www.mavidenizyayinlari.com BASKI NY MATBAACILIK LTD. ŞTİ. Sertifika No: 50732 BASIM YERİ ANKARA ISBN: 978-605-69260-7-5

İSTİKLÂL MARŞI Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; O benimdir, o benim milletimindir ancak. Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl! Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl? Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl... Hakkıdır, Hakk’a tapan, milletimin istiklâl! M. Akif ERSOY

Mustafa Kemal ATATÜRK 1881-1938

İÇİNDEKİLER Okuma - Anlama ................................... 5 Terim Anlamı - Noktalama İşaretleri ........ 91 Sözlük Anlamı ........................................ 7 Farklı Düşünmeye Yönlendiren Alfabetik Sıralama .................................. 9 İfadeler .................................................. 93 Eş Anlam ................................................ 11 “ki”nin Yazımı ........................................ 95 Zıt Anlam ............................................... 13 Cümlede Anlam ..................................... 99 Eş - Zıt, Alfabetik Sıralama .................... 15 Değerlendirme - 7 ................................. 101 Değerlendirme - 1 ................................. 17 Okuma - Anlama .................................... 103 Okuma - Anlama .................................... 19 Sözlük Anlamı ........................................ 105 Nokta ..................................................... 21 “de” nin Yazımı ........................................ 107 Virgül ..................................................... 23 Okuma - Anlama .................................. 111 Giriş - Gelişme - Sonuç .......................... 25 Yabancı Kelimeler ................................... 113 Soru İşareti ............................................. 27 Değerlendirme - 8 ................................. 115 Ünlem .................................................... 29 Okuma - Anlama .................................... 117 Değerlendirme - 2 .................................. 31 Deyim - Atasözü ..................................... 119 Okuma - Anlama .................................... 33 Eylemin Zamanı ...................................... 121 Üç Nokta - Kısa Çizgi ............................... 35 Eş - Zıt .................................................. 123 “mi” Soru Eki ........................................... 37 Okuma - Anlama .................................... 125 Kurallı Cümle ......................................... 39 Değerlendirme - 9 ............................... 127 Oluş Sırası .............................................. 41 Okuma - Anlama .................................... 129 Değerlendirme - 3 .................................. 43 Pekiştirme................................................ 131 Okuma - Anlama .................................... 45 Değerlendirme - 10 ............................... 133 Zıt - Eş - Sesteş ...................................... 49 Okuma - Anlama ................................... 135 Yazım Yanlışı ........................................... 51 Sözlük Anlamı ........................................ 137 Sebep - Sonuç ........................................ 53 Kurallı Cümle - Cümlede Anlam ............. 139 Soru Oluşturalım .................................... 55 Gerçek ve Mecaz Anlam ........................ 141 Değerlendirme - 4 ................................. 57 Değerlendirme - 11 ............................... 143 Okuma - Anlama .................................... 59 Okuma - Anlama .................................... 145 Noktalama İşaretleri ............................... 61 Karşılaştırma .......................................... 147 Gerçek ve Hayal Ürünü İfadeler ............. 63 Okuma - Anlama - Yazma ..................... 149 Sözlük Anlamı ......................................... 65 Değerlendirme - 12 ............................... 151 Kesme İşareti .......................................... 67 Okuma - Anlama ................................... 153 Çağrışım ................................................ 69 “ki” ve “de” Bağlacı ................................. 155 Değerlendirme - 5 ................................. 71 Tırnak İşareti .......................................... 157 Okuma - Anlama .................................... 73 Değerlendirme - 13 ............................... 159 Soru - Cevap ......................................... 75 Okuma - Anlama ................................... 161 Cümle ................................................... 77 Değerlendirme - 14 ............................... 163 Deyimler ................................................ 79 Kısaltmalar - Oluş Sırası ......................... 165 Atasözleri ............................................... 81 Değerlendirme - 15 ............................... 167 Değerlendirme - 6 ................................. 83 Değerlendirme - 16 ............................... 169 Okuma - Anlama ................................... 85 Değerlendirme - 17 ............................... 171 Okuma - Anlama ................................... 87 Cevap Anahtarları ................................. 173 Gerçek - Mecaz .................................... 89

Adı: ......................... OKUMA - ANLAMA Soyadı: ......................... KİTAPLARIM Ben çok severim kitaplarımı; Onlardır en iyi arkadaşım. Bütün bu irili ufaklı harfleri Ben hep onlardan öğrendim. Onlar yazmasaydı nereden bilecektim Dünya’nın yuvarlak olduğunu? Nasıl yüzdüğünü denizde vapurun? Başkası söyleseydi inanmazdım, Yağmur yağdırdığına şu bulutun. Hiç sevmez olur muyum kitaplarımı? Hepsi güzel resimlerle süslüdür. Biri hayvanlardan bahseder, Bir başkası masallar anlatır bana. Kimi ağlatır, kimi güldürür, Hepsi bir şeyler öğretir insana. Şükrü Enis REGÜ 5

A. Aşağıdaki soruları şiire göre cevaplandıralım. 1 Çocuk, kitapları niçin çok seviyor? 2 Çocuk, şiire göre kitaplardan neler öğrenmiş? 3 Çocuk, kitapların nelerden bahsettiğini söylüyor? B. Aşağıdaki kelimelerin anlamlarını sözlükten bularak yazalım. a HARF : b VAPUR : c MASAL : d BULUT : C. Şiirin konusunu anlatan ifadenin bulutunu boyayalım. Resimli kitapların özellikleri. Bulutların yağmur yağdırması. Kitapların insanları eğlendirmesi. Kitapların insanlara kazandırdıkları. D. Şiirin ana duygusunu anlatan ifadenin bulutunu boyayalım. Kitaba duyulan özlem. Kitaba duyulan sevgi. Resimli kitaplar sevgisi. Masal olmadan olmaz. E. Aşağıdaki cümleleri şiire göre tamamlayalım. a Dünya’nın yuvarlak olduğunu ............................. öğrendim. b Biri hayvanlardan bahseder, biri ............................. anlatır bana. c Bulutların ............................. yağdırdığını öğrettiler bana. d Her kitap ............................., kimi ağlatır, kimi güldürür. 6

Adı: ......................... SÖZLÜK ANLAMI Soyadı: ......................... A. Aşağıdaki kelimeleri anlamlarının olduğu noktalı yerlere yazalım. KELİME CEHALET KONU ŞAİR ŞİİR YAZAR KİTAP HİKAYE METİN ANA FİKİR KITA DİZE a ..................... : Geniş bir hayal gücü bulunan, duyarlı, duygulu kimse. Ozan. b ..................... : Şairlerin özel bir dil yaratarak ortaya koydukları yazı türü. c ..................... : Gerçek veya hayal ürünü olan bir olayın yazılı veya sözlü olarak anlatılması. Öykü. d ..................... : Şiirin her bir satırına verilen ad, mısra. e ..................... : Bir konunun, olayın, düşüncenin cümleler topluluğuyla anla- tıldığı yazı. f ..................... : Bilim sanat vb. alanlarda yazı yazan kimse. g ..................... : Kapaklı veya kapaksız, kağıt yapraklardan oluşan ve oku- makta yararlanılan nesne. h ..................... : Tek başına anlamı anlamı olan veya ses birliği, sözcük. ı ..................... : Genellikle dört mısradan oluşan, şiiri oluşturan gruplar. i ..................... : Okuma metinlerinde ele alınan düşünce, durum ve olaylar. j ..................... : Yazarın okuyucuya vermek istediği mesajdır. k ..................... : Bilgisizlikten kaynaklanan cahillik halidir. 7

B. Aşağıda verilen sözlük anlamlarına göre bulmacayı dolduralım. 1 Asık suratlı olmayan, yüzü her zaman gülen, güleç. 2 Birbirini yakından tanıyan ve birbirine karşı sevgi, dostluk, güven ve anlayış gösterenlerden her biri. 3 Olumlu ve iyi bir sonuç sağlamak. Kaybetmenin zıttı. 4 Eğitim ve öğretimin toplu olarak yapıldığı yer. 5 Çalışmayı seven, çok çalışan, sürekli bir şeyler üreten kimse. 6 Vücudumuz için gerekli olan besinlerin alınması olayı. 7 Genellikle sebze, meyve, çiçek yetiştirilen, evlerin önünde bulunan yeşil alan. 8 Okulda dışarı çıkıp temiz hava almak, dinlenmek için verilen ara. (İki f ile.) 9 Okullarda ders okutulan yer, derslik. 10 Çalışarak elde edilen, başarılan iş. Başarmak eylemi. 11 Havaların serinlemeye başladığı, yaz ile kış arasındaki mevsim. 1 2 6 3 5 7 4 11 9 8 10 8

Adı: ......................... alfaBETİK SIRALAMA Soyadı: ......................... A. Aşağıdaki açıklamaları okuyalım. Verilen kelimeleri alfabetik sıraya göre sırala- yarak yazalım. a b SORU 1 pike 1 ............ 1 kara 1 ............ Alfabetik sıralama 2 göl 2 ............ 2 dün 2 ............ yaparken neye dikkat 3 yazı 3 ............ 3 çatı 3 ............ etmeliyim? c d 1 üzüm 1 ............ 1 bina 1 ............ 2 boya 2 ............ 2 belge 2 ............ CEVAP 3 zemin 3 ............ 3 bölü 3 ............ 1 e f 1 ödev 1 ............ 1 topuz 1 ............ Alfabetik sıralama 2 özlem 2 ............ 2 tünel 2 ............ yaparken ilk harflere 3 ömür 3 ............ 3 tekil 3 ............ bakmalısın. 2 g h 1 köpük 1 ............ 1 pilot 1 ............ İlk harfler aynıysa ikinci, 2 masal 2 ............ 2 polis 2 ............ onlar da aynıysa sıra- 3 limon 3 ............ 3 peruk 3 ............ daki harflere bakarak 4 fidan 4 ............ 4 pazar 4 ............ alfabetik sıralama yapmalısın. 9

MİNİ TEST 1 1. “ceket, kiraz, demir, güneş” 8. Atasözleri sözlüğünü sırasıyla incele- meye başlayan Orhan aşağıdaki ata- Yukarıdaki kelimeler sözlük sırasına sözlerinden hangisiyle daha önce kar- göre sıralandığında hangisi ilk sırada şılaşır? yer alır? A. Ne ekersen onu biçersin. A. ceket B. demir B. Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır. C. güneş D. kiraz C. Sakla samanı gelir zamanı. D. Her horoz kendi çöplüğünde öter. 2. “sıra, para, kara, çıra” Yukarıdaki kelimeler alfabetik sıraya 9. I. karga II. kedi III. kuzu IV. koyun göre sıralandığında hangisi son sırada yer alır? Ömer yukarıdaki kelimeleri alfabetik sı- raya göre sıralamıştır. Hangi kelimeler A. para B. kara C. çıra D. sıra yer değiştirilirse yapılan hata düzeltilmiş olur? 3. “olay, uzun, elek, incir” A. II - III B. I - II Yukarıdaki kelimeler sözcük sırasına C. II - IV D. III - IV göre sıralandığında hangisi ikinci sırada yer alır? A. uzun B. elek C. incir D. olay 10. Aşağıdaki deyimlerden hangisi deyimler sözlüğünde diğerlerine göre son sırada 4. Aşağıdaki kelimelerden hangisi sözlükte yer alır? diğerlerinden önce yer alır? A. eli kulağında B. eli uzun A. muz B. kümes C. eli bol D. eli sıkı C. pirinç D. tarla 5. Aşağıdaki kelimelerden hangisi sözlükte 11. “düdük, dümen, ................, düzen” diğerlerinden sonra yer alır? Yukarıdaki kelimeler alfabetik sıraya A. leylek B. lokma göre sıralanmıştır. Noktalı yere aşağı- C. lüfer D. lale dakilerden hangisi gelmelidir? 6. Aşağıdaki kelimeler alfabetik sıraya A. düzgün B. dönek göre sıralandığında hangisi sondan ikin- C. dünya D. duman ci sırada yer alır? A. Hakan B. Harun 12. I- tembel II-temiz III- temel C. Hasan D. Hamit Yukarıdaki kelimeler alfabetik sıra- 7. Aşağıdakilerden hangisi sözlükte daha ya göre sıralandığında sıralama nasıl önce yer alır? olur? A. kumsal B. kumluk A. I - II - III B. III - I - II C. kumaş D. kuzu C. III - II - I D. I - III - II 10

Adı: ......................... EŞ ANLAM Soyadı: ......................... A. Aşağıdaki kelimelerin eş anlamlılarını karşılarına yazalım. KELİME EŞ ANLAMLISI KELİME EŞ ANLAMLISI a ....................... a İhtiyar a ....................... a Kelime b ...................... c ....................... b Misafir b ...................... b Görev d ...................... e ....................... c Yoksul c ....................... c Tesadüf f ...................... g ....................... d Yıl d ...................... d Kanıt h ...................... 8 e Hekim e ....................... e Cümle 6 10 f Talebe f ...................... f Fert g Kırmızı g ....................... g Güç 5 h Süratli h ...................... h Beyaz 11 B. Aşağıdaki bulmacayı dolduralım. 1 Güz kelimesinin eş anlamlısı. 2 Müdafa kelimesinin eş anlamlısı. 3 Yurt kelimesinin eş anlamlısı. 7 4 Ulus kelimesinin eş anlamlısı. 2 5 Araç kelimesinin eş anlamlısı. 1 6 Tutsak kelimesinin eş anlamlısı. 3 7 Tertipli kelimesinin eş anlamlısı. 4 8 Hür kelimesinin eş anlamlısı. 9 Çağrı kelimesinin eş anlamlısı. 10 Gereksinim kelimesinin eş anlamlısı. 9

MİNİ TEST 2 1. “Tarkan meşhur bir şarkıcıdır.” 7. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde eş an- lamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır? Cümlesinde altı çizili sözcüğün eş an- lamlısı aşağıdakilerden hangisidir? A. özlem - hasret B. ters - düz C. üretim - tüketim D. cömert - cimri A. yardımsever B. mutlu C. ünlü D. cömert 8. “Keloğlan azığını alarak yola koyuldu.” 2. “Hakan yaşadıklarını detaylı bir şekilde Cümlesinde altı çizili sözcüğün anlam- anlattı.” daşı aşağıdakilerden hangisidir? Yukarıdaki cümlede altı çizili sözcüğün A. yiyecek B. şapka yerine hangisi yazılırsa cümlenin anlamı C. ceket D. çanta değişmez? A. farklı B. ayrıntılı 9. Hangi seçenekteki sözcükler arasındaki C. üzüntülü D. karışık anlam ilişkisi farklıdır? A. doğu - batı B. ödül - ceza 3. “Mağazamıza deneyimli satış elemanı C. hayret - şaşkınlık D. güzel - çirkin alınacaktır.” Cümlesinde altı çizili sözcüğün anlam- 10. Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin eş daşı aşağıdakilerden hangisidir? anlamlısı yanlış verilmiştir? A. usta B. tecrübeli A. maaş - aylık B. zengin - varlıklı C. güvenilir D. dürüst C. hediye - armağan D. alıcı - satıcı 4. “korkak - cesur” sözcükleri arasındaki 11. “basit” sözcüğünün anlamdaşı hangi se- anlam ilişkisi hangi seçenekte vardır? çenekte kullanılmıştır? A. kalp - yürek B. anne - valide A. Çok zor görevlerin üstesinden geldi. C. soru - cevap D. arpa - buğday B. Ebru gösterişli bir elbise aldı. 5. “Babam, bozulan ütüyü onardı.” C. Bu soru diğerine göre daha kolay. Cümlesinde altı çizili sözcüğün yerine D. Hafif yemekler yemesini söyledi. hangisi yazılırsa cümlenin anlamı de- 12. I- Öykünün sonunu hatırlamadım ğişmez? II- Arkadaşımla aynı fikirdeyim. A. attı B. tamir etti III- Ebru’nun hastalığına çare bula- C. bozdu D. parçaladı madılar. 6. “Basket maçında 4-A sınıfına yenildik.” Koyu yazılmış sözcüklerin eş anlamlıları hangi seçenekte sırasıyla verilmiştir? Cümlesinde altı çizili sözcükle aynı an- lama gelen sözcük grubu aşağıdakiler- A. Masal - söz - dert B. Hikaye - düşünce - derman den hangisidir? C. Hikaye - düşünce - hastalık D. Şiir - söz - emek A. mağlup olduk B. ters geldik C. üstünlük sağladık D. galip geldik 12

Adı: ......................... ZIT ANLAM Soyadı: ......................... A. Aşağıdaki kelimelerin zıt anlamlılarını karşılarına yazalım. KELİME ZIT ANLAMLISI KELİME ZIT ANLAMLISI a ....................... a Ucuz a ....................... a Boş b ...................... c ....................... b Giriş b ...................... b Dolu d ...................... e ....................... c Kuzey c ....................... c Katı f ...................... g ....................... d Toplama d ...................... d Sıvı h ...................... e Soru e ....................... e Zengin f Barış f ...................... f Kuru g Taze g ....................... g Yapay h Cesur h ...................... h Cömert B. Aşağıdaki bulmacayı dolduralım. 1 Karşılamak kelimesinin zıt anlamlısı. 6 8 2 Gülmek kelimesinin zıt anlamlısı. 7 9 3 Aydınlık kelimesinin zıt anlamlısı. 4 Kaybetmek kelimesinin zıt anlamlısı. 1 5 Zararlı kelimesinin zıt anlamlısı. 2 10 6 Düzenli kelimesinin zıt anlamlısı. 5 7 Dost kelimesinin zıt anlamlısı. 4 8 Yavaş kelimesinin zıt anlamlısı. 9 Yaz kelimesinin zıt anlamlısı. 3 10 Cesur kelimesinin zıt anlamlısı. 13

MİNİ TEST 3 1. Aşağıdaki sözcük çiftlerinden hangisi 7. Günümüzde ilaçlar “zıt anlamlıdır”? Veremi engelliyor, Doktorlar sabah akşam: A. sıkıntı - dert Veremden korkma, diyor. B. renkli - renksiz C. gece - gündüz Yukarıdaki dörtlüğün hangi satırında D. basit - kolay zıt anlamlı sözcükler bir arada kulla- nılmıştır? 2. “faydalı” sözcüğünün zıt anlamlısı aşa- ğıdakilerden hangisidir? A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 A. faydasız 8. Hangi seçenekteki sözcükler arasındaki B. yararlı anlam ilişkisi farklıdır? C. yararsız D. zararlı A. öğrenci - talebe B. siyah - kara 3. I. cevap - yanıt II. önce - sonra C. misafir - konuk III. ödül - ceza IV. hediye - armağan D. dar - geniş Yukarıdaki sözcüklerden hangileri zıt 9. “Annem parayı nereye koyduğunu anlamlıdır? unuttu.” A. I - II B. II - III Cümlesinde altı çizili sözcüğün zıt an- C. III - IV D. II - IV lamlısı aşağıdakilerden hangisidir? 4. Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin zıt A. buldu B. hatırladı anlamlısı yoktur? C. anladı D. sandı A. çalışkan B. mutlu 10. Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin zıt C. sakin D. misafir anlamlısı yanlış verilmiştir? 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zıt A. kalabalık-tenha B. acı-tatlı anlamlı sözcükler bir arada verilmiş- C. komik-gülünç D. büyük-küçük tir? 11. “Acemi şoför arabayı duvara çarptı.” A. Sinan gizlice dışarı çıktı. Cümlesinde altı çizili sözcüğün zıt an- B. Ebru, yaşlı adamın yanına oturdu. C. Soruların bazılarını doğru, bazılarını lamlısı hangisidir? A. usta B. korkak C. cesur D. yavaş yanlış yapmışsın. D. Soğuk su içince hastalandı. 6. Aşağıdaki sözcük çiftlerinden hangisi zıt 12. “Dün doğalgaza zam yapıldı.” Cümlesinde altı çizili sözcüğün zıt an- anlamlı değildir? A. uzun - ince B. ağır - hafif lamlısı hangisidir? C. ileri - geri D. sert - yumuşak A. artış B. fark C. indirim D. üretim 14

Adı: ......................... EŞ - ZIT, ALFABETİK SIRALAMA Soyadı: ......................... A. Aşağıdaki kelimelerin zıt anlamlılarını yazalım. borçlu galibiyet indirim çukur ...................... ...................... ...................... ...................... üretici acemi gelir ham ...................... ...................... ...................... ...................... aynı özgür sahte geçmiş ...................... ...................... ...................... ...................... başlangıç dert iyimser sade ...................... ...................... ...................... ...................... B. Aşağıdaki kelimelerin eş anlamlılarını yazalım. tedbir hayat önder merasim ...................... ...................... ...................... ...................... hakim asır kabiliyet harp ...................... ...................... ...................... ...................... mecburi şahıs mesafe nehir ...................... ...................... ...................... ...................... mahcup nem ayrıntı tabiat ...................... ...................... ...................... ...................... 15

MİNİ TEST 4 1. Aşağıdaki kelimelerden hangisi sözlükte 7. I. süre II. tane diğerlerinden öncedir? III. tünel IV. sene A. kare B. nane Kelimeler alfabetik olarak sıralandığında C. çatı D. file hangisi ilk sırada yer alır? A. II B. I C. IV D. III 2. Aşağıdaki kelimelerden hangisi sözlükte 8. I. pota II. nöbet diğerlerinden sonradır? A. uçak B. orta III. numara IV. pide C. örtü D. üzüm Kelimeler alfabetik olarak sıralandığında hangisi son sırada yer alır? A. IV B. I C. III D. II 3. “Liman” kelimesi sözlükte aşağıdaki ke- limelerden hangisinde önde yer alır? A. fil B. diz 9. I. fuar II. fidan C. kış D. ray III. füze IV. fener Kelimeler alfabetik olarak sıralandığında sıralama nasıl olur? 4. “Müze” kelimesi sözlükte aşağıdaki keli- A. IV - II - III - I melerden hangisinden sonradır? B. II - IV - I - III C. I - III - IV - II A. küre B. nane D. IV - II - I - III C. sıra D. yeni 5. I. ırmak II. ılık 10. “ebe - ele - efe - eser” III. ıslak IV. ışık Kelimeler alfabetik olarak sıralanırken Kelimeler alfabetik olarak sıralandığında hata yapılmıştır. Hangi kelimeler yer hangisi ilk sırada yer alır? değiştirilirse hata düzelir? A. II B. I C. IV D. III A. ele - efe B. efe - eser C. ebe - efe D. ele - eser 6. I. zarf II. zeki 11. “paket, palet, ............, pazı” III. zemin IV. zürafa Kelimeler alfabetik olarak sıralanmıştır. Kelimeler alfabetik olarak sıralandığında Noktalı yere hangi kelime gelmelidir? hangisi son sırada yer alır? A. pabuç B. pahalı A. III B. II C. IV D. I C. pafta D. pano 16

Adı: ......................... D: DEĞERLENDİRME - 1 Soyadı: ......................... Y : ..................................................... 4. Metne göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Bal arıları çok çalışmışlar, kovanlarını balla doldurmuşlar. Bir gün ormana yaban A. Bal arıları, eşek arılarından yardım arıları gelmiş. istemişler. Bal arılarına: B. Eşek arıları, yaban arılarından kork- - Bal verin bize, yoksa saldırırız size, de- muşlar. mişler. Bizimkiler eşek arılarından yardım iste- C. Bal arıları, birlik olup yaban arıları- mişler. Eşek arıları: na saldırmışlar. - Yardım ederiz size, balın yarısını verir- seniz bize, demişler. D. Yaban arıları, bal arılarını tehdit et- Bizimkiler düşünmüşler, taşınmışlar: mişler. - Çalışmak bizden, yemek onlardan, ol- maz böyle şey. En iyisi birlik olup savaşalım. 5. Aşağıdakilerden hangisi eşek arıları için Balımızı koruyalım, demişler. geçerli değildir? Birlik olmuşlar, savaşmışlar. Yaban arıla- rını ormandan kovmuşlar. A. menfaatçi B. çıkarcı C. fırsatçı D. barışçı İlk 5 soruyu metne göre cevaplandırınız. Sen ki bir Türk çocuğusun, Ulusun tek umudusun. 1. Aşağıdakilerden hangisi metne en uy- Eğer çokça çalışırsan, gun başlık olur? Ömür boyu hep mutlusun. A. Eşek Arıları B. Afrika Arıları 6. “Ulusun” sözcüğünün eş anlamlısı aşağı- C. Yaban Arıları D. Bal Arıları dakilerden hangisidir? 2. Yaban arıları, bal arılarını neyle tehdit A. vatanın B. ülkenin etmişler? C. ailenin D. milletin A. Ballarını almakla B. Saldırmakla 7. “Ömür” sözcüğünün yerine hangisi ya- zılırsa şiirin anlamı bozulmaz? C. Öldürmekle D. Kovmakla A. hayat B. yıl C. çocukluk D. gençlik 3. Eşek arıları, bal arılarının yardım tekli- 8. Öğretmenimiz zıt anlamlı sözcüklere fine nasıl karşılık vermişler? örnek vermemizi istedi. Aşağıdaki ör- neklerden hangisi doğrudur? A. Karşılıksız yardım edeceklerini söy- lemişler. A. otur - oturma B. saygılı - saygısız C. mağlup - yenik D. önce - sonra B. Yardım karşılığında balın yarısını is- temişler. 9. Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin ses- teşi yoktur? C. Balın tamamını vermelerini söyle- mişler. A. yüz B. can C. sağ D. bağ D. Yardım teklifini kabul etmemişler. 17

10. ilk hafif sinirli 15. I- geri vermek - iade etmek soru son II- etiket - kalite ağır cevap III- müsaade etmek - izin vermek ihtiyar IV- binmek - inmek sakin Hangileri eş anlamlı sözcüklerdir? Yukarıdaki sözcükler zıt anlamıyla eş- A. I - IV B. II - III leştirildiğinde hangisi boşta kalır? C. I - III D. III - IV A. ilk B. hafif C. sinirli D. ihtiyar 16. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde eş sesli sözcükler bir arada kullanılmıştır? 11. “anımsamak - hatırlamak” sözcükleri A. Sana vereyim bir öğüt, kendi ununu arasındaki anlam ilişkisi hangi sözcükler kendin öğüt. arasında vardır? B. Sora sora Bağdat bulunur. A. başlamak - bitirmek C. İyi olacak hastanın doktor ayağına B. gülmek - ağlamak C. küsmek - darılmak gelir. D. bilmek - bilmemek D. El atına binen çabuk iner. 17. “Öğretmenimiz Ali’yi affetti.” Cümlesinde altı çizili sözcüğün yerine hangisi getirilirse cümlenin anlamında 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “dolu” bir değişiklik olmaz? sözcüğü diğerleriyle sesteştir? A. Bardak yarıya kadar su dolu. A. cezalandırdı B. bağışladı B. Kuyuya su dolu olduğu için inemedi. C. azarladı D. ödüllendirdi C. On dakika boyunca dolu yağdı. D. Depodaki bidonlar ağzına kadar 18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “acı” sözcüğü farklı anlamda kullanılmıştır? dolu. A. Manavdan acı biber aldı. 13. “Bu kitap ........ şu kitabı dolaba koy.” B. Doktor acı yememesini söyledi. Cümlesinde boş bırakılan yere aşağıdaki C. Lahmacunu acı olduğu için yemedi. D. Arkadaşlar, dost acı söyler! sözcüklerden hangisi gelmelidir? A. ile B. için C. ama D. ancak 19. Emrah, hızlı araba kullandığı için kendi- siyle övünüyor. Cümlesinde altı çizili sözcüğün eş ve zıt 14. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde zıt an- anlamlıları sırasıyla aşağıdakilerin han- gisinde doğru olarak verilmiştir? lamlı sözcükler bir arada kullanılmıştır? A. Güneş girmeyen eve doktor girer. A. süratli - acemi B. Mum dibine ışık vermez. B. usta - yavaş C. Ev alma, komşu al. C. süratli - yavaş D. Dost başa, düşman ayağa bakar. D. tehlikeli - süratli 18

Adı: ......................... OKUMA - ANLAMA Soyadı: ......................... YAŞLI MEŞE Birisi sabah erken, elinde balta ile ormana dalıverdi. Yaşlı bir meşe vardı, adamı görüverdi. Sordu; Nereye böyle? Yine can yakacaksın, utanma hadi söyle. Neden ayıracaksın çocuklarımdan beni, kimse anlatmadı mı? Uyarmadı mı seni? Oduncu şaşkın şaşkın etrafına bakındı. Dönüverdi bir anda o sesin tarafına. Yaşlı meşe ağacı, asırlara direnmiş, sonunda insanlarla konuşmayı öğrenmiş. Konuşarak onlarla, anlatmak istiyordu. Çünkü cahil insanlar hiçbir şey bilmiyordu. Yıllar yılı köyünde, hep habersiz yaşamış, ormanın kıymetini bir türlü anlamamış. “Bak!” demiş oduncuya, Şimdi sen beni dinle, sonra da otur, düşün ve hesaplaş kendinle. Hepiniz gece gündüz bizden faydalandınız, değerini bilmeden bizi sadece yakacak olarak gördünüz. Oysa biz her dakika sizlere çalışırız, karbondioksit alır, oksijen üretiriz. Ekolojik dengeyi kurmuşuz, koruruz. Sizin için sürekli yağmur çağırıyoruz. Erozyonu durdurur, iklimi dü- zenleriz, yıkıp dökmesin diye rüzgârı frenleriz. Ama siz odun sayıp bizi tanı- madınız. Sustu yaşlı oduncu, eğildi öne başı. Bir yandan akıyordu, yanağından gözyaşı. Tutuldu dili, hiçbir şey diyemedi. Büyük bir üzüntüyle attı baltayı yere. Kasım KAPLAN 19

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1 Adam, ne zaman ve nasıl bir şekilde ormana girdi? 2 Adam, sesi duyunca ne yaptı? 3 O köyde yaşayanlar yıllarca neyin kıymetini anlamamış? 4 Metinde ifade edilen ormanın faydalarından 2 tane yazalım. a. b. B. Aşağıdaki kelimelerin anlamlarını sözlükten bularak yazalım. a MEŞE : b OKSİJEN : c EROZYON : d EKOLOJİ : C. Yaşlı oduncunun üzüntüsünü ve pişmanlığını ifade eden cümlelerin bulutunu bo- yayalım. Sustu yaşlı oduncu. Balta ile ormana girdi. Eğildi başı öne. Dili tutuldu. D. Metnin ana fikrini ifade eden cümlenin bulutunu boyayalım. Meşe ağaçları dışındaki ağaçları Ağaçları balta ile kesmeliyiz. kesebiliriz. Ormanların öneminin farkına var- Şehirlerdeki ormanları korumalıyız. malıyız. E. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin eş anlamlılarını yazalım. a Köylüler ormanın kıymetini bir türlü anlamamış. ..................... b Bu sözleri duyunca sustu yaşlı oduncu. ..................... 20

Adı: ......................... NOKTA Soyadı: ......................... A. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Kelimeleri karışık olarak verilmiş olan cümleleri yazalım. a alanda ile toplandı arkadaşları Erhan Tamamlanmış b sular buharlaşır etkisiyle yeryüzündeki Güneş’in cümlelerin c hazırlık küçük yapıyordu için kış tavşan sonuna d birinde çok yaşarmış pek ormanın hayvan NOKTA e altı çıkardı kitabı şiir otuz yaşında konur. f gelir Onur mızıkçılık akla denince B. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Verilen kelimeleri kısaltarak yazalım. Noktayı unutmayalım. abc Profesör Doktor Avukat Prof. Bazı d e f kısaltmaların İngilizce Cadde Almanya sonuna g h ı NOKTA Mahalle Sokak Yüzyıl konur. 21

C. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Verilen tarihleri nokta kullanarak yazalım. a b c 03 Mart 2017 23 Nisan 1920 19 Mayıs 1919 Tarihlerin 03.03.2017 yazılışında gün, ay ve yılı d e f gösteren 01 Ocak 1976 15 Eylül 2030 14 Kasım 2000 sayıları g h ı ayırmak için 29 Ekim 1923 10 Kasım 1938 08 Haziran 1957 NOKTA konur. D. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin noktanın kullanımında yanlışlık ya- pılmıştır? sonuna nokta konulmaz? A. Kabul etmeyeceğini biliyordum A. Sütün son kullanım tarihi B. Kabul etmeyeceğim dedi 02.03.2012’dir. C. Bu teklifi niçin kabul etmedin D. Kabul etmediğini söyledi B. Tunahan 17.05.2005’te doğmuş. 3. “Yedi Aralık İki Bin On Beş” C. Okullar 06.Haziran.2011’de Yukarıda verilen tarihin doğru yazı- tatil olacak. mı aşağıdakilerden hangisidir? D. Sabah 8.30’da kalkacağım. A. 07.10.2015 B. 07.Aralık.2015 4. Aşağıdaki kısaltmaların hangisinde C. 07,12,2015 yanlış nokta kullanılmıştır? D. 07 Aralık 2015 A. T.C. B. Vb. 22 C. TBMM. D. Apt.

Adı: ......................... VİRGÜL Soyadı: ......................... A. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Karışık olarak verilmiş olan kelimelerle cümleler oluşturup yazalım. Noktalama işaretlerine dikkat edelim. a armut aldım manavdan nar elma Peşpeşe b geldi geç Elif derse Uğur sıralanan c kursu açıldı okulumuzda kursu yüzme tenis eş görevli d çocuk atlıyor eğleniyordu küçük suda zıplıyor kelime ve e kaskını binmezdi dizliğini motora takmadan f sabır bir spordur kuvvet yüzme disiplin isteyen kelime gruplarının arasına VİRGÜL konur. B. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Verilen cümlelerde virgülün kullanılacağı yerden önceki kelimeyi noktalı yere yazalım. a Bir hafta bekledi kargosu yine de gelmedi. ( ................. ) b Vatanımın toprağı temizdir o elinizi kirletmez. ( ................. ) Sıralı c Sandalyeye oturmuş bahçeyi seyrediyordu. ( ................. ) cümleleri birbirinden d Ormanlık alana vardılar çevreyi seyre daldılar. ( ................. ) ayırmak için VİRGÜL e Saksıya doğru eğildi çiçekle konuşmaya başladı. ( ................. ) konur. f Yerinden kalktı annesinin yanına gitti. ( ................. ) g Evden çıktık sahilde yürüdük. ( ................. ) h Muayene oldu hastaneden ayrıldı. ( ................. ) ı Kapıyı kilitledi salona geçip oturdu. ( ................. ) 23

C. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Verilen cümlelerde virgül konulması gereken yerlere kırmızı kalemle virgül koyalım. Uzun cümlelerde kendisinden bahsedilen varlığı belirginleştirmek için VİRGÜL konur. a Mehmet annesinin hazırladığı beslenmeyi çantasına yerleştirdi. b Atatürk bin sekiz yüz seksen bir yılında Selanik’te doğdu. c Nasrettin Hoca güleryüzlü ve hazır cevap bir insandı. d Dünya kendi etrafında ve Güneş’in etrafında hareket eder. e Kırmızı Başlıklı Kız ormanda kötü kalpli kurda rastladı. f Çanakkale Boğazı yurdumuzun en önemli boğazlarından biridir. g Nihal Hanım binadaki komşularını sabah kahvaltısına çağırdı. D. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül, sıralı cümleleri ayırmak için 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılmıştır? virgül, eş görevli sözcükleri ayır- mak için kullanılmıştır? A. Sakin, mutlu bir hayatı vardı. A. Burak, sınıfın en uslu öğrencisidir. B. Evet, ben de geziye geleceğim. B. Sen git, ben de geleceğim. C. İstanbul, yurdumuzun en kalaba- lık şehridir. C. Kitap, en iyi arkadaştır. D. Altın, gümüş değerli madenler- dendir. D. Küçük, arabaya bindi ve gitti. 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 4. Çocuklar gençler yetişkinler ve virgül kaldırılırsa cümlenin anlamı yaşlılar buraya gelir ve dinlenirler. değişir? Yukarıdaki cümlede kaç tane virgül A. Çocuklar, geleceğin büyükleridir. kullanılması doğru olur? B. Ali, doktorun yanına gitti. C. İnsan, her şeyi yaşayarak öğrenir. A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 D. Masal, kültürümüzün bir parça- sıdır. 24

Adı: ......................... gİRİŞ - GELİŞME - SONUÇ Soyadı: ......................... A. Aşağıda bir masalın giriş - gelişme ve sonuç bölümleri karışık olarak verilmiştir. Bu bölümleri sıralayarak aşağıya yazalım. MİNİK SERÇE Tırtılın sözleri minik serçeyi etkiledi. Onu yemekten vazgeçti. Yeni yiye- cekler bulabilmek ümidiyle yoluna devam etti. Güneşli bir ilkbahar sabahı ılık rüzgâr ağaç dallarını beşik gibi hafifçe sallıyordu. Güneş ormandaki hayvanlara sabahın geldiğini haber veriyordu. Minik serçe de diğer hayvanlar gibi uyanmıştı ve çok acıkmıştı. Annesi henüz yuvaya dönmemişti. Kendi başına avlanmaya karar verdi. Dallara tu- tunarak ağaçtan indi. Çimlerin üzerinde kıvrıla kıvrıla yürüyen bir şey gör- dü. Lezzetli bir şeye benziyordu. Tam gagası ile yakalayacaktı ki, durakladı. “Merhaba ben tırtılım.” Bu ses tırtıldan geliyordu. “Aman serçe, kuzum serçe yeme beni ne olur? Ben şu anda tırtılım ama bir kaç güne kelebek olacağım.” 25

B. Aşağıdaki paragrafları numaraları kullanarak ait olduğu bölümle eşleştiriniz. 1 Mahallenin çocukları sokaklarda oyunlar oynuyor, ...... GİRİŞ uçurtma uçuruyorlardı. Engin ve Osman uçurtma yapmaya karar verdiler. Önce malzemeleri topar- ladılar. Ardından uçurtmanın yapımına başladılar. Biraz uğraştıktan sonra uçurtmaları hazırdı. 2 Uçurtma ile birlikte tepeye çıktılar. Çok güzel rüz- ...... GELİŞME gâr vardı. Rüzgâr uçurtmayı havalandırdı. Ama uçurt- ma çok yükseklere çıkmıyordu. Çünkü ipi çok kısaydı. ...... SONUÇ 3 Kış bitmiş havalar ısınmaya başlamıştı. İlkbahar bütün güzelliğiyle kendini hissettiriyordu. 1 Atatürk, bozkır toprakların yeşillendiğini gördükçe ...... GİRİŞ çok mutlu oluyordu. Mutluluğunu her zaman her yer- de dile getiriyordu. ...... GELİŞME 2 Atatürk bir doğa sevdalısıydı. Kalbi bu sevdayla ...... dolup taşıyordu. Kurak, ağaçsız bir alana kurulmuş SONUÇ olan Ankara’yı yeşertmek istiyordu. 3 Ankara’nın oksijen deposu olan Orman Çiftliği’ni bu duygularla kurdurdu. Ağaçların dikilişini, büyü- mesini her an takip etti. Dikilen her fidanla tek tek ilgilendi. Kısa zaman içerisinde boz alanlar yemyeşil olmuş, meyve ağaçlarıyla dolmuştu. 26

Adı: ......................... SORU İŞARETİ Soyadı: ......................... A. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Soru anlamı içeren cümlelerin bulutunu boyayalım. Soru a Emre, annesini görünce çok sevindi anlama b Turgut’un nerede olduğunu biliyor musun içeren c Kiraz en güzel yaz meyvelerinden biridir cümlelerin d Arkadaşlar, niçin yardım etmiyorsunuz sonuna e Olayın nasıl olduğunu hatırlamıyorum SORU f Siz ne kadar iyi bir insansınız İŞARETİ g Temmuzun en sıcak günlerinde mi gideceğiz konur. h Bunu senden hiç beklemezdim ı Benim yaptığımı mı düşünüyorsun i Soruyu hangi öğrenci doğru cevapladı B. Aşağıdaki cümlelerin sonlarına kırmızı kalemle uygun noktalama işaretlerini koyalım. a Solunum organımız hangisidir( ) b Sahilde yürüyüş yapmayı düşünüyor musun( ) c Kırmızı mı kırmızı bir top almak istiyorum( ) d Sorunun cevabının ne olduğunu ben de bilmiyorum( ) e Cüneyt tatilde nereye gidecekmiş( ) f Seni her zaman en iyi arkadaşım olarak gördüm( ) g Niçin gelmediğini bana söylemedi( ) h Çocuklar, soruları hâlâ bitiremediniz mi( ) ı O gürültünün sebebi neydi( ) i Kalem kutusunu kimin aldığını çok merak ediyorum( ) 27

SEYFİ DEDE Kapıdayım(1) zili çekinerek çalıyorum(2) Kapıyı annem açıyor. Ayakkabılarımı dışarıda çıkarıyorum. İçeri alırken annem ayakkabılarımın hâlini görüyor: (3)Ne yaptın da yırttın ayakkabılarını(4) Babam içerden bağırıyor(5) - Ne olmuş Gülsevim(6) Annem, babamın da duyacağı şekilde bana kızıyor: - Alalı on gün bile olmadı daha! Bu ayakkabının hâli ne böyle? Utancımdan ne diyeceğimi bilemiyorum(7) Babam: - Çamura mı girmiş Gülsevim(8) Annem: - Ne çamuru bey, ne çamuru! Yırtmış ayakkabıyı! Babam kapıya yanımıza geliyor. Kızacağını sandığım babam: - Bir şeyi yok. Sökülmüş. Eskileri giy(9) bunları da Seyfi Dede’ye götür. Nasıl olsa tamir parasını harçlığından keseceğim(10) diyor. SORU 1 : Kaç numaralı yerlere virgül konulmalıdır? CEVAP 1 : ....... ....... ....... SORU 2 : Kaç numaralı yerlere nokta konulmalıdır? CEVAP 2 : ....... ....... SORU 3 : Kaç numaralı yerlere soru işareti konulmalıdır? CEVAP 3 : ....... ....... ....... SORU 4 : Kaç numaralı yere konuşma çizgisi konulmalıdır? CEVAP 4 : ....... SORU 5 : Kaç numaralı yere üst üste iki nokta konulmalıdır? CEVAP 5 : ....... 28

Adı: ......................... ÜNLEM Soyadı: ......................... A. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Kırmızı kalemle noktalama işaretlerini koyalım. Sevinç, a Oley( ) Yarın pikniğe gidiyoruz( ) acı, b Yaşasın( ) Sınavda birinci oldum( ) c Vah vah vah( ) Çok üzüldüm haline( ) acıma, d Ah( ) Canım çok yanıyor( ) üzüntü e Canım annem( ) seni çok seviyorum( ) belirten f Ayy( ) İğne elime battı( ) cümlelerinin g Off( ) canım çok sıkılıyor( ) sonuna h Vah vah vah( ) Çok mu üşüyorsun( ) ÜNLEM ı Harika( ) Nereden aldın bu elbiseyi( ) işareti i Vay vay vay( ) Bu ne güzel bir kolye( ) konur. B. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Kırmızı kalemle noktalama işaretlerini koyalım. Uyarı, a Yetişinn( ) Evde fare var( ) korku, b Eyvah( ) evin yolunu kaybettim( ) seslenme c İmdatt( ) hırsız var( ) d Yardım edinn( ) Kurtlar, koyunlara saldırıyor( ) ve e Hey( ) Nereye gidiyorsun( ) hitap f Sayın kralım( ) Bizleri unutmayın( ) cümlelerinin g Lütfen( ) çöpleri yere atmayınız( ) sonuna h Dikkat( ) Elektrik çarpabilir( ) ÜNLEM ı Beyler( ) Biraz sessiz olur musunuz( ) işareti i Ey kahraman asker( ) bu millet seninle gurur duyuyor( ) konur. 29

MİNİ TEST 5 1. Yaşasın( ) Günler sonra aileme kavuşa- 6. İzmir( )i çok merak ediyorum( ) cağım( ) Cümlesinde ayraçla belirtilen yerlere Cümlesinde ayraçla belirtilen yerlere sırasıyla hangi noktalama işaretleri gel- sırasıyla hangi noktalama işaretleri gel- melidir? melidir? A. ( , ) ( . ) B. ( ‘ ) ( . ) A. ( , ) ( . ) B. ( ! ) ( ! ) C. ( , ) ( ? ) D. ( , ) ( ! ) C. ( ! ) ( . ) D. ( . ) ( ! ) 7. Arkadaşlar( ) Salı( ) çarşamba ve per- 2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi soru şembe günü okula gelmeyeceksiniz( ) cümlesidir? Cümlesinde parantezle belirtilen yerle- A. Nereden geldiğini bilmiyorum re sırasıyla hangi noktalama işaretleri B. Annesini aramasını söyledim gelmelidir? C. Tanımadığın insanla konuşmamalısın D. Süleyman senden daha mı büyük A. ( ‘ ) ( , ) ( ! ) B. ( ! ) ( , ) ( . ) C. ( , ) ( , ) ( ? ) D. ( ‘ ) ( , ) ( . ) 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül 8. Doktor, annemin tuzlu ve yağlı yemesini yanlış yerde kullanılmıştır? yasakladı. A. Öksürük, bir çok hastalığın haberci- Aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı sidir. bu cümlede yoktur? B. Müdür, hepimizi yanına çağırdı. A. kim B. kimin C. niçin D. neyi C. Bulaşıcı, hastalıklara karşı dikkatli 9. Çocuklar geldiler olmalıyız. 23 Nisan şenliklerine D. Hayır, seninle gelmeyeceğim. Doğudan( ) batıdan Kuzeyden( ) güneyden 4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna Ayraçla belirtilen yerlere sırasıyla hangi farklı bir noktalama işareti konulmalıdır? noktalama işaretleri gelmelidir? A. İçeride oturan adamı tanıyamadım, A. ( , ) ( , ) B. ( , ) ( ! ) sen tanıyor musun C. ( ! ) ( . ) D. ( , ) ( - ) B. Ödevini yaptı mı yapmadı mı bilmi- 10. Marketten ................... alacağız? yorum Noktalı yere aşağıdakilerden hangisinin C. Semra’ya bunu niçin söylemedin getirilmesi doğru olur? D. İstanbul yurdumuzun hangi bölgesin- A. yağ B. bal C. domates D. ne dedir 5. Aşağıdaki noktalama işaretlerinden 11. Aşağıdakilerden hangisinde nokta yanlış hangisi cümle sonunda bulunmaz? kullanılmıştır? A. nokta B. virgül A. 27.10.2012 B. T.C. C. ünlem işareti D. soru işareti C. 14.üncü gün D. 22.30 30

Adı: ......................... D: DEĞERLENDİRME - 2 Soyadı: ......................... Y : .................................................... 3. Metinde “1” numaralı yere hangi nokta- lama işareti gelmelidir? Atatürk, Çankaya’daki köşküne giderken su birikintisi kenarında oynayan bir çocuk A. ( . ) B. ( , ) C. ( : ) D. ( ? ) gördü. Yanına yaklaştı ve ona: 4. Metinde “2” numaralı yere hangi nokta- - Burada ne yapıyorsun küçük(1) lama işareti gelmelidir? - Karıncalara suyun karşısına geçmeleri için köprü yaptım. Fakat benim köprümden A. ( .... ) B. ( ! ) C ( : ) D. ( ? ) geçmiyorlar. Hep şu tarafa gidiyorlar. Atatürk(2) 5. Metinde altı çizili sözcükle anlatılmak is- - Bak küçüğüm, karıncaların yolunu uzatı- tenen varlık aşağıdakilerden hangisidir? yorsun. Onlar yakın ve kolay yoldan geçmek istiyorlar. Oysa sen yollarını uzatıyorsun. A. çocuk B. karıncalar Köprünü tam şuraya yerleştir. Çocuk, C. köprü D. köşk Atatürk’ün söylediklerini yapınca karıncalar köprüden geçmeye başlamışlar. Bunun üze- 6. Metinde aşağıdakilerin hangisinden rine Atatürk: bahsedilmemiştir? - Karıncalar için zaman çok önemlidir. Sen de başarılı olmak istiyorsan zamanını A. Karıncalar için zaman değerlidir. çok iyi değerlendirmelisin. B. Başarısız olduğunda farklı yollar Mustafa ÖZDEMİR İlk 7 soruyu metne göre cevaplandırınız. denemelisin. C. Çocuk köprüyü karıncaların suyun 1. Aşağıdakilerden hangisi metne en uy- gun başlık olur? karşısına güvenli bir şekilde geçme- leri için yapmıştır. A. Başarının Sırrı D. Karıncalar hayvanlar aleminin en B. Karıncalar çalışkan varlıklarıdır. C. Atatürk’ün Çocuk Sevgisi D. Çocuk ve Oyun 7. Metnin ana fikrini atasözüyle ifade et- mek istersek aşağıdakilerden hangisi en 2. Karıncaların çocuğun yaptığı köprüden uygun atasözü olur? geçmemelerinin sebebi hangisidir? A. Damlaya damlaya göl olur: Büyük A. Çocuktan korkmaları şeyler küçük şeylerin biriktirilmesiyle B. Yolun uzun olması oluşur. C. Köprünün sağlam olmaması D. Köprüyü tuzak sanmaları B. Güvendiği dağlara kar yağmak: Zor zamanında yardıma geleceğini dü- şündüğü kişilerin yardıma gelmemesi. C. Kısa günün kârı az olur: Kısa zamanda yapılan işin kazancı da az olur. D. Vakit nakittir: Her geçen saat, dakika geri gelmez. Bunun için kişi zamanını iyi değerlendirmelidir. 31

8. I - köşk II - karınca 13. simit III - köprü IV- kertenkele Aşağıdaki sözcüklerden hangisi alfa- Yukarıdaki sözcükler alfabetik sıraya betik sıralamada yukarıdaki sözcükten göre sıralandığında hangisi ilk sırada önce yer alır? yer alır? A. sivri B. sirke C. site D. silgi A. I B. II C. III D. IV 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru 14. Yardım edin, boğuluyorum anlamı vardır? Tümcesinin sonuna hangi noktalama A. Hüseyin geldi mi bilmiyorum işareti konulmalıdır? B. Öğretmenim oturun dedi mi oturu- A. Soru işareti (?) B. Nokta (.) yoruz C. Ünlem işareti (!) D. Virgül (,) C. Hava soğudu mu sobaları yakmaya 15. kanat - sinek - dolap - gülünç başlarız D. Yurt dışından geldi mi misafirlerimiz Yukarıdaki sözcükler sözlükteki sırala- rına göre sıralandıklarında hangisi son- 10. Atatürk küçük çocuğa sordu( ) dan ikinci sırada yer alır? - Adın ne senin bakayım( ) - Cemil( ) A. kanat B. sinek C. dolap D. gülünç - Çankaya’da mı oturuyorsun( ) 16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eş sesli Yukarıdaki diyalogda ayraçla gösterilen kelime yoktur? yerlere sırasıyla hangi noktalama işa- retleri gelmelidir? A. Kasap koyunun derisini yüzdü. B. Annem ineğin sütünü sağdı. A. ( : ) ( ! ) ( . ) ( . ) B. ( ! ) ( ? ) ( . ) ( ! ) C. Elinde al bir bayrak vardı. C. ( : ) ( ? ) ( . ) ( ? ) D. ( . ) ( ? ) ( ! ) ( . ) D. Sabah erkenden ödevlerini yaptı. 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül 17. Süleyman zaman zaman annesini doğru yerde kullanılmıştır? ziyarete giderdi. A. Niçin durmadan dır, dır ediyorsun? Cümlesinde altı çizili sözcüklerin yerine B. Okulun, bahçesinde top oynuyorlar. hangisi getirilirse cümlenin anlamında C. Uyumak, dinlenmek benim de hakkım. değişiklik olmaz? D. Sinan çantasını bana, verdi. A. arada bir B. her zaman C. sürekli D. ayda bir 12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonu- 18. unutmak - açık - ceza na nokta konulması gerekir? Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin zıt A. Anlatılanları anladığımı sanıyorum anlamlısı yukarıda yoktur? B. Vay canına çok güzel olmuş C. Seni mi aramalıydım A. kapalı B. ödül D. Sence hangisini almalıyım C. hatırlamak D. armağan 32

Adı: ......................... OKUMA - ANLAMA Soyadı: ......................... UZUN MEHMET Uzun Mehmet bir köylü çocuğuydu. Zonguldak’ta bir köyde doğdu. Büyüdü, asker oldu. İstanbul’a gitti. Orada deniz eri olarak askerlik yaptı. Maden kömürünü ilk defa askerlikte gördü. Onun memlekete ne kadar gerekli bir şey olduğunu askerlikte öğrendi. Günler geçti. Askerlik bitti. Son gün erler toplandılar. Uzun Mehmet de onların içindeydi. Bölük komutanı geldi. Elinde bir parça maden kömürü vardı. Dedi ki: - Arkadaşlar, bu taşın maden kömürü olduğunu öğren- diniz. Şimdi biz bunu yabancı ülkelerden para ile alıyoruz. Türkiye’de maden kömü- rü var mı yok mu bilen yok. Varsa bulmak lazım. Onu bulmak memlekete çok büyük bir hizmet olacak. Gittiğiniz köyde, dağda, derede, her yerde bu kömürü arayın arkadaşlar. Bölük komutanı her ere bir parça maden kömürü verdi. Uzun Mehmet de bir parça aldı, torbasına koydu, yola çıktı. Birkaç gün sonra köye vardı. Uzun Mehmet, köyde nereye gitse maden kömürü parçasını da yanına alıyordu. Her yerde maden kömürü arıyordu. Bir sabah, erkenden evden çıktı. Bütün gün yürüdü. Akşam üzeri bir uçurumun önüne geldi. Burası tam bir maden kömürü yatağı idi. Uzun Mehmet: - Buldum işte! Sonun da buldum! diye sevindi. Hemen işe başladı. Kömürü kazdı, ondan bir çuval aldı, eve götürdü. Birkaç parça aldı, ocağa attı. Bunlar maden kömürüydü. Hem de iyi cins maden kömürü. Çünkü çok güzel yanıyordu. Birkaç gün sonra Uzun Mehmet İstanbul’a gitti. Orada komutanını buldu. Ona bulduğu kömürü gösterdi. Bölük komutanı kömürü aldı, baktı: - Evet, bu maden kömürü. Hem de iyi cins maden kömürü. Aferin Mehmet, bunu ne- reden buldun? dedi. Mehmet: - Zonguldak’ta buldum diye cevap verdi. O gün bölük komutanı: “Uzun Mehmet Zonguldak’ta maden kömürü buldu” diye hükümete haber verdi. Hükümet yetkilileri Uzun Mehmet’e hem ödül verdiler, hem de ölene kadar aylık bağladılar. Birgün geldi, herkes gibi Uzun Mehmet de öldü. Fakat “Uzun Mehmet” adı kaldı, hiç unutulmadı. 33

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1 Uzun Mehmet’i kısaca tanıtalım. 2 Bölük komutanı terhis olan askerlerden nasıl bir istekte bulundu? 3 Uzun Mehmet maden kömürünü nerede buldu? 4 Uzun Mehmet bulduğu taşların maden kömürü olduğunu nasıl test etti? 5 Maden kömürünü bulan Uzun Mehmet nasıl ödüllendirildi? B. Aşağıdaki kelimelerin anlamlarını sözlükten bularak yazalım. a MADEN : b OCAK : c ER : d BÖLÜK : C. Aşağıdaki kelimelerin eş anlamlılarını yazalım. Ödül eş ..................... Maaş eş ..................... Memleket eş ..................... Uçurum eş ..................... D. Aşağıdaki olayları rakamları kullanarak oluş sırasına göre sıralayalım. 9 Büyüdü asker oldu. 2 İstanbul’a gitti. 1 Zonguldak’ta bir köyde doğdu. 3 Askerliğini denizci olarak yaptı. OLUŞ SIRASI ..... ..... ..... ..... 34

Adı: ......................... ÜÇ NOKTA - KISA ÇİZGİ Soyadı: ......................... A. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Sonuna üç nokta işareti konulacak cümlelerin bulutunu boyayalım. Anlatım a Aşık Veysel’in gerçek adı Veysel Satıroğlu’dur olarak b Trenin geçtiği yerlerde el sallayan çocuklar, kızlar, erkekler tamamlanmamış c Haberi televizyondan mı izledin cümlelerin d Yerde gördüğü ekmeği önce yerden kaldırdı, sonra sonuna e Ardından kulakları sağır eden bir ses ÜÇ NOKTA f Ne arıyorsun bu vakitte buralarda işareti g İstanbul sokakları baştan sona tarih kokuyor konur. h Kuzu sesleri, renk renk çiçekler B. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Cümlelerin sonuna noktalama işaretlerini koyalım. Karşılıklı ATATÜRK VE CEMİL konuşmalarda, Atatürk( ) ( ) Adın ne senin bakayım( ) yeterli ( ) Cemil( ) olmayan, ( ) Buralarda mı oturuyorsun( ) ( ) Hayır, Ayrancı’da( ) eksik ( ) Okula gidiyor musun( ) bırakılan ( ) Evet, gidiyorum( ) cevapların ( ) Peki ne okuyorsun okulda( ) sonuna ( ) Her şey( ) ÜÇ NOKTA ( ) Beni tanıyor musun Cemil( ) işareti konur 35

C. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Satır sonuna sığmayan kelimelerin doğrusunu yazalım. Satır sonuna a YANLIŞ b YANLIŞ c YANLIŞ sığmayan kelimeler yeryüz- kütüphan- düşüncel- bölünürken ündekiler edeyim erimiz satır sonuna DOĞRUSU DOĞRUSU DOĞRUSU KISA ÇİZGİ konur. D. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Kelimeleri hecelerine ayırarak yazalım. Kelimeleri a b c hecelere atölye kitaplık yoğurtlu ayırırken heceler d e f arasına İngilizce kuaför ilkokul KISA ÇİZGİ konur. E. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Cümleleri kısa çizgi kullanarak yeniden yazalım. Birbiriyle a Tatile giderken İzmir Muğla yolunda kaza yaptık. ilişkili b Trabzonspor Rizespor mücadelesi başladı. c Sınıfta herkesin Türkçe İngilizce sözlüğü var. sözcükler d Televizyonlarda siyah beyaz dönemi sona erdi. arasına KISA ÇİZGİ konur. 36

Adı: ......................... “Mİ” SORU EKİ Soyadı: ......................... ......... mi? ......... misin? ......... mu? ......... musun? Cümleye soru anlamı katan “mi” soru eki her zaman ayrı yazılır. A. Aşağıdaki cümleleri okuyalım. Doğrusunu yazalım. YANLIŞ DOĞRU Bugün hava güneşlimi. Kütüphaneye gidecekmisin. Bu maçı kazanabilecekmiyiz? Öğlenmi buluşacağız. Bu kalem seninmi, onunmu? Güzelmi yaptığı resimler. B. Aşağıdaki cümleleri okuyalım. Noktalama işaretlerini koyalım. a Akşam bize gelmeyi düşünüyor musunuz( ) b Yeni yaptığım resmi gördün mü( ) c Küçük mü küçük bir kuş gördüm( ) d Dergi mi alsam, kitap mı alsam karar veremedim( ) e Çocuklar, bu maçı unutmalısınız( ) f Bahçede mi piknik yapacaksınız( ) g Gözlüklerini mi yanına almayı unutmuş( ) h Komşumuzun sevimli mi sevimli bir köpeği var( ) ı Koltukları yeni mi değiştirdiniz( ) i Bana söylediklerini hiç mi hiç hak etmedim( ) j Türkiye Cumhuriyeti 1923 yılında mı kuruldu( ) k Annesini de babasını da çok özlemiş( ) 37

MİNİ TEST 6 1. Aşağıdakilerin hangisinde yazım yanlışı 6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonu- yoktur? na “mi” eki getirilirse soru anlamı kazan- mış olmaz? A. Ben de içeri gelebilirmiyim? B. Arkadaşların tatilden döndümü? A. Manavda soğan yok C. Sen de mi bu işin içindesin? B. Bir anda çıkıp gelmesin D. Kahvaltı yapmadanmı geleceksin? C. Gömleğin üstüne kazak giymiş D. Matematik ödevini bitirdi 2. “mi” aşağıdaki cümlelerin hangisine soru 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “mi” anlamı katmamıştır? soru eki yanlış yazılmıştır? A. Seni çağıran bu çocuk muydu A. Bizimle oynamayı düşünüyor musun? B. Şirin mi şirin bir kulübede yaşıyor B. Senmi yalnız yaşıyorsun? C. Sesimi duyuyor musun C. Söylediklerime inanmıyor musun? D. İstanbul’da mı yaşıyorsun D. Maçı Trabzon mu kazanmış? 3. Banu: Ağlasam sesimi duyar mısınız? 8. Bu pantolonu kırk beş liraya satın aldı. Ceren: Yağmur yağdı mı içeri girerim. Berk: Tüm bunları benmi yapmışım? Yukarıdaki cümlede hangi kelimeden Abdullah: Oynamaktan vaz mı geçtin? sonra “mi” eki yazılırsa cümle soru anla- mı kazanmaz? Hangi çocuk “mi” ekinin yazımıyla ilgili yanlışlık yapmıştır? A. pantolonu B. kırk C. liraya D. satın A. Banu B. Ceren C. Berk D. Abdullah 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “mi” 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru soru eki olarak kullanılmamıştır? anlamı yoktur? A. Öğretmenimiz buradan geçti mi A. Sen de duydun mu aynı sesi B. Mavi bilyeni mi kaybettin B. Borcunu mu ödeyeceksin C. Yüksek mi yüksek bir dağ varmış C. Bana zor mu zor bir soru sordu D. Türkçe ödevini mi yapıyorsun D. Sular iki gün mü akmayacak 5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonu- 10. I- Dışarı çıkıp okul servisini bekle- na soru işareti konulmalıdır? meye başladım. A. Verilen tüm ödevlerimi yaptım II- Bu gün biraz daha erken kalktım. B. Kalemi çantama sen mi koydun III- Kahvaltımı yapıp hazırlandım. C. Trafik ağır mı ağır ilerliyor IV- Elimi yüzümü yıkadım. D. Ödevlerini bitirdin mi dışarı çıkabilirsin Yukarıdaki olayları oluş sırasına göre sı- ralarsak ilk sırada hangisi yer alır? A. I B. II C. III D. IV 38

Adı: ......................... KURALLI CÜMLE Soyadı: ......................... A. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Kurallı cümlelerin bulutunu boyayalım. Cümlede a Köpek kulübesinin kapısını beyaza boyadı. iş, oluş, b İyi dostu olanın aynaya gereksinimi yoktur. hareket c İşin bitince sür fırına tepsiyi. bildiren d Dünkü derste bu konuyu enine boyuna tartıştık. kelimenin e Geç kalınca merakımız arttı iyice. sonda f Her zaman böyle bir fırsat geçmeyebilir elimize. olduğu g Sabah erkenden çıktım yola. cümlelere h Rüzgârın sesi havanın soğuk olduğunu söylüyordu bize. KURALLI ı Kar yağınca en fazla çocuklar sevinir. CÜMLE i Ocağı açık unutunca tekrar eve dönmek zorunda kaldı. denir. B. Aşağıdaki kuralsız cümleleri kurallı hâle getirerek alt satıra yazalım. a Onu bu kadar öfkeli görmemişti ailesi. b Emrah, sınıfın kapısını açtı sessizce. c Sonbahar gelince havalar soğudu iyice. d Çoktan unuttum bana söylediklerini. e Hafta sonu Rize’ye gelince görüşelim seninle. f Yedi yıldır uğramadım köyümün dağlarına maalesef. 39

MİNİ TEST 7 1. Aşağıdaki cümlelerden hangisi kurallı 6. Hangi seçenekteki kelimeler arasındaki cümle değildir? anlam ilişkisi farklıdır? A. Cüneyt bana çok soğuk davranıyor. A. ucuz - pahalı B. modern - ilkel B. Sanırım Ahmet’te pikniğe gelecek. C. önder - lider D. yakın - uzak C. Atına atladı, yavaşça uzaklaştı. D. Sen de anlarsın hatanı bir gün. 7. kenarında - diktiler - ıhlamur - bahçeye ağacı 2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi kurallı Yukarıdaki sözcüklerle anlamlı ve kurallı cümledir? bir cümle oluşturulduğunda hangi söz- cük boşta kalır? A. Bahar gelince çiçek açtı ağaçlar. B. Mum ışığında ödevini yapmaya çalı- A. ıhlamur B. bahçeye C. kenarında D. ağacı şıyor. C. Annem sofrayı her zaman kurardı 8. 1- arayan 2- kusursuz 3- dost 4- kalır 5- dostsuz erkenden. D. Haber ver gelmeden önce. Anlamlı ve kurallı bir atasözü oluşturmak için sözcükler nasıl sıralanmalıdır? 3. seviyor - okumayı - kitap - Pınar 1 2 34 A. 3,1,2,4,5 B. 2,3,1,5,4 C. 5,4,2,3,1 D. 5,4,1,2,3 Yukarıdaki kelimelerle anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturulursa sıralama nasıl olur? 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül kaldırılırsa cümlenin anlamı değişir? A. 3 - 2 - 1 - 4 B. 1 - 4 - 3 - 2 C. 4 - 3 - 2 - 1 D. 2 - 1 - 4 - 3 A. Dedesi, torununa yardım etti. B. Yaralı, doktora şöylece bir baktı. 4. Ormanda yürürken bir ayı çıkıverdi C. Hasan, sınıfımızın en çalışkanıdır. önümüze. D. O, buralara hiç uğramaz. Cümlesinde hangi kelime silinirse cümle 10. 1. sarı 2. Pınar 3.sempatik kurallı bir cümle haline gelir? 4. kızdı 5. bir 6. saçlı A. önümüze B. yürürken Yukarıdaki sözcüklerle anlamlı ve kural- C. çıkıverdi D. ormanda lı bir cümle oluşturulduğunda sıralama nasıl olur? 5. insan - sayılır - herkes - ve - temiz - sevilir 12 345 6 A. 2,1,6,3,5,4 B. 1,6,3,5,4,2 C. 3,5,4,1,6,2 D. 2,3,1,6,4,5 tarafından 7 11. 1- uzak 2- ne 3- duracaksın Yukarıdaki kelimelerden anlamlı ve ku- 4- olursa 5- Burak’tan 6- olsun rallı bir cümle oluşturulursa sıralama nasıl olur? Yukarıdaki sözcüklerle anlamlı ve kural- lı bir cümle oluşturduğumuzda sıralama A. 5 - 1- 3 - 7 - 6 - 4 - 2 nasıl olur? B. 3 - 5 - 1- 6 - 7 - 4 - 2 C. 7 - 4 - 2 - 3 - 6 - 5 - 1 A. 5,1,3,2,4,6 B. 2,4,6,5,1,3 D. 5 - 1- 7 - 4 - 2 - 3 - 6 C. 1,3,5,2,4,6 D. 5,4,6,1,2,3 40

Adı: ......................... OLUŞ SIRASI Soyadı: ......................... Bir at yüzünden bir asker 1. Aşağıda verilmiş olan cümleleri oluş Bir çivi yüzünden bir nal sırasına göre sıralayarak noktalı Bir asker yüzünden bir savaş yerlere yazalım. Bir nal yüzünden bir at Kaybedilebilir Kardaki izleri takip etti Önce sağına soluna baktı Kardaki izleri gördü Öndeki gruba yetişti Çöplükte yiyecek aramaya başlar Yerlere çöp atmamalı Bir gün bir tavuk çiftlikten kaçar Örneğin sokakta yüksek sesle ko- Bir inci tanesi bulur nuşmamalı Biraz dolaştıktan sonra acıkır Yaşlılara ve engellilere yol vermeliyiz Toplum içinde davranışlarımıza daha çok dikkat etmeliyiz Kediyle oynarken vazoyu düşürdüm Babam bana bir kedi aldı Tam bu sırada zil çaldı Değerlendiremezseniz uçup gider Anneme ne söyleyeceğimi düşünürken Sadece bir kez karşınıza çıkar Hayatta bazı fırsatlar vardır 41

MİNİ TEST 8 1. I- Henüz çalmadı. 5. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bir parag- II- Ne zaman çalar? rafın başlangıç cümlesi olabilir? III- Beş dakika sonra çalar. IV- Zil çaldı mı? A. Sonuçta sınavı Ali kazandı. B. Özetle bu olaydan bir ders çıkardım. Yukarıdaki diyalog oluş sırasına göre sı- C. Ben, bu anlatılanlara katılmıyorum. ralandığında sıralama nasıl olur? D. Karada yaşayan hayvanların en bü- A. II-III-IV-I B. IV-I-II-III yüğü fillerdir. C. I-IV-II-III D. VI-III-II-I 6. I- Ama kar yağmamıştı. 2. I- Lastiği değiştirmesi gerekiyordu II- Ama minik tavşan buna inanmıyor- II- Gece yarısı arabasıyla yol alıyordu du. III- Ama yedek lastiği yoktu III- Herkes, kış geldi diyordu. IV- Aniden lastiği patladı IV- Kış gelseydi kar yağardı. Belirtilen olaylar oluş sırasına göre sıra- Yukarıdaki ifadeler oluş sırasına göre landığında sıralama nasıl olur? sıralandığında sıralama nasıl olur? A. IV-I-III-II B. I-III-II-IV A. III-II-IV-I B. IV-I-II-III C. II-IV-III-I D. II-IV-I-III B. I-III-II-IV D. III-IV-I-II 3. (1)Ben portakal suyumu içerken kahval- 7. I- Bugüne kadar gökkuşağı görmemiş tı hazırlanır. (2)Pazar günü önce taze sı- çiçekler çok sevinmişler. kılmış portakal suyumu içerim. (3)Ailece kahvaltı sofrasına oturulur. (4)Bir hafta- II- Fakat gökkuşağının kırmızı rengi yok- nın yorgunluğu bu sofrada atılır. muş. Yukarıdaki paragrafta hangi cümleler III- Menekşeler bu duruma çok şaşır- yer değiştirilirse anlatım bozukluğu dü- mışlar. zeltilmiş olur? IV- Yağmurların ardından gökkuşağı çıkmış ortaya A. 1 - 4 B. 2 - 3 C. 1 - 2 D. 3 - 4 İfadeler oluş sırasına göre sıralandığın- da hangi cümle son sırada yer alır? 4. I- Fakat bu fırtınalı havada yola çık- A. I B. II C. III D. IV maları doğru muydu? 8. I- Bunlardan biri de penguendir. II- Minibüslerine valizlerini yerleştirdi- II- Penguenler kutuplarda yaşayan en ler. sevimli hayvanlardır. III- Kutuplarda yaşayan pek çok hayvan III- Yola çıkmak üzere valizlerini hazır- vardır. ladılar. IV- Hareket etmek için her şey hazırdı. Yukarıda belirtilen olay oluş sırasına Cümleler nasıl sıralanırsa anlamlı bir göre sıralandığında başlangıç ve bitiş paragraf oluşturmuş oluruz? cümleleri hangileri olur? A. III-I-II B. I-II-III A. III - I B. II-IV C. I-II D. IV-I C. II-I-III D. III-II-I 42

Adı: ......................... D: DEĞERLENDİRME - 3 Soyadı: ......................... Y : ATATÜRK VE ÖĞRETMEN 6. kitap - kiraz - kilim - kimlik Bir gün Atatürk’ün yolu bir köy okuluna Sözcükleri sözlükteki sıralanışına göre düştü. Tek sınıflı okulda genç bir öğretmen sıralandıklarında hangisi en sonda yer ders veriyordu. alır? Atatürk: A. kiraz B. kilim C. kimlik D. kitap - Lütfen, kalkmayınız (1) Yerinize oturu- 7. “lamba” ile “ışık” arasındaki anlam ilişkisi nuz ve dersinize devam ediniz, dedi. “soba” ile hangi sözcük arasında vardır? - Eğer izin verirseniz, biz de dersinizi A. kömür B. ısı C. odun D. kalorifer dinleyip (2) faydalanmak isteriz. 8. I. Gide gele, korkusu azaldı. - Sınıfa girdiği zaman, cumhurbaşkanı II. İlk günler, Ahmet bu köpekten bile öğretmenden sonra gelir, dedi. korkardı. III. Kasabanın öte başında bir ev vardı. (İlk 5 soruyu metne göre cevaplandırınız.) IV. Önünde siyah bir köpek yatardı. 1. Olay nerede geçmektedir? Yukarıda karışık olarak verilen cümle- lerle bir paragraf oluşturulduğunda, A. Ankara’nın bir ilçesinde aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğ- B. İstanbul’da bir okulda ru olur? C. Bir köy okulunda D. Çankaya’nın bir köyünde A. III - IV - II - I B. III - II - I - IV C. II - I - III - IV D. IV - II - I - III 2. Metinden aşağıdakilerden hangisini çı- karamayız? 9. “Bırakmak” sözcüğü aşağıdaki cümle- lerin hangisinde “ertelemek” anlamında A. Okulda bir öğretmen görev yap- kullanılmıştır? maktadır. A. Teyzemi evine bıraktık. B. Atatürk okulu ziyaret etmiştir. B. Kötü alışkanlıklarını bırakmalısın. C. Sınıfta en yetkili kişi öğretmendir. D. Meslekler içinde en önemlisi öğret- menliktir. 3. Metinde (1) numara ile ifade edilen yere C. Taşınma işini haftaya bıraktık. hangi noktalama işareti gelmelidir? D. Artık peşimi bırak. A. ( . ) B. ( ! ) C. ( ? ) D. ( ... ) 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir tahmin söz konusudur? 4. Metinde (2) numara ile ifade edilen yere hangi noktalama işareti gelmelidir? A. Derslerine çalışırsan başarılı olursun. B. Kitaplar yalnızlığımızı paylaşırlar. A. ( , ) B. ( . ) C. ( ! ) D. ( ? ) C. Bugün okula gelmedi, sanırım hasta- 5. Metnin türü aşağıdakilerden hangisidir? landı. A . masal B. fıkra C. şiir D. anı D. Akşamki maç berabere sonuçlanmış. 43

11. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi satıra 16. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangi- sığmadığında bölünemez? sinin yazımı yanlıştır? A. Anadolu B. mahalle A. Beni görünce mutlu oldu. C. sert D. pehlivan B. Ne zamandır seni bekliyorum. C. Alnında çıkan sivilcelere üzülüyor. 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül D. Şehirimizde garip olaylar oluyor. yanlış kullanılmıştır? A. Kenan, bu olayın sorumlusudur. 17. Aşağıdakilerden hangisi soru cümlesidir? B. Aynı hatayı zaman, zaman ben de A. Seni sordular az önce yapıyorum. B. Neden gelmediniz diye sorup duruyor C. Tenefüse çıkınca, oyun oynayacağız. C. Sınavı erkenden mi bitirdin D. Marketten sebze, meyve ve kahval- D. Ey ana kucağı, ey Anadolu tılık ürünler aldık. 13. Öğretmen, öğrencilerinden eş anlamlı 18. Eski zamanlarda, ilim öğrenmek insan- sözcüklere örnekler vermelerini istedi. lar için çok çalışırlardı. Emirhan: fakir - yoksul Yukarıdaki cümlenin anlamlı ve kurallı Samet: fikir - düşünce bir cümle olabilmesi için aşağıdaki söz- Sinan: küs - dargın cüklerden hangisi cümlenin başına geti- Hatice: mücadele - savaş rilmelidir? Öğrencilerden hangisinin verdiği örnek A. çok B. insanlar yanlıştır? D. çalışırlardı A. Emirhan B. Samet C. ilim C. Sinan D. Hatice 14. Ne yaramaz bu rüzgar, 19. - Tatilde nereye gideceksiniz? Akıllı mı deli mi - Henüz karar vermedik. Ağlayan bulutlara Uzattım mendili mi. “İnsanlar bazen karar verirken zorlanırlar.” Aşağıdaki cümlelerin hangisinde Bestami YAZGAN “kararsızlık” anlamı vardır? Dörtlüğün kaçıncı satırında zıt anlamlı A. Sonucunu düşünen kahraman olamaz. sözcükler bir arada kullanılmıştır? B. Bilet bulabilirsek maça gideceğiz. C. Aslı, bugün okula gidemedi. A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 D. Hava serin gibi, kazağımı alsam mı. 15. Ondan merak alamadığı için haber et- 20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül meye başlamıştı. ( , ) kaldırılırsa cümlenin anlamı değişir? Cümlesindeki karışıklığı gidermek için hangi kelimeler yer değiştirmelidir? A. merak - için A. Küçük, dilenciye para verdi. B. için - haber B. Yağmur, günlerce yağabilir. C. alamadığı - etmeye C. Güneş, gülen yüzünü gösterdi. D. merak - haber D. Koyunlar, kırlara yayıldılar. 44

Adı: ......................... OKUMA - ANLAMA Soyadı: ......................... YILDIZLARLA ISINMIŞ Hoca’dan bir ziyafet koparabilmek için Eşi dostu zorlayıp bir bahse tutuşurlar. Derler ki, “Bu geceyi dışarıda geçireceksin”. Yapabilirsen sana büyük bir ziyafet var. Üşür eve dönersen ziyafet sana düşer. Yarın akşam damlarız kapına üçer beşer. Hoca çıkar dışarı, gün batar batmaz Hava da, aksine ayaz mı ayaz. İşin ucundaysa türlü yemekler. Dişini tırnağına takar, bekler. Şafak söker, çıkar gelir evine. “Kazandım!” diye sevine sevine. Dostlarıysa mızıkçılık ederler; “Hoca be! Bahsi kaybettin, derler. Hani kalacaktın sabaha kadar?” “Kaldım ya!” Kaldın kalmasına da, Bir nokta daha var. Yerine getirmedin bize verdiğin sözü. Isındın, yıldız doluydu gökyüzü. Yıldızla mı ısındım? Yıldızla ısındın ya! Akşama geliyoruz, fazla bekletme bizi. Başla güneş batmadan kuzuyu kızartmaya. Baktı ki kurtuluş yok. Eh! Buyrun öyleyse, der. Kalkar, evine gider. Devamı Sayfa 47’de. Orhan VELİ (Düzenlenmiştir.) 45

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1 Nasrettin Hoca ne yaparsa bahsi kaybetmiş sayılacaktı? 2 Nasrettin Hoca ne zaman dışarı çıktı? 3 Nasrettin Hoca hava soğuk olmasına rağmen niçin içeri girmedi? 4 Eşi, dostu ne diyerek Nasrettin Hoca’yı kaybetmiş saydılar? B. Aşağıdaki kelimelerin anlamlarını sözlükten bularak yazalım. a ZİYAFET : b AYAZ : c ŞAFAK : d MIZIKÇI : C. Aşağıdaki ifadeler metne göre doğruysa “D”, yanlışsa “Y” kutusunu boyayalım a Nasrettin Hoca ile eşi, dostu bahse tutuştular. DY b Nasrettin Hoca üşüdüğü için erkenden eve girdi. DY c Bahsi kaybeden diğer tarafa ayakkabı alacaktı. DY d Nasrettin hoca gökyüzündeki yıldızlarla ısındı. DY e Eş, dost bahsi kazanmak için mızıkçılık yaptılar. DY D. Metinden iki soru hazırlayalım ve cevaplarını yazalım. 1. SORUM : CEVAP : 2. SORUM : CEVAP : 46

Adı: ......................... OKUMA - ANLAMA Soyadı: ......................... Akşam olunca komşular Görsek şunu. Gelirler birer birer. Anlasak sözünün doğruluğunu. Azıcık oturulur misafir odasında. Hay hay! Zahmet edin mutfağa kadar. Ama hepsinin aklı kuzu kızartmasında. Kalkıp mutfağa gider, bakarlar. Münasip bir dille yemek hatırlatılır. Bakarlar kuzunun altında bir mum. Hoca, der “İşiniz pek mi bi acele.” Kuş gözü gibi, kurban olduğum. Az bekleyin, kuzu kızarsın hele! Hoca! derler bu ne? Sabırlar iyice azalmaktadır, Ne olacak! Kuzu ya işte. Açlıktan karınları zil çalmaktadır. Yani kuzuyu bu mum mu pişirecek? Nihayet hep birden isyan ederler. Hoca der ki gülerek: Ne zaman yemek yiyeceğiz? derler. - Yıldızla ısınılan bu memlekette, Patlamayın, kızarıyor, der Hoca. - Bu mum kuzuyu yakar pişirir elbette. Kızarıyor diyorsun ya, nerede? Orhan VELİ (Düzenlenmiştir.) 47

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım. 1 Komşuların Hoca’nın evine gelme amaçları nedir? 2 Komşuların “Yemek hazır mı?” sorusuna Hoca nasıl karşılık verir? 3 Komşuların hep birlikte isyan etmesinin sebebi nedir? 4 Mutfağa giden komşular neyle karşılaşırlar? B. Aşağıdaki kelimelerin anlamlarını bularak yazalım, cümle içinde kullanalım. a SABIR : CÜMLE : b MÜNASİP : CÜMLE : c ACELE : CÜMLE : d ZaHMET : CÜMLE : C. Nasrettin Hoca, yıldızlarla ısınılmayacağını kanıtlamak için ne yaptı? Uygun cevabın bulutunu boyayalım. Komşularına ziyafet vermeyi kabul etti. Ateş yakıp gökyüzünü ısıtmaya karar verdi. Kuzuyu mum ateşinde kızartmaya çalıştı. Mum ateşiyle yıldızları ısıtmaya çalıştı. 48

Adı: ......................... ZIT - EŞ - SESTEŞ Soyadı: ......................... A. Aşağıdaki kelimelerin zıt anlamlılarını karşılarına yazalım. veresiye : ............. helal : ................... korkak : ................. üvey : ................... kâr : .................... aç : ....................... arızalı : ................. güney : ................. küs : ..................... yerli : .................... cimri : ................... tutumlu : ................ B. Aşağıdaki kelimeleri eş anlamlıları ile eşleştirelim. sınav imtihan ahali grup cömert eli sıkı soru halk eli açık serüven macera menfaat ödül vatan millet yarışma çıkar yurt lisan sözlük hasret özlem öğüt nasihat dil üzüntü söz C. Aşağıdaki sözcükleri farklı anlamlarıyla cümle içinde kullanalım. ben: (kişi) ben: (yüzdeki leke) sağ: (yön) sağ: (hayatta olan) kaz: (kazmak) kaz: (kuş türü) 49