การสืบพันธุ์และการเจริญเติบโต

04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 151

การเจริญของเอม็ บริโอมนุษย์ ขั้นตอนกำรปฏสิ นธแิ ละกำรเจริญของเอม็ บริโอมนุษย์ Sperm (n)+ Ovum (n) ซง่ึ กำรปฏิสนธิเกิดท่ี ตอนตน้ 1/3 ึองทอข นำไึขหรอื 2/3 ตอนปลำยึองปีก มดลกู หนวนั ท่ี 14 ึองรอบเดือน zygote (2n) เอม็ บรโิ อระยะ Blastocyst (อำยุ 7 วนั ฝังตวั ท่ีผนงั มดลกู ชนัน หน (วนั ท่ี 21 ึองรอบเดือน) ตงัน ครรภ์  เอม็ บรโิ ออำยุ 8-10 สปั ดำห์ (ประมำณ 2 เดือน) ซง่ึ สนิน สดุ ระยะเอม็ บรโิ อเน่ืองจำกมีอวยั วะตำข งๆ ครบแลว้ ฟี ตสั (fetus) คลอด กำรปฏิสนธิ (Fertilization) เกิดึนึน ท่ีสวข น Ampulla ึองทอข นำไึขหนสตั วเ์ ลยีน งลกู ดว้ ยนำน นม ไึทข ่ี ไดร้ บั กำรผสมจะแบงข ตวั ตอข ไป และเคล่อื นไปฝังตวั หนมดลกู ภำยหน 7 วนั 04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 152

04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 153

กำรเจริญหลังระยะเอมบริโอ •ในสัตวบ์ ำงชนิดเมื่อเอมบริโอเจริญมำกขนึ้ จนครบกำหนดแล้ว จะเจริญเป็ นตวั เตม็ วยั เลย •สัตวบ์ ำงชนิดจะผ่ำนระยะทเ่ี รียกว่ำ larva ซง่ึ เร่ิมตงั้ แตเ่ อ็มบริโอฟักเป็ นตวั จะกระท่งั มีกำร เปลี่ยนแปลง metamorphosis เกิดขึน้ เช่น ลูกอ๊อดของกบ แล้วจงึ เจริญเป็ นตัวเตม็ วัย •สำหรับในคน กำรเจริญระยะหลังเอม็ บริโอส่วนใหญ่เป็ นกำรเตบิ โตทม่ี ีกำรเพมิ่ ขนำด ปริมำตร นำ้ หนัก อัตรำกำรเตบิ โตของส่วนตำ่ งๆของร่ำงกำยจะไม่เทำ่ กัน 154

155

04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 156

157

Human fetal development 158

การเจริญของเอม็ บริโอมนุษย์ • เอม็ บรโิ อึองมนษุ ยอ์ ยหขู นมดลกู ึองแมข ระยะเอม็ บรโิ อมนษุ ยส์ นิน สดุ ลงเม่ือ 8-10 สปั ดำหห์ ลงั ปฏิสนธิ หลงั จำกนีไน ปจะเรยี กเอ็มบรโิ อวำข ฟี ตสั (fetus) เพรำะมีอวยั วะตำข งๆ ครบแลว้ เยอ่ื หุม้ ทำรก (Fetal membrane) 3. คอเกรียน (Chorion) เจรญิ เป็นสวข นหนง่ึ ึองรก 159 1. ถุงหมุ้ ไข่แดง (Yolk sac) หหอ้ ำหำรหน 4. แอลแลนทอยส์ (Allantois) เจรญิ เป็นสวข นหน่ึง ชขวงแรกๆ ตอข มำไมทข ำหนำ้ ท่ีหดๆ ึองรก 2. ถุงนำ้ คร่ำ (Amnion) ปอ้ งกนั กำร กระทบกระเทือนหหแ้ กขทำรก ชขวยควบคมุ อณุ หภมู ิ จะ 5. รก (Placenta) ทำหนำ้ ท่ีหหอ้ ำหำรแกขทำก แตกกขอนคลอดเรยี กวขำ นำน ทนู หวั เปรยี บเสมือนล่ิม แลกเปล่ยี นแก๊ส ึบั ถขำยึองเสยี และสรำ้ งฮอรโ์ มน ึองเหลว (hydrostatic wedge) ชวข ยหห้ คลอดสะดวก หรอื เทียบไดก้ บั ถงุ ไึแข ดง (หหอ้ ำหำร) HCG กบั Progesterone ดงั นนัน รกจึงเปรยี บไดก้ บั และแอลแลนทอยส์ (แลกเปล่ยี นแก๊สและึบั ถขำยึอง ลำไสเ้ ลก็ (แหลงข ดดู ซมึ อำหำร) ปอด (แลกเปล่ยี นแก๊ส) เสีย) หนเอ็มบรโิ อไกข และไต (ึบั ถขำยึองเสยี ) 04/10/63 6. สำยสะดอื (Umbilical cord) เป็นโครงสรำ้ ง ตดิ ตอข กนั ระหวำข งทำรกกบั รก ภำยหนมหี ลอดเลอื ด 3 เสน้ คอื 2 Artery ลำเลียงเลือดเสยี ออกจำกทำรก และ 1 Vein ลำเลยี งเลือดดีจำกรกเึำ้ สทขู ำรก จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล

04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 160

เมทามอร์โฟซิส (Metamorphosis) : สตั วท์ ่ีมีเมทำมอรโ์ ฟซสิ ไดแ้ กข กงัน กงุ้ ปู แมลงสวข นหหญข และสตั วส์ ะเทินนำน สะเทินบก (amphibians) เมทำมอรโ์ ฟซสิ หมำยถึง กำรเจรญิ เตบิ โต หลงั ระยะเอม็ บรโิ อึองสตั วซ์ ง่ึ มีกำรเปล่ยี นแปลงทงัน รูปรำข งลกั ษณะ พฤติกรรม และกำรดำรงชีวิตไปจำก เดิมอยำข งมำก กำรเปล่ยี นแปลงรูปรำข งระหวำข งกำร เจรญิ เติบโตหลงั ระยะเอม็ บรโิ อึองสตั วม์ ีแบบตำข งๆ 04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 161

กำรเจริญเตบิ โตหลังระยะตวั อ่อนของแมลง จะมี 4 ลักษณะ คอื 1. อะเมตาโบลสั (Ametabolus) หรอื อะเมทามอรโ์ ฟซสิ (Ametamorphosis) ไม่มเี มทำมอรโ์ ฟซสิ เช่น ตัวสองงำ่ ม ตวั สำมง่ำม แมลงแมลงหำงดดี 04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 162

04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 163

04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 164

04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 165

04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 166

04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 167

04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 168

04/10/63 จดั ทำโดย ครูสกุ ฤตำ โสมล 169