คู่มือวิชาการ แนวทางการควบคุมกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการ ท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องดื่ม น้ําดื่ม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน โดย สํานักสุขาภิบาลอาหารและนํ้า กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข



คํานํา กิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ หมวดท่ี ๓ กิจการที่เก่ียวกับอาหาร เครื่องดื่ม น้ําดื่ม ยกเวนในสถานที่จําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เร่ือง กิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ พ.ศ. ๒๕๕๘ ตามความในมาตรา ๓๑ แหงพระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ มีกิจการท่ีตองควบคุมทั้งหมด ๒๔ ประเภท โดยการประกอบกิจการและสถานประกอบกิจการอาจกอใหเกิด ปญหามลพิษสิ่งแวดลอม ซึ่งอาจสงผลกระทบตอสุขภาพของผูปฏิบัติงาน ผูบริโภค รวมท้ังทําใหเกิดเหตุรําคาญในบริเวณใกลเคียง จึงจําเปนตองมีแนวทางใน การดําเนินการประกอบกิจการท่ีถูกตองตามหลักวิชาการเพื่อปองกันการปนเปอน ในผลิตภัณฑ ทําใหไดผลิตภัณฑท่ีสะอาด ปลอดภัย และไมสงผลกระทบ ตอส่ิงแวดลอม ดังน้นั สาํ นักสุขาภิบาลอาหารและนํา้ กรมอนามัย จงึ ไดจ ดั ทาํ คูม อื วิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพประเภทอาหาร เคร่ืองด่ืม นํ้าด่ืม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน เพ่ือเปนแนวทางในการปฏิบัติงานใหกับ องคกรปกครองสวนทองถิ่นในการควบคุม กํากับ และดูแลการประกอบกิจการ ดังกลาว ไมใหเกิดผลกระทบตอสุขภาพของประชาชน รวมถึงผูประกอบการ ไดทราบถึงแนวทางการดูแลสุขลักษณะของสถานประกอบกิจการ ตอไป สํานักสุขาภิบาลอาหารและน้ํา กรมอนามัย มิถุนายน ๒๕๖๒



สารบัญ หนา ๑ สวนที่ ๑ บทท่ัวไป ๓ ๑.๑ ความหมายของกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ๔ ๑.๒ นิยามศัพท สวนท่ี ๒ กฎหมายท่ีเกี่ยวกับกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ๗ ๒.๑ ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง กิจการท่ีเปนอันตราย ๙ ตอสุขภาพ พ.ศ. ๒๕๕๘ ๑๓ ๒.๒ กฎกระทรวงควบคุมสถานประกอบกิจการที่เปนอันตราย ตอสุขภาพ พ.ศ. ๒๕๖๐ สวนท่ี ๓ การพัฒนาสถานประกอบกิจการที่เปนอัตรายตอสุขภาพ (ประเภทอาหาร เคร่ืองดื่ม นํ้าด่ืม ยกเวนในสถานที่จําหนาย อาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภค ในครัวเรือน) ๑๕ ๓.๑ การออกขอบัญญัติทองถ่ิน ๑๗ ๓.๒ การขออนุญาตกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพประเภท อาหาร เคร่ืองดื่ม น้ําดื่ม ยกเวนในสถานที่จําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคใน ครัวเรือน ๒๐ ๓.๓ เกณฑการพิจารณาออกใบอนุญาตกิจการที่เปนอันตราย ตอสุขภาพ ๒๓ ๓.๔ มาตรฐานการปฏิบัติงาน SOP ตามแนวทางการพัฒนา คุณภาพระบบบริการอนามัยสิ่งแวดลอม (Environmental Health Accreditation : EHA) ๓๒ - การออกขอบัญญัติทองถิ่น ๓๒ - การออกใบอนุญาต ๔๖ - กิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ๕๘

หนา สวนที่ ๔ กฎหมายอ่ืนที่เกี่ยวของ ๘๓ ๔.๑ กฎหมายวาดวยการควบคุมอาคาร ๘๖ ๔.๒ กฎหมายวาดวยการผังเมือง ๘๖ ๔.๓ กฎหมายวาดวยโรงงาน ๘๘ ๔.๔ กฎหมายวาดวยการสงเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดลอม ๘๙ แหงชาติ ๙๔ ๔.๕ กฎหมายแรงงาน ๙๕ ๔.๖ กฎหมายวาดวยความปลอดภัย อาชีวอนามัย ๙๖ และสภาพแวดลอมในการทํางาน ๙๘ ๔.๗ กฎหมายวาดวยการทํางานของคนตางดาว ๔.๘ พระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. ๒๕๒๒ ภาคผนวก ๙๙ • ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง กิจการที่เปนอันตราย ๑๐๑ ตอสุขภาพ พ.ศ. ๒๕๕๘ ๑๑๕ • กฎกระทรวงควบคุมสถานประกอบกิจการท่ีเปนอันตราย ๑๒๕ ตอสุขภาพ พ.ศ. ๒๕๖๐ ๑๓๓ • (ตัวอยาง) คําแนะนํากิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ กลุม ๓ ประเภทอาหาร เครื่องด่ืม น้ําด่ืมฯ • (ตัวอยาง) แบบตรวจสถานประกอบกิจการที่เปนอันตราย ตอสุขภาพ กลุม ๓ ประเภทอาหาร เคร่ืองดื่ม น้ําดื่มฯ บรรณาณุกรม ๑๔๗ คณะผูจัดทํา ๑๕๑

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องดื่ม นํ้าด่ืม ๑ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน สวนที่ ๑ บทท่ัวไป



คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องดื่ม นํ้าด่ืม ๓ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน ๑. บทท่ัวไป ๑.๑ ความหมายของกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ กิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ในทางวิชาการ หมายถึง กิจการท่ีมี กระบวนการผลิตหรือกรรมวิธีการผลิต หรือกิจกรรมการใหบริการตางๆ ท่ีกอให เกดิ มลพษิ หรอื สงิ่ ทที่ าํ ใหเ กดิ โรค ซงึ่ จะมผี ลกระทบตอ สขุ ภาพอนามยั ของประชาชน ท้ังผูประกอบกิจการ พนักงานหรือผูปฏิบัติงาน ลูกคาหรือผูมารับบริการรวมถึง ประชาชนท่ีอยูในบริเวณขางเคียงนั้นๆ ไมวาจะเปนเร่ืองมลพิษทางอากาศ ทางน้ํา ทางเสียง แสง ความรอน ความส่ันสะเทือน รังสี ฝุนละออง เขมา เถา ฯลฯ กิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพตามพระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ น้ัน ครอบคลุมกิจการประเภทตางๆ ท่ีมีผลกระทบตอสิ่งแวดลอม และสุขภาพอนามัยของประชาชนต้ังแตระดับชาวบาน ครัวเรือน ชุมชน ตลอดจน กจิ การขนาดเล็กจนถงึ กิจการขนาดใหญ ซึง่ บางประเภทกิจการแมว าจะเปนกิจการ ขนาดเล็กแตมีการประกอบกิจการอยูเปนจํานวนมาก หรือมีความถ่ีของ กระบวนการผลิต หรือมีกิจกรรมการใหบริการอยูเปนจํานวนมากยอมมีโอกาส เสย่ี งเกดิ ผลกระทบตอ สง่ิ แวดลอ มและสขุ ภาพอนามยั ของประชาชนเปน จาํ นวนมาก กิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพเปนเร่ืองหนึ่งท่ีบัญญัติไวในพระราชบัญญัติ การสาธารณสขุ พ.ศ. ๒๕๓๕ หมวด ๗ ทจี่ ะตอ งมกี ารกาํ กบั ดแู ลการประกอบกจิ การ โดยผูดําเนินการตองปฏิบัติเก่ียวกับการดูแล สภาพ หรือสุขลักษณะของสถานท่ี ท่ีใชดําเนินกิจการ มีการควบคุมปญหามลพิษที่เกิดจากสถานประกอบการของตน และไมกอใหเกิดอันตรายตอสุขภาพอนามัยของประชาชน

๔ คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องด่ืม นํ้าดื่ม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน ๑.๒ นิยามศัพท “สถานประกอบกิจการ” หมายความวา สถานท่ีท่ีใชในการประกอบกิจการท่ี เปนอันตรายตอสุขภาพตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขที่ออกตามความ ในมาตรา ๓๑ แหงพระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ “ผูดําเนินกิจการ” หมายความวา เจาของหรือผูซึ่งรับผิดชอบในการดําเนินการ ของสถานประกอบกิจการนั้น “ผูปฏิบัติงาน” หมายความวา ผูปฏิบัติงานในสถานประกอบกิจการ “มลพษิ ทางเสยี ง” หมายความวา สภาวะของเสยี งอนั เกดิ จากการประกอบกจิ การ ของสถานประกอบกจิ การทท่ี าํ ใหม ผี ลกระทบหรอื อาจมผี ลกระทบตอ สขุ ภาพอนามยั ของประชาชน “มลพิษทางอากาศ” หมายความวา สภาวะของอากาศอันเกิดจากการประกอบ กิจการของสถานประกอบกิจการที่ทําใหมีผลกระทบหรืออาจมีผลกระทบ ตอสุขภาพอนามัยของประชาชน “มลพิษทางนํ้า” หมายความวา สภาวะของนํ้าท้ิงอันเกิดจากการประกอบกิจการ ของสถานประกอบกิจการท่ีทําใหมีผลกระทบหรืออาจมีผลกระทบตอสุขภาพ อนามัยของประชาชน “มลพิษทางแสง” หมายความวา สภาวะของแสงอันเกิดจากการประกอบกิจการ ของสถานประกอบกจิ การทท่ี าํ ใหม ผี ลกระทบหรอื อาจมผี ลกระทบตอ สขุ ภาพอนามยั ของประชาชน “มลพิษทางความรอน” หมายความวา สภาวะของความรอนอันเกิดจากการ ประกอบกิจการของสถานประกอบกิจการที่ทําใหมีผลกระทบหรืออาจมีผลกระทบ ตอสุขภาพอนามัยของประชาชน

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เคร่ืองด่ืม นํ้าด่ืม ๕ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน “มลพิษทางความสั่นสะเทือน” หมายความวา สภาวะของความส่ันสะเทือน อันเกิดจากการประกอบกิจการของสถานประกอบกิจการที่ทําใหมีผลกระทบ หรืออาจมีผลกระทบตอสุขภาพอนามัยของประชาชน “ของเสียอันตราย” หมายความวา มูลฝอย ส่ิงปฏิกูล นํ้าเสีย อากาศเสีย มลสาร หรือสิ่งอ่ืนใดท่ีปนเปอนสารพิษอันเกิดจากการประกอบกิจการของสถานประกอบ กิจการที่ทําใหมีผลกระทบหรืออาจมีผลกระทบตอสุขภาพอนามัยของประชาชน “วัตถุอันตราย” หมายความวา วัตถุอันตรายตามกฎหมายวาดวยวัตถุอันตราย



คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องดื่ม นํ้าด่ืม ๗ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน สวนท่ี ๒ กฎหมายที่เก่ียวกับกิจการ ท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ



คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เคร่ืองดื่ม นํ้าด่ืม ๙ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน ๒. กฎหมายที่เก่ียวกับกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ๒.๑ ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เร่ือง กิจการที่เปนอันตราย ตอสุขภาพ พ.ศ. ๒๕๕๘ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ ไดบัญญัติเรื่องกิจการ ที่เปนอันตรายตอสุขภาพไวในหมวดท่ี ๗ ดังนี้ มาตรา ๓๑ บัญญัติวา “ใหรัฐมนตรีโดยคําแนะนําของคณะกรรมการ มีอํานาจประกาศในราชกิจจานุเบกษากําหนดใหกิจการใดเปนกิจการท่ีเปน อันตรายตอสุขภาพ” รัฐมนตรวี า การกระทรวงสาธารณสขุ ไดป ระกาศรายชอื่ กจิ การทเี่ ปน อนั ตราย ตอ สขุ ภาพในประกาศ กระทรวงสาธารณสขุ เรอ่ื ง กจิ การทเี่ ปน อนั ตรายตอ สขุ ภาพ พ.ศ. ๒๕๕๘ มีท้ังหมด ๑๔๑ กิจการ โดยแบงออกเปน ๑๓ กลุมประเภทกิจการ ซึ่งกิจการกลุมท่ี ๓ กิจการที่เกี่ยวกับอาหาร เคร่ืองดื่ม น้ําด่ืม ยกเวนในสถานท่ี จําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน มีทั้งหมด ๒๔ ประเภท ดังนี้

๑๐ คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องดื่ม นํ้าด่ืม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน กิจการกลุมท่ี ๓ กิจการท่ีเกี่ยวกับอาหาร เคร่ืองดื่ม นํ้าดื่ม ยกเวน ลําดับ ในสถานทจี่ าํ หนา ยอาหาร การเรข าย การขายในตลาด และการผลติ เพ่ือบริโภคในครัวเรือน ๑. การผลิต สะสม หรือแบงบรรจุ นํ้าพริกแกง น้ําพริกปรุงสําเร็จ เตาเจี้ยว ซีอ๊ิว นํ้าจิ้ม หรือ ซอสปรุงรสชนิดตางๆ ๒. การผลติ สะสม หรอื แบง บรรจุ อาหารหมกั ดอง จากสตั ว ไดแ ก ปลารา ปลาเจา กุงเจา ปลาสม ปลาจอม แหนม หม่ํา ไสกรอก กะป น้ําปลา หอยดอง นํ้าเคย น้ําบูดู ไตปลา หรือผลิตภัณฑอื่นๆ ที่คลายคลึงกัน ๓. การผลิต สะสม หรือแบงบรรจุ อาหารหมัก ดอง แชอ่ิม จากผัก ผลไม หรือพืชอยางอื่น ๔. การผลติ สะสม หรอื แบง บรรจุ อาหารจากพชื หรอื สตั วโ ดยการตาก บด นงึ่ ตม ตนุ เคยี่ ว กวน ฉาบ ทอด อบ รมควนั ปง ยา ง เผา หรอื วธิ อี นื่ ใด ๕. การผลิต สะสม หรือแบงบรรจุลูกช้ิน ๖. การผลิต สะสม หรือแบงบรรจุ เสนหมี่ ขนมจีน กวยเตี๋ยว เตาฮวย เตา หู วนุ เสน เกยี้ มอ๋ี เนอ้ื สตั วเ ทยี ม หรอื ผลติ ภณั ฑอ น่ื ๆ ทค่ี ลา ยคลงึ กนั ๗. การผลิตบะหมี่ มักกะโรนี สปาเกตตี้ พาสตา หรือผลิตภัณฑอื่น ๆ ท่ีคลายคลึงกัน

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เคร่ืองด่ืม นํ้าด่ืม ๑๑ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน กิจการกลุมที่ ๓ กิจการท่ีเกี่ยวกับอาหาร เครื่องด่ืม น้ําดื่ม ยกเวน ลําดับ ในสถานทจี่ าํ หนา ยอาหาร การเรข าย การขายในตลาด และการผลติ เพ่ือบริโภคในครัวเรือน ๘. การผลิต ขนมปงสด ขนมปงแหง จันอับ ขนมเปยะ ขนมอบอ่ืน ๆ ๙. การผลิต สะสม หรือแบงบรรจุ นํ้านม หรือผลิตภัณฑจากน้ํานมสัตว ๑๐. การผลติ สะสม หรอื แบง บรรจุ เนย เนยเทยี ม เนยผสม ผลติ ภณั ฑเ นย ผลิตภัณฑเนยเทียม และผลิตภัณฑเนยผสม ๑๑. การผลิตไอศกรีม ๑๒. การคั่ว สะสม หรือแบงบรรจุกาแฟ ๑๓. การผลติ สะสม หรอื แบง บรรจุ ใบชาแหง ชาผง หรอื เครอ่ื งดม่ื ชนดิ ผงอน่ื ๆ ๑๔. การผลิต สะสม หรือแบงบรรจุ เอททิลแอลกอฮอล สุรา เบียร ไวน น้ําสมสายชู ขาวหมาก น้ําตาลเมา ๑๕. การผลิตน้ํากลั่น นํ้าบริโภค น้ําดื่มจากเครื่องจําหนายอัตโนมัติ ๑๖. การผลิต สะสม แบงบรรจุ หรือขนสงน้ําแข็ง ๑๗. การผลิต สะสม หรือแบงบรรจุ น้ําอัดลม นํ้าหวาน นํ้าโซดา นํ้าจากพืช ผัก ผลไม เครื่องดื่มชนิดตาง ๆ บรรจุกระปอง ขวดหรือภาชนะอื่นใด ๑๘. การผลิต สะสม หรือแบงบรรจุ อาหารบรรจุกระปอง ขวด หรือ ภาชนะอื่นใด

๑๒ คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เคร่ืองดื่ม นํ้าด่ืม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน กิจการกลุมที่ ๓ กิจการท่ีเกี่ยวกับอาหาร เครื่องด่ืม นํ้าดื่ม ยกเวน ลําดับ ในสถานทจี่ าํ หนา ยอาหาร การเรข าย การขายในตลาด และการผลติ เพื่อบริโภคในครัวเรือน ๑๙. การผลิต สะสม หรือแบงบรรจุ ผงชูรส หรือสารปรุงแตงอาหาร ๒๐. การผลิต สะสม หรือแบงบรรจุ นํ้าตาล นํ้าเชื่อม ๒๑. การผลิต สะสม หรือแบงบรรจุแบะแซ ๒๒. การแกะ ตัดแตง ลางสัตวนํ้า ที่ไมใชเปนสวนหน่ึงของกิจการหองเย็น ๒๓. การประกอบกิจการหองเย็นแชแข็งอาหาร ๒๔. การเก็บ การถนอมอาหารดวยเคร่ืองจักร

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เคร่ืองด่ืม นํ้าดื่ม ๑๓ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน ๒.๒ กฎกระทรวงควบคมุ สถานประกอบกจิ การทเี่ ปน อนั ตรายตอ สขุ ภาพ พ.ศ. ๒๕๖๐ • เจตนารมณของกฎกระทรวง ปจจุบันการประกอบกิจการเชิงพาณิชยมีการพัฒนาการใชเทคโนโลยี ท่ีทันสมัยในกระบวนการผลิตสินคาหรือบริการที่กอใหเกิดมลพิษ หรือของเสีย จากกระบวนการผลิตหรือการใหบริการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพเพิ่มมากข้ึน จงึ มกี ารกาํ หนดหลกั เกณฑ วธิ กี าร และมาตรการในการควบคมุ สถานประกอบกจิ การ ท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพใหเหมาะสมกับสภาวการณท่ีเปล่ียนแปลงไป เพ่ือปองกัน หรอื ควบคมุ ดแู ลสถานประกอบกจิ การใหเ หมาะสม และปอ งกนั ไมใ หเ กดิ ผลกระทบ ตอสุขภาพอนามัยของประชาชนท่ีอาศัยอยูในบริเวณใกลเคียงหรือผูปฏิบัติงาน ในสถานประกอบกิจการ • สาระสําคัญของกฎกระทรวง หมวดท่ี ๑ สถานท่ีตั้ง ลักษณะอาคาร และการสุขาภิบาล เพ่ือดูแลสภาพหรือสุขลักษณะของสถานประกอบกิจการ สุขาภิบาล ส่ิงแวดลอมของสถานประกอบกิจการ ท้ังในดานการดูแลรักษาความสะอาด ความเปนระเบียบของโครงสรางอาคาร การรักษาสภาพการใชงานของเครื่องมือ อุปกรณ ระบบระบายอากาศ แสง เสียง ระบบการจัดการส่ิงปฏิกูลและมูลฝอย ใหอยูในสภาพท่ีใชงานไดดี

๑๔ คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องด่ืม นํ้าด่ืม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน หมวดที่ ๒ ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และการปองกันเหตุรําคาญ เพ่ือใหสถานประกอบกิจการมีมาตรการปองกันอันตรายตอสุขภาพ ท้ังในดานระบบปองกันอุบัติภัย อัคคีภัย ระบบกําจัดมลพิษ ระบบการปองกัน การปนเปอนในผลิตภัณฑอาหาร รวมทั้งระบบการปองกันตนเองของผูปฏิบัติงาน ในสถานประกอบการนั้นๆ ดวย ทั้งนี้ เพ่ือปองกันปญหาดานมลพิษและปองกัน อันตรายตอสุขภาพท่ีอาจเกิดข้ึนตอผูประกอบกิจการ ผูปฏิบัติงาน ลูกคาหรือ ผูมารับบริการ ชุมชนขางเคียง และประชาชนท่ัวไป

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องดื่ม นํ้าด่ืม ๑๕ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน สวนท่ี ๓ แนวทางการพัฒนาสถานประกอบกิจการ ท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องด่ืม นํ้าด่ืม ยกเวนในสถานที่จําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน

๑๖ คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องด่ืม นํ้าดื่ม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน ๓. การพฒั นาสถานประกอบกจิ การทเี่ ปน อนั ตรายตอ สขุ ภาพ (ประเภทอาหาร เครอื่ งดมื่ นา้ํ ดม่ื ยกเวน ในสถานทจี่ าํ หนา ยอาหาร การเรข าย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน) การพัฒนาสถานประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพประเภทอาหาร เครื่องด่ืม น้ําด่ืม (ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน) การจะพัฒนาใหสถานประกอบกิจการปฏิบัติ ใหถูกตองตามกฎหมายและเปนสถานประกอบกิจการที่ถูกสุขลักษณะน้ัน มีผูท่ีเกี่ยวของโดยตรง ๒ คน คือ เจาพนักงานทองถิ่น และผูประกอบกิจการ ๑. เจาพนักงานทองถิ่น จะตองดําเนินการออกขอบัญญัติทองถ่ินใหเปนไป ตามที่กฎหมายกําหนด เม่ือมีขอบัญญัติทองถิ่นแลวเจาพนักงานทองถ่ินสามารถ ใชเปนเครื่องมือในการควบคุม กํากับ ดูแลผูประกอบกิจการใหปฏิบัติเปนไป ตามกฎหมาย ๒. ผูประกอบกิจการ ในฐานะผูประกอบการกอนท่ีจะประกอบกิจการใดๆ ตองศึกษากฎหมายท่ีเกี่ยวของวามีกฎหมายฉบับใดท่ีตองปฏิบัติ รวมทั้งตองหมั่น ดูแลสถานประกอบการใหสะอาดถูกสุขลักษณะเพื่อปองกันการปนเปอนของ ส่ิงสกปรกลงสูอาหารและเปนการคุมครองสุขภาพของผูบริโภค ทั้งนี้ หากบุคคล ที่เก่ียวของท้ังสองสามารถดําเนินการไดก็จะสามารถพัฒนาสถานประกอบกิจการ ท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพประเภทอาหาร เคร่ืองด่ืม น้ําด่ืมฯ ใหถูกกฎหมาย และถูกสุขลักษณะ ตอไป

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เคร่ืองด่ืม นํ้าด่ืม ๑๗ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน ๓.๑ การออกขอ บญั ญตั ทิ อ งถน่ิ สถานะของขอบัญญัติทองถ่ินในระบบกฎหมาย หากพจิ ารณาตามพระราชบญั ญตั วิ ธิ ปี ฏบิ ตั ริ าชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ มาตรา ๕ และพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๓ ไดบัญญัติความหมายของ “กฎ” เอาไววา “กฎ หมายความวา พระราชกฤษฎีกา กฎกระทรวง ประกาศกระทรวง ขอบัญญัติทองถ่ิน ระเบียบ ขอบังคับ หรือบทบัญญัติอ่ืนที่มีผลบังคับเปนการทั่วไป โดยไมมุงหมายแกกรณีใดหรือบุคคลใดเปนการเฉพาะ” จะเห็นไดวาคําวา “กฎ” ในทางกฎหมายปกครองหมายความรวมถึง “ขอบัญญัติทองถ่ิน” ดวย ดังน้ัน ขอบัญญัติทองถ่ินจึงมีสถานะทางกฎหมายเปน “กฎ” ซ่ึงเปนการกระทําทางปกครองประเภทหน่ึง มีศักดิ์และลําดับเดียวกับ พระราชกฤษฎีกา กฎกระทรวงและประกาศกระทรวง อยางไรก็ตามขอบัญญัติ ทองถิ่นอาจมีชื่อเรียกท่ีแตกตางกันออกไปตามแตละประเภทขององคกรปกครอง สวนทองถิ่นท่ีตราขอบัญญัติทองถ่ินใชบังคับ เชน ขอบัญญัติทองถิ่นที่ออกโดย เทศบาลจะเรียกวา “เทศบัญญัติ” ขอบัญญัติทองถิ่นท่ีออกโดยกรุงเทพมหานคร เรียกวา “ขอบัญญัติกรุงเทพมหานคร” เปนตน ในระบบกฎหมายไทยน้ัน “ขอบัญญัติทองถิ่น” จัดอยูในลําดับศักดิ์หรือ ลําดับชั้นกฎหมายลําดับรองท่ีคาตํ่ากวากฎหมายระดับพระราชบัญญัติ (ไดแก พระราชบัญญัติ พระราชกําหนดและพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ) ดังน้ัน ตามหลักการกระทําทางปกครองตองชอบดวยกฎหมายซึ่งเรียกรองใหองคกร เจาหนาท่ีฝายปกครองจะตองใชอํานาจไดเฉพาะที่มีกฎหมายใหอํานาจนั้นไว

๑๘ คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องดื่ม นํ้าด่ืม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน และตอ งไมใ ชอ าํ นาจเกนิ กวา ทก่ี ฎหมายกาํ หนด การออกขอ บญั ญตั ทิ อ งถน่ิ จงึ จะตอ ง อาศัยอํานาจตามกฎหมาย ซึ่งก็คือกฎหมายระดับพระราชบัญญัตินั่นเอง ซ่ึงไดแก พระราชบญั ญตั เิ ทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ พระราชบญั ญตั สิ ภาตาํ บลและองคก ารบรหิ าร สวนตําบล พ.ศ. ๒๕๓๗ พระราชบัญญัติองคการบริหารสวนจังหวัด พ.ศ. ๒๕๔๐ พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. ๒๕๒๘ และ พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการเมืองพัทยา พ.ศ. ๒๕๔๒ นอกจากจะเปน บทบญั ญตั แิ หง กฎหมายทใ่ี หอ าํ นาจองคก รปกครองสว นทอ งถนิ่ ในการออกขอ บญั ญตั ิ ทองถ่ินแลว ยังไดกําหนดขอบเขตของอํานาจหนาที่หรือเร่ืองที่องคกรปกครอง สว นทอ งถนิ่ จะออกขอ บญั ญตั ทิ อ งถน่ิ มาใชบ งั คบั ไวอ กี ดว ย ซง่ึ ทอ งถนิ่ จะออกขอ บญั ญตั ิ ทองถ่ินนอกเหนือไปจากเรื่องที่กฎหมายใหอํานาจไวไมได ซ่ึงพระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ มาตรา ๔ ไดนิยาม “ขอบัญญัติทองถ่ิน” หมายความวา ขอบัญญัติ เทศบัญญัติ หรือขอบังคับซึ่งตรา ข้ึนโดยราชการสวนทองถิ่น ทั้งน้ี “ขอบัญญัติทองถ่ิน” จะเรียกแตกตางกันไปตามท่ีกฎหมายซ่ึงจัดต้ัง ราชการสวนทองถ่ินน้ันๆ บัญญัติไว ดังน้ี

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องดื่ม นํ้าด่ืม ๑๙ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน “เทศบัญญัติ” สําหรับเขตเทศบาล “ขอบัญญัติจังหวัด” สําหรับเขตองคการบริหารสวนจังหวัด “ขอบัญญัติองคการบริหารสวนตําบล” สําหรับเขตองคการบริหารสวนตําบล “ขอบัญญัติกรุงเทพมหานคร” สําหรับเขตกรุงเทพมหานคร “ขอบัญญัติเมืองพัทยา” สําหรับเขตเมืองพัทยา “ขอกําหนดของทองถ่ินชื่ออื่นๆ ” สําหรับเขตองคการปกครองทองถ่ิน อ่ืนที่กฎหมาย กําหนดใหเปนราชการ สวนทองถิ่น พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ มาตรา ๓๒ บัญญัติวา “เพ่ือประโยชนในการกํากับดูแลการประกอบกิจการท่ีประกาศตามมาตรา ๓๑ ใหราชการสวนทองถ่ินมีอํานาจออกขอบัญญัติทองถ่ินดังตอไปน้ี (๑) กาํ หนดประเภทของกจิ การตามมาตรา ๓๑ บางกจิ การหรอื ทกุ กจิ การ ใหเปนกิจการที่ตองมีการควบคุมภายในทองถิ่นน้ัน (๒) กาํ หนดหลกั เกณฑแ ละเงอ่ื นไขทว่ั ไปสาํ หรบั ใหผ ดู าํ เนนิ กจิ การตาม (๑) ปฏิบัติเก่ียวกับการดูแลสภาพหรือสุขลักษณะของสถานท่ีที่ใชดําเนินกิจการ และมาตรการปองกันอันตรายตอสุขภาพ” แมวารัฐมนตรีวาการกระทรวงสาธารณสุขจะไดประกาศรายชื่อกิจการ ทเ่ี ปน อนั ตรายตอ สขุ ภาพในประกาศกระทรวงสาธารณสขุ แลว แตก ย็ งั ไมม ผี ลบงั คบั ใชในเขตราชการสวนทองถ่ินตางๆ ท้ังนี้เพราะบทบัญญัติมาตรา ๓๒ (๑) กําหนด ใหราชการสวนทองถ่ินมีอํานาจออกขอบัญญัติทองถ่ิน (ซ่ึงหมายถึง ขอบัญญัติ กรุงเทพมหานคร ขอบัญญัติเมืองพัทยา ขอบัญญัติจังหวัด เทศบัญญัติ ขอบัญญัติ

๒๐ คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เคร่ืองด่ืม นํ้าดื่ม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน องคก ารบรหิ ารสว นตาํ บล แลว แตก รณ)ี กาํ หนดประเภทของกจิ การตามมาตรา ๓๑ บางกิจการหรือทุกกิจการใหเปนกิจการที่ตองควบคุมในทองถิ่นน้ัน ก็ได ซึ่งหมายความวากิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพท่ีรัฐมนตรีประกาศน้ัน จะมีผลใชบังคับในทองถ่ินใด ราชการสวนทองถิ่นน้ันจะตองออกขอบัญญัติ ของทอ งถนิ่ กาํ หนดใหเ ปน กจิ การทต่ี อ งควบคมุ ในทอ งถน่ิ นนั้ เสยี กอ นและไมจ าํ เปน ตอ ง กําหนดทุกประเภท กลาวคือจะกําหนดกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพท้ังหมด หรอื เพยี งบางสว นเปน กจิ การทตี่ อ งควบคมุ ในทอ งถนิ่ กไ็ ด ทงั้ นี้ ขน้ึ อยกู บั วา กจิ การนน้ั เปนปญหาในเขตทองถิ่นน้ันหรือไม ๓.๒ การขออนุญาตกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ มาตรา ๓๓ บัญญัติวา “เม่ือพนกําหนดเกาสิบวันนับแตวันท่ีขอบัญญัติทองถ่ินตามมาตรา ๓๒ (๑) ใชบ งั คบั หา มมใิ หผ ใู ดดาํ เนนิ กจิ การตามประเภททมี่ ขี อ บญั ญตั ทิ อ งถนิ่ กาํ หนดให เปนกิจการที่ตองมีการควบคุมตามมาตรา ๓๒ (๑) ในลักษณะท่ีเปนการคา เวนแตจะไดรับใบอนุญาตจากเจาพนักงานทองถ่ินตามมาตรา ๕๖” ผูประกอบกิจการใดๆ ท่ีเขาขายเปนกิจการที่ตองควบคุมในทองถ่ินตามที่ ราชการสว นทองถน่ิ กําหนดตามมาตรา ๓๒ (๑) ไมวาจะเปนกรณีทปี่ ระกอบกจิ การ อยูกอนที่ขอบัญญัติของทองถิ่นน้ีจะมีการบังคับใชหรือเปนกรณีท่ีประกอบการ ภายหลังที่ขอบัญญัติของทองถิ่นดังกลาวมีผลใชบังคับ ผูประกอบกิจการน้ันๆ ท้ังสองกรณีจะตองขออนุญาตตอเจาพนักงานทองถ่ิน ภายใน ๙๐ วัน นับแตวัน ที่ขอบัญญัติทองถ่ินมีผลบังคับ

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องด่ืม นํ้าดื่ม ๒๑ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน แผนภĒูมñîิ แõĎöสĉǰĒดÿงéขÜ×ั้นĆĚîตêĂอîนÖćกø÷าČęîร×ยĂื่นĔïขĂîอâč ใćบêอนุญาต  ǰñšðĎ øąÖĂïÖćø÷îęČ ÙćĞ ×ĂóøšĂö ĀúĆÖåćîêćöìøęĊ ąïčĔîÙĎŠöČĂ ðøąßćßîêĂŠ đÝćš Āîćš ìĊęǰ ( đÝćš ĀîšćìĊęêøüÝÿĂïÙüćö ÖøèĊĕöŠëÖĎ êĂš Ü ĒแîนąะîนĞćําêตĂŠ อñผĎ÷š ูยęČî่ืนÙคćĞ ํา×ขĂอêใĂŠหĔแĀกšĒไÖขšĕ× ëĎÖêĂš Ü×ĂÜÙĞć×ĂĒúąÙüćöëÖĎ êĂš Ü Ùøïëüš î /ĒแÝจÜš งĔใĀหšđเóพęöĉ ิ่มđเêตĉöิมìทĆîันìทĊ ีîนĆïับĒแêตŠüวĆîันìทĊęĕ่ีไéดš  Ùøïëüš î×ĂÜđĂÖÿćøĀúĆÖåćîǰ øรĆïับÙคćĞ ํา×ขĂอ ÖøèëĊ ÖĎ êšĂÜĒúąÙøïëüš î 1 ÖøèĊìĊęÿćöćøëĒÖšĕ×đóęĉöđêĉö ÖøèĊìęĊĕöĂŠ ćÝéćĞ đîîĉ ÖćøĕéĔš î×èąîĆĚî  ǰđÝćš óîÖĆ ÜćîìĂš Üëĉîę ǰöĂïĔĀšđÝćš ĕéĔš î×èąîĆĚîĔĀšĒÝšÜđóęČĂ ĔĀšïîĆ ìÖċ ÙüćöïÖóøĂŠ ÜĒúąđĂÖÿćøìĊę óîÖĆ Üćîÿćíćøèÿč×êøüÝéšćîÿč×úÖĆ þèą éćĞ đîĉîÖćø êĂš Ü÷îČę đóĉöę đêĉöǰêćöĒïïǰîÿǰ ëÖĎ êšĂÜêćöĀúĆÖđÖèæŤǰǰ ĕöŠëÖĎ êĂš ÜêćöĀúÖĆ đÖèæŤǰǰ ĒÖĕš ×ÙĞć×ĂÝéĆ ÿŠÜđĂÖÿćø ÖøèĕĊ öĒŠ Öĕš ×ÙĞć×Ă êćöìęĊøąïčĔîÖćøĒÝÜš ÿŠÜđĂÖÿćøđóĉęöđêĉöĔĀš ÙøïëšüîĒúüš Ùøïëüš î éšćîÿ×č úĆÖþèą éšćîÿč×úĆÖþèą ĒîąîćĞ ĔĀšðøĆïðøčÜ ĔĀđš Ýćš ĀîšćìĊęÿŠÜÙČîÙĞć×Ă éćš îÿč×úÖĆ þèą ĒúąđĂÖÿćøĀúĆÖåćî óøšĂöĒÝšÜÿìĉ íĉĔîÖćøĂčìíøèŤǰ ĒúąïĆîìċÖÖćøéĞćđîĉîÖćøéĆÜÖúŠćüĕüš ĕöëŠ ĎÖêĂš Ü đÝšćĀîšćìĊęÝąðäĉđÿíĕöéŠ Ğćđîîĉ ÖćøêćöÙćĞ ×Ăǰ êćöĀúÖĆ đÖèæŤéšćîÿč×úĆÖþèą đóøćąđĀêč÷ÜĆ ×ćéđĂÖÿćøĂĊÖöĕĉ éš õć÷ĔîǰǰüîĆ 2 ×÷ć÷ĕéšǰǰÙøÜĆĚ ėǰúąĕöđŠ Öîĉ ǰǰ)  ǰǰđÝšćóîÖĆ ÜćîìĂš Üëĉîę ǰǰ  ǰǰđÝćš óîÖĆ ÜćîìĂš Üëęĉîǰǰ (5) ñšðĎ øąÖĂïÖćøđÿĊ÷ÙŠćíøøöđî÷Ċ öêćöĂĆêøćĒúąøą÷ąđüúćìęĊ ĂĂÖĔïĂîčâćê öĊÙĞćÿĆęÜĕöŠĂîâč ćê øćßÖćøÿüŠ îìĂš Üëĉîę ÖĞćĀîé ǰÖøèĊĕöߊ ćĞ øąêćöøą÷ąđüúćìęĊÖćĞ ĀîéǰÝąêšĂÜđÿĊ÷ÙćŠ ðøïĆ óøšĂöĒÝšÜÿìĉ íĂĉ čìíøèǰŤ 4) đóęĉö×ĚċîĂĊÖøšĂ÷úąǰǰ×ĂÜÝĞćîüîđÜĉîìÙęĊ ćš ÜßćĞ øą 1 Āöć÷ëċÜǰÙĞć×ĂëÖĎ êšĂÜĒúąđĂÖÿćøÙøïëüš îêćöìĊęøąïĕč üĔš îÙŠĎöĂČ ðøąßćßî 2 Āöć÷ëċÜǰđÝšćóîĆÖÜćîìšĂÜëĉęîêšĂÜéĞćđîĉîÖćøĔĀšĒúšüđÿøĘÝõć÷ĔîǰǰüĆîîĆïĒêŠüĆîĕéšøĆïÙĞć×ĂëĎÖêšĂÜĒúąÙøïëšüî ĔîÖøèĊìĊęđÝšćóîĆÖÜćîìšĂÜëęĉî ĕöŠĂćÝĂĂÖĔïĂîčâćêĀøČĂ÷ĆÜĕöŠĂćÝöĊÙĞćÿĆęÜĕöŠĂîčâćêĕéšõć÷Ĕîøą÷ąđüúćìĊęÖãĀöć÷ÖĞćĀîé ĔĀš×÷ć÷đüúćĂĂÖĕðĕéšĂĊÖĕöŠđÖĉîǰǰÙøĆĚÜėǰúąĕöŠđÖĉîǰǰüĆî ĒúąĒÝšÜĔĀšñšĎ÷ęČîÙĞć×Ăìøćïõć÷ĔîǰǰüĆîîĆïĒêŠüĆîìęĊóĉÝćøèćĒúšüđÿøĘÝǰìĚĆÜîĊĚ ĀćÖđÝšćóîĆÖÜćîìšĂÜëĉęîóĉÝćøèćĕöŠĒúšüđÿøĘÝĔĀšĒÝšÜđðŨîĀîĆÜÿČĂ ĔĀšñšĎ÷îČę ÙĞć×ĂìøćïëÜċ đĀêĒč ĀÜŠ ÙüćöúćŠ ßšćìÖč ǰǰüîĆ ÝîÖüŠćÝąóÝĉ ćøèćĒúüš đÿøĘÝǰóøšĂöÿćĞ đîćĒÝšÜǰÖóøǰìøćïìčÖÙøĆĚÜǰêćöǰóøïÖćøĂĞćîü÷Ùüćö ÿąéüÖĔîÖćøóÝĉ ćøèćĂîčâćê×ĂÜìćÜøćßÖćøǰóýǰ  Āöć÷ëċÜǰñĎšîĆĚîöĊÿĉìíĉĂčìíøèŤÙĞćÿęĆÜÙČîÙĞć×ĂêŠĂđÝšćóîĆÖÜćîìšĂÜëęĉîñšĎĂĂÖÙĞćÿęĆÜǰõć÷ĔîǰǰüĆîǰîĆïĒêŠüĆîìęĊøĆïìøćïÙĞćÿĆęÜǰêćöÖãĀöć÷üŠćéšü÷ üíĉ ðĊ äïĉ êĆ ĉøćßÖćøìćÜðÖÙøĂÜ 4 Āöć÷ëċÜ ñĎšîîĆĚ öÿĊ ìĉ íĂĉ čìíøèŤÙĞćÿęÜĆ ĕöŠĂĂÖĔïĂîâč ćêêŠĂÙèąÖøøöÖćøóÝĉ ćøèćĂìč íøèŤõć÷ĔîǰǰüĆîǰîĆïĒêŠüĆîøĆïìøćïÙĞćÿĆęÜêćöÖãĀöć÷üŠćéšü÷ Öćøÿćíćøèÿč×ǰìęĊöć : ÙŠĎöČĂÿĞćĀøĆïðøąßćßî Öćø×ĂĔïĂîčâćêðøąÖĂïÖĉÝÖćøìĊęđðŨîĂĆîêøć÷êŠĂÿč×õćóýĎî÷ŤïøĉĀćøÖãĀöć÷ÿćíćøèÿč×ǰ ÖøöĂîćöĆ÷

๒๒ คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เคร่ืองดื่ม นํ้าดื่ม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน แผนภูมĒñิ แîõสöĎ ดĉǰĒงÿขéÜ้ัน×ตĆĚîêอĂนîÖกćาø÷รęČîย×ื่นĂêขŠĂอĂćต÷čĔอïอĂîาâčยćุใêบอนุญาต  ñðĎš øąÖĂïÖćø÷îęČ ÙćĞ ×ĂêĂŠ Ăć÷č ĔïĂîâč ćêóøšĂöĀúĆÖåćîêćöìęĊøąïč ĔîÙŠöĎ ĂČ ðøąßćßîêĂŠ đÝšćĀîćš ìĊęǰǰ ( đÝšćĀîćš ìêęĊ øüÝÿĂïÙüćö ÖøèĕĊ öŠëĎÖêšĂÜ ĒîąîĞćêŠĂñĎ÷š ęČîÙĞć×ĂêĂŠ ĔĀšĒÖšĕ× ëÖĎ êšĂÜ×ĂÜÙĞć×ĂêŠĂĂć÷Ĕč ïĂîčâćê Ùøïëšüî ĒÝÜš ĔĀđš óöęĉ đêĉöìĆîìĊ îĆïĒêüŠ ĆîìĊęĕéš ĒúąÙüćöëÖĎ êĂš ÜÙøïëüš î×ĂÜ øĆïÙĞć×Ă ÖøèëĊ ÖĎ êšĂÜĒúąÙøïëšüî 1 ÖøèìĊ Ċÿę ćöćøëĒÖĕš ×đóĉöę đêĉö ÖøèìĊ ĊęĕöĂŠ ćÝéĞćđîîĉ ÖćøĕéĔš î×èąîĆĚî  ǰđÝšćóîĆÖÜćîìĂš Üëĉîę ǰöĂïĔĀđš Ýšć ĕéĔš î×èąîîĚĆ ĔĀšĒÝšÜđóęČĂ ĔĀšïîĆ ìÖċ ÙüćöïÖóøŠĂÜĒúąđĂÖÿćøìĊę óîÖĆ Üćîÿćíćøèÿč×êøüÝéšćîÿ×č úĆÖþèą éĞćđîĉîÖćø êšĂÜ÷ęîČ đóöęĉ đêĉöǰêćöĒïïǰîÿǰ ëĎÖêšĂÜêćöĀúÖĆ đÖèæŤǰǰ ĕöëŠ ĎÖêšĂÜêćöĀúĆÖđÖèæŤǰǰ ĒÖĕš ×ÙĞć×ĂÝéĆ ÿÜŠ đĂÖÿćø ÖøèĊĕöŠĒÖĕš ×ÙĞć×Ă êćöìĊøę ąïčĔîÖćøĒÝšÜ ÿÜŠ đĂÖÿćøđóęöĉ đêĉöĔĀš Ùøïëüš îĒúüš Ùøïëüš î éšćîÿč×úÖĆ þèą éćš îÿ×č úÖĆ þèą ĒîąîĞćĔĀšðøĆïðøčÜ ĔĀšđÝšćĀîšćìĊęÿŠÜÙîČ ÙćĞ ×Ă éćš îÿ×č úĆÖþèą ĒúąđĂÖÿćøĀúĆÖåćî óøĂš öĒÝšÜÿìĉ íĉĔîÖćøĂìč íøèŤǰ ĒúąïĆîìÖċ ÖćøéĞćđîĉîÖćøéĆÜÖúćŠ üĕüš ĕöŠëĎÖêĂš Ü đÝšćĀîćš ìÝĊę ąðäđĉ ÿíĕöéŠ ĞćđîĉîÖćøêćöÙćĞ ×Ăǰ êćöĀúĆÖđÖèæŤéšćîÿč×úĆÖþèą đóøćąđĀêč÷ÜĆ ×ćéđĂÖÿćøĂĊÖöĕĉ éš õć÷ĔîǰǰüĆî 2 ×÷ć÷ĕéǰš ǰÙøÜĆĚ ėǰúąĕöŠđÖĉîǰǰ)  ǰǰđÝšćóîÖĆ ÜćîìšĂÜëĉęîǰǰ  ǰǰđÝćš óîÖĆ ÜćîìšĂÜëĉęîǰǰ  ǰñšĎðøąÖĂïÖćøđÿĊ÷ÙŠćíøøöđî÷Ċ öêćöĂĆêøćĒúąøą÷ąđüúćìĊę ĂĂÖĔïĂîčâćê öĊÙĞćÿÜęĆ ĕöĂŠ îâč ćê øćßÖćøÿŠüîìĂš Üëîĉę ÖĞćĀîé ǰÖøèĕĊ öŠßĞćøąêćöøą÷ąđüúćìÖęĊ ĞćĀîéǰÝąêĂš ÜđÿĊ÷ÙŠćðøïĆ óøšĂöĒÝšÜÿĉìíĉĂčìíøèǰŤ 4) đóöęĉ ×îċĚ ĂÖĊ øĂš ÷úąǰǰ×ĂÜÝćĞ îüîđÜîĉ ìÙĊę ćš ÜßĞćøą 1 Āöć÷ëċÜǰÙćĞ ×ĂëÖĎ êšĂÜĒúąđĂÖÿćøÙøïëüš îêćöìęøĊ ąïĕč üšĔîÙŠöĎ ČĂðøąßćßî 2 Āöć÷ëċÜǰđÝšćóîĆÖÜćîìšĂÜëęĉîêšĂÜéĞćđîĉîÖćøĔĀšĒúšüđÿøĘÝõć÷ĔîǰǰüĆîîĆïĒêŠüĆîĕéšøĆïÙĞć×ĂëĎÖêšĂÜĒúąÙøïëšüî ĔîÖøèĊìĊęđÝšćóîĆÖÜćîìšĂÜëĉęî ĕöŠĂćÝĂĂÖĔïĂîčâćêĀøČĂ÷ĆÜĕöŠĂćÝöĊÙĞćÿęĆÜĕöŠĂîčâćêĕéšõć÷Ĕîøą÷ąđüúćìĊęÖãĀöć÷ÖĞćĀîéĔĀš×÷ć÷đüúćĂĂÖĕðĕéšĂĊÖĕöŠđÖĉîǰǰÙøĆĚÜėǰúąĕöŠđÖĉî ǰüĆî ĒúąĒÝšÜĔĀšñšĎ÷ęČîÙĞć×Ăìøćïõć÷ĔîǰǰüĆîîĆïĒêŠüĆîìĊęóĉÝćøèćĒúšüđÿøĘÝǰìĆĚÜîĚĊ ĀćÖđÝšćóîĆÖÜćîìšĂÜëęĉîóĉÝćøèćĕöŠĒúšüđÿøĘÝĔĀšĒÝšÜđðŨîĀîĆÜÿČĂ ĔĀñš Ďš÷ČęîÙĞć×ĂìøćïëċÜđĀêčĒĀÜŠ ÙüćöúćŠ ßćš ìÖč ǰǰüîĆ ÝîÖüŠćÝąóÝĉ ćøèćĒúüš đÿøĘÝǰóøĂš öÿĞćđîćĒÝšÜǰÖóøǰìøćïìčÖÙøĆĚÜǰêćöǰóøïÖćøĂĞćîü÷Ùüćö ÿąéüÖĔîÖćøóĉÝćøèćĂîâč ćê×ĂÜìćÜøćßÖćøǰóýǰ  Āöć÷ëċÜǰñĎšîĆĚîöĊÿĉìíĉĂčìíøèŤÙĞćÿĆęÜÙČîÙĞć×ĂêŠĂđÝšćóîĆÖÜćîìšĂÜëęĉîñšĎĂĂÖÙĞćÿĆęÜǰõć÷ĔîǰǰüĆîǰîĆïĒêŠüĆîìĊęøĆïìøćïÙĞćÿĆęÜǰêćöÖãĀöć÷üŠćéšü÷ üíĉ ĊðäĉïĆêĉøćßÖćøìćÜðÖÙøĂÜ 4 Āöć÷ëÜċ ñîšĎ îĚĆ öĊÿĉìíĂĉ čìíøèŤÙĞćÿęĆÜĕöŠĔĀšêŠĂĂć÷čĔïĂîčâćêêŠĂÙèąÖøøöÖćøóĉÝćøèćĂčìíøèŤõć÷ĔîǰǰüĆîǰîĆïĒêŠüĆîøĆïìøćïÙĞćÿĆęÜêćöÖãĀöć÷ üćŠ éüš ÷Öćøÿćíćøèÿ×č ǰìöĊę ć : ÙŠĎöČĂÿĞćĀøĆïðøąßćßî Öćø×ĂêŠĂĂć÷čĔïĂîčâćêðøąÖĂïÖĉÝÖćøìęĊđðŨîĂĆîêøć÷êŠĂÿč×õćó ýĎî÷ŤïøĉĀćøÖãĀöć÷ ÿćíćøèÿč×ǰÖøöĂîćöĆ÷

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องดื่ม นํ้าดื่ม ๒๓ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน ๓.๓ เกณฑก ารพจิ ารณาออกใบอนญุ าตกจิ การทเ่ี ปน อนั ตรายตอ สขุ ภาพ เม่ือทองถ่ินออกขอบัญญัติกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพประเภทอาหาร เคร่ืองดื่ม น้ําดื่ม (ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน) เปนกิจการที่ตองการควบคุมแลว ผูประกอบ กิจการจะตองมาย่ืนขออนุญาตประกอบการ ทั้งน้ี จะมีเกณฑท่ีใชประกอบการ พิจารณาอนุญาตของเจาพนักงานทองถิ่น คือ กฎกระทรวงควบคุมสถานประกอบ กจิ การทเ่ี ปน อนั ตรายตอ สขุ ภาพ พ.ศ. ๒๕๖๐ ซง่ึ กฎกระทรวงดงั กลา วแบง ออกเปน ๒ หมวด ดังน้ี

๒๔ คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องดื่ม นํ้าด่ืม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน หมวด ๑ สถานท่ีตั้ง ลักษณะอาคาร และการสุขาภิบาล หมวด ๒ ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และการปองกันเหตุรําคาญ หมวด ๑ สถานที่ตั้ง ลักษณะอาคาร และการสุขาภิบาล หัวขอ รายละเอียด สถานท่ีต้ัง สถานประกอบกจิ การตอ งตง้ั อยหู า งจากศาสนสถาน โรงพยาบาล สถานศกึ ษา สถานเลย้ี งเดก็ สถานดแู ลผสู งู อายหุ รอื ผปู ว ยพกั ฟน หรือผูพิการ หรือสถานที่อ่ืนใดท่ีตองมีการคุมครองสุขภาพของ ประชาชนเปน พเิ ศษ ซง่ึ จะตอ งไมอ ยใู นระยะทอ่ี าจสง ผลกระทบ ตอ สขุ ภาพของประชาชนหรอื ตอ งจดั ใหม รี ะบบปอ งกนั ผลกระทบ ตอ สขุ ภาพของประชาชนทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ โดยคาํ นงึ ถงึ ลกั ษณะ และประเภทของสถานประกอบกิจการ การกําหนดสถานท่ีอ่ืนใดเพ่ิมเติม การกําหนดระยะหาง และการกําหนดใหมีระบบปองกันตามวรรคหน่ึง ใหเปนไปตาม ทรี่ ฐั มนตรปี ระกาศกาํ หนดโดยคาํ แนะนาํ ของคณะกรรมการและ ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ค ว า ม ใ น ว ร ร ค ห น่ึ ง แ ล ะ ว ร ร ค ส อ ง ไ ม  ใ ช  บั ง คั บ กั บ สถานประกอบกิจการท่ีเปนโรงงานตามกฎหมายวาดวยโรงงาน

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เคร่ืองดื่ม นํ้าด่ืม ๒๕ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน หัวขอ รายละเอียด ลักษณะ สถานประกอบกิจการท่ีมีอาคารตองเปนอาคารท่ีมีความมั่นคง อาคาร แข็งแรง และเหมาะสมท่ีจะประกอบกิจการท่ีขออนุญาตได ตามกฎหมายวา ดว ยการควบคมุ อาคารและกฎหมายอนื่ ทเ่ี กยี่ วขอ ง ทางหนไี ฟ บนั ไดหนไี ฟ หรอื ทางออกฉกุ เฉนิ ใหม ลี กั ษณะ ตามกฎหมายวา ดว ยการควบคมุ อาคารและกฎหมายอน่ื ทเ่ี กย่ี วขอ ง ทั้งนี้ ตองไมมีสิ่งกีดขวาง มีแสงสวางเพียงพอและมีปายหรือ เครอ่ื งหมายแสดงชดั เจน โดยทางออกฉกุ เฉนิ ตอ งมไี ฟสอ งสวา ง ฉุกเฉินเมื่อระบบไฟฟาปกติขัดของ สถานประกอบกิจการท่ีมีอาคารตองจัดใหมีระบบการจัด แสงสวางและการระบายอากาศใหเปนไปตามกฎหมาย วาดวยการควบคุมอาคารและกฎหมายอ่ืนท่ีเกี่ยวของ การสุขาภิบาล สถานประกอบกิจการที่มีอาคารตองมีหองนํ้าและหองสวม ตามแบบและจํานวนท่ีกําหนดในกฎหมายวาดวยการควบคุม อาคารและกฎหมายอื่นที่เกี่ยวของ และมีการดูแลรักษา ความสะอาดใหอยูในสภาพที่ถูกสุขลักษณะเปนประจําทุกวัน สถานประกอบกิจการตองมีการเก็บ รวบรวม หรือกําจัด มูลฝอยที่ถูกสุขลักษณะดังนี้ (๑) มภี าชนะบรรจุ หรอื ภาชนะรองรบั ทเ่ี หมาะสมและเพยี งพอ กบั ประเภทและปรมิ าณของมลู ฝอย รวมทงั้ มกี ารทาํ ความสะอาด ภาชนะบรรจุหรือภาชนะรองรับ และบริเวณที่เก็บภาชนะน้ัน อยูเสมอ

๒๖ คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เคร่ืองดื่ม นํ้าด่ืม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน หัวขอ รายละเอียด (๒) ในกรณีท่ีมีการกําจัดมูลฝอยเอง ตองไดรับความเห็นชอบ จากเจาพนักงานทองถ่ินและตองดําเนินการใหถูกตองตาม ขอกําหนดของทองถิ่น และกฎหมายที่เก่ียวของ (๓) กรณีที่มีมูลฝอยท่ีปนเปอนสารพิษ หรือวัตถุอันตราย หรือ สิ่งอื่นใดท่ีอาจเปนอันตรายตอสุขภาพหรือมีผลกระทบตอ สิ่งแวดลอม จะตองดําเนินการตามกฎหมายท่ีเก่ียวของ สถานประกอบกิจการตองดูแลมิใหมีนํ้าทวมขังบริเวณ ส ถ า น ป ร ะ ก อ บ กิ จ ก า ร แ ล ะ จั ด ใ ห  มี ก า ร ร ะ บ า ย นํ้ า ห รื อ การดําเนินการอยางใดๆ ดวยวิธีท่ีเหมาะสม เพ่ือไมกอใหเกิด ค ว า ม เ ดื อ ด ร  อ น รํ า ค า ญ ห รื อ เ ป  น อั น ต ร า ย ต  อ สุ ข ภ า พ แกประชาชนในบริเวณใกลเคียง ในกรณีที่มีนํ้าท้ิงหรือน้ําเสียเกิดข้ึนจากสถานประกอบ กิจการตามวรรคหนึ่งซึ่งการดําเนินการของสถานประกอบ กิจการดังกลาวอยูภายใตบังคับแหงกฎหมายวาดวยโรงงาน หรือกฎหมายวาดวยการสงเสริมและรักษาคุณภาพส่ิงแวดลอม แหงชาติ สถานประกอบกิจการตองดําเนินการตามที่กฎหมาย ดังกลาวกําหนด ใหรัฐมนตรีโดยคําแนะนําของคณะกรรมการประกาศ ในราชกจิ จานเุ บกษากาํ หนดสถานประกอบกจิ การทตี่ อ งจดั ใหม ี บอดักไขมัน และกําหนดหลักเกณฑ วิธีการ และเง่ือนไขในการ จัดใหมีบอดักไขมัน รวมท้ังมาตรฐานของบอดักไขมันดังกลาว

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เคร่ืองดื่ม นํ้าด่ืม ๒๗ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน หัวขอ รายละเอียด สถานประกอบกิจการตองมีการปองกัน และกําจัดแมลงและ สัตวที่เปนพาหะนําโรคใหถูกตองตามหลักวิชาการ ท้ังนี้ ใหเปน ไปตามหลักเกณฑท่ีรัฐมนตรีประกาศกําหนดโดยคําแนะนํา ของคณะกรรมการและประกาศในราชกิจจานุเบกษา สถานประกอบกิจการที่มีโรงอาหารหรือหองครัวที่จัดไวสําหรับ การประกอบอาหาร การปรงุ อาหาร หรอื การสะสมอาหารสาํ หรบั ผปู ฏบิ ตั งิ าน ตอ งดาํ เนนิ การใหถ กู ตอ งตามหลกั สขุ าภบิ าลอาหาร ท้ังน้ี ตามขอกําหนดของทองถิ่น สถานประกอบกจิ การตอ งจดั วางสงิ่ ของใหเ ปน ระเบยี บ เรยี บรอ ย ปลอดภัย เปนสัดสวน และดูแลรักษาความสะอาดใหถูกตอง ตามสุขลักษณะและอนามัย เพื่อใหเกิดความปลอดภัย และ ไมกอใหเกิดเหตุรําคาญหรือเปนอันตรายตอสุขภาพ สถานประกอบกิจการตองจัดใหมีน้ําดื่มสะอาดท่ีมีคุณภาพ ไมต่ํากวาเกณฑคุณภาพน้ําบริโภคของกรมอนามัยสําหรับ ผูปฏิบัติงานอยางเพียงพอทุกวัน รวมทั้งจัดใหมีภาชนะรองรับ น้ําด่ืมที่สะอาดและปราศจากสิ่งปนเปอนที่อาจเปนอันตราย ตอสุขภาพ และสถานท่ีตั้งนํ้าด่ืมและลักษณะการนํานํ้ามาดื่ม ต้องไมเกิดการปนเปอนจากส่ิงสกปรกหรือส่ิงท่ีเปนอันตราย ตอสุขภาพ

๒๘ คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องด่ืม นํ้าดื่ม ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพ่ือบริโภคในครัวเรือน หัวขอ รายละเอียด สถานประกอบกิจการตองจัดใหมีนํ้าใชท่ีมีปริมาณและคุณภาพ เหมาะสมตอการประกอบกิจการน้ันๆ ท้ังนี้ ไมรวมถึงน้ําที่ใชใน กระบวนการผลิต หมวด ๒ ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และการปองกันเหตุรําคาญ หัวขอ รายละเอียด ความปลอดภยั สถานประกอบกิจการตองมีมาตรการความปลอดภัยใน อาชีวอนามยั การทาํ งานและปฏบิ ตั ใิ หเ ปน ไปตามฎหมายวา ดว ยความปลอดภยั อาชีวอนามัย และสภาพแวดลอมในการทํางานและกฎหมาย อื่นท่ีเก่ียวของ สถานประกอบกิจการที่มีการดําเนินการเกี่ยวกับวัตถุอันตราย ตองมีสถานท่ีท่ีปลอดภัยสําหรับเก็บรักษาวัตถุอันตราย หรือ สิ่งของท่ีอาจกอใหเกิดอันตรายหรืออัคคีภัยไดงายไวโดยเฉพาะ ตามกฎหมายวาดวยวัตถุอันตราย และกฎหมายอ่ืนที่เกี่ยวของ สถานประกอบกจิ การทผี่ ปู ฏบิ ตั งิ านอาจเปรอะเปอ นจากสารเคมี วัตถุอันตรายหรือส่ิงอื่นใดอันอาจเปนอันตรายตอสุขภาพ ตอง จดั ใหม ที ช่ี าํ ระรา งกายฉกุ เฉนิ และทล่ี า งตาฉกุ เฉนิ ตามความจาํ เปน และเหมาะสมกบั คณุ สมบตั ขิ องสารเคมี วตั ถอุ นั ตราย หรอื สงิ่ อน่ื ใด

คูมือวิชาการ แนวทางการควบคุมประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ประเภทอาหาร เครื่องดื่ม นํ้าด่ืม ๒๙ ยกเวนในสถานท่ีจําหนายอาหาร การเรขาย การขายในตลาด และการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน หัวขอ รายละเอียด อนั อาจเปน อนั ตรายตอ สขุ ภาพ และขนาดของการประกอบกจิ การ ตามท่กี ําหนดไวในกฎหมายวา ดว ยโรงงาน กฎหมายวาดว ยวตั ถุ อันตราย และกฎหมายอื่นที่เกี่ยวของ สถานประกอบกิจการตองใชอุปกรณ เคร่ืองมือ หรือเคร่ืองจักร ที่มีสภาพท่ีปลอดภัยสําหรับการใชงานในสถานประกอบกิจการ และตองมีการติดตั้งในลักษณะท่ีแข็งแรง ม่ันคงและปลอดภัย โดยมีระบบปองกันอันตราย และปายคําเตือนหรือคําแนะนํา ในการปอ งกนั อนั ตรายจากอปุ กรณ เครอื่ งมอื หรอื เครอื่ งจกั รนนั้ ทงั้ นี้ การจดั วางหรอื การจดั เกบ็ อปุ กรณ เครอื่ งมอื หรอื เครอื่ งจกั ร ตอ งเปน ระเบยี บไมก ดี ขวางทางเดนิ และการปฏบิ ตั งิ าน และตอ ง มีการดูแล ตรวจสอบและบาํ รงุ รกั ษาใหอ ยูในสภาพดตี ลอดเวลา สถานประกอบกิจการตองจัดใหมีการตรวจสุขภาพผูปฏิบัติงาน ตามกฎหมายวาดวยความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพ แวดลอ มในการทาํ งานในกรณที มี่ เี หตจุ าํ เปน เพอื่ คมุ ครองสขุ ภาพ ผูปฏิบัติงานหรือผูที่อาจไดรับผลกระทบจากผูปฏิบัติงานใน สถานประกอบกจิ การ ใหร ฐั มนตรโี ดยคาํ แนะนาํ ของคณะกรรมการ ประกาศกาํ หนดหลกั เกณฑใ นการตรวจสขุ ภาพผปู ฏบิ ตั งิ านเพม่ิ เตมิ และประกาศในราชกิจจานุเบกษา

๓๐ หัวขอ รายละเอียด การปองกัน สถานประกอบกิจการใดท่ีการประกอบกิจการอาจกอใหเกิด เหตรุ ําคาญ มลพษิ ทางเสยี ง มลพษิ ทางอากาศ มลพษิ ทางนา้ํ มลพษิ ทางแสง มลพษิ ทางความรอ น มลพษิ ทางความสน่ั สะเทอื น ของเสยี อนั ตราย หรอื มกี ารใชส ารเคมหี รอื วตั ถอุ นั ตรายจะตอ งดาํ เนนิ การควบคมุ และปองกันมิใหเกิดผลกระทบจนเปนเหตุรําคาญหรืออาจเปน อนั ตรายตอ สขุ ภาพของผปู ฏบิ ตั งิ านและผอู ยอู าศยั บรเิ วณใกลเ คยี ง หรือผูที่ตองประสบกับเหตุน้ัน ในกรณีท่ีมีเหตุอันควร ใหรัฐมนตรีโดยคําแนะนําของ คณะกรรมการประกาศกําหนดหลักเกณฑในการควบคุมและ ปองกันมิใหเกิดผลกระทบจนเปนเหตุรําคาญ หรืออาจเปน อนั ตรายตอ สขุ ภาพของผปู ฏบิ ตั งิ านและผอู ยอู าศยั บรเิ วณใกลเ คยี ง หรอื ผทู ตี่ อ งประสบกบั เหตนุ นั้ และประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา หมายเหตุ : เกณฑการพิจารณาออกใบอนุญาตกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ อาจมีการพิจารณาเพ่ิมเติมตาม ขอบัญญัติทองถิ่นหรือตามคําแนะนําคณะกรรมการสาธารณสุขท่ีราชการสวนทองถ่ินนําไปออกขอบัญญัติเพื่อ บงั คับใชนอกเหนือจากกฎกระทรวงควบคุมสถานประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ พ.ศ. ๒๕๖๐ ทั้งนี้ขอบัญญัติดังกลาวตองไมขัดหรือแยงกับกฎกระทรวง

๓๑ บทกําหนดโทษ หากผปู ระกอบกจิ การทเี่ ปน อนั ตรายตอ สขุ ภาพทที่ อ งถนิ่ มขี อ บญั ญตั กิ าํ หนด ใหเ ปน กจิ การทตี่ อ งควบคมุ แลว ผปู ระกอบการตอ งมายน่ื ขออนญุ าต (ตามมาตรา ๓๓) หากฝาฝนไมปฏิบัติตามตองระวางโทษจําคุกไมเกิน ๖ เดือน หรือปรับไมเกิน ๕๐,๐๐๐ บาท หรือท้ังจําทั้งปรับ ตามมาตรา ๗๑ แหงพระราชบัญญัติ การสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ (แกไขเพิ่มเติม ฉบับท่ี ๓) พ.ศ. ๒๕๖๐ ทง้ั นี้ ตอ งปฏบิ ตั ติ ามกฎกระทรวงควบคมุ สถานประกอบกจิ การทเ่ี ปน อนั ตราย ตอสุขภาพ พ.ศ. ๒๕๖๑ หากฝาฝนไมปฏิบัติตามตองระวางโทษปรับไมเกิน ๕๐,๐๐๐ บาท ตามมาตรา ๖๘ แหงพระราชบัญญัติเดียวกันน้ี คาธรรมเนียม อัตราคาธรรมเนียมใบอนุญาตประกอบกิจการท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพ ฉบบั ละไมเ กนิ ๑๕,๐๐๐ บาท ตอ ป ทงั้ น้ี ขน้ึ อยกู บั ความเหมาะสมของแตล ะทอ งถน่ิ ในการกําหนดอัตราคาธรรมเนียมใบอนุญาตประกอบกิจการที่เปนอันตรายตอ สุขภาพ แตตองกําหนดอัตราคาธรรมเนียมที่ไมเกินอัตราคาธรรมเนียมตามท่ี กําหนดไวในกฎกระทรวงกําหนดคาธรรมเนียมการออกใบอนุญาต หนังสือรับรอง การแจงและการใหบริการในการจัดการส่ิงปฏิกูลหรือมูลฝอย พ.ศ. ๒๕๕๙

๓๒ ๓.๔ มาตรฐานการปฏิบัติงาน SOP ตามแนวทางการพัฒนาคุณภาพ ระบบบริการอนามัยสิ่งแวดลอม (Environmental Health Accreditation : EHA) การออกขอบัญญัติทองถิ่น มาตรฐานการปฏิบัติงาน ช่ือกระบวนงาน รหัสกระบวนงาน EHA 9001 สําหรับองคกรปกครอง การออกขอบัญญัติ สวนทองถ่ิน ทองถ่ิน แกไขคร้ังที่ ๒ : กันยายน ๒๕๕๙ ผจู ดั ทาํ วันท่ีเริ่มใชเอกสาร ๑ ตุลาคม ๒๕๕๙ ศนู ยบ รหิ ารกฎหมาย สาธารณสขุ จํานวนหนา : ๘ หนา ๑. วัตถุประสงค เพื่อใหการออกขอบัญญัติทองถ่ินขององคกรปกครองสวนทองถ่ินเปนไป อยางถูกตอง ๒. ขอบเขต ครอบคลุมการดําเนินการออกขอบัญญัติทองถิ่นแบงเปน ๓ ระยะ ไดแก ระยะเตรียมการ ระยะดําเนินการและระยะผลสัมฤทธิ์ โดยครอบคลุมตั้งแต การกาํ หนดผรู บั ผดิ ชอบ การรวบรวมและวเิ คราะหส ถานการณด า นอนามยั สง่ิ แวดลอ ม หรือกฎหมาย การตรวจสอบบทบัญญัติแหงกฎหมาย การเสนอใหความเห็นชอบ ในการยกรางขอบัญญัติทองถ่ิน การแตงตั้งคณะกรรมการยกรางขอบัญญัติทองถิ่น การดําเนินการยกรางขอบัญญัติทองถิ่น การรับฟงความคิดเห็นของผูมีสวนไดเสีย การพิจารณารางขอบัญญัติทองถ่ิน การพิจารณาลงนามเห็นชอบ การลงนาม

๓๓ ตราขอ บญั ญตั ทิ อ งถน่ิ การประกาศใชข อ บญั ญตั ทิ อ งถนิ่ การเผยแพรป ระชาสมั พนั ธ ขอบัญญัติทองถ่ินใหประชาชนทราบ และการทบทวนความเหมาะสมของ ขอบัญญัติทองถ่ิน ๓. หนวยงานท่ีรับผิดชอบ องคกรปกครองสวนทองถ่ิน ๔. เอกสารอางอิง ๑. กรมอนามัย ศูนยบริหารกฎหมายสาธารณสุข. คูมือ (เลม ๓) แนวทาง การยกรา งขอ กาํ หนดของทอ งถนิ่ ตามพระราชบญั ญตั กิ ารสาธารณสขุ พ.ศ. ๒๕๓๕. โรงพิมพองคการสงเคราะหทหารผานศึก. กรุงเทพฯ, ๒๕๔๕. ๒. พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕. ราชกิจจานุเบกษา. เลมที่ ๑๐๙ ตอนที่ ๓๘ หนา ๒๗-๕๒ (ลงวันที่ ๕ เมษายน ๒๕๓๕), ๒๕๓๕. ๓. พระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖. ราชกิจจานุเบกษา. เลมท่ี ๗๐ ตอนท่ี ๑๔ หนา ๒๒๒-๒๕๗ (ลงวันที่ ๑๗ กุมภาพันธ ๒๔๙๖), ๒๔๙๖. ๔. พระราชบัญญัติสภาตําบลและองคการบริหารสวนตําบล พ.ศ. ๒๕๓๗. ราชกิจจานุเบกษา. เลมท่ี ๑๑๑ ตอนท่ี ๕๓ ก หนา ๑๑-๓๕ (ลงวันท่ี ๒ ธันวาคม ๒๕๓๗), ๒๕๓๗. ๕. พระราชกฤษฎกี าการทบทวนความเหมาะสมของกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๕๘. ราชกิจจานุเบกษา. เลมที่ ๑๓๒ ตอนท่ี ๘๖ ก หนา ๙๑-๙๖ (ลงวันที่ ๘ กันยายน ๒๕๕๘), ๒๕๕๘.

๓๔ แผนภูมิการทํางาน ระยะ ผูรับ เวลา ผิดชอบ ขั้นตอน ผังกระบวนการ มาตรฐานคุณภาพงาน ตัวช้ีวัด ท่ี ระยะเตรียมการ ๑ ๑ วนั ๑. มีความรูเก่ยี วกับ คําสงั่ แตง ตัง้ หรือ เจา พนกั งาน พระราชบญั ญัติการ หนงั สอื มอบหมาย ทอ งถน่ิ การกําหนด สาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ ผรู บั ผิดชอบทีม่ ี ผูรับผดิ ชอบ หรอื ผา นการอบรม คณุ สมบตั ติ ามมาตรฐาน หลักสูตรกฎหมาย คณุ ภาพงาน และ ระยะดําเนินการ สาธารณสขุ ในเรอื่ ง คณะทาํ งาน ๒ รวบรวมและ การออกขอ บญั ญตั ทิ อ งถนิ่ วเิ คราะหส ถานการณ หรือมปี ระสบการณ ดา นอนามยั สงิ่ แวดลอ ม ในการทาํ งาน หรือกฎหมาย อยางนอย ๑ ป ๒. กําหนดบทบาทหนาที่ ๓ ของผรู บั ผิดชอบและ คณะทํางาน พจิ ารณา อาํ นาจตาม พ.ร.บ. ๙๐ วนั ความครอบคลมุ ปญหา - รายงานผลการวเิ คราะห ผรู ับผดิ การสาธารณสขุ ดา นอนามัยสิง่ แวดลอม สถานการณแ ละจดั ลาํ ดบั ชอบที่ไดรับ อพอ.กศข.อ ๒บ๕ญั ๓ญ๕ตั ใทิ นอ กงาถรน่ิ หรอื กฎหมาย ความสาํ คญั ของปญ หา มอบหมาย ตามประเดน็ ปญ หา อนามยั สงิ่ แวดลอม อาํ มนีาจ สาํ พคญัน้ื ทขอี่ ง อไาํ มนม าีจ หรือกฎหมาย ๓๐ วัน การพิจารณาสามารถ เอกสารผลการพจิ ารณา ผรู บั ผดิ บงชีอ้ ํานาจในการออก อาํ นาจในการออกขอ ชอบทไี่ ดร บั ขอบัญญตั ทิ อ งถนิ่ ตาม บัญญตั ิทองถ่ินตาม มอบหมาย พ.ร.บ.การสาธารณสุข พ.ร.บ.การสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ พ.ศ. ๒๕๓๕ ยตุ เิ รอื่ ง ๔ ไม ๗ วัน การเสนอขอความเหน็ ชอบ หนงั สอื /บนั ทกึ เสนอ ผรู บั ผดิ เหน็ ชอบ ทมี่ เี นือ้ หาเชือ่ มโยงให ขอความเหน็ ชอบ ชอบทไ่ี ดร บั ความเสเหนน็ อชอบ เหน็ ถึงปญ หาและเหตผุ ล มอบหมาย ในขกอ าบรญั ยกญรตั า ิง ในการยกรา งขอ บัญญตั ิ ทอ งถนิ่ ชเหอน็บ

๓๕ ข้ันตอน ผังกระบวนการ ระยะ มาตรฐานคุณภาพงาน ตัวชี้วัด ผูรับ ท่ี แตงต้ัง เวลา ผิดชอบ ๕ คณะกรรมการ ๗ วนั คณะกรรมการยกรา ง คําสงั่ แตงตั้ง ผูรับผดิ ยกรา งขอ บัญญัติ ขอ บัญญตั ิทองถ่ิน คณะกรรมการยกราง ชอบที่ไดร ับ ประกอบดวย ขอบญั ญัตทิ อ งถ่ิน มอบหมาย ทองถนิ่ เจาพนักงานสาธารณสขุ หรอื นกั วชิ าการ นิติกร และผูทีม่ สี วนไดเ สยี ๓๐ วนั รา งขอบัญญัตทิ อ งถิ่น รา งขอบญั ญตั ิทองถ่ิน ผรู ับผดิ ๖ ดาํ เนนิ การ สามารถนาํ ไปแกไ ขปญหา หรอื รายงานการ ชอบทไ่ี ดรับ ยกราง สําคัญของพื้นท่ีและเปนไป ประชมุ ยกรางฯ มอบหมาย ขอ บัญญตั ิ ตามอาํ นาจแหง พ.ร.บ. ทอ งถิ่น การสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ ๗ รับฟง ๓๐ วนั การรับฟง ความคิดเห็น รายงานผลการรับฟง ผรู บั ผดิ ความคดิ เห็น จากผมู สี ว นไดส วนเสยี ความคิดเห็น ชอบท่ไี ดรับ รางขอบัญญตั ิ ทกุ ภาคสว น มอบหมาย ทองถิ่น ๘ เหน็ ไมชอ บ ๓๐ วัน การเสนอรา งขอ บัญญตั ิ รายงานการประชมุ ผรู บั ผิด ทอ งถ่ินตอสภาทอ งถ่ิน การพจิ ารณารา ง ชอบทไ่ี ดร ับ พจิ ารณา ขอ บญั ญตั ทิ องถ่นิ มอบหมาย รางขอบัญญตั ิ ทอ งถิ่น เหน็ ชอบ รา งขอ บญั ญตั ทิ อ งถนิ่ ตกไป ๙ ๑๕ วัน การเสนอขอ บญั ญัติ หนงั สือเสนอตอ ผูรับผดิ การ ทอ งถนิ่ ตอผูมีอาํ นาจ ผูมีอํานาจลงนาม ชอบที่ไดร ับ ลงนาม ลงนาม มอบหมาย เห็นชอบรางขอ บัญญัติ ลงไนมา มทองถ่นิ ลงนาม ทบทวน / แกไ ข ๑๐ ๒ วนั การเสนอตราขอบัญญัติ ขอ บัญญัติทอ งถน่ิ ผูรับผิด ตราขอ บญั ญัตทิ อ งถน่ิ ทอ งถิน่ ตอนายกเทศมนตรี ที่ไดร ับการตรา ชอบทไ่ี ดรับ หรอื นายกองคก ารบรหิ าร มอบหมาย สวนตาํ บลลงนามใน ขอบัญญัตทิ อ งถ่นิ

๓๖ ข้ันตอน ผังกระบวนการ ระยะ มาตรฐานคุณภาพงาน ตัวช้ีวัด ผูรับ ที่ เวลา ผิดชอบ ผรู ับผิด ระยะติดตามและประเมินผลสัมฤทธ์ิ ชอบทไ่ี ดรบั มอบหมาย ๑๑ ไมนอย การประกาศใช ขอบัญญัติทองถ่ิน กวา ๗ วนั ขอบัญญัติทองถิ่น ท่ีประกาศใช ประกาศใช - กรณีเทศบัญญัติ ขอ บัญญตั ิ หรอื ปดประกาศ เปดเผย ทอ งถ่นิ ๑๕ วัน ณ สานักงานฯ - กรณีขอบัญญัติ อบต.ประกาศใชใน ราชกิจจานุเบกษา ๑๒ เผยแพร ๓๐ วนั ขอบัญญัติทองถ่ิน เอกสารหรือ ผรู ับผิด ประชาสัมพนั ธ มีการเผยแพร หลักฐานการเผยแพร ชอบทไ่ี ดร ับ ประชาสัมพันธ ประชาสัมพันธ มอบหมาย ขอ บญั ญัติ มากกวา ๑ ชองทาง ขอบัญญัติทองถิ่น ทองถิ่น ๑๓ ทุกๆ ทุกๆ ๕ ป หลังจากท่ีมี ทุกๆ ๕ ป หลังจากที่มี ผูรบั ผดิ ๕ ป ผลการบังคับใชหรือ ผลการบังคับใชหรือ ชอบท่ไี ดรบั ทบทวน หลงั จาก ตามเห็นสมควร ตามเห็นสมควร มอบหมาย ความเหมาะสม ทมี่ ี ของขอบัญญัติ ผลการ ทอ งถนิ่ บงั คบั ใชห รือ ตามเหน็ สมควร

๓๗ ๖. รายละเอียดของข้ันตอนการปฏิบัติงาน ๖.๑ ระยะเตรียมการ (๑) กําหนดผูรับผิดชอบ เจาพนักงานทองถ่ินกําหนดผูรับผิดชอบในการดําเนินงานออกขอบัญญัติ ทองถ่ิน โดยผูรับผิดชอบเปนนิติกร กองสาธารณสุขฯ หรือผูที่ไดรับมอบหมาย ในกรณีท่ีไมมีตําแหนงดังกลาว โดยผูรับผิดชอบตองผานการอบรมกฎหมาย การสาธารณสุขในเรื่องการออกขอบัญญัติทองถิ่น ๖.๒ ระยะดําเนินการ (๒) รวบรวมและวเิ คราะหส ถานการณด า นอนามยั สงิ่ แวดลอ มหรอื กฎหมาย ผู้รับผิดชอบดําเนินการ เก็บรวบรวมและวิเคราะหขอมูลดานอนามัย ส่ิงแวดลอมใหครอบคลุมกิจกรรมท่ีอาจกอใหเกิดผลกระทบพรอมท้ังทบทวน กฎหมายท่ีเกี่ยวของ และวิเคราะหกลุมผูที่อาจไดรับผลกระทบทั้งทางตรง และทางออมรวมถึงผูมีสวนไดเสียและหนวยงานท่ีเก่ียวของใหครอบคลุมมากท่ีสุด เพอื่ รบั ทราบปญ หาทแี่ ทจ รงิ ของทอ งถน่ิ นน้ั รวมถงึ นโยบายของผบู รหิ ารทง้ั ในระดบั ทอ งถน่ิ หรอื ระดบั ประเทศ หรอื ขอ กฎหมายทเ่ี ปน เหตผุ ลในการยกรา ง โดยจดั ลาํ ดบั ความสําคัญของปญหาท่ีตองการควบคุมตามที่พระราชบัญญัติการสาธารณสุข ไดใหอํานาจในการออกขอบัญญัติทองถ่ินไวอยางรอบดานและมีสวนรวมจาก ผูมีสวนไดเสีย

๓๘ (๓) พิจารณาอํานาจ ตามพระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ ในการออกขอบัญญัติทองถิ่นตามประเด็นปญหาสําคัญของพ้ืนที่ นิติกรขององคกรปกครองสวนทองถิ่นตรวจสอบบทบัญญัติแหงกฎหมาย วามีบทบัญญัติแหงกฎหมายใหอํานาจในการออกขอบัญญัติทองถิ่นในเร่ืองท่ีเปน ปญ หาไดห รอื ไม เพราะหากไมม บี ทบญั ญตั ใิ หอ าํ นาจไวก ย็ อ มออกขอ บญั ญตั ทิ อ งถนิ่ เชนนั้นไมได หรือถามีบทบัญญัติเก่ียวของแตมิไดบัญญัติใหครอบคลุมถึงเรื่องนั้น กไ็ มส ามารถออกขอ บญั ญตั ทิ อ งถนิ่ นนั้ ไดเ ชน เดยี วกนั ดงั นนั้ จงึ จาํ เปน ตอ งพจิ ารณา ตีความบทบัญญัติแหงกฎหมายเสมอ กอนที่จะตราขอบัญญัติทองถ่ินและในกรณี ทตี่ รวจสอบแลว พบวา ประเดน็ ปญ หาหรอื ขอ มลู ทไี่ ดจ ากการสาํ รวจไมม ขี อ กฎหมาย ตามพระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ ใหอํานาจในการออกขอบัญญัติ อาจประสานหนวยงานอ่ืนที่เก่ียวของใหทราบถึงสภาพปญหาดังกลาวตอไป (๔) เสนอใหความเห็นชอบในการยกรางขอบัญญัติทองถ่ิน ผูรับผิดชอบเสนอใหเจาพนักงานทองถิ่นใหความเห็นชอบในการยกราง ขอ บญั ญตั ทิ อ งถน่ิ หากเจา พนกั งานทอ งถน่ิ ไมเ หน็ ชอบเปน อนั วา การยกรา งขอ บญั ญตั ิ ทองถ่ินดังกลาวเปนอันยุติเร่ืองโดยผูรับผิดชอบควรดําเนินการทบทวน ประเมิน และวิเคราะหสถานการณดานอนามัยสิ่งแวดลอมหรือกฎหมาย เพ่ือเสนอ ใหความเห็นชอบในการยกรางขอบัญญัติทองถ่ินใหมหรือหากเห็นวาเรื่องท่ีจะ ดําเนินการยกรางเปนเรื่องท่ีสําคัญมีความจําเปนท่ีจะตองดําเนินการยกราง ใหผ รู บั ผดิ ชอบพจิ ารณานาํ เรอื่ งเขา ทปี่ ระชมุ คณะอนกุ รรมการสาธารณสขุ จงั หวดั ตอ ไป

๓๙ (๕) แตงต้ังคณะกรรมการยกรางขอบัญญัติทองถ่ิน กรณีที่เจาพนักงานทองถ่ินเห็นชอบใหมีการยกรางขอบัญญัติทองถิ่นให เจาพนักงานทองถ่ินแตงต้ังคณะกรรมการยกรางขอบัญญัติทองถิ่นเพ่ือดําเนินการ ยกรางขอบัญญัติทองถิ่น ท้ังนี้องคประกอบของคณะกรรมการควรจะตองมี นักวชิ าการ นติ กิ ร เจาพนักงานสาธารณสขุ ทง้ั จากขององคก รปกครองสว นทองถ่นิ และจากหนว ยงานภาคสาธารณสขุ เจา หนา ทจี่ ากทอ งถน่ิ อาํ เภอ หรอื ทอ งถนิ่ จงั หวดั ผูแทนภาคประชาชน หรือบุคลากรที่มีความรูทางวิชาการเรื่องน้ันๆ รวมดวย (๖) ดําเนินการยกรางขอบัญญัติทองถ่ิน คณะกรรมการยกรางขอบัญญัติทองถิ่นดําเนินการยกรางขอบัญญัติทองถ่ิน โดยนําขอมูลท่ีไดจากการประเมินและวิเคราะหจากข้ันตอน (๒) มาประกอบ การพิจารณาดวย (๗) รับฟงความคิดเห็นรางขอบัญญัติทองถิ่น องคกรปกครองสวนทองถิ่นอาจดําเนินการโดย ๑) สาํ รวจความคดิ เหน็ ของประชาชนเกยี่ วกบั ความตอ งการในการแกป ญ หา นน้ั และความเหน็ เก่ยี วกบั ความเปนไปไดข องรา งขอ กําหนดของทอ งถิน่ ทจ่ี ะกําหนด ใหผูท่ีเกี่ยวของปฏิบัติ ๒) เปดรับฟงความคิดเห็นของผูมีสวนไดเสียและประชาชนในพ้ืนท่ีไดมี สวนรวมในการเสนอความคิดเห็นและความตองการตอรางขอบัญญัติทองถิ่น ที่ไดจัดทําข้ึน โดยการรับฟงความคิดเห็นอาจจัดรวมหรือจัดแยกไดขึ้นอยูกับ ความเหมาะสมในแตละเรื่อง เชน การรับฟงความคิดเห็นตอรางขอบัญญัติทองถ่ิน

๔๐ เรื่อง ตลาด อาจจัดรับฟงความคิดเห็นโดยจัดรวมท้ังผูประกอบการ ผูจัดตั้งตลาด และ ประชาชน หรือ อาจจัดแยกคนละเวทีขึ้นอยูกับความเหมาะสม ขน้ั ตอนการรบั ฟง ความคดิ เหน็ ของประชาชน ตามระเบยี บสาํ นกั นายกรฐั มนตรี วาดวยการรับฟงความคิดเห็นของประชาชน พ.ศ. ๒๕๕๘ ขอ ๙ กําหนดวา การรับฟงความคิดเห็นของประชาชนตามขอ ๘ อาจใชวิธีการอยางหนึ่งหรือ หลายอยาง ดังตอไปน้ี ๑) การสํารวจความคิดเห็น ซึ่งอาจทําโดยวิธีดังตอไปนี้ (ก) การสัมภาษณรายบุคคล (ข) การเปด ใหแ สดงความคดิ เหน็ ทางไปรษณยี  ทางโทรศพั ทห รอื โทรสาร ทางระบบเครือขายสารสนเทศ หรือทางอื่นใด (ค) การเปดโอกาสใหประชาชนมารับขอมูลและแสดงความคิดเห็นตอ หนวยงานของรัฐที่รับผิดชอบโครงการ (ง) การสนทนากลุมยอย ๒) การประชุมปรึกษาหารือ ซ่ึงอาจทําไดโดยวิธีดังตอไปน้ี (ก) การประชาพิจารณ (ข) การอภิปรายสาธารณะ (ค) การแลกเปล่ียนขอมูลขาวสาร (ง) การประชุมเชิงปฏิบัติการ (จ) การประชุมระดับตัวแทนของกลุมบุคคลที่เกี่ยวของหรือมีสวนไดเสีย ๓) วิธีอ่ืนที่สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรีกําหนด

๔๑ (๘) พิจารณารางขอบัญญัติทองถ่ิน ผูบริหารทองถ่ินและสมาชิกสภาทองถ่ินมีอํานาจในการเสนอรางขอบัญญัติ ทองถิ่นเพ่ือใหสภาทองถิ่นพิจารณาขอบัญญัติทองถ่ินโดยพิจารณาเปน ๓ วาระ คือวาระรับหลักการ วาระแปรญัตติ และวาระใหความเห็นชอบ หากสภาทองถ่ิน ไมเห็นชอบ รางขอบัญญัติทองถ่ินนั้นก็เปนอันตกไปโดยผูรับผิดชอบควรดําเนินการ ทบทวนเพ่ือดําเนินการยกรางใหมและนําเขาสูการพิจารณาของผูบริหารทองถ่ิน และสมาชิกสภาทองถ่ินตามข้ันตอนท่ี (๖) แตถาเห็นชอบก็ดําเนินการตามข้ันตอน (๙) ตอไป (๙) การลงนามเห็นชอบรางขอบัญญัติทองถิ่น กรณีเทศบาล ภายในเจด็ วนั นบั ตงั้ แตว นั ทสี่ ภาเทศบาลไดม มี ตเิ หน็ ชอบดว ยกบั รา งเทศบญั ญตั ิ - ในกรณีเทศบาลตําบล ใหประธานสภาเทศบาลสงรางเทศบัญญัติไปยัง นายอําเภอเพื่อสงไปยังผูวาราชการจังหวัดพิจารณา - ในกรณีเทศบาลเมืองและเทศบาลนคร ใหประธานสภาเทศบาลสงไปยัง ผูวาราชการจังหวัดพิจารณา ผูวาราชการจังหวัดตองพิจารณารางเทศบัญญัติ ใหเสร็จและสงคืนประธานสภาเทศบาลภายในสิบหาวันนับแตวันที่ไดรับราง เทศบัญญัติน้ัน ถาผูวาราชการจังหวัดไมพิจารณาใหแลวเสร็จภายในระยะเวลา ที่กําหนด ใหถือวาผูวาราชการจังหวัดเห็นชอบดวยกับรางเทศบัญญัติดังกลาว ในกรณีท่ีผูวาราชการจังหวัดเห็นชอบดวยกับรางเทศบัญญัติ ใหสงนายก เทศมนตรลี งนามใชบ งั คบั เปน เทศบญั ญตั ติ อ ไป แตถ า ผวู า ราชการจงั หวดั ไมเ หน็ ชอบ ดวยใหสงรางเทศบัญญัติน้ันพรอมดวยเหตุผลคืนไปยังสภาเทศบาลและให

๔๒ สภาเทศบาลพิจารณาใหมภายในสามสิบวันนับแตวันที่ไดรับรางเทศบัญญัติคืนมา ถาสภาเทศบาลมีมติยืนยันตามรางเทศบัญญัติเดิมดวยคะแนนเสียงไมนอยกวา สองในสามของสมาชิกสภาเทศบาลเทาที่มีอยู ใหประธานสภาเทศบาลสงราง เทศบัญญัตินั้นใหนายกเทศมนตรีลงนามใชบังคับเปนเทศบัญญัติและแจงให ผวู า ราชการจงั หวัดทราบตอไป แตถา สภาเทศบาลไมย นื ยนั ภายในสามสิบวันนับแต วันท่ีไดรับรางเทศบัญญัติคืนจากผูวาราชการจังหวัดหรือยืนยันตามรางเทศบัญญัติ เดิมดวยคะแนนเสียงนอยกวาสองในสามของสมาชิกสภาเทศบาลเทาท่ีมีอยู ใหรางเทศบัญญัติน้ันเปนอันตกไป กรณีองคการบริหารสวนตําบล เมื่อสภาองคการบริหารสวนตําบลไดมีมติเห็นชอบดวยกับรางขอบัญญัติ องคการบริหารสวนตําบล ใหประธานสภาองคการบริหารสวนตําบลเสนอราง ขอ บญั ญตั อิ งคก ารบรหิ ารสว นตาํ บลไปยงั นายอาํ เภอพจิ ารณาลงนามใหค วามเหน็ ชอบ กรณีที่นายอําเภอเห็นชอบหรือไมสงรางขอบัญญัติองคการบริหารสวนตําบลคืน สภาองคการบริหารสวนตําบลภายในสิบหาวันนับแตวันที่นายอําเภอไดรับราง ขอบัญญัติฯ ใหถือวานายอําเภอเห็นชอบโดยใหนายกองคการบริหารสวนตําบล ลงชอื่ และประกาศเปน ขอ บญั ญตั อิ งคก ารบรหิ ารสว นตาํ บลตอ ไป ในกรณที นี่ ายอาํ เภอ ไมเห็นชอบดวยกับรางขอบัญญัติองคการบริหารสวนตําบลใหสงคืนสภา องคก ารบรหิ ารสว นตาํ บลภายในสบิ หา วนั นบั แตว นั ทนี่ ายอาํ เภอไดร บั รา งขอ บญั ญตั ิ องคการบริหารสวนตําบล เพ่ือใหสภาองคการบริหารสวนตําบลพิจารณาทบทวน รางขอบัญญัติองคการบริหารสวนตําบลน้ันใหม เม่ือสภาองคการบริหารสวนตําบล พจิ ารณาทบทวนรา งขอ บญั ญตั ฯิ แลว มมี ตยิ นื ยนั ตามรา งขอ บญั ญตั อิ งคก ารบรหิ าร

๔๓ สวนตําบลดวยคะแนนเสียงไมนอยกวาสองในสามของจํานวนสมาชิกสภาองคการ บริหารสวนตําบลท้ังหมดเทาที่มีอยู ใหนายกองคการบริหารสวนตําบลลงช่ือ และประกาศเปน ขอ บญั ญตั อิ งคก ารบรหิ ารสว นตาํ บลไดโ ดยไมต อ งขอความเหน็ ชอบ จากนายอําเภอ แตถาสภาองคการบริหารสวนตําบลไมยืนยันภายในสามสิบวัน นับแตวันที่ไดรับรางขอบัญญัติองคการบริหารสวนตําบลคืนจากนายอําเภอ หรือยืนยันดวยคะแนนเสียงนอยกวาสองในสามของจํานวนสมาชิกสภาองคการ บริหารสวนตําบลท้ังหมดเทาท่ีมีอยู ใหรางขอบัญญัติองคการบริหารสวนตําบล นั้นเปนอันตกไป (๑๐) ตราขอบัญญัติทองถิ่น กรณีเทศบาล นายกเทศมนตรีลงนามในเทศบัญญัติ กรณีองคการบริหารสวนตําบล นายกองคก ารบรหิ ารสว นตาํ บลลงนามในขอ บญั ญตั อิ งคก ารบรหิ ารสว นตาํ บล ๖.๓ ระยะติดตามและประเมินผลสัมฤทธ์ิ (๑๑) ประกาศใชขอบัญญัติทองถิ่น เมื่อขอบัญญัติของทองถิ่นไดมีการลงนามจากผูวาราชการจังหวัดแลว ใหองคกรปกครองสวนทองถิ่นประกาศใช เพ่ือใหมีผลใชบังคับในเขตทองถ่ินนั้น โดยกฎหมายไดก าํ หนดวธิ กี ารไวเ พอ่ื ใหม หี ลกั ประกนั วา ไดป ระกาศใหป ระชาชนทราบ เปนการท่ัวไปเรียบรอยแลว เชน การกําหนดใหตองประกาศในราชกิจจานุเบกษา หรือกําหนดใหตองติดประกาศโดยเปดเผย ณ สํานักงานขององคกรปกครอง สวนทองถิ่นนั้นเปนเวลาไมนอยกวา ๗ วัน หรือ ๑๕ วัน แลวแตกรณี