กฎหมายอาญา 1

ÊÃ»Ø ¢ŒÍáμ¡μÒ‹ §ÃÐËÇ‹Ò§¡Òû‡Í§¡¹Ñ â´ÂªÍº´ÇŒ ¡®ËÁÒ (ÁÒμÃÒ öø) ¡ºÑ ¤ÇÒÁ¨Òí ໹š (ÁÒμÃÒ ö÷) ๙๒ ¡Òû͇ §¡¹Ñ ¤ÇÒÁ¨Òí ໹š ๑. ปกตปิ ระกอบดว ยบคุ คล ๒ ฝาย คือ ผกู อ ใหเกิดภยันตราย ๑. ปกติประกอบดวยบุคคล ๓ ฝาย คือ ผูกอใหเกิดภยันตราย, ฝายที่กระทําโดย กับฝายทกี่ ระทําการปองกัน ความจําเปน และ ฝายทีไ่ ดร บั ผลรายจากการกระทาํ ๒. ภยนั ตรายทเี่ กดิ ขนึ้ ตอ งเปน ภยนั ตรายซงึ่ เกดิ จากการประทษุ รา ย ๒. ภยนั ตรายนนั้ อาจเกดิ จากภยั ธรรมชาต,ิ สตั วห รอื บคุ คลกไ็ ด ภยนั ตรายนน้ั ไมจ าํ ตอ ง อันละเมิดตอกฎหมาย และบุคคลเปนผูกอใหเกิดขึ้น ไมวา เกิดจากการประทษุ รายอันละเมดิ ตอ กฎหมาย โดยเจตนา หรอื ประมาท ๓. กฎหมายใหกระทําโดยความจําเปนเฉพาะกรณีท่ีไมสามารถหลกี เลยี่ งหรอื ขดั ขนื ได ๓. ผูกระทําไมจําตองหลีกเล่ียงภยันตรายที่เกิดข้ึน ผูกระทํา ๔. ผูกระทําโดยความจําเปน กฎหมายบัญญัติวา “ไมตองรับโทษ” ซึ่งหมายความวา อาจตอสูเ พอื่ ปองกันตวั ได ผูกระทํายังมีความผิดอยู แตไ มต องรับโทษ” ๔. ผกู ระทําโดยการปอ งกนั กฎหมายบัญญตั ิวา “ไมม ีความผิด” บทท่ี ๓ การกระทําตามคําส่ังของเจาพนักงาน - การกระทําผิดตามคาํ สงั่ ของเจา พนักงาน ม.๗๐ ฎีกา ๑๑๓๕/๒๕๐๘ - คาํ สง่ั น้นั ไมช อบดวยกฎหมาย ฎีกา ๑๖๐๑/๒๕๐๙ - ผูกระทําไมรูวาคําส่ังนั้นไมชอบดวยกฎหมาย แตเช่ือ โดยสุจรติ วา มีหนาทตี่ อ งปฏบิ ตั ติ าม - ผนู ้ันไมต องรับโทษ การกระทาํ ความผิดในฐานะญาตหิ รือสามภี รรยา - ความผดิ ทสี่ ามภี รยิ า กระทาํ ตอ แลว ไมต อ งรบั โทษ ไดแ ก ม.๗๑ ฎกี า ๓๓๑/๒๕๕๘ ม.๓๓๔ ลักทรพั ย ม.๓๓๔ ฎกี า ๒๑๘๕/๒๕๓๒ ม.๓๕๕ ลักทรัพยใ นเหตุฉกรรจ ม.๓๓๖ ม.๓๕๖ ชิงทรัพย ม.๓๓๖ ม.๓๔๑-๓๔๘ ฉอ โกง ม.๓๔๑-๓๔๘ ม.๓๔๙-๓๕๑ โกงทรพั ย ม.๓๔๙-๓๕๑ ม.๓๕๒-๓๕๖ ยกั ยอก ม.๓๕๒-๓๕๖ ม.๓๕๗ รับของโจร ม.๓๕๗ ม.๓๕๘-๓๖๑ ทาํ ใหเสยี ทรัพย ม.๓๕๘-๓๖๑ ม.๓๖๒-๓๖๔ บกุ รกุ ทมี่ ิใชเ หตุฉกรรจ ม.๓๖๒-๓๖๔

๙๓ ๔. คําถามทายบทเรยี น ๑. นายหยองเปนโรคลมชัก เกิดอาการชักขณะท่ีขับรถยนตไปตามถนน เทาจึงเหยียบ คนั เรง พุงไปชนนายแมนไดร ับอันตรายสาหสั โดยท่ีนายหยองไมทราบมากอนวา เปนโรคน้ี หลงั จากน้ันสามเดอื น นายหยองขบั รถไปตางจงั หวดั และเกิดอาการชักอีก รถพงุ ไป ชนรถทส่ี วนมา มคี นตายและบาดเจบ็ จาํ นวนมากเชน นี้ นายหยองตอ งรบั ผดิ ในทางอาญาหรอื ไมอ ยา งไร ๒. นายเอโกรธแคนนายบีตองการฆานายบี วันหน่ึงนายบีมาวายนํ้าท่ีสระนํ้าและเกิด เปน ตะครวิ กําลงั จะจมน้าํ นายบีรอ งตะโกนใหค นชวย นายเอซง่ึ เปน ลกู จางประจาํ สระวา ยนา้ํ ในการ ดูแลความปลอดภัยของผูใชบริการเห็นเหตุการณโดยตลอดแตก็ไมชวยเพราะตองการใหนายบีตาย อยแู ลว ในท่ีสดุ นายบกี จ็ มน้ําตาย ขอเทจ็ จรงิ ปรากฏวาหากนายเอชว ยนายบี นายบกี จ็ ะไมจ มนา้ํ ตาย ดังน้ี นายเอจะตองรบั ผิดในความตายของนายบีหรือไม ๓. นาย ก. ใชป น ยงิ นาย ข. ในระยะหา งเพยี ง ๒ เมตร นาย ก. เลือกยิงท่บี ริเวณเทา ของนาย ข. แตกระสุนปนไมถูกเทาของนาย ข. แตไปถูกพ้ืนคอนกรีตแลวกระเด็นไปถูกนาย ค. ถงึ แกค วามตาย ดังนใ้ี หว ินิจฉัยการกระทําของนาย ก. วา มีความผิดอยา งไร เพราะเหตุใด ๔. นายมีเจตนาฆานายมาก จึงไปดักยิงนายมากที่หนาบานนายมาก เห็นนายม่ัน พอ ของตนเดนิ ออกมาจากบา นของนายมากคดิ วา เปน นายมากจงึ ใชป น ยงิ นายมน่ั ตาย ดงั น้ี ใหว นิ จิ ฉยั วา นายมีจะตอ งรับผดิ อยางไรเม่ือผูตายเปนบิดาของตนเอง

๙๔ เอกสารอางองิ เกยี รตขิ จร วจั นสวสั ด.ิ์ (๒๕๕๑).คาํ อธบิ ายกฎหมายอาญา ภาค ๑ กรงุ เทพฯ:พลสยามพรน้ิ ตง้ิ . จติ ติ ติงศภัทยิ .(๒๕๕๕).กฎหมายอาญา ภาค ๑. กรุงเทพฯ : สํานกั อบรมศึกษากฎหมาย แหง เนติบณั ฑติ ยสภา. ทวเี กยี รติ มนี ะกนษิ ฐ.(๒๕๕๓).คาํ อธบิ ายกฎหมายอาญา ภาคทว่ั ไป. กรงุ เทพฯ:วญิ ชู น. ทวเี กยี รติ มนี ะกนษิ ฐ.(๒๕๕๑).ประมวลกฎหมายอาญา ฉบบั อา งองิ . กรงุ เทพฯ:วญิ ชู น. สหรัฐ กิติศุภการ.(๒๕๕๗).หลักและคําอธิบายกฎหมายอาญา.กรุงเทพฯ:อมรินทร พร้ินต้งิ แอนดพับลชิ ชงิ่ สมศกั ดิ์ เอย่ี มพลับใหญ.(๒๕๕๗).เกร็ดกฎหมายอาญา. กรงุ เทพฯ : สาํ นกั พมิ พบ ัณฑติ อักษร. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.สาขาวิชานิติศาสตร.(๒๕๔๐).เอกสารการสอนชุดวิชา กฎหมายอาญา ๑ ภาคบทบัญญัตทิ ั่วไป.นนทบรุ ี : โรงพิมพม หาวทิ ยาลัยสุโขทยั ธรรมาธริ าช.

๙๕ º··èÕ ô ¡ÒþÂÒÂÒÁ¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼´Ô ๑. วัตถุประสงคก ารเรียนรูป ระจาํ บท เพ่ือใหนักเรียนนายสิบตํารวจเขาใจถึงเรื่องการพยายามกระทําความผิด ซึ่งมีมาตรา ท่เี ก่ยี วขอ งดังน้ี ๑. การพยายามกระทาํ ความผิด ตามมาตรา ๘๐ ๒. การพยายามกระทาํ ความผิดทเ่ี ปนไปไมไดอยา งแนแ ท ตามมาตรา ๘๑ ๓. การยับยงั้ หรือกลับใจแกไ ข ตามมาตรา ๘๒ ๒. สวนนาํ กรณีที่จะถือวาการกระทํานั้นอยูในขั้นท่ีเรียกวา “ลงมือกระทําความผิด” น้ันแบงแยกได ดงั นี้ ๑. ข้นั ตอนแหงการคดิ ๒. ขน้ั ตอนแหง การตกลงใจ ๓. ข้นั ตอนแหงการตระเตรยี ม ๔. ขน้ั ตอนแหง การกระทาํ ซงึ่ ขน้ั ตอนนเี้ ปน การกระทาํ ความผดิ โดยการลงมอื กระทาํ ตาม ทค่ี ดิ ตกลงและตระเตรยี ม ๕. หากการกระทําความผิดน้ันไมสําเร็จ ไมวาจะเปนการท่ีผูกระทําความผิดกระทําไป ไมตลอดหรือลงมือกระทําผิดไปตลอดแลว แตไมบรรลุผล ผูน้ันจะตองรับผิดฐานพยายามกระทํา ความผิด ในความผิดน้ัน ๆ ๓. เนือ้ หา ¡ÒþÂÒÂÒÁ¡ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼Ô´ ÁÒμÃÒ øð ผูใดลงมือกระทําความผิดแตกระทําไปไมตลอดหรือกระทําไปตลอดแลว แตการกระทาํ นั้นไมบรรลผุ ล ผนู น้ั พยายามกระทาํ ความผิด ผูใดพยายามกระทําความผิด ผูนั้นตองระวางโทษสองในสามสวนของโทษที่กฎหมาย กําหนดไว สําหรบั ความผดิ นน้ั คาํ ͸ԺÒ ๑. พยายามกระทาํ ความผดิ ในมาตรานแี้ ยกออกเปน ๒ ประเภท ๑.๑ ลงมือกระทาํ ความผิดแตก ระทําไปไมต ลอด ๑.๒ ลงมอื กระทาํ ความผดิ ไปตลอดแลว แตการกระทาํ นัน้ ไมบรรลผุ ล

๙๖ ๒. การพยายามกระทําความผิดในมาตรา ๘๐ นี้ ใหพิจารณาจากเจตนาของผูกระทํา วาเจตนาจะทําความผิดอะไร เมื่อทราบเจตนาแลวตองวาการท่ีไดกระทาํ ลงไปใกลชิดกับการกระทาํ ตอความสําเร็จในความผิดน้ันแลว ก็ถือวาลงมือกระทําความผิด ถึงแมการกระทาํ น้ันกระทาํ ไป ไมตลอด กเ็ รียกไดวา เปนความผดิ ฐานพยายาม ตามมาตรา ๘๐ กรณีท่ีจะถือวาการกระทําน้ันอยูในขั้นท่ีเรียกวา “ลงมือกระทาํ ความผิด” นั้น แบง แยกไดด งั นี้ ๒.๑ ขนั้ ตอนแหง การคิด ๒.๒ ขน้ั ตอนแหง การตกลงใจ ๒.๓ ขั้นตอนแหงการตระเตรยี ม ๒.๔ ขั้นตอนแหงการกระทาํ ซ่ึงข้ันตอนน้ีเปนการกระทําความผิดโดยการลงมือ กระทําตามที่คดิ ตกลงและตระเตรยี ม ความผิดในเร่ืองพยายามตามมาตรานี้จะตองพนจากข้ันตอนแหงการคิด ตระเตรียมเสียกอน แลวจึงถึงข้ันการกระทําความผิด คือการลงมือ เชน ก. ถือปนเดินตรงไปยัง ข. แตยังไมข้ึนนกปนและเอามาประทับบาจองยิงไปยัง ข. ยังไมเรียกวาเปนการลงมือ แตอยูในข้ันแหง การตระเตรียม เพราะหางไกลกับเหตุคือการยิง ดังนี้อยางไรที่จะถือวาการลงมือกระทําความผิดน้ัน ไมมีหลักเกณฑแนนอน จึงตองพิจารณาถึงประเภทของความผิด เชน ถาเอาปนยกข้ึนประทับบา และจอ งยงิ ไปยงั เปา หมายแลว แตม ีคนมาแยงปนโดยยงั ไมล นั่ ไก หรอื ยกมีดขึน้ เงือ้ จะฟน แตมีคนมา ขัดขวาง เชนน้ีเรียกวาลงมือกระทําความผิดแลวแตกระทําไปไมตลอด ฉะน้ัน เหตุที่กระทําไมตลอด เพราะมีคนมาขดั ขวางหรอื เพราะเหตธุ รรมชาติ หรอื เหตอุ ่ืนใดกต็ าม จึงไมใ ชข อสําคญั ขอสําคญั อยูที่วา ผกู ระทําลงมือกระทําความผดิ หรอื ยัง Í‹ҧäè֧¨ÐàÃÕ¡ÇÒ‹ ŧÁÍ× ¡ÃÐทําáÅÇŒ ËÅÑ¡คือใหถ ือหนาที่สุดทายเปนหลักถาหมดหนาทสี่ ุดทา ยแลว ถือวาถงึ ขัน้ ลงมอื กระทํา เชน ภริยาโรยยาพิษลงในอาหารเพ่อื ฆา สามี แลว สง ไปใหแมค รวั ปรงุ อาหารตอ ไป เชน น้ีถือวา ภรยิ า หมดหนาท่ีสุดทายแลว เพราะตอไปเปนเร่ืองของแมครัว ภริยาไดลงมือกระทําแลว ถาไมบรรลุผล เปน พยายามฆา ผอู ่นื แตถาเปล่ียนขอเท็จจริงวา หนาท่ีปรุงอาหารนั้น ภริยาตองเปนผูปรุงอาหารเอง เชนนี้ เพียงแตภ ริยาโรยยาพษิ ลงในอาหารเตรียมไวเ พื่อที่จะปรงุ อาหารตอไป ถอื วาอยูในขั้นตระเตรียมการ เทา นน้ั ¢ŒÍ¡àǹŒ ถาการกระทําน้ันใกลชิดตอผลไมตองรอหนาท่ีสุดทายก็ถือวา ลงมือกระทํา แลว เชน ยกปนขน้ึ มาเลง็ ถอื วา ลงมือกระทําแลว แมหนาที่สุดทายยังจะตอ งใชนว้ิ เหนี่ยวไกปนกต็ าม เพราะการกระทําใกลชิดตอผลแลว ถาเพียงแตชักปนออกมายังไมไดเล็งหรือจองถือวาอยูในข้ัน ตระเตรยี มการเทานัน้ (ฎกี าที่ ๑๒๑๕/๒๕๑๘)

๙๗ “»„¹” ถือการเล็ง หรือจองเปนหลักถือวาลงมือกระทําแลว แมนิ้วมือจะยังมิไดสอด เขาไปก็ตาม (ฎกี าท่ี ๑๗๔๖/๒๕๑๘) ¶ŒÒ໚¹´Òº เมื่อชักดาบออกมาตอ ง “à§éÍ× ” เสียกอ นจึงจะถอื วาลงมอื กระทาํ และตอ ง อยใู นลกั ษณะท่ีใกลพ อท่จี ะฟนหรือแทงไดด วย ไมใ ชเ ง้ือจะฟนแตห า งกนั ๘๒ วา เชนนก้ี ็ยังไมถ อื วา ไดล งมือแตอยา งใด (ฎกี าที่ ๕๙๖/๒๔๘๖ และฎกี าที่ ๔๕๔/๒๕๑๓) นอกจากพวกอาวุธปนแลวยังมีพวกน้ํามัน (ไวไฟ) เพียงแตราดน้ํามันแลวแมยังไม จุดไฟกต็ ามกถ็ อื วา ถงึ ข้นั ลงมือกระทาํ แลว ®¡Õ Ò·Õè ñôöõ/òõñù (ประชุมใหญ) สุขุม วิทยาและมานพ ๓ คน ใชเสนลวดขึงก้ัน สะพานบนถนนดักรถท่ีผานมาใหชนเพ่ือเอาทรัพย กระแสขับรถบรรทุกมาเห็นเสนลวดและหยุดได หา ง ๓ วา การกระทําของจําเลยทั้งสามมใิ ชเ ปน เพียงขน้ั ตระเตรยี มแตเ ปนการลงมือกระทําความผดิ แลว แตก ระทาํ ไปไมต ลอด ถอื ไดวา จาํ เลยพยายามกระทาํ ความผิดฐานปลน ทรพั ยแลว ®Õ¡Ò·Õè ñðòò/òõðò จําเลยเมาสุราเขาไปในภัตตาคารแหงหน่ึงแลวหยิบปนออกมา แนบลําตัว สายปนไปมาแบบจังโก ไมปรากฏวาจะยิงผูใด แลวลูกกระสุนลั่นออกมาโดยไมไดจองยิง ผูใด วินิจฉัยวาแสดงวาจําเลยมิไดมีเจตนาท่ีจะเหน่ียวไกปน ไมมีเจตนาลงโทษฐานพยายามฆาคน ไมไ ด แตเปนความผิดฐานประมาท ®¡Õ Ò·Õè ñôõñ/òõóñ จําเลยขับรถจักรยานยนตมาดักยิง ศ. เมื่อ ส. ขับรถปคอัพ มาถึงที่เกิดเหตุจําเลยเขาใจวาเปน ศ. เพราะไมรูจักมากอน จึงจองปนเล็งไปยัง ส. โดยมีเจตนาฆา โดยไตรต รอง แต ส. โบกมือใหท ราบวาตนมใิ ช ศ. จาํ เลยจงึ ไมยิง เปนการลงมือกระทําความผดิ แลว แตก ระทําไปไมต ลอด จาํ เลยผดิ ตามมาตรา ๒๘๙(๔), ๘๐ ®Õ¡Ò·èÕ ñðø/òõóô จําเลยทะเลาะกับบิดา จําเลยไปหยิบปนออกมาแลวพูดวา ยงิ เสียเถอะ และยกปนขนึ้ ประทับ หนั ปากกระบอกไปทางบิดา แตม ือยังไมสอดเขาไก มีคนเขา จับมือ จําเลยไว จําเลยจึงลดปนลงจากบาแลวเอาไปเก็บ กิริยาจําเลยกระทําเปนเพียงการขู ยังไมถึงข้ัน พยายามฆา ®¡Õ Ò·èÕ òöðô/òõòö จําเลยไมพอใจหาวาผูเสียหายเปนกรรมการตัดสินการแขงขัน ฟุตบอลไมยุติธรรม จึงกลับไปบานนําเอาอาวุธปนส้ัน มีกระสุนบรรจุอยูแลว ขับรถจักรยานยนต เขาไปจอดในสนามฟุตบอล หางผูเสียหายประมาณ ๓ เมตร จําเลยหยิบปนจากใตเบาะรถ เดินเขาหาผูเสียหาย อาวุธปนยังอยูในซองปน แมจําเลยถือปนโดยปากกระบอกช้ีมาทางผูเสียหาย ผูเสียหายเขาแยงปนเสียกอน การกระทําของจําเลยยังไมถึงขั้นลงมือกระทําความผิด จําเลยไมมี ความผิดฐานพยายามฆาผเู สียหาย ®Õ¡Ò·èÕ õ/òõòù จาํ เลยใชปน จองไปทางผเู สยี หายเปนเวลาประมาณ ๑๕ วนิ าที แตก ็ ไมไดลนั่ ไกปน ถา จําเลยมีเจตนาจะยิงผเู สยี หาย กย็ ิงไดท นั เปนจํานวน ๑ นดั กอ นท่ีผเู สยี หายจะวง่ิ หลบไปอยูข า งหลงั คนอ่ืน การกระทาํ ของจําเลยจงึ เปนเพยี งการจอ งปนขผู ูเ สียหาย ®¡Õ Ò·Õè ÷öô÷/òõôø จําเลยเปนคนรายงัดฝาสังกะสีบานผูเสียหายแลวเขาไป ในบา นเอาโทรทศั น เครื่องเปาผม ไมโครโฟนและรโี มทของผูเ สียหายเคลื่อนทีจ่ ากทเี่ คยวางมาวางอยู

๙๘ ตรงบริเวณที่มีรอยงัด การกระทําของจาํ เลยจึงเปนการเอาทรัพยของผูเสียหายเคล่ือนที่ไปในลักษณะ ที่สามารถจะเอาไปไดแลว แมวาจะยังไมทันเอาเคลื่อนท่ีพนไปจากบาน การกระทําของจําเลยก็เปน ความผดิ ฐานลกั ทรพั ยสาํ เรจ็ มใิ ชค วามผดิ ฐานพยายามลักทรพั ย â·É¢Í§¡ÒþÂÒÂÒÁ¡ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼Ô´ ๑. ตองระวางโทษสองในสามสวนของโทษที่กฎหมายกําหนดไวสําหรับความผิดน้ัน ตามมาตรา ๘๐ วรรคสอง ๒. ตองระวางโทษไมเกินก่ึงหนึ่งของโทษที่กฎหมายกําหนดไวสาํ หรับความผิดนั้น ตามมาตรา ๘๑ วรรคแรก ๓. ศาลอาจไมลงโทษเลยก็ได ตามมาตรา ๘๑ วรรคสอง ๔. การพยายามกระทาํ ความผิดท่ีไมม โี ทษ ไดแก ๔.๑ การพยายามกระทาํ ความผดิ แตย บั ยัง้ เสียเองทีเ่ ขาลักษณะ ตามมาตรา ๘๒ ๔.๒ การพยายามกระทําความผดิ ลหุโทษ ตามมาตรา ๑๐๕ ๔.๓ การพยายามกระทําความผิดฐานทาํ ใหแ ทง ลกู ตามมาตรา ๓๐๔ ๕. การพยายามกระทาํ ความผดิ ทมี่ โี ทษเทาความผดิ สาํ เร็จ ไดแ ก ๕.๑ การพยายามกระทําความผิดตอองคพระมหากษัตริยฯ ตามมาตรา ๑๐๗ ถงึ มาตรา ๑๑๐ ๕.๒ การพยายามกระทาํ ความผิดตอความมั่นคงของรัฐและสัมพันธไมตรี ตามมาตรา ๑๒๘ และมาตรา ๑๓๐ ¡ÒÃμÃÐàμÃÕÂÁ·èàÕ »¹š ¤ÇÒÁ¼Ô´ ความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาโดยทั่วไป ผูกระทาํ จะตองรับผิดเมื่อการกระทํา เขาขั้นลงมือหรือพยายามตามมาตรา ๘๐ ยกเวนความผิดบางประเภทที่มีกฎหมายบัญญัติไว โดยเฉพาะใหตองรับผิดแมอยูในข้ันตระเตรียม เชน ความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาถือวา การกระทาํ ในข้นั ตระเตรยี มเปนความผิดเทา กับความผดิ สาํ เร็จ เชน ความผดิ ตอองคพระมหากษัตริย พระราชนิ ี รชั ทายาท และผูสาํ เร็จราชการแทนพระองค มาตรา ๑๐๗-๑๑๐ ความผดิ ตอ ความมนั่ คง ของรัฐภายในราชอาณาจักร มาตรา ๑๑๔ ความผิดตอความม่ันคงของรัฐภายนอกราชอาณาจักร มาตรา ๑๒๘ ®¡Õ Ò·Õè õñöô/òõõõ จาํ เลยซ่ึงเปนครูประสงคใชอวัยวะเพศของตนสอดใสอวัยวะเพศ ของโจทกรวม มิใชเพียงใชอวัยวะเพศของตนถูไถเฉพาะภายนอกอวัยวะเพศของโจทกรวมโดยไม ประสงคจะสอดใส แตโจทกรวมเปนเด็กหญิงอายุเพียง ๖ ปเศษ มีอวัยวะเพศคอนขางเล็ก เม่ือถูก อวยั วะเพศของจาํ เลยเสียดสเี พอื่ จะสอดใส จึงเปนผลใหเกดิ การอกั เสบได การกระทําของจําเลยจึงเปน

๙๙ ความผิดฐานพยายามกระทาํ ชําเราโจทกรวมซึ่งเปนเด็กอายุยังไมเกินสิบสามป ศิษยซึ่งอยูใน ความดูแลตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๗๗ วรรคสาม ประกอบมาตรา ๒๘๕ และ ๘๐ ®Õ¡Ò·Õè òòóð/òõõõ ขณะ จ. และ ส. ซง่ึ เปน นายตรวจศุลกากรประจาํ ดานศลุ กากร ขอตรวจคนกระเปา เดินทางของจาํ เลย และผลการตรวจคน พบ ๓, ๔-เมทิลลีนไดออกซีเมทแอมเฟตามนี ซงึ่ เปนอนพุ นั ธของแอมเฟตามีน จาํ นวน ๒,๙๒๕ เมด็ คาํ นวณเปน สารบริสุทธิไ์ ด ๒๑๙.๗๒๔ กรมั อยูใ นกระเปาเดินทางของจําเลย จําเลยพรอ มกระเปาเดนิ ทางของจําเลยอยใู นราชอาณาจักรไทยแลว การกระทําของจําเลยจึงเปนการนํา ๓, ๔-เมทิลลีนไดออกซีเมทแอมเฟตามีนของกลางเขามาใน ราชอาณาจักรตามพระราชบัญญัติยาเสพติดใหโทษ พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔ ซ่ึงเปนความผิดสาํ เร็จ ไปแลว มิใชเปนการกระทาํ ความผิดในขั้นพยายาม แมขณะน้ันจาํ เลยอยูในระหวางพิธีการทาง ศุลกากรและตรวจคนเขาเมือง ก็เปนการตรวจบุคคลและพาหนะทางบก ซึ่งเปนข้ันตอนการตรวจ คนตางดาวที่เขามาในราชอาณาจักรเปนการช่ัวคราว (ขาเขา) ซ่ึงมีขั้นตอนในทางปฏิบัติตาม พระราชบัญญัติคนเขาเมือง พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๑๒, ๑๘ อันเปนคนละสวนกับที่จาํ เลยไดกระทาํ ความผดิ ตามฟองสําเรจ็ ไปแลว ®¡Õ Ò·Õè ñõõðù/òõõõ พวกของจําเลยใชอาวุธปนอันเปนอาวุธรายแรงซึ่งกระสุนปน ของกลางสามารถใชยิงอันตรายแกชีวิตและวัตถุไดโดยยิงเขาไปในบานผูเสียหายในยามวิกาล ซ่ึงวิญูชนทั่วไปยอมรูดีวาตองมีบุคคลหลับนอนหรือพักอาศัยอยูในบาน แมกระสุนปนจะไมถูก ผูเสียหายหรือผูใดท่ีอยูในบาน แตลักษณะของหัวกระสุนปนมีลักษณะหัวบ้ีเหมือนไปกระทบกับเหล็ก ซ่ึงเปนประตูร้ัวบานผูเสียหาย อันแสดงถึงวาเปนการยิงเขาไปในบริเวณหนาบานโดยตรงของบาน ผูเสียหายขณะผูเสียหายอยูบริเวณดังกลาว จําเลยกับพวกยอมเล็งเห็นผลไดวากระสุนปนอาจถูก ผูเสียหายถึงแกชีวิตได เม่ือจําเลยกับพวกไดลงมือกระทําไปตลอดแลว แตการกระทาํ น้ันไมบรรลุผล เนอื่ งจากกระสนุ ปนไมถ ูกผเู สียหายกบั พวกจงึ ไมถึงแกความตายสมดงั เจตนาของจําเลยกบั พวก จาํ เลย ซง่ึ เปน ตัวการตองรวมรับผิดฐานพยายามฆา ดวยเหตทุ ่เี กดิ จากการกระทําของพวกจาํ เลย ®Õ¡Ò·èÕ òöùñ/òõõõ จาํ เลยใชอาวุธปนจอศีรษะผูเสียหายที่ ๑ ขณะมีการกอดปลํา้ และด้นิ รนขัดขืนอยู ยอ มเลง็ เห็นผลไดวา กระสนุ อาจลัน่ ถกู ศรี ษะผเู สยี หายที่ ๑ เปน อนั ตรายถงึ ชวี ิตได จึงเปนการกระทาํ โดยเจตนาฆา เม่ือผูเสียหายท่ี ๑ ถูกยิงในระยะกระชั้นชิดกระสุนปนเฉี่ยวศีรษะ มบี าดแผลเลอื ดไหลไมถงึ แกความตาย จําเลยมีความผดิ ฐานพยายามฆาผูเ สียหายที่ ๑ แมไ มมีเหตุทจ่ี ําเลยจะตองฆา ผูเสียหายท่ี ๒ แตการที่จําเลยหันปากกระบอกปนไปทาง ผูเสียหายที่ ๒ แลวลั่นไกปนจาํ เลยยอมเล็งเห็นผลไดวากระสุนปนอาจลั่นถูกผูเสียหายที่ ๒ ถึงแก ความตายได เปนการกระทาํ โดยเจตนาฆา เมื่อผูเสียหายที่ ๒ ถูกยิงในระยะใกลกระสุนปนถูก ทไ่ี หปลารา ไมถึงแกค วามตาย จาํ เลยจึงมีความผิดฐานพยายามฆา ผูเสียหายท่ี ๒

๑๐๐ ¡ÒþÂÒÂÒÁäÁÊ‹ ÒÁÒöºÃÃÅؼÅ䴌͋ҧṋ᷌ ÁÒμÃÒ øñ ผูใดกระทําการโดยมุงตอผลซึ่งกฎหมายบัญญัติเปนความผิด แตการ กระทําน้ันไมสามารถจะบรรลุผลไดอยางแนแท เพราะเหตุปจจัยซึ่งใชในการกระทาํ หรือเหตุแหงวัตถุ ท่ีมุงหมายกระทําตอใหถือวาผูนั้นพยายามกระทาํ ความผิด แตใหลงโทษไมเกินกึ่งหน่ึงของโทษ ทกี่ ฎหมายกําหนดไวส ําหรบั ความผดิ น้นั ถาการกระทาํ ดังกลาวในวรรคแรกไดกระทําไปโดยความเชื่ออยางงมงายศาลจะไม ลงโทษกไ็ ด ͧ¤» ÃСͺ ๑. กระทําการ ๒. โดยมุง ตอผล ซึง่ กฎหมายบัญญตั เิ ปนความผิด ๓. การกระทําไมส ามารถบรรลไุ ดอยางแนแ ท เพราะ ๓.๑ เหตุปจจยั ซง่ึ ใชในการกระทาํ หรอื ๓.๒ เหตแุ หงวตั ถทุ ่ีมงุ หมายกระทําตอ คาํ ͸ԺÒ ๑. คําวา “¡ÃÐทาํ ¡ÒÔ หมายความถงึ การลงมือกระทาํ การน้นั แลว คอื เลยขั้นตระเตรยี ม และตองเปนการกระทาํ โดยมุงตอผลซ่ึงกฎหมายบัญญัติเปนความผิด ซ่ึงความผิดในท่ีนี้ก็คือ ความผิดอาญา ๒. ความผิดฐานพยายามตามมาตรา ๘๑ นี้ เหตุที่ไมสามารถบรรลุผลไดอยาง แนแทน น้ั เกิดจากเหตุ ๒ ประการ คือ ปจ จัยท่ีใชในการกระทําความผิด หรือวตั ถทุ ีม่ งุ หมายกระทําตอ คําวา “»˜¨¨ÂÑ ·èÕ㪌㹡ÒáÃÐทาํ ¼Ô´” นนั้ หมายถงึ สงิ่ ทบ่ี ุคคลนน้ั ใชก ระทาํ โดยมงุ ตอ ผล ซึ่งกฎหมายบัญญตั ิเปนความผดิ เชน การฆาหรือทาํ รา ยรางกาย ปจ จยั ทใ่ี ชก ระทําก็ไดแ ก อาวุธ เชน มดี หอก ปน หรอื ส่งิ ที่ถอื วา เปน อาวธุ ตามมาตรา ๑ (๕) μÑÇÍ‹ҧ เชน เจตนาฆา คน แตป น ทใ่ี ชไมไ ดบ รรจุกระสนุ ปน หรือปน มกี าํ ลังสงออนมาก ไมเหมอื นปน ธรรมดาท่ัวๆ ไป คําวา “ÇÑμ¶Ø·èÕÁ‹Ø§ËÁÒ¡ÃÐทําμ‹Í” น้ันหมายถึง บุคคลหรือทรัพยของบุคคลที่ซ่ึงเปน ขอ เท็จจรงิ อันเปน องคข องความผิด เชน ยิงตน ไมโดยเขาใจวาเปน คน ®Õ¡Ò·Õè ñ÷òð/òõñó จําเลยขวางระเบิดขวดขนาดเทากลองไมขีดไฟไปยังกลุมคนท่ี กาํ ลังชกตอยวิวาทกับพวกของจาํ เลยโดยเจตนาฆา เปนเหตุใหผูเสียหายซึี่งเปนบุคคลภายนอกไดรับ บาดเจ็บเพราะถูกสะเก็ดระเบิด เมื่อปรากฏวาระเบิดขวดท่ีขวางไปนั้น ไมอาจทาํ ใหผูท่ีถูกสะเก็ด ระเบิดถึงแกความตายได เพราะวัตถุระเบิดนั้นมีกําลังออน ดังนี้ ตองถือวาการกระทําของจาํ เลย ไมส ามารถบรรลผุ ลไดอ ยา งแนแทเพราะเหตปุ จจัยซ่ึงใชในการกระทาํ ผดิ ตามมาตรา ๘๑ ®¡Õ Ò·Õè ôòñ/òõñö (ประชมุ ใหญ) จําเลยใชป นยงิ พลตาํ รวจ ปรากฏรายงานการตรวจ พิสูจนปนของกลางประกอบคาํ เบิกความของผูตรวจพิสูจนวา เอาปนของกลางไปทดลองยิงแตไม

๑๐๑ สามารถใชยิงใหกระสุนล่ันได เนื่องจากเข็มแทงชนวนไมแรงพอ สวนกระสุนปนของกลางอยูใน สภาพท่ใี ชย งิ ได ดงั น้นั การท่จี าํ เลยใชอาวธุ ปนดงั กลาวยงิ จงึ ไมบรรลผุ ลไดอ ยางแนแท เพราะเหตทุ ี่ปน ซึ่งเปนปจจัยในการกระทาํ ผิดไมอาจใชยิงได จาํ เลยผิดฐานพยายามฆาเจาพนักงาน แตใหลงโทษ ไมเ กนิ กึ่งหน่งึ ตามมาตรา ๘๑ ®Õ¡Ò·èÕ ùðø/òõòð ผเู สียหายอยูตรงจดุ ระเบดิ ไดร บั บาดแผล ๔ แหง แหง หนง่ึ บวมมาก และเนื้อไหม นอกนั้นบวมแดง แสดงวาลูกระเบิดมีกาํ ลังออนไมอาจทาํ ใหตายได จําเลยมี เจตนาฆา แตไ มสามารถบรรลุผลไดอยา งแนแ ทเ พราะปจจยั ท่ีใชเปนความผิดตามมาตรา ๒๘๘, ๘๑ ®¡Õ Ò·Õè ñôøð/òõòð จาํ เลยเถียงกับผูเสียหายเร่ืองผูเสียหายสงสัยวาจาํ เลยเปนชูกับ ภริยาผูเสียหาย จําเลยยิงผูเสียหายดวยปนลูกซองสั้น ๑ นัด ในระยะ ๑ วา เปนแผลเล็กนอย รักษาในโรงพยาบาล ๒ วันก็กลับบานได แสดงวาปนไมอาจทําใหตายได เปนความผิดตาม มาตรา ๒๘๘, ๘๑ ไมเปนบนั ดาลโทสะหรือปองกนั ®¡Õ Ò·Õè ôñöö/òõô÷ การกระทาํ ที่ไมสามารถบรรลุผลไดอยางแนแทตาม ป.อ. มาตรา ๘๑ ตองเปน กรณีเกีย่ วกับปจจยั หรอื วัตถซุ งึ่ ใชใ นการกระทําผดิ ไมสามารถจะกระทาํ ใหบรรลุผล ไดอ ยางแนแท เชน หญิงไมม ชี อ งคลอดผิดปกตมิ าแตก ําเนิด ซงึ่ อยา งไรๆ อวยั วะเพศชายกไ็ มสามารถ จะสอดใสเขาไปในอวัยวะเพศของหญิงดังกลาวได แตสําหรับในกรณีของจําเลยที่ไมสามารถสอดใส อวัยวะเพศของตนเขาไปในอวัยวะเพศของผูเสียหายมิไดเกิดจากความผิดปกติท่ีชองคลอด ของผูเสียหาย แตเปนเพราะอวัยวะเพศของผูเสียหายมีขนาดเล็กตามธรรมชาติในวัยเด็กเล็กที่มีอายุ เพียง ๘ ป การกระทาํ ของจําเลยจึงไมใชกรณีท่ีปจจัยซ่ึงใชในการกระทําผิดไมสามารถบรรลุผลได อยา งแนแทตามความหมายในมาตรา ๘๑ Â§Ô »„¹·ÕèäÁ‹Á¡Õ ÃÐÊع»¹„ ®¡Õ Ò·èÕ õøù/òõòù จาํ เลยเอาปนแกปที่ไมมีแกปปน ยิงผูเสียหายโดยเจตนาฆา กระสุนปน ไมอ าจลัน่ ออกไปไดอ ยางแนน อน ผิดมาตรา ๒๘๘, ๘๑ ®Õ¡Ò·Õè ÷÷/òõõõ ลูกกระสุนปนที่จําเลยยิงไมทะลุผานผิวหนังทําอันตรายแกอวัยวะ ภายในของผูเสียหายที่ ๑ เปนเพราะมกี ําลังออนไมเ พียงแตผ เู สียหายท่ี ๑ ถูกยงิ ในแนวเฉยี ง การกระทาํ ของจาํ เลยยอมสามารถจะบรรลุผลใหผูเสียหายที่ ๑ ถึงแกความตายไดอยางแนแทเปนความผิดตาม ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๘๘ ประกอบมาตรา ๘๑ วรรคแรก ซ่ึงเปนขอกฎหมายที่เก่ียวกับ ความสงบเรียบรอย ฎีกายกข้ึนวินิจฉัยไดเอง ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๙๕ วรรคสอง ประกอบมาตรา ๒๒๕

๑๐๒ ¡ÒÃÂѺÂÑé§ËÃÍ× ¡ÅºÑ ã¨á¡Œä¢ ÁÒμÃÒ øò ผูใดพยายามกระทาํ ความผิด หากยับย้ังเสียเองไมกระทําการใหตลอด หรือกลับใจแกไขไมใหการกระทาํ นั้นบรรลุผล ผูน้ันไมตองรับโทษสําหรับการพยายามกระทําความผิดนั้น แตถาการที่ไดกระทาํ ไปแลวตองตามกฎหมายท่ีบัญญัติเปนความผิด ผูน้ันตองรับโทษสาํ หรับ ความผดิ น้ันๆ คาํ ͸ԺÒ ๑. การที่จะเปนความผิดตามมาตรา ๘๒ การกระทําของผูน้ันจะตองเขาข้ันเปนการ พยายามกระทาํ ความผิด ตามมาตรา ๘๐ กอ น แตผ ูกระทาํ บรรเทาผลรา ยตามเจตนาเดิมใหเ บาบางลง โดยยับย้ังไมกระทาํ หรือกระทาํ แตแกไขไมใหเปนไปตามเจตนา ผูนั้นมีความผิดแตไมตองรับโทษ ฐานพยายาม ๒. ความผิดฐานพยายามตามมาตรา ๘๒ นี้ตองเปนการยับย้ังเสียเองโดยความ สมัครใจของตนเองไมวาการยับย้ังน้ันจะเกิดโดยเหตุภายในตัวผูกระทาํ เอง หรือเพราะเหตุภายนอก ทําใหยบั ย้งั โดยสมัครใจไมกระทาํ การใหต ลอด การยับยัง้ เสยี เองนี้ จะตองไมใ ชนึกวาการกระทําน้นั สาํ เร็จไปแลว จึงไมก ระทําตอไป เชน ก. ใชปน ยิง ข. ไปหนงึ่ นัดโดยเจตนาฆา กระสนุ ยังอยูอีก ๔ นัด แต ก. เหน็ ข. ลมลงจริงนกึ วา ข. ตาย จึงไมยิงซ้าํ แตความจริงกระสุนปนไมถูก ข. แต ข. ลมลงเพราะตกใจและกลัวจะถูกยิงซา้ํ กรณีนี้ ไมใชการยับย้ังเอง หรือแมแตวาจัดการแกไขไมกระทําไปใหบรรลุผล จึงมีความผิดฐานพยายามฆา และรับโทษโดยสมบูรณ สวนการกลับใจแกไขไมใหการกระทํานั้นบรรลผุ ล หมายถึง ผูกระทําความผดิ ไดก ระทาํ การ อยางใดอยางหน่ึง เพื่อไมใหการพยายามกระทาํ ความผิดตามเจตนาที่กระทาํ แตแรกนั้นบรรลุผล ตอไปนั่นเอง คือ แกไขใหเปนอยางอ่ืนเสีย เชน ก. ตองการฆา ข. ใชปนจองไปเพื่อยิงตรงหนาอก พอจะลั่นไกปน ก. จงึ กดปนใหต า่ํ ยงิ ไปทเ่ี ทาของ ข. ทําให ข. ไดร ับอนั ตรายแกกายหรอื รบั อนั ตราย สาหัส ดังน้ีเรียกวา ก. กลับใจแกไขไมใหการกระทําในการพยายามฆาโดยการยิงน้ันบรรลุผล และรับโทษเพียงฐานทํารายรางกายไดรับอนั ตรายแกก าย หรือรับอนั ตรายสาหสั เทาน้ัน อน่ึง ขอใหสังเกตไดวาในกรณีพยายามกระทาํ ความผิดแตยับยั้งเสียเองไมกระทําไป โดยตลอดหรือกลับใจแกไขไมใหบรรลุตามมาตรา ๘๒ นี้ การกระทาํ นั้นยังเปนความผิดอยูแตตอง รบั โทษฐานพยายามกระทําความผดิ นนั้ ®Õ¡Ò·èÕ ÷/òõóõ ผูเสียหายกับพวกน่ังรอเรืออยูท่ีศาลาทาน้ําของวัด จาํ เลยเขามา ทักทายผูเสียหายแลวอุมพาไป ๑๐ วา ก็วางลงแลวกลับบาน สวน ส. ท่ีมาพรอมจาํ เลยพูดขูพวก ผเู สียหายไมใหช ว ย แลว ว่ิงตามจาํ เลยไป ไดฉ ดุ ผูเสียหายไปอกี ๓ เสน แลวขมขืนกระทําชาํ เรา ดงั น้ี จาํ เลยสนับสนุนการกระทําความผิดฐานขมขืนกระทาํ ชําเรา ตามมาตรา ๒๗๕ ประกอบดวย มาตรา ๘๕ มใิ ชเปนการยบั ยั้งเสียเอง มาตรา ๘๒

๑๐๓ ®Õ¡Ò·èÕ õðø/òõòù จําเลยทาทาย ก. ใหมาสูกนั และวิง่ ไลแทงมาจนถงึ หนาบา น ก. จึงหยุดไล ตอมาจําเลยถือปนยาว เม่ือใกลถึงตัว ก. ก็จองปนมายัง ก. โดยนิ้วมือสอดเขาไปใน โกรงไกปน ก. ว่ิงหนี จําเลยไมไดว่ิงตามโดยกลับใจเอาปนมาจอง ข. แทน ทั้งที่มีโอกาสยิง ก. ได จงึ เปน การยับยัง้ เสียไมกระทาํ ใหตลอด เมื่อจาํ เลยจอ งปน ไปทาง ข. ข. พูดวาไมเก่ยี วและหลบเขาไป ทางหลังบาน จาํ เลยก็เดินไปอีกทางหน่ึง โดยไมตามเขาไปยิง ข. ท้ังที่มีโอกาสจะยิงได จึงเปนการ ยับยงั้ เสยี เองไมก ระทําใหต ลอด จําเลยจงึ ไมตองรับโทษฐานพยายามฆา ก. และ ข. ®¡Õ Ò·èÕ ñòñø/òõóð จําเลยชวนผูเสียหายซงึ่ เปนเด็กหญงิ อายุ ๔ ปเศษ ไปดกู ารต นู ที่บานจําเลย แลว พอไปนอนบนกระดาน ถอดกางเกงผูเ สียหายและจาํ เลยออกแลว จําเลยใชอวัยวะเพศ ดันไปตรงอวัยวะเพศของผูเสียหายเพียงครั้งเดียว โดยอวัยวะเพศของผูเสียหายไมมีบาดแผล จําเลยไมไ ดก ระทําซา้ํ ตอไปเพ่อื ใหส าํ เร็จความใคร ทั้งๆ ท่ีจําเลยมีโอกาสจะกระทาํ ไดนับไดว า เปน การ ยับยั้งเสียเองไมกระทําการใหตลอด จาํ เลยมีความผิดฐานพยายามขมขืนกระทําชําเราเด็กหญิงอายุ ไมเกนิ ๑๓ ป ตามมาตรา ๒๗๗ วรรคแรก มาตรา ๘๐, ๘๒ แมผูเสียหายไมมีชองคลอด ผิดปกติแตกาํ เนิดอันเปนเหตุประกอบใหเห็นวาโดยสภาพ วัตถุท่ีมุงหมายกระทาํ ตอ ทาํ ใหการกระทําของจาํ เลยไมสามารถบรรลุผลไดอยางแนแทก็ตาม ก็ไม ปรากฏวา จาํ เลยหยุดการกระทําตอผูเสียหาย เพราะไดเห็นหรือทราบขอเท็จจริงอันนี้ เมื่อจําเลย ยับย้ังเสียเอง จําเลยก็ไมตองรับโทษสําหรับการพยายามกระทาํ ความผิดนั้น คงมีความผิดเทาที่ ตอ งตามกฎหมายท่บี ัญญตั เิ ปน ความผิด คือกระทําอนาจารตามมาตรา ๒๗๙ ®Õ¡Ò·Õè òóð/òõðò จําเลยหยุดปลนเพราะเปนพวกเดียวกันเปนการยับยั้งเสียเอง หาใชเพราะมีอุปสรรคอ่ืนขัดขวาง จําเลยจึงไมตองรับโทษสําหรับพยายามกระทําความผิดน้ันตาม มาตรา ๘๒

μÒÃÒ§ÊÃØ»·ŒÒº·àÃÂÕ ¹ ๑๐๔ ÅíҴѺ àÃ×èͧ ¤íÒ͸ºÔ Ò ÁÒμÃÒ·Õèà¡ÂèÕ Ç¢ŒÍ§ ËÁÒÂàËμØ บทที่ ๔ การพยายามกระทําความผดิ ฎีกา ๑๔๕๑/๒๕๓๑ พยายามกระทาํ ความผดิ ในมาตรานี้ แบง เปน ๒ ประเภท ฎกี า ๑๐๘/๒๕๓๔ ๑. ลงมอื กระทาํ ความผดิ แตก ระทาํ ไปไมต ลอด หรอื กระทาํ ม.๘๐ ฎีกา ๑๐๗/๒๕๑๐ ฎกี า ๑๗๒๐/๒๕๑๓ ความผิดไปตลอดแลว แตการกระทําน้ันไมบรรลุผล ฎกี า ๔๒๑/๒๕๑๖ การพยายามไมสามารถบรรลผุ ลไดอ ยางแนแท ๑. กระทําการโดยมุงตอผล ซ่ึงกฎหมายบัญญัติ ฎีกา ๗/๒๕๓๕ ฎกี า ๑๒๑๘/๒๕๓๐ เนอื้ ความผิด ฎกี า ๒๓๐/๒๕๐๒ ๒. การกระทาํ ไมส ามารถบรรลผุ ลไดอ ยา งแนแ ท เพราะ ม.๘๑ ๒.๑ เหตุปจจัยซึ่งใชในการกระทํา เชน ปนที่ ไมมกี ระสุน ๒.๒ เหตุแหงวัตถุท่ีมุงกระทําตอ เชน ยิงตนไม เขา ใจวา เปนคน ¡ÒÃ弄 Âé§Ñ ËÃ×Í¡ÅѺã¨á¡äŒ ¢ ผใู ดพยายามกระทาํ ความผดิ หากยบั ยง้ั เสยี เองไมก ระทาํ ม.๘๒ โดยตลอดหรือกล่ันใจแกไขไมใหการกระทําน้ันบรรลุผล ผนู นั้ ไมต อ งรบั โทษสาํ หรบั การพยายามกระทาํ ความผดิ นนั้ แตดวยการที่ไดกระทําไปแลวตองตามกฎหมายที่บัญญัติ เชน ความผดิ ผูน้ันตองรบั โทษสําหรับความผิดน้นั

๑๐๕ ๔. คาํ ถามทา ยบท ๑. นายดาํ โกรธแคน นายแดง คนื หนง่ึ จงึ เอาปน ไปยงิ นายแดง ดงั นี้ นายดาํ จะมคี วามผดิ ฐานใด ถาปรากฏวา (ก) นายดาํ ยงิ ไปทห่ี องนอนตรงท่ีนายแดงเคยนอนอยู ซึ่งถานายแดงอยู นายแดง กจ็ ะถึงแกค วามตาย แตน ายแดงยายทน่ี อนเสียกอ นจงึ รอดชีวติ (ข) นายดาํ ยงิ ไปที่หองนอนของนายแดง แตว นั นัน้ นายแดงไมอยไู ปตา งจังหวดั (ค) นายดํายิงไปท่ีหองนอนของนายแดง แตปรากฏวานายแดงตายไปกอนหนา นีแ้ ลว (ง) นายดาํ ยงิ ไปทห่ี อ งนอนของนายแดง กระสนุ ปน ไมถ กู นายแดง แตน ายแดงไดย นิ เสยี งปน ของนายดาํ เลยหัวใจวายตาย

๑๐๖ เอกสารอา งอิง เกียรติขจร วัจนสวัสดิ์.(๒๕๕๑).คําอธิบายกฎหมายอาญา ภาค ๑.กรุงเทพฯ:พลสยาม พรน้ิ ต้งิ จิตติ ตงิ ศภัทยิ .(๒๕๕๕).กฎหมายอาญา ภาค ๑.กรุงเทพฯ: สํานกั อบรมศกึ ษากฎหมาย แหง เนติบัณฑติ ยสภา. ทวีเกียรติ มนี ะกนิษฐ.(๒๕๕๓).คาํ อธบิ ายกฎหมายอาญา ภาคท่วั ไป.กรุงเทพฯ:วิญูชน. ทวีเกยี รติ มีนะกนษิ ฐ.(๒๕๕๑).ประมวลกฎหมายอาญา ฉบบั อางองิ .กรงุ เทพฯ:วิญูชน. สมศกั ด์ิ เอย่ี มพลับใหญ.(๒๕๕๗).เกรด็ กฎหมายอาญา.กรุงเทพฯ:บัณฑิตอกั ษร. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.สาขาวิชานิติศาสตร.(๒๕๔๐).เอกสารการสอน ชุดวิชากฎหมายอาญา ๑ ภาคบทบัญญัตทิ ่ัวไป.นนทบุร:ี โรงพิมพม หาวทิ ยาลัยสุโขทัยธรรมาธริ าช. สหรฐั กติ ศิ ภุ การ.(๒๕๕๗).หลกั และคาํ อธบิ ายกฎหมายอาญา.กรงุ เทพฯ:อมรนิ ทรพ รนิ้ ตงิ้ แอนดพ บั ลชิ ชง่ิ หยุด แสงอุทัย.(๒๕๕๕).กฎหมายอาญาภาค ๑.กรุงเทพฯ:สํานักพิมพมหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร วิเชียร ดิเรกอุดมศักดิ์.(๒๕๕๓).กฎหมายอาญาพิสดาร เลม ๑.กรุงเทพฯ:แสงจันทร การพิมพ.

๑๐๗ º··èÕ õ μÇÑ ¡Òà ¼Ù㌠ªŒ áÅмʌ٠¹ºÑ ʹ¹Ø ๑. วัตถปุ ระสงคก ารเรียนรปู ระจําบท เพอื่ ใหน กั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจเขา ใจถงึ เรอื่ งการกระทาํ ความผดิ ซง่ึ มมี าตราทเ่ี กยี่ วขอ งดงั นี้ ๑. ตวั การ ตามมาตรา ๘๓ ๒. ผูใ ช ตามมาตรา ๘๔ ๓. ผสู นบั สนนุ ตามมาตรา ๘๖ ๒. สวนนํา นักเรียนนายสิบตํารวจจะไดศึกษาเรื่อง ตัวการ ผูใชและผูสนับสนุน ตลอดจน แนวคาํ พพิ ากษาทเ่ี กยี่ วขอ งเพอื่ ใหน กั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจใชป ระกอบการเรยี นการสอนได และสามารถ นําหลกั กฎหมายมาใชใ นการวนิ จิ ฉยั ความรบั ผดิ ของบคุ คลในแตละสถานะไดถ กู ตอ ง ๓. เนือ้ หา μÇÑ ¡Òà ÁÒμÃÒ øó ในกรณีความผิดใดเกิดข้ึนโดยการกระทําของบุคคลต้ังแตสองคนข้ึนไป ผูที่ไดรวมกระทําความผิดดวยกันนั้นเปนตัวการ ตองระวางโทษตามที่กฎหมายกําหนดไวสําหรับ ความผิดน้นั คํา͸ºÔ Ò หลักเกณฑท่ีสาํ คัญของตวั การ คือ ๑. เปนการกระทําความผดิ ๒. ตองมีบคุ คลตง้ั แตส องคนขนึ้ ไป ๓. มกี ารกระทาํ รว มกนั ในขณะกระทาํ ความผดิ น้นั ๔. มีเจตนารว มกนั ในขณะกระทาํ ความผดิ ñ. ໚¹¡ÒáÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ หมายความวา หากการกระทาํ ที่กระทาํ ลงไปไมเปน ความผิด ผูที่รวมกระทํา ไมถือวาเปนตัวการ หรือหากกระทาํ การนั้นไปแลว แตไมถึงขั้นที่กฎหมาย บญั ญัตวิ าเปนความผดิ ผทู ี่รวมกระทํากไ็ มเปน ตัวการ เชน

๑๐๘ μÑÇÍ‹ҧ ก. และ ข. สมคบกันจะฆา ค. โดยเฉพาะ ตกลงกันวา ก. จะทาํ หนาท่ียิง สวน ข. จะคอยดูตนทางให ขณะท่ี ก. เห็น ค. เดินมากับลกู ก. เกดิ สงสารจงึ ไมหยิบปน ออกมายิง ถือวา ก. และ ข. ไมเปนตัวการตามมาตรา ๘๓ ในความผิดฐานฆาคนตาย เพราะยังไมไดลงมือ กระทาํ ถึงข้ันทก่ี ฎหมายบัญญตั เิ ปนความผิด ®Õ¡Ò·Õè óñó/òõòø ผูเสียหายยอมใหจาํ เลยที่ ๑ รวมประเวณีโดยความสมัครใจ แมจาํ เลยท่ี ๒ จะชวยจับผูเสียหายถางออกในการรวมประเวณี โดยความสมัครใจของผูเสียหาย เชนนี้ ยอ มไมท าํ ใหการกระทาํ ของจาํ เลยท่ี ๒ เปน ความผดิ จงึ ไมถือวาเปนตัวการรว ม ò. μÍŒ §ÁºÕ ¤Ø ¤Åμ§éÑ áμ‹Êͧ¤¹¢¹Öé ä» หมายความวา จะตอ งมบี คุ คลตง้ั แต ๒ คนข้นึ ไป กระทําความผิดรวมกันจึงจะถือวาเปนตัวการรวมและการที่จะถือวาเปนตัวการรวมน้ันจะตองรวมกัน ในขณะกระทําความผิด คือ เลยขั้นตระเตรียมไปแลว ถาเปนการใหความรวมมือกอนกระทาํ ความผิด หรอื ภายหลงั กระทาํ ความผิดก็ไมใชการรว มกนั ในลกั ษณะตัวการรวม ®¡Õ Ò·Õè òôù/òõðð คนรายลักโคจูงมาตามทางพบจาํ เลย คนรายจึงขอใหจําเลย ชว ยตอนโคให จําเลยก็ตอ นใหโดยทราบดวี าคนรา ยลกั โคมา กรณเี ชนนไ้ี มถอื วา จาํ เลยเปนตวั การรว ม ในความผิดฐานลักทรัพย เพราะการลักทรัพยขาดตอนไปแลว (แตนาจะเปนความผิดฐานรับของโจร ซง่ึ เปนความผดิ โดยเฉพาะตามที่บญั ญตั ไิ วใน มาตรา ๓๕๗) ó. Á¡Õ ÒáÃÐทาํ ÃÇ‹ Á¡¹Ñ ã¹¢³Ð¡ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼´Ô ¹Ñé¹ ¡ÒáÃÐทําËÇÁ¡¹Ñ ÁÕä´ŒËÅÒÂ¡Ã³Õ ¤×Í ๑. รว มกนั กระทาํ สว นหนงึ่ ของการกระทาํ ทั้งหมดทร่ี ว มกันเปนความผิด ๒. รวมกนั โดยการแบงหนา ที่กนั ทาํ ๓. อยรู ว มหรือใกลเคียงกบั ท่ีเกิดเหตุในลักษณะทพี่ รอมจะชว ยเหลือกันไดท ันทวงที ๔. อยรู วมในทเี่ กดิ เหตุและกอ ใหผ อู นื่ กระทาํ ความผิด ó.ñ ËÇÁ¡Ñ¹¡ÃÐทาํ ʋǹ˹èÖ§¢Í§¡ÒáÃÐทํา¹éѹ·Ñé§ËÁ´·èÕËÇÁ¡Ñ¹à»š¹¤ÇÒÁ¼Ô´ หมายความวา ผูกระทําแตละคนไดกระทาํ การถงึ ขนั้ เปนความผดิ ในตวั เอง เชน ®Õ¡Ò·Õè ñòðò/òõòù จาํ เลยท่ี ๑ ขมขืนกระทําชาํ เราผูเสียหายเพียงคนเดียว จาํ เลยท่ี ๒ ยังไมไ ดขม ขืนกระทาํ ชําเราดว ย เพียงแตก อดจูบและกดผูเสยี หายใหจําเลยท่ี ๑ ขม ขืนกระทําชําเรา เทานั้น จาํ เลยท่ี ๒ เปนตัวการรวมกระทาํ ความผิดตามมาตรา ๒๗๖ วรรคแรก และมาตรา ๘๓ การรวมกนั ในขณะน้ี ผูก ระทําไมจาํ เปนตอ งอยรู วมกันตลอดเวลาท่ีกระทาํ ó.ò ËÇÁ¡Ñ¹â´Â¡ÒÃẋ§Ë¹ŒÒ·Õè¡Ñ¹ทํา หมายความวา ผูรวมกระทําคนหนึ่งลงมือ กระทาํ การเปนความผิดในตัวเอง ในขณะท่ีผูรวมกระทําผิดคนหน่ึงไดทําหนาท่ีอยางอื่นซึ่งไมเปน ความผิดในตัวเอง เชน การคอยดูตน ทาง คอยแจงสญั ญาณใหผ กู ระทําความผิด ®Õ¡Ò·èÕ ñ÷ñõ/òõòø กอนเกิดเหตุ จาํ เลยก็อยูในกลุมของพวกท่ีรวมกัน ขมขืนกระทาํ ชําเราผูเสียหาย และขณะเกิดเหตุจําเลยน่ังอยูกับพวกที่โตะใกลหองน้าํ ท่ีเกิดเหตุ ถือเส้ือใหเพื่อนเขาไปขมขืน และคอยดูตนทางคอยแจงเหตุ ดังน้ีถือวาจาํ เลยรวมกระทําความผิด ฐานขม ขนื กระทาํ ชําเราแลว

๑๐๙ ó.ó ¡ÒÃÍ‹ÙËÇÁËÃ×Íã¡ÅŒà¤Õ§·èÕà¡Ô´àËμØã¹ÅѡɳзÕè¾ÃŒÍÁ¨ÐãËŒ¤ÇÒÁª‹ÇÂàËÅ×Í ä´·Œ ѹ·Ç‹ §·Õ เชน ®Õ¡Ò·èÕ ôõö/òõóð จาํ เลยที่ ๑ ขึ้นไปบนบานของผูเสียหายพรอมกับ คนรายโดยเอามือลวงกระเปากางเกงอยูท่ีชานบานในลักษณะคุมเชิง สวนคนรายเขาไปควาปน ลูกซองยาวของผูเสียหายที่แขวนไวท่ีขางฝาและเกิดแยงปนกับภรรยาผูเสียหาย คนรายจึงไดใช เทาเตะและชักมีดออกมาขู หลังจากนั้นจาํ เลยท่ี ๑ และคนรายวิ่งหลบหนีไปพรอมกัน พฤติการณ เชน นีแ้ สดงวาจําเลยท่ี ๑ รว มกบั พวกทาํ การปลนทรพั ย ó.ô ÍÂًËÇÁã¹·Õàè ¡Ô´àËμØáÅС͋ ã˼Œ ÍÙŒ ×¹è ¡ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼´Ô હ‹ ®¡Õ Ò·èÕ ôðôó/òõòø จาํ เลยท้ัง ๔ เขา ไปในบานผเู สยี หายโดยมพี วกรอ อยูนอกบานติดเคร่ืองรถจักรยานยนตพรอมที่จะแลนออกไปไดทันที จาํ เลยท่ี ๒ เปนผูออกคาํ ส่ังให จําเลยท่ี ๑ ยงิ ผเู สียหาย แตยงิ ไมถูกและขณะทจ่ี าํ เลยที่ ๑ จอ งยิงไปยังผเู สยี หาย จาํ เลยท่ี ๓ และ ๔ ก็ยืนคุมเชิงอยูด า นหลงั ดงั นี้ จําเลยท่ี ๒, ๓, ๔ เปนตวั การรว มกับจําเลยที่ ๑ ในความผดิ ฐานพยายามฆา ô. ÁÕà¨μ¹ÒËÇÁ¡Ñ¹ã¹¢³Ð¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ หมายความวา ผูท่ีกระทาํ การรวมกัน จะตองรูถึงการกระทําของกันและกัน และตางประสงคถือเอาการกระทาํ ของแตละคนเปนการ กระทาํ ของตนดวย ถึงแมจ ะมิไดท าํ จริงดวยมือตนเองกต็ าม ®¡Õ Ò·èÕ óñó/òõòù ในระหวางที่จําเลยท่ี ๓ รุมชกตอยผูเสียหาย จาํ เลยท่ี ๑ ใชมดี ตดั กระดาษกรีดใบหนาผูเสยี หายเปน แผลเสียโฉมติดตวั จาํ เลยท่ี ๒ และ ๓ ตองมคี วามผดิ ฐาน เปนตัวการรวมทํารายคนเปนเหตุใหผูเสียหายไดรับอันตรายสาหัสตามมาตรา ๒๙๗ (๔) แตศาล อาจลงโทษนอยกวาจําเลยที่ ๑ ผูเปนตนเหตุโทษที่ตัวการจะตองรับ ตามมาตรา ๘๓ บัญญัติวา “ตัวการตองระวางโทษตามท่ีกฎหมายกําหนดไวสาํ หรับความผิดน้ัน” หมายความวาตัวการแตละคน ตองรับโทษตามตัวบทกฎหมายท่ีบัญญัติไวสาํ หรับความผิดน้ันๆ แตไมไดหมายความถึง ตัวการรวมทกุ คนจะตอ งรบั โทษเทา กนั ®¡Õ Ò·èÕ ñööø/òõóò จาํ เลยท่ี ๑ แกลง ทาํ เปนถูกผีเขา สิงเดนิ เขา ไปหาผูเสียหาย เมื่อผูเสียหายตกใจวิ่งหนี จําเลยที่ ๑ ว่ิงไลตามบีบคอกดตัวผูเสียหายลงกับพ้ืน จําเลยที่ ๒ มิได เขา รวมกับจําเลยที่ ๑ ในเหตุการณด ังกลาว ทงั้ ขณะจําเลยที่ ๑ ขม ขนื กระทําชาํ เราผูเ สยี หาย จําเลยที่ ๒ กน็ ัง่ อยหู า งผเู สยี หายประมาณ ๑๐ วา เม่ือจาํ เลยที่ ๑ ขมขืนกระทําชาํ เราผูเ สียหายเสรจ็ แลว จาํ เลย ท่ี ๒ จึงเขามาลากผูเสียหายไปขมขืนกระทําชําเราท่ีขางกอไผหางจากจุดท่ีจําเลยท่ี ๑ ขมขืนกระทํา ชาํ เราผูเ สยี หายพอสมควร โดยจําเลยที่ ๑ มิไดเ ขา มาเกีย่ วของดว ยแตอ ยา งใด การกระทาํ ของจําเลย ท้งั สองยังไมเขาลักษณะเปนการโทรมหญิง ®¡Õ Ò·Õè ôòóð/òõóð จําเลยเปนชูกับภรรยาผูตาย แลวจาํ เลยมาพบกับภรรยา ผตู ายที่บานผูต ายในเวลากลางคืน โดยใหเพือ่ นผชู าย ๒ คน ไปเฝา ทีห่ นาหอ งนอนผตู าย เมอ่ื ผูต าย เห็นขึ้นมาจําเลยจะไดออกไปทางประตูหนาบานไดทัน แสดงวาจาํ เลยมีเจตนาที่จะใหเพื่อนของตน

๑๑๐ ขัดขวางไมใหผตู ายพบเหน็ จาํ เลยเปนชูก บั ภรรยาผตู าย ดังนี้ เมอ่ื เพ่อื นของจาํ เลยซงึ่ มีอาวธุ มีดตดิ ตวั มาแทงผูตายจนถึงแกความตาย จึงอยูในวัตถุประสงคของจาํ เลยที่มีเจตนาจะไมใหผูตายมาพบเห็น การกระทาํ ของจําเลย ถอื ไดว าจําเลยรว มกับเพอื่ น ๒ คนนัน้ ฆา ผตู าย แตการกระทําของเพื่อนจําเลยดังกลาวเปนการฆาผูตายขณะลุกจากท่ีนอนมาที่ ประตูหองนอนเปนเหตุการณเฉพาะหนามิไดเกิดจากการไตรตรองไวกอนจึงไมเปนการฆาผูตาย โดยไตรตรองไวก อน ®Õ¡Ò·èÕ ñùöõ/òõòô การท่ีจาํ เลยลอบเขา ไปขม ขนื กระทําชาํ เราผูเ สียหาย ถงึ ใน หองนอนจนสําเร็จความใคร ๑ คร้ัง แลวจําเลยออกจากหองเรียกลูกจางของตนใหเขาไปขมขืน กระทําชําเราผูเสียหายจนสําเร็จความใคร ๑ คร้ัง โดยจําเลยมิไดรวมกระทําผิดดวยในตอนนั้นกรณี ยังไมเขาลกั ษณะเปนการโทรมหญิง ความผิดบางอยางมีองคประกอบความผิดเปนคุณสมบัติเฉพาะตัว หรือลักษณะ เฉพาะตัวผูกระทําบุคคลอ่ืนๆ โดยทั่วไปซึ่งขาดคุณสมบัติเชนน้ันยอมไมอาจกระทําความผิดนั้นได เพราะขาดองคประกอบความผิดตามที่กฎหมายบัญญัติไว เชน ความผิดตอตําแหนงหนาที่ราชการ ซึ่งผูกระทําจะตองมีคุณสมบัติพิเศษ เปนเจาพนักงาน กลาวคือผูกระทําผิดไดคือเจาพนักงานเทานั้น บุคคลธรรมดาไมมีคุณสมบัติที่จะกระทําความผิดได ดวยเหตุนี้บุคคลธรรมดาจึงเปนตัวการตาม มาตรา ๘๓ ในการกระทาํ ความผิดดงั กลา วไมไ ด แตอ าจเปนผูสนบั สนุนได ®Õ¡Ò·èÕ ôð÷/òõðù เมือ่ คดีไดค วามวา จาํ เลยที่ ๑ เปน เจา พนักงานออกใบสทุ ธิ ในหนาที่ โดยจะเปลี่ยนแปลงขอความไมตรงตอความจริงและผิดระเบียบเพื่อใหจําเลยท่ี ๓ นําไป แสดงตอผูบังคับบัญชาในการขอบําเหน็จความชอบน้ันก็ไดช่ือวาจําเลยที่ ๑ ปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบ เพื่อใหเกิดความเสียหาย ครบองคค วามผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗ แมจําเลยท่ี ๓ จะไมไดเปนเจาพนักงานผูมีหนาที่ในการนี้ เมื่อไดรวมกับ เจา พนกั งานในการกระทาํ ความผดิ ก็ยอมมีความผดิ ฐานเปนผูส นบั สนุนในการกระทาํ ความผิดดวย ®Õ¡Ò·Õè öõ÷/òõñó จําเลยท่ี ๑ เปนผูใหญบาน ซึ่งทางอําเภอแตงตั้งใหเปน กรรมการสํารวจท่ีดิน ไดเรียกประชุมลูกบานใหมาแจงการสํารวจและไดเรียกใหจําเลยอื่นอีก ๔ คน ซึ่งเปนผูชวยผูใหญบานและราษฎรมาชวยในการนี้แลวจําเลยท้ังหมดนี้ไดรวมกันเรียกรองเอาเงิน จากราษฎรอางวาเปนคาธรรมเนียม ถาไมใหก็จะไมรับแจงดังนี้ จําเลยท่ี ๑ มีความผิดฐานเปน เจาพนักงานใชอาํ นาจในตาํ แหนงโดยมิชอบตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๑๔๘ สวนจาํ เลย นอกน้ันมีความผิดเพียงฐานเปน ผสู นบั สนุน ®Õ¡Ò·Õè ñõøö/òõóð จําเลยท่ี ๕ และ ๖ เปนเจาพนักงานกระทําความผิด ตามมาตรา ๑๔๗, ๑๕๑, ๑๕๗ และ ๑๖๒ โดยเปนตัวการรวมกันตามมาตรา ๘๓ ลงโทษตาม มาตรา ๑๔๗ ซงึ่ เปน บทหนัก สวนจาํ เลยที่ ๗, ๘, ๙, ๑๐ ไมใชเ จาพนกั งาน แมจะรวมกบั จําเลยท่ี ๕ และ ๖ ทุจริตเบียดบังเงินคาใชจายในการดําเนินงานตามโครงการสรางในชนบทก็เปนเพียง ผูสนับสนนุ ตามมาตรา ๘๖ ในความผิดดังกลาว ลงโทษบทหนกั คอื มาตรา ๑๔๗, ๘๖

๑๑๑ ®¡Õ Ò·èÕ öôøð/òõôø กอนเกิดเหตุโจทกรวมเห็น อ. นั่งด่ืมสุราอยูท่ีหนาราน ของจําเลย ตอมาจําเลยเขามาทวงหน้ีจากโจทกรวม โดยจําเลยกับ อ. พากันเขามาในรานเกมของ โจทกรว มพรอ มกนั แลวจําเลยชตี้ ัวโจทกรวมให อ. ดพู รอมกบั พดู วา คนนแี้ หละชื่อยนั ต หลงั จากนัน้ อ. พูดวา มงึ พากูออกไปตามหาพอมงึ ตดิ หนีแ้ ลวตองใชหนี้ เม่อื โจทกรว มบอกวาไมท ราบวาพอ อยู ทไ่ี หนและไมย อมไป อ. กเ็ ดินเขา มาเตะโจทกร วม พฤตกิ ารณแ หงการกระทําของจําเลยดังกลาวเชน นี้ ถือไดวาจําเลยสมคบรวมกันกับ อ. มาเตะทํารายโจทกรวมแลว แมขณะที่ อ. เขามาเตะทําราย โจทกร ว ม จาํ เลยจะเพยี งแตยืนอยเู ฉยๆ ไมไ ดพดู อะไรก็ตาม ®¡Õ Ò·èÕ òðù/òõõõ จาํ เลยทั้งสองซง่ึ เปนพี่นอ งกนั กบั พวกทีห่ ลบหนมี าดวยกนั แตละคน มอี าวธุ ตดิ ตัวมาโดยจําเลยท่ี ๑ มีสนบั มือ จาํ เลยที่ ๒ มเี หลก็ ขูดชารป และพวกท่หี ลบหนีมีมดี ปลายแหลม จําเลยที่ ๑ กับพวกเขาไปกอดคอลากโจทกรวมที่ ๑ จากลานหนาเวทีออกไปริมถนนแลวใชสนับมือ ชกตอยทํารายโจทกรวมที่ ๑ จนบาดเจ็บ โจทกรวมที่ ๑ วิ่งหนี จําเลยท้ังสองกับพวกว่ิงไลตาม รุมกระทบื และจาํ เลยท่ี ๒ ใชเ หลก็ ขูดชารป แทงโจทกรวมท่ี ๑ เมอ่ื โจทกร ว มท่ี ๒ เขา หา ม จําเลยท่ี ๑ ยังพูดวา “อยางน้ีตองเอาใหตายสักคน” จําเลยท่ี ๒ ใชเหล็กขูดชารปแทงโจทกรวมที่ ๒ แสดงวาจําเลย ทั้งสองกับพวกที่หลบหนีรวมรูเห็นสมคบกันกระทําความผิด เมื่อเหล็กขูดชารปท่ีจําเลยที่ ๒ ใชเปน อาวุธ มีความยาว ๑๕.๕ เซนติเมตร หนา ตัดเปน สามเหล่ยี มแตล ะดา นกวา ง ๐.๖ เซนตเิ มตร นับวา เปนอาวุธรายแรงสามารถใชทาํ อันตรายถึงชีวิตได ประกอบกับจําเลยท่ี ๒ ใชแทงโจทกรวมที่ ๑ ท่ชี ายโครงลกึ ถงึ ปอด และแทงโจทกร ว มท่ี ๒ ทีห่ ลงั ดานซา ยทะลชุ องอกซาย ซง่ึ เปนอวัยวะสว นสาํ คญั ของรางกายและแทงอยางแรงบงช้ีวามุงประสงคตอชีวิต จึงฟงไดวาจาํ เลยท้ังสองกับพวกเจตนาฆาโจทก รวมทง้ั สองและกระทาํ ไปโดยตลอดแลว แตการกระทําไมบ รรลผุ ลเน่อื งจากแพทยช วยรักษาชวี ติ ไดท ัน จําเลยทั้งสองจึงมคี วามผิดฐานพยายามฆาโจทกร ว มทงั้ สองตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๘๘ ประกอบมาตรา ๘๐, ๘๓ ãªãŒ ËŒ¼ŒÍÙ è×¹¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼´Ô ÁÒμÃÒ øô ผูใดกอใหผูอื่นกระทําความผิดไมวาดวยการใช บังคับ ขูเข็ญ จาง วาน หรือยุยงสงเสริม หรอื ดวยวธิ ีอืน่ ใด ผูน้นั เปนผใู ชใ หกระทาํ ความผดิ ถาความผดิ มไิ ดก ระทําลงไมว าจะเปน เพราะผูถูกใชไ มยอมกระทํา ยงั ไมไดก ระทาํ หรือ เหตอุ น่ื ใด ผูใชตอ งระวางโทษเพยี งหน่งึ ในสามของโทษท่ีกําหนดไวสําหรบั ความผิดนั้น ถาผูถูกใชไดกระทําความผิดนั้น ผูใชตองรับโทษเสมือนเปนตัวการ และถาผูถูกใชเปน บคุ คลอายุไมเกนิ สิบแปดป ผพู ิการ ผทู พุ พลภาพ ลกู จางหรือผทู ีอ่ ยูใตบ ังคับบญั ชาของผูใช ผทู ีม่ ีฐานะ ยากจนหรือผูตองพึ่งพาผูใชเพราะเหตุปวยเจ็บหรือไมวาทางใด ใหเพ่ิมโทษท่ีจะลงแกผูใชกึ่งหน่ึง ของโทษทศี่ าลกาํ หนดสาํ หรับผนู ้นั ”

๑๑๒ คาํ ͸ºÔ Ò ËÅ¡Ñ à¡³±¡ ÒÃ໚¹¼ŒãÙ ªŒ ๑. ตอ งมกี ารกระทําอนั เปนการกอ ใหผ อู ื่นกระทําความผิด ๒. การทใ่ี ชใหกระทาํ ตอ งเปน การอนั เปน ความผดิ อาญา ๓. ผูใ ชตอ งมีเจตนาที่จะใหผ ูถูกใชกระทําความผดิ นน้ั ñ. μŒÍ§ÁÕ¡ÒáÃÐทาํ Íѹ໚¹¡Òá‹ÍãËŒ¼ÙŒÍ×蹡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ หมายถึง การกระทาํ ท่ี ผูใชไดกระทําการอันเปนเหตุใหผูถูกใชตกลงใจในการกระทําความผิด โดยผูท่ีลงมือกระทําความผิด มิไดเ คยมีเจตนาทีจ่ ะกระทําความผิดนั้นมากอ น μÇÑ ÍÂÒ‹ § ๑.๑ ดําตองการฆาแดง จึงจางขาวใหเอาปนไปยิงแดง ขาวซ่ึงไมเคยรูจักกับแดง มากอน แตอยากไดค าจา ง จึงเอาปน ไปยงิ แดงตาย เชน นถี้ อื วา ดําเปนผูกอ ใหขาวกระทําความผิดแลว ๑.๒ ก. ตองการฆา ข. ซงึ่ ก. ทราบวา เปนผูลอบฆาบดิ าของ ก. แต ก. ไมรจู ักตัว ข. ค. ซงึ่ เปน ศัตรเู กา ของ ข. อยากให ข. ถูกฆา เมื่อ ก. มาถาม ค. จงึ บอก ตอ มา ก. ไปฆา ข. ตาย การกระทําของ ค. ไมถ อื วา เปนการกอ ใหผูอ นื่ กระทาํ ความผดิ อนั จะเปน ผูใ ชต ามมาตรา ๘๔ (ค. เปน เพยี งผสู นบั สนุนเทา นนั้ ) การกอใหผ ูอ่ืนกระทําความผิดมไี ดหลายวธิ ี เชน ใช บงั คับ ขเู ขญ็ จาง วาน ยยุ ง สง เสรมิ หรอื วธิ ีอืน่ ใด ซึ่งวิธีอ่ืนใดน้มี คี วามหมายกวา งอาจหมายถึงการหลอก เปนตน การกอใหผูอื่นกระทาํ ความผิด คาํ วา “ผูอื่น” น้ันอาจจะเปนการเจาะจงตัว หรือไมกไ็ ด เชน ก.ใช ข. ไปฆา ค. ถอื วา ข. เปน ผูอ ่นื ก. เปน ผใู ช เปนตน ò. ¡Ò÷èÕ㪌ãËŒ¡ÃÐทาํ μŒÍ§à»š¹¡ÒÃÍѹ໚¹¤ÇÒÁ¼Ô´ÍÒÞÒ หมายความวา ถาการ กระทําตามที่ใชไมเปนความผิดทางอาญาแมการกระทาํ นั้นจะรุนแรง ก็ไมใชกรณีผูใช เชน ยุใหเขา ฆา ตัวเองตาย ó. ¼ŒÙ㪌μŒÍ§ÁÕà¨μ¹Ò·èÕ¨ÐãËŒ¼ÙŒ¶Ù¡ãªŒ¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ ซ่ึงเจตนาน้ีอาจเปนเจตนา ประสงคผล หรือเจตนายอมเล็งเห็นผลกไ็ ด เชน ก. ตอ งการฆา ข. จงึ อางวา ค. ใหไ ปฆา ข. เชนนี้ ถือวา ก. มเี จตนาให ค. ไปฆา ข. เปนเจตนาประสงคผ ล หรือ ก. เปนผูมีอิทธิพลโมโหท่ี ข. ไมอยูใตอิทธิพลของตนจึงพูดกับ ค. ซ่ึงเปน ลูกนอ งของตนวา “โอหังนักตอ งสัง่ สอนเสยี บา ง” ค. จึงไปตีหัว ข. เชนนีถ้ ือวา ก. เจตนาให ค. กระทาํ ความผดิ ซงึ่ เปน เจตนายอมเลง็ เหน็ ผล แตถ าไมมเี จตนาเพยี งแตเ ปน การลอ เลน กรณนี ้ไี มถ ือวาเปนผูใช â·É¢Í§¼ãÙŒ ªŒãË¡Œ ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼´Ô ¼Ù㌠ªãŒ ËŒ¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼´Ô ¨ÐμÍŒ §ÃºÑ â·É´§Ñ ¹éÕ ๑. กรณีความผิดมิไดกระทําลง ผูใชตองระวางโทษเพียงหนึ่งในสามของโทษที่กาํ หนด ไวส ําหรับความผดิ ท่ีใช ซงึ่ การไมก ระทาํ ความผิดอาจเปนเพราะ

๑๑๓ ๑.๑ ผูถ ูกใชไ มย อมกระทํา คอื ไมยอมรบั วาจะกระทําตามทใ่ี ช หรือรับแลว แตตอมา กลับใจไมก ระทาํ ๑.๒ ผูถ กู ใชย ังไมไ ดก ระทาํ เชน ถูกจับเสียกอ นทกี่ ารกระทาํ ความผิด ๑.๓ มเี หตุอ่นื เชน ผถู กู ใชตายเสยี กอน ®Õ¡Ò·Õè ùñ/òõñð (ท่ีประชุมใหญ) ขณะที่ตาํ รวจเขาจับกุมและแยงปนกับจาํ เลยที่ ๑ อยูนนั้ จาํ เลยที่ ๒ เขาชว ยแยงปนจากตาํ รวจ เม่อื ตํารวจจับจําเลยท่ี ๒ ได จาํ เลยที่ ๒ ไดรองบอกให จําเลยท่ี ๑ ขวา งระเบดิ ใสต ํารวจ ดังนีจ้ าํ เลยที่ ๑ มคี วามผดิ ฐานตอ สขู ดั ขวางเจาพนักงานตํารวจ และ ใชใหฆา เจา พนกั งาน ®¡Õ Ò·Õè óöññ/òõòø จําเลยไดใชให ก. ฆา ข. ผูตายโดยไตรตรองไวกอนโดยมอบ อาวุธปนใหนําไปหาโอกาสยิง ข. แม ก. จะยังมิไดกระทาํ ความผิด เพราะไมมีโอกาสฆา ข. การกระทําของจาํ เลยเปน ความผิดตามมาตรา ๒๘๙(๔) ประกอบกบั มาตรา ๘๔ วรรคสอง ®Õ¡Ò·èÕ ñòöô/òõñó จําเลยใชผูอ่ืนไปลักทรัพยนั้น ถือวาจาํ เลยเปนตัวการดวย ตามมาตรา ๘๓ เมื่อจําเลยรับทรัพยนั้นจากผูท่ีจําเลยใช ถือวาเปนการรับทรัพยซึ่งเปนการรับทรัพย ซึ่งเปนผลสืบเน่ืองมาจากกรรมอันเดียวกับความผิดฐานลักทรัพย หรือฉอโกงที่จําเลยเปนผูใชเอง จําเลยจึงไมมีความผดิ ฐานรับของโจร (ขอสอบผูช ว ยผูพิพากษา ๔ มถิ ุนายน ๒๕๓๑) ®Õ¡Ò·Õè òðõ÷/òõóõ จําเลยตะโกนวา พอมันมาแลว เอามันเลย แลว ส. ใชอาวุธ ปนลูกซองยาวยิงผูตาย ดังนี้ จาํ เลยตองมีความผิดฐานยุยงสงเสริมใหนาย ส. ฆาผูตาย ตาม ป.อ. มาตรา ๘๔ ประกอบดวย มาตรา ๒๘๘ ®¡Õ Ò·èÕ ñøõ/òõòð จําเลยรองบอกให อ. ยิงตํารวจ และรวมกับ อ. ยิงตาํ รวจ โดยดึงพานทายปนของตาํ รวจไวไมใหปองกันตัวเปนการยุใหผูอ่ืนทําผิด และรวมกันกระทําผิดดวย จงึ เกล่อื นกลืนเปนกรรมเดียวฐานเปนตัวการรวมกันพยายามฆาเจาพนักงาน ®¡Õ Ò·èÕ ñøóõ/òõóò รวมกันใช แตละคนเปนผูใชตามมาตรา ๘๔ ไมมีตัวการ รว มกนั ใช ตามมาตรา ๘๔ ประกอบดว ยมาตรา ๘๓ ๒. กรณีความผิดไดกระทําลง ผูใชตองรับโทษเสมือนเปนตัวการ และหากผูถูกใชเปน บุคคลตอ ไปนี้ ๒.๑ อายุไมเกิน ๑๘ ป ๒.๒ ผูพ กิ าร ๒.๓ ผทู ุพพลภาพ ๒.๔ ลูกจา งหรอื ผทู ี่อยใู ตบังคบั บญั ชาของผใู ช ๒.๕ ผูท ี่มฐี านะยากจนหรือผูตองพึง่ พาผใู ชเพราะเหตปุ วยเจบ็ หรือไมวาทางใด ÁÒμÃÒ øô ÇÃäÊÒÁ บัญญัติใหเพิ่มโทษที่จะลงแกผูใชกึ่งหนึ่งของโทษที่ศาล กําหนดสาํ หรบั ผนู น้ั

๑๑๔ ¼ŒâÙ ¦É³ÒËÃ×Í»ÃСÒÈ ÁÒμÃÒ øõ ผูใดโฆษณาหรือประกาศแกบุคคลทั่วไปใหกระทําความผิด และ ความผิดน้ันมีกําหนดโทษไมตํ่ากวาหกเดือน ผูนั้นตองระวางโทษกึ่งหน่ึงของโทษท่ีกาํ หนดไวสําหรับ ความผดิ น้นั ถาไดมีการกระทาํ ความผิดเพราะเหตุท่ีไดมีการโฆษณาหรือประกาศตามความ ในวรรคแรก ผูโฆษณาหรอื ประกาศตองรับโทษเสมอื นตัวการ ¤Òí ͸ºÔ Ò หลกั เกณฑโ ฆษณาใหกระทําความผดิ มีดังนี้ ๑. โฆษณาหรือประกาศแกบคุ คลทวั่ ไปใหก ระทาํ ความผดิ อาญา ๒. ความผดิ อาญานั้นกําหนดโทษไมตํ่ากวา ๖ เดอื น ๓. กระทาํ โดยมเี จตนาใหบ คุ คลทัว่ ไปกระทาํ ความผดิ นั้น ñ. â¦É³ÒËÃ×Í»ÃСÒÈ ตองเปนการโฆษณาหรือประกาศแกบุคคลท่ัวไป ไมใช เจาะจงบคุ คลหน่ึงบุคคลใดโดยเฉพาะ และการกระทําน้นั ตอ งเปน ความผดิ อาญา ò. ¤ÇÒÁ¼Ô´ÍÒÞÒ¹é¹Ñ μÍŒ §ÁÕâ·ÉäÁต‹ า่ํ ¡Ç‹Ò ö à´Í× ¹ ซง่ึ หมายถงึ โทษขัน้ สูงจะเปน โทษ ตาม ป. อาญา หรอื ตามพระราชบญั ญัติอนื่ ก็ได ó. ¡ÃÐทําâ´ÂÁÕà¨μ¹Ò คือ ตองมีเจตนาใหบุคคลท่ัวไปกระทําความผิดจริงๆ ไมใช เจตนาเพยี งแตลอเลน â·É¢Í§¼ÙŒâ¦É³ÒãË¡Œ ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼´Ô Á´Õ §Ñ ¹éÕ ๑. เม่ือโฆษณาหรือประกาศใหกระทําความผิด แมยังมิไดมีการกระทําความผิด ผโู ฆษณาหรือประกาศตองรบั โทษก่งึ หนงึ่ ของโทษสําหรบั ความผิดทโี่ ฆษณาหรอื ประกาศ ๒. ถา ไดมีผูกระทําความผดิ ตามท่ีโฆษณาหรือประกาศ ผโู ฆษณาหรือประกาศตองรับโทษ ในความผิดนน้ั เสมอื นตวั การ แตถาโฆษณาหรือประกาศไมเปนความผิดแมจะมีผูกระทาํ ความผิดเพราะเหตุที่ไดมีการ ประกาศหรือโฆษณา ผูโฆษณาหรือประกาศก็ไมมีความผิด เชน โฆษณาประกาศใหบุคคลทั่วไป กระทําความผดิ ลหุโทษ ®Õ¡Ò·Õè öøø/òô÷÷ พลตํารวจท่ีวิ่งตามจับผูรายที่ว่ิงหนีและรองบอกราษฎรใหชวยจับ โดยรองส่ังดวยวา “จับเปนไมไดใหจับตาย” ราษฎรคนที่วิ่งชวยจับผูราย และไดทํารายผูรายถึงตาย ถือวาเปนการประกาศแกราษฎรท่ัวไปใหกระทาํ ผิด พลตาํ รวจยอมมีความผิดฐานประกาศ หรอื โฆษณาแกบุคคลทัว่ ไปใหก ระทําความผิด

๑๑๕ ¼ŒÙʹѺʹ¹Ø ÁÒμÃÒ øö ไดบัญญัติวา “ผูใดกระทาํ ดวยประการใดๆ อันเปนการชวยเหลือ หรือ ใหความสะดวกในการที่ผูอ่ืนกระทําความผิด กอนหรือขณะกระทําความผิด แมผูกระทาํ ความผิด จะมิไดรูถึงการชวยเหลือใหความสะดวกนั้นก็ตาม ผูน้ันเปนผูสนับสนุนการกระทาํ ความผิด ตอ งระวางโทษสองในสามสวนของโทษท่ีกาํ หนดไวส าํ หรับความผดิ ทีส่ นับสนนุ นั้น” ËÅѡࡳ±¢ ͧàÃÍè× §¼ŒÙʹѺʹ¹Ø ÁÕ´§Ñ ¹Õé ๑. กระทาํ ดวยประการใดๆ อันเปนการชวยเหลือหรือใหความสะดวกในการที่ผูอ่ืน กระทาํ ความผดิ ๒. การชวยเหลือหรือใหความสะดวกในการท่ีผูอื่นกระทําความผิดตองกระทาํ กอน หรอื ขณะกระทาํ ผิด ๓. กระทําความผิดจะไดร ูห รอื มิไดรถู งึ การชวยเหลือหรือใหก ารสะดวกนัน้ หรอื ไมก็ตาม ๔. ผูสนับสนุนตองมีเจตนาที่จะชวยเหลือใหความสะดวกในการกระทํากอนหรือขณะ กระทาํ ผดิ ¡ÃÐทาํ ´ŒÇ»ÃСÒÃã´æ Íѹ໹š ¡Òê‹ÇÂàËÅ×ÍËÃ×ÍãˤŒ ÇÒÁÊдǡ㹡Ò÷è¼Õ ÍÙŒ ¹×è ¡ÃÐทํา ¤ÇÒÁ¼´Ô การใหความชวยเหลือหรือใหความสะดวกในการที่ผูอื่นนั้นจะกระทาํ ดวยประการใดๆ ก็ได ขอสาํ คัญอยูท่ีวาการกระทํานั้นตองเปนการชวยเหลือหรือใหความสะดวกในการที่ผูอื่นกระทาํ ความผิด แตผูที่ไดกระทําความผิดน้ันจะรูถึงการชวยเหลือนั้นหรือไม ไมใชขอสาํ คัญ การใหความ ชวยเหลือแลวใหความสะดวกนั้นอาจเปนการชวยหาชองทางตามโอกาสใหเขาลักษณะใหความรู หรืออยางอ่นื ๆ กไ็ ด ¡ÒêNj ÂàËÅ×ÍËÃ×ÍãËŒ¤ÇÒÁÊдǡ¹Ñ¹é ¨ÐμÍŒ §¡ÃÐทาํ ¡‹Í¹ËÃ×Í¢³Ð¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ การชวยเหลือหรือใหความสะดวกอันจะถือเปนการสนับสนุนนั้น มีกาํ หนดเวลาอยู ๒ ประการ คือ ๑. กอนกระทําความผิด เชน ชวยเหลือในการตระเตรียมกระทําความผิดของตัวการ โดยหาอาวุธหรือเครอ่ื งมือเครือ่ งใชในการกระทําความผิดได ๒. ขณะกระทําความผิด เชน ชว ยดูตน ทางใหผ ูร ายท่กี าํ ลงั ลักทรัพย แตห ากวาใหการ ชวยเหลือ หรือใหความสะดวกภายหลังที่การกระทําความผิดสําเร็จแลว ผูชวยเหลือหรือใหความ สะดวกนั้น ยอมไมใชผูสนับสนุนตามมาตรา ๘๖ แตอาจมีความผิดฐานอื่นได ถาการกระทาํ นั้น เขา องคป ระกอบความผิด ¼ÙŒ¡ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼Ô´¨Ð䴌Ìٶ֧ËÃ×ÍÁÔ䴌Ìٶ֧¡Òê‹ÇÂàËÅ×ÍËÃ×ÍãËŒ¤ÇÒÁÊдǡ¹éѹËÃ×ÍäÁ‹ äÁ‹สํา¤ÑÞ ความสําคัญของการเปนผูสนับสนุนอยูท่ีการชวยเหลือหรือใหความสะดวกกอนหรือใน ขณะกระทําความผดิ ผูสนับสนนุ กบั ผูกระทาํ ความผิดนน้ั อาจไมมคี วามสมั พนั ธกันเลยก็ได เชน คนใช ในบานเปดหนาตางท้ิงไวเพราะโกรธนายจางที่ดุดาทุกวันเผ่ือวาคนรายจะไดเขามาลักทรัพยในบาน

๑๑๖ นายจาง ตอมาไดมีคนรายเขามาลักทรัพยโดยเขามาทางหนาตางที่เปดไวน้ัน เชนนี้แมวาคนราย จะไมรูเลยวาคนใชในบานเปดหนาตางไวเพ่ือความสะดวกในการท่ีจะเขามาลักทรัพยก็ตาม แตเม่ือคนรายไดรับความสะดวกในการเขาไปลักทรัพยในบานน้ี คนใชจึงมีความผิดฐานเปน ผูส นบั สนนุ ในการลักทรัพย ¼ÙŒÊ¹ÑºÊ¹Ø¹μŒÍ§ÁÕà¨μ¹Ò·Õè¨Ðª‹ÇÂàËÅ×ÍËÃ×ÍãËŒ¤ÇÒÁÊдǡ㹡ÒáÃÐทํา¡‹Í¹ËÃ×Í¢³Ð ¡ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼´Ô หมายความวา ผูสนับสนุนจะมีความผดิ ตอ เม่ือไดกระทาํ โดยเจตนา กลาวคอื ผูสนับสนนุ ตองไดกระทําโดยรูวาการกระทําของตนเปนการชวยเหลือหรือใหความสะดวกแกการกระทําความผิด ของผูก ระทาํ ถาหากวาผูนั้นไมมีเจตนาที่จะใหความชวยเหลือหรือใหความสะดวกแลว ก็ยอมมิใช ผูสนับสนุน เชน คนใชลืมใสกลอนหนาตางไวเปนเหตุใหคนรายเขามาลักทรัพยสะดวกข้ึนหรือให เพื่อนยมื ปน โดยไมท ราบวา เขาจะเอาไปทาํ อะไร แตปรากฏวา เขาเอาไปยิงคนตาย เชนนี้ท้ังสองกรณนี น้ั ทั้งคนใชและผูที่ใหยืมปน ไมมีเจตนาท่ีจะใหความชวยเหลือหรือใหความสะดวก เชนนี้จึงไมมี ความผดิ ฐานผูสนบั สนนุ - การชวยเหลือหรือใหความสะดวกแกตัวการกระทําความผิดน้ัน การกระทําของ ตัวการจะตองเปนการกระทําที่กฎหมายบัญญัติวาเปนความผิดใหลงโทษ กลาวคือผูสนับสนุนจะมี ความผิดตอเมื่อปรากฏวามีตัวการและตัวกระทําความผิดน้ัน หรือพยายามกระทําความผิด หรือ การเตรียมในกรณีทมี่ ีกฎหมายบัญญตั ิวาใหต องรับผิดในขัน้ ตระเตรยี ม â·É·è¼Õ ÊÙŒ ¹ºÑ ʹ¹Ø ¨Ðä´ŒÃºÑ ๑. กรณีธรรมดา ผูสนับสนนุ ตองระวางโทษ ๒ ใน ๓ สวนของโทษทก่ี าํ หนดไวสาํ หรบั ความผดิ ท่สี นบั สนนุ (มิได ถอื เอาโทษทางตวั การมาเปน เกณฑ) ๒. กรณีพิเศษ ซ่ึงมีกฎหมายบัญญัติไวโดยเฉพาะ ใหผูสนับสนุนรับโทษ ฐานตัวการ กระทาํ ความผดิ เชน ความผิดตอ องคพ ระมหากษตั ริย ตาม ป.อ. มาตรา ๑๑๙ ถงึ ๑๒๙ ๓. กรณีไมตองรับโทษ ผูสนับสนุนไมตองรับโทษในกรณีท่ีความผิดที่สนับสนุนนั้น เปนความผดิ ลหุโทษ ตาม ป.อ. มาตรา ๑๐๖ μÇÑ Í‹ҧ ®Õ¡Ò·èÕ óôò/òõðù จําเลยพาพวกปลนมารูจักบานผูเสียหาย แลวแยกทางไป โดยไมไ ดรวมปลนดวย จาํ เลยมคี วามผิดเพียงสนับสนนุ ตาม ป.อ. มาตรา ๘๖ ®¡Õ Ò·èÕ ññòô/òõñù จาํ เลยรวมคดิ วางแผนกบั พวก จาํ เลยจอดรถยนตห า งท่เี กิดเหตุ ๘๐ เมตร มศี าลาบงั มองไมเห็นกนั พวกจาํ เลยวิ่งราวทรัพย แลวว่ิงมาข้ึนรถหนีไปตามแผน จาํ เลยเปน ผสู นบั สนุน

๑๑๗ ®Õ¡Ò·èÕ ñùöù/òõðõ (ที่ประชุมใหญ) บุคคลอ่ืนนําเครื่องมือสําหรับปลอมเหรียญ กษาปณไปทดลองทําเงินตราปลอมที่บานจําเลยดู ดังนี้ จําเลยไมใชตัวการในการทําเงินตราปลอม เพราะมิไดรวมในการทดลองดวย แตการที่จําเลยยอมใหใชสถานที่ ภาชนะ เตาไฟของตนน้ัน เปน การใหความสะดวกในการทาํ ปลอมเงนิ ตรา มคี วามผดิ ฐานเปนผสู นับสนุน ®Õ¡Ò·Õè ñññó-ô/òõðø จาํ เลยเห็นผูตายกาํ ลังถกู ทาํ รา ย ไมไ ดเ ขาขัดขวางแตอ ยางใด และไลล กู ๆ ใหออกไป ทง้ั ส่งั หามไมใ หไปบอกใคร เมอื่ มหี ญิงอกี คนหนึง่ มายังทีเ่ กดิ เหตุ จําเลยว่งิ ไป รับหนา หามมิใหเขาไปโดยกลาวเท็จวาผัวเมียตีกันไมใชธุระ เปนการแสดงใหเห็นวาจําเลยกระทําไป โดยตั้งใจเพื่อที่จะอํานวยความสะดวกใหผูตายถูกฆาโดยไมตองถูกฆาโดยไมตองถูกผูใดขัดขวาง จําเลยจงึ มคี วามผดิ ฐานเปนผูสนบั สนนุ ®Õ¡Ò·èÕ òøðð/òõòò การสนับสนุนการกระทําความผิดตาม ป.อ. มาตรา ๘๖ น้ัน จะตองมีผูอ่ืนเปนตัวการในการกระทําผิด หากเปนกรณีที่ไมมีตัวการกระทําผิดดังกลาว ผูชวยเหลือ หรือใหค วามสะดวกในความผิดน้นั กย็ อมไมม คี วามผดิ ในฐานะเปน ผสู นับสนนุ ®Õ¡Ò·Õè óôò/òõðù จําเลยสนับสนุนตัวการใหปลนทรัพย ตัวการไดกระทาํ เพียง พยายาม ปลน จาํ เลยจึงตองรับโทษ ๒ ใน ๓ ของความผิดฐานพยายามปลน ทรัพย (๒ ใน ๓ ของ ๒ ใน ๗) ®Õ¡Ò·Õè ñðùð/òõòò ข. เขา ไปยิงผเู สยี หาย สว น ก. ขรี่ ถจกั รยานยนต ตดิ เครอื่ งรอ อยบู นถนน หา งที่เกดิ เหตุ ๑๐๐ เมตร แลวข่จี ักรยานยนตพ า ข. ซ่งึ ซอนทายหนีไป ก. เปน ผูส นบั สนนุ ®¡Õ Ò·Õè òòõ/òõõõ ขณะจําเลยท่ี ๑ และท่ี ๒ รว มกันกระทาํ ความผิด โดยพูดจาหลอกลวง นําสลากกินแบงรัฐบาลที่มีการปลอมแปลงหมายเลขออกขายใหแกผูเสียหาย จําเลยท่ี ๓ ไมไดอยู ในท่ีเกิดเหตุและไมไดมีสวนเก่ียวของในการพูดคุยติดตอเจรจากับผูเสียหาย จึงสรุปไดวาจําเลยที่ ๓ เปน ตัวการท่ีรว มกระทําความผิดฐานใชสลากกินแบง รฐั บาลซง่ึ เปน เอกสารสทิ ธิปลอม แตก ารท่ีจําเลย ท่ี ๓ เปนผูขับรถยนตพาจําเลยที่ ๑ และที่ ๒ มายังบานผูเสียหายเพื่อใหจําเลยที่ ๓ และที่ ๒ รวมกัน หลอกลวงนําสลากกินแบงรัฐบาลท่ีมีการปลอมหมายเลขวาถูกรางวัลมาขายเพื่อประสงคจะเอาทรัพยสิน ของผูเสียหาย เปนการชวยเหลือหรอื ใหความสะดวกแกจาํ เลยที่ ๑ กอนกระทาํ ความผิด จําเลยท่ี ๓ จึงเปนผูสนับสนุนจําเลยท่ี ๑ ในการกระทําความผิดตองรับโทษฐานเปนผูสนับสนุนตามประมวล กฎหมายอาญา มาตรา ๘๖ ®Õ¡Ò·Õè ñóõöð/òõõõ จําเลยที่ ๒ รเู หน็ ในการท่ีจําเลยที่ ๑ โทรศัพทห ลอกใหผตู าย ออกมาจากบานเพอื่ ใหจ าํ เลยที่ ๓ ใชอ าวุธปน ยงิ ฆาผูตายโดยไตรตรองไวก อ น การกระทาํ ของจาํ เลยท่ี ๒ เปนการชวยเหลือใหค วามสะดวกในการกระทาํ ความผดิ ของจําเลยที่ ๑ จาํ เลยท่ี ๒ จึงมคี วามผดิ ฐาน สนบั สนนุ ในการจา งวานใชของจาํ เลยท่ี ๑ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๘๙ (๔) ประกอบ มาตรา ๘๔, ๘๖

๑๑๘ ®Õ¡Ò·èÕ ö÷ó-ö÷ô/òõõõ จาํ เลยท่ี ๑ ตดิ ตอแนะนําใหจ ําเลยท่ี ๒ ไปจาํ หนายเมทแอมเฟตามนี ของกลางให ช. จําเลยที่ ๒ จึงมีความผิดฐานจําหนายเมทแอมเฟตามีนโดยไมไดรับอนุญาต สวน จาํ เลยท่ี ๑ เปนเพยี งการชว ยเหลอื หรอื ใหความสะดวกแกจําเลยที่ ๒ ในการจําหนา ยเมทแอมเฟตามีน จําเลยท่ี ๑ จงึ มคี วามผิดฐานเปน ผูสนับสนนุ ในการกระทําความผิดดงั กลา ว ®¡Õ Ò·Õè ôóùù-ôôðð/òõõõ จาํ เลยท้งั สองเขา ไปพดู กบั ช. และ ภ. ซึง่ ทาํ หนาท่ีเปน พนักงานรักษาความปลอดภัยของบริษัทผูเสียหายบริเวณประตูทางออกเพื่อให บ. นํารถซ่ึงบรรทุก กลองกระดาษของผูเสียหายออกไปจากบริษัทผูเสียหาย แมคนรายไดเคล่ือนยายกลองกระดาษจาก บริเวณที่ผูเสียหายเก็บไวในโกดังข้ึนรถบรรทุกหกลอ แตรถบรรทุกหกลอยังคงอยูภายในโรงงานของ ผูเสียหายซึ่งมีพนักงานรักษาความปลอดภัยดูแลอยูดวย ท้ังพนักงานรักษาความปลอดภัยไมยินยอม ให บ. นํากลองกระดาษออกไป จึงถือวาการแยงกรรมสิทธิ์ในกลองกระดาษของ บ. ยังไมสมบูรณ ขั้นตอนการลักทรพั ยของ บ. ยังกระทําการไมแลวเสรจ็ การนาํ รถบรรทกุ หกลอ บรรทกุ กลอ งทรัพยข อง บ. ยังกระทําการไมแลวเสร็จ การนํารถบรรทุกหกลอบรรทุกกลองกระดาษออกจากบริษัทของผูเสียหาย เปนเหตุการณตอเนื่องเกี่ยวพันกับการลักทรัพยท่ีจําเลยท้ังสองพูดกับ ภ. และ ช. เพื่อใหนํารถบรรทุก หกลอออกไปจากโรงงานผูเสียหาย จึงถือเปนการชวยเหลือหรือใหความสะดวกในขณะท่ี บ. ลงมือ กระทาํ ความผดิ ฐานลกั ทรพั ย เม่ือ บ. ไมสามารถนาํ กลองกระดาษออกไปได การกระทําของ บ. ยอ มเปน ความผิดฐานพยายามลกั ทรัพย การกระทาํ ของจาํ เลยท้ังสองจึงเปนความผิดฐานสนบั สนนุ บ. ในการ กระทาํ ความผิดฐานพยายามลักทรัพย ®Õ¡Ò·èÕ òòøð/òõõõ จําเลยและ บ. กับพวกเขาไปในบานของผูเสียหาย และจําเลย พดู วา “มึงแนห รอื ทอี่ ยทู ่นี ่มี า ๑๕ ถงึ ๑๖ ป เอามันเลย” กับพูดวา “ไอสตั ว เดย๋ี วยงิ ท้ิงหมดเลย” อนั เปน ความผิดฐานบุกรุกและขูใหผูอื่นตกใจกลัว แตการท่ีจําเลยพูดวา เอามันเลย และ บ. เขาทําราย ผูเสียหายโดยจําเลยไมไดทํารายผูเสียหายดวย เปนการท่ีจําเลยกอใหผูอ่ืนกระทําความผิดตาม ประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๘๔ เม่ือโจทกบรรยายฟอ งวา จาํ เลยกบั บ. และพวกรวมกันทํารายรา งกาย ผเู สียหายตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๘๓ ขอเท็จจริงทีป่ รากฏในทางพิจารณาจงึ แตกตางกับ ฟองในสาระสําคัญตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๙๒ วรรคสอง ยอมลงโทษจําเลยฐานเปนผูใชใหกระทําความผิดไมได แตการที่จําเลยรองบอกดังกลาวถือไดวา จาํ เลยเปน ผสู นบั สนุนให บ. กระทําความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๘๖ ศาลมอี าํ นาจ จับปรบั บทฐานเปน ผูส นับสนุนได ®Õ¡Ò·Õè ñóõöð/òõõö จําเลยที่ ๑ วาจางใหจําเลยที่ ๓ กับพวกใชอาวุธปนยิงผูตาย ที่บานของผูตาย ถือไดวาเปนผูสนับสนุนการกระทําความผิดฐานรวมกันมีและพาอาวุธปน โดยไมไดรับใบอนุญาตตามพระราชบัญญัติอาวุธปน เครื่องกระสุนปน วัตถุระเบิด ดอกไมเพลิง และ สิ่งเทียมอาวุธปน พ.ศ. ๒๔๙๐ มาตรา ๗, ๘ ทวิ วรรคหนึ่ง, ๗๒ วรรคสาม, ๗๒ ทวิ วรรคสอง ประกอบประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๘๖, ๓๗๑

๑๑๙ จําเลยท่ี ๒ รูเห็นในการท่ีจําเลยที่ ๑ โทรศัพทหลอกใหผูตายออกมาจากบานเพ่ือให จาํ เลยที่ ๓ ใชอาวธุ ปน ยิงฆา ผูตายโดยไตรตรองไวก อ น การกระทําของจําเลยท่ี ๒ เปนการชว ยเหลอื ใหสะดวกในการกระทําความผิดของจําเลยที่ ๑ จําเลยที่ ๒ จึงมีความผิดฐานสนับสนุน ในการจา งวานใชข องจําเลยท่ี ๑ ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๒๘๙ (๔) ประกอบมาตรา ๘๔, ๘๖

μÒÃÒ§ÊÃØ»·ÒŒ º·àÃÂÕ ¹ ๑๒๐ ÅÒí ´Ñº àÃèÍ× § ¤íÒ͸ԺÒ ÁÒμÃÒ·èàÕ ¡ÂèÕ Ç¢ŒÍ§ ËÁÒÂàËμØ บทท่ี ๕ ตวั การ ËÅѡࡳ±Ê Òí ¤ÑޢͧμÇÑ ¡Òà ม.๘๓ ฎกี า ๓๑๓/๒๕๒๘ ๑. เปนการกระทาํ ความผดิ ฎีกา ๑๒๐๒/๒๕๒๙ ๒. มีบคุ คลตงั้ แตสองคนขนึ้ ไป ฎกี า ๑๗๑๕/๒๕๒๘ ๓. มีการกระทาํ รว มกนั ในขณะกระทําความผิดนั้น ฎกี า ๑๕๘๖/๒๕๓๐ ๔. มีเจตนารวมกนั ในขณะกระทาํ ความผิด ๕. มีเจตนารวมกนั ในขณะกระทําผดิ ฎกี า ๓๖๑๑/๒๕๒๘ ฎกี า ๒๐๕๗/๒๕๓๕ บทท่ี ๕ ผใู ชใ หผูอ่นื กระทําผดิ ËÅѡࡳ±¡ÒÃ໚¹¼Ù㌠ªŒ ฎีกา ๑๘๓๕/๒๕๓๒ ๑. ตองมีการกระทําอันเปนการกอใหผูอื่นกระทํา ม.๘๔ ความผิด ๒. การทใ่ี ชใ หก ระทาํ ตอ งเปน การอนื่ เชน ความผดิ อาญา ๓. ผูใชตองมีเจตนาท่ีจะใหผูถูกใชกระทําความผิดนั้น โทษของผใู ชใ หกระทําผิด ผูใ ชต องรับโทษดังนี้ ๑. กรณีความผิดไดกระทําลง ผใู ชต องรบั โทษ ๑ ใน ๓ ของโทษทีก่ าํ หนด ๒. หากผถู กู ใชไ ดก ระทาํ ความผดิ นนั้ ผใู ชต อ งรบั โทษ เตม็ จํานวนสาํ หรบั ความผิดน้ัน ๓. หากผูถูกใชเปนบุคคลอายุไมเกินสิบแปดป ผูพิการ ผูทุพพลภาพ ลูกจางหรือผูที่อยูใตบังคับ บญั ชาของผใู ชท ม่ี ฐี านะยากจน หรอื ผตู อ งพง่ึ พาผใู ช เพราะ เหตุปวยเจ็บ หรือไมวาทางใด ใหเพ่ิมโทษที่จะลงแกผูใช กึง่ หน่งึ ของโทษทศี่ าลกาํ หนดสําหรบั ผนู ัน้

ÅÒí ´Ñº àÃ×Íè § ¤Òí ͸ºÔ Ò ÁÒμÃÒ·èÕà¡èÂÕ Ç¢ŒÍ§ ËÁÒÂàËμØ บทที่ ๕ ผูโ ฆษณาหรอื ประกาศ ฎกี า ๖๘๘/๒๔๗๗ ËÅѡࡳ±â¦É³ÒãË¡Œ ÃзíÒ¤ÇÒÁ¼´Ô มีดังน้ี ม.๘๕ ผสู นับสนุน ๑. โฆษณาหรอื ประกาศแกบ คุ คลทว่ั ไปใหก ระทาํ ความผดิ ฎกี า ๓๔๒/๒๕๐๙ อาญา ฎกี า ๑๑๒๔/๒๕๑๙ ๒. ความผดิ ตามนั้นกาํ หนดโทษไมต ํ่ากวา ๖ เดอื น ฎีกา ๑๑๑๓-๔/๒๕๐๘ ๓. กระทําโดยมเี จตนาใหบ ุคคลทัว่ ไปกระทําความผดิ ËÅ¡Ñ à¡³±àÃÍè× §¡ÒÃʹѺʹع มดี งั นี้ ม.๘๖ ๑. กระทาํ ดว ยประการใดๆ อนั เปน การชว ยเหลอื หรอื ให ความสะดวกในการท่ีผูอ่นื กระทาํ ผดิ ๒. การชวยเหลือใหความสะดวกในการท่ีผูอื่นกระทํา ความผดิ ตอ งกระทํากอน หรอื ขณะกระทาํ ความผิด ๓. กระทาํ ความผดิ จะไดร หู รอื มไิ ดร ถู งึ การชว ยเหลอื หรอื ใหความสะดวกน้ัน หรอื ไมก ต็ าม ๔. ผสู นบั สนนุ ตอ งมเี จตนาทจ่ี ะชว ยเหลอื ใหค วามสะดวก ในการกระทาํ กอนหรอื ขณะกระทําผดิ ๑๒๑

๑๒๒ ๔. คําถามทา ยบท ๑. นายเอกเจตนาฆานายโทไดชวนนายโทไปเท่ียวปาลาสัตวดวยกันทั้งสองเดินเขาไป ในปา ลึก นายเอกใชป นยิงนายโทไดร บั บาดเจ็บ นายโทรองขอชวี ิต นายเอกเกดิ สงสารจงึ แบกนายโท ออกมาจากปา และนาํ สง โรงพยาบาล แพทยช ว ยชวี ติ นายโทไวไ ด แตน ายโทตอ งกลายเปน อมั พาต ดงั นี้ ใหวนิ ิจฉยั การกระทาํ ของนายเอกวาจะตองรบั ผิดในทางอาญาหรือไมอยางไร ๒. นายแดงตองการใหนายดําตาย จึงเขียนจดหมายวาจางนายมวงซ่ึงเปนมือปน ใหไปฆานายดํา โดยใหนายขาวลูกนองของตนเองถือจดหมายจางฆาไปใหแกนายมวง ถาขอเท็จจริง ปรากฏวา ก. ระหวา งทางนายขาวทําจดหมายของนายแดงหาย นายมว งจงึ ไมท ราบถงึ ขอ ความ ในจดหมาย จึงไมไดไ ปฆานายดํา ข. นายขาวไดน าํ จดหมายนนั้ ใหแ กน ายมว ง นายมว งเปด จดหมายอา นดู แตไ มย อม ฆานายดําเพราะนายดําเคยมีบญุ คุณกบั ตนมากอน ค. นายมวงไดรับจดหมายของนายแดงแลว ไดขอยืมปนของนายเหลืองไปยิง นายดําตาย โดยที่นายเหลืองรวู า นายมว งจะเอาปนของตนไปยิงนายดาํ ดงั น้ี นายแดง นายมว ง นายเหลืองจะมีความผดิ อยางไร ๓. นายหน่ึง นายสองและนายสามรวมกันเพื่อเขาไปลักทรัพยในบานของนายขาว โดยนดั แนะกนั วา นายหนง่ึ จะเปน คนขน้ึ ไปลกั ทรพั ยบ นบา น นายสองตดิ เครอ่ื งรถรอรบั ทรพั ยอ ยหู นา บา น สวนนายสามคอยแจงสัญญาณอันตรายอยูปากซอยบาน หางจากบานนายขาว ๘๐ เมตร เม่อื นายหนง่ึ ไดท รพั ยมาแลวจึงมาขึ้นรถทน่ี ายสองจอดรอแลว มารับนายสาม ดังนี้ นายหนึง่ นายสอง และนายสาม ตองรับผิดอยา งไร

๑๒๓ เอกสารอางอิง เกียรติขจร วัจนสวัสด์ิ.(๒๕๕๑).คําอธิบายกฎหมายอาญา ภาค ๑.กรุงเทพฯ:พลสยาม พริ้นตง้ิ จติ ติ ติงศภทั ิย.(๒๕๕๕).กฎหมายอาญา ภาค ๑.กรงุ เทพฯ: สาํ นักอบรมศึกษากฎหมาย แหง เนติบณั ฑิตยสภา. ทวเี กยี รติ มนี ะกนษิ ฐ.(๒๕๕๓).คําอธบิ ายกฎหมายอาญา ภาคท่วั ไป.กรุงเทพฯ:วญิ ชู น. ทวเี กยี รติ มีนะกนิษฐ.(๒๕๕๑).ประมวลกฎหมายอาญา ฉบบั อา งองิ .กรุงเทพฯ:วิญชู น. สมศักดิ์ เอยี่ มพลับใหญ.(๒๕๕๗).เกร็ดกฎหมายอาญา.กรุงเทพฯ:บณั ฑติ อกั ษร. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.สาขาวิชานิติศาสตร.(๒๕๔๐).เอกสารการสอน ชุดวชิ ากฎหมายอาญา ๑ ภาคบทบญั ญัติท่ัวไป.นนทบรุ :ี โรงพมิ พม หาวิทยาลยั สุโขทัยธรรมาธริ าช. สหรฐั กติ ศิ ภุ การ.(๒๕๕๗).หลกั และคาํ อธบิ ายกฎหมายอาญา.กรงุ เทพฯ:อมรนิ ทรพ รน้ิ ตงิ้ แอนดพบั ลิชช่งิ หยุด แสงอุทัย.(๒๕๕๕).กฎหมายอาญาภาค ๑.กรุงเทพฯ:สํานักพิมพมหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร วิเชียร ดิเรกอุดมศักด์ิ.(๒๕๕๓).กฎหมายอาญาพิสดาร เลม ๑.กรุงเทพฯ:แสงจันทร การพิมพ.

๑๒๔

๑๒๕ º··èÕ ö ¤ÇÒÁ¼Ô´à¡ÂÕè ǡѺ¤ÇÒÁÁ¹èÑ ¤§á˧‹ ÃÒªÍҳҨѡà ๑. วัตถุประสงคการเรยี นรูประจาํ บท เพ่ือใหนักเรียนนายสิบตํารวจเขาใจถึงความผิดเกี่ยวกับความผิดตอองคพระมหากษัตริย พระราชินี รชั ทายาท และผสู ําเร็จราชการแทนพระองค และความผดิ เก่ยี วกับการกอ การรา ย ๒. สว นนํา ในบทนี้นักเรียนนายสบิ ตํารวจจะไดศกึ ษา ๒ สว น ดวยกนั คอื ๒.๑ ความผิดที่เกี่ยวกับความผิดตอองคพระมหากษัตริย พระราชินี รัชทายาท และผสู าํ เรจ็ ราชการแทนพระองค และความผดิ เกย่ี วกบั การกอ การรา ย ซงึ่ มมี าตราทเี่ กย่ี วขอ งตา ง ๆ ดงั นี้ ๑. ปลงพระชนมพระมหากษตั รยิ  มาตรา ๑๐๗ ๒. ผูใดกระทาํ การประทุษรายตอ พระองคหรอื เสรีภาพ มาตรา ๑๐๘ ๓. โทษของการปลงพระชนมพระราชินี หรือรัชทายาท หรือฆาผูสําเร็จราชการ แทนพระองค มาตรา ๑๐๙ ๔. กระทําการประทษุ รา ยตอพระองค หรือเสรีภาพของพระราชนิ ี หรือรัชทายาท มาตรา ๑๑๐ ๕. ผสู นบั สนนุ ในการกระทาํ ความผิด มาตรา ๑๑๑ ๖. หมิน่ ประมาท ดูหมนิ่ หรอื แสดงความอาฆาตมาดรา ย มาตรา ๑๑๒ ๒.๒ ความผิดเกี่ยวกบั การกอการราย ความผิดเกยี่ วกับการกอการรา ย ตามมาตราตา ง ๆ ดงั นี้ มาตรา ๑๓๕/๑, มาตรา ๑๓๕/๑ วรรคสอง, มาตรา ๑๓๕/๑ วรรคสาม มาตรา ๑๓๕/๒, มาตรา ๑๓๕/๓, มาตรา ๑๓๕/๔ ๓. เนือ้ หา ๓.๑ ความผิดตอองคพระมหากษตั ริย พระราชินี รัชทายาท และผูสาํ เรจ็ ราชการ แทนพระองค »Å§¾ÃЪ¹Á¾ÃÐÁËÒ¡ÉμÑ ÃÂÔ  “ÁÒμÃÒ ñð÷” ผูใดปลงพระชนมพ ระมหากษตั ริย ตองระวางโทษประหารชีวิต ผูใดพยายามกระทาํ การเชน วานั้น ตองระวางโทษเชน เดียวกัน ผูใดกระทําการใดอันเปน การตระเตรียม เพื่อปลงพระชนมพระมหากษัตริย หรือรู วามีผูจะปลงพระชนมพระมหากษัตริย กระทําการใดอันเปนการชวยปกปดไว ตองระวางโทษจําคุก ตลอดชวี ติ

๑๒๖ ͧ¤» ÃСͺ¤ÇÒÁ¼´Ô ๑. ปลงพระชนม ๒. พระมหากษตั รยิ  ๓. โดยเจตนา คาํ ͸ºÔ Ò การปลงพระชนมพระมหากษัตริยจะกระทําดวยประการใดๆ ก็ได เชน ยิง แทง ฟน ทุบตี หรือวางยาพษิ เปนตน พระมหากษัตริยตามความหมายของมาตรานี้ หมายถึง พระมหากษัตริยท่ีทรง ครองราชยอ ยู ขณะถกู ปลงพระชนม การกระทําท่ีจะเปนความผิดตามมาตราน้ี ผูกระทําจะตองกระทําโดยเจตนา กลาวคือ รูสํานึกในการกระทาํ และประสงคตอผลหรือยอมเล็งเห็นผลของการกระทํานั้น โดยผูกระทาํ จะตอง ทราบวาผูท่ีตนปลงพระชนมน้ันเปนพระมหากษัตริย และจะเปนความผิดสาํ เร็จตอเม่ือพระมหากษัตริย น้ันสิ้นพระชนมดวยเหตุแหงการกระทาํ ของตน แตหากไมถึงขั้นสิ้นพระชนมก็จะเปนความผิด ฐานพยายามตามวรรค ๒ ทํา¡ÒûÃзÉØ ÃŒÒÂμ‹Í¾ÃÐͧ¤ËÃ×ÍàÊÃÀÕ Ò¾¢Í§¾ÃÐÁËÒ¡ÉμÑ ÃÂÔ  “ÁÒμÃÒ ñðø” ผูใดกระทําการประทุษรายตอพระองค หรือเสรีภาพของพระมหากษัตริย ตอ งระวางโทษประหารชวี ติ หรือจาํ คกุ ตลอดชวี ติ ผูใดพยายามกระทําการเชน วานัน้ ตองระวางโทษเชน เดียวกัน ถาการกระทําน้ันมีลักษณะอันนาจะเปนอันตรายแกพระชนม ผูกระทําตองระวาง โทษประหารชีวิต ผูใดกระทําการใดอันเปนการตระเตรียมเพ่ือประทุษรายตอพระองค หรือเสรีภาพของ มหากษัตริย หรือรูวามีผูจะกระทําการประทุษรายตอพระองคหรือเสรีภาพของพระมหากษัตริย กระทาํ การใดอันเปน การชวยปกปด ไว ตอ งระวางโทษจําคุกตั้งแตสบิ หกปถ งึ ยี่สบิ ป ͧ¤» ÃСͺ¤ÇÒÁ¼´Ô ๑. การกระทําการประทษุ รา ยตอพระองคหรือเสรภี าพของพระมหากษตั รยิ  ๒. โดยเจตนา คําวา “»ÃзØÉÌҔ หมายความวา ทําการประทุษรายแกกายหรือจิตใจของ พระมหากษัตริย ไมวาจะทํารายโดยใชแรงกายภาพหรือดวยวิธีอื่นใด และใหหมายความรวมถึง การกระทําใดๆ ซ่ึงเปนเหตุใหอยูในภาวะที่ไมสามารถขัดขืนได ไมวาจะโดยใชยาทําใหมึนเมา สะกดจติ หรือใชวิธีอ่ืนใดอันคลา ยคลงึ กนั ตามความในมาตรา ๑(๖) กระทําการประทุษรายตอพระองคของพระมหากษัตริย จึงเปนการกระทําการ ประทษุ รายตามความหมายของมาตรา ๑(๖)

๑๒๗ สําหรับความผิดในวรรค ๓ นั้น กฎหมายบัญญัติใหมีโทษหนักขึ้นกวา วรรค ๑ และ วรรค ๒ ถาการกระทําน้นั มีลักษณะนาจะเปนอันตรายแกพระชนม ผูใดกระทําอยูในข้ันตระเตรียมการ หรือรูวาจะมีผูกระทําการเชนวานั้นแตชวยปกปดไว กเ็ ปน ความผดิ ตามกฎหมายเชนเดียวกัน »Å§¾ÃЪ¹Á¾ÃÐÃÒªÔ¹Õ ËÃÍ× ÃѪ·ÒÂÒ· ËÃÍ× ¦Ò‹ ¼สÙŒ าํ àÃç¨ÃÒª¡ÒÃá·¹¾ÃÐͧ¤ “ÁÒμÃÒ ñðù” ผูใดปลงพระชนมพระราชินีหรือรัชทายาท หรือฆาผูสําเร็จราชการ แทนพระองค ตอ งระวางโทษประหารชีวติ ผูใ ดพยายามกระทาํ การเชน วานั้น ตอ งระวางโทษเชน เดียวกัน ผูใดกระทําการใดอันเปนการตระเตรียมเพื่อปลงพระชนม พระราชินีหรือรัชทายาท หรือเพอ่ื ฆาผสู ําเรจ็ ราชการแทนพระองค หรอื รูวา มผี ูจะปลงพระชนมพ ระราชินี หรอื รชั ทายาท หรือจะฆา ผูสําเร็จราชการแทนพระองค กระทําการใดอันเปนการชวยปกปดไวตองระวางโทษจําคุกต้ังแต สบิ สองปถ งึ ย่ีสิบป ͧ¤» ÃСͺ¤ÇÒÁ¼´Ô ๑. ปลงพระชนมพ ระราชินี หรือรัชทายาท หรอื ๒. โดยเจตนา ¾ÃÐÃÒªÔ¹Õ ตอ งเปน พระราชินีขององคพระมหากษตั รยิ  รชั กาลปจจบุ ัน ÃѪ·ÒÂÒ· หมายถึง ผูจะสืบราชสมบัติตามกฎมนเทียรบาลวาดวยการสืบ ราชสนั ตติวงศ พ.ศ.๒๔๖๗ และตามรัฐธรรมนญู แหง ราชอาณาจกั รไทย ¼ÙŒสําàÃç¨ÃÒª¡ÒÃá·¹¾ÃÐͧ¤ คือ ผูท่ีพระมหากษัตริยทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ แตงต้งั ใหเ ปน ʹºÑ ʹ¹Ø ¡ÒáÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´μÒÁÁÒμÃÒ ñð÷ ¶§Ö ÁÒμÃÒ ññð “ÁÒμÃÒ ñññ” ผูใดเปนผูสนับสนุนในการกระทําความผิดตามมาตรา ๑๐๗ ถึง มาตรา ๑๑๐ ตองระวางโทษเชน เดยี วกับตัวการในความผิดนนั้ คํา͸ԺÒ คําวา “¼ÙŒÊ¹ÑºÊ¹Ø¹” ก็คือ ผูที่กระทําการใดๆ อันเปนการชวยเหลือหรือใหความ สะดวกในการท่ีผูอื่นจะกระทําความผิด กอนหรือขณะกระทําความผิด แมผูกระทําความผิดมิไดรูถึง การชวยเหลือ หรือใหค วามสะดวกน้ันก็ตาม การชวยเหลือหรือใหความสะดวกน้ัน มิไดจํากัดการกระทําไว ฉะนั้นจะกระทําดวย ประการใดๆ ก็ไดทั้งสิ้น ขอสําคัญใหเปนการชวยเหลือหรือใหความสะดวกแกผูอื่นท่ีจะกระทํา ความผิดนั้นก็เพียงพอแลว เชน การนําทาง การแนะทาง การใหความสะดวก ในการเขาไปกระทํา ความผดิ ใหยมื ยานพาหนะหรอื ขับยานพาหนะไปสง ใหย มื อาวธุ ตา งๆ เปนตน แตก ารชว ยเหลอื หรอื ใหความสะดวกน้ันเฉพาะความผิดฐานปลงพระชนมหรือกระทําประทุษรายตอพระองคหรือเสรีภาพ ของพระมหากษตั รยิ  พระราชินี รัชทายาท หรอื ผสู าํ เร็จราชการแทนพระองค กอนหรอื ในขณะกระทํา ความผดิ

๑๒๘ “ÁÒμÃÒ ññò” ผูใดหม่ินประมาท ดูหมิ่นหรือแสดงความอาฆาตมาดราย พระมหากษัตริย พระราชินี รัชทายาทหรือผูสําเร็จราชการแทนพระองค ตองระวางโทษจําคุกต้ังแต สามปถ งึ สบิ หา ป ͧ¤» ÃСͺ¤ÇÒÁ¼Ô´ ๑. หม่ินประมาท ดูหม่ิน หรือแสดงความอาฆาตมาดรายพระมหากษัตริย พระราชินี รัชทายาท หรอื ผสู ําเรจ็ ราชการแทนพระองค ๒. โดยเจตนา ®Õ¡Ò·èÕ õñ/òõðó จําเลยพูดกลาวถอยคําอันเปนการหม่ินประมาทพระมหากษัตริย ในท่ีประชุมสาธารณะ จาํ เลยจะยกประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๒๙(๔) มาแกตวั ใหพ น ผิดไมไ ด ®Õ¡Ò·èÕ ñòùô/òõòñ กลุมผูอภิปรายปดอภิปราย แลวเปดเพลงสรรเสริญพระบารมี ประชาชนยืนตรง จําเลยกลาววา “เฮยเปดเพลงอะไรโวย ฟงไมรูเรื่อง” และไมยืนตรง ถอยคํา ท่กี ลา วเปน ความผดิ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๑๒ ®¡Õ Ò·Õè òóõô/òõóñ พยานท่ีเบิกความเปนความเห็นประกอบขอความท่ีอางวา เปน หมน่ิ ประมาท ยอ มรบั ฟงได ขอ ความทว่ี าจะเลอื กเกิดใจกลางพระบรมมหาราชวังเปน พระองคเจา แมจําเลยจะมิไดระบุช่ือบุคคลหนึ่งบุคคลใดโดยชัดแจง ก็แปลเจตนาของจําเลยไดวาจําเลยกลาว โดยมุงหมายถึงองคพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว สมเด็จพระนางเจาฯ พระบรมราชินีนาถ และ สมเดจ็ พระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกฎุ ราชกมุ าร องครัชทายาท ความผิดฐานหม่ินประมาท ดูหมิ่น พระมหากษัตริย พระราชินี และรัชทายาท แมการกระทําของจําเลยจะไมบังเกิดผลเพราะไมมีใครเช่ือถือคํากลาวของจําเลย จําเลยก็หาพน ความรบั ผดิ ไม การพิจารณาวาจําเลยจะมีเจตนาหมิ่นประมาท หรือดูหมิ่นหรือไม มิใชถือตาม ความเขา ใจของจําเลยซึ่งเปน ผกู ลาวเอง ๓.๒ ความผิดเกีย่ วกับการกอ การราย ÁÒμÃÒ ñóõ/ñ ¼Ù㌠´¡ÃÐทํา¡ÒÃÍ¹Ñ à»š¹¤ÇÒÁ¼Ô´ÍÒÞҴѧμÍ‹ 仹Õé (๑) ใชกําลังประทุษราย หรือกระทําการใดอันกอใหเกิดอันตรายตอชีวิต หรือ อันตรายอยางรายแรงตอ รา งกาย หรือเสรีภาพของบุคคลใดๆ (๒) กระทําการใดอันกอใหเกิดความเสียหายอยางรายแรงแกระบบการขนสง สาธารณะ ระบบโทรคมนาคม หรือโครงสรา งพื้นฐานอันเปน ประโยชนสาธารณะ (๓) กระทําการใดอันกอใหเกิดความเสียหายแกทรัพยสินของรัฐหน่ึงรัฐใด หรือ ของบุคคลใด หรือตอส่ิงแวดลอม อันกอใหเกิดหรือนาจะกอใหเกิดความเสียหายทางเศรษฐกิจ อยางสาํ คัญ

๑๒๙ ͧ¤» ÃСͺ¢Í§¤ÇÒÁ¼Ô´ÇÃäáá ÁÕ´§Ñ ¹éÕ ๑. ผูใดกระทําความผดิ อาญา ๒. โดยใชกําลังประทุษรายหรือกระทําการใดอันกอใหเกิดอันตรายตอชีวิต หรือ อนั ตรายอยา งรายแรงตอ รา งกาย หรอื เสรีภาพของบุคคลใดๆ ๓. กระทําการใดอันกอใหเกิดความเสียหายอยางรายแรงแกระบบขนสงสาธารณะ ระบบโทรคมนาคม หรือโครงสรา งพืน้ ฐานอันเปนประโยชนส าธารณะ ๔. กระทําการใดอันกอใหเกิดความเสียหายแกทรัพยสินของรัฐหนึ่งรัฐใด หรือของ บุคคลใดหรือตอส่ิงแวดลอม อันกอใหเกิดหรือนาจะกอใหเกิดความเสียหายทางเศรษฐกิจ อยางสําคัญ ๕. โดยเจตนา ÇÃä ò ถาการกระทํานั้นไดกระทําโดยมีความมุงหมายเพื่อขูเข็ญหรือบังคับรัฐบาลไทย รัฐบาลตางประเทศ หรือองคการระหวางประเทศ ใหกระทําหรือไมกระทําการใดอันจะกอใหเกิด ความเสียหายอยางรายแรง หรือเพ่ือสรางความปนปวนโดยใหเกิดความหวาดกลัวในหมูประชาชน ผูนั้นกระทําความผดิ ฐานกอการราย ตองระวางโทษประหารชวี ติ จําคุกตลอดชวี ติ หรือจาํ คุกต้ังแต สามปถ ึงย่ีสิบป และปรับตง้ั แตห กหมน่ื บาทถงึ หนงึ่ ลานบาท ÇÃäÊͧ¶ŒÒ¡ÒáÃÐทาํ ¹Ñé¹ä´¡Œ ÃÐทาํ â´ÂÁ¤Õ ÇÒÁÁا‹ ËÁÒ ๑. เพื่อขูเข็ญหรือบังคับรัฐบาลไทย รัฐบาลตางประเทศหรือองคการระหวาง ประเทศใหกระทําหรอื ไมก ระทาํ การใด อนั กอใหเ กิดความเสยี หายอยา งรายแรง หรือ ๒. เพื่อสรางความปน ปว นโดยใหเ กดิ ความหวาดกลวั ในหมปู ระชาชน ๓. โดยเจตนา ÇÃä ó การกระทําในการเดินขบวน ชุมนุม ประทวง โตแยง หรือเคลื่อนไหวเพื่อเรียกรอง ใหรัฐชวยเหลือหรือใหไดรับความเปนธรรมอันเปนการใชเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญ ไมเปนการกระทํา ความผดิ ฐานกอ การราย การกระทําในการเดนิ ขบวน การชุมนุม ประทวง โตแ ยง หรอื เคลอ่ื นไหวเพ่อื ๑. เรียกรองใหร ฐั บาลชวยเหลอื หรือ ๒. ใหไ ดร บั ความเปนธรรม ๓. อันเปน การใชเสรภี าพตามรฐั ธรรมนญู ถอื วา ไมเปน ความผดิ ตามมาตราน้ี ÁÒμÃÒ ñóõ/ò ¼ãÙŒ ´ (๑) ขูเข็ญวาจะกระทําการกอการราย โดยมีพฤติการณอันควรเชื่อไดวาบุคคลนั้น จะกระทาํ การตามที่ขูเ ข็ญจรงิ หรอื

๑๓๐ (๒) สะสมกําลงั พลหรืออาวธุ จดั หาหรือรวบรวมทรพั ยสิน ใหหรอื รับการฝก การกอการราย ตระเตรียมการอ่ืนใด หรือสมคบกัน เพื่อกอการราย หรือกระทําความผิดใดๆ อันเปนสวนของ แผนการเพื่อกอการรายหรือยุยงประชาชนใหเขามีสวนในการกอการราย หรือรูวามีผูจะกอการราย แลวกระทําการใดอนั เปนการชว ยปกปดไว ผูน้นั ตอ งระวางโทษจําคกุ ต้งั แตส องปถ ึงสิบปและปรับต้งั แตส ีห่ ม่ืนบาทถึงสองแสนบาท ͧ¤»ÃСͺ ¼ãÙŒ ´ ๑. ขูเข็ญวาจะกระทําการกอการราย โดยมีพฤติการณอันควรเช่ือไดวาบุคคลนั้นจะ กระทาํ การตามท่ขี ูเขญ็ จรงิ หรอื ๒. สะสมกําลังพลหรอื อาวธุ จดั หาหรือรวบรวมทรัพย ๒.๑ ใหหรือรบั การฝก การกอ การรา ย ๒.๒ ตระเตรยี มการอน่ื ใด หรอื สมคบกันเพอ่ื กอ การราย หรือ ๒.๓ กระทาํ ความผิดใดๆ อนั เปน สว นของแผนการ เพือ่ กอการราย หรอื ๒.๔ ยยุ งประชาชนใหเ ขา มสี ว นในการกอ การรา ย หรอื ๒.๕ รวู ามีผูจะกอการรา ยแลว กระทาํ การอันเปน การชวยปกปดไว ๓. โดยเจตนา ÁÒμÃÒ ñóõ/ó ผูใดเปนผูสนับสนุนในการกระทําความผิดตามมาตรา ๑๓๕/๑ หรือ มาตรา ๑๓๕/๒ ตองระวางโทษเชน เดียวกับตวั การในความผิดนั้นๆ ÁÒμÃÒ ñóõ/ô ผูใดเปนสมาชิกของคณะบุคคลซึ่งมีมติของหรือประกาศภายใต คณะมนตรีความม่ันคงแหงสหประชาชาติกําหนดใหเปนคณะบุคคลท่ีมีการกระทําอันเปนการกอ การรายและรัฐบาลไทยไดประกาศใหความรับรองมติหรือประกาศดังกลาวดวยแลว ผูน้ันตองระวาง โทษจาํ คุกไมเ กนิ เจ็ดปแ ละปรับไมเกินหนึ่งแสนส่ีหมืน่ บาท ๑. ผูใดเปนสมาชิกของคณะบุคคลซ่ึงมีมติ หรือประกาศ ภายใตคณะมนตรี ความม่ันคงแหงสหประชาชาติ กาํ หนดใหเปน คณะบุคคลทมี่ ีการกระทาํ อันเปน การกอ การราย และ ๒. รฐั บาลไทยไดประกาศใหความรบั รองมติหรอื ประกาศดงั กลา วดว ยแลว ๓. โดยเจตนา

μÒÃÒ§ÊÃ»Ø ·ŒÒº·àÃÕ¹ ลาํ ดับ เร่อื ง คาํ อธบิ าย มาตราท่เี กี่ยวขอ ง หมายเหตุ บทที่ ๖ ความผิดเกีย่ วกับความม่นั คงแหงราชอาณาจกั ร ËÅ¡Ñ à¡³± ประหารชีวติ ความผดิ เกยี่ วกับการกอ การราย - ปลงพระชนมพ ระมหากษตั ริย ตปลระอหดาชรีวชติ ีวิตหรือจําคุก - พกรระะทมําหกาากรษปัตรระิยท ุษรายตอพระองคหรือเสรีภาพของ ม.๑๐๗ ประหารชีวิต ม.๑๐๘ โทษเชน เดยี วกบั ตวั การ จาํ คกุ ตง้ั แต ๓ ป ถงึ ๑๕ ป - รปาลชงกพารระแชทนนมพ พรระะอรงาคชนิ ี หรอื รชั ทายาท หรอื ฆา ผสู าํ เรจ็ ม.๑๐๙ ฎกี า ๑๒๙๔/๒๕๒๑ -- ผหูใมดน่ิ สปนรับะสมนาุนทกดาหู รมกรนิ่ ะหทราํ อืผแิดสมด.ง๑ค๐ว๗าม-๑อ๑า๐ฆาตมาดรา ย ม.๑๑๑ ฎกี า ๒๓๕๔/๒๕๓๑ พระมหากษัตริย พระราชินี รัชทายาท หรือผูสําเร็จ ม.๑๑๒ ราชการแทนพระองค ËÅ¡Ñ à¡³± ม.๑๓๕/๑ วรรคแรก ๑. ผใู ดกระทําความผดิ เฉพาะ ๒. โดยใชกําลังประทุษราย หรือกระทําการใดอันกอให เกดิ อนั ตรายตอ ชวี ติ หรอื อนั ตรายรา ยแรงตอ รา งกาย หรอื เสรภี าพตอ บุคคลใด ๆ ๓. การกระทําใดอันกอใหเกิดความเสียหายรายแรง แก ระบบขนสงสาธารณะ การโทรคมนาคม หรือโครงสราง พ้นื ฐานอนั เปนประโยชนส าธารณะ ๔. การกระทําใดอันกอใหเกิดความเสียหายแกทรัพยสิน ขอÇอÃันÃงกร¤อ ัฐÊใหหÍนเ ก§ึ่งดิ¶รคัฐŒÒวใ¡ดาÒมÃหเส¡รยีือÃหÐขาอ·ยงíÒขบ¹อุคéÑง¹คเศäลร´ใษดŒ¡ฐÃกหÐจิร·ือíÒตâอ´สÂิ่งแÁวÕ¤ดลÇÒอÁม Á§‹Ø ËÁÒ ๑. เพ่ือขูเข็ญ หรอื บงั คบั รฐั บาลไทย รฐั บาลตา งประเทศ หรอื องคก ารระหวา งประเทศใหก ระทาํ หรอื ไมก ระทาํ การใด อันกอใหเกดิ ความเสียหายอยางรา ยแรง หรอื ๒. เพื่อสรางความปนปวนโดยใหเกิดความหวาดกลัว ในหมปู ระชาชน ๑๓๑ ๓. โดยเจตนา

ลําดับ เร่อื ง คาํ อธิบาย มาตราทเ่ี กยี่ วขอ ง หมายเหตุ ๑๓๒ บทท่ี ๖ ความผิดเกย่ี วกบั การกอการรา ย ระวางโทษประหารชวี ติ ÇÃä ó ม.๑๓๕/๑ วรรคสอง จําคุกตลอดชีวิต หรือ การกระทําในการเดินขบวน ชุมนุม ประทวง โตแยง จาํ คกุ ตงั้ แต ๓ ป ถงึ ๒๐ ป หรือเคล่ือนไหวเพื่อเรียกรองใหรัฐชวยเหลือหรือใหไดรับ ความเปนธรรมอันเปนการใชเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญ ระวางโทษจําคุกต้ังแต ไมเปนการกระทาํ ความผดิ ฐานกอการรา ย ๒ ป ถึง ๑๐ ป และ การกระทําในการเดินขบวน การชุมนุม ประทวง ปรับต้ังแตส่ีหม่ืนบาท โตแ ยง หรอื เคล่อื นไหวเพอ่ื ถึงสองแสนบาท ๑. เรียกรองใหร ัฐบาลชวยเหลอื หรอื ม.๑๓๕/๑ วรรคสาม ๒. ใหไ ดรับความเปน ธรรม ๓. อันเปนการใชเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญ ถือวา ไมเ ปนความผดิ ตามมาตราน้ี ÁÒμÃÒ ñóõ/ò ¼ŒÙã´ (๑) ขูเข็ญวาจะกระทําการกอการราย โดยมีพฤติการณ ม.๑๓๕/๒ อันควรเชื่อไดวาบุคคลน้ันจะกระทําการตามที่ขูเข็ญจริง หรอื (๒) สะสมกําลังพลหรือรวบรวมทรัพยสิน ใหหรือรับการ ฝกการกอการรายตระเตรียมการอื่นใด หรือสมคบกัน เพ่ือกอการราย หรือกระทําความผิดใดๆ อันเปนสวน ของแผนการเพอื่ กอ การรา ยหรอื ยยุ งประชาชนใหเ ขา มสี ว น ในการกอ การรา ย หรอื รวู า มผี จู ะกอ การรา ยแลว กระทาํ การใด อันเปนการชวยปกปดไว ผนู น้ั ตอ งระวางโทษจาํ คกุ ตงั้ แตส องปถ งึ สบิ ปแ ละปรบั ต้งั แตส ห่ี ม่นื บาทถึงสองแสนบาท

ลําดับ เรอ่ื ง คําอธบิ าย มาตราที่เกย่ี วขอ ง หมายเหตุ บทท่ี ๖ ความผิดเก่ียวกับการกอ การราย ͧ¤»ÃСͺ ¼ÙŒã´ ๑๓๓ ๑. ขูเข็ญวาจะกระทําการกอการราย โดยมีพฤติการณ อนั ควรเชอ่ื ไดว า บคุ คลนน้ั จะกระทาํ การตามทข่ี เู ขญ็ จรงิ หรอื ๒. สะสมกาํ ลังพลหรอื อาวุธ จดั หาหรอื รวบรวมทรพั ย ๒.๑ ใหห รอื รับการฝกการกอ การราย ๒.๒ ตระเตรียมการอื่นใด หรือสมคบกันเพื่อกอ การรา ย หรือ ๒.๓ กระทําความผิดใดๆ อันเปนสวนของแผนการ เพ่อื กอ การรา ย หรือ ๒.๔ ยยุ งประชาชนใหเ ขา มสี ว นในการกอ การรา ย หรอื ๒.๕ รวู า มผี จู ะกอ การรา ยแลว กระทาํ การอนั เปน การ ชวยปกปดไว ๓. โดยเจตนา มาตรา ๑๓๕/๓ ผูใดเปนผูสนับสนุนในการกระทํา ม.๑๓๕/๓ คระววาามงผโทิดษตาเชมนมเาดตียรวากับ๑ต๓วั ๕กา/๑รในหครวือามมาผติดรนานั้ ๑ๆ๓๕/๒ ตอง มาตรา ๑๓๕/๔ ผูใดเปนสมาชิกของคณะบุคคล ม.๑๓๕/๔ ซึ่งมีมติของหรือประกาศภายใตคณะรัฐมนตรีความมั่นคง แหง สหประชาชาตกิ าํ หนดใหเ ปน คณะบคุ คลทม่ี กี ารกระทาํ อันเปนการกอการรายและรัฐบาลไทยไดประกาศให ความรบั รองมตหิ รอื ประกาศดงั กลา วดว ยแลว ผนู นั้ ตอ งระวาง โทษจําคุกไมเ กนิ เจด็ ปและปรับไมเ กินหนึ่งแสนสีห่ ม่ืนบาท ๑. ผใู ดเปน สมาชกิ ของตามบคุ คลซงึ่ มมี ติ หรอื ประกาศ ภายใตค ณะมนตรคี วามมนั่ คงแหง สหประชาชาติ กาํ หนดให เปนคณะบคุ คลทีม่ กี ารกระทาํ อนั เปน การกอ การราย และ ๒. รฐั บาลไทยไดป ระกาศใหค วามรบั รองมตหิ รอื ประกาศ ดงั กลา วดว ยแลว ๓. โดยเจตนา

๑๓๔ ๔. คาํ ถามทายบท ๑. การกระทําอันเปนการหมิ่นประมาท ดูหม่ิน หรือแสดงความอาฆาตมาดราย องคพระมหากษัตริย เปนองคประกอบภายนอกซึ่งไมใชขอเท็จจริง แตเปนพฤติการณประกอบการ กระทาํ ความผดิ หมายความวา อยางไร ๒. ความหมายของการกอ การรา ยในประเทศไทย ตาม ป.อ. มาตรา ๑๓๕/๑-๑๓๕/๔ เอกสารอางองิ เกียรติขจร วัจนสวัสดิ์.(๒๕๕๑).คําอธิบายกฎหมายอาญา ภาค ๑.กรุงเทพฯ: พลสยาม พริ้นต้ิง จิตติ ติงศภัทิย.(๒๕๕๕).กฎหมายอาญา ภาค ๑.กรุงเทพฯ: สํานักอบรมศึกษากฎหมาย แหงเนติบัณฑติ ยสภา. ทวเี กียรติ มนี ะกนษิ ฐ.(๒๕๕๓).คาํ อธิบายกฎหมายอาญา ภาคท่วั ไป.กรุงเทพฯ:วญิ ชู น. ทวเี กียรติ มีนะกนษิ ฐ.(๒๕๕๑).ประมวลกฎหมายอาญา ฉบบั อา งองิ .กรุงเทพฯ:วญิ ูชน. สมศักดิ์ เอ่ียมพลับใหญ.(๒๕๕๗).เกรด็ กฎหมายอาญา.กรงุ เทพฯ:บัณฑติ อักษร. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.สาขาวิชานิติศาสตร.(๒๕๔๐).เอกสารการสอนชุดวิชา กฎหมายอาญา ๑ ภาคบทบญั ญัติทัว่ ไป.นนทบุรี:โรงพิมพมหาวทิ ยาลัยสุโขทัยธรรมาธริ าช. สหรฐั กิติศุภการ.(๒๕๕๗).หลักและคาํ อธบิ ายกฎหมายอาญา.กรุงเทพฯ:อมรนิ ทรพ รนิ้ ติ้ง แอนด พบั ลชิ ช่ิง หยุด แสงอุทัย.(๒๕๕๕).กฎหมายอาญาภาค ๑.กรุงเทพฯ:สํานักพิมพมหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร วิเชียร ดิเรกอุดมศักดิ์.(๒๕๕๓).กฎหมายอาญาพิสดาร เลม ๑.กรุงเทพฯ : แสงจันทร การพมิ พ.

๑๓๕ º··èÕ ÷ ¤ÇÒÁ¼Ô´à¡ÕèÂÇ¡ºÑ ¡Òû¡¤Ãͧ ๑. วัตถปุ ระสงคก ารเรยี นรปู ระจาํ บท เพอื่ ใหน กั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจเขา ใจถงึ เรอ่ื งความผดิ เกย่ี วกบั การปกครอง ในเรอื่ งทเี่ กย่ี วกบั และความผดิ ตําแหนงหนาท่ีราชการ ๒. สว นนาํ ในบทน้ีนักเรยี นนายสิบตํารวจจะไดศ กึ ษา ๒ สว นดวยกันคือ ๒.๑ ความผิดเกย่ี วกบั การปกครอง ความผิดเก่ียวกบั เจา พนกั งาน มาตรา ๑๓๖ ถงึ มาตรา ๑๓๙ ๑. ดูหม่นิ เจาพนกั งาน มาตรา ๑๓๖ ๒. แจงความเท็จตอเจา พนักงาน มาตรา ๑๓๗ ๓. ตอ สขู ัดขวางเจาพนกั งาน มาตรา ๑๓๘ ๔. ขม ขนื ใจเจาพนกั งาน มาตรา ๑๓๙ ๒.๒ ความผิดเกย่ี วกับตาํ แหนง หนา ท่รี าชการ ความผดิ เกย่ี วกับเจา พนกั งานปฏบิ ตั ิหนา ที่โดยมชิ อบและโดยทุจริต ๑. เจาพนกั งานมีหนา ทซี่ ื้อ ทํา จัดการหรือรกั ษาทรัพย ตามมาตรา ๑๔๗ ๒. ผใู ดเปนเจา พนักงาน ใชอ าํ นาจในตําแหนงโดยมิชอบ ตามมาตรา ๑๔๘ ความผิดตอ ตาํ แหนงหนาทร่ี าชการ และการละเวนการปฏบิ ตั หิ นาที่ ๑. เจาพนักงาน สมาชิกสภานิติบัญญัติแหงรัฐ สมาชิกสภาจังหวัด หรือสมาชิก สภาเทศบาล เรยี ก รบั หรือยอมจะรบั ทรพั ยส นิ หรอื ประโยชนอ น่ื ใด ตามมาตรา ๑๔๙, ๒. เจาพนกั งานปฏบิ ตั ิหรอื ละเวนการปฏบิ ตั ิหนาท่ีโดยมิชอบ ตามมาตรา ๑๕๗ ความผิดตอ ตาํ แหนงหนาทร่ี าชการ และการปลอมเอกสาร ๑. การทําเอกสาร กรอกขอความลงในเอกสารหรือดูแลรักษาเอกสาร กระทาํ การปลอมเอกสาร ตามมาตรา ๑๖๑ ๒. การรับรองเอกสารตามมาตรา ๑๖๒ ๓. เน้ือหา

๑๓๖ ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ㹤ÇÒÁ¼´Ô ·èàÕ ¡èÕÂǡѺ¡Òû¡¤Ãͧầ‹ Í͡໚¹ ò ʋǹ ¤ÇÒÁ¼´Ô μ‹Íà¨ÒŒ ¾¹¡Ñ §Ò¹ เดิมเมื่อยังใชกฎหมายลักษณะอาญา ศาลฎีกาเคยวินิจฉัยใหความหมายของคําวา เจาพนักงาน หมายถึง ผูที่ไดรับการแตงตั้งโดยทางการของรัฐบาลไทยใหปฏิบัติราชการไทยโดยปกติ จะถือวาผูใดเปนเจาพนักงาน ผูน้ันจะตองเปนขาราชการตามกฎหมาย เวนแตจะมีกฎหมายบัญญัติ ไวเปนพิเศษใหเปนเจาพนักงาน ตอมามีการประกาศใชประมวลกฎหมายอาญา กฎหมายก็มิได บัญญตั ิบทนยิ ามของคาํ นีไ้ ว แตต ามท่เี ขาใจกนั ในปจ จุบัน คาํ วา เจา พนักงานมคี วามหมายถึง บุคคลที่ กฎหมายบัญญัติไว โดยเฉพาะวาเปนเจาพนักงาน และบุคคลที่ไดรับการแตงต้ังใหปฏิบัติหนาท่ีราชการ ไมวา เปนประจาํ หรือชัว่ คราว และไมวาจะไดร ับประโยชนตอบแทนจากรัฐหรอื ไม จากความหมายขา งตน เจา พนกั งาน หมายถงึ บคุ คล ๒ จาํ พวก คอื (๑) บคุ คลทกี่ ฎหมาย บญั ญัติไวโ ดยเฉพาะวาเปนเจาพนกั งาน และ (๒) บคุ คลทีไ่ ดร บั แตง ตง้ั ใหปฏบิ ตั ิหนา ทร่ี าชการ ไมวา ประจําหรอื ครงั้ คราว และไมวาจะไดค าตอบแทนหรือไม ¡. º¤Ø ¤Å·¡èÕ ®ËÁÒºÞÑ ÞÑμÔäÇŒâ´Â੾ÒÐÇÒ‹ ໚¹à¨ŒÒ¾¹¡Ñ §Ò¹ กลาวคือ มีกฎหมายระบุไวเปนพิเศษวาใหบุคคลใดเปนเจาพนักงาน เชน พ.ร.บ. คณะสงฆ พ.ศ.๒๕๐๕ ใหเจาอาวาสและไวยาวัจกร เปนเจาพนักงาน, พ.ร.บ.เทศบาล พ.ศ.๒๔๙๖ ใหพนักงานเทศบาลเปนเจาพนักงาน, พ.ร.บ.ปองกันภัยทางอากาศ พ.ศ.๒๔๘๒ ระบุใหบุคคล ทรี่ ฐั มนตรกี ลาโหม แตง ตง้ั ใหท ําหนา ทตี่ าํ รวจ หรอื ดบั เพลงิ หรอื กจิ การอน่ื ใด เปน เจา พนกั งาน นอกจากน้ี ยังมกี ฎหมายอืน่ ๆ อีกเปนจาํ นวนมากทีบ่ ญั ญตั ไิ วเปน พเิ ศษในลักษณะนี้ เชน พ.ร.บ.การทะเบยี นราษฎร, พ.ร.บ.ยาสูบ, พ.ร.บ.ทะเบยี นพาณชิ ย, กฎหมายท่ีดิน เปน ตน ¢. ºØ¤¤Å·äèÕ ´ŒÃºÑ á싧μé§Ñ ãË»Œ ¯ÔºμÑ ËÔ ¹ŒÒ·èÕÃÒª¡Òà äÁÇ‹ ‹Ò»ÃÐจาํ ËÃÍ× ªèÇÑ ¤ÃÒÇ ผูท่ีไดรับการแตงตั้งใหปฏิบัติราชการโดยทั่วไป ก็คือขาราชการ ฉะน้ัน เจาพนักงาน ในความหมายนี้ก็คือขาราชการน้ันเอง จะเปนขาราชการฝายใดๆ ก็ได เชน ขาราชการพลเรือน ขาราชการตุลาการ ขา ราชการทหาร ตํารวจ เปนตน แตจะตอ งไดร ับการแตงตั้งโดยถูกตอ งตามหลักเกณฑ ท่ีบัญญัติไวในกฎหมาย ซ่ึงวาดวยการแตงตั้งขาราชการดาํ รงตําแหนง กฎหมายเหลานี้ก็ไดแก พ.ร.บ.ระเบียบขาราชการพลเรือน, พ.ร.บ.ระเบียบขาราชการตุลาการ, พ.ร.บ.ระเบียบขาราชการตาํ รวจ เปนตน แตมิใชวาทุกคนที่ไดรับการแตงตั้งใหปฏิบัติราชการแลว จะเปนขาราชการและถือวาเปน เจาพนักงานไปท้ังหมด การแตงตั้งใหปฏิบัติราชการในอันที่จะทําใหผูไดรับการแตงตั้งมีฐานะ เปน ขา ราชการนน้ั จะตอ งเปน การแตง ตั้งตามหลกั เกณฑท ่ีกฎหมายบัญญตั ิไว

๑๓๗ ñ. ´ÙËÁ¹Ôè à¨ÒŒ ¾¹Ñ¡§Ò¹ ÁÒμÃÒ ñóö ¼ÙŒã´´ÙËÁÔè¹à¨ŒÒ¾¹Ñ¡§Ò¹ «èÖ§¡ÃÐทํา¡ÒÃμÒÁ˹ŒÒ·Õè ËÃ×Íà¾ÃÒÐä´Œ ¡ÃÐทํา¡ÒÃμÒÁ˹Ҍ ·ÕèμÍŒ §ÃÐÇÒ§â·Éจํา¤Ø¡äÁ‹à¡¹Ô ˹è§Ö »‚ ËÃÍ× »ÃѺäÁà‹ ¡Ô¹Êͧ¾¹Ñ ºÒ·ËÃÍ× ·Ñ§é จาํ ·é§Ñ »ÃѺ ͧ¤»ÃСͺ¢Í§¤ÇÒÁ¼Ô´ ÁÕ´§Ñ ¹éÕ ๑. ดหู ม่นิ ๒. เจาพนกั งานซ่งึ กระทาํ การตามหนาที่ หรือเพราะไดก ระทาํ ตามหนาท่ี ๓. เจตนา “´ÙËÁèÔ¹” หมายถึง การแสดงความดูถูก เหยียดหยาม ดา หรือสบประมาทผูอื่น ทง้ั อาจแสดงดว ยกริ ยิ าวาจา ทา ทาง และจะกระทาํ ตอ หนา หรอื ลบั หลงั กไ็ ด วสิ าร พนั ธนุ ะ (๒๕๓๗:๖๕) เชน ใหของลบั ดานายสถานวี า เปน หมา ไมใชคน วาผใู หญบ า นวา ผใู หญบ า นหมาๆ เยด็ แม ดา ตํารวจวา ตาํ รวจชาตหิ มา วาตาํ รวจทจี่ ับจาํ เลยวา ผมผดิ แคนี้ ใครๆ ก็ผดิ ได ทาํ ไมมาวาผม อยา งคุณจะเอาผมไป คุณถอดเคร่อื งแบบมาชกกันตัวตอ ตวั ดีกวา หรอื รถคันนีท้ ําไมไมจ ับ คนก็แนนเหมือนกนั หรอื จะแกลง จับเฉพาะผมคนเดียวเทาน้ัน จราจรลําพูนไมใหความยุติธรรม หรือพูดวาตํารวจเฮงซวยถือวามีอํานาจ ก็ทําไปตามอํานาจ จะตองใหเจอมีดเสียบบาง หรือวาตํารวจวาคุณแกลงจับผม หรือพูดกับนายตํารวจ วา ผูกองอยางมึงจะเอาอะไรกับกู น่ีหรือผูพิทักษสันติราษฎร ขูเจาพนักงานตํารวจวา อายจา ถามึงจับกู กูจะเอามึงออก ชี้หนาปลัดอําเภอและพูดวา ปลัดอําเภอจะบาหรืออยางไร มาขัดขวาง กล่ันแกลง เลือกทีร่ กั มกั ทช่ี ังไมใ หความยุตธิ รรม เหลานลี้ ว นเปนตวั อยา งของการดหู ม่นิ ทัง้ ส้ิน อยา งไรกต็ าม ถอ ยคาํ ซง่ึ ไมส ภุ าพ คาํ ตชิ มตามปกตวิ สิ ยั หรอื พดู ดว ยความนอ ยเนอ้ื ตาํ่ ใจ ไมถ อื เปน การดหู มน่ิ เชน ใชค าํ วา “มงึ -ก”ู กบั เจา พนกั งาน หรอื พดู วา ผกู องพดู อยา งนเี้ อากฎหมาย มาพดู ไมม ศี ลี ธรรมหรอื วา ตาํ รวจวา พวกมงึ ตาํ รวจไมม คี วามหมายสาํ หรบั กู อยากจะจบั กจ็ ะมาจบั เลย ในเมอื่ กไู มไ ดก ระทาํ ผดิ หรอื กลา วตาํ หนวิ า คณุ เปน นายอาํ เภอไดอ ยา งไร ไมร บั ผดิ ชอบหรอื พดู ทา ทาย ตาํ รวจวา ถา แนจ รงิ ใหถ อดปน ทเี่ อวมาตอ ยกนั ตวั ตอ ตวั และถา แนจ รงิ มายงิ กนั คนละนดั กไ็ ด ไมต อ งใช กําปน ใชป นดกี วา หรือพดู วา แครอ ยตาํ รวจโทน้นั กระจอกไมอ ยากคยุ ดวยหรอก ´ÙËÁèÔ¹¡ÑºËÁèÔ¹»ÃÐÁÒ·¹éѹμ‹Ò§¡Ñ¹ ËÁÔè¹»ÃÐÁÒ· เปนเร่ืองที่ผูกระทําใสความผูอื่น ตอบุคคลท่ีสาม และทําใหบุคคลที่สามรูสึกดูถูกดูแคลนผูถูกใสความน้ัน คือใหช่ือเสียงในชุมชนของผูถูก ใสความเสื่อมลง สวน´ËÙ Á¹Ôè ไมจ าํ ตองกลา วตอ บุคคลทสี่ าม และเปนเรอื่ งทผ่ี ูกระทาํ น้นั เองรสู ึกดถู กู หรอื เกลียดชงั ผูถูกดูหม่ิน เชน การดา ดว ยคาํ หยาบคายวา ไอเ ห้ีย ไมทาํ ใหผ ูถูกดา เสียชอ่ื เสียง ไมผ ดิ ฐานหมิน่ ประมาท แตเปนการดหู มิน่ ฉะน้นั ¡ÒôÙËÁ¹èÔ ¨Ö§ÍÒ¨äÁ‹à»š¹ËÁÔè¹»ÃÐÁÒ· áμË‹ ÁÔ¹è »ÃÐÁÒ· ÍҨ໚¹¡ÒôÙËÁèÔ¹ä»ã¹μÑÇä´Œ ถาผูหม่ินประมาทไดกระทําการอันดูหมิ่นผูถูกหมิ่นประมาทดวย ถอื เปนความผิดหลายบทตามมาตรา ๙๐ อยางไรกต็ าม มาตรา ๑๓๖ ตองเปน การดหู ม่นิ เจาพนักงาน ถาเปนหมิ่นประมาทเจาพนักงานโดยไมมีลักษณะดูหมิ่นดวยก็เปนความผิดมาตรา ๓๒๖ ไมผิดตาม มาตรา ๑๓๖

๑๓๘ ®Õ¡Ò·èÕ ôôõ/òõòò จําเลยดาผเู สียหายตอหนาบุคคลอ่นื ๆ วา “ไอเหีย้ ไอสตั ว ไอทองสุข โกงบาน โกงเมือง” คําวา ไอเห้ีย ไอสัตว เปนการดูหมิ่น แตคาํ วา ไอทองสุขโกงกิน บา นเมอื งเปนหมิ่นประมาท ਌Ҿ¹Ñ¡§Ò¹«Ö觡ÃÐทํา¡ÒÃμÒÁ˹Ҍ ·Õè ËÃÍ× à¾ÃÒÐä´Œ¡ÃÐทํา¡ÒÃμÒÁ˹Ҍ ·èÕ บคุ คล ผูถ กู ดหู มน่ิ ในทน่ี ีจ้ ะตองเปน “เจาพนกั งาน” ซงึ่ หมายถึง บคุ คลทกี่ ฎหมายบญั ญตั วิ าเปน เจาพนักงาน และบุคคลท่ีไดรับแตงตั้งใหปฏิบัติหนาที่ราชการไมวาเปนการประจาํ หรือชั่วคราว และไมวาจะไดรับ ประโยชนต อบแทนจากรฐั หรอื ไม แตไ มร วมถงึ ผมู อี าํ นาจหนา ทที่ างนติ บิ ญั ญตั ิ และในขณะทถ่ี กู ดหู มนิ่ บคุ คลนนั้ จะตอ งเปน เจา พนกั งานอยู มฉิ ะนนั้ จะเอาผดิ ตามมาตรานไี้ มไ ด นอกจากนน้ั ยงั จะตอ งเปน การ ดหู มน่ิ ขณะเจาพนกั งานกระทาํ การตามหนาท่ี ¡ÃÐทํา¡ÒÃμÒÁ˹ŒÒ·Õè ไดแก การปฏิบัติการตามหนาท่ีของตน เจาพนักงาน คนใดจะมีหนาท่ีอยางใดน้ันตองดูจากกฎหมายท่ีกาํ หนดหนาที่ของตําแหนงนั้นๆ เชน เจาพนักงาน ศลุ กากร ยอ มมหี นา ทจี่ บั กมุ ผทู ล่ี กั ลอบนาํ สนิ คา หนภี าษเี ขา มาในประเทศ แตถ า ไปจบั กมุ คนรา ยวง่ิ ราวทรพั ย ก็ไมเรียกวากระทาํ การตามหนาท่ีเพราะการจับกุมคนรายธรรมดาไมใชหนาที่ของพนักงานศุลกากร ฉะนั้น การดูหมิ่นเจาพนักงานซ่ึงกระทาํ การตามหนาท่ีจะตองดูหม่ินขณะท่ีเจาพนักงานผูนั้น กระทาํ การตามหนาที่ หรืออยรู ะหวา งการกระทาํ การตามหนาทโ่ี ดยชอบดว ยกฎหมาย ®¡Õ Ò·Õè ñ÷óõ/òõðö กลา วแกต าํ รวจจราจรผูจ บั จําเลยวา “ล้ือชุยมาก” มีความผิด ฐานดหู มิน่ เจา พนกั งาน ซ่งึ กระทาํ การตามหนาท่ตี ามมาตรา ๑๓๖ ®¡Õ Ò·Õè øöò/òõðø กลา วดหู มน่ิ เจาพนกั งานวา “ตํารวจเฮงซวย ถอื วา มอี ํานาจ กท็ าํ ไปตองใหเจอดบี า ง” มคี วามผดิ ตามมาตรา ๑๓๖ ®¡Õ Ò·Õè òòôö/òõñõ มีผูรองทุกขตอพนักงานสอบสวนวา จําเลยบุกรุกที่ดิน พนกั งานสอบสวนจงึ มหี นงั สอื ถงึ นายอาํ เภอขอใหส งั่ พนกั งานทด่ี นิ ไปรว มตรวจพสิ จู น นายอาํ เภอสงั่ ให พนักงานที่ดินไปรวมตรวจพิสูจน นายอาํ เภอสั่งใหผูเสียหายซ่ึงเปนเสมียนที่ดินอาํ เภอไปทาํ การรังวัด สอบเขต การที่ผูเสียหายไปทําการรังวัดที่ดินตามคําสั่งของนายอาํ เภอยอมไดชื่อวาเปนเจาพนักงาน กระทาํ การตามหนา ที่ เมอ่ื จําเลยกลา วดหู มนิ่ ผเู สยี หายวา “พนกั งานทดี่ นิ หมาๆ ชอบกนิ แตเ บย้ี ” จาํ เลย จงึ มคี วามผดิ ฐานดหู ม่ินเจา พนกั งานซึ่งกระทาํ การตามหนา ที่ ®Õ¡Ò·Õè óñö/òõñ÷ ขอเท็จจริงไดความวา จาสิบตาํ รวจเขาทําการจับกุมจาํ เลย ในขอ หาบกุ รกุ จําเลยกลา วตอ จา สบิ ตาํ รวจวา “ไอจ า ถา มงึ จบั กู กจู ะเอามงึ ออก” ศาลฎกี าวนิ จิ ฉยั วา ถอ ยคาํ ดังกลาวเปนถอยคําท่ีกลาวสบประมาท เหยียดหยาม ขมขูเจาพนักงานตํารวจผูน้ันมิใหจับกุมจาํ เลย อนั เปนการดหู มนิ่ เจา พนกั งานผกู ระทําการตามหนา ที่ ®¡Õ Ò·Õè ñõôñ/òõòò ขอเท็จจรงิ ไดค วามวา เจาพนกั งานตํารวจไดจบั กมุ จาํ เลย ตามหนาท่ีในขอหาวางคานเหล็กกีดขวางทางเทา และใหจาํ เลยไปสถานีตาํ รวจ พอไปถึงสถานีตาํ รวจ จําเลยไดกลาววา “ล้ือจับแบบน้ีแกลงจับอั๊วน่ีหวา ไมเปนไร ไวเจอกันเม่ือไรก็ได” เปนการดูหม่ินเจาพนักงาน ซึ่งกระทําการตามหนา ที่

๑๓๙ ®Õ¡Ò·Õè ôñõ/òõòø จําเลยกลาวกับตาํ รวจผูจับจําเลยวา “ถาแนจริงใหถอดปน ทเี่ อวมาตอ ยกนั ตวั ตอ ตวั และถา แนจ รงิ มายงิ กนั คนละนดั กไ็ ดไ มต อ งใชก าํ ปน ใชป น ดกี วา ” เปน คาํ กลา ว ทไ่ี มส ภุ าพและไมส มควรเทา นน้ั ขณะกลา วจาํ เลยไดถ อดกางเกงขายาวออกเหลอื แตก างเกงใน ถอ ยคาํ และการกระทาํ ไมเปนการดหู มนิ่ เจาพนักงาน ซง่ึ กระทาํ การตามหนา ท่ี ®Õ¡Ò·èÕ ôòð/òõòù พลตาํ รวจ ม. เรยี กใหร ถแท็กซ่ีทีจ่ าํ เลยนั่งมาหยดุ เพื่อตรวจ จําเลยพูดวาดานจริงหรือผี ม. พูดวาดานจริง และชี้ไปที่ ร.ต.ท. ป. โจทกรวมวาเปนหัวหนาดาน หากสงสยั สอบถามหัวหนา ดา นได จาํ เลยพูดวา แค ร.ต.ท.นัน้ กระจอกไมอ ยากคยุ ดว ย ดงั น้ีเปนคาํ พดู ไมส ุภาพหาใชค าํ ดา หรอื สบประมาทเหยยี ดหยามโจทกร ว ม จําเลยไมม ีความผิด ´ÙËÁÔè¹à¨ŒÒ¾¹Ñ¡§Ò¹à¾ÃÒÐä´Œ¡ÃÐทํา¡ÒÃμÒÁ˹ŒÒ·Õè กรณีนี้เปนการดูหมิ่นในขณะที่ เจาพนักงานมิไดกระทําการตามหนาท่ี แตการดูหมิ่นมีสาเหตุมาจากการที่เจาพนักงานไดกระทําการ ตามหนาท่ีมาแลว เชน โกรธตํารวจทจ่ี บั ลกู ชายของตนไป จงึ ตามไปวาตํารวจท่บี าน เปน ตน ®Õ¡Ò·Õè ññøó/òõðó ตํารวจจับจําเลยขณะเลนการพนัน จําเลยพูดวา ตํารวจ ลวงเอาเงินสวนตัวในกระเปาของจําเลยไป พูดซํ้ากันหลายครั้ง ดังนี้ เปนการดูหม่ินเจาพนักงานซึ่งกระทําการ ตามหนา ทีห่ รือเพราะกระทําการตามหนาท่ี ®¡Õ Ò·èÕ ñ÷òø/òõðö ตํารวจกับผูใหญบานรวมกันไปจับกุมจําเลย ในขอหาวา กระทําความผิดจําเลยกลาวตอผูใหญบานวา “อ๊ัวไมไวใจล้ือ เด๋ียวลื้อจะเอาของผิดกฎหมายใสอั๊ว” ดังน้ี เพราะเปน การดหู ม่ินเจาพนักงาน ®Õ¡Ò·èÕ ùòð/òõðø จําเลยไปพูดประกันผูตองหาเปนการสวนตัว ขณะ พนกั งานสอบสวนกาํ ลงั กินขา วที่บานพกั จงึ ไมใชเวลาปฏบิ ัติราชการตามหนา ท่ี จําเลยดาพนักงานสอบสวน ถอื ไมไดว าจาํ เลยดหู มนิ่ เจาพนกั งานเพราะไดก ระทาํ การตามหนา ท่ี การดหู มน่ิ เจา พนกั งานตามมาตรา ๑๓๖ นี้ ตอ งเปน เรอื่ งเจาพนกั งานกระทาํ การ ตามหนา ที่ หรอื เพราะไดกระทาํ ตามหนา ที่ ถาเปนการนอกหนาท่หี รือเปน เร่อื งสว นตัว กไ็ มเขา มาตราน้ี ®¡Õ Ò·Õè òññó/òõñö การท่ีกํานันใชใหบุคคลอ่ืนไปตามบุตรสาวจําเลยมาไกลเกลี่ย แบง ทรพั ยส นิ กนั ระหวา งสามภี รรยา มใิ ชเ ปน การปฏบิ ตั ติ ามหนา ทขี่ องกาํ นนั ตามพระราชบญั ญตั ลิ กั ษณะ ปกครองทอ งท่ี จาํ เลยกลา ววาจาดูหม่ินกํานัน ไมเ ปนความผดิ ฐานดูหมนิ่ เจา พนักงาน ®¡Õ Ò·èÕ ó÷ô/òõñù นายตาํ รวจไมรบั แจง ความเร่ืองสุนัขกดั หลานจาํ เลย จําเลย กลาวตอนายตํารวจวา ทําอยางน้ีไมยุติธรรม ดังนี้เปนการดูหม่ินเหยียดหยาม ไมใชตอวาแสดง ความคิดเห็นโดยสุจริตเพ่ือความชอบธรรมปองกันสวนไดเสียตามคลองธรรมเปนความผิดตาม ป.อ. มาตรา ๑๓๖ ®¡Õ Ò·Õè õðñ/òõó÷ จําเลยจอดรถกีดขวางการจราจรและถูกผูเสียหาย ซึ่งกําลัง ปฏิบัติหนาท่ีตํารวจจราจรทําการจับกุม จําเลยไดกลาวตอผูเสียหายวา เปนนายจับอยางไรก็ได และ เรียกทาํ เย็ดแม ดังน้ี ทจี่ ําเลยกลาววา เปน นายจับอยางไรก็ได เปนเพียงคํากลาวในทํานองตัดพอตอวา ไมไดกลาวหาวาผูเสียหายกลั่นแกลง จึงไมเปนการดูหม่ินผูเสียหาย แตที่จาํ เลยกลาววา เรียกทาํ เย็ดแม

๑๔๐ เปนคําดาอันเปนการดูหม่ินผูเสียหายแลว จาํ เลยจึงมีความผิดฐานดูหมิ่นเจาพนักงานซ่ึงปฏิบัติการ ตามหนา ท่ตี าม ป.อ.มาตรา ๑๓๖ ®¡Õ Ò·èÕ òòõö/òõó÷ จาํ เลยวาผูเสียหายท่ี ๑ วาเปนผูหญิงตาํ่ ๆ ตอหนาผูอื่น ซ่ึงเปนคาํ พูดท่ีเหยียดหยามผูเสียหายที่ ๑ วาเปนผูหญิงไมดีมีศักด์ิศรีตา่ํ กวาผูหญิงทั่วไปเปนการดูหม่ิน ผเู สียหายท่ี ๑ ซ่งึ หนา หาใชเปนคําพูดในเชิงปรารภปรบั ทกุ ขไม ผูเสียหายท่ี ๒ เปนเจาพนักงานตํารวจมีหนาที่ในการปราบปรามสืบสวนและจับกุม ผกู ระทําผิดทางอาญา หาไดเ ก่ยี วกับกรณีท่ีมบี ุคคลพิพาทกนั ในทางแพง ไม แมคกู รณีนาํ เร่อื งทางแพง ไปแจงใหจัดการไกลเกล่ียเปรียบเทียบและผูเสียหายที่ ๒ ทําการไกลเกล่ียให และจัดการลงบันทึก ประจําวันไวเปนหลักฐานก็หาใชเปนหนาที่ของเจาพนักงานตาํ รวจโดยตรงตามกฎหมายไม คงเปน แตเพียงอัชฌาสัยในฐานะเปนเจาพนักงานตาํ รวจผูรักษาความสงบเรียบรอยของประชาชนเทานั้น การกระทําของผเู สยี หายท่ี ๒ จงึ มใิ ชเ ปน การปฏบิ ตั ติ ามหนา ทขี่ องเจา พนกั งาน แมจ ําเลยไดพ ดู ถอ ยคาํ วา “มนั กเ็ ขาขา งกัน” กไ็ มเ ปน ความผดิ ฐานดูหม่นิ เจา พนักงานซง่ึ กระทาํ การตามหนาที่ ®¡Õ Ò·Õè ôóò÷/òõôð การกระทาํ อันเปนองคประกอบสําคัญประการหนึ่งของ ความผดิ ตาม ป.อ.มาตรา ๑๓๖ คือ “ดูหม่ิน” ซึ่งหมายถงึ การดา ดถู ูกเหยียดหยาม หรอื สบประมาท ใหอบั อาย ถอ ยคําท่จี าํ เลยกลา วตอสิบตํารวจตรี ข.วา “แนจ ริงมึงถอดเสือ้ มาตอ ยกับกเู ลย” เห็นไดว า เปนการกลาวทาทายใหสิบตาํ รวจตรี ข. ออกมาตอสูกับจาํ เลย อันเปนเพียงคํากลาวท่ีไมสุภาพ และไมสมควร ยังไมถึงข้ันท่ีพอจะใหเขาใจวาจําเลยมีความมุงหมายท่ีจะดา ดูถูกเหยียดหยาม หรือสบประมาทใหสิบตาํ รวจตรี ข. อับอาย การกระทาํ ของจาํ เลยจึงไมเปนความผิดตาม ป.อ.มาตรา ๑๓๖ à¨μ¹Ò เจตนาในการกระทําผิดตามมาตราน้ี คอื เจตนาตามมาตรา ๕๙ วรรค ๒ และ ผูดูหม่ินตองรูขอเท็จจริงอันเปนองคประกอบของความผิดดวย คือ ตองรูวาผูที่ตนดูหมิ่นนั้นเปน เจาพนักงานซ่ึงกระทาํ การตามหนาท่ีหรือไดกระทาํ การตามหนาท่ีตามมาตรา ๕๙ วรรค ๓ มิฉะน้ัน ไมถือวาผูกระทํามีเจตนา เชน แดงเปนนายตํารวจกลับจากแตงงานเกิดโตเถียงกับดาํ โดยดาํ ไมรูวา แดงเปนนายตาํ รวจ แมด าํ จะกลา วคําพดู ดหู มิ่นแดงกไ็ มไ ดผ ิดตามมาตรานี้ ò. ᨧŒ ¤ÇÒÁà·¨ç μÍ‹ ਌Ҿ¹Ñ¡§Ò¹ ÁÒμÃÒ ñó÷ ¼ÙŒã´á¨Œ§¢ŒÍ¤ÇÒÁÍѹ໚¹à·ç¨á¡‹à¨ŒÒ¾¹Ñ¡§Ò¹ «èÖ§ÍÒ¨ทําãËŒ¼ÙŒÍ×è¹ ËÃ×Í»ÃЪҪ¹àÊÕÂËÒÂμŒÍ§ÃÐÇÒ§â·Éจํา¤Ø¡äÁ‹à¡Ô¹Ë¡à´×͹ ËÃ×Í»ÃѺäÁ‹à¡Ô¹Ë¹Öè§ËÁ×蹺ҷ ËÃ×Í ·Ñ§é จํา·Ñé§»ÃºÑ มาตราน้ีเปนเรื่องการแจงความเท็จตอเจาพนักงานเปนการแจงเท็จในเร่ืองทั่วๆ ไป ไมวา จะเกย่ี วกับเรือ่ งทางแพง อาญา ครอบครัว ทดี่ ิน หรอื เร่ืองเก่ียวกับวนิ ยั ขาราชการ เชน แจง กับ เจาหนาที่วาเปนโสด ท้ังท่ีแตงงานแลว เพ่ือจดทะเบียนสมรสใหม หรือแจงวาคูสมรสเปนคนไทย แตความจริงเปนคนตางดาวเพ่ือรับโอนที่ดิน เปนตน มาตราน้ีจึงเปนบททั่วไป การแจงขอความเท็จ

๑๔๑ ยังเปนความผิดตามบทเฉพาะอีกได เชน ถาเกี่ยวกับคดีอาญาก็ผิดตามมาตรา ๑๗๒ หรือมาตรา ๑๗๓ ฟอ งคดีอาญาอันเปนเทจ็ เบกิ ความเท็จ ทาํ หลักฐานเท็จ นาํ สืบพยานเทจ็ หรือแมแตก ารบอก ชื่อเท็จ เหลานี้ กฎหมายบัญญัติใหเปนความผิดโดยเฉพาะ ซึ่งศาลฎีกาถือวาเม่ือการแจงขอความเท็จนั้น ผิดตามบทเฉพาะแลว กไ็ มผดิ ตามบททว่ั ไปคือ มาตรา ๑๓๗ อกี ͧ¤»ÃСͺ¢Í§¤ÇÒÁ¼´Ô Á´Õ ѧ¹Õé ๑. แจง ขอ ความอันเปนเท็จ ๒. แกเจาพนกั งาน ๓. ซงึ่ อาจทาํ ใหผูอื่นหรอื ประชาชนเสยี หาย ๔. เจตนา คาํ ͸ԺÒ ᨌ§¢ŒÍ¤ÇÒÁÍѹ໚¹à·ç¨ การแจงขอความคือการทําใหผูอ่ืนไดทราบขอความนั้น ไมวาจะโดยพูด เขียน หรือกิริยาทาทางใดๆ และไมวาจะเปนการนําขอความไปแจงเอง หรือแจง ใหทราบเม่ือถูกถามก็ตาม แตขอความที่แจงนั้นจะตองเปนขอความอันเปนเท็จ คือ เปนขอเท็จจริง ในอดตี หรอื ปจ จบุ นั ทไ่ี มเ ปน ความจรงิ ถา เปน ขอ เทจ็ จรงิ ในอนาคตกไ็ มใ ชค วามเทจ็ เพราะยงั ไมเ กดิ ขน้ึ ไมอ าจจะรูไดว าเท็จหรอื จริง การแจง คือ การทําใหทราบ จะดวยการพูด การเขียน การยื่นเอกสาร หรือวิธี อื่นใด (การแจง อาจแจงดว ยตนเองหรอื ถูกถามก็ได ฎีกาท่ี ๔๙๒/๒๕๐๙) ขอ ความอันเปนเท็จ หมายความวา ขอความทนี่ าํ ไปแจงไมตรงกบั ความจรงิ และ ขอ ความเทจ็ นนั้ จะตอ งเปน เรอ่ื งในอดตี หรอื ปจ จบุ นั ถา ขอ ความทกี่ ลา วถงึ อนาคตนน้ั เหน็ ไดว า เปน เรอื่ ง ท่ยี งั ไมเ กดิ ขึน้ ไมแ นนอน ไมถอื วา แจง ความเท็จ การแจงความจรงิ บางสวน เทจ็ บางสว น กเ็ ปนกรณแี จง ขอ ความเท็จเชน กนั ®¡Õ Ò·èÕ ñùñö/òõðõ การท่ีจําเลยยืมเงินโจทกและสลักหลังเช็คมอบใหโจทกไว เพื่อใชหน้ี แตกลับไปแจงขอความอันเปนเท็จตอเจาพนักงานวาเช็คหายไปนั้น เห็นไดชัดวาเปนการเสียหาย ตอโจทก ®Õ¡Ò·èÕ òöñô/òõñø ชายมีภริยาจดทะเบียนอยูแลว จดทะเบียนสมรสกับหญิง อื่นอีก โดยแจงกับนายทะเบียนวาไมเคยสมรสมากอน เปนความผิดฐานแจงความเท็จผิดตาม มาตรา ๑๓๗ ®¡Õ Ò·èÕ ñõùô/òõòò ก. ปลกู บานไวกอนแลว ตอ มาขายฝากให ข. แลว ก. ขอ ปลูกสรางบานเปนอุบายเพื่อขอเลขบานใหม และไดรับเลขบานใหมไปเปนอุบายเพื่อขอเลขบานใหม และไดรับเลขบานใหมไป เปน การแจงความเทจ็ ®Õ¡Ò·Õè ñõôô/òõòô จําเลยแจงขอความตอเจาพนักงานตํารวจผูขอตรวจคน ใบอนุญาตขับขี่รถยนตของจําเลยวาใบอนุญาตหาย พรอมกับแสดงสําเนาใบแจงความ ขอเท็จจริง