เล่มหลักสูตรอบรมผู้ดำเนินการด้าน CWIE

232 - อาจประสานกับสถานประกอบการ ขอใหนักศึกษานำเสนอแบบปากเปลา เพื่อประเมินผลการปฏิบัติงานของนักศึกษาที่สถานประกอบการเมื่อการปฏิบัติงานใกลเสร็จส้ิน โดยอาจารยเ ดินทางไปรว มประเมนิ กบั ผนู ิเทศทส่ี ถานประกอบการ 4.1.3 หลังการปฏิบัติงาน CWIE - เขารวมกิจกรรมสัมมนาหลังกลับจากการปฏิบัติงาน เพื่อประเมินผล การปฏิบัติงาน รวมทั้งสัมภาษณนักศึกษาเพื่อสอบถามปญหา ใหคำปรึกษาและใหแนวคิด ในการพฒั นาตนเองแกนักศกึ ษา - ตรวจประเมนิ รายงานวิชาการของนักศึกษา - ประเมินสัมฤทธิผลของการเตรียมความพรอมนักศึกษา ทั้งจากมุมมอง ของนกั ศึกษา ผนู ิเทศ และคณาจารยน เิ ทศ แลวใหคำแนะนำในการปรับปรุงการเตรยี มความพรอม 4.2 บทบาทหนา ท่ขี องผนู ิเทศ หนาที่หลักของผูนิเทศ คือ กำหนดรายละเอียดงาน วางแผนการทำงาน สอนงาน กำกับดูแลการปฏิบัติงาน และประเมินผลการปฏิบัติงาน โดยอาจแบงบทบาทหนาที่เปนชวงกอน ระหวาง และหลังการปฏิบัตงิ าน CWIE ไดดังน้ี 4.2.1 กอนการปฏบิ ัตงิ าน CWIE - เขียนคำบรรยายลักษณะงาน (Job Description) ของตำแหนงที่ตองการ ใหนักศึกษา CWIE รับผิดชอบ คุณสมบัติของนักศึกษาที่ตองการได (เชน สาขาวิชา ชั้นป รายวิชา ทต่ี องเรียนผา น ความสามารถเฉพาะ ความสามารถดานภาษา) รวมทั้งกำหนดหัวขอ โครงงานท่ีคาดวา จะมอบหมายที่มคี ณุ ภาพตรงกับสาขาวชิ าของนักศกึ ษาทีต่ องการรับ ขั้นตอนนี้เปนขั้นตอนสำคัญเพราะเมื่อนักศึกษาไดทราบรายละเอียดท่ี “ชัดเจนและเจาะจง” กอนสมัคร ก็มีความนาจะเปนสูงที่ผูนิเทศจะไดรับนักศึกษาที่มีเปาหมาย (Purpose) และแรงผลักดัน (Passion) ในงาน สงผลใหนักศึกษาพยายามใชศักยภาพในตวั และทุม เท ใหงาน (Commitment) (Love and Cugnon, 2552) - อาจสงขอมูลและรายละเอียดที่ควรทราบเพื่อเตรียมตัวกอนเริ่มงานใหแก นักศึกษา เชน รายละเอียดโครงงานที่เกี่ยวของที่ทำไวกอนหนา กระบวนการผลิตและเครื่องมือที่ใช รวมทง้ั หวั ขอความรูทีน่ กั ศึกษาควรมี 4.2.2 ระหวา งการปฏบิ ัตงิ าน CWIE - วางแผนปฏิบัติงานและขอบเขตของโครงงาน รวมทั้งหนาที่และ ความรับผิดชอบของนักศึกษา โดยเนนงานที่เหมาะสมกับระดับการศึกษาและสาขาวชิ าของนักศึกษา แลวแจงใหนักศึกษาทราบในสัปดาหแรกของการปฏิบัติงาน CWIE ซึ่งจะชวยใหการมอบหมายงาน และการตดิ ตามความกาวหนา ของงานมปี ระสิทธิภาพ เกดิ ประโยชนแกสถานประกอบการ

233 - ปฐมนิเทศเพื่อใหนักศึกษาทราบบทบาทหนาที่ โครงสรางการบริหารงาน และรูจักเพื่อนรวมงาน โดยอาจเปนลักษณะทำในหองประชุมหรือพาเดินดูสถานที่ทำงาน ทำความ รจู ักผทู เ่ี ก่ียวของ - สอนงาน แลวใหนักศึกษาฝกปฏิบัติ จนเมื่อนักศึกษามีทักษะและ ความชำนาญจึงใหรับผิดชอบดำเนินการ การทำเชนนี้จะชวยสรางประโยชนใหแ กสถานประกอบการ และสามารถแบงเบางานประจำของผูนิเทศได ไมค วรใหนักศึกษาเวียนดูงานไปหลาย ๆ แผนก โดยไมมี ภาระงานทตี่ อ งรับผิดชอบโดยตรง - อาจมอบหมายบัดดี้ (Buddy) ที่เปนนักศึกษา CWIE เหมือนกันหรือ มอบหมายพี่เลี้ยงที่เปนพนักงานประจำเพื่อใหนักศึกษาไดพูดคุยหารือเรื่องทั่วไป รวมทั้งรับประทาน อาหารกลางวนั ดวย ซงึ่ จะชวยใหน ักศกึ ษาปรบั ตัวเขา กับวฒั นธรรมของสถานประกอบการไดง ายขน้ึ - กำหนดใหนักศึกษาทำรายงานวิชาการที่มีเนื้อหาที่เปนประโยชนตอ สถานประกอบการ โดยอาจเปน รายงานสำหรับโครงการหรืองานวิจัยท่ีผนู ิเทศมอบหมายใหนักศึกษา รับผิดชอบ หรือหากงานที่มอบหมายใหนักศึกษารับผิดชอบเปนงานประจำอยางเดียวไมมีโครงงาน รวมดวย ก็อาจใหนักศึกษาทำรายงานเกี่ยวกับวิธีและขั้นตอนการปฏิบัติงานที่รับผิดชอบ และ/หรือ รายงานขอ มูล การแปลผล และการวิเคราะหขอ มูลทเ่ี ก็บระหวา งการทำงาน เปนตน เม่ือกำหนดหัวขอ รายงานไดแ ลว กค็ วรติดตาม ใหคำปรกึ ษา และประเมินผล - ติดตามงานและใหคำปรึกษา เนอ่ื งจากรปู แบบการใชชีวิตและความเครียด เมื่อเรียนในสถาบันอุดมศึกษาตางจากเมื่อปฏิบัติงานในสถานประกอบการ เชน เมื่อเรียนหนังสือ นักศึกษาอาจสงงานบางอยางชาหรือไมสงก็ได แตเมื่อปฏิบัติงาน CWIE ตองสงภายในเวลาที่กำหนด หรือเมื่องานที่สงในหองเรียนมีคุณภาพต่ำก็จะไดคะแนนนอย แตเมื่องานที่ทำในระหวางปฏิบัติงาน มีคุณภาพต่ำก็อาจโดนตำหนิรุนแรง จึงมีความจำเปนที่ผูนิเทศควรติดตามและใหคำปรึกษาเพื่อชวย ใหนักศึกษาปรับตัวและเกิดแรงจูงใจในการพัฒนาตนเองใหสอดคลองกับความตองการและ ความคาดหวังของผูนิเทศได ทั้งนี้ จากการศึกษาของเรืองยศ วัชรเกตุ (2562) พบวา ปจจัยที่มี ความสำคญั สองอันดับแรกตอการเรียนรูในการปฏิบตั ิงานสหกจิ ศกึ ษา คือ แรงจงู ใจและความสามารถ ในการปรับตัว นอกจากนี้ การศึกษาของจิตรวี มุสิกสุต (2556) พบวา เมื่อองคกรเปดโอกาส ใหพนักงานทำงานที่ไดพัฒนาทักษะและความรับผิดชอบมากขึ้น รวมทั้งสนับสนุนและเอาใจใส ในคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงาน พนักงานเกิดแรงจูงใจภายในและมีแนวโนมที่จะปรับตัว ในการทำงานไดดี - กำหนดใหมีการรายงานความกาวหนา เพื่อใหแนใจวา นักศึกษากำลัง ทำงานในทิศทางและมีคุณภาพตรงกับความตองการ โดยอาจกำหนดใหจัดทำในรูปของรายงาน ประจำสัปดาห ประจำเดอื น และ/หรอื การนำเสนอแบบปากเปลา

234 - จัดสรรเวลาพบกับคณาจารยนิเทศเมื่อมีการขอมานิเทศงานท่ี สถานประกอบการ ในการพบกับคณาจารยนิเทศอาจใหขอมูลเกี่ยวกับพัฒนาการของนักศึกษาและ ปญหาที่พบ การใหขอมูลแกคณาจารยนิเทศนี้มีประโยชนตอสถานประกอบการเนื่องจากอาจารย จะนำขอมูลนี้ไปสื่อสารกับนักศึกษารุนถัดไป สงผลใหสถานประกอบการไดรับนักศึกษาที่ตรงกับ ความตองการ และอาจนำไปสูความรวมมือระหวางสถานประกอบการกับสถาบันอุดมศึกษา เพื่อรว มกันทำวิจยั แกป ญ หาดังกลาว - ใหนักศึกษาเขารวมประชุมพนักงาน การอบรมตาง ๆ รวมทั้งกิจกรรม ของสถานประกอบการ และควรกระตุนใหนักศึกษาแสดงความเห็นในโอกาสที่เหมาะสม ซึ่งจะสราง โอกาสใหน ักศึกษาไดพ ฒั นาทักษะมนุษยและเรยี นรบู ทบาทผนู ำและผูตามทดี่ ี - ตรวจประเมินผลรายงานและการปฏิบัติงานของนักศึกษากอนการ ปฏิบัติงานเสร็จสิ้น โดยอาจกำหนดใหนักศึกษาตองนำเสนอแบบปากเปลารวมดวย ซึ่งกิจกรรม ประเมินผลนจ้ี ะชว ยใหผ ูนิเทศไดแนวทางในการรับและการมอบหมายงานนักศึกษา CWIE รุนถดั ไป 4.2.3 หลงั การปฏิบัติงาน CWIE - ใหคำแนะนำการเตรียมความพรอมรวมทั้งเงื่อนไขทางวิชาการที่ตองการ ใหแก สถาบันอุดมศึกษา เพื่อที่สถานประกอบการจะไดรับนักศึกษา CWIE ที่มีคุณภาพตรงกับ ความตองการมากขึน้ ในรอบถดั ไป 4.3 ตัวอยา งของแนวปฏบิ ตั ิทดี่ ี (Best Practice) ผูสนใจสามารถศึกษาแนวปฏบิ ัตทิ ี่ดไี ดจ ากตวั อยา งตอ ไปน้ี - การศึกษาของ Jackson (2014) ที่สัมภาษณนักศึกษาระดับปริญญาตรี จำนวน 131 คนจากหลากหลายสาขาวิชา เพื่อหาแนวปฏิบัติทีด่ ีท่ีนักศึกษาเหน็ วาเปน ประโยชนตอการสมคั ร งาน CWIE - การศึกษาของ Ferns and Lilly (2015) ท่นี ำเสนอแผนกลยุทธ 3 ปข องโครงการ CWIE ของสถาบันการศึกษา พรอมยุทธศาสตรเพื่อนำแผนสูการปฏิบัติ และผลที่ไดรับ รวมทั้งแนว ปฏิบตั ิเพื่อใหก ารดำเนินการมีความยงั่ ยนื - การศกึ ษาของ Ferns et al. (2014) ทน่ี ำเสนอหลักฐานเชงิ ประจักษท ไ่ี ดจากการ ปฏิบัติงาน CWIE หลายรูปแบบของนักศึกษาหลากหลายสาขาวิชาจาก 14 สถาบันการศึกษาใน ประเทศออสเตรเลีย ซึ่งเก็บขอมูลทั้งจากนักศึกษา บัณฑิต และสถานประกอบการเพื่อเปนแนวทาง ในการจัดทำหลกั สตู รและการดำเนินงาน CWIE

235 5. การวดั และประเมนิ ผลกอนและหลงั การศกึ ษาออนไลน คำสง่ั จงเลือกคำจากรายการทางขวามือท่ีมคี วามสัมพันธกนั มากท่ีสุดกบั ขอความทางซายมือ แลว นำตวั อักษรหนาคำทางขวามือเขียนลงในชองวางทางซายมือ 1. จัดทำหลักสูตรและกำหนดภาคการศึกษาท่ีจะให ก. คณาจารยน เิ ทศ นกั ศึกษาไปปฏิบัตงิ าน CWIE ข. ผนู เิ ทศ 2. ประเมินผลรายงานและการปฏิบตั งิ านของ ค. คณาจารยนิเทศและผนู เิ ทศ นักศกึ ษากอนการปฏบิ ัตงิ านเสรจ็ สน้ิ 3. ใหขอมลู ความตองการทางวชิ าการและวชิ าชีพแก คณาจารยนิเทศเพื่อเตรยี มความพรอมนักศึกษา กอ นการปฏิบัตงิ าน 4. ใหค ำปรึกษาแกน ักศึกษาเรื่องการใชช วี ิตระหวาง การปฏบิ ัตงิ าน 5. ใหค ำปรกึ ษานกั ศกึ ษาในการเลอื กงานและ เลือกสถานประกอบการ 6. ตดิ ตามความกา วหนา ในการทำงานและการพฒั นา ตนเองของนักศึกษาระหวา งปฏบิ ัตงิ าน 7. ประเมนิ และรบั รองคุณภาพงานกอ นอนุญาตให นักศกึ ษาสมคั รงาน CWIE 8. กำหนดแผนการปฏบิ ตั งิ านและขอบเขตโครงงาน ของนักศึกษา 9. นิเทศงานนักศึกษา 10. กำหนดลักษณะงาน (Job Description) ของ ตำแหนง งานที่นักศึกษา CWIE ตอ งรับผิดชอบ เฉลยแบบทดสอบ ขอ 1. ก ขอ 2. ข ขอ 3. ข ขอ 4. ค ขอ 5. ก ขอ 6. ค ขอ 7. ก ขอ 8. ข ขอ 9. ก ขอ 10. ข

236 6. สือ่ และเอกสารประกอบโมดูล จติ รวี มุสกิ สุต. (2556). ปจ จัยทางดา นลักษณะบุคลกิ ภาพและคุณลกั ษณะงานที่มีอิทธิพล ตอการปรับตัวในการทำงานของพนักงานในกลมุ อุตสาหกรรมชิ้นสวนยานยนต. (วทิ ยานิพนธ ปรญิ ญามหาบัณฑิต ไมไดตีพิมพ). มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลธญั บรุ ี, ปทุมธาน.ี เรอื งยศ วชั รเกตุ. (2562). ปจ จยั ที่สงผลตอการเรียนรใู นการปฏบิ ัตงิ านสหกิจศึกษา ของนักศึกษา คณะวิทยาศาสตร เครือขา ยพัฒนาสหกจิ ศกึ ษาภาคกลางตอนบน. (วทิ ยานพิ นธปริญญาดุษฎี บณั ฑติ ไมไดตีพิมพ). มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสรุ นารี, นครราชสีมา. Calway, B. A., & Murphy, G. A. (2011). A Work-Integrated Learning Philosophy and the Educational Imperatives. In A. P. Keleher & R. E. Harreveld (Eds.), Work- Integrated Learning in engineering, built environment and technology (pp. 1- 24). Information Science Reference. Ferns, S., & Lilly, L. (2015). Driving institutional engagement in WIL: Enhancing graduate employability. Journal of Teaching and Learning for Graduate Employability, 6(1), 126-143. Ferns, S., Smith, C., & Russell, L. (2014). Complex problem complex research design: researching the impact of WIL on employability. In Proceedings of WACE’s 10th International Symposium on Cooperative and Work-Integrated Education, June 2 – 4, 2014. Sweden. Jackson, D. (2014). Employability skill development in work-integrated learning: Barriers and best practice. Studies in Higher Education, 40(2), 350-367. Love, A., & Cugnon, M. (2009). The Purpose Linked Organization: How Passionate Leaders Inspire Winning Teams and Great Results. McGraw-Hill. Rowe, A., Mackaway, J., & Winchester-Seeto, T. (2012). That’s not really WIL! – building a typology of WIL and related activities. In M. Campbell (Ed.), Collaborative education: Investing in the future – Proceedings of the 2012 ACEN National Conference (pp. 246-252). Sachs, J., Rowe, A., & Wilson, M. (2017). 2017 Good Practice Report – Work Integrated Learning (WIL). NSW Department of Education and Training.

237 World Association for Cooperative and Work-Integrated Education (WACE). (2019). The Global Cooperative and Work Integrated Education Charter. World Association for Cooperative and Work-Integrated Education.

โมดูล 8.3 บทบาทหนา ทขี่ องผูปฏบิ ตั งิ าน CWIE ในสถาบนั อุดมศกึ ษาและสถานประกอบการ ผชู วยศาสตราจารย ดร.อาทติ ย คูณศรีสขุ

โมดลู 8.3 บทบาทหนา ท่ีของผูป ฏบิ ตั ิงาน CWIE ในสถาบันอดุ มศึกษาและสถานประกอบการ โดย ผชู วยศาสตราจารย ดร.อาทิตย คูณศรีสขุ 1. หลกั การและเหตุผล การดำเนินการ CWIE เพื่อพัฒนาคุณภาพบัณฑิตใหมีความรู ทักษะ สมรรถนะและเจตคติ ตรงกับความตองการและใชประโยชนไดจริง รวมทั้ง การประยุกต ปรับปรุง และพัฒนาระบบและ วิธีการจัดการ CWIE ใหเหมาะสมกับบริบทของสถาบันอุดมศึกษาและสถานประกอบการที่รวมจัด จำเปนที่ผูปฏิบัติงาน CWIE ทั้งในสถาบันอุดมศึกษาและสถานประกอบการตองทราบบทบาทและ หนาที่ของตนที่พึงกระทำ เพื่อที่จะรวมกันจัด CWIE อยางถูกตองเหมาะสมและตอบสนองความ ตองการขององคการผูใชบัณฑิตในประเทศไทยและในประชาคมโลกไดเปนอยางดี มีคุณภาพและ แขง ขนั ได 2. วตั ถุประสงคเ ชิงพฤติกรรม เพื่อใหผูเขารับการศึกษาอบรมสามารถใชสาระความรูในโมดูลนี้เพื่อกำหนดบทบาทหนาท่ี ที่ผูปฏิบัติงาน CWIE ในสถาบันอุดมศึกษาและสถานประกอบการพึงกระทำ รวมทั้งเปนปจจัยสำคัญ ในการพฒั นาตนเองใหเกดิ ทักษะและสมรรถนะที่จำเปนตองมีในการนำสาระความรูไปสูการปฏิบัติใน ลกั ษณะ “รแู ลว ทำได” 3. ผลลัพธการเรยี นรูและสมรรถนะที่พงึ ประสงค ผลลัพธการเรียนรูและสมรรถนะที่พึงประสงคที่ผูไดรับการศึกษาอบรมตามโมดูล 8.3 พึงไดรบั ประกอบดวย 1) เพื่อใหผูเขารับการอบรมสามารถอธิบายบทบาทหนาที่ของผูปฏิบัติงาน CWIE ในสถาบันอดุ มศกึ ษาและสถานประกอบการได 2) เพื่อใหผูเขารับการอบรมสามารถบอกความแตกตางของหนาที่ผูปฏิบัติงาน CWIE ในสถาบนั อดุ มศกึ ษากบั ในสถานประกอบการได 3) เพื่อใหผูเขารับการอบรมสามารถประเมินและเลือกแนวทางปฏิบัติงานที่เหมาะสมกับ บรบิ ทของตนเองได

240 4. หัวเร่ือง: สาระความรู - นำสูก ารปฏิบัติ สาระความรูทเี่ ปน พน้ื ฐานของการนำสกู ารปฏิบัติ CWIE ประกอบดว ย 1) บทบาทหนา ท่ีของผปู ฏิบัตงิ านในสถาบนั อดุ มศึกษา 2) บทบาทหนา ท่ขี องผูปฏบิ ัติงานในสถานประกอบการ 3) ตัวอยา งของแนวปฏิบตั ทิ ดี่ ี (Best Practice) 4.1 บทบาทหนา ทีข่ องผปู ฏิบัตงิ านในสถาบันอุดมศึกษา ในที่นี้ ผูปฏิบัติงาน CWIE ในสถาบันอุดมศึกษา หมายถึง ผูที่รับผิดชอบ การประสานงานระหวางสถาบันอุดมศึกษา นักศึกษา และสถานประกอบการ โดยทำหนาที่สนับสนุน ในรูปแบบของเลขานุการเพื่อใหผูเกี่ยวของทำงานราบรื่นและมีประสิทธิภาพ จึงตองมีขอมูล สถิติ แผนงาน และแนวทางการดำเนนิ งานข้นั ตอนตา ง ๆ ในบางสถาบนั อุดมศกึ ษามีเจาหนาทสี่ ายปฏิบัตกิ ารทร่ี ับผิดชอบหนาที่ดังกลาวโดยตรง ในขณะที่บางสถาบันใหอาจารยประจำหลักสูตร (ภาควิชาหรือคณะ) เปนผูรับผิดชอบ โดยอาจมีเจาหนาที่ของหลักสูตรชวยงานดานธุรการ ซึ่งผูปฏิบัติงานดาน CWIE ของ สถาบันอุดมศกึ ษามบี ทบาทหนา ท่ี ดังนี้ 4.1.1 กอนการปฏิบัติงาน CWIE - จัดทำระบบรับคำรองตาง ๆ เชน การยืนยันการไปปฏิบัติงาน CWIE การขอเล่ือนภาคการศกึ ษา CWIE (จากภาคทห่ี ลักสตู รกำหนดไปเปนภาคอนื่ ซ่ึงอาจเกดิ จากการสอบ ไมผานรายวิชาเงื่อนไขเพื่อไปปฏิบัติงาน CWIE ของหลักสูตร) การขอยกเวนไมไปปฏิบัติงาน CWIE (ในกรณีที่หลักสูตรบังคับใหตองไป แตนักศึกษาไมสามารถไปได ซึ่งอาจเกิดจากความเจ็บปวย เปนตน) โดยอาจใชระบบรับคำรองที่เปนระบบออนไลนซึ่งเปนการประยุกตใชเทคโนโลยีดิจิทัล เขากับการใหบริการ - ตรวจสอบคุณสมบัตินักศึกษากอนการสมัครงาน CWIE ตามเกณฑ คุณสมบัติท่ีหลกั สตู รกำหนด - มีระบบใหหลักสูตรไดพิจารณาปรับปรุงเกณฑคุณสมบัติของนักศึกษาและ เงอ่ื นไขทางวิชาการกอนไปปฏิบัตงิ าน CWIE อยา งนอยปละ 1 ครั้ง - รับผิดชอบการจัดกิจกรรมเตรียมความพรอมใหแกนักศึกษา ทั้งนี้ ควรมี ระบบประเมนิ สัมฤทธผิ ลการเตรียมความพรอมดงั กลา วดว ย - รับผดิ ชอบการประสานกบั สถานประกอบการเพือ่ สอบถามความตองการรับ นกั ศึกษา CWIE - เสนอรายละเอียดงานจากสถานประกอบการใหหลักสูตรพิจารณารับรอง กอนประกาศใหน กั ศึกษาทราบ

241 - มีระบบประกาศงานที่ผานการรับรองคุณภาพงานแลวใหนักศึกษาทราบ โดยในการประกาศงานใหนักศึกษาทราบ รายละเอียดเกี่ยวกับสถานประกอบการไมควรมีหมายเลข โทรศัพทหรืออีเมลของผูประสานงานฝงสถานประกอบการ เพราะหากมีนักศึกษาติดตอสวนตัวไปยัง สถานประกอบการ อาจสรางความรำคาญหรือความสับสน รวมทั้งเพ่ิมภาระใหแกสถานประกอบการ กลาวคือ การติดตอกับสถานประกอบการควรกระทำผานผูปฏิบัติงานของสถาบันอุดมศึกษาเทาน้ัน ยกเวน กรณีที่นักศึกษาไดรับการตอบรับแลว อาจอนุญาตใหนักศึกษาติดตอเพื่อขอคำแนะนำ ในการเตรียมความพรอมได - รับใบสมัครงานจากนกั ศึกษาและนำสงใบสมคั รใหแ กสถานประกอบการ - ตดิ ตามผลและประกาศผลการสมคั รงานจากสถานประกอบการ - จดั ทำจดหมายสง ตัวเมอ่ื สถานประกอบการตอบรับนักศกึ ษา - สรางแนวปฏิบัติเพื่อปองกันการที่นักศึกษาขอยกเลิกการไปปฏิบตั ิงานหลงั ไดรับการตอบรับจากสถานประกอบการแลว ซึ่งจะสงผลใหสูญเสียความไววางใจจาก สถานประกอบการ - ดำเนินการเรื่องใหนักศึกษาลงทะเบียนเรียนวิชา CWIE กอนการไป ปฏิบัตงิ าน - รบั ผิดชอบการทำสัญญาการปฏิบัติงาน กรณีท่ีสถานประกอบการตอ งการ - ทำหนงั สอื แจงผปู กครอง เพื่อใหผ ูปกครองทราบรายละเอยี ดท่ีเกยี่ วของ - มีระบบที่ใหนักศึกษาแจงขอมูลเกี่ยวกับการปฏิบัติงาน เชน ที่พักระหวาง ปฏิบัติงาน ชื่อและอีเมลของพนักงานที่ทำหนาที่พี่เลี้ยง แผนที่โรงงาน หัวขอโครงงาน แผน การปฏบิ ัติงาน - มีระบบที่ใหนักศึกษาตองทำรายงานวิชาการสง เพื่อใหนักศึกษาไดฝกฝน ทักษะการเขียนรายงาน โดยหัวขอของรายงานควรเปนเร่ืองที่เปนประโยชนกับสถานประกอบการท่ี ผนู เิ ทศเห็นชอบ ทั้งน้ี ผูปฏิบตั ิงานตอ งกำหนดรูปแบบของรายงาน กำหนดสง และมตี ัวอยางรายงาน ใหน ักศกึ ษาใชศ ึกษา - มีระบบประกันคณุ ภาพในการทำงาน - รวมกับหลักสูตรเพื่อสรางแบบประเมินผลการปฏิบัติงานและโครงงาน CWIE ท่สี อดคลอ งกบั ผลการเรียนรทู ่ีหลกั สตู รตอ งการ - จัดทำปฏิทินกิจกรรม CWIE ของแตละภาคการศึกษา แลวแจงผูเกี่ยวของ ทุกฝาย โดยอาจมีปฏิทินเฉพาะของสถาบันอุดมศึกษา และปฏิทินกิจกรรมที่สถานประกอบการ เกย่ี วของ เพื่อตัดขอ มลู ท่ีไมจำเปน และลดความสบั สนของแตละฝายออกไป

242 4.1.2 ระหวางการปฏิบัตงิ าน CWIE - ติดตามความเรียบรอยและความกาวหนาของการเขาปฏิบัติงาน รวมทั้ง การมอบหมายงานของผูนิเทศแกนักศึกษา โดยอาจกำหนดใหนักศึกษาเขียนสงดวยกำหนดสง ท่เี หมาะสมกบั ระยะเวลาการปฏบิ ัติงาน - ประสานกับเจาหนาที่ของสถานประกอบการและคณาจารยนิเทศ เพื่อวางแผนการนิเทศงาน และควรมีระบบจัดทำแฟมที่มีประวัตินักศึกษาและรายละเอียดของ สถานประกอบการ แลวสงแฟมดังกลาวใหอ าจารยกอ นวนั นิเทศ - แกปญหาที่เกิดขึ้น (ถามี) เชน นักศึกษากระทำผิดระเบียบของ สถานประกอบการ งานที่นักศึกษาไดรับมอบหมายมีคุณภาพไมตรงกับสาขาวิชาที่นักศึกษาเรียน หรอื มีอนั ตราย - มีระบบแจงเตือนนักศึกษาใหสงงาน และระบบแจงเตือนพนักงานพี่เลี้ยง (หรือเรยี กวา ผนู เิ ทศ) ใหป ระเมินผลการปฏิบตั งิ านและรายงาน 4.1.3 หลงั การปฏิบตั งิ าน CWIE - จัดกิจกรรมสัมมนาหลงั ปฏบิ ตั ิงาน CWIE เพ่อื ใหนกั ศกึ ษาไดน ำเสนอผลงาน และไดทำการวิเคราะหสะทอนคิด (Reflection) รวมทั้งไดรับคำแนะนำจากคณาจารยในการพัฒนา ตนเองตอไป - รวบรวมและประมวลผลประเมิน แลว สงมอบใหห ลกั สตู รตัดเกรด - รวบรวมขอ มูลสถิติท่ีสำคัญและวิเคราะห แลว สง มอบขอ มลู ท่เี ปนประโยชน ใหแกหลักสูตร เชน ผลประเมินการปฏิบัติงานและปญหาที่พบ รวมทั้งสงมอบใหสถานประกอบการ เพื่อการพัฒนางาน เชน คาตอบแทนและสวัสดิการเฉลี่ยในกลุมอุตสาหกรรมเดียวกันหรือ ในกลุมอตุ สาหกรรมทีอ่ ยใู นพนื้ ท่เี ดียวกัน - มีระบบประเมินแบบ 360 องศาที่การประเมินถูกประเมินรอบดาน โดยผูเกี่ยวของ เชน มีการประเมินสถานประกอบการ การนิเทศงาน และผูปฏิบัติงาน CWIE ของ สถาบันอุดมศึกษาโดยนักศึกษา ขณะที่อาจารยไดประเมินทั้งสถานประกอบการ นักศึกษา และ ผูปฏิบัติงาน CWIE ของสถาบันอุดมศึกษา และผูนิเทศไดประเมินทัง้ นักศึกษา การนิเทศของอาจารย และกระบวนการ CWIE ของสถาบนั อดุ มศึกษา - หาความรวมมือกับสถานประกอบการเพื่อเพิ่มความหลากหลายและ จำนวนงานที่นักศึกษาสามารถเลือกได นอกจากนี้ ควรมีการจดั สัมมนาพนักงานพี่เล้ียงและพนักงาน ฝายทรัพยากรบุคคล เพื่อกระชับความสัมพันธ ซึ่งเปนโอกาสที่จะไดถา ยทอดปรัชญาการดำเนินงาน CWIE ของสถาบันอุดมศึกษาและควรมีการนำเสนอขอมูลและสถิติที่เปนประโยชนแกสถาน

243 ประกอบการ รวมทั้งการจัดงานงาน CWIE แฟร (CWIE Fair) เพื่อเปดโอกาสใหผูเกี่ยวของไดพบปะ แลกเปล่ยี นและทำความรูจ กั กัน - จัดกิจกรรมประกวดโครงงาน CWIE หรือการคัดเลือกเพื่อยกยองเชิดชู ผเู กยี่ วของทเ่ี ปน แบบอยา งทดี่ ี - จดั กิจกรรมทสี่ นับสนนุ ใหน ักศึกษาคนพบและพัฒนาตนเองใหเปนบัณฑิต พรอมใช (Ready Graduates) 4.2 บทบาทหนา ที่ของผปู ฏิบตั งิ านในสถานประกอบการ ในที่นี้ ผูปฏิบัติงาน CWIE ในสถานประกอบการหมายถึงผูที่รับผิดชอบ การประสานงานระหวางสถานประกอบการ นกั ศกึ ษา และสถาบนั อุดมศึกษา โดยทำหนาท่ีสนับสนุน ในรูปแบบของเลขานกุ ารเพอื่ ใหผ ูเกย่ี วขอ งทำงานราบรื่นและมีประสทิ ธิภาพ ในสถานประกอบการสวนใหญจะมอบหมายใหเจาหนาที่ฝายทรัพยากรบุคคล รับผดิ ชอบหนาทีด่ ังกลาว โดยมีทัง้ แบบที่ใหร ับผดิ ชอบเฉพาะงานดาน CWIE และแบบทใ่ี หเจา หนาที่ท่ี รับผิดชอบการรับสมัครพนักงานใหรับผิดชอบงานดาน CWIE ดวย ซึ่งผูปฏิบัติงานดาน CWIE ของสถานประกอบการมบี ทบาทหนาที่ ดังนี้ 4.2.1 กอนการปฏบิ ตั งิ าน CWIE - สอบถามและรวบรวมความตองการรับนักศึกษาจากแตละแผนก ในสถานประกอบการ โดยความตองการดังกลาวควรระบุคุณสมบัติของนักศึกษาและรายละเอียด งานทจ่ี ะใหน กั ศกึ ษาทำ เพ่อื ทเี่ มอ่ื ประกาศรับจะไดม นั่ ใจวา นกั ศกึ ษาทีส่ มัครมีความสนใจที่สอดคลอง กับงานทีส่ ถานประกอบการจะมอบหมาย - ติดตอสถาบนั อุดมศึกษาเพ่อื แจงความตองการรับ - สงขอมูลนักศึกษาที่สมัครงาน CWIE ที่แจงความตองการรับไปใหแผนก พจิ ารณา และประสานเรอ่ื งการคัดเลอื กนักศึกษา - แจง ผลการพจิ ารณาใหสถาบนั อุดมศกึ ษาทราบ - ขอขอมูลนักศึกษาที่ตอบรับจากสถาบันอุดมศึกษาเพื่อใชลดหยอนภาษี (ตองสง ลว งหนา 30 วนั ) และยนื่ ลดหยอ น - ใหคำแนะนำแกนักศึกษาที่ผานการคัดเลือกเรื่องที่พักที่ปลอดภัย การเดนิ ทางมายงั สถานประกอบการ รวมท้งั การเตรียมความพรอมตาง ๆ - จัดทำสัญญาการปฏิบัติงาน CWIE และสัญญาการรักษาขอมูลที่เปน ความลับ (Non-Disclosure Agreement) ในกรณที ่สี ถานประกอบการเหน็ ควรใหท ำ - เปรียบเทียบคาตอบแทนและสวัสดิการที่สถานประกอบการของตนเสนอ ใหแกนักศึกษา CWIE กับที่สถานประกอบการอื่นที่ประกอบธุรกิจประเภทเดียวกันหรือที่อยูในพื้นท่ี

244 เดียวกันเสนอ เพื่อหาแนวทางปรับปรุงคาตอบแทนและสวัสดิการใหจูงใจใหนักศึกษาสมัครเยอะขนึ้ เพื่อโอกาสในการเลือกนักศึกษาที่ตรงกับความตองการ โดยสามารถดูตัวอยางสวัสดิการเพิ่มเติม ไดจาก ผลสำรวจเรื่อง “10 สวัสดิการที่คนทำงานตองการจากองคกรมากที่สุด” (jobthai.com, 19 พฤศจกิ ายน 2561) 4.2.2 ระหวางการปฏบิ ัติงาน CWIE - จัดปฐมนิเทศใหแกนักศึกษา โดยเฉพาะเรื่องระเบียบวินัย (เชน การใช โทรศัพทมือถือและโซเชียลมเี ดียในเวลางาน) วัฒนธรรมองคกรที่นกั ศึกษาตองปฏิบัติ ความปลอดภัย ในการทำงาน โครงสรางการบริหารงานและขอ มูลท่จี ำเปน ตอ งทราบเก่ยี วกบั สถานประกอบการ - เบิกจายอุปกรณที่นักศึกษาตองใชในการทำงาน เชน อุปกรณสำนักงาน อุปกรณปองกันสวนบุคคล (Personal Protective Equipment, PPE) ชุดทำงาน คอมพิวเตอร รวมทง้ั สิทธใิ นการใชหรือเขาถงึ อุปกรณส ำนกั งานและบริการท่สี ถานประกอบการอนุญาตใหนักศึกษา ใช เชน เครื่องพิมพ (Printer) สแกนเนอร (Scanner) ระบบเครือขายไรสาย (WiFi) รหัสเขาใช คอมพิวเตอรส ำนกั งาน - อาจมอบหมายบัดดี้ (Buddy) ที่เปนนักศึกษา CWIE เหมือนกันหรือ มอบหมายพี่เลี้ยงที่เปนพนักงานประจำเพื่อใหนักศึกษาไดพูดคุยหารือเรื่องทั่วไป รวมทั้งรับประทาน อาหารกลางวนั ดวย ซ่งึ จะชวยใหน ักศึกษาปรบั ตัวเขากบั วัฒนธรรมของสถานประกอบการไดง ายขน้ึ - เบกิ สวสั ดกิ ารและคา ตอบแทนใหแ กนักศึกษา - ติดตามงานและดูแลใหคำปรึกษา เพราะนักศึกษาอาจมีปญหา ในการปรับตัวเขากับพนักงานพี่เลี้ยงหรือเพื่อนรวมงาน รวมทั้งอาจไดรับมอบหมายงาน ทไี่ มม ีคุณภาพหรอื งานที่มีอันตราย - ประสานงานเร่อื งการนเิ ทศและการประเมนิ ผล - อาจชวนใหนักศึกษาเขารวมประชุมพนักงาน การอบรมตาง ๆ รวมทั้ง กิจกรรมของสถานประกอบการ และควรกระตุนใหนักศึกษาแสดงความเห็นในโอกาสที่เหมาะสม ซ่ึงจะสรา งโอกาสใหนักศึกษาไดพฒั นาทักษะมนุษยและเรียนรูบทบาทผูน ำและผตู ามทีด่ ี - ดำเนินการเรอ่ื งมอบใบรบั รองการผานงานใหแกนักศึกษา 4.2.3 หลงั การปฏิบตั งิ าน CWIE - ใหขอมูลปอนกลับที่เปนประโยชนในการปรับปรุงการจัด CWIE แกส ถาบันอดุ มศึกษาเพอ่ื ที่สถานประกอบการจะไดรบั สง่ิ ทีด่ ีขึ้นในการรบั นักศึกษา CWIE รอบตอ ไป - หาแนวทางใชประโยชนจากการรวมจัด CWIE จากที่สถานประกอบการ ตองใชทรัพยากรทั้งงบประมาณ เวลา และบุคลากรในการรับนักศึกษา CWIE สถานประกอบการ

245 จึงควรมีแนวทางใชประโยชนนอกเหนือจากการไดนักศึกษามาชวยทำงาน ตัวอยางของการใช ประโยชนอ นื่ ๆ เชน การคัดเลือกพนักงานใหมจากนักศึกษาที่ผานการปฏิบัติงาน CWIE กับ สถานประกอบการของตน ซง่ึ มคี วามเปน ไปไดส ูงวา นักศกึ ษาปรับตวั เขากับวฒั นธรรมองคกรไดแลว จงึ ลดโอกาสของการลาออกของพนักงานใหม การเสนอใหมีนโยบายรับพนักงานใหมโดยไปคัดเลือกจากสถาบันอุดมศึกษา ที่มีนักศึกษามาปฏิบัติงาน CWIE ที่องคกรของทานมากที่สุด จากการที่นักศึกษาของแตละ สถาบันอุดมศึกษามีลักษณะนิสัยและพฤติกรรมที่แตกตางกันซึ่งถูกหลอหลอมจากการอบรมสั่งสอน รวมทั้งจากสภาพแวดลอม บริบทและวัฒนธรรมของสถาบันอุดมศึกษา (สนิท สัตโยภาส, 2561) ดังนั้น การที่องคกรของทานรับนักศึกษา CWIE จากสถาบันอุดมศึกษาแหงใดจำนวนมาก ก็มีความ เปนไปไดวา วัฒนธรรมองคกรของทานเขากันไดดีกับวัฒนธรรมของบัณฑิตจากสถาบันอุดมศึกษาน้ี การรับพนกั งานทเี่ ปน บัณฑิตจากสถาบันอุดมศึกษาดังกลา ว กม็ ีความเปนไปไดส งู วา จะชว ยลดโอกาส การลาออกของพนกั งานใหม 4.3 ตวั อยางของแนวปฏบิ ัติทดี่ ี (Best Practice) ผสู นใจสามารถศกึ ษาแนวปฏบิ ัติที่ดีไดจ ากตัวอยางตอไปนี้ - การศึกษาของ Jackson (2014) ทส่ี มั ภาษณน กั ศึกษาระดับปริญญาตรี จำนวน 131 คนจากหลากหลายสาขาวิชา เพื่อหาแนวปฏิบัติที่ดีที่นักศึกษาเห็นวาเปนประโยชนตอการสมัครงาน CWIE - การศึกษาของ Ferns and Lilly (2015) ที่นำเสนอแผนกลยุทธ 3 ปของโครงการ CWIE ของสถาบันการศึกษา พรอมยุทธศาสตรเพื่อนำแผนสูการปฏิบัติ และผลที่ไดรับ รวมทั้งแนว ปฏบิ ตั ิเพ่ือใหก ารดำเนนิ การมคี วามยง่ั ยนื - การศึกษาของ Ferns et al. (2014) ที่นำเสนอหลักฐานเชิงประจักษที่ไดจากการ ปฏิบัติงาน CWIE หลายรูปแบบของนักศึกษาหลากหลายสาขาวิชาจาก 14 สถาบันการศึกษาใน ประเทศออสเตรเลีย ซ่ึงเก็บขอมูลทั้งจากนักศึกษา บัณฑิต และสถานประกอบการเพื่อเปนแนวทาง ในการจัดทำหลกั สูตรและการดำเนนิ งาน CWIE

246 5. การวัดและประเมินผลกอนและหลังการศึกษาออนไลน คำสั่ง จงเลอื กคำจากรายการทางขวามือท่ีมีความสมั พนั ธก นั มากทีส่ ดุ กับขอความทางซา ยมอื แลวนำตัวอักษรหนาคำทางขวามือเขยี นลงในชองวา งทางซายมอื 1. ติดตอ สถาบนั การศึกษาเพ่ือแจง ความตอ งการรับ ก. บทบาทหนาที่ของผปู ฏบิ ัติงาน นกั ศกึ ษา CWIE ในสถาบันอดุ มศึกษา 2. สง รายละเอียดงานท่ีไดรบั จากสถานประกอบการ ข. บทบาทหนา ท่ีของผปู ฏิบตั งิ าน ใหห ลักสูตรพจิ ารณารบั รอง ในสถานประกอบการ 3. ขอขอมลู นักศกึ ษาท่ีตอบรับจากสถาบนั การศกึ ษา เพ่อื ใชล ดหยอ นภาษี (ตองสงลว งหนา 30 วนั ) และยนื่ ลดหยอน 4. จัดทำจดหมายสงตวั เมื่อสถานประกอบการตอบ รบั นกั ศกึ ษา 5. สอบถามและรวบรวมความตองการรบั นักศึกษา จากแตละแผนกในสถานประกอบการ 6. จัดกิจกรรมสัมมนาหลงั ปฏบิ ัติงาน CWIE เพื่อให นักศึกษาไดน ำเสนอผลงานและไดทำการวิเคราะห สะทอนคิด (Reflection) 7. จดั ทำระบบประกาศงานทผ่ี า นการรบั รองคณุ ภาพ งานแลวใหนักศึกษาทราบ 8. รบั ผิดชอบการจัดกจิ กรรมเตรียมความพรอมใหแ ก นักศึกษาในชว งกอนการปฏบิ ัตงิ าน CWIE 9. เบกิ สวัสดิการและคาตอบแทนใหแกนกั ศกึ ษา 10. หาความรวมมอื กับสถานประกอบการเพ่ือเพ่ิม ความหลากหลายและจำนวนงานทน่ี ักศึกษา สามารถเลอื กได เฉลยแบบทดสอบ ขอ 1. ข ขอ 2. ก ขอ 3. ข ขอ 4. ก ขอ 5. ข ขอ 6. ก ขอ 7. ก ขอ 8. ก ขอ 9. ข ขอ 10. ก

247 6. สือ่ และเอกสารประกอบโมดูล สนิท สตั โยภาส. (2561). การใชทฤษฎีศาสตรแหงนพลักษณศกึ ษาเหตปุ จจัยทสี่ ง ผลใหบุคคลมี ลกั ษณะนสิ ยั ทแี่ ตกตา งกัน: กรณศี ึกษานกั ศกึ ษาระดับปริญญาตรี มหาวิทยาลัยราชภฏั เชยี งใหม. วารสารบณั ฑติ วิจยั , 9(2), 113-129. Ferns, S., & Lilly, L. (2015). Driving institutional engagement in WIL: Enhancing graduate employability. Journal of Teaching and Learning for Graduate Employability, 6(1), 126-143. Ferns, S., Smith, C., & Russell, L. (2014). Complex problem complex research design: researching the impact of WIL on employability. In Proceedings of WACE’s 10th International Symposium on Cooperative and Work-Integrated Education, June 2 – 4, 2014. Sweden. Jackson, D. (2014). Employability skill development in work-integrated learning: Barriers and best practice. Studies in Higher Education, 40(2), 350-367. JobThai. (19 พฤศจิกายน 2561). 10 สวสั ดกิ ารที่คนทำงานตอ งการจากองคก รมากท่ีสดุ . สบื คน จาก https://blog.jobthai.com/hr/10-สวัสดิการทีค่ นทำงานตอ งการจากองคกรมากที่สดุ .

โมดลู 9 บทบาทและภาระหนา ที่ของวทิ ยากรแกนนำ ศาสตราจารย ดร.วจิ ิตร ศรสี อา น

249 โมดลู 9 บทบาทและภาระหนาทขี่ องวทิ ยากรแกนนำ โดย ศาสตราจารย ดร.วิจิตร ศรีสอาน 1. หลักการและเหตุผล การจัดและดำเนินการสหกจิ ศกึ ษาและการศึกษาเชิงบูรณาการกับการทำงาน (Cooperative and Work-Integrated Education: CWIE) ตามพระราชบัญญัติการอุดมศึกษา พ.ศ. 2562 และ ประกาศ CWIE แพลตฟอรมของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ในเดือนมกราคม 2563 จะประสบความสำเร็จตามวัตถุประสงคและเปาหมายไดมากนอยเพียงใด ขึ้นอยูกับการรวมขับเคลื่อนของบุคลากรของสถาบันอุดมศึกษาและสถานประกอบการรวมท้ัง หนวยงานภายนอกของภาครัฐเอกชนและชุมชน ทั้งระดับบริหารและระดับปฏิบตั ิการที่มีความเขา ใจ เขาถึง และสามารถดำเนินการตามอุดมการณ มาตรฐานและการดำเนินตามขั้นตอนของ CWIE อยางครบถวนสมบูรณ จึงมีความจำเปนที่จะตองเรงรัดพัฒนาบุคลากรทุกกลุมในสถานศึกษาและ สถานประกอบการอยางกวางขวาง และทั่วถึงโดยเฉพาะอยางยิ่ง “วิทยากรแกนนำ” จาก สถาบันอุดมศึกษาและสถานประกอบการ ในภูมิภาคทั้ง 9 เพื่อจะไดเปนกำลังสำคัญในการพัฒนา หลกั สูตรและจัดการศกึ ษาอบรมไดพ รอ มเพรยี งกันทวั่ ประเทศ 2. วตั ถุประสงคเชิงพฤติกรรม เพื่อใหผูเขารับการศึกษาอบรมสามารถใชสาระความรูในโมดูลนี้ในการจัดและดำเนินการ ฝกอบรมบคุ ลากรทีเ่ กย่ี วขอ งในสถานศึกษา เครือขา ยและระหวา งเครือขาย ท้ังในบทบาทของการเปน ผอู อกแบบและพัฒนาโปรแกรมการฝก อบรมและการเปน วิทยากรหลักของการฝกอบรม 3. ผลลัพธก ารเรยี นรแู ละสมรรถนะที่พงึ ประสงค ผลลัพธการเรียนรูและสมรรถนะที่พึงประสงคที่ผูไ ดรับการศึกษาอบรมตามโมดูล 9 พึงไดรับ ประกอบดว ย 1) ผูเ ขารับการฝกอบรมสามารถประยุกตสาระความรู ทักษะและสมรรถนะในการทำหนาที่ “วิทยากร” แกนนำ ไดแก การพัฒนา CWIE ในฐานะผูออกแบบและพัฒนาโปรแกรมการฝกอบรม ตามความตอ งการของสถาบันสมาชิกในเครือขา ยและระหวางเครือขา ย

250 2) ผูเขารับการฝกอบรมสามารถเปนวิทยากรหลักในการจัดฝกอบรมบุคลากร ทั้งระดับ บรหิ ารและระดบั ปฏิบัติการตามหลักสตู ร CWIE ท่ี อว. กำหนด 3) เกิดสมรรถนะและมีความมั่นใจในการทำหนาที่ดานการฝกอบรมอยางมีประสิทธิภาพ ตามความตอ งการขององคกรทีเ่ กยี่ วของ 4. หวั เร่ือง: สาระความรู - นำสปู ฏิบตั ิ สาระความรทู ี่เปนพืน้ ฐานของการนำสูก ารปฏบิ ัติ CWIE ประกอบดวย 1) กรอบสาระความรูและกจิ กรรมการฝก อบรม 2) บทบาทและภาระหนาที่ของวทิ ยากรแกนนำ 3) การฝก อบรมวิทยากรแกนนำแบบ “การฝกอบรมรวมเรียนรู” (Blended Training) และ แบบ “การฝกอบรมหนา งาน” (On-the-Job Training) 4.1 กรอบสาระความรแู ละกิจกรรมการฝกอบรม ผทู ่จี ะเปน วทิ ยากรแกนนำ จะตองมสี าระความรู 3 ดา น ไดแ ก 1) ความรูชำนาญการในศาสตรสาขาวิชาการ วิชาชีพ หรือวิชาปฏิบัติที่สัมพันธกับ การปฏิบตั ิ CWIE 2) ความรูทั่วไปวาดวยเรื่องที่เกี่ยวกับสหกิจศึกษาและการศึกษาเชิงบูรณาการกับ การทำงานหรือ CWIE ไดแก (1) หลกั การ แนวคดิ นโยบาย และกฎหมาย (2) ระบบบรหิ ารและการ จัดการ (3) มาตรฐาน: การพฒั นาหลักสตู ร การประกนั คุณภาพ และการบริหารจัดการ (4) การนิเทศ และการสอนงาน (5) การประเมินผลการจัดสหกิจศึกษาและการศึกษาเชิงบูรณาการกับการทำงาน (6) การวิเคราะหส ะทอนคิด (7) การใชเทคโนโลยีดจิ ิทัลเพื่อการดำเนนิ งานสหกิจศึกษาและการศึกษา เชิงบูรณาการกับการทำงาน (8) โมดูลบทบาทภาระหนาที่ของผูดำเนินการดาน CWIE และ (9) บทบาทและภาระหนาที่ของวิทยากรแกนนำ 3) กรอบสาระความรูและกจิ กรรมการฝกอบรมสามมิติ ไดแก (1) มติ ิดานสาระความรู อยางนอย 8 ประการ (2) มิตดิ า นการออกแบบและพัฒนาโปรแกรมการฝก อบรม อยางนอ ย 7 ประการ (3) มติ ิดา นการจัดและดำเนนิ การการฝก อบรม อยา งนอ ย 9 ประการ ดงั รายละเอียดปรากฏในแผนภาพโดยสงั เขป ดงั ตอไปน้ี

แผนภาพที่ 9.1 กรอบสาระความรูและ ดดั แปลงจาก Pfeiffer Essential Reso

251 ะกิจกรรมการฝกอบรมสามมิติ ources for Training and HR

252 4.2 บทบาทและภาระหนาที่ของวิทยากรแกนนำ ความสำเร็จของการฝกอบรม สวนสำคัญสวนหนึ่งจะเกิดจากบทบาทและการทำ ภาระหนาท่ีของผูจัดอบรมและวิทยากรหลักในการฝกอบรมแตละหลักสูตรและแตละครั้ง ผูที่มี บทบาทและทำภาระหนาที่ดังกลาว เพื่อใหการฝกอบรมตอบสนองความตองการของผูเขารับ การอบรมและประสบความสำเร็จตามเปาประสงคขององคการ คือ “วิทยากรแกนนำ” ซึ่งเปนท้ัง ผูจัดอบรมและวิทยากรหลักในการอบรม เพื่อขยายผลใหการจัด CWIE เปนไปตามเปาหมาย ทั้งดานปริมาณและคุณภาพ ตามอุดมการณและมาตรฐานของการจัด CWIE ตามพระราชบัญญัติ การอุดมศึกษา พ.ศ. 2562 และประกาศ CWIE แพลตฟอรม ของกระทรวงการอดุ มศึกษา วิทยาศาสตร วิจยั และนวัตกรรมของประเทศไทย นอกเหนือจากการมีสาระความรูไมนอยกวา 8 ประการ ตามมิติดานสาระความรู เกี่ยวกับ CWIE แลว วิทยากรแกนนำยังจะตองสามารถนำสาระความรูไปสูการปฏิบัติ ตามมิติ ดานการออกแบบและพัฒนาโปรแกรม การฝกอบรมไมนอยกวา 7 ประการ และมิติดานการจัดการ และดำเนินการการฝก อบรม ไมน อยกวา 9 ประการ หรอื รวมกันไมน อ ยกวา 24 กิจกรรมโดยสังเขป การที่วิทยากรแกนนำจะสามารถทำบทบาทและภาระหนาที่ไดดีเพียงใดขึ้นอยูกับ กระบวนการวางแผนและการเตรยี มการฝก อบรมและกลยุทธใ นการฝกอบรม ดงั ตอไปน้ี 1) กระบวนการวางแผนและการเตรยี มการฝก อบรม ประกอบดวย (1) การจัดกำหนดการฝกอบรม (2) การแจง ผเู ขา รับการอบรม (3) การเตรียมส่ือและวัสดกุ ารฝก อบรม (4) การเตรียมตวั ในการเปนวทิ ยากร 2) กลยทุ ธในการจัดการฝก อบรม ประกอบดวย (1) การขจดั ความประหมา (2) การเปด -ปด การฝก อบรม (3) การทำงานกลุม (4) การชว ยการเรียนรูข องผเู ขา รบั การอบรม (5) การประเมนิ ผลสำเรจ็ ของการฝกอบรม

253 4.3 การฝก อบรมวิทยากรแกนนำแบบ “การฝกอบรมรวมเรียนรู” (Blended Training) และแบบ “การฝกอบรมหนา งาน” (On-the-Job Training) การฝกอบรมวิทยากรแกนนำครั้งนี้จัด 2 รูปแบบ ไดแก (1) การฝกอบรมรวมเรียนรู (Blended Training) และ (2) แบบการฝก อบรมหนา งาน (On-the-Job Training) โดยมรี ายละเอียด โดยสงั เขป ดังตอ ไปน้ี 4.3.1 การฝกอบรมรวมเรียนรู การฝกอบรมรว มเรยี นรู แบง เปน 2 ชว ง ไดแ ก 1) ชวงแรก: ศึกษาและทำกิจกรรมดวยตนเองจากบทเรียนออนไลนตาม หลกั สตู รฝก อบรม CWIE ออนไลน จำนวน 9 โมดูล ใชเวลาไมเ กิน 35 ชั่วโมง 2) ชวงสอง: เขารับการอบรมแบบเผชิญหนา (Face to Face) ตามตาราง การอบรมเกี่ยวกับบุคลากรของสถาบันอุดมศึกษาและสถานประกอบการ อาทิ คณาจารยนิเทศ ผูนิเทศ ผูประสานงาน และผูปฏิบัติงาน เปนตน ณ สถานที่ที่กำหนด ใชเวลาไมเกิน 3 วัน ๆ ละ 7 ชั่วโมง รวมไมเกิน 21 ชั่วโมง เปนการบรรยายนำโดยวิทยากรหลักและการประชุมกลุมรวมกับ วิทยากรกลุม ในสัดสวนบรรยายนำ : การประชุมกลุม 12 : 8 ชั่วโมง รวมทั้งไดมีประสบการณและ โอกาสการทำงานเปนทีมกับบุคลากรทั้งในสถาบันอุดมศึกษาและสถานประกอบการ อันจะชว ยใหเกิด ระบบ “รวมคิด รวมทำ รวมไดรับประโยชน เกิด WIN-WIN-WIN กับทุกฝายทั้งนักศึกษา สถาบันอุดมศึกษา และสถานประกอบการ” สมดังปณิธานของสหกิจศึกษาและการศึกษา เชงิ บรู ณาการกบั การทำงาน 4.3.2 การฝก อบรมหนางาน การฝกอบรมหนางาน แบง เปน 4 ชว ง ไดแก 1) ชวงกอนการอบรมแบบเผชิญหนา เปนการประชุมรวมกับคณะวิทยากร ประจำหลักสูตรการฝกอบรม CWIE ณ สถานที่กำหนดหนึ่งวันกอนการฝกอบรมรวมเรียนรูชวงสอง ใชเวลา 7 ชั่วโมง เพื่อทบทวนหลักสูตรการศึกษาอบรมแบบโมดูล การอบรมแบบรวมเรียนรู การ ฝกอบรมแบบหนางานสำหรับวิทยากรแกนนำ ผูเขารับการอบรม ตารางและกิจกรรมการฝกอบรม และการเตรยี มความพรอมดา นตา ง ๆ 2) ชวงหลังการประชุมเตรียมการ-นำสูการปฏิบัติชวงการอบรมแบบ เผชิญหนา วิทยากรแกนนำจะตองมีบทบาทและภาระหนาที่เปนสมาชิกและวิทยากรกลุม รวมทำ กจิ กรรมกลมุ เชน เดียวกบั ผเู ขา รบั การอบรมและวทิ ยากรประจำกลุมทุกคนตามตารางการฝกอบรม 3) ชวงหลังการฝกอบรมแบบเผชิญหนาของแตละวัน วิทยากรแกนนำ จะตองเขาประชุมรวมประเมินผลประจำวันกับคณะวิทยากรประจำหลักสูตรการฝกอบรม ในเวลา

254 17.00-18.00 น. ณ สถานที่จัดฝกอบรม วันละ 1 ชั่วโมง เพื่อประมวลขอเสนอแนะในการแกปญหา และปรับปรงุ การฝก อบรมถามี 4) ชวงหลังจากปดการฝกอบรม CWIE สำหรับบุคลากรกลุมอื่นแลว วิทยากรแกนนำจะตองมีการประชุมรวมกับคณะวิทยากรประจำหลักสูตรการฝกอบรม CWIE ตออีก 1 วนั เปน เวลาไมเ กนิ 7 ชวั่ โมง เพอื่ ถอดบทเรียนการวิเคราะหสะทอนคิดและเกบ็ ตกสาระความรูและ กิจกรรมการฝก อบรมในมติ ติ าง ๆ การฝกอบรมวิทยากรแกนนำตามรูปแบบนี้ เปนการเรียนรูจากการทำงานจริง โดยการนำของคณะวิทยากรหลัก ผลที่ไดจากการสะทอนคิดในสิ่งที่ทำจริง (Learning through Reflections on Working) หลกั สูตรการฝก อบรมหนา งาน (On-The-Job Training) จึงนา จะชวยให การทำบทบาทและภาระหนา ที่ของวทิ ยากรแกนนำมีประสิทธิภาพและเกิดประสทิ ธิผลดียิ่งขึ้น 5. การวัดและประเมินผลกอนและหลงั การศึกษาออนไลน คำสง่ั ขอ ความตอไปนี้ ถา เหน็ วาขอ ความใดถูกใหท ำเครื่องหมาย ถา เห็นวา ผิดใหทำเครอ่ื งหมาย  หนาขอความ 1. บคุ ลากรคือปจ จยั สำคัญทส่ี ดุ ทจ่ี ะชวยขบั เคลื่อน CWIE 2. การมีทรัพยากรทเ่ี พียงพอ เปนเงอ่ื นไขสำคญั ทสี่ ดุ ของการจัด CWIE 3. วิทยากรแกนนำ จะตองเปนผูทรงคณุ วฒุ ิดา นวชิ าการและมีอาวโุ สสงู กวาคนอ่ืน 4. สาระความรู 8 ประการ คือ สิ่งทีบ่ คุ ลากร CWIE ทุกคนพงึ มี 5. การประเมินผล คือเรื่องที่ทุกมติ ิของกรอบสาระความรแู ละกิจกรรมการ ฝก อบรมใหความสำคัญ 6. ผทู ผ่ี า นการอบรมวทิ ยากรแกนนำ ควรจะทำหนา ที่คณาจารยน เิ ทศไดดว ย 7. การวางแผนและกลยทุ ธการฝกอบรมเปนตวั บงช้ีความสำเร็จในการทำหนา ที่ ของวทิ ยากรแกนนำ 8. การกำหนดใหว ทิ ยากรแกนนำไดร ับการอบรมแบบหนา งาน เพราะตองเรียนรู เร่ืองตาง ๆ มากกวาบคุ ลากรที่ทำหนาท่ีอน่ื 9. การฝกอบรมแบบรวมเรยี นรู คอื การใหผูเ ขา รบั การอบรม เรียนและทำกิจกรรม ดว ยตนเองตลอดหลกั สูตร 10. การอบรมแบบเผชญิ หนา จะหมดไปเนื่องจากใชเ ทคโนโลยดี จิ ิทัลทดแทนได เฉลยแบบทดสอบ ขอทีถ่ ูก คือ ขอ 1, 5, 6, 7 ขอ ท่ผี ดิ คอื ขอ 2, 3, 4, 8, 9, 10

255 6. ส่อื และเอกสารประกอบโมดลู Chan, J.F. (2010). Delivering Training Workshops Pfeiffer Essential Guides to Training Basics. San Francisco. U.S.A. Lawson, Karen. (2008). The Trainer’s Handbook. San Francisco: Pfeiffer. Leatherman, Dick. (2007). Training Trilogy: Conducting Needs Assessment, Designing Programs, Training Skills. Amherst. HRD Press. Leigh, David. (2006). The Group Trainers Handbook: Designing and Delivering Training for Groups. London: Kogan-Page. Lucas, Robert W. (2009). Designing, Developing and Delivering Learning Events that Get Results. Pfeiffer Essential Guides to Training Basics. San Francisco U.S.A. UNCE. (2015). Training Manual. New York and Geneva.