60 ชุมชน ยกระดับคุณภาพชีวิตของหมู่บ้านชุมชนแบบมีส่วนร่วม เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 60 พรรษา

ขอ้ มูลอน่ื ๆ ภาพประกอบ การบริการวิชาการ “การสอนสร้างสรรค์ และการสร้างงานอาชีพ” 1 ความในใจจากครูผูเ้ ขา้ รับบรกิ ารใน แก่ครแู ละนกั เรียน โรงเรียนบ้านตะโกล่าง ตำ� บลสวนผ้ึง อำ� เภอสวนผงึ้ จังหวดั ราชบุรี ดา้ นการประสานงาน การจดั กจิ กรรม และ วันที่ 19-20 มนี าคม 2558 ดา้ นวิทยากร “มีความพร้อมในการประสาน อ�ำนวยการโรงเรียน, คณบดคี ณะ วทิ ยากรมคี วามร้คู วามชำ� นาญ และเป็น งานดมี าก” ครศุ าสตรฯ์ วิทยาการ และกลมุ่ การสอน กนั เอง “กิจกรรมที่จัดเป็นกิจกรรมท่ี ดี สามารถน�ำไปใช้กับเด็กนักเรียนในการ สร้างสรรคด์ ้วยหุ่นมื สอนเลา่ เรอ่ื งประกอบนทิ านไดอ้ ยา่ งดี และ สามารถน�ำไปขยายผลต่อยอดกับนักเรียน ในระดับชนั้ ประถมปลาย และมัธยมได้” “วิทยากรเป็นกันเอง ปกติแล้วเวลาผมได้ รบั การอบรม จะทำ� ให้ผมเบอ่ื แตค่ รง้ั นี้ ผม สนุก ชอบ และเพลินกบั การอบรม” 2 ขอ้ เสนอแนะแกท่ างโรงเรยี น ครูทัง้ ชาย-หญงิ สนใจท�ำหนุ่ มือเปน็ ปฏิบตั ิการน�ำเสนอตามแผนการสอน โรงเรียนควรมีเครือข่ายผู้ อย่างมาก ปกครองและเครือข่ายกลุ่มงานอาชีพใน พื้นท่ี ทจี่ ะเป็นแหล่งการเรียนรแู้ กน่ กั เรยี น ซึ่งจะช่วยแบ่งเบาภาระของโรงเรียนได้ อยา่ งดีย่งิ ในระดบั ช้ันมธั ยมศึกษาอาจให้ นักเรียนเป็นผู้สร้างสรรค์ผลงาน และสื่อ ตามความสนใจ ตลอดจนสรา้ งชดุ การเรยี น ไว้ให้น้อง ๆ ศกึ ษาต่อไปได้ดว้ ย การนำ� ไปปรบั ปรงุ เทคนิคการสอน หลงั ทมี วิทยากร “การตรวจเชค็ สภาพรถ การรบั บริการ จกั รยานยนต์” 50

60 ชุมชน ยกระดับคุณภาพชีวติ หมบู่ ้านชุมชนแบบมีส่วนร่วม เฉลมิ พระเกยี รติสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา โ ค ร ง ก า ร ถ ่ า ย ท อ ด เ ท ค โ น โ ล ยี ท า ง ผลิตผลทางการเกษตรโดยการขายเป็น คหกรรมศาสตร์เพ่ือเพิ่มมูลค่าสินค้า ผลิตผลสดเท่าน้ัน ซึ่งจะขายให้กับนาย ชมุ ชน หนา้ ทเ่ี ขา้ มารบั ซอื้ เพอ่ื ไปขายตอ่ และนำ� ไป ส่งขายยงั รีสอร์ททอี่ ยูใ่ นบริเวณชุมชน เมือ่ มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรงุ เทพ ชาวบ้านได้มีการรวมกลุ่มกันและได้มีการ ศึกษาดูงานของกลุ่มอ่ืนๆ ที่ประสบความ คณะผู้ดำ� เนินงาน ส�ำเรจ็ ในการพฒั นาผลติ ผลทชี่ มุ ชนไดผ้ ลติ ผูช้ ว่ ยศาสตราจารย์ธญั นนั ท์ อบถม ขน้ึ ดงั นนั้ กลมุ่ ชมุ ชนบา้ นหว้ ยผากจงึ มแี นว ผู้ช่วยศาสตราจารย์กมลวรรณ สใี ส ความคดิ ทจี่ ะพฒั นาผลติ ผลทางการเกษตร ดร.กฤษณ์ สงวนพวก ของตนเองให้มีความหลายหลากมากข้ึน และยงั เปน็ สว่ นหนงึ่ ในการเพมิ่ ชอ่ งทางการ ชุมชนบ้านห้วยผาก ต�ำบล วนั หยุดเสาร์-อาทิตย์ และช่วงเทศกาล ซง่ึ ตลาดให้แก่กลุ่ม เพื่อมีรายได้เพ่ิมอีกด้วย สวนผึ้ง อ�ำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี ภายในชุมชนบ้านห้วยผากได้มีการรวม แต่กลุ่มชุมชนเองยังขาดความรู้ ความ มีพื้นที่ติดกับประเทศสาธารณรัฐแห่ง กลุ่มกันเพื่อแปรรูปผลิตผลทางการเกษตร เข้าใจ และเทคนิคในการแปรูปผลิตผล สหภาพพม่า และยังเป็นชุมชนท่ีอยู่ใน ทั้งท่ีเป็นอาหาร ของใช้ ของฝากประเภท ทางการเกษตรใหม้ ีความหลากหลาย และ แหล่งท่องเท่ียวท่ีมีช่ือเสียงของอ�ำเภอ ต่างๆ โดยผลิตผลทางการเกษตรที่ส�ำคัญ เกบ็ ไวไ้ ดเ้ ปน็ ระยะเวลานาน จงึ ทำ� ใหช้ มุ ชน สวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี โดยรอบต�ำบล ที่น�ำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์เป็นผลิตผล ยังไม่สามารถผลิตสินค้าเพ่ือจ�ำหน่ายให้ สวนผ้ึงมีแหล่งท่องเที่ยวท่ีมีชื่อเสียงหลาย ทางการเกษตรท่มี ีปลูกกนั อยา่ งแพรห่ ลาย แก่นักท่องเท่ียวได้ ดังนั้นกลุ่มชุมชนจึง แห่ง จึงท�ำให้มีนักท่องเที่ยวเดินทางมาที่ ในชุมชน ได้แก่มะขาม และกล้วยน�้ำว้า เล็งเห็นความส�ำคัญในการเพิ่มพูนทักษะ ตำ� บลสวนผง้ึ เปน็ จำ� นวนมาก โดยเฉพาะ โดยปกติกลุ่มชุมชนได้มีการบริหารจัดการ และความรู้ในการแปรรูปผลิตผลทางการ เกษตรให้สามารถจ�ำหน่ายเป็นของฝากให้ ผลิตภัณฑ์มีความหลากหลายเพ่ิมมากขึ้น และเปน็ เอกลกั ษณข์ องชมุ ชน เพอ่ื จำ� หนา่ ย ให้มีรายได้เพ่ิมขึ้น อีกทั้งชุมชนบ้านห้วย ผากเป็นชุมชนท่ีอยู่ใกล้เขตแนวเขา จึง ท�ำให้มีชาวเขาพ้ืนบ้านอาศัยอยู่หลายกลุ่ม ทางชุมชนบ้านห้วยผากจึงได้มีแนวทาง ท่ีจะช่วยส่งเสริมให้ชาวเขามีรายได้อีก ด้วย ดังน้ันคณะผู้ด�ำเนินงานจึงเล็งเห็น ถึงความส�ำคัญที่จะเป็นส่วนผลักดันกลุ่ม ชมุ ชนบ้านหว้ ยผาก ตำ� บลสวนผึง้ อ�ำเภอ สวนผ้ึง จังหวัดราชบุรี ให้สามารถสร้าง รายได้ สร้างอาชีพ จากผลติ ภณั ฑ์แปรรูป จากกล้วย และมะขาม จึงได้มีแนวความ คดิ ในการโครงการถา่ ยทอดเทคโนโลยที าง คหกรรมศาสตรเ์ พอ่ื เพมิ่ มลู คา่ สนิ คา้ ชมุ ชน 51

ซึ่งเป็นการบริการวิชาการที่น�ำศาสตร์ ของศาสตร์ทางด้านคหกรรมศาสตร์ เพื่อให้กลุ่มชุมชนบ้านห้วยผากมีความรู้หลากหลาย ทางด้านคหกรรมศาสตร์ทุกด้านมาบูรณา และเกิดความคิดในการประยุกต์ใช้ศาสตร์ของคหกรรมศาสตร์ในการต่อยอดผลิตภัณฑ์ การเข้าด้วยกัน ซึ่งกลุ่มชุมชนจะสามารถ ตอ่ ไป ซงึ่ การดำ� เนนิ การกจิ กรรมบรกิ ารวชิ าการไดแ้ สดงขน้ั ตอนการดำ� เนนิ งานดงั ภาพที่ 1 น�ำประสบการณ์ที่ได้ไปต่อยอดเพื่อสร้าง อาชพี และรายได้ให้ยงั่ ยืนต่อไป สมมตุ ฐิ านในการด�ำเนนิ โครงการ กล่มุ ตวั อยา่ ง สมาชกิ กลุ่มของชุมชนบา้ นห้วยผาก ต.สวนผ้ึง อ.สวนผึ้ง ชุมชนบ้านห้วยผากเป็นชุมชนท่ี จ.ราชบุรี จ�ำนวน 50 คน ต้ังอยู่บริเวณที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีช่ือ เสียงของ อ.สวนผ้ึง จ.ราชบุรี และได้มี สำ� รวจความต้องการของชมุ ชน โดยการทำ� group discussion ระหว่าง การรวมกลุ่มเพื่อแปรรูปผลิตผลทางการ คณะผวู้ จิ ยั และสมาชกิ กลุม่ ทีม่ ศี ักยภาพ เกษตรที่มีการเพาะปลูกอยู่ในพ้ืนที่อย่าง แพรห่ ลาย แตย่ ังขาดความรู้ความเขา้ ใจใร นำ� ผลทไี่ ด้สรปุ ประเด็นท่กี ลุ่มมคี วามต้องการพฒั นา วางแผนจัดรปู แบบการ การแปรรูปผลิตผลทางการเกษตร ซ่ึงถ้า ด�ำเนินงาน และแผนการถา่ ยทอดความรู้แกช่ ุมชน กลมุ่ ชมุ ชนบา้ นหว้ ยผากไดร้ บั การถา่ ยทอด ด�ำเนนิ การบรกิ ารวิชาการตามแผนทไ่ี ดก้ �ำหนดไว้ ความรู้แล้วน้ัน กลุ่มชุมชนบ้านห้วยผาก จะสามารถน�ำองค์ความรู้ไปต่อยอดใน ประเมนิ ผลการด�ำเนนิ งานการบริการวิชาการ โดยวดั ระดบั ความพงึ พอใจ การผลิตสินค้าแปรรูปจากผลผลิตทางการ และผลงานท่ไี ดจ้ ากการบรกิ ารวิชาการ เกษตรให้มีความหลากหลายเพิ่มมากข้ึน และจะสามารถเป็นส่วนช่วยให้ชุมชนเกิด ภาพที่ 1 แผนภูมแิ สดงการด�ำเนินงานการบรกิ ารวชิ าการแก่ชุมชน การสร้างอาชีพ เพ่ิมรายได้ให้แก่คนใน ผลการด�ำเนนิ งาน ชุมชนได้อีกดว้ ย จากการประชุมกลุ่มย่อยเพ่ือหาแนวทางในการบริการวิชาการกับสมาชิกกลุ่ม วธิ ีการ ชมุ ชนบา้ นหว้ ยผากทม่ี ศี กั ยภาพในการดำ� เนนิ งาน พบวา่ กลมุ่ ใหม้ คี วามสนใจในการพฒั นา คณะผู้ด�ำเนินงานได้ติดต่อ องคค์ วามรใู้ นเรอื่ งการแปรรปู ผลติ ภณั ฑจ์ ากกลว้ ย และมะขาม เนอื่ งจากในชมุ ชนเปน็ แหลง่ ประสานงานกับชุมชนบ้านห้วยผากเพื่อ ที่เพาะปลูกกลว้ ย และมะขามคอ่ นขา้ งมาก และไม่ได้มีการแปรรปู เปน็ ผลติ ภัณฑอ์ ย่างอื่น ทำ� การพดู คยุ เพอื่ หาแนวทางในการพฒั นา เพื่อจ�ำหน่าย จากการระดมสมองระหว่างคณะผู้ด�ำเนินงานและกลุ่มชุมชนบ้านห้วยผาก ศักยภาพชุมชน และประเมินความเป็น พบวา่ กลมุ่ มีความต้องการแปรรปู ผลติ ภณั ฑ์ท้ังทเี่ ปน็ อาหาร และไมใ่ ชอ่ าหาร ดงั นัน้ คณะ ไปได้ในการให้การบริการวิชาการแก่ ผดู้ ำ� เนนิ งานซง่ึ มคี วามรู้ความเช่ียวชาญทางด้านคหกรรมศาสตร์ จงึ ไดเ้ สนอแนวความคิด ชุมชน หลังจากนั้นได้มีการจัดประชุม ใหแ้ กก่ ลมุ่ ชมุ ชนบา้ นหว้ ยผากในการแปรรปู เปน็ ผลติ ภณั ฑด์ งั ตอ่ ไปน้ี ผลติ ภณั ฑก์ ลมุ่ ทเ่ี ปน็ คณะกรรมการดำ� เนนิ งานเพอื่ สรปุ ประเดน็ ปัญหาและความต้องการท่ีแท้จริงของ ชุมชน และประเมินความเป็นไปได้ของ การจัดกิจกรรม ในการจัดการบริการ วิชาการแก่ชุมชนบ้านห้วยผาก เป็นการ บริการวิชาการแบบบูรณาการองค์ความรู้ 52

60 ชมุ ชน ยกระดบั คุณภาพชีวติ หมบู่ า้ นชุมชนแบบมสี ่วนร่วม เฉลิมพระเกยี รติสมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา ภาพผลิตภณั ฑท์ ่ไี ดจ้ ากการบรกิ ารวชิ าการ อาหารคอื เฟรน้ ซฟ์ รายกลว้ ย นำ�้ พรกิ กลว้ ย แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้ ขา้ วตกู ลว้ ย นำ้� พรกิ มะขาม และมะขามลกู เกิดความยัง่ ยืน แก้ว ส�ำหรับผลิตภัณฑ์ที่ไม่ใช่อาหาร คือ ก ลุ ่ ม ชุ ม ช น บ ้ า น ห ้ ว ย ผ า ก การประดิษฐ์ภาชนะ และงานบายศรีจาก สามารถน�ำความรู้ และแนวทางจาก ใบตอง สบูแ่ ละแชมพูจากมะขาม และการ การบริการวิชาการแบบบูรณาการด้าน ย้อมผ้าด้วยสีจากส่วนตา่ งๆ ของมะขาม คหกรรมศาสตร์ ไปใช้ในชีวิตประจ�ำวันได้ จากการด�ำเนินงานการบริการ และยังสามารถน�ำไปต่อยอดให้เกิดอาชีพ วิชาการ พบว่าผู้เข้ารับการอบรมมีความรู้ ของกลมุ่ และเมอื่ กลมุ่ เกดิ ความเขม้ แขง็ ขนึ้ ความเข้าใจในหลักการแปรรูปผลิตภัณฑ์ ในอนาคตกลมุ่ สามารถจดั ตง้ั ศนู ยก์ ารเรยี น ทางการเกษตรอย่างถูกต้องตามหลัก รู้การแปรรูปจากผลิตผลทางการเกษตร วิชาการ และสุขอนามัย เพ่ิมขึ้นมากกว่า เพื่อให้ผู้สนใจเข้ามาศึกษาหาความรู้ และ ร้อยละ 80 และผู้เขา้ รบั การอบรมมคี วาม เป็นต้นแบบให้แก่ชุมชนอื่นในอนาคต อีก พึงพอใจในรูปแบบการบริการวิชาการ ทั้งยังสามารถพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยว แบบบรู ณาการศาสตรท์ างคหกรรมศาสตร์ เพ่ือให้นักท่องเที่ยวได้มาศึกษาหาความรู้ มากกว่าร้อยละ 90 เน่ืองจากเป็นการน�ำ เก่ียวกับการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผลิตผล ความรศู้ าสตรท์ างดา้ นคหกรรมศาตรแ์ ขนง ทางการเกษตรต่อไป ต่างๆ มาแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผลิตผล ทางการเกษตรชนิดเดียวกัน ท�ำให้กลุ่ม ภาพแสดงกิจกรรมการบรกิ ารวชิ าการ ชุมชนบ้านห้วยผากสามารถน�ำแนวความ แบบบรู ณาการงานคหกรรมศาสตร์ คิด และความรู้ท่ีได้ไปสร้างแนวทางใน การพัฒนาผลิตภณั ฑ์ใหม่ และต่อยอดเป็น 53 ผลิตภณั ฑช์ นดิ อนื่ ไดอ้ ีกด้วย

โครงการบรกิ ารวชิ าการแกช่ มุ ชนเรอื่ ง ทำ� ภาชนะบรรจุ อาหาร ขนม ตลอดจนการ การใหค้ ำ� ปรกึ ษาและถา่ ยทอดเทคโนโลยี ตกแตง่ รา้ นคา้ ในตลาดนดั ชมุ ชนดว้ ยใบตอง เพอื่ ยกระดบั มาตรฐานคณุ ภาพตลาด ซงึ่ ชมุ ชนไดน้ ำ� แบรนด์ ทไ่ี ดช้ ว่ ยกนั คดิ ขน้ึ ไป นัดรมิ คลอง ชุมชนสวนหลวง 1 ใช้จริง เป็นสัญลักษณ์ของตลาดนัดชุมชน ท�ำให้ตลาดมีเอกลักษณ์ เป็นท่ีจดจ�ำของ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลกรงุ เทพ ผู้คนท่ีมาเดินตลาดและประชาชนทั่วไปท่ี ผา่ นมาพบเหน็ จงึ ทำ� ใหม้ คี นมาเดนิ จบั จา่ ย คณะผดู้ �ำเนนิ งาน ใช้สอยในตลาดนดั ชุมชนมากข้ึน มีจำ� นวน นพรัตน์ ภยั วิมุต ิ อัจฉรา จินดาจำ� นง วนั นิวัติ วนั ทนา แมค่ ้าที่จ�ำหน่ายสินคา้ มากข้นึ คลินกิ เทคโนโลยี มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรงุ เทพ ต่อมาในปี 2558 คลินิก เทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราช เมื่อปี 2557 คลินิกเทคโนโลยี มงคลกรงุ เทพได้ กลับไปส�ำรวจข้อมูลเพ่มิ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ เตมิ หลงั จากการฝกึ อบรมเพอื่ ใหเ้ กดิ ความ ได้จัดโครงการถ่ายทอดเทคโนโลยีจาก ชว่ ยเหลอื ตอ่ เนอื่ งในการใหบ้ รกิ ารวชิ าการ การบูรณาการองค์ความรู้ที่มีอยู่ภายใน จึงพบว่าตลาดนัดในชุมชนต้องการความ มหาวิทยาลัยให้แก่ ชุมชนสวนหลวง 1 ช่วยเหลือต่อเน่ืองในเรื่อง การยกระดับ ประกอบด้วย โครงการบริการวิชาการ มาตรฐานตลาดนัดในชุมชนให้มีมาตรฐาน จ�ำนวน 4 โครงการ ได้แก่ 1) โครงการ เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ดึงดูดลูกค้าที่มาจับ ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการการสร้างแบรนด์ จ่ายใช้สอยในตลาด ให้ตลาดเข้มแข็ง อยู่ ของผลิตภัณฑ์รูปแบบต่างๆในชุมชน รอดได้อย่างยั่งยืน จึงจัดโครงการ การให้ สวนหลวง 1 เจรญิ กรงุ 103 2) โครงการ ค�ำปรึกษาและถ่ายทอดเทคโนโลยีเพ่ือยก เทคนคิ การพิมพ์ผ้า 3) โครงการอบรมเชงิ ระดับมาตรฐานตลาดนัดริมคลองชุมชน ปฏิบัติการการประยุกต์ใช้ใบตองในการ สวนหลวง 1 โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือ 1) จัดตกแต่งวัสดุอุปกรณ์ร้านค้า และบรรจุ อบรมให้ความรู้แก่แม่ค้าในตลาดนัดริม ผลติ ภณั ฑเ์ ชงิ อนรุ กั ษธ์ รรมชาตใิ นตลาดนดั คลองชุมชนสวนหลวง 1 เกย่ี วกบั การการ ชุมชน.และ 4) โครงการอบรมความร้เู รือ่ ง ควบคุมคุณภาพของร้านค้า การยกระดับ เครื่องหมายการค้า แก่ชุมชนสวนหลวง มาตรฐานแม่ค้าตามเกณฑ์คุณวุฒิวิชาชีพ 1 ซ่ึงจากผลการด�ำเนินงาน ชุมชนได้รับ การจัดตบแต่งร้านค้า การวางสินค้า การ ความรเู้ รอ่ื งการออกแบบแบรนด์ การพมิ พ์ บรหิ ารการเงนิ สว่ นบุคคล และการ ใชไ้ อที สกรีน การจดทะเบยี นเครอื่ งหมายการค้า เพอื่ การประชาสมั พนั ธแ์ ละการบรหิ ารการ ประยุกต์ใช้ใบตองในจัดตกแต่ง และ การ เงิน และ 2) ให้ค�ำปรึกษาและถ่ายทอด เทคโนโลยใี นการพฒั นาคณุ ภาพผลติ ภณั ฑ์ อาหารฮาลาล อาหารคาว และหวาน ซ่ึง ได้ บรูณาการองความรู้ที่มีอยู่ภายใน มหาวิทยาลัย จากคณะต่างๆ จ�ำนวน 3 คณะ ประกอบด้วย คณะเทคโนโลยี 54

60 ชุมชน ยกระดับคุณภาพชีวติ หมบู่ า้ นชมุ ชนแบบมสี ่วนรว่ ม เฉลมิ พระเกยี รติสมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา คหกรรมศาสตร์ คณะบริหารธุรกิจ และ มาตรฐาน ด้วยโปรแกรมสำ� เรจ็ รูป โดยมี เข้าใจเก่ียวกับการควบคุมคุณภาพสินค้า คณะวทิ ยาศาสตร์ และ เทคโนโลยี ใหค้ วาม วิธีการดงั ตอ่ ไปน้ี ของร้านค้า ศนเกี่ยวกับมาตราฐานของผู้ รูใ้ นดา้ นตา่ ง ๆ ไดแ้ ก่ 1) ด้านการจัดการ วนั ท่ี 1 ภาคเชา้ บรรยายเร่ือง การควบคุม ประกอบอาหารตามเกณฑ์คุณวุฒิวิชาชีพ ความปลอดภัย การควบคุมคุณภาพของ คุณภาพของรา้ นคา้ จำ� นวน 1.5 ชม. และ ท�ำให้มีความมั่นใจและได้พัฒนาศักยภาพ ร้านค้า 2) ด้านมาตรฐานคุณวุฒิวิชาชีพ การยกระดับมาตรฐานแม่ค้าตามเกณฑ์ ของตนเอง และรู้เกี่ยวกับการใช้เครื่องมือ ของแม่ค้า 3) ด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ คณุ วุฒิวิชาชพี จำ� นวน 1.5 ชม. ลกั ษณะ อุปกรณ์ที่ทันสมัย ในการประกอบอาหาร อาหารฮาลาล อาหารคาว และ หวาน ของการถ่ายทอดองค์ความรู้เป็นการ ฮาลาล ได้เพิ่มพูนความรู้ด้านสูตร การ 4) ด้านกลยุทธ์ทางด้านการเงินเพื่อการ บรรยาย ให้ชมกรณีศึกษาจากคลิบวิดิโอ ประกอบอาหารฮาลาล อาหารคาว ได้แก่ บริหารจัดการร้านค้าอย่างง่าย และ 5) มกี ารท�ำ woke shop ถามตอบจากกรณี เสน้ จนั ทน์ผัดป ู ปอเปีย๊ ะ ปีไกย่ ัดใส้ สาคู ด้านการประยุกต์ใช้ไอทีในการท�ำกลยุทธ์ ศึกษา ภาคบ่าย บรรยายและฝึกปฏิบัติ ใส้ไก่ และอาหารหวาน ได้แก่ ขนมชน้ั ใบ ทางดา้ นการเงนิ เพอ่ื การบรหิ ารจดั การรา้ น การจดั ตบแตง่ รา้ นคา้ และการจดั วางสน้ิ คา้ เตย วาฟเฟิล และ ซาโมซา่ กลว้ ย เป็นตน้ ค้าอย่างง่าย ให้ตลาดนัดในชุมชนมีความ ใหน้ า่ สนใจ จ�ำนวน 3 ชม. ภาพกิจกรรมการฝึกปฏิบัติ เขม้ แข็งขนึ้ วันท่ี 2 ภาคเช้า บรรยายและฝึกปฏิบัติ อาหารฮาลาล (อาหารคาว ) สมมุตฐิ านในการดำ� เนนิ โครงการ การพัฒนาสูตรผลิตภัณฑ์อาหารฮาลาล • สาคูใส้ไก่ (อาหารคาว) จ�ำนวน 3 ชมภาคบ่าย 1. แม่ค้าในตลาดนัดริมคลอง ชุมชน บรรยายและฝึกปฏิบัติการพัฒนาสูตร ผลิตภัณฑ์อาหารฮาลาล (อาหารหวาน) สวนหลวง 1 มีความรเู้ พิม่ ขน้ึ ไมน่ อ้ ย จำ� นวน 3 ชม. กว่าร้อยละ 80 วันที่ 3 ภาคเชา้ บรรยายและฝึกปฏิบัตกิ ล 2. แม่ค้าในตลาดนัดริมคลอง ชุมชน ยทุ ธทางดา้ นการเงนิ เพอ่ื การบรหิ ารจดั การ สวนหลวง 1 มีความพีงพอใจอยู่ใน รา้ นค้า จำ� นวน 3 ชม. ภาคบา่ ย บรรยาย ระดับมาก และฝึกปฏิบัติการประยุกต์ใช้ ไอทีในการ ท�ำกลยุทธทางด้านการเงินเพื่อการบริหาร วธิ ีการ จัดการร้านคา้ จ�ำนวน 3 ชม. มีกระบวนการดำ� เนนิ งาน ใน ผลการด�ำเนนิ งาน โครงการเปน็ การ บรรยาย และฝึกปฏิบัติ จากผลการด�ำเนินงาน แมค่ ้าใน จ�ำนวน 3 วัน เม่ือเสร็จสิ้นการด�ำเนิน ตลาดนัดริมคลองสวนหลวง 1 จำ� นวน 37 งานของทุกวัน จะมีประเมินความพึง คน มีความคิดเห็นสอดคล้องไปในทิศทาง พอใจของผู้เข้ารับบริการในทุกหัวข้อท่ี เดียวกัน 100% เห็นว่า ความรู้ท่ีได้รับ เรียน และประเมินความพึงพอใจในภาพ สามารถน�ำไปใช้ประโยชน์ได้จริงมีความ รวมในวันที่ 3 โดยใช้แบบสอบถามความ พงึ พอใจอยใู่ นระดบั มาก และมคี วามรเู้ พมิ่ พึงพอใจ การเก็บรวบรวมข้อมูลเก็บจาก ขึ้นจากก่อนเข้ารับการอบรม ความรู้ท่ีได้ แบบสอบถามแบบมาตราส่วนประมาณ รับสามารถน�ำไปเพ่ิมรายได้ ลดรายจ่ายใน คา่ 5 ระดับ วิเคราะห์ข้อมลู โดยใช้ รอ้ ย ครวั เรอื นไดจ้ รงิ หากพจิ ารณาดา้ นความรทู้ ่ี ละ ค่าเฉล่ียเลขคณิต และส่วนเบี่ยงเบน ชมุ ชนไดร้ บั ปรากฏวา่ ชมุ ชน มคี วามรคู้ วาม 55

• ปอเปย๊ี ะ ภาพกจิ กรรมการฝกึ ปฏบิ ตั ิ อาหารฮาลาล ภาพกิจกรรมการอบรมเชิง (อาหารหวาน ) ปฏิบัติการ เก่ียวกับการควบคุมคุณภาพ •ขนมชน้ั ใบเตย สินค้าของร้านค้า ความรู้เก่ียวกับมาตรา ฐานของผู้ประกอบอาหารตามเกณฑ์ คุณวุฒิวิชาชีพ กลยุทธทางด้านการเงิน เพ่ือการบริหารจัดการร้านค้า และ การ ประยุกต์ใช้ไอทีในการท�ำ กลยุทธ์ทาง ดา้ นการเงนิ เพอ่ื บรหิ ารจดั การรา้ นคา้ อยา่ ง งา่ ย •เสน้ จนั ทผ์ ัดปู •วาฟเฟลิ ซาโมซ่ากลว้ ย หากพิจารณาในภาพรวมของ ความส�ำเร็จจากการบริการวิชาการใน 56 ครง้ั นี้ จากการสมั ภาษณผ์ เู้ ขา้ รบั การอบรม พบวา่ มปี จั จยั มาจาก 1) หลกั สตู รฝกี อบรม เป็นหลักสูตรที่มาจากความต้องการของผู้ เข้ารับบริการ 2) หลักสูตรสามารถน�ำไป ใช้ได้จริงในการด�ำรงชีวิต การสร้างอาชีพ เพ่ือเพิ่มรายได้ ลดรายจ่าย 3) วิทยากร มีความเช่ียวชาญ และช�ำนาญ ในการ ถ่ายทอดความรู้ ผู้รับบริการเข้าใจง่ายฝึก ปฏบิ ตั ิตามได้ ท�ำให้ไม่เกดิ ความเบอื่ หนา่ ย นอกจากนย้ี งั รวมถงึ เวลาในการอบรม ตอ้ ง เปน็ เวลาทคี่ นเขา้ รบั การอบรมสะดวกไมต่ ดิ ภารกิจส่วนตัว ซ่ึงทั้งหมดควรมาจากการ ส�ำรวจความต้องการและความพร้อมของ ชมุ ชนก่อนจัดโครงการ

60 ชมุ ชน ยกระดบั คณุ ภาพชวี ิตหมู่บา้ นชุมชนแบบมีส่วนร่วม เฉลมิ พระเกยี รติสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้ ขอ้ มลู อื่นๆ เกดิ ความยัง่ ยืน จากสอ่ื ออนไลน์ การโฆษณา สืบเนื่องจากชุมชนสวนหลวง1 ประชาสมั พนั ธ์ ตลาดนดั รมิ คลองสวนหลวง เจริญกรงุ 103 เขตบางคอแหลม กรุงเทพ 1 พบว่า ณ ปัจจุบัน ตลาดนัดริมคลอง เป็นชุมชนที่อยู่ในสังคมเมือง ประชากร สวนหลวงได้ใช้แบรนด์ท่ีเกิดจากการฝึก ส่วนใหญ่เป็นมุสลิม คนวัยหนุ่มสาวจะ อบรมกับคลินิกเทคโนโลยี และ แม่ค้าใน ทำ� งานนอกบา้ น สว่ นผสู้ งู วยั มอี าชพี คา้ ขาย ตลาดนัดมีองค์ความรู้เร่ืองอาหารฮาลาล ในชุมขน ทุกอาทิตย์แรกของเดือนจะมี คาวและหวานเพมิ่ ข้ึน สามารถประยกุ ต์ใช้ ตลาดนดั รมิ คลองในชมุ ชน พน้ื ทใ่ี นชมุ ชนมี ในการขายสินคา้ ของตนได้ ทำ� ให้ตลาดนัด คลองไหลผา่ นไปตลอดเสน้ ทางเทา้ มมี สั ยดิ มคี วามหลากหลายของสนิ คา้ ผคู้ นไปเยยี่ ม ทเ่ี ก่าแกแ่ ละสวยงาม ชุมชนอยเู่ ย้ืองๆ กบั ชมและจับจ่ายสินค้า มากขึ้น เอเชียทีค ซ่ึงแหล่งช็อปปิ้งสไตล์วินเทจ ท่ี เป็นที่นิยมของคนกรุงเทพ จากเหตุผล ประการดังกล่าว กรอปกับผลการด�ำเนิน งานด้านการบริการวิชาท่ีผ่านมา ของ คลินิกเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ราชมงคลกรุงเทพ ท่ีจัดให้กับชุมชนเป็น เวลา 2 ปี ในปที ี่ 3 (งบประมาณ 2559) จึง มแี นวทางจะขยายผลการดำ� เนนิ งานใหเ้ กดิ ความยัง่ ยืน และสามารถต่อยอดได้ ซึง่ จะ มีการจัดโครงการ บริการวิชาการจากผล งานวิจัยเกี่ยวกับการใช้ระบบพืชกรองน�้ำ ร่วมกับเครื่องกลเติมอากาศในการบ�ำบัด น้�ำเสีย ไปถ่ายทอดให้คนในชุมชนได้รู้จัก การอนุรักษ์แหล่งน้�ำในชุมชน ส่งผลให้ ชุมชนมีสภาพแวดลอ้ มท่ดี ี โครงการ การ พัฒนามัคคเุ ทศก์นอ้ ย ในชมุ ชนให้เยาวชน สามารถเป็นมัคคุเทศก์ แนะน�ำชุมขนของ ตนเป็นแหล่งท่องเท่ียว ในสังคมเมืองได้ นอกจากน้ียังมีโครงการบริการวิชาการ เพื่อพัฒนาอาหารฮาลาล แล้วท�ำต�ำรับ อาหารเพอื่ อนรุ กั ษส์ ตู รอาหารเกา่ แก่ ทเ่ี ปน็ เอกลกั ษณท์ อ้ งถนิ่ ใหค้ งอยคู่ กู่ บั ชมุ ชน เพอื่ ใหช้ มุ ชน และ ตลาดนดั ของชมุ ชน เขม้ แขง็ สู่การเป็นแหล่งท่องเท่ียวท่ีรู้จักของคนใน เมอื งหลวง 57

โครงการบรกิ ารวชิ าการแกช่ มุ ชนเรอื่ ง สว่ นการการดำ� เนนิ การใหค้ วามรู้ การส่งเสริมการตลาดกลุ่มแม่บ้าน ดา้ นการทกั ษะการใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศ และการพัฒนานักเรียนด้าน IT เพื่อเพิ่มช่องทางการสื่อสารการ ตลาดให้ ( ค ณ ะ บ ริ ห า ร ธุ ร กิ จ ) อ . เ มื อ ง แก่กลุ่มแม่บ้าน ด�ำเนินการโดยใช้ soft- จ.กาญจนบรุ ี ware ดังนี้ ระบบปฏบิ ตั กิ าร iOS ดำ� เนนิ การ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ ตั้งค่าของเคร่ืองเพ่ือเตรียมพร้อมต่อการ ใช้งานอ�ำนวยความสะดวกในการส่ือสาร คณะผู้ด�ำเนินงาน โดยการปรับการแจ้งเตือน ก�ำหนดการ รุ่งทพิ ย์ โคบาล , ผศ.ปติ พิ ร จูปราง แสดงผล เสียง ภาพ เพือ่ ใหส้ ะดวกแกก่ ลมุ่ แมบ่ า้ น ในกรณมี ลี กู คา้ ตดิ ตอ่ การตดิ ตง้ั คา่ eMail เพ่ืออ�ำนวยความสะดวกในการ รับ-ส่ง eMail และแจ้งเตือนไม่พลาดการ ตดิ ตอ่ ดงั ภาพ หลกั สตู รเทคโนโลยสี ารสนเทศทางธรุ กจิ ไดจ้ ดั หลกั สตู รการพฒั นา ทกั ษะการใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศ ในเขตอำ� เภอ เมอื ง จงั หวดั กาญจนบรุ ี ซงึ่ เปน็ อีก พนั ธกิจ ของ มหาวิทยาลยั ดา้ นการให้บริการวชิ าการ ทางหลัก สูตร ไดจ้ ดั การฝกึ อบรมตามพนั ธกจิ ของมหาวทิ ยาลยั ทง้ั ภายใน มหาวทิ ยาลยั และ ครง้ั นเ้ี ปน็ การจดั บรกิ ารวชิ าการจะเกย่ี วกบั การสรา้ งอาชพี ใหก้ บั ชมุ ชนและมงุ่ การจดั บรกิ ารชวี ติ ใหก้ บั ชมุ ชน โดยการนำ� เทคโนโลยี สารสนเทศประยกุ ตใ์ ช้ งานกบั การประกอบอาชพี และการพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ ทดี่ ขี น้ึ กลมุ่ เปา้ หมาย สำ� หรบั การ ดำ� เนนิ โครงการจะเปน็ กลมุ่ ชมุ ชนแมบ่ า้ นและนกั เรยี นจากหลาย ชมุ ชม ใน อ.เมอื ง จ.กาญจนบุรี โดยใช้สถานท่ี ฝึกอบรม ณ เทศบาลต�ำบล หนองบัว อ.เมอื ง จ.กาญจนบรุ ี แบ่งหลกั สตู รออกเป็น 2 สว่ น ได้แกใ่ นส่วน ของกลมุ่ แมบ่ า้ นและสว่ นของการเรยี นรู้ เบอ้ื งตน้ เกย่ี วกบั การใชง้ านอปุ กรณ์ เคลื่อนท่เี พ่ือการเรียนรู้ ใช้เวลาท้ังส้ิน 3 วัน การดำ� เนนิ โครงการ การด�ำเนินการให้บริการวิชาการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการ ทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อเพิ่มช่องทางการสื่อสารการตลาดให้ แกก่ ลมุ่ แมบ่ า้ น ใน อ.เมอื ง จ.กาญจนบุรี และเพ่ือบริการวิชาการถา่ ยทอด องค์ ความรู้ ดา้ นการสรา้ งและพฒั นาทักษะการใช้งานอปุ กรณ์เคลอื่ นทีเ่ พ่อื การเรยี นร้ใู ห้แก่นกั เรยี นช้นั ประถม ศกึ ษาใน อ.เมือง จ.กาญจนบรุ ี ขน้ั ตอนการดำ� เนนิ โครงการ 58

60 ชมุ ชน ยกระดับคุณภาพชวี ติ หมู่บ้านชมุ ชนแบบมีสว่ นร่วม เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา ระบบปฏิบตั ิการ Android 4.2 การตงั้ คา่ เบื้องต้น ด�ำเนินการต้ังค่าของเคร่ืองเพ่ือ เตรียมพร้อมต่อการใช้งาน อ�ำนวยความ สะดวก ในการสื่อสารโดยการปรับการ แจ้งเตือน กำ� หนดการแสดงผล เสียง ภาพ เพ่ือให้สะดวก แก่กลุ่มแม่บ้าน ในกรณีมี ลูกค้าติดต่อ การติดตั้งค่าเพ่ิมบัญชีผู้ใช้ งาน eMail เพ่อื อำ� นวยความสะดวกใน การรับ-ส่ง eMail และแจ้งเตือนไม่พลาด การตดิ ต่อ ตวั อยา่ งดังภาพ การตดิ ต้ังโปรแกรม การติดตั้งโปรแกรมที่ใช้ส�ำหรับการเพิ่ม ช่องทางการส่ือสารการตลาด ด้วยระบบ iOS ดว้ ยโปรแกรม โซเซียลเนต็ เวริ ก์ และ โปรแกรมอ�ำนวยความสะดวกในการปรับ แต่งภาพ โดยไม่เสียคา่ ลขิ สทิ ธ์ ดงั ภาพ การใช้งานโปรแกรมเฟสบุ๊ค เพื่อการเพิ่มช่องทางการ ตัวอย่างภาพของกลุ่มแม่บ้านที่สนใจในการสร้างแฟนเพจร้านค้า สอ่ื สารการตลาด โดยการใชร้ ปู ภาพเพอ่ื เปน็ การประชา สมั พนั ธท์ ง้ั ท่ี ของตนเอง อยู่ ร้านค้า กจิ กรรมต่าง ๆ การใหข้ อ้ มูลข่าวสารกับสินคา้ การ Tag ภาพเพ่ือช่วยให้ข้อมูลทางการ ตลาดขยายออกไป รวมท้ังการตอบ คำ� ถาม ใหข้ อ้ มลู ผา่ นทาง Comment การจดั หมวดหมขู่ องอลั บมั ภาพ เพื่อ ง่ายต่อการจดั เกบ็ ค้นหา เลา่ เรื่องราวตา่ ง ๆ ดว้ ยภาพ การสรา้ ง กลุ่ม การสร้างแฟนเพจร้านค้า เพื่อให้ง่ายต่อการ ค้นหาจากลูกค้า และแยกการดแู ลระหวา่ งความเปน็ สว่ นตวั และรา้ นคา้ หากตอ้ งการใช้ บรกิ ารการโฆษณาจาก Facebook จะทำ� ไดง้ า่ ยดว้ ยการทำ� แฟนเพจ การใช้งานโปรแกรม Line เพื่อเพ่ิมช่องทางการส่ือสารกบั ลูกคา้ อ�ำนวยความสะดวกแกล่ กู คา้ และแมบ่ า้ นทจ่ี ะ ประหยดั ค่าใช้ จา่ ยในการใชง้ านโทรศพั ท์ การสง่ แฟ็กซ์ การส่งเอกสารตา่ ง ๆ พรอ้ มทัง้ การสง่ ภาพให้เฉพาะ หรือจะเปน็ กลมุ่ ก็สามารถท�ำได้ ทง้ั น้ใี นการ ใช้งานโปรแกรม Line ต้องมีการปรับตั้งค่าการแจ้งเตือนเพือ่ ให้ สอดคล้องกบั การใชง้ านของแม่บ้านแต่ละคน ในบางกรณไี ม่ต้องการให้ แจง้ เตอื นด้วยเสียง แตต่ อ้ งการแจง้ เตอื นขอ้ ความ การปรบั แตง่ ดงั กลา่ วตอ้ งใหท้ ดสอบเปิด ปดิ เสยี ง จนสามารถทำ� ได้ดว้ ยตนเอง โปรแกรมสำ� หรบั การตกแตง่ ภาพใหส้ วยงามก่อนน�ำเสนอไปยงั โปรแกรมการทำ� งานต่าง ๆ ทั้ง Facebook Line สง่ ภาพไปยัง eMail ส�ำหรับประกอบการตัดสินใจเลอื กสนิ คา้ ของลกู คา้ และการจดั ท�ำภาพเพือ่ การ ประชาสมั พนั ธ์ ดว้ ยโปรแกรม PhotoGrid การ ตกแตง่ ภาพทำ� ได้ท้งั การปะติด การใส่ลายนำ้� หรอื ตัวอกั ษร เพอ่ื การระบุความเปน็ เจา้ ของภาพ การให้ข้อมูลรายละเอยี ดของภาพสินค้า 59

บริการ การปรบั ความละเอียด ขนาดของ ส่วนการการด�ำเนินการให้ความรู้การ ผลการดำ� เนนิ งาน ภาพให้เหมาะสมกับการน�ำเสนอ การใส่ เรยี นรู้ เบอ้ื งตน้ เกย่ี วกบั การใชง้ านอปุ กรณ์ ผลการด�ำเนินการโครงการ มี สติ๊กเกอร์เพ่ือให้เกิดความน่าสนใจ ปรับ เคล่อื นทเี่ พื่อการเรียนรู้ของเด็ก ผู้เข้าร่วมโครงการอบรมจ�ำนวน 130 แตง่ ตำ� แหนง่ ของ สติ๊กเกอร์ ปรบั ภาพตาม เริ่มต้นด�ำเนินการด้วยการปรับตั้งค่า คน จาก 2 หลักสูตร พบว่ามีทั้งกลุ่มแม่ โทนสี ปรบั ความสวา่ งในกรณที ภี่ าพถา่ ยมดื อุปกรณ์เคล่ือนท่ี เพื่อสามารถปรับเสียง บ้านทคี่ ้าขาย รบั จ้างท่ัวไป เกษตรกร รบั ปรับลดแสงในกรณีภาพขาวเกินไป ปรับ ปรับหนา้ จอสัมผัส ปรบั การแสดง ผล การ ราชการและเด็กนักเรียนช้ันประถม จาก อุณหภูมิของภาพ การปรับภาพหลาย ๆ เปิด ปดิ เครื่องอยา่ งถกู ตอ้ ง การเลอื กเปดิ การสอบถาม พบว่า ผู้เข้าร่วมโครงการ ภาพรวมเป็นภาพเดียว ท�ำให้เกิดความ โปรแกรมการท�ำงาน ดงั ภาพ สามารถนำ� ความรทู้ ไ่ี ดร้ บั เปน็ ประโยชนต์ อ่ แปลกใหมใ่ นการนำ� เสนอ สามารถรวมภาพ ตวั อยา่ งของการนำ� เสนอเบอื้ งตน้ เกยี่ วกบั การทำ� งาน และสว่ นการพฒั นาชวี ติ ของตน จาก 9 ภาพ เปน็ 1 ภาพ การรวมภาพไวใ้ น การใช้งานอุปกรณ์เคล่ือนที่เพ่ือการเรียนรู้ ซงึ่ จากผลการฝกึ ปฏบิ ตั ขิ องผเู้ ขา้ อบรมคาด ตาราง เพื่อให้เด็กได้ทดสอบการ เรียนรู้ ด้วยผล ว่าผู้เข้ารับการอบรมสามารถน�ำองค์ความ งานโครงการวจิ ยั ระดบั ปรญิ ญาตรี ดงั ภาพ รู้ท่ีได้มาต่อยอดในการ สร้างช่องทางการ สื่อสารให้แก่ร้านค้าและการจัดท�ำธุรกิจ รวมท้ังการอบรมในคร้ังนี้จะช่วยเพิ่มการ ติดต่อสื่อ สารท�ำให้ได้รับการพัฒนาชีวิต ของตนให้สะดวกมากข้ึน และสามารถใช้ งานอปุ กรณ์เคล่ือนทท่ี ม่ี อี ยไู่ ด้อยา่ ง เตม็ ท่ี เตม็ ประสิทธิภาพทม่ี ี แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้ เกิดความยง่ั ยนื เนื่องจากผู้เข้ารับการฝึกอบรม มีหลายกลุ่ม การเพ่ิมหัวข้อการใช้งานที่ เหมาะสมกับกลุ่มผู้สนใจจะส่ง ผลให้ผู้ เข้ารับการอบรมได้ประโยชน์สูงสุดตามที่ ตนต้องการ ดังน้ันการจัดกลุ่มฝึกอบรม ให้มีขนาดเล็กเฉพาะ เร่ือง จะท�ำให้ได้ ประโยชน์อย่างสูงในการน�ำไปประยุกต์ใช้ งานตอ่ ไป 60

60 ชุมชน ยกระดบั คุณภาพชวี ิตหมบู่ ้านชุมชนแบบมสี ว่ นรว่ ม เฉลมิ พระเกียรติสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา โครงการเผยแพร่ความรู้ทางด้าน สมมุตฐิ านในการด�ำเนินโครงการ คหกรรมศาสตร์สู่ชุมชนเพ่ือพัฒนา โรงเรียนบ้านตะโกล่าง เป็น คุณภาพชีวติ อยา่ งย่งั ยืน โรงเรยี นท่ีอยู่ในเขตติดกับชายแดน จงึ เป็น พ้ืนท่ที ่มี ีชาวเขาอาศัยอยู่มาก ดังนัน้ อาชีพ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรงุ เทพ หลักของชุมชนคือการเพาะปลูกผลิตผล ทางการเกษตร ดังน้ันการถ่ายทอดองค์ คณะผูด้ �ำเนินงาน ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ธัญนันท์ อบถม ความรทู้ างดา้ นคหกรรมศาสตรแ์ กโ่ รงเรยี น ผู้ช่วยศาสตราจารยก์ มลวรรณ สใี ส บ้านตะโกล่างเป็นโครงการที่ส่งเสริมให้ ดร.กฤษณ์ สงวนพวก น�ำผลิตผลทางการเกษตรมาแปรรูปให้มี ความหลากหลายเพิ่มมากข้ึน แต่โรงเรียน โรงเรยี นบา้ นตะโกลา่ ง  ตงั้ อยหู่ มทู่ ี่ 8 ตำ� บลสวนผงึ้ อำ� เภอสวนผงึ้ จงั หวดั ราชบรุ ี บ้านตะโกล่างยังขาดความรู้ความเข้าใจใร เปน็ โรงเรยี นชายแดน สงั กดั สำ� นกั งานการประถมศกึ ษาอำ� เภอสวนผงึ้ สำ� นกั งานการประถม การแปรรูปผลิตผลทางการเกษตร ซ่ึงถ้า ศึกษาจงั หวัดราชบุรี เป็นโรงเรียนขนาดเลก็ มนี กั เรียนรวมประมาณ 617 คน จดั การเรียน โรงเรียนบ้านตะโกล่างได้รับการถ่ายทอด การสอนในระดับอนุบาล ถึงมัธยมศึกษาตอนต้น นักเรียนส่วนใหญ่เป็นนักเรียนในพื้นท่ี ความรู้แล้วน้ัน โรงเรียนบ้านตะโกล่างจะ และชาวเขา โรงเรียนอยู่ห่างไกลตัวเมืองมาก และอยู่ติดชายแดนไทยพม่า ซ่ึงโรงเรียน สามารถน�ำองค์ความรู้ไปต่อยอดในการ มีความต้องการให้นักเรียนมีความรู้ในงานอาชีพ เพ่ือน�ำไปใช้ในชีวิตประจ�ำวัน และยัง ผลิตสินค้าแปรรูปจากผลผลิตทางการ สามารถน�ำไปต่อยอดประกอบอาชีพในอนาคต โดยบริเวณชุมชนรอบโรงเรียนบ้านตะโก เกษตรให้มีความหลากหลายเพิ่มมากข้ึน ลา่ งเปน็ เขตพน้ื ทใ่ี นพระราชดำ� รสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าสยามบรมราชกมุ ารี ทไี่ ดท้ รง และจะสามารถเป็นส่วนช่วยให้ชุมชนเกิด ให้ราษฎรในพ้ืนท่ีบ้านตะโกล่างได้ท�ำอาชีพเกษตรกรรม ปลูกผลิตผลทางการเกษตรเพ่ือ การสร้างอาชีพ เพิ่มรายได้ให้แก่คนใน จ�ำหน่าย และน�ำเงินมาเล้ียงชีพได้ โดยปกติสินค้าทางการเกษตรจะมีพ่อค้าคนกลางมา ชุมชนได้อกี ด้วย รับซื้อในพื้นท่ี และเกิดการขายเป็นผลิตผลสดเพียงอย่างเดียว รวมถึงโรงเรียนบ้านตะโก วิธีการ ล่างที่มุ่งเน้นให้นักเรียนได้มีการสร้างอาชีพโดยการส่งเสริมให้นักเรียนได้ศึกษาการเพาะ คณะผู้ด�ำเนินงานได้ติดต่อ ปลูกผลิตผลทางการเกษตรเพ่ือจ�ำหน่ายผลิตผลสดเช่นเดียวกัน และยังไม่มีการส่งเสริม ประสานงานกับโรงเรียนบ้านตะโกล่าง ใหเ้ กดิ การแปรรปู ผลติ ผลทางการเกษตร ดงั นนั้ โรงเรยี นบา้ นตะโกลา่ งจงึ มแี นวความคดิ ใน เพื่อท�ำการพูดคุยเพ่ือหาแนวทางในการ การนำ� ผลติ ผลทางการเกษตรทม่ี กี ารเพาะปลกู มากบรเิ วณโรงเรยี น คอื กลว้ ย และมะขาม พัฒนาศักยภาพของโรงเรียน กับอาจารย์ มาแปรรปู เปน็ ผลติ ภณั ฑต์ า่ งๆและยงั เปน็ การสง่ เสรมิ ใหเ้ กดิ การพฒั นาทกั ษะวชิ าชพี ใหแ้ ก่ และผู้บริหารโรงเรียน และประเมินความ นกั เรยี น เพอ่ื นำ� องคค์ วามรทู้ ไ่ี ดไ้ ปประกอบอาชพี ในอนาคต และยงั สามารถนำ� มาประยกุ ต์ เป็นไปได้ในการให้การบริการวิชาการ ใชใ้ นชวี ติ ประจ�ำวนั ไดอ้ ีกด้วย ซ่งึ คณะเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยี แก่ชุมชน หลังจากน้ันได้มีการจัดประชุม ราชมงคลกรุงเทพมคี วามเชีย่ วชาญในศาสตรด์ ้านคหกรรมศาสตร์ ดงั น้ันจึงไดม้ ีแนวความ คณะกรรมการดำ� เนนิ งานเพอื่ สรปุ ประเดน็ คดิ ในการจดั โครงการบรกิ ารวชิ าการแกโ่ รงเรยี นบา้ นตะโกลา่ งเพอ่ื สง่ เสรมิ ใหโ้ รงเรยี นบา้ น ปัญหาและความต้องการท่ีแท้จริงของ ตะโกล่าง ต�ำบลสวนผ้ึง อ�ำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี น�ำองค์วามรู้จากการฝึกอบรมไป โรงเรียน และประเมินความเป็นไปได้ของ สรา้ งรายได้ สร้างอาชีพ จากการแปรรูปผลติ ภัณฑ์จากมะขาม และกลว้ ย และยังสามารถ การจัดกิจกรรม ในการจัดการบริการ นำ� ความรู้ไปต่อยอดการใชป้ ระโยชน์เพอื่ ใหช้ มุ ชนเกดิ ความย่ังยนื ตอ่ ไป วิชาการแก่โรงเรียนบ้านตะโกล่าง โดยมี กลุ่มเป้าหมายเป็นนักเรียนโรงเรียนบ้าน ตะโกล่าง จ�ำนวน 60 คน โดยเป็นการ 61

บริการวิชาการศาสตร์ทางด้านคหกรรมศาสตร์แบบมีส่วนร่วม เพ่ือให้กลุ่มนักเรียน โรงเรยี นบา้ นตะโกลา่ งมคี วามรหู้ ลากหลาย และเกดิ ความคดิ ในการประยกุ ตใ์ ชศ้ าสตรข์ อง คหกรรมศาสตรใ์ นการตอ่ ยอดผลติ ภณั ฑต์ อ่ ไป ซง่ึ การดำ� เนนิ การกจิ กรรมบรกิ ารวชิ าการได้ แสดงข้ันตอนการด�ำเนินงานดังภาพท่ี 1 กลุ่มตวั อย่าง นักเรียนโรงเรยี นบ้านตะโกลา่ ง ต.สวนผง้ึ อ.สวนผ้ึง จ.ราชบรุ ี จ�ำนวน 60 คน สำ� รวจความตอ้ งการของโรงเรียน โดยการท�ำแบบสอบถามจากอาจารย์ และผูบ้ ริหารของโรงเรียน นำ� ผลทไ่ี ด้สรุปประเดน็ ทตี่ อ้ งการพฒั นา วางแผน จัดรปู แบบการดำ� เนนิ งาน และแผนการถ่ายทอดความร้แู กโ่ รงเรียนบ้านตะโกล่าง ดำ� เนินการบริการวิชาการตามแผนทไี่ ดก้ ำ� หนดไว้ ประเมินผลการดำ� เนินงานการบริการวิชาการ โดยวัดระดับความพงึ พอใจ และผลงานทีไ่ ดจ้ ากการบรกิ ารวิชาการ ภาพท่ี 1 แผนภูมแิ สดงการดำ� เนินงานการบรกิ ารวิชาการแก่ชุมชน ผลการด�ำเนนิ งาน จากการประเมินผลแบบสอบถามจากอาจารย์ และผู้บริหารของโรงเรียนบ้าน ตะโกล่าง เพอ่ื หาแนวทางในการบรกิ ารวิชาการแกน่ ักเรียนโรงเรยี นบา้ นตะโกล่าง พบว่า อาจารย์ และผบู้ รหิ ารใหม้ คี วามสนใจในการพฒั นาองคค์ วามรใู้ นเรอ่ื งการแปรรปู ผลติ ภณั ฑ์ จากกลว้ ย และมะขาม เนอ่ื งจากบรเิ วณโรงเรยี น และชมุ ชนรอบขา้ งเปน็ แหลง่ ทเ่ี พาะปลกู กล้วย และมะขามค่อนข้างมาก และไม่ได้มีการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อย่างอื่น ซ่ึงมีการ ขายกล้วยในรูปแบบผลสดเท่านั้น ส�ำหรับมะขาม มีการเก็บรักษาในลักษณะของมะขาม เปียก เม่ือเก็บไปได้ระยะหนึ่งสีของผลิตภัณฑ์จะเปล่ียนไป จึงท�ำให้การจ�ำหน่ายผลิตผล ทางการเกษตรมีรายได้ไม่มากนัก ทางโรงเรียนบ้านตะโกล่างจึงเล็งเห็นถึงความส�ำคัญใน การแปรรปู ผลติ ภณั ฑจ์ ากผลติ ผลทางการเกษตร เพอื่ เปน็ การเพม่ิ มลู คา่ ของผลติ ผลทางการ 62

60 ชุมชน ยกระดบั คณุ ภาพชีวิตหมบู่ ้านชุมชนแบบมสี ่วนร่วม เฉลมิ พระเกยี รติสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา เกษตร ดงั นนั้ จากประเมนิ ผลการสอบถาม พบวา่ โรงเรยี นมคี วามตอ้ งการแปรรปู ผลติ ภณั ฑ์ ท้งั ทเ่ี ป็นอาหาร และไมใ่ ชอ่ าหาร ดงั นั้นคณะผูด้ ำ� เนนิ งานซง่ึ มีความร้คู วามเช่ียวชาญทาง ดา้ นคหกรรมศาสตร์ จึงได้เสนอแนวความคิดให้แกโ่ รงเรียนเพือ่ เป็นการเพ่มิ มูลคา่ ผลติ ผล ทางการเกษตร และยงั สามารถนำ� ไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นชวี ิตประจำ� วนั ไดอ้ กี ด้วย ซ่ึงไดข้ ้อสรปุ ผลติ ภณั ฑด์ งั ตอ่ ไปนี้ เฟรน้ ซฟ์ รายกลว้ ย มะขามลกู แกว้ และ สบแู่ ละแชมพจู ากมะขาม ซงึ่ เป็นผลิตภัณฑ์ที่นักเรียนสามารถท�ำได้จริง มีวิธีการผลิตที่ไม่ยุ่งยาก นักเรียนสามารถน�ำ ทักษะจากการฝึกปฏิบัติมาใช้ในกิจกรรมการสร้างอาชีพของโรงเรียนได้จริงหลังจากเสร็จ สนิ้ การฝกึ อบรม และยังน�ำไปถ่ายทอดต่อให้กบั คนในชุมชนหรือท่บี ้านไดอ้ ีกด้วย จากการบรกิ ารวชิ าการแบบมสี ว่ นรว่ ม พบวา่ นกั เรยี นทเี่ ขา้ รบั การอบรมมคี วามรู้ ความเขา้ ใจในหลกั การแปรรปู ผลติ ภณั ฑท์ างการเกษตรอยา่ งถกู ตอ้ งตามหลกั วชิ าการ และ ถูกต้องตามหลักสุขาภิบาล เพิ่มขึ้นมากกว่าร้อยละ 80 และนักเรียนที่เข้ารับการอบรมมี ความพึงพอใจในรปู แบบการบรกิ ารวชิ าการแบบมสี ว่ นรว่ ม มากกวา่ รอ้ ยละ 90 เนอื่ งจาก นักเรียนผู้ที่เข้ารับการฝึกอบรมได้รับการฝึกปฏิบัติในการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผลิตผล ทางการเกษตรทุกชนิด ท�ำให้นักเรียนมีประสบการณ์จากการฝึกอบรม และสามารถน�ำ ความร้ทู ไี่ ด้ไปประยุกตใ์ ช้ในชีวติ ประจำ� วันไดจ้ ริง และสามารถสร้างรายไดไ้ ด้อกี ดว้ ย แนวทางการขยายผลการดำ� เนินงานใหเ้ กิดความย่ังยนื นักเรียนผู้เข้ารับการอบรมสามารถนำ� ความรู้ และทักษะการฝึกปฏิบัติจากการ บรกิ ารวชิ าการแบบมสี ว่ นรว่ มไปใชใ้ นชวี ติ ประจำ� วนั ได้ สามารถนำ� ไปตอ่ ยอดเพอ่ื ประกอบ อาชพี ในอนาคต โดยทางโรงเรยี นบา้ นตะโกลา่ งยงั สามารถนำ� ความรจู้ ากการบรกิ ารวชิ าการ ไปพัฒนากระบวนการเรียนการสอนให้แก่นักเรียน และยังสามารถน�ำทักษะไปท�ำการฝึก วิชาชพี ให้แก่นักเรยี นภายในโรงเรยี นบ้านตะโกล่างได้อีกด้วย ภาพที่2 แสดงกิจกรรมการบรกิ ารวิชาการแบบมีสว่ นร่วม 63

โครงการปฏิบัติการพัฒนาลวดลาย ผา้ มดั ยอ้ มดว้ ยเทคนคิ การยอ้ มสผี สม จากสสี งั เคราะห์ กลมุ่ แม่บา้ นทหารเรอื ชลบุรีภาคสัตหีบ จ.ชลบุรี มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลกรงุ เทพ คณะดำ� เนินงาน ภทั รานิษฐ์ สิทธินพพันธ์ ผศ.ประเทอื งทิพย์ ปานบ�ำรงุ กลมุ่ แมบ่ า้ นทหารเรอื ชลบรุ ภี าคสตั หบี เกดิ จากการรวมตวั กนั ของกลมุ่ แมบ่ า้ นทหารเรอื ชนั้ ผนู้ อ้ ยทช่ี ว่ ยเหลอื เกอ้ื กลู กนั เพอื่ ความเปน็ อยทู่ ดี่ ขี นึ้ ของครอบครวั และตอ้ งการสรา้ งอาชพี หลกั ในการผลติ สนิ คา้ จำ� หนา่ ย เพอ่ื จนุ เจอื รายไดข้ องครอบครวั เมอื่ สามอี อกไปปฏบิ ตั ริ าชการทางภาค ใต้ โดยได้รบั การสนับสนนุ ในการออกแบบช้ินงานและจำ� หนา่ ยผลิตภณั ฑจ์ ากสมาคมภรยิ าทหาร เรือ กระทรวงอุตสาหกรรม จึงท�ำให้การสร้างผลงานในกลุ่มสามารถสร้างรายได้เทียบเท่าอาชีพ หลกั ของครอบครัว และเป็นหนึง่ ในกำ� ลังหลักทค่ี อยดูแลครอบครัวและคอยสนบั สนนุ ยามสามีไป ประจำ� การในสนามรบ ปัจจุบันกลุ่มแม่บ้านทหารเรือชลบุรีภาคสัตหีบ จัดท�ำผลิตภัณฑ์จ�ำหน่าย อาทิ ผ้าบา ติก ปลอกหมอน ผา้ พันคอ ฯลฯ รวมทัง้ ผลติ ภัณฑ์ผา้ มดั ยอ้ มดว้ ยสธี รรมชาติ ซึ่งเป็นผลติ ภณั ฑท์ ี่ พัฒนาต่อยอดจากการเข้าร่วมการอบรมจากโครงการปฏิบัติการออกแบบลวดลายผลิตภัณฑ์ผ้า มดั ย้อมดว้ ยการยอ้ มสีธรรมชาติ จดั โดยสถาบันวจิ ัยและพฒั นา รว่ มกบั สาขาวิชาออกแบบสงิ่ ทอ และแฟชนั่ คณะอตุ สาหกรรมสง่ิ ทอ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลกรงุ เทพ เมอื่ ปงี บประมาณที่ ผา่ นมากอ่ นหนา้ น ้ี โดยหลงั จากเสรจ็ สน้ิ การดำ� เนนิ การอบรมนน้ั กลมุ่ แมบ่ า้ นทหารเรอื ชลบรุ ภี าค สตั หบี ไดน้ ำ� ไปพฒั นาเปน็ ผลติ ภณั ฑม์ ดั ยอ้ มสธี รรมชาติ จำ� หนา่ ยและจดั อบรมเผยแพรค่ วามรเู้ รอื่ ง การท�ำผ้ามดั ยอ้ มสีธรรมชาติในกลุ่มสมาชกิ มาโดยตลอด แต่เน่ืองจากการผลิตผ้ามัดย้อมด้วยสีธรรมชาติของกลุ่มส่วนใหญ่เป็นการผลิตผ้าย้อม สีเดียว ทางกลุ่มแม่บ้านทหารเรือชลบุรีภาคสัตหีบจึงติดต่อแจ้งความประสงค์ขอให้มหาวิทยาลัย เทคโนโลยรี าชมงคลกรงุ เทพจัดด�ำเนินการอบรมเพิ่มเติม ดา้ นการพัฒนาลวดลายผ้ามดั ยอ้ ม การ พัฒนาเทคนิคการมัดผ้า การย้อมสีผสมหลายสีจากสีสังเคราะห์ เป็นต้น เพราะต้องการพัฒนา ลวดลายผา้ มดั ยอ้ มดว้ ยเทคนคิ การยอ้ มสผี สมจากสสี งั เคราะหใ์ หม้ คี วามสวยงามแปลกตาจากเดมิ เพ่ือเพม่ิ รายได้ให้แกช่ มุ ชนโดยยงั คงรกั ษาเอกลกั ษณก์ ารผลิตผ้ามดั ย้อมของกลมุ่ ฯไว้ 64

60 ชมุ ชน ยกระดบั คณุ ภาพชวี ิตหมบู่ า้ นชุมชนแบบมีสว่ นรว่ ม เฉลมิ พระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา สมมุติฐานในการดำ� เนินโครงการ จากความต้องการตามที่เสนอแนะของกลุ่มแม่บ้านทหารเรือชลบุรีภาคสัตหีบ ดังกล่าว ทางสาขาออกแบบสิ่งทอและแฟชั่นจึงได้จัดท�ำโครงการให้บริการวิชาการรับ ใช้สังคมในโครงการอบรมระยะสั้น เน้นการน�ำองค์ความรู้ท่ีได้จากงานวิจัยและการแลก เปล่ียนความรู้จากชุมชน ไปพัฒนาการออกแบบและฝึกปฏิบัติการพัฒนาลวดลายผ้ามัด ยอ้ มดว้ ยเทคนคิ การยอ้ มสผี สมจากสสี งั เคราะห์ เพอ่ื ใหส้ มาชกิ ในกลมุ่ สามารถนำ� ไปปฏบิ ตั ิ ไดจ้ รงิ และจะนำ� มาซง่ึ การพฒั นาตนเองเปน็ แนวทางประกอบอาชพี เสรมิ สรา้ งศกั ยภาพใน การประกอบธุรกจิ เชงิ สร้างสรรค์ รวมทงั้ นำ� ไปส่งเสริมการเรยี นการสอนแกค่ รกู ล่มุ สามัญ และกลุ่มชาวบ้านที่สนใจ เพ่ือเป็นการพัฒนาแลกเปล่ียนความคิด และเป็นการประสาน งานประชาสัมพันธ์แนะน�ำสาขาวิชาออกแบบสิ่งทอและแฟชั่น มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ราชมงคลกรงุ เทพให้เปน็ ท่ีรู้จักอย่างกว้างขวาง วธิ ีการ การด�ำเนินการอบรมการพัฒนาลวดลายผ้ามัดย้อมด้วยเทคนิคการย้อมสีผสม จากสีสังเคราะหน์ ี้ เป็นการอบรมเชิงปฏบิ ัติการ ซึ่งมงุ่ เน้นให้ผ้เู ขา้ อบรมสามารถนำ� ความ รู้ที่ได้ไปปฏิบัติจริง ดังนั้นในกระบวนการอบรมจึงมีชั่วโมงปฏิบัติให้ผู้เข้าอบรมได้ปฏิบัติ การท�ำมัดยอ้ มและยอ้ มสีผลติ ภัณฑต์ ามขั้นตอนการอบรมดงั น้ี ขนั้ ตอนที่ 1 การออกแบบลวดลายผ้ามัดย้อม การก�ำหนดและวางลายผา้ การฝึกการออกแบบลวดลายผา้ มดั ยอ้ ม โดยวิทยากรจะอธิบายพรอ้ มสาธติ การ กำ� หนดและวางตำ� แหนง่ ลายผา้ การพบั และมดั ผา้ แบบตา่ ง ๆ เพอื่ ใหเ้ กดิ เปน็ ลวดลายตาม ทตี่ ้องการ วิทยากรสาธติ การกำ� หนดลายและการมัดผ้าแบบตา่ ง ๆ 65

ผ้เู ขา้ อบรมฝึกปฏบิ ัตกิ ารมัดผ้า ข้ันตอนท่ี 2 การยอ้ มสี ผู้เข้าอบรมจะต้องเรียนรู้กระบวนการย้อมสี ต้ังแต่ขั้นตอนการเตรียมวัสดุเพื่อ ย้อม การย้อม ตลอดจนกระบวนการหลังการย้อม โดยวิทยากรจะอธิบายกระบวนการ ยอ้ มพรอ้ มทง้ั ใหผ้ ู้เข้าอบรมไดป้ ฏิบัติการยอ้ มสผี ้าท่มี ัดไวใ้ นขั้นตอนที่ 1 ด้วยสีสังเคราะห์ (สีเดียว) การทำ� ความสะอาด การสาธิตขั้นตอนการ ผ้าที่ไดจ้ ากการยอ้ มสสี ังเคราะห์ ผา้ กอ่ นย้อมสี ย้อมสีสงั เคราะห์ ขั้นตอนที่ 3 การออกแบบวางลายเสอ้ื แฟชน่ั มัดยอ้ มจากสีสงั เคราะหส์ ีเดียว ผู้เข้าอบรมจะต้องฝึกการออกแบบวางลายมัดย้อมเสื้อ โดยใช้หลักการออกแบบและมัด ลายผา้ จากทีไ่ ด้ฝึกมดั ผา้ พันคอ รวมทงั้ ย้อมสเี ส้อื ท่ีมดั ไว้ด้วยสีสังเคราะห์ (ยอ้ มสีเดียว) ผเู้ ขา้ อบรมออกแบบลายเสอ้ื ท่ตี ้องการ 66

60 ชมุ ชน ยกระดบั คุณภาพชีวิตหมูบ่ า้ นชุมชนแบบมสี ่วนรว่ ม เฉลิมพระเกยี รติสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา วิทยากรสาธติ เทคนคิ การมดั ลายเส้อื เสอ้ื ย้อมท่มี ดั ดว้ ยเทคนคิ ตา่ ง ๆ กนั ขน้ั ตอนท่ี 4 การออกแบบวางลายผา้ มดั ย้อมจากสีสังเคราะหห์ ลายสี หลงั จากทผี่ เู้ ขา้ อบรมเขา้ ใจหลกั การออกแบบลายมดั ยอ้ ม และกระบวนการยอ้ ม สสี งั เคราะห์ จนสามารถออกแบบลวดลายและยอ้ มผลติ ภณั ฑส์ เี ดยี วแลว้ ขนั้ ตอนตอ่ ไปคอื การฝกึ ปฏบิ ตั อิ อกแบบและยอ้ มให้เกิดลวดลายหลายสีบนผลิตภณั ฑช์ นิ้ เดียว วิทยากรจะ แนะน�ำเทคนิคการออกแบบวางลายและเก็บลายสำ� หรบั การยอ้ มสีผสมจากสีสงั เคราะห์ การเก็บลาย หมายถึง การมัดผลิตภัณฑ์บริเวณท่ีย้อมสีท่ีหน่ึงมาแล้วก่อนที่จะน�ำไปย้อม สีทส่ี อง เพอื่ เกบ็ ลวดลายของสที ย่ี ้อมครงั้ แรกไว้ และปอ้ งกนั ไมใ่ หส้ ที ่ยี อ้ มครัง้ ท่ีสอง (หรือ คร้งั ตอ่ ไป) เข้าไปปนเปื้อนสีท่ยี ้อมกอ่ น เม่อื มดั ปดิ ลวดลายของสที ่ียอ้ มคร้งั แรกแล้วนำ� ไป ย้อมสีคร้ังที่สองก็จะท�ำให้เกิดลวดลายสองสีบนผลิตภัณฑ์ได้ หรือถ้ามัดปิดลวดลายสีท่ี ย้อมก่อนไม่หมด เม่ือน�ำไปย้อมสคี รงั้ ที่สอง สีทย่ี อ้ มก็จะเข้าไปติดปนเป้ือนกบั สที ีย่ อ้ มครง้ั แรก เกดิ เป็นสีผสม (สีท่ีสาม) เป็นลวดลายบนผลติ ภัณฑ์ได้ แตท่ ้งั นกี้ ็ขึ้นอย่กู ับความตง้ั ใจ ในการออกแบบลวดลายทม่ี ัดบนผลิตภัณฑ์ของผู้ออกแบบแต่ละคน ในการฝึกการเก็บลายมัดย้อมหลายสีนั้น วิทยากรจะอธิบายและสาธิตการเก็บ ลายด้วยเทคนิคต่าง ๆ ท้ังการมัดทับลวดลายท่ีย้อมแล้ว หรือการใช้พลาสติกหุ้มปิดลาย ทย่ี ้อมแล้วเพอื่ ปอ้ งกนั การปนเปื้อนของสีท่ีจะยอ้ มทบั รวมทงั้ ใหผ้ ู้เขา้ อบรมปฏิบัติการมดั ยอ้ มผา้ หลายสดี ว้ ย 67

อธบิ ายและสาธติ การเกบ็ ลายโดยใช้ สาธติ การล้างเพอื่ ปอ้ งกนั สตี ก พลาสติก ผลการดำ� เนินงาน ผลการดำ� เนินการโครงการ มีผเู้ ข้ารว่ มโครงการอบรมจำ� นวน 40 คน เป็นทั้ง สมาชิกของกลุ่มแม่บ้านทหารเรือชลบุรีภาคสัตหีบ ผู้สนใจจากชุมชนใกล้เคียง และครู โรงเรยี นประถม ซงึ่ จากผลการปฏบิ ตั กิ ารของผเู้ ขา้ อบรมคาดวา่ ผเู้ ขา้ รบั การอบรมสามารถ น�ำองค์ความรู้ที่ได้มาต่อยอด จัดท�ำธุรกิจ สร้างรายได้ใหม่ให้ชุมชน และพัฒนาลวดลาย ผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อม รวมท้ังอาจมีผู้ประกอบธุรกิจเก่ียวกับการออกแบบและพัฒนา ผลติ ภณั ฑผ์ า้ มัดยอ้ มรายใหมเ่ พ่มิ ขึ้น ตวั อยา่ งผ้าทีย่ ้อมด้วยการออกแบบมดั แนวทางการขยายผลการดำ� เนนิ งานให้เกดิ ความยงั่ ยืน ยอ้ มหลายสี ผู้เข้าร่วมโครงการอบรมโดยเฉพาะสมาชิกของกลุ่มแม่บ้านทหารเรือชลบุรีภาค สตั หบี สามารถนำ� องคค์ วามรทู้ ไ่ี ดจ้ ากการออกแบบลวดลายมดั ยอ้ มสสี งั เคราะหห์ ลายสมี า ขนั้ ตอนท่ี 5 การทดสอบความคงทนตอ่ การ ต่อยอด จัดท�ำธุรกิจพัฒนาลวดลายผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อมด้วยสีธรรมชาติท่ีมีอยู่ในท้องถิ่น ซกั ของสยี อ้ มของผลติ ภัณฑ์ผ้า เพ่ือเป็นการสร้างมูลค่าเพ่ิมให้กับผลิตภัณฑ์สีธรรมชาติท่ีผลิตอยู่ในปัจจุบันให้สูงขึ้น เม่ือผู้เข้าอบรมเข้ากระบวนการ เป็นการสร้างรายได้แก่ชุมชน รวมทั้งอาจมีพัฒนาขยายผลการอบรมการผลิตผ้ามัดย้อม ออกแบบลวดลายผ้ามัดย้อม การย้อม ให้แก่นักเรียนในระดับประถมและมัธยมเพ่ือเป็นการเพ่ิมโอกาสให้นักเรียนเกิดแนวความ สีสังเคราะห์ รวมท้ังสามารถปฏิบัติการ คิดในการประกอบธรุ กจิ เชิงสร้างสรรคไ์ ด้ ออกแบบลวดลายและย้อมสีผ้ามัดย้อม ด้วยสีสังเคราะห์แล้ว ส่ิงท่ีต้องค�ำนึงถึงคือ ความคงทนของสีท่ีย้อมต่อการซักของผ้า มัดย้อมท่ีผลิตได้ วิทยากรจึงได้อธิบายถึง ลักษณะของความคงทนต่อการซักของสีที่ ย้อม สาเหตุของการที่เกิดสีตกเม่ือซัก ว่า เกดิ ขนึ้ จากการยอ้ มทไ่ี มส่ มบรู ณ์ เวลาหรอื อุณหภูมิที่ใช้ในการย้อมไม่เหมาะสม รวม ทั้งการล้างท�ำความสะอาดหลังการย้อม ไมส่ มบรู ณ์ ทำ� ใหม้ สี ที ไ่ี มไ่ ดย้ ดึ ตดิ กบั เสน้ ใย หลงเหลอื อยู่ เมอ่ื นำ� ไปใชง้ านและผา่ นการ ซกั ก็จะทำ� ใหเ้ กดิ สีตกได้ 68

60 ชมุ ชน ยกระดบั คุณภาพชีวิตหมบู่ า้ นชมุ ชนแบบมีส่วนรว่ ม เฉลมิ พระเกียรติสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยี ราชมงคล ศรีวิชยั โครงการยกระดับคุณภาพชีวิตของ หมบู่ า้ น ชมุ ชน แบบมสี ว่ นรว่ ม 60 หมบู่ า้ น เ ฉ ลิ ม พ ร ะ เ กี ย ร ติ ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เ ท พ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา 69

โครงการ ต�ำบลสุขภาพสัตว์สู่การ จงั หวดั นครศรธี รรมราช มขี นาด พัฒนาอาชีพและการจัดการสุขภาพ พ้ืนที่ใหญ่เป็นอันดับ 2 ของภาคใต้ (รอง สตั วท์ ่ยี งั ยนื จากสุราษฎร์ธานี) ประชากร ส่วนใหญ่ จะอยู่ในภาคเกษตรกรรม ล่าสัตว์ ป่า มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลศรีวิชยั ไม้ และการเลี้ยงสัตว์โดยรายได้ส่วนหน่ึง ได้จากการงานการเล้ียงสัตว์ ซึ่งปัญหา คณะผดู้ ำ� เนนิ งาน อาจารยส์ ุไหลหมาน หมาดโหยด สำ� คัญของการผลติ สตั วใ์ นเขตพื้นท่ีจังหวัด นครศรีธรรมราช คือปัญหาด้านสุขภาพ สัตว์ อนั ไดแ้ ก่ ปัญหาจากโรคพนื้ ฐาน เชน่ โรคพยาธิ ปญั หาโรคระบาดตามฤดกู าลใน สัตวป์ กี ปญั หาโรคระบาดทร่ี ุนแรงในสัตว์ ใหญ่ เชน่ ปากเทา้ เปอ่ื ย คอบวม แทง้ ตดิ ตอ่ อหิวาต์สุกร หรือปัญหาที่เกิดในสัตว์เล็ก เช่น ปัญหาสนุ ขั เรร่ อ่ น ซึ่งอาจน�ำไปสู่โรค สัตว์สคู่ น เช่น โรคพษิ สุนัขบ้า เปน็ ตน้ ซึง่ ลว้ นกอ่ ใหเ้ กดิ ความสญู เสยี ดา้ นรายได้ และ ปัญหาด้านสังคม รวมถึงโอกาสในการเข้า ถงึ บรกิ ารทางด้านสตั วแพทย์มนี อ้ ย ท�ำให้ ผู้ประกอบการและเกษตรกรขาดทักษะ ความช�ำนาญในการจัดการด้านสุขภาพ สตั ว์ และหน่วยงานของรฐั ซึง่ ท่ผี า่ นมาไม่ สามารถตอบสนองได้อยา่ งเพยี งพอ ค ณ ะ สั ต ว แ พ ท ย ศ า ส ต ร ์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย ซง่ึ เปน็ สถานศกึ ษาทสี่ ำ� คญั ทางดา้ นสขุ ภาพ สัตว์ ในภูมิภาคใต้ มศี กั ยภาพทจ่ี ะสง่ เสริม สนับสนุนผู้ประกอบการผลิตสัตว์ และ เกษตรกรในด้านการเลี้ยงและการดูแล สขุ ภาพสัตว์ ทั้งสัตวเ์ ล็กและสตั วใ์ หญ่ รวม ถึงสัตว์น้�ำท่ีส�ำคัญทางเศรษฐกิจ จึงเห็น ความส�ำคัญของการถ่ายทอดองค์ความรู้ และการใช้เทคโนโลยีการจัดการสุขภาพ สัตวใ์ หแ้ กผ่ ปู้ ระกอบการ ผ้ปู ฏบิ ัติงานดา้ น สุขภาพสัตว์ และเกษตรกรเพื่อเป็นการ พัฒนาการเลี้ยงสัตว์ เป็นการแก้ไขปัญหา และสร้างความร่วมมือกับผู้เลี้ยงสัตว์ ทาง 70

60 ชุมชน ยกระดบั คณุ ภาพชวี ิตหมบู่ ้านชุมชนแบบมสี ว่ นรว่ ม เฉลมิ พระเกียรตสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา คณะฯได้วางเป้าหมายในระยะเร่ิมต้น ลดจ�ำนวนประชากรสัตว์เลี้ยงได้ ซึ่ง ขั้นตอนที่ 1 ประชุมผู้น�ำชุมชนระดับผู้ คือพื้นที่ชุมชนของเทศบาลต�ำบลทุ่งสัง จะส่งผลให้ลดการเกิดโรคติดต่อสู่คน บริหารเพื่อวิเคราะห์บริบทของชุมชนให้ อ.ทุ่งใหญ่ จ.นครศรีธรรมราช เนื่องจาก ได้ และสง่ ผลตอ่ สภุ าพชวี ติ ทีด่ ี ตรงกบั ความต้องการ เป็นพ้ืนท่ที ไี่ ดท้ ำ� บนั ทกึ ขอ้ ตกลงไว้ (MOU) วธิ กี าร โดยมีเป้าหมายประกอบด้วย 3 โครงการ กระบวนการด�ำเนินงาน ใช้ ภาพประกอบท่ี 1 บุคลากรคณะสัตว คอื องค์ความรู้ หรือเทคโนโลยีอะไรของ แพทยศาสตรป์ ระชมุ รว่ มกบั ผนู้ ำ� ชมุ ชนเพอื่ โครงการท่ี 1 การอบรมเชิง มหาวทิ ยาลัยเขา้ ไปแก้ไขปัญหา ก�ำหนดภารกิจโครงการ ปฏิบัติการด้านการเลี้ยงและการจัดการ ขน้ั ตอนท่ี 1 ลงพนื้ ทเ่ี พอื่ สำ� รวจบรบิ ทของ ขนั้ ตอนที่ 2 การด�ำเนนิ โครงการ โครงการ สุขภาพแพะ ชมุ ชนเพอื่ ใหบ้ รกิ ารทางวชิ าการตามความ ทีจ่ ัดท�ำในพนื้ ทีเ่ ทศบาลต�ำบลทุ่งสัง โครงการที่ 2 การให้บริการ ตอ้ งการของชมุ ชน ดงั น ้ี ทำ� หมนั สนุ ขั และแมว และฉดี วคั ซนี ปอ้ งกนั 1.1 การส่งเสริมอาชพี ใหม่ โรคพษิ สุนขั บ้า 1.2 การพฒั นาอาชพี เดมิ เพอื่ เพม่ิ โครงการที่ 3 การจัดโครงการ รายได้ให้กับชมุ ชน 71 การจดั การสขุ ภาพสตั วข์ นั้ พน้ื ฐานในโคเนอ้ื 1.3 ส�ำรวจสัตว์เลี้ยงเพื่อการ และโคชน บรกิ ารทำ� หมนั สนุ ขั และแมว และฉดี วคั ซนี การจัดโครงการดังกล่าว คณะ ป้องกันพษิ สนุ ขั บา้ ยงั ไดร้ บั ประโยชนใ์ นดา้ นตา่ งๆ คอื เพม่ิ พนู ข้ันตอนท่ี 2 การถ่ายทอดเทคโนโลยีโดย ความร้แู ละประสบการณข์ องบคุ ลากร อัน การอบรมเชิงปฏิบัติการ และบริการ จะนำ� มาสกู่ ารพฒั นาหลกั สตู ร มกี ารบรู ณา ประกอบด้วย การเพื่อใช้ประโยชน์ทางด้านการจัดการ 2.1 การอบรมเชงิ ปฏบิ ตั กิ ารดา้ น เรยี นการสอนและการวจิ ยั พฒั นาตำ� แหนง่ การเลีย้ งและการจัดการสขุ ภาพแพะ ทางวชิ าการของอาจารย์ สรา้ งเครอื ขา่ ยกบั 2.2 การให้บริการท�ำหมันสุนัข หน่วยงานตา่ ง ๆ ซง่ึ เปน็ แหล่งฝกึ งานของ และแมว และฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษ นักศึกษา และรายได้ของคณะจากการให้ สุนขั บ้า บรกิ ารทางในอนาคต 2.3 การจัดโครงการการจัดการ สมมุตฐิ านในการดำ� เนนิ โครงการ สุขภาพสัตว์ข้นั พนื้ ฐานในโคเนอ้ื และโคชน 1. สามารถสร้างอาชีพใหม่ให้กับชุมชน ขั้นตอนท่ี 3 การติดตามและประเมินผล โครงการ โดยมกี ารติดตาม 2 ครั้ง โดย คอื การเลย้ี งแพะ 3.1 คณะกรรมการบริการ 2. พฒั นาอาชพี เดมิ ดา้ นการเลยี้ งปศสุ ตั ว์ วชิ าการระดับคณะ 3.2 คณะกรรมการบริการ ในระยะเวลาที่กำ� หนด วชิ าการระดับมหาวิทยาลัย 3. สามารถพัฒนาให้เป็นศูนย์การเรียน ผลการด�ำเนนิ งาน การเปล่ียนแปลง/ผลท่ีเกิด รู้ระดับชุมชนด้านอาชีพได้ ซ่ึงจะส่ง ขึ้นจากการด�ำเนินงาน (ที่ท�ำให้เกิดการ ผลตอ่ การขยายตลาดเนอ้ื แพะสตู่ ลาด เปล่ียนแปลง) ปัจจัยท่ีท�ำให้เกิดความ AEC ไดเ้ พ่มิ มากขึน้ ในอนาคต สำ� เร็จ 4. ส่วนสตั ว์เลยี้ ง เช่น สนุ ัขและแมว เมอื่ มีการจดั การด้านสขุ ภาพ จะสามารถ

e* ณ ผลการให้บริการวชิ าการทางสงั คมของคณะสัตวแพทยศาสตร์ งบประมาณ 2558 เทศบาลตำบลทุง่ สงั อ.ทงุ่ ใหญ่ จ.นครศรีธรรมราช กจิ กรรม ระยะเวลา งบ ตวั ชีว้ ดั ผูเ้ ขา้ รว่ ม ความพึง การใช้ การ ผู้ ประมาณ โครงการ โครงการ พอใจ ประโยชน์ บูรณาการ รบั ผิดชอบ (บาท) จำนวน 50 คน 91.60 1. อบรมเชิงปฏิบัติการ 22-23 เกษตรกร 290 คน 90.67 89.40 การเรียน น.สพ.ธนะชยั ด้ า น ก า ร เ ลี ้ ย ง แ ล ะ ก า ร พ.ย.57 50,000 ผ้เู ลี้ยง 100 คน 88.50 การสอน ลมิ ปดาพันธ์ จดั การสุขภาพแพะ บาท แพะใน และการวจิ ยั เทศบาล 2.การให้บริการทำหมัน 6 ครง้ั 50,000 ตำบลทงุ่ 92.83 การเรียน สพ.ญ.มธรุ ส สุนัขและแมว และฉีด 2 คร้งั บาท การสอน สวุ รรณเรอื งศรี วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัข 29,993.70 สงั บา้ บาท ผ้เู ข้ารบั 92.00 การเรยี น สพ.ญ.ภัทราภา 3. การจัดโครงการการ 30,000 บรกิ าร การสอน ซึ้งประสิทธิ์ จัดการสุขภาพสัตว์ขั้นพื้น บาท จำนวน และการวิจัย ฐานในโคเนื้อและโคชน เกษตรกร ผเู้ ลี้ยงโค ชน ผลการใหบ้ รกิ ารวชิ าการทางสงั คมของคณะสตั วแพทยศาสตร์ งบประมาณ 2558 ณ เทศบาลตำ� บลทงุ่ สงั อ.ทงุ่ ใหญ่ จ.นครศรธี รรมราช แนวทางการขยายผลการดำ� เนินงานใหเ้ กิดความยง่ั ยืน ผลการดำ� เนนิ กจิ กรรม สามารถสรา้ งอาชพี ใหมใ่ หก้ บั ชมุ ชน คอื การเลยี้ งแพะ และพฒั นาอาชพี เดมิ ดา้ นการเลย้ี งปศสุ ตั ว์ ใน ระยะเวลาที่ก�ำหนดสามารถพฒั นาใหเ้ ป็นศูนย์การเรยี นรู้ระดบั ชุมชนด้านอาชีพได ้ ซง่ึ จะสง่ ผลตอ่ การขยายตลาดเนอื้ แพะสูต่ ลาด AEC ได้เพ่มิ มากข้นึ ในอนาคต สว่ นสัตวเ์ ล้ยี ง เช่น สนุ ัขและแมว เม่ือมีการจัดการด้านสขุ ภาพ จะสามารถลดจ�ำนวนประกรสตั ว์เลีย้ ง ได้ ซ่ึงจะสง่ ผลให้ลดการเกดิ โรคติดตอ่ สู่คนได้ และส่งผลต่อสุภาพชวี ติ ทดี่ ี 72

60 ชุมชน ยกระดับคุณภาพชีวติ หมูบ่ ้านชมุ ชนแบบมีสว่ นร่วม เฉลิมพระเกยี รตสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา โครงการการพัฒนาอาชีพตามแนว คือ มีคณาจารย์ผู้เช่ียวชาญในสาขาต่างๆ พระราชด�ำริเศรษฐกิจพอเพียงในลุ่ม มาถ่ายทอดส่งเสริมองค์ความรู้ ตลอดจน นำ�้ ปากพนัง แก้ไขปัญหาที่เกษตรกรประสบ ตามหลัก การทางวิชาการ เกษตรกรสามารถนำ� องค์ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลศรีวชิ ัย ความรทู้ ไ่ี ดไ้ ปพฒั นาอาชพี ใหม้ คี วามมน่ั คง และย่ังยืนได้ตลอดไป คณะผดู้ �ำเนินงาน ดร.สดุ นัย เครอื หล ี สมมตุ ิฐานในการด�ำเนินโครงการ โครงการพฒั นาอาชพี ตามแนวพระราชดำ� รเิ ศรษฐกจิ พอเพยี งในลมุ่ นำ�้ ปากพนงั เกษตรกรนำ� หลกั เศรษฐกจิ พอเพยี ง ซง่ึ ถูกด�ำเนินการขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการเกษตร แบบ ประกอบด้วยคุณสมบัติความพอประมาณ พ่ึงพาตนเองตามทฤษฎีเศรษฐกิจพอเพียงให้แก่ชาวบ้านท่าซอม อ�ำเภอหัวไทร จังหวัด ความมเี หตผุ ล และภมู คิ มุ้ กนั มาประยกุ ต์ นครศรีธรรมราช รูปแบบของการด�ำเนินโครงการนี้ใช้การอบรมในภาคทฤษฎีและภาค ใช้งานของตน เกษตรกรก็จะสามารถ ปฏิบัติ โดยคณาจารย์จากสาขาต่างๆ ของคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลย ี ด�ำเนินชีวิตได้อย่างมั่นคงและยั่งยืนใน ราชมงคลศรวี ชิ ยั ซง่ึ ดำ� เนนิ การระหวา่ งเดอื นตลุ าคม 2557 ถงึ เดอื นกนั ยายน 2558 สาขา กระแสโลกาภิวัตน์ ด้วยเหตุน้ี คณะ ทจ่ี ดั อบรมประกอบดว้ ยสาขาพชื ศาสตร์ สตั วศาสตร์ ประมง เทคโนโลยภี มู ทิ ศั น์ เกษตรกล เกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี วธิ าน และธรุ กจิ เกษตรและพฒั นาการเกษตร หลงั การดำ� เนนิ งานพบวา่ เกษตรกรทเ่ี ขา้ รว่ ม ราชมงคลศรีวิชัย ซ่ึงมีผู้เช่ียวชาญด้าน โครงการการสามารถนำ� องค์ความรู้ทไ่ี ด้ไปพฒั นาอาชีพ เพอื่ เพม่ิ รายไดข้ องเกษตรกรและ การเกษตรหลากหลายสาขา ได้เล็งเห็น สามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างม่ันคงและย่ังยืนตามพระราชด�ำริปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ความส�ำคัญของการพัฒนาอาชีพของชาว ของพระบาทสมเด็จพระเจา้ อย่หู ัว สำ� หรับประโยชน์ทค่ี ณาจารย์ผู้ถา่ ยทอดองคค์ วามรไู้ ด้ ชมุ ชนทา่ ซอม จงึ ดำ� เนนิ การบรกิ ารวชิ าการ รบั นอกจากจะทำ� ใหเ้ หลา่ คณาจารยท์ ล่ี งพนื้ ทมี่ โี อกาสชว่ ยเหลอื เกษตรกรแลว้ ยงั เปน็ การ โดยการน�ำหลักเศรษฐกิจพอเพียงของ เพ่มิ พูนประสบการณ์ในการถา่ ยทอดองคค์ วามร้ตู ามสาขาวชิ าท่ตี นเองถนัด และมีโอกาส พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมาประยุกต์ พบปญั หาใหมๆ่ สำ� หรบั ใชเ้ ปน็ โจทยว์ จิ ยั สว่ นประโยชนท์ ตี่ วั เกษตรกรผรู้ บั องคค์ วามรไู้ ดร้ บั ใช้ วธิ ีเลอื กตวั อยา่ ง เกษตรกรทเี่ ขา้ รบั การอบรม เปน็ เกษตรกรที่ประกอบอาชีพทางการเกษตร ตา่ งๆ ซง่ึ ไดร้ บั การคดั เลอื กจาก ผปู้ ระสาน งานในพ้ืนที่ (ก�ำนันและผู้ใหญ่) จ�ำนวน เกษตรทเ่ี ข้าอบรมในแต่ละกล่มุ มีประมาณ 20 – 30 คน วธิ กี าร กระบวนการด�ำเนินงาน ใช้ องค์ความรู้ หรือเทคโนโลยีอะไรของ มหาวทิ ยาลัยเขา้ ไปแกไ้ ขปัญหา โครงการบริการวิชาการเพื่อ พัฒนาอาชีพชาวชุมชนท่าซอม ตามแนว เศรษฐกิจพอเพยี ง ด�ำเนนิ การดงั น้ี 73

1.ประชุมคณาจารย์จากสาขา 4.หลังโครงการได้รับอนุมัติจากมหาวิทยาลัย ด�ำเนินโครงการอบรมชาวบ้าน ต่างๆ ของคณะเกษตรศาสตร์ ได้แก่ ต�ำบลท่าซอม ตามประเด็นปัญหาทรี่ วบรวมไว้ และสอดคลอ้ งกับศาสตรท์ ่บี คุ คลากรของ สาขาพืชศาสตร์ สัตวศาสตร์ ประมง คณะเกษตรศาสตรม์ คี วามเชยี่ วชาญ สำ� หรบั กระบวนการอบรมจะประกอบดว้ ยการอบรม พัฒนาการเกษตรและธุรกจิ เกษตร เกษตร ในภาคทฤษฎีและการอบรมในภาคปฏิบตั ิ โครงการ กลวิธาน และภมู ทิ ัศน์ เพอ่ื วางแผนในการ 5.ตดิ ตามและประเมินผลการดำ� เนนิ งานหลังการด�ำเนนิ กจิ กรรม จัดโครงการบรกิ ารวชิ าการ ผลการด�ำเนนิ งาน 2.ตัวแทนคณาจารย์จากสาขา การเปลยี่ นแปลง/ผลทเี่ กดิ ขน้ึ จากการดำ� เนนิ งาน (ทท่ี ำ� ใหเ้ กดิ การเปลย่ี นแปลง) ต่างๆ ร่วมเสวนากับผู้น�ำหรือตัวแทนชาว ปจั จัยที่ทำ� ให้เกดิ ความสำ� เร็จ บ้านต�ำบลท่าซอม เพื่อรวบรวมประเด็น ผลทไ่ี ดจ้ ากการจัดแต่ละกิจกรรมมี ดังนี้ ปญั หา 1.โครงการสำ� รวจและประชาสมั พนั ธ์ เปน็ โครงการทจี่ ดั ขนึ้ เพอื่ ใหเ้ ปน็ พนื้ ทพ่ี บปะ 3.จัดสรรประเด็นปัญหาให้ พูดคุย เกีย่ วกบั ปญั หาของเกษตรกร ผลทไี่ ด้จากโครงการนีค้ ือคณาจารย์จากสาขาตา่ งๆ กับคณาจารย์ของคณะท่ีเช่ียวชาญใน ไดร้ บั ทราบประเดน็ ปญั หาทซี่ งึ่ คณาจารยจ์ ะไดก้ ลบั ไปเตรยี มขอ้ มลู หรอื องคค์ วามรู้ เพอื่ นำ� สาขาที่เกี่ยวข้อง พร้อมทั้งมอบหมายให้ มาใชใ้ นการจดั การอบรม ดังภาพชดุ ที่ 1 อาจารยท์ า่ นนัน้ ๆ รบั เปน็ หวั หนา้ โครงการ บรกิ ารวชิ าการ เพอ่ื ทำ� แบบเสนอโครงการ 1(ก) 1(ข) ขออนุมัติจากมหาวิทยาลัย ซึ่งแบ่งเป็น ภาพท่ี 1(ก) และ 1(ข) คณาจารย์จากสาขาต่างๆ ร่วมเสวนากับผู้แทนชาวบ้านเพ่ือหา โครงการยอ่ ยต่างๆ ดงั น้ี ประเด็นปัญหาในการจัดอบรม 3.1 โครงการส�ำรวจและ 2. โครงการปลกู เลยี้ งพรรณไมท้ อ้ งถนิ่ และการจดั ตกแตง่ สถานที่ เนอ่ื งจากพนื้ ที่ ประชาสมั พนั ธ์ ต�ำบลท่าซอมมีสภาพเป็นทุ่งนา ซึ่งมีต้นข่อยข้ึนเป็นจ�ำนวนมาก คณาจารย์สาขาภูมิทัศน์ 3.2 โครงการส่งเสริมการเล้ียง จึงได้เลง็ เหน็ โอกาสในการสรา้ งรายได้ให้แก่เกษตรกร จงึ ไดจ้ ัดโครงการน้ีข้ึน เพื่อเป็นการ สัตว์ปีกอินทรยี เ์ ปน็ อาชีพเสรมิ ปลกู เลย้ี งและขยายพนั ธต์ุ น้ ขอ่ ย นอกนยี้ งั ถา่ ยทอดความรดู้ า้ นการจดั ตกแตง่ สถานทใ่ี หแ้ ก่ 3.3 โครงการการจัดการสวน เกษตรอกี ด้วย ปาล์มน้�ำมันหลังถูกน้�ำท่วมในพื้นที่ลุ่มน�้ำ ปากพนงั 3.4 โครงการการจัดการอาหาร สัตว์น�ำ้ เพอื่ ลดต้นทุนการผลิตสัตว์น�้ำ 3.5 โครงการเพ่ิมรายได้ของ เกษตรกรชุมชนบ้านท่าซอมโดยใช้เคร่ือง สีข้าว 3.6 โครงการประชาสมั พนั ธแ์ ละ ส่งเสริมการตลาดชุมชนสินค้าเกษตรบ้าน ท่าซอม 3.7 โครงการปลกู เลีย้ งพรรณไม้ ท้องถิ่นและการจัดตกแตง่ สถานท่ี 74

60 ชุมชน ยกระดบั คณุ ภาพชวี ิตหมูบ่ ้านชุมชนแบบมีสว่ นรว่ ม เฉลิมพระเกียรติสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา 2(ก) 2(ข) 2(ค) การนำ� ไปใช้ ภาพท่ี 2(ก) 2(ข) และ 2(ค) สาขาเทคโนโลยภี มู ิทศั น์ถ่ายทอดองคค์ วามรู้ดา้ นการตกแตง่ โครงการการพัฒนาอาชีพตาม สถานทใ่ี ห้แก่เกษตรกรผ้สู นใจ แนวพระราชด�ำริเศรษฐกิจพอเพียงในลุ่ม 3. โครงการสง่ เสรมิ การเลยี้ งสตั วป์ กี อนิ ทรยี เ์ ปน็ อาชพี เสรมิ รายไดข้ องชาวบา้ น น�้ำปากพนัง เป็นการถ่ายทอดองค์ความ ต�ำบลท่าซอมมาจากการท�ำการเกษตร โดยเฉพาะการท�ำนาเปน็ หลัก การทำ� นาในพน้ื ทีน่ ี้ รู้ด้านการเกษตรให้แก่ชาวชุมชนบ้านท่า เป็นการทำ� นาปี เกษตรกรจึงมีรายไดไ้ ม่แนน่ อน คณาจารยส์ าขาสัตวศาสตร์จงึ ไดส้ ง่ เสรมิ ซอม อำ� เภอหวั ไทร จงั หวดั นครศรธี รรมราช การเลยี้ งไก่สามสายพันธ์ุ ซึง่ เป็นพนั ธทุ์ ี่ได้รับการผสมระหวา่ งไก่พื้นเมอื ง ไก้เนือ้ และไกไ่ ข ่ ได้ก่อให้เกิดประโยชน์ท้ังต่อคณาจารย์ที่ ไกส่ ายพนั ธน์ุ ม้ี ขี อ้ ดกี วา่ ไกพ่ นื้ เมอื งคอื ใหเ้ นอื้ และไขม่ ากกวา่ ในขณะทย่ี งั คงมคี วามตา้ นทาน ถา่ ยทอดองคค์ วามรู้ และตวั เกษตรกรผรู้ บั โรคและเลยี้ งงา่ ยเหมอื นไกพ่ นื้ เมอื ง นอกจากนคี้ ณาจารยส์ าขาสตั วศาสตรย์ งั ถา่ ยทอดองค์ องคค์ วามรู้ ส�ำหรบั คณาจารย์ผู้ถา่ ยทอด ความรใู้ นการผลติ อาหารสำ� หรบั เลย้ี งไก่ โดยใชผ้ ลผลติ จากชมุ ชน ทำ� ใหเ้ กษตรกรลดตน้ ทนุ องค์ความรู้น้ัน โครงการการพัฒนาอา การผลผลติ ลงไดม้ าก ชีพฯ นอกจากจะท�ำให้เหล่าคณาจารย์ท่ี ลงพ้ืนที่มีโอกาสช่วยเหลือเกษตรกรแล้ว ยังเป็นการเพิ่มพูนประสบการณ์ในการ ถา่ ยทอดองคค์ วามรตู้ ามสาขาวชิ าทต่ี นเอง ถนดั และมีโอกาสพบปญั หาใหมๆ่ ส�ำหรบั ใชเ้ ปน็ โจทยว์ จิ ยั สว่ นประโยชนท์ เ่ี กษตรกร ผู้รับองค์ความรู้ได้รับคือ มีคณาจารย์ผู้ เชี่ยวชาญในสาขาต่างๆ มาถ่ายทอดส่ง เสริมองค์ความรู้ ตลอดจนแก้ไขปัญหาที่ เกษตรกรประสบ ตามหลกั การทางวชิ าการ เกษตรกรสามารถน�ำองค์ความรู้ที่ได้ไป พัฒนาอาชีพให้มีความม่ันคงและย่ังยืนได้ 3(ก) 3(ข) 3(ค) ภาพท่ี 3(ก) 3(ข) และ 3(ค) สาขาสัตวศาสตร์ถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการเลี้ยงสัตว์ปีก แบบพึ่งพาอาหารในท้องถิน่ ให้แก่เกษตรกรผูส้ นใจ 75

ตลอดไป แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้เกดิ ความยงั่ ยนื การด�ำเนินโครงการการพัฒนาอาชีพตามแนวพระราชด�ำริเศรษฐกิจพอเพียง ในลุ่มนำ้� ปากพนงั ซึ่งเปน็ การด�ำเนนิ การของคณาจารย์สาขาตา่ งๆ ในคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลศรีวิชัย ไดก้ อ่ ให้เกิดองคค์ วามรใู้ หม่ นวัตกรรม และทาง เลอื กใหมแ่ กช่ าวตำ� บลทา่ ซอม อยา่ งมากมาย แตล่ ะโครงการยอ่ ย ทถ่ี กู บรรจอุ ยใู่ นโครงการ การพัฒนาอาชีพฯ ได้ก่อให้เกิดผลการด�ำเนินการต่างๆ ดังน้ี การสร้างองค์ความรู้ใหม่ เช่น โครงการส่งเสริมการเลี้ยงสัตว์ปีกอินทรีย์เป็นอาชีพเสริมโครงการการจัดการอาหาร สตั วน์ ้�ำเพอื่ ลดตน้ ทนุ การผลติ สตั วน์ ำ�้ ไดส้ รา้ งองคค์ วามรใู้ หมใ่ นการน�ำเศษวสั ดเุ หลอื ใชใ้ น ท้องถ่ินมาประยุกต์เป็นอาหารไก่และปลา หรือโครงการการจัดการสวนปาล์มน้�ำมันหลัง ถูกน�ำ้ ทว่ มในพน้ื ทล่ี ุม่ นำ้� ปากพนงั ได้สร้างองคค์ วามรู้ด้านการจดั การสวนปาล์มน้�ำมนั ซ่ึง เปน็ พชื ชนดิ ใหม่ ใหแ้ กเ่ กษตรกร สำ� หรบั การสรา้ งนวตั กรรมใหม่ โครงการเพม่ิ รายไดข้ อง เกษตรกรชมุ ชนบา้ นท่าซอมโดยใชเ้ ครื่องสีข้าว ของสาขาเกษตรกลวธิ าน ได้สร้างเครอ่ื งสี ข้าวชุมชน เพื่อให้เกษตรกรได้ใช้ลดต้นทุนและเพิ่มรายได้จากการท�ำนา ส่วนทางเลือก ใหมน่ น้ั โครงการปลกู เลยี้ งพรรณไมท้ อ้ งถน่ิ และการจดั ตกแตง่ สถานท่ี ของสาขาเทคโนโลยี ภมู ิทศั น์ ไดเ้ พม่ิ อาชพี ทางเลือกใหม ่ นน่ั คอื การเพาะเลี้ยงพนั ธไุ์ มแ้ ละการจดั ตกแตง่ สถาน ท ี่ หรอื โครงการประชาสมั พนั ธแ์ ละสง่ เสรมิ การตลาดชมุ ชนสนิ คา้ เกษตรบา้ นทา่ ซอม ของ สาขาธุรกจิ เกษตรและพัฒนาการเกษตร ไดเ้ พิม่ ชอ่ งทางในการจ�ำหนา่ ยผลผลติ ภณั ฑข์ า้ ว จากท่กี ลา่ วมาข้างต้น แสดงให้เหน็ วา่ การด�ำเนินโครงการการพฒั นาอาชพี ตาม แนวพระราชด�ำริเศรษฐกิจพอเพียงในลุ่มน�้ำปากพนัง นอกจากเป็นการพัฒนาอาชีพเพ่ือ เพม่ิ รายไดข้ องเกษตรกรแลว้ ยงั เปน็ การพฒั นาอาชพี เพอื่ ใหเ้ กษตรกรสามารถพง่ึ พาตนเอง ได้อย่างม่ันคงและย่ังยืนตามพระราชด�ำริปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จ พระเจา้ อย่หู วั 76

60 ชมุ ชน ยกระดับคุณภาพชีวติ หมู่บ้านชมุ ชนแบบมสี ว่ นร่วม เฉลมิ พระเกียรตสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา โครงการการพัฒนาอาชีพทางด้าน ปัจจุบันกลุ่มมีสมาชิกท้ังหมด 18 คน อุตสาหกรรมเกษตรในชุมชนศาลา ประธานกล่มุ คือนางสาวอมรรัตน์ ทอง สามหลังแบบยง่ั ยนื อยู่ รองประธานคือนางสงกรานต์ จูท่ิน ดำ� เนินการก่อต้งั กลุม่ เม่ือวันที่ 5 กันยายน มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลศรวี ชิ ยั 2555 ผลติ ภณั ฑท์ ที่ ำ� คอื การแปรรปู กลว้ ย ไข่ ซึ่งเปน็ วตั ถดุ ิบทม่ี ีมากในพนื้ ท่ี โดยท�ำ คณะผดู้ �ำเนินงาน ผศ.ชไมพร เพ็งมาก เป็นกล้วยฉาบรสหวานและรสเคม็ มกี าร ลองผิดลองถูกจนผลิตภัณฑ์สามารถผลิต ปัจจุบันการด�ำเนินงานกลุ่ม เพอ่ื จำ� หนา่ ยได้ แตจ่ ากการใชก้ ระบวนการ อาชีพเป็นกลไกในการขับเคลื่อนระบบ มีส่วนร่วมระหว่างสมาชิก และคณาจารย์ เศรษฐกิจฐานรากภายในชุมชน โดยมี ของคณะฯ รวมไปถงึ เครอื ข่ายความร่วม หน่วยงานภาครัฐให้การสนับสนุนเป็น มือ เชน่ ผ้ใู หญบ่ ้าน องค์การบริการสว่ น ส่วนใหญ่ คณะอุตสาหกรรมเกษตร ต�ำบล และสมาคมส่งเสริมการพัฒนา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย ประชากร พบว่าสมาชิกกลุ่มมีความ กเ็ ปน็ หนว่ ยงานหนงึ่ ทมี่ งี านดา้ นการบรกิ าร สมั พนั ธ์ทเี่ ขม้ แขง็ และมีความต้องการที่ วชิ าการแกส่ งั คม ซึง่ เป็น 1 ในภารกิจหลัก จะพัฒนาตนเอง แต่มีปัญหาเรื่องการคิด ของการด�ำเนินงานในสถาบันอุดมศึกษา ตน้ ทุน การตลาด การพฒั นาผลติ ภณั ฑ์ และจากการส�ำรวจความต้องการรับ ทั้งที่มีอยู่เดิมให้ได้มาตรฐานมากข้ึนและ บริการทางวิชาการของชุมชนในจังหวัด เพ่ิมผลิตภัณฑ์ตัวใหม่ให้มีความหลาก นครศรีธรรมราช พบว่ามีหลายชุมชนที่ หลาย และปัญหาด้านบรรจุภัณฑ ์ จาก รวมกลุ่มกันเพื่อประกอบอาชีพเสริมและ ปญั หาดงั กลา่ วคณะอตุ สาหกรรมเกษตรจงึ มอี าชพี ที่หลากหลายรูปแบบ คณะฯ จึง ไดน้ ำ� มาเปน็ แนวคดิ ในการกำ� หนดบคุ ลากร จ�ำเป็นต้องมีกระบวนการในการก�ำหนด ท่ีมีความถนัดและเช่ียวชาญเฉพาะทาง เกณฑ์เพื่อคัดเลือกกลุ่มที่สามารถพัฒนา ทส่ี อดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของกลมุ่ รว่ ม เป็นชุมชนยั่งยืน โดยความเห็นชอบจาก กันด�ำเนินงานโครงการเพ่ือแก้ปัญหาดัง คณะกรรมการบริการทางวิชาการแก่ กล่าว โดยได้มีจัดท�ำเป็นหลักสูตรระยะ ชุมชนของคณะฯ ซ่ึงกลุ่มกล้วยกรอบทอง ส้ันขึ้นเพ่ือให้ความรู้เชิงปฏิบัติการแก่กลุ่ม บ้านศาลาสามหลัง ต.สระแก้ว อ.ทา่ ศาลา กล้วยกรอบทอง จ.นครศรีธรรมราช เป็นกลุ่มที่มีความ สมมตุ ฐิ านในการด�ำเนินโครงการ เหมาะสมและเป็นไปตามเกณฑ์ท่ีก�ำหนด ข้นั ตอนท่ี 1 ลงพื้นทีเ่ พือ่ สำ� รวจ ความต้องการให้บริการทางวิชาการที่ตรง กับความต้องการของ กลุ่มกล้วยกรอบ ทอง มีข้ันตอนดงั น้ี 1.1 ลงพื้นที่กลุ่มกล้วยกรอบ ทอง แลว้ ใชก้ ระบวนการมสี ว่ นรว่ มระหวา่ ง สมาชิกกลุ่ม คณาจารย์ของคณะฯ และ 77

องค์กรเครือข่าย เพื่อสร้างความสัมพันธ์ วธิ กี าร ร่วมกันและวิเคราะห์ประเด็นปัญหา กระบวนการด�ำเนินงาน ใช้องค์ความรู้ หรือเทคโนโลยีอะไรของมหาวิทยาลัย แนวทางการพัฒนา และจัดท�ำแผนการ เขา้ ไปแก้ไขปญั หา ใหบ้ ริการวิชาการร่วมกัน ข้ันตอนท่ี 1 ลงพ้ืนที่เพ่ือส�ำรวจความต้องการให้บริการทางวิชาการที่ตรงกับ 1.2 ประชุมเพ่ือก�ำหนดบุคลากรหรือผู้ ความต้องการของกลมุ่ กล้วยกรอบทอง เชี่ยวชาญของคณะฯ เพื่อด�ำเนินกิจกรรม 1.1 บคุ ลากรคณะอตุ สาหกรรมเกษตรลงพนื้ ทเ่ี พอื่ ประชมุ รว่ มกบั กลมุ่ กลว้ ยกรอบทอง โดย ใหต้ รงกบั ความตอ้ งการของชมุ ชน และจดั การใช้กระบวนการมีสว่ นร่วมระหว่างสมาชิกกล่มุ คณาจารย์ของคณะฯ และองค์กรเครือ ท�ำแผนการบรกิ ารวิชาการระดับคณะตาม ข่าย เพอื่ สรา้ งความสมั พันธร์ ่วมกนั และวิเคราะห์ประเด็นปญั หา ขอ้ คดิ เห็น ขอ้ เสนอแนะ กระบวนการ PDCA แนวทางการพัฒนา และจัดท�ำแผนการให้ บริการวิชาการร่วมกันเกี่ยวกับการแปรรูป ขั้นตอนที่ 2 การถ่ายทอด อาหารแบบครบวงจร ซงึ่ เปน็ ความเชย่ี วชาญของบคุ ลากรคณะอตุ สาหกรรมเกษตร ได้ขอ้ เทคโนโลยีด้านต่างๆ ตามความต้องการ สรปุ ประเดน็ ทช่ี มุ ชนตอ้ งการใหเ้ กดิ พฒั นา คอื การคดิ ตน้ ทนุ และการตลาด การใชแ้ ละการ ของกลมุ่ กลว้ ยกรอบทอง โดยมี 6 กจิ กรรม ดแู ลรกั ษาเครอ่ื งมอื ทม่ี อี ยู่ บรรจภุ ณั ฑ์ และการเพม่ิ ผลติ ภณั ฑใ์ หเ้ กดิ ความหลากหลาย เชน่ ดังน้ี การแปรรูปกล้วยกวน การทำ� ถ่วั เคลือบ การทำ� ผกั แผน่ เป็นตน้ 2.1 การใช้และการบ�ำรุงรักษา เครือ่ งมอื ในการแปรรูปอาหาร 2.2 การจัดการด้านการตลาด สนิ คา้ ผลิตภณั ฑ์ชมุ ชน 2.3 การฝึกอบรมและการ ถ่ายทอดเทคโนโลยีผลิตภณั ฑ์ผักแผ่น 2.4 การฝึกอบรมและการ (ถถ ปเกท่า่ารลคยยะว้โททเนยมออกโนิ ดลดวผเยเนทลทข22บี )โค้ัน.ค.รค65โโตรรนนจองกโโกุภกลนลาาัณายทยรรีผรี่อีฑด ลฝ 3้าบ์เโติพ ึนกดร ภ่ือกมอยเชกณัธฉามเบุมารุรชพฑีกรกชรแิงาา์ถตจินปมประ่วัิดอรตตแฏเทตาครดิ้อลิบหาาูปล1ภตงะังมาตกชเผอื.ากาขฉร2กแิกุมบลรมพาพอละาาไชรปมงา2ะบรรนคะร้วตค4ทะณน้อณากกภ1ะง_งปอ1เกจชภ.าะกาฯขช2.รัดรมุรบพากา2อี่ยอะพทชรป รใPงวบ1เ นหป�ำรคชDรดเทคค4 มรส้ะณาปCน็ ณะอณโบญกกา็นAดะห_กงปมอุคาะะเแฯยอลฉรบซรกากลผไบะักพบรึ่งรดรใาน1เกรหถารส้รกด1กมำะมดส้ริกร ็นาหกทบ ุปกาำาครหบานดมาุคเาเรบณปรคุลนงรดางัวลรบขลกั็นบรินภะชิเาิกรปอาถปรกอกาาาิกกงด็นกิรรรพกุติจาคระำาควาสรกปค8ดณเรเิชณรวนดาณรังวราะิชรกหน็รนิภะชิะกะฯะาิจมอทกกาากาอกดกพกุตไรช่ีจิรอตุใารบัดาหสุมกรปรบสระร้ตคมารรช้สรามรดหะรรณนะหเาะับก2มดงมกกตกดะดกคบัษไราออ้รบัดังับณรรคแรตบงตต้คมถมกณคลระารณดเาเลวะตรปะก2_งกร�ำาะจางก ษษรเ มงมพ4นดัับแะตตทปกตินทื้นคลชปรร่ีรรอ้กะวลล1ทำมุปร_ะะางิจจงเงะรรเี่ชบปมกพพพกดัเะวุ่มดวต็นาืน้รท้ืนชมือ่นรน็รร้อทแทำมุว่ปกกหมขงเผม่เีรเ่ีบัาปรพกลไอพว่กนรดะบ็นกัาื่องมอ่ืบัก้ตชร ชแปุคPปก บขรามุดผุมรDลับรงุครอรงัะนชะาCกบบลงภว่ชกกชนับAชุคารมามุ าุมรกุมคลพิกรกรซรรวชาว่าปบบั่ว ่ึงาโกนมรร รกมดมกรวกะิกเเ�ำกยตลพพชิกบัหาับไ้อมุ่โ่อืาอรก่ือนดดกงกวกกบลเกดส้ยกลพชิ�ำาลมุ่ำเไาร2่มุหารป่ือ้วดกหรุปกกรนกแ็นยลส้ขนเาละดำล้วกรอปรด้วดหผย8ะุปงรรน็ยผับู้นอเะกปปู้เคดดบชรน็รผณับยี่ทอะปู้เควบชอะเรดณชยี่ทตงะ็นาวอะาเดญชทมตง็นาาี่ ญทมี่ ครงั้ ดังนี้ กระบวนการ PDCAกิจซก่ึงกรรำมห น ดดังเตปา็นราง8ทก่ี 1ิจกรรม ดังตารางที่ 1 3.1 คณะกรรมการบริการวิชาการระดับ คณะ ลงพื้นท่ีเพื่อติดตามประเมินผลการ ใหบ้ รกิ ารวชิ าการแกส่ งั คมของทกุ โครงการ 3.2 คณะกรรมการบริการวิชาการระดับ มหาวทิ ยาลัย ลงพ้นื ทเี่ พ่อื ติดตามประเมนิ ผลการใหบ้ รกิ ารวชิ าการแกส่ งั คมของคณะ ภาพประกอบ 2 ส_ รุปประเดน็ ท่กี ลมุ่ กลว้ ยกรอบทองต้องการรับบริการทางวชิ าการ 78 ภา_พประกอบ 2 สรปุ ประเด็นที่กล่มุ กลว้ ยกรอบทองต้องการรบั บริการทางวชิ าการ (4) ผลกภารพดปำรเนะกนิ องาบน2 สรปุ ประเด็นทีก่ ลุม่ กลว้ ยกรอบทองตอ้ งการรับบรกิ ารทางวชิ าการ

60 ชุมชน ยกระดบั คุณภาพชีวิตหมู่บ้านชุมชนแบบมสี ่วนร่วม เฉลมิ พระเกยี รติสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายคุ รบ 60 พรรษา ผลการด�ำเนินงาน แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้ ผลการใหบ้ รกิ ารวชิ าการทางสงั คมของคณะอุตสาหกรรมเกษตร ปงี บประมาณ เกิดความยั่งยืน 2558 ณ กลมุ่ กลว้ ยกรอบทองบา้ นศาลาสามหลงั ต.สระแกว้ อ.ทา่ ศาลา จ.นครศรธี รรมราช การใชป้ ระโยชนเ์ ชงิ นโยบาย จาก การลงพื้นที่ของคณะอุตสาหกรรมเกษตร กิจกรรม ระยะ งบ ตัวชีว้ ดั ผูเ้ ข้าร่วม ความพึง การใช้ การ ผู้ รว่ มกบั องคก์ รระดบั พน้ื ท ี่ เชน่ ผใู้ หญบ่ า้ น เวลา ประมาณ โครงการ โครงการ พอใจ ประโยช องค์การบรหิ ารส่วนต�ำบล และสำ� นักงาน (บาท) บรู ณา รบั ผิด เกษตรอ�ำเภอ ท�ำให้องค์กรต่างๆ ได้รับ 4,000 - 9- น์ การ ชอบ ทราบปัญหาของกลุ่มกล้วยกรอบทองมา 3,160 - 9- - โดยตลอด โดยคณะอุตสาหกรรมเกษตร 1. การสำรวจความต้องการ ธ.ค.57 ผศ. ท�ำหน้าที่เป็นตัวกลางในการประสาน ของการใหบ้ ริการทาง 30,000 1 ชนดิ 20 80.00 92.06 - ความร่วมมือระหว่างชุมชนกับองค์กรดัง วิชาการ 14พ.ย. 29,500 1 ชนดิ 21 93.40 กล่าว โดยเฉพาะในเร่ืองของการปรับปรงุ 57 85 ชไมพร สถานที่ผลิตให้ได้มาตรฐานตามเกณฑ์ 15,000 1 ชนิด 20 80.00 ของสาธารณสุข จ�ำเป็นต้องผ่านองค์กร 2. การใช้และการบำรุงรักษา ม.ค.58 13,480 1 ชนดิ 24 80.49 81.4 การ ผศ.ละออ ระดบั พืน้ ที่ ซ่งึ ขณะน้ีหัวหน้าหนว่ ยงานที่ เครอื่ งมอื ในการแปรรูป เรยี น/ งวรรณ เก่ียวข้องก็ได้รับทราบและรับเรื่องเพ่ือจะ อาหาร 14ม.ค. 20,000 1 ชนิด 20 80.00 86.12 สอน ได้หารือในระดบั นโยบายตอ่ ไป 58 20,000 1 ชนดิ 26 81.53 การใชป้ ระโยชนเ์ ชงิ พาณชิ ย ์ จาก 91.62 การพัฒนาบรรจุภัณฑ์ส�ำหรับผลิตภัณฑ์ 3. การจดั การดา้ นการตลาด ก.พ.58 20,000 1 ชนดิ 20 80.00 การ ผศ. กล้วยฉาบ ซึ่งเดิมใช้ถุงพลาสติกชนิดใส สินคา้ ผลิตภัณฑช์ ุมชน 19,500 1 ชนดิ 25 84.64 88.18 เรยี น/ ท�ำให้ไม่สามารถป้องกันแสงและความช้ืน 28ก.พ. สอน ผกามาส ได้ อายุการเก็บรักษาจึงสั้น คือประมาณ 58 20,000 1 ชนิด 20 80.00 - 2 สัปดาห์ จึงได้มกี ารพัฒนาโดยการใชถ้ งุ 20,000 1 ชนิด 21 97.27 อะลูมิเนียมฟรอยด์ ซ่ึงสามารถป้องกัน 4. การฝกึ อบรมและการ เม.ย.58 การ ผศ. ความช้ืนได้ดี ท�ำให้สามารถเก็บไว้ได้นาน 40,000 2 ชนดิ 20 80.00 เรยี น/ ชไมพร ไมน่ อ้ ยกวา่ 6 เดอื น ปจั จบุ นั สามารถขยาย ถา่ ยทอดเทคโนโลยีผลติ ภัณฑ์ 39,500 2 ชนดิ 22 87.12 ตลาดไปยังแหล่งจ�ำหน่ายผลิตภัณฑ์ที่มี สอน/ ระดับที่สูงข้ึน เช่น จากการจ�ำหน่ายเอง ผกั แผ่น 7เม.ย.58 6,600 - 9- งานวจิ ยั ไปสรู่ า้ นคา้ ชมุ ชน และพฒั นาตอ่ ไปยงั รา้ น 1,760 - 4- คาเฟอ่ เมซอน ทำ� ใหย้ อดจำ� หนา่ ยเพมิ่ มาก 5. การฝกึ อบรมและการ พ.ค.58 การ ผศ. ขึ้น จนสมาชิกบางคนหันมาท�ำเปน็ อาชีพ ถ่ายทอดเทคโนโลยีผลิตภณั ฑ์ เรยี น/ หลกั เป็นการเพิ่มรายได้ให้กบั ครอบครัว ถั่วเคลอื บ 26พ.ค. สอน ชไมพร อกี ทางหนง่ึ 58 6. การฝึกอบรมและการ เม.ย.58 การ ถ่ายทอดเทคโนโลยีดา้ นการ แปรรปู ผลไม้ (กลว้ ยกวน 25เม.ย. เรียน/ อ.ทพิ ย์ 58 สอน 7. การอบรมเชงิ ปฏิบตั กิ าร พ.ค.58 ดร. เทคโนโลยบี รรจุภณั ฑ์เพอื่ - ธุรกิจอาหาร 25พ.ค. 58 สภุ าษิต 8. ติดตาม ประเมนิ ผลการนำ มิ.ย.58 ผศ. ความร้ไู ปใชป้ ระโยชน์ และ - สรุปผล 29ม.ิ ย. 58 ชไมพร 79

โครงการการฝกึ อบรมการจดั การขยะ จากการสำ� รวจความตอ้ งการของ ภายในโรงเรยี นแก่เยาวชน ชุมชนโดยการลงพื้นที่เกาะลิบง สอบถาม เก็บข้อมูลด้านส่ิงแวดล้อมโดยเฉพาะการ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลศรีวิชัย จดั การขยะของชมุ ชน และแหลง่ ทอ่ งเทยี่ ว ของจงั หวดั ตรงั พบวา่ ชมุ ชนมคี วามตอ้ งการ คณะผดู้ ำ� เนินงาน นายสมภพ ย่สี นุ่ ให้สถาบันฯ ช่วยบริหารจัดการเร่ืองขยะ ซ่ึงมีแนวโน้มที่จะเกิดปัญหาอย่างมากใน อนาคต และเล็งเห็นว่าโรงเรียนในฐานะ ที่เป็นแหล่งให้ความรู้ และปลูกฝังวิถีการ ด�ำเนินชีวิตท่ีเป็นมิตรต่อส่ิงแวดล้อมให้ กับเยาวชนซ่ึงจะเติบโตเป็นอนาคตของ ชาติต่อไป จึงมีแนวคิดที่จะให้นักเรียนลด ปริมาณขยะที่เกิดข้ึนในแต่ละวันลง โดย ให้นักเรียนได้เรียนรู้จากการปฏิบัติจริง ฝึกการคัดแยกขยะท่ีสามารถน�ำกลับมา ใช้ประโยชน์ใหม่ได้ วิธีการน้ีนอกจากจะ ช่วยลดปริมาณขยะที่ต้องน�ำเข้าเตาเผา ได้แล้ว ยังเป็นการฝึกทักษะการท�ำงาน ให้กับนักเรียน และเป็นการเพิ่มมูลค่าให้ กับสิ่งของเหลือใช้อีกด้วย ทางสถาบันฯ พิจารณาแล้วเห็นว่าส่ิงน้ีจะเป็นประโยชน์ กับตัวนักเรียน ครอบครัว และชุมชนจึง ได้ ด�ำเนินการจัดท�ำโครงการฝึกอบรม การจัดการขยะภายในโรงเรียนแก่เยาวชน เพ่ือที่เยาวชนจะได้น�ำความรู้ไปใช้จัดการ ขยะในโรงเรียน และในบ้านเรือนของ ตนเอง และสร้างจิตส�ำนึกร่วมกันของ คนในครอบครัวเกี่ยวกับการจัดการขยะ ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม อีกท้ังเม่ือขยาย ผลการด�ำเนินการอย่างต่อเนื่องจะส่งผล ให้ชุมชนโดยรอบโรงเรียนมีการบริหาร จดั การขยะทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพตามไปดว้ ย ทงั้ ยังสามารถเป็นชุมชนต้นแบบในเรื่องการ บริหารจัดการขยะให้กับโรงเรียน และชุม ชนอืน่ ๆในเกาะลบิ ง จังหวดั ตรัง 80

60 ชมุ ชน ยกระดับคุณภาพชวี ติ หมูบ่ า้ นชมุ ชนแบบมีส่วนรว่ ม เฉลิมพระเกียรตสิ มเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา สมมุติฐานในการด�ำเนนิ โครงการ ผลการด�ำเนนิ งาน แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้ นักเรียนที่ร่วมอบรมสามารถ เชงิ ปรมิ าณ เกิดความย่งั ยืน น�ำความรู้เกี่ยวกับการจัดการขยะภายใน - จำ� นวนผูเ้ ข้าร่วมโครงการมี 100 คน ผลการด�ำเนินโครงการการฝึก โรงเรียนไปด�ำเนินการให้เกิดประโยชน์แก่ - จ�ำนวนผู้เข้าร่วมโครงการที่คาดว่าจะน�ำ อบรมการจัดการขยะภายในโรงเรียนแก่ ครอบครวั ชมุ ชน และยงั สามารถสรา้ งราย ความรู้ไปใชป้ ระโยชน์ได ้ 50 คน เยาวชน ณ. โรงเรยี นบาตปู เู ตะ๊ ต.เกาะลบิ ง ได้ให้กับตนเองได้ ท�ำให้สภาพแวดล้อม เชงิ คณุ ภาพ อ.กนั ตงั จ.ตรงั นกั เรยี นทเี่ ขา้ รว่ มฝกึ อบรม ของชุมชนและคุณภาพชีวิตของคนใน - ร้อยละความพงึ พอใจของผเู้ ขา้ รบั บริการ และทำ� กจิ กรรมมที ั้งส้ิน 100 คน หลังจาก ชุมชนดีขึ้น วชิ าการตอ่ ประโยชนจ์ ากการบรกิ าร 90 ทใ่ี หค้ วามรแู้ กน่ กั เรยี นทเ่ี ขา้ อบรมแลว้ ทาง เปอร์เซน็ ต์ ผู้อ�ำนวยการโรงเรียนได้ให้คุณครูเป็นพ่ี วิธีการ - ร้อยละความพึงพอใจของผู้รับบริการ เลย้ี งคอยดแู ลนกั เรยี นใหด้ ำ� เนนิ การจดั การ 1.การกำ� หนดกลมุ่ เปา้ หมาย โดย ในกระบวนการใหบ้ รกิ าร 86 เปอรเ์ ซ็นต์ และคัดแยกขยะท่ีเกิดข้ึนภายในโรงเรียน สอบถามข้อมูลจากคุณครูภายในโรงเรียน อย่างสม่�ำเสมอ นักเรียนได้น�ำเอาความรู้ และกลุ่มผู้ปกครอง ท่ีโรงเรียนบ้านบาตูปู ท่ีไดก้ ลบั ไปใชท้ บี่ า้ นของตนเอง และยงั ไป เตะ๊ ตำ� บลเกาะลบิ ง อำ� เภอกนั ตงั จงั หวดั แนะน�ำให้ญาติพี่น้องสามารถคัดแยกขยะ ตรัง ประชุมกรรมการบริการวิชาการเพื่อ ก่อนท้ิงได้ เลอื กพื้นท่เี ปา้ หมาย 2.พบกลุ่มเป้าหมายเพ่ือก�ำหนด วัน เพื่อจัดด�ำเนินโครงการฝึกอบรมการ จดั การขยะภายในโรงเรียนแก่เยาวชน 3.เตรียมวัสดุที่เก่ียวข้องในการ จดั โครงการและจดั ซอ้ื จดั จา้ ง ตลอดจนการ จัดเตรียมสถานท่ีและอุปกรณ์ในการจัด โครงการฝึกอบรมการจัดการขยะภายใน โรงเรยี นแกเ่ ยาวชน 4.จัดด�ำเนินโครงการ ในวันท่ี 15 มถิ นุ ายน 2558 ณ. โรงเรียนบ้านบาตู ปูเตะ๊ ต.เกาะลบิ ง อ.กนั ตงั จ.ตรงั โดยการ ท�ำหนงั สือแจง้ โรงเรียนบ้านบาตูปูเต๊ะ 5.การติดตามประเมินผลและ สรุปผล 81

โครงการชุมชนบอ่ ดาน พัฒนาบุคลากรทางการศึกษาและการจัด ฝึกอบรมระยะส้ันด้านช่างอุตสาหกรรมให้ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลศรีวชิ ัย กับนกั เรยี นและชาวบา้ นในชมุ ชน คณะผดู้ ำ� เนินงาน ผ้รู ับผดิ ชอบโครงการ ดร.กรี ติ อนิ ทวเิ ศษ สมมุตฐิ านในการดำ� เนินโครงการ ผนู้ �ำชุมชน นายยงยทุ ธ สวสั ดิรักษา 1. เพ่ือให้ด�ำเนินกิจกรรมการให้ หนว่ ยงาน คณะวิศวกรรมศาสตร์มทร.ศรีวิชยั บ ริ ก า ร วิ ช า ก า ร มี ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ ชุมชนบ่อดาน มีการประกอบ แ ล ะ ป ร ะ สิ ท ธิ ผ ล ก ่ อ ใ ห ้ เ กิ ด ก า ร อาชพี มหี ลากหลาย เชน่ อาชพี เกษตรกรรม เปล่ียนแปลงท่ีดีขึ้นในด้านต่างๆ แก่ อาชพี ประมงชายฝง่ั อาชพี รบั ราชการ และ ชมุ ชนบ่อดาน และพง่ึ ตนเองไดอ้ ยา่ ง อาชีพพนักงานบริษัท เป็นต้น โดยเฉพาะ ต่อเน่ือง และยง่ั ยืน อาชพี พนักงานบริษทั กำ� ลังเปน็ อาชีพทีไ่ ด้ 2. เพื่อให้การบูรณาการความรู้ด้าน รบั ความนยิ มของคนหนมุ่ สาว และสามารถ วิศวกรรมศาสตร์ เทคโนโลยี และ หารายไดท้ แ่ี นน่ อน ม่นั คง และมเี งินเดือน นวตั กรรม ของคณาจารยภ์ ายในคณะ ประจ�ำ แต่กลับท�ำให้อาชีพดั้งเดิมของ และถ่ายทอดสู่ชุมชน เป็นทพี่ งึ่ ชุมชน ชมุ ชนกำ� ลงั จะเลอื นหายไป เชน่ อาชพี การ อยา่ งแท้จรงิ ทำ� ประมง อาชพี การทำ� ดอกไมจ้ นั ทน์ และ 3. เพื่อสร้างเครือข่ายความร่วมมือทาง อาชีพผลิตน�้ำตาลโตนด ปัจจุบันชาวบ้าน บริการวิชาการกับชุมชน ภายใต้ ในชมุ ชนไมม่ กี ารรวมตวั กนั ในลกั ษณะของ แนวทางการเพ่ิมรายได้ ลดรายจ่าย กลุ่มการสร้างอาชีพที่ชัดเจน มรการรวม และมีความเปน็ อยู่ที่ดีข้นึ ของชมุ ชน กลมุ่ กนั สรา้ งอาชพี อยอู่ ย่างเดียว คือ กลุม่ วิธกี าร อาชีพผลิตภัณฑ์ดอกไม้จันทน์และของช�ำ กระบวนการบรกิ ารทางวชิ าการ รวยงานตา่ งๆ อาทิ งานบญุ งานแต่งงาน ท่ีใช้ในการเปล่ียนแปลงสถานการณ์ท่ี เป็นต้น จากการส�ำรวจความต้องการข้ัน เป็นอยู่ของผู้รับบริการทางวิชาการการ ต้นโดยการสัมภาษณ์แกนน�ำของชุมชน ด�ำเนินงานเริ่มต้นจาก การส�ำรวจความ และหัวหน้ากลุ่มอาชีพ พบว่า สมาชิก ต้องการและวิเคราะห์ความต้องการ โดย ในชุมชนต้องการเน้นไปในด้านความรู้ ใช้การสัมภาษณ์ จากผนู้ �ำชมุ ชน ผู้นำ� กลุ่ม และการถ่ายทอดเทคโนโลยี พ้ืนฐานด้าน เกษตรกร ผู้น�ำกลุ่มอาชีพ และชาวบ้าน วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม ทว่ั ไป จากนนั้ ประชมุ ทำ� แผนการใหบ้ รกิ าร ที่ส่งผลกระทบต่อผลทางเศรษฐกิจครัว ระหว่างหน่วยงานและผู้น�ำชุมชนและการ เรือน ให้กับสมาชิกในชุมชนเพื่อพัฒนา ประชาสัมพันธ์ (P) ท่ีตอบสนองความ อาชีพ เสริมรายได้และลดรายจ่ายของ ต้องการของชุมชนและสามารถบูรณา ครัวเรอื น รวมไปถึงมคี วามต้องการในการ การกับการเรียนการสอนและการวิจัยได้ และด�ำเนินตามกิจกรรมท่ีได้รับความ ต้องการของชุมชน (D) จากน้ัน ติดตาม 82

60 ชมุ ชน ยกระดับคณุ ภาพชีวติ หมบู่ า้ นชมุ ชนแบบมีส่วนรว่ ม เฉลมิ พระเกียรติสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา สรุปผลและรายงานผลต่อคณะกรรมการ ใช้ในการพัฒนาการเรียนการสอน ในรูป 3.การบูรณาการการบริการ บริการวิชาการของหน่วย (c) เมื่อสิ้นสุด แบบของการยกตวั อยา่ งหรอื การจดั ทำ� เปน็ วิ ช า ก า ร กั บ ภ า ร กิ จ ด ้ า น ท� ำ นุ บ� ำ รุ ง โครงการคณะกรรมการประเมินความ กรณีศึกษา (Casestudy) ในรายวชิ าต่างๆ ศิลปวัฒนธรรมน้ัน คณะฯ มีนโยบาย ส�ำเร็จโครงการบริการวิชาการ ประชุม หลักสูตรสาขาวิชาวิศวกกรมอุตสาหการ สนับสนุนให้คณาจารย์จัดท�ำโครงการ/ จัดท�ำสรุป และรายงานผลความส�ำเร็จ สามารถนำ� ประสบการณจ์ ากการใหบ้ รกิ าร แผนงานบริการวิชาการท่ีสอดคล้องกับ ต่อคณะกรรมการประจ�ำคณะ (A) เพื่อ วชิ าการมาพฒั นาการเรยี นการสอนโดยนำ� การท�ำนุบ�ำรุงศิลปวัฒนธรรมโดยมุ่งเน้น พิจารณาแนวทางในการด�ำเนินโครงการ มายกตัวอย่างและให้นักศึกษาฝึกท�ำแบบ การสร้างความร่วมมือกับองค์กรภาค โดยใช้ผลการด�ำเนินงานของโครงการ ฝึกหัดโดยน�ำสถานการณ์ท่ีได้ไปให้บริการ รัฐ เอกชน องค์กรปกครองส่วนท้อง บรกิ ารวิชาการปงี บประมาณถัดไป วิชาการให้นักศึกษาวิเคราะห์สถานการณ์ ถิ่นและภาคประชาชน ในการจัดการ ผลการด�ำเนินงาน เปน็ ตน้ ศึกษาและกิจกรรมบริการวิชาการใน 1. ทางด้านเศรษฐกจิ 2.การบูรณาการการบริการ ระดับประเทศและระดับภูมิภาค ทั้งใน ชุมชนบ่อดาน มีความเป็นอยู่ที่ วิชาการกับพันธกิจด้านการวิจัยนั้น คณะ สาขาตามอัตลักษณ์มหาวิทยาลัยฯ และ ดีขึ้น สามารถลดรายจา่ ย เพม่ิ รายได้ และ วิศวกรรมศาสตร์มีนโยบายให้คณาจารย์ สาขาอ่ืน นอกจากน้ียังส่งเสริมกิจกรรม สามารถพฒั นาตนเองไดอ้ ยา่ งตอ่ เนอ่ื ง และ และนักศึกษาสามารถเลือกใช้ชุมชนเป้า บริการวิชาการทุกรูปแบบที่ด�ำเนินการ ยัง่ ยืน หมายที่คณะฯใช้ออกให้บริการวิชาการ โดยคณาจารย์นักศึกษาและปราชญ์ชาว 2.ทางดา้ นสังคม เปน็ พน้ื ทใ่ี นการทำ� วจิ ยั ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง ทง้ั นนี้ บั บ้าน ซ่ึงแสดงให้เห็นถึงส�ำนึกรักบ้านเกิด ชุมชนบ่อดาน เกิดการรวม เปน็ การสง่ เสรมิ ใหค้ ณาจารยแ์ ละนกั ศกึ ษา และการมคี วามรับผดิ ชอบตอ่ สังคม (Cor- กลุ่มอาชีพกันมากข้ึน เพิ่มประสิทธิภาพ ไดม้ สี ่วนรว่ มในการใหบ้ รกิ ารวิชาการ เกิด porate Social Responsibility – CSR) การท�ำงาน การต่อรองทางด้านผล ประสบการณ์ใหม่ๆ ท่ีสามารถน�ำมาใช้ ผลกระทบตอ่ ผู้รับบริการทางวชิ าการ ประโยชน์กับพ่อค้าคนกลางได้มากขึ้น ประกอบในการเรียนการสอนในรายวิชา 1.พัฒนาชุมชน และเสริมสร้าง เกดิ ปฏสิ มั พนั ธภ์ ายในชมุ ชนกนั อยา่ งกวา้ ง ตา่ งๆ เพื่อให้เกิดความสอดคลอ้ งกับความ อาชีพแก่ชุมชนเพื่อให้เกิดความเข้มแข็ง ขวาง เป็นจริงในปัจจุบัน และการตระหนัก และพึ่งพาตวั เองได้ ผลกระทบตอ่ นักวิชาการ(ผใู้ ห้บรกิ าร) ถึงความรับผิดชอบต่อตนเอง ผู้อื่นและ 2.สมาชิกชุมชนบ่อดาน ได้รับ 1.การบูรณาการระหว่างการ สงั คม และเพอ่ื ใหก้ ารบรู ณาการการบรกิ าร ความรู้ทางวิศวกรรมศาสตร์ เทคโนโลยี บรกิ ารวชิ าการกบั การเรียนการสอน คณะ วิชาการกับพันธกิจด้านการวิจัยมีความ และนวัตกรรม วิศวกรรมศาสตร์มีนโยบายส่งเสริมและ ชัดเจนมากย่ิงข้ึน คณะฯจึงมีนโยบายใน 3.ชุมชนสามารถน�ำความรู้ท่ีได้ สนับสนุนให้ น�ำความรู้และประสบการณ์ การสร้างสรรค์งานวิจัยของคณาจารย์ท่ี รบั ไปประกอบเปน็ อาชพี ไดจ้ รงิ ในการบริการวิชาการสู่สังคมมาสอด เปน็ งานวจิ ยั ทตี่ อบสนองความตอ้ งการของ 4.สมาชิกชุมชนบ่อดาน ได้น�ำ แทรกเป็นส่วนหน่ึงของการเรียนการสอน ชุมชน สังคม สร้างความร่วมมือกับภาค ความรู้ทางวิศวกรรมศาสตร์ เทคโนโลยี เพ่ือพัฒนาการเรียนรู้ของนักศึกษาใน ธรุ กจิ เอกชนในการจดั ทำ� วจิ ยั หรอื การสรา้ ง และนวตั กรรม มาเปน็ แนวทางในการสรา้ ง ด้านการประยุกต์ใช้ทฤษฎีน�ำลงสู่การ นวัตกรรมใหม่ และนบั การบริการวชิ าการ ความเปน็ อยทู่ ่ดี ีขึ้น ปฏิบัติ ตัวอย่างเช่น หลักสูตรสาขาวิชา แก่สังคม ชุมชนเป็นภาระงานอย่างหนึ่ง 5.สมาชิกชุมชนบ่อดาน มีความ วศิ วกรรมเครอื่ งกล สามารถนำ� ความรแู้ ละ ของคณาจารย์ เป็นอยู่ท่ีดีข้ึน สามารถลดรายจ่าย เพ่ิม ประสบการณ์จากการบริการวิชาการมา รายได้ และสามารถพัฒนาตนเองได้อย่าง 83

ต่อเนือ่ ง และยั่งยนื แนวทางการขยายผลการดำ� เนนิ งานใหเ้ กดิ ความยงั่ ยืน ความร้/ู เทคโนโลยที ่ใี ช้ ลกั ษณะการใช้งาน วทิ ยากรผใู้ หค้ วามรู้ เพิม่ ประสิทธิภาพกระบวนการผลิต การออกแบบและสร้าง นายวรพงค์ บญุ ชว่ ยแทน อุปกรณ์หรือเครื่องจักร ชว่ ยในการผลติ เครอ่ื งยนต์ขนาดเลก็ ฝึกอบรมการประกอบ ผ้ชู ว่ ยศาสตราจารย์จรี ะศักด์ิ เพียรเจรญิ และซ่อมเครอื่ งยนต์ แก๊สชวี ภาพ ฝึกอบรมและสร้างบ่อ ผ้ชู ว่ ยศาสตราจารย์จรี ะศกั ดิ์ เพียรเจริญ แก๊สชีวภาพที่ใช้ในครัว เรือน ระบบไฟฟา้ ภายใน ฝึกอบรมการต่อระบบ นายพทิ ักษ์ สถติ วรรธนะ ไฟฟา้ ภายใน ระบบเพาะเห็ดอตั โนมตั ิ ฝึ ก อ บ ร ม แ ล ะ ส ร้ า ง นายพิทักษ์ สถติ วรรธนะ อุปกรณ์ช่วยในการเพาะ เล้ยี งเห็ด การประกอบและซอ่ มคอมพวิ เตอร์ ฝึกอบรมการประกอบ นายกิติศกั ดิ์ วัฒนกลุ และซ่อมคอมพิวเตอร์ เบ้อื งตน้ (6) ข้อมลู อ่นื ๆ เชน่ บทสัมภาษณผ์ ้มู สี ว่ นได้สว่ นเสยี ในการดำเนินโครงการนน้ั ๆเช่น เกษตรกร ผู้ใชผ้ ลงานวา่ การลงไปดำเนนิ การของโครงการทำให้อะไรดขี ้ึน อย่างไร พรอ้ มแนบภาพถา่ ย อาจส่งมาในลกั ษณะกรอบเครื่องหมายคำพดู เปน็ คำพูดของผใู้ ช้ผลงาน ฯลฯ 84 หมายเหต:ุ การจดั การทำหนังสอื ถอดบทเรียน 60 โครงการฯ กำหนดไม่เกนิ 4 หน้า รวมรูปตอ่ โครงการ กรณุ าแนบไฟลภ์ าพพรอ้ มคำอธิบายเพอื่ ประกอบบทความจากการถอดบทเรยี น

60 ชมุ ชน ยกระดบั คุณภาพชวี ิตหมู่บ้านชมุ ชนแบบมีสว่ นรว่ ม เฉลมิ พระเกยี รติสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา โครงการเครื่องผลติ แป้งสาคูสูช่ ุมชน สาคู (Sago palm) เป็นพืช ใบเลี้ยงเด่ียวอยู่ในตระกูลปาล์มชอบอยู่ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลศรวี ชิ ยั ในพื้นท่ีชื้นแฉะมีน้�ำขังตลอดปี พบมาก ทางภาคใต้ของประเทศไทย สาคูเป็น คณะผดู้ �ำเนินงาน ผู้ช่วยศาสตราจารยพ์ นม อินทฤทธ์ิ พืชที่มีความส�ำคัญต่อชีวิตประจ�ำวันของ ผชู้ ่วยศาสตราจารยป์ ระเสริฐ คงแกว้ คนชนบทภาคใต้เป็นอย่างมาก สามารถ น�ำมาใช้ประโยชน์ได้ทั้งต้น เช่น ใบใช้ท�ำ ต้นสาคู จากมุงหลังคาบ้าน เปลือกใช้ท�ำเชื้อเพลิง ทางใบใช้ท�ำรั้วหรือคอกสัตว์ ส่วนล�ำต้น สาคูเป็นแหล่งคาร์โบไฮเดรตที่ส�ำคัญน�ำ มาผลิตเป็นแป้งสาคูใช้ประกอบอาหาร หรือท�ำขนมได้หลายชนิด เช่น ขนมครก ขนมจีน ขนมปากหม้อ ขนมรังผ้ึง ขนม พิมพ์และขนมจาก เป็นต้น นอกจากน้ียัง เป็นอาหารที่มีเส้นใยสูง และมีการน�ำไป ใช้เป็นส่วนผสมของเครื่องส�ำอาง ขณะที่ โปรตีนน�ำไปท�ำพลาสติกชีวภาพได้ สาคู เปน็ พชื ทข่ี นึ้ เองโดยธรรมชาติ ไมต่ อ้ งใสป่ ยุ๋ และสารเคมี จงึ ปลอดภยั ตอ่ ผบู้ รโิ ภค ปกติ การสกัดเอาแป้งออกจากล�ำต้นสาคูได้เม่ือ อายุประมาณ 10 ปี หรอื เมื่อตน้ สาคูแตก ช่อดอกท่ีเรียกว่า“แตกเขากวาง” ต้นสาคู จะสะสมแป้งไว้มากท่ีสุด หลังจากน้ันต้น ก็จะแห้งและยืนต้นตายไปตามธรรมชาติ การน�ำต้นสาคูมาแปรรูปเป็นแป้ง จึงไม่ใช่ การทำ� ลายปา่ สาคู แตเ่ ปน็ การใชป้ ระโยชน์ จากสาคูอยา่ งคุม้ คา่ มากกวา่ การผลิตแป้งสาคูในชนบทภาค ใตข้ องประเทศไทย ส่วนใหญ่ยงั ใช้วธิ ีแบบ ดั้งเดิม โดยใช้ไม้ตอกตะปูที่เรียกว่าไม้ ตรูน น�ำไปขูดเน้ือสาคูให้เป็นผงละเอียด แล้วน�ำไปผสมกับน้�ำ ใช้มือบีบคั้นให้แป้ง ออกมาคล้ายการคน้ั กะทิ ต้องใชเ้ วลาและ แรงงานมากในกระบวนการผลิตท�ำให้ เหน่อื ยล้ามาก จงึ ได้พัฒนาและประดษิ ฐ์ เครื่องผลิตแป้งสาคูท่ีมีประสิทธิภาพสูง 85

ให้เหมาะต่อการใช้งานของกลุ่มเกษตรกร เซนติเมตร ดันใส่ในชุดหัวขูดท่ีมีความเร็ว ผู้ผลิตและแปรรูปแป้งสาคู ได้เป็นแป้ง รอบ 850 รอบ/นาที ผงเนอ้ื สาคูทีข่ ูดไดจ้ ะ สาคูจากกระบวนการผลิตที่สะอาดและ ไหลลงสู่ถังกวนที่ใส่น�้ำรอไว้ประมาณ 20 ถูกสุขลักษณะ ส่งเสริมให้เกษตรกรมีราย กโิ ลกรมั ชดุ กวนจะทำ� การกวนประมาณ 2 ได้และเกิดธรุ กิจชุมชน นาทเี พอ่ื แยกแปง้ ออกจากเนอ้ื จากนน้ั เปดิ สมมตุ ฐิ านในการดำ� เนนิ โครงการ วาล์วถังกวนให้แป้งและเนื้อสาคูไหลลงสู่ 1.เครื่องผลิตแป้งสาคู น�ำไปใช้ ชดุ กรองทม่ี ตี ะแกรงสามชนั้ เนอื้ สาคจู ะตดิ กับกลุ่มเกษตรกรผู้ผลิตและแปรรูปแป้ง อยทู่ ต่ี ะแกรงดา้ นบน สว่ นนำ้� แปง้ จะไหลลง สาคู ในพื้นที่ต�ำบลนาข้าวเสีย อ�ำเภอนา สู่ภาชนะรองรับ รอให้แป้งตกตะกอนแล้ว โยง จงั หวดั ตรงั ต�ำบลล�ำป�ำ อ�ำเภอเมือง นำ� ไปทำ� ให้แหง้ ตอ่ ไป จังหวัดพัทลุง และต�ำบลกะปาง อ�ำเภอ ทงุ่ สง จงั หวดั นครศรธี รรมราช การผลติ แป้งสาคูโดยวิธีการดัง้ เดิมโดยใชไ้ ม้ตรนู ขดู ด้วยมอื 2.เป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มให้ เคร่อื งผลิตแปง้ สาคู กับสาคูและปริมาณผลผลิตให้กับกลุ่ม เกษตรกรและครัวเรือน 3.เกิดเป็นธุรกิจชุมชนผลิตแป้ง สาคูและแปรรูปแป้งสาคูเป็นขนมเพ่ือ จำ� หนา่ ย 4.เพอื่ ให้เกิดชุมชนเขม้ แขง็ วิธกี าร เครื่องผลิตแป้งสาคูผลิตขึ้นภาย ใตแ้ นวคดิ ใหเ้ ป็นเคร่ืองมือทุน่ แรงที่ง่ายตอ่ การใช้งาน สะดวกรวดเร็วประหยัดเวลา และมปี ระสทิ ธภิ าพในการผลติ โครงสรา้ ง ของเครื่องท�ำด้วยเหล็กสแตนเลส ขนาด กวา้ ง 60 เซนตเิ มตร ยาว 70 เซนตเิ มตร และสูง120 เซนติเมตร ประกอบด้วย 3 ส่วน คือ ชุดหัวขูด ชุดถังกวนและชุด กรองแยกแปง้ โดยมมี อเตอรไ์ ฟฟ้าเป็นตน้ ก�ำลังจำ� นวน 2 ตวั ขนาด 1 แรงม้าใชก้ บั ชุดหัวขูด และ ขนาด 1/4 แรงม้าใช้กับ ชุดถังกวน การท�ำงานของเคร่ืองผลิตแป้ง สาคู โดยน�ำเน้ือในสาคูผ่าเป็นแท่งขนาด กว้างประมาณ 15 เซนติเมตร ยาว 40 86

60 ชมุ ชน ยกระดับคณุ ภาพชวี ิตหมู่บา้ นชุมชนแบบมสี ว่ นรว่ ม เฉลิมพระเกียรตสิ มเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา 15 เซนติเมตร ยาว 40 เซนติเมตร ดันใส่ในชุดหัวขดู ทมี่ คี วามเรว็ รอบ 850 รอบ/นาที ผงเนอื้ สาคทู ขี่ ดู ไดจ้ ะ ไหลลงสูถ่ ังกวนทีใ่ สน่ ำ้ รอไวป้ ระมาณ 20 กโิ ลกรัม ชุดกวนจะทำการกวนประมาณ 2 นาทีเพ่อื แยกแปง้ ออก จผาลกกเนาอื้ รดจำ� ากเนนน้ัินเงปาิดนวาล์วถงั กวนใหแ้ ป้งและเนอ้ื สาคไู หลลงสชู่ ุดกรองทม่ี ตี ะแกรงสามช้ัน เนื้อสาคูจะตดิ อยูท่ ่ี ต ะแกรงดา้ นบเคนรสื่อ่วงนผนล้ำแิตปแ้งปจะ้งไสหลาลคงูทสภู่ีสารช้านงะเรสอรง็จรับแลรอ้วใหไ้แดป้มงตีกกาตระนกอ�ำนไแปลใ้วชน้ใำนไปชทุมำชใหนแ้ กหัง้บตก่อลไปุ่มอนุรักษ์ และ(แ4)ปผรลรกปู ารสดาำคเนบู ินา้งนานกะโสม ต�ำบลกะปาง อ�ำเภอท่งุ สง จงั หวัดนครศรีธรรมราช โดยรับ กฟางั รคเปวลา่ยี มนคแดปิ ลเหง/น็ผลขทอ่ีเงกผิดขใู้ ชนึ้ เ้จคากรกอื่ างรแดลำเะนปนิ รงาบั นป(ทรงี่ทุ แำใกหไ้เ้ ขกิดจกนาไรดเปเ้ คลยี่รนอื่ แงปผลลง)ติ ปแัจปจง้ัยสทาี่ทคำใทู หมี่้เกปี ิดรคะวาสมทิ สำธเภิรจ็ าพ ไตรเดหำู้วเ้บมคธิ ลรีกากื่อะาะงรสผปเคลใามรชงิตื่อก้งแองบัปาำผนง้เกลภสติแาอาแรทลคปใูทุง่ะชง้สมี่ กสงง้ีปาาาจรครนะังทู บสหี่สทิกว�ำรดัธ้าอ่ริภนงงุนเาคสรพกรรกั ศจ็าเษรหแรีธมลานร้วาเรำ�ะคมไเสรดรคมา้มื่อรกชกี งบัอื่ ากโรงดานไยรปำใรไชใบัปชง้ ฟใาชง้ งัน้ใาคนนกวช่อาใมุ มนนชคกชนิดากมุรเหบันช็นำกนเขลคอุ่มรไงอือ่ ดผนงใู้ม้ไุรชปักกี้เใคษชาร์แ้งร่ือลาจงนะแดัแใลนปฝะชรปกึ รุมรูปอชบั สนบปารรคไดุงมบู แม้ า้ใกีกนห้ไากขค้ระจจวโนดัสามม ฝดก ้วกึ ายอรมบดอืร้ังมโเใกดดหาย้คิมรใทกชวทาดแ้าม่ใีรลรชงรอทงูว้ไ้งาิธมเดนปีก้ตลคราียนรรอใบในู ชงนเเง้ขทกปาียูดานรบรดแผยีกล้วลาบะติรยกเผจมาทลำรอืนิตยีบแวบำโนปรดกุงง้ 3รยสากัาครใษคชนผูาแ้โลเดดคริตงัยรงตก่อืแงาางปารรานใ้งงชสคเ้1คานรคือ่ในูงโผดกลายิตรแกผปา้งลรสติใาชคจ้เูแ�ำคลนระวอื่วธินงีกผา3ลรดิตคัง้ แเนดปิมด้งทสังี่ใชตา้ไคามต้รแู ราลนู งะข1ูดวิธี การทดสอบ รายละเอียดในการทดลอง เนอ้ื สาคสู ด น้ำ เวลาทีใ่ ช้ กากสาคู น้ำแปง้ แป้งสด คดิ เปน็ (กิโลกรมั ) (กิโลกรมั ) (นาท)ี (กโิ ลกรัม) (กิโลกรัม) (กิโลกรมั ) รอ้ ยละ การใชง้ านเคร่อื งผลิตแป้งสาคใู นชมุ ชน เครอ่ื งผลติ แปง้ สาคู 5 20 3 6.50 12.52 0.96 19.2 ใชไ้ มต้ รนู ขูดดว้ ยมือ 5 20 25 6.89 12.16 0.91 18.2 แไเผดพรลแ้งียงกปาง้งานสร3คาผทนคนลใูสดนกดาลากทราอ0ที ร.ง9 ผดไพ6ลลดิตอบก้แงจิโวพปลำา่นกบ้งวรวสกัมน่าาาคค3กริดาูสผเครปดลผน็นลติ 0รเติ นแ้อ.แ9ยื้อปปลส6้งง้ ะาสสคกา1หูาคิโ9นคลูโ.ด2ักกโู ยดสรก5ยว่ัมานรกกใกโิคาชลาดิรเ้กรคใผรเรชปมัลื่อใเ้ิตง็นชคดเ้รรเวว้ นอ้ล่ือย้อื าวยงสธิ ลา2ีกเค5ะานูหรน้อื1ดนา้ังกั9สเทด.าี25ิมคโสไูหกดดโิยว่น้แลในปกชักร้ง้ไกมัมสา5้ตใาชรครเ้ผูนกูสวขดลลโิ ดูลาิต0ดเกพด.้ว9รียย้ว1ัมงมยกือใว3ชโิติธล้อเ้ นกวกี งารลใาทชมั รา้ี คดดิ งั้ เเปดน็ มิ ร้อโดยลยะใช18้ไ.ม2ต้ รนู ขูดด้วยมือตอ้ งใชแ้ รงงานคนในการผลิตจำ� นวน 3 คน เนือ้ สาคหู นกั 5 5เรแใก แทชวร)ิโนา่มงแ้แลงอวนรเากมยทวนงร่ือ่ใูทงในามันนจาารงำางกในะกไกกชาดปคจการาเ้ ับทรวทาานรขดรดลำกถขยทีมลงากางึาาดยอยนกาลง2า2ผใรอยช55ลทงแ้งเกผพลานเนดาทบนละือ่รลาแกวงาด่กทอ่าปจบัำาเเา้ง ีงเกคมนรก สพลรไนิดใอ่ืาอืุ่ม่ดชบคงนำ�งเ้แแ้าูทกผวเรำน� ษี่ผปนลา่งไใลงตติเหปง้ินาคติรแส้เ นทงกกไปรดาคราิดง้ดอ่ื ส้คนสคนผลงะลาูสวู้ใใผออคดาชดหามลูลม้งดยเ้งใคีติ0ถมกชง่ัวแกู.ปียิดง้า9เสนืปรมาวค1ุขะหพลนง้ ลสวราสงึกกักทิือใพาานิโษบัธสมอลคกิภณง่ิกใยาทกจูาะมลรพแ่งัี่สรกผม่ปีุลายใมัวลนมะเรนื่าติ กกยาเ ะนดราอ ษสถรอ้ มิมคผตตยทิรล่อกิดบัรสธิตยวกกเาภิสา่อปามรมูงดาราน็กาใไผพรชดกวรถใู้้เา่ใ้ ้อเชคกนพรยม้าทิ่มกือ่ รลคีำผงใาใชผะลวหร้แลผา้ปผร1ติลมรงลแติ8ะงพติปใา.หห2งนึ้งสย้เสพคพดังู านอเกยีควถงใูใวลงึพนจาา่ อภแแกกาล2ลาพับ5ะะร คยวอามมตรอ้บั งกกาารรขใชองเ้ คตลราอื่ ดงแผลละนติ ำแแปปง้้งทสไ่ีาดค้มใูานแปภรารพูปรเปวน็ มผอลยติ ภใู่ นัณรฑะแ์ ดลบัะอดามีหาารกเเสนรมิอ่ื สงรจา้ างกราใยชไแ้ดรใ้ หง้กงับานเกคษนตรลกดรลง (เผ6วล)ลขติ าอ้ไใมดนูลส้กอะาื่นอรๆผาดลถติ กูนสอ้ ขุยลกกัวา่ษมณาะกกทวำ�า่ ใเหดป้มิ รสะาหมยาดัรเถวเลพาม่ิ แผลละผแลรงติ งใาหนเ้ พในยี กงาพรอทกำ� บั งาคนวาแมลตะอ้ แงปกง้ าสราขคอทู ง่ี ตลาดและนำ� แปง้ ทไ่ี ดม้ าแปรรปู เปน็ ผลติ ภณั ฑแ์ ละอาหาร เสรมิ สรา้ งรายไดใ้ หก้ บั เกษตรกร ผลติ ภัณฑจ์ ากแป้งสาคู 87

โครงการการให้บริการทางวิชาการ สื่อสารมวลชน และการศึกษา แก่ชุมชน ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพ่ือ จึงขอเสนอโครงการ การให้บริการทาง ความยงั่ ยืนของชมุ ชน วิชาการด้าน วทน. ณ ชมุ ชนทา่ หนิ ต�ำบล ท่าหิน อ.สทงิ พระ จ.สงขลา ในลักษณะ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลศรวี ิชัย ของการจัดโครงการชุดที่ก่อให้เกิดการ เปล่ียนแปลงไปในทางท่ีดีข้ึนแก่ชุมชน คณะผูด้ �ำเนินงาน นายจรญั ธรรมใจ ในด้านต่างๆและท�ำให้ชุมชนสามารถพึ่ง นายไชยะ ธนพัฒนศ์ ริ ิ ตนเองได้ตามศักยภาพท่มี ี สมมตุ ฐิ านในการด�ำเนินโครงการ 1. สมาชิกในชุมชนได้รับความรู้และมี ความเปน็ อยูด่ ีขน้ึ 2. สามารถลดจ�ำนวนคนออกไปหางาน ทำ� นอกพ้ืนทไี่ ด้ ชมุ ชนทา่ หนิ ตำ� บลทา่ หนิ อำ� เภอ และการถ่ายทอดเทคโนโลยี พนื้ ฐาน ดา้ น วธิ กี าร สทงิ พระ จ.สงขลา มีสภาพพ้นื ทีเ่ ปน็ ท่รี าบ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม คณะฯ ได้วางแผนการด�ำเนิน ลุ่ม อยตู่ ิดริมทะเลสาบสงขลา มปี ระชากร (วทน.) ทสี่ ง่ ผลกระทบตอ่ ผลทางเศรษฐกจิ งานตามวงจรคุณภาพ PDCA โดยการ ท้ังสิ้น 4,606 คน และมีจ�ำนวน 1,100 ครวั เรอื น ใหก้ บั สมาชกิ ในชมุ ชนเพอื่ พฒั นา มีส่วนร่วมของชุมชน ซ่ึงเริ่มต้นจากการ ครัวเรือน ปัจจุบันชาวบ้านในชุมชนมี อาชีพ เสริมรายได้และลดรายจ่ายของ ส�ำรวจความต้องการของชุมชนเพ่ือให้การ การรวมตัวกันในลักษณะของสภาองค์กร ครวั เรอื น รวมไปถึงมคี วามต้องการในการ ด�ำเนินกิจกรรมการให้บริการทางวิชาการ ชุมชนประจ�ำต�ำบลที่เข้มแข็ง มีการรวม พัฒนาบุคลากรทางการศึกษาและการจัด มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลตลอดจน กลุ่มกันสร้างอาชีพที่หลากหลาย อาทิ ฝึกอบรมระยะส้ันด้านช่างอุตสาหกรรมให้ ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่ดีข้ึนในด้าน กลุ่มสบู่ตาลโตนด กลุ่มน�้ำตาลโตนดแว่น/ กับนักเรียนในโรงเรียนดว้ ย ตา่ ง ๆ แก่ชุมชนบา้ นทา่ หินและพ่ึงตนเอง ผง กลุ่มน�้ำส้มตาลโตนด ภายใต้ชื่อชมรม ดังนั้นจากหลักการและเหตุผล ไดอ้ ยา่ งตอ่ เนอื่ งและยง่ั ยนื ซงึ่ มขี น้ั ตอนการ ท่องเทยี่ วเชิงอนุรักษ์วิถี โหนด นา เล จาก ดังกล่าวคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมและ ด�ำเนนิ งานดงั นี้ การส�ำรวจความต้องการขั้นต้นโดยการ เทคโนโลยี ไดต้ ระหนกั ถึงความรับผิดชอบ ขนั้ ตอนวางแผน (Plan) สมั ภาษณ์แกนน�ำของชุมชนพบวา่ สมาชิก ตอ่ การใหบ้ รกิ ารทางวชิ าการแกส่ งั คม ดา้ น 1. ลงพ้ืนที่ชมุ ชนบ้านท่าหนิ แลว้ ในชุมชนต้องการเน้นไปในด้านความรู้ ไฟฟ้า เคร่ืองกล อุตสาหการ เทคโนโลยี ใช้กระบวนการมีส่วนร่วมระหว่างสมาชิก กลุ่ม คณาจารย์ของคณะฯ เพื่อสร้าง ความสมั พนั ธร์ ว่ มกนั และวเิ คราะหป์ ระเดน็ ปัญหา แนวทางการพัฒนาและจัดท�ำ แผนการใหบ้ ริการวิชาการร่วมกัน 2. ประชุมเพื่อก�ำหนดบุคลากรหรือ ผเู้ ชย่ี วชาญของคณะฯ เพอื่ ดำ� เนนิ กจิ กรรม ให้ตรงกับความต้องการของชุมชน ตลอด 88

60 ชมุ ชน ยกระดบั คุณภาพชีวติ หมบู่ า้ นชุมชนแบบมสี ว่ นรว่ ม เฉลิมพระเกยี รตสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา จนสามารถน�ำมาบูรณาการกับการเรียน 6 ด้านพลังงาน การสอน และการวิจัย ตลอดจนจัดท�ำ ให้ความรใู้ นการใช้พลงั งานจากวัตถุดิบในชุมชน ตลอดจนแกส๊ ชีวภาพ แผนการบริการวิชาการระดับคณะตาม การประเมนิ ผล (Check) กระบวนการ PDCA คณะกรรมการบรกิ ารวชิ าการระดบั คณะ ลงพน้ื ทเ่ี พอ่ื ตดิ ตามประเมนิ ผลการให้ บริการวิชาการแกส่ ังคมของทกุ โครงการ ดำ� เนินกิจกรรม (Do) การปรับปรุงผลการประเมิน (Action) คณะฯได้ด�ำเนินกิจกรรมตาม คณะกรรมการบรกิ ารวชิ าการระดบั มหาวิทยาลยั ลงพ้นื ทเ่ี พ่อื ติดตามประเมิน ความถนดั ของอาจารยแ์ ละบรบิ ทของคณะ ผลการใหบ้ ริการวิชาการแก่สังคมของคณะ ในด้านตา่ งๆดังน้ี ผลการดำ� เนนิ งาน 1. ดา้ นวิศวกรรมอุตสาหการ 1.ลงสำ� รวจพน้ื ท่ชี มุ ชนบา้ นท่าหนิ เปน็ การพฒั นาวธิ กี ารการทำ� งาน คณะผบู้ รหิ าร อาจารย์ และเจา้ หนา้ ท่ี คณะครศุ าสตรอ์ ตุ สาหกรรมและเทคโนโลยี โดยเฉพาะการผลติ นำ�้ ตาลโตนดผง เพอ่ื ลด ลงพื้นท่ีส�ำรวจความต้องการของกลุ่มสมาชิกในชุมชนบ้านท่าหิน (รูปท่ี 1) โดยการแบ่ง ความเมอื่ ยลา้ จากการทำ� งานของสมาชกิ ใน กลุ่มของสมาชิกตามความถนัดของอาจารย์และเจ้าหน้าท่ี จากนั้นร่วมกันแสดงความคิด ชมุ ชนตามหลกั การยศาสตร์ (Ergronom- เหน็ แลกเปลี่ยนความรู้ระหว่างสมาชกิ ในชมุ ชนและกลมุ่ อาจารย์ ซึ่งทางชุมชนจะอธิบาย ics) ตลอดจนการใหค้ วามร้ดู า้ นการศึกษา ถงึ อปุ สรรคและปญั หาของการดำ� เนนิ งานของกลมุ่ ทผี่ า่ นมา การใชภ้ มู ปิ ญั ญาในการทำ� งาน งาน (Work study) ตลอดจนการบริหารจดั การตา่ งๆ ของกลุ่ม 2. ดา้ นไฟฟา้ เป็นการอบรมให้ความรู้ด้าน รูปท่ี 1 คณะผบู้ รหิ าร อาจารย์ และเจ้าหนา้ ท่ี ลงส�ำรวจพืน้ ท่ตี �ำบลทา่ หิน ไฟฟ้าแก่สมาชิกในชุมชน และโรงเรียนใน 2. ประชมุ คณะกรรมการบริการวชิ าการระดบั คณะ พน้ื ทตี่ ำ� บลท่าหิน อ�ำเภอสทิงพระ จังหวัด คณะกรรมการบรกิ ารวชิ าการระดบั คณะไดร้ ว่ มกนั ประชมุ เพอ่ื สรปุ ผลการสำ� รวจ สงขลา ความต้องการในพื้นที่ซ่ึงได้อธิบายแล้วในขั้นต้น และก�ำหนดผู้รับผิดชอบแต่ละกิจกรรม 3. ด้านเคร่ืองกล จัดท�ำเสนอโครงร่างบริการวิชาการ ตามแบบฟอร์มที่มหาวิทยาลัยก�ำหนด จากน้ันผู้รับ เป็นการออกแบบและสร้าง ผดิ ชอบกจิ กรรม ด�ำเนินงานการถา่ ยทอดเทคโนโลยตี ามแผนที่ไดก้ ำ� หนดไว้ ดงั แสดงใน เคร่ืองมือในการผลิตน�้ำตาลโตนดผงเพ่ือ รปู ที่ 2 และรายงานสรปุ ผลการดำ� เนนิ กจิ กรรมหลงั เสรจ็ สนิ้ โครงการ ซง่ึ สามารถสรปุ ราย เพิ่มปริมาณการผลิตในกรณีที่มีความ ละเอียดไดด้ งั แสดงในตารางที่ 1 ตอ้ งการผลิตเป็นจำ� นวนมาก 4.ด้านเทคโนโลยีสือ่ สารมวลชน เ น ้ น อ อ ก แ บ บ บ ร ร จุ ภั ณ ฑ ์ สนับสนุนการโฆษณาสินค้า เพื่อช่วยให้ ชมุ ชนสามารถสรา้ งแบรนดข์ องสนิ คา้ และ สามารถเพิม่ ยอดขายให้แกช่ มุ ชนได้ 5. ดา้ นการศึกษา จัดอบรมให้ความรู้แก่ครูและ นักเรียนในพ้ืนท่ีต�ำบลท่าหิน เพื่อให้ สามารถนำ� ความรดู้ า้ นเทคโนโลยกี ารศกึ ษา สมัยใหม่ โดยเฉพาะส่ืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) เพอื่ ใหส้ ามารถเรยี นรดู้ ว้ ยตนเอง 89

ตารางท่ี 1 กิจกรรมการให้บรกิ ารทางวชิ าการ 3. การติดตามและประเมนิ ผลโครงการ คณะกรรมการบริการวิชาการ กจิ กรรม ระยะเวลา งบ ตัวช้ีวดั โคร ผเู้ ข้ารว่ ม ความพงึ พการใช้ประโ การ ผู้ ระดับคณะ ลงพ้ืนท่ีเพื่อติดตามประเมิน 1. พ.ย.57 ประมาณ งการ โครงการ อใจ ยชน์ บรู ณาก รับผิดชอบ ผลการให้บริการวิชาการแก่สังคมของ การสาํ รวจความตอ้ งการของการ 14 พ.ย.57 (บาท) ทุกกิจกรรม หลังจากเสร็จสิ้นการด�ำเนิน ให้บริการทางวชิ าการ 26 ก.พ-26 - 50 80.00 าร กิจกรรมการให้บริการวิชาการของทุก 2. ม.ี ค.58 - โครงการ คณะกรรมการบริการวิชาการ การออกแบบบรรจุภัณฑ์และส่อื สิ่ 26 ก.พ-26 3,160 - 75 - - อ.จรัญ ธรรมใจ ระดับคณะไดล้ งพื้นที่เพอ่ื ตดิ ตาม ประเมนิ งพิมพ์ มี.ค.58 35,000 ผลการน�ำความรไู้ ปใช้ประโยชน์ เพ่ือสง่ เสริมการขายผลติ ภณั ฑ์จา 26 ก.พ-26 - 4.คณะกรรมการฯ สรปุ ผล กนํ้าตาลโตนด มี.ค.58ก.พ. 35,000 คณะกรรมการฯ สรุปเป็นข้อ 3. บรรจุภณั 15 คน 80.00 - การเรยี น/อ.มณฑนรรห์ เสนอแนะให้น�ำไปพัฒนา/ปรับปรุงในการ การพัฒนาเครื่องทุ่นแรงในการก 58 40,000 ฑ์ 1 ชุด 15 คน 93.40 การสอน วัฒนกุล จัดท�ำแผนการให้บริการทางวิชาการในปี วนนํา้ ตาลและขยี้นา้ํ ตาลโตนดผง 26 ก.พ-26 40,000 บรรจภุ ณั ต่อไป 4. 30,000 ฑ์ 1 ชุด แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้ การออกแบบและสรา้ งเตาเผาถ่า ม.ี ค.58 30,000 เกิดความย่งั ยนื นชวี มวล 26 ก.พ-26 30,000 1 10 80.00 - การเรยี น/ อ.สจุ ริต 1. น�ำผลการบริการทางวิชาการ 5. 30,000 เครอื่ ง สอน สงิ หพนั ธ์ มาบูรณาการกับงานวิจัย และเก็บเป็น การออกแบบและสรา้ งเครอ่ื งกรีด ม.ี ค.58 30,000 ข้อมลู จากการวิจยั ให้แกช่ ุมชน ใบตาลเพ่ืองานจกั สาน 26 ก.พ-26 1 2. การให้ความรู้ควบคู่การให้ 6. 30,000 เครอ่ื ง 10 80.49 บริการวิชาการสามารถช่วยให้ผลการ การผลติ ชดุ การสอนบนเครอื ขา่ ย ม.ี ค.58 1 ด�ำเนินงานเป็นไปด้วยความย่ังยืนชุมชน โดยใชโ้ ปรแกรมสําเร็จรูป 26 ก.พ-26 25,000 เครอื่ ง 4 80.00 - การเรยี น/ อ.ณัฐวุฒิ สามารถพึ่งพาตนเองได้ภายหลังจากการ สอน/งาน สภุ ารัตน์ ใหบ้ ริการทางวชิ าการ 7. ม.ี ค.58 25,000 1 การอบรมเชิงปฏบิ ัตกิ ารเคร่ืองเล่ 26 ก.พ-26 เครอื่ ง 10 81.53 วจิ ยั นวทิ ยาศาสตรด์ ้านอิเลก็ ทรอนกิ ส์ 10,000 มี.ค.58 1 8. ติดตาม 26 ก.พ-26 10,000 เคร่อื ง 24 80.00 การเรยี น/ อ.อภริ พ ประเมนิ ผลการนาํ ความรู้ไปใชป้ ร 1 - การสอน แกว้ มาก ะโยชน์ และสรปุ ผล มี.ค.58 14 -15 เคร่ือง 24 84.64 ม.ี ค.58 นกั เรยี น 26 ก.พ-26 ครู 25 80.00 ม.ี ค.58 อาจารย์ การเรยี น/ ดร.บษุ ราคมั 21 มี.ค.58 นักเรยี น 89.23 การสอน ทองเพชร 26 ก.พ-26 ครู 52 88.46 มี.ค.58 อาจารย์ 23 มี.ค.58 นกั เรียน ครู 20 80.00 อาจารย์ อ.กรภทั ร นักเรียน 97.88 - เฉลิมวงศ์ ครู 33 88.88 อาจารย์ นกั เรยี น ครู 25 80.00 อ.จรญั อาจารย์ ธรรมใจ นักเรียน 92.00 และ อ.ปติ ิพงศ์ ครู 50 88.42 เกดิ ทพิ ย์ อาจารย์ รปู ท่ี 2 กิจกรรมการใหบ้ ริการทางวชิ าการจากผรู้ บั ผดิ ชอบโครงการ 90

60 ชุมชน ยกระดบั คณุ ภาพชีวติ หมู่บา้ นชมุ ชนแบบมสี ว่ นร่วม เฉลมิ พระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ 60 พรรษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยี ราชมงคล ธัญบุรี โครงการยกระดับคุณภาพชีวิตของ หมบู่ า้ น ชมุ ชน แบบมสี ว่ นรว่ ม 60 หมบู่ า้ น เ ฉ ลิ ม พ ร ะ เ กี ย ร ติ ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เ ท พ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา 91

โครงการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระ คณะเทคโนโลยีการเกษตร เทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี ในโอกาสฉลองพระชนมายุ 5 รอบ น อ ก จ า ก จ ะ เ ป ิ ด ก า ร เ รี ย น ก า ร ส อ น “องค์ความรู้สู่การปฏิบัติ เพ่ือการ ด้านเทคโนโลยีการเกษตร ทั้งระดับ เกษตรอย่างยั่งยืน” กลุ่มเกษตร ปริญญาตรี และปริญญาโท แล้วน้ัน บึงบอน อ�ำเภอหนองเสือ จังหวัด ภารกิจหลักส�ำคัญของคณะฯ และได้ ปทมุ ธานี ปฏิบัติอย่างสม่�ำเสมอ คือ การถ่ายทอด องค์ความรู้ด้านเทคโนโลยีการเกษตร ให้ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลธัญบรุ ี แก่ เกษตรกร ชมุ ชน และผทู้ ส่ี นใจทว่ั ไป ทงั้ ในจังหวัดปทุมธานีซึ่งเป็นจังหวัดที่ตั้งของ คณะผ้ดู �ำเนนิ งาน ดร.ลลติ า ศริ ิวัฒนานนท์ มหาวิทยาลัยและพ้ืนที่ใกล้เคียง จังหวัด นางสาวกัลยกร เหล่าประเสรฐิ ปทุมธานีเป็นพื้นที่เกษตรกรรมส�ำคัญแห่ง หนึ่งของประเทศ โดยมีพื้นท่ีการเกษตร 506,678 ไร่ หรือรอ้ ยละ 53.03 ของพน้ื ที่ จังหวัด พ้ืนที่การเกษตรมีอยู่ในทุกอ�ำเภอ และมมี ากทสี่ ดุ ในเขตอำ� เภอหนองเสอื โดย พนื้ ทที่ ำ� การเกษตรสว่ นใหญเ่ ปน็ ทน่ี า ไมผ้ ล และไมย้ นื ตน้ ตามลำ� ดบั ในปจั จบุ นั จงั หวดั ปทุมธานีได้ขยายตัวจากชุมชนชนบท มา เปน็ ชมุ ชนเมอื ง มคี วามตอ้ งการดา้ นอาหาร และสินค้าเกษตรมากข้ึน โดยในพื้นท่ี อำ� เภอหนองเสอื เกษตรกรไดเ้ ปลยี่ นแปลง รูปแบบของการท�ำการเกษตรเพ่ือบริโภค ในครอบครัวและซ้ือขายแลกเปล่ียนใน พื้นท่ี มาเป็นการทำ� การเกษตรทเี่ นน้ ให้ได้ ปรมิ าณผลผลติ จำ� นวนมาก เพอ่ื ตอบสนอง ต่อความต้องการของตลาด โดยการใช้ปุ๋ย เคมีและสารเคมีก�ำจัดแมลงศัตรูพืชมาก ข้นึ ทำ� ใหเ้ กดิ การตกคา้ งในผลิตผลและส่ิง แวดลอ้ ม และกอ่ ใหเ้ กดิ อนั ตรายตอ่ สขุ ภาพ ทง้ั ของผูผ้ ลติ และผบู้ ริโภค ปัจจุบันเริ่มมีเกษตรกรหลาย รายตระหนักถึงโทษและพิษภัยของการ ใช้ปุ๋ยเคมีและสารเคมีก�ำจัดแมลงศัตรู พืช แล้วหันมาท�ำการเกษตรท่ีเป็นมิตร กับสุขภาพและส่ิงแวดล้อมมากข้ึน มี 92

60 ชุมชน ยกระดับคุณภาพชีวิตหม่บู ้านชมุ ชนแบบมสี ่วนรว่ ม เฉลิมพระเกียรติสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา เกษตรกรแกนน�ำโดยคุณปรานี ภุมมา ในชมุ ชนไดม้ โี อกาสเปน็ วทิ ยากรในการรว่ ม ระยะยาว อกี ทงั้ พยายามอนรุ กั ษแ์ ละฟน้ื ฟู เกษตรกรหมู่ 7 ต�ำบลบึงบอน อ�ำเภอ เผยแพรป่ ระสบการณก์ ารทำ� การเกษตรให้ ทรพั ยากรธรรมชาติ โดยอาศยั กระบวนการ หนองเสือ จังหวัดปทุมธานี เป็นผู้น�ำที่จะ ผทู้ สี่ นใจเข้ามาเรียนรู้และฝกึ ปฏิบตั ิต่อไป ธรรมชาตใิ หม้ ากท่สี ุด เร่ิมปรับเปลี่ยนโดยมีเกษตรกรในหมู่บ้าน สมมตุ ิฐานในการดำ� เนนิ โครงการ โดยองค์ความรู้ท่ีน�ำมาถ่ายทอด อกี หลายรายสนใจและตอ้ งการปรบั เปลย่ี น การเพิ่มประสิทธิภาพในภาค ในปีแรก คือ การท�ำความเข้าใจเกี่ยวกับ หากมีแนวปฏิบัติที่สามารถท�ำได้จริง จึง การเกษตรและการท�ำการเกษตรอย่าง ผลกระทบของการใช้ปุ๋ยเคมีและสารเคมี แจ้งความประสงค์มายังคณะเทคโนโลยี ย่ังยืนเป็นทางเลือกหน่ึงของเกษตรกร ในการท�ำการเกษตร แนวทางและความ การเกษตร เพื่อร่วมกันหาแนวทางและ รายย่อยท่ีมีฐานะปานกลางถึงยากจน เป็นไปได้ในการท�ำการเกษตรอย่างยั่งยืน แนวปฏิบัตเิ พือ่ การเกษตรอยา่ งยง่ั ยนื ซ่งึ ที่ส่วนใหญ่พ่ึงพาการใช้สารเคมีทางการ ความรู้เกี่ยวกับการวิเคราะห์ดิน ปริมาณ ประกอบกับทางคณะฯ ได้เร่ิมโครงการ เกษตรเพื่อให้ได้ผลผลิตสูง แม้ไม่มีเงิน ธาตอุ าหารในดนิ และทพ่ี ชื ตอ้ งการ รวมทงั้ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุ ทุนก็จะอาศัยสินเชื่อเพ่ือน�ำปุ๋ยเคมีและ ทางเลือกในการน�ำวัตถุดิบในพื้นที่มาผลิต ดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในโอกาสฉลอง สารเคมีก�ำจัดศัตรูพืชมาใช้ก่อนและจ่าย หัวเชือ้ ไตรโครเดอรม์ ่า และการผลติ ปยุ๋ น้ำ� พระชนมายุ 5 รอบ ซึ่งเป็นโครงการต่อ เงินหลังจากขายผลผลิตได้ การลดการ หมักจากหน่อกลว้ ย เนอื่ ง 5 ปี ทท่ี างคณะฯ จะรว่ มมอื กบั ชมุ ชน ปนเปื้อนของสารเคมีและลดต้นทุนการ วตั ถปุ ระสงคใ์ นการด�ำเนนิ โครงการ โดยการถ่ายทอดองค์ความรู้ทางด้าน ผลิต มีความจ�ำเป็นท่ีนักวิชาการและ 1 . เ พื่ อ เ พ่ิ ม ค ว า ม รู ้ แ ล ะ เทคโนโลยีการเกษตรสู่การปฏิบัติงานจริง ปราชญ์ชาวบ้านจะต้องร่วมกันพัฒนา ประสบการณ์ทางด้านวิชาการเกษตร โดยเกษตรกร เพื่อการเกษตรอย่างยั่งยืน องค์ความรู้ด้านนิเวศการเกษตร เพื่อที่จะ และเทคโนโลยีการเกษตรต่าง ๆ ให้แก่ ตอ่ ไป ท�ำให้ระบบการเกษตรยั่งยืนเป็นระบบ เกษตรกร และบคุ คลในชุมชน โดยการประชุมจัดท�ำแผน ที่อนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติ 2.เพื่อให้เกษตรกร มีการรวม งานการพัฒนาทงั้ 5 ปี รว่ มกบั ชมุ ชนและ และมีประสิทธิภาพอย่างแท้จริง โดย กลุ่มเพ่ือน�ำความรู้ท่ไี ดไ้ ปประยกุ ต์ใช้ หน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชนในพื้นที่ แนวทางการพัฒนาระบบเกษตรย่ังยืนมี 3.เพ่ือให้ผู้ผ่านการอบรม โดยในชว่ ง 1-2 ปแี รก เรมิ่ จากการทำ� ความ หลักส�ำคัญอยู่ 2 ประการ คือ ประการ สามารถน�ำความรู้ที่ได้ไปประยุกต์ใช้ใน เข้าใจและให้องค์ความรู้พ้ืนฐาน บวกกับ แรกการพยายามหาวิธีการท่ีเหมาะสมใน การประกอบอาชีพไดอ้ ย่างเหมาะสม การถอดบทเรียนและรวบรวมองค์ความ การใช้ประโยชน์จากทรัพยากรในท้องถิ่น รู้ในท้องถิ่น เพ่ือหาแนวปฏิบัติท่ีดีและ โดยการประยุกต์ใช้องค์ประกอบต่าง ๆ วธิ ีการ เกษตรกรสามารถน�ำไปประยุกต์ปฏิบัติได้ ในระดับไร่นา ไม่ว่าจะเป็น พืช สัตว์ ดิน ด�ำเนินงานฝึกอบรม โดยมีราย จริง และจัดต้ังกลุ่มเกษตรกรที่มีแนวคิด น�ำ้ ภูมิอากาศและอื่น ๆ ประการที่ 2 การ ละเอียด เนอ้ื หาในการฝึกอบรม ดงั นี้ ที่จะร่วมเดินไปสู่การท�ำการเกษตรอย่าง ค้นหาวิธีการในการใช้ปัจจัยการผลิตจาก 1.การบรรยายและท�ำความ ยง่ั ยืน ช่วงปีที่ 3-4 จะเปน็ ช่วงการน�ำองค์ ภายนอกให้น้อยท่ีสุดเท่าที่จ�ำเป็นจริง ๆ เขา้ ใจเกย่ี วกบั ผลกระทบของการใชป้ ยุ๋ เคมี ความรู้ไปทดลองปฏิบัติในพื้นที่จริง การ เพื่อเสริมส่วนท่ีขาดหรือบกพร่องในระบบ และสารเคมีในการทำ� การเกษตร แนวทาง ศึกษาดูงาน การท�ำแปลงสาธิต การจัด นิเวศ หรือเพม่ิ ศักยภาพของทรัพยากรทีม่ ี และความเป็นไปได้ในการท�ำการเกษตร เตรียมพื้นท่ีและจัดตั้งโรงเรียนเกษตรกร อยภู่ ายในไรน่ า โดยจะเนน้ การใชท้ รพั ยากร อย่างย่ังยืน ความรู้เก่ียวกับการวิเคราะห์ เพ่ือเป็นโอกาสให้เกษตรกรได้มาพบปะ หมนุ เวียน และการป้องกนั ผลกระทบทาง ดิน การผลิตหัวเช้ือไตรโครเดอร์ม่า และ พูดคุย แลกเปล่ียนประสบการณ์ และเป็น ส่ิงแวดล้อม โดยมีเป้าหมายในการท�ำการ การผลิตปยุ๋ นำ้� หมกั จากหนอ่ กลว้ ย ศูนย์เรียนรู้ชุมชนให้ผู้ที่สนใจเข้ามาเรียนรู้ ผลติ ใหไ้ ดผ้ ลผลติ ทพี่ อเพยี ง และตอ่ เนอ่ื งใน ตอ่ ไป ในปที ่ี 5 เนน้ การพฒั นาใหเ้ กษตรกร 93

2.การฝกึ ปฏบิ ตั วิ เิ คราะหด์ นิ การผลติ หวั เชอ้ื ไตรโครเดอรม์ า่ และการผลติ ปยุ๋ นำ้� ผลการดำ� เนนิ งาน หมักจากหนอ่ กล้วย การจัดอบรมให้ความรู้และ 3.การขยายผลการเรยี นรแู้ ละการฝกึ ปฏบิ ตั ิ โดยการเผยแพรใ่ หส้ มาชกิ ในชมุ ชน ท�ำความเข้าใจเกี่ยวกับผลกระทบของการ 4.ทดสอบหลงั จากการทำ� หมกั และน�ำไปใช้ ใชป้ ยุ๋ เคมแี ละสารเคมใี นการทำ� การเกษตร แนวทางและความเป็นไปได้ในการท�ำการ เกษตรอย่างยั่งยืน ความรู้เกี่ยวกับการ วิเคราะห์ดิน การผลิตหัวเช้ือไตรโครเด อร์ม่า และการผลิตปุ๋ยน�้ำหมักจากหน่อ กล้วย พบว่าเกษตรกรให้ความสนใจใน การแลกเปล่ียนเรียนรู้ และจากการสาธิต รวมถึงให้เกษตรกรได้ลงมือปฏิบัติ ท�ำให้ เกษตรกรมคี วามรคู้ วามเขา้ ใจมากขน้ึ และ พรอ้ มทจี่ ะนำ� ไปทดลองปฏบิ ตั จิ รงิ ในแปลง เกษตรของตนเอง นอกจากน้ีการวางแผน การทำ� โครงการอยา่ งตอ่ เนอ่ื งรว่ มกบั ชมุ ชน ท�ำให้เกษตรกรเกิดความเช่ือม่ันและมอง เห็นแนวทางสู่ความส�ำเร็จมากขึ้น แนวทางการขยายผลการด�ำเนนิ งานให้ เกิดความยัง่ ยืน ผู้เข้าร่วมโครงการ เกิดการตื่น ตัวและสนใจท่ีจะน�ำองค์ความรู้ที่ได้รับ การเผยแพร่ไปทดลองปฏิบัติจริง รวม ท้ังชักชวนให้ผู้ท่ีไม่ได้เข้ารับการอบรม มาเรียนรู้ และมีการสาธิตปฏิบัติเพื่อ เป็นตัวอย่างให้เกษตรกรในพื้นที่น�ำไป ปฏิบัติต่อไป นอกจากน้ีการติดตามผล การด�ำเนินโครงการและการจัดอบรม พบ ว่าเกษตรกรต้องการใหด้ ำ� เนินโครงการตอ่ เนื่อง และต้องการได้รับการถ่ายทอดองค์ ความรู้ท่ีเกี่ยวข้องกับการท�ำการเกษตร หรือแนวทางการเพิ่มรายได้ต่อไป และ เกษตรกรพรอ้ มทจี่ ะจดั ตง้ั กลมุ่ เพอื่ เปน็ การ แลกเปลยี่ นประสบการณแ์ ละขอ้ เสนอแนะ เพ่ือก้าวไปสู่การท�ำการเกษตรอย่างย่ังยืน ตอ่ ไป 94

60 ชุมชน ยกระดบั คุณภาพชีวิตหมู่บา้ นชมุ ชนแบบมสี ว่ นรว่ ม เฉลิมพระเกยี รตสิ มเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา โครงการบริการวิชาการการถนอม ป ั จ จุ บั น รั ฐ บ า ล ไ ด ้ เ ร ่ ง อาหารจากผลมะตาด การทำ� กระดาษ ก ร ะ ตุ ้ น พั ฒ น า สั ง ค ม แ ล ะ เ ศ ร ษ ฐ กิ จ จากใบมะตาด และการทำ� ผลติ ภณั ฑผ์ า้ เ พื่ อ เ พ่ิ ม ร า ย ไ ด ้ ใ ห ้ กั บ ป ร ะ ช า ช น จากสยี อ้ มใบมะตาด ภายใตโ้ ครงการ โ ด ย เ ร ่ ง ส ่ ง เ ส ริ ม อ า ชี พ ใ น ทุ ก ๆ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตน ด้านให้แก่ประชาชน จากภาระงานที่ ราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลธญั บรุ ี ได้ ในโอกาสฉลองพระชนมายุ 5 รอบ ก�ำหนดไว้ สาระสำ� คญั ขอ้ หนงึ่ คือ การเผย ประจำ� ปีงบประมาณ พ.ศ. 2558 แพร่ความรู้ออกสู่ชุมชน นอกจากน้ีคณะ เทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ได้ตระหนักถึง มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลธัญบรุ ี ความส�ำคัญของภาระงานดังกล่าว และ คณะเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ยังเน้น คณะด�ำเนินงาน ผศ.พงศศ์ กั ดิ ์ ทรงพระนาม และคณะ ด้านให้บริการและการวิจัย โครงการ ดร.สภุ า จุฬาคปุ และคณะ บริการวิชาการแก่สังคม อมรมวิชาชีพ ดร.เฉลียว หมดั อ๊วิ และคณะ ผู้ประกอบการ เป็นภาระหน้าที่หลัก อย่างหน่ึง การศึกษาวิชาการด้านการให้ บริการวิชาการแก่สังคมและชุมชนอย่าง สม�่ำเสมอเพ่ือเป็นการให้ความรู้และเพ่ิม ทักษะให้กับผู้สนใจด้านการพัฒนารูป แบบผลิตภัณฑ์ที่ใช้ความรู้และทักษะ เกี่ยวกับงานคหกรรมศาสตร์ ซึ่งประกอบ ด้วย สิ่งทอและเคร่ืองนุ่งห่ม อาหารและ โภชนาการ และงานประดิษฐ์สร้างสรรค์ คณะเทคโนโลยคี หกรรมศาสตร์ จงึ ไดจ้ ดั ทำ� โครงการอบรมวชิ าชพี ดา้ นคหกรรมศาสตร์ ตามความต้องการและร้องขอของกลุ่ม ชุ ม ช น ใ น พ้ื น ท่ี ข อ ง จั ง ห วั ด ป ทุ ม ธ า นี เพ่ือให้ผู้เข้าอบรมสามารถน�ำความรู้ไป พัฒนา สร้างงาน เพ่ิมรายได้ โดยการ ประกอบอาชีพท่ีสุจริต และประชาชนใน ชุมชนนั้นได้ใช้ชีวิตตามปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียงต่อไป โครงการเฉลมิ พระเกยี รตสิ มเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราช กมุ ารี ในโอกาสฉลองพระชนมายุ 5 รอบ ประจ�ำปีงบประมาณ พ.ศ.2558 ของคณะ เทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัย 95

เทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี ฉบับนี้จัด ท้องถ่ินท่ีสืบทอดมาเป็นเวลานาน มะตาดจึงเป็นเหมือนเอกลักษณ์ของชุมชน ด้วยเหตุ ท�ำขึ้นเพ่ือรายงานผลสัมฤทธิ์ที่เกิดจาก นี้ทางคณะเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ จึงศึกษาข้อมูลเรื่องมะตาดโดยให้ท้ัง 3 สาขาวิชา การด�ำเนินงานตามโครงการฯ ดังกล่าว ท�ำงานศึกษาการแปรรูปมะตาดเป็นผลิตภัณฑต์ ามศาสตร์ตา่ ง ๆ สาขาอาหาร ศกึ ษาเรอื่ ง ผลจากการด�ำเนินงานตามวัตถุประสงค์ การแปรรปู เปน็ ผลติ ภณั ฑอ์ าหาร สาขาคหกรรมศาตร์ ศกึ ษาการแปรรปู เปน็ กระดาษ สาขา ในการด�ำเนินโครงการฯ ครั้งน้ี จะน�ำมา สง่ิ ทอและเครือ่ งนมุ่ ศกึ ษาทำ� สีย้อมผา้ จากใบมะตาด ซ่ึงการพัฒนาคุณภาพจัดการศึกษาและ วัตถุประสงคใ์ นการดำ� เนนิ โครงการ มีความสอดคล้องกับพันธ์กิจหลักของ 1. เพื่อให้ผู้เข้ารับการอบรมมีความรู้และทักษะงานอาชีพด้านคหกรรมศาสตร์ ด้านการ มหาวทิ ยาลยั ฯ ดา้ นงานบรกิ ารทางวชิ าการ แปรรปู เปน็ ผลติ ภณั ฑอ์ าหาร ดา้ นการแปรรปู เปน็ กระดาษ และดา้ นสยี อ้ มผา้ จากใบมะตาด แก่สังคม ทั้งยังช่วยพัฒนารูปแบบการ 2. เพ่ือน�ำผลการด�ำเนินงานตามพันธ์กิจด้านการบริการวิชาการแก่สังคมมาบูรณการกับ จัดการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพขึ้น การเรียนการสอนและการวิจยั กลมุ่ เป้าหมายคือ กลมุ่ สตรีเทศบาลต�ำบล 3. เพื่อให้ผู้เข้าร่วมกิกรรมคณะท�ำงานโครงการได้มีโอกาสแลกเปล่ียนเรียนรู้ และแสดง บางหลวง ต�ำบลบางหลวง อ�ำเภอเมือง ความคิดเห็นร่วมกันกับผมู้ ีส่วนไดเ้ สยี จากโครงการ จังหวัดปทุมธานี ซ่ึงเป็นชุมชนชาวมอญ 4. เพ่อื ใหช้ ุมชน และคณะท�ำงานโครงการมแี นวทางในการพฒั นางานครง้ั ตอ่ ไป มีสมาชิกในกลุ่มจ�ำนวน 50 คน ในการนี้ วธิ กี าร คณะเทคโนโลยคี หกรรมศาสตร์ รบั ผดิ ชอบ ด�ำเนินการฝึกอบรม โดยมีรายละเอียด เนื้อหาในการฝึกอบรม มีรายละเอียด จำ� นวน 3 กจิ กรรม ดงั นี้ 1. กจิ กรรมการ ดังน้ี ถนอมอาหารจากผลมะตาด 2. กิจกรรม กระดาษจากใบมะตาด และ 3. กิจกรรม 1. ความรเู้ กยี่ วกับการเลือกซือ้ วตั ถุดิบ ผลิตภณั ฑ์ผ้าจากสยี ้อมใบมะตาด 2. สาธิตและปฏิบตั ิการทำ� นำ้� พริกเผาจากผลมะตาด เ ม่ื อ ก า ร ด� ำ เ นิ น ง า น อ บ ร ม 3. สาธติ และปฏบิ ตั ิการแยมจากผลมะตาด บริการวชิ าการส้นิ สุด ทางคณะเทคโนโลยี 4. สาธติ และปฏิบัตกิ ารน�้ำพริกปลาแหง้ คหกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี 5. สาธติ และปฏบิ ัติการมะตาดหยี ราชมงคลธัญบุรี ประเมินโครงการด้วย 6. ความรเู้ กี่ยวกบั การท�ำกระดาษมะตาด วิธีการจัดท�ำโครงการถอดบทเรียนเพ่ือ 7. ความรู้เกี่ยวกบั การทำ� ใบมะตากอดั แหง้ ท้ัง 3 กิจกรรม พบว่าโครงการบรรลุตาม 8. สาธิตและปฏบิ ัตกิ ารทำ� กระดาษมะตาด วัตถุประสงค์ของโครงการ ร้อยละ100 9. สาธติ และปฏิบตั กิ ารท�ำใบมะตาดอดั แหง้ ความพงึ พอใจของผเู้ ขา้ รว่ มในกระบวนการ 10. ความรู้เกย่ี วกับกรรมวิธกี ารมดั ย้อม ให้บริการ ร้อยละ 85.15 ความพึงพอใจ 11. ความรเู้ ก่ียวกับรูปแบบต่าง ๆ ของผลติ ภัณฑ์ ของผเู้ ขา้ รว่ มโครงการตอ่ ประโยชนท์ ไี่ ดร้ บั 12. สาธิตและปฏิบตั ิการมดั ยอ้ มแบบตา่ ง ๆ ร้อยละ 87.5 13. สาธิตและปฏิบตั กิ ารย้อมสีธรรมชาติ สมมตุ ิฐานในการดำ� เนนิ โครงการ 14. สาธิตและปฏบิ ัตกิ ารทำ� ที่แขวนกระดาษทชิ ตน้ มะตาดเปน็ ตน้ ไมอ้ ยคู่ กู่ บั ชาว มอญแถบทุกบ้านจะปลูกไว้ และในวัดท่ี เปน็ ชมุ ชนชาวมอญ โดยนำ� ผลมะตาดมาทำ� เป็นอาหาร ซ่ึงเป็นวิถีชีวิตและวัฒนธรรม 96

60 ชุมชน ยกระดบั คุณภาพชีวติ หมู่บา้ นชุมชนแบบมีส่วนร่วม เฉลมิ พระเกียรติสมเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจรญิ พระชนมายุครบ 60 พรรษา ผลการด�ำเนนิ งาน ผลการดำ� เนินการบริการวิชาการการถนอมอาหารจากผลมะตาด การท�ำกระดาษ จากใบมะตาดและการท�ำผลิตภัณฑ์ผ้าจากสีย้อมใบมะตาด ของกลุ่มสตรีเทศบาลต�ำบล บางหลวง ต�ำบลบางหลวง อ�ำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี พบว่ากลุ่มสตรีเทศบาลต�ำบล บางหลวงใหค้ วามสนใจในกจิ กรรมการแปรรูปท้งั 3 กจิ กรรม จากการถอดบทเรียนยังพบ อีกว่าทางกลุ่มน�ำองค์ความรู้ไปต่อยอดการท�ำน้�ำพริกมะตาดและการย้อมสีสไบมอญด้วย ใบมะตาดได้จริง สร้างรายไดใ้ หก้ ลุ่มมากขน้ึ แนวทางการขยายผลการดำ� เนินงานให้เกดิ ความย่ังยนื พบวา่ กลมุ่ สตรเี ทศบาลตำ� บลบางหลวง สามารถนำ� องคค์ วามรทู้ ไี่ ดร้ บั การอบรม การถนอมอาหารจากผลมะตาด การท�ำกระดาษจากใบมะตาด และการท�ำผลิตภัณฑ์ผ้า จากสีย้อมใบมะตาด ไปต่อยอด โดยมีผลงานได้รับเหรียญเงิน ผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรม 14 จังหวดั ภาคกลาง จากสไบมอญ และน้�ำพริกมะตาด 97

โครงการรูปแบบการสื่อสารในการ ต� ำ บ ล บึ ง ช� ำ อ ้ อ อ� ำ เ ภ อ สร้างแหล่งเรียนรู้ชุมชนอย่างมีส่วน หนองเสือ จังหวัดปทุมธานี น้ันเป็น รว่ มเพ่อื สรา้ งศักยภาพ ความเขม็ แขง็ พ้ืนที่ ๆ ประชาชนประกอบอาชีพ ในเร่อื งปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เกษตรกรรมเป็นหลัก อีกทั้งมีความหลาก หลายของพืชผักผลไม้ เช่น มะม่วง ส้ม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธญั บุรี กล้วยน้�ำหว้า บวบหอม มะระ พริก น�้ำ เต้า ถ่ัวฝักยาว มะเขือ ข่า ตะไครั่ ฯลฯ คณะดำ� เนินงาน นางสาวกญั ญาณัฐ เปลวเฟอ่ื ง ที่เป็นวิถีการท�ำเกษตรอีกทั้งได้มีการริเร่ิม นางสาวอรสุชา อปุ กิจ แนวทาง การเตรียมพ้ืนท่ีเป็นศูนย์เรียน รู้การท่องเที่ยวเชิงเกษตรอินทรีย์ ท่ีได้ น�ำแนวคิดในเรื่องปรัชญาเศรษฐกิจ พอ เพียงมาเป็นพ้ืนฐานในการท�ำงานเป็น หลัก จึงท�ำให้วันน้ีต�ำบลบึงช�ำอ้อ จึงได้ มีกลุ่มประชาชนท่ีได้ ปลูกพืชผักปลอด สารเข้าร่วมกันในอีกหลายครัวเรือนและ สามารถร่วมมือกันเป็นเครือข่าย เพ่ือท่ี จะนำ� ผลติ ภณั ฑแ์ ละผลผลติ ของชมุ ชนออก จ�ำหน่ายภายในตลาดได้มากขึน้ จากแนวคดิ ดงั กลา่ วนนั้ จงึ นำ� ไปสู่ ความต้องการของชมุ ชน ในการที่จะขยาย ศกั ยภาพชุมชน และรายได้ในครัวเรอื นให้ เป็นครอบครัวในการปลูกผักปลอดสารให้ มากข้ึนที่เหลือ จึงได้น�ำออกจ�ำหน่ายและ โอกาสในการจัดท�ำเป็นแหล่งเรียนรู้การ ทองเท่ียวเชิงเกษตรอินทรีย์ในล�ำดับต่อ ไป ดังนั้น โครงการในการพัฒนารูปแบบ ในการส่ือสารแหล่ง เรียนรู้ชุมชนอย่างมี ส่วนร่วม ของประชาชน ต�ำบลบึงช�ำอ้อ อำ� เภอหนองเสอื จังหวัดปทมุ ธานี น้ันเกดิ ขึ้นจากการระดมความคิดร่วมกันระหว่าง ชาวบา้ น อาจารย์ และกลมุ่ องค์กรบริหาร สว่ นตำ� บลบงึ ชำ� ออ้ เพอ่ื ทจี่ ะหาแนวทางใน การพฒั นาแหลง่ เรยี นรทู้ อี่ ยคู่ ชู่ มุ ชนใหเ้ ปน็ แหลง่ เรียนร้ขู องชมุ ชนไดอ้ ย่างแทจ้ รงิ 98

60 ชมุ ชน ยกระดบั คณุ ภาพชีวติ หมู่บ้านชมุ ชนแบบมสี ว่ นร่วม เฉลิมพระเกียรตสิ มเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา สมมุตฐิ านในการดำ� เนนิ โครงการ 2. สำ� รวจพื้นท่ี สามารถสรา้ งเป็นกิจกรรม ผลการดำ� เนินงาน การจัดท�ำศูนย์เรียนรู้การท่อง การเรียนรไู้ ด้ ผลการด�ำเนินโครงการในช่วงปี เที่ยวเชิงเกษตรอินทรีย์อย่างไร จึงจะ 3. ศกึ ษาการเรยี นรูพ้ ืชสมุนไพรตา่ ง ๆ ใน แรกเป็นการสร้างความรู้ความเข้าใจ เป็น สามารถเป็นแหล่งเรียนรู้ได้ อย่างย่ังยืน ชุมชนในการที่จะเลือกเป็นผลิตภัณฑ์ท่ี ช่วงส�ำรวจความพร้อม ของชุมชน และ นั้นมีความเป็นไปได้ในการร่วมมือและ เหมาะสมชุมชน ส�ำรวจความต้องการด้านสังคม ไปพร้อม เรียนรู้ไปโดยมีหลักแนวคิดที่ผู้น�ำชุมชน 4. อบรมการแปรรูปสมุนไพรเพื่อใช้เป็น กนั กบั การอบรมความรู้ ในดา้ นการแปรรปู ผู้สนับสนุน ความรู้ และการจัดสร้าง ผลติ ภณั ฑช์ มุ ชน และจดั ทำ� รปู แบบสอ่ื เพอื่ สมนุ ไพรในชมุ ชนเพอ่ื เปน็ แนวคดิ และการ ศูนย์ประชาชน ที่อยู่อาศัยท่ีจะสามารถ นำ� ไปถ่ายทอดความรู้กบั ชาวบ้านได้ จุดประกาย และให้ตระหนักเห็นความ สร้างสรรค์ในประโยชน์ใช้สอย จากศูนย์ ส�ำคัญ และเตรียมความ พร้อมในด้าน การเรียนรู้คู่ชุมชนให้เป็นแหล่งเรียนรู ้ รว่ มประชุมระดมความคิดเห็นกบั ผ้นู ำ� การถ่ายทอดความรู้ในรูปแบบส่ือให้เป็น ในรปู แบบทอ่ งเทย่ี วในชมุ ชนไดอ้ ยา่ งยง่ั ยนื ชุมชน รูปธรรม เพื่อให้ศูนย์เร่ิมมีสื่อและข้อมูลท่ี ไปพร้อมๆ กัน เร่ิมจากการหารูปแบบ เก่ียวข้อง ให้ชัดเจนและพร้อมจะถ่ายทอด อัตลักษณ์ท่ีเกิดขึ้นในชุมชน และหาแนว ส�ำรวจพ้ืนทีผ่ กั สมนุ ไพรในชุมชน ความร้ตู อ่ ผู้ทีส่ นใจ ครอบครัว และชุมชน กลยุทธการถ่ายทอดรูปแบบเพื่อสื่อสาร ได้ ให้ชุมชนได้ตระหนักถึงความเป็นอยู่ตาม พ้นื ทเี่ บือ้ งต้นที่สามารถจัดท�ำได้ หลักเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อน�ำไปสู่เป้า มีความเหมาะก็มแี หลง่ เรยี นรูท้ ี่เป็นเกษตร หมายตามท่ีชุมชนเป็นผู้ ร่วมคิดร่วมสร้าง ปลอดสารทเ่ี ปน็ แหล่งเรยี นรู้ของชาวบ้าน และร่วมลงมอื ปฎบิ ตั ิรว่ มกัน ทงั้ หมดทส่ี ามารถรวมกลมุ่ กนั 5 พนื้ ที่ สวน วัตถปุ ระสงค์ในการดำ� เนนิ โครงการ ฟงุ้ ขจร สวนมังคดุ โรงเพาะเห็ด และพ้ืนท่ี 1.เพ่อื ใหค้ นในชมุ ชนไดม้ คี วามรู้ ของชาวบ้านทเ่ี ปน็ พื้นทีข่ นาดเลก็ 2 พืน้ ที่ ความเข้าใจ แนวคิด การจัดการ เกษตร แนวทางการขยายผลการด�ำเนินงานให้ อย่างครบวงจร ตามหลัก เศรษฐกิจพอ เกิดความยั่งยืน เพยี ง การสร้างแนวทางการรับรู้การ 2.เพ่ือให้คนในชุมชนได้สามารถ เข้าถึงเทคโนโลยีสารสนเทศของคนใน น�ำความรู้จากการที่ชุมชนได้มาถ่ายทอด ชุมชนในพ้ืนทไ่ี ดอ้ ยา่ ง ทว่ั ถงึ การจัดอบรม มาประยกุ ต์ ศกั ยภาพของผนู้ ำ� ชมุ ชนในดา้ นการสอื่ สาร 3.เพื่อให้คนในชุมชนได้สามารถ และการถ่ายทอดข้อมูล และเพิ่มทักษะ ถ ่ า ย ท อ ด ค ว า ม รู ้ เ ก ษ ต ร ใ น แ น ว ท า ง ความสามารถและความเข็มแข็งในด้าน เศรษฐกิจพอเพียงของชุมชน ตนเองผ่าน การเกษตรปลอดสาร เพอื่ นำ� ไปสศู่ นู ยเ์ รยี น รูปแบบสื่อได้ รกู้ ารทอ่ งเทย่ี วในระยะตอ่ ไป วิธกี าร 1. ถา่ ยทอดความรกู้ ารประยกุ ต์ หลักเศรษฐกิจพอเพียงกับศูนย์เรียนรู้ ชุมชนเชงิ เกษตรอินทรยี ์ 99