สสว.8 เล่มสมบูรณ์ ปี 59 เครือข่ายท้องไม่พร้อม

มหิดลโมเดลศูนย(พฒั นาศกั ยภาพวยั รุน โดยใชเครือขายภาคประชาสงั คมในการพัฒนา ภาคีเครือขายเพื่อเป=นแกนนําการจัดการแกไขและปองกันการตั้งครรภ(ในวัยรุนแบบสหวิชาชีพวิชาชีพ และบูรณาการขามหนวยงานผานกิจกรรมตาง ๆ อาทิ การประชุมแลกเปลี่ยนเรียนรูรวมกันอยาง ตอเน่ือง เพื่อสรางองค(ความรูและสรางระบบการจัดการศึกษาการตั้งครรภ(ในวัยรุน, การพัฒนา ฐานขอมูล แผนที่ทางสังคมดานเด็กและเยาวชน เป=นตน ใชศูนย(พัฒนาศักยภาพเด็กและวัยรุน โดยการพัฒนาแกนนํา หรือตัวแทน ศูนย(พัฒนาศักยภาพเด็กและวัยรุน 4 แหงของเทศบาลศาลายา ผานกิจกรรม อาทิ กระบวนการการเสริมสรางตนทุนชีวิตเด็กและเยาวชนไทย, กิจกรรมเสริมสราง องค(ความรูเฉพาะดานอนามัยเจริญพันธุ(เพ่ือพัฒนาองค(ความรูเพศศึกษาในรูปแบบการแลกเปลี่ยน เรียนรู (KM) เชน หองเรียนพอแม หรือเพื่อนชวยเพ่ือน ทักษะชีวิตการเป=นพ่ีเล้ียง หรือท่ีปรึกษา ในชุมชน เป=นตน ซึ่งใชเครือขายภาคประชาสังคมเป=นเครือขายแกนนําสหวิชาชีพท่ีสามารถใหการ ชวยเหลือ แกไข และปองกันป\"ญหาการต้ังครรภ(ในวัยรุนใหเกิดระบบการจัดการกรณีศึกษาการ ต้ังครรภ(ในวัยรุนและเกิดตลาดเรียนรูรวมกัน ใชศูนย(พัฒนาเด็กเล็กและวัยรุนเป=นศูนย(ใหมีพ่ีเล้ียงใน ชมุ ชนท่ีมีทกั ษะและสามารถใหการชวยเหลือ แกไขและปองกนั ป\"ญหาการต้ังครรภ(ในวัยรุน และใชกลุม เยาวชนในการชวยเหลือกันเอง และเสริมสรางปองกันป\"ญหาการตั้งครรภ(ในวัยรุนผานพ่ีเลี้ยงในชุมชน โดยแบงกลุมเยาวชนเป=น 3 กลุม ไดแก 1)กลุมเยาวชนท่ัวไปเนนการปองกันไมใหมีเพศสัมพันธ(กอนวัย อันควร 2)กลุมเยาวชนกลุมเส่ียง หรือมีเพศสัมพันธ(แลวใหรูจักการมีเพศสัมพันธ(ท่ีปลอดภัย 3)กลุมเยาวชนที่มีป\"ญหา หรือตั้งครรภ(แลวเนนการดูแลตัวเองได ครอบครัวมีความเขาใจและยอมรับ ผูชายรบั ผิดชอบรวมกนั แผนภาพมหิดลโมเดล : ศูนยพ& ัฒนาศักยภาพวยั ร.ุน 69

2.5 เอกสารงานวิจยั ทเี่ ก่ยี วของ จากการคนควาวรรณกรรมไมพบผลงานวิจัยท่ีเก่ียวของกับการดําเนินงานในรูปแบบ เครือขายเพ่อื การแกไขป\"ญหาแมวยั เยาว(ในประเทศไทย อยางไรก็ตามงานวิจัยท่ีเก่ียวของกับแมวัยเยาว( หรือแมวยั รุน มีดงั ตอไปนี้ ก่ิงดาว มะโนวรรณ (2553) ไดศึกษาป\"จจัยท่ีเป=นสาเหตุ วิธีการแกไขป\"ญหาและ แนวทางการแกไขป\"ญหาการตั้งครรภ(ไมพึงประสงค( ประชากรท่ีใชในการศึกษาคร้ังน้ี ไดแก สตรีวัยรุน ท่ีเขารวมโครงการคุณแมวัยใสหวงใยอนาคต จํานวน 10 คน ผูปกครองจํานวน 10 คน ผูนําชุมชน จํานวน 3 คน กลุมตัวอยางเฉพาะเจาะจงท่ีเก่ียวของในการปองกันและแกไขป\"ญหาการตั้งครรภ( ไมพึงประสงค( จํานวน 10 คน เก็บรวมรวมขอมูลโดยการสัมภาษณ(แบบก่ึงมีโครงสราง สัมภาษณ(แบบ เจาะลึก และการสนทนากลุม ผลการศึกษาพบวา ป\"จจัยท่ีเป=นสาเหตุของการต้ังครรภ(ไมพึงประสงค( ไดแก ป\"จจัยภายใน คือ การไมใหความสนใจเรียนรูเกี่ยวกับการคุมกําเนิดอยางจริงจัง การมีทัศนคติ ที่เห็นวาการถูกเน้ือตองตัวกัน การอยูรวมกันกอนแตงงานเป=นเร่ืองปกติธรรมดา และป\"จจัยภายนอก คือ ผูปกครองสวนใหญไมแสดงออกในความรักและไมเคยสอนเรื่องเพศศึกษาใหกับบุตร ถึงแมชุมชน มีประเพณีที่ควบคุมดานพฤติกรรมทางเพศ เชน การผิดผี แตไมไดมีการถายทอดใหกับบุตรหลาน การคบเพ่ือนตางเพศเมื่ออายุยังนอย การมีเพศสัมพันธ( การตั้งครรภ(ไมพึงประสงค( รวมทั้งการอยู ดวยกันกอนแตงงานกลายเป=นเร่ืองปกติของสังคม โรงเรียนมีกฎระเบียบไมคอยเขมงวด สวนเพ่ือน ไดยุยงสงเสริมใหไปสูแนวทางท่ีไมเหมาะสม ส่ือมีอิทธิพลตอการแสดงพฤติกรรมทางเพศ เชน การแสดงบทบาทการเปน= คูรกั ในละครโทรทัศน( ปายโฆษณา วีซีดีและคลิปวีดโี อโป— การแกไขป\"ญหาการต้ังครรภ(ไมพึงประสงค( สตรีวัยรุนรับรูการต้ังครรภ(ของตนเอง จากการสังเกตวาประจําเดือนไมมา การซ้ือแผนตรวจครรภ(มาตรวจและไปหาหมอ เม่ือทราบ วาตั้งครรภ(รูสึกเครียด วิตกกังวล กลัว เสียใจและตองการเอาเด็กออกและบางคนพยายามทําแทง แต ไมสําเร็จ สวนใหญไดบอกกับแฟนทราบเป=นคนแรก สวนผูปกครองจะทราบหลังจากคนอ่ืนและรูสึก เสียใจผิดหวงั แตไมไดตอวารนุ แรงและคอยชวยเหลือตามหนาท่ี สตรีท่ีต้ังครรภ(ไมพึงประสงค(ไดวางแผน ในอนาคตวาจะทํางานหาเงินเพ่ือสงใหลูกไดเรียนหนังสือในระดับสูง ๆ สวนผูปกครองไมไดวางแผน ใหกับบุตรและหลาน แนวทางการแกไขป\"ญหาการตั้งครรภ(ไมพึงประสงค( ไดแก ดานตัววัยรุนควรใช เวลาการคบหากอนมีเพศสัมพันธ( มีทักษะชีวิต ดานครอบครัวพอแมตองมีความรูในเร่ืองเพศศึกษา เป=นแบบอยางที่ดี แสดงความรักตอบุตรไมบังคับหรือกดดันบุตรโดยเฉพาะเรื่องการเรียน การเปรียบเทียบกับผูอ่ืน ดานสถานศึกษาควรใหความรูเรื่องเพศศึกษาแกวัยรุนและผูปกครอง ดานชุมชนควรอบรมใหความรูแกกลุมเปาหมาย การเป=นแบบอยางท่ีดี พระสงฆ(ควรมีบทบาท ในการสอดแทรกธรรมะใหกบั เด็กและหนวยงานของรฐั ควรมีความจริงจงั ในการปองกันและแกไขป\"ญหา การตั้งครรภ(ไมพึงประสงค(และทาํ งานเชิงบูรณาการใหมากข้ึน 70

วิทยาธร ทอแกว (2553) ไดศึกษาสภาพป\"ญหา ป\"จจัยแวดลอม และลักษณะทาง สังคมท่ีมีอิทธิพลตอป\"ญหาการต้ังครรภ(ในวัยรุนในระดับภูมิภาค และเพื่อศึกษากลยุทธ( ยุทธวิธี กระบวนการ มาตรการปองกันและแกไขป\"ญหาการตั้งครรภ(ไมพรอมในวัยรุนในระดับพ้ืนท่ี รวมทั้งเพ่ือ สรางความตระหนกั รูของประเด็นการตั้งครรภไ( มพรอมของวัยรุนในระดับภูมิภาค ตลอดจนเพ่ือเผยแพร ตอสาธารณะในประเด็นที่เก่ียวของกับการสงเสริมและแกไขป\"ญหาการต้ังครรภ(ในวัยรุน ซ่ึงการศึกษา ครั้งน้ีใชรูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุมตัวอยางท่ีทําการศึกษามี 5 กลุม มีจํานวนทั้งส้ิน 228 คน ประกอบดวย เด็กและเยาวชนทั่วไป เด็กและเยาวชนกลุมเส่ียง เด็กและเยาวชนท่ีเป=นแมวัยเยาว( ครอบครัวพอแมผูปกครอง และทีมสหวิชาชีพท่ีทํางานดานการใหความชวยเหลือท้ังภาครัฐ และเอกชน อาศัยอยใู น 4 จังหวดั ไดแก กรุงเทพมหานคร จังหวดั บุรีรมั ย( จงั หวัดประจวบคีรีขนั ธ( และจงั หวัดตราด ผลการศึกษาพบวา สาเหตุของป\"ญหาการต้ังครรภ(ไมพรอมในวัยรุน เกิดจากป\"จจัย แวดลอมตาง ๆ หลายสาเหตุดวยกัน ทั้งน้ีข้ึนอยูกับสภาพของพื้นท่ีแตละจังหวัดซึ่งมี 3 ประเด็น คือ 1)ดานพฤติกรรมของตัวเดก็ เอง: ขาดความรูเรื่องการคุมกําเนิด ความอยากรูอยากลอง ขาดความรูสึก ถึงการมีคุณคาในตนเองเพราะความประมาท แพยาคุมกําเนิด คานิยมทางเพศท่ีผิด 2)ป\"จจัย ดานครอบครัว:สภาพครอบครัวแตกแยก ป\"ญหาเศรษฐกิจครอบครัว การอบรมเล้ียงดูท่ีไมเหมาะสม การถูกลวงละเมิดจากบุคคลในครอบครัว และ 3)ป\"จจัยแวดลอมทางสังคม:ความเส่ือมโทรม ของสภาพแวดลอมในชุมชน อิทธิพลจากเพอื่ นทม่ี ีคานิยมทผ่ี ิด อิทธิพลของส่ือทม่ี ีเน้ือหาไมเหมาะสม กลยุทธ( ยุทธวิธี กระบวนการตลอดจนมาตรการปองกันและแกไขป\"ญหาการต้ังครรภ( ของวัยรุนในระดับพื้นที่ สรางความตระหนักรูถึงการมีคุณคาในตนเอง รวมกันสรางเครือขายเฝาระวัง ทั้งในระดบั ครอบครวั และชุมชน สงเสริมสนับสนุนกิจกรรมที่ดีมีประโยชน(ของเด็กและเยาวชน อบรมให ความรูเรื่องเพศศึกษาเหมาะสมตามวัย สรางภูมิคุมกันทางจิตใจดวยศีลธรรม จริยธรรม ควบคุมและ กาํ จัดส่ือไมเหมาะสม ศิริพร หนูนวล (2541) ศึกษาการจัดบริการสังคมสงเคราะห(สําหรับหญิงต้ังครรภ( ไมพึงปรารถนา ศึกษาป\"ญหาอุปสรรคในการปฏิบัติงานกับกลุมหญิงต้ังครรภ(ไมพึงปรารถนา และ ศึกษาทัศนะของนักสังคมสงเคราะห(ที่มีตอบริการท่ีพึงประสงค(สําหรับหญิงตั้งครรภ(ไมพึงปรารถนา วิธีการที่ใชในการศึกษา คือ การศึกษาจากเอกสารและการศึกษาจากภาคสนามเครื่องมือท่ีใช ในการศึกษา คือ แบบสอบถาม ประชากรท่ีใชศึกษา คือ นักสังคมสงเคราะห(ที่ปฏิบัติงานกับหญิง ตั้งครรภ(ไมพึงปรารถนาในหนวยงานโรงพยาบาลในเขตกรุงเทพมหานคร จํานวน 16 แหง บานพัก สําหรับหญิงต้ังครรภ(ไมพึงปรารถนา 5 แหง และสหทัยมูลนิธิจํานวน 97 ราย ผลการศึกษาขอมูล ท่ัวไปพบวา นักสังคมสงเคราะห(ท่ีปฏิบัติงานกับหญิงตั้งครรภ(ไมพึงปรารถนาสวนมากเป=นเพศหญิง มี อายุระหวาง 30 -39 ป< สถานภาพเป=นโสดและสําเร็จการศึกษาในระดับปริญญาตรีมากที่สุด มาตรฐานในการจดั บริการสําหรับหญิงตั้งครรภไ( มพึงปรารถนาในประเทศไทยมีความสอดคลองกับการ จัดบริการตามมาตรฐานสากลตามที่องค(กรสวัสดิการเด็กแหงอเมริกา(Child Welfare League of 71

America) ไดจําแนกไว คือ บริการปองกันป\"ญหา บริการดานการศึกษา บริการดูแลสุขภาพ บริการ สังคม บริการจางงานและฝMกอาชีพ บริการดูแลเด็ก การชวยเหลือดานการเงินและการจัดการที่ เก่ียวของกับผูรับบริการโดยนําเอาบริการตาง ๆ ดังกลาวมาประยุกต(ใชในการจัดบริการตามความ เหมาะสมของสถานการณ(ป\"ญหา สวนบริการท่ียังไมจัดขึ้นในประเทศไทย เชน บริการแมบาน บริการ เพ่ือนปรึกษาเพื่อน เป=นตน สวนบริการท่ีไทยปฏิบัติแตตางจากท่ีจัดในตางประเทศ คือ บริการโดยนํา หลักธรรมะมาประยกุ ตใ( ชในการชวยเหลือหญิงต้ังครรภไ( มพึงปรารถนา ลักษณะของผูรับบริการสวนใหญน้ันเป=นกลุมมารดาวัยรุนท่ีต้ังครรภ(ไมพึงปรารถนา และติดเช้ือเอดส( (HIV) โดยสวนใหญจะมีอายรุ ะหวาง 16-20 ป< และมีความตองการบริการทาํ แทงมากทส่ี ุด เก่ียวกับการจัดบริการสําหรับหญิงตั้งครรภ(ไมพึงปรารถนาในหนวยงานโรงพยาบาล บานพักสําหรับหญิงตั้งครรภ(ไมพึงปรารถนา และสหทัยมูลนิธิน้ัน สวนใหญลักษณะการใหบริการ จะเป=นการใหคําปรึกษาและใหความรูในดานตาง ๆ ซึ่งการจัดบริการชวยเหลือสวนใหญเป=นการ ชวยเหลือในระยะสั้นมากกวาระยะยาว ลักษณะการใหคําปรึกษาจะเนนการใหคําปรึกษาดานสังคม อารมณ( จิตใจและเศรษฐกิจ สวนขอจํากัดในการจัดบริการนั้น คือ ดานบุคลากร งบประมาณ และ การติดตามผล ทัศนะของนักสังคมสงเคราะห(ตอบริการท่ีพึงประสงค(สําหรับหญิงตั้งครรภ(ไมพึงปรารถนา ท่ีควรจะเกิดขึ้นนั้น นักสังคมสงเคราะห(มีความเห็นวา ควรจัดบริการในการปองกันป\"ญหา เชน ก า ร จั ด ก า ร ศึ ก ษ า สํ า ห รั บ ห ญิ ง ต้ั ง ค ร ร ภ( ไ ม พึ ง ป ร า ร ถ น า ร ะ ห ว า ง ตั้ ง ค ร ร ภ( แ ล ะ ห ลั ง ค ล อ ด บุ ต ร การจัดบริการเชิงรุกในการปองกันป\"ญหากับกลุมเส่ียง และการประสานงานระหวางนักสังคม สงเคราะห(กบั หนวยงานอ่ืน ๆ เชน โรงเรียน โรงงานอตุ สาหกรรมเพื่อใหความรูเรอ่ื งเพศศึกษา ความคิดเห็นของนักสังคมสงเคราะห(เก่ียวกับป\"ญหาอุปสรรคในการปฏิบัติงานในดาน การบริหาร การจัดบริการ บุคลากร ทรพั ยากรทางสังคมและนโยบายในการปฏิบัติงาน เม่ือพิจารณา คาสถิติแลวพบวา ป\"ญหาอุปสรรคในการปฏิบัติงานกับกลุมหญิงตั้งครรภ(ไมพึงปรารถนาอยูในระดับ ปานกลาง สําหรับขอเสนอแนะจากการวิจัยครั้งน้ี ดานการจัดบริการควรใหความสําคัญกับ บริการปองกันป\"ญหาใหมากข้ึน โดยอาจจะจัดในลักษณะการปองกันกับกลุมเส่ียงและควรมีการ จัดบริการแบบผสมผสานทั้งเชิงรุกและเชิงรับควบคูกันไป นอกจากนั้นควรจัดใหมีบริการบานพัก สําหรับหญิงตั้งครรภ(ไมพึงปรารถนาและติดเชื้อ HIV รวมดวยอยางเพียงพอ การจัดบริการเพ่ือน ปรึกษาเพือ่ น บริการเรียนพิเศษในชวงระหวางต้ังครรภ(และพักฟ^]นหลังคลอดบุตร และการสรางความ เขาใจกับชุมชนเก่ียวกับป\"ญหาการไมยอมรับหญิงกลุมน้ี ดานผูปฏิบัติงานควรเนนการพัฒนาทักษะ ความรู ความชํานาญในการปฏิบัติงานเพื่อพัฒนาคุณภาพและประสิทธิภาพในการจัดบริการ นอกจากนั้นควรเนนการจัดอบรมสัมมนาเก่ียวกับการจัดบริการเพื่อแลกเปล่ียนความรู และรวมกัน 72

แกไขป\"ญหาอุปสรรดานตาง ๆ ตลอดจนการหาแนวทางในการพัฒนารูปแบบของการจัดบริการ กับกลุมหญิงต้ังครรภไ( มพึงปรารถนาตอไป จารุวรรณ เสริมนันทพงษ( และคณะ(2548) ศึกษาแนวทางการพัฒนาเครือขายกลุม/ องค(กรประชาชนในพ้ืนทจี่ ังหวัดลาํ พนู พบวา รูปแบบและแนวทางในการพัฒนาและเช่ือมโยงเครือขาย กลุม/องค(กรประชาชนนั้น มีความหลากหลายแตกตางกัน ทั้งทางมิติทางสังคม มิติทางเศรษฐศาสตร( ตามสภาพป\"ญหาความตองการ และศักยภาพของแตละพื้นท่ี แนวทางสําคัญในการสรางเครือขาย คือ การสรางความสัมพันธ(ของกลุม การชี้ใหเห็นถึงผลประโยชน(ท่ีจะไดรับรวมกัน การแลกเปล่ียนเรียนรู การสรุปบทเรียนรวมกันอยางสมํ่าเสมอทําใหเกิดความเขาใจ และเห็นทิศทางการดําเนินงานรวมกัน ตอไปและเงื่อนไข/ป\"จจัย สําคัญท่ีมีผลตอการพัฒนาเครือขาย แบงเป=น 2 สวนคือ หน่ึง ป\"จจัยที่เอ้ือ ตอการพัฒนาเครือขาย ไดแก ป\"จจัยภายใน เชน ภาวะผูนําของกลุม/องค(กร/เครือขาย แรงบันดาลใจ จากประเด็นป\"ญหารวมของกลุม/องค(กร/เครือขาย อุดมการณ( จิตวิญญาณ ความเช่ือ ป\"ญหาและ อุปสรรคของกลุม/องค(กร/เครือขาย ป\"จจัย เชน นโยบายภาครัฐ พ่ีเล้ียงจากหนวยงานและองค(กรที่ เก่ยี วของ โอกาสการไดรบั การสนบั สนุนจากหนวยงาน/องค(กร สองป\"จจัยท่ีเป=นอุปสรรคตอการพัฒนา เครือขาย ไดแก ป\"จจัยภายนอก เชน ชวงฤดูฝนเก็บเกี่ยวผลผลิต ป\"ญหาและความตองการของสมาชิก เครือขาย การส่ือสารระหวางสมาชิก กรอบการดําเนินงานของกลุม/องค(กร/เครือขาย และบุคลากร ภายในกลุม/องค(กร/เครือขาย ป\"จจัย เชน นโยบายภาครัฐ และการขาดโอกาสการหนุนจากพี่เลี้ยง เจาหนาทสี่ งเสริมหรือนกั พัฒนา ทัศนีย( ลักขณาภิชนชัช และคณะ (2548) ทําการศึกษาแนวทางการพัฒนาเครือขาย กลุมองค(กรประชาชนในพื้นท่ีจงั หวดั เพชรบรุ ี พบวา กลยทุ ธ(ท่ีใชในการพัฒนาเครือขาย ประกอบดวย การสรางความสัมพันธ(ในระดับท่ีทําใหเกิดความไววางใจ (Trust) กับกลุมตาง ๆ วาจะไมถูกเอาเปรียบ จากการเป=นเครือขาย และการสรางความตระหนักรูป\"ญหาดวยตนเองและเรียนรูวิธีการจัดการป\"ญหา ดวยการรูจักวิเคราะห( (Analytical thinking) ดวยหลักเหตุผลเชิงประจักษ( (Rationale) รวมถึงการจัด กิจกรรมเช่ือมโยงเครือขาย กลุม องค(กร ประชาชน ที่ตอบสนองตามความสนใจและความตองการ โดยใชการประชุมแบบสรางสรรค( ซ่ึงจะเห็นไดวาการพัฒนาเครือขายเร่ิมตนจากการกระตุนให กลุมเปาหมายไดตระหนักรูในป\"ญหาความตองการของตนเอง เสริมแรงดานขอมูล ความรู เทคนิค วิชาการ จนกระท่ังสามารถวิเคราะห(ปญ\" หา ตรวจสอบและพบทางเลือกที่เหมาะสมกับตนเอง ถาขาด ศักยภาพประการใดจึงขอแรงสนับสนุนจากกลุมเครือขาย หรือใหกลุมชวยประสานเช่ือมโยง และ สดุ ทายจากหนวยงานภาครฐั ท่ีมีหนาท่ดี แู ลรับผิดชอบ และสงเสริมใหเกิดความสําเรจ็ ปรีดา ประพฤติชอบ และคณะ (2548) ทําการศึกษาแนวทางการพัฒนาเครือขาย กลุมองค(กรประชาชน ในพ้ืนท่ีจังหวัดขอนแกน พบวา กิจกรรมท่ีชวยสรางและพัฒนาความเขมแข็ง ของเครือขายน้ันมีท้ังประสบความสําเร็จและไมประสบความสําเร็จ ซ่ึงป\"จจัยแหงความสําเร็จ หรือไมสําเร็จของกิจกรรมอยูกับความเขมแข็งของสมาชิก ผูนําองค(กรท่ีตองมีวิสัยทัศน( กระบวนการ 73

กิ จ ก ร ร ม ก า ร เ ชื่ อ ม โ ย ง เ ค รื อ ข า ย ต อ ง เ กิ ด จ า ก บ ท บ า ท ก า ร มี ส ว น ร ว ม อ ย า ง แ ท จ ริ ง ข อ ง ส ม า ชิ ก เพ่ือใหสมาชิกมีความรูสึกวาไดรับประโยชน(จากการมีเครือขาย และสมาชิกเครือขายตองเขาใจความ แตกตางขององค(กรภายในและระหวางเครือขาย รวมทั้งมีความพยายามท่ีจะชวยเหลือสนับสนุนซึ่งกัน และกันตลอดจนการสรางจิตสํานึกใหเกิดข้ึนกับเครือขายนั้นคงมิใชเพียงแตการบรรยายหรืออบรม สั่งสอนแตจะตองสรางความรูและความเขาใจใหเกิดกับสมาชิกอยางแทจริงและเห็นประโยชน(ของการ มีเครือขาย ทั้งนี้ป\"จจัยที่ประสบความสําเร็จอีกประการหน่ึง คือ บทบาทของนักวิจัยท่ีเขาไปเป_ดโอกาส ใหสมาชิกเครือขายไดมาพบปะปรึกษาหารือกันและบทบาทของการเป=นผูสนับสนุนความรูทางวิชาการ และเทคโนโลยีดานตาง ๆ อานนท( ผกากรอง และคณะ (2548) ทําการศึกษาแนวทางการพัฒนาเครือขาย กลุมองค(กรประชาชนในพ้ืนท่ีจังหวัดเลย พบวา การกอเกิดของกลุม/องค(กรสวนใหญเกิดจาก หนวยงานภายนอกผลักดัน และมุงหวังประโยชน(ดานตาง ๆ จากการรวมกลุมเป=นหลัก แรงจูงใจในการ ทาํ งาน (Work Motivation) ทเ่ี กีย่ วกับความรูความเขาใจในทิศทาง (Direction) ของกลุม ความหนักแนน (Intensity) และความเพียรพยายาม (Persistence) เพือ่ ใหกลุมองค(กรมีความเป=นอันหน่งึ อันเดียวกัน และ การรวมพลงั (Synergy) ท่ีจะทาํ งานรวมกันอยางมีประสิทธิภาพยังนอย กลไกท่สี ําคัญในการพัฒนาและ เชื่อมโยงเครือขาย ไดแก การจัดทําแผนกลยุทธ(แบบมีสวนรวม การมีศูนย(ประสานงานเครือขาย การประชุมเครือขายประจําเดือน การเสริมสรางกระบวนการเรียนรู การสื่อสารประสานงาน ในรูปแบบตาง ๆ เชน โทรศัพท( จดหมายเว็บไซต( ฯลฯ การเยี่ยมเยียนและติดตามผลการดําเนินงาน อยางตอเน่อื งและสมาํ่ เสมอ นอกจากน้ียังพบวา ป\"จจัยแหงความสําเร็จและไมสําเร็จในกระบวนการเช่ือมโยง เครือขายขึ้นอยูกับการคัดเลือกคุณภาพผูนําซ่ึงใชภาวะผูนํา (Leadership) ขับเคล่ือนการเช่ือมโยง เครือขาย การพัฒนาขีดความสามารถและบทบาทของหนวยงานสนับสนุนใหทําหนาที่ “ผูอํานวย ความสะดวก” (Facilitator) ที่มีประสิทธิภาพ ความเสมอภาคของกลุม / องค(กรท่ีมีอยูในเครือขาย ความสมดุลในการประสานประโยชน(เพอ่ื การแลกเปล่ยี นระหวางกนั ภายในเครือขาย วัฒนธรรมองค(กร ทใ่ี หความสาํ คญั ตอการแลกเปลี่ยนและแบงป\"นความรูระหวางบุคคล กลุม องค(กร และสามารถจัดการ ความรูใหเป=นระบบ และกลายเป=นองค(กรแหงการเรียนรูซึ่งสงผลใหเครือขายดํารงอยูอยางมีคุณภาพ และย่ังยืน และศักยภาพของกลุม องค(กรท่ีแตกตางกันมีผลตอความสําเร็จในการเชื่อมโยงเครือขาย ที่แตกตางกัน สุทธิพงษ( ภเู มืองปาน (2542) ศึกษาเรือ่ ง ศักยภาพของคณะกรรมการบริหารองค(การ บริหารสวนตําบลในการพัฒนาชุมชน : ศึกษาเฉพาะกรณีจังหวัดเชียงราย โดยมีวัตถุประสงค( ในการศึกษา ดังนี้ 1) เพ่ือศึกษาระดับศักยภาพของคณะกรรมการบริหารองค(การบริหารสวนตําบล ในการพัฒนาชุมชน 2) เพ่ือศึกษาความสัมพันธ(ระหวางป\"จจัยตาง ๆ กับระดับศักยภาพในการพัฒนา ชุมชนของคณะกรรมการบริหารองค(การบริหารสวนตําบล และศึกษาถึงสภาพป\"ญหา อุปสรรค 74

ในการพัฒนาชุมชนของคณะกรรมการบริหารองค(การบริหารสวนตําบล การศึกษาระดับศักยภาพ ในการพัฒนาชุมชนของคณะกรรมการบริหาร อบต. พบวาคณะกรรมการบริหาร อบต. มีระดับ ศักยภาพในการพัฒนาชุมชนในดานการใหประชาชนเขามีสวนรวมในการพัฒนาชุมชนสูง สวนใน ดานการวางแผนพัฒนาชุมชน การประสานงานเพ่ือพัฒนาชุมชน และการนําแผนพัฒนาชุมชน ไปปฏิบัติ พบวาคณะกรรมการบริหาร อบต. มีระดับศักยภาพต่ํา องค(ประกอบของคณะ กรรมการบริหาร อบต. ท่เี ปน= เพศชายลวนมีความสมั พนั ธ(กบั ระดับศักยภาพในการวางแผนพัฒนาชุมชม การฝMกอบรมดาน การประสานงานเพ่ือการพัฒนาชุมชนมีความสัมพันธ(กับระดับศักยภาพ ในการประสานงานพฒั นาชุมชน และความรูความเขาใจเกย่ี วกบั พระราชบัญญัติสภาตําบลและองค(การ บริหารสวนตําบลมีความสัมพันธ(กับระดับศักยภาพในการนําแผนพัฒนาชุมชนไปปฏิบัติสภาพป\"ญหา ที่เปน= อปุ สรรคตอการพัฒนาชุมชนของคณะกรรมการบริหาร อบต. พบวา สวนใหญจะมีปญ\" หา คือ 1. ดานการวางแผนพฒั นาชุมชน 2. ดานการนาํ แผนพฒั นาชมุ ชนไปปฏิบตั ิ 3. ดานการใหประชาชนหรือองค(กรชมุ ชนเขามีสวนรวมในการพัฒนาชุมชน 4. ดานการประสานงานพัฒนาชุมชนโดยมีป\"ญหาในดานการติดตอประสานงาน กับนักวิชาการ การติดตอประสานงานกับองค(กรธุรกิจและการติดตอประสานงานกับหนวยงานราชการ เพอ่ื การพฒั นาชมุ ชน นเรศ สิงห(คีพงค( (2540) ไดศึกษาความสัมพันธ(ระหวางศักยภาพกับบทบาท ของคณะกรรมการ การประถมศึกษาในจังหวัดนครศรีธรรมราช มีวัตถุประสงค(ดงั น้ี 1. เพื่อศึกษาระดับศักยภาพของคณะกรรมการประถมศึกษาอําเภอ ดานความรู ความสามารถดานการเป=นผูนาํ และดานมนุษย(สมั พันธ( 2. เพ่ือศึกษาระดับการปฏิบัติงานตามบทบาทของคณะกรรมการการประถมศึกษา อําเภอ ดานการประสานการดําเนินงานของโรงเรียน 3. เพ่ือศึกษาความสัมพันธ(ระหวางศักยภาพกับการปฏิบัติงานตามบทบาท ของคณะกรรมการประถมศึกษาอําเภอ พบวาคณะกรรมการการประถมศึกษาอําเภอทุกตําแหนง มีศักยภาพในระดับสูงโดยศึกษาธิการอําเภอ หัวหนาการประถมศึกษา และผูแทนขาราชการครู มีศักยภาพดานความรูความสามารถ ดานการเป=นผูนํา และดานมนุษย(สัมพันธ(อยูในระดับสูง สวนนายอําเภอมีศักยภาพดานการเป=นผูนํา และดานมนุษย(สัมพันธ(อยูในระดับสูง แตดานความรู ความสามารถอยูในระดับปานกลาง และพบวาความสัมพันธ(ระหวางศักยภาพกับบทบาท ของคณะกรรมการการประถมศึกษาในภาพรวมมีความสัมพันธใ( นระดับสงู 75

บทที่ 3 ระเบียบวิธีการศึกษาวิจยั การศึกษาวิจัยเร่ือง “การพัฒนาเครือขายชุมชนในการปองกันและแก\"ไขป$ญหา การตั้งครรภ*ไมพร\"อมในพ้ืนที่ 4 จังหวัดภาคกลางตอนบน” ได\"แก จังหวดั ลพบุรี จงั หวดั สิงห*บุรี จงั หวัด อางทอง และจังหวัดชัยนาท โดยมีวัตถุประสงค*เพื่อศึกษาลักษณะของเครือขายที่ขับเคล่ือนเร่ืองงาน ปองกนั และแกไ\" ขปญ$ หาการต้ังครรภ*ไมพร\"อมในวยั รุน สร\"างต\"นแบบเครือขายชมุ ชนให\"เกิด Model (ระบบ เครือขายชุมชน) ปองกันและแก\"ไขป$ญหาการต้ังครรภ*ไมพร\"อมในวัยรุนของ 4 จังหวดั ภาคกลางตอนบน การศึกษาครั้งนี้เป<นการวิจัยประยุกต*แบบผสมผสาน (Mixed Method Research) โดยใช\"วิธีวิจัยเชิง ป ริม าณ (Quantitative Research) แ ล ะวิธี วิจั ย เชิ งคุ ณ ภ าพ (Qualitative Research) โด ย มี ก าร กระบวนการวิจัยตามโครงการ ดังน้ี.- 3.1 วิธีการศึกษาวิจยั ในการศึกษาครั้งนี้เปน< การวิจัยประยุกต*แบบผสมผสาน(Mixed Method Research) โดย ใช\"วิธีวิจัยเชิงปริมาณ(Quantitative Research) และวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ(Qualitative Research) มีวิธีการ ศึกษาโครงการ ดงั นี้.- (1) ศึกษาภาคสนาม(Field Research) โดยการสํารวจ(Survey) ใช\"แบบสอบถาม (Questionnaires) และการสัมภาษณ*เชิงลึก(In-depth Interview) เพ่ือค\"นหาต\"นแบบเครือขายชุมชน ปองกันและแก\"ไขป$ญหาการต้ังครรภ*ไมพร\"อมในวัยรุนของ 4 จังหวัดภาคกลางตอนบน ได\"แก จังหวัดลพบรุ ี จังหวดั สิงห*บรุ ี จงั หวดั อางทอง และจงั หวดั ชัยนาท (2) ศึกษาจากการสนทนากลุม (Focus Group) ถึงการดําเนินงานของเครือขายกลุม/ องค*กร ภาครัฐ เอกชน NGOs สําหรับการปองกันและแก\"ไขป$ญหาการตั้งครรภ*ไมพร\"อมในวัยรุน เพ่ือให\"ได\"รูปแบบ (Model) ระบบการทํางานแบบเครือขายในชุมชนเพื่อการปองกันแก\"ไขป$ญหา การต้ังครรภไ* มพร\"อมในวัยรุน (3) ศึกษากรณีตัวอยาง(Case Study) จากการสัมภาษณ*เชิงลึก(In-depth Interview) ในเร่ืองการจัดการดูแลเด็กและเยาวชนสนับสนุนการทํากิจกรรมเพื่อปองกันและแก\"ไขป$ญหาการ ตั้งครรภไ* มพร\"อมในวัยรุนและให\"มีภูมิค\"ุมกนั และแกไ\" ขป$ญหาในสภาวะวิกฤตและให\"มีแนวทางการทํางาน รูปแบบเครือขายเพอ่ื การปองกันแกไ\" ขปญ$ หาการต้ังครรภ*ไมพร\"อมในวัยรุนของชมุ ชน

3.2 ประชากรและกลมุ ตวั อยาง 3.2.1) ประชากรและกลุมตวั อยางในการศึกษาเชิงปริมาณ ประชากรทีใ่ ชใ\" นการศึกษา คือคน กลุมคน หนวยงาน สถาบัน หรือ องค*กรที่ทาํ งานรวมกัน ในชุมชนหรือท\"องถิ่น อาทิ หนวยงานจากกระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย*, กระทรวงมหาดไทย, กระทรวงวัฒนธรรม, กระทรวงศึกษาธิการ, สํานักงานพระพุทธศาสนา, กระทรวงสาธารณสุข, องค*กรอิสระท่ีไมแสวงหาผลกําไร(NGOs) ทด่ี ําเนินการปองกันและแก\"ไขป$ญหา การต้ังครรภ*ไมพร\"อมในวัยรุนในพื้นที่ 4 จงั หวัดภาคกลางตอนบน ได\"แก จงั หวัดลพบุรี จงั หวัดอางทอง จังหวัดสิงห*บุรี และจังหวัดชัยนาท และการคัดเลือกกลุมตัวอยางแบบใช\"ความนาจะเป<น (Probability sampling) โดยการสุมตวั อยางแบบงาย (Simple random sampling) มีจํานวนกลุมตัวอยาง 350 ชดุ ซึ่งคํานวณ สัดสวนขนาดของเขตการปกครองของจังหวัด ได\"แก จังหวัดลพบุรี 142 ชุด, จังหวัดอางทอง 75 ชุด, จังหวัดสิงห*บุรี 32 ชุด และจังหวัดชัยนาท 101 ชุด จากน้ันทําการสุมรายชื่อหนวยงานในพ้ืนที่แตละ จังหวัดดังกลาวด\"วยการจับฉลาก เพ่ือให\"ได\"รายชื่อหนวยงานที่ต\"องสงแบบสอบถามไปเก็บข\"อมูล ในภาคสนามเพ่ือเก็บรวบรวมข\"อมูลที่เก่ียวข\"องโดยการใช\"แบบสอบถามจํานวน 350 ชุด ครอบคลุม ทุกในพื้นที่ 4 จังหวัดภาคกลางตอนบน ได\"แก จังหวัดลพบุรี จังหวัดอางทอง จังหวัดสิงห*บุรี และ จงั หวัดชยั นาท 3.2.2) ประชากรและกลุมตวั อยางในการศึกษาเชิงคุณภาพ ประชากรที่ใช\"ในการประชุมกลุมยอย (Focus Group) และการสัมภาษณ*เชิงลึก (In-depth Interview) คือ ผ\"ูที่มีสวนเก่ียวข\"องในการให\"บริการการดูแล การสงเสริมสนับสนุนและ การชวยเหลือ เพื่อปองกันและแกไ\" ขป$ญหาการตั้งครรภไ* มพร\"อมของวัยรุนในจังหวัด อําเภอ และชุมชน ในพ้ืนที่ 4 จังหวัดภาคกลางตอนบน ได\"แก จังหวัดลพบุรี จังหวัดอางทอง จังหวัดสิงห*บุรี และจังหวัด ชยั นาท ประกอบไปด\"วย ผ\"ูบริหารและเจ\"าหน\"าหน\"าที่ผ\"ูรับผิดชอบงานด\"านการปองกันและแก\"ไขป$ญหา การตั้งครรภ*ไมพร\"อมในวัยรุนในระดับจงั หวดั หนวยงาน หรือบุคคล (อาสาสมัคร) ที่ทําหน\"าที่ให\"บริการดูแลเด็กและเยาวชน ทุกภาคสวนที่เกี่ยวข\"อง ชุมชนกรณีศึกษา(Case Study) จงั หวัดละ 1 ชุมชน/องค*กร รวม 4 ชุมชน/องค*กร 76

ประชาการท่ีใช\"ศึกษาชุมชนตัวอยาง (Case Study) ชุมชนตัวอยางจากการดําเนินงาน ที่ ป ร ะ ส บ ผ ล สํ า เร็ จ แ ล ะ ส า ม า ร ถ เ ป< น แ บ บ อ ย า ง ใ น ก า ร ดํ า เนิ น ง า น ใ น รู ป แ บ บ เค รื อ ข า ย ชุ ม ช น เพื่อการปองกนั และแกไ\" ขปญ$ หาการต้ังครรภ*ไมพร\"อมในวัยรุน 4 ชุมชน/องค*กร ดงั นี้.- จงั หวัด ชมุ ชน/องค'กร ลพบรุ ี องค*การบริหารสวนตาํ บลดงมะรุม อําเภอโคกสําโรง อางทอง ศูนย*คณุ ธรรมจังหวัดอางทอง อําเภอวิเศษชยั ชาญ สิงห*บรุ ี องค*การบริหารสวนตําบลไม\"ดดั อําเภอบางระจนั ชยั นาท เทศบาลตําบลโพนางดาํ ตก อาํ เภอสรรพยา 3.3 ขัน้ ตอนการดําเนินงาน การดําเนินงานวิจัยเป<นการวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Method Research) โดยทําการ วิเคราะห*ข\"อมูลเชิงเอกสารเพื่อสํารวจข\"อมูลเบ้ืองต\"นตามวัตถุประสงค*ข\"อที่ 1 และนําข\"อมูลที่ได\"โดยทํา การสํารวจข\"อมูลตามวัตถุประสงค*ข\"อที่ 2 ด\"วยการวิจัยเชิงปริมาณโดยใช\"แบบสอบถามและนําข\"อมูล ท่ีได\"มาวิเคราะห*และสังเคราะห* เจาะลึกข\"อมูลด\"วยการวิจัยเชิงคุณภาพด\"วยแบบสัมภาษณ* และการ ประชุมกลุมยอย (Focus Group) ในวัตถุประสงค*ข\"อท่ี 3 (Cresswell,1997) เพื่อให\"ได\"รูปแบบ(Model) ระบบเครือขายชุมชนปองกันและแก\"ไขป$ญหาการตั้งครรภ*ไมพร\"อมในวัยรุน โดยมีข้ันตอนการทําการ วิจยั ดังน้ี (1) ลงพ้ืนท่ีสํารวจข\"อมูลเบ้ืองต\"น ประชุมวางแผนการกําหนดตําแหนงในการเก็บ ตัวอยางรวมกับนักวิจัยในพ้ืนที่ 4 จังหวัด ได\"แก จังหวัดลพบุรี จังหวัดสิงห*บุรี จังหวัดอางทอง และ จงั หวดั ชยั นาท (2) ทําการสํารวจระดับและวิเคราะห* เพื่อศึกษาลักษณะของเครือขายที่ขับเคลื่อนเร่ือง งานปองกันและแก\"ไขป$ญหาการตั้งครรภไ* มพร\"อมในวยั รุน (3) เก็บข\"อมูลเชิงปริมาณ ในเขตพื้นท่ี 4 จังหวัด ลพบุรี สิงห*บุรี อางทอง และ ชัยนาท แบบใช\"ความนาจะเป<น (Probability sampling) โดยการสุมตัวอยางแบบงาย (Simple random sampling) มีจํานวนกลุมตัวอยาง 350 ชุด ซ่ึงคํานวณสัดสวนขนาดของเขตการปกครองของจังหวัด ได\"แก จังหวัดลพบุรี 142 ชุด, จังหวัดอางทอง 75 ชุด, จังหวัดสิงห*บุรี 32 ชุด และจังหวัดชัยนาท 101 ชุด จากนั้นทําการสุมรายช่ือหนวยงานในพ้ืนท่ีแตละจังหวัดดังกลาวด\"วยการจับฉลาก เพ่ือให\"ได\"รายชื่อ หนวยงานที่ต\"องสงแบบสอบถามไปเก็บข\"อมูลในภาคสนามเพ่ือเก็บรวบรวมข\"อมูลที่เกี่ยวข\"องโดยการใช\" 77

แบบสอบถามจํานวน 350 ชุด ครอบคลุมในพื้นที่ 4 จงั หวัด คือ จังหวดั ลพบุรี จงั หวัดสิงห*บุรี จังหวัด อางทอง และจังหวดั ชยั นาท (4) ทําการสัมภาษณ*เชิงลึก (In-depth Interview) ผู\"ที่มีสวนเกี่ยวข\"องเกี่ยวกับการ ดําเนินงานในรูปแบบเครือขายในชุมชนโดยใช\"การสุมแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เพ่ือให\"ได\" ผู\"ให\"ข\"อมูลหลัก (Key Informants) ได\"แก ผ\"ูบริหารงานในระดับชุมชนท่ีปฏิบัติงานด\"านการแก\"ไขป$ญหา การตั้งครรภ*ไมพร\"อม ในเขตพื้นที่ 4 จังหวัด ดังนี้ จังหวัดลพบุรี 13 หนวยงาน จังหวัดสิงห*บุรี 6 หนวยงาน จังหวดั อางทอง 13 หนวยงาน และจงั หวัดชัยนาท 13 หนวยงาน รวมจํานวน 45 หนวยงาน โดยเก็บข\"อมูลดังตอไปน้ี ประเด็นที่ 1 สถานการณ*การทํางาน ประเด็นที่ 2 กระบวนการทํางาน ในรปู แบบเครือขายเพ่ือการแกไ\" ขและปองกันปญ$ หาการตั้งครรภไ* มพร\"อม (5) จัดประชุมการมีสวนรวมและทําการสนทนากลุม (Focus Group) เพื่อบูรณาการ ผลที่ได\"จากการสํารวจและสัมภาษณ*และนํามาสร\"างแนวทางการพัฒนาเครือขายการปองกันและแก\"ไข ป$ญหาการต้ังครรภ*ไมพร\"อมในพ้ืนที่ 4 จังหวัด จังหวัดลพบุรี จังหวัดสิงห*บุรี จังหวัดอางทอง และ จังหวัดชัยนาท 3.4 เครอ่ื งมือท่ีใชใ. นการศึกษา 3.4.1 ผ\"ูศึกษาใช\"แบบสอบถามเป<นเคร่ืองมือในการเก็บรวบรวมข\"อมลู เกีย่ วกับสวสั ดิการ สําหรับการปองกันและแก\"ไขป$ญหาการต้ังครรภ*ไมพร\"อมในวัยรุน โดยที่ผ\"ูศึกษาทําการสํารวจ นักวิชาการ นักสังคมสงเคราะห*ที่ดําเนินงานให\"การชวยเหลือหญิงท่ีตั้งครรภ*ไมพร\"อมในพื้นที่ 4 จังหวัด เพ่ือนํามาเป<นกรอบในการสร\"างแบบสอบถาม ตลอดจนทบทวนแนวคิด ทฤษฎี จากหนังสือและ ผลงานวิจยั ท่เี ก่ยี วข\"อง สําหรับโครงสร\"างแบบสอบถามได\"กําหนดเนื้อหาออกเปน< 3 สวน ดังตอไปนี้ สวนที่ 1 คาํ ถามเกี่ยวกบั ข\"อมูลท่ัวไปเกยี่ วกบั การดแู ลเดก็ และเยาวชนในชุมชน รวมถึง ในด\"านการปองกนั และแกไ\" ขปญ$ หาการตั้งครรภไ* มพร\"อมในวยั รุน สวนท่ี 2 ความคิดเห็นตอการบริหารโครงการขององค*กรหรือหนวยงาน เป<นคําถาม เกี่ยวกับป$ญหาอุปสรรคในการปฏิบัติงานการปองกันและแก\"ไขป$ญหาการตั้งครรภ*ไมพร\"อมในวัยรุน รวมถึงหนวยงานภาคสวนตาง ๆ ที่รับผิดชอบรวมภายในจังหวัดแบบสอบถามโครงการศึกษา แนวทางการพัฒนาเครือขายการปองกันและแก\"ไขป$ญหาการต้ังครรภ*ไมพร\"อมในพ้ืนที่ 4 จังหวัด ภาคกลางตอนบน (จงั หวัดลพบุรี จังหวัดอางทอง จังหวดั สิงห*บรุ ี และจังหวัดชยั นาท) ประกอบด\"วย 78

ตอนที่ 1 ข\"อมูลเบื้องต\"น 1) ช่ือองค*กร/หนวยงาน 2) สังกัด 3) ลักษณะโครงการ ที่องค*กรหรือหนวยงานของทานดาํ เนินการด\"านเด็กและเยาวชน ตอนท่ี 2 ความคิดเห็นตอการบริหารโครงการขององค*กรหรือหนวยงาน ประกอบด\"วย 1) ด\"านบุคลากร 2) วิธีการบริหารจัดการโครงการ 3) งบประมาณ และ4) สิ่งอํานวย ความสะดวก ตอนท่ี 3 ข\"อเสนอแนะ สวนที่ 3 รายละเอียดการดําเนินโครงการ เป<นคําถามเพื่อทราบถึงความคิดเห็น ของนักวิชาการหรือนักสังคมสงเคราะห*ที่มีสวนเกี่ยวกับการขับเคลื่อนงานกลุมปองกันและแก\"ไขป$ญหา การต้ังครรภ*ไมพร\"อมในวยั รุน 3.4.2 ผ\"ูศึกษาใช\"แบบสัมภาษณ* เพื่อสร\"างต\"นแบบเครือขายชุมชนปองกันแก\"ไขป$ญหาการตั้งครรภ* ไมพร\"อมในวยั รุนของ 4 จงั หวัดสาํ หรับโครงสร\"างแบบสัมภาษณ* โดยกําหนดเน้ือหาออกเปน< 9 ข\"อ ดงั ตอไปนี้ ข\"อท่ี 1 ในจังหวัดของทานมีหนวยงานใดบ\"างรวมในการทํางานด\"านการพัฒนาเครือขาย การปองกันและแกไ\" ขป$ญหาการต้ังครรภ* ข\"อท่ี 2 หนวยงานแตละหนวยงานในจังหวัดของทานมีวิธีการทํางานรวมกันในการปองกัน และแก\"ไขป$ญหาการตั้งครรภ*อยางไร ข\"อที่ 3 ป$ญหาและอุปสรรคในการทํางานรวมกันของแตละหนวยงานในการปองกันและแก\"ไข ป$ญหาการต้ังครรภ*มีอะไรบ\"าง ข\"อท่ี 4 ทานมีวิธีการแก\"ไขป$ญหาและอุปสรรคในการทํางานรวมกันในการปองกันและแก\"ไข ป$ญหาการตั้งครรภใ* นพ้ืนทข่ี องทานเป<นอยางไร ข\"อที่ 5 การทํางานรวมกันในการปองกันและแก\"ไขป$ญหาการต้ังครรภ*ในพ้ืนที่ของทานควรมี ลกั ษณะเป<นอยางไร ข\"อท่ี 6 ส่ิงที่หนวยงานของทานต\"องการการสนับสนุนในการทํางานรวมกันในการปองกันและ แกไ\" ขป$ญหาการตั้งครรภใ* นพื้นท่ขี องทานมีอะไรบ\"าง ข\"อท่ี 7 ทานคิดวาควรจะสร\"างเครือขายในการทํางานรวมกันในการปองกันและแก\"ไขป$ญหา การตั้งครรภ*ของวยั รุนในพ้ืนทขี่ องทานหรือไมอยางไร ข\"อที่ 8 ทานมีแนวทางการพัฒนาเครือขายการปองกันและแก\"ไขป$ญหาการต้ังครรภ*ไมพร\"อม ของวัยรุนในพื้นท่ี 4 จังหวดั (ลพบรุ ี สิงห*บุรี ชัยนาท อางทอง) ข\"อที่ 9 ข\"อเสนอแนะอืน่ ๆ 79

3.4.3 ผ\"ูศึกษาใช\"วิธีการประชุมกลุมยอย (Focus Group) เพ่ือให\"เกิดรูปแบบระบบ เครือขายชุมชนการปองกันแก\"ไขป$ญหาการตั้งครรภ*ไมพร\"อมในวัยรุน สําหรับโครงสร\"างแบบสัมภาษณ* ได\"กาํ หนดเน้ือหาออกเป<น 2 ประเดน็ ดังตอไปน้ี คําถามในการประชุมกลุมยอย (Focus Group) และการสัมภาษณ* (In-depth Interview) ของกรณีศึกษา (Case Study) งานวิจัยเร่ือง แนวทางการสร\"างเครือขายการปองกันและแก\"ไขป$ญหา การตั้งครรภไ* มพร\"อมในพื้นท่ี 4 จงั หวดั ภาคกลางตอนบน (ลพบรุ ี อางทอง สิงห*บรุ ี ชยั นาท) ประเดน็ ท่ี 1 สถานการณ*การทํางาน • การปฏิบัติงานการปองกันและแก\"ไขป$ญหาการต้ังครรภ*ไมพร\"อมในพื้นที่ของทาน มีวิธีการดาํ เนินงานอยางไร • หนวยงานของทานได\"รับการสนับสนุนหรือหรือการชวยเหลือในปฏิบัติงาน จากหนวยงานอ่ืน ๆ หรือไม หากมีได\"รับการสนับสนุนหรือการชวยเหลือในด\"าน ใดบ\"าง • โครงการภายใต\"หนวยงานของทานทํางานได\"ประสบความสําเร็จหรือไม (ถ\"ามี) และปจ$ จัยใดทีท่ ําให\"โครงการประสบความสาํ เร็จ และมีวิธีการวดั ผลสาํ เรจ็ อยางไร • ป$ญหาและอุปสรรคในการปฏิบัติงานของทาน และการทํางานรวมกบั หนวยงานอื่น คืออะไร และควรมีวิธีการแกไ\" ขอยางไร • ทานมีความคิดเห็นอยางไรเก่ียวกับการปฏิบัติงานการปองกันและแก\"ไขป$ญหา การตั้งครรภไ* มพร\"อม วาควรจะมีการทาํ งานรวมกบั หนวยอน่ื ๆ ทีเ่ กีย่ วข\"องหรือไม • ป$ญหาและอุปสรรคในการปฏิบัติงานภายในหนวยงานของทานและการทํางาน รวมกับหนวยงานอ่นื ๆ มีอะไรบ\"างและมีแนวทางแกไ\" ขป$ญหาอยางไร • หนวยงานของทานต\"องการการสนับสนุน/ชวยเหลือในด\"านใดบ\"างอยางไร • ทานคิดวาการปฏิบัติงานการปองกันและแก\"ไขป$ญหาการต้ังครรภ*ไมพร\"อม ควรทํางานรวมกันกับหนวยงานอืน่ ในรปู แบบความรวมมือหรือการทาํ งานเครือขาย หรือไม และควรทําอยางไร • ทานมีความคิดเห็นอยางไรตอการออกพระราชบัญญัติการแกไ\" ขและปองกันป$ญหา การต้ังครรภ*ไมพร\"อมของชาติ และมีผลตอการปฏิบตั ิงานในด\"านนี้ของทานอยางไร 80

ประเด็นที่ 2 ด\"านการสร\"างเครือขายและการสนับสนุนชวยเหลือ หลังจากที่มี พระราชบัญญัติและรางยุทธศาสตร*การแก\"ไขและปองกันป$ญหาการตั้งครรภ*ไมพร\"อม ทานมีความคิด เหน็ ตอประเด็นดังตอไปน้ีอยางไร • ยุทธศาสตร*ในการดําเนินการปองกันและแก\"ไขป$ญหาการตั้งครรภ*ไมพร\"อมของชาติ ควรเปน< อยางไร และควรเปน< วาระแหงชาติหรือไม • กลไกและวิธีการดําเนินงานเพ่ือการแก\"ไขและปองกันป$ญหาการตั้งครรภ*ไมพร\"อม และเปาหมายเชิงผลลพั ธ*ควรเป<นอยางไร • ควรจัดต้ังหนวยงานที่รับผิดชอบโดยตรงและทํางานให\"เป<นเอกภาพขับเคลื่อนไป ในทิศทางเดียวกันหรือไม หรือควรเป<นอยางไร • ทานคิดวาควรมีการจัดต้ังคณะกรรมการเพื่อการดําเนินงานเพ่ือการแก\"ไขและปองกัน ป$ญหาการตั้งครรภ*ไมพร\"อมโดยตรงหรือไมหากมีคณะกรรมการควรประกอบด\"วย บุคคลจากหนวยงานใดบ\"าง • แตละหนวยงานได\"มีการใช\"ฐานข\"อมูลเดียวกันหรือไม และควรมีการใช\"ฐานข\"อมูล และตัวช้ีวดั สําหรบั การติดตามสถานการณ*รวมกันหรือไมอยางไร • ควรมีกลไกลการขับเคล่ือนในการประสานการทํางานรวมกันเป<นเครือขายในระดับ กระทรวง หนวยงานหลักตาง ๆ ในระดับท\"องถิ่น ภูมิภาคและประเทศหรือไม และ ควรเป<นอยางไร 3.5 การตรวจสอบเครื่องมือ ได\"มีการนําเสนอประเด็นคําถามเพื่อใช\"เป<นแนวทางในแบบสอบถาม (Questionnaires) การสัมภาษณ*เชิงลึก (In-depth Interview) และการสนทนากลุม (Focus Group) โดยให\"ผู\"ทรงคุณวุฒิ จํานวน 4 ทานได\"ตรวจสอบ และให\"คาํ แนะนําเกี่ยวกบั ความเหมาะสมถูกต\"อง โดยมีรายนามดงั ตอไปนี้ 1. นางนวลผจง สาลีผล ผ\"ูอํานวยการสาํ นกั งานสงเสริมและสนับสนนุ วิชาการ 8 หวั หน\"าโครงการวิจยั ฯ 2. ผศ.ดร.สดุ าภรณ* อรุณดี ทป่ี รึกษาโครงการวิจยั ฯ 3. ดร.วฤษสพร ณัฐรจุ ิโรจน* ทป่ี รึกษาโครงการวิจัยฯ 4. ดร.พรรณทิพย* กาหยี ทีป่ รึกษาโครงการวิจัยฯ 81