บทท่1ี 6 การใชภาษาในรายงานเชิงวชิ าการ “รายงาน” เปน คาํ ที่นอ งๆ ทกุ คนกค็ งจะเคยไดย นิ และเชื่อวา จะตองเคยผา นการทาํ รายงานกนั มาแลว รายงานทเี่ ราเคยทาํ กนั ในโรงเรยี นนนั้ เปนรายงานประเภทรายงานเชิงวิชาการ คือเปนการเสนอการคนควาในประเด็นทีเ่ ราไดรับมอบหมายนน่ั เอง รายงานเชงิ วชิ าการนน้ั กบ็ อกไดด ว ยชอื่ แลว วา เปน รายงานทจ่ี ะตอ งมคี วามเปน ทางการ คอื มอี งคป ระกอบของรายงานครบ ถว น มกี ารอา งองิ นา เชอื่ ถอื และมกี ารใชภ าษาทด่ี ใี นระดบั มธั ยมปลายนนั้ เรอื่ งของรปู แบบคงจะเปน เรอ่ื งทเี่ ราเขา ใจและทาํ ไดแ นน อน แลว ดังนนั้ จึงเนนไปทกี่ ารใชภ าษาที่ดี กอนท่ีเราจะเรียนรูเร่ืองภาษาเราจะตองทบทวนความรูพ้ืนฐานเก่ียวกับองคประกอบของรายงานเสียกอน โดยรายงานมี องคประกอบท่ีสาํ คญั ดงั ตอไปนี้ ปก คาํ นํา สารบัญ เน้อื เรื่อง และบรรณานกุ รม โดยสวนทส่ี าํ คญั ท่สี ดุ ของรายงานก็คือเนอื้ เรอ่ื ง ซ่ึง ประกอบไปดวยคาํ นํา เน้อื เรอื่ ง สรุป กจ็ ะตอ งมกี ารจัดโครงเรื่องท่เี หมาะสม เชน ตามลาํ ดับเวลา ตามเหตุและผล ตามข้ันตอน หรือ โดยการเปรียบเทยี บใหเ หน็ ความแตกตาง เมอ่ื นอ งๆ สามารถจาํ ความรเู ดมิ เกย่ี วกบั การทาํ รายงานไดแ ลว จงึ มาถงึ เรอื่ งทสี่ าํ คญั ทส่ี ดุ ของการเขยี นรายงานทางวชิ าการ ซง่ึ นนั่ กค็ อื การใชภ าษา เพอื่ ใหเ ปน การงา ยตอ การทาํ ความเขา ใจ เราสามารถแบง การใชภ าษาไดเ ปน 3 เรอ่ื ง ดงั น้ี ดานที่ 1 การใชคํา การใชคําใหถกู ตอ ง ในการเขียนรายงานเชงิ วชิ าการนองๆ จะตองเลือกใชต ําราใหถ ูกตองตามความหมายทต่ี องการจะสื่อ ใหผ อู า นเขา ใจ เพราะอาจจะมีคําท่ีมีความหมายหรือมหี นา ตาท่คี ลา ยกนั เชน คนปว ยกินอะไรก็ไมอ รอย ไมถ ูกคอไปท้ังนัน้ ในประโยคขา งตน มกี ารใชคาํ ทผี่ ิดความหมาย ไมควรใชค ําวา “ถกู คอ” เพราะถูกคอหมายถึง คยุ กันแลว สนิทสนมกันอยาง รวดเรว็ ในทีน่ ค้ี วรใชค าํ วา “ถูกปาก” มากกวา การใชค าํ ใหถ กู ตองตามชนดิ ของคาํ นอ งๆ จะตอ งระวงั วาใชคําไดถ ูกตองตามชนิดและหนาทีข่ องคํานนั้ หรือไม เชน เขาไมเ คยชว ยงานเพอ่ื นในกลุมเลย เพ่ือนๆ จงึ โดดเดีย่ วเขา คําวา “โดดเด่ยี ว” ในที่นี้ใชผ ิดชนิดของคํา เนือ่ งจากโดดเดย่ี วเปนคาํ วิเศษณ แตมาใชใ นตําแนงทีเ่ ปน คํากริยา ควรใชค าํ วา ทอดทงิ้ หรอื ไมย งุ กับแทน ใชคาํ ท่เี ปน ภาษาเขยี น โดยการใชภ าษาที่เปน ทางการในการเขยี นรายงานเสมอ โดยนองๆ สามารถศึกษาเพ่มิ เตมิ ในเร่อื ง ระดับภาษา ใชคําไทย ในกรณีที่จะตองเขียนคําตางประเทศ ควรเลือกใชคําศัพทบัญญัติที่ราชบัณฑิตยสถานกําหนดหากคําใดยังไมมี การบญั ญตั ิข้นึ ใช อาจใชค ําท่ีใชก นั อยโู ดยทวั่ ไปหรือใชท บั ศพั ท เชน อเี มล ควรใชคาํ วา ไปรษณยี อเิ ลก็ ทรอนกิ ส ไมใชค ําหรหู รา คําหรหู รานัน้ เปน คําทีไ่ มใ ชในภาษาท่ัวไป หรอื เรียกงายๆ วาใช “ศัพทส ูง” การใชคาํ ประเภทนอี้ าจแสดงวา 100 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ผใู ชร ศู พั ทมาก แตก ็ทาํ ใหผ ูอานเขาใจยากขึ้น เชน รฐั บาลไดบ ูรณาการและสนธิกําลงั จากทกุ ภาคสวนเพอ่ื ผนกึ กําลงั ปองกนั นํ้าทว มเมอื งหลวง เมอื่ อา นประโยคนแ้ี ลว จะเหน็ วา มกี ารใชค าํ ทหี่ รหู ราเขา ใจยาก ถา หากไมร คู วามหมายของคาํ ศพั ท เชน บรู ณาการ, สนธ,ิ ผนกึ กาํ ลงั กไ็ มส ามารถเขา ใจประโยคได แตห ากใชว า “รฐั บาลไดร วบรวมกาํ ลงั จากทกุ ภาคสว นเพอ่ื ปอ งกนั นา้ํ ทว มกรงุ เทพ” จะทาํ ใหผ อู า น เขา ใจประโยคไดงายกวา ไมใชคําทม่ี ีความหมายซ้าํ กนั คอื เปน คําทีม่ ีหลายคําประกอบกนั แตทุกคาํ ส่ือความหมายไปในทางเดียวกนั เชน ศพคนตาย เปดเผยใหท ราบ เริม่ ตน เปนครงั้ แรก ไมใชคําสแลงและคําหยาบ แมวาโดยปกติเราจะไมเขียนคําสแลงในการเขียนโดยทั่วไปอยูแลว แตการเขียนรายงานเชิง วชิ าการจะตอ งระวังคาํ สแลงทเ่ี ราใชจ นเคยชนิ เชน เชย ซา ฟูฟ า ดานที่ 2 การใชประโยค ตอ งไมใชป ระโยคฟมุ เฟอย โดยการใชภ าษาท่กี ระชบั รัดกุม สื่อความหมายไดช ัดเจน ตรงประเดน็ และสละสลวย บางคน คิดวาการเขียนรายงานเชิงวิชาการจะตองใชคําศัพทสูง และผูกประโยคใหซับซอนเพื่อแสดงภูมิของผูเขียนและเพ่ือใหเหมาะสมกับ ลกั ษณะของเน้อื หาทีเ่ ปนวิชาการ แทจรงิ แลวงานเขียนประเภทนม้ี งุ ใหค วามรแู กผอู านเปนสาํ คัญนนั้ ผูเขยี นจําเปนอยางยิ่งทีจ่ ะตอ ง เลอื กใชค าํ งา ยทสี่ อ่ื ความหมายตรงไปตรงมา และผกู ประโยคสนั้ ๆ ไมพ ดู ซาํ้ โดยไมจ าํ เปน เพอ่ื ใหผ อู า นสามารถทาํ ความเขา ใจเนอ้ื เรอ่ื ง ไดง ายย่ิงข้นึ ใชรูปประโยคภาษาไทย ไมใชประโยคท่ีมีสํานวนภาษาตางประเทศ โดยท่ัวไปควรจะใชประโยคที่เรียงรูปประโยค ประธาน กริยาและกรรม เวนวรรคตอนใหถูกตอง เนื่องจากภาษาไทยไมมีเคร่ืองหมายวรรคตอนในการแบงประโยคเหมือนภาษาอ่ืน ทําใหการ วรรคตอนมีความจาํ เปนมาก การวรรคตอนใหถ ูกตองสามารถทาํ ไดงายๆ ดวยการเวนวรรคเมอื่ เขียนจบประโยค ดานที่ 3 การเขียนยอหนา การเขยี นยอหนา เปนเร่อื งทอี่ าจจะยากสาํ หรบั นกั เรยี นระดบั มัธยมศึกษา แตเปนเรื่องทจี่ ําเปนมากเมือ่ เรียนในระดับท่ีสงู ขึ้น ไป โดยหลักแลวการเขียนยอหนามีหลักการงายๆ คือ ในหน่ึงยอหนาตองมีใจความสําคัญเพียงใจความเดียว โดยจะอยูสวนใดของ ยอ หนา ก็ได แตท่งี า ยทส่ี ดุ คือการเขยี นใหใจความสาํ คญั อยสู ว นตน แลว จึงเขียนสว นขยายใจความสาํ คัญนัน้ ยอ หนา ทดี่ จี ะตอ งมคี วามสมั พนั ธต อ เนอ่ื งกนั เรยี กวา มเี อกภาพ เนอื้ หาเปน อนั หนง่ึ อนั เดยี วกนั มใี จความสาํ คญั เพยี งใจความ เดยี ว มีสมั พันธภาพ คอื เน้อื หาประเด็นยอ ยสัมพันธกบั ความคิดหลกั โดยมีการจดั ระบบความคดิ อยางเปน ระบบ และมสี ารตั ถภาพ ที่ดี คือ เนนใจความสําคัญใหเห็นไดชัด ถาเขาใจความสัมพันธของการเขียนยอหนา ก็สามารถไปประยุกตใชหลักการเดียวกันนี้ ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 101
ในการเขียนเรียงความตอ ไปได ทําใหเรียงความของเราเปน ระบบ มีคณุ ภาพมากยิง่ ข้ึน สําหรับขอสอบโอเน็ตของเรื่องการเขียนเรียงความน้ี เปนขอสอบท่ีไมไดวัดการเขียนเรียงความในภาพรวม เพราะวาคง ไมส ามารถใหน อ งๆ เขยี นเรยี งความใหด ไู ด แตจ ะวดั ในระดบั การใชค าํ หรอื ประโยคทเ่ี หมาะสมกบั การเขยี นเรยี งความเชงิ วชิ าการโดย มตี ัวอยา งขอ สอบ ดงั นี้ (o-net ป 2550) ขอใดใชภาษาเหมาะสมในการเขียนรายงานเชิงวชิ าการ 1. สมัยนขี้ องทุกอยางแพงไปหมดเพราะภาวะเศรษฐกิจกาํ ลังตกต่าํ 2. เขาเปน นักกฬี าชอ่ื กองของไทย ที่ประสบความสาํ เร็จไมแ พว รี บรุ ษุ คนสาํ คัญ 3. ฝนโปรยปรายลงมาใหความปราณีแกช ีวิตสตั วในทะเลทรายซง่ึ แหง แลงอยางแสนสาหสั 4. วัฒนธรรมทางจติ ใจทีส่ าํ คญั คือวัฒนธรรมเก่ียวกบั ความคิด ความเชือ่ และศรัทธาในศาสนา จากในขอ สอบนอ งๆ คงจะเหน็ วา แมว า เราจะไมม คี วามรใู นดา นการใชภ าษาเชงิ วชิ าการเลยกส็ ามารถตอบได เพยี งแคเ ขา ใจ หลักการของการเขียนรายงานเชงิ วชิ าการวา จะตองไมใชภ าษาปาก นองๆ จะเหน็ วาในขอสอบมขี อที่เปน ภาษาปากอยางเหน็ ไดชดั อยู 2 ขอ คอื ขอ 1 ในคําวา แพงไปหมด และขอ 2 ในคาํ วา ชอื่ กองไมแ พ ขอ ที่1 น้นั ควรแกเ ปน สมัยน้ีของราคาสงู เพราะภาวะเศรษฐกจิ ตกตาํ่ และขอ 2 ควรแกเ ปน เขาเปน นักกีฬาทีม่ ีชอ่ื เสยี งของ ไทย ท่ีประสบความสําเรจ็ เหมอื นเปนวีรบรุ ษุ คนสาํ คญั สว นอกี ขอ หนึง่ ทไ่ี มใ ชภาษาในรายงานเชงิ วชิ าการ คอื ขอ 3 เพราะวาเปน การ ใชภ าษาท่ีควรอยูในบทประพนั ธมากกวาในรายงาน เชน โปรยปราย ใหความปราณี อยางแสนสาหสั ดังน้ันคําตอบท่ถี ูกตองของขอ น้ี คอื ขอ 4 นน่ั เอง นอ งๆ สามารถศึกษาเพิม่ เตมิ ไดท่ี Tag : ภาษาไทย, ภาษา, รายงาน, การทํารายงาน, การส่ือสาร • การสื่อสาร : การทาํ รายงาน ตอนท่ี 1 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch16-1 • การส่ือสาร : การทาํ รายงาน ตอนที่ 2 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch16-2 102 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท่1ี 7 การเขียนวรรคตอน การเขียนวรรคตอนเปนเร่อื งสําคัญเร่อื งหน่ึงทีห่ ลายคนมองขา ม เพราะพี่เชื่อวานองๆ กค็ งจะเคยมปี ญ หากนั วา จะตองเวน วรรคตอนในชวงไหน หรอื เวนวรรคเลก็ หรือใหญอ ยางไร ถา นอ งไดอ า นเร่อื งการเวนวรรคตอนนแ้ี ลวกค็ งจะไขปญ หาคาใจของนองๆ หลายคนไดด ที เี ดยี ว หลกั การของการเวนวรรคตอนน้นั มหี ลกั การงายๆ อยู 2 หลักการ คอื การเวนวรรคใหญ และการเวน วรรคเล็ก การเวนวรรคใหญ คือ การเวนวรรค 2 ตัวอักษรหรอื 2 เคาะ การเวนวรรคใหญเปนการเวนวรรคคําเมื่อจบประโยค ซึ่งเปน ลกั ษณะทเี่ หมอื นกนั ของหลายภาษาทวั่ โลกแตป ระเทศไทยมสี ง่ิ ทท่ี าํ ใหก ารวรรคตอนของเรายากกวา ภาษาอน่ื กค็ อื เราไมม เี ครอ่ื งหมาย วรรคตอน เพ่อื บอกวา เราจบประโยคแลว ดังนั้นเราจะทําอยางไรถึงจะวรรคตอนไดอยางถูกตอง ดังน้ันเราจะตองทําความเขาใจเร่ืองประโยคในภาษาไทยวามี องคป ระกอบ คอื ภาคประธานและภาคแสดง เมอ่ื เราแสดงการกระทําของประธานในประโยคจบแลว กถ็ ือวา จบประโยค ตวั อยางของการเวนวรรคตอนท่ีถกู ตอ ง ปจ จุบันคนไทยมีชื่อเลนเปน ฝรงั่ เปน จาํ นวนมากจนเรยี กไดว าเปนแฟชั่นอยา งหน่งึ ของสังคมไทย // พอ แมน ิยมตัง้ ชื่อลูกใหด ู เปนฝรั่งโดยเอาอยางชอ่ื คนดังในวงการบนั เทงิ // ช่ือไทยๆ กลายเปน ชอื่ หายากในหมูเ ด็กๆ สมยั น้ี และเปนขอที่คนรนุ ใหมคดิ วาเชย // นาเสียดายท่ีช่ือเลนภาษาไทยทีเ่ รยี กกนั งา ยๆ กําลงั จะสญู หายไป // เรานาจะหนั กลบั มาต้ังชื่อเลน ลูกหลานใหเ ปนไทยๆ จากบทความตวั อยา งจะเหน็ วา ทกุ ครง้ั ทเี่ ปลย่ี นประธานตวั ใหม กห็ มายถงึ จบประโยคเดมิ แลว จงึ จะตอ งการเวน วรรคตอน ในระหวางประโยค แตนอกจากการเวนวรรคระหวางประโยคซ่ึงเปนการเวนวรรคใหญแลวก็ยังมีอีกรูปแบบหนึ่งเรียกวา การเวน วรรคเล็ก การเวนวรรคเล็ก เปนการเวนวรรคระหวางคําเชื่อมท่ีเกิดขึ้นระหวางประโยค โดยจะเวนวรรคเพียงตัวอักษรเดียวหรือ 1 เคาะการเวน วรรคเล็กนจ้ี ะใชเ มอื่ ตวั เชอ่ื มเปน คําสันธานเทา นนั้ หากเปน บุพบทซ่งึ เปนการเช่ือมคําจะเขียนตดิ ไปเลย โดยสันธานที่ มักจะพบบอยคือ “และ” “หรือ” “แต” การเวนวรรคเล็กน้ีจะตองมีลักษณะการเช่ือมประโยคยอยที่มีใจความสมบูรณกับอีกประโยค หนึง่ เทา นั้น เชน จากตวั อยา ง “ชอื่ ไทยๆ กลายเปน ชอื่ หายากในหมเู ดก็ ๆ สมยั น้ี และ (ชอื่ ไทยๆ) เปน ขอ ทคี่ นรนุ ใหมค ดิ วา เชย” จะเหน็ วา ประโยค เปนประโยคยาวทีส่ ามารถแยกเปน ประโยคยอยได 2 ประโยค แตท้ังสองใชประธานตวั เดยี วกันและมีใจความทิศทางเดยี วกัน ทาํ ให ประโยคที่สองละประธานและใชส นั ธาน “และ” เชื่อมแทน นอกจากนกี้ ารเวน วรรคเลก็ ยงั สามารถใชใ นกรณอี ่นื ไดอีก เชน หลงั เครื่องหมายวรรคตอน หนาและหลัง “ไดแก” “เชน” “ๆ” “ณ” หนาคาํ วา “เปน ตน” หลังคาํ วา “วา” ในกรณีเปน ประโยค ระหวา งตัวหนังสอื กบั ตัวเลข เปนตน ขอ สอบทเี่ กย่ี วขอ งกบั การเวน วรรคตอนมลี กั ษณะเพยี งอยา งเดยี ว คอื ขอ สอบทใ่ี หเ ลอื กวา ขอ ใดเวน วรรคตอนไดถ กู ตอ ง ซง่ึ เปน การวัดการเวน วรรคตอนใหญ ถานอ งๆ เขา ใจหลกั การก็สามารถทาํ ขอ สอบไดเ ลย เชน ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 103
(o-net ป 2554) ขอ ใดเวน วรรคตอนไดถกู ตอ ง 1. บริเวณที่เกิดแผนดินไหวบอยๆ มกั อยูในบริเวณรอยตอระหวา งแผน เปลือกโลก / แนวดงั กลา วน้เี ปน บริเวณท่ีไมม่นั คง 2. บรเิ วณที่เกิดแผนดนิ ไหวบอ ยๆ / มักอยใู นบรเิ วณรอยตอ ระหวางแผน เปลือกโลก แนวดังกลาวน้เี ปน บรเิ วณที่ไมม่นั คง 3. บริเวณที่เกดิ แผน ดนิ ไหวบอยๆ มักอยูใ นบรเิ วณรอยตอระหวา งแผน เปลือกโลกแนวดงั กลา วน้ี / เปนบริเวณที่ไมม ่นั คง 4. บริเวณทเี่ กดิ แผนดนิ ไหวบอยๆ มักอยใู นบริเวณรอยตอ / ระหวางแผน เปลือกโลก แนวดังกลา วนีเ้ ปน บรเิ วณทไ่ี มมนั่ คง คาํ ตอบของคําถามนี้ คือ ขอ 1 เพราะเปนการเวนวรรคตอนเม่อื จบประโยคท่ีถูกตอ งน่ันเอง นองๆ สามารถศึกษาเพม่ิ เติมไดท ่ี Tag : ภาษาไทย, ภาษา, รายงาน, การทาํ รายงาน, การสอ่ื สาร • ลกั ษณะการเขียนทั่วไป : ภาษาเขยี น, การเวน วรรค ตอน, ภาษากะทดั รดั ตอนที่ 1 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch17-1 • ลักษณะการเขยี นทว่ั ไป : ภาษาเขียน, การเวนวรรค ตอน, ภาษากะทัดรดั ตอนท่ี 2 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch17-2 • ลกั ษณะการเขียนท่ัวไป : ภาษาเขียน, การเวนวรรค ตอน, ภาษากะทดั รดั ตอนท่ี 3 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch17-3 104 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทที1่ 8 ประโยคสํานวนภาษาตา งประเทศ สาํ นวนภาษาตา งประเทศเปน เร่อื งทเ่ี กดิ ข้นึ เนือ่ งจากการรับเอาวัฒนธรรมโดยเฉพาะจากการแปลหนงั สือภาษาองั กฤษเปน ภาษาไทย ผูแปลไดแปลตามสํานวนของชาวตางชาติจึงทําใหการเรียงไวยากรณหรือรูปแบบของประโยคผิดแผกไปจากการสราง ประโยคในภาษาไทย กอ นทเ่ี ราจะเรยี นรเู รอื่ งสาํ นวนภาษาตา งประเทศสง่ิ ทเ่ี ราจะตอ งทาํ ความเขา ใจใหล กึ ซง้ึ เสยี กอ นนน้ั คอื โครงสรา งประโยคใน ภาษาไทยซึ่งมที สี่ ิง่ ควรรูดงั ตอไปน้ี ประโยคในแบบไทยจะเรยี ง ประธาน + กริยา + กรรม ตามลาํ ดับ เชน แมต ีลูก ฉนั กนิ ขาว สวนขยายในประโยคมักวางหลังคําที่ถูกขยาย และมักจะวางติดกัน ยกเวนสวนขยายกริยาที่อาจวางไวทายประโยค เชน โทรศพั ทมอื ถอื เคร่ืองนน้ั วางอยูบนโตะตั้งแตเ มือ่ วานนี้ การเรยี งคาํ ของไทยจาํ นวนนับจะอยูห ลังคํานาม และอยูหนา คําลกั ษณนาม เชน ปลา 3 ตัว เมอื่ นองๆ ไดท บทวนความรูเ กย่ี วกบั โครงสรางของประโยคในภาษาไทยแลว เราก็จะมาดกู ันวาประโยคสํานวนตา งประเทศ เปน ประโยคท่มี ลี กั ษณะอยางไร โดยพีไ่ ดแบงลกั ษณะของประโยคในสํานวนตางประเทศออกเปน 9 ลกั ษณะ คือ 1. ประโยคเลยี นแบบประโยคประธานเปน ผถู กู กระทาํ (passive voice) หรอื เรียกงายๆ วาประโยคกรรม โดยปกตปิ ระโยค ประเภทนจ้ี ะนํากรรมมาข้นึ ตน ประโยคและมักมคี าํ วา “โดย” ที่สามารถแปลเปน ภาษาอังกฤษไดว า “by” เชน ท่ดี ินรอบๆ เกาะแหงนี้ถกู กวา นซื้อโดยนักลงทุน ซง่ึ เราสามารถเขียนเปนประโยคภาษาไทยไดวา นกั ลงทุนตา งชาตกิ วานซอ้ื ทีด่ นิ รอบๆ เกาะแหงน้ี 2. ใชคาํ วา “มัน” โดยทีค่ ําวามันไมไดมีความหมายอะไรตอประโยค เชน มันเปน ความจาํ เปนท่ีพวกคณุ จะตองรีบอา นหนังสือสอบ โดยเราสามารถพดู ประโยคนใ้ี นสาํ นวนภาษาไทยไดง า ยๆ วา พวกคณุ จาํ เปนตอ งอานหนังสอื สอบ 3. การใชค าํ วา “ใหก าร” “ใหค วาม” “มคี วาม” “ทาํ การ” “ทาํ ความ” โดยฟมุ เฟอ ย และไมเ กดิ ประโยชนใ ดๆ ในประโยค เชน โรงเรียนใหก ารตอนรับคณะผูมาสัมมนาอยา งเปนกนั เอง เราสามารถตัดคา “ใหการ” ออกไปและทาํ ใหป ระโยคมใี จความเหมอื นเดมิ ไดว า โรงเรียนตอ นรบั คณะผมู าสมั มนาอยา งเปน กันเอง แตในเรื่องน้ีนองๆ ตองระวังวามีการใชคําพวกนี้ในภาษาไทยดวย ดังน้ันถาตัดคําเหลาน้ีออกแลวทําใหความหมายประโยค เปลีย่ นไป ก็ไมใชคาํ ทเ่ี ปนสาํ นวนตางประเทศ เชน ผูเสยี หายใหก ารกบั ตาํ รวจเมือ่ วานนี้ คาํ วา “ใหการ” น้เี ปน กรยิ าของประโยค จะตดั ออกไมได 4. ใชค าํ บพุ บท โดยเฉพาะคาํ วา “ใน” “โดย” ขึ้นตน ประโยคอยางไมจาํ เปน เชน โดยสวนตัวแลว ดฉิ นั ไมเ ห็นดว ยกบั คํากลา วของเขา ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 105
เราสามารถตัดวลีที่วา “โดยสวนตัวแลว” ออกจากประโยคได และไมทําใหประโยคเสียใจความ นอกจากน้ีรวมทั้งการใช คาํ บพุ บทอยา งฟุม เฟอย มลี กั ษณะเปนการแปลจากภาษาอังกฤษ เชน ในความคดิ ของขาพเจา มาจากวลี In my opinion 5. ใชส าํ นวนทมี่ ลี กั ษณะแปลมาจากวลตี า งประเทศ ไมเ คยปรากฏในรปู แบบประโยคภาษาไทยมากอ น เชน มาพรอ มกบั เพอื่ ทีจ่ ะนํามาซ่งึ ยอ มนํามาซึง่ อันท่ีจรงิ อยภู ายใตการนาํ ใชช วี ิต ตอ ขอ ซักถาม ในสวนของ ในอนาคตอันใกลน ี้ โดยมตี วั อยางประโยค เชน สโมสรฟตุ บอลแหง น้อี ยภู ายใตการนําของอดตี นักฟตุ บอลทมี ชาติ โดยเราสามารถเขยี นเปนประโยคสํานวนภาษาไทยไดว า สโมสรฟตุ บอลแหง น้ีควบคมุ โดยอดีตนักกฬี าฟุตบอลทีมชาติ 6. ใชคาํ ชว ยกรยิ าคําวา “ถกู ” กบั สง่ิ ทดี่ ี เน่อื งจากปกติภาษาไทยจะใชคํากรยิ าวา “ถกู ” กับส่ิงท่ไี มดี เชน เขาถกู เชิญไปรบั รางวัล ควรใชประโยคสํานวนภาษาไทยวา เขาไดรับเชิญไปรับรางวัล สําหรับคําวา “ถูก” ในภาษาไทยควรใชในประโยคประเภท เขาถูกตี ฉันถกู แมดุ 7. ใชตัวเลข แลว ตามดวยคํานาม ประโยคลกั ษณะนีช้ อบปรากฏอยูในหัวขอ ขา ว เชน 5 มารสังคม ปลน วัด ขโมยตบู รจิ าค ประโยคท่ีควรเปนประโยคที่ถูกตองของขอความนี้ คือ โจร 5 คนขโมยตูบริจาคของวัด ในวงการส่ือสารมวลชนการเขียน ลกั ษณะน้กี ็จะทาํ ใหขาวไมน า สนใจ แตในฐานะนักเรียนเราก็ควรจะใชป ระโยคใหถ ูกตอ งตามหลักไวยากรณ 8. ใชค ําวา “สั่งเขา” “นาํ เขา” “สง ออก” แลว ตามดวยคํานาม ประโยคลักษณะน้ีเปน ประโยคทีเ่ ราใชกนั บอยจนเคยชิน เชน ประเทศไทยสง ออกขาวไปตา งประเทศไดมากทส่ี ดุ ในโลก แตในประโยคภาษาไทยทถี่ กู ตอ งจะตอ งเรียงวลี “สงออกขาว” เสยี ใหมว า “สงขา วออก” ดงั นั้นประโยคนีท้ ถ่ี ูกตอ งจะตอง เขียนวา “ประเทศไทยสงขาวออกไปตางประเทศไดม ากทีส่ ุดในโลก” 9. นําคาํ วา “ซึ่ง” มาคน่ั กรยิ าและกรรม ประโยคลกั ษณะนี้มีลักษณะไมเปน ประโยคภาษาไทยทชี่ ัดเจนมาก เพราะประโยค ภาษาไทยของเรากรยิ าและกรรมจะติดกันยกเวนมีคาํ ขยายกริยามาค่ันไวเทานั้น ตวั อยางขอสอบท่ีพ่ีจะนํามาใหน องๆ ไดดูในเรื่องประโยคสาํ นวนภาษาตา งประเทศน้ี เปนขอ สอบทจี่ ะวดั ความรคู วามเขาใจ ในภาพรวมของเรื่องประโยคสํานวนตา งประเทศ นองๆ ตองจบั จุดที่แตกตา งไปจากประโยคในภาษาไทยใหไ ด แลว กจ็ ะทาํ ขอ สอบได สบายๆ (o-net ป 2546) ขอใดเปนสํานวนตา งประเทศ 1. คําชมของพอ แมเ ปรยี บไดกบั พรของเทวดา 2. เด็กท่ีไดรบั การอบรมยอ มไมลวงเกนิ ผใู หญ 3. การภาวนา “พุทโธ” เปน การสรางมงคลใหแ กชีวติ 4. คณุ ครสู อนวา ความเพยี รยอมนาํ มาซ่ึงความสาํ เรจ็ การหาคําตอบของขอ สอบในขอน้ีเปน การคดิ เพยี งชัน้ เดยี วเทา นน้ั คือการหาขอทเ่ี ปน สํานวนตา งประเทศแลว แตกตางจาก ขออื่นๆ คาํ ตอบของคาํ ถามนี้คอื ขอ 4 โดยมสี าํ นวนตา งประเทศวา “ยอมนํามาซึ่ง” หรอื ในภาษาองั กฤษใชวา “lead to” 106 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ประโยคฟุมเฟอย ประโยคฟุมเฟอ ยหรือการใชค าํ ท่มี ีลกั ษณะฟุมเฟอ ยนัน้ เปน เรื่องทไ่ี มยากเลยหากนอ งๆ ตง้ั ใจในการทําความเขาใจ เพราะ ประโยคฟมุ เฟอยคือประโยคทเ่ี มอื่ ไดอา นแลวจะรูสกึ วาทําไมประโยคน้จี งึ ใชคําที่มีความหมายเหมอื นหรือใกลเ คยี งกนั ซ้ําไปมา ประโยคฟมุ เฟอย หมายถึง ประโยคทีม่ สี วนขยายความมากเกนิ จําเปน แตนอ งๆ จะตองระวงั ใหดวี า ประโยคฟุมเฟอยไม จาํ เปน จะตอ งเปนประโยคท่ยี าวทส่ี ดุ ประโยคกะทดั รดั เปน ประโยคทมี่ ลี กั ษณะตรงขา มกบั ประโยคฟมุ เฟอ ย คอื มลี กั ษณะมสี ว นขยายพอเหมาะ มใี จความชดั เจน แตไ มจาํ เปนตอ งเปนประโยคท่ีส้ันทส่ี ุด ตวั อยา งของประโยคฟมุ เฟอ ย ทะเลไทยของเราประสบความเสือ่ มโทรมลงไปทุกวนั อยา งรวดเร็วทนั ตาเหน็ จากตวั อยา งแรกนน้ี อ งๆ จะเหน็ วา มกี ารใชค าํ ทมี่ คี วามหมายคลา ยกนั หลายคาํ มาก คอื “ลงทกุ วนั ” “ทนั ตาเหน็ ” และ “อยา ง รวดเร็ว” ซ่ึงควรจะเลือกใชค ําใดคําหน่ึงก็จะทําใหประโยคกะทดั รดั การอานมากและฟง มากนาํ ไปสคู วามเปน พหสู ตู นองๆ จะสังเกตไดวาประโยคตัวอยางที่พี่บอกมาน้ีเปนประโยคท่ีมีขนาดส้ัน ไมนาจะเปนประโยคท่ีฟุมเฟอย แตประโยค ฟุมเฟอยในบริบทของขอสอบนั้น ถาหากมีการใชคําฟุมเฟอยแมแตจุดเดียวก็ถือวาเปนประโยคฟุมเฟอย ดังเชนในขอนี้มีการใช คาํ ขยายวา “มาก” เกินจําเปน เราควรจะเขียนประโยคนีว้ า “การอา นและฟงมากนาํ ไปสูความเปนพหสู ตู ” สําหรับขอสอบของเรือ่ งประโยคฟุมเฟอยนี้มกี ารตัง้ คําถามอยู 2 ลักษณะดว ยกัน คือ ถามหาประโยคฟุมเฟอย และถามหา ประโยคกะทดั รัด ซ่ึงในที่น้พี ่ีจะยกตวั อยางการหาประโยคกะทัดรดั มาแสดงวธิ กี ารทาํ ขอสอบใหน อ งๆ ไดดู (o-net ป 2545 ) ขอ ใดใชภ าษาไดก ระชับท่ีสดุ 1. หอ งเรยี นควรมกี ารถายเทของอากาศและการปรบั แสงสวางอยางเหมาะสม 2. หอ งปฏบิ ัติการทางภาษาควรมีวสั ดุกนั เสยี งและตดิ ต้งั เครอื่ งปรับอากาศ 3. นสิ ิตสามารถหาความรูเ กีย่ วกับเรอื่ งท่ัวไปท่ีเกย่ี วของกับชีวิตประจาํ วันไดจ ากหองสมุด 4. หอ งสมุดเปน สถานที่ทไี่ มมเี สยี งรบกวนจากสิ่งตา งๆ ทาํ ใหก ารอานหนังสือมีสมาธดิ ยี ่ิงขนึ้ จากขอ สอบนองๆ จะเหน็ วาขอ ทม่ี ลี ักษณะฟุมเฟอยที่เหน็ ชดั ที่สดุ คือ ขอ 3 ตรงคาํ วา “เร่อื งทั่วไป” และ “ชีวติ ประจําวนั ” ควรเลือกอยางหน่งึ จากนัน้ มาดใู นขอ 4 จะเหน็ วา เรารอู ยูแ ลว วาหอ งสมดุ เปน “สถานท”ี่ จึงไมค วรกลา วซา้ํ อกี และขอ ท่ดี ูยากท่ีสุด คอื ขอ 1 ซงึ่ ถา นอ งสงั เกตดๆี จะพบวาสามารถเปลย่ี นประโยคเปน ประโยคทกี่ ระชบั ไดมากกวาวา “หอ งเรียนควรมอี ากาศถา ยเทและ แสงสวางเหมาะสม” ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 107
นองๆ สามารถศึกษาเพิ่มเติมไดท่ี Tag : ภาษาไทย, ภาษาเขยี น, การเวน วรรคตอน, ภาษากะทัดรัด, การใชค าํ ฟุมเฟอ ย • ลกั ษณะการเขยี นทั่วไป : ภาษาเขียน, การเวน วรรค ตอน, ภาษากะทดั รดั ตอนท่ี 5 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch18-1 • ลักษณะการเขียนทั่วไป : ภาษาเขียน, การเวน วรรค ตอน, ภาษากะทดั รัด ตอนท่ี 6 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch18-2 • ลักษณะการเขยี นทั่วไป : ภาษาเขยี น, การเวน วรรค ตอน, ภาษากะทดั รัด ตอนท่ี 7 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch18-3 บนั ทกึ ชวยจํา 108 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทที่19 สาํ นวนไทย เรอ่ื งสาํ นวนไทยเปน เรอ่ื งทเี่ ราไดเ รยี นมาตง้ั แตเ ดก็ ๆ สาํ นวนไทยเปน มรดกทางวฒั นธรรมทท่ี รงคณุ คา แสดงภมู ปิ ญ ญาและ การพฒั นาทางภาษาของบรรพบรุ ษุ ของเรา บางคนอาจคดิ วา เปน เรอื่ งทลี่ า สมยั ไปแลว และยากตอ ความเขา ใจ แตถ า เราไดศ กึ ษาสาํ นวน อยา งดแี ลว จะเหน็ วา สาํ นวนไทยทาํ ใหเ ราสามารถสอื่ ความหมายในสง่ิ ทเี่ ราตอ งการสอื่ ไดก วา งขวางและเขา ถงึ อารมณม ากกวา เชน ถา เราพดู วา คนทไ่ี ดด แี ลว ลมื ตวั ถา เรากลา วเฉยๆ กจ็ ะไมไ ดอ ารมณแ ละไมเ หน็ ภาพ แตถ า เราพดู วา “เหมอื นคางคกขนึ้ วอ” กจ็ ะทาํ ใหร สู กึ ประชดประชนั และแสดงความไมพ อใจมากกวา กอ นทีเ่ ราจะไดเรยี นรสู าํ นวนไทยมากยง่ิ ขน้ึ เราตอ งมารจู ักกบั ความหมายและประเภทของสํานวนไทยกันกอน สาํ นวนไทย คอื ขอ คาํ หรอื ขอ ความทก่ี ลา วกนั มาชา นานแลว มคี วามหมายไมต รงตามตวั หรอื มคี วามหมายอนื่ แฝงอยู สาํ นวน ไทยมี 2 ประเภท คอื สภุ าษติ คือ สาํ นวนท่มี ลี กั ษณะส่งั สอนหรอื หา ม มจี ุดมงุ หมายเพอ่ื การสงั่ สอน เชน นํา้ เช่ยี วอยา ขวางเรอื คาํ พงั เพย คอื เปน สาํ นวนทก่ี ลา วโดยทวั่ ๆ ไป ไมไ ดเ นน ไปทก่ี ารสงั่ สอนโดยตรง เชน ตาํ นาํ้ พรกิ ละลายแมน า้ํ ดนิ พอกหางหมู หัวลา นไดหวี ตวั อยา งสาํ นวนไทย สาํ นวน ความหมาย เลือดข้ึนหนา โกรธมากจนหนาแดง เลือดเขา ตา ฮดึ สโู ดยไมเกรงกลัวเพราะไมม ที างเลือก ปากวา ตาขยิบ พูดอยา งหนงึ่ แตกลบั ทาํ อีกอยางหน่ึง ฆาไมตายขายไมขาด ตดั เย่ือใยไมข าด (พอ แม) กวนน้ําใหขนุ ทาํ เรื่องราวทีส่ งบอยแู ลวใหว นุ วายมาอกี หวา นพชื หวังผล ใหประโยชนแกผอู ืน่ เพ่อื หวังสง่ิ ตอบแทน โยนหนิ ถามทาง ทาํ การสิ่งใดเพ่อื หยง่ั เชงิ ดูกอน กลานกั มกั บนิ่ กลาเกนิ ไปมักจะมีอนั ตราย เอามือซกุ หบี หาเร่ืองเดอื ดรอนใสตัวโดยใชท ่ี ขงิ ก็ราขากแ็ รง อารมณรอ นพอๆ กัน ตาํ ขาวสารกรอกหมอ หาเพียงพอกนิ ไปมอ้ื หน่ึงๆ ขอ สอบเร่ืองสํานวนไทยในระดบั มัธยมศึกษาตอนปลายหรอื ระดับท่จี ะสอบเขามหาวิทยาลัยอยา งพวกเรานัน้ เปนขอสอบที่ จะไมไดเนนไปท่ีความจําอยางการจําเพียงช่ือสํานวนและความหมายอีกตอไป แตเปนการเนนไปท่ีความเขาใจและการนําเอาสํานวน ไทยไปใชในบรบิ ทตา งๆ ไดอ ยางถกู ตอง ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 109
ตัวอยางขอสอบเรอื่ งสํานวนไทยท่ีไดน ํามาเปน ตวั อยา งน้ี เปน ขอ สอบทเี่ นนการใชสาํ นวนใหถ กู ตองกับสถานการณท ่กี ําหนด มาให และขอสอบจะใชสํานวนท่ีมีความหมายคลายๆ กัน หรือสามารถใชในสถานการณที่คลายกันได แตเราควรจะใชสํานวนใหถูก ตอ งทส่ี ดุ (o-net ป 2546) ขอใดใชสาํ นวนไดถูกตอ ง 1. เธอทาํ งานหนกั จนเลือดตาแทบกระเดน็ เพื่อหาเงินมาเลี้ยงลูกๆ 2. นองเปนลูกคนเดียวของครอบครวั ทุกๆ คนจงึ รกั และดแู ลเธอราวกบั ดาวลอ มเดือน 3. ชลทาํ ธุรกจิ หลายดา น และเพอ่ื ใหธรุ กิจดาํ เนินไปไดดวยดี บางครั้งเขาจึงตองเสยี เบี้ยบายรายทางบา ง 4. หลงั จากจดั งานศพใหพ อ แลว ชยั ตองทํางานใชห นี้อยูหลายป เขาทาํ นองตาํ นํ้าพรกิ ละลายแมน าํ้ เมอ่ื นอ งๆ ไดพ จิ ารณาขอสอบขอนแ้ี ลว จะเหน็ ไดวาการใชสาํ นวนในบรบิ ทแตละขอ กน็ า จะใชไ ด ถาหากเราใชส ือ่ สารผูฟ ง ก็ นาจะเขาใจ แตเราควรจะเลือกขอที่ใชสํานวนไดถูกตองท่ีสุดเทาน้ัน ดังน้ันเราจึงตอบขอ 1 ไมได เน่ืองจาก เลือดตาแทบกระเด็น หมายถงึ ลาํ บากยากแคน แสนสาหสั แตใ นทนี่ ไ้ี มไ ดบ อกวา เธอลาํ บากหรอื ไม บอกเพยี งแตว า ตอ งทาํ งานหนกั จงึ ควรใชส าํ นวน “สายตวั แทบขาด” ซึ่งหมายถึงทาํ งานจนแทบไมไ ดพกั ผอ นแทน ขอ ตอ มาทคี่ วรตดั ออกคอื ขอ 2 สาํ นวนดาวลอมเดือน หมายถงึ มลี กู นอ งบริวารมาก แตในที่น้ีควรใช “ไขในหิน” ซง่ึ หมาย ถึงของทค่ี วรทะนถุ นอมมากกวา และขอสดุ ทายทผ่ี ดิ คอื ขอ 4 เพราะมีสํานวนทเี่ หมาะสมและตรงมากกวาคือ “คนตายขายคนเปน” หมายถึงตองกเู งนิ มาจดั งานศพใหใ หญโต ดงั นั้นคําตอบทถ่ี ูกตอง คือ ขอ 3 นองๆ สามารถศึกษาเพม่ิ เตมิ ไดท ี่ Tag : ภาษาไทย, หลกั การใชค ําเชือ่ ม, สํานวน, สภุ าษิต, คาํ พังเพย • คําและความหมาย : หลักการใชค ําเชอื่ ม • คาํ และความหมาย : หลักการใชคาํ เชื่อม สาํ นวน ตอนที่ 2 สาํ นวน ตอนที่ 4 http://www.trueplookpanya.com http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch19-1 /book/m6/onet-thai/ch19-3 • คําและความหมาย : หลกั การใชค าํ เชื่อม • คาํ และความหมาย : หลักการใชคาํ เชื่อม สาํ นวน ตอนท่ี 3 สํานวน ตอนที่ 5 http://www.trueplookpanya.com http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch19-2 /book/m6/onet-thai/ch19-4 110 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทที่20 การเขียนเรียงความ เรียงความเปนการเขียนที่มีทั้งความยากและความงายผสมกัน ถาเราจะเขียนเรียงความใหไดดีๆ เราจะตองมีกระบวน การคดิ ทจี่ ะสรา งความสมั พนั ธร ะหวา งเนอ้ื หากบั หวั ขอ เรอ่ื งและจะตอ งมที กั ษะการเขยี นทด่ี ที จ่ี ะสอื่ แนวคดิ ของเราไปสผู อู า นไดอ ยา ง เหมาะสม แตในท่ีน้ีเราจะเรียนรูความรูเบ้ืองตนของการเขียนเรียงความ คือ เร่ืองสวนประกอบของเรียงความและการเขียนสวน ประกอบของเรยี งความ สวนประกอบของเรยี งความ ประกอบไปดว ย 3 สวน คอื 1. คาํ นาํ เปน การบอกใหผ อู า นทราบวา ผเู ขยี นจะเขยี นเรอ่ื งอะไร เปน การกระตนุ ใหผ อู า นสนใจอา นเนอื้ เรอื่ งตอ ไป การเขยี น คํานาํ มหี ลายวิธี เชน ยกคาํ พดู คําคม สภุ าษติ รอ ยกรอง คาํ ถาม 2. เน้ือเร่ือง เปนสวนสําคัญท่ีสุดของการเขียนเรียงความ ผูเขียนจะตองคิดกอนข้ันแรกวา จะเลือกเขียนเร่ืองอะไรและมี วัตถุประสงคใ ดในการเขยี นเร่ืองนั้นๆ จดุ ประสงคใ นการเขยี นเรยี งความ มี 4 ประการ คอื เพ่ือใหข อ เทจ็ จริง เพ่ือโนม นาวใจ เพอื่ ใหค วามบนั เทิง เพื่อสงเสรมิ การใชค วามคดิ การกาํ หนดจุดประสงคท แ่ี ตกตางกัน จะทําใหเ น้ือหาของงานเขียนตา งกันดว ย ตอจากนน้ั เราจะตองกาํ หนดโครงเรื่อง การกําหนดโครงเร่ือง ทําใหม ขี อบเขตในการเขียน ไมเ ขยี นนอกประเด็นเปนการจัด ลาํ ดับความคิดใหเ ปน ระเบียบตอ เนื่องเปน เรื่องราว เชน เขียนเรอ่ื งการวิเคราะหเพลงอแี ซว ควรเรยี งลาํ ดบั โครงเรอ่ื ง คอื (1) ความเปน มาและลักษณะของเพลงอีแซว (2) การสรา งสรรคบทเพลงอแี ซว (3) บทบาทของเพลงอีแซวตอสงั คมไทย (4) สถานภาพและการอนรุ ักษเ พลงอแี ซวในปจจบุ นั 3. บทสรุป ควรเขยี นบทสรปุ ใหนา ประทับใจ ทส่ี ําคญั คือตอ งทําใหผ ูอานเขาใจจดุ ประสงคข องผเู ขยี นอยางแจม ชดั อาจทํา ไดหลายวธิ ี เชน เนน สาระสําคัญของเรื่อง ตัง้ คาํ ถามใหค ดิ ตอ ยกคาํ กลา ว คาํ คม สภุ าษติ ขอคิด สําหรบั เร่อื งขอสอบเรื่องการเขยี นเรยี งความน้ี ขอ สอบกจ็ ะมแี นวขอสอบประมาณ 2 แนวทางดวยกนั คือ คาํ ถามเก่ยี วกบั การวางโครงเรือ่ ง และคําถามเกยี่ วกับการพิจารณาขอ ความทยี่ กมาใหวา ควรอยใู นสวนประกอบใดของเรียงความ (o-net ป 2551) ขอ ความตอ ไปน้ีไมควรเปน สวนใดของเรยี งความ ประเพณีวิ่งควายซ่ึงเปนประเพณีดังเดิมของชาวชลบรุ กี ็จะอยูค ูจงั หวดั ชลบรุ ีไปอีกนานเทานาน 1. สว นนาํ เรื่อง 2. สวนเนือ้ เรื่อง 3. สว นขยายเน้ือเรื่อง 4. สวนปด เรื่อง จากขอสอบขอน้ีจะเห็นวาขอความดังกลาวเปนขอความที่ควรใชเมื่อจบประโยค และควรเปนสวนท่ีอยูทายสุดของเร่ือง ดงั นน้ั สวนทไี่ มควรจะมขี อความนอี้ ยูมากท่ีสุดกค็ อื สว นนําเรอื่ ง ขอ 1 นัน่ เอง ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 111
นองๆ สามารถศกึ ษาเพ่ิมเตมิ ไดที่ Tag : ภาษาไทย, การเขยี น, เรยี งความ, บทความ • วิธีเขยี นบทความ1 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch20-1 • คําแนะนาํ ในการเขียนบทความที่ดี http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch20-2 บันทกึ ชวยจาํ 112 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท่2ี 1 คาํ ทบั ศัพทและศัพทบ ัญญัติ คําทับศัพทและศัพทบัญญัติมีข้ึนในประเทศไทยอันเนื่องมาจากการเขามาของวิทยาการจากตางประเทศ รวมถึงการยืม คําตา งประเทศมาใช ดังน้ันเราจงึ ควรศกึ ษาและใชคําทบั ศัพทเหลาน้ใี หถูกตอง คาํ ทับศพั ท คือการถา ยเสยี งหรอื รปู ของคาํ จากภาษาตา งประเทศ นํามาเขียนในรูปแบบของภาษาไทยของเรา เพอื่ ใหค นที่ อา นออกเสยี งไดถ กู ตอง หรือใกลเ คียงกับภาษาเดมิ โดยมีการยมื คาํ มาจากภาษาตา งประเทศหลายภาษา เชน ภาษาบาลี สนั สกฤต องั กฤษ จีน ฝรั่งเศส เปน ตน ตัวอยางคําทบั ศัพท คาํ ทบั ศพั ท คาํ เดมิ คาํ ทบั ศพั ท คาํ เดิม เชต้ิ Shirt เตน็ ท Tent โหวต Vote เทคนิค Technique โคมา Coma แบตเตอร่ี Battery ปรฟู Proof กีตาร แท็กซี่ Taxi คลนิ ิก Guitar กอ็ บป Copy กาซ Clinic คอนเสิรต Concert คกุ ก้ี Gas Cookie ศพั ทบ ัญญัติ คอื คาํ ศพั ทจ ากภาษาตา งประเทศทกี่ าํ หนดมาเปน มาตรฐานโดยราชบณั ฑติ ยสถาน เพอ่ื ใชใ นการเขยี นเอกสาร งานของราชการ โดยทัว่ ไปแลวศัพทบญั ญตั ิมกั มาจากภาษาอังกฤษ แตก ารสรางคํามักจะสรา งแบบคําสมาส ตัวอยางศพั ทบัญญัติ ศัพทบญั ญตั ิ คําเดมิ ศพั ทบญั ญัติ คําเดมิ เอกภาพ Unity ตลาดมืด Black market วิกฤตการณ Crisis วจิ ัย Research วสิ ยั ทศั น Vision Microbes Social จลุ นิ ทรีย Synthetize สงั คม Symmetry สงั เคราะห Hypothesis สมมาตร Accident สมมติฐาน Monitor อุบตั ิเหตุ จอภาพ ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 113
ตามความคิดของพ่ีเร่ืองท่ีมักนํามาออกขอสอบมากที่สุดของเร่ืองคําทับศัพทและศัพทบัญญัติ คือการนําไปใช โดยมักเปน ขอสอบท่ถี ามวา ขอ ไดไ มค วรใชคาํ ทบั ศัพท ดงั นัน้ เวลาเราทําขอ สอบเราควรจะหาคําทับศพั ทใหเ จอเปนอนั ดบั แรก และใหคดิ วา คาํ นั้น มีคาํ ไทยหรอื ศัพทบัญญตั ิในภาษาไทยทค่ี วรจะใชอ ยหู รอื ไม (o-net ป 2549) ขอ ใดไมจ าํ เปนตองใชค ําทบั ศพั ทภาษาองั กฤษ 1. เขาคดิ จะปลูกบานแบบบงั กะโลสักหลงั หนึง่ 2. นักศึกษาปที่ 1 ตอ งซอ มรองเพลงเชยี รทุกวนั 3. เขาจับฉลากไดเ บอรห น่งึ จึงตองพดู เปนคนแรก 4. โรงเรยี นจะจา ยเงนิ เปนเชค็ ถา จํานวนเงินเกิน 3,000 บาท จากขอสอบท่ีกําหนดใหนองๆ จะตองหาคาํ ทเี่ ปนคําทับศัพทเ สยี กอ น โดยขอ 1 มีคาํ ทับศพั ท คอื บงั กะโล ขอ 2 มคี ําทบั ศัพท คอื เชียร ขอ 3 มคี าํ ทับศัพทค อื เบอร และขอ 4 มีคําทับศพั ท คอื เชค็ เมื่อนอ งๆ หาคําเหลา นีไ้ ดแลว จึงมาพิจารณาวาคําใดมคี าํ ไทย ท่เี หมาะสมในการใช และขอทมี่ ีคาํ ไทยใช คือ ขอ 3 ควรใชค ําวา หมายเลข แทน 114 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท2่ี 2 ความหมายของคํา เมอ่ื นอ งจะทาํ การสอ่ื สารกบั ใครสกั คน สง่ิ ทสี่ าํ คญั ทสี่ ดุ คอื การรบั รแู ละเขา ใจสง่ิ ทนี่ อ งไดส อ่ื สารออกไป หากนอ งและคสู นทนา เขา ใจตรงกัน การสอ่ื สารกจ็ ะประสบความสาํ เรจ็ ดงั นัน้ เมือ่ เราส่ือสาร “ความหมาย” จึงเปน เรือ่ งทส่ี าํ คญั ทส่ี ดุ โดยคาํ หนง่ึ คาํ อาจจะ มีหลายความหมายกไ็ ด ขน้ึ อยกู บั บรบิ ทของการส่ือสารในขณะนน้ั ความหมายตามตัว vs ความหมายเชิงอปุ มา ความหมายตามตวั คือ ความหมายทีต่ รงตามบรบิ ทของการสือ่ สารนนั้ เลย ไมตอ งตีความเพม่ิ เตมิ ความหมายเชิงอุปมา คอื ความหมายท่ีเกดิ จากการเปรียบเทยี บกับความหมายตามตวั ตัวอยา งความหมายตามตัวและความหมายเชงิ อปุ มา คาํ ศพั ท ความหมายตามตัว ความหมายเชงิ อปุ มา ชักใย อาการชักใยของแมงมุม บงการอยเู บอ้ื หลัง ขึน้ หมอ ขาวทหี่ งุ แลว พองตัวมาก คนที่เจริญเฟอ งฟู แกะดํา แกะสดี าํ คนทท่ี ําไรผดิ จากคนอน่ื นกตอ นกที่ใชลอ จับนกตวั อื่น คนทเ่ี ปนผูตดิ ตอเพอ่ื ลอ ลวงคนอื่น ซองขาว ซองสีขาว โดนไลอ อก ตามนาํ้ ไปตามน้ํา รว มคดโกงไปดวย ความหมายนัยตรง vs ความหมายนยั ประหวดั ความหมายนัยตรง หรือความหมายโดยตรง คือ ความหมายตามที่ปรากฏในพจนานุกรม อาจเปนความหมาย ตามตัวหรือเชิงอุปมากไ็ ด ความหมายนยั ประหวัด หรอื ความหมายโดยนยั คอื ความหมายท่ไี มปรากฏตามตวั อักษร เมอ่ื กลาวแลวจะทาํ ให ไปนึกถงึ อกี สิ่งหน่งึ ตวั อยา งความหมายนยั ตรงและความหมายนยั ประหวดั คาํ ศพั ท ความหมายนัยตรง ความหมายนัยประหวดั มือขวา มอื ขางขวา คนใกลช ิด ตาโต ตาท่ีมีลักษณะโต เบกิ ตากวา งเพราะเหน็ เงิน เขา เนอ้ื วตั ถเุ ขา ไปในเน้อื ขาดทนุ หงส สัตวจําพวกเปด คอยาว ผูดี หนามืด เปนลม หลงผิด มือไว ใชม ือไดรวดเร็ว ข้ขี โมย ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 115
ความหมายกวา ง vs ความหมายแคบ ความหมายแคบ หมายถึง คําท่ีมีความหมายเฉพาะ เชน ฟุตบอล หมายถึง กีฬาฟุตบอลเทานั้น หรือเกาอ้ี หมายถงึ เครื่องใชสําหรบั นัง่ ความหมายกวา ง หมายถงึ คาํ ทม่ี คี วามหมายครอบคลมุ คาํ อนื่ ไปดว ย เชน กฬี า มคี วามหมายกวา งหมายถงึ ฟตุ บอล บาสเกตบอล วายนํ้า ฯลฯ หรอื เครือ่ งเรอื นครอบคลุมถึงเกาอี้ โตะ ตู เตียง เม่ือเราไดศ กึ ษาเรอ่ื งความหมายของคาํ กนั แลว เรากจ็ ะเหน็ วา เร่อื งความหมายของคาํ เปนสงิ่ ท่ีสาํ คญั เราจงึ ควรระมดั ระวัง ในการเลือกใชคาํ เพอื่ ใหการสื่อสารประสบความสาํ เร็จ สําหรบั ขอ สอบเร่ืองความหมายของคํานี้ เปนขอสอบท่ลี ักษณะคลา ยกนั คอื จะถามเปน คูๆ วาเราเขาใจและแยกความหมาย ของคาํ ออกหรอื ไม เชน ถามหาความหมายตามตัวจากความหมายเชิงอปุ มา หรอื ถามหาคําความหมายนยั ประหวัดจากความหมาย นัยตรง (o-net ป 2554) ขอ ใดใชไ ดท้งั ความหมายตามตวั และความหมายเชิงอปุ มา 1. ตกเบ็ด ปลดแอก ยกยอ 2. ลอยแพ รดู ซปิ แข็งใจ 3. เดินเร่ือง ตปี ก ขึ้นใจ 4. ลวงกระเปา ออกโรง ตาฝาด เมอ่ื นอ งๆ ไดอ า นคาํ ถามแลว สง่ิ แรกทนี่ อ งๆ ควรพจิ ารณา คาํ ถามตอ งการใหเ ราหาขอ ทม่ี คี วามหมายตามตวั และความหมาย เชิงอปุ มาทุกขอ ดังน้ันเราจงึ ควรหาคําตอบที่ไมม คี วามหมายทัง้ สองแบบ ทาํ ใหค าํ ตอบทถ่ี ูกตอง คือ ขอ 1 เน่ืองจากคาํ วา แขง็ ใจ เดิน เร่ือง ขึ้นใจ ตาฝาด ไมม คี วามหมายเชงิ อุปมา 116 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
นองๆ สามารถศึกษาเพิ่มเตมิ ไดที่ Tag : ภาษาไทย, คาํ , ความหมายนยั ตรง, ความหมายนยั ประหวัด, ความหมายโดยนัย • คาํ และความหมาย : ความหมายนยั ตรง-โดยนัย ความหมายนยั ประหวัด ตอนที่ 1 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch23-1 • คําและความหมาย : ความหมายนยั ตรง-โดยนยั ความหมายนัยประหวัด ตอนที่ 2 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch23-2 • คาํ และความหมาย : ความหมายนยั ตรง-โดยนยั ความหมายนัยประหวดั ตอนที่ 3 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch23-3 • คาํ และความหมาย : ความหมายนัย ตรง-โดยนัย ความหมายนยั ประหวัด ตอนท่ี 4 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch23-4 บันทึกชว ยจํา ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 117
บทที2่ 3 ประกาศ พบกระเปา สตางค ในหองน้ําหญิง อาคาร 3 ช้นั 2 เวลา 13.00 น. วันน้ี เปน ของผใู ด ใหไ ปรับไดที่หองประชาสัมพนั ธ อาคาร 3 เวลา 7.00 – 16.00 น. ฝา ยประชาสัมพันธ โรงเรยี นใจดวี ทิ ยา (ผปู ระกาศ) 1 กรกฎาคม 2556 จากตัวอยา งของประกาศขางตนนองๆ จะเหน็ วา หากเราเปนผูท่ีทํากระเปา สตางคห ายในหองนาํ้ เมอื่ เราไดอ านประกาศนี้ แลว เรากส็ ามารถไปตดิ ตอ รบั กระเปา สตางคข องเราคนื ไดอ ยา งถกู ตอ ง ดงั นนั้ ตวั อยา งประกาศนจ้ี งึ เปน ประกาศทมี่ คี วามถกู ตอ งชดั เจน เราจึงควรจะเรียนรวู า ประกาศคอื อะไร และประกาศท่ถี ูกตอง ชัดเจนนัน้ มลี ักษณะและหลกั การอยา งไร ประกาศ คือ ขอ ความที่แจงวัตถุประสงคเฉพาะอยา งแกบคุ คลทวั่ ไป ลกั ษณะของประกาศท่ีถกู ตอ งและชดั เจน ควรมลี กั ษณะดงั ตอไปน้ี ลักษณะประกาศของหาย 1. บอกลักษณะและรปู พรรณสิง่ ท่ีหายโดยละเอียด 2. บอกสถานท่ี วัน เวลาทีห่ าย 3. บอกสถานท่ี บคุ คล หรือเบอรโ ทรศพั ทในการติดตอกลบั 4. แสดงความขอบคุณผูสง คืน ลกั ษณะประกาศพบของ 1. บอกลกั ษณะของส่ิงของอยา งรวมๆ ไมตองชดั เจนมาก 2. บอกวนั เวลา สถานทีห่ รือบุคคลทีต่ องไปติดตอ รับของ ลกั ษณะประกาศรับสมคั รงาน 1. ตาํ แหนงและงานทป่ี ระสงคจะใหผ สู มัครทาํ 2. คณุ สมบตั ทิ ่ตี องการ เชน เพศ อายุ ความรู 3. เงินเดือนทไ่ี ดรับ 4. เอกสารท่เี ก่ียวขอ งกับการสมัคร 5. สถานทีต่ ิดตอ นอกจากลกั ษณะของประกาศทง้ั 3 ตวั อยา งแลว ยงั มปี ระกาศในรปู แบบอน่ื ๆ เชน ประกาศขายสนิ คา ประกาศกฎเกณฑต า งๆ โดยประกาศทุกชนิดมีสง่ิ ที่เหมอื นกันคือตองบอกจดุ ประสงคของการประกาศ ถา หากตอ งการการติดตอ กลับกใ็ หบอกวิธีหรือบคุ คลที่ สามารถตดิ ตอกลับไดอยางละเอียด ไมใ หผูทอี่ านประกาศมีคาํ ถามหรือทําสง่ิ ใดตอ ไมถ กู แตก ็ไมต อ งยาวจนเกนิ ไป ขอสอบในเร่ืองประกาศมีขอสอบอยูเพียงสองแนวคือไมถามหาความบกพรองของประกาศ ก็จะถามหาประกาศที่ชัดเจน ดงั นนั้ นอ งๆ จะตอ งอา นประกาศทโี่ จทยใ หม าอยา งละเอยี ดแลว ลองสมมตวิ า ตวั เองจะทาํ ตามทป่ี ระกาศบอก แลว คดิ ตอ วา จะไปตดิ ตอ กบั ผูประกาศไดหรอื ไม ถา ไดก ็แสดงวาประกาศนั้นชดั เจนแลว 118 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
(o-net ป 2552) ประกาศในขอ ใดไมชัดเจน 1. ขายเตยี งผา ตดั MIZUHO สภาพดีมาก ราคา 110,000 บาท ติดตอโทร. 0891000000 2. รับสมัครแพทย Part Time โรคทว่ั ไป ซอยลาดพรา ว 45 ติดตอนายแพทยสมชาย 3. รบั สมคั รครูสอนมธั ยมตน จบปริญญาตรี เอกคณติ ศาสตร ตดิ ตอ ท่ี [email protected] 4. บรรยายพเิ ศษเรอ่ื ง “พน วกิ ฤตดว ยความคดิ สรา งสรรค” 5 ส.ค. 2551 สอบถามและซอ้ื บตั รไดท ่ี Thaiticket major ทกุ สาขา เมื่อนองๆ ไดอานคําถามและตัวเลือกแลว ใหนองๆ ลองคิดวาหากตนตองการติดตอกลับหรือซื้อสินคา จะสามารถ ดาํ เนนิ การไดสําเรจ็ หรือไม ซ่งึ ขอ ท่นี องๆ ไมอาจจะติดตอกลับไปได คอื ขอ 2 โดยควรใหเ บอรโทรศพั ทตดิ ตอกลบั จะดีกวา นองๆ สามารถศกึ ษาเพม่ิ เตมิ ไดท่ี Tag : ภาษาไทย, คํา, ความหมายนยั ตรง, ความหมายนัยประหวดั , ความหมายโดยนัย • การสอ่ื สาร : ขาว แบบฟอรม และ ประกาศ ตอนที่ 1 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch23-1 • การส่ือสาร : ขา ว แบบฟอรม และ ประกาศ ตอนที่ 2 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch23-2 • การสอ่ื สาร : ขาว แบบฟอรม และ ประกาศ ตอนท่ี 3 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch23-3 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 119
บทที2่ 4 การเรยี งลําดบั คําและขอความ ในระบบไวยากรณภ าษาไทย การเรยี งลาํ ดบั คาํ และขอ ความเปน เรอื่ งทส่ี าํ คญั มาก เพราะถา หากเราเรยี งลาํ ดบั ผดิ ความหมาย ของประโยคหรือยอหนาน้ันก็จะเปลี่ยนความหมายไปจากเดิม ทําใหผูฟงเกิดการเขาใจผิดได เชน “เขาตองอดทน” กับ “เขาตอง ทนอด” ก็มคี วามหมายไมเหมอื นกัน เร่ืองของการเรียงลําดับคําเปนเรื่องท่ีจะตองใชความเขาใจของตัวเองในการหาคําตอบ โดยการทําขอสอบการลําดับคําใน ประโยคนั้นจะมีเทคนิคงายๆ คือ ตองหาคําท่ีคิดวามีโอกาสท่ีจะเปล่ียนวิธีการลําดับได โดยทั่วไปจะเปนคําประสมหรือวลีสั้นๆ เชน ดีใจ-ใจดี ไมพ อด-ี ไมด พี อ การเรยี งลาํ ดบั ขอ ความหรอื การเรยี งลาํ ดบั ประโยคในยอ หนา เปน เรอ่ื งทมี่ กั ออกสอบนาํ มาเปน ขอ สอบมากทส่ี ดุ โดยหลกั การ เรยี งลาํ ดับประโยคในยอหนานั้นมหี ลักการสาํ คญั ๆ ดงั ตอไปน้ี 1. หนง่ึ ยอ หนามปี ระโยคใจความสาํ คญั เพยี งประโยคเดียว เราจงึ ควรหาประโยคใจความสําคญั กอน 2. ประโยคใจความสําคัญมักอยปู ระโยคแรกหรอื ประโยคสุดทา ย 3. เนอ้ื ความในยอ หนา มกั เรยี งกนั อยา งเปน ระบบ เชน เรยี งจากนอ ยไปหามากหรอื มากไปหานอ ย เรยี งจากเหตไุ ปหาผลหรอื ผลไปหาเหตุ เรยี งตามลาํ ดบั เวลา เปน ตน เมื่อเราเขา ใจกระบวนการการเขียนยอ หนา แลว การทําขอ สอบการเรยี งลาํ ดับขอ ความก็ไมใ ชเร่ืองยาก โดยขอ สอบการเรยี ง ลําดับขอ ความน้นั มักมลี กั ษณะเดียวกนั คอื ใหขอ ความมาหลายๆ ขอ ความแลว ใหเ ราเรยี งลาํ ดบั การทาํ ขอสอบแบบนี้พ่อี ยากใหนองๆ ลองเรยี งลาํ ดับดว ยตนเองกอ น แลวจงึ ไปดตู ัวเลือกทโี่ จทยใหม าเทียบกับทีเ่ ราคิดวาเหมอื นหรือตางกนั ไหม แลว แบบใดดกี วากัน (o-net ป 2550) เรยี งลาํ ดับขอ ความในขอ ตอไปนี้ใหถกู ตอง ก. กลา วคือทรงปฏเิ สธวา ข. ไมมสี ิ่งอ่นื ทเี่ ปน ตัวตนของเราอยูอีก ค. นอกจากขนั ธ 5 ทีจ่ ัดเปน กายกับจิตของเราแลว ง. ในพระสุตตันตปฎ ก พระพุทธเจา ทรงปฏิเสธการมอี ยขู องอตั ตา 1. ค ง ก ข 2. ง ก ค ข 3. ง ค ก ข 4. ข ค ก ง เมอ่ื นองๆ ไดอานโจทยแลวพ่กี ข็ อใหน องๆ ลองเรียงประโยคดวยตนเองกอน จากนน้ั จงึ ดใู นคาํ ตอบไดจะไดคําตอบคอื ขอ 2 วา “ในพระสตุ ตนั ตปฎ ก พระพทุ ธเจาทรงปฏิเสธการมอี ยขู องอัตตา กลาวคอื ทรงปฏิเสธวา นอกจากขนั ธ 5 ทีจ่ ดั เปนกายกับจติ ของ เราแลว ไมมสี ่ิงอ่นื ท่ีเปนตัวตนของเราอยูอีก” 120 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
นองๆ สามารถศกึ ษาเพิม่ เติมไดที่ Tag : ภาษาไทย, ลาํ ดับคาํ , ลําดับความ, การเรียงคํา, การใชค ํา • ลกั ษณะการเขียนทว่ั ไป : ลาํ ดบั คาํ ลําดับความ ตอนท่ี 1 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch25-1 • ลักษณะการเขยี นท่ัวไป : ลาํ ดบั คาํ ลําดบั ความ ตอนที่ 2 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch25-2 • ลกั ษณะการเขียนทั่วไป : ลําดบั คาํ ลําดบั ความ ตอนที่ 3 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch25-3 • ลักษณะการเขยี นทวั่ ไป : ลําดับคาํ ลําดับความ ตอนที่ 4 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch25-4 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 121
บทท่2ี 5 ประโยคกาํ กวม เรื่องประโยคกํากวมเปนเร่ืองที่สนุกเร่ืองหนึ่งในภาษาไทย เน่ืองจากเปนความบกพรองทางภาษาท่ีมักเกิดจากการไมรูหรือ มองขา มของผสู ง สาร ทาํ ใหผ รู บั สารนนั้ แปลความหมายไดห ลายทาง ผทู จ่ี ะทาํ ขอ สอบเรอ่ื งประโยคกาํ กวมไดด จี ะตอ งเปน คนชา งสงั เกต ไมเ ชอื่ อะไรงา ยๆ และมจี นิ ตนาการ โดยการเกดิ ประโยคกาํ กวมนนั้ เกดิ ขน้ึ ดว ยเหตทุ ง้ั หมด 4 ประการ คอื 1. การใชค าํ ขยายผดิ ท่ี โดยประโยคกาํ กวมประเภทนสี้ ามารถใชค าํ ขยายไปขยายไดห ลายสว นทาํ ใหผ รู บั สารไมม นั่ ใจวา ขยายสว น ไหน เชน “ตาํ รวจไดจ บั กมุ หญงิ นกั ลกั ทรพั ยก รดี กระเปา ประชาชนรายสาํ คญั ” ประโยคนก้ี าํ กวมเพราะไมร วู า “รายสาํ คญั ” ขยาย “นกั ลกั ทรพั ย” หรอื “ประชาชน” 2. การใชก ลุมคําหรือคาํ ประสม ที่อาจจะตคี วามเปน ประโยคก็ได เชน “รอนจงั ขอผา เช็ดหนาหนอ ย” ประโยคนีก้ ํากวมตรง คาํ วา “ผา เชด็ หนา ” ที่ไมรูว าเปน คาํ ประสม หรอื ประโยค “ผา (ประธาน)-เช็ด(กรยิ า)-หนา (กรรม)” 3. การใชค าํ ทม่ี หี ลายความหมาย หรอื อาจจะตคี วามไดห ลายทาง เชน “บรษิ ทั นถ้ี า เงนิ หาย เจา หนา ทต่ี อ งออก” คาํ วา “ออก” นแ้ี ปลความหมายได 2 ทาง คอื ออกเงินและถกู ไลออก 4. การเวน วรรคไมถ กู ตอ ง เชน “คณุ แมข องนักเรยี นท่ถี กู รถชนมาหาคณุ ” ประโยคนกี้ ํากวมเพราะไมร วู า คณุ แมห รอื นกั เรยี น กนั แนทถี่ กู รถชน ดังน้นั จงึ ควรเวน วรรคตอนเพอ่ื แกป ญ หานี้ เชน ใชว า “คุณแมของ นักเรียนท่ถี ูกรถชนมาหาคุณ” กจ็ ะทําใหป ระโยค นี้ชัดเจนวา คนท่ีถูกรถชนคอื นกั เรียน ขอ สอบเรอ่ื งประโยคกาํ กวมเปน ขอ สอบทถี่ ามอยเู พยี งแนวเดยี วคอื ขอ ใดกาํ กวม ขอ ใดไมก าํ กวม นอ งๆ จะตอ งเขา ใจแนวคดิ หรอื เหตขุ องการเปน ประโยคกาํ กวมทง้ั 4 ประการใหไ ดเ สยี กอ น แลว กจ็ ะเขา ใจและตคี วามหมายคาํ ถามไดไ มย าก และอกี เทคนคิ หนง่ึ คือ นองควรหาคําท่ีอยูในแตละตัวเลือกวาคําใดควรจะเปนคําท่ีนาจะกํากวม แลวนํามาเปรียบเทียบกับบริบทวาจะสามารถคิดได หลายแบบหรอื ไม ถานองคิดไดห ลายๆ แบบ เหมอื นในตวั อยางขา งตน แสดงวา ขอนน้ั เปนประโยคกํากวม (o-net ป 2549) ประโยคใดมคี วามหมายไมกํากวม 1. พอชอบอานหนงั สือพิมพใ หมๆ 2. เขาเตือนใหเธอออกกาํ ลังกายทุกวนั 3. กว ยเตีย๋ วราดหนา หมสู บั รา นน้ีอรอ ย 4. ประธานบริษัทสมั ภาษณผูส มัครงานคนเดยี ว จากขอ สอบขอ นต้ี อ งการหาคาํ ตอบทมี่ คี วามหมายชดั เจน เราจงึ ตอ งพจิ ารณาทลี ะขอ วา แตล ะขอ มคี วามหมายกาํ กวมหรอื ไม ขอ 1 มคี วามหมายกํากวม สามารถแปลความหมายไดว า หนังสือพมิ พใหมๆ กับ หนังสือ(ท่ี)พิมพใ หมๆ ขอ 2 มคี วามหมายกาํ กวม สามารถแปลความหมายไดว า เตอื นทุกวัน กับ ออกกําลงั กายทกุ วัน ขอ 4 มคี วามหมายกํากวม แปลความหมายไดวา ผูส มัครงานคนเดียว กับ ประธานบรษิ ัทคนเดียว ดังนน้ั คําตอบทีถ่ กู ตอ งคอื ขอ 3 122 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
นอ งๆ สามารถศึกษาเพมิ่ เติมไดท ่ี Tag : ภาษาไทย, การเขยี น, เรยี งความ, บทความ • ลกั ษณะการเขียนท่ัวไป : ภาษากาํ กวม ตอนที่ 1 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch26-1 • ลักษณะการเขยี นทั่วไป : ภาษากาํ กวม ตอนท่ี 2 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch26-2 • ลักษณะการเขียนท่ัวไป : ภาษากํากวม ตอนท่ี 3 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch26-3 บนั ทึกชว ยจาํ ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 123
บทที่26 ความรทู วั่ ไปเกีย่ วกบั คําประพนั ธ กอ นทนี่ อ งๆ จะรจู กั กบั บทประพนั ธป ระเภทตา งๆ กอ นอน่ื เรากต็ อ งทาํ ความรจู กั ความรเู บอ้ื งตน กบั บทประพนั ธก นั กอ น นน่ั กค็ อื “องคป ระกอบ” ของบทประพนั ธน น่ั เอง โดยสว นหนงึ่ ของบทรอ ยกรอง มขี นาดลดหลน่ั กนั ดงั น้ี คอื บท --> บาท --> วรรค --> คาํ เฉพาะ ในคาํ ประพนั ธป ระเภทกลอน มกั เรยี กวา คาํ กลอน แทนคาํ วา บาท มาเรยี นรกู นั ดกี วา วา เรยี กอะไรกนั บา ง 1. องคประกอบ 1.1 บท คือ ตอนๆ หนึ่งของคําประพันธ 1.2 บาท คอื บรรทดั ของคาํ ประพนั ธ 1.3 วรรค คอื เปนสวนทีแ่ ยกยอยออกมาจากบาทอกี ทีหนึ่ง 1.4 คาํ หรือพยางค คือ เสยี งทเ่ี ปลง ออกมาในคร้ังๆ หนงึ่ ถา นอ งๆ ยังไมเขาใจ เราลองมาดบู ทประพนั ธด า นลา งเปน ตัวอยาง ยกตวั อยา งเชน รา งสูงสูงสวยสงา ในตาฝน ยิ้มขันขนั ชวนใหหวั ใจหวาม 1 บาท ทักสน้ั สัน้ วาคดิ ถึงก็ซึง้ ตาม โอนหี่ รือนิยามของความรัก 1 วรรค บทประพนั ธขา งตนเปน กลอนแปดหน่ึงบท ซึง่ บทหน่งึ จะมสี องบาท และหนึ่งบทจะมสี ี่วรรค ลกั ษณะบงั คบั ของบทรอ ยกรอง 9 ประการ 1. พยางค คือ เสยี งที่เปลงออกมาในคร้งั ๆ หนึง่ อาจมคี วามหมายหรอื ไมมคี วามหมายกไ็ ด เชน คําอทุ าน อยา งคําวา โอย อห๊ิ มํา่ มะ แม ก็เปน พยางคท ้งั ส้นิ ยกตวั อยา งเชน - คําหนึ่งพยางค เชน วะ คะ แน ว่ิง นิด กลับ เปนตน - คําสองพยางค เชน มะมวง วจี ตลาด คลาดแคลว นะจะ ครุคริ เปนตน 2. คณะ คอื ขอกาํ หนดของรอยกรองแตละชนดิ วา จะตอ งมีจํานวนคาํ จํานวนวรรค จํานวนบาทหรือบทในจาํ นวนเทา ใด เชน กาพยย านี 11 กจ็ ะบงั คบั 4 วรรค โดยวรรคหนาตอ งบงั คับ 5 คาํ และวรรคหลังบังคบั 6 คํา เปนตน สวนกลอนแปด ก็กําหนดวา 1 บทมี 2 บาท 1 บาทมี 2 วรรค 1 วรรคมี 8 คํา 3. สัมผัส คอื ลกั ษณะบงั คับที่ตอ งใชคาํ ใหค ลองจองกัน 3.1 สมั ผัสสระ คือ คาํ ที่ใชส ระเปนเสียงเดยี วกัน ถา มตี วั สะกด ตอ งสะกดมาตราเดียวกนั ยกตวั อยา งเชน มี-หนี-ด-ี สี ใจ-ไข-ลยั -ไป-ไหม-วัย นาน-ขาน-หลาน 3.2 สัมผัสอกั ษรหรือพยญั ชนะ คอื คาํ ท่ีใชพยัญชนะข้ึนตน เปน ตัวเดยี วกนั หรอื เสียงเดยี วกนั โดยไมตอ งคาํ นึงถงึ สระหรอื ตัวสะกด ยกตวั อยา งเชน กา-เกา-กบี -กมุ -กดุ -โกรธ ทราบ-ทรง-ทราม-ทรวง ขวาง-เขวีย้ ง-ขวิด 124 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
3.3 สัมผัสนอก คือ สัมผสั บังคับของบทรอยกรองทุกชนิด เปน คาํ ทต่ี องเชอ่ื มสัมผสั จากวรรคหนึง่ ไปอกี วรรคหนง่ึ แตต องใชส ัมผสั สระเทานัน้ ไมใชส มั ผสั อักษรนะนองๆ ยกตัวอยางเชน พอแดดพรม้ิ ยมิ้ พรายกบั ชายฟา โลกก็จาแจม หวังดวยรงั สี หยาดอรณุ อนุ หลา เหมอื นอารี แพรระพีหมภพอบหนาวคลาย เพียงจะพลิกแผนฟาลงมาฝน กับแสงอนั ออนอุน อรณุ ฉาย เราคนทอ รอหวังซังกะตาย หวังชีพพรายอนุ บางอยา งอรุณ 3.4 สัมผัสใน คือ คําที่มีเสียงสระหรือมีพยัญชนะคลองจองกันที่อยูในวรรคเดียวกัน ซ่ึงจะทําใหบทรอยกรองนั้น ไพเราะนา ฟงมากขน้ึ ซงึ่ ในบทรอ ยกรองจะมสี มั ผัสในหรือไมม กี ็ได ยกตัวอยา งเชน เหลอื รอยราวหลบเรนเห็นรรู อ ง ยามฝนสาดแดดสองตอ งความหนาว สายลมแรงซาดซดั ที่พัดพราว เสยี งเกรยี วกราวกรวดทรายลอยสายลม 4. คําครุ - ลหุ คือ คําหนกั คาํ เบา ซึ่งบังคับใชใ นบทประพนั ธป ระเภทฉันท 5. คําเอก – คาํ โท คอื คําทบี่ งั คับวรรณยกุ ตร ปู เอกและโท ในตาํ แหนงท่ีกําหนดไวโ ดยเฉพาะในโคลงและราย 5.1 คาํ เอก คอื คาํ หรือพยางคท ม่ี ีรูปวรรณยุกตเ อก เชน ใช ไต เตา จา แม เปน ตน 5.2 คําโท คือ คําหรอื พยางคที่มรี ปู วรรณยุกตโท เชน นา้ํ ฟา หลา ได เปน ตน 5.3 คําเอกโทษ คอื คาํ โทท่เี ขียนโดยใชรูปวรรณยกุ ตเอก หรืองายๆ กค็ ือ คาํ เอกท่สี ะกดผดิ ยกตัวอยา งเชน - หม้ันหมาย เขียนเปน มัน่ หมาย ม่นั เปน คําเอกโทษ - เข้ยี วคม เขียนเปน เคี่ยวคม เคยี่ ว เปนคาํ เอกโทษ 5.4 คาํ โทโทษ คอื คาํ เอกทีเ่ ขียนโดยใชร ปู วรรณยุกตโ ท หรืองา ยๆ กค็ อื คาํ โททส่ี ะกดผดิ ยกตวั อยา งเชน - หยอกเลน เขียนเปน หยอกเหลน เหลน เปนคําโทโทษ - ม่ันคง เขียนเปน หม้ันคง หม้ัน เปนคําโทโทษ ตัวอยา งโคลงทีใ่ ชคําโทโทษ หัวลงิ หมากเรียกไม ลางลงิ ลางลิงหลู งิ ลงิ หลอกขู (ความหมายคือ หลอกข)ู ลิงไตกระไดลงิ ลิงหม ลงิ โลดฉวยชมผู (พู) ฉีกควา 6. คาํ เปน - คาํ ตาย คอื ลักษณะบงั คบั ที่ใชใ นการแตงโคลง รา ยและกลบท โดยเฉพาะโคลงส่สี ุภาพ ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 125
7. เสยี งวรรณยุกต คอื เสียงดนตรี อนั ไดแก เสยี งสามญั เอก โท ตรี และ จตั วา ที่กําหนดใหใชในบทกลอน วรรณยุกตน้ีมีความสําคัญตรงที่จะเปนส่ิงที่ทําใหบทประพันธมีความไพเราะมากย่ิงข้ึน อีกทั้งเรายังตองรูวาคําทายของ วรรคใดนยิ มหรือไมนิยมลงทา ยดวยเสียงใดบาง ยกตวั อยา งเชน กลอนแปดหรอื กลอนสภุ าพน้นั เสียงลงทายในแตละวรรคนน้ั จะมี ขอยกเวนแตกตา งกันไป เพือ่ ใหไ ดเสยี งทไี่ พเราะนา ฟง 8. คํานํา คือ คําขึน้ ตนทตี่ องใชใ นบทรอยกรองบางประเภท ซ่งึ จะมีลกั ษณะตา งๆ กัน ดงั นี้ 8.1 กลอนบทละคร ขนึ้ ตนดวยคาํ วา “เมื่อนั้น” “บัดนัน้ ” “มาจะกลา วบทไป” ยกตวั อยางเชน เมอื่ นัน้ พระยาไมยราพยักษา เหน็ กระบน่ี อนทอดกายา กป็ รีดาเงือดเงอ้ื กระบองตาล บัดนัน้ คาํ แหงหนมุ านชาญสมร รับรองปอ งกนั ประจันกร วานรโถมถบี ดวยฤทธาฯ มาจะกลา วบทไป ถงึ เทพไทเรืองศรี อนั สถิตถ้าํ ธารครี ี มที พิ ยโสตนยั นา ขอสงสัยท่ีพี่คิดวามันผุดข้ึนมาในหัวนองอยางแนนอน นั่นก็คือ ทําไมคํานําของกลอนบทละครถึงตองมีหลายคําดวยและ ใชตา งกันอยางไร วนั นพี้ ่จี ะมาไขขอสงสัย ทั้ง 3 คําน้ีมีขอ แตกตา งกันอยกู ค็ ือ เมอื่ นั้น จะใชก ับตัวละครทีเ่ ปนกษัตริยหรือมีบทบาทเดน ทีม่ คี วามสาํ คญั บดั น้ัน จะใชกบั ตัวละครทต่ี ่ําศักดิ์หรอื มบี ทบาทรองลงมา มาจะกลา วบทไป ใชเม่ือเร่ิมเลา เรอ่ื งหรือขนึ้ ตอนใหม 8.2 กลอนสักวา ขึน้ ตนดว ยคําวา “สักวา” ยกตวั อยา งเชน สกั วาหวานอืน่ มีหมืน่ แสน ไมเหมอื นแมน พจมานทีห่ วานหอม กล่นิ ประเทียบเปรียบดวงพวงพะยอม อาจจะนอ มจติ โนมดวยโลมลม แมน ลอ ลามหยามหยาบไมป ลาบปลื้ม ดังดดู ดมื่ บอระเพ็ดตอ งเข็ดขม ผูด ีไพรไ มป ระกอบชอบอารมณ ใครฟง ลมเมนิ หนาระอาเอย 8.3 กลอนดอกสรอ ย วรรคแรกจะมี 4 คํา และมีคําท่ี 2 เปนคาํ วา “เอย” และตอ งลงทายในคาํ สดุ ทายของบทดวย คาํ วา “เอย” เทาน้ัน ยกตัวอยางเชน เดก็ เอยเดก็ นอ ย ความรูเ จา ยังดอยเรงศกึ ษา เม่ือเติบใหญเ จา จะไดมีวิชา เปน เคร่ืองหาเลย้ี งชีพสําหรบั ตน ไดป ระโยชนหลายสถานเพราะการเรยี น จงพากเพียรไปเถดิ จะเกดิ ผล ถงึ ลําบากตรากตราํ กจ็ ําทน เกิดเปน คนควรหม่นั ขยันเอย” 8.4 กลอนเสภา ขึ้นตน ดวยคาํ วา “ครานนั้ ” ยกตวั อยา งเชน “ครานั้นขุนศรีวชิ ยั กราบลงทนั ใดแลว ทลู วา ขอเดชะพระองคจ งกรณุ า อนั ชวี าอยใู ตบ ทมาลย ขุนชา งบุตรขาพระพทุ ธเจา ขอทลู เกลาถวายไวเปนทหาร ดว ยชะตาราศมี ีลาภสการ มาสูโพธิสมภารพระทรงชัย” 126 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
9. คําสรอ ย คือ คาํ ทใี่ ชลงทา ยวรรค หรอื ทา ยบาท ในบทรอ ยกรอง เพอื่ เพ่มิ ความไพเราะ เติมเน้ือความใหส มบูรณ หรอื อาจใชเ ปน คําถามกไ็ ด ตวั อยา งเชน พอ แม พี่ เทอญ นา ฤา แล ก็ดี ฮา แฮ เฮย เอย เวย รา อา บารมี เลย โดยคําสรอยนีจ้ ะตอ ง เปน คําเปน จะใชคาํ ตายไมไ ด และใชเ ฉพาะบทประพนั ธช นดิ โคลงและรา ยเทา นัน้ นะจะ ยกตัวอยางเชน “ตีงูงไู ซรหาก เห็นกนั นมไกไกส ําคัญ ไกรู หมโู จรตอโจรหนั เห็นเลห กันนา เชิงปราชญฉลาดกลา วผู ปราชญรู เชิงกัน” ตัวอยางขอสอบโอเนต 1. ขอใดใชสัมผสั เพยี งชนดิ เดียว 1. พกั ตรนองละอองนวลปลงั่ เปลง 2. งามประหลาดเลศิ ลํ้าเลขา 3. อรชรออนแอนทั้งอินทรีย 4. ขวดิ ขวาดราชพฤกษจกิ แจง 2. “พเิ ศษสารเสกสรา งรังสรรคสาร ประจงจารฉนั ทภาคพริ้งพรายฉาย เฉกเพชรพรรณเพราเฉดิ เลิศแลลาย ระยับสายสะอง้ิ สอ งสรอยกรองทรวง” กลอนบทนด้ี เี ดน ดา นใด 1. สัมผสั 2. ฉันทลกั ษณ 3. โครงสราง 4. สญั ลกั ษณ 3. ขอใดมกี ารเลนสมั ผสั พยัญชนะมากท่สี ดุ 1. พ่ีเลง็ แลดูกระแสสายสมทุ ร 2. ละลิว่ สุดสายตาเห็นฟาขวาง 3. เหน็ ฟองฟุงรุงเรืองอยูรางราง 4. กระเดน็ พรา งพรายพราวราวกับพลอย 4. ขอใดมีการเลนสมั ผสั ตา งกับขอ อ่ืน 1. รถฟา ขานางยางตะเคยี น 2. ขวดิ ขวาดราชพฤกษจ กิ แจง 3. โพบายไกรกรางออ ยชางหวา 4. เขาคูคูถน่ิ อยูริมรก 5. ขอใดมกี ารเลนสมั ผสั มากที่สุด 1. จะมาชว งชงิ กันดังผลไม อันจะไดน างไปอยา สงกา 2. พระปน ภพภพกเุ รปน ธานี ใหก ะหรดั ตะปาตีเปน ทพั ขันธ 3. สตรใี ดในพิภพจบแดน ไมมใี ครไดแ คนเหมอื นอกขา 4. เราอยา คอยเขาเลยนะหลานรัก กม พกั ตรร บศกึ ไปดีกวา ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 127
6. “เทาหนอเทาทง้ั ทง้ั ลายังกลา กา ว ทําหนาทีข่ องเทา เพือ่ เจา ของ เจา ของเทาเลาทั้งทุกขสุขรา่ํ รอ ง มิประคองรา งข้ึนใหมก อ็ ายเทา ” คาํ ประพนั ธนม้ี ีจดุ เดนขอ ใด 1. เลน สัมผสั สระและสัมผสั อกั ษร 2. เลนคําเลน ความหมาย 3. ใชถ อ ยคําทําใหเ กดิ ภาพ 4. ซํ้าคําย้าํ ความหมาย เฉลยคําตอบ 1. เฉลย ตอบขอ 2. เพราะวา ขอ 1. 3. และ 4. มีสัมผสั แบบสัมผสั สระและพยญั ชนะ ยกตัวอยา ง ขอ 1 สัมผสั สระคอื นอง-ออง สัมผัสพยญั ชนะคอื ปลัง่ -เปลง แตขอ 2. มีเพียงสมั ผสั พยัญชนะ ซง่ึ กค็ ือ หลาด-เลศิ -ล้าํ ไมมีสมั ผัสสระในวรรคน่ันเอง 2. เฉลย ตอบขอ 1. เพราะวากลอนบทนโ้ี ดดเดน ในดา นสมั ผัสอยางมาก โดยเฉพาะสมั ผัสอกั ษร ซึ่งจะเห็นไดจ ากในทกุ วรรค เชน เศษ-สาร-เสก-สรา ง-สรรค-สาร เปนตน 3. เฉลย ตอบขอ 3. เพราะวา ขอ 1. มีสมั ผสั 5 คํา ไดแ ก เลง็ -แล และ แส-สาย-ส (มทุ ร) ขอ 2. มสี มั ผสั 4 คํา ไดแ ก ละ-ลิ่ว และ สดุ -สาย ขอ 4. มสี มั ผสั 4 คําเชนกัน ไดแก พรา ง-พราย-พราว-พลอย สว นขอ 3. มีสัมผัส 6 คํา ไดแ ก ฟอง-ฟงุ รงุ -เรือง-ราง-ราง 4. เฉลย ตอบขอ 1. เพราะวา ขอ อ่นื มีทง้ั สัมผสั สระและสัมผัสอกั ษร เชน - ขอ 2. มสี ัมผัสอักษร คอื ขวดิ -ขวาด, มสี ัมผัสสระ คอื ขวาด-ราช - ขอ 3. มสี มั ผัสอกั ษร คอื ไกร-กราง, มสี ัมผสั สระ คือ กราง-ชา ง - ขอ 4. มีสัมผัสอกั ษร คอื ริม-รก, มสี ัมผัสสระ คือ คู- อยู - ขอ 1. มีเพียงสมั ผัสสระ ฟา -ขา, นาง-ยาง 5. เฉลย ตอบขอ 3. เพราะวา เปน ขอทมี่ ที งั้ สัมผัสสระและสมั ผสั พยญั ชนะมากคูม ากที่สุด ซึ่งไดแก ใด-ใน, ภพ-จบ, แดน-แคน, ไม-ใคร-ได, พิ-ภพ, ไม- มี 6. เฉลย ตอบขอ 4. เพราะเปนการเลนคําซ้ําคําวา “เทา” เพื่อเปนการย้ําความหมาย และคําวา “เทา” น้ีก็มีความหมาย เหมอื นกนั ทุกคํา ดังนัน้ จึงไมใ ชก ารเลนคําแตอ ยา งใด นอ งๆ บางคนอาจยงั สงสยั วา ทาํ ไมถงึ ไมต อบขอ 1. เพราะเหน็ มสี มั ผสั พยญั ชนะตรงคาํ วา เทา -ทงั้ -ทาํ -ท-ี่ ทกุ ข การเลน สมั ผสั อักษรเพราะวาการเลนสัมผสั อกั ษรน้นั ไมโดดเดนเทาการเลนคําซา้ํ ในกลอนบทน้ีนนั่ เอง 128 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
นองๆ สามารถศกึ ษาเพ่ิมเตมิ ไดที่ Tag : สอนศาสตร, ภาษาไทย, คาํ ประพันธ, ฉันทลักษณ • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.ปลาย : ฉันทลักษณเ บื้องตน http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch27-1 บันทึกชวยจาํ ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 129
บทท2ี่ 7 ฉันทลักษณ ทราบหรอื ไมว า บทรอ ยกรองตา งๆ ทเ่ี ราเหน็ กนั ทว่ั ไปนน้ั ไมใ ชว า ใครคดิ จะแตง อะไรอยา งไรกแ็ ตง ขน้ึ มาได บทรอ ยกรองตา งๆ ลวนแตมีลักษณะบังคับ หรือที่เราเรียกยากๆ วา “ฉันทลักษณ” นั่นเอง ท้ังกลอน ฉันท กาพย กลอน ราย ก็มีฉันทลักษณที่ แตกตางกนั ไป ซง่ึ เราจะกลาวกันตอไป 1. กลอนแปด หรือ กลอนสุภาพ เปนกลอนที่นองๆ อาจจะคุนชินและเห็นกันบอยท่ีสุด ซ่ึงฉันทลักษณน้ันก็ไมไดยากเกิน ความสามารถของนองๆ ซง่ึ กลอนแปดมีการกําหนดพยางคแ ละสมั ผัส มีหลายชนิดแตท น่ี ยิ มคือ กลอนสุภาพ แผนผัง ลักษณะคําประพันธ 1.1.1 คณะ กลอนแปดนน้ั 1 บทจะมี 2 บาท หรือ 4 วรรค โดยในหนึง่ บทนน้ั วรรคแรกเรยี กวาวรรคสดบั วรรคท่สี องคือวรรครบั วรรคทสี่ ามเรยี กวาวรรครอง และวรรคทสี่ ่ีเรียกวา วรรคสง 1.1.2 เสยี ง การจะแตง กลอนแปดใหไ พเราะนน้ั เรากต็ อ งมขี อ บงั คบั เรอ่ื งเสยี งกนั หนอ ย วา วรรคใดสามารถ ลงดว ยเสียงอะไรไดแ ละไมไ ดอ ยา งไรบา ง - วรรคสดับ คาํ สดุ ทา ยสามารถลงไดท ุกเสียง - วรรครบั คําสุดทายหา มเสยี งสามญั กบั ตรี - วรรครอง คาํ สดุ ทา ยหา มใชเสียงเอกโทจตั วา - วรรคสง คําสดุ ทา ยหามใชเสยี งเอกโทจตั วา พ่ีวาจริงๆ แลวนองไมจําเปนตองจํากฎตางๆ พวกน้ีเลย ถานองๆ ลองอานกลอนน้ันๆ ออกเสียงแลวลองฟงดู ถา เสยี งมันไมก ลมกลืนไพเราะ หรือไมล ื่นไหล กแ็ สดงวาเราใชเสยี งผดิ นน่ั เอง 1.1.3 การสงสัมผัส การสงสัมผัสเปนหัวใจของบทรอยกรองทุกประเภท ในกลอนแปดเรากําหนดใหมี สัมผัสในบท หรือ สมั ผัสนอก 3 แหง และมสี มั ผสั ระหวางบท 1 แหง คือ สมั ผสั นอก นั่นกค็ ือสัมผสั ระหวา งวรรคในบทนน้ั ๆ - คําสดุ ทายของวรรคสดับ (วรรคที่ 1) ตองสมั ผสั กบั คําท่ี 3 หรือ 5 ของวรรครบั (วรรคที่ 2) - คาํ สุดทายของวรรครบั (วรรคท่ี 2) ตอ งสัมผัสกบั คําสดุ ทา ยของวรรครอง (วรรคที่ 3) 130 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
- คําสดุ ทายของวรรครอง (วรรคที่ 3) ตอ งสมั ผัสกบั คาํ ที่ 3 หรือ 5 ของวรรคสง (วรรคที่ 4) สมั ผสั ระหวา งบท คอื สมั ผสั บงั คบั ทตี่ อ งมรี ะหวา งบท โดยคาํ สดุ ทา ยของบทแรกตอ งสมั ผสั กบั คาํ สดุ ทา ยของวรรค ที่รับ (วรรคที่ 2) ในบทถัดไป ยกตวั อยา ง ถงึ โรงเหลาเตากล่นั ควนั โขมง มคี ันโพงผกู สายไวปลายเสา โอบาปกรรมนํ้านรกเจียวอกเรา ใหม ัวเมาเหมือนหนึ่งบา เปนนา อาย ทําบญุ บวชกรวดน้าํ ขอสําเรจ็ สรรเพชญโพธิญาณประมาณหมาย ขอสังเกต ถึงสุราพารอดไมวอดวาย ไมใกลกรายแกลงเมินก็เกนิ ไป ในบางคร้งั สัมผสั ระหวางวรรคนัน้ ไมจ าํ เปน ตองลงคําที่ 3 หรือ คาํ ท่ี 5 เสมอไป ในกรณที ี่ผูแตงไมส ามารถหาคาํ มาลงใน ตาํ แหนง นั้นๆ ได เราก็อนุโลมใหล งสมั ผัสในคาํ ที่ 1, 2 หรอื 4 ได 2. กาพย 2.1 กาพยย านี 11 เปนอีกหัวขอหนึ่งที่ออกขอสอบบอย มีฉันทลักษณท ่ีไมย ากจนเกินไปและมีสมั ผสั คลายกับกลอนแปดจึง งา ยตอการจดจํา แตข อ ท่ีตางนนั่ ก็คือ จาํ นวนคําในกลอนแปดนัน้ หนง่ึ วรรคจะมี 8 คํา แตในกาพยยานี 11 วรรคแรกจะมี 5 คํา วรรค ที่ 2 จะมี 6 คํา หรอื จาํ งา ยๆ วา “วรรคหนา มหี าคํา วรรคหลังจําไวมหี ก” ดังน้ันในหน่งึ บาทกจ็ ะมีทงั้ หมด 11 คาํ ซึ่งเปนทมี่ าของชอ่ื “กาพยย านี 11” นนั่ เอง แผนผัง ลกั ษณะคาํ ประพันธ 2.1.1 คณะ กาพยยานี 11 หนงึ่ บทจะมี 4 วรรค หรอื 2 บาท โดยบาทท่ี 1 เราเรียกวา “บาทเอก” และบาทที่ 2 เรา เรียกวา “บาทโท” และบาทหน่ึงจะมี 2 วรรค โดยวรรคหนามี 5 คาํ และวรรคหลงั มี 6 คาํ ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 131
2.1.2 เสียง คาํ สุดทายของบทกาํ หนดหามใชคําตาย และคาํ ทีม่ ีเสียงวรรณยกุ ต 2.1.3 การสงสมั ผสั การสงสมั ผัสเปนหวั ใจของบทรอยกรองทุกประเภท ในกาพยยานี 11 เรากาํ หนดใหม ีสมั ผสั ในบท หรือ สมั ผสั นอก 2 แหง และมีสัมผัสระหวางบท 1 แหง คอื สัมผัสนอก นน่ั ก็คือสัมผัสระหวา งวรรคในบทน้ันๆ - คาํ สุดทายของวรรคสดับ (วรรคที่ 1) ตอ งสัมผัสกบั คําที่ 3 ของวรรครับ (วรรคที่ 2) - คําสุดทายของวรรครับ (วรรคที่ 2) ตองสัมผสั กับคําสดุ ทายของวรรครอง (วรรคท่ี 3) สัมผัสระหวางบท คือสัมผัสบังคับที่ตองมีระหวางบท โดยคําสุดทายของบทแรกตองสัมผัสกับคําสุดทายของ วรรคทร่ี บั (วรรคที่ 2) ในบทถดั ไป เชนเดียวกันกับกลอนแปด พขี่ อแนะนาํ นอ งๆ วา ในการจดจาํ ฉนั ทลกั ษณน น้ั เราไมจ าํ เปน ตอ งทอ งตามแผนผงั ใหไ ดเ ปะ ๆ เพราะวา พร่ี วู า มนั จาํ ยากและ มีโอกาสผดิ พลาดไดงา ย ดังนั้น พี่เลยขอแนะนาํ วา ใหจาํ กลอนแมแบบไปเลย ใหน อ งเลือกกลอนทีง่ ายและคิดวาตัวเองจาํ ได พอเขา หอ งสอบ เรากค็ อ ยเอากลอนทเี่ ราจาํ นน้ั ไปเทยี บฉนั ทลกั ษณ ซง่ึ พร่ี บั รองวา งา ยกวา อยา งแนน อน พเี่ ลยเอากลอนตวั อยา งมาใหน อ งๆ ไดเลอื กจาํ กัน ดังน้ี ยกตัวอยางเชน องคใ ดพระสมั พทุ ธ สุวิสทุ ธสนั ดาน ตดั มูลเกลศมาร บ มหิ มน มิหมองมัว หนงึ่ ในพระทยั ทา น กเ็ บกิ บานคือดอกบวั ราคี บ พนั พัว สุวคนธกําจร ผใู หญหาผา ใหม ใหสะใภใ ชคลองคอ ใฝใจเอาใสห อ มหิ ลงใหลใครขอดู ดูน้าํ ใสและปลาปู จะใครลงเรอื ใบ มิใชอ ยใู ตต่งั เตยี ง สิง่ ใดอยูในตู พี่เชอ่ื วา บทรอยกรองขา งตนไมบ ทใดกบ็ ทหน่งึ ตองเคยผา นหนู อ งๆ มาแลวแนน อน ท่ีงา ยทีส่ ุดท่พี ่ียกมา ก็คือ บทสวดมนต ทเ่ี ราสวดกนั ประจําน่นั เอง รับรองวา ไมเ กินความสามารถนอ งๆ แนน อน 2.2 กาพยฉบัง 16 มักใชในบทที่บรรยายลีลาแบบโลดโผนมีอารมณคึกคักสนุกสนาน ปจจุบันมักใชเขียนบทปลุกใจและ บทสดดุ ี แผนผัง 132 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ลกั ษณะคาํ ประพันธ 2.2.1 คณะ กาพยฉบัง 16 หนึ่งบทมี 3 วรรค วรรคแรกมี 6 พยางค วรรคท่สี องมี 4 พยางค และวรรคทีส่ ามมี 6 พยางค ตามลําดับ จาํ นวนพยางครวมกันได 16 พยางค จงึ ไดชื่อวา “กาพยฉบัง 16” โดยนองๆ อาจจาํ วา “หก-สี-่ หก” กไ็ ดเ ชนกนั 2.2.2 เสียง มกั นิยมเสยี งสามญั และจตั วาเปน คาํ ทายวรรค 2.2.3 การสง สัมผสั การสงสัมผสั ของกาพยฉ บงั 16 งายมากๆ เพราะมีเพยี ง 2 แหง เทานัน้ ซึง่ เรากาํ หนดใหม ี สมั ผสั ในบท หรือ สัมผสั นอก 1 แหง และมสี มั ผัสระหวางบทอกี 1 แหง คือ สัมผสั นอก นน่ั กค็ อื สัมผสั ระหวางวรรคในบทนัน้ ๆ - คําสดุ ทายของวรรคท่ี 1 ตองสมั ผสั กบั คาํ สุดทา ย ของวรรคท่ี 2 สัมผัสระหวางบท คือสัมผัสบังคับที่ตองมีระหวางบท โดยคําสุดทายของบทแรกตองสัมผัสกับคําสุดทายของ วรรคแรกในบทถดั ไป ยกตัวอยา งเชน ธรรมะคือคณุ ากร สวนชอบสาธร ดจุ ดวงประทปี ชัชวาล แหงองคพ ระศาสดาจารย สองสัตวสันดาน สวา งกระจา งใจมล เขาสงู ฝงู หงสลงเรียง เรงิ รองซองเสยี ง สาํ เนียงนา ฟง วังเวง ฟง เสยี งเพยี งเพลง กลางไพรไกข ันบรรเลง ซอเจงจาํ เรียงเวยี งวงั 2.3 กาพยสรุ างคนางค 28 แผนผัง ลักษณะคาํ ประพนั ธ 2.3.1 คณะ กาพยส รุ างคนางค 28 หนึง่ บทมี 7 วรรค วรรคละ 4 พยางค จาํ นวนพยางครวมกนั ได 28 พยางค จงึ ไดชือ่ วา “กาพยส รุ างคนางค 28” ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 133
2.3.2 การสง สัมผัส การสง สัมผสั ของกาพยสุรางคนางค 28 นอ งๆ คงตองใชความพยายามกันหนอย เพราะใน หน่งึ บทมสี ัมผสั คอ นขางมากและนาสับสน คอื สมั ผัสนอก น่ันกค็ อื สัมผสั ระหวา งวรรคในบทนั้นๆ - คําสดุ ทา ยของวรรคที่ 1 ตองสมั ผสั กับคําสดุ ทา ยของวรรคท่ี 2 - คําสดุ ทายของวรรคที่ 3 สัมผสั กับคําสุดทายของวรรคที่ 5 - คาํ สุดทา ยของวรรคที่ 4 สมั ผัสกบั คําแรกหรือคําที่สองของวรรคที่ 5 - คาํ สุดทายของวรรคที่ 5 สัมผสั กบั คําสดุ ทายของวรรคที่ 6 สมั ผสั ระหวา งบท คอื สมั ผัสบังคบั ทต่ี อ งมรี ะหวา งบท โดยคาํ สุดทายของบทแรกตองสมั ผสั กบั คาํ สุดทา ยของวรรค ที่ 3 ในบทถดั ไป ยกตัวอยางเชน สุรางคนางค เจ็ดวรรคจัดวาง ใหถูกวิธี วรรคหนง่ึ สีค่ าํ จงจาํ ใหด ี บทหนึง่ จงึ มี ย่ีสิบแปดคํา หากแตงตอไป สัมผสั ตรงไหน จาํ ใหเเมน ยาํ คําทายวรรคสาม ตดิ ตามประจาํ สัมผัสกบั คํา ทา ยบทตนเเล 3. ฉันท 3.1 อินทรวเิ ชยี รฉนั ท โดยปกติแลว ฉันทมักใชสําหรบั แตงเรอื่ งที่ตอ เนอ่ื งกันยืดยาว มีบทพรรณนา หรือการแทรกคติตางๆ เชน เรอ่ื ง สามคั คเี ภทคาํ ฉนั ท กฤษณาสอนนอ งคาํ ฉนั ท มงคลสตู รคาํ ฉนั ท เปน ตน เนอื่ งจากฉนั ทเ ปน สง่ิ ทค่ี นไทยไดร บั มาจากวรรณคดี บาลีซง่ึ มีการใชค ําหนัก-เบา ดังนัน้ ในการแตงฉันททกุ ประเภท ขอบังคบั สาํ คัญก็คอื ครุ-ลหุ หรอื เสียงหนกั -เสยี งเบาที่นอ งๆ ตอ งมี ความรเู บือ้ งตน มาแลววา มีวธิ ีการสังเกตอยางไร แผนผงั ััุั ั ุุ ัุ ั ั ััุั ั ุุ ัุ ั ั ัั ุัั ุุ ัุ ั ั ััุั ั ลกั ษณะคาํ ประพนั ธ 3.1.1 คณะ อินทรวิเชยี รฉนั ท 1 บทมี 2 บาท และมี 4 วรรค โดยบงั คบั ครุ-ลหุ ดังนี้ วรรคหนา (ในทน่ี ี้หมายถงึ วรรค ที่ 1 กับ 3 ของบทนนั้ ๆ) มี 5 คาํ โดยมขี อ บงั คับคร-ุ ลหุ ดงั นี้ ตาํ แหนง คาํ ที่ 1 2 4 และ 5 เปน “ครุ” และคําท่ี 3 เปน “ลห”ุ และวรรค หลงั (ในท่นี ้หี มายถงึ วรรคท่ี 2 และ 4 ของบทนน้ั ๆ) จะมี 6 คาํ โดยมขี อ บงั คบั คร-ุ ลหุ ดงั นี้ ตําแหนงคําที่ 1 2 และ 4 เปน “ลห”ุ และ ตําแหนง 3 5 และ 6 เปน “ครุ” 134 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
วธิ ีการทอ งจํางายๆ พข่ี อแนะนํา 2 วธิ ี น่นั กค็ อื นอ งอาจจะจําวา มีคาํ ลหุในพยางคที่ “3, 6, 7, 9” หรอื วธิ ที ่ี 2 คอื ทองแบบมีจงั หวะจะโคน นอ งๆ อาจจะทอ งวา “หนั หัน / อหุ ันหนั อุอหุ ัน / อหุ ันหนั ” หรอื จะทองวา “อะอะ / ออุ ะอะ อุอุอะ / อุ อะอะ” กไ็ ด ขนึ้ อยูกับความถนดั ของนอ งๆ หมายเหตุ : คําครุ เราแทนดวย “ไมหนั อากาศ” หรือ “หัน” สวนคาํ ลหุ เราแทนดว ย “สระอ”ุ หรอื “อุ” 3.1.2 การสง สัมผสั การสงสัมผสั ของอนิ ทรวิเชียรฉันท มเี พยี ง 3 แหง คือ 1. สมั ผสั นอก น่นั กค็ อื สมั ผัสระหวา งวรรคในบทน้นั ๆ - คาํ สดุ ทายของวรรคที่ 1 ตอ งสมั ผสั กับคาํ ท่ี 3 ของวรรคที่ 2 - คําสุดทายของวรรคที่ 2 สมั ผัสกับคําสดุ ทายของวรรคที่ 3 2. สมั ผัสระหวา งบท ในคําประพันธประเภทฉันทน้ันก็เหมือนกันกับคําประพันธทุกประเภท น่ันก็คือ คําสุดทายของบทแรกตองสัมผัสกับคําสุดทายของวรรคที่ 2 ในบทถัดไป ยกตัวอยา งเชน บงเนือ้ กเ็ นือ้ เตน พิศเสน สรรี ร วั ท่ัวรา งและทง้ั ตวั กร็ ะริกระรวิ ไหว แลหลังละลามโล หติ โอเลอะหลงั่ ไป เพงผาดอนาถใจ ระกะรอ ยเพราะรอยหวาย พรอมกายวจีจิตร สจุ รติ พินิจตรอง ธรรมแลจะคมุ ครอง นรน้นั นริ นั ดร ใหป ราศนริ าศทกุ ข ประลสุ ุขสโมสร หลักฐานสถาพร ธุระกอบกเ็ กดิ ผล ขอสงั เกต ในการทําโจทยภาษาไทยเรื่องอินทรวิเชียรฉันทบางคร้ัง นองๆ จําเปนตองอานบทรอยกรองน้ันๆ ใหเขาตามฉันทลักษณ ครุ-ลหุ ทก่ี าํ หนดไว พจ่ี ะยกตัวอยา งเพอ่ื ใหน อ งๆ เห็นภาพชดั ขนึ้ พวกราชมลั โดย พลโบยมิใชเ บา สุดหตั ถแหง เขา ขณะหวดสพิ ึงกลวั บงเน้ือกเ็ นอ้ื เตน พิศเสน สรรี รัว ทวั่ รา งและทัง้ ตวั ก็ระริกระริวไหว ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 135
จากตวั อยา งขา งตน ใหน อ งๆ สงั เกตคาํ ทพ่ี เี่ นน ไว ซง่ึ กค็ อื คาํ วา “ราช” “พล” และ “พศิ ” โดยปกตแิ ลว นอ งๆ มกั จะอา นทง้ั 3 นว้ี า /ราด/ /พล/ และ /พดิ / กนั อยา งแนน อน แตท วา เมอื่ ทง้ั 3 คาํ นมี้ าอยใู นอนิ ทรวเิ ชยี รฉนั ทน น้ั เราจงึ จาํ เปน ตอ งปรบั เปลย่ี นการอา น เพอื่ ใหเ ขา กบั ฉนั ทลกั ษณค ร-ุ ลหุ ดงั นนั้ เราจะตอ งอา นวา /ราชะ/ /พะละ/ และ /พสิ ะ/ เพอ่ื ใหต รงกบั “หนั หนั / อหุ นั หนั ออุ หุ นั / อหุ นั หนั ” นนั่ เอง 4. โคลง 4.1 โคลงสส่ี ภุ าพ เปน โคลงอกี ประเภทหนง่ึ ทกี่ วนี ยิ มแตง และออกขอ สอบบอ ยมาก โดยทวั่ ไปแลว บทรอ ยกรองประเภทโคลง น้ันมีลกั ษณะบงั คับทีส่ าํ คญั ยงิ่ นั่นก็คือ “เอก-โท” ซึง่ นองๆ จาํ เปนตอ งจําฉนั ทลักษณใหไดเพอ่ื ทีจ่ ะสามารถนําไปใชใ นหอ งสอบ โดย การจําฉันทลักษณน ้นั พีแ่ นะนาํ ใหน อ งทองจํา “โคลงแมบท” ซ่งึ “โคลงแมบท” กค็ ือ โคลงสี่สุภาพที่มีไมเอกไมโทตรงตามบงั คบั ซงึ่ จะกลาวถึงในลําดบั ตอไป แผนผัง เอก โท ( ) เอก โท ) เอก เอก ( เอก เอก โท เอก โท อนั ใด (พเี่ อย) ตัวอยา งโคลงแมบท ทั่วหลา ลมื ต่นื (ฤๅพ)ี่ เสียงลือเสยี งเลาอา ง อยาไดถามเผอื เสียงยอ มยอยศใคร สองเขอื พ่หี ลบั ใหล สองพีค่ ิดเองอา ลกั ษณะคําประพนั ธ 4.1.1 คณะ โคลงสี่สภุ าพ 1 บท จะมี 4 บาท และวรรคหนาของทกุ บาทจะมี 5 คาํ และมีวรรคหลัง 2 คาํ แตในบาท ที่ 1 และ 3 นน้ั วรรคหลังจะมีคําสรอ ยหรือไมม ีก็ได 4.1.2 การสงสมั ผสั - คาํ สดุ ทา ยของบาทท่ี 1 (ทไี่ มใ ชคาํ สรอย) สมั ผัสคาํ สุดทายในวรรคแรกในบาทท่ี 2, 3 - คาํ สุดทา ยของบาทท่ี 2 สัมผสั กบั คําสุดทา ยของวรรคแรกในบาทที่ 4 4.1.3 คาํ เอก-คําโท หมายถึง พยางคทีบ่ งั คบั ดว ยรปู วรรณยุกตเ อก และรปู วรรณยกุ ตโ ทกํากบั ในคาํ นนั้ - คําเอก คอื รูปวรรณยกุ ตเอกกาํ กบั ทกุ คํา เชน แก ต่ี พ่ี โด ทอ ง รอย เปนตน - คาํ โท คือ คาํ ทม่ี ีรปู วรรณยกุ ตโทกํากับทุกคํา เชน มา หลา ไซร ราย ให เตน เปนตน ในโคลงสี่สุภาพหนึ่งบทจะมีคําเอกทั้งหมด 7 แหง และคําโททั้งหมด 4 แหง หรือนองๆ สามารถจดจําอยางงายๆ วา “เอกเจ็ดโทสี่” และคําเอก โท ในบาทแรกของโคลงอาจสลับท่ีกันได 136 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
แตม ีขอ สังเกตเล็กๆ นอ ยๆ มาฝากนอ งๆ กนั วา ถา หากในกรณที ่ีเราไมสามารถหาคาํ มาลงในตาํ แหนง เอก - โททีก่ ําหนดไว ได เราจะมีขอแกไขอยางไร คําตอบก็คือ เราสามารถอนุโลมใหใช “คําตายแทนคําเอก” ได ในกรณีท่ีหาคําเอกมาลงไมไดน่ันเอง นอกจากนเ้ี รายงั มอี กี ทางเลือกหนงึ่ นอกเหนอื จากการใชค ําตายแทนคําเอก น่นั ก็คอื การใช “เอกโทษ-โทโทษ” ท่พี ่เี คยพดู ถึงไปแลว ในบทแรกในเรอื่ ง ลกั ษณะ 9 ประการของบทรอ ยกรอง ตวั อยางโคลงส่สี ภุ าพ จากมามาล่ิวล้าํ ลาํ บาง บางยีเ่ รอื ราพลาง พีพ่ รอ ง เรือแผงชวยพานาง เมยี งมาน มานา บางบรับคาํ คลอง คลาวน้ําตาคลอ 4.2 โคลงสองสุภาพ นองๆ บางคนอาจจะไมคุนหูและไมเคยรูจักโคลงสองสุภาพมากอน แตในขอสอบโอเนตนั้น ยังมี การออกเรอ่ื งโคลงสองสุภาพอยูเปน ครงั้ คราว ดงั น้นั เรามาทําความรจู กั กับโคลงชนิดน้เี ลยดีกวา ข้นึ ชือ่ วา “โคลง” กต็ อ งมีการบงั คบั “เอก-โท” เชน เดยี วกันกบั โคลงสี่สุภาพ แตจ ะสั้นและงายกวาเลก็ นอ ย โดยทวั่ ไปแลวโคลงสองนัน้ ใชใ นการจบรา ยสุภาพ แผนผัง () ลักษณะคาํ ประพนั ธ 4.2.1 คณะ โคลงสองสุภาพ 1 บท จะมี 3 วรรค โดยมีวรรคละ 5 คาํ สองวรรค สว นวรรคสุดทายมี 4 คํา และ อาจเพม่ิ หรอื ไมเ พ่มิ คาํ สรอยตอนทายก็ได 4.2.2 การสงสัมผัส มีแหงเดยี ว น่นั กค็ อื คําสดุ ทายของวรรคท่ี 1 ตอ งสัมผัสกบั คาํ สุดทายของวรรค 2 ตัวอยา งโคลงสองสุภาพ โคลงสองเปน อยา งน้ี แสดงแกก ุลบตุ รช้ี เชน ใหเหน็ เลบง แบบนา พระธรรมสอนสั่งไว พอแมจงรกั ไซร นบไหวบ ชู า ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 137
ตัวอยางขอสอบโอเนต 1. “ชายใดไมเท่ียวเทียวไปทุกแควนแดนไพรมิอาจประสบพบสุข” จากคําประพันธขางตน หากแบงวรรคใหถูกตองจะเปน คําประพันธช นิดใด 1. กลอน 2. อนิ ทรวิเชยี ร 3. กาพยยานี 4. กาพยฉบงั 2. “หัน่ เตาหลู งทอดน้าํ มนั หยอดลงกระทะตั้งไฟกลางดีจะเหลืองแลวละตักขึน้ เร็ว” หากแบงวรรคใหถูกตอ ง จะเปนคําประพันธช นิดใด 1. กาพยยานี 2. รายสภุ าพ 3. โคลงสองสุภาพ 4. อินทรวเิ ชียรฉนั ท 3. “บอกแลวก็ไมเชื่อจะมิเหลืออะไรเลยคราวนี้ละเธอเอยฤจะเฉยก็ตามใจ” หากจัดวรรคไดถูกตอง จะไดเปนคําประพันธ ตามขอ ใด 1. กลอน 2. กาพยยานี 3. อนิ ทรวิเชยี ร 4. กาพยสุรางคนางค 4. “พระวดั รตั นมณมี จี รยิ วตั รงดงามเราควรประพฤตติ ามจะอยเู ยน็ เปน สขุ สนั ต” หากจดั วรรคไดถ กู ตอ ง จะไดเ ปน คาํ ประพนั ธ ตามขอใด 1. กลอน 2. กาพย 3. กาพยส ุรางคนางค 4. กาพยฉบงั 5. “ขนมหวานขาวและกบั จัดสําหรบั ถวายพระอยา หยบิ กนิ นะคะประเด๋ยี วจะตกนรก” จากขอ ความตอไปน้ี หากแบงวรรคถูกตองแลว จะไดค าํ ประพันธตามขอ ใด 1. โคลงสอง 2. กลอนหก 3. อนิ ทรวิเชียร 4. กาพยยานี 6. “มากนิ ขนมกนั นะจะ ฉันจะสขุ ใจกินไปก็คุยไปจะสนุกและเบิกบาน” จากขอความตอ ไปนี้ หากแบงวรรคถกู ตอ งแลว จะไดคาํ ประพนั ธตามขอใด 1. กาพยย านี 2. โคลงสอง 3. กลอนสภุ าพ 4. อินทรวิเชียรฉันท 7. บาทที่ 3 ของโคลงสี่สุภาพตอ ไปนี้ ขอใดแตงถูกตามฉนั ทลักษณท กุ ประการ 1. นารายณเนื่องนทิ รสนิ ธุ นานตืน่ 2. นารายณเ จอ่ื งเจา นทิ ร นานเนา แลว เฮย 3, นารายณบ รรทมสนิ ธุ นานตนื่ 4. นารายณเ นาในสินธุ นานนบั แลนา 8. บาทท่สี ่ขี องโคลงส่ีสภุ าพในขอใดถกู ตองตามฉันทลักษณ 1. เรืองรุง บรรเจิดหลา คัคนานต 2. เรืองมณนี พร้ิว รวงรุง รังสี 3. เรอื งรามรุงรุงฟา ฟากฟา ดนิ ชม 4. เรืองลกั ษณเ ลศิ ปญ ญา โลกซอ งสรรเสรญิ 9. “ผดั กะเพราไกพ รกิ ข้ีหนใู สต ํากับกระเทียมไกสบั ละเอยี ดลงผัดอยา เกรยี มปรงุ รสแลวเตรียมใสใ บกะเพรา” จากขอความตอ ไปน้ี หากแบง วรรคถูกตอ งแลว จะไดค าํ ประพนั ธต ามขอ ใด 1. โคลงสี่สุภาพ 2. กาพยฉบงั 3. กลอนสภุ าพ 4. กาพยส ุรางคนางค 10. ขอ ความตอ ไปนี้ ถาเขียนแยกวรรคใหถกู ตอ งจะเปน คําประพันธต รงตามขอ ใด “พิเศษสารเสกสรางรังสรรคสารประจงจารฉนั ทภาคพริง้ พรายฉายเฉกเพชรพรรณเพราะเฉดิ เลศิ แลลายระยับสายสะอ้ิง สอ งสรอยกรองทรวง” 1. โคลงสสี่ ภุ าพและกลอนสภุ าพ 2. กาพยยานี 11 และกลอนสุภาพ 3. กาพยฉบงั 16 และกลอนสภุ าพ 4. กาพยยานี 11 และกาพยฉ บัง 16 138 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
11. 1.) แลลว นจะนา สยดสยอน 2.) พวกพลทุกคนกาํ แหง 3.) พรอมเพ่อื ผจญสงคราม 4.) เสือสิงหว ิ่งหลา 5.) หาญเหมิ ฤทธิแรง 6.) พาหนคาํ รนคาํ ราม จงเรยี งตามลาํ ดับใหถูกตอ ง 1. 1 2 3 4 5 6 2. 2 5 3 6 4 1 3. 3 4 2 5 6 1 4. 6 3 4 5 2 1 12. ขอความตอไปน้ี ถานํามาจัดวรรคใหมใหถูกตอง จะไดคําประพันธตามขอใด “ทุกคนเกิดมาเปนคนช่ัวดีมีจนเปนผล แหงกรรมทําเองถือธรรมเชื่อกรรมยาํ เยงบาปช่ัวกลัวเกรงทาํ แตก รรมดที วีพร” 1. รายสุภาพ 2. กลอนสภุ าพ 3. กาพยฉ บัง 4.กาพยส ุรางคนางค เฉลยคําตอบ 1. เฉลย ตอบขอ 4. กลอนนี้สามารถแบงวรรคตอนถูกตองไดนี้ “ชายใดไมเท่ียวเทียวไป/ทุกแควนแดนไพร/มิอาจประสบ พบสุข” ซ่ึงตรงตามฉนั ทลกั ษณของกาพยฉ บัง 16 2. เฉลย ตอบขอ 1. สามารถแบงวรรคตอนตามฉันทลักษณของกาพยยานี 11 ไดดังนี้ “หั่นเตาหูลงทอด/นํ้ามันหยอดลง กระทะ/ตัง้ ไฟกลางดจี ะ/เหลืองแลว ละตักขนึ้ เร็ว” โดยนองๆ สามารถตัด ขอ 3. ออกไดก อนเพราะมีจาํ นวนคํามากเกนิ ไป และถา หาก นองๆ ตรวจสอบเร่อื งคําคร-ุ ลหุ ตามฉนั ทลักษณข องอนิ ทรวิเชียรฉันท นอ งๆ กจ็ ะทราบทันทวี า ขอ 4. นน้ั เปนคําตอบท่ีผดิ 3. เฉลย ตอบขอ 2. เพราะถา หากแบง วรรคถกู ตอ ง จะไดกาพยย านี 11 ดังนี้ “บอกแลวก็ไมเชือ่ /จะมเิ หลอื อะไรเลย/คราวน้ี ละ เธอเอย /ฤจะเฉยกต็ ามใจ” แตถ า หากนอ งๆ ลองดคู าํ คร-ุ ลหกุ จ็ ะรทู นั ทเี ลยวา มนั ไมต รงกบั ฉนั ทลกั ษณอ นิ ทรวเิ ชยี รฉนั ท และจาํ นวน คํากบั สมั ผัสกไ็ มล งกบั ฉันทลักษณกลอนอีกดว ย 4. เฉลย ตอบขอ 2. พี่แนะนาํ ใหน องๆ ตดั ตวั เลอื กทิ้งเหมือนขอ ท่ีผานๆ มา จะทาํ ใหนองทําขอสอบไดเร็วยง่ิ ข้ึน ซง่ึ ในขอนี้ ตรงกบั ฉนั ทลกั ษณข องกาพยย านี 11 โดยสามารถแบง วรรคไดด งั นี้ “พระวดั รตั นมณ/ี มจี รยิ วตั รงดงาม/เราควรประพฤตติ าม/จะอยเู ยน็ เปนสขุ สนั ต” 5. เฉลย ตอบขอ 4. เปน ฉันทลักษณแ บบกาพยย านี 11 คือ วรรคหนามี 5 คํา วรรคหลงั มี 6 คาํ สามารถแบง วรรคไดด ังนี้ “ขนมหวานขาวและกับ/จัดสาํ หรับถวายพระ/อยาหยิบกนิ นะคะ/ประเดีย๋ วจะตกนรก” 6. เฉลย ตอบขอ 1. กาพยยานี 11 ขอ น้ีใชเ ทคนคิ ตดั ตัวเลือกเหมอื นขอ ทผี่ านมาเชนกัน โดยบทนส้ี ามารถแบงวรรคตอนได ดงั น้ี “มากินขนมกนั /นะจะฉนั จะสุขใจ/กนิ ไปกค็ ยุ ไป/จะสนกุ และเบกิ บาน” 7. เฉลย ตอบขอ 1. จากโคลงแมบ ท ในบาทท่ี 3 ก็คอื “สองเขอื พหี่ ลับใหล ลืมต่นื ฤาพี”่ โดยกาํ หนดคําเอกตรงตาํ แหนง ท่ี 3 วรรคแรกและตาํ แหนง ที่ 2 ในวรรคตอ มา ดงั นน้ั นอ งๆ กส็ ามารถนาํ กลอนทใี่ หม าไปเทยี บกบั กลอนแมบ ทไดเ ลย ซง่ึ ขอ ทม่ี ฉี นั ทลกั ษณ ถูกตองที่สุดกค็ ือ ขอ 1. นัน่ เอง 8. เฉลย ตอบขอ 2. เพราะวาจากบาทที่ 4 ของโคลงสส่ี ภุ าพท่ีวา “สองพีค่ ดิ เองอา อยา ไดถามเผือ” เมื่อนอ งๆ พิจารณา ตาํ แหนง คาํ เอกคาํ โทและนาํ ไปเทยี บกบั ตวั เลอื ก นอ งๆ จะเหน็ วา ไมม ขี อ ใดทม่ี คี าํ เอกคาํ โทตรงกนั เลย นน่ั แสดงวา ตอ งมกี ารใชค าํ ตาย มาแทนคาํ เอก ซึง่ ถาตดั ตัวเลือกแลว ก็จะเหลือเพยี ง 2 ขอ คอื 2. กบั 4. แต 4. นน้ั จะเห็นวา คาํ วา “ญา” ไมม ีวรรณยกุ ตโท ซงึ่ ไมถูก ตองตามฉนั ทลักษณ ดังนัน้ คาํ ตอบจึงเปนขอ 2. 9. เฉลย ตอบขอ 4. เพราะวา ถา หากนอ งๆ ลองแบง วรรคดูแลวจะไดว รรคละ 4 คาํ 7 วรรคพอดี ซ่ึงตรงกับฉันทลกั ษณ ของกาพยสุรางคนางค ดังน้ี “ผัดกะเพราไก/พริกขี้หนูใส/ตํากับกระเทียม/ไกสับละเอียด/ลงผัดอยาเกรียม/ปรุงรสแลวเตรียม/ใสใบ กะเพรา” 10. เฉลย ตอบขอ 1. กลอนบทน้ีสามารถแบงวรรคไดสองแบบ โดยแบบกลอนสุภาพน้ันแบงไดเปน “พิเศษสารเสกสราง รังสรรคสาร/ประจงจารฉันทภาคพร้ิงพรายฉาย/เฉกเพชรพรรณเพราะเฉิดเลิศแลลาย/ระยับสายสะอ้ิงสองสรอยกรองทรวง” และ แบบโคลงส่สี ุภาพสามารถแบง ไดเปน “พิเศษสารเสกสราง/รงั สรรค/ สารประจงจารฉนั /ทภาคพริ้ง/พรายฉายเฉกเพชรพรรณ/เพราะ ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 139
เฉดิ /เลิศแล/ลายระยับสายสะอง้ิ /สองสรอ ยกรองทรวง” 11. เฉลย ตอบขอ 2. พ่ีแนะนําใหน อ งลองพิจารณาที่ละตวั เลอื กแลว ดวู า ตรงกบั ฉันทลกั ษณใ ดบางหรือไม 12. เฉลย ตอบขอ 3. เพราะสามารถแบง วรรคไดดังน้ี “ทุกคนเกดิ มาเปน คน/ชวั่ ดมี ีจน/เปนผลแหง กรรมทําเอง/ถอื ธรรมเชื่อ กรรมยาํ เยง/บาปชั่วกลัวเกรง/ทําแตกรรมดที วพี ร” ซึง่ ตรงตามฉนั ทลักษณของกาพยฉ บงั 16 สว นอีกทัง้ 3 ขอ ท่ีเหลือถา นอ งๆ ลอง นํามาแทนลงในฉนั ทลักษณน้นั ๆ จะพบวา จาํ นวนคาํ และสัมผสั จะไมล งตัวกัน นองๆ สามารถศกึ ษาเพิม่ เติมไดที่ Tag : สอนศาสตร, ภาษาไทย, คาํ ประพนั ธ, ฉนั ทลกั ษณ, โคลง, ฉันท, กาพย, กลอน, รา ย • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.ปลาย : ฉนั ทลกั ษณ เบอ้ื งตน http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch28-1 • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.ปลาย : ฉันทลกั ษณ ตอนที่ 1 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch28-2 • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.ปลาย : ฉันทลกั ษณ ตอนท่ี 2 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch28-3 • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.ปลาย : ฉนั ทลักษณ ตอนที่ 3 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch28-4 • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.ปลาย : ฉนั ทลกั ษณ ตอนท่ี 4 http://www.trueplookpanya.com /book/m6/onet-thai/ch28-5 140 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท2ี่ 8 ลลี าวรรณคดี นอกจากการอานบทรอยกรองแลวสามารถถอดคําประพันธหรือแปลความไดแลวนั้น การท่ีนองๆ จะสามารถอานกลอน หรอื วรรณคดไี ดอ ยา งซาบซง้ึ และไดอ รรถรส นอ งๆ กต็ อ งมาทาํ ความรจู กั กบั คาํ วา “รสวรรณคด”ี กนั กอ น วา คอื อะไรและมอี ะไรกนั บา ง แทจริงแลวรสวรรณคดีมีทั้ง “รสวรรณคดีไทย” และ “รสวรรณคดีสันสกฤต” ซ่ึงในขอสอบสวนมากก็จะออกเพียงแครส วรรณคดีไทยเทาน้ัน โดยจะยกบทรอ ยกรองมาใหนองๆ อา นและใหนองๆ วิเคราะหว า บทรอ ยกรองนม้ี ีรสวรรณคดปี ระเภทใด ซ่ึงพ่ี เชื่อวา รสวรรณคดีทง้ั 4 ประเภทนัน้ ไมล กึ และยากเกินความสามารถของนอ งๆ อยา งแนนอน รสวรรณคดไี ทยแบง เปน 4 ประเภท ดังน้ี 1. เสาวรจนี แปลจากคําศัพทแ ลว คาํ วา “เสาว” แปลวา งาม “รจนี” คอื การตกแตง การประพันธ เอามารวมกันกค็ อื การ ชมความงาม หรือการชมโฉม การชมโฉมในที่นี้รวมต้ังแตส่ิงของหรือสภาพแวดลอมอยางความงามของปราสาทราชวังหรือความ เจริญรงุ เรืองของบานเมือง ไปจนถึงบุคคลท้งั หญิงและชาย มนุษยแ ละอมนษุ ย ก็สามารถชมโฉมไดท ั้งสิ้น ยกตัวอยางเชน บทกษัตรยิ ทัศนานางเงอื กนอย ดูแชม ชอยโฉมลาทั้งเผา ผม ประไพพกั ตรลกั ษณล ้ําลว นขาํ คม ทง้ั เนือ้ นมนวลเปลปงออกเตงทรวง ขนงเนตรเกศกรออ นสะอาด ดงั สรุ างคนางนาฏในวงั หลวง พระเพลนิ พิศคิดหมายเสียดายดวง แลว หนักหนว งนึกทจี่ ะหนีไป 2. นารปี ราโมทย คือ บทโอโ ลมหรือการแสดงความรัก หรอื บทเกีย้ วพาราสนี างอนั เปนท่รี กั ทงั้ การพบกันในครงั้ แรก และ การโอโ ลมกอนถงึ บทสงั วาสดวย ยกตัวอยา งเชน แมนเน้อื เย็นเปน หว งมหรรณพ พข่ี อพบศรสี วัสด์เิ ปนมจั ฉา แมนเปน บวั ตัวพเ่ี ปน ภมุ รา เชยผกาโกสุมปทมุ ทอง 3. พิโรธวาทงั “พโิ รธ แปลวา อารมณโกรธกรวิ้ ” ซ่ึงก็คือ บทตดั พอ ตอวา ทีแ่ สดงออกถงึ อารมณโ กรธเคือง ไมพ อใจและ บางครง้ั อาจดา ทอโดยใชถ อ ยคาํ รนุ แรงและแฝงไปดว ยความนอ ยเนอ้ื ตา่ํ ใจ หรอื ความผดิ หวงั อยา งในเรอื่ งเสภาขนุ ชา งขนุ แผน ทพี่ ระ พนั วษาดา ทอนางวันทองอยางรนุ แรงที่ไมส ามารถเลือกวา จะอยกู บั ใครไดวาเปน ผหู ญงิ ถอ ย กาลกณิ ี เลวกวาสตั วเพราะสัตวย ังมฤี ดู ผสมพนั ธุ ยกตัวอยา งเชน รูปงามนามเพราะนอ ยไปหรือ ใจไมซือ่ สมศักดิ์เทาเสนผม แตใ จสัตวมันยงั มีทนี่ ิยม สมาคมก็แตถ งึ ฤดมู ัน มงึ นี่ถอ ยย่งิ กวาถอยอที ายเมือง จะเอาเรือ่ งไมไดส กั ส่ิงสรรพ ละโมบมากตณั หาตาเปน มัน สกั รอยพนั ใหมงึ ไมถ งึ ใจ 4. สลั ลาปง คพสิ ัย คอื บททแ่ี สดงออกถึงความโศกเศรา เสยี ใจ ความอาํ ลาอาลัยในรกั การครํา่ ครวญ หรอื บทโศกท่ีวาดวย การจากพรากส่ิงหรือนางอันเปนที่รักอยางในเรื่องอิเหนา ที่อิเหนาแสดงความอาลัยรัก ครํ่าครวญคิดถึงนางอันเปนท่ีรัก ระหวาง น่งั ชมนกไมในระหวา งทางไปเมืองดาหา ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 141
ยกตัวอยางเชน โผนผกจบั ไมอึงมี่ วา พลางทางชมคณานก เหมอื นวนั พีไ่ กลสามสุดามา เหมือนพีแ่ นบนวลสมรจนิ ตะหรา เบญจวรรณจับวัลยช าลี เหมอื นจากนางสการะวาตี นางนวลจบั นางนวลนอน จากพรากจบั จากจํานรรจา ตัวอยางขอสอบ 1. ขอใดแสดงอารมณโ ศกไดช ดั เจนที่สุด ใครชางคิดชื่อบางไวก างก้นั 1. ถึงคลองขวางบางจากย่งิ ตรมจติ 2. ตะลงึ เหลียวเปลี่ยวเปลาใหเหงาหงมิ สุชลปริ่มเปยมเหยาะเผาะเผาะผอย 3. อันโศกอื่นหม่ืนแสนในแดนโลก มนั ไมโศกลกึ ซ้ึงเหมอื นหึงผวั 4. ดกึ สงดั เงยี บงอมทกุ หยอ มหญา โขมดฝา โหยหวนครวญกระห่มึ 2. บทประพันธในขอใดแสดงใหเหน็ รสวรรณคดีทเ่ี รยี กวา สลั ลาปง คพิสัย 1. ถงึ อารามนามวัดประโคนปก ไมเ หน็ หลกั ลือเลาวาเสาหนิ เปนสาํ คัญปน แดนในแผนดิน มริ สู น้ิ สุดชอื่ ทลี่ อื ชา 2. เหมือนแมค รัวค่วั แกงพะแนงผดั สารพดั เพียญชนงั เครือ่ งมังสา อันพริกไทยใบผกั ชเี หมอื นสีกา ตองโรยหนา เสียสักหนอยอรอ ยใจ 3. ถึงหนา วงั ดงั หนึ่งใจจะขาด คดิ ถึงบาทบพิตรอดศิ ร โอผานเกลาเจาประคุณของสุนทร แตป างกอนเคยเฝา ทกุ เชาเยน็ 4. พอกราบพระปะดอกปทมุ ชาติ พบพระธาตสุ ถิตในเกสร สมถวิลยินดีชลุ กี ร ประคองชอนเชิญองคลงนาวา 3. ขอใดไมแ สดงอารมณข องผปู ระพนั ธ 1. ถงึ สามโคกโศกถวลิ ถงึ ปน เกลา พระพทุ ธเจาหลวงบาํ รุงซ่งึ กรุงศรี ประทานนามสามโคกเปน เมืองตรี ช่อื ปทุมธานีเพราะมีบวั 2. พฤกษาสวนลวนไดฤ ดูดอก ตระหงา นงอกรมิ กระแสแลสลาง กลว ยระกําอมั พาพฤกษาปราง ตอ งนา้ํ คางชอชุมเปน พุมพวง 3. ท่ที า ยบานศาลเจา ของชาวบาน บวงสรวงศาลเจา ผบี ายศรีตง้ั เปนคนทรงปลงจติ อนิจจงั ใหค นทั้งปวงหลงลงอบาย 4. ถึงบา นง้ิวเห็นแตงวิ้ ละลิ่วสูง ไมมฝี ูงสัตวสงิ กิง่ พฤกษา ดว ยหนามดกรกดาษระดะตา นึกก็นา กลวั หนามขามขามใจ 4. บทประพันธตอ ไปน้ีตรงกับรสวรรณคดใี นขอใด อยากลบรอยเทาเปอ นพ้ืนเรอื นหอ ลบภาพคเู คลียคลอกนั ตอหนา ยงิ่ อยากลบย่งิ กระจา งไมร า งรา เหน็ ตําตาจงึ จําไวต าํ ใจ 1. เสาวรจนีย 2. นารีปราโมทย 3. พโิ รธวาทงั 4. สลั ลาปง คพสิ ยั 142 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
เฉลยคําตอบ 1. เฉลย ตอบขอ 2. อยา งแรกพ่แี นะนาํ ใหนองตัดตัวเลือก ขอ แรกท่ีตัดออกก็คือ 3. เพราะวามีความหมายที่ตดิ ตลก สว นอีก 3 ขอ ที่เหลือพ่แี นะนําใหอา นแลว คิดตาม สําหรับขอ 2. เปน ขอ ที่ใหอารมณโ ศกเศรา และเปลา เปล่ียวท่สี ุด สังเกตจาก “สุชลปรม่ิ เปย ม เหยาะเผาะเผาะผอย” 2. เฉลย ตอบขอ 3. เพราะวาบทนี้แสดงถึงอารมณคดิ ถึง โหยหาอดีตเมื่อเดินทางผา นหนา วัง ซ่ึงสงั เกตไดจาก “คดิ ถงึ บาท บพติ รอดศิ ร” 3. เฉลย ตอบขอ 2. เพราะเปน เพียงการบรรยายลักษณะเพียงอยางเดียว ไมไดมีการสอดแทรกอารมณล งไปดวย ซึง่ ตา ง จากขอ 1. ท่สี ามารถสังเกตไดจ าก “ถงึ สามโคกโศกถวิลถงึ ปน เกลา” ขอ 3. “เปน คนทรงปลงจิตอนิจจงั ” และขอ 4. จาก “นกึ ก็นา กลวั หนามขามขามใจ” 4. เฉลย ตอบขอ 4. แสดงอารมณโศกเศรา เนอ่ื งจากในบทกลอนน้นั มีเน้ือหาเกย่ี วกับ การทีอ่ ยากจะลบความทรงจําตา งๆ ท่ี มีตอหญงิ สาวแตก็ไมอาจลบเลอื นได เหมอื นยง่ิ พยายามลบกย็ ่งิ เหน็ ชัดเจน จงึ รสู กึ เสียใจ ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 143
บทท่ี29 ลีลาการแตงและโวหาร ในการแตงบทประพันธข้ึนมาสักบทน้ัน ไมเพียงแตผูแตงจะตองแตงใหถูกตองตามฉันทลักษณท่ีบังคับมาแลว นองๆ รูไหม วา อีกส่ิงหน่ึงท่ีสําคัญไมแพฉันทลักษณน้ันก็คือ “ลีลาการแตง” เพราะมันจะทําใหบทรอยกรองของเรานั้นมีสีสันมากขึ้นและไม นาเบื่อจนเกินไปนั่นเอง 1. เสียง (การเลนเสียง) 1.1 การเลนเสยี งสระ คือ การเลนเสียงโดยใชค าํ ทีม่ ีการใชสระเดียวกันมาคลองกัน ยกตวั อยา งเชนคําวา กา-หมา ไกล-ใจ หลาน-หาญ เปน ตน เพอ่ื ใหกลอนในน้ันๆ มคี วามสละสลวยทางภาษามากข้ึน ตวั อยางกลอนที่จะยกตอ ไปนี้เปน บทกลอนทีม่ ีลักษณะ เดน ในเร่ืองการเลน เสียงมากๆ ในท่นี ้ีเปน การเลนเสียงสระอู ตัวอยา ง ดูหนูสูร งู ู งสู ดุ สูหนูสงู ู หนูงูสดู ูอยู รูปงทู ู หนมู ทู ู 1.2 การเลนเสียงพยัญชนะ (สัมผัสอักษร) คือ การเลนเสียงโดยใชคําที่มีการใชพยัญชนะตนตัวเดียวกันมาเลนสัมผัสกัน ยกตัวอยา งเชน งาย-โง-งู เขา-เขียว-เขม -แข็ง เปน ตน การเลนเสยี งพยัญชนะนีก้ เ็ ปน อีกลกั ษณะหน่งึ ทแ่ี สดงความสามารถของกวีได อยางชัดเจนตวั อยา ง ตวั อยาง เม่อื มงั่ มีมากมายมติ รหมายมอง เม่ือมัวหมองมติ รหมองหมน เหมือนหมหู มา เมือ่ ไมม มี ิตรหมางเมนิ ไมมองมา เมื่อมอดมว ยแมหมหู มาไมมามอง 1.3 การเลนเสยี งวรรณยุกต คือ การเลน เสยี งโดยใชคําทีม่ ีวรรณยุกต สามัญ เอกโท ตรี จัตวา มาเลน เสียงไลเ รยี งกนั ไป โดยคาํ นั้นตองมีพยัญชนะตน สระ และตัวสะกดเดยี วกันดวย เขาขนั คูคคู ู เคียงสอง เยอื้ งยา งนางยูงทอง ทองทอ ง ทวิ ทุงทงุ ทุงมอง มัจฉพราศ เทาเทาเทา ยางหยอง เลยี บลิม้ รมิ ทาง 2. คํา เปนอีกส่ิงหน่ึงในกลวิธีการแตงของกวีท่ีนํามาใชเพื่อความงดงามของวรรณศิลป ทําใหบทรอยกรองนั้นมีคุณคามากย่ิงข้ึน การเลนคําน้ันจะมีท้ังการเลนคําซ้ํา เลนคําพอง และการเลนคําอัพภาส ซึ่งแตละประเภทก็จะมีลักษณะแตกตางกันไป ซึ่งพ่ีจะ กลาวถงึ ไปลาํ ดับถัดไป 144 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2.1 การเลนคําซ้ํา(การซํ้าคํา) คือ การนําคําที่มีความหมายเหมือนกันมาใชในคําประพันธหลายคร้ัง เพื่อเปนการเนน ความหมาย หรือ เพ่ือความสวยงามทางวรรณศิลป ซึง่ คําซํ้าน้อี าจวางไวติดกนั หรือแยกออกจากกนั อยา งมแี บบแผนกไ็ ด ตัวอยาง สุดสายนยั นาที่แมจ ะตามไปเล็งแล สดุ โสตแลวทีแ่ มจะซับทราบฟงสําเนยี งสดุ สรุ เสยี งทแ่ี มจะราํ่ เรยี กพิไรรองสุดฝเทา ที่แม จะเยอ้ื งยอ งยกยา งลงเหยยี บดนิ กส็ ดุ ส้ินสดุ ปญ ญาสดุ หาสุดคน เหน็ สดุ คดิ 2.2 การเลนคําพอง คือ การใชคําพองเสียงหรือคําท่ีออกเสียงเหมือนกัน แตเขียนตางกันมาเลนคํา โดยคําน้ันๆ ตองมี ความหมายท่ีตา งกันดว ย ยกตัวอยา งเชน ดวงจันทร-ไมจ นั ทน พืชพันธ-ุ ผูกพัน เปน ตน มเิ ชน นน้ั จะกลายเปน “การเลน คาํ ซํ้า” แทน นะนองๆ การเลนคําพอ งนยี้ ังจะชว ยเนนความไพเราะเรอ่ื งเสยี งใหน าฟง มากข้นึ อีกดวย ตัวอยาง นางนวลจบั นางนวลนอน เหมือนพีแ่ นบนวลสมรจนิ ตะหรา จากพรากจับจากจาํ นรรจา เหมอื นวันท่จี ากนางสการะวาตี บทรอ ยกรองขา งตน เลน คาํ พองคาํ วา “นวล” และ “จาก” เรามาดูคาํ วา “นวล” กนั กอ น คําวา นวลคําแรกนัน้ มาจากคําวา นางนวล หรอื นกนางนวล สวนนวลคําท่ีสอง คอื ตน นางนวล นน่ั หมายความวา นกนางนวลกาํ ลงั แสดงกริยาไปเกาะจบั ตนนางนวล และนวลคาํ ทส่ี าม คือ นวลสมร ซงึ่ แปลวา นางอนั เปน ทร่ี กั ดงั นั้นท้ังหมดนีก้ วกี ําลังพยายามแสดงความรสู ึกเมอ่ื เหน็ นกนางนวลไป เกาะตนนางนวล ก็ทาํ ใหกวนี น้ั คดิ ถงึ วนั ที่ไดแ นบชิดกบั นางอนั เปน ที่รัก ตัวอยางขอสอบโอเนต 1. “กลา แดดจา กลาพายุกลา ตน กลาตา นทนรอนลมระดมกลา คร้ังกลา แขง็ แปลงยดั ยงิ่ อัตรา ชาวนามาถอนทํากลากาํ ไป” ขอใดใชกลวิธกี ารแตง แตกตา งจากคาํ ประพันธข างตน 1. เพกากาเกาะทกุ กานก่งิ กรรณกิ ารกาชงิ กนั ชมหลง 2. นางนวลกับนางนวลนอน เหมอื นพ่แี นบนวลสมรจนิ ตะหรา 3. ท้งั จากท่ีจากคลองเปน สองขอ ยังจากกอกม็ าขนึ้ ท่คี ลองขวาง 4. ทง้ั หนาวลมหนาวพรมนํ้าคา งพราว ไหนจะหนาวซากผาศิลาเย็น 2. ขอใดเลน เสียงพยญั ชนะเดนที่สุด 1. ความรกั ยักเปลยี่ นทา ทํานํ้ายาอยา งแกงขม 2. เหน็ หรุม รุมทรวงเศรา รุม รุมเราคอื ไฟฟอน 3. คดิ ความยามถนอม สนทิ เนอื้ เจือเสาวคนธ 4. รสทิพยหยิบมาโปรย ฤาจกั เปรยี บเทยี บทนั ขวัญ ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 145
3. ขอ ใดใชก ลวธิ กี ารแตง แตกตางจากคําประพนั ธตอ ไปนี้ “โผตนนั้นผนั ตนไปตน โนน” 1. เกลย้ี งสมกลมแสงแจมแจง เกลย้ี ง 2. แสงเดอื นสอ งดา วสกาวเดน 3. ท้ังเลือดเรน ทงั้ เล็นไรงูใหญน อ ย 4. ตะวนั จาระอาออ นสะทอ นจิต 4. “ซอ นกล่นิ กลน่ิ แกว ซอน นาสา เรียมฤา ตาดวา ตาดพัสตรา หนุมเหนา สลาลิงเลห ซ องสลา นชุ เทียบ ถวายฤา วาดดง้ั เรียมสวาทเจา จากแลวหลงครวญ” คําประพันธข างตนมคี วามงามของภาษาขอ ใด 3. การซา้ํ คาํ 1. เสยี งสมั ผัส 2. การเลน คาํ 4. พรรณนาเห็นภาพพจน เฉลยคําตอบ 1. เฉลย ตอบขอ 4. เพราะวาจากบทกลอนขางตนเปนการเลนคําพองคําวา “กลา” ซึ่งในท่ีนี้มีหลากหลายความหมาย ดวยกัน คอื กลาหาญ กลาแกรง และตน กลา 2. เฉลย ตอบขอ 2. เพราะวา สังเกตไดจากมีการเลน เสียงพยญั ชนะ “ร” และ “ซ” นั่นคอื หรุม -รุม ทรวง-เศรา รุม-รมุ -เรา และ ไฟ-ฟอน สวนขออ่นื ๆ นั้นไมเดน ชดั 3. เฉลย ตอบขอ 4. เพราะถานองๆ สงั เกตจากประโยคขางตน เปนการใชกลวธิ ีโดยการเลนเสียงพยัญชนะเปน ลําดับๆ คือ ผ, ต, น และถา นอ งๆ ลองกลับมาดูในตัวเลือก กจ็ ะสังเกตได ดงั น้ี ขอ 1. “เกล้ยี งสมกลมแสง” เลนเสยี ง ก, ส ขอ 2. “แสงเดือนสอง ดา วสกาวเดน” เลน เสยี ง ส, ด และขอ 3. “ทง้ั เลอื ดเรนทง้ั เล็นไร” เลน เสยี ง ท, ล, ร 4. เฉลย ตอบขอ 2. เพราะวา เปนการเลนคําพอ งซ่ึงตา งๆ ความหมายกันในทุกๆ บาท ซึ่งไดแ กคาํ วา กลิ่น, ตาด, สลา และ สวาท โวหารภาพพจนและคําไวพจน โวหารภาพพจน คอื กลวธิ กี ารทใี่ ชถอ ยคาํ อยา งมชี น้ั เชงิ โดยอาจมกี ารใชภ าษาหรอื สํานวนการเขยี นท่แี ปลกออกไป เพอื่ ให ไดอ ารมณ ความรสู กึ และกอ ใหเกิดจนิ ตภาพแกผ อู า น ซ่งึ ตางกับการใชภาษาอยางตรงไปตรงมา ซงึ่ โวหารภาพพจนน ้ันกม็ ีหลายชนดิ ดว ยกัน เดย๋ี วมารูจ กั ไปพรอมๆ กนั เลยดีกวา 1. อปุ มา คอื การเปรยี บเทยี บสงิ่ หนง่ึ วา เหมอื นหรอื คลา ยกบั อกี สง่ิ หนง่ึ โดยสง่ิ ทน่ี าํ มาเปรยี บตอ งลกั ษณะเดน รว มกนั เปน การ เปรยี บเพยี งดา นเดยี ว และตอ งใชค าํ แสดงความเหมือนมาเปน คาํ แสดงการเปรียบเทยี บ เชน คาํ วา เหมอื น คลา ย ดจุ ดง่ั ราวกับ ปาน ดงั ดั่ง ยง่ิ เฉก พา ง เปน ตน ตัวอยาง “ผิวของเธอขาวเหมอื นสาํ ล”ี หมายความวา เปรยี บสีผิวของเธอกบั สขี าวของสําลี “ทนตแ ดงดงั แสงทับทมิ ” หมายความวา เปรยี บสีของฟน แดงคลา ยสีทบั ทิม “เสียงของเธอไพเราะดังเสียงนกรอง” หมายความวา เปรียบเสยี งของเธอวา เพราะราวกบั เสยี งนกรอง 146 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ขอสงั เกต 1. ในบางคร้ังนอ งๆ ไมสามารถทจ่ี ะสังเกตทค่ี าํ เชอ่ื มอยางเดียวแลว ตอบไดเลย ตอ งดใู หด กี อนวา การเปรยี บน้นั ใช การเปรยี บส่ิงหนึ่งเหมือนอีกสิง่ หนึง่ หรือไม ถามีความหมายเปนความเปรียบกส็ ามารถตอบไดเ ลย 2. หากทง้ั สองสิง่ ทนี่ ํามาเปรียบกนั นั้นเปน ชนิดเดยี วกัน จะไมใ ช “อปุ มา” ยกตวั อยางเชน เธออว นเหมอื นแม น้นั ไมใ ช “อุปมา” เพราะท้งั สองสงิ่ เปนคนเหมือนกนั ขอ ความตอไปนเ้ี ปนอปุ มาหรอื ไม 1. เวลาเธอย้ิมแลวนา รักเหมอื นนางฟา ……. (อุปมา) 2. ผหู ญิงคนนีห้ นา ตาคลายพอของเธอ............(ไมใ ชอปุ มา) 3. เธอมกี ริยามารยาทเรียบรอยเหมอื นผา พับไว.......(อุปมา) 4. เขาทาํ หนา เศรา ราวกับคนอกหัก.......(ไมใชอปุ มา) 2. อุปลักษณ คือ การเปรียบสิ่งหนึ่งเปนอีกส่ิงหนึ่งโดยเปนการนําสองสิ่งท่ีตางชนิดกันมาเปรียบกันเชนเดียวกับอุปมา อปุ ลกั ษณจะไมกลาวโดยตรงเหมือนอปุ มาแตใชว ธิ ีกลาวเปนนยั ใหเขา ใจเอาเองโดยสว นมากมกั ใชคําเปรยี บวา “เปน” “คอื ” ตวั อยาง “ขอเปน เกือกทองรองบาทา ไปจนกวา ชีวันจะบรรลยั ” “ลูกคือแกวตาดวงใจของพอ แม” “ชาวนาเปนกระดูกสันหลงั ของชาต”ิ ขอสังเกต ในบางครั้ง คาํ วา “เปน” กับ “คอื ” อาจจะไมใ ชอ ุปลกั ษณเสมอไป ถาคาํ วา “เปน” กับ “คือ” เปนการนํามาใชในภาษาปกติ ไมมกี ารเปรยี บเทยี บ ก็ไมใ ช “อปุ ลักษณ” เชน เธอคอื ลกู สาวคนเดยี วของเขา เขาเปนตํารวจ เปนตน การอปุ ลกั ษณอ กี ลกั ษณะหนง่ึ ทน่ี อ งๆ ควรรจู กั ไวค อื “การอปุ ลกั ษณโ ดยนยั ” การอปุ ลกั ษณแ บบนม้ี กั จะไมม คี าํ วา “เปน ” หรอื “คอื ” มาเปน ตัวบง บอก แตนอ งๆ ตอ งสามารถสังเกตไดเองจากการตีความตามบริบทที่อา น ตวั อยา ง “เห็นแกว แวววับทีจ่ ับจิต ไยไมคิดอาจเอ้อื มใหถ ึงที่ เมอ่ื ไมเ ออ้ื มจะไดอ ยา งไรมี อันมณฤี าจะโลดไปถงึ มือ” คาํ วา “แกว ” กบั “มณ”ี ในทน่ี เ้ี ปน อปุ ลกั ษณโ ดยนยั ซง่ึ ทง้ั สองคาํ นหี้ มายความวา นางอนั เปน ทร่ี กั พดู งา ยๆ กค็ อื บทประพนั ธ นี้กําลงั จะบอกเราวา การที่ชายใดจะหมายปองหญงิ อนั เปนทรี่ กั ทสี่ ูงศักด์ิ ถา ไมเ ออื้ มเอามากค็ งจะไมไ ดครอบครองหญิงผนู น้ั ดงั นัน้ กวีจึงเปรยี บหญิงในท่ีนเี้ ปน แกว และมณี นนั่ เอง ขอความใดเปน อปุ ลักษณ 1. โลกคอื ละคร ………. (อปุ ลักษณ) 2. สุจริตคอื เกราะบัง ศาสตรพอ ง ………… (อปุ ลกั ษณ) 3. รถคือยานพาหนะ …………. (ไมใ ชอุปลักษณ) 4. ดีใจเหมือนปลากระด่ไี ดนํ้า ………… (อุปมา) 5. มีความรูเหมอื นมที รพั ยอยูนบั แสน …………(อปุ มา) 3. บคุ คลวตั หรอื บคุ ลาธษิ ฐาน คอื การสมมตใิ หส ง่ิ ทไี่ มม ชี วี ติ เชน สตั ว สง่ิ ของ พชื หรอื สถานท่ี มอี ากปั กรยิ าอาการเหมอื น มนุษย เพ่อื ใหสิง่ เหลา น้นั ปรากฏเปนส่ิงทม่ี อี ารมณค วามรูส ึก หรอื ความคิดข้นึ มา ตัวอยาง “พระอาทิตยยิม้ แฉง แกม แดงแดง แตง ตัวทาแปงโผลมาสงยิ้มใหค ณุ หนู” “ดาวกระพรบิ ตาเยาะเราหรือดาวเอย ” ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 147
“จานและชอ นวง่ิ กนั ขวักไขวไ ปทัว่ หอ งครวั ” “ฟาหัวเราะเยาะขาชะตาหรอื ดนิ นนั้ ถอื อภิสิทธช์ิ วี ติ ขา เองไมเ กรงดนิ ฟา” 4. อตพิ จน คอื การกลา วเกนิ จรงิ หรอื อธบิ ายสนั้ ๆ กค็ อื การพดู เวอรน น่ั เองโดยเจตนานน้ั ตง้ั ใจจะสอ่ื ใหข อ ความมนี าํ้ หนกั มาก ข้ึน เพ่ิมอารมณทรี่ นุ แรงมากย่งิ ขนึ้ เชน ฉันตามหาเธอแทบพลิกแผน ดิน เธอเสียใจนํ้าตาไหลเปนสายเลือด ตวั อยา ง “มาดแมน จะหาดวง วเิ ชยี รชวงเทาคีรี หาดวงพระสรุ ียศรี ก็จะไดดจุ ดังใจ จะหาโฉมใหเ หมอื นนชุ จนสดุ ฟา สุราลยั ตายแลวและเกดิ ใหม ไมไ ดเหมือนเจานฤมล” 5. สัทพจน คือ การเลยี นเสียงธรรมชาติ เชน เสยี งฝนตก ฟา รอง เสยี งของสตั วตา งๆ หรอื เสยี งสงิ่ ของกระทบกัน เปนตน ตัวอยา งเชน กรอบแกรบ แทนเสียงเหยยี บของแหง ครืนครนื แทนเสยี งฟา รอ ง กระตาก แทนเสยี งรองไกตวั เมีย หรง่ิ ๆ แทนเสียง เรไร กรกุ กรู แทนเสยี งนกเขาขนั คู เปนตน การใชภ าพพจนนท้ี าํ ใหผ ูอ า นรูสกึ วา ไดย นิ เสียงนั้นจริงๆ เปน การเพิ่มอรรถรสในการอา น อีกรูปแบบหน่งึ ตวั อยา ง “เสียงโหมงหมอ งฆองตเี คลา ปพาทย เสยี งเตรงเตรงเตรงระนาดซัดจงั หวะ เสียงตะโพนเทง ตงิ ตงิ เทง ปะ เสยี งกลองแขกโจะจะจะ โจะโจะ ” 6. นาฏการ คือ คาํ ทแี่ สดงใหเ หน็ ลกั ษณะการเคลือ่ นไหวอยา งชดั เจน เชน วง่ิ เยาะๆ ตัวอยาง “ตอ งถอ คา้ํ ราํ่ ไปลว นไมเคย ประเดยี๋ วเสยสวบตรงเขาพงรก กลับถอยหลังร้ังรอเฝาถอถอน เรือขยอนโยกโยนกระโถนหก” 7. นามนยั คอื การนําลักษณะเดน ของสง่ิ ๆ หน่ึงมาแทนส่ิงนั้นทงั้ หมด ยกตัวอยางเชน คาํ วา “เกา อี”้ แทนตาํ แหนงหนาที่ ของผบู ริหาร เนื่องจากเกาอนี้ ีม้ ลี ักษณะเดน คอื เปนสิง่ ท่ผี บู รหิ ารใชประจํา น่ันเอง ซงึ่ โวหารนามนยั นี้ จะมลี ักษณะคลา ยกับโวหาร สญั ลกั ษณที่จะกลา วตอ ไป แตน ามนัยจะเปน การดงึ เอาลักษณะของบางส่งิ มากลาว ใหหมายถึงสิ่งนัน้ ทง้ั หมด ตวั อยาง “หวั หงอก แทน ผูเฒาผูแ ก” “เมอื งโอง แทน จงั หวัดราชบุร”ี “มอื ขวา แทน คนสนิททีไ่ ววางใจ” “มือทสี่ าม แทน ผูกอ ความเดอื ดรอน” 8. สญั ลกั ษณ คอื การสมมตสิ งิ่ หนง่ึ ใหเ ปน สงิ่ ทก่ี ลา วแทนอกี สงิ่ หนง่ึ โดยสง่ิ นน้ั มกั จะถกู ตคี วามและเปรยี บเทยี บมาเปน เวลา ยาวนานแลว จนทําใหทกุ คนเกดิ ความเขา ใจตรงกนั โดยสญั ลกั ษณตางจากนามนยั ตรงที่วา สญั ลักษณจะมีความเปนสากลมากกวา ตัวอยาง “สดี ํา แทน ความชวั่ มลทิน” “สีขาว แทน ความบรสิ ทุ ธ์ิ” “หงส แทน คนชนั้ สงู ” “พายุ แทน อปุ สรรค” “สายรงุ แทน ความหวงั ” “แสงสวา ง แทน สตปิ ญญา” 9. ปฏพิ ากย คอื การใชค าํ ทมี่ คี วามหมายตรงขา มกนั และไมส อดคลอ งกนั มากลา วไวด ว ยกนั เพอ่ื เพมิ่ ใหค วามหมายมนี าํ้ หนกั มากยิง่ ขนึ้ เชน นํ้าผึ้งขม คาวน้ําคา ง ศตั รูคอื ยากําลงั ย่งิ รบี กย็ งิ่ ชา ตวั อยา ง “แทบฝง ธารทเ่ี ราเฝาฝน ถงึ เสียงน้ําซง่ึ กระซิบสาดปราศจากเสียงจกั รวาลวนุ วายไรส ําเนียงโลกนีเ้ พียงแผนภพ สงบเยน็ ” 148 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
10. คาํ ถามเชงิ วาทศิลป คือ คําถามทไี่ มต องการคาํ ตอบซึง่ มกั ใชใ นบทประพนั ธ ตวั อยา ง “...ทหารชูคูช่ืน บคืนเชียงคอย หนอขุนหาญเหย หรือเกิดเหตุ เกิดเภทเกิดภัย หรือเกิดตอนใด ในเผือนดงดอย จึงเลือนจึงลา จึงขายิง่ คอย ขา วพน่ี ายฮอยยงิ่ สูญเอยฯ” ตัวอยางขอสอบโอเนต 1. ขอใดไมม ภี าพพจนอ ปุ มา 1. ภาเพยี งไพฑรู ยป ระภาพิสุทธ์ิสด 2. ใสเสมอมรกตอันเขมเขียวขํา 3. จําพวกหนึง่ เหลอื บเหลียวเลหไ กลาส 4. คริ สิ ีขาวบรสิ ทุ ธ์ิสะอาดอุฬารตระการตา 2. ขอ ใดใชภาพพจนแ บบบุคคลวตั 1. กวา เจาจะสูงเกนิ ไหลแม ลําบากแทเ พยี งไหนดวงใจเอย 2. สักหายใจหางเจาแมไมเคย เฝา ชมเชยลูกนอ ยผกู ลอยใจ 3. ความชรามาเยือนเตอื นใหร ู แมจ ะอยกู บั เราอกี เทาไหร 4. ไมใ กลฝ งทรุดพังลงวันใด เย็นรมไทรจะกลับไปกับกาล 3. ขอใดใชภ าพพจนแบบบคุ คลวัต 1. จนไกเ ถือ่ นเตือนขันสน่ันแจว ดเุ หวา แววหวาดหมายวาสายสมร 2. หนา วงั หรอื จะสัง่ ดว ยนะนก ใหแ นบอกของพร่ี วู า โหยไห 3. ดอกไมรองปอ งปบสน่นั ปา ในแหลง หลาใครไมม เี สมอเหมอื น 4. นาคสะดุงรุงรงั กระดึงหอ ย ใบโพธร์ิ อยระเรงอยูเหงง หง่ัง 4. “หยาดน้ําคางพรา งพรายกลางสายหมอก หม กลบี ดอกลน่ั ทมทาลมหนาว ตอ งตะวันวบั แววแสงแพรวพราว นํ้าคา งขาวเกดิ สีหลายลีลา” คาํ ประพนั ธนใี้ ชภาพพจนใด 1. สมมติสงิ่ ตางๆ ใหม ีอาการเหมือนมนุษย 2. อปุ ลักษณ 3. กลา วเกนิ จริง 4. กลาวนอยแตกนิ ความมาก ใชค ําประพันธตอไปนต้ี อบคาํ ถามขอ 5-6 ก. ลมราํ เพยพดั ผา นอยางบางเบา ความวา งเปลามาเยือนอีกเหมอื นเคย ข. ใครเกี่ยวรอยหวั ใจเราไวห นอ ใหตางคนตา งรอตา งหวนหา ค. เปนปา เถอื่ นแตเ ปน ท่ีไมมีภัย อยูห า งไกลแตก็ใกลใ นคุณธรรม ง. เห็นรกั รว งผลผิ ลัดสลัดใบ เหมือนรกั ใจขวญั เมอื งทเ่ี คอื งเรา 5. ขอใดใชกลวิธีการแตง เหมอื นตัวอยางตอไปนี้ “ถึงหาดขวางบางพดู เขาพูดกนั พคี่ ดิ ฝน ใจฉงนอยคู นเดียว 1. ขอ ก. 2. ขอ ข. 3. ขอ ค. 4. ขอ ง. ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 149
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164