8. Sınıf Türkçe Soru Bankası

PARÇADA ANLAM 14 TEST 6. Eski zamanlardan günümüze kadar değerini koruyan miraslardır kilimler. Anıları, duyguları, acıları, doğayı taşır- lar üzerlerinde. Kilim dokuma, yapısından dolayı kirkitli dokuma kategorisindedir. Kirkitli dokumaları bulan ve ge- liştirenler Türklerdir. Kirkitli dokumalar, Türklerin Orta Asya’dan göç etmesiyle dünyaya yayılmıştır. Kilim dokuyan- ların yaşadıkları bölgelerdeki doğal afetler, hayvanlar, inanç, kültürel olaylar, istekler gibi birçok etkene bağlı motife sahiptir. Aşağıda bazı motiflerin Türk toplumunda neleri sembolize ettiği verilmiştir: Keçiboynuzu: Bereket, kahramanlık, güç ve erkekliği sembolize eder. Yıldız: Mutluluğu ve bereketi sembolize eder. Elibelinde: Dişiliğin simgesidir. Sadece analık ve doğurganlığı değil, aynı zamanda; uğur, bereket, kısmet, mutlu- luk ve neşeyi de sembolize eder. Çengel: Türk dokumalarında çengeller insanları tehlikelerden korumayı sembolize eder. Akıncılar / Yahya Kemal Beyatlı Bin atlı, akınlarda çocuklar gibi şendik; Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik! Ak tolgalı beylerbeyi haykırdı: İlerle! Bir yaz günü geçtik Tuna’dan kafilelerle… Buna göre, yukarıdaki şiirin beyitleri seçeneklerdeki kilim motiflerinden hangisi ile sembolize edilebilir? A) B) C) D) 8. Sınıf 101 Türkçe

TEST14 PARÇADA ANLAM 7. İslâm’da hat sanatı, Arap harfleri çevresinde oluşmuş güzel yazı sanatıdır. Hat, Arapça çizgi demektir. Hat sana- tı Arap harflerinin 6. yüzyıl ila 10. yüzyıl arasında geçirdiği bir gelişme dönemiyle ortaya çıkmıştır. Osmanlılar, ya- zı çeşidi olarak sülüs, nesih, tevki’, rika’, muhakkak, reyhanî ile kûfîyi kullanmışlardır. Bununla birlikte kendilerinin geliştirip zenginleştirdikleri, muhasebe ve vesikalar ile edebî eserlerin yazımında ta’lik; Divân-ı Hümayunda önem- li belgelerin yazımında divânî; yazılması ve okunması özel eğitim gerektiren mali kayıtların yazımında siyakat; ya- zımı kolay olduğu için günlük hayatta rik’ayı kullanmışlardır. Adı geçen bu yazı çeşitleri ayrıca hat sanatı olarak levhalarda, kitaplarda diplomalarda, camilerde, çeşitli yapıların duvarlarında, mezar taşlarında, pencere, kapı ka- nadı üstlerinde, halı bordürlerinde, vazo, tabak, kaşık, elbise gibi gündelik eşyalarda da tercih edilmiştir. Sülüs Yazı Tipi: Camilerde, kervansaray ve medrese kitabelerinde celi sülüs tarzı yaygındır. Kûfî Yazı Tipi: Osmanlılarda, kûfî daha arka planda kalmasına rağmen geleneğe uyularak dini eserlerde, cami ve medrese gibi dini yapıların kitabelerinde, levhalarda ve mühürlerde kullanılmıştır. Talik Yazı Tipi: Muhasebe, vesikalar ve edebi eserlerin yazımında kullanılan yazı biçimidir. Divani Yazı Tipi: Dîvân-ı Hümâyun’daki resmi yazışmalar için kullanılmaya başlanmıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi şair Nedim’in B) Bu şehri İstanbul ki bir mislü behadır Bir sengine yekpare acem mülkü fedadır beyitine ait olabilir? A) C) D) Türkçe 102 8. Sınıf

PARÇADA ANLAM 14 TEST 8. Yapılan araştırmalara göre vücudumuzdaki bazı ağ- 9. rıların psikolojimizle bağlantılı olduğu tespit edilmiş- tir. Örneğin: +−−−++ −+−−−− −−+−−+ Zor kararlar almak Sorunlarınızı biriyle −−−+−− ve gündelik baskılar paylaşın, yükünüzün omuz ağrısının hafiflediğini nedeni olabilir. hissedeceksiniz. Buna göre, hangi seçenekte ağrıların sebebi ve +−−−+0 çözüm önerisi yanlış ifade edilmiştir? A) +−+−0+ (+) Bir arada depolanabilir. (−) Bir arada depolanamaz. (0) G üvenlik önlemi alınmak kaydıyla bir arada depolanabilir. Ayak bileği ağrısı, Yarışı bir kenara Zeka Küpü Yayınları Yukarıdaki tabloda tehlikeli maddeler depolanırken hayallerinizi sürekli bırakın ve birlikte depolanabilen, birlikte depolanamayan ve hayallerinizi güvenlik önlemi almak şartıyla depolanabilecek mad- ertelemekten delerin çizelgesi verilmiştir. kaynaklanabilir. ertelemeyin. Tablodaki bilgilere göre aşağıdaki yorumlardan B) hangisi yanlıştır? Bel ağrısı para Gerçekten sevdiğiniz A) maddesi ile maddesi bir arada de- takıntısı ve kaybetme işleri yapın, para polanabilir. korkusundan olabilir. kendiliğinden gelecektir. C) B) maddesi ile maddesi bir arada de- polanamaz. C) maddesi ile maddesi güvenlik öne- mi alarak deponabilir. Sırt ağrılarınız takdir Kalbinizi ve D) maddesi ile madde bir arada depo- edilmeme kaygısından duygularınızı açın. lanamaz. ya da sevginizi gösterememekten kaynaklabilir. D) Ayak ağrısı, Harekete Türkçe hareket etme geçmekte isteğinden ve acele etmeyin. umutlu olmaktan kaynaklanabilir. 103 8. Sınıf

TEST 14 PARÇADA ANLAM Baraj Sorusu 10. Bir üniversitede öğretim görevlisi olan Ahmet Bey, aday öğrenciler arasından kendisine asistan seçecektir. Öğ- rencilerin burun yapısının da onların karakterleri hakkında ipuçları vereceğini düşünmektedir. Burun şekilleriyle il- gili şunları bilmektedir: 1. Kalkık sivri burun: Meraklı, aynı zamanda zekidirler. 2. Büyük burun: Yüksek enerji seviyesi olan materyalistlik kişiliğin simgesidir. 3. Küçük burun: Utangaçtırlar. 4. İnce burun: Değişkendirler, önemsiz ayrıntılara takılabilirler. 5. Geniş kanatlı burun: Kendini ifade etmesini iyi bilir, çabuk öfkelenirler. 6. Kısa burun: Mutlu ve natureldirler. 7. Uzun burun: Gururlu, sinirlidirler. 8. Kısa, kalkık burun: Arkadaş canlısı ama gizemlidir. Titiz olabilirler. 9. Düz burun: Disiplinli, dürüst ve sadıktırlar. Kalkık, Sivri Büyük Küçük İnce Geniş Kanatlı Kısa Uzun Kısa, Kalkık Düz Asistan olarak görevlendireceği öğrencilerin; araştırmayı seven, meraklı, çevresiyle hemen kaynaşabilen, arka- daş canlısı ve güvenilir karakter özelliklerine sahip olmasını istemektedir. Buna göre, Ahmet Bey'in aday olarak değerlendirebileceği öğrencilerin burun şekilleri aşağıdakilerden hangisi olur? A) B) C) D) Türkçe 104 8. Sınıf

PARÇADA ANLAM 15 TEST 2133 2. Şeyda 4 perdelik bir tiyatroda görev alacaktır. Şeyda’nın tiyatroda kullanacağı sarı, kırmızı, yeşil SÖZEL MANTIK - MUHAKEME ve mavi renkte dört farklı gözlüğü; turuncu, pembe, turkuaz ve mor renkte dört farklı şapkası vardır. 1. Şen Çocuklar (3D) Şeyda’nın hangi perdede ne kullandığıyla ilgili şun- Seanslar: lar bilinmektedir: • 13.30 • 15.30 • Her perdede farklı bir gözlük ve şapka kullan- • 17.30 • 19.30 mıştır. • Birinci perdede kırmızı gözlüğü ve mor şapkayı Yaşa Erdal Bakkal kullanmıştır. • En son perdede turuncu şapkayı ve yeşil gözlü- Seanslar: ğü kullanmamıştır. • 13.00 • 15.00 • Mavi gözlüğü ve turkuaz şapkayı kullandığı per- • 17.00 • 19.00 deden sonra bir perde daha vardır. Tatlı Aile (3D) Bu bilgilere göre, Şeyda’yla ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi kesin olarak yanlıştır? Seanslar: • 13.50 • 15.30 A) Yeşil gözlüğü 4. perdede kullanmıştır. • 17.10 • 18.50 B) Mavi gözlük ve turkuaz şapkayı kullandığı perde- Limonlu Soda Zeka Küpü Yayınları den sonraki perdede sarı gözlük kullanmıştır. C) Pembe şapkayı en son perdede kullanmıştır. Seanslar: D) 2. perdede yeşil gözlük ve turuncu şapka kul- • 13.35 • 15.35 • 17.35 • 19.35 lanmıştır. Hafta sonunda sinemaya giden Kübra, Hülya, Seda 3. Genel Göz ve Betül farklı filmlere bilet alıyor. Dört arkadaşın git- Laboratuvar cerrahi hastalıkları tiği film ve seanslarıyla ilgili bilinenler şunlardır: Kardiyoloji Nöroloji Ortopedi • Film ortasında ve film sonunda beşer dakikalık reklam gösterimi olmuştur. Radyoloji Dermatoloji Ameliyathane • Filmden en son çıkan Hülya’dır. • Betül filmde gözlük kullanmıştır. • Hülya’dan 35 dakika önce Kübra filmden çık- mıştır. • En kısa süren filmi Seda izlemiştir. Buna göre, dört arkadaşın seçtiği film ve sean- sı hangi seçenekte doğru verilmiştir? Limonlu Tatlı Şen Yaşa Erdal Bir hastanenin birimleri arasındaki geçiş güzergah- Soda Aile Çocuklar Bakkal ları yukarıdaki tabloda verilmiştir. Bu birimler ara- sında yalnızca ok işareti yönünde ulaşım sağlan- A) Hülya Seda Betül Kübra maktadır. 15.35 15.30 13.30 13.00 Laboratuvardan çıkan Uğur’un, ameliyathaneye B) Seda Kübra Hülya Betül ulaşmak için aşağıdaki güzergâhlardan hangi- 17.35 17.10 17.30 17.00 sini takip etmesi gerekir? C) Hülya Seda Betül Kübra A) Kardiyoloji, Radyoloji, Dermatoloji, Ameliyathane 15.35 15.30 15.30 15.00 B) Genel cerrahi, Nöroloji, Ortopedi, Ameliyathane C) Genel cerrahi, Göz hastalıkları, Ortopedi, Ame- D) Hülya Kübra Seda Betül 15.35 15.30 15.30 15.00 liyathane D) Kardiyoloji, Nöroloji, Dermatoloji, Ameliyathane 8. Sınıf 105 Türkçe

TEST15 PARÇADA ANLAM Zeka Küpü Yayınları4. Yaz tatilinde Roma’da 4 gece 5 gün konaklayacak-5. X, Y, Z, T arabaları 1'den 4'e kadar numaralandırı- ları otel için bilet alan bir çift, önce Ankara’dan larak üç özellik bakımından değerlendirilip tablo üze- İstanbul’a uçacak, orada 1 gün kaldıktan sonra da rinde sonuçları aşağıdaki gibi gösterilmiştir. Roma’ya uçacaktır. Roma dönüşü uçuş ise Ankara’ya olacaktır. Yakıt Güvenlik Konfor Tasarrufu ✰✰ ✰ ✰ ✰✰ Roma - Ankara I 12 Ağustos 1. ✰ ✰ ✰ Kalkış: 15.30 / Varış: 18.30 2. ✰ ✰ ✰ ✰✰ ✰ 3. ✰ ✰ ✰ ✰✰ ✰ ✰✰ Ankara - İstanbul 4. ✰ ✰ ✰ ✰ ✰✰✰✰ II 7 Ağustos Kalkış: 07.00 / Varış: 08.10 İstanbul - Roma III Değerlendirme sonuçlarıyla ilgili şunlar bilinmektedir: 8 Ağustos • Y ve T arabalarının konforu güvenliğinden fazladır. Kalkış: 08.00 / Varış: 10.30 • X aracının toplam yıldız sayısı Z aracından azdır. • Y ve X'in yakıt tasarrufu aynıdır. Roma - Ankara • Y'nin toplam yıldız sayısı T'den fazladır. IV 13 Ağustos Yukarıda verilen bilgilere göre seçeneklerden Kalkış: 10.30 / Varış: 12.30 hangisine ulaşılamaz? İstanbul - Roma V A) Verilen bilgilere göre toplamda yıldız sayısı en 7 Ağustos fazla olan araç “Y” aracıdır. Kalkış: 23.30 / Varış: 02.00 B) Güvenlik özelliği en yüksek olan araçlardan bi- ri “Z” aracıdır. Buna göre, çiftin seyahatleri için aldığı biletler yukarıdakilerden hangileri olamaz? C) Yakıt tasarrufu bakımından en iyilerden biri an- cak konfor bakımından en kötü özellikte olan A) I ve III B) II ve IV araç “X” aracıdır. C) III ve IV D) IV ve V D) T aracının toplam yıldız sayısı Z aracından faz- ladır. 6. Nebahat teyzenin dört komşusu vardır. Altın günü için gelecek olan komşularına pizza yapacaktır. Pizzanın ana malzemeleri dışında içine mısır, mantar, kekik, fesleğen ve pastırma malzemelerini katmak istemektedir. Ama bun- ların hepsini kullanmayacaktır. Çünkü her komşusunun ayrı alerjisi ve zevkleri vardır. Bunlar: • 1. kattaki komşusunun mantara karşı hassasiyeti olduğundan içinde mantar olacak yiyecekler yediğinde aler- ji olmaktadır. • 2. kattaki komşu mısır ve mısırlı yiyeceklerden hoşlanmamaktadır. • 3. kattaki komşusu, içinde kekik olan pizzaları yemekten hoşlanmaktadır. • 4. kattaki misafir pizzanın içinde pastırma olmadığında pizzayı yememektedir. Yukarıda verilen bilgilerden yola çıkılarak seçeneklerden hangisine ulaşılabilir? A) Nebahat teyzenin yapacağı pizzanın içinde tüm malzemeler bulunacaktır. B) Pizza kekikli olursa 1. kattaki komşu bu pizzayı yiyemeyecektir. C) Pizzanın içine mısır ve mantar konulmazsa pizzayı tüm misafirler yiyebilecektir. D) Pizzanın içine pastırma dışında hiçbir malzeme eklenmeyecektir. Türkçe 106 8. Sınıf

PARÇADA ANLAM 15 TEST 7. Hımbıl oyunu grup halinde oynanır. Kaç kişi oyunu oynayacaksa o sayıda meyve ismi belirlenir. Kâğıtlara kişi sayı- sınca yazılan meyve adları oyunculara kapalı şekilde dağıtılır. Hiç kimse birbirinin kâğıdında yazan meyveleri göre- memektedir. Sayışma sonucunda çıkan kişi kâğıtlardan birini yanındaki oyuncuya kapalı şekilde uzatır. Oyuncular oturma düzenine göre birbirine kâğıt vererek oyunu devam ettirir. Elindeki kâğıtlarda yarışmacı sayısı kadar aynı meyvenin yazılı olduğu kâğıtları ilk tamamlayan kişi “Hımbıl” diyerek elini masaya koyar ve oyunu kazanır. Diğer ya- rışmacılar da kazananın elinin üzerine kendi elini hızla koymaya çalışarak daha fazla puan kazanmaya çalışır. erik Fatma Cengiz Fatih muz çilek çilek erik erik muz kiraz erik muz çilek çilek muz muz çilek erik kkiriraazzkiraznaHr kairkaazn nar Esat nar nar nar Yukarıdaki durumda Cengiz kâğıtlarından birini belirtilen yönde verdikten sonra 1. turda kazanan olmayıp tekrar kendisine kâğıt geldiğine göre, oyunu kim kazanır? A) Cengiz  B) Fatih  C) Hakan  D) Fatma 8. Aynı iş yerinde çalışan Hülya, Sinem, Betül, Kübra ve Seda adlı beş arkadaş, hafta içinde düzenlenen kurslara katılmaktadır. Belirtilen kurslara gidecek kişilerle ilgili verilen bilgiler şunlardır: • Kaligrafi, resim, diksiyon, yazarlık ve modelistlik kurslarından her birine farklı bir kişi katılmaktadır. • Hülya, yazma çalışmalarının yer aldığı kursa salı ve perşembe günleri katılmaktadır. • Sinem, görsel sanatlarla ilgili olan kursa haftada bir gün katılmaktadır. • Betül, kalıp çıkarma ve kumaş üzerine uygulamanın öğretildiği kursa Hülya ile aynı günlerde katılmaktadır. • Kübra, konuşma üzerine eğitim aldığı kursa haftanın son günü katılmamaktadır. • Seda, farklı stillerde yazı çalışmalarının yapıldığı kursa sadece pazartesi günleri katılmaktadır. • Perşembe günü kursa 3 kişi gitmektedir. Buna göre, aşağıda verilen ifadelerden hangisi kesinlikle doğrudur? A) Kübra, salı ve perşembe günleri diksiyon kursuna katılmaktadır. B) Sinem, resim kursuna çarşamba günleri katılıyorsa Kübra perşembe günü diksiyon kursuna katılır. C) Hülya haftanın iki günü kaligrafi kursuna katılmaktadır. D) Betül, modelistlik kursuna Kübra’dan farklı bir günde katılmaktadır. 8. Sınıf 107 Türkçe

TEST 15 PARÇADA ANLAM 9. Sevgi : Ben 15 Mayıs’ta hızlandırılmış kursa gide- 10. ceğim ve kursum 10 gün sürecek. Boş Erkek Kadın Nermin : Ben ayın 13’ünde kursa başlayacağım ve Kampanyalı Seçili kursum 11 gün sürecek. 1 23 Didem : Ben kursa 7 gün katılacağım ve benim kur- sum ayın 21’inde bitmiş olacak. 4 56 Farklı yerlerde mayıs ayı için hızlandırılmış kur- sa katılan üç arkadaşın aynı anda kursta olduk- ları günler hangi takvimde doğru işaretlenmiştir? A) Koridor Mayıs 7 89 2019 Pzt S Ç P C Cts Pz 10 11 12 12345 13 14 15 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Bo1ş6 Erkek Kadın 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 B) İstanbul’dBaonşİzmirEOrktoegkar’aKyaodlcınuluk yapmak iste- Mayıs yinetenrTneertzsiKaaB2atioılmşeşsspiaabyni1flyea1Eatsrlıakınlemıkaa1Sçk4teıüğçKziılniaeddr1eaın5oyutokbaür1ısd6fairkmi eaksrıannın- 2019 Zeka Küpü YayınlarıkaTerşrızl1ai KKaşB2miaaloemmışsşppitıfaare.nnr5yytElaaerllrkııieMkeSS6hee2mççKiielliiat,dBı7n3anu, KoridoKroridoKroridoKroridorla Pzt S Ç P C Cts Pz • met 14vKe8aÖmmpearn’1dy1iar.lı 23 11 Ah- 12345 1S4e5çili 156 Zeynep, 6 7 8 9 10 11 12 16 13 14 15 16 17 18 19 • Bilet1fiyatı 80, kampany2alı fiya3t 70 TL’dir. 20 21 22 23 24 25 26 • mAiılned7144faenr5tlbeirleintdae6lmn ıişktisıri.7pe5825ncer1e19636, üçü1k6oridor kıs- 27 28 29 30 31 C) • YAaileln1477ıb0zicleatleikrieatiolepflaemrdi3y81a58801nliyraanö1a969d2oetmurişmtiur.ştur. • pBeaşn111eu7003d, iMr. ehmet Öm1e1814r’in bi11le952t Mayıs 11 12 2019 • ve numaraları peş 13 14 15 Buna g11ö06re, Terzi Ailesi’1n1in sa1tı2n aldığı biletler Pzt S Ç P C Cts Pz aşağıd1a3kilerden hangisi1o4lama1z5? 12345 16 6 7 8 9 10 11 12 A) 13 14 15 13 14 15 16 17 18 19 2 16 11 14 15 16 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 2 16 11 14 15 16 2 5 6 7 11 D) 2019 B) 22 151 164 175 1116 82 1111 1144 1155 1166 Mayıs 2 5 6 7 11 8 11 14 15 16 Pzt S Ç P C Cts Pz 65 67 171 1116 12345 C) 52 11 14 15 16 8 6 7 11 16 6 7 8 9 10 11 12 5 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 8 11 14 15 16 27 28 29 30 31 5 6 7 11 16 D) 6 7 11 16 5 Türkçe 108 8. Sınıf

PARÇADA ANLAM 15 TEST 11. 3. kat Yılmaz ailesi 13. Yaşadığımız çevrede gördüğümüz renklerin insan psikolojisi üzerindeki etkileri yapılan araştırmalarla 2. kat Kılıç ailesi Ulaş ailesi ortaya konulmuştur. 1. kat Dişçi Araştırmalara göre bir ürünün tercih edilmesinde sesi ya da kokusu %1, dokusu %6 ve dış görünü- Tabloda Akasya Apartmanında oturan bazı aileler ve şü %93 oranında etkili oluyor. Bu sebeple marka- apartmanda bulunan bazı iş yerleri gösterilmiştir. lar, kurum kimliklerini yansıtmada kullandıkları renk- lere önem veriyor. Çünkü tüketicilerin %80’i tercih Apartmanla ilgili bilgiler şu şekildedir: ettiği markayı rengiyle tanımlıyor. – Olgun ailesi 3. katta oturmaktadır. Markaların renk seçiminde: – Avukatın üst katında muhasebeci vardır. – Ardıç ailesi Yılmaz ailesinin hemen solunda yer Sarı : Dinamizmi, enerjiyi ve canlılığı temsil edi- yor. alır. – Dişçinin solunda çocuk doktoru vardır. Kırmızı : Kalp atışını anımsatan bu renk, ürünlerin alımı konusunda tüketiciyi hızlandırıyor. Buna göre, muhasebecinin bulunduğu yer aşağı- dakilerden hangisinde doğru olarak boyanmıştır? Mavi : Güvenli ve tatminkar bir his veriyor. A) B) Yeşil : Sağlığı temsil eden yeşil rengi huzur veriyor. Bu bilgilere göre, aşağıdaki kurumlardan hangi- si renklerin tüketici üzerindeki etkilerini göz önünde bulundurmamıştır? C) D) A) Zeka Küpü Yayınları SEFA BUTİK OTEL Z BANKASI 12. AKIL OYUNLARI TURNUVASI B) SEFA BUTİK OTEL DİNLENZKİBTAABNEVKİ ASI Z BANKASI SEFA BUTİK OTEL DİNLEN KİTABEVİ Cumhuriyet Ortaokulu tarafından “Akıl Oyunla- YE ÇIK BÜFE Türkçe rı Turnuvası” düzenlenecektir. Turnuvada sat- ranç, mangala, sudoku, tangram oyunları oyna- nacaktır. Turnuvaya katılan gruplarla ilgili bilinenler şunlardır: • Her oyun için bir grup oluşturulmuştur. C) DİNLEN KİTABEVİ • Her grup bir kız, bir erkek olmak üzeSreEFikAiBkUi-TİK OTEL Z BANKASI şiden oluşmaktadır. YE ÇIK BÜFE YE ÇIK BÜFE • Aslı satranç grubundadır. • Gökhan mangala ya da sudoku grubunda de- ğildir. • Erol tangram grubundadır. • Akif, Sibel’le aynı grupta değildir. D) • Sibel mangala grubundadır. DİNLEN KİTABEVİ Yukarıda verilen bilgilerden yola çıkılarak, han- gi grubun oyuncuları kesin olarak buluYnEaÇbIKiliBrÜ?FE A) Satranç B) Mangala C) Sudoku D) Tangram 8. Sınıf 109

TEST15 PARÇADA ANLAM Zeka Küpü Yayınları 14. Buluş ya da icat, daha önce bulunmayan bir şeyin 15. Zeka Küpü ve Arşimet Okullarından Selin, Ceyda, insan çabasıyla geliştirilmesidir. İcatların çoğu da- Emine, Deniz ve Ersin yarışmaya gönderilmek üze- ha önce var olan teknolojilerin yeni ve benzersiz bi- re seçilmiş öğrencilerdir. Bu öğrencilerden her biri; çimde bir araya getirilmesinin sonucudur. Bazı icat- tenis, buz pateni, yüzme, satranç ve dama yarışma- ları araştıran bir öğrenci seçtiği icatları kronolojik ları için İstanbul'un Sarıyer, Üsküdar, Beylikdüzü, sıralamaya koyarak şu bilgileri veriyor: Kadıköy, Beşiktaş ilçelerindeki okullara gidecektir. • Uçağın icadı helikopterin icadından önce ol- Bu öğrecilerle ilgili verilen bilgiler şunlardır: muştur. • Emine Kadıköy ilçesindeki okula gitmiştir. • Televizyonun icadından önce de sonra da icat- lar olmuştur. • Deniz, satranç yarışmasına gitmiştir. • Uçağın icadından önce sadece bir şey icat edil- • Tenis, buz pateni ve dama yarışmalarına katı- miştir. lanlar Zeka Küpü Okulundandır. • Helikopterin icadı telefondan sonra olmuştur. • Arşimet Okulundan Selin, Sarıyer ilçesindeki bir okula gitmiştir. Bu bilgilere göre, icatların tarihleri aşağıdakiler- den hangisinde doğru olarak verilmiştir? • Üsküdar ilçesinde bir okula giden Ersin, tenis yarışmasına katılmıştır. 1876 1903 1923 1940 Verilen bilgiler göz önünde bulundurulduğunda A) Telefon Televizyon Helikopter Uçak hangi öğrencilerin okulları, yarışmaya katıldık- ları dallar ve gittikleri ilçe kesin olarak bellidir? B) Uçak Telefon Helikopter Televizyon A) Emine ve Deniz B) Deniz ve Ersin C) Selin ve Emine D) Selin ve Ersin C) Telefon Uçak Televizyon Helikopter D) Televizyon Uçak Telefon Helikopter 16. Ada Sahnesi Ses Sahnesi Oyun Sahnesi Can Sahnesi Mor Zaman (Dram) Salı (Matine) Sınav (Dram) Yalnızlık (Dram) Deli (Komedi) Tantana (Müzikal) Çarşamba (Suare) Tatil (Komedi) Deli (Komedi) Tren (Dram) Tren (Dram) Cuma (Matine) Tatil (Komedi) Cumartesi (Matine) Yalnızlık (Dram) Sınav (Dram) Tatil (Komedi) Tatil (Komedi) Pazar (Matine) Deli (Komedi) Mor Zaman (Dram) Yalnızlık (Dram) Yalnızlık (Dram) Tren (Dram) Sınav (Dram) Matine: Gündüz gösterimi (15.00) / Suare: Gece gösterimi:( 20.00) • Ömer Bey hafta içi 19.00’a kadar çalışmaktadır. • Programda belirtilen gün ve saatlerin birinde tiyatroya gitmek istemektedir. • Tiyatroya iş çıkışında gidecektir. • Dram türünde bir oyun izlemek istemektedir. Tiyatro programı ve Ömer Bey’le ilgili bilgilere bakılacak olursa Ömer Bey, aşağıdaki oyunlardan hangisi- ne bilet almalıdır? A) Mor Zaman  B) Tren  C) Yalnızlık  D) Sınav Türkçe 110 8. Sınıf

PARÇADA ANLAM 15 TEST 17. Yazı bilimi (grafoloji) birçok ülkede sıklıkla başvuru- 18. İstanbul’da çalışan Kenan, Samsun’da yapılacak lan bir bilim dalıdır. Büyük şirketler eleman alımın- bir toplantıya gidebilmek için bilet araştırması ya- da, eğitimciler öğrencilerini daha iyi tanımada bu par. Farklı ulaşım araçlarını ve bunların hareket gün alandan faydalanmaktadır. ve saatlerini inceler. Elde ettiği bilgiler aşağıdaki gi- bidir. Grafolojiye göre kişinin imza veya yazısına bakı- larak karakter tahlili yapılabilmektedir. Bu alanda Tren Yolculuğu araştırma yapan bir öğretmenin edindiği bilgiler Doğu Ekspresi şunlardır: Haydapaşa kalkış Her sabah 07.05 • İmza kısa ise kişi mantıklı, uzun ise sabırlıdır. Sivas’a varış 03.51 Sivas - Samsun Bölgesel Ekspres • İmzada keskin çizgiler yer alıyorsa kişi keskin fi- Her gün 08.50 kalkış kirli ve esprilidir. 15.24 Samsun’a varış • İmza düzgünse kişi özü sözü doğru, güvenilir ve Otobüs Yolculuğu uyumludur. Ayder Turizm • İmzada yuvarlaklık varsa kişi lider özelliklere sa- Pazartesi - Çarşamba - Cuma hiptir. 10.00’da İstanbul Harem kalkış Aynı gün 23.00’te Samsun’a varış Öğretmen, yukarıdaki bilgilerle öğrencilerinin imza- larını inceleyerek belli saptamalar yapıyor. I Zeka Küpü Yayınları Uçak Yolculuğu Sabırlı - Güvenilir THY Salı ve Cuma günleri 18.45 Atatürk havaalanı kalkış 20.05 Samsun’a varış Scanned by CamScanner Deniz Yolculuğu Karadeniz Tur II Hafta sonları hariç her gün Lider - Düzenli Harem iskelesi 09.30 kalkış Ertesi gün 17.00 Samsun’a varış Scanned by CamScanner Kenan’ın toplantısı cuma günü saat 18.00’de ol- III duğuna göre, çarşamba günü İstanbul’dan ay- Dürüst - Uyumlu rılacak olan Kenan hangi ulaşım aracını kesin- likle kullanamaz? Scanned by CamScanner A) Gemi B) Tren C) Uçak D) Otobüs IV Mantıklı - Lider Scanned by CamScanner Öğretmenin notlarına göre, kaç numaralı imza- da yanlış bir değerlendirme yapılmıştır? A) I  B) II  C) III  D) IV 8. Sınıf 111 Türkçe

TEST15 PARÇADA ANLAM Zeka Küpü Yayınları 20. Esra Öğretmen öğrencilerini yazı yazma konusun- 19. Bir nikah solununda A ve B salonları bulunmakta- da teşvik etmek amacıyla 7 ve 8. sınıflar arasında dır. 15.00 - 16.00 saatleri arasında salonlardan bi- kitap yazma yarışması düzenlemiştir. Metin türü ola- rinde 4 nikah, diğerinde 3 nikah kıyılmıştır. rak da hikâye, masal ve denemeyi seçmiştir. Hikâye ve deneme türünün konusunu “Anne Sevgisi” ola- • Özlem - Haydar ve Bilge - Serkan çiftlerinin ni- rak belirlerken masal türünün konusunda herhangi kahları peş peşe kıyılmıştır. bir sınırlama getirmemiştir. Yarışmanın kuralı gere- ği daha önce farklı yarışmalara gönderilmiş olan • 15.40’ta B salonunda başlayan nikah Meral - eserler kabul edilmeyecektir. Yazılan eserler 20 Ma- Oğuz çiftinindir. yıs 2018’e kadar teslim edilecektir. • Meltem - Hakan çiftinin nikahı Bilge - Serkan çif- Bu yarışmaya katılmak isteyen kişilerle ilgili bilinen- tinden 15 dk önce başlamıştır. ler şunlardır: • Betül - İsa çiftinden 20 dakika sonra Ali - Gül çif- • Ahmet altıncı sınıfa gitmektedir. tinin nikahı kıyılmıştır. • Selim “Hoşgörü” konusunda yazı yazmak iste- • A salonunda ilk kıyılan nikah Faruk - Ayşe çifti- mektedir. nindir. • Ayşe geçen yıl belediyenin yapmış olduğu ya- Verilen bilgiler göz önünde bulundurulduğunda rışmaya gönderdiği eserle başvuracaktır. nikah salonu ve saatini gösteren ekran bilgile- • Pınar “Anne Sevgisi” üzerine yazı yazmak iste- rinden hangisi doğrudur? mektedir. A) B salonu B) B salonu Bu metin ve verilen bilgilerden hareketle aşağı- 15.15 15.00 dakilerden hangisine ulaşılabilir? Meltem Betül A) Ahmet masal türünde eserle başvurabilir. Hakan İsa B) Selim deneme ya da hikaye türünde bir eserle C) A salonu D) A salonu yarışmaya katılamaz. C) Ayşe sadece hikâye türünde eserle başvurabilir. 15.30 15.20 D) Pınar sadece masal türünde eserle başvurabilir. Özlem Ali Haydar Gül 21. Ayten, Şafak, Nida, Deniz ve Metin; Hatice Öğretmen’den haftanın belli günleri birebir matematik dersi almakta- dır. Bununla ilgili verilen bilgiler aşağıdaki gibidir: • Deniz hafta içinin en son gününde ders almaktadır. • Ayten’in dersi Nida’nın dersinden bir gün sonradır. • Şafak’ın dersi Deniz’in dersinden bir gün öncedir. • Metin’den önce ve sonra ders alan ikişer tane öğrenci vardır. Bu bilgilere göre, öğrencilerin hangi günler ders aldıklarıyla ilgili tablo seçeneklerin hangisinde doğru ve- rilmiştir? A) Pzt Metin   B) Pzt Metin   C) Pzt Metin   D) Pzt Nida Salı Şafak Salı Nida Salı Ayten Salı Ayten Çarş Nida Çarş Ayten Çarş Nida Çarş Metin Perş Ayten Perş Şafak Perş Deniz Perş Şafak Cuma Deniz Cuma Deniz Cuma Şafak Cuma Deniz Türkçe 112 8. Sınıf

PARÇADA ANLAM 15 TEST Baraj Sorusu 22. Aile soyağacını hazırlayan Ömer, sınıf arkadaşlarına bazı ipuçları ve yukarıdaki görseli vererek aile fertlerinin isim- lerini bulmalarını istemiştir. Ömer’in verdiği ipuçları şu şekildedir: • Kuzenlerimden birinin adı Melek’tir. • Firdevs’in bir yaşındaki torunu Sinan’dır. • Samet’in kız kardeşinin adı Ayşe’dir. • Sevde’nin yengesi Elif’tir. • Selman’ın yeğenleri İpek ve Dilek’tir. Verilen ipuçlarına göre soy ağacında kimlerin adları kesinlikle bulunamaz? A) Sinan’ın halası ve amcası B) Ömer’in amcası ve kız kardeşi C) Sevde’nin annesi ve dedesi D) İpek’in dedesi ve annesi 8. Sınıf 113 Türkçe

TEST16 PARÇADA ANLAM ANLATIM TEKNİKLERİ (AÇIKLAYICI - TARTIŞMACI 2134 - ÖYKÜLEYİCİ - BETİMLEYİCİ) 3. Geçenlerde bir dergide okuduğum açıklamaya gö- 1. Bir yazara soruluyor: “Hangi amaçlarla, hangi anla- re “@” işareti 1536 yılında Latin Amerika’dan tım biçimlerini kullanıyorsunuz?” İtalya’ya mal taşıyan Floransalı tacirlerin sık kullan- Yazarın verdiği yanıtların bir bölümü aşağıdaki tab- dıkları bir işaretmiş. Yaklaşık 500 yıl önce tahılda loya yazılmıştır. ölçü birimi olan “amphora”nın sembolü olarak kul- lanılan “@” işareti uzak mesafeler için kullanılıyor- Okuyucunun, kendisini bir çevrenin içinde muş. İnternetin günümüzde sınırları aşan gücü ve bulması için etkisi düşünülürse bu sembolün 500 yıldır anlamı- nı yitirmediğini söyleyebiliriz. (...............................) Buna göre, Okuyucunun bilgi açlığını gidermek için (...............................) 1. Öznel cümlelere ağırlık verilmiştir. 2. Çıkarım cümlesine örnek verilmiştir. Okuyucuyu bir gerilim içinde yaşatmak için 3. Açıklayıcı anlatım kullanılmıştır. (...............................) 4. Olumsuz eleştiri yapılmıştır. Okuyucuya kendi itirazlarımı, beğenilerimi numaralanmış bilgilerden hangilerine ulaşılabi- iletmek için lir? (...............................) A) 1 - 2  B) 1 - 4  C) 2 - 3  D) 3 - 4 İfadelere uygun anlatım biçimleri hangi seçenek- Zeka Küpü Yayınları 4. Aşağıdakilerden hangisi düşünce yazısından te sırasıyla verilmiştir? alınmış olabilir? A) Betimleme - Açıklama - Öyküleme - Tartışma A) Mavi kepenkler güneşi emmiş, el değmiyor. Ha- B) Tartışma - Açıklama - Betimleme - Öyküleme va öyle boğucu ki keten perdeler betondanmış C) Öyküleme - Tartışma - Betimleme - Açıklama gibi kıpırtısız. Dışarıda in cin top oynuyor. Hiç D) Betimleme - Tartışma - Öyküleme - Açıklama kimse dışarıya adımını atmıyor. 2. Meşe ile Saz B) Yaşadığımız teknoloji ve bilgi çağında her türlü Meşe bir gün saza demiş, bilgi, şimdiye değin hiç olmadığı kadar hızlı bir – Doğrusu Tanrı size haksızlık etmiş. şekilde yayılıyor. Özellikle internet gibi etkileşim Minnacık serçe konsa üstünüze ağlarında uluslararası her türlü kaynağa ulaş- Beliniz bükülüverir. mak mümkün. Durum böyle olunca her dil baş- Suları ürperten seher yeli ka dillerden etkilenmekte, başka dillere ait olan Baş eğdirir size sözcükleri kendi bünyesine toplamaktadır. Bir de benim şu dağ gibi gövdeme bak! Güneş bile zor giriyor içime. C) Fadime, kağnının beş adım gerisinde sessiz ses- La Fontaine siz yürüyor. Anası, babası onun varlığını unut- muş, o da minik adımlarını sayıyor içinden. Say- Yukarıdaki parçaya göre, aşağıdaki yargılardan dıkça sayılar tükeniyor ama yol hiç tükenmiyordu. hangisine ulaşılamaz? D) Son yıllarda altına iki bank koymuşlardı. Bu bank- A) Açıklayıcı anlatım biçimine örnek bir metindir. lar, kitap süsü verilmiş ve üzerinde şiir yazılı olan B) Metinde insana ait özellikler başka varlıklara entelektüel görünümlü banklardı. Çınar, yeni komşularına şiirbank adını takmıştı. Öğrenciler yüklenmiştir. ilk zamanlar banklara çok ilgi göstermişler. Üze- C) Karşılaştırma vardır. rindeki şiiri okuma yarışına girişmişlerdi. D) Öyküleyici anlatım kullanılmıştır. Türkçe 114 8. Sınıf

PARÇADA ANLAM 16 TEST 5. Gezelim, Öğrenelim 7. Aşağıdakilerden hangisi, öyküleyici anlatımın kullanıldığı bir metinden alınmış olabilir? Fırat Nehri’nin kıyısında, sarp kayaların çevreledi- ği kasabada gezmeye devam ediyoruz. Kasabanın A) Kuyumcular yaptıkları yüzük, küpe gibi takılar- ahşap evleri, her yönüyle gezip görmeye değer. Ev- da kullandıkları elmas parçalarının arasına lerin kapıları, pencereleri diğer yapılara göre daha foya denilen bir madde sürerler. Böylece yapı- çok dikkat çekiyor. lan takıların daha dayanıklı ve uzun süreli olma- sını sağlarlar. Burada kapı önlerinde, ahşap pencerelerin arkasın- da oturan yaşlılar hep yol gözler. Gurbetten gele- B) Yeşil dağlar ve masmavi deniz arasında Kara- cek çocuklarını, torunlarını beklerler. Çünkü yöre in- deniz ince rüzgâr sesleri ile derin bir sessizliğe sanı uzun zamandır gurbete gitmeye alışıktır. dalar. Hırçınlığını bu sessizlikle gizlemeye ça- lışsa da pek başarılı olamaz. Bir gezi yazısından alınmış yukarıdaki metinde, aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmamıştır? C) Bir topal karınca, bacağını sürüye sürüye yürü- yormuş. Yolda çekirgeye rastlamış. Çekirge, to- A) Öyküleme B) Betimleme pal karıncaya “Nereye gidiyorsun?” diye sormuş. Karınca cevap vermek için çekirgeye doğru yö- C) Karşılaştırma D) Tartışma nelmiş. D) Okulumuz bir tepenin yamacında denizi gören bir yerdeydi. Bahçesi ise binbir çeşit ağaçla ve çiçekle doluydu. Hiçbir dönem okulun bahçesin- den çiçekler eksik olmazdı. Öğretmenler de ida- re de bu konuda oldukça hassastı. 6. Bir şeyi göz önünde canlanacak biçimde, kendine Zeka Küpü Yayınları özgü yönlerini belirterek söz ya da yazıyla anlatma- ya, tasvir etmeye başka bir deyişle, varlıkların, söz- 8. İngilizler Avustralya'ya ilk cüklerle resmini yapmaya “betimleme” denir. gittiklerinde çevrelerinde iki ayakları üzerinde ora- Buna göre, dan oraya zıplayan hay- vanları görünce çok şa- I. Biraz ileride, dalgaların kumlara yayılıp dağıldı- şırmışlardı. Bir yerliye bu ğı yere kadar sokulmuş iri, siyah bir köpek, iki hayvanın adını sordular. arkadaşın dikkatini çekti. Köpeği daha dikkatli O da onlara “Kanguru” incelemek için biraz daha yakınına geldiler. dedi. Böylece İngilizceye ve tüm dünya dillerine bu II. İnsanlar, kendi tecrübelerini ve öğrendiklerini dil hayvanın adı “kanguru” olarak geçti. Oysa yerlinin aracılığıyla birbirlerine ve gelecek nesillere ak- dilinde “kanguru”, “Hangi hayvan?” demekti. Böyle- tarıyorlar. Bu yüzden dili doğru kullanmak bizler ce cepli hayvanın adı “kanguru” olmuştu. için oldukça önemlidir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han- III. Bu horozun sırtında sanki altınla işlenmiş ağır, gileri kullanılmıştır? pırıl pırıl bir manto, başında vahşi ruhunun sim- gesi gibi balta biçiminde kıpkırmızı tacı, yerde A) Öyküleme - Tartışma hançer gibi keskin bir gagası vardı. B) Açıklama - Tartışma IV. Bilim yolundan ayrılmak, kafaları asılsız inanç- ların, ilkel düşüncelerin tuzağına düşürür; in- C) Öyküleme - Açıklama sanları karanlığa iter, gelişme ve yükselmeyi engeller. D) Betimleme - Açıklama numaralanmış metinlerin hangilerinde betimle- me yapılmıştır? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) III ve IV 8. Sınıf 115 Türkçe

TEST 16 PARÇADA ANLAM 9. Cami minaresinin suyun içinden yükseldiği, az sa- Zeka Küpü Yayınları 12. Aşağıdaki etkinlikte metinler ve metinlerde yararla- yıda taş evin bomboş ve sessiz kaldığı köyün dar, nılan anlatım biçimleri verilmiştir. patika benzeri sokakları gözümüze takılıyor. Evle- rin kenarından, taşların arasından fışkıran gelincik- 1 Metin: ler sanki köyü sahiplenmiş. Taş; maden ve seramiğe nazaran sağlam bir madde olduğu için, insanın yaratıcılık fikri ile Aşağıdakilerden hangisi bu metnin anlatımında teknik ve sanatkârlığın önemli kaynakların- kullanılan tekniğin özelliklerinden biri değildir? dan biri olmuştur. A) Değişik duyulara seslenen ayrıntılar üzerinde Anlatım Biçimi: Açıklama durulur. 2 Metin: B) Tasvir yapılırken objektif davranılır. Meddahlığın günümüzde hiçbir önemi kal- C) Varlıkların ilgi çekici özellikleri vurgulanır. madı deniyor. Sizce de öyle mi? Bence ha- D) Görselliğin ön planda olduğu bir anlatım tekni- yır. Geleneklerimizi yansıtan hiçbir unsur önemini kolay kolay kaybetmez. ğidir. Anlatım Biçimi: Tartışma 10. Hafta sonu gezisinde kar- şılaştığı yandaki manzara- 3 Metin: yı arkadaşlarına detaylıca, İçeriden uğultular geliyordu. Yağmur, taş onların gözünde canlana- duvarların arasından çıkan aykırı yeşillikleri cak şekilde anlatmak iste- parlatmıştı. yen Neslihan anlatım tekniklerinden hangisini kullanmalıdır? A) Betimleyici B) Öyküleyici C) Tartışmacı D) Açıklayıcı 11. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde, yaşanan olayı anlatan kişi ile olayı yaşayan kişi aynı de- ğildir? A) O gün birkaç avcı, yanlarına değişik boyda ve Anlatım Biçimi: Betimleme biçimde baltalar alarak Ningur’un bulduğu kaya- yı parçalamaya gittiler. Kayayı baltalarıyla 4 Metin: parçaladıktan sonra çıkan parçaları köye götür- Füruzan birçok öyküsünde babasız kalmış düler. küçük kızların anneleriyle birlikte hayata tu- tunuşlarını anlatır. B) Haftalardır uğramadığım işlikteyim. Boyalarım kurumuş, taşlaşmış. İyileştiğime inandırmaya Anlatım Biçimi: Öyküleme çalışıyorum kendimi bir an önce yarım kalan iş- lerimi tamamlamak için. Yanlış belirtilen anlatım biçiminin yerine doğru- su yazılacaktır. Buna göre, seçeneklerden han- C) Daracık sokaklarda tek başıma yürüyorum. Her- gisi yazılmalıdır? kes gitmiş. Bir daha buraya gelmemeye ant A) Betimleme B) Öyküleme içtim çünkü ne zaman yalnızlığımı paylaşacak C) Açıklama D) Tartışma birilerini arasam ellerim bomboş dönüyorum git- tiğim yerden. D) Birdenbire sebepsiz bir korku sardı beni. Neden korktuğumu bilmiyordum ama korkuyordum iş- te. Çıkıp gitsem mi, diye geçirdim içimden. Son- ra vazgeçtim, kalmalıydım, üstüne üstüne git- meliydim korkunun. Türkçe 116 8. Sınıf

PARÇADA ANLAM 16 TEST 13. 14. Aşağıdaki metinlerin hangisinde anlatım teknik- lerinden “tartışma” ağır basmaktadır? Pencere önlerinde Şehir meydanına teneke saksılara gittim, bir banka A) Bir yılbaşı gecesi bütün kasaba Ada’nın evinde dikilmiş renk renk oturdum, gelip toplanmıştık. O çok hastaydı; yatağından kalka- geçeni seyrettim. mıyordu. Işık saçlı, ışık gözlü prenses böyle bir çiçekler vardı. zamanda yalnız bırakılır mıydı? Yemekler hazır- lamış, süslenmiş, dayanmıştık kapısına. Baba- Özhan’ın cumartesi ? sı Rüzgâr amcanın bizi görünce gözleri dolmuş- günü etüt çalışması tu. “Dostlarım, iyi ki varsınız!” diye hepimize Zeka Küpü Yayınları sarılmış ve bizi Ada’nın yanına götürmüştü. yapma önerisine katılmıyorum. B) Bir sanat dalında uzmanlaşmış, o dalda ürünler vermiş kişiye sanatçı diyoruz. Günümüzde bu Dairenin dördüncü dilimine ötekilerden farklı bir sıfatı hak eden, etmeyen herkese dağıtıyoruz. anlatım biçimini kullanmak koşuluyla aşağıda- Ömrünü sanatına vermişlerle bir diziyle şöhret kilerden hangisi yazılabilir? olanları aynı kefeye koyuyoruz. Bu haksızlık da gerçek sanatçıları ciddi anlamda üzüyor. A) Soğanları küp şeklinde doğrayıp domatesle ka- vur; haşlanmış makarnanın üzerine dök. C) Şiir yalnız duyguların, hayallerin güzelliğini; dü- şüncelerin sağlamlığını ayrıntılarıyla anlatmak- B) Kaldırımdaki taşlar oynamış, yağmurlu havalar- la yetinmez. Bütün bu özellikleri güzel bir söyle- da çamurlu su birikintileri oluşuyor. yişle sunar. Söyleyiş biçimi şiirden ayrılamaz, onun kendine özgü bir tarzı vardır. Zaten yaza- C) Her gün aynı saatlerde aynı öğütleri dinlemek- rımız: “Şiir nesre çevrilemeyen bir nazımdır.” sö- ten bıktım usandım. züyle bunu anlatmaya çalışmıştır. D) Yemek yedikten sonra ödevlerimi tamamlıyo- D) Kara gülmece diğerlerine göre düşündürürken rum, defterlerimde eksik var mı diye bakıyorum. güldüren gülmecedir. İnsanı acı acı gülümsetir. Ağlamayla gülme arasında kalırsınız sanki. Dramla komedinin birleştiği bir şeydir. İnsanda çok farklı bir iz bırakır bu. Kimi sadece güler, ki- mi sadece düşünür. Baraj Sorusu 15. Ahmet Bey, değişik konularda Türkçe yayın yapan radyo programlarını dinlemektedir. Radyodaki, • 84.1 frekansı betimleyici anlatımla, • 92.7 frekansı tartışmacı anlatımla, • 102.1 frekansı açıklayıcı anlatımla, • 108.4 frekansı öyküleyici anlatımla yayın yapmaktadır. Ahmet Bey, aşağıdakilerden hangisini 92.7 frekanslı radyodan dinlemiş olabilir? A) Kakım adı verilen küçük memeli hayvanlar Grönland’ın tundralarında yaşar. Kakımların kürklerinde yazın ve kışın renk değişikliği olur. Yazın sırtlarındaki tüyler kahverengi, kış geldiğinde beyaz olur. B) Sinekli Bakkal, Halide Edip’in en önemli romanıdır bence. Romanda, Osmanlı Devleti’nin son yılları ve Rabia adlı kızın başından geçenler anlatılıyor. Ancak yazarın dilindeki aksaklıklar romana gölge düşürüyor. Yine de o döneme ayna tutması açısından önemli bir eser. C) Bazı şairler; şiirlerinin anlaşılabilmesi için okurların çaba harcamasını, zorlanmasını ister. Bence bu kendini beğenmişliktir. Yazdıklarımı anlayabilmek için okur zorlanacağına, onları anlatabilmek için ben zorlanmalıyım. D) Deneme sözcüğünü ilk kullanan Montaigne olmuştur. Onun denemelerinin konusu bütün hayattır, hayat tec- rübeleridir. Bu tecrübeler insan ruhu üzerine eğilen, gördüğünü tatlı bir dille ispatsız anlatan görgülü bir ada- mın hayatından derlenmiştir. 8. Sınıf 117 Türkçe

TEST17 PARÇADA ANLAM ANLATIM İLKELERİ 2135 1. Cümlelerin ve sözcüklerin kolay anlaşılır olması, 4. yanlış anlaşılmalara yer verilmeyecek şekilde düzenlenmesi ................ ilkesi ile ilgilidir. Bu ilkeye İLKENİN ÖZELLİKLERİ uygun bir paragraftan herkes aynı anlamı çıkarır. Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi ge- Yazar, anlattıklarına kişisel görüşlerini tirilmelidir? katmaz. Doğruluğu kanıtlanabilir nitelikteki yargı- A) Açıklık B) Duruluk ları içerir. C) Doğallık D) Nesnellik Bilimsel yazılar bu ilkeye örnektir. 2. Yalınlık; anlatımın süsten, gösterişten ve gereksiz Zeka Küpü Yayınları Özellikleri verilen ilkeye uygunluk, seçeneklerin ayrıntılardan uzak olmasıdır. hangisinde görülür? Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin anlatımı A) Küçükken bir kitap okumuştum. Bu kitap yaşa- yalın değildir? mımda derin izler bıraktı. Bu iz mavi denizin bü- yüsünü yüreğime çizdi. A) Olmuş ya da olması mümkün olayları anlatan yazılara roman denir. Romanın öyküden farkı, B) Her bahar güller için bir şeyler yazmak isterim. daha uzun daha detaylı oluşudur. Çünkü gül, dünyaya sunulmuş güzelliklerin en başındadır. B) Şimdi zamanın nefesi daralıyor üzerimize ser- pilen kasvetten. Soluk almakta zorlanıyor gibi C) Antartika'da uzun kutup gecesi, güneşin ufuk- insaniyetimiz. tan yükselmesi ile biter ve altı ay sürecek gün- düz başlar. C) I. Beş Yıllık Kalkınma Planı, 1933'te hazırlana- rak 1934'te yürürlüğe girmiştir. D) Çığırtkan öfkeler saçarak sanki dağları yara ya- ra gelen bir motor, kapının önünde homurtular D) Evini bir parti sonrası temizlemek için saatlerce eşliğinde durdu. uğraşıyorsan birçok arkadaşın var demektir. Baraj Sorusu 3. Anlatım ilkeleri ile ilgili bazı kavramlar ve bu kav- ramların tanımları aşağıdaki gibidir: 5. Ahmet : Benim okuduğum yazardan beklentim sa- mimi olması ve kendi yaşamından kareler  Yoğunluk KAVRAMLAR paylaşmasıdır. Beni hayallerle oyalayıp ya-  Yalınlık şamdan uzaklaştıran bir eseri okumayı is-  Açıklık temem.  Tutarlılık Sevgi : S ürekli aynı konuların işlendiği, sıradan  Anlatımın süsten, gös- TANIMLAR eserleri okumayı sevmiyorum. Benim oku- terişten uzak olmasıdır. duğum yazar herkesten farklı konuları fark- lı şekilde anlatabilmeli.  Sözün tek ve net bir anlam vermesidir. Çetin : Benim okuduğum yazardan beklentim az sözle bana çok fazla şeyi ifade etmesidir.  Az sözle çok şey anlat- Ben yazarı okurken gereksiz uzayan ifade- maktır. lerle karşılaşmak istemiyorum. Yukarıda verilen kavramlar kendi tanımı ile eş- Seçeneklerden hangisi bu okuyucuların, kitap letirildiğinde, hangi kavram dışarıda kalır? yazarlarından beklentilerinden biri değildir? A) Yoğunluk B) Yalınlık A) Özgünlük B) Özlülük C) Açıklık D) Tutarlılık C) Akıcılık D) İçtenlik Türkçe 118 8. Sınıf

PARÇADA ANLAM 18 TEST 2136 4. Dostluk; kötülüklerden, saldırılardan, horlanmalar- dan bizi esirgeyenlerin yürek gücüdür. Dost güzel- DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI dir, iyidir, esirgeyendir, koruyandır. Dost, gönül ka- pılarını ardına kadar açan, bir ölçüde hoş gören, 1. Ceviz ülkemizin hemen her yerinde yetişen çok gör- bağışlayandır; gerektiğinde de kötü yanlarımızı, ey- kemli bir ağaç. Ceviz ağacının boyu 25-30 metreye lemlerimizi, eleştirmesi gereken; ama onurumuza kadar ulaşabilir. Bu ağacın meyvesine de ceviz hep saygılı kalandır. denir. Beyne fayda sağlaması, kolesterolü düşürü- cü etkisinin olması, uykusuzluğa iyi gelmesi cevizin Verilen metinde kullanılan düşünceyi geliştirme başlıca faydaları arasındadır. yoluyla ilgili bilgi seçeneklerin hangisinde veril- miştir? Bu parçada, aşağıdakilerden hangileri kullanıl- mıştır? A) Birden fazla varlık ya da kavram arasındaki ben- zerlik veya farklılığı ortaya koyar. A) Açıklama - Tanımlama B) Öyküleme - Karşılaştırma B) Düşüncenin kanıtlanabilmesi için istatistiksel bil- C) Açıklama - Benzetme gilerden yararlanır. D) Tartışma - Tanımlama C) Bir kavramın ne olduğunu, ne işe yaradığını, be- lirleyici özelliklerini ortaya koyar. D) Bir düşünceyi savunmak, kanıtlamak için aynı görüşteki kişilerden alıntı yapar. 2. Barok; Avrupa’da yaygınlaşan, sanatta bir anlatım Zeka Küpü Yayınları biçimidir. Barok sözcüğü, birbirinden ayrı iki şeyi ta- nımlar: Sanat tarihinde \"Rönesans\" ile \"Klasikçilik\" 5. arasında kalan bir dönemi ve bütün çağlarda veril- Merhaba Bilim Çocuk, miş bazı eserlerin tarzını. Mimarlık, müzik, resim ve heykelin etkileyici temalar altında birleştirilmesi ama- Birçok dergi okudum ama bu dergi okuduğum cını güder. Verilen metnin anlatımıyla ilgili seçeneklerden en iyi, en eğlenceli dergi. Derginin yanında he- hangisine ulaşılamaz? diye olarak verilen maketleri keyifle yapıyorum. A) Nesnel cümlelere yer verilmiştir. Çıkartmaları dolabıma yapıştırıyorum, poster- B) Bir kavramla ilgili tanıma başvurulmuştur. C) Bilgi vermek amacıyla oluşturulan bir metindir. leri odamın duvarlarına asıyorum. Bu dergiyi D) Anlatımda yalınlıktan uzaklaşılmıştır. çok ama çok seviyorum ve şimdiye kadar hiç- 3. İnsanların yaşamak, çalışmak, oynamak, öğrenmek, bir sayısını kaçırmadan aldım. Bu derginin ha- spor yapmak ve daha pek çok şey için binalara ge- reksinimi vardır. İşte böyle bir gerekisinim ortaya çı- zırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür kıp da bir bina yapmak gerektiğinde, ilk iş olarak bir tasarım yapılır ve bir proje hazırlanır. Bu projeyi kur- ediyorum. Ceyda Çağlar gulayan, tasarlayan kişiye de mimar denir. Bu paragrafta, aşağıdakilerden hangisi tanım- Kozyatağı-İstanbul lanmıştır? Ceyda beğenip takip ettiği dergiye kısa bir mektup A) Proje B) Spor yazmıştır. C) Tasarım D) Mimar Ceyda mektubunda düşünceyi geliştirme yolla- rından hangisini kullanmıştır? A) Tanımlama B) Tanık gösterme C) Karşılaştırma D) Örnekleme 8. Sınıf 119 Türkçe

TEST 18 PARÇADA ANLAM 6. • Tanık gösterme Zeka Küpü Yayınları 8. Otobiyografiler ve anılar edebî tür olarak birbirine • Karşılaştırma çok benzer. Ne var ki anılar otobiyografilerin ancak bir bölümü sayılabilir. Yani otobiyografiler anılara • Benzetme göre daha kapsamlıdır. Otobiyografi kişinin kendisi ile ilgili bilgi verirken anı, hem bireysel hem de top- Seçeneklerin hangisinde yukarıda verilen dü- lumsal anlamda bilgiler içerir. şünceyi geliştirme yollarının tamamına yer ve- rilmiştir? Verilen metinde ağırlıklı olarak kullanılan düşün- ceyi geliştirme yoluyla ilgili bilgi seçeneklerin A) Atatürk, engin ve derin bir insan sevgisine sahip- hangisinde verilmiştir? tir. Onun dünyasında kin yoktur. Her şey sevgi üzerine kuruludur. Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun A) Düşüncenin kanıtlanması, inandırıcı kılınması için deyişiyle, “Atatürk’ün asil yüreği, pas tutmamış araştırma sonuçlarından yararlanılan yöntemdir. madenler gibi kin nedir hiç bilmemiştir.” B) Herhangi bir düşünceyi açıklamak için iki varlık B) Romancı veya şair için yazmak nasıl dayanıl- veya iki kavram arasındaki benzerlik ya da kar- maz bir ihtiyaçsa, okuyucu için de yazılanları şıtlıklardan yararlanılan yöntemdir. okumak öyledir. En kötümser zamanlarımızda yardıma onlar koşar. Ataç; hasta yatağında ken- C) Aralarında ilgi bulunan benzerlikçe zayıf olanın disini görmeye gelen Sabahattin Teoman’a: güçlü olanla anlatıldığı yöntemdir. “Hastalıkta ağrıları dindirici en iyi ilaç şiirmiş, bo- yuna şiir okuyorum.” dememiş miydi? D) İleriye sürülen soyut düşüncenin somutlaştırıl- masını okuyucunun kafasında canlandırılması- C) Karşıdan sahile doğru gelen tekneyi görüyor mu- nı sağlayan yöntemdir. sun? Onu yürüten nedir? Şu uçan kuşlara bak. Kanatları olmasa uçabilirler mi? Düşünceyi ele 9. Söz sanatlarından, ölçüden uzak bir alalım. Onu dört duvar arasına kapatırsanız ka- şiir dili, benim şiir anlayışıma uygun natsız kuşa, motorsuz gemiye benzer. Sonuçta değildir. Mesela, Orhan Veli ve ar- anlamını yitirir. kadaşlarının şiirlerini ele alalım. Ko- nuşurken kullandıkları sözcüklerle D) İlk Türk kadın romancıları erkek romancılarla yazmışlar şiirlerini. Bence şiirlerde hemen hemen aynı dönemde yazmaya başla- gündelik dil kullanılmamalıdır. dılar. Bizde Batı’dakinden farklı olarak erkek ya- zarların da kadın yazarların da doğrudan doğ- Beyza'nın düşüncelerini kanıtlaması için kullan- ruya beslenebileceği bir roman geleneği yoktu. dığı düşünceyi geliştirme yolunun örneği seçe- Ama Batı romanının kaçınılmaz olarak anlatının neklerin hangisinde vardır? merkezine yerleştirdiği kadın - erkek ilişkileri ko- nusunu Türk romanı da işlemek zorundaydı. A) Büyük ve küçük her hadise toplumdaki bireyle- rin yaratıcılığıyla ele alınıp birer edebi ürün ha- 7. Batılı ve Doğulu insan arasında farklar vardır. Batı- line gelir. Tüm değer yargıları ve inanışlar bu lı insan bağımsızlığına düşkündür, maddiyata ve ürünlerde dile gelir. başarıya tutkuyla bağlıdır. Gelenekleri çok fazla önemsemez. Doğulu insansa geleneklerine sıkı sı- B) Artık hiçbir şey eskisi gibi zor değil. Hayatımızı kıya bağlıdır. Maddiyata düşkünlüğü geleneklerin- kolaylaştıran birçok yardımcı alete sahipiz. Sü- den sonra gelir. Kişisel bağımsızlığından çok aile- pürge, bulaşık makinesi, buzdolabı... Hepsi vaz- sine ve dostluğa önem verir. geçilmez birer nimet bizim için. Bunların kıyme- tini bilmek lazım. Parçada batılı insan ve doğulu insan hangi yön- den karşılaştırılmamıştır? C) Araştırmalara göre televizyon karşısında geçirdi- ğimiz süreler pek iç açıcı değil. Yetişkinler günleri- A) Eğitim düzeyi B) Geleneğe bağlılık nin en az 2 - 3 saatini televizyon karşısında geçi- C) Kişisel özgürlük D) Ekonomik değerler riyor. Çocuklarda ve gençlerde bu oran daha fazla. D) Temeli, bilinmeyen zamanlarda atılan gizli bir anlaşmalar sistemi olan dil, aynı zamanda bir milleti diğer milletlerden ayıran en önemli unsur- dur. Dili doğru kullanmak ve dile sahip çıkmak her vatandaşın görevidir. Türkçe 120 8. Sınıf

PARÇADA ANLAM 18 TEST 10. Ýnsan eliyle yapýlmýþ, uðruna emek verilmiþ her þey 12. çok deðerlidir benim için. Bu nedenle sayfasý katlanmýþ bir kitap, üzeri çizilmiþ bir heykel, boyasý İnsanın hayat içindeki yerini belirleyen iki unsur, akıl kalkmýþ bir tablo görmeye dayanamam. Binbir ve yürektir. Sanatçı, eserine yüreğini koyan kişidir. emekle ortaya çýkarýlan þey ayný özenle korunsun Bu bakımdan bilim adamı da sanatçının tam zıttı- isterim. dır. Bilim adamı aklını işletir, sanatçıysa yüreğini Parçayla birlikte aþaðýdaki görsellerden hangi- dinler. si kullanýlýrsa örnekleme yapýlmýþ olmaz? Bu parçanın anlatımında seçeneklerin hangisin- A) de verilenlerden faydalanılmıştır? A) Örnekleme - Benzetme B) B) Tanımlama - Sayısal verilerden yararlanma C) Betimleme - Örnekleme D) Karşılatırma - Tanımlama C) Zeka Küpü Yayınları 13. 1 Bumerang 2 Selvi 3 Söğüt D) 4 Su kıyısında yetişen ağaçlardan biridir. Afrika yerlilerinin avlanmak için kullandığı, 5 hedefe ulaştıktan sonra sahibine döne döne geri gelen, V biçiminde bir sopadır. 6 Çam ağacına göre uzun ve ensizdir. 7 Tanımlama 8 Karşılaştırma 9 Örnekleme 11. Sanata dökülmemiş sevgi, kurumaya yüz tutmuş bir Yukarıda verilen sözcükler, ifadeler ve düşünce- dere gibidir. Bir sevgiyi ölümsüzleştirmek ancak yi geliştirme yolları aşağıdakilerden hangisinde resimle, müzikle, şiirle, romanla mümkündür. Sıra- doğru eşleştirilmiştir? dan insanın büyük sevgisini tarih hatırlamaz ama Leyla ile Mecnun’u, Antonius’la Kleopatra’yı, A) ⇒ 1 - 5 - 8 B) ⇒ 1 - 5 - 9 Romeo ile Juliet’i hiç kimse unutamaz. ⇒ 2 - 4 - 7 ⇒ 2 - 4 - 7 ⇒ 3 - 6 - 9 ⇒3-6-8 Bu metinde altı çizili kısımda kullanılan düşün- ceyi geliştirme yolu, aşağıdakilerden hangisidir? C) ⇒ 1 - 4 - 7 D) ⇒ 1 - 5 - 7 ⇒ 2 - 5 - 8 ⇒ 2 - 6 - 8 A) Tanımlama B) Örnekleme ⇒ 3 - 6 - 9 ⇒3-4-9 C) Karşılaştırma D) Benzetme Türkçe 8. Sınıf 121

TEST 18 PARÇADA ANLAM 14. Türkiye'nin Vitrini: Miniaturk Zeka Küpü Yayınları 16. İnsanların değeri, zengin veya yoksul olmalarıyla ölçülemez. Kimi insanlar son derece yoksuldur fa- Yerli ve yabancı turistlerin İstanbul turunda ilk kat içlerinde bir hazine gizlidir. Kimi insanlar da zen- adresi olan Miniaturk, kısa sürede muhteşem gindir ama insani değerlerden nasibini almamıştır. bir Türkiye turu atmak isteyenler için ideal bir Ne demiş atalarımız: “Adam adamdır, olmasa da mekân. pulu; eşek eşektir, olmasa da çulu.” Bu yazının başlığında okuyucunun dikkatini çek- mek için aşağıdakilerden hangisi yapılmıştır? Bu paragrafın anlatımında, başvurulan düşün- A) İki kavramın benzerliği ya da farklılığı ortaya ceyi geliştirme yolu seçeneklerin hangisinde kul- lanılmıştır? konularak karşılaştırma yapılmıştır. B) Aralarında ortak nitelik bulunan iki varlık ya da A) Eski Türk şairlerinin hepsini sevip ona sahip çı- kan yazar onların şiirlerini kuşaktan kuşağa ak- kavram arasından nitelik olarak güçlü olandan tardı. Böyle olmasaydı Yunus'un hâlâ ilahileri zayıf olana aktarma yapılmıştır. söylenir miydi, Karacaoğlan sazıyla köy köy do- C) Bir kavram ya da varlığın ne olduğunun açıkla- laşır mıydı, Köroğlu isyan türküleri söyler miydi? ması yapılmıştır. D) Düşüncenin kanıtlanabilmesi için istatistiksel B) Türkçede \"kışlağ, yaylağ\" gibi sözcüklerin ve ça- bilgilerden ya da grafiklerden yararlanılmıştır. dır adlarının bolluğu Türklerin göçebe oldukları- nı; \"kırat, doru at, yağız at...\" gibi binicilik terimle- rinin çokluğu ise ulaşımda attan yararlanıldığını göstermektedir. C) Ansiklopediler, birden fazla konuda özlü ve bilim- sel bilgiler veren yapıttır. Harf sırasına göre dizi- len, akademik yönü olan yapıtlardır. Kişinin en özlü bilgiye en kısa yoldan ulaşmasını sağlar. D) Dil toplumun aynasıdır, onu her türlü özelliğiy- le bize anlatır. Bu konuda Doğan Aksan: \"Bir ulu- sun yaşayış biçimi, gelenekleri ve inanışları hak- kında elimizde hiçbir şey olmasa bile onun dilinden çıkarak yaşayış biçimi, gelenekleri ve inanışları hakkında bilgi sahibi oluruz.\" der. 15. • Deyime yer verilmiştir. 17. Shakespeare’in ‘‘Bütün dünya bir sahnedir. Bütün erkekler ve kadınlar sadece birer oyuncu; sahneye • Benzetmelerden yararlanılmıştır. girerler, çıkarlar.’’ dediği gibi biz de Türkiye’mizi se- yircisi olan bir sahne olarak görüyoruz. Türkiye sah- Seçeneklerin hangisinde, yukarıda verilen iki nemizde de oyuncular sıraları geldiğinde sahneye özellik bir arada kullanılmıştır? çıkarlar, rollerini oynarlar ve sonunda sahneden de tiyatrodan da çekilirler. A) Zaman, her şeyi alıp götürür insandan; mutlu- luklarını, üzüntülerini, sevdiklerini... Arkana dö- Bu paragrafta, seçeneklerin hangisinden yarar- nüp bakarsın bir zaman, anlarsın ki yapayalnız lanılmıştır? kalmışsın bu hayatta. A) Tanık gösterme B) Örnekleme B) Bir yılan misali kıvrılıyordu yollar önümüzde. Yor- gunluk nedir bilmeden saatlerce ilerledik. Niha- C) Karşılaştırma D) Öyküleme yet masmavi deniz çarşaf gibi seriliverdi önümü- ze. Dakikalarca gözümüzü alamadık denizden. C) Hasat zamanı yaklaşmıştı. Tarlalar sapsarı ke- silmişti. Başaklar rüzgâr estikçe nazlı bir gelin gibi süzülüyordu. O ne güzel manzaraydı öyle! D) Ben, deniz kıyısındaki bir kasabada doğdum. Burada hiç yalnız hissetmez kendini insan, doğayla hemen bütünleşiverir, bir parçası olur doğanın. Türkçe 122 8. Sınıf

PARÇADA ANLAM 18 TEST 18. 20. Bence şiir bilgiyi sergileme aracı değildir. Bu neden- le didaktik tarzda yazılan şiirleri diğerlerine göre da- Bu kitap hakkında sen ne düşünü- ha az başarılı bulurum. Şair dünya görüşünü, dü- yorsun? şüncelerini fazla hissettirmeden sanatsal bir söyleyiş içinde sunmalıdır. Şairin filozof kadar bilgi- Ayşe li olmasını isteyen Nahit Ulvi Bey: \"Fakat bilgisini ukalalığa dökmeden şiirsel bir dille vermelidir.\" İnsanın en yakın arkadaşıdır kitap. Sa- Mustafa diyor. bahattin Ali’nin “Kürk Mantolu Madon- na” adlı kitabı da benim yakın arka- Yukarıdaki paragrafın anlatımıyla ilgili verilen daşlarımdan biri oldu. Okuduğum bilgilerden hangisi yanlıştır? diğer kitaplardan aldığım hazdan da- ha fazlasını aldım bu kitaptan. Her A) Tanık göstermeden yararlanılmıştır. sayfasında hayattan izler buldum. B) Karşılaştırmaya yer verilmiştir. C) Metin tartışma tekniği ile yazılmıştır Yukarıdaki konuşmada Mustafa, arkadaşının D) Öznelliğe yer verilmemiştir. sorusunu yanıtlarken düşünceyi geliştirme yol- larından hangisini kullanmamıştır? A) Örneklendirme B) Karşılaştırma C) Tanık gösterme D) Benzetme Zeka Küpü Yayınları Baraj Sorusu 19. 21. Özellikle öğretici yazılarda inandırıcı olabilmek için Adapazarı Şeker Fabrikası 1953’te istatistiksel bilgiler ve araştırmaların sayısal verileri işletmeye açıldı. Kuruluşundan bugü- kullanılır. Böylece ileri sürülen görüş doğrulanmış ne 1800 ton olan pancar kapasitesi olur. 1980’de 6000 tona çıkarıldı. Bu bü- yük bir gelişme. Hakkında bilgi verilen düşünceyi geliştirme yolunun kullanıldığı örnek hangi seçenekte ve- Murat'ın konuşmasında bulunan düşünceyi ge- rilmiştir? liştirme yoluyla ilgili bilgi seçeneklerin hangi- sinde verilmiştir? A) İradeli insanlar bir işe başlamadan önce o işle ilgili karşılarına çıkabilecek sıkıntıları, zorlukla- A) Yazarın düşüncesini kabul ettirmek için kendi- rı peşinen kabullenir. Yaşadıkları sorunları çöz- siyle aynı doğrultuda düşünen birinin sözüne yer mek için sonuna kadar bütün enerjileriyle uğraş verdiği yöntemdir. verirler. B) Bir kavram ya da varlığın ne olduğunun açıklan- B) Eğer bir sanat eserinde konu esas olsaydı oku- masıyla ilgili bir yöntemdir. muş olduğumuz bir romanın konusunu bildiği- miz için tekrar tekrar okumak anlamsız olurdu. C) Düşüncenin kanıtlanabilmesi için istatistiksel bil- Oysa \"Gariot Baba\" gibi romanları defalarca oku- gilerden ya da grafiklerden yararlanma yönte- yanlar sayısız denecek kadar çoktur. midir. C) Konuþma dilinden ayrý bir þiir dili, benim þiir D) Bir kavramı ya da varlığı başka bir kavram ya anlayýþýma göre, olamaz. Örneðin Melih Cev- da varlığın özellikleriyle anlatma yöntemidir. det’in, Oktay Rıfat’ýn ve onlar gibilerin þiirlerine bakýn. Benim gibi, konuþurken kullandýðýmýz sözcüklerle yazmýþlardýr þiirlerini. Bence doðru olan da budur. D) Dünyanın en güzel, en lezzetli inciri Türkiye'de yetişir. Yıllık üretim 185 bin ton civarındadır. Kalkınabilmemiz için bu üretimi daha da artır- malıyız. 8. Sınıf 123 Türkçe

TEST 19 PARÇADA ANLAM 2137 DUYU ORGANLARIYLA KAVRAMA 1. Bilgi Metin Özellikle öyküleme ve betim- Sevimli heykellere tek tek baktıktan sonra yemyeşil ağaçlar, güzel leme paragraflarında beş du- evler arasında yürümeye devam ediyoruz. Ahşap heykellerin hemen yumuzla algıladığımız özellik- yanındaki sarı bina ise Polonezköy Kültür Evi. Buradan köy meyda- lere yer vermeye \"duyulardan nına doğru devam ederken köşede hediyelik eşya satan tezgâhlar yararlanma\" denir. ve arıcılık müzesi dikkat çekiyor. Verilen bilgiye göre yukarıdaki metnin anlatımında, ağırlıklı olarak hangi duyu ile ilgili ayrıntılara yer veril- miştir? A) Koklama  B) İşitme  C) Dokunma  D) Görme 2. Rüstem Çavuş pos bıyıklı, gözlerinin içi gülen, canlı, şakacı, sevgi dolu, Sivas’ın Zara ilçesinden bir kişidir. Çöp- çü çavuşu olduktan sonradır ki bizim evin yanındaki arsayı aldı. Arsanın dört bir yanını çitle çevirdi. Baharda bir baktık ki bütün çit boyunca hanımelleri açmış, bütün mahalleyi hanımeli kokusu sarmış. Bu paragrafta, duyu organlarından hangileri ile ilgili ayrıntılara yer verilmiştir? A) Görme - İşitme B) İşitme - Dokunma C) Görme - Koklama D) Tatma - Koklama Baraj Sorusu 3. Görsele uygun en fazla duyu organı ile ilgili ayrıntı- ya yer verilen metin hangi seçenektedir? A) Sabahın erken saatleriydi. Kasabanın meydanına kurulan pazar tezgahında pişirdiğim pideleri satıyor- dum. Pidelerin hangi saatte satıldığını beyaz bir kâğıda not ederek gelecek hafta pazara kaç pide ge- tirmem gerektiğini hesap ediyordum. B) Bu sabah kahvaltıya misafir gelecek. Hanımımın ta- rif ettiği yerden köy ekmeği almam gerekiyor. Paza- ra girdiğimde tarife gerek duymadan mis gibi ekmek ve pide kokularını içime çekerek tezgahı gördüm. Bir süre satıcıları izledim. C) Altı yedi yaşlarındaydı. Dedesiyle pazarda buluşmak üzere anlaşmışlardı. Cebinde birkaç kuruşu vardı. Tezgah- ların arasında dolanıp duruyor, bir şey almak istercesine uzun uzun tezgahları izliyordu. Mis kokulu pidelerin ta- dını merak ediyor, dedesinin pazara gelmesini dört gözle bekliyordu. D) Bir saat önce tezgahına dizdiği pidelerin kokusu buram buram etrafa yayılıyor, komşu satıcıların müşteri ça- ğıran sözleri dikkatini çekiyordu. Eline aldığı kâğıda ne yazdığını merakla izleyen genç adam bakışlarını onun tezgahından ayıramıyordu bir türlü. Türkçe 124 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 20 TEST 2138 1 - 4. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız. Çocuğun Ümidi Küçük bir çocuk güzel bir yaz sabahı kalp şeklinde, pırıl pırıl parlayan bir taş buldu. Taş öyle güzeldi ki çocuk ona hayran oldu, bu taş mutlaka bir mücevher olmalıydı. Hemen koşup babasına gösterdi. Babası bunun değersiz bir çakmak taşı olduğunu hemen anladı ama oğlunun hevesini kırmamak için bir şey diyemedi. Çocuk, çok istediği bisikleti almak için elindeki taşı satmak istiyordu. Babası buna yanaşmayınca iş başa düştü, diye düşünüp çarşı- ya gitti. Kuyumcuların vitrininden ışıl ışıl yansıyan mücevherlere baktı. Çoğu kendi taşından da küçüktü. Bir dükkanı gözüne kestirip içeri girdi. Mağaza sahibi adam, kürk mantolu bir kadına gerdanlık gösteriyordu. Çocuk cebinden çıkardığı taşı uzatıp: – Bu pırlantayı sahilde buldum, satmak istiyorum, dedi. Dükkan sahibi taşı alıp gülümsedi: – Bu basit bir çakmak taşı, sahil bunlarla dolu, dedi. Çocuk hemen itiraz etti. Taşının ne kadar güzel, parlak ve değerli olduğunu tekrarladı. Dükkan sahibi, çocuktan kurtulup müşterisiyle ilgilenmek istiyordu. Kadın onun niyetini sezmişti. Çocuğun taşına yakından bakıp: – Tam aradığım gibi bir taş. Onu bana satar mısın? dedi. Çocuk sonunda biri taşın değerini anladığı için çok sevindi. Kadının cebine doldurduğu paraları görünce sevinç- ten deliye döndü, defalarca teşekkür etti. İstediği bisikleti almak için dükkandan koşarak çıktı. Dükkan sahibi şaşırıp kalmıştı, müşterisini yeniden uyarmak istedi ve taşın basit bir şey olduğunu tekrarladı. Bu- nun üzerine kadın: – Bu taş, bu dükkandaki bütün mücevherlerden daha değerli çünkü bir çocuğun ümidini taşıyor, dedi. 1. Verilen hikayenin unsurlarıyla ilgili seçenekler- 3. Yukarıdaki metinde kullanılan anlatım tekniğiy- deki bilgilerden hangisi yanlıştır? le ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur? A) Kişiler: Çocuk, babası, kuyumcu, kadın. A) Bir düşüncenin yanlışlığını göstermek amacı bu- B) Yer: Deniz kenarı lunur. C) Zaman: Bir yaz günü D) Olay: Çocuğun, bulduğu taşı satmak istemesi B) Olaya dayalı bir anlatım söz konusudur. C) Yorum içeren ifadelere yer vermeyen öğretici yazılardır. D) Varlıklar niteleyici özellikleriyle birlikte anlatılır. 2. 1. Çocukların isteklerini daima yerine getirmeliyiz. Zeka Küpü Yayınları 4. Metinde kullanılan \"hevesini kırmak\" deyiminin an- 2. Ümit bu hayatta sahip olunan en önemli değer- lamı seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir? dir. 3. Çocuklarımıza daima ümitli olmayı öğretmeliyiz. A) İmrendiği, çok istediği bir şeye kavuşup ona doy- 4. Değerli eşyaların değerini yalnızca o işin sarrafı mak bilir. B) Bir işi yapmamak için bahaneler ileri sürmeye Verilen metnin ana düşüncesi numaralanmış çalışmak cümlelerin hangisinde doğru verilmiştir? C) Kişi ya da makamı yaptığı işler üzerine savun- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 ma yapmaya çağırmak D) Bir kişinin herhangi bir durumla ilgili isteklerini, düşüncelerini engellemek 8. Sınıf 125 Türkçe

TEST 20 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 5. Bir metni doğru anlamak için öğrenciden bekle- 7. nenler şunlardır: %10 ◆ Sözcüklerin hangi anlamda kullanıldığını kavra- %5 mak %15 %70 ● Örneklerin, karşılaştırmaların hangi konuyla ya %10 %5 da düşünceyle ilgili olduğunu öğrenmek Zeka Küpü Yayınları %15 ■ Bir paragraftan ötekine geçerken hangi değişik- Çizgi film izleyen 100 çocuğa, s%e7v0dikleri çizgi film karakterleri ile ilgili bir anket yapılmıştır. Bu anket liğin gerçekleştiğini fark etmek As)onucunda eBn)çok sevilenCç)izgi film karaDk)terinin Tom, en az sevilen çizgi film karakterinin ise Kaba- ▲ Yardımcı düşüncelerin tek bir düşünceye hizmet sakal olduğu görülmüştür. Jerry’nin ise Temel Reis’ten daha çok sevildiği ortaya çıkmıştır. ettiğini sezmek Buna göre yukarıdaki grafikte Jerry’nin sevilme Tamer, okuduğu metinle ilgili olarak şu oranı hangi renkte ifade edilmiştir? çözümlemeleri sıralıyor: A) B) C) D) 1. Üçüncü ve dördüncü paragraflarda sonuç bölü- müne yaklaştığını hissettim. 2. “Bırakmak” sözcüğünün “terk etmek” anlamına geldiğini anladım. 3. Metin içindeki varlıklarla metin dışındaki varlık- lar yan yana getirilerek metni anlamanızı kolay- laştırıyor. 4. İnce düşünce kanalları, ana düşünce ırmağına akıtılmış. Tamer, hangi beklentiyi hangi maddede çözüm- lemiştir? ◆● ■ ▲ A) 2 3 4 1 B) 4 1 2 3 C) 1 3 4 2 D) 2 3 1 4 8. Farklı yazarlara ait olan A ve B metinleri, İstanbul'u anlatmaktadır: 6. (1) Bir roman yazmak, yazan kişiyi baştan aşağı ye- İstanbul’u dinliyorum, gözlerim kapalı nileyen ve ona özgüven veren bir iştir. (2) Konusu- nu seçmiş, karakterlerini oluşturmuş bir yazar artık A Serin serin Kapalıçarşı kalemine karşı koyamaz. (3) Yazmak bireysel bir Cıvıl cıvıl Mahmutpaşa eylem olduğu için yazar kendini toplumun dışına çe- ker. (4) Roman yazarı yaptığı kurgu kadar zamanı Güvercin dolu avlular ve karakterini de yönetmeyi bilmelidir. İstanbul, sonsuza kadar sevilecek aziz bir sev- Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili ola- gilidir; çünkü ruhsal estetik ve kültürel olgunlu- rak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? ğunu tamamlamış bütün bir Türk medeniyetinin B hayat bulduğu yerdir. Onu görenler, onun semt- A) 1. cümlede roman yazmanın yazara olumlu et- lerinde dolaşanlar ruhlarını yaratan medeniye- kisinden söz edilmiştir. tin soluğuyla yaşarlar. B) 2. cümlede yazmaya karar vermiş bir yazarın Bu iki metne göre, aşağıdaki sorulardan hangi- engellenemeyeceği açıklanmıştır. si yanıtlanabilir? C) 3. cümlede roman yazarı olmanın zorluklarına A) Aynı konu değişik türlerle anlatılabilir mi? değinilmiştir. B) İnsanlar yaşadıkları şehirleri niçin sever? C) Bir konuyu işlemenin zorlukları nelerdir? D) 4. cümlede roman yazarının yapması gereken- D) İstanbul bugüne kadar kaç esere konu olmuştur? lere değinilmiştir. Türkçe 126 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 20 TEST 9 - 12. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız. 1873 yılında İstanbul'da doğdu. İlköğrenimine Fatih'te Emir Buharî mahalle mektebinde başladı. Maarif Nezareti'ne bağlı iptidaîyi ve Fatih Merkez Rüştiyesi'ni bitirdi. Bunun yanı sıra Arapça ve İslami bilgiler alanında babası tara- fından yetiştirildi. Rüştiye'de 'hürriyetçi' öğretmenlerinden etkilendi. Türkçe, Arapça, Farsça, ve Fransızca bilgisiy- le çevresindekilerin dikkatini çekti. Mekteb-i Mülkiye'nin idadi (lise) bölümünde okurken şiirle uğraştı. İlk şiirlerinin yayımlanmasını izleyen on yıl boyunca hiçbir şey yayımlamadı. 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanıyla bir- likte Eşref Edep'in çıkardığı Sırat-ı Müstakim ve sonra Sebilürreşad dergilerinde sürekli yazılar ve şiirler yazma- ya başladı. 1913'te Mısır'a iki aylık bir gezi yaptı. Dönüşte Medine'ye uğradı. Aynı yılın sonlarında Umur-u Bayta- riye müdür muaviniyken memuriyetten istifa etti. Bununla birlikte Halkalı Ziraat Mektebi'nde kitabet ve Darülfunun'da edebiyat dersleri vermeye devam etti. Konuşma diline yaslandığı için kolayca yazılıvermiş izlenimi veren şiirleri biçime ilişkin titiz bir tutumun örnekleridir. Hem aruzdan doğan bağların üstesinden gelmiş hem de şiirin bütününü kapsayan bir iç musiki düzenini gözetmiş- tir. Dilde sadeleştirmeden yana olan tutumunu her şiirinde ortaya koymuştur. Dilin doğal yapısını bozmadan şiirimi- zin gelişmesini sağladı. Aruz veznini yumuşattı. Bu, aynı zamanda Türkçenin şiir söylemedeki imkanlarının ne ölçü- de geniş olduğunu göstermesi demekti. Dilin toplumsal işlevini öne çıkardı. Üslupta özgünlük ve kişiselliğe ulaştı. İşgal altında geçen yıllarda, halkın ve ordunun moral gücünü artıracağını düşenen meclis, İstiklal Marşı güftesi için yarışma açtı. Yarışmaya katılan 724 şiirin hiçbiri beklenilen başarıya ulaşamadı. Maarif vekilinin isteği üzeri- ne yazdığı marş 17 Şubat 1921 tarihinde Sebilürreşat'ta yayımlandı. 12 Mart 1921'de birinci TBMM tarafından ka- bul edildi. Karşılığında verilen ödülü kabul etmeyen Mehmet Akif bu ödülü Darülmesai'ye bağışladı. 9. Verilen metinde Mehmet Akif Ersoy ile ilgili aşa- 11. Metne göre İstiklâl Marşı ile ilgili verilen bilgiler- ğıdakilerden hangisine değinilmemiştir? den hangisi yanlıştır? A) Daima okulda etkilendiği öğretmenlerinin izin- A) Resmî olarak kabul edilmeden önce dergide den gittiğine yayımlanmıştır. B) İlk şiirlerinin yayımlanmasından sonra uzun bir B) Mehmet Akif, kazandığı ödüle dokunmayıp bu süre hiçbir şey yayımlamadığına ödülü bağışlamıştır. C) Dönemin belli dergilerine yazılar ve şiirler yaz- C) Mehmet Akif maarif vekilinin isteği üzerine İstiklâl dığına Marşı'nı yazmıştır. D) Belli alanlarda babası tarafından yetiştirildiğine D) Bağımsızlığın kazanılmasından duyulan coşku ve heyecan ana duygu olarak ele alınmıştır. 10. Mehmet Akif Ersoy'un şiirleriyle ilgili, Zeka Küpü Yayınları 12. Yukarıdaki metinde kullanılan anlatım tekniğiy- 1. Dilin toplumsal işlevini ön plana çıkarmıştır. le ilgili bilgi, seçeneklerin hangisinde doğru ola- 2. Aruz veznini yumuşatıp hece ölçüsünü kullan- rak verilmiştir? mıştır. 3. Şiirlerinin tamamını konuşma diliyle ele almıştır. A) Varlıkların okuyucunun zihninde canlanacak şe- 4. Dilin doğal yapısını bozmadan şiirin gelişmesi- kilde, ayırt edici nitelikleriyle anlatıldığı tekniktir. ne katkıda bulunmuştur. B) Tasarlanmış ya da yaşanmış bir olayın bir baş- numaralandırılan bilgilerden hangilerine ulaşı- kasına sözle veya yazıyla aktarıldığı anlatım tek- labilir? niğidir. A) 1 - 2 B) 1 - 4 C) Bilgi vermek, bir şeyler öğretmek amacıyla oluş- turulan yazılarda kullanılan anlatım tekniğidir. C) 2 - 3 D) 3 - 4 D) Yazarın kendi doğrularını okuyucuyu inandır- mak, onu kendi gibi düşündürmek amacıyla kul- landığı anlatım tekniğidir. 8. Sınıf 127 Türkçe

TEST 20 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 13 - 15. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız. 16. Anne ve babalar çocuklarının söylediklerine iki tür tepki gösterirler: Kapalı tepki ve açık tepki. Ka- Aşağıda bir metnin giriş, gelişme ve sonuç bölümleri A, palı tepkide ebeveynler çocuğun duygularına tep- B ve C harfleriyle belirtilerek karışık olarak verilmiştir. kisiz kalır, böylece iletişim kesilir. Açık tepkide ise ebeveynler çocuğu anlamaya çalışır ve ne anla- A Kendinden söz etmeyi sevmezdi. Eserleriyle anıl- dığını ona söyler. Böylece iletişim de kesilmez. mayı tercih ediyordu. Zaten çok üretken bir yazar- dı. Bundan da derdini konuşarak değil de yazarak Fatih, okuldaki arkadaşlarına alınmış ve bir daha ifade ettiğini, yazdıkça konuşmaya ihtiyacının kal- okula gitmek istemediğini annesine söylemiştir. madığını anlamıştım. Bu bilgilere göre, Fatih’in bu sözlerine annesi- B Aylık röportajımı Sarp Erhan’la yapacaktım. Po- nin vereceği cevaplardan hangisi “açık tepkiye” püler bir yazar değildi. Gazetelerde haberleri çık- bir örnektir? mazdı. Tüm eserlerini takip eden hayran kitlesi sessizce desteklerdi onu. Daha önce de bir ara- A) Şu an meşgulüm, sonra konuşalım. ya gelmiştik ve ona niçin tanınan bir yazar olma- B) Bugün çok üzülmüş olmalısın. yı tercih etmediğini sormuştum. Mahçup gülüm- C) Başka çaren yok, okula gideceksin. semişti. D) Şikâyetlerinden bıktım artık! C İlk röportajımızdan sonra hakkında çok düşünmüş, 17. Doğru İlaç Kullanımının 4 Altın Kuralı: ondaki farklılığın nedenini çözmeye çalışmıştım. Bunun için de tüm romanlarını okudum ve bana Zeka Küpü Yayınları 1. Doktorunuza muayeneye giderken kullan- neden mahcupça gülümsediğini daha iyi anladım. dığınız tüm ilaçları ve önceki tedavi bilgile- O bir yazar olarak çok konuşkandı ama bir insan rinizi yanınızda bulundurunuz. olarak yalnızlığıyla mutluydu. 2. İlaçları yalnızca doktorunuzun gerekli görme- 13. Metnin “giriş, gelişme ve sonuç” sırası aşağıdaki- si durumunda ve reçeteli olarak kullanınız. lerden hangisinde doğru verilmiştir? 3. Doktorunuzun bilgisi olmadan ikinci bir ila- A) A - B - C B) B - C - A ca başlamayınız. C) C - A - B D) B - A - C 4. Önceki tedavilerinizde yaşamış olduğunuz 14. Metne göre Sarp Erhan’ın tanınan bir yazar ol- yan etkileri doktorunuza iletiniz. mayı tercih etmemesinin nedeni aşağıdakiler- den hangisidir? Dursun dede önceki akşam hastalandı ve ön- ceden kullandığı ilaçlar ve tedavi geçmişini gös- A) Yalnızlığıyla mutlu olması terir bir çizelgeyle birlikte doktora gitti. Doktor, B) Anlatacak bir şeyi olmaması muayeneden sonra A ve B ilaçlarını yazdı. Dur- C) Röportaj yapmayı sevmemesi sun dede eczacıya giderek elindeki reçeteyle D) Hayranlarının sayısından memnun olması yazılan ilaçları birebir aldı. Eve geldiğinde ise karısı Fethiye Hanım’ın da zoraki tavsiyesiyle 15. Yazara göre Sarp Erhan için “yazmak” aşağıda- evdeki C ile D ilacını da listeye dahil etti. İlaçla- kilerden hangisini ifade etmektedir? rı kullanmaya başlayan Dursun dede, üç gün sonra ayaklarının şiştiğini görünce apar topar A) Toplumsal sorunlara çözüm üretmek doktoruna gitmek zorunda kaldı. B) Popüler olmak C) Öz eleştiri yapmak Bu parçaya göre Dursun dede “Doğru İlaç Kulla- D) Kendini anlatmak nımının 4 Altın Kuralı” adlı broşürdeki kaç numa- ralı kuralları göz ardı etmiştir? A) 1 ve 2 B) 1 ve 3 C) 2 ve 3 D) 3 ve 4 Türkçe 128 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 20 TEST 18 - 21. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız. Kutup ayılarının temel besin kaynağı halkalı foklardır. Kutup ayıları yıllık enerji ihtiyaçlarının büyük kısmını bahar aylarında deniz buzulları üzerinde bu fokları avlayarak karşılar. Vücutlarına depoladıkları yağı ise deniz buzulla- rının çok küçüldüğü ve besin bulmanın zorlaştığı yaz aylarında enerji ihtiyaçlarını karşılamak için kullanırlar. Kutup ayılarının avlanmasında deniz buzullarının önemli rolü vardır. Deniz buzulları kutup ayılarının açık denizde uzak mesafelere ulaşmasına, böylece daha fazla fok avlayabilmelerine imkân sağlar. (. . .) Küresel ısınmanın etkisiyle açık denizlerdeki deniz buzullarının küçülmesi kutup ayılarının avlanma ve beslenme alışkanlıklarını olumsuz etkiliyor. Kutup ayıları yiyecek bulabilmek için açık denizlerde daha uzun mesafe katet- mek yani daha uzun süre yüzmek zorunda kalıyor. Bu durum kutup ayılarının avlanma döneminde normalden da- ha fazla enerji harcayarak besin depolarını tüketmelerine neden oluyor. Araştırmalar kutup ayılarının küresel ısınmaya bağlı olarak yeterince fok avlayamamaları durumunda karadaki ren geyiklerini, kar kazlarını ve yumurtalarını besin kaynağı olarak kullanabileceklerini gösteriyor. Ancak kutup ayıla- rının avlanma ve beslenme alışkanlıklarındaki değişimin uzun dönemli etkileri (vücutlarında depoladıkları ve har- cadıkları enerji miktarı arasındaki dengenin korunup korunamayacağı, üreme süreçlerinin nasıl etkileneceği) he- nüz belirlenebilmiş değil. (Tubitak / Bilimgenç) 18. Verilen metinde kutup ayılarıyla ilgili aşağıdaki- Zeka Küpü Yayınları 21. Yukarıda verilen metin türüne örnek bir metin lerden hangisine değinilmemiştir? seçeneklerin hangisinde verilmiştir? A) Yiyecek ihtiyaçlarını fok avlayarak giderirler. A) Günümüzde çevre kirliliği tüm dünyamızı kapla- B) Küresel ısınmadan olumsuz etkilenmektedirler. yan boyutlara ulaşmış durumda. Dünyanın bir- C) Nesli tükenmekte olan hayvanlar arasındadır. çok bölgesinde insanlar çevre felaketine karşı D) Vücutlarında depo ettikleri yağı yaz aylarında korumasız, nükleer tehdit ve radyasyondan ha- bersiz bir yaşam sürmektedir. kullanırlar. 19. Verilen metinde kutup ayılarıyla ilgili, I. Avlanmalarına etki eden durumlara B) Ayrılmaz bir ikilidir ağlamak ve gülmek. Ağlamak II. Güçlü biyolojik yapılarına sanılanın aksine çaresizlik, zayıflık, güçsüzlük demek değildir bence. Gariptir ne zaman ağla- III. Ne tür canlılarla beslendiğine yan bir insan görsem yüreğinin hâlâ katılaşma- IV. Hangi denizlerde yaşadıklarına mış oluşuna sevinirim. verilen özelliklerden hangilerine değinilmiştir? C) Sanırım sosyal medyayı en çok kullanan ülkelerin A) I ve II B) I ve III başında geliyoruz. Kitap okuma konusunda en ge- C) II ve IV D) III ve IV rilerden takip eden ülkemizin sosyal medyayı bun- ca etkin kullanması oldukça manidar. 20. Metnin dil ve anlatımıyla ilgili olarak, I. Bilgi vermeye dayalı bir anlatım kullanılmıştır. II. Amaç - sonuç cümlelerine yer verilmiştir. D) Deprem, dün gece İstanbul'u uykusunun en de- III. Bir kavramın tanımı yapılmıştır. rin yerinden oynattı. Garip şey! Haftalardan be- IV. Karşılaştırmadan yararlanılmıştır. ri komşu toprakları sarsan ve şimdi gizli adım- bilgilerinden hangisine ulaşılamaz? larla bize yaklaşır gibi olan bu afetin geleceğini bile bile hiçbir önlem almamamız büyük bir A) I  B) II  C) III  D) IV ihmal. 8. Sınıf 129 Türkçe

TEST 20 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 22. Semih, kendisini başkalarına ifade etmek için şu Zeka Küpü Yayınları 24. Bakımı ve yetiştirmesi ilkelere uyduğunu söylüyor: kolay olan menekşe 1. Ses tonumu yükseltmem. doğrudan güneş ışığı is- 2. Cümlelerimin arasında sebep - sonuç ilişkisi ku- temez. Mart - Mayıs ay- rarım. ları arasında koyu mor 3. Hızlı fakat anlaşılır sözler söylerim. renkli ve güzel kokulu çi- 4. Ünlem işaretini “alay, küçümseme” anlamı do- çekler açar. Kış aylarında, bulunduğu ortam 14 - 15 ğacak biçimde kullanmam. derecenin altına düşmemelidir. Yaz aylarında haf- 5. Aynı cümleyi tekrar etmem. tada en az iki kere sulanmalıdır. 6. Hitaplarımın, karşımdakinin yaşına uygun olma- sını gözetirim. Orkideler diğer çiçekli 7. Uygun düşmemiş sözcükleri siler, daha etkili bitkilere göre çok özel olanları seçerim. bitkilerdir. Doğrudan gü- 8. Yanlış anlaşılmaya meydan vermemek için iki neş ışığı istemeyen bu anlama gelebilecek sözcükleri kullanmam. bitkiler diğer ışıklardan da yararlanabilir. Kış ya Bu maddelerden hangileri, Semih’in kendisini da yaz, fark etmez, oda yazılı anlatımla da ifade ettiğini kesin olarak sıcaklığında bırakılmalıdır. Hava akımlarından ko- gösterir? lay etkilenir. Basık ve havasız mekanları sevmez. A) (1) (8) B) (4) (7) Her bitki gibi kaktüs de karanlıktan hoşlanmaz. C) (2) (3) D) (5) (6) Bu nedenle güneş ışığı alan bir yerde yetiştiril- 23. Türk edebiyat tarihinin en önemli isimlerinden olan melidir. Suyu çok fazla Yaşar Kemal edebiyatımıza farklı türde birçok eser sevmediği için sulama- kazandırmıştır. Ele aldığı türler içerisinde romanla- ya dikkat edilmelidir. rı ağır basmaktadır. Yazdığı romanlarla ilgili bazı bil- Toprağının zaman zaman havalandırılması gerek- giler şunlardır: mektedir. • \"Orta Direk\" romanı \"Yusufçuk Yusuf\" romanın- Mehmet, Zeynep ve Ali çiçek yetiştirmek istemek- dan önce yayımlanmıştır. tedirler. Çiçek yetiştirecekleri mekanlar ve özellikle- ri aşağıdaki gibidir. • \"Ölmez Otu\" romanından önce ve sonra yayım- lanan romanları vardır. – Mehmet Urfa’da yaşamaktadır ve Mehmet’in bal- konu çok fazla güneş ışığı almaktadır. • \"Yusufçuk Yusuf\" adlı romanı \"İnce Memed\" romanından sonra yayımlanmıştır. – Zeynep, evlerinin bahçesine ilkbaharda açacak bir çiçek dikmek istemektedir. Verilen bilgilere göre Yaşar Kemal'in eserlerinin yayımlanma tarihi seçeneklerin hangisinde – Ali’nin evi çok fazla güneş almamaktadır ve Ali doğru verilmiştir? odasını her gün havalandırmaktadır. 1955 1960 1968 1975 Buna göre Mehmet, Zeynep ve Ali’nin yetiştire- Yusufçuk Orta İnce Ölmez bilecekleri çiçekler hangi seçenekte sırasıyla ve- Yusuf Direk Memed Otu rilmiştir? A) Menekşe Orkide Kaktüs A) Mehmet Zeynep Ali B) Orta Yusufçuk Ölmez İnce B) Zeynep Mehmet Ali Direk C) Ali Zeynep Yusuf Otu Memed D) Zeynep Mehmet Ali Mehmet C) İnce Orta Ölmez Yusufçuk Memed Direk Otu Yusuf D) Ölmez İnce Orta Yusufçuk Otu Memed Direk Yusuf Türkçe 130 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 20 TEST 25 - 27. soruları metne göre yanıtlayınız. 28. Dünyanın her yerinde olduğu gibi Türkiye'de de ko- nut tiplerini belirleyen temel etken iklim koşullarıdır. Fosil kayıtlarına göre böcekler dört yüz milyon yıldan Ayrıca jeolojik yapı, bitki örtüsü gibi doğal koşullar daha uzun bir süredir yeryüzündedir. Tür ve birey sa- da konut tiplerini belirlemektedir. Özellikle kırsal yer- yısı açısından böcekler bütün hayvanlardan daha çok- leşimlerde bu konut farklılıklarını rahatça görebili- tur. Böcekler küçük olur ama dünya üzerindeki yaşa- riz. Örneğin yağışların az, iklimin kurak olduğu böl- ma en iyi uyum sağlamış hayvan grubu da onlardır. gelerde kerpiç evler yaygınken iklimin nemli, yağışın Minik ve dayanıklı yapıları sayesinde bütün kıtalarda, ve ormanın bol olduğu yerlerde ahşap evler çoğun- karlı dağlardan kızgın çöllere kadar hemen her ortam- luktadır. Ayrıca suyun az olduğu bölgelerde toplu da yaşarlar. Dünyada tanımlanmış canlı türlerinin yarı- yerleşim görülürken suyun bol olduğu yerlerde da- ya yakını böcektir. Bilim insanları her yıl yaklaşık 10 ye- ğınık yerleşim görülmektedir. ni böcek türü keşfeder. Keşfedilmeyi bekleyen 4 - 5 milyon böcek türü daha olduğu tahmin edilmektedir. Metne göre kerpiç evlerin yaygın olduğu bir böl- genin iklim ve yerleşim özellikleri aşağıdakile- 25. Böceklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- rin hangisinde doğru işaretlenmiştir? nemez? İklim İklim Yerleşim Yerleşim A) Sayıca diğer hayvanlardan daha fazladır. Kurak Nemli Toplu Dağınık B) Henüz keşfedilmemiş böcek türleri olduğu dü- A) ✓ ✓ ✓ ✓ şünülmektedir. B) ✓ C) Araştırmalara göre milyonlarca böcek türünün C) ✓ ✓ ✓ nesli tükenmiştir. D) D) Araştırmalarda böcek fosillerine rastlanmaktadır. Zeka Küpü Yayınları 29. 1. Gene bir eski özlemidir gidiyor. Yeniye kötü kötü 26. Böceklerin her ortamda yaşayabilmesinin sebe- bi aşağıdakilerden hangisidir? bakıyorlar. Manası yokmuş, güzel değilmiş; dü- şünmekten, çalışmaktan kaçınan kimselerin ne A) Uzun yıllardır yeryüzünde olmaları yaptıklarını bilmeden ortaya attıkları şeylermiş. B) Küçük ve dayanıklı olmaları C) Tür ve birey sayısının çok olması 2. Memduh Şevket Esendal öykülerini sade ve te- D) Doğayla uyumlu olmaları miz bir Türkçeyle yazmış, öykücülükle Çehov tar- zını benimsemiştir. Esendal, günlük hayatı iyim- 27. Bu metin dil ve anlatımı yönünden incelendi- ser bir hava içinde verir. ğinde, I. Olay örgüsüne dayanmaktadır. 3. Gece uyumadım, hiç uyuyamadım. Yarın alaca- II. Açıklamaya başvurulmuştur. ğım yeni gitar hiç çıkmıyordu aklımdan. Sürekli III. Karşılaştırma yapılmıştır. o gitarla çalacağım şarkıları düşünüyordum. IV. Benzetmeye yer verilmiştir. yargılarından hangileri söylenebilir? 4. Eski bir taş köprü geçildikten sonra fakir mahal- lelere giriliyor. Ortalarından akan çirkin suların- A) I ve II B) II ve III da yarı çıplak çocuklarla çamurdan köpekler, eğ- C) I ve IV D) III ve IV ri büğrü sokaklar... Numaralanmış paragraflarda kullanılan anlatım teknikleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? A) 1- Öyküleyici B) 1- Tartışmacı 2- Açıklayıcı 2- Açıklayıcı 3- Tartışmacı 3- Öyküleyici 4- Betimleyici 4- Betimleyici C) 1- Tartışmacı D) 1- Betimleyici 2- Açıklayıcı 2- Açıklayıcı 3- Betimleyici 3- Tartışmacı 4- Öyküleyici 4- Öyküleyici 8. Sınıf 131 Türkçe

TEST 20 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 30 - 33. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız. 8. ve 9. yüzyıla ait olan ve günümüze gelmiş Türk resim sanatının örnekleri arasında, duvar resmi ve figürlü işle- melerin yanında minyatürler de bulunmaktadır. Türklerin eski yurtları Orta Asya'da, Türkistan'da yaşadıkları döne- me ait olduğu düşünülen minyatür örnekleri hala Topkapı Sarayı arşivlerinde bulunmaktadır. Fatih Sultan Mehmed döneminden, 19. yüzyıla uzanan döneme ait ise çok sayıda minyatür eser günümüze ulaş- mıştır. Fatih Sultan Mehmed döneminde yapılmış birçok minyatürlü eser, Türkmen minyatürlerinin etkisini göster- mektedir. Bu eserler dönemin giyim, müzik aletleri ve eğlence hayatı gibi bazı özelliklerini de yansıtırlar. Kanuni Sultan Süleyman dönemi, Osmanlı minyatür sanatında pek çok yeniliğin denendiği bir dönemdir. Bu yeni- likler arasında, tarihi olayları saptama anlayışının \"şehnâmecilik\" adıyla resmi bir görev halini alması da vardır. Bu anlayış içinde tarihi olaylar yazma olarak kayda geçirilirken bir yandan da resimleniyordu. İmparatorluğun doğu ve batısındaki savaşlar, fetihler ve seferler, tahta geçişler, yabancı elçilerin kabulü, bayram kutlamaları gibi önemli olay- ların yanı sıra, bazen sultanın yalnızca tek bir seferi de ele alınabiliyordu. Sonraki dönemlerde tarihi olayları gerçekçi bir tavırla saptama anlayışı, artık Türk minyatür sanatının değişmez bir özelliği olarak gelenek haline gelecektir. Topkapı Sarayı'nı gösteren minyatürler, önemli özellikleri ve genel görüntüsüyle sarayın bu dönemdeki durumunu yansıtan birer belge değerindedir. Şematik bir biçimde ele alınmış olan saray sahnelerini gösteren minyatürlerde bir- çok olay tasvir edilmiştir. Katipler, öteki görevliler ve toplantı halindeki vezirler resmedilmiştir. Kubbealtı revağının al- tında, köşede maaş olarak dağıtılacak altın ve gümüşler tartılmakta, keselere konup mangalda eritilen balmumu ile mühürlenmektedir. Öte yandan minyatüre bakanların olayların bütününü anlayabilmesi için binalar açık bir kesit ha- linde gösterilmiştir. Sultan'ın Topkapı Sarayı ikinci avlusunda tahta çıkma töreni de yalın düzenleme şemasına bir ör- nektir. Bu kompozisyonda yeni sultana bağlılıklarını sunacaklar yarım ay biçiminde çizilmişlerdir. Bu kompozisyon- da olayın bütün ayrıntıları tam olarak ele alınmış, eser böylelikle resimli bir belge niteliği kazanmıştır. Kanuni döneminde başlayan tarihi konuların işlenmesi ve şehnâmeciliğe bağlanıp devletin resmi tarihini belgeleme niteliği alması, klasik döneminde Türk minyatürüne ana karakterini kazandıracak, İslam ülkelerinde gelişen minya- tür sanatı içinde ötekilerden ayrılan bir okul oluşturacaktır. Batı'ya açılışın yoğunlaştığı Lale Devri'nde minyatür sanatında Batı resmi tarzında ilginç gelişmelere tanık olunur. 19. yüzyıl boyunca minyatür sanatı güncelliğini yitirmiş ve yavaş yavaş yerini Batı resim tekniğiyle yapılmış yağlı- boya tablolara bırakmıştır. 30. Verilen metinle ilgili; Zeka Küpü Yayınları 32. Topkapı Sarayı'nı gösteren minyatürlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 1. Zamanla minyatür sanatı güncelliğini yitirmiş ye- rini başka bir sanata bırakmıştır. A) Saray sahnelerini ele alan minyatürlerde birçok olay resmedilmiştir. 2. Türk minyatürü ana karakterini Fatih Sultan Meh- met döneminde kazanmıştır. B) Belli saray sahneleri şematik bir şekilde ele alın- mıştır. 3. Minyatürler oluşturuldukları dönemin özellikleri- ni yansıtırlar. C) Osmanlıdaki tüm tahta çıkma törenleri minya- türlerle en ince ayrıntısına kadar anlatılmıştır. 4. Geçmişten günümüze ulaşan minyatür örnekle- ri vardır. D) Sarayın durumunu yansıtan belge niteliği taşırlar. numaralanmış bilgilerden hangisine ulaşıla- 33. Aşağıdakilerden hangisi verilen metinde kulla- maz? nılan anlatım tekniğine ait bir özelliktir? A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 A) Olaylar belli bir akış içerisinde verilmiştir. B) Gözlem sonucu elde edilen bilgiler sade ve an- 31. Verilen metinde düşünceyi geliştirme yolların- dan hangisi kullanılmıştır? laşılır bir dille aktarılmıştır. C) Okuyucuyu bilgilendirmek amacıyla yazılan me- A) Örneklendirme B) Tanık gösterme tinde nesnel bir dil kullanılmıştır. C) Sayısal verilerden yararlanma D) Yazar, eleştirdiği düşünceyi ele alıp işlemiştir. D) Benzetme Türkçe 132 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 20 TEST 34. Piyasaya yeni çýkan bir çocuk romaný ile ilgili tanýtým kampanyasý yapýlmaktadýr. Romanýn yazarý, yayýncýsý ve ro- mana ilham veren çocuk bir araya gelip þunlarý söylerler: Romaný yazarken hep kendi çocukluðuma döndüm. Küçük þeylerle mutlu oluþumu anýmsadým. Büyümek denen zorunluluðu yaþadýðým için, en azýndan çocuklara bir hediye verip özlemimi hafifletmek istedim. Bu eserin yayýncýsý olmam istendiðinde hemen kabul ettim. Çünkü günümüz Türk romancýlýðýnda çocuk kitaplarý hem yeteri kadar yazýlmýyor hem de var olanlar birkaç çocukça sözden öteye geçemiyor. Ýlk defa bizi de gerçek birer okuyucu olarak gören ve bizim beðenilerimizi önemseyen bir yazarýn romanýný okuduðum için çok mutluyum. Diðer yazarlar da romanlarýnýn dilini bu kadar anlaþýlýr kullanmaya özen göstermeli. Bu konuþmalardan aþaðýdakilerin hangisine ulaþýlamaz? A) Romanýn açýk ve anlaþýlýr bir dille yazýlmasý, çocuk okuyucular için yeterlidir. B) Çocukluðuna özlem duyan yazar, yazdýðý süre içinde çocukluk günlerine dönmüþtür. C) Romanýn yayýncýsý Türkiye’de çocuk romanlarýnýn yeterince iyi olmadýðýný düþünmektedir. D) Çocuklar için yazýlmýþ bir romanda onlarýn beðenilerini önemsemek çok önemlidir. 35. Aşağıdaki paragrafların anlatım biçimleriyle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Kimi Anadolu kentlerinin tarihi, Hititler’e Frigler’e B) O gün, emekli işçilerin oturdukları kooperatif ev- kadar uzanır. Bunlardan bir bölümünün kaderini lerine gitmeyi düşündü adam. Yaşlı insanların doğal ulaşım yolları saptamıştır. Özel bir ürün ya kendilerine kurdukları bu küçük dünyanın evleri da üretimle özdeşleşen, önemli bir tarihsel olaya korumasızdı. Bunu kooperatif müdürünün “Biz sahne olanları da vardır. Mesela, Ankara bunla- kendimizi koruyamıyoruz.” sözünden anlamıştı. rın üçüne de sahip konumdadır. Ankara “Kral Yo- Adam, bakmak için herhangi bir eve girdi. Önce lu” olarak bilinen yolun üzerindedir. Ünlü tiftik ke- mutfağı gezdi, sonra yatak odasına yöneldi. Be- çisinden sağlanan yünün işlendiği bir merkezdir. ğenmişti. Kendisi için ideal bir evdi. Ev sahibiy- le pazarlık yapmaya başladı. Paragrafın Anlatım Biçimi: Açıklayıcı Anlatım Paragrafın Anlatım Biçimi: Tartışmacı Anlatım Düşünceyi Geliştirme Yolu: Örneklendirme Düşünceyi Geliştirme Yolu: Karşılaştırma C) Suluova 2000 metreyi aşan Akdağ’ın eteklerin- D) Lucas’ın “Roman her şeyi kapsar, çok yönlüdür; deki ovada kurulduğundan rüzgârı eksik olmaz. öykü ise düz ve dar bir çizgi üzerinde gelişir.” gi- Yaz sıcağının ortasında öğleye doğru dağdan bi bir düşüncesi var. Ancak bu düşüncenin, orta- akan hava ovayı serinletir. Onun için buraya 500 ya konan bütün öykü ve romanlar için geçerli ol- metre rakımlı yayla da denebilir. Yayla zaten yük- duğunu söyleyemeyiz. Sözgelimi Hemingway’in seklerde bulunan geniş düzlükler demektir. İhtiyar Balıkçısı, Steinbeck’in İnci’si tek bir çizgi, tek bir olay üzerinde ilerler. Paragrafın Anlatım Biçimi: Açıklama Paragrafın Anlatım Biçimi: Tartışmacı Anlatım Düşünceyi Geliştirme Yolu: Tanımlama Düşünceyi Geliştirme Yolu: Tanık Gösterme, Örneklendirme 8. Sınıf 133 Türkçe

TEST 20 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 36 - 40. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız. Atatürk, askerî ateşe olarak Sofya'da görevli bulunduğu dönemde çok sesli müziğe ilgi duymaya başlamıştır. Klâsik müzik konserlerine ve operalara giderek bu müzik türlerini tanıma fırsatı bulmuştur. Cumhuriyetin ilânından son- ra, ülkemizde bu müzik türlerinin sevilmesini ve müzik kültürümüzde yer almasını sağlamak amacıyla yapılan ça- lışmalara önderlik etmiştir. Ülkemizde müzik sanatının gelişmesi için bütün olanakları kullanmıştır. Atatürk, sanatla ilgili düşüncelerini, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki konuşmalarında, Çankaya Köşkü'nde sa- natçılarla yaptığı sohbet ve tartışmalarda belirtmiştir. Atatürk'ün bu konuşma ve tartışmalarda dile getirdiği sanat- la ilgili düşünceleri, Türk halkına ileti niteliği de taşımaktadır. Atatürk, sanatının tanımını şu sözlerle açıklamıştır: \"Sanat güzelliğin ifadesidir. Bu anlatım sözle olursa şiir, ezgi ile olursa müzik, resim ile olursa ressamlık, oyma ile olursa heykeltıraşlık, bina ile olursa mimarlık olur.\" Sanatın, bir toplumun ilerlemesindeki öneminin ve vazgeçilmezliğinin bilincinde olan Atatürk, bu düşüncesini şu sözlerle ifade etmiştir. \"Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş demektir.\" , \"Bir millet sanata önem vermedikçe büyük bir felâkete mahkûmdur.\", \"Dünyada medenî, ileri ve gelişmiş olmak isteyen herhangi bir millet, mutlaka heykel yapacak ve heykeltıraş yetiştirecektir.\" Atatürk'ün bu sözleri, sanatla ilgili temel düşüncele- rini ifade etmesi bakımından önemlidir. Atatürk'ün sanatçılarla ilgili düşüncelerini ifade ettiği sözleri ise şunlardır: \"Sanatçı, toplumda uzun çalışma ve uğ- raşlardan sonra alnında ışığı ilk hisseden insandır.\", \"Hepiniz milletvekili olabilirsiniz, bakan olabilirsiniz hatta cum- hurbaşkanı olabilirsiniz fakat sanatkâr olamazsınız.\" Büyük bir sanatsever olan Atatürk'ün gönlünde, müziğin ayrı bir yeri vardı. Bu nedenle millî kültürümüzde önem- li bir yer tutan güzel sanatlar içinde müziğe ayrı bir önem vermiştir. Müziğin önemiyle ilgili düşüncelerini, şu söz- leriyle ifade etmiştir: \"Hayatta müzik gerekli değildir çünkü hayat müziktir. Müzik ile ilgisi olmayan varlıklar, insan değildirler. Eğer söz konusu olan hayat insan hayatı ise müzik mutlaka vardır. Müziksiz hayat zaten mevcut değil- dir. Müzik; hayatın neşesi, ruhu, sevinci ve her şeyidir.\" Yapılacak inkılâpların başarıya ulaşmasına, müzik alanındaki gelişmeleri ölçü gösteren Atatürk, bu konudaki dü- şüncelerini şu sözleriyle ifade etmiştir: \"Osmanlı müziği, Türkiye Cumhuriyeti'ndeki büyük devrimleri söyleyecek güçte değildir. Bize yeni müzik gereklidir. Bu müzik, özünü halk müziğinden alan, çok sesli bir müzik olacaktır.\" Bir ulusun değişikliğinde ölçü, musikide değişikliği alabilmesi, kavrayabilmesidir. Atatürk, Türk müziğinin evrensel müzikteki yerini bir an önce alması amacıyla yapılan çalışmalara önderlik etmiş- tir. Müzik eğitimi görmeleri için çok sayıda öğrenciyi Avrupa'ya göndermiştir. Ankara'da Musiki Muallim Mektebi ile İstanbul'da Sanayi-i Nefise Mektebi'nin açılmasını sağlamıştır. Bu konudaki düşüncelerini de şu sözleriyle ifade etmiştir: \"Ulusal ince duyguları, düşünceleri anlatan yüksek deyişleri, söyleyişleri toplamak, onları bir an önce son musiki kurallarına göre işlemek gerekir. Ancak bu sayede Türk ulusal musikisi yükselebilir, evrensel musikide ye- rini alabilir.\" 36. Atatürk’ün \"Sanatsız kalan bir milletin hayat da- 37. Verilen metinden yola çıkılarak Atatürk’le ilgili, marlarından biri kopmuştur.\" ifadesinden yola 1. En iyi müzik eğitiminin ülkemizde verildiğini çıkılarak seçeneklerden hangisine ulaşılamaz? düşünmektedir. A) Sanatsız kalan toplumlar unutulmaya mahkum- 2. Cumhuriyetin ilanından sonra çok sesli müziğin dur. ülkemizde tanınmasını istemiştir. B) Sanata uzak toplumlarda özgün bir sanat anla- 3. Sanata ve sanatçıya verdiği önemi konuşmala- yışı görülmez. rında ifade etmiştir. C) Sanattan uzaklaşan toplumlar zamanla kültür- 4. Müziğin özünün halktan gelmesi gerektiğini lerini kaybeder. düşünmektedir. D) Sanatın yaşatılmadığı toplumlarda ekonomide bilgilerden hangisine ulaşılamaz? büyük gerileme yaşanır. A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 Türkçe 134 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 20 TEST 38. Bu metne getirilecek en uygun başlık aşağıda- 41. Boza kilerden hangisidir? A) Toplum ve Sanat B) Türk Tarihinde Sanat C) Atatürk ve Sanat D) Sanatın ve Sanatçının Önemi 39. Verilen metnin dil ve anlatım özellikleriyle ilgili; Bazı araştırmacılara göre Orta Asya'da üretilip 1. Tanık göstermeden yararlanılmıştır. göçerler vasıtasıyla Anadolu ve yakın çevresine 2. Benzetmeden yararlanılmıştır. gelen bozanın adı Farsçada darı anlamına gelen 3. Öznel tanım cümlesine yer verilmiştir. \"buze\" kelimesinden gelmekte. Ayrıca boza keli- 4. İkilemelerden yararlanılmıştır. mesinin değişik şekilleri İran ve Mısır kaynakla- rında da karşımıza çıkmaktadır. Boza Osmanlı'da bilgilerden hangisine ulaşılamaz? o kadar önemli bir yer tutar ki ordu ile birlikte bo- zacılar da sefere gider. Askeri hem tok hem de A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 sıcak tutan boza kış aylarında yeniçerilere dağı- tılmaktadır. Kasım - mayıs aylarında sıkça boza 40. Bu metinde kullanılan anlatım tekniği aşağıdaki tüketildiği sarayın masraf defterindeki pirinç mik- parçalardan hangisininkiyle özdeştir? tarından da rahatça anlaşılmaktadır. A) Bozuk yollardan, keskin dönemeçlerden geçe- Zeka Küpü Yayınları Salep rek yüksek daðlara týrmanýyoruz. Yayla þen- liklerinin yapýldýðý geniþ bir düzlüðe ulaþýyoruz. Kışla özdeşleşen bir diğer geleneksel içeceği- Bu yaylanýn sahibi yok. Yazýn her gezgin bura- miz ise salep. İlk çağlardan bu yana hem tıp ala- ya “konabilir.” Çünkü burada ne bir tarla ne de nında hem de lezzet amaçlı kullanılan bu bitki- yazýn çobanlarýn sýðýndýðý birkaç kulübe dýþýnda nin değeri yapraklarında değil, kökündedir. İçine bir ev var. Uzun bir halay kuyruðu, baharýn çeşitli baharatlarla gülsuyu eklenerek içilen sa- geliþini kutluyor. lep zamanla çok sevilir ve kış aylarının vazgeçil- mezi olur. Orta Çağ Avrupası'nda sefere çıkan B) Uzun süren kýþ aylarý bitmiþ. Köyün üzerini ör- yelkenli gemilerin depolarında içerdiği öz sebe- ten kara bulutlar gitmiþ, yerini masmavi bir gök- biyle mutlaka salep yumrusu bulunurdu. yüzüne býrakmýþtý. Yýlan gibi kývrýla kývrýla akan İngiltere'de ilk salep dükkanı 18. yüzyılın ilk ya- derenin sularý coþmuþ, coþku türküleri söyleye- rısında açılırken aynı yüzyılın ortalarına doğru rek akýp gidiyordu. Vadi rengarenk tomurcuk ve özellikle İngiltere ve Fransa'da salep sabahları çiçeklere bürünmüþtü. Aðaçlar tepeden týrnaða sıcak sıcak satılmaktadır. yemyeþildi. Verilen metinlere göre aşağıdaki yargılardan han- C) Doða Derneði baþkaný, katýldýðý konferansta ev- gisi boza ve salep için ortak olarak söylenebilir? rende yaþanabilen tek gezegen olan dünyayý diðer gezegenlerden ayýran en önemli özelliðinin, A) Osmanlı Sarayı'nın vazgeçilmezleri arasındadır. dörtte üçünün sularla kaplý olması olduğunu be- B) İçecek olarak kullanılmasının yanı sıra tıbbî alan- lirtti. Su hayat deðildir, hayat sudur. Ayrýca su, canlýlarýn yaþam kaynaðýdýr. Ýnsan vücudunda- da da kullanılmaktadır. ki kan gibi, dünya için gerekli olan akarsularýn C) Farklı baharatlarla farklı aromalar kazandırıla- akýþý durdurulduðunda dünya ölür. bilir. D) Adamýzda gür bir yeþillik olmasýna raðmen ne- D) Anadolu dışında farklı ülke ve bölgelerde de kar- redeyse hiç meyve aðacý yok. Tepenin en üstü- ne týrmandýk ama yiyebileceðimiz hiçbir þeye şımıza çıkmaktadır. rastlamadýk. Dört yanýmýz deniz ve yeþillik. Bu manzarayý bir kartpostalda görseniz alýp du- varýnýza asmak istersiniz; ama o manzaranýn içindeyken durumumuz içler acýsý. 8. Sınıf 135 Türkçe

TEST 20 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 42.  Ýnsanýn kendini, yazarak ifade etmesi konuþarak Zeka Küpü Yayınları 43. Bir çalışma grubunda birlikte çalışan Ayşe, Berna, ifade etmesinden daha zordur. Cemil ve Derya adlı öğrencilerin her biri aynı tipte dört ayrı paragraf sorusu çözmektedir. Öğrencilerin  Güzel konuþmanýn tüm özelliklerini taþýyan bir çözdükleri sorularla ilgili bilgiler aşağıdaki gibidir: konuþmacý, karþýsýndakileri büyüleyebilir.  Ayşe cümleleri sıralayarak paragraf oluşturmak-  Yazý ile konuþma arasýndaki fark, konuþan kiþi tadır. ile duygusal bir temas yaþayabilme olanaðýdýr.  Berna okuduğu paragrafta yazarın iletmek iste-  Kompozisyon kurallarýna uyularak yazýlmýþ diği mesajı bulmaya çalışmaktadır. bir yazý etkileyici olmayabilir.  Cemil paragrafta okuduğu cümlelerin ana fikir- Yukarýdaki yardýmcý düþüncelerin tamamý aþa- le bağlantısını test etmektedir. ðýdaki paragraflarýn hangisinde kullanýlmýþtýr?  Derya paragrafta üzerinde en çok durulan kav- A) Bir konferansa dinleyici olarak katýldýðýmda rama odaklanmaktadır. konuþulan konularýn içeriðinden çok konuþ- macýnýn performansýyla ilgilenirim. Öyle zaman- Buna göre öğrencilerin çözdükleri soru tipleri lar olur ki beðendiðim bir yazar, bilim adamý ya aşağıdakilerin hangisinde yanlış verilmiştir? da habercinin sýrf hitabet sanatýna kattýklarý için onu saatlerce oturup dinlerim. Yazýya yaklaþýmým A) Ayşe: Numaralanmış cümlelerden anlamlı bir daha farklýdýr. Bir yazýnýn diliyle deðil, içeriðiyle paragraf oluşturulmak istense sıralama ilgilenirim sadece. aşağıdakilerden hangisi gibi olmalıdır? B) Yazmak her zaman daha kolaydýr. Kalemin ucu- Berna: Bu paragrafta vurgulanmak istenen dü- na geldiði gibi, alabildiðine sýnýrsýz konu deni- şünce aşağıdakilerden hangisidir? zinden seçilmiþ bir damlayý hayal gücüyle kaðýda dökmek... Yazarken okuyucularý görmediðiniz Cemil: Bu paragraftan yola çıkarak aşağıdaki- için böylesi daha iyidir, bir hata yaptýðýnýzda te- lerden hangisine ulaşılamaz? lafisi vardýr. Konuþmada ise güzel konuþmanýn kurallarýný bilseniz bile uygulayamayabilirsiniz. Derya: Bu paragrafın konusu aşağıdakilerden Çünkü dilin kemiði yoktur. hangisidir? C) Konuþmacý olarak katýldýðým bir programda iz- B) Ayşe: Bu paragraf iki parçaya ayrılsa numara- leyicilerin tam karþýmda olmasýný isterim. Göz- landırılmış cümlelerden hangisi ikinci lerine bakarak anlattýklarýmla ilgili yorumlarýný paragrafın ilk cümlesi olabilir? okumaya çalýþýrým. Yazýda bu olanak yoktur. Et- kili bir konuþmayla dinleyenleri büyüleyebilirsi- Berna: Paragrafta asıl anlatılmak istenen aşağı- niz; ama tüm yazým ve anlatým kurallarýna dakilerden hangisidir? uysanýz bile yazýnýn o etkileyiciliði saðlaya- caðýndan emin olamazsýnýz. Yazarak anlatmak Cemil: Aşağıdakilerden hangisi yazarın oku- daha zor olduðundan konuþmanýn özgürlüðü yucuya iletmek istediği mesajlardan her zaman çekici olmuþtur. değildir? D) Okullarda verilen kompozisyon eðitimi yetersiz- Derya: Aşağıdakilerden hangisi bu paragraf dir. Öðrencileri yazma iþinden soðutan, her cüm- için en uygun başlıktır? leyi kurallara baðlayan bu dersler yeniden dü- zenlenmelidir. Okuma yetersizliði; yazma güç- C) Ayşe: Paragraftaki anlam karmaşasını gider- lüðünün yanýnda konuþma kusurlarý, sýradanlýk mek için aşağıdaki cümlelerden hangi gibi olumsuzluklarý da doðurmuþtur. Oysa insan- ikisinin yeri değiştirilmelidir? lara kendini ifade etme þansýnýn sýk tanýnmadýðý günümüzde, hem yazmaya hem konuþmaya Berna: Paragrafın ana fikri aşağıdakilerden þimdikinden daha fazla önem verilmelidir. hangisi olabilir? Cemil: Paragrafta aşağıdaki yargılardan hangi- sine değinilmemiştir? Derya: Bu paragrafta anlatılan konu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi üzerinde durul- maktadır? D) Ayşe: Aşağıdaki cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? Berna: Bu paragraf aşağıdaki sorulardan han- sine karşılık yazılmış olabilir? Cemil: Aşağıdakilerden hangisi bu paragraftan çıkarılamaz? Derya: Aşağıdaki cümlelerden hangisi bir pa- ragrafın giriş cümlesi olabilir? Türkçe 136 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 20 TEST 44 - 47. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız. Elmanın anavatanı Anadolu, Türkistan ve Kafkasya’dır. Elma yetiştiriciliğinin başlangıcı milattan öncesine dayan- maktadır. Elma Avrupa’ya ilk defa Yunanlılar ile Romalıların Anadolu coğrafyasında yayılmasıyla ve sonrasında da haçlı savaşları esnasında olmuştur. Avrupa’dan Kuzey Amerika’ya geçiş ise ilk göçmenler vasıtasıyla olmuştur. 1868 itibariyle de Amerika’da elma bahçeleri kurulmaya başlamıştır. Günümüzde dünya üzerinde bulunan elma çe- şidi sayısı 6500’ün üzerindedir. Bu sayı ülkemizde ise 500’ü aşmaktadır. Elma ılıman, özellikle de soğuk ılıman iklim çeşidinde yetiştirilmeye uygun bir meyve çeşididir. Elmanın sevmediği böl- geler hava akımının olmadığı kuru ve kapalı yerlerle fazla neme sahip olan yerlerdir. Bu tarz yerlerde elmalar çeşitli hastalıklara yakalanmak suretiyle zarar görür. Elma ağacı sert kış şartlarına karşı dayanıklıdır. Gövde ile ana dalları -40 dereceye kadar dayanırken yaşlı dalları -20 derece sıcaklığa kadar dayanıklılık göstermektedir. Elmanın geç dö- nemde çiçeklenmesi ilkbahar donlarından zarar görmesini engeller. Düşük sıcaklıklara karşı dayanıklı olan elmanın bu dayanıklılığı çeşitlilik ile doğru orantılı olarak değişim göstermektedir. Elmanın kök sisteminde ince kökler haricin- de eksi 7 -15 derece sıcaklığa varan bir dayanıklılık söz konusudur. Kış soğuklanma süreci açısından elma diğer mey- velere kıyasla uzun bir zamana sahiptir. Elma yetiştirilme döneminde gerçekleşmesi gereken soğuklanma sürecinde, 7 derecenin altında 2300-3600 saat dinlenmelidir. Sıcaklığın 40 derece üzerine çıkması elmada büyümeyi durduran faktördür. Meyve dökümlerinin artması ile başlayan süreçte meyve kalitesi bozulmaya uğrar. Elma için optimal yaz sı- caklığı değeri 13.3 derece ile 17.8 derece arasındadır. Büyüme mevsiminde düzenli bir biçimde dağılan ve toplam miktarı 500-600 mm’yi aşan yıllık yağışlar başarı ihtimalini artırır. Elma yetiştiriciliğinde nispi nemin de önemi vardır. Nem oranının çiçeklenme zamanında uğradığı düşüşler gelişimi olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu sebeple böy- le arazilerde elma yetiştiriciliği yapılırken nemi korumaya yönelik önlemlerin alınması elzemdir. Elma yetiştiriciliğinde en uygun topraklar besin maddeleri açısından zengin, geçirgen, yeterli nem ve humusa sahip, tınlı veya kumlu tınlı derin topraklardır. Elmanın özellikle sevdiği topraklar hafif süzek topraklardır. Killi, kireçli ve so- ğuk toprakları sevmeyen elmanın toprağının derinliği 2 metreyi aşmalıdır. Taban toprağının da geçirgen olması gere- ken şartlar arasındadır. Taban toprağı geçirgen olmazsa fazla nem ya da biriken taban suyunun ağaçlara zarar ver- mesiyle sarılık hastalığına sebebiyet vermesi kaçınılmazdır. Bunun sonucunda ağaç gelişemez ve de ömrü kısalır. 44. Verilen metinde kullanılan anlatım tekniği seçe- Zeka Küpü Yayınları 46. Elmanın yetiştirilebileceği bölgenin özellikleri: neklerin hangisinde kullanılmıştır? 1. Sıcak ılıman iklim bölgesinde yetiştirilmeye A) Seyahatname aynı zamanda otobiyografik bir uygundur. eserdir. Eserin asıl kahramanı Evliya Çelebi, ailesinin geçmişinden başlayarak kendi hayat 2. Kuru ve kapalı olan bölgelerde yetiştirilmeye hikayesini anlatır. uygundur. B) O kış köyden kasabaya taşınmış mavi boyalı 3. Hava akımının olmadığı bölgelerde yetiştirilme- bahçeli küçük bir ev almıştık. Yan bahçeden uza- ye uygundur. yıp bizim bahçeden geçip giden su yolunu sey- rettikçe huzur buluyorduk. 4. Fazla neme sahip olmayan bölgelerde yetiştiril- meye uygundur. C) Mehtap, küçük koyu pırıl pırıl aydınlatıyor. De- nizin ölü dalgaları, başından geçenleri kıyıya an- hangi cümlede doğru verilmiştir? latıyor. Hafif bir meltem, gecenin sıcaklığını alıp götürüyor. A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 D) Yığınla kitap okumak övgüye değer değildir ben- 47. Seçeneklerin hangisi elma ağacı yetiştirirken dik- ce. Okuyup düşünmek, o yapıtı yeniden yaratmak kat edilmesi gereken durumlardan değildir? önemli. Bu da bir emek, sabır ve çalışma işidir. A) Taban toprağı geçirgen bir yapıya sahip olmalıdır. 45. Verilen metinde elma ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? B) Besin maddeleri açısından zengin topraklar A) Anavatanın neresi olduğuna tercih edilmelidir. B) Ülkemizdeki elma çeşitliliği miktarına C) Killi, soğuk topraklarda yetiştirilmelidir. C) Avrupa'ya ne zaman yayıldığına D) Elmanın toprağının derinliği iki metreden fazla olmalıdır. D) En fazla elma çeşidinin hangi ülkede olduğuna 8. Sınıf 137 Türkçe

TEST 20 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 48 - 50. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız. Hindistan’da bir sucu, boynuna astığı uzun bir sopanın uçlarına taktığı iki büyük kovayla su taşırmış. Birisi çatlak- mış. Sağlam olan kova her seferinde ırmaktan patronun evine ulaşan uzun yolu dolu olarak tamamlarken çatlak kova, içine konan suyun sadece yarısını eve ulaştırabilirmiş. Bu durum iki yıl devam etmiş. Sucu her seferinde patronunun evine sadece bir buçuk kova su götürebilmiş. Sağlam kova başarısından gurur duyarken zavallı çatlak kova utanç duyuyormuş. Çatlak kova bir gün sucuya ses- lenmiş, \"Kendimden utanıyorum ve senden özür dilemek istiyorum.\" \"Neden? Niye utanç duyuyorsun?\" diye sor- muş sucu. Kova cevap vermiş, \"Çünkü iki yıldır çatlağımdan su sızdığı için taşıma görevimin sadece yarısını ye- rine getirebiliyorum. Benim kusurumdan dolayı, sen bu kadar çalışmana rağmen, emeklerinin tam karşılığını alamıyorsun.\" Sucu şöyle demiş: \"Eve dönerken yolun kenarındaki çiçekleri fark etmeni istiyorum.\" Patikayı tırma- nırken çatlak kova, patikanın bir yanındaki yabani çiçekleri ısıtan güneşi görmüş. Fakat yolun sonunda suyunun yarısını kaybettiği için kötü hissetmiş ve yine sucudan özür dilemiş. Sucu, \"Yolun sadece senin tarafında çiçekler olduğunu ve diğer kovanın tarafında hiç çiçek olmadığını fark ettin mi?\" \"Bunun sebebi benim senin kusurunu bilip bundan faydalanmamdır. Yolun senin tarafına çiçek tohumları ektim, sen ise onları suladın. İki yıldır ben bu güzel çiçekleri toplayıp onlarla patronumun sofrasını süsleyebildim. Sen böyle olmasaydın o, evinde bu güzellikleri yaşayamayacaktı.\" 48. Verilen metnin ana düşüncesi seçeneklerin han- Zeka Küpü Yayınları 50. Verilen metinle aynı türde olan metin seçenek- gisinde verilmiştir? lerin hangisinde verilmiştir? A) Daima kişilerin kusurlarını örtmeliyiz. B) Eksik taraflarımızla yüzleşip onların boşluğunu A) Bizim çocukluðumuzda buralarda ne yol ne elekt- yararlı işlerle doldurmalıyız. rik vardý. Ben ilkokulu bitirdiðim yýl köyümüze C) Kişiler eksik ya da kusurlu iş yaptıklarından utanç elektrik geldi. Geceleri herkesin evi aydýnlanýnca duymamalıdır. fark ettik ki aslýnda kimsenin karanlýktan bir D) Tembel insanlar sorunları çözmede oldukça þikayeti yokmuþ. Gaz lambalarýnýn ve renk renk başarısızdır. mumlarýn tadý baþkaymýþ. 49. Verilen metinden yola çıkılarak sucu ile ilgili B) Hangi hâl ve þartlar içinde olursa olsun daima bilgilerden hangisine ulaşılamaz? daha iyiyi istemek! Fertleri de milletleri de gün- A) Yolun kenarına çiçek tohumları ekmiştir. begün yükseltip refahýn en yüksek katlarýna B) Patronun evine sürekli su taşımaktadır. çýkarmak için herkesin yüreðinde, sahibini daha C) Çiçekleri patronuna götürdüğünü anlatmıştır. iyiye itmekten býkmayan bir motor saklý bulun- D) Sağlam kovayı işe yaramaz bulmuştur. malýdýr. Atatürk’ün çok güzel bir sözü vardýr: “Za- fer, zafer benimdir diyebilenlerindir.” C) Bir gün avluda durmuş, damın üstündeki kırlan- gıç yuvasına bakıyordum. Ben bakarken yuva- daki iki kırlangıç uçup gitti, yuva da boş kaldı. Kırlangıçlar gidince damın üstünden bir serçe uçup geldi. Yavruların kenarına kondu. Çevre- sine bakındı. Küçük kanatlarını çırptı. Yuvanın içine girdi, tatlı tatlı şakımaya başladı. D) Bugün tatilimizin dördüncü günündeyiz. Burada insanı bunaltmayan güzel bir sıcaklık var. Hepi- miz hâlimizden memnunuz. Sabah erkenden kahvaltıya iniyoruz. Hiç kimse geç kalmıyor. Ta- baklarımızı sağlıklı kahvaltılıklarla doldurup on- ları keyifle yiyoruz. Türkçe 138 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 20 TEST 51. Azerbaycan Türkçesinde dokuz ünlü ve yirmi üç ün- 52. Dil, bir milletin en kýymetli hazinesidir. Dili oluþturan süz vardır. Bu seslerden bazılarının Kiril ve Latin al- en saf ve birleþtirici özellikler ulusun her ferdinde fabelerinde gösterimi aşağıdaki gibidir. Kiril alfabe- ayný etkiyi yaratýr. Türkçe, dünya dillerinin en zen- siyle oluşturulan yazılar soldan sağa okunur. ginidir; büyük Türk milletinin göz bebeðidir. Millet olmanýn öncelikle ayný dili konuþmakla mümkün Ünlüleri Gösteren İşaretler olduðunu bilen Mustafa Kemal; dil devriminin, dilde sadeleþmenin ve harf inkýlâbýnýn da önderidir. A ӘИЫOϴ У Y Baþöðretmen Atatürk, her güzelliðin dille baþladýðýný belirtmiþ ve kendisi de yeni Türk harflerini en ince A E İ I OÖUÜ biçimiyle kullanmýþtýr.  9 Aðustos 1928 günü harf inkýlâbýný: “Yeni Türk Ünsüzleri Gösteren İşaretler Zeka Küpü Yayınları harfleri çabuk öðrenilmeli, her vatandaþa, kadýna, erkeðe, hamala, sandalcýya öðre- Ђ B Г Ғ ДЖЗ J tilmelidir. Bunu bir vatanseverlik ödevi biliniz.” sözleriyle duyuran Mustafa Kemal dilin önemi- B VGĞD J Z Y ni vurgulamýþtýr. К Ҝ ЛMH П P C Buna göre aþaðýdakilerden hangisi parçayla anlamca ayný doðrultuda deðildir? KG LMNPRS A) Yeni Türk harflerini ve güzel Türkçeyi tüm ince- T Ф h Ч ҸШ likleriyle kullanmak, vatanýný seven her Türk’ün görevidir. T FHÇCŞ B) Dil, bir ulusun en saf duygularýyla beraber onlarý Bu bilgilerden hareketle aşağıdakilerden hangi- bir arada tutan baðlarý da içinde taþýmaktadýr. si “KUTLUK, PANCAR, ÖDEMİŞ, GÜNAY” kelime- lerinden herhangi birinin Kiril alfabesine göre C) Atatürk, Türkçenin dünya dilleri arasýnda en zen- yazımı değildir? gin dil olduğunu kanýtlamak için harf inkýlâbýný yapmýþtýr. A) ϴ Д Ә M И Ш B) P A И C A Г C) K У T Л У K D) Ҝ Y H A J D) Baþöðretmen Atatürk, Türkçeyi incelikle kul- lanmýþ, yeni harfleri herkesin bir an önce öð- renmesini istemiþtir. 53. Bir kitaplık projesinin adımları aşağıda karışık olarak verilmiştir: 1. Sınıf adedi kadar biriken imzalı kitaplar o sınıfın kitaplığında kalır ve bir sonraki yıl o sınıfta okuyacak öğren- cileri bekler. 2. Kitabı getiren öğrenci iç kapağa \"Bu kitabı çok beğendim. Benden sonra bu sınıfta okuyacak kardeşlerime he- diye ediyorum.\" diye yazar ve kendi adıyla imzalayarak kitaplığa bırakır. 3. Böylece her kademedeki sınıflarda sınıf kitaplıkları oluşmaya, her yeni sınıf mevcudu kadar yeni kitaplar birik- meye başlar. Üstelik hepsi önceki yıllarda o sınıfta okuyan öğrenciler tarafından beğenilen, onlar tarafından imzalanmış kitaplardır. 4. Her sınıf öğretmeni sınıfındaki öğrencilerden bir ders yılı boyunca sınıf kitaplıkları için sadece bir kitap getir- mesini ister. Bu kitap öğrencinin en beğendiği kitap olmalıdır. 5. Bir yıl sonra o sınıfa gelen öğrenciler sınıf kitaplığında, bir önceki yıl abla ve ağabeyleri tarafından okunup be- ğenildiği için imzalanarak onlar için bırakılmış olan kitaplarla karşılaşırlar. O yıl birer kitap da kendileri en be- ğendikleri tek bir kitap imzalayarak aynı kitaplığa armağan bırakırlar. Eğer kitaplıkta en beğendiği kitaptan var- sa beğendiği başka bir kitabı bırakabilir. Projenin adımlarının anlam akışına göre doğru sıralanmış hali aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A) 1 - 3 - 2 - 4 - 5  B) 4 - 2 - 3 - 5 - 1  C) 4 - 2 - 1 - 5 - 3  D) 2 - 5 - 1 - 4 - 3 8. Sınıf 139 Türkçe

TEST 20 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 54 ve 55. soruları aşağıdaki bilgilere göre cevaplayınız. Neşet Ertaş 1938 yılında Kırşehir'in Çiçekdağı ilçesinde dünyaya gelir. Babası Muharrem Ertaş, Orta Anadolu abdal müziği geleneğinin en büyük ustalarındandı. Sağlık sorunları nedeniyle Çocukluğunda babasıyla 1979'da Almanya'ya gitti. beraber, köy köy gezerek keman Bir müddet orada yaşadı. ve bağlama çaldı; türkü söyledi. İlk plağı 1957 yılında İstanbul'da Şençalar Plak tarafından yapıldı. İstanbul'da ve Ankara'da pek çok kez sahne aldı. Her zaman toplumda gördüğünü, duyduğunu, yaşadığı- nı dile getirmiştir. Türkülerinde en çok gurbet vardır. Bireysel ve toplumsal konuları işlemiştir. Aşk, ölüm, dert, özlem, zamandan yakınma türkülerinde öne çıkan konulardır. 54. Bu metinden hareketle Neşet Ertaş'la ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Babası da kendisi gibi müzikle ilgilenmiş usta bir isimdir. B) Yaşadıklarını ve hissettiklerini türkülerine aksettirmiştir. C) Farklı şehirlerde müzik çalışmaları yapmıştır. D) Şöhreti ülke sınırlarının dışına taşmıştır. 55. Metinde verilen bilgilere göre aşağıdaki dörtlüklerden hangisi Neşet Ertaş'a ait olamaz? A) Gurbete gideni de gelmez diyorlar B) Ne güzel yaratmış seni yaradan Akar gözyaşları dinmez diyorlar Esmesin sevdiğim yeller incinir Öksüzler murada ermez diyorlar Güzelsin sevdiğim gülden goncadan İşte benim nazlı yârim gelmedi Uzanmasın sana eller incidir C) Garibim dünyada gülmedi yüzüm D) Yiğitler silkinip ata binende Kahretti ağladı her iki gözüm Derelerde bozkurtlara ün olur Kadere, talihe, feleğe sözüm Yiğit olan döne döne dövüşür Ölmeden kefenim diktirdi bana Kötüler kavgadan kaçar hun olur Türkçe 140 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 20 TEST 56. Gülendam gittiği kitapçıda bazı çocuk kitaplarını incelemiş ve şu içerik bilgilerini almıştır: • Televizyonda izlediği belgesellerden sonra dünyayı gezip görme tutkusu sarmıştı Ege'yi. Ancak yolculuğa çık- manın ille de otobüse, vapura, uçağa binip bir yerden bir yere gitmek demek olmadığını anlaması uzun sür- medi. Bunu nasıl mı başardı? Bu sorunun yanıtını Ege'yle birlikte yapacağınız yolculuklarda bulacaksınız. • İkiz kardeşler Umay ve Kutlu, doğum günlerine bir gün kala, tuhaf bir sabaha uyanırlar. Anne babaları esra- rengiz bir not bırakıp evden ayrılmıştır. Gece kopan büyük fırtınayı ise kimsecikler duymamıştır. İkizler, evin kâhyası Akif Bey'le bu gizemin peşine düşerler. Kendilerine ve ailelerine dair pek çok sırrın kapıda olduğun- dan henüz habersizdirler. • Bir cumartesi günü kalabalığı yeni dağılan limanda karşılaştılar. Güliz Hanım onu görür görmez anlamıştı, ay- lardır hayalini kurduğu kedi tam karşısındaydı! Gümüş adını verdiği bu asilzadenin arkadaşlığıyla geçecek günlerin mutluluğu yansıyordu yüzüne. Derken, bir gün Gümüş sokağı tanıdı. Bu beklenmedik karşılaşmala- rın başlangıcıydı. • Günlerden bir gün Vadu, en iyi arkadaşı Dadu'dan sıkıldığına karar verdi. Yeni bir arkadaş bulabilme umuduy- la ormanın derinliklerine daldı. Bakalım Vadu hava kararmadan Dadu'nun yerini tutabilecek bir arkadaş bula- bilecek mi? İçerik bilgilerine bakılacak olursa hangisi Gülendam'ın incelediği kitaplardan biri olamaz? A) B) C) D) 57. Halit Ziya ilk romanından itibaren yapıtlarını birtakım kurgular üzerine kurmuştur. Romanlarındaki kişilerin de hep “kırık bir hayatları” vardır. Bu kahramanlar genellikle kültürlü, ince, zarif, Batılı değerlere inanan, sanattan, edebi- yattan anlayan, aydın kişiliklerdir. Ancak bu kişiler genellikle huzuru, mutluluğu arayan, zaman zaman karamsar, hayat karşısında yeterince aktif olmayan, herhangi bir amaç taşımayan kişiler olarak da karşımıza çıkar. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada tanıtılan yazarın romanlarındaki kahramanlardan birisi olabilir? A) Genç adam tam bir beyefendiydi. Çalışkan, ahlaklı, vaktini asla boşa harcamayan biri olarak tanınırdı çevre- sinde. Herkes ona güvenirdi. Bunun yanında, Farsçayı, Arapçayı, Fransızcayı ana dili kadar iyi biliyordu. Bu özellikleriyle de oldukça kültürlü ve bilgili bir şahıs olduğu söyleniyordu. B) Ayşe, yaşadığı şehrin kurtuluşunda bir sembol haline gelmiş genç bir kadındır. Eşi ve çocuğu işgal sırasında düşman tarafından öldürülünce Milli Mücadele’ye gönüllü olarak katılmaya karar verir. Cephede ön saflarda hizmet vermeye başlar. C) Metin, yerli kültürü ve Batı kültürünü çok iyi tanımıştır. Bunu da hayatına yansıtır. Toplumun bütün fertlerine sevgiyle yaklaşır. En olumsuz durumlarda bile iyi bir geleceğe inanır, insanlara güven duyar. Bu görüşünü de her fırsatta dile getirir. D) Kahramanımız, babasının başka bir şehre tayin edilmesi üzerine okumakta olduğu Galatasaray’daki öğreni- mine yatılı olarak devam eden bir öğrencidir. Yirmili yaşlarında olan bu genç adam, Batılı tarzda yetişmiş, sa- nattan, müzikten anlayan ancak hayatta gezip tozmaktan, eğlenmekten başka hiçbir amaç taşımayan başıboş bir şahıstır. 8. Sınıf 141 Türkçe

TEST 20 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 58. Canlılar, yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için ihtiyaçları olan enerjiyi besinlerden elde ederler. Yediğimiz besin- ler; büyüyüp gelişmemizi, yaralarımızın onarılmasını, vücudumuzun hastalıklara karşı dirençli olmasını sağlarlar. Besinler ve özellikleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Besinler Karbonhidrat Yağ Protein Vitamin Su ve mineraller Özellikler − ++ −− + Enerji verici + Yapıcı onarıcı ++ +− Düzenleyici −− ++ (+): Belirtilen özelliğe sahip (−): Belirtilen özelliğe sahip değil Bu tablodaki bilgilere göre; • Azra enerji verici besinlerden birini tüketmiştir. • Zeynep, sadece düzenleyici özelliğe sahip besinleri tüketmiştir. • Rana ile Azra'nın tükettikleri gıdaların birden fazla ortak özelliği bulunmaktadır. • Üç arkadaş birbirinden farklı türde besin tüketmiştir. Buna göre Azra, Zeynep ve Rana'nın tükettiği besinler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? Azra Zeynep Rana A) Karbonhidrat Protein Vitamin B) Yağ Protein Su ve mineraller C) Karbonhidrat Vitamin D) Yağ Vitamin Yağ Protein 59. Akrep Oğlak Balık Koç Kararlı, inatçı ve detay- Sabırlı ve sorumluluk duy- Aşırı duygusaldırlar. Çok cı yönleriyle ön plana gusu yüksek kişilerdir. O- iyi empati kurabilirler. His- Hayatlarında hareket, can- çıkarlar. Sezgileri güç- laylar ve kişiler karşısında leri güçlü, sanata olan ilgi- lılık ve macera eksik ol- lüdür. Korkusuz ve acı- soğukkanlı bir şekilde ka- leri oldukça fazladır. Her maz. Cesaretli ve atılgan masız olmaları olumsuz labilirler. Rahatlıklarına ö- koşulda verici olmayı ka- yapıları nedeniyle yeni gi- özellikleri arasındadır. nem verirler. İş hayatları- bul ettikleri için bazen ha- rişimlere korkusuzca dal- Yeni şartlara kolayca na düşkün oldukları için yal kırıklığı yaşayabilirler. dıklarını söyleyebiliriz. Li- uyum sağlayabilirler. özel hayatlarını ihmal ede- Bazen canlı ve neşeli, ba- derlik özelliği olan koç Tuttuğunu kopartabilen bilirler. Tutumlu ve disiplin- zen karamsardırlar. Hayal burcu sabırsız olması ne- gruptandır. lidirler. kurmadan yaşayamazlar. deniyle bazen hataya dü- şer. Burçların yukarıdaki özelliklerini okuyan Nilüfer, arkadaşlarının karakter özelliklerini şu şekilde sıralamıştır: Esra : Karşısındakinin duygularını anlayabilen, sezgisel ve yardımsever biridir. Ruh hali değişkendir. Derya : K endisine verilen görevi aksatmadan sabırla yerine getirir. Fazla para harcamayı sevmez. Sema : Dediğim dedik bir yapıya sahiptir. Hiçbir ayrıntıyı kaçırmaz. Girdiği ortamlara hemen alışır. Şule : Yeni fikirleriyle ve girişken yapısıyla herkesi hemen etrafına toplar. Sakinlik hiç ona göre değildir. Arkadaşlarının karakter özelliğine bakarak burç eşleştirmesi yapan Nilüfer hangisinde yanlışlık yapmıştır? A) Esra → Balık  B) Derya → Oğlak  C) Sema → Akrep  D) Şule → Balık Türkçe 142 8. Sınıf

FİİLİMSİLER 1 TEST 2139 İSİM-FİİL / SIFAT-FİİL / ZARF-FİİL 3. Hiçbir düşünüşe dur diyemiyorum. 1. Bir bakış bile yeterken anlatmaya her şeyi Ben, benim olmaktan çoktan çıkmışım. 1 Kapalı bir kapı sanıyordum kendimi Meğer ardına kadar açıkmışım Kalbinizi dolduran duygular 2 Abbas SAYAR Kalbinizde kaldı. Verilen şiirin kaçıncı dizelerinde isim-fiil vardır? 3 Verilen şiirde altı çizili sözcüklerin türleri seçe- A) 1 ve 2 B) 1 ve 3 neklerin hangisinde verilmiştir? C) 2 ve 3 D) 2 ve 4 1 2 3 4. Fiilimsi olmaya uygun olduğu halde kalıplaşarak bir A) isim fiilimsi fiilimsi varlığın, kavramın adı olan sözcükler vardır. Bunlar B) fiilimsi isim fiilimsi olarak kabul edilmezler. Örneğin: \"Elindeki C) fiilimsi fiil çakmakla oynamasını istemiyorum.\" cümlesindeki D) fiil isim fiil \"çakmak\" sözcüğü fiilimsi ekini alıp fiilimsi gibi gö- isim fiil rünmesine rağmen bir varlığın adı olduğu için kalıcı ad haline gelmiştir. Zeka Küpü Yayınları Yukarıdaki açıklamaya uygun bir kullanım, se- çeneklerin hangisinde vardır? 2. Her bireyin duyguları, düşünceleri, eğilimleri, yaşam A) Elindeki belgeleri öğleden sonra danışmaya biçimi, eğitim düzeyi farklı olunca beğenileri de fark- bırak. lı olur. Sanat eserleri karşısında herkesin aynı duy- guları taşıması düşünülemez. Örneğin; çok değerli B) Boşuna bana yaptıklarını anlatmaya çalışma. bir tablo, bazı insanlara değersiz görünebilir. Bir mü- C) Gezmeye giderken şemsiyeni de yanına alma- zik eseri, kimilerine rahatsız edici gelebilir. Sanat eser- lerini ve sanatçıların duygularını, düşüncelerini algı- yı unutma. layabilmek belirli bir eğitim ve deneyim gerektirir. D) Henüz bu konuyu düşünmeye zamanım olmadı. Metne göre; 5. Sabahtan uğradım yârin yurduna Dayanılmaz figanına derdine I. Birden fazla isim-fiil örneği vardır. Yıkılası karlı dağın ardına II. Adlaşmış sıfat-fiile örnek vardır. Aşar gider bir gözleri sürmeli III. Fiilimsi eki alarak kalıcı ad haline gelen sözcük Karacaoğlan vardır. Verilen dörtlükte bulunan fiilimsinin türce özde- IV. Zaman anlamı veren zarf-fiile örnek vardır. şi aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır? ifadelerinden hangileri yanlıştır? A) Kapısını açık bırakarak dışarıya çıktı. B) Bu hafta ülke genelinde yağış bekleniyormuş. A) I - II B) I - IV C) Hepimiz onun güler yüzüne hayranız. D) Sanat, insanın yolunu aydınlatır. C) II - III D) III - IV 8. Sınıf 143 Türkçe

TEST 1 FİİLİMSİLER 6. 8. Sıfat-fiiller, sıfatlar gibi belirttikleri adlar düştüğünde adlaşır. Bu şekilde oluşan sıfat-fiillere adlaşmış sı- Zayıflamak mı fat-fiil denir. istiyorsunuz? Eczanemizin özel Örnek: karışımını mutlaka • Karşıdan gelen çocuğu tanıyorum. deneyin. sıfat-fiil • Karşıdan geleni tanıyorum. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde afişteki fiilim- adlaşmış sıfat-fiil siyle türce özdeş bir fiilimsi vardır? Buna göre, seçeneklerdeki dizelerin hangisinde A) Onun derdini bir bakışından anlarım. adlaşmış sıfat-fiile bir örnek vardır? B) Hazırlanınca ara beni hemen gelip seni alırım. C) Bütün can sıkıcı olayları benden gizlemiş. A) Havada kokusunu duyduğum bir çiçektir D) Gazetesini katlayıp sehpanın üzerine koydu. Ahengi kulağımda kalmış bir şiir B) Ben garip çizgilerle uğraşırken baş başa Rastlamışım duvarda bir şair arkadaşa C) Gök kubbede bir gün var olan bir gün yok Yarın diyeceksin ki bugün var, dün yok D) Yıllardır görmediğimiz kentin Yürümüştük anısıyla eski cumbalı evlerin 7. Seçeneklerdeki metinlerin hangisinde herhangi Zeka Küpü Yayınları 9. Soru : İçerisinde sıfat tamlaması oluşturan sıfat- bir fiilimsi kullanılmamıştır? fiilin bulunduğu bir cümle kur. A) Her kitap farklıdır çünkü her kitabın yazım aşa- Cevap : Ş ehirden gönderdiği hediyeleri çocuklara masında yazar farklı bir insandır. Yazar bir ese- dağıttık. rin başlangıcında farklıyken eseri bittiğinde daha da farklıdır. Bazen okurseverler kitap okumanın Soru : İçerisinde iki farklı türde fiilimsinin kullanıl- onları nasıl değiştirdiğini söylüyor, anlıyorum bu dığı bir cümle kur. hissi çünkü yazmak da yazarı değiştirir. Cevap : S eninle vedalaşmaya hazır değildik hiçbi- B) Hepimiz aynı havayı solusak da aynı güneşe rimiz. merhaba desek de eğitimimiz, aile terbiyemiz, inançlarımız doğrultusunda farklı pencerelerden Soru : Yüklemi fiilimsi olan bir cümle kur. bakarız hayata. Ancak bu faktörlerden hiçbirisi bizimle aynı pencereden bakmayanları ötekileş- Cevap : Kahkahası bol olan insan, hüznü bol olandır. tirme hakkını bize vermez. Öğretmenin kurulmasını istediği cümlelerden birine C) Şair, mahallede her gün yanından usulca geçip yanlış yanıt veren öğrenci, öğretmenin uyarısıyla gittiğimiz hâlde fark edemediğimiz güzellikleri, yanlışını fark edip düzeltmiştir. tarihî eserleri veya bir selam bekleyen komşu- muzu fark edip bunları sanatın altın tepsisinde Buna göre, seçeneklerden hangisi öğrencinin bize armağan eden kişidir. yanlış yaptığı cümlenin yerine kurduğu bir cüm- le olabilir? D) Çocukluğumuzun sokak oyunlarını çok seviyor ve özlemle yâd ediyorum. Benim çocukluğum A) Çocuk, oynamak için oyun parkına doğru hızlı orta gelirli ailelerle aynı mahallede geçti. O za- adımlarla ilerledi. manlar bilgisayar, tablet, akıllı telefon yoktu ve bunların yerine saklambaç, birdirbir, sek sek gi- B) Düğüne gelen herkesten zamanın tadını çıkar- bi oyunlar vardı. Bu yüzden akşama kadar he- malarını istedi. pimiz unuturduk evin yolunu. C) Tabiattan uzak kalmak yaşam enerjimizi yarı yarı- ya indirir. D) Tayin nedeniyle gittikleri şehirde yeni bir okula kaydoldular. Türkçe 144 8. Sınıf

FİİLİMSİLER 1 TEST 10. (1) Cahit Zarifoğlu’nun kimilerini daha önce dergi- 12. (1) İnsan yıllar sonra doğduğu köye dönünce bir ga- lerde okuduğumuz mektupları bir kitapta toplandı. rip hissediyormuş. (2) Sanki çocukluğu bir köşeden (2) Bu mektuplar daha çok Mavera dergisinin çıktı- başını uzatacak, elinden tutup gezdirecek gibi geli- ğı yıllara ait. (3) Mektuplarda şairin kişiliğini, sami- yormuş. (3) Elimdeki bavullarla köy meydanına va- miyetini, duygu ve düşüncelerini görüyoruz. (4) Mek- rır varmaz ben de öyle hissettim. (4) Meydandaki tuplar için Zarifoğlu’nun eserlerinin bütünüdür, kahvede kafamı topladım önce, sonra hiçbir şeyin diyebiliriz. eskisi gibi olmadığını fark ettim. Yukarıdaki metinde numaralanmış cümlelerin Verilen metinde numaralanmış cümlelerin han- hangilerinde fiilimsi vardır? gisinde zarf-fiil kullanılmamıştır? A) 1 ve 2 B) 1 ve 3 A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 C) 2 ve 3 D) 3 ve 4 11. Her Damlası Değerli Zeka Küpü Yayınları 13. Üç farklı fiilimsi türünü bir arada bulunduran me- tin seçeneklerin hangisinde verilmiştir? Su tasarrufu ile ilgili hazırlanan bilgilendirme ya- zısının hangi seçenekte verilen kısmında, hem A) Bir köpek insana neden saldırır? Hepimiz kö- sıfat-fiil eklerinden birini alarak kalıcı ad haline peklerin yanından yürüyerek geçeriz. Eğer kö- gelen bir sözcük hem de isim-fiil vardır? peğin bize saldıracağını düşünürsek vücudumuz ona göre tepki verir ve bir korku kokusu yayılır A) Çamaşır ve bulaşık makinemizi çalıştırmak için etrafa. Köpek de sizin zihinsel düşüncenize gö- dolmasını bekleyelim. Az çamaşır veya bulaşık re hareket eder ve size saldırır. Köpekler, ken- ile çalıştırmak gerekiyorsa su tasarrufu düğme- disine saldırılmayacağını düşünen insanlara sal- sini çalıştıralım. dırmaz. B) Sıcak su musluğu açıldığında suyun ısınması- B) Pencerenin önünde durmuş, denizi seyredi- nı beklerken akan suyu kovaya dolduralım. Bu yordu elinde bir fincan kahveyle. Açık pence- suyu çiçek sulama, balkon yıkama gibi durum- reden içeri doğru esen rüzgâr saçlarını hare- larda kullanalım. ketlendiriyordu. Sonra usulca pencerenin önünden uzaklaşıp ceviz koltuğa bırakıverdi C) Makarna ve sebze türü yiyeceklerin haşlama su- kendini. Bütün yorgunluğu dağılsın gitsin isti- yunu boşa dökmeyelim. Soğuduktan sonra bu yordu üzerinden. suyu çiçeklerimizi sulamada kullanalım. C) Bence şiir, bilgiyi sergileme aracı değildir. Bu ne- D) Musluğu sürekli açık tutmayalım. Dişimizi fır- denle didaktik tarzda yazılan şiirleri sevmiyorum. çalarken, traş olurken, ellerimizi sabunlarken Şair; dünya görüşünü, düşüncelerini fazla his- musluğu kapatalım, suyun boşa akmasına en- settirmeden sanatsal bir söyleyiş içinde okurla- gel olalım. ra sunmalıdır. Ancak bu şekilde yazılan şiirler geleceğe ulaşabilir. D) Eflatun rengi hayaller kuran bir “suskun”un söz- leridir bu roman. İşittiğini gören, gördüğünü din- leyen, dinlediğini sessizliğin büyüsüyle sırlayan ve tüm bunların görkemini hikâye eden bir ada- mın alçakgönüllü dünyasına misafir olacaksınız, satırlar akıp giderken. 8. Sınıf 145 Türkçe

TEST 1 FİİLİMSİLER 14. Geceleyin bir ses böler uykumu 16. Derginin son yazısı için size öykü gönderemedim İçim ürpermeyle dolar nerdesin? çünkü tüm içtenliğim ve dürüstlüğümle söyleyeyim, Yıllar var ki arıyorum ben onu yazmak için ilgi çekici bir şey bulamadım. Tatsız tuz- Aşığıyım beni çağıran bu sesin suz bir şey göndermek de içimden gelmedi. Çok da sıkıcı bir durumdu bu. Verilen dörtlükle ilgili, Verilen metinde kullanılan fiilimsi türü seçenek- 1. Adlaşmış sıfat-fiile örnek vardır. lerdeki cümlelerin hangisinde de kullanılmıştır? 2. Tamlama oluşturan fiilimsiye örnek vardır. 3. İki farklı türde fiilimsi örneği vardır. A) İnsan bu hayatta ne oldum dememeli, ne olaca- 4. Zaman anlamı veren zarf-fiile örnek vardır. ğım demeli. numaralanmış yorumlardan hangileri doğrudur? B) Çalışan insanlar bir gün muhakkak hak ettikleri başarıyı elde eder. A) 1 - 2  B) 1 - 4  C) 2 - 3  D) 3 - 4 C) Küçük çocuk hiç durmadan yeni öğrendiği şar- kıyı söylüyordu. D) Ona bu süreçte çok zor geliyordu insanlar ara- sına karışmak. 17. Konuşmaya çalışıyorum. Bunu görünce dayanamadı. 15. Aşağıdaki metinlerin hangisinde fiilimsi sayısı Zeka Küpü Yayınları Bize okumuş Tanıdık bir Herkesin diğerlerinden daha fazladır? adam lazım. memur bildiği şeyleri bulduk. A) Beyaz kaz Martin, kuzeye giden bir yaban ka- Giderek söyledi. zı sürüsüne katılır. Nils kazlarının gitmesine en- senden Yüzme bilir gel olmak için onun boynuna sarılır, kazlarla uzaklaştım. misin? Arabalar birlikte o da havalanır. Nils böylece katıldığı kaz neredeyse sürüsüyle gezer, dolaşır inanılmaz serüvenler çarpışıyordu. yaşar. Yukarıdaki şekilden içinde sıfat-fiil bulunan top- B) Sessiz bir İstanbul günüydü. Herkes bayram için lar atılırsa şeklin yeni görünümü nasıl olur? hazırlık yapıyordu. Aileler mağazalarda çocuk- larına alışveriş yapmak için çaba gösteriyordu. A) B) Çocukları tarafından beğenilen her şey satın alı- nıyordu. Bu bayramda kârlı çıkan yine çocuklar C) D) olmuştu. C) Henüz vakit akşam olmamıştı. Aldığım hediye- leri sahiplerine ulaştırmak için koyuldum yola. Dostlarıma ara ara böyle süprizler yapmak be- nim ruhuma da çok iyi geliyordu. Bu yüzden çev- remdekilere kendilerini iyi hissetmeleri için sık sık hediyeleşmelerini tavsiye ediyorum. D) Etrafı kocaman taşlarla örülmüş ahşap eve gel- dik. Yıllardır hayalini kurduğumuz bu evi çalışıp çabalayarak nihayet elde etmiştik. Şimdi istiyor- duk ki ömrümüzün geri kalanı bu evde çocukla- rımızla bahçemizdeki hayvanlarımızla bir arada huzurla geçip gitsin. Türkçe 146 8. Sınıf

FİİLİMSİLER 1 TEST 18. Gelişen ülkelerde insanların daha çok fabrikalarda 20. Kimi sözcükler sıfat-fiil ekini aldığı halde kalıplaşa- çalıştığı görülür. Bu ülkelerde belli saatler arasında rak bir varlığın ya da kavramın ismi olabilir. Bu söz- mesaiye bağlı kalarak çalışmak çok önemlidir. Uy- cükler fiilimsi olarak kabul edilemez. Örneğin; “Bu- garlıkta geri kalan uluslarda ise insanların önemli ralara kadar geleceğini bilmiyordum.” cümlesinde bir bölümü tarım sektöründe çalışanlardır. “gelecek” sözcüğü fiilimsidir ancak “Yaşlı kadın ço- cuklarına yeni bir gelecek hazırlıyordu.” cümlesin- Verilen metinde bulunan fiilimsilerin sayısıyla il- deki “gelecek” sözcüğü isimdir. gili doğru bilgi hangi seçenekte verilmiştir? Buna göre, seçeneklerin hangisinde fiilimsi eki İsim-fiil Sıfat-fiil Zarf-fiil aldığı halde kalıplaşarak bir varlığı karşılayan A) 1 3 1 sözcük yoktur? B) 1 4 1 C) 2 2 1 A) Durumu iyi olmayanlar için giyecek yardımı ya- D) 2 3 1 pılacakmış. B) Ünlü yazar romanının bilinmeyen yönlerini okur- larına açıkladı. C) Köyümüzün hemen ilerisinde insanları büyüle- yen bir çağlayan vardır. D) Bundan sonra akşam vakitlerinde yalnızca seb- ze yiyeceğini söyledi. Zeka Küpü Yayınları 19. Esin Öğretmen öğrencilerinden içerisinde fiilimsinin 21. Japonya'da bir annenin, ince dalları küçük parçala- bulunmadığı küçük bir metin yazmalarını istemiştir. ra ayırarak ve o dal parçalarını yaşama giden yol- da kılavuzluk yapsın diye yollara serpiştirerek ço- Öğretmenin istediği metin seçeneklerin hangi- cuğunu yollara çıkmaya yönlendirdiğine dair bir sinde doğru verilmiştir? efsane vardır. Beş yetişkin çocuk annesi olan Ja- pon bir kadın geçenlerde şunu ifade etti: \"Çocukla- A) Uçsuz bucaksız bir deniz... Bir yanıp bir sö- rıma sunduğum tüm armağanlar içinde en önemli- nen deniz feneri... Korkuyla büzülüp birbirle- lerinden biri, onların çalışmalarına aktif ve coşkulu rine sokulmuş iki küçük çocuk... bir biçimde katılmaktı. Şimdi hepsi çıktıkları yolda öğrenmeye bayılıyorlar.\" B) Demek sen de şiire başladın bu yaşında. Gü- Verilen metinde seçeneklerden hangisinin örne- zel... Yaz elbet. Şimdi senin her çeşit duygu- ği yoktur? yu tadacağın yaştır. A) Sıfat tamlaması oluşturan sıfat-fiil C) Gel zaman, git zaman bizim sütçü beygirinin çıngırağı duyulmaz oldu. Zayıflıktan kemik- B) Zaman anlamı veren zarf-fiil leri çıkınca emekliye ayrılmış, dediler. C) Tamlanan görevinde kullanılan isim-fiil D) Ağaçların kökleri gökyüzüne tutunmuş bu sa- bah. Üflesem devireceğim sanki şu Demirka- D) İçerisinde birden fazla fiilimsinin bulunduğu zık yıldızını. cümle 8. Sınıf 147 Türkçe

TEST 1 FİİLİMSİLER 22. Zarf-fiil görevinde kullanılan sözcük cümleye ya 25. 1. Sınıfa karşı kıkırdayarak bir şeyler mırıldandı. zaman ya da durum anlamı katabilir. Örneğin “Oku- 2. Komşunun getirdiği dolmaları afiyetle yedi. la gider gitmez öğretmeniyle konuştu.” cümlesinde- 3. Okula gidip istenilen notları alabileceğini söyledi. ki zarf-fiil “ne zaman” sorusuna cevap verdiği için 4. Azimli olanlar bir gün elbet emeklerinin karşılı- cümleye zaman anlamı katmıştır. “Küçük çocuk hıç- ğını alacaktır. kırarak ağlıyordu.” cümlesindeki zarf-fiil “nasıl” so- rusuna cevap verdiği için cümleye durum anlamı Fatih : İçerisinde birden fazla filimsinin bulunduğu katmıştır. cümle bana ait. Verilen bilgilere göre seçeneklerdeki zarf-fiillerin Burak : Benim cümlemin içerisinde sıfat-fiilin nite- hangisi cümleye diğerlerinden farklı bir anlam lediği isim düşmüş ve adlaşmış sıfat-fiil katmıştır? meydana gelmiştir. A) Otobüse binince gözleri dolmaya başladı. Recep : İçerisinde yalnızca durum bildiren zarf-fiilin bulunduğu cümle bana ait. B) Çocukken ödevlerimi hiç sıkılmadan yapardım. Ahmet : İçerisinde isim-fiil eki almış kalıcı adın bu- C) Sınıfa girdiğinde henüz kimse gelmemişti. lunduğu cümle bana ait. D) Kitaplık düzenini görünce onun ne kadar titiz Yukarıdaki öğrenciler kurdukları cümlelere ait özel- olduğunu anladım. likleri belirtmiştir. Buna göre, kaç numaralı cümle hangi öğrenci- ye aittir? 23. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem sıfat-fiil hem Zeka Küpü Yayınları Fatih Burak Recep Ahmet de zarf-fiil vardır? A) 2 1 3 4 B) 3 4 1 2 A) Bayrağa kanının alı çalmayan C) 4 2 1 3 Gözyaşı boşana boşana gider D) 3 4 2 1 B) Ok gıcırtısından kalkan sesinden 26. Bilmediğiniz ve tanımadığınız bir yerde kayboldu- Dağlar, seda verip seslenmelidir nuz. Yardım alacağınız hiç kimse yok. Vakit akşam olmak üzere ve güneş yerini geceye bırakıyor. Tam C) Sabah olmasın, günler doğmasın ne çıkar ne yapacağınızı kara kara düşünürken bir de ba- Yurda ay yıldızının ışığı yeter karsınız ki o kopkoyu karanlığın içinden parıl parıl parlayan ve size yol gösteren yıldızlar görünür. İş- D) Dalgalandığın yerde ne korku ne keder te o yıldızlar benim için gerçek bir dost gibidir. Ne Gölgende bana da bana da yer ver zaman üzerime karanlık çökse bana hemen yol gös- terecek bir dostum mutlaka vardır. 24. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlarındaki zarf- fiil ekleri kullanılarak birleştirilemez? Verilen metin fiilimsi yönünden incelendiğinde aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz? A) İki gönül bir oldu. -ınca Samanlık seyran oldu. A) Metinde bulunan zarf-fiil cümleye 'zaman' anla- mı katmıştır. B) Programa geç kaldı. -dığı için Strese girdi. B) Metinde bulunan isim-fiil, isim tamlaması oluş- turmuştur. C) Sen bu elden gittin. -arak Ağladı kainat. C) Metinde sıfat tamlaması oluşturan fiilimsiler vardır. D) Yemek yemedi. -madan Hemen yatağa girdi. D) Fiilimsi türlerinden sıfat-fiil sayıca diğerlerinden daha fazladır. Türkçe 148 8. Sınıf

FİİLİMSİLER 1 TEST 27. Farklı sınıflarda derse giren Berrin Öğretmen o gün 28. Hülya Öğretmen öğrencilerinden içerisinde üç fark- her sınıfta fiilimsilerin farklı özelliklerine değinmiş- lı fiilimsi türünün bulunduğu bir metin örneği iste- tir. Öğretmenin derse girdiği sınıflarda aktardığı bil- miştir. giler şöyledir: Öğrencilerden hangisinin okuduğu metin öğret- A Şubesi → İsim-fiilin eklerinden biri olan -ış / iş menin istediği özellikte bir metin değildir? eki getirildiği eyleme “biçim, tarz” anlamı katar. Edebiyatı canlı yapan dergilerdir.Bir B Şubesi → Zarf-fiiller de diğer fiilimsiler gibi fiille- A) edebiyat dergisi görevini bildiği ölçü- re gelir ve cümleleri iki farklı yönden tamamlar. Ör- neğin, “Nasıl?” sorusuna cevap veren zarf-fiil eyle- de edebiyata faydalı olur. Kimi şair- mi durum yönünden tamamlamıştır. A) lerin, yazarların eserlerine yer verir- C Şubesi → Sıfat-fiiller çoğu zaman cümlede sı- ken edebiyat sorunlarını tartışmak; fat görevinde kullanılır. Sıfat-fiillerin niteledikleri yeni görüşler sunmak nitelikli edebi- isim düştüğünde bu sıfat-fiiller adlaşır. Bunlara da AB)) yat dergilerinin işidir. adlaşmış sıfat-fiil denir. Adlaşmış sıfat-fiiller fiilim- si özelliklerini kaybetmez. B) Verdiğiniz sözü yerine getiriniz, bel- D Şubesi → İsim-fiil yapım ekini alan bir sözcük- Zeka Küpü Yayınları A) leğinizden çıkarmayınız. İsteklerini- le de sıfat tamlaması kurulabilir ve bu fiilimsi sıfat tamlamasında sıfat görevinde kullanılabilir. B) zin yerine getirilip getirilmediğini izle- C) yiniz. Büyük komutanlar da bir emri Berrin Öğretmen verdiği bilgilerden sonra şu metni vermekle kalmaz onu yapanların iş- yazdırıyor: C) lerini adım adım izlemek isterler. Her kademeden insanın öğrenme ihtiyacını karşıla- B) mak istediğini söyleyen sanatçı; halktan uzaklaşma- mak, halka inmek ve halkın alıştığı biçimde konula- C) Duyan ve düşünen insanlar için özel- rını anlatmak için eserlerindeki ifadelere şiirsellik D) likle gençlik yıllarında hayat zordur; katmış, bunun yanında farklı görüşlere yer vermiştir. başka deyişle dayanılmaz, çekilmez- Bu sanatçının eserlerini okuyanlar Türk halkını ve bu halkın mizah duygusunu zorlanmadan anlayacaktır. D) dir. İçinde yaşadığın ya da bulundu- C) ğun durumun belli kuralları vardır ve Buna göre, hangi şubelerin öğrencileri o gün iş- ledikleri fiilimsi konusunda değindikleri yerle il- senden o kurallara uyman beklenir. gili metinde örnek bir durumla karşılaşmamıştır? D) Uymazsan horlanıp dışlanırsın. A) A şubesi - C şubesi B) A şubesi - D şubesi C) B şubesi - D şubesi D) C şubesi - D şubesi Edebiyat, bir milletin geçmişini ya- D) şatan ve bugünü yarına aktaran en önemli araçtır. Bu nedenle yazar ve şairlerin ait oldukları millet için çok özel bir yeri vardır. Onların yazdık- ları sayesinde dilimiz, gelenekleri- miz, tarihimiz gelecek nesillere ak- tarılır. Baraj Sorusu 29. Ben romanlarımı planlayarak yazmam. Plan yapmak, yazmanın bana verdiği bütün coşkuyu yok eder. Bana gö- re kitap yazmak, otların arasında parlak renkli bir ipin ucunu bulup ipi kaynağına kadar heyecanla takip etmektir. Bazen ip kopuverir ve ortada kalırsınız. Ama bazen; şanslı, cesur ve kararlıysanız ip sizi bir defineye götürür. Üs- telik define hiçbir zaman o kitaptan kazanacağınız para değildir, kitabın kendisidir. Yukarıdaki metinde bulunan fiilimsilerin sayısı ile ilgili doğru grafik hangi seçenekte verilmiştir? A) isim-fiil B) isim-fiil C) isim-fiil D) isim-fiil 5 sıfat-fiil 5 sıfat-fiil 5 sıfat-fiil 5 sıfat-fiil 4 zarf-fiil 4 zarf-fiil 4 zarf-fiil 4 zarf-fiil 3 3 3 3 2 2 2 2 1 1 1 1 0 0 0 0 8. Sınıf 149 Türkçe

TEST 2 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 1 - 5. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. 2140 Soğuğa dayanmanın en emin çaresi soğuğu sevmektir, derler. Gerçekten insan soğuğu aradığı zaman, ne ka- dar şiddetli olursa olsun, ondan etkilenmez. Sıcacık bir şehir dururken karlı dağlara çıkanlar, vaktinden önce kışı arayanlar vardır. Hayata dayanmanın en emin çaresi de hayatı sevmektir. İnsan bir kere hayatı sevince onun bütün külfetlerine katlanır, hiçbiri ağır gelmez. Sizi çok seven anneniz nasıl sizin yüzünüze hep gülerek bakarsa siz de hayata güler yüzle bakar, etrafınızdaki insanlara da neşe verir, hayatın bir kat daha güzelleş- mesine hizmet edersiniz. \"Güleriz ağlanacak hâlimize.\" diyen şair, emin olunuz ki hata ediyor. Ağlanacak bir hâl karşısında ağlamaya kal- K kan adamdan hiçbir fayda gelmez. Fakat gülümseyen adamda ümit vardır. Bu hâlin bir çaresini bulacak de- mektir. Bektaşi'nin hikâyesini bilirsiniz. 80 yaşında öldüğü hâlde mezar taşına \"5\" sene yaşadı.\" diye yazdırmış. Bu beş L sene onun hayatta gülerek, neşe içinde yaşadığı, keder nedir bilmeden hoşça geçirdiği senelermiş. Hayatımızı yaşadı- ğımız yıllar boyunca uzatabilmek için her anımızı gülerek geçirmemiz gerekir. 1. Verilen metnin ilk cümlesinde bulunan fiilimsi- 4. Metnin L ile belirtilen kısmında geçen fiilimsile- nin türce özdeşi seçeneklerdeki cümlelerin han- rin özellikleri ile ilgili verilen bilgilerden hangisi gisinde kullanılmıştır? yanlıştır? A) Gönderdiğim dilekçeye henüz yanıt alamadım. A) Birden fazla isim-fiile yer verilmiştir. B) Bu konuları büyüklerine danışman gerektiğini B) Bir ismi niteleyerek sıfat tamlaması kuran sıfat- öğrenmelisin. fiile yer verilmiştir. C) Başarılı yazarın yeni çıkan denemeleri yok C) İsim-fiil ekini alarak kalıcı ad haline gelmiş bir satıyor. sözcük kullanılmıştır. D) Bundan kısa bir süre önce onunla karşılaştık. D) Eylemi durum yönünden niteleyen zarf-fiil kulla- nılmıştır. 2. Metinde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi Zeka Küpü Yayınları fiilimsi görevinde kullanılmıştır? A) etkilenmez B) sevmektir C) gelmez D) bakarsa 3. Metnin K ile belirtilen kısmında geçen altı çizili 5. Verilen metinde altı çizili cümle içerisinde bulu- sıfat-fiilin görevi seçeneklerdeki cümlelerin han- nan fiilimsilerle özdeş fiilimsilerin bir arada bu- gisinde vardır? lunduğu cümle seçeneklerin hangisinde veril- miştir? A) Sevdiklerini hayattaki her şeyin üstünde tutardı. A) Bütün işin gücün hakkıyla yaşamak olsun kim- B) Görünmez olmak çocukken en büyük hayalimdi. seye aldırmadan. C) Geçmişi bir türlü hayatından silemiyordu. B) Yıllardır tanıdık bir çehre aradım durdum bu şehirde. D) Kaybettiğin şeylere üzülmen artık sana fayda sağlamaz. C) Kumsalda güle oynaya müzik dinlemek her sabah keyifle yaptığı bir işti. D) Güven yok olmaya başladığı an dinle yüreğin- den geçenleri. Türkçe 150 8. Sınıf