8. Sınıf Türkçe Soru Bankası

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 2 TEST 6. Aşağıdaki metinlerin hangisinde üç fiilimsi 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sıfat- türüne de örnek vardır? fiil vardır? A) Arkadaþlarýmýz bizim aynamýzdýr. Nasýl ki bir ay- A) Tertemiz olmaya çalışın; çünkü dünyaya baka- na bizi olduðumuz gibi gösteriyorsa arkadaþ- cak pencere kendinizsiniz. larýmýz da bizi iyi kötü tüm özelliklerimizle tanýyan kiþilerdir. Ama sadece tanýmak yetmez; gerçek B) Kendi isteği ile sevilmek kolay değildir ama say- arkadaþ, kiþinin kötü huylarýný düzeltmeye çalı- gı uyandırmak kolaydır. şan, kiþiyi uyaran ve onu doðru yola ulaþtýrandýr. C) En önemli şey, utanç duymadan kendin olabil- B) Okul, eðitim hayatýmýzýn en önemli basamaðýdýr. mektir. Hayatýmýzý ve geleceðimizi okulda aldýðýmýz eðitim sayesinde þekillendiririz. Okul sayesinde D) İşi kendisi yapmayan için hiçbir şey imkânsız bilinçli, kendine güvenen, kültürlü ve bilgili genç- değildir. ler yetiþir. Gençlerin iyiye ve doðruya yönelme- sinde, kötülüklerden uzaklaþmasýnda en önem- 9. li rol okullarýn ve öðretmenlerindir. Genel İzleyici 7 Yaş ve 13 Yaş ve 18 Yaş ve C) Hedefleridir insanlarý baþarýya götüren. Yaþam boyu hiç hedefinizin olmadýðýný düþünün. Sonuç Kitlesi Üzeri İçin Üzeri İçin Üzeri İçin boþa geçirilmiþ koca bir ömürden baþka bir þey olmaz. Hedefi olan insan sonuca ulaþmak için Şiddet / Korku Olumsuz Örnek elinden geleni yapar. Hele bir de baþarýsýzlýktan Oluşturabilecek yýlmazsa hedefe varmak kaçýnýlmazdýr. Ýnsan Zeka Küpü Yayınları gideceði yeri belirlemeli ki ona göre yol seçsin. Davranışlar D) Dayanýþma, toplumun en küçük parçasýndan Kerem 6 yaşındadır. Yaşına uygun olan ve zararlı baþlayarak tüm bir milleti kudretiyle sarabilir. içeriği bulunmayan bir film izlemek istemektedir. Düþeni kaldýrmak, ayýbý örtmek, muhtaca el uzat- Ancak yanlışlıkla yaşına uygun olmayan, uyarısın- mak bizi birbirimize baðlar ve bunlar insan da ve isminde sıfat-fiil bulunan bir film izlemiştir. olmanýn gerektirdiði özelliklerdir. Ailesinden, arkadaþlarýndan baþlayarak tüm toplumu kucak- Buna göre Kerem aşağıdaki filmlerden hangisi- lamak; tüm insanlýkla dayanýþma içinde olmak en ni izlemiştir? büyük erdemlerden biridir. Bu erdemle kenetlenmiþ bir toplumun karþýsýnda kimse duramaz. A) B) 7. • Üç farklı fiilimsi türünün bir arada bulunduğu C) D) cümle • Sıfat-fiil eklerinden birini alarak kalıcı ad haline gelmiş sözcüğü içerisinde bulunduran cümle • Zaman anlamı veren zarf-fiili içerisinde bulun- duran cümle Seçeneklerdeki cümlelerden hangisi yukarıda verilen özelliklerden herhangi birine uygun bir cümle değildir? A) Zaman boşa harcanmaması gereken bir serma- yedir. B) Ülkemizde yetişen tüm çocukların geleceğinden bizler sorumluyuz. C) Bütün işin gücün yaşamak olmalı kimseye aldır- madan, konuşulanları duymadan. D) Buralardan gittiğinde henüz başına gelecekler- den habersizdi. 8. Sınıf 151 Türkçe

TEST 2 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 10. (I) Okyanus ve denizlerdeki tuzun kaynaklarından 13. Bisikletten düştüğümü gören bir teyze elimden biri kayaçlardır. (II) Akarsular kayaçların yanların- tutunca ağlamaktan vazgeçtim. dan geçerken onları aşındırır ve içlerindeki mine- Bu cümlede geçen altı çizili fiilimsilerin türleri, ral tuzlarını denizlere taşır. (III) Denizlerdeki su bu- sırasıyla hangi seçenekte doğru gösterilmiştir? harlaşır ancak içerdiği tuzlar geride kalır. (IV) Denizler yağış aldığından denizlerdeki tuz oranı A) İsim-fiil / Sıfat-fiil / Zarf-fiil sabit kalır. B) Sıfat-fiil / Zarf-fiil / İsim-fiil C) Zarf-fiil / Zarf-fiil / İsim-fiil Metinde numaralanmış cümlelerin hangisinde D) Sıfat-fiil / Zarf-fiil / Zarf-fiil fiilimsi kullanılmamıştır? A) I  B) II  C) III  D) IV 11. İnsanı oluşturup geliştiren çevre aslında iki kola ay- Zeka Küpü Yayınları 14. Fiilimsi konusunu anlamayan üç öğrenciyle Hasan rılır. Biri, gözümüzü açar açmaz kendimizi içinde Öğretmen bireysel çalışma yapmaktadır. Öğrenci- bulduğumuz \"iç çevre\", yani ailedir. Diğeri ise evi- lere zorlandıkları kısımla ilgili aktardıkları bilgiler mizin kapısından çıkınca başlayan; sokağımızın, şunlardır: okulumuzun, arkadaşlarımızın oluşturduğu \"dış çevre\"dir. İkisi bir bütündür ve karakterimizi bunlar Elif : Sıfat-fiiller cümle içerisinde genellikle sıfat oluşturur. görevinde kullanılırlar ancak sıfat-fiillerin niteledikleri isimler düştüğünde bu sıfat-fi- Verilen metinde bulunan fiilimsilerle ilgili yapı- iller adlaşır ve biz bunlara adlaşmış sıfat- lan yorumlardan hangisi yanlıştır? fiil deriz. A) Birden fazla, zaman anlamı veren zarf-fiile ör- Deniz : Bazı cümlelerde eylemler isim-fiil eklerin- nek vardır. den birini alsa da bu eylemler kalıplaşarak bir varlığa ad olurlar. Ve biz bu sözcüklere B) İsim tamlaması oluşturan isim-fiile örnek vardır. artık fiilimsi diyemeyiz. C) Durum anlamı veren zarf-fiile örnek vardır. D) Sıfat tamlaması oluşturan sıfat-fiile örnek vardır. Metin : Zarf-fiil ekleri de fiilimsiler gibi fiillere gelir ve cümleleri hem durum hem zaman yö- 12. 1. Annem dolaptaki yemekleri bizim için ısıttı. nünden tamamlar. 2. Akşamları yalnızca salata yemek istiyordu. 3. Bu aralar kitap okumaya vaktim olmuyor. Buna göre, Hasan Öğretmen'in seçeneklerde ver- 4. Lütfen bir daha günlüğümü izinsiz okuma. diği metinlerden hangisi, öğrencilere anlattığı du- rumlardan herhangi birinin örneğini içermez? Öğretmen tahtaya cümleler yazıp bazı sözcüklerin altını çiziyor. Altı çizili sözcüklerin özelliğini ise öğ- A) Zihin egzersizi yapmak ve farklı fikirleri dinlemek rencilerine soruyor. kişinin bakış açısını genişletir. Ancak sonucun bir yere varmayacağı tartışmalardan uzak du- Öğrencilerin verdiği cevaplardan hangisi doğ- rulmalı boşa zaman harcanmamalıdır. rudur? B) Tarihi değerler, öğrenme neferlerine aktarılırken A) 1. cümledeki isim, 2 ve 3. cümlelerdeki isim-fiil, titizlikle irdelenmelidir. Tarihsel bilgiler, anlatıla- 4. cümledeki olumsuz bir eylemdir. gelen bir hikâyeden öte eserlere, belgelere, an- tik kalıntılara bağlı kalınarak aktarılmalıdır. B) 1 ve 3. cümlelerdeki isim-fiil, 2 ve 4. cümleler- deki ise fiildir. C) Nesnel düşünebilme ve bağdaşım kurabilme yetkinliğine gelen çocuklar hayatları boyunca C) 1. cümledeki isim, 2 ve 3. cümlelerdeki isim-fiil, belki de en fazla soruyu bu dönemde sorarlar. 4. cümledeki isimdir. Gördükleri her şey onlar için yeni bir alandır. D) 1. cümledeki isim-fiil, 2 ve 3. cümledekiler isim, D) Bizim masallarımızdaki önemli mesajların ba- 4. cümledeki olumsuz eylemdir. şında \"haklı olanın hakkını alacağı, haksız ola- nınsa sonunda mutlaka cezasını bulacağı\" me- sajı yer almaktadır. Türkçe 152 8. Sınıf

CÜMLENİN ÖGELERİ 1 TEST 2141 4. Bilgi : T ürkçede her çeşit sözcük ve sözcük grubu (isim tamlaması, sıfat tamlaması, fiilimsi gru- TEMEL ÖGELER (ÖZNE - YÜKLEM) bu, deyim vs.) yüklem olabilir. 1. Türkiye, kültür ve turizm açısından daima büyüyen Aşağıdaki çocuklardan hangisinin verdiği örnek- bir Avrupa ülkesidir. te yüklem, diğerlerinden farklı türde bir sözcük Verilen cümlenin yüklemi aşağıdakilerden hangi- grubudur? sidir? A) A) ülkesidir Beni bu kadar mutlu eden şey B) Avrupa ülkesidir babamın hediyesiydi. C) büyüyen bir Avrupa ülkesidir D) kültür ve turizm açısından daima büyüyen bir B) Kapıda bekleyen kadın Bahar’ın Avrupa ülkesidir halasıymış. 2. Yüklem, çekimli bir fiil ya da ek fiil ile çekimlenmiş C) Mutfağı saran şey yanık et ko- isim soyundan bir kelime olabilir. Örneğin \"Hayatta D) kusuydu. en çok kıymet verdiği kişi annesidir.\" cümlesinde yüklem ek fiil almış bir isimdir. Zeka Küpü Yayınları Sabahki konferansın konusu “öz Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerden han- güvenin önemi”ydi. gisinin yüklemi ek eylem almış bir isimdir? A) Kültürü sonraki nesillere aktaran araç dildir. B) Her akşam günlüğüne bir iki satır yazardı. C) Binanın dışını tamamen açık sarıya boyamışlar. D) Yarışmayı öğrencilerimizden Ayça Yılmaz ka- zandı. 3. Aşağıdaki tabloda öznenin doğru gösterildiği cüm- 5. Cihan : Bugün benim ailemin en mutlu günüdür. lelerin karşısına “✓” konulacaktır. Sevil : Annesi bugün memleketten dönüyormuş. Hanımeli kokusunu duyuyor musunuz? Meltem: Bugün yapılacak olan toplantıya katılmak istiyorum. Ali'nin defterini çoktan bulduk. Semih : İş hayatım için bugün çok önemli bir karar vermeliyim. Adamın bastonu yere düştü. \"Bugün\" sözcüğü seçeneklerden hangisine ör- Çocuğun notları bu yıl düzeldi. nek oluşturacak şekilde kullanılmamıştır? Buna göre tablonun doğru işaretlenmiş hâli aşa- A) Cümlede özne görevinde kullanılmıştır. ğıdakilerden hangisidir? B) Cümlede zarf tamlayıcısı görevinde kullanılmıştır. C) Cümlede yer tamlayıcısı görevinde kullanılmıştır. A) B) ✓ C) ✓ D) D) Cümlede belirtisiz nesne görevinde kullanılmıştır. ✓ ✓✓ ✓ ✓✓ 8. Sınıf 153 Türkçe

TEST 1 CÜMLENİN ÖGELERİ 6. Aşağıdaki tabloya cümleler; birinci cümlenin özne- 8. (I) Mısır gezimizin son gününde heyecanla pira- si, ikinci cümlenin yüklemi içerisinde bulunacak şe- mitleri görmeye gittik. (2) Muhteşem ötesi güzel- kilde yerleştirilmiştir. likleriyle göğe uzanan yapılar oldukça etkileyi- ciydi. (3) Gözlerimizi uzun süre bu yapılardan Özne Yüklem alamadık ve bol bol fotoğraf çektirdik. (4) Bu ya- pıların neden dünya harikalarından biri olduğu- İnsanlar kötülüğü, arzu- nu işte o zaman anladık. ları güçlü olduğu için Her türlü fedakârlığı gö- değil; vicdanları zayıf ze alan insanlardı. Ailesiyle birlikte yaptığı geziyi anlatan Deniz’in olduğu için yapar. kurduğu cümlelerden hangisinin öznesi söz öbe- ği şeklindedir? Yeni bir sözcük, tartış- ? ma toprağına atılmış ta- ze bir tohum gibidir. A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 Buna göre tabloda boş bırakılan yere hangi cüm- Zeka Küpü Yayınları Baraj Sorusu le getirilmelidir? 9. Aşağıda verilen diyaloglarda sorulan hangi so- A) Senden duymaya alıştığım yeni bir sözcük vardı. runun yanıtı “özne”dir? B) Bizi bu baharda da umutlandıran, taze bir to- humdu. C) Bilgisayar, o günlerde dilimize giren yeni bir söz- cüktü. D) Orası, düşüncelerimizin harmanlandığı bir tar- tışma toprağıydı. 7. Aşağıdaki metinlerin hangisinde yüklemi deyim A) Bana Fransa’dan ne getireceksin? olan cümleye örnek vardır? Yeni bir çanta. A) Sizler günlük gazeteyi nasıl okursunuz? Baştan B) sonra okuyan var mıdır aranızda? Hiç sanmıyo- Az önce mutfakta ne kırıldı? rum. Siz de benim gibi beğendiğiniz bölümleri seçip onları okuyorsunuz eminim. Yalnızca ya- Annemin bana aldığı bardak. zının işinize yarayan kısımlarını alıyorsunuz. C) İçimizden en çok kimi seviyorsun? B) Günümüzde iletişim problemleri gittikçe artmak- tadır. Çevreyle doğru iletişim kurabilmek bizler Dedemi. için oldukça önemlidir. Sağlıklı iletişimi kurabil- D) mek ve çocuklarımıza öğretebilmek için biz bü- yüklerin çok fazla sorumluluk sahibi olması ge- Babası pazardan ne almayı rekir. unutmuş? C) Her yaz köyümüze gidip nenemin gençlik anıla- Limon. rını dinlemeye bayılırdım. Ailemizin geçmişini, atalarımızı bize anlatırdı. Yıllardır bu topraklar- da olduğumuzu, soyumuzun çok eskilere dayan- dığını söylerdi. D) Kalemiyle bizlere harikalar yaratan olmazları ol- duran ufkumuzu açan kişidir yazar. Yazar dedi- ğin sınırsız hayal gücüne sahip olup güzel olan her şeyi dile getirmelidir. Anlatımı ilk sayfadan son sayfaya kadar bizi esir almalıdır. Türkçe 154 8. Sınıf

CÜMLENİN ÖGELERİ 2 TEST 2142 4. Yer tamlayıcısı, ismin “-e, -de, -den” hâl eklerini alan ögelerdir. YARDIMCI ÖGELER (NESNE - YER TAMLAYICISI - ZARF TAMLAYICISI) Buna göre, seçeneklerin hangisinde, verilen hâl eklerinden birini aldığı halde yer tamlayıcısı ol- 1. mayan sözcük vardır? Sokak Hayvanlarını Koruma Derneği, A) Yeni aldığım kıyafetleri mağazada unutmuşum. çalışmalarını Beykoz’daki arazide B) Hakanlar yıllardır Küçükkuyu'da yaşıyormuş. sürdürüyor. C) Aradığın makas masanın üzerinde duruyor. D) Okulun gözde öğrencisi bize yemeğe geldi. Gazete haberindeki cümlenin nesnesi aşağıda- kilerden hangisidir? 5. (1) Tanpınar, şiirlerini işlerken sadece yüzeysel ke- lime değişikliğiyle yetinmez, onları içerik bakımın- A) Sokak Hayvanlarını dan zenginleştirir ve değiştirir. (2) Şiirde sereserpe- B) Sokak Hayvanlarını Koruma Derneği lik yerine, disiplini ve öznel bir istifi arar. (3) C) Beykoz’daki arazide Şiirlerindeki dil mükemmeliğinin yanında bazı keli- D) çalışmalarını meleri sıkça kullanması şiirlerinin birbirbine benze- mesine neden olmuştur. (4) Müziğe karşı olan ilgi- 2. Aşağıdakilerin hangisinde soruya verilen cevap Zeka Küpü Yayınları si şiirlerin estetik yönünü artırmaktadır. cümlenin belirtisiz nesnesidir? Verilen metnin kaç numaralı cümlesinde zarf A) – Manavdan çocuklara ne alacaksın? tamlayıcısına yer verilmiştir? – Çilek. B) – Kim gelmiş bugün? A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 – Gülay. C) – Posta kutusuna ne geldi? 6. 1. Dün akşam doğum günü partisinde herkes çok – Mektup. eğlendi. D) – Sana bu yıl hediye olarak ne alındı? – Altın bir kolye. 2. Yaptığı hizmetlerin karşılığını alacağını çok iyi biliyordu. 3. Aşağıdaki tabelaların hangisinde yer tamlayıcı- sı kullanılmamıştır? 3. Konuklarını uğurlarken her birine ayrı ayrı teşek- kür etti. A) B) YONCA TUHAFİYE ERTÜZE KIRTASİYE 4. Arabasının lastiğini uzun bir aradan sonra sa- Çocuğunuza nayide değiştirdi babası. En Güzel Kalem Hırkalar, Patikler Verilen cümlelerle ilgili aşağıdaki bilgilerden han- Ve Defterler gisi yanlıştır? Geldi! Burada! A) 1. cümlede iki tür zarf tümleci kullanılmıştır. B) 2. cümle yalnızca temel ögelerden meydana gel- C) D) miştir. İREM TUR BAĞDATLI OTO C) 3. cümlenin yüklemi bir sözcük grubudur. İçeri Girin, Buraya gelin, D) 4. cümlede beş farklı öge kullanılmıştır. İstediğiniz Tatile Yolların FatiHi Siz Olun! Gidin! 8. Sınıf 155 Türkçe

TEST 2 CÜMLENİN ÖGELERİ 7. Unutkanlıklarıyla tanınan dört arkadaş aşağıdaki 9. Sevil Öğretmen cümlenin ögelerini öğrencilerine an- cümleleri kurduktan sonra unuttukları ögeyi söylü- lattıktan sonra metinler üzerinden öge buldurma ça- yorlar: lışması yapmaktadır. O gün anlatılan öge hangisiy- se o ögeyi metinde bulmalarını istemektedir. • Dün çarşıdan aldım. Pazartesi günü, ögelerden “yer tamlayıcısı”nı işle- yen öğretmen yine öğrencilerine bir metin vermiş 1 ve onlardan metindeki yer tamlayıcılarını bulmala- “Bilgisayar” demeyi unuttum. rını istemiştir. Öğrenciler, yükleme doğru soruları sorarak yer tamlayıcılarını bulmuş, konuyu da iyice • Bir bilmece sorayım mı? 2 pekiştirmiştir. “Size” demeyi unuttum. Verilen bilgilere göre, seçeneklerdeki metinlerin • Ödevimi bitirdim. hangisi öğretmenin yer tamlayıcısını anlattığı gün konuyu pekiştirmek için verdiği metinler- 3 den biri değildir? “Bu sabah” demeyi unuttum. A) İçeri girer girmez neşeyle annesine sarıldı: • Kitaplar sıranın gözünde... 4 “Bırakılmış” demeyi unuttum. − Anne biliyor musun bugün okulda ne oldu? Hani hastalandığım gün evde dinlenmek ye- Buna göre numaralı öğrencilerin unuttukları öge- Zeka Küpü Yayınları rine sınav olduğu için inat edip okula gitmiş- ler hangi seçenekte doğru verilmiştir? tim ya işte o gün yapılan sınavdan en yüksek notu ben almışım. Yer Yüklem Zarf Nesne tamlayıcısı 4 tamlayıcısı 3 B) Her yaz olduğu gibi bu yaz da köye dedesinin A) 1 3 2 yanına gidecekti. Yaşlı olan dedesi artık iş yap- B) 1 3 2 4 makta zorlanıyor ve torunlarıyla çocuklarını et- C) 2 4 4 1 rafında görmek istiyordu. Bu durumdan çocuk- D) 2 1 lar da keyif alıyordu. Şehrin debdebesinden 3 uzaklaşıp sessizliğe ve doğaya karışmak hep- sine iyi geliyordu. 8. Aynı metinden alınan aşağıdaki cümlelerin han- gisinde diğerlerinden daha fazla zarf tümleci kul- C) Buralara özgü olan künefe tatlısını her gelişin- lanılmıştır? de severek yiyordu. Daha önce niçin bu tatlıyı denemediğini düşündü. Bu lezzeti tanımak için A) Yazın bu küçük mahalle kahvesinin bahçesine çok geç kaldığını söyleyip durdu. Bunun gibi bil- sık sık gittiğim için, tipinin çılgınca savurduğu mediğimiz, tatmadığımız daha kaç lezzet vardı akşam içeri girince bunu hiç yadırgamadım. kim bilir. B) Küçük, gösterişli, yuvarlak saat kahveciden ya- D) Bir zamanlar onlar da tiyatro sahnesinin tadila- na olduğu için saatin kaç olduğunu oturduğum tı için her yere başvurmuş, dilekçe vermiş, im- yerden kestiremiyordum. za toplamışlardı. Sonunda çabaları ses getirmiş, üç yıldır hasret kaldıkları tiyatro sahnesine ka- C) Genç adam ayağının tekine kırmızı yamalar sal- vuşmuşlardı. Artık hafta sonu veya hafta içi fır- lanan bir lastik artığı geçirmiş, bunu kendisine sat buldukları her an tiyatroya koşabileceklerdi. iple sıkı sıkı bağlamıştı. D) Öteki ayağına ise burnu torik ağzı gibi açılmış, altından hâlâ kramponları sallanan eski bir fut- bol ayakkkabısı geçirmişti. Türkçe 156 8. Sınıf

CÜMLENİN ÖGELERİ 2 TEST 10. Öge Açıklama Baraj Sorusu Özne Evin ilk kiracısı Yükleme “kimi” 12. başarılı bir sorusunu Selda keman çalarken zamanı yine unuttu. Yer doktormuş. sorarak tamlayıcısı buldum. Teyzemin küçük oğlunun gözleri yemyeşildir. Yeşillikleri Belirtisiz temizlemek için Yükleme “ne” Okul kitaplarını odasındaki kitaplığa yerleştirdi. nesne sorusunu sirke suyuna sorarak Mesleğini seven bir adamdı. batırdım. buldum. Verilen cümlelerin en çok ögesi olan cümleden en Geziden Yükleme “ne” az ögesi olan cümleye doğru iç içe kutulara yerleş- dönerken sorusunu tirilmesi istenmektedir. anneme renkli sorarak Buna göre doğru sıralama nasıl olmalıdır? papatyalar buldum. A) topladım. Elif; doğru belirttiği her öge için 5 puan, doğru açık- ladığı her öge için 3 puan alacaktır. Buna göre Elif toplamda kaç puan almıştır? A) 13  B) 18  C) 21  D) 23 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelerden bi- Zeka Küpü Yayınları B) ri yanlış gösterilmiştir? C) D) A) Durakta bekleyen insanlar gözlerini Özne Nesne yaklaşan otobüse çevirdiler. Yer tamlayıcısı Yüklem B) Günün ilk ışıkları herkese Özne Yer tamlayıcısı yaşanacak mutlulukları bir daha müjdeliyor. Nesne Zarf Yüklem tamlayıcısı C) Okulun son yılında Ahmet Cemil derslerini Yer tamlayıcısı Özne Nesne aksattı. Yüklem D) Batılı bilginler Türkiye sadece denizlerden Özne ve nehirlerden yararlanmayı bilse zengin bir Nesne ülke olur, diyorlar. Yüklem 8. Sınıf 157 Türkçe

TEST 3 CÜMLENİN ÖGELERİ ARA SÖZ - ARA CÜMLE 2143 1. Bir cümlenin kuruluşunda açıklayıcı olarak kullanı- 3. 1. Onun akıl almaz istekleri, maalesef ki, hep ye- lan, cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamını boz- rine getirildi. mayan, iki virgül veya iki kısa çizgi arasında kalan kısma ara söz denir. 2. Sınıf temsilcisi, herkes bir dakika beni dinlesin, diyerek konuşmaya başladı. Hasan Ali Toptaş'tan, en sevdiğim yazardan, dün imzalı kitap aldım. 3. Kardeşimin düğünü, bizim için en özel günler- den biri, nihayet yaklaşmıştı. Bu cümlede ara söz, hangi ögenin açıklayıcısıdır? 4. Bu yurttan, en güzel yıllarımın geçtiği bu yerden, A) Zarf tamlayıcısı B) Yer tamlayıcısı sene sonunda ayrılıyorum. C) Özne D) Nesne Işık : 1 . cümlede nesnenin açıklayıcısı bir ara söz vardır. Serhat : 2 . cümlede herhangi bir ögenin açıklayıcı- sı olan ara söz yoktur. Betül : 3 . cümlede öznenin açıklayıcısı bir ara söz vardır. Metin : 4 . cümlede yer tamlayıcısının açıklayıcısı bir ara söz vardır. Numaralanmış cümlelerle ilgili olarak yukarıda- ki öğrencilerden hangisinin yaptığı yorum yan- lıştır? Zeka Küpü Yayınları A) Işık B) Serhat C) Betül D) Metin 2. Günlük gazeteleri her sabah çalışma odasında Baraj Sorusu Özne Zarf tamlayıcısı Yer tamlayıcısı 4. Bilgi: Ara sözler, cümlede hiçbir ögenin açıklayıcısı olmayabilir. inceliyorum. Yüklem Aşağıdaki metinlerin hangisinde verilen bilgiyi örneklendiren bir durum vardır? Yukarıdaki cümle için: A) Sevinçlerini, üzüntülerini, yaşantısını eserlerin- 1. Öğretmen, yukarıdaki cümlede bir ögenin yan- de dile getirirdi. Eserlerinin, özellikle ilk dönem- lış gösterildiğini söylüyor. de çıkanların, her bir satırına kendisinden izler bırakırdı. Onu hakkıyla tanımak isteyenin eser- 2. Öğretmen öğrencilerinden yanlış gösterilen öge lerini okuması yeterliydi. adının doğru yazılmasını istiyor. B) Bazıları, sen de biliyorsun, işten çıkarıldı. Bu- 3. Doğrusu yazılan ögenin herhangi bir örnek cüm- nun sebebi çalışmalarındaki aksaklık ya da ba- lede açıklayıcısı (ara sözü) ile birlikte kullanıl- şarısızlık değildi. Şirketin kötüye giden ekono- masını istiyor. mik durumu daralmaya gitmeyi gerektirdi. Verilen cümle ile ilgili ilk iki aşamayı geçen öğ- C) Ayhan, yardımsever arkadaşım, beni hiç yalnız rencilerin 3. aşamayı da geçebilmeleri için se- bırakmaz. Ne zaman işim düşse başım sıkışsa çeneklerdeki cümlelerden hangisini örnek ola- o dev bir çınar gibi ardımdadır. Böyle bir dosta rak vermeleri gerekmektedir? sahip olduğum için kendimi dünyanın en şanslı insanı hissediyorum. A) Yeni işe başlamanın tedirginliği, haklı olarak, onu yıpratıyordu. D) O yıl, kardeşimin doğduğu yıl, yeni bir ev almış- tık. O evde büyüdü kardeşim. Tüm acılar, se- B) Hayattaki en değerli varlığını, kızını, çok özle- vinçler sahne sahne gözümün önünde şimdi. mişti. Her bir köşesinde hatıramız var. Bu yüzden o evin satılacak olması üzüyor beni. C) Bizim için fedakarlık yapacak olan tek insan, annem, çok merhametlidir. D) Sabaha doğru, saat beş gibi, üst üste çalan telefonla uyandık. Türkçe 158 8. Sınıf

CÜMLENİN ÖGELERİ 4 TEST 2144 Zeka Küpü Yayınları 4. \"Benim odamdan dışarıdaki çocukların sesi geliyordu.\" Aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgu, öncül VURGU cümleyle özdeş bir öge üzerindedir? 1. Cümle vurgusu, cümle içerisinde anlamına ya da an- A) Genç kız halı tezgâhının önünde çalışıyordu. latımına önem verilen bir sözcüğün konuşma veya B) Son sınıflar için sınav tarihi duyuruldu. okuma sırasında diğerlerinden daha baskılı ve kuv- C) Ay sonunda bilgi yarışması yapacağını söyledi. vetli söylenmesidir. Yüklemi fiil soylu bir sözcük olan D) Hasta olduğu için hastaneye gidecekmiş. cümlelerde vurgu, yükleme en yakın sözcük ya da sözcük öbeği üzerindedir. “Bu elbiseyi bana annem 5. • İçerisinde yer tamlayıcısı yoktur. almıştı.” cümlesinde yüklem “almıştı” sözcüğüdür ve • Belirtisiz nesne vurgulanmıştır. ona en yakın olan “annem” sözcüğü özne görevin- Seçeneklerdeki cümlelerden hangisi yukarıda dedir. Dolayısıyla vurgu öznenin üzerindedir. verilen özellikleri taşımaktadır? Verilen bilgilerden yola çıkıldığında aşağıdaki A) Babam bugün maaşını aldığı için eve dopdolu cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir bir erzak paketi getirdi. öge vurgulanmıştır? B) Gerçek sanatçılar düşünceleri ve duruşlarıyla A) Ben daha önceden bu işin böyle olacağını tah- daima toplumu yönlendirir. min etmiştim. C) Bu sene yine tarlayı sürerken insan gücü kullan- B) Bir an önce öğretmenin verdiği ödevleri bitirme- dılar. lisin. D) Yıllarca Kemal’den onları mutlu edecek bir ha- C) Dün bütün gece arkadaşlarıyla yaşadığı sorun- ber bekledi. lardan bahsetmiş. D) Gereğinden fazla konuşan insanlarla arkadaş- lık etmeyi sevmiyorum. 2. Van Gogh, resimlerinde birbirinin etkisini artırdıkla- Baraj Sorusu rı için mor, yeşil, sarı, turuncu, kırmızı gibi renklere yer vermiş. 6. Bu cümlede vurgulanan öge aşağıdakilerden hangisidir? A) Özne B) Belirtili nesne C) Yer tamlayıcısı D) Zarf tamlayıcısı 3. (1) Minik bir kuþ meþe aðacýnýn etrafýnda uçuyor- Verilen ögelerle nesnenin vurgulandığı bir cümle ku- du. (2) Bu sýrada onu izleyen meþe aðacý onu zevk- rulmak isteniyor. le misafir edebileceðini söyledi. (3) Bunu duyan mi- nik kuþ sevinçle aðaca doðru uçup kendine rahat Buna göre kurulacak cümle aşağıdakilerden han- bir dal seçti. (4) Meþe aðacýnýn misafirperverliði gisi olmalıdır? karþýsýnda keyiflenen minik kuþ tüm gün ona en sevdiði þarkýlarý söyledi. A) Türkü Tosun, uzun uğraşlardan sonra 2008 yı- lında Ankara’da bu kitabı yazdı. Verilen metinde numaralanmış cümlelerin han- gisinde vurgu yer tamlayıcısı üzerindedir? B) Bu kitabı Ankara’da uzun uğraşlardan sonra Tür- kü Tosun 2008 yılında yazdı. A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 C) Bu kitabı uzun uğraşlardan sonra 2008 yılında 8. Sınıf 159 Ankara’da Türkü Tosun yazdı. D) Türkü Tosun, bu kitabı Ankara’da 2008 yılında uzun uğraşlardan sonra yazdı. Türkçe

TEST 5 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 2145 1 - 6. soruları metne göre cevaplayınız. Yaþlý Kýzýlderili reisi kulübesinin önünde torunuyla oturmuþ, az ötede birbirleriyle boðuþup duran iki köpeði izliyordu. 1 Köpeklerden biri beyaz, biri siyahtý ve on iki yaþýndaki çocuk, kendini bildi bileli o köpekler dedesinin kulübesi önün- de boðuþup duruyorlardý. Dedesinin sürekli göz önünde tuttuðu, yanýndan ayýrmadýðý iki iri köpekti bunlar. Çocuk, kulübeyi korumak için biri 2 yeterli görünürken niye ötekinin de olduðunu, hem niye renklerinin illa da siyah ve beyaz olduðunu merak ediyor- du. O merakla sordu dedesine. Yaþlý reis, bilgece bir gülümsemeyle torunun sýrtýný sývazladý: 3 “Onlar” dedi. “Benim için iki simgedir evlat.” “Neyin simgesi?” diye sordu çocuk. “Ýyilik ile kötülüðün simgesi. Aynen þu gördüðün köpekler gibi iyilik ve kötülük içimizde sürekli mücadele eder du- rur. Onlarý seyrettikçe ben hep bunu düþünürüm. Onun için yanýmda tutarým onlarý.” 4 Çocuk sözün burasýnda, mücadele varsa kazananý da olmalý, diye düþündü ve her çocuða has bitmeyen sorulara bir yenisini ekledi: “Peki, sence hangisi kazanýr bu mücadeleyi?” Bilge reis, derin bir gülümsemeyle baktý torununa: 5 “Hangisi mi evlat? Ben hangisini daha iyi beslersem...” 1. Özneler cümle içerisinde; gerçek özne, gizli özne 4. Verilen metinde geçen 3 numaralı cümleyle ay- ve sözde özne olmak üzere üç grupta incelenir. nı öge dizilişine sahip cümle seçeneklerin han- gisinde verilmiştir? Buna göre 1 numaralı cümlenin öznesiyle türce özdeş olan özne seçeneklerin hangisinde veril- A) Yılların eskitemediği dostluk bir anda ufacık bir miştir? sorun yüzünden bitivermişti. A) Dün akşam sınıf arkadaşlarıyla birlikte çok eğlendi. B) Hayatta en çok değer verdiği kişi olan annesini B) Evin boyası iki gün içerisinde tamamlandı. daima el üstünde tutardı. C) Eski dolap kilidi bu sabah paldır küldür yere düştü. D) Sabah erkenden ilgili yerlere tek tek ulaşarak C) Herkes bu günlerde konferansa kimlerin gide- ceğini konuşuyor. şikayetimi bildirdim. D) İyilik eden daima karşısında iyilik bulur. 2. Verilen metinde geçen 2 numaralı cümlenin öge Zeka Küpü Yayınları sıralaması seçeneklerin hangisinde doğru veril- 5. Verilen metinde geçen 4 numaralı cümle ile ilgi- miştir? li verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Özne - Yüklem - Nesne A) Cümle içerisinde özne açıkça belirtilmiştir. B) Yüklem - Özne B) Cümlede zaman anlamı veren zarf tamlayıcısı- C) Zarf tamlayıcısı - Yüklem D) Nesne - Zarf tamlayıcısı - Yüklem na yer verilmiştir. C) Cümlenin yüklemi bir söz öbeğinden meydana 3. Verilen metinde geçen altı çizili \"neyin simgesi\" sorusu hangi ögeyi karşılamaktadır? gelmiştir. D) Cümlede vurgu belirtili nesne üzerindedir. A) Özne B) Nesne C) Zarf tamlayıcısı D) Yer tamlayıcısı 6. Vurgusu 5 numaralı cümleyle aynı öge üzerinde bulunan cümle seçeneklerin hangisinde veril- miştir? A) Bana doğum günümde bu kitabı annem almıştı. B) Bütün gün okulda beni arayıp durmuşlar. C) Ben gelene kadar kapının önünde bekle. D) Öğrencileri bu yılki sınava eksiksiz hazırlamalıyız. Türkçe 160 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 5 TEST 7. (I) Eski Aztek Uygarlığı’nın kalıntıları ileride görü- 9. 1 2 3 4 nüyor. (II) Teknemiz, bu tarihsel kalıntıların içlerine giriyor. (III) Turistlerin hepsi, yıkık duvarların altın- 1Y O L U dan geçiyor. (IV) Kaptanın ustalığıyla kıvrıla kıvrıla 2O Y U N akan nehre düşmekten kurtuluyoruz. (V) Biraz son- 3R B A Y ra kıyıda avcıların kurduğu bir kampa rastlıyoruz. 4G İ B İ 5U Z U N Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangile- 6N İ Y E ri ögelerin sıralanışı yönünden benzerlik göster- mektedir? • YA: Yukarıdan Aşağı • SS: Soldan Sağa A) I - II - III B) I - III - IV 1. Evlerine ........ döndüler. (YA 1) C) II - III - IV D) III - IV - V 2. Bunları ........ almadınız? (SS 6) 3. Pantolon ........ geldi. (SS 5) 8. Özne 4. ........ eve ulaştırdı. (YA 2) Nesne Zarf Yukarıdaki boşluklara gelecek ögelerin bulmacanın tamlayıcısı neresinde bulundukları belirtilmiştir. Yer tamlayıcısı Buna göre getirilen sözcüklerden hangisi cümle- Zeka Küpü Yayınları de zarf tamlayıcısı görevinde kullanılmamıştır? Melis   A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 Özlem  Hakan    Kenan   10. • Yer tamlayıcısı • Zarf tamlayıcısı Verilen tabloda öğrencilerin kurdukları cümle içeri- sinde açıkça bulunan ögeler işaretlenmiştir. • Özne 1. Babamın kütüphanemiz için aldığı kitaplar ara- Seçeneklerdeki metinlerin hangisinde vurgunun banın bagajındaymış. yukarıdaki ögelerden herhangi birinin üzerinde olduğu cümle örneği yoktur? 2. Annem okul toplantısında konuşulanları sınıf öğ- retmeninden detaylıca öğrendi. A) Zengin olabilmenin çok çeşitli yolları vardır. Bu yolların hemen hepsi kötüdür. En iyilerinden bi- 3. Sen yaşanan bunca sıkıntıyı kimden öğrendin? ri tutumlu olmaktır ama bu da kusursuz değildir. 4. Yazın gelmesiyle meydana çıkan renkler neşe Çünkü insanı cömert olmaktan, hayır işlemek- ten alıkoyar. verirdi her zaman. B) Doğuşumuz nasıl her şeyin başlangıcıysa ölü- Tabloya göre yukarıdaki cümleler hangi öğren- mümüz de her şeyin bitişidir. Öyleyse yüz sene cilere aittir? daha yaşamayacağız diye ağlamak yüz sene evvel yaşamadığımıza ağlamak kadar deliliktir. A) Melis ® 1 B) Melis ® 3 Özlem ® 3 Özlem ® 1 C) En önemli gerçek, samimi olmak. Hayatla bağı Hakan ® 2 Hakan ® 2 olan her şey samimidir. Bu, eserler için de ge- Kenan ® 4 Kenan ® 4 çerli. Duygularımızı samimi bir şekilde anlatma- yan eserler gerçek anlamıyla edebi olamazlar. C) Melis ® 2 D) Melis ® 4 Özlem ® 1 Özlem ® 3 D) En büyük bela sineklerdi. Milyonlarca sinek var- Hakan ® 4 Hakan ® 1 dı kaldığımız yerde. Neye el atsak üzeri sinek- Kenan ® 3 Kenan ® 2 lerle dolu oluyordu. Bu sinekler yüzünden tatili- miz zehir olmuştu. 8. Sınıf 161 Türkçe

TEST 5 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 11. 1. Verilen işleri, ne kadar çabalasam da vaktinde 13. 1 2 3 yetiştiremiyorum. kıyıya vapurlar vuruyor 2. Müdür, bu konuya bir de ben açıklık getireyim, 4 5 6 diyerek toplantıyı başlattı. yolcu taşıyor dalgalar 3. Babalar günü, en özel günlerden biri, bu sene İki arkadaş numaralanmış kutulardaki sözcüklerle de buruk geçti. aşağıdaki öge sırasına uygun anlamlı cümleler ku- racaklardır: 4. Önümüzdeki ay, Uludağ’a kayak yapmaya gide- ceğiz. Sevilay : Özne - belirtisiz nesne - yüklem 5. Bu yaz Malatya'ya, kayısı diyarına, gidiyoruz kı- Mehmet : Yer tamlayıcısı - yüklem - özne sa süreliğine. Buna göre öğrenciler sırasıyla hangi kutuları kul- Oya : Birinci cümlede herhangi bir ögenin açıkla- lanmalıdır? yıcısı olmayan ara söz vardır. Zeka Küpü Yayınları A) Sevilay : 4 - 2 - 5 Mert : İkinci cümlede nesnenin açıklayıcısı olan Mehmet : 6 - 3 - 1 ara söz vardır. B) Sevilay : 2 - 4 - 5 Nilay : Ü çüncü cümlede öznenin açıklayıcısı olan Mehmet : 1 - 3 - 6 ara söz vardır. C) Sevilay : 2 - 4 - 3 Tayfun : D ördüncü cümlede zarfın açıklayıcısı olan Mehmet : 6 - 1 - 5 ara söz vardır. D) Sevilay : 5 - 2 - 4 Deniz : Beşinci cümlede yer tamlayıcısının açıkla- Mehmet : 6 - 3 - 1 yıcısı bir ara söz vardır. Numaralanmış cümlelerle ilgili olarak hangi öğ- rencilerin yaptığı yorum doğrudur? A) Oya, Mert, Nilay B) Oya, Nilay, Deniz C) Mert, Tayfun, Deniz D) Oya, Nilay, Tayfun 12. a. baştan aşağı 14. Öge Sözcük b. aşağı yukarı Yer tamlayıcısı bahçe c. kargacık burgacık Nesne kemik d. özene bezene Özne köpek Ödevini ................... hazırlamış. Bu tabloda bir cümle içindeki bazı ögelerin hangi Taş üzerinde gördüklerim ..................... yazılardı. sözcüklerle oluşturulduğu gösterilmiştir. Dar sokakları ................. geçtik. Ne söyleyeceğini .................... biliyorum. Buna göre, seçeneklerdeki cümlelerin hangisi yukarıdaki tabloya uygundur? Kutu içerisinde verilen ikilemeler yukarıda verilen cümleler içerisinde uygun yerlere yerleştirilecektir. A) Köpek, kemiği bahçenin derinliklerine gömdü. B) Köpeğin kemiği bahçedeki havuzun kenarında Yerleştirilen hangi ikileme cümlede diğerlerin- den farklı bir görevde kullanılmış olur? bulundu. C) Köpek, keyif içinde kemikle oynuyordu. A) baştan aşağı B) aşağı yukarı D) Bahçe, farklı cinste köpek ve kemik doluydu. C) kargacık burgacık D) özene bezene Türkçe 162 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 5 TEST 15. Karanlığın 2 17. Türkçe öğretmeni cümlenin ögeleri konusunu daha iyi kavramaları için öğrencileriyle “adım adım cümle- bilinmezlik- nin ögeleri” oyununu oynamaktadır. Öğretmenin is- lerle dolu tediği özellikte cümle kuramayan öğrenci oyundan olması beni elenecektir. endişelen- dirdi. 1 Öğretmen : İçerisinde yalnızca temel ögelerin bu- lunduğu bir cümle kur. Yerli malları haftasını bu 3 Selma : B izim okulun son sınıf öğrencileri başa- yıl da 4 rılıdır. etkinliklerle kutladık. Öğretmen : İçerisinde yalnızca nesne ve yüklem bu- Zamanın lunan bir cümle kur. önemine daha çok Cemil : Rengarenk mis kokulu bahar çiçekleri- inanıyorum ni hediye etti. artık. Ünlü yazar, küçük hikâyelerini bir kitapta toplayacak. Bazı insanlar Gözlerinin İnsanlara Konuşu- Öğretmen : İçerisinde nesne, zarf tamlayıcısı ve yük- gelecekten etrafındaki her zaman lanları ses lem bulunan bir cümle kur. çok geçmişle çizgiler değer çıkarmadan ilgilenir. geçen yılları verdim ben. dinlemiş. anlatıyordu. Tarık : G ecenin korkutan sessizliği aniden çök- müştü. Yukarıdaki grafikte eşleştirilen cümlelerden han- gileri ögelerinin dizilişi yönünden aynıdır? Öğretmen : İçerisinde yalnızca yer tamlayıcısı ve yüklem bulunan bir cümle kur. A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 Yeliz : M ahallenin girişindeki yeni açılan bak- kala uğradı. Zeka Küpü Yayınları Buna göre öğrencilerden hangisi öğretmenin is- tediği özellikte bir cümle kuramamış ve oyun- dan elenmiştir? A) Selma B) Cemil C) Tarık D) Yeliz 16. Yazarın son romanı yakında piyasaya çıkıyor sev- 18. (1) Okuyacağımız kitapları kişiliğimiz, birikimimiz ve gili okurlar. Bu romanda iki yakın ailenin başından ruhsal durumumuz belirler. (2) İlgilerimizi belirleyen geçenlerin dramatik bir şekilde anlatıldığı ifade edi- kişiliğimizdir, birikimimizse neyi anlayıp neyi anla- liyor. Ayrıca romanın sade ve akıcı bir dille kaleme yamayacağımızı saptar. (3) Bir kitabı okumaya baş- alındığı da kulağımıza gelen bilgiler arasında bulu- ladığımız vakit o günkü ruhsal durumumuz bizim nuyor. için önemlidir. (4) Yıllar önce Stendhal’in meşhur ro- manı “Kızıl ile Kara”yı elime aldığımda yirmi otuz Yazarla ilgili bilgi veren bu metin, cümlenin öge- sayfadan öteye geçemediğimi, birkaç ay sonra ise leri yönünden incelendiğinde aşağıdakilerden bir solukta coşkuyla okuduğumu anımsıyorum. hangisine ulaşılamaz? Yukarıdaki metinde numaralanmış cümlelerin A) Birinci cümlenin öznesi söz öbeği şeklindedir. hangisinde zarf tamlayıcısı kullanılmıştır? B) İkinci cümlede belirtili nesne bulunmaktadır. A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 C) Üçüncü cümlede vurgu yer tamlayıcısı üzerin- dedir. D) Metinde hem gerçek özne hem de sözde özne örneği vardır. 8. Sınıf 163 Türkçe

TEST 5 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 19. Özne 20. Barış Özlem Ferhat Yağmur Nesne Cümleler Zarf Özne   Tamlayıcısı Yüklem Yer Tamlayıcısı 1 Tutsaklık, insana  Nesne    özgürlüğü öğretir.    Zarf   2 Kötü bir ev, iyi  Tamlayıcısı  insanları küçültür. Yer 3 Altının kıymetini  Tamlayıcısı sarraf bilir. 4 Hızlı koşan, çabuk  Öğrencilerin kurdukları cümle içerisinde açıkça bu- yorulur. lunan ögeler yukarıdaki tabloda belirtilmiştir. 5 Büyükler pek çok şeyi  Zeka Küpü Yayınları Barış : Uzun zamandır bahçemizde olan erik ağa- çocuklardan öğrenir. cı ilkbaharın gelişiyle çiçek açtı. Yukarıdaki tabloda cümlelerdeki altı çizili sözlerin, Özlem : D evamsızlık sorunu olan öğrencilerin isim- cümlelerin hangi ögeleri olduğu gösterilmiştir. lerini okul panosuna astılar. Tablodaki yanlışlık hangi öğrencinin önerisiyle Ferhat : K üçük kardeşim hangi sebzenin hangi vi- düzeltilebilir? tamini içerdiğini deftere yazdı. A) Ceren: Birinci ve üçüncü cümlelerdeki eşleştir- Yağmur : Y ere düşen bilye taneleri köşe bucak sa- meler yer değiştirmelidir. çıldı. B) İlker: İkinci ve dördüncü cümlelerdeki eşleştir- Buna göre, öğrencilerden hangilerinin cümlele- meler yer değiştirmelidir. rinde bulunan ögelerle ilgili işaretleme doğru- dur? C) Arda: Birinci cümleyle beşinci cümledeki eşleş- tirmeler yer değiştirmelidir. A) Barış - Özlem B) Barış - Yağmur C) Özlem - Ferhat D) Ferhat - Yağmur D) Defne: İkinci ve beşinci cümlelerdeki eşleştirme- ler yer değiştirmelidir. 21. Cümlenin ögeleriyle ilgili etkinlik yapan öğretmen, Ayşe’nin kâğıdını incelemek için eline almıştır. Soru 1 : İçerisinde yalnızca temel ögelerin bulunduğu bir cümle örneği kur. Ayşe : Mahallenin en ücra köşelerinde gezinen satıcıların sesi yankılanıyordu. Soru 2 : İçerisinde belirtili nesne bulunan bir cümle örneği kur. Ayşe : Z amanın nasıl bir hızla geçtiğini bir de bana sor. Soru 3 : İçerisinde birden fazla zarf tamlayıcısı bulunan bir cümle örneği kur. Ayşe : F ırtına dindiğinde, ağaçlardan kopan büyük dal parçalarını şaşkınlıkla seyretti. Soru 4 : Ö znesi cümle içerisinde açıkça verilmeyen bir cümle örneği kur. Ayşe : A damın yüzünde sevimli, canlı, sımsıcak bir gülümseme belirdi. Buna göre, Ayşe yanlış yanıt verdiği soruya seçeneklerdeki cümlelerden hangisini yazsaydı doğru olurdu? A) O, çevresinde gördüğü tüm güzelliklere duyarlılıkla yaklaşan bir gençti. B) Çocuğun alnından düşen terleri silme ihtiyacı duydu. C) Tiyatronun sinemadan daha değerli olduğunu söyleyenler kesinlikle haklılar. D) Kitapların dilinden anlayan dopdolu nesiller yetiştiriyor öğretmenlerimiz. Türkçe 164 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 5 TEST 22. 23. Mahir Usta'nın Soğuk, gecenin geç Kurabiyesi saatlerinde köşe baş- larını tutmuş. Malzemeler Mavi gökyüzü, bulut- 1 su bardağı fındık ları usul usul gezdiri- 1 yumurta akı yordu. Yarım su bardağı kakao Yarım su bardağı pudra şekeri Yukarıdaki şekilde, I ve II. cümlelerin ögelerinin kar- şılıklı köşelere yerleştirilmesi istenmektedir. Yapılışı Fındığı un haline getirip tüm Buna göre boş bırakılan yerlere hangi ögeler ge- malzemeleri karıştırın ve kaşık tirilmelidir? yardımıyla tepsiye dizin. A) B) Pişirme köşe köşe 175 °C fırında başlarını başlarını Pişirme süresi 7 dakika bulutları usul usul Zeka Küpü Yayınları Kurabiye tarifinde verilen bilgiler cümlenin öge- gecenin bulutları leriyle eşleştirilirse hangi seçenek doğru olur? geç gecenin A) Mahir Usta ® Özne saatlerinde geç Malzemeler ® Nesne Yapılışı ® Zarf Tümleci usul usul saatlerinde Pişirme ® Dolaylı Tümleç Pişirme Süresi ® Yüklem C) gecenin D) gecenin geç geç B) Pişirme ® Özne Malzemeler ® Zarf Tümleci saatlerinde saatlerinde Mahir Usta ® Yüklem Pişirme Süresi ® Dolaylı Tümleç usul usul bulutları Yapılışı ® Nesne bulutları usul usul C) Mahir Usta ® Özne Yapılışı ® Yüklem köşe köşe Malzemeler ® Nesne başlarını başlarını Pişirme ® Dolaylı Tümleç Pişirme Süresi ® Zarf Tümleci D) Malzemeler ® Özne Yapılışı ® Yüklem Pişirme ® Zarf Tümleci Pişirme Süresi ® Dolaylı Tümleç Mahir Usta ® Nesne 8. Sınıf 165 Türkçe

TEST 1 NOKTALAMA İŞARETLERİ NOKTA 2172 1. \"Tamamlanmış cümlelerin sonuna nokta konur.\" bil- 4. • Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren ra- gisini veren öğretmen seçeneklerdeki cümleler- kamların arasına konur. den hangisini örnek olarak kullanabilir? • Genel ağ adreslerinde kullanılır. A) Dışarıda ağaçlar, cıvıldayan kuşlar, bizi serinli- • Bir yazının maddelerini gösteren rakam veya ğiyle saran mis gibi bir hava harflerden sonra kullanılır. B) Yurtta her akşam yemek yerken annemin ye- mekleri takılır kalır aklıma Seçeneklerin hangisinde verilen üç duruma da örnek doğru bir kullanım vardır? C) Sen böyle konuşuyorsun ama bu işin altında başka bir iş A) • 19.03.2018'de öğretmenlikten istifa etti. • A BASIYANIK, Sait Faik, Son Kuşlar, YKY, İs- D) Ayıkladığı kirazları tencereye her koyduğunda aklına gelen sözleri tanbul, 2008. • 19. yüzyılda yıldızı parlayan bir sanatçıydı. 2. Dünden beri yağan kar, her tarafı bembeyaz yaptı Zeka Küpü Yayınları (1) Hava o kadar soğuk ki küçük odamı bile ısıta- B) • 20.Kasım.2020 tarihinde nikah yapılacakmış. mıyorum (2) Önümde açılmamış kitapla, birkaç par- • www.zekakupuyayinlari.com ça kağıt, mürekkepli kalemim (3) Bütün günü ne ya- • Nesnesine göre fiiler ikiye ayrılır: pacağımı bilemez bir şekilde, miskin miskin oturarak a. Geçişli fiiller geçiriyorum (4) b. Geçişsiz fiiller Verilen metinde numaralanmış yerlerden hangi- C) • S izinle 10.11.2019. Salı günü iş görüşmesi sine farklı bir noktalama işareti getirilmelidir? yapacağız. A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 • www.okulumucokseviyorum.com • Bu sınavda 1. olmaman için hiçbir sebep yok. 3. Aşağıdaki metinlerin hangisinde nokta kullanıl- ması gereken yerde başka bir noktalama işare- D) • K ardeşim 13.11.1990 tarihinde İstanbul'a göç ti kullanılmıştır? etmişti. A) Bu hayatta yalnızca iki şairi çok sevdim: Didem • https://www.arşimetyayinlari.com Madak ve Nilgün Marmara. İkisi de birbirinden • I. Niteleme sıfatı kıymetli ve güçlü kadınlar. Sizin de böyle seve- II. Belirtme sıfatı rek takip ettiğiniz şairler var mı? Baraj Sorusu B) Yöneticiler bütün elemanlarını toplantı odasına ça- ğırdı. Aniden çıkan bu toplanma kararı çalışanla- 5.  İçinde küçük harf bulunan bazı kısaltmaların so- rı tedirgin etti. Konunun ne olduğunu bilmeyen ça- nunda kullanılır. lışanlar beklemeye başladı büyük bir tedirginlikle...  Sayılardan sonra sıra bildirmek için \"-inci\" eki C) Yapılan bu hatayı düzeltmeyecek misiniz, diye yerine kullanılır. çıkıştı görevli memura. Karşısında tepkili insan- ları gören memur ne yapacağını şaşırdı bir an.  Arka arkaya sıralandıkları için virgülle veya çiz- Özür dileyip düzeltti hatasını. giyle ayrılan rakamlardan sadece sonuncu raka- mın sonunda kullanılır. D) Ah o kuşlar, kelebekler... Burası dünyanın en güzide yerlerinden biri olabilir. İnsanın doğaya, Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nokta (.) yuka- doğada yaşayan diğer canlılara bu kadar yakın rıda verilen görevlerinden herhangi birine olması müthiş bir his! uygun olarak kullanılmıştır? A) 21.06.2019 tarihine rezervasyon yaptırdığını söyledi. B) Sınavlara http://meb.gov.tr adresinden ulaşabi- lirsiniz. C) Dün 21.50'de bizim evden çıktılar. D) Alm. öğrenmek için gece gündüz çalışıyordu. Türkçe 212 8. Sınıf

NOKTALAMA İŞARETLERİ 2 TEST 2173 3. Kocaman, huzur ve sevgi dolu bir kalbe sahipseniz nereye giderseniz gidin yalnız kalmazsınız. Size VİRGÜL doğru yolu gösterecek, yapmanız gereken şeyleri söyleyecek tek şey yüreğinizdir. Beyin akıl verir ama 1. Virgül, bir metnin anlaşılır olmasını, kolay okunma- ruhu yoktur. Vicdan, merhamet, sevgi gibi duygula- sını sağlar. Bağlaçlar da tıpkı virgül gibidir, yazının rı barındırmaz. Ama yürek bize yol gösteren hazi- biçim ve anlam açısından anlaşılır olmasını, kolay nedir. okunmasını sağlar. Bu nedenle ikisinin bir arada kul- lanılması uygun değildir. Virgülü herhangi bir bağ- Verilen metindeki virgüllerin kullanım amacına laçtan önce veya sonra kullanmak metni anlam açı- benzer bir kullanım aşağıdaki cümlelerin hangi- sından ve görsel açıdan olumsuz etkiler. sinde yoktur? Verilen bilgiye göre aşağıdaki cümlelerin hangi- A) Hepimiz aynı şekilde dünyaya geldik, aynı ha- sinde virgülle ilgili sözü edilen kurala uymayan vayı soluyoruz. bir kullanım vardır? B) Hepimiz hayatta kalmak, daha iyi yaşamak, ça- A) Onun o haline üzülmemek, içlenmemek elde lışmak için okumak zorundayız. değil. C) İnsanı insan yapan, yüzüne güzellik katan, onu B) Ne okul çıkışı ne hafta sonu dinleniyor, sürekli sevdiren tek şey kalbinin temizliğidir. ders çalışıyordu. D) Unutmayın; hayatınız sizin elinizde şekillenen, C) Testi, var ya da yok şeklinde yanıtlamanız gere- yoğrulan bir hamurdur. kiyor. D) Kim bilir bu saçmalıkları nerelerden duyuyor, da üzülüyor. 2. Yol, sürücüye kök söktürürcesine kıvrıla kıv- Zeka Küpü Yayınları rıla uzanıyordu. Baraj Sorusu 1 YOL : “Yükleme uzak düştüğüm için benden 4. İspanyol yazar Cervantes: \"Bana arkadaşını söyle, sonra virgül kullanılır.” sana kim olduğunu söyleyeyim.\" diyor. Kişinin, ya- ratılışına ve çevresine uygun kişilerle arkadaşlık O, bahçenin kuytu bir köşesine gizlenmiş. yaptığı konusunda çok haklı. Kendimiz nasılsak ar- kadaşlarımız da öyle olsun ister, bu özellikleri taşı- 2 O : “Benden sonra virgül kullanılmasaydı an- yan kişileri buluruz. Kendimiz dürüst, çalışkan, te- lam karışıklığı doğacaktı.” miz, planlıysak arkadaşlarımızın da bu özellikleri taşımasını bekler ya da bu özellikleri taşıyan kişi- Bu bina, okuma yazma kurslarına ev sahip- lerle arkadaş oluruz. liği yapmıştır. 3 Yukarıdaki metinde virgülün seçeneklerde veri- Bu bina : “Sıralı cümle kurduğum için araya len görevlerinden hangisine uygun bir kullanım yoktur? virgül konulur.” A) Birbiri ardına sıralanan eş görevli kelime ve ke- Güvercinlerime gözüm gibi bakıyorum, dedi lime gruplarının arasına konur. çocuk. 4 B) Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan Çocuk : “Benim konuşma cümlem, tırnak işa- özneyi belirtmek için konur. reti yerine virgülle gösterilebilir.” C) Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur. Virgülün (,) kullanılma gerekçesi hangi kutuda D) Bir kelimenin kendisinden sonra gelen kelime yanlış açıklanmıştır? ile yapı ve anlam bakımından bağlantısı olma- dığını göstermek için konur. A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 8. Sınıf 213 Türkçe

TEST 3 NOKTALAMA İŞARETLERİ NOKTALI VİRGÜL 2174 1. Aşağıda noktalı virgülün işlevleriyle ilgili bazı örnek- 4. Elçi; salondaki Neden benimle küstü- ler sıralanmıştır: askerlere döndü! ğünü anlayamadım. 1. İster inan, ister inanma; her şey anlattığım gibi Haydi, bir an önce Zeynep, Ayşe tiyatro- oldu. hazırlanalım. yu; Fatoş, Selin sine- mayı sever. 2. Türkiye’nin doğudaki komşuları Ermenistan, Nahçıvan, İran; batıdaki komşuları Bulgaristan, Şekildeki küçük karelerin hepsi bir cümleyi temsil Yunanistan’dır. etmektedir. 3. Yeni evleri; küçük, havasız, renksiz ve bahçe- Noktalama yanlışı yapılan kısımlar çıkarıldığın- sizdi. da aşağıdaki şekillerden hangisi elde edilir? Bu örneklerden hareketle noktalı virgülün işlev- A) B) leriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Zeka Küpü Yayınları C) D) A) Cümle içinde virgülle ayrılmış tür veya takımla- rı birbirinden ayırmak için kullanılmıştır. Baraj Sorusu B) Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri 5. Aşağıdaki tabloda ( ) ile gösterilen yerlere, hangi nok- birbirinden ayırmak için kullanılmıştır. talama işaretlerinin getirileceği “✓” ile işaretlenmiştir. C) Ögeleri arasında virgül bulunan cümlelerde öz- neden sonra kullanılmıştır. D) Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve ke- lime gruplarının arasında kullanılmıştır. 2. Sevgili Günlük; Bugün içimde tarifsiz bir neşe var. Neden mi? Sabah mutfak- tan gelen bir sesle uyandım: \"Kızım, Beril mutfağa gel.\" Mutfağa gidince; Özlem, Elif ve Buse'yi gördüm. ,;. Aylin günlüğünü yazarken hangi noktalama işa- 1 Ayakkabılarını giydi ( )  retlerini yanlış kullanmıştır? hemen evden çıktı. A) (.) - (?)  B) (:) - (,)  C) (,) - (')  D) (;) - (.) 2 Göründü yine ufukta kü-  çük tekneler ( ) 3. Yolumuz burada ayrılacaktı ; Fırat doğuya 3 Elmayı, muzu ben ( )  1 çileği, eriği Pamir sever. gidip ormanı , toprağı görmek istemişti . 4 Adam ( ) işini, tüm para-  sını ve evini kaybetmiş. 2 3 Ben de kuzeyde karla ; fırtınayla savaşacaktım. Tablodaki tüm işaretlemelerin doğru olması için 4 numaralanmış cümlelerden hangi ikisi yer de- ğiştirmelidir? Numaralanmış noktalama işaretlerinden hangi- A) 1 ve 2 B) 1 ve 3 si yanlış kullanılmıştır? C) 2 ve 4 D) 3 ve 4 A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 Türkçe 214 8. Sınıf

NOKTALAMA İŞARETLERİ 4 TEST 2175 4. Göçle ilgili örnek metin yazan öğrencilerden han- gisinin metninde noktalama hatası yapılmıştır? İKİ NOKTA A) Göç, ülkemizin büyük sorunlarından biridir. İn- 1. Öğretmeni Soner’den iki noktanın kullanıldığı örnek sanlar köylerini bırakıp büyük şehirlere göçer- cümleler yazmasını istemiştir. ler. Göçün birçok sebebi vardır, işsizlik, sağlık sorunu, eğitim problemi bunlardan bazılarıdır. K. Tiyatromuzun yeni adı şudur: Mor Düşler. L. Elindekileri sırasıyla saydı: keser, çivi, çekiç, B) Sabah erkenden uyandılar. Bavulları zaten ak- şamdan hazırdı. Artık kolay olmayacaktı hiçbir tahta... şey. Doğup büyüdüğü toprağından ayrılıyordu. M. Sinemaya gidebilirsin ancak: Dışarıda fazla Büyükşehirde kim bilir onları neler bekliyordu? oyalanmayacaksın. C) Göç aslında önlenebilir bir sorun. Önemli olan N. Metin Bey konuşulanlara sırtını dönerek: Onu bu durumunun nedenlerini ortadan kaldırmak. Bir tanıdığım bu konuda şunları söylemişti: \"Her hiç affetmeyeceğim. kesime eşit derecede hizmet ulaştırabilirsek her şey yoluna girecektir.\" Soner, hangi sembolle belirtilen cümlede yan- lışlık yapmıştır? D) Göç ülkemizin belirli bir kısmının problemi değil. Doğudakiler batıya göç ederken batıdan da yurt A) K  B) L  C) M  D) N dışına beyin göçleri zaman zaman yaşanıyor. 2. Görüntüsü hâlâ gözümün önündedir: Orta boylu, Zeka Küpü Yayınları geniş omuzlu, sağlam yapılı, büyükçe başlı, yuvar- lak yüzlü, kalınca kara kaşlı, ela gözlü, irice beyaz Baraj Sorusu bıyıklı, beyaz tenli, heybetli yüzü... 5. İki nokta (:) kullanımı ile ilgili yapılan açıklama- Metindeki iki nokta (:) hangi işlevde kullanıl- larda hangi örnek hatalıdır? mıştır? A) Karşılıklı konuşmalarda, kimin konuşacağı be- A) Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlenin sonun- lirtildikten sonra konur: da kullanılmıştır. Öğretmen: Türk, öğün, çalış, güven! B) Kendisiyle ilgili açıklama verilecek cümlenin so- nunda kullanılmıştır. B) Kendisiyle ilgili açıklama verilecek cümlenin so- nunda konur: C) Karşılıklı konuşmalarda, konuşan kişiyi belirten sözlerden sonra kullanılmıştır. Çok söz, uzun söz bir şey için söylenir: Gerçe- ği anlamayanları gerçeğe getirmek için. D) Edebî eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonunda kullanılmıştır. C) Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlenin sonu- na konur: 3. Mehmet Eroğlu dördüncü romanını da yayımladı (1) Adını Unutan Adam (2) Eroğlu'nun ilk üç romanın- Atatürk tekrar ayağa kalkarak şunları söyledi: da okuduğumuz biçimsel özellikleri, bu romanda da Şimdi sözden çok, iş zamanıdır. görüyoruz (3) Bunlar romanın okunmasını kolaylaş- tırıyor (4) D) Edebi eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur: Yukarıdaki numaralanmış yerlerden hangisine iki nokta (:) getirilmelidir? Kraliçe Hamlet'e şöyle diyor: — Sevgili Hamlet, at üstünden şu karanlık geceyi A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 8. Sınıf 215 Türkçe

TEST 5 NOKTALAMA İŞARETLERİ ÜÇ NOKTA 2176 1. • Alıntılarda alınmayan kelime veya bölümlerin 4. Aşağıdaki tabloda cümlenin sonuna getirilecek nok- yerine konur. talama işareti “✓” ile gösterilmiştir. • Tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur. Buna göre, tablodaki işaretlemelerden hangisi doğ- rudur? • Kaba sayılan kelimelerin yerine konur. Cümleler . ... • Virgülle ayrılmış sıralı cümlelerin arasına konur.  A) Geçiyor günler, haftalar, yıllar Yukarıda verilmiş açıklamalardan kaçı üç nok-  tanın görevidir? B) Hava güzel olursa gideriz  C) Gözlerinde korku, endişe, telaş  A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 D) Köyün tam girişinde var küçük güzel bir göl 2. Güzel gözleri geliyor aklıma kardeşimin. Birbirimizi 5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna üç susarak anladığımız zamanlar, yalnızlığımızı pay- nokta getirilemez? laştığımız anlar, güzel sabahlar... A) Sizin başarılarınızı öyle çok kıskanıyorum ki Verilen metinde üç noktanın kullanılış amacı, B) O yaramazı okula gitmeden bir yakalarsam aşağıdakilerden hangisidir? C) Denizdeki iki belirgin özellik: tuz ve renk D) İşte hayranı olduğunuz hayatımın renksiz tarafı A) Sözün bir yerde kesilip, eksiltiye bırakıldığını belirtme Zeka Küpü Yayınları Baraj Sorusu B) Benzer örneklerin sürdürülebileceğini gösterme 6. Aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi söy- C) Bir alıntının verilmeyen bölümünü belirtme lediği işleve uygun örnek vermemiştir? D) Söylenmek istenmeyen sözcükler olduğunu A) Ben nokta. Sayılardan sonra sıra belirtme bildirmek için kullanılırım. Örnek: 10. Yıl Marşı'nı ezberledim. B) Ben virgül. Eş görevli sözcük ve sözcük öbekleri arasında kullanı- 3. ... Ticarette her şeyi göze almak lazımdır. İflası C) lırım. Örnek: Şiir okumayı, resim düşünmeyen tüccar, hiç yenilmeyeceğini sanan D) yapmayı çok severim. generale benzer... Bizim adımız iki nokta. Genel Ağ Verilen metinde bulunan üç nokta (...) hangi adreslerinde kullanılırız. Örnek: görevde kullanılmıştır? http://www.meb.gov.tr A) Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerin so- Bizim adımız üç nokta. Kaba sayıl- nuna konur. dığından veya başka bir sebepten ötürü açıklanmak istenmeyen söz- B) Kaba sayıldığı için açık yazılmak istenmeyen cük ve bölümlerin yerine biz kulla- kelimelerin yerine konur. nılırız. Örnek: Sözlerimi yanlış an- ladıysanız... C) Metinlerde başta, ortada, sonda alınmayan bö- lümlerin yerine konur. 8. Sınıf D) Ünlem ve seslenmelerde anlatımı pekiştirmek için kullanılır. Türkçe 216

NOKTALAMA İŞARETLERİ 6 TEST 2177 5. SORU İŞARETİ 1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna fark- Başka bir arzunuz? lı bir noktalama işareti getirilmelidir? A) Bu yaptıklarını bundan sonra görmezden mi Aslı geleyim Aslı'nın cümlesinde kullanılan soru işaretinin B) Dersi dikkatle dinlemiyor musunuz yoksa kullanımıyla ilgili bilgi hangi seçenekte doğru C) Sen geldin mi çiçek açacak tüm iğdeler verilmiştir? D) Denizin tuzlu kokusunu duyuyor musun A) Soru eki veya soru sözü içeren cümle veya söz- 2. Duruşun andırır asil soyunu lerin sonunda kullanılmıştır. Hisar, Kuruçeşme, sahilboylu mu Arnavutköylü mü, Ortaköylü mü B) Soru ifadesi taşıyan bağlı cümlenin sonunda kul- Kız sen İstanbul'un neresindensin lanılmıştır. Âşık Yener C) Soru eki veya sözü içermeyen ancak soru anla- mının vurguyla sağlandığı cümlenin sonunda kullanılmıştır. D) Bilinmeyen veya şüpheyle karşılanan durumlar için kullanılmıştır. Bu şiirde kaçıncı mısranın sonuna soru işareti getirilemez? A) 1. mısra B) 2. mısra Zeka Küpü Yayınları Baraj Sorusu C) 3. mısra D) 4. mısra 6. Aşağıdakilerin hangisinde bir yanlışlık yapıl- mıştır? Özellik Kullanım 3. Bu nasıl bir soru (1) Benden cevap mı bekliyorsun Tırnak içindeki bir Hasan Ali Toptaş'ın bir de (2) Sana daha önce anlatmamış mıydım (3) söze ek gelirse \"Gölgesizler\"ini Nasıl başlayacağını da nasıl bitireceğini de biliyor okuyun mutlaka. olmalısın (4) A) tırnaktan sonra gelir ve kesme işaretiyle Numaralanmış yerlerden hangisine farklı bir nok- ayrılmaz. talama işareti getirilmelidir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Anlamca karışan Önümüzdeki soru'nun nasıl B) sözcüklerin yazımın- çözüleceğini da kesme işareti bilmiyorum. kullanılır. 4. Soru ifadesi taşıyan sıralı ve bağlı cümlelerde soru Soru işareti sözcü- Bu ortamda ondan işareti cümlelerin en sonuna konulur. ğün karşıt anlamının daha zeki (?) biri C) ifade edilmek eminim yoktur. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde verilen kural örneklendirilmiştir? istendiği yerde kullanılır. A) Domates, biber, patlıcan da alayım mı? B) Bu yıl, hazırlık okuluna kaydoldun mu? Kendisiyle ilgili Kendimi takdim C) Hanımefendi, lütfen buraya bakar mısınız? edeyim: Meclis D) Bu kitabı Nezih’ten mi aldın, biri mi sana verdi? D) açıklama verilecek katiplerindenim. cümlenin sonuna iki nokta konur. 8. Sınıf 217 Türkçe

TEST 7 NOKTALAMA İŞARETLERİ ÜNLEM İŞARETİ 2178 1. Bilgi : Ü nlem işareti; korku, üzüntü, sevinç gibi duy- 4. Üç nokta (...): Tamamlanmamış cümlelerin so- guları yansıtan sözcük, cümle ve seslenme- nunda kullanılır. lerden sonra kullanılır. Soru işareti (?): Soru eki veya soru sözü içeren Verilen bilgiye göre, aşağıdaki cümlelerden han- cümlelerin sonunda kullanılır. gisinin sonuna ünlem işareti (!) getirilemez? Ünlem işareti (!): Seslenme, hitap ve uyarı söz- A) Hey, ufaklık buraya bak lerinden sonra konur. B) Artık sen de bize katılabilirsin C) Yaşasın, haftaya tatile gidiyoruz Yukarıda üç nokta (...), soru işareti (?) ve ünlem işa- D) Eyvah, yine okula geç kaldık retinin (!) birer işlevi belirtilmiştir. 2. “İsteseymiş kitabı bir günde bitirirmiş(!) ama ne Buna göre, “Ordular ( ) İlk hedefiniz Akdeniz’dir, yazık ki boş zamanı yokmuş(!)” cümlesinde yay dememiş miydi Atatürk ( )” cümlesinde yay ayraç- ayraç içinde ünlem işareti kullanılmasının nede- larla belirtilen yerlere, sırasıyla aşağıdakilerden ni aşağıdakilerden hangisidir? hangisi getirilmelidir? A) Söze alay anlamı kazandırmak B) Kesin olmayan ifadeyi göstermek A) (,) (!) B) (?) (!) C) Anlamca kaba sayılan kelimeyi gizlemek C) (...) (!) D) (!) (?) D) Cümlenin tamamlanmadığını ifade etmek Zeka Küpü Yayınları 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem işareti yanlış kullanılmıştır? A) Yemekler öyle lezzetli ki (!) bir türlü yiyemedik. B) Çocuklar, lütfen beş dakika herkes beni dinlesin! C) Sevdiğin insanları niçin bu kadar üzüyorsun! D) Bu kadarını da beklemiyordum, yok artık! 3. Baraj Sorusu Sevgili Kardeşim, 6. Ünlem işareti ( ! ) üç farklı şekilde kullanılmaktadır: 1. Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duygula- Başarını duyar duymaz rı anlatan cümle veya ifadelerin sonuna konur. sana bu mektubu yazdım. 2. Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden sonra konur. Nasılsın? Okulun, derslerin 3. Alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandı- sınavların nasıl gidiyor! rılmak istenen sözden hemen sonra yay ayraç İstediğin birkaç şeyi gönderdim: içinde ünlem işareti kullanılır. kazak, çorap, battaniye... Aşağıdaki cümlelerden hangisi, ünlem işareti- İrem nin ilk kullanımına verilen bir örnektir? İrem, aşağıdakilerden hangisini yaparsa mektu- A) Bahçede oynayan kızına doğru dönerek, \"He- bundaki noktalama yanlışını düzeltmiş olur? men yanıma gel!\" dedi. A) Ünlem işareti yerine soru işareti getirerek B) Ayten hepimizden daha zeki (!) olduğunu düşü- B) Soru işareti yerine ünlem işareti getirerek nüyor. C) Virgülleri cümleden çıkararak D) Üç nokta yerine nokta getirerek C) Kendisinden büyük olan insanlara ukalaca cevap veriyor. Ne kadar da saygısız bir çocuk! D) Hey çocuklar! Tiyatro biletlerinizi yanınıza alma- yı sakın unutmayın. Türkçe 218 8. Sınıf

NOKTALAMA İŞARETLERİ 8 TEST 2179 4. \"Arkadaşım - şurada oturan sarışın kız - ödevleri- mi yapmama yardım ediyor.\" kısa çizgi bu cümlede KISA ÇİZGİ ara sözü belirtmek için kullanılmıştır. 1. • 26-03-1989 tarihinde İstanbul'da doğmuş. Buna göre, cümlelerin hangisinde kısa çizgi bu • Bana - Sinemaya gidelim mi? - diye sordu. cümledekiyle aynı görevde kullanılmamıştır? • İstanbul - Bodrum arası yaklaşık 850 km'dir. • \"Gör-üş-me\" sözcüğünde çekim eki yoktur. A) Haftaya - hiç inanmadım ama - işi bırakacağını • Yeni teknelerine -Minik- adını verdiler. söylüyor. Verilen cümlelerin kaçında kısa çizgi yanlış kul- B) Mine - üniversiteden arkadaşım - seneye lanılmıştır? Bursa’ya yerleşiyor. A) 2  B) 3  C) 4  D) 5 C) Tarladaki buğday - buralarda başka şey yetiş- mez - yarın kaldırılacak. D) 1915 - 1925 arasında yaşanan tarihî olayları inceliyorum. 2. K. \"-mez\" ve \"-dik\" ekleri, sıfat-fiil ekleri olarak da Zeka Küpü Yayınları 5. 1. Yaşlı kadın onu, kara çelimsiz çocuğu, şefkatle kullanılır. göğsüne bastırdı. L. Su ürünlerini - özellikle balığı - haftada bir tüket- 2. Kitabı açtı, birkaç sayfa çevirdi, yüksek sesle mek faydalıdır. okumaya başladı. M. Eğitim - öğretim yılı eylül ayının ikinci haftası 3. Siz, kim ne derse desin, derslerinize çok çalışın. başlıyor. 4. Ömrün boyunca uğraş, didin, düşün. N. Zeki Müren - siz de bilirsiniz - klasik müziğin eş- siz seslerindendir. 5. Paltosunu, en sevdiği çantasını, eldivenlerini alıp evden çıktı. Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde kısa çizgi ay- nı görevde kullanılmıştır? 6. Namık Kemal, tiyatro eğlencedir, der. A) K - L B) K - M Numaralanmış cümlelerin hangilerinde, kullanı- lan virgül yerine kısa çizgi getirilebilir? C) L - M D) L - N A) 1 ve 3 B) 2 ve 5 C) 3 ve 6 D) 4 ve 5 3. ▲ Ara sözleri ayırmada kullanılır. Baraj Sorusu  Sıfırdan küçük sayıları göstermede kullanılır. 6. Dilimizde satır sonlarında kelimeleri bölmek zorun- da kalabiliriz. Satıra sığmayan kelimeleri bölerken ■ Eklerin başında kullanılır. kısa çizgi kullanırız. Belli kuralları şu şekildedir: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kısa çizgi 1. Batı kökenli kelimeler Türkçenin hece yapısın- verilen görevleri dışında kullanılmıştır? da uygun hecelere ayrılır. → tund - ra A) \"Say-gı-sız-lık\" sözcüğü birden fazla yapım eki 2. Türkçede kelime içinde iki ünlü arasındaki ünsüz almıştır. kendinden sonraki ünlüyle hece kurar. → ara - ba B) Hava Ardahan'da bugün –8 °C olacakmış. 3. Yan yana gelen iki ünsüzden ilki kendinden ön- ceki ünlüyle ikincisi kendinden sonraki ünlüyle C) Bu kursa resme yeteneği olanlar - Hülya, Başak - hece kurar. → bir - lik katılsın. 4. Birleşik kelimelerde tek kelime gibi telaffuz edi- D) Kelimenin köküne -cı eki getirip yeni bir sözcük lerek heceleme yapılır. → ba - şöğ - ret - men elde ettim. Kaç numaralı bilginin karşısında verilen örnek- te kısa çizgi doğru yerde kullanılmamıştır? A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 8. Sınıf 219 Türkçe

TEST 9 NOKTALAMA İŞARETLERİ UZUN ÇİZGİ - TIRNAK İŞARETİ 2180 1. 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tırnak işareti doğru kullanılmamıştır? Her sene bu mevsimde reçel yaparız, dedi Hümeyra Hanım. A) “Dün de geldim ama siz yoktunuz.” diyerek Peki hangi meyvelerden reçel yaparsınız? kapıdan çıktı. Erik, çilek, vişne... nerdeyse bütün meyveler- den yaparız. B) Adam “ne zamandır beklediğimi” sordu ve gitti. Sadece yaş meyvelerden mi yapılır reçeller? C) Tilkiye “Tavuk kebabı yer misin?” demişler, “Adamın güleceğini getiriyorsunuz.” demiş. D) Sunay Akın’ın “Bulut” şiirini çok severim. Yukarıda verilen metinde kaç yerde konuşma çizgisi kullanılmalıdır? A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 2. Mustafa(1) Zeka Küpü Yayınları 5. Sokrates ( ) ( ) Eğer altın bir kalkan ( ) yapacağı işin (2) Öğretmenim benim bir sorunum var. amacına uygun değilse çirkindir ( ) Yapılacak her İsa Öğretmen (3) işe uygun her şey iyi ve güzeldir ( ) elverişli olma- (4) Anlat bakalım oğlum (5) yan her şey kötü ve çirkindir. ( ) Yukarıda numaralanmış yerlerden hangilerine Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla hangi uzun çizgi konmalıdır? noktalama işaretleri getirilmelidir? A) 1 ve 2 B) 2 ve 3 A) (:) (“) (;) (!) (;) (”) C) 2 ve 4 D) 3 ve 4 B) (,) (“) (,) (.) (;) (”) C) (:) (“) (,) (.) (,) (”) D) (!) (“) (;) (!) (,) (”) Baraj Sorusu 6. • Bir yazıdan veya bir kimseden olduğu gibi aktarılan sözler belirtilirken kullanılır. 3. Sözlerimi ciddiye aldığınızı görmek beni mutlu etti • Sözün bir yerde kesilerek geri kalan bölümün diyerek elimizi sıktı. okuyucunun hayal dünyasına bırakıldığını gös- termek için kullanılır. Bu cümlede tırnak içine alınması gereken kısım, hangi seçenekte doğru gösterilmiştir? • Yazıda satır başına alınan konuşmaları göster- mek için kullanılır. A) beni mutlu etti B) Sözlerimi ciddiye aldığınızı görmek • Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın C) Sözlerimi ciddiye aldığınızı görmek beni mutlu hareketlerini, durumunu açıklamak ve göster- mek için kullanılır. etti D) Sözlerimi ciddiye aldığınızı görmek beni mutlu Seçeneklerdeki noktalama işaretlerinden hangi- sine ait bir özellik yukarıda verilmemiştir? etti diyerek A) Kısa çizgi B) Üç nokta C) Tırnak işareti D) Uzun çizgi Türkçe 220 8. Sınıf

NOKTALAMA İŞARETLERİ 10 TEST 2181 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yay ayraç diğer- lerinden farklı bir görevde kullanılmıştır? YAY AYRAÇ - KESME İŞARETİ A) Zamirler (adıllar) konusunu 6. sınıfta çok iyi 1. Bilgi : B elirli bir tarih bildiren ay ve gün adlarına ge- öğrenmiştik. len ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır. B) Büyük Patlama (Big Bang) sonrasında gezegen- Buna göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde kes- ler meydana gelmiştir. me işareti yanlış kullanılmıştır? C) Kardeşim yeni bir hikâye (öykü) kitabı almış. A) Sınav başvuruları 8 Mayıs’a kadar sürecekmiş. D) Bize internet sitemizden (www.zekakupuyayin- B) 17 Şubat 2011 Perşembe’nin benim için önemi lari.com) ulaşabilirsiniz. büyüktür. C) Temmuz’un son haftası hep birlikte Kıbrıs’a 5.  23.08.2018 gidiyoruz. 1 D) Atatürk 1919 senesi Mayıs’ın 19’uncu günü İGDAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ’ NE, Samsun’a çıktı. 2 23 Ağustos 2018 ’ de taşındığım Papatya 2. Aşağıdakilerin hangisinde yay ayraç ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır? 4 Sok . No. 38 ’ de bulunan evime doğalgaz A) Tiyatro eserlerinde konuşanın hareketlerini, du- rumunu göstermek için kullanılır. 3 bağlatmak istiyorum. B) Cümlede özellikle belirtilmek istenen sözler yay ayraç içine alınır. Gereğinin yapılmasını arz ederim.  Esra Balkan C) Alıntıların aktarıldığı eseri, yazarı veya künye bilgilerini göstermek için kullanılır. Zeka Küpü Yayınları Yukarıdaki dilekçede numaralanmış noktalama işaretlerinin hangisi yanlış kullanılmıştır? D) Bir söze alay, küçümseme veya kinaye anlamı katmak için kullanılan ünlem işareti yay ayraç A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 içine alınır. Baraj Sorusu 1 2 3. Ben yay ayracım. Alıntıların ak- tarıldığı eseri ya da kişiyi göste- 6. Özel isimlere yapım ririm. eki getirildiğinde Cümle içerisindeki kullanılmam. Ben uzun çizgiyim. Senaryolar- açıklamaları göster- da konuşan kişinin adından son- mek için kullanılırım. ra kullanılırım. 3 Ben tırnak işaretiyim. Cümle için- de kitap adlarını, konu başlıkla- Sayılara - inci eki rını gösteririm. getirilmişse kullanıl- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıdaki nok- mam. talama işaretlerinden biri kullanılamaz? Numaralanmış kutularda sırasıyla hangi nokta- A) Haydar Ağa: Yarın herkes meydanda toplansın. lama işaretiyle ilgili bilgi verilmiştir? B) İstanbul'dan yola çıkan tren Ankara’ya ulaştı. C) Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fendir. A) 1. uzun çizgi B) 1. kısa çizgi  Kemal Atatürk 2. kesme işareti 2. tırnak işareti D) Zamirler konusuna gelecek ders başlayacağız. 3. tırnak işareti 3. kesme işareti C) 1. iki nokta D) 1. yay ayraç 2. yay ayraç 3. kısa çizgi 2. kesme işareti 3. nokta 8. Sınıf 221 Türkçe

TEST 11 NOKTALAMA İŞARETLERİ EĞİK ÇİZGİ - DENDEN İŞARETİ 2182 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde  ile gösteri- 4. len yere eğik çizgi getirilmelidir? Denden işaretinin görevini söyler A) Beşitaş  Trabzonspor maçı 2-0 bitti. misiniz? B) -mak  -mek eki isim-fiil yapar. C) Fatih  siz de bilirsiniz  çok çalışkandır. Aşağıdaki öğrencilerden hangisi öğretmenin D) Aradığınız bilgiyi \"http://tdkgov.tr\" adresinde sorusunu doğru yanıtlamıştır? bulabilirsiniz. A) Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda kullanılır. B) Bir sözün özel olarak belirtilmek istendiğini vurgulamak için kul- lanılır. 2. Eğik çizgi (/) aşağıdaki seçeneklerin hangisinde C) Alt alta gelen aynı sözlerin tek- yanlış kullanılmıştır? rar yazılmasını önlemek için kul- lanılır. A) Ortabahçe Cad. No:5/1 Beşiktaş / İstanbul ad- resinde oturuyor. Zeka Küpü Yayınları D) Tırnak içinde verilen ve yeniden tırnağa alınması gereken bir sö- B) Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak / zü belirtmek için kullanılır. Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak Baraj Sorusu C) -meli / -malı eyleme getirilen gereklilik kipi ekle- rimizdendir. 5. Ara sözlerin 2 Eş görevli sözcükleri 1 başında ve sonunda ayırmak için D) Ankara / Adana otobüsünde yerimizi ayırttım. Alıntı cümlelerin Bitmemiş cümlelerin 4 3 başında ve sonunda sonunda Soru anlamı ifade 5 Alt alta gelen sözlerin eden cümlelerde tekrar yazılmaması 7 için Sıra gösteren 3 rakamlardan sonra Ondalık sayılarda 7 kesirleri ayırmak için Duygu ve seslenme ifade eden 2 Matematikte bölme 1 cümlelerde işareti olarak 3. Yan yana yazılan 4 mısraların arasına Bir vakte erdi ki bizim günümüz Yiğit belli değil mert belli değil . ! \" ; Herkes yarasına derman arıyor (nokta) (ünlem) (den den) Deva belli değil dert belli değil noktalı virgül Bu dörtlükte hangi mısralar yer değiştirdiğinde Verilen noktalama işaretlerinin nerede kullanıldığı- \"denden işareti\" kullanılabilir? nı ifade eden cümlelerin puanları toplanacaktır. A) 1 ve 2 B) 1 ve 3 Buna göre, toplamda kaç puan elde edilir? C) 2 ve 4 D) 3 ve 4 A) 12  B) 13  C) 15  D) 17 Türkçe 222 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 12 TEST 2183 3. Cenap Şahabettin diyor ki ( ) ( ) Gündüz kandili ha- zırlamayan, gece karanlığa razı demektir ( ) ( ) 1. Seçeneklerdeki metinlerin hangisinde noktanın CBD kullanımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? ,−' SKL A) Vakit gelmişti. Güler yüzlü hemşire, genç ada- ; :? mı ameliyat yapılacak odaya aldı. Tam o daki- FAE kada beyaz eldivenli doktor çıkageldi, gülümse- . \"\" ! di ve \"Merhaba!\" dedi. RIT — ( ) ... B) Adam yorgun argın eve döndüğünde, beş ya- şındaki çocuğunu kapının önünde beklerken bul- Cümlede boş bırakılan yerleri tamamlayacak du. Çocuk, babasına \"Bir saatte ne kadar kaza- noktalama işaretlerinin temsil ettiği harfler bir nıyorsun?\" diye sordu.Yorgun adam, \"Bu seni araya getirildiğinde hangi kelime oluşur? niçin ilgilendiriyor.\" diye cevap verdi. A) C A D I B) T A K I C) Bir gün Nasrettin Hoca, rüyasında bir adamla C) K A R A D) K A F A konuşuyormuş. Adam 9 akçe, diyormuş; Hoca da 10 akçe diyormuş. Hoca rüyadan uyanmış, ellerinde hiç akçe yokmuş. Yeniden uyumak için yorganı başına çekmiş ve karanlıkta elini uza- tıp: \"Tamam, 9 akçe olsun.\" demiş. D) Kuşbakışı evler, kıvrım kıvrım yollar ve ağaçlar ince bir işçilik ürünü sanki. Güneş bütün şehri aydınlatıyor. Yemyeşil ağaçlar, masmavi gökyü- zü, güneşle birlikte içimizi ısıtıyor. Zeka Küpü Yayınları 2. Kargo Gönderim Formu 4. 1. Törene bu yıl 6. 7. ve 8. sınıflar katıldı. 2. Kalbimin, sesini dinleyerek başarıya ulaştım! Gönderenin Adı Soyadı: 3. Bütün Ankara'lılar sokağa dökülmüş; dedi... Pelin Pamukçu Cümlelerde kaçar tane noktalama yanlışı oldu- Gönderenin Adresi: ğuyla ilgili grafik aşağıdakilerden hangisinde Yýldýzbakkal Mah. Öztürk Apt. doğru olarak verilmiştir? No: 28-15 Kadýköy - ÝSTANBUL A) B) Gönderim Tarihi: 3 3 28/7/2018 22 Yukarýdaki kargo gönderim formunda bulunan yazým ya da noktalama yanlýþý hangi seçenekte 11 doğru tespit edilmiştir? 1. 2. 3. 1. 2. 3. A) Mahalle ve apartman sözcüklerinin cümle cümle cümle cümle cümle cümle kýsaltmalarýndan sonra nokta kullanılması C) D) B) Adreste semt ve il ile apartman ve daire numarasý 3 3 arasýna kısa çizgi konulması 2 2 C) Tarihin yazýmýnda ayın rakamla belirtilmesi D) Tarih yazımında eğik çizgi kullanılması 1 1 1. 2. 3. 1. 2. 3. cümle cümle cümle cümle cümle cümle 8. Sınıf 223 Türkçe

TEST 12 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 5. Aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi be- 8. Yol çevresindeki cýlýz çalýlýklarca gölgeleniyor- lirtilen işleve uygun örnek vermemiştir? 1 A) Ünlem → Cümlelere alay, küçümseme anlamı du. Yol uzuyor ne yazýk ki yolcular, dinlenecek- katmak için parantez içinde kullanılır. 2 Örnek: Çok akıllı (!) olduğunu hemen anladım. leri bir su baþý bulamýyorlardý. Yolculardan biri 3 B) Üç nokta → Yüklemi olmayan cümlelerin sonun- da kullanılır. “Þu yeþilliði besleyen bir su kaynaðý olmalý.” diye Örnek: Ne mutludur bir pazar sabahı ailesiyle baðýrdý. “Oh, burada hayat var ” dedi genç adam. olan çocuk... 4 C) Noktalı virgül → Cümle içinde virgülle ayrılmış tür ve takımları birbirinden ayırmak için kullanılır. Çalýlara baðlý atlar dudaklarýný suya deðdirmeye Örnek: Pazardan ayva, portakal; marketten un ? ve yumurta al. çalýþýyordu. D) Uzun çizgi → Yazıda satır başına alınan konuş- maları göstermek için kullanılır. “?” yerine rakamla gösterilen yerlere konulacak noktalama işaretlerinden hangisi getirilmelidir? Örnek: → – Kafka’nın evini gezdiniz mi? A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 6. (1) Bir zamanlar ülkemiz yemeklerine ilişkin yemek Zeka Küpü Yayınları 9. Aşağıdaki paragraflarla ilgili parantez içinde ya- kitapları genellikle “Türk Mutfağı” başlığını taşır, içer- pılan saptamalardan hangisi yanlıştır? dikleri tarifler de daha çok İstanbul mutfağından der- lenmiş olurdu. (2) Yabancılar da şiş kebap; döner ke- A) Onyedi yaşımda üniversiteyi kazanınca Ankara’ya bap ve imam bayıldıdan fazlasını bilmezlerdi. (3) geldim. Bu büyük kent bende çok uzun süre bü- İstanbulluların bildiği yemekler ise yine Osmanlı sa- yük bir karmaşa yarattı. Yıllarca alışamadım, ray mutfağına ait olanlardı. (4) Anadolu’nun çeşitli yö- hep yabancı kaldım. O da bana karşı yabancı relerinde yaşayanlar da sadece kendi bölgelerinin ye- oldu. Sonra o karmaşa geçti, şehrin karmaşa- meklerini tanır, bunları kuşaktan kuşağa aktarırlardı. sından kaynaklanan baş dönmelerim dindi. Ara- mızda bir sıcaklık oluşmaya başladı. (Birden faz- Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin la sözcükte yazım yanlışı yapılmıştır.) hangisinde bir noktalama hatası yapılmıştır? B) İnsanların hem en ilkel hem de son model olarak A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 görülen davranış özelliği “kibir”dir. Kibir denen bu kötü davranışın içinde de bencillik, gurur, öfke, 7. Ahmet Hamdi Tanpınar, Batı ile Doğu( )nun her za- hoşgörüden yoksunluk gibi hastaklıklı tutumlar man birbirini tamamlayacağını düşünüyor. Birine kö- vardır. Kibirle örülmüş bir kişiliğe sahip insanlar rü körüne bağlanmanın, ötekini tümüyle reddetme- ne dünden ne de bugünden ders alırlar; araştır- nin ne denli tehlikeli olabileceğini öngörüyor. ma, sorgulama, danışma özellikleri gelişmez, hep Çağdaş( )Batılı kafada yetişmiş Türk insanının zen- güdük kalırlar. (Noktalı virgül ögeleri arasında vir- gin tarihinden ve kültürel birikiminden yararlanarak, gül bulunan cümleleri ayırmıştır.) değişerek yürüyebileceğine inanıyor. Bu süreçte kafalarımızın yapıcı ve kurucu olmasını koşul sayı- C) Ev kimileri için sıcak bir yuva; sokağın kötülü- yor( ) ( )Unutmayalım, aradaki fark ne olursa olsun, ğünden, tehlikesinden insanı koruyan bir sığı- medeniyetlerin daima birbirini tamamlayan tarafla- naktır. Büyük bir hevesle taşınmıyor muyuz baş- rı vardır( ) ( )diyor ve bizlere yol gösteriyor. ka başka yerlere? Huzuru, mutluluğu bulma adına ne kadarda dikkatli davranıyoruz ev ko- Bu parçada boş parantezle ( ) belirtilen yerlere nusunda. Kapı; pencere ve duvardan örülmüş sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden han- bir taş yığını... Ama bu yığın bizim için kutsal. gisi getirilmelidir? Kutsallığıda taşıdığı sırlardan olsa gerek. (Hem noktalama, hem de yazım yanlışı yapılmıştır.) A) (‘) (.) (.) (“) (.) (“) B) (,) (,) (.) (“) (.) (“) C) (‘) (,) (.) (“) (.) (“) D) (‘) (,) (.) (-) (.) (-) D) Her biri destansı bir aşkı anlatan halk öyküleri yüz yıllar boyunca halk arasında yaşadı. Osmanlı ay- dınları halk şiirlerine nasıl ilgisiz kaldıysa bu öy- külere de mesafeli durdu. Ancak halk içinde ya- şatılan bu öyküler Anadolu’yu, bu toprağı anlattığı için kalıcılığa adım attı. Bu hikâyeler hiç unutulmadı, yıllarca yaşadı, hâlâ da yaşıyor. (Bir- leşik sözcüklerin yazımında yanlışlık yapılmıştır.) Türkçe 224 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 12 TEST 10. Kurallar Örnekler a Bana dönerek: “Siz kimsiniz?” dedi. 1 Soru anlamý taþýyan cümlelerde soru iþareti b M.S.G.S.Ü’yü kazanmýþ. (?) kullanýlýr. 2 Cümleler virgül (,) ile ayrýlýr. 3 Kýsaltmalardan sonra nokta (.) kullanýlýr. c Keþke ben de orada olabilseydim... d Þimdi Ali’nin yanına gidiyorum. 4 Aktarma cümlelerinden önce iki nokta (:) e Parayý ver, düdüðü çal. kullanýlýr. f Masaya temiz mi temiz bir örtü serilmiþti? 5 Bitmemiþ cümlelerin sonuna üç nokta (...) konur. 6 Özel isimlere getirilen çekim eklerini ayýrmada kesme iþareti (’) kullanýlýr. Listedeki kurallar örneklerle eþleþtirilecektir. Buna göre, eşleştirmelerin tamamının doğru olduğu seçenek aşağıdakilerden hangisidir? A) 1-f, 2-e, 4-a B) 1-a, 3-b, 5-c C) 1-a, 3-d, 5-c D) 2-e, 4-a, 6-d 11. Aþaðýdaki doðru-yanlýþ tablolarýnýn hangisinde noktalama iþaretleriyle ilgili eþleþtirmelerin hepsi doðrudur? A) D Y B) DY   Çalýþmak güzeldir: ama Sabah uyandığımızda her yer  yaþamaya da zaman ayýrmak  bembeyazdý. gerekir.  Öğrenciler “Yağmur” şiirini  incelediler. Annem, çocuklarý için her türlü zorluða katlandý... Yalandý günlerdir ders çalýþtýðý... Kitap okumak; en büyük mutluluktur. C) D Y D) DY   Þunlarý al... Elma, muz. -se / -sa dilek-þart kipidir.  Yýlmaz’ý da iki gün önce işten  çýkardý.  Adana’da en çok pamuk yetiþir.  Annemin, yemekleri ne güzeldi. 12/Þubat/1986’da Bursa’da doðmuþ. 8. Sınıf 225 Türkçe

TEST 12 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 12. Satıcı, kadına çantayı gösterdi. 13. Sıralı cümleleri Eş görevli kelime Bu cümleden virgül kaldırılırsa aşağıdaki anlam- birbirinden veya kelime lardan hangisi ortaya çıkar? ayırmak için gruplarının konur. A) arasına konur. Metin içinde art arda gelen zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra kullanılır.  Virgülün yukarıda verilen görevlerinin tamamı hangi seçenekte kullanılmıştır? A) Okulumuz bir tepenin yamacında denizi görenZeka Küpü Yayınları bir yerdeydi. Teneffüslerde, cennetten bir köşe- ye benzettiğimiz bahçemize çıkar, temiz havayı ciğerlerimize doyasıya çekerdik. Sonra da bü- tün istediğimiz ve enerjimizle derse girer, öğret- menimizi can kulağıyla dinlerdik. Sonra bir gün, yine bir teneffüs saatinde bahçede oyun oynar- B) ken tepeden aşağı inen yoldan okuluma doğru yaklaşan iş makinelerini gördük. B) Hayatımızın her döneminde pek çok arkadaş ediniriz. Okul yıllarında, iş hayatında, katıldığı- mız etkinliklerde, kurslarda... Ancak hayatımı- zın son dönemlerinde, emeklilik günlerimizde arkadaşlarımızdan kaçı vardır yanımızda? Pek azı, öyle değil mi? Arkadaşlık ve dostluk aynı anlama geliyor gibi görünse de aslında farklı kavramlardır. Hayat boyu pek çok arkadaş edi- niriz; ama dostlarımızın sayısı bir elin parmak- larını geçmeyecek kadar azdır. C) Şiir, duyguların kâğıda aktarılmasıdır. Şair duygu- C) larını şiir yoluyla çevresindekilere aktarır. Şair, bu duygu aktarımını en az sözcükle yani en özlü bi- çimde gerçekleştirir. Zaten şiirin en önemli özelli- ği de az sözcükle çok şey anlatmasıdır. Duygula- rın az sayıda sözcükle anlatılması için şair söz sanatlarına başvurur. Çeşitli mecazlar, benzetme- ler, söz oyunları, şiire ahenk katar; duyguların da- ha kolay ve güzel bir şekilde aktarılmasını sağlar. D) İnsanların çoğu düşünebiliyor, konuşabiliyor, ile- tişim kurabiliyor, çalışıyor; bu şekilde hayatını de- vam ettiriyor. Peki, gerçekten insan olmak için bu meziyetler yeterli midir? Bana sorarsanız ceva- bım kocaman bir “Hayır!” olur. Çünkü insan ol- D) mak bunların dışında başka yeteneklere sahip olmayı gerektirir. Nedir bu yetenekler? Başkala- rına değer vermek, yardıma ihtiyacı olanlara çe- kinmeden yardım etmek, gerektiğinde hataları af- fedebilmek... İnsanların birbiriyle anlaşabilmesi için mutlaka ortak yönlerinin bulunması gerekir. İki insanın konuşacak ortak bir konusu olmayın- ca, aldırmadan sohbet edebildiğine rast gelme- dim henüz. Türkçe 226 8. Sınıf

SÖZ SANATLARI 1 TEST 2184 4. Sağlığımızı Koruyan Kale: SÖZ SANATLARI Meyveler 1. Aralarında ortak özellikler bulunan varlıklardan zayıf • Vücudumuzun başlıca olanın güçlü olana benzetilmesine “benzetme” denir. düşmanı olan kolestrol Buna göre, aşağıdaki dizelerin hangisinde hiçbir meyvede yoktur. “benzetme” söz sanatı kullanılmıştır? • Az kalorilidir ve kilo A) Dost dost diye nicesine sarıldım aldırmaz. Benim sadık yarim kara topraktır B) Başka sanat bilmeyiz karşımızda dururken • Meyveleri aç karnına Söylenmemiş bir masal gibi Anadolu’muz yemek sindirimi C) Bu rüzgâr her vakit böyle esmeyecek kolaylaştırır. Gökte bulut, suda yelken, dalda çiçek D) Gül yaratılmış dikenler arasında Bu parçanın başlığında, okuyucunun dikkatini Hoyrat eller kırmasın diye çekmek için aşağıdakilerden hangisi yapılmıştır? A) Meyveler, kaleye benzetilmiştir. B) Meyveler, bir insan gibi konuşturulmuştur. C) Meyvelerin yararı üzerinde durulmuştur. D) Meyvelere insana ait özellik verilmiştir. 2. Kitap en iyi arkadaş Zeka Küpü Yayınları Bana neyi sorsam söyler Ne anlatsa en sonunda 5. Çalış, iyi, doğru ol der GAZETE Bu dörtlükteki altı çizili sözcük benzetme sana- Günümüz şiirine yaptığı katkı- tının hangi unsurudur? lardan ötürü kendisine verilen ödülü alan şair, konuşmasını A) Benzetme yönü B) Benzetme edatı “Çağlayan bir ırmaktır ana di- C) Benzeyen D) Kendisine benzetilen lim.” dizesiyle bitirdi. 3. Bülbül güle: “Dinle beni ey gül, koyma beni müşküle.” Şairin söylediği dizede, bulunan söz sanatı dedi. seçeneklerin hangisinde vardır? Bu cümledeki söz sanatı, aşağıdakilerin hangi- sinde vardır? A) Gitgide en karanlıklarda erir kaybolurduk Bir kalın perdeydi gece mutsuz, buruşuk A) Yaşlı çınar: “Bin yıllık geçmişim var.” diyerek övü- nüyordu. B) Ne yapsam ne etsem günler sayılı Çıkarabilseydim bari bu yılı B) Küçük çocuk: “Anne şu domatesler daha kırmı- zı duruyor.” dedi. C) Ve deniz aynı deniz O gülüşten eser yok yalnız C) Sait Faik’in “Son Kuşlar” adlı öyküsünü zevkle okudum. D) Bakımsızlıklarla göçüp gitmiş bir cihan Mevsimler soğumuş, sular azalmış D) Çekirge ile kaplumbağa dost olmaya karar verdiler. 8. Sınıf 227 Türkçe

TEST 1 SÖZ SANATLARI 6. Bahçede dikilmekten yorgun düşüp erimeye başla- 9. Bir şeyi olduğundan büyük, küçük; az veya çok gös- yan kardan adamın etrafına çocuklar doluştu. O kış termeye “abartma” denir. günü güneş ortalığı fena ısıtmıştı. Haftalardır yuva- larında duran kuşlar bile o gün uçmaya başlamıştı. Bu bilgiye göre, aşağıdaki dizelerin hangisinde “abartma” söz sanatı kullanılmıştır? Aşağıdakilerden hangisi bu metinde “kişileştir- me” sanatını sağlamıştır? A) Bakıp imreniyorum akınına Şehrin üstünden geçen bulutların A) kardan adam B) çocuklar C) güneş D) kuşlar B) Görmediğim şeyi asla sezemem Korku bilmem hiç yalnız gezemem C) Bin yıldan uzun bir gecenin bestesidir bu Bin yıl sürecek sanılan kar sesidir bu D) Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak Ben aşkınla bahar getirdim sana 7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde kişileştirme Zeka Küpü Yayınları 10. (1) Akbaba gökyüzünde uçuyordu. (2) Çalıların ara- kullanılmamıştır? sında hareket eden kekliği gördü. (3) Ağzına layık bir av bulmanın sevincini hissetti. (4) Hızla avına A) Zifiri karanlıkta gelse şiirin hası doğru dikey uçuşa başladı. Ayak seslerinden tanırım Bu parçada yer alan numaralanmış cümlelerin B) Bahçemde açılmaz seni görmezse çiçekler hangisinde, akbabaya insana ait bir özellik ve- Sahil seni, rüzgâr seni, akşam seni bekler rilmiştir? C) İşte doğduğun eski evdesin birden A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 Yolunu gözlüyor lamba ve merdiven 11. Bir küçük fare, yavru, tecrübesiz, D) Ne zaman bir köy türküsü duysam Dedi akşam görünce annesini Şairliğimden utanırım Ben ne gördüm bugün bilir misiniz? Öyle şeyler ki hiç nişanesini 8. K. Dünya’nın akciğeri Amazon ormanlarıdır. Görmemiştim, durun da anlatayım L. Tomurcuklarının sabrı taştı, yüzeylerindeki örtü art arda açıldı. Yukarıdaki dizelerde ağır basan söz sanatı se- çeneklerin hangisinde vardır? M. Tüm ağaçlar bana kalem olsa derdimi anlatma- ya yetmez. A) Bak, seyret rengini ufkun Mahmur gözlerinde süzülsün uykun 1. Bir durum olduğundan fazla gösterilerek anla- Bırak saçlarınla oynasın rüzgar tım etkili kılınmıştır. B) Tepeler sisli her taraf sakin Ovadan geçen de yok lakin 2. Benzetme “gibi” edatı kullanılmadan gerçekleş- Atlı bir yolcu gördüler gidiyor, miştir. Belki yağmurdan ihtiraz ediyor C) Bülbül güle \"gül\" dedi 3. İnsanlara özgü nitelikler insan dışı varlıklara ak- Gül bülbüle gülmedi tarılmıştır. Bülbül güle gül bülbüle Yâr olmadı gitti Verilen örnekler ile yapılan açıklamaların doğru D) Gerilmiş bir keman teli gibiydik eşleştirilmesi hangi seçenekte verilmiştir? Ankara Kalesi'nde bir eski çalar saat Bilmem kaçı vuruyordu A) K - 1  B) K - 2  C) K - 3  D) K - 1 L-3 L-3 L-1 L-2 M-2 M-1 M-2 M-3 Türkçe 228 8. Sınıf

SÖZ SANATLARI 1 TEST 12. Ey benim sarı tamburam Baraj Sorusu I Sen ne için inilersin? İçim oyuk derdim büyük 14. Konuşturma Ben onun için inilerim II Verilen dizelerde bulunan söz sanatları aşağıda- kilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Benzetme - Konuşturma B) Kişileştirme - Konuşturma C) Abartma - Kişileştirme D) Benzetme - Abartma 13. Aşağıdaki metinlerin hangisinde hem kişileştir- Zeka Küpü Yayınları Tezat me hem de benzetme sanatına yer verilmiştir? III A) Çoğu zaman yardımcı düşüncelerden faydala- Kişileştirme narak asıl anlatmak istediğimize ulaşmak iste- IV riz. Fakat dinleyici buna izin vermez. Anlatımda- ki bir ayrıntıyı öne çıkararak asıl anlatmak Abartma istediğimizi gölgede bırakır. Bu durumu şu söz Yukarıda numaralanmış karikatürlerden hangi- özetler: \"Ağacı seyreden ormanı göremez.\" si eşleştirildiği söz sanatını karşılamaz? A) I  B) II  C) III  D) IV B) Limanda birbirinden gösterişli tekneler sıralan- mıştı. Kimi bembeyaz kimi lacivert gövdeliydi. Türkçe Bazıları tamamen ahşap ve el yapımıydı. \"Bali- na\" isimli beyaz yelkenli, bir prens gibi nazikçe kıyıya sokulmuş duruyordu. Bineceğimiz tekne- nin o olduğunu öğrenince çok sevindim. C) Aklımı saatin tik taklarından alamıyorum. Bey- nimin bir yarısı uyuyor. Uyuyan yarım, rüyasın- da annemin kurduğu bayram sofrasını görüyor. Bayrama da az kaldı, çocuklara bir iki oyuncak almalı. Uyumayan yarım, saati parçalara ayır- manın planını yapıyor. Şu tik taklar bir kesilse... D) Milyonlarca kişi kitap okuyor, müzik dinliyor, ti- yatroya, sinemaya gidiyor. Neden? Belli ki insa- noğlu kendini aşmak istiyor. Ayrı bir birey olmak- la yetinmiyor; toplum hayatı içinde de varlığını ortaya koymak, daha anlamlı bir dünyaya geç- mek için uğraşıyor. 8. Sınıf 229

TEST 2 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 3. • Abartma 2185 • Kişileştirme 1. K Denizler dünyanın mavi örtüsüdür. • Benzetme L Tohumlar, kış uzun sürünce toprağın altında sıkıntıdan patladı. M Tepemdeki güneş yüzünden kafam pişti. Yukarıda verilen söz sanatlarından herhangi birinin kullanılmadığı dize hangisidir? 1. İnsanlara özgü nitelikler insan dışı bir varlığa aktarılmıştır. A) Aynalar bakmayın yüzüme dik dik İşte yakalandık, kelepçelendik. 2. Bir durum olduğundan fazla gösterilerek anlatı- B) Dışarda gürleyerek kükremiş ordu gibi ma abartı katılmıştır. Döverdi sahili binlerce dalgalar, asabi C) Sevgi dağ zirvesi, kin dipsiz kuyu 3. Bir varlık, başka bir varlığa benzetilmiştir. Karıştan kısadır hayatın boyu D) Nice koçyiğitler yere serilir Tabloda verilen örnekler ve numaralanmış açık- Ölen ölür kalan sağlar bizimdir. lamalar nasıl eşleştirilmelidir? K L M A) 1 2 3 B) 2 3 1 C) 3 1 2 D) 3 2 1 Zeka Küpü Yayınları 2. Gökhan'la Konak Meydanı'na geldiğimizde İzmir'in 4. Aşağıdaki dörtlüklerin hangisinde herhangi bir göz alıcı güzelliğiyle şaşkına döndüm. Ben de bü- söz sanatı kullanılmamıştır? yük şehirde yaşıyordum, her gün denizi görüyor- dum ama İzmir bambaşkaydı. İzmir denize kıyısı A) Islak kanatlarında bahar taşıyor kuşlar olan bir kent değildi sadece, denizin aşık olduğu bir Badem çiçeklerine yağmur yağıyordu kentti. Sabah rüzgarı yüzümü okşarken Gökhan'a Kedersiz şarkılar söylüyor rüzgâr dedim ki: \"Keşke her yer İzmir olsa...\" Ümidin pembe eli gökten uzanıyordu Verilen metinde bulunan söz sanatının benzeri B) Utanır her şey; gökyüzü, deniz seçeneklerin hangisinde vardır? Her an peşimizden koşan gölgemiz Özlenen limanlar, yanan yıldızlar A) Yeni penceremden hiç alışık olmadığım bir dün- Uzaktadır her şey, anneler, kızlar... yaya bakıp onu anlamaya çalışıyorum. Sağır du- varlar, kör kapılar, hiçbir yaşanmışlık yok. C) Zamanla nasıl değişiyor insan Hangi resmime baksam ben değilim B) Doğayı balkondaki saksıdan ibaret sanarak bü- Nerde o günler, o şevk, o heyecan? yüyen çocuklara ne yazık! Alın onları doğanın Bu güler yüzlü adam ben değilim güzellikleriyle iç içe bırakın. D) Titrek bir damladır aksi sevincin C) Güneş batmış dışarısı buz gibi olmuştu. Etrafta Yüzünün sararmış yapraklarında adeta ölüm sessizliği vardı. Ay yavaş yavaş gök- Ne zaman kederden taşarsa için yüzünde belirmeye başlamıştı. Şarkılar taşırsın dudaklarında D) Çocuklukta öğrenilenler taş üstüne, yaşlılıkta öğ- renilenler ise su üstüne yazı yazmaya benzer. Bi- ri kalır biri göçer gider. Türkçe 230 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 2 TEST 5. • Bir yağmur başlar ya inceden ince 8. • Böyle yalçın dağlarda sessizce dolaşan kim Bak o zaman topraktaki sevince Köyler ufka dizilen tozlanmış bir resim • Toros dağlarının üstüne Ay un eledi bütün gece • Kulağının dibinde haykırdı fırtına • Renkler başkalaştı gün ortasında Isınmak istiyorsan toprağı çek sırtına Koyu bir karanlık öptü denizi • Elim değse akan sular tutuşur Seçeneklerin hangisinde, yukarıdaki dizelerde İçim dışım yanar oldu gel gayrı kişileştirilen varlıklar doğru verilmiştir? Yukarıdaki dizelerde kullanılan söz sanatların- A) Yağmur - Dağ - Deniz dan herhangi biri seçeneklerdeki dizelerin han- B) Toprak - Ay - Karanlık gisinde kullanılmamıştır? C) Sevinç - Un - Renk D) İnce - Gece - Gün A) Veda ki bir güzdür, bin hüzne yakın Fotoğraflar kalır yitik ve soluk 6. Güneş, tepenin ardında görünmeye başladı. Sabah kuşları, balkonda kendileri için hazırlanan yuvanın B) Sürsün baş başa bu yolculuk kapısında ötüyordu. Havada ağır ve bunaltıcı bir sı- Sayıları delirtecek mesafede cak vardı. Balkona iskemleyi koyup oturdum. Gök- yüzündeki bulutlar havayı daha da boğucu yapmak C) Ben de gördüm güneşin doğarken battığını için sinsice toplanıyordu. Esrarlı bir bakışın gönlü kapattığını Verilen metinde seçeneklerden hangisi kişileş- D) Akıl ersin, ermesin sevdama tirilmiştir? Senden yanayım, dedi yeşeren dal senden yana A) Güneş B) Kuşlar Zeka Küpü Yayınları C) Bulutlar D) İskemle 7. Kurşun gibi ağır bir havada 9. Birbirine karşıt ya da uzak olan ifadeleri bir arada Yaylımız yine düştü yollara kullanma sanatına tezat denir. F. N. Çamlıbel Buna göre, seçeneklerden hangisi yukarıda ve- Verilen dizelerdeki söz sanatının benzeri seçe- rilen tanıma uygun bir örnektir? neklerdeki dizelerin hangisinde vardır? A) Atlarımız aldan, kırdan yağızdan A) Açtım ellerimi bulutlara karşı Akıncılar kopmuş, gelmiş Oğuz'dan Gözükmüyor ufkun ne sonu ne başı B) Bir damla sudur kalbim akamam B) Öylesine yıktın ki inançlarımı İçi doludur dünyayla, sanki umman Beni bensiz bıraktın; beni sensiz bıraktın C) Açılın açılın tekrar Çocuk dizlerimdeki yaralar C) Yaprak nasıl düşerse akıp kaybolan suya D) Çocuklar anladılar ağacın derdini Ruh öyle yollanır uyanılmaz bir uykuya Yasladılar ona minicik gövdelerini D) Karlar etrafı beyaz bir karanlığa gömdü Kar değil gökyüzünde yağan beyaz ölümdü 8. Sınıf 231 Türkçe

METİN TÜRLERİ 1 TEST 2. Özellik 2186 ROMAN - HİKAYE Zeka Küpü Yayınları MakaleHayvanlar ve bitkiler3 4 1. Olay : A li’nin pikniğe geç gelmesi Gezi yazısıarasında geçen2 Hikâyemasallardır.Yazı Yer : O rman Fabl türleri Olmuş veya olması Zaman : Hafta sonu sabahı mümkün olayları yer, zaman bildire- Kişiler : A li ve arkadaşları rek anlatan uzun ve ayrıntılı yazılardır. Anlatıcı : III. Kişi Gezilip görülen 1 Aşağıdaki metinlerin hangisi verilen yapı unsur- yerleri anlatan larına uygun olarak kurgulanmıştır? yazılardır. A) Pazar günü pikniğe gitmek üzere anlaşmıştık. Sınıfça yapacağımız bu sosyal faaliyetin bize Bir görüşü savun- neler kazandıracağını uzun uzun anlatan öğret- mak amacıyla menimizi çok da dikkate almamıştık. Çünkü bi- yazılan bilimsel ze kazandıracağı değerlerden ziyade, ne kadar yazılardır. çok eğleneceğimizi düşünüyorduk. Fakat ek- mekleri getirmekle görevli Ali’nin pikniğe geç kal- Yukarıdaki grafiğin kaç numaralı sütununda ması yüzünden aç kalmamızla öğretmenimizi yanlışlık yapılmıştır? anlamıştık. A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 B) Ali sabah uyandığında pikniğe gideceklerini ta- mamen unutmuştu. Ailesiyle hafta sonu kahval- Baraj Sorusu tısı yapmak üzere mutfağa gittiğinde annesinin telaşla çantasını hazırladığını fark etti. Annesi 3. Aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden farklı bir de geç uyanmıştı ve oğlunu pikniğe yetiştirmek edebi türden alınmıştır? için acele ediyordu. Halbuki ekmek alacak olan kendisiydi ve sırf bu yüzden arkadaşlarının aç A) Realist olmak hiç de gerçeği olduğu gibi görmek kalacağını düşündü. Sözünü tutamamış olma- değildir. Belki onunla en yararlı şekilde müna- nın mahcubiyetiyle hızla evden çıktı. sebetimizi tayin etmektir. Gerçeği görmek, ken- di başına hiçbir anlam ve kıymeti olmayan bir C) Azra Öğretmen ve öğrencileri sık ağaçlarla dolu yığın hüküm vermekten başka neye yarar? piknik mekanına geldiklerinde çok heyecanlılar- dı. Herkesin getirmekle sorumlu olduğu gıdalar B) Sonunda eve varabilmişti. Nihayet, özlemini duy- vardı ve yavaş yavaş paketler açılmaya başla- duğu evine, odasına, ailesine kavuşmuştu. An- mıştı. Zeytin, peynir, patates kızartması… Kah- nesinin lezzetli yemeklerini yemek için sabırsız- valtı yapacakları için ekmek olmadan doyamayız lanıyordu. Kendini keyifle koltuğun üzerine bırakıp diye düşündüler. Ekmekleri Ali getirecekti. Ali bi- sofranın kurulmasını beklemeye başladı. raz geç kalsa da ekmeklerin yanında poğaça ve simit de getirerek kendini bize affettirdi. C) Konuşa konuşa yolu nasıl bitirdiğimizi fark et- medik. Yolun sonunda inip karşıya baktığımız- D) Piknik alanına geç gelen Ali, tüm arkadaşlarını da dağların ardından güneşin yavaş yavaş indi- üzmüştü. Çünkü kahvaltı ekmeksiz olmazdı ve ğini ve göğü karanlığa boyadığını gördük. Bu Ali ekmek getirecekti. Oysa sınıfta görev payla- anı yakalama fırsatı zor bulunur diye güneş kay- şımı yapıldığında Ali ısrarla ekmek getirmek is- bolana kadar onu seyrettik. temişti. Öğretmeni de cumartesi günü erken gel- mesi konusunda Ali’yi uyarmıştı. Halbuki evi de D) Artık kış soğukları geri gelmişti. Yazlıklar san- piknik yapılan ormana çok yakındı. Onu görür dıklara kaldırılıyor, kışlıklar sandıklardan çıkarı- görmez söylenmeye başladılar. Oysa Ali çok lıyordu. Her sene değişmeyen tek kural buydu. hastalanmıştı ve gece boyunca uyumamıştı. O da herkes gibi bu kuralın gereğini yerine ge- Ama sözünü tutmak için ekmeği getirip herkes- tiriyor; elbiseleri ütülemek, katlamak, naftalinle- ten özür diledi. Arkadaşları onu dinlemeden kız- mek gibi işlerle uğraşıyordu. dıkları için çok üzüldüler. Türkçe 232 8. Sınıf

METİN TÜRLERİ 2 TEST 2187 Baraj Sorusu MAKALE - DENEME 3. • Herhangi bir konuda yazılabilir. • Yazılanları kanıtlama amacı güdülmez. 1. Farklı yazarlara ait olan A ve B metinleri, Galata Kulesi’ni anlatmaktadır. • Rahat okunan bir düşünce yazısıdır. Galata Kulesi, insan elinin meydana getirdiği en • Nesir şeklinde yazılır. muhteşem eserlerden biridir. Kendisinden emin, gururlu bir işaret parmağı gibi göğe yükselir. San- Yukarıda özellikleri verilen edebi türün örneği A ki tüm soruların cevapları ondadır. Bu bilgece hangi seçenekte verilmiştir? duruşunun altında anaç bir tavrı da vardır. Görke- mine esir olmuş yerli - yabancı turistleri, altındaki A) Güneş ışığı insanlar için sadece bir enerji kay- sevimli kahvelerde ağırlar. nağı değil örneğin mimarlar için projelerinde ye- ni boşluklar ve alanlar kazandıran bir tasarım Galata Kulesi, 528 yılında fener kulesi olarak ya- aracıdır. Gün ışığının en verimli şekilde kullanıl- pılmıştır. Kuleden İstanbul Boğazı ve Haliç pano- dığı bina tasarımlarının birçok avantajı vardır. ramik olarak görünmektedir. Kule, 1204’te Haçlı Güneş ışığından etkin bir şekilde yararlanma- Seferleri sırasında ağır tahrip olmuş, 1348’de nın, enerji maliyetlerinin düşmesine neden olan B Cenevizliler tarafından onarılmıştır. Osmanlı Dö- ekonomik kazanımlarının yanı sıra insan sağlı- nemi’nde bir süre rasathane olarak kullanılan ku- ğı üzerinde olumlu etkileri olduğu da bilinmek- le 1638’de Hazerfen Ahmet Çelebi’nin sayesinde tedir. dünya tarihine geçmiştir. B) Okumak; haz duymaya, zihnimizi süslemeye ve Buna göre A ve B metinlerinin türü, hangi seçe- yetkimizi artırmaya yarar. Haz duyurmak husu- nekte doğru gösterilmiştir? sundaki faydası, insan bir köşeye çekilip tek ba- şına kaldığı zaman kendisini gösterir. Okumak A B Zeka Küpü Yayınları tabiatı tamamlar, tecrübe ile de tamamlanır. İn- A) Makale Deneme sanın tabiat vergisi olan kabiliyetleri, kendiliğin- B) Tiyatro Günlük den çıkan bitkilere benzer; okumakla budanma- C) Deneme Makale ları lazımdır. D) Efsane Anı C) Daha 13 yaşındayken okula ara vermek zorun- da kaldım. Annem çiçek satıp geçimimizi sağ- 2. • Bir bilim dergisinde kanser tedavisi ile ilgili yazı larken ben de tezgahın arkasında şiirler yazar- okudum ama okuduklarımdan pek bir şey anla- dım. Bir gün çiçek satın almaya bir şair geldi, madım. İçerisinde birçok Latince kelime vardı. annem yanlışlıkla çiçekleri şiirlerimin yazılı ol- Keşke bu tarz yazıları herkesin anlayacağı dille duğu kağıda sardı. Birkaç gün sonra geri ge- yazsalar diye içimden söylendim. len şair, şiirleri okuduğunu ve beni şair arka- daşlarıyla tanıştırmak istediğini söyledi. İşte o • Bu tür, yazarının kendi kendisiyle alçak bir sesle gün başarılı bir şairlik hayatına adım attığım ilk konuşmasıdır. Yazar iç dökme ihtiyacından yola gündü. çıkarak günü gününe bu yazıları ele almıştır. D) Poyraz sahiline sınır oluşturan ormanda gezini- • Ben bu türde yazarken konu bulmada sıkıntı ya- yorduk. Burada bildiğimiz anlamda yeşilden fark- şamam. Özgürce seçtiğim herhangi bir konuda lı tonlar, belki ancak rüyamızda rastlayacağımız konuşma havası içerisinde orta uzunlukta yazı- çiçekler vardı. Bu orman masallardaki gibi kar- lar yazarım. galar ve tilkilerin arkadaş olduğu bir dünyaydı sanki. Günlük şehir koşuşturmasından çok uzak- Kendisiyle ilgili bilgi verilen edebi türler hangi taydık. Saatlerce kendimizi dinledik yeşilliğin ku- seçenekte sırasıyla verilmiştir? cağında. Bundan sonra doğayla sık sık buluşup bir araya gelmeye karar verdik. A) makale - eleştiri - deneme B) deneme - sohbet - günlük C) fıkra - sohbet - anı D) makale - günlük - deneme 8. Sınıf 233 Türkçe

TEST 3 METİN TÜRLERİ FIKRA - SOHBET 2188 1 ve 2. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. 3. Şimdi size desem ki gelin bir yolculuğa çıkalım. Üs- ... türünde ele alınan yazıların diğer düşünce türle- telik bu yolculuğu ancak masallardan okuyabileceği- rinden ayrılan yönü konunun işlenişinde, ele alınış niz bir yere yapalım. Benimle gelir miydiniz? Ülke- biçimindedir. Bu türdeki bir yazıyı okurken bir anda mizde yüzyıllardır bir anıt gibi duran bu masal diyarı senli benli bir konuşmanın içine gireriz. Sanki karşı- sular altında kalmadan önce orayı birlikte keşfedelim mızda etten kemikten bir insan vardır ve bizimle ko- ister misiniz? Bildiniz, Hasankeyf’ten söz ediyorum. nuşur, ara ara bize sorular yönelterek bizden onay bekler. Sonra tutar bize sorduğu soruları bizim yeri- Parçanın yazı türü, aşağıdakilerden hangisidir? mize yine kendisi cevaplar. A) Roman B) Tiyatro C) Sohbet D) Hikaye 1. Bu metinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden 4. (1) Hayatın içinden herhangi bir konunun, daha çok hangisinin getirilmesi uygundur? sosyal, siyasal ve kültürel olayların kişinin pencere- sinden görüldüğü şekilde aktarıldığı yazılardır. A) Deneme B) Fıkra (2) Kanıt esasına dayanmayan kısa yazılardır. C) Röportaj D) Sohbet (3) Fıkralar, yazan kişinin dünya görüşü doğrultu- sunda şekillenir. (4) Aylık yayımlandıkları için olduk- ça uzun olurlar. Yukarıda verilen paragrafın hangi cümlesinde “fıkra” türü ile ilgili bilgi yanlışı vardır? 2. Yukarıda bilgisi verilen edebi türe örnek olacak A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 metin hangi seçenekte verilmiştir? Zeka Küpü Yayınları Baraj Sorusu A) Serbest şiir, serbest şiir deyip duruyorsunuz. Al- lah aşkına söyler misiniz nedir bu serbest şiir? 5. Faruk Nafiz, \"Geri gitsin alkışlar geri geri gitsin elle- Şahsen ben çocukluğumdan beri şiirin tanımını rin yapma çiçekleri\" der. Oysa kim sevmez ki biraz bir başka bilirim. Şiir belli kalıplar dahilinde coş- övgüyü biraz şımartılmayı? Bazı insanlar, \"Övünme- kulu bir dille yazılır. E, o zaman nerede kaldı o yi hiç sevmem ama\" diye söze başlarlar. Arkasını pek belli kalıplar? dinleyesim gelmez bu ifadelerin. B) İnsan önce içindeki sıkıntıyı dağıtmazsa yer de- Yukarıda verilen metinle aynı türden olan metin ğiştirmek daha fazla bunaltır onu. Nasıl ki yeri- seçeneklerin hangisinde verilmiştir? ne oturmuş yükler daha az engel olur geminin gidişine. Bir hastaya iyilikten çok kötülük eder- A) Bir önlem alınmazsa Türkçemiz iyice yozlaşacak siniz yerini değiştirmekle. Bu yüzden kalabalık- ve 50 yıl sonra gelen nesil bile bugün yazdıkları- tan kaçmak yetmez, bir yerden başka bir yere mızı anlamayacak. İnsanlar yabancı bir dile ait gitmekle iş bitmez; içimizdeki kalabalıklardan sözcükleri kullanarak modernleştiğini düşünüyor, kurtulmamız gerekir. oysaki öz dilini yok ediyor ama farkında değiller. C) Bir yapıtın anlaşılmasında yazarın yaşam öykü- B) Mutluluk her zaman insanı çekmiştir kendine ve sü temel bir öge değildir; yazarın düşünce ve ni- insan, hayatı boyunca her zaman mutluluğun yetlerinin bilinmesi de bu yapıtın anlaşılmasın- yollarını aramıştır. Hiç mutsuzluktan zevk alan da temel bir öge olamaz. Yapıt, önemli bir yapıt biri olabilir mi? Kim sevmez her zaman gülüm- olduğu ölçüde, kendi gücüyle yaşar ve anlaşılır. seyen, gözlerinin içi gülen insanları? Ve çeşitli toplumsal sınıfların düşüncelerinin çö- zümlenmesiyle de doğrudan açıklanabilir. C) Üstümde bollanmış kot pantolonum, sırtıma ya- pışmış uçuk mavi tişörtümle tüm gün dolandım D) Üniversiteli gençler artık günlük yaşamda en faz- tozlu sokaklarda. Yazacaklarımı düşünüp duru- la 300 - 400 kelime kullanarak konuşuyor. Uz- yordum. Derken şimşekler çakmaya, gökyüzü manlara göre bunun en önemli nedeni eğitim ise kararmaya başladı. sistemi. Test çözmek üzerine kurulu bu sistemin kutucuk işaretlemeye dayandığına ve öğrenci- D) Güneş ışığı insanlar için sadece bir enerji kay- nin tek amacının üniversiteye girmek olduğuna nağı değildir. Örneğin mimarlar için projelerinde değinen uzmanlar, gençlerin kitap okumaya ge- yeni boşluklar ve alanlar kazandıran bir tasarım rek duymadığını üzülerek belirtiyor. aracıdır. Gün ışığının en verimli kullanıldığı bi- na tasarımlarının birçok avantajı vardır. Türkçe 234 8. Sınıf

METİN TÜRLERİ 4 TEST 2189 GÜNLÜK - ANI - ELEŞTİRİ 4. 1. Bir gün Yahya Kemal ve ben, Filozof Rıza Tevfik’i gör- Bu sabah güvertedeki çığlıklarla uyandım. meye gitmiştik. Fakat bu herkese kızgın şairi sonun- Önce büyük bir kavga çıktığını sanıp az son- da kendi evinde görüp tanımak heyecanından çok ra birinin denize düşeceğini düşündüm. Ka- için için endişeye benzer bir duyguya da kapılmak- maramdan çıkıp kalabalığa doğru yürüyünce taydım. Çünkü bir yıl önce şimdi adını unuttuğum bir kahkahalar atan, el çırpan mutlu insanlar gör- dergide şairi, renk renk güzel tüylerini yerin tozun- düm. Denize bakıp bir gösteri izliyor gibiydi- dan, çamurundan sakınıp yüksek bir ağaç dalında ler. Yaklaşınca anladım ki gemimizin yanın- tüneyen tavus kuşuna benzettiğimi hatırlıyordum. dan neşeli bir yunus sürüsü geçiyor. Yukarıdaki paragraf, aşağıdaki yazı türlerinin Parçanın yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? hangisinden alınmış olabilir? A) Anı B) Makale A) Günlük B) Anı C) Deneme D) Gezi yazısı C) Sohbet D) Eleştiri 2. Baraj Sorusu DÜŞÜNÜYORUM 5. I. \"Sergüzeşt\" Samipaşazade Sezai'nin 1888'de Diline sevgi ve saygısı olan bir kişi olarak di- Zeka Küpü Yayınları yayımlanan romantizmden realizme geçiş ese- limizin yozlaştırılması, abuk sabuk kelime- ridir. Romanda dönemin toplumsal sorunlarına ler türetilmesi, hiçbir ilmî kaynak ve dayana- gerçekçi bir yaklaşımla değinilmiştir. Eserin dili- ğı olmay­ an bu uyduruk kelimelerin gazete, ne bakıldığında konuşmaların sadeliği, günlük dergi, kitap ve TRT yayınlarında yalan yan- dile uygunluğu da oldukça dikkat çekmektedir. lış ve zevksizce kullanılması dilin siyaset ve ideolojilere âlet edilmek istenmesi, dilini se- II. Hasan Ali Toptaş'ın son öykü kitabını geçenler- ven herkes gibi beni de rahatsız ve tedirgin de okudum. Anlatımının pürüzsüzlüğünü, canlı- etmektedir. lığını çok sevdiğim Toptaş'ın öyküleri yine beni hayal kırıklığına uğratmadı. Kahramanlarının ba- Gazetedeki yazı, aşağıdaki düzyazı türlerinin şından geçen öyküleri hem çok başarılı işlemiş hangisinden alınmıştır? hem de yazaramız yeteneğini iyice parlatmış. A) Anı B) Günlük III. Amsterdam, Hollanda'nın başkenti. Kuzey De- C) Eleştiri D) Makale nizi kıyısında bulunan bu kent, yaklaşık 80 ada- nın üzerinde kurulu. Bu kentteki kanalların top- 3. Altı - yedi yaşlarındaydım. Büyüklerimin “yüzyılın en lam uzunluğu 100 km'yi geçiyor. Kentte 1500'e soğuk kışı” diye anlattıkları kar ve soğuk, hepimizi yakın köprü yer alıyor. Amsterdam'daki kanal- eve kapatmıştı. Arabalar, otobüsler çalışmıyor; kim- lar, 1700'lü yıllarda suları ırmaklara ya da deni- se işine gidemiyordu. Ablam ve ağabeyimle soba- ze aktararak su baskınlarını önlemek ve kenti nın karşısında oyunlar oynuyor, babamın anlattığı düşmanlardan korumak amacıyla yapılmış. masalları dinliyorduk. O kış evde tüm aile “yüzyılın en güzel kışı”nı geçirdik aslında. IV. Ben Turgut Uyar'ı tanımadım. Onun öldüğü yıllar- da İstanbul'un en iyi liselerinden birinde lise ikin- Parçanın yazı türü, aşağıdakilerden hangisidir? ci sınıfa giden bir öğrenciydim. Sınıfta benden yaşça büyük olan arkadaşlarımdan biri sürekli Tur- A) Günlük B) Anı gut Uyar'la nasıl tanıştıklarını anlatır dururdu. C) Makale D) Otobiyografi Yukarıda verilen numaralanmış metinlerin han- gileri aynı türe aittir? A) I - II  B) I - III  C) II - III  D) III - IV 8. Sınıf 235 Türkçe

TEST 5 METİN TÜRLERİ 2190 BİYOGRAFİ - OTOBİYOGRAFİ - GEZİ YAZISI 1. Gündoğan yolunda duyularınıza hücum eden ilk ayrıntı kekik kokusudur. Sonra alabildiğine deniz... Bodrum’un unutulmuş ve bu yüzden de sadeliğini, saflığını korumuş bir köyüdür Gündoğan. Adını da en güzel gündoğumu manzaralarına sahip olmaktan alır. Yazları turistik faaliyetlerle kışları ise toprakla uğraşır bu yörenin köylüleri. Yolunuz düştüğünde Şakir Bey’in kahvesine, Mustafa’nın Yeri’ne ve Onurkent’e uğramanızı mutlaka tavsiye ederim. Verilen metinle aynı türdeki metin seçeneklerin hangisinde verilmiştir? A) Minicik bir göçmen kuşun kanadında yakaladım sabahı. Ne gece ne sabahtı zaman. Sonsuzluğun gri örtüsü- nü yırtmak üzereydi güneşin ilk ışıkları. Öylesine bir günü kucaklamak üzereyken çıktık yola. Yeni yerler keş- fetme vakti bizim için çoktan gelmişti. Uzun zamandır bu anı beklediğimi fark ettim. Kendimi ve dünyayı keş- fetmek için geç olmadan nihayet harekete geçmiştim. B) Sarıyer Lisesi’nde en sevdiğim öğretmendi Hamiyet Hanım. Edebiyatı seven, sevdiren, öğrencilere çok iyi dav- ranan biriydi. Yazık ki yalnızca 9. sınıfta okuttu bizi. Yıl, 1965. Lise bitirme sınavlarında Hamiyet Hanım da bu- lunuyordu. Bir soru sordular ve sözü eski öğretmenime bıraktılar. Şimdi kaderim en sevdiğim öğretmenimin dudağının ucundaydı. C) Gelincik yazın kırlarda, özellikle ekin tarlalarında yetişen kırmızı renkli bir bitkidir. Baharda açtığı için baharın müjdecisi olarak kabul edilir. Gelincik sanıyorum ki Türkçenin sahip olduğu en eski sözcüklerinden biridir ve kökeni Göktürk alfabesine kadar dayanır. Gelincik gibi kökü eskilere dayanan daha birçok sözcük vardır. Sı- rayla hepsini inceleyip makaleme yerleştireceğim. D) Şehir merkezini arkamızda bırakıp ovalara doğru yol aldık. Ağaçlar yarı çiçek yarı yaprak en güzel çağında... Ekin tarlaları alabildiğine yeşil ve her yer sulak. Toprağı azıcık eşelemeye kalksanız her yerinden su fışkıra- cak. Hoşa gitmeyen tek bir şey yok. Yakında sanıyorum ki termal tesislerle dolacak buralar. Ama henüz beton yapılar girmemişken doğanın kendi başınalığının verdiği enerjiyle geziyoruz biz ve sessizlik... Bizi öylesine kendine çekiyor ki her fırsatta dinlenmek için koşup geleceğiz buraya. Baraj Sorusu 2. 870 tarihinde Farab [Otrar] kentinde doğdu. Farabi [Farablı] diye anılır. Medrese öğrenimi gördükten sonra, Harran’da felsefe araştırmaları yaptı. Halep’te Hemedani hükümdarı Seyfüddevle’nin konuğu oldu. Arap ülkele- rinde yaşadı. Aristo’nun etkisinde kalan Farabi, ilimleri sınıflandırdı. 950 tarihinde Şam’da vefat etti. Beşinci sınıfta okuyordum. Soğuk bir kış günüydü. Sınıf arkadaşlarımın kestane toplamaya gittiğini duymuştum. Ben de onlarla gitmeye karar verdim. Ormanda kestane çoktu. Bu yüzden hafta sonu da ormana gitmeliydik. En yakın arkadaşımla sözleşip cumartesi günü erkenden buluştuk. Akşama kadar toplayabildiğimizi topladık. Eve dönerken bir kısmını yemeyi de unutmadık. O gün hala dün gibi aklımdadır. Kalabalıklaşan dünyamız nedeniyle her gün daha fazla tüketilen su, orman, madenler, petrol gibi doğal kaynak- larımızı geri dönüşüm ile daha uzun süreli kullanabiliriz. Tekrar değerlendirilebilen atıkları geri dönüştürerek do- ğal kaynaklarımızı tüketmeden yeni ürünler elde edebiliriz. Örneğin, bir ton kâğıdın geri dönüştürülmesiyle 17 ağacın kesilmesi önlenebilir. Plastik ambalaj atıklarının geri kazanılması sonucu ise petrolden tasarruf sağlana- bilmektedir. Dönüşen her ton cam için ise 100 litre petrol tasarrufu sağlanır. Metal ambalajları ve ahşap amba- lajları geri dönüştürerek doğal alanlarımızı bozulmadan koruyabiliriz. Yukarıda verilen metinlerin türleri sırasıyla hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) Otobiyografi - Günlük - Deneme B) Biyografi - Anı - Makale C) Anı - Hikaye - Eleştiri D) Biyografi - Roman - Sohbet Türkçe 236 8. Sınıf

METİN TÜRLERİ 6 TEST 2191 TİYATRO - DESTAN - FABL - EFSANE - MASAL 1. I II III IV • Yazarın kişisel görüş • Savaş, kahramanlık • Bir kişinin başından • İnceleme ve araştır- ve düşüncelerini maya dayanır. yansıtır. gibi toplumsal olayları geçen veya tanık • Bir fikri savunmak • Dili doğaldır. anlatır. olduğu olaylar üzere yazılır. • Okuyucuyla sohbet • Olağanüstü olay ve anlatılır. • Bilimsel verilerden ediyormuş gibi yararlanılır. kaleme alınır. kahramanlar yer alır. • Geçmiş zaman diliminden bahsedilir. • Yazar olayları kendi bakış açısından anlatır. Aşağıdaki metinlerden hangisi tabloda özellikleri verilen metin türlerinden herhangi birini ifade etmez? A) Küçük kız! Mektebe başladığın gün, öğretmenin ilk iş olarak sana harfleri öğretmişti. Az sonra bu öğrendiğin harfleri birbirine çatma temrinleri yaptın ve böylece kelimeler çıktı. Sonra bunları sıraladın ve ibare oldu. Böy- lece okumayı söktün. Artık büyüdün, mektep bitti. Ben sana ilk iş, bu kitapsız kalemsiz kazanılan ilmin baş harflerini öğreteyim: Gülümseme ve utanma. B) Atatürk, eğitim sisteminin; eğitim programlarının bilimsel olmasının önemi üzerinde durmuştur. Ona göre, \"Ça- ğın ve toplumun ihtiyaçlarına cevap verecek bir eğitim sistemi, bilimsel yöntemlere ağırlık vermelidir. Okulla- rımızda, temel ve uygulamalı bilimlere ve araştırmaya önem verilmelidir. Eğitim programları, bilim alanındaki en yeni gelişmeleri göz önünde tutmalıdır. C) Günlerden bir gün Ay Kağan'ın gözü parladı. Doğum ağrıları başladı ve bir erkek çocuğu oldu. Bu çocuğun yü- zü gök, ağzı ateş gibi kızıl, gözleri ela, saçları ve kaşları kara idi. Perilerden daha güzeldi. Kırk gün sonra bü- yüyen bu çocuk yürüdü ve oynadı. At sürüleri güder, at biner ve avlanırdı. Günlerden ve gecelerden sonra bir yiğit oldu. D) Bir gün o yokuştan iniyordum. En çok sevdiğim uzun hırkam üstümdeydi. Bu hırkayı, dört tane cebi olduğu için pek severdim. Cepler, geniş ve ufak tefek oyuncak taşımaya çok elverişliydi. Diğer hırkalarımda ikiden fazla cep bulunmazdı. Giyme sırası dört cepli hırkaya gelince yüzüm gülerdi. 2. Bir gün padişah, kızlarını toplamış ve onlara beni ne kadar seviyorsunuz, diye sormuş. En büyük kızı \"Dünyalar ka- dar\", ortanca kızı \"Kucak kadar\", en küçük kızı da \"Tuz kadar\" seviyorum demiş. Padişah küçük kızının cevabına çok sinirlenmiş, insan hiç tuz kadar sevilir mi demiş ve ardından kızını zindana attırmış. (...) Bu parçanın alındığı edebi metin türünün açıklaması hangi seçenekte doğru yapılmıştır? A) Toplumların ya da kişilerin başından geçen veya geçmesi mümkün olan olayların geniş ve detaylı şekilde an- latıldığı yazı türüdür. B) Genellikle halk tarafından oluşturulan, sözlü olarak kuşaktan kuşağa anlatılan, olağanüstü olaylarla süslenmiş gerçek dışı olayların anlatıldığı türdür. C) Herhangi bir konuda okuyanı bilgilendirmek veya bir gerçeği anlatmak üzere ele alınan türdür. D) Bir eserin olumlu ya da olumsuz yanlarını somut biçimde değerlendirerek eserin gerçek değerini ortaya koy- mak amacıyla ele alınan türdür. 8. Sınıf 237 Türkçe

TEST 6 METİN TÜRLERİ Baraj Sorusu 3. Projeler Blog Kitapsever’in Hakkımda İletişim Bloğu Merhaba Arkadaşlar, Bloğuma tekrar hoş geldiniz. Bugün size gelecek hafta İstanbul’da açılacak olan kitap fuarından bah- sedeceğim. Bu fuar birbirinden farklı türlerdeki kitapların yanında birden çok yazarın imza gününe ev sahipliği ya- pacak. Siz de tanışmak istediğiniz yazarlarla ilgili bilgi toplamalı, almak istediğiniz kitapların listesini ha- zırlamalısınız. Benim ne alacağımı soracak olursanız kesinlikle polisiye romanları alacağım çünkü bu tarz kitaplar be- nim favorim. Bunun yanında tarih kitabı, araştırma kitapları ve bilim kurgu kitaplarına olan ilgimden do- layı bu tarz kitapları da alınacaklar listesine ekleyeceğim. Bir sonraki gönderimde satın aldığım kitapların içeriklerinden belli bölümleri sizlerle paylaşacağım. Kitapla ve sevgiyle kalın. anasayfa projeler referanslar blog hakkımda iletişim Verilen bilgilere göre seçeneklerden hangisi, blog sahibinin bir sonraki gönderisinde yer alan kitap içerik- lerinden biri olamaz? A) İnsanların renkle ilişkisi tarih öncesi çağlarda başlamış. Bilinen en eski pigmentler doğal minerallerdir. Pig- ment, tüm nesnelerin renklerini oluşturan moleküllerdir. İnsan vücudunda saç, kan ve deriye renk verir. Saça rengini veren pigmentler sarı, kırmızı ve mavi renklidir. Sarı pigmentler en küçük, maviler en büyük hacme sahiptirler. Mavi pigmentler en dışta, kırmızı ortada ve sarı en içte yer alır. Bu nedenle kimyasal yollarla saç rengi açılırken önce mavi rengini yitirerek kızıllaşır, sonra da sarı hale gelir. B) Mustafa Kemal Paşa topyekün savaşı Söylev’de şu şekilde tanımlamıştır: \"Millet fertleri, yalnız düşman karşısında bulunanlar değil, köyde, evinde, tarlasında bulunan herkes silahla vuruşan savaşçı gibi kendi- ni vazifeli sayarak bütün varlığını yalnızca mücadeleye verecektir. Maddi ve manevi varlığını tümüyle va- tan savunmasına vermekte ağır davranan ve müsamaha gösteren milletler savaş ve çarpışmayı gerçek- ten göze almış ve başarabileceklerine inanmış sayılmazlar.\" C) Şüpheli, olay mahallinde delil bırakmadığını sanıyordu. Oysa olayı araştıran Komiser Pelin, kılı kırk ya- rarcasına bir çalışma başlatmıştı. Şimdiye kadar Komiser Pelin’in çözemediği bir olay olmamıştı. Dikkati ve kıvrak zekasıyla en zor durumlarda bile bir çıkış yolu bulmuştu. Şüphelinin bıraktığı en ufak bir iz, Pe- lin komiserin onu bulmasına yetebilecekti. Demek ki insan elinin değdiği hiçbir şey kusursuz olmuyordu ve yapılanlar iz bırakılmadan halledilemiyordu. Her eylemin bıraktığı bir açık muhakkak oluyordu. D) İnsan tüm güçlüklerin altından tek başına kalkamaz. Bireysel olarak yapılacak işler sınırlıdır. Büyük ve önem arz eden tüm işler ise el birliğiyle yapılır. Birlikte yapılan işler hem daha çabuk halledilir hem daha sağlıklı olur ve insanlardaki çalışma isteğini kamçılar, toplumdaki birlik ve dayanışma sağlanmış olur. Böy- lece yalnız olmadığını düşünen insan, elini hiçbir taşın altına koymaktan çekinmez çünkü destekçilerinin olduğu düşüncesi onu hem bedenen hem psikolojik olarak rahatlatır. Türkçe 238 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 7 TEST 2192 1 - 3. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. … Dostluk konusunda düşündüğüm zaman, hep şu noktayı göz önünde tutmalıyız diye düşünürüm: Acaba dostlu- ğu arattıran sebep güçsüzlük ya da ihtiyaç mıdır? Acaba karşılıklı yardımlaşmaya girerken insanların amacı tek başlarına pek başaramayacakları şeyi bir başkasının yardımıyla elde etmek, sırası gelince karşılığını vermek mi- dir? Yoksa bu yardımlaşma dostluğun özelliğidir de dostluğun daha derin, daha asil, sırf doğanın (tabiatın) yarattı- ğı başka bir neden mi vardır? Dostluğa adını veren sevgi, insanların yakınlık duygularıyla birbirine bağlanmasında başlıca nedendir. Çünkü çıkarlar çok kez kendine dost süsü veren ve durum gerektirdiği için saygı, ilgi gösteren in- sanlardan bile elde edilebilir; oysaki dostlukta hiçbir şey yalan ve yapmacık değildir, her şey gerçektir ve içten ge- lir. Bu yüzden, sanırım, dostluğu gereksinme (ihtiyaç) değil, doğa yaratır. Dostluğun doğuşunda, ondan ne çıkarlar elde edileceği düşüncesinden çok, ruhların sevgi ile birbirine bağlanması vardır. Cicero birçokları kendilerinin yapamayacakları şeyleri dostlarında arayarak hataya düşüyor, der. Dostlarına vermedik- leri şeyleri onlardan istiyorlar. Halbuki önce iyi insan olmak, sonra kendine benzeyeni aramak doğru olur. Deminden beri söylediğim şey sürekli bir dostluk ancak şu şekilde sağlamca kurulur: Yakınlık duygularıyla birbirine bağlanmış in- sanlar önce başkalarının esiri olduğu ihtirasları yenecekler, sonra doğruluk ve adaleti sevecekler, birbirleri için her şe- yi yapacaklar ama birbirlerinden şerefli ve doğru olmayan hiçbir şeyi istemeyecekler, aralarında yalnız sevgi ve be- ğenme değil, saygı da bulunacak. Çünkü dostluktan saygıyı kaldıran onun en büyük süsünü kaldırmış olur. Bunun aksini düşünenler, tehlikeli şekilde yanılırlar. Doğa, dostluğu erdemin yardımcısı olsun diye vermiştir, hataların yardak- çısı olsun diye değil, onun amacı şudur: Erdem tek başına en yüksek katına erişemediğine göre, ortaya başkasıyla birleşip ortak olarak erişsin. Bu türlü bir birlik bazı insanlar arasında, var olmuş veya olacak ise bu, onları katıksız iyi- liğe götürecek en iyi ve en mutlu birlik sayılmalı. İşte, bence insanların peşinde koşmaya değer sandıkları her şeyi, şerefi, ünü, ruhun sükunet ve sevincini içine alan birlik, bu birliktir. Bütün bunlar var olunca hayat mutluluk doludur. 1. Seçeneklerin hangisi yukarıda verilen metnin Zeka Küpü Yayınları 3. Yukarıda verilen metinle aynı türde olan metin türüne ait bir özellik değildir? seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir? A) Yazar, düşüncelerini ispatlamaya çalışmaz. B) Kişisel bakış ve deneyimler aktarılır. A) Diline sevgi ve saygısı olan bir kişi olarak dilimi- C) Konu sınırlaması yoktur, konu özgürce seçilir. zin yozlaştırılması, abuk sabuk kelimeler türetil- D) Terim ve felsefe kavramlarını ağırlıklı olarak kul- mesi hiçbir ilmi kaynak ve dayanağı olmayan bu lanır. kelimelerin gazete, dergi, kitap gibi yayınlarda kullanılması dilini seven herkes gibi beni de faz- 2. Yukarıda verilen metin türüyle \"eleştiri\" türü kar- lasıyla rahatsız ve tedirgin etmektedir. Son kita- şılaştırıldığında seçeneklerin hangisine ulaşı- bınızda da bu durumla karşılaştığım için üzül- lamaz? düğümü bildirmek isterim. A) Her ikisi de düşünce yazısı olup iki türde de ko- nu sınırlaması bulunmamaktadır. B) Yakup Kadri'nin 1922'de yayımlanan romanı Ya- B) Her ikisi de düşünsel bir planda yazılır. ban, yazarın en beğenilmiş, en çok okunmuş ya- C) Her ikisinde de öğreticilik, yol göstericilik, yargı- pıtıdır. Bunda konusunun 1930'lu yılların toplum- lama esastır. sal düşüncelerine denk gelmesi kadar, yazarın D) Her ikisinde de dili ustalıklı bir üslupla dilin ince- öteki yapıtlarına göre daha basit, okunması da- liklerinden yararlanarak kullanmak esastır. ha kolay olması da etkin olmuştur denebilir. C) Epey zaman oluyor. Baharın bu soğuk günlerinde şu devam eden kıştan buz gibi bir gece hatırıma geliyor. O zamanlar benimle beraber ona yakın in- san, gördükleri herhangi bir filmin rüyasını ayakta görüyor ve ümidin, hayatın ve güzel günlerin ılıklı- ğına bir an evvel kavuşmak için sabırsızlanıyorlar. D) Dilimiz, konuşma dilimizden çok yazı dilimiz, yıl- lardan beri, yüzyılı aşkın bir zamandan beri dur- madan değişiyor. Değişmesini bir dileyen oldu, bir buyuran oldu diye değil değişmesi gerektiği için değişiyor. Değişime bir bakıyorsunuz hızla- nıyor bir bakıyorsunuz ağırlaşıyor, bir noktada duracak sanıyorsunuz. Ama durmuyor. Durdur- mak da zaten kimsenin elinde değil. 8. Sınıf 239 Türkçe

TEST 7 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 4. Bir sanat ya da düşünce eserini tanıtırken zayıf ve Zeka Küpü Yayınları 6. Müzik eğitimi kritik düşünme, problem çözümü ve bu güçlü yönlerini belirtmek amacıyla yazılan yazılara amaçlara yönelik nasıl iş birlikçi çalışılması gerekti- eleştiri denir. ğini öğrenme gibi akademik ve kişisel becerilerin ge- lişmesini destekler. Sembollerin nasıl kullanılacağı, Yapılan açıklamaya göre aşağıdakilerden han- bilgiyi analizleme, sentezleme ve değerlendirme gi- gisi bir eleştiriden alınmış olabilir? bi kavramaya yönelik beceriler müzik öğretiminde tam belirgin olmamakla birlikte çocuğun bu yöndeki A) Sanırım sosyal medyayı en çok kullanan ülkele- becerilerinin gelişimini güçlendirici yöndedir. Sayı rin başında geliyoruz. Kitap okuma konusunda sayma ve oranlar gibi soyut kavramlar müzik eğitimi- diğer ülkeleri en gerilerden takip eden ülkemizin, nin içeriğine uygulandığı zaman, somut ve net an- sosyal medyayı bu kadar etkin kullanması pek lamlara ihtiyaç duyarlar. Müzik eğitimi sayesinde bu manidar. kavramlar arasındaki ilişki daha çabuk yapılabilir. Mü- zik eğitimi, çocukta el ve göz koordinasyonu, ritim, B) Bir çocuğun konuşmayı hızlı öğrenmesi için onun sembolleri tanıma, dikkat ve insan zekâsının diğer sürekli duyması şarttır. Oysa ebeveynlerin sü- normlarını geliştiren bir nitelik de taşır. rekli konuşması pek mümkün değildir. Bu du- rumda uygun olanı seçmek şartıyla çocuklara Yukarıda verilen metin türüyle ilgili hangi sonu- çizgi film izletmek faydalı olacaktır. ca ulaşılamaz? C) Mutluluğun aranılan her yerde bulunacağını be- A) Nesnel anlatım dili kullanılmıştır. lirtip her sayfada umut aşılayan yazarın öykü- B) Bu anlatım türüne en uygun anlatım biçimi lerini bir solukta okudum. Dili oldukça akıcı ve imrenilecek düzeyde pürüzsüzdü. Titizlikle ha- \"açıklama\"dır. zırlanmış bu eseri her gencin okuması gerek- C) Metinde çeşitli kanıtlar sunularak ortaya konan tiği kanaatindeyim. fikir ispatlanmıştır. D) Frigya yaklaşık 2600 yıl önce, Midas adı ile anı- D) Makaleye örnek olabilecek bir metindir. lan bir kral sülalesinin yurduydu. Zenginlikleri- nin ünü Batı’ya, Anadolu’nun batı kıyısındaki es- ki Yunanlılara, oradan da Yunanistan’a kadar yayılmıştı. 5. • Bence Ömer Seyfettin, kullandığı dille Türk öy- 7. Aşağıdakilerden hangisi deneme türündeki bir kücülüğünün babasıdır. Öyküleri yalın bir Türk- metinden alınmış olabilir? çeyle herkesin anlayacağı bir üslupla yazılmış- tır. Ondan başka Türkçeye gönül veren yazarlar A) Sinek kuşları havada asılı kalıp kanatlarını çok da vardır. Fakat hiçbirinin dili onun kadar sami- hızlı çırparak durabilmeleriyle bilinirler. Türlerine mi, açık ve bizden değildir. göre saniyede 15 ile 80 kez kanat çırpabilirler. • Küçük yaşlarda kazandırılan alışkanlıklar insa- B) Okuma alışkanlığı çocuklara küçük yaşlarda, uy- nın bütün hayatını şekillendiriyor. Dolayısıyla ilk gun kitapların okutulmasıyla kazandırılır. Bu ki- çocukluk dönemi, çocuklarımızın hayal gücünün tapların doğru bir şekilde belirlenmesinde ise ço- oluşması ve gelişmesi açısından önem arz et- cuklarımıza önce aile sonra okul yardımcı mektedir. Bu nedenle çocuklara kitap sevgisi olmalıdır. aşılanmalı, çocuklar kitaplarla her daim iç içe ol- malıdır. C) Sobası tüten, kapısı gıcırdayan, duvarlarından rutubet sızan, parke taşlarının tamamı nemli kü- Yukarıda verilen metinlerin türleri sırasıyla han- çük odada her şey İsmail'in canına tak ederdi. gi seçenekte doğru verilmiştir? D) Kara koyun otluyormuş, bir ara başını kaldırmış. A) Sohbet - Eleştiri Bir de ne görsün? Çoban da sürü de görünür- lerde yok! O sırada aç bir kurdun üzerine doğru B) Deneme - Sohbet geldiğini görmüş. C) Makale - Anı D) Eleştiri - Deneme Türkçe 240 8. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 7 TEST 8. 20 Mayıs 1984’te İstanbul’da doğmuşum. Annem 10. Aşağıdaki metinlerin hangisi diğerlerinden fark- Nurcan Hanım, babam ise Ahmet Bey’dir. İlk ve lı bir edebi tür örneğidir? ortaöğrenimimi özel bir okulda tamamladıktan sonra Sabri Çalışkan Lisesini bitirdim. Ardından 2006 A) Bugüne kadar yapılmış olan bilimsel deney ve yılında Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesinin araştırmalar, uzun süre televizyon izlemenin ço- Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldum. cuklar üzerinde olumsuz etkiler yarattığını gös- teriyor. Geçtiğimiz haziran ayında Kaliforniya Bu metnin türü, aşağıdakilerden hangisidir? Üniversitesi, \"Televizyonun Çocuklar Üzerinde- ki Olumsuz Etkileri\" konulu araştırmasını tamam- A) Otobiyografi B) Anı ladığını duyurdu. Araştırmanın vardığı sonuç, C) Günlük D) Biyografi kimseyi şaşırtmadı; zira uzun süre televizyon iz- lemenin çocuklar için zararlı olduğu bir kez da- 9. Aşağıdaki metinlerden hangisi, yay ayraç içeri- Zeka Küpü Yayınları ha kanıtlandı. sinde verilen türe örnek gösterilemez? B) Birkaç yıldır düşüncelerimin kendimden başka A) Kitap okumayı pek sevmediğimiz, kitap okuma amacı yok; yalnız kendimi sorguya çekiyor ve oranlarından bellidir. Nüfusu 7 milyona yakın olan inceliyorum. Başka bir şey incelediğim de olu- Azerbeycan’da kitaplar ortalama 100.000 basılır- yor ama onu da hemen kendime çekiyor, daha ken Türkiye’de bu rakam 3000’e yakındır. Geliş- doğrusu kendime mâl ediyorum. Daha az yara- miş ülkelerde kitaba yıllık 100 dolar harcanırken rı olan öteki bilimlerde olduğu gibi bu bilimde de Türkiye’de bu 10 doların altındadır. (Deneme) öğrendiklerimi başkalarına bildiriyorsam bunda hiçbir kötülük görmüyorum. B) Sonunda annemin memleketi Amasya’ya gidi- yorduk. Yolculuğumuz on saat sürdü. Amasya C) Akıl insanın yeryüzündeki pusulası, adeta kul- bütün güzelliği ile gözümüzün önündeydi. Yeşi- lanım kılavuzudur. Bir elektronik makineyi nasıl lırmak şehrin tam ortasından geçiyordu. Şehrin kullanma kılavuzu olmadan kullanamıyoruz, yer- bir yanında Amasya Kalesi bir yanında Ferhat yüzündeki olayları, insanın varoluşunu, dünya- Dağı vardı. (Gezi yazısı) daki ilişkileri de akıl olmadan anlamak imkânsızdır. Burada bana göre dikkat edilmesi C) Ne kadar da fazla dizi ve film oynuyor televiz- gereken nokta; insanın sadece aklını tek yol gös- yonda değil mi? Hangimiz bu dizi ve filmlerin terici olarak alması, onu ilahlaştırması, adeta en hepsini izliyor acaba? TV’de yayınlanan diziler doğruyu ben biliyorum demesidir. İşte o zaman hiç de gerçeği yansıtmıyor. Bu diziler kendimi- akıl kendi kuyusunu kendisi kazar ve asıl göre- zin ve toplumun ekonomik düzeyini yansıtma- vinin yani doğru ile yanlışı ayırt etme görevinin yıp halkımızın sorunlarına da değinmiyor. İşte dışında kullanılır. bu kitap, bu sorunlarla nasıl başa çıkabileceği- mizi detaylı bir şekilde pürüzsüz bir üslupla ele D) İnsanın, olanak varsa eşi, çocuğu, parası ve sağ- almış. (Eleştiri) lığı olmalı, ama mutluluğunu yalnız bunlara bağ- lamamalı. Kendimize dükkânın arkasında, yal- D) Sabahtan beri yürüyorduk. Düşe kalka geçtiği- nız bizim için bağımsız bir köşe ayırıp orada miz dar keçi yolları bazen sel yarıkları içinde gerçek özgürlüğümüzü, kendi sultanlığımızı kur- kayboluyor, bazen sık fundalıklardan ayrılarak malıyız. Orada, yabancı hiçbir konuğa yer ver- dibinde sivri sivri çam tepeleri görünen karanlık meksizin kendi kendimizle her gün baş başa ve- çukurlara sapıyordu. Güneş yoktu. Artık iyice rip dertleşmeliyiz; eşimiz, çocuğumuz, servetimiz, yorulmuştum. Sırtımdaki yük gittikçe ağırlaşıyor- adamlarımız yokmuş gibi konuşup gülmeliyiz. du. (Öykü) Öyle ki hepsini yitirmek felaketine uğrayınca on- larsız yaşamak bizim için yeni bir şey olmasın. 8. Sınıf 241 Türkçe

TEST 7 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 11. Öğrencilerine metin türleriyle ilgili çalışma yaptıran Türkçe öğretmeni öğrencilerinden, hafta içi her gün birbirinden farklı edebi türler hazırlamalarını istemiştir. Edebi türlerin hazırlanma sırasını öğretmen şu şekilde belirtmiştir: • Denemeden hemen önce makale türünde bir yazı getiriniz. • Hikâye türünden önce anı türünde bir yazı getiriniz. • Anı türünde hazırladığınız yazı deneme türünden hemen sonra gelsin. • Eleştiri türündeki yazınız öykü türünden hemen sonra gelsin. Edebi türleri incelemeye pazartesiden başlayan öğrenciler cuma günü öğretmenlerine aşağıdaki yazı türüyle ilgi- li bir örnek getirmişlerdir: Yazı yaşamının başlangıcında dönemin genel koşulları ve eğilimleri nedeniyle \"Sanat şahsî ve muh- teremdir.\" ilkesini benimsediyse de Balkan bozgununu, kan ve gözyaşı içindeki göçleri, Birinci Dün- ya Savaşı'nın yenilgisini, 600 yıllık imparatorluğun çözülüşünü noktalayan mütârekeye, işgalin getir- diği zulmü, yerel nitelikte başlayıp Mustafa Kemal'in önderliğinde ulusal mücadeleye dönüşen direnişi gördükten sonra, sanatın kişisel değil toplumsal bir yaratım olduğunu kabul eder. Kuşkusuz onun bu sanatsal dönüşümünde, sanatın toplumun dertlerini dile getirmesi gerektiğini söyleyen Mil- li Edebiyatçıların da büyük etkisi vardır. Onun romanındaki, dolaylı yoldan geçmişle hesaplaşma ve yaşadığı dönemi eleştirel gözle betimle- me anlayışının, kendi vicdanındaki bu kişisel ve ruhsal hesaplaşmanın bir uzantısı olduğu söylene- bilir. Kimi romanlarında dayanamayarak (çağdaş roman uygulamasına aykırı olsa bile) olayı anlat- maya ara verip kendi düşüncelerini söylemesi buna bağlanabilir. Romanlarının genel çizgisi, toplumsal çözülüşün ve yeniden kuruluşun çeşitli katmanlarındaki kişiliklere yansıması biçimindedir. Buna göre, öğrencilerin pazartesi günü okudukları edebi türün örneği hangi seçenekte verilmiştir? A) Eğitim, insanı yeniden şekillendiren, geliştiren, donanımlı hale getiren bir sistemdir. Eğitim almamış bir insan, ço- ğu defa çaresizlik içinde kıvranmaktadır. Kendisine nasıl bir yol çizeceğini, insanlarla nasıl bir iletişim kuracağı- nı bilemez. Buradaki eğitim kavramından kastım, sadece okulda görülen eğitim değildir. Ailede başlayan eğitim, ömür boyu devam etmektedir. İnsanın kendisini geliştirmek için kitap okuması bile bir eğitimdir aslında. B) Çizgi filmlerin çocuklar üzerinde birçok olumlu etkisi olduğunu düşünüyorum. Özellikle konuşmayı öğrenme evresindeki çocukların dil gelişimi üzerinde büyük katkıları vardır. Bir çocuğun konuşmayı hızlı öğrenmesi için çocuğun sürekli duyması şarttır. Maalesef ki ebeveynlerin sürekli konuşması pek mümkün olmamaktadır. Bu durumda, aşırıya kaçmamak ve uygun olanı seçmek şartı ile çocuklara çizgi film izletmek faydalı olacaktır. Çiz- gi film yapımcıları, aynı zamanda çocuklara bir şeyler öğretme amacı taşıdıkları için, anne ve babaların çocuk- larına öğretemediği birçok şeyi, çocuklar çizgi filmlerden öğrenmektedir. C) Güneş, klorlu ve tuzlu su, saçın protein yapısında bozulmalara neden oluyor. Bozulan protein yapısıyla birlik- te saçlarda incelme, kopma ve kırılmaların yanı sıra saç renginde solma izleniyor. Saçımızın yılda 10 santi- metre uzadığı düşünülürse 30 santimetrelik bir saç teli 3 yıldır bizimle ve birçok dış etkene maruz kalıyor. Gü- neş, deniz ve havuzun yanı sıra saç boyaları, sık fön çektirmek, çok gergin yapılan atkuyruğu ya da örgüler ve saç şekillendiricilerinin kullanılması da saçın yapısını bozuyor. D) Adam, bir haftalık çalışmadan sonra pazar sabahı kalktığında bütün haftanın yorgunluğunu çıkarmak için eli- ne gazetesini aldı ve bütün gün miskinlik yapıp evde oturacağını düşündü. Tam bunları düşünürken oğlu ko- şarak geldi ve sinemaya ne zaman gideceklerini sordu. Baba oğluna söz vermişti, onu bu hafta sonu sinema- ya götürecekti ama dışarıya çıkmak istemediğinden bir bahane uydurması gerekiyordu. O sırada gazetenin promosyon olarak dağıttığı dünya haritası gözüne ilişti. Önce dünya haritasını küçük parçalara ayırdı sonra oğluna eğer bu haritayı düzeltebilirsen seni sinemaya götüreceğim, dedi. Türkçe 242 8. Sınıf