CÜMLEDE ANLAM 19 TEST 2112 4. Aşağıda bazı sözcükler açıklamalarıyla birlikte verilmiştir: NESNEL ANLATIM İlkbahar, doğanın yeniden dirilişi, mevsimlerinse en süslüsüdür. 1. Kişiden kişiye değişmeyen kanıtlanabilir yargılara Tiyatro, bir eğlencedir üstelik eğlencelerin en fay- nesnel yargılar denir. dalısıdır. Köşe yazısı, günlük gazetelerde çıkan gündeme da- Buna göre, aşağıdaki cümlelerden hangisi nes- ir yazılardır. nel bir yargıdır? Sinema, beyaz perdeden dünyaya pencere açmaktır. Buna göre, hangi sözcüğün açıklamasında A) Vizyondaki filmini herkes çok beğenmişti. nesnel bir anlatım vardır? B) Karalama Defteri, mükemmel cümleleriyle oku- A) İlkbahar B) Tiyatro ru etkiliyor. C) Köşe yazısı D) Sinema C) Konya, yüz ölçümü bakımından Türkiye'nin en büyük şehridir. D) Anadolu'nun uçsuz bucaksız bozkırları insanı farklı dünyalara götürür. 2. (1) Odanın iki duvarı pencerelerle kaplıydı. (2) Pen- Zeka Küpü Yayınları Baraj Sorusu cerelerin önünde boydan boya tahta sedir vardı. (3) Üzerlerine el yapımı kilimler serilmiş, ot yastıklarla 5. 1. Yenice köyünün nüfusu üç yüz elli dört kişidir. desteklenmişti. (4) Ortada kışın soğuğunu kıran bir Köyde bir cami, bir ilkokul, bir kütüphane, bir mangalla üzerinde fokurdayan su hepimizin içini sağlık ocağı bulunmaktadır. Evler kerpiçten, yol- ısıtmıştı. lar topraktandır. İlkokulu bitirip liseye devam ede- cek öğrenciler Seferoğlu beldesine kadar her Verilen metinde numaralanmış cümlelerden han- gün üç kilometre gitmek zorundadır. gisinde nesnel anlatım yoktur? 2. Mutluluk birlikte yaşanıldığında kıymetli olan bir A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 duygudur. Atatürk de Türk ulusunun mutluluğu- nu kendi mutluluğundan ayırmıyordu. O da her 3. Emniyet insan gibi mutlu olmak istiyordu ama bir başku- Daha Fazla Kemeri mandan, bir devlet şefi olarak, tek başına mut- Hız Seni Hayat lu olamayacağını biliyordu. Kurtarır! Gideceğin Yere 3. Küçük çoban, sabahları gün doğarken kalkar, Ulaştırmayabilir! koyunlarını evinin yanındaki ağıldan çıkarır, kö- peği Topaç'la birlikte erkenden yola çıkarmış. 1 2 Yolda gördüğü çocuklara heybesinden çıkardı- ğı şekerleri dağıta dağıta, ıslık çala çala gezer Yaşamla Trafikte dururmuş. Ölüm Öncelik Yayalara 4. Tarihçilerin; bazı devlet adamlarının ya da sa- Arasındaki natçıların günlüklerine başvurdukları olur. Ben- Fark Aittir! ce doğru bir tutum değildir. Çünkü çoğu insan günlüğüne, olanı değil de olmasını istediğini ya- 34 zar. Tabelalarda verilen cümlelerden hangisi kanıt- Numaralanmış metinlerden hangileri kanıtlana- lanabilirlik açısından diğerlerinden farklıdır? bilir bir anlatımla ele alınmıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 - 2 B) 1 - 3 C) 2 - 3 D) 2 - 4 8. Sınıf 51 Türkçe
TEST20 CÜMLEDE ANLAM ÖZNEL ANLATIM 2113 1. Sonbahar tüm insanlara hüzün veren bir mevsimdir. 4. (I) Anadolu’nun hemen her yöresinde karşılaştığı- Bu cümlenin kişisel bir görüş ifade etmesinin mız yaylalara göç, Doğu Karadeniz’de de karşımı- sebebi hangi seçenekte verilmiştir? za çıkıyor. (II) Çünkü yazın sıcağından bunalan hay- vanlarını alarak serin yaylalara çıkarıp otlatmak, A) Cümledeki bazı sözcüklerin gerçek anlamıyla Karadeniz insanı için vazgeçilmez bir yaşam tarzı- kullanılması dır. (III) Yazın gelmesiyle sahil kasabalarından Zi- gana Dağı eteklerine yapılan yaya yolculuk, kimi za- B) Cümlede canlı ve cansız varlıklar arasında iliş- man yüz kilometreyi bulur. (IV) Bol oksijen, stresten ki kurulması uzak yaşam ve yemyeşil çimenlerde kuzular gibi koşturan çocuklar yayla hayatının zevkini çıkarır. C) Cümlenin herkes tarafından kabul görecek bir yargı bildirmesi Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi- lerinde öznellik söz konusudur? D) Cümledeki bir sözcüğün yorum içermesi A) I ve II B) II ve IV C) II ve III D) III ve IV 2. (1) Sait Faik Türk hikayeciliğinin önde gelen başa- Zeka Küpü Yayınları Baraj Sorusu rılı yazarlarından biriydi. (2) “Adalı” takma adını kul- lanan yazar 47 yaşında aramızdan ayrıldı. (3) Ya- 5. Aşağıdaki metinlerden hangisi nesnel - öznel zar insanları hem iyi hem kötü taraflarıyla; basit, anlatım yönüyle diğerlerinden farklıdır? samimi ve usta bir dille anlattı. (4) Bunları yaparken de hiçbir edebî anlayışın etkisinde hareket etmeyip A) Geçen gün okuduğum köşe yazısı; kitap okuma beğenilen bir tarz oluşturdu. alışkanlığından söz ediyordu, kitap okumanın önemini vurguluyordu. Kitap okumanın hayal Numaralanmış cümlelerin hangisi kanıtlanabilir- dünyamızı geliştireceğine değinen yazı aynı za- lik açısından diğerlerinden farklıdır? manda kitap okuma yoluyla kelime hazinemizin de gelişeceğinin üzerinde duruyordu. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 B) Atasözleri, yüzyıllar boyunca kazanılan dene- 3. Aşağıdaki tabloda verilen cümleler anlamlarına yimler sonucunda varılan genel yargılardır. Ata- göre işaretlenmiştir. sözleri bir ulusun ortak kanı, düşünce ve tutum- larını yansıtır. Atasözlerinin çoğu bir veya iki Cümleler Öznel cümleden oluşur, bunları oluşturan sözcükler Pişmanlık cümleden çıkarılamaz ve başka bir sözcükle de- Nesnel ğiştirilemez. Olasılık C) Tarihi eserler milletlerin kültür dokusunu oluştu- 1 Ankara Türkiye'nin rur. Bu eserler milletlerin yaşayan canlı tarihidir. başkentidir. Bizler de tarihi eser açısından oldukça zengin topraklar üzerindeyiz. Anadolu, kültürlerin beşi- 2 Keşke seninle buraya ği olduğundan tarihi eser açısından oldukça zen- gelmeseydim. gindir. 3 Kızına yedi kitap D) Yazarın bu eseri 1997 yılında yayımlanmıştır. almış. Eserin yazarı, bu eserinde kendi hayatından ke- sitler sunduğunu ifade etmiştir. Eserin genişle- 4 Bu sınava o da girmiş tilmiş yeni baskısının önümüzdeki aylarda raf- olmalı. larda yerini alacağı da söylentiler arasında yer alır. 5 Uludağ'da düşmesine rağmen kolu kırılmadı. Buna göre, yukarıdaki tabloda kaç tane cümle- nin özelliği doğru belirtilmiştir? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 Türkçe 52 8. Sınıf
CÜMLEDE ANLAM 21 TEST 2114 4. Cümleler DOĞRUDAN - DOLAYLI ANLATIM Doktor yağlı yiyeceklerden uzak kalmam gerektiğini vurguladı. 1. Alice, hangi yoldan gideyim, diye sordu ve tavşan yanıtladı: Fuzuli, ilimsiz şiirin temelsiz duvar gibi ola- – Nereye gideceğini bilmiyorsan hangi yoldan gitti- cağını söylemiş. ğinin bir önemi yok. Bu parçadaki altı çizili cümle için aşağıdakiler- Babam kapıları sıkıca kapatmamızı tem- den hangisi söylenebilir? bihledi. A) Amaç - sonuç anlamlıdır. Son şiirlerinde yaşama sevgisi üzerinde B) Doğrudan anlatımlıdır. dur, dedi. C) Dolaylı anlatımlıdır. D) Öznel anlatımlıdır. Dolaylı anlatımın bulunduğu cümlelerin yanına () konulacaktır. 2. Buna göre, doğru işaretlemenin yapıldığı sütun Yaşlanarak değil, yaşayarak seçeneklerin hangisinde verilmiştir? tecrübe kazanılır. A) ✓ B) ✓ C) ✓ D) Seçeneklerden hangisinde Peyami Safa’nın cüm- ✓ ✓ ✓ lesi doğrudan anlatımlı hâle getirilmiştir? ✓ ✓ ✓ A) Peyami Safa yaşlanarak değil, yaşayarak tec- Zeka Küpü Yayınları rübe kazanıldığını ifade etti. Baraj Sorusu B) Peyami Safa yaşlanarak değil, yaşayarak tec- rübe kazanıldığını söylemiş. 5. • Dolaylı anlatıma sahip bir cümle kullanılmıştır. • Nesnel anlatımlıdır. C) Peyami Safa yaşlanarak değil, yaşayarak tec- rübe kazanılacağını belirtmiş. Seçeneklerin hangisinde yukarıda verilen iki özellik de vardır? D) Peyami Safa; yaşlanarak değil, yaşayarak tec- rübe kazanılır, demiş. A) Arkadaşım muhteşem Bee Gees grubunun kurucusu ve solisti Robin Gibb'in hayatını kay- 3. Bülbülü altın kafese koymuşlar, “İlle de bettiğini söyledi. vatanım.” demiş. B) “Kitap okumayı çok seviyordum. Belki o kütüp- Çok az insanın göründüğü gibi olduğunu hane, o kitap olmasaydı yazar olamazdım.” söylediler. diye yazmış Muzaffer İzgü. Yukarıda sembollerle gösterilmiş cümleler için C) Haberlerde Dr. Haberal'ın 2000'den fazla böbrek aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur? ve karaciğer naklini gerçekleştirdiği söylendi. D) Çağdaş Anadolu'nun eşsiz çocuğuyum ben, A) Doğrudan anlatım Dolaylı anlatım diyor şair. B) Doğrudan anlatım Doğrudan anlatım C) Dolaylı anlatım Dolaylı anlatım D) Dolaylı anlatım Doğrudan anlatım 8. Sınıf 53 Türkçe
TEST22 CÜMLEDE ANLAM ÖZEL - GENEL YARGILAR 2115 1. Sözcüğün bir türün tamamı için kullanılmasına ge- 4. Varlık ? nel anlam, o türün sadece bir ya da birkaç örneğini Canlı Kıta işaret edecek şekilde kullanılmasına da özel anlam Bitki Türkiye denir. Verilen bilgiye göre aşağıdaki yargılardan han- ? Marmara gisi diğerlerine göre daha özel bir anlam taşır? 1 2 A) Bilgisayarlar virüs tehtidi altında. B) Çağla'nın bilgisayarı yine bozulmuş. Oda C) Özlem bilgisayardan hiç anlamaz. Daire D) Bilgisayar alırken lütfen seçici olun. ? Bina 2. Zeka Küpü Yayınları 3 Harf - Hece - Kelime - Cümle Yukarıda belli bir kurala göre oluşturulmuş tab- lolarda \"?\" ile belirtilen kısma sırasıyla seçenek- Tablodaki sıralama ile benzer özellik gösteren lerdeki sözcüklerden hangilerinin getirilmesi uy- sıralama aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır? gun olur? A) Mevsimlerden en çok yazı seviyorum. A) Hayvan - Şehir - Semt B) Yapılacak gezi için hangi şehri tercih edelim? B) Maydanoz - Evren - Apartman C) Uzun, sıcak, güzel bir gün geçirdi dostlarıyla. C) Papatya - Dünya - Kat D) Eylül, bütün ayların en hüzünlüsüdür. D) Gül - İlçe - Site Baraj Sorusu 5. Cümleler Özel Genel ✓ ✓ 1. Kitabın bizlere faydası say- ✓ makla bitmez. ✓ 2. Köpekler, insanların en sa- dık dostudur. 3. (1) Baykuşların başları büyük ve tüylüdür. (2) Kuy- rukları kısa olmakla beraber kanatları enli ve uzun- 3. Dünkü Türkçe dersi olduk- dur. (3) Gagaları kıvrık, pençeleri keskin, kanca tır- ça verimli geçti. naklı ve döner parmaklıdır, kuvvetli pençeleri adeta avına kenetlenir. (4) Bizim köyde gördüğüm bir bay- 4. Çiçekler, doğanın en renk- kuşun kanat açıklığı ise neredeyse bir insanın bo- li süsüdür. yuna ulaşacak kadardı. Verilen tabloda bulunan altı çizili sözcüğün özelliği Metinde numaralanmış cümlelerden hangisinde karşısında belirtilmiştir. diğer cümlelerden daha özel bir yargı bulunmak- tadır? Buna göre kaç numaralı cümlede yanlışlık yapılmıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Türkçe 54 8. Sınıf
CÜMLEDE ANLAM 23 TEST 2116 4. Derslerim çok iyi, sınıf birincisiyim. Mustafa Ama bunun için çok çaba harcıyo- CÜMLE TAMAMLAMA rum, çok çalışıyorum....................... çalışmak başarıya giden yolda altın 1. Gökyüzünde yerdeki avını fark bir anahtardır. edene kadar süzülen bir kartalım. Görme duyum keskin olduğu için Mustafa’nın cümlesinde boş bırakılan yere aşa- toprağın üzerindeki ...................... ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? bile fark ederim. A) fakat B) çünkü Anlam akışına göre kartalın cümlesindeki eksik C) nedense D) bununla birlikte kısım seçeneklerin hangisiyle tamamlanabilir? A) bir kıpırtıyı B) bir çıtırtıyı C) bir korkuyu D) bir gürültüyü 2. “Seni bana yanlış anlatmışlar, sen ...........................” Zeka Küpü Yayınları 5. İpek yolu, tarihî ve turistik açıdan oldukça önemli cümlesi aşağıdakilerden hangisi ile sürdürülür- bir yere sahiptir. Ancak doğu ile batı ticaret yolunu se “ayrıntılara çok dikkat eden” bir kişiyi tanımlar? .................. bağlamasının yanı sıra bu öneme kavuşmasında içinden geçtiği medeniyetlerin de A) burnu kaf dağında biriymişsin. ....................... büyüktür. B) ince eleyip sık dokuyan biriymişsin. C) hep üstünkörü işler yaparmışsın. Verilen cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla D) ipe un seren bir adammışsın. getirilecek olan sözcükler hangi seçenekte verilmiştir? A) birbirine - katkısı B) karşılıklı - zararı C) kesiştirip - kârı D) yıllardır - nedeni 3. “................ Bu yüzden şiir kitaplarını daha çok Baraj Sorusu severim.” cümlesinden önce, aşağıdakilerden hangisi getirilemez? 6. “Hiçbir düşünce şekilsiz olamaz çünkü .................” cümlesi aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanır- A) Her zaman okunmazlar, zaman zaman size ses- sa “yazıda öz ve biçimin birbirini tamamladığı” lenirler. anlamı oluşur? B) Dışa değil, içe dönük konuları işlerler. A) bir yazıda en önemli şey üslup güzelliğidir. C) Bir romanın tamamını bitirmek kimi zaman zor B) fikirler bu sayede anlam kazanır. C) düşünce şekilden ayrılınca ortada bir şey kalmaz. gelir bana. D) yazarken dil bilgisi kurallarına uymak gerekir. D) Her kitap görünüşte birbirine benzer. 8. Sınıf 55 Türkçe
TEST 24 CÜMLEDE ANLAM 2117 CÜMLE OLUŞTURMA 4. 1 bağlamadığı 5 akılsızlık 1. 1 hiçbir şey 2 kolayca 6 aklın 5 ağlamaktaki 3 dostluğu 7 çözebilir 2 bağlayamaz 6 beraber 4 şimdi 3 kalpleri 7 kadar 4 tatlılık 8 birbirine Yukarıda karışık olarak verilen sözcüklerle an- lamlı ve kurallı bir cümle kurulduğunda hangi Numaralanmış sözcüklerle anlamlı ve kurallı bir sözcük dışta kalır? cümle oluşturulduğunda doğru sıralama nasıl olur? A) akılsızlık B) şimdi C) kolayca D) dostluğu A) 3 6 1 7 5 4 8 2 B) 1 6 5 3 4 8 7 2 5. 1. ve C) 1 6 5 4 7 3 2 8 2. insan D) 6 5 4 7 1 3 8 2 3. yapan 4. olgun 2. 1 eğilir 5 zekâ Zeka Küpü Yayınları 5. yapabileceğini 2 diz çöker 6 ama 6. söylediğini 3 insan 7 karşısında 7. insandır 4 şefkat 8. söyleyen Numaralanmış sözcüklerle anlamlı ve kurallı bir Numaralanmış sözcüklerle anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturulduğunda hangi sözcük iki kez cümle oluşturulduğunda sıralama nasıl olur? kullanılır? A) 2 - 6 - 3 - 1 - 5 - 8 - 4 - 7 B) 4 - 2 - 6 - 3 - 5 - 1 - 8 - 7 C) 4 - 2 - 5 - 8 - 1 - 6 - 3 - 7 D) 3 - 5 - 2 - 1 - 4 - 6 - 8 - 7 A) karşısında B) insan Baraj Sorusu C) zekâ D) eğilir 6. 1. değiştirmek 2. insan 3. işe 3. 1 aynı 5 duyguyu 4. başlamalıdır 5. bir şeyleri 2 değil 6 anlaşır 6. kendisinden 7. önce 3 konuşanlar 7 paylaşanlar 8. isteyen 4 aynı 8 dili Yukarıdaki sözcüklerle anlamlı ve kurallı bir cüm- Verilen sözcüklerle anlamlı ve kurallı bir cümle le kurulursa cümlenin baştan 2 ve 7. sözcüğü oluşturulmak istenirse sondan ikinci ve üçüncü kaç numaralı sözcükler olur? sözcük aşağıdakilerden hangisi olur? A) 1 - 5 B) 3 - 8 A) 1 - 8 B) 4 - 6 C) 6 - 3 D) 8 - 7 C) 6 - 7 D) 7 - 3 Türkçe 56 8. Sınıf
BAŞARI ÖLÇME TESTİ 25 TEST 2118 2. Elbise ve kitap 1. Hepimiz Sabrımı 7 Bodrum'a tatile 8 zorladığını almak için Taksim'e gideceğim. gittik. söyledim ona. Amaç - Sonuç Romanı daha Zeka Küpü Yayınları Keşke ödevimi 6 etkileyici Bu kış geçen Neden - Sonuç yaparken yardım Ders çalışmadığın buluyorum. yıldan daha soğuk için düşük not aldın. etseydi. geçecek. Yukarıdaki şekilde birbiriyle eşleşmeyen cümle ve Kardeşim de Sınıfın en zeki anlam ilişkisini taşıyan parça kesilecektir. Koşul - Sonuç 4 benim gibi çok 5 öğrencisi Karşılaştırma Buna göre, şeklin son hâli aşağıdakilerden han- cümlesi gisidir? tembel. Belgin'dir. A) B) Çocuğun üstün C) D) 3 başarısı bizi etkiledi. İlk kitabı da diğerleri 2 gibi detaylıca yazılmıştır. Abant, diğer Berrin 1 göllerden daha büyük. Berrin sek sek oyununda taşını, karşılaştırma cüm- lelerinin bulunduğu basamaklara atacak ve her yan- lış atışında oyunun başına dönecektir. 1'den 8'e kadar sırasıyla taşı atan Berrin kaç de- fa oyuna baştan başlar? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 3. Özür dilemezsen konuşmayacağım. 12 Aceleciliğin yüzünden her şeyi eksik yapıyorsun. Şemsiyesini unuttuğundan eve geri döndü. 43 Başarılı olmak için elimden geleni yapacağım. Yukarıdaki şekilde numaralanmış cümlelerden ikisi anlam ilişkisi yönünden birbirinin aynısıdır. Anlam ilişkisi aynı olan cümlelerin ok işaretiyle gösterilmiş olan yönleri aşağıdakilerden hangisinde doğ- ru verilmiştir? A) B) C) D) 8. Sınıf 57 Türkçe
TEST 25 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 4. Dünya futbolunun yıldız isimlerinden dördü bir organizasyon için bir araya geldiklerinde geçen sezonun değerlen- dirmesini yapmaktadırlar. Gazetecilere verilen demeçler şöyledir: PNG : (1) Rakip takımlar şampiyonluğu bizden daha fazla istediler. (2) Keşke daha fazla isteyip daha fazla moti- ve olsaydık. CP : (1) Ligimizdeki hakemlerin müthiş adil yönetimleri sayesinde şampiyon olamadık. (2) Hakemlerle ilgili göz- lemlerimize yenik düşüp motivasyonumuzu canlı tutamadık. LM : (1) Böylesine rekabet dolu bir ligde 57 puanla mı şampiyon olacaktık? (2) O kadar çok puan topladık ki faz- la puanları diğer takımlara dağıtmak zorunda kaldık. Her oyuncu ikişer cümle söylediğine göre cümlelerin anlamlarıyla ilgili verilenlerden hangisi doğrudur? Karşılaştırma cümlesi Kinaye cümlesi Azımsama cümlesi Pişmanlık cümlesi Öz eleştirici cümlesi A) CP 1 LM 2 LM 1 CP 2 PNG 2 PNG 1 LM 2 PNG 2 CP 2 CP 1 LM 1 PNG 2 CP 2 B) PNG 1 LM 1 LM 1 PNG 2 − C) PNG 1 CP 1 LM 2 D) PNG 1 CP 2 CP 1 LM 2 5. Yarından itibaren artık Tahta Kapı geç kalmayacağını düşünüyorum. Masa Geç kaldığım için dersi bölmek zorunda kaldım. Özür Geç kalırsan böyle Pencere Sıra Sıra Sıra Sıra mahcup olursun. Sıra Sıra Sıra Sıra dilerim öğretmenim. Geç kalan arkadaşıma birşey demeyeceğim; çünkü kırılıyor. Pencere Diyelim ki geç yattı. Yine de sabah zamanında kalkmasını Kesin geç yattı da Sıra Sıra Sıra Sıra sabah kalkamadı. umuyordum. Buna göre; • Duvar kenarı ön sırada oturan öğrenci öz eleştiri belirten bir ifadeyi amaç - sonuç cümlesi içinde kullanmıştır. • Pencere kenarı ön sırada oturan öğrenci koşul - sonuç cümlesi kurmuştur. • Pencere kenarı son sırada oturan öğrenci ile öğretmen beklenti ifadeleri kullanmışlardır. • Duvar kenarı son sırada oturan öğrenci varsayım ve beklenti cümleleri kullanmıştır. ifadelerinden kaçı doğrudur? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Türkçe 58 8. Sınıf
BAŞARI ÖLÇME TESTİ 25 TEST 6. Türkiye'nin dört şehrin- Kitap okuyan 8. Bir toplumun maddi kültürü anıt- de nüfusun yüzde ka- kişi sayısı (%) ları, mimari eserleri ise manevi çının kitap okuduğuy- 80 kültürü de destanları, şiirleri, ef- la ilgili grafik yanda saneleridir. Yani sanattır. Sanat verilmiştir. Bu şehirler- 60 toplumu kalkındırır. Vücudumuz için mineraller, vitaminler ne ise 40 ruhumuz için de sanat odur. le ilgili karşılaştırma 20 Evet, doğru. Bunun için M. Ke- mal: \"..........................\" demiştir. cümleleri şunlardır: 1 2 3 4 Şehir Bu konuşmada boş bırakılan yere aşağıdakiler- • L şehrinde kitap okuyan insan sayısı diğerlerin- den hangisi getirilmelidir? den daha fazladır. A) Sanat altın bileziktir. B) Milletvekili olabilirsiniz, cumhurbaşkanı olabilir- • K şehrinde kitap okuyan insan sayısı N şehrine siniz; ama sanatçı olamazsınız. göre daha azdır. C) Sanat güzeli keşfetmek, güzeli tarif etmektir. D) Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından • M şehri kitap okuyan kişi sayısının en az oldu- biri kopmuş demektir. ğu şehirdir. Verilen karşılaştırma cümleleri göz önünde bulun- durularak numaralanmış yerlere şehirler doğru bir şekilde yerleştirilecektir. Buna göre numaralı yerlere uygun gelen şehir- ler hangi seçenekte doğru gösterilmiştir? 1234 A) M K N L B) K M L N C) L N M K Zeka Küpü Yayınları D) N L K M 9. Görevlerini itinayla ye- Mevlana misali tüm zıt- 7. 8. sınıf öğrencileri arasında düzenlenen tasarım ya- rine getiren, detaylara lıkları anlayışla karşıla- rışmasında dereceye girecek projeleri tartışan jüri üyesi öğretmenlerin sözleri şöyledir: fazlasıyla önem veren yıp buna göre davranış kişilerin temel özelliği geliştiren kişilerin temel özelliği Nursel Öğretmen: K projesinin diğer projelere göre Geleceğe umutla baka- Yaptığı her işte dikkatli emek ve maliyet konusunda en iyi proje olduğunu hepimiz dile getirdik. Bu projenin aynı zamanda da- bilmek için bardağın do- davranan, hiçbir ayrıntı- ha sürdürülebilir olduğunu düşünüyorum. lu tarafını görmeyi ter- yı kaçırmadan mükem- cih eden kişilerin temel meli yakalamaya çalışan Tekin Öğretmen: M ve L projelerinin gelişigüzel ve az özelliği kişilerin temel özelliği gayretle hazırlandıkları her hâllerinden belli. Ama L projesinin sürdürülebilirliği de su götürmez bir gerçek. Başlayacağı her işin so- Kendi doğrularıyla çeliş- nunun kötü olacağına se bile başkalarının dü- Aysel Öğretmen: Ben M projesinin sürdürülebilir ol- inanan, yarınlarına kay- şüncelerinden rahatsız duğunu düşünüyorum; ama bu durumun az emek ve maliyet kusurunu ortadan kaldırabileceğini dü- gıyla bakan kişilerin te- olmayan kişilerin temel şünmüyorum. L projesi, her ne kadar zengin görün- se de sürdürülebilirliği tartışılır. mel özelliği özelliği Öğretmenler yanda- Sürdürülebilirlik: 4 puan Yukarıdaki tabloda altı adet tanım cümlesi veril- ki puanlama siste- Emek ve maliyet: 3 puan miştir. mine ve yukarıdaki Bu cümlelerden zıt kavramları tanımlayanlar se- sözlerine sadık kalarak puan verdiklerine göre, çilip tablonun çizgileri kırmızıya döndürülerek bir dörtgen içine alındığında aşağıdaki görünüm- 1. seçilen proje ve puanı hangi seçenekte veril- lerden hangisi oluşur? miştir? A) B) C) D) A) K projesi 13 puan B) L projesi 14 puan C) M projesi 14 puan D) K projesi 10 puan 8. Sınıf 59 Türkçe
TEST25 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 10. Kopan bir ipe sımsıkı bir düğüm atarsanız, ipin en 13. 1. Bu parayla bırak ev geçindirmeyi kendine sağlam yeri artık bu düğümdür. Ama ipe her dokunu- bile bakamazsın ki! şunuzda canınızı acıtan tek nokta yine o düğümdür. 2. Sürekli senin arkanı toplamaktan bıktım ar- Aşağıdakilerden hangisi bu cümleyle anlamca tık. özdeştir? 3. Sınavda herkesten daha başarılı olacağın- A) İlişkilerimizi hiç yıkılmayacak sağlam temeller dan eminim. üstüne kurmalıyız. 4. Sınavı kazanmasını düzenli olarak çalışma- B) Yanlış anlamaktan kaynaklanan kopukluklar ta- sına borçluymuş. mir edilebilir. Nilay'ın söylediği cümlelerde aşağıdaki anlam C) Kopan ilişkilerimizi tamir etmek için çaba harca- özelliklerinden hangisi yoktur? malıyız. A) Azımsama B) Yakınma D) Çaba harcayarak bozulan ilişkilerimizi düzeltsek C) Ön yargı D) Öneri bile asla eskisi gibi olamaz. 11. (1) Çocukları pek severim. (2) Zeka Küpü Yayınları 14. Yılmaz : Elimdeki kitap hakkında düşüncelerimi Hayatta her insanın bir zaafı var- yazacağım. dır. (3) Benim tek büyük zaafım da çocuk sevgisidir. (4) Öğretmen- Gülten : İzmir ve Antalya'yı turizm yönünden kıyas- lik mesleğine tutulup kalışım bun- layacağım. dandır. (5) Yalnız ben sevimli ça- lışkanları değil, sevimsiz haylaz Filiz : Yahya Kemal'in eserlerindeki anlatım şekli çocukları da severim. hakkında bilgi vereceğim. Numaralanmış cümlelerden hangisi, kendinden Mahmut : Yakup Kadri'nin üç kitabını okuyup konu- sonraki cümlenin gerekçesidir? larını yazacağım. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Yukarıdaki bilgiler doğrultusunda öğrencilerin kuracakları cümlelerin anlam özelliği hangi seçenekte doğru verilmiştir? 12. Cümleler Anlamları A) Yılmaz ⇒ Yorum cümlesi Karşılaştırma J Gülten ⇒ Aşamalı durum cümlesi 1 Mirastan herkese Filiz ⇒ İçerik cümlesi yüz bin lira düşmüş. Mahmut ⇒ Üslup cümlesi 2 Ufacık boyuyla bana Varsayım K B) Yılmaz kafa tuttu. Gülten Filiz ⇒ İçerik cümlesi Masal okumak, hikâ- Abartma L Mahmut ⇒ Eleştiri cümlesi 3 ye okumaktan daha ⇒ Koşul cümlesi ⇒ Koşul cümlesi eğlenceli. 4 Tut ki bilgisayarın Eşitlik M C) Yılmaz ⇒ Eleştiri cümlesi çöktü, ne yapacaksın? Gülten ⇒ Karşılaştırma cümlesi Filiz ⇒ Üslup cümlesi Yasemin, verilen cümleleri yukarıdaki gibi an- Mahmut ⇒ İçerik cümlesi lamlarıyla eşleştirmiştir. Buna göre, Yasemin'in yaptığı eşleştirmelerden hangisi doğrudur? D) Yılmaz ⇒ Nesnel cümle Gülten ⇒ Öznel cümle A) 1 - L B) 2 - K C) 3 - J D) 4 - M Filiz ⇒ Eleştiri cümlesi Mahmut ⇒ Yorum cümlesi Türkçe 60 8. Sınıf
BAŞARI ÖLÇME TESTİ 25 TEST 15 - 18. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız. BADEM AÐACI Ýlkbahar gelmiþti. Hava bazen diğer günlere nazaran çok güzel oluyordu. Güneþ bütün gücü ile etrafý ýsýtýyor ve aydýnlatýyordu. Ýþte böyle bir günde bahçenin birinde bulunan bir badem aðacý hemen acele edip çiçeklerini açtý. 1 Beyaz gelinliðini giydi. Bahçedeki diðer aðaçlar badem aðacýný hayran hayran seyrettiler. Badem aðacý bundan çok gururlandý. Bir gün aniden bir soðuk çýktý. Badem aðacýnýn çiçekleri soðuktan kavruldu ve gün geçtikçe bütün yaprakları döküldü. Aðaç meyve tutmadý. Badem çýrýlçýplak kaldý. Havalar iyice ýsýndý. Bahçedeki diðer aðaçlar çiçeklerini açtýlar, gelinliklerini giydiler. Yaz geldi, aðaçlarýn meyve- leri olgunlaþtý. Bahçe sahipleri meyveli aðaçlara sýk sýk uðrayýp meyve topluyor, aðaçlarýn altýnda oturuyorlardý. Badem aðacýna kimse uðramýyordu, badem aðacý da buna çok üzülüyordu. Bahçedeki meyve aðaçlarýnýn biri bir gün badem aðacýna: – Gelinliði giymekte acele ettiniz badem kardeþ. Üstelik o zaman çok da gururlandýnýz. Bugün gelinliði giymekte acele etmenizin cezasýný çekiyorsunuz. Þimdi sizin hâlinize bakýp hepimiz çok üzülüyoruz. Bu size bir ders olsun. Bir daha her iþi zamanýnda yapýn. Yaptýðýnýz bir iþten dolayý da bu kadar gurur duymayýn, dedi. Badem aðacý: – Özür dilerim kardeþlerim. Hepiniz haklýsýnýz. Hatamý anladým. Bir daha her iþi zamanýnda yapacaðýma söz veriyorum, dedi. 15. Metnin 1. kısmında bulunan cümlelerin anlam Zeka Küpü Yayınları 17. Başkasına ait bir sözün hiç değiştirilmeden aktarıl- özellikleriyle ilgili bilgi seçeneklerin hangisinde masına doğrudan anlatım; başkasından alınan sö- verilmemiştir? zün, cümledeki yargıyı değiştirmeden kendi sözcük- lerimizle aktarılmasına dolaylı anlatım denir. A) Söyleyenin kendi düşüncesini, duygusunu veya beğenisini içeren; doğruluğu ya da yanlışlığı ki- Verilen bilgiye göre metnin son cümlesi ile aynı şiden kişiye değişen cümlelerdir. anlam özelliğine sahip cümle seçeneklerin han- gisinde verilmiştir? B) Birden fazla varlık, kavram ya da durumun kı- yaslandığı; ve bu kıyas sonucunda benzerlik, A) Babam ve annem aynı köyde doğup büyüdük- farklılık, üstünlük gibi durumların ifade edildiği lerini yıllar sonra söyledi. cümlelerdir. B) Atatürk en gerçek yol göstericinin ilim olduğunu C) Bir olayın veya durumun giderek değiştiğini bil- söylemiştir. diren cümlelerdir. Eylem aniden değil süreç için- de gerçekleşir. C) Yazar; sanatçı olabilmek için çok çalışmak ge- rek, diye söylendi. D) Varlıkların ne olduklarını tam olarak belirtmek için kurulan, \"Bu nedir?\" , \"Bu kimdir\" soruları- D) Arkadaşım da bu eseri yıllar önce okuduğunu na cevap veren cümlelerdir. belirtti. 16. Verilen metinde geçen altı çizili cümlede: 18. \"Badem Ağacı\" hikayesinden çıkarılması gereken 1. Doğrudan anlatım ders seçeneklerin hangisinde verilen cümleyle 2. Uyarı, ikaz ifade edilebilir? 3. Koşul - sonuç 4. Karşılaştırma A) Dikkafalı, söz dinlemez, hırçın kişi yaptığı dav- ranışın büyük zararını görür. numaralanmış anlam özelliklerinden hangileri vardır? B) Büyük bir sıkıntı içinde bulunan kimsenin yaptı- ğı işte mantık aranmamalıdır. A) 1 - 2 B) 1 - 4 C) Bir şeyler yapma isteği ve gücü bulunan kişi uy- C) 2 - 3 D) 3 - 4 gun bir çalışma alanı bulur. D) Hayatta her şey zamanında yapılmalıdır, zamanı gelmeden yapılan işlerde başarı elde edilemez. 8. Sınıf 61 Türkçe
TEST 25 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 19. • Sosyal medya ve yayın organları her şeyin göz- 21. Hastalarına tedavi sürecinde daha hassas ler önünde yaşanması gerektiğini, insanların davranıyor. adeta bir vitrin gibi her türlü hâl ve hareketinin sergilenmesi gerektiğini bizlere aşılamakta. Bana danışmadan karar verirsen seninle bozu- şuruz. • Bu aşılanma sebebiyle her geçen gün değerleri- mizi ve sınırlarımızı tüketmekte ve bu tüketim öl- Ona değer verdiğim için fikirlerini önemsiyorum. çüsünde ne kadar çok tüketirsek o kadar çok tü- keneceğimizin farkına varamamış durumdayız. Seçeneklerdeki cümlelerin hangisi yukarıdaki cümlelerden herhangi biriyle aynı anlam özel- Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca en doğ- liğini taşımaz? ru biçimde birleştirilmiş hali aşağıdakilerden hangisidir? A) Bildiklerini anlatmak üzere müdürün odasına gitti. A) Sosyal medyada kendimizi olduğumuzdan fark- lı göstermek, zamanla bizi tüketmekte ve değer- B) Malzeme yetersizliğinden okulun inşaatını biti- lerimizi kaybetmemize zemin hazırlayarak ruh- remedik. sal bunalımlar yaşamamıza neden olmaktadır. C) Kendi kültürünü diğer kültürlerden daha az B) Her şeyin gözler önünde yaşanması gerektiğini tanıyor. bizlere aşılayan sosyal medya ve yayın organ- larının her geçen gün değer ve sınırlarımızı tü- D) Kuruma yakışır şekilde giyinirsen seni ciddiye keterek bizleri de tükettiğinin maalesef farkında alırlar. değiliz. 22. Beni affetmesi için ondan özür dileyeceğim. C) Tüketim toplumlarında sürekli ruh doyumsuzlu- Zeka Küpü Yayınları ğunu yaşayan insanlar, zamanla şimdilerde mo- ▲ Romanın dili okunmasını kolaylaştırıyor. da olan “tükenmişlik sendromu”na yakalanmak- tadır. Gece uyumadığından gözleri şişmişti. D) Sosyal medya ve yayın organları toplum algısı- İnancımız oldukça her şeyin üstesinden geliriz. nı sürekli olumsuz yönde değiştirmekte, kişileri hayatlarını sergileme yönünde yönlendirmekte Verilen cümleler anlam özellikleri bakımından ve reçetesini kişilere yine kendi sunmaktadır. incelendiğinde aşağıdaki grafiklerin hangisinde yapılan eşleştirme doğru olur? A) B) Üslup cümlesi Üslup cümlesi Amaç - sonuç Amaç - sonuç İçerik cümlesi Koşul - sonuç Neden - sonuç Neden - sonuç 20. Yaratıcılığı yakalamış bir yazar, bütün zamanlara seslenebilir. C) Eleştiri cümlesi D) Üslup cümlesi Koşul - sonuç 8. Sınıf Amaç - sonuç Aşağıdakilerden hangisi bu cümle ile çelişir? İçerik cümlesi Eleştiri cümlesi Neden - sonuç Neden - sonuç A) Kalıcılığı yakalamak isteyen yazarların yaratıcı- lık kaygısı olmaz. B) Ancak yaratıcı bir yazar, yarınlara kalabilir. C) Farklılığı önemseyen bir yazar unutulmaz. D) Yazar kalıcı olmak istiyorsa özgün olmalıdır. Türkçe 62
BAŞARI ÖLÇME TESTİ 25 TEST 23 - 25. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız. 26. Roman Öykü 250 Vaktiyle köyün birinde fakir bir genç yaşarmış. Bu gen- 200 150 cin ne yiyecek yemeği ne düzgün bir kıyafeti varmış. 100 Bir gün yaşlı bir adam bu gence yardım olsun diye bir 50 1 tavuk hediye etmiş. Çok sevinen genç, merakla tavu- ğun yumurtlamasını beklemiş. Günler geçmesine rağ- Eylül Ekim Kasım Aralık men tavuk bir türlü yumurtlamıyormuş. İyice ümidini Yukarýdaki grafikte bir okulda, aylara göre roman ve öykü okuma oranlarý verilmiþtir. yitiren genç, bir sabah kümese gittiğinde sevinçten Bu grafiðe göre aþaðýdakilerden hangisi çýka- çılgına dönmüş çünkü tavuk altın yumurtluyormuş. rýlamaz? 2 Her sabah altın yumurtayı alıp bozduran genç iyice zengin olmuş. Bir gün \"Tavuğu kessem ve içindeki al- tınların hepsine birden sahip olsam.\" diye düşünmüş. A) Eylül ayýnda okunan öykü sayýsýyla aralýk ayýnda okunan roman sayýsý eþittir. Fakat tavuğu kestiğinde tavuğun içinde hiç altın olma- B) Ekim ayýnda okunan roman sayýsýyla kasým dığını görmüş. Böylece genç, hem altınlarından olmuş ayýnda okunan öykü sayýsý eþittir. hem de tavuğundan. C) Eylül ayýnda okunan roman sayýsý, aralýk ayýnda okunan roman sayýsýndan fazladýr. 23. Metnin ana fikrini en iyi özetleyen atasözü aşa- ğıdakilerden hangisidir? D) Kasým ayýnda okunan öykü sayýsý, ekim ayýnda okunan öykü sayýsýndan azdýr. A) Az tamah çok ziyan getirir. B) Ak akçe kara gün içindir. Zeka Küpü Yayınları C) Fazla mal göz çıkarmaz. D) Abanın kadri yağmurda bilinir. 24. Metinde altı çizili olan 1 numaralı cümle ile aynı 27. Herkesin anlayacağı şekilde basit olan bir şiir bü- anlam özelliğine sahip cümle seçeneklerin han- yük bir şiir olmaya aday değildir. gisinde verilmiştir? (Ahmet Haşim) A) Malzeme yetersizliğinden ürünleri yetiştiremedik. Şiir tarihten süzülen rüya damlalarıdır. (Necip Fazıl) B) Düğün masraflarını karşılamak için biraz biri- kim yaptı. Elma yere düşer ama yerçekimi kanununu açık- layamaz. Şiir de açıklanamayan bir sanattır. C) Hediye edilen çiçekleri akşam sula ki daha ça- buk büyür. (Yahya Kemal) D) Her zaman olduğu gibi bugün de eve geç geldi. 25. Altı çizili 2 numaralı cümlenin önce sonucu da- Büyük şairlerin mısralarının kapıları herkese açıl- ha sonra da sebebi verilmiştir. Seçeneklerin han- maz. Asırlarca kilitli kalır. gisinde buna benzer bir kullanım yoktur? (Atilla İlhan) A) Seni arayamadım çünkü telefonun şarjı bitmişti. Þiirle ilgili görüþlerini dile getiren þairlerden han- B) Sevmediği bir işi yapıyormuş maddi sıkıntılar yü- gisinin düþüncesi diğerlerinden farklıdır? zünden. A) Ahmet Haşim B) Necip Fazıl C) Erken saatte yola çıkmışlar sınava yetişebilmek C) Yahya Kemal D) Atilla İlhan için. D) İşi hemen kavramıştı üstün yetenekli olduğu için. 8. Sınıf 63 Türkçe
TEST 25 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 28. Kitap okursan ifade gücün daha da kuvvetlenir. 30. Ersin, Bahri ve Yunus okul piyesin- Keşke sınavda başarılı olmak için daha çok ça- de, aşağıda karakterleri tanıtılan lışsaydım. tipleri canlandıracaklardır: Bu firmanın ürünleri artık eskisi gibi kaliteli değil. O adam nasıl oldu da sana bu kadar borç verdi? Ahmet Bey : Her sözden başka bir anlam çıkarma- Verilen cümlelerin anlam özellikleri sırasıyla han- ya çalışan, kimse- gi seçenekte verilmiştir? ye güveni olmayan bir tiptir. A) • öneri B) • tahmin Selim Efendi : Her söze sorgulamadan inanıp ol- • sitem mayacak vaatlere kanan bir tiptir. • pişmanlık • pişmanlık • beğeni Bakkal Cemil : Müşteriler kasabanın haberlerini on- dan alırlar. Onun bilmediği, duyma- • karşılaştırma dığı yoktur. Laf taşıma huyu vardır. Bu yüzden dükkânına gelen müşte- • şaşırma rileri birbirine düşürür. C) • ihtimal D) • karşılaştırma • hayıflanma • pişmanlık • pişmanlık • sitem Ersin : Dedikoducu tipi canlandıracaktır. • ön yargı • şaşırma Yunus : Saf tipi canlandıracaktır. Bahri : Kuşkucu tipi canlandıracaktır. Verilen bilgilere göre öğrencilerin canlandıracağı tipler hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? Ahmet Bey Selim Efendi Bakkal Cemil Zeka Küpü Yayınları A) Bahri Yunus Ersin B) Bahri Ersin Yunus C) Yunus Ersin Bahri D) Yunus Bahri Ersin 29. Benim Dilim Bana Yeter 31. show printer full gösteri yazıcı tam, dolu doküman trend data belge eğilim veri Okul panosuna asılan yukarıdaki afişin vermek Bu resimlere bakan karamsar biri aşağıdaki cüm- istediği mesaj aşağıdakilerden hangisidir? lelerden hangisini kurmuş olabilir? A) Yabancı dillerden Türkçeye alınacak sözcüklerin A) Hayat bütün renkleriyle güzeldir. Türkçenin kurallarına uygun olması gerekir. B) Mevsimler geçer ve biz olgunlaşmış oluruz. C) Her mevsimin tadı bir başkadır. B) Türkçeyi korumak için yabancı sözcükler yerine D) Mevsimler gibi hayat da gelip geçicidir. bunların Türkçe karşılıkları kullanılmalıdır. 8. Sınıf C) Günümüzde dilimizi yabancı sözcüklerin etkisin- den kurtarabilmek sanıldığı kadar kolay değildir. D) Dilimizi zenginleştirmek için sözcük türetme ça- lışmalarına hız kazandırılmalıdır. Türkçe 64
PARÇADA ANLAM 1 TEST 2119 PARAGRAFTA KONU 2. 1. Aşağıdaki metinlerden hangisi verilen karikatür- Zeka Küpü Yayınları • “Bir millet sanattan ve sanatkardan mahrumsa lerden herhangi biriyle ilgili değildir? tam bir hayata malik olamaz. Böyle bir millet bir ayağı topal, bir kolu çolak ve sakat bir kimse gi- A) En sıkıcı zamanlarda size her zaman kucak aça- bidir. Sanatsız kalan bir milletin hayat damarla- bilen bir dosttur kitap. Yalnız kaldığınızda bir rından biri kopmuş olur. dost yardımı beklerseniz kitabın kapağını açma- nız yeterlidir. Koşulsuz, beklentisiz, sorgusuz en • “Sanat güzelliğin ifadesidir... Bu ifade söz ile samimi dosttur kitap. olursa şiir, nağme ile olursa musiki, nakş ile olur- sa ressamlık, oyma ile olursa heykeltraşlık, bi- B) Büyük kalabalıkların küçük ekranlara tutsak ol- na ile olursa mimarlık... olur.” duğu şu dönemde kitap okuyan ne kadar az in- san kaldı. Yüzlerce kişinin bulunduğu bir salo- • “İnsanlar olgunlaşmak için bazı şeylere muhtaç- na göz gezdirin. Telefon ekranına hipnoz olmuş tır. Bir millet ki resim yapmaz, bir millet ki hey- gibi bakan donuk, renksiz yüzlerin arasında ki- kel yapmaz, bir millet ki fennin gerektirdiği şey- tap okuyan kişiler sizce de farklı görünmüyor leri yapmaz; itiraf etmeli ki o milletin ilerleme mu? yolunda yeri yoktur.” C) Hayata farklı mı bakmak istiyorsunuz? Daha ay- • “Hayatta müzik lazım değildir. Çünkü hayat mü- dın bir insan mı olmak istiyorsunuz? Öyleyse bir ziktir. Müzik ile ilgisi olmayan varlıklar, insan de- kitabın kapağını aralayın. Oradaki hikâyelerin ğildirler. Eğer söz konusu olan hayat insan ha- ışığı, karakterlerin rengi size bambaşka güzel- yatı ise müzik mutlaka vardır. Müziksiz hayat likler ekleyecek. Bakmaya değil görmeye baş- zaten mevcut olamaz. Müzik hayatın neşesi, ru- layacaksınız. Öğrendiklerinizin ışığı size daima hu, sevinci ve her şeyidir. yol gösterecek. Yukarıdaki görseller ile Mustafa Kemal’in sözle- D) Gün geçtikçe kuraklaşan dünya, güzelliğini ya- ri birlikte değerlendirildiğinde Mustafa Kemal’in vaş yavaş yitiriyor artık. Soluyor, rengi atıyor, ya- aşağıdakilerden hangisinin öneminden bahset- şanılmaz hale geliyor. İnsanlar artık yeşili boya tiği söylenemez? kartelalarında, kalemlerde, resimlerde görüyor. Kitaplarda anı olarak kalan güzelim dünya, sa- A) Müzik B) Tiyatro rışın bir çöle dönüyor maalesef. C) Resim D) Heykeltraşlık 8. Sınıf 65 Türkçe
TEST 1 PARÇADA ANLAM 3. Aşağıdaki proje çalışmalarından hangisi istenilen PROJE ÇALIŞMASI ödeve uygun değildir? A) İnsan yoğunluğunun oldukça fazla olduğu bölgelere Amaç : Çevre korumasında bilinçlenmeyi sağlama araç girişleri yasaklandı. Resmi kuruluşlara fazla eg- Süre : 2 hafta zoz gazı çıkartmayan arabalar alındı, çevreyi kirle- Konu : Çevreyi korumak için alınan önlemler ten işletmelerin faaliyetleri koşullar uygun hale gele- Çalışmanızı yaparken: ne kadar durduruldu. 1. Farklı ülkelerdeki önlemleri araştırınız. 2. Varsa kurulan örgütlerin amaçlarını araştırınız. B) Koruma alanı projesi yapılmıştır. Bu tasarının ama- cı; yöre insanlarının odun yerine gaz yağı kullanma- larını sağlamak ve yörenin doğal görünümünü mümkün olduğunca bozmayıp korumaya çalışmaktır. C) Hayatlarını atılmış kağıtları toplayarak, organik atıklardan gübre yaparak değerlendiren çöp toplayıcıları Çevre Koruma Birliği adlı bir örgüt kurmuşlardır. Amaçları çevre sorunlarına neden olan atıkların geri dönüşümünü sağ- lamaktır. D) Ülkede sıkça yaşanan orman yangınlarının en önemli nedeni otların yakılmasıdır. Orman yangınlarında büyük or- man alanları yok olmaktadır. Bu durumun yarattığı sonuçlar sanıldığından daha ciddi düzeyde zarar vermektedir. 4. Son yıllarda Atatürk'ün hayatını anlatan birçok film çekildi. Bunlar kronolojik olarak Can Dündar'ın yönettiği \"Mus- tafa\", Zülfü Livaneli'nin yönettiği \"Veda\" ve Hamdi Alkan'ın yönettiği \"Dersimiz Atatürk\"tür. Arka arkaya gelen bu filmlerin izlenme rekorları kırması, gençlerin Atatürk'ü anlama konusundaki heveslerinin ne kadar fazla olduğunu gösteriyor. _ _ _ _ _ Bu parçanın konusu dikkate alındığında, üç nokta ile belirtilen yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Bu anlamda gençlerin Atatürk'ü yanlış tanıdığı söylenebilir. B) Bu sebeple, Atatürk'ü anlatan daha nice film çekmemiz gerekiyor. C) Sözün kısası, Atatürk'ü yalnızca hakkında çekilmiş filmlerden tanıyabilirsiniz. D) Böylelikle, gençlerin tarih konusundaki yetersizliği de açığa çıkmış oluyor. Baraj Sorusu 5. Aşağıdaki paragraflardan hangisinin konusu, dil ve düşünce ilişkisi değildir? A) İnsanları diğer canlılardan ayıran özelliklerden biri düşünme yeteneğine sahip ol- masıdır. Düşünceler de dille ifade edilir. Yani dil, düşüncenin aktarıcısıdır. Ancak düşünce, dil dışında başka araçlarla da aktarılabilir. Örneğin; resim, müzik, hey- kel... Ama dil, bunlar arasında en işlevsel olandır. B) İnsan düşünen bir varlıktır ve düşünme dil ile olur. Düşünebilen tek varlık insan olduğu için yine konuşabilen tek varlık da insandır. Bu nedenle verilen her iki durum arasında ayrılmaz bir bağ vardır. C) Direksiyon başına geçip terlemeden bir başkasının tarifi ile şoför olmak nasıl mümkün değilse başkalarının yönlendirmesiyle iyi, güzel, doğru ve yerinde söz söylemek de mümkün değildir. Bir dili doğru ve güzel konuş- ma, kişisel bir beceridir. Bu, dil bilgisi kurallarını öğrenmekle kazanılmaz. D) Dil ile düşünce iç içedir. Dilsiz düşünce, düşüncesiz dil olmaz. Doğru düşünmek için dile hâkim olmak gerekir. Doğru konuşmak için de düşünme şarttır. Türkçe 66 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 2 TEST 2120 2. Bitkilerin çoğalması- Evet, maalesef nı sağladığım için, görevlerimi beni böy- ANLATILMAK İSTENEN DÜŞÜNCE insanlara doğal ve 1. faydalı bal yaptığım le sınırlandırdıkları için görevlerimi için yapamıyorum. yerine getirmiş Aslında bu işten oluyorum. Ama her arı kardeşim benim insanlar zararlı kadar şanslı değil. çıkıyorlar çünkü Onlara yapay bal bitkilerin varlığı da ürettiriyorlar. Onlar benim bal yapmam için üzülüyorum. da onların yararına ama kıymetimizi bilmiyorlar. Toplumda “çevreyi koruma bilinci uyandırmak” ama- Zeka Küpü Yayınları Yukarıdaki afişte asıl vurgulanmak istenen aşa- cıyla hazırlanan bu görselin vermek istediği me- ğıdakilerden hangisidir? saj aşağıdakilerden hangisidir? A) Çiçeklerden bal yapan arılar çiçeklerin çoğalma- A) Gün geçtikçe daha da bilinçlenen insanoğlu, sını sağlar. çevresindeki ağaçları korumak, doğal çevreyle barışık iç içe yaşamak için olağanüstü bir çaba B) Bazı arılar yapay ortamda bal üretmektedir. göstermektedir. Yavaş yavaş bu çabasının kar- C) Yapay yollardan oluşan balın doğaya ve insan- şılığını da almaya başlamıştır. Doğa da tıpkı ya- şam gibidir, insanoğlu ne verirse doğa ona da- lara katkısı yoktur. ha fazlasını verir. D) Bal insan sağlığına faydalı bir besin madde- B) Çevreye duyarlı olabilmek ve yeni nesillere ya- sidir. şanabilir bir dünya bilincini kazandırabilmek için “doğayı koruma” etkinlikleri düzenlenmelidir. Ve 3. Birçok insan hastalandığı zaman ilaç içip iyileş- her bireyde bu bilinç oluşana kadar çalışmalara meye çalışır. Hastalıkların neredeyse tamamı, devam edilmelidir. Başka türlü, kişilerde bu bi- bizim yaşama şeklimizden kaynaklanıyor. Vücut- lincin oluşması oldukça zordur. taki ağrılar, acılar, şişler bizim yaşam şeklimizde- ki hataların habercisiyken günlük yaşamdaki tar- C) Doğanın zarar görmesiyle birlikte ekolojik den- tışmalar ve sorunlar ise bizim kişiliğimizdeki ya ge ve çevresel döngüler bozulmaktadır. Bunun da davranışlarımızdaki hataların habercisidir. sonucunda da canlılar doğrudan zarar görmek- tedir. Çevreye zarar verenler kendi yaşam alan- Verilen metinden yola çıkarak seçeneklerdeki larına zarar verdiklerini bilmelidir. İnsanın, için- kartvizitlerden hangisi yukarıdaki açıklamayı ya- de yaşadığı doğa yok olduğunda insan yaşamı pan uzmana ait olabilir? da yok olacaktır. A) B) D) Gelişen teknolojiyle birlikte dünyada doğal ya- Dr. Soner Mutlu Dr. Cengiz Çetin şam alanları da zarar görmeye başlamıştır. Özel- likle sanayileşmeden sonra makineleşmenin art- (İç Hastalıkları (Deri Hastalıkları ması ve şehirleşmenin düzensizleşmesi birbirini Uzmanı) Uzmanı) izlemiş, doğa böylece zarar görmeye başlamış- tır. Bu gidişata bir dur demeli, zararın neresin- den dönülürse dönülsün bunun bir kâr olduğu bilinmelidir. C) D) Dr. Bülent Yılmaz Dr. Güven Doğan (Uzman Psikolog) (Çocuk Hastalıkları Uzmanı) 8. Sınıf 67 Türkçe
TEST 2 PARÇADA ANLAM 4. Seçeneklerin hangisi yukarıda verilen görseli en doğru şekilde ifade eder? A) Hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği gibi çeşitleri olan çevre kirlilikleri doğaya zarar vererek doğrudan veya dolaylı olarak doğada yaşamını sürdüren canlıların zarar görmesine neden olur. B) Yeniden değerlendirilebilme olanağı olan atıkların çeşitli işlemlerden geçerek üretim sürecine yeniden dahil ol- ması; kaynakların tükenmesini önleyip atık çöp miktarını azaltır. C) Dünyamızı koruyan ozon tabakası bazen küresel ısınma gibi çevre sorunlarının ve kirliliklerinin tetiklediği du- rumlar karşısında incelebilir. Bu da dünyanın zararlı ışınlara maruz kalması anlamına gelir. D) Yetişkin bir kayın ağacı günde yaklaşık bin kişinin çıkardığı karbondioksiti yok edebiliyor. Aynı zamanda yılda 7 kg toz ve yaklaşık 300 kg zehri süzebiliyor. 5. Toplumun duyguları, düşüncele- Sanatkâr toplumun ortaya koydu- Toplum, sanatkârın meydana ge- ri ve dertleri içinde yoğrulmadan, ğu değerleri eserinde bir malzeme tirdiği eseri ne kadar benimser- onlarla beslenmeden büyük olarak kullanır, onları işler, gelişti- se, ona ne kadar sahip çıkarsa, sanatkârların yetişmesi de müm- rir ve bir sanat eseri olarak yeni- sanatkâr da o kadar heveslenir, kün değildir. Dil, tarih, kültür top- den ortaya çıkarır. Böylece toplum, umutlanır ve daha güzel eserler lumun malıdır; toplum bunları or- sanatkâra eserini meydana getir- meydana getirme gücünü kendi- taya koyar. Güzel sanatlardan mek için malzeme verir, ona imkân sinde bulur. Yazmak, üretmek birisi üzerinde tek ve en güzel hazırlar, dolayısıyla toplum, için toplumsal bir kurum olan eseri ortaya koyabilmek için de- sanatkârı yetiştirir. Sanatkâr bilgi okula gitmeye, kültür elde etmek rin bilgiye, geniş kültüre ve güç- elde etmek için kendisinden önce için milletinin tarihine uzanmaya lü bir iradeye sahip olmak gere- yetişmiş büyük sanatkârların ve yönelir ve güçlü bir iradeye sa- kir. Sanatkâr bunları tek başına örnek şahsiyetlerin hayatlarını in- hip olmak için de geçmişinden ve kendi kendine çalışmasıyla el- celemeye mahkumdur. kopamaz. de edemez. Yukarıda verilen metinlerden çıkarılacak ortak sonuç aşağıdakilerden hangisidir? A) Başarılı eserler vermek isteyen sanatçılar toplumun talep ettiği konularda yazarlar. B) Sanatkârlar özgün ve nitelikli eserler ortaya koyabilmek için derin bilgiye ihtiyaç duyarlar. C) Sanatkâr bir eseri meydana getirmek için gerekli olan malzemeyi toplumdan tedarik eder. D) Sanatkârlar toplumun duygularını, düşüncelerini farklı bir yöne çekebilmek için var güçleriyle çalışırlar. Türkçe 68 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 2 TEST 6 ve 7. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. Güler yüz her şeyden önce insana cesaret verir. Çünkü güler yüzlü insan- lar her kusuru hoş gören, affeden insanlardır. Olgun insanlar herkese affe- dici bir yüzle bakarlar. Onun için güler yüzlü insanlar arasında yaşayanların hayatı daha tatlı geçer. Alain adlı filozof, hiddetin bir hastalık olduğunu söyler. Hem de hiddeti ök- sürüğe benzetir. Nasıl öksürük bir gıcıkla gelirse hiddet de öyledir. Bir kere başladı mı bir kere ile kalmaz; ikide bir öksürdüğünüz gibi sağa sola çatar- sınız. Bu hastalığın bir tek tedavisi vardır; o da gülmeye alışmaktır. Hayatı iyi karşılamanın sırrını bulabilmek için her şeyden önce gülümsemeyi öğ- renmelisiniz. Belki siz de bilirsiniz; her hadiseyi güler yüzle karşılayan bir adama, “Eh... Hayatta muvaffak olduğun için sen tabii daima gülersin. Ama biz öyle miyiz ya?” demişler. Adam bir kere daha gülmüş, “Yanılıyorsunuz, hem de çok yanılıyorsınız. Ben hayatta gülerek muvaffak oluyorum.” demiş. Bu söz boşuna söylenmiş bir söz değildir. İçinde bilinmesi gereken bir ha- kikat saklıdır. 6. Verilen metne göre, aşağıdaki doğru - yanlış tablosunun hangi seçeneğinde yanlış işaretleme yapılmıştır? A) Olgun insanlar herkese karşı affedici davranır. DY B) Hiddet çözümü bulunamayan bir hastalıktır. C) Her olayı gülümseyerek karşılayan biri hayatta başarılıdır. D) Gülümseyen adamda sorunlara çözüm bulma ümidi vardır. 7. Yukarıdaki paragrafın ana fikrine uygun metin hangi seçenekte verilmiştir? A) Sevgi ile neleri aşabileceğinizi düşündünüz mü hiç? Doğada karşımıza çıksa korkudan dilimizi yutabileceği- miz canlıları eğiten insanlara bakın. O canlılara gösterdikleri sevgi ile konuşmadan nasıl da anlaşıyorlar? Sev- gi bir dil değil de nedir? B) Her his dünya üzerindeki gizlenmiş aynalara çarpar. Kalbinizdeki ne ise aynalardan size yansıyan da odur. Ne kadar sevgi gösterirseniz karşınızdaki de bir o kadar sevgiyle size yaklaşır. Ne kadar nefret beslerseniz karşı- nızdaki de sizi nefretle doyurur. Hayat bir akisler silsilesi içinde geçer. C) Mutlu bir bebeği dikkatle izlediniz mi hiç? Gülücükleriyle nasıl da ısıtır insanın içini? Gülümseyerek ebeveyn- lerine yaşattıkları bin bir zahmeti bir anda silip götürürler. Çünkü gülümsemek bir insana sunulabilecek en te- sirli hediyedir. D) Sevgi her şeyin ilacıdır, aşamayacağı hiçbir şey yoktur. Severek törpüleyebilirsiniz ancak hayatın tüm olum- suzluklarını. Sevdikçe güzelleşir, güzelleştikçe güzelleştirirsiniz etrafınızı. Sevmek, hayatınızı tatlandıracak en kolay tariftir. 8. Sınıf 69 Türkçe
TEST 2 PARÇADA ANLAM 8. Birinci koşu bitiriş dereceleri: 9ıı Baraj Sorusu 14ıı 12ıı 11ıı 9. Dünyada yaygınlaşması ile birlikte, ülkemizde de 100 metre 8ıı hızla yayılan sosyal medya, fazla kullanıldığı zaman hayatımızda birçok olumsuz etkiler bırakmaktadır. İkinci koşu bitiriş dereceleri: Aradığımız her türlü bilgi ve eğlencenin her an eli- 13ıı 12ıı 11ıı mizin altında olması geceleri uykusuz kalmaya, en küçük zaman dilimlerini dahi sosyal medyaya ayır- 100 metre maya yol açar. Çocuklarda daha fazla bağımlılık ya- pan sosyal medya, ertesi gün okula gidecek çocuk- 12 saniye benim için çok iyi bir so- ların vaktini geç saatlere kadar bilgisayar başında nuç ancak yeterli değil. Bir sonraki geçirmesine yol açar. Doğru ve verimli kullanılma- hedefim 12 saniye rekorumu kırmak yan sosyal medya adeta bir zaman hırsızıdır. Biz- olacak. ler bu hırsızlığa göz yummamalı, zamanımızı ken- di ellerimizle sosyal medyaya teslim etmemeliyiz. Yukarıdaki metinde verilen ana fikri en iyi ifade eden karikatür hangi seçenekte verilmiştir? A) Yukarıdaki görselde verilmek istenen mesaja Zeka Küpü Yayınları B) seçeneklerdeki metinlerin hangisinde değinil- C) miştir? D) A) Başarmak isteyenler için “arzu” başarının anah- tarıdır. Bir şeyi çok isteyip tutkuyla peşinden gitmek başarıyı alevlendiren bir kıvılcım gibi- dir. Arzu ettiklerimiz, kişisel ya da çalışma ha- yatımızdaki hedeflerimize ulaşmak için gerek- li enerji ve motivasyona sahip olmamızı sağlar. B) Başarı, insanın kendi ve çevresi ile uyumlu ya- şayabilmesinin koşuludur ve herkese göre de- ğişkenlik gösterir. Aynı alanda aynı başarıyı gös- termek mümkün değildir, bu doğamıza aykırı bir durumdur. Yani bireysel farklılıklar yaratmıştır başarı kavramını. Çünkü herkesin aynı olduğu bir dünyada başarıdan söz etmek mümkün de- ğildir. C) Başarılı bir birey olmanın ilk ve temel şartı hedef koymaktır. Hedefleri belirlerken ölçütümüz daima kendi başarılarımız olmalıdır. Kendimizle yarış halinde olmalı ve daima kendimizi bir adım daha ileriye taşıyacak rotalar oluşturmalıyız. D) Plansız çalışmak, zaman kaybına neden oldu- ğu gibi başarı oranımızı da sürekli düşürmekte- dir. Günü planlamak, hangi işin ne kadar zaman alacağını hesaplamak ve en önemlisi bunları not edebileceğimiz bir ajanda tutmak bu sorunumu- zu çözecek ve başarı sıramızı göz önünde bu- lundurmamazı sağlayacaktır. Türkçe 70 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 3 TEST 2121 4. Geliþmiþ ülkelerdeki kitap okuma oraný çok yüksek- tir. Orada insanlarýn her fýrsatta ve her ortamda ki- ANAHTAR KELİME - YAKINILAN DURUM tap okuduklarýna þahit olabilirsiniz. Trende, otobüs- te, hatta tatilde ellerinde birer kitap... Bir de bizim 1. ülkemize bakýn. Bizde kitap okuma oraný çok düþük. GAZETE HABERİ Hayatýnda bir kitap bile okumamýþ o kadar çok insan var ki... Ekolojik Üreticiler Derneği, Seferihisar Belediyesinin düzenlediği Yarımada Parçada aþaðýdakilerin hangisinden yakýnýl- Tohum Takas Şenliğine destek veriyor. maktadýr? Yerli tohumların korunması, yaygınlaş- tırılması ve gelecek kuşaklara aktarıl- A) Diðer ülkelerde çok kitap okunmasýndan ması için organize edilen tohum şen- B) Geliþmiþ ülkelerde insanlarýn her fýrsatta kitap likleri, üreticilerin yerli türlere ulaşma- sında önem taşıyor. okumalarýndan C) Ülkemizdeki kitap okuma oranýnýn düþüklüðünden Merve, okuduğu bu metnin anahtar kelimelerini D) Bizde yalnızca belli vakitlerde kitap okunma- “yerli tohum, koruma ve aktarma” olarak belirle- miştir. Bu kelimeleri belirlerken ne düşünmüştür? sından A) Bu kelimeler mecaz anlamda kullanılmıştır. B) Paragrafın anlamına ilişkin ipuçları vermektedir. C) Günlük hayatta sıklıkla karşılaştığımız kelime- lerdir. D) Bu kelimelerin anlamlarının araştırılması gerekir. 2. Atatürk; toplumun yeniden biçimlendirilmesinde en Zeka Küpü Yayınları önemli itici kuvvet olarak görülen eğitim alanında, ilim ve fen yolundan şaşılmamasını özellikle iste- 5. Aslında öykü yazarı olmak istiyordum fakat iyi miştir. Bursa'da 27 Ekim 1922'de yaptığı ünlü ko- bir öykü yazmak için gereken sözcük dağarcı- nuşmasında şöyle der: \"Milletimizi yetiştirmek için ğına sahip değildim. Yine de denedim. Eleştir- asıl olan okullarımızın, üniversitelerimizin kurulu- menler öykülerime “uzun hikâye” dediler. Olay- şunda aynı yolu takip edeceğiz. Okul sayesindedir ları ve tipleri anlatırken fazla ayrıntıya giriyordum. ki Türk milleti, Türk sanatı, ekonomisi, Türk şiir ve Bu özelliğimi yenemedim. Şimdi düşününce öy- edebiyatı bütün güzellikleriyle gelişir.\" kücü olmaktaki ısrarımı anlamıyor, hiç değilse bir roman yazmadığım için pişman oluyorum. Aşağıdakilerden hangisi, bu metnin anahtar kelimelerinden biri olamaz? A) Okul B) Edebiyat C) Eğitim D) Toplum 3. Şiirleri yaşamın içindedir hep. Bazen balıkçıların ya- Aşağıdakilerden hangisi yazarın kendiyle ilgili nında, bazen bir bulutun altındadır, bazen de karın- yakındığı durumlardan biri değildir? calarla toprağın üstündedir. Nerede olursa olsun di- linde halkın sözleri, gönlünde halkın ozanları vardır. A) Geniş sözcük hazinesine sahip olmaması B) Eleştirmenleri ciddiye alması Bu parçanın anahtar kelimeleri, aşağıdakilerden C) Ayrıntıya fazla yer vermesi hangileridir? D) Roman yazmayı denememesi A) yaşam - halk - şiir Türkçe B) bulut - karınca - ozan C) söz - balıkçı - bulut D) toprak - ozan - gönül 8. Sınıf 71
TEST 3 PARÇADA ANLAM 6. Kaan Üstiş'in en büyük hayali denizci olmaktı. Bu ha- Zeka Küpü Yayınları Baraj Sorusu yale nereden kapıldığını kendi bile bilmiyordu. Önce arkadaşları, sonra büyükleri onun bu hayalini küçüm- 9. sedi. O ise her gece rüyasında kendini bir sandalın içinde görüyordu. Uzun yıllar sonra Kaan Üstiş otuz Yukarıdaki görselin zihnimizde çağrıştırdığı ke- yaşındayken tüm dünyayı altı metrelik teknesiyle do- limeleri kullanarak bir yazı oluşturduğumuzda laşan ilk Türk oldu. Bu yolculuğu anlattığı kitabına en uygun yazı aşağıdakilerden hangisi olur? “Aklımdaki Okyanus” adını verdi. A) Ailenin başarısı ve mutluluğunda bireyler ara- Kaan Üstiş, kitabına isim seçerken neyi amaç- sındaki dayanışma önemli etkendir. Ailedeki iş lamış olabilir? bölümü dayanışmanın en güzel örneklerinden- dir. Ailede anne baba ve çocukların görev ve A) Hayallere ulaşmanın mümkün olduğunu anlatmak sorumlulukları farklıdır. Aile bireyleri arasında B) Başarıya ulaşmasının çok zaman aldığını vur- dayanışma ailenin güçlenmesini sağlar. Dola- yısıyla toplum da güçlenir. gulamak C) Kendisini küçümseyenlere ders vermek B) Aile içerisinde demokratik bir ortam oluşturma- D) Gençlerin desteklenmesi gerektiğini vurgulamak lıyız. Demokratik bir ortamda herkesin fikrini söy- leme hakkı vardır. Karar alınırken bu hakkını öz- 7. Eleştirmenlik zor bir meslektir. Bazen okuduklarıma gürce kullanır. Okulda, sınıfta kurallar olduğu bakarak bazı eleştirmenlerin okumadıkları kitapları gibi evde de birtakım kurallar belirleyebilir, be- da değerlendirdiklerini görüyorum. Okumadıkları ki- lirlediğimiz bu kurallara uygun planlı ve prog- tapları yerden yere vuruyorlar. Yazar dedikodusu- ramlı bir hayat sürdürebiliriz. nu yapar gibi yazıyorlar eleştirilerini. Galiba yazarın kişiliği ile edebî kişiliğini karıştırıyorlar. C) Yardımlaşma iki türlüdür. Bunlardan biri maddi yönden yapılan yardımlaşmadır. Bu, her türlü Bu parçada sözü edilen eleştirmenlerle ilgili ola- mal ve para yardımıdır. Doğrudan yoksullara ya- rak aşağıdakilerin hangisinden yakınılmaktadır? pıldığı gibi yardım kurumları aracılığı ile de ya- pılabilir. Diğeri ise manevi yardımlaşmadır. İn- A) Tanımadıkları yazarları eleştirmelerinden sanların acılarını, sevinçlerini, iyi ve kötü B) Kitap içeriğinden çok yazarların özel hayatların- günlerini birlikte paylaşmalarıdır. Birbirlerini mut- lu edebilmek için ellerinden gelen her şeyi yap- dan söz etmelerinden malarıdır. C) Eleştirmenliği basit, sıradan bir iş gibi görmele- D) İnsanlar maddi ve manevi gereksinimlerini kar- rinden şılamak için toplu halde yaşamak zorundadır. D) Eleştirilerinde başarılı yazarların eserlerine yer Toplum halinde yaşama, kişilerin birbirleriyle yar- dımlaşarak, birbirlerini destekleyerek bütünlük vermemelerinden içinde iş görmelerini gerektirir. Toplumda sağlık- lı ve huzurlu yaşamak için başkalarının yardım- 8. Çoðu þehrimiz tarihle yoðrulmuþ olmasýna raðmen, larına gereksinim duyarız. bugün bu kentlerimizde tarihi eserlerin çoðu hara- beye dönmüþ, bazýlarý da moloz yýðýnlarý olmuþtur. Bu yýðýnlar da çöp kutusu görevi görmektedir. Bazý tarihi eserlerinse kendisi yok, ismini ancak kitaplar- da görebiliyoruz. Bu parçada yazar aþaðýdakilerin hangisinden yakýnmaktadýr? A) Þehirlerimizin bakýmsýzlýðýndan B) Tarih bilgisinin yetersizliðinden C) Tarihi eserlere sahip çýkýlmayýþýndan D) Tarihi eserlerin müzelerde sergilenmeyiþinden Türkçe 72 8. Sınıf
2122 PARÇADA ANLAM 4 TEST 1. ANA DUYGU 3. Kirazın derisinin altında kiraz Narın içinde nar Benimle Benim yüreğimde boylu boyunca TURKCHE Memleketim var Canıma ciğerime dek işlemiş konuşma! Canıma ciğerime Sapına kadar Verilen afişte anlatılmak istenene en uygun dört- Bedri Rahmi EYÜBOĞLU lük hangi seçenekte verilmiştir? Verilen şiire hâkim olan duygu, aşağıdakilerden hangisidir? A) Çağlar boyu ne oldu B) Annemiz bize güldü Dilimiz unutuldu, Bu dilin gücü ile A) Özlem B) Ayrılık Atatürk'ün emriyle Acımız sevincimiz C) Memleket sevgisi D) Fedakarlık Güzel Türkçe kuruldu Anlam buldu bu dille C) Ana dilimdir benim D) Türkçeyi sevmeliyiz Değişmem hiçbir şeye Ana dilimizdir o, Aşığım ben doğuştan Güzel kullanmalıyız Güzel dilim Türkçeye Bizi biz yapandır o 2. Aşağıdaki dörtlüklerden hangisinin ana duygu- Zeka Küpü Yayınları 4. Yere düşenlere, bir de sen vurma su “yaşama sevinci”dir? Zalimden, gaddardan yana hiç durma Senden kuvvetliden dayak da yesen A) Uçun kuşlar uçun doğduğum yere Hıncını kendinden zayıftan alma Şimdi dağlarında mor sümbül vardır Ormanlar koynunda bir serin dere Vakur ol, değerini bir gün anlarsın Dikenler içinde sarı gül vardır Cümlenin sonunda nokta ol, varsın Öne geçmek için boynunu eğip B) İlim kula açılmış bir kucaktır 'Kambur ve değersiz bir virgül' olma! Aydınlıktır, meşaledir, ocaktır İlmin yüzü samimidir, sıcaktır Ne, çirkin yanlarına maskeler giydir Cehaletin yüzü soğuk, buz oğul Ne, yılışıp zorla kendini sevdir Olduğun gibi gözüktüğün yer C) Vefasızsın, vefalıyım deme hiç Çıkabileceğin en yüksek yerdir Gelmek için çok geç kaldın, gelme hiç Kutlu olsun sana bu şan, bu sevinç Bunlara uyarsan dimdik durursun Bir tek sana yenik düştüm gördün mü? Gerçek mutluluğu bunda bulursun 'Öğüdünle başarı gelmedi' deme; D) Çıkıyorum yola çantam elimde Zengin olmasan da insan olursun Günaydın, merhaba diyorum hepinize Renkler ve kokular yansıyor hâlime Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki şiirde şairin Gezdim her yeri dünya ne güzel vurguladığı karakter özelliklerinden biri değildir? A) Onurlu olmak B) Doğal olmak C) Merhametli olmak D) Çalışkan olmak 8. Sınıf 73 Türkçe
TEST 4 PARÇADA ANLAM 5. Dost dediðin Zeka Küpü Yayınları 6. O gün gelsin neşemiz tazelensin de gör Dostun yüreðinden geçeni bilmeli Dost dediðin Dünyayı hele sen bir barış olsun da gör Dostunu karþýlýksýz sevmeli Dost dediðin Seyreyle gülü bülbülü, Verecekse almadan vermeli Dost dediðin Çifter çifter aylar gökyüzünde Yüreði kan aðlarken dost için gülmeli Dost dediðin Her gece ayın on dördü Kara toprak gibi sadýk kalabilmeli (...) Dost dediðin Sýðýnacak yerin yoksa kucaðýný açabilmeli Zeka Küpü Yayýnlarý Þiir Yarýþmasý’nda birinci Dost dediðin olan yukarýdaki þiirde aþaðýdaki duygulardan Güne sýcak bir güneþ olup doðabilmeli hangisi yoktur? Dost dediðin Geceye parlayan yýldýz olabilmeli A) Umut B) Hüzün Dost dediðin Sýrtýný yasladýðýn asýrlýk bir çýnar C) Beklenti D) Sevinç Dost dediðin Gerektiðinde bir kalkan olabilmeli Baraj Sorusu Dost dediðin Velhasýl dost olduðunu bilmeli 7. Günümüzden 600 küsür yıl öncesine ait olmalarına Dost dediðin rağmen bu şairimizin şiirlerinin dili, bugün için de ol- Ýki yüreði bir beden sayabilmeli dukça sadedir. Kullandığı tüm sözcükler saf Türk- Ben herkese dost demem çe olduğundan anlaşılırlığından hiçbir şey yitirme- Benim dostum miş durumdadır. Türkçe bilen hemen hemen herkes Yüreðimin sesini uzaklardan duyabilmeli onun şiirlerini kavrayabilir. Şairimiz söz sanatı oyun- Dost o zaman dosttur larına sapmadan içinden geldiği gibi ifade eder her Dost dediðin şeyi. Onun dizelerinin arasında, alışılmış anlam kop- Bir batýnda doðan kardeþ olabilmeli maları yoktur. O; Türkçenin güzellik, uyum ve ses sırlarını çok iyi bilen, etkisi günümüzde de devam Þiirden aþaðýdakilerin hangisi çýkarýlamaz? eden bir değerimizdir. A) Dostlar birbirleri için her zaman açýk kucaklar Seçeneklerdeki şiirlerden hangisi kendisiyle il- olmalýdýr. gili bilgi verilen şaire ait olabilir? B) Dostlar iyi günde olduðu kadar kötü günde de A) Yorgun gözümün halkalarında yan yana olmalýdýr. Güller gibi fecr oldu nümâyân, Güller gibi... Sonsuz, iri güller C) Dostlar birbirlerinin yalan ve kötülüklerini unuta- Gün doğdu yazık arkalarında bilmelidir. B) Küçük, istek dolu, inci gibi damlalar D) Dostlar daima birbirlerine sadýk ve karþýlýksýz Sokaklarda, damlarda hep titreşir sevgiyle dolu olmalýdýr. Ezgi söyler durmadan, ağıt yakar Sokaklarda, damlarda hep titreşir C) Seni zambak gibi gördükçe açık pencerede Gül açar bahtımın evvelki hazanlık korusu Genç eder ufkumu hülyalarımın genç kokusu Sorarım ak saçımın örttüğü yıllar nerde? D) Dilsizler haberini kulaksız dinleyesi Dilsiz kulaksız sözün can gerek anlayası Dinlemeden anladık anlamadan eyledik Gerçek erin bu yolda yokluktur sermayesi Türkçe 74 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 5 TEST 2123 3. Bu kitabı okuyan herkes güzel duyguların içinde bulur kendini. SORUYA VERİLEN CEVAP Amacını dünyayı insanlara en güzel yönleriyle tanıtmak olarak 1. belirleyen yazar diğer kitapların- ÖLÜR DE VERMEZ da da okuyucuya aynı duygula- rı hissettiriyor. Bu kitabı okuma- Hoca’nın komşusu göle düşmüş. Yüzme bilme- dan hayatınıza devam etmeyin, yen adam göle bir batıp bir çıkıyor, “İmdat!” di- derim. ye bağırıyormuş. Herkes yardımına koşup “Ver elini, ver elini!” diyerek el uzatıyormuş ama Mert’in yaptığı konuşmada aşağıdaki sorulardan adam boğulacağı hâlde kimseye elini vermiyor- hangisinin yanıtı yoktur? muş. Hoca gölün kıyısına gelip adama “Be adam, boğulup gideceksin, al elimi!” demiş. A) Kitap okur üzerinde nasıl bir etki bırakıyor? Adam Hoca’nın elini tutmuş. Köylüler şaşırıp B) Yazarın diğer kitapları da okur üzerinde aynı et- Hoca’ya “El uzatan çok oldu ama neden sade- ce senin elini tuttu?” diye sormuş. Hoca, “Siz kiyi bırakıyor mu? onun ne kadar cimri olduğunu bilmezsiniz, o C) Yazarın bu eserini yazmadaki amacı nedir? sadece almasını bilir. Ben ona ‘Ver elini!’ de- D) Kitabın anlatımı akıcı mı? medim, ‘Al elimi!’ dedim.” demiş. Zeka Küpü Yayınları 4. Aşağıda bir yazara sorulan sorular ve bu sorulara Yukarıdaki fıkrada, aşağıdaki soruların hangisi- yazarın verdiği cevaplar simgeleriyle birlikte veril- nin yanıtı yoktur? miştir. A) Göle düşen adam neden diğerlerinin değil de ★ Kitabınızı okuyup bitirdiğimizde düğümün Hoca'nın elini tutmuştur? çözülmesini mi amaçlıyorsunuz? B) Göle düşen adamı kim kurtarmıştır? C) Olay ne zaman gerçekleşmiştir? ♥ Hep aynı kaldığınız söyleniyor, doğru mu? D) Hoca göle düşen adamı nasıl kurtarmıştır? ■ Beklentilere uygun değişikliklere gidiyor mu- sunuz? 2. Kesinlikle doğru ama o zaman öyle hissediyordum, CEVAPLAR öyle yazdım. Yazarlığımın ilk yıllarıydı. İçimde kor bir ateş yanıyordu. Aylarca ara vermeden yazsam Amatörlüğümden bu yana yazma teknikleri- yorulmayacak gibiydim. Ne anlattığımı fazla önem- A mi değiştirdim ama sanata ve yaşama bakı- semiyordum, bulduğum söz oyunlarını göstermek istiyordum. Bugünkü birikimimle, o öyküleri okuyun- şım hiç değişmedi. ca eğleniyorum, onları bir başkası yazmış gibi his- Bazı okuyucular masal ve efsane anlatımını sediyorum. B beğendikleri için bu yöntemi ara sıra deniyo- rum. Yazar, aşağıdaki sorulardan hangisine yanıt ver- Bölümler arasında bir ilişki kurmam. Bir bağ miş olabilir? C kurulacaksa kitabın bütünü okununca bu ortaya çıkar. A) İlk yazdıklarınızı bir yazar olarak beğenmediği- niz doğru mu? Sorular ve bu sorulara uygun cevapların eşleş- tirilmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru veril- B) Gençliğinizde de konu orijinalliğine önem verdi- miştir? ğiniz doğru mu? ★♥■ C) Yazıya başladığınız yıllarda kimseden destek görmediğiniz doğru mu? A) A C B B) B A C D) Çok eser vermeyi artık bir ustalık göstergesi say- C) C A B madığınız doğru mu? D) C B A 8. Sınıf 75 Türkçe
5 TEST PARÇADA ANLAM 5. • İstanbul’a geldikten sonra üniversiteye başla- Zeka Küpü Yayınları 6. Gazeteci: (1) ............................................ yana kadar geçen süre sıkıcıydı. Kendimi ye- Futbolcu: Bu spora beni ilk olarak abim ve okulu- terince ifade edemiyordum. Sonraları bir iki di- muzun başarılı beden eğitimi öğretmeni Selçuk Yü- ze yazmaya başladım. Derken şiirlerimle kendi cel teşvik etti. Normalde İstanbul doğumluyum an- varlığımı ortaya çıkardım. İşte şiir yazma serü- cak babamın memuriyeti nedeniyle Ağrı’ya geldik. venim böyle başladı. Ağrı’daki “Küçük Yıldızlar” kulübünde futbola baş- ladım. Topa ilk vurduğum anı dün gibi hatırlıyorum. • O gün yaşadıklarımı eve gelir gelmez defterime Bugün de bu sporu yaparken keyif alıyorum ve hâlâ geçiriyorum. Bunu yapmadığım zaman ertesi ilk günkü kadar heyecanlıyım. gün mutlaka yapıyorum. Unuttuğum ayrıntılar hafızamda canlanırsa onları da sonra ekliyorum. Gazeteci: (2) ............................................ Böylece birkaç saat, birkaç gün içinde olup bi- ten olayları parça parça yazıyorum. Futbolcu: Takım arkadaşlarımla umduğumdan kısa sürede kaynaştık. Tüm takım arkadaşlarım bana • Yeterince sevgi alamamak insana acı çektirir. hem saha içinde hem saha dışında çok yardımcı ol- Uzmanlar sinirsel davranış bozukluklarının sev- dular. Özellikle Burak Temur sürekli benimle konu- gi eksikliğinden kaynaklandığını sıklıkla belirt- şarak bana her alanda destek oldu. mektedir. Bu tespit göz ardı edilmemelidir. Gazetecinin bir futbolcuya yönelttiği aşağıdaki • Müzikle ilgili elimden geleni yapıyordum. Ama sorulardan hangileri yukarıda boş bırakılan yer- birtakım insanlarla tanışmam ve bunlar sayesin- lere sırasıyla getirilmelidir? de bir yere gelmiş olmam bir şans olarak nite- lendirilebilir. Plak şirketi sayesinde ilk üç albü- A) (1) Futbolu ilk nerede oynamaya başladınız? mün prodüktörü Rıza Bey’le tanıştım. Birkaç (2) En çok hangi takım arkadaşınızla anlaşıyor- şarkımın bestesini o yaptı. Ondan sonra benim hayatım için dönüm noktası başladı. dunuz? Seçeneklerdeki sorulardan hangisinin yanıtı, yu- B) (1) İlk olarak hangi takımda oynamaya başla- karıdaki metinlerde bulunmamaktadır? dınız? A) Ünlü müzisyenlerle çalışmak sizi yoruyor mu? (2) Takım arkadaşlarınızın size karşı tutumu nasıl? B) Şiir yazmaya nasıl başladınız? C) (1) Babanızın mesleği futbol oynamanızı olum- C) Sevgi eksikliği sonucunda neler yaşanır? suz yönde etkiledi mi? D) Günlüklerinizi nasıl yazıyorsunuz? (2) Takımınızda hangi pozisyonda oynuyorsunuz? D) (1) Futbolla kimler aracılığıyla ve nasıl tanıştınız? (2) Takım arkadaşlarınızla olan diyaloğunuz nasıl? Baraj Sorusu • Şiirinizin size özgü nitelikleri nelerdir? • Şiir neden okunmuyor? 7. • Şiir kitaplarının okunmadığı doğru mu? • İyi bir konuşma için neler gerekir? Seçeneklerdeki metinlerden hangisi yukarıdaki sorulardan herhangi birinin yanıtı değildir? A) Evet, şiir kitaplarının satışının, diğer kitaplara bakılınca azaldığı görülür; ancak şiirin okunma oranıyla satış sa- yısı birbirini tutmaz. Bir şiir yazılır. Bu şiir, bulunduğu kitabın dışında yüz yerde bin kez okunabilir. Şiir kitapla- rının satışına bakılarak şiir okunmuyor, demek yanlıştır. B) Şairler sıradan okurun duyarlılığını küçümsediler; onun şiir bilgisini aşan bir politikayla onu şiirden uzaklaştır- dılar. Okurun tat alabileceği şiirler yazmayı küçümsediler. Böylece şiir okuru azaldı, şiire ilgi kalmadı. C) Benim şiirlerimde öyle yüksek hayaller bulunmaz. Ben şiirde hayale dalmam. Sıradan şeylerden bahsederim. Eşyanın gerçeğini hayal gücüyle değiştirip tabiatüstü bir duruma koymam. Her şeyi olduğu gibi görür, görün- düğü gibi tasvir ederim. D) Kendi şiir mirasından beslenmeyen bir şairin nasıl bir şair olacağını kestiremiyorum. Böyle bir şey, Türkçe bil- meden Türkçe yazmaya benzer. Bizde nedense bu mirasa bir düşmanlık vardır. Türkçe 76 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 6 TEST 2124 3. Çocuklarımız kültürümüzün önemli geleneklerinden bazılarını hiç bilmiyor. Ailede bir dede ya da anne- SORUN - ÇÖZÜM YOLU anne yaşamıyorsa el öpme alışkanlığı olmuyor. Ay- nı şekilde çoğu çocuk artık masal da dinleyemiyor. 1. Bayramlarda cebine mendil, şeker konan çocuklar Ciklet balıkları hassas ak- da yok. Unutulup yerlerini bilgisayara bırakmış oyun- varyum balıklarıdır. Akvar- ları saymıyorum bile. yumunuzda düzenli su de- ğişimi yapmalısınız. Su Bu metinde belirtilen “sorun”un en etkili çözümü, değişimi yaptıktan sonra aşağıdakilerden hangisidir? içine biraz kaya tuzu atma- lısınız. Eğer atmazsanız A) Çocukları aile büyüklerinin yetiştirmesi balıklar parazitlenir ve ba- B) Çocuklara oyun oynama imkânı verilmesi lıklarda solunum yetmez- C) Unutulan değerlerin çocuklara öğretilmesi liği görülebilir. D) Çocuğun toplum içindeki yerinin artırılması Sibel, akvaryuma bir ciklet balığı aldı. Ancak bir sü- Zeka Küpü Yayınları 4. Çağımızda teknolojinin gelişmesi bize birçok ola- re sonra balığın üstünde beyaz, kepek gibi tanecik- nak sağladıysa da teknolojinin toplumsal hayatımız- ler oluştu. dan götürdükleri de çok oldu. İletişim ağı bu kadar güçlü olmasına rağmen insanların yalnızlığı arttı. Veterinerin önerilerine göre, Sibel’in ciklet balı- Yüz yüze görüşmeler azalınca duygu aktarımı da ğına bakarken yaptıklarından hangisi buna ne- azaldı. Kısa mesajlarda, elektronik postalarda duy- den olmuştur? guların ifadesi eksik kalınca iletişimsizlik aldı başı- nı yürüdü. A) Akvaryuma kaya tuzu koymaması B) Suyu düzenli değiştirmesi Aşağıdakilerden hangisi, parçada ifade edilen C) Akvaryumun kalabalık olması “sorun”un en etkili çözümüdür? D) İçme suyu kullanmaması A) Teknolojik olanaklardan yararlanmamak 2. İyi bir eğitim için öğrencilerde özgür düşünce ve eleştirel bakış açısı geliştirilmelidir. Oysa günümüz- B) İnsanlarla yüz yüze iletişime geçmek de bu gelişme çocuklara gereğinden çok okutula- rak ve uygulayamayacakları bilgiler öğretilerek kös- C) Teknolojinin zararlarıyla ilgili bilgilenmek teklenmektedir. Bu gereksiz bilgiler öğrenciyi ezberciliğe ve yüzeyde kalmaya mecbur eder. D) Olumsuz duyguları gizlemeye çalışmak Yukarıdaki konuşmayı yapan okul müdürüne çözüm Baraj Sorusu NEDEN ÇÖZÜM önerisi olarak şu maddeler sunulmuştur: YOLU 5. Sanata yeteri 1. Okullardaki ders saatini artırmak SORUN kadar önem ? verilmemesi 2. Öğrencileri öğrendiklerini uygulayabilecekleri or- Sanat dergisi tamda yetiştirmek okuyucularının 3. Öğrencilerin daha fazla kitap okumalarını sağ- az olması lamak Bu tabloda belirtilen “SORUN” ve “NEDEN”e bağlı 4. Öğrencilere verilecek kalıplaşmış bilgileri yeni- olarak aşağıdakilerden hangisi “ÇÖZÜM YOLU” den düzenlemek sütununa yazılmalıdır? Buna göre belirtilen \"sorun\"a en uygun çözüm A) Dergilerin reklamlarının artırılması önerisi kaç numaralı cümlede belirtilmiştir? B) Dergilerde popüler konulara yer verilmesi C) Okullarda sanat derslerinin verilmesi A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) Halkın sanatın gerekliliği konusunda bilinçlendi- rilmesi 8. Sınıf 77 Türkçe
7 PARÇADA ANLAM 2125 TEST BAŞLIK Zeka Küpü Yayınları 1. Bilgi: Bir yazının başlığı, o yazıda anlatılan konu- 2. EĞİTİM GAZETESİ nun, vurgulanmak istenen ana düşüncenin en kısa biçimidir. Bir paragrafın başlığı bulunurken önce o Başarılı eğitim, dilin başarılı kullanımına bağlı- paragrafın konusu belirlenir. dır. Dilin başarılı kullanımı, iyi bir ana dil eğiti- minden geçer. İyi bir dil eğitimi ise ancak çağ- Sevdiklerim gidebilir daş dil bilimin verileri ışığında gerçekleşebilir. Eğitimcilerimiz her aşamada dil bilimin vardığı Sevenlerim ihanet edebilir sonuçları göz önünde bulundurmalıdır. Her şeysiz kalabilirim, her şeysiz olabilirim Aþaðýdakilerden hangisi Eðitim gazetesinde çýkan köþe yazýsýnýn baþlýðý olmaya daha uygundur? Bayraksız olamam A) Dil ve Sanat Bayraksız olamam B) Başarılı Konuşma Sanatı C) Dil Biliminde Geliþmeler Arif Nihat ASYA D) Eğitim ve Ana Dil Buna göre, verilen dizeler için en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir? A) Yalnızlık Korkusu B) Bayrak Sevgisi C) Okulun Önemi D) İhanet Korkusu 3. A Sözün Gücü B Sanatın İşlevi 1 D Yardımlaşmanın Önemi C Sanatın Düşündürdükleri A Dilin Doğuşu B Dil Yoluyla Elde Edilen Kazanımlar 2 D Dil ve Düşünce Arasındaki İlişki C Dili Geliştirme Yolları A Yalnızlık ve Edebiyat Dünyası B Anlam ve Yaşam 3 D İnsanın Değeri C Hayat ve İnsan 1. New York’ta dilenen kör bir dilenci, yolda yürümekte olan bir adamın dikkatini çeker. Adam dilenciye yaklaşa- rak günlük kazancının ne kadar olduğunu sorar. Dilenci de sekiz dolar kadar olduğunu söyler. Bunun üzerine adam, dilencinin boynunda asılı duran “Ben körüm.” tabelasına uzanarak arkasını çevirir ve bir şeyler yazar. Bir hafta sonra aynı adam dilencinin yanına yeniden gelir ve kendini tanıtarak günlük kazancında bir değişme olup olmadığını sorar. Bunun üzerine dilenci: “Bayım size ne kadar teşekkür etsem azdır. Kazancım neredeyse iki- ye katlandı. Çok merak ediyorum tabelaya ne yazdınız?” diye sorar. Bunun üzerine adam gülümser ve şöyle cevap verir: “Tabelanda, ‘Ben körüm.’ yazıyordu. Bense ‘Bahar gelecek ve ben yine göremeyeceğim.’ yazdım.” 2. Dil, insanların düşünürlüğünden doğmuş, doğduktan sonra da düşüncelerin yaratıcısı olmuştur. Bilgilerimizi, öğrenimimizi, başkalarının düşüncelerini, dil yoluyla elde ederiz. Kendi düşüncelerimiz de kafamızın içinde ça- lışan dilin yardımıyla oluşur, olgunlaşır. Sanki içimizden konuşarak, sessiz bir dil kullanarak düşünür; yeni ye- ni düşüncelere ulaşırız. Ulaştığımız yeni düşünceleri yine dil biçiminde ortaya koyar, onları başkalarına ulaş- tırırız. Böylece sürekli olarak düşünce dili, dil de düşünceyi geliştirir durur. 3. Bazen büyük bir acı, büyük bir sevinç hayatın orta yerinde durduruverir insanı. Saat durmuş, yalnız kalmışsı- nızdır. Sıradan günlerin değerini anlarsınız, sıradan sözcüklerin. Artık sizin için farklıdır anlamları. Sözleri fark- lılaştıran anlamları biz insanlar yaratıyoruz. Şiirde, öyküde, yaşamda karşımıza çıkan aynı sözcükler aynı öy- küleri anlatıyor görünse de acılarımızın ve sevinçlerimizin gücüyle değişiyor, başkalaşıyor. Numaralanmış metinlere ait olabilecek başlıklar yukarıdaki optikte verilmiştir. Doğru yanıtların işaretlen- diği optik aşağıdakilerden hangisidir? A) 1. A B C D B) 1. A B C D C) 1. A B C D D) 1. A B C D 2. A B C D 2. A B C D 2. A B C D 2. A B C D 3. A B C D 3. A B C D 3. A B C D 3. A B C D Türkçe 78 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 7 TEST 4. Çok uzak bir ülkede, büyük bir ormanda minik bir kuþ yaþýyormuþ. Minik kuþ bütün yaz neþeyle gezmiþ, eðlenmiþ. Bir süre sonra havalar soðumaya baþlamýþ. Tüm kuþlar sýcak ülkelere göç etmiþ. Ama minik kuþ kanadý sakat olduðu için sýcak ülkelere gidememiþ. Minik kuþ havalar soðuduðu için çok üþüyormuþ. Zavallý, aðaçlarýn dallarý arasýna sýðýnmak istemiþ. Çam aðacý hariç hiçbir aðaç onun bu isteðini kabul etmemiþ. Çam aðacý, ona demiþ ki: Seni severek dallarýmýn altýnda misafir ederim. Minik kuþ artýk mutluymuþ. Hemen, çamýn dallarý arasýna yerleþmiþ. Doða, çam aðacýnýn yaptýðý bu iyiliðin karþýlýðý olarak ona tüm yýl boyunca dökülmeyen yapraklar hediye etmiþ. Ýþte o zamandan beri çam aðaçlarýnýn yapraklarý hiç dökülmezmiþ. Bütün yýl yemyeþil kalýrmýþ. Verilen metni en iyi özetleyen atasözü metnin başlığı olacaktır. Buna göre metnin başlığı seçeneklerden hangisi olmalıdır? A) Ýyilik eden iyilik bulur. B) Ýyi nasihat verilir, iyi ad verilmez. C) Ýyilik iki baþtan olur. D) Ýyi insan sözünün üstüne gelir. Baraj Sorusu 5. A B CÇD E F GĞ H Iİ J K LM N O ÖPRSŞ T U ÜVY Z İşitme engelliler dış dünyayla iletişimlerini sağlamak için işaret dilini kullanırlar. Bu dili kullanarak farkındalık oluş- turmak isteyen bir öğrenci “Yaşamak İçin Önce ...” başlıklı bir afiş hazırlamıştır. Buna göre, başlığa en uygun afiş hangi seçenektedir? A) B) C) D) 8. Sınıf 79 Türkçe
TEST 8 PARÇADA ANLAM Zeka Küpü YayınlarıPARAGRAFTA YARDIMCI DÜŞÜNCE 2126 1. % 2. 50 Yukarýdaki görsel aþaðýdaki metinlerden hangi- sini karşılamaz? 45 A) Bahar geldi mi dað etekleri beyaz papatya ve 40 gelinciklerle dolar. Doðanýn yeniden canlanýþýnýn resmi değerli bir tablodan daha çok görülmeye 35 deðerdir. B) Su sýkýntýsý nedeniyle kuruyan topraklar isyan 30 etmektedir. Canlýlýðýný yitiren doða, çaresizlik içinde olsa da güzelliklerini sergilemekten geri 25 durmaz. C) Topraðýn sertliðine, þartlarýn olumsuzluðuna 20 aldýrmayan dikbaþlý çiçekler vardýr. Onlar daima göründükleri herkese güçleriyle ümit verirler. 15 D) Bir umut filizlenir doðada. Kurumuþ topraðýn arasýnda bir ýþýk... Narin bedenindeki kararlılık 10 çatlatýr topraðý. 5 ABC ABC ABC 0 Ekim Kasım Aralık Yukarıdaki grafikte A, B, C sınıflarının ekim, kasım, aralık aylarındaki deneme ortalamaları karşılaştırıl- mıştır. Grafikten aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) A sınıfının kasım ayı ortalaması ile B sınıfının aralık ayı ortalaması eşittir. B) C sınıfının ortalaması sürekli yükselmiştir. C) B sınıfının aralık ayı ortalaması A sınıfının ekim ayı ortalamasından azdır. D) A sınıfının kasım ayı ortalaması ekim ayından fazladır. 3. Turistler Ziyaret Edilen Yerler Yola Çıkış Saati İngilizler Ayasofya Camisi 08.00 Almanlar Galata Kulesi 09.00 Fransızlar Topkapı Sarayı 08.30 İtalyanlar Kız Kulesi 07.30 İspanyollar Yerebatan Sarnıcı 07.00 Japonlar Dolmabahçe Sarayı 09.00 Bu tabloda ülkemize gelen turistlerin İstanbul’da ziyaret ettiği yerler ve yola çıkış saatleri gösterilmiştir. Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Fransızlar ve Japonların ziyaret edeceği yerler saraylardır. B) En erken yola çıkan turistler İspanyollardır. C) Yola en geç çıkanlar Almanlar ve Japonlardır. D) İtalyanlar Kız Kulesi’nde üç saat geçireceklerdir. Türkçe 80 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 8 TEST 4. Şekil: Teknoloji Bağımlılığının Belirtileri 5. Aşağıda Safranbolu’da devam ettirilen geleneksel Teknoloji bağımlısı bir kişi; el sanatları hakkında bilgiler verilmiştir: Bağımlı olduğu Bilgisayarda tablette Demircilik: Demirciler Çarşısı’nda sıralanmış şeyi kullanmazken ve telefonda oyun dükkânlarda demirci ustaları eskisi kadar yoğun ol- bile onu düşünür. oynarken ya da mamakla birlikte bugün de üretimlerini sürdürmek- internette vakit tedir. Başta kapı tokmakları ve kilitler olmak üzere geçirirken zamanın Safranbolu evlerinde kullanılan demir eşyalar ile nasıl geçtiğini bahçe malzemeleri burada üretilir ve tamir edilir. Bu- anlamıyorsa bu bir gün hediyelik olarak da birbirinden güzel ve özel uyarı işareti olabilir. ürünler üretilmektedir. SORUMLULUK Dokumacılık: Genellikle köylerde kadınların uğraş- Zeka Küpü Yayınları tığı bir el sanatıdır. Tezgahlarda dokunan, çoğunlu- Sorumluluklarını Bağımlı olduğu ğu pamuklu bezlerden çarşaf, iç gömleği ve giyim yerine şeylerle gittikçe eşyaları yapılır. Çarşıda düz veya desenli dokuma daha çok vakit bezler ile bunlardan yapılmış birbirinden güzel ürün- getirmekte geçirmek ister. leri bulmak mümkündür. zorlanır. Kalaycılık: Bakır eşyaların kalaylanması işidir. Ba- Teknolojiyi Ruhsal ve bedensel kır mutfak eşyalarının kullanımı artık iyice azaldı- istediği gibi sıkıntılara rağmen ğından bu sanat dalında da sembolik birkaç dük- kullanamazsa kan kalmıştır. Bu dükkanlarda çoğu dekoratif aksi, asabi ve teknolojiyi olarak kullanılan bakır hediyelik eşyalar bulmak öfkeli olur. kullanmaya devam mümkündür. eder. Tentenecilik: Kadın el sanatlarındandır. İğne, tığ ve mekikle örülen ya da makinede dokunarak yatak ta- kımı, perde, masa örtüsü gibi dokumaların kenar süslerinde kullanılan zarif süsleme malzemesidir. Cihan, Merve, Ali ve İrem adlı öğrenciler yaptıkları Safranbolu gezisinde aşağıdaki ürünleri satın almış- lardır. • Cihan, çaydanlık ve şekerlik almıştır. • Merve, yatak örtüsü almıştır. • Ali, çapa ve tırmık almıştır. • İrem, nevresim ve perde almıştır. Buna göre, öğrencilerin aldığı ürünlerin ait ol- duğu el sanatları dalı aşağıdakilerin hangisinde yanlış olarak işaretlenmiştir? Bu şekilde belirtilen teknoloji bağımlısı için aşa- Demircilik ğıdakilerden hangisi söylenemez? Kalaycılık Tentenecilik A) Bilgisayar, tablet ve telefon başında çok zaman Dokumacılık geçirir. A) Cihan B) Okul ya da aile ödevlerini yapmakta zorlanır. B) Merve C) Teknolojinin olmadığı ortamlarda bağımlılığı azalır. C) Ali D) Ruhsal ve bedensel sıkıntılar yaşar. D) İrem 8. Sınıf 81 Türkçe
TEST 8 PARÇADA ANLAM 6. İki çocuklu bir aile, hafta sonunu piknik yaparak geçirmeye karar verirler. Piknik yerine vardıklarında anne yeme- ği hazırlarken çocuklar babalarıyla yürüyüşe çıkar. Uzun bir yürüyüşten sonra oldukça yorulan küçük çocuk yal- varırcasına bakan gözlerle: “Babacığım çok yoruldum. Lütfen beni kucağında taşır mısın?” der. Baba: “Ben de yorgunum oğlum.” der dermez çocuk ağlamaya başlar. Baba tek kelime etmeden ağaçtan bir dal keser. Dalı bıçakla biçimlendirip çocuğa zarar vermeyecek biçimde yontar. Sonra dalı oğluna verir. “Al oğlum, sa- na güzel bir at.” der. Çocuk sevinçle dal parçasından yontulmuş ata biner ve sıçrayarak, ata vurarak annesinin ya- nına doğru gitmeye başlar. Babasını ve ablasını geride bırakmıştır bile. Baba gülerek kızına; “İşte yaşam budur kızım. Bazen zihnen ya da bedenen kendini çok yorgun hissedeceksin. İşte o zaman kendine değnekten bir at bul ve neşe ile yoluna devam et. Bu at bir arkadaş, bir şarkı, bir çiçek, bir şiir ya da bir çocuğun tebessümü olabilir.” Parçaya göre baba, aşağıdakileden hangisini öğütlemiş olamaz? A) Umutsuzluğa düştüğünüz zamanlarda olumlu şeyler düşünün. B) Sorunları çözmeden önce kimseden yardım almadan yalnız kalmalısınız. C) Kendinizi mutsuz hissettiğinizde moral bulabileceğiniz küçük bir şey arayın. D) Basit bir mutluluk, size tüm yaşamınızı değiştirebilecek enerjiyi verebilir. 7. Yeni bir yabancı dil öğrenmek isteyip hangi dili tercih etmesi gerektiği konusunda kararsız kalan kişiler için Birle- şik Devletler Yabancı Servisler Enstitüsü, Avrupa’da konuşulan dilleri ve kaç haftada öğrenilebileceklerini göste- ren yukarıdaki haritayı yayınlamıştır. Haritada, iyi derecede İngilizce bilindiği baz alınarak 50’den fazla dilin öğrenilme süreleri kategorilere ayrılarak be- lirlenmiştir. Harita ve süreler göz önünde bulundurulduğunda aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, İşveççe öğrenilmesi en kolay dillerdendir. B) İkinci kategoride yer alan dili seçen bir kişi Almanca öğrenecektir. C) Birbirine komşu olan ülkelerde dil kökleri benzer olduğu için öğrenme daha kolaydır. D) Haritada en geniş alanda kategoriye ayrılan diller 44 haftada öğrenilmektedir. Türkçe 82 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 8 TEST 8 - 10. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. 1869’da fakir bir ailenin oğlu olarak dünyaya gelen Gandhi, 1893 - 1914 yılları arasında Güney Afrika’daki Hint topluluğu- nun daha temiz, dürüst, iyi ve sevgi dolu bir yaşam sürmesi için çaba sarf etti. Onları bir araya getirerek kansız bir zafere ulaş- tı. Şiddet, yalan ve haksızlığı aynı şey olarak gördüğünü açık- layarak gerçek konuma ulaşmanın tek yolunun şiddete başvur- mamak olduğunu savundu. Onun mücadele prensibi düşmanı mahvetmek değil, zaferi şiddete başvurmadan kazanmaktı. Düşmana karşı üç silah kullanırdı. Bunlardan biri onlarla işbir- liği yapmamak, ikincisi onlara eziyet etmemek, üçüncüsü de onlara fiziksel olarak zarar vermemekti. Eğer kötü insanlara karşı kötülerin usulünü kullanırsak onlardan hiçbir farkımız kal- mazdı, düşüncesi daima bu yöndeydi. Mücadele ilkelerinden diğeri ise rakiplerine gerektiği zaman insanî yardımı esirgememekti. Afrika’daki halkın mücadelesini verirken çıkan veba salgınında mücadeleye ara vererek düşman- larına yardım etmek için çevresine toplananları seferber etmesi bunun en güzel örneğidir. 8. Yukarıdaki paragrafa göre aşağıdakilerden hangisi Gandhi’nin bir özelliği olamaz? A) Sade bir yaşam biçimi benimsemesi B) Doğruluğu kendisine ilke edinmesi C) Düşmanlarıyla dostluk kurmaya çalışması D) İnsanların yardımına koşması 9. Aşağıdakilerden hangisi Gandhi’yi kendisine örnek alan bir insanın davranış özelliği olamaz? A) Eskiden bir köyde kıtlık görüldüğü zaman o köyün ağası olan kişi ambarının kapısını tüm köylüye açarmış. B) Aziz Türk askeri Kurtuluş Savaşı yıllarında yaralı olan bir Fransız askerine kendi eliyle su içirmiştir. C) Genç adam, kendisine zarar geleceğini bildiği halde tüm gerçekleri söylemiş, başkalarının haksızlığa uğrama- sını istememişti. D) Sokak ortasında kavga eden iki gençten biri yere düşünce diğeri onun kalkmasını beklemeden kaçmaya baş- lamış. 10. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Umut duygusu bir insanın geleceğine ışık tutan en önemli faktördür. Umut geleceğe gitme yolunda bir köprü iken umutsuzluk da bu köprüleri yıkmaktır. B) Haksızlığa haksızlıkla karşı koyulmamalıdır. Karşınızdaki insan size karşı haksız bir tutum içerisindeyse siz ona olabildiğince adaletli davranmalısınız. Farkınızı ancak böyle ortaya koyarsınız. C) “Göze göz dişe diş” düşüncesi bütün dünyayı kör edebilecek derecede tehlikelidir. Bu düşünceye sahip insan- lar hem kendisine hem etrafına zarar vermekten çekinmezler. D) Dürüstlük her kişiye nasip olmayan bir erdemdir. Daima çevremize karşı dürüst olursak etrafımızdaki insanlar- la olan tüm ilişkilerimiz daha sağlıklı bir hale gelecektir. 8. Sınıf 83 Türkçe
8 PARÇADA ANLAMTEST 11. Hepimiz farklı yürekler taşırız. Farklı tenlerimizin altında farklı düşüncelerle yeşeririz. Başka başka ses tonlarımız- la aynı türküyü seslendiririz. Üzüntü, umut, mutluluk, hastalık, ayrılık o türkünün sözlerindendir. Hepimiz benzer olayları farklı duygularla karşılarız. Öznesi farklı cümlelerimizin yüklemi birdir aslında. Hayat herkese pencereler sunar, penceresini insan seçer. Anlayış penceresinden hayata bakanlar karşısında duran kişiyi dinler, izler, saygı göste- rir. Empati yapmak için çabalar durur. Hırs penceresinden olaylara bakanlar hep bir yarış halindedir. “Niçin o, Niçin ben değil?” deyip benliklerini kör bir karanlığa esir eder. Hoşgörü penceresinden hayatı izleyenler insanların kusurlarını ortaya dökmek yerine in- ci mercan saçarlar etrafa. Hoş oldukları için hoş görürler etrafındakileri. Nefret penceresi sahipleri ise hayatı göremezler. Perdelerini sıkı sıkı kapatmıştır onlar. Bir kendileri vardır bir de ucu bucağı olmayan kızgınlıkları. Olayları görmek yerine nefret- le örmek isterler. Yukarıdaki ifadelere göre, verilen görseli pencere sahiplerinden hangisi kendi penceresine uygun şekilde yorumlamamıştır? A) B) Yaşlı kadın inecekleri durağa Yaşlı kadın ve genç çocuk arasın- geldiklerini müzik dinleyen toru- da iletişim kopukluğu yaşanıyor. nuna söylüyor. C) D) Yaşlı kadın kendisine yer verme- Müzik dinleyen genç, yaşlı ka- yen gence varacakları yere ka- dını fark edince ona yer verir. dar sinirli gözlerle bakıyor. Türkçe 84 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 8 TEST 12. Zıtlık Yasası 13. Kendi yaşamında sorumluluk alan biri yapmış oldu- ğu seçimlerin altında yatan değerleri önemsemiştir. Birbirinden farklı iki şeyi, kişiyi ya da mekanı yan Onun için önemli olan, başkasının gözüne girmek yana koyunca farklılıkları daha net ortaya çıkar ve değil, kendi gözünde saygısını kaybetmemektir. Baş- hangisini istediğimize daha rahat karar veriririz. kasının yönlendirmesi ve denetimiyle davranmayıp kendi kendini yöneten insan, gönlünün muradını Bununla ilgili en iyi örneklerden biri bir eğlence keşfetmiştir. Diğerlerinin danışmanlığından yarar- programında yaşanmıştı. İlkokul çağındaki izciler, lanmak ister ama sonunda kendisi karar verir. İnan- ABD’de her yıl kurabiye satışı yaparlar. O yıl en dıkları ile yaptıkları birbiriyle uyumludur. Kendi işle- çok kurabiyeyi satan kız öğrenci bu programa çık- diği hataların suçunu başkalarına yüklemez, mıştı. Ona, bunu nasıl başardığı sorulduğunda, başkalarının hatalarını da yüklenmez. Kendine yö- “Çok kolay, kapıya gittiğimizde kişilere 30 bin do- neltilen eleştirileri dinler ama son hakikat olarak he- lar bağış yapıp yapmayacaklarını soruyordum. Ha- men kabul etmez. Kendini korur, kollar ve aynı za- yır, dediklerinde, en azından bir kurabiye alır mı- manda gerekirse başkalarına yardıma da hazır olur. sınız diyordum.” yanıtını verdi. Herkes bu yanıta çok gülmüştü. Küçük kız, zıtlıklar yasasını daha Yazarın söylediklerinden yola çıkarak kendi ken- sekiz yaşında fark etmişti. dini yönetebilen bir insandan, Zıtlık yasasını kullanarak çeşitli kampanyalar dü- I. Her konuda yönlendirilebilme zenleyen firmalar hazırladıkları kampanyaları afiş- II. Kendi başına karar verebilme lerle duyurmuştur. III. Eleştirilere açık olma IV. Başkalarının hatalarından sorumluluk duyma Buna göre, seçeneklerde afişi verilen kampan- V. Kendi hatasını kabullenme yalardan hangisinin zıtlık yasasına uygun oldu- ğu söylenemez? gibi davranışlardan hangilerini uygulaması bek- lenemez? A) Giyinmeden B) Fırsat Bu Zeka Küpü Yayınları Gitme Giyim Fırsat Elektronik A) I ve III B) I ve IV Yeni Sezon Laptop 3.5 GHz C) II ve V D) II ve IV Gömlek 4 GB Ram 189 TL 2,111,17 TL 14. Odasýna izinsizce giren anne ve babasýný uyarmak isteyen Hasan, onlara Uluslararasý Çocuk Haklarý Sezon Sonu Laptop Sözleþmesi’nde geçen bazý maddeleri hatýrlatýr: Gömlek 2GB Ram 99 TL 1,149,80 TL • Hiçbir çocuğun özel yaşantısına, ailesine, ko- nutuna ve iletişimine keyfi ya da haksız mü- C) O da Var D) Al ve Kal dahale yapılamaz. Aksesuar Emlak • Hiçbir çocuğun onur ve itibarına haksız ola- Bardak Kadıköy rak saldırılamaz. Takımı Merkez 150 TL 3 oda 1 salon • Çocuğun haksız müdahalelere karşı, yasa ta- Kira: 2500 TL rafından korunma hakkı vardır. Kristal Bardak Takımı Kadıköy Buna göre aþaðýdakilerden hangisi söylenemez? 230 TL 3 oda 1 salon Kira: 1800 TL A) Hasan haklarýný savunmak istemiþtir. B) Her çocuðun yasal bazý haklarý vardýr. C) Çocuklarýn özel hayatýna haksýz müdahale yapýlamaz. D) Hasan’ýn anne ve babasý Çocuk Haklarý Söz- leþmesi’ni onaylamamaktadýr. 8. Sınıf 85 Türkçe
TEST 8 PARÇADA ANLAM Baraj Sorusu 15. KULLANMA TALİMATI MORISCON likit Ağız yoluyla alınır. Her bir 5 ml süspansiyon; Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. 1. MORISCON nedir ve ne için kullanılır? • MORISCON; opak, krem-beyaz renkli, nane kokulu ve nane tadında yoğun kıvamlı bir sıvıdır. • MORISCON; karton kutu içerisinde amber renkli 200 ml lik şişede temin edilir. • MORISCON, reflü özofajit (yemek borusu iltihabı) kaynaklı şikayetleri olan hastalarda, gebelikte ya da yemeklerden sonra oluşan (reflüden kaynaklanan) hazımsızlık, mide yanması ve mideden ağza asit gelmesi gibi gastroözofageal ref- lü (mide ve yemek borusu iltihabı) belirtilerinin tedavisinde kullanılır. 2. MORISCON’u kullanmadan önce dikkat edilmesi gerekenler MORISCON’u aşağıdaki durumda KULLANMAYINIZ • MORISCON içeriğindeki herhangi bir maddeye karşı alerjiniz varsa (Nefes almada güçlük veya deri döküntüleri mey- dana gelmişse) • MORISCON’un yiyecek ve içecek ile kullanılması • MORISCON yemeklerden sonra ağız yoluyla uygulanır. 3. MORISCON nasıl kullanılır? Doktorunuz başka şekilde önermemişse, MORISCON’u aşağıdaki gibi kullanınız. • Uygun kullanım ve doz/uygulama sıklığı için talimatlar: - MORISCON, ağızdan alınarak kullanılır. - MORISCON, yetişkinler ve 12 yaşından büyük çocuklarda yemeklerden sonra ve yatarken 10-20 ml (1-2 tatlı kaşığı) kullanılır. • Uygulama yolu ve metodu: MORISCON, ağızdan alınarak kullanılır. • Çocuklarda kullanımı: - 6-12 yaş arası çocuklarda yemeklerden sonra ve yatarken 5-10 ml (1-2 çay kaşığı). - 12 yaşından büyük çocuklar için yemeklerden sonra ve yatarken 10-20 ml’dir (1-2 tatlı kaşığı). - 12 yaşın altındaki çocuklarda sadece doktor tavsiyesi üzerine verilmelidir. - 6 yaş altındaki çocuklarda kullanımı önerilmez. • Kullanmanız gerekenden daha fazla MORISCON kullandıysanız: - MORISCON’u kullanmanız gerekenden daha fazla kullandıysanız herhangi bir zarar oluşması beklenmez, ancak kar- nınızda şişkinlik hissedebilirsiniz. • MORISCON’u kullanmayı unutursanız: - Unutulan dozları dengelemek için çift doz almayınız. 4. MORISCON’un saklanması • MORISCON’u çocukların göremeyeceği, erişemeyeceği yerlerde ve ambalajında saklayınız. • 30°C’nin altındaki oda sıcaklığında saklayınız. Buzdolabına koymayınız. • Son kullanma tarihi ile uyumlu olarak kullanınız. Yukarıda verilen kullanma talimatı incelendiğinde seçenekteki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz? A) B) C) D) 13 5 8. Sınıf 28°C 86 Türkçe
PARÇADA ANLAM 9 TEST 2127 Zeka Küpü Yayınları 3. Bir yazar adayında olması gereken özellikleri bir kö- şe yazarımız şu şekilde sıralamıştır: PARAGRAF TAMAMLAMA 1. Ey aday! Bol bol okumalısın. Okumanın zama- 1. Masallar, atasözleri, deyimler ve kelimeler, millî kül- nı, saati ve mekanı olmaz. Nerede fırsat bulur- türümüzün en önemli ögeleridir. Yüzyıllar boyu sü- san okuyacaksın. Okumak için zaman ve me- ren ortak bir çabanın sonucu olarak ortaya çıkan bu kan ayarlaması yapma çünkü okumanın böyle söz varlığımız, ulusumuz ve konuştuğumuz dil için bir şartı yoktur. (. . .) bir hazine değerindedir. Ulus olarak ayakta kalma- mız bu hazinenin zengin ve canlı olmasına bağlıdır. 2. Ey aday! Uyku ve tembellik dönemi kapandı. Ya- Bu konuda bize düşen en önemli görev ise bu ha- zarlık ile uyku ve tembellik birbirine düşmandır. zineye sahip çıkmak ve onu daha da zenginleştir- Birbirlerini hiç sevmezler. Birinin olduğu yerde mektir. Eğer bu millî değerlerimize gereken önemi diğeri olmaz. Uykunu dengede tutmalısın ki be- göstermezsek ............................ denin ve zihnin dinç kalabilsin. (. . .) Verilen metnin konusu dikkate alındığında bu 3. Ey aday! İyi bir gözlemci olmalısın ki hayatın metin seçeneklerin hangisiyle tamamlanamaz? kendisi sana malzeme olsun. Sen farklı bakma- lısın hayata. Senin bakışınla sıradan bir insanın A) millî kültür ve değerlerimiz zamanla erozyona bakışı aynı olmamalı. (. . .) uğrayacaktır. 4. Ey aday! Edebiyat dünyasındaki ya da ilgilendi- B) dilimizin kuralları yetkin olmayan kişiler tarafın- ğin başka türler ve alanlarla ilgili güncel geliş- dan ortaya konacaktır. meleri ve gündemi takip etmelisin. (. . .) C) ulusumuzun ayakta kalması zor olacaktır. Yukarıdaki metinde (. . .) ile belirtilen boşlukları aşa- D) dilimiz eski zenginliğini zaman geçmeden yitire- ğıdaki öğrenciler şu şekilde doldurmuştur: cektir. Ali : Sen hayatın her karesini kendin okumalı- sın. Hayatı okurken de bunun derinliklerin- 2. Bazı yayınevlerinin sadece kâr amacı güderek eser de yolculuk yapmalısın. Hayatın her kare- yayımladıkları herkes tarafından bilinen bir gerçektir. si sana ilham vermeli. Piyasadan kolayca bulunabilen, belli bir konusu, ba- şı sonu belli olmayan, dil hatalarıyla dolu romanlar Beyza : Eğer böyle bir bekleyişe girersen hiç oku- bu eserlere örnektir. Önemsizce meydana getirilen yamazsın. Beklediğin ortam hiç oluşmaz. ve şuursuz bir biçimde yayımlanan bu tip romanla- Kalabalık, gürültü demeden devamlı oku- rın toplum ve özellikle gençler açısından zararlı malısın. Yazmanın sırrı okumakla çözülür. olduğunu düşünüyorum... Mirza : Yaratıcı ve farklı şeyler üretebilmek için gün- Paragraf, aşağıdaki cümlelerin hangisiyle sür- lük gazete ve dergi okumalısın. Var olanı dürülebilir? tekrar etmekten kurtulmak için çok araştır- mak gerekir. A) Bu romanları okuyan toplum, olumsuz etkilen- mektedir ve böyle eserler gençlerde edebiyat Ömer : Şöyle uzanayım, dinleneyim gibi eylemleri zevkinin oluşmasını engellemektedir. sonlandırmalısın. Sana hoş gelen ve yazar- lığına engel olacak her şeyi bırakmalısın. B) Pek çok yayınevi, toplumun kitaplara karşı gös- Yazarlık sorumluluk ister. terdiği ilgisizlik yüzünden kapanmanın eşiğin- dedir. Buna göre, hangi öğrenci kaç numaralı madde- yi tamamlamıştır? C) Ders çalışmak yerine roman okumaya alışan gençlerin okul başarısı düşmektedir. A) Ali - 1 B) Ali - 4 Beyza - 3 Beyza - 2 D) Kâr amacıyla eser yayımlamak günümüz şart- Mirza - 2 Mirza - 3 larında yadırganmaması gereken bir durumdur. Ömer - 4 Ömer - 1 C) Ali - 3 D) Ali - 3 Beyza - 2 Beyza - 1 Mirza - 4 Mirza - 4 Ömer - 1 Ömer - 2 8. Sınıf 87 Türkçe
TEST 9 PARÇADA ANLAM 4 - 6. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. On dokuzuncu yüzyılın ünlü isimlerinden Wayland (Veyland) hayatında hiç hata yapmayan bir adam tanıdığını söylemiş. Bu harikulade insanın kim olduğunu çok merak etmiş diğer insanlar. Wayland onlara cevap olarak: “İn- giliz müzesinin Mısırlılar galerisinde bir mumya.” demiş. Tabi ki o zaman insanlar bu cevabı nasıl karşıladı bilmi- yorum ama benim çok hoşuma gitti. 1 Eğer bir mumya değil de normal bir insansanız, kendinize itiraf et- seniz de etmeseniz de içinde bulunduğunuz her işte birtakım hatalar yapmanız muhtemeldir. İnsanlar genellikle bir anda birden çok şey başarmak ister. Bu başarılara da hata yapmadan ulaşmayı hedefler. Oysaki bir anda çok şey başarmak değildir insanı üstün kılan. 2 Taşı delen suyun kuvveti değil, damlaların sürekliliğidir. Önem- li olan bir an başarılı olmak değildir, başarıyı ömür boyu sürdürmektir. 3 Ömür boyu devam eden bir başa- rı için ömür boyu devam eden bir gayret lazım. Nasıl ki araba sürerken gaza bastığınız sürece araba gider. Aya- ğınızı gazdan çektiğinizde arabanın performansı düşer ve sonunda biter. Araba gitmez olur. Tıpkı onun gibi gayretinizi sürekli tutmadığınız anda başarının devam etmesini de bekleyemezsiniz. İşte bu süreçte hatalar da olacaktır. Bu hatalarla insanoğlu doğruya ulaşır, olgunlaşır ve insanın ufku genişler. Ünlü bilim insanı Albert Einstein’in şu sözü tam buraya yakışır: 4 4. Yukarıdaki paragrafta 1, 2, 3, 4 numaralı yerlerde boşluklar vardır. “O çok şeyleri hayatının her basamağına serpiştirmesini bilmek ömür terazisini dengede tutmayı başarabilmektir.” cümlesi kaç numaralı yere getirilmelidir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 5. 1 numara ile belirtilmiş yere aşağıdaki cümlelerden hangisinin getirilmesi uygundur? A) Aynı hatayı iki kez yapamazsınız, ikinci kez yaptığınız hata değil, tercihtir. B) Biz insanız, mumya değiliz; insanın olduğu her yerde hataların da olabileceğini bizler öncelikle kendimizden biliriz. C) İnsanlar kendi hatalarının en iyi avukatı, başkalarının hatalarının da en iyi yargıcıdır. D) Akıllı insana hatasını gösterirsen sana teşekkür eder, cahil insana hatasını gösterirsen sana hakaret eder. 6. 1. Dostlarını yakından tanımak istiyorsan hata yap. 2. Hiç hata yapmamış bir insan yeni bir şey denememiş demektir. 3. Asla geçmişte yaşama, daima geleceği planlayarak yaşa. 4. Bir insanın en büyük hatası başkalarına hak etmediği değeri vermek değil, kendisine hak ettiğinden daha az değer vermektir. Yukarıdakilerden hangisi bu metnin son cümlesi olmaya en uygundur? A) 4 B) 3 C) 2 D) 1 Türkçe 88 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 9 TEST 7. Paragraf 2 Kelimeler içi sihir dolu kutucuklardır. Yerinde ve uy- gun şekilde kullanıldıklarında her kilidi açabilecek güçte birer anahtar oluverirler. Yaşamın temelinde 1 iletişim kurmak olduğuna göre... Bu nedenle konu- şurken seçtiğimiz sözcüklere dikkat etmeliyiz. Çün- kü dikkatsizce seçtiğimiz bir kelime yanlış anlaşıl- mamıza neden olabilir. ... Gelecek yılın bize neler getireceğini düşünür du- ruruz. Başarı, sağlık, mutluluk hemen herkesin ye- ni yıldan bekledikleri arasındadır. Ama yalnızca bek- lemekle bu istekler gerçekleşir mi acaba? Yani bir sihirli değnekle olumsuzluklar olumlu olaylara bıra- kır mı yerini? Sanırım çaba göstermeden beklenti- lere ulaşmak mümkün olmuyor. Cümle başkalarının Bu yönüyle tiyatro fikirlerinden en samimi, etkilenmek çok yanlıştır. en insani sanat dalıdır diyebiliriz. Yeni yıl iletişimin yaklaştıkça temelinde de herkesi bir heyecan sarar. kelimeler vardır. Tiyatro, sanatın farklı kollarının içinde en dikkat 3 çekici olanıdır. Ses, ışık, görüntü gibi ilgi çekici ögelere sahiptir ve aynı zamanda seyircinin sah- nelenen eserle ilgili fikrini oyunun sahnelendiği anda almak mümkündür. İzleyici yüzündeki tebes- sümle, alkışının şiddetiyle beğenisini belli eder... “Ben kimseden etkilenmem, kendi bildiğim doğru- 4 lardan şaşmam.” diyen insanlarla karşılaşmışsı- nızdır mutlaka. Böyleleri hep kendi düşünceleri- nin doğru olduğunu başkalarının fikirlerini benimsememeleri gerektiğini düşünürler. Aslında çok yanılırlar. Bilmezler ki... Yukarıdaki koordinat sisteminde paragraflar ve bu paragraflardaki boşluklara getirilecek cümleler eşleştirilmiştir. Buna göre, kaç numaralı eşleştirmede cümle, paragraftaki boşluğa getirilemez? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 8. Sınıf 89 Türkçe
TEST 9 PARÇADA ANLAM 8. Çocuğu kendi ayakları üzerinde var olan ve yaşam- Baraj Sorusu Ağaçlardan la dans edebilen biri olarak yetiştirmek için onun ih- salkım salkım tiyaçları ile isteklerini ayırt etmek gerekir. (I) Sevgi 10. sarkan kirazları vermeyi koşulsuz sürdürün, çünkü bu ihtiyaç karşı- gören çocuklar, lanmazsa çocuk sağlıklı büyüyemez. (II) Bunlardan Bizim çocukları o ettikleri nazı en önemlisi bu isteğin yerine geldiği zaman çocuğun gün de Mustafa unuttular. gelişmesine olumlu bir katkıda bulunmasıdır. (III) Efendi’nin Ağaçlara birer ✷ Ama isteklerin karşılanması birçok koşula bağ- bahçesine gizlice birer tırmanma- lıdır. girmeye ikna ya başladılar. ▲ Sevgi onun ihtiyacıdır ama telefon onun isteğidir. ettim. Etrafı ■ İhtiyaçları karşılanan, istekleri dikkatle değerlen- gözleyip yüksek 21 dirilen çocuk bağımsız ama işbirliği içinde olma- duvarlardan yı öğrenir. atladık. Bu parçanın anlamlı bir bütün oluşturabilmesi için parçada I, II, III numaraları ile belirtilen yer- 20 lere ✷, ▲, ■ sembolleriyle gösterilen hangi cüm- leler sırasıyla getirilmelidir? Yukarıda bir öykü kitabının 20 ve 21. sayfaları gö- I II III rülmektedir. A) ✷ ▲ ■ B) ▲ ✷ ■ Anlam akışına göre, bu kitabın 19 ve 22. sayfa- C) ■ ▲ ✷ ları aşağıdakilerden hangisi olabilir? D) ▲ ■ ✷ Zeka Küpü Yayınları 19 22 9. Bazı insanlar hiçbir zaman hata yapmayacaklarını düşünürler. Kendilerine çok fazla güvenirler. Halbu- Mustafa Efendi’den Kocaman meyve ki herkes hata yapabilir. Bu normal bir durumdur. korkuyordum. suları ağzımın Fakat, hayatları boyunca hiç yanlış yapmadıklarını A) “Gelmem.” diye kenarından akıyor- ve bundan sonra da yapmayacaklarını savunan in- tutturdum. Çocuklar du, aldırmadım hiç. sanlar kendi hatalarını bile başkalarına yüklemeye çok ısrar ettiler. çalışırlar. Böyle insanlardan “......” gibi sözler duy- mak neredeyse imkânsızdır. Hepsi çekiniyordu Mustafa Efendi iki Parçaya göre, yazarın sözlerini aşağıdakilerden gün üst üste hangisiyle sürdürmesi beklenemez? çünkü bir gün önce bahçesine gireceği- mizi aklına getirme- A) Ben de her insan gibi hata yapabilirim. B) fena yakalanmıştık. mişti. B) Yaptığım hataları açık yüreklilikle dile getiririm. Bir saat dil döktüm. C) Hataların sorumlusu kesinlikle ben değilim. D) Yanlışlara düşmek olağan bir durumdur. Sonuç beklediğim gibi oldu. Mustafa Efendi “Göz hakkı”mızı iştahla yememizi C) kirazları sepetlere izleyen Mustafa doldurmuş, pazara Efendi daha sonra bizi evlerimize çıkmak üzereydi. bıraktı. D) Odamın penceresin- Kirazları toplayıp den Mustafa sepetlere koyunca Efendi’nin bahçesini, Mustafa Efendi çocuklarıyla kiraz hepimize o günkü toplamalarını harçlığımızı dağıttı. izledim. Türkçe 90 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 10 TEST 2128 3. Bambu 21. yüzyılın elyafıdır. Uzak Doğu’nun bam- bu ormanlarından toplanan bambu kamışları hamur PARAGRAF OLUŞTURMA hâline getirilip liflerine ayrıştırılır ve kastarlanır. Çinliler bu ağacı şöyle yetiştirirler: 1. ★ Ben ise bu kadar çok konudan hangisini işleyeceğimi şaşırıyorum. 1. Ekilen tohumlar gübrelenir. 2. Beşinci yılın sonlarına doğru bambu yeşerme- ● Bana her gün yazacak konuyu nereden bul- duğumu soruyorlar. ye başlar ve günlük ortalama 0,64 m uzar. 3. Önce, ağacın tohumunu ekip sularlar. ■ Kendimce bir konu seçiyorum ve alıyorum 4. İlk dört yıl, tohumlarda herhangi bir değişiklik kalemi elime. olmaz fakat tohum sürekli sulanıp gübrelenir. Zaten kendimi durdurabilmem için başka bir Yukarıda tanıtılan bambunun gelişim aşamaları ▲ konunun beni biraz olsun rahatsız etmesi aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? gerekiyor. A) 3 - 2 - 1 - 4 B) 3 - 1 - 4 - 2 Paragraf oluşturma sorularında cümlelerin anlam- C) 2 - 1 - 4 - 3 D) 1 - 3 - 4 - 2 ca ve yapıca birbirine bağlanması gerektiğine dik- kat edilmelidir. Buna göre, yukarıdaki cümlelerle anlamlı bir pa- ragraf oluşturulduğunda doğru sıralama nasıl olmalıdır? A) ● ★ ■ ▲ B) ● ■ ▲ ★ C) ★ ● ■ ▲ D) ▲ ■ ★ ● 2. İnternetin Güvenli Kullanımı için Zeka Küpü Yayınları 4. Bir þehrin kiþiliðini belirleyen ögelerden biri Anne - Babalara Öneriler de o þehrin mimarisidir. 1. Kendinizi Eğitin (İnternet hakkında siz bilgi Ulaþým, damarlarýmýzdaki kan akýþý gibidir. sahibi olursanız çocuğunuzu da bilgilendi- rebilir ve internette var olan tehlikelerden ko- ? Bir gezginin yapacaðý ilk iþ, o yerlerin ruyabilirsiniz.) önünde aný fotoðrafý çektirmektir. 2. İnterneti Oturma Odanıza Taşıyın (İnternet Öyle ki yalnýzca bir köprüsüyle, bir saat ailece zaman geçirdiğiniz alanda yer alırsa kulesiyle ün salmýþ þehirler vardýr. çocuğunuzun interneti nasıl kullandığını kontrol edebilirsiniz.) Söz konusu olan, büyük bir þehrin ulaþýmýysa bu akýþý saðlamak güçleþir. 3. Çocuğunuzla Bağlantıyı Kesmeyin (Çocu- ğunuzun internette neler yaptığı, kimlerle ile- ? Þehirleri, onlarý simgeleyen yapýlarla tişim kurduğu konusunda onunla sürekli ko- anýmsarýz. nuşun.) ? Toplu taþýma araçlarýný kullanmak bu 4. Virüs Programları Kullanın (İnternet kullanı- nedenle önemlidir. mında zararlı içeriği engelleyen filtreleme programları kullanın ve güncelleyin.) Metrolar, tramvaylar, otobüsler büyük damarlarýn týkanmasýný önlemeye çalýþýr. İnternetin güvenli kullanımı Ünsal, oluþturacaðý iki ayrý paragraf için iki ayrý iþaret konusunda yukarıdaki bilgiler- kullanýyor. Sonradan bu paragraflara eklemek üze- le birer sayfa oluşturarak bro- re üç cümle daha kuruyor. şür hazırlamak isteyen bir öğ- rencinin, yandaki görseli kaç Ünsal’ýn soru iþareti koyduðu bu cümleler numaralı maddeyle birlikte kul- sýrasýyla nasýl simgelenmelidir? lanması daha uygundur? A) , , B) , , A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 C) , , D) , , 8. Sınıf 91 Türkçe
TEST 10 PARÇADA ANLAM 5. Bir yazar, deðiþik kaðýtlara yazdýðý cümleleri bir 7. 1. \"Yandın!\" diye atıyorlar seni oyun dışına. araya getirerek bir paragraf oluþturabileceðini fark 2. Farkında olmadan basıyorsun çizgiye. ediyor. 3. Kızıyorlar anında. Yazar aþaðýdaki cümlelerden bir paragraf oluþ- turduðunda hangileri dýþarýda kalýr? 4. Tebeşirle çizilmiş bir seksek oyunu kadar uçu- cu bir çizgisi var hayatın. 12 Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf Kendimi sorgulamak, oluşturulmak istenirse doğru sıralama nasıl hatalarýmý görmek olur? için kalabalýktan Bugün kendimle uzaklaþmalýyým. A) 1 - 2 - 3 - 4 B) 2 - 3 - 1 - 4 baþ baþa kalmak C) 3 - 2 - 4 - 1 D) 4 - 2 - 3 - 1 istiyorum. 4 3 Bir okuyucum: “Bu Bir yandan dinlenmiþ 8. Bu etkinin ne kadar güçlü olduğunu kanıtla- öykülerde kendinizden bir yandan da iç mak için pek çok örnek verilebilir. mi söz ediyorsunuz?” dünyamda bir yolcu- 1 diye sormuþtu. luğa çıkmış olurum. Böyle söyleyenler müziğin insanlar ve hay- 5 6 2 vanlar üzerindeki sakinleştirici etkisini fark etmiş olmalı. Ýnsan, baþkalarýnýn Doðanýn insaný tedavi Bu örneklerden en ilginç olanı müzik dinleti- yanýnda kendini eden, güçlendiren bir 3 len yılanların bile sakinleşerek sahiplerine unutuyor. yönü var. itaat etmeleridir. A) 1 ve 6 B) 2 ve 5 C) 3 ve 4 D) 3 ve 6 Zeka Küpü Yayınları 4 Müzik ruhun gıdasıdır, diye boşuna dememiş- ler. Yukarýdaki numaralanmýþ cümlelerle anlamlý bir paragraf oluþturulduðunda sýralama nasýl olmalýdýr? 6. Kanal İ Kanal S A) 3 - 1 - 4 - 2 B) 4 - 1 - 3 - 2 C) 1 - 4 - 3 - 2 D) 4 - 2 - 1 - 3 Soyguncular Gece saat hâlâ aranıyor 01.00 sularında yeni bir Baraj Sorusu patlama oldu. Kanal G Kanal C 9. Bunun sonucunda şeker taneciklerinin bir Bankaya iki S soyguncunun Patlamanın bölümü çözünür ve yapışkan hâle gelir. girdiği kame- bir bankada Belgin ralardan gerçekleştiği E Kısmen çözünmüş olan şeker tanecikleri küp anlaşıldı. saptandı. şeklindeki kalıplara dökülüp sıkıştırılır. V Küp şeker üretilen fabrikalarda bu işi yapmak için özel makineler vardır. Belgin, kanal değiştirirken aynı haberin değişik bölümlerini izlemiştir. G Bu makinelerde ilk olarak toz şekerin üzerine bir miktar içme suyu püskürtülür. Televizyondaki haber anlam akışına göre nasıl sıralanmalıdır? İ Küp şeker, toz şekeri oluşturan şeker tanecik- leri bir araya getirilerek yapılır. A) Kanal S - Kanal G - Kanal C - Kanal İ B) Kanal C - Kanal G - Kanal İ - Kanal S S, E, V, G, İ harfleriyle bir paragraf oluşturuldu- C) Kanal S - Kanal C - Kanal G - Kanal İ ğunda, hangi harfle gösterilen ilk cümle olur? D) Kanal G - Kanal İ - Kanal S - Kanal C A) E B) İ C) G D) V Türkçe 92 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 11 TEST 2129 2. ... Filmler, slaytlar ve bantlar da malzeme sayýlýr. Her araþtýrma, bilimde bir adým ilerleme GİRİŞ - GELİŞME - SONUÇ BÖLÜMLERİ saðlayacaðýndan, doðru ve inandýrýcý olmalýdýr. Bilimsel araþtýrma, insanlýðýn faydasýna, insana, 1. YAĞ SATARIM BAL SATARIM OYUNU çevreye zarar vermeyen bir amaca yöneliktir. A Ç ... Bilgiler, birbiriyle iliþkilendirildikçe deðer kazanýr. Bu nedenle kendimizi geliþtirmek için yalnýzca bil- Arkasına mendil Bir daire oluşturan giyi öðrenmek yetmez. Öðrendiðimiz bilgileri bırakılan kişi çocuklar el baþka bilgilerle pekiþtirmek ve yeni bilgiler üret- mek gerekir. Ýnsanlýk, ancak bu þekilde geliþebilir. ebeyi yakalamaya çırparak tekerleme çalışır. söylerler. ... Özenmek olumlu sonuçlar doðurabilir. Çünkü bir insan baþkalarýna özenerek onlardan aldýklarýna I K Zeka Küpü Yayınları kendi düþüncelerini katarak yaratýcý olabilir, öz- gün eserler verebilir. Ancak taklit etmek bir kýsýr Ebe, dairenin Bu arada birinin döngüdür. Baþkalarýnýn fikirlerinden yararlanmak etrafında tempoya arkasına gizlice deðil, baþkalarýnýn fikirlerini çalmaktýr. Bu nedenle mendil bırakıp taklitçi biri hiçbir zaman özgünlüðe ulaþamaz. ayak uydurarak dolaşır. kaçar. Aþaðýdaki cümlelerden hangisi yukarýdaki pa- ragraflardan birinin giriþ cümlesi olamaz? R A) Özenmek baþka þeydir, taklit etmek baþka. Ebe ise kendini B) Bilim dallarýna göre araþtýrmalarýn bazýlarý çeþitli yakalamaya çalışan kişinin yerine geçmek deneylere, bazýlarý laboratuvar sonuçlarýna, bazýlarý da malzemeye dayanýr. için koşar. C) Ýlk bilgilerimizi ailede kazandýðýmýzý unutma- malýyýz. A, Ç, I, K, R harfleriyle ifade edilen her kutu “yağ D) Bilgi, tek baþýna kaldýðýnda hiçbir iþe yaramaz. satarım, bal satarım” oyununun bir aşamasını içer- mektedir. Oyunun aşamaları doğru sıralandığın- da aşağıdaki kelimelerden hangisi oluşur? A) ÇIRAK B) ÇIKAR C) ÇAKIR D) ÇARIK 3. Bilime verilen değer geleceğe verilen değerdir. 1 2 3 4 Bilim ile sanat arasında Çünkü bilim, teknolojik Bilim nesnel olduğu sü- Bunun nedeni bilimle büyük farklar bulunmak- ürünleri hayata geçiren rece değerlidir. Çünkü bi- uğraşmanın zorluğudur. tadır. Bilim gerçeklerin güçtür. Teknolojinin var lim, gerçeklere ulaşmayı Çünkü bilim, zaman is- peşinden koşma işidir; olma sebebidir. Teknolo- hedefler. Eğer bilim ada- ter, emek ister, bilgi is- sanat ise duyguların pe- ji geliştikçe, ilerledikçe, mı, deneyine kendi gö- ter, sabır ister. Tek bir şinden koşma işi. Sanat, yeni buluşlar ortaya çık- rüşleri ışığında kendi fi- sonuca ulaşabilmek için duygulara seslenip öznel tıkça geleceğe olan gü- kirlerini katarsa o zaman belki de aynı deneyi olduğu sürece kazanır; ven arttığına göre bilime bilim gerçek hedefine yüzlerce kez yapmak bilim ciddiyetini koruyup değer veren bir ulusun ulaşamaz ve hiçbir değe- gerekir. İşte bu herkesin nesnel olduğu sürece. geleceğe de değer ver- ri de kalmaz ne yazık ki. yapabileceği bir iş de- Bu nedenle bilim adamı diği görüşünü kanıtlamış ğildir. Bilim adamını di- ile sanatçı aynı şehirde oluruz. ğerlerinden ayıran da nefes alsalar da farklı onun bu özelliğidir. dünyalarda yaşarlar. Yukarıdaki kutuda verilen cümle okla gösterilen paragraflardan hangisinin giriş cümlesi olabilir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 8. Sınıf 93 Türkçe
11 PARÇADA ANLAMTEST 4. _ _(_1)_ _ Dolayısıyla yaşamımızın büyük bölümünü sınav kaygısı içinde geçiriyoruz. Aslında sınav kaygısı belli bir düzeye kadar başarı artırıcı bir etkiye sahiptir. Ancak aşırı derecedeki sınav kaygısı başarıyı olumsuz yönde etkiler. Bu olumsuz durumun önüne geçebilmek için kişinin öncelikle kendine güvenmesi gerekir. _ _(2_)_ _ Kimseyle konuşmak istemeyiz, dertlerimizi ya da sevinçlerimizi paylaşmak istemeyiz başkalarıyla. Bu büyük bir yanlıştır. İşte bu yalnızlığın ortasında kitaplar yetişir imdadımıza. Bize yeni dostlar kazandırırlar. Bizi fark- lı dünyalara götürürler. Hem bilgimizi, kültürümüzü artırırlar hem de eğlendirirler bizleri. Bir süre sonra anlarız ki dünyadaki hiçbir şey onların yerini tutamaz. Paragraflarda numaralanmış yerlere getirilmesi gereken cümleler hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) (1) Başarma arzusuyla dolu olduğumuzdan sınavlara herkesten daha çok çalışıyoruz. (2) Kendimizi dünyadan soyutladığımızda yalnız kalmaya mahkumuz. B) (1) Hayat daima zorlu bir sınavdır, derdi babam. (2) Kitaplar zaman zaman yalnızlığımızı daha da artırır. C) (1) Hayatımızın her döneminde sınavlarla karşı karşıyayız. (2) Bazen herkesten her şeyden soyutlarız kendimizi. D) (1) Kötü gelecek sınav sonuçlarına kendimizi hazırlamalıyız. (2) İnsanlardan uzaklaştıkça kitaplara sığınırız. 5 ve 6. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. (I) Bazen salonun belirli bölgelerine ses yansıtıcı levhalar yerleştirilmesi gerekir. (II) Ancak ses yansımalarının R yankıya dönüşmemesi için de levhaların hangi malzemeden yapıldığına dikkat edilmelidir. (III) Ses sistemi kul- lanılan konserlerde sesin dinleyiciye iletimi için hoparlörlerden yararlanılır. (IV) Ancak hoparlörden gelen se- sin yapısı birincil kaynaktan gelenden farklı olduğundan salonda sesin dengeli dağılımı önem kazanır. Bunun için hoparlörlerin sayısı, konumu ve açısı gibi özelliklere dikkat edilir. Yüksek sesin dinleyiciyi rahat- A sız etmesini önlemek için zemin ve duvar kaplamaları yapılırken salonun belirli bölümlerinde sesin istenen düzeyde yutulmasını sağlayan ve yankılanmasını engelleyen malzemeler tercih edilir. Örneğin klasik müzik konserlerinde genellikle ses sistemi kullanılmaz, yani bir tür alıcı olan mikrofon, sesi artırarak ileten hoparlör, sanatçının kendisini duymasını sağlayan monitör gibi teknolojik araçlardan yarar- S lanılmaz. Bu tür konserlerde ses birincil kaynaktan doğrudan dinleyiciye ulaştırılmalıdır. Bu durumda her- hangi bir araç kullanılmadığı için sesin şiddeti düşüktür. Sesin en uzak noktaya kadar değer kaybetmeden iletilmesi için salonda bazı çözümler üretilir. Bir konser salonu inşa edilirken öncelikle orada hangi tür konserler verileceği belirlenir. Amaca uygun ola- E rak salonun genişliği, yüksekliği ve biçimi, kolon ve kirişlerin konumları ve açıları, sahnenin salondaki yer- leşimi, genişliği ve yüksekliği gibi konular planlanır. Daha sonra salonun zemin, duvar, koltuk ve tavan kap- lamaları, dinleyicilerin oturacağı alanın yerleşimi ve eğimi gibi özellikler netleştirilir. 5. Yukarıda karışık olarak verilen paragrafları “gi- 6. “R” paragrafında kaç numaralı cümleden sonra riş, gelişme, sonuç” bölümlerine dikkat ederek sı- “Böylece sesin şiddeti yükseltilmiş olur.” cümlesi- ralayıp bir metin oluşturduğumuzda aşağıdaki nin getirilmesi uygundur? sözcüklerden hangisi oluşur? A) I B) II C) III D) IV A) E S R A B) E S A R C) E R S A D) E R A S Türkçe 94 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 12 TEST 2130 4. (1) Üzüm, Anadolu'nun geçmişinde önemli bir yere sahiptir. (2) Yolunuz, Ankara’da bulunan Anadolu PARAGRAFIN AKIŞINI BOZAN CÜMLE Medeniyetleri Müzesine düşerse buradaki birçok eserde üzüm desenlerinin yer aldığını görebilirsiniz. 1. Paragrafın diğer cümlelerinden ayrı bir konusu ve- (3) Üzüm çeşitlerinin her birinin çok özel adları var. ya bakış açısı olan cümle, anlatımın akışını bozar. (4) Bu, üzümün Anadolu’nun geçmişinde ne denli önemli olduğunun bir göstergesidir. (5) Çok eski çağlardan beri yetiştiriliyor olması onun öneminin (1) Aile bir toplumu oluşturan en küçük yapı ta- nereden geldiğini de bizlere göstermektedir. şıdır. (2) Ailelerin birleşmesiyle uluslar meydana gelir. (3) Dolayısıyla ailede meydana gelen en Numaralanmış cümlelerden hangisi, paragrafın ufak bir bozulma toplumun da yozlaşmasına ne- anlam bütünlüğünü bozmaktadır? den olur. (4) Çekirdek aile; anne, baba ve çocuk- lardan oluşurken; geniş aile, çekirdek ailelerin bir- A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 leşmesiyle meydana gelir. (5) Bu durumu göz önünde bulundurarak aile kavramına gereken önemi vermeliyiz. Verilen bilgiye göre numaralanmış cümlelerden hangisi paragrafın anlam bütünlüğünü boz- maktadır? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 2. Aşağıdaki cümlelerle anlamlı bir paragraf oluş- Zeka Küpü Yayınları turulduğunda hangisi dışarıda kalır? Baraj Sorusu A) Sonra sahip olduklarımızı miras olarak çocukla- rımıza bırakıyoruz. 5. E Sanatçı gününde yaşar, gününde ürün verir. B) Günümüzde insanlar iş yaşamında mutsuz olu- yor. ↓↑ C) Hayatımızın büyük bir bölümünü para biriktir- K mek için çalışarak geçiriyoruz. Gerçek bir sanat yapıtı, gelecek kuşaklar için tasarlanmaz. D) Hatta bazen sadece amacımız, çocuklarımıza bir şeyler bırakabilmek. ↓↑ 3. () Pek çok insan kendisi gibi davranmaktan, İ neyse o olmaktan kaçınır. Gerçeği olduğu gibi aktarmak, bir gazeteci- nin işidir, romancının değil. ( ■ ) Kendisi gibi olduğunda, kabullenmesi gereken acılarla, hatalarla karşılaşacağını bilir. ↓↑ ( ● ) Aslında insanı insan yapan, bu gerçekleri M kabul edebilme yürekliliğidir. Ama gününü, çağını iyi kavramış, iyi yansı- tabilen yapıt geleceğe kalır. ( ♥ ) Gücümüz arttıkça daha fazla şeyi algılıyoruz. E, K, İ, M harfleriyle ifade edilen cümlelerden Sembollerle belirtilen cümlelerle bir metin hangisi paragrafın anlam akışını bozmaktadır? oluşturulmak istenirse hangi sembolle belirti- len cümle bu metnin anlam bütünlüğüne uygun A) E B) K C) İ D) M düşmez? A) ♥ B) ● C) ■ D) 8. Sınıf 95 Türkçe
TEST 13 PARÇADA ANLAM PARAGRAFI DÜZENLEME 2131 1. (1) Bu romanın konusunu incelediğimizde, yazıldı- 3. (1) Grönland’da kara yolu ya da demir yolu yok. (2) ğı dönemin sosyal şartlarından söz ettiğini görüyo- Burada şehir içi ve şehirler arası ulaşım için heli- ruz. (2) Romanı biçim yönüyle ele aldığımızda ise kopterler, uçaklar ve tekneler kullanılıyor. (3) Ancak oldukça karmaşık ve uzun cümlelerin tercih edildi- bu kızaklara birkaç kişi binebiliyor. (4) Kışın haski ğini söyleyebiliriz. (3) Küçük bir mahallede çoğun- adı verilen köpeklerin çektiği kızaklarla da ulaşım luğu akraba olan fakir insanların hayatları anlatıl- sağlanabiliyor. mış. (4) Dolayısıyla, romanda biçim ve içerik uyumunun sağlanamadığı üzücü bir gerçektir. Paragrafın anlam akışının sağlanabilmesi için numaralanmış cümlelerden hangilerinin yeri de- Paragraftaki numaralanmış cümlelerden hangi- ğiştirilmelidir? leri yer değiştirirse düşünce akışı sağlanmış olur? A) 1 ve 2 B) 2 ve 3 C) 2 ve 4 D) 3 ve 4 A) 1 - 3 B) 1 - 4 C) 2 - 3 D) 3 - 4 2. Okul, toplum yaşamına adım attığımız yerdir. Ya- Baraj Sorusu şıtlarımızla zamanı, eşyalarımızı, düşleri paylaş- mayı öğreniriz. Tek başımıza bir birey olduğumuz 4. bilincini kazanırız. Çoğumuz ilkokul öğretmenimi- zi kendimize model alır, o yıllarda kazandığımız Zeka Küpü Yayınları Küçük bir Tozla alışkanlıkları ömür boyu bırakamayız. Sorumluluk çocuk için bu kaplanmış almaya, toplum önünde konuşmaya, hak arama- tavan arasına tahta kutuda ya başladığımız yer yine okullarımızdır. çıkmak ne olduğunu cesaret çok iyi Okul yaşamı bizi sosyalleştirir. isteyen bir işti. biliyordu. Okulda paylaşmayı öğreniriz. 27 28 Okul yıllarının alışkanlıkları hiç değişmez. Anlam akışına göre, bu kitabın 26 ve 29. say- falarında aşağıdakilerden hangisi yazıyor ola- ??? bilir? Aşağıdakilerden hangisi parçanın yardımcı dü- 26 29 şüncelerini içeren basamakların sonuncusuna yazılabilecek düşüncelerden biri değildir? Kapağın yanına Onu bulmak ve A) Birey olduğumuz bilincini okulda kazanırız. içindeki anıya B) Kaybetme duygusunu keşfederiz. A) gizlenmiş merdiveni ulaşmak için C) İlk sorumluluklarımızı okulda alırız. görünce korkmaya cesaretini topladı. D) Öğretmenlerimize benzemeye çalışırız. başladı. Tavan arasında her Bazı günler annesi B) gün köpeğiyle de onlara katılırdı. oynuyordu. Evin her yerini Bu pırıl pırıl mücev- C) dolaşıp bahçeye her kutusunu babası hediye etti. çıktı. Çocukken evlerinin Değerli eşyalarını ça- D) bahçesinde çadır dırına getirmek hoşu- na gidiyordu. kurardı. Türkçe 96 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 14 TEST 2132 GÖRSEL YORUMLAMA 2. Gün içinde hissettiğimiz bazı duygular beraberinde fizyolojik değişimleri de getirebilir. Örneğin heyecan- 1. landığımızda kalbimiz daha hızlı atar, avuçlarımız terler ya da utandığımızda yanaklarımız kızarır. Son yıllarda yapılan araştırmalarda yaşanan duygularla fizyolojik değişimler eşleştirilerek insanların “vücut his haritaları” oluşturulmuştur. Bu haritalar oluşturulurken katılımcılara duygu yük- lü görseller, hikâyeler, videolar sunulmuş; vücutla- rında hissettikleri değişimleri bilgisayarda hazırla- nan görseller üzerinde işaretlemeleri istenmiştir. Araştırmada mavi renk duyarsız bölgeleri, sarı ve kırmızı renk de yüksek hassasiyeti ifade etmekte- dir. Araştırma sonucunda elde edilen duygu ve vü- cut değişimlerinden bazıları şu şekildedir: Gurur Öfke Mutluluk Üzüntü Sedimanter Zeka Küpü Yayınları Yer ksaıvbıluağşumKnaadayyakaiğkmauyra, rbüizrigkâimr gleibriinhinavyaüzeetkyiisniydlKeeaoyyılupa-- Endişe Nefret Utanç şan ranarak kayaları pTaarçşallaaşr.mEnagebeleTrdaeşnlakşompaan mad- adTleaçlaşekırnbamökalagreslue,rdrüeztgoâprla, ndıer.nBizu, buzul gibi etmenlerle bölgelerde biriken ka- Aşınma tı malzemeler dibÇe öçköekelmreek tortul kÇaöykaeçllamrıeoluştu- rur. Tortul kayaçlar katmanlar halinde sıkışmaya başlar ve Akaştıınlamşıar. Bu katmanlı kayaçlar “seTdaimşıannm- a ter kayaç” olarak adlandırılır. SedimanteKr akyaayaçların oluşum evreleri veKgaöyra- Bu araştırma verilerine göre, çekingen bir kişi- sellerini kısaca özAeştlıenmmeakSeisdtimeyaenTtnearbşliar şkmişiahangi liğe sahip bir öğrenci öğretmeninin soracağı so- şemada doğru bilgi vermiştir? Çökelmeruyu tahtada çözmek üzere kalktığında vücut his Taşlaşma haritası seçeneklerden hangisi olabilir? A) Kaya ÇökelmBe) AKşayınama TaşıTnamşlaaşma Taşlaşma Taşınma A) B) C) D) Çökelme Taşınma Aşınma Çökelme Aşınma Taşınma C) Kaya D) Kaya Aşınma Taşlaşma Taşlaşma Çökelme Çökelme Aşınma Taşınma Taşınma 8. Sınıf 97 Türkçe
TEST14 PARÇADA ANLAM 3. Hastanemizin hasta odasının kuralları şu şekildedir: Hasta ziyaret saatimiz 13.00’de başlar ve 1 saat sonra sona erer. ........................................... Dışarıdan yiyecek ve içecek getirmek yasaktır. ........................................... Canlı çiçek getirmeyiniz. Yüksek sesle konuşmayınız. ........................................... Odalarda bulunan el dezenfektanlarını sık sık kullanınız. I. Hastaların mikrop kapmaması için kişisel temizliğinize dikkat ediniz. II. Hasta yatağına oturmayınız. III. 1-10 yaş arası çocukları ziyarete getirmeyiniz. Hastane odasıyla ilgili yapılan bilgilendirmede bazı simgelerin karşısındaki açıklama bölümleri boş bırakıl- mıştır. Boş bırakılan simgelerin karşısına sırasıyla numaralanmış cümlelerden hangileri getirilmelidir? A) III B) I C) III D) II II II I I I III II III Türkçe 98 8. Sınıf
PARÇADA ANLAM 14 TEST 4. Zeka, düşünüp akıl yürütebilme becerisidir. Howard Gardner, insan zekasını 8 alt kategoriye ayırmıştır. Gardner, çoklu zeka kuramına göre her insanın zekasını kendine özgü şekillerde kullandığını ifade etmektedir. Sözel Zekâ: Uzamsal Zekâ: Zihindeki düşünceleri söz- Görülenleri kolayca hafı- cüklerle ifade edebilme, zaya alma, anlatılanları zi- hitabet, sözlü-yazılı su- hinde canlandırma, gör- num yeteneği sel tasarımlar yapma Matematiksel Zekâ: Kinestetik Zekâ: Sayı ve sembolleri etkin Jest ve mimikleri ustaca kullanma, soyut kavram- kullanma, zihin ve beden lar türetme ve mantık yü- uyumu, küçük kasları iyi rütebilme becerisi kullanabilme becerisi Doğasal Zekâ: İçsel Zekâ: Doğayı ve doğadaki can- Kişinin kendini iyi tanıma- lıları inceleyip çıkarımlar sı, beceri - hedef uyumu elde etme becerisi Müziksel Zekâ: Sosyal Zekâ: Sesleri yorumlama, bir Bireysel ve toplumsal dav- araya getirme ve işleme ranışları iyi analiz etme, yeteneği, ritim duygusunu iyi iletişim kurma becerisi iyi kullanma yetisi Çoklu zeka kuramına göre, mesleklerindeki beceri ile zeka türünü eşleştiren kişilerden hangisinin ifadesi yanlıştır? A) B) Mesleğimde sayısız ameliyat Mesleğim gereği müvekkilleri- yaptım. Çok hassas müdaha- HUKUK mi savunurken ikna kabiliyetimi lerlerde bulundum. Kinestetik zekâmın bu konuda gelişmiş kullanıyorum. Bu konuda sözel zekâmın gelişmiş olduğunu olduğunu düşünüyorum. düşünüyorum. Doktor Avukat C) Komedi gösterilerinde etrafım- D) daki kişileri güldürmekten zevk Etrafımda bana ilham veren duyuyorum. Bu konuda birçok nesne var. Onları doğasal zekâmın gelişmiş izleyerek yeni tasarımlar olduğunu düşünüyorum. yapabiliyorum. Bu konuda uzamsal zekâmın gelişmiş olduğunu düşünüyorum. Komedyen Mimar Türkçe 8. Sınıf 99
TEST14 PARÇADA ANLAM 5. Sanatçıların yaptığı eserlerdeki karakterlerin sahip olduğu fiziksel özellikler günümüzün araştırma konusu olmuş- tur. Bir ressamın günümüzden yüzlerce yıl önce tablosuna vurduğu fırça darbesinden o zamanlar yaşamış bir in- sanın nasıl bir hastalığa sahip olduğu tahmin edilmiştir. Bu araştırma sonucu karşımıza çıkan yukarıdaki tabloya göz atacak olursak Ressam Vladimir Borovikvosky’nin 1796 yılında yapmış olduğu Murtaza Kuli Han tablosunda, tablodaki kişide klinodaktili (parmakların kıvrık kalması) hastalığı olduğu görülebilmektedir. Bunun dışında birkaç tablo daha inceleyen araştırmacı aşağıdaki tablolardaki kişilerin hastalıklarını da ortaya koymak istemiştir. I. II. Portrait of the Ferrara Court V. Charles Tablosu, Jester Gonella Tablosu, Ressam Lucas Cranach, Ressam Jean Fouquet, (1442) (1533) III. IV. Aziz Onophrius Tablosu, Albay Juan de Zengotita Ressam Jusepe de Ribera, Bengoa Tablosu, (1642) Ressam Lopez V. Portana, (1842) Buna göre, aşağıdakilerden hangisi tablolarda tespit edilen hastalıklardan biri olamaz? A) Görme bozukluğu B) Göz kapağı düşüklüğü C) Çıkıntılı çene D) Çökük göğüs kafesi Türkçe 100 8. Sınıf
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196