1TEST PEKİŞTİRME TESTİ 4. İKLİMİN ETKİSİ Toprak oluşumunda etkili olan ana iklim elemanları sı- V caklık ve yağıştır. Bu iki faktör fiziksel ve kimyasal çö- zünmeyi, bitki örtüsünün yetişmesini ve yoğunluğunu, bitki kalıntılarının ayrışarak humusa dönüşmesini ve topraktaki canlı hayatın aktivitesini etkiler. IV ANAKAYANIN ETKİSİ III Ana kayanın çözülmesi ile birçok mineral mad- de açığa çıkmakta ve bunların toprak suyun- II da erimesi sonucu bitkiler beslenmekte ve top- I rakta organizma faaliyetleri başlamaktadır. ZAMANIN ETKİSİ Toprak oluşumunun süresi ana ka- yanın direcine ve iklim şartlarına bağ- lı olarak değişiklik gösterir. Söz geli- mi nemli iklim ve kolay ayrışabilen bir kaya üzerinde 1 cm kalınlığında toprak oluşabilmesi için yaklaşık 100 yıl geçmesi gerekirken aynı iklim böl- gesindeki dirençli kaya üzerinden 1000 yıl geçmesi gereklidir. YERŞEKİLLERİNİN ETKİSİ Yerşekillerinin eğim, yükselti ve bakı özellik- leri toprak oluşumu üzerinde etkili olmakta- dır. Arazinin eğimli olması halinde çözülen maddeler yerçekimi ve sel sularının etkisi ile devamlı olarak süpürülmeye uğrar. CANLILARIN VE BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN ETKİSİ Toprak yüzeyine düşen dal, yaprak ve meyvelerden oluşan bitki kalıntıları iklim koşullarına bağlı olarak bir- kaç ay ile birkaç yıl içerisinde mikroorganizmalar ta- rafından parçalanarak humusa dönüşmektedir. Hu- mus toprağın rengini koyulaştırır ve daha verimli hale gelmesini sağlar. Yukarıda numaralanmış bir şekilde verilen toprak oluşumunu etkileyen faktörlerden hangisi veya hangi- leri olmazsa kalan faktörlerin toprak oluşumuna herhangi bir etkisi olmaz? A) Yalnız I B) I ve II C) II, III ve IV D) Yalnız V 12 8. Sınıf
PEKİŞTİRME TESTİ 1 TEST 5. Aşağıda; koyun cinsi, mevsim, zaman ve otlak alan değişkenlerine göre aylık üretilen süt miktarının gösterildiği tablo verilmiştir. Kış Yaz Orta Anadolu Karacabey Orta Anadolu Karacabey Saat Merinosu Merinosu Merinosu Merinosu Orman alanı 6 saat gündüz 6 saat gece 30 litre 35 litre 60 litre 70 litre Çayır alanı 8 saat gündüz 4 saat gece 40 litre 45 litre 70 litre 80 litre Yayla alanı 6 saat gündüz 8 saat gece 50 litre 55 litre 80 litre 85 litre Sera alanı 8 saat gündüz 0 saat gece 30 litre 40 litre 10 litre 15 litre Bu bilgilere göre az çalışarak daha çok süt verimi elde etmek isteyen bir çiftçi aşağıdakilerden hangisini tercih etmelidir? Koyun Otlama alanı Mevsim Süre A) 3 saat gündüz 3 saat gece B) 3 saat gündüz 4 saat gece C) 6 saat gündüz 0 saat gece D) 4 saat gündüz 2 saat gece Türkçe 13
TEST 1 PEKİŞTİRME TESTİ 6. Erzurum’un köylerinde üretilen ürünleri araştıran TÜİK uzmanları şu sonuçlara ulaşmıştır: Pekmez üretim oranında en yüksek köy %56 ile Elmalı’dır. Elmalı’yı %51 ile Özbağ köyü ve %45 ile Kirazlı takip etmektedir. %39 ile üç köy; Koç, Ulubel ve Özlü aynı orana sahip olmuşlardır. Peynir üretiminde ise en dikkat çe- ken köy %32 ile Özlü olmuştur. Koç %26 ile ikinci sırada, Ulubel %21 ile üçüncü sıradadır. Az bir farkla Özbağ ve Elmalı köyleri %19 oranı ile dördüncü sıradadır. Diğer köy ise %16 oranıyla son sıradadır. Bu bilgilere göre söz konusu köylerin üretim analizini gösteren grafik aşağıdakilerden hangisidir? A) B) %60 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 Pekmez Peynir %0 Pekmez Peynir Kirazlı Kirazlı Elmalı Özbağ Özlü Elmalı Özbağ Özlü Koç Ulubey Koç Ulubey C) D) %60 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 Peynir %0 Peynir Pekmez Kirazlı Pekmez Kirazlı Özlü Özlü Elmalı Özbağ Elmalı Özbağ Koç Ulubey Koç Ulubey 14 8. Sınıf
PEKİŞTİRME TESTİ 1 TEST 7. Birçok atın bulunduğu bir çiftlikte atların kullanım şekilleri ve at cinsleri şöyledir: Avatar I. Acil işlerde hızlı atlar kullanılır. II. Uzun mesafelerde metal nallı atlar kullanılır. III. Yük taşımada yük beygirleri kullanılır. IV. Yarışlarda şampiyon atlar kullanılır. V. Normal atlar hızlı, şampiyon atlar çok hızlı koşar ve ağır atlar çok yük taşır. Gümüş Düldül Hızlı koşu atı Şampiyon koşu atı Ağır yük beygiri (metal nallı) (metal nallı) (metal nallı) Akçabey Karaca Altun Hızlı koşu atı Şampiyon koşu atı Ağır yük beygiri (kauçuk nallı) (kauçuk nallı) (kauçuk nallı) Bir yaz sabahında atları kullanan çiftliktekiler ile ilgili şunlar bilinmektedir: I. Ahmet Ağa köyler arası uzun mesafeli koşu yarışına katılmıştır. II. Ayşe Hatun çok kısa bir mesafeden ağır bir yük taşımıştır. III. Hasan Ağa en çok sevdiği atıyla yakın mesafedeki komşu köye dayısını ziyarete gitmiştir. IV. Leyla Hatun yakın mesafeli at koşusunda birinci olmuştur. Bu bilgilere göre kimin hangi ata bindiği hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? Ahmet Ağa Ayşe Hatun Hasan Ağa Leyla Hatun A) Karaca Avatar Düldül Gümüş B) Düldül Avatar Karaca Akçabey C) Düldül Altun Akçabey Karaca D) Karaca Altun Gümüş Düldül Türkçe 15
TEST 1 BÖLÜM DEĞERLENDİRME TESTİ 1129 1. Yandaki görselde Afrika kıtasında ya- I şayan zürafaların bulundukları bölgeler II verilmiştir. III IV • Birbirine yakın bölgelerde yaşayan Batı Afrika Rothsild Ağlı zürafa zürafaların desenleri aynıdır. zürafası zürafası V • I. resimdeki desene sahip zürafa sa- Masai D) 7 dece Batı Afrika'da yaşamaktadır. zürafası • Masai Bölgesi'ndeki zürafaların ren- Angola gi Ağlı zürafadan daha koyudur. zürafası • Zürafaların desenlerindeki farklılı- Güney Afrika ğın sebebi iklim ve beslenme koşul- zürafası larıyla ilgilidir. • Afrika'da birçok zürafa türü bulun- maktadır. • Fiziksel boyutları en büyük olan zü- rafalar Ağlı zürafa türüdür. • Aynı bölgelerde farklı tür zürafalar yaşayabilir. Bu bilgilere göre görselle ilgili yapılan değerlendirmelerden kaçı yanlıştır? A) 1 B) 3 C) 5 2. Gelecekteki Çocuğunuzun Göz Rengi Anne - Baba Çocuğun Göz Rengi Anne - Baba Çocuğun Göz Rengi I. + IV. + = = II. + V. + %75 %18.75 %6,25 %1 %75 %25 III. + VI. + = = %50 %37,5 %12,5 %0 %50 %50 = = %50 %0 %50 %0 %1 %99 • I. tip birleşmede 3 farklı göz renginin olma ihtimali de vardır. D) 4 • Tüm birleşmelerde yeşil renkli göze rastlanabilir. 8. Sınıf • Mavi renkli göze rastlanma ihtimali tüm birleşmelerde vardır. • IV. tip birleşmede kahverengi göze rastlanma ihtimali çok azdır. • V. tip birleşmede yeşil veya mavi olmama ihtimali iki renk için aynıdır. • Aynı renk gözlerle olan birleşmelerde farklı bir göz renginin ortaya çıkma ihtimali yoktur. Yukarıdaki görselle ilgili yapılan değerlendirmelerden kaçı doğrudur? A) 1 B) 2 C) 3 16
BÖLÜM DEĞERLENDİRME TESTİ 1 TEST 3. Araçlarda bulunan gösterge panel uyarı ışıklarından bazı simgeler ve açıklamaları aşağıda verilmiştir: Cam Yıkama Suyu Araba Göstergeleri Şarj Sistemi İkaz Lambası Lastik Basınç Uyarısı İkaz Lambası Yakıt Miktarı Uyarı Lambası Motor Yağı Basıncı Uyarı İkaz Lambası ESP/ASR Sistemleri Araba Göstergesi Hava Yastığı Ve Emniyet Kemeri Sistemi Uyarı Lambası Dizel Partikül Filtresi Hararet Göstergesi Arıza Lambası Dizel Motor Uyarı İkaz Göstergesi Egzoz Sistemi Kontrol Lambası Araç Göstergesi Kapı açık kalmış uyarısı ABS Fren Sistemi Uyarı Lambası Tepeden iniş kontrol Adaptif Hız Sabitleme Araç İkaz Işığı Ekonomik sürüş göstergesi Bu bilgilere göre yukarıda gösterge paneli verilen bir araç için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) ABS fren sistemi devrede ve ekonomik sürüş sisteminde kullanılmaktadır. B) Tepeden iniyor ve lastik basınçlarının gözden geçirilmesi gerekiyor. C) Hız sabitleyici sistemi devrede ve hızı 55 km/sa. sabitlenmiş durumdadır. D) Dizel partikül filtresi uyarı vermektedir ve yağ basıncında değişiklik vardır. Türkçe 17
1TEST BÖLÜM DEĞERLENDİRME TESTİ 4. • En önce kurulan üniversite en başarılıdır. • Bazı üniversitelerin başarılarında düşüşler olmuştur. • İlk 500 üniversite içinde Türkiye'de olmayan üniversiteler de vardır. • Koç Üniversitesi 2014'e göre 2015'te daha başarılı olmuştur. • Sıralamadaki başarı grafiği yıllara göre sürekli artan üniversite sadece Boğaziçi'dir. • Son bir yıl içinde başarısını en çok artıran üniversite ODTÜ'dür. • Ülkemizde üniversitesi olmayan şehir kalmamıştır. • İstanbul, Ankara ve İzmir'deki üniversite sayısı ülkemizdeki toplam üniversite sayısının yarısından azdır. Verilen tabloyla ilgili yapılan değerlendirmelerden kaçı yanlıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 18 8. Sınıf
BÖLÜM DEĞERLENDİRME TESTİ 1 TEST 5. 6 - 8 Aylık 8 - 10 Aylık 10 - 12 Aylık 12 Ay ve Üzeri Meyveler Muz Nektarin Mango Çilek Avokado Papaya Ananas Böğürtlen Kayısı Kuru üzüm Elma Blueberry Portakal Dut Şeftali Mandalina Kavun Kivi Bir önceki aydakiler Armut Bir önceki aydakiler eklenebilir karıştırılabilir. Bir önceki aydakiler eklenebilir karıştırılabilir. eklenebilir karıştırılabilir. Sebzeler Taze fasulye Brokoli Soya fasulyesi Mısır Bezelye Patlıcan Domates Kabak Karnabahar Ispanak Bir önceki aydakiler Bamya eklenebilir karıştırılabilir. Tatlı biberler Turp Pazı Patates Mercimek Kuru Fasulye Bal kabağı Soğan Nohut Pancar Kuşkonmaz Havuç Bir önceki aydakiler Şalgam eklenebilir karıştırılabilir. Bir önceki aydakiler eklenebilir karıştırılabilir. Unlar Beyaz pirinç Buğday ruşeymi Esmer pirinç Makarna Çavdar Bir önceki aydakiler Buğday eklenebilir karıştırılabilir. Yulaf Kinoa Şarküteri Yoğurt Önceki ayın aynısı Önceki ayın aynısı İnek sütü Peynir Bir önceki aydakiler eklenebilir karıştırılabilir. Etler Tavuk Balık Dana eti Ton balığı Koyun eti Hindi eti Somon Sardalya Uskumru Beyaz balık çeşitleri Bir önceki aydakiler eklenebilir karıştırılabilir. Ayşe Hanım, 23 Nisan doğumlu bebeği Bahar'a ek gıda vermeye başlamıştır. Ayşe Hanım'ın aylara göre Bahar'a yedirebileceği gıdalarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 23 Ekim'den itibaren patates tüketebilir. B) 23 Kasım ve 23 Aralık tarihleri arasında et ürünlerinden herhangi birini tüketemez. C) Brokoliyi 23 Ocak tarihinden daha önce tüketebilir. D) 23 Şubat'tan itibaren mercimek tüketebilir. Türkçe 19
1 ÇIKMIŞ SORULARTEST 1131 1. Otomobillerde hibrit teknoloji, çevreci ve ekonomik olması nedeniyle son yıllarda tercih edilmeye başlandı. Hibrit araçlarda fosil yakıtla ve elektrikle çalışan iki ayrı motor bulunur. Hibrit otomobil teknolojisi bu iki motoru, uygun du- rumlar için “değişmeli” veya “beraber” kullanarak aracın yakıt verimliliğini artırırken zararlı gaz salınımını azaltır. Hibrit Otomobilin Çalışma Sistemi Kalkış: Sadece elektrikli motor çalışır. Normal sürüş: Asıl gücü elektrikli motor sağlarken diğer motor gerektiğinde destek olur. Hızlı sürüş: Benzinli motor asıl gücü sağlarken elektrikli motor destek olur. Yavaşlama-Frenleme: Benzinli ve elektrikli motor durur. Pilin Şarj Olma Durumları • Benzinli motor çalıştığında düşük düzeyde şarj olur. (Hızlı sürüşte şarj olmaz.) • Frenleme sırasında yüksek düzeyde şarj olur. YüYküskeskekYüksek OrOtarta Orta DüDşüüşkükDüşük BeBneznඈnzlඈඈnBmlඈeomntzoඈrtnolrඈ motEolrEekletrkඈktrlඈඈkEmllඈeomkttorඈrtkolrඈ motor PඈPl ඈl Pඈl Uyarı: Simgeler üzerindeki bölmelerin doluluk seviyesi, motorların çalışma seviyesini ve pilin şarj olma duru- munu göstermektedir. Bu bilgilerden yola çıkarak benzinli ve elektrikli motorun çalışma seviyeleri ile pilin şarj olma durumunu göstermek isteyen biri, aşağıdakilerin hangisinde yanlışlık yapmış olur? A) Kalkış: B) Normal sürüş: C) Hızlı sürüş: D) Yavaşlama-Frenleme: 20 LGS 8. Sınıf
ÇIKMIŞ SORULAR 1 TEST 2. Türkiye’de taşıt plaka kodları, 27 Eylül 1962 tarihinde yayımlanan yönetmelikle düzenlenmiştir. Bu tarihte il niteli- ğinde bulunan 67 şehre alfabetik sıraya göre taşıt plaka kodları verilmiştir. Bu tarihten sonra farklı zamanlarda il olan şehirlere de taşıt plaka kodu verilmiştir. İLLERİN PLAKA KODLARI TABLOSU 01 11 21 31 41 51 61 71 81 Adana Bilecik Diyarbakır Hatay Kocaeli Niğde Trabzon Kırıkkale Düzce 02 12 72 Adıyaman Bingöl 22 32 42 52 62 Batman 03 13 Edirne Isparta Konya Ordu Tunceli 73 Afyon Bitlis Şırnak 04 14 23 33 43 53 63 74 Ağrı Bolu Elazığ İçel Kütahya Rize Şanlıurfa Bartın 05 15 75 Amasya Burdur 24 34 44 54 64 Ardahan 06 16 Erzincan İstanbul Malatya Sakarya Uşak 76 Ankara Bursa Iğdır 07 17 25 35 45 55 65 77 Antalya Çanakkale Erzurum İzmir Manisa Samsun Van Yalova 08 18 78 Artvin Çankırı 26 36 46 56 66 Karabük 09 19 Eskişehir Kars Kahramanmaraş Siirt Yozgat 79 Aydın Çorum Kilis 10 20 27 37 47 57 67 80 Balıkesir Denizli Gaziantep Kastamonu Mardin Sinop Zonguldak Osmaniye 28 38 48 58 68 Giresun Kayseri Muğla Sivas Aksaray 29 39 49 59 69 Gümüşhane Kırklareli Muş Tekirdağ Bayburt 30 40 50 60 70 Hakkâri Kırşehir Nevşehir Tokat Karaman Bu bilgilerden aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) Ardahan, Eskişehir’den sonra il olmuştur. B) Şanlıurfa’ya “Şanlı” unvanı 27 Eylül 1962’den sonra verilmiştir. C) Gaziantep “Gazi” unvanını 27 Eylül 1962’deki düzenlemeden önce almıştır. D) Bursa, Manisa’dan önce il olmuştur. LGS 3. Aşağıdaki tablolarda İstanbul’daki tiyatro etkinliklerine ait bazı veriler paylaşılmıştır. Yıllar Gösteri Sayısı Yıllar Seyirci Sayısı Salon Sayısı Koltuk Sayısı 8.299 2015 2.134.685 224 76.649 2015 8.377 201 69.493 Yerli 2016 10.210 2016 2.257.499 237 71.603 Yabancı 2017 10.776 211 80.781 2018 2.841 2017 2.580.069 2015 2.902 2016 2.968 2018 3.003.641 2017 3.400 2018 Yukarıdaki tablolara göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Seyirci sayısının en düşük olduğu yıl, yabancı gösteri sayısı en yüksek sayıdadır. B) Koltuk sayısının en düşük olduğu yıl, seyirci sayısı da en düşük sayıdadır. C) Yerli gösteri sayısı her yıl artarken yabancı gösteri sayısı azalmaktadır. D) Tiyatro salon sayısının en yüksek olduğu yıl, seyirci sayısı bir önceki yıla göre artmıştır. MEB Örnek Soru Türkçe 21
Yapay Yapay zekâya zekâya TEST 1 %27 ÇIKM%IŞ26 SOİnRsanULAR İnsan zekâsına zekâsına %73 %74 4. Yapılan bir ankette, sorulara verilen cevapların yüzdesi grafiklerde gösterilmiştir. ● Yapay zekâya mı, ඈnsan zekâsına mı ● Yapay zekânın günümüzde pek çok ඈşඈ daha çok güvenඈrsඈnඈz? ඈnsanın yerඈne yapıyor olması sඈzඈ endඈ- şelendඈrඈyor mu? ÇALIŞANLAR ÖĞRENCİLER ÇALIŞANLAR ÖĞRENCİLER Yapay Yapay İnsan zekâya zekâya zekâsına %27 %26 %74 İnsan Evet %41 Hayır %47 zekâsına Hayır %59 Evet %53 %73 ● Yapay zekânın günümüzde pek çok ඈşඈ Aşağıdaඈşkneislleaernndıdneඈrnඈyyehorraඈnnmeguyi?saipbıyuogr roalfmikalesırisnඈzrඈaepnodrඈl-aştırılmış hâlidir? A) AraştırÇmAaLIsŞoAnNuLcAuRna göre çalıÖşĞanRlEaNr CyİaLpEaRy zekâya öğrencilerden çok güvenmektedir. Çalışanlar öğrencilere göre yapay zekânın, işleri insanın yerine yapmasından daha çok endişe duymaktadır. B) Yapılan araştırmaya göre insan zekâsına, çalışanlar öğrencilerden daha çok güvenmektedir. İşleri insanın ye- rine yapay zekEâvneıtn%y4a1 pıyor olmasında ise öğrenciler çalışanlardan daha endişelidir. gAüravşeHtnaırydmıriğ%ai 5sg9oönrüulçülra.rAınnacabkakikıHlidagıyğrıurın%pd4aa7rhaesEımvnedtça%ak5lıi3şeannlbaürıynühkefmarkd,eişöleğrrieinncsialenrıinn C) yapay zekâya insan zekâsından çok yerine yapay zekânın yapmasından öğrencilerin daha çok endişe duymasıdır. D) Öğrenci ve çalışanlarla yapılan bir araştırmanın sonucu her iki kitlenin de insan zekâsına daha çok güvendi- ğini ortaya koymuştur. Yapay zekânın insanların işini yapmasından duyulan endişenin öğrencilerde daha yük- sek olduğu görülmüştür. Çıkmış Soru 5. Bu iki grafik karşılaştırıldığında aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylenebilir? Örnek Soru A) Orta gelirli ülkelerde su kullanımı, yüksek gelirli ülkelerden daha fazladır. 8. Sınıf B) Hem tarım yapıp hem yüksek gelir elde eden ülke yoktur. C) Düşük gelirli ülkelerde ev sayısı daha fazladır. D) Yüksek geliri olan ülkeler, suyun büyük bölümünü sanayi için kullanmaktadır. 22
ÇIKMIŞ SORULAR 1 TEST 6. Plaj Sayısı 590 Plaj Sayısı 519 590 459 519 399 459 368 İtalya Fransa Yunanඈstan İspanya 399 • Tü3r6k8iye 2018’de sıralamadaki yerini korumuştur. • 2018’dİtealyFaranFsraan, sİtaalya’yı geçYeurneaknsඈsotnansıİrsapdaannyakurtulmuştur. • Yunanistan 2018’de liderliğini kaybetmiştir. • İspanya 2018’de Yunanistan’ı geçerek bir sıra yükselmiştir. Bu bilgilere göre 2017 yılıAn)a Pailat j“SÜalkyeısleı re Göre Mavi Bayraklı Plaj Sayısı”nı gösterBe)nPglaraj Sfikayaısşıağıdakilerden hangisi olabilir? A) Plaj Sayısı B) Plaj Sayısı Fransa İspanya Türkඈye İtalya Yunanඈstan Ülkeler İtalya Fransa Türkඈye Yunanඈstan Fransa İspanya Türkඈye İtalya Yunanඈstan Ülkeler İtalya Fransa Türkඈye Yunanඈstan İspanya Ülkeler C) Plaj Sayısı D) Plaj Sayısı C) Plaj Sayısı D) Plaj Sayısı Ülkeler İtalya Fransa Yunanඈstan Türkඈye Fransa İtalya Türkඈye İspanya Yunanඈstan Ülkeler Ülkeler Fransa İtalya Türkඈye İspanya Yunanඈstan İtalya Fransa Yunanඈstan Türkඈye İspanya Çıkmış Soru Türkçe 23
1 ÇIKMIŞ SORULARTEST 7. İnsanların deneyimledikleri farklı durumlar karşısında sabit bir algısı olduğunu düşünmek hatadır. Çünkü insanların algılarını çeşitli yollarla etkilemek mümkündür. Bu etkileme yollarının başında ise karşılaşılan durumun kişiye sunul- ma biçimi gelmektedir. Aşağıdaki deneylerin hangisinde sunuş biçiminin, insan algısı üzerindeki etkisi örneklenmiştir? A) Yetkililerin, metro istasyonlarında yolculara klasik müzik dinletmeleri durumunda onlardaki taşkınlık ve gü- rültü çıkarma, etrafa zarar verme gibi birçok olumsuz davranış türünün önemli ölçüde azalması B) Bir kalemin ortasından ısırılarak bir süre ağızda tutulması durumunda yüzdeki gülme kaslarının harekete geç- mesi ve bu yapay gülümsemeden kaynaklı olumlu sinyallerin beyne ulaşması ile kişinin daha mutlu bir ruh hâ- line girmesi C) Araştırmacıların bir dolu bardak suyun yarısını boşalttıklarında durumu gözlemleyenlerin yüzde 69’unun, barda- ğı yarısı boş olarak değerlendirmesi buna karşılık boş bardağı yarısına kadar su ile doldurduklarında gözlemci- lerin yüzde 88’inin bardağı yarısı dolu olarak değerlendirmesi D) Bulundukları ortama bırakılan şekerleri yarım saat boyunca yememeleri hâlinde kendilerine o şekerlerin ya- nında başka şekerler de verileceğinin söylendiği çocuklardan, verilen süre içinde kendini kontrol edip şekere dokunmayanların şekerleri yiyenlere göre yıllar sonra daha mutlu ve başarılı bir yaşam sürdüklerinin belirlen- mesi Örnek Soru 8. Desibel, ses şiddetini ölçmek için kullanılan bir birimdir. Uzmanlar, 85 desibel üzerindeki bir sesle sürekli karşı kar- şıya kalanlarda işitme bozukluğunun oluşabileceği konusunda hemfikir. Aşağıdaki grafikte canlı ve cansız bazı varlıkların çıkardığı seslerin desibeli gösterilmiştir. Havaඈ fඈşek Jet motoru Sessඈzlඈk 130 dB 140 dB 0 dB Nefes 10 dB Gök gürültüsü 20 dB Düşen yaprak 120 dB Trombon 110 dB DESİBEL 30 dB Fısıltı (dB) 40 dB Yağmur Helඈkopter 100 dB 50 dB Buzdolabı 90 dB 80 dB 60 dB Saç kurutma Konuşma makඈnesඈ Otomobඈl Kamyon Bu bilgi ve görselden hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) Helikopter sesinin desibeli, trombonunkinden düşüktür. B) Jet motorunun sesine uzun süre maruz kalmak işitme bozukluğuna yol açabilir. C) Düşen yaprağın ses şiddeti insan nefesininkinden yüksektir. D) Kamyon ve otomobillerin geçtiği bir yolda durmak işitme kaybına neden olabilir. 24 Örnek Soru 8. Sınıf
ÇIKMIŞ SORULAR 1 TEST 9. Aşağıdaki grafiklerin karşısında açıklamaları verilmiştir. 1957’den itibaren Türkiye’de orman yan- gınlarında kayda değer bir azalma görülü- I. Türkiye’de Orman Yangınlarından Etkilenen Alan yor. Miktarının Yıllara Göre Dağılımı Türkiye’de sera gazı salınımı her geçen (Bඈn hektar) gün artıyor. 180- 160- 140- 120- 100- 80- 60- 40- 20- 1947 1957 1967 1977 1987 1997 2007 2017 0- 1937 II. Türkiye’de Sera Gazı Kaynaklarının Dağılımı %4 %11 %36 %17 Sanayඈ %32 III. Türkiye’de Kent ve Kır Nüfusunun Yıllara Göre Toplam Nüfus İçඈndekඈ Payı (%) 1970 1980 1990 2000 2010 2020 1960’tan beri Türkiye’de kent nüfusunun 100 ▬ toplam nüfus içindeki payı her yıl artarken kır nüfusunun payı azalmıştır. 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1960 • • Numaralanmış grafiklerden hangileri açıklamaları ile örtüşmez? A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve II. D) II ve III. Örnek Soru Türkçe 25
TEST 1 ÇIKMIŞ SORULAR 10. EBA TV Ortaokul Haftalık Ders Programı Sınıf Başlangıç Pazartesඈ Salı Çarşamba Perşembe Cuma Saatඈ İngඈlඈzce Fen Bඈlඈmlerඈ 09.00 Türkçe Sosyal Bඈlgඈler İngඈlඈzce Türkçe İngඈlඈzce 09.30 Matematඈk Matematඈk Fen Bඈlඈmlerඈ 5. Sınıf Dඈn Kültürü ve Matematඈk Türkçe Ahlak Bඈlgඈsඈ Türkçe Fen Bඈlඈmlerඈ Matematඈk Fen Bඈlඈmlerඈ Matematඈk İngඈlඈzce Fen Bඈlඈmlerඈ 10.00 Türkçe Sosyal Bඈlgඈler İngඈlඈzce Türkçe 10.30 Matematඈk Matematඈk 6. Sınıf Dඈn Kültürü ve Türkçe Ahlak Bඈlgඈsඈ Türkçe Matematඈk Fen Bඈlඈmlerඈ Matematඈk 11.00 Sosyal Bඈlgඈler İngඈlඈzce 11.30 7. Sınıf Dඈn Kültürü ve Ahlak Bඈlgඈsඈ 8. Sınıf 12.00 Fen Bඈlඈmlerඈ 12.30 İngඈlඈzce T.C. İnkılap Tarඈhඈ ve Atatürkçülük Dඈn Kültürü ve Ahlak Bඈlgඈsඈ Fen Bඈlඈmlerඈ TEKRAR 13.30-21.30 Ahmet 7. sınıf, kardeşi Eren ise 5. sınıf öğrencisidir. İki kardeş, MEB’in hazırladığı EBA TV Ortaokul Haftalık Ders Programı’na göre uzaktan eğitim alacaktır. Dersler 20 dakika sürmektedir ve her bir dersten sonra 10 dakikalık et- kinlik kuşağı yer almaktadır. Ahmet ve Eren ilk günkü ders yayınlarını verimli bir şekilde takip eder. Ancak oturdukları apartmanın elektrik tesi- satındaki arıza nedeniyle salı günü 09.30-11.30, cuma günü ise 09.00-09.30 ve 11.00-11.30 saatleri arasındaki derslerin yayınlarını izleyemez ve bu derslere ait yayınların tekrarlarını izlemeye karar verir. Buna göre Ahmet ve Eren’in, tekrar yayınlarını izleyecekleri dersler aşağıdakilerin hangisinde doğru ve- rilmiştir? Salı Cuma A) Eren: Sosyal Bilgiler Ahmet: Fen Bilimleri B) Eren: Fen Bilimleri Ahmet: Sosyal Bilgiler Eren: Fen Bilimleri Ahmet: Matematik C) Eren: Sosyal Bilgiler Ahmet: Sosyal Bilgiler Eren: İngilizce Ahmet: Fen Bilimleri D) Eren: Fen Bilimleri Ahmet: Sosyal Bilgiler Eren: Fen Bilimleri Ahmet: İngilizce Eren: İngilizce Ahmet: Matematik Örnek Soru 26 8. Sınıf
ÇIKMIŞ SORULAR 1 TEST 11. Türkඈye, küresel ısınmanın sonuçlarını en çok SON 49 YILIN hඈsseden ülkeler arasında yer alıyor. EN SICAK 6 YILI (Ortalama sıcaklık) 2010 15,6 ºC Türkඈye’nඈn 2000-2019 Yılları Arası 2018 15,5 ºC Ortalama Sıcaklığı 2014 14,9 ºC 2019 14,8 ºC 14,1 °C 2001 14,5 ºC 2016 14,4 ºC °C 2000-2019 ARASI ORTALAMA SICAKLIK DEĞERLERİ 20 15,6 14,9 14,3 14,4 14,2 15,5 14,8 15 13,5 14,5 13,7 13,7 14,1 14,1 14,1 14,2 14,2 13,6 13,6 13,5 13,2 10 5 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Yıllar 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Bu görselden, I. Türkiye’de 2000-2019 yılları arasında ortalama sıcaklık değerinin en düşük olduğu yıl 2011’dir. II. 2019’da Türkiye’de son 49 yılın dördüncü en sıcak yılı yaşanmıştır. III. 2000-2019 yılları arasındaki ortalama sıcaklık, 2001’in ortalama sıcaklığından fazladır. yargılarından hangileri çıkarılabilir? A) Yalnız I. B) I ve II. C) II ve III. D) I, II ve III. Örnek Soru Türkçe 27
TEST 1 ÇIKMIŞ SORULAR 12. Aşağıda Arda, Beril, Ceylin ve Didem adlı kişilerin aldığı bilgisayarların özellikleri verilmiştir. Adı Ağırlığı Fiyatı Depolama Alanı Batarya Ömrü Ekran Boyutu K 1,9 kg 3.500 TL 256 GB 8 saat 39,60 cm L 1,7 kg 2.700 TL 128 GB 7 saat 35,56 cm M 1,4 kg 3.900 TL 256 GB 10 saat 35,56 cm N 2 kg 2.900 TL 128 GB 6 saat 39,60 cm Her biri farklı bir bilgisayar alan bu kişilerin satın aldığı bilgisayarların özellikleri şu şekildedir: • Arda, rahat taşınabilen ve depolama alanı en geniş olan bilgisayarı; • Beril, şarjı mümkün olduğunca uzun süre dayanan ve en büyük ekranlı bilgisayarı; • Didem, fiyatı en uygun olan bilgisayarı almıştır. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Arda ile Beril’in aldığı bilgisayarların depolama alanları aynıdır. B) Beril’in bilgisayarı Ceylin’in bilgisayarından daha hafiftir. C) Ceylin’in bilgisayarının ekran boyutu Didem’inkinden büyüktür. D) Didem’in bilgisayarının batarya ömrü Arda’nınkinden fazladır. Örnek Soru 13. “Mavˉ Gezegen”ˉn Okyanusları Tehdˉt Altında Bඈrleşmඈş Mඈlletler (BM), 2009 ඈtඈbarıyla 8 Hazඈran'ı “Dünya Okyanuslar Günü” ඈlan ettඈ. Okyanusların günlük yaşamdakඈ rolüne dඈkkat çekmek, onları korumak ve denඈz kaynaklarını sürdürülebඈlඈr şekඈlde kullanmanın önemඈnඈ vurgulamak ඈçඈn ඈlan edඈlen 8 Hazඈran Dünya Okyanuslar Günü’nün bu yılkඈ teması “Sürdürülebඈlඈr Okyanus İçඈn Yenඈlඈk” olarak belඈrlendඈ. Okyanuslar 3 mˉlyar ˉnsan, ekonomඈk dünyanın %71’ˉnˉ açıdan denඈzlerdekඈ bඈyolojඈk çeşඈtllඈlඈğe bağımlı. kaplıyor. Sanayඈ Devrඈmඈ’nden Okyanuslar aşırı av- bu yana zehඈrlඈ atık- lanma, ඈklඈm değඈşඈklඈğඈ, lardan dolayı okya- plastඈk ve petrol kඈrlඈlඈğඈ nus asˉtlenmesˉn- gඈbඈ tehlඈkelerle karşı de %26 artış karşıya. kaydedඈldඈ. Bu infografikten (bilgilendirici görsel) aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? Örnek Soru A) Okyanusların, dünyanın büyük bir bölümünü kapladığına 8. Sınıf B) Okyanuslarda insan kaynaklı kirlenmelerin önüne geçildiğine C) BM’nin Dünya Okyanuslar Günü’nü ilan etme amacına D) Okyanusların bazı insanlar için geçim kaynağı olduğuna 28
ÇIKMIŞ SORULAR 1 TEST 14. 3. Antibiyotik bakterilerde Hayvanlara antibiyotik direnci antibiyotik bakterilerde dirençli bakteri tarım ürünlerine geçer. hayvandan elde edilen dirençli bakteri yayılır. ette de dirençli bakteri bulunabilir, et uygun bakteri insana geçer. Tarım ürünleri insanlar dirençli bakteri midelerinde kalır. BuBşuekşiledkeilbdeelibrteilleirntilseonrusnolrauinlglailiilagşialiğaıdşaakğiıldeardkeilnerhdaennghisainbgirisçiöbziürmçööznüemrisöinoelarimsiaoz?lamaz? A) ATa) rTıamrdıma dhaa yhvaaynvsaanl sgaülb greübkruell aknuılmlaınyımayı gyıanylagşıtnırlaılmştaırlııldmıra. lıdır. B) BA)nAtibnityiboityikoktiuk llkaunlalannkainş ilkeirş,ilbear,ş kbaalşakrıayllaarıyyalak ınyatkeımn atsetmanasktaaçnın kmaaçılındmır.alıdır. C) CE)t Evet veet üertü ünrleürni,ledroi,ğ druoğyröun tyeömnlteermleleprilşeir pileişrierkiletürekke ttiülmkeetliidlmir.elidir. D) Sebze ve meyveler, denetimden geçirildikten sonra tüketiciye sunulmalıdır. D) Sebze ve meyveler, denetimden geçirildikten sonra tüketiciye sunulmalıdır. Örnek Soru 15. Ülkemizde teknolojik aletlerin kullanım oranına baktığımızda hemen hemen herkesin evinde başköşeye kurulma- yı başaran televizyonu listenin başında görüyoruz. Cep telefonu gibi herkesin cebine girmeyi henüz başaramasa da marifetleriyle kendisinden sonraki sırada yer alan dizüstü bilgisayarın kullanım oranını %50’lerin altına indiren akıllı telefon 3.sırada çıkıyor karşımıza. Genel olarak kullanım alanı iş hayatıyla sınırlı kalan tablet ise sadece nü- fusun çeyreğinin çantasında yerini alabilmiş durumda. Verilen bilgilerden yola çıkarak bir tablo oluşturulmak istendiğinde aşağıdakilerden hangisi doğru olur? AKILLI TELEFON DİZÜSTÜ BİLGİSAYAR TELEVİZYON CEP TELEFONU TABLET A) %82 %47 %81 %25 B) %46 %72 %99 %98 %15 C) %77 %48 %97 %98 %25 D) %49 %75 %99 %91 %15 5 %93 Örnek Soru Türkçe 29
TEST 1 ÇIKMIŞ SORULAR 16 - 17. soruları aşağıda verilen metne göre cevaplayınız. Bir spor salonuna giden kişilerin yapmaları gereken egzersizler vücut tiplerine göre şu şekilde belirlenmiştir: • A vücut tipine sahip olanlar; günlük kırkar dakika olmak üzere pazartesi ve perşembe günleri yoğun, salı ve cuma günleri tempolu, çarşamba günü ise yavaş kardiyo (kalp ve damar egzersizi) çalışmaları yapmalıdır. • B vücut tipine sahip olanlar; günlük yirmişer dakika olmak üzere pazartesi ve perşembe günleri yavaş, salı ve cuma günleri yoğun, çarşamba günü ise tempolu kardiyo çalışmaları yapmalıdır. • C vücut tipine sahip olanlar; günlük otuzar dakika olmak üzere pazartesi ve perşembe günleri yoğun, salı ve cuma günleri yavaş, çarşamba günü ise tempolu kardiyo çalışmaları yapmalıdır. Kardඈyo Çeşඈtlerඈ Yavaş Yoğun Tempolu 16. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi sözü edilen vücut tiplerinin beş günlük egzersiz grafiğidir? A) Süre Yavaş B) Süre Yavaş (dk) Tempolu (dk) Tempolu Yoğun Yoğun 50 50 40 ABC ABC ABC ABC Günler 40 ABC ABC ABC ABC Günler 30 Salı Çarşamba Perşembe Cuma 30 Salı Çarşamba Perşembe Cuma 20 20 10 10 ABC ABC Pazartesඈ Pazartesඈ C) Süre Yavaş D) Süre Yavaş (dk) Tempolu (dk) Tempolu Yoğun Yoğun 50 50 40 ABC ABC ABC ABC Günler 40 ABC ABC ABC ABC Günler 30 Salı Çarşamba Perşembe Cuma 30 Salı Çarşamba Perşembe Cuma 20 20 10 10 ABC ABC Pazartesඈ Pazartesඈ 17. Bu metne göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) A vücut tipine sahip kişiler salı, B vücut tipine sahip kişiler çarşamba günü koşu egzersizi yapabilir. B) A ve C vücut tipine sahip kişiler haftanın aynı günleri mekik ve barfiks egzersizleri yapabilir. C) B vücut tipine sahip kişiler perşembe günü yürüyüş ve aerobik yapabilir. D) C vücut tipine sahip kişiler salı günü yüzebilir ve voleybol oynayabilir. Örnek Soru 30 8. Sınıf
5. Bölüm Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama GÖRSEL YORUMLAMA, AŞAMALI DURUM VE KARMA SORULAR Görsel Yorumlama Yazılı metinler dışında kalan resim, karikatür, fotoğraf, afiş, sembol, şekil, işaret, harita, kroki vb. ögelerin hepsine ve- rilen genel ada görsel denir. Bu ögeleri anlamlandırma ve yorumlamaya ise görsel yorumlama adı verilir. Görsel yorumlama sorularında genellikle; • Verilen görselle ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? • Verilen görselle ilgili aşağıdakilerden hangilerine ulaşılabilir? • Verilen görseli aşağıdakilerden hangisi en iyi özetler? • Verilen görselle ilgili yapılan değerlendirmelerden kaçı doğrudur? • Verilen görsel aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilendirilebilir? soru kalıpları kullanılır. Görsel yorumlarken görseli oluşturan unsurlar; sembol, işaret, harita, resim vb. çok dikkatli bir şekilde incelenip gör- selin vermek istediği ana mesaj, konu vs. doğru bir şekilde belirlenmelidir. Soru kökünde yer alan sınırlandırıcı bilgi, öncül vb. dikkate alınarak soruda verilen seçeneklere göre görsel yorumla- nıp doğru cevaba ulaşılmalıdır. Görsel yorumlamayı bazı görseller üzerinden şu şekilde yapabiliriz: 1. Resim ve Fotoğraf Yorumlama a. Fotoğraf Eski dönemlerdeki günlük yaşamdan bir kesitin yer aldığı yukarıdaki fotoğraftan şu bilgilere kesin olarak ulaşılır: • İnsanların giyim tarzı • Dönemin ulaşım, haberleşme imkan ve araçları • Cadde ve sokakların yapımında kullanılan malzemeler • Yazı dili • Fotoğrafın çekildiği ülke • Binaların dış yapı özellikleri Fotoğraftan kesin olarak çıkarılamayacaklar ise şunlardır: • Halkın ekonomik durumu • Fotoğraftaki kişilerin sosyo-kültürel özellikleri • Otomobili kullanan şoförün kim olduğu • Kullanılan ölçü aletleri vb. Türkçe 31
Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama 5. Bölüm Örnek 9 Kerem : En öndeki otomobil 1972 model kadillaktır. Sami : Sırtında yük taşıyan kişiler köyden inşaatta çalışmak üzere gelmiş işçilerdir. Elif : Araçların kalabalık olduğu alan bir fuar alanıdır. Esra : Fotoğrafın hangi mevsimde çekildiği bilinemez. Ceren : Tarihi öneme sahip ibadethaneler vardır. Efe : Finans işlemlerinin yapılabileceği mekânlar vardır. Verilen fotoğrafla ilgili kimlerin yaptığı değerlendirmeler kesinlikle doğ- rudur? A) Kerem - Elif - Sami B) Ceren - Esra - Efe C) Sami - Elif - Efe D) Kerem - Efe - Ceren Çözüm 9 Verilen fotoğraftan finans işlemlerinin yapılabileceği mekânlar (Anadolu Bankası), tarihi öneme sahip ibadethanelerin varlığı (camiler) ve güneşli bir günde fotoğrafın çekildiği kesin olarak çıkarılabilir ancak sırtında yük taşıyan kişilerin köyden gelip gelmediği, meslekleri, otomobillerin model ve markaları, alanın fuar alanı olup olmadığı ve fotoğrafın han- gi mevsimde çekildiği kesin olarak çıkarılamaz. Cevap B b. Resim Yandaki görselden; • Bulunulan yerin arazi yapısı ve iklim özellikleri, • Ulaşım için ne kullanıldığı kesin olarak çıkarılabilir. Görselden; • Sıcaklığın kaç derece olduğu, • Görseldeki yerin hangi ülkede olduğu, • Resimdeki insanların konuştukları dil ve inanç sistemlerinin ne olduğu, • Ekonomik şartlar ve ticari ürünlerin neler olduğu, • Canlı çeşitliliğinin ne olduğu kesin olarak çıkarılamaz! Örnek 10 Yandaki resim için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenir? A) Bu resimde kırsal yaşamın zorluklarına Anadolu insanının çilesine rahat- lıkla tanık olabilirsiniz. B) Bir hasat mevsimi köle kadınlar ve çocukları, başlarında onları denetleyen bir İngiliz çiftçinin kâhyası... C) Bir yanda kadınlar, çocuklar harıl harıl tarladaki ürünlerin hasadını yapı- yorlar bir yanda ise toplanan ürünler at arabasına yükleniyor. D) Güz mevsiminin sonları... Birazdan yağmur yağacak telaşıyla tarladaki herkes nefes almaksızın çalışıyor. Çözüm 10 Verilen resimdeki insanların hangi coğrafi bölgede oldukları, nereli oldukları, sosyal statülerinin (köle, özgür vs.) ne ol- duğu ve bulunulan mevsimin ne olduğu kesin olarak bilinemez. Resimden çoğu kadın ve çocuklardan oluşan bir insan topluluğunun tarlada çalıştıkları kesin olarak çıkarılır. Cevap C 32 8. Sınıf
5. Bölüm Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama 2. Karikatür Karikatür kelimesi dilimize Fransızcadan geçmiş İtalyanca kökenli bir sözcüktür. İtalyanca \"yüklemek, sorumlu tutmak\" anlamına ge- len \"caricare-\" kelimesinden türetilmiştir. Dolayısıyla karikatürü \"an- lam yüklenmiş resim\" şeklinde ifade edebiliriz. Karikatür, ele aldığı konuları komik veya iğneleyici bir şekilde abar- tarak bazen de çarpıtarak ortaya koyabilir. Karikatür, bir anlamda edebiyattaki abartılı ve çarpıtıcı betimlemenin, aynı amaca yönelik olarak çizim formatında kullanılmasıdır. Örnek: Yandaki karikatüre baktığımızda oduncu, müteahhit, marangoz ve bir çocuğun aynı ağaca baktıklarında ne hayal ettikleri gösterilmiş- tir. Böylece karikatür insanların yaş ve sahip oldukları mesleklere göre aynı şey hakkında farklı bakış açılarına sahip olabileceklerini anlatmak istemiştir. Karikatürde ayrıca örtülü ola- rak insanın çocukluğundaki saflığı, temizliği, masumiyeti ifade edilmiştir. Örnek 11 YAKINDA! AVM 2 1 3 Aa! Senin Doğrusu ben burada ne kendimi bil- dim bileli hep işin var! buradayım. 4 Verilen karikatürdeki durumu aşağıdakilerden hangisi en iyi özetler? A) Bakarsan bağ bakmazsan dağ olur. B) Ayağını yorganına göre uzat. C) Dağdan gelip bağdakini kovmak. D) Evli evine köylü köyüne Çözüm 11 Verilen atasözlerinin anlamları şöyledir: Bakarsan bağ bakmazsan dağ olur: Onarılıp bakılan, iyi durumu korunan şeyden yararlanılır, bakımsız bırakılan şey ise işe yaramaz olur. Ayağını yorganına göre uzat: Harcamalarını gelirine göre yapmak, fazla açılmamak. Dağdan gelip bağdakini kovmak: Sonradan katıldığı bir işin, pek emeği geçmediği halde, bütününü sahiplenmek iste- mek ya da bir yere sonradan gelip orada öteden beri emek veren kimsenin yerini almaya çalışmak. Evli evine köylü köyüne: Artık dağılalım herkes işine, evine gitsin anlamında kullanılır. Bu anlamlara göre karikatürde yaşadığı doğal yaşam alanı insanlar tarafından işgal edilmiş ayının şaşkınlığını en iyi C seçeneği özetler. Cevap C Türkçe 33
Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama 5. Bölüm 3. Afiş Fransızca \"affice\" kelimesinden gelmektedir. Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük'teki tanımına göre \"Bir şeyi duyurmak ve- ya tanıtmak için hazırlanan, kalabalığın görebileceği yerlere asılmış, genellikle resimli duvar ilanı, ası.\" şeklinde tanım- lanmaktadır. Tanımda da belirtildiği gibi afişin temel amacı bir şeyi duyurmak ve bir şey hakkında bilgi vermektir. Afişler; reklam, oyun, sinema ve siyasette oldukça yaygın bir şekilde kullanılan, toplumu bilgilendirmede önemli pro- paganda araçlarından biridir. Kısa ve çarpıcı bir metnin sade bir resimle beraberliği afişin temelini oluşturur. Örnek: Bir filmle ilgili bilgilerin yer aldığı yandaki afişten; • Filmin ismi • Filmin yönetmeni • Filmde rol alan bazı sanatçılar kesin olarak öğrenilebilir. Bu afişten: • Filmin konusu • Filmin çekildiği yer • Filmdeki başrol oyuncusu • Filmin ne zaman çekildiği • Filmin ne zaman gösterime gireceği kesin olarak öğrenilemez. Örnek 12 Yandaki reklam afişiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sümerbank birçok kumaş çeşidi üretmektedir. B) Bankanın birçok yerde mağazası vardır. C) Kumaş üretiminde toplumun farklı kesimleri dikkate alınmıştır. D) Türkiye'deki kumaş ihtiyacının çoğunu Sümerbank karşılamaktadır. Çözüm 12 Afişteki bilgilere göre \"Köylü ve şehirli vatandaş aradığın her kumaş burada.\" ifadesinden Sümerbank'ın birçok kumaş çeşidi ürettiği, \"Sümerbank'ın her mağazası\" ifadesinden birçok yerde mağazasının olduğu, \"köylü ve şehirli\" ifadesin- den toplumun farklı kesimlerinin düşünüldüğü çıkarılabilir. Ancak \"Türkiye'deki kumaş ihtiyacının çoğunu Sümerbank karşılamaktadır.\" gibi bir yargıya bu afişten ulaşılamaz. Cevap D 34 8. Sınıf
5. Bölüm Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama 4. Amblem Kurum ve kuruluşlara kimlik kazandıran, sözcük özelliği göstermeyen; soyut ya da somut görüntülerle ya da harflerle oluşturulan simgeler amblem olarak adlandırılır. Amblem, bir kuruluşun çalışma alanını, boyutlarını, piyasadaki adı hakkında oluşmuş düşünceleri birleştiren bir işlev görür. Yandaki görselde bir devlet kurumu olan PTT'nin amblemine yer verilmiştir. Görselde de görüldüğü gibi kurumun ismi açıkça belirtilmemiştir. Ancak iletişimle özdeşleşen pos- ta güvercini, PTT'nin işlevini çağrıştıracak bir şekilde kurumun amblemi olarak kullanıl- mıştır. 5. Logo Bir kurumun, şirketin, ürünün veya hizmetin isminin harf ve resimsel ögeler kullanılarak sembolleştirilmesidir. Logolar amblemden farklı olarak şirketin, kurumun ismini de yan- sıtır. Amblemler çizgi ve resimle yapılan işaretler olarak ele alınırken logo sadece ya- zıyla veya çizgi, resim ve yazı kullanılarak yapılan işaretlerdir. Yandaki görselde PTT'nin işlevini çağrıştıran şekil ve kendi ismi açık bir şekilde bir ara- da verilmiştir. Dolayısıyla yandaki görsel PTT'nin logosudur. Görselden de anlaşıldığı gibi logonun amblemden farkı, ait olduğu kurumun ismini de kurumun işlevini, anlamı- nı sembolize eden şekille beraber kullanmasıdır. Örnek 13 I II III IV V VI Yukarıdaki numaralandırılmış görseller logo ve amblem olarak gruplandırılacaktır. Buna göre doğru gruplandırma aşağıdakilerden hangisidir? Logo Amblem A) I, II, V III, IV, VI B) II, IV, VI I, III, V C) II, VI I, III, IV, V D) I, II, III, IV IV, VI Çözüm 13 Görseller incelendiğinde I, III, IV, V numaralı görsellerin amblem diğerlerinin ise logo olduğu görülmektedir. Buna gö- re cevap C seçeneğidir. Cevap C Türkçe 35
Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama 5. Bölüm 6. Harita ve Kroki Lejant a. Harita Bir yerin belli bir oranda küçültülerek düzlem üzerine çizilen taslağına harita denir. Haritalarda belli renk ve işaretler kullanılabilir. Haritanın çizim amacına göre haritalardaki renk ve işaretlerin anlamlarını açıklayan bölümlere lejant denir. Haritalarda nelerin anlatılmak istendiği lejanttaki açıklamalar yardımıyla anlaşılır. Haritalarda yukarı kısım kuzeyi sağ taraf doğuyu, sol ta- raf batıyı ve aşağı taraf güneyi gösterir. Örnek: Yandaki haritadan ülkemizde görülen iklim çeşitleri ve bun- ların görüldüğü alanlar öğrenilebilir. Bu haritadan hangi iklimin ne kadar sürdüğü ve iklimlerin özellikleri ve bu iklimlerin görüldüğü yerlerdeki bitki örtü- sü, arazi yapısı vb. öğrenilemez. Örnek 14 Küçükbaş hayvanlar: Koyun, keçi, tiftik keçisi Kümeste yaşayan hayvanlar: Tavuk, kaz, ördek Ülkemizdeki hayvancılığın il ve bölgelere göre dağılımını belirten haritayla ilgili şu değerlendirmeler yapılmıştır. • Muğla ilinin bulunduğu bölge hayvan çeşitliliğinin en az olduğu bölgedir. • Kaz yetiştiriciliği sadece bir bölgede vardır. • Ekonomik getirisi en yüksek olan büyükbaş hayvan yetiştiriciliğidir. • Arıcılık birçok bölgede yapılmaktadır. • Erzurum ve Kars illerinin bulunduğu bölgede arıcılık 4 farklı yerde de yapılmaktadır. • Küçükbaş hayvancılık sadece 1 bölgede yapılmaktadır. • Ülkemizin her bölgesinde kümes hayvancılığı yapılmaktadır. Bu bilgilere göre yapılan değerlendirmelerden kaçı doğrudur? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Çözüm 14 Haritaya baktığımızda en az hayvan çeşitliliği sadece koyun ve keçinin olduğu Güneydoğu'dadır. Kaz yetiştiriciliğinin birden fazla bölgede olduğu (Marmara, Ege ve Karadeniz), arıcılığın birçok yerde yapıldığı, kümes hayvancılığının bir bölge hariç (Güneydoğu) her yerde yapıldığı, Erzurum ve Kars illerinin bulunduğu bölgede 4 farklı yerde arıcılığın ya- pıldığı çıkarılabilir. Haritadan ekonomik getirisi en yüksek hayvan yetiştiriciliğinin hangisi olduğu ve küçükbaş hayvan- cılığın sadece bir bölgede yapıldığı çıkarılamaz. Cevap B 36 8. Sınıf
5. Bölüm Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama b. Kroki Bir yerin kuşbakışı görünüşünün belli bir orana bağlı kalmadan kabataslak çizimine verilen isimdir. Krokilerde de yöntem haritadaki gibidir. Krokilerde mekânların anlatımında doğrudan ilgili nesneye benzer semboller ve simgeler kullanılabilir. Çeşme, ev, göl gibi doğal ve yapay varlıklarla ilgili semboller kroki üzerinde yerini alır. Eğer simge- lerin belirttiği anlam yeterince açık değilse krokinin bir bölümünde hangi simgenin ne anlama geldiği açıkça ifade edilir. Örnek: 2. CADDE CAMİ 1. Verilen krokiden C OKUL • Cami, eczane, okul vb. binaların \"Bizim Eve\" A göre hangi yönde oldukları, D SÜPER KUZEY D MARKET • Kaç cadde ve sokak olduğu, E • Park, durak, hastane olup olmadığı, • 3 caddenin isminin ne olduğu, ÇOCUK PARKI OD MEYDAN öğrenilebilir. GÜVERCİN SOKAK TU Bu krokiden; OR ECZANE BA ÜĞ C 3. SI AC MALAZGİRT SOKAK AD TD A MANAV DENİZ BİZİM AE D APT. EV • Cami, eczane, hastane, park, okul, meydan ve DEVLET HASTANESİ SD manavın isimleri, İE • Krokinin hangi tür yerleşim yerine (köy, ilçe, il vb.) ait olduğu, • Krokinin ne zaman çizildiği, öğrenilemez. Örnek 15 Vakıf Guraba Hastanesi Vatan Caddesi Kat Otoparkı Yandaki krokiye göre oto- P büs durağında inen Em- re telefonundaki navigas- DETAM Temel Cerrahi Çocuk Hastalıkları Diş Hekimliği yonu kullanarak ulaşmak Bilimler Monoblok Fakültesi istediği yere varmıştır. Adli Tıp Anatomi Navigasyondaki komutlar şöyledir: \"Doğu yönünde Öğrenci Kantini İş Göğüs Hastalıkları Göz biraz ilerleyip sola dönün, ve Yemekhane Bankası Hastalıkları biraz ilerledikten sonra sağa dönün, sonra sola Mutfak Dahiliye İç Hastalıkları dönün biraz ilerledikten ACİL sonra ikinci aradan sağa 14 Mart Cerrahi MSSeaprğoklreıcğzuıi Onkoloji dönüp yolun sonuna ka- Amfisi dar ilerleyin. Sol tarafınız- Psikiatri da kalacaktır. Hoş geldi- niz.\" Kütüphane P Dermatoloji P Kızılay Ortopedi Nörolojik Kreş Fizik Tedavi Çocuk Bilimler Bu bilgilere göre Emre Dekanlık Kan krokide belirtilen yer- Merkezi Psikiatrisi lerden hangisine git- miştir? Şehremini Otobüs Durağı Millet Caddesi A) İç Hastalıkları B) Acil Cerrahi C) Cerrahi Monoblok D) Diş Hekimliği Fakültesi Çözüm 15 Cevap D 37 Verilen talimatlara göre Emre krokideki yerlerden Diş Hekimliği Fakültesine gitmiştir. Türkçe
Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama 5. Bölüm 7. Piktogram Piktogramlar tüm dünyada kolaylıkla tanınabilen simgesel işaretler olduğundan aynı zamanda evrensel boyutta ortak bir dil de oluştururlar. Trafik işaretleri, hastane, otel, alışveriş merkezi vb. mekanlardaki işaretler, sigara içilmez levha- ları, ulusal bayraklar piktograma örnek verilebilir. a. Trafik İşaretleri Trafiği düzenlemek için gerekli yerlere konulan özel işaretli levhaların tümüne trafik işaretleri denir. Trafik işaretleri tra- fik kazalarını önlemek amacıyla sürücü ve yayaları uyarmak için kullanılır. SAĞA TEHLİKELİ SOLA TEHLİKELİ SAĞA TEHLİKELİ SOLA TEHLİKELİ TEHLİKELİ EĞİM TEHLİKELİ EĞİM ANA YOL TALİ YOL ANA YOL TALİ YOL VİRAJ VİRAJ DEVAMLI VİRAJ DEVAMLI VİRAJ (İNİŞ) (ÇIKIŞ) KAVŞAĞI KAVŞAĞI ANA YOL TALİ YOL KONTROLLÜ DENİZ VEYA NEHİR KASİSLİ KÖPRÜ OKUL GEÇİDİ YAYA GEÇİDİ BİSİKLET YOLDA ÇALIŞMA GEÇEBİLİR KAVŞAĞI DEMİRYOLU GEÇİDİ KIYISINDA GİDEN YOL YAKLAŞIMI IŞIKLI İŞARET CİHAZI İKİ YÖNLÜ YOL KAYGAN YOL DİKKAT KONTROLSÜZ İKİ TARAFTAN TEK TARAFTAN DÖNEL KAVŞAK KAVŞAK DARALAN YOL DARALAN YOL YOL VER DUR GİRİŞİ U DÖNÜŞÜ KAMYON GİREMEZ HIZ SINIRI SOLA DÖNÜŞ KARŞIDAN GELENE OLMAYAN YOL YASAKTIR YASAKTIR YOL VER YÜKSEKLİĞİ ... METREDEN BİSİKLET YAYA GİREMEZ TAŞIT TRAFİĞİNE SAĞA MECBURİ İLERİ MECBURİ PARK ETMEK DURMAK VE PARK FAZLA OLAN ARAÇ GİREMEZ GİREMEZ KAPALI YOL YÖN YÖN YASAKTIR ETMEK YASAKTIR JANDARMA POLİS İLK YARDIM DURAK TELEFON LOKANTA ŞERİT KULLANIM LEVHASI EMNİYET KEMERİNİ HASTANE YAYA GEÇİDİ KARAVANLI HAVAALANI TÜNEL GİRİŞİ MOTORLU TAŞIT MOTORLU TAŞIT TAKINIZ PARK YERİ YOLU BAŞLANGICI YOLU SONU MESKÛN MAHAL MESKÛN MAHAL SONU COĞRAFİ BİLGİ COĞRAFİ BİLGİ (DAĞ) COĞRAFİ BİLGİ (GÖL) LEVHASI TEK YÖN (ŞEHİR) LEVHASI (ŞEHİR) LEVHASI (KÖPRÜ NEHİR) LEVHASI LEVHASI 38 8. Sınıf
5. Bölüm Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama b. Akıllı İşaretler Televizyon yayınlarının içeriğiyle ilgili bilgi veren işaretlere denir. Bu işaretler özellikle gençleri ve çocukları, toplumu televizyon yayınlarının olası zararlarından korumak için düzenlenmiştir. Genel İzleyici 7 yaş ve üzeri 13 yaş ve üzeri 18 yaş ve üzeri Şiddet / Korku Olumsuz Örnek Kitlesi c. Diğerleri Görsel anlamda bir günlük hayatımızda birçok sembol ve işaretle karşılaşabiliriz. Bunlar flamalar, bayraklar, çeşitli özel kuruluş veya kamu kuruluşlarına ait sembol ve amblemler; bazı meslek, iş ve uğraş alanlarıyla ilgili uyarı, tehlike işa- retleri vb. burada sayamayacağımız kadar çoktur. Dolayısıyla her bir sembol ve işaretin anlamını gösterip açıklamak mümkün değildir. Sonuç olarak görsel yorumlama sorularında önemli olan soruda verilen bilgilere göre görseli doğru anlayıp yorumlayarak çözmektir. PLASTİK MALZEMELER KAĞIT Patlayıcı Yanıcı Kolay Yakıcı Zehirli K068 K069 Tutuşan Tahriş Edici K072 1 Polietilen 20 Karton PETE PAP K070 K071 2 Yüksek Yoğunluklu 21 Karışım Polietilen (Diğer) Kağıt HDPE PAP 3 Polivinil klorür Çok Zehirli Radyasyon Sağlığa Biyolojik Çevreye PVC K073 K074 Zararlı Tehlike Zararlı K075 K077 K078 Düşük Yoğunluklu 22 Kağıt 4 Polietilen PAP Kırılabilir İstiflenebilir El arabası Geri Geri LDPE ile kaldırma dönüşümlü dönüşüm 23 Mukavva 5 Poliprapilen PAP çelik PP MADENLER Ambalajını Sıcaklık Nemden Dikkatli tutun Yukarı 6 Polisitiren 40 Çelik çöpe kısıtlaması koruyun doğru PS FE atınız. dikey 7 Diğer plastik malzemeler 41 Alüminyum 0 ALU İstiflemeyin Polietilen Sıcaklık Ağırlık İstifleme kısıtlaması merkezi kısıtlıdır ORGANİK MADDE CAM 50 Ahşap 70 Cam FOR GL Kırılabilir Sıkıştırmayın Buradan Yuvarlamayın Buradan 51 Mantar istiflemeyin sıkıştırın açınız FOR 60 Pamuk Çuval Kesilebilir Kesmeyin Güneş Radyoaktif TEX ışınlarından kaynaklardan Türkçe koruyun koruyun 39
Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama 5. Bölüm Örnek 16 Makine Yıkama Makine Yıkama Makine Yıkama Elde Normal Ütüsüz Narin ve Hassas Yıkama 3M0ºakinveeyYaıkama 4M0ºakinveeyYaıkama 6M0ºakinveeyYaıkama 90º Eveldyea MakNinoermYıaklama MakiÜnteüsYüıkzama NMaarikninveeYHıkaasmsaas MakYinıekaYmıkaama Soğuk Ilık Sıcak Sıcak 30º veya 40º veya 90º veya 60º veya Makine Yıkama Makine Yıkama Makine Yıkama Soğuk Ilık Makine Yıkama Sıcak Sıkma Sıcak İpte Kurutma, normal yapılmaz Kurutma, normal kurutma Düşük ısı Seda Hanım, yeni satın aldığı ürünün yıkama talimatıyla ilgili satıcıdan bilgi almak istiyor. Satıcının verdiği bilgiler: ÇhAi)açbyuakpıkylmıaSrpıaışkımalmmna3aasb0zıºirgkeuremkaiyşoırv. aHra.BsS)sıcaasKkauyyraaurtddmaaa,s,kounğmourkamşsaıulkdoarulemkaeCylea)riyçöınkemKliukarzbuD.itrüSmşşıakeü,mkknilaıdoseriışmyleaıkmlairnsianndızüşüüDrük)ndüenvüirzduekzuyuİarpnuptt4eöıml0mmºaüarslıüvoeluyar. Buna göre Seda Hanım'ın ürününü yıkarken makinede hangi düğmeleri kullanması en uygundur? A) B) C) D) 30º 40º Çözüm 16 Kumaşın özelliklerine bakıldığında satın alınan elbisenin ılık derecede hassas ayarda ve sıkma işlemi yapılmadan yı- kanması gerekir. Cevap C Örnek 17 Kırılır İstiflemeyiniz Bu Taraf Yağmurdan Sıcaklık Güneş ışığından Yukarı uzak tutunuz sınırları koruyunuz Kırılır A) B) Yağmurdan Sıcaklık Güneş ışığından uzak tutunuz sınırları koruyunuz İstiflemeyiniz Bu Taraf YukarDı) C) Bir kargo firması tarafından Ayşe Hanım'a 2 koli teslim edilmiştir. Ayşe Hanım firmanın taşıma kurallarından yukarıda- ki kısmı okumuş ve tutanağa sembollerini koydurmuştur. A) B) Bu bilgilere göre Ayşe Hanım'a gönderilen kolilerde aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) Vazo B) Orkide çiçeği C) Avize D) Kitap CÇ)özüm 17 D) Ayşe Hanım'ın tutanağa koydurduğu sembollere göre vazo ve avize kırılabilir, çiçek ise belirtilen yönde yukarı doğru konulmadığı veya üzerine istifleme yapıldığı zaman zarar görebilir. Kitap ise sembollerde belirtilen hasar çeşitlerinden zarar görmez. Cevap D 40 8. Sınıf
5. Bölüm Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama Örnek 18 Dört farklı ülkenin bayrağını hazırlayan öğrencilerin hazırladıkları bayraklarla ilgili bilinenler şunlardır: • Arif ve Edibe'nin bayrağında iki renk ortaktır. • Gül'ün bayrağında kullandığı üç rengi Can da kullanmıştır. • Bayrağında en fazla rengi kullanan Can, en az rengi kullanan Edibe'dir. • Dört öğrencinin kullandığı ortak renkler, bir öğrencinin bayrağının renkleridir. Buna göre öğrencilerin bayrakları aşağıdakilerden hangisi olabilir? Arif Edibe Can Gül A) B) C) D) Çözüm 18 Öncüllere göre seçeneklerdeki bayraklar incelendiğinde \"Bayrağında en fazla rengi kullanan Can\" ifadesine göre A ve D seçenekleri yanlıştır çünkü bu seçeneklerde Can'la birlikte Gül ve Arif'in bayraklarında da dört renk yer almaktadır. Oysa dört renge sahip bayrak sadece Can'ın bayrağında olmalıdır. \"Gül'ün bayrağında kullandığı üç rengi Can kullan- mıştır.\" öncülüne göre, Gül'ün bayrağında beyaz, açık yeşil ve kırmızı renkler olmalıdır. Bu durumda B seçeneğinde Gül'ün bayrağı olarak verilen kırmızı, beyaz ve mavi renklere sahip bayrak Gül'ün bayrağı olamaz. \"Arif ve Edibe'nin bayrağında iki renk ortaktır.\" ve \" Dört öğrencinin kullandığı ortak renkler, bir öğrencinin bayrağının renkleridir.\" ifade- lerine göre bütün bayraklarda sadece kırmızı ve beyaz renklerin ortak olduğu bu durumda Edibe'nin bayrağının renk- lerinin de kırmızı ve beyaz renklerden oluşması gerektiği sonucu ortaya çıkar. Böylece bütün öncüllere göre Arif'in bay- rağı açık yeşil, beyaz ve kırmızı; Edibe'nin bayrağı kırmızı ve beyaz, Can'ın bayrağı siyah, açık yeşil, beyaz ve kırmızı Gül'ün bayrağı açık yeşil, beyaz ve kırmızı renklerden oluşmaktadır. Bu şartları sağlayan seçenek ise C seçe- neğidir. Cevap C Türkçe 41
TEST2 PEKİŞTİRME TESTİ 1. 1127 1966 - 1975 2. Tecrübeli Yöneticilerden 1975 - 1983 Yeni Yöneticilere Öğütler 1984 - 1991 1992 - 1999 • Yönetici olmak her şeyi bildiğiniz anlamına gel- 2000 - 2006 mez. Fikir alın ve öğrenmeyi asla bırakmayın. 2007 - 2013 2014 - 2017 • Ekibinizin patronu olmadan önce rehberi ve 2018 - Günümüz yol arkadaşı olmayı öğrenin, birlikte aynı he- def için çalıştığınızı unutmayın. • Detaylar kafanızı karıştırdığında geriye doğru bir adım atın ve hedefinizi ve gittiğiniz yolu gözden geçirin. • Liderlik özelliklerinizi geliştirmek için çabalayın. • Ekibinizdeki herkese saygı gösterin ve onları daha iyi tanımayı asla ihmal etmeyin. Yukarıda bir otomobil markasının bazı yıllarda pi- Yukarıdaki metnin vurguladığı noktalar görsellerle yasaya sürdüğü otomobillerine ait ön panel tasa- örneklendirilecektir. rımları verilmiştir. Buna göre aşağıdaki görsellerden hangisi me- Buna göre aşağıdaki otomobillerden hangisi tinde vurgulanan noktalar için örnek olarak kul- hakkında belirtilen bilgi yanlış olabilir? lanılamaz? A) A) Zeka Küpü Yayınları 1988 Model B) B) 1980 Model C) C) 2009 Model D) D) 2020 Model 8. Sınıf 42
PEKİŞTİRME TESTİ 2 TEST 3. 1980 1990 5. 2013 2020 Verilen görselle ilgili aşağıdakilerden hangisi ke- Verilen görselde sosyal medya ile ilgili sinlikle doğrudur? I. İletişim gücü A) İnsanların birbirine en çok güvendiği yıllar 2013 II. Ticari yönü - 2020 arasındadır. III. Bilgi kaynağı olması IV. Güvenirliği B) Güvenlik harcamaları yıllar geçtikçe artmıştır. C) Teknolojik gelişmelerle birlikte güvenlik açığı da numaralanmış ifadelerden hangisi hakkında bir sorgulayıcı bakış açısı vardır? artmıştır. D) Yıllar geçtikçe insanlar daha bilinçli hâle gel- Zeka Küpü Yayınları A) Yalnız I B) II ve III C) II ve IV D) Yalnız IV miştir. 4. 6. I. Doğadaki bir özellik insana verilmiştir. I. Şanssızlığını II. İnsana ait bir özellik doğadaki bir varlığa veril- II. Bencilliğini miştir. III. Karamsarlığını III. Doğadaki bir varlığa ait özellik yine doğadaki başka bir varlığa verilmiştir. IV. Aldırmazlığını Yukarıdaki görselle ilgili yapılan numaralanmış Verilen görseli \"Ben balığa çıkınca\" söylemiyle değerlendirmelerden hangisi veya hangileri doğ- birlikte kullanan biri kendisiyle ilgili yukarıda nu- rudur? maralanmış kavramlardan hangilerini vurgula- mak istemiştir? A) I - II B) II - III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız II D) Yalnız III C) I ve II D) II ve IV Türkçe 43
2TEST PEKİŞTİRME TESTİ 7. Oyun alanı Polis merkezi Ev Market Restorant Okul Kütüphane Fırın Kasap Manav Dondurmacı Egemen, arkadaşı Ali'nin tarifiyle buluşacakları yere ulaştı. Ali'nin yol tarifi şu şekilde idi: • Polis merkezinin önünden batıya doğru ilerle, kuzey yönündeki sokağı geride bırak. • Soldaki sokağa dön. • Dört yola gelince sağında kalan yolda yürü. • Karşına çıkan binanın batısında seni bekliyorum. Egemen ve Ali'nin buluştukları yer kroki üzerinde işaretli olduğuna göre Egemen'in bulunduğu yer aşağı- dakilerden hangisi olabilir? A) Dondurmacı B) Market C) Kasap D) Restorant 44 8. Sınıf
5. Bölüm Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama Aşamalı Durum Aşamalı durum sorularında genellikle birden fazla durum, olay veya davranışın oluş sırasına göre sıralanması istenir. So- rularda aşamalar karışık bir şekilde veya oluş sırasına göre metin ya da görsellerle verilebilir. Bu tür soruların çözümün- de ilgili aşamanın anlatımıyla ona bağlı görseli doğru bir şekilde tespit etmek en çok dikkat edilmesi gereken noktadır. Örnek 19 Kayı Boyu Damgası Oluşum aşamaları: 1. Bir boynuzlu adam, kollarını yukarı doğru açmış, ellerindeki iki bebeği ayaklarından tutuyor ve ayaklarının altında geyik veya dağ keçisini andıran bir hayvan motifi var. 2. Sonra iki bebek büyür, boynuzlu adamın yanına dikilir. Adam yine kollarını havaya doğ- ru tutar Gök Tanrı'ya dua eder. 3. Binlerce yıl sonra Kayı'nın iki çocuğu ve boynuzlu adam Kayı'nın damgası olur. Yukarıda oluşum aşamaları anlatılan damganın oluşumunu temsil eden görseller hangi seçenekte sırasıyla doğru bir şekilde verilmiştir? I II III A) B) C) D) Çözüm 19 Kayı Boyu Damgası ve bu damganın oluşum aşamaları incelendiğinde 1, 2 ve 3. aşamalara uygun görsellerin C se- çeneğinde yer aldığı görülmektedir. Cevap C Türkçe 45
Tablo, Grafik ve Görsel Yorumlama 5. Bölüm Karma Sorular İsminden de anlaşılacağı gibi bu tür sorular herhangi bir kategoriye girmeyen mantık - muhakeme, tablo, grafik ve gör- sel yorumlama vb. konuların birçoğunun bir arada sorulabileceği çok yönlü sorulardır. Bu soruları çözebilmek için soru- yu oluşturan unsurların (tablo, grafik, görsel, metin vb.) doğru bir şekilde belirlenerek anlaşılıp yorumlanması gerekir. Örnek 20 Algısal Örgütlenme Zihnimiz nesneleri algılarken uyarıcı örüntülerini ayrıştırır ve gruplar. Bu duruma algısal örgütlenme denir. Algısal örgütlenmede benzerlik ve tamamlama ilkeleri önemli bir yer tutar. Zihnimiz uyarıcıları organize ederken renk, şe- kil, boyut olarak birbirine benzeyen uyarıcıları aynı grupta toplar ve aynı gruptaki şekiller kendilerinden farklı bir şekli, görüntüyü yansıtır. Buna benzerlik ilkesi denir. Zihnimiz uyarıcıları düzenlerken eksik olan yerleri tamamla- yarak şekli bir bütün olarak algılama eğilimindedir. Bu eğilim algısal örgütlenmenin tamamlama ilkesiyle açıklanır. Yukarıdaki bilgilere göre aşağıdakilerden hangisinde algısal örgütlenmenin \"benzerlik ve tamamlama\" ilkeleri- ne uygun örnekler verilmiştir? Benzerlik Tamamlama A) B) C) D) Çözüm 20 Seçenekler incelendiğinde D seçeneğinin benzerlik bölümünde yer alan dairelerden beyaz olanların farklılık göstere- cek bir ok işaretini yansıttıkları görülmektedir. Dolayısıyla söz konusu şekil benzerlik ilkesine uygun bir örnektir. D se- çeneğinin tamamlama bölümünde yer alan şekilde ise birbirinden ayrı beşgenler bir futbol topunu algılayacak şekilde görülmektedir. Dolayısıyla buradaki şekil tamamlama ilkesiyle uyumludur. Bu durumda doğru cevap D seçeneğidir. Cevap D 46 8. Sınıf
PEKİŞTİRME TESTİ 3 TEST 1128 3. Sosyometri: Küçük gruplarda bireyler arasındaki yaklaşma (çekim) ve uzaklaşma (itim) modellerini 1. açıklamayı sağlayan bir araştırma tekniğidir. Üze- rinde araştırma yapılan grup küçük olmalı ve birey- 12 ler birbirini tanımalıdır. Okuldaki bir sınıfta, yurtta, bir iş yerinde ya da küçük bir köyde sosyometri tek- 34 niği uygulanabilir. Sosyometride amaç grup içi da- yanışma durumunu tespit edip çatışmaları ve uyum- 56 suzlukları azaltmaktır. Sosyometri aracılığıyla bireyler arası ilişkilerin derecesini, kimin lider özel- Yukarıda bir eylemin herhangi bir aşamasını belir- Zeka Küpü Yayınları likleri taşıdığını, hangi bireylerin birbirleriyle daha ten görseller numaralanmış ve karışık şekilde veril- çok iletişimi olduğunu öğrenebilmek mümkündür. miştir. Sosyogram: Sosyometri uygulamalarında elde edi- Buna göre eylemin aşamalarını sırasıyla belirt- len bilgilerin işlenerek grafik sonuçlarıyla oluşturul- mek için görseller sıralanırsa doğru sıralama duğu çizelgeye sosyogram denir. Sosyogram de- aşağıdakilerden hangisi olur? ğerlendirilirken şu tür kişilikler tespit edilir: Lider: Bunlar sınıfta ya da grupta bulunan diğer üye- ler tarafından en çok tercih edilen dolayısıyla fikir- lerine başvurulan kararlarına uyulan kişilerdir. Yalnız: Sınıfta veya gruptaki üyelerden hiçbiri tara- fından seçilmemiş kimselerdir. Tutarsız: Kendilerini isteyenleri istemeyip başkala- rını isteyenlerdir. Klik: Gruptan soyutlanmış ama kendi aralarında iliş- kili, yani birbirini tercih eden alt gruplara denir. Çekimser: Arkadaşları tarafından ilgi gösterildiği hal- de kendisinin yakınlık kurmamasıdır. A) 2, 3, 5, 6, 1, 4 B) 4, 2, 1, 3, 6, 5 ÖMER VELİ ELİF HASAN C) 3, 2, 5, 6, 4, 1 D) 3, 2, 5, 6, 1, 4 AYLİN ALİ VELİ GİZEM OSMAN 2. NALAN EFE ORHAN MURAT ADEM OZAN ELİF HALİL Yukarıdaki sosyograma göre kimler klik oluştur- muştur? Verilen görselin dikkat çekmek istediği asıl teh- A) Elif B) Ömer like aşağıdakilerden hangisidir? Hasan Ali Veli Osman A) Kuraklık B) Çölleşme C) Nalan D) Efe C) Orman yangınları D) Seller Gizem Orhan Elif Adem Türkçe 47
TEST 3 PEKİŞTİRME TESTİ 4. Fasulyenin Tarihçesi • Arkeolojik fasulye koleksiyonları üzerinde C14 yöntemi ile yapılan çalışmalarda Güney - Batı Amerika ve Or- ta Amerika'dan sağlanan fasulye örneklerinin günümüzden 2300 - 1000 yıl öncesinin ürünü olduğu anlaşıl- mıştır. • Amerika'nın keşfinden sonra fasulye Asya'da bilinen bir ürün olmuştur. • 1492 yılında Kristof Kolomb'un keşfinden sonra İspanyol gemiciler tarafından Avrupa'ya getirilen fasulye Avrupa'da ilk kez 1542 yılında Tragus ve Fuschs daha sonra Gerard tarafından tanımlanmıştır. • Fasulyenin İngiltere'ye girişi 1594 yılında olmuştur. • Fasulyenin Avrupa ve Asya'ya geçişi 2 yolla olmuştur. Birinci görüşe göre Afrika'nın kuzeyini izleyerek Tür- kiye, İran ve Kafkaslardan Asya'ya, ikinci görüşe göre İspanya yarımadası, Avrupa - Rusya ve Asya'ya gel- miştir. • Fasulyenin Osmanlı sarayına gelişi ise günümüzden 200 yıl öncesine götürülebilir. I. Abdülhamit I. Elizabeth VIII. Henry II. Felipe IV. Murat II. Mahmut 1725 - 1789 1533 - 1603 VII. Henry'den İspanya'nın 1623 ile 1640 1808 - 1839 yılları arasında yılları sonra 2. kralıdır. yılları yılları (1527 - 1598) yaşayan arasında İngiltere'deki arasında arasında Osmanlı yaşayan Tudor 4 Osmanlı Osmanlı Padişahı İngiltere tahtında tahtında 1774 - 1789 kraliçesi Hanedanı'nın hüküm hüküm yılları arasında başına geçen sürdü. sürdü. Osmanlı 2 tahtında 2. prenstir. 5 6 hüküm sürdü (1491 - 1547) 1 3 Buna göre yukarıda kendileriyle ilgili bilgiler verilen tarihi şahsiyetlerden hangilerinin fasulye bitkisinden yapılan bir yemeği yeme ihtimalleri söz konusudur? A) 1, 2 ve 3 B) 2, 4 ve 6 C) 1, 2, 4 ve 5 D) 1, 2, 4 ve 6 5. I II III IV Verilen görseller vermek istedikleri mesaj yönünden gruplandırıldığında hangisi dışarıda kalır? A) I B) II C) III D) IV 48 8. Sınıf
BÖLÜM DEĞERLENDİRME TESTİ 2 TEST 1130 1. Turnike, basketbolda kullanılan bir atış türüdür. Potanın kenarında topu pan- Panya yaya veya çembere çarptırarak sayı bulmak demektir. Basketbolda en çok Çember kullanılan atış tekniklerinden biridir. Atış başarılı olursa 2 sayı kazanılır. Ra- kip potaya sağdan girerken sağ adım, sol adım ve zıplama biçiminde; sol- D) dan girerken sol adım, sağ adım ve zıplama biçiminde atış yapılır. Sağ tur- nike yaparken sağ diz karna doğru çekilip sağ kol havaya kaldırılır ve sağ elle atış yapılır. Sol turnikede ise bu durumun tam tersi geçerlidir. Buna göre aşağıdakilerden hangisinde sağ turnike yapılmamıştır? A) B) C) 2. 3. Zeka Küpü Yayınları Dudak SERT YUMUŞAK Diş sürekli süreksiz sürekli süreksiz Damak Gırtlak fg m, v b ş, s t, ç j, l, n, r, z c, d k ğ, y g h Yukarıdaki görselde asıl vurgulanmak istenen Yukarıda verilen tablo ve görsele göre seçenek- aşağıdakilerden hangisidir? lerden hangisi söylenemez? A) Yıllar geçse de bazı insanlar pek yaşlı görünmez. B) Bir insanın ikiz kardeşi olması çok güzel. A) b ve m harfleri söylenirken dudak aynı şekli alır. C) Bazı insanlar birbirine benzer. B) Damak ünsüzlerinden üçü söylenirken ağız ay- D) Her insanın bir benzeri mutlaka vardır. nı şekli alır. Türkçe C) Sürekli harflerden üçü aynı biçimde söylenir. D) Gırtlak ünsüzü söylenirken dudağın aldığı biçim sürekli yumuşak harflerden birinin söylemi ile aynıdır. 49
2 BÖLÜM DEĞERLENDİRME TESTİTEST 4. Çin, tüm dünyanın aksine yeni yıla 25 Ocak'ta giriyor.12 hayvanlı takvime göre hesaplanan Çin Yeni Yılı, Bahar Bayramı olarak kabul edilir. Bu bayram her yılın ilk ayının yeni ayı ile dolunayı arasında kutlanmaktadır. Bu kutla- maların bir bölümü panayırlarda gerçekleşmektedir. Panayırlardaki kutlamalar ise dört bölümden oluşmaktadır: 1. Turuncu ejderha dans ederek meydana gelir kendi kuyruğunu takip edecek şekilde çember şeklini alır, hemen peşine daha uzun olan kırmızı ejderha dans ederek gelir ve turuncu ejderhayı içine alacak şekilde kendi kuy- ruğunu takip ederek çember şeklini alır, 2. Kırmızı fenerli dansçılar eşit sayıda fenerle meydanın doğu ve batısından birbirlerine doğru karşılıklı olarak yavaş ve emin adımlarla gelirler, 3. Sarı elbiseli kızlar üçgen şeklinde el ele tutarak üçgenin tepe noktası meydanın dışında kalacak şekilde ku- zeyden dört, güneyden üç kişi olarak yavaşça gelir ve kırmızı fenerlileri dik keser, 4. Mavi, pembe, sarı ve yeşil havai fişekler en dış çerçevede dört köşede patlatılır. ejderha kırmızı fenerli dansçılar sarı elbiseli kızlar havai fişek Bu metne göre Bahar Bayramı'nın aşamaları oluş sırasına göre aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak gösterilmiştir? 1234 A) B) C) D) 50 8. Sınıf
BÖLÜM DEĞERLENDİRME TESTİ 2 TEST 5. 2000-günümüz 2011-günümüz 1998-günümüz 1989-2000 1992-2011 1998-2003 1958-1989 1987-92 1976-98 1947-58 1976 1971-87 Bir yönetmen sırasıyla 1972 - 77 - 79 ve 2012 yıllarında çektiği filmlerin her birinde yukarıdaki şirketlere ait ma- ğazaların bulunduğu mekânlara (cadde, sokak vb.) yer vermiştir. Buna göre aşağıdakilerden hangisinde filmlerde yer alan mağazaların logo veya amblemleri doğru olarak verilmiştir? 1972 1977 1979 2012 A) B) C) D) 51 Türkçe
TEST2 BÖLÜM DEĞERLENDİRME TESTİ 6. 7. Seçeneklerdeki metinlerden hangisi verilen gör- Zeka Küpü Yayınları Yukarıdaki görselin vermek istediği mesaj han- seli en iyi biçimde ifade etmektedir? gi seçenekte en iyi ifade edilmiştir? A) Binlerce ifadesi olan bir yüz ile sanki kalıptan A) Kadın, yaşamın incisidir. Kadın ışıldarsa etrafın- çıkmış gibi tek bir ifadesi olan bin yüz gördüm. daki herkesi aydınlatır. Çocuk aydınlanır, eş ay- Ardındaki çirkinliği saklamayan bir yüz ile ne ka- dınlanır. Aile mutlulukla ışıldar. Kadının yok sa- dar güzel olduğunu keşfetmek için maskesini yıldığı, kadının kendi kendini yok ettiği bir ailede kaldırmam gereken bir yüz gördüm. Kırışmış huzuru aramak anlamsızdır. Sakin, düzgün, ra- ama hiçbir anlam taşımayan bin yüz ile üstün- hat, mutlu, umut dolu bir ailenizin olmasını isti- de her şeyin apaçık göründüğü yalın ve yapma- yorsanız o evin annesine destek olun, o evin an- cıksız bir yüz gördüm. nesini mutlu edin, o evin annesini gülümseterek ışıldatın. B) Yoksul insanların çoğu maddi yetersizliklerini utandıkları için saklar. Kendilerini diğer insanla- B) Kadın - erkek mücadelesinde bir - sıfır önde olan rın yanında ezik hissederler. Ancak unutulma- taraf hangisi? Birçoğumuz erkeğin bir - sıfır ön- malıdır ki insanlar düştükleri bu güç durumdan de başladığını söyleyecektir. Oysa erkek ve ka- çalışarak kendilerini kurtarabilirler. İnsanlar ça- dın arasında bir mücadele yoktur. Mücadele ol- lıştıkça kapılar da önünde bir bir açılır. Çalışma- mayınca yenilgi de yoktur, mağlubiyet de yıp sadece durumundan yakınanlar ise ancak beraberlik de... Kadın, kadındır. Erkek, erkektir. yakındıklarıyla kalır. Onları yarıştırmaya çalışmak nafile bir uğraştır. C) Hayatınız nerede biterse orada tamam olmuş- C) Kadın ve erkeği bir mücadele içine mi attınız? tur. Hayatın değeri uzun yaşanmasında değil, Öyleyse hesap etmeniz gereken başkaca şey- iyi yaşanmasındadır: Öyle uzun yaşamışlar var ler var. Kadının önüne engel olarak konulanları ki, pek az yaşamışlardır. Şunu anlamakta geç önce ayıklamak gerekiyor. Doğru ve dürüstçe kalmayın. Doya doya yaşamak yılların çokluğu- bir sorumluluk taksimi ailede huzuru sağlar. Ka- na değil, sizin gücünüze bağlıdır. Sizin hayata dına yapılması gerekenleri dayatmak, sürekli verdiğiniz değer kadardır hayat. ondan gayret göstermesini beklemek adalet mi- dir? Adaletli bir yarış istiyorsanız kadını ve er- D) Yaptığı iyiliği başkaları duysun diye, kendisine keği farklı kefelerde tartın, yarıştırmayın. daha fazla değer verilsin diye yapan, doğrulu- ğu dillerde dolaşmak şartıyla doğru olan adam- D) Kadının iş yaşamına adım atmasıyla her şey da- dan pek hayır gelmez. Ruhumuz yapacağını ha güçleşti. Kadının omuzlarındaki yük arttı, so- gösteriş için yapmamalı, her şey içimizde, hiç- rumlulukları çoğaldı. Erkeklerle birlikte girdiği ek- bir gözün görmediği en gizli yerimizde olup bit- mek parası kazanma mücadelesinde yıpranan melidir. taraf kadın oldu. Böylesi bir mücadelede kaza- nan tarafın kadın olmasını beklemek boşunadır. 52 Kadının yeterince görev ve sorumluluğu varken onu iş yaşamına sürüklemek büyük haksızlıktır. 8. Sınıf
BÖLÜM DEĞERLENDİRME TESTİ 2 TEST 8. Aşağıda bir kasabada bulunan tren istasyonunda, trene binmek için alınan biletlerdeki sistem anlatılmaktadır: • Alınan biletteki geometrik simge, trenin vagonundaki simgelerle, simgenin rengi ise kompartımandaki renkle uyumlu olacak şekilde vagona ve kompartımana geçilir ve boş bir koltuğa oturulur. • Kompartımana herhangi bir yolcu geçtiğinde dışarıdan görülmektedir. Bilet Alan Kişi Fotoğrafı Biletteki Simge ve Rengi Bilet Alan Kişi Fotoğrafı Biletteki Simge ve Rengi Örneğin, verilen tabloya göre yukarıdaki dört yolcunun trende oturma düzeni aşağıdaki gibi olacaktır. I. kompartıman I. kompartıman I. kompartıman I. kompartıman II. kompartıman II. kompartıman II. kompartıman II. kompartıman III. kompartıman Bu bilgiler doğrultusunda bir trendeki yolcuların oturma düzeni aşağıdaki gibidir: Buna göre yukarıdaki oturma düzenini tam olarak sağlayan tablo aşağıdakilerden hangisidir? A) Bilet Alan Biletteki Bilet Alan Biletteki B) Bilet Alan Biletteki Bilet Alan Biletteki Kişi Simge ve Kişi Simge ve Kişi Simge ve Kişi Simge ve Fotoğrafı Rengi Fotoğrafı Rengi Fotoğrafı Rengi Fotoğrafı Rengi C) Bilet Alan Biletteki Bilet Alan Biletteki D) Bilet Alan Biletteki Bilet Alan Biletteki Kişi Simge ve Kişi Simge ve Kişi Simge ve Kişi Simge ve Fotoğrafı Rengi Fotoğrafı Rengi Fotoğrafı Rengi Fotoğrafı Rengi Türkçe 53
2TEST BÖLÜM DEĞERLENDİRME TESTİ 9. Aşağıda bir adayla ilgili görsel verilmiştir. A Yükselti eğrisi B Kıyı çizgisi C Ayak izi D 8. Sınıf E F G Bu görselle ilgili şunlar bilinmektedir: • Her eğri arasında 400 m yükselti farkı vardır. • Her eğri kendinden yüksek olan eğriyi çevreler. • Deniz G ile temsil edilmektedir. • Kıyı çizgisinin yükseltisi 0 metredir. Bu adada yaşayan hayvanlarla ilgili şunlar bilinmektedir: Hayvan adı Yaşam alanı Tilki E bölgesi Ayı D, E, F bölgesi Tavuk F bölgesi İnek D ve E bölgesi At B, C, D, E, F bölgesi Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 2100 metrede canlı yaşamamaktadır. B) 800. metrede , , ve izlerine rastlanabilir. C) Adada en fazla izine rastlanabilir. D) 800. metrede tavuğun bulunmama sebebi tilkilerin fazla olmasıdır. 54
BÖLÜM DEĞERLENDİRME TESTİ 2 TEST 10. Bir kargo şirketi müşterilerine aşağıdaki hizmeti sunmaktadır. GÖNDERİ ŞUBE FİYAT KURYE TAKİBİ SORGULA HESAPLA ÇAĞIR 1 Gönderi kodunuzu girin KARGO Kargonuz Kargonuz Kargonuz yola Kargonuz Kargonuz Kargonuz şubemiz anadağıtım çıktı. anadağıtım dağıtıma çıktı. N*****G**** 2 tarafından şubemize 04.05.2020 şubemize ulaştı. 06.05.2020 tarafından 16.26 06.05.2020 09.19 11.00 teslim alındı. kabul edildi. ulaştı. 04.05.2020 04.05.2020 Üsküdar/ Dadaşkent/ Yakutiye/ 06.05.2020 11.26 15.46 İstanbul Erzurum Erzurum 13.10 Bebek/İstanbul Üsküdar/ Şükrüpaşa/ İstanbul Erzurum Alıcı Adı N*****G***** Giriş Tarihi 04.05.2020 İstanbul/Bebek Erzurum/Yakutiye Ürün Standart Gönderen M****G**** Belge No X201325452TR Son İşlem 06.05.2020 13.10 Teslim Alan N*****G***** TESLİM EDİLDİ Teslim Birimi Şube 3 Teslim Tarihi 06.05.2020 Lütfen hizmet kalitemizi yorumlayın. Mükemmel İyi Orta Kötü Zayıf Değerli yorumunuz... Buna göre aşağıdakilerden hangisi söz konusu kargo şirketinin amaçlarından biri değildir? 55 A) Kargoların müşteriye ne zaman ulaşacağını bildirmek. B) Kargoları daha hızlı ulaştırmak. C) Müşteri güvenini kaybetmemek. D) Daha iyi hizmet sunabilmek için müşterilerin fikirlerini almak. Türkçe
2TEST BÖLÜM DEĞERLENDİRME TESTİ 11. ç ı b k a ı ş ş l a n g ı ç Sinan yukarıdaki görselde yer alan oyunu tasarlamış ve Selim’in oynamasını istemektedir. Oyuna göre kedi ko- mut tuşları ile hareket etmektedir. Yanlış komutta oyun yenilgi ile bitmektedir. Komut tuşları aşağıda belirtilmiştir. Düz ilerle Bir basışta bir birim ilerletir. Zıpla Bir basışta bir birim zıplatır. Yüksekten atla Bir basışta bulunduğu her yükseklikten aşağıya atlar. Geri dön Bir basışta bulunduğu yönden geri döner. 1 birim 1 cm olduğuna göre başlangıç noktasında bulunan Selim’in çıkış noktasına gidebilmesi için sıra- sıyla aşağıdaki komutlardan hangisini vermesi gerekir? A) B) C) D) 8. Sınıf 56
ÇIKMIŞ SORULAR 2 TEST 1132 LGS 1. Bilim insanları, tarihî mağaralardan birinin duvarında yukarıdaki şekilleri buluyor- lar. Bu şekillerin bilinmeyen bir yazı sistemi olduğuna karar veriyorlar. Bu yazı sisteminde her şeklin bir sözcük olduğu ve sözcüklerin soldan sağa dizildiği so- nucuna varıyorlar. Bu bilgilere göre aşağıdaki şiirlerden hangisi mağara duvarında bulunan sembollerin düzenine uygun yazılmıştır? A) Bu bir türkü B) Görmek koklamak hissetmek Toprak çanaklarda Alabildiğine koşmak Güneşi içenlerin türküsü Alabildiğine koşmak gökyüzüne C) Kuşlar kanat çırpıyor D) Sözlerin özlem kokulu Süzülüyor gökyüzünde Beni yüreklendirir Gökyüzünde süzülüyor kuşlar Beni yüreklendirir sözlerin 2. Nümizmatik, madeni para ve madalyaların tarihi ve tanımıyla ilgilenen bilim dalıdır. MÖ 6.yüzyılda ortaya çı- kan, gerçekliği ve değeri bir damgayla güvence altına alınan bu metal parçaları Eski Çağ dünyasının her ala- nında kullanılmaya başlanmıştır. Belli bir ağırlık standardına uygun olarak altın ve gümüş karışımı “elektrum” madeninden basılan ilk paraların üzerinde Lidya Krallığı’nın simgesi olan aslan başı bulunmaktadır. Arkeolo- jik kazılar sonucu bulunan paraların üzerinde sadece krallık simgelerinin değil, basıldıkları dönemlerin askeri ve siyasi durumları ile ilgili bilgilerin yer aldığını görmekteyiz. Roma imparatorunun atın üzerinde tasvir edildi- ği madeni para, İngiltere’ye karşı kazanılmış bir zaferi anlatmaktadır. Bununla birlikte paralar, toplumların po- litik ve ticari ilişkileri hakkında da bilgi vermektedir. Arkeologların 1500 yıllık olduğunu tespit ettikleri Çin meza- rından çıkarılan, üzerinde meşale benzeri bir simgenin yer aldığı Sasani (Pers) parası, Doğu ve Batı uygarlıkları arasındaki iletişimin İpek Yolu üzerinden o çağlarda da sürdüğünün yeni kanıtı oldu. Türklere ait ilk para ise Göktürk Devleti’ne ait. Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan’da yapılan arkeolojik ka- zılarda ortaya çıkan, ortada kağan kabartması ve kenarlarda üç adet ay-yıldız bulunan paranın, Orhun Yazıt- ları kadar değerli olduğu belirtilmektedir. Metinde bahsedilen para örnekleri hangi seçenekte sırasıyla verilmiştir? A) B) C) D) Türkçe MEB Örnek Soru 57
TEST 2 ÇIKMIŞ SORULAR 3. İnsanların ellerine bakılarak karakterlerine dair hükümler çıkarmak çok eski dönemlerden kalma bir yöntemdir. Bu yöntem, Osmanlıda özellikle sarayda çalıştırılacak kişilerin seçiminde önemli bir değerlendirme aracı olmuştur. Bu yönteme göre, • Yüzük parmağı işaret parmağından uzun olan kişiler, risk almaya açık bir yapıya sahiptir. • İşaret parmağı ile yüzük parmağı eşit olanlar, hiçbir konuda aşırı gitmezler. • Orta parmağı ile yüzük parmağı eşit olanlar, ömürlerini serüven arayışı içinde geçirir. Parmakların şekline göre de karakter tahlili yapılmaktadır. Örneğin, • Parmakları sivri olanlar, güzel ve etkili konuşur; güçlü bir hayal gücüne sahiptir. • Konik parmaklı kişiler, kimsenin etkisinde kalmadan kendi başına karar almak isteyen bir yapıya sahiptir. • Köşeli parmakları olanlar, olaylara sakin ve temkinli yaklaşır. Orta parmak Orta parmak Yüzük parmağı Yüzük parmağı İşaret parmağı İşaret parmağı Baş parmak Serçe parmak Serçe parmak Baş parmak Sඈvrඈ SKඈvornඈ ඈk KoKnඈökşelඈ Köşelඈ Parmak PaPramrmakak ParPmaarmk ak Parmak Buna göre maceraperest ve özgürlüğüne düşkün bir kişinin parmak yapısının aşağıdakilerden hangisine benzer olması beklenir? A) B) C) D) 58 MEB Örnek Soru 8. Sınıf
ÇIKMIŞ SORULAR 2 TEST 4. Işık, gölge ve hacim duygusunun yansıtılmadığı küçük, renkli çizimlerin yapıldığı bu resim sanatında perspektif (bir nesnenin büyüklüğünün, görüldüğü gibi çizilmesi) uygulanmaz. Aşağıdakilerden hangisi bu metinde sözü edilen resim sanatının örneğidir? A) B) C) D) MEB Örnek Soru 5. Sanatın, gerçekleri yansıtması gerektiğini söyleyen Tolstoy, “Sanatta önemli olan, birtakım karakterler yoluyla hikâ- ye anlatmak değil, okuyucuya gerçekleri hatırlatmaktır.” diyerek sanat eserlerinin insanlara boş şeylerle vakit kay- bettirmemesi gerektiğini vurgular. Çünkü hangi sanat türü olursa olsun, sanatta gerçekçilik çok önemlidir. Sana- tın faydası, gerçeği bütün yönleriyle ve samimiyetle anlatmasındadır. Bu yüzden sanat eserlerinde gerçekler olduğu gibi verilmelidir. Hayalî ve gerçekleşmesi imkânsız birtakım eylemleri, durumları ve görüntüleri sanat diye sunmanın insana bir faydası yoktur. Aşağıdaki tablolardan hangisi bu sözleri söyleyen kişinin onayladığı türden bir sanat eseri değildir? A) B) C) D) Türkçe MEB Örnek Soru 59
TEST 2 ÇIKMIŞ SORULAR 6. Türküler Dolusu Kirazın derisinin altında kiraz Narın içinde nar Benim yüreğimde boylu boyunca Memleketim var Canıma ciğerime dek işlemiş Canıma ciğerime (…) Âşık Veysel, Bedri Rahmi Eyüboğlu Yerliyim yerli olmasına Anadolu Yaşamı, Bedri Rahmi Eyüboğlu İlmik ilmik, damar damar Yerliyim. Bir dilim Trabzon peyniri Bir avuç tiftik Dişimden tırnağıma kadar Ressamım. Yurdumun taşından toprağından sürüp gelir nakışlarım Taşıma toprağıma toz konduranın Alnını karışlarım. (…) Ah bu türküler Türkülerimiz Ana sütü gibi candan İlk Geçen Treni Seyreden Köylüler, Ana sütü gibi temiz Bedri Rahmi Eyüboğlu Türkülerde tüter dağ dağ, yayla yayla Köyümüz, köylümüz, memleketimiz. (…) Bedri Rahmi Eyüboğlu Verilen tablolar ve şiirden hareketle Bedri Rahmi Eyüboğlu hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Eserlerinde, tarihî süreç içinde Anadolu insanının farklı kültürlerden etkilendiğini yansıtmıştır. B) Şiiri ve tabloları Anadolu insanının ithal tarım ürünleri kullandığının göstergesi olmuştur. C) Onun şiirleri ve tabloları sanatın Anadolu’daki gelişim aşamalarını göstermiştir. D) Anadolu insanı, onların yaşayışı ve Anadolu onun eserlerine ilham kaynağı olmuştur. MEB Örnek Soru 60 8. Sınıf
ÇIKMIŞ SORULAR 2 TEST 7. Geri dönüşüm, kullanım dışı kalan geri dönüştürülebilir atık malzemelerin çeşitli dönüşüm yöntemleri ile ham mad- dcaekoAnlaeMryaikBgteeArkirdaALörAnMimüşJaBtlüDartAesAbAüLilrKeeMAcçİeleJBğİrAiDŞimnAeiMAzLki atRBKaAzmaEAİJnoİdTLDlŞıarLArıAlamEkJKaRbRsDiıİlEidyİAıİorTŞ.TrKHLmAeİuEpNRyiİmuRŞIzEiYz?İATgGOTeRLerARirEidNdöTRöMnInüLYİüşUşüETOümSmARRüUnsNİeöNMTmInYAebUUmoONlZliSenRri?IiUaYnretMNOılkeUçrRdoiZkSr?Mi?yUi UbNiliSyUoUrZuzN?. AUnZ- ? AMBALAJDAKİ İŞARETLERİ TANIYOR MUSUNUZ? 1 12 1 2 31 2 3 42 3 4 53 4 5 64 5 6 5 6 6 PLASTİK PLASTİK PLASTPİKLASTİK 12 3 4 56 PLASTİK KÂĞIT KÂĞIT20 KÂĞIT2K0ÂĞIT 20 4200 40 40 7040 70 70 7080 80 80 80 KARTON KARTON KARTOKNAMRTEOTANL METAL METALMCEATMAL CAM KÂĞIT 20 40 CAKMOMCPAOMZİTKOMPOZİKTOMPKOOZİMTPOZİT METAL CAM 70 80 KARTON KOMPOZİT ATIK MADADTIEKLMERAADTDIEKLMAETARIDKDMEALDEDRELER ATIK MADDELER 40 40 21 40 2410 5 21 521 41 5 415 1 41 141 11 40 21 5 41 1 4K200o--d43n99uaamrraa2K4ass00rııoa--dkml34aâne99ğrtuııaa:t2K4mrrl00üaaoK42üarss--d00rüorıı34üna--nd99nmkll34uelaaaâne99merrrğ2K4rraauඈtıaaඈ00ıaass:otmrrrııl--aadüaüakmss43rlraânürıı99eüğarnutıkmnaaıal:ltmaârrleleüaağrrütarrssıඈıraüඈ:trııülnaünümkllelraeârüreürğrඈnkඈtınıa:loktleleunürürtඈsrඈurüeüsnrnuvlleeerrkඈඈokuntksumokeksunrauuvtskuteeuasrksruvnokueuantsumeskrkauvmokkketunauuatksstruupaneussrakranuuvkeaemkektauඈ ktuasrmnpukpakaauakekkektkeuaekkඈtçstruඈඈneutacuespkukakekekඈkçඈtuçඈueptecutkacueskeşeksukeඈkusştueඈ sඈkඈçuetşcuඈsşesşuekuඈksşsඈçuඈueestcuඈesku su s şඈşesඈ şඈş 70 - 79 ara7s0ı -c7a9ma7ür0a7rsü-0ı7n-9lce7aar9rඈm7aa0srüı-arcs7üaı9nmclaearüramrඈsüınülrecüraඈnmleürඈrünlerඈ 72 72 7270 72 77072020 70 220700 4 20 4420 3 4 3 34 33 ඈlaç şඈşesඈඈlaç ඈşlkaඈaçştveuşasrඈnşşඈleouaszçඈuşkඈaşඈltvekauaasçrtvnඈuşaşobruknඈşzşaaouuerrzdktsuoaඈntvkuarnşokubkzbakaatuavarurrradtdrtonçoaşanaonkuknzutabkaarrdtoçaçankabnkkdnataaaıtrrşapdtolacankempaçhkdsaeaıınkşdpatılcaaşpemlçcpaaaehmsnpeıathasekıdaışplcaemkpdahışspeılca Buna göre atık maddeler ambalaj işaretlerine göre doğru bir biçimde atılırsa en çok dolan geri dönüşüm kutusu hangisi olur? A) B) C) D) A) A) A) B) B) B) B) C) C) C) C) D) D) D) D) CAM METAL KÂĞIT PLASTİK AM CAM CAM CAM METAL METAL METALMETAL KÂĞIT KÂĞIT KÂĞITKÂĞIT PLASTİK PLASTİK PLA MEB Örnek Soru Türkçe 61
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249