คู๋มือการเรียนรู้ออนไลน์ ประถมศึกษา 2/64

บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 4 348 วชิ าพลังงานทดแทน (พว02003) ประถม เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรยี น เรือ่ ง พลงั งานทดแทนในประเทศไทย 1. ข 2. ง 3. ก 4. ก 5. ค

บทเรียนออนไลน์ท่ี 4 349 วชิ าพลงั งานทดแทน (พว02003) ประถม ใบความรู้ เรอื่ ง พลงั งานทดแทนในประเทศไทย พลังงานจากธรรมชาติทเี่ หมาะสมกบั ประเทศไทย ดวงอาทิตย์ให้พลังงานจำนวนมหาศาลแก่โลกของเรา พลังงานจากดวงอาทิตย์จัดเป็น พลังงานหมุนเวียนที่สำคัญท่ีสุด เป็นพลังงานสะอาดไม่ทำปฏิกิริยาใดๆอันจะทำให้สิง่ แวดล้อมเปน็ พษิ เซลล์แสงอาทิตย์จึงเป็นสิ่งประดิษฐ์ทางอิเล็คทรอนิคส์ชนิดหนึ่ง ที่ถูกนำมาใช้ผลิตไฟฟ้า เนื่องจาก สามารถเปลี่ยนเซลล์แสงอาทิตย์ให้เป็นพลังงานไฟฟ้าได้โดยตรง ส่วนใหญ่เซลล์แสงอาทิตย์ทำมาจาก สารกึ่งตัวนำพวกซิลิคอน มีประสิทธิภาพในการเปลี่ยนพลังงานแสงอาทิตย์ให้เป็นพลังงานไฟฟ้าได้สูง ถึง 22 เปอร์เซ็นต์ ในส่วนของประเทศไทยซึ่งตั้งอยู่บริเวณใกล้เส้นศูนย์สูตร จึงได้รับพลังงานจาก แสงอาทิตย์ในเกณฑ์สูง พลังงานโดยเฉลี่ยซึ่งรับได้ทั่วประเทศประมาณ 4 ถึง 4.5 กิโลวัตต์ชั่วโมงต่อ ตารางเมตรต่อวัน ประกอบด้วยพลังงานจากรังสีตรง (Direct Radiation) ประมาณ 50 เปอร์เซ็นต์ ส่วนที่เหลือเป็นพลังงานรังสีกระจาย (Diffused Radiation) ซึ่งเกิดจากละอองน้ำในบรรยากาศ (เมฆ) ซึ่งมีปริมาณสูงกว่าบริเวณที่ห่างจากเส้นศูนย์สูตรออกไปทั้งแนว เหนือ – ใต้ พลังงาน แสงอาทิตย์ดูจะได้รับการกล่าวขวัญถึงมากที่สุดว่า จะเป็นความหวังอันสูงส่งของมนุษย์ที่จะช่วย แก้ปญั หาพลังงานขาดแคลนได้ อย่างแท้จริง ดวงอาทิตย์เป็นแหล่งพลังงานที่ใหญ่ที่สุดของธรรมชาติ โดยความเป็นจริงแล้วแหล่งพลังงาน ทกุ ชนดิ ทีก่ ลา่ วไปแล้วยกเวน้ ชนิดเดียวกค็ อื พลังงานจากกระแสน้ำขน้ึ นำ้ ลงล้วนแตเ่ กี่ยวกันไม่โดยตรง ก็โดยทางอ้อมกับพลังงานดวงอาทิตย์ทั้งสิ้น พลังงานดวงอาทิตย์เป็นพลังงานที่เกิดจากกระบวนการ นิวเคลียร์แบบที่เรียกกันว่านิวเคลียร์ฟิวชั่นกระบวนการเกิดพลังงานบนดวงอาทิตย์เป็นผลจากการ รวมตัวของอะตอมไฮโดรเจนเป็นอะตอมฮีเลี่ยม แล้วมีมวลส่วนหนึ่งของอะตอมไฮโดรเจนหายไป มวล ส่วนทหี่ ายไปนีเ้ องท่เี ปล่ียนไปเป็นพลังงานในรูปของคลนื่ แม่เหลก็ ไฟฟ้าทถ่ี ูกส่งออกไปรอบดวงอาทิตย์ แล้วกม็ ีส่วนหนงึ่ ส่วนนอ้ ยเทา่ น้ันที่เดนิ ทางมาถึงโลก พลังงานแสงอาทติ ยท์ ี่ผิวดวงอาทติ ย์ พื้นท่ี 1 ตารางหลา มีคา่ ถึงประมาณ 65,000 แรงม้า แต่ ที่ผิวโลกบนพื้นที่ 1 ตารางหลา เท่ากันนั้นมีพลังงานแสงอาทิตย์เดินทางมาถึงเพียงประมาณ 1 1/3 แรงม้า หรือ 1 กิโลวัตต์เท่านั้น แต่ปริมาณพลังงานแสงอาทิตย์บนผิวโลกที่ดูมีค่าเพียงน้อยนิดน้ี เมื่อ คิดเป็นปริมาณของพลังงานจากแหล่งเชือ้ เพลงิ ที่เรามอี ยู่แลว้ และความจำเปน็ ของมนุษยเ์ ราในการใช้ พลังงานเพื่อกิจกรรมตา่ งๆ แล้วไมน่ ้อยเลย เพราะพลังงานแสงอาทิตย์ที่มาถึงโลกในช่วงเวลา 1 เดือน นั้นคิดเป็นปริมาณพลังงานก็เท่ากับถ่านหินถึง 18 คูณ 1012 ตันหรือแปดลา้ นล้านตัน ซึ่งเป็นปริมาณ ของถ่านหนิ ที่คาดกันวา่ มีเหลืออยู่ในโลกทั้งหมดขณะน้ี

บทเรียนออนไลน์ท่ี 4 350 วิชาพลงั งานทดแทน (พว02003) ประถม ดังนั้น โลกเราถึงแม้จะอยู่ห่างจากดวงอาทิตย์เป็นระยะทางถึงประมาณ 93 ล้านไมล์ และดู เสมือนกับจะได้รับพลังงานแสงอาทิตย์เป็นปริมาณเพียงเล็กน้อยเท่านั้น โดยความเป็นจริงในแง่ของ ความต้องการใช้พลังงานของมนุษย์โลกแล้ว โลกเราก็ได้รับพลังงานแสงอาทิตย์เป็นปริมาณมหาศาล อยู่ทุกขณะ แต่ในขณะนี้เป็นที่น่าเสียดายว่า โลกเราใช้พลังงานแสงอาทิตย์ให้เป็นประโยชน์ได้จริงๆ เพยี งนอ้ ยนดิ คอื ประมาณ 1% เท่าน้ัน อีกประมาณ 99% น้ันสูญหายไปเปลา่ อยา่ งน่าเสียดาย พลงั งานแสงอาทิตย์มขี อ้ ดีอย่างไรบา้ ง พลังงานแสงอาทิตย์มีเป็นปริมาณมหาศาลไม่รู้จักหมด สิ้น ตราบเท่าที่ดวงอาทิตย์ยังฉายแสงอยู่ซึ่งคาดกันว่า ก็อย่างน้อยอีกประมาณหนึ่งพันล้านปีทีเดียว พลงั งานแสงอาทติ ยเ์ ป็นพลังงานทส่ี ะอาดไมม่ อี ันตรายในตัวมนั ไม่เปน็ อนั ตรายตอ่ สภาวะแวดล้อม ไม่ ทำให้สภาวะแวดล้อมเป็นพิษ และที่สำคัญที่สุดก็คอื พลังงานแสงอาทิตย์เป็นพลังงานที่มีอยู่โดยทั่ว ๆ ไปที่เราไม่ต้องไปซื้อไปหาดังเช่นพลังงานชนิดอื่นๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศที่อยู่ในเขตร้อนดังเช่น ประเทศไทยที่อยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตร ก็เสมือนกับมีแหล่งพลังงานมหาศาลที่ได้มาเปล่าๆ โดยไม่ต้องซื้อ โดยทั่วไปการใช้พลังงานแสงอาทิตย์ให้เป็นประโยชน์อาจแบ่งเป็น 2 ลักษณะสำคัญคือ (1) การใช้ พลงั งานแสงอาทติ ย์ในรปู ของความรอ้ น (2) การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทติ ย์ สำหรับประเทศท่ีเจรญิ แลว้ ทางด้านเทคโนโลยแี ละมีเศรษฐกจิ ดี ดังเช่น สหรฐั อเมรกิ า โอกาส ที่จะใช้ประโยชน์พลังงานแสงอาทิตย์ทัง้ สองลักษณะมีมาก และขณะนี้ประเทศที่เอ่ยถงึ นี้ก็กำลังทุ่มเท ความรู้ความสามารถของนักวิทยาศาสตร์ วิศวกรและทุนทรัพย์ในการพัฒนาพลังงานแสงอาทิตย์ให้ เป็นประโยชน์ ในประเทศไทยเรานั้นเป็นที่น่ายินดีว่าคนไทยกำลังตื่นตัวในเรื่องการใช้พลังงาน แสงอาทิตย์ให้เป็นประโยชน์ ในปัจจุบันนี้มีโครงการวิจัยการใช้ประโยชน์พลังงานแสงอาทิตย์การ ประดิษฐ์คิดค้นสร้างอุปกรณ์เครื่องมือใช้ประโยชน์ของพลังงานแสงอาทิตย์ ทั้งสำหรับชีวิตประจำวัน และทางด้านเกษตรกรรมอย่เู ปน็ จำนวนมาก และกำลงั ได้รับความสนใจสนับสนุนจากรฐั บาลเป็นอย่าง ดี แต่การใช้ประโยชน์ของพลังงานแสงอาทิตย์ในประเทศไทยก็มีข้อจำกัดสำคัญอยู่ข้อหนึ่ง ซึ่งผู้สนใจ ในแหล่งพลังงานทดแทนนี้ควรตระหนักนั่นคือ การใช้ประโยชน์พลังงานแสงอาทิตย์ในประเทศไทย ปัจจุบันนี้ส่วนใหญ่อาจจะกล่าวได้ว่า ทั้งหมดล้วนแต่เป็นการใช้พลังงานแสงอาทิตย์ในรูปของความ ร้อนเท่านั้น มิใช่การใช้พลังงานแสงอาทิตย์ไปผลิตไฟฟ้า ซึ่งเป็นรูปของพลังงานท่ีสำคัญที่สุด สะดวกสบายต่อการใช้ที่สุด และมีบทบาทมากที่สุดสำหรับสังคมมนุษย์ ทั้งในวงการอุตสาหกรรมและ ชีวติ ประจำวัน ในปัจจุบันนี้ประเทศไทยเราประสบความสำเร็จเป็นอย่างดีในการนำเอาความร้อนของ แสงอาทิตย์มาใช้ให้เป็นประโยชน์ เช่น ในการสร้างเครื่องทำน้ำร้อนแสงอาทิตย์สำหรับโรงพยาบาล โรงแรม การทำเครื่องต้มน้ำแสงอาทิตย์ การทำเตาแสงอาทิตย์หรือเตาสุริยะ การทำเครื่องกลั่นน้ำ แสงอาทิตย์ การทำเครื่องอบแห้งผลิตผลเกษตรกรรม และอื่นๆ อีกมากมายซึ่งเปน็ การนำเอาพลงั งาน แสงอาทติ ยม์ าใชโ้ ดยตรงทีม่ ติ อ้ งอาศยั เทคโนโลยีสูงนกั หรือสลับซบั ซอ้ นนัก

บทเรยี นออนไลน์ท่ี 4 351 วิชาพลงั งานทดแทน (พว02003) ประถม ในประเทศไทยมกี ารนำพลงั งานแสงอาทิตย์มาใชจ้ ำนวน 2 รปู แบบ คอื 1. ผลิตไฟฟา้ โดยใชเ้ ซลลแ์ สงอาทิตย์ เทคโนโลยีพลังงานแสงอาทิตย์เพือ่ ผลิตกระแสไฟฟ้า ได้แก่ ระบบผลิตกระแสไฟฟ้าด้วยเซลล์ แสงอาทิตย์ แบ่งออกเป็น 3 ระบบ คอื 1. เซลล์แสงอาทิตย์แบบอิสระ (PV Stand alone system) เป็นระบบผลิตไฟฟ้าที่ได้รับการ ออกแบบสำหรับใช้งานในพื้นที่ชนบทที่ไม่มีระบบสายส่งไฟฟ้า อุปกรณ์ระบบที่สำคัญประกอบด้วย แผงเซลล์แสงอาทิตย์ อุปกรณ์ควบคุมการประจุแบตเตอร่ี แบตเตอร่ี และอุปกรณ์เปลี่ยนระบบไฟฟ้า กระแสตรงเปน็ ไฟฟ้ากระแสสลบั แบบอสิ ระ 2. เซลล์แสงอาทิตย์แบบต่อกับระบบจำหน่าย (PV Grid connected system) เป็นระบบ ผลิตไฟฟ้าที่ถูกออกแบบสำหรับผลิตไฟฟ้าผ่านอุปกรณ์เปลี่ยนระบบไฟฟ้ากระแสตรงเป็นไฟฟ้า กระแสสลับเข้าสู่ระบบสายส่งไฟฟ้าโดยตรง ใช้ผลิตไฟฟ้าในเขตเมือง หรือพื้นที่ที่มีระบบจำหน่าย ไฟฟ้าเข้าถึง อุปกรณ์ระบบที่สำคัญประกอบด้วยแผงเซลล์แสงอาทิตย์ อุปกรณ์เปลี่ยนระบบไฟฟ้า กระแสตรงเป็นไฟฟ้ากระแสสลบั ชนดิ ต่อกบั ระบบจำหน่ายไฟฟา้ 3. เซลล์แสงอาทติ ย์แบบผสมผสาน (PV Hybrid system) เปน็ ระบบผลติ ไฟฟา้ ที่ถูกออกแบบ สำหรับทำงานร่วมกับอุปกรณ์ผลิตไฟฟ้าอื่น ๆ เช่น ระบบเซลล์แสงอาทิตย์กับพลังงานลม และ เครื่องยนต์ดีเซล ระบบเซลล์แสงอาทิตย์กับพลังงานลม และไฟฟ้าพลังน้ำ เป็นต้น โดยรูปแบบระบบ จะขึ้นอยกู่ ับการออกแบบตามวตั ถปุ ระสงคโ์ ครงการเป็นกรณเี ฉพาะ 2. ผลติ ความร้อน เทคโนโลยีพลงั งานแสงอาทติ ย์เพ่ือผลิตความร้อน ไดแ้ ก่ การผลติ นำ้ ร้อนดว้ ยพลังงาน แสงอาทติ ย์และการอบแห้งด้วยพลงั งานแสงอาทิตยก์ ารผลติ นำ้ รอ้ นดว้ ยพลงั งานแสงอาทติ ยแ์ บ่ง ออกเปน็ 3 ชนิด 1. การผลิตน้ำร้อนชนิดไหลเวียนตามธรรมชาติ เป็นการผลิตน้ำร้อนชนิดที่มีถัง เก็บอยูส่ ูงกวา่ แผงรับแสงอาทิตย์ ใชห้ ลักการหมนุ เวียนตามธรรมชาติ 2. การผลิตน้ำร้อนชนิดใช้ปั๊มน้ำหมุนเวียน เหมาะสำหรับการใช้ผลิตน้ำร้อน จำนวนมากและมีการใช้อยา่ งตอ่ เนือ่ ง 3. การผลิตน้ำร้อนชนิดผสมผสาน เป็นการนำเทคโนโลยีการผลิตน้ำร้อนจาก แสงอาทิตย์มาผสมผสานกับความร้อนเหลือทิ้งจากการระบายความร้อนของเครื่องทำความเย็น หรือ เครือ่ งปรับอากาศโดยผ่านอปุ กรณแ์ ลกเปลยี่ นความรอ้ น

บทเรียนออนไลน์ท่ี 4 352 วิชาพลงั งานทดแทน (พว02003) ประถม เครอื่ งทำน้ำรอ้ นพลังงานแสงอาทิตยเ์ ครอ่ื งสกดั สารปอ้ งกนั และกำจดั ศตั รพู ชื โดยใช้ พลงั งานแสงอาทิตย์ การอบแห้งดว้ ยพลงั งานแสงอาทติ ย์ ปัจจบุ นั มกี ารยอมรับใชง้ าน 3 ลกั ษณะ คอื 1. การอบแห้งระบบ Passive เป็นระบบที่เครื่องอบแห้งทำงานโดยอาศัยพลังงาน แสงอาทิตย์และกระแสลมท่พี ดั ผา่ น 2. การอบแหง้ ระบบ Active เปน็ ระบบอบแห้งที่มเี ครอ่ื งชว่ ยให้อากาศไหลเวยี นในทิศทางท่ี ตอ้ งการ เชน่ มีพัดลมติดต้งั ในระบบเพ่ือบงั คบั ให้มีการไหลของอากาศผา่ นระบบ 3. การอบแห้งระบบ Hybrid เป็นระบบอบแห้งที่ใช้พลังงานแสงอาทิตย์ และยังต้องอาศัย พลงั งานในรปู แบบอน่ื ๆ ช่วยในเวลาทมี่ แี สงอาทิตย์ไมส่ ม่ำเสมอ หรือต้องการใหผ้ ลิตผลทางการเกษตร แห้งเร็วขึ้น เคร่ืองอบแห้ง เช่น กลว้ ย ปลา โดยใชพ้ ลงั งานแสงอาทติ ย์

บทเรียนออนไลนท์ ี่ 4 353 วชิ าพลงั งานทดแทน (พว02003) ประถม กิจกรรม/แบบทดสอบท่ี 4 เร่ือง พลังงานทดแทนในประเทศไทย ชอื่ -นามสกลุ ............................................................................รหัสนกั ศกึ ษา.................................. คำช้ีแจง จงตอบคำถามตอ่ ไปนี้ให้ถกู ต้อง จำนวน 5 ขอ้ (5 คะแนน) 1. พลงั งานแสงอาทิตย์ หมายถงึ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 2. พลังงานแสงอาทิตย์มขี อ้ ดีอยา่ งไรบ้าง ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 3. พลงั งานแสงอาทิตยท์ นี่ ำไปใชป้ ระโยชน์แบง่ เป็น 2 ลักษณะสำคญั คือ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 4. การผลิตนำ้ ร้อนดว้ ยพลังงานแสงอาทติ ย์แบง่ ออกเป็นก่ีชนิด มีอะไรบา้ ง ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 5. ปจั จบุ ันมีการอบแห้งดว้ ยพลงั งานแสงอาทติ ย์ 3 ลกั ษณะ คอื ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

  354 วิชาพลงั งานทดแทน (พว02003) ประถม บทเรียนออนไลนท์ ี่ 4 เฉลยกจิ กรรมที่ 4 เร่ือง พลงั งานทดแทนในประเทศไทย ช่ือ-นามสกลุ ............................................................................รหสั นักศกึ ษา.................................. คำช้แี จง จงตอบคำถามตอ่ ไปนใ้ี ห้ถกู ต้อง จำนวน 5 ข้อ (5 คะแนน) 1. พลังงานแสงอาทติ ย์ หมายถึง ตอบ พลังงานจากดวงอาทิตย์จัดเป็นพลังงานหมุนเวียนที่สำคัญที่สุด เป็นพลังงานสะอาดไม่ทำ ปฏิกิริยาใดๆอันจะทำให้สิ่งแวดล้อมเป็นพิษ เซลล์แสงอาทิตย์จึงเป็นสิ่งประดิษฐ์ทางอิเล็คทรอนิคส์ ชนิดหนึ่ง ที่ถูกนำมาใช้ผลิตไฟฟ้า เนื่องจากสามารถเปลี่ยนเซลล์แสงอาทิตย์ให้เป็นพลังงานไฟฟ้าได้ โดยตรง 2. พลงั งานแสงอาทิตย์มีขอ้ ดีอย่างไรบา้ ง ตอบ พลงั งานแสงอาทิตยม์ ขี ้อดีอย่างไรบา้ ง พลงั งานแสงอาทิตย์มีเป็นปริมาณมหาศาลไม่รู้จักหมดสิ้น ตราบเท่าที่ดวงอาทิตย์ยังฉายแสงอยู่ซึ่งคาดกันว่า ก็อย่างน้อยอีกประมาณหนึ่งพันล้านปีทีเดียว พลังงานแสงอาทิตยเ์ ปน็ พลงั งานท่สี ะอาดไม่มีอนั ตรายในตวั มัน ไม่เป็นอันตรายต่อสภาวะแวดล้อม ไม่ ทำให้สภาวะแวดล้อมเป็นพิษ และที่สำคัญที่สดุ ก็คอื พลังงานแสงอาทิตย์เป็นพลังงานที่มีอยู่โดยทั่ว ๆ ไปที่เราไม่ต้องไปซื้อไปหาดังเช่นพลังงานชนิดอื่นๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศที่อยู่ในเขตร้อนดังเช่น ประเทศไทยทีอ่ ยใู่ กลเ้ ส้นศนู ย์สตู ร กเ็ สมือนกบั มแี หลง่ พลงั งานมหาศาลทีไ่ ดม้ าเปลา่ ๆ โดยไม่ตอ้ งซ้ือ 3. พลังงานแสงอาทิตยท์ น่ี ำไปใชป้ ระโยชนแ์ บง่ เป็น 2 ลกั ษณะสำคัญคือ ตอบ (1) การใช้พลังงานแสงอาทติ ยใ์ นรปู ของความร้อน (2) การผลติ ไฟฟา้ จากพลังงานแสงอาทติ ย์ 4. การผลติ น้ำรอ้ นด้วยพลังงานแสงอาทิตยแ์ บ่งออกเป็นก่ีชนิด มีอะไรบ้าง ตอบ การผลิตน้ำร้อนด้วยพลังงานแสงอาทิตย์แบ่งออกเป็น 3 ชนิด 1.การผลิตน้ำร้อนชนิดไหลเวียน ตามธรรมชาติ เป็นการผลิตน้ำร้อนชนิดที่มีถังเก็บอยู่สูงกว่าแผงรับแสงอาทิตย์ ใช้หลักการหมุนเวียน ตามธรรมชาติ 2.การผลิตน้ำรอ้ นชนดิ ใชป้ ั๊มนำ้ หมุนเวยี น เหมาะสำหรับการใช้ผลิตน้ำร้อนจำนวนมาก และมีการใช้อย่างต่อเนื่อง 3.การผลิตน้ำร้อนชนิดผสมผสาน เป็นการนำเทคโนโลยีการผลิตน้ำร้อน จากแสงอาทิตย์มาผสมผสานกับความร้อนเหลือทิ้งจากการระบายความร้อนของเครื่องทำความเย็น หรอื เครอ่ื งปรับอากาศ โดยผา่ นอปุ กรณ์แลกเปลี่ยนความร้อน  

  355 วิชาพลังงานทดแทน (พว02003) ประถม บทเรยี นออนไลน์ท่ี 4 5. ปัจจุบนั มีการอบแหง้ ด้วยพลงั งานแสงอาทติ ย์ 3 ลักษณะ คอื    ตอบ 1. การอบแห้งระบบ Passive เป็นระบบที่เครื่องอบแห้งทำงานโดยอาศัยพลังงานแสงอาทิตย์ และกระแสลมท่พี ัดผ่าน 2. การอบแห้งระบบ Active เป็นระบบอบแห้งที่มีเครื่องช่วยให้อากาศไหลเวียนในทิศทางท่ี ตอ้ งการเช่น มพี ดั ลมติดตั้งในระบบเพอ่ื บังคบั ใหม้ ีการไหลของอากาศผ่านระบบ 3. การอบแห้งระบบ Hybrid เป็นระบบอบแห้งที่ใช้พลังงานแสงอาทิตย์ และยังต้องอาศัย พลังงานในรปู แบบอน่ื ๆ ชว่ ยในเวลาทมี่ ีแสงอาทิตยไ์ มส่ มำ่ เสมอ หรอื ต้องการให้ผลิตผลทางการเกษตร แห้งเรว็ ข้ึน                                           

บทเรยี นออนไลน์ท่ี 4 356 วิชาพลังงานทดแทน (พว02003) ประถม แบบทดสอบหลงั เรยี น เรื่อง พลงั งานทดแทนในประเทศ ชอื่ -นามสกลุ ..............................................................รหสั นกั ศึกษา...................................................... คำชแี้ จง ใหน้ กั ศึกษาเลือกคำตอบท่ถี กู ตอ้ งทีส่ ุดเพียงคำตอบเดียว จำนวน 5 ข้อ (5 คะแนน) 1. พลงั งานแสงอาทิตย์ หมายถงึ อะไร 4. ขอ้ ใด ไม่ใช่ การผลติ น้ำร้อนดว้ ยพลังงาน ก. พลงั งานท่ีมนษุ ยส์ ร้างขน้ึ มา แสงอาทิตย์ ข. พลงั งานท่เี กิดจากแสงอาทิตย์ ก. การผลิตนำ้ ร้อนดว้ ยการตม้ ค. พลงั งานที่ทำให้สง่ิ แวดล้อมเป็นพษิ ข. การผลิตนำ้ ร้อนชนดิ ผสมผสาน ง. พลังงานทน่ี ำเขา้ มาจากต่างประเทศ ค. การผลติ นำ้ รอ้ นชนิดไหลเวียนตาม ง. การผลิตนำ้ ร้อนชนดิ ใช้ปม๊ั นำ้ หมนุ เวยี น 2. ขอ้ ใดกล่าวถกู ต้องทสี่ ุด ธรรมชาติ ก. พลงั งานแสงอาทติ ยไ์ ม่ตอ้ งซ้อื ข. แสงอาทติ ย์เป็นพลังงานท่สี ะอาด 5. ข้อใดเป็นการอบแหง้ ด้วยพลงั งาน ค. พลังงานแสงอาทติ ย์ใช้ถนอมอาหารได้ แสงอาทติ ย์ 3 ลกั ษณะ ง. พลงั งานแสงอาทิตยม์ ีปรมิ าณมหาศาล ก. on/open/off ไมร่ จู้ กั หมดส้ิน ข. Red/White/Black ค. Passive/ Active/ Hybrid 3. พลงั งานแสงอาทติ ยท์ ่ีนำไปใช้ประโยชน์ ง. On line/On site/On hand แบ่งเปน็ กีล่ กั ษณะ ก. 2 ลกั ษณะ ข. 3 ลกั ษณะ ค. 4 ลกั ษณะ ง. 5 ลกั ษณะ

บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 4 357 วชิ าพลังงานทดแทน (พว02003) ประถม เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น เรือ่ ง พลงั งานทดแทนในประเทศไทย 1. ข 2. ง 3. ก 4. ก 5. ค

บทเรียนออนไลน์ที่ 5 358 วชิ าพลังงานทดแทน (พว02003) ประถม ใบงาน คำสั่ง 1. ใหผ้ ู้เรยี นทำแบบทดสอบกอ่ นเรยี นบทเรยี นออนไลนท์ ่ี 5 เรือ่ งพลังงานลมและพลงั งานทดแทนท่ี เหมาะสมกับทอ้ งถิ่น จำนวน 5 ข้อ 2. ใหผ้ ้เู รียนศกึ ษาความรู้จากใบความร้บู ทเรียนออนไลนท์ ่ี 5 เร่ืองพลังงานลมและพลงั งานทดแทนที่ เหมาะสมกับทอ้ งถนิ่ หรอื ศกึ ษาจากคิวอารโ์ ค้ด 3. ใหผ้ ูเ้ รียนทำกจิ กรรม 4 เรอ่ื งพลังงานลมและพลังงานทดแทนท่ีเหมาะสมกบั ทอ้ งถิ่น จำนวน 5 ข้อ 4. ใหผ้ เู้ รยี นทำแบบทดสอบหลังเรยี นบทเรียนออนไลน์ที่ 4 เรื่องพลงั งานลมและพลังงานทดแทนที่ เหมาะสมกับทอ้ งถิน่ จำนวน 5 ขอ้ คิวอาร์โคด้ พลังงานลมและพลังงานทดแทนทีเ่ หมาะสมกบั ท้องถนิ่

บทเรียนออนไลนท์ ่ี 5 359 วิชาพลังงานทดแทน (พว02003) ประถม แบบทดสอบก่อนเรียน เรอ่ื ง พลังงานลมและพลงั งานทดแทนท่เี หมาะสมกบั ทอ้ งถน่ิ ช่ือ-นามสกลุ ..............................................................รหัสนักศกึ ษา...................................................... คำชแี้ จง ใหน้ กั ศกึ ษาเลือกคำตอบท่ีถูกตอ้ งทสี่ ุดเพียงคำตอบเดยี ว จำนวน 5 ขอ้ (5 คะแนน) 1. พลังงานลมเกดิ ไดอ้ ย่างไร 4. ขอ้ ใด ไม่ใช่ พลงั งานชวี มวล ก. เกิดขนึ้ จากพัดลม ก. แกลบ ฟาง ชานออ้ ย ข. เกิดจากพลงั งานทดแทน ข. เศษไม้ เปลอื กไม้ มลู สตั ว์ ค. เกิดจากสภาพแวดลอ้ มรอบตัว ค. เหล็ก สังกะสี อะลูมิเนยี ม ง. เกดิ จากดวงอาทิตย์ตกกระทบโลก ง. ขเ้ี ล่ือย ขยะ วสั ดุเหลอื ใชท้ างการเกษตร ทำให้อากาศร้อนและลอยตวั สูงขึ้น 5. เชอ้ื เพลิงชวี มวลมีขอ้ ดีอย่างไร 2. “กังหันลม” มีประโยชนอ์ ยา่ งไร ก. มีปรมิ าณกำมะถันต่ำ ก. ใช้สงั เกตทศิ ทางของลม ข. แหลง่ ผลิตอยูใ่ นประเทศ ข. เปน็ สญั ลกั ษณ์แสดงตำแหน่งของลม ค. ราคาถกู กวา่ พลงั งานเชงิ พาณิชย์อื่น ค. เปน็ สญั ลกั ษณต์ ามขอ้ ตกลงระหวา่ ง ง. ชวี มวลแต่ละชนดิ ปลูกเพียงตามฤดกู าลเท่านัน้ ประเทศ ง. เป็นอปุ กรณ์ที่ใชเ้ ปลีย่ นพลงั งานลมให้ สามารถนำไปใชป้ ระโยชนไ์ ด้ 3. กังหันลมสามารถแบ่งตามลักษณะการจดั วางแกนของใบพัดได้กรี่ ูปแบบ ก. 2 รูปแบบ ข. 4 รูปแบบ ค. 6 รูปแบบ ง. 8 รูปแบบ

บทเรียนออนไลน์ท่ี 5 360 วิชาพลังงานทดแทน (พว02003) ประถม เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น เรอ่ื ง พลงั งานลมและพลงั งานทดแทนท่เี หมาะสมกบั ทอ้ งถ่นิ 1. ง 2. ง 3. ก 4. ค 5. ง

บทเรยี นออนไลน์ที่ 5 361 วชิ าพลงั งานทดแทน (พว02003) ประถม ใบความรู้ เร่ือง พลงั งานลมและพลงั งานทดแทนท่เี หมาะสมกบั ท้องถ่ิน เป็นพลงั งานธรรมชาติทเี่ กดิ จากความแตกต่างของอุณหภมู ิ 2 ที่ ซึ่งสะอาดและบรสิ ทุ ธิ์ใช้แล้ว ไม่มีวันหมดสิ้นไปจากโลก ได้รับความสนใจนำมาพัฒนาให้เกิดประโยชน์อย่างกว้างขวาง ใน ขณะเดียวกัน กังหันลมก็เป็นอุปกรณ์ชนิดหนึ่งที่สามารถนำพลังงานลมมาใช้ให้เป็นประโยชน์ได้ โดยเฉพาะในการผลิตกระแสไฟฟ้า และในการสูบน้ำ ซึ่งได้ใช้งานกันมาแล้วอย่างแพร่หลายพลังงาน ลมเกิดจากพลังงานจากดวงอาทิตย์ตกกระทบโลกทำให้อากาศร้อน และลอยตัวสูงขึ้น อากาศจาก บริเวณอื่นซึ่งเย็นและหนาแน่นมากกว่าจึงเข้ามาแทนท่ี การเคลื่อนที่ของอากาศเหล่านี้เป็นสาเหตุให้ เกิดลม และมีอิทธิพลต่อสภาพลมฟ้าอากาศในบางพื้นที่ของประเทศไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งแนวฝ่ัง ทะเลอันดามันและด้านทะเลจนี (อา่ วไทย) มีพลงั งานลมท่ีอาจนำมาใช้ประโยชน์ในลกั ษณะพลังงานกล (กังหันสูบน้ำกังหันผลิตไฟฟ้า) ศักยภาพของพลังงานลมที่สามารถ นำมาใช้ประโยชน์ได้สำหรับ ประเทศไทย มีความเร็ว อยู่ระหว่าง 3 - 5 เมตรต่อวินาที และความเขม้ พลังงานลมที่ประเมินไว้ได้อยู่ ระหว่าง 20 - 50 วตั ต์ต่อตารางเมตร “กังหันลม” เป็นอุปกรณ์ชนิดหนึ่งที่ถูกนำมาใช้สกัดพลังงานจลน์ของกระแสลม และเปลี่ยน ให้เป็นให้เป็นพลังงานกล จากนั้นจึงนำพลังงานกลมาใช้ประโยชน์ กล่าวคือ เมื่อกระแสลมพัดผ่านใบ กังหัน จะเกิดการถ่ายทอดพลังงานจลน์ไปสู่ใบกังหัน ทำให้กังหันหมุนรอบแกน สามารถนำพลังงาน จากการหมนุ นไ้ี ปใชง้ านได้ รูป กงั หันลมวดิ นำ้ เขา้ นาเกลือ กงั หันลมทใี่ ช้กันมากในประเทศไทยต้งั แตอ่ ดีตถึงปจั จุบัน ไดแ้ ก่ กังหันลมแบบใบกงั หันไม้ ใช้ สำหรับฉุดระหัดวิดน้ำเข้านาข้าวบริเวณจังหวัดฉะเชิงเทรา กังหันลมใบเสื่อลำแพน ใช้ฉุดระหัดวิด น้ำเค็มเข้านาเกลือบริเวณ จังหวัดสมุทรสงคราม และกังหันลมแบบใบกังหันหลายใบ ทำด้วยแผ่น

บทเรียนออนไลนท์ ่ี 5 362 วิชาพลังงานทดแทน (พว02003) ประถม เหล็กใช้สำหรับสูบน้ำจาก บ่อน้ำบาดาลขึ้นไปเก็บในถังกักเก็บส่วนการใช้กังหันลมเพื่อผลิต กระแสไฟฟา้ ยังอยใู่ นระหว่างการทดสอบและพัฒนาอยู่ รูปแบบเทคโนโลยีกงั หันลม กงั หันลมสามารถแบง่ ออกตาม ลกั ษณะการจัดวางแกนของใบพดั ได้ 2 รปู แบบ คือ 1. กังหนั ลมแนวแกนตัง้ (Vertical Axis Turbine (VAWT)) เป็นกงั หนั ลมทีม่ แี กนหมุน และใบพดั ต้ังฉากกบั การเคล่อื นท่ีของลมในแรวราบ 2. กังหันลมแนวแกนนอน (Horizontal Axis Turbine (HAWT)) เป็นกังหันลมที่มี แกนหมุนขนานกบั การเคลอื่ นทข่ี องลมในแนวราบ โดยมใี บพดั เปน็ ตัวตั้งฉากรับแรงลม รูป กังกงั หนั ลมแนวแกนตัง้ รปู กังกังหันลมแนวแกนนอน กังหันลมแนวแกนตั้ง (Vertical Axis Turbine (VAWT) เป็นกังหันลมที่มีแกนหมุนและ ใบพัดตั้งฉากกับการเคลื่อนที่ของลมในแนวราบ ซึ่งทำให้สามารถรับลมในแนวราบได้ทุกทิศทาง มี เพียง 2 แบบ คือ กังหันลม แดร์เรียส (Darrieus) ซึ่งประดิษฐ์ขึ้นครั้งแรกในประเทศฝรั่งเศส และ กังหันลมซาโวเนียส (Savonius) ซึ่งประดิษฐ์ขึ้นครั้งแรกในประเทศฟินแลนด์ กังหันลมแบบแกนตั้งมี ประสิทธิภาพในการเปลี่ยนพลังงานตำ่ มีข้อจำกัดในการขยายให้มีขนาดใหญ่และการยกชุดใบพัดเพอื่ รับแรงลม การพัฒนาจึงอยู่ในวงจำกัดและมีความไม่ต่อเนื่อง ปัจจุบันมีการใช้งานกังหันลมแบบแกน ตั้งน้อยมาก กังหันลมแนวแกนนอน (Horizontal Axis Turbine (HAWT) เป็นกังหันลมท่ีมีแกนหมนุ ขนานกับทิศทางของลมโดยมีใบพัดเป็นตัวตั้งฉากรับแรงลม ได้แก่ กังหันลมวินด์มิลล์ (Windmills)กังหันลมใบเสือ่ ลำแพน กังหันลมชนิดหลายใบพัดสำหรับสบู น้ำ กงั หันลมชนดิ 1, 2, 3, 4

บทเรียนออนไลน์ท่ี 5 363 วิชาพลังงานทดแทน (พว02003) ประถม หรือ 6 ใบพัดสำหรับผลิตกระแสไฟฟ้า ซึ่งกังหันลมผลิตไฟฟ้าชนิด 3 ใบพัดได้รับการพัฒนาอย่าง ตอ่ เน่อื งและมีการใช้งานมากที่สดุ ในปจั จบุ ันเนือ่ งจากมปี ระสทิ ธภิ าพในการเปลี่ยนพลังงานสงู พลังงานทดแทนทเ่ี หมาะสมกับท้องถ่นิ พลังงานชวี มวล พืชทั้งหลายในโลก ก่อเกิดขึ้นมาได้มาล้วนแต่อาศัยพลังงาน จากดวงอาทิตย์ พืชทำหน้าที่ เปลี่ยนพลังงานแสงอาทิตย์ แล้วเก็บสะสมไว้ เพื่อการดำรงชีพ และเป็นส่วนประกอบสำคัญ ที่ ก่อให้เกิดการเจริญเติบโต ตามส่วนต่าง ๆ ของพืช เช่น ราก ลำต้น ใบ ดอกไม้ และผลขบวนการ สำคัญ ที่เก็บสะสมพลังงานแสงอาทิตย์นี้ เรียกกันว่า กระบวนการสังเคราะห์แสง โดยอาศัยสาร คลอโรฟลิ ล์ (Chlorophyll) บนพืชสเี ขยี ว ท่ที ำตวั เสมอื นเป็นโรงงานเล็กๆ ดดู ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) จากอากาศ และน้ำ (H2O) จากดิน มาทำปฏิกิริยากันแล้ว ผลิตเป็นสารประกอบกลุ่มหนึ่ง ขึน้ มา เชน่ นำ้ ตาลแป้ง และเซลลูโลส ซงึ่ เรยี กรวม ๆ วา่ คารโ์ บไฮเดรต (Carbohydrate) ทรัพยากรชีวมวล ก็คือมวลสารของสิ่งมีชีวิต (นอกจาก ที่ได้กลายเป็นเชื้อเพลิงประเภทฟอสซิลไป แล้ว) ซึ่งอาจเป็นป่าไม้ ผลผลิตสินค้าเกษตร และกากเหลือของทางการเกษตร เช่น แกลบ ฟางข้าว ชานอ้อย กะลาปาล์ม กะลามะพร้าว หรอื ของเสยี อนิ ทรยี จ์ ากโรงงานอตุ สาหกรรมเกษตร ฯลฯ รวมท้ัง มูลสัตว์เช่น ไก่ หมู วัว เป็นต้น อย่างไรก็ดีทรัพยากรที่ควรจะนำมาพัฒนาเป็นพลังงานในอนาคตก็คือ กากของเหลือทางเกษตรและอตุ สาหกรรมเกษตร รวมถึงมลู สตั วต์ า่ งๆ ซึ่งเปน็ ทรัพยากรทหี่ างา่ ยและมี ราคาถูก พลังงานชีวมวลก็คือ พลังงานที่สะสมอยู่ในสิ่งมีชีวิตที่สามารถนำมาใช้ทำงานได้ เช่น ต้นไม้ กิ่งไม้ หรือเศษวัสดุจากการเกษตรหรืออุตสาหกรรม เช่น แกลบ ฟาง ชานอ้อย ขี้เลื่อย เศษไม้ เปลือก ไม้ มูลสตั ว์ รวมท้งั ของเหลอื หรือขยะจากครัวเรือนมนษุ ย์เราไดใ้ ช้พลงั งานจากชีวมวลมาเป็นเวลานาน แล้วจนถึงปจั จุบันก็ยังมีการนำมาใช้ประโยชน์ในสัดสว่ นที่ไมน่ ้อยเลยโดยเฉพาะประเทศที่กำลงั พฒั นา อย่างบ้านเราตามชนบทก็ยังมีการใช้ไม้ฟืนหรือถ่านในการหุงหาอาหาร ชีวมวลเป็นอินทรีย์สารที่ได้ จากพืชและสตั ว์ต่างๆ เชน่ เศษไม้ ขยะ วัสดุเหลือใชท้ างการเกษตร ซ่งึ เปน็ แหลง่ พลงั งานท่สี ำคัญที่หา ได้ในประเทศ โดยเฉพาะประเทศไทยซึ่งเป็นประเทศเกษตรกรรมมีผลผลิตทางการเกษตรเป็นจำนวน มากอาทิ แกลบ ฟางข้าว ชานอ้อย กากและกะลาปาล์ม เหง้ามันสำปะหลัง เป็นต้น ซึ่งชีวมวลเหล่านี้ สามารถนำมาเผาไหมเ้ พอ่ื นำพลังงานความร้อนทไ่ี ดไ้ ปใชใ้ นกระบวนการผลิตไฟฟา้ วัสดุเหลือใชท้ างการเกษตรหลกั ทสี่ ามารถนำมาใช้เป็นพลังงานทดแทน ได้แก่ แกลบและฟาง ข้าว,ชานอ้อย, กากและกะลาปาล์ม, กะลามะพร้าว ฯลฯ จากการประเมินศักยภาพของวัสดุเหลือใช้ ทางการเกษตรจากพืช 10 ชนิดทีม่ ศี กั ยภาพสงู ไดแ้ ก่ อ้อย, ข้าว, นำ้ มนั ปาล์ม, มะพร้าว, มันสำปะหลัง ,ข้าวโพด, ถั่วลิสง, ฝ้าย, ถั่วเหลืองและข้าวฟ่าง ในปี พ.ศ.2543 พบว่าปริมาณวัสดุเหลือใช้ทาง การเกษตรประมาณ 63 ล้านตัน โดยถูกนำไปใช้เป็นเชื้อเพลิงและใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่นๆ ประมาณ

บทเรียนออนไลนท์ ่ี 5 364 วิชาพลงั งานทดแทน (พว02003) ประถม 16 ล้านตันปริมาณวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตร ส่วนที่ยังไม่ได้ใช้เท่ากับ 42 ล้านตัน เทียบเทา่ พลังงาน 604.82 เพตาจลู (6.04 X 1017 จูล) มูลสัตว์ 6 ชนิด คือ มูลโค, กระบือ, สุกร, ไก่, เป็ดและมูลช้าง ในปี พ.ศ. 2543 มีศักยภาพใน การผลิตแก๊สชีวภาพได้ 560 ล้านลูกบาศก์เมตรคิดเป็นพลังงานประมาณ 11.75 เพตาจูล ขยะต่างๆ ในปี พ.ศ. 2543 กรมควบคุมมลพิษรายงานปริมาณขยะที่จัดเก็บได้ ประมาณ 13.9 ล้านตัน ซึ่งมี ปริมาณขยะรวมทั้งในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล, เขตเทศบาล, เมืองพัทยาและนอกเขตเทศบาล ทั่วประเทศ ถ้านำขยะ 85 เปอร์เซ็นต์ของขยะทั้งหมดมาฝังกลบ จะได้แก๊สชีวภาพจากการฝังกลบ 1,184.22 ล้านลูกบาศก์เมตร เทียบเท่าพลังงาน 23.09 เพตาจูล น้ำเสียจากโรงงาน ในปี พ.ศ.2543 น้ำเสียจากโรงงานอตุ สาหกรรมที่มีศักยภาพสูงในการนำมาผลิตก๊าซชีวภาพ 11 ประเภทอุตสาหกรรม เช่นโรงฆ่าสัตว์, โรงงานผลิตแป้งมันสำปะหลัง, โรงงานผลิตน้ำมันปาล์ม เป็นต้น มีศักยภาพที่จะผลิต กา๊ ซชีวภาพได้ 435.33 ลา้ นลูกบาศก์เมตร เท่ากับพลงั งาน 10.45 เพตาจูล การใช้ประโยชน์จากพลังงานชวี มวล สามารถใช้ได้ทั้งในรูปของพลังงานความร้อน ไอน้ำ หรือผลิตเป็นกระแสไฟฟ้า โดยจะใช้ เชื้อเพลิงชีวมวลชนิดใดชนิดหนึ่ง ท่ีกล่าวมาข้างต้น หรือหลายชนิดรวมกันก็ได้ชีวมวล จึงเป็นแหล่ง เชื้อเพลิงราคาถูก หากมีการใช้ประโยชน์ ในบริเวณที่ไม่ไกลจากแหล่งเชื้อเพลิงมากนัก เพื่อลดต้นทุน ในการขนสง่ การนำชีวมวลมาใชใ้ นชวี ติ ประจำวัน พื้นฐานงา่ ยๆทปี่ ระเทศไทยนำชีวมวลมาใช้ในภาคชนบทคือ เป็นเช้ือเพลงิ ในการหุงต้มอาหาร ผ่านเทคโนโลยีง่ายๆ เช่น เตาฟืน เตาถ่านชนิดต่างๆ เตาแกลบ เตาแก๊สซิไฟเออร์ เป็นต้น และผ่าน เทคโนโลยีท่ีซบั ซอ้ นขน้ึ โดยกระบวนการแปรรปู ชวี มวลไปเป็นพลงั งานรูปแบบต่างๆ มีดังน้คี อื 1.การเผาไหมโ้ ดยตรง (Combustion) เมื่อนำชีวมวลมาเผา จะได้ความรอ้ นออกมาตามคา่ ความร้อนของชนิดชีวมวล ความร้อนที่ได้จากการเผาสามารถนำไปใช้ในการผลิตไอน้ำที่มีอุณหภูมิ และความดันสูงไอน้ำนี้จะถูกนำไปขับกังหันไอน้ำเพื่อผลิตไฟฟ้าต่อไป ตัวอย่างชีวมวลประเภทนี้คือ เศษวัสดุทางการเกษตร และเศษไม้ 2.การผลิตก๊าซ (Gasification) เป็นกระบวนการเปลี่ยนเชื้อเพลิงแข็งหรือชีวมวลให้เป็น แก๊สเชื้อเพลิง เรียกว่าแก๊สชีวภาพ (biogas) มีองค์ประกอบของแก๊สมีเทน แก๊สไฮโดรเจน แก๊ส คารบ์ อนมอนอกไซด์สามารถนำไปใช้สำหรบั กงั หนั แกส๊ (gas turbine) 3.การหมัก (Fermentation) เป็นการนำชีวมวลมาหมักด้วยแบคทีเรียในสภาวะไร้อากาศ ชวี มวลจะถูกย่อยสลายและแตกตัว เกิดแกส๊ ชวี ภาพ (biogas) ท่ีมีองค์ประกอบของแก๊สมีเทนและแกส๊ คาร์บอนไดออกไซด์ แก๊สมีเทนใช้เป็นเชื้อเพลิงในเครื่องยนต์สำหรับผลิตไฟฟ้า นอกจากนี้สามารถใช้ ขยะอินทรยี ช์ มุ ชน มูลสัตว์ น้ำเสยี จากชุมชนหรอื อตุ สาหกรรมเกษตร เปน็ แหลง่ วัตถดุ ิบชวี มวลได้

บทเรียนออนไลนท์ ่ี 5 365 วชิ าพลังงานทดแทน (พว02003) ประถม 4.การผลติ เชอื้ เพลงิ เหลวจากพืช มกี ระบวนการทีใ่ ชผ้ ลติ ดังน้ี กระบวนการทางชีวภาพ ทำการย่อยสลายแป้ง นำ้ ตาล และเซลลโู ลสจากพืชทางการเกษตร เชน่ อ้อย มนั สำปะหลงั ขา้ วโพด ข้าวฟ่างหวาน กากน้ำตาล และเศษลำต้นออ้ ย ใหเ้ ปน็ เอทานอล เพอื่ ใช้เปน็ เช้อื เพลิงเหลวในเครอ่ื งยนตเ์ บนซิน กระบวนการทางฟิสิกส์และเคมี โดยสกัดน้ำมันออกจากพืชน้ำมัน จากนั้นนำน้ำมันที่ได้ไป ผ่านกระบวนการทรานส์เอสเตอริฟิเคช่ัน (Transesterification) เพื่อผลิตเป็นไบโอดีเซลกระบวนการ ใช้ความร้อนสูง เช่นกระบวนการไพโรไลซิส เมื่อวัสดุทางการเกษตรได้ความร้อนสูงในสภาพไร้ ออกซิเจน จะเกิดการสลายตัว เกิดเป็นเชื้อเพลิงในรูปของเหลวและแก๊สผสมกันพลังงานชีวมวลได้แก่ เอทานอล และไบโอดเี ซล กระบวนการใช้ความร้อนสูง เช่นกระบวนการไพโรไลซิส เมื่อวัสดุทางการเกษตรได้ความ ร้อนสูงในสภาพไร้ออกซิเจน จะเกิดการสลายตัว เกิดเป็นเชื้อเพลิงในรูปของเหลวและแก๊สผสมกัน พลงั งานชีวมวลได้แก่ เอทานอล และไบโอดเี ซล ลักษณะและการออกแบบของเตาทีใ่ ช้กระบวนการแปรรูปชีวมวลไปเป็นพลังงานความร้อนที่ ใช้ในท้องถิ่นเช่น เศษไม้ ขยะ วัสดุเหลือใช้ทางการเกษตร ซึ่งเป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญที่หาได้ใน ประเทศ ชวี มวล มีอย่ทู ่วั ไปในประเทศไทย ชีวมวลมีอยู่ทั่วไปในประเทศไทยการนำชีวมวลมาใช้ จึงช่วยลดการสูญเสียเงินตรา ต่างประเทศในการนำเข้าเชื้อเพลิง และสร้างรายได้ให้กับคนท้องถิ่น นอกจากนี้การผลิตพลังงานจาก เชื้อเพลิงชีวมวล ด้วยเทคโนโลยีที่เหมาะสม จะไม่ก่อให้เกิดมลภาวะ และไม่สร้างสภาวะเรือนกระจก เนื่องจากการปลูกทดแทน ทำให้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เกิดการหมุนเวียน และไม่มีการปลดปล่อย เพ่มิ เตมิ เรายงั มุง่ หวังว่าการพฒั นาโครงการ เกย่ี วกบั ชีวมวล จะสามารถเสรมิ สร้างความเขม้ แข็ง และ การมสี ่วนร่วมของชุมชนไดอ้ กี ด้วย ข้อดขี องเชื้อเพลิงชีวมวล 1. มีปรมิ าณกำมะถนั ต่ำ 2. ราคาถูกกวา่ พลังงานเชิงพาณิชย์อื่น ต่อหน่วยความร้อนท่เี ทา่ กัน 3. มแี หล่งผลติ อย่ใู นประเทศ 4. พลังงานจากชีวมวลจะไม่ก่อให้เกิดสภาวะเรือนกระจก และแทบจะไมท่ ำให้เกดิ มลภาวะ ทางอากาศหรืออากาศเป็นพิษเลยในกรณมี กี ารปลูกทดแทน

บทเรยี นออนไลน์ท่ี 5 366 วชิ าพลงั งานทดแทน (พว02003) ประถม ปัญหาการใชพ้ ลังงานจากชวี มวล พลังงานจากชวี มวลมขี ้อเสยี เปรียบเม่อื เทียบกบั เชื้อเพลงิ ประเภทถ่านหิน ก๊าซธรรมชาติ และ น้ำมนั เตา หลายประการ และเปน็ เหตุผลท่ที ำให้การผลติ ไฟฟ้าโดยใช้พลังงานหมนุ เวยี นไมแ่ พรห่ ลาย เท่าท่ีควร เชน่ (1) ชีวมวลมปี รมิ าณที่ไมแ่ นน่ อน เน่ืองจาก - ชีวมวลแต่ละชนดิ ปลูกเพยี งตามฤดูกาลเทา่ น้นั และผลผลติ ท่ีไดข้ น้ึ อย่กู บั สภาพ ภมู อิ ากาศ - เกษตรกรเปลย่ี นชนิดของผลผลติ ไปตามความตอ้ งการของตลาด - พื้นทก่ี ารเกษตรลดลงเน่ืองจากการเปล่ยี นแปลงสภาพไปสู่เมอื ง - ชวี มวลมอี ยู่มากแตอ่ ยู่อย่างกระจัดกระจาย ทำให้รวบรวมได้ยาก เช่น กะลามะพรา้ ว เศษไม้ ซังขา้ วโพด ยอดออ้ ยที่อยู่ตามท้องไร่ทอ้ งนา และแกลบตามโรงสเี ลก็ ๆ (2) ปริมาณชวี มวลที่มใี ช้อยูใ่ นโรงงาน และพ้นื ทใ่ี กลเ้ คยี ง มไี มเ่ พียงพอท่จี ะนำไปผลติ ไฟฟ้า ที่ ใหผ้ ลตอบแทนในการลงทุนดพี อ และเม่ือตอ้ งหาชีวมวล ประเภทอืน่ หรอื จากแหล่งอนื่ มาเสรมิ กจ็ ะมี ปญั หาใน เรือ่ งตา่ งๆ ดังน้ี - ค่าขนส่งจากแหลง่ ชีวมวลมาส่โู รงงาน ถ้ายงิ่ อยไู่ กลพื้นทต่ี ง้ั ของโรงงานกย็ ิ่งทำใหม้ ี คา่ ใช้จ่ายสงู - เทคโนโลยที ส่ี ามารถใชไ้ ด้กับเชือ้ เพลงิ ชีวมวลหลายๆ ชนดิ มีราคาแพง - มคี วามเส่ียงสูงในการรวบรวมชวี มวลจากแหลง่ ต่างๆ ใหไ้ ดป้ ริมาณตามตอ้ งการ

บทเรยี นออนไลน์ที่ 5 367 วชิ าพลงั งานทดแทน (พว02003) ประถม กิจกรรม/แบบทดสอบที่ 5 เรอ่ื ง พลังงานลมและพลงั งานทดแทนท่ีเหมาะสมกบั ทอ้ งถ่ิน ช่ือ-นามสกลุ ............................................................................รหสั นักศึกษา.................................. คำชแ้ี จง จงตอบคำถามตอ่ ไปนี้ให้ถกู ต้อง จำนวน 5 ข้อ (5 คะแนน) 1. พลงั งานลมเกดิ ได้อยา่ งไร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 2. “กงั หันลม” เป็นอุปกรณท์ ม่ี คี วามเกย่ี วข้องอยา่ งไรกับพลงั งานลม ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 3. กังหนั ลมสามารถแบ่งออกตามลักษณะการจัดวางแกนของใบพัดไดก้ ี่รูปแบบ อะไรบา้ ง ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 4. พลังงานชวี มวล หมายถงึ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 5. เชอื้ เพลิงชีวมวลมีขอ้ ดแี ละปญั หาอย่างไร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ..................………………………………………………………………………………………………………………………………

  368 วิชาพลังงานทดแทน (พว02003) ประถม บทเรียนออนไลน์ท่ี 5 เฉลยกิจกรรมที่ 5 เรอ่ื ง พลังงานลมและพลงั งานทดแทนทเี่ หมาะสมกับทอ้ งถนิ่ ชอ่ื -นามสกลุ ............................................................................รหัสนักศึกษา.................................. คำชแี้ จง จงตอบคำถามตอ่ ไปน้ีให้ถูกต้อง จำนวน 5 ข้อ (5 คะแนน) 1. พลังงานลมเกดิ ไดอ้ ย่างไร ตอบ พลังงานลมเกิดจากพลังงานจากดวงอาทิตย์ตกกระทบโลกทำให้อากาศร้อน และลอยตัวสูงขึ้น อากาศจากบริเวณอืน่ ซ่ึงเย็นและหนาแน่นมากกว่าจึงเข้ามาแทนท่ี การเคลือ่ นทข่ี องอากาศเหล่านี้เป็น สาเหตใุ ห้เกิดลม 2. “กงั หนั ลม” เปน็ อปุ กรณ์ท่มี ีความเกย่ี วขอ้ งอยา่ งไรกบั พลังงานลม ตอบ “กังหันลม” เป็นอุปกรณ์ชนิดหนึ่งที่ถูกนำมาใช้สกัดพลังงานจลน์ของกระแสลม และเปลี่ยนให้ เป็นให้เป็นพลังงานกล จากนั้นจึงนำพลังงานกลมาใช้ประโยชน์ กล่าวคือ เมื่อกระแสลมพัดผ่านใบ กังหัน จะเกิดการถ่ายทอดพลังงานจลน์ไปสู่ใบกังหัน ทำให้กังหันหมุนรอบแกน สามารถนำพลังงาน จากการหมุนนี้ไปใชง้ านได้ 3. กังหันลมสามารถแบ่งออกตาม ลักษณะการจัดวางแกนของใบพัดได้กี่รูปแบบ อะไรบ้าง ตอบ 2 รูปแบบ คือ 1. กังหันลมแนวแกนตั้ง (Vertical Axis Turbine (VAWT)) เป็นกังหันลมที่มีแกนหมุนและ ใบพดั ตั้งฉากกบั การเคลอื่ นทข่ี องลมในแรวราบ 2. กังหันลมแนวแกนนอน (Horizontal Axis Turbine (HAWT)) เป็นกังหันลมที่มีแกนหมุน ขนานกบั การเคล่อื นทข่ี องลมในแนวราบ โดยมใี บพดั เป็นตวั ตง้ั ฉากรบั แรงลม 4. พลังงานชีวมวล หมายถึง ตอบ พลังงานชีวมวลก็คือ พลังงานที่สะสมอยู่ในสิ่งมีชีวิตที่สามารถนำมาใช้ทำงานได้ เช่น ต้นไม้ ก่ิง ไม้ หรือเศษวัสดุจากการเกษตรหรืออุตสาหกรรม เช่น แกลบ ฟาง ชานอ้อย ขี้เลื่อย เศษไม้ เปลือกไม้ มูลสัตว์ รวมทั้งของเหลือหรือขยะจากครัวเรือนมนุษย์เราได้ใช้พลังงานจากชีวมวลมาเป็นเวลานาน แล้วจนถึงปัจจุบันก็ยังมีการนำมาใช้ประโยชน์ในสัดสว่ นที่ไม่น้อยเลยโดยเฉพาะประเทศที่กำลงั พฒั นา อย่างบ้านเราตามชนบทก็ยังมีการใช้ไม้ฟืนหรือถ่านในการหุงหาอาหาร ชีวมวลเป็นอินทรีย์สารที่ได้ จากพชื และสตั ว์ตา่ งๆ เช่น เศษไม้ ขยะ วัสดุเหลอื ใช้ทางการเกษตร ซง่ึ เปน็ แหล่งพลงั งานทส่ี ำคัญที่หา ได้ในประเทศ โดยเฉพาะประเทศไทยซึ่งเป็นประเทศเกษตรกรรมมีผลผลิตทางการเกษตรเป็นจำนวน มากอาทิ แกลบ ฟางข้าว ชานอ้อย กากและกะลาปาล์ม เหง้ามันสำปะหลัง เป็นต้น ซึ่งชีวมวลเหล่าน้ี สามารถนำมาเผาไหม้เพ่ือนำพลงั งานความร้อนทีไ่ ดไ้ ปใช้ในกระบวนการผลิตไฟฟา้  

  369 วิชาพลงั งานทดแทน (พว02003) ประถม บทเรยี นออนไลน์ที่ 5 5. เช้อื เพลิงชวี มวลมีขอ้ ดีและปญั หาอยา่ งไร  ตอบ ขอ้ ดีของเชอ้ื เพลิงชีวมวล 1. มปี ริมาณกำมะถันต่ำ 2. ราคาถกู กวา่ พลังงานเชงิ พาณิชย์อ่นื ต่อหน่วยความรอ้ นทเ่ี ทา่ กนั 3. มแี หลง่ ผลิตอยู่ในประเทศ 4. พลังงานจากชีวมวลจะไมก่ ่อให้เกดิ สภาวะเรือนกระจก และแทบจะไม่ทำใหเ้ กดิ มลภาวะ ทางอากาศหรอื อากาศเปน็ พิษเลยในกรณมี กี ารปลกู ทดแทน ปญั หาการใชพ้ ลังงานจากชวี มวล พลงั งานจากชวี มวลมขี ้อเสียเปรียบเมื่อเทียบกบั เชือ้ เพลิงประเภทถ่านหนิ กา๊ ซธรรมชาติ และ นำ้ มนั เตา หลายประการ และเปน็ เหตุผลทที่ ำใหก้ ารผลติ ไฟฟ้าโดยใช้พลังงานหมุนเวยี นไม่แพร่หลาย เทา่ ท่ีควร เชน่ (1) ชวี มวลมีปรมิ าณทไ่ี มแ่ นน่ อน เน่ืองจาก - ชีวมวลแต่ละชนิดปลูกเพยี งตามฤดกู าลเทา่ น้นั และผลผลติ ที่ไดข้ นึ้ อยกู่ บั สภาพ ภมู ิอากาศ - เกษตรกรเปลยี่ นชนิดของผลผลติ ไปตามความต้องการของตลาด - พืน้ ท่กี ารเกษตรลดลงเนอื่ งจากการเปลีย่ นแปลงสภาพไปสเู่ มอื ง - ชวี มวลมีอยูม่ ากแต่อยอู่ ย่างกระจัดกระจาย ทำให้รวบรวมไดย้ าก เช่น กะลามะพร้าว เศษไม้ ซงั ขา้ วโพด ยอดอ้อยท่ีอย่ตู ามท้องไร่ท้องนา และแกลบตามโรงสีเล็กๆ (2) ปริมาณชวี มวลท่มี ใี ชอ้ ยใู่ นโรงงาน และพื้นท่ใี กลเ้ คยี ง มีไมเ่ พยี งพอทจ่ี ะนำไปผลิตไฟฟา้ ที่ ใหผ้ ลตอบแทนในการลงทุนดพี อ และเมื่อต้องหาชวี มวล ประเภทอื่น หรอื จากแหลง่ อ่นื มาเสรมิ กจ็ ะมี ปัญหาใน เร่อื งต่างๆ ดังน้ี - ค่าขนสง่ จากแหลง่ ชีวมวลมาสโู่ รงงาน ถ้ายิ่งอยู่ไกลพืน้ ท่ตี ัง้ ของโรงงานก็ยง่ิ ทำให้มี ค่าใชจ้ ่ายสูง - เทคโนโลยที สี่ ามารถใช้ไดก้ บั เช้อื เพลิงชีวมวลหลายๆ ชนดิ มรี าคาแพง - มคี วามเสี่ยงสงู ในการรวบรวมชวี มวลจากแหลง่ ตา่ งๆ ใหไ้ ด้ปริมาณตามตอ้ งการ          

  370 วิชาพลงั งานทดแทน (พว02003) ประถม บทเรยี นออนไลน์ที่ 5 แบบทดสอบหลงั เรยี น เรอื่ ง พลังงานลมและพลงั งานทดแทนทีเ่ หมาะสมกบั ท้องถิน่ ชอ่ื -นามสกุล..............................................................รหัสนกั ศึกษา...................................................... คำชแ้ี จง ให้นกั ศกึ ษาเลอื กคำตอบท่ถี กู ตอ้ งท่ีสุดเพียงคำตอบเดยี ว จำนวน 5 ข้อ (5 คะแนน) 1. พลังงานลมเกิดได้อยา่ งไร 4. ข้อใด ไม่ใช่ พลังงานชีวมวล ก. เกิดขนึ้ จากพดั ลม ก. แกลบ ฟาง ชานอ้อย ข. เกดิ จากพลังงานทดแทน ข. เศษไม้ เปลอื กไม้ มลู สตั ว์ ค. เกดิ จากสภาพแวดลอ้ มรอบตัว ค. เหลก็ สงั กะสี อะลมู ิเนยี ม ง. เกิดจากดวงอาทติ ยต์ กกระทบโลก ง. ข้เี ลอ่ื ย ขยะ วัสดเุ หลือใชท้ างการเกษตร ทำใหอ้ ากาศรอ้ นและลอยตัวสงู ขน้ึ 2. “กงั หนั ลม” มีประโยชนอ์ ยา่ งไร 5. เชอ้ื เพลงิ ชวี มวลมขี ้อดอี ยา่ งไร ก. ใช้สงั เกตทศิ ทางของลม ก. มปี รมิ าณกำมะถนั ต่ำ ข. เปน็ สญั ลกั ษณแ์ สดงตำแหน่งของลม ข. แหล่งผลิตอยูใ่ นประเทศ ค. เปน็ สญั ลกั ษณ์ตามขอ้ ตกลงระหว่าง ค. ราคาถูกกว่าพลังงานเชงิ พาณชิ ย์อนื่ ประเทศ ง. ชวี มวลแตล่ ะชนิดปลกู เพยี งตามฤดกู าล ง. เปน็ อุปกรณท์ ่ใี ชเ้ ปลีย่ นพลังงานลมให้ เทา่ นน้ั สามารถนำไปใชป้ ระโยชน์ได้ 3. กังหนั ลมสามารถแบง่ ตามลักษณะการจดั วางแกนของใบพัดได้ก่ีรปู แบบ ก. 2 รูปแบบ ข. 4 รปู แบบ ค. 6 รูปแบบ ง. 8 รูปแบบ  

บทเรียนออนไลน์ท่ี 5 371 วิชาพลังงานทดแทน (พว02003) ประถม เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น เรอ่ื ง พลงั งานลมและพลงั งานทดแทนท่เี หมาะสมกบั ทอ้ งถ่นิ 1. ง 2. ง 3. ก 4. ค 5. ง

372 ตารางวิเคราะหเ์ นอ้ื หารายวิชาบญั ชีชาวบ้าน ทช 02001 ระดับประถมศกึ ษา จานวน 1 หน่วยกิต จานวน 40 ชว่ั โมง จานวน ระดบั การเรียนรู้ ง่าย ปาน ยาก ที่ หัวเรือ่ ง (ช่วั โมง) กลาง 1 บทที่ 1 บัญชชี าวบา้ นงา่ ยนิดเดยี ว 3 เร่ืองท่ี 1 ความหมาย ประโยชน์ของการทาบัญชี 3  4  ชาวบ้าน  เรื่องท่ี 2 หลกั การ แนวคิดการทาบญั ชชี าวบ้าน 5 เรอ่ื งที่ 3 รปู แบบและวธิ กี ารทาบัญชชี าวบา้ น 5   (บญั ชีในครัวเรือนกบั การประกอบอาชพี ) 3 3  2 บทที่ 2 บัญชีชาวบ้านกบั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง 2  เรื่องท่ี 1 แนวคดิ หลักการของปรชั ญาเศรษฐกจิ 2  พอเพียง 2 เรื่องท่ี 2 บญั ชีชาวบา้ นตามหลักของปรชั ญาเศรษฐกิจ 3  3 พอเพยี ง 2  40 3 บทที่ 3 บญั ชชี าวบา้ นในครัวเรือน  เรอ่ื งที่ 1 วิธีการวิเคราะห์รายรบั – รายจ่าย  เร่ืองที่ 2 วธิ กี ารทาบัญชีรับ – จา่ ยของตนเองและ  ครอบครวั เรอื่ งท่ี 3 แนวทางการทาบญั ชีครัวเรอื นและ การประกอบอาชีพอย่างง่าย เรื่องที่ 4 การวางแผนการจดั ทาบญั ชีรายรับ-รายจ่าย เพอื่ การประยุกตใ์ ช้ในครวั เรอื นทางการประกอบอาชีพ 4 บทที่ 4 การลดรายจ่าย เพม่ิ รายได้ เรือ่ งท่ี 1 แนวคิดการกาหนดมาตรการควบคมุ ค่าใชจ้ ่าย เร่อื งที่ 2 การลดรายจ่าย เร่ืองที่ 3 การเพม่ิ รายได้และแนวทางการเพม่ิ รายได้ เรือ่ งท่ี 4 การวางแผนการลดรายจา่ ยและเพิม่ รายได้ ของตนเองและครอบครัว รวม

373 การวดั ผลประเมินผล บทเรียน ออนไลน์ กจิ กรรม คะแนน - ที่ 1 ใหผ้ เู้ รยี นศกึ ษาจากบทเรยี นออนไลน์ท่ี 1 เร่ืองบญั ชีชาวบา้ นง่ายนดิ เดียวและ สรุปความรูท้ ไ่ี ดล้ งในสมุดบนั ทกึ 2 กิจกรรมที่ 2 เร่ือง บญั ชชี าวบ้านกบั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง (5 คะแนน) และ 10 ทาแบบทดสอบหลังเรียน (5 คะแนน) 3 กจิ กรรมที่ 3 เร่ือง บญั ชชี าวบา้ นในครัวเรือน (5 คะแนน) และแบบทดสอบ 10 หลังเรียน (5 คะแนน) 4 กิจกรรมที่ 4 เรื่อง บญั ชชี าวบา้ นในครัวเรอื น (5 คะแนน) และทาแบบทดสอบ 10 หลังเรียน (5 คะแนน) 5 กิจกรรมท่ี 5 เรื่องการลดรายจ่าย เพ่มิ รายได้ (5 คะแนน) และทาแบบทดสอบ 10 หลังเรยี น (5 คะแนน) รวมคะแนนเกบ็ ระหว่างภาค 40 สอบระหว่างภาค 20 สอบปลายภาค 40 รวมทั้งสิ้น 100

แผนการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้รายวชิ าออนไลน์ รายวชิ า บญั ชชี าวบ้าน ทช 02001 จำนวน 1 หนว่ ยกิต ระดบั ประถมศกึ ษา จำนวน 40 ช่ัวโมง บทเรียน วัตถปุ ระสงคเ์ ชิง กิจกรรมการ จำนวน สือ่ การเรยี นรู้ การวดั และ กศน.4 ผลการเรยี นรทู้ ี่ ออนไลน์ หัวเรอื่ ง ประเมนิ ผล คาดหวัง พฤติกรรม เรียนรู้ ชัว่ โมง ที่ 1 บทที่ 1 บญั ชี 1. ผู้เรยี นบอก - ผู้เรยี นศกึ ษา 5 1.บทเรียนออนไลน์ บทเรยี น - 1.ผู้เรยี นบอก ความหมาย เรยี นรจู้ ากสอ่ื ชวั่ โมง ที่ 1 Google site ออนไลน์ท่ี 1 ความหมาย ประโยชน์ ชาวบ้านงา่ ย ประโยชนข์ องการ แบบเรียน วิชา บญั ชีชาวบา้ น ของการทำบัญชี นิดเดยี ว ทำบัญชีชาวบ้าน ออนไลน์ท่ี 1. ทช 02001 ชาวบ้าน 374 - ความหมาย 2. มคี วามรู้ ความ Google site 2. มีความรู้ ความ ประโยชนข์ อง เขา้ ใจ ในหลักการ วิชา บญั ชี QR บทเรยี นออนไลน์ เข้าใจ ในหลกั การ การทำบญั ชี แนวคดิ การทำ ชาวบ้าน ท่ี 1 แนวคิดการทำบัญชี ชาวบา้ น บญั ชชี าวบา้ น ทช 02001 ชาวบ้าน - หลักการ 3.มีความรู้ ความ เรือ่ ง บญั ชี 3.มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ แนวคิดการทำ เข้าใจ ในรปู แบบ ชาวบ้านง่ายนิด ในรปู แบบและวิธกี าร บัญชีชาวบา้ น และวธิ กี ารทำ เดียว ทำบญั ชีชาวบ้าน - รปู แบบและ บัญชชี าวบา้ น - ผ้เู รยี นทำ (บญั ชีในครัวเรอื นกบั วธิ ีการทำบญั ชี (บญั ชใี นครัวเรอื น บทเรียนออนไลน์ การประกอบอาชพี ) ชาวบา้ น

แผนการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้รายวชิ าออนไลน์ รายวิชา บัญชชี าวบ้าน ทช 02001 จานวน 1 หน่วยกิต ระดบั ประถมศกึ ษา จานวน 40 ชวั่ โมง บทเรยี น หวั เรื่อง วัตถปุ ระสงค์ กจิ กรรมการเรยี นรู้ จานวน ส่ือการเรยี นรู้ การวัดและ กศน.4 ผลการเรียนรทู้ ่ี ออนไลนท์ ่ี เชงิ พฤติกรรม ช่ัวโมง ประเมนิ ผล คาดหวัง 2 บทที่ 2 บญั ชี 1 ผเู้ รยี นเหน็ - ผเู้ รยี นทา 10 1.บทเรียนออนไลน์ท่ี บทเรียน ช่องที่ 1 1.ผเู้ รียนเห็น ชาวบา้ นกบั ความสาคญั ใน แบบทดสอบกอ่ นเรยี น ชว่ั โมง 2 Google site ออนไลนท์ ่ี 2 - กิจกรรมที่ ความสาคัญใน ปรัชญาเศรษฐกจิ การนาแนวคดิ - ผเู้ รยี นศกึ ษาเรียนรู้ วชิ า บัญชีชาวบ้าน 2 การนาแนวคิด ทช 02001 พอเพียง หลักการของ จากส่ือบทเรียน เรอ่ื ง บญั ชีชาวบา้ น (5 คะแนน) หลักการของ - แนวคดิ ปรัชญา ออนไลน์ท่ี 2 Google - ปรชั ญา 375 หลักการของ เศรษฐกิจ site วิชา บัญชี กับปรชั ญาเศรษฐกจิ แบบทดสอบ เศรษฐกิจ พอเพียงได้ ชาวบ้าน พอเพียง ปรชั ญาเศรษฐกิจ 2. มีความรู้ ทช 02001 เรื่อง บญั ชี หลงั เรียน พอเพยี งได้ พอเพยี ง (5 คะแนน) 2. มีความรู้ - บัญชชี าวบ้าน ความเข้าใจ ใน ชาวบา้ นกบั ปรชั ญา ความเขา้ ใจ ใน ตามหลกั ของ หลกั การการทา เศรษฐกจิ พอเพยี ง หลักการการทา ปรชั ญาเศรษฐกิจ บญั ชชี าวบ้าน - ผเู้ รยี นทากิจกรรมท่ี 2 บญั ชชี าวบา้ น พอเพยี ง ตามหลกั ของ เร่ือง บญั ชีชาวบา้ นกับ QR บทเรยี นออนไลน์ ตามหลกั ของ ที่ 2 ปรชั ญา ปรัชญาเศรษฐกจิ ปรชั ญา เศรษฐกิจ พอเพียง เศรษฐกิจ พอเพียงได้ - ผ้เู รยี นทาแบบทดสอบ พอเพียงได้ หลงั เรียน

แผนการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้รายวิชาออนไลน์ รายวชิ า บญั ชีชาวบ้าน ทช 02001 จานวน 1 หน่วยกติ ระดับประถมศึกษา จานวน 40 ชวั่ โมง บทเรยี น หัวเรอื่ ง วัตถุประสงค์ กจิ กรรมการเรียนรู้ จานวน สอ่ื การเรียนรู้ การวัดและ กศน.4 ผลการเรยี นรูท้ ่ี ออนไลน์ท่ี เชิงพฤติกรรม ช่วั โมง ประเมนิ ผล คาดหวัง 3 บทท่ี 3 บญั ชี 1. ผูเ้ รยี นมี - ผู้เรียนทา 10 1.บทเรยี นออนไลน์ท่ี บทเรียน ช่องที่ 2 1. ผ้เู รียนมีความรู้ ชาวบา้ นใน ความรู้ ความ แบบทดสอบกอ่ นเรยี น ช่วั โมง 3 Google site ออนไลน์ - กิจกรรมท่ี ความเขา้ ใจ และ ครวั เรือน เขา้ ใจ และ - ผู้เรยี นศึกษาเรยี นรู้ วชิ า บญั ชชี าวบ้าน ที่ 3 3 ตระหนักถึง - วธิ กี าร ตระหนักถึง จากสอื่ บทเรยี น ทช 02001 (5 คะแนน) ความสาคญั วเิ คราะห์ ความสาคัญ ออนไลน์ท่ี 3 Google เร่อื ง บัญชชี าวบา้ น - แบบทดสอบ วธิ กี ารวิเคราะห์ 376 รายรับ – วิธกี าร site วิชา บญั ชี ในครัวเรอื น หลังเรียน รายรับ – รายจ่าย รายจ่าย วิเคราะห์ ชาวบา้ น (5 คะแนน) 2. มคี วามรู้ ความ - วธิ กี ารทา รายรบั – ทช 02001 เขา้ ใจ ในวธิ กี าร บญั ชีรับ – จา่ ย รายจ่าย เรื่อง บญั ชชี าวบ้านใน ทาบญั ชีรับ – จา่ ย ของตนเองและ 2. มคี วามรู้ ครวั เรอื น ของตนเองและ ครอบครัว ความเข้าใจ - ผเู้ รียนทากจิ กรรมที่ QR บทเรยี นออนไลน์ ครอบครัว ในวิธีการทา 2 เรื่อง บัญชชี าวบ้าน ที่ 3 บัญชรี ับ – ในครัวเรอื น จ่ายของตนเอง - ผเู้ รยี นทา และครอบครัว แบบทดสอบหลงั เรียน

แผนการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้รายวชิ าออนไลน์ รายวชิ า บญั ชชี าวบา้ น ทช 02001 จำนวน 1 หนว่ ยกิต ระดับประถมศกึ ษา จำนวน 40 ชวั่ โมง บทเรียน หัวเรอ่ื ง วตั ถปุ ระสงค์ กิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน สอื่ การเรียนรู้ การวดั และ กศน.4 ผลการเรยี นรทู้ ี่ ออนไลนท์ ่ี เชิงพฤติกรรม ชั่วโมง 1. บทเรียนออนไลน์ ประเมนิ ผล คาดหวงั - ผู้เรยี นทำแบบ- ที่ 4 Google site ชอ่ งที่ 3 4 บทท่ี 3 บญั ชี 1.ผู้เรียน มี ทดสอบกอ่ นเรียน 10 ชว่ั โมง วชิ า บัญชีชาวบ้าน บทเรยี น - กิจกรรมท่ี 1.ผู้เรียน มคี วามรู้ - ผเู้ รียนศกึ ษาเรยี นรู้ ทช 02001 ออนไลน์ท่ี 4 4 เขา้ ใจแนว ชาวบ้านใน ความรเู้ ข้าใจ จากสอื่ บทเรยี น เรือ่ ง บญั ชีชาวบา้ น (5คะแนน) ทางการทำบญั ชี ออนไลนท์ ่ี 4 ในครัวเรือน -แบบทด ครัวเรอื นและการ ครวั เรอื น แนวทางการทำ Google site วิชา สอบหลัง ประกอบอาชีพ บญั ชชี าวบ้าน QR บทเรยี น เรียน อย่างง่าย - แนวทางการทำ บัญชีครวั เรือน ทช 02001 เรอื่ ง ออนไลน์ ท่ี 4 (5 คะแนน) 2 รแู้ ละเขา้ ใจการ 377 บญั ชีชาวบ้านใน วางแผนการจัดทำ บญั ชีครวั เรอื น และการ ครัวเรอื น บัญชรี ายรบั - - ผู้เรยี นทำกจิ กรรมท่ี รายจา่ ยเพือ่ การ และการ ประกอบอาชพี 4 เรอ่ื ง บญั ชี ประยกุ ตใ์ ชใ้ น ชาวบ้านในครวั เรอื น ครวั เรอื นทางการ ประกอบอาชีพ อย่างง่าย - ผู้เรียนทำ ประกอบอาชพี แบบทดสอบหลงั อย่างง่าย 2 รู้และเขา้ ใจ เรียน - การวางแผน การวาง การจดั ทำบญั ชี แผนการจดั ทำ รายรับ-รายจา่ ย บัญชรี ายรบั - เพอื่ การ รายจา่ ยเพอ่ื ประยกุ ต์ใช้ใน การประยุกตใ์ ช้ ครวั เรอื น ในครวั เรือน ทางการประกอบ ทางการ อาชีพ ประกอบอาชพี

แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้รายวชิ าออนไลน์ รายวชิ า บญั ชีชาวบ้าน ทช 02001 จานวน 1 หน่วยกิต ระดบั ประถมศึกษา จานวน 40 ชัว่ โมง บทเรยี น หวั เร่อื ง วัตถปุ ระสงค์ กิจกรรมการเรียนรู้ จานวน สอื่ การเรียนรู้ การวัดและ กศน.4 ผลการเรียนรู้ท่ี ออนไลนท์ ี่ เชิงพฤตกิ รรม ชั่วโมง ประเมินผล คาดหวงั ช่องท่ี 4 5 บทท่ี 4 การลด 1. ผเู้ รียนรแู้ ละ - ผเู้ รียนทาแบบ 15 1. บทเรียนออนไลน์ บทเรยี น - กจิ กรรมท่ี 1. ผู้เรยี นรู้และ 5 เข้าใจแนวคดิ การ รายจ่าย เพ่ิม เขา้ ใจแนวคิด ทดสอบก่อนเรยี น ชว่ั โมง ที่ 5 Google site ออนไลน์ท่ี 5 (5 คะแนน) กาหนดมาตรการ - ควบคมุ ค่าใช้จ่าย รายได้ การกาหนด - ผูเ้ รียนศึกษาเรียนรู้ วิชา บญั ชชี าวบ้าน แบบทดสอบ 2. การลดรายจา่ ย หลงั เรียน 3. การเพิม่ รายได้ - แนวคิดการ มาตรการ จากสือ่ บทเรยี น ทช 02001 (5 คะแนน) และแนวทางการ เพมิ่ รายได้ กาหนดมาตรการ ควบคุม แบบเรยี นออนไลน์ที่ เรื่องท่ี การวาง 378 ควบคุมคา่ ใชจ้ ่าย ค่าใช้จา่ ย 5 Google site วชิ า แผนการลดรายจา่ ย - การลดรายจา่ ย 2. การลด บญั ชชี าวบ้าน และเพ่ิมรายได้ของ - การเพ่มิ รายได้ รายจ่าย ทช 02001 เร่ือง ตนเองและ และแนวทางการ 3. การเพิ่ม การลดรายจา่ ย ครอบครัว เพิม่ รายได้ รายได้และแนว เพิม่ รายได้ ทางการเพิม่ - ผู้เรยี นทากิจกรรมท่ี รายได้ 5 เรอ่ื ง บัญชี ชาวบ้านในครวั เรอื น - ผ้เู รียนทา QR บทเรียน แบบทดสอบหลงั ออนไลน์ ที่ 5 เรยี น

บทเรยี นออนไลน์ท่ี 1 379 วิชาบญั ชชี าวบา้ น (ทช02001) ประถม ใบงาน คำส่ัง ใหผ้ ู้เรยี นศกึ ษาความรู้ ในบทเรยี นออนไลน์ท่ี 1 โดยสแกนคิวอารโ์ ค้ดท่ีกำหนดให้ตอ่ ไปน้ี 1. ใหผ้ เู้ รยี นศกึ ษาความรู้จากใบความรู้ เร่ือง บัญชชี าวบา้ นง่ายนิดเดยี ว 2. ใหผ้ เู้ รียนศึกษาความรู้จากคลปิ วดี โี อ เรื่อง บัญชชี าวบา้ นงา่ ยนิดเดยี ว 3. ใหผ้ ้เู รยี นบนั ทกึ ความรทู้ ไ่ี ด้ลงในสมดุ บันทึกการเรียนรู้ บทเรียนออนไลน์ที่ 1 Google site วชิ า บญั ชชี าวบา้ นง่ายนดิ เดยี ว    

บทเรียนออนไลนท์ ี่ 1 380 วิชาบัญชีชาวบา้ น (ทช02001) ประถม ใบความรู้ ความหมาย ประโยชนข์ องการทําบัญชชี าวบ้าน ความหมายของการทําบญั ชี การทําบัญชี คอื การจดบนั ทึกข้อมูลเกยี่ วกบั เง่อื นไขปจั จัยใน การดาํ รงชีวิตของตวั เอง และภายใน ครอบครวั ชมุ ชน รวมถงึ ประเทศ ขอ้ มูลทีไ่ ดจ้ ากการบนั ทึกจะ เปน็ ตัวบง่ ชี้อดีตปัจจบุ นั และอนาคตของชีวิตของตวั เอง สามารถนาํ ข้อมลู อดตี มาบอกปจั จุบนั และ อนาคตได้ ขอ้ มลทู ่ไี ด้ที่บันทกึ ไว้ จะเป็นประโยชน์ตอ่ การวางแผน ชวี ติ และกจิ กรรมตา่ ง ๆ ในชีวติ ใน ครอบครัว ความหมายของการทําบญั ชีชาวบา้ น บัญชีชาวบ้าน หรือ บัญชีครัวเรือน (home accounting) เป็นการนําบัญชีมาประยุกต์ เพื่อ เป็นเคร่ืองมืออย่างหนึ่งของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โดยเป็นบัญชีท่ีใช้สําหรับบันทึกรายได้และ รายจ่าย รายได้ และรายจ่ายที่บันทึกอาจเป็นรายได้และรายจ่ายส่วนบุคคล หรือรายได้และรายจ่ายที่ เป็นต้นทุนในการผลิตของธุรกิจขนาดย่อม เพื่อท่ีจะทําให้ผู้ประกอบกิจการทราบถึงผลกําไรหรือ ขาดทุนจากการประกอบธุรกิจน้ัน โดยในเอกสารน้ีจะกล่าวถึงการบันทึกบัญชีรายได้และรายจ่ายท่ี เป็นของส่วนบุคคลหรือครอบครัว ท้ังน้ีข้อมูลรายได้ และรายจ่ายที่ได้จากการบันทึกจะถูกวิเคราะห์ เพื่อใช้ประโยชน์ต่อไป การทําบัญชีครัวเรือนเป็นการจดบันทึกรายรับรายจ่ายประจําวันของครัวเรือน และสามารถนําข้อมูลมาวางแผนการใชจ้ ่ายเงนิ ในอนาคตไดอ้ ยา่ งเหมาะสม QR ใบความรู้ บทที่ 1 บัญชีชาวบา้ นง่ายนดิ เดยี ว    

บทเรียนออนไลนท์ ่ี 2 381 วิชาบญั ชชี าวบ้าน (ทช02001) ประถม ใบงาน คาสั่ง ให้ผเู้ รียนศกึ ษาความรู้ ในบทเรียนออนไลน์ที่ 2 โดยสแกนควิ อารโ์ ค้ดที่กาหนดให้ต่อไปน้ี 1. ให้ผู้เรียนทาแบบทดสอบก่อนเรียน บทเรียนออนไลน์ที่ 2 เร่ือง บัญชีชาวบ้านกับปรัชญา เศรษฐกิจพอเพียง จานวน 5 ข้อ 2. ให้ผู้เรียนศึกษาใบความรู้ บทเรยี นออนไลนท์ ่ี 2 บญั ชีชาวบ้านกบั ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง 3. ให้ผ้เู รียนทากจิ กรรมที่ 2 เรือ่ ง บัญชีชาวบา้ นกับปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง จานวน 5 ข้อ 4. ให้ผู้เรียนทาแบบทดสอบหลังเรียน เรื่อง บัญชีชาวบ้านกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง จานวน 5 ข้อ สแกนคิวอารโ์ ค้ด บทเรยี นออนไลน์ที่ 2 เรอ่ื ง บญั ชชี าวบา้ นกบั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง

บทเรยี นออนไลน์ที่ 2 382 วิชาบัญชชี าวบา้ น (ทช02001) ประถม แบบทดสอบกอ่ นเรยี น เรื่อง บัญชีชาวบา้ นกับปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง ชอ่ื -นามสกลุ ..............................................................รหัสนกั ศกึ ษา...................................................... คาชี้แจง ให้นกั ศกึ ษาเลอื กคาตอบท่ีถูกต้องที่สุดเพยี งคาตอบเดยี ว จานวน 5 ขอ้ (5 คะแนน) 1. การทาบัญชี หมายถึงอะไร ก. เป็นการแสดงรายละเอียดทางการเงนิ ข. เป็นการจดสรปุ รายรับ – รายจ่าย ทกุ เดอื น ค. การทาบญั ชีเพื่อเป็นหลักฐานการดาเนนิ งานในแต่ละคร้ัง ง. การทาบญั ชีเป็นการนารายได้ท่ีเกยี่ วกบั การเงินมาจดบันทึกไว้เป็นหมวดหมู่ 2. ประโยชน์ของการทาบัญชีชาวบ้านหรือบัญชีครัวเรอื นเพ่ือให้ทราบถงึ อะไร ก. เพื่อให้ทราบการไม่หลงลืม ข. เพ่อื ให้ทราบเงินเข้าเงินออก ค. ทาให้เราทราบว่าแต่ละเดือนครอบครวั มีรายรบั - รายจ่ายอะไรบา้ ง ง. บัญชีชาวบ้านช่วยเตือนความจาใหเ้ รารู้ถึงการใช้จ่ายเงนิ เพ่ือนาไปเป็นขอ้ มูล การวางแผนใช้ จ. จา่ ยเงิน เพ่ือให้ครอบครัว มคี วามเปน็ อยู่ทด่ี ี 3. การทาบญั ชีชาวบ้าน เร่ิมจากการใช้อะไรเป็นสิ่งแรกของการเขยี น ก. สมุด ข. ยางลบ ค. กระดาษ A4 ง. เครอื่ งคดิ เลข 4. การเขยี นบญั ชีครัวเรือนในแต่ละวันใช้เวลาประมาณ กนี่ าที ก. 5 – 10 นาที ข. 10 – 20 นาที ค. 25 - 30 นาที ง. 1 - 2 ชว่ั โมง 5. จุดประสงค์ของบัญชีชาวบ้านเพือ่ ให้ทราบถึงอะไร ก. เพื่อให้ช่วยวางแผนการเงนิ ข. เพื่อให้นาเงนิ ที่มไี ปฝากธนาคาร ค. เพ่อื ให้ทราบว่าต้องจัดการอย่างไรกับเงินท่ีมีอยู่ ง. เพอ่ื ให้ทราบในแต่ละวนั ครอบครวั ไดร้ บั เงินและจ่ายเงนิ เป็นคา่ อะไรบ้าง

บทเรียนออนไลนท์ ่ี 2 383 วชิ าบญั ชีชาวบ้าน (ทช02001) ประถม เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น เร่ือง บัญชชี าวบ้านกบั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง 1. ก 2. ก 3. ง 4. ง 5. ก

บทเรียนออนไลนท์ ี่ 2 384 วิชาบัญชชี าวบ้าน (ทช02001) ประถม ใบความรู้ แนวคดิ หลักการของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง แนวคิดของเศรษฐกิจพอเพียง การพัฒนาตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง คือ การพัฒนาที่ต้ังอยู่ บนพื้นฐานของทางสายกลางและความไม่ประมาท โดยคานงึ ถึงความพอประมาณ ความมีเหตุผล การ สร้างภูมิคุ้มกันท่ีดีในตัวตลอดจนใช้ความรู้ความรอบคอบและคุณธรรม ประกอบการวางแผนการ ตัดสินใจและการกระทา เศรษฐกจิ พอเพยี งกบั ทฤษฎใี หมต่ ามแนวพระราชดาริ เศรษฐกิจพอเพียงและแนวทางปฏิบัติของทฤษฎีใหม่เป็นแนวทางการพัฒนาท่ีนาไปสู่ ความสามารถในการพ่ึงตนเอง ในระดับต่าง ๆ อย่างเป็นข้ันตอน โดยลดความเสี่ยงเกี่ยวกับความผัน แปรของธรรมชาติ หรือการเปลี่ยนแปลงจากปัจจัยต่าง ๆ โดยอาศัยความพอประมาณและความมี เหตุผล การสร้างภูมิคุ้มกันท่ีดี มีความรู้ ความเพียรและความอดทนสติปัญญา การช่วยเหลือซ่ึงกัน และกันและความสามัคคี คิวอาร์โค้ด ใบความรู้ เรื่อง บัญชีชาวบา้ นกบั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

บทเรยี นออนไลน์ที่ 2 385 วชิ าบัญชชี าวบา้ น (ทช02001) ประถม กิจกรรม/แบบทดสอบท่ี 2 เร่อื ง บญั ชชี าวบ้านกบั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง ช่ือ-นามสกลุ ............................................................................รหัสนกั ศกึ ษา.................................. คำชี้แจง จงตอบคำถามต่อไปน้ีให้ถูกตอ้ ง จำนวน 5 ข้อ (5 คะแนน) 1. สรปุ ความหมายและประโยชนข์ องการทำบญั ชชี าวบา้ น (1 คะแนน) ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 2. ใหน้ ักศกึ ษาอธบิ ายหลักการ แนวคิด การทำบัญชีชาวบ้าน (2 คะแนน) ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 3. ให้นกั ศึกษาอธิบายรปู แบบและวิธกี ารทำบญั ชชี าวบ้าน (2 คะแนน) ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................    

บทเรยี นออนไลนท์ ่ี 2 386 วชิ าบัญชีชาวบา้ น (ทช02001) ประถม เฉลยกจิ กรรมท่ี 2 เร่ือง บัญชชี าวบ้านกบั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง ช่อื -นามสกลุ ............................................................................รหัสนกั ศกึ ษา.................................. คำช้แี จง จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกตอ้ ง จำนวน 1 ขอ้ (5 คะแนน) 1. สรุปความหมายและประโยชน์ของการทำบัญชชี าวบ้าน (1 คะแนน) ตอบ การทำบัญชี หมายถึง การทำบัญชีเป็นการนำรายได้ที่เก่ียวข้องกับการเงินมาจดบันทึกไว้อย่าง เป็นหมวดหมู่ เพ่ือ ให้เป็นหลักฐานการดำเนินงานและสามารถสรุปผลกำไรขาดทุนได้ ประโยชน์ของ การทำบัญชีชาวบ้าน หรือบัญชีครัวเรือนจะทำให้เราทราบว่าในแต่ละเดือน ครอบครัวมี รายรับ - รายจ่าย อะไรบ้าง คนเราส่วนมากมักจะหลงลืม (ไม่สนใจท่ีจะจดจำ) เวลาจ่ายเงินออกไปหรือรับเงิน เข้ามา พอเวลาผ่านไป 2 - 3 วัน ก็ลืมแล้ว ดังน้ัน บัญชีชาวบ้านจะช่วยเตือนความจำให้เรารู้ถึงการใช้ จ่ายเงิน เพ่ือนำมาเป็นข้อ มูลในการวางแผนการจ่ายเงินของครอบครัวเพ่ือแก้ไขปัญหาหน้ีสินให้ ครอบครัวมีความเปน็ อยูท่ ่ีดขี ้ึนได้ 2. ให้นกั ศกึ ษาอธิบายหลกั การ แนวคิด การทำบญั ชชี าวบ้าน (2 คะแนน) ตอบ หลักการการทำบัญชีชาวบ้านมีหลักการง่ายคือ บันทึกข้อมูลสำคัญ 3 รายการ บรรทัดแรก บันทึก รายรับ ตามด้วยรายจ่ายในบรรทัดท่ีสอง และบรรทัดสุดท้าย (Bottom line) เป็นผลต่าง ระหว่างรายรับ รายจ่าย ถ้าเป็นบวกแสดงว่ามีกำไร ถ้าเป็นลบก็ขาดทุนแม้จะมีเพียงสามบรรทัด ส่วน แนวคิดการทำบัญชีชาวบ้าน คือ การนำข้อมูลการใช้จ่ายเงินภายในครอบครัวมาจัดเรียงลำดับ ความสำคัญของรายจ่ายและวางแผนการใช้จ่ายเงิน โดยพิจารณาแต่ละรายการในแต่ละวันมีรายจ่าย ใดท่ีมีความสำคัญมาก และรายจ่ายใด ไม่จำเป็นให้ตัดออก เพ่ือให้การใช้จ่ายเงินภายในครอบครัวมี พอใช้ โดยยึดหลัก 3 ข้อคือ การพอประมาณ ถ้ารู้รายรับ – รายจ่าย ก็จะใช้แบบพอประมาณ แต่ มี เหตุผลรู้วา่ รายจ่ายใดจำเป็นไม่จำเป็น และเมื่อเหลือจากใช้จ่ายกเ็ กบ็ ออม นั่นคือ ภูมคิ ุ้มกันที่เอาไว้คุ้ม กันตัวเราและครอบครวั 3. ให้นักศกึ ษาอธิบายรูปแบบและวธิ กี ารทำบญั ชชี าวบ้าน (2 คะแนน) ตอบ รูปแบบของการทำบัญชีชาวบ้านมีหลายรูปแบบ ไม่มีรูปแบบท่ีตายตัว แต่อย่างน้อยต้องมีการ บันทึก ข้อมูลรายรับและรายจ่ายปกติเป็นตาราง 5 ช่อง ประกอบด้วย ช่องแรกวันเดือนปีเพ่ือบันทึก วันท่ีเกิดรายการนั้น ช่องที่สองรายการ เพื่อบันทึกเหตุการณ์ ช่องท่ีสามรายรับ เพื่อบันทึกจำนวนเงิน ที่ได้รับ ช่องท่ีส่ีรายจ่าย เพื่อบันทึกจำนวนเงินที่จ่ายออกไป และช่องสุดท้ายยอดคงเหลือ เป็นช่อง สรุปยอดเงินคงเหลือในแต่ละวัน วิธีการทำบัญชีครัวเรือน เร่ิมจากการหาสมุดมาสักเล่มหนึ่งอาจเป็น สมุดท่ีเด็ก ๆ ใช้แล้วเหลือหน้ากระดาษว่าง ก็นำมาทำเป็นบัญชีครัวเรือนได้ ปากกาหรือดินสอสำหรับ เขียนลงในสมุดบัญชีครัวเรือน สำหรับชาวบ้านหรือ คนที่อ่าน – เขียนหนังสือไม่ค่อยคล่องก็อาจใช้ให้ ลูก ๆ ช่วยเขียนให้    

บทเรียนออนไลน์ท่ี 2 387 วิชาบัญชชี าวบา้ น (ทช02001) ประถม แบบทดสอบหลงั เรยี น เรื่อง บัญชีชาวบา้ นกับปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง ชอื่ -นามสกลุ ..............................................................รหสั นักศกึ ษา...................................................... คาชแ้ี จง ให้นักศึกษาเลือกคาตอบท่ีถูกต้องที่สดุ เพยี งคาตอบเดยี ว จานวน 5 ขอ้ (5 คะแนน) 1. การทาบญั ชี หมายถึงอะไร ก. เป็นการแสดงรายละเอียดทางการเงนิ ข. เป็นการจดสรปุ รายรับ – รายจ่าย ทกุ เดอื น ค. การทาบญั ชีเพื่อเป็นหลักฐานการดาเนนิ งานในแต่ละครั้ง ง. การทาบญั ชเี ป็นการนารายได้ท่ีเกยี่ วกบั การเงินมาจดบันทึกไว้เป็นหมวดหมู่ 2. ประโยชน์ของการทาบัญชีชาวบ้านหรือบัญชคี รัวเรือนเพือ่ ให้ทราบถงึ อะไร ก. เพือ่ ใหท้ ราบการไม่หลงลืม ข. เพ่ือให้ทราบเงินเขา้ เงินออก ค. ทาให้เราทราบว่าแต่ละเดือนครอบครวั มีรายรับ - รายจ่ายอะไรบา้ ง ง. บญั ชีชาวบา้ นช่วยเตอื นความจาใหเ้ รารู้ถึงการใชจ้ า่ ยเงนิ เพ่ือนาไปเป็นข้อมูล การวางแผนใช้ จ. จา่ ยเงิน เพ่ือให้ครอบครัว มคี วามเปน็ อยู่ทด่ี ี 3. การทาบัญชีชาวบ้าน เริ่มจากการใช้อะไรเป็นสิ่งแรกของการเขยี น ก. สมุด ข. ยางลบ ค. กระดาษ A4 ง. เครอื่ งคดิ เลข 4. การเขียนบญั ชีครัวเรือนในแต่ละวันใช้เวลาประมาณ กีน่ าที ก. 5 – 10 นาที ข. 10 – 20 นาที ค. 25 - 30 นาที ง. 1 - 2 ชั่วโมง 5. จุดประสงค์ของบัญชีชาวบ้านเพือ่ ให้ทราบถึงอะไร ก. เพ่ือให้ชว่ ยวางแผนการเงนิ ข. เพือ่ ให้นาเงนิ ที่มีไปฝากธนาคาร ค. เพ่อื ให้ทราบว่าต้องจัดการอย่างไรกับเงินท่ีมีอยู่ ง. เพือ่ ใหท้ ราบในแต่ละวันครอบครวั ไดร้ บั เงินและจ่ายเงินเป็นคา่ อะไรบ้าง

บทเรียนออนไลน์ท่ี 2 388 วิชาบัญชชี าวบ้าน (ทช02001) ประถม เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น เร่ือง บัญชีชาวบ้านกบั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง 1. ก 2. ก 3. ง 4. ง 5. ก

บทเรียนออนไลนท์ ี่ 3 389 วิชาบญั ชชี าวบ้าน (ทช02001) ประถม ใบงาน คาสง่ั ใหผ้ เู้ รยี นศึกษาความรู้ ในบทเรียนออนไลนท์ ี่ 3 โดยสแกนควิ อาร์โคด้ ทกี่ าหนดให้ตอ่ ไปนี้ 1. ให้ผเู้ รยี นทาแบบทดสอบก่อนเรียน บทเรียนออนไลน์ที่ 3 เร่ือง บญั ชีชาวบา้ นในครวั เรือน จานวน 5 ข้อ 2. ใหผ้ ู้เรียนศึกษาใบความรู้ บทเรียนออนไลน์ที่ 3 เรื่อง บัญชีชาวบ้านในครัวเรอื น 3. ให้ผ้เู รยี นทากจิ กรรมท่ี 3 เรือ่ ง บญั ชีชาวบ้านในครัวเรอื น จานวน 5 ขอ้ 4. ใหผ้ ู้เรยี นทาแบบทดสอบหลงั เรียน เรือ่ ง บัญชชี าวบา้ นในครัวเรือน จานวน 5 ขอ้ สแกนควิ อาร์โคด้ บทเรยี นออนไลน์ท่ี 3 เรื่อง บัญชชี าวบา้ นในครวั เรือน

บทเรียนออนไลน์ที่ 3 390 วชิ าบญั ชชี าวบ้าน (ทช02001) ประถม แบบทดสอบก่อนเรยี น เรื่อง บัญชชี าวบา้ นในครัวเรอื น ชอื่ -นามสกุล..............................................................รหัสนักศกึ ษา...................................................... คาชี้แจง ใหน้ ักศึกษาเลอื กคาตอบที่ถกู ต้องท่ีสุดเพียงคาตอบเดียว จานวน 5 ข้อ (5 คะแนน) 1. เศรษฐกจิ พอเพียงหมายถงึ อะไร ก. การพึ่งพาตนเอง ข. ความพอประมาทณ ค. ไม่ประมาทณ ง. ถกู ทกุ ข้อ 2. ในสงั คมปัจจบุ ันคนไทยควรดารงชวี ติ อยา่ งไร ก. พง่ึ พาผู้อนื่ ข. อยูอ่ ยา่ งชาวบ้าน ค. อยู่อยา่ งพอเพยี ง ง. ใชจ้ า่ ยแบบฟุมเฟือย 3. การทาบัญชีคืออะไร ก. การใชจ้ า่ ย ข การฝากเงิน ค. การจดบนั ทึก ง. การทาการบ้าน 4. การดารงชีวติ ท่ดี คี วรจะทาอยา่ งไร ก. อยแู่ บบยากจน ข. อยู่อยา่ งหมดหวัง ค. อย่อู ย่างพอเพยี ง ง. ถูกทุกข้อ 5. ความพอเพียงมีความหมายอย่างไร ก. ความจน ข. ความรวย ค. ความทันสมัย ง. ความพอประมาณและมีเหตผุ ล

บทเรียนออนไลนท์ ่ี 3 391 วชิ าบัญชชี าวบ้าน (ทช02001) ประถม เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรยี น เรื่อง บญั ชีชาวบ้านในครวั เรอื น 1. ง 2. ค 3. ค 4. ค 5. ง

บทเรยี นออนไลน์ที่ 3 392 วชิ าบัญชีชาวบ้าน (ทช02001) ประถม กจิ กรรม/แบบทดสอบที่ 3 เรื่อง บัญชีชาวบ้านในครัวเรอื น ช่ือ-นามสกุล............................................................................รหสั นกั ศึกษา.................................. คาช้แี จง จงตอบคาถามตอ่ ไปนีใ้ หถ้ ูกต้อง จานวน 5 ขอ้ (5 คะแนน) 1. การพฒั นาตามหลักเศรษฐกจิ พอเพียงหมายถึงอะไร ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 2. ความพอประมาณหมายถงึ อะไร ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 3. การทาบญั ชชี าวบ้านคืออะไร ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 4. หนีส้ ินคอื อะไร ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 5. เงนิ คงเหลือคืออะไร ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 3 393 วชิ าบัญชชี าวบ้าน (ทช02001) ประถม เฉลยกิจกรรมท่ี 3 เร่อื ง บัญชชี าวบา้ นในครวั เรือน ชื่อ-นามสกลุ ............................................................................รหสั นักศกึ ษา.................................. คำชแ้ี จง จงตอบคำถามตอ่ ไปนีใ้ หถ้ ูกต้อง จำนวน 5 ข้อ (5 คะแนน) 1. การพัฒนาตามหลกั เศรษฐกิจพอเพียงหมายถงึ อะไร ตอบ การพฒั นาทตี่ ้ังอยู่บนพ้นื ฐานของทางสายกลางและความไม่ประมาท โดยคำนงึ ถงึ ความ พอประมาณ ความมเี หตผุ ล การสร้างภูมิคุ้มกันที่ดีในตวั เองตลอดจนใช้ความรคู้ วามรอบคอบและ คุณธรรม ประกอบการวางแผนการตัดสินใจและ การกระทำ 2. ความพอประมาณหมายถงึ อะไร ตอบ ความพอดที ไ่ี มม่ ากเกินไปและไมน่ ้อยเกนิ ไป โดยไม่เบยี ดเบียนตนเองและผ้อู ื่น เชน่ การผลิต และการบรโิ ภคทอ่ี ยใู่ นระดบั พอประมาณ 3. การทำบญั ชชี าวบ้านคืออะไร ตอบ การจดบันทึกรายรับ รายจ่ายประจำวันของครัวเรอื น และสามารถนำข้อมลู มาวางแผนการใช้ จา่ ยเงินในอนาคตได้อย่างเหมาะสม ทำใหเ้ กดิ การออม การใช้จ่ายเงิน อยา่ งประหยัดคุม้ ค่า ไม่ ฟุม่ เฟอื ย 4. หนี้สนิ คอื อะไร ตอบ ภาระผูกพนั ท่ีต้องชดใช้คนื ในอนาคต การชดใช้อาจจ่ายเปน็ เงนิ หรือของมคี า่ ทค่ี รอบครวั หรอื ตนเองมอี ยู่ หนีส้ ิน เป็นเงิน หรือสงิ่ ของทม่ี ีค่าท่ีครอบครวั หรอื ตนเองได้รับมาจากบคุ คลหรอื แหล่งเงนิ ภายนอก เชน่ การกู้ยืมเงินจากเพื่อนบา้ น การกยู้ ืมเงนิ จากกองทนุ ต่าง ๆ 5. เงินคงเหลือคอื อะไร ตอบ เงิน หรือ ทรพั ย์สินทว่ี ดั มลู คา่ ได้ หลังจากนำรายรบั ลบด้วยรายจา่ ยแล้ว ปรากฏรายรบั มากกว่า รายจ่าย จะทาํ ให้มเี งนิ คงเหลอื หรอื ในหลกั ทางบัญชเี รียกว่า กำไร    

บทเรียนออนไลน์ท่ี 3 394 วชิ าบัญชีชาวบ้าน (ทช02001) ประถม แบบทดสอบหลงั เรยี น เรือ่ ง บญั ชีชาวบา้ นในครัวเรือน ชอ่ื -นามสกุล..............................................................รหัสนกั ศกึ ษา...................................................... คาชีแ้ จง ใหน้ กั ศกึ ษาเลอื กคาตอบท่ีถกู ต้องที่สุดเพียงคาตอบเดียว จานวน 5 ขอ้ (5 คะแนน) 1. เศรษฐกิจพอเพียงหมายถงึ อะไร ก. การพึ่งพาตนเอง ข. ความพอประมาณ ค. ไม่ประมาทณ ง. ถกู ทุกขอ้ 2. ในสงั คมปัจจบุ ันคนไทยควรดารงชีวติ อย่างไร ก. พงึ่ พาผูอ้ ืน่ ข. อยู่อย่างชาวบ้าน ค. อย่อู ยา่ งพอเพียง ง. ใชจ้ ่ายแบบฟมุ เฟือย 3. การทาบญั ชคี ืออะไร ก. การใชจ้ ่าย ข การฝากเงนิ ค. การจดบันทึก ง. การทาการบา้ น 4. การดารงชวี ติ ทดี่ ีควรจะทาอย่างไร ก. อยแู่ บบยากจน ข. อยอู่ ย่างหมดหวัง ค. อยูอ่ ย่างพอเพยี ง ง. ถูกทกุ ขอ้ 5. ความพอเพยี งมีความหมายอยา่ งไร ก. ความจน ข. ความรวย ค. ความทนั สมยั ง. ความพอประมาณและมีเหตผุ ล

บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 3 395 วชิ าบัญชชี าวบา้ น (ทช02001) ประถม เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น เรอ่ื ง บญั ชีชาวบา้ นในครัวเรือน 1. ง 2. ค 3. ค 4. ค 5. ง

บทเรียนออนไลนท์ ี่ 4 396 วิชาบัญชีชาวบ้าน (ทช02001) ประถม ใบงาน คาสง่ั ใหผ้ ู้เรียนศกึ ษาความรู้ ในบทเรยี นออนไลน์ที่ 4 โดยสแกนควิ อาร์โคด้ ที่กาหนดให้ตอ่ ไปน้ี 1. ใหผ้ เู้ รยี นทาแบบทดสอบก่อนเรียน บทเรียนออนไลน์ท่ี 4 เรือ่ ง บัญชชี าวบ้านในครัวเรอื น จานวน 5 ขอ้ 2. ใหผ้ ูเ้ รียนศึกษาใบความรู้ บทเรยี นออนไลน์ท่ี 4 เรื่อง บัญชชี าวบา้ นในครัวเรือน 3. ใหผ้ ูเ้ รยี นทากจิ กรรมที่ 4 เร่อื ง บญั ชชี าวบ้านในครัวเรือนจานวน 5 ข้อ 4. ใหผ้ ูเ้ รียนทาแบบทดสอบหลังเรียน เรอื่ ง บัญชีชาวบา้ นในครัวเรอื นจานวน 5 ข้อ สแกนควิ อารโ์ คด้ บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 4 เรอ่ื ง บญั ชีชาวบา้ นในครวั เรือน

บทเรยี นออนไลน์ที่ 4 397 วชิ าบญั ชีชาวบา้ น (ทช02001) ประถม แบบทดสอบก่อนเรียน เรื่อง บญั ชชี าวบ้านในครัวเรอื น ชอ่ื -นามสกุล..............................................................รหัสนักศกึ ษา...................................................... คาชีแ้ จง ให้นกั ศึกษาเลือกคาตอบท่ีถกู ต้องท่ีสุดเพยี งคาตอบเดยี ว จานวน 5 ข้อ (5 คะแนน) 1. การพัฒนาประเทศที่ดีควรจะทาอย่างไร ก. สง่ เสรมิ การขายสนิ คา้ ข. การประหยดั การใช้จ่าย ค. ความมีกนิ มีใชข้ องประชาชน ง. การค้าขายกบั ต่างประเทศและตา่ งทวปี 2. หน้สี นิ หมายถึงอะไร ก. เงินฝาก ข. คา่ ใช้จ่าย ค. เงินเหลอื ใช้ ง. เงนิ ท่ีต้องใชค้ ืน 3. ถา้ อยากมีรายได้หรือมเี งินมากควรทาอย่างไร ก. ฝากเงนิ กับธนาคาร ข. ฝากเงินกบั กองทุนหมบู่ า้ น ค. หารายไดเ้ สรมิ นอกเวลาทางานปกติ ง. ฝากเงินกบั สหกรณ์ออมทรัพยแ์ ละทาประกนั ชีวติ 4. การใชจ้ า่ ยที่ควรปฏิบัตใิ นครอบครวั ควรทาอย่างไร ก. ใช้ตามผ้อู น่ื ข. ใชอ้ ย่างระมัดระวัง ค. ไม่ตอ้ งใชจ้ า่ ยอะไร ง. ใชจ้ ่ายตามสบายซอ้ื ของท่รี าคาแพง 5. การสง่ เสรมิ การลดรายจา่ ยในบา้ นควรจะทาอย่างไร ก. ไปซ้อื ผกั ในตลาด ข. ไมต่ อ้ งใชจ้ า่ ยอะไร ค. ไปซ้ือของในห้างสรรพสนิ ค้า ง. การปลกู ผกั สวนครัวไวใ้ นบ้าน