แบบทดสอบท่ี ๑ : กา ✗ คาํ ตอบท่ถี ูกทีส่ ุด ๑. เพลงปลุกใจ มเี นอ้� เพลงทที่ าํ ใหเกดิ ความ ๖. ทา ช้นี ว้ิ ลงพ้นื เปนทา ประกอบเพลงเราสู รสู กึ อยา งไร ทอนใด ก. รนั ทด ข. หดหู ก. มิใชเ บา ✗ค. คึกคัก ง. เศรา ใจ ข. สจู นตาย ๒. การเอามอื สองขา งไขวทาบอก เปนภาษาทา ✗ค. สูตรงน้� สูท่ีน� ขอใด ง. จนกา วเดยี ว ก. อาย ข. ตาย ๗. ขอ ใดไมใ ชล กั ษณะของทา ประกอบเพลงเราสู ค. โกรธ ✗ง. รัก ก. หนกั แนน ✗ข. ออนชอ ย ๓. จากภาพ เปนการทําทา ค. หาวหาญ ง. สงางาม ประกอบเพลงใด ๘. การใชน ้วิ ช้อี อกมาทําทาปาดทค่ี อ ผฉสู บอับน ก. เพลงกระตา ยกับเตา เปนทาประกอบเพลงเราสทู อ นใด ✗ข. เพลงเปดอาบนํ้า ✗ก. ถึงขฆู าลา งโคตรก็ไมหว�ัน ค. เพลงแมงอีฮุม ข. หนาทเ่ี รารักษาสืบไป ง. เพลงมา ควบ ค. เสียเลอื ดเสียเน้อ� ๔. การทาํ ทา ประกอบเพลง มีหลกั ในการเลือก ง. ปกบา นปอ งเมือง เพลงอยางไร ๙. การแสดงทา ประกอบเพลงเปนหมู ก. เน้อ� เพลงส้ันทส่ี ุด เนนเรื่องใด ข. เน้�อเพลงยาวทสี่ ดุ ก. ความเขมแขง็ ค. เน�้อเพลงเปน ภาษาองั กฤษทั้งหมด ข. ความออนชอ ย ✗ง. เน�อ้ เพลงบง บอกความหมายชดั เจน ✗ค. ความพรอ มเพรียง ๕. ขอ ใดไมใ ชลกั ษณะของเพลงปลกุ ใจ ง. ความทะมัดทะแมง ก. สรา งความสามคั คขี องคนในชาติ ๑๐. ทาประกอบเพลงเราสู นยิ มแสดง ✗ข. เนน เรอื่ งความรกั ของหนมุ สาววยั รนุ ในโอกาสใด ค. เนน ใหร ําลกึ ถึงบญุ คณุ ของบรรพบรุ ุษ ก. งานบวช ข. งานศพ ง. เนน ความรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ค. งานวนั เกิด ✗ง. งานรน่ื เริง ๘๘ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
º··èÕ ò ¡ÒÃÍ͡Ẻ¡ºÑ ¡ÒÃáÊ´§ ขอบขายสาระการเรยี นรูแกนกลาง รายวชิ าศลิ ปะ ชั้น ป.๖ ตัวชี้วดั ช้นั ป สาระพ้นื ฐาน ความรูฝ ง แนนตดิ ตัวผูเรียน ● การออกแบบเครื่องแตงกายหรืออุปกรณ มฐ. ศ ๓.๑ (๒) ออกแบบเคร่อื งแตง กายหรอื ● นาฏศลิ ปไทยกบั การออกแบบ อุปกรณประกอบการแสดงอยา งงา ยๆ ประกอบการแสดง ควรคํานึงถึงความ เคร่อื งแตงกาย อุปกรณ และฉาก เหมาะสม และสอดคลอ งกับชุดแสดง ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ¡‹ ÒÃàÃÕ¹ ผฉูสบอับน à¾×èÍ¹æ ¤Ô´ÇÒ‹ à¤ÃÍè× §áµ§‹ ¡Ò»ÃСͺ¡ÒÃáÊ´§ Á¤Õ ÇÒÁÊíÒ¤Ñ޵͋ ¡ÒÃáÊ´§ËÃ×ÍäÁ‹ ÍÂÒ‹ §äà ๘๙´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
เปนละครที่ไดแบบอยางมาจากละครของชาวตะวันตก แตยึดแนวละครในเปนหลัก และใชช อื่ วาละครดกึ ดาํ บรรพตามช่ือโรงละครของพระยาเทเวศนวงศว ิวัฒน ¹Ò¯ÈÅÔ »äŠ ·Â¡ºÑ ¡ÒÃÍ͡Ẻà¤ÃÍ×è §áµ§‹ ¡ÒÂ Í»Ø ¡Ã³ áÅЩҡ การแสดงนาฏศิลปไทยมีหลายประเภท เชน รํา ระบํา ฟอน ละครนอก ละครใน ละครดกึ ดาํ บรรพ โขน เปนตน ซ่ึงการแสดงแตล ะประเภทจะมีรูปแบบการแสดงท่แี ตกตา งกนั ออกไป นอกจากลีลาทารายรําที่ออนชอยสวยงามแลว การแตงกายของผูแสดง รวมถึง อปุ กรณและฉากประกอบการแสดง จดั ไดวาเปน หัวใจสําคัญทีเ่ พม่ิ เตมิ เสนห ใหก ารแสดงทกุ ชดุ สวยงามสมบรู ณแ บบยิง่ ขึ้น ผฉูสบอบั น ระบํากรับ ▲ เครอื่ งแตง กายในชุดการแสดงนาฏศิลปไทย เนน ความเปน ไทยและความงดงามตามลักษณะการแสดง จะเห็นไดว า การแตงกายของนาฏศิลปไทยมีลักษณะเฉพาะตัว ท่แี สดงเอกลกั ษณของ ความเปนไทยไดอยางชัดเจน ดังนั้นการเรียนรูเกี่ยวกับนาฏศิลปไทย จําเปนตองมีความรู ความเขา ใจเก่ียวกับการออกแบบเคร่อื งแตง กาย อุปกรณ และฉากประกอบการแสดงดว ย ๙๐ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
นอกจากหมายถึงเครือ่ งทรงของกษตั รยิ แลว ยงั หมายถงึ ของใช ของเสวย สําหรับพระเจาแผนดนิ อีกดวย ๑. การออกแบบเคร่อื งแตงกายประกอบการแสดง การแตงกายนาฏศิลปไทยโดยเฉพาะโขนมีความงดงาม และมีกรรมวิธกี ารประดิษฐ ท่ีวิจิตรบรรจง เพราะจําลองมาจากเครื่องทรงของกษัตริย (เครื่องตน) แลวนํามาพัฒนาให เหมาะสมกับการแสดง เชน ตัวพระ ตัวนาง ลิง และยกั ษ เปน ตน ตวั พระ ตวั นาง ยกั ษ ลิง ▲ เคร่อื งแตง กายผแู สดงโขน เนน ความวิจติ รบรรจงตามแบบอยางของเครือ่ งทรงกษัตริย เชน สําหรับเคร่ืองแตงกายตัวพระและตัวนางนี้ จะใชแตงกายสําหรับผูรําในระบํามาตรฐาน ผฉสู บอับน ระบาํ ดาวดงึ ส ระบํากฤดาภนิ หิ าร ระบําสบ่ี ท เปนตน และยังใชแตงกายสําหรบั ผูแสดงละคร นอก และละครใน สวนระบําเบ็ดเตล็ด ระบาํ โบราณคดี หรือระบาํ สตั วตางๆ จะใชเครอ่ื งแตง กาย ใหถูกตอ งตรงตามรปู แบบของระบํานน้ั นอกจากน้ี ยังมกี ารแสดงทเ่ี ปน การแสดงนาฏศลิ ปพน้ื เมือง ของทอ งถ่นิ ตา งๆ ตอ งแตง กายใหสวยงามถูกตอ งตามวฒั นธรรมของทอ งถน่ิ นนั้ ๆ ▲ เครือ่ งแตงกายของผแู สดงระบาํ กฤดาภินิหาร เนนความถกู ตอ งตามรูปแบบเคร่ืองแตง กายของตัวพระและตัวนาง คือ การแสดงทีป่ ระดษิ ฐข นึ้ ใหม ตามความคิด ตามเหตุการณ ตามสมัย ๙๑´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö และตามเน้ือเรื่องท่ีผปู ระพันธตองการ
๒. การออกแบบอุปกรณป ระกอบการแสดง ▲▲ การแสดงนาฏศิลปไทย นอกจากมเี คร่อื งแตงกายท่สี วยงามถูกตอ งตามรปู แบบของ การแสดงแตละชุดแลว การแสดงบางชุดอาจมีอุปกรณอ่ืนๆ ประกอบการแสดงเพ่ือความ สวยงาม สมจรงิ และทําใหการแสดงสมบูรณแ บบนา ชมมากย่งิ ขนึ้ การใชอุปกรณในการแสดง นาฏศิลปบ างชดุ ถือเปน เอกลกั ษณข องการแสดงชดุ นน้ั ๆ ดงั ตวั อยา ง คําวา ตารี แปลวา ราํ คําวา กปี ส แปลวา พดั ระบํา ตารกี ีปส เปน การแสดงของชาวไทยมุสลิม ท่มี ชี ่อื เสยี ง เปนของ จ. ปตตานี ระบําตารีกปี ส ใชพัดโบกสะบดั ดูพรวิ้ ไหว เพ่ิมเสนห ตรึงใจผชู ม ผฉูสบอับน กระโป เปน ภาษาพื้นเมืองภาคอสี าน แปลวา กะลามะพรา ว เซิ้งกระโป ใชกะลามะพราวตีกระทบกัน ▲ เกิดเสยี งดัง เราความสนใจผชู ม เตน กําราํ เคยี ว ใชเ คยี ว งอบ และรวงขาว ประกอบ ดูกลมกลืนสวยงาม ๙๒ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
การออกแบบอุปกรณประกอบการแสดง ตองคํานึงถึงรูปแบบหรือลักษณะเดนของ การแสดงน้ันเปนหลักเพื่อใหเขากับชุดการแสดง ซึ่งนักเรียนสามารถคิดออกแบบ และลงมือ ประดิษฐอุปกรณประกอบการแสดงได โดยเลือกใชวัสดุท่ีมีในทองถิ่น หาไดงาย ราคาไมแพง ไมเ ปนอันตราย และเปน มิตรกับสง่ิ แวดลอ ม ดงั ตัวอยาง ดังน้ี ๑. การประดิษฐเ ล็บยาวใชแสดงฟอนเล็บ อุปกรณ ๑. กระดาษตะก่ัวสเี งิน หรือสีทอง ๒. กรรไกร ๓. กาว วธิ ีทาํ ๑๒ ผฉสู บอับน ตัดกระดาษใหม ขี นาด ๑๐x๑๒ เซนติเมตร วางน้ิวช้ีที่มุมกระดาษ แลวมวนกระดาษ จํานวน ๘ แผน (เทา กบั จาํ นวนเล็บทต่ี อง ตามนิ้วใหเปนรูปกรวยแหลม ใหมีขนาด สวม) กระชับนิ้วทจี่ ะสวม ๓ ๔ ติดกาวใหแนน แลวจัดปลายเล็บใหโคง ผลงานสาํ เร็จ งอนขนึ้ ตกแตงใหสวยงาม หมายเหตุ : การทําเล็บยาว นอกจากใชประกอบฟอนเล็บแลว ยังสามารถดัดแปลงไปใชประกอบ การฟอ นภูไทได โดยตกแตง ปลายเลบ็ ดว ยพทู ที่ าํ จากดายสแี ดงหรือสอี ่ืนๆ ๙๓´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
๒. การประดษิ ฐแวน เทยี นใชแสดงรําเชญิ พระขวญั อปุ กรณ ๑. กระดาษตะกัว่ สเี งินหรอื สที อง ๒. กรรไกร ๓. ลวดเสนเลก็ ๔. เทยี น ๕. กาว วิธที ํา ๑๒๓ ผฉูสบอับน ขดลวดใหเปนรูปกลีบดอกบัว ทากาวทล่ี วด นาํ ไปตดิ บน ทากาวที่ขอบกระดาษแลวพับ กระดาษและตดั เปนรปู ราง ตดิ กับลวด ตามขดลวด ๖ ๔๕ พนั ลวดตดิ กบั ดามเทียน และใช ดัดแวนเทียนใหง อสวยงาม ผลงานสาํ เรจ็ กระดาษพนั รอบดา มเทียน à¾×è͹æ Åͧ¤´Ô ÍÍ¡áººÍØ»¡Ã³Í ×è¹æ Í¡Õ ¹Ð¤ÃºÑ ઋ¹ ¹íÒ¡ÐÅÒÁоÃÒŒ Ç ÁҢѴ´ÇŒ ¡ÃдÒÉ·ÃÒÂáÅÇŒ ·ÒÊÕ ãªŒ»ÃСͺ¡ÒÃáÊ´§à«éÔ§¡ÃÐ⻉ ËÃÍ× ã¤Ã Á¤Õ ÇÒÁ¤´Ô ãËÁæ‹ ¡¹ç Òí àʹÍáÅ¡à»ÅÕÂè ¹¤ÇÒÁáٌ ѹ¹Ð¤ÃºÑ ... ๙๔ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
๓. การออกแบบฉากประกอบการแสดง การแสดงนาฏศิลปไทยท่ีมีความสวยงาม โดดเดน และกลมกลืนกันอยางสมบรู ณ นอกจากผูแสดงจะสวมเครื่องแตงกาย และใชอุปกรณประกอบการแสดงที่สวยงาม ครบถวน ถูกตอง และเขากับชุดการแสดงแลว การออกแบบฉากใหเหมาะสมกับการแสดง ก็เปน สิ่งสาํ คญั ท่ีจะชวยใหก ารแสดงสวยงามและนา สนใจย่งิ ขนึ้ ผฉสู บอับน ▲ ฉากการแสดงโขน เนน ใหส อดคลองกบั เหตกุ ารณตามเนอื้ เร่ืองรามเกยี รต์ิ การออกแบบฉากประกอบการแสดง ตองใชองคประกอบหลายอยางประกอบกัน เพ่ือใหไดฉากท่ีเหมาะสมที่สุด โดยคํานึงถึงการแสดงเปนหลัก ซึ่งผูจัดการแสดงอาจเลือกใช ฉากจากสถานที่จริง เชน ทุงนา วัด ทุงหญา ทุงดอกไม หรือโบราณสถานที่มีอยูในทองถิ่น หรืออาจเลือกใชฉากที่ตกแตงโดยจําลองจากสภาพจริงมา เชน การจัดเวทีการแสดง ซ่ึงผูจัด ควรตรวจสอบความมน่ั คงแข็งแรงของเวทีกอนการแสดง เพ่อื ความปลอดภัยของผแู สดง ๙๕´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ๑ คนควา ขอมลู เกี่ยวกบั การแสดงนาฏศิลปไทย คนละ ๑ ชดุ แลวบนั ทึกขอมลู พรอม(กตับวั ตอดิยภา งา)พประกอบ (ติดภาพ) (ภาพเซิ้งกระติบขา ว) ผฉสู บอับน ๑) ชอ่ื ชดุ การแสดง เซิง้ กระตบิ ขา ว……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒) นกั เรียนคดิ วา การแสดงน้�มกี ารออกแบบในดานตางๆ อยางไรบา ง (๑) เคร่ืองแตง กาย ❍✓ ดี ❍ พอใช ❍ ควรปรับปรงุ เพราะ ………แ…ต…ง…ก……า…ย…แ…บ……บ…พ…นื้……เ…ม…ือ…ง…ภ…า…ค……อ…สี …า…น………ส……อ…ด……ค…ล…อ……ง…ก…ับ……ช…ดุ …ก…า…ร…แ……ส…ด…ง………………….....................………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (๒) อปุ กรณก ารแสดง ❍✓ ดี ❍ พอใช ❍ ควรปรับปรุง เพราะ ………ม…ีก…ร……ะ…ต…ิบ…ข…า…ว…ป……ร…ะ…ก…อ…บ……ก…า…ร…แ…ส……ด…ง………เ…ห…ม…า…ะ…ส…ม……ก…ับ……ช…ุด…ก…า…ร……แ…ส…ด…ง………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (๓) ฉากประกอบการแสดง ❍ ดี ❍✓ พอใช ❍ ควรปรบั ปรงุ เพราะ ………ใ…ช…ฉ …า…ก……บ…น……เว…ท……ีป…ก…ต……ิ …ไ…ม…ไ…ด……ต …ก…แ…ต……ง …เพ……มิ่ …เ…ต…ิม…เ…ป…น……ฉ…า…ก……ท…อ …ง…ท……ุง …น…า……………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒ แบง กลุม ออกแบบเครื่องแตง กาย อุปกรณ และฉากประกอบการแสดงนาฏศิลปไ ทย กลมุ ละ ๑ ชุดการแสดง จดั ทําเปน รายงาน พรอ มกบั ตดิ ภาพประกอบ แลว ออกมารายงานหนาชนั้ เรียน ขึน้ อยูกับดลุ ยพินิจของผสู อน ๙๖ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРö
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒäԴ»ÃШӺ· ออกแบบและประดิษฐอุปกรณการแสดงนาฏศิลปหรือการละครมา ๑ ชิ้น แลวออกมาสาธิตวิธีใช (ตวั อยาง) หนาช้นั เรยี น มฐ./ตัวชี้วดั ศ3.1 (2) ๑) ฉนั เลือกประดษิ ฐ ❍ เล็บยาว ❍ แวน เทยี น ❍✓ อื่นๆ …ก…ะ…ล……า…ม…ะ…พ…ร…า…ว…… ซึ�งใชป ระกอบการแสดง เซ้ิงกระโป……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๒) อุปกรณในการทาํ ไดแก กะลามะพราว กระดาษทราย สสี เปรย (สีขาว)………………………………………………………………………………………………………………………………………............................ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๓) วธิ ที าํ ………๑….……น…ํา…ก……ะ…ล…า…ม…ะ…พ……ร…า …ว…ท…ปี่ …อ……ก…เ…ป…ล…ือ……ก……แ……ล…ว…ม…า…ข…ัด…ด……ว …ย…ก…ร……ะ…ด…า…ษ…ท……ร…า…ย…ใ…ห…เ…ก…ล……ีย้ …ง.เ...น.....ยี.....น......................... ๒. พน สสี เปรยตรงดา นนอกใหเ ปน สขี าว…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๓. นาํ ไปตากแดดใหแ หง…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๔) ภาพผลงานอปุ กรณป ระกอบการแสดงของฉัน ผฉสู บอับน (วาดภาพหรือติดภาพ) (ภาพกะลามะพราวท่ีทําเสรจ็ แลว ) ๕) ผลการสาธิตการใชอุปกรณ ❍✓ พอใจ ❍ ไมพ อใจ เพราะ ใชแ สดงเซงิ้ กระโปไ ดด ี………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๙๗´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
แบบทดสอบท่ี ๒ : กา ✗ คําตอบท่ถี ูกทสี่ ุด ๑. ขอ ใดมสี ว นชวยใหการแสดงนาฏศลิ ปไทย ๖. จากภาพ ใชว สั ดุใด สวยงามนา ชม ในการประดษิ ฐ ก. นสิ ัยของผแู สดง ข. เครือ่ งแตง กาย ✗ก. กระดาษตะกั�ว ข. เศษผา ค. ฉากการแสดง ค. เทยี น ง. ลวด ✗ง. ถูกท้งั ขอ ข. และ ค. ๗. การประดิษฐแวนเทียน ตองขดลวดใหเปน ๒. เครอื่ งแตง กายของการแสดงชดุ ใด จําลอง รปู ใด แบบมาจากเคร่อื งทรงของกษตั ริย ก. ข. ก. ฟอนเล็บ ✗ข. โขน ✗ง. ค. ระบาํ รองเง็ง ง. เซิง้ กระตบิ ค. ๓. เคร่อื งแตง กายของการแสดงพ้นื เมอื ง ควรมี ๘. การประดิษฐเล็บยาว นอกจากใชประกอบ ลักษณะตามขอ ใด ผฉูส บอับน ก. สงางามตามแบบเครื่องทรงของกษัตริย การฟอนเล็บ ยังสามารถปรบั ใชในการแสดง ข. หรูหรา ใชเคร่ืองประดบั แบบโบราณแท ขอ ใด ✗ค. สวยงามถูกตอ งตามวัฒนธรรมทอ งถิ�น ก. ระบาํ เชญิ พระขวัญ ง. ดแู ปลกใหม สสี นั สวยงาม ข. ฟอ นเทียน ๔. การแสดงระบาํ ลพบุรี ควรใชฉ ากตามขอ ใด ✗ค. ฟอนภูไท ก. เปนทอ งทุงนา มกี องฟาง ง. เซ้ิงสวงิ ข. เปนทงุ ดอกไมก วา งใหญ ๙. ขอใดเปนอุปกรณป ระกอบการแสดงรําอวยพร ค. เปนอาคารหรือตกึ สงู ก. เทยี น ✗ข. พาน ✗ง. เปนโบราณสถาน ค. ดอกบวั ง. เล็บยาว ๕. การแสดงระบําสัตวตา งๆ ไมควรเลือกใช ๑๐. เมอื่ จดั เวทกี ารแสดงเสรจ็ แลว ผูจดั ควร อปุ กรณในขอใด ปฏบิ ตั ิอยางไรเปน อนั ดบั แรก ✗ก. ชฎา ก. ตรวจสอบความพรอ มของนกั แสดง ข. ปก นก ข. ตรวจสอบความพรอ มของเครื่องเสียง ค. หนากากลิง ค. เปด การแสดงบนเวทีทันทเี พอ่ื ดงึ ดูดผชู ม ง. หมวกหัวมา ✗ง. ตรวจสอบความม�นั คงแข็งแรงของเวที ๙๘ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРö
º··èÕ ó ¡ÒÃáÊ´§¹Ò¯ÈÔŻአÅСÒÃÅФà ขอบขายสาระการเรยี นรูแกนกลาง รายวชิ าศิลปะ ช้ัน ป.๖ ตวั ชวี้ ดั ช้ันป สาระพ้ืนฐาน ความรฝู ง แนน ติดตัวผูเ รียน มฐ. ศ ๓.๑ (๓) แสดงนาฏศลิ ปและละครงา ยๆ ● การแสดงนาฏศลิ ปไทย ● การแสดงนาฏศิลปไทย ควรเนนลีลาที่ มฐ. ศ ๓.๑(๔) บรรยายความรสู กึ ของตนเองท่ี ● บทบาทและหนาที่ในงานนาฏศิลป มตี อ งานนาฏศลิ ปแ ละการละครอยา งสรา งสรรค ออนชอย สวยงาม ตามแบบฉบับการ และการละคร แสดงนาฏศิลปไทยท่ีมีเอกลักษณท่ี โดดเดน และสวยงาม ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ¡‹ ÒÃàÃÕ¹ ผฉสู บอับน ãËàŒ ¾è×Í¹æ ´ÀÙ Ò¾áÅŒÇÅͧª‹Ç¡¹Ñ à´ÒÇÒ‹ ¼ŒÙáÊ´§àŹ‹ ໹š µÑÇÅФÃã´ºÒŒ § Êѧࡵ¨Ò¡ÊÔè§ã´ ๙๙´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРö
ñ. ¡ÒÃáÊ´§¹Ò¯ÈÔÅ»äŠ ·Â เปนการละเลนพื้นบานของไทยบางทองถ่ินในภาคกลาง นิยมเลนในฤดูเทศกาลตางๆ ๑. ราํ วงมาตรฐาน โดยชาวบานประดษิ ฐท า ราํ และเรยี กช่ือตามเครอ่ื งดนตรีท่ชี ่ือวา โทน จงึ เรียกวา รําโทน รําวง เปนการละเลนเพ่ือความสนุกสนานและสรางความสามัคคีของคนภาคกลาง แตเดิมเรียกวา รําโทน เน่ืองจากใชโทนตีประกอบจังหวะ ตอมาไดพัฒนาเปน รําวงพื้นบาน และมีการขับรองเพลงประกอบ ซึ่งใชทารํางายๆ ไมมีแบบแผน โดยย่ําเทาใหลงตามจังหวะ โทน ตอมากรมศิลปากรไดปรับปรุงและกําหนดบทเพลง ทารํา และลักษณะการแตงกายใหมี แบบแผนเปน มาตรฐานข้นึ โดยใชร ปู แบบนาฏศลิ ปไทยเปน แบบ เรยี กวา ราํ วงมาตรฐาน ÁÒÃŒ¨Ù Ñ¡à¾Å§áÅз‹ÒÃíÒ»ÃСͺÃíÒǧÁҵðҹ áÅÇŒ ÁÒ½ƒ¡ÃÒí ¡Ñ¹àŤЋ ผฉูสบอับน เพลงรําวงมาตรฐาน ชาย ทารําประกอบ ๑ เพลงงามแสงเดอื น สอดสรอ ยมาลา หญงิ สอดสรอยมาลา ๒ เพลงชาวไทย ชกั แปงผดั หนา ชกั แปงผัดหนา ๓ เพลงราํ มาซมิ ารํา รําสาย รําสาย ๔ เพลงคนื เดอื นหงาย สอดสรอยมาลาแปลง สอดสรอ ยมาลาแปลง ๕ เพลงดวงจนั ทรวันเพญ็ แขกเตา เขา รังและผาลาเพยี งไหล แขกเตาเขารังและผาลาเพยี งไหล ๖ เพลงดอกไมข องชาติ รําย�ัว รํายั�ว ๗ เพลงหญงิ ไทยใจงาม พรหมส่หี นา และยูงฟอนหาง พรหมสหี่ นา และยงู ฟอ นหาง ๘ เพลงดวงจันทรขวญั ฟา ชางประสานงาและจนั ทรท รงกลด ชา งประสานงาและจันทรทรงกลด ๙ เพลงยอดชายใจหาญ จอเพลิงกาฬ ชะน�รายไม ๑๐ เพลงบูชานกั รบ จันทรท รงกลดและขอแกว ขัดจางนางและลอ แกว ๑๐๐ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
¡ÒÃÃíÒǧÁҵðҹ ÁÇÕ Ô¸»Õ ¯ÔºÑµÔÃÇ‹ Á¡Ñ¹ ´Ñ§¹Õ餋Рวิธีราํ วงมาตรฐาน ๑) ชายและหญิงทาํ ความเคารพดวยการไหวกอ นเริ�มรํา และหลังการราํ ๒) กอ นรําแตล ะเพลง ใหดนตรีนํา ๑ วรรค เพอื่ ใหก าวเทาในจังหวะแรกพรอ มกนั ๓) ราํ ใหพ รอมเพรียงกนั และคอยจัดระยะคูใหพ อเหมาะ ไมหางหรือชดิ กนั มาก ¡ÒÃáµ§‹ ¡ÒÂÃÒí ǧÁҵðҹ ÁÕ ô Ẻ ¤×Í áºº¾é¹× ºÒŒ ¹ ẺÃѪ¡ÒÅ·Õè õ ẺÊҡŹÔÂÁ áÅÐẺÃÒµÃÕÊâÁÊà ▲ แบบพ้นื บา น ▲ แบบรชั กาลท่ี ๕ ผฉสู บอับน ตัวอยา ง การแสดงรําวงมาตรฐาน ราํ วงมาตรฐานประกอบเพลงคืนเดือนหงาย เนอ้� รอง คาํ อธบิ ายทารํา “ยามกลางคืนเดอื นหงาย” (ทาที่ ๑) มือขวาต้ังวงสูง มือซายจีบหงาย ที่ชายพก เอียงศีรษะทางซาย วางเทาขวา ลงหลัง เปดสนเทาตรงคําวา “เดือนหงาย” หันหนาเขา วง “เย็นพระพายโบกพล้ิวปลิวมา” (ทาท่ี๒) วางเทาขวาลงเต็มเทา ยกเทาซาย กา วไปขา งหนา กาวเทา ขวาแลวเทา ซายวาง หลัง (เปดสนเทา) ตั้งวงบน สวนมือขวาจีบ ท่ีชายพก เอยี งศรี ษะทางขวา “เยน็ อะไรก็ไมเยน็ จติ ” ปฏิบตั เิ หมือนทาท่ี ๑ “เทาเยน็ ผกู มิตรไมเ บือ่ ระอา” ปฏิบัตเิ หมอื นทา ท่ี ๒ “เย็นรม ธงไทยปกไทยท�วั หลา ” ปฏบิ ัติเหมือนทา ที่ ๑ ▲ ทาราํ สอดสรอ ยมาลาแปลง “เย็นย่ิงน้าํ ฟา มาประพรมเอย” ปฏบิ ัติเหมอื นทาที่ ๒ ๑๐๑´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
๒. ระบาํ เปนสัตวกึ่งเทพ ตามคติไทยโบราณ เช่ือวาครุฑเปนพญาแหงนกที่เปนพาหนะของพระนารายณ อาศัยอยทู ่ีวิมานฉมิ พลี มลี กั ษณะครงึ่ คนคร่ึงนกอนิ ทรี ไทยใชค รฑุ เปนตราแผน ดนิ ของไทย เปน สัญลักษณแสดงพระราชอํานาจของพระมหากษัตริย ผเู ปน ประมุข ระบํา เปนศลิ ปะการรําทมี่ ีผแู สดงพรอ มกันเปนหมหู รอื เปน ชดุ ไมด าํ เนนิ เรือ่ งราว ใชเพลงบรรเลงโดยมีเน้�อรองหรือไมมีก็ได ในขณะแสดงจะมีการแปรแถวในลักษณะตางๆ อยางสวยงาม และเนนความพรอ มเพรยี งเปนหลัก การแสดงระบาํ แบง ออกไดเ ปน ๒ ประเภท คือ ๑) ระบาํ เบ็ดเตล็ด หมายถงึ ระบาํ ท่ีไดปรับปรุงข้ึนใหม โดยคาํ นงึ ถึงความเหมาะสม ตอ การนําไปใชแสดงในโอกาสตางๆ เชน ระบําฉง�ิ ระบําเกบ็ ใบชา ระบาํ จนี -ไทยไมตรี เปน ตน ๒) ระบําประกอบการแสดงละคร เปน ระบําที่ฝก หัดกนั เพอื่ ใหเปน แบบมาตรฐานท่ี มีมาแตโบราณและใชประกอบการแสดงละคร เชน ระบําไก ระบําครุฑและนารายณทรงครุฑ เปน ตน การแสดงระบําดอกบัว ÃкíÒ´Í¡ºÑÇ à»š¹ÃкíÒ·èÊÕ Ç§ÒÁ áÅÐÁ·Õ ‹ÒÃíÒäÁ‹ÂÒ¡ ¼áŒÙ Ê´§¨Ð¶×Í´Í¡ºÇÑ ÍÍ¡ÁÒÃíÒ à¾Íè× áÊ´§¤ÇÒÁà¤ÒþáÅÐ ผฉสู บอบั น µÍŒ ¹ÃѺ¼ÙÁŒ ÒàÂ×͹ การแตง กาย อปุ กรณ เครอ่ื งดนตรี นุงผาถุง หมสไบเฉ�ยงสองชาย ดอกบวั ประดิษฐ วงปพ าทยเ ครอ่ื งหา และใสเ คร่อื งประดับ หรอื อาจใชด อกบวั จรงิ เพลงประกอบการแสดงระบาํ ดอกบัว เหลาขาคณาระบํา รอ งรํากนั ดวยเริงรา ฟอ นสา ยใหพ ิศโสภา เปนทีทา เยอื้ งยาตรนาดกราย ดวยจิตจงรักภกั ดี มิมีจะเหนอ่ื ยแหนงหนา ย ขอมอบชวี ติ และกาย ไวใตเบื้องพระบาทยุคล เพอื่ ทรงเกษมสราญ และชื่นบานพระกมล ถวายฝายฟอนอบุ ล ลว นวจิ ติ รพิศอําไพ อันปทมุ ยอดผกา ทศั นากว็ ิไล งามตระการดาลหทัย หอมจรงุ ฟุง ขจร คลา ยจะยวนเยาภมร บนิ วะวอ นฟอนสคุ ันธ ๑๐๒ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРö
ทาประกอบการแสดงระบําดอกบัว ๑ ➡ (ทา ออก ซอยเทา ยดื ยบุ ตามจังหวะ แลว ไขวม อื ระดบั อก รอเพลงเร่ิม) ๔ เหลา ขา ๒๓ ๕ คณาระบํา ๖ รอ งราํ ๗ กนั ดว ยเริงรา ผฉสู บอับน ๘ ฟอ นสา ย ๙ ใหพ ิศโสภา ๑๐ เปนทีทา เยอื้ งยาตรนาดกราย ดวยจิตจงรักภักดี มมิ ีจะเหน่ือยแหนงหนา ย ๑๐๓´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
๑๑ ๑๒ ๑๓ ขอมอบชีวิตและกาย ไวใ ตเบอื้ งพระบาทยคุ ล เพื่อทรง ๑๔ ๑๕ ๑๖ ผฉสู บอับน ๑๗ เกษมสราญ ๑๘ และชื่นบานพระกมล ๑๙ ถวายฝายฟอนอุบล ๒๐ลวนวิจติ รพิศอําไพ อนั ปทมุ ยอดผกา ๒๑ ๒๒ ทัศนากว็ ิไล งามตระการดาลหทัย หอมจรงุ ฟุง ขจร ๑๐๔ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
๒๓ ๒๔ คลายจะยวนเยาภมร บนิ วะวอนฟอนสคุ นั ธ ๒๕ ๒๖ (เดินเปน วงกลมตามจงั หวะบรรเลงจนจบ) (ทาจบ) ผฉูส บอับน ๓. ฟอน เปนการแสดงของชาวไทยใหญ คําวา กิงกะหรา เปน คาํ เดียวกนั กับกนิ นร ซงึ่ มีลกั ษณะคร่ึงคนคร่ึงนก ทอ นบนเปน คน ทอ นลางเปน นก ฟอน เปนศิลปะการแสดง โดยการสรางสรรคกิริยาทาทางตางๆ ใหเคลื่อนไหว แขน ขา มือ เทา อยางสวยงาม เนนความออ นชอ ยตามทวงทาํ นองดนตรหี รอื บทขบั รองดวย จังหวะชาๆ ถือเปนศลิ ปะการรายรําเฉพาะของทอ งถ�ินภาคเหนอ� และภาคอสี าน ¡Òÿ͇ ¹ÁÕËÅÒ»ÃÐàÀ· àÃÒÁÒ´¡Ù ѹÇÒ‹ ¡Òÿ‡Í¹·Õàè ÃÒÌ٨¡Ñ ¨´Ñ ÍÂÙã‹ ¹»ÃÐàÀ·ã´ºŒÒ§ ประเภทของการฟอ น ๑) ฟอ นทีส่ บื เนอ� งจากการนบั ถือผี เชน ฟอ นผมี ดผแี มง เปนตน ๒) ฟอ นแบบพ้ืนเมือง เชน ฟอ นเล็บ ฟอนเทียน ฟอ นสาวไหม เปน ตน ๓) ฟอนแบบมาน เชน ฟอนมานมยุ เชยี งตา เปนตน ๔) ฟอนแบบเงีย้ ว หรือแบบไทยใหญ เชน ฟอนเงย้ี ว ฟอ นกงิ กะหรา เปน ตน ๕) ฟอนทป่ี รากฏในบทละคร เชน ฟอ นมานมงคล ฟอนลาวแพน เปนตน ๑๐๕´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
การแสดงฟอนเล็บ ¿Í‡ ¹àÅçº ¨Ñ´Í‹ãÙ ¹»ÃÐàÀ· ¡Òÿ͇ ¹áºº¾¹é× àÁ×ͧ¢Í§ÀÒ¤à˹Í× ÁÕÅÕÅÒ·Ò‹ ÃíÒ§´§ÒÁ ¨§Ñ ËÇЪŒÒ ¹‹ÁØ ¹ÇÅ ·íÒãËàŒ ¤ÅÍ×è ¹äËÇä´ÍŒ ÂÒ‹ §ÊǧÒÁ ¹‹ÒªÁ เคร่อื งแตงกาย อปุ กรณ เคร่ืองดนตรี นุงผาซิ�น เส้ือคอกลมแขนยาว ปลอกเลบ็ ยาว กลองแอว ฆอ ง ฉาบ หมสไบทับ เกลาผมมวยสูง ทาํ จากทองเหลือง กลองตะโลด โปด ปแน ตดิ ดอกไม หอยอบุ ะ ผฉสู บอับน ทาประกอบการฟอนเล็บ ๑) มือทั้งสองจีบสงหลังและเหยียดตึง เอียงศีรษะดานขวา หันตัวทางซาย แตะ เทา ขวาไปขางหนา เลก็ นอย แลว คอ ยๆ หมุนมาทางดา นขวา ๒) ประเทาซาย แขนท้ังสองยังอยูในทาท่ี ๑ เอียงขวาแลวกาวลง สงมือท้ังสอง มาจบี ขา งหนาใหข อ มอื ชนกัน เอียงซาย ๓) เดินยํ่าตามจังหวะ มือทั้งสองคอยๆ คลายจีบออก เอียงศีรษะทางซาย หมุน ขอมอื แลวมว นจีบเหมือนทา ที่ ๒ คอยๆ ยํ่าเทาหมุนไปทางซา ย ๘ จังหวะ แลว หมุนกลบั มา ทางขวา ๘ จังหวะ โดยมอื ปฏิบตั ิในลกั ษณะเดมิ เอยี งซา ย ๑ ๒๓ ๑๐๖ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
๔) มือขวาจีบหงาย มอื ซา ยตั้งวง แขนทงั้ สองตงึ ระดบั ไหล เอยี งซาย ยํ่าเทา ตาม จงั หวะหมนุ ไปทางซา ย ๘ จงั หวะ ๕) มือซายจีบหงาย มือขวาต้ังวง แขนตึงระดับไหล เอียงซายพรอมกับยํ่าเทา ตามจังหวะ หมนุ ไปทางขวา ๘ จังหวะ ๖) มอื ซายคลายจีบออกแลว ใหต ง้ั วงสงู มือขวาตั้งวง แขนตงึ ระดับไหล เอียงซา ย ย่ําเทาตามจังหวะ ๘ จังหวะ ๔๕๖ ผฉสู บอบั น ๗) มือท้ังสองจีบคว่ําแลวหงายจีบข้ึน โดยใหมือขวาจีบหงายอยูในระดับชายพก มือซายจีบหงายงอแขนอยูข า งลาํ ตัวระดบั เอว เอียงซา ย ย่าํ เทา ตามจงั หวะ หมุนตัวไปทางซา ย ๗ ๘ จังหวะ ๘) ปฏบิ ัตเิ ชน เดียวกับทาท่ี ๖ แตสลบั ขา งกัน ๙) ปฏบิ ตั ิเชน เดยี วกบั ทาท่ี ๗ แตสลับขางกัน ๑๐๗´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
๑๐) ทั้งสองแถวทําทาสอดสรอ ยมาลา แถวขวา มือซา ยตั้งวงสงู มอื ขวาจีบหงายท่ีชายพก เอียงขวา แถวซา ย มือขวาตง้ั วงสงู มอื ซา ยจบี หงายทช่ี ายพก เอียงซาย ทั้งสองแถวเดินข้ึนไปขางหนา ๘ จังหวะ แลวแยกแถวเดินลงไปขางหลัง ๘ จังหวะ ๑๑) แถวขวา มือซายจีบหงายอยูระดับสูง มือขวาจีบหงายอยูระดับเอว เอียงขวา เทา ขวากา วไขว แถวซาย มือขวาใหจีบหงายอยูระดับสูง และมือซายจีบหงายระดับเอว เอียง ซาย เทาซา ยกา วไขว ท้ังสองแถวเดินตามจงั หวะ ๘ จงั หวะ ๑๐ ๑๑ ผฉูสบอับน ๑๒) มือทั้งสองตงั้ วงขางหนา ระดบั อกเดินยํา่ ขน้ึ ไปขางหนา ๘ จังหวะ ๑๓) มอื ทง้ั สองจบี สง หลงั แขนตึง ยํา่ เทา ถอยหลงั ๘ จังหวะ เอยี งศรี ษะขางเดยี ว กับเทาที่ถอยหลงั ๑๔) หันหนา ตรง เทาซายกา วไปขา งหนา มอื ท้งั สองจบี ขอ มอื ชนกัน (เหมอื นทา ท่ี ๒) แลวหมุนขอมือคลายจบี ยืด ยุบเขา จากนัน้ มว นมือวางบนหนาขา ยืด ยุบเขา ๑๒ ๑๔ ๑๐๘ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
๔. ละครสรางสรรค การแสดงละครหุน จัดเปนละครสรางสรรคประเภทหนึ่ง ที่ตองอาศัยความ สามารถของคนเชดิ หนุ ใหม ลี ีลาทาทางตางๆ ตามบทบาทของตัวละครนั้น เพื่อสื่อใหผชู มรับรู และเขา ใจความหมายตลอดจนเน้ือเรอื่ งทต่ี อ งการจะแสดง หุนนิ้วมือ เปนหุนขนาดเล็ก มีหลายชนิด เรยี กตามวสั ดุที่ใชใ นการประดิษฐ เชน หุนนิ้วมอื กระดาษ หนุ น้ิวมอื ผา เปน ตน เนอ่ื งจากมขี นาดเล็ก นา้ํ หนกั เบา สีสนั สดใสนารัก จงึ นิยมใชแ สดงประกอบนทิ าน โดยเอา หุนใสไวที่นิ้วมือ แลวกระดิกไปมาแทนการเคลื่อนไหว ของหุน ซึ่งนักเรียนสามารถประดิษฐหุนนิ้วมือ แลวนํา ▲ หุนนิว้ มือ จดั เปนการแสดงที่ใหค วามบันเทงิ มาใชใ นการแสดงได แกเ ด็กๆ โดยใชอ ุปกรณไมมาก ๑ การเลือกเร่ืองแสดง นักเรียน ๒ การเลอื กตวั หนุ เลอื กตวั หนุ ให ผฉสู บอบั น ควรเลือกเรื่องท่ีมีประโยชน ใหขอคิด เหมาะสมกับเนื้อเรื่อง บทบาทของตัว ตางๆ และใชเวลาแสดงไมมากนัก ละคร ซ่ึงนักเรียนอาจจะประดิษฐหุน เนอ้ื เรื่องไมซับซอน และไมใชตวั ละคร เองได โดยใชวัสดุเหลือใช ซึ่งจะชวย มากเกินไป ควรเปนเรื่องที่มีการ ประหยัดคาใชจาย และฝก การใชค วาม ดําเนินเรื่องอยา งงายๆ คิดสรางสรรค หลักการแสดงละครหุน นว้ิ มอื ๓ การจัดเวที เนอื่ งจากการแสดง ๔ การประเมินผลการแสดง ละครหุนมีเนื้อเรื่องไมซับซอนมาก มี หลงั จากการแสดงจบแลว ผูแ สดงและ ตัวละครนอย นักเรียนอาจใชโตะเรียน ผูชม ควรมสี วนรว มในการประเมนิ ผล ๑-๒ ตัว วางตดิ กนั และใชผาคลมุ ทาํ การแสดง โดยชว ยกันสรุปขอบกพรอ ง เปนเวที แลวจึงเชิดหุนอยูดานหลัง และขอเสนอแนะ เพือ่ นาํ มาใชใ นการ โตะ เพอ่ื ไมใหเ ห็นคนเชดิ แสดงครัง้ ตอไป ๑๐๙´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ñ ๑ แบง กลุม ฝกรําวงมาตรฐานประกอบเพลงคนื เดือนหงาย แลว ออกมาแสดงหนาช้ันเรียน จากนั้นใหเ พ่อื นกลมุ อนื่ ประเมินผลงาน รายการประเมนิ ผลการประเมนิ (๑) ความถกู ตองของทาทาง (๒)ความสอดคลอ งกับจังหวะ ดี พอใช ควรปรับปรุง (๓)ความพรอ มเพรยี ง (๔)ความสวยงามในการเคล่อื นไหว ขนึ้ อยกู ับดลุ ยพนิ จิ ของผูสอน........................................... ........................................... …………………………………. (๕)ความมีอารมณร วมในการแสดง ........................................... ........................................... …………………………………. ........................................... ........................................... ………………………………… ........................................... ........................................... ………………………………… ........................................... ........................................... ……………………………….. ลงช่อื ………………………………………………………………… ผูประเมนิ กลุม ที่ …………………………………. ผฉูส บอบั น ๒ แบง กลมุ เลอื กแสดงระบําดอกบวั หรอื ฟอนเล็บ กลมุ ละ ๑ ชดุ การแสดง แลวออกมาแสดง หนา ช้ันเรยี น และใหเพื่อนกลมุ อ่ืนประเมินผล ๑) กลุมของฉนั เลือกแสดง ❍ ระบําดอกบวั ❍ ฟอนเล็บ ๒) ผลการประเมนิ ของเพอื่ นตา งกลุม รายการประเมนิ ผลการประเมนิ (๑) ความถกู ตองของทา ทาง (๒)ความสอดคลองกบั จงั หวะ ดี พอใช ควรปรับปรงุ (๓)ความพรอ มเพรียง (๔)ความสวยงามในการเคล่อื นไหว ข้นึ อยูกบั ดลุ ยพินจิ ของผสู อน........................................... ........................................... …………………………………. (๕)ความมอี ารมณรว มในการแสดง ........................................... ........................................... …………………………………. ........................................... ........................................... ………………………………… ........................................... ........................................... ………………………………… ........................................... ........................................... ……………………………….. ลงชื่อ ………………………………………………………………… ผูป ระเมิน กลมุ ที่ …………………………………. ๑๑๐ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
ò. º·ºÒ·áÅÐ˹ŒÒ·èÕã¹§Ò¹¹Ò¯ÈÅÔ »áŠ ÅСÒÃÅФà การแสดงนาฏศิลปแ ละการละครจะประสบผลสาํ เรจ็ ได ตอ งประกอบดว ยบคุ คลหลายฝา ย ซ่ึงมีบทบาทสําคัญ โดยยึดถือหลักความสามัคคีและเปนนํ้าหน่ึงใจเดียวกันเปนสําคัญ ดังน้ัน ทกุ ฝายตองเขา ใจบทบาทหนาที่ มีความรับผดิ ชอบ และมนี าํ้ ใจชว ยเหลือเกอ้ื กลู กันเปนอยา งดี ผฝู ก ซอ ม ºØ¤¤Å·ÕÁè ºÕ ·ºÒ·ÊÒí ¤ÞÑ ã¹§Ò¹¹Ò¯ÈÅÔ »Š áÅСÒÃÅФà Á´Õ §Ñ ¹¤éÕ ÃºÑ ฝายดนตรี บทบาท ผูแ สดง ๑. ผูฝกซอม มหี นา ทด่ี แู ลและฝก ซอ ม หนาท่ขี องบคุ คล การแสดง ใหกับนักแสดงทุกคน ซ�ึงผูฝกซอมตอง มีความรูและความแมนยําในการแสดงเปนอยางดี แตล ะฝาย ฝา ยอุปกรณ ฝา ยเครอ่ื ง อาจเปนครู หรือบุคคลที่มีความรูและประสบการณ และฉาก แตง กาย ในการแสดง เพ่ือใหผูแสดงสามารถแสดงไดถูกตอง และเกิดขอผิดพลาดนอยทส่ี ดุ ๒. ผูแสดงหรือนักแสดง คือ ผูท่ีใกลชิดกับผูชมมากที่สุด ผลงานการสรางสรรค ผฉูสบอับน ของทุกฝาย จะไดรับการถายทอดมาสูผูชมโดยตรงจากผูแสดง ดังนั้น ผูแสดงทุกคนจึงควร ตัง้ ใจซอมการแสดงอยางเตม็ ที่ และออกแสดงอยา งมน�ั ใจ เพือ่ ใหค วามสขุ และความบันเทิงแก ผูชม ๓. ฝายเครื่องแตงกาย ผูท่ีดูแลรับผิดชอบเครื่องแตงกาย ตองรูวามีฉากใดบาง ผูแสดงมีก่ีคน ตองใชเสื้อผาเคร่ืองแตงกาย รวมถึงเครื่องประดับอะไรบาง สวนผูทําหนาที่ แตงหนาทําผม ตองเตรียมอุปกรณใหพรอม สามารถแตงหนาและทําผมใหนักแสดงไดอยาง สวยงามสมจริงตามบทบาทการแสดง ๔. ฝายอุปกรณและฉาก มีหนาท่ีจัดเตรียมอุปกรณประกอบในการแสดงใหพรอม และตกแตงฉากและเวทีการแสดงใหเรียบรอย โดยยึดหลักความมั�นคงแข็งแรงพรอมที่จะเปด การแสดงไดท นั ที เมอ่ื นักแสดงพรอมแลว ๕. ฝายดนตรี มีหนาท่ีบรรเลงเพลงประกอบการแสดงแตละชุด ไมวาจะเปนการ บรรเลงเพลงหรือดนตรีสดบนเวที หรืออาจใชวิธีการเปดเคร่ืองเสียง ก็ตองมีการเตรียม อุปกรณ และเครือ่ งดนตรีใหพรอมเสมอ ๑๑๑´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ò แบง กลมุ แสดงละครสนั้ ๆ ๑ เรื่อง โดยแบงหนา ท่กี ารทํางานออกเปน ฝา ยๆ แลว บนั ทึกขอมูล ๑) กลมุ ของฉนั แสดงละคร เรอื่ ง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒) แบง บทบาทหนาทก่ี ารทํางาน ดังน้ี ((((๔๑๒๓)))) ฝผผฝาาูแูฝยยสก เอดซคุปงอรกอมื่ไรดงณไแแดตกแแ งล กกะาฉยากไดไแ ดกแ ก ขน้ึ อยูก บั ดุลยพินจิ ของผูส อน………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… (๕) ฝายดนตรี ไดแ ก …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๓) ผลการแสดงละครของกลุม ❍ ดี ❍ พอใจ ❍ ควรปรับปรุง เพราะ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๔) ฉันมีความรสู กึ ตอบทบาทหนาทขี่ องตนเอง ดงั นี้ ………………………………………………………………………………………………………… ผฉสู บอบั น ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò¡Òä´Ô »ÃШӺ· แบงกลมุ แสดงนาฏศิลปห รือการละครมา ๑ ชุด โดยเลือกชุดการแสดงเอง (ครูใหค าํ แนะนาํ มฐ./ตวั ชวี้ ดั ในการแสดง) แลวเขยี นบรรยายแสดงความรสู กึ ตอการแสดง ศศ33..11 ((34)) ๑) ชอื่ ชุดการแสดง คอื ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒๓)) (บค๑วท)าบคมาวรทาูสมแึกลพทะรม่ี หอีตนมอ าใกนทากขี่ ราอแรงสแตดสนงดเชองุดงนใน�้ การแขส้ึนดองยชูกุดบันด้� คลุ อืยพินิจของผสู อน…………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. .................................................................................................................................................................................................................................................................................... (๒) การแสดงของกลุมตนเอง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. .................................................................................................................................................................................................................................................................................... (๓) ขอเสนอแนะในการแสดง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. .................................................................................................................................................................................................................................................................................... ๑๑๒ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
แบบทดสอบที่ ๓ : กา ✗ คาํ ตอบทีถ่ ูกท่สี ดุ ๑. “ราํ วง” เปน การละเลน ของคนไทยทอ งถิ�นใด ๖. ขอ ใดเปน ระบําประกอบการแสดงละคร ก. ภาคเหนอ� ✗ข. ภาคกลาง ✗ก. ระบําไก ค. ภาคอสี าน ง. ภาคใต ข. ระบําฉงิ� ๒. เพลงชาวไทย ใชทารําใดประกอบ ค. ระบาํ เกบ็ ใบชา ก. สอดสรอ ยมาลา ง. ระบําจนี -ไทยไมตรี ✗ข. ชักแปงผัดหนา ๗. ขอ ใดไมใ ชประเภทของการฟอน ค. ราํ สา ย ก. ฟอ นแบบมาน ง. รํายว�ั ข. ฟอนแบบพ้นื เมอื ง ๓. ขอ ใดจบั คกู ันถูกตอง ✗ค. ฟอ นแบบเบ็ดเตล็ด ก. เพลงรํามาซิมารํา - ทาราํ ยวั� ง. ฟอ นท่ีสืบเนอ� งจากการนบั ถอื ผี ข. เพลงดวงจันทรข วญั ฟา - ทาชักแปง ๘. เครือ่ งดนตรขี อใดใชบ รรเลงเพลงฟอ นเลบ็ ผัดหนา ก. จะเข ✗ค. เพลงคืนเดอื นหงาย - ทา สอดสรอย ข. ฆองวง ค. ซอดว ง ผฉสู บอบั น มาลาแปลง ง. เพลงบชู านกั รบ - ทาสอดสรอยมาลา ✗ง. กลองแอว ๔. ขอ ใดไมใชลักษณะของระบาํ ๙. เรานิยมใชห นุ นวิ้ มอื เพื่อใชประกอบ ✗ก. เปน การรําเพื่อความสนกุ สนาน การแสดงใด และสามัคคี ก. ราํ วงมาตรฐาน ข. เปน การราํ ท่มี ผี แู สดงพรอ มกนั ข. ระบาํ เบ็ดเตลด็ เปนหมเู ปนชดุ ค. ฟอนเงย้ี ว ค. เปนการราํ โดยมีการแปรแถวใน ✗ง. เลา นิทาน ลกั ษณะตา งๆ ๑๐. ขอ ใดไมเกี่ยวของกับการจดั การแสดง ง. เปนการรําโดยใชเพลงบรรเลง นาฏศลิ ป ๕. “การฟอน” เปน ศิลปะการรายราํ เฉพาะของ ก. ผูแสดง ทอ งถิ�นใด ✗ข. ฝา ยผูช ม ก. ภาคเหนอ� ภาคกลาง ค. ผูฝก ซอ ม ข. ภาคกลาง ภาคอสี าน ง. ฝา ยเคร่ืองแตงกาย ✗ค. ภาคเหน�อ ภาคอสี าน ง. ภาคอีสาน ภาคใต ๑๑๓´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
º··Õè ô á¡ÅÒÐáªÒÁáÅÒÐäáÃÊ´§áÅÐͧ¤»ÃСͺ·Ò§¹Ò¯ÈÔŻРขอบขา ยสาระการเรยี นรูแกนกลาง รายวชิ าศลิ ปะ ชัน้ ป.๖ ตวั ชวี้ ัดชน้ั ป สาระพ้ืนฐาน ความรฝู ง แนนตดิ ตวั ผูเรยี น มฐ. ศ ๓.๑ (๕) แสดงความคิดเหน็ ในการชม การแสดง ● การชมการแสดง ● การชมการแสดงที่ดีตองมีมารยาทและ มฐ. ศ ๓.๑ (๖) อธบิ ายความสัมพนั ธร ะหวาง ● องคป ระกอบทางนาฏศิลปและการละคร เขา ใจหลักการชมการแสดง รวมถึงเขา ใจ นาฏศิลปและการละครกับสิ่งที่ประสบในชีวิต ความสัมพันธระหวางนาฏศิลปและการ กบั ชวี ติ มนษุ ย ละครกับสง่ิ ท่ีประสบในชวี ติ ประจาํ วัน ประจําวัน ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ¡‹ ÒÃàÃÕ¹ ผฉูสบอับน ´ÙÀÒ¾ áÅŒÇÅͧºÍ¡Å¡Ñ ɳÐà¤Ã×èͧᵋ§¡Ò ¢Í§¼áÙŒ Ê´§´Ù¹Ð¤ÃѺ ÇÒ‹ ÁÅÕ Ñ¡É³Ð ÍÂÒ‹ §äúŒÒ§ ๑๑๔ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
ñ. ¡ÒêÁ¡ÒÃáÊ´§ การชมการแสดงแตละประเภทมีความแตกตางกัน ผูชมจึงควรเรียนรูหลักในการชม และมมี ารยาทในการชมการแสดง เพอ่ื จะไดปฏิบัติตนอยา งถูกตอง เน�องจากการชมการแสดง แตละครั้งจะมีผูชมจํานวนมาก ความมีระเบียบวินัยและมารยาทที่ดีตอกันจึงเปนส�ิงสําคัญ นอกจากน้�จะทําใหผูชมสามารถรับรูเร่ืองราวตางๆ ในการแสดงชุดนั้นๆ และถายทอดใหผูอื่น ไดเปนอยา งดี รวมทั้งเกิดความสนกุ สนานและมีสว นรว มไปกับการแสดงอยา งแทจริง ผฉูสบอับน ▲ นงั� ชมอยางมีระเบยี บเรยี บรอ ย เปนการชมการแสดงอยางมมี ารยาท หลกั การชมการแสดง ✗ สิ�งทีไ่ มค วรปฏบิ ัติ ✓ สิ�งท่ีควรปฏบิ ัติ ๑) เขา ไปนง�ั ชมใหเรยี บรอยกอ นการแสดงเร�มิ ๑) เขาไปนง�ั ชมการแสดงหลงั จากการแสดงเริม� แลว ๒) นง�ั ชมการแสดงอยางมสี มาธิ ไมลุกเดนิ ไปมา ๒) นั�งหลับขณะชมการแสดง ๓) ไมพดู คุยหยอกลอ กัน สงเสียงดงั หรือโหรองแซว ๓) ตะโกนเรยี กเพื่อนท่ีน�งั ชมการแสดงอยูคนละแถว ผูแ สดง เมอ่ื เกิดความผดิ พลาดในขณะแสดง หรือเดนิ ไปหาเพื่อนในขณะชมการแสดง ๔) ไมร บั ประทานอาหาร ขนม และเครอื่ งดม่ื ใน ขณะ ๔) พูดคุยหยอกลอ กัน หรือโหร อ งผูแสดงทผี่ ิดพลาด ๕) แสดงอคติตอ ผูแสดง ชมการแสดง และควรปด เครอื่ งมอื สอื่ สารทกุ ชนดิ ๖) รบั ประทานอาหาร ขนม เครือ่ งด่ืม หรือคุย ระหวา งชมการแสดง ๕) ไมม อี คตติ อ ผแู สดง และรจู ังหวะในการปรบมอื ให โทรศัพทในขณะชมการแสดง กําลังใจ และแสดงความชื่นชมตอผูแสดง ๗) หัวเราะเสยี งดัง สงเสียงดัง เม่ือผแู สดงเกิดความ ๖) นําขอคิดที่ไดจากการชมการแสดง มาปรับใชใน ชวี ติ ประจาํ วันอยางเหมาะสม ผดิ พลาดในขณะแสดง ๑๑๕´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
¹Í¡¨Ò¡ÃŒÙËÅÑ¡¡ÒêÁ¡ÒÃáÊ´§·´èÕ ÕáÅŒÇ à¾×Íè ¹æ ¤ÇÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙËÅ¡Ñ ¡Òà ÇàÔ ¤ÃÒÐËËÃÍ× Ç¨Ô Òó§Ò¹¹Ò¯ÈÔÅ»Šà¾ÔèÁàµÔÁ´Ñ§µ‹Í仹¤éÕ ÃѺ ๑. หลักการพิจารณาในการชมการแสดง ผูชมตองรูจักพิจารณาคุณคาทางดาน ความงาม องคประกอบ และสภาพแวดลอมในงานนาฏศิลป ซึ่งการแสดงแตละชุดจะมี คณุ คา แตกตางกนั ออกไป การพิจารณาถึงคุณคาของการแสดงนาฏศิลปและการละคร อาจพิจารณาจาก องคป ระกอบการแสดง ดังนี้ องคป ระกอบของนาฏศิลปไทย ผฉูสบอับน ทาราํ ดนตรี เนอ�้ รอ ง เครอ่ื ง แตงกาย ๑) ทารํา การรายรําหรือการแสดงนาฏศิลปไทย จะมีลักษณะออนชอยสวยงาม และมีทา รําหรอื นาฏยศพั ทเ ปน ของตนเอง เพ่ือสื่อความหมายใหผ ูช มเขาใจ ▲ ทาราํ ที่ออนชอยของนาฏศิลปไทย เปนเอกลักษณท ่งี ดงามและสรา งความประทบั ใจแกผชู ม ๑๑๖ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
๒) ดนตรี การแสดงนาฏศิลปของไทย สวนมากมักมีดนตรีประกอบ โดยเฉพาะ การรํา ระบํา ฟอน เพื่อใหจังหวะในการเคลื่อนไหวของผูแสดง โดยใชเคร่ืองดนตรีไทย บรรเลงประกอบ ▲ ดนตรมี บี ทบาทในการใหจ ังหวะการเคลอ่ื นไหวกับผแู สดงนาฏศิลป ๓) เนอื้ รอ ง การแสดงนาฏศลิ ปไทยบางประเภทอาจมีเนือ้ รอ งประกอบ ซึ่งเนอ้ื รอ งผฉสู บอับน ท่ีใชขบั รอ งประกอบการแสดงจะเปนเพลงไทย มกี ารเอ้อื นเปนลกั ษณะเฉพาะ ๔) เคร่ืองแตงกาย ในการแสดงนาฏศิลปไทย ผูแสดงตองแตงกายใหเขากับชุด การแสดง โดยใชเครอ่ื งแตง กายแบบไทย ซ่ึงมลี ักษณะเฉพาะ ▲ เคร่อื งแตงกายนาฏศลิ ปไทย มีความสวยงามและความโดดเดน ซึ�งเปน เอกลักษณแบบไทย ๑๑๗´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
๒. คณุ สมบตั ขิ องผวู เิ คราะหห รือวิจารณง านนาฏศิลป มีขอ ควรคาํ นงึ ถงึ ดงั น�้ ๑ มีใจรักและสนใจในงาน ๒ มีใจทเี่ ปน ธรรม ปราศจาก นาฏศิลปทุกดาน อคติ ¼ÙŒ·èÕ¨ÐÇàÔ ¤ÃÒÐËËÃÍ× ÇÔ¨Òó§ Ò¹¹Ò¯ÈÅÔ »Š ¤ÇÃÁ¤Õ ³Ø ÊÁºÑµÔ ´§Ñ ¹Õé ๓ มีความรูพ้ืนฐานในเร่ือง ๔ มีประสบการณเก่ียวกับ ท่ีจะวิเคราะหห รือวิจารณ งานนาฏศลิ ป ผฉูสบอับน ๓. ประโยชนของการวิเคราะหหรือวิจารณ นอกจากจะเปนการฝกประเมินผลงาน นาฏศิลปแลว ยังเปนประโยชนในการฝกใหเรารูจักยอมรับฟงความคิดเห็นของผูอื่น ยอมรับ ความจรงิ และยังเปน การใหก าํ ลังใจแกผูแ สดงอกี ดวย นอกจากไดรับประโยชนจากการวิเคราะหวิจารณแลว นักเรียนยังไดรับประโยชน จากการแสดง ดังน�้ ๑) ไดรับความรูจากการชมการแสดง เพราะการแสดงนาฏศิลปและการละครไทย สว นมากมักนาํ เคาโครงเรือ่ งมาจากวรรณคดี ๒) ไดข อคดิ จากการชมการแสดง ซ�งึ สามารถนาํ มาประยกุ ตใชในชีวติ ประจําวนั ได ๓) ไดฝก การใชค วามคดิ และจินตนาการจากการชมการแสดง ๔) ชวยพัฒนาจิตใจ อารมณ และสติปญ ญาในทางทีด่ ขี ึ้น ๕) ไดร ับความสนุกนาน เพลิดเพลิน ผอนคลายความตึงเครยี ด ๑๑๘ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè ñ ๑ แบง กลมุ ยกตวั อยา งการปฏบิ ตั ติ นเปน ผชู มทดี่ ี และการปฏบิ ตั ติ นทไี่ มเ หมาะสมในการชมการแสดง จดั ทาํ เปนรายงาน พรอมกบั ติดภาพประกอบ แลวขส้นึ ง อตยัวแูกทับนดอุลอกยมพานิ ราิจยขงอางนผหสู นอา ชนั้นเรียน ๒ ดูภาพการแสดงนาฏศลิ ปท ่ีกําหนด บนั ทกึ ขอมูล แลวผลดั กนั ออกมานําเสนอผลงานหนาช้นั เรียน โดยพูดวิเคราะหห รอื วจิ ารณการแสดงจากภาพ ผฉูสบอับน ๑) ภาพน�้เปน การแสดง โขน……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๒) นักเรียน ❍✓ ชอบ ❍ ไมชอบ การแสดงน้� เพราะ …เ…ป…น …ก……า…ร…แ…ส……ด…ง…ท…มี่……ที …า…ร…า…ย…ร……ําท……ส่ี …ว…ย……ง…า…ม… ๓) นักเรยี นมีหลักในการชมการแสดงน้� ดงั น้� ……ด…คู …ว…า…ม…อ…อ……น…ช…อ …ย…ข…อ…ง……ท…า …ร…าํ ……ก…า…ร…บ……ร…ร…เล……ง…ด…น……ต…ร…ปี …ร…ะ…ก……อ…บ… …ก…า…ร……พ…า…ก…ย…ใ…ช…ก……า…ร…ว…ธิ …ขี …ับ……เส……ภ…า……ค……ว…า…ม…ส…ว…ย…ง……า…ม…ต…ร…ะ…ก……า…ร…ต…า…ข…อ…ง…ฉ……า…ก………แ…ล…ะ…เ…ค…ร…ื่อ…ง…แ……ต…ง …ก…า…ย……ข…อ…ง…ผ…แู …ส……ด…ง… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๔) นักเรียนคดิ วา ตนเองมคี ณุ สมบัตขิ องผวู จิ ารณงานนาฏศิลปน ้� อยา งไรบาง ………ม…ีใ…จ…ร…ัก……แ…ล…ะ…ส…น……ใ…จ…… ศลิ ปะการแสดงนาฏศิลปไ ทย………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๑๑๙´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
เปนเครื่องมอื ชอนกงุ ฝอย หรอื ปลาขนาดเล็ก โดยใชไ มไผ นาํ มาลนไฟ แลว ดดั ใหเ ปน วงกลม จากนัน้ เอาอวนตาถีม่ ามดั ตดิ กับไมไผ ò. ¤ÇÒÁÊÑÁ¾Ñ¹¸¢ ͧ¹Ò¯ÈÔŻአÅСÒÃÅФáѺªÕÇÔµÁ¹ØÉ ๑. ความสมั พันธข องนาฏศลิ ปก ับชวี ิตมนษุ ย นาฏศลิ ปไทย เปน ผลงานอันทรงคุณคาทีค่ นไทยสรางสรรคขึ้น เพอ่ื สะทอนใหเ หน็ ถึงลักษณะชีวิตความเปนอยู คานิยม ขนบธรรมเนียมประเพณี และศิลปวัฒนธรรมตางๆ โดยการนาํ ภาพจากประสบการณแ ละจนิ ตนาการของคนเรา มาผูกเปนเรือ่ งราวที่ผสมผสานกัน อยางกลมกลนื นํามาสูการคดิ ประดิษฐทารายราํ และนําเสนอในรูปแบบของการแสดง ¡ÒÃáÊ´§¹Ò¯ÈÅÔ »ŠÍ‹٤١‹ ºÑ Ç¶Ô ÕªÕÇµÔ ¤¹ä·ÂÁÒªÒŒ ¹Ò¹áÅÇŒ àËç¹ä´ªŒ ´Ñ ਹ¨Ò¡¡ÒÃáÊ´§¾×é¹àÁ×ͧ·§éÑ ô ÀÒ¤ ¢Í§ä·Â·¹èÕ Òí Ç¶Ô ÕªÕÇÔµ ¢Í§¤¹ã¹·ŒÍ§¶Ôè¹ ÁÒÊÌҧÊÃÃ¤à »¹š ¡ÒÃáÊ´§¹Ò¯ÈÔŻРผฉสู บอับน เซง้ิ สวิง (ภาคอีสาน) ฟอนเทียน (ภาคเหนอ� ) รําสีนวล (ภาคกลาง) ระบาํ รอนแร (ภาคใต) จะเห็นไดวา การแสดงนาฏศิลป นอกจากจะสะทอ นวิถชี วี ิตของคนไทยแลว ยังเปน การแสดงเพอ่ื ความรน่ื เรงิ ในโอกาสตา งๆ และใชป ระกอบพธิ กี รรมตามความเชอื่ ซง�ึ เปรยี บเสมอื น มรดกท่ีคนไทยทกุ คนตองชว ยกันสบื ทอด เพื่อการอนรุ ักษแ ละรกั ษาไวใหคงอยูสบื ไป ๑๒๐ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
๒. ความสัมพนั ธของการละครกับชีวติ มนุษย ละคร เปน ศิลปะท่ีสะทอนภาพชวี ติ ความเปนอยูข องคนเรา โดยอาศยั สอ่ื ตางๆ ใน การนําเสนอภาพและเร่ืองราวตางๆ เพื่อความบันเทิง และใหแงคิดแกผูชมนําไปปรับใชใน ชวี ติ ประจาํ วัน ดังคาํ กลา วท่ีวา “ดูละครแลว ยอ นดูตนเอง” ปจจุบันละครมีหลากหลายรูปแบบ ผูชมสามารถเลือกชมไดตามความสนใจ เชน ละครเวที ละครโทรทัศน ละครหุน และละครในรูปแบบแผน CD ตามยุคสมัย ซึ่งจะใช นักแสดงทงั้ ทเ่ี ปน คนและสัตวแ สดงจริง หรอื อยูในรูปแบบการต นู นา รกั เหมาะกบั วยั ของเดก็ ผฉสู บอับน ▲ ละครหุน เปน ละครสรางสรรคป ระเภทหนึ�งท่ีใหความเพลิดเพลิน และใหข อ คิดในการดาํ เนนิ ชวี ติ ละครเปนส�ิงที่ตอบสนองและเติมเต็มความตองการของมนุษย ในเร่ืองอารมณ สมอง และจิตใจ ตลอดจนสงเสริมความคิดและจินตนาการ เปรียบเสมือนประสบการณใน ชีวติ จรงิ ที่ใหท งั้ ความบนั เทิง กระตุนเราความคดิ ใหก ารศึกษา ใหค วามสนุกสนานเพลิดเพลิน สอนบทเรยี น และบางเรื่องราวยงั สามารถเติมแตง ความฝน ใหคนดสู มปรารถนาไดอ ีกดว ย ๑๒๑´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ò ๑ เขียนแผนผงั ความคิดแสดงองคประกอบทางนาฏศลิ ป แลวสรปุ ความสัมพันธของนาฏศลิ ป กับชีวิตมนษุ ย ทาราํ ดนตรี องคป ระกอบทางนาฏศลิ ป เนื้อรอง เครอื่ งแตงกาย ผฉสู บอบั น ๑) (ตัวอยาง) มคี วามสัมพนั ธกบั ชีวิตมนุษย ดังน้� …ก……า…ร…แ…ส……ด……ง…น……า…ฏ…ศ……ิ ล…ป…… ไ…ท…ย…….. ฉันคิดวา การแสดงนาฏศลิ ปไทย …ถ…ูก…ส……ร…า…ง…ข…้นึ …ม……า…จ…า…ก…ว…ฒั ……น…ธ…ร……ร…ม…ป…ร……ะเ…พ…ณ……ี …ห……ร…อื …ว…ิถ…ชี…ีว…ติ……ข…อ…ง…ค…น……ใ…น…ท……อ…ง…ถ…่ิน………ด…งั …น……ัน้ …ก……า…ร…แ…ส…ด……ง…น…า…ฏ…ศ……ลิ …ป…… .. …ไ…ท…ย……จ…งึ…ม……ัก…จ…ะ…ส……ะท……อ…น…ใ…ห……เ ห……็น…ถ…งึ……ว…ฒั …น……ธ…ร…ร…ม…ป……ร…ะ…เพ……ณ……แี …ล…ะ…ว…ถิ …ีช…วี…ติ……อ…ย…ูเ…ส…ม…อ……………………………………………………………….. ๒) ฉันมีแนวคิดในการอนรุ ักษน าฏศิลปใหค งอยสู บื ไป ดังน�้ …ส……ง…เ…ส…ร……ิม…ใ…ห…เ…ย…า…ว…ช…น……ท…อ……ง…ถ…่ิน……ไ…ด…ม…ีโ…อ……ก…า…ส…….. เรยี นรูและฝก การแสดงนาฏศลิ ปทองถิน่……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๒ ดลู ะครเรอื่ งทชี่ อบมา ๑ เร่อื ง และบันทกึ ขอมลู (ตวั อยา ง) ๑) ละครเรอ่ื งทชี่ อบดู คอื เรื่องปลาบทู อง…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๒) ละครเรอ่ื งน้ม� เี น้อ� เรื่องเกีย่ วกับ ………ค…ว…า…ม……ก…ต…ัญ…………ูก…ต……เว…ท…แี……ล…ะ…ก…า…ร…ท……าํ …ค…ว…า…ม…ด……ขี …อ…ง…น……า…ง…เอ…้อื……ย…ท…่มี…ตี……อ …แ…ม……….. …ไ…ม…ว…า…แ…ม……จ …ะ…เก……ิด…เ…ป…น ……อ…ะ…ไ…ร…ก…็ต…า…ม………ซ…งึ่ …ผ…ล……ข…อ…ง…ก…า…ร……ก…ร…ะ…ท…าํ…น……ี้ …ท…าํ…ใ…ห……น…า…ง…เ…อ…ือ้ …ย…ม……ชี …ีว…ิต…ท……ด่ี …ี …แ…ล…ะ…ม……ีค…ว…า…ม…ส……ขุ …….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๓) ละครเรื่องน้�ใหแ งคดิ ในการดําเนนิ ชีวติ ดังน้� ………ค…น……เร…า…ค……ว…ร…ห…ม…นั่……ท…าํ…แ…ต……ค …ว…า…ม…ด……ี …แ…ล…ะ…ม…คี……ว…า…ม………………………. …ก……ต…ัญ………ูก……ต…เ…ว…ท…ี …เ…พ…อื่ …จ……ะ…ได……ม…ชี …ีว…ิต…ท……ม่ี …แี …ต……ค…ว…า…ม…ส……ุข…ใจ……………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๑๒๒ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒäԴ»ÃШ�º· ๑ ติดภาพการแสดงนาฏศิลป หรอื การละครทชี่ ืน่ ชอบ แลวเขยี นวจิ ารณห รือแสดงความชนื่ ชม (ตัวอยา ง) ตอการแสดง โดยใชห ลกั การตามทเี่ รียนมา มฐ./ตวั ช้วี ดั จากภาพเปนระบํานกเขา เปนระบําที่ใช............................................................................................................................................. (ติดภาพ) ประกอบละครในเรือ่ ง อเิ หนา การแสดงนม้ี ี............................................................................................................................................. ศ3.1 (5) ทาราํ ท่อี อ นชอ ย สวยงาม เลียนแบบการบนิ............................................................................................................................................. ผฉูสบอับน ของนก ดนตรีประกอบเหมาะสมกับชุดการ............................................................................................................................................. มฐ./ตวั ช้วี ัด (ภาพระบํานกเขา) แสดง เพราะสอดคลองกับการเคล่ือนไหว............................................................................................................................................. ศ3.1 (6) ของผูแสดง เครื่องแตงกายของผูแสดง............................................................................................................................................. สอดคลองกับชุดการแสดง คือ เปนชุด............................................................................................................................................. แตงกายคลายกับนกเขา ทําใหสวยงามและ............................................................................................................................................. นา ชม............................................................................................................................................. ๒ แบงกลุม สบื คน ขอ มูลการแสดงนาฏศลิ ป หรอื ละครท่เี ก่ยี วขอ งกบั วถิ ีชวี ติ หรอื ประเพณ�วฒั นธรรม แลวบนั ทกึ ขอมูล (ตวั อยา ง) ๑) กลุมของนักเรยี นสบื คนขอมลู ของการแสดง ❍✓นาฏศลิ ป ❍ ละคร มีรายละเอยี ด ดงั น�้ ……เ…ป…น……ก…า…ร……แ…ส…ด……ง…ท…่ีช…่ือ…ว…า………ร…ํา…ไ…ห…ว…ค……ร…ูโ…น…ร……า……ใ…ช…เ…ป…น……ก…า…ร…ร…ํ…าบ……ูช…า…ค…ร……ู …ซ…่ึง……ม…ีท…า…ร…ํา. ลักษณะคลา ยกบั ทาราํ ของนางกินรี……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๒) การแสดงน�เ้ กย่ี วขอ งกับวถิ ีชวี ิต หรือประเพณว� ฒั นธรรมของคนไทย ดังน�้ …เก……่ีย…ว…ข…อ…ง……ก…ับ…ป……ร…ะ…เ…พ…ณ……ีก…า…ร…ไ…ห……ว…ค…ร…ูข…อ……ง…ก…า…ร…แ……ส…ด…ง……โน……ร…า………เน……่ือ…ง…จ……า…ก…โ…น…ร……า…เป……น…ศ……ิล…ป…ะ…ก……า…ร…แ…ส…ด……ง…ท…่ีม.. ี …แ…บ…บ……ฉ…บ……ับ…เ…ก…า…แ…ก……อ…ย…า …ง…ห…น……งึ่ …ข…อ…ง……ช…า…ว…ไท……ย…ท…า…ง…ภ……า…ค…ใ…ต………แ…ล…ะ…ถ…อื……เป……น …ศ…ลิ……ป…ะ…ต…น……แ…บ……บ…ข…อ…ง…ท……า …ร…า…ย…ร…ํา…ท……า.ง. …น…า…ฏ……ศ…ิล…ป……ไ…ท…ย………จ…ึง…ถ……ูก…ใ…ช…เ…ป…น…ก……า…ร…ร…ํา…บ……ูช…า…ค…ร…ู……เพ……่ือ…ค……ว…า…ม…ส…ว…ัส……ด…ิม…ง…ค……ล…ม…า…แ……ต…ด…ั้ง…เ…ด…ิม………แ…ล……ะ…ถ…ือ…ป…ฏ……ิบ…ัต.. ิ เปนประเพณีสบื ตอ มาจนถงึ ปจจุบนั……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๑๒๓´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
แบบทดสอบที่ ๔ : กา ✗ คําตอบท่ีถูกท่ีสดุ ๑. ผูใ ดปฏิบตั ไิ มเหมาะสมในขณะชมการแสดง ๖. ขอใดไมใ ชหลกั การพจิ ารณาในการชม ก. นดิ าน�งั ชมอยา งมีสมาธิ การแสดง ข. ชูใจปรบมอื ช่ืนชมนักแสดง ก. พิจารณาดานคณุ คา ทางความงาม ค. มานะปดโทรศัพทมือถอื กอนเขาชม ข. พิจารณาดานองคป ระกอบ ✗ง. วรี ะตะโกนเรยี กเพอื่ นทนี่ งั� อยแู ถวหลงั ✗ค. พจิ ารณาจาํ นวนผเู ขา ชม ๒. ขอ ใดเปนการใหก าํ ลงั ใจนักแสดงในขณะชม ง. พิจารณาสภาพแวดลอม การแสดง ๗. เหตุใดผูว ิจารณจงึ ควรมีใจทเี่ ปน ธรรม ✗ก. ปรบมอื ก. ทําใหผูแสดงเกิดความเครยี ด ข. เปาปาก ข. ทาํ ใหผูแสดงแสดงไดอ ยางเตม็ ที่ ค. โหร อ ง ค. ทาํ ใหผูว จิ ารณทํางานไดรวดเร็วย�ิงขนึ้ ง. โบกมือไปมา ✗ง. ทําใหก ารวิจารณถกู ตองตามความเปน จรงิ ๓. เหตใุ ดนกั เรียนจึงควรมีอารมณรวมกับ ๘. ขอ ใดไมใชประโยชนข องการวิจารณง าน การแสดง นาฏศลิ ป ผฉูสบอับน ก. เพอ่ื ใหเ กยี รตนิ กั แสดง ✗ก. ฝกใหก ลา วิจารณขอ บกพรอ งของผูอน่ื ข. เพ่ือใหเ กยี รตผิ จู ดั การแสดง ข. ฝกใหร จู กั รับฟง ความคดิ เหน็ ของผอู ่ืน ✗ค. เพือ่ จะไดชมการแสดงอยา งสนกุ สนาน ค. ฝก ประเมนิ ผลงานนาฏศิลป ง. เพอื่ จะไดค ุม กบั คาบัตรเขา ชมการแสดง ง. ฝก ใหร จู กั ยอมรับความจริง ๔. การคยุ โทรศัพทมอื ถอื ในขณะชมการแสดง ๙. การเลือกใชฉากท่ีดี ตองคาํ นงึ ถงึ ส�ิงใด จะทําใหเกิดผลตอ ไปน้� ยกเวน ขอ ใด ✗ก. ลกั ษณะเฉพาะและจดุ เดน ของการแสดง ✗ก. ทาํ ใหเ ปน จดุ เดนในงาน ข. จํานวนผแู สดงและจํานวนผูชม ข. ทําใหผ ูชมคนอื่นไมพ อใจ ค. การใชว ัสดุท่มี ีราคาแพง ค. ทาํ ใหช มการแสดงไมร เู รือ่ ง ง. การใชพื้นทกี่ วางใหญ ง. ทาํ ใหรบกวนการชมของผูอน่ื ๑๐. ขอใดเปนหลักในการประดิษฐอุปกรณประกอบ ๕. ขอ ใดเปน หลักการปฏิบัติตนในการชม การแสดง การแสดงท่ีถูกตอง ก. ใชว สั ดรุ าคาถกู ไมม ีคณุ ภาพ ก. แซงคิวผูอื่นเพ่ือความรวดเรว็ ข. ใชว ัสดแุ หลมคม ปอ งกนั การถูกขโมย ข. ตะโกนเรียกเพอ่ื นปองกนั การพลดั หลง ค. ใชว สั ดุราคาแพง สงั� จากรา นทีม่ ีช่ือเสียง ค. รีบเขาไปจองทสี่ ําหรบั ตนเองและเพือ่ น ✗ง. ใชว สั ดุทมี่ ีในทองถิ�น ราคาไมแพง ไมม ี ✗ง. ยดึ หลกั ในการชมและมมี ารยาททด่ี ตี อ กนั อนั ตราย ๑๒๔ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРö
¡Ô¨¡ÃÃÁºÙóҡÒÃÊÌҧÊÃä สบื คน ขอ มลู เกย่ี วกับการแสดงพื้นเมืองในทองถ�ินของนกั เรียน แลวยกตัวอยางการแสดงพนื้ เมือง ท่ชี ื่นชอบมา ๑ การแสดง จากน้ันนําเสนอหนา ชน้ั เรียน และบันทึกขอ มูล (ตัวอยาง) (ตดิ ภาพการแสดง) (ภาพเตนกํารําเคยี ว) ผฉูสบอับน ๑) ชอื่ การแสดง เตน กํารําเคยี ว…………………………………………………………………………………………… เปนการแสดงของภาค กลาง…………………………………… ๒) การแสดงน�เ้ กย่ี วกับวถิ ชี ีวิตและประเพณข� องคนในทอ งถิน� ดังน�้ ………………………………………………………………………… …เ…ก…่ีย…ว…ข…อ …ง…ก……บั …ว…ถิ……ีช…วี …ติ …ข…อ…ง…ผ……ูค…น……ใน……ท…อ……ง…ถ…่นิ ……ภ…า…ค…ก……ล…า…ง……ซ…่ึง……ม…ีอ…า…ช…พี ……ช…า…ว…น…า…เ…ป…น……ส…ว …น……ให……ญ…… …จ…ึง…ป…ร……ะย……ุก…ต……. …ว…ิธ…กี …า…ร……เก……่ยี …ว…ข…า …ว…ม…า…เป……น …ก……า…ร…แ…ส…ด……ง…เ…ต…น ……ก…ํา…ร…ํา…เ…ค…ีย…ว……………………………………………………………………………………………………………. ๓) แหลงขอมลู ที่ใชส บื คน คอื อินเทอรเ น็ต หนังสือ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๔) นักเรียนเคยฝกการแสดงนห้� รือไม ผลที่ได คือ ไมเ คย…………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๕) นักเรยี นช่ืนชอบการแสดงน�้ เพราะ มีความสนกุ สนาน……………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๖) นักเรียนมีสว นชวยอนรุ กั ษการแสดงพน้ื เมืองในทองถนิ� ไดดงั น้� …………ไ…ป…ช…ม…ก……า…ร…แ…ส…ด……ง…ท…กุ……ค…ร…ง้ั……………… ทีจ่ ดั การแสดงขน้ึ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๑๒๕´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРö
กา ✗ คาํ ตอบที่ถูกที่สุด ๓แปบรบะทจดําหสนอวบยวกดั าผรลเสรมัียนฤทรทูธี่ิ์ ä´¤Œ Ðá¹¹ ¤Ðá¹¹àµçÁ ๑. ขอใดไมใ ชจุดมงุ หมายในการชมการแสดง ñð ก. เพอื่ ความเพลิดเพลิน ข. เพื่อเพ�มิ พนู ความรู ๗. จากภาพ เปนการ ✗ค. เพื่อจบั ผดิ นักแสดง แตง กายประกอบ ง. เพอื่ ความสนกุ สนาน การแสดงชุดใด ๒. การวิจารณง านแสดง ไมเกยี่ วขอ งกบั ขอใด ✗ก. ผูช ม ข. ผูแ สดง ก. รําโนรา ค. ฉาก ง. การแตงกาย ๓. ผูว จิ ารณงานนาฏศิลป ไมควรมีสงิ� ใด ✗ข. ฟอ นภูไท ก. ความรูทางนาฏศิลป ข. ความยุติธรรม ค. ระบํานกเขา ค. ความเสมอภาค ง. ราํ วงมาตรฐาน ผฉูสบอบั น ๘. ขอใดจบั คกู ันไดถกู ตอง ✗ง. ความลําเอยี ง ก. ภาคใต - ลําตดั ๔. ผูใดปฏบิ ตั ติ นไมเ หมาะสมในการชม ข. ภาคกลาง - รําโนรา การแสดง ก. มดไมมอี คติตอ ผแู สดง ✗ค. ภาคเหนอ� - ฟอ นเง้ียว ข. โตชมการแสดงอยางตงั้ ใจ ค. นทั นัง� รอชมการแสดงเงียบๆ ง. ภาคอสี าน - ระบาํ เกย่ี วขาว ✗ง. แอนกินขนมขณะชมการแสดง ๙. ผูใดเลือกอุปกรณป ระกอบการแสดงไดถ กู ตอง ๕. การแสดงทา ประกอบเพลงเราสู เหมาะ สําหรบั แสดงในโอกาสใดมากทส่ี ุด ก. ตูใชเคยี วประกอบการแสดงฟอนเลบ็ ก. งานแตงงาน ข. งานบวช ข. ฝายใชพัดประกอบการแสดงระบาํ ✗ค. งานวันเดก็ ง. งานศพ ๖. ระบาํ ตารกี ีปส ใชอุปกรณช นิดใดประกอบ นกเขา การแสดง ค. วิใชกะลามะพราวประกอบการแสดง ก. เคียว ✗ข. พัด ค. หมวก ง. โคมดอกบวั ระบาํ ตารีกปี ส ✗ง. เกดใชห มวกหัวมา ประกอบการแสดง ระบําสตั ว ๑๐. อปุ กรณใดเหมาะสําหรับประดิษฐห นุ นว้ิ มือ กระดาษ ก. ธนบัตร ข. ปกหนงั สอื ค. กระดาษทชิ ชู ✗ง. กระดาษแข็งสสี นั สดใส ๑๒๖ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
Ẻº¹Ñ ·¡Ö ¼Å¡ÒÃàÃÂÕ ¹»ÃШÒí ˹‹Ç รายการวัดประเมนิ ผลตามเปาหมายการเรียนรู ประจําหนว ยที่ ๓ คําช้แี จง : ๑. ครูกาํ หนดคะแนนเต็มของกิจกรรมทต่ี อ งการวดั ผลเพอื่ เกบ็ สะสม ๒. ครนู ําคะแนนจากการวดั ผลดา นความรู (K) / ทักษะกระบวนการ (P) / คณุ ลกั ษณะทพ่ี ึงประสงค (A) ของนักเรยี นแตละคน กรอกลงในตาราง และสรปุ ผลการประเมิน ๓. ช้นิ งานท่มี ีเครื่องหมาย * ใหใชประกอบการประเมนิ การอา น คิดวเิ คราะห และเขียนสื่อความ รายการประเมิน รายการเครอ่ื งมือวดั และประเมินผลการเรยี นรขู องนักเรียน คะแนนรวมดาน ดา นความรู (K) ดา นทักษะ/กระบวนการ (P) ดา นคณุ ลักษณะทีพ่ งึ ประสงค (A) K/P/A ตวั ชว้ี ดั ชัน้ ป.๖ หลกั ฐาน/ชน้ิ งาน เต็ม ได หลักฐาน/ชน้ิ งาน เต็ม ได หลกั ฐาน/ชน้ิ งาน เตม็ ได เต็ม ได ประเมนิ ผลสัมฤทธ์ิดาน K / P / A ศ ๓.๑ (๑) สรางสรรคการ - ก. พฒั นาการคดิ บทที่ ๑ - แบบประเมนิ ทักษะศิลปะ - แบบประเมินคณุ ลักษณะ เคลื่อนไหวและการแสดง แบง กลมุ แสดงทา ประกอบ ท่พี ึงประสงค โดยเนนการถายทอดลีลาหรือ เพลงปลกุ ใจ โดยเลอื กเพลง อารมณ และคดิ ทา ประกอบเพลงเอง ศ ๓.๑ (๒) ออกแบบเครอ่ื ง - ก. พฒั นาการคิด บทท่ี ๒ - แบบประเมนิ ทกั ษะศลิ ปะ - แบบประเมนิ คณุ ลกั ษณะ แตงกายหรืออุปกรณป ระกอบ ประดิษฐอ ุปกรณประกอบ ที่พึงประสงค การแสดงอยา งงา ยๆ การแสดง ๑ ชิ้น แลว สาธติ วธิ กี ารใช ศ ๓.๑ (๓) แสดงนาฏศลิ ปแ ละ - ก.พฒั นาการคิด บทที่ ๓ - แบบประเมนิ ทกั ษะศลิ ปะ - แบบประเมนิ คณุ ลักษณะ ละครงา ยๆ แบงกลมุ แสดงนาฏศลิ ป ท่พี ึงประสงค ศ ๓.๑ (๔) บรรยายความรูสึก หรือละครมา ๑ ชุด แลว ของตนเองท่มี ีตองานนาฏศลิ ป เขยี นบรรยายแสดงความ ผฉสู บอบั น และการละครอยางสรา งสรรค รสู กึ ตอการแสดง ศ ๓.๑ (๕) แสดงความคดิ เห็น - ก.พัฒนาการคิด บทท่ี ๔ - แบบประเมินทกั ษะศลิ ปะ - แบบประเมินคณุ ลักษณะ ในการชมการแสดง ขอ ๑ ติดภาพการแสดง ทพี่ ึงประสงค นาฏศลิ ปหรอื ละครทชี่ น่ื ชอบ แลวเขยี นวจิ ารณห รือแสดง ความช่ืนชมตอการแสดง ศ ๓.๑ (๖) อธิบายความสมั พนั ธ - ก.พฒั นาการคิด บทที่ ๔ - แบบประเมนิ ทกั ษะศลิ ปะ - แบบประเมนิ คณุ ลกั ษณะ ระหวา งนาฏศลิ ปแ ละการละคร ขอ ๒ แบง กลุม สืบคน ทีพ่ ึงประสงค กบั สงิ� ที่ประสบในชีวติ ประจาํ วัน ขอ มลู การแสดงนาฏศลิ ป หรอื ละครท่ีเกยี่ วขอ งกบั วถิ ชี วี ติ ประเพณ� วฒั นธรรม แลวเขยี นอธิบายลงใน ชอ งวาง สวนที่ ๑ คะแนนจากการประเมนิ ดา นผลการเรยี นตามตัวชว้ี ัด สวนท่ี ๒ คะแนนจากการประเมินตนเองของนกั เรยี น ผลงานกจิ กรรมบรู ณาการฯ ที่นักเรยี นปฏิบัติ ชอื่ งาน .................................................................................. สว นที่ ๓ คะแนนจากการทดสอบสัมฤทธผิ ลประจําหนว ย การทําแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธิป์ ระจาํ หนว ยที่ ๓ สรุปผลการประเมินพฒั นาการเรียนรูประจําหนวย ขอเสนอแนะ ............................................................................................................... ผาน ไมผาน ......................................................................................................................................... ระดับคุณภาพ ๔ ดีมาก ๓ ดี ๒ พอใช ๑ ควรปรับปรุง ➠ ซอมเสริมแลว ➠ ผานเกณฑประเมิน ลงชื่อ ........................................................................................................ ผูประเมิน ................... / ................... / ................... ☞ หมายเหตุ ครสู ามารถใชแบบบันทึกนี้เพื่อบันทึกผลการเรียนแตละหนวยของนักเรียนเปนรายบุคคล หรือบันทึกลงในแบบบันทึกอื่น ที่ครูหรือสถานศึกษาจัดทําขึ้นก็ได ๑๒๗´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
๔˹Çè ¡ÒÃàÃÕ¹ÃéÙ·Õè ผฉูสบอับน แผนผงั ความคดิ ประจําหนวยการเรียนรทู ่ี ๔ เปาหมายการเรียนรูประจําหนวยท่ี ๔ คุณคานาฏศิลปแ ละการละคร เม่อื เรยี นจบหนว ยนี้ ผูเรียนจะมีความรูค วามสามารถตอไปนี้ นาฏศิลปแ ละการละครนา รู ๑. อธบิ ายส่งิ ที่มีความสําคญั ตอ การแสดงนาฏศิลปและละคร ๒. ระบปุ ระโยชนท ่ีไดรบั จากการแสดงหรอื การชมการแสดงนาฏศลิ ปและละคร ความเปนมาของนาฏศลิ ปไทย ความเปนมาของละครไทย คุณภาพท่ีพงึ ประสงคของผูเรยี น การแสดงนาฏศิลปแ ละละครในวันสําคญั ของโรงเรียน ๑. เห็นคณุ คา การรกั ษาและสบื ทอดการแสดงนาฏศลิ ปไทย ๑๒๘ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö ๒. รูแ ละเขาใจประโยชนของนาฏศลิ ปและการละคร
º··Õè ñ ¹Ò¯ÈÔŻአÅСÒÃÅФùèÒÃÙŒ ขอบขายสาระการเรียนรูแกนกลาง รายวชิ าศิลปะ ชน้ั ป.๖ ตวั ชว้ี ดั ชน้ั ป สาระพืน้ ฐาน ความรูฝง แนนตดิ ตวั ผเู รยี น ● การแสดงนาฏศิลปไทยและการละครไทย มฐ. ศ ๓.๒ (๑) อธิบายส�ิงท่ีมคี วามสาํ คัญตอ ● ความเปน มาของนาฏศิลปไทย การแสดงนาฏศลิ ปและละคร ● ความเปน มาของละครไทย มีความเปนมายาวนาน ถือเปนมรดก มฐ. ศ ๓.๒ (๒) ระบุประโยชนที่ไดรับจาก ● การแสดงนาฏศิลปและละครในวันสําคัญ ทางวัฒนธรรมท่ีมีคุณคาและควรชวยกัน การแสดงหรือการชมการแสดงนาฏศิลปและ อนุรกั ษไว การละคร ของโรงเรยี น ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ¡‹ ÒÃàÃÕ¹ ผฉูสบอับน ¹Ñ¡àÃÕ¹¤Ô´Ç‹Ò ¡ÒÃáÊ´§ã¹ÀÒ¾Á¤Õ س¤Ò‹ áÅФÇÃ͹ØÃ¡Ñ Éä ÇËŒ ÃÍ× äÁ‹ Í‹ҧäà ๑๒๙´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
ñ. ¤ÇÒÁ໚¹ÁҢͧ¹Ò¯ÈÅÔ »äŠ ·Â นาฏศิลป หมายถึง ศิลปะการฟอนรําหรือความรูแบบแผนของการฟอนรํา เปนสิ�งที่ มนุษยส รางสรรคข ึ้นดว ยความประณต� งดงาม ใหความรนื่ เรงิ บนั เทิงใจ ซ�งึ มคี วามเก่ียวของกัน ในดานศิลปะการละคร การฟอนรํา การเคล่ือนไหวอิริยาบถตางๆ เพื่อถายทอดความหมาย และอารมณ ใหผ ชู มเกิดความรูส ึกสะเทอื นใจและมีความสนุกสนานเพลิดเพลิน ๑. ทม่ี าของนาฏศิลปไทย นาฏศิลปไทยเปนการแสดงที่มีมาต้ังแตสมัยโบราณ ตามหลักฐานทางโบราณคดี และการคน ควา วจิ ัย สามารถแบงทีม่ าของนาฏศิลปไทยได ๓ ที่มา ดังน�้ ผฉูสบอับน ทม่ี าของนาฏศิลปไ ทย ๑) มาจากการเซนสรวงบชู า ในสมัยโบราณมนุษยมีความนับถือในสิ่งศักด์ิสิทธ์ิ จึงมี การเซนสรวงบูชาดวยขาวปลาอาหารท้ังคาวและหวาน ดอกไม กลิ่นหอม ตลอดจนการขับรองและฟอนรํา เพ่ือถวายสงิ่ ศกั ด์ิสทิ ธ์ิ ตอมามีการไดพัฒนาสืบทอดเกิดเปนการฟอนรําเพื่อความ บันเทิง ซึ่งมีแบบแผนสวยงามจนมาถงึ ยคุ ปจจบุ นั ๒) มาจากการรบั อารยธรรมของอินเดยี ๓) มาจากการเลยี นแบบธรรมชาติ ในสมัยที่ไทยมาอยูในสุวรรณภูมิใหมๆ นาฏศิลปไทยแตเดิม ไดเลียนแบบ มชี นชาติมอญและขอม ซงึ� มคี วามเจรญิ รุงเรอื ง ทาทางการเคลอ่ื นไหวของธรรมชาตงิ ายๆ จาก และรับเอาอารยธรรมของอินเดียไวกอนแลว กิริยาทาทางของคน สัตว และลมฟาอากาศ เมอื่ ไทยมาอยูในระหวางชนชาติทัง้ ๒ น�้ จึงได รอบตัว โดยใชการสังเกตและจดจําลักษณะ ซึมซับและรับเอาอารยธรรมอินเดียไวดวย เชน ของส�งิ ตางๆ แลว นํามาฝกแสดงกริ ิยาอาการให ภาษา ประเพณ� การแสดงระบํา โขนและละคร คลายคลึงกันเพ่ือความสนุกสนาน ตอมาได เปนตน พัฒนามาเปนทารําที่เปนแบบแผนมากข้ึน เกิดเปนภาษาทาและนาฏยศัพท และมีการ สืบทอดตอ มาจนถงึ ยุคปจ จบุ นั ๑๓๐ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
๒. ความสําคญั และคุณคา ของนาฏศิลปไทย นาฏศิลปไทยอยูคูกับคนไทยมาชานาน ถือเปนเอกลักษณของไทยท่ีแสดงถึง วัฒนธรรม ขนบธรรมเน�ยมประเพณ�อันดีงาม และวิถีชีวิตของคนไทย ท่ีไมเพียงแตนําเสนอ เพื่อความบันเทิงเพียงเทาน้ัน แตยังสะทอนใหเห็นความแตกตางของวิถีไทยกับชนชาติอ่ืนๆ อยางชัดเจน ดังนั้นคนไทยทุกคนจึงควรภาคภูมิใจ เห็นคุณคาของนาฏศิลปไทย และชวยกัน อนุรักษสบื สานมรดกของไทย ใหค งอยูคูคนไทยตลอดไป ผฉูสบอับน ▲ โขนเปน การแสดงนาฏศลิ ปช ั้นสูง ถอื เปน มรดกทางวัฒนธรรมทีม่ คี ณุ คา และสรา งความภาคภูมิใจใหก บั คนไทย ๓. บคุ คลสาํ คญั ในวงการนาฏศลิ ปไ ทย ผลงานทางนาฏศิลป เปนมรดกทางศิลปวัฒนธรรมไทยที่ทรงคุณคา และไดถูก สรางสรรคจากจินตนาการ อารมณ และความรูสึกนึกคิดของบุคคลสําคัญ ซ�ึงถือเปนปูชน�ยบุคคล เพื่อใหเกิดความสนุกสนานเพลดิ เพลิน และถายทอดความหมายตา งๆ ที่แสดงถงึ ภมู ิปญ ญาของผคู น แตละยคุ สมัย นักเรียนจึงควรใหความสนใจและเห็นคุณคาของผลงานนาฏศิลป รวมถึงศึกษาประวัติ ความเปน มาของปูชน�ยบคุ คลทส่ี รางสรรคผ ลงานทางนาฏศลิ ปไทยอยา งช่ืนชม ๑๓๑´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
บุคคลสาํ คัญทางนาฏศลิ ปท่นี กั เรยี นควรรูจกั มีดังนี้ ประวัติและผลงาน ครลู มลุ ยมะคุปต ครูลมุลไดถูกบิดาพามาถวายตัวที่วังสวนกุหลาบ เมื่ออายุ ๕ ขวบ และไดเรียนรู ทางละครในหลายรูปแบบ จนมีความรูแตกฉาน ไดข้ึนเปนครูสอนละครที่เชียงใหมในคุม พระราชชายาเจาดารารัศมี เขารับราชการเปนครูแผนกนาฏศิลป กรมศิลปากร มีผลงาน ระหวา งป พ.ศ. ๒๔๗๗ - ๒๕๒๕ มากกวา ๕๐ ชดุ ผลงานดานนาฏศิลปข องครลู มุล ยมะคุปต เปน ที่ยอมรบั อยางกวา งขวาง ทง้ั สวน ของผูบังคับบัญชาตลอดถึงบุคคลท่ัวไป ท้ังประเภทรํามาตรฐาน ระบํา ฟอน และเซิ้ง ซ่ึงเกดิ จากความคดิ สรา งสรรคข องครลู มลุ เชน ระบาํ ศรีวชิ ยั ฟอนเล็บ ฟอ นเทียน เปน ตน ครลู มลุ ไดถูกยกยองวา เปนศิลปน ผมู ฝี มือ และเปนผูท่ีคิดคนทา ระบาํ ตา งๆ ขนึ้ ใหม ใหกบั กรมศิลปากรเปน สวนใหญ ผฉูสบอับน ทา นผหู ญิงแผว สนิทวงศเสนี ประวัตแิ ละผลงาน ทานผูหญิงแผว เขาถวายตัวในสมเด็จพระบรมวงศเธอเจาฟา อัษฎางคเดชาวุธ กรมหลวงนครราชสมี า เมื่ออายุได ๘ ป และไดรบั การฝกหัดนาฏศิลปก ับครผู ูทรงคณุ วฒุ ิ ในราชสํานักหลายทาน เชน เจาจอมมารดาวาด (ทาววรจันทร) เจาจอมมารดาเขียน ในรัชกาลที่ ๔ และเจา จอมมารดาทับทมิ ในรัชกาลที่ ๕ จากการที่ทานต้ังใจเรียนดวยใจรัก และมีรูปรางหนาตาสวยงาม จึงไดรับการ สนับสนุนในการเรียนนาฏศลิ ปอยางเต็มท่ี จนเปน ผเู ชย่ี วชาญดา นความรูค วามสามารถใน การแสดงนาฏศิลปเปนเลิศ ทานไดนําเอาความรูทางนาฏศิลปจากประเทศตางๆ มา พัฒนาปรับปรุงใหสวยงามตามแบบแผน เชน ระบํามา ซ่ึงจดจํามาจากทาระบํามาของ ประเทศโปรตุเกส นอกจากนี้ทานยังประดิษฐทารําขึ้นอีกมากมาย เชน ฟอนดวงเดือน รําซัดชาตรี ฟอนจันทรา ระบาํ ดอกบวั เปน ตน ทานผหู ญิงแผว เปรียบเสมอื นศนู ยร วม ศิลปวัฒนธรรมไทย เพราะเปนผูรอบรูในงานศิลปวิทยาการดานนาฏศิลป การประพันธ บทสาํ หรับแสดงท้ังโขนและละครอีกมากมาย ๑๓๒ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ñ ๑ แบงกลุม รวมกันอภิปรายเก่ียวกับท่ีมาของนาฏศิลปไทย แลวเขียนสรุปเปนแผนผังความคิด ลงในสมุด ขึ้นอยกู บั ดุลยพนิ ิจของผูสอน ๒ สืบคนขอมูลเก่ียวกับบุคคลสําคัญที่สรางสรรคงานนาฏศิลปไทยที่นักเรียนช่ืนชอบจากแหลงขอมูล ตา งๆ คนละ ๑ ทา น พรอมกับติดภาพประกอบ และบันทึกขอมลู (ตวั อยาง) (ตดิ ภาพ) ชื่อ นายสาคร ยังเขียวสด………………………………………………………………………………………………………………………….. ผลงานทางนาฏศิลป ………ก…า…ร…แ…ส……ด…ง…ห……นุ …ล……ะ…ค…ร…เ…ล…ก็…………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………… ผฉสู บอับน ประวัตโิ ดยยอ ………น…า…ย……ส…า…ค……ร………ย…ัง……เข…ีย……ว…ส…ด…………ห…ร…ื…อ…โ…จ…ห……ล…ุย……ส… …เ…ก…ดิ …เ…ม…ือ่ …ว…นั……เ…ส…า…ร… ……เด……ือ…น…ส……า…ม……ป……จ …อ……ต……ร…ง…ก……ับ…ป………พ….…ศ….……๒……๔…๖…๔.. …ท…่ี…จ…….…น……น…ท……บ…ุร……ี …เป……น…ผ…มู……คี …ว…า…ม…ส……า…ม…า…ร…ถ…ใ…น……ด…า…น……ก…า…ร…แ…ส……ด…ง……….. …น…า…ฏ……ศ…ลิ …ป……ห…ล……าย……ป…ร…ะ…เ…ภ…ท………ท…้ัง…โ…ข…น………ล…ะ…ค…ร………ล…ิเ…ก……โ…ด…ย……เฉ……พ…า…ะ…ก…า…ร……เช…ดิ ……ห…นุ ………………………………………………………. ……………ท…า…น……ม…ีช…ื่อ……เส……ีย…ง…ใ…น……ก…า…ร……แ…ส…ด……ง…ห…ุ…น…ล……ะ…ค…ร…เ…ล…็ก………โ…ด……ย…ส……ืบ…ท……อ…ด…ม……า…จ…า…ก………ค……ร…ูแ…ก…ร………ศ……ัพ…ท……ว…น…ิช…. …ท…า…น……ไ…ด…พ……ัฒ……น…า…ค……ว…า…ม…ส…า…ม……า…ร…ถ…ใ…น……ก…า…ร…เ…ค……ล…ื่อ…น……ไ…ห…ว…ข…อ……ง…ห…ุน………แ…ล……ะ…ป…ร…ั…บ…ป…ร……ุง…ใ…ห…ท……ัน…ส……ม…ัย…อ……ย…ูเส……ม…อ…. …ป…จ…จ……บุ …นั ……ก…ย็ …ัง…ม……ีค…ณ……ะ…ล…ะ…ค……ร…ห…ุน ……โ…จ…ห…ล……ุย…ส……เ…ป…ด……ก…า…ร…แ…ส……ด…ง…ใ…ห……ช…ม…อ…ย…ูบ……อ …ย…ๆ………………………………………………………. ๓ ศึกษาคนควา ชุดการแสดงนาฏศิลปไทยทชี่ นื่ ชอบ แลว เขียนบันทึกขอ มลู ลงในตาราง (ตัวอยาง) ช่อื ชุดการแสดงนาฏศิลปไทย ลักษณะเดน ของการแสดง ๑. ฟอ นเทียน………………………………………………………………………………………………….. …๑….…ม……เี ท…ยี……น…ป…ร…ะ…ก……อ…บ…ก…า…ร…แ…ส……ด…ง……ล…ลี……า…อ…อ…น…ช…อ…ย….. ๒. ฟอนสาวไหม………………………………………………………………………………………………… …๒….…ม……ลี …ลี …า…ร…า …ย…ร…าํ …ท…่เี…ห…ม…ือ……น…ก…บั……ก…า…ร…ส…า…ว…ไ…ห…ม………… ๓. โขน………………………………………………………………………………………………… …๓….…ม……ที …า…ร…า…ย…ร…าํ …แ…ล…ะ…ฉ…า…ก……ก…า…ร…แ…ส…ด……ง…ท…่สี …ว…ย…ง…า…ม…… ๔. โนรา………………………………………………………………………………………………… …๔….…ม……ีล…ีล…า…ก…า…ร…ร…า…ย…ร……ํา…ท…่ีส…น……ุก…ส…น……า…น………แ…ล…ะ…ม…ีก…า…ร ………แ…ต……ง …ก…า…ย…ท…คี่ …ล……า …ย…ก…บั …ก…นิ……ร…เี …ป…น …เ…อ…ก…ล…กั……ษ…ณ…… … ………………………………………………………………………………………………… ๑๓๓´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
เปนสัตวใ นวรรณคดี รปู รา งหนา ตาเหมือนมนษุ ย แตม ีปก และหางทถ่ี อดได เม่อื ใสปก และหางก็สามารถบนิ ไปยงั ท่ตี างๆ ไดต ามตองการ ò. ¤ÇÒÁ໹š ÁҢͧ¡ÒÃÅФÃä·Â ละคร หมายถงึ การแสดงศิลปะอยา งหน่ึงที่สะทอ นใหเ หน็ ถึงชวี ิตความเปน อยู คา นยิ ม ขนบธรรมเนียมประเพณี และศิลปวัฒนธรรมตางๆ โดยการนําเอาประสบการณในชีวิตจริง และจินตนาการมาผสมผสานกันเปนเรื่องราว ซ่ึงมีนักแสดงเปนผูส่ือความหมายและเรื่องราว ใหผ ูชมเขาใจ ๑. ทม่ี าของการละครไทย มีหลักฐานวา ในสมัยกอน ในสมัยสุโขทัยนี้มีการ ในสมยั อยุธยา มลี ะครราํ ต้งั สโุ ขทยั เปนราชธานี บรเิ วณท่ี แสดงละครแกบน และ เกิดขึ้น ๓ ชนิด คือ ละคร เปนที่ตั้งประเทศไทยในปจจุบัน แสดงละครเร่ืองมโนหรา ชาตรี ละครนอก ละครใน ไดมีการแสดงละครกันมาแลว สืบตอมาจากสมัยกอน สําหรับละครในสันนิษฐานวา สันนิษฐานวา ละครเร่ืองแรกๆ หนา น้ี เกิดขึ้นในระหวางรัชกาล ท่ีนํามาใชในการแสดง นาจะ สมเด็จพระเพทราชาและ เปนละครเรอ่ื ง มโนหรา รัชกาลสมเด็จพระเจาอยูหัว- บรมโกศ ผฉสู บอับน ที่มาของละครไทย สมัยกอ นสโุ ขทัย สมัยสโุ ขทยั สมัยอยุธยา สมยั ธนบุรี สมัยรตั นโกสนิ ทร ในสมัยธนบุรี มีละครของเอกชนเกิดข้ึน ในสมัยรัตนโกสินทร ศิลปะโขน ละคร หลายโรง นอกจากน้ียังมีคณะละครผูหญิง ฟอนรํา เจริญรุงเรืองมากในสมัยรัชกาลที่ ๒ ของเจานครศรีธรรมราชท่ีไดนํามาจัดแสดง และในสมัยรัชกาลท่ี ๖ ซ่ึงในสมัยรัชกาลที่ ๖ ในพระราชสาํ นกั ธนบรุ ีดวย พระองคโปรดเกลาฯ ใหจัดตั้งกรมมหรสพข้ึน ตอมาในสมัยรัชกาลที่ ๗ ไดมีการโอนศิลปน มาสังกดั กรมศิลปากร ๑๓๔ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРö
๒. ความสาํ คญั และคณุ คาของละครไทย ละครเปนส่ือท่ีใหความบันเทงิ ที่มนษุ ยไดสรางสรรคข น้ึ มา เพอ่ื ใหท ั้งความบันเทงิ กระตนุ เรา ความคดิ ใหความรู ใหประสบการณช ีวิต ตลอดจนใหบ ทเรยี นสอนใจและแงคดิ ทดี่ ีใน การนํามาใชในชีวิตประจําวัน และยังชวยใหความ ฝนท่ีคนดูปรารถนาเปนเสมือนโลกที่งดงามให ผูคนหนีจากชีวิตที่สับสน ไดมาพักสมองและ ผอ นคลายอารมณ ไดชว่ั ขณะหน่งึ ละครพื้นบานเปนตัวอยางของความ ดีงามท่ีสะทอนวิถีชีวิตคนไทย มีภูมิปญญาไทย สอดแทรกผสมผสานอยู ซ่ึงเปนละครท่ีคนไทย คุนเคยกันมานานแลว เนื้อเร่ืองท่ีนํามาเลนจะมี เร่ืองราวที่สนุกสนานชวนติดตาม ประกอบดวย อภินิหารตางๆ ความเชื่อในเร่ืองเวทมนตรคาถา สามารถแปลงกายได เนนใหเห็นเรื่องบาปบุญ ▲ แกว หนา มา เปน ละครแนวอภนิ หิ าร เนน คณุ ธรรม ผฉสู บอับน คณุ โทษ และจบลงดวยความดชี นะความชั่วเสมอ ในดา นความดชี นะความชว�ั ละครไทยมีความสาํ คัญและคุณคา ตอสงั คมไทย ดังน้ี ความสาํ คญั และคณุ คา ของละครตอ สงั คมไทย ดา นความบนั เทงิ ดา นสงั คม ดา นประเพณ� มีบทตลก ชวยให สะทอนใหเห็นสภาพความเปนอยู มีประเพณีไทยโบราณ ผอนคลายความเครียด วิถชี ีวติ ของคนในสังคม เชน การเกิด ท่ีละครมีสวนชวยสืบสาน เปนการพักผอนหยอน การเลี้ยงดูลูกหลาน การเลือกคูครอง เอาไวใหคนรุนหลังไดรูจัก ใจ เกิดความสนุกสนาน การประกอบอาชีพ การปกครองแบบ เชน ประเพณีการรับขวัญ เพลดิ เพลนิ ใจ ราชาธิปไตย ที่พระมหากษัตริยมี การเวียนเทยี น การโกนจกุ อํานาจสูงสุด รวมถึงการละเลนของ การแตง งาน เปนตน เด็กไทยที่ปรากฏอยูในละคร เปน ตน ๑๓๕´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРö
คอื การแสดงสด สวนใหญห มายถงึ ดนตรี เปน การแสดงตอหนาคนดู อาจแสดงคนเดียวหรอื หลายคนกไ็ ด ๓. บุคคลสาํ คัญในวงการละครไทย ผลงานการละครไทยเปน มรดกไทยทง่ี ดงามและทรงคณุ คา ซง่ึ ถา ยทอดภมู ปิ ญ ญาไทย และวิถชี วี ติ ขนบธรรมเนยี มประเพณไี ทย ใหค งอยคู อู นุชนรนุ หลงั ความดีงามนี้ ถูกสรางสรรค จากบุคคลสําคญั ทางการละครทีน่ ักเรยี นควรรจู ัก ดงั น้ี สมเด็จพระเจา บรมวงศเธอ เจาฟากรมพระยานรศิ รานวุ ัดตวิ งศ ประวัติและผลงาน มีมาตั้งแตสมยั โบราณ นิยมเลน ตามชนบท โดยมหี ลกั ฐานการเลน ในรัชสมยั สมเด็จพระเอกาทศรถ อาจจะเรียกวา โปโลแบบไทยๆ ก็ได เพราะมลี กั ษณะการเลน คลายกนั พระองคทรงเปนพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกลาเจาอยูหัว รัชกาล ที่ ๔ กับหมอมเจาหญิงพรรณราย (หญิงแฉ) พระองคทรงเปนอัจฉริยบุคคล เชี่ยวชาญ ดานศิลปะหลายแขนง โดยเฉพาะอยางย่ิงทางดานนาฏศิลป ดนตรี ทรงโปรดเปนพิเศษ รองจากทัศนศลิ ป พระองคทรงจัดวงดนตรีไทยโดยมีวิธีการเลนแบบคอนเสิรตของฝร่ัง อันเปนจุด เริ่มตนของละครแบบสากล จนกลายเปนละครดึกดําบรรพในที่สุด นอกจากนี้ยังทรงแตง ผฉูสบอับน บทละคร ออกแบบฉาก และควบคุมทางดานศิลปะ บทละครดึกดําบรรพที่ทรงนิพนธมี มากมายหลายเร่ือง เชน เร่ืองสังขทอง ตอนตีคลี ตอนถอดรูป เรื่องอิเหนา ตอนตัด ดอกไมฉายกรชิ ตอนไหวพ ระ ตอนบวงสรวง เปน ตน บทละครทุกเร่ืองที่ทรงนิพนธไว ลวนเปนบทละครที่นิยมนํามาแสดงในปจจุบัน ดวยความกระชับ แตคงความสนุกและเหมาะสมกับเวลาของบทละคร จึงยังคงครองใจ ผูชม และครูผสู อนนาฏศลิ ปก ค็ ุนเคยกบั บทละครอนั ทรงคณุ คาน้ีจนกระทั่งปจ จบุ นั ▲ อเิ หนา เปน ละครในเรอื่ งหน�งึ ท่ีสมเดจ็ พระเจาบรมวงศเธอ เจา ฟา กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ สนพระทัย และทรงนิพนธบ างตอน ๑๓๖ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРö
ประวตั ิและผลงาน ครมู ลั ลี (หมัน) คงประภัสร เปนบุตรีของนายกุกและนางนวม ชางแกว มีภูมิลําเนาอยูบานปากคลอง วัดร้ัวเหล็ก อาํ เภอบางกอกใหญ จงั หวดั ธนบรุ ี ครมู ลั ลสี นใจเกยี่ วกบั การรา ยราํ มาตง้ั แตย งั เดก็ เคยไดฝ ก หดั ราํ ละครกบั คณะของพระองคเ จา วชั รวี งศ(เจา ขาว) โดยฝก หดั กบั ครลู ะครคนสาํ คญั ของวงั เจา ขาว คอื หมอมแมเ ปา จนมีความเชยี่ วชาญในดา นการละครนบั แตนั้นมา หลังจากเปลี่ยนแปลงการปกครอง กรมมหรสพไดถูกยุบ ทางราชการไดจัดต้ัง กรมศลิ ปากรข้นึ มาแทน และไดจดั ตั้งโรงเรยี นนาฏดรุ ยิ างคขึ้น ครูมลั ลีจึงไดเ ขา รับราชการ สอนนักเรียนในโรงเรียนนาฏดุริยางค แหงกรมศลิ ปากร ตัง้ แตน้นั มา จนกระทัง่ อายุ ๘๐ ป จึงไดหยุดพักผอน โดยตลอดระยะเวลากวาคอนชีวิต ไดอุทิศตนเพ่ือสืบสานถายทอดงาน นาฏศลิ ปและการละครใหค นรนุ หลังไดเรียนรู ฝก หดั และอนุรักษกนั จากรนุ สูรนุ ไมส ูญหาย ผลงานของครมู ัลลที ี่นกั เรยี นควรชื่นชมและทาํ ความรจู กั ไดแก ๑) สามารถเลนละครไดท ุกบทบาทตวั ละคร ๒) เคยแสดงละครชาตรมี าแลวเกอื บทกุ เร่ือง ผฉูสบอับน ๓) เคยแสดงโขน โดยเลน เปนตัวละครท่เี ปนผชู ายที่สามารถเลน ได ๔) เคยเดนิ ทางไปแสดงละคร ณ ประเทศญป่ี นุ ในนามของรฐั บาลไทย ประสบความ สาํ เร็จ สรา งช่อื เสยี งใหประเทศมาแลว ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ò ๑ แบงกลุม คนควาขอมูลเก่ียวกับประวัติความเปนมา และความสําคัญของการละครไทยท่ีมีผลตอ ๒ แคพวาบนรดงอใหนกมรลสกอืมุงับั ตคเจดิมขดั ภยีไปทานาพยบยบรนจรคุ เิดัยทคทาศลยาํ สใเปหาํปรคคน ะวัญวราัตาใมยนโิ รดงวเู ายกงขนกยย่ี้ึนาอวอแรกแยลลบัลูกวะกะบัคสยาดรง กรุลไตลตทยัวะวัพยแคอททินรยไน่ีนิจาทขอักงอยผอเงรขกลผยีนึ้ งมสูนใาาอนชนนนบนื่ าํ รชเเิสอวนณบอโคหรนงนเลาระชยี นั้น๑เเรพทียาอ่ืนนรณลรงงใคนก สามรุดอนรุ กั ษ ๓ งานละครไทย ๑๓๗´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ö
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194