184 K A D E R İ NC İ L V E S İbağlantılarınıengelleyememiştir.Şairler,romancılar,tiyatrocular,h e rfikirves a n a terbabıenheyecanlıilhamlarınıbu atlıtsadakatsizliktenalırlar.—ÇokbiliyorsunŞemiBey.F a k a tbenotuzyıllıkevliliğimdenberihepaynıkadınlayaşadım.Çocuklarımınbendenolduğuna,benbabamın,oğluolduğumk a d a reminim.H e rkarıkocayıbirbirinekarşıh i y a n e tetmişolmaklasuçlamanhaksızlıktır. —Seningibik u r a ldışıkalmışolanlarıi n k â retmiyorum.Elbetböylesafbirg ü r u hdavardır.—K a r ıkocasadakatinisenbirçeşitbudalalıkmısayıy o r s u n ? —SeningençliğindeTürklerdebaloyoktu.D a n syoktu.—Bizk a r ıkocakarşılıklısadakatimizibelkideböyleşeylerinyokluğunaborçluyuz.—Şüphesizazizimşüphesiz.Senilkbaharbuketikokangüzelbirkadınınincecikipekbulutlarındant a ş a nsıcaklığınıv ü c u d u n d ave*nefesininnefesinekarıştığınıhiçhissettinmi?D a n sederkenyabancıgüzelbirgencingöğsüüzerindesallananbirkadınkocasınıvek ö r p ebirgüzelliğikucaklamışbirerkekdekarısınım u t l a ku n u t u r .7 A M A NAllahımnekuvvetliçene,nek ü s t a h ç amantık,nek a y n a rk a y n a rBolşevikfelsefesi...Yerdengöğek a d a rbenhaklıyım.B ü t ü nnamusluinsanlarınbenims a v u n d u ğ u mfikirbayrağınınaltınatoplanacaklarınaş ü p h e myok.A m aherifelakırdıyetişmiyorki...Benimkızımısinemayıldızıyapacakmış.Oğlumadabesbelliöylebir işbulacak.Beni,karımı,k a y n a n a m ı ,kızkardeşimibirervazifedekullanacak.HepimizaileceBolşevikkerhanesininbirerfaalişçisiolacağız.B ü t ü nevhalkınıuğursuzsanatınınvirüsüneaşılayacak,büyükküçükhepimizinard a m a r larımızpatlayacak.Tıpkıo n u ngibiolacağız.
1 .AD E R Î NC İ L V E S İ13f> D u r u pdaşuim -iûmıns a ç m a s a p a nsözlerinia c a b aniçindinledim?Edepsizintleı.tersleyips u s t u r m a d ı m ?Ahkanımda,beynimdekendikendimebileitirafe t m e kistemediğimşeylerköpürüyor.B e ndalkavukluğubusevdatellâllığınadeğilalınm ı şüçyüzh r a y aediyorum.îşteherifbenibukuvvetlem a n -yatizmalıyor.O n d aböyledestelerlepara,bizdedebuaçlıkvarken...î ş t eötesinisöyleyemiyorum.AUahım,senbuişinsonunuh a y ı reyle.F a k a tb u g ü ndeherifleepeyceyüzgözolduk.Ob a n afuhş u nbirpsikolojisiniyaptı.N i k â h ınefretediür,sıkıcı,rahatsızedicibirâ d e tgibio r t a d a nkaldırdıattı.Z a m a n mserbestevlenmeyed o ğ r uy ü r ü d ü ğ ü n üveb u n d a ns o n r ahiçbirk a n u n u nbunuengelleyemeyeceğinianlattı.H a y v a n l a r ı nyaşayışlarıtabiî,bizimkiyapmacıkmış.Ergeçbut a b i a tk a n u n uü s t ü ngelerekbizitıpkıh a y v a n l a r abenzetecekmiş.B u n adaöylepekuzunbirz a m a nkalmamış,i ş t ebum a k s a d ahizmetedenbirdernekk u r u l m u ş .Z a m a n mgözleriaçık,y e t e n e k ügençlerinikâhınzorluklarındansilkiniyorlarmış.B u n d a ns o n r ab ü t ü nerkeklerzampara-kadınlar\"h a ş as ü m m eh a ş aorospuh a y a t ıya-şayacaklarmış. Buherifiçinneticaret,neticaret...Âlemiy a r a t a niçinnedüşkünlük...İnsanlığa,ırza,n a m u s ak a r ş ısavrulanbuküfürlerib e nk ü ç ü kisyanlarladinledim,i n s a n l a r ı ngitgidehay-vanlaşacaklarınai n a n a nbuherifbende1depezevenkliğeold u k ç ab ü y ü kbiristidatsezdisanırım.B e nniçinom e l ü u n u nağzımt o k a t l a m a d ı m ?Niçinonutekmelerlesokakkapısındandışarıa t m a d ı m ?Sebebibelli.Üçyüzlira...Belkidebuüçyüzüizleyecekd ö r tyüzler...Beşyüzler...Ohohşimdidekendiağzımıyumruklamalıyım.H e rşeybiry a n a . . .Buişteiğrençn a m u s s u z l u k l a r d a nbaşkab ü y ü ktehlikelerdevar.Buherifserbestevlenmederneğindenr a h a t l ı k l a / a ş kveşevklesözediyor.Bufesatderneğinb ü t ü nsırlarımbiüyor.Kendisinindeo n l a r d a nolduğunahiçş ü p h eyok.Vebelkideoderneğinbaşkanıdır.Toplantılarımbizimevdeyapacaklarsaburezaletocağıt u t u l d u ğ ug ü nh ü k ü m e t ek a r ş ıben
186 )AD E R İ NC İ L V E S İsorumluolacağım.Düşündükçeensemdenk u y r u ks o k u m u m ak a d a rsoğuktitremelergeçiriyorum.• ŞemiBeyevetaşındı.K ü ç ü kb ü y ü kaüecehepimizinbasiretimiz,dillerimizbağlandı.Yalnıziçiniçinkendikendimiziyedikdurduk.Herifebirşeysöyleyemedik.Felâketeengelolamadık. Yalnızhiçbirşeydeçenesineperhizedemeyenk a y n a n a mt a ş m m asırasındaŞemi'yibirk e n a r açekerek,evcehiçbirrezaletet a h a m m ü ledemeyeceğimizi,N u s r e t ,Ülfetgibimisafilergeldiğiveoçeşitmaceralaryüzgösterdiğia n d abueşyalarınt e k r a rsokağaatılacağınısöylemiş.Herif,buk o r k t u ğ u m u zşeyinbird a h akesinliklet e k r a r l a n m a y a c a ğ ı n adairt e m i n a tvermiş.Evinhavasıhoşgeldiğiiçinkirayıarttıracağınısöylemişvek a y n a n a m ı nelinebirdenefisp a s t at u t u ş t u r m u ş .Bulûtfuy-lekocakarınıngönlünükazanmış.M u h t e r e mkadınb a n ad u r u m ua n l a t ı r k e n :—Damatçığım,benö m r ü m d ebuk a d a rlezzetlişeyyemedim.Isırıncap a s t a n ı nincek a b u ğ udağıldı.Ağzımabirkülçek a y m a kyayıldı.Balıdudaklarımınuçlarındanaşağıaktı.D a h abizimtatmadığımıznelerv a rneler.Hepbunlarıvitrinlerdeg ö r d ü m .Tatlarınınnasılolacağınıağzımsulanasulanahayaleder.d u r u r d u m .Herifinağzındank a y n a n a m ı ngetirdiğibut e m i n a t ainanayımm ı ?Şemi,iğrençsanatınıy ü r ü t m e kiçinevimizetaşındı.Birkereolanoldu.Artıkinanıpi n a n m a m a knep a r aeder?Sözdönemigeçti.Şimdisırafiiliyatageldi.Gerçek,denemeîleanlaşılacak,o r t a y açıkacak.BizUçaysürecekçilemizidolduracağız.Şemi,k a y n a n a m ı nı.ğzmıkaymaklıp a s t ailedoldurarakişitatlıyabağlmış...T a ş ı n a neşyaoteldi^eıelerinebenziyor.Karyolalar,lâva-Dolar.masalar,iskemleler..Bîrdedörthamalıngürültüile•.aşıdıklarık o c a m a nbirpijvnugeldi.Heriflerintabanlarıaltın-
K A D E R I NC I L V E S I187 damerdivenlerç a t ı r d a y a r a ky u k a r ıçıkardılar.Bunikâhsızlar,tepemizded ü ğ ü ndernek,r a k sa h e n kyapacaklar.Beynimizdeçevrilecekbudeğirmenlerebizhept a h a m m ü ledeceğiz.Bizbozukinsanlaraevimizik i r a y averdik,n a m u s u m u z udeğil.Onukesinlikled o k u n u l m a k t a nk o r u m a kiçinolabildiğinceo n l a r d a nkaçıyor,onlarlak a r ş ı l a ş m a m a y ad i k k a tediyoruz.F a k a tbireviçindebum ü m k ü nm ü ?Kolayişm i ?P e kdehaksızyereg ü n a h l a r ı n agirmeyelim.Geldikleriyirmig ü nk a d a roldu.Henüzşikâyetedilecek,üzülünecekrezaletdeğil,ufakbirg ü r ü l t übileduyulmadı.P i y a n o n u ntuşlarıüzerindehiçbirp a r m a kgezinmedi.D a n solmadı.Gelengidenv a ra m ak â ryerisessizişliyor.Lehlibazıgenelevcikadınlarıngürültüsüm ü ş t e r i l e r e :«Buradapatırtıyok...B u r a s ın a m u s l ukerhane,»dediklerigibievimizdenamussuzlukâ d e t abirn a m u ssessizliğialtındageçiyor.B e nb u n uikisebebey o r u y o r u m .Birincisid i r e k t ö r ü nidaredekianlayışveustalığına,ikincisidek o r k u y a . . .Kendiaralar ı n d akanunları,tüzükleri,inzibatlarıolanbuserbestevlenmederneğielbetteyakasınıh ü k ü m e t ek a p t ı r m a k t a nk o r k a r .F o yayım e y d a n av e r m e m e kiçinçokihtiyatlıh a r e k e te t m e kzorundadır. Kadından,erkektençeşitçeşitvebazençokşık-gençlergeliyor.Ü s t ü m ü z d ea r asıragezinmeler,mırıltılarduyuyoruz.F a k a tbirşeyanlayamıyoruz.H a n g iodadatoplantıyapıyorlar?N ek o n u ş u y o r l a r ?B ugelenlerh a n g iailelerinoğulları,kızlarıdır?İçlerindeevliolanları,karısıvekocasıüzerineh i y a n e tedenleriv a rmıdır?Butıpkıkapısı,penceresikapalıbiryerdeyangınbaşlangıcınabenziyor.E l b e t t ebirg ü nalevbirdensaçağısaracak.Sessizdevamedenrezaletinetkisid a h ay a m a nolur.O r t ayaşlı,kıvırcıksaçh.birgözüboncuktan,t e kgözlübirR u mhizmetçileriv a r :Eleni...Birk e r h a n eemeklisi...Aşağıy u k a r ıkoşanh a m a r a tbirkarı.BirdelikanlıE r m e n iu ş a k :Vortik...Bukârevinindeğirmeniniikisiçeviriyorlar.Karınınkart,oğlamngençolmasınar a ğ m e na r a l a r ı n d asıcakbiruyuşmavar,VortikdedikçeEleni'nintekgözüsüzülür,içîtitrer.K a y n a n a mm u t f a k t abirkaçdefaikisinifenad u r u m d agörmüş.
188 K A D E R İ NC İ L V E S İT a v a nsüpürgesinikapıpüzerleriney ü r ü m e kistemiş.Düşünmüş,taşınmış.N i h a y e töfkesinilahavlelerlegeçiştirmiş.Kerh a n ehizmetçilerindenırz,n a m u s ,ar,u t a n m aistemeğekendim a n t ı ğ ı n au y g u nbulmamış.K a y n a n a m ı nb ut a h a m m ü l ü n ebaşkabirsebepdevar.Elenibazeno n abaşv u r a r a k :«Boyukhanım,verezeksinb a n agenişbirtencere,içerdekoyazayımet,t ü r l üzerzevatlaberaber.N a s üdiyorlarb u n a ?Diyaforo.»Gibilerdensözlerlek a y n a n a m d a nöteberi,k a pkaçakfalanister.Vetencereyigeriverdiğiz a m a ndaboşvermez.Pişenyemekt e niçindebirm i k t a rşeybırakır.Bizimkocakarıdaeydekilerebirşeysezdirmedenmutfağınbirköşesineçekiür.Birkaçdilim-ekmekleyemeğihaklar,i ş t eb u n d a ndolayık a y n a n a mEleni'yek a r ş ıy u m u ş a kdurumdadır. B u n u n l ab i r ü k t et a h a m m ü l übirkaçdefasınırıa ş a r a kEle-ni'yibirköşeyeçekipdemişki:«Kızımbirrezalettiryapıyorsunuz,b a r ibirt a r a f akapanıpdab u n ugizükapaklıyapsanız.Bubizdeçokayıptır,»demiş..Elenid e :«—N e r d ek a p a n a z a y ı m ?Bubizdehiçayıpdeğil.»karşılığınıvermiş.B u n u nüzerineikisia r a s ı n d aşöylebirk o n u ş m ageçmiş:«—B e nkendimiçinsöylemiyorum,ö y l eşeyleriçoktandırbenimaklımabilegetirdiğimyok.A m abuevdeikigençtor u n u mvar.Onlarıngözlerineilişmesindenkorkuyorum.»«•— N ev a rk o r k a z a k ?Yarınö b ü r ü s üg ü nsizinKüçükbeyevlenezek.K ü ç ü kh a n ı mk o c a d agidezek,odaböyleolazak.Bizimevdeçokgençlergeliyorlar.H i çutanmıyorlar.»• Herifinh a y v a n l a ş m a kfelsefesininnedemeğegeldiğinişimdianlıyorum.Biliyorum,bizimevinü s tk a t ı n d a nutanıpsıkılmaperdelerikalktı.Rezaletsükûnetlef a k a tçokkoyugidiyor.Bunamussuzluks a ç a k l a r d a nb o ş a n a ny a ğ m u rgibialtk a t ainecek.Kesifvet a h m i n i m ekalırsab u l a ş m a y abaşladıbile.H e mdeaüemizinenyaşlıbaşlım u h t e r e mbirüyesinden,k a y n a n a mHaliseH a n ı m d a n . . .
K A D E R İ NC İ L V E S İ189 K ö rEleni'yeedepdersiv e r i r k e n :«Benkendimiçinsöylem i y o r u m .Ç o k t a n d ı rböyleşeyleriaklımabilegetirdiğimyok.»itirafıyleyüreğininbirköşesindegizliakalankadınlığınınensöylenmezbiracısınıkızılbirhastalıkgibidışarıyavuruyor.Ç a k t a n d ı röyleşeyiaklınagetirdiğiy o k m u ş .Niçin?Besbellibiroynaşbulamadığıiçin.H e r h a n g ibirerkekbum u h t e r e mkadımgıdıklayıverseyalnızdizlerinindeğil,h e rtarafınınbağlarıçözülüverecek.İçimizdenenöncebukadınınazacağınahiçihtimalvermezdim.Ahlâkbozukluğubulaşmasıenhızlıveamansızbirh a s t a h k m ı ş .B um a r a zhepimizind a m a r l a r ı m ı z d auykuda.H a fifbirrüzgârlaateşalıyor.K a y n a n a mderdinis a k l a m a d ı k t a ns o n r abenniçinitirafetm e y e y i m ?Merdivenlerdençıkarkeng ü m ü şrenginde,s a y d a mipekçoraplarıniçindenesüzmebaldırlarseyrediyorum.Ohm u h t e r e mkaynanacığım,çokdoğrusöylüyor.B e ndeçoktandırböyleşeylerihiçaklımagetirmezkenşimdikendimdebiristekd u y u y o r u m . Kırkından,ellisinden,altmışından,yetmişindens o n r aazanlarınv e y a h u tinsanö m ü r ü n ü nbuenyüksekb a s a m a k l a r ı n akad a r'hâlâcinselateşlerisönmeyenlerinpsikolojileriniincelemek,gençlerinazgınlıklarıma r a ş t ı r m a k t a nçokd a h aibretvericidir.Kışmevsiminino r t a s ı n d ayazıa n d ı r a nhavalarıbileiyisaymazlar. Evimizegirenbufuhuşgribihepimizisıralayacak.Bizimiçintehlikebir,ikideğil,hesapsız...K a y n a n a m ,VortikveEleniilebaşlayandostluğunuçokçabukilerletti.Çünkünepişsemutfağınbiry a n a ş m akedisigibionatattırıyorlar.Kocakarınınensamimîmuhabbetiniçekmekiçinbuyeter.Onlarlagecegündüzk o n u ş u pdertleştiktensonrayanımızagelerek:« — A hdamatçığım,Elem'ninbirgözünedenk ö rolmuşbüiyorm ü s ü n ü z ?Bukadınvaktiyleçokgüzelmiş.Resimgibibirkızmış.H â l âdabelli...H o k k aağız,çekmeburun,kıvırkıvırsaçlar,kirpikler...D u r ubeyazbirten.Gülpembesiya-
190 K A D E R İ NC İ L V E S İnaklar.Şimdibirazsolmuş,b u r u ş m u şa m ah â l âmıh â l âk a r ı d akendiniyirmiyaşındabirdelikanlıyasevdirecekfıkırdaklıkvar.Güzeleskisibellidir.Bubirbahçıvankızıymış.Çevrenindelikanhlarıhepbirdenb u n u niçiny a n a r l a r m ı ş .M a r tkızgınıkedilergibietrafımsarmışlar.H a n igazetelerh e rg ü nyazarlar.Kızlarbaşındanırak,nihayetkızlığımbozmuşlar.Böylebirkızınsonuneolur?î ş t eodasonundageneleved ü ş m ü ş .•SünbülElenidiyeünsalmış.Artıkonay a n a ny a n a n aimiş.Elineçokp a r ageçmişa m at u t m a m ı şki...S o n r aefendim,çokbelâlıbirsevdalıyaçatmış.Herif,kızıok a d a rsevermiş,okad a rsevermişki,b ü t ü ndünyadan,kendigözündenbilekıskanm a y abaşlamış.H i çs o k a ğ aç ı k a r m a y a r a ko d a d akapalıtutm a kistemiş.Birgenelevsermayesiiçinbuolacakşeym i ?N i h a y e tzavallıherif,ahb e no h adak a b a h a tbulmuyorum,g ö n ü l d ü rbu,aşktırbu.Dizginegelmez.Birg ü niçmiş,içmiş.Cinnethalinegeldiktens o n r aEleni'yesaldırmış.P a r m a ğ ıilegözünüçıkarmış,«işteböylek ö roldasenikimsebeğenmesin.»diyehaykırmış.Dava,kavga,g ü r ü l t üp a t ı r t ıherifit u t m u ş l a r .Hapsetmişler.A m anemelâzim,neyey a r a r ?Hiççıkangözyerinegelirm i ?Sevgideolursaböyleolsun.»S o n r aVortik'inbiyografisi.EnacıE r m e n iolaylarınavar a nmaceralarladolu,uzunvekarışıkbirşey...Hizmetçilerböylem a c e r a l a rsahibi.Yaötekigelengidenler?Sımsıylehepsiniöğreneceğiz.A r t ı kevcekişimizgücümüz,b ü t ü nuğraşımızbu...8 E V l M l Z D Ea r asırailkgünlerinsessizüğinibozanufaktefekolaylaroluyor.F a k a tkatlanılmayacakşeylerdeğü.Fazladaolsaçekmekzorundayız.Üçayıns o n u n ubekliyoruz.Heleş ü k ü rbirb u ç u ğ u n uatlattık.F a k a tbizdep a r a l a rs u y u n uçekti.Üçyüzliradanyarımıbilekalmadı.ŞemiBeybizepeşinüçyüzpapeld a h ateklifederseneyapacağız?.Açlıkdönemiyinebaş
K A D E R İ NC İ L V E S İ191 gösterdi.Birbirimiziyemeğebaşladık.Yenibirp a r ateklifid a h aolursak a y n a n a mh e m e nkabuledîvermektaraflısı.Ç ü n k üşimdihepimizaçız.Yalnızotok.M u t f a k t a nhiçayrılmıyor.Hizmetçilerleolandostluğuh e rg ü nbirazd a h afazlailerliyor.Yaptığımızk o n u ş m a l a r d a ,müzakerelerdeod a i m aşöyleoyveriyor:«—'A,kuzum,b u n l a r d a nd a h aiyikiracıd ü n y a d abulunmaz.ŞemiBeyen a m u s s u zdiyorlara m aadamcağızalacağınavereceğinegayetlesağlam.N a m u s l uolupdaborcunuvermediktensonraöylesininey a p a y ı m ?Onlargeleliceplerimizbirazpara,kursaklarımızsıcakyemekgördü.K a çtane.sözümona,namuslukiracılarparalarımızıalıpgittiler,gemin a m u s s u zolupdaneyapıyor?Satılığaç ı k a r m a kiçinbizdenırzımızıistemediya...Delikanlılar,tazekadınlary u k a r ı d asessizcegörüşüyorlar.Şimdid ü n y a n ı nhaliböyle.B u r a d at o p l a n m a s a l a rb a ş k ayerdebirleşecekler,paralarıyabancılaralacak.N a m u s l ukomş u m u zHacıOsman'ınevindeh e rg ü nk o p a ngürültülüpatırtılıkepazelikyedimahalledenduyuluyor.Buvergilikiracılarıkaçırırsaks o n r ahalimizeköpeklergüler.B a k k a lvermez,k a s a pvermez,ekmekçivermez.Y a r d a ny a r a n d a nhiçbirc a n d a nellik u r u şödünç'k o p a r m a n ı nihtimaliyok.Aklınızıbaşınızaalınızdaiyicedüşününüz.S o n r abüyük-anamızHaliseH a n ı mdediydîdersiniz.»Kiracılarımızınmesleklerimböyleyorumluyor.D u r u m l a r ı nagözy u m m afelsefesiyleb u r a d ao t u r m a l a r ıiçinböylecoşuptaşıyor.Bazın o k t a l a r d ak o c a k a r ıb ü s b ü t ü nde'haksızdeğil.Çolukçocukbuçetinmeseleninönündeboyunlarıeğik,gözler.süzükd ü ş ü n ü pduruyoruz.• Geçenbubirbuçukayiçindep i y a n o n u nk a p a ğ ıa n c a kdörtbeşdefaaçıldı.Tepemizdekadınerkekçiftlerind ö r tayakla-rıyled a n sedildi.Coştular.« E r k e ks a ğayağıyleileriye,kadınsolayağıylegeriye,»k u m a n d a l a r ı md u y u y o rveoyununtuhaflığınaşaşıyorduk.Çünkübirbirlerinesarılmışoyuncularınbiriilerih a r e k e tederken
192 KADERİNC İ L V E S İöbürünaşilgeriyegidebilir?Butuhaflığıgörmeyiçokmerakediyorduk.Yoksabizmiyanlışanlıyorduk?Aralıklıgecelerlek u m a roynandı.Oyunkızıştığısırada:«Döperalas,k a r edöd a m ,floşruvayal»gibideyimlerved a h aseçemediğimiz,kulaklarımızab ü s b ü t ü nyabancısözler,uğultularaşağıyak a d a rsüzülüyordu.Bizbueğlenceleripekm a s u m a n ebuluyorduk.Çünkübuk a d a r ıh e r h a n g ibirailedeoynanabilirdi.Benimasılm e r a kettiğimşeybaşkaidi.Budans,fuhuş,k u m a rperdeleriningerisindeçokgizlib a ş k atürlübirşeyoynanıyordu.Polistenpekgizlivek a n u n c ayasaklanmışbiro y u nVebusuçunişlenmesiiçinŞemiBeybizimeviçokelverişlibuldu,iştebunedenlegerektikçep a r acüzdanınınağzınıbizeaçıveriyor,mesleğininkoruyucufelsefesiylet ü r l üt ü r l üdillerdökerek,vaatlersaçarakbiziavutmaya,avlamayauğraşıyordu. Bizimevbirk e r h a n eoldu.Buşüphesizf a k a tbuadıtaşıy a nötekikârevlerinebenzemiyordu.Alış-veriştebaşkalıkvardı.Gelenmüşterilerdeadigenelevz a m p a r a l a r ıdeğildi.O r t a d abirçeşitt a r i k a tsırrıd ö n d ü ğ ü n üseziyorgibiydim.Öylerastgelekapınınziliniçıngırdatanaçıktanmüşterikabulolunmuyordu.Gelenler,öncedenbirdostt a r a f ı n d a npre-zanteolunmuş,belkidekefillerialınmışkimselerdi.A m aherhaldebirb u h a rkazanınınüzerindeo t u r u y o rgibiydik.Bukapalık a y n a y a nk a z a n d a nistimbirg ü nkesinbirt a r a f t a npatlayacak,birfelâketbaşgösterecekti.Yenilik,modernlikiddiaedenbuacayipkiracımızınevimizea y a katışınınikinciayınadoğru,oz a m a n ak a d a rtabiîo l m a y a nbirhaler a s t l a m a m ı ş k e n ,birgece.aüecetatlıuykularımızdanuyandık.Bizis a r a nbüyükdehşetintitremeleriiçindekaldık.Ç ü n k üü s tk a t t a nboğukboğuk,acı,insanınsinirlerinio y n a t a nbirkadınferyadıgeüyordu.Neoluyordu ?Bircinayetmi? Bira n d azihinlerimizebirçok'ihtimallerh ü c u metti.Parasınay a h u tüzerindekielmaslarat a m a hederekorayadüşür ü l m ü şzavallıbirkadınımıb o ğ u y o r l a r ?Yoksazorlaırzınamıgeçiyorlar?V e y a h u tkinazikbirvücudaçokacı,ö n e m übir
www.cizgiliforum.com enginel
K A D E R I NC I L V E S I193 ameliyatmıyapılıyordu?D a h afenasısevdayüzündenbirvur u l a nmıoldu?K a nmıdöküldü?Gelenferyatlarınb ü y ü kbircanacısıyletay ü r e k t e nk o p t u ğ uanlaşılıyordu.I s t ı r a pçekenyalnızb a ğ ı r a nkadındeğildi.Yukarısıkarıştı.O d a d a no d a y akozuşuyorlar,sofadatelâşlıadımlarınp a tpatlarıbirbirinedolanıyor,merdivenbaşındaalçakperdedenf a k a theyecanlıfısıltılaroluyor.,Biz,yangınt o p ugibiferyatlarınsayılarınısayarak,gezinenlerina y a kseslerindenm a n a l a rçıkarmağa,m ı r ü t ı l a r d a nsırlarıçözmeğeu ğ r a ş a r a kf a k a tneyazıkki,hiçbirşeykeşfe-demeyereköyleceduruyor,gözlerimizu ğ u r s u zbirk o r k uilesüzülesüzülebirbirimizeb a k m a k t aikenmerdivenlerdenaşağıyuvarlanırgibibirisiindi.Benh e m e no d a d a nfırladım.Sokakkapısınınö n ü n üt u t a r a kkoşanınyolunukestim.Vortik'legöğüsgöğüsegeldik.Telâşlab u r n u n d a nsoluyangençE r m e n i ' n i ngözleribiracayipbakıyordu.Merakımb ü s b ü t ü narttı.S o r d u m :—Nev a r ?—Hiçbirşey.—Nasılhiçbirşey?Y u k a r ı d a nacıacıseslergeliyor.Birbirinizegiriyorsunuz.—B e ndebirbağırtıd u y m u ş u ma m anedenbilmiyorum.—N e r e y egidiyordunböylek o ş a r a k ?—B a n aiziny o k t u rki,nereyegittiğimidiyeyim.—Söyleyeceksin.—Efendi,çekilyolumdan.Birdakikageçk a l m a m ı ndibindenfenabirşeyçıkar.—Söyleyeceksindiyorum.BusonsözümekarşılıkolarakE r m e n idelikanlısıbeniikio m u z u m d a nok a d a rşiddetlebirsarsışsarstıki,anîbirb a şdönmesineu ğ r a y a r a ksersemledim.Yıkılırkend u v a r afutundum. Busendeleyişimdeny a r a r l a n a r a ku ş a kk a p ı d a ndışarıokgibifırladıgitti.M e r a k ı m aşimdibirdeöfkeeklendi.Nedemek?Y u k a r ı d a nk o r k u n çbircinayetşüphesiniverenacı,boğukseslerduyulsundauşak,sorularımakarşılıkvermeyeizinliolmadığımsöyleyipk ü s t a h ç abeniitereksavuşsun.F.13
194 K A D E R I NC I L V E S I—';Beynim,hâlâdönüyordu.Öyleadibirm a h l û k t a nuğradığımh a k a r e t ihazmedemiyordum.A r k a s ı n d a nsaldırmakistedim.A m ao n u ngençbacaklarınabenimihtiyaradımlarımlayetişmekm ü m k ü ndeğildi.Kendikendimebuaczimiitirafe t m e kdebeniayrıcaümitsizliğedüşürdü. Aklımabaşımat o p l a m a ğ auğraştım.Neolursaolsunöfkeye,heyecanayenilecekd a k i k adeğildi.KızgınlıklaVortik'ina r k a s ı n d a nk o ş a r a kböyleönemlibirz a m a n d aevdenuzaklaşm a kbudalalıktı.Ü s tk a t t acinayetk o k a nbirolayvardı.Şimdib ü t ü ndikkatimibuolayavermek,olanlarıa n l a m a ğ açalışmakgerekti.B a ş k abirşeyleu ğ r a ş a c a kz a m a ndeğildi.F e r y a t l a rbazene t t e netkopardırgibiy ü r e k t e nk a y n a y a nbîracılıklafışkırıyor,bazenezginbiriniltiileinceleincelesönerekıstırapçekeninartıksonnefesiniverdiğihissiniuyandırıyordu. Yukarıdacinayetleilgilibirsırdönüyor.A r t ı kb u n ahiçşüpheyok.E r m e n ibusırrınaçıklanmasınaizinliolmadığınısöylemeklegerçeğianlatmışo l m a k t a nziyadeo n u nöneminiihsasetti.Yukarıdam a c e r asahiplerindenb a ş k akimseyeaçılm a y a nbirşeyoluyordu.Uşağındönüşünübeklemekiçinevingirişyerindenbiryereayrılmıyordum.Bengirişyeriniheyecanlıadımlarlaarşınlarkenmerdivendenbirininindiğinigördüm.Y a n m akoştum.Elenim u t f a ğ agidiyordu.H e m e nkadınıçalyakaederekboğazımdam e r a k t a nsesimidüğümleyengıcıklariçinde:—Eleni,nev a r ?—Birşeyyok.—Birşeyyokolurm u ?B a ğ ı r a nk i m ?—Anlıyorsunbirkadınsesi.A m aniçinbağırıyor?—Göğsüiçerdesancıvar.Eleniötekisorularımınönündenk a ç a r a km u t f a ğ agirdi.Bîrşeylerısıtıyor,birşeylerk a y n a t ı y o r d u .Busancısözününgelişigüzelsöylenmişbiryalanolduğubesbelliydi.BualeladebirsancıolsaVortik'inb u n usaklama-
K A D E R İ NC İ L V E S İ195 sındanem a n av a r d ı ?K ö rElenik e r h a n eişlerindek a ş a r l a n m ı şbirk a r ıolduğundanbucanicesırrıderhalbirsancıdubarasıyleö r t ü pgeçti.GençE r m e n iböyleanîbiryalanıbeceremedi.Ney a p a y ı m ?Gerçeğinasıla n l a y a y ı m ?Vortik'indönüş ü n übekliyordum.B a k a y ı mnehaldeveyalnızmıdönecek?B ü t ü ntabanlarınınkuvvetiylek o ş m u şolmasınar a ğ m e nbirtürlügelmiyor.Elenielindebuharıt ü t e nbirsıcakkâseilem u t f a k t a nçıktı.Merdivenesaldırdı.Benimgittikçea r t a nheyecanvemerakt a ngözlerimk a r a r d ı .Saniyedensaniyeyekendimikaybederekdünyayıgörmezbirhalegeliyordum.Neolursaolsun,dedim,karınına r k a s ı n d a nmerdiveneatıldım.S a k l a n a nşeyim u t l a kgörmeğeazmettim.R u mhizmetçiyolumukesmeğeu ğ r a ş a r a kbüyükbiryayg a r a y abaşladı.A m abençekişmedeü s t ü ngelerekmerdiveninüstbaşınafırladım.H e y e c a n d a nâ d e t agençleşmiş,atikleşmiş-tim.Hiçbirengelt a n ı m a d a ncinayetodasınak a d a rgidecektim.Çünküyaralıh â l âölmemişti.İniltisinişimdid a h ayakındanduyuyordum. K o p a ngürültüyeo d a l a r d a nbirkaçkişikoştu.EnöndepijamasınınaltındakocagöbeğimçalkalayarakŞemîgeliyordu.Ötekilereçekilmeleriniişaretederekyalnızkendisiönümegeçti.Onundaöfkeilekarışıkbirşaşkınlıklakaşlarıçatılmış,rengiatmıştıvehafifçedudaklarıtitriyordu.İrivücuduilek a r ş ı m agerilerek:—•N e r e y e ? —Cinayetişlenenodayak a d a rgideceğim?E s m e rs u r a t ı n d azorakibirgülümsemegöstermeğeuğraş a r a k:—O h hcinayet...N e r e d e nbuldunbuk o r k u n çkelimeyi?—B e nkelimebulmadım.Olanıaçıklıyorum.Ö n ü m d e nçekil.İnleyerekcanvereniny a n m agideceğim.—•Giremezsin.—G i r e r i m—Kiracınınizniolmadanevsahibievegiremez.B u r a d a nÖteyebiradıma t m a n am ü s a a d e my o k t u r .—Böylem ü s t e s n aa n l a r d agirer.
196 K A D E R İ NC İ L V E S İ—Bumüstesnalıkneredengeliyor?—Ç ü n k üiçeridebirkadınr u ht e s ü mediyor.—Edebilir.S a n ane?—Nedemeks a n an e ?Hepimizbirçatıaltındaoturuyoruz.B u r a d aişlenenbircinayettenbendesorumluyum.Zabıtayarınbendenhesapsoracaktır.Benbirşeybilmiyorumdemekley a k a m ık u r t a r a m a m .Çünküb u n akimseinanmaz.'Acıferyatlarıd u y d u ndaniçina n l a m a y ak o ş m a d ı n ?Niçinkarakolahabervermedin,demezlermi?—E m i noldostum,cinayety o k t u r .—Yabuhalnedir?—T e k r a rediyorum,cinayetdeğil.Tersineb ü y ü kbiriyilikte,insanlıktabulunuyorum.Büyükbirhayırişliyorum.—Mademkihayırlıbiriştir,öyleyseniçinbendensaklıy o r s u n ? —Cinayeto l m a m a k l aberaberbuişbiraileninmutluluğuna,felâketineilişikönemlibirsırdır.Kendimeaitolmadığıiçinaçığav u r m a ğ aizinlideğilim.—Buağızlarlabugecebenikarşınızdansavamazsınız.Neolduğunum u t l a k aanlayacağım.ŞemiBeyanlıyormusunuz,m u t l a k a . . . —M u t l a k ?—Evet.—A n l a t m a z s a mney a p a c a k s ı n ?—Merkezkomiserineb a ş v u r a r a kbizimevdegizlibircin a y e tişlenmekteolduğunuh a b e rvereceğim.Bendensakladığınızşeyibülbülgibizabıtam e m u r u n asöylemeğesizizorlayacağım. —Böyleşeyyapamazsın.Sennamuslu,vicdanlıbira d a m sın. —N a m u s l u ,vicdanlıbira d a molduğumiçinb u n uyapacağım. ŞemiBeyacayipyüzburuşturmalarıylebirsüredalgınd u r d u k t a ns o n r a :—B a b aSalâh,namuslu,vicdanlıbira d a m ı mdiyorsun.—E v e tdiyorum.B u n d a nşüphemiediyorsun?
K A D E R I NC I L V E S I197 —Buşatafatlısözleringerekligereksizyerlerdeağızdolusubirg u r u r l asavrulmasıkolaydır.F a k a tispate t m e kgerekince?... —İ s p a te t m e kgerekinceispatdaederim.Şemideminkindend a h aderind a h auzunbirdüşüncedens o n r a : —Peki,buh u s u s t asenitecrübeetmekisterim.Razımısın? —Bencetecrübeyelüzumyoktur.F a k a tm a d e m k iböylearzuediyorsun.Razıyım.Hazırım.—Busırrıöğrenincesenindeüzerineinsancabirvazifedüşecek.Buvazifeyiüzerinea l m a nşartıyles a n aişiaçabilirim.—Yapabileceğimbirşeym i ?—P e k â l âyaparsın.Bazenk a d e rinsanıbiru ç u r u mgibiçeker.A d a m ı nbasiretibağlanır.Dilitutulur.K a r ş ık o y m a y akendindekuvvetbulamaz.B ü y ü kbirteslimoluşlabuçekicigücekapılır.İkimizdebirsüresustuk.İçimdederecederecebüyüyenmeraksoluka l m a m azorlukverecekk a d a rciğerlerimişişiri-yordu. N i h a y e tŞemibeniilkdefag ö r ü y o r m u şgibiderinbirdikkatlegözleriniyüzümedikerek..—Teklifimikabulediyorm u s u n ?—N a m u s au y g u nolmakşartıyleediyorum.—Bub a k ı m d a neminoldiyorum.Birazbekle.Şimdigelirim. Şemibunlarısöylediveo d a l a r d a nbirineyürüdü.İniltihâlâaralıklısağnaklarlad e v a mediyordu.Şemibirkaçd a k i k asonrayiney a n ı m agelerek:—B u y u r u nşuodaya...Birerkahve,sigaraiçelim.Seniasılsırsahibiylegörüştüreyim.Sırsahibi...Oooo,işgittikçetuhaflaşıyor.BugaripsırrınŞemi'denb a ş k abirdem e ş r usahibimiv a r ?
198 K A D E R İ NC İ L V E S İ9 ,B E ŞaltıdakikasonraŞemi,u z u nboylu,zayıfbirdelikanlıileberaberodayageldi.Ünceonub a n aişarete t t i :—SalimİzzetBey.Vesonrabenionag ö s t e r e r e k :—EvsahibimizSalâhEfendi.Diyeg ü y aikimizibirbirimizetanıttı.A m abuçifteadb a n ahiçbirkimliksöylemedi.Kimolduğubiünmeyenh e r h a n g ibirSalimİzzet'lekarşıkarşıyaidim.DerinbirdikkatleSalimîzzet'isüzüyordum,lirif a k a tsönük,hülyalıikigöz,çalıkderisinininceliğiçenekemiğiningirintiçıkıntılarınıcanlandırıyor.Gençliğiner a ğ m e nşakaklarındaçukurlargörünüyor.B u r u nk a n a t l a r ıgenişveçokçakabarık.Busolukyüzüzerindekaşlarınikigenişkıvrıntısıhüzünlübirheybetalıyor.Dudaklarınınü s t ü n d ebirçimdikbıyık,dişlerdüzgün.Sinirli,kuruntulu,azgınşehvetinind ü ş k ü n übirdelikanlı. Onubenböylekeşfettim.Şemiilehacıdan,h o c a d a nadamlargörüşmezya...Bugecekikadınferyatlarınınşehvetleilgilibirm a c e r adolayısıylek o p t u ğ u n ahiçş ü p h e mkalmadı.Sırrıörtenperde,sahibinineliyleşimdik a r ş ı m d akaldırılacaktı.SalimizzetBeyyorgun,kararsız,endişeübirbakışladalgınd u r m a k t a keniŞemiböyleolaylarınpîri,ü s t a d ıolduğunugösterirbircerbezeile:—S a n aaçacağımızsırrıanladıktans o n r aüzerinedüşecekinsanlıkvazifesiniy a p m a y asözverdindeğilmiSalâhEfendi?—E v e tverdim.Lafımıgeria l m a m .—Karşıkio d a d ab a ğ ı r a nh a n ı mBeyinannesidir.—Neoluyor?Üzerindeıstıraplıbirameliyatmıyapılıyor?—Doğuruyor.Zihnimbirdenaltü s toldu.SaMmîzzetBeyenazındano t u z u n d avar.Onunannesienaşağısıellisiney a k ı nbirkadınolacak.B uy a ş t ad o ğ u r a n l a r aseyrekr a s t l a n ı rdiyeüm.F a k a tbuyaşlıkadınniçinevinder a h a tr a h a td o ğ u r m u y o rdabupek
K A D E R İ NC İ L V E S İ199tabiîhadiseyib u r a d aferyatlarınıb o ğ a r a ksırlariçindegömmeğeu ğ r a ş ı y o r ?Yaşınıngeçkinliğiner a ğ m e na c a b ababasızçocukmud o ğ u r u y o r ?Böyledeolsaihtiyarbirkadınınbupekacıklısırrıoğlunaa ç m a kz o r u n d ak a l m a s ıvedelikanlınınbuk o r k u n çfaciayıgizlit u t a r a ky a r d ı me t m e kzorunluğunuduyması...A n aiçindeoğuliçinhazmedilmesihiçdekolayolmay a nb ü y ü kbirfelâket...Ailed r a m ı n ı nbirinciperdesiaçılıyordu.Aktörlerdenikisikarşımda,enönemlisanatçıdaiçerideinliyordu.Bugerçekk o n u n u nhenüzbaşlangıcındaîdim.B a k a lımd a h anelerduyacak,nelerişitecek,nelergörecektim.?Bugizlişeyleriöğrenmeklenedenbenbuolaykişilerinekarışmışo l u y o r u m ?Yavaşy a v a şseyirciliktenkendimindesahneyeçıkacağımıdüşünerekhafifbirheyecand u y u y o r d u m .P e kn a m u s s u z c abirm a c e r a y abenzeyenbuiştebenîmn a m u s u m d a ny a r d ı mistenmesinedeşaşıyordum.Biraralıkü ç ü m ü zdeacayipbird u r a k l a m ageçirdik.Açılacaksırrınderinliğiniiskandiledergibik a r ş ı m d a k ü e r i nikisidegözgözegeldiler.Fenalığıb a n aağırağıraçmak,h a z m e t t i r eh a z m e t t i r ey u t t u r m a kiçind u r g u nbakışlarlak o n u ş u y o rgibiydiler. N i h a y e tSemisamimîbirbakışvetatlıbirsesle:—AzizimSalâh,gerçekd r a m l a rsahnelerdeo y n a n a n l a rdeğil,aüelera r a s ı n d aörtülükalanlardır.M a d e m k işartımızıkabulediyorsun.S a n ah e rşeyiaçıkçaanlatacağız.D ü n y a d ı rbu,h e rt ü r l üolaylarolur.Gafilo l m a y a nhiçbirşeyeşaşmaz.Şimdibiziiyidinle...Titrekseslecevapv e r d i m :—Dinliyorum.—K a r ş ı n d a k ibı*S a ü mîzzetB e ymemleketimizdemilyonert a n ı n m ı şünlüîzzetD i n a r ìEfendininoğludur.BudoğacakçocuğunD i n a r ìEfendidens a k l a n m a s ıgerekiyor.—A c a b aşey...Şey,y a n iEfendikarısınıngebeolduğunubilmiyorm u y d u ?—H a y ı rbilmiyordu.—Ohaldeçocuksağsalimd ü n y a y agelirseneyapacaksınız?M a s u m uyokmuedeceksiniz?
IM&SHBBKBBBSHBBBMt 200 K A D E R I NC I L V E S I—Allahsaklasın.Tabiîböylebircinayetiirtikâpetmeyeceğiz.Çocukyaşayacak.F a k a taileadımtaşımayacak.—Niçinçocuğubabasındangizliyorsunuz?Niçinzavallımilyoneribabalıkşerefindenm a h r u mediyorsunuz?—Sorularındaşimdilikbuk a d a rileriv a r m a .Yavaşyavaşsonrah e rşeyianlarsın.—»Bennesebeple,nesuretlebuişekarıştırılıyorum?—D a h anedemekistediğimizi,maksadımızısezmedinmi?—Hayır.—Çocuğus a n ateslimedeceğiz.B e nşaşkınlığımdaneskim e k t e pçocuklarıgibiönea r k a y as a l l a n a r a k : —Nem ü n a s e b e t ?Bunasılolur?—P e k â l âolur.Milyoneroğluz ü ğ ü r tbirçocukdeğildir.Gelirgelmezkucağınızıkendiağırlığıncap a r ailedolduracak.—Evimizdegebeyok.K o n uk o m ş ubuçocuknemizdîr?N e r e d e nçıktıdemezlerm i ?—A d a msende...D ü ş ü n d ü ğ ü nşeyebak.O n abintürl\";kulptakılabilir.S a n açocukdeğil,onbinliralıkbiri r a tveriyoruz.Odan a m u s u n d a n ,vicdanındançocuğaiyib a k a c a ğ ı n agüvendiğimiziçin...Birdevletek o n u y o r s u nB a b aSalâh,birdevlete...Böyleşeyenazlanılırmı?Böylebirmutlulukk u ş u n uyuvasınakimkabuletmez?İçimden:«Zavallımutlulukkuşu,a n ab a b aşefkatigörmedenaileocağındanbirkediyavrusugibisokağaatılıyor,»diyordum. Bubirdenbirenekabulnedereddedilebilirbirteklifti.Çokd ü ş ü n m e kveailemlek o n u ş m a kgerekti.F a k a tyazıkki,benbuçapraşıkişinneolduğunubilmedenkabulesözvermiştim.Bu,benimsadeaklımlaanlaşılır,çözümlenebiürbird a v adeğildi. B a n aBelediyenink a d r odışıadsızbirçocukverecekler.Kucağımıp a r ailedolduracaklar.Kimseyeboşyerep a r avermezler.S o n r a d a nkimbilirbaşımanebelâlarçıkacak?B u n d apekok a d a rb ü y ü knamussuzlukg ö r m ü y o r u m .Fak a töncesivesonukaranlıkd u r a nbumeseleninşeklinipekkarışıkbuluyorum.İzzetDinarıEfendininçocuğuniçinkendisin-
K A D E R İ NC Î L V E S t20] densaklanıyor?Acabao r t a d akarışıkbirm i r a smeselesimiv a r ?Mirasçılaro r t a y ayenibirdölç ı k a r m a kmıistemiyorlar?H a y d ionlarböylebire n t r i k açevirmekmelûnluğundabulunsunlar,gebekadındoğacakçocuğunadsızolarakailedenkovulm a s ı n anasılrazıoluyor?Bircinayetişlergibisesinikısarak,şöhretitemizolmayanyabancıevlerded o ğ u r m a y ıkabulediyor?B e nsağlam,temizbirişegirmiyorum.Allahs o n u m uhayıreyleye.Karışıksırgittikçezihnimdedalb u d a ks a l m a y abaşladı.S o n r aünlüvezenginîzzetD i n a r ìEfendiyid ü ş ü n d ü m .Bua d a mseksenlikvar.Efendininhâlânesüyetiştirebileceğiben-Ceşüphe'i.F a k a toy a ş t aihtiyarlarınçocuklarıolmasıbüsbüt ü nolmazbirhadisededeğil.E m s a l içokvar.B e nmeseleninbiraydınlığaçıkary a n ı maradıkçab ü t ü nb ü t ü nbilinmezliğinkaranlıklarınadalıpbunalıyorum.B a n abirdüziyek a h v eü s t ü n ekahve,çayü s t ü n eçayvesigarai k r a mediyorlar.ŞemiileSalimîzzet,ağrıçekenhanımınd u r u m u n d a nh a b e ra l m a kiçinkısaaralarladışarıçıkıpçıkıpo d a y adönüyorlar.B a n ak u c a kdolusup a r agetirecekzavallıçocuğundür.yayaçıkmasınıbekliyoruz.Şimdikadınınkurtulmasıyleaşağıyukarıbendeöteküerk a d a rilgiliyim.Kısmetliçocukp a r a d a nb a ş k a -acababizimeved a h anelergetirecek?K a y n a n a mbuişeçokm e m n u nolur.Çünküh e rg ü ny a v r u n u nk a y n a y a c a ksütündenbirb a r d a kolsunçalariçer.F a k a tk a r ı m l akızk a r d e ş i mnediyecekler? BiraralıkSalimîzzetBeyleo d a d aikimizyalnızkaldık.Milyonerinbugençvarisi,s u r a tçatık,gözlerdalgınd u r m a d a nağzınag ö t ü r ü pgetirdiğiikip a r m a ğ ı n ı narasındakisigarayıt ü t t ü r e r e kodayıd u m a n aboğuyordu.Aramızdakiyabancılıkboşluğunud o l d u r m a kiçinisteksizisteksizbirikişeyk o n u ş m a y auğraştık.H e m e nlakırdıyinesöndü.K a r ş ıkarşıyageçipşöylebirk o n u ş m ahavasıy a r a t a m a dık.Nebenonunmeşrebinibiliyordumnedeobenimzevkimi,ahlâkımı...D u r u mböyleoluncanek o n u ş a c a k t ı k ?Fazlaolarakdaiçindebulunduğumuzd u r u mvey e rhiçbirtatlık o n u ş m a y aelverişlideğildi.Buişinucundabizep a r avardı.F a k a tbubilinmezbirfe-
www.cizgiliforum.com enginel
202 K A D E R İ N C I L V E S I lâketlekarışıku ğ u r s u zbirkazanç,gibig ö r ü n ü y o r d u .P a r a y ıb o ş u n aalmayacak,kimbilirnedertlere,acılarau ğ r a y a c a k t ı k ?B a ş ı m abüyükbirlütufbiçimindeaçtığıbum a c e r a d a nö t ü r üŞemi'yekızıyordum.F a k a tk a p a n at u t u l m u şgibiydim.Herifina r k a s ı n d a nbirazsöylenmekiçindedimki:—BuŞemiBeynet u h a fa d a m . . .T u t t u r d u ğ umesleğiylesöza r a s ı n d abazıbazıiftiharak a d a rvarıyor...jTanhşbirşeysöylemişimgibiSalimizzetbenidik,kızgınbirbakışlabirsüresüzdüktens o n r a :—ŞemiBeyt u h a fdeğilçokciddîveiyibiradamdır.Mesleğiyleiftihare t m e k t ehakkıvardır,dedi.Busözlerüzerinebirdenbireyüreğimdebirtiksintikaynadı.Ned e m e k ?H e rdiyardanefretedilen,h o şgörülmeyenböyles a n a t l a rartıka r a m ı z d amakbul,geçerlibirmeslekolarakmısayılıyor?Sayılmalıdır?Kendimi u t a m a d ı m : t—Beyefendi,affedersiniz.Yasizinfikrinizibenimk a i mk a f a malmıyorv e y a h u tki,benimsöylediklerimisizanlamıyorsunuz. —M e r a ketmeyiniz,anlıyorum,anlıyorum.E s k ikafalarınidrakinesığmayacakbazıyenifikirlervardır.Sözişteb u r a d açatallaşıyor.Sizazıcıkileriyegitmedenbenbirazgeriyedönmedenm ü m k ü ndeğilbirbirimizianlayamayız.—B e nzannediyorumki,ŞemiBeyletanışah,böylebirşerefeerelieskiyerimdedeğilim.E p e yilerledim.—Sizebelkiöylegeliyorama,affedersiniz,h â l âyerinizdesayıyorsunuz. —Ohaldelütfensizbirazgerileyerekşuyenigerçeği,şuyenifikirlerib a n aanlatınız.—ŞemiBeyeskizihinlerink a v r a y a m a y a c a ğ ıb ü y ü kbiradamdır. —Bizdebüyüka d a mdeyinceçoğunluklayerinibeğenmişbalkabağıgibienineb o y u n aserpilmişdevyapılıkimseleranlaşılır. —Vücutb ü y ü k l ü ğ ü n ük a s d e t m i y o r u m .—A r a m ı z d ab a ş k at ü r l üb ü y ü ka d a mpekgöremiyorum.BudeyimiŞemigibilerh a k k ı n d akullanmakküfürdür.Buid-
K A D E R I NC I L V E S I203 diamkesindir.Hiçbirz a m a nsözümdend ö n m e m .Ved ü n y a d ahiçbirm a n t ı kvekuvvetdedöndüremez.—ŞemiBeyisizyanlışanlamışsınız.Fikrinizidüzelteceğim. —T e ş e k k ü rederim.—Bua d a mbua k ş a mbenib ü y ü kbirfelâkettenk u r t a r ı yor. —B ü y ü kbirücretle.—Pekia m abenmilyonversemo n u nb a n aettiğiiyiliğibirbaşkasınay a p t ı r a m a m .Ç ü n k ügizlilikleriçindegizliliklervar.—Yanisırlariçindesırlar?.—Evet.Böylebirz a m a n d akimeaçılabilirsin?N a m u s s u zdolandırıcıa d a m l a r ıböylebirailesırrınao r t a kettinmisonraseniyiyimyeriyaparlar.Sırrıaçığavuracakları,ortalığayayacaklarıtehdidiyleyoldukçayolarlar.İ ş t eŞemiböyleönemliişlerinehlidir.P a r a y ıbirk e r ealır.S o n r ab ü t ü nn a m u s uilevicdaniyleh a r e k e teder.A m a nAllahımnelerd u y u y o r u m ?Bilmemnasılbirmelûn-lukvee n t r i k aileb ü t ü naileh a k l a r ı n d a nm a h r u medilmesidüşünülen,h a z ı r l a n a nbirm a s u m u naleyhindekicaniceoyunlarınnamuslucaidareolunduğunuişitiyorum?H a y r e t t e n ,nefrettengözlerimb ü y ü d ü .Ağzımaçıldı.Buk ü s t a hfelsefenina t a kfilozofunabakakaldım.SalimîzzetBeysinirlerimingerildiğini,dimağımınisyanınıanladı.Elindekisigaranınkülünüağırbirdüşünceilet a b a ğ asilkeleyerekb a n abaktı.H ü z ü n l übîrgülümsemeile:—B a ş k ab a ş k az a m a n l a r ı nadamlarıyızSalâhEfendi.Aramızdakigörüşayrılıklarına,aykırıfikirlereneşaşmalıyıznekız-malıyız.Buanlaşmazlığıo r t a d a nkaldırıpanlaşmalıyız.Sessiz,ü z ü n t ü l üveümitsizkaldığıyerdegeçmişsusmalı,geleceğidinlemeli.B e neskizihniyetleyenisindenveŞemiBeyininsanlığından,özeld u r u m l a r d a ,gizlimeselelerdekim a h a r e t i n d e nsözetmkistiyorum.—Affdersinizözeld u r u m l agizlimeseledeyimindenbenbirşeya n l a y a m a d ı m .—Efendi,b i r t a k ı mbelediyeileügilivemedenîmeselelervardırki,evetmeselelerveişlerv a r d ı rki,b u n l a rhayatımızda
204K A D E R İ NC Î L V E S !büyükbiryert u t a r l a r .Önemlibirroloynarlar.F a k a thepimizinyeniğiveâciziolduğumuzbu şlerdenisöze t m e kçokayıptır.Vebunlarıidareedena d a m l a râlemingözündeh o rgörülür,ayıplanırvemelunolurlar.Meselâgenelevcilikçoknefretedilenbirsanattır.B u n d a nyavaşseslelafederiza m aihtiyaçlarsırasındafırınlardansonragenelevlergelir.İ n s a n l a rmanevîyöndeniğrenirg ö r ü n d ü ğ übuyerleremaddîb a k ı m d a nok a d a rdüşkündürler.Kalpleriyleok a d a rbağlıdırlar.Birgenelevm ü d ü r ü n ü ngöreviinsanlığahizmetaçısındanbirh a s t a n e ,birt ı m a r h a n eidaresindenpekayrılmaz,i n s a n l a rh a s t a ,deliolduklarıgibişehvethırsıyledemalûldürler.Hastalık,deliükonao r a n l ad a h asınırlıdıra m abuötekimarazınsaldırısındank u r t u l a nh e m e nbirfertyokgibidir,insanlıkbaşt a nbaşab u n u nistilâsıaltındadır.Genelevei,müşterisinebirü c r e tkarşılığındaoda,yatak,kadın e d a r i ktediyor.Veonuola-•bildiğik a d a rm e m n u netmeğeuğraşıyor.O n u ninsanlığabubüyükhizmetiniçiniğrençveayıpsayüıyor?H e rmedenîmemleketnüfusununm i k t a r ıo r a n ı n d aböyleevlerinaçılmasınamüsaadeediyor.Çünkübubirihtiyaçtır.Bus a n a t ahiçtenezzüledenolmasah ü k ü m e tböyleevleriidareedecekkimselerbulm a y avebelkideyetiştirmeğemecburdur.Genelevlerkaldırılırsacinayetlerveailefacialarıa r t a r .Kanlarınınateşinisöndüre-meyenazgınlaro r a y ab u r a y asaldırırlar.Bahçelerde,viranelerde,s o k a k l a r d aapaçıkrezaletleret a n ı koluruz.Gerçekböyleikengeçenlerdevilâyetlerinbirindenbirp a t r o nistenildi.Ortalıktabirnefret,biröfke,birtiksintivehiddettufanıdırpatladı.Kıyametlerkoptu.Kendimcebuikiyüzlülükten,bilgisizliktenvebasitgörüşlerdendoğan,d ü ş ü n ü l m e d e nk o p a np a t ı r t ı d a nb a ş k abirşeydeğildir.B u g ü ngenelevlerdemodern,sağlıklı,fennî,medenî,eğitimkurallarınau y a rbiridareyegücüyetenp a t r o n l a rbulunsafenamıolur?Meselâöylebirp a t r o nkkevindesilahlımüşterikabulelmiyor.içkiyeizînvermiyor,içeriyeh a s t am ü ş t e r ialmıyor.Sermayelerinib ü t ü nilletlerdenuzak,tertemizbulunduruyor.Evdi'h e rbirşeyo n u nsorumluluğualtındacereyanediyor.Böyle
K A D E R İ NC İ L V E S İ205 biristekvedileğekarşıkızıyor,isyanediyoruz.Niçin?Çünkübudoğruvegereklişeyirezaletsayacakk a d a rfikircegeriyiz.E u n uayıpkabulediyoruz.Ohaldedoğruolan,yapılabilirolannedir?Hangisidir?Bırakalımm ü ş t e r isilâhıylegelsin.Sekizonk a d e h t e ns o n r açeksinvursun.D ı ş a r d a nhastalıkgetirsin.İçerd e nonulmazdertler'alsıngötürsün.Bus a n a tiçinhastabakıcılargibidirektörleryetiştirmekayıpdeğilgereklidir.VeAnadolu'dab u n ah e rşeydenziyadeihtiyaçvardır.Nelerd u y u y o r u mbubirkaçsaatiniçinde?Yaşadığımyıll a rk a d a rbirö m ü rd a h ageçirmişgibiyim.Ç ü n k üyaşımınbuyılmakadar,kerhaneciliğinbudereceh a y ı r hveinsanlığayararlıbirs a n a tolduğunubilmiyordum.İşitmemiştim.S a ü mİzzetBeyok a d a riçdenvetatlısöylüyorki,but ü rp a t r o n l u kiçinbiryarışmaaçılsa,insanınh e m e nbirdilekçeilebaşvuracağıgeliyor.Şimdiikimizdesustuk.Derinbirdikkatlebakışıyorduk.Ob a n afazlaaçılmışo l m a k t a nepeycebirpişmanlıkd u y u y o rgibiydi.Ben,buk a d a röğülens a n a t t a nkendimebirşeybulaştırm a k t a ntitriyordum.iN i h a y e tS a ü mİzzetB e y :—ŞemiBeydensonrasizedet e ş e k k ü rborçluyum.Çünkütabiibirü c r e tk ŞÜığında a rf a k a tdoğacakçocuğubirb a b agibibüyütmeyesözveriyorsunuz.T e ş e k k ü rvehizmettebeniŞemi'yeyardımcıy a p a r a ksuratımabiravuçç a m u rsıvadı.10 BUt e ş e k k ü r ekarşıt e ş e k k ü r . m üedeyim,isyanmı?Bunudüşünürkenkarşıkiodadanbirferyattırkoptu.Çokacıbir'oryat...S o n r aevbirkaçd a k i k aderinbirsessizliğevardıver k a s m d a nŞemiodakapısındang ö r ü n e r e k :—Beyefendi,müjde....Hanımefendikurtuldu.Biroğlumuzldu.
206 K A D E R I NC I L V E S IBum ü j d ekimeveriliyordu?Oğlumuz?...A r t ı kohepimizinbirp a r ç aoğluydu.Çokbabalıf a k a tgerçektehiçbirbabaa d ı n anisbetiolmayanbukötülenençocuğund ü n y a y agelmesindensevinecekveyayerinecekbiriv a r s aodabendim.Obirmutlulukveyabirfelâketsesadecebenimzavallıbaşımageliyordu.Hanımefendikurtuldu.A m agalibabud a k i k a d a nitibarenderdet u t u l a nbendim.Oaralıks o k a k t abirotomobilinejderhanefeslerindensonraeviniçindeküçükbirg ü r ü l t üd a h aoldu.Öncesilindirşapkalıkocabirherif,a r k a s ı n d aelindeiribirç a n t aileVortikodadaniçeriyegirdiler.BuherifbirE r m e n iebeimiş.A m a nnemeşey a r m a s ıkork u n çbirebe.Çocukd o ğ m a kdeğil,sözümmeclistendışarı,insanınçişigelseb u n u nsuratınıgörüncegerikaçar.T e l â ş t a ndilidolaşarakVortik:—Efendim,mösyöLod o k t o r udevletlihanelerindebulamadım.G e n çhizmetçiMiryam'ıbuldum.Efendinnerededirdeyisorduysam,onerdeolur?Yineçocukd o ğ u r t m a y agitti.Sanırsınki-bua y l a r d ab ü t ü nİstanbulkuluçkadadır.D o ğ u r a ndoğur a n adeyicevapetti.Sekizyeretelefonettik.V a ybabasınıncanına.D o k t o r u m u z d a ncevapalmakm ü m k ü ndeğildir.B u n d a nçıkmışöteye'gitmiş.Ondançıkmışd a h aöteyegitmiş.Ondançıkmışd a h aöteyevarmış.N i h a y e teferdimsekiztelefonborus u n aüflediysek,seksenkapınınçıngırağınıçektiysekzahmetimizboşunagitmedi.D o k t o rB a r t amyan'ık ö k ü n d e nyakaladık.Akoşörlükkazançlısanattır.Bud ü n y a d ah e rişinbirtatilivardır,i ş t eyalnızbuişd u r m a zişte...D o k t o r : —-H a y d ioğlumsusolartık.Gitişine.Bizb u r a y alâfetmeyegelmedik.H e m e nvazifemizebaşlamalıyız.ŞemiB e y :—Doktor,sizez a h m e tverdik.Çokteşekkürlerederiz.D o k t o r : —D u r u n u zbakalımefendim,d a h at e ş e k k ü r ü nyeriyoktur. ŞemiB e y :—Efendim,teşrifinizdenbirazöncebiroğlumuzoldu.
K A D E R I NC I L V E S I207 Bum ü j d ekarşısındaağzıbirsüreaçıkkaldıktans o n r aB a r t a m y a nbirhaykırışsalıverdi:—Nedeorsunefendim?Oişoldubitti?Şemi: —E v e tkurtuldu.D o k t o r : —Ehiştevallahib u n am e m n u nolduma m afevkalâdem e m n u n l u kduydum.Şemi: —E k s i kolmayınız.D o k t o r : —Çocuğumuzanamızıncinsindendir,y o k s a mbabamızm-ndendir? Şemi: —Oğlan.D o k t o r : —Vayk e r a t a .Bengeloorumdeyid u y d u y s aaltıkiçerdeoturmadı,k o r k u s u n d a nh e m e nd ü n y a y açıktı.Şemi: —Evet,evetsizdenheleç a n t a m z d a k idemiraletlerdenk o r k t udah e m e ndışarıfırladı.D o k t o r : —D e m e ka y a k l a r ı mkademligeldi?Şemi: —E v e tayağınızu ğ u r l ugeldi.Zavallıkadınuzunz a m a nveçokşiddetliağrılarçekti.Pekzorkurtuldu.D o k t o r : —M a d e mki,b u r a y a c a kgeldim.Valdeyiveçocuğubirkeregöreyim.Yenid o ğ u r a nlohusab ü s b ü t ü nk u r t u l m u şdeğildir.Verecektıpçagizli«konseylerim»vardır.Şemi,B a r t a m y a n ' l ab e r a b e ro d a d a nçıktı.D o k t o r u nönemlicebirviziteıhake t m e kiçingösterdiğibufazlag a y r e t ebizSalimİzzetBeyleg ü l ü ş t ü k .—Yabana d a m ıgibiiriy a r ıbirherif.Bunasılakoşörolur? B e n : —Ayıpençesigibiellerivar.
208 K A D E R İ NC İ L V E S İ—F a k a tçokmethederler.B u n u n l abirliktebenü n ü n ü nbirkısmınıdaşarlatanlığınabağlıyorum.—Bendeöylegörüyorum.D o ğ u r a c a kkadınölürseAllahöldürmüşolur.Kalırsad o k t o rk u r t a r m ı şsayılır.Bizböylek o n u ş u r k e nŞemiiled o k t o rdöndüler.D o k t o rreçetey a z m a kiçinkâğıtk a l e mhazırlarkençenebazlıktand>agerid u r m a y a r a k :v—E v e tefendimçoksıkıntıçekmişler.Zavallıkadınçokyorgundüşmüş,ilköncem«Prezantasyon,pelviyendüanavan»olmuş.Yaniçocukb a c a k t a nvea r k aöndeolduğuhaldegelmiş.S o n r a mu ğ r a ş ı r k e nE b eH a n ı mbupozisyonukaçırmış.«Bre-z a n t a s y o ndölelogos»yaniy a v r usolk o l u n d a ngelmiş.Çokt ü r l üişlerolmuş.Neisembenb u n d aolaydımhanımıok a d a rbağırtmazdım.Çokşükür,çokş ü k ü rgebek u r t u l d uya,bizonabakalım.ÇünküE b eH a n ı m l a rbazanöyleişlerederlerki,nediyeyim,altıkötesinidimesemd a h aiyiolur.Salimizzetörtülübiralayt a r z ı n d a :—Doktor,siziçokmethediyorlar.Mesleğinizdebirinciimişsiniz. —Eksikolmasmlar.Bugünedekbinlercek a r ıdoğurtmuş u m .(Şahadetparmağıyleo r t aparmağınıbirbirineyapıştırıpgöstererek)Buikisinih a d d i mc i m a y a r a kdelikteniçerikoyun-cakkapalıyerdenev a rneyok«hıp»deyiağnarım.Lohusamızpekgençtirzannederimyirmisindeyok.ilkidirdegayetle«Nevroz»yaniasabibirkadındırda...D o k t o r u nçenesiyleb e r a b e rreçeteninüzerindekalemtut a nelideoynuyordu.F a k a tbenimzihnimfenahaldekarıştı.SalimizzetBeyinannesi,henüzyirmiyaşındaolmasın?...Acabayanlışmıanladım?Hayır.K o c ad o k t o rok a b adiliylekelimeleriöylebirbirindena y ı r a r a ksöylüyorduki,böylekuvvetli,k o b a tbirhecekarşısındahiçbirkulağınyanlışanlamasınaihtimalyoktu.Çocuğuaileyekarıştırılmayacaklohosah a n ı m ı nyaşıyirmidenazolduğunuöğrenmeklebiryenim u a m m a n ı nd a h aiçinegirmişoldum.Efendiseksenlik,h a n ı monsekizlik.İ ş t ebuikibelliolandanbirbilinmeyenkeşfedilecek.O r t a d aşimdiböylebird u r u mvar.
K A D E R İ NC İ L V E S İ209 Çocukk i m i n ?H a n ı m ,kasaplıkbuzağıd o ğ u r a ninekgibiyavrusunubırakıpgidecek.BuçocuğunizzetDinariEfendiilehiçbirilişkisiyok.Bukesinlikleo n u nvarisideğil.D o k t o rreçetesinibitirdi.L o h o s aüzerinebirçoktavsiyelerdeb u l u n a r a kilâçlarınkullanışşeklinianlatırkenbenhepbugizlid o ğ u r m abilmecesininkaranlıkyönlerinikeşfeuğraşıyordum. Çocukk i m i n ?izzetD i n a r iEfendiçoki h t i y a rf a k a tkendindeaşılamakudretik a l m a m ı şolduğunubilemeyecekk a d a rb u n a m a m ı şolmalıki,onufuzulib a b ay a p m a ğ amuvaffakolamayacaklarıiçinbugizlidolapdönüyor.Çocukbirbaşkasından,biryabancıdanBun?ş ü p h e myok.Bugizlid o ğ u m d a nihtiyarDinari'yehiçbirşeysezdirmeyecekler.F a k a tü v e y a n a s ı m nbuvicdanyakıcıhıyanetineSalimİzzetnasılt a h a m m ü le d i y o r ?Ohhayır,t a h a m m ü ldeğil,bunamuslekesininkapatılmasıiçinb ü t ü nruhuileonayardımediyor.A k l ı m aöyleşeylergeliyorki,insanlığımdansıkılıyorum.Derinbirm e l a n e tk u y u s u n u nönündeyim,içineb a k m a kistemi-,yorum. • L o h u s adöşeğindeikig ü ny a t t ı k t a nsonragençkadınıkapalıbirotomobillegötürdüler.Ağzındabiremziklekundağıbiteteslimettiler.Kucağımızınp a r ailedolacağıhususundakivaadleritepemizdeo y n a n a npokerinblöflerigibiboşaçıktı.Şimdilikh e rayverileceğiteminatıyleelimizeellilirat u t u ş t u r dular.,-K a y n a n a mp a r a n ı nbuk a d a r ı n adaçoksevindi:—Bird a m l açocuk.Gündekaço k k asütiçebilir?Benhe-lo pettim.G ü n d ebirbuçukliradanfazladüşüyor.Yarımlirasınım a s u m ah a r c a s a kötesibizekalır.Böylezamandabukadarbirirat .alabilmekiçinkaçbinliralıkbirakaramalikolmalı.İzyavruyub a n averiniz.Emziğine,bezine,herşeysinebengUlgibibakarım..K a çt a n eçocukb ü y ü t t ü m .Bunamıbakarria-î1!
210 İs,>.i / E R t NC İ L V E Sİ yaeağun?EvlâtyetiştirmesiAllahaibadetvekullarabüyükİmiyihktn.Kimint o h u m uolursaOlsun.N e m egerekbenim...Tanrımcanverip'bumeleğid ü n y a y ag ö n d e r m i şya...Ötesibizimnemizeg e r e k ?•• • K a y n a n a myalansöylemiyordu.Evdekikadınlarıniçindeçocuğaeniyibakacakoidi.Buişdekig ü n a hvet a m a h ıolsaolsainsafsıziaşememurlarıgibim a s u m u nsütünü'y a r ıyarıya,pay.aşmakolabilirdi.Çocukb i z e ^ b d u H a n ' ı n 'oğluHikmetkünyesıyleteslimolundu.İşbirazhokkabazlıkacelesinegetirildi.T a y i nedilen-elli;iraaylıksözdenibarettir.Buücretivermediklerig ü nbiznediyevekimdenned a v aedecektik?İ n s a nevdeb ü y ü m ü şbirkediyavrusunubileg ö t ü r ü ps o k a ğ aa t a m a z .Eizbirkereçocuğakendioğlumuzgibiısındıktansonrao n d a na y r ı l a m a y a c a k ,ün cüverilsedeverilmesedeb a k m a ğ am e c b u rolacaktık.Bizimbrsaflığımız,buy u m u ş a kyürekliliğimizianladılarsanırını.Bitmilyonerinkünyesinekaydedilmesig e r e k e nbirçocuğakendikıtk a n a a tnafakamızdanbirhisseayırmak,bilmembugülünecekveyaağlanacakbirşeymiydi?Ailecebirodayat o p l a n d ı k . - K a y n a n a mkucağındakikundağı ; »Kışkışkışlarla.;sallayrako r t a y açıktı.H e pbirerdefayaklaşaraky a v r u n u nkıpışkıpışgözler,b u r u şb u r u şminimi-\"hidudacıklarlamemea r a y a nm a s u myüzünebaktık.K a y n a n a mgözlerinik u n d a k t a n , a y ı r m a y a r a k :—Vallahikendimd o ğ u r m u ş u mgibibum a s u m c a ğ ı z aısın-dım.•—Haminne,senartıkdoğurabilirmisini?Ben: —C a n ı msözbirkerea ğ z ı m d a nöyleçıktı.Diyelimki,kızımd o ğ u r m u şolsun.Yavrucağızıa n a s ı n d a nnasılayırdılar?Aklımageldikçeyüreğimk a nağlıyor.Ben: —Nasılayırdılar?K a y n a n a m : —Kundağıaltk a t agetiripbizeteslime t t i k t e nhemenbirçeyrekk a d a rs o n r at e k r a ry u k a r ıistediler.B e ndeartıkyiı
www.cizgiliforum.com enginel
K A D E R I NC I L V E S I211 zümükızdırarakhizmetçininarkasınadüştüm.L o ğ u s a n ı nodasınaçıktım.Bilmemnasıloldu?Birş e ydemediler.L o ğ u s aöylegenç,öylegüzelki,ş a ş ı r a k a h m .Resim,resim...Lokmanhekimb u n ugörsek i m s e y esalıkvermedenhemenhapdiyekendisiyutar.AUahö ğ m ü şy a r a t m ı ş .Onekaş,onegözler tarifedemem.Loğusalıkrahatsızlığıylebirazrengisolmuş.Haniyeçiçekliktegülnasılsolar?Vallahiöyle...Busolgunlukdaayrıcayüzüneb a ş k abirgüzellikvermiş.H e mdeçokterbiyeübirtaze.Anek a d a rolsak i b a ra d a mkarısı...Birdenbirebenigörüncehemenyadırgayıpd a :«—Asenkimsin?O d a m aniyegirdin?»gibimuamelelerekalkışmadı.H e mçokzarafetli...Hiçs o r m a d a nbenimkimold u ğ u m uanladı.Mahzunm a h z u n :«—H a n ı m ,dedi,buçocuğasizbakacaksınızdeğilmi?»Bendesesimitatlılaştırarakcevapv e r d i m :—E v e tküçükh a n ı mefendimiz...O: «—Sîzinnamusunuzu,insanlığınızı,terbiyeniziçokmethediyorlar.» —Okendiinsanlığınız,terbiyenizefendim.—H a n ı m ,ayıplamayınız.D ü n y a d ı rbu...İ n s a n ı nbaşınahert ü r l ü s ügeliyor.K u n d a ğ ıkucağınaaldı.M a s u m u nyüzündeny a n ay a n abir-açdefaöptü.Gözlerindenkedery a ğ m u r ugibiy a ş l a riniyor-u.Tuhafr a s t l a n t ıoa n d açocukdaa ğ l a m a ğ abaşladı.İkisininözyaşlarıbirbirinekarıştı.Bilmemkineo l u y o r d u ?Buanağulartıkbirbirlerinihiçgörmeyeceklermiydi?Allahımniçin?T ı k a n ı r c a s m aateşliveacılısonbiröpüşlekundağıb a n aa t a r a k : «—Ahh a n ı ma h . . .Y a v r u c u ğ u m u nyüzünüb a n ahiçgös-rmemeliydiler.Birkeregördüm,k a n ı mkaynadı.Şimdiminiİniağzıylenefesalanbumelekd a h adün s i n i mİv ü c u d u m d a nptu.C a n ı m d a nayrıldı.Kanındakisıcaklığınıb e n i myüreği-Inateşindenaldı.Onug ö t ü rartık.Zaafımbirkered a h aüs->ııgelirseb u r a d akalırım.Biryeregidemem.Bazıkimseleringönüllerihoşolsun,namuslarık u r t u ' s u n
212 K A D E R İ NC I D V E S İdiyebuişböyleoluyor.İnsanlarınkanunlarındakiadaletianlayınızartık.Benim,babasınınveötekilerinh a t avegünahlarınıncezasınıbum a s u mçekecek.OnuönceAllahasonrasizee m a n e tediyorum.Zavallıcığıgelipgörmekbenimiçinbircür ü m . O n u niçinbirlekeolmadığıgünyinegelipHikmet'imiböyleöpeceğim.F a k a thanım,öylebîrg ü ntasavvuredebiliyorm u s u n u z ?insanlarınzalimdüzenlerib u n ahiçm ü s a a d eederm i ?H a y d ihanım,haydi...Meleğiuçur.»K u n d a ğ ıhemenb a ğ r ı m ab a s t ı r a r a kkaçırdım.A r k a m d a nh ü n g ü rh ü n g ü ranası;kucağımdabangırbangıryavrusuağlıyor.Bendeartıkgözyaşlarımıt u t a m a d ı m .Selrevaniçindeb u r a y ageldim.Yedig ü nlohusalığmıt a m a m l a m a d a ntazek a d ı motomobilleaşırdılar.Şimdibuçocukağladıkçabenok a d a rfenaoluyorumki,anasıdabirazötedegözyaşlarıd ö k ü y o rsanıyorum.Bunasılsır,bun a s desrar,anlayamadım.K a y n a n a myinegözlerinemlenereksustu.Bizdinleyenlerhepmüteessirolmuştuk.Heleoğlumlakızım?Temiz,saf,soyluyüreklerininkabarmasıylemendilleriniçıkardılar.Mihribandahıçkırıyordu... Benimdeiçimebirezginlikgelmedidersemyalansöylemişolurum.Çocuklarımınyürekleriyufkadır.E v d eacıklıhikâyelero k u n d u ğ uz a m a n l a r d abileağlarlar.F a k a tg ü n a hişlediğinehiçş ü p h eetmediğimbirkadınıngizlilikiçinded o ğ u r u py a v r u s u n d a na y r ı h ş m a ^ ç o c u k l a r ı m mtemiz,n a m u s l ukalplerinincoşupt a ş m a s ı n d abirm a n agöremedim.L o h u s a m nk a r a m s a rfelsefesineöncebendealdandım.F a k a ts o n r a d a ndüşündüm.E ş iv a r k e nbirb a ş k a s ı n d a ngebekalıpdas o n r ak a n u n d a n ,kaderindenşikâyetetmesi...Bolşevikfelsefesibesbelüiştebuolacak.Galibak a n u n l aserbestevlenmeninçarpışmasıkarşısındabulunuyoruz. Oü z ü n t üveacımaileHikmet'ibirerkeredaha- 'bağrımıza bastırdık.B uk ü ç ü kH i k m e t ' t eb ü y ü kbirh i k m e t okuyorduk.'Birkadınlabirerkeğing ü n a h l a r ı n d a nbirmeyyf/'doğacak.Buminiminiy a r a t ı kçokd a rbirzamanımızdab i Üa y d aelliliragelirSağlayacak.Bizişlenmişbirg ü n a h ı nnezriyleçöplenece-
K A D E R I NC I L V E S I213 ğiz.ŞemiB e ybuişearacıolacak.Bizonayardımcıolacağız.Gitgidebizimbugibiişlerdekit a a s s u b u m u zkırılacak.H e rşeybirbirinebağlıh a l k a l a r l azincirli,i ş t eh e pb u n l a rm a s u m u nadıgibibirerh i k m e t . . .F a k a tbizailecegeçimkızağıüzerindehangiy o k u ş t a naşağık a y ı y o r u z ?11 L O H U S Aevdengitti.Çocukbizimk o y n u m u z agirdi.Olayt a m a m i y l eörtüldü,unutuldu.Şemi'ninyönettiğiyeralışılmışbiçiminialdı.H i k m e t ' i nbabasık i m ?i h t i y a rDinarî'den'karısınındoğ u my a p m a s ıniçins a k l a n ı y o r ?Gençanneninüveyoğlubabasınakarşıişlenenbirsuçungizlikalmasıiçinnedenböyleuğr a ş ı y o r ? Savcılığıilgilendirenbusorularacevapvermeğedoğrusubenkendimihiçmecburhissetmiyorum.Neolmuşsaolmuş,buc i n a y e t t e ns a n asağlambirçocukdoğmuş.B u n u nöncesid?sonrasıdabizimiçinkaranlık.Bizy a v r u y akendioğlumuzgibibakacağız.Vazifemizb u n d a nibaret.Artıkötesinionudoğur a na n aileonunlasevişenb a b adüşünsün.• Şemibizimevdeüçaylıkikametinidoldurdu.B u n u niçinbizaldığımızoüçyüzlirayıhakettik.O n d a nsonraevimizbukötüalışverişes a h n eo l m a k t a nkurtuldum u ?Negezer..Ası!rağbetb u n d a ns o n r abaşladı.Bizevimizdekiyağlımüşteriyegüvenereke t r a f ahayliborçetmiştik.Şemi,gerçeğintamamiylefarkında...E s m e ryüzündekioince,köoöekleşengülürn-semesiyleelimeüçyüzlirad a h asundu,Çoluğumuzunçocuğumuzunyaşayışlarındakit a h a m m ü l s ü zm a h r u m i y e t idüşünerekreddedemedim.Gittikçezayıflayann a m u s u m u z l aüçaydahanamussuzluğakarşıgöğüsgöğüsemücadeleedecektik.Şemi,ilküçyüzlirayıaldığımz a m a n d a k isertliğimeoranlaşimdipeky u m u ş a m ı şolduğumugörerekbenidaha.!;•
214 K A D E R İ NC İ L V E S İyolagetirmekiçintatlıtatlısırtımısıvazladı.Azrailokşuyorm u şgibititredim.Ç ü n k übuiltifatına r k a s m d a nbalgibibirifade-ileo n u rkıranbirteklifçıkacağınıbiliyordum.Gerçektendet a h m i n i mh e m e nçıktı.Şemisözlerineşöylebaşladı:—B a b aSalâh,g ö r ü y o r u msıkıntıiçindesiniz.Evdeyedinüfussunuz.H a y a tgittikçepahalılaşıyor.P a r a n ı ndeğeridüşüyor,ihtiyaçlarartıyor.Üça y d abirüçyüzliraalıyorsunuz.Gdaelinizdeüçgündeeriyor.S o n r aney i y o r s u n u z ?Nasılgeçiniyorsunuz?Anlamıyorum.Galibaotgibiyalnızh a v ailesuilegıdanızıalıyorsunuz.F e n abeslenmeilekanınızbozuluyor.Aklınızzayıflıyor.Azim,iradekalmıyor.Hiçbirişeyarsfcnazoluyorsunuz.Sefaletbirkereinsanıalta.alırsageçmişola.Buihtiyaçejderiyleşimdigençlerbilegüreşemiyorlar.Seniseihtiyarsın.GücenmeB a b aSalâh,gidişatını,düşüncelerinizamanau y d u r m a k t a nçokuzaksın.E v e th e n ü zçokuzaksın.Yokluktan,yoksulluktanşikâyetediyorsun.A m abirişdet u t m u y o r sun.A k ş a m l a r ak a d a rboşo t u r u y o r s u n .—Buy a ş t a ns o n r abenheişyapabilirim?—H e ryaşagöreişv a r d ı razizim.Bum e m l e k e t t esanabenzeyenbirçoka d a m l a rsankig ö k t e nK u d r e thelvasıyağacak-ımşgibiağızlarınıh a v a y aaçıpbekliyorlar.-T-Bentembela d a mdeğilimŞemiBey.K e n d i m euygunbirişb u l s a mçalışacağım.—Pekâlâ,bens a n aişbulayım,çalış.—Tabiîyaşımı,o n u r u m ugözeterek...—K o r k m a ,b u n d a ns o n r as a n ayüzokkalıkyüktaşıtacakdeğilim.O n u rmeselesinegelince,buday o r u m ag ö r ebirşeydir.Buz a m a n d at a ma y a rbiro n u r l ay a ş a y a nkimselerazaldı.Vebunlarınbilmemd ü n y a n ı nkaçıncıd ö n ü ş ü n d eFilm a m u t ' ugibigidegidenesillerib ü s b ü t ü nyokolacak.—iştebenbucinsm a m u t l a r d a nbiriolmakisterim.,—Meraketmeazizim:Z a t e nöylesin.F a k a tbenseninfildend a h azarifbiry a r a t ı ko l m a ma r z uederim.—Çabuksöyle,b a n aneişg ö r d ü r e c e k s i n ?—Birazb a n ay a r d ı medemezm i s i n ?—S a n ay a r d ı m ?
K A D E R İ NC t L V E S l215 —E v e t .—N a s ı l ?—Bazenişimçoğalıyor,birbaşımayetişemiyorum.—D e m e kbenikendinemuaviny a p m a kşerefinelâyıkgör ü y o r s u n ? —Şehirlisin.Zekiadamsın.B e nsenindeğerinianlıyorum.—İltifatınateşekkürederim.F a k a tböylenazikişleregelemem.Y a p a m a m .—ZekisinfakatçokvahşisinB a b aSalâh.•—Bırakvahşîkalayım.Böyleişlerdebenehlileşemem.Değerlendirmen,tahminlerinyanlış.Kabildeğilbens a n amuavinolamam. —Olursun..Olursun...—I s r a retme.But a h a m m ü l ü m üdekötüyekullanma.Banavahşîdiyorsun.Sözündoğru.Senbenimbuvahşiliğimdenkork.Şuteklifinekarşıs a n açokağırbirmuameledebutun-'\"m a mgerek.A m abakg ö r ü y o r s u nhazmediyorum.Ancakpekileriv a r m a .Sonrak a r ı ş m a mha...(—Yok:yok-birşeyyapamazsın.Senzatenyüzdeelliyontuldun.Haberinyok.—D e m e keskihışırlığımk a l m a d ı ?'—Sensöylüyorsun.— ' A k l a n ı y o r s u n .BenyineoeskiSalâh'ım.—Önceleribuk o n u l a r d aolancaşiddetinlep a r h y o r d u n .Şimdioeskihızıngeçti.—Kesbukonuşmayıricaederim.Wbird a h a.İnbubiçimsözlerit e k r a r l a m a .—Şimdiliksusuyorum.F a k a tbilmem,bakalımık-rd'nesi!olur?—iyilikfenalıkdaherkesegöredeğişenbirşeydir.Meselâfenaolanşeybana';igelir.ÇünküherşevhepimiziçineşitOlarakiyiveyafenaolsaydı,politikada,sosyaih a y a t t aomücadelelere,oçekişmelerelüzumkalırm u d i ?Herkesiyiliğikendineçekipfenalığıöbürüneittiğiiçinböyleoluyor.Şimdibunlarıgeçelim.Bua k ş a msendenbirricamvar.—inşallahuygunsuzbîrşeydeğildir.
216K AD ERİNC İ L V E S İ—Asla..Bugeceyukarıdamisafirlerimçok.Boşodamyok. Yüreğimoynayaraks o r d u m :—Altkatta,bizimodalardabirşubemia ç m a kistersin?—Canımsendeişiöylebüyültme.Dinle.Misafirleriminbirkısmıs a a tonbirdegidecekler.—Cehennemindibinekadar.—Öylenezaketsizlikistemez.—Affedersin,bazıbazıvahşiliğimeyeniliyorum.—S a a tdokuzdayaşlıbiradamıevekabule t m e ğ esözvermiştim. —Yaşlıbira d a m ı nbuvakitseninevindeneişiv a r ?—Bazıkimselerinvücutlarıihtiyarlara m agönülleriko-camaz. —Allahıslaheyleye.—Yukarısıboşalıncayak a d a rbuadamıaşağıdaseninodandaoyalarmısın?.—Birkadınlaberabermigelecek?—Hayır,hayır,tek:başınabiradam.Yalnız...Birkahveilesigarai k r a medersin.Birazkonuşursun.İştebukadar...Buhizmetinekarşılıks a n ahelâlındanbeşliravar.Bennecevapvereceğimid ü ş ü n ü r k e nkapınına r k a s ı n d a nk a y n a n a m : —«Buyursun,b u y u r s u n . . .B e nkahvesinipişiririm.»Diyeh a y k ı r m a zm ı ?Meğerseh a t u nbizidışarıdandinlermiş.Şemiyukarıyaçıktı.Benk a y n a n a m açıkışmağabaşladım:—İkierkekk o n u ş u r k e nodakapısındandinlemekolurm u ? Birdes o n r alafakarışıpkapıyıdinlediğinibellietmek...Olurrezaletdeğil...Düpedüzkepazelik.—Abenimyüreğimdekötülükyok.Benkapıyıgizlikapaklıdinlemedim.Benimo r a d aolduğumuanlayasımzdiyesöztkarıştım. —H a ykarışmazolaydın.Benböyleşeylerisevmem.Yaşlandıkçaakıllanacağınaçocuklaşıyorsun.—Çocuklaşanbendeğilim,sensin.Buevdeb e nkarışma-samhiçbirişdönmez.Nasılk a r ı ş m a y a y ı m ?Herifsanabir
K A D E R İ NC İ L V E S İ217 kahve-birs i g a r aücretio l a r a kbeşliraveriyordasenöylebirmisafirikabule t m e k t ek e m k ü medipd u r u y o r s u n .Söylecömertçebirteklifireddedeceksindiyeö d ü mkoptu.Neyapayım,day a n a m a d ı m ,k a p ı d a nb a ğ ı r m a y am e c b u roldum.12 K A Y N A N A M L Abirazatıştık.F a k a tonunlaaklimantıkladeğilçeneyarışıylekonuşmalı.Lafsavaşındaöyleaçmazlarıvardırki,ikilakırdıdainsanıçabucakm a teder.îştebuakşamdah e mçenesiyleh e mdep r a t i kolarakb a n aü s t ü ngeldi.Benbuacayipmisafirikabule t m ek a r a r ı n ıvermedenokapıarkasındansözükestibitirdi.Benib o ğ u n t u y agetirdi.BumisafirikabuletmekleŞemi'nins a n a t ı n ao r t a koluyorm u y u m ?.••'Buihtiyarz a m p a r ayağlım ü ş t e r i y ebenziyor.Gençlerim e m n u netmesikolaydır.F a k a tkanlarınışehvetinbintürlümucizesiyleateşlendirmekicabedengeçkinleriidarezordur.Bunlarıniçindeöyletitizleri,z o rbeğenenleriv a r d ı rki,keyifleriniyerinegetirebilenlerecüzdanlarınınb ü t ü ngözleriniboşaltırlar.Şemib i r t a k ı mvaitlerleb u n l a r d a nbiriniavlamışabenziyor. Yukarıdaçiftleşmeo d a l a r ı n d a nbiriboşalıncayak a d a rbenonuaşağıdaoyalayacağım.Gelirgelmezonuy u k a r ı y açıkarm a k t abelkibenima n l a y a m a y a c a ğ ı mbirsakıncavardır.Bundanb a n anebulaşır?Evimde,1tepemdeböylebirticarethanekurulmasınam ü s a a d ee t t i k t e ns o n r agelengidenlerdenbiriyleo t u r m u ş u mdad ö r tb u ç u klafetmişim.B u n d a nneçıkar?Alacağımbeşlirabuz a m p a r aeskisininvereceğip a r a d a ntyrrkıuşbirp a r ç aolacak.B u r a d abirazirkiliyorum.A m aa d a msende...Elimizegeçenbirkirlik a y m ebint ü r l üpisyerlerden,iğrençticaretlerdendolaşıpgelmiyorm u ?Şemi'denaldığımötekiparalarıbuırztüccarıtemiz,helâlbiralışveriştenkazanmıyorya...(Busaygıdışımisafirikabuliçinodanınbiriniderledik'topladık.K a y n a n a mdu^feuğübeşliraavantanınhiçolmazsa
2J8 K A U & H İ NC t L V E,Slirasınahakk a z a n m a kiçinoağırvücuduile-mMd;:po valiegibidönüyor.Kulaklarımızkapıda.Nihayet*çıngırakhafif,maııeiıbirçırpınışlasesverdi.Çekingenb i r , z a m p a r açalışı...Aşağıdabenindim.Yavaşçacıkkanadıaçtım.H a v a n ı ny a ğ m u r s u zolmasın ar a ğ m e ne m p e r m e a b ü nbaşlığımt ab u r n u n u nu c u n ak a d a rindirmişbiriylekarşılaştım.Deliğekaçanü r k m ü şbirfareatı-'işiyle-heriıeniçeriyedaldı.Otelâşlıgirişiylebirkomedia k t ö r ü n ebenziyordu.Benağır,suratsızkabulümlebirdramısanatçısınıa n d ı r ı y o r d u m .Misafiriiyicegörmekiçinelimdekilambayıs u r a t ı n at u t t u m .Ohâlâtereddütlebaşlığıtepesindenindirerek:—Bensizit a n ı y a m a d ı m .1—Bendesizi.—B u r a y ailkdefagelmişolaydımyanlışkapıçaldığımahükmederdim. —^Demekilkteşrifinizdeğil?—BenaydabirkaçdefaŞemi'yiziyarete t m e d e ndurabilirmiyim?'t• ••,—Buyurunuz.—.Kendisin e r e d e ?—Birazmeşguldür.Şuo d a y agiriniz.Sizbirkahve,sigaraiçinceyek a d a rodagelir.—Demekbugüna n t i ş a m b ryapacağız?Cevapvermedim.Gözleri,kaşları,y ü z ü n ü nhalieskidengüzelb i ra d a molduğunusöylüyor.F a k a tşimdikırçıl,suratıb a y a tsütlaçb u r u ş u k l u ğ u n ualmış.S a ç k ı r a n amıt u t u l m u ş ,neolmuş,s u r a t ı n d arastıklıyıa n d ı r a nk a ş l a r ı n d a nb a ş k atüytüzdiyebirşeyyok.D o ğ d u ğ ud ü n y a n ı nüzerindea l t m ı ş t a nçokyıldeviryapmışabenziyor.A m abirgençgibigiyinmiş.Porsumuşolduğuhaldehareketleriçevik.D a k i k ab a ş ı n d ayerdrğiştirensinirlibiradam.Kafestekik u şgibiiçiiçinesığmıyorH a v a d a ns u d a nbirkaçsöza r a s ı n d abirbirimiziincelemeceuğraşıyoruz.D e r k e nk a y n a n a mkapınınaralığındank a h v etep»sisiniuzattı.Getirdiğifincanımisafirei k r a mettim.F a k a toa l m a y a r a k :
K A D E R İ NC İ L V E S İ219—E f e n d i mricaederim,ş u r a y as i g a r aiskemlesininüzerinebırakınız;—Kahveiçmezmisinizefendim?—içerim.B ü s b ü t ü niçmemdeğila m abilirmisinizbuk a r asuinsanınu y k u s uüeb e r a b e rşehvetinidekeser.O y s akibuevdebesleyicişeyleryemelidir.Bilirsiniz,hyhyhy...Fitteanıiskemleninüzerineb ı r a k a r a kbe'nsuratıastım.A m a nAllahım,ilkağızdabuk a d a rmünasebetsizleşenbuihtiy a rzüppeüeb e nney a p a c a ğ ı m ?Beşlirayıg ö t ü r ü pŞemi'nins u r a t ı n af ı r l a t a r a kbualtmışlıkzirzopudabirt e k m eüeodad a ndışarıdefetmeyigözümea l d ı r m a y ak a d a rvarıyorum.Ob u r u ş u kyüzünehiçu y m a y a nçılgıncabirneşeileyaşadığıh a y a tkomedyasındakit a b urolünedevame d e r e k :—Efendi,birşeydikkatiniçekti.»—N e d i ro?—Birh a n ı mkendisinig ö s t e r m e d e nkapıaralığındankahveyiverdi,gitti.—Peki,b u n d adikkatiçekeceknev a r ?—Oooo,çokşey...—Benhiçbirşeygöremiyorum.—Buevdeh a m m l a rerkeklerdenk a ç a r l a rmı?Kendikendimebusoruyus o r d u m .Ves o n r aşucevabıverdim.Belkihenüztuvaletinit a m a m l a y a m a m ı ş t ı rda...Âhbilmezlerki,ben< uvaletsiztkadımd a h açokseverim.Benmeyvayıbiley ı k a m a d a nd u m a n ıü s t ü n d eikeny e m e kisterim.O h hkadınınkiri,k a d i n mteri,kadınınkokusuk a d a rburnumbud ü n y a d ahiçbirnefislevantatanımamıştır.Bendeiçimden,kadınınnefisolmayansalgılarındanbirkaçınısaydım.F a k a tdışarıv u r m a d ı m .Kelimeleribirersulu,çürükmeyvagibiağzımdaevireçevireçiğneyereky u t t u m .A m amünasebetsizlikgittikçet a h a m m ü l ü nü s t ü n eçıkıyordu.Yirmibeşlikdandinibirgençgibibenikıpışıkbakışlarlat u h a ftuhafpUerek: —Şemiileb e r a b e rçalışırsıniz?Ortaksınızdeğilmi?—Hayır.B e nevsahibiyim.Okiracıdır.—C a n ı mevsahibi,kiracıişteuyuşmuşsunuz.Aynımes-i'lııı-nsiniz.'Geçinipgidiyorsunuz.Pekâlâ,pekâlâ...Böyleşey-
www.cizgiliforum.com enginel
220 K A D E R I NC I L V E S Ilerdeb e n i mzerrek a d a rt a a s s u b u myoktur.A y ı p l a m a mvallahi...Budabirönemliticarettir.Naziksanattır.Ustalıkister,î d a r eister.Kurnazlıkister. d e t adiplomatlıkister.Öfke,k a y n a y a nbirk a z a nsugibikanımıfıkırdatmayabaşladı.Buk a t m e rk a t m e ryıllanmışuyuztekeninh e m e nimiğineatılarakb ü t ü nkuvvetimlesıkıvermeka r z u s ubeynimisardı.İçimdenboyuna«lahavle»lerebaşladım.A m abuh a y asırnaşığınakarşın a m u s l ubira d a molduğumui s p a t au ğ r a ş m a kneyey a r a y a c a k t ı ?Bennedesemoinanmayıpgülecekdeğilmiydi?Busıradabitişiko d a d a nAbdullahHikmet'inağlamasıişitildi.A d a macayipbirbaşkaldırışvebaşoynatışlasordu:—V a yb u r a d ak ü ç ü kçocukdavar.—Buok a d a rşaşılacakbirşeymidir?—Ailenizdeb u r a d am ı d ı r ?—E v e t .—D e m e kburasıh e my u r th e mt i c a r e t h a n e ?Pekâlâ,pekâlâ...Hiçbirşeyayıpdeğildir.Birader',yetişkinçocuklarınızv a r s aonlardaişiçindebüyürler.B a b amesleğinevaktiylealışmışolurlar.Sizitanıdığımaçokm e m n u noldum.T e ş e k k ü rederim,inşallahb u n d a ns o n r abirbirimizdençokm e m n u noluruz.Hiçbirşeyegüdüy e t m e y e nşimdikifarfara,basit,d a rgörüşlügençlerdensizeneh a y ı rgelir?Sizingibis a n a tehlinindeğeriniancakbizbiliriz.E v e tbizeskiz a m p a r a l a r . . .Bum u ş m u l ah o v a r d a n ı nkansızs u r a t ı mkırbaçgibişaklay a nbirikiş a m a r l ak ı z a r t m a kiçinb a şp a r m a ğ ı m ıyordamla-yıpd u r u y o r d u m .O,benimböyleiçteniçek a y n a y ı ş ı m d a nhabersizgittikçegülümsemesini,sesinit a t l ı l a ş t ı r a r a k :—Birader,sohbetinizdençokhoşlandım,ö t e k imeslektaşlarınız,gibiyüzünüzdendüzenbazlık,riyakârlık,dalkavuklukakmıyor.Siziciddîg ö r ü y o r u m .Yag e r ç e k t e ns a m i m îbiradamsinizv e y a h u tçokkurnazsınız.( S a a t m ab a k a r a k )Galibabenb u r a d anöbetbekliyorum.B uk a d a ru z u nbeklemer ö t a ryapanşimendiferistasyonlarındaolur.önceleriŞemi'ninevindeböylnhallerolmazdı.H e ri d a r egibib u r a s ıdamıbozuldu?Kuzum,ricaederim,N â t ı kB e ygeldidiyekendisineh a b e rveriniz.Baks a m z ay e r i m d ed u r a m ı y o r u m .Buaceleyebirkaçsebepvar.
K A D E R İ NC İ L V E S İ221 .Adıdakişiliğineu y g u n :N â t ı k . . .GevezeninArapçası.Gırtl a kg ı r t l a ğ agelmedeno d a m d a ndefolupgideydi...H e m e ndışarıfırladım.Şemi'yimerdivenbaşınaç a ğ ı r a r a k :—BuN â t ı kBeyio d a d a nal.Şimdibaşımbelâyagirecek.—Nev a rc a n ı m ?—B e nböyleö z ük u r u ,mizacısuluinsangörmedim.Tah a m m ü l ü m ü nsontetiğindeyim.—Çokt u h a f s mB a b aS a l â hçok...Nâtık,zenginbudalamınbiridir..Birp a r ç ay ü z ü n egülüver.Üçkadehiçtiktensonrap a r a y ıavuçlaverir.—B e nb u n u nayıklığınad a y a n a m ı y o r u m .Acabaiçersek a çg r a d o d adivaneolur?—Y u k a r ı d aAzizE d i pvar.N â t ı k ' ıb u r a d agörürseişfenahaldefalsolaşır.Seno n abuadıver.Ohemensesinikeser.E d i pşimdigidecek.-—E ğ e rç a b u kgitmezsea ş a ğ ı d adabirfelâketçıkmasıihtimalivar.B a ks a n aanlatayım.—B i r a d e r ,N â t ı kidareo l u n a m a zbira d a mdeğildir.Birdüziyek a r ılafıet.K a ççeşitkuvvetm a c u n ureçetesibiliyorsanballandıraballandıraanlat.Şimdi...Şimdi...Onuyukarıyaalacağım. Şemimerdivenb a ş ı n d a nsavuştu.13 Y E D Î Ğ Îh a l t abakınız.K a r ılafıyiakarıştırarakkuvvetmacunureçetesitarifedeceğim.B u n l a rbenimihtisasımagirengeylerm i ?Butellâlherifevimizea y a kb a s m a z d a nöncekarım,k a y n a n a m ,kızım,kızk a r d e ş i m d e nb a ş k akadınlakonuştuğumbileyoktu.H a v v akızlarınadairbennebilirimki,Nâ :tıkBeyeballandırayım?Kadınerkeğincuşişidir.Genellikleiyigeçinemeyiptepişirler.B ü t ü nbildiğimiştebukadar.Kuvvetmacunununda'yalnızadımişitirim.Ö m r ü m d eağzıma,koyduğumI t ydeğil.T a t l ım ı d ı r ?B a h a r l ımıdır?Bilmemvallahi...Kadın-
222 K A D E R I NC I L V E S Ihiyakınlığayapmacıkdeğerlilikk a z a n m a kiçinu y u ş u kd a m a r larıdepreştirmekfennineaşinalığımyoktur,ilâçsızevlendim.İlâçsızbabaoldum.İlâçsızyaşadım.Ö m r ü m ü nsongünlerindegeçimsağlamakiçinbuyoldakibilgilerimi,ustalığımıvetecrübelerimisatacağımıhiçaklımag e t i r m e m i ş t i m .E ğ e rbuyaş-•• :msonraancakbus e r m a y eilegeçinebileceksemyazıkb a n a . . .Yuholsunervahıma...N a u k ' ı ny a n m ad ö n d ü m .Islıklaçaldığıhafifbirhavanıntemposunaa y a ku y d u r a r a kodanıno r t a s ı n d ad a n sediyordu.Benigörünceo y u n u n uhiçbozmadı.B i r k a çd ö n ü şyaptı.S a r h o şm u y d u ?E s r a r l ımıydı?Morfinlim i ?Kokainlim i ?Y o k s ado-•ğuştanböyleya: atılmış.Allanınsaldırmazbirk a ç k ı n ımı,kaçıkmı?G ö r ü n ü ş ebakılırsabualtmışlıkz a m p a r ah e rsuretteaklızıvanasındanoynamışbiry a r a t ı k t ı .«—T ı m a r h a n e c ineredesin ?B u n uniçing ö r m ü y o r s u n ?Gö-7Ançıksın.»diyeh a y k ı r a c a k t ı m .Oşimdibirdendurdu.B o y u nçaroık,gözlersüzük,ikielinigöğsüneb a s t ı r a r a kderinbiry o r g u n l u k l abirşeyleranl a t m a ğ auğraşıyordu.Şunlarıseçebildim:—P a p y o no y n u y o r u m .E p e y c ebeceriyoruma m açabukkesiliyorum.Geçeng ü nD a n s i g ' t eb ü t ü nbirh a l kbenialkışladı.D o k t o rkesinlikleyasaklıyor.Tıkanırsındiyor.H e k i m l e r ebak a r s a nh e rşeydenvazgeçmeli.B e nşimdid a n s am ü s a a d eedilmeyecekbirçağımdam ı y ı m ?Keşfetbakalımefendi,kaçyaşındav a r ı m ?'Herifins u r a t ı n aşöylem e r h a m e tdolubiralaylıbakışlabaktım.Ö m r ü m d ehiçböylet a b ubirk o m e d y a y ar a s t l a m a m ı ş tım.K a r ş ı m d a k ia d a mb e n d e ngeçkindi.A r t ı kkendimituta-m a y a r a k : —Bilmemond o k u z u n d av a rmısın?Oşimdid a h aziyadesüzülerek:—Alayetme.—Alayetmiyorum,tikb a k ı ş t asizebiry a şv e r m e kbanaepeyzorgörünüyor.—'Neden?:0—T ü yyok,t ü syok.Birdenbiresizig e n çdelikanlılardana y ı r m a kgerçektenzorbiriş.
K A D E R İ NC İ L V E S İ223 —O t u z ugeç.F a k a tk ı r k av a r m a d a ndur.—D e m e kHisar'ıt u t m a d a nBoyacıköy'üney a n a ş a nşirketv a p u r ugibik ı r k au ğ r a m a d a nelli,altmış,yetmişed o ğ r ugido-y i m ? —-Yokc a n ı md a h aneler...O r a l a r açıkma.Bilir• misiniz? K ı r k t a ns o n r ay a şitirafınek a d a rzorlaşıyor.B e nk ı r k t a nöteyeg ö s t e r m e msanırım.Yüzümdekibazıyorgunluka'âmetleri,bukesikliklerk ö t üalışkanlıklardanilerigeliyor.Bud ü n y a d ayapmadığımçapkınlıkkalmadı.Benimkininyerindebirm a n d avücuduolaydıerir,iğneipliğedönerdi.—SîzdepekfıstıkgibisemizkalmamışsınızBeyefendi.—E s k i d e nberiu n u t k a n d ı m .F a k a thelebirkaçz a m a n d ı rhafızamdahiçkuvvetkalmadı.Şimdim a r şmezürüdür.L â k i nheradımk a çz a m a nsayılacak?Hatırınızdam ı ?—Beyefendi,bendanslahiçu ğ r a ş m a d ı m .Nemarşınıbilirim,neadımını,nezamanını...Busöylediğinizşeylerbenimyaşımınhavasıdeğil.—Sizingibibayatfikirli,gerikafalıbira d a m l anekonuşabilirim?Yaşımız,görgümüz,zevkimiz,inançlarımızt a b a ntabanazıt.—Yaşlarımızdakifarkh e rhaldebenimsizdenküçükolmamdanibarettir.—Nediyorsunuz ?B a b a myerindeadamsınız.Sizingibi-re(Bonc m )derler.Haydi,haydişuŞemi'yebirkered a h aakınız.D a h avakitgelmedimi?Beşondakikad a h ageçeceklursabenib u r a d akimset u t a m a z .Ç ü n k ükuvvetilâcıaldım,öyletertiplereçokmeraklıyım.B u n l a r ı nçeşitleriyleyüzelliyfalıkbirdefterdoldurdum.Birkaçtürlüdesizbiliyorsanızyleyinizdeyazayım.Enzorlusunuensonrahaberaldım.—H e mgencimdiyorsunuz,h e mdekuvvetilâcıkullanı-i'sunuz. —Demedikmisuiistimal...—F a k a thâlâdasağlığınızıiyikullanmayaniyetinizyok.—N a t u r a mböyle.—Sizekuvvetm a c u n u n d a nçokd a h aönemlibirşeyhaberrnceğim. N e d i r ?Çabuksöyle.Benmeraklıyım.
224 K A D E R I NC I L V E S I—AzizEdipBeyburada...Buhaberled a m a r l a r ı n ah a v afişeğisalıverilmişgibiihtiy a rherifkıvılcımlanarakodayıd ö r tdönerken:—A m a na m a nbenimb u r a d aolduğumuduymasın.—işted u y u r m a m a kiçinsizib u r a y aaldık.—Bilirmisiniz,buuğursuzherifkimdir?—Buadkulaklarımdaniçeriilkdefagirdi.—AzizEdipkarımıncasusudur.\"—EşinizHanımefendicasusmukullanır?—Benimhareketlerimikontrolettirmekiçin.—Acayipşey.—Çokkıskançtır.Benimiçinyanar,ölür,bayılır.—G e n çmidir?—B e n d e nüçdörtyaşküçük.—Nez a m a n d a nberikarıkocasınız?—Yirmibeşyaşındanberi.N â t ı kBeykırkyıldanberidemeğesıkılıyor.Yirmibeşleyıllarınuzunluğunuö r t m e ğ euğraşıyor.H a v s a l a y asığmazgariplikler...Y a r ı myüzy ü ayakınbirevhliktens o n r akuvvetmacunuilebirbirinesadakatsizlikedenbuçiftinhovardalıkları,kıskançlıklarıgerçektenm a h u tyüzeUiyapraklıkreçetedefterinink e n a r ı n ayazılacakveibretlerleo k u n a c a kmaceralardan. A d a m ı nkarıkocah a y a t ı n d a k ituhaflıklarınıbirazdeşmekiçins o r d u m :—D e m e kbirbirinizihâlâbuk a d a rseversiniz?Oşimdibenig ö r m e kiçinkızgınbirhayretlebaşınıduvaraçevirerek: —A m a na m a nsus.Yıllarv a rki,birbirimizlekardeşiz.D a h ad o ğ r u s uanaoğulgibiyiz.—•A n aoğul?Oısrarlat e k r a re t t i :—E v e ta n a—oğul...Bilmemkinasıla n l a t a y ı m ?Bengençkaldım,oa n a myerindebirkadınOldu.Kelimelerialaylarımlab o y a y a r a k :—Maşallahmızvar.M a d e mkia r a n ı z d ak a r ı h kkocalıkkalmamıştn'.
K A D E R İ NC t L V E S Î225 N â t ı kB e ysözümübitirmeğevakitb ı r a k m a d a natıldı:—B e n d ekalmadı.F a k a tk a r ı m d agençliğineo r a n l aönk a tfazlasıylevar.İştefelâketb u r a d a nçıkıyor.Ç ü n k übendeihtiy a reşimek a r ş ıhiçbirşeyleryok.A m ayabancıgenç,güzelH a v v akızlarıiçinv a p u rk a z a mgibifıkırfıkırk a y m y o r u m .—Birkâsedolusum a c u nyediktens o n r am ı ?—i ş t eorasınıkarıştırmayınız.Bakınıztuhaflığıd i ^ y m i z .K a r ı mm a c u n l a r ı nt ü r l ü s ü n üsalıkalır.Telemlerikendieliyley a p a r .Tecrübeiçinbana yedirip.Bend a m a r l a r ı m d ap e y d aolanUyanmayikariiaaa n l a t m a m a y au ğ r a ş a r kiksirinetkisinikesinliklei n k â rederim.Birkereevdensavuşabilirsemböylebiryeredüşerim.F a k a tşimdibizimh a n ı mdakurnazlaştı.i n a n mıyor.Gizlicepeşimetakılıyor.Benisokaksokakizliyor.Birikidefabeniböyledernekevlerinde»yakaladı:K ı y a m e t l e rkoptu.—Beyefendi,sizihaksızg ö r ü y o r u m .Eşinizineliyleyü.pipyedirdiğikuvvettertipleriylegençlikuyamklıç'.v^y^asonrab uu y a n m a ^g id i pb a§ k a^ r g d e^ e m e kvicdanlıbirh a r e k e tsayılmaz.,,;.—B ı r a kcanımböylesözleri...Çocukm u s u ns e n ?Cinselduygulardaşehveteaitheveslerdevicdanlıcah a r e k e tetmeninimkânıv a rm ı d ı r ?i n s a nevliyaolsaihtiyarkarısınınhatırıiçingençH a y v a l a r d a neliniçekemez.—Affedersiniz,gençH a v y a l a r ı ngözlerisizinhiçdet u r fandao l m a y a nsuratınızdanziyadep a r acüzdanınızadikilmişolsagerek.—B e nkendimibaşkasınıngözüilegörecekdeğilim.KendiKözümlegüzelbiryüzdent a talacağım,g ü n ü m üg ü nedeceğim.Buyoldaukalalıklarıbırak.Herfırsattanh e m e nsendeyararlanmayabak.Keyfinin,zevkiningerektirdiğiniy a p .B a ş k aşeydUşünme.Şimdibenimbeynimeb i rvozVozsineğikaçtı.Vızıldayıpduruyor.—Nedemeko ? —AzizE d i padındank o r k t u m .-—Niçin?—Ç ü n k übuu ğ u r s u zy a r a t ı keşiminöncüsügibidir.O••redeg ö r ü n ü r s ek a r ı mdaa r k a s ı n d a nçokgecikmez,o r t a y a
2-28 K A D E R I NC I L V E S IOşimdioynadığıgençlikrolünüu n u t a r a kk o r k a kbirihtiy a rtitremesiyle:—On e ?—Bilmiyorum.Buolumsuzcevapkarşısındas o m u r t t u .Yinebirsürebekledik.K a p ışımarıkbirçocuğunelineoyuncakolmuşgibia r d ıarasıkesilmezbiruzayışlazırlıyordu.T e n t ü r d i y o ts a r h o ş usabredemeyereks o r d u :—Buvakitevinizekimlergelirgiderbilmiyorm u s u n u z ?—Böylezilik o p a r a c a kk a d a rterbiyesizlikedenlerçokseyrekgelir.—Gidipanlasamza...—N e m egerek...Gelenb a n adeğilki,kapıyakoşayım.—Belâhbirkimseyebenziyor.—Öyleanlaşılıyor.B a n ane?Şemikendisiinsin,k o z u n upayetsin.Oaıralıkbizimodakapısıaçıldı.Şemigöründü.E s m e rdudaklarınınkanıbirazu ç m u ş t u .Telâşınıbellie t m e m e ğ eu ğ r a ş a r a k:—RicaederimSalâhEfendi,k a p ı y ain.Bak,sor,anlaButerbiyesizk i m d i r ?—Kendinniyei n m i y o r s u n ?—Senini n m e nd a h au y g u nolurdaondan.—-N e d e n ? —Sebebimaçıklamakşimdiuzunsürecek.S o m aanlatırım. Busaralıp a r m a k l a r ı naltındayerindensökülürcesinebağıranzilinnasılolupdah â l âbozulmadığınah a y r e tediyordum.BuzorbamisafirŞemi'ninisedekapıbenimdi.Neolurneolmazihtiyatlaelimekalınbirb a s t o na l a r a kaşağıyaindîm..Kapıyıaçtım.F a k a tb ü t ü nöfkesinizüdena l m a y au ğ r a ş a nmisafirh â l âzırıltıyıkesmiyordu.Sinirlerimeh â k i mo l m a mm ü m k ü ndeğildi.E nsertsesimles o r d u m :—Kimdiro?D a h asertbircevap:—E v c e khepinizgeberdinizm i ?Nekapıyıaçarsimz?Nedeseşverirsiniz...
K A D E R İ NC t D V E S l229 Dışarıyav u r a nlambanınaydınlığıylekapınınönündekigürültücüyüiyicegördüm.Bu,başınaşalörtmüş,buruşuk,dolg u nşimali,yuvarlak,ihtiyarbirkadındı.A r k a s ı n d azebellahgibiiriy a r ıbirherifd u r u y o r d u .Dışarıdanb a n ab a k a nbud ö r tgözdehiçdeiyibirm a n ao k u m a y a r a ks o r d u m :—Neistiyorsunuz?—Buevdeb a şpezevenksenmisin ?O n uistiyorum.Şimdiölürmüsün,öldürürm ü s ü n ?ö f k ekalbimdenbeynimedoğrubiralevgibikabardı.Sonderecedehiddetlendim.F a k a tyinedebeynimbuacıs o r u n u ncevabınıa r a m a ğ auğraşı-•y o r d u . İlköncesoruçokıstırapvericiydi.A m agerçektekadınb ü s b ü t ü ndehaksızdeğildi.O,evinb a şpezevenginiarıyordu.E v i m d ebukirliadıt a ş ı y a nk a çkişiv a r d ı ?BenŞemi'ninikincisimiydim?içimdenk a y n a y a nbirisyanvenefretlecevapv e r d i m :—Hayır.Buevdenebirincipezevenkvardır,nedeikinci...—Ayanlışmıgeldim?—Evet,m u h a k k a k .—S o k a kbusokak.Evinn u m a r a s ıişteotuzsekiz...Bun u m a r a . —Buadaltındabuevikimdensalıkaldınız?—Yinebuevden.—A n l a y a m a d ı m .—Şimdib a n abuevdentelefonedildi.—Tuhafşey...—Hiçt u h a fdeğil.AzizE d i pBeyb u r a d adeğilmi?—Bilmiyorum.Merdiveninü s tbaşındanAzizE d i pBeykendisinişöyleİlâne t t i :—B u r a d a y ı mHanımefendi,buradayım.Buyurunuz.—K o c a mn e r e d e ?—Aşağıdakiodalarınbirindesaklı.Yalanımderhalm e y d a n açıktı.Onamıkızayım?Kendii'viymişgibikadınıb u r a y açağıranAzizEdip'emit u t u l a y ı m ?
230 K A D E R İ NC I L . V E S ÎN â t ı kBeyinkarısıy a r ıiçerideyarıdışarıdab a ğ ı r m a ğ abaşladı: —Bun a m u s s u zevinbirincid i r e k t ö r ü n üg ö r m e kisterim.N e r e d eoherif?K a r ş ı m açıkanbuihtiyarom u ?AzizE d i p :—Hayır.Buihtiyara d a mikincidirektördür.Busözlebentanımlanıyordum.Artıkkendimit u t a m a d ı m .Ü s tperdedenbendeağzımıa ç t ı m :—Bun a m u s s u zevdeseningibin a m u s l ubirh a n ı m ı nneişiv a r ?D i r e k t ö r üney a p a c a k s ı n ?—'Gelsin,k a r ş ı m agelsin.—Kendinisermayeyazdıracaksanseninv a k t i ngeçmişhanım. Kadınıngöğsünebirt a b a n c asıkmışolsaydımkadınlıko n u r u n uböylesinezedelemişolmazdım.Birdenparladı.V ü c u d u n d a netkoparıyorlargibiboğukh a y k ı r a r a k : —Rezilherif.Aşağılıkmahlûk.Bugeceçatıyıbaşınızaindireceğim.PolisiileJ a n d a r m a s ıileb ü t ü n < s t a n b u l ' uiayağak a l d ı r a c a ğ ı n .Sizik a r a k o l d a nk a r a k o l asüründüreceğim.Alevjnsaçağıs a r m aistidadıaldığınıgörendirektörderhalm e y d a n açıkarakb a n a :—Ney a p ı y o r s u n ?Böylehiddetiü s ttetiğeçıkmışbirkadınıb ü t ü nb ü t ü nkörüklemek,çiledenç ı k a r m a kolurm u ?Onuyatıştıracaksözlerbulupsöyleyeceğinetersinefitilliyorsun. —Benbusanatınustasıdeğilim.Kendingitdem e r a manlat. Bilmemnasıloldu?Oanalıkk a y n a n a mo r t a y açıktı.Şemi,onukendim a k s a d ı n au y d u r m a kiçinm u t l a k ap a r ailekandırmışolacak,ikisideköpeklergibiyılışarakdalkavukluklarıileyangıms ö n d ü r m e kiçinateşlikadınınkarşısınaçıktılar.K a y n a n a mnabzınagöreenr i y a hbirsest o n uile:—Hanımefendimiz,ikigözümkadınım,b o ş u n aüzülmeyiniz.Nearzuediyorsanızemirbuyurunuz.D e r h a lyapmağnhazırız.
www.cizgiliforum.com enginel
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
