276 K A D E R I NC I L V E S I—ŞemiEfendininticarethanesindedönenişler, ü r ü n d e n tbirşeym i ?—P e kdeöyledemeyiniz.H e r şitelâkkiyebağlıdır.D a i m aiyiniyetüzerebulunmalıdır.Temizvicdanlarınkârıbudur.—Çokh o ş u m agidiyorsunuzBeyefendi.•—Teveccühünüzeteşekkürlerederim.—F e n akelimeleriöyleyaldızlıniteliklerinsüsleriyleörtüyorsunuzki,sizib u r a y aAllahme m r iP e y g a m b e r i nkavliylebirkızistemeğegelmiştoybirkimsesanıyorum..—Hemte*-/o n u ngibibirşey...Nasılkeşfettiniz?Keskinzekâk e r a m e t e^ k l a kattırır..•—Beyefendimiz,araştırmalarınızbirdereceyek a d a rdoğru.A m ab u r a s ınikâhlaalınacak,temizkızlarıno t u r m a l a r ı n am a h s u sbirevdeğildir.—Biliyorum,biliyorum...Z a t e nnikâhsözünükimettiki?—Haşöyleaçıkkonuşalım.Meseleyiyağlayıpballayarakzihnimeöyle a t h c atbira k o r d aettinizki...Nezaketinizeh a y r a noldum. —Okendisoylulukveterbiyeniz...—Buevinmisafirdefterindesizingibimedeni,zarifya-ratılışlı-t a b i a tsahibi,incebirkimseninbulunmasıd o ğ r u s uiftih a r adeğer.D e v a mb u y u r u n u zefendim.—Birazbaşa ğ r ı t m a m am ü s a a d eb u y u r u rm u s u n u z ?—Nedemekefendim?Sözlerinizininceliğib a şa ğ r ı t m a kdeğilkafamıneskiağrılarımda,kaçz a m a n d ı rbeniöldürennam u skaygılarınıda,vicdanazaplarınıdazihnimdensilipsüpü-rüyor.H e rşeytelâkkiyegöredir.H e rh u s u staiyiniyettenayrılmamalı.Ahnegüzelfelsefebu...Gereğinceh a r e k e tedinceded ü n y a d afenalıkkalmıyor.—YinedeöyledirEfendiHazretleri.—G ü n a h ısevapdiyevaftizederekişlemekteT a n r ıkatındahiçbirkabullenişolmayacağınıbilmekleb e r a b e ryinedesözlerinizdent u h a fbirtesellid u y u y o r u m .Kulaklarımsizde...—Benellisinigeçkinbiradamım.—Öylegörünüyor.—Otuzyılıaşkınbirz a m a n d a n b e r ievüyim.Birçokevlâtvet o r u nsahibiyim.
K A D E R İ NC İ L V E S İ277 —Tebrikederim.Yaşımb a ş ı malmış,hisleridurulmuş,aklıbaşındabira d a m l ak o n u ş t u ğ u m d a ndolayıh e rb a k ı m d a nkendikendimidek u t l a r ı m .—Tahmininizdeaceleediyorsunuz.—Bud u r g u nm a n z a r a l ıkalıbıniçindesizdeateşlibiryürekmit a ş ı y o r s u n u z ?-—i ş t ebukeşfinizçokdoğru.—B a ş ı m ab u n c afelâketgeldideh â l âsafhkveabdallık-t a nk u r t u l a m a d ı m .Sizdebendengülyanaklı,kirazdudaklıbirkızcağızmıistiyorsunuz?-—E v e ta m aisteyiştenisteyişefarkvar.—M a k s a taynışeyolduktans o n r aisteyişinbaşkalığındanneç ı k a r ?—ÇokşeyEfendiHazretleriçokşey...—AllahAllah...E ğ e rh e rh u s u s akarşıiyiniyetsalıkvermemişolsaydımz,şimdiaklımabirçokfenaşeylergelebilirdi.Banam e r a kveriyorsunuz.Ricaederimkısacaasılmeseleyegelelim.Birçokevlâtvet o r u nsahibisiniz...S o n r a ?—Bukalabalıkaileniniçindebend a ğbaşındaö m ü rgeçirend ü n y a d a nelinieteğiniçekmişbirkeşişgibiyaşıyorum.—i ş t ebîrAllahAllahd a h a . . .Kalabalıkiçindekibuyalnız,lığınızınsebebinedir?Ailenizhalkısiziafarozmuettiler?—O n u ngibibirşey...Ç ü n k üh e rbirikendiişiyleuğraşmakta.Benidüşünenyok.—Eşinizhanımefendih a y a t t adeğilm i ?—E v e th a y a t t aolmasınah a y a t t aa m aüzerindenotuzyılınkışlarıgeçenbirevlilika r k a d a ş ı n ak a r ş ıgönüldenesıcaklıkkalabilirk i ?—D e m e ksizfıkırfıkırbiry a t a ka r k a d a ş ıarıyorsunuz?—-Negüzelsöylediniz.—Buzorbirşeydeğil.—Büiyorum.Elinizinaltındabirböylesivar.—H â ş â . . .E l i m i naltındaböylenazeninleryoktur.—Yaniçinb u n u nzorbirşeyolmadığınısöylediniz?—Zorolmadığınıyinedet e k r a rederim.,—N a s ı l ?—Gençbirkızlaevlenebilirsiniz ?
278 K A D E R İ NC İ L V E S İ—K a r ı m ıb o ş a y a m a m .Ü s t ü n eevlenemem.Ailemekırılmazağırbirzincirlebağlıyım.—Ohaldeney a p a c a k s m ı z ?—Neyapacağımısizbilirsiniz.Sizdeny a r d ı m stemeğeigeldim.A m a nSalâhEfendi...—Acayipşey...A m a nçokacayip.Hiçbirhalinibilmediğinizbirisizegeliyor.Yüzünüşimdig ö r m ü şolduğumbirkimseninkaderi,geleceğih a k k ı n d abennasılk a r a rverebilirim?—istersenizbenişua n d am u t l ukılabilirsiniz.—NesuretleAllahaşkına ? —Elinizinaltındakinib a n alütfetmekle....YazıklarolsunBeyefendi.Âlemeiyiniyetsalıkveriyorsunuz.A m akendinizk ö t üniyettenayrılmıyorsunuz.Biyografimea i tbilginizdensözettiniz.Benimnasılsaistemeyerek,bilmeyerekbirç a m u r abulaştığımıbiliyorsunuz.Feleğinbugadrineuğr a m a k l ab e r a b e reminolunuzki,benbus a n a t ı naslaehlideğilim.Eliminaltındaş u n ab u n at a k d i molunacaksermayeleryoktur. —•H â ş â . . .S e r m a y edemek stemedim.i-—Ohaldeneisimkullanalım?—Elinizinaltındas e r m a y edeyiminelâyıko l m a y a nfakatu y g u nbiradladilegetiremediğimbirşeyvar.—Y o k t u rBeyefendi.—Vardırefendim.— Ş i m d içatlayacağım.İ s p a tediniz.—Okolay.—Heyecanvesabırsızlıkladinüyorum.—SizSiracettinEfendiailesinit a n ı m ı y o rm u s u n u z ?—SiracettinEfendim i ?—Evet.—B ua d a mh a n g is e m t t eo t l u y o r ?—-Sülüklü'de.—H a . . .—BuefendiSemihaH a n ı m ı nbüyükbabasıdır.—Sülüklü..'.SiracettinEfendi...Semiha...—Şimdii n k â r ai m k â nkalmadısanırım.—Böyleşeylerden-birkazançyoludüşünmekleu ğ r a ş m a
K A D E R İ NC İ L V E S İ279dığımiçinbuaileyit a m a m i y l eu n u t m u şgibiydim.—Şimdiaklınızageldiy a ?—Evet.—Nasılbirtekliflebuaileninevineçağrılmışolduğunuzubiliyorum. —Olabilir.—Kadınlarınkızlarıiçina r a d ı k l a r ısadık,samimi,nikâhsızkocaişteben'im.Aracılığınızıricaetmeğegeldim.—Meşruo l m a y a nbîraracılık.—Evet.F a k a tb u n u ndam e ş r uaracılıklark a d a rsevabıvardır. —Galibad ü n y aekseniüzerindet e r sdönmeğebaşladı.,içleridışlarınaçevrilerekb ü t ü ntelâkkilerzıdlarınayaklaştı.—DinleEfendi.—Z a t e nb a ş k aişimyok.Yenim a n t ı ğ aalışmakiçinazsöyleyipçokdinlemekgerektiğinibiliyorum.—Sizb u n uy a p m a k l abiraileyisefalettenk u r t a r a c a k s ı nız.Birkızıdadüşeceğifuhuştan.—Sizinkollarınızınarasıf u h u ş t a nb a ş k abirm a n aifadeederm i ?Hak u b u r adüşmek,halâğıma...ikisidebîrdeğilmi? —Bu ğrençivsçirkinbenzetmeyireddederim.Kalbim,servetimhepSemiha'nındır.B e nonah e mkocayım,h e mdeonuniyiliğiniisteyen,iyikalblib i rbaba...—Nikâhsızf a k a t ?.—i ş t eyalnızonai m k â nyok.•—Neyazık...,—Sizeböylebirişsiparişetmedilerm i ?—Bugerçeğii n k â r amecalimyok...,Evet.—Ohaldebendend a h ad u r m u şo t u r m u şbîrmüşteriyineredebulacaksınız?Servet,soyluluk,terbiye,onur,insanlıkhepsibendevar.—insanlığınbut ü r l ü s üpekm a k b u ldeğildira m ahaylikabuledelim.—-Semiha'yaistediğiyerdeev,yah,k o n a kt u t a c a ğ ı m .Aşçı,hizmetçi,piyano,otomobühepsiemrindeolacak,Onunlatıpkıgerçekk a r ı mgibiyaşayacağım.
280 K A D E R İ NC Î L V E S IGörünüyor.Sizböylebirh a y a t asusamışsınız.A m abakalımoy a ş t aepeym a c e r a l a rgeçirenokızsizinlebirnikâhlıgibiy a ş a y a c a km ı ?—-A d a msende...O n u ngülvücudubenimk o y n u m d aols u ndaaklınınfikrininb a ş k ayerlerdedolaşmasınabengözyum a r ı m . —İ s t e r s em e ş r uolmasın,öylebirkızlahayatınızı,bir.leştirmektebuk a d a rgenişyüreklibulunmanızdanbaşınızaçokağırdertler,belâlargelebilir.—işih a y ı r ayorunuzki,h a y ı rgelsin..—H e rikimizdeböyleişlerihayıtray o r a c a kk a d a rtoyy a ş t akimselerdeğiliz.—Nev a r ?S e m i h a ' n mhesabınabildiğinizbazıuygunsuzluklarmıv a r ?—B e n i mbildiğimbukızınbirbirinekanlıbıçaklıolmakderecesinderakipikiâşıkıvar.—Birdeben,ü ç . . .—.S K b uikih o v a r d aileaşkterazisindetartılabilirmisiniz?—Tartılırvep a r akuvvetiyleonlardana ğ ı rgelirim.—Kızınâşıklarıbirikibağrıy a n ı k t a nibaretolmamalı.—B e nhepsinihoşg ö r ü r ü mazizim.Böyleüzüntülermuhabbeteçeşniverent u zbiberh ü k m ü n d e d i r .—B a z a nişzehirzemberekolur.—Cefaçekilmedensefasürülmez.,Semihailem e ş r uolmayanbirevlenmeiçind u y g u l a npekziyadek a b a r m ı şolanailesahibibuyaşlıa d a m aişinb ü t ü nt e r staraflarınıanlattım.Sözk â retmedi.K a n ıt u t u ş m u şbirgençgibigönlününeğilimiönündeb ü t ü ngerçekleriçiğneyerekgeçenbukartölozazgınao n d a nötesinia n l a t m a ğ au ğ r a ş m a khiçdebenimvazifemdeğildi.Buişearacıolmaklabirkaçyüzliraalacağımıanladım.Ç ü n k üsont u r f a n d asevdalıbenibutellâllığak ı ş k ı r t m a kiçinc ü z d a m m na r a s ı n d a ndestedestepapellerisıyırtıpd u r u y o r d u .Şemiîleu ğ u r s u zilişkimdenberifuhşunirademeü s t ü ngelenakımıileçirkefoluğundana k t ı m .A m akendiisteğimlehiçbiriğrençaracılıktabulunmadım.Yapılanteklifikabuledersembuilkdellâlığımolacaktı.EllisindensonraazanbuherifeSe-
K A D E R İ NC İ L V E S İ281 miha'yım e t r e st u t t u r m a kb a n apezevenkliklerinenhafifveennaziğigibigeliyordu.Saygıdeğmezkiracımızın^okluğun-danberibizdep a r a l a rsuyunuçekti.E v d ebazıgizlidalaverelerind ö n d ü ğ ü n ühissediyordum.A m ak a y n a n a mb a n ab uanaforlardanzırnıkkoklatmıyordu.Ahgeçimderdi...Bud ü n y a d ah e r k e sbirt ü r l ügeçiniyor.Cebep a r aakıtacakbazıhoşfırsatlargeldiğiz a m a ninceeleyipsıkd o k u y a nkimselerpekkalmadı.H e rkazancıh a r a m-helâlterazisinev u r s a kidaredolaplarınınçoğuzıngadakd u r u r .i h t i y a rçapkınaelimdengeldiğik a d a rn a s i h a tettim.Kızıbena y a r t m a d ı m .Herifibenazdırmadım.H e rikitarafdabirbiriniçekenm ı k n a t ı sgibibirbiriniarıyordu.B e nyalnızo r t a y agiripikisinibirbirineişaretedeceğim,i ğ n edemireyapışacak.Bundakisorumluluknedenhepbenimolsun?Buişinkışkırtıcısıh e rşeydenöncetabiattır,ikişeyinarasınab udayanılma2çekiciliğik o y a nkimdir?Budüşüncedefterindenbiry a p r a kd a h açevirirsemboyuncag f r a h agireceğimibiliyorum.T a b i a t t a .böyleşeylerinesasınıincedeninceyea r a ş t ı r m a kiyideğildir.Altındançapanoğluçıkıncay a r a t a n l ayaratılanınarasıbozulur.H e mned e m e kefendim?Böylepazarlıklardaaracılıkedenniçinasılgünahlılardand a h açoku t a n s ı n ?Böylegülünçtelâkkilerina r t ı kyüzünütersinianlayacakbiryüzyıldayaşamıyormuyuz?Benimyerimdebulunupdabun a m u sç u k u r u n u nüzerindenbirsıçrayıştaöbürt a r a f aatlayacakgelenekcambazınınvücuduartıkaklabilegetirilemez.E t r a f ı m d a nsavulunuz.Meleklerşeytanlarv a rda...Benbuişiyapacağım.Yaptımgitti...H e m e nSülüklü'yek o ş t u m .Bugeçkinf a k a tzenginhovardanına r z u s u n uSemiha'nınailesinemüjdeledim.Sefaletbulut-larıylek a r a r m ı şbukasvetli.evek ı y a m e tgüneşidoğmuşgibievihiçihüzünlübirneşeiledoldu.Gülümsemelerlegözyaşlarıbirbirinekarıştı.Kederlesevinçdalgalarıbirbirininüzerlerindena ş a rgibim a t e m l esevincinçarpışmasınıhıçkırıklarlakahk a h a l a ra r a s ı n d abirsüreseyrettim.
82 K A D E R I NC I L V E S ISemiha'ya işimüjdelediler.F a k a tkız,çıkanbukısmetigönlününş a r t l a r ı n au y g u nb u l m a y a r a kağladı,bağırdı.Tepindi,çırpındı. ~Bencebimdenbinlirak a p o r a y ıçıkardım.Minderinüzerinedağıtıverdim.Bug ö r ü n t ükarşısındagözlersüzülmeğe,ağızlary u t k u n m a ğ abaşladı.P a r a l a r ı nçekiciliğibeyinleriu y u ş t u r d u .N a m u skaygısınınüzerinesırmalıbirö r t üçekti.İşolupbitti.Ahbendeöyleolmamışmıydım?K a y m e l e r i nbüyüsüileh e rşeyiu n u t m a m ı şmıydım?Uçg ü naçd u r m u şbirköpeğinönünebirdilimekmekat,s o n r aemret.Ahah...Darılmayınız.insandaöyle,insandaöyle... Böyleacıklıa n l a r d asonz a m a n ı n ak a d a rh a y r e tvericidirenmelergöstermişt e kt ü kk a h r a m a n l a r ı nvarlıklarınıbüsb ü t ü ni n k â redemem.F a k a tb uü s t ü nyaratılıştakimselerbüt ü ninsanlığınyüzünüa ğ a r t m a y ayetmeyecekk a d a razdır.Benkendimiinsanlığınböylesaygıyadeğerk a h r a m a n l a r ı n ı nlistesinegeçiremem.Bucedvelegirmeğekendilerindebîrdeğergörenlerdenpekçoğunundaaldanmışolduklarınıiddiadançekinm e m . Bualışveriştenhissemedüşenikiyüzlirayıdaticarethanemizingelirdefterinekayıtdüşmeksizincebimea t t ı m .Bup a r a y ıayıplanacakbir.k a y n a k t a naldım.Alnımınteriylek a z a n m a d ı m .Bug ü n a h ı m ıbirdefaitirafediyorum.A m aalınteriylekazanılanp a r a y ıyalnızkızgıngüneşinaltındaşoseleriçint a şk ı r a nişçideg ö r d ü ğ ü m üsöylemememüsaadeniziricaederim.22 Ş E M Îbirg ü nçıkageldi.Herifseyahatindekiteşebbüsündenm e m n utg ö r ü n m ü y o r d u .N a m u s l ubirt i c a r e t h a n e n i nişleriniidareyebenivekilbırakmışgibih e s a psormaya,t e m e t t ühissesiistemeğekalktı.B e ndeişiçindepişmeğebaşlamışbira d a mkurnazlığıyle•ığzıraıa ç t ı m :
K A D E R İ NC İ L V E S İ28b —Sengiderkenticarettezgâhınıkapadın.Birkaçkırıntıyıb a n ae m a n e tederekb u r a d a ndefoldun.Şimdineistiyorsun?—B e ntezgâhıkapayıpgittima m aseno n uelaltındanişletmişsin.Hepsindenh a b e r i mvar.B e nceplerimdoluolarakgittim.Teşebbüslerimdeb a ş a r ıs a ğ l a y a m a y a r a kboşcüzdanlad ö n d ü m .Ticaretininy a r ıkazancınao r t a ğ ı m .Dolabıbenkurd u m .Adbenim.Şöhretbenim.S a n a tbenim.Senadibirçıraksın.U s t a n ımıaldatacaksın?—Ouğursuzs a n a t ı n d agözüolanıngözleriçıksın.—G ö r ü n ü ş t es a n a t aküfrediyorsun.F a k a tosayedealdığınp a r a l a r ıgizlicecebeindiriyorsun.N a m u s l ua d a mmaskesiyleinsanlara r a s ı n d agezmeğeuğraşıyorsun.H e r k e s ikandırabilirsina m aa r k a d a ş ,benialdatamazsın.N a m u s u nalfabesih a k k ıt a n ı m a k t a nbaşlar.Melunsaydığınt i c a r e t t e ngelenhakkımıver.S o n r an a m u s l u l u k t aboyölçüşelim.Gizlinamussuzlukaçıktanaçığan a m u s s u z l u k t a nbink a tberbattır.T ı p t aolduğugibigizlihastalıkbünyeyibitirir.Birdenbireherkesiniçidışınadönebilseydiişteoz a m a nn a m u s s u z l a rn a m u s l u l a r d a nürkerekkaçarlardı. i h t i y a rz a m p a r a d a naldığımikiyüzlirak o y n u m d abeniy a k m a ğ abaşladı.Herifb u n uh a b e ralmışmıydı?Yoksabuağırsözleriboşk a f a d a nmıs a v u r u y o r d u ?K o n u ş m a n ı nb u r a s ı n ak a d a rbenibesbellikapıaralığındandinlemişolank a y n a n a m ,intikamcıbirs u r a tvezorzaptolunurbiriçdolgunluğuilebirdenbireodayagirdi.Alaylıdudağınıbiry a n ak a y d ı r a r a k :—A h l â kkitabıyazanfilosoflarbendensorsalardıentehlikelinamussuzlarınnamuslug ö r ü n m e ğ eu ğ r a ş a n l a r ı narasındabulunacağınısöylerdim.•Artıkkendimit u t a m a y a r a kb ü t ü nöfkemvekinimlehayk ı r d ı m : —S u scadı,ahlâkkitabıyazanlarınsendenfikira l m a y am u h t a çkalacakk a d a rb ud ü n y aalçalmadı.K o c a k r ıkısık,öksürüklükahkahasıylef ı k ı r d a y a r a k :—Alçaldı,Damatçığım,alçaldı.N a m u s l a r ıile ftihariedenlerh e pböyleseningibiyseierv a ybud ü n y a n ı nhaline...Sandığıaçtın.Ticaretinelanetettiğinyetmişt a n eliracığımıcebine
¿116 K A D E R I NC I L V E S Isalondatoplandık.H ı r g ü rdalaşırkensokakkapısıihtiyatlıp a r m a k l a r ı ndokunuşuilenaziknaziksesverdi.K a y n a n a mikieliylekalbinit u t a r a k :—H a yeliniseveyim.Nasıldabellidiryağlıbirkeklik...Ağırvücudu,sızılıbacaklarıylehepimizdenöncekapıyaokoştu. —Buyurunuz,b u y u r u n u z . . .B u y u r u n u zBeyefendimiz.Aşağıdanbuk a r ş ı l a m asesleriduyuldu.K i mgelsebeğenirsiniz?ŞadiBey...S e m i h a ' n mnikâhsızkocası...Zavallınınarm u tbiçimiyüzüsolmuşsararmış,gözleriesmerç u k u r l a r abatmış,birikiayıniçindeyıllarcahastalıkçekenbirihtiyaradönmüş. Bunikâhsızevlenmeâşıkımnçoky a ş a m a y a c a ğ ı n ıa n l a m a kiçinhiçdebakıcıolmanıngereğiyoktu.Semihaherifid ö r tgündebitirmiş.F a k a tkanınıh a n g id a m a r ı n d a ne m m i ş ?Beyefendininbizekızdanşikâyetegeldiğibesbelli.A m aneolursaolsun,benkızbabasıdeğilim.Övgüilebinricailebukahpeyionaçakmadım.B a n anesöylemeğeh a k k ıolabilir?Benimbirazhiddetten,birazd am e r a k t a nbenzima t m ı şolmalıkiŞemik u ş k u l a n a r a kh e m e nsözegirişti:—Beyefendimiz,affedersiniz,renginizikaçıkg ö r ü y o r u m .Birhastalıkmıgeçirdiniz?ŞadiBeybus o r u y acevapvermeyerekgözlerinihüzünlühüzünlübenims u r a t ı m d adolaştırdıktans o n r a : .—îkiayk a d a roluyor.B e nyineb u r a y agelmiştim.Sizyoktunuz.Vekilinizefendiyleg ö r ü ş t ü m .O n u naracılığıyleepeycebirfelâketeuğradım.Şemidişlerinis ı k a r a kbiryırtıcıh a y v a nh o m u r t u s uileb a nabaktı.Şimdiölürmüsün,öldürürm ü s ü n ?U s t a mgazaplıbakışıylabenitepedent ı r n a ğ asüzdü:—S a n a t t a nhaberio l m a y a n l a rsanatçıkesilinceişböyleolur. Kerhaneciliketmekle,buişininceliklerinibilmekleiftiharediyorgibiydi.O n u nsözleriyleveh e rhaliylekerhanecilik,kıv a n çduyulacakbirs a n a th ü k m ü n üalıyordu.Ağzımıaçarsamçokfenaaçacağımiçinsustum.
www.cizgiliforum.com enginel
K A D E R I NC I L V E S IŞemibuişdegizliced ö n m ü şbirp a r ak o k u s ua l a r a kh e m e nb u r n u n d a nsolurbirhiddetlesordu:—Buhizmetkarşılığındao r t a ğ ı m aneverdiniz?ŞadiB e ym a h z u nm a h z u nsüzülerek:—î k iy ü zlira...Şemiişittiğiniaynısüzüklüklebirp a p a ğ a ngibit e k r a re t t i :—îkiyüzlira...Bup a r a l a r ıneyaptığımıa n l a m a kistergibid i kdikyüzüm eb a k a r a k :—:Birfelâketsatınalmakiçinçokp a r a .ŞadiB e y :—Bum i k d a r ıçoğumsamıyorum.Keşketalihimu y g u ngitseydid ed a h açokp a r averseydim.Şemih â l âkızgıngözleriniy ü z ü m d e na y ı r m a y a r a k :—Bua d a msizidolandırdı.Bup a r a l a r ıbenîmcüzdanımdançaldı. K a y n a n a modakapısınındışındainiminiminleyerek:—B e n i myetmişliramatenezzüledenhiçikiyüzlirayadayanabilirm i ?Ü ç ü m ü zdes u s a r a kkocakarınıny a n ay a n as a v u r d u ğ ubusözleridinledik.A m a nAllahım,hepsidebenisuçluyordu.ŞadiBeyinbaşınafelâketgetirmişim.Şemi'nincüzdanınagirecekbirp a r a y ıaşırmışım.Cadınınyetmişlirasınatenezzületmişim.Ahgörüyormusun,buüçzavallım a s u m u na r a s ı n d ayalnızsuçlubenim.P a r a l a r ık u r t a r m a kiçinbeninasıliğneleyeceğinibilemeyenŞemi: —M a d e mkibua d a macemibird o k t o rgibiparalaıınızıa l a r a kderdinizi ..arttırmış,şimdideçaresinibulsun.Biraralıkkendimit u t a m a y a r a k :—Beyefendi,vaktiylebensizegerekensözlerisöyleyipnasihatetmedimmiydi?Şadi:—Söyledinizdi.N a s i h a t l a rdaverdinizdi.A m abenateşisizinnasihati rınızdanaçoköncealmıştım.B e n :—D u v a r ıçatlamışbireskifırıngibi...ŞadiB e y :—Alayah a k k ı m zveyetkinizyoktur.Talihimink a h r ıb a n ayetişir.B e n :—Tedbirdek u s u rgösteripdetaliheiftiraetmeksn-
288 K A D E R İ NC İ L V E S İzüsizingibileriçinsöylenmiştir.Başınızınasılkaranlıkbirfelâketkapısındaniçerisifktuğunuzubenbiliyordum.—Biliyoridiysenizönümdefenertutmamalıydınız.—Og ü n k üricalarınızlab u g ü n k üşikâyetleriniziy a nyanagetirinceinsanhakkınızdaneh ü k ü mvereceğinişaşırıyor.Aracılığımıricaederkennek a d a rincebirfilosoftunuz.Şimdinek a b abiriftiracıoldunuz.Davamızınesasınedir?B e n d e nneistiyorsunuz? —Talihimdenb a ş k abenimkimsedenbird a v a myok.—Beyefendi,sizpekşaşkınbirhaldesiniz.Sözlerinizbirbirinit u t m u y o r .Şemiomuzlarınıkaldırıphindigibik a b a r a r a k :—Beyefendiyeikiyüzlirayahazırladığınbelânınesasınıöncedenbildiğiniitiraftansonraşimdiniçinh e rşeyincahiligör ü n ü y o r s u n u z ?Ş a r l a t a navukat,s a h t edoktor,beceriksizgöz-bağcı...Adiyalancı.M a d e mkip a r a s ı n at a m a hederekbuadamıderdesokmuşsun.Şimdidedevasınıbul.B e n :—-SenT a n r ıyergisiyeteneklerinleg ü n d eyüzkişininbaşınıderdesokuyorsun.B e nsendenöğrendiğimsanatlahenüzsadecebubeyefendiyebelâgetirmişim.—B a h ah e rz a m a nsatıpd u r d u ğ u ndoğruluk,n a m u s ,vicdançalımlarıile,alnınınkiriylekazandığınşuikiyüzlirayıcebineindirmektekialçaklığın,buikit ü r l üh a r e k e t i nhiçbirbirinit u t u y o rm u ?—Buçeşitkazançlarınalınkiri',yüzk a r a s ıolduğunuişteitirafediyorsun.M a s k a r aherif,benbup a r a y ım a s u mbirkızıb a ş t a nçıkararak,toybirz a m p a r a y ık a n d ı r a r a kalmadım.Zatenikit a r a fdabenit a n ı m a z d a nçokönceb a ş t a n ,kıçtançıkmışlardı.B e nonlarıa k ı n t ı d abirbirinins u y u n asiyagiderkengördüm..Birininattığıçımaipinikendiricalarıüzerineötekin^uzatıverdim.İ ş t eişinesasıbuvebuk a d a r . . .—Yaptığınişinbirırzaracılığıolduğunu,siyaileçımaileb o ş u n aö r t m e ğ eu ğ r a ş m a ..—-I r zaracılığı,buişleyeişleyen a m u svevicdanınıkemi-r e r e kseniinsanlıktançıkaranbircüzzam,birs a n a tdeğilm i ?Kendindeolanaynıahlâksızlıklarlabeninasılayıplıyorsun?
K A D E R İ NC İ L V E S İ289Bus o r u n u nkarşısındaŞemiköpeğikesinbirgülümsemeile: —Bendekiaynıahlâksızlığınkendindedevarlığınıbugaripsözlerinletasdikediyorsun.Ohyarabbi,ş ü k ü r . . .Şimdiyek a d a ri n k â redenbirpezevenktin.Artıkdilindolaştı,bugerçeğikabulettin.Buaracılığınkirliliğialnında,sorumluluğuvicdanında,ü c r e t ikoynunda...,N a m u sbataklığıdedin.B um u r d a r lığab u r n u n ak a d a rgömüldüktens o n r aartıknedebeleniyorsun?ö l m ü ş s ü nartık,B ı r a kleşiniakıntıya...D ü n y a d adaahi-r e t t edeaynıyereakalım.*E v e tof...Kendikendimeneacıitiraf.Nek o r k u n çbirgerçeğinkaçınılmazçemberiiçindeyim.E v e tikiyüzlirayıgeçimkazalarınabelâlarınakarşıufakbirtılsımolmaküzerem u s k agibibirkeseiçindev ü c u d u m u nensıcaktarafınaasmıştım.Kaşarlanmışbirherifinönündeb e r a a tk a z a n m a kiçinbenimnamustan,vicdandandemv u r m a mpekboşunaidi.B e nkarşımdakia d a m d alanetlediğimsuçlardanbazılarınıişlemişbiradamdım.Artıkonudeğilkendikendimibileişinaksinei n a n d ı r m a kihtimalikalmamıştı.F a k a ta m a nAllah,işteefendimbağırıyo-rum,vicdanımıniskandilizorkaranlıkderinliklerindenamus u m u nboğıümamasıiçinhâlâçırpmanbirşeylervar.Birdenbirekalbimçatladı.O r a d a nk a y n a rbirgöltaştı.B u n u ntufanıgözlerimdenboşandı.Kimseyii n a n d ı r m a km ü m künolmasada,kendikendimi,bilei n a n d ı r a m a s a mdabirceh e n n e mtaşıgibicildimiy a k a np a r a l a r ıçıkarıpŞemi'ninsuratınaf ı r l a t a r a k :—N a m u s l uidim,h â l âdanamusluyum.Şeytancabksürçmeileo n u nk a n u n l a r ıüzerindesendeledimseden a m u s ahürmetim,tapmışımbakidir.Benşimdisevgilisiniöldürmüşzavallıbirâşıkd u r u m u n d a y ı m .Ondaiıbirkaçz a m a niçinayrılışımaşkımıb ü t ü nb ü t ü nalevlendirdi.Şimdib ü t ü nö m r ü m c edelisiolacağım.Alşuparaları...Buikiyüzlirailen a m u s u m u nsonkırıntılarınısendensatınalıyorum.Böyleferyatederekodayıçınlattım.Buhaykırışımdakabahatlibitrçocuğunsuçunuö r t m e kiçinbastığıy a y g a r a l a r abenzerbirmantıksızlıkv a rgibiydi.F a k a tb a ş k at ü r l üh a r e k e tedemezdim.Buhiçdetabiio l m a y a nhal,belkicehennemiiç'in-F.1!)
290 K A D E R İ NC İ L V E S İdeyandığımg ü n a h ı m ı nağırlığındangelenbirçeşitdelilikti.İst i y o r d u mki,beynimb ü t ü nyansın,külolsun.O r a d akötülüğümeaithiçbirh a t ı r akalmasın.Ben.benolduğumub'ilmeyeyim.Olanlarıhepu n u t a y ı m .Geçmişiolmayanbira d a molayım.N a muslubirkimseolduğumabende nanayım,ib u n aâlemde m a nietsin... A r t ı kbenimiçinb a ş k at ü r l üh a y a t ,b a ş k at ü r l ütesellikabildeğildi,insanınkendinefsinialdatabilmesi,âlemialdatmakt a nçokd a h azormuş.Benbuacıgerçeğianladım.F a k a tdüşm ü şbirinsanolduğumat a m a m i y l ek a n a a tgetirerekyaşamak,önümeaçılacakdipsizu ç u r u m ay u v a r l a n m a m ıkolaylaştıracaktı.Atcağımadımlarınönüneçıkanbuk o r k u n çtehlikeninçevresine,kendimikendimen a m u s l ugöstererekbirkorkulukçekmekistiyordum.Yüreğimdenk a n l a rsızdıranbuendişeh e n ü zb ü s b ü t ü nmahvolmamışb u l u n d u ğ u m ub a n aispatediyorgibiydi.F a k a tmelunk a y n a n a mkapıa r k a s ı n d a nb a n aişittirecekbirmırıltıileşöylekalbimihançerledi:—AllahAllahnetuhafşey...D a m a d ı m ,aracılıktanhembizdeniyip a r ak a z a n m a n ı nyolunubiliyor,h e mdenamuslukalm a kiddiasıileüzülüyor.Yinebeyniminüzerinebirtencerek a y n a rsudöküldü.Sizebirisikötüdersegücünüzegidiyor.Kendikendinize,fenaadam,diyemiyorsunuz,i n s a nkendialeyhindedoğrubirh ü k ü mverecekâdilbirh â k i molabilse,kendisininasılbiliyorsaâlemedeöylecea n l a t m a kcesaretinigösterse,genelh a y a t t a k iiğrilikleryarıyarıyadüzelir.F a k a tişb ü s b ü t ü nt e r sgidiyor.î h s a nyaratılıştanöğülmeğeeğilimliolduğuiçinherkesindekendisiniöğmesindenhoşlanır.Ç ü n k übuövgüler,kendimizdevarlıklarındanş ü p h eettiğimizfenalıklarısırmalıörtüsüileörter.ŞadiBeybirazm a h c u pvehüzünlübirarabulucusesiylebirdenbiresözea t ı l a r a k :—BuparalarıbengönlümünrızasıyleSalâhEfendiyeverdim.U ğ r a m ı şolduğumfacianınüzüntüsüileş a ş k ı n adöndüm.Affedersiniz,ilerigerilâflarettim.B e nb u r a y aa r a n ı z d ak a v g aç ı k a r t m a y adeğil,derdimedevaa r a m a y ageldim.Ü s t a d ıb u r a d abulduğumaçokm e m n u n u m .Çırağaalnınınterikarşılığındaver-
K A D E R İ NC İ L V E S İ291 mişolduğumücretey a n m ı y o r u m .B u n d a np i ş m a ndeğilim.Vebunugerialmakaslaaklımdangeçmez.Op a r akendisindekalsın.ŞemiEfendi,içined ü ş t ü ğ ü mzorluğungiderilmesiiçinyapacağınızb ü t ü nyardımların,gözealacağınızzahmetlerinkarşılığını,mükâfatınısizefazlasıylevereceğim.But e m i n a tüzerineü s t a dpezevengingözlerindey a n a nhiddetsöndü.İğrençyüzünetatlıbirgülümsemeyayıldı.ŞadiBey,buyağlımüşteri,Şemi'yegireceğizahmetlerin,yapacağıyardımınmükâfatınıfazlasiyleveriyor,b a n adaalnımınterikarşılığınıuçluyor.Nenazikdeyimler.D o ğ r u s uçokçelebia d a m . . .Yeres a v u r m u şolduğumyirmibeşlik,ellilikkaymelerboyunlarıbükük,çarpıkçurpuko r t a d ayatıyorlar.Ü s t a d ı ngözleribukâğıtlarınkıymetlerinibelirtenr a k a m l a r ı nüzerindedolaşıyor.Benimgözümdeirademeü s t ü ngelenbilmemnasılbirinatlaot a r a f akayıyorduÜçümüzdeahlâkınagüvelerd ü ş m ü şadamlardık.Enbozuğ u m u zşüphesizŞemiidi.İkincisiŞadiBey,ü ç ü n c ü s üdeben...Çünküoyalancılarolmasaydıböylealdatılmaz,buhaledüş-mezdim. Beyefendininikiyüzlirayas a t maldığıveb ü t ü nservetinibuu ğ u r d afedayahazırg ö r ü n d ü ğ üfelâketneimiş?Bakalımanlatsın.Irzkliniğininbaşd o k t o r ab u n aneçarebulacakonudaanlayalım. S o m u r t t u m .Öylesessizd u r u y o r u m .Ü s t a tköpekgülümsemesiyüzünde,ikicehennemkandil'gibip a r l a y a nh a r i sgözlerinitepesindent o p u ğ u n ak a d a rbirdüzüyemüşterininsuratındadolaştırarakihtisasınae m a n e tedilecekhastalıkayrıntılarınakulakverenbirhekimdikkatiylebekliyor,bekliyor. N i h a y e tŞadiBeypesttennağmeyegirişenhüzünlübirkem a ngibiderdininhicranlarınıinletmeyebaşladı:—Efendim,derdimgariptir.Sizlerdenbaşkasınaanlatı ia-maz.HacivatÇelebi'nindediğigibi«Ehl-ihâlolanahlarbund a nefendim.Bencileyinbilmekmuhal.»
z92 K A D E R İ NC İ L V E S İ24 A H L Â Kbelsoğukluğunau ğ r a y a nbua d a mbizmütehassıslarınh u z u r u n d aşöyled e v a me t t i :—Nikâhlıkadınh e rg ü nyenenbalabenzer.Helebubalyıllarıngeçmesiylepetekleşirse...Nikâhsızilişkilerintadınısizea n l a t m a y ah a c e tyok.Ç ü n k üm e ş r uevlenmedenikâhınızıi m a mkıyar.Meşruolmayanıdaşeytan,insanlarısakındırmakiçinhertatlışeyeşeytansokarlar.F a k a tbutedbirt e r setkiyapar.Körpekızlarınkıymetiniihtiyarlarbilirler.Çünküh a s talıkta,yaşlılıktaensamimiibadetgençliğet a p ı n m a k t ı r .Ben.debup u t u nönündesecdeyev a r a r a kaşkımıbirm u mgibiyakm a kistedim.H a y a t ,ölümlüd ü n y abirhayal.S ü r d ü ğ ü nömürdensonsuzluğagötüreceğinsaatlarancakzevkdakikalarıdır.Aşkıngazalinineredeg ö r ü r s e nh e m e nsilâhınıdoğrult.Avla.Dimağındadeğil,r u h u n d adoğacakbulezzet,iştebuhazsonsuzluğak a d a rseninleberaberdir.Birihtiyarınnikâhsızbirgençkızsevmekgünahınıişlemesinem a z e r e tgöstermekiçint u t t u r u l a nbirbavulfelsefeyiuzuncabuluyordum.F a k a tbuçitlenbikyiyençocuklargibiişinözünüy u t m a kiçinçekirdeklerinideberaberh a z m amecburduk. Şemi,omelunüstad,kürsüdeP a b u e u b ü y ü k ' üdinleyensafbirinsangibi.yüzündederinbirinançhazzıdalgalandırarakkulakveriyordu.Y a ş m aoranlabuçokcoşkunsevdalınınh a s talığıv ü c u d u n u nnerelerindeolduğunuanlamakiçingöğsünü,arkasınıdinlemeğe,kanını,idrarınıtahlilettirmeğegerekyoktu.O,müşterisinink o y n u n d a k icüzdanınşişkinliğinisezdi.Parm a kbasacakzayıfdamarlarını,h a s s a snoktalarınıvem a r a z ı nteneşiresürerekhekimleregelirsağlayant ü r d e nolduğunut e ş hisetti.Semiha'nınaşkıyüreğindecılkolmuşabenzeyenbudertliyidinliyorduk.EskiÂşıkK e r e mmasallarınıa n d ı r m a kiçinyalnızelindesazıeksikti.H i k â y eh e m e nonlark a d a ryanık,sonuçfecridi.
K A D E R İ NC İ L V E S İ293 ŞadiBeysesinikalbinintitreyişlerineu y d u r a r a khüzünlübirahenkleşöyleanlatıyordu:—Semiha'yaŞişli'debirincisınıftanbira p a r t m a ndairesit u t t u m .Birgençkadıniçingereğindençokfazlakonforlarhazırladım.E m i re m r i k ü m .F a k a tnazeninimim e m n u netmekm ü m k ü nolmuyordu.O n d ab ü t ü nokşayışlarımdançekinir,hayırdoğrusunusöyleyelim,tiksinirbirhalivardı.Nevakitbirazo k ş a m a kistesem:«Bırak.Galibasoğukalmışım.Bugecekırgınlığımvar.»cevabiyleüzerinesusıçramışkedigibisilkinerek,titreyereksıvışır.Gözlerinigözlerimden,nefesininefesimdenkaçırır.O d a d ad a i m ab a n aenuzakolanyerdeo t u r u r .'Trajikbirbiçimdesaçlarınıa r k a y adökerekgerinegerinebirinleyişi,süzülesüzülebîrpuflayışıv a r d ı rki,kaçırdığıhayalinia r a rgibigözleriyleodanıntavanını,h e rbirköşesinikolaçanettiktensonrak ü s k ü nbirm e k t e pçocuğuinadiyleikikoluüzerinek a p a n a r a ks a a t l a r c aovaziyettekalır.Anlarım,etrafındaonungörmekistemediğibirşeyvar.Budabenims u r a t ı m d a nbaşkaneolabilir?,Birg ü nonum e m n u ne t m e kiçindedimk i :«—Semiha'cığım,benseninlenikâhsızolarakevlendim.Fak a tbiribirimizinkarşılıklısamimiliğimizia n l a d ı k t a ns o n r abenşeriatçaevlenmeğedehazırım.»—Nebileyimb e n ?B ü t ü nbuhırçınlıklarınnikâhsızlıktandoğmasıihtimalinid ü ş ü n m ü ş t ü m .O,benimbusaflığımaöncek a h k a h a l a rkopardı.S o n r at a v a n d a ns u r a t ı n aa k r e pd ü ş m ü şgibibirürperişlebirikiadımgeriyesıçradı.İkieliyleyüzünüö r t e r e kh a y k ı r d ı :«—N i k â h l as a n amıb a ğ l a n a c a ğ ı m ? »«—E v e tb a n agüzelim,»«—Allahesirgesin.»«—-Niçin?»«—D ü n y a d akocakıtlığınak ı r a nmıgirdikis a n avarayım?» «—Bendebuderecek o r k a c a kneg ö r ü y o r s u n ? »«—Buk a d a rgençlerd u r u r k e nb ü y ü k b a b a m aniçinvarayım?» «-—Evlenmedeerkeğinyaşısorulmaz.»
K A D E R I NC I L V E S I«—Eskiz a m a n d abelkiöyleymiştir.F a k a tşimdigörüşlerveinançlaresasındandeğişti.P a r a l a r ı n agüvenerekkörpecikkızlarınihtiyarnefesleriylegüzelliklerinisolduranpinponlaraartıkkızverilmeyecek.KadınBirliğibuyılkikongresindebukonuyuşiddetlesavunacak.»«•—KadınBirliğininilkişiyaşlıkocalarlagençkızlarınaralarınıbozmakmıolacak?»«—-Evet.E v e tmemleketimizdekökleşmişolanbusultanlaristibdadınıkaldıracağız.»«—Sultanlaristibdadımı?»«—Öyleya...Beyefendi,insafediniz.Gençerkeklerniçinkocakarıh a n ı malmıyorlar?»«—E y ? »«—Sizvaktiyledelikanlıikenniçinb ü y ü k a n a n ı zyerindekibirm u h t e r e mb a n ûileevlenmediniz?»«—Evlenmedim.Çünküerkekdoksanyaşınak a d a rerkektir.» «—E y y y y ? »—Kadınkırkbeşindens o n r ahiçbircinsem e n s u polmayanbirn ö t ry a r a t ı kolur.»«—B e nşimdikırkbeşyaşındançokuzağım.Kocamınbendenancakbeşyılk a d a rbüyükolmasınat a h a m m ü ledebilirim.Ancakbeşyıl,anlıyorm u s u n u z ?Ancakbeşyıl...»Beyefendi,Beyefendiihtiyarerkeklergençk a r ıalabilmekiçinnefelsefeicadedeıierseetsinler,obenimaslau m u r u m d adeğildir.Bensizeservetinizkarşılığındav ü c u d u m uverdim.A m agönlümü,r u h u m uveremem.Çünküonlarp a r ailesatınalınamaz.Sizihtiyarkengençk a r ıistiyorsunuzdabenimgençkengençkocaarzue t m e k t eh a k k ı molamazm ı ?A r asıraokşamalarınızakatlanıyorum.B u n d a nfazlasınıistemeyiniz,çünk üb o ş u n ayorulursunuz.»«—Ah,H a n ı m ,nesoğuksözlerbunlar...Yüreğiminüzerinebuzlusulardöküyorsunuz.»«—Yüreğinizbendensoğuyupdar a h a tetmeniziçinböylesöylüyorum.» «—Bırakgönlüms a n ayansın.Ölünceyekadar,sonsuzak a d a ryansın.Kalbimdekibugüneşleanoakh a y a t t a nbirşey-
K A D E R I NC I L V E S I295 leranlayabiliyorum.'Gönlümünbualevisönünceh e rşeygözleriminönündek a r a r a c a k .Varlığımınm a n a s ıkalmayacak.»«—Şairliğinaldatıcıçekiciliğinek a p ı l m a kgençleriçintehlikelidir.F a k a tihtiyarlariçinb ü s b ü t ü ntehlikelidir.Ç ü n k üşairlikk a t ıge\"çekleriy u m u ş a t a n ,zehirk a y n a k l a r ı mtatlışerbety a p a nbirçeşitduyudur.B u n u n l abüyülenenlerşeşibeşgörerekh e radımdasendelerler.Şiirinallıpulluzarifgergefiüzerindeişlenerekrengini,biçiminideğiştirengerçeği,t e r sanlam ı n d aalarakaldanırlar.Bum a d d id ü n y a n ı nzorluklarındansil-kinerekheph a y a la r k a s ı n d a nkoşarlar.Beyefendi,benşimdisizinaşkınızaaynıateşlecevapverereksizey a n ı y o r u mdiyedizlerinizinüzeriney a t s a m . . . »«—Ahbenimiçinnederinbirmutlulukgüzelim.»«—F a k a taceleetmeyiniz.Busözümkulaklarınızacennetnağmesigibigelenyalancı,asılsız,havaîbirşiirdir.B u n u nsertgerçeğiîse-işteş u d u r :B e nsizisevmiyorum.Sevemem.Sevmi-yeceğim.» Gerçektençoksert...ŞadiBey;adınıntersineb ü y ü kbirüzüntüilesustu.Yüzüb u r u ş t u .Gözlerikızardı.H ü n g ü rh ü n g ü r a ğ l a m a kiçinbesbellibizdenutanıyordu.Affedersiniz,v a yköpoğluköpekvay...Senihavay...Kayışlaboğulanh a y v a n l a rgibiherifinkanınıiçineakıtıyor.Vaykuyruksallayankuşu...Sülük'lüdekivirankafesindebuşiirvegerçekk a n t o s u n uneredenöğrendin?Hikâyeninbirincibölümüçokdokunaklı.B a k a l ı md a h aneacıklısayfalarçevireceğiz?ŞadiBeyuzunbiryokuşçıkmışgibiince»boğukbirterles a r a r a r a kkesiknefeslerleyinebaşladı:—F e s u p h a n a l l a h ,buh a k a r e t l e rbenimo n aolanaşkımısöndüreceğiyerdetersineb ü s b ü t ü nkörüklüyor.O n uh e rg ü nd ü n k ü n d e nd a h açokseviyorum.Hırçınlıklarınıp a r a l a r ,hediyelerlegeçirmeğe,onuh e ra r z u s u n uyerinegetirerekavutmağaçalışıyorum.F a k a tt a k d i mettiğimikiüçbinliralıkbîrmücevhereşöylebiry a ngözleb a k ı y o r :«Bırakıveroraya»kayıtsızlığındanb a ş k ayüzündenhiçbirşeysezilmiyor.B a n ak a h r e t m e kiçinmim e m n u n l u ğ u n ugizliyor,bellietmiyor?Yoksagerçektensevinmiyorm u ?Anlayamıyorum.Söz-
www.cizgiliforum.com enginel
296 K A D E R İ NC İ L V E S İleolankahırlarınak a t l a n m a ğ aalıştım.F a k a tişinfiiliyatyönüvarki,H a z r e t iE y ü pP e y g a m b e rgelsesabredemez.S e m i h a ' n msevdalısıuzunahlars a v u r m a kiçinb u r a d alâk ı r d ı y ayinemolaverdi.Ofiiliyatyönüneolabilira s a b a ?ŞadiBeyinhikâyesigittikçemeraklısafhalaragirerektatlılaşıyor.Oinleyerek,süzülerekdinlenirken,sözünözünüaksindena y ı r m a ğ auğraşırken,söylenipsöylenemeyeceğiniseçerkenbizbuaşkmeddahınınateşlia h l a rçıkanyanıkağzınab a k a r a kbekliyorduk.Bunazikr o m a n ı nfiiliyatdönemi?...SözünbunoktasıŞemi'ninbileyüreğinigıcıkladı.Ustad,busevdakurbanınınçektiğiişkenceyea c ı m a k t a nziyadeartistsevgilisinin,bueşsizsanatçınınkendisiylet a n ı ş m a karzusu,herifingönlünegüneşgibidoğdu.H e rikisideb a ş k at ü r l üinliyorlardı.B e ndearalarındainsanlarınbugariphallerinehayretley u t k u n u pd u r u y o r d u m .ŞadiB e ycenazea r k a s ı n d a niçininıstıraplarınıdökenbirzavallınmmatemiyleyinebaşladı:—Ah,a h . . .Öyleıstıraplısaatlargeçirdimki,dilleanl a t m a kzor.B a z a nansızına p a r t m a n agelirim.H a n ı mevdeyok.N e r e y egittia c a b a ?H a n g ia h b a b a ?H a n g ieğlenceye?Hizmetçileresoraırım.Boyunlarınıb ü k ü pd u d a kkıvırarakgülünç,ağlamaklıbirertavırlabirşeydenhaberleriolmadığınıanlatırlar.Benimkeşfetmeğeuğraşıpdaanlayamadığımbirh u s u s t a nonlarınnasılbilgileriolacak ?Onlarbendensıkılırlar,benonlardanutanırım. H a n ı m ,bukeyfincedolaşmalarıiçinbendenhiçizinalmagereğiniduymaz.Kafdağınak a d a rkoşacağıma m aneredeol-dıjğunubilmemki.Şoförüsorguyaçekerim:«—Harfimarabad a nneredeindi?»—Delikanlıtıraşlıdudaklarındatitreyengülümsemeyidağ ı t m a y au ğ r a ş a r a k :«—SinedöP e r aPasajınınönünde.»«—Net a r a f agitti?»«—P a s a j akıvrılıncanet a r a f agittiğibelliolmaz.Arabayıb ı r a k a m a mki.»« —N ez a m a ndöndü?»«—Üçs a a tsonra.»
K A D E R I NC I L V E S I297 —Busorularımdanşifau m a r k e ntersineşimdibüsbütünbircehennemazabıduyarım.Sevgilinizeayrılmışbirevinboşluğuneacıdır,bilirmisiniz?D ü n y ainsanıngözünezindanolur.Semiha'yıkollarımına r a s ı n d asıkmakihtiyacıyledivaneyedönerim.Kendisievdeyoksaterlikleri,iskarpinleri,kirliçamaşırları,çoraplarıdayokdeğilya...O n u nkokusu,sinmişeşyalardanbulabildiklerimit o p .larım.Odakapısınıiçeridenkilitlerim.K u t s a lşeylereedilenhürmetleönlerindedizegelerekonlarıöper,koklar,ağlarım.Butapınışlaateşimsönmez,a r t a r .O n u nküçük,p u m u k ,p a m u kayaklarınam a h f a z aolmuşzarifisparkinlerininaşkımınasılcoşturduğunu,içimdekiateşinasılarttırdığınıofa n l a t a m a mki..V a hv a hzavallıŞadiBey,BuS e m i h afettanınat u t u l m a d a nöncenasılterbiyeli,hoşsohbet,akıllı,vekarlıbiradamdı.Şimdiaşksahnesininjönprömiyesinedönmüş.B ü y ü ksöyleme-yeyim,a m abunea ş kAllahım,nasılbirsevdab u ?Mevsimsizâşıklık,kalbten,ağızdansaçılanateşlerer a ğ m e nnek a d a rsoğukoluyor.Ocakayıgüneşindeyetişmeyeu ğ r a ş a nk a b a kgibi...Tatsız,tuzsuzbirsevda.İ n s a nbirgencingönüld r a m m ldinlerkenanlatanınakıttığısıcaky a ş l a r ak a t ı l m a k t a nbelkikendisinialamaz.F a k a tbu h t i y a r aiacırkengüleceğimgeliyor.Komedyalar,kendilerinizorlaböylegülünçhalleres o k a n l a r d a nibretaldırmakiçinicatolmuştur.BinMolyeryetişse,insanlığıntuhaflığınıy a z m a k l abitire-remez.T a b i a tböylekomiktipleryetiştirmektebudâhilerindim a ğ l a r ı n d a nd a h azengin,d a h aalaycı,d a h ainsafsız.F a k a td ü n y ah e rg ü nibretalanlardanziyadebuk o m e d y a l a r akonuolacakinsanlarladoluyor.Bizböylelerineağlayarakgülelim.Şuelemlih a y a t t abukasvetlik a h k a h adabirkârdır.Beheyihtiyar,katılaşmışkalbinlesev...F a k a tkarşılıkbirsevgi,vefabekleme.S o n r a şteiböylebirkomedik a h r a m a n ıolursun.ŞadiBeygözleriniy u m a r a kıstırapiçindey a n a nkafasınıavuçlarınıniçindebirsüresıktı.S o n r abeynininağrılıdolgunluğ u n uyinedökmeğebaşladı:—S e m i h a ' n mevdenbukayboluşlarıg ü y ayıllarcao n ugörmemişimgibiyüreğimded a y a m l m a zbirh a s r e tu y a n d ı r a r a kbeniçıldırtır.Net a r a f t a ngelecekdiyepenceredenkapıya,ka-
•f)8K A D E R İ NC İ L V E S İpıdanbalkonakoşarım.Bubirk o m e d y amıdır?D r a mm ı ?Melodrammı?Bilmem.Benimbutelâşımıgören,kapalıodadakirliçamaşırlaratapındığımısezenhizmetçilerkıskısgülerler.Oderinü z ü n t üveümitsizlikiçindenemligözlerimlebendekendimegülerim.Benkimdenvefabekliyorum?Nezorlu,nesonsuzbirakıntıyak ü r e kçekiyorum?B e n i maşkımlabirs a k a rçocukgibioynayanbugençkadınlamaceramızneolacak?Buöldürücügönülfırtınalarıiçindeçalkanaçalkana.birg ü ndibekaynayacağım.Buacıgerçeğia n l a m a kiçink e h a n e tistemez.Ahney a p a y ı mki,kendimialamıyorum.Birkerealevsaçağısardı.Çıralı,k a t r a n l ıbirmeşalegibiyanıyorum.Şemi,buyanıkhikâyeninkarşısındaok a d a rkendindengeçtiki,elindeşakşağıeksikbirpişekârgibi:« H a yb r emedet...H a ybremedet.A m a nş uy a n g ı n d a nk a s a n ı na n a h t a r ı n ıkurtaralım.»pozunda.Buateşyığınınkülolupsavruluşuherifinu m u r u n d am ı ?O n u naklıhepkasanına n a h t a r ı n d a .T u t u ş m u şâşıkd e v a me t t i :«—N i h a y e tkapımızınönünded u r a nbirotomobilh o m u r -tosuduyulur.H a hişteogeliyor.Ü z ü n t ü m ü ,heyecanımıbellie t m e m e kiçint ü r l ütedbirler,vaziyetleralırım.E l i m d ebirkitapkayıtsızh a t t âbirazgülümserbirtavırlaşezlongauzanırım.F a k a tyüreğimg ü m b ü rg ü m b ü ra t a r .Alnımdansoğuksoğukecelterlerisızar.Sinirlerimkızgınsaçlaradeğmişgibiazaptankıvrımkıvrımkıvrılırkenoynadığımbukayıtsızlıkrolüneda-y a n ü m a zbir şkencediribilirmisiniz?Sırıtarakcanvermeyiandırırhallergeçiririm.Beşdakikabeklerim.Ondakika,birçeyrekgeçer.Hâlâgelengidenyok.N i h a y e tt a h a m m ü l ü mkalmaz.Neyaptığınıbilmezbiryürekacısıyleyerimdenfırlar,o d akapısınıaçar,hizmetçilerdens o r a r ı m :«Hanımgelmedimî?»«—Hayır.»«—Yaokapıdad u r a notomobildenk i mçıktı?»«—K a p ı d aotomobild u r m a d ıBeyefendi.»«—Yanlışmıd u y m u ş u m ? »«—ö y l eolmalı.»
K A D E R İ NC İ L V E S İ29to —Heyecanımıgizlemekkurnazlığıyleh e y e c a n d a nöleöleyaptığımokayıtsızlıkr o l ü n ükiminiçino y n a d ı m ?Ustalığımıtakdireden,etrafımdas a k ı r d a y a nhiçbirelyok.Buboşunay o r g u n l u k t a nsonraüzüntüm,ümitsizliğimd a h adaderinleşir.F a k a th a hh a h . . .iştedurunuz,buseferlâmıcimiyok.Sokakkapısınınönünded u r a nbiroto,sonnefeslerinialıpvererekhareketinikesti.Budefaşüphesizo.Semiha...Kapınınönündek o n u ş m a l a rbileoluyor.Yineşezlongakoşarım.Elimdekitap,yüzümdesahtegülümseyiş,gözlerimhiçseçemediğimsatırlarda.Yürekçarpıntısıeskisindenbeter.Yinebuöldürücüvaziyettebeklebekle,h a b e ryok.E v e tnazlıc a n a n d a nyineh a b e ryok.Yinebirçeyrek,yirmidakikageçer.Yiner o l ü m übozarakhizmetçilerisorguyaçekmeğek o ş a r ı m :«—Budefam u h a k k a kkapınınönündebirotomobildurdu.» «—Kimçıktıiçinden?»«—ikincik a t t a k id o k t o r am ü ş t e r igeldi.»D o k t o r am ü ş t e r imigeldi?H a yAllahkahretsin.D o k t o r abendeniyim ü ş t e r imiolur?Bittim.Nefesimiderinbirk u y u d a nçekergibialıyorum.Tıkanacağım.B a z a nnazika n l a r d abizialdatanöylehainrastlantılarolurki...Yokh a y ı ryok...Zalimaşkımınbuboşsahnesinderolümüt e k r a r amecalimkalmadı.Kalbimpatladı.Beynimkaynadı.Sinirlerimkoptu.Biryığınetkerrigim.i n s a ndeğil,k â b u siçindekıvrananbirhastayım.H e rşeybelirsiz,loş. ..1Çevremisaraneşyayıtanıyamıyorgibiyim.N e r e d e y i m ?İlcindedoğupyaşadığımd ü n y a y abenzemezbiryerdeyim.Birhicranâleminde-yim.H e rsesiniltiye,h e rşekilm e z a r abenziyor.Oy a n ı m d ayok.Hendekendimde değilim.S a r ' a s ı m nsonunubekleyenbirh a s t agibiyerleredüşerkalkarım.Sonrao n u no t u r d u ğ ukoltuğuncmünedizçökerim.Güzelv ü c u d u n u nt e m a settiğiyerlereahlarvahlarlakapanırım.Bum a t e mnek a d a rs ü r e rbilmem.Bunefernebirotomobilgürültüsünebirçıtırtıd u y m a d a nsessizceulakapısıaçılır,birdenebakayım,o...Semihabirhayaletgibihafifadımlarlaiçeriyegirer.<•
300 K A D E R İ NC İ L V E S İd a ns a k l a m a kistediğimm ü t h i şüzüntümü,derinıstırabımıgör ü r .Suçüstüyakalanmışgibiolurum.A m a nAllahım,hakaretlerlesüzülengözleribenibüyüler.Aşağıy u k a r ıh a r e k e tedenincekaşlarıikisivrih a n ç e rgibiyüreğimesaplanır.Nazik,pembedudaklarındabirtitreme,acısözlerebirhazırlanışvardır.Azarlama,sitemşöyledursun,neredeolduğunus o r m a y abilek o r k a r ı m .O n d akırbaçlıbirh a y v a neğitimcisitavrıgörülür.Bendedes u s t ad u r m a kiçinişaretbekleyenuysalbirköpekhali.Ob a n asözsöylemeyetenezzületmez.B e nağızaçmayak o r k a r ı m .O n d ap a t l a m a y ab a h a n ea r a y a nbirkızgınlık,bendeh e rk a z a y arızagösterenbirb o y n ubüküklük,birtevekkülvardır.Çünküöncedenbirkaçtecrübemoldu.K a v g aettim,ayrıldıma m asonundad a y a n a m a y a r a kyinebarıştım.Galiplemağlûpa r a s ı n d ad a i m aolduğugibih e rbarışgörüştekiyenianlaşm a d aağırlaşanş a r t l a r l aezildim.Şimdiodadakarşıkarşıyayız.B e nh e rbakışımlao n aşum a n a y ıifadeederim:«Benseninpekzavallıbirâşıkmım.Azatkabuletmezbiresirinim.Vur,kırfakatöldürme.D a r g ı nmıyız ? Z a t e nbarışıkolduğumuzz a m a n ıhiçbilmiyorum.Lâkırdıyok.Dilsizbirişkenceoyunu.H e n ü zsessizf a k a tsimoğraflarladehşetilâneder.Birboşluğunetrafındagibiyim.Bağır,çağır,habaşladı,habaşlayacak.Neolursaolsunbenimr o l ü mt a h a m mül,hazım,itaat...»—Bukorkulus ü k û t u nağırlığıdabenibitirir.B a n adargınlığıacabaçokmuuzunsürecek?E s m a y ıü s t ü m esıçratmad a nb u n ua n l a m a kisterim.Lâkırdıiçinçenemoynar.Heyecandansankiboğazımabiry u m r u ktıkanır.Dersinibellemişbîrm e k t e pçocuğuşaşkmlığıylebirikik e m k ü m l e redersusarım.Buişkencep a n d o m i m a s ıbenih a s t adüşürür.N i h a y e tb ü t ü ncesaretimit o p l a y a r a k :«—B u g ü neğlendinizinşallah?»«—Sîzdenu z a k t aevet...F a k a tyüzünüzügörünce...A m a nAllahım...» «—Bendenbuşiddetlinefretinizinsebebinianlayamıyor u m .B uk a d a rfedakârlıklarımakarşıhk...»
K A D E R İ NC İ L V E S İ301 «—•Susunuz.Bencila d a m .Fedakârlık...Ohohnegüzelsöz.Benbirk a p a t m a y ı m .Sizbirihtiyarçapkınsınız.B e ngeçimzoruilebuaşağılıkd u r u m ad ü ş t ü m .Sizgönlünüzüneğilimineuyuyorsunuz.F e d a k â r l ı kp o hp o h u n ubud u r u m u nneresinesığdıracaksınız?Budengesizilişkiyeikimizdebirersebepledüştük.Artıkaramızdayerinmeğe,ö ğ ü n m e ğ eyery o k t u r .Buhalenev a k t ek a d a rdişimisıkacağımıbilemiyorum.A m azannederimki,yakındır.»«—Kapalısöylemeyiniz.Yakınolannedir?»«Hiçkapalıdeğila m abenid a h aaçık,d a h aacısöyletmekiçinböylediyorsunuz.Neolacak?Birbirimizinelinisıkıpçeşitliyollaray ü r ü m e k .î ş t eyakınolanbudur.»«—B u g ü neğlenipeğlenmediğinizis o r m a kb ü y ü kbirkab a h a tmıdır?.»«—...»«—Bum a s u ms o r u d a nbuk a d a rk ö t üm a n a l a r ınasılçıkarıyorsunuz?» «—Basbayağı.B e nhiçbirşeyu y d u r m u y o r u m .Nedemekistediğiniziaçıklıyorum.B a n anasıleğlendiğimis o r a r k e ngüzlerinizdepırılpırıly a n a nötekisorularıo k u y o r u m .Nereleregittim?Kimlerleg ö r ü ş t ü m ?Gizlisalonlardagençlerled a n settimm i ?H a n g idelikanlılarınkucaklarınaserilipy a t t ı m ?Ağzımay u d u my u d u miçkiakıttılarm ı ?Kimlereşakilike t t i m ?Mezeyinet a r a f ı m d a nv e r d i m ?E t e r l e n d i mm i ?Kokaînlendimmi?Kısacasız a m a n eeğlencelerininh a n g it a b a k a l a r ı n d au ç t u m ?B u n l a r ısoracakdeğilmisiniz?M e r a ketmeyiniz.Tararışimdikikadınlarınvücutlarınıb i r k a çeğlencedeaşınıperiyecekk a d a rdayanıksızy a r a t m a m ı ş .B e nn ek a d a rh o y r a tkollarımaralarınagiripçıksamyinedev ü c u d u m d asizinokşamalarınızakatlanacakbirşeykalır.Sizev ü c u d u m u nvergisiniödediktensonrabırakınızbendekeyfimiyerinegetireyim.T a b i a tböyleistiyor.B e na l d a n m a k t a n ,a l d a t m a k t a nh o ş l a n m a m .îşteaçıkpazarlıkkuzum.İşinizegelirse...»—Bucevaplarbeny a ş t abirâşık'ınbaşınıdöndürecekkadarsert,insafsız.F a k a tm a d e mkiSemiha'yıb ı r a k a m a y a c a k ,
302 K A D E R I NC I L V E S Io n d a nvazgeçemeyecekk a d a rşiddetlibiraşklaseviyorum.Onubut e m p o d ad a h aziyadesöyletmeninnegereğiv a r ?Söylenenlerinh e m e nhepsiniyalayıpy u t a r a kt ü r l üdalkavukluklarlalâkırdınınyolunudeğiştirmeğeuğraşırım.F a k a to,birkerecoştumuöfkesininşevkiylerüzgârınönüned ü ş m ü şbirk o t r agibiköpükleriçindebirsürep u p a s ı n agider,i h t i y a r larveremolmazderlera m abukızbeniedecek.Osıradak a y n a n a melindebirtepsişerbetleiçerigirdi.Misafirdenbaşladı.B a r d a k l a r ıhepimized a ğ ı t t ı k t a nsonraçatlaksesinibillûrlaştırmayau ğ r a ş a r a k :—İçiniz,içiniz...Afiyetlerolsun.Yüreklerinizyanmıştır.Kapınına r k a s ı n d a ndinlerkenbenibileateşlerbastı.Onem a - 'ceradır?Alimallahh a f a k a n l a r at u t u l d u m .Beyefendi,affedersiniz,Semihadediğinizyellozasizçokyüzvermişsinizdeböyleolmuş.H u z u r u n u z d a ndışarı,kusuverinizkaltağınbaşına.Efendimekadınmıy o k ?Şimdicinspiyasasındaerkekkıtlığıv a r ?Erkeksizliktendişilerbirbirleriniseviyorlar.Birsavaşd a h aolursak a d m ıkadınanikâhedecekler.Builletşimdikimodadeğil,bizdeeskidir.D a h abenm e k t e p t eikenkızlarbirbirleriylesevişirlerdi.Kıvırcıksaçlı,erkekgibig ü rkaşlıbirGanimevardı.B a n abirgün,«Haydiberaberhelayak a p a n a l ı msevişelim»dedi.Benbuzifafodasınagirmeyitabiib ü t ü nnefretimlereddettim.Dişi,erkekiçindir.Tararımböyleyazıyazmasın.B a ş k at ü r l ü s ü n übilmem.Maymunlarda,kedilerdekulanparalıkvarmışa m ahiçbirh a y v a n ı nseviciliğiniduymadım.Buinsanındişisinem a h s u sbirillet.E r k e k l e r ebub ü y ü ks a d a k a t i molduğuhaldeyinek o c a m d a nçokh a k a r e tgördüm.Akuzum,eskierkekler,karılarınıh e ryükedayanıklıbirkısrakgibikullanırlardı.Şimdikisivilcelerde,aya m a nyanlışsöyledim,«sivilizelerde»diyerektim.E v e tsivilizekadınlarfırs a tdüşürebildikçez a m a n ebeylerindenöçalıyorlar.Büyükana-larınınahlarınıçıkarıyorlar.K a y n a n a mşecaatarzederkenhırsızlığınısöyleyenm e r tçingenegibiolumsuzbirtavırlamekteptekimarifetlerinideağzındankaçırıyordu.Buöğünmeye.oü z ü n t üveümitsizlikiçindeçırpınanŞadi'oybilesırıttı.
K A D E R I NC I L V E S IB a r d a k l a r ıtopladıktans o n r akocakarım e r a k l ıbirdinleyicidikkatiylebirt a r a f aoturdu.Hepimizyüzünebaktık.Cadıa n l a y a r a k : —Nebakıyorsunuzöyle?Şimdik a d ı ne r k e keşitdeğilmi?B u r a d ab a n adabirdinleyicisandalyesivermezmisiniz?Gerekirsebendefikrimisöylerim.B e nd a y a n a m a d ı m .F a k a tB â n u y uk u d u r t a r a kdeşmemekiçinsözleriminşiddetiniy a r ıyarıyay u t u pdedimki:—H e n ü zmedeniyetkadınlardanm a h k e m ek u r a c a kk a d a rilerlemedi. K a y n a n a m :—A...SözünyanlışDamatçığım.ingiltere'demi,bilmemnerede,kadınhâkimlert a y i nedildiğinigazeteleryazdılar.B u g ü nolmazsabilebu şim u t l a ky a r ı nolacaktır.Çünkühakçasınıistersenizkadındavalarınakadınh â k i m l e rbakmalıdırlar.E ğ e rdavanınbirtarafıkadındavalarınakadınhâkimlerbakmalıdırlar.E ğ e rdavanınbirtarafıkadınötekitara?fıkadınötekitarafıerkekseoz a m a nm a h k e m eheyetidekadınerkekkarışıktoplanmalıdır.Şimdibakınız,Semihah a k k ı n d abenimfikrimisorarsanız,kendicinsimdendirdiyehiço n d a ny a n açıkmam.H ü k m ü m üt a -mamiylek a h p e n i naleyhineveririm.K a y n a n a m asözesonvermesiiçinişaretettim.25 Ş E R B E T T E Nı r m a k l a ra k s aŞadiBeyinateşinisöndüre-mezdi.Oyineacılariçindeağlamaklıbakışlarlakesikkesika n l a t m a ğ abaşladı:—B e no n u nh a k a r e tdolus e r tsözlerinid a i m amülâyimliklekarşılayaraku y g u nbirk o n u ş m ayolub u l m a y auğraşırım.Artıko,bıkar,f a k a tbenalçalmaktan,küçülmektenu s a n m a m .«Senh e m e neyletekellümrazıyımd ü ş n a m eben»diyenşairle(X)b e r a b e rolarakkarşısındayaltaklanırkenodakapısıaçılır.Hizmetçielindebirzarflaiçeriyeg i r e r :(*)Senkonuş<laküfretmenebilerazıyım.
304 K A D E R İ NC İ L V E S İ«—Postacışimdigetirdi.»:—M e k t u pk i m d e n ?O n amı,b a n am ı ?Altımdaçivivarmışgibibenbirkaçdefayerimdenk a l k a ro t u r u r u m .F a k a tohiçistifimbozmaz.Hizmetçizarfıc n auzatır.B e nm e r a k t a nçatlarım.F a k a tom e k t u b ub a n averinizdiyemem.Oüzerinio k u d u k t a nsonram e k t u b u telâşsızcaaçar.Yazılanlarh a k k ı n d ahiçbirtepkieserigöstermedensatırlarıağırağırsüzer.M e k t u b u nanasından,dedesinden,halasından,teyzesindengelmediğinekesinlikleeminim.Buçokdefasevgililerininbirindengelençağrım e k t u b u d u r .Hazırlıkiçinhizmetçilereemirlerverir.B a z a nk u r ş u nkalemiyleçarçabukbircevapyazıpgönderir.Benimh u z u r u monunhiçbirhareketineaslaengeldeğildir.Ötekia m a n l a r ı m narasındabenh e rmasrafınıv a rgücüileyüklenenbostankorkuluğubirâşıkım.Kımıldayamam.Söyleyemem.Budayanıklı,hazımh,sessizg ö r ü n ü ş ü mbileonusıkar.Karşısındanbenik o ğ m a kiçin:«—Sizinhiçişinizy o km u d u rBeyefendi?»Hiçdenazikçeolmayanbui h t a r d a nsonrao r a d ad a h afazlak a l m a ktehlikelidir.Ç ü n k üh u z u r u m d a nhoşlanmadığınıanl a t a nsoğukmuameleleri,kabalıklarıileinsanıperişaneder,düzcey a m n d a nkoğar.«—Ahh a t ı r l a t m a n ı z açokt e ş e k k ü rederim.K ö p r üüzerindebiremanetçiilegörüşeceğim.Hiçk a l m a y agelmez.»Böylebirb a h a n eileh e m e ny a n ı n d a nsıvışırım.A m ayüreğimyanar,başımdöner.Bird a h abuterbiyesizyaratığınyan m ad ö n m e m e kiçinzihnimdenbinprojehazırlarım.F a k a tnem ü m k ü n ?Birikis a a tş u r a d ab u r a d adolaşırım.A p a r t m a n adönmekiçindakikalarıipleçekerim.Biryerded u r u pdinlenmekkabilolmaz.Benimk a d e r i mbu.O n u nazarlarını,hakaretleriniişitmek.Belkid a y a ğ ı myiyinceyek a d a rbuaşağılıkdur u m a ,buk ü ç ü m s e n m e y ed e v a medeceğim.Dövüldüktensonrabelkid eo n aoland ü ş k ü n l ü ğ ü md a h ad aa r t a c a k .K a y n a n a mbirdişişeyhgibiyerindekendindengeçerek:—Büyü...Büyü...VallahiBeyefendiyebüyüyapıyorlar,îççamaşırlarınıb a n agöndersinler.B ü y ü y übozdurtayım.Görürsünüz,,on a n k ö rkızabudüşkünlüğükalırm ı ?
KADERİNCİLVESİ305 K o c a k a r ı y asusmasınıişaretedereks u s t u r d u k .ŞadiB e y :—B ü y ü k h a n ı m ,bubirb ü y üa m ahiçbirüfür ü k ç ü n ü nbüyüsüdeğil.T a b i a t ı nbüyüsü...Bozulmaz.Semiha'nınâşıkı,Kerem'inağzındançıkanlâflarabenzerbirkaçyanıkahçıkardıktans o n r asözlerined e v a me t t i :—içimiçimesığmaz.Sancısınadevaa r a y a nbirh a s t agibiüzüntülü,ümitsiz,hüzünleriçindedolaşırım.Biliyorumki,a p a r t ı m a n ı n d ayok.A m ao n u ntenefffüsündenk a l m ahavayıy u t m a kiçinyineo r a y adönerim.B a n aazapkapısıolanmüşterekevimizdeonunk o k u s u n ua l m a k t agaripbirtesellid u y a r ı m .Sevgilima r t ı kbenimiçing ö r ü n m e zbirvücut,hiçolmazsao n u nrüzgârlarıylegeçinmeyibirk â rsayarım.Yinecand a y a n m a zbirbeklemeateşiiçindeo n u nd ö n ü ş ü n übeklemeğebaşlarım.Oşimdikimbilirkimlerinkucağında?Malımla,02P™ladoğrusum e t r e s i m eyüksekbirk o k o th a y a t ıy a ş a t ı y o r u m .Onuşimdigizlibirdansing'ded a n sederken,çıplakomuzlarımb ü t ü ngüzelliğiylegösterenbirelbiseiçindeg ö r ü rgibiolurum.T e n h abirköşedesevgilisininağzınabirk a d e hköpüklüş a m p a n y aa k ı t t ı k t a ns o n r amezeolaraky a n a ğ ı n d a nşeftaliverdiğinidüşün ü r ü m .Cinleringözümünönünegetirdikleribuk o r k u n çsinemaşeridininâzabıyleeririm.Olaylars a n k ibenimt a h a m m ü l ü m l eoynuyor.N i h a y e tsabrımıt a ş ı r m a kistergibibirinatlah e rg ü ncilveleriniarttırıyor-du.Birgün,sözlerimiaffedersiniz,d ü n y a n ı nb ü t ü nkomedyalarınakıça t t ı r a a e a kbirtuhaflığauğradım.Hiça k l ı m d a nçıkmaz.BirP a z a rgünü,onuevdebulacağımıpekü m i tetmediğimbirs a a t t aa p a r t m a n agittim.Hizmetçiler,H a n ı m ı nodasındaolduğunusöylediler.Ohneâlâ,arzularına,hakaretlerinebirazç a n a kt u t a r ı mdedim.Y ü r ü r k e nhizmetçikadına r k a m d a nseslendi:«—Beyefendi,Beyefendi,y a n ı n d amisafirlerivar.»«—Misafirlerimi?»«—Evet.»«—E r k e kmi,kadınmı?»«—Ceylânlargibiikidelikanlı.»Ofceylânlargibi...Hizmetçik a d ı n abubenzetmeyikulland ı r a nsebepnedir?Bundabenbirkınayasezergibioldum.BuF.20
K A D E R İ NC İ L V E S İikigença h u n u ny a n ı n d abenç a t a lçutalboynuzluihtiyarbirgeyikgibikalıyordum.Buboynuzludeyimiüzerineüçümüzdea d e t ahaldenanlarbirtavırlagülümseyerekbirbirimizebaktık.ŞadiBeydeboynuzlarınıitirafettiktensonrabizimiçinalnımızınüzerindekiağırlıklardanartıksıkılmayagerekvarmıydı?Kimdenu t a n a c a k t ı k ?Güzelk a d ı n l a r d a nhediyebuboynuzlarıngölgesinibaşlarındahissedenerkeklerinhepsiŞadiBeyk a d a rinsaflıolabilselerdioçirkindeyimiyadırgamazdık.K a y n a n a mbenimsusmasınıemredenkaşlarımınçatıklığınahiçönemvermeyerekyinesözeatıldı:—2sn raîuoynüzludeyimindeSis~- ir!7 ea n l a m a m-Bubenzetişnedenkinayedira c a b a ?Ceylânınboynuzlarıv a r m ı şneden?Tabiatınbuhakaretinenedenu ğ r a m ı ş ?Karısıüzerineh i y a n e tmie t m i ş ?Dişisining ü n a h ı n d a ndolayımıgeyikboynuzlanmış?A m a nAllahımh a y v a n abuneiftira?Öküzboynuzluyumdiyehiçkederlenmez.Ç ü n k üob ü t ü nineklerinkocasıdır.D o ğ r u s ubuöküzedeboy-nuayaraşır.İ ş t ebazıerkeklerdeböyledir.K a y n a n a m ı nbukirlifelsefesiŞadiBeyingamlısuratınıntuhafbirgülümsemeileb u r u ş t u r d u .K o c a k a r ıbuahlâksızcailhamlarınıncoşkukuluklarıylaboynuzunh e rerkekiçinok a d a rkederlenecekbirşeyolmadığınıa n l a t a r a kbesbelliüzgünmisafiriteselliyeuğraşıyor,buçatalçutallarmkadınadüşkünlüğünalınlardanemâbulanbirsürübelkidebirm ü k â f a t ıolduğunubildiriyordu. Butürlütesellimisafireboynuzdand a h aağırgelmizolmalıki,kocakarınınağzınık a p a t m a kiçinsözekendisiatıldı:—Odakapısınakulakverdim,içerdehiddetliseslerduydum.Hiçdenazikçeolmayanbuk o n u ş m a d a nyüreğimebirürk ü n t ügeldi.Nedirbuçekişme ?İkierkeka r a l a r ı n d abirkadınımıpaylaşamıyorlar?Biry u m r u k t akapıyıa ç a r a kselâmsızsabahsıziçeriyegiri-vereyimm i ?Yoksaizinisteyerekt ı ktıkilemedeniyetingereklerinemiu y a y ı m ?Bulanıkbirdüşüncedensonranihayetmedeniliğibarbar-
K A D E R İ NC İ L V E S İ307 lığaü s t ü nsaydım.Titrekp a r m a ğ ı m ı nüçv u r u ş uileiçeriyeg i r m e kiçinm ü s a a d eistedim.içeridenseslerinhiddetibirmırıltıyadöndü.Şöylebirfısıltınınönemliheyecanlarınıseçergibio l d u m :«—Kim?»«—-O...»«—H a . . .Boynuzlu.»Bumırıltılara r a s ı n d a :«—Giriniz.»Cevabınıaldım.Kapıyıittim.İlkadımımdaSemiha'yıyakışıklıikidelikanlının«arasındagördüm.Bugençlerk i m ?Bum e r a k ı mçoksürmedi.Metresimü ç ü m ü z übirbirimizet a n ı t t ı :«—Yenia m a n ı mŞadiBey.E s k ia m a n l a r ı mF e h m iveFer-r u hBeyler.»Bendenöncekilerenm e ş h u rk o m e d y aartistlerinigüldürecekbirertevazuröveransıyleboyunkeserekderinderineğildiler.B e ndeipnotizeolmuşgibionlarınkendilerindengeçmişgibig ö r ü n e nhallerinet u t u l a r a kaynımukabeledebulundum.Aşkıilebuüçerkeğia k r a b a l a ş ü r a nkadındatatlıgülümsemesivegüzelv ü c u d u n u nb ü t ü ninceliğiylebizeöncüoldu.G ö r ü n ü ş t ebubaşlangıçhoşf a k a tm a c e r a n ı nötesihiçdeh o ş g ö r ü n m ü y o r d u .Bukancıkiçinoikiköpekhırlaşırkenonlarabirdebenkarıştım.İ h t i y a rçomar...Bugençlerebendenöncekilerdiyorum.Yanlışdeyim.Çünküü ç ü m ü z ü ndebusevdanınaynıkızağıüzerindehâlât u r n ak a b a nhalindegittiğimizmeydanda.Buişteeski,yeniyok.Buâ d e t azamanımızaaitgenelbirmuhabbet.Ü ç ü m ü zdeaynıflikanınküreklerineyapışmışız,terleyipduruyoruz,içlerindeyalnızbensamimîaşkımla,p a r a m l aboşyerek ü r e kçekiyorum.Şirketimizinbiziu z a k t a nseyredenötekiüyelerideolsagerek.Rezalet...Rezalet.Benimgibimevsimsizböylebiraşkfelâketineu ğ r a y a nbira d a mhemensilkinipbutehlikelibalçıktank u r t u l m agücünügösteremezsem a h v o l m a y am a h k u m d u r ,i ş t ebenbugerçeğibiliyorf a k a tkendimik u r t a r a m ı y o r u m .Aksaçlarımlaikirakibimina r a s ı n d a k igülünç,acıklıyerimiartıksizdüşününüz.Buüçy a r a t ı kbenimüzerlerinegelişimdenhiçsıkılırgörün-
308 K A D E R İ NC İ L V E S İmediler.Belkidebenimsıkılıpb u n a l m a m ıbekliyorlar,neölçüdebozulduğumug ö r m e kistiyorlardı.Semihao r t a d aikiâ ş ı k m d a ndakucağınısakınmazbirşuhluklab a n ahitape t t i :«—Beybabat a mvaktindegeldiniz.»BenBeybaba...Onlarınkarşısındab a n abuh i t a p t abulunuyor.T a mvaktindegelmişim.N ev a ra c a b a ?BenBeybabahitabınındarbesialtındasendeleyerekbenia n c a kbuakrabalığalâyıkgörenaşiftekızımınyüzüneşaşkınşaşkın,ağlamaklıbakışlarlab a k m a k t aikenodevame t t i :«—Bakınızbuçocuklara...ikisidebeniamansızbirateşleseviyorlar.Birindegözlersarıelâ,ötekindeü z ü mgibisiyah...B e nhangisined a h aziyadelâyıkım?SöyleyinizAllahaşkınaaksakallı.»B a n asorulanbut u h a fsorukarşısındaacıbirdüşünceyet u t u l d u m .Birielâgözlüimişötekisiyah.Buikigüzeldelikanlınına r a s ı n d abenimyerim,sıfatımneoluyor?Aksakallı...Talihiminbenid ü ş ü r d ü ğ üu t a n çvericigaripliğebakınız.Küçükhanımınsevdaterazisindebuelâgözlü,siyahgözlüikidelikanlıçeşitdüzengüzellikleriyleeşitgeliyorlar.O r t a d abendenb a ş k ad a r a y açıkarılacakkimsekalmıyor.Seçimimehavaleolunanbuinsafsızcameseleönündedond u mkaldım.H a n ı m ,buikisevgilisindenhangisined a h aziyadelâyıkmış?O y u m uhangisinevereyim?F i k r i mzihnimkösteklendi.D ü ş ü n ü y o r u m .Oa n d aaklımaK a r a g ö z ' ü nkarısıgeldi.B u n abenzerbirmeseledeo n u ndafikrisorulur.İkik a r ıbiroğlanıpaylaşamıyorlar.K a r a g ö z ' ü nkarısıi ç i t i t a e y et i t r e y edelikanlınınyüzünebakıpbirahçektiktensonraşucevabıverir:«Nes a n alâyıkneötekine...Ahcanımkemankaşlar,t e rbıyıklar,hokka,ağız,kirazdudak,bugençdelikanlıancakb a n alâyık...»Buhayalfc.sefesit a m a m i y l ebenimhalimeuygun.Ancakoyumukendimeersemü ç ü n ü ndealaylıhiddetleriniüzerimer kmişeolacağım.B a n ab a ş k abirp a yçıkmayacak.Oh...Yinefakat...A p a r t m a nbenim.Metresbenim.G ö r ü n ü ş t ebuyeresa-inbenim.H e mmasrafınıçektiğimmalımıkendioyumlabu
K A D E R I NC I L V E S I309 ikicebidelikten birinenasılb ı r a k a y ı m ?Meseleninolumlu,olumsuzikiy ö n üdeuygunsuz.Zihnimind ü ğ ü m ü n übirt ü r l üçözemeyerekdalgın,şaşkınd u r u y o r d u m . B e n i mbuçatık,p u tgibis u s u ş u mönündeSemihasinirlenerekufaktepinişlerles o r u s u n ut e k r a re t t i :«—SöylesenizeBeybaba,hangisined a h aziyadelâyıkım?»B a ş ı mdöndü.Gözlerimk a r a r d ı .Ağzımdançıkanıkulaklarımişitmiyerek:«—Evbenim...Masrafbenimb o y n u m d a .Mukaveleilesenbenimmetresimsin.İkit a r a f ı nuzlaşmasıylea k o r t l a n a nbumukaveleyineikimizinisteğiylefesholunmadıkçasenb a ş k akimseninolamazsın.»E t r a f ı m d aüçağızdanbirdenk a y n a y a nbirka'ık&hafışkı».yesia r a s ı n d akaldım.S e m i h a :«—Beybaba,anlamadınız.Anlayamadınız.Bugünek a d a rb a n asahipolduğunuzşekildebend a i m asizinim.»B e n :«—Oşeklitarifetbakalımkızım.»S e m i h a :«—Abilmiyorm u s u n u z ? »B e n :«—Hayır.»S e m i h a :«—Gönlümü,sevdamıbudelikanlılaridare*edecekler.E v i m i nmasrafını,keyfiminisraflarınısiz...iştegörüy o r s u n u zki,b a n aonlark a d a rsizdegereksiniz.»F e h m i :«—Bizdebugerekliliğionaylarız.»F e r r u h :«—H a yh a ybendeonaylarım.H e mdebeybabayısevgilimdenhiçdekıskanmayarak.»F e h m i :«—K ı s k a n a n mAllahbelâsınıversin.O,velinime-timdir.Hiçaklaöyleşeygelirmi?S o n r aa d a m ı ngözlerikörolur.» Nediyeyimİnsaflıçocuklar...Kadirbilirliklerinedoğrusuhiçsözyok.Şahsımıno n l a r aolanşiddetligerekliliğinio n a y l a m a y a c a kk a d a rbend ea v a n a kbira d a mdeğildim.A m aa r a l a r ı n d ab a n averdikleriyerinsevinmeğedeğer,kıvanılırbirm a k a molmadığınıdaaçıklamayah a c e tyok.A r a l a r ı n d abenihiçyadırgamadılar.Ç ü n k üazvakits o n r abenyalnızSemiha'nınh a r c a m a l a rm ü d ü r üdeğilâşıkları,beyefendilerindeh e rmasraflarınıce-
310 K A D E R İ NC İ L V E S İbindenödeyenfahrivekilharçlarıolacaktım.B a n ay ü r e k t e nbeybabadeyişlerindeok a d a rderinbirorostopollukseziyordum. Bugençâşıklarınyürekleriateşleşişkinolduğuk a d a rp a r acüzdanlarınıboşg ö r ü y o r d u m ,ikisiningözlerindendebirbirleri,nekarşısönmezbirkıskançlıkkinininşimşekleriçakıyordu.BenimS e m i h aileolanilişkimhiçdegönülmertliğinesığmazbirhavsalagenişliğiyleo n a y l a n d ı k t a ns o n r aFehmi,Fer-r u h ' adönerek:«—Beybaba,m u h t e r e mpederimizdir.B u r a s ıdao n u nevidir.OnunsayesindeSemiha'yıböyleipekler,elmaslariçindeeskisindend a h aparlak,d a h açekicigörüyoruz.A m aF e r r u hdenilenbuk a r a s ü l ü ğ ü na r a m ı z d aneyeriv a r d ı r ?Kovsangitmez.H a k a r e t t e nanlamaz.Ar,u t a n m a ,o n u rnedirbilmez.Öylebira&alakki...»F e r r u h ,p a n t o l o n u n u na r k acebinik a r ı ş t ı r a r a kyerindenfırladı.'Gözlerdönük,d u d a k l a rt i t r e k :«—Uğursuz,kendikötülüklerininiçinbenimn a m u s l ukişiliğimdegöstermeğeu ğ r a ş ı y o r s u n ?B e nSemiha'nıngönlündeyeriolmayanbira s a l a k s a mbenib u r a d a nancakokovabilir.»«—Semihasenienağırh a k a r e t l e r l ekovdu.F a k a taldıran,utanan,sıkılankim?»«—Semiha'nınağzıyokm u ?Osöylesin.Okovsun.Birdahagelmemeküzereşimdiçıkargiderim.H a y d ibekliyorum.»Semiha,aynıd r a m ıçokdefaoynamışbirartistöfkesiyle:«—Yaikinizbirdenbeniseversinizy a h u tikinizbîrdengidersiniz.Yalnızbirinizialıkoymam.B u n uçokdenedm.Türlüıstırapveheyecanlarauğradım.Şimdihepsinib u r a d asayıpdökmeningereğiv a rmı?Bird a h agelmemcakasıylesavuşandayanamıyor.B i r k a çz a m a nsonrayinegeliyor.F a k a tbudefailişkigizlicedevamediyor.Benkocasındansaklıevez a m p a r aalanbirkadınheyecanlarıiçindekalıyorum.Yabeniaranızdap a y l a ş m a y akatlanırsınızy a h u tikinizbirdenb u r a d a ndefolursunuz.Anladınızmı ?»
K A D E R İ NC İ L V E S İ, ;311F e h m i ,iğrendiğinigösterirbiryüzb u r u ş u k l u ğ uileFer-ruh'uişaretederek:«—B e n i mbun a m u s s u z l abirkadınıngönlündeo r t a k l a ş ay a ş a m a kalçaklığınaartıkt a h a m m ü l ü mkalmadı.»F e r r u haynıtiksintiylekaşlarınıçatıpbaşınıs a l l a y a r a k :«—Söyle,hangimizd a h an a m u s s u z ? »«—K a s as o y m a k t a nsekiza y am a h k û molansendeğilisin?» «—Kızkardeşinib a k k a lSadık'labasıpdaherifinevezahireceettiğiy a r d ı m d a ndolayıburezaletind e v a m ı n agözyuman'erkekk a r d e şsendeğilmisin?»H i çbirindebusuçlamaları eddedenrbirhal,bircesaretgörünmedi.Buikiçeşitnamussuzluğuzimmetlerindeölçeırgibiikisidebirsüresustular.S o n r aF e r r u hbirdenbireb a n adönereky u m u ş a kbirbakışla :•«—Beybaba,sizitarafsız,vicdanlıbirh â k i mtanırım.Söyleyiniz,hangimizd a h an a m u s s u z ? »Os a a t t ao r a d atanıştık,görüştük,Benineredenbiliyordu?Hangisid a h an a m u s s u z m u şB u n ukestirmekiçinh a k e mtayino l u n u ş u m d adoğrusuhiçbirşerefg ö r m ü y o r u m .İkisideaynıkumaştı.B u n l a r d a nhangisinen a m u s l udiyeyim?Kelimeyeyazıkdeğilmi? H e mbiriniyükseltipötekinialçaltmaklabelâyıüzerimeçekmişolacaktım.Semiha'nınyaikisinibirdensevmekteyaikisinibirdenk o v m a k t a k ihakkinişimditeslimettim.Ahnedenbilmem,bua t a k ç asorulmuşsorukarşısındau t a n m a kb a n adüştü.B e nsıkılarakönümeb a k a r k e nF e h m ihiddetleelinih a v a y akaldırdı.P a r m a k l a r ı n ı na r a s ı n d abirt a b a n c aparladığımgördük.Ağzık ö p ü r e r e k :«—B e y b a b a y aniçins o r u y o r s u n ?Bus o r u n u nkarşılığıa n c a kk u r ş u n l averilir.»F e r r u hdad e r h a laynıçeşitbirsilahçekerek:«—ö y l e y s ebizsusalım.Silahlarımızkonuşsunlar.»Sağımasolumab a k t ı m .î k in a m l u n u narasındayım.Canınc a n a n d a nazizolduğunuoa n d aa n l a y a r a ka y a k l a r ı m ı nbirtornistanhareketiylekendimik a p ı d a ndışarıattım.
312 K A D E R İ NC İ L V E S İ•26BUŞadiB e ykomedyasınınkaçıncıperdesindeyiz?Bilmiyorum,Delikanlılarınbu(hareketleriyapmacıkmıdır,ciddîmidir?B u n udabilmiyorum.Şemi'yegöre,beybabayıd a h aziyadeb o ğ u n t u y agetirmekiçinyapmacıktır.A r t ı kn e m egerekbenim?Buoyununbaşındaaldığımikiyüzlirayıyeresaçtım,gemitopladı.Bumeseleileşimdiouğraşıyor.Semiha'yıoikiengeldenk u r t a r ı pŞadiBeyinkollarıa r a s ı n ateslimetmek...Bugülünçevresini»arandikenlerbirden,ikidenibaretolsaneâlâ.F a k a tkızdaogençlikgüzelliği,beybabadaob u r u ş u ksurat,otaşkınsevdavea r a d adaönemlibirservetolundukçabuk o m e d y ad a h açokr e n g egirer.Şemi,evdebirkaçd ö k ü n t üe ş y ab ı r a k a r a ko r t a d a nkayboldu.Canıcehenneme.A n c a kherifinbukayboluşunubaşkafelâketlerizledi.OğlumRıdvan'lakızımŞ ü k r a nikisibirgündesırrak a d e mbastılar.Om e l u n u nkayboluşuileyavrularımınkaçışlarıa r a s ı n d abirm ü n a s e b e tv a rm ı ?îştebuşüphenina t e ş t e ntopuzualtındabeynimeziliyor.A n ab a b ayuvasındanu ç a nbukuşlarevimizinahlâksızlığındanmıkaçtılar?Yoksad a h akoyubirfuhuşbataklığınad a l m a kiçinmigittiler?ikinci htimalid a h akuvvetli.Ç ü n k üellerindent u t a r a kkaybolduklarıbuyolunbaşınaçocuklarımıbençıkardım.Onlaradedimk i :—Bud ü n y a d aikiyolv a r d ı r :iyivekötü...Biricenneteötekicehennemegider.Bu,eski,safinsanlarıninandıklarıbirtariftir.Şimdikiinsanlarcennetlecehennemia h r e t t e nd ü n y a y anaklettiler.A k ş a m l a r ıceplerimizekaçk u r u şgiriyor?i ş t edünya,ahiret,cennet,cehennemhepsib u n u niçindedir.Avanakbuldunmukandır.Elinina l t ı n adüşerseçal.Çıkarınolankimselerekarşıçoknazik,şefkatliol.Y a r a rs a ğ l a m a y a c a kolanlaravurtekmeyi.Gençlik,güzellik,ırz,n a m u sb ü t ü nb u n l a rustalıklaişletileceksermayelerdir.
K A D E R İ NC İ L V E S İ313 H a y d iyavrularım.ŞemiEfendiü s t a d ı m ı z d a naldığımızderslerim e k t e pderslerigibigenişletiniz.İşleyiniz.Süsleyiniz.Geçininiz. İştesongücümleonlarabenbuyolugösterdim.Benimyer i m d ebulunupdabuu ğ u r s u zçarkıncerahatlidişlerineeteklerinik a p t ı r m a y a c a kk a çkişiv a r d ı rK a çkişidüşünülebilir?Ben abiatımıtkokuşmaz,bozulmazsanmıştım.Aldanmışım.H e rahlâksızlığagözy u m m a k t a n ,h e ralçaklığaela ç t ı k t a nsonratalihink a h r ı n d a n ,z a m a n d a nşikâyetevekimenedemeğehakkımızolabilir?Şemiyok.Bendenb a ş k akendisinia r a y a n l a rçok.F a k a therifhiçbirt a r a f t abulunamıyor.Beniyenidensıkıntıiçindeb ı r a k a r a knecehennemes a v u ş t u ?İsteyerek,istemeyereko n u nkarışıkişlerinek a t ı l m a k t a nnek a z a n d ı m ?Sonuçyineeskisefaleteçıktı.öğrendiğimizs a n a t ıustasız,kendikendimizebaşarabilecekmiyiz? H a y ı rAllahımhayır...Cehenneminek ü t ü kolacakg ü n a h lılargereksebunlarıbendend a h amel'unkullarındanseç.Talmimizinçoky ü r e kyakıcıb i ralayınauğradık.Asılevlâtlarımızıkaybettik.F a k a tşimdikucağımızdayabancıbirdöldengelmebirbebekv a r :AbdullahH i k m e t .G e n çb i rk a d l n mb a ğ ı r ab a ğ ı r av ü c u d u n d a ndefederekdamımızınaltınabırakıpgittiğibirpiç.Hepimize«ceee»diyegülüyor.Kendisinizorlasevdirmeğeuğraşıyor.A m ah e rg ü n k ümasraflarıdakendisiylebirliktebüyüyor.Bupiçbizeönceleriellipapelbirgelirsağlardı.Şimdiimar e t ebırakılankediy a v r u s ugibievdebizimkırpıntımızlageçiniyor. Birz a m a n d ı rt u t t u r d u ğ u m u zs a n a t t a nb e tb e r e k e tbeklenirm i ?Gittikçeüzerimizeağırbirsefaletleboğucubiruğursuzlukçöküyor. Birg ü nk ü ç ü kH i k m e todanınbirköşesindeaçlıktanhıçkı-r ahıçkıraağlarkenk a y n a n a meliböğründe,b u r n uh a v a d abirisyand u r u m uilededik i :—D a m a t ,şöyley a p m aayıptır,böyley a p m ag ü n a h t ı rdiyorlar.İ n s a n ıd ü n y a d arefaha,a h r e t t ecennetegötüreceks a n a t
314 K A D E R İ NC İ L V E S İkaldım ı ?Buâleminh e maltınıh e mü s t ü n üdüşünerekhiçbilişyapılmaz.E ğ e rişimizia h r e t eu y d u r a c a k s a kçabukölelim.Ç ü n k üi n s a nevliyabileolsabuz a m a n d ayaşadıkçasevaptanziyadeg ü n a h agiriyor.Y a h u tsanad o ğ r u s u n usöyleyeyim,ahr e t t ecayırcayıry a n m a y ıgözealarakbud ü n y a n ı nadamakıllızevkiniçıkarmalı.—Ahcehennemlikkadın.Şeytan,yinebus a b a hkulağınanasılbirh u t b eo k u d u ?—Ş e y t a nbenimkulağımahiçbirşeyokumadı.Bak,şur a d ay a t a nm a s u maçlıktankıvıranak ı v r a n aağlıyor.Şimdibunub a g ı r t ab a ğ ı r t aöldürmekmiyoksabirg ü n a hişleyerekkurt a r m a kmıd a h aiyisayılır?H e rşeydebirh i k m e tvarmış.Benimbuhikmetleria r a y a c a kk a d a rnebilgimv a rnesabrım.Bu,şimdim a s u mbirçocuk.Ç ü n k üeli,gücübirşeyeyetmiyor.Güçlenipkuvvetlendiğig ü nodabirmel'unolacak.A ğ l a m a7yacak.Ağlatacak.İ ş t eh i k m e tdediğin,h e rşeyinbirhikmetivardediğiniştebu.îştebuk a d a r .—Saçmalarıbırak.Nedemekistiyorsun?—S a n apezevenkdedilerdiye,birkaçkendinibümezinb usözlerinebakıpd ad ü n y a y ak ü s m e kolurm u ?—B e nd ü n y a y aküsmedim.D ü n y ab a n aküstü.B a n adiyeceklerinidediler.B u n d a nsonranek a d a rhacılığahocalığav u r s a mkimsesözünügerialmaz.—A d a msende.Benimk a r n ı mt o kolsundaarkamdan^ö n ü m d e nnederlersedesinler.îşinibilened ü n y ahiçbirzamandaküsmez.—Yineseninkocakarık a f a n d abirk a z a nkaynıyor.Dökülbakalım,derdinnediranlayalım.—D e r tyalnızbenimdeğil,aramızdao r t a k .—N e d i r ?—Buçocuk.—B e nbuçocuğaneyapabilirimB e naçkalırsamtabiîodaaçkalacak.îkiy a ş m ageliyor.B u n d a ns o n r abirzembilekoyupdacamikapısınaa ş a m a mya...—Ahşulakırdıyabakınız.Bizegelirsağlayacakböylebirmelekcamikapısınaasüırm ı ?—Önceleripiçti.Şimdimelekmioldu?B u n u nönünden
www.cizgiliforum.com enginel
K A D E R İ NC İ L V E S İ315 a r k a s ı n d a nikideliğivar.Bilinenbuikideliktençıkardıklarınd a nb a ş k abizenegetirebilir?—Y a v r u c a kd ü n y a y azinaçocuğuo l a r a kgeldi.A m abugüneb u g ü nİzzetDinarıEfendinint o r u n udeğilm i ?—ö y l ea m abuaramızdabirsır.—Çocuğunnafakasınıkestiler.Bizbusırrıölünceyekad a rm u h a f a z ae t m e kzorundamıyız?—H o şsöylüyorsunk a y n a n a ma m abuzorbirdavadır.—Ahiçdezordeğil.Ayıpdadeğil.B u n u niçindenepezevenklikv a rnedeyyustuk.Bug a y e tsevaplıbiriş.Buk a d a rzenginbirdedesiv a r k e nosoyluçocuğaaçlıktanöldürmekbirhaksızlıkdeğilmidir?K o c a k a r ıpekdehaksızsöylemiyordu.D e r i nbirdüşünceilekoşlaırımçatıldı.Birs ü r es u s t u k t a ns o n r as o r d u m :—Pekiney a p a l ı m ?—H a hşöyleyolagel.Şimdiberaberdüşünelim.—Şuk a d a rsüredenberidirt o r u n u n u nbizdeb u l u n d u ğ u n aves o n r adanafakasıkesilmişolduğunadairbirm e k t u oyazıpDinarìEfendiyegönderelim.K a y n a n a mbirt ü r l üerimekbilmeyenş i ş m a nk a r n ı n ıtitretipkollarıyleç ı r p ı n a r a k :—Olmaz,ö y l eşeyolmaz.Şemigibiişinincellâdıbirheriflebuk a d a rz a m a nbira r a d ab u l u n d u ndahâlâzihninaçılmadı.Şimdiböylebirm e k t u pgönderirsekiftiracıdiyeergeçbizim a h k e m eh u z u r u n açıkarırlar.—Eyney a p a l ı m ?—Çocuğukucağımızaalırız.Dinarıizzet,Efendininkonağınadayanırız.ÖnemlivegizlibirmeseledendolayıEfendiHazretlerinig ö r m e kistediğimizisöyleriz.Bum ü r a c a a thayazılıolmuşhasözlü.Hepsiaynıkapıyaçıkar.Netice,Efendiyebirt o r u nt a k d i me t m e kdeğüm i ?Düşünsene,b u n u nikisidebiryolaçıkmıyorm u ?—Hayır.Yazıilebaşka,ağızlabaşka.—Bu \"başkalıkn e r e d e ?A n l a tbakayım.—YazıileolursaDinarìEfendininelinebirsenetvermişoluruz.Lakırdıileolursasıkıştığımızz a m a nsözlerimizinbirtakımınıi n k â redebiliriz.:
316 K A D E R İ NC İ L V E S İ—•E v e tavukatlığaistidadınziyade.—D a h a s ıvar.Dur,dinle.B e nEfendininh u z u r u n d acoşarım.İçimy a n ay a n agözyaşlarımlaanlatırım.S o n r ah e mtor u n u n u nyüzünügörüncekanık a y n a r .D i n a r ıEfendiyebaşv u r d u ğ u m u z d at o r u n u n ut a n ı m a k stemezseibileyinedekonakt a neliboşdönmeyiz.A d a mbirazp a r avererekbizibaşındansavar. —Ahk a y n a n aah...B e nseniniçinAvrupa'ya,Amerika'yasinemaartistliğinegöndermedim—Şimdişakayıbırak.H e rk a çk u r u şolursaolsunDinarıîzzethalimizeacıyıpdabirkerebizep a r averdimibubiritirafdemektir.S o n r adalınabineriz.Buişiniçindeyalancılığımız,dolandırıcılığımızv a rm ı ?—Peki,bizimy ü z ü m ü znasılt u t u pdazavallıD i n a r ìEfendiye,seningençk a r ı nüveyoğlunSalimîzzet'tenyüklediğiçocuğugeldi,bizimevded o ğ u r d udiyebileceğiz?.-—AllahAllah,oaşiftekadınlaç a p k moğlamnbuişigörmeğeyüzlerit u t u y o rdabugerçeğisöylemeğebizmiu t a n a c a ğız? Beniyinef a k a tbuseferk o r k u n çbirdüşüncealdı.Bunazikişiyüzümüzegözümüzebulaştırırsakm u h a b b e ttellâllığındans o n r aşantajcılığabaşladığımızanlaşüarak,ağırbirm a h k û m i yetlenasibimizinsondarbesiniyemişolacaktık.27 A Ş Kdelilleriişlediklerig ü n a h ı ncezasını,h e rşeydenhabersizolarakd ü n y a y agelenm a s u m l a r açektiriyorlar.Çünküyavrularındilleriyok,ispatlarıyok.Buyoldakisırlarınıdenizlere,kuyulara,ç u k u r l a r adiridirig ö m e ncanilerinçoğucezasızkalıyor.İnsanlığınbuyoldaverdiğikayıpların,toplamısavaşlardaölenlerdenfazladır.Ç ü n k üsavaşlaruzun.kısaaralıklarlavakitvakitolur.O y s abucinayeth e rg ü nartsızarasıztürlüçeşitteişleniyor.E v e tk a y n a n a m ı ndediğidoğru.AbdullahH i k m e t ' i nöylezenginsoyusopuv a r k e nzavallım a s u m uniçinfakirevimizde
K A D E R İ NC İ L V E S İ317 açlıktanöldürelim?E ğ e rdediklerigibiT a n r ıdoğrularınyardımcısıiseelbettebizey a r d ı meder.İsi s p a t akalıncaVortikvar,Elenivar,k a y n a n a mvar,E r m e n iD o k t o rvar,ebevar.H e pbunlarogünahlıa n ailebabayıgözleriylegördüler.K a n u nb a k ı m ı n d a nb ü s b ü t ü nispatsız,silahsızdeğiliz.Birs a b a hk a y n a n a mAbdullahH i k m e t ' eencicibonesini,önlüğünü,'patiklerinigiydirdi.Çocuğuyüklendik,s o k a ğ açıktık.H e mgidiyoruzh e mdeHaliseH a n ı ma n n e m i nhiçgrevbilm e y e nçenesişöyleişliyordu:—D a m a tBey,şuy a v r u n u nyüzüne,şuuçlarıd ü ş ü kkaşlarına,b a d e mgibiçekikgözlerine,sivrib u r n u n ad i k k a tet.Sim a c aazıcıktilkiyi,sansarıandırırbirçocuk.Bilmem,Tanrın ı nhikmeti,b e nöyleg ö r ü y o r u m .E l b e t t eb u n u nbüyük,küçükbabalarına,analarınabenzeryerleridevardır.D i n a r ìEfendiiçinh a kh u k u ktanır,pekm ü s l ü m a nbira d a m d ı rdiyorlar.Tor u n u n ug ö r ü rgörmezsülâlesininalâmetlerinionunküçüksurat ı n d aseçerek,işteyinesöylüyorum,h e m e nkanık a y n a y a c a k t ı r .G ö r ü r s ü n ,görürsün,bizey a p a c a kçokişk a l m a y a c a k t ı r .S o n r ak a y n a n a ms u r a t l a r ıtilkiyebenzeyenlerinahlâklarıh a k k ı n d abirtakımt a n d ı r n a m eh ü k ü m l e r iç ı k a r a r a ksözüucubucağıgelmezvadileregetiregetirecoşarkenbenb ü t ü nbunlarıy a r ı mkulakladinleyereky ü r ü y o r d u m .D i n a r ıİzzetEfendiSüleymaniye'dekikonağındaimiş.Salıkaldığımızgibisokağı,k a p ı m nn u m a r a s ı n ıa r a y ı pbulduk.İMkocakanatlı,irihalkalıbireskiz a m a nkapısı.K o n a knasılsabua n ak a d a ryıkıcılarınk a z m a s ı n d a nkurt u l m u ş .Otuzbeşbelkidekırkodalıbireskiev.Çokdefakaplama,çatı,saçak,çerçevetamirlerigibişeylerleg ö r ü n ü ş t eyeniliğeu ğ r a m ı ş s adayinedem a n z a r a s ı n d asarığıyeniçıkarmış,k o s t ü müzerinel a t agiymişbireskiyobazhalivar.H a l k a y ıoynattık,içeriyed u y u r m a kkabildeğil.Şimdikigürültülüpatırtılımedeniyetint ü r l üşamatasıylesağırlaşankulaklaraböyleeskiz a m a ntıkırtılarımişittirmekm ü m k ü nm ü ?K a y n a n a mk a n a d ı nk e n a r ı mişarete d e r e k :—İştebak,zildüğmesidevar,dedi.
318 K A D E R I N ,C I L V E S ISahio r a d afilinkocas u r a t m d a k iminiminigözebenzeyenbirşeyg ö r d ü m .P a r m a ğ ı m ıbastım.Hçeridehafifbirzırıltıdolaşırgibioldu.Çoksürmedi,k a n a tb ü y ü kbiryelpazeaçılı-şıylegeriyegitti.K a r ş ı m d akırsakallıbiru ş a kçıktı.Kırçılf a k a thâlâg ü rkalank a şvekirpiklerivetepedent ı r n a ğ akıyafetiylebua d a mbirk o n a khizmetlisio l m a k t a nziyadeeskidevirlerinodacılarınabenziyordu.Bizigörüncedurdu.Yüzünde,kendisincet a n ı d ı ko l m a y a nsuratlarımızıy a d ı r g a m a k t a nd o ğ a nbirtuhaflıklas o r d u : —Kimiistiyorsunuz?—D i n a r ìizzetEfendiHazretlerinig ö r m e kistiyoruz.U ş a kderinbirh ü r m e t l et e k r a re t t i :•—EfendiHazretlerini?... —E v e t .—B u y u r u n u z .Girdik.U ş a ğ ı ntavırlarındah e rkimolursaolsungelenlerinyüzlerinekapık a p a n m a zolduğunuanlatır,geçmişz a m a n laraaitbirkonukseverlikterbiyesiakıyordu.Bizşimdibueskiz a m a n l a r d a nk a l m ab a t t a lk a p ı d a ngiripiçerideh e radımımızıa t t ı k ç akendimizibiryüzyılöncekivakitleregitmişsanıyorduk.S a n k ibirr ü y ag ö r ü y o r m u ş u zgibibirh a liçindeydik.M e r m e rdöşeli,loş,genişbirevaltı.Hasırlı,keçeli,köşelerienli,parmaklıklarık o c a m a nbüyükçiftebirmerdiven.A ğ aönümüzedüştü.A r k a s ı n d a ny ü r ü y o r d u k .Sofaların,odalarıngenişliği,baklavaçıtalıtavanlar,buevey a k ı nbulunan,ŞeyhülislâmKapısı'nınbirşubesih a v a s ı mveriyordu.Konağınloşluğuiçindenyüzüneç a r p a nserinh a v aAbdullah H i k m e t ' ebirü r k ü n t ügetirmişolmalıki,k a y n a n a m ı nkucağınd aboğukboğukbira ğ l a m at u t t u r d u .Kocakarı,çocuğunkulağinaeğüerek:—Sus.B u r a s ıbüyükbabanınkonağı.N i y ey a d ı r g ı y o r s u n ?H i k m e tbubüyükmüjdeyer a ğ m e ngözlerinietrafındado-laştiradolaştıraşikâyetindedevamederkenk a y n a n a mbilmem:h a n g icebindençıkardığıbirçikolataparçasınıağzınasoktu.Seskesildi.
K A D E R İ NC İ L V E S İ319 Bukoskocaviranevingenişliğinebakıncatenhalığı,sessizliğio n aeskimasallardakicinlik o n a k l a nh a t ı r l a t ı resrarlıbirg ö r ü n t üveriyordu.Âğa,bizisokakü s t ü n d ebiro d a y asoktu.E t r a f ı m ı z abakmıyoruz.D a y a m adöşemehepbizeyüzyılöncekibirçevredebulunduğumuzhissiniveriyor.i h t i y a ru ş a k :—Kimsiniz?EfendiHazretlerinenediyeyim?B e n :—Kimolduğumuzubizkendilerinesöyleyeceğiz.Çokönemlisöyleyeceklerimizvar.L ü t f e nteşrifleriniricaederiz.Ağa,d a h afazlabiraçıklamaistemekteı s r a retmeyerekçekildi.Birp a r ç ad a h açikolatak o p a r m a kiçinmızmızlanangocuğupencereönüneg ö t ü r d ü k .Halic'e,G a l a t a ' y ad o ğ r upan o r a m agibigenişgörüntününö n ü n d ededimk i :—BueskiBizans'ıh e rnek a d a rmodernleştirmeğeuğraşsalaryinedeo n u nhalindeeskiçağlarıntarihinisöyleyenbirkocakarılıkvar.Bak,bak.ŞuG a l a t a ' n mdar.dolambaçlı,inişliçıkışlıe s r a rdolusayılans o k a k l a n n abak.H â l âo r a l a r d aCenevizlilerdolaşıyorlarz a n n e t m i y o rm u s u n ?K a y n a n a mileriyid a h aiyig ö r m e kiçinağzınıyayıpyüzünüb u r u ş t u r a r a k : —K o c a k a r ı y ab e n z e t m e nöylepekh o ş u m agitmedi.T a r i hbilmema m aetrafımab a k m d ı k ç açevremdekis o k a k l a r d aYeniçerilerk a z a nk a l d m y o r l a r m ı şgibiiçimebirü r k ü n t ügeliyor.—B o ğ d u k l a nvezirlerinboyunlarınaipt a k ı psokaklardasürüyena d a m l a r .—Cellâtlarınişkencealetleribilmemh a n g imüzededuruyormuş. —Bilmiyorum.AbdullahHikmet,ağzındagevelediğiçikolatabitinceyinebira ğ l a m at u t t u r a c a ğ ı manlatırasıkbirs u r a t l asöylediklerimizisankianlıyormuşgibibizidinliyordu.K a y n a n a mo d a m nd u v a r l a r ı n agözgezdirerek:—H e rt a r a f t aâyetler,Lâilâheîllallahlevhaları...BöylebirtekkedenasılolmuşdaD i n a r ìEfendininoğlu,gençüveyannesiylebug ü n a h ıişlemişler—D o k s a nüçsavaşındabençocuktum.K a r ,bora,tipiile
320 K A D E R İ NC İ L V E S İortalığınsarsıldığıkışmevsimindeRumeli'denbirbiriüzerineyığılıeşyagibivagonlarlagöçmenlertaşınıyordu.Butifolu,ishalli,açihsanları,üstleribaşlarıpispisk o k a nzavallılarıeş-yalarıylebirliktecamileret ı k t ü a r .H e rg ü nt a b u t l a r aikişerüçeryerleştirilerekmezarlıklarat a ş m a nbufelâketeu ğ r a m ı şkimselerih ü k ü m e tcamigibikutsaly e r d eçiftleşmektenalıkoyamadı.Engelleyemedi.A r ayerlerdebölmelerdeolmadığındançiftlerhiçbirbirlerindensıkılmıyorlardı.Oz a m a n k ivaazhocalarınınheyecanlıanlatışlarınagörebuhallerinkarşısındakubbelerahçekerekiniminiminledi.Mihraplaru t a n ç t a nterledi.Mimberlerd e h ş e t t e ntitrdi.—A m a nAllahımçarpılmıyorlardıda.—D ö r tHalif'ninadlarıyazılılevhalarınb u l u n d u ğ ukutsalyerdebuişleroldu.—K ı y a m e tk o p s akızgınlarlab a ş açıkılmaz.Bizpencereönündeböylek o n u ş u r k e nodakapısınınhafifgıcırtısınabaşlarımızıçevirdik.Başındaincedikişlibeyaziçtakkesi,sırtındaüzerişalkuşaklabağlıkısahırka,ü s t ü n d ed a h akollarıgiyilmemiş,fındıkrengindegeziylekaplık a k u mboykürkü,a y a k l a r ı n d agenişabaterlikleri,aksakallı,şişman,kısaboylubirihtiyariçeriyegirdi.Şüphesizk o n a ksahibi.F a k a tbizDinarìizzetEfendininnekendisininek o n a ğ ı mhiçbirsuretlebizetarifedilenbiçimdebulmadık.Bizegenişsedirinüzerindeyergösterdi.Kendisidekoltukyastıklıminderinköşesinekarşımızao t u r d u .AbdullahHikmet,beyazt a k k evesakalıyle,k a k u mk ü r k üilesinemapeygamberinebenzeyenbua d a m ı nbirdeno r t a y açıkışındank o r k a r a ko n uyaşlıgözleriylesüzesüzebirağlam a d ı rt u t t u r d u .K a y n a n a mçocuğuy a t ı ş t ı r a r a kbirçikolatap a r ç a s ıbulnakiçinb ü t ü ncepleriniboşub o ş u n akarıştırıpduruyordu. D i n a r ìEfendiişianladı.H e m e nyerindenkalktı.Çiçekliğinö n ü n egitti.Birbillurk â s e n i nk a p a ğ ı ma ç a r a kiçindenbirkurabiyeçıkardı.Çocuğauzattı,i h t i y a r ı nk o r k u l a c a kbira d a molmadığıma n l a y a nH i k m e t ,k ü ç ü kbirm u a y e n e d e ns o n r akurabiyeyiağzınag ö t ü r d ü .Torun,büyükbabasınınilki k r a m ı mt a t ı y o r d u .
K A D E R İ NC İ L V E S İ321 Efendit e k r a ryerineo t u r d u k t a ns o n r agözlerindesorguifadeleriseçilmekleb e r a b e rkırkyıldanberibizit a n ı y o r m u şgibih a l h a t ı rsordu.E s k ia d a m . . .Davranışlarında,sözünde,bakışındasonmedeniyetineğitimadınıverdiğisahteliklerden,ikiyüzlülüklerdeneseryok.Sözebizimbaşlamamızıbekleyerekk i molduğumuzuhâlâbizdensormuyor.Onunbukalenderliği,buiyikabulüönünded u r u m u m u zgittikçezorlaşıyor.Nediyeceğiz?Nasılsöyleyeceğiz?Buçokyaşlıa d a m ı nnurluyüzünek a r ş ıbupismeseleyikirlibirhasırgibinasılo r t a y aseveceğiz?Evsahibibirsüreyalnızgözleriylea n l a m a ğ açalışarakağızaçmadı.Bizdesöylemeğecesaretgösteremiyorduk.Birbirimizebakışıpy u t k u n m a k t aikeneskiç a ğ l a r d a nk a l m ahissiniverenuşak,birfağfurtepsiiçindek a h v egetirdi.Minelizariffincanlar,altınzarflarikisıraaskergibikarşıkarşıyadizilmişti.Fincanlarızarflarıniçineo t u r t a r a kkahvelerimizialdık.K a y g a n a mboşkalant e keliyley a ncebinik a r ı ş t ı r a r a kburuşukbirsigaraçıkardı.D i n a r ìİzzetEfendiningeleneklerimizem a h f a z aolanantikakafasındabirkadınınsigaraiçmesinetanıko l m a k t a ngelenhiçbirisyan,nefreteseribelirmedi.Tersinekendiirig ü m ü şt a b a k a s ı n d a ndüzgünbirsigaraçıkardı.U ş a k l ak a y n a n a m agöndererekkonukseverbirsesle:—B u y u r u n u zbüyükhanım,kekuluİskeçet ü t ü n ü d ü r ,dedi.S o n r abirsigaradab a n ai k r a metti.Bizeskiusulüzerepişmişkakulelinefiskahveleri,incesigarad u m a n l a r ıilekarışt ı r a r a ky u d u my u d u miçmekteikenkurabiyesinihenüzbitirmişolanAbdullahH i k m e t i ngözleriçiçekliktekibillurkâseyed ö n m ü ş t ü . Bizb u r a y akahve,sigaraiçmeğegelmedik.Bizbuikraml a r alâyıkmisafirlerdeğildik.K a m ç ıilesopailekarşılanacakinsanlardık. İ k r a m ,iltifathepsibitti.Kaldıracağımıze s r a ryaprağıbum u h t e r e maileiçinnek a d a rk o r k u n çolursaolsunu y g u nbirbaşlangıçlaziyaretimizinsebebinia n l a t m a ğ agirişmekgerekti.B e n i muzuns u s u ş u m ug ö r e nk a y n a n a m ,buvazifeyiken-i'\"2!•
322 K A D E R I NC I L V E S Idişininy a p m a y ahazırlandığımanlatırbirtavırvekısaöksürüklerleboğazınıtemizlemeğebaşladı.Bentehlikeyihissettim.Onun,Efendiyikıracakçamlardevirmesinem e y d a nvermedenlakırdıyıh e m e nağzındank a p t ı m .P i skokularsaçacakcümlelerilevantalayaraksöylemekgerekiyordu.Sesimebirtatlılıkverereksamimîbire d aileezilebüzülededimk i :—EfendiHazretleri,yüksekşahsınızır a h a t s ı ze t m e k t e nçekinerekâ d e t at i t r e rbirhaldeyim.Oşimdigözlerindeilkh a y r e t i nışıklarıp a r l a y a r a k :—Benir a h a t s ı zetmek...Estağfurullah.Niçinrahatsızolayım? Birazd ü ş ü n ü py u t k u n d u k t a ns o n r a :k—E ğ e rp a r ab a k ı m ı n d a ny a r d ı m stemeğeigeldinizseelimdengeldiğik a d a ry a r d ı m ahazırım.Sıkılmayınız,söyleyiniz..Buinsanlık,bucömertlikkarşısındasıkıntıdanb a n at e rbastı.Kucağımızdaçocuklabugelişimizigeçimdarlığınabağl a m a k t aEfendipekhaksızdeğildi.Kendisinea r asırabuçeşitm ü r a c a a t l a r ı nyapılmışolduğuanlaşılıyordu.Şimdidilencilikyalnızs o k a k l a r d aolmuyor.Birs a n a tsırasınagirerekb u n u ndabinbirçeşidiçıktı.Ellerimiu ğ u ş t u r a r a k :—H a y ı refendimizhayır.L ü t f u n u z ateşekkürlerederiz.Sizefendimizdenbirp a r ayardımıistemeğegelmedik.B e nşimdisözünm ü t h i şsonunuzihnimdeh a z ı r l a m a kiçind u r d u m .Odabenid a h adikkatlidinlemeğebaşladı.T u t m a y a ny ü z ü m ükızıştırmayau ğ r a ş a r a k :—EfendiHazretleri,sizeönemlibirailesırrıvereceğim.Müsaadebuyurunuz.—B a n aönemlibirsır?—E v e tefendimsize.—NegibibirailesırrıH a n g iaileyleilgili?—Yüksekailenizle.BusözkarşısındaEfendininazöncekiiltifatlısimasıkarış a r a k : —H a hiştebutuhaf.—Tuhafdeğilfeci,EfendiHazretleri.Böylebirsırrıaçık-
K A D E R İ NC İ L V E S İ323 l a m a kz o r u n d akaldığımiçinnek a d a rü z ü n t ü l üvem u t s u z u mbilseniz.*—Meseleninş a k a y avehiçbirt ü r l üu y d u r m a y at a h a m m ü lüyoktur.M e r a mş a k aisesiziciddîliğed a v e tederim.—Efendimizgibim u h t e r e mbirkişiileilktanıştığımgündelatifeyekalkışacakk a d a rterbiyedüşkünü,hafifmeşrepbirk i m s edeğilim.—Busözlerinizş a k a d a nb a ş k aneileyorumlanabilir?—Efendim,inayetbuyurunuz.Busırrınbua n ak a d a rsizcebilinmeyentafsilâtısırasiylebirerbireranlatacağım.—Aileminanlatılmayam u h t a ç ,gizlikapaklıhiçbirköşesiy o k t u r .Avuçiçigibih e rşeyimizaçıkvetemizdir.—B u n d a nbenimdehiçk u ş k u myok.A m aefendim,rica•ederim,m e r h a m e tbuyurunuz.Busırrınsizdend a h au z u nbir•süregizlikalmasımaazallahaklafikregelmedikkötülüklerdoğurabilir.Ç ü n k ü5:-h e rt ü r l üdüşünceninü s t ü n d ebirönemt a ş ı m a k t a d ı r . D i n a r ìİzzetEfendibirsigaraseçmeğeu ğ r a ş ı rgibiuzunuzuntabakasınık a r ı ş t ı r a r a k :—A m a nAllahımnelerişitiyorum?—Bunlarısized u y u r m a ğ aaracıo l u ş u m d a ndolayıçokü z ü n t ü l ü y ü m .A m aneçareki,t a b i a tbizib u n usöylemeğezorluyor.Çokgereklibiraçıklamaihtiyacıduyuyoruz.Busırrııbaskısıaltındaezilipmahvoluyoruz.K a y n a n a mkucağındamızmızlanançocuğuh o p l a t a r a k :—AhEfendiHazretleri,b u g ü n ek a d a rsustuk.F a k a tbu•susuşbizeçokpahalıyamaloldu.A r t ı kbıçakkemiğedayandı.Kocakarınınçenezembereğib o ş a n m a küzereikenkeskinbirişaretleonus u s t u r m a ğ auğraştım.İ h t i y a ra d a mşimdiy a r ıalaylıbirtevekkülle:—P e k idinliyorum.Benimh a b e r i mo l m a d a nyabancılarınmahremliğinedüşenailemizinbuönemlisırrın e y m i ş ?Söyleyiniz. —Efendim,sülâlenizem e n s u pbirçocukvar.D i n a r ìİzzetEfendibusözümükelimelerüzerinded u r ad u r abirşiiro k u rgibia ğ ı rağırt e k r a re t t i :—Sülâlemizem e n s u pbirçocukv a r ?
K A D E R İ NC İ L V E S İ—E v e tefendim.F a k a tbuçocuğunvarlığındanhenüzh a berinizyok.—Hâşâ...,Ailemizem e n s u polupdabizcebilinmeyecekhiçbirçocuğunvarlığıdiişünlemez.—Ayaklarınızıöperekyalvarırım.Afbuyurunuzefendim.İşteburadayanılıyorsunuz.Bud ü n y a d aneleroluyornelerefendimiz. —Bud ü n y a d aherşeyolabilir.Belkifelektersinedöner.Belkikıyametalâmetiolarakgüneşdünyanınbirmızrakbuyuyakınındandoğar,ivûkideecalçıkar.BelkiHallac-ıMansürd a ğ l a np a m u kgibia t a r a khertarafıdümdüzyapar.F a k a tİzzetDinarìsülâlesinde,onunbilmediğibirçocuğunvücududüşünülemez.B u n aaslavekesinliklei m k â nyoktur.—Sizeefendimiziyalanlamakhaddimdeğildir.A m aneyapalımki,böylebirçocukvardır.—Hiçbirvakitte,hiçbirzamanveyerde...Asla,asla.asla... K a y n a n a mdizleriüzerindekiAbdullahH i k m e t i»allayarakacayipbirm a h m u rbakışla:—İ n a tbuyurmayınızEfendiHazretleri,zatenmeselenesizinnedebizimoyumuzlaçözümlenecekdeğildir.İspatlarımızvar. Benyineöfkelibirbakışlakocakarınınçenedizginleriniçektim.Aho n u ndilibudefad ö r tnalahızlanırsaişçapraşıkbirhalalacaktı.M u h t e r e mihtiyarpostuüzerindekendindengeçenbirşeyhgibiminderinköşesindebirkaçdefakalkıpo t u r a r a k :—Ayaydın,g ü nbeyaz...Şeceremizbellivemezbuttur.Haşimüddinârî,binîAvnüssemedanîbinîSafebiyyünnebili,dahailerisiSultanŞ a h açıkar.Bilinmeyenbirveletbuşecereninne.\"esığar.Söyleyinizefendim.—ılakkımzvar.F a k a tefendimşecereyesığıpsığmayacağıhesapedilmedenbuçocukd ü n y a y agetirilmişvek a d r odışıbırakılmıştır.Bu,ozavallıçocukh a k k ı n d ab ü y ü kbirhaksızlık,şecereniziçindebireksikliktir.Bum a s u m uşecerenizekaydederekh e maçığık a p a t m ı şh e mdebuhaksızlığıo r t a d a nkaldırmışolursunua.
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363