Thai Telecentre: ศูนย์ที่ต้องเคลื่อนด้วย “ใจ” ของชุมชน

Thai Telecentre: ศนู ยทตี่ องเคลือ่ นดว ย “ใจ” ของชมุ ชน โครงการหลกั ๆ ของ Media Lab Asia ในปจจุบันคือ 1. โครงการพฒั นาศกั ยภาพของคนพิการ 2. โครงการการศึกษาเพ่ืออนาคต (Perspective of Futuristic Education) 3. โครงการเกี่ยวกบั ระบบสขุ ภาพ (Healthcare) 4. โครงการเกี่ยวกับการพัฒนาคุณภาพความเปนอยูของผูคนในแตละรุน(Livelihood Generations) 5. โครงการเกี่ยวกับการเช่ือมโยงชนบทเพื่อความเทาเทียม (RuralConnectivity) 6. โครงการเกยี่ วกับการบรู ณาการ ICT เพอื่ การพฒั นาประเทศในดานตาง ๆเชน การใช ICT เพื่อการพัฒนาดานการเกษตร เปนตน (Countrywide ICT EnablesIntegrated : Agri Services Programme) 7. โครงการเก่ียวกับการพัฒนาศูนยขอมูลระดับประเทศเกี่ยวกับประเด็นท่ีมีความจาํ เปน ที่จะตอ งพัฒนาตา ง ๆ โดยภาพรวมแลว Media Lab Asia จะดําเนินงานคลายกับประเทศไทย คือ“การพัฒนาศักยภาพของคน การใชเทคโนโลยี ICT ตาง ๆ และการเขาถึงเพื่อการพัฒนาชนบทของประเทศ” โดยเนนการสราง การพัฒนานวัตกรรมตาง ๆ ดาน ICTเพื่อใหเกิดความเทาเทียมและคุณภาพชีวิตท่ีดีรวมกัน โดยยุทธศาสตรหลัก ๆ ท่ีใช คือการทํางานรวมกับเครือขายอ่ืน ๆ ในลักษณะ partner ทําใหเกิดการประหยัดทรพั ยากร และรวมกันใชประโยชนจากการทาํ งานรวมกนั   45  

Thai Telecentre: ศูนยท ี่ตอ งเคลอื่ นดว ย “ใจ” ของชมุ ชน ประเทศญ่ปี ุน ในประเทศญี่ปุนมีการพัฒนาและใช ICT เพื่อการพัฒนาทุกมิติอยางหลากหลาย เชนที่เห็นทั่วไปในทุกสถานที่ของแหลงชุมชน คือการใชระบบ LAN :WiFi (ระบบ Wireless) ท่ีใหบริการระบบอินเทอรเน็ต โดยทําเปนรูปแบบของHotspots เพ่ือใหบริการในเขตชุมชนหนาแนน เชน ที่สนามบิน โรงแรม คาเฟ สถานีรถไฟ ฯลฯ โดยมีการแขงขันกันเพ่ือใหบริการที่ราคาถูก ความเร็วสูง และสามารถท่ีจะเชื่อมตอไดกับทุกเครื่องมือส่ือสารที่มีอยูในชีวิตประจําวันของผูคน รวมท้ังการพัฒนาไปสูระบบการใหบริการตาง ๆ ไมวาจะเปนระบบการใหบริการดานการศึกษา ดานสุขภาพ ฯลฯ รวมทั้งการสรางความรวมมือกับ ITU เพ่ือการใหบริการ ICT ในรูปแบบตา ง ๆ ในเขตชมุ ชนชนบทดว ย จากการศึกษาเปรียบเทียบกรณีศึกษาท่ีเก่ียวของกับการใช ICT เพ่ือการพัฒนาชุมชนของ Wendy A. Spinks ซึ่งศึกษาเกี่ยวกับระบบ Telework ในประเทศญี่ปุน จากสองกรณีศึกษาท่ีมีลักษณะท่ีตางกันในแงตาง ๆ เชน ลักษณะของชุมชนโครงสรางองคกร ลักษณะการบริหารจัดการ อุปกรณอํานวยความสะดวกตาง ๆรวมท้งั สภาพการทํางาน 46  

Thai Telecentre: ศนู ยท ่ีตองเคลอื่ นดว ย “ใจ” ของชุมชน ระบบ Telework ในประเทศญ่ีปุนโดยภาพรวมแลวจะเกี่ยวของกับการใชระบบโครงขายดาวเทียม โดยการจัดทําเปนสถานีรับสัญญาณ (satellite offices) ในเขตชานเมืองของเมืองใหญตาง ๆ เชน เมอื งโตเกียว โดยสวนใหญจ ะเปน การใหบ ริการในรูปแบบขององคก รอสิ ระ (independent ventures) เปนเพราะกระแสการเตบิ โตของเมืองใหญทมี่ ีการขยายออกอยางรวดเร็ว การเติบโตของเมืองใหม กลุมชุมชนกลุมใหม ๆทยอยเกิดขึ้นอยางตอเนื่อง กระแสการใหบริการเฉพาะจุด เฉพาะเมือง เฉพาะพ้ืนท่ีเฉพาะชุมชน (community-based telework facilities) จึงขยายตัวอยางรวดเร็วมากโดยเฉพาะในเขตที่อยอู าศยั ท่ขี ยายตวั ออกไปในเขตชานเมืองตา ง ๆ อยางรวดเร็ว1) โครงการ Iwaki Telework Center Iwaki หรืออานวา “อิวากิ” เปนศูนยกลางของเมืองใหม (new townComplex) ท่ีอยหู างจากกรุงโตเกยี วประมาณ 200 กิโลเมตร วิวัฒนาการของศูนยฯ: ไดมีการจัดตั้งข้ึนเมื่อป ค.ศ.1992 โดยมุงเนนใหเปนเมอื งทส่ี ามารถสรา งงาน สรางทอี่ ยอู าศัยใหม และลงทนุ ใหมเ กย่ี วกับอุตสาหกรรมตาง ๆ โดยมุงที่จะใหเปนเมืองใหมและเปนตัวอยางที่จะนําการพัฒนาในภูมิภาคแถบนี้ มีการเคลื่อนยายผูเช่ียวชาญในดานตาง ๆ ไมวาจะเปนนักวิชาการ นักธุรกิจจากเมืองโตเกียว อีกท้ังยังลงทุนสราง telework centre ตั้งแตสถานท่ีตั้ง ศูนยกลางขอมูล 47  

Thai Telecentre: ศูนยท ่ีตอ งเคลื่อนดวย “ใจ” ของชุมชนขาวสาร โดยใหบริษัทตาง ๆ สนับสนุน และใหเปนการถือหุนรวมกัน โดยในป ค.ศ.1994 มีผูถอื หนุ ในการสราง telework ไดถ งึ 14 ราย รวมเปนเงินประมาณ 30 ลานเยนสามารถท่ีจะใหบริการไดท้ังบริษัทในเครือและภายนอก (outsourced business) มีการใหบริการเกี่ยวกับการจัดหางาน (matching job offers) ใหบริการการเชื่อมตอเครือขายเพื่อการใหบริการในเขตพื้นที่ที่อยูไกลออกไป ใหบริการเกี่ยวกับเร่ืองท่ัวไปท่ีเกย่ี วขอ งกับ ICT การใหค าํ ปรึกษา การรับจา งทาํ วจิ ัยการตลาด การรับวิเคราะหขอมูลเปนตน การดําเนินการ: ในปค.ศ.1996 มียอดรายรับจากการใหบริการสูงถึง 100ลานเยนโดยเริ่มจากการทําธุรกิจรวมกับธุรกิจในเมืองโตเกียว โดยมีเจาหนาท่ีใหบริการท้ังระบบเต็มเวลาประมาณ 15 คน ระบบจากจางชวง ระบบการฝกงานโดยเฉพาะกลุมแมบานในชุมชน ซึ่งนับวาเปนท้ังการบริการสังคม บริการชุมชน และเปน การพฒั นาคน พฒั นารายไดดว ย2) โครงการ Telecottage Shitara Shitara หรืออานวา “ชิทารา” เปน ศนู ยเ ทเลเซ็นเตอร ทต่ี ั้งอยูพนื้ ท่ีในหมูบา นที่เปนภูเขาเขตภาคกลางของประเทศญ่ีปุน ประมาณ 100 กิโลเมตร จากเมืองนาโกยา(Nagoya) ที่เปนเมืองท่ีใหญเปนอันดับ 3 ของประเทศญี่ปุน เปนเมืองชายขอบเล็ก ๆ 48  

Thai Telecentre: ศนู ยท่ีตอ งเคล่อื นดว ย “ใจ” ของชุมชนมีครอบครัวที่อยอู าศยั ประมาณ 40 ครัวเรือน มีความตองการที่จะเขาถึงโครงสรางการใหบริการตาง ๆ ของ ICT ท่ีสามารถเอื้อใหชุมชนสามารถท่ีจะพัฒนากิจกรรมตาง ๆท้ังที่เกี่ยวของกับกับการพัฒนาในชุมชนเอง และที่เก่ียวของกับการพัฒนาเชื่อมตอกับโลกภายนอก เชน การจดั ประชุมสมั มนาตา ง ๆ รวมกับหนว ยงานภายนอก การดําเนินงาน: TC Shitara ที่เปนผูกอต้ัง โดยเปนคนในชุมชน ไดรับการศึกษาในชุมชน ทําหนาที่เปนพนักงานขององคกรทองถิ่นในตําแหนงลูกจางช่ัวคราวมีหนาท่ีทํางานเก่ียวกับการทําฐานขอมูลเพ่ือการใหบริการในศูนยฯ โดยไดรับการสนับสนุนดานบุคลากร คือที่ปรึกษา เจาหนาที่ตอนรับ พนักงานที่ทํางานบางเวลา(part time) 2 คน มาชวยในการทํางาน แตอยางไรก็ดีส่ิงท่ีเปนปญหาของศูนยฯ น้ีคือการที่ตองพึ่งพาเจาหนาท่ีและงบประมาณจากองคกรทองถิ่น ทําใหการบริหารจัดการศูนยฯ ไมสามารถดาํ เนนิ การเองไดอ ยางคลองตัว จากการดําเนินการทั้งสองกรณีในประเทศญ่ีปุนพบวาในการพัฒนาคนท่ีทํางานในศูนย Telework และ Telecottage มักเนนเรื่องการพ่ึงพาตนเอง การหาทุนการลงทุนรว ม การสรางแรงจูงใจในการสรางทุน สรางคน สรางงาน สรางบริการ สรางรายได เพอื่ ทายสดุ กน็ าํ มาสกู ารพ่ึงตนเองได การเล้ียงศนู ยฯ ได หลักของการบริหารจัดการคือ มุงเนนประเด็นหลักดังตอไปนี้คือ 1) เร่ืองเก่ียวกับการใหบริการท่ีตองตอบสนองความตองการของลูกคา 2) เรื่องการกําหนดกรอบ / กฎ / ระเบียบการดําเนินงาน (framework) และ 3) เรื่องการพัฒนาความพรอมเก่ียวกับเทคโนโลยี ICT และอ่ืน ๆ ที่เกี่ยวของเพื่อการรองรับการใชอยางมีประสทิ ธิภาพ 49  

Thai Telecentre: ศูนยท ีต่ องเคลอ่ื นดว ย “ใจ” ของชมุ ชน ประเทศแคนาดา แคนาดา (Canada) เปน ประเทศในทวีปอเมริกาเหนือ เปนประเทศท่ีอาจเรียกไดวาเปนตัวแทนของทวีปอเมริกาที่ประสบผลสําเร็จในการดําเนินกิจกรรมของTelecentre และเปนทีร่ จู ักอยา งกวา งขวาง ตวั อยางของโครงการที่ประสบความสําเร็จคือ โครงการ Remote Community Service Telecentre (RCST)โครงการ Remote Community Service Telecentre (RCST) โครงการ RCST หรือถาแปลเปนภาษาไทย อาจเรียกวา “โครงการเทเซ็นเตอรเพื่อการใหบริการชุมชนหางไกล” เปนศูนยฯ ที่ใชระบบการใหบริการทางไกลแบบไรสาย (wireless multifunction telecentre) สําหรับชุมชนชนบทและพ้ืนท่ีหางไกลตาง ๆของประเทศ โดยเริ่มที่ Newfoundland และ Labrador ซ่ึงเปนตําบลท่ีอยูทาง 50  

Thai Telecentre: ศนู ยท ่ตี องเคล่ือนดว ย “ใจ” ของชมุ ชนตะวันออกของแคนนาดา พื้นที่สวนน้ีเปนเกาะ Newfoundland และสวนแผนดินใหญท่ีอยตู รงขา มเกาะคือ Labardor พื้นฐานทางเศรษฐกิจหลักของชุมชนคือ อุตสาหกรรมประมง ปาไมและการทําเหมือง ซึ่งในชวงทศวรรษ 1990 ผลผลิตทางการประมงลดนอยลง ทําใหประสบปญหาการเลิกจางงาน และการยายออกนอกพ้ืนท่ี ในขณะเดียวกันรัฐบาลทองถิ่นไดลดงบประมาณในการใชจายในเร่ืองของการศึกษาและการดูแลสุขภาพของชุมชนชนบทและหางไกล ในดานการศึกษามีการลดจํานวนหลักสูตรที่เปดสอนในโรงเรียนสําหรับระบบการดูแลสขุ ภาพมกี ารลดจํานวนพนักงานลง ดังน้ันโครงการ RCST จัดต้ังขึ้นเพื่อใหประชากรในทั้งสองพ้ืนท่ีนี้สามารถใชเทคโนโลยีขอมลู ขาวสารเพอ่ื ปรับปรุงการบรกิ ารตา ง ๆ เหลานี้ การใหบริการของ RCST จะใหการสงเสริมและพัฒนาอยูใน 6 ขอบเขตดังตอไปน้ี 1. Telemedicine โดยจะใหบริการในรูปแบบของการใหขอมูลเกี่ยวกับการรกั ษา และการปรึกษาผา นวีดีโอ 2. Tele-education เชน การพัฒนาผูเช่ียวชาญเกี่ยวกับการรักษาการศึกษาเกยี่ วกบั การพยาบาล 3. การบริการของรัฐบาล เชน การบริการเก่ียวกับการพิจารณาคดีตามกฎหมาย 4. การใหบ ริการอินเทอรเ น็ต เชน การเขา ถงึ อนิ เทอรเ นต็ และเวบ็ ไซตต า ง ๆ 5. การใหบ รกิ ารทางธุรกิจ / ชุมชน เชน การประชมุ ผานวีดีโอ 6. ดานอื่น ๆ เชน การใหบ รกิ ารทางเทคโนโลยี ICT และอื่น ๆ เปน ตน 51  

Thai Telecentre: ศนู ยทีต่ อ งเคล่อื นดวย “ใจ” ของชุมชน รปู แบบของการบรหิ ารจดั การ: การบริหารจัดการทั้งหมดของ RCST จะบริหารโดยคณะกรรมการบริหาร ที่ประกอบดวยตัวแทนจากสวนตาง ๆ มีการประชุมเดือนละคร้ัง กระบวนการบริหารจัดการน้ีไดรับความชวยเหลือจากคณะกรรมการที่ปรึกษา 2 กลุม ท่ีเลือกมาจากกลุมผูใชบริการและกลุมผูใหบริการในภาคของสุขภาพและภาคการศึกษา คณะกรรมการเก่ียวกับเรื่องของสุขภาพประกอบดวยตัวแทนจากกรมสาธารณสุขและชุมชน เชนมหาวิทยาลัยเมมโมเรียล คณะแพทยศาสตร ศูนยสําหรับการศึกษาพยาบาล และคณะกรรมการดูแลสุขภาพในสวนภูมิภาค สวนคณะกรรมการทางการศึกษาประกอบดว ยตวั แทนจากเครือขายการศึกษาทางไกลระบบเปด (Open Learning andInformation Network) เชน วิทยาลัยนอรทแอตแลนติก กรมการศึกษา สาขาการศกึ ษาตอ เนื่องของมหาวทิ ยาลัยเมมโรเรียล เปนตน การจัดสรรหนาที่ของ RCST: จะคัดเลือกจากผูใหความรวมมือกับโครงการฯ โดยแบงการทํางานออกเปนดังตอ ไปน้ี 1. Telesat Cannada / Communication Research Centre ใหออกแบบการสนบั สนนุ และใหค วามชว ยเหลือโครงสรางพน้ื ฐานของ ICT 2. TETRA จัดหาการพัฒนาและความชวยเหลือในเรื่องเกี่ยวกับTelemedicine และ tele-education 3. Calabnet จัดหาการออกแบบโครงสรางพื้นฐานของเครือขาย และใหการสนบั สนุนและพัฒนาการประยกุ ตใ ช 4. Futureworks Inc. จัดการออกแบบระบบบุคคลากร และใหการสนับสนุนและการประเมิน 52  

Thai Telecentre: ศูนยทตี่ องเคลือ่ นดวย “ใจ” ของชมุ ชน เมื่อมกี ารรายงานความกาวหนา ของโครงการ เจา หนา ท่ใี หมจ ํานวนมากจะถูกจัดเตรียมเพิ่มเติมเขามาตามความตองการของผูใชบริการ ซึ่งแผนการด้ังเดิมของโครงการฯ จะอาศัยเจาหนาท่ีท่ีเปนอาสาสมัคร แตเนื่องจากภาระงานท่ีมากขึ้นทําใหอาจไมเพยี งพอตอ ความตอ งการ จงึ ตัดสินใจจา งเจาหนาท่ีประสานงานเต็มเวลาในแตละศนู ยฯ ปจจัยที่ทําให RCST ยั่งยืน: การฝกอบรมผูจัดการ เจาหนาท่ีและผูใ ชบ รกิ าร นบั เปน 3 กลยทุ ธห ลัก ดงั รายละเอยี ด 1. กลยุทธแรกคือ การฝกอบรมอยางเปนทางการในระยะเวลา 1 สัปดาห ซึ่งผูจัดการ และเจาหนาท่ีที่ทําหนาท่ีประสานงานจะตองไดรับการฝกอบรมกอนไปทํางานในศูนยฯ โดยผูประสานงานจะตองไดรับการอบรมทักษะตาง ๆ ครอบคลุมในเรื่อง 1) เทคโนโลยีพื้นฐานของ telecentre 2) ระบบการสื่อสารผานดาวเทียม 3)ปฏิสมั พันธและการเขาถงึ ชมุ ชน 4) กระบวนการทางเทคนิคและการใหความชวยเหลือผูใชบริการ และ 5) ปรัชญาของ RCST และแนวปฏบิ ตั ิในการดําเนินงาน 2. การอบรมผูใชบริการ จะทําทันทีเมื่อศูนยฯ ใหมเสร็จสมบูรณและทีมที่ประกอบดวยเจาหนาท่ีทางเทคนิคและสนับสนุนการใชประโยชนจะถูกสงไปยังที่ตั้งเพอื่ ดาํ เนินการฝก อบรมเก่ียวกับเทคโนโลยีและการใชพื้นฐานสําหรับผูใชบริการหลาย ๆกลุม 3. การอบรมท่ีเฉพาะเจาะจงหรือจัดใหมีการปรับปรุงเทคโนโลยี ICT ใหม ๆซึ่งโปรแกรมการอบรมนี้จะจัดใหตามความตองการ ตัวตอตัวหรือวิธีการสอนทางไกลผา นเครือขายของ NCST การอบรม/พัฒนาเจาหนา ที่อยา งตอ เนื่องและเปน ระบบชัดเจนทง้ั ป 53  

Thai Telecentre: ศูนยทต่ี องเคล่ือนดวย “ใจ” ของชุมชน ประเทศฮงั การี ในภูมิภาคยุโรปกลางและตะวันออก telecottage ในประเทศฮังการีถือเปนหนึ่งในผูนําท่ีประสบความสําเร็จเกี่ยวกับ telecottage และไดถูกนําไปใชเปนตนแบบสําหรบั การจัดต้ัง telecentre ในหลาย ๆ ประเทศ Telecottage ในฮังการีเริ่มตนขึ้นในปค.ศ.1994 แหงแรกเปดท่ีหมูบานHillside จนกระท่ังในปค.ศ.1996 USAID ไดรับการสนับสนุนใหตั้ง telecottage 31แหง ภายใตโครงการการพัฒนาเครือขายประชาธิปไตย (Democracy NetworkProgram) สําหรับฮังการีดูแลโดยเครือขาย NGO ท่ีใหญท่ีสุดในฮังการี ซ่ึงประกอบดวยสมาชิกมากกวา 500 คน ซ่ึงทําให telecottage เจริญรุงเรือง และนอกเหนือจากการรับบริจาคท้ังจากแหลงทุนและชุมชน รัฐบาลฮังการีไดเร่ิมตนใหการสนบั สนนุ ในเปด telecottage แหง ใหมข ึน้ ในปค.ศ. 2000 ไดมีการกําหนดยุทธศาสตร 54  

Thai Telecentre: ศนู ยท ต่ี องเคลื่อนดว ย “ใจ” ของชมุ ชนและโปรแกรมการพัฒนา telecottage ระดับประเทศ มีการพัฒนาโดยสมาคมtelecottage ของฮังการี และกลายเปนสวนหน่ึงของกลยุทธการพัฒนา ICTระดับประเทศ โดยมีวัตถุประสงคเพื่อเพ่ิมจํานวนของ Telecottage ใหเปนสองเทาในทุก ๆ ป เพื่อใหเปนหนวยงานสําหรับการศึกษาทางเลือก การวาจางงาน การพัฒนาชนบท และการบริการสงั คม และเรอื่ งตาง ๆ รูปแบบของการบริหารจัดการ โดยทั่วไปดําเนินงานดวยหนวยงาน NGOในฮังการี telecottage สวนใหญจะต้ังอยูในหมูบานชนบทเพ่ือใหบริการแกชุมชนท่ีมีประชากรนอยกวา 5,000 คน ซ่ึง telecottage สวนใหญในฮังการียังไมบรรลุผลความย่ังยืนดวยตนเอง โดยอาศัยรายรับจากการใหบริการของพวกเขา ชุมชนขนาดเล็กโดยทั่วไปมีสภาพทางเศรษฐกิจที่ไมดี ดังน้ัน telecottage จะถูกบังคับใหหาวิธีการแกปญหาเพ่ือรักษาการดําเนินงานของพวกเขาเอง ตัวอยางจากพื้นที่แสดงใหเห็นวาประมาณ 1 ใน 3 ของคาใชจายทั้งหมด จะครอบคลุมถึงท้ังหมดของรายรับที่ไดจากการใหบริการ อีก 1 ใน 3 มาจากแหลงทุนทองถ่ิน เชน รัฐบาลทองถ่ิน บอยครั้งจะใหเฟอรนิเจอร และใหความชวยเหลือในเรื่องคาใชจายในการจางเจาหนาท่ีของtelecottage ภาคธุรกิจทองถ่ินก็เปนแหลงท่ีดีของรายไดเมื่อมีการใชหนวยงานtelecottage สําหรับการดําเนินงานทุกวันของพวกเขา รายไดนอกเหนือจากน้ีไดมาจากผูบริจาคระหวางประเทศและในประเทศ ในปจจุบันมี telecottage อยูมากกวา500 แหงทั่วประเทศ (UNDP, 2006) โดยภาพรวม telecottage ของประเทศฮังการี มีลักษณะการดําเนินงานดงั ตอ ไปนี้ (UNESCO, 2001) - กลุมเปา หมายคอื ชุมชนทองถ่นิ 55  

Thai Telecentre: ศนู ยท ี่ตอ งเคลอื่ นดว ย “ใจ” ของชมุ ชน - บริการที่สําคัญสวนใหญคือ การศึกษา โดยเฉพาะการอบรมเกี่ยวกับ ICTสําหรบั ผูใ หญ - Telecottages มีบทบาทสาํ คญั ในการพฒั นาชมุ ชนของชาวโรมัน - ใหบริการลักษณะพิเศษตาง ๆ เชน ใหคําแนะนําทางกฎหมายโปรแกรมเกี่ยวกบั การจางงาน ใหค ําแนะนาํ และการอบรมในหวั ขอการวาจา งงานตวั อยาง รูปแบบการใหบ รกิ ารของ Telecottage ในฮังการี ขอมูลจากการสํารวจ telecottages 78 แหง (Proenza, 2001 อางจากรายงานผลการดาํ เนินงานกระทรวง ICT, 2551)A. บริการอินเตอรเ นต็ (คิดคาบรกิ ารตอ ชวั่ โมง) % ของ telecottage ท่ใี หบ ริการเกมคอมพิวเตอร 99%งานทางคอมพวิ เตอรทง้ั หมด 97%การใชอินเตอรเนต็ 96%การใชอ ีเมลล 95%เครื่องมือมัลติมีเดยี สําหรับใชโดยสาธารณะชน 83%B. บริการอืน่ ๆ ซง่ึ telecottagesไดร บั คาตอบแทนโดยตรงการบรกิ ารเก่ยี วกับสํานกั งาน(การสง แฟก ซ, การถา ย 99%เอกสาร, การใชงานICT)การประชาสมั พันธทอ งถิน่ , ศูนยขอ มูล 97%ใหคาํ แนะนาํ ทางเทคนิคเก่ียวกับคอมพวิ เตอร 91%บรกิ ารคนหาและใหข อมลู 90%แกไ ขหนงั สอื พมิ พทอ งถิ่น 88%ใครทําอะไรในหมูบาน? - “แผนทีท่ ่เี ปน ประโยชน” 87%ใหการชวยเหลือเก่ยี วกับการบริหารจัดการ, การติดตอ ธรุ กจิ 87%การสอน และการฝก อบรม 86% 56  

Thai Telecentre: ศนู ยท ี่ตอ งเคลือ่ นดว ย “ใจ” ของชุมชนB. บรกิ ารอื่นๆ ซึง่ telecottagesไดรบั คา ตอบแทนโดยตรง (ตอ )บริการใหขอมลู ขา วสารและคําแนะนาํ เกีย่ วกบั การเกษตร 83%บรกิ ารจดั หางานใหแ กผ ูหางาน 83%การผลิตและการเผยแพร หนงั สือชกั ชวน ใบปลิวเกี่ยวกบั ขอมูล 81%แกไ ขเวบ็ เพจของทอ งถ่ิน 79%การผลติ และทําหองสมดุ วัสดอุ ปุ กรณ -ปฏทิ ิน บัญชรี ายชื่อ พจนานุกรม ซีดี 78%การผลิต และเผยแพร รายการของโปรแกรมและสงิ่ พิมพอนื่ ในทองถน่ิ 78%การใหคาํ ปรึกษาโดยมอื อาชีพ 78%เปน ตวั กลางของการคา ขายและการบรกิ ารทางธุรกิจ (อสังหาริมทรัพย 77%อน่ื ๆ)องคกร และฝายจดั หาทุนสําหรบั โปรแกรมการเรียนรทู างไกล 77%องคกร ฝายจดั หาทุน และการจัดเตรยี มความสะดวกใหแ กง านของ telecentre 72%การขายภายในทองถิ่น (หนงั สอื โปสการด ของขวญั ฯลฯ) 68%การผลิตและเก็บรกั ษาฐานขอ มูลพรอ มกับขอมูลท่ีใชเ พื่อชุมชน 68%สํานักงานใหบ ริการขอมลู ทางการทอ งเท่ยี ว 68%การบรหิ ารจัดการทางไกลและการสนบั สนุนทางไกล 67%บรกิ ารการแปล 65%การบริหารจัดการโปรแกรมพฒั นาทองถนิ่ 64%คาเฟ – กาแฟ นํ้าชา 62%สอนพิเศษ 65%ใหเ ชา ซีดี 58%ศนู ยความรว มมือสําหรบั การพัฒนาทอ งถิ่นเล็ก 58%ศนู ย telecentre ของหมูบ าน 56% 57  

Thai Telecentre: ศูนยท ตี่ อ งเคล่ือนดวย “ใจ” ของชุมชนC. การบริการท่ีจดั หาใหโ ดย telecottage โดยไมคิดคา ใชจ าย 96%ขอ มูลขา วสารเพอื่ ใชโดยสาธารณะ 95%ศนู ยส ําหรับหนวยงานสมาคมของพลเมอื ง 92%องคก รของโปรแกรมและกรณตี า งๆ ของชมุ ชน 86%หอ งอา นหนังสือเปน บางครั้งบางคราว 69%สถานที่สาํ หรับการจัดแสดงโดยหนว ยงานชุมชนD. การบริการทีจ่ ดั หาใหโ ดยหนว ยงานรฐั บาลท่ใี ช telecottage 82%ศนู ยข อ มลู ขา วสารสําหรบั หนวยราชการทอ งถิน่ 69%องคก รและการจดั เตรียมบรกิ ารทางสังคม ปญหาและอุปสรรค ในการดําเนินงานของ telecottage ในประเทศฮังการีคือ คาใชจายสําหรับโทรศัพทและอินเตอรเน็ต มีราคาคอนขางสูง และคุณภาพของสายโทรศัพทตํ่า เนื่องจากเหตุผลตาง ๆ เหลานี้ ทําใหหลาย ๆ telecottage แกปญหาดวยการใชตัวรับสัญญาณดาวเทียมและทําใหการติดตอสื่อสารเร็วขึ้น (UNESCO,2001 อางจากรายงานผลการดําเนินงานกระทรวง ICT, 2551) 58  

Thai Telecentre: ศนู ยทตี่ องเคลอื่ นดวย “ใจ” ของชมุ ชน ประเทศบราซลิ บราซลิ หรอื ชือ่ ทางการวาสหพันธสาธารณรัฐบราซิล (Brasil) เปนประเทศท่ีมีประชากรมากทสี่ ดุ ในทวีปอเมริกาใต บราซิลถอื เปน ประเทศตวั แทนกลุมประเทศลาตนิอเมริกาที่ประสบความสําเร็จในการดําเนินกิจกรรม Telecentre สําหรับชุมชน ดังตวั อยา งโครงการฯ ที่ประสบความสาํ เร็จ คือศูนยขอมูลขาวสาร EIC: โครงการคณะกรรมการเปดเสรีดานเทคโนโลยีสารสนเทศ (Committee for Democratization of Information Technology: CDI) องคกรพัฒนาเอกชน ( NGO) เปนผูริเริ่มนําเทคโนโลยีขอมูลขาวสาร (ICT)ไปสูกลุมดอยโอกาสทางสังคมในประเทศบราซิล ภายใตช่ือโครงการ CDI โดยจัดตั้งเปนศูนยขอมูลขาวสาร (EIC: Escola de Informatica e Cidadania) ภายใตโครงการCDI โดยใหความสําคัญในการพัฒนาเร่ืองโปรแกรมการศึกษาและโปรแกรมเกี่ยวกับอาชีพท้ังในประเทศบราซิล และทั่วโลก เพ่ือรวบรวมกลุมชายขอบโดยเฉพาะกลุมเด็กและเยาวชน อีกท้ังการสงเสริมการมีสวนรวมทางการเมือง การศึกษาพื้นฐาน การรู 59  

Thai Telecentre: ศนู ยท ตี่ องเคลอ่ื นดวย “ใจ” ของชมุ ชนหนังสือ การรูเกี่ยวกับระบบนิเวศวิทยา ระบบสุขภาพ สิทธิมนุษยชน และการละเวนหรอื การหลีกเลี่ยง การปอ งกนั เกีย่ วกบั ความรนุ แรงตาง ๆ เปนตน ลักษณะของศูนย EIC: จัดต้ังขึ้นในชุมชนโดยความรวมมือจากหนวยงานตาง ๆ ในชุมชน บริหารจัดการดวยสมาชิกชุมชน มีการฝกอบรม ICT เพ่ือมุงเนนในเรื่องท่ีมีความสําคัญตอชุมชน มีการแบงปนขอมูลและประสบการณระหวางชุมชนชุมชนมีหนาท่ีรับผิดชอบในการบํารุงรักษาศูนยฯ และไมเกี่ยวของกับการเมืองใด ๆทั้งส้ิน วตั ถปุ ระสงคของศูนย EIC : 1. เพื่อใหสมาชิกในชุมชนไดเขาถึงขอมูลขาวสาร และเทคโนโลยีใหม ๆ ที่จําเปน ตอพวกเขา 2. เพ่ือพัฒนาทักษะเก่ียวกับเทคนิคและทักษะตาง ๆ ที่เปนที่ตองการของตลาด โดยเฉพาะในกลุมเยาวชน เพือ่ เพ่ิมศักยภาพใหแ กค นในชมุ ชนทําใหเกิดการจางงาน สรางงาน พฒั นางาน ฯลฯ 3. เพื่อสงเสริมการมีสวนรวมของชุมชนและพัฒนาตอไปถึงเรื่องการรับรูขอ มลู ขาวสารตา ง ๆ เก่ียวกับการเมอื ง รวมทั้งการพัฒนาผูน าํ ชุมชนในรูปแบบตาง ๆ กลมุ เปาหมาย: กลุมเดก็ และเยาวชนทด่ี อยโอกาสในสลัม ในเขตเมือง โดยมีประเด็นเก่ียวกับความเทา เทยี มกันของการเขา ถึงขอมูลขาวสารในเขตเมือง รูปแบบการบริหารจัดการ: ศูนย EIC เปนผลมาจากความรวมมือกันระหวาง CDI และชุมชน โดยทั่วไปผานทางชุมชนและหนวยงานทางสังคมอ่ืน ๆ ที่ดําเนินงานในชุมชน โดยแตละชมุ ชนจะเตรียมโครงรางของโครงการที่มีรายละเอียดวาทาํ ไมพวกเขาถงึ ตองการศูนย EIC และพวกเขาจะใชงาน ICT อยางไร เมื่อชุมชนไดรับ 60  

Thai Telecentre: ศูนยท ตี่ องเคล่ือนดวย “ใจ” ของชุมชนเลือกใหเปนท่ีตั้งของศูนย EIC แลว โครงการ CDI จะใหความชวยเหลือในการริเร่ิมกอต้ังศูนย เชน ฮารดแวร ซอฟแวร การติดตั้งสาย การฝกอบรม เปนตน และจัดหาผูชวยเหลือทางเทคนิค ทางชาง และการบริหารจัดการ สวนชุมชุมจะตองรับผิดชอบสาํ หรบั การบรหิ ารจดั การและการบํารงุ รกั ษาศูนย EIC โดยภาพรวมท้ังหมด ในแตละศูนยฯ จะมีผูประสานงานซ่ึงติดตอประสานงานกับโครงการ CDIและเพื่อใหแนใจวา ศูนย EIC ไดเขาไปมีสวนรวมในกิจกรรมอ่ืน ๆ ของชุมชน แตละศูนยฯ จะมีครูประมาณ 2-3 คน เพ่ือรับการฝกอบรมทักษะเกี่ยวกับเทคนิคทาง ICTและอาชีพครู และเขารวมในการอบรมพัฒนาทีมงานเปนระยะ ๆ เพื่อเรียนรูเกี่ยวกับเคร่อื งมือใหม ๆ และแลกเปลีย่ นเรียนรู ความทาทาย การเปลี่ยนแปลงใหม ๆ การใหบริการท่ีศูนย EIC: โครงการ CDI จะจัดหาเก่ียวกับทุกส่ิงที่จําเปนสําหรับการเริ่มตนใหแกศูนยฯ นอกจากการลงทุนในข้ันตนน้ี ศูนย EIC ตองกอใหเกิดแหลงทุนเพ่ือสนับสนุนกิจกรรมของศูนยฯ ดวยเหตุนี้ศูนยฯ จะคิดคาใชจาย 5-15ดอลลารส หรัฐตอเดอื น (175- 500 บาทตอเดือน) สาํ หรบั หลักสูตร 3 ช่ัวโมงตอสัปดาหโดยในแตละศูนยฯ จะมีเคร่ืองคอมพิวเตอร 5 ตัว ซึ่งสามารถอบรมนักเรียนได 10 คนตอคร้ัง ทําใหมีรายไดประมาณ 500-800 ดอลลารสหรัฐตอเดือน (17,000 - 30,000บาทตอเดือน) เงินจํานวนน้ีครอบคลุมถึงคาใชจายตาง ๆ ของศูนย EIC และสําหรับนักเรียนท่ีไมสามารถจายคาเลาเรียนได สามารถชวยเหลือไดโดยการใหทํางานใหแกEIC เชน ทําความสะอาด บํารุงรักษา ดูแล ใหบ รกิ าร เปน ตน ศูนย EIC มีช้ันเรียน หรือเปดสอนสําหรับทักษะพ้ืนฐาน ICT เชนเดียวกับทักษะอ่ืน ๆ ที่สูงกวา เชน internet (browsing, e-mail และการพัฒนาเว็บเพจ)การพัฒนาระบบฐานขอมูล คอมพิวเตอรกราฟริก และการดูแลรักษาฮารดแวรการฝกอบรมประกอบดว ยการแนะนํา การเรยี น การฝกทกั ษะ ฯลฯ 61  

Thai Telecentre: ศนู ยที่ตองเคลือ่ นดว ย “ใจ” ของชมุ ชน ปจจัยทีท่ าํ ใหศูนย EIC ยงั่ ยนื : 1. การสรา งตน แบบ ศูนย EIC แหงแรกกอตั้งขึ้นในป ค.ศ.1995 ในชุมชน Santa Marta, Rio deJaneiro จนถึงปจจุบันนี้โครงการ CDI มีศูนย EIC ที่ดําเนินงานมากกวา 150 แหงตลอดท้ังสํานักงานเขตใน 14 รัฐของบราซิล นอกจากน้ีในตางประเทศ โครงการ CDIยังมีกิจกรรมในประเทศตาง ๆ เชน ประเทศญี่ปุน โคลัมเบีย อุรุกวัย และเม็กซิโก เปนตน รูปแบบในการดําเนินงานเชนน้ีไดรับการพิสูจนแลววาสามารถเปนตนแบบภายใตสภาวการณที่คลายกัน โดยมีความโนมเอียงตอกลุมเปาหมายที่เปนเยาวชนท่ีดอยโอกาสในสังคมเมือง ดังน้ันรูปแบบการดําเนินงานแบบน้ีอาจไมเหมาะสมสําหรับเขตชนบทซง่ึ จะตองมปี ญหาทที่ าทายแตกตางกนั ออกไป การจัดต้ังศนู ยตามโครงการ CDIแหงใหมนั้นตองการใหชุมชนแสดงการเตรียมพรอมเกี่ยวกับองคกร รวมถึงการเช่ือมโยงกับภาคเอกชนและสถาบันอนื่ ๆ ภายในชมุ ชน และแหลง เงินทนุ ของตนเอง 2. แหลง ทนุ สนบั สนนุ โครงการ CDI ไดรับแหลงเงินทุนสําหรับโครงการตาง ๆ ผานรัฐบาล และหนวยธุรกิจ และหาทุนจากหนวยงานระดับประเทศและตางประเทศ เชน BrazilianDevelopment Bank (BNDES), Microsoft®, Xerox, Exxon, Starmedia Foundation,IBM, AVINA foundation และอืน่ ๆ รายไดอ กี สว นหนง่ึ มาจากการเก็บคา เลาเรียนจากผูเขาอบรมในหลักสูตรตาง ๆ ของศูนยฯ ซ่ึงทําใหมีรายไดพอเพียงกับการดําเนินกจิ กรรม การบาํ รุงรกั ษา การบรหิ ารจัดการศนู ย ฯลฯ 62  

Thai Telecentre: ศนู ยที่ตอ งเคลอ่ื นดวย “ใจ” ของชมุ ชน ประเทศแอฟริกาใต ในแอฟรกิ าใตม กี ารกอ ตั้ง telecentre จาํ นวน 81 แหง ในพนื้ ทต่ี า ง ๆ รูปแบบการบริหารจัดการ: แตละ Telecentre ดําเนินการโดยเจาหนาท่ี 3คน และทําผลกําไรไดเดือนละ 2,000 ZAR (166 ดอลลารสหรัฐ) คิดเปนเงินไทยประมาณ 6,000 บาท รายรับที่ไดจะเก็บไวในธนาคารและบริหารจัดการโดยองคกรภาคประชาสังคม (SANCO : South African National Civic Organization) โดยเงินบางสวนจะนํามาลงทุนในเร่ืองของอุปกรณ เชน กลองถายรูป ซ่ึงจะทําให telecentreสามารถใหบ รกิ ารไดมากกวา เดิม เทคโนโลยี ICT ที่ใช: ในแตละ telecentre จะประกอบไปดวย คอมพิวเตอรพร้ินเตอร เครื่องสงเอกสาร โทรศัพท เคร่ืองสแกน ชุดโทรทัศน และเครื่องบันทึกภาพวีดโี อ 63  

Thai Telecentre: ศูนยท ต่ี อ งเคลื่อนดว ย “ใจ” ของชมุ ชน การใหบริการท่ีศูนยฯ: มีอยูหลายวัตถุประสงคดวยกัน เชนเพื่อเหตุผลทางสังคมและสุขภาพ เพื่อการศึกษาและการฝกอบรม เพื่อขอมูลทางธุรกิจและรัฐบาลเพ่อื การจางงาน การอบรมคอมพิวเตอร บริการงานศพ และขา วในทอ งถ่ิน เปนตน การใหบริการแกชุมชนสวนใหญจะเปนบริการพื้นฐาน เชน โทรศัพท การถายเอกสาร การพมิ พ และการทํางานในระบบ word processing เชน ใน Botlokwa การถายเอกสารเปนบริการท่ีถูกใชโดยลูกคาบอยที่สุด (49.1%) ตามดวยโทรศัพท(28.3%) การใชคอมพวิ เตอร (11.3%) และการพิมพงาน (9.4%) ใน Phalala รูปแบบการใชจะแตกตางออกไป สวนใหญจะใชบริการโทรศัพทมากท่ีสุด (43.8%) และถายเอกสาร (14.6%) การใชคอมพิวเตอรและการพิมพงานไมคอยเปน ทน่ี ยิ ม และมผี ตู อ งการใชบ รกิ ารเพยี ง 6.3% เปน ตน ใน Mankweng ศูนยฯ ถูกใชเพ่ือบริการในเรื่องของการพิมพงานสําหรับนักเรียนและเพ่ือเตรียม resumes นอกจากนี้ศูนยยังใหความชวยเหลือครูในการออกแบบกําหนดการของโรงเรียนและชวยสมาชิกชุมชนในการออกแบบนามบัตรการดอวยพร และโปรแกรมสําหรบั งานแตง งาน งานศพ งานเลีย้ ง และพธิ ตี าง ๆ สาํ หรบั ศูนยใ นเมือง Phalala ไดพัฒนาการบริการไปมากกวา Telecentre อื่นโดยมีการบริการไปรษณีย และพนักงานของ Telecentre มีสวนรวมในการใหบริการขอมูลมากขึ้นเน่ืองจากไมมีหนังสือพิมพทองถ่ินหรือสถานีวิทยุ โดยทีมท่ีมีผูนําคือพนักงานของ telecentre ไดท ําการจัดทําหนังสือพมิ พฉ บับแรกสําหรบั ในพ้นื ท่ี 64  

Thai Telecentre: ศูนยทตี่ องเคล่อื นดวย “ใจ” ของชมุ ชน ความหลากหลายที่มีการบริหารจัดการท่ีชัดเจนรวมกัน แตสามารถสงผลตอการพัฒนาท่ีสวยงามและยั่งยืนรวมกันได ดังที่ท้ังเรา (ประเทศไทย) และเขา (ตางประเทศ) ไดทํามาแลว ขางตน 65  

Thai Telecentre: ศูนยท่ีตอ งเคลื่อนดว ย “ใจ” ของชุมชน   ตอนท่ี 3 การบริหารจัดการศนู ยก ารเรยี นรู ICT ชมุ ชน ในการบริหารจัดการศูนยเทเลเซ็นเตอรในสวนของโครงการศูนยการเรียนรูICT ชุมชนท่ีไดรับการจัดตั้งจากกระทรวง ICT ในปงบประมาณ พ.ศ. 2550 – 2551จาํ นวนทงั้ ส้ิน 60 แหง ทางคณะผูวิจัยไดศึกษารูปแบบการบริหารจัดการศูนยฯ ของทั้ง60 ชุมชนท่ีอยูภายใตการกํากับ ดูแลขององคกรแตละประเภท โดยมุงศึกษาบทเรียนความสําเร็จ และขอเสนอแนะสูการกาวเดินตอไปอยางยั่งยืนรวมกัน ในชวงท่ีผานมาเราไดทํางานกับองคกรท่ีอาสาเขามาบริหารจัดการศูนยฯ 9 ประเภท คือ 1) วัด2) โรงเรียน 3) สถาบันอุดมศึกษา 4) โรงเรียนพระปริยัติธรรม 5) โรงเรียนตํารวจตระเวนชายแดน 6) สํานักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.) 7) องคกรปกครองสวนทองถ่ิน 8) องคกรพัฒนาเอกชน และ 9) คายทหารและสถานีวทิ ยุกระจายเสยี งแหงประเทศไทย เนือ่ งดวยหนงั สือเลมน้ีตองการทจ่ี ะฉายภาพรวมของศูนยการเรียนรู / ศูนยเทเลเซ็นเตอร โดยภาพรวม จึงไมสามารถท่ีจะลงลกึ ในรายละเอยี ดแตล ะประเภทองคก รได จงึ ขอนําเสนอเฉพาะประเด็นชวนคิดเพื่อการแลกเปลยี่ นเรียนรูรว มกันจากองคกรแตล ะประเภทเทานนั้ ในสวนของเรอื่ งราวการทํางานทเ่ี ปนรายละเอียดของแตองคกรและชุมชน ทางคณะทํางานก็ไดร บั ความกรณุ าจากครอบครัว ICT ในเร่ืองขอมูลและการเสนอแนะตาง ๆ และไดทําการเรียบเรียงออกเปนเลมเฉพาะดงั ทแ่ี จงในปกหลงั ของหนงั สอื เลมนี้   66 

Thai Telecentre: ศูนยท ตี่ องเคล่ือนดวย “ใจ” ของชุมชน  เพราะวดั ไมมกี าํ แพง...ศูนยก ารเรียนรู ICT ชมุ ชนในวดั จึงเขมแข็ง “วัด” คือ ศูนยรวมจิตใจของคนไทย โดยเฉพาะผูที่นับถือศาสนาพุทธ วัดจึงเปนสถานที่คุนเคยของชาวไทยเปนอยางดี โดยเฉพาะชาวไทยในชนบท เพราะวิถีชีวิตท่ีผูกพันอยูกับวัด ไมวาจะเปนพิธีกรรมตาง ๆ ตั้งแตเกิด จนตาย อีกทั้งการทําบุญทําทาน การถือศีล การบวชพระ บวชเณร การรวมพิธีกรรมเกี่ยวกับวันสําคัญทางพุทธศาสนาตาง ๆ นอกจาก “วัด” จะเปนศูนยกลาง หรือเปนศูนยรวมของผูคนทุกเพศ ทุกวัยในแตละชุมชนแลว วัดยังเปนศูนยกลางในการถายทอดความรู สืบทอดภูมิปญญาศิลปวัฒนธรรมตา ง ๆ ของแตละชมุ ชนอีกดวย   67 

Thai Telecentre: ศนู ยท่ตี องเคล่อื นดวย “ใจ” ของชุมชน  “การเขา ถงึ ” เพราะวัดไมมกี ําแพง ใครๆ กส็ ามารถเขา วัดได : วัดเปนสถานที่พิเศษ คือ ทุกคนสามารถเขาถึงไดงายและสะดวก ไมวาจะเขาไปเพ่ือพักผอน เรียนรู ปฏิบัติธรรม ชวยงานหรือกิจกรรมตาง ๆ ของวัด วัดและชุมชนจึงเปนส่ิงท่ีผูกพันและเกื้อหนุนคํ้าจุนกันมาตลอดจวบจนปจจุบัน ถาวัดสามารถท่ีจะทําหนาท่ขี องตนไดด ี ชุมชนก็จะไดรับอานิสงสท ีด่ ีดว ย ในขณะเดียวกันถาชุมชนดี ก็จะยิ่งเปนการเสริมพลังความเขมแข็งใหกับวัด เพื่อท่ีจะทําใหวัดสามารถที่จะทําหนาที่ในการใหบ ริการชุมชนเพ่อื ความเจรญิ หรอื การพัฒนารว มกันได ประเดน็ ชวนคดิ คือ วัดคือศูนยก ลางของการทํางานรวมกันจากหลายภาคสวนโดยเริ่มจากทา นเจาอาวาสของแตละวัดวา ทานมองเห็น ทานต้ังใจและทานสามารถที่จะเชื่อมรอยศรัทธา ความเชื่อ และวิถีชีวิตของชุมชนใหเขากับกิจกรรมของวัดไดดีเพยี งไร ทานมองเห็นชุมชนไดชัดเจนเพียงไร ทานเขาใจชุมชนเพียงไร ถาทานสามารถที่จะมองทะลุกําแพงวัดออกไปสูชุมชนไดอยางชัดเจนแลว ส่ิงใดท่ีวัดจะสามารถเอ้ือใหกับชุมชนได จึงเปนสิ่งที่มีคุณคา เพราะจะตรงกับความตองการ ตรงกับปญหาของชุมชน ฯลฯ เม่ือนั้นท้ังจิตวิญญาณ ท้ังความงดงามหรือสุนทรีย ทั้งสติปญญา ทั้งศรัทธา จะสามารถกอเกิดขึ้นอยางรวดเร็วและยั่งยืนรวมกัน “วัด” กับการเปนศูนยกลางของการพัฒนาหรือที่พึ่งของ ชุมชนจงึ มคี วามเปนอมตะตลอดไป   68 

Thai Telecentre: ศนู ยที่ตอ งเคล่ือนดว ย “ใจ” ของชุมชน  “วัด” ไหนมศี นู ยการเรยี นรู ICT ชมุ ชนบา ง ? ในชวงป พ.ศ. 2550-2551 ท่ีผานมากระทรวง ICT ไดจัดต้ังศูนยการเรียนรูICT ชมุ ชนขน้ึ ภายในวัดและอยูภายใตการบริหารของ “วัด” ท้ังสิ้น จํานวน 4 ศูนย โดยต้ังอยูในภาคตะวันออกเฉียงเหนือจํานวน 4 ศูนย ไดแก ศูนยฯ วัดสระเกษ จังหวัดรอยเอ็ด ศูนยฯ เฉลมิ พระเกยี รติวัดโพธิการาม จังหวัดรอยเอ็ด ศูนยฯ วัดบูรพา จังหวัดยโสธร และศูนยฯ วดั แจง จังหวัดชัยภมู ิ ดงั รายละเอยี ดโดยสงั เขปตามลาํ ดับ คือ 1) ศูนยฯ วัดสระเกษ เปนศูนยระยะท่ี 1 หรือรุนเปดกรุ ปพ.ศ. 2550 เปนศูนยฯ รุน พที่ ีม่ ผี ลงานและกิจกรรมสรา งสรรคอยา งตอ เนื่อง   69 

Thai Telecentre: ศนู ยทต่ี องเคลือ่ นดวย “ใจ” ของชมุ ชน   ศูนยการเรียนรู ICT ชุมชนวัดสระเกษ ต้ังอยูในวัดสระเกษ ตําบลเกษตรวิสัยอําเภอเกษตรวิสัย จังหวัดรอยเอ็ด โดยการนําของพระอธิการวิเชียรผาสุโก เจาอาวาสวดั สระเกษ และเลขานุการเจาคณะอาํ เภอเกษตรวสิ ัย จงั หวัดรอยเอ็ด ศูนยฯ น้ีจะมุงเนนการใหบริการและการใชประโยชนจากศูนยการเรียนรู ICTอยางตอ เน่อื งเพื่อใหเกิดประโยชนมากท่ีสุด โดยเร่ิมจากกลุมเด็กและเยาวชนในชุมชนกลุมอาชีพ กลุมหนวยงานในพ้ืนที่ ฯลฯ อาจเรียกศูนยฯ น้ีวาเปน “ศูนยฯ นักคิด”หรือ “ศูนยฯ นักสรางสรรค” ก็ได เพราะจะเปนศูนยฯ ที่มีการคิดสรางสรรคกิจกรรมตาง ๆ อยางตอเนื่อง เชน กิจกรรมเดน “โครงการยุวชน IT ทําดีเพื่อสังคม” ซึ่งนับวาเปนนวัตกรรมใหมท่ีเปดโอกาสใหเด็กและเยาวชนไดรูจักการทําเว็บไซต การบันทึกเรื่องราวตาง ๆ การผลิตสื่อ เชน การถายทําวิดีโอ การเก็บเรื่องราวที่ดีงาม ภูมิปญญาของชมุ ชนมาเผยแพรผ านสือ่ เว็บไซต เปนตน 2) ศูนยการเรียนรู ICT ชุมชนเฉลิมพระเกียรติวัดโพธิการาม เปนศูนยฯเปนศูนยระยะท่ี 2 ปพ.ศ.2551 อยูหางจากวัดสระเกษ 27 กม. เปนศูนยฯ ที่มีผลงานสรา งสรรคอยางตอเนือ่ ง เชนกัน ศูนยฯ เฉลิมพระเกียรติวัดโพธิการามต้ังอยูในวัดโพธิการาม ตําบลโนนสูงอําเภอปทุมรัตต จังหวัดรอยเอ็ด โดยการนําของพระครูโพธิวีรคุณ เจาอาวาสวัดโพธิการาม   70 

Thai Telecentre: ศนู ยท ี่ตอ งเคล่ือนดวย “ใจ” ของชุมชน  และประธานศูนยฯ ศูนยฯ น้ีนาจะไดรับฉายาวา “ศูนยกลางการพัฒนาชุมชน” เพราะไมวาจะมองไปมุมไหนของวัดลวนแตเต็มไปดวยแหลงเรียนรูและแหลงสวัสดิการของชุมชนเชน ธนาคารชุมชน สหกรณชุมชน ศูนยภูมิปญญาชุมชน กลุมอาชีพ ฯลฯ อาจเรียกไดวาเปนวัดที่ไมมีวันปด เปนวัดท่ีไมมีกําแพง เพราะไมวาจะเปนชวงเชา สาย บาย เย็นกลางคืน วัดน้ีจะเต็มไปดวยผูคน หนวยงานตาง ๆ ไมวาจะเปน ธกส. พัฒนาชุมชนการศึกษานอกโรงเรียน โรงเรียนประถมฯ และโรงเรียนมัธยมตาง ๆ ภาพตาง ๆ เหลาน้ีเกิดขึ้นทุกเม่ือเชื่อวัน ทําใหภาพของ “วัดที่เปนศูนยรวมจิตใจและการพัฒนาของชุมชน” เดน ชัดขึ้นมาอกี คร้งั ในสังคมไทย 3) ศูนยการเรียนรู ICT ชุมชนวัดบูรพา เปนศูนยระยะท่ี 2 ปพ.ศ.2551 ณวดั บูรพา ชุมชนบานทุงแต ตําบลทงุ แต อําเภอเมือง จังหวดั ยโสธร อีกวัดหน่ึงที่เปนศูนยรวมจิตใจของชุมชน เปนศูนยรวมวัฒนธรรมไทยสายใยอีสาน ภายใตการนําของทานพระมหาพละ ฐานังกโร เจาอาวาสวัดบูรพาและผูนําชมุ ชน รวมท้ังการไดรับการสนบั สนนุ งบประมาณบางสวนจากอบต.บา นทุง แต เปนตน ความโดดเดนของศูนยฯ วัดบูรพา คือ สถานท่ีจัดตั้งศูนยฯ เปนท่ีต้ังของศูนยวัฒนธรรมประจําจังหวัดยโสธร ซ่ึงเปนศูนยรวมของชุมชน ดังนั้นกิจกรรมที่จัด   71 

Thai Telecentre: ศนู ยท ่ีตอ งเคลอื่ นดวย “ใจ” ของชุมชน  ใหบริการจึงเปนกิจกรรมเพ่ือคนทุกวัย ทุกกลุมในชุมชนน้ัน รวมทั้งกลุมเด็กและเยาวชนดวย “ศูนยชุมชนภูมิปูญา” จึงนาจะเปนความโดดเดนของศูนยฯ นี้เพราะเปนแหลง รวบรวมภูมิปญญาท่นี าสนใจของชุมชนทุงแต ไดแก การจัดทาํ มวยนง่ึ ขา ว เครอื่ งจักสาน การทําขนมกระยาสารท อีกทั้งยังมีการนํา ICT ไปปรับใชในการจัดทําตราสินคา การทําบัญชีในการคาขายสินคาและไดมีแนวทางในการนําผลิตภัณฑชุมชนประเพณีทองถ่ินเผยแพรผานเว็บไซต 4) ศูนยการเรียนรู ICT ชุมชนวัดแจง อยูตอนบนของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เปนศูนยร ะยะที่ 2 ปพ .ศ. 2551 ต้ังอยู ณ วัดแจง ตําบลบานแกง อําเภอภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ โดยการนําของทานพระครูสุธรรมโฆษ เจาอาวาสวัดแจงและคณะครู อาจารย หนวยงานในพ้ืนที่และ   72 

Thai Telecentre: ศูนยท ต่ี อ งเคลือ่ นดวย “ใจ” ของชุมชน  ผูนาํ ชุมชน วัดแจง “แหลงรวมภูมิปญญาเชิงธรรมชาติ” ดวยสถานท่ีตั้งที่มีความเหมาะสม ชุมชนสามารถเขาถึงไดสะดวกและไดรับการสนับสนุนจากเจาอาวาสวัดแจงและผูนําชุมชนจึงทําใหวัดแจงไดรับการพิจารณาจัดต้ังศูนยการเรียนรู ICT ชุมชนข้ึนนอกจากน้ียังเปนศูนยกลางของชุมชน มีวิสัยทัศนเกี่ยวกับการรักชุมชนของตนความศรทั ธาเก่ียวกบั บรรพบรุ ุษ อาชีพดง้ั เดมิ ในชมุ ชน ภมู ปิ ญ ญาตาง ๆ ดวยความสาํ เร็จของศนู ยฯ ที่ตั้งอยใู น “วดั ” จากการสัมภาษณและสังเกตการณแบบมีสวนรวมในพื้นท่ีแตละศูนยการเรียนรู ICT ชุมชนภายใตแกนนําท่ีเปน “วัด” ท้ัง 4 ศูนยฯ พบวาปจจัยในการบริหารจัดการศูนยฯ ตามแบบของ “วัด” อันจะนําไปสูความสําเร็จและความยั่งยืนของศูนยฯสบื ไป นาจะประกอบดว ย 1.สถานทต่ี ้ังศนู ยฯ เปน อกี หนึ่งของความโดดเดนของท้งั 4 ศนู ยฯ คอื การยนืดวยฐานชุมชนที่เขมแข็ง เพราะวัดแตละวัดน้ันเปน “ศูนยรวมของชุมชน” และสิ่งน้ีคือ ความโดดเดนของสถานที่ตั้งศูนยฯ จึงสงผลใหศูนยฯ ที่จัดตั้งในวัดเปนศูนยฯ ที่มีการใชประโยชนอยางตอเนื่องจากกลุมเปาหมายหลัก นั่นคือ กลุมเด็กและเยาวชนอีกทัง้ นัก ICT รุนใหมยงั มีโอกาสทจี่ ะนาํ วถิ ี ชีวิต ภูมิปญญา เรื่องราวชุมชนได   73 

Thai Telecentre: ศนู ยท ี่ตองเคลือ่ นดว ย “ใจ” ของชมุ ชน  ถา ยทอดแบบ On Line ผานศนู ย ICT ใหค นทัว่ โลกไดร จู กั ชมุ ชนของตนอกี ดวย 2.สถานท่ีต้ังอุปกรณคอมพิวเตอร นอกจากนี้สถานที่ตั้งศูนยฯ แลวสถานที่ตั้งอุปกรณคอมพิวเตอรตาง ๆ ยังนับวาเปนปจจัยที่มีความสําคัญมาก เน่ืองจากทั้ง 4 ศูนยฯ ไดตั้งอยูในที่ท่ีกลุมเปาหมายทุกกลุมสามารถที่จะเขาถึงและใชประโยชนไดอ ยางสะดวก กลาวคือ ตั้งอยูช้ันลางของอาคาร หรือเปนอาคารท่ีจัดตั้งใหเฉพาะ สาํ หรบั ศนู ยฯ สภาพหอ งและขนาด มีความเหมาะสม มีระบบระบาย อ า ก า ศ แ ล ะ มี ส่ิ ง อํ า น ว ย ค ว า ม สะดวก 3. ชวงเวลาการใหบริการที่ยืดหยุน สอดคลองกับวิถีชีวิตของชุมชน ศูนยฯจะมุงเนนประโยชนของผูที่มาใชศูนยฯ เปนหลัก เชน กลุมเด็ก  เยาวชน กลุมครูอาจารย กลุมอาชีพ กลุมหนวยงานในพ้ืนท่ีและชุมชนท่ัวไป ซ่ึงจะเขามาใชบริการจากศูนยฯ ในชวงเย็น ชวงค่ําหรือชวงเสารอาทิตย ดังนั้น ชวงเวลาท่ีเปดใหบริการของศูนยฯ จึงยืดหยนุ ตามความเหมาะสมของผูม าใชบ ริการ 4. การมีสวนรวมของชุมชน การมีสวนรวมของชุมชน ในท่ีน้ีคือ ศูนยฯ จะประกอบดวยคณะกรรมการท่ีเปนตัวแทนจากทุกภาคสวน เชน ตัวแทนพระสงฆผูนําชุมชน โรงเรียน กลุมอาชีพ องคกรชุมชน เชน องคการบริหารสวนตําบล เทศบาลและอาสาสมัคร เปนตน นอกจากในสวนของการมีสวนรวมในรูปแบบของคณะกรรมการแลว ยังมีหนวยงานตาง ๆ ท่ีใหการสนับสนุนดานการจัดสรรงบประมาณและการจัดกิจกรรมตาง ๆ เชน เทศบาล อบต. ธกส. พช. โรงเรียน   74 

Thai Telecentre: ศนู ยทีต่ อ งเคลอื่ นดว ย “ใจ” ของชุมชน  เปนตน และส่ิงสําคัญอีกประการหนึ่ง คือ การมีสวนรวมในกิจกรรมตาง ๆ เชนการจดั คายอาสาสมัครบําเพ็ญประโยชนใหแกวัดและศูนยฯ หรือโครงการยุวชน IT ทําดเี พอื่ สงั คม โครงการพสี่ อนนอ ง เปนตน 5. วิสัยทัศน การเปดกวา งและภาวะผูนํา ความสาํ เรจ็ คงไมสามารถเกดิ ขน้ึไดถาผูบริหาร รวมท้ังผูดูแลศูนยฯ ขาดความรู ความเขาใจ ขาดวิสัยทัศน ขาดภาวะผูนํา ขาดการเสียสละ ดังเชน ทานเจาอาวาสท่ีมีใจเปดรับการพัฒนาพรอม ๆ กับการเปดโอกาสใหกับทุกคนเขามารวมเปนเจาของศูนยฯ รวมบริหารจัดการศูนยฯ ในรูปแบบตาง ๆ เริ่มตั้งแตการจัดตั้งศูนยฯ การดูแลศูนยฯ ระบบกรรมการจึงเปนอีกปจจัยหนึ่งที่มีความสําคัญในการดําเนินงานของศูนยฯ ที่กาวไปสูการพัฒนาท่ียั่งยืนเพราะไดรับการสนับสนุนจากทุกฝาย การลงมือทําเองของผูนํา โดยเฉพาะจากทานเจาอาวาส รวมท้ังการทํางานเชิงเครือขายรวมกับศูนยฯ ตาง ๆ เพื่อรวมมือ รวมรับประโยชนแ ละกาวไปสคู วามยง่ั ยืนรว มกัน 6.การประชาสัมพันธ “การบอกตอ” คือ รูปแบบการติดตอสื่อสารท่ีมีความโดดเดนของชุมชนและศูนยฯ ท่ีมีวัดเปนศูนยกลางของชุมชน เพราะจะมีการประชาสัมพันธศูนยฯ และกิจกรรมตาง ๆ ไดอยางดีเย่ียม พรอมทั้งกลยุทธการโนมนาวใจดวยบุคคลท่ีอยูกับศูนยฯ ไมวาจะเปนเจาอาวาส ครู อาจารย อาสาสมัคร เด็ก   75 

Thai Telecentre: ศูนยทต่ี อ งเคลอ่ื นดวย “ใจ” ของชุมชน  และเยาวชน กลมุ อาชพี ผซู ่ึงมคี วามผูกพันและสมั ผัสศนู ยฯ จรงิ ๆ จะสามารถบอกเลาเรื่องราวเกี่ยวกับศูนยฯ และกิจกรรมตาง ๆ ไดเปนอยางดี เพื่อใหผูท่ีมีความสนใจไดเขา มารวมกจิ กรรมหรอื ใหก ารสนับสนุนตอไป 7. ระบบอาสาสมัคร เปนอีกระบบหนึ่งที่ศูนยฯ “วัด” นํามาใชบริหารจัดการโดยเขามาทําหนาที่ดูแลศูนยฯ ท้ังเด็กและผูใหญ โดยเฉพาะกลุมเด็กและเยาวชนในชุมชนท่ีอาศัยอยูใกลวัดและกลุมท่ีเขามารวมกิจกรรมตาง ๆ กับศูนยฯ โดยแรก ๆ จะเปนเพียงผูเขา มาใชประโยชนจากศูนยฯ จากน้ันบางคนก็อาสาท่ีจะเปนอาสาสมัครในศูนยฯ ในรูปแบบตาง ๆ เชน ดูแล ใหบริการ ถายทอดความรูใหแกเด็กและเยาวชนรุนนอ ง ฯลฯ ซ่ึงระบบอาสาสมัครน้ีจะเปนการสราง ผดู แู ลศนู ยฯ ดว ยการปลกู ฝงใหมีใจรักที่ จะทําประโยชนเพ่ือชุมชนดาน IT และ ก า ร ทํ า ง า น เ พ่ื อ ชุ ม ช น ต้ั ง แ ต ยั ง เ ป น เยาวชน นับวาเปนอีกกลยุทธหน่ึงท่ีซึ่ง จะชว ยใหศูนยฯ ดาํ เนินไปไดอยางย่ังยืน 8. เขาใจธรรมชาตขิ องเด็กและเยาวชน : “เดก็ กับ ICT เปนของคูกัน” เรียกไดว าเด็กและเยาวชนเปนกลุมเปาหมายท่ีสามารถเรียนรูเกี่ยวกับ ICT ไดเร็วท่ีสุด แตตองไดร ับคําแนะนําจากผทู ่ีมีความรูแ ละมคี วามปรารถนาดี เพราะคนกลุมนี้จะเปนผูที่สามารถท่ีจะสรา งสรรคประโยชนใหแ กศูนยฯ ตอไปได อีกท้ังสามารถนําความรูท่ีไดไปใชประโยชน ทั้งในเร่ืองการเรียน การสรางสรรคงาน การถายทอดใหแกกลุมอื่น ๆ ไดดวย เชน กลมุ อาชีพ กลุม ครู อาจารย กลุม นกั เรียนกศน.เปน ตน   76 

Thai Telecentre: ศนู ยท ีต่ อ งเคล่ือนดว ย “ใจ” ของชุมชน  กา วตอ ไปของศูนยก ารเรยี นรู ICT ชมุ ชนที่ต้ังในวดั : มมุ มองของผวู จิ ยั ศูนยการเรียนรู ICT ชุมชนที่บริหารจัดการโดยวัด จึงนับวาเปน อีกมิติหนึ่งที่เขาไปชวยเติมเต็มบทบาทของการเปนศูนยกลางของ จิตใจ ศูนยรวมของการพัฒนาชุมชน เปนอีกมิติท่ีเปดโอกาสใหกับ ชุมชนท่ัวประเทศไทย โดยเฉพาะชุมชนในวัด ชุมชนรอบวัดและชุมชน โดยรวม เพื่อใหสามารถที่จะแลกเปล่ียนเรียนรูกับสูโลกภายนอกได มากย่ิงข้ึน พัฒนาตนเอง พัฒนาการเรียนรู ความเขาใจ และการ “เขาใกล”วัดมากย่ิงข้ึน อีกทั้งยังเปนชองทางที่เปดใหชุมชนตาง ๆ ดังกลาวสามารถจะแบงปนเร่ืองราวความสําเร็จและความประทับใจ ตา ง ๆ ทีเ่ กดิ ข้ึนท้ังในชุมชนและในศูนยฯ ใหโลกภายนอกไดรูจักส่ิงที่ดี งาม รวมท้ังปญหา ความตองการตาง ๆ จากชุมชนเล็ก ๆ เหลานี้ได ดวย   77 

Thai Telecentre: ศูนยท่ตี อ งเคล่อื นดวย “ใจ” ของชุมชน  “โรงเรียน” อกี บทบาทสําคญั ของการเปน ศูนยก ารเรยี นรู ICT ชมุ ชน “โรงเรียน ?” คืออะไร ? “แหลง ความรู ?” “ทสี่ รางคน สรางโอกาส” “บานหลงั ท่ีสอง ?” ใคร ๆ กส็ ามารถทจ่ี ะใหค วามหมายของคาํ วา “โรงเรยี น” ได เพราะเปนสถานท่ีที่ทุกคนคุนเคยตั้งแตเด็ก จึงอาจกลาวไดวา “โรงเรียน” คือ อีกท่ีหนึ่งท่ีเปนศูนยรวมจิตใจของชุมชนไมดอยไปกวาองคกรอ่ืน เพราะโรงเรียน คือ ศูนยกลางของการสรางคน การสรางปญญา การสรางอาชีพ การสรางงานพัฒนา การสรางความสัมพันธระหวา งคนกลมุ ตาง ๆ ในชมุ ชน เพราะโรงเรยี นเปน ศนู ยรวมของลูกหลาน ซ่ึงเปนหัวใจของสมาชิกทุกคนในชุมชนนั้น ๆ ดังนั้นไมวาจะเปนโรงเรียนจะมีขนาดใดก็ตาม เล็กหรือใหญ โรงเรียนจะเปนอีกหนึ่งของสถานท่ีในชุมชน ที่สมาชิกทุกคนของชุมชนจะมีความผูกพันกนั และพรอ มทีจ่ ะใหก ารสนับสนุนหรือชวยเหลือ ตามกําลังความสามารถท่ตี นจะทาํ ได เมื่อโรงเรียนเปนของชุมชนแลว จึงไมแปลกท่ี ศูนยการเรียนรู ICT ชุมชนท่ีต้ังอยูในโรงเรียนจะเปนของชุมชนดวย เพราะศูนยการเรียนรู ICT ชุมชน คือ เคร่ืองมือICT ท่ีจะมาเพ่ิมโอกาสในการเรียนรูใหกับลูกหลานและคนในชุมชนไดมากย่ิงข้ึนกวาเดิม ไมวาจะเปนการเรียนรูของลูกหลานในระบบโรงเรียนแลว ยังรวมถึงการ 78  

Thai Telecentre: ศนู ยท ่ตี อ งเคลอื่ นดว ย “ใจ” ของชมุ ชน  เรียนรูเพ่ือการพัฒนาตาง ๆ ของคนกลุมตาง ๆ ในชุมชน โดยเฉพาะกลุมอาชีพ กลุมออมทรัพย กลุมเกษตร ฯลฯ ดวย ดังเชนท่ีโรงเรียนวัดโคธารามซึ่งเปนโรงเรียนขยายโอกาสขนาดเลก็ ระดบั ประถมศึกษา ในชมุ ชนบางเพรยี งซึ่งเปน โรงเรียนทายซอยเพราะติดกับฝงแมน้ํา ปญหาหลักท่ีพบ คือ การขาดแคลนครูหรือ “ครูไมครบชั้น” ครูที่มีอยูตองทํางานหนักนักเรียนก็ไมสามารถพัฒนาไดอยางเตม็ ที่ ดวยปญหาดังกลาว ผูบริหารโรงเรียน คณะครู ศิษยเกาและชุมชนจึงเกิดแรงบันดาลใจในการใช ICT ในรูปแบบของ E-Learning เพ่ือชวยในการแกปญหา “ครูไมครบชน้ั ” จงึ เกิดข้นึ โดยไดท าํ เร่ืองขอศูนยก ารเรียนรู ICT ชุมชนไปที่กระทรวง ICT เริ่มเรียนรูเก่ียวกับ ICT ดวยตนเอง เร่ิมมีการปรับประยุกตท้ังเนื้อหา วิธีการเรียนรูเทคโนโลยี ICT วิธีการบริหารจัดการตาง ๆ โดยเฉพาะการมีสวนรวมของชุมชน เร่ิมที่กลุมผูปกครอง กลุมผูประกอบการตาง ๆ กลุมหนวยงานในพื้นท่ี ฯลฯ ความมุงม่ันและแรงบันดาลใจท่ีจะแกปญหาใหเด็กไดเรียนอยางมีคุณภาพบนฐานของการพึ่งตนเอง คือจุดประกายแรกและสาํ คญั ทสี่ ุดทเ่ี ปน ทมี่ าของความสําเร็จท่ีนาชื่นชมจวบจนปจจุบนั 79  

Thai Telecentre: ศูนยทต่ี อ งเคล่ือนดวย “ใจ” ของชมุ ชน  ศูนยก ารเรียนรู ICT ชมุ ชนตงั้ อยูในโรงเรยี นไหนบาง ? ในปชวงป พ.ศ.2550- 2551 มีศูนยฯ ท่ีตั้งอยูในโรงเรียนท้ังส้ิน 15 ศูนยฯ โดยเปน ศนู ยฯ ระยะที่ 1 จาํ นวน 3 ศูนยฯ และเปนศูนยฯ ระยะท่ี 2 จาํ นวน 12 ศูนยฯ ศนู ยก ารเรยี นรู ICT ชุมชนตาํ บลบางเพรยี ง ต้งั ท่ีโรงเรียนวัดโคธาราม จังหวดั สมทุ รปราการ  ศนู ยก ารเรยี นรู ICT ชุมชนตําบล เวยี งเชียงแสน จังหวัดเชยี งราย ศนู ยการเรยี นรู ICT ชุมชนบานชาง ต้งั อยใู นโรงเรยี นอนุบาล บา นชาง จงั หวดั นครนายก   80  

Thai Telecentre: ศูนยท ต่ี อ งเคลอื่ นดวย “ใจ” ของชมุ ชน   ศูนยฯ ระยะที่ 2 มีจาํ นวน 12 ศนู ยฯ ดวยกนั คือ ศูนยการเรยี นรู ICT ชมุ ชนตาํ บลทา ตุม ศนู ยก ารเรยี นรู ICT ชุมชนบานวังลานใต จงั หวดั ลาํ พูน จังหวดั กาญจนบรุ ี ศูนยการเรียนรู ICT ชุมชนบานหนิ โหงน ศนู ยการเรยี นรู ICT ชมุ ชนตาํ บลคลองวัว จังหวดั อทุ ัยธานี จงั หวดั อา งทอง ศูนยการเรียนรู ICT ชุมชน ศูนยการเรียนรู ICT ชุมชน บานบึงหลม จังหวัดกําแพงเพชร ตําบลบึงบัว จงั หวดั พิจิตร 81  

Thai Telecentre: ศูนยทต่ี องเคลื่อนดว ย “ใจ” ของชมุ ชน  ศูนยการเรยี นรู ICT ชุมชนตําบลกรํา่ ศูนยก ารเรียนรู ICT ชมุ ชนตาํ บลควนขนนุ จังหวัดระยอง จงั หวัดพทั ลุงศนู ยการเรียนรู ICT ชุมชนโรงเรียน ศูนยการเรยี นรู ICT ชุมชนโรงเรียนอรพมิ พว ทิ ยาตนั หยงมสั จังหวัดนราธิวาส จังหวัดนครราชสีมาศูนยการเรียนรู ICT ชุมชนโรงเรียน ศูนยก ารเรียนรู ICT ชุมชนประชาสามัคคีบา นคอนสวรรค จงั หวดั สรุ นิ ทร จังหวดั สกลนคร 82  

Thai Telecentre: ศนู ยทตี่ องเคลื่อนดวย “ใจ” ของชุมชน  ความสําเรจ็ ของศูนยฯ ภายใตการบรหิ ารของ “โรงเรียน” จากการสัมภาษณและสังเกตการณแบบมีสวนรวมในพ้ืนที่ พบวา ปจจัยหลักทเ่ี อื้อตอการสรา งความย่งั ยนื ใหศนู ยฯ ท่ตี ้งั ในโรงเรยี นประกอบดว ย 1.สถานที่ตั้งศูนยฯ นับวาเหมาะสม เพราะเปนสถานท่ีมักจะต้ังอยูใจกลางชุมชน สามารถท่ีจะเขาถึงไดงายและท่ีสําคัญคือเปนสถานที่ที่ใหบริการดานการเรียนการสอนท่ีมีท้ังนักเรียน ครู ผูปกครอง กลุมอาชีพ กลุมคนทํางานในพื้นที่ หนวยงานตา ง ๆ ทาํ ใหส ามารถทจี่ ะสรา งสรรคกิจกรรมตาง ๆ ไดอ ยา งตอ เนือ่ งและยั่งยนื 2. บคุ ลากรมคี วามสามารถทห่ี ลากหลาย เริ่มจากกลุมครูบาอาจารย หรือ “กูรู” (guru) (เปนคําท่ีนิยมใชกันมากในประเทศอินเดีย ในเชิงยกยอ งวาเปนผรู ู ผชู ํานาญในดานใดดานหนึ่ง) ไมวาจะเปนดานวิชาการท่วั ไป รวมทัง้ ดาน ICT ดว ย ดว ยพลงั ความมุงมน่ั และวิสยั ทัศนท คี่ รูบาอาจารยและผูบริหารของโรงเรียนท่ีมองเห็นประโยชนของศูนยฯ ทําใหครูเสียสละท่ีจะเรียนรูและทํางานเพิ่มใหกับศูนยฯ เริ่มต้ังแตการเปนที่ปรึกษาศูนยฯ ผูดูแลศูนยฯคณะกรรมการศูนยฯ ในการบริหารจัดการ สนับสนุนและสรางสรรคกิจกรรมตาง ๆ ใหศูนยฯ ไดเปนอยางดี เพราะมีความใกลชิดกับท้ังนักเรียน ผูปกครองและชุมชนเปนอยา งดี 83  

Thai Telecentre: ศนู ยท ี่ตอ งเคลือ่ นดวย “ใจ” ของชมุ ชน   3. การใชระบบอาสาสมัคร “เด็กกับ ICT เปนของคูกัน” นับวาเปนคํากลาวท่ีถูกตองเสมอนักเรยี น คือ กลมุ เปา หมายหลักท่ีจะไดรับการพัฒนา รวมทั้งมอบหมายใหเปนกําลังสําคัญในการชวยบริหารจัดการศูนยฯ ในระดับตาง ๆ ดวย โดยเฉพาะระบบอาสาสมัครที่เด็ก ๆ มักจะชอบกันอยูแลว เพียงแตผูใหญที่เปนกรรมการบริหารศูนยฯ จะสามารถออกแบบระบบอาสาสมัครอยางไร ท่ีจะให”กองทัพมดงาน” ตัวเล็ก ๆเหลาน้ีสามารถทจี่ ะเปนกําลังสาํ คัญของศนู ยฯ ทีพ่ วกเขาเปน เจา ของรวมได 84  

Thai Telecentre: ศูนยท ต่ี องเคล่อื นดว ย “ใจ” ของชุมชน   4. การมีสวนรวมของชุมชน เก่ียวกับศูนยฯ นับวาสอดคลองกับแนวทางการดําเนินงานของโรงเรียน เพราะโรงเรียนเองก็มีกรรมการการศึกษาของโรงเรียนอยูแลว การที่ศูนยฯ จะมีกรรมการประจําศูนยฯ ท่ีไดมาจากตัวแทนแตละภาคสวนจึงเปนสิ่งทโี่ รงเรียนและชมุ ชนทาํ รวมกนั อยูแ ลว ไมว าจะเร่ิมตั้งแตการกําหนดทิศทางของการบริหารศนู ยฯ การวางแผนการดําเนินงาน กิจกรรมตาง ๆ ของศนู ยฯ จนกระท่ังการรวมลงมือทํา และการสนับสนุนในรูปแบบตาง ๆ เชน งบประมาณ แรงงาน ทรัพยสตปิ ญญา ประสบการณ ทรัพยากร ฯลฯ 5. การมีกิจกรรมอยางตอเน่ือง โรงเรียนนับวาเปนสถานที่ท่ีมีชีวิตเพราะมีกิจกรรมตาง ๆ ของคนกลุมตาง ๆ อยูตลอดเวลา ดังนั้นศูนยฯ ท่ีตั้งในโรงเรียนจึงสอดคลองกับธรรมชาติของโรงเรียน ไมวาจะเปนกิจกรรมการเรียนการสอนทั้งในและนอกระบบ กิจกรรมการสรางเครือขาย กิจกรรมการพัฒนาตาง ๆ ทั้งในและนอกโรงเรียน เชน การจัดอบรมคอมพิวเตอร การแขงขันการออกแบบเว็บไซต การจัดคายICT Young การสอนธรรมะรวมกับ ICT เปน ตน 85  

Thai Telecentre: ศูนยท ีต่ องเคลื่อนดวย “ใจ” ของชุมชน  กาวตอ ไปของศนู ยฯ ทตี่ งั้ ในโรงเรียน: มมุ มองของผวู ิจยั ศูนยการเรียนรู ICT ชุมชน ชวยทําใหโรงเรียน “ใหญ” ขึ้น ไมวาจะเปนโอกาสของการเรียนรูที่เพิ่มมากขึ้น ไมวาจะเปนกลุมคนตาง ๆ ในโรงเรียนที่ไดมีโอกาสเขามาใชป ระโยชนมากขึ้น ไมวาจะเปนเพื่อนฝูงเครือขายและการทํางานรวมกับคนอ่ืนที่มากขึ้น ฯลฯ ศูนยฯ คือ เครื่องมือที่เช่ือมตอ คือ เคร่ืองมือท่ีลดชองวางการเขาถึงขอมูลสารสนเทศและขา วสารจากโลกภายนอกไดเ ทาเทยี มกบั นกั เรียนในโรงเรียนขนาดใหญหรือโรงเรียนในเมืองได คือ เครอื่ งมือที่ชวยพฒั นาครแู ละชวยงานครูใหเ บาลง คนทุกกลุมของ “ชุมชน” จะสามารถไดประโยชนทั้งทางตรงและทางออมจากศูนยฯ ไดมากนอยเพียงใดน้ัน ในขั้นตนคือ “โรงเรียนตองไมมีกําแพง” เหมือนที่วัดไมมีกําแพง เพราะโรงเรียนคือสถานท่ีที่มีความพรอมมากที่สุด เพราะโรงเรียนคือศูนยกลางของชุมชน คือ ศูนยรวมของทรัพยากรตาง ๆ ท้ังจากภาครัฐและจากชุมชนความสําเร็จของโรงเรียนคือการมีสวนรวมจากชุมชน ต้ังแตรวมใหคําปรึกษา รวมสนับสนุน รวมสอน ฯลฯ ดังนั้นการบริหารจัดการศูนยฯ ก็เชนเดียวกัน เพราะการมีสวนรวมคือฐานสําคัญท่ีกอใหเกิดการรวมมือรวมใจ การเสียสละ ความทุมเท ทั้งนี้ประเด็นท่ีสําคัญท่ีสุดคือ การมีวิสัยทัศนและภาวะผูนําของทีมกรรมการบริหารศูนยฯเพอ่ื ใหศ นู ยฯ สามารถท่จี ะเปน ศนู ยก ลางของการพัฒนาชมุ ชนไดทุกดานและยงั่ ยนื 86  

Thai Telecentre: ศูนยท ่ีตองเคลื่อนดวย “ใจ” ของชุมชน  สถาบนั อุดมศกึ ษาทองถนิ่ : ม.ราชภฎั ฯ และวิทยาลัยชมุ ชนบทบาทใหมใ นการบริการชมุ ชนผานศนู ยการเรยี นรู ICT ชุมชน สถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษา ซึ่งถือวามีภารกิจหลักในการจัดการเรียนการสอนแกนักศึกษา การดําเนินการทางวิชาการ เชน การวิจัยเพ่ือการสรางหรือการพัฒนาองคความรูใหมในดานตาง ๆ ข้ึนมา รวมทั้งการมีสวนรวมในการพัฒนาชุมชนดวยการใหบริการชุมชนในรูปแบบตาง ๆ ในพ้ืนท่ีไมวาจะเปนกลุมเด็ก เยาวชน กลุมผูใ หญว ัยทาํ งาน กลุม ผสู งู อายุ หรือกลุมอาชพี ฯลฯ ในปพ.ศ. 2551 มีสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษาที่ไดรับการคัดเลือกในการจดั ตง้ั ศูนยก ารเรียนรู ICT ชมุ ชน 2 แหงในภาคเหนอื ไดแ ก ศนู ยก ารเรยี นรู ICT ชุมชน เวียงใตและปาขาม ตั้งอยทู ่ีศนู ยประสานงานจัดการศกึ ษา วทิ ยาลยั ชุมชนแมฮอ งสอน ประจาํ อาํ เภอปาย จังหวดั แมฮอ งสอน ศูนยก ารเรยี นรู ICT ชุมชน 87  ชายแดนจงั หวดั ตากต้ังอยทู ่ี มหาวิทยาลยั ราชภฏั กําแพงเพชรศูนยอ ดุ มศึกษาแมสอด อาํ เภอแมสอดจงั หวดั ตาก 

Thai Telecentre: ศูนยท ีต่ อ งเคลอื่ นดว ย “ใจ” ของชมุ ชน  สถาบนั อุดมศกึ ษาทองถ่ิน : สถานศึกษาทีต่ อ งเดินคกู ับชุมชน สถาบันอุดมศึกษาทองถิ่นคือสถานศึกษาขั้นสูงสุดในพ้ืนท่ี ท่ีเปนท่ีคาดหวังของทกุ ฝายในชุมชน ไมว า จะเปนหนวยงานในพื้นที่ สถานศึกษาในระดับรอง ๆ ลงมาผูคน วิถีชีวิต วัฒนธรรม การเปนอยู การทํามาหากิน ฯลฯ ถาสถาบันอุดมศึกษาในทองถิ่นมีความเขมแข็ง สามารถที่จะตอบสนองความตองการของชุมชนไดแลว ชุมชนนั้น ๆ ก็จะสามารถที่จะพัฒนาไดอยางย่ังยืนบนฐานของ “ทุนเดิม” ของตนเอง โดยไมตองสงลูกหลาน ไมตองเดินทางไปอบรมพัฒนาเร่ืองราวตาง ๆ จากสวนกลาง ซึ่งหลาย ๆ เรอื่ งไมสามารถที่จะนํามาใชไ ดในพน้ื ที่ของตนเอง 1) ศูนยการเรียนรู ICT ชุมชนเวียงใตและปาขาม มีศูนยประสานงานจัดการศึกษาวิทยาลัยชุมชนประจําอําเภอปายเปนผูดูแล มีบทบาทในการศูนยกลางในการพัฒนาคนในชุมชนดวยการจัดการศึกษา การเพ่ิมโอกาสในการเขาถึงการเรียนรูเชน โครงการคายพัฒนาทักษะความรูดานคอมพิวเตอร ภาษาอังกฤษ และพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมสําหรับเยาวชนและผูท่ีสนใจบนเขตพื้นท่ีสูง ฯลฯ โดยการอบรมท้ังในพ้ืนที่ศูนยฯ และการอบรมในชุมชนเอง ฯลฯภมู ปิ ระเทศทส่ี วยงามของอําเภอปาย การแสดงและประกอบพธิ กี รรมของชนเผา ในหมูบาน 88  

Thai Telecentre: ศนู ยท ตี่ องเคลือ่ นดวย “ใจ” ของชมุ ชน   การดําเนินงานของศนู ยฯ ทจ่ี ดั ตง้ั ในสถาบนั อุดมศึกษา จึงถือเปนขอไดเปรียบในแงของบุคลากรที่มีความพรอมในดานความรูและทักษะในการเรียนการสอนและการฝกอบรมใหแกนักศึกษาอยูแลว และรวมถึงชาวบานในเขตพื้นท่ี อีกท้ังกลุมท่ีมีความสนใจและความพรอมในการเรียนรูดา น ICT เชนกลุมเด็กเยาวชน 2) ศูนยการเรียนรู ICT ชุมชนชายแดนจังหวัดตาก มีการใหบริการอยางตอเน่ืองตามความตองการท่ีแทจริงของชุมชน เชน กิจกรรมการอบรมวาดภาพกราฟฟคของเด็กนักเรียนชั้นป.4 –ป.6 ในชวงปดภาคเรียนฤดูรอน รวมถึงการอบรมคอมพวิ เตอรแ กป ระชาชนอยางตอเนอ่ื งบทเรยี นความสาํ เร็จ การดําเนินงานของศูนยฯ ทั้งสองแหงที่ไดจัดตั้งในสถาบันอุดมศึกษาทองถิ่นมจี ุดรวมทีค่ ลายคลงึ กนั คอื การเปนหนวยงานบริการการศึกษาในพื้นที่ที่เปนสาขาของหนว ยงานแม ท้ังนกี้ ็เพ่อื ตองการทจี่ ะเปดโอกาสในการเขาถึงการศึกษา และการเรียนรูในรูปแบบตาง ๆ ใหกับคนในพ้ืนที่ ส่ิงนี้ทําใหเปนจุดแข็งและความสําเร็จทั้งในดานการศกึ ษาและดา นการพัฒนา เชน 89  

Thai Telecentre: ศนู ยท่ตี องเคลื่อนดวย “ใจ” ของชมุ ชน   1. การพฒั นาองคค วามรูตา งๆ ของทอ งถิน่ “บทบาทในการเปนผูเอื้อนําองคความรูในทองถ่ินมาพัฒนาและประยุกตใช”จากการท่ีศูนยฯ เปนหนวยงานที่อยูในพื้นท่ี มีความใกลชิดและรูจักชุมชนทําใหสามารถนําองคความรูท่ีมีอยูในพ้ืนท่ี เชน ภูมิปญญาทองถ่ิน วัฒนธรรม ประเพณีในพืน้ ทีม่ าใชในการเผยแพร แสดงศักยภาพของชมุ ชน รวมถงึ การพฒั นาองคค วามรู และภูมิปญญาเหลานน้ั ดวยการใชสอื่ ของศนู ยฯ เปน เครื่องมอื ศนู ยวฒั นธรรมจนี ยูนนานทอ่ี ําเภอปาย เคร่ืองเลน ของเดก็ ชาวเขาอําเภอปาย 2. การทํางานในเชิงเครือขาย “ก า ร ดํ า เ นิ น ก า ร ผ า น เ ค รื อ ข า ย ” ค ว า ม เ ป น ศู น ย ฯ ที่ จั ด ต้ั ง อ ยู ใ นสถาบันอุดมศึกษาในพื้นที่ท่ีมีหนวยงานตนสังกัด เชน ศูนยฯ ตาก เปนสาขาของ ม.ราชภัฏกําแพงเพชร ขณะที่ศูนยฯ เวียงใตและปาขาม เปนสาขาของวิทยาลัยชุมชน จังหวัดแมฮองสอนทําใหไดเปรียบในแงของการบริหารงานแบบเครือขายที่สามารถชวยเหลือ 90  

Thai Telecentre: ศูนยที่ตองเคลือ่ นดวย “ใจ” ของชุมชน  และรวมมือกันไดท้ังในแงของกิจกรรม โครงการ บุคลากร และดานอื่น ๆ ไดอยางตอเน่อื ง 3. ความพรอมดา นบุคลากร “ความพรอมดานบุคลากร” จากการที่ศูนยฯ เปนสถาบันการศึกษาในระดับอุดมศึกษาจึงมีบุคลากรผูถายทอดความรูในดานตาง ๆ อยูพรอม ทั้งในแงปริมาณและคุณภาพ ดังจะเห็นไดชัดในศูนยฯ ตากท่ีมีคณาจารยที่สอนดาน ICT อยูมากเพียงพอกับการเรียนการสอนและการใหบริการประชาชนในพ้ืนท่ี หรือแมแตศนู ยฯ เวยี งใตแ ละปา ขามเองทอ่ี าจมบี ุคลากรท่ีประจําอยูนอย แตไดใชการดําเนินงานแบบเครือขายที่สามารถใชบุคลากรของวิทยาลัยชุมชนอําเภออื่น ๆ ในจังหวัดแมฮ องสอนดวยกันได ศูนยฯ เวียงใตและปาขาม จัดโครงการสานฝน ปนรักเพื่อหาทุนบริจาคคอมพิวเตอรใหกับ โรงเรียนบานนาปาจาค อําเภอเมอื ง มีการจดั หลกั สตู รอบรมคอมพิวเตอรใหก ับประชาชนในชุมชน 91  

Thai Telecentre: ศนู ยทีต่ องเคล่อื นดวย “ใจ” ของชุมชน   4. การประชาสัมพนั ธ การประชาสัมพันธโดย “การใชประโยชนและสรางสรรคส่ือหลากหลายชองทาง” สืบเนื่องจากความพรอมในดานปจจัยพื้นฐาน ผนวกกับการใชขอไดเปรียบของพืน้ ที่ กอใหเ กิดการใชประโยชนจ ากสื่อใหมรวมกับสื่อทองถิ่น เชน หอกระจายขาววทิ ยุชุมชน เคเบล้ิ ทีวี เว็บไซต เปน ตนมหาวทิ ยาลยั เคลอื่ นที่ สงความรูถงึ หมบู าน การวางแผนการประชาสมั พนั ธรว มกบั ผจู ดั รายการวทิ ยุ ชมุ ชนผานวทิ ยชุ ุมชน อสมท. และสวศ.แมฮอ งสอนกา วตอ ไปของศนู ยฯ ท่ตี ้งั ในสถาบนั อดุ มศกึ ษาทองถนิ่ :มมุ มองของผวู จิ ยั จากการสัมภาษณแ ละการสงั เกตแบบมีสว นรวม พบวาความพรอมในบทบาทของผูถายทอดความรูและทักษะของบุคลากรในศูนยฯ ท่ีอยูภายใตการดูแลของสถาบันอุดมศึกษาทองถ่ินทั้งสองแหง นับวาเปนจุดแข็งท่ีมีโอกาสในการใชส่ือ ICT ไปใชเปนเคร่ืองมือในการพัฒนาคนในพื้นท่ี โดยเฉพาะกลุมเปาหมายหลักคือนักศึกษาและคนในวัยทํางานท่ีเปนผูใชบริการในสถานศึกษาโดยตรง รวมถึงกลุมเด็กและเยาวชนท่ีขาดแคลนโอกาสในการเรียนรูและการเขา ถึงบรกิ ารเหลานี้ 92  

Thai Telecentre: ศูนยท ี่ตองเคลอ่ื นดว ย “ใจ” ของชมุ ชน   ดังน้ันศูนยฯ จึงควรนําจุดแข็งหรือขอไดเปรียบนี้ไปพัฒนาในรูปแบบการดําเนินการกิจกรรมตาง ๆ เพ่ือการบริการชุมชน รวมถึงการเพิ่มบทบาทในการเปนผูประสานความรวมมือระหวางศูนยฯ และหนวยงานตาง ๆ ในพ้ืนที่ เพื่อใหเกิดการพัฒนาแบบครบองค และครบทุกมติ ิหรือการพัฒนาท้งั ระบบทเี่ ก่ียวเน่อื งกับการดําเนินชีวิตของคนในชุมชน ซ่ึงจากสองกรณีตัวอยางถือเปนหนวยงานที่อยูในเขตพื้นที่ภาคเหนือและอยูในชุมชนท่ีหางไกลตัวเมืองทําใหสามารถที่จะมองเห็นภาพสะทอนของการพฒั นาที่เกดิ จากการทีม่ ศี นู ยฯ ไปตงั้ ในสถาบันอดุ มศกึ ษาดังกลา ว เม่อื สถาบนั อดุ มศึกษาทอ งถน่ิ อยหู างไกล แตกท็ าํ ใหอ ยใู กล ใจของชมุ ชน ศูนยการเรยี นรู ICT ชมุ ชนนแ่ี หละทจ่ี ะเปน เครอ่ื งมือ สําคัญท่จี ะใชเ ปนสะพานเชอื่ มโยงโลกทกุ ใบทงั้ ภายในและภายนอก เขามาถงึ ชุมชน สาํ คญั ทวี่ า ผบู ริหารศนู ยฯ จะใชเ ครอ่ื งมอื นีไ้ ดดี เพยี งใด การใหค วามรคู ือการใหโ อกาส การใหโ อกาส คอื การให การพัฒนา การใหการพัฒนา คือการใหช วี ิต 93  

Thai Telecentre: ศนู ยทตี่ อ งเคลือ่ นดวย ”ใจ” ของชมุ ชน  ศูนยการเรยี นรู ICT ชุมชน ใน “โรงเรยี นพระปรยิ ตั ธิ รรม” คําวา “โรงเรียน” โดยท่ัวไปอาจหมายถึงสถานที่ฝกสอนวิชาความรูสําหรับกุลบุตร กุลธิดา แตสําหรับ “โรงเรียนพระปริยัติธรรม” ที่น่ีเปรียบเหมือนแหลงพักพิงหลักที่หยิบย่ืนโอกาสใหเด็กชายไดบวชเรียนเพ่ือศึกษาธรรมะควบคูกับวิชาสามัญ จึงไมแปลกท่นี ักเรยี นในโรงเรียนพระปรยิ ตั ิธรรมจะเปน บรรดาสามเณร ซ่ึงนอกจากเคร่ืองแตงกายท่ีเปนจีวรแลวไมวาจะมองอยางไรก็ไมไดแตกตางจากเด็กทั่ว ๆ ไปเลยแมแตนอย สงั คมไทยเปน สังคมที่มีความผูกพนั กบั พระพทุ ธศาสนามาอยา งชานาน สง ผลให “วัด” ในฐานะศาสนสถาน กลายเปนศูนยกลางและศูนยรวมจิตใจของคนในชุมชนและเนื่องจากโรงเรียนพระปริยัติธรรม เปนโรงเรียนท่ีวัดจัดต้ังข้ึนในท่ีธรณีสงฆ สงผลใหค วามสมั พันธร ะหวางโรงเรียนพระปริยตั ธิ รรมกบั ชมุ ชนแนนแฟน ตามไปดวย แมวาโรงเรียนพระปริยัติธรรมจะเกิดจากนโยบายของรัฐที่ตองการจะขยายโอกาสทางการศึกษาพรอมกับทางกรมการศาสนามีความประสงคท่ีจะใหแตละเขต 94