000589_02

รายงานฉบับสมบูรณ (Final Report) ภาคผนวก 19. รา นอทิตยา นวดแผนไทย จังหวัดลําปาง การศกึ ษาสถานการณธ รุ กิจสุขภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จงั หวัดภาคเหนอื ตอนบน 1 121

รายงานฉบบั สมบูรณ (Final Report) ภาคผนวก เอกสารประกอบการรายงานผลการศกึ ษา การศึกษาสถานการณธ รุ กจิ สขุ ภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลุมจังหวดั ภาคเหนือตอนบน 1 122

รายงานฉบบั สมบูรณ (Final Report) ภาคผนวก การศกึ ษาสถานการณธ รุ กจิ สขุ ภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จังหวดั ภาคเหนือตอนบน 1 123

รายงานฉบบั สมบูรณ (Final Report) ภาคผนวก การศกึ ษาสถานการณธ รุ กจิ สขุ ภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จังหวดั ภาคเหนือตอนบน 1 124

รายงานฉบบั สมบูรณ (Final Report) ภาคผนวก การศกึ ษาสถานการณธ รุ กจิ สขุ ภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จังหวดั ภาคเหนือตอนบน 1 125

รายงานฉบบั สมบูรณ (Final Report) ภาคผนวก การศกึ ษาสถานการณธ รุ กจิ สขุ ภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จังหวดั ภาคเหนือตอนบน 1 126

รายงานฉบบั สมบูรณ (Final Report) ภาคผนวก การศกึ ษาสถานการณธ รุ กจิ สขุ ภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จังหวดั ภาคเหนือตอนบน 1 127

รายงานฉบบั สมบูรณ (Final Report) ภาคผนวก การศกึ ษาสถานการณธ รุ กจิ สขุ ภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จังหวดั ภาคเหนือตอนบน 1 128

รายงานฉบบั สมบูรณ (Final Report) ภาคผนวก การศกึ ษาสถานการณธ รุ กจิ สขุ ภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จังหวดั ภาคเหนือตอนบน 1 129

รายงานฉบบั สมบูรณ (Final Report) ภาคผนวก การศกึ ษาสถานการณธ รุ กจิ สขุ ภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จังหวดั ภาคเหนือตอนบน 1 130

รายงานฉบบั สมบูรณ (Final Report) ภาคผนวก การศกึ ษาสถานการณธ รุ กจิ สขุ ภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จังหวดั ภาคเหนือตอนบน 1 131

รายงานฉบบั สมบูรณ (Final Report) ภาคผนวก การศกึ ษาสถานการณธ รุ กจิ สขุ ภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จังหวดั ภาคเหนือตอนบน 1 132

รายงานฉบบั สมบูรณ (Final Report) บรรณานุกรม บรรณานุกรม กญั จนา ดวี เิ ศษและคณะฯ. คูมอื อบรมการนวดไทย.สถาบันสง เสริมการแพทยแผนไทย . 2544. มูลนธิ ิการแพทยแผนไทยพัฒนา. คมู ือการนวดไทยแบบเฉลยศกั ดิ์.2537.หนา 14. www.9upshop.com.2556. วิธีนวดแผนโบราณ นวดไหล [ระบบออนไลน]. แหลงทม่ี า HTTP://WWW.9UPSHOP.COM/B-31/วธิ ีนวดแผนโบราณ-นวดไหล. (1 กนั ยายน 2556). WWW.YESSPATHAILAND.COM .2556. วธิ กี ารนวดแผนโบราณขั้นพื้นฐาน-นวดขา และเทา [ระบบออนไลน]. แหลงท่ีมา HTTP://WWW.YESSPATHAILAND.COM/ วธิ กี ารนวดแผนโบราณ/วิธีการนวดแผนโบราณขั้นพ้ืนฐาน-นวดขาและเทา . HTML (1 กนั ยายน 2556) WWW.9UPSHOP.COM.2556. เทคนิควิธีการนวดแผนโบราณ-นวดขา [ระบบ ออนไลน]. แหลงที่มา HTTP://WWW.YESSPATHAILAND.COM/เทคนิควิธีการนวด แผนโบราณ/เทคนคิ วิธีการนวดแผนโบราณ-นวดขา2.HTML. (1 กันยายน 2556) WWW.YESSPATHAILAND.COM .2556. วิธีการนวดแผนโบราณ [ระบบออนไลน]. แหลงท่ีมา HTTP://WWW.YESSPATHAILAND.COM/นวดไทย-นวดแผนโบราณ/ วธิ กี ารนวดแผนโบราณ.HTML. (1 กนั ยายน 2556) ตลาดเคร่ืองจักรเกา. 2556. วิธีบํารุงปอด. [ระบบออนไลน]. แหลงท่ีมา blogs.ummthailand.com/?p=1624. (9 ตลุ าคม 2556). ประเวศ วะส.ี 2547. ทฤษฎใี หมทางการแพทย. กรุงเทพฯ : พิมพดี. ศูนยบ ริการขอมูลการคาการลงทุนจงั หวดั เชียงใหม. 2555. “ธรุ กจิ สปา”. [ระบบ ออนไลน] . แหลงทีม่ า http://tisccm.moc.go.th/tisc/content.aspx?file_upload_id=3448. (1 กนั ยายน 2556). ม่ิงสรรพ ขาวสะอาด และนภัสสร สุวรรณประกร. 2548. อุตสาหกรรมสปาในจังหวัด เชยี งใหม. เชียงใหม:สถาบันวจิ ยั สงั คม มหาวทิ ยาลยั เชยี งใหม. ดาราณี ออนชมจนั ทร. สถานการณภมู ิปญ ญาทองถ่ินดานสขุ ภาพและการแพทย พ้ืนบานไทย. [ระบบออนไลน] . แหลงที่มา http://www.dtam.moph.go.th/internet. (1 กนั ยายน 2556) การศึกษาสถานการณธ รุ กจิ สุขภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จงั หวัดภาคเหนือตอนบน 1

รายงานฉบับสมบูรณ (Final Report) บรรณานกุ รม สมาคมแพทยแผนไทยแหงประเทศไทย. 2556. หลักสูตรตอกเสน . [ระบบออนไลน] แหลง ทีม่ า www.siam-holistic.com/index.php?lay=show&ac=artical&Id =539699993&Ntype=3. (1 กันยายน 2556). โรงเรียนการนวดไทยหางดง จ.เชียงใหม. 2556. การยํ่าขาง,ตอกเสน,เช็ดแหก. [ระบบ ออนไลน] แหลง ทีม่ า http://www.hd-thaimassage.com/ . (1 กนั ยายน 2556). ไทยรัฐออนไลน. 2556. เสนหนวดไทยโกอินเตอร . [ระบบออนไลน] แหลงท่ีมา http://www.thairath.co.th/content/life/9805 .(13 กันยายน 2556). 39จุฑานันทน บุญทราหาญ.392552 .เผยตํารับ 'นวดราชสํานัก' สืบสานมรดกภูมิ ปญ ญา . [ออนไลน] http://www.oknation.net/blog/print.php?id=391437 40นิมมานเฮาทไทยมาสสาจ40. 2556. นวดไทยประคบ. [ระบบออนไลน] แหลงท่ีมาhttp://www.thaitechno.net/t1/productdetails.php?id=87387&uid=41 869. (1 กันยายน 2556). การศึกษาสถานการณธ รุ กิจสขุ ภาพแรงงานนวดไทยในเขตกลมุ จงั หวดั ภาคเหนือตอนบน 1





วัตถุป 1. เพอ่ื ศกึ ษาปรมิ าณการเข้าสตู่ ลาดบริการ ปญั ญาสุขภาพของผูเ้ ขา้ รว่ มหลกั สูตรกา จังหวดั ภาคเหนอื ตอนบน 1 2. เพอ่ื ศึกษาสถานการณ์ตลาดการบรกิ ารน ภาคเหนอื ตอนบน 1 3. เพื่อศกึ ษาสถานการณ์และปัจจัยท่ีมผี ลก ให้บรกิ ารนวดแผนไทย ในเขตพนื้ ท่กี ลุม่ จ 4. เพอ่ื ศกึ ษาความเชื่อมโยงของผู้ให้บริการ สถานประกอบการ และหน่วยงานภาคร แรงงานนวดแผนไทย ในเขตพนื้ ท่กี ลุม่ จัง

ประสงค์ รสขุ ภาพ ภายหลังการอบรมดา้ นวชิ าชพี ภมู ิ ารพฒั นาความรู้ทเ่ี กยี่ วข้อง ในเขตพืน้ ทีก่ ลุม่ นวดแผนไทย ในเขตพืน้ ท่ีกลุ่มจังหวัด กระทบต่อการเคลอ่ื นยา้ ยของแรงงานผู้ จงั หวัดภาคเหนือตอนบน 1 รนวดแผนไทย โรงเรยี นสอนนวดแผนไทย รฐั ทที่ าหน้าท่ีดูแล ในประเดน็ ด้านการพัฒนา งหวัดภาคเหนือตอนบน 1

ขอบเขตการศ การศกึ ษาวจิ ัยคร้งั นี้ ไดก้ า พ้นื ทก่ี ลมุ่ จงั หวัดภาคเหนอื ตอนบน เชียงใหม่ จงั หวดั ลาพนู จังหวัดลา

ศกึ ษาด้านพน้ื ท่ี าหนดพน้ื ทีท่ าการศกึ ษาวจิ ัยในเขต น 1 ประกอบดว้ ย จงั หวัด าปาง และจงั หวดั แม่ฮอ่ งสอน

ขอบเขตการ • การศกึ ษาถึงปริมาณการเข้าสู่ตลา การอบรมด้านวิชาชีพภูมิปัญญาส ความรูท้ เี่ กยี่ วข้อง • สถานการณต์ ลาดการบรกิ ารนวดแ • ศึกษาความเชื่อมโยงของผู้ให้บริก แผนไทย สถานประกอบการ และ ประเด็นด้านการพัฒนาแรงงานน ภาคเหนือตอนบน 1

รศกึ ษาเน้ือหา าดบริการสุขภาพ ภายหลังการได้รับ สุขภาพของผู้เข้าร่วมหลักสูตรพัฒนา แผนไทย การนวดแผนไทย โรงเรียนสอนนวด ะหนว่ ยงานภาครัฐท่ีทาหนา้ ที่ดูแล ใน นวดแผนไทย ในเขตพื้นท่ีกลุ่มจังหวัด

ขอบเขตป 1. ผู้ทีผ่ า่ นการอบรมเก่ียวกับภูมปิ กจิ การบริการสุขภาพด้วยภูมิป 2. ผู้ประกอบการที่เกย่ี วข้องกบั กา 3. หน่วยงานภาครฐั ท่ใี หก้ ารสนับส ไทย 4. หนว่ ยงานสถาบนั การศกึ ษาท่มี ไทย

ประชากร ปัญญาสขุ ภาพรวมถงึ ผใู้ ห้บรกิ ารใน ปญั ญาสขุ ภาพ ารบรกิ ารสขุ ภาพดว้ ยภมู ิปัญญาสขุ ภาพ สนนุ การพฒั นาและดูแลแรงงานนวด มกี ารเปิดสอนหลักสูตรเกย่ี วกบั การนวด

วิธีการศ ในการทาการศึกษาวจิ ัย สถา กลุ่มจงั หวดั ภาคเหนือตอนบน 1 (เชยี ได้ใช้แบบสอบถาม (Questionnaires ถงึ การใช้การสมั ภาษณผ์ ทู้ ่ีเกยี่ วขอ้ งก กล่มุ ได้แก่ 1. หนว่ ยงานภาครัฐท่ใี หก้ ารสนบั สนนุ ก 2. หน่วยงาน สถาบันการศกึ ษา ท่มี กี า 3. สถานประกอบการด้านภมู ิปญั ญาส 4. ผูใ้ ช้บริการนวดแผนไทย ในเขตพ้ืนท

ศกึ ษาวจิ ัย านการณ์แรงงานนวดไทย ในเขต ยงใหม่ ลาพนู ลาปาง แม่ฮ่องสอน) s) ในการเก็บรวบรวมข้อมลู รวมไป กบั แรงงานนวดไทย แบ่งออกเป็น 4 การพัฒนาและดูแลแรงงานนวดไทย ารเปดิ สอนหลกั สตู รเกี่ยวกับการนวดไทย สุขภาพ ที่กลมุ่ จงั หวัดภาคเหนอื ตอนบน 1

แผนภมู ิภาพการเช่ือมโย สถาบ การศ สถาน แรง ประกอบการ นวด ไท ผู้ใช้บ

ยงในการทาการศกึ ษาวจิ ัย บนั การ ศกึ ษา งงาน หน่วยงาน ดแผน ภาครัฐ ทย บริการ

การเกบ็ รวบ 1. แหลง่ ข้อมูลปฐมภมู ิ เป็นขอ้ มูลทไ่ี ดจ้ ากกา 1.1. แบบสอบถามผูใ้ ห้บริการนวดแ สมั ภาษณ์ เพื่อเก็บรวบรวมผู้ทผี่ ่า ภาคเหนือตอนบน 1 1.2 หนว่ ยงานภาครฐั ท่ีให้การสนับ ไดแ้ ก่ สานักงานสาธารณสขุ จังห จังหวดั ภาคเหนอื ตอนบน 1 เป็นต 1.3 หน่วยงาน สถาบนั การศึกษา ไดแ้ ก่ โรงเรยี นสอนนวดในพนื้ ท ตา่ งๆ เป็นต้น

บรวมข้อมูล ารเก็บข้อมูลภาคสนาม ดังนี้ แผนไทย จานวน 400 ตัวอยา่ ง และการ านการอบรมหลักสตู รนวดแผนไทยในกลุ่ม บสนุนการพฒั นาและดแู ลแรงงานนวดไทย หวัด ศนู ยพ์ ฒั นาฝมี ือแรงงานจงั หวัด ในกลมุ่ ต้น ท่มี กี ารเปิดสอนหลักสูตรเกีย่ วกับการนวดไทย ท่ี สถาบันการศึกษาทีเ่ ปดิ สอนหลกั สตู รนวด

การเกบ็ รวบ 1.4 สถานประกอบการดา้ นภูมิป นวดเพื่อสุขภาพ นวดเพือ่ เสรมิ 1.5 ผู้ใชบ้ ริการนวดแผนไทย ใน 2. แหลง่ ขอ้ มลู ทุตยิ ภมู ิ เปน็ ขอ้ มูลทีไ่ ดจ้ าก งานวิจยั ตา่ งๆ

บรวมข้อมูล ปัญญาสุขภาพ ได้แก่ สปาเพือ่ เสริมสวย มสวย นกลุม่ ภาคเหนือตอนบน 1 กการค้นคว้า รวบรวมจากเอกสาร และ

ผลการ ขอ้ มลู ทัว่ ไปผ้ใู ห้บริการนวดแผนไทยทต่ี อบ อาย จงั หวัดภาคเหนือตอนบน 1 31-4 65.4 เพศหญิง 91.25% การศกึ ษาต่า แรงง กว่าม. 6 นวดแ 69.15% ไท สมร 63.2

รศึกษา บแบบสอบถามและใหส้ ัมภาษณ์ ในเขตกล่มุ ยุ 45 ปี 40% รับจ้างราย ช่ัวโมง 42.19% งาน แผน ทย รายได้ต่ากว่า 15,000 64.15% รส 20%

ผลการ ขอ้ มลู ทัว่ ไปผู้ให้บรกิ ารนวดแผนไทยที่ตอบแบ จังหวดั ภาคเหนือตอนบน 1 เพศ ส่วนใหญ่เป็น เพศหญิง เพศชาย อายุ ส่วนใหญ่ช่วงอายุ 31 – 45 ปี รองลงมา 46 – 60 ปี สถานภาพ ส่วนใหญ่ สมรส โสด

รศึกษา บบสอบถามและให้สัมภาษณ์ ในเขตกลมุ่ ร้อยละ 91.25% ร้อยละ 8.75% ร้อยละ 65.40% รอ้ ยละ 22.70% รอ้ ยละ 63.20% รอ้ ยละ 22.45%

ผลการ ข้อมลู ทัว่ ไปผใู้ ห้บริการนวดแผนไทยท่ีตอบแบ จงั หวัดภาคเหนือตอนบน 1 การศึกษา สว่ นใหญ่เป็น ต่ากวา่ มัธยมศ ปวช. หรือเทยี รองลงมาอนปุ อาชีพหลกั ส่วนใหญ่ รบั จา้ งนวดรา (ไมป่ ระจ่าร้านใดร รองลงมา พนกั งานประจ

รศกึ ษา บบสอบถามและให้สัมภาษณ์ ในเขตกล่มุ ศึกษาตอนปลาย (ม.6) ยบเทา่ รอ้ ยละ 69.15% ปรญิ ญา/ปวส. ร้อยละ 10.35% ายชั่วโมง ร้อยละ 42.19% ร้อยละ 16.75% ร้านหนึง่ ) จา่ ร้านนวด

สถานการณ์ธุรกจิ สุขภา ในเขตภาคเห (เชียงใหม่ ลาพูน ล ดา้ นการอบรมและการเขา้ สู่ตลาดแรงงานนว – ให้ความสนใจในการเขา้ อบรม 3 หน แรงงาน วิทยาลัยสารพดั ชา่ ง และ คา่ ใช้จ่ายมคี วามสา่ คญั ตอ่ การตัดสนิ – ให้ความส่าคัญกับเอกสารรับรอง กา หนว่ ยงานท่สี ามารถออกเอกสารรับร การไปทา่ งานตา่ งประเทศ

าพด้านแรงงานนวดไทย หนือตอนบน 1 ลาปาง แม่ฮ่องสอน) วดไทย น่วยงานหลัก ไดแ้ ก่ ศนู ยพ์ ัฒนาฝีมอื ะสา่ นักงานสาธารณสุขจังหวัด (ปัจจัยดา้ น นใจ) ารจบหลักสูตร จงึ เน้นการอบรมไปยัง รองให้ เนือ่ งจากมผี ลต่อการจ้างงาน และ

สถานการณ์ธุรกจิ สุขภา ในเขตภาคเห (เชียงใหม่ ลาพูน ล ดา้ นการอบรมและการเขา้ สูต่ ลาดแรงง – สว่ นใหญ่จะเรยี นจบหลักสตู รขน้ั พืน้ ฐ – เกนิ กว่ารอ้ ยละ 65% เขา้ ส่ตู ลาดแร จากสถาบนั ทีเ่ ปิดทา่ การสอน ทงั้ ภา – กระจกุ ตวั อยู่ในตัวเมอื งเปน็ หลกั ในท – รับคา่ ตอบแทนเปน็ รายชว่ั โมง ไมป่ ร

าพด้านแรงงานนวดไทย หนือตอนบน 1 ลาปาง แม่ฮ่องสอน) งานนวดไทย ฐานนวดไทย ของแต่ละสถาบนั รงงานนวดแผนไทยภายหลงั ไดร้ ับการอบรม าครัฐและเอกชน ทุกจงั หวัดภาคเหนือตอนบน 1 ระจ่าร้าน (แตจ่ ะวนไมก่ รี่ า้ น)

สถานการณ์ธุรกจิ สุขภา ในเขตภาคเห (เชียงใหม่ ลาพูน ล ดา้ นการอบรมและการเขา้ สู่ตลาดแรงงานนว – การไมป่ ระจ่าร้าน ทา่ ใหไ้ ด้รบั คา่ ตอบ เนอ่ื งจากสามารถบริหารเวลาเองได ไมต่ อ้ งการอยใู่ นระเบยี บขอั บังคบั โด – ความต้องการแรงงานนวดไทย ประ รา้ นในทกุ จังหวดั /ประสบปัญหาจา ร้านมากกวา่ การอย่ปู ระจา่ รา้ น (Fre

าพด้านแรงงานนวดไทย หนือตอนบน 1 ลาปาง แม่ฮ่องสอน) วดไทย บแทนที่สงู กวา่ การอยู่ประจ่าร้าน ด้ และสามารถสร้างลกู คา้ ประจา่ ของตนได้/ ดยเฉพาะของสถานบริการประเภทสปา ะสบปญั หาการขาดแคลนพนกั งานประจ่า ากแรงงานนวดไทย มคี วามประสงค์จะไม่จ่า ee lane)

สถานการณ์ธุรกจิ สุขภา ในเขตภาคเห (เชียงใหม่ ลาพูน ล ดา้ นการอบรมและการเข้าสู่ตลาดแรงงานนว – ปัญหาด้านการขาดแคลนแรงงานนว รา้ นขนาดเลก็ ถึงขนาดกลาง มากก ความสมา่ เสมอของลกู ค้า และรายไ – การเคลอ่ื นยา้ ยแรงงานนัน้ มีมากใน คา่ ตอบแทนและความก้าวในอาชีพเป – การเคล่อื นยา้ ย มี 2 จุดหลกั คือ เด ออสเตรเลยี /จงั หวัดท่องเท่ยี วชาย

าพด้านแรงงานนวดไทย หนือตอนบน 1 ลาปาง แม่ฮ่องสอน) วดไทย วดไทย ประจ่ารา้ น จะประสบปัญหากบั กวา่ ร้านขนาดใหญ่ เน่ืองจากรา้ นใหญ่ มี ไดส้ ูง มีสวัสดกิ าร นเขตจงั หวัดเชยี งใหม่ ปัจจัยจาก ปน็ หลัก ดนิ ทางไปตา่ งประเทศ (รัสเซยี โซนยุโรป ยทะเล (ภูเก็ต ชลบุรี พงั งา)



9.25% 62.75% 28%

16.75%

42.19%