ขอบขา ยสาระการเรยี นรูแ กนกลาง รายวชิ า ภาษาไทย ชั้น ป.๔ ตวั ช้ีวัด สาระพื้นฐาน ความรฝู งแนนตดิ ตวั ผเู รียน มฐ.ท ๑.๑ - วรรณกรรม เร่อื ง สดุ สาครผจญภยั - วรรณคดเี รอ่ื งพระอภยั มณี แตง โดย ๑. อา นออกเสยี งบทรอ ยแกว (วรรณคดี เร่ือง พระอภัยมณ)ี สนุ ทรภู ซง่ึ แตงเปน นทิ านคำกลอน (กลอนแปด) และบทรอยกรองไดถ กู ตอ ง ๒. อธบิ ายความหมายของคำ ประโยค และสำนวนจากเร่อื งท่อี า น ๓. อานเรอื่ งส้นั ๆ ตามเวลาทีก่ ำหนด และตอบคำถามจากเรื่องท่อี า น มฐ.ท ๒.๑ - การเขยี นแผนภาพโครงเร่อื ง - การเขยี นแผนภาพโครงเรือ่ ง เปนการ ๓. เขยี นแผนภาพโครงเรือ่ ง และ เขยี นเพือ่ แสดงใหเ ห็นโครงเร่อื ง โดยรวมทั้งเรื่อง แผนภาพความคดิ เพอ่ื ใชพฒั นา งานเขียน มฐ.ท ๔.๑ - คำกรยิ า - คำกริยาเปน คำทแี่ สดงการกระทำ ๒. ระบชุ นดิ และหนาทีข่ องคำ - คำวิเศษณ คำวิเศษณเปนคำทีใ่ ชป ระกอบคำอน่ื - คำประสม เฉลยสวนคำประสมเปน คำที่เกดิ จากการ ในประโยค นำคำชนิดตา งๆ มารวมกันเปน คำใหม ฉบับ มฐ.ท ๕.๑ - บทอาขยาน พระอภยั มณี - บทอาขยานพระอภยั มณี ตอน สดุ สาคร ๔. ทอ งจำบทอาขยานตามทก่ี ำหนด ตอน สุดสาครเขาเมืองการะเวก เขาเมอื งการะเวก เปนบทอาขยาน บทหลกั ทีม่ คี วามไพเราะ และบทรอ ยกรองทีม่ ีคุณคา ตาม ความสนใจ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ¡‹ ÒÃàÃÕ¹ หาคำมาเติมในชอ งกลาง เพ่ือใหเ กดิ คำใหมส องคำท่มี ีความหมายตามที่กำหนด ใหร ายผูอน่ื สี..................................... สง่ิ ท่ีใชเขยี นและระบายภาพ ปา ย ปายสี................................... กา..................................... สนี ้ำ................................... นำ้ ๑) เคร่อื งเขยี นชนิดหนง่ึ กาง..................................... เครือ่ งดืม่ ชนิดหน่ึง ปาก ปากกา................................... ใจ..................................... กาแฟ................................... แฟ ๒) ตนไมท่ีขึ้นบรเิ วณปา ชายเลน โกง โกงกาง................................... เครื่องแตง กายสำหรับสวมปกปด ขา ๓) ความเอื้อเฟอ กางเกง................................... เกง น้ำ นำ้ ใจ................................... เห็นแกตัว ดำ ๘๓ ใจดำ................................... ÀÒÉÒä·Â ô
เรียนรหู ลักภาษา คำกริยา และคำวิเศษณ ¤Ó·èºÕ Í¡ãË·Œ ÃÒºÇ‹Ò »Ãиҹ¢Í§»ÃÐ⤡ÓÅѧ·ÓÍÐäÃÍ‹٠áÅФӷèªÕ ‹ÇÂãËѤÓÍè×¹æ Á¤Õ ÇÒÁËÁÒª´Ñ ਹÂÔ§è ¢Öé¹ à»š¹¤Óª¹´Ô ã´ ã¤Ãúٌ ŒÒ§¤Ð ๑. คำกริยา หมายถงึ คำทแ่ี สดงการกระทำ หรืออาการของคำนามและ คำสรรพนาม คำกริยาแบงออกเปน ๔ ประเภท ดงั น้ี ๑) กรยิ าไมต องมีกรรม หรืออกรรมกริยา เปน คำกรยิ าท่ีมคี วามหมายสมบรู ณอ ยูในตัวแลว เชน นกบิน น้ำไหล เฉฉบลับย ๒) กริยาท่ีตอ งมีกรรม หรือสกรรมกรยิ า คำกริยา เปนคำกริยาท่ีตองมีกรรมมารับ จึงจะไดใจความสมบูรณ เชน นกจิกหนอน (หนอน เปนกรรม) ๓) กริยาอาศัยสว นเตมิ เตม็ หรือวิกตรรถกรยิ า (ว-ิ กะ-ตัด-ถะ-กะ-ร-ิ ยา) เปนกริยาที่ตองอาศัยคำนาม คำสรรพนาม หรือคำวิเศษณ มาขยาย จึงจะมีความหมาย ไดแกคำวา เปน ดุจ เหมือน คลาย ราวกับ เพียง คือ เทา เชน เขาเหมือนพอ แมวคลายเสือ ปญญาประดุจอาวุธ ๔) กริยาชวย หรอื กริยานเุ คราะห เปนคำกรยิ าทีท่ ำหนา ท่ีชวยคำกริยาอ่ืน เพ่อื ใหมคี วามหมายชัดเจนข้นึ ไดแ กค ำวา จะ อาจ ตอ ง ควร จง หรอก เถอะ แลว เชน น้ำอาจทวม ฝนตกแลว เธอควรต้ังใจเรยี น ๘๔ ÀÒÉÒä·Â ô
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ·Õè ñ ๑. บอกประเภทของคำกริยาทพ่ี ิมพต วั สีฟาจากขอความท่ีกำหนด ๑) นักเรียนไปโรงเรียนตอนเชา สกรรมกริยา➠ .......................................................................... ๒) เธองดงามประดจุ นางฟา มาจากสวรรค วิกตรรถกริยา➠ .......................................................................... สกรรมกรยิ า➠ .......................................................................... ๓) ผหู ญิงชอบดอกไมท ี่มีกลิน่ หอม ๔) คุณแมปรงุ อาหารอยูในครัวหลงั บา น สกรรมกริยา➠ .......................................................................... กรยิ านเุ คราะห➠ .......................................................................... ๕) โปรดมาเร็วๆ หนอยนะ วิกตรรถกรยิ า➠ .......................................................................... ๖) สมพลคลา ยแมข องเขามาก อกรรมกรยิ า➠ .......................................................................... ๗) เด็กนกั เรียนรองไห เฉฉบลับย อกรรมกรยิ า➠ .......................................................................... ๘) หมานอนอยูใกลกระถางตน ไม สกรรมกริยา➠ .......................................................................... ๙) เมอื่ คืนนฉ้ี นั เหน็ ดาวตก อกรรมกรยิ า➠ .......................................................................... ๑๐) นำ้ กำลงั ไหลจากท่ีสงู ลงสทู ีต่ ำ่ อกรรมกรยิ า➠ .......................................................................... ๑๑) ชลติ ใชพกู นั ระบายสี ๑๒) ชลุ ปี ลูกตน มะลขิ า งๆ กระถางกหุ ลาบ สกรรมกริยา➠ .......................................................................... วกิ ตรรถกริยา➠ .......................................................................... ๑๓) ผิวของเธอขาวราวกบั สำลี วิกตรรถกรยิ า➠ .......................................................................... ๑๔) นิดาเปนเดก็ ขยัน สกรรมกรยิ า➠ .......................................................................... ๑๕) ใครซ้ือผลไมม ามากมาย ๒. แตงประโยคจากคำกรยิ าท่ีกำหนดใหลงในสมุด ข้ึนอยกู ับดุลยพนิ จิ ของผูสอน ๑) ดู ๒) ยม้ิ ๓) เหมอื น ๔) ตอ ง ๕) ให ÀÒÉÒä·Â ô ๘๕
๒. คำวิเศษณ หมายถึง คำที่ใชประกอบคำอ่ืนใหมีความหมายชัดเจน ย่งิ ขึ้น คำวิเศษณ แบงออกเปน ชนดิ ยอยๆ ได ดังนี้ ๑) คำวิเศษณบอกลักษณะ เปนคำท่ีบอกลักษณะของคน สัตว ส่ิงของ ไดแกคำวา สูง เตี้ย ใหญ เบา กวาง ยาว แคบ กลม แบน นุม ผอม หอม อว น ดำ ขาว ฯลฯ เชน เขาตัวสูง แมใสเ สื้อใหม แมวสขี าว ๒) คำวิเศษณบ อกอาการ เปนคำทีบ่ อกอาการของคน ธรรมชาติ หรือสัตว ไดแ กค ำวา ชา เรว็ วอ งไว ฯลฯ เชน ฝนตกหนกั นดิ วิ่งเรว็ เตาเดนิ ชา เฉฉบลับย คำวเิ ศษณ ๓) คำวเิ ศษณบอกจำนวน เปนคำท่ีบอกจำนวนของสิ่งตางๆ ไดแกคำวา มาก นอย ทั้งหมด บาง ฯลฯ เชน บางคน ชอบกินมาก สมทง้ั หมดเปนของพวกเรา ๔) คำวเิ ศษณบอกเวลา เปนคำที่บอกเวลาในประโยค ไดแกคำวา เชา สาย บาย เย็น กอ น แลว ฯลฯ เชน ฝายไปโรงเรียนแตเ ชา มดเขานอนกอนนอ งๆ ๕) คำวิเศษณบ อกสถานท่ี เปนคำท่ีบอกสถานที่ ไดแกคำวา บน หนา หลัง ใกล ไกล เหนือ ใต ลาง ฯลฯ เชน เดย่ี วเดนิ อยูขา งหนา กอ ง นกเกาะบนตน ไม ๘๖ ÀÒÉÒä·Â ô
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ·Õè ò ๑. เขียนจำแนกชนดิ ของคำวิเศษณทก่ี ำหนดใหล งในสม(ุดดใเูหฉถลกู ยตใอนงหนาพเิ ศษทายเลม ) เตีย้ ดำ มาก เชา หนา ไกล บน บาง ฉนุ สูง กลม ใต นอ ย เรว็ ชา เสีย ใกล วองไว หอม ดี กอน ท้งั หมด บาย หลัง บาง ๒. วงรอบคำวิเศษณในประโยคตอไปนี้ แลวเขยี นชนิดของคำวิเศษณล งในชอ งวาง ▲ บา นของฉนั อยูทางภาคใต คำวิเศษณบอกสถานที่............................................................................. ๑) เขาอา นหนังสืออยา งรวดเร็ว คำวเิ ศษณบอกอาการ............................................................................. เฉฉบลับย ๒) ฉนั มาถึงตลาดกอนเธอ คำวิเศษณบ อกเวลา............................................................................. ๓) แมวนอนอยูบนหลังคา คำวเิ ศษณบ อกสถานที่............................................................................. ๔) ทองฟา สดี ำ คำวเิ ศษณบอกลักษณะ............................................................................. ๕) แมมีเงนิ มากกวา ปา คำวเิ ศษณบ อกจำนวน............................................................................. ๓. แตง ประโยคจากคำวิเศษณท ก่ี ำหนดใหล งในสมุด ขน้ึ อยูก บั ดุลยพนิ ิจของผสู อน ๑) บา ง ๒) หลัง ๓) กอ น ๔) ชา ๕) สวย ÀÒÉÒä·Â ô ๘๗
คำประสม ¡ÒùӤӪ¹´Ô µÒ‹ §æ µ§Ñé ᵋ ò ¤Ó¢Ö¹é ä»ÁÒÃÇÁ¡¹Ñ ¨Ðä´¤Œ Óª¹Ô´ã´ ã¤ÃÃÙŒºÒŒ §¤Ð คำประสม เปนคำท่ีเกิดจากการนำคำชนิดตางๆ ตั้งแต ๒ คำขึ้นไป มารวมกนั แลวเกดิ เปนคำใหมทม่ี คี วามหมายใหม โดยอาจมีเคา ความหมายเดมิ หรือมีความหมายเปล่ยี นไปจากเดิมก็ได คำประสม แบงเปน ๔ ประเภท ดงั น้ี ๑) คำประสมทเี่ กิดความหมายใหม แตมเี คา ความหมายเดมิ เฉฉบลับย เชน รถ + ไฟ = รถไฟ หมายถงึ รถท่ีใชไฟเปนพลงั งานในการขบั เคล่ือน คำประสม ๒) คำประสมทเ่ี กดิ ความหมายใหมเปลย่ี นไปจากเดิม เชน ขาย + หนา = ขายหนา หมายถึง รูส ึกอบั อาย ๓) คำประสมทเ่ี กดิ จากคำไทยแทกับคำไทยแท เชน ดนิ ปน หางเสอื ยางลบ ฯลฯ ๔) คำประสมทเ่ี กิดจากคำไทยแทกบั คำทีม่ าจากภาษาตา งประเทศ เชน เรยี งเบอร เกงจนี ฯลฯ ๘๘ ÀÒÉÒä·Â ô
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠·Õè ó ๑. นำคำทกี่ ำหนดจากกรอบท่ี ๑ และกรอบท่ี ๒ อยา งละ ๑ คำ มารวมกนั ใหเ ปน คำประสมท่ถี ูกตอง รถ หู ของ นำ้ บน เลน ไม เทา ๑ เลน ตน มา ๒ ขยะ มืด พริก เบา รอง พิมพ แก งาน ดดี คำประสมที่ได รถขยะ หเู บา ของเลน น้ำพรกิ เลน งาน➠ .............................................................................................................................................................................. ตน ไม มามดื รองเทา พมิ พด ีด แกบ น.................................................................................................................................................................................................................................................................. ๒. เขียนคำประสมจากคำทีก่ ำหนด โดยพจิ ารณาความหมายในวงเล็บ ๑) หมาก (การละเลน ของเด็กไทย) หมากเก็บ เฉลย➠ ฉบับ............................................................. ๒) บอก (แนะดว ยอบุ าย) ๓) เบ้ยี บอกใบ➠ ............................................................. ๔) ผิด ๕) ยา (เสียเปรียบ, เปนรอง) เบยี้ ลา ง➠ ............................................................. ๖) ฟน ๗) ปาก (หมางใจกนั ) ผดิ ใจ➠ ............................................................ ๘) เขา ๙) กอ (เปน ท่ีชืน่ ใจ) ยาใจ➠ ............................................................. ๑๐) เข็ม (ทำใหก ลับเจรญิ งอกงาม) ฟน ฟู➠ ............................................................. (เครอ่ื งสำหรบั ขดี เขียนชนิดหนึง่ ) ปากกา➠ ............................................................. (มที า ทางด,ี เหมาะสม) เขา ทา➠ ............................................................. (ทำใหเกิดความรำคาญ) กอกวน➠ ............................................................. (เครื่องคาดเอวชนิดหนึง่ ) เขม็ ขัด➠ ............................................................. ÀÒÉÒä·Â ô ๘๙
เบิกฟา วรรณกรรม สุดสาครผจญภัย วันน้ีเม่ือกลับถึงบานแลว เด็ดเด่ียวนัดแนะกับดวงดาวนองสาวของเขา วาใหรบี ทำการบานใหเ รยี บรอ ย แลว ทำกิจวัตรประจำวนั ใหเ สร็จ เดด็ เดี่ยวจะได อา นเร่อื งพระอภยั มณีใหด วงดาวฟง ตอ จากเมือ่ คืนวาน ´ÒÇ...ÃºÕ ·Ó ¡ÒúŒÒ¹¹ÐÇ¹Ñ ¹éÕ ·ÓäÁàËÃÍ ¾àÕè ´ÕèÂÇ ÍŽÍ! ä´ŒàÅ ¡¨ç Ðä´ŒÃÕºÁÒÍ‹Ò¹ àÃè×ͧ¾ÃÐÍÀÑÂÁ³Õ เฉฉบลับย ¡Ñ¹µ‹Í¹‹ÐÊÔ เมื่อเด็กท้ังสองทำการบานและทำกิจวัตรประจำวันของตนเสร็จเรียบรอย เด็ดเดย่ี วกห็ ยิบหนงั สอื พระอภัยมณอี อกมาจากหอ งของเขา แลว ชักชวนดวงดาว ใหออกมานงั่ ตรงระเบยี งบา น เพอ่ื ที่จะไดไมรบกวนคุณพอและคณุ แมที่พักผอน อยูในหอ งนงั่ เลน “เด่ียวๆ” เสียงคุณแมเรียกเด็ดเดี่ยว “เดี่ยวจุดยากันยุงไปดวยสิจะลูก ยุงจะไดไมมากวน” เดด็ เด่ยี วรบั คำคุณแม แลว จุดยากันยุงออกมาวางตรงมุมหน่งึ ของระเบียง ดวงดาวใชผาหมที่ถือติดมือมาปูบนพ้ืน แลวเธอก็นอนพังพาบรอฟงเด็ดเด่ียว เลาเรื่องพระอภัยมณีอยางสบายใจ เด็ดเด่ียวเห็นนองรอฟงอยูแลวก็เปด หนังสือไปยังหนาที่เขาใชที่ค่ันหนังสือค่ันไวเม่ือคืนวาน แลวเริ่มตนอานเรื่อง พระอภัยมณตี อ วา... ๙๐ ÀÒÉÒä·Â ô
๏ ถงึ เมืองลม จมสมุทรมนุษยมวย ประกอบดว ยยักขินีพวกผีดิบ เฉฉบลับย เห็นมนษุ ยสุดอยากปากยบิ ยบิ เสยี งซุบซิบเสแสรงจำแลงกาย เปน ถน่ิ ฐานบา นเมอื งเรืองอราม ท้ังตึกรามเรอื นเรอื ดูเหลอื หลาย ตลาดนำ้ เรอื สัญจรเที่ยวคอนพาย บางรองขายขาวของท่ตี องการ สดุ สาครออนแอคร้นั แลเห็น คิดวา เปนปถ พนิ ทถี่ น่ิ ฐาน ทง้ั แลเห็นเตน รำนา สำราญ เขาเรยี กขานขบั มา เขา ธานี เขา ประตดู กู ำแพงตะแคงควำ่ อยูในนำ้ เกาแกเห็นแตผ ี เปนเงาเงาเขา กลมุ รุมราวี กมุ ารตีดว ยไมเทาพระเจาตา ถูกเนอ้ื ตัวหัวขาดลงกลาดเกลือ่ น ยงั พวกเพื่อนคกึ คักมาหนักหนา บางอยากกินล้ินแลบแปลบแปลบมา กมุ ารกลากลอกกลับเขารับรบ มา มงั กรถอนถบี กบี สะบดั เอาหางรดั ราวกับนาคท้ังปากขบ สังหารผรี พ้ี ลอยจู นพลบ เหน็ เพลงิ คบลอ มรอบขอบกำแพง พวกผีดบิ สบิ โกฏมิ ันโลดไล จะเขาใกลก ลัวมนตขนแสยง แตหลอนหลอกออกอัดสกดั สแกง ดว ยมนั แกลง จะใหว นอยูจนตาย กุมารมา ทรงเฝาหลงรบ เทย่ี วตลบไลผ ไี มห นีหาย ถึงเจ็ดวันมันไมแ ตกไมแยกยาย จนมา วายน้ำเวียนจะเจียนจม ท้งั ตวั สดุ สาครกอ็ อ นจติ รำลกึ คิดถงึ เจาตาทอี่ าศรม พอเสียงดงั หง่งั หงา งมากลางลม ปศาจจมหายวับไปลบั ตา เห็นโยคขี ่ีเมฆมาเสกเวท จงึ อาเพศพวกผีหนีคาถา ขน้ึ หยุดยงั้ นง่ั บนใบเสมา ไหวเจาตาทูลถามดตู ามแคลง มาถงึ น่ีผพี รอ มเขา ลอ มหลาน คดิ วา บา นถ่นิ ประเทศเปน เขตแขวง เขา หกั หาญราญรอนจนออ นแรง นีก่ ำแพงเมืองตง้ั แตครงั้ ไร ฯ ๏ โยคคี รผู เู ฒาจงึ เลาเรื่อง น่คี อื เมืองทา วปกกาภาษาไสย เพราะพรากพระโคดมจึงจมไป เหน็ แตใบเสมาอยชู า นาน เม่ือแรกลมสมเพชพวกมนษุ ย มามวยมุดมรณาหนกั หนาหลาน พลไพรไมน อ ยสักรอ ยลา น อดอาหารหวิ ตายจงึ รา ยแรง แมนเรือซดั พลัดเขามาเหลาน้ี เปน เหยอ่ื ผพี วกมนั ลว นขนั แขง็ อยารอรั้งบงั อาจจะพลาดแพลง ออกกำแพงไปเสยี เจยี วประเด๋ยี วน้ี ไปขางหนาถาพบมนั รบอีก จงเล่ยี งหลกี เลยไปในวิถี มนั เขา ใกลไมถ อื ท่ีมอื ตี พระมุนีแนะอุบายแลวหายไป ฯ ÀÒÉÒä·Â ô ๙๑
๏ สงสารหนอ บพิตรอิศเรศ ไดท ราบเหตุครูแจง แถลงไข พอลบั หนาดาบสสลดใจ ลงจากใบเสมาขึ้นพาชี มงั กรกลายวายนำ้ เหมอื นเดนิ บก พอเดือนตกตัดทางกลางวถิ ี เหมือนสำเภาเขาแลน เม่อื ลมตี เรอื่ ยเรอ่ื ยรเ่ี ร็วมาในสาคร ครน้ั รุงเชา เขาเกาะขึน้ เสาะหา ผลผลาปรางปริงริมสงิ ขร กำดัดแดดแผดหนกั กพ็ กั นอน มา มังกรกินปลาประสาใจ ครนั้ ฟนองคทรงนลิ สินธพ มาไมพ บเกาะแกง ตำแหนงไหน สันโดษเดยี วเปล่ยี วกายคลา ยคลา ยไป กำหนดไดเ ดือนเศษถึงเขตคน ฯ ๏ จะกลา วความพราหมณแ ขกซึ่งแปลกเพศ อยเู มอื งเทศแรมทางท่ีกลางหน คร้ันเสียเรือเหลอื ตายไมวายชนม ขึน้ อยูบนเกาะพนมในยมนา ไมนุงหม สมเพชเหมือนเปรตเปลา เปนคนเจา เลหสดุ แสนมสุ า ทำเปนทีช่ ีเปลือยเฉอื่ ยเฉือ่ ยชา ไมกนิ ปลากนิ ขาวกินเตา แตง พวกสำเภาเลากาก็พาซอื่ ชวนกันถอื ผวู ิเศษทกุ เขตแขวง คดิ วา ขาดปรารถนาศรทั ธาแรง ไมต กแตงแตคิดอนิจจัง เฉฉบลับย ใครขดั สนบนบานการสำเร็จ เม่ือแทเ ทจ็ ถอื วาวิชาขลัง คนมาขอกอกฏุ ์ิใหหยุดยงั้ นับถอื ทัง้ ธรณเี รียกชีเปลอื ย สวนชายปลอมพรอมหมดไมอ ดอยาก มีโยมมากเหมือนหมายสบายเรื่อย จนหนวดงอกออกขาวดยู าวเฟอ ย ทั้งผมเล้อื ยลากสน อยูคนเดยี ว ฯ ๏ กุมารามา ทรงมาตรงเกาะ เห็นละเมาะไมพ ุมชอุมเขยี ว ทีเ่ ง้ือมเขาเสาหงสใสธงเทยี ว กุฎเี ดียวดูหลงั คาชอฟาเฟอ ย สำคัญวาดาบสปรากฏกลา จะแวะหาใหส บายพอหายเหนอ่ื ย จึงขบั มามากฎุ ีเห็นชเี ปลือย ยังหลับเรื่อยรูปรางโครงครางครนั ไมน งุ ผาคากรองครองหนังเสือ ประหลาดเหลือโลง โตง โมง โคงขัน นาเหยี นรากปากมีแตข้ฟี น กรนสน่ันนอนรา ยเหมอื นปา ยปน ประหลาดใจไยหนอไมน ุงผา จะเปน บา ไปหรือวา ถอื ศลี หนวดถึงเขา เคราถึงนมผมถึงตนี ฝรั่งจีนแขกไทยก็ใชท ี หัวรอ พลางทางคดิ ผดิ ประหลาด หรือปศ าจยมทตู อายภตู ผี จงึ รอ งปลุกลุกข้ึนหวาตาคนนี้ ผาไมม หี รอื ไมนงุ ดูรุงรัง ฯ ๏ ฝา ยชเี ปลือยเมื่อยมอยไปหนอ ยหน่ึง ลกุ ทะลง่ึ แลหาขางหนา หลงั เหน็ ฤๅษีกระจริ ิดใหค ดิ ชงั ขม่ี า มังกรหางเหมอื นอยางงู ๙๒ ÀÒÉÒä·Â ô
ใหคดิ ครามถามวา มาแตไหน ธรุ ะไรหรือฤๅษมี นุ หี นู อา ยท่ีข่ีน่ีอะไรจะใครรู เขมน ดเู ดอื ดใจอยูในที กุมาราวา ทานบอกเราออกกอ น ไยมานอนแกผานาบดั สี หรอื ผา ผอนทอ นสไบนั้นไมม ี ไมขดู ข้ฟี นบา งเปน อยางไร ฯ ๏ ชเี ปลือยฟง นั่งขดั สมาธ์พิ ับ แสนสับปลบั ปลิ้นปลอกบอกนิสัย เราตัดขาดปรารถนาไมอ าลยั ดว ยเห็นภัยวปิ รติ อนิจจัง อนั รา งกายหมายเหมือนหน่ึงเรือนโรค แสนโสโครกคืออายุกเปนทุกขัง เครอ่ื งสำหรบั ยับยุบอสุภัง จะปดบงั เวทนาไววา ไร เราถือศลี จินตนาศวิ าโมกข สละโลกรปู นามตามวิสยั บงั เกิดเปน เบญจขันธม าฉนั ใด กท็ ิง้ ไวเชนนน้ั จนฉนั นี้ ไมรักรูปรา งกายเสยี ดายชาติ อารมณม าดมงุ หมายจะหนา ยหนี นีต่ ัวทานการธรุ ะอะไรมี มาเด๋ยี วนจ้ี ะไปหนตำบลใด ฯ ๏ พระหนอนอยพลอยเห็นเหมอื นเชนวา โมทนานอมองคไมสงสยั ลงจากหลงั มงั กรวอนอภยั พระอยาไดถอื โทษจงโปรดปราน อนั ขา น้ีขม่ี า มาในน้ำ จะแวะสำนกั หาผลาหาร เฉฉบลับย แลว เลา ความตามเรื่องเคอื งรำคาญ จะไปบา นเมอื งคิดถงึ บิดา ไดย ินเขาเลา ลือบา งหรือไม พระอภยั บติ ุเรศกบั เชษฐา จงโปรดเกลาเลา แถลงแจง กิจจา ใหน ัดดาทราบความจะตามไป ฯ ๏ สว นชีเปลือยเฉือ่ ยชาหลบั ตาคดิ มนั เรืองฤทธิร์ เู วทวิเศษไฉน จำจะลวงหนว งถามถึงความใน เห็นจะไดดอกเดก็ เล็กเทานี้ ถาเดินน้ำทำเปน เชนอา ยหนู จะลอื กูเฟอ งฟุงทั้งกรงุ ศรี ดำรพิ ลางทางลวงดทู วงที เปน ไรมเี รากร็ ูอยูแกใจ แตแถวทางขา งหนานัน้ ปรากฏ มนี ำ้ กรดลึกเหลวเปนเปลวไหล ตอ มมี นตกลเวทวเิ ศษไป จงึ ขา มไดโดยงายไมวายชนม นต่ี วั เจาเลาเรียนมาแลวหรอื จะดงึ ดือ้ ไปแลว เห็นไมเ ปนผล ซ่งึ เดินนำ้ รำ่ มาในสาชล ดว ยเวทมนตรเชีย่ วชาญประการใด ฯ ๏ สุดสาครออนศักดิ์ไมห นักหนวง ถกู ลมลวงเลาแจง แถลงไข ทคี่ วามรคู รสู อนแตก อนไร รำพันใหแจงจติ ไมป ด บงั แตแ กก รดบทนยี้ ังมริ ู จะขออยศู ึกษาวิชาขลัง เหมือนลูกเตาเจาประคุณการุณัง จงชวยส่ังสอนใหไดไคลคลา ฯ ÀÒÉÒä·Â ô ๙๓
๏ สว นผเู ฒาเจา อบุ ายกระตา ยแก รกู ระแสสมมาดปรารถนา แมน ลวงไดไมเ ทาทีถ่ อื มา จะข่มี า มังกรไดด งั ใจจง จะจำหลอกบอกมนตกันบนเขา ใหเรยี นเลาเสยี เชิงละเลงิ หลง ถึงตวั ดมี ีครจู ะอยูค ง ผลกั มันลงท่ีในเหวกเ็ หลวไป จงึ ตอบคำทำทอี ารีรัก ไมยากนักดอกจะแจง แถลงไข จะเรียนร่ำตำราทานวา ไว ใหขนึ้ ไปบอกมนตก ันบนเนิน ถา แมนเจาเลา จำไดส ำเรจ็ ไมเหนือ่ ยเหนด็ นั่งหัวเราะเหมอื นเหาะเหนิ แกลงพูดลอพอใหน้ำใจเพลนิ แลว พาเดินดัดด้นั ขึ้นบรรพต ถึงปากปลอ งชอ งเหวเปน เปลวโปรง ตลอดโลงลึกล้ำเหลอื กำหนด บอกใหนั่งตัง้ ประนมพรหมพรต วางไมเทา ดาบสไวริมกาย เห็นไดทีชีเมียงเขาเคยี งขา ง กระซบิ พลางผลกั ตกหัวหกหาย กระทบหนิ สิ้นแรงพลิว้ แพงกาย ทรวงทลายลม ซบสลบไป ฯ เฉฉบลับย เด็ดเด่ียวหยุดอานเพราะรูสึกตื่นเตนมาก ดวงดาวก็เชนกัน นอกจากนี้ ดวงดาวยังรสู ึกเปน หวงสดุ สาครวาจะเปนอะไร แตเด็ดเดี่ยวปลอบวา คนดยี อ ม ตกนำ้ ไมไหล ตกไฟไมไหม จากน้นั เด็ดเดย่ี วก็เรม่ิ อา นตอ ซงึ่ เนื้อเร่ืองตอ จากน้ี เปนการบรรยายเหตุการณที่ชีเปลือยขโมยไมเทาและข่ีมานิลมังกรเขาไปใน เมืองการะเวก เพ่ือหลอกชาวเมืองวาตนเปนผูวิเศษ จนพระสุริโยไทยเจาเมือง การะเวกทราบขาวจึงใหเหลาเสนาอำมาตยไปเชิญชีเปลือยเขามาในวัง เมื่อไป ถึงวัง ชีเปลือยลงจากหลังมานิลมังกร มานิลมังกรสบโอกาสจึงหนีชีเปลือยมา เพ่ือตามหาสดุ สาคร ๏ ฝายพาชีหนไี ดมาในนำ้ พอพลบค่ำควบหนกั ดังจกั รผนั ท้งั หลงั เปลาเบาแรงยงิ่ แขง็ ครนั พอไกข ันขึน้ ละเมาะเกาะพนม เทยี่ วหานายหลายตลบไมพบเหน็ แลว โผนเผน เขา ไปหาในอาศรม ดว ยรกั ใครใจมา ตองอารมณ เที่ยวเดินดมกลิน่ รอยรอยรอ ยมา ถึงเหวหองปลองหนิ ไดก ลิน่ หนัก แจงประจักษวา เจา อยูในคหู า ชะโงกมองรองเรยี กประสามา ไมเ หน็ หนา เจา นายวุน วายใจ ๙๔ ÀÒÉÒä·Â ô
แตห นั เหยี นเวียนมองแลว รองเรียก สุดสำเหนียกมงิ่ มา นำ้ ตาไหล เฉฉบลับย เฝา นงั่ ดูคูหาดวยอาลัย ไมไปไกลปากปลองนองน้ำตา ฯ ๏ สงสารสุดสาครยงั ออนศกั ด์ิ ชีเปลือยผลักตกอยูในคหู า เดชะมนตทนคงทรงวชิ า ไมมรณาน่งิ ซบสลบไป ไดส ามคืนช่ืนฉำ่ ดวยนำ้ หิน ในดวงวิญญาณแ ยมคอ ยแจม ใส ระริกริกพลิกองคทรงฤทยั ในดวงใจเจบ็ ช้ำแทบทำลาย นิ่งรำลึกตรึกภาวนาเวท ศกั ดาเดชราวฉานบนั ดาลหาย แตหิวโหยโดยอดระทดกาย จะปน ปา ยไปไมไดดงั ใจจง จงึ คิดวาตาเฒานีเ้ จาเลห เราซวดเซเสยี เชงิ ละเลิงหลง โอน าท่ชี วี ิตจะปลดิ ปลง ไหนจะคงคืนรอดตลอดไป กมุ าราอาดูรพูนเทวษ ชลเนตรแดงเดือดดังเลือดไหล สะอ้ืนรำ่ พร่ำวา ประสาใจ ไหนจะไดพบปะพระบิดร โอเ จา ตาอาจารยของหลานเอย พระองคเคยคำ่ เชาเฝาส่งั สอน มาครงั้ นีช้ ีวาตมจะขาดรอน พระอาจารยมารดรไมเ หน็ ใจ เม่อื ตอตีผีดบิ สกั สบิ โกฏิ พระมาโปรดหลานรักไมต กั ษยั โอค ร้ังนม้ี ิรูดว ยอยูไกล ไมมีใครบอกเลา พระเจา ตา สงสารแตแ มเงอื กของลกู นอ ย จะหลงคอยคดิ ถึงคะนงึ หา ลูกอยากนมสมเด็จพระมารดา แมนไดมากลำ้ กลนื จะชนื่ ใจ โอแ มค ุณทลู กระหมอมถนอมลูก ไมตองถูกหนักหนาอชั ฌาสัย ไดส ามปชวี นั จะบรรลัย มิทนั ไดแทนคณุ กรุณา สะอ้นื ร่ำนำ้ พระเนตรลงพรากพราก ดว ยอดอยากนมแมช ะแงห า เสยี งมารองกอ งกรรณหวั่นวญิ ญาณ พมี่ าขาฉนั ขนึ้ ไปไมไดแ ลว ไปบอกตามาชวยฉนั ดวยเถดิ เหมือนพเ่ี กดิ รวมทองกับนองแกว รองเรยี กรำ่ นำ้ พระเนตรลงนองแนว สลบแลวคืนเลาเฝา โศกา ฯ สุดสาครไมเปน อะไรมากอยางทด่ี วงดาวนึกหวง แตส ดุ สาครก็ขน้ึ จากเหว ไมได มานลิ มงั กรจะชว ยไดไหมนะ ดวงดาวคิดมาถึงตรงนี้กพ็ อดีกบั ที่เด็ดเดีย่ ว อานวา ... ÀÒÉÒä·Â ô ๙๕
๏ บัดเดย๋ี วดังหงั่งเหงงวังเวงแวว สะดุงแลว เหลียวแลชะแงห า เห็นโยคีขี่รงุ พุงออกมา ประคองพาข้นึ ไปจนบนบรรพต แลว สอนวา อยา ไวใจมนษุ ย มนั แสนสดุ ลึกลำ้ เหลอื กำหนด ถงึ เถาวัลยพ ันเกี่ยวทเ่ี ล้ียวลด ก็ไมคดเหมือนหนึ่งในนำ้ ใจคน มนุษยนท้ี ี่รกั อยสู องสถาน บดิ ามารดารักมกั เปน ผล ทีพ่ ่งึ หน่ึงพงึ่ ไดแ ตก ายตน เกดิ เปน คนคดิ เห็นจงึ เจรจา แมนใครรักรักม่งั ชงั ชงั ตอบ ใหรอบคอบคดิ อา นนะหลานหนา รูส ิง่ ไรไมส รู ูว ชิ า รรู ักษาตวั รอดเปน ยอดดี จงคิดตามไปเอาไมเทาเถดิ จะประเสริฐสมรักเปน ศักดศ์ิ รี พอเสรจ็ คำสำแดงแจง คดี รูปโยคีหายวบั ไปกบั ตา ฯ* เม่ืออานมาถึงตรงนี้ คุณพอคุณแมก็เดินมาตามสองคนพี่นองใหไปนอน เพราะดึกแลว กอนจะนอนเดด็ เดย่ี วแอบกระซิบกับดวงดาววา คืนพรงุ นีค้ อยไป รวมผจญภัยกับสุดสาครและมานิลมังกรกันใหม จากนั้นเด็กท้ังสองก็ปดไฟ เฉฉบลับย แลวลม ตวั ลงนอนอยา งมคี วามสุข ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ·Õè ô ๑. ฝก อา นออกเสยี งบทอา นจนอานไดคลอ ง และหาความหมายของคำและสำนวน ตอไปน้ี สมุทร ปถ พิน โกฏิ พาชี ผา คากรอง เบญจขันธ บิตุเรศ เชษฐา เทวษ ต๒อฝ๑าอก))ดบทนถรูคอ ากั ำงนเถบบรักาียทรเแมรนรอมพยีจคานานขตดิ กเยใวปคเาารคนรนอื่ นรคสพงักดำดุทรรสีตสะักอ่ี อกอาามนคภนขนั่งขึน้รยัำ้ชอไมดังนมงยงัณชักพไูกนังหเีับรี้ตรตละดยีออเนุลบจตนยาจกตพะไสเานิฟชุดทิจใไอ่ืสบ่ีหขมชาออรไคีเงอกหปรผบสมลเสูขคดุอื อาอสยนเาบมหคคือรรืองิดวกไอามาา รนเะนพเวะรกหาะลเเาปหนน ตหทใุ ดนำานองเสนาะ ๒. ๓. รูสง่ิ ไรไมส ูรูวิชา รูร ักษาตัวรอดเปน ยอดดี เหมาะสมทจ่ี ะนำมาใชเปน แนวทางในการดำเนนิ ชีวิตปจจุบันหรือไม อยา งไร * บทอาขยานบทหลกั (พระอภัยมณี ตอน สดุ สาครเขา เมอื งการะเวก) ๙๖ ÀÒÉÒä·Â ô
จดจำการใชภ าษา การเขียนแผนภาพโครงเร่ือง ¡ÒÃà¢Õ¹ἹÀÒ¾â¤Ã§àÃÍ×è § ໹š ¡ÒÃà¢Õ¹ÊÃ»Ø àÃÍè× §ÃÒÇ ËÃÍ× à»š¹¡ÒÃÇÒ´ÀÒ¾»ÃСͺàÃÍ×è §¹Ð ã¤ÃÃÙŒºŒÒ§¤ÃºÑ การเขียนแผนภาพโครงเรื่อง เปนการเขียนเพื่อแสดงใหเห็นโครงเร่ือง โดยรวมท้ังเรื่อง ทำใหจับใจความสำคัญของเร่ืองท่ีอานไดดียิ่งข้ึน การเขียน แผนภาพโครงเร่ืองตองอาศัยการต้ังคำถามและตอบคำถามจากเร่ืองที่อานวา ตัวละครในเรอื่ งมีใครบาง สถานทีเ่ กิดเหตกุ ารณในเรื่องคอื ที่ใด มีเหตกุ ารณอะไร เกิดข้นึ และผลของเหตุการณนั้นคืออะไร แลวจึงเขียนเปนแผนภาพโครงเรอื่ ง ตัวอยาง การเขยี นแผนภาพโครงเรอื่ งของนทิ านคำกลอนเร่อื ง พระอภยั มณี เฉฉบลับย ตอน กำเนิดสุดสาคร และสดุ สาครเขา เมอื งการะเวก ตวั ละคร สุดสาคร ชีเปลือย พระโยคี และมา นลิ มังกร สถานท่ี เกาะแหง หนึง่ ใกลกับเมอื งการะเวก เหตกุ ารณท เี่ กดิ สุดสาครสูกับพวกผีดิบกำลังจะเสียที พอดีพระโยคี มาชวยไวไดทัน สุดสาครกับมานิลมังกรจึงออกเดินทางตอ จนเขาเขตเกาะแหงหนึ่งใกลกับเมืองการะเวก ไปพบกับ ชีเปลือย โดยหลงเชื่อวาชีเปลือยเปนผูมีเวทมนตรและจะ สอนเวทมนตรให เลยโดนชีเปลือยหลอกผลักตกเขา แลว ขโมยไมเทาและขม่ี านลิ มงั กรหนีเขา เมอื งไป ÀÒÉÒä·Â ô ๙๗
ผลของเหตกุ ารณ ฝายสุดสาครสลบไปสามวันจึงฟนขึ้นมา แตก็ปน ขึ้นมาไมได จึงรองไหคร่ำครวญ จนกระทั่งพระโยคีมา ชว ยข้นึ มาได สุดสาครตอ งไปตดิ ตามเอาไมเทาคนื จากชีเปลอื ย ¹Ô·Ò¹¤Ó¡Å͹àÃ×èͧ ¾ÃÐÍÀÂÑ Á³Õ µÍ¹ ¡Óà¹Ô´Ê´Ø ÊҤà áÅÐÊ´Ø ÊÒ¤Ãà¢ÒŒ àÁ×ͧ¡ÒÃÐàÇ¡ ¹éÕ Ê͹ãˌÌÇÙ Ò‹ ...................................................................................................................... ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠·Õè õ เฉฉบลับย เขียนแผนภาพโครงเรอื่ งจากนทิ านท่ีกำหนด(ลดงตู ในวั อสมยุดา งเฉลยในหนา พเิ ศษทายเลม) นิทานชาดก เรอื่ ง “สวุ ณั ณสาม” สุวัณณสามเปนบุตรของเศรษฐี เม่ือบิดามารดาซึ่งตาบอดทั้งสองขาง ออกบวชอยูในปา สุวัณณสามจึงตามไปปรนนิบัติบิดามารดา โดยหาผลไมมาให รับประทาน และตักน้ำจากลำธารมาใหอาบกิน สุวัณณสามปรนนิบัติเชนนี้ จนตนเองอายไุ ด ๑๖ ป สุวัณณสามเปนผูมีความเมตตากรุณามาก บรรดาสัตวปาท้ังหลายตางก็ รกั สุวัณณสาม เวลาเขาเดินไปทางไหนสัตวป าก็จะรมุ ลอมเดนิ ตามไปดวย วนั หนึง่ ขณะที่สวุ ัณณสามถอื หมอ นำ้ จากลำธารจะกลบั ไปยังที่พกั ยกั ษตนหนงึ่ เหน็ สตั วปา ตางๆ ท่ีรุมลอมสุวัณณสามจึงยิงสัตวดวยธนูอาบยาพิษ แตกลับโดนสุวัณณสาม กอนตายสุวัณณสามไดขอรองใหยักษชวยดูแลบิดามารดาแทนตน ยักษเห็นวา สุวัณณสามไมมีความโกรธเคือง และมีความกตัญูตอบิดามารดา จึงรับหนาที่ แทนสวุ ัณณสาม ดวยความดีของสุวัณณสาม เทพยดาจึงดลบันดาลใหเขาฟนขึ้นมาอีก และดวงตาของบิดามารดาของสุวัณณสามก็สามารถมองเห็นไดเปนปกติ สวนยักษ ก็กลบั ตัวกลับใจ ประพฤตติ นอยูในศลี ธรรม ทุกคนจงึ อยรู วมกันอยางมีความสขุ ๙๘ ÀÒÉÒä·Â ô
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡Òä´Ô ๑. จำแนกคำลงในชองวางตามชนิดของคำใหถ ูกตอง มทฐ4./.ต1วั ช(2วี้ )ัด ยม้ิ ใกล สาย เหมือน จกิ อาจ ไหล กลม ตก บาง เปน แดง สูง น้ัน คลาย คำกริยา ยม้ิ เหมือน จกิ อาจ ไหล ตก เปน คลา ย.................................................................................................................................................................................... คำวเิ ศษณ ใกล สาย กลม บาง แดง สงู นน้ั.................................................................................................................................................................................... เฉฉบลับย ๒. แตง ประโยคจากคำในขอ ๑. ลงในสมดุ ขน้ึ อยูกบั ดลุ ยพนิ จิ ของผูสอน ๓. ขดี เสน ใตคำท่ไี มใ ชค ำประสม มทฐ4./.ต1ัวช(2ว้ี )ัด ๑) ผงขาว ผงชูรส ผงซักฟอก ผงฟู ผงเขาตา มฐ./ตัวช้ีวดั ท4.1 (2) ๒) เมาดิบ เมายศ เมาอำนาจ เมามนั เมามาย ๓) ต่นื นอน ต่นื ตวั ต่นื ตา ตนื่ แลว ตน่ื ใจ ๔) ตาเจบ็ ตาลกุ ตาปลา ตาขาย ตาแดง ๕) ลกู ชา ง ลกู ขาง ลูกคิด ลูกหมา ลกู หลง ๖) ตนไม ตนขวั้ ตน ทุน ตน เรอ่ื ง ตนอะไร ๗) เชิดฉ่งิ เชิดหนงั เชิดชู เชดิ หนุ เชดิ หนาชูตา ๘) ขนึ้ หมอ ขึน้ ช่ือ ขึน้ ไปหา ขึน้ เสยี ง ข้ึนใจ ๙) เดินขบวน เดนิ เรว็ เดินโตะ เดนิ ตลาด เดนิ สะพัด ๑๐) หนามืด หนามา หนา ไหม หนา เลอื ด หนาจืด ÀÒÉÒä·Â ô ๙๙
๔. เขียนแผนภาพโครงเร่อื งของนิทานท่ีกำหนด มฐ./ตัวชี้วดั (ดูตวั อยา งเฉลยในหนา พิเศษทายเลม ) ท2.1 (3) ลกู โปง สวรรค เชาวันหน่ึง ขณะท่ีลูกสัตวมากมายกำลังเดินทางไปโรงเรียนอยูนั้น ลูกแมวเหมียวตัวหน่ึงกลับปนปายข้ึนไปน่ังในตะกราลูกโปงสวรรค แลวปลดเชือก ออก ลูกโปงสวรรคหลากสีสันลอยสูงข้ึนจากพื้นดินอยางชาๆ สูทองฟากวาง ตะกราลูกโปงสวรรคลอยผานฝูงนก ลูกแมวเหมียวก็ถามหานางฟา นกทุกตัวตาง สายหนาและตอบวา ไมเ คยพบ ผานหมเู มฆ ลกู แมวเหมยี วกถ็ ามหานางฟา เมฆ ทุกกอนก็ตอบวาไมเคยเห็น ผานดวงอาทิตย ลูกแมวเหมียวถามหานางฟา ดวงอาทิตยบอกวา อยูมาหลายลานปถามีนางฟาขาตองเห็น ดวงอาทิตยสงสัย ท่ีลูกแมวเหมียวถามหานางฟา ลูกแมวเหมียวจึงอธิบายวา ตัวเองเรียนหนังสือ ไมเกง เลยอยากใหนางฟา ชว ยเหลอื ดวงอาทิตยห วั เราะ แลวบอกวาอยาเสียเวลา หานางฟาอยูเลย กลับบานไปดูคนที่เรียนเกงๆ วาเขาเรียนกันอยางไร แลวจง เฉฉบลับย ทดลองปฏบิ ัตติ าม ตะกราลูกโปงสวรรคคลอยต่ำลงผานบานลูกหมาท่ีเรียนเกง เห็นกำลัง ทำการบาน ผานบานลูกหมีผูเรียนดีเห็นกำลังอานหนังสือ เม่ือลูกแมวเหมียว กลับถึงบาน จึงเร่ิมเปนคนขยันและต้ังใจเรียน เพียงไมนาน ลูกแมวเหมียวก็ เรยี นเกงเหมอื นเพือ่ นๆ เด๋ียวน้ี ลูกแมวเหมียวไมคิดพ่ึงนางฟาอีกแลว แตลูกแมวเหมียวคิดวา ตนเปนท่พี ง่ึ แหงตน คือ พึ่งตนเองเทา นั้น ลูกแมวเหมยี วก็เรยี นเกง เหมอื นเพ่อื นๆ อำนาจ เยน็ สบาย ¡¨Ô ¡ÃÃÁºÙóҡÒÃÊÃÒŒ §ÊÃä คิดแลวเขียนคำกริยา คำวิเศษณ และคำประสมประเภทตางๆ แลวนำคำเหลานั้นมา แตงนิทานส้ันๆ ๑ เรอ่ื ง พรอมวาดรปู ประกอบนทิ านใหสวยงาม ๑๐๐ ÀÒÉÒä·Â ô
แบบทดสอบที่ ๕ กา ✗ คำตอบท่ถี กู ท่สี ุด ขอ ๑-๒ ขอใดเปนคำกริยาทุกคำ ๗. ประโยคใดมคี ำวกิ ตรรถกรยิ า ก. นำ้ ทว มบา นเรอื นเสียหาย ๑. ก. ควร สวย ✗ข. ประดุจ ยม้ิ ✗ข. เด็กตัวขาวเหมือนสำลี ค. เหา อว น ง. เพียง เธอ ๒. ก. มอง ของ ข. ถอื น้ำตก ค. ดอกไมส ีแดงสวยงาม ง. นกจกิ หนอนตัวอวน ค. ทอ ง เพลง ✗ง. เปน ตอ ง ๘. ประโยคใดมคี ำวเิ ศษณบอก ขอ ๓-๔ ขอใดเปนคำวเิ ศษณทกุ คำ อาการ ก. ตลาดอยูทางซา ยของบา นฉนั ๓. ก. เบา ใจ ข. หลัง เขา ข. ครูเลานิทานใหน กั เรยี นฟง เฉฉบลับย ✗ค. เขาเดนิ อยางกระฉับกระเฉง ✗ค. เชา หนา ง. เรว็ ลวด ๔. ✗ก. แขง็ นอย ข. กลม ลบ ง. ดอกกหุ ลาบมีกลิน่ หอม ค. กอ น ใคร ง. บาง บา ง ๙. คำถามใดไมจำเปน ในการเขยี น ๕. ขอ ใดเปน คำประสมทง้ั หมด แผนภาพโครงเร่ือง ก. สมตำ บำรุง ข. กาเหวา กานำ้ ก. ใคร ข. ทำอะไร ✗ค. เทาใด ง. ที่ใด ค. นำ้ หวาน ดำเนิน ๑๐. ขอ ใดเปน ประโยชนที่ไดร ับจาก ✗ง. ด้ือยา ปากแขง็ การเขยี นแผนภาพโครงเร่ือง ๖. คำประสมในขอ ใดทมี่ คี วามหมาย ก. ทำใหเร่อื งมีรายละเอียดมากขึน้ ใหมเ ปลย่ี นไปจากเดมิ ✗ข. จบั ใจความสำคัญของเร่อื งได ✗ก. กลว ยไม ข. เตารดี ค. กรอบรปู ง. เจานาย ค. สามารถแสดงความคดิ เห็นได ง. ทำใหเ นือ้ เรือ่ งสมบรู ณ ÀÒÉÒä·Â ô ๑๐๑
๒ตาราง Ẻº¹Ñ ·Ö¡¼Å¡ÒÃàÃÂÕ ¹»ÃШÓ˹‹Ç รายการวัดประเมนิ ผลตามเปา หมายการเรยี นรู ประจำหนว ยท่ี ๕ คำชแ้ี จง : ๑. ครูกำหนดคะแนนเต็มของกจิ กรรมท่ตี อ งการวัดผลเพอ่ื เกบ็ สะสม ๒. ครนู ำคะแนนจากการวดั ผลดา นความรู (K) / ทกั ษะกระบวนการ (P) / คณุ ลกั ษณะทพี่ งึ ประสงค (A) ของนกั เรยี น แตล ะคนกรอกลงในตาราง และสรุปผลการประเมนิ ๓. ชน้ิ งานทมี่ เี ครอ่ื งหมาย * กำกบั ใหใ ชป ระกอบการประเมนิ การอา น คดิ วเิ คราะห และเขยี นสอื่ ความ รายการประเมนิ คะแนนรวมดา น รายการเครอ่ื งมอื วดั และประเมนิ ผลการเรียนรขู องนกั เรียน ดา นความรู (K) ดา นทกั ษะ / กระบวนการ (P) ดา นคณุ ลกั ษณะท่พี งึ ประสงค (A) K/P/A ตวั ชว้ี ดั ชน้ั ป.๔ หลกั ฐาน / ชน้ิ งาน เตม็ ได หลกั ฐาน / ชน้ิ งาน เตม็ ได หลกั ฐาน / ชน้ิ งาน เตม็ ได เต็ม ได ประเมนิ ผลสัมฤทธดิ์ า น K / P / A มฐ.ท ๑.๑(๑) - การอา นวรรณกรรม - แบบประเมินทักษะ - แบบประเมนิ คุณลักษณะ อานออกเสยี ง เรอ่ื ง สดุ สาครผจญภยั การอานออกเสียง ทพี่ งึ ประสงค บทรอยแกวและ (วรรณคดีเรื่อง บทรอยกรองไดถูกตอ ง พระอภัยมณ)ี - แบบประเมนิ ทกั ษะ - แบบประเมินคุณลักษณะ มฐ.ท ๑.๑(๒) แลว ตอบคำถาม การเขียน ทพ่ี งึ ประสงค อธิบายความหมาย ของคำ ประโยคและ - แบบประเมินทักษะ - แบบประเมนิ คณุ ลักษณะ สำนวนจากเรื่องทอี่ าน การเขยี น ทพี่ ึงประสงค มฐ.ท ๑.๑(๓) อา นเรือ่ งส้ันๆ ตาม - แบบประเมนิ ทกั ษะ - แบบประเมินคุณลกั ษณะ เวลาท่ีกำหนดและ การอานออกเสยี ง ที่พงึ ประสงค ตอบคำถามจากเรือ่ ง ท่อี าน มฐ.ท ๒.๑ (๓) - ก. พฒั นาการคดิ * เขียนแผนภาพ ขอ ๔ การเขียน โครงเรอ่ื งและแผนภาพ แผนภาพโครงเร่ือง เฉฉบลับย ความคดิ เพือ่ ใชพ ฒั นา งานเขยี น - ก. พัฒนาการคดิ * มฐ.ท ๔.๑ (๒) ขอ ๑ การจำแนกคำ ระบชุ นิดและหนา ท่ี ของคำในประโยค - ก. พัฒนาการคิด ขอ ๒ การแตง ประโยค - ก. พัฒนาการคิด* ขอ ๓ การจำแนกคำ มฐ.ท ๕.๑(๔) - การอานบทอาขยาน ทอ งจำบทอาขยาน พระอภยั มณี ตอน ตามทก่ี ำหนดและ สดุ สาครเขา เมือง บทรอยกรองทมี่ คี ุณคา การะเวก ตามความสนใจ สวนท่ี ๑ คะแนนจากการประเมินดา นผลการเรยี นตามตัวชวี้ ัด สว นที่ ๒ คะแนนจากการประเมนิ ตนเองของนักเรยี น ผลงานกจิ กรรมบูรณาการฯ ทนี่ กั เรียนปฏิบัติ ชอ่ื งาน การแตง นิทานจากคำทคี่ ิด สวนท่ี ๓ คะแนนจากการทดสอบสมั ฤทธผิ ลประจำหนวย การทำแบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธ์ิประจำหนวยท่ี ๑-๕ สรุปผลการประเมนิ พัฒนาการเรยี นรปู ระจำหนว ย ขอเสนอแนะ ………………………………………………………….. ผาน ไมผ า น ………………………………………………………………………………. ระดับคณุ ภาพ ๔ ดมี าก ๓ ดี ๒ พอใช ๑ ควรปรับปรุง ➠ ซอมเสรมิ แลว ➠ ผานเกณฑป ระเมนิ ลงช่อื ………………………………………………………. ผูประเมนิ …………….. / …………….. / ……………. ☞ หมายเหตุ ครูสามารถใชแบบบันทึกนี้เพื่อบันทึกผลการเรียนแตละหนวยของนักเรียนเปนรายบุคคล หรือบันทึกลงในแบบบันทึกอื่น ที่ครูหรือสถานศึกษาจัดทำขึ้นก็ได ๑๐๒ ÀÒÉÒä·Â ô
๑-๕แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ประจำหนว ยการเรียนรทู ่ี นน ไ ดคะแ นนเต็ม ตอนที่ ๑ (๗๐ คะแนน) ๑๐๐ คะแ ๑. เขยี นแยกสว นประกอบของคำที่กำหนด ลงในตารางใหถ กู ตอ ง (๑๐ คะแนน) คำทีก่ ำหนด คา ง ฤๅษี กระดาษ รุงรงั กอ นเมฆ มทฐ4./.ต1วั ช(1ี้ว)ัด เสอ้ื ผา การบาน นิยาย สาวสวย กว ยจบั๊ คำ สวนประกอบของคำ วรรณยกุ ต รปู เสียง คา ง....................................... พยญั ชนะตน สระ ตัวสะกด ฤๅษี....................................... - โท..................... ..................... กระดาษ....................................... ค....................................... -า....................................... ง....................................... - สามญั..................... ..................... รงุ รงั....................................... -....................................... ฤๅ....................................... -....................................... -- จเัตอกวา ฉบับ..................... ..................... กอ นเมฆ....................................... ษ....................................... -ี....................................... -....................................... เสือ้ ผา....................................... กร....................................... -ะ....................................... -....................................... ..................... ..................... การบา น....................................... ด....................................... -า....................................... ษ....................................... นยิ าย....................................... ร....................................... -ุ....................................... ง....................................... - เอก เฉลย..................... ..................... สาวสวย....................................... ร....................................... -ะ....................................... ง....................................... กวยจบ๊ั....................................... ก....................................... -อ....................................... น....................................... - สามญั..................... ..................... ม....................................... เ-....................................... ฆ....................................... - สามญั..................... ..................... ส....................................... เ-อื....................................... -....................................... - โท..................... ..................... ผ....................................... -า....................................... -....................................... - โท..................... ..................... ก....................................... -า....................................... ร....................................... - โท..................... ..................... บ....................................... -า....................................... น....................................... - โท..................... ..................... น....................................... -ิ....................................... -....................................... - สามญั..................... ..................... ย....................................... -า....................................... ย....................................... - โท..................... ..................... ส....................................... -า....................................... ว....................................... - ตรี..................... ..................... ส....................................... -ัว....................................... ย....................................... - สามญั..................... ..................... ก....................................... -ัว....................................... ย....................................... - จตั วา..................... ..................... จ....................................... -ะ....................................... บ....................................... - จัตวา..................... ..................... - จัตวา..................... ..................... - ตรี..................... ..................... ÀÒÉÒä·Â ô ๑๐๓
มฐ./ตวั ชีว้ ัด ๒. (อดา เูนฉลแลยวทเขหี่ ียนนา จพำแิเศนษกทคำา ตยาเมลมมา)ตราตวั สะกดลงในสมุด (๑๕ คะแนน) ท4.1 (1) วฒั นา กางเกง คุยเขย่ี รปู ภาพ จำเลย เคารพ พรรคพวก มนุษย ลยุ ทราย อพยพ เมฆ ชายครุย โครงสรา ง เขย เภสัช ประเทศ กลางทาง จกั รี อนญุ าต ปาดง มลี าภ หายาก คบั แคบ รอ งเพลง อคั คี วงั เวง สมัคร ปรากฏ ทัพพี บาป ๓. เขียนบอกรปู และเสยี งวรรณยกุ ตของคำท่กี ำหนด (๑๐ คะแนน) มทฐ4./.ต1ัวช(1ว้ี )ดั คำ รปู วรรณยกุ ตท่ีใช เสยี งวรรณยุกต ▲ นารกั เอก / -................................................................................ โท / ตรี............................................................................... โท / เอก................................................................................ ตรี / โท............................................................................... เฉฉบลับย ๑) โนต ยอ - / ตรี................................................................................ จัตวา / ตรี............................................................................... ๒) เฉากว ย โท / โท................................................................................ ตรี / โท............................................................................... ๓) ชอ นสอ ม - / -................................................................................ จัตวา / สามัญ............................................................................... ๔) ฝาชี โท / เอก................................................................................ ตรี / โท............................................................................... ๕) มาน่ัง โท / โท................................................................................ โท / โท............................................................................... ๖) เกาอ้ี - / -................................................................................ สามัญ / ตรี............................................................................... ๗) บันทึก โท / -................................................................................ โท / สามัญ............................................................................... ๘) ตูเพลง เอก / โท................................................................................ โท / ตรี............................................................................... ๙) ย่ัวเยา โท / โท................................................................................ โท / โท............................................................................... ๑๐) เฝา ไข ๔. เติมคำลงในชองวา งใหเ ปน ประโยคท่ถี กู ตอง (๕ คะแนน) บาน บา น๑) มฐ./ตัวชีว้ ดั หนา ตา ง สขี าวอยูทางหลัง.......................... .......................... บาน บาน เส้อื เสอื๒) นิดใส .......................... ตวั ใหมไปดู .......................... ทส่ี วนสตั ว เสอื เส้อื ท4.1 (1) ปา ปา ขา ว ขาว ปา ปา๓) เตรยี มตัวไปเทีย่ ว กบั ลุง.......................... ยา ยา .......................... ขา ว ขาว๔) ปยุ กนิ .......................... แลวจึงไปอาน .......................... ในหนงั สือพิมพ ยา ยา๕) คณุ รบั ประทาน สมุนไพร.......................... .......................... ๑๐๔ ÀÒÉÒä·Â ô
๕. อา นบทความ แลวเขยี นตอบคำถามลงในสมดุ (๑๐ คะแนน) สตั วแพทยบ อกวา หมาทเ่ี กบ็ ไดโดยไมรูว ามาจากไหน เรยี กวา “หมาจรจัด” มทฐ1./.ต1วั ช(3้วี )ัด เพราะมันพลัดหลงมาโดยไมมีเจาของ ความจริงแลวไมควรเก็บมาเลี้ยง ถายิ่ง มีอาการไขดวยย่ิงอันตราย เพราะอาจมีเช้ือบาได ถาเปนเชนนั้น เช้ือโรคท่ีอยูใน นำ้ ลายของมนั กจ็ ะตดิ ตอ สูคนได (ดูเฉลยท่ีหนาพิเศษทายเลม ) เฉฉบลับย ๑) เราควรนำสุนัขจรจดั มาเลยี้ งหรอื ไม เพราะเหตุใด มทฐ1./.ต1ัวช(3้ีว)ัด ๒) ถา เราพบสนุ ขั บา ควรทำอยา งไร ๓) สุนัขบามีอาการอยางไร ๔) สุนัขบาจะนำเชื้อโรคมาสูคนเราไดอยางไร ๕) บทความน้ีใหประโยชนอยางไรบา ง ๖. อานบทรอ ยกรอง แลว เขยี นตอบคำถามลงในสมุด (๑๐ คะแนน) ถึงบางพดู พูดดีเปน ศรศี กั ดิ์ มคี นรักรสถอ ยอรอ ยจิต แมพดู ชว่ั ตวั ตายทำลายมิตร จะชอบผดิ ในมนุษยเพราะพูดจา ถึงบา นใหมใจจิตกค็ ดิ อา น จะหาบานใหมม าดเหมอื นปรารถนา ขอใหสมคะเนเถิดเทวา จะไดผ าสุขสวัสดิจ์ ำกดั ภัย สนุ ทรภู (ดูเฉลยทีห่ นาพเิ ศษทายเลม ) ๑) บทรอ ยกรองนี้ กลา วถงึ เรอื่ งอะไร ๒) ใครเปน ผูแตงบทรอยกรองนี้ ๓) นักเรียนคิดวา การพูดที่ดคี วรปฏิบตั ิอยางไร ๔) คำวา รสถอ ย หมายความวาอยางไร ๕) “แมพดู ชั่วตัวตายทำลายมติ ร” หมายความวาอยา งไร ÀÒÉÒä·Â ô ๑๐๕
๗. อานนิทาน แลวสรุปใจความสำคัญ และเขียนแผนภาพโครงเรอ่ื งลงในสมดุ (๑๐ คะแนน) (ดเู ฉลยทหี่ นาพเิ ศษทายเลม ) มฐ./ตัวชี้วดั ท1.1 (6) ท2.1 (3) มากับลาย ภายในปาใหญแหงหน่ึง ชางและสิงโตเดินมาแจงขาวใหสัตวตัวอื่นๆ ทราบ ทั้งสองประกาศวา “เพื่อนๆ สัตวปาทั้งหลายจงฟงใหดี หนึ่งอาทิตยนับจาก วันน้ีพวกเราจะจัดงานประกวดความงามของสัตวปาข้ึน งานนี้ยินดีตอนรับ สตั วปาสเี่ ทาทุกชนดิ ” ขาวนี้ทำใหสัตวปาส่ีเทาทั้งหลายพากันตื่นเตนและตางก็ยินดีท่ีจะเขารวม ในงานประกวดครง้ั น้ีดวย ในสมัยนั้น มาลายยังไมมีลายเหมือนทุกวันนี้ มันมีตัวสีขาวลวน มันก็อยาก เขาประกวดในงานน้ีดวย มันรำพึงกับตัวเองวา “ฉันจะเอาชนะการประกวด เฉฉบลับย ไดอ ยา งไร ในเม่ือตวั ฉนั เล็กและยังว่ิงไดช า กวามา ทั่วๆ ไป” ดังน้ัน มาลายจึงเดินเขาไปในปาใหญ มันมองเห็นเสือโครงตัวหน่ึง มันพูด ขนึ้ วา “เสือโครง ชางงามสงา เหลือเกนิ ” เมื่อกลับมาในถ้ำของตน มาลายก็วาดเสนแถบสีดำเพื่อประดับรางกายของ มัน แลวพูดวา “คราวน้ีฉันมีความงามสงาเหมือนเสือโครงแลว” และมันก็ใส ขนตาปลอม เพอื่ ใหมีลูกนัยนตาที่สวยงามเหมือนอยางยรี าฟ เมื่อวันงานประกวดมาถึง ฝูงสัตวปาพากันมายังสนามประกวด ทุกตัวตาง เตรียมตัวกันมาอยางสวยงาม และมาลายก็เปนผูประกวดท่ีโดดเดนที่สุด เหลา คณะกรรมการตดั สินจงึ พูดวา “เราตองนำมา ลายไปเปรยี บเทยี บกับสตั วป าตวั อืน่ ๆ” มาลายจงึ ตองวิ่งแขงกับมา และมาก็เปน ผูชนะ เม่อื มาลายตอ สูก ับเสือ เสือ ก็เปนผูชนะ และมันยังไมสามารถมองเห็นไดไกลๆ เหมือนยีราฟอีกดวย มาลาย เลยเปนผูแพในการประกวด มันเสียใจมาก ตั้งแตนั้นมามาลายจึงอยูอยางเงียบๆ ตลอดชวี ิต นิทานอสี ป ๑๐๖ ÀÒÉÒä·Â ô
ตอนท่ี ๒ (๓๐ คะแนน) กา ✗ คำตอบที่ถูกทส่ี ดุ ๑. ขอใดเปนคำใน แม ก กา ๗. แหลง......................สุมโจรราย ก. เลย ข. ตาล ควรเติมคำใดลงในชอ งวา ง ✗ค. เปย ง. มด ✗ก. ซอ ง ข. สอ ง ๒. ขอ ใดเขียนผดิ ค. สอ ง ง. ซอง ✗ก. สัญญาน ข. ทมฬิ ๘. ตี รอ ง...................... ...................... ค. สำคัญ ง. หลักเกณฑ ควรเตมิ คำใดลงในชองวาง ๓. ขอ ใดเขียนถกู ตอ ง ก. คอง / ปา ว ก. รืน่ รมณ ข. เพลงเพลาะ ✗ข. ฆอ ง / ปาว ✗ค. อัฒจนั ทร ง. สงั เกตุ ค. คอง / เปลา เฉฉบลับย ๔. ขอ ใดเขยี นผดิ ง. ฆอ ง / เปลา ก. เผชญิ ✗ข. โอกาศ ๙. ผง้ึ กำลังตอมดอกชม...................... ค. สามารถ ง. ฉะนัน้ ควรเติมคำใดลงในชองวา ง ๕. ขอ ใดเขียนผดิ ก. ผู ข. ภู ก. ภาพยนตร ✗ค. พู ง. ภู ข. อนรุ กั ษ ๑๐. สมยั ...................... ค. อัศจรรย ควรเตมิ คำใดลงในชองวา ง ✗ง. สัมพันธุ ก. โบราล ข. โบราน ๖. รูปพรรณ...................... ค. โบราญ ✗ง. โบราณ ควรเติมคำใดลงในชอ งวา ง ๑๑. ขอใดไมม ีตัวสะกด ก. สันฐาน ข. สฑั ฐาน ก. พรรณ ✗ข. เพลีย ค. สญั ฐาน ✗ง. สัณฐาน ค. ยอม ง. ราด ÀÒÉÒä·Â ô ๑๐๗
๑๒. ขอ ใดอา นออกเสยี งตัวสะกด ๑๖. ขอใดเขยี นผดิ เหมอื นคำวา สามารถ ก. รัฐสภา ข. รัฐบาล ✗ก. มหาธาตุ ข. ธรรมดา ค. สญู หาย ง. ภาคภมู ิ ค. รัฐประหาร ✗ง. รฐั กมุ ๑๓. คำวา พรรค อา นอยางไร ก. พนั ข. พนั - คะ ๑๗. ขอใดเขยี นผิด ✗ค. พัก ง. พอน - รก ๑๔. คำวา บรรพบรุ ุษ มีก่ีพยางค ✗ก. อนุญาติ ข. ชาตินิยม ก. ๒ พยางค ข. ๓ พยางค ค. ญาติวงศ ง. ยาตรา ✗ค. ๔ พยางค ๑๘. ขอใดเขยี นถูกตอง ง. ๕ พยางค เฉฉบลับย ๑๕. ขอใดเขียนผดิ ก. นาตา ข. หมน้ั ใจ ก. โอรส ข. โสฬส ✗ค. ค้ำจนุ ง. สืบพันธ ค. รสชาติ ✗ง. รถยนตร ๑๙. ขอ ใดเขยี นถูกตอ ง ✗ก. มนั เทศ ข. ฟง เทศ ค. ขะโมย ง. ประกาส ๒๐. ขอใดเขยี นถูกตอ ง ก. โอกาศ ✗ข. พาณิชย ค. บุรศุ ง. สาหดั อา นบทความทกี่ ำหนดให แลวตอบคำถาม ขอ ๒๑ - ๓๐ ปจจัยสำคัญท่ีจะเปนพื้นฐาน และสงเสริมใหเกิดความสามารถน้ันก็คือ ความสุจริตเปนระเบียบ ซ่ึงประกอบดวยความสุจริตเปนระเบียบในทางความ ประพฤติ หรือในทางกายอยางหน่ึง ความสุจริตเปนระเบียบในความนึกคิด หรือ ในทางใจอีกอยางหนึ่ง ทั้งสองประการตางอาศัยและเกื้อกูลกันอยูตลอดเวลา จึง จำเปนตองอบรมบำรุงใหเจริญม่ันคงขึ้นดวยกัน เมื่อจัดระเบียบในการกระทำและ ความนึกคิดไดเท่ียงตรงแนนอนแลว ปญญาหรือความรูความเขาใจอันถูกตอง ถอ งแทและตรงจดุ ก็จะเกดิ ขึ้น พระบรมราโชวาทในพระบาทสมเด็จพระเจาอยหู ัว รชั กาลปจ จบุ นั ๑๐๘ ÀÒÉÒä·Â ô
๒๑. ปจ จยั ท่ีสง เสรมิ ใหเ กดิ ๒๖. ส่งิ ใดจะตองอยูคูกันตลอดเวลา ความสามารถคอื อะไร ✗ก. ความคิดและการกระทำ ก. ความขยัน ข. ความอดทน ข. ความรแู ละการอา น ค. ความใฝรู ✗ง. ความสุจริต ค. เงนิ และเกยี รติยศ ๒๒. คำวา พระบรมราโชวาท ง. หนมุ และสาว หมายความวา อยางไร ๒๗. ขอ ใดไมเ กี่ยวขอ งกับบทความนี้ ก. คำพูดของพระราชา ก. ความรู ข. ความคิด ข. คำเตือนของพระราชา ค. สตปิ ญ ญา ✗ง. ความรัก ค. ขอ หามของพระราชา ๒๘. ใครมคี วามสจุ ริตในความประพฤติ ✗ง. คำสง่ั สอนของพระราชา ก. กุงชอบขอขนมเพ่ือน ๒๓. จากบทความ เราสามารถวัดความ ข. แมวลอกการบานเพื่อน ประพฤตขิ องคนทางใดไดม ากทส่ี ดุ ✗ค. หนอ ยคนื เงนิ ท่แี มคา ทอนเกิน นกแกลง ปวยเพราะอยากพัก เฉฉบลับย ✗ก. กาย ข. วาจา ง. ค. ใจ ง. ความคิด ๒๙. พระบรมราโชวาทนเ้ี ปน ของ ๒๔. ขอใดคือการมคี วามสุจริตทางใจ รัชกาลใด ✗ก. ปฏิบัติตนเปนคนดีตลอดเวลา ก. ร. ๖ ข. ร. ๗ ข. แสดงความรสู กึ ใหผูอื่นรบั รู ค. ร. ๘ ✗ง. ร. ๙ ค. บรรยายความรูในที่ตางๆ ๓๐. ความเขาใจอนั ถอ งแทจ ะเกดิ ขึ้นได ง. แสดงออกทางสีหนา เมือ่ มกี ารจดั ระเบียบในขอใด ๒๕. ถาเราจดั ระเบียบในการกระทำ ✗ก. การกระทำและความคดิ และความคิดถูกตอ ง จะเกดิ สิ่งใด ข. ความรกั และความผกู พนั ก. ความคิด ข. ความขยัน ค. ความนึกคิดและความรูสกึ ✗ค. ปญญา ง. ความเพยี ร ง. การกระทำและการแสดงออก ÀÒÉÒä·Â ô ๑๐๙
ปปรระะโโยยคคถถอ ยอ คยำคสำหนำวยกสานรเรียนำวรทู ี่ นน๖วน เปาหมายการเรยี นรูประจำหนวยการเรยี นรทู ี่ ๖ ÅÁ¾´Ñ ¹¡ºÔ¹ เมอื่ เรยี นจบหนวยนี้ ผูเรียนจะมคี วามรคู วามสามารถตอไปนี้ Êٺ˺Ҍ ÁËØ ÃèÕ ½¹µ¡ ๑. อา นออกเสียงบทรอยแกว และบทรอยกรองไดถ กู ตอง ๒. อธิบายความหมายของคำ ประโยค และสำนวน áÁ‹ 仵ÅÒ´ แลว ตอบคำถามจากเรอ่ื งท่อี า นได ๓. แตงประโยคไดถ ูกตอ งตามหลกั ภาษา ๔. บอกความหมายของสำนวนที่กำหนดได ๕. รองเพลงพืน้ บา นตามที่กำหนดได คุณภาพทพ่ี งึ ประสงคข องผเู รียน ๑. อา นไดค ลอ ง และอา นไดเร็วขนึ้ ๒. เขาใจความหมายของคำ สำนวนโวหารจากเร่อื งที่อาน เฉลยฉบับ ๓. ทองจำบทรอยกรองท่ไี พเราะ และมคี ุณคา ทางความคิด และนำไปใชใ นชวี ติ ประจำวนั แผนผังความคิด ประจำหนว ยการเรียนรูท่ี ๖ 㤻ÃÃàФµÒÙÐ สาระ เรียนรูหลกั ภาษา การเรยี นรู ประโยค ถอ ยคำสำนวนไทย เบกิ ฟา วรรณกรรม สืบสานตำนาน เพลงพ้ืนบานไทย จดจำการใชภาษา เพลงพ้นื บานไทย
ขอบขายสาระการเรียนรแู กนกลาง รายวิชา ภาษาไทย ช้นั ป.๔ ตัวชี้วดั สาระพ้ืนฐาน ความรูฝงแนน ติดตัวผูเ รยี น มฐ.ท ๑.๑ - วรรณกรรม เรอ่ื ง สบื สานตำนาน - วรรณกรรม เรอ่ื ง สืบสานตำนาน ๑. อา นออกเสียงบทรอยแกว เพลงพ้นื บา นไทย เพลงพนื้ บานไทย เปนเรือ่ งเกย่ี วกบั ประวัตคิ วามเปนมาของเพลงลำตดั และบทรอยกรองไดถกู ตอง ๒. อธิบายความหมายของคำ ประโยค และสำนวนจากเร่อื งท่ีอาน ๓. อา นเรือ่ งสนั้ ๆ ตามเวลาทกี่ ำหนด และตอบคำถามจากเรือ่ งท่อี าน มฐ.ท ๔.๑ - ประโยค - ประโยค เปน ถอยคำที่เรียงกันอยาง ๔. แตง ประโยคไดถกู ตองตาม - ถอยคำสำนวนไทย เปนระเบยี บ ใชสื่อสารไดเขา ใจ มใี จความชัดเจนวาใคร ทำอะไร ฯลฯ หลกั ภาษา ๖. บอกความหมายของสำนวน - สำนวน เปน การนำคำมาผูกตอ รอ ยเรียงกัน เพื่อใชเ ปนขอ คิดแกผฟู ง และผอู า นในดา นตางๆ มฐ.ท ๕.๑ - เพลงพนื้ บา นไทย เฉลย- เพลงพนื้ บาน เปน เพลงที่เกดิ จากคน ฉบับ ๓. รอ งเพลงพ้ืนบา น ในทอ งถิ่นตางๆ ท่ีคดิ รูปแบบและ ทำนองในการรอ งขน้ึ ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ‹¡ÒÃàÃÕ¹ เรียงคำที่กำหนดใหเ ปน ประโยคใหถ ูกตอ ง เจาปยุ อยากเลนลูกบอล.......................................................................................... อยาก ลกู บอล เจา ปยุ เลน ทำไมเธอจงึ มาชา.......................................................................................... จงึ ชา เธอ มา ทำไม ฉนั และเพื่อนๆ ไปวา ยน้ำ.......................................................................................... และ ไป ฉนั เพอ่ื นๆ วา ยนำ้ คณุ พอ ไมส บู บุหร่ี.......................................................................................... ไม บหุ ร่ี สบู คณุ พอ อะไรอยใู นกลองใบนี้.......................................................................................... ใบ น้ี อะไร ใน อยู กลอ ง ๑๑๑ ÀÒÉÒä·Â ô
เรียนรูหลักภาษา ประโยค ¶ÍŒ ¤ӷÕàè ÃÒ㪌¾´Ù ÊÍè× ÊÒáѹ·¡Ø Ç¹Ñ ¹éÕ àÃÂÕ ¡ÇÒ‹ ÍÐäà ã¤ÃÃÙŒºŒÒ§¤ÃºÑ ประโยค หมายถึง ถอยคำทเ่ี รียงตอ กันอยา งเปนระเบียบ มคี วามหมาย ชดั เจนวา ใคร ทำอะไร ท่ีไหน เมือ่ ใด อยางไร มีใจความสมบูรณ ใชส ่ือสารได เขา ใจ ในประโยคหนงึ่ ๆ จะประกอบไปดว ยสว นที่สำคญั ๒ สว น คอื ๑. ภาคประธาน หรอื บทประธาน เปนสวนทีเ่ ปนผแู สดงกรยิ าหรอื อาการ ๒. ภาคแสดง หรอื บทกรยิ า เปนสว นทแี่ สดงกริยาหรืออาการของ เฉฉบลับย บทประธาน เชน บทประธาน บทกริยา สนุ ขั เหา นอง นอน ลม พดั สว นทเี่ ปน บทประธาน หรือบทกรยิ า อาจมีคำอื่นมาประกอบได โดยคำ ท่ีมาประกอบบทประธาน เรียกวา “บทขยายประธาน” สวนคำที่มาประกอบ บทกรยิ า เรยี กวา “บทขยายกริยา” บทประธาน บทขยายประธาน บทกรยิ า บทขยายกรยิ า สุนัข สีดำ เหา - สนุ ขั - เหา เสยี งดัง สุนขั สีดำ เหา เสยี งดงั ๑๑๒ ÀÒÉÒä·Â ô
ประโยคแบงออกเปน ๒ ชนิด ตามกริยาทปี่ ระธานกระทำ ไดแ ก ๑. ประโยคสองสวน คือ ประโยคที่ประธานแสดงหรือกระทำกริยา ท่ีเขาใจชัดเจน และไมตองมีคำอ่ืนมาขยาย (อกรรมกริยา) จะประกอบไปดวย บทประธาน และบทกริยา (อาจมีบทขยายประธาน หรือบทขยายกริยาดวย ก็ได) เชน นกบนิ นก เปน บทประธาน บิน เปน บทกรยิ า พ่ขี องฉนั วิ่งเรว็ พ่ี เปน บทประธาน ของฉัน เปน บทขยายประธาน วิ่ง เปน บทกรยิ า เรว็ เปน บทขยายกริยา ๒. ประโยคสามสวน คือ ประโยคท่ีประธานแสดงหรือกระทำกริยาท่ีไม เฉฉบลับย ชัดเจน ตองมีคำอ่ืนมาขยาย (สกรรมกริยา) จึงจำเปนตองมีสวนที่ถูกประธาน กระทำ หรือเรียกวา “บทกรรม” มาตอทายบทกริยานี้ดวย จะประกอบไปดวย บทประธาน บทกริยา และบทกรรม (อาจมีบทขยายประธาน บทขยายกริยา หรอื บทขยายกรรมดว ยก็ได) เชน ไป เปน บทกริยา คุณแม เปน บทประธาน คุณแมไ ปตลาด ตลาด เปน บทกรรม ฉนั เปน บทประธาน ทบทวน เปน บทกริยา ฉันทบทวนบทเรยี นทุกวนั บทเรยี น เปน บทกรรม ทุกวนั เปน บทขยายกริยา ÀÒÉÒä·Â ô ๑๑๓
เขา เปน บทประธาน คนน้นั เปน บทขยายประธาน เขาคนนนั้ เก็บดินสอของเธอได เก็บ เปน บทกรยิ า ได เปน บทขยายกริยา ดนิ สอ เปน บทกรรม ของเธอ เปน บทขยายกรรม º·¢ÂÒ·ÓãË㌠¨¤ÇÒÁ¢Í§»ÃÐâ¤Á¤Õ ÇÒÁª´Ñ ਹ ÁÒ¡¢¹Öé áÅÐÁÑ¡Çҧ͋ªÙ Ô´¤Ó·¶Õè ¡Ù ¢ÂÒ¤‹Ð เฉฉบลับย ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ·Õè ñ ๑. อานประโยค แลวเขียนบอกจำนวนสว นของประโยคทีก่ ำหนด ▲ ฝนตกหนกั เปนประโยค ๒.................. สว น ๑) นกั เรยี นเรยี นวชิ าศิลปะ เปนประโยค ๓.................. สวน ๒) พ่ีเดนิ เลน ในสวน เปนประโยค ๒.................. สวน ๓) รา นปดวนั อาทิตย เปนประโยค ๒.................. สวน ๔) คุณครูสอนวิธีทำขนมงายๆ เปน ประโยค ๓.................. สว น ๕) คณุ พอ ขับรถเกง เปนประโยค ๓.................. สว น ๖) ลมพดั แรงมาก เปนประโยค ๒.................. สว น ๗) เกดดคู อนเสิรต เปน ประโยค ๓.................. สว น ๑๑๔ ÀÒÉÒä·Â ô
๒. เขียนบอกหนา ทีข่ องคำในประโยคท่กี ำหนดใหล งในสมุด เฉฉบลับย (ดูเฉลยในหนาพเิ ศษทายเลม) ๑) นดิ จดั หนังสือ ๒) ฝนตกหนักมาก ๓) แมวตัวอว นเดนิ อดื อาด ๔) คุณแมซอ้ื ปลาทตู ัวใหญ ๕) พ่กี มลเคีย้ วอาหารเสียงดัง ๖) มดเตน ระบำประกอบเพลง ๗) เด็ดเด่ียวทำงานอยา งตัง้ ใจ ๘) คุณปาของฉันทำอาหารญีป่ ุนเกง ๙) นักทอ งเที่ยวเลน นำ้ ทะเลทห่ี ัวหิน ๑๐) นกั เรียนโรงเรยี นวทิ ยานสุ รณร องเพลงชาติอยางพรอมเพรียง ๓. ขดี ✓ ลงใน ❑ หนาประโยคตามท่ีกำหนด ประโยคท่ีไมม กี รรม ประโยคท่มี สี วนขยาย ❑ ๑) แมเ ย็บผา มา นสฟี า ❑✓ ๑) ลงุ ของฉนั ใจดี ❑✓ ๒) ยายหวั เราะเสยี งดัง ❑ ๒) เชิงขวัญถือไวโอลนิ ❑ ๓) ลุงสอยมะมวง ❑✓ ๓) กอ งภพพูดเบาๆ ❑✓ ๔) นกกระจบิ บนิ ต่ำ ❑✓ ๕) หนงิ ว่ิงเร็วมาก ❑ ๔) ไพลินกินราดหนา ❑✓ ๕) เด็กคนนัน้ นา รกั ❑ ๖) เดด็ เดี่ยวสวมเส้อื สีฟา ❑✓ ๖) แมวตัวอวนจับหนู ❑✓ ๗) หมาเหา เสียงดงั ❑ ๗) แมป ลกู ผักสวนครัว ÀÒÉÒä·Â ô ๑๑๕
เราใชประโยคเพื่อส่ือความหมายใหผูฟง หรือผูอานเขาใจ ซ่ึงเรา สามารถแบง ประโยคไดเปน ๔ ชนิด ไดแก ๑. ประโยคบอกเลา เปนประโยคที่มีเน้อื ความบอกเลา เร่อื งราว อธิบาย หรือแสดงความคิดเห็นของผูเขียน หรือผูพูดวา ประธานของประโยคทำอะไร เปนอยางไร เชน ฉันชอบบา นหลงั นี้ ไดโนเสารมหี ลายพนั ธุ ๒. ประโยคปฏเิ สธ เปนประโยคทม่ี ีเนอื้ ความไมรบั หรอื ไมย อมรบั มกั มี คำวา “ไม” อยูในประโยค พ่ีไมช อบรับประทานผกั นองทำเลขขอ นี้ไมได ๓. ประโยคคำถาม เปนประโยคท่มี เี นอ้ื ความเปนคำถามที่ตองการคำตอบ จากผูฟง หรือผอู าน มกั มคี ำวา ใคร อะไร ท่ีไหน อยา งไร ทำไม เมือ่ ใด เฉฉบลับย หรือยงั อยูในประโยค เชน ใครทำแกว แตก ทำไมนอ งไมไปโรงเรยี น ๔. ประโยคคำส่ังและขอรอง เปนประโยคท่ีละประธานไวในฐานที่เขาใจ จะมีแตภ าคแสดง มกั มคี ำวา อยา จง กรณุ า หา ม อยูในประโยค เชน หา มสูบบุหรี่ในเขตนี้ กรุณาถอดรองเทาดวย การเรยี งคำในประโยค สามารถเรยี งไดหลายลักษณะ ดงั น้ี ๑. ประธาน + กริยา ๒. ประธาน + กริยา + กรรม »ÃÐâ¤໹š ʧèÔ ··Õè ÓãËàŒ ÃÒÊ×èÍÊÒà ๓. ประธาน + สวนขยาย + กรยิ า ¡Ñº¤¹Í×è¹ä´Œ àÃÒ¨Ö§µÍŒ §àÃÂÕ ºàÃÕ§¤Ó áÅÐ㪻Œ ÃÐâ¤ã˶Œ ¡Ù µÍŒ §¹Ð¤ÃºÑ ๔. ประธาน + สวนขยาย + กรยิ า + สว นขยาย ๕. ประธาน + สว นขยาย + กริยา + กรรม + สวนขยาย ๖. ประธาน + สว นขยาย + กรยิ า + สว นขยาย + กรรม + สวนขยาย ๑๑๖ ÀÒÉÒä·Â ô
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠·Õè ò ๑. เรียงคำใหเ ปน ประโยค พรอมบอกชนิดของประโยคท่ีเรยี งได ๑) สมาชิก หลายคน มี ของเรา บาน เรียงประโยค บา นของเรามสี มาชกิ หลายคน เปนประโยค บอกเลา......................................................................................................... ..................................... ๒) คนไหน เธอ เพื่อน ตอ ดี เรียงประโยค เพอ่ื นคนไหนดตี อ เธอ เปน ประโยค คำถาม......................................................................................................... ..................................... ๓) บา ง ใคร วา ยน้ำ เปน ไม เรยี งประโยค ใครวายน้ำไมเ ปน บาง เปน ประโยค คำถาม......................................................................................................... ..................................... ๔) ได ไม เขา ผรู า ย เปน ๕) เรนีย้ี งปขราะดโยคเลมเขาไสมมไดุดเ ปนผูราย เปน ประโยค ปฏเิ สธ เฉลย......................................................................................................... ฉบับ..................................... เรยี งประโยค สมดุ เลม นข้ี าด เปนประโยค บอกเลา......................................................................................................... ..................................... ๒. อา นประโยค แลว เขียนจำแนกประโยคตามที่กำหนด เขยี น บ หนาประโยคบอกเลา เขยี น ป หนาประโยคปฏเิ สธ เขียน ถ หนา ประโยคคำถาม ถ................. ๑) คุณปา อยูไหมคะ บ................. ๖) ฉนั รีดเสื้อผา ฝาย ป................. ๒) นิดไมไดม าท่ีนีจ่ ะ บ................. ๗) คณุ ครเู รียกเธอนะ ถ................. ๓) เธอพบชาลีท่ีไหน ถ................. ๘) ทำไมอรจึงรอ งไห บ................. ๔) ไฟกำลงั ไหมต ลาด ป................. ๙) เขาไมใชค นกอ เรอ่ื ง ป................. ๕) แกวไมอา นหนงั สอื การตูน บ................. ๑๐) กลา ชอบอานหนงั สอื เรยี น ÀÒÉÒä·Â ô ๑๑๗
ถอยคำสำนวนไทย ¶ÍŒ ¤ӷÕè¾´Ù ËÃ×Íà¢ÂÕ ¹ÍÂÒ‹ §Ê¹éÑ æ ¡Ð·´Ñ ÃÑ´ à¾Íè× à»š¹¢ÍŒ ¤Ô´ ¤µÊÔ Í¹ã¨¼Ù¿Œ ˜§ àÃÂÕ ¡Ç‹ÒÍÐäà ã¤ÃÃŒºÙ ŒÒ§¤Ð สำนวน เปนการนำคำหรือถอยคำมาผูกตอรอยเรียงกัน ซ่ึงอาจมีสัมผัส คลองจอง หรอื ไมมกี ็ได เพ่อื เปนขอ คดิ คตสิ อนใจผฟู งหรอื ผอู านในเรื่องตา งๆ สำนวน แบงออกเปน ๔ ประเภท ดงั นี้ ๑. คำพงั เพย เปนสำนวนท่ีใชเปรียบเทียบ เพื่อใหเขาใจเรอื่ งท่พี ดู โดย แฝงขอคดิ ตา งๆ เชน เฉฉบลับย เงยหนาอา ปาก หมายถงึ มีฐานะดีข้ึนกวาเดมิ พอทดั เทียมเพ่อื น ๒. สุภาษติ เปน สำนวนท่ีใชเ ปรยี บเทียบ เพอื่ สอนเรื่องตางๆ เชน ตามใจปากมากหน้ี หมายถึง เหน็ แกกนิ ยอ มส้นิ เปลอื งมาก ๓. สำนวนท่ีเปนความหมายเปรยี บเทยี บหรอื ความหมายแฝง เปน สำนวน ที่ไมไดม คี วามหมายตรงตามความหมายของคำเดมิ เชน ชักใย หมายถงึ มีผูบงการอยเู บื้องหลงั ๔. ปริศนาคำทาย เปนสำนวนท่ีใชเลนทายเพ่ือใหเกิดความสนุกสนาน เพลิดเพลิน และฝกเชาวปญ ญา เชน อะไรเอย สงู เยยี่ มเทยี มฟา ดูไปดมู า ตำ่ กวา หญานดิ เดยี ว (ภเู ขา) http://www.aksorn.com/lib/p/tha_04 (เร่อื ง สำนวนสภุ าษติ ) ๑๑๘ ÀÒÉÒä·Â ô
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠·Õè ó ๑. นำสำนวนท่กี ำหนดให เติมลงในชอ งวางใหถ ูกตอ ง ขมเหมือนบอระเพด็ สยู ิบตา ชกั แมนำ้ ทั้งหา มะนาวไมมนี ำ้ เขยี นเสอื ใหว วั กลวั ดินพอกหางหมู ๑) เธอไมยอมทำงาน เก็บสะสมไวจนเปน ดินพอกหางหมู....................................................................... เฉฉบลับย ๒) เธอไมต องพดู ชักแมน ำ้ ท้ังหา....................................................................... หรอก อยา งไรฉนั ก็ไมเ ช่ือเธอ ๓) ฉันไมชอบกินยานี้เลย เพราะมนั มีรส ขมเหมอื นบอระเพด็....................................................................... ๔) ฉนั แคขูเขาเพ่อื เขียนเสอื ใหว วั กลวั....................................................................... เทานั้นเอง ๕) แมคา คนน้ีเปน คนพดู จา มะนาวไมมีนำ้....................................................................... จนไมม ีลูกคา ๒. เติมตัวอกั ษรลงในชอ งวา งใหเปน สำนวนตามความหมายที่กำหนด ▲ หาความเดอื ดรอนใหต นเอง ➠ ห า เ ห า ใ ส หั ว ๑) ประเด๋ยี วดีประเด๋ียวรา ย ๒) มโี อกาสดี ควรรบี ทำ ➠ ผี เ ข า ผี อ อ ก ➠ น ำ ขึ้ น ใ ห รี บ ตั ก ๓) เม่อื หมดอำนาจ ➠ นํ า ล ด ต อ ผุ ด ความช่ัวที่ทำไวก็ปรากฏ ไ ม เ อ า ถ า น ๔) ไมไดเ รอ่ื ง ➠ ใ จ ดี สู เ สื อ ๕) ทำใจกลา บังคับใจไมใหหวนั่ ไหว ➠ ๓. นำสำนวนทีไ่ ดจากกจิ กรรมพัฒนาการเรียนรทู ี่ ๓ ขอ ๒. มาแตงประโยคลงในสมุด ขึน้ อยกู บั ดลุ ยพนิ จิ ของผูสอน ÀÒÉÒä·Â ô ๑๑๙
เบิกฟา วรรณกรรม เพสลืบงพสื้นานบตาำนนไทานย (สรอย) ลำตัดโบราณ เราสืบสานกันดวยใจ รวมกันอนุรักษคุณคาศิลปะนานา ตามประสาเด็กไทย ประนมหตั ถกาพยกลอน กลาวสุนทรวาที รวมอนุรกั ษข องดี ท่ีเรามีมากมาย เปนศิลปะการรอง ตามทำนองลำตัด เด็กรุน ใหมควรหัด ใหสนั ทัดของไทย เฉฉบลับย ปจ จุบันเดยี๋ วน้ี ทั้งดนตรีหรือก็มาก บอกลำตดั ฟง ยาก วากนั ปากเปน ไฟ เยาวชนหลงใหล เอาของใหมเ ขา มา การละเลน ของยายตา ก็จะพากันสูญไป ถา ลำตัดสูญส้ิน ไปจากถนิ่ ขวานทอง บรรพบรุ ษุ ทเี่ คยรอง ทานคงหมองหมน ใจ ทา นคงนึกเสียใจ วา ของไทยเราแทๆ ยังขาดคนเหลียวแล ไมแ ยแสความหมาย ขอเชิญเยาวชน มาชว ยกันดน กลอนสด เปนลำตัดตามแบบบท ไปตามกฎครรไล รวมอนุรกั ษข องไทย เอาไวใหล กู หลาน วาคนไทยนเี้ ช่ยี วชาญ ชวยกนั สบื สานศลิ ปไทย (สรอย) ๑๒๐ ÀÒÉÒä·Â ô
เสียงรอ งลำตัดของนักเรียนชนั้ ป. ๔ จบลงพรอมกบั เสยี งปรบมอื ชืน่ ชม ในความสามารถของผูแสดง วนั นเ้ี ปนเปนวันเปดโลกการเรยี นรขู องโรงเรียนท่เี ดด็ เดี่ยว กองภพ ไพลนิ และเชิงขวัญเรียนอยู เด็กๆ แตละช้ันจะตองเตรียมการแสดงช้ันละ ๑ อยาง โดยเดก็ เลก็ ๆ คุณครจู ะเปน ผคู ิดและชวยฝก ซอมการแสดง สว นเดก็ โตคุณครูให ชวยกันคิดเองวาจะแสดงอะไร และชวยกันฝกซอม ซ่ึงนักเรียนช้ัน ป. ๔ ท้ัง สามหองตกลงกันวาจะแสดงลำตัด เพราะเพ่ือนคนหนึ่งมีคุณปาเปนแมเพลง ลำตดั สามารถมาชวยฝกซอ มและใหคำแนะนำแกเ ด็กๆ ได เดด็ เดยี่ วกบั เชงิ ขวญั ไดร บั เลือกเปนตวั แทนของหอ ง ป. ๔/๑ ใหไปแสดง ลำตัดรวมกับเพื่อนหองอ่ืนๆ ซึ่งระหวางที่เด็ดเดี่ยวกับเชิงขวัญไปซอมแสดง ลำตัด คุณครูทิฆัมพรก็จะคอยถามไถอยูเสมอ วันหน่ึงหลังจากที่เด็ดเดี่ยวกับ เชิงขวัญซอมแสดงลำตัดได ๒ ครั้ง กองภพก็ถามคุณครูทิฆัมพรเก่ียวกับการเฉฉบลับย แสดงลำตดั äÁ‹ãª‹¹Ð¤Ð ¤Ø³¤ÃÙ¤ÃºÑ ¡ÒÃáÊ´§ ÅÓµ´Ñ ¤Ð‹ äÁ‹ãªÃ‹ ӵѴ ÅӵѴ¹èÕ µÍŒ §ÃÓ仵Ѵä»ËÃ×Í¤ÃºÑ ÍÒŒ Ç! ¼Á¡ç¹¡Ö ÇÒ‹ ÃӵѴ คุณครูทิฆัมพรเห็นวาเด็กๆ ยังขาดความเขาใจเกี่ยวกับการแสดงลำตัด จงึ อธบิ ายขอมูลของการแสดงลำตดั ใหนักเรยี นฟงวา ... ÀÒÉÒä·Â ô ๑๒๑
ลำตัด เปนเพลงพ้ืนบานชนิดหน่ึงของไทย ซึ่งนิยมรองกันในเขตภาคกลาง โดย คำวา ลำ หมายถงึ เพลง สว นตัด หมายถงึ การนำเอาเพลงพนื้ บา นอืน่ ๆ อกี หลายชนดิ ตัดรวมเขาเปนบทเพลง เพื่อแสดงลำตดั เชน ตัดเอาเพลงเก่ยี วขาว เพลงฉอย เพลงเรือ เพลงพวงมาลัย และเพลงอีแซว มาเลน ลำตดั ลำตัดมีท่ีมาจาก “ลิเกบันตน” ของชาวมลายูในชวงตนสมัยของรัชกาลท่ี ๕ โดย ลิเกบันตนมีรูปแบบการแสดงแยกออกเปน ๒ ลักษณะ ลักษณะหนึ่งเรียกวา “ฮันดาเลาะ” สวนอีกลักษณะหนึ่งเรียกวา “ลากูเยา” ซึ่งลิเกบันตนลากูเยามีลักษณะการแสดงเปนการ วา กลอนสดแกก ันโดยมลี กู คคู อยรบั เม่ือคนรอ งนำรอ งจบ ซ่ึงพอคนไทยนำรปู แบบการแสดง ลิเกบนั ตนลากูเยาน้ีมาเลน โดยรองเปน ภาษาไทย ก็เปลย่ี นช่ือมาเปน “ลเิ กลำตัด” แตตอ มา กเ็ รียกสัน้ ๆ เพยี ง “ลำตัด” และเรยี กมาจนถึงทุกวันนเี้ พราะเรยี กงาย และช่ือก็มีความหมาย เขาใจไดดอี ีกดว ย เฉฉบลับย “ออ! อยางน้ีน่ีเอง ผมก็หลงคิดไปวา เด็ดเด่ียวกับเชิงขวัญคงตองฝก รำไปตัดกระดาษหรอื ตัดผา ไปดวยซะอีก” กองภพพดู “เด๋ยี วน้ีเวลาดูโทรทศั น หรือฟงเพลงตามวิทยุ หนูไมเหน็ เคยไดย ินเพลง ลำตัดเลยคะคุณครู เขาเลิกรองกันแลวหรือคะ” ไพลินถามข้ึน คุณครูทิฆัมพร เห็นเปนโอกาสดีท่ีจะปลูกฝงเรื่องการอนุรักษและสืบสานเพลงพื้นบานไทยกับ เด็กๆ จึงพูดใหนกั เรียนฟง วา “ทน่ี กั เรียนไมเ คยไดย ินเพลงลำตัดกเ็ ปนเพราะวา ปจจบุ ันน้ี เหลา พอ เพลง แมเพลงหรือคนรองนำเพลงลำตัดอายุมากกันแลว จึงไมคอยออกแสดงมาก เหมือนแตกอน ประกอบกับเดี๋ยวน้ีผูคนหันมาสนใจการแสดงอ่ืนๆ เชน ละคร ภาพยนตร หรือสนใจฟงเพลงสากลกันมากข้ึน จึงหลงลืมเพลงพ้ืนบานของ ไทยไป คราวนี้ก็ตองเปนหนาที่ของนักเรียนซึ่งเปนเด็กรุนใหมแลวละคะ ท่ีจะ ตองชวยกันอนุรักษ ฟนฟูเพลงพ้ืนบานไทยใหกลับมารุงเรืองเปนเอกลักษณ ของชาติ ไมถูกกลืนจากการแสดงของชาวตะวันตก มิฉะนั้น นองๆ หรือเด็ก รุนหลงั จากนักเรียนก็คงจะไมร จู กั เพลงพืน้ บา นไทยแนเลยทีเดียว” ๑๒๒ ÀÒÉÒä·Â ô
¤Ð‹ ¤ÃѺ ¤ÃѺ ¤‹Ð หลังจากคุณครูทิฆัมพรพูดจบ เหลานักเรียนก็พากันขานรับวา “คะ” “ครับ” กันเซง็ แซ เด็กๆ ตา งคดิ และคยุ กนั วา จะตอ งชวยกันอนุรักษเพลงพ้ืนบานไทย ไวใหจ งได โดยถา พวกเขารวมมือกนั อะไรกค็ งไมยากเกนิ ไปแนน อน ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ·Õè ô เฉฉบลับย ๑. ฝกอานออกเสยี งบทอา นจนอานไดค ลอง และหาความหมายของคำตอไปน้ี วาที ขวานทอง ดน ครรไล แมเพลง พอ เพลง เพลงพนื้ บาน อนุรักษ สบื สาน ชาวตะวนั ตก เซง็ แซ ๒. ต๑๒๓อ))) บถนนอคยากัักำนาเเถรรงกั าียียไเมรนนรียจมคนาิดวี กมิธวเกีาโีรอเาอื่ พกรงลอาทสงนี่อพไุราดกัื้นนไษบปดแขาช้ึนนลังมนอะมกฟยี้ปี าูกนรรับะฟแดโสเูยลุพดชยลงนพเงพตนิพอลิจนื้ ชงขบพอีวางิต้นื นผปบูสอรา ยอะนนจาไงำทไวรยันบขนา องกั งเนรยีกั นเรจียะนไปหหรือรไือมไม เพราะเหตุใด ๓. แบง กลมุ ใหแตล ะกลุม ฝก รอ งเพลงลำตดั ทอ่ี ยใู นบทอาน และผลดั กันออกมาแสดง ใหเพอ่ื นชม ÀÒÉÒä·Â ô ๑๒๓
จดจำการใชภ าษา เพลงพ้ืนบาน à¾Å§¾¹é× ºŒÒ¹¡Ñºà¾Å§·àÕè ÃÒÌͧËÃ×Íä´ÂŒ ¹Ô Í‹ٷ¡Ø Çѹ¹éÕ ÁÅÕ Ñ¡É³ÐàËÁÍ× ¹ËÃ×ÍᵡµÒ‹ §¡Ñ¹Í‹ҧäà ã¤ÃÃÙŒºÒŒ §¤ÃºÑ เพลงพื้นบา น เปนเพลงซ่ึงเกิดจากกลมุ คนในทองถน่ิ ตา งๆ ท่คี ิดรูปแบบ การรอง การเลนขึ้นเปนบทเพลงที่มีทวงทำนองภาษาเรียบงายไมซับซอน เพื่อใหเกิดความสนุกสนานรื่นเริง ใชเลนกันในโอกาสตางๆ เชน สงกรานต ลอยกระทง หรือโอกาสท่ีไดม ารว มกันทำงาน เชน เกี่ยวขา ว นวดขาว เปน ตน เพลงพื้นบา นแบง ตามลกั ษณะของผเู ลนได ๒ ประเภทใหญๆ ดังนี้ เฉฉบลับย ๑. เพลงเดก็ เพลงรอ งประกอบการละเลน เพลงพืน้ บา น เพลงหยอกลอ ขู หรอื ปลอบใจ ๒. เพลงผูใหญ เพลงกลอ มเดก็ เพลงรองเลน เพลงปฏิพากย เปนเพลงที่รองโตกัน เพลงประกอบพธิ กี ารตา งๆ ซ่ึงตองใชปฏิภาณไหวพริบระหวาง เชน เพลงประกอบการทำขวัญนาค ผรู อ ง เชน เพลงฉอย เพลงเรือ เพลง เพลงประกอบการแหน างแมว อีแซว เพลงลำตดั ฯลฯ ฯลฯ ๑๒๔ ÀÒÉÒä·Â ô
๑. เพลงเด็ก หมายถึง เพลงที่เด็กรองเลนกันเองหรือเพลงท่ีผูใหญรอง ใหเด็กฟง เพ่ือจุดประสงคอยางใดอยางหนึ่ง เชน ประกอบการละเลน หยอก ลอกนั หรอื รองเพอ่ื ฝกฝนทักษะการออกเสียง การพดู โดยเพลงเด็กจะมีเน้ือหา สัมพนั ธก บั วฒั นธรรมของแตล ะทองถ่นิ ในดา นความเชือ่ ประเพณี และพิธกี รรม ตัวอยาง เพลงเดก็ ทง้ั ๔ ชนิด เพลงหยอกลอ ขู หรือปลอบใจ “เพลงหยอกลอ” เพลงรอ งประกอบการละเลน “แมงมุม” ผมเปย มาเลยี ใบตอง พระตีกลอง ตะลุมตุมมง แมงมมุ ขยมุ หลังคา แมวกินปลา “เพลงขู หรือปลอบใจ” หมากัดกระพงุ กน แตชาแต เขาแหย ายมา พอถงึ ศาลา เฉฉบลับย (ใชร องประกอบการละเลน แมงมุม) เขาก็วางยายลง เพลงกลอมเด็ก เพลงรอ งเลน “เจาเน้อื ออ น” “เพลงโยกเยก” เจา เน้อื ออ นเอย โยกเยกเอย ออนแมจ ะกินนม น้ำทว มเมฆ แมจะอมุ เจาออกชม กระตา ยลอยคอ กินนมแลวนอนเปลเอย หมาหางงอลอยคอโยกเยก ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠·Õè õ ฝก รองเพลงเด็กทั้ง ๔ ชนิด ตามตวั อยางทก่ี ำหนด และผลัดกันออกมารอ งใหเพ่อื นฟง ÀÒÉÒä·Â ô ๑๒๕
๒. เพลงผูใหญ หมายถึง เพลงที่ผูใหญรองเน่ืองในโอกาสตางๆ เชน รองประกอบการเลน รองประกอบพิธีการ โดยเน้ือหาของเพลงจะสัมพันธกับ วฒั นธรรมของแตล ะทองถ่นิ ในดา นความเช่ือ ประเพณี และพธิ ีกรรม ตัวอยางเพลงผูใหญ เพลงเตนกำรำเคยี ว “เพลงมา” ชาย มาเถิดเอย เอยมาแมมา มาหรือมาแมมา มาเตนกำย่ำหญา ท่ีใน นาน้เี อย (ลกู ค)ู เออเอย วงเอย มาเตน กำยำ่ หญา ที่ในนาน้เี อย หญิง มาเถิดเอย พ่ีเรียกนองก็อยาเนิ่น พ่ีเชิญนองก็อยาชา จวนเวไลได เวลา ใหล กุ ขนึ้ มาวงเอย เฉฉบลับย (ลูกค)ู เออ เอยวงเอย จวนเวไลไดเวลา ใหลุกขึ้นมาวงเอย ชาย มาเถิดเอย เอย มาแมม า ถวนจบกระไรครบสาม ขอเชิญแมง ามลุก ขึ้นมา พที่ อดสมอรอทา ใหล กุ ขน้ึ มาวงเอย หญิง มาแลวเอย เอยมาพอ มา มาหรือมาพอ มา พอ ผมดกนกกระทา นอ งก็มาแลวเอย (ลูกค)ู เออเอยวงเอย พอผมดกนกกระทา ตัวนอ งก็มาแลว เอย ผูร อ ง นายเจริญ - นางทองคำ ทองขาว เกร็ดความรู เตนกำรำเคียว เปนการแสดงพ้ืนเมืองของชาวบานในภาคกลาง แถบจังหวัดนครสวรรค ซงึ่ สวนมากมีอาชีพทำนา และดวยนิสัยรกั สนกุ จงึ ไดเกิดการเตน กำรำเคยี วข้ึน โดยในเน้อื เพลงจะสะทอ น ใหเห็นสภาพความเปนอยูของชาวบาน ลักษณะการรำ จะมีทั้งเตนและรำควบคูกันไป ในมือของผูรำ ขางหนงึ่ จะถือเคียว อีกขางหนง่ึ ถือขา วที่เก่ยี วแลว จงึ เรียกการแสดงน้วี า “เตนกำรำเคยี ว” โดยจะเลน กัน ในฤดูเกย่ี วขา ว ๑๒๖ ÀÒÉÒä·Â ô
คณุ คา ของเพลงพื้นบาน เพลงพ้นื บา นมคี ณุ คา หลายประการ ไดแก ใหค วามสนุกสนาน กอใหเกิด ความรักและสามัคคีกัน สะทอนวัฒนธรรมประเพณี นอกจากน้ีการฝกรองและ เรยี นรูเพลงพนื้ บาน ยังเปนการชว ยใหนกั เรียนมีคณุ สมบตั ิตา งๆ ดังนี้ ๑. มสี ตปิ ญ ญาเฉลียวฉลาด มีไหวพรบิ ปฏภิ าณดีในการแกปญหา ๒. รูจกั การปฏบิ ัติตนท่เี หมาะสมกบั สว นรวม ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ·Õè ö ๑. ฝกรองเพลงผูใหญ เพลงเตน กำรำเคียว “เพลงมา” ตามตวั อยางท่ีกำหนด ๒. สบื คน ขอ มูลเรอื่ งเพลงพ้ืนบานเกี่ยวกบั เพลงผูใหญเ พมิ่ เตมิ แลว บนั ทกึ ขอ มลู (ตัวอยา ง)................................................................................................................................................................................................................................................ เฉฉบลับย เพลงเรอื................................................................................................................................................................................................................................................ เปนเพลงพื้นบานของชาวภาคกลางท่ีอยูตามริมน้ำ เชน สุพรรณบุรี................................................................................................................................................................................................................................................ อางทอง ฯลฯ นยิ มเลน กันในหนา น้ำ ราวเดอื น ๑๑-๑๒ (ตลุ าคม-พฤศจิกายน)................................................................................................................................................................................................................................................ อปุ กรณใ นการเลน เพลงเรือ คอื เรอื ของพอ เพลงลำหนึ่ง และเรอื ของแมเพลง................................................................................................................................................................................................................................................ ลำหน่งึ กรบั ธรมดา หรือกรบั พวง และฉิง่ ถาเลนกลางคืนจะตองมีตะเกียงไว................................................................................................................................................................................................................................................ กลางลำเรอื................................................................................................................................................................................................................................................ เม่ือเรือของท้ังสองฝายมาพบกัน พอเพลงก็จะพายเรือเขาไปเทียบเกาะ................................................................................................................................................................................................................................................ เรอื แมเ พลง เรม่ิ ดวยเพลงปลอบหรือเพลงเกริ่น บางคณะจะเริ่มดว ยบทไหวค รู................................................................................................................................................................................................................................................ กอน แมเ พลงก็จะรองประโตตอบ เรียกวา บทประ แลวตอดว ยชดุ ลักหาพาหนี................................................................................................................................................................................................................................................ หรือนัดหมายสูขอ ถาเปนมืออาชีพก็จะตอดวยเพลงชุดชิงชู และเพลง................................................................................................................................................................................................................................................ ตหี มากผวั เมื่อจะเลกิ เพลง กจ็ ะมีเพลงจาก แสดงความอาวรณ................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................ แหลงท่ีมาของขอ มลู www.krongkrang.org......................................................................................................................................................................... http://www.aksorn.com/lib/p/tha_05 (เรอ่ื ง เพลงพนื้ บานไทย) ÀÒÉÒä·Â ô ๑๒๗
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒäԴ ๑. เขยี นจำแนกสวนประกอบของประโยคท่ีกำหนดลงในตาราง มทฐ4./.ต1ัวช(4้วี )ัด ประโยค การจำแนกสว นประกอบ ๑) นกั เรยี นชนั้ ป.๔/๑ บทประธาน บทขยายประธาน....น....ัก....เ..ร...ยี....น.................... .ช...น้ั........ป......๔..../...๑........ อานหนงั สอื การตูน อยา งสนกุ สนาน บทกรยิ า บทขยายกริยาอา น.................................................. .อ....ย...า ...ง...ส....น....ุก....ส....น....า...น... ๒) กวินทรต ีระนาดเอก บทกรรม บทขยายกรรม............ห....น....ัง...ส.....ือ..................... .ก....า..ร....ต ....ูน......................... ๓) เตาเดินชา ๆ บทประธาน บทขยายประธาน....ก....ว...นิ ....ท....ร.... .................. -................................ เฉฉบลับย ๔) ตำรวจจบั โจร บทกรยิ า บทขยายกรยิ าตี.................................................. -........................................ ปลนรา นทอง บทกรรม บทขยายกรรม............ร...ะ...น....า...ด....เ..อ...ก............... -........................................ ๕) คุณพอหลบั สนทิ บทประธาน บทขยายประธานเตา......................................... -................................ บทกรยิ า บทขยายกริยาเดิน.................................................. ชา ๆ........................................ บทกรรม บทขยายกรรม-................................................. -........................................ บทประธาน บทขยายประธานตำรวจ......................................... -................................ บทกริยา บทขยายกริยาจับ.................................................. -........................................ บทกรรม บทขยายกรรมโจร................................................. .ป...ล....น.....ร...า...น.....ท....อ...ง......... บทประธาน บทขยายประธาน....ค....ุณ.....พ....อ........................ -................................ บทกรยิ า บทขยายกริยาหลบั.................................................. สนทิ........................................ บทกรรม บทขยายกรรม-................................................. -........................................ ๒. แตงประโยคจากคำที่กำหนดลงในสมุด พรอมท้งั เขยี นวเิ คราะหวา เปน ประโยคกี่สว น มทฐ4./.ต1ัวช(4้วี )ัด ตามตัวอยาง ข้นึ อยูกบั ดลุ ยพนิ จิ ของผูสอน คำทีก่ ำหนด ยาแกไอ ราคา แตก แปรงสฟี น ตก แมว อว น อมุ คนสวย เกง ตัวอยาง แมว แมวกินปลา - เปน ประโยค ๓ สว น เพราะมีทัง้▲ บทประธาน บทกริยา และบทกรรม▲ แมว เปน บทประธาน กิน เปน บทกริยา ปลา เปน บทกรรม ๑๒๘ ÀÒÉÒä·Â ô
๓. สบื คนความหมายของสำนวนที่กำหนด แลวแตง ประโยคจากสำนวนลงในสมุด (ดเู ฉลยหนา พเิ ศษทายเลม) ตตี นกอ นไข แมส ายบัวแตง ตัวคา ง กอรา งสรางตวั วัวหายลอ มคอก มทฐ4./.ต1วั ช(6้วี )ัด น้ำขึ้นใหรีบตกั ปดทองหลงั พระ เอานำ้ ลูบทอง เจาไมม ีศาล หามรุงหามคำ่ หมาเหา ใบตองแหง ตวั อยา ง เอานำ้ ลูบทอ ง หมายถงึ อดทนในยามยากโดยกนิ น้ำแทนขา ว▲▲ ครอบครัวเขายากจน ยามไมมีเงินก็ตอ งเอานำ้ ลบู ทอ งไปวนั ๆ ๔. เลือกคำหรอื สำนวนทก่ี ำหนด เตมิ ลงในชอ งวางใหถ กู ตอ ง มฐ./ตัวชี้วัด ๑) นิดเปนคน แข็งแกรง................................... ไมก ลวั ความลำบากใดๆ แข็งแกรง แข็งกลา ท4.1 (6) ๒) สะพานนี้ ไปมากทรุดโทรม.......................................... ทรุดโทรม เสอื่ มโทรม เฉฉบลับย ๓) คุณปา ทะนุถนอมนองเหมือนกับ ไขในหนิ.......................................... กาฟกไข ไขในหนิ ๔) เร่ืองนเี้ ปน เร่อื งรา ยแรงชนดิ คอขาดบาดตาย....................................................................... เลยทีเดียว คอขาดบาดตาย ตดั เปนตดั ตาย ๕) เราควรวางตวั ใหด ี ไมให เส่อื มเสีย.......................................... ไปถึงวงศต ระกลู เสอื่ มโทรม เส่อื มเสีย ¡Ô¨¡ÃÃÁºÙóҡÒÃÊÃÒŒ §ÊÃä คิดแลวเขียนสำนวนตางๆ ๓ สำนวน แลวแตงเร่ืองส้ันๆ ๑ เรื่อง โดยใชสำนวนที่คิด ประกอบ พรอ มทง้ั วาดรปู ประกอบเรือ่ งใหส วยงาม ÀÒÉÒä·Â ô ๑๒๙
แบบทดสอบท่ี ๖ กา ✗ คำตอบทถี่ ูกท่สี ุด ขอ ๑-๒ ขอ ใดเปนประโยค ๒ สว น ๕. ประโยคในขอใดตา งจากพวก ✗ก. พ่วี ่งิ แขง ๑. ก. นอ งด่มื นำ้ ข. ครถู อื กระเปา ข. ปาพายเรอื ค. แมวกนิ ปลา ค. ติก๊ เหลาดนิ สอ ง. นักเรียนเขยี นหนงั สอื ✗ง. น้ำไหลแรง ๖. สำนวนใดมคี วามหมายคลา ยกนั ๒. ✗ก. มาวิ่งเร็วมาก ข. เด็กเลน บอล ก. คอเปนเอน็ - คอทองแดง ข. นกสองหวั - จบั ปลาสองมอื เฉฉบลับย ค. ววั ลายกนิ หญา ง. แจวเดินไปตลาด ✗ค. คางคกข้ึนวอ - กิ้งกา ไดท อง ง. นำ้ ตาเปน เผาเตา - น้ำตา ขอ ๓-๔ ขอใดเปนประโยค ๓ สวน ตกใน ๓. ก. ฝนตกหนกั มาก ๗. สำนวนใดสอนเรอ่ื งการปรบั ตัว ✗ข. ชา งกินออย ก. เขากนั เปน ปเ ปนขลุย ค. นกบนิ เร็ว ข. เขา เถอ่ื นอยาลมื พรา ง. มดกัดเจบ็ ๔. ก. ปจู องมองอยา งตงั้ ใจ ค. เขาตามตรอก ออกตามประตู ข. เปด วา ยน้ำในคลอง ✗ง. เขาเมอื งตาหลวิ่ ตองหลิว่ ตาตาม ✗ค. ปลาใหญกินปลาเลก็ ง. นองเลน คนเดียว ๑๓๐ ÀÒÉÒä·Â ô
๘. เร่ืองมนั ผา นมานานแลว จะ ............................ อีกทำไม ควรเติมสำนวนใด เฉฉบลับย ก. งมเขม็ ในมหาสมุทร ข. ตบหวั แลวลูบหลัง ✗ค. ฟนฝอยหาตะเขบ็ ง. สีซอใหควายฟง ๙. เพลงพน้ื บานในขอ ใดไมเขา พวก ก. เพลงฉอย ข. เพลงลำตดั ✗ค. เพลงทำขวัญนาค ง. เพลงเตน กำรำเคยี ว ๑๐. “นางแมวเอย ขอฟา ขอฝน ขอน้ำมนตรดหัวนางแมว..” ควรเปน เพลงพืน้ บา นตามขอใด ก. เพลงเด็ก - เพลงรอ งเลน ข. เพลงเด็ก - เพลงกลอ มเดก็ ค. เพลงผูใหญ - เพลงปฏพิ ากย ✗ง. เพลงผูใหญ - เพลงประกอบพธิ กี ารตางๆ Ẻ·´ÊͺÂÒ¡äËÁ¤Ðà´ç¡æ §‹ÒÂàËÁÍ× ¹»Í¡¡ÅÇŒ  ࢌһҡàÅÂ¤ÃºÑ ÀÒÉÒä·Â ô ๑๓๑
๒ตาราง ẺºÑ¹·Ö¡¼Å¡ÒÃàÃÕ¹»ÃШÓ˹‹Ç รายการวัดประเมนิ ผลตามเปา หมายการเรียนรู ประจำหนวยท่ี ๖ คำช้แี จง : ๑. ครูกำหนดคะแนนเตม็ ของกจิ กรรมที่ตองการวดั ผลเพ่อื เก็บสะสม ๒. ครนู ำคะแนนจากการวดั ผลดา นความรู (K) / ทกั ษะกระบวนการ (P) / คณุ ลกั ษณะทพี่ งึ ประสงค (A) ของนกั เรยี น แตล ะคนกรอกลงในตาราง และสรปุ ผลการประเมิน ๓. ชน้ิ งานทมี่ เี ครอ่ื งหมาย * กำกบั ใหใ ชป ระกอบการประเมนิ การอา น คดิ วเิ คราะห และเขยี นสอื่ ความ รายการประเมนิ คะแนนรวมดาน รายการเครอื่ งมอื วดั และประเมนิ ผลการเรียนรูของนกั เรียน ดา นความรู (K) ดา นทกั ษะ / กระบวนการ (P) ดา นคุณลกั ษณะที่พงึ ประสงค (A) K/P/A ตวั ชว้ี ดั ชน้ั ป.๔ หลกั ฐาน / ชน้ิ งาน เตม็ ได หลกั ฐาน / ชน้ิ งาน เต็ม ได หลกั ฐาน / ชน้ิ งาน เตม็ ได เตม็ ได ประเมินผลสัมฤทธิ์ดาน K / P / A มฐ.ท ๑.๑(๑) - การอา นวรรณกรรม - แบบประเมนิ ทกั ษะ - แบบประเมนิ คณุ ลกั ษณะ อา นออกเสียง เรอื่ ง สบื สานตำนาน การอา นออกเสียง ทีพ่ ึงประสงค บทรอ ยแกว และ เพลงพ้นื บานไทย บทรอยกรองไดถ ูกตอ ง แลว ตอบคำถาม - แบบประเมนิ ทกั ษะ - แบบประเมินคณุ ลกั ษณะ มฐ.ท ๑.๑ (๒) การเขียน ท่ีพงึ ประสงค อธบิ ายความหมาย - ก. พฒั นาการคดิ ขอ ๑* ของคำ ประโยค และ การจำแนกสว นประกอบ - แบบประเมนิ ทักษะ - แบบประเมินคุณลักษณะ สำนวนจากเร่อื งทอ่ี า น ของประโยค การเขยี น ทพี่ ึงประสงค มฐ.ท ๑.๑(๓) อานเร่อื งส้ันๆ ตาม - ก. พฒั นาการคิด ขอ ๒ - แบบประเมินทักษะ - แบบประเมินคณุ ลกั ษณะ เวลาทกี่ ำหนดและ การแตงประโยค การเขยี น ที่พงึ ประสงค ตอบคำถามจากเรือ่ ง ทอ่ี าน - ก. พัฒนาการคดิ ขอ ๓ - แบบประเมินทักษะ - แบบประเมนิ คุณลกั ษณะ มฐ.ท ๔.๑ (๔) การแตงประโยคจาก การเขยี น ที่พึงประสงค แตงประโยคไดถูกตอ ง สำนวน ตามหลกั ภาษา - แบบประเมนิ ทักษะ - แบบประเมนิ คณุ ลักษณะ - ก. พฒั นาการคิด* ขอ ๔ การอา นออกเสียง ที่พึงประสงค เฉลยฉบับ การเตมิ สำนวนลงใน มฐ.ท ๔.๑ (๖) ชองวาง บอกความหมายของ สำนวน - การรอ งเพลงลำตัด ในวรรณกรรม เร่ือง มฐ.ท ๕.๑(๓) สบื สานตำนาน รอ งเพลงพน้ื บา น เพลงพ้นื บา นไทย สว นที่ ๑ คะแนนจากการประเมนิ ดานผลการเรยี นตามตวั ช้ีวดั สวนที่ ๒ คะแนนจากการประเมนิ ตนเองของนกั เรียน ผลงานกิจกรรมบูรณาการฯ ทน่ี กั เรียนปฏิบตั ิ ชอ่ื งาน การแตงนทิ านจากสำนวนตา งๆ สวนที่ ๓ คะแนนจากการทดสอบสัมฤทธผิ ลประจำหนว ย การทำแบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธิ์ประจำหนว ยที่ ๖-๑๐ สรุปผลการประเมนิ พัฒนาการเรียนรูประจำหนว ย ขอเสนอแนะ ………………………………………………………….. ผา น ไมผา น ………………………………………………………………………………. ระดบั คุณภาพ ๔ ดีมาก ๓ ดี ๒ พอใช ๑ ควรปรบั ปรุง ➠ ซอมเสรมิ แลว ➠ ผานเกณฑป ระเมิน ลงชื่อ ………………………………………………………. ผปู ระเมนิ …………….. / …………….. / ……………. ☞ หมายเหตุ ครูสามารถใชแบบบันทึกนี้เพื่อบันทึกผลการเรียนแตละหนวยของนักเรียนเปนรายบุคคล หรือบันทึกลงในแบบบันทึกอื่น ที่ครหู รือสถานศึกษาจัดทำขึ้นก็ได ๑๓๒ ÀÒÉÒä·Â ô
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304