panwadwad

94 ส่อื การเรียนรูรปู ภาพผหู ญงิ วัยรุนวัยสดใสแบบน้ี จะเปน เชน ไร หากกลายเปนคนขย้ี า

95 ใบความรทู ี่ 1 “บุหรี่กับผูหญิง”จุดประสงคก ารเรยี นรู วเิ คราะหผลกระทบในการสบู บหุ รีข่ องผหู ญิงได (ความร)ู บุหรก่ี บั ผหู ญิง• วยั รุนสูบบุหร่ี เพือ่ นดีๆ หมางเมนิ นอกจากการสูบบุหร่ีของผูหญิงที่อยูในวัยรุนจะมีผลกระทบตอสุขภาพและบุคลิกภาพ ทําใหขาดความสดช่ืนแจมใส ดูแกกวาวัยแลว ยังเปนท่ีรังเกียจของเพ่ือน ๆ และเพศตรงขามอีกดวย เพราะวัฒนธรรมไทยไมยอมรับใหผูหญิงสูบบุหร่ี เนื่องจากการสูบบุหรี่ เปนกิริยาอาการท่ีไมสมควรทําใหเปนท่ีติฉินนินทาของชาวบาน และเกิดภาพลักษณท่ีไมดี ทําใหสังคมมองในแงรายวาอาจมีพฤตกิ รรมท่ีไมเ หมาะสมอน่ื ๆ และทาํ ใหบ คุ คลทีร่ ัก เชน บดิ ามารดารสู กึ เสียใจและอับอายขายหนา• ผูหญงิ สบู บุหรม่ี แี ตโรครมุ เรา ผูหญิงสูบบุหร่ี อวัยวะท้ังภายนอกและภายในจะแกกอนวัยกวาคนที่ไมสูบบุหรี่เฉลยี่ เปน เวลา 10 ป ผหู ญงิ ทสี่ ูบบหุ รีม่ ีความเส่ียงท่จี ะเปน มะเรง็ ปอดมากกวาผทู ไ่ี มส ูบบุหร่ี 10 เทา ผูหญิงท่ีสูบบุหร่ีจะมีโอกาสเปนโรคหัวใจและหลอดเลือดมากข้ึน โดยพบวาผูหญิงท่ีสูบบุหร่ีจะเกิดอาการหัวใจลมเหลวมากกวาผูหญิงที่ไมสูบบุหร่ี 2-6 เทา และมีอัตราเสี่ยงตอการเกดิ อาการหวั ใจวายเฉียบพลันเพิ่มขนึ้ 20 เทา และความเส่ยี งนจี้ ะทวีตามจํานวนบุหรี่ท่ีสูบตอวัน ผูหญิงที่สูบบุหร่ีจะมีอัตราเสี่ยงตอการเกิดมะเร็งปากมดลูกสูงกวาผูหญิงทั่วไปถึง 4 เทา เพราะการสูบบุหร่ีทําใหภมู ิตานทานของรางกายลดลงมผี ลใหเกิดการตดิ เชือ้ ไดงาย ซงึ่ ทําใหม โี อกาสเปน มะเร็งได ผูหญิงสูบบุหรี่มีโอกาสเปนมะเร็งเตานมมากกวาผูท่ีไมสูบบุหรี่หรือผูที่เลิกสูบบุหรี่แลวถึงรอยละ 25 เพราะการสูบบุหรที่ าํ ใหร ะดับฮอรโมนเอสโตรเจน ซึ่งมีหนาท่ีในการปองกันการเกิดมะเร็งเตานม

96ลดลง และผูหญิงที่สูบบุหรี่จะมีโอกาสเส่ียงเปนโรคกล้ันปสสาวะไมอยูเพิ่มข้ึนมากกวาผูหญิงทั่วไปเปน2 เทา เพราะนิโคตนิ ไปทาํ ลายกลา มเนื้อที่ควบคุมการทํางานของกระเพาะปส สาวะ• ผูหญงิ ตั้งครรภกับการสบู บุหร่ี ผูหญิงสูบบุหร่ีจะมีโอกาสต้ังครรภชากวาผูไมสูบถึง 3 เทา และผูหญิงท่ีสูบบุหร่ีหรือไดรับควันบุหรี่ในระหวางต้ังครรภมีโอกาสเส่ียงตอการแทงสูงถึงรอยละ 100 ท้ังนี้เพราะการสูบบุหร่ีมีผลทําใหเกิดความผิดปกติดานการเจริญพันธุของผูหญิงอยางมากผูหญิงท่ีสูบบุหรี่เปนประจําจะมีรอบเดือนมาไมปกติมากกวาผูท่ีไมสูบบุหรี่ มีโอกาสต้ังครรภไดยากกวาผูหญิงทัว่ ไปถงึ 3 เทา และเมือ่ มีอายุสูงขึน้ ทําใหกระดกู เชงิ กรานหักงา ยเมอ่ื หกลม นอกจากน้ีจะมีโอกาสเปนโรคแทรกซอนระหวางตั้งครรภและคลอดบุตรได ไดแก อาการครรภเปน พษิ ความดันโลหติ สงู เลอื ดออกมาก คลอดลาํ บาก มแี นวโนมที่จะคลอดกอนกําหนดมากกวารอยละ50 ทาํ ใหท ารกมีโอกาสตายตง้ั แตอยใู นครรภเ พม่ิ ขึ้น 1.6 เทา ผลติ นํา้ นมไดน อยกวาปกติ และสารนิโคตินในเลือดสามารถถายทอดไปสูทารกโดยผานทางน้ํานมได หัวใจจะเตนเร็วพรอมกับระดับวิตามินซีในรา งกายจะลดลง กาซคารบอนมอนอกไซดในเลือดจะสูงข้นึ และถามแี นวโนม ทีจ่ ะเปนโรคหัวใจอยูแลวก็อาจทําใหเ กดิ อาการของโรคกําเรบิ ขน้ึ ได • แมส บู บุหรมี่ ผี ลกระทบตอ ลูกนอ ย การสูบบุหร่ีของแมระหวางตั้งครรภเปนสาเหตุสําคัญทําใหทารกท่ีคลอดออกมาเปนเด็กพิการทางปญญาหรือปญญาออน ทารกมีน้ําหนักแรกคลอดต่ํากวาทารกปกตปิ ระมาณ 170-200 กรมั ความยาวรอบศรี ษะและชวงไหลอ าจส้ันกวาทารกปกติ จากการศึกษาของศูนยควบคุมและปองกันโรครวมกับมหาวิทยาลัยเอ็มโมรี พบวา การสูบบุหรี่ระหวา งตัง้ ครรภ ทาํ ใหเ สีย่ งท่ีจะมีบตุ รปญญาออนสงู ข้ึนรอยละ 50 ความเส่ยี งน้ีจะทวขี ้ึนจนถึงรอ ยละ 85ในกรณีทีส่ ูบบุหรวี่ นั ละ 1 ซองหรอื มากกวา นน้ั ที่เปนเชน นเ้ี พราะนโิ คตินจากการสบู บุหรีท่ ําใหเ สน เลือดบริเวณรกหดตัวและกาซคารบอนมอนอกไซดทําใหเสนเลือดท่ีไปเลี้ยงทารกมีออกซิเจนนอยลง ผลก็คือทารกในครรภจะไดรับทั้งเลือดและออกซิเจนนอยกวาปกติทําใหทารกตัวเล็กกวาปกติ และจะมีทารกจํานวนหน่ึงมีโครงสรางของสมองไมสมบูรณ ซ่ึงจะมีผลตอระบบความคิดที่บกพรอง ออนแอ มีโอกาสเปนโรคเรื้อรังสูงขึ้น จากการติดตามเด็กท่ีเกิดจากแมซึ่งขณะตั้งครรภสูบบุหร่ีมากกวา 10 มวนตอวันพบวา เม่ือเด็กอายุได 7-11 ป จะเต้ียกวาเด็กที่เกิดจากแมที่ไมสูบบุหร่ี ความสามารถในการอานหรือคิดคํานวณชากวาปกติ 3-5 เดือน และเด็กกลุมน้ีจะมีระดับไอคิวลดลง 4 จุด ซ่ึงแมวาจะดูเปนเรื่องเล็กนอยแตร ะดบั ไอคิวทลี่ ดลงน้เี ทยี บเทา ไดก ับเดก็ ท่ไี ดร บั ผลกระทบในระดบั กลางจากพษิ ของสารตะก่ัวอนั มีผลตอระดบั ไอควิ หรือพฒั นาการทางสมองของเด็ก ซงึ่ จะสงผลกระทบตอ เดก็ ในระยะยาวอยางแนนอน

97 ใบงานที่ 1“บหุ รี.่ ..ควันราย ทําลายผหู ญงิ ”จดุ ประสงคก ารเรยี นรู 1. วเิ คราะหผลกระทบในการสูบบหุ รีข่ องผูห ญงิ ได (ความรู) 2. เขยี นคาํ ขวญั รณรงคป องกนั และแกป ญหาการสูบบุหรขี่ องผหู ญงิ ได (ทกั ษะกระบวนการ)คําชแี้ จง 1. แบงนักเรียนเปนกลุมๆ ละ 5 คน เพื่อศึกษาใบความรูท่ี 1 เร่ือง “บุหร่ีกับผูหญิง” พรอมท้ัง ศึกษาคน ควา ขอ มูลเพม่ิ เตมิ จากสือ่ และแหลงการเรียนรอู ืน่ ๆ เพอ่ื นํามาวิเคราะหภ ายในกลมุ 2. นกั เรียนแตละกลมุ รวมกนั วเิ คราะหวจิ ารณแ ละสรุปใหค รอบคลมุ ในประเด็นตอ ไปน้ี โดย เขียนเปน แผนภาพความคดิ (Mind Mapping) - วัยรนุ หญิงสบู บุหรี่ เพอื่ นดๆี หมางเมนิ - ผหู ญิงทสี่ ูบบุหรี่มแี ตโ รครมุ เรา - ผูห ญงิ ตง้ั ครรภกบั การสูบบหุ ร่ี - แมสูบบหุ ร่ีมีผลกระทบตอ ลกู นอย 3. เขียนคาํ ขวัญรณรงคปอ งกันและแกปญ หาการสบู บุหรี่ของผูห ญงิ คําขวญั : ………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………..กลมุ ที่ ....................... ชอ่ื กลุม ............................................................................. ชัน้ ...............................

98 เฉลยใบงานที่ 1 “บหุ ร่.ี .. ควันราย ทาํ ลายผหู ญงิ ”จุดประสงคการเรยี นรู 1. วเิ คราะหผลกระทบในการสบู บุหรี่ของผหู ญงิ ได (ความร)ู 2. เขยี นคําขวัญรณรงคป องกันและแกปญ หาการสบู บุหร่ขี องผหู ญงิ ได (ทกั ษะกระบวนการ)คําชี้แจง 1. แบงนักเรียนเปนกลุมๆ ละ 5 คน เพ่ือศึกษาใบความรูที่ 1 เร่ือง “บุหรี่กับผูหญิง” พรอมท้ังศึกษาคนควาขอ มลู เพ่ิมเติมจากส่ือและแหลง การเรียนรูอ่นื ๆ เพ่ือนาํ มาวเิ คราะหภ ายในกลุม 2. นกั เรียนแตล ะกลมุ รว มกนั วเิ คราะหว จิ ารณและสรุปใหค รอบคลุมในประเดน็ ตอ ไปนี้โดย เขียนเปนแผนภาพความคดิ (Mind Mapping) - วยั รุน หญงิ สูบบุหร่ี เพ่ือน ดี ๆ หมางเมนิ - ผูหญิงทส่ี บู บหุ รีม่ ีแตโรครุมเรา - ผหู ญงิ ตั้งครรภกบั การสูบบุหรี่ - แมสูบบหุ ร่ีมผี ลกระทบตอ ลกู นอ ย 3. เขียนคําขวัญรณรงคป องกันและแกป ญหาการสบู บหุ รีข่ องผูห ญิง- ขาดความสดช่ืน แจมใส ดูแกกวาวัย แนวคาํ ตอบ - เปนโรคหัวใจ- เปน ทรี่ ังเกยี จของเพ่อื น ๆ และเพศตรงขาม - แกกอนวัย 10 ป- เปน ที่ติฉนิ นินทา ผหู ญงิ ที่สูบบหุ ร่ี - เปนมะเร็งเตานม- เปน ภาพลักษณทไี่ มดี มีแตโรครมุ เรา - เปน มะเรง็ ปอดมากกวา ผูไ มสูบ 10 เทา- ทาํ ใหบ ุคคลท่ีเรารัก เชน พอแมเสียใจและ - เปนมะเรง็ ปากมดลกู มากกวา ผูไมส บู 4 เทาอบั อายวยั รุน หญิงสบู บุหรี่ บุหร.่ี ..ควนั รา ย ผูห ญิงต้ังครรภเพือ่ นดี ๆ หมางเมนิ ทาํ ลายผูหญิง กับการสูบบุหรี่- ตายในครรภ แมสูบบหุ รมี่ ี - แทง ลูก- นํ้าหนกั นอย ผลกระทบตอลูกนอ ย - โรคแทรกซอ น- เปนโรคเรื้อรงั - เปนโรคกระดูกผุ- คลอดกอนกําหนด - ต้ังครรภย ากกวาผไู มสูบ 3 เทา- พัฒนาการชา สมองพกิ าร คาํ ขวญั “บหุ รี่พิษราย ทําลายความสวย จนหรือรวย ก็ตอ งมวยมรณา”

99 กลุม สาระการเรยี นรสู ขุ ศึกษาและพลศึกษา โรงเรียน........................................... รายวิชาโรงเรยี นปลอดบหุ รี่ (สาระการเรียนรเู พิม่ เตมิ ) ชว งช้ันที่ 3 (ม.1-ม.3) หนว ยการเรียนรทู ่ี 2 เรื่อง “บุหร่ีมผี ลกระทบ เปนจุดจบของชีวติ ” แผนการจัดการเรยี นรทู ่ี 7 เร่ือง “บานปลอดบุหร่ี ทกุ ชีวีมคี วามสุข” เวลา 1 ช่วั โมง1. มาตรฐานการเรียนรู มาตรฐานหลัก พ 4.1 เห็นคุณคาและมีทักษะในการสรางเสริมสุขภาพ การดํารงสุขภาพ การปองกันโรค และการสรา งเสริมสมรรถภาพเพ่อื สุขภาพ มาตรฐานชว งช้นั ขอ 1และ 32. ผลการเรยี นรทู ค่ี าดหวงั รู เขาใจ ตระหนักถึงพิษภัยของบุหรี่ ท่ีมีผลกระทบตอครอบครัว และมีแนวทางปองกันผลกระทบของบหุ รี่ทจี่ ะเกดิ กับครอบครัวได3. จุดประสงคการเรียนรู 3.1 วเิ คราะหผ ลกระทบของการสบู บหุ รีท่ ม่ี ีตอครอบครัวได (ความร)ู 3.2 ศึกษาวิเคราะหแ ละกําหนดแนวทางการพัฒนาบานใหปลอดจากบหุ รไ่ี ด (ทักษะกระบวนการ) 3.3 อธบิ ายผลดีของการท่ีบา นปลอดบหุ ร่ไี ด (เจตคต)ิ4. สาระการเรียนรู 4.1 ผลกระทบของการสบู บหุ รที่ มี่ ตี อครอบครัว 4.2 แนวทางการพัฒนาบา นใหปลอดจากบหุ รี่ 4.3 ผลดขี องการท่ีบานปลอดบุหร่ี5. สาระสําคัญ ครอบครัวเปนสถาบันแรกของสังคมท่ีมีสวนรวมสําคัญตอการสรางและพัฒนากําลังคนใหมีคุณภาพไปสูการพัฒนาสังคม และประเทศชาติ หากมีผูสูบบุหรี่ในครอบครัวก็จะสงผลกระทบตอคุณภาพชีวิตของคนในครอบครัว และเปนตัวอยางไมดีตอเด็กและเยาวชน ดังน้ัน การชวยกันทําใหครอบครัวปลอดบุหรี่จึงเปนการสรางความสุข ความปลอดภัยของทุกคนและยังสงผลไปสูการพัฒนาสงั คม และประเทศชาตนิ นั่ เอง6. กระบวนการเรียนรู ข้ันนาํ 6.1 นกั เรยี นรวมกันฟงเพลง “บา นของเรา” พรอมท้งั รองตามและปรบมือเขาจังหวะ แลวรวมกันแสดงความรสู ึก และความคดิ เหน็ ดังน้ี

100 - ฟง เพลงนแ้ี ลว รสู ึกอยางไร และเพลงไดส่ือความหมายวา อยางไรบา ง - นักเรียนคิดวา บา นทมี่ ีความสขุ ทัง้ กายและใจนัน้ มอี งคประกอบสําคญั อะไรบาง - หากในบานของเรามีผูสูบบุหร่ีจะมีผลกระทบตอความสุขทางกายและใจของคนในบานอยา งไรบา ง ครูใหขอเสนอแนะเพ่ิมเติม และนํานักเรียนทบทวนความรูเดิมเรื่อง สารพิษในบุหร่ีกับผลกระทบทีม่ ีตอ สุขภาพ ขน้ั สอน 6.2 ครูต้ังคําถามวา “มีใครบางที่มีสมาชิกในบานสูบบุหรี่” เม่ือนักเรียนยกมือ เชิญนักเรียนออกมาหนา ชน้ั และต้งั คําถามเพือ่ ถามนกั เรยี น ดังนี้ 1. บคุ คลทสี่ บู บหุ ร่ใี นครอบครัวของนักเรยี นมใี ครบา ง 2. ปรมิ าณบหุ รี่ทีเ่ หน็ บคุ คลในครอบครัวสูบตอ วนั 3. ลักษณะการสูบบุหรีใ่ นบานของบุคคลในครอบครัว ในบาน/นอกบาน 4. ลักษณะกิจกรรม/การกระทาํ ที่บุคคลในครอบครวั มกั จะทาํ ขณะสูบบุหรี่ 5. ชวงเวลาท่บี คุ คลในครอบครวั สบู บุหรี่ 6. พฤตกิ รรมของนักเรียนเม่อื เห็นบคุ คลในครอบครวั สูบบุหร่ี 7. เคยรสู ึกไมสบายตอ การสบู บุหรี่ของบุคคลในครอบครวั หรอื ไมแ สดงออกอยา งไร 8. คาดวาบคุ คลในครอบครวั รับรวู า “บุหรีม่ โี ทษหรอื พิษภยั ” หรอื ไม 9. เคยหวาดกลัววา บคุ คลในครอบครัวจะไดรบั อันตรายจากบุหร่ี หรอื ไม 10. ระบโุ อกาสทนี่ กั เรยี นจะตดั สินใจสูบบหุ รี่ในอนาคต 11. นักเรียนเคยขอรองใหสมาชิกในครอบครัวท่ีสูบบุหร่ี เลิกสูบบุหร่ีหรือไม มีปญหาอุปสรรคอะไรทไ่ี มสามารถทาํ ใหบ า นปลอดบหุ ร่ไี ด ครูถามคําถามครั้งละ 1 คําถาม และใหนักเรียนตอบทีละคน ในขณะที่นักเรียนตอบเพื่อนที่เปนผูฟงจดบันทึกในรูปแบบแผนภาพความคิด (Mind Mapping) นักเรียนรับแจกเอกสารแผนพับเร่ือง“เหตผุ ลท่คี ุณควรเลิกบหุ รี่เพื่อคนทค่ี ณุ รัก” เพอ่ื นาํ ไปมอบใหบ คุ คลในบานของนกั เรยี นทส่ี บู บุหร่ี 6.3 แบงนักเรียนเปนกลุมๆ ละ 5-7 คน รวมกันปฏิบัติใบงานที่ 1 เรื่อง “ผลกระทบของการสูบบุหร่ีที่มีตอครอบครัว” โดยระดมสมองถึงผลกระทบท่ีสมาชิกในครอบครัวไดรับจากการที่มีสมาชิกในครอบครัวสบู บุหร่ี เสร็จแลวบนั ทึกลงในใบงาน ตัวแทนกลุมออกมารายงานและอภปิ รายซกั ถาม 6.4 ครูต้ังคําถามวา “มีใครบางที่มีสมาชิกในบานเคยสูบบุหรี่และสามารถเลิกบุหร่ีไดสําเร็จ”เม่อื นกั เรยี นยกมอื เชิญนกั เรียนออกมาหนาช้นั และตั้งคาํ ถามเพือ่ ถามนกั เรียนดังน้ี 1. บคุ คลในบา นที่เคยสูบบหุ รี่และสามารถเลกิ บุหรี่ไดส ําเรจ็ คอื ใคร 2. อะไรเปนแรงบนั ดาลใจใหเ ขาเลกิ สูบบหุ รี่ 3. เลกิ สบู บุหรี่มานานเทาไหร

101 4. วธิ กี ารทใี่ ชในการเลกิ สูบบหุ ร่ี 5. มปี ญหาอปุ สรรคหรอื ไมขณะใชค วามพยายามในการเลิกสบู บุหร่ี 6. สิ่งดีๆ ที่เกิดข้ึนหลงั เลิกสูบบหุ รี่ 7. นักเรยี นรูส ึกอยางไรที่บคุ คลในบานเลิกสบู บุหรไ่ี ด ครูถามคําถามคร้ังละ 1 คําถาม ใหนักเรียนตอบทีละคน ในขณะท่ีนักเรียนตอบเพื่อนที่เปนผูฟงจดบันทึกในรปู แบบ Mind Mapping 6.5 นักเรียนปฏิบัติใบงานที่ 2 เรื่อง “ทําอยางไรบานจึงจะปลอดบุหรี่” แตละกลุมแขงขันกันคิดหาวิธีการที่ทําใหบานปลอดบุหร่ี แลวบันทึกลงในใบงาน และเลือกวิธีท่ีดีท่ีสุดกลุมละ 1 วิธี ออกมานําเสนอ โดยนักเรียนรวมกันอภิปรายซักถามถึงขอดี ขอเสียของแตละวิธีและลงมติเลือกวิธีท่ีดีท่ีสุดมอบรางวลั แกกลมุ ทชี่ นะเลศิ ข้นั สรปุ 6.6 ครูและนักเรียนรวมกันสรุปถึงผลดีของการท่ีบานปลอดบุหร่ี และใหกําลังใจนักเรียนท่ีมีสมาชิกในบานสูบบุหร่ี เสนอแนะใหทดลองนําวิธีที่เหมาะสมไปใช หลังจากนั้นใหครูแจกแผนพับ“บานปลอดบุหร”ี่ แกนักเรียนทุกคน7. วิธีการจัดการเรยี นรู 7.1 การเรียนรูท่เี นน ทักษะกระบวนการคดิ 7.2 การเรียนรูทใ่ี ชก ระบวนการกลุม8. การบูรณาการ 8.1 บูรณาการกับกลุมสาระการเรียนรูศิลปะ (ฟงเพลง รองเพลง และวิจารณเพลง “บานเรา”การวาดภาพการต ูนประกอบคําขวญั ) 8.2 บูรณาการกับกลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม (ความสัมพันธและการแกป ญ หาในครอบครัว)9. สอื่ /แหลงการเรยี นรู 9.1 แถบบันทึกเสียงและเน้ือรอ งเพลง “บานของเรา” 9.2 ส่อื เอกสาร “บานปลอดบุหร่”ี (Smoke Free Home) 9.3 ส่อื เอกสาร “ทําอยางไรจะเลิกบุหรไี่ ดสําเร็จ” 9.4 ใบงานท่ี 1 เรอื่ ง “ผลกระทบของการสูบบุหรีท่ ม่ี ีตอ ครอบครัว” 9.5 ใบงานที่ 2 เร่อื ง “ทาํ อยางไรบานจงึ จะปลอดบหุ ร่”ี 9.6 แบบสาํ รวจความคดิ เหน็ ของนกั เรียนตอ บุคคลในครอบครวั ที่สบู บหุ รี่10. การวดั และประเมินผล 10.1 วธิ ีการวดั 1) การประเมนิ กระบวนการปฏบิ ตั ิงานกลุม 2) การประเมินกระบวนการเรียนรู “หวั ใจนักปราชญ” 10.2 เคร่อื งมอื วัด

102 1) แบบประเมนิ กระบวนการปฏิบัตงิ านกลมุ 2) แบบประเมินกระบวนการเรียนรู “หวั ใจนกั ปราชญ”11. กจิ กรรมเสนอแนะ 11.1 ครอู าจจดั กระบวนการเรียนรใู หน ักเรยี นชวยกันคิดหาวิธีการหรอื คําพูดในเชงิ สรา งสรรค ท่ีนักเรียนจะนําไปใชกับพอแมหรือคนในครอบครัวท่ีสูบบุหรี่เพ่ือรวมกันทําให “บานปลอดบุหร่ี”และสงเสรมิ ใหน กั เรียนนําไปใชจริง 11.2 ใหนักเรียนท่ีมีบุคคลในบานสูบบุหร่ีกรอกแบบสํารวจความคิดเห็นของนักเรียนตอผปู กครองท่ีสบู บุหร่ี เพ่ือสรุปรายงานผูป กครองและหนวยงานทีเ่ กย่ี วขอ งทราบตอไป ลงชื่อ........................................................................ (.....................................................................) ตาํ แหนง................................................................... ครผู ูสอน

103บนั ทึกหลงั สอน1. ผลการจัดการเรยี นรู....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. ปญหาและอปุ สรรค....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3.วธิ ีการแกป ญหา.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงช่อื ........................................................................ (.....................................................................) ตําแหนง ................................................................... ครผู ูส อนความคดิ เห็นของผูบรหิ ารสถานศกึ ษา/ผทู ไ่ี ดร บั มอบหมาย............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ........................................................................ (.....................................................................) ตาํ แหนง ................................................................... ผูอาํ นวยการสถานศกึ ษา

104 ส่ือการเรยี นรูเนอ้ื รอ งเพลง “บา นของเรา”เนื้อเพลง “บานของเรา” คาํ รอง-ทํานอง เนรญั ชราบา นคอื วิมานของเรา เราซือ้ เราเชา เราปลูกของเราตามใจยอ มเปนสถานทิพยว มิ านพอหาได เปน ที่เกดิ ที่ตาย ทีเ่ ราสรา งไวค อยทาบานคือวมิ านของคน ถึงแมนยากจนกต็ องด้นิ รนอยา จนปญ ญาหาบา นสักหลงั ทีพ่ อประทงั วิญญา เพ่ือสนทิ ในนิทรา ใหต น่ื มามองโลกชน่ื ใจ บานฉันมีเพลงฝนใหฟง มเี สยี งระฆังจากกังสดาลพล้ิวไป มีสวนไมดอกผลิบานกานชอ ใบ มีความรกั มนี า้ํ ใจ มีใหอ ภยั มกี รุณาบา นคือวิมานของเรา ยามพบความเศรา รบี กลบั บานเราจะเปรมปรดี าเพราะบา นมีรกั น้าํ ใจ อภยั กรุณาคอยเราอยูทุกเวลา ในชายคาเขตบานของเรา

105 สอ่ื การเรียนรูเอกสาร “บานปลอดบุหรี”่

106 ใบงานท่ี 1เรื่อง “ผลกระทบของการสูบบุหร่ที ่มี ีตอครอบครวั ”จุดประสงคการเรยี นรู วเิ คราะหผ ลกระทบของการสบู บุหรีท่ มี่ ีตอครอบครวั ได (ความรู)คาํ ชแี้ จง แบงนักเรียนออกเปนกลุมๆ ละประมาณ 5-7 คน รวมกันระดมความคิดเห็นถึงผลกระทบที่ สมาชิกในครอบครัวไดรับจากการที่สมาชิกในครอบครัวสูบบุหรี่ โดยบันทึกผลการระดม ความคิดเปนแผนภาพความคิด (Mind Mapping) อยางอิสระ เสร็จแลวสงตัวแทนกลุมออกมา รายงานและอภปิ รายซักถาม

107 แบบเฉลยใบงานท่ี 1 เร่ือง “ผลกระทบของการสูบบุหรีท่ มี่ ีตอครอบครัว”จุดประสงคการเรียนรู 1. วเิ คราะหผลกระทบของการสูบบหุ รที่ ีม่ ตี อครอบครัวได (ความร)ูคําชแ้ี จง แบง นกั เรยี นเปนกลุมๆ ละประมาณ 5 คน รว มกนั ศกึ ษาสื่อเอกสาร “บานปลอดบหุ ร”่ี (Smoke Free Home) และส่ือจากแหลง อนื่ ๆ มารว มกนั วเิ คราะหและสงั เคราะหเปน แผนภาพ ความคดิ (Mind Mapping) เรื่อง “ผลกระทบของการสบู บหุ รท่ี ม่ี ตี อ ครอบครัว” บนกระดาษ การดแผน ใหญ และใชค วามคิดสรางสรรคตกแตง และระบายสแี ผนภาพใหป ระณตี สวยงามทําใหสญู เสียบคุ คล แนวคําตอบ เปน แบบอยางท่ไี ม ในครอบครวั ดีตอ ลกู หลาน ทาํ ใหส ขุ ภาพจติ ของ คนในครอบครัวเสอื่ มทําใหมมี ลพิษในบาน ผลกระทบของการสบู บุหร่ีที่มตี อ มผี ลกระทบตอ เดก็ ใน ั ครรภหลายดาน และมีคนในครอบครวั ไดรับ โอกาสทําใหเด็กพกิ ารไดอนั ตรายจากควันบหุ รี่ ครอบครวั เสียคาใชจ าย โดยเปลา ประโยชน คนในครอบครวั สุขภาพเสื่อมลง

108 ใบงานท่ี 2 เรื่อง “ทําอยางไร บานจึงจะปลอดบหุ ร่ี”จดุ ประสงคก ารเรียนรู ศึกษาวเิ คราะหและกาํ หนดแนวทางการพฒั นาบานใหปลอดบหุ ร่ีได (ทกั ษะ กระบวนการ)คําชแ้ี จง ใหน ักเรียนนาํ ปญ หาสภาวะการสบู บหุ รี่ในครอบครัวมารว มกนั ระดมความคิดเห็นหาวิธี ปองกนั และแกป ญหาผลกระทบของการสบู บหุ ร่ใี นครอบครัว ในหวั ขอ “ทําอยางไรบา นจึง จะปลอดบุหรี่” ทําอยา งไรบา นจึงจะปลอดบหุ รี่กลุม ที่ ..................... ซึง่ กลมุ ....................................................................... ช้ัน .......................................1. …………………………………………………………………………………………………………2. …………………………………………………………………………………………………………3. …………………………………………………………………………………………………………4. …………………………………………………………………………………………………………5. …………………………………………………………………………………………………………6. …………………………………………………………………………………………………………***หมายเหตุ เกณฑการใหค ะแนนใชแบบประเมนิ กระบวนการปฏิบตั งิ านกลุม

109 แบบเฉลยใบงานท่ี 2 เร่ือง “ทําอยางไร บา นจงึ จะปลอดบหุ ร่ี”จุดประสงคการเรียนรู 1. ศกึ ษาวเิ คราะหแ ละกาํ หนดแนวทางการพฒั นาบา นใหป ลอดจากบหุ ร่ไี ด (ทักษะกระบวนการ) 2. บอกประโยชนและคณุ คา ของการมีสว นรวมทาํ ให “บา นปลอดบุหร”่ี ได (เจตคต)ิคาํ ช้แี จง ใหน กั เรียนนาํ ปญ หาสภาวะการสบู บหุ รีใ่ นครอบครวั มารว มกนั ระดมความคดิ เหน็ หาวธิ ี ปอ งกนั และแกป ญ หาผลกระทบของการสบู บุหรใ่ี นครอบครวั ในหัวขอ “ทําอยางไรบานจงึ จะปลอดบุหรี่” แนวคําตอบ ทาํ อยา งไรบานจึงจะปลอดบหุ ร่ี 1. ไมอนุญาตใหทุกคนสูบบุหรี่ในบานรวมท้ังแขกท่ีมาเย่ียมบานโดยขอรองอยางสุภาพ และติดสัญลักษณหรอื ขอความ “บานปลอดบุหรี”่ เพอ่ื ยํา้ ใหทกุ คนรับรู 2. พยายามยํ้าถึงเหตุผลวาทําไมถึงตองกําหนดใหบานปลอดบุหรี่ โดยเนนเหตุผลดานสุขภาพมากกวาที่จะลงโทษผูทฝี่ า ฝนสูบบุหรใ่ี นบา น 3. หากมีใครคิดหรืออยากสูบบุหร่ีในบานใหหาอยางอื่นรับประทานหรือชวนทํากิจกรรมสนุกสนานแทนการสูบบุหรี่ 4. ไมอนุญาตใหใครก็ตาม เชน คนรับใช แมบาน พี่เล้ียงเด็ก หรือชางซอมตางๆ สูบบุหร่ีในบา นโดยเฉพาะหากมเี ด็กเลก็ ๆอยูดวยตองหามสบู บุหรี่โดยเด็ดขาด 5. นอกจากใหบานเปนเขตปลอดบุหร่ี แลวหากมรี ถยนตควรรวมกันทําใหรถเปนเขตปลอดบุหร่ีดวย เพราะรถเปน สถานท่คี บั แคบหากมกี ารสบู บหุ ร่ีทกุ คนกจ็ ะไดร บั ควนั และกลิน่ บุหร่ีก็จะติดอยูในรถเปนเวลานาน 6. ถาหากคนในบา นอยากเลิกบหุ รี่ ขอใหเปนกําลงั ใจใหเลกิ บหุ รี่ไดสําเรจ็ และแนะนําแหลง ใหคําปรกึ ษาเพ่อื เลกิ บหุ ร่หี รือโทร 1600 Quit line สายนีป้ ลอดบุหร่ี

110แบบสาํ รวจ ความคดิ เหน็ ของนกั เรยี นตอ บคุ คลในครอบครัวทสี่ บู บหุ ร่ี โรงเรยี น ................................................................คําช้ีแจง การสํารวจ ความคิดเห็นของนักเรียนตอบุคคลในครอบครัวที่สูบบุหรี่ เปนแนวทางท่ีนําไปสู การรณรงคแกไขปญหาผลกระทบของบุหรี่ตอครอบครัวตอไป จึงใครขอความรวมมือจาก นักเรียนในการตอบแบบสาํ รวจตามความจริงท่ีนกั เรยี นพบเหน็ตอนที่ 1 ขอ มลู ท่วั ไป1. เพศ { เพศชาย { เพศหญิง2. ระดับช้ัน { ม.1 { ม.2 { ม.3 { ม.4 { ม.5 { ม.63. บคุ คลท่ีสบู บหุ รใ่ี นครอบครัว{ บดิ า { มารดา { พ/่ี นอ ง ระบุ ................{ ญาติ ระบุ .............. { คนงานในบา น..................4. ปรมิ าณบุหรีท่ เ่ี ห็นบุคคลในครอบครัวสูบตอวนั{ 1-2 มวนตอ วัน { 3-5 มวนตอ วัน { 6-10 มวนตอ วนั{ 11-15 มวนตอ วัน { 16-20 มวนตอ วนั { 21-25 มวนตอวนั{ 1-2 ซองตอวนั { มากกวา 2 ซองตอ วนั5. ลกั ษณะการสูบบหุ รี่ในบานของบคุ คลในครอบครวั{ สูบบหุ รใ่ี นบาน { ออกไปสูบนอกตัวบาน { สบู บุหรน่ี อกร้วั บา น6. ลกั ษณะกจิ กรรม/การกระทําที่บุคคลในครอบครวั มกั จะสูบบุหร่ี{ สบู เวลานง่ั ดทู ีวีดว ยกนั { สบู เวลานง่ั กินขาวดวยกนั{ สูบในหอ งนอนเม่ือนกั เรยี นอยูดว ย { สบู เวลาพานักเรียนไปเที่ยว{ สูบเวลาทด่ี ่ืมสุรา { สบู เม่อื นั่งในรถกบั นักเรยี น{ อ่นื ๆ ระบุ ................................................7. ชว งเวลาที่บคุ คลในครอบครวั มักสบู บุหรี่{ ต่ืนนอนตอนเชา { หลงั อาหาร { เวลาวา ง{ เวลาที่เครยี ด { เวลาท่ดี ่มื สรุ า { อนื่ ๆ ระบุ ..................................8. พฤติกรรมของนกั เรียนเมื่อเห็นบุคคลในครอบครัวสบู บุหร่ี{เดนิ หนี { บอกใหด บั หรืออยา สบู บุหรี่{ฟองมารดาหรือผูใหญ { อน่ื ๆ ระบุ ..................................

111ตอนที่ 2 ความคดิ เหน็ ตอ การทบ่ี คุ คลในบานสบู บหุ ร่ี 1. ความคิดเหน็ ตอ การสูบบหุ รี่ของบคุ คลในครอบครวั {เท { ไมเท {ไมแนใ จ { อน่ื ๆ ระบุ ........................... 2. ทานเคยรสู กึ ไมสบาย เพราะการสูบบหุ ร่ขี องบคุ คลในครอบครวั หรอื ไม { เคยเปน ประจํา { เคยเปน บางครั้ง { ไมเ คยเลย 3. ทานคาดวา บคุ คลในครอบครวั รบั รวู า “บหุ ร่ีมโี ทษหรือพษิ ภยั ” { รวู า มีโทษหรือพษิ ภยั { ไมมีโทษหรอื พษิ ภยั { ไมแ นใ จ/ไมท ราบ ถาตอบวารู ระบโุ ทษหรอื พษิ ภัยของบุหร่ี ........................................................ 4. ทานเคยหวาดกลวั วาบคุ คลในครอบครวั จะไดรับอันตรายจากบุหรี่ { กลวั วาจะไมส บาย { กลัววาจะพกิ าร { กลวั วาจะเสยี ชีวิต { อน่ื ๆ ระบุ .................................................................................................... 5. ระบุความรสู กึ ที่บุคคลในครอบครัวสูบบหุ ร่ี { ชอบ { ไมชอบ { ไมแ นใ จ ระบเุ หตผุ ลทไ่ี มชอบ............................................................................................ 6. ระบโุ อกาสท่ีทานจะตดั สนิ ใจสูบบุหรใ่ี นอนาคต { สูบ { ไมสบู { ไมแ นใ จ ระบุเหตผุ ล............................................................................................................ 7. ระบุความตอ งการท่จี ะใหบคุ คลในครอบครวั เลิกสูบบหุ รี่ { อยากใหเ ลกิ บหุ รี่ { ไมอ ยากใหเลกิ { ไมแ นใ จ 8. ระบคุ วามกลาที่จะทาํ สิ่งตา งๆ เพ่อื ใหบคุ คลในครอบครวั ลดหรอื เลกิ สูบบุหร่ี { เอาปา ย “หามสูบบุหร่ไี ปติดในบาน” { เอาหนังสอื วธิ เี ลกิ สบู บุหร่ใี หอ า น { ขอรอง/แนะนาํ /ชกั ชวนใหเลิกสบู บหุ ร่ี { ชกั ชวนใหเขา รับการบาํ บัดเพ่อื เลิกสบู บหุ รี่ { อืน่ ๆ ระบุ ....................................................................................................... 9. ความรสู ึกทอ่ี ยากจะบอกบคุ คลในครอบครวั เรื่องการเลิกบหุ ร่ี ........................ .............................................................................................................................. 10. ทานตองการ เอกสาร โปสเตอร สตกิ เกอร รณรงคเ ลิกบหุ รีเ่ พ่อื นาํ ไปตดิ ทบ่ี านหรอื ไม { ตองการ { ไมต องการ

112 กลุมสาระการเรยี นรสู ขุ ศึกษาและพลศกึ ษา โรงเรยี น........................................... รายวิชาโรงเรยี นปลอดบหุ ร่ี (สาระการเรียนรูเพม่ิ เติม) ชวงช้นั ที่ 3 (ม.1- ม.3) หนว ยการเรยี นรทู ่ี 2 เร่ือง “บุหร่ีมผี ลกระทบ เปน จดุ จบของชวี ติ ” แผนการจัดการเรยี นรทู ่ี 8 เรอ่ื ง “ยิ่งสบู ยง่ิ จน มืดมนทงั้ ชวี ติ ” เวลา 1 ชั่วโมง1. มาตรฐานการเรยี นรู มาตรฐานหลัก พ 4.1 เห็นคุณคาและมีทักษะในการสรางเสริมสุขภาพ การดํารงสุขภาพการปอ งกนั โรคและการสรางเสริมสมรรถภาพเพอ่ื สขุ ภาพ มาตรฐานชว งชน้ั ขอ 3 มาตรฐานหลัก พ 5.1 ปองกันและหลีกเลี่ยงปจจัยเสี่ยง พฤติกรรมเสี่ยงตอสุขภาพ อุบัติเหตุการใชย าสารเสพติด และความรุนแรง มาตรฐานชว งชน้ั ขอ 1 – 32. ผลการเรยี นรูท คี่ าดหวงั รู เขา ใจ และตระหนกั ในผลกระทบของการสูบบุหรีท่ ่ีมีตอเศรษฐกจิ3. จดุ ประสงคก ารเรยี นรู 3.1 วิเคราะหผลกระทบที่มีตอ เศรษฐกจิ จากการสบู บหุ รี่ได (ความรู) 3.2 ใชกระบวนการศึกษาวิเคราะหผลกระทบที่มีตอเศรษฐกิจจากการสูบบุหร่ีของคนในชุมชนได (ทกั ษะกระบวนการ) 3.3 บอกประโยชนและคุณคา ทางเศรษฐกจิ เมอ่ื เลกิ สบู บุหรไี่ ด (เจตคติ)4. สาระการเรยี นรู 4.1 ผลกระทบที่มตี อเศรษฐกิจจากการสูบบหุ รี่ 4.2 การศึกษาวเิ คราะหผ ลกระทบทีม่ ีตอ เศรษฐกิจจากการสูบบุหรขี่ องคนในชมุ ชน 4.3 ประโยชนและคุณคา ทางเศรษฐกิจจากการเลกิ สบู บุหรี่5. สาระสาํ คญั บหุ รี่เปน ภยั เงียบท่ีนอกจากจะคกุ คามสุขภาพและชีวิตของผูสูบแลวยังมีผลกระทบตอความสูญเสียทางเศรษฐกจิ ระดับบคุ คล ระดบั ชาติ และระดับโลกอีกดวย ซึง่ เปน ทงั้ ความสูญเสยี ทสี่ ามารถคาํ นวณไดและไมสามารถคํานวณได แตก็สงผลเสียอยางมหาศาลตอสภาวะทางเศรษฐกิจ ชีวิตความเปนอยู และความเจริญมั่นคงของสังคม ดังนั้นวิธีการเดียวที่จะชวยบรรเทาความเสียหายดังกลาวไดก็คือการรณรงคเพ่อื การไมสบู บหุ รี่น่ันเอง

1136. กระบวนการเรียนรู ข้ันนาํ 6.1 นักเรียนรวมกันพิจารณาสื่อโปสเตอร “หมดมวน หมดตัว” และ “สินเช่ือเพ่ือฌาปนกิจ”พรอ มท้งั รว มกันแสดงความรสู กึ และวจิ ารณความหมายของโปสเตอรตามความเขา ใจของนกั เรียน ครูใหขอเสนอแนะเพิ่มเติมและเชื่อมโยงมาถึงการเรียนรูผลกระทบจากการสูบบุหรี่ที่มีตอเศรษฐกจิ ดงั คํากลาวทว่ี า “ยง่ิ สูบยิง่ จน” ซึง่ คนสวนใหญม ักมองไมเหน็ ความสาํ คัญ ขัน้ สอน 6.2 แบงนักเรียนออกเปน 6 กลุม แตละกลุมจับสลากเลือกกิจกรรมระดมความคิดเห็น กลุมละ 1ใบงานจากจํานวน 6 กจิ กรรม ดงั นี้ ใบงานท่ี 1 เรอื่ ง “ยง่ิ สูบยงิ่ จน จะทุกขท นไปทาํ ไม” ใบงานท่ี 2 เรอ่ื ง “คิดเลขงาย ๆ กับความเสยี หายจากบุหรี่ ใบงานที่ 3 เร่อื ง “ข้ึนภาษบี หุ รี่ชว ยใหเ ด็กดไี มเสยี คน” ใบงานท่ี 4 เรือ่ ง “การสูบบหุ รข่ี องคนกรุง เรอ่ื งยงุ ที่ตอ งรบี แก” ใบงานที่ 5 เร่อื ง “คาบุหร่ีของพอ หนขู อเปน คา อาหาร” ใบงานที่ 6 กรณศี กึ ษา เรื่อง “สตีฟ ยอดนกั รณรงค” 6.3 ในแตละกิจกรรมจะมีใบความรู และใบงานใหนักเรียนรวมกันระดมความคิดเห็นเปนกระบวนการกลุมในการวิเคราะหผลกระทบตอเศรษฐกิจจากการสูบบุหร่ี และวิธีการปองกันและแกปญ หา ครสู งั เกตกระบวนการเรียนรู และใหค าํ ปรกึ ษาแตล ะกลุม 6.4 ใหตัวแทนกลุมนําเสนอผลงาน เพ่ือแลกเปล่ียนเรียนรูซึ่งกันและกัน พรอมนําผลงานติดแสดงบนปา ยนเิ ทศ 6.5 ครูนํานักเรียนสรุปผลกระทบทางเศรษฐกิจจากการสูบบุหร่ี ซ่ึงเปนผลกระทบที่สามารถคํานวณความสูญเสียได และไมสามารถคํานวณได พรอมท้ังใหนักเรียนแตละกลุมรับเอกสารแบบสัมภาษณเพื่อศึกษาวิเคราะหผลกระทบท่ีมีตอเศรษฐกิจจากการสูบบุหร่ีของคนในชุมชน เพ่ือนําไปวางแผนสมั ภาษณเกบ็ ขอ มูลจากผทู ีส่ ูบบุหรี่ในชมุ ชนใกลบา น ข้นั สรุป 6.6 นักเรียนรวมกันสรุปและแสดงความคิดเห็นเก่ียวกับประโยชนและคุณคาของเศรษฐกิจหากสามารถลดอัตราการสูบบหุ รี่ไดตามเปาหมาย และจดบนั ทกึ ลงในสมดุ7. วธิ กี ารจดั การเรียนรู 7.1 การเรียนรทู ่ีเนน ทกั ษะกระบวนการคิด 7.2 การเรยี นรทู ี่ใชกระบวนการกลุม

1148. การบรู ณาการ 8.1 บูรณาการกับกลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี (ขอมูลทางเศรษฐกิจการสรุปเสนอขอ มลู ดว ยคอมพวิ เตอร) 8.2 บรู ณาการกบั กลุมสาระการเรียนรูคณติ ศาสตร (คิดเลขงา ยๆ กบั ความเสยี หายทางเศรษฐกจิ ) 8.3 บูรณาการกับกลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม (การสํารวจและศึกษาวเิ คราะหผ ลกระทบทมี่ ตี อเศรษฐกิจจากการสบู บหุ รขี่ องคนชมุ ชน)9. ส่อื /แหลง การเรียนรู 9.1 สื่อโปสเตอร “หมดมวนหมดตวั ” และ “สินเช่อื เพื่อฌาปนกิจ” 9.2 ใบงานกจิ กรรมกลุม จาํ นวน 6 ใบงาน 9.3 แบบสาํ รวจและศกึ ษาวิเคราะหผ ลกระทบทม่ี ีตอ เศรษฐกจิ จากการสูบบหุ รีข่ องคนในชุมชน 9.4 กระปุกออมสินของมลู นธิ ิรณรงคเพอ่ื การไมสูบบหุ รี่10. การวดั และประเมินผล 10.1 วธิ กี ารวัด 1) ประเมินผลการแบง กลุมระดมความคิดเหน็ 2) การประเมินกระบวนการปฏิบตั งิ านกลมุ 3) การประเมนิ กระบวนการเรยี นรู “หวั ใจนกั ปราชญ” 10.2 เครื่องมือวัด 1) แบบประเมินผลการแบงกลมุ ระดมความคดิ เห็น 2) แบบเมินกระบวนการปฏบิ ัตงิ านกลุม 3) แบบประเมินกระบวนการเรียนรู “หัวใจนกั ปราชญ” 10.3 เกณฑก ารวัด ทุกกิจกรรม ถือเกณฑการผา นรอ ยละ 5011. กิจกรรมเสนอแนะ 11.1 การใหนักเรียนออกไปสํารวจผลกระทบที่มีตอเศรษฐกิจจากการสูบบุหรี่ของคนในชุมชนหากเวลาไมพอ อาจใชนอกเวลาเรียนและครูควรระมัดระวังในความปลอดภัยของนักเรียนเปนพิเศษ ครูควรเดินทางไปดวย และติดตอ ประสานงานกบั ผูน าํ ชมุ ชนทุกครั้ง 11.2 ผลการสํารวจและวเิ คราะหขอมูล สามารถนําเสนอหนวยงานสาธารณสุขในชุมชน และใชในการวางแผนรณรงคเ พ่อื การไมสบู บุหรีใ่ นชมุ ชนในโอกาสตอ ไป ลงชอื่ ........................................................................ (......................................................................) ตาํ แหนง ................................................................... ครูผูสอน

115บันทกึ หลังสอน1. ผลการจดั การเรียนรู...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. ปญหาและอุปสรรค...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3. วิธกี ารแกปญ หา............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชอื่ ........................................................................ (......................................................................) ตําแหนง................................................................... ครูผูสอนความคิดเหน็ ของผูบรหิ ารสถานศึกษา/ผทู ไ่ี ดร บั มอบหมาย............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ........................................................................ (......................................................................) ตําแหนง ................................................................... ผอู าํ นวยการสถานศึกษา

116 สื่อการเรียนรูสอื่ โปสเตอร “หมดมวน หมดตัว”

117 ใบงานท่ี 1เรือ่ ง “ย่ิงสบู ย่ิงจน จะทกุ ขทนไปทาํ ไม”จุดประสงคการเรยี นรู 1. วเิ คราะหผลกระทบที่มตี อ เศรษฐกจิ จากการสบู บุหรี่ได (ความร)ู 2. ใชก ระบวนการศกึ ษาวิเคราะหผลกระทบที่มีตอ เศรษฐกจิ จากการสบู บหุ ร่ีของคนในชมุ ชนได (ทักษะกระบวนการ) 3. บอกประโยชนแ ละคุณคา ทางเศรษฐกจิ เมอื่ เลกิ สูบบหุ รไ่ี ด (เจตคต)ิคําช้ีแจง ใหนักเรียนรวมกันอานขอมูลความรู เร่ือง “ยิ่งสูบยิ่งจน จะทุกขทนไปทําไม” และระดม ความคดิ เหน็ ในกลมุ เพ่อื ตอบคําถามตอนทา ยของขอมลู ความรูน้ี “ย่งิ สบู ยงิ่ จน จะทกุ ขทนไปทําไม” ผูมีรายไดตอเดือนไมเกิน 2,500 บาท มีอัตราการสูบบุหรี่เปนประจําสูงสุดรอยละ 40.1ขณะท่ผี ทู ีม่ รี ายไดม ากกวา 10,000 บาทตอ เดือน สูบบุหร่ีเพียงรอยละ 9.4 เทา น้นัการสูบบหุ รี่ จําแนกตามรายไดต อเดอื น รอยละของการสูบบหุ ร่ี 40.1 รายไดต อ เดือน (บาท) 20.9 ไมเกิน 2,500 19.6 2,501-5,000 9.4 5,001-10,000 ตง้ั แต 10,001

118 ในอดีตผูสูบบุหรี่มักเปนคนท่ีมีฐานะดีมากกวาคนจน เพราะบุหร่ีจัดเปนสินคาฟุมเฟอยไมใชส่ิงจําเปนในการดํารงชีพ ต้ังแตในระยะ 20 - 30 ป ท่ีผานมา พบวาคนที่มีฐานะดีกลับเลิกสูบบุหรี่มากขึ้น ในขณะที่ผมู รี ายไดน อ ยยงั คงสูบบหุ ร่ตี อไป ตวั อยางเชน ประเทศอังกฤษพบวา คนที่มกี ารศึกษาสูงสูบบุหร่ีนอยมาก คือ เพศชายสูบบุหรี่รอยละ 12 เพศหญิงสูบบุหรี่รอยละ 10 ในขณะท่ีผูท่ีมีรายไดนอยและมีการศึกษาตํา่ นอ ยทเ่ี ปน เพศชายสูบบุหรี่รอยละ 40 เพศหญิงสูบบหุ รีร่ อยละ 50 นอกจากน้ียังพบวา อัตราการสูบบุหรี่ของประชาชนในประเทศกําลังพัฒนาก็มีอัตราการสูบบุหรี่เพิ่มขึ้นอยางรวดเร็วจากจํานวน 5.7 ลานมวน ที่มีการสูบบุหร่ีท่ัวโลกตอป พบวา รอยละ 75เปนผูสูบบุหรี่ในประเทศกําลังพัฒนา ทั้งนี้เพราะการเปดเสรีทางการคาทําใหบริษัทบุหรี่ยักษใหญจากอเมริกาและองั กฤษสามารถเขาไปขายในประเทศกําลังพัฒนาได รัฐบาลของประเทศกําลังพัฒนาขาดมาตรการในการควบคุมการบริโภคยาสูบ โดยเฉพาะการหามการโฆษณาและการสงเสริมการขาย รวมถึงการขาดการใหขอมูลความรูในเร่ืองอันตรายจากการสูบบุหรี่แกประชาชน ประชาชนในประเทศกําลังพัฒนาสวนใหญมีการศึกษาตํ่าทําใหขาดความรูความเขาใจ และความตระหนกั ถึงอนั ตรายจากการสบู บหุ ร่ที มี่ ีตอสขุ ภาพ จากเหตุผลดงั กลา วทาํ ใหประชาชนในประเทศกําลังพัฒนาสูบบุหร่ีเพ่ิมข้ึน โดยเฉพาะในกลุมผูมีรายไดนอ ย ตัวอยางเชน ในประเทศมาเลเซีย พบวา ครอบครัวทม่ี รี ายได 2,000 ริงกติ (ประมาณ 20,000 บาท) หรอื ตา่ํ กวา นี้มอี ัตราการสูบบหุ ร่ีสูงกวา ครอบครวั ท่มี รี ายไดสูงกวา

119 แบบเฉลยใบงานท่ี 1เร่อื ง “ย่งิ สูบยิ่งจน จะทกุ ขทนไปทําไม” คาํ ถามชวนคดิ 1. สรปุ ประเดน็ สาระสําคัญ จาํ นวน 3 ขอ แนวคําตอบ 1.1 ผมู ีรายไดตอเดอื นไมเ กนิ 2,500 บาท มอี ตั ราการสูบบุหร่ีเปนประจําสูงสุดคือ รอยละ 40.1ขณะทีผ่ ูทรี่ ายไดมากกวา 10,000 บาทตอ เดือน สูบบหุ รี่เพยี งรอยละ 19.4 เทานั้น 1.2 ในอดีตผูสบู บหุ รม่ี กั เปน คนมฐี านะดี แตในปจ จุบันคนจนกลับสูบบุหรีม่ ากกวาคนรวย 1.3 การเปดเสรีทางการคา ทําใหบริษัทบุหร่ียักษใหญในอเมริกา และอังกฤษ สามารถเขาไปคา ขายในประเทศทกี่ าํ ลังพฒั นาได 2. เหตุใดอตั ราการสูบบุหรข่ี องประเทศทีก่ าํ ลงั พฒั นา จึงเพิม่ ขนึ้ อยา งรวดเรว็ แนวคาํ ตอบ เปนเพราะรัฐบาลของประเทศที่กําลังพัฒนาขาดมาตรการในการควบคุมการบริโภคยาสูบโดยเฉพาะการหา มการโฆษณาและสง เสริมการขาย 3. เหตุใดคนจนจึงสูบบหุ รมี่ ากกวา คนรวย แนวคําตอบ เน่ืองจากคนจนสวนมากมกี ารศึกษาต่ํา จึงขาดความรูความเขาใจและตระหนักถึงอันตรายจากการสบู บุหรี่ท่ีมีตอ สุขภาพ

120 ใบงานท่ี 2เรอื่ ง “คิดเลขงา ยๆ กบั ความเสยี หายจากบหุ ร่ี”จดุ ประสงคก ารเรียนรู 1. วเิ คราะหผลกระทบทม่ี ีตอ เศรษฐกิจจากการสูบบหุ ร่ีได (ความร)ู 2. ใชกระบวนการศึกษาวิเคราะหผลกระทบท่ีมีตอเศรษฐกิจจากการสูบบุหรี่ ของคนในชมุ ชนได (ทกั ษะกระบวนการ) 3. บอกประโยชนแ ละคณุ คา ทางเศรษฐกจิ เมอ่ื เลิกสูบบหุ ร่ีได (เจตคต)ิคาํ ชแ้ี จง ใหนักเรยี นรวมกนั อานขอ มลู ความรู เรอื่ ง “คิดเลขงายๆ กบั ความเสยี หายจากบุหร่”ี และระดม ความคดิ เห็นในกลมุ เพื่อตอบคําถามตอนทายของขอมูลองคค วามรนู ี้ “คิดเลขงา ยๆ กับความเสยี หายจากบุหรี”่ จากการวิเคราะหพบวา ในทุกๆ 1,000 ตัน ของยาสูบที่ผลิต ออกมา จะทํารายไดหรือผลกําไรสุทธิใหผูผลิต 65 ลานบาท แตทําให มีผูเสียชีวิต 650 คน ซึ่งคน 650 คนน้ีตองเสียคารักษาพยาบาลใน การรักษาโรคกอนท่ีจะเสียชีวิตประมาณ 140 ลานบาท และยังมี คาใชจายและความสูญเสียทางออมของบุคคลนี้อีกประมาณ 275 ลาน บาท เมื่อบวกกับรายไดที่คนเหลาน้ีควรไดรับหาไมเสียชีวิตกอนวัย อนั ควรอกี 330 ลานบาท จงึ รวมเปนความสูญเสยี ทงั้ ส้ิน 745 ลา นบาท - ดงั นัน้ ความสูญเสยี จากยาสบู เพียง 1,000 ตัน จึงมากกวารายรบั ถึง 745 – 65 = 680 ลา นบาท - ขณะนี้ท่ัวโลกผลิตยาสูบปละ 7,300,000 ตัน จึงคิดเปนความสูญเสียทางเศรษฐกิจของโลก ปล ะประมาณ 5 ลา นลานบาท ธนาคารโลกไดส รปุ วาการลงทนุ ปอ งกนั ไมใหคนติดบุหรี่เปนการลงทุนที่คุมคาท่ีสุดในการลดคา ใชจ ายดานการรักษาโรคภยั ไขเ จ็บของประชาชน ตวั อยา งเชน - ในประเทศกําลังพัฒนาท่ีมีรายไดตอหัวตอป 50,000 บาท การลงทุนเพ่ือรณรงคปละ 500- 1,000 บาทตอคนตอป เพื่อไมใหประชาชนสูบบุหรี่หรือเลิกสูบบุหร่ีขณะท่ียังไมปวยและมี อายยุ นื ข้ึน - ในขณะท่ีคาใชจายในการรักษามะเร็งปอดซึ่งสามารถยืดชีวิตผูปวยไดประมาณรอยละ 10 เทา นนั้ จะตอ งเสียเงนิ ในการยดื ชีวติ ตอคนตอป เทากบั 450,000 บาท จากการสูญเสียทางเศรษฐกิจน้ี ทําใหธนาคารโลกงดการใหเงินกูกับประเทศท่ีขอกูไปลงทุนในเรอื่ งยาสบู ทกุ ชนิด ไมว า จะเปนการเพาะปลูก การสง ออกหรือกจิ กรรมอ่นื ๆ ท่เี กีย่ วขอ ง

121คําถามชวนคดิ กลมุ ท่ี ........... ช่อื กลุม ....................................................................................... ช้นั ..........................1. สรุปประเด็นสาระสําคัญ จํานวน 3 ขอ1.1..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................1.2..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................1.3..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. การวเิ คราะหค วามเสยี หายจากการสูบบหุ ร่ใี ชขอ มลู ใดมารวมกันบา ง....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3. เหตใุ ดธนาคารโลกจงึ สรุปวา “การลงทุนปอ งกนั ไมใ หค นตดิ บหุ รเี่ ปนการลงทุนทีค่ มุ คาทส่ี ดุ ”....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

122 แบบเฉลยใบงานท่ี 2 เร่อื ง “คิดเลขงา ยๆ กบั ความเสียหายของบุหร่”ีคาํ ถามชวนคดิ กลุมท่ี ....................ชอื่ กลุม ............................................................................... ชนั้ .............................. 1. สรปุ ประเดน็ สาระสําคัญ จาํ นวน 3 ขอ แนวคาํ ตอบ 1.1 การสูบบุหร่ีมีผลกระทบดานคารักษาพยาบาล และคาความสูญเสียทางออม เม่ือทรัพยากรบุคคลถูกทําลาย นับเปนมูลคามหาศาล ดังน้ันการลงทุนปองกันไมใหคนติดบุหร่ีจึงเปนการลงทุนที่คมุ คา ที่สดุ 1.2 ขณะนี้ทั้งโลกผลิตยาสูบปละ 7,300,000 ตัน คิดเปนความสูญเสียทางเศรษฐกิจของโลกปละ 5 ลา นลา นบาท 1.3 ธนาคารโลกงดการใหเงนิ กกู ับประเทศทีข่ อกูไปลงทนุ ในเรอ่ื งของยาสูบทกุ ชนิด 2. การวเิ คราะหความเสยี หายจากการสบู บหุ รใี่ ชขอมลู ใดมารวมกันบา ง แนวคาํ ตอบ ประกอบดวยขอมูลดานคารักษาพยาบาล และคาใชจายจากการสูญเสียทางออม เชน คาเสียโอกาสและรายไดในการทํางาน คาผลกระทบของควันบุหร่ีท่ีมีตอบุคคลใกลเคียง และคาจัดงานศพเม่ือถงึ แกกรรม เปนตน 3. เหตใุ ดธนาคารโลกจึงสรปุ วา “การลงทนุ ปอ งกนั ไมใหคนติดบหุ รีเ่ ปน การลงทนุ ทค่ี ุมคาท่สี ุด” แนวคําตอบ เพราะเปนการลงทุนรณรงคปองกันที่เสียคาใชจายนอย แตไดผลในการลดความเสียหายจากอนั ตรายของบหุ รค่ี ิดเปน มูลคามหาศาล

123 ใบงานท่ี 3เรื่อง “ขึ้นภาษบี ุหรี่ ชวยใหเดก็ ดีไมเ สียคน”จุดประสงคการเรียนรู 1. วเิ คราะหผ ลกระทบท่มี ีตอเศรษฐกิจจากการสบู บุหรี่ได (ความรู) 2. ใชก ระบวนการศึกษาวิเคราะหผลกระทบที่มีตอเศรษฐกิจจากการสูบบุหรี่ของคนในชุมชนได (ทกั ษะกระบวนการ) 3. บอกประโยชนแ ละคณุ คาทางเศรษฐกจิ เม่ือเลกิ สบู บหุ รีไ่ ด (เจตคต)ิคําชี้แจง ใหนักเรียนรวมกันอานขอมูลความรู เรื่อง “ข้ึนภาษีบุหร่ี ชวยใหเด็กดีไมเสียคน” และระดม ความคดิ เห็นในกลุม เพื่อตอบคาํ ถามตอนทายของขอ มลู องคค วามรูนี้ “ขน้ึ ภาษบี ุหรี่ ชว ยใหเ ดก็ ดไี มเสยี คน”ขอ เสนอแนะในการปองกันเด็กไทยไมใหสูบบหุ รี่ รัฐบาลตองแสดงความจริงจังในการท่ีจะปองกันท่ีจะไมใหเด็กไทยติดบุหร่ีเพิ่มขึ้นดวย โดยข้ึนภาษีบุหร่ี เพอื่ ทําใหราคาบุหรี่แพงขึ้น อันจะมีผลตอ การปองกันเดก็ และเยาวชนจากการซอ้ื บุหร่ี ท่ีสําคัญรัฐบาลไดม กี ารขนึ้ ภาษีมา 3 ปแลว ทําใหราคาตํ่ากวาท่ีควรจะเปน เพราะถารัฐบาลไทย ดําเนินนโยบายขึ้นภาษีตามอตั ราคา ครองชพี ทเ่ี ปลี่ยนแปลง กจ็ ะทําให - ขายบุหรไี่ ดเ ทา เดมิ หรอื นอยลง ขึ้นกบั จํานวนอตั ราภาษที ีข่ ึน้ - รฐั บาลมรี ายไดจากภาษเี พมิ่ ข้นึ อยางมาก - เยาวชนตดิ บหุ ร่ีนอ ยลง - จํานวนผูป ว ยนอยลง - คารักษาพยาบาลนอยลง

124ขอบคณุ คณะรัฐมนตรที ข่ี ึน้ ภาษีบหุ รี่ ในท่ีสุดคณะรัฐมนตรีก็มีมติใหกรมสรรพสามิต กระทรวงการคลังปรับข้ึนอัตราภาษียาสูบจากปจจุบันที่จัดเก็บในอัตรารอยละ 75 เพิ่มขึ้นเปนรอยละ 79 เกือบเต็มเพดานตามท่ีกฎหมายยาสูบกําหนดไวส ูงสดุ คือรอยละ 80 การข้ึนภาษีบุหร่ีน้ีเปนมาตรการสําคัญมาตรการหน่ึงในการควบคุมการบริโภคยาสูบที่ธนาคารโลกไดเสนอไว เพราะผลกระทบท่ีสําคัญท่ีเกิดขึ้นคือ ราคาบุหรี่จะแพงข้ึน ซ่ึงเปนปจจัยที่ปอ งกันเยาวชนใหเขามาสบู บุหรีน่ อยลง เนอื่ งจากยังไมมีรายไดจึงมีกําลังซ้ือต่ํา ซึ่งสอดคลองกับผลสรุปงานวจิ ัยเรอ่ื ง “การวเิ คราะหเ ศรษฐกิจของการสูบบุหร”่ี โดย รศ.ดร.อศิ รา ศานตศิ าสน คณะเศรษฐศาสตรจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ซึ่งระบุวา คนไทยใชเงินเกือบรอยละ 3 จากรายไดทั้งหมดไปกับการสูบบุหร่ีการตอบสนองของอุปสงคบุหรี่หรือความตองการตอการเปล่ียนแปลงราคาในประเทศไทยคลายกันกับประเทศที่มีรายไดปานกลางอ่ืนๆ คือ การเพิ่มราคาท่ีแทจริงเพิ่มข้ึนรอยละ 1 จะทําใหการบริโภคลดลงประมาณรอ ยละ 0.4 และจะเกิดผลกระทบลดการสูบบหุ ร่ีมากทีส่ ดุ ในกลมุ ประชากรที่มีรายไดน อย ท้ังนี้มีการประมาณการวา การขึ้นภาษีนี้จะมีผลตอราคาบุหรี่ขายปลีก โดยบุหร่ีไทยที่มีกนกรองราคาจะเพ่ิมขน้ึ 5 - 6 บาท สวนบุหร่ีตางประเทศจะมีราคาเพิ่มขึ้น 6 - 8 บาทตวั เลขท่ีนา คิดจากผลการวิจยั ถา ราคาบุหรข่ี ้นึ ซองละ 1 บาท จะมีผสู ูบบุหร่ตี ดั สินใจเลกิ สูบบหุ ร่รี อ ยละ 21.2 หรอื เทากบั 1ใน5 ถาราคาบุหรข่ี ึ้นซองละ 3 บาท จะมีผูสบู บหุ ร่ีตัดสนิ ใจเลกิ สบู บหุ รี่รอยละ 32.4 หรือเทา กับ 1 ใน 3 ถาราคาบุหรี่ขึน้ ซองละ 5 บาท จะมผี สู บู บหุ รีต่ ดั สนิ ใจเลกิ สบู บุหรรี่ อยละ 44.5 หรอื เทากบั 1 ใน 2***ที่มา : สํานักวิจัยเอแบคโพลล ผลสํารวจภาคสนาม เรื่อง การประเมินคาใชจายในการสูบบุหรี่:กรณศี กึ ษา ผสู บู บหุ รีท่ ี่มอี ายุ 11 ป ข้นึ ไปใน เขต 13 จงั หวัดทวั่ ประเทศ

125 คําถามชวนคดิ1. สรุปประเด็นสาระสาํ คัญจํานวน 3 ขอ1.1..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................1.2...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................1.3...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. การขึ้นภาษีบหุ รี่ มีผลดีตอเยาวชนอยา งไรบาง....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3. ประมาณการวา จากการประกาศข้ึนภาษีบุหรข่ี องคณะรัฐมนตรคี ร้งั น้ี จะมีผูสูบบุหร่ีตัดสินใจเลิกบุหรี่ไมต า่ํ กวารอยละ 44.5 นักเรียนเชอ่ื หรอื ไม เพราะเหตุใด....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

126 แบบเฉลยใบงานท่ี 3เรอื่ ง “ขึ้นภาษบี หุ รี่ ชวยใหเ ดก็ ดไี มเสียคน” คาํ ถามชวนคดิ กลุม ท่ี ....................ชือ่ กลมุ ............................................................................... ชั้น .............................. 1. สรปุ ประเดน็ สาระสาํ คัญ จาํ นวน 3 ขอ แนวคาํ ตอบ 1.1 การที่รัฐบาลข้ึนภาษีบุหร่ี จะมีผลดีคือ การขายบุหรี่จะมีอัตราที่ลดลง เน่ืองจากมีราคาแพงข้ึน แตรัฐบาลท่ีรายไดจากการเก็บภาษีเพ่ิมขึ้น เยาวชนติดบุหร่ีนอยลงเพราะไมมีเงินซ้ือ จํานวนผูปวยลดลงและคา รักษาพยาบาลกน็ อ ยลงเปน เงาตามตวั 1.2 ในปจจุบันน้ี กรมสรรพสามิตไดปรับอัตราภาษียาสูบเปนรอยละ 79 เกือบเต็มเพดานตามท่ีกฎหมายกาํ หนดไวส ูงสุดไมเ กินรอยละ 80 1.3 เยาวชนและผมู ีรายไดน อ ยจะไดร บั ผลกระทบจากการข้นึ ภาษบี หุ รี่ 2. การขน้ึ ภาษบี หุ ร่มี ีผลดตี อเยาวชนอยางไร แนวคําตอบ ชวยใหเยาวชนติดบุหร่ีนอยลง เพราะไมมีเงินซ้ือ ซึ่งจะชวยรักษาสุขภาพทางกาย ทางจิตใจและทางสติปญญา ใหมีความสมบูรณ เปนการหลีกเล่ียงตอพฤติกรรมเสี่ยง ทําใหมีอนาคตท่ีสดใสเปนพลงั ทเ่ี ขมแขง็ ของครอบครัว สงั คม และประเทศชาติตลอดไป 3. ประมาณวา จากการประกาศขึน้ ภาษีบหุ รข่ี องคณะรฐั มนตรีครง้ั นี้ จะมีผูสบู บุหรต่ี ดิ สนิ ใจเลิกบุหรไ่ี มต ่าํ กวารอยละ 44.5 นกั เรียน เช่ือหรอื ไม เพราะเหตใุ ด แนวคาํ ตอบ เชื่อตามขอมูลท่ีไปสํารวจมา แตเช่ือวาเปนความคิดของคนกลุมหนึ่งท่ีตั้งใจจะเลิกสูบบุหรี่แตตองอาศัยปจจัยอ่ืนๆ ชวยกระตุนดวย เชน จิตใจที่เขมแข็งและแนวแน การเลิกบุหร่ีเพ่ือบุคคลอันเปน ท่รี ักและวธิ กี ารเลิกบหุ รท่ี ถ่ี ูกตองเหมาะสม เปนตน

127 ใบงานท่ี 4เรอื่ ง “การสูบบหุ ร่ีของคนกรงุ เร่ืองยงุ ท่ตี องแก”จดุ ประสงคก ารเรยี นรู 1. วิเคราะหผลกระทบที่มีตอเศรษฐกจิ จากการสบู บหุ รีไ่ ด (ความรู) 2. ใชกระบวนการศกึ ษาวิเคราะหผ ลกระทบทีม่ ีตอ เศรษฐกิจจากการสบู บุหรี่ ของคนในชุมชนได (ทักษะกระบวนการ) 3. บอกประโยชนและคุณคา ทางเศรษฐกิจเม่อื เลิกสูบบุหรไ่ี ด (เจตคต)ิคาํ ช้แี จง ใหนักเรียนรวมกันอานขอมูลความรู เร่ือง “การสูบบุหร่ีของคนกรุง เรื่องยุงท่ีตองแก” และ ระดมความคดิ เห็นในกลุม เพอ่ื ตอบคาํ ถามตอนทายของขอ มลู องคความรูน ้ี “การสบู บหุ รข่ี องคนกรงุ เรอ่ื งยงุ ทีต่ อ งแก” บริษัท ศูนยวิจัยกสิกรไทย จํากัด สํารวจ “พฤติกรรมการสูบบุหร่ีของคนกรุงเทพฯ” จากกลุมตัวอยาง 1,271 คน ระหวางวันที่ 2-16 พฤษภาคม พ.ศ.2546 พบประเด็นสําคัญคือ คาใชจายเฉลี่ยดานบุหร่ีของคนกรุงเทพฯ รอยละ 15.07 ของรายไดทั้งหมดในแตละเดือน โดยเฉลี่ยคนกรุงเทพฯ ที่ตอบแบบสอบถามมีคาใชจายในการสูบบุหรี่ 150 บาทตอเดือน ซึ่งเมื่อคํานวณแลวจะพบวา ในป พ.ศ.2546ตลาดบุหร่ีในกรุงเทพฯ มีมูลคาประมาณ 500 ลานบาท และถาเปรียบเทียบในชวง 2 ทศวรรษที่ผานมาพบวาแมจะมีการรณรงคในเรื่องการสูบบุหรี่อยางตอเน่ือง แตคาใชจายเฉล่ียตอคนในการซ้ือผลิตภัณฑยาสูบยังมีแนวโนมเพ่ิมข้ึนอยางตอเน่ือง กลุมอายุท่ีนาเปนหวงคือ กลุมวัยรุน อายุ 13-19 ป ซึ่งมีคาใชจายดานบุหรี่ถึงรอยละ 20.3 สวนกลุมเด็กอายุนอยกวา 13 ป มีคาใชจายดานบุหร่ีรอยละ 15นอกจากน้ี ถากลุมเด็กท่ีตอบแบบสอบถามมีเงินเดือนหรือรายไดเพ่ิมขึ้นรอยละ 22.2 จะนําไปซื้อบุหร่ีเพ่ิมขึ้น

128 ปจจัยที่เปนแรงกระตุนใหเกิดความอยากสูบบุหรี่ คนกรุงเทพฯ ระบุวา ปจจัย 5 อันดับแรกที่กระตุนใหเกิดความอยากสูบบุหรี่ คือ 1)ความเครียด 2)การดื่มสุรา 3)โมโห/หงุดหงิด 4)การเท่ียวกลางคืน และ 5)การดภู าพยนตรที่มีการสบู บหุ รี่ สวนปจจัยที่จะทําใหการรณรงคไมสูบบุหร่ีมีประสิทธิภาพ 5 อันดับแรก คือ 1)ทําใหกฎหมายเขตปลอดบุหร่ีมีผลบังคับเขมงวดมากข้ึน 2)กําหนดใหบุหรี่เปนสิ่งเสพติด 3)เผยแพรผลเสียของการสบู บุหร่ี 4)กําหนดเขตปลอดบุหรีเ่ พิม่ ข้นึ 5)ปลกู ฝง คา นิยมท่ดี แี กเ ยาวชนในสถาบนั การศึกษา อยา งไรก็ตามคนกรุงเทพฯ ที่ตอบแบบสอบถามระบุวา กฎหมายการหามสบู บุหรี่ในทส่ี าธารณะท่ีกําหนดน้ันไมมีผลตอผูที่สูบบุหรี่ เนื่องจากผูตอบแบบสอบถามเห็นวาผูที่สูบบุหร่ีสามารถปรับตัวไดถึงรอยละ 45.8 และอีกรอยละ 35.1 เห็นวาเกิดจากความไมเขมงวดของเจาหนาที่ กําลังเจาหนาท่ีตรวจจับไมเพียงพอ และบทลงโทษไมห นัก นอกจากน้ีส่ิงที่ตองแกไขอยางตอเน่ืองจากผลของการหามสูบบุหรี่ในท่ีสาธารณะสําหรับผูที่ยังไมสามารถเลิกสูบบุหรี่ได ซ่ึงคนกลุมนี้จะหันไปสูบบุหรี่ท่ีบานมากข้ึน อันเปนตัวอยางท่ีไมดีสําหรับเด็กและเยาวชนซ่ึงในอนาคตจะมีโอกาสเปนผูท่ีสูบบุหร่ีมากข้ึนดวย การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการสูบบุหรี่เมื่อมีการข้ึนราคาบุหรี่ คนกรุงเทพฯ รอยละ 53.7 เลิกสูบบุหร่ีและสูบบุหร่ีนอยลง สวนอีกรอยละ46.3 ไมเปลยี่ นแปลงโดยท่บี างคนยังสบู ย่ีหอเดมิ และบางคนหนั ไปสูบบุหรีท่ ี่มีราคาถูกลงขอมูลจาก http://www.ashthailand.or.th/th/content_image/informationcenter/78.doc

129 คาํ ถามชวนคดิ กลมุ ที่ ....................ชอ่ื กลมุ ............................................................................... ชน้ั ..............................1. สรุปประเด็นสาระสาํ คญั จํานวน 3 ขอ1.1...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................1.2...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................1.3...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. ผูสูบบุหรี่ในกลุมอายุใดที่มีคาใชจายดานบุหร่ีสูงที่สุด และหากไมสามารถรณรงคใหคนกลุมน้ีลดการสูบบหุ รี่ลงไดจ ะเกิดผลเสยี หายอยางไร เพราะเหตใุ ด....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3. นกั เรยี นคิดวาวิธีลดแรงกระตุน ท่ที ําใหเกิดความอยากสูบบหุ รี่ คืออะไรบาง....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

130 แบบเฉลยใบงานท่ี 4เรอ่ื ง “การสบู บหุ รี่ของคนกรุง เรอื่ งยงุ ทต่ี อ งแก” คาํ ถามชวนคดิ กลมุ ท่ี ....................ช่ือกลุม ............................................................................... ชน้ั .............................. 1. สรุปประเดน็ สาระสําคญั จํานวน 3 ขอ แนวคําตอบ 1.1 จากการสํารวจของบริษัท ศูนยวิจัยกสิกรไทย จํากัด พบวาตลาดบุหร่ีในกรุงเทพฯ ในปพ.ศ.2546 มมี ลู คา ประมาณ 500 ลา นบาท และมีแนวโนมเพมิ่ สงู ขน้ึ ในปต อ ไป 1.2 ปจจัยท่ีเปนแรงกระตุนใหคนกรุงเทพฯอยากสูบบุหร่ี 5 อันดับแรก คือ 1)ความเครียด2)การดืม่ สุรา 3)โมโห หงดุ หงดิ 4)การเทีย่ วกลางคนื และ 5)การดูภาพยนตรท ม่ี กี ารสูบบหุ รี่ 1.3 กฎหมายการหามสูบบุหร่ีในท่ีสาธารณะไมมีผลตอการเลิกสูบบุหร่ีได เพราะผูที่สูบบุหร่ีสามารถปรับตัวไดถึงรอยละ 45.8 และอีกรอยละ 35.1 เห็นวาเจาหนาท่ีไมเขมงวด มีคําสั่งในการตรวจจบั ไมเพยี งพอและลงโทษไมห นกั 2. ผูสูบบุหรี่ในกลมุ อายใุ ด ทมี่ ีคาใชจายดา นบหุ รี่สงู ท่ีสดุ และหากไมสามารถรณรงคใ หคนกลุมนล้ี ดการสบู บหุ ร่ีลงได จะเกิดผลเสยี หายอยางไร เพราะเหตใุ ด แนวคาํ ตอบ กลุมวัยรุนอายุ 13-19 ป มีคาใชจายดานบุหรี่ถึงรอยละ 20.3 ของรายไดในแตละเดือน ซึ่งเปนกลุมท่ีมีรายจายสูงสุด และหากไมสามารถรณรงคใหคนกลุมนี้ลดการสูบบุหร่ีลงได จะเกิดผลเสียตอการพัฒนาประเทศทั้งในปจจุบันและอนาคตอยางมหาศาล เพราะเยาวชนเหลาน้ีจะเปนพลังสําคัญของชาตบิ านเมืองในอนาคต 3. นกั เรียนคิดวาวธิ ีลดแรงกระตุนท่ที าํ ใหเกดิ ความอยากสบู บุหรีค่ อื อะไรบา ง แนวคาํ ตอบ การหลีกเล่ียงความเครียดดวยการเลนกีฬา ออกกําลังกาย เลนดนตรี ทํางานศิลปะหรืองานอดิเรกที่ใจรัก ไมด่ืมสุรา หลีกเล่ียงความหงุดหงิด โมโหงาย ดวยการมองโลกในแงดีและมีเมตตา ไมเที่ยวกลางคืน แหลงมั่วสุมตางๆ และเลือกชมภาพยนตรที่ไมมีการสูบบุหรี่ควรเปนเรื่องสนุกสนานเบาสมองหรอื แนวอนุรกั ษธ รรมชาติ

131 ใบงานท่ี 5เรอื่ ง “คา บหุ ร่ีของพอ หนขู อเปนคาอาหาร”จดุ ประสงคก ารเรยี นรู 1. วเิ คราะหผลกระทบท่มี ตี อ เศรษฐกจิ จากการสบู บุหรไี่ ด (ความร)ู 2. ใชก ระบวนการศกึ ษาวเิ คราะหผลกระทบท่ีมีตอเศรษฐกิจจากการสูบบุหร่ีของคนในชุมชนได (ทกั ษะกระบวนการ) 3. บอกประโยชนและคณุ คา ทางเศรษฐกจิ เม่อื เลิกสูบบหุ ร่ไี ด (เจตคต)ิคาํ ชแี้ จง ใหนักเรียนรวมกันอานขอมูลความรู เร่ือง “คาบุหร่ีของพอ หนูขอเปนคาอาหาร” และระดม ความคิดเหน็ ในกลุม เพอ่ื ตอบคําถามตอนทายของขอ มลู องคค วามรูน ้ี “คา บหุ รขี่ องพอ หนขู อเปน คาอาหาร” การสูบบุหร่ีของคนท่ีมีรายไดนอยน้ัน นอกจากจะเปนการบั่นทอนสุขภาพของตัวเองใหออนแอลงทุกวันแลว คาใชจายท่ีเกิดจากการสูบบุหร่ียังเบียดบังคาใชจายอ่ืนๆ ที่จําเปนของครอบครัวของผูสูบบุหร่ี โดยท่ีผูสูบบุหร่ีไมรูตัวและยิ่งผลักดันใหครอบครัวยากจนย่ิงข้ึน ซ่ึงนับเปนเร่ืองที่มีความเสียหายมาก เพราะเปนการนําเงนิ นําไปซื้อบหุ ร่ี แทนทีจ่ ะซื้ออาหาร ทีม่ ปี ระโยชนสําหรับบริโภค โดยเฉพาะในประเทศท่ีกําลังพัฒนาหลายประเทศ มีอัตราสวนของคาใชจายในบานท่ีถูกใชไปเพ่ือซ้ือบุหรี่สูงมากเชน ในประเทศบัลแกเรีย ครอบครัวมีรายไดตํ่าและมีคนสูบบุหร่ีอยางนอย 1 คน จะใชจายเงินรอยละ10.4 ของรายไดท ง้ั หมดไปเพอ่ื ซ้อื บุหร่ซี ึ่งเปนการเบยี ดบังคา ใชจา ยทจ่ี าํ เปน เชน คา อาหาร เปนตน

132 จากการศึกษาในประเทศอินเดีย พบวา การสูบบุหร่ีมีความสัมพันธกับภาวะการขาดอาหารรุนแรงและสุขภาพเด็ก ตัวอยางจากประเทศบังคลาเทศ พบวาถา 2 ใน 3 ของเงินถูกนําไปซื้ออาหารแทนบหุ ร่ีจะสามารถชว ยใหค นมากกวา 10 ลานคน พน จากภาวะขาดอาหารได ในประเทศลาว พบวา เงินจํานวน 10,000 - 15,000 กีบ หรือประมาณ 40-60 บาท ท่ีตองจายไปเพ่ือซ้ือบุหร่ีมารลโบโร 1 ซอง สามารถนําไปซ้ืออาหารเพ่ือครอบครัวได โดยซ้ือเน้ือเพื่อใชเปนอาหารได 1 กิโลกรัม หรือซื้อขาวเหนียวได 6 กิโลกรัม หรือซื้อปลา 1.3 กิโลกรัม และเงินคาบุหรี่ 1 ซองนี้สามารถซ้ือแอปเปล กนิ ไดถึง 2 กโิ ลกรมั ในประเทศเวียดนาม จากการสํารวจในป พ.ศ.2538 พบวา ใน 1 ปผสู บู บุหร่ี 1 คน ใชจายเงินเพื่อซื้อบุหรี่เฉลี่ยมากกวา 2,500 บาท ซึ่งเงินจํานวนน้ีสามารถซื้อขาวสารไดถึง 169 กิโลกรัม ซึ่งมากพอสําหรบั เลยี้ งชวี ติ คนหน่ึงคนไดตลอดทง้ั ป และในป พ.ศ.2541 พบวา คาใชจายของผูสูบบุหรี่ในประเทศมากพอท่จี ะซือ้ ขาวสารเพอ่ื เลีย้ งชวี ิตคนเวียดนามไดถ ึง 10.6 ลานคนเปน เวลา 1 ป สําหรับประเทศไทย คาบุหร่ีกรองทิพย 1 ซอง ราคา 35 บาท มากกวาราคากวยเตี๋ยว 1 ชามซึ่งมีราคา 25 บาท ดังนั้นหากผูสูบบุหรี่วันละ 2 ซองสําหรับคนในเมือง เงินจํานวนนี้สามารถซื้ออาหารไดถึง 3 ม้ือ แตคนในชนบทท่ีทําอาหารกินเองจะมีรายจายเพ่ือซื้ออาหารตํ่ากวานี้มาก เงินจํานวนน้ีจึงมากพอที่จะนําไปใชป ระโยชนไ ดม ากข้ึน ดวยเหตุน้ีจึงมีเสียงเรียกรองจากลูกถึงพอ เปนคําพูดกินใจวา “คาบุหร่ีของพอ หนูขอเปนคาอาหาร”

133คาํ ถามชวนคดิ กลุม ท่ี ....................ชอ่ื กลุม ............................................................................... ชัน้ ..............................1. สรุปประเดน็ สาระสาํ คัญ จาํ นวน 3 ขอ1.1...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................1.2...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................1.3...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. ในบรรดาประเทศที่กําลังพัฒนา และประเทศที่ประสบปญหาการขาดแคลนอาหารดังที่กลาวมาน้ีประเทศใดท่ีประสบภาวะขาดอาหารมากทส่ี ุด เพราะเหตุใด....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3. จากคําพูดทว่ี า “คา บหุ ร่ขี องพอ หนขู อเปน คาอาหาร” นนั้ นักเรยี นคิดวา อาหารทค่ี วรซ้อื รับประทานควรมคี ณุ ลกั ษณะอยา งไร....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

134 แบบเฉลยใบงานท่ี 5เรือ่ ง “คา บุหรข่ี องพอ หนขู อเปนคาอาหาร” คําถามชวนคดิ กลมุ ที่ ....................ชอ่ื กลุม ............................................................................... ชั้น .............................. 1. สรุปประเดน็ สาระสําคญั จาํ นวน 3 ขอ แนวคําตอบ 1.1 การสูบบุหร่ีของคนที่มีรายไดนอย จะมีผลกระทบตอคาใชจายอ่ืนที่มีความจําเปนตอครอบครวั เชน คาอาหาร เปนตน 1.2 ในประเทศบังคลาเทศ พบวาถา 2 ใน 3 ของเงินถูกนําไปซื้ออาหารแทนบุหรี่ ก็จะสามารถชว ยชาวบงั คลาเทศมากกวา 10 ลา นคน ใหพนจากภาวะขาดอาหารได 1.3 การเปรยี บเทยี บคา บุหรกี่ ับคาอาหารและผลไมที่เปน ประโยชนตอ รา งกาย อาจชว ยใหผสู ูบบุหรฉ่ี ุกคิดไดบ างวา ถึงเวลาทจ่ี ะเปลย่ี นคา บุหรี่เปน คา อาหารไดแ ลว 2. ในบรรดาประเทศท่ีกําลังพัฒนา และประเทศท่ีประสบปญ หาการขาดแคลนอาหารดงั ทีก่ ลาวมานี้ ประเทศใดทีป่ ระสบภาวะขาดอาหารมากที่สดุ เพราะเหตใุ ด แนวคําตอบ ประเทศบังคลาเทศตกอยูในภาวะขาดอาหารมากที่สุด เหตุเพราะความยากจน และชาวบงั คลาเทศเสยี คาใชจา ยไปกับการสบู บหุ รี่เปน จํานวนมาก 3. จากคําพูดที่วา “คาบุหรี่ของพอ หนูขอเปนคาอาหาร” นั้น นักเรียนคิดวา อาหารท่ีควรซ้ือรบั ประทานควรมีคุณลกั ษณะอยางไร แนวคาํ ตอบ อาหารที่ควรซอื้ รับประทานควรเลือกอาหารทเ่ี ปน ประโยชนตอ รา งกาย และเปนอาหารทคี่ รบ 5 หมู

135 ใบงานท่ี 6กรณีศกึ ษาเรื่อง “สตีฟ ยอดนกั รณรงค”จุดประสงคก ารเรยี นรู 1. วิเคราะหผลกระทบท่มี ีตอ เศรษฐกจิ จากการสบู บุหร่ีได (ความรู) 2. ใชก ระบวนการศึกษาวเิ คราะหผลกระทบท่ีมีตอเศรษฐกิจจากการสูบบุหร่ีของคนในชุมชนได (ทักษะกระบวนการ) 3. บอกประโยชนแ ละคุณคา ทางเศรษฐกิจเมอ่ื เลิกสบู บุหรไี่ ด (เจตคติ)คาํ ช้แี จงใหนกั เรียนอานกรณีศกึ ษา เรอื่ ง “สตฟี ยอดนักรณรงค” สตีฟ ยอดนักรณรงค ถาเทียบกับสตีฟ วูดเวิรด แลวผมตองชิดซายในเร่ืองรณรงคไมสูบบุหรี่ สตีฟเปนชาวออสเตรเลียท่ีเขาเลาใหผมฟงวาท่ีเมืองเมลเบิรน รัฐวิคตอเรีย เขาหามสูบหร่ีในรถแท็กซี่รวมท้ังคนขับรถแท็กซี่เองก็หามสูบในรถดวย ไมวาจะมีผูโดยสารหรือไมก็ตาม กฎหมายนี้ผลักดันโดย ส.ส.คนหน่ึงที่ไมไดสนใจเรื่องรณรงคไมสูบบุหร่ี แตเขาตองการสงเสริมการทองเท่ียวเขาจึงผลักกฎหมายที่กําหนดใหแท็กซี่ของรัฐวิคตอเรียเปนปจจัยหนึ่งที่จะดึงดูดใหผูคนมาเท่ียวรัฐของเขา โดยกฎหมายกําหนดวารถแท็กซ่ีตองอยูในสภาพดี สะอาด คนขับตองสุภาพ แตงตัวเรียบรอยและหามสูบบุหรี่ในรถไมวาในเวลาใด เพราะการสูบบุหร่ีในรถจะทําใหมีกลิ่นเหม็นบุหรี่คางอยู ผูฝาฝนมีโทษปรับ 200เหรียญออสเตรเลียหรือประมาณ 6,000 บาท ผมกําลังขอสําเนากฎหมายนี้ของเขาเพื่อจะสงใหเจาหนาที่กระทรวงการทองเที่ยวของเราพิจารณา เพราะสภาพรถแท็กซี่ของเรายังตองปรับปรุงอีกมากโดยเฉพาะเรือ่ งเหมน็ กล่นิ บุหรี่ แมจะมีกฎหมายหามสูบบุหรี่ในรถแท็กซ่ีมานานแลวก็ตาม สตีฟเลาวา ทุกครั้งที่เขาขึ้นรถแท็กซี่ที่เมลเบิรน เขาจะเลือกนั่งคันที่คนขับยืนสูบบุหรี่อยูนอกรถ ในขณะที่เพื่อนเขาจะเลือกนั่งคันที่เขาเห็น

136คนขับไมไดสูบบุหรี่ ทีแรกผมฟงแลวก็งง แตสตีฟบอกวาเขาจะใชทุกโอกาสเกลี้ยกลอมใหทุกคนรวมท้ังคนขับแท็กซ่ีท่ียังสูบบุหร่ีใหเลิกสูบ อยางนี้ผมยอมแพ ครั้งหนึ่งเขาน่ังแท็กซี่จากสนามบินเขาเมือง พอรถเริ่มออกเขาก็ชวนคนขับแท็กซี่คุย สตีฟพูดวา “เมื่อกี้เห็นสูบบุหรี่อยู ไมกลัวเปนมะเร็งปอดตามคําเตือนที่พิมพอยูบนซองหรือ” คนขับแท็กซ่ี บอกวา “สาเหตุของมะเร็งมีมากมาย” สตีฟรุกตอวา“อา วแลว โรคหวั ใจละ ” คนขบั บอกวา “คนไมสูบบุหรี่ก็เปนหัวใจวายเยอะแยะ” สตีฟเลยคิดวาถาพูดเร่ืองพิษภัยของบุหร่ีกับพอคนน้ีทาจะไมสําเร็จ ฟงสําเนียงคนขับพอจะรูวาไมใชคนพ้ืนเมืองจึงถามวา “เดิมอยูท ่ีไหน” คนขบั บอกวา “ผมมาจากอติ าลีสบิ กวา ปแ ลว ” สตฟี ถามวา “เคยกลบั ไปเยี่ยมพ่ีนองที่โรมหรือเปลา” คนขับตอบวา “อาชีพขับแท็กซ่ีไมมีปญญาท่ีจะซื้อตั๋วเคร่ืองบินไปโรมหรอก” สตีฟรุกตอวา“คุณสูบบุหร่ีวันละกี่มวน” คนขับตอบวา “สูบวันละซอง” สตีฟไดท่ีเลยเสนอวา “ถาคุณหยุดสูบบุหรี่คุณจะกลับโรมไดปละคร้ัง เพราะบุหร่ีมารลโบโรซองละ 10 เหรียญ ปหน่ึงคุณก็จะเหลือเงินเกือบส่ีพันเหรียญ (1 เหรียญออสเตรเลยี เทากับ 28 บาทและคาเคร่ืองบินไปกลับเมลเบิรน-โรมเทากับ 2,000 เหรียญ)พอท่ีจะซื้อต๋ัวเครื่องบินไปกลับโรมหรือถาคุณไมสูบสองป คุณจะมีเงินพอที่จะพาเมียไปโรมไดดวย”คนขับแท็กซี่หันมามองสตีฟและวา “เอะ นาสนใจ ผมไมเคยคิดเรื่องน้ีมากอน ความคิดของคุณเขาทาเมยี กพ็ ยายามทจี่ ะใหผ มเลกิ อยูแลว” หลายปตอ มา มคี นขบั คนหนงึ่ วิง่ มาหาสตีฟถามวา “จําผมไดไหม ท่ีคุณเคยแนะนําใหผมเลิกสูบบหุ รีเ่ พอ่ื จะไดไ ปโรม ผมเลิกไดแลว” สตีฟถามวา “แลวคุณไดกลับอิตาลีหรือเปลา” คนขับแท็กซ่ีตอบวา“ไมไดไปอิตาลี แตเอาเงินคาบุหรี่ไปผอนรถ ตอนนี้ผมมีรถยนตเปนของตนเองแลว ลูกเมียดีใจดวยขอบคุณสตฟี ” คนขับแท็กซี่ในกรุงเทพฯ ถาสูบกรองทิพยวันละซองหากเลิกสูบบุหรี่หน่ึงปจะประหยัดเงินได12,775 บาท อาจจะเทากับรายไดหน่ึงถึงสองเดือนของการขับแท็กซี่ ซึ่งพอท่ีจะไปเที่ยวสิงคโปรหรือฮองกงไดทีเดยี ว สําหรับผมแลวถามีอารมณก็จะทําแบบสตีฟแตสวนใหญผมเพียงแตพูดวา “รถคุณดีจังไมเหม็นกลนิ่ บุหรี่เลย”

137 คําถามชวนคดิ กลุมท่ี ....................ชือ่ กลมุ ............................................................................... ชนั้ ..............................1. สรุปประเดน็ สาระสาํ คญั จํานวน 3 ขอ1.1...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................1.2...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................1.3...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. กฎหมายในประเทศออสเตรเลียท่ีเกี่ยวกับการหามสูบบุหรี่ที่นาสนใจเปนอยางไร โดยมีจุดประสงคสาํ คญั ในเร่อื งใด....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3. นกั เรียนมีความคิดเห็นอยา งไร ในความเปนยอดนักรณรงคข องสตีฟ และกลุมของนกั เรียนมีแนวคดิทจ่ี ะรวมกนั รณรงคเพ่อื การไมส บู บหุ รี่กับใคร และอยางไร....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

138 แบบเฉลยใบงานท่ี 6กรณศี กึ ษาเรอื่ ง “สตีฟ ยอดนกั รณรงค” คําถามชวนคดิ กลุมท่ี ....................ช่อื กลุม ............................................................................... ชั้น .............................. 1. สรุปประเดน็ สาระสําคัญ จํานวน 3 ขอ แนวคําตอบ 1.1 เมืองเมลเบร์ิน รัฐวิคตอเรีย ประเทศออสเตรเลีย มีกฎหมายหามสูบบุหร่ีในรถแท็กซ่ีทงั้ คนขับรถและผูโ ดยสาร หากฝา ฝน จะมโี ทษปรับประมาณ 6,000 บาท 1.2 สตีฟ วูดเวร์ิด เปนชาวออสเตรเลีย เปนยอดนักรณรงคเพื่อการไมสูบบุหร่ีกับคนขับรถแท็กซ่ีโดยใชว ิธพี ูดคยุ ใหแ นวคิดถงึ ประโยชนข องการเลกิ สูบบุหรีท่ เ่ี กย่ี วขอ งกบั เศรษฐกจิ และความมัน่ คงของชีวิต 1.3 คนขับรถแท็กซ่ีในกรุงเทพฯ ที่สูบบุหรี่กรองทิพยวันละ 1 ซอง สามารถเก็บเงินไปเท่ียวสงิ คโปรห รอื ฮอ งกงไดป ล ะ 1 ครัง้ หากในปน น้ั เขาเลกิ สบู บหุ รม่ี าตัง้ แตต น ป 2. ในบรรดาประเทศท่กี าํ ลังพัฒนา และประเทศทปี่ ระสบปญ หาการขาดแคลนอาหารดังท่ีกลา วมาน้ี ประเทศใดท่ีประสบภาวะขาดอาหารมากทสี่ ดุ เพราะเหตุใด แนวคําตอบ กฎหมายหา มสูบบุหร่ใี นประเทศศออสเตรเลีย ประกาศใชท่ีเมืองเมลเบริ์น รัฐวิคตอเรีย หามสูบบุหรี่ในรถแท็กซี่ท้ังคนขับรถและผูโดยสาร หากฝาฝนจะมีโทษปรับ 6,000 บาท ซ่ึงกฎหมายน้ีผลักดันโดย ส.ส.คนหน่ึง ท่ีมีจุดประสงค เพื่อดึงดูดใหนักทองเที่ยวมาเท่ียวรัฐของเขา ดวยบริการรถแท็กซี่ในสภาพดี สะดวก ปลอดภยั คนขบั สุภาพ แตงกายเรียบรอยและไมสูบบุหรีใ่ นรถ 3. นกั เรยี นมีความคิดเห็นอยา งไร ในความเปนยอดนกั รณรงคข องสตฟี และกลมุ ของนกั เรียนมีแนวคิดทจ่ี ะรวมกนั รณรงคเ พ่ือการไมส ูบบุหรกี่ บั ใคร และอยางไร แนวคําตอบ สตีฟ เปนยอดนักรณรงคเพ่ือการไมสูบบุหรี่ดวยวิธีการพุงเปาไปท่ีคนขับรถแท็กซี่ที่ยืนสูบบุหร่ี อยูนอกรถ ซ่ึงเปนกลุมเปาหมายท่ีแทจริง และประสบความสําเร็จอยางงดงาม สําหรับกลุมของ ขาพเจา สนใจท่จี ะรณรงคเ พอ่ื การไมสบู บหุ รภี่ ายในหอ งเรียนและในโรงเรียน โดยใชวิธีขยายผลจาก กลุมเล็กๆ ท่ีประสบความสําเร็จไปสูนักเรียนกลุมใหญของโรงเรียนเพื่อพัฒนาโรงเรียนใหเปน “โรงเรยี นปลอดบุหร่ี” อยา งแทจ ริง

139 แบบสมั ภาษณเ พ่อื ศึกษาวิเคราะหผลกระทบทม่ี ตี อ เศรษฐกจิ จากการสบู บุหรีข่ องคนในชุมชนสถานที่ ...………………………………..………………………………………….……………….ผสู ัมภาษณ ………………………………………….…… วนั ท่ีสมั ภาษณ …………………………ตอนท่ี 1 ขอ มูลทวั่ ไป1. เพศ ( ) ชาย ( ) หญิง2. อายุ ……….. ป3. ระดับการศกึ ษา ( ) ตํา่ กวา ป.4 ( ) ป.4 ( ) ป.6 ( ) มธั ยมศกึ ษาตอนตน ( ) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย หรือประกาศนียบัตร ( ) ปรญิ ญาตรี ( ) ปรญิ ญาโทหรอื สงู กวา4. อาชีพ ( ) ไมไ ดท าํ งาน/แมบ า น ( ) นกั เรยี น นกั ศกึ ษา ( ) รบั ราชการ ( ) ลูกจางบริษัทเอกชน ( ) ทํางานอสิ ระ ( ) ธรุ กจิ สวนตวั คณุ มรี ายไดน อกเหนอื จากการทาํ งานหรอื ไม ( ) ไมมี ( ) มี กรุณาระบุ …………… บาท/เดอื น …………….. บาท/วัน5. จาํ นวนสมาชิกภายในครวั เรอื น ………………… คน ประกอบดว ยผใู หญ (อายุ 18 ปข ึ้นไป) ……….. คน ชาย ………. คน หญิง ………. คนเดก็ (อายุ 18 ปข้ึนไป) ……….. คน ชาย ………. คน หญงิ ………. คนรวม ….…../……..เปน ผสู บู บหุ รี่ ชาย ………. คน หญงิ ………. คน6. รายไดของครวั เรอื นประมาณ ………………. บาท/เดอื น7. คุณมีโรคประจาํ ตัวหรอื ไม ( ) ไมมี ( ) มี กรณุ าระบุ ………………………...…หากมีโรคประจําตัว มคี า ใชจ ายในการดแู ลรักษาโรคเหลานั้นหรอื ไม ( ) ไมม ี ( ) มี กรุณาระบุ …………..…… บาท/เดอื น

140ตอนที่ 2 ขอ มูลการสบู บหุ รี่8. คณุ เรมิ่ สบู บหุ รีเ่ มื่ออายุ …………. ป9. เหตุทส่ี บู บหุ รี่ กรุณาระบุ ………………………………………………………..………..10. คณุ ไดบ หุ ร่มี วนแรกมาอยางไร( ) ซื้อ ( ) เพ่อื น( ) ผปู กครอง ( ) ญาตคิ นอื่นๆ ( ) ขโมยมาจาก………………..11. จาํ นวนบุหร่ีที่สูบในชว ง 3 เดอื นแรก ……………… มวน/วัน12. แหลง ทม่ี าของรายจา ยของการสบู บหุ รใ่ี นชวง 3 เดอื นแรกของการสูบ( ) ซ้อื ดวยตวั คณุ เองท้ังหมด ( ) สวนใหญซ ื้อดว ยตวั คุณเอง( ) สวนใหญผ ูอ ่นื ซอื้ ให ( ) ผอู ื่นซอ้ื ใหท ัง้ หมด13. บุหรช่ี นดิ ใดท่คี ณุ สบู เปน คร้ังแรก( ) บหุ รไี่ ทย ( ) บุหรีน่ าํ เขา ทีถ่ ูกกฎหมาย ( ) บหุ ร่นี าํ เขา ที่ผดิ กฎหมาย14. คณุ ยงั คงสบู บหุ ร่ีชนดิ เดยี วกับที่คุณสบู เปน ครง้ั แรกหรอื ไม( ) ไมใช เพราะ …………………………………………...….( ) ใช เพราะ ………………………………………………15. ตามปกตแิ ลวขณะนคี้ ณุ สบู บหุ ร่ี ……………….. มวน/วัน16. ปจ จบุ นั คณุ ไดบ หุ ร่มี าจาก( ) การซอ้ื ………….. มวน/วนั คดิ เปนมลู คา ……………. บาท/วัน( ) เพื่อน ………….. มวน/วนั( ) ผูปกครอง ………….. มวน/วัน17. ในกรณที ซ่ี ื้อดว ยตนเอง คุณเหน็ ภาพและคําเตือนบนซองบหุ รี่หรอื ไม( ) ไม( ) ใช กรณุ าระบุภาพและคาํ เตือนทค่ี ณุ จําไดดีท่สี ดุ …………………………………………..18. คุณมียีห่ อบหุ ร่ีทค่ี ณุ สบู เปนประจาํ หรอื ไม( ) ไมมี( ) มี โปรดระบุ …………………………………………..19. บุหรสี่ วนใหญท่คี ณุ สบู เปน( ) บหุ ร่ีไทย ( ) บหุ รีน่ าํ เขาท่ีถูกกฎหมาย ( ) บหุ รีน่ ําเขา ทผ่ี ิดกฎหมาย20. โดยปกตแิ ลวคุณซื้อบหุ รจ่ี ากทีใ่ ด( ) แผงขายบหุ ร่ี ( ) รา นสะดวกซอ้ื /รานขายของชํา( ) หางสรรพสนิ คา ( ) อ่นื ๆ …………………………………………..

14121. คุณเคยเลกิ สูบบุหรี่หรอื ไม( ) ไมเ คย( ) เคย ประมาณ …………เดอื น และกลับมาสบู อกี คร้งั เพราะ …………………………….…ในเวลานี้ คุณคดิ วาคณุ ตองการทจี่ ะเลิกบหุ ร่ีหรือไม( ) ไมค ดิ เพราะ …………………………………………..( ) คดิ เพราะ …………………………………………..22.ราคาบหุ ร่ที ่คี ณุ สบู เปน ประจาํ คือ …………… บาท / ซอง23.คณุ คดิ วาอะไรอยูเบือ้ งหลังนโยบายของรัฐในการขน้ึ ราคาบหุ รี่( ) เพ่อื เพม่ิ รายไดจ ากภาษีใหมากขน้ึ ( ) เพือ่ ลดจํานวนผูส ูบบหุ ร่ี( ) เพื่อเพ่ิมกาํ ไรของบรษิ ทั บุหร่ี ( ) คาใชจายในการผลติ สูงขึ้น( ) อน่ื ๆ โปรดระบุ ………………………………..24.คณุ ทราบหรือไมวา มกี ารเพมิ่ ภาษีสรรพสามติ ครงั้ ลา สดุ เมื่อใด( ) ไมทราบ เพราะ …………………………………………..( ) ทราบ เพราะ …………………………………………..25.การเพิ่มภาษสี รรพสามติ ที่ผา นมาคร้งั ลาสดุ เปน สง่ิ ท่ดี หี รอื ไม( ) ไมด ี เพราะ …………………………………………..( ) ดี เพราะ ……………………………….…………..26.ภายหลังการเพม่ิ ภาษีสรรพสามิตในครง้ั นน้ั พฤตกิ รรมการสบู บุหรข่ี องคุณไดรับผลกระทบอยางไร( ) ลดการสบู บุหรี่ลงประมาณ …………… มวน/วัน( ) สบู บหุ รใ่ี นปริมาณทีเ่ ทา กับทเี่ คยสูบในชว งกอ นข้ึนราคาภาษี( ) เพ่ิมการสูบบุหรีป่ ระมาณ …………… มวน/วัน27.รฐั ควรใชร ายไดจ ากภาษบี หุ รอี่ ยางไร( ) รักษาผูปว ยท่ีเปน โรคอนั เนอื่ งมาจากการสูบบุหร่ี( ) รณรงคต อตานการสูบบหุ รี่( ) พฒั นาประเทศ( ) ใชสําหรับกจิ กรรมทางการศึกษา( ) ใชส ําหรบั กิจกรรมสุขภาพของสาธารณะ28.ถาราคาบหุ รเ่ี พิ่มขน้ึ อีกรอ ยละ 10 จะสงผลกระทบตอการสบู บหุ รีข่ องคณุ อยา งไร( ) ลดการสบู บหุ รีล่ งประมาณ …………… มวน/วัน( ) เพม่ิ การสบู บหุ รีป่ ระมาณ …………… มวน/วนั( ) สบู บหุ ร่ีในปริมาณทเ่ี ทา กบั ทีเ่ คยสูบในชว งกอ นข้ึนราคาภาษี( ) เลิกสูบบหุ ร่ี

14229.ถาราคาบุหรีเ่ พิม่ ข้ึนอกี รอยละ10 คุณจะเปลยี่ นไปบริโภคบุหร่ชี นิดอนื่ หรอื ไม( ) ไมเปลย่ี น (ตอบขอ 31) ( ) เปลยี่ นหากตอบวา เปลีย่ น คุณจะเปล่ยี นไปเปน( ) บุหรี่ไทย กรณุ าระบยุ ีห่ อ ………………………………………………..( ) บุหรีน่ ําเขา ทถ่ี ูกกฎหมาย กรุณาระบยุ ห่ี อ ………………………………..( ) บุหรี่นําเขา ทีผ่ ิดกฎหมาย กรุณาระบยุ ห่ี อ ………………………………..( ) อนื่ ๆ กรณุ าระบยุ ห่ี อ …………………………………..………………..สําหรับผสู มั ภาษณ1. ขอดซู องบุหร่ีของคณุ หนอ ยไดไหม( ) ไมไ ด (จบการสัมภาษณ) ( ) ได2. ชนิดของบหุ รี่( ) บหุ ร่ีไทย (จบการสัมภาษณ) ( ) บหุ รนี่ าํ เขา กรณุ าระบยุ ห่ี อ ………………………3. มภี าพและคาํ เตอื นที่ฉลากหรอื ไม( ) ไมม ี (จบการสัมภาษณ) ( ) มีหากมี กรณุ าระบุภาษาของคําเตือนนน้ั( ) ภาษาไทย ระบุ ……………………………..…………………………..( ) ภาษาอังกฤษ ระบุ ………………………………..……………………..( ) ภาษาอน่ื ๆ ระบุ ………………………………………………………....

143 กลุมสาระการเรยี นรสู ุขศกึ ษาและพลศกึ ษา โรงเรียน........................................... รายวิชาโรงเรยี นปลอดบหุ ร่ี (สาระการเรยี นรูเ พมิ่ เติม) ชว งช้นั ท่ี 3 (ม.1- ม.3) หนวยการเรียนรูท่ี 2 เร่ือง “บุหรีม่ ผี ลกระทบ เปน จุดจบของชีวติ ” แผนการจัดการเรียนรูที่ 9 เร่ือง “บุหรี่คอื มารรา ย ทาํ ลายสงั คม บมเพาะอาชญากร” เวลา 2 ชั่วโมง1. มาตรฐานการเรยี นรู มาตรฐานหลัก พ 4.1 เห็นคุณคาและมีทักษะในการสรางเสริมสุขภาพ การดํารงสุขภาพการปอ งกนั โรค และการสรางเสรมิ สมรรถภาพเพ่ือสขุ ภาพ มาตรฐานชว งชน้ั ขอ 3 มาตรฐานหลัก พ 5.1 ปองกันและหลีกเล่ียงปจจัยเสี่ยง พฤติกรรมเสี่ยงตอสุขภาพ อุบัติเหตุการใชยา สารเสพติด และความรนุ แรง มาตรฐานชวงช้ัน ขอ 32. ผลการเรยี นรทู ีค่ าดหวัง รู เขาใจ และตระหนักในพิษภัยของบุหร่ี ใชกระบวนการปองกันและแกไขปญหา ผลกระทบของบหุ ร่ีทมี่ ีตอสงั คม3. จุดประสงคการเรยี นรู 3.1 อธบิ ายถึงพษิ ภยั และผลกระทบของบหุ รท่ี ่มี ตี อสงั คมได (ความรู) 3.2 คิดวิเคราะหและเสนอแนวทางปองกันและแกไขปญหาผลกระทบของบุหร่ีที่มีตอสังคมได(ทักษะกระบวนการ) 3.3 อธิบายความรูส ึกในการมีสว นรว มปอ งกันและแกไขปญหาของบหุ ร่ีท่มี ีตอ สงั คม (เจตคติ)4. สาระการเรียนรู 4.1 พษิ ภยั และผลกระทบของบหุ รีท่ ม่ี ีตอ สงั คม 4.2 แนวทางการปองกันและแกไ ขปญ หาผลกระทบของบุหรท่ี ม่ี ตี อสังคม 4.3 การมสี ว นรว มในการปอ งกนั และแกไ ขปญ หาผลกระทบของบุหรที่ ่มี ีตอ สงั คม5. สาระสาํ คญั บหุ รี่เปนภยั อนั ตรายสรางความเสยี หายสาํ หรับผสู ูบและผใู กลชดิ สงผลกระทบเปนวงกวางไปสูปญหาสังคมเปนจุดเร่ิมตนของแหลงมั่วสุม ปญหาอบายมุขและอาชญากรรมในสังคม ซึ่งเปนปญหาท่ีจะสงผลกระทบตอชีวิตความเปนอยู ความเจริญและสันติสุขของคนในสังคม ดังนั้นการสรางความรูความเขาใจ ความตระหนักและรวมมือกันปองกันแกไขจึงเปนแนวทางที่จะชวยบรรเทาปญหาของบุหรี่ท่ีมีตอสังคมใหคลีค่ ลายไปในทางท่ดี ีขึน้ ได