101 ๖ เหลา่ นายนริ ยบาลจบั เท้าสตั วน์ รกขน้ึ หอ้ ยหวั ลง แล้วขว้างให้พุ่งลงไปในหม้อทองแดงที่ร้อนมีไฟลุกโพลง โชติช่วงไปทั้งใบ สัตว์นรกจะเดือดเป็นฟองอยู่ในหม้อ ทองแดงน้ัน เมื่อเขาเดือดเป็นฟองอยู่ จะทะล่ึงพล่านขึ้น ๗ข้างบนบ้าง ข้างลา่ งบา้ ง ขา้ งขวาบ้าง ขา้ งซา้ ยบา้ ง เหล่านายนิรยบาลจะโยนสัตว์นรกเข้าไปในมหา นรก อันมีส่ีมมุ สป่ี ระตู แบ่งไว้โดยสว่ นเท่ากนั มกี ำ� แพง เหลก็ ล้อมรอบ ครอบไวด้ ว้ ยแผ่นเหล็ก พนื้ ของนรกใหญ่ น้ันล้วนแล้วด้วยแผ่นเหล็กอันลุกโพลงอยู่ด้วยไฟ แผ่ไป ตลอดร้อยโยชนร์ อบด้านไม่มดี บั เลย แม้เราจะสาธยายไวม้ ากอย่างนี้ โดยความเปน็ จรงิ ไม่งา่ ย เลยทจ่ี ะกลา่ วถงึ ความทกุ ข์ในนรกตามท่ีปรากฏอยู่ พาลบณั ฑติ สตู ร howfarbooks.com
102 มุมมองอันควรได้จากพุทธพจน์ ภาพยนตร์ฮอลลีวูดจ�ำลองภาพเคลื่อนไหวได้ใกล้เคียงความจริง เสียแต่ยิ่งสมจริงเท่าไร ใจเรายิ่งนึกว่านรกเป็นเพียงเรื่องหลอกมากข้ึน เทา่ นนั้ ทวา่ จติ ของคณุ จะไมเ่ หน็ เปน็ เรอ่ื งหลอกเลยเมอ่ื ถงึ เวลาเกดิ ขน้ึ กบั ตนเอง เมื่อพระพุทธเจ้าเปรียบเดรัจฉานภูมิว่าเทียบได้กับหลุมลึกที่เต็ม ไปด้วยถ่านเพลิง ดักอยู่บนทางกันดาร กห็ มายความว่าเสน้ ทางสู่ความ เป็นสัตว์นรก คือกับดักท่ีน่าสะพรึงกลัวย่ิง เพราะนรกเปรียบเหมือนจุด ต�่ำสุด สร้างขึ้นจากพลังกิเลสหนักสุด จึงย่อมมีแรงดึงดูดเหน่ียวร้ังไว้ เหนียวแนน่ ทสี่ ดุ ดว้ ย สำ� หรบั คนทเ่ี ดนิ ทางไกล ทง้ั รอ้ น ทง้ั เหนอื่ ย ทง้ั หวิ กระหาย เคราะห์ ซ�้ำกรรมซดั อันใดเลา่ จะเทา่ พลดั ตกลงไปในหลุมถา่ นทไ่ี หม้เนอื้ ให้พพุ อง ไดท้ ง้ั ตวั ? เมอ่ื ตกลงไปอยใู่ นนรก จะไมม่ ใี ครรสู้ กึ วา่ มที างรอด สภาพแบบ ที่คุมขังเพ่ือลงทัณฑ์ ถูกกรรมออกแบบให้เห็นแล้วนึกไปว่า นี่คือการ จองจ�ำชว่ั นริ ันดร์ ขอให้คดิ ถงึ ความทุกข์จากการปว่ ยเปน็ ไขห้ นกั ตัวรอ้ นจนคุณรูส้ กึ คล้ายเตียงเป็นเคร่ืองทรมานให้ตัวต้องบิดไปบิดมา คุณจะรู้สึกเหมือน เวลายดื ออกไปไมม่ ที ่สี ิน้ สุด แม้รอคอยวนั ท่จี ะได้หายไข้นานเทา่ ใด ตน่ื ขน้ึ ก่ีครัง้ กพ็ บว่ายังไมห่ ายอยดู่ ี ทยี่ งั ดคี อื อาจมีช่วงผ่อนหนกั เปน็ เบาบ้าง แต่ในนรกยิง่ กว่าน้นั คณุ จะไมช่ นิ กับความทุกข์ ไมช่ ินกับความร้อน และ แมท้ รมานจนขาดใจตาย กรรมกจ็ ะบนั ดาลร่างใหมใ่ หผ้ ุดเกิดข้นึ สบื ทอด ความทกุ ขต์ อ่ โดยพลนั ไมใ่ หห้ ายใจหายคอ ตราบเทา่ ทก่ี ำ� ลงั ของกรรมยงั ส่งผลไมห่ มด! เสยี ดาย... คนตายไม่ไดอ้ า่ น
103 นาทีมรณะบนโลกมนุษย์ ทุกคนจะรู้ว่าความตายเป็นแค่ ประสบการณว์ บู เดยี วทจี่ ะผา่ นหายและถกู ลมื แตส่ ง่ิ ทรี่ ออยหู่ ลงั ความตาย ต่างหาก จะเปน็ ประสบการณย์ ดื เยือ้ ยาวนานที่แท้จรงิ กรรมอันควรแกภ่ าวะแผดเผา กรรมทค่ี วรแกน่ รกคอื กรรมจากความเหน็ แกต่ วั รนุ แรง เชน่ ศลี ๕ ขาดวน่ิ ดว้ ยนำ�้ จติ ประทษุ รา้ ยเกนิ กวา่ จะเปน็ ไปไดใ้ นผมู้ มี นษุ ยธรรม เพยี ง คร้ังหรือสองครั้ง ก็มีผลให้จิตใจตกต�่ำด�ำมืด พร้อมจะไหลลงนรกอย่าง ๑ยากจะทวนกระแส ยกตวั อยา่ งเป็นข้อๆได้ คือ ทำ� รา้ ยรา่ งกายผทู้ รงศลี หรอื ผมู้ พี ระคณุ เชน่ ฆ่าพระผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ เตะถีบตบตีพ่อแม่ จะด้วยความโกรธแค้น หรอื ดว้ ยฤทธนิ์ ำ�้ เมากต็ าม และสำ� หรบั ศลี ขอ้ แรกนี้ ถา้ เปน็ พรานปา่ หากนิ เลีย้ งครอบครวั หรอื เปน็ ผคู้ มุ นักโทษทม่ี ีความชนิ ชากบั การเปน็ ผู้ลงโทษ กม็ สี ทิ ธไ์ิ ปเกิดเป็นนายนิรยบาล (แตน่ ายนิรยบาลก็อาจเปน็ รูปเนรมิตที่ ๒กรรมของสตั ว์นรกบางจำ� พวกบนั ดาลขน้ึ ได)้ ยกั ยอกสงิ่ ของอนั เปน็ สาธารณะ เช่น โกงเงินวัด บริหารบ้านเมืองด้วยการเอาทรัพย์ของบ้านเมืองมาเป็นของ ๓ตน ยงั ความเดอื ดร้อนแก่สาธารณชน ประพฤตทิ างกามดว้ ยความโฉด เชน่ ขม่ ขนื ทำ� ร้ายรา่ งกายหญงิ ท่ีมิใชภ่ รรยาตน ลอบเป็นช้ไู ม่เลือกหนา้ จนติด เป็นความชนิ ชาและไม่คดิ เลิก howfarbooks.com
104 ๔ พดู ใหเ้ กดิ ความเสยี หาย เชน่ โกหกในแบบ ท่ีคนต้องตาย ต้องเดือดร้อนสาหัส หรือพูดให้ร้าย ยุยงสงฆ์หรือคนใน ๕ประเทศให้แตกกันเปน็ เสย่ี งๆเพ่ือผลประโยชนส์ ่วนตน เสพเคร่ืองเมาถึงข้ันสติขาด เช่น กิน เหล้าจนกลายเป็นข้ีเมาอาละวาดโดยไม่มคี วามร้สู ึกยับยั้งชัง่ ใจได้เรื่อยๆ แมน้ �ำ้ หนกั การประทุษร้ายเบากวา่ ที่กลา่ วมา แต่ถ้าสง่ั สมให้มาก จนเกดิ กระแสนรกขน้ึ ในตนเตม็ รอบ คอื มคี วามรอ้ นแรง รา้ ยกาจ ฟงุ้ ซา่ น พลา่ นไปในความชว่ั ไดท้ กุ วนั ใครอยใู่ กลพ้ ลอยรอ้ นรนกระวนกระวายไป ดว้ ยแล้ว ก็พร้อมจะพงุ่ หลาวลงนรกได้ในทนั ทีที่ตายเชน่ กนั นิมิตบอกลางรา้ ย ส�ำหรับคนช่ัว สิ่งท่ีน่ากลัวกว่าความตายคือส่ิงที่ท�ำไว้ก่อนตาย เพราะขณะตาย ในหว้ งมโนทวารจะเหน็ กรรมชัว่ ท่เี คยท�ำ ก�ำลังย้อนกลบั มาลากตนไปลงนรก ปรากฏเปน็ ฉากๆ ฉากแลว้ ฉากเล่า การทบทวนกรรมจะเกิดขึน้ อยา่ งรวดเรว็ ดเู ป็นเรอ่ื งเปน็ ราวคลา้ ย เปิดอุโมงค์ภาพยนตร์ ความคิดและค�ำพูดทถ่ี กู ฝงั ลมื ไปแลว้ จะยอ้ นทวน กลบั มาอกี เหมอื นเพงิ่ ปรากฏสดๆรอ้ นๆ หรอื ถา้ การทบทวนกรรมไมเ่ กดิ ขน้ึ กจ็ ะมนี มิ ติ แสดงอปุ กรณใ์ นการทำ� กรรม เชน่ เคยออกลา่ สตั วเ์ อาสนกุ ไวม้ ากๆ ก็ปรากฏนิมติ ปนื ผาหน้าไม้ทเ่ี คยใช้ หรืออาจเห็นฝงู สตั วก์ รูเขา้ มาทวงชวี ิต อย่างนเ้ี รียกว่า ‘กรรมนมิ ิต’ เสยี ดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ า่ น
105 ถา้ ไมใ่ ชก่ รรมช่วั ที่เคยทำ� ก็อาจเปน็ ภาพนิมติ ของนรก ซ่ึงปรงุ แต่ง ข้ึนแบบเดียวกับฝันร้าย หรือไม่จิตก็ทะลุไปเห็นสภาพจริงอย่างใดอย่าง หนง่ึ ของนรก เชน่ เครอ่ื งลงทณั ฑท์ เ่ี ตรยี มรอตนอยู่ และหลงั จากจติ สดุ ทา้ ย ดับลง ก็เกิดจิตดวงใหม่ในภพใหม่ ซึ่งก็คือภาวะที่สอดคล้องกับกรรมที่ เคยแผดเผาโลกมนษุ ยไ์ ว้ อยา่ งนเ้ี รยี กวา่ ‘คตนิ มิ ิต’ เม่ือกรรมได้เวลาเผล็ดผลหลังความตาย เขาไม่ถามคุณว่าจะเอา หรอื ไมเ่ อา ไม่ฟังเสียงว่าคุณชอบหรอื ไมช่ อบ แตจ่ ะทำ� ตัวเปน็ ตุลาการผู้ ไรห้ วั ใจ ปฏบิ ัตติ ามหนา้ ท่ี ส่งคณุ ไปยงั ทท่ี ค่ี วรจะไปท่าเดยี ว การจะไปดหี รอื ไปรา้ ยแคไ่ หนนน้ั เอาอาการทางกายมาเปน็ เครอื่ ง ตดั สนิ ไมไ่ ด้ กายบางคนสงบกเ็ พราะโรคภยั ไขเ้ จบ็ ตดั อาการรบั รทู้ างกายไป แลว้ หรอื รบั รแู้ ตต่ อบสนองไมไ่ ด้ ตรงขา้ มกบั บางคนทกี่ ายกระสบั กระสา่ ย ด้วยโรคภยั ไขเ้ จบ็ แต่ในขนั้ สดุ ท้ายถา้ บญุ ถงึ จรงิ ก็มนี ิมติ ของกรรม หรอื นิมิตของคติอันเป็นท่ีไป มาระงับความกระสับกระส่ายทางใจ จิตสว่าง อย่างเตรยี มไปดีได้เอง สภาพแวดล้อมของนรก นรกคอื การลงทณั ฑ์ มเี ครอ่ื งลงทณั ฑ์ อาจประกอบหรอื ไมป่ ระกอบ ดว้ ยผถู้ กู ลงทณั ฑท์ เี่ รยี ก ‘นายนริ ยบาล’ ความปวดแสบปวดรอ้ นของสตั วน์ รก น้ัน ถา้ เอาความรสู้ กึ ทางใจ นรกกไ็ มไ่ ดต้ า่ งไปจากทคี่ มุ ขงั สถานทลี่ งทณั ฑ์ หรือแดนประหารที่ใช้มาตรการโหดเห้ียมทารุณบนโลกนี้เท่าใดนัก เรา จงึ ดทู ีม่ นุษย์ทำ� กับมนษุ ย์เปน็ การชมิ ลางกอ่ นกไ็ ด้ สมยั ทผี่ คู้ นยงั ปา่ เถอื่ นและเหน็ การตายทรมานของเหลา่ อาชญากร howfarbooks.com
106 เปน็ เรอื่ งสนกุ หรอื สมยั ทเี่ หน็ สมควรใหป้ ระชาชนทศั นาโทษทณั ฑอ์ นั ควร สาแกใ่ จของทรชนโฉด กค็ น้ คดิ วธิ ที ารณุ ตา่ งๆนานา เชน่ ยา่ งไฟสดๆ แล่ เนื้อเอาเกลอื ทา จบั แชน่ �้ำเดือด ฯลฯ เหลา่ นนี้ ับเปน็ ‘หนงั ตัวอย่าง’ ของ นรกภมู ไิ ด้อยา่ งดี มาถึงยุคท่ีบางประเทศอยากให้ผู้กลัวการลงโทษของกฎหมาย ก็ ทำ� การแขวนคอนกั โทษประหารในทเ่ี ปดิ เผยตอ่ สาธารณชน ใครจะมามงุ ดู หรือกระท่ังเอาหินขว้างอย่างไรก็ไม่ว่า เป็นการเชือดไก่ให้ลิงดู พอ ประชาชนเหน็ นกั โทษแดว่ ดิ้นตาถลน ทรมานนานกอ่ นขาดใจตาย ก็จะ ไดไ้ ม่กล้าละเมิดกฎหมายอาญากนั โธมัส เอดสิ นั (Thomas Edison) นกั ประดษิ ฐ์ผมู้ ีชอ่ื เสียงกอ้ งโลก กบั ผชู้ ว่ ยของเขาชอื่ แฮโรลด์ บราวน์ (Harold Brown) ชว่ ยกนั คดิ คน้ เกา้ อี้ ไฟฟ้าข้ึนมาเพื่อใช้แทนการแขวนคอนักโทษประหาร ด้วยแนวคิดว่า เปน็ การทำ� ใหท้ รมานน้อยลง สองนักประดิษฐส์ าธิตการฆา่ สตั วห์ ลายตวั ด้วยเก้าอี้ไฟฟ้าต่อหน้าสื่อมวลชน เพ่ือท�ำให้เชื่อว่าวิธีน้ีเหมาะกับการ ประหารชวี ติ นกั โทษทส่ี ดุ ทว่าระหว่างทำ� กบั สัตวแ์ ละทำ� กบั คนอาจไมเ่ หมอื นกนั คนตายไม่ อาจกลบั มาเลา่ ไดว้ า่ เปน็ อยา่ งไรแน่ ทแ่ี นๆ่ คอื พยานผเู้ หน็ เหตกุ ารณต์ า่ ง พูดตรงกันว่า นอกจากจะไม่ทุเลาความน่าสมเพชแล้ว ยังน่าจะไม่มีวิธี ประหารใดหฤโหดน่าขนลุกขนพองไปกว่าเก้าอ้ไี ฟฟ้าอีกแลว้ สภาพการ ตายของคนท่ีด้ินบนเก้าอี้ไฟฟ้าน้ันทุเรศทุรังเหลือประมาณ เคยมี เกยี รตยิ ศหรอื มคี วามสงา่ งามมาปานใด กเ็ ปน็ อนั สนิ้ สดุ ลงบนเกา้ อไ้ี ฟฟา้ น่ันเอง ณ นาทปี ระหาร นกั โทษเกา้ อไี้ ฟฟา้ จะกระตกุ หดตวั แลว้ ทะลง่ึ โดด เพอ่ื ตอ่ สกู้ บั เครอ่ื งรอ้ ยรดั ดว้ ยพลงั มหาศาลอยา่ งเหลอื เชอื่ ในเฮอื กสดุ ทา้ ย เสยี ดาย... คนตายไม่ไดอ้ ่าน
107 ของชวี ติ มอื ของนกั โทษจะแดงสลบั ขาว ลำ� คอจะโกง่ ยดื ออกมาราวกระดกู ท�ำด้วยเหล็กสปริง แขนขาและน้ิวมือนิ้วเท้ากับใบหน้าหงิกงอบิดเบ้ียว อยา่ งรนุ แรงจนแทบไม่เหลอื สภาพเดมิ ให้จดจำ� กนั ได้ อ�ำนาจขับดันของไฟฟ้าน้ัน ทรงพลังสูงขนาดท�ำให้ลูกนัยน์ตา นักโทษถลนจากเบา้ แล้วออกมากองบนแกม้ ได้ โดยมากนกั โทษมกั ขับ ถา่ ยของเสยี อยา่ งอุจจาระปสั สาวะออกมาเร่ียราด แถมปากอาจพน่ เลอื ด กบั นำ�้ ลายทะลกั หลงั่ พรง่ั พรอู อกมาดว้ ย สว่ นเนอื้ หนงั ของนกั โทษจะบวม เปง่ ออกและขยายจนกระท่งั ฉกี ขาด หลังจากแดงก่�ำใกล้เปน็ ไฟได้ท่ี ผใู้ กลช้ ดิ เหตกุ ารณส์ ามารถไดย้ นิ เสยี งปะทแุ บบเดยี วกบั ทเ่ี ราไดย้ นิ เสียงเปรียะๆของเน้อื ทอดบนกระทะ ว่ากนั วา่ ก้อนสมองจะมคี วามรอ้ น สงู ไดเ้ ทา่ นำ้� เดอื ดทเี ดยี ว แมเ้ วลาผา่ นไปหลงั จากตดั กระแสไฟฟา้ แลว้ ตบั ก็จะสุกขนาดแตะตอ้ งดว้ ยมอื เปล่าไมไ่ ด้ เมื่อต้องตายทรมานขนาดน้ี และสภาพศพหลังการตายสุดอุจาด เห็นปานน้ี เหตุใดบา้ นเมอื งจึงกระทำ� เสมอื นไรม้ นุษยธรรมนักเล่า? ครง้ั น้ัน เขาอ้างกนั ว่าวิธีนี้ทำ� ให้ ‘ตายทนั ทีโดยปราศจากความเจ็บปวด’ และ ที่อ้างได้อยู่นานก็เพราะไม่มีการเผยแพร่นาทีประหารออกสู่สายตา ประชาชน หากทกุ คนเหน็ แลว้ กค็ งลงมตเิ ปน็ เอกฉนั ทใ์ หย้ กเลกิ วธิ ปี ระหาร แบบนต้ี ง้ั แตค่ รัง้ แรกแลว้ ! นรกกอ่ นตายของคนเจอโทษประหารโหดๆ อาจเปน็ การลงโทษที่ สาสมกบั บาประดบั หนงึ่ แลว้ ถา้ ไมม่ บี าปอนื่ อนั สมควรแกก่ ารลงทณั ฑอ์ นั เหี้ยมเกรียมต่อ ก็อาจไปสู่ความเปน็ เดรัจฉานหรอื ความเป็นเปรต หรือ กระทัง่ ภมู สิ งู กวา่ นนั้ ได้ บางคนอาจนกึ วา่ โทษประหารอนั ไรม้ นษุ ยธรรมอาจแสดงทกุ ขใ์ น นรกท้งั หมดแลว้ แต่ช้ากอ่ น ในนรกไม่มีมนษุ ยธรรมในการลงทณั ฑ์ ต่อ howfarbooks.com
108 ให้มนุษย์ถอดจิตไปเย่ียมทัศนา แล้วกลับมาร้องแรกแหกกระเชอ ยื่น อุทธรณ์ขอให้ระงับวิธีป่าเถ่ือนอย่างไร ก็ไม่มีใครช่วยยุติโทษทัณฑ์อัน เหี้ยมเกรียมเหล่าน้ันได้ แถมพระพุทธเจ้ายังตรัสด้วยว่าให้เอาหอกสาม ร้อยเล่มแทง ซึ่งคงหมายถึงไม่เหลือสักตารางน้ิวเดียวท่ีปราศจากความ เจ็บปวดจากหอก กย็ งั ไมไ่ ด้เส้ียวเดียวของความทุกขใ์ นขุมนรก! สดุ ทา้ ย ขอใหท้ ราบวา่ วญิ ญาณทผ่ี ดุ เกดิ ในนรกไดน้ นั้ ตอ้ งมดื หนกั เข้าขั้นพอ ฉะนั้น ก�ำหนดเวลาในการลงโทษย่อมไม่ธรรมดา กว่าจะถึง ก�ำหนดพ้นโทษได้น่ีเขาไม่นับกันเป็นเดือนเป็นปี แต่ว่ากันหลายร้อยปี หลายพนั ปี หรอื กระทง่ั เปน็ กปั เปน็ กัลป!์ ตอนอยู่บนโลกเย็นๆ เป็นใครก็กล้าบอกว่า ไม่กลัวนรกร้อนๆกันท้ังน้ัน แต่ตอนอยู่ในนรกจริงๆ เป็นใครก็ต้องยอม กลับไปตัดมือตัดเท้าท้ิง เพื่อไม่ต้องท�ำเร่ืองช่ัวร้ายเลยดีกว่า เสยี ดาย... คนตายไม่ได้อ่าน
109 ไปเป็นเดรัจฉานได้อยา่ งไร? howfarbooks.com
110 พุทธพจน์ เดรัจฉานภูมิเปรียบเหมือนหลุมที่ลึกยิ่งกว่าช่วงตัวมนุษย์ และเต็มไปด้วยอุจจาระ หลุมนี้ย่อมไม่น�ำความสุขมาสู่ผู้ ก�ำลังร้อน เหนือ่ ย และหิวกระหายอยู่กอ่ น ถา้ ยังเดินหลง มาตามทางทจ่ี ะพลดั ตกลงไปในหลมุ อจุ จาระนอี้ กี ในทสี่ ดุ เขายอ่ มพบกบั ความเนา่ เหมน็ เปน็ ทกุ ขอ์ ยา่ งฉกรรจ์ อกี ทง้ั ยังต้องทรุ นทุรายหิวกระหายไม่เลกิ ดว้ ย มหาสหี นาทสตู ร เสยี ดาย... คนตายไม่ไดอ้ า่ น
111 ๑เหล่าสัตวเ์ ดรัจฉานแบ่งเป็นจ�ำพวกตา่ งๆ คือ พวกท่กี นิ หญา้ เปน็ อาหาร เชน่ ม้า โค ลา แพะ และ ๒อื่นๆทก่ี นิ หญ้าเหมือนกัน พวกทก่ี นิ คถู เปน็ อาหาร เชน่ ไก่ สกุ ร สนุ ขั บา้ น สนุ ขั ปา่ และอ่นื ๆท่กี ินคูถเหมอื นกนั เมอื่ ไดก้ ล่นิ คถู แตไ่ กล ก็ รีบว่ิงกระหืดกระหอบไปด้วยหวังว่าจักกินเสียเด๋ียวน้ัน เปรียบเหมือนพวกพราหมณ์เดินไปตามกล่ินเครื่องบูชา ๓ด้วยความตั้งใจวา่ จะกินใหไ้ ด้เลย จะกินให้ได้เลย พวกท่เี กดิ แก่ และตายในที่มดื เชน่ ตั๊กแตน มอด ๔ไส้เดือน และอืน่ ๆที่อยู่มดื ๆเหมอื นกัน พวกทเี่ กิด แก่ และตายในน�้ำ เชน่ ปลา เต่า จระเข้ ๕และอืน่ ๆทีอ่ ยูใ่ นน�ำ้ เหมอื นกัน พวกทีเ่ กดิ แก่ และตายในของโสโครก เชน่ จำ� พวก ท่อี าศัยปลาเนา่ จ�ำพวกท่ีอาศัยในศพเน่า จ�ำพวกทอ่ี าศัย ในขนมกุมมาสเก่า จ�ำพวกท่ีอาศัยในน�้ำคร�ำ จ�ำพวกท่ี อาศยั ในหลมุ โสโครก และอนื่ ๆทอี่ าศยั ของโสโครกเหมอื น กนั howfarbooks.com
112 คนพาลผเู้ หน็ แกก่ นิ ดว้ ยความตดิ ในรสอาหาร เขาทำ� กรรม ลามกเอาไว้ เม่ือตายไปย่อมเข้าถึงความเป็นสหายของ เหล่าเดรัจฉาน กินของเนา่ เหม็นประการต่างๆ พาลบัณฑติ สตู ร เสียดาย... คนตายไมไ่ ด้อา่ น
113 มุมมองอันควรได้จากพุทธพจน์ มนุษย์อย่างพวกเราน้ี ถึงแม้จะร่วมอาศัยในดาวเคราะห์ดวง เดียวกันกับสัตว์ในภพอื่น ดังเช่นท่ีเห็นเหล่าเดรัจฉานที่วิ่งกันให้เกล่ือน บางลัทธิยังอุตส่าห์สร้างความเช่ือว่าพวกมันไม่มีจิตวิญญาณ หรือเป็น เพียงวัตถุท่ีเกิดมาให้มนุษย์กัดกินโดยเฉพาะ นี่ย่อมเป็นเครื่องยืนยัน ว่าการเห็นภพภูมิอ่ืนด้วยตาเปล่า ไม่ได้ช่วยให้เรารู้เร่ืองภพภูมิดีข้ึนเลย แมแ้ ต่นอ้ ย เม่ือพระพุทธเจ้าเปรียบเดรัจฉานภูมิว่าเทียบได้กับหลุมลึกที่เต็ม ไปดว้ ยอจุ จาระ ดกั อยบู่ นทางกนั ดาร กห็ มายความวา่ เสน้ ทางสคู่ วามเปน็ สัตวเ์ ดรจั ฉาน คือกับดักทีน่ ่ารงั เกยี จย่งิ ถา้ ตกลงไปแล้วก็ปนี ป่ายกลับข้ึน มายาก ซึ่งผู้ระลึกชาติได้ต่างก็ยืนยันตรงกันว่า เม่ือพลาดไปเป็นสหาย แหง่ สตั วเ์ ดรจั ฉานแลว้ กต็ อ้ งวนเวยี นเกดิ ตายดว้ ยความตดิ ในสภาพนน้ั ๆ นบั หมน่ื ชาติ กว่าทบี่ าปจะเลกิ ใหผ้ ล ยกตนกลบั สู่ภูมทิ ่สี งู ข้นึ ได้ แต่แม้จะน่ารังเกียจปานใด ก็ยังนับว่าดีกว่าพลัดตกลงไปในหลุม ถา่ นเพลิง ภมู แิ หง่ เดรัจฉานน้ันแมน้ า่ รังเกยี จส�ำหรับมนษุ ย์ แต่อาจหอม ส�ำหรับสัตว์ท่ีเหมาะ เช่น หนอนในส้วมย่อมเห็นอุจจาระเป็นที่อยู่ท่ีกิน อันส�ำราญของตน เปรียบได้กับมนุษย์ท่ีชาชินกับกรรมเน่าเหม็น ย่อม เหน็ วา่ กรรมน้ันดี นา่ ท�ำ แมวบา้ นหรอื หมาบา้ นหนา้ ตานา่ รกั นา่ สงสาร ทถ่ี กู ฟอกดว้ ยแชมพู เนื้อตัวสะอาดสะอ้าน ได้รับการประคบประหงมอย่างดี น่ันคือตัวอย่าง ความเนา่ เหมน็ ทหี่ อ่ หมุ้ ดว้ ยบญุ เกา่ แลว้ เปน็ ประเภทหนงึ่ ในลา้ นแลว้ ภมู ิ เดรัจฉานจะปรากฏอย่างแท้จริงเม่ือไม่มีมือมนุษย์ยื่นเข้าไปแทรกแซง อยา่ งเชน่ พวกงไู ดแ้ ตเ่ สอื กคลานไปทงั้ ชวี ติ พวกนกเพนกวนิ กนิ แมก้ ระทง่ั howfarbooks.com
114 ขขี้ องตัวเอง พวกค้างคาวถกู บังคบั ให้เกลยี ดแสงสว่าง ฯลฯ คงไม่มใี คร คัดค้านว่าสภาพชีวิตของเดรัจฉานท้ังหลาย น่าอนาถย่ิงกว่ามนุษย์ผู้ส้ิน ไรไ้ ม้ตอกท่ีสดุ ในโลกเป็นแน่ กรรมอนั ควรแกส่ ภาพเนา่ เหมน็ กรรมเนา่ เหมน็ ยอ่ มเหมาะแกส่ ภาพเนา่ เหมน็ เมอื่ ศลี ๕ ดา่ งพรอ้ ย ๑หรอื ขาดทะลเุ ปน็ ประจำ� กม็ ผี ลใหจ้ ติ ใจตกตำ�่ ดำ� มดื พรอ้ มจะไปเปน็ เพอ่ื น สตั วเ์ หลา่ ใดเหล่าหนง่ึ ยกตัวอย่างเปน็ ขอ้ ๆได้ คือ ทำ� รา้ ยรา่ งกายคนหรอื สตั ว์ เชน่ ทุบตีลูก เอาความสะใจตามอารมณ์โกรธ ไม่ใช่ด้วยความเมตตาคิดก�ำราบ ชอบ เตะหมาเล่นด้วยความเหน็ เป็นของสนุก ชอบตกปลามากนิ หรอื ฆา่ สตั ว์ เล็กสัตว์น้อยเพื่อความบันเทิง ถ้ากรรมจะเผล็ดผล ก็ต้องไปสู่ความเป็น ๒เช่นนนั้ เพือ่ เปน็ ฝ่ายถูกกระท�ำเขา้ ใหบ้ า้ ง ฉอ้ โกงทรพั ยส์ นิ ของคนอนื่ เช่น มรี ายได้ เพอ่ื การอยกู่ นิ ทด่ี ขี นึ้ ดว้ ยวธิ ยี กั ยอกทรพั ยบ์ รษิ ทั ถอื เอาของผอู้ น่ื ทเี่ ขามไิ ด้ ๓ยกใหเ้ ป็นนสิ ัย ประพฤตสิ ำ� สอ่ น เชน่ เหน็ การมเี พศสมั พนั ธเ์ ปน็ ๔เร่ืองธรรมดา ไม่ต้องเลือกหน้าก็ได้ จะลักกินขโมยกินด้วยการลอบขึ้น บา้ นใครขณะผัวเผลอหรอื เมียเผลอบ้างกไ็ ด้ พดู ใหเ้ กดิ ความเสยี หาย เชน่ นนิ ทาวา่ รา้ ย เสียดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ า่ น
115 ยแุ ยงตะแคงรว่ั ดว้ ยเจตนาใหค้ นแตกคอกนั ดว้ ยฝมี อื ตน หรอื ขอทานดว้ ย วธิ โี กหกวา่ ไมม่ สี ตางคก์ นิ ขา้ ว อยากใชค้ วามสงสารของคนอน่ื เปน็ เครอ่ื งมอื ๕หลอกเอาสตางค์เขา เสพเครอ่ื งเมาถงึ ขน้ั สตพิ รา่ เลอื นเชน่ กนิ เหลา้ จนสมองทึบ คดิ อ่านอะไรไมค่ ่อยออก โกรธงา่ ยหายช้า แม้น�้ำหนักอาการปล่อยใจตามแรงจูงของกิเลสจะเบากว่าท่ีกล่าว มา แตถ่ า้ ส่งั สมใหม้ ากจนเกิดกล่ินเนา่ เหมน็ ทางวญิ ญาณฟุ้งกระจาย คือ ใครเห็น ใครอยู่ใกล้แล้วรู้สึกถึงความหม่นมืดน่ารังเกียจ ชวนให้อยาก หลกี ห่าง แบบนกี้ ็พรอ้ มจะดิง่ เขา้ ท้องสัตว์ในทนั ทที ตี่ ายเชน่ กนั การไปสู่ความเปน็ สตั ว์นั้น มคี วามหลากหลาย เพราะโดยหลกั แม้ ภพของสตั วเ์ ดรจั ฉานจะเหมาะกบั คนทอี่ ยกู่ นิ ดว้ ยกรรมอนั เนา่ เหมน็ ลามก แต่ก็ยังมีจำ� พวกของสตั วช์ ้ันสูงแยกย่อยมากมาย บางคนอุตสา่ ห์ท�ำดีท้ังชวี ิต แตม่ าพลาดในขณะใกล้ตาย เช่น ตาย อยา่ งมหี ว่ ง ตายอยา่ งขาดสติ ตายอยา่ งเหมอ่ ลอยพรำ่� เพอ้ ตายอยา่ งเศรา้ หมองขาดทย่ี ดึ เหนย่ี ว พระพทุ ธเจา้ ตรสั วา่ ถา้ จติ เศรา้ หมองกอ่ นตาย อบาย เป็นท่หี วังได้ อยา่ งไรก็ตาม เหล่าคนดีทพ่ี ลาดไปเปน็ สัตว์น้ี บุญเกา่ มัก ส่งไปอยู่ในอัตภาพที่น่ารักน่าเอ็นดู คนเห็นแล้วอยากเล้ียง อยาก ประคบประหงม ซึ่งนก่ี ็เปน็ วธิ แี สดงตัวของกรรม ท่ียื่นมอื เข้าอปุ ถมั ภไ์ ม่ ใหต้ กระกำ� ลำ� บากจนเกนิ ไป และชาตแิ รกๆทไ่ี ปเกดิ เปน็ สตั วก์ ม็ กั มคี วาม รู้สึกนึกคิดใกล้เคียงมนุษย์ สามารถส่ือสารกับมนุษย์เข้าใจได้ง่าย ฟัง ภาษาคนหลายๆคำ� ออก แมแ้ ตพ่ ระ ถา้ ครองจีวรแลว้ ขีเ้ กียจ ไมท่ �ำตามกติกาทใี่ หค้ �ำตกลง ไว้กับพระพทุ ธเจ้าในวนั บวช คือ ไม่เพียรพยายามปฏบิ ตั เิ พอ่ื ทำ� มรรคผล howfarbooks.com
116 นิพพานใหแ้ จง้ สักแต่บริโภคขา้ ว ขนม และนำ�้ ทช่ี าวบ้านจดั มาถวายไป วนั ๆดว้ ยอาการเกยี จคร้าน กอ็ าจตอ้ งไปเปน็ ววั ชดใชข้ ้าวน�ำ้ ของชาวบา้ น ได้ ทัง้ ท่ไี ม่เคยท�ำผดิ วนิ ัยรา้ ยแรงใดๆเลย นมิ ิตบอกลางรา้ ย การไปสู่ความเป็นสัตว์ คือ การไปอยู่ในสภาพชวนสังเวช น่า อเนจอนาถ กรรมนมิ ิตทปี่ รากฏในหว้ งมโนทวารกอ่ นตาย จึงมักจะเป็น ความคิด คำ� พูด หรอื การกระท�ำใดๆอนั น่าอดสู ชวนใหท้ ุเรศตนเอง หากไม่ใช่นิมิตการท�ำกรรมอันน่าเศร้าหมอง ก็อาจเป็นคตินิมิต ของสตั วท์ ตี่ นจะตอ้ งไปเปน็ เชน่ คนจะไปเปน็ ลงิ อาจเหน็ แมกไมใ้ นราวปา่ กับได้ยินเสียงรอ้ งเจ๊ียกๆ เปน็ ต้น สงิ่ ทเ่ี หน็ ในหว้ งมโนทวารกอ่ นตาย มกั เตอื นใหร้ ะลกึ เปน็ ภาพรวม ว่าชีวิตท่ีผ่านมาน้ี เป็นคนเช่นไร เหมาะกับเผ่าพันธุ์สัตว์แบบไหน เช่น คนดุร้ายแต่มีความสง่างามน่าเกรงขาม เหมาะกับสภาพแบบเสือหรือ ราชสหี ์ คนอนั ธพาลทมี่ งุ่ รา้ ยกบั คนอนื่ กอ่ นไดโ้ ดยไมต่ อ้ งมเี หตผุ ล เหมาะ กบั สภาพแบบตวั ตอ่ คนหนา้ ไหวห้ ลงั หลอกทเ่ี ตม็ ไปดว้ ยความคกึ คะนอง เหมาะกับสภาพแบบลิง คนรักเดียวใจเดียวแต่เศร้าหมองอาลัยไม่เลิก เหมาะกบั สภาพแบบนก เป็นต้น เสียดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ า่ น
117 สภาพแวดล้อมของเดรจั ฉาน ความจรงิ คณุ เหน็ ตวั อยา่ งของมนษุ ยท์ เ่ี ลอ่ื นภมู ลิ งไปเปน็ เดรจั ฉาน บอ่ ยๆ เชน่ สบตากับสุนัขบางตัว แล้วเกิดความรูส้ กึ เหมือนมนั พยายาม ส่ือสารกบั คุณ เหมอื นมนั อยากพดู อะไร แตก่ ็พูดไมไ่ ด้ ได้แตเ่ หา่ พวกนี้ เปน็ ตัวอยา่ งของการเพิ่งมาจากความเปน็ คน บางตัวเกดิ ใกลถ้ น่ิ ฐานเดิม ของตน เลยยิง่ จ�ำไดช้ ดั มนั จึงรูส้ ึกข้ึนมาเป็นวบู ๆวา่ ‘เราเคยเปน็ คน’ ซ่ึง หมายถึงรูเ้ ร่ืองรู้ราวได้อย่างคน และอย่างท่ีคุณเห็นจนคุ้น สัตว์มีอยู่มากมาย ทั้งตัวเล็ก ตัวใหญ่ สอ่ื สารกบั มนุษย์ไดบ้ า้ ง สือ่ สารกบั มนุษยไ์ ม่ได้เลยบา้ ง อาศยั เป็นท่เี ป็น ทางบ้าง จรจัดอยู่ตามถนนบ้าง เป็นสัตว์สามัญที่มนุษย์เลี้ยงกันท่ัวบ้าง เปน็ สตั วไ์ มส่ ามญั ทม่ี มี นษุ ยเ์ พยี งบางคนเลย้ี งไวบ้ า้ ง แตค่ วามจรงิ กค็ อื ไมไ่ ด้ มแี คห่ มู หมา กา ไก่ นก หนู และแมลงเพยี งไมก่ ช่ี นดิ ทคี่ ณุ รจู้ กั ทวา่ โลกใบนี้ ใบเดยี วรองรบั สงิ่ มชี วี ติ ไวถ้ งึ ประมาณ ๑๐ ลา้ นสายพนั ธ์ุ กลา่ วอกี นยั หนง่ึ คอื โลกนย้ี นิ ดตี อ้ นรบั ผกู้ อ่ กรรม ๑๐ ลา้ นประเภท เหนอื ขน้ึ ไปบนฟา้ ยงั มสี ตั วป์ กี ลกึ ลงไปในดนิ ยงั มสี ตั วใ์ ตพ้ ภิ พ เบอ้ื งลา่ งลงไปในมหาสมทุ รยงั มสี ตั วน์ ำ้� ลกึ ซงึ่ เหลา่ นนั้ เราอาจไมเ่ คยเหน็ หนา้ คา่ ตาของพวกมนั เลยจนตาย พวกเราได้แต่เช่ือโดยอาศัยประสบการณ์ส่วนตัวว่า อุณหภูมิ ประมาณนี้ แสงสวา่ งประมาณน้ี น้�ำดนิ ประมาณน้ี จึงมีชวี ติ อย่างมนุษย์ เราและหมหู มากาไกอ่ าศยั อยู่ได้ นแี่ หละสภาพแวดลอ้ มที่สนับสนนุ การ มีชีวิต หากเป็นสภาพแวดล้อมแบบอื่น ชีวิตก็น่าจะหมดสิทธิ์ถือก�ำเนิด เกดิ มาด�ำรงอยู่เปน็ แน่แท้ นกั วทิ ยาศาสตรเ์ คยเชอ่ื กนั วา่ ทรี่ ะดบั มหาสมทุ รลกึ ตงั้ แต่ ๖,๐๐๐ เมตร howfarbooks.com
118 เป็นต้นไป ไมอ่ าจเป็นที่อาศัยของส่ิงมชี ีวิต เนอื่ งจากแสงอาทิตยอ์ ันเป็น ปจั จัยส�ำคญั ในการดำ� รงชีวติ ไมอ่ าจสอ่ งเข้าไปถึง คอื แค่ ๒๐๐ เมตรก็มืด สนิทแลว้ แถมใตน้ ำ้� ลกึ ขนาดนน้ั ยังไมค่ ่อยมีสารอาหาร ซง่ึ จ�ำเป็นสูงสดุ สำ� หรบั สิง่ มีชีวติ อีกต่างหาก แต่ทว่าความปักใจเชื่อเช่นนั้นถูกท�ำลายลงสิ้น นับแต่มีเรือด�ำน�้ำ ไคโกะ (Kaiko) ซง่ึ ดง่ิ ลงไปไดถ้ งึ จดุ ทล่ี กึ ทส่ี ดุ ในโลก คอื กน้ บง้ึ มหาสมทุ ร แปซิฟิกซึ่งมีชื่อเรียกว่า ‘มาเรียน่า เทรนช์’ (Mariana Trench) ซึ่งลึก ๑๑,๐๐๐ เมตร หรอื ราว ๑๑ กโิ ลเมตร ณ จดุ ทมี่ แี รงดันมากกวา่ แรงดันอากาศ ๑,๑๐๐ เทา่ เจา้ ตวั น้อย เชน่ ปขู าวขนาดเลก็ หนอนทะเล กงุ้ เผอื ก ปลาจว๋ิ ตลอดจนสตั วแ์ ปลกหนา้ อกี มาก ยงั อตุ สา่ หด์ ำ� รงชวี ติ อยกู่ นั ไดส้ บายๆ ราวกบั จะเยย้ นกั วทิ ยาศาสตร์ วา่ ถา้ พอใจจะอยู่เสียอย่าง ยิ่งกว่านีก้ ็ยงั ไหว! ทำ� ไมสตั วเ์ หลา่ นไ้ี มต่ ายภายใตแ้ รงดนั มหาศาล? นกั วทิ ยาศาสตร์ อธบิ ายวา่ สงิ่ มชี วี ติ เหลา่ นนั้ ‘ปรบั ตวั ’ ใหเ้ ขา้ กบั สภาพแวดลอ้ ม โดยความดนั ภายในตัวของพวกมนั มีค่าเทา่ กันพอดีกบั แรงดนั น้�ำ ณ ระดับนน้ั ๆ ค�ำถามต่อไป แล้วพวกมันเอาอาหารท่ีไหนกิน? ค�ำตอบคือสัตว์ บางตัวไม่มีปากส�ำหรบั กนิ แถมไมม่ รี ะบบยอ่ ยอาหารอกี ด้วย พวกมนั มี ชวี ติ รอดอยดู่ ว้ ยไฮโดรเจนซลั ไฟดซ์ ง่ึ พบในนำ�้ ลกึ เกนิ ๒,๕๐๐ เมตรขน้ึ ไป ทีน้ีมาถึงค�ำถามมหัศจรรย์ ภายใต้ท้องสมุทรลึกสุดหยั่งปานนั้น ท�ำไมสิ่งมีชีวิตถึงต้องดันทุรังไปเกิดให้ล�ำบากด้วย? การมองว่าพวกมัน ตอ้ ง ‘พยายามปรบั ตวั ’ ทำ� ใหส้ ตั วท์ ะเลลกึ ดมู คี วามไมป่ กตใิ นตวั เอง หรอื ไม่ก็ชวนให้นึกไปว่า สัตว์โลกท้ังหลายสักแต่อยากมีๆชีวิต มีๆเผ่าพันธุ์ ของตนให้เต็มโลก โดยไม่สนใจว่าจะเป็นตรงไหน เหมาะหรือไม่เหมาะ ถา้ ไมเ่ หมาะกค็ อ่ ยปรบั ตวั เอา แตถ่ า้ เหมาะอยแู่ ลว้ กไ็ มต่ อ้ งปรบั ตวั ดงั เชน่ เสียดาย... คนตายไม่ได้อ่าน
119 มนษุ ยเ์ ราและสตั วบ์ นบกอ่ืนๆ การเอาตัวเองเปน็ ศนู ย์กลางโลก ตลอดจนการสันนิษฐานด้วยวธิ ี คดิ คะเนดน้ เดา จะมหี ลักการหรือไมม่ ีหลกั การก็ตาม มักถกู ล้มล้างดว้ ย การคน้ พบความจรงิ ในภายหลงั วา่ ไมใ่ ช่ ไมต่ รงตามทส่ี นั นษิ ฐาน แตห่ าก ‘รจู้ รงิ ’ ด้วยวธิ ีทางจติ ดว้ ยญาณหย่ังรู้ครอบทั่ว กไ็ มต่ อ้ งมาลม้ ลา้ งทฤษฎี เกา่ ด้วยการสร้างทฤษฎีใหม่ร�่ำไป โลกนี้มีค�ำอธิบายที่ฟังข้ึนและสมเหตุสมผล ด้วยหลักกรรมวิบาก เราต้องยอมรับวา่ จดุ เร่มิ ต้นของชวี ติ หาใชม่ าจากการสืบพนั ธุอ์ ย่างเดียว ทว่ามีกรรมเก่าบังคับให้ต้องมีรูปชีวิตแบบหน่ึงขึ้นมาก่อน จากนั้นองค์ ประกอบของการเกดิ และการด�ำรงชีวติ อยู่จงึ ตามมาในภายหลงั ดังเช่นสัตว์น�้ำลึกน้ัน จัดเข้าข่ายกรรมที่เหมาะกับการเป็นสัตว์น้�ำ และอยูใ่ นทีม่ ืด ไร้แสงชนิดใดๆสาดสอ่ งเข้าไปถงึ เมอ่ื มีกรรมเช่นน้ันเปน็ ตวั ตงั้ ทง้ั รปู ชวี ติ และสงิ่ แวดลอ้ มระดบั เดรจั ฉานภมู นิ น้ั ๆกต็ ามมาเอง ไมม่ ี อะไรที่กฎแห่งกรรมวิบากออกแบบให้ไม่ได้ และสัตว์ผู้รับกรรมก็ไม่ต้อง ‘ปรบั ตวั ’ ใดๆ เพราะกรรมไดจ้ ดั การปรบั อวยั วะภายในและสภาพแวดลอ้ ม ให้ลงตวั สอดคลอ้ งกันหมดอยแู่ ลว้ นอกจากสตั วท์ ง้ั หลายจะมอี ายขุ ยั แลว้ แตล่ ะเผา่ พนั ธก์ุ ม็ อี ายขุ ยั เชน่ กนั ไมม่ สี ายพันธใ์ุ ดถูกก�ำหนดใหอ้ ยคู่ โู่ ลกไปจนชวั่ ฟ้าดินดับ ทแ่ี ท้ตา่ งก็ ก�ำลังทยอยสูญพันธุ์ไปเร่ือยๆทั้งหมด เม่ือใดจะสูญพันธุ์ เม่ือน้ันระบบ การคลอดจะลม้ เหลวอย่างลึกลับ เชน่ สัตวม์ ีครรภจ์ ะแท้งพร้อมกันถว้ น หน้า ไรค้ ำ� อธิบายเปน็ เหตุเปน็ ผลแบบวทิ ยาศาสตร์ การทยอยสูญพันธุ์ของเหล่าสัตว์ ช่วยให้เราคิดได้ว่าสัตว์บางเผ่า เปน็ เพยี ง ‘เผา่ พนั ธเ์ุ ฉพาะกจิ ’ เหมาะสำ� หรบั รบั กรรมของสตั วจ์ ำ� พวกหนง่ึ พอไมเ่ หลอื สตั วท์ ที่ ำ� กรรมอนั เขา้ กนั ได้ เผา่ พนั ธเ์ุ ฉพาะกจิ นนั้ กถ็ งึ แกก่ าล howfarbooks.com
120 สลายตวั ไป และเมอื่ มองวา่ ภพภมู คิ อื การโยกยา้ ยถา่ ยเทประชากร เรากจ็ ะตอบ คำ� ถามคาใจหลายๆคนไดอ้ ยา่ งชดั เจน เชน่ ‘คนเกดิ มาจากไหนเยอะแยะ ไหนวา่ ตอ้ งมบี ญุ มากถงึ จะเป็นคนได?้ ’ กอ่ นข้นึ ค.ศ. ๒๐๐๐ มีพลโลกทงั้ ส้ิน ๖,๐๐๐ ลา้ นคน แตค่ วาม เปน็ จริงแลว้ โลกน้คี ือการยักยา้ ยถา่ ยเทระหว่างคนเป็นกบั คนตาย ถา้ มี ตาทิพย์กจ็ ะเห็นมีเดก็ เกิดใหมเ่ ป็นดอกเหด็ ถงึ วนิ าทีละ ๓ คน แตว่ ินาที เดยี วกันนั้นเองก็จะมีคนตาย ๒ ศพดว้ ย มกี ารคำ� นวณกนั ไวว้ า่ ตง้ั แตต่ น้ ตระกลู มนษุ ยอ์ บุ ตั มิ าจนถงึ ทกุ วนั นี้ มีคนมาเกิดแลว้ รวมไมต่ ่�ำกวา่ แสนล้านคน เพราะฉะนั้นถ้าเชื่อวา่ มนุษย์ ตายแล้วจะต้องกลบั มาเกดิ เปน็ มนษุ ย์อกี กอ็ ยา่ ได้แปลกใจอะไรเลย หก พันลา้ นยังน้อยเกินไปดว้ ยซ�้ำสำ� หรบั การเวียนวา่ ยอยูใ่ นโลกใบเก่า แตข่ อ้ เทจ็ จรงิ กค็ อื โลกมนษุ ยค์ อื การหมนุ เวยี นเปลยี่ นถา่ ยระหวา่ ง ภพอีกมาก คนตายไปเป็นสัตว์นรก ไปเปน็ สัตว์เดรัจฉาน ไปเป็นเปรต ไปเปน็ เทวดา ไปเปน็ พรหม และสงิ่ มชี วี ติ ตา่ งภมู เิ หลา่ นนั้ กว็ นกลบั มาเกดิ เป็นมนษุ ยไ์ ดอ้ กี เรอ่ื ยๆ เอาเฉพาะทเี่ หน็ ดว้ ยตาเปลา่ อยา่ งสตั วเ์ ดรจั ฉาน ไมม่ ใี ครรแู้ นน่ อนวา่ จำ� นวนประชากรสตั วม์ อี ยเู่ ทา่ ใด แคส่ ตั วใ์ หญเ่ ฉพาะววั ควาย หมู และแกะ ที่ ผา่ นโรงฆา่ สตั วม์ าเปน็ อาหารของมนษุ ยน์ น้ั หนงึ่ ปรี วมแลว้ เกนิ ๑,๖๐๐ ลา้ น ตวั สว่ นสตั วเ์ ลก็ ทฆ่ี า่ กนั ไดส้ ะดวกโดยไมต่ อ้ งผา่ นโรงฆา่ สตั วอ์ ยา่ งเชน่ ไกน่ น้ั ยอดตอ่ ปเี พมิ่ ปรมิ าณขน้ึ เรอื่ ยๆ ลา่ สดุ ตกราว ๑๘,๐๐๐ ลา้ นตวั แม้สัตว์เพยี ง ๕ ชนิดอันเป็นอาหารประจ�ำของมนุษย์ที่กล่าวมานี้ ก็พากันตกตายไป เกนิ จำ� นวนพลโลกในปัจจบุ ันไม่รเู้ ทา่ ไรแลว้ ภายในปีเดียว! เสยี ดาย... คนตายไมไ่ ด้อา่ น
121 สตั ว์ยงิ่ เลก็ ลงมาเทา่ ไหร่ก็ยิ่งมีปรมิ าณมากข้ึนเทา่ นน้ั เหมอื นฟอ้ ง ว่าส่วนใหญ่เคยเป็นมนุษย์ใจเล็ก ท�ำอะไรตามๆกัน ก่อกรรมในแบบที่ ตอ้ งเกดิ ในอตั ภาพจวิ๋ ๆ ดูอย่างปลาทงั้ มหาสมทุ ร คำ� นวณแล้วมีอย่ไู มต่ ำ�่ กว่า ๓.๗ ลา้ นล้านตวั ขอให้ตรองดู ระดบั ปลายังข้ึนหลกั ‘ลา้ นลา้ น’ ถ้า นับมดปลวกรวมกันท้ังโลกคงเป็นตัวเลขที่นึกไม่ออก บอกไม่ถูก เขียน เปน็ เลขแลว้ เปล่าประโยชน์กบั การจนิ ตนาการว่าประมาณไหน ยงิ่ กว่านัน้ พระพุทธเจา้ ผูร้ ูแ้ จง้ จักรวาล ยังตรัสไวอ้ กี วา่ โลกมนุษย์ อยา่ งนี้มเี ปน็ อนนั ต์ แตล่ ะโลกกม็ ีภมู นิ รก เดรัจฉาน เปรต เทวดา และ พรหมที่เก่ยี วเน่อื งกบั ตนเอง ฉะน้ัน การยกั ย้ายถา่ ยเทจึงมไี มจ่ �ำกดั อยา่ กงั วลวา่ จะขาดภพภมู ทิ เ่ี หมาะกบั กรรมของคณุ ตอ่ ใหค้ ณุ ทำ� กรรมไวแ้ สน พสิ ดาร หรอื ประหลาดขนาดไหนกต็ าม! เจอกล่ินเหม็น กับเห็นพฤติกรรมเน่าเหม็น ผลที่เหมือนกันคือ อาการผงะ ขยะแขยง howfarbooks.com
122 ไปเปน็ เปรตไดอ้ ย่างไร? เสยี ดาย... คนตายไมไ่ ด้อ่าน
พุทธพจน์ 123 เปรตภมู เิ ปรยี บเหมอื นตน้ ไมบ้ นพนื้ เปน็ คลนื่ ลอน มใี บออ่ น และใบแกเ่ พยี งนอ้ ย มเี งาปอ้ งแดดไมม่ าก ไมอ่ าจทำ� ความ รม่ เยน็ ใหก้ บั ผกู้ ำ� ลงั รอ้ น เหนอ่ื ย และหวิ กระหายสกั เทา่ ใด ถา้ เดินอยบู่ นทางทจ่ี ะนำ� ตรงมาสตู่ ้นไมน้ ี้ได้ ในท่ีสุดเขาก็ จะพกั นงั่ นอนอย่างไม่เปน็ สขุ กบั ทงั้ ยังหวิ กระหายไมเ่ ลิก มหาสหี นาทสตู ร ๑ เปรตตนหนง่ึ ชอ่ื วา่ อฏั ฐสิ งั ขลกิ มแี ตร่ า่ งกระดกู ลอย อยู่ในอากาศ ฝูงแรง้ เหย่ียว และนกตะกรมุ พากันโฉบอยู่ ขวกั ไขว่ จกิ สบั โดยแรง จกิ ทง้ึ ยอื้ แยง่ ตามชอ่ งซโ่ี ครง สะบดั เปรตนั้นไปมา เปรตนั้นไดแ้ ต่ร้องครวญครางอยู่ เขาเคย เป็นคนฆ่าโคในพระนครราชคฤห์นี่เอง ด้วยวิบากแห่ง กรรมนน้ั เขาหมกไหม้อยู่ในนรกชา้ นาน กว่าจะข้ึนมาได้ อัตภาพนีด้ ว้ ยเศษแหง่ วบิ ากแหง่ กรรมท่เี หลืออยู่ howfarbooks.com
124 ๒ เปรตตนหนึ่ง ช่ือว่าสูจกโลม มีร่างเป็นชาย มีขน เป็นเข็ม ลอยอยู่เหนือพ้ืน เข็มเหล่านั้นของมันท่ิมเข้าไป ในศรี ษะแล้วออกทางปาก ทิ่มเข้าไปในปากแล้วออกทาง หนา้ อก ทิ่มเขา้ ไปในหน้าอกแล้วออกทางทอ้ ง ทิม่ เขา้ ไป ในท้องแลว้ ออกทางขาทั้งสอง ทิ่มเข้าไปในขาทั้งสองแล้ว ออกทางแข้งท้ังสอง ทิ่มเข้าไปในแข้งทั้งสองแล้วออก ทางเทา้ ทงั้ สอง เปรตนน้ั รอ้ งครวญครางอยู่ เขาเคยเปน็ คน ๓ชา่ งสอ่ เสยี ดอยูใ่ นพระนครราชคฤห์นีเ้ อง เปรตตนหนง่ึ ชอ่ื วา่ กมุ ภณั ฑ มรี า่ งเปน็ ชาย มอี ณั ฑะ โตเทา่ หมอ้ มลี กู อณั ฑะใหญข่ นาดทเ่ี ดนิ ไปกต็ อ้ งยกอณั ฑะ ขึ้นพาดบ่าไป พอจะนั่งก็น่ังบนอัณฑะนั้นแหละ เขาเคย ๔เป็นผ้พู ิพากษาโกงชาวบ้าน อยู่ในพระนครราชคฤหน์ ้เี อง เปรตตนหนงึ่ ชอ่ื ว่าคถู นิมคุ ค มรี ่างเป็นชาย จมอยู่ ในหลุมข้ีท่วมหัว เอามือทั้งสองกอบขี้กิน เขาเคยเป็น พราหมณผ์ ชู้ วั่ ชา้ อยใู่ นศาสนาพระกสั สปสมั มาสมั พทุ ธเจา้ พราหมณน์ ้ันนมิ นตพ์ ระภิกษุสงฆด์ ้วยภตั ตาหารแลว้ เทข้ี ลงในรางจนเต็ม แล้วได้กล่าวค�ำน้ีว่า ขอท่านผู้เจริญท้ัง หลายจงฉันอาหารและน�ำไปให้พอแก่ความต้องการเถิด ดว้ ยวิบากแห่งกรรมน้ัน เขาหมกไหม้ในนรกช้านาน กวา่ จะข้ึนมาได้อัตภาพนี้ด้วยเศษแห่งวิบากแห่งกรรมที่เหลือ อยู่ เสยี ดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ ่าน
125 ๕ เปรตตนหนงึ่ ชอ่ื วา่ มงั คลุ ติ ถี มรี า่ งเปน็ หญงิ มรี ปู รา่ ง ๖นา่ เกลยี ด นางเคยเปน็ แมม่ ดอยใู่ นพระนครราชคฤหน์ เี้ อง เปรตตนหนง่ึ ชอื่ วา่ โอกลิ นิ ี มรี า่ งเปน็ หญงิ มรี า่ งกาย ถกู ไฟลวก มหี ยาดเหงอ่ื ไหลหยด มถี า่ นเพลงิ โปรยจากรา่ ง นางเคยเปน็ อคั รมเหสขี องพระเจา้ กาลงิ คะ เปน็ คนขหี้ งึ ได้ ๗เอากระทะเตม็ ดว้ ยถา่ นเพลิงคลอกสตรรี ว่ มพระราชสามี เปรตตนหน่งึ ชือ่ ว่าอสีสกพันธ มีศีรษะขาดลอยอยู่ ในอากาศ ตาและปากของมันอยู่ท่ีอก เขาเคยเป็น เพชฌฆาตผู้ฆ่าโจร มีนามว่าทามริกะ อยู่ในพระนคร ๘ราชคฤห์น้ีเอง เปรตตนหนึ่ง ชอื่ ว่าภิกษุ ลอยอยู่ในอากาศ สังฆาฏิ บาตร ประคดเอว และรา่ งกายถูกไฟติดลกุ โชน เปรตนนั้ ร้องครวญคราง ภิกษุเปรตนั้นเคยเป็นภิกษุผู้ลามก ใน ศาสนาของพระกัสสปสมั มาสมั พทุ ธเจา้ จตตุ ถปาราชิกสิกขาบท วา่ ด้วยการอวดอุตตรมิ นุสสธรรม howfarbooks.com
126 ค�ำให้การของเปรต เมื่อกอ่ นข้าพเจา้ เป็นสมณะลามก มวี าจาช่วั แตย่ งั ดีท่สี �ำรวมกาย ตามพระวนิ ัย ดว้ ยการส�ำรวมดีในพรหมจรรย์นัน้ ในอตั ภาพนีจ้ งึ ได้แลว้ ซ่งึ ผวิ พรรณดั่งทอง แตเ่ พราะกล่าววาจาสอ่ เสียดไวม้ าก ในอตั ภาพน้ีจงึ มี ปากทีเ่ หม็นเน่า มนุษย์ทัง้ หลายหากฉลาดกจ็ งอย่าพูดส่อเสยี ด อยา่ พดู มุสากันเลย แล้วจกั เปน็ เทพเจา้ ผสู้ มบรู ณ์ดว้ ยสิง่ น่าใคร่ (ปูติมุขเปตวัตถ)ุ สมยั ยงั เปน็ มนษุ ย์ หญงิ รว่ มสามขี องดฉิ นั คนหนง่ึ มคี รรภ์ ดฉิ นั คดิ ชวั่ ประทุษร้ายตอ่ เขา โดยท�ำให้ครรภท์ ีต่ ้ังมา ๒ เดอื นตกไป ไหลออกมา เปน็ เลอื ด ครง้ั นนั้ เหลา่ ญาตขิ องหญงิ รว่ มสามโี กรธ พากนั มาซกั ไซไ้ ลเ่ ลยี ง เอาเร่ือง และท้าให้ดิฉันสาบานหากแน่ใจว่าไม่ได้ท�ำ ดิฉันสาบานด้วย อาการมุสาอย่างแรงว่า ถ้าท�ำชั่วเช่นนั้นจริง ก็ขอให้ดิฉันต้องไปกินเน้ือ บุตรเถิด มาบัดนี้ ดิฉันจึงมีกายอันเปื้อนด้วยหนองและโลหิต เวลาเช้า คลอดบุตร ๕ ตน เวลาเยน็ อีก ๕ ตน แล้วกินบตุ รเหลา่ นนั้ หมด แตแ่ ม้ บุตรถึง ๑๐ ตน ก็ยังไม่อาจบรรเทาความหิวของดิฉัน หัวใจของดิฉัน เรา่ ร้อนอยเู่ ปน็ นจิ ดว้ ยความหวิ นนั่ เพราะวิบากแหง่ กรรม คือ การทำ� ให้ ครรภ์ตกและการโกหกเอาตวั รอด (ปญั จปุตตขาทกิ เปตวัตถุ) เสียดาย... คนตายไม่ได้อ่าน
127 ข้าเป็นเปรตมชี อ่ งปากเทา่ รเู ขม็ ลำ� บากยิ่งนกั เปลอื ยกายซบู ผอม มีความประหว่ันพรั่นพรึงสะดุ้งหวาดเสียวเหลือเกิน อีกทั้งมีการงานอัน ทารุณด้วย (สานวุ าสเี ถรเปตวัตถ)ุ แมด้ ฉิ นั มรี ปู งาม แตก่ เ็ ปน็ อยดู่ ว้ ยความอบั อาย เพราะไมอ่ าจนงุ่ หม่ อาภรณ์ จึงไม่กล้าออกจากวิมานด้วยร่างท่ีเปลือยเปล่านี้ โปรดอย่าให้ อาภรณก์ บั มอื เลย เพราะดฉิ นั จะรบั ไมไ่ ด้ ไมม่ ที างสำ� เรจ็ แตจ่ งใหอ้ าภรณ์ นั้นเปน็ ทานแก่อุบาสิกาผูเ้ ลือ่ มใสในพทุ ธศาสนา ขอรอ้ งให้นางได้โปรด ครอบครองและนงุ่ ห่มผ้าผนื น้ี แลว้ ท่านจงต้ังจิตอทุ ิศบญุ ให้แก่ดิฉนั เถิด (ขลาตยเปตวตั ถุ) ดกู รเทวผี มู้ รี ปู รา่ งนา่ ดนู า่ ชม เราปรารถนาเพอ่ื จะอยบู่ นั เทงิ กบั ทา่ น ในสวนนันทวนั ของทา่ นนี้ เราจักตอ้ งทำ� กรรมอันใด จึงเปน็ เหตุใหไ้ ด้มา อยรู่ ว่ มกบั ทา่ น? - หมายเหต:ุ นเี่ ปน็ คำ� ถามของมนษุ ยผ์ เู้ ขา้ ใจวา่ นางเปรต เปน็ เทพธดิ า ถึงขนาดอยากท�ำกรรมอันเป็นเหตุใหไ้ ด้มาอยดู่ ้วย สะทอ้ น ใหเ้ ห็นวา่ เปรตบางชนิดไมไ่ ดน้ า่ รังเกยี จ ตรงข้าม ยังจะท�ำใหม้ นุษย์ผู้ได้ พบเหน็ เกิดความหลงใหลไดป้ ลม้ื ราวกบั ได้พบเทพธิดาอีกดว้ ย (รถการีเปตวัตถ)ุ howfarbooks.com
128 มุมมองอันควรได้จากพุทธพจน์และค�ำให้การของเปรต การขาดแคลนนำ้� ใจตอ่ เพอื่ นรว่ มโลกกค็ อื การสรา้ งภพทขี่ าดแคลน ความชมุ่ เยน็ ตอ่ ตนเอง แมจ้ ติ วญิ ญาณในปจั จบุ นั กแ็ หง้ แลง้ เหมอื นดอกไม้ ขาดนำ้� แตด่ อกไม้ขาดน�ำ้ ยงั ไมใ่ ช่เครือ่ งหมายของความทกุ ข์ท่ีชัดเจน ผล ของจิตวิญญาณที่แห้งแล้ง คือกายใหม่ที่ขาดน้�ำ กระหายหิว และไม่มี ปญั ญาหาน�้ำด่มื ต่างหาก ท่นี ่าขยาดเกินทน เมอ่ื พระพทุ ธเจา้ เปรยี บเปรตภมู วิ า่ เทยี บไดก้ บั รม่ ไมใ้ บบางบนทาง กนั ดาร พนื้ ทแี่ ถวนนั้ กไ็ มร่ าบเรยี บ มคี วามขรขุ ระ นง่ั นอนไมส่ บาย กแ็ ปล วา่ เสน้ ทางสคู่ วามเปน็ เปรต คอื จดุ กลางทางแหง่ หนง่ึ ทไ่ี มช่ ว่ ยทเุ ลาความ ทกุ ข์ร้อนจากการเดนิ ทางเลย เคยรอ้ นมาอย่างไร เคยหวิ มาแค่ไหน ก็ยงั รอ้ นและหวิ เกือบเท่าเดิมนนั่ เอง และถ้าฝนตกแดดออกเม่อื ไร ทุกข์ก็เขา้ ถงึ ตัวได้เตม็ ทเ่ี มอ่ื นน้ั เปรตภมู ิจงึ ให้ความสุขและความทกุ ขแ์ บบลุ่มๆดอนๆอยู่ อยา่ งไร ก็ตาม เมื่อเทียบกับนรกภูมิและเดรัจฉานภูมิแล้ว ก็นับว่าเปรตภูมิดีขึ้น มากกว่ากันมาก ไม่ถึงขนาดเป็นกับดัก ยังพอมีที่นั่งที่นอนโดยไม่เพ่ิม ความทกุ ขท์ รมานใหห้ นกั ขนึ้ กวา่ เกา่ ดงั เชน่ ทเ่ี ปรตบางตนรปู งามชวนหลง เสียจนมนุษย์หนุ่มผู้ไม่รู้ ส�ำคัญผิดคิดว่าเป็นเทพธิดา และลงทุนท�ำบุญ ท�ำกุศลเพ่ือให้ได้ไปอยู่ด้วยหลังตายเลยทีเดียว ดังเช่นเรื่องของรถการี เปรต เปน็ ต้น เปรตทม่ี วี มิ านอยเู่ รยี กวา่ ‘เวมานกิ เปรต’ ทยี่ งั ไมถ่ งึ ขน้ั เทพกเ็ พราะ มีข้อบกพร่องบางอย่าง เช่น บาปแต่หนหลังท�ำให้ไร้อาภรณ์ หรือไม่ก็ หิวโหยเป็นนติ ย์ จงึ กลา่ ววา่ แมเ้ ปรตชน้ั สงู ถา้ เอามาเทยี บกบั มนษุ ยช์ นั้ สงู ก็ สไู้ มไ่ ด้ พดู งา่ ยๆวา่ เปน็ มนษุ ยท์ ม่ี รี ะดบั ยงั ดเี สยี กวา่ เปน็ เทพ ถา้ เปน็ เทพ เสยี ดาย... คนตายไม่ไดอ้ ่าน
129 พวกทตี่ อ้ งเสวยทุกขแ์ บบเปรตไปดว้ ย ส่วนเปรตช้ันต่�ำนั้น ความทุกข์เทียบแล้วก็น้องๆนรก และความ เป็นจริงก็คือพวกนี้เพิ่งพ้นโทษจากนรก หรือไม่ก็มาจากสัตว์เดรัจฉาน อย่างใดอยา่ งหน่ึง เพราะเศษของบาปยังไม่หมด และต่อให้มนษุ ยช์ ัน้ ต่ำ� ท่เี กดิ อย่างแรน้ แค้น กย็ งั ได้ดมื่ น�ำ้ อม่ิ หนำ� บา้ ง ตา่ งจากเปรตชน้ั ต�่ำทอ่ี ด ตลอด หวิ อย่างไรกไ็ ม่ไดก้ ิน เวน้ แต่ญาตจิ ะทำ� บญุ อทุ ิศมาให้ มีเรอื่ งน่าสนใจของเปรตทชี่ ื่อวา่ ‘กมุ ภัณฑ’ ซ่งึ เคยเป็นผู้พิพากษา ประเภทโกงกนิ ธรรมดาคนโกงยอ่ มโกงแบบหลบๆซอ่ นๆ ซง่ึ บางคนอาจ ซ่อนเร้นอย่างแนบเนียนไปจนตาย ไม่มีใครจับได้ แต่ในที่สุดกรรมจะ เปดิ โปงชนดิ ลอ่ นจอ้ นในสภาพเปรตเปลอื ยนนั่ เอง เหมอื นเชน่ เปรตกมุ ภณั ฑ ทตี่ อ้ งทนทรมานกบั ลกู อณั ฑะขนาดมหมึ าของตน เมอื่ ทำ� ความเขา้ ใจกบั จดุ นี้ คณุ จะเรมิ่ จบั จดุ ถกู วา่ อวยั วะเพศอนั เปน็ อวยั วะแหง่ ความละอาย ซง่ึ กอ็ าจถกู ดดั แปลงเปน็ เครอ่ื งมอื ชดใชก้ รรมอนั นา่ ละอายได้ กลา่ วคอื เมอื่ หนา้ ไมอ่ าย ระหวา่ งเปน็ มนษุ ย์ กต็ อ้ งไปอยกู่ บั ความนา่ อายแบบจะจะในภพเปรตกนั ตอ่ เกย่ี วกบั บรรดาเปรตทเี่ หน็ ขา้ งตน้ ขอใหเ้ ขา้ ใจวา่ ไมใ่ ชท่ ง้ั หมดเทา่ ทม่ี ี อยู่ในภพเปรต พระพุทธเจา้ ทา่ นแค่ ‘ยกตวั อย่างเด่นๆ’ มาพอสังเขปให้ เห็นว่า เปรตแต่ละตน ต่างก็เป็นไปตามกรรมท่ีท�ำไว้ ซึ่งพิสดารได้นับ อนนั ต์ กรรมอันควรแกค่ วามลุ่มๆดอนๆ เปรตช้ันสูงมักเป็นพวกที่ท�ำทานไว้มาก แต่ศีลบางข้อบกพร่อง อย่างแรง เปรียบเหมอื นคนแต่งตวั ผดั หนา้ ทาแป้งจนดดู ี แต่กลับมคี วาม howfarbooks.com
130 เน่าใน ไม่ชอบอาบน้ำ� ไม่ชอบท�ำความสะอาดเนอื้ ตัว และหนกั กวา่ นน้ั คอื อาจนยิ มการเกลอื กกลั้วกบั สิ่งแปดเปือ้ นท้งั หลาย ส่วนเปรตชั้นต�่ำเป็นพวกที่ท�ำทานไว้พอประมาณหรือไม่ท�ำเลย แลว้ กบ็ กพรอ่ งในศลี บางขอ้ ชนดิ เขา้ ขน้ั สมควรแกน่ รก เมอื่ ไปสคู่ วามเปน็ เพ่ือนกับเหล่าสัตว์นรกหรือเหล่าสัตว์เดรัจฉานแล้ว ก็ผุดเกิดขึ้นมาใน สภาพของเปรตเป็นอนั ดับต่อไป กรรมประเภทคร่ึงๆกลางๆ ลมุ่ ๆดอนๆ แบบคนตีสองหนา้ หรือ ๑ดีอยา่ งเสียอยา่ ง อาจยกตวั อย่างโดยศีลได้ เชน่ ช่วยรณรงค์อนุรักษ์สัตว์อย่างได้ผลในวงกว้าง แต่ว่างๆก็ ๒แอบเข้าปา่ ลา่ สัตว์เสยี เอง เป็นครูสอนลกู ศิษย์ได้อย่างจับใจใหเ้ ปน็ คนซอ่ื แต่เผลอๆ ๓ก็ยกั ยอกทรพั ยโ์ รงเรียนเสียเอง ให้สติแก่คนคิดคบชู้สู่ชายสู่หญิง แต่ถึงตาตนก็ไม่พ้นเอา ๔เสยี เอง เป็นแบบอย่างในการพูดค�ำจริงมาค่อนชีวิต แต่บ้ันปลาย ๕กลายเป็นคนลวงโลกเสยี เอง หา้ มเดก็ ๆแตะต้องเหลา้ แต่ตัวกลับกนิ ไวน์ไมห่ ยุดเสยี เอง คงกล่าวโดยพิสดารให้ครบไม่ได้ แต่โดยสรุปก็คือเป็นพวกครึ่งดี ครึ่งร้าย แต่ความร้ายมีก�ำลังแรงกว่า แล้วถามว่าคนที่คร่ึงดีคร่ึงร้ายใน โลกนี้มมี ากเพียงใด กต็ อ้ งบอกวา่ ‘เกอื บทงั้ โลกนั่นแหละ!’ เสียดาย... คนตายไมไ่ ด้อา่ น
131 นมิ ิตบอกลางร้าย หากต้องตายอย่างคนท่ีจะไปเป็นเปรตช้ันสูง ก่อนจิตดับมักเห็น คุณงามความดีท่ีส่ังสมมาเป็นหลักตั้ง แต่ก็เคลือบไว้ด้วยความรู้สึกผิด ความรสู้ กึ หมน่ มดื ในสว่ นลกึ เชน่ วง่ิ แกผ้ า้ อยใู่ นสวนสวยทคี่ นอน่ื มเี ครอ่ื ง นุง่ ห่มงดงามและมิดชดิ หากต้องตายอย่างคนท่ีจะไปเป็นเปรตช้ันต่�ำทันที ก่อนจิตดับมัก เห็นความช่ัวร้ายเลวทรามที่ส่ังสมมาเป็นหลักตั้ง แต่ก็พยุงไว้ด้วยความ รสู้ กึ อยากถอนตัว อยากกลับตัว จึงไมท่ ะลรุ ่วงลงนรก ยบั ย้งั ไวแ้ ค่สถานะ เปรตชนั้ ต่ำ� ไปกอ่ น ส่วนสัตว์เดรัจฉานท่ีต้องตายกลายเป็นเปรต จะเห็นสภาพคล้าย เดมิ ๆของตนเอง แต่วงั เวงหนาวสันหลงั กว่า อกสน่ั งันงกมากกว่าทีเ่ คยๆ มา และอาจมีรูปน่าดูกวา่ หรอื วกิ ลวิการกว่าเก่า อกี ประการหนงึ่ ยงั มคี นทวั่ ไปทไ่ี มด่ ไี มเ่ ลว แตก่ รรมเกา่ เบยี ดเบยี นให้ ตายรา้ ย เชน่ ในอบุ ตั เิ หตรุ ถชนทกี่ ระตนุ้ ใหต้ กใจสดุ ขดี แลว้ ไมม่ กี ำ� ลงั บญุ มา จุดประกายความสว่างให้จิตเลย จิตก็ถูกความตระหนกตกใจครอบง�ำ เต็มๆ จงึ ถกู ตรึงไว้ในสภาพเปรตช้นั ต�่ำทจ่ี �ำภาพสุดทา้ ยกอ่ นตายได้แม่น ต้องวนเวียนอยู่แถวน้ันเอง กล่าวได้ว่าความตระหนกตกใจในภาพ อบุ ตั เิ หตทุ เี่ กดิ ขนึ้ อยา่ งกะทนั หนั นนั่ เอง คอื นมิ ติ บอกลางรา้ ยหลงั ตายไป อบุ ตั เิ หตใุ หต้ กตายกะทนั หนั เปน็ เครอื่ งบอกวา่ บาปเกา่ แตห่ นหลงั ใหผ้ ล บีบให้รอดจากอบายภูมิยาก ตรงนี้จึงเป็นเร่ืองที่ควรตระหนักว่า ‘บญุ ใหม’่ สำ� คญั ขนาดไหน คนทสี่ ง่ั สมบญุ ใหมไ่ วม้ ากขนาดปรบั จติ ใหส้ วา่ ง เปน็ กศุ ลอยเู่ รอ่ื ยๆเทา่ นนั้ จงึ เอาตวั รอดจากความตกใจขณะเฉยี ดเปน็ เฉยี ด howfarbooks.com
132 ตายได้ คุณจะรู้สึกถึงความเป็นอัตโนมัติของจิตที่ยกข้ึนต้ังอย่างม่ันคง เบาใจ ไม่ตื่นเต้นกับการเผชิญหน้ามัจจุราชท่ีพุ่งเข้าถึงตัวโดยปราศจาก สัญญาณเตือนใดๆ เพราะส่วนลึกเช่ือม่ันว่ามีความดีเป็นที่พึ่ง อุ่นใจ พอแล้ว พวกทตี่ ายขณะยงั คาใจกบั ความรสู้ กึ ผดิ คลา้ ยแผลสดกลางอกไมต่ ก สะเกด็ เสยี ที หากไมร่ บี ทำ� คณุ ไถโ่ ทษใหใ้ จชมุ่ ชน่ื เสยี กอ่ นถงึ วาระสดุ ทา้ ย อาจรสู้ กึ หนาวเยน็ เหน็ นมิ ติ คลา้ ยคนหลงปา่ ดบิ ทม่ี ดื ลกึ และนา่ สะพรงึ กลวั เขาเกดิ ใหมจ่ ะเหมอื นพลดั เขา้ ไปอยใู่ นเมอื งคนบาปทที่ กุ คนหนา้ เศรา้ และ กำ� ลงั พยายามทำ� อะไรบางอยา่ งเพอื่ หนไี ปจากพนั ธนาการคอื ความรสู้ กึ ผดิ เฉพาะตน พวกทฆี่ า่ ตวั ตายดว้ ยความฟงุ้ ซา่ นจดั นอ้ ยใจแรง อยากโวยวายให้ คนอน่ื เหน็ ใจ หรอื ใหเ้ ขารสู้ กึ ผดิ ทไี่ มเ่ อาใจใสต่ น นมิ ติ ชว่ งสดุ ทา้ ยมกั วกวน แบบคนเถียงกบั ตัวเองไม่เลิก พอเปน็ เปรตก็เดนิ โวยวาย พยายามกราก เขา้ ไปพดู ใหญ้ าตมิ ติ รหรอื คนรกั สำ� นกึ ผดิ แตถ่ า้ ฆา่ ตวั ตายดว้ ยอาการหดหู่ ส้ินหวัง หมดอาลัยตายอยาก นิมิตช่วงสุดท้ายจะคล้ายคนนั่งซึมแบบ ปลอ่ ยให้ตวั เองจมทะเลน้�ำตา ความเศร้า เหงา จะปรากฏคล้ายมา่ นด�ำๆ หนักๆที่คลุมตวั กดหวั ใหเ้ งยหนา้ ไมไ่ ดต้ ลอดเวลา กลา่ วโดยยน่ ยอ่ คอื อาการทางใจเปน็ อย่างไร นิมิตอนั เป็นลางรา้ ย ก็จะปรากฏสอดคล้องตามนั้น ถ้าก่อนตายมีความผูกพันกับผู้คนก็เป็น เปรตเมือง แต่ถ้าตายไปในโลกส่วนตัวก็จะเป็นเปรตป่า หรือเข้าสู่นคร เปรตอนั เปน็ ถนิ่ เฉพาะ ทเ่ี หมาะกบั พวกตดิ บว่ งกรรมประเภทเดยี วกบั ตน เสยี ดาย... คนตายไม่ได้อา่ น
133 สภาพแวดล้อมของเปรต ภาวะของเปรตมีทุกข์มาก แต่ก็เว้นวรรคบ้าง แม้ร่างกายก็ เปล่ียนแปลงกลับไปกลับมาได้ ไม่ใช่จะต้องถูกทรมานอยู่ตลอดเวลา เหมือนในนรก ความเป็นเปรตน้ันพิสดารกว่าเดรัจฉานมาก แค่เดรัจฉานก็มี สิบกวา่ ล้านสายพนั ธ์แุ ล้ว นึกไมอ่ อกแล้วว่าหนา้ ตาจะเป็นอย่างไรได้บ้าง แตเ่ ปรตมไี ดย้ งิ่ กวา่ นนั้ เพราะอตั ภาพถกู สรา้ งไดไ้ มจ่ ำ� กดั ตามกรรมเฉพาะตน ไมจ่ �ำเป็นตอ้ งเข้าไปสู่กลมุ่ สายพนั ธ์ุไหนๆเหมือนอย่างพวกเดรัจฉาน ผล ของกรรมเปน็ ไปตามความคดิ ไมว่ า่ จะชา่ งอตุ รพิ เิ รนทรข์ นาดไหน ดงั เชน่ เปรตที่ต้องกอบข้ีกินเป็นกัปเป็นกัลป์น้ัน ก็เพราะอุตริเอาข้ีถวายพระ น่ันเอง และสภาพของเปรตกค็ ลา้ ยสตั วน์ รก คอื วกิ ลวกิ ารไดไ้ มจ่ ำ� กดั ตวั เหมอื นคน หวั เหมอื นสตั วก์ ไ็ ด้ หรอื หวั เปน็ คน แตต่ วั เปน็ สตั วก์ ม็ ี แกน่ สาร ไม่ได้อยู่ที่ผิวนอก แต่อยู่ท่ีอาการเสวยทุกข์ กล่าวคือความเป็นเปรตนั้น ถา้ ไมห่ วิ ไสก้ ว่ิ กต็ อ้ งโทษบางประการใหอ้ บั อาย หรอื ไมเ่ ชน่ นนั้ กข็ าดอะไร สักอยา่ งที่ก่อให้เกดิ ความโหยหาอาลัยไม่เลกิ ดูอย่างโอกิลินีเปรต ถึงเคยเป็นชายาเจ้าฟ้าเจ้าแผ่นดิน ผลของ กรรมทป่ี รากฏกไ็ มไ่ ดแ้ ตกตา่ งจากหญงิ ชาวบา้ นเลย เพราะขณะกอ่ กรรม ไม่มีการแยกช้ันวรรณะว่ามีศักด์ิเป็นอะไร ผลของกรรมย่อมปรากฏตาม นนั้ คอื ไมเ่ หลอื รอ่ งรอยความยงิ่ ใหญใ่ นอดตี มาชว่ ยใหด้ ดู กี วา่ เปรตอน่ื ได้ เกยี รตภิ มู อิ นั สงา่ งามดงั เดมิ เปน็ อนั หมดไป เหลอื แตภ่ าวะชวนสงั เวชแบบ เปรตตนหน่งึ เท่าน้นั howfarbooks.com
134 คุณคงเคยได้ยินว่าเปรตอยู่ใกล้ภูมิมนุษย์ จ�ำอดีตคร้ังเป็นมนุษย์ ของตนได้ และจำ� ญาตขิ องตนเองได้ อกี ทง้ั อาจรบั ความชว่ ยเหลอื จากญาติ ๑ได้ อนั นนั้ เปน็ เรอ่ื งจรงิ แตต่ อ้ งทำ� ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั ความจรงิ ใหด้ ๆี คอื ถา้ เปรตเปน็ พวกมกี รรมหนกั คอื มคี วามหนกั แนน่ ในภาวะ น้ัน เที่ยงท่ีจะต้องเสวยทุกข์ในสภาพนั้น ก็ไม่มีใครช่วยได้ ดังตัวอย่าง เหลา่ เปรตบนเขาคชิ ฌกฏู มคี ถู นมิ คุ คเปรตเปน็ ตน้ แมเ้ สวยวบิ ากมาหนงึ่ พทุ ธนั ดร กย็ งั ไมห่ ลดุ รอดไปไหน ทงั้ ทพี่ ระพทุ ธเจา้ และเหลา่ พระอรหนั ต์ ๒เดนิ ผา่ นอยู่ทุกวันก็ไม่อาจโปรดใหเ้ ล่ือนภูมแิ ตอ่ ยา่ งใด การจะรบั สว่ นบญุ ได้ ตอ้ งมสี ติ มคี วามจำ� ในครง้ั เปน็ มนษุ ย์ อยรู่ ะดบั หนึ่ง อย่างน้อยรูว้ า่ ตัวเองเป็นใคร เคยมบี ุญสมั พนั ธก์ ับใครมา บ้าง พูดง่ายๆคือถ้าสามารถมาขอความช่วยเหลือได้ด้วยตนเองก็มีสิทธิ์ สมหวัง ดังเช่นเร่ืองของนางเวมานิกาเปรตผู้มีวิมานแต่ไร้อาภรณ์นุ่งห่ม ก็ได้รับความช่วยเหลือจากพ่อค้าผ้า เป็นต้น ตัวคุณเองหากท�ำบุญอุทิศ สง่ ใหญ้ าตแิ ลว้ ไมแ่ นใ่ จวา่ ไปถงึ หรอื เปลา่ กค็ ดิ ไวอ้ ยา่ งนว้ี า่ ถา้ เผอื่ ญาตขิ อง ๓คุณเป็นเปรตอยู่ ก็น่าจะได้ดืม่ กนิ หรือได้อาหารตกถงึ ท้องบ้าง การจะเลื่อนชั้นภูมหิ ลุดจากความเป็นเปรต มักตอ้ งรอเวลา ที่กรรมเก่าหมดผลไปเอง แต่ถ้ากรรมที่เหลือมีก�ำลังอ่อน แล้วดวงดีได้ ผทู้ รงฌานแผเ่ มตตาให้ กระทง่ั จติ ตงั้ มนั่ อยใู่ นความสวา่ ง ภาวะเปรตกท็ น อยไู่ มไ่ หว ต้องแตกทำ� ลายลง จิตดบั จากความเปน็ เปรตแลว้ อุบัติใหม่ใน ภพทดี่ กี ว่า คนธรรมดาทปี่ ราศจากญาณหยง่ั รู้ ถา้ ฝนั เหน็ หรอื แวว่ เสยี งเปรตมา ขอสว่ นบญุ จะไมม่ ที างพสิ จู นว์ า่ ตนอปุ าทานหรอื พบกบั เปรตเขา้ จรงิ ๆ ทาง ทด่ี คี อื ถา้ ประสบเหตสุ มั ผสั สง่ิ ลกึ ลบั จะทำ� บญุ อทุ ศิ สว่ นกศุ ลกไ็ มเ่ สยี หลาย เสียดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ ่าน
135 เพราะถ้าเป็นของจริงก็มีสิทธ์ิถึงมือเขา แต่ถ้าไม่จริงเราก็ได้ท�ำทานแก่ เปรตด้วยน้�ำใจเมตตากรุณา หากชาติใดชาติหน่ึงต้องพลัดไปเป็นเปรต บ้าง ก็จะเปน็ ผมู้ สี ิทธิร์ บั ความช่วยเหลอื เชน่ กนั ! ครึ่งดีครึ่งร้าย ไม่ใช่เสมอตัว แต่เป็นเสมอเปรต howfarbooks.com
136 ไปเปน็ เทพยดาไดอ้ ย่างไร? เสียดาย... คนตายไม่ไดอ้ ่าน
พุทธพจน์ 137 เทวภมู เิ ปรยี บเหมอื นปราสาทมเี รอื นยอด ซง่ึ ฉาบทาแลว้ ทงั้ ภายในและภายนอก หาชอ่ งลมมไิ ด้ มวี งกรอบอนั สนทิ มบี าน ประตแู ละหนา้ ตา่ งปดิ สนทิ ดี ในเรอื นยอดนนั้ มบี ลั ลงั กอ์ ัน ลาดดว้ ยผา้ โกเชาวข์ นยาว ลาดดว้ ยเครอื่ งลาดทำ� ดว้ ยขนแกะ สีขาว ลาดด้วยขนเจียมเป็นแผ่นทึบ มีเคร่ืองลาดอย่างดี ทำ� ดว้ ยหนงั ชะมด เหนอื บลั ลงั กม์ เี พดานกน้ั อยู่ บลั ลงั กน์ นั้ มี หมอนแดงวางทงั้ สองขา้ ง ดงั นี้ ยอ่ มใหค้ วามรม่ เยน็ สบายแก่ ผกู้ ำ� ลงั รอ้ น เหนอื่ ย และหวิ กระหาย ถา้ เดนิ อยบู่ นทางทจ่ี ะนำ� ตรงมาปราสาทน้ีได้ ในที่สุดเขาก็จะพักผ่อนเสวยสุขเป็น อนั มาก แมย้ งั หวิ กระหายอยกู่ ต็ าม มหาสีหนาทสูตร ถา้ ใครยงั ไมเ่ คยเหน็ เทวดาชนั้ ดาวดงึ ส์ กจ็ งดเู หลา่ เจา้ ลจิ ฉวี ทกี่ �ำลงั ดำ� เนนิ มานเ้ี ปน็ ตวั อย่างเถิด พระวินัยปิฎก มหาวรรค ภาค ๒ เรอ่ื งเจา้ ลจิ ฉวชี าวพระนครเวสาลี howfarbooks.com
138 ผปู้ ระพฤตธิ รรมด้วยกาย วาจา ใจ พงึ หวงั วา่ ตนอาจเขา้ ถงึ ได้ทง้ั ความเปน็ พวกกษตั ริย์ เศรษฐี เทวดาระดับต่างๆที่ ยังข้องอยู่ในกาม ตลอดไปจนถึงเทวดาระดับพรหมมีรูป กายที่ปราศจากกาม และพรหมไร้รูปกายทม่ี แี ต่จิต การประพฤติธรรมดว้ ยกาย ได้แก่ ๑ เว้นขาดจากการฆ่าสตั ว์ ๒ เว้นขาดจากการถือเอาทรพั ย์ทีเ่ จา้ ของมิไดใ้ ห้ ๓ เว้นขาดจากการสมสใู่ นหญงิ มเี จา้ ของ เสียดาย... คนตายไมไ่ ด้อา่ น
139 การประพฤตธิ รรมดว้ ยวาจา ได้แก่ ๑ เวน้ ขาดจากการพดู เทจ็ ๒ เว้นขาดจากการพูดยุยงสอ่ เสยี ด ๓ เวน้ ขาดจากการพดู คำ� หยาบ ๔ เว้นขาดจากการพดู เพอ้ เจ้อเลอ่ื นลอย ๑การประพฤตธิ รรมดว้ ยใจ ไดแ้ ก่ ไม่เปน็ ผเู้ พง่ เลง็ ทรพั ยผ์ ู้อืน่ ด้วยอาการอยากได้เปน็ ๓๒ของตน ไม่เป็นผู้ผกู ใจเจบ็ ด้วยอาการประทุษร้าย เห็นชอบวา่ ผลของทานมี ผู้รทู้ ีส่ อนให้รตู้ ามได้มอี ยู่ เวรัญชกสูตร howfarbooks.com
140 ค�ำให้การของเทพยดา ข้าพเจ้ามีนามว่าชนวสภะ อดีตคือพระเจ้าพิมพิสาร มาบัดนี้ ขา้ พระพทุ ธเจ้าเข้าถงึ ความเปน็ สหาย ของทา้ วเวสสวุ รรณมหาราช (ชนวสภสูตร) ดิฉันเคยอยู่ในหมู่บ้านชื่อนาฬกคาม นามว่าเสสวดี เป็นผู้มีใจ ชน่ื บาน ไดก้ อ่ สรา้ งกศุ ลกรรมไว้ คอื ไดบ้ ชู าพระธาตขุ องพระธรรมเสนาบดี นามว่า ‘อุปติสสะ’ อันเป็นท่ีบูชาของทวยเทพและมนุษย์ทั้งหลาย เป็น พระอรหันต์ผู้นิพพานแล้ว เหลือเพียงอัฐิธาตุไว้ให้ดิฉันบูชาด้วยเคร่ือง สักการะหลายอย่าง ล้วนแต่รตั นะและดอกคำ� ครั้นดิฉันละกายมนุษย์น้ันแล้ว ได้มาเกิดในดาวดึงส์สวรรค์ช้ัน ไตรทศ อยูป่ ระจ�ำวิมานในเทวโลกอันน่าร่นื รมย์ เกิดขึน้ ดว้ ยบุญ มงุ และ บงั ดว้ ยขา่ ยแกว้ ผลกึ ขา่ ยเงนิ และขา่ ยทองคำ� ทวั่ บรเิ วณเตม็ ไปดว้ ยตน้ ไม้ มผี ลวิจติ รนานาพรรณเปน็ ระเบยี บ มีซมุ้ ประตแู ล้วดว้ ยแกว้ ๗ ประการ ทล่ี านวมิ านเรย่ี รายไปดว้ ยทรายทอง มรี ศั มสี อ่ งสวา่ งไปทว่ั ทกุ ทศิ ไมต่ า่ ง จากรัศมีแห่งพระอาทิตย์ประมาณพัน หรือคล้ายกับการลืมตาข้ึนขณะ ฟ้าแลบ หรือเหมือนกับแสงเปลวเพลิงซ่ึงก�ำลังลุกอยู่บนยอดเขาในเวลา กลางคืน วิมานนลี้ อยอยู่ในอากาศ ก้องกังวานไปดว้ ยเสยี งดนตรี อันไดแ้ ก่ พณิ เครื่องใหญ่ กลอง และกังสดาล ประโคมอยู่มไิ ด้ขาดระยะ อีกทงั้ ยงั ฟุ้งไปด้วยกลิ่นหอมล�้ำหลากหลาย ได้แก่กลิ่นของดอกปทุม ดอกโกมุท ดอกอบุ ล ดอกจงกลนี ดอกคดั เคา้ ดอกพดุ ซอ้ น ดอกกหุ ลาบ ดอกองั กาบ เสยี ดาย... คนตายไมไ่ ด้อ่าน
141 ดอกรัง ดอกอโศก ต่างก็แย้มกลีบส่งกลิ่นระรื่น อีกทั้งยังตั้งอยู่ริมฝั่ง สระโบกขรณอี ันชวนทัศนา เรียงรายไปดว้ ยไม้หูกวาง ขนุนส�ำมะลอ กบั ทั้งไม้เลอ้ื ยชดู อกออกช่อหอมระรนื่ หอ้ ยยอ้ ยเกาะก่ายลงมาจากปลายใบ ต้นตาลและมะพรา้ ว คล้ายกบั ข่ายแก้วมณี และแกว้ ประพาฬ อนึ่ง ต้นไม้และดอกไม้ผลท้ังหลายซ่ึงเกิดอยู่ทั้งในน้�ำและบนบก เป็นรกุ ขชาติเห็นไดใ้ นเมืองมนษุ ย์ และไม่มใี ห้เห็นในเมอื งมนุษย์ ตลอด จนพรรณไมท้ ิพยป์ ระจ�ำเมอื งสวรรคก์ ม็ ีพรอ้ มอยใู่ กล้วิมาน (เสสวดวี ิมาน) มุมมองอันควรได้จากพุทธพจน์และค�ำให้การของเทพยดา เมอื่ พระพทุ ธองคท์ รงเปรยี บเทวภมู เิ หมอื นปราสาท กแ็ ปลวา่ เปน็ ทพี่ กั กลางทางกนั ดารอยา่ งสมบรู ณ์ คอื กนั แดดกนั ฝนไดเ้ ดด็ ขาด พกั ผอ่ น แล้วหายเหนื่อยหายเพลีย จะช่วยไม่ได้อย่างเดียวก็คือความหิวกระหาย เพราะคนเรากินอิฐกนิ ปนู ไม่ได้ หากคณุ เคยไปเทยี่ วชมทวิ ทศั นส์ วยๆทน่ี า่ ตน่ื ตาตนื่ ใจมามาก กค็ ง ทราบในบดั นแ้ี ลว้ ทอี่ ทุ านกนั วา่ ‘สวยเหมอื นสวรรค’์ นนั้ แทจ้ รงิ แคท่ ำ� ให้ คณุ นกึ ถึงสวรรค์ หรือชวนฝันเกยี่ วกับสวรรค์เทา่ นัน้ สวรรคข์ องจริงเปน็ คนละเรื่อง ทุกอย่างเป็นทิพย์ไปหมด รุ่งโรจน์โชติช่วงตระการด้วยรัศมี ทพิ ยไ์ ปหมด อะไรๆสว่างลออตาในตวั เองโดยไมต่ อ้ งพึ่งแสงอาทิตย์เลย อย่างไรก็ตาม สวรรค์มีความใกล้เคียงกับโลกมนุษย์ แม้เป็น เขตแดนอันคล้ายเกินฝันเออ้ื มให้ถึง แต่กไ็ มถ่ งึ กับเกินจนิ ตนาการมนษุ ย์ เรา ดงั เชน่ ทพ่ี ระพทุ ธเจา้ ใหด้ พู วกเจา้ ลจิ ฉวผี มู้ สี ริ ลิ กั ษณส์ งา่ งามไปพลางๆ howfarbooks.com
142 เมื่อน่ังบนรถเทียมด้วยม้าอาชาไนย ก็ราวกับปรากฏการณ์แห่งสวรรค์ ประมาณว่าดอกไม้เทียมแม้ดูแข็ง ไม่มีชีวิตชีวาสดช่ืนได้เท่าดอกไม้จริง แต่ดผู าดๆแวบเดยี วก็นึกว่าเป็นดอกไมจ้ รงิ ได้ การเทยี บเจา้ ลจิ ฉวกี บั เทวดานนั้ คงทำ� ใหห้ ลายคนสบายใจวา่ ทจ่ี ะ ไปเจอข้างบนก็ไม่ต่างจากเคยๆคุน้ ๆ เหล่าเทพเจ้าไมไ่ ด้มแี ปดขา ไม่ได้ มปี ากอยู่ตรงล้ินปี่ มนษุ ยม์ ีองคาพยพอยา่ งไร เทพเจ้ากม็ ีคล้ายอย่างนน้ั ตา่ งแตว่ า่ ปมุ่ ปมและจดุ บกพรอ่ งอนั เกดิ จากของหยาบทงั้ หลายจะหายไป มแี ตค่ วามเรียบละมนุ กลมกลงึ ไร้ต�ำหนสิ ะดุดตาเทา่ นน้ั ที่เป็นเชน่ นี้กเ็ พราะรา่ งเทวดาบนั ดาลขึ้นด้วยอำ� นาจบญุ ฝา่ ยเดยี ว ไมเ่ หมอื นกายมนษุ ยแ์ ละกายเปรตทถี่ กู ตกแตง่ ดว้ ยบาปบญุ ระคนกนั และ ยิ่งต่างเปน็ คนละโลกกบั กายสตั วน์ รกอนั ควรสงั เวช เพราะนน่ั ถูกตกแตง่ ดว้ ยบาปแตถ่ า่ ยเดยี ว ไม่มบี ญุ เจือ และเหตุท่ีพระพุทธเจ้าตรัสว่ากรรมทางใจอันเป็นต้นทางไปสู่ สวรรค์ไดท้ ุกช้ัน คือ เห็นชอบตามจรงิ วา่ ผู้รู้ดตี ้องมีอยู่ กเ็ พราะความเชื่อ เชน่ นนั้ นำ� ไปสศู่ รทั ธาในการแสวงหาหรอื รอคอย เมอ่ื แสวงหาหรอื รอคอย ย่อมพบผู้ช้ีทางเข้าสักวัน โลกน้ีไม่เคยว่างจากครูดีอยู่แล้ว จะว่างนานก็ แต่บรมครอู ย่างพระพทุ ธเจา้ เทา่ น้นั กรรมอันควรแกก่ ารเสวยทพิ ยสุข สวรรค์สร้างจากความสว่างจัดจ้าท่ีต้ังม่ัน ฉะน้ัน ความต้ังมั่นใน ทาน กบั ความต้ังมน่ั ในศีล จงึ มผี ลส�ำคัญเหนือสิ่งอน่ื ใด เพ่ือให้เห็นชัด อาจยกตวั อยา่ งโดยอาศัยศลี จำ� แนกเปน็ ขอ้ ๆดงั นี้ เสียดาย... คนตายไม่ได้อา่ น
143 ๑ เมื่อมเี หตุยัว่ ยใุ หท้ �ำรา้ ยร่างกายกนั ก็ไมค่ ิดท�ำร้าย อย่าว่า แตจ่ ะลงมอื ฆา่ ๒ เมอื่ มโี อกาสใหถ้ อื เอาทรพั ยท์ เี่ จา้ ของไมใ่ ห้ กไ็ มค่ ดิ เอา อยา่ วา่ แตจ่ ะตง้ั ใจเอาจรงิ ๓ เมื่อมีชายหญิงอันเป็นคู่ครองของคนอื่นมาให้ท่า ก็ไม่คิด แตะตอ้ ง อย่าวา่ แตจ่ ะมีเพศสัมพนั ธ์ดว้ ย ๔ เมอ่ื มเี รื่องให้ต้องพูดรา้ ย กไ็ ม่คดิ พดู รา้ ย อยา่ วา่ แตจ่ ะพูด ๕ให้ใครเสยี หาย เม่อื มใี ครมาชกั ชวนกินเหล้า กไ็ ม่คดิ ยอมตาม อยา่ ว่าแต่ จะกนิ เองในท่ีลบั ใช้ชีวิตอย่างน้ีเป็นปกติได้จนตาย ก็แปลว่าดีเกินมนุษย์ เพราะ แต่ละวันมนุษย์เจอเคร่ืองยั่วยวนให้ละเมิดศีลกันไม่เว้น จะผ่านด่านได้ หมดต้องจิตใจเข้มแข็งผิดธรรมดาจริงๆ คุณจะรู้สึกจากส่วนลึกทีเดียวว่า ตายเมอื่ ไรสบายเมอ่ื นน้ั นิมติ บอกลางดี ทกุ อยา่ งจะเรม่ิ เปน็ จรงิ เปน็ จงั เมอื่ คณุ รสู้ กึ ถงึ ความอบอนุ่ สวา่ งไสว ไร้ความกลวั ตายแม้แตน่ ้อย สำ� หรับคนดี ไมม่ ีอะไรน่ายนิ ดีไปกวา่ การรู้ howfarbooks.com
144 ว่า รางวัลแห่งความดหี ลังความตายมจี ริง เมือ่ นาทีมรณะปรากฏ คณุ จะ รู้สกึ วา่ ชีวติ ทีผ่ า่ นมามแี ต่ความทรงจำ� ดๆี ผลงานของคณุ คือรอยยมิ้ เสยี ง หัวเราะร่าเริง หรือสีหน้าสีตาเบิกบานของคนอ่ืน เหมือนจะไม่มีใคร ใบหนา้ หม่นหมองห่อเห่ียวเพราะคุณเลย ความสว่างของสวรรค์ เสียงดนตรีอันเป็นทิพย์ กลิ่นหอมยวนใจ อย่างไม่เคยสัมผัสที่ไหนบนโลกมนุษย์ หรือไม่ก็หนุ่มสาวหน้าตาดีผิด สังเกต ลว้ นแลว้ แตเ่ ปน็ เครอื่ งหมายบอกวา่ คณุ กำ� ลงั จะไปดี และการ ‘ไปด’ี ทป่ี รากฏชดั กบั ใจคณุ จะไมใ่ ชส่ กั แตเ่ ปน็ คำ� ไรค้ วามหมายอกี แลว้ คณุ บอก ตวั เองไดท้ เี ดยี ววา่ ตอ่ ใหม้ โี อกาสยา้ ยบา้ นใหมไ่ ปอยใู่ นยา่ นคฤหาสนร์ อ้ ยลา้ น ก็จะไม่ให้ความรู้สกึ แสนดเี ท่าตอนใกลต้ ายไปสสู่ วรรค์เลยสกั เส้ียวเดียว! สภาพแวดลอ้ มของเทวดา เทวดามคี วามเป็นอยใู่ นทางเสพสขุ จากกามคุณ ๕ เหมือนมนุษย์ คือ เห็นรปู อันยวนตา ไดย้ ินเสียงอันรน่ื หู สูดกลนิ่ หอมอันเรา้ ใจ ลิม้ รส อรอ่ ยชวนนำ�้ ลายไหล และแตะตอ้ งเครอ่ื งกระทบอนั มสี มั ผสั ละเมยี ดชวน พิสมยั จะตา่ งกันกค็ อื กามคุณ ๕ ของเทวดานั้นเปน็ ทิพย์ ไรม้ ลทนิ ไรส้ ่งิ โสโครกเจอื อยู่ ขณะทข่ี องมนษุ ยเ์ ราเปน็ อสภุ ะ มเี นอื้ หนงั ทฟ่ี อกสบดู่ บั กลนิ่ ปิดบังเครื่องในอันเหม็นเน่าไว้ ไม่ต่างจากถุงใส่อึที่หลอกตาด้วยวัสดุ อย่างดี ไมว่ า่ คณุ จะไดร้ บั การยกยอ่ งวา่ สวยหรอื หลอ่ ปานเทพระดบั ไหน ขอ ใหน้ กึ ถงึ ชอ่ งปากของตนเอง มนั จะคอ่ ยๆเนา่ คอ่ ยๆเหมน็ เพมิ่ ขน้ึ ทกุ นาที คณุ รสู้ กึ ถงึ รสเหมน็ เนา่ ของมนั ได้ และลองไมเ่ จอแปรงสฟี นั แคว่ นั เดยี ว ก็ คงไม่มีใครอยากจูบปากด้วย แค่ใกล้ก็ต้องรีบเบือนหน้าหนีด้วยความ เสียดาย... คนตายไมไ่ ด้อา่ น
145 รงั เกยี จแล้ว ขณะทช่ี อ่ งปากของเทวดานางฟา้ นั้น หอมสะอาดไมเ่ ลิก แม้ อาหารก็เปน็ รสทพิ ย์ กล่นิ ทพิ ย์ กินเข้าไปไม่ส่งกลน่ิ ชวนขยะแขยงได้เลย ชื่อในภาวะทิพย์แตกต่างไปจากครั้งอยู่ในภาวะหยาบบนโลก ดัง เชน่ ท่ีพระเจ้าพิมพสิ ารเปลย่ี นพระนามเป็น ‘ชนวสภะ’ (อ่านวา่ ‘ชะ-นะ- วะ-สะ-ภะ’) ชอื่ นค้ี นไดย้ นิ ถงึ กบั ขนลกุ ดว้ ยเหตทุ ที่ า่ นเปน็ ผทู้ รงอานภุ าพ มาก แล้วก็ถึงความเป็นอริยบุคคล จัดเป็นหน่ึงในสิ่งศักดิ์สิทธ์ิของ พระพุทธศาสนา แตถ่ า้ มนษุ ยผ์ มู้ ฤี ทธขิ์ นึ้ ไปคยุ กบั เทพบางองค์ ทา่ นกอ็ าจใชช้ อื่ เดมิ อย่างนางเสสวดีนั้น เม่ือพระวังคีสะไปเยี่ยมวิมาน นางก็ไม่ได้ประกาศ เปล่ียนช่ือแต่อย่างใด จึงท�ำให้วิมานของนางกลายเป็นต�ำนานเล่าขาน ภายใตช้ ือ่ ‘เสสวดีวิมาน’ นั่นเอง บารมขี องทวยเทพวดั กนั ดว้ ยหลายสงิ่ อยา่ งเชน่ จำ� นวนบรวิ ารกน็ บั แข่งกัน บริวารจะเป็นหนึ่งในตัวช้ีว่าบุญที่เคยท�ำมีความไพศาลเพียงใด บรวิ ารของเทพก็คอื เทพที่มบี ุญตำ�่ กว่า ไม่มวี มิ านครอง ต้องอาศัยวิมาน ของเทพอน่ื ผดุ เกดิ เมอื่ วมิ านเทพผเู้ ปน็ นายหายไป ตนกต็ อ้ งหายตาม ไป เกดิ ใหม่ตามยถากรรม อาจต้องไปอาศัยวมิ านเทพอ่ืนอีก หรืออาจหลุด รว่ งลงไปเปน็ มนษุ ย์ เป็นเปรต หรอื เปน็ เดรจั ฉาน ไมแ่ นว่ ่าจะเปน็ อะไร ดีๆอีก การสงั คมในหมเู่ ทพกค็ ลา้ ยกบั บนโลก คอื มญี าติ มมี ติ รสหาย และ มีการเลอื กคคู่ รอง การเลือกคู่ครองจะเกิดข้นึ เม่อื บารมีเสมอกัน ต่างฝ่าย ตา่ งมีวิมานด้วยกันทั้งคู่ แตห่ ากเป็นเทวดานางฟ้ามาผุดเกิดขอพ่ึงบารมี ในวิมานใคร เจ้าของวิมานก็อยู่ในฐานะนาย ร่วมอภิรมย์ด้วยได้โดยไม่ ถอื ว่าเปน็ คคู่ รอง ขอใหเ้ ขา้ ใจวา่ เทวภมู นิ ้ี เหมารวมไปถงึ พรหมภมู ทิ มี่ รี ปู และไมม่ รี ปู howfarbooks.com
146 ดว้ ย การจะเปน็ พระพรหมไดต้ ้องมีจติ ใหญ่ คอื ย่ิงใหญด่ ว้ ยเมตตา ยิ่ง ใหญด่ ว้ ยกรณุ า ย่งิ ใหญ่ดว้ ยมุทิตา และยิ่งใหญ่ดว้ ยอเุ บกขา กับทง้ั แห้ง สะอาดจากกามคณุ เปน็ ผตู้ ายจากโลกมนษุ ยข์ ณะจติ อยใู่ นฌานสมาธิ ใคร แผ่จติ เป็นมหรคตไดก้ ว้างกว่ากม็ ีรัศมยี ิ่งใหญก่ ว่า! เหลา่ เทวดาจะปลม้ื กบั บญุ ของมนษุ ยช์ น้ั สงู และเหลา่ ญาตทิ ท่ี ำ� คณุ งามความดี แต่จะไม่ถึงขนาดดีอกดีใจเมื่อญาติอุทิศส่วนกุศลก้อนเล็กๆ มาใหต้ น เหมอื นกบั ทไี่ มม่ เี ศรษฐหี นา้ ไหนปลาบปลม้ื กบั การมขี อทานนำ� เงนิ ๑๐๐ บาทมาให้ตน คุณตอ้ งท�ำบุญอยา่ งใหญจ่ ริงๆ ทา่ นถึงจะชน่ื ชม โสมนสั พลอยอนโุ มทนาขนาดมผี ลเปลย่ี นแปลงในทางทพิ ยอ์ ยา่ งใดอยา่ ง หน่งึ ตวั อย่างของเทวดาท่ีมีสิทธิเ์ ปล่ียนแปลงในทางดขี ึน้ คอื เทวดาที่ อยใู่ กลว้ ัด ใกลพ้ ระดี และมใี จปกป้อง มนี ำ้� จิตอนุโมทนากับบุญที่เกดิ ข้นึ ในวัดทุกวัน อย่างนี้รัศมีจะสว่างรุ่งโรจน์แตกต่างจากเดิมมากขึ้นเร่ือยๆ อย่างเห็นไดช้ ัด! เทวดา เคยเป็นคนท่ีเอาชนะ สัตว์นรก เดรัจฉาน และเปรตในตนเองได้ เสียดาย... คนตายไม่ไดอ้ ่าน
147 พน้ ภพภูมไิ ด้อย่างไร? howfarbooks.com
14พ8 ุทธพจน์ ความหลุดพ้นแห่งจิต ความหลุดพ้นด้วยปัญญา อันหา กเิ ลสมิได้ เพราะรากแห่งกิเลสทงั้ หลายสน้ิ ไปดว้ ยปัญญา อันย่ิงแล้ว เปรียบได้กับสระโบกขรณี มีน้�ำสะอาดเย็นใส ตลอด มที ่าอนั ดีนา่ ร่ืนรมย์ และในท่ีไมไ่ กลสระโบกขรณี นน้ั มแี นวปา่ อนั ทบึ ยอ่ มใหค้ วามสขุ สำ� ราญอม่ิ หนำ� แกผ่ ทู้ ่ี กำ� ลงั รอ้ น เหนอ่ื ย และหวิ กระหาย หลงั จากลงสระ อาบนำ�้ ดื่มน้�ำ ระงับความกระวนกระวายจากความเหน็ดเหน่ือย หิวกระหาย และดับความร้อนตามเน้ือตัวแล้ว เขายัง สามารถขึ้นไปนั่งหรือนอนในแนวป่านั้น เพื่อเสวยสุข สถานเดียว มหาสหี นาทสูตร ความตั้งอยู่ของส่ิงที่จะดับสูญไปเปล่าๆ อันได้แก่กาย มนษุ ย์ทีเ่ ดี๋ยวเกิดสุขเดย๋ี วเกดิ ทกุ ขน์ ้ี ถอื วา่ เปน็ เท็จ แต่สงิ่ ใดไม่เลอะเลือนไป อันไดแ้ กน่ พิ พาน ถอื วา่ เป็นจรงิ ธาตวุ ิภงั คสูตร เสยี ดาย... คนตายไมไ่ ดอ้ ่าน
149 สงิ่ นา่ พงึ พอใจในมนษุ ยภมู แิ ละเทวภมู นิ น้ั มนษุ ยแ์ ละเทวดา อาจเหน็ วา่ เปน็ สขุ สว่ นพระอรยิ เจา้ ยอ่ มทราบตามจรงิ ดว้ ย ปญั ญาวา่ ส่ิงน่าพอใจเหลา่ นน้ั เป็นทุกข์ ส่วนนิพพานอนั สงบระงบั จากกายใจ ทม่ี นษุ ยแ์ ละเทวดาสำ� คญั วา่ เปน็ ทกุ ข์ นน้ั เหลา่ อรยิ เจา้ ทง้ั หลายยอ่ มเหน็ ดว้ ยปญั ญาอนั ชอบแลว้ ว่าเปน็ สขุ ทวยตานปุ ัสสนาสตู ร เพอ่ื จะเปน็ ผไู้ มก่ อ่ บาปถงึ ขน้ั ตอ้ งเขา้ ถงึ นรกภมู ิ เดรจั ฉานภมู ิ และเปรตภูมิ กับทั้งจะไม่ตายเสียก่อนจะบรรลุถึงพระ โสดาปัตติผล พงึ เปน็ ผเู้ ชอื่ มนั่ ไมห่ วนั่ ไหว หรอื เพยี รรดู้ ว้ ย ปัญญา ในความจรงิ อันมอี ย่ใู นกายใจของแต่ละคน ตาม เราช้ีให้เห็นอย่างนี้ คือ รูปทั้งหลายไม่เที่ยง สุขทุกข์ท้ัง หลายไม่เท่ียง ความจ�ำทั้งหลายไม่เท่ียง เจตนาดีชั่วทั้ง หลายไมเ่ ท่ยี ง การรับรู้รปู เสียง กลน่ิ รส สัมผสั ทัง้ หลาย ไมเ่ ท่ียง โอกกนั ตสังยุต howfarbooks.com
150 พระอัครสาวกแก้ความเห็นที่ผิดให้พระยมกะ ดกู รยมกะ พระผมู้ พี ระภาคเจา้ ไมไ่ ดต้ รสั วา่ พระอรหนั ตขณี าสพตาย แล้วย่อมขาดสูญ จงท�ำไว้ในใจเถิดว่ารูปอันเป็นไปในกายนี้ไม่เท่ียง สุข ทกุ ขไ์ มเ่ ทย่ี ง ความจำ� ไมเ่ ทยี่ ง เจตนาดชี ว่ั ไมเ่ ทยี่ ง ความรบั รไู้ มเ่ ทยี่ ง ทา่ น ไมพ่ ึงเหน็ วา่ กายน้เี ป็นบุคคล ไมพ่ งึ เหน็ สุขทกุ ข์เปน็ บุคคล ไม่พงึ เหน็ วา่ ความจำ� เปน็ บคุ คล ไมพ่ งึ เหน็ วา่ เจตนาดชี วั่ เปน็ บคุ คล ไมพ่ งึ เหน็ ความรบั รเู้ ปน็ บคุ คล โดยทแ่ี ท้ ทา่ นจะคน้ หาสตั วห์ รอื บคุ คลในสง่ิ เหลา่ นไี้ มไ่ ดเ้ ลย แม้ในปัจจุบัน ควรหรือที่ท่านจะยืนยันว่าพระอรหันตขีณาสพตายแล้ว ย่อมขาดสญู ? (ยมกสูตร) มุมมองอันควรได้จากพุทธพจน์ ในการเปรียบเปรยของพระพุทธองค์ ท่ีผ่านมาท้ังหมด ไล่ต้ังแต่ นรกภมู มิ าจนถงึ เทวภมู ิ ลว้ นเปน็ กบั ดกั หรอื ไมก่ ท็ พ่ี กั ชว่ั คราว คณุ ยงั ตอ้ ง เดนิ ทางต่ออย่างเป็นทุกข์ เพราะกระวนกระวายจากความหิวไมเ่ ลิก เพ่งิ คร้ังน้ีเอง ทพ่ี ระพุทธองคท์ รงเปรยี บเทยี บ ‘ความหลดุ พน้ จาก กิเลส’ เป็นสระโบกขรณีกับราวป่าชอุ่มทึบ ซ่ึงไม่ใช่กับดักอย่างแน่นอน และส�ำหรับคนหิวกระหายย่อมไม่ใช่แค่ท่ีพักอีกต่อไป ทว่าคือเป้าหมาย อนั เปน็ ทสี่ ดุ ของการเดนิ ทางแสวงหานำ้� ดม่ื เลยทเี ดยี ว เมอ่ื มาถงึ แลว้ ยอ่ ม ได้ด่ืมกิน ได้นอนพักอย่างส�ำราญตลอดไป ไม่ต้องแสวงหาน้�ำด่ืมจาก แห่งหนต�ำบลไหนอกี เสยี ดาย... คนตายไมไ่ ด้อ่าน
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257