กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับงานจราจร

๑๔๔ ลาํ ดับ ขอ กลา วหาหรอื ฐานความผิด ผิดมาตรา บทกาํ หนดโทษ หมายเหตุ ๑๘. - เปน เจา ของรถยนิ ยอมใหผ ไู มม ี ม. ๕๖ ม. ๖๐ - ใบอนุญาตขับรถยนต ใบอนุญาตขับรถของตน ปรับไมเกิน สาธารณะใชขับรถยนต ๒,๐๐๐ บาท สว นบุคคลได - เปนคนขับรถยินยอมใหผูไมมี ม. ๕๖ - ใบอนุญาตขับรถยนต ใบอนญุ าตขบั รถท่ตี นเปน คนขบั ม. ๖๐ สามลอสาธารณะใชขับ ปรับไมเกนิ รถยนตส ามลอ สว นบคุ คล ๒,๐๐๐ บาท ได - เปนเจาของรถยินยอมใหผูท่ีมี ใบอนญุ าตขบั รถทใ่ี ชแ ทนกนั ไมไ ด ขับรถของตน - เปนคนขับรถยินยอมใหผูท่ีมี ใบอนญุ าตขบั รถทใี่ ชแ ทนกนั ไมไ ด เขา ขับรถท่ีตนเปน คนขับ ๑๙. - ฝกหัดขับรถยนตไมมีผูซึ่งไดรับ ม. ๕๗ ม. ๖๕ ใบอนุญาตขับรถไมนอยกวา ม. ๖๕ ปรับไมเกิน สามปค วบคุมอยูดวย ๒,๐๐๐ บาท - ยนิ ยอมใหผ อู น่ื นอกจากผฝู ก หดั และผคู วบคมุ อยใู นรถ ขณะฝก ขบั รถ - มใิ ชก รณรี ับใบสงั่ ม. ๖๗ (๑) ๒๐. - ขับรถเมื่อใบอนุญาตขับรถ ปรบั ไมเ กนิ สิน้ อายุ ๑,๐๐๐ บาท ม. ๖๗ (๑) - ขับรถระหวางถูกเพิกถอน ม. ๖๗ ปรับไมเกนิ ใบอนญุ าต ม. ๖๗ ๑,๐๐๐ บาท - ขบั รถระหวา งถกู ยดึ ใบอนญุ าต ม. ๖๗ (๓) ขบั รถ ปรบั ไมเกิน ๒๑. - ใหผูอ่ืนใชใบอนุญาตหรือ ๑,๐๐๐ บาท เครื่องหมายท่ีนายทะเบียน ออกใหแกต น - ใชเครื่องหมายที่นายทะเบียน ออกใหสําหรับคันหน่ึงกับรถ อกี คนั หนึ่ง - ใชเคร่ืองหมายที่นายทะเบียน ออกใหแ กผูอ ืน่

๑๔๕ ลาํ ดับ ขอกลาวหาหรอื ฐานความผดิ ผิดมาตรา บทกําหนดโทษ หมายเหตุ ๒๑. - เปล่ยี นแปลงโดยวิธใี ด ๆ หรือ ม. ๖๗ (๔) - ถาเปนรถท่ีขึ้นกับ ปรบั ไมเ กิน กม.ขนสงใหใช พ.ร.บ. ปดบังทั้งหมดหรือแตบางสวน ๑,๐๐๐ บาท ขนสง ฯ ม.๑๖๐ (๔) ซ่ึง ซึ่งเครื่องหมายที่นายทะเบียน วางโทษจําคุกไมเกิน ออกใหป ระจํารถ ม. ๒๔ ๖ เดอื น หรอื ปรบั ไมเ กนิ ปรับไมเกนิ ๑๐,๐๐๐ บาท หรือ - ใชร ถจกั รยานยนตร บั จา งบรรทกุ ๒,๐๐๐ บาท ทง้ั จําทัง้ ปรบั คนโดยสารมิไดร บั อนญุ าต - ขับรถระหวางใบอนุญาตขับรถ ม. ๒๖ ส้ินอายุ ถกู สั่งพักใช ถกู เพกิ ถอน ปรบั ไมเ กนิ หรอื ถกู ยึด ๒,๐๐๐ บาท - ปฏิเสธการรับจางบรรทุกคน โดยสาร ทอดทง้ิ ผโู ดยสารระหวา งทาง ม. ๒๘ สบู บหุ ร่ี หรอื กระทาํ ใด ๆ ทก่ี อ ให ปรบั ไมเกิน เกิดความรําคาญแกคนโดยสาร ๑,๐๐๐ บาท กลา ววาจาไมส ภุ าพ เสยี ดสี ดหู มนิ่ กา วราวตอ คนโดยสาร ม. ๒๘ - เสพสุราหรือเมาสุรา ขับรถ จาํ คุกไมเกนิ ในขณะหยอ นความสามารถ ๓ เดือน หรือปรบั ต้งั แต ๒,๐๐๐- - เสพยาเสพตดิ ใหโทษ เสพวตั ถุ ๑๐,๐๐๐ บาท ออกฤทธิ์ตอจิตและประสาท หรอื ทง้ั จําท้งั ปรับ - เกบ็ คา โดยสารหรอื คา บรกิ ารอน่ื ม. ๒๘ เกนิ กวา อตั ราทที่ างราชการกาํ หนด โทษสูงกวาที่ กาํ หนดไวใน กฎหมายวา ดว ย เสพติดใหโ ทษ กฎหมายวาดว ย ออกฤทธิ์ตอจติ และประสาท แลว แตก รณอี ีก หน่ึงในสาม ม. ๒๘ ปรบั ไมเกิน ๕,๐๐๐ บาท

๑๔๖ õ.ó ¾ÃÐÃÒªºÞÑ ÞÑμÔ¢¹Ê§‹ ·Ò§º¡ ¾.È. òõòò สําหรับพระราชบญั ญตั ขิ นสงทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ มเี จตนารมณเ พือ่ กาํ หนดหลกั เกณฑ เกี่ยวกับการประกอบการขนสงทางบก การใชรถเพื่อการขนสง ความเสียหายอันเกิดจากการขนสง ทางบกเพื่อคุมครองสวัสดิภาพของประชาชนท่ีใชบริการ หรือไดรับความเสียหายท่ีเกิดจากการขนสง ทางบกไวเ ปน พเิ ศษ เนอ่ื งจากการขนสง เปน กจิ การทกี่ ระทบกระเทอื นตอ สาธารณชนมากกวา การใชร ถ หรอื การจราจรตามปกติ ดงั นนั้ แมค วามผดิ ลกั ษณะเดยี วกนั จะมโี ทษสถานเบา ตาม พ.ร.บ.รถยนตฯ หรอื พ.ร.บ.จราจรทางบกฯ แตตาม พ.ร.บ.การขนสง ทางบกฯ จะมีโทษสถานหนักกวา โดยบทกาํ หนดโทษ จะมโี ทษปรบั สูงถงึ ๒๐๐,๐๐๐ บาท และมโี ทษจาํ คกุ สงู ถึงไมเ กิน ๕ ป ประกอบดว ย ๙ หมวด ดังนี้ ลําดับ ขอ กลาวหาหรือฐานความผิด ผิดมาตรา บทกําหนดโทษ หมายเหตุ ๑. - ประกอบการขนสง (ประจาํ ทาง/ ม. ๒๓ ม. ๑๒๖ จาํ คกุ »ÃºÑ ËÃÍ× ÍÍ¡ãºÊ§èÑ äÁä‹ ´Œ ไมประจําทาง/โดยรถขนาดเล็ก/ ไมเ กนิ ๕ ป (จะปรับไดเฉพาะกรณี สวนบคุ คล) โดยไมไดรับอนุญาต หรอื ปรับตั้งแต ทมี่ โี ทษปรบั สถานเดยี ว) ๒๐,๐๐๐- ๑๐๐,๐๐๐ บ. หรอื ทง้ั จาํ ทั้งปรับ ๒. - นาํ รถทจ่ี ดทะเบยี นตา งประเทศ ม. ๒๖ - เวนแตเพ่ือการขนสง มาประกอบการขนสง ภายในประเทศ ระหวางประเทศ และ ไดรับใบอนุญาตจาก นายทะเบยี นกลางแลว ๓. - ผปู ระกอบการใชร ถประกอบการ ม. ๒๗ ม. ๑๒๘ - เว  น แ ต  จ ะ ไ ด  รั บ ขนสงผดิ ประเภท จําคกุ ไมเ กนิ ๑ ป อนญุ าตเปน หนงั สอื จาก หรอื ปรับไมเ กนิ นายทะเบยี นเปน ครงั้ คราว ๒๐,๐๐๐ บาท - ปรับหรือออกใบสั่ง หรือทง้ั จําท้ังปรับ ไมไ ด ๔. - ใชห รอื ยนิ ยอมใหบ คุ คลอนื่ ใชร ถ ม. ๓๙ ม. ๑๓๗ ปรับ ที่ไดรับอนุญาตทําการขนสงนอก คันละไมเกนิ เสนทางโดยไมไดรับอนุญาตเปน ๕,๐๐๐ บาท หนงั สอื จากนายทะเบยี น ตอ หนึ่งวนั จนกวา จะปฏบิ ัตใิ หถ ูกตอ ง ๕. - ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการ ม. ๓๖ ม. ๑๓๒ - เปนกรณีเอาความผิด ขนสงไมปฏิบัติตามขอกําหนด กฎ ฉ.๓๓ ปรับไมเ กนิ กับผูไดรับใบอนุญาต วา ดว ยความปลอดภยั ของผโู ดยสาร (๒๕๓๔) ๕๐,๐๐๐ บาท ประกอบการฯ (เชน ยินยอมใหผูมีใบอนุญาต - ดู กฎ ฉ.ท่ี ๓๓ (๒๕๓๔) ขบั รถผดิ ประเภทมาขบั รถ/ยนิ ยอม ประกอบ ใหคนหยอนความสามารถหรือ เมาสุราหรือมึนเมาอยางอื่น มาขบั รถ)

๑๔๗ ลาํ ดบั ขอกลาวหาหรือฐานความผดิ ผดิ มาตรา บทกาํ หนดโทษ หมายเหตุ ม. ๑๒๗ - ดู กฎ ฉ.ที่ ๓๓ (๒๕๓๔) ๖. - เปน ผปู ระจาํ รถ (ผขู บั ข/ี่ พนกั งาน ม. ๑๐๒ (๔) ปรบั ไมเ กิน ประกอบ เกบ็ คา โดยสาร/นายตรวจ) ไมป ฏบิ ตั ิ กฎกระทรวง - ดูรายละเอียดของ ตามขอ กําหนดวา ดว ยความปลอดภยั ฉ.๓๓ ๕,๐๐๐ บาท ความผดิ ในกฎกระทรวง ในการขนสง (เชน ปลอยใหผูห น่งึ (๒๕๓๔) ฉ.ท่ี ๓๓ (๒๕๓๔) ประกอบ ผใู ดเกาะ หอ ยโหน หรอื ขห้ึ ลงั คารถ, - ดู ม. ๑๑๑ ม. ๑๔๘ ไมตักเตือนผูโดยสารที่สูบบุหร่ี ประกอบ ปรับไมเกนิ - ดูรายละเอียดใหกฎ ขณะโดยสารรถ ฯลฯ) พ.ร.บ.จราจร ๕๐,๐๐๐ บาท กระทรวง ฉ.ที่ ๙ (พ.ศ. ม. ๑๒๔ ม. ๑๔๘ ๒๕๒๔) ประกอบ ปรบั ไมเกนิ ๗. - นํารถที่มีสภาพไมม่ันคง ม. ๗๑ ๕๐,๐๐๐ บาท - จะเพื่อขยายหรือเพ่ือ แขง็ แรงมาใชในการขนสง ม. ๑๔๙ ซอ มก็ตองมีใบอนุญาต ปรับไมเกิน - ดู กฎ ฉ.ท่ี ๗ (๒๕๒๔) - ใชรถท่ีมีเครื่องอุปกรณ ม. ๗๑ ๕,๐๐๐ บาท - หมายถงึ รถทแ่ี จง เลกิ ใช และสวนควบไมถูกตองตาม ม. ๗๘ ม. ๑๔๙ ในการประกอบการขนสง กฎกระทรวง ม. ๘๑ ปรับไมเกิน - เอาผิดกับเจาของรถ ๘. - แกไ ข เพม่ิ เตมิ หรอื เปลยี่ นแปลง ๕,๐๐๐ บาท โดยเฉพาะ เคร่ืองอุปกรณสวนควบโดยไมได - เอาผิดกับเจาของรถ รบั อนญุ าต ม. ๑๕๐ โดยเฉพาะ ๙. - นาํ รถทยี่ งั มไิ ดจ ดทะเบยี นมาใช ปรบั ไมเกนิ - เจา ของรถมกั หลกี เลย่ี ง โดยไมม ใี บอนญุ าต ๒,๐๐๐ บาท ไมแ จง นายทะเบยี นเพราะ สะดวกตอการหลบหนี - นาํ รถทแ่ี จง เลกิ ใชม าใชโ ดยไมม ี ม. ๙๐ ใบอนญุ าต ม. ๙๑ ๑๐. - เปนเจาของรถไมติดแผนปาย เลขทะเบยี นและเครอ่ื งหมายแสดง การเสียภาษที ี่ตัวรถ ๑๑. - เปนเจาของรถไมยื่นคําขอ ขอรับแผนปายเลขทะเบียนหรือ เครื่องหมายแสดงการเสียภาษี ท่ีลบเลือนชํารุดหรือสูญหายตอ นายทะเบียนภายใน ๑๕ วนั

๑๔๘ ลาํ ดบั ขอกลาวหาหรอื ฐานความผดิ ผิดมาตรา บทกําหนดโทษ หมายเหตุ ๑๒. - ปฏบิ ตั หิ นาท่ีเปนผปู ระจํารถ ม. ๙๓ ม. ๑๕๑ - เฉพาะทาํ หนา ทขี่ บั รถ (ผขู บั รถ,ผเู กบ็ คา โดยสาร,นายตรวจ/ ปรบั ไมเ กิน โดยไมมีใบอนุญาต ผบู ริการ) โดยไมไ ดรับใบอนุญาต ๔๐,๐๐๐ บาท จะปรับหรือออกใบสั่ง แตก รณเี ปน ผขู บั ขี่ ไมไ ด (โทษตา งกนั ) จาํ คกุ ไมเกิน ๒ ป - ใบอนุญาตขับรถชนิด หรือปรบั ไมเ กิน ท่ี ๓ ใชแทนชนิดท่ี ๒ ๔๐,๐๐๐ บาท และที่ ๑ ได หรือท้งั จาํ ทงั้ ปรบั ๑๓. - ไมม ใี บอนญุ าตกบั ตวั ขณะปฏบิ ตั ิ ม. ๑๐๑ ม. ๑๒๗ - เปนความผิดสําหรับ หนาที่ (คนขับ,ผูเก็บคาโดยสาร, ปรับไมเ กิน ผูทําหนาท่ีประจํารถ นายตรวจ/ผูบริการ) ๕,๐๐๐ บาท ทุกคน ๑๔. - เปนผูประจาํ รถ (คนขับ/ผูเก็บ ม. ๑๐๒ - รถยนตโดยสาร คา โดยสาร/นายตรวจ/ผบู รกิ าร) (๑), (๒), (๔) ทั้ ง ป ร ะ จํ า ท า ง แ ล ะ (๑) แตงกายไมเรียบรอย กฎ ฉ.ท่ี ๑๗ ไมประจําทางรวมท้ัง ตามแบบทก่ี าํ หนดในกฎกระทรวง (พ.ศ.๒๕๒๕) การรถโดยสารขนาดเลก็ (๒) แสดงกิริยาหรือถอยคํา แบบการแตงกาย เปนการเสียดสี ดูหม่ิน กาวราว - เสอ้ื เชติ้ (แขนสั้นยาว) รบกวนหรอื หยาบหยามผหู นงึ่ ผใู ด - กางเกงขายาว (๓) แสดงกิริยาวาจาหรือ - สีตามท่ี ขส.กําหนด สงเสียงในลักษณะไมสมควร - สอดชายเส้ือเขาใน หรอื ไมสุภาพ - หมวกถา ใสใ หใ ชเ ฉพาะ (๔) ไมปฏิบัติตามขอกําหนด ทรงหมอตาล วา ดว ยความปลอดภยั ในการขนสง - คาดเขม็ ขัด - รองเทาหุม ขอ/สน - ตดิ ปา ยชอื่ สกลุ อกขวา - ขอกําหนดวาดวยความ ปลอดภยั ใหด ใู นกฎกระทรวง ฉ.ที่ ๓๓ (พ.ศ. ๒๕๓๔) ดลู ําดับท่ี ๖

๑๔๙ ลาํ ดับ ขอกลา วหาหรอื ฐานความผดิ ผดิ มาตรา บทกําหนดโทษ หมายเหตุ ๑๕. - เปนผูประจํารถ (คนขับ/ผูเก็บ ม. ๑๐๒ ม. ๑๒๗ ทวิ - กฎหมายเพม่ิ โทษเฉพาะ คาโดยสาร/นายตรวจ/ผบู รกิ าร) (๓), (๓ ทว)ิ ปรับไมเ กิน ผูทําหนาท่ีเปน ผขู ับขี่ (๓) เสพหรอื เมาสรุ าหรอื ของมนึ เมา (๓ ตร)ี ๕,๐๐๐ บาท - ถาเอาความผิดตาม อยา งอ่ืน แตถาเปน ผูขับข่ี พ.ร.บ.จราจรฯ ม.๔๓(๒) (๓ ทว)ิ เสพยาเสพตดิ ใหโ ทษตาม โทษเปน ปรับไมเกนิ เฉพาะผขู บั ขป่ี รบั หรอื ออก กฎหมายวา ดวยยาเสพตดิ ใหโทษ ๑๐,๐๐๐ บาท ใบสั่งไมไ ด (๓ ตรี) เสพวัตถุท่ีออกฤทธ์ิตอ จิตและประสาทตามกฎหมาย วาดวยวัตถุท่ีออกฤทธิ์ตอจิต และประสาท ๑๖. - เปนผูประจาํ รถ (คนขับ/ผูเก็บ ม. ๑๐๒ ทวิ ม. ๑๒๗ ตรี - ตองมีเหตุอันควรเช่ือ คาโดยสาร/นายตรวจ/ผูบริการ) ปรับไมเกิน วาผูประจํารถมีสารอยู ไมย นิ ยอมใหต รวจของมนึ เมา หรอื ๑,๐๐๐ บาท ในรา งกายอนั เกดิ จากการ ยาเสพติดใหโทษ หรอื วตั ถทุ ี่ออก เสพสุราหรือของมึนเมา ฤทธต์ิ อ จติ และประสาท ตามคาํ สง่ั อยา งอน่ื หรอื ยาเสพตดิ ของผูตรวจการหรือพนักงานฝาย ใหโ ทษหรอื วตั ถทุ อี่ อกฤทธิ์ ปกครองหรอื ตาํ รวจ ตอจิตและประสาท ๑๗. - เปนผูขบั รถ ม. ๑๐๓ ม. ๑๒๗ (๑) ขับรถในเวลาท่ีรางกาย (๑), (๒) ปรับไมเกนิ หรือจติ ใจหยอนความสามารถ (๓), (๔), (๕) ๕,๐๐๐ บาท (๒) บรรทุกคนเปนโรคเร้ือน หรือโรคติดตออันนารังเกียจ ไปกับผโู ดยสารอืน่ (๓) บรรทกุ ศพ สตั ว หรอื สง่ิ ของ ที่อาจเกิดอันตรายหรือเปนพึง รังเกยี จไปกบั ผูโดยสาร (๔) บรรทุกนา้ํ มันเชื้อเพลิง/ ระเบดิ หรือวัตถุอันตรายอยา งอนื่ (๕) ไมหยุดหรือไมจอดรถ ณ สถานขี นสง และไมป ฏบิ ตั ติ ามระเบยี บ เก่ียวกับสถานขี นสง

๑๕๐ ลําดบั ขอกลา วหาหรอื ฐานความผิด ผดิ มาตรา บทกําหนดโทษ หมายเหตุ ๑๘. - เปน ผปู ระจาํ รถกระทาํ การใด ๆ ม. ๑๐๔ ม. ๑๒๗ - เอาความผดิ กบั ผปู ระจาํ ปรับไมเ กนิ รถทุกคนท่ีเปนผูกระทํา เปน เหตใุ หผ โู ดยสารจาํ ตอ งลงจาก การใด ๆ (คนขบั /ผเู กบ็ รถกอนที่ถึงจุดหมายปลายทาง ๕,๐๐๐ บาท คาโดยสาร/นายตรวจ โดยไดช าํ ระคาโดยสารแลว หรือผบู รกิ าร) ม. ๑๕๓ - เปนความผิดเม่ือมี ๑๙. - เปน ผขู บั รถไมห ยดุ รถเพอื่ รบั หรอื ม. ๑๐๕ ปรบั ไมเ กิน ผูโดยสารตองการจะ สง ผโู ดยสาร ณ ทท่ี ีม่ ีเครื่องหมาย ๕,๐๐๐ บาท ลงหรือมีผูตองการจะ ใหร ถนน้ั หยดุ ม. ๑๕๓ โดยสารรถน้นั ปรบั ไมเกนิ - เปนความผิดกรณี ๒๐. - เปน ผขู บั รถละทงิ้ หนา ทโี่ ดยไมม ี ม. ๑๐๖ ๕,๐๐๐ บาท อยรู ะหวา งปฏบิ ตั หิ นา ที่ เหตุอนั สมควร ม. ๑๐๗ - เฉพาะขนสง ประจาํ ทาง ม. ๑๒๗ หรือไมประจําทางที่ ๒๑. - ขบั รถบรรทกุ ผโู ดยสารเกนิ จาํ นวน ปรับไมเกิน ว่ิงระหวางจังหวัดหรือ ทนี่ ั่งผโู ดยสารท่กี าํ หนดไว ๕,๐๐๐ บาท ระหวางประเทศ (๒๕๒๖) ๒๒. - เปนผูโดยสารมีเจตนาไมชําระ ม. ๑๑๒ - เชน สบู บหุ ร่ี กลา ววาจา คาขนสงหรือชําระไมครบถวน ไมส ุภาพ สง เสยี งอือ้ องึ , ตามอัตราท่กี าํ หนด กอ ความราํ คาญแกผ อู น่ื , หอ ยโหนออกนอกตวั รถ, ๒๓. - เปนผูโดยสารไมปฏิบัติตามขอ ม. ๑๑๓ พกพาดอกไมเ พลงิ , วตั ถุ กาํ หนดวาดวยความปลอดภยั กฎกระทรวง ระเบิด บวนนํ้าลาย, ฉ. ๒๗ ปสสาวะหรือลงรถนอก (๒๕๒๙) ปา ย ฯลฯ ดู กฎ ฉ.ที่ ๒๗ (๒๕๒๙)ประกอบ - กรรมเดียวผิด กม. ห ล า ย บ ท ( ผิ ด พ.ร.บ.จราจรฯ ดวย) ๒๔. - ขับรถโรงเรียนไมถอดปายหรือ ม. ๑๐๒ (๔) ปดคลมุ “รถโรงเรยี น” เมื่อมไิ ดใช กฎกระทวง เปน รถรับสง นักเรยี น ฉ. ๒๒

๑๕๑ ลําดบั ขอ กลาวหาหรือฐานความผิด ผิดมาตรา บทกาํ หนดโทษ หมายเหตุ ม. ๑๒๗ ๒๕. - ขบั รถโรงเรยี นไมง ดใชไ ฟสญั ญาณ ม. ๑๐๒ (๔) ปรับไมเ กนิ - กฎกระทรวงกําหนด สีเหลืองอําพันปดเปดเปนระยะ กฎกระทรวง ขนาดกวางอยางนอย เม่ือมไิ ดใชเ ปน รถรบั สงนักเรียน ฉ. ๒๒ ๕,๐๐๐ บาท ๓๕ ซม. ยาวอยางนอ ย (๒๕๒๖) (๒๕๒๖) ๘๕ ซม. ตัวอักษรสีดํา ม. ๑๓๑ ไมส งู นอ ยกวา ๑๕ ซม. ๒๖. - ขับรถโรงเรียนบรรทุกนักเรียน ปรับไมเ กิน มองเห็นไดชัดเจน ใน เกินจํานวนท่ีน่ังหรือบรรทุกผูอ่ืน ระยะไมน อ ยกวา ๕๐ ม. ปะปน (เวน แตเ จา หนา ทขี่ องโรงเรยี น ๕๐,๐๐๐ บาท - ตอ งตดิ ทดี่ า นหนา และ หรือผูปกครอง) ดานทายใหรถที่สวนมา ม. ๑๖๐ หรือตามหลังเห็นได ๒๗. - เปน ผปู ระกอบการขนสง นกั เรยี น ม. ๓๖ จาํ คุกไมเ กิน ชดั เจนในระยะไมน อ ยกวา นํารถท่ีไมมีเคร่ืองหมายหรือ กฎกระทรวง ๖ เดอื น หรือ ๑๕๐ ม. แผนปาย “รถโรงเรียน” มาใชรับ ฉ. ๒๒ ปรับไมเ กิน - »ÃѺËÃ×ÍÍÍ¡ãºÊÑè§ สง นกั เรยี น (หรอื มขี นาดไมไ ดต าม (๒๕๒๖) ๑๐,๐๐๐ บาท äÁ‹ä´Œ กาํ หนดในกฎกระทรวงมาใช) ท้งั จําทั้งปรับ ๒๘. - เปน ผปู ระกอบการขนสง นกั เรยี น ม. ๓๖ นาํ รถที่ไมมีไฟสัญญาณสีเหลือง กฎกระทรวง อําพนั ปด เปด เปน ระยะมาใชร บั สง ฉ.๒๒ นักเรยี น (๒๕๒๖) ๒๙. - ผูใด (๑) ใชใ บอนญุ าตหรอื เครอ่ื งหมาย ม. ๑๖๐ (๑) ท่ีออกใหก ับผูอื่น (๒) ใชเครื่องหมายที่ออกใหกับ ม. ๑๖๐ (๒) รถคันอื่น (๓) ยนิ ยอมใหผ อู นื่ ใชใ บอนญุ าต ม. ๑๖๐ (๓) หรอื เครอ่ื งหมายทที่ างราชการออก ใหแ กต น (๔) à»ÅÂÕè ¹á»Å§ËÃÍ× »´ º§Ñ ·§Ñé ËÁ´ ม. ๑๖๐ (๔) ËÃÍ× áμº‹ Ò§ÊÇ‹ ¹äÁÇ‹ Ò‹ ´ÇŒ ÂÇ¸Ô ãÕ ´ æ «è֧Ἃ¹»Ò‡ ·ÐàºÂÕ ¹Ã¶ (๕) ใชร ถทไี่ ดร บั การยกเวน ภาษตี าม ม. ๑๖๐ (๕) ม. ๘๘ ใหผ ดิ ไปจากวตั ถปุ ระสงค ที่ไดรบั การยกเวน

๑๕๒ ลําดับ ขอ กลาวหาหรอื ฐานความผิด ผดิ มาตรา บทกาํ หนดโทษ หมายเหตุ ๓๐. - ขับรถในระหวางใบอนุญาต ม. ๑๕๒ ม. ๑๕๒ - ถกู ยดึ โดย ผบช.น. ภ. ถูกยึดตาม พ.ร.บ.จราจรฯ จําคุกไมเ กนิ ผบก.จร. หรอื ผบก.ทล. ๒ ป หรอื หรอื ผทู ไี่ ดร บั มอบหมาย ปรบั ไมเ กิน มใิ ชกรณีถูกเรยี กเก็บ ๔๐,๐๐๐ บาท ใบอนุญาตแลวรบั ใบสั่ง - »ÃѺËÃ×ÍÍÍ¡ãºÊÑè§ äÁä‹ ´Œ ตามบทบญั ญตั ิ พระราชบญั ญตั ริ ถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๑๑๑ กาํ หนดใหน าํ บทบญั ญตั ิ ตามพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ ในสวนท่ีเก่ียวกับหนาท่ีผูขับรถ ผูเก็บคาโดยสาร และนายตรวจมาใชบังคับโดยอนุโลม โดยหากมีการฝาฝนมีบทกําหนดโทษตามมาตรา ๑๖๑ คือ ระวางโทษปรบั ไมเกนิ ๕,๐๐๐ บาท õ.ô ¡®ËÁÒÂÍè×¹æ ·Õàè ¡ÕèÂǢ͌ § อํานาจของเจาพนักงานจราจรและพนักงานเจาหนาท่ี หรือตํารวจจราจรนั้น นอกจาก การบังคับใชกฎหมายจราจร เพื่ออํานวยความสะดวกและเกิดความปลอดภัยในงานดานการจราจร แลว ยังมีหนาท่ีในฐานะที่เปน਌Ҿ¹Ñ¡§Ò¹ตําÃǨ ท่ีเปนผูที่มีอํานาจหนาที่โดยตรงในการบังคับใช กฎหมายอาญา ดําเนินคดีกับผูฝาฝนกระทําผิดกฎหมายในทางอาญา ไดแก ความผิดตามประมวล กฎหมายอาญา หรอื กฎหมายอน่ื ทม่ี โี ทษทางอาญา ดงั นน้ั เมอ่ื ตาํ รวจจราจรพบการกระทาํ ความผดิ ใด ทเี่ ปน การฝา ฝน บทบญั ญตั ติ ามกฎหมายทางอาญา หรอื พบการกระทาํ ความผดิ ตามประมวลกฎหมาย อาญา ตํารวจจราจรยอมมีอํานาจจับกุม ตรวจคน ในฐานะที่เปนเจาพนักงานตํารวจตามประมวล กฎหมายวธิ พี จิ ารณาความอาญาไดอ กี ดว ย นอกจากนย้ี งั มกี ฎหมายอนื่ ทกี่ าํ หนดใหเ จา หนา ทต่ี าํ รวจเปน เจาพนักงานหรอื เจาหนา ทต่ี ามกฎหมายนน้ั ๆ ดว ย ทาํ ใหเจาหนาที่ตํารวจกอเกดิ อํานาจในการบงั คับ ใชกฎหมายอีกดวย ซึ่งที่เก่ียวของกับการปฏิบัติหนาที่ในการอํานวยการใหเกิดความสะดวก และเกิดความปลอดภยั ในดานการจราจรจงึ ไดรวบรวมไว ดงั ตอไปนี้ õ.ô.ñ ¾ÃÐÃÒªºÑÞÞÑμԨѴÃÐàºÕº¡ÒèʹÂҹ¹μã¹à¢μà·ÈºÒÅáÅÐÊØ¢ÒÀÔºÒÅ ¾.È. òõðó “มาตรา ๔ ใหเ ทศบาลมีอํานาจตราเทศบญั ญตั แิ ละใหสขุ าภิบาลมีอํานาจตรา ขอบงั คับสขุ าภบิ าล เพอื่ ประโยชนในการจัดระเบยี บการจอดยานยนต ดังตอไปนี้ (๑) กาํ หนดและจดั ใหม ที จี่ อดยานยนตใ นทางหลวงหรอื ในทสี่ าธารณะสาํ หรบั ยานยนตแตล ะชนดิ หรือประเภท (๒) กาํ หนดระเบียบการจอดยานยนตในที่จอดยานยนต (๓) กําหนดอัตราคาธรรมเนียมจอดยานยนตไมเกินอัตราท่ีกําหนดใน กฎกระทรวง

๑๕๓ (๔) กําหนดระยะเวลาจอดยานยนต ระยะเวลาที่ตองเสียคาธรรมเนียม วธิ กี ารเกบ็ คา ธรรมเนียมและการยกเวน คา ธรรมเนยี ม มาตรา ๕ ใหบุคคลตอไปน้ีเปนพนักงานเจาหนาท่ีตามพระราชบัญญัตินี้ เพือ่ ปฏิบตั ิการภายในเขตอาํ นาจหนาที่ของตน (๑) นายกเทศมนตรี และประธานกรรมการสุขาภบิ าล (๒) พนักงานเจาหนาที่ซึ่งมีหนาท่ีควบคุมการจราจรตามกฎหมายวาดวย การจราจรทางบก (๓) พนักงานเทศบาลซ่ึงคณะเทศมนตรีแตงตั้ง และพนักงานสุขาภิบาล ซ่งึ คณะกรรมการสุขาภิบาลแตง ตง้ั มาตรา ๖ ใหพ นกั งานเจา หนาท่ีมีอาํ นาจ ดงั ตอไปนี้ (๑) ควบคุมการจอดยานยนตในที่จอดยานยนตใหเปนไปตามระเบียบการ จอดยานยนต (๒) เรียกเก็บคาธรรมเนียมจอดยานยนตในท่ีจอดยานยนตตามอัตรา และวธิ ีการท่กี าํ หนดไวในเทศบัญญตั หิ รือขอบังคบั สุขาภิบาล แลวแตก รณี (๒) ส่ังใหผูขับขี่หยุดยานยนตในที่จอดยานยนตหรือบริเวณใกลเคียง เพ่อื ตรวจสอบเกย่ี วกับการเสียคา ธรรมเนยี มจอดยานยนต (๓) สั่งเปนหนังสือใหผูขับขี่ยานยนตซึ่งพนักงานเจาหนาท่ีเห็นวาไดฝาฝน เทศบัญญัติหรือขอบังคับสุขาภิบาลท่ีออกตามพระราชบัญญัติน้ี ไปชี้แจงเก่ียวดวยการฝาฝนน้ัน ณ ที่ทําการของพนักงานเจาหนาท่ีภายในยี่สิบส่ีชั่วโมงนับแตเวลาที่ออกคําสั่งดังกลาว ถาไมพบตัว ผขู ับขย่ี านยนต ใหติดไวก บั ยานยนตเพื่อใหผขู ับขีเ่ หน็ ไดเ ม่ือมาท่ียานยนต มาตรา ๗ ผใู ดฝา ฝน ขอ บญั ญตั ิ เทศบญั ญตั หิ รอื ขอ บงั คบั สขุ าภบิ าลทอี่ อกตาม พระราชบัญญัตนิ ี้ ตอ งระวางโทษปรบั ต้งั แตสองรอยบาทถึงหน่ึงพันบาท” ขอหาตามพระราชบัญญัติ จัดระเบียบการจอดยานยนตในเขตเทศบาลและสุขาภิบาล พ.ศ. ๒๕๐๓ แกไ ขเพ่มิ เตมิ พ.ศ. ๓๕๓๕ ท่ีเกยี่ วของ ไดแ ก ลาํ ดบั ขอหาหรือฐานความผิด มาตรา อัตราโทษ ๑. ฝาฝนเทศบัญญัติหรือขอบังคับสุขาภิบาลเกี่ยวกับ ๔,๗ - ปรับตง้ั แต ๒๐๐ บาท ถงึ การจอดยานยนต ๑,๐๐๐ บาท ๒. ไมป ฏบิ ตั ติ ามคาํ สง่ั ของพนกั งานเจา หนา ทซ่ี งึ่ สง่ั ตาม ๖,๘ - ปรบั ตง้ั แต ๕๐๐ บาท ถงึ ความในมาตรา ๖ แหง พ.ร.บ.จดั ระเบยี บการจอด ๒,๐๐๐ บาท ยานยนตฯ

๑๕๔ õ.ô.ò ¾ÃÐÃÒªºÞÑ ÞμÑ ÃÔ ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁÊÐÍÒ´áÅФÇÒÁ໹š ÃÐàºÂÕ ºàÃÂÕ ºÃÍŒ ¢ͧºÒŒ ¹àÁÍ× § ¾.È. òõóõ สําหรับ พระราชบัญญัติรักษาความสะอาดและความเปนระเบียบเรียบรอยของ บานเมือง พ.ศ. ๒๕๓๕ น้ี กฎหมายมีเจตนารมณท่ีจะใหทราบถึง สิทธิ และหนาท่ีของประชาชน ในการมสี ว นรวมชวยกันรกั ษาความสะอาดและเพือ่ ความเปน ระเบยี บเรียบรอ ยของบานเมือง โดยให ทอ งถนิ่ มอี าํ นาจในการบรหิ ารจดั การทง้ั ในสว นจดั การและการประกาศกฎ ขอ บงั คบั ตา งๆ เพอ่ื ใหเ ปน ไปตาม พระราชบญั ญตั ฉิ บบั นี้ และกฎหมายใหอ าํ นาจใหเ จา พนกั งานทอ งถน่ิ และพนกั งานเจา หนา ทม่ี อี าํ นาจ จับกุมผูกระทําความผิดหรือผูท่ีตองสงสัยวากระทําความผิดตามพระราชบัญญัตินี้ มาตรา ขอหา หรือฐานความผดิ รวมท้ังกําหนดโทษ มีดงั น้ี ลาํ ดบั ขอหาหรือฐานความผดิ มาตรา อตั ราโทษ ๑. (ก) ปลอ ยสัตว นําสัตว หรือจูงสตั วไ ปตามถนน ๑๔,๕๒ - ปรับไมเกนิ ๕๐๐ บาท หรือเขาไปในบริเวณที่เจาพนักงานทองถิ่น ไดประกาศหา มไว (ข) ปลอ ยใหส ตั วถ า ยมลู บนถนนและมไิ ดข จดั มลู ดังกลาวใหหมดไป ๒. - เจาของรถซึ่งใชบรรทุกสัตว กรวด หิน ดิน ๑๗ (๒) - ปรบั ไมเ กนิ ๕,๐๐๐ บาท เลน ทราย ไมจัดใหรถนั้นอยูในสภาพท่ีปองกัน มิใหมูลสัตวหรือสิ่งดังกลาวตกหลน ร่ัวไหล ปลิว ฟุงกระจายลงบนถนนระหวางที่ใชรถนั้น หรอื ปองกันมิใหนํ้ามนั จากรถร่ัวไหลลงบนถนน ๓. - ผูอยูในรถยนตหรือผูขับขี่หรือผูน่ังซอนทาย ๒๑,๕๓ - ปรบั ไมเ กนิ ๑,๐๐๐ บาท รถจักรยานยนตซ้ือสินคาท่ีขายหรือจําหนาย ในสถานสาธารณะหรอื บนถนน ๔. - ลางรถยนต รถจักรยานยนตหรือลอเล่ือน ๑๕,๕๔ - ปรบั ไมเ กนิ ๒,๐๐๐ บาท บนถนนหรือสถานสาธารณะและทําใหถนน หรอื สถานสาธารณะสกปรกเลอะเทอะ ๕. (ก) บวน หรอื ถมนํา้ ลาย เสมหะ บวนน้ําหมาก ๓๑,๕๔ - ปรบั ไมเ กนิ ๒,๐๐๐ บาท ส่ังนํ้าจมูกหรือทิ้งส่ิงใด ๆ ลงบนถนนบนพ้ืนรถ หรอื พนื้ เรือโดยสาร ๖. - ขบั ข่รี ถซ่ึงบรรทกุ มลู สตั ว กรวด หิน ดิน เลน ๕๕,๕๔ - ปรบั ไมเ กนิ ๒,๐๐๐ บาท ทราย มลู ฝอย หรอื มนี าํ้ มนั และวตั ถดุ งั กลา วตกหลน ปลวิ ฟุงกระจาย หรอื รวั่ ไหลบนถนน

๑๕๕ õ.ô.ó ¾ÃÐÃÒªºÞÑ ÞÑμºÔ μÑ Ã»ÃÐจาํ μÑÇ»ÃЪҪ¹ ¾.È.òõòö “มาตรา ๕ ผูมีสัญชาติไทยซึ่งมีอายุตั้งแตสิบหาปบริบูรณแตไมเกินเจ็ดสิบปบริบูรณ และมชี อื่ อยใู นทะเบยี นบา นในทอ งทใ่ี ด ตอ งขอมบี ตั รตอ พนกั งานเจา หนา ทใี่ นทอ งทนี่ นั้ เวน แตจ ะเปน บคุ คลซ่ึงไดรบั การยกเวนตามทก่ี าํ หนดในกฎกระทรวง บคุ คลซง่ึ ไดร บั การยกเวน ตามวรรคหนงึ่ หากประสงคจ ะขอมบี ตั รใหเ จา พนกั งานออกบตั ร ออกบตั รให มาตรา ๖ บตั รใหใ ชไ ดห กปน บั แตว นั ออกบตั ร เวน แตบ ตั รทย่ี งั ใชไ ดใ นวนั ทผี่ ถู อื บตั รมอี ายุ ครบเจด็ สบิ ปบริบูรณใ หคงใชไ ดตลอดชวี ิตในบัตรอยางนอ ยตองมีรายการดงั ตอ ไปน้ี (๑) ชอื่ ชอ่ื สกุล วนั เดอื นปเกิด ทอี่ ยตู ามทะเบยี นบา น รปู ถา ยและเลขหมายประจําตวั ของผูถ อื บัตร (๒) ลายมือชื่อหรือตราลายมือช่ือ และตราประจําตําแหนงของเจาพนักงานออกบัตร และวนั ออกบตั ร ขนาด สี และลักษณะของบัตร ใหเ ปนไปตามทก่ี ําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๑๗ ผถู อื บตั รผใู ดไมอ าจแสดงบตั รหรอื ใบรบั หรอื ใบแทนใบรบั เมอ่ื เจา พนกั งาน ตรวจบัตรขอตรวจ ตองระวางโทษปรบั ไมเ กนิ หน่ึงรอ ยบาท” ขอ หา มาตรา ตามพระราชบญั ญัติ บตั รประจําตัวประชาชน พ.ศ.๒๕๒๖ ลาํ ´ºÑ ขอหาหรือฐานความผิด มาตรา อัตราโทษ ๗. ไมอ าจแสดงบตั รหรอื ใบรบั รองหรอื ใบแทนใบรบั ๑๗ - ปรับไมเกนิ ๑๐๐ บาท เม่อื พนักงานตรวจบัตรขอตรวจ õ.ô.ô »ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÍÒÞÒ áÅлÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇ¸Ô Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒÞÒ เปนการนําประมวลกฎหมายอาญา และประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ทเ่ี กยี่ วขอ งมาบงั คบั ใชร ว มกบั กฎหมายจราจร สาํ หรบั การจบั กมุ การตรวจคน ทง้ั นเ้ี พอ่ื ใหน าํ กฎหมาย ทเี่ กยี่ วขอ งมาบงั คบั ใชร ว มกบั กฎหมายจราจร และเขา ใจวธิ ปี ฏบิ ตั อิ ยา งถกู ตอ ง มาตราทม่ี กั จะเกยี่ วขอ ง กบั งานดานการจราจร ไดแ ก »ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÍÒÞÒ มาตรา ๑๓๖ ผใู ดดหู มน่ิ เจา พนกั งาน ซง่ึ กระทาํ การตามหนา ท่ี หรอื เพราะไดก ระทาํ การ ตามหนา ท่ี (ตอ งระวางโทษจําคุกไมเ กิน ๑ ป หรอื ปรบั ไมเ กนิ ๒,๐๐๐ บาท) มาตรา ๒๒๓ ผูใดใชยานพาหนะรับจางขนสงผูโดยสารเมื่อยานพาหนะน้ันมีลักษณะ หรือมีการบรรทกุ จนนาจะเปนอันตรายแกบุคคลในพาหนะน้นั (ตองระวางโทษจาํ คุกไมเกนิ ๑ ป หรอื ปรบั ไมเกิน ๒,๐๐๐ บาท) มาตรา ๒๙๑ ผูใดกระทําโดยประมาท และการกระทําน้ันเปนเหตุใหผูอื่นถึงแก ความตาย (ตองระวางโทษ จําคุกไมเกิน ๑๐ ป หรอื ปรับไมเ กนิ ๒๐,๐๐๐ บาท)

๑๕๖ มาตรา ๓๖๗ ผูใดเม่ือเจาพนักงานถามช่ือหรือท่ีอยู เพื่อปฏิบัติตามกฎหมาย ไมยอม บอกหรือแกลงบอกชอ่ื หรือทอี่ ยูอันเปนเทจ็ (ตอ งระวางโทษปรับไมเ กนิ ๑๐๐ บาท) มาตรา ๓๖๘ ผูใ ดขัดคาํ ส่ังเจาพนักงาน (ตองระวางโทษจําคุกไมเกนิ ๑๐ วัน หรือปรับ ไมเ กนิ ๕๐๐ บาท มาตรา ๓๙๐ ผูใดกระทําการโดยประมาท เปนเหตุใหผูอื่นไดรับอันตรายแกกาย หรอื จิตใจ (ตองระวางโทษจาํ คกุ ไมเ กนิ ๑ เดือน หรอื ปรับไมเ กิน ๑,๐๐๐ บาท) การปฏบิ ตั หิ นา ทขี่ องตาํ รวจจราจรทท่ี าํ หนา ทปี่ ฏบิ ตั งิ านดา นการควบคมุ หรอื อาํ นวยความ สะดวกการจราจรบนทอ งถนน ดว ยภาวะความตงึ เครยี ดจากการจราจรตดิ ขดั และการเรง รบี ในแตล ะวนั สง ผลใหป ระชาชนผใู ชร ถใชถ นนมปี ญ หากระทบกระทง่ั กบั ตาํ รวจจราจร ซงึ่ อาจจะเปน เพราะความโกรธ หรือความไมพอใจเจาหนาท่ีตาํ รวจท่ีมาจับ จึงมีคดีเกี่ยวกับการดูหม่ินเจาหนาที่ท่ีเก่ียวเน่ืองมาจาก การทํางานของเจาหนาที่อยูเสมอๆ เหตุที่กฎหมายตองคุมครองเจาหนาท่ีน้ัน ก็เน่ืองมาจากการท่ี เจาหนาที่จะตองทาํ งานเกี่ยวของกับประชาชนอยูตลอดเวลาและการปฏิบัติงานของเจาหนาท่ีน้ัน จะเปนการปฏิบัติงานในลักษณะของการบังคับ การตรวจสอบ ซ่ึงในบางอยางก็เปนเร่ืองของการลวง ละเมิดสิทธิพื้นฐานบางประการ จนบางครั้งก็อาจจะเกิดการกระทบกระท่ังกันข้ึนได เชน การตรวจ คนตัวบุคคล การตรวจคนยานพาหนะ เปนตน สิ่งเหลาน้ีในบางคร้ังก็อาจสรางความไมพอใจใหกับ พ่ีนองประชาชนโดยท่ัวไป ที่อาจจะมองเห็นไปไดวา ตัวเองถูกกล่ันแกลงจากเจาหนาที่ หรือไมไดรับ ความเปนธรรม หรือไมไดรับความสะดวก ดังน้ันเม่ือเกิดความไมพอใจข้ึนแลว ก็อาจจะเกิดการยั่วยุ การกลาวหา หรือการดาวาเจาหนาที่ที่ไดทําการดังกลาว และหากไมมีกฎหมายคุมครองเจาหนาท่ี ในเรื่องเหลานี้เอาไว เจาหนาท่ีดีๆ ที่ทํางานรับใชประเทศชาติ และประชาชน อาจจะหมดกําลังใจ หรือเกดิ ความทอ แททจ่ี ะทาํ งานตอไปได ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๓๖ ไดว างหลกั แหง ความผดิ เอาไวว า “ผใู ดดหู มน่ิ เจาพนกั งาน ซ่งึ กระทาํ การตามหนาที่ หรอื เพราะไดก ระทาํ การตามหนาท่ี ตองระวางโทษ” ตามหลัก กฎหมายขางตน ผทู ีท่ ําความผดิ นี้ ๑. มีเจตนา (ทจี่ ะทาํ ) ๒. ดหู ม่นิ (การดหู มิ่น หมายถึง การดถู ูกเหยียดหยาม ทาํ ใหอ บั อาย ทําใหเสยี หาย สบประมาท การดา หรอื การดถู ูก การดหู มน่ิ อาจจะกระทาํ ดว ยคําพูด หรอื วา แสดงทา ทางออกมากไ็ ด และตองดูหมิ่นเจาหนาท่ีคนใดคนหน่ึงโดยเฉพาะเจาะจง) ๓. เจาหนาท่ี (ตองเปนเจาหนาท่ี และในขณะที่ถูกดูหมิ่นก็ตองอยูในระหวางเวลา การทํางาน ดูหมิ่นขณะทําหนา ที่ หรอื เพราะกระทาํ ตามหนา ท่ี ไมใ ชเปน เร่ืองสว นตัว) ๔. ซง่ึ ไดท าํ ตามหนา ที่ หรอื เพราะไดท าํ หนา ที่ (ผทู ดี่ หู มนิ่ เจา พนกั งานตอ งรขู อ เทจ็ จรงิ วา ผทู ่ีถูกดหู มนิ่ เปนเจาพนกั งานซงึ่ ปฏิบตั หิ นา ท่ี ตอ งเปนหนาที่ตามตาํ แหนง งานนั้นๆ)

๑๕๗ ÀÒ¤¼¹Ç¡

๑๕๘

๑๕๙ ¼¹Ç¡ ¡ : ¾.Ã.º.¨ÃҨ÷ҧº¡ ¾.È. òõòò ·Õáè ¡äŒ ¢ÅÒ‹ Ê´Ø ¾.È. òõöò

๑๖๐

เลม ๑๓๖ ตอนที่ ๖๗ ก หนา ๖๗ ๑๖๑ ราชกิจจานุเบกษา ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ¾ÃÐÃÒªºÑÞÞÑμÔ ¨ÃҨ÷ҧº¡ (©ºÑº·èÕ ñò) ¾.È. òõöò ¾ÃкҷÊÁà´ç¨¾ÃлÃàÁ¹·ÃÃÒÁÒ¸Ôº´ÕÈÃÕÊÔ¹·ÃÁËÒǪÔÃÒŧ¡Ã³ ¾ÃÐǪÔÃà¡ÅŒÒ਌ÒÍÂÙ‹ËÑÇ ãËŒäÇŒ ³ Çѹ·Õè ñù ¾ÄÉÀÒ¤Á ¾.È. òõöò ໚¹»‚·èÕ ô ã¹ÃѪ¡ÒÅ»˜¨¨ØºÑ¹ พระบาทสมเดจ็ พระปรเมนทรรามาธบิ ดศี รสี นิ ทรมหาวชริ าลงกรณ พระวชริ เกลา เจา อยหู วั มีพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศวา โดยที่เปนการสมควรแกไขเพิ่มเติมกฎหมายวาดวยการจราจรทางบก พระราชบัญญัติน้ีมีบทบัญญัติบางประการเก่ียวกับการจํากัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคล ซึ่งมาตรา ๒๖ ประกอบกับมาตรา ๒๙ มาตรา ๓๒ วรรคสอง และมาตรา ๓๘ ของรัฐธรรมนูญ แหงราชอาณาจักรไทย บัญญัติใหกระทําไดโดยอาศัยอํานาจตามบทบัญญัติแหงกฎหมาย เหตุผลและความจําเปนในการจํากัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลตามพระราชบัญญัติน้ี เพ่ือใหการบังคับใชกฎหมายและการจัดระเบียบการจราจรทางบกเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ อันจะเปนประโยชนแกความปลอดภัยสาธารณะ ความสงบเรียบรอยและสวัสดิภาพของประชาชน และประโยชนสาธารณะอยางอ่ืน ซึ่งการตราพระราชบัญญัตินี้สอดคลองกับเง่ือนไขท่ีบัญญัติไวใน มาตรา ๒๖ ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทยแลว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบัญญัติข้ึนไวโดยคําแนะนําและยินยอมของ สภานิติบัญญัติแหงชาติทําหนาท่ีรัฐสภา ดังตอไปนี้

๑๖๒ หนา ๖๘ ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ราชกิจจานุเบกษา เลม ๑๓๖ ตอนท่ี ๖๗ ก มาตรา ๑ พระราชบัญญัติน้ีเรียกวา “พระราชบัญญัติจราจรทางบก (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๖๒” มาตรา ๒ พระราชบัญญัติน้ีใหใชบังคับเม่ือพนกําหนดหน่ึงรอยย่ีสิบวันนับแตวัน ประกาศในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป มาตรา ๓ ใหยกเลิกความใน (๓๒) ของมาตรา ๔ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ และใหใชความตอไปนี้แทน “(๓๒) “ใบอนุญาตขับข่ี” หมายความวา ใบอนุญาตขับรถตามกฎหมายวาดวยรถยนต และใบอนุญาตเปนผูขับรถตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก” มาตรา ๔ ใหยกเลิกความใน (๓๗) และ (๓๘) ของมาตรา ๔ แหงพระราชบัญญัติ จราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ และใหใชความตอไปนี้แทน “(๓๗) “เจาพนักงานจราจร” หมายความวา หัวหนาเจาพนักงานจราจรและขาราชการ ตํารวจ ซึ่งดํารงตําแหนง ดังตอไปนี้ (ก) รองผูกํากับการจราจร (ข) สารวัตรจราจร (ค) รองสารวัตรจราจร (ง) ผูบังคับหมูงานจราจร (จ) รองผูบังคับหมูงานจราจร (ฉ) ขาราชการตํารวจตําแหนงอื่นซ่ึงหัวหนาเจาพนักงานจราจรแตงตั้งใหปฏิบัติ หนาท่ีควบคุมการจราจร (๓๘) “หัวหนาเจาพนักงานจราจร” หมายความวา ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติ หรือ ขา ราชการตาํ รวจ ซง่ึ ดาํ รงตาํ แหนง ไมต า่ํ กวา รองผกู าํ กบั การหรอื เทยี บเทา ทไ่ี ดร บั แตง ตงั้ จากผบู ญั ชาการ ตํารวจแหงชาติ” มาตรา ๕ ใหแกไขคําวา “เจาพนักงานจราจร” ในพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ เปนคําวา “หัวหนาเจาพนักงานจราจร” ทุกแหง ใหแกไขคําวา “เจาพนักงานจราจรและพนักงานเจาหนาท่ี” และ “พนักงานเจาหนาท่ี” ในพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ เปนคําวา “เจาพนักงานจราจร” ทุกแหง เวนแต ในมาตรา ๗๘ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ ใหแกไขคําวา “พนักงานเจาหนาท่ี” เปนคําวา “ตํารวจ”

เลม ๑๓๖ ตอนท่ี ๖๗ ก หนา ๖๙ ๑๖๓ ราชกจิ จานเุ บกษา ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ มาตรา ๖ ใหเพิ่มความตอไปน้ีเปนมาตรา ๔/๑ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ “มาตรา ๔/๑ เพื่อประโยชนในการควบคุมดูแลและบังคับใชกฎหมายใหเปนไปตาม บทบญั ญตั แิ หง พระราชบญั ญตั นิ ห้ี รอื ตามกฎหมายอน่ื อนั เกยี่ วกบั การจราจร ใหส าํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาติ และกรมการขนสงทางบกจัดใหมีขอมูลทางอิเล็กทรอนิกสเก่ียวกับประวัติและการกระทําความผิด ตามกฎหมายของผูไดรับใบอนุญาตขับขี่ขอมูลทะเบียนรถและขอมูลอ่ืนท่ีเกี่ยวของรวมทั้งใหมีการ ประสานขอมูลดังกลาว ท้ังนี้ ตามระเบียบท่ีผูบัญชาการตํารวจแหงชาติและอธิบดีกรมการขนสงทางบก รวมกันกําหนด” มาตรา ๗ ใหยกเลิกความในวรรคหนึ่งของมาตรา ๕ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยประกาศคณะรักษาความสงบแหงชาติ ฉบับที่ ๘๗/๒๕๕๗ เร่ือง การแกไขเพ่ิมเติมผูรักษาการตามกฎหมายท่ีเกี่ยวของกับอํานาจหนาที่ของเจาพนักงานตํารวจ ลงวันท่ี ๑๐ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๕๗ และใหใชความตอไปน้ีแทน “มาตรา ๕ ใหนายกรัฐมนตรีรักษาการตามพระราชบัญญัติน้ี และมีอํานาจออก กฎกระทรวง เพ่ือปฏิบัติการตามพระราชบัญญัตินี้” มาตรา ๘ ใหเพ่ิมความตอไปนี้เปนมาตรา ๓๑/๑ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ “มาตรา ๓๑/๑ ในขณะขับรถในทางเดินรถผูขับข่ีตองมีใบอนุญาตขับข่ีอยูกับตัวและตอง แสดงตอเจาพนักงานจราจรเมื่อขอตรวจ ในกรณีที่ผูขับข่ีแสดงใบอนุญาตขับข่ีดวยวิธีการทางขอมูลอิเล็กทรอนิกสหรือสําเนา ภาพถาย ใบอนุญาตขับข่ีตามที่กรมการขนสงทางบกกําหนดใหถือวาผูขับข่ีมีใบอนุญาตอยูกับตัวตาม วรรคหน่ึงแลว” มาตรา ๙ ใหเพิ่มความตอไปน้ีเปน (๑/๑) ของมาตรา ๘๓ แหงพระราชบัญญัติจราจร ทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ “(๑/๑) ขับในขณะเมาสุราหรือของเมาอยางอื่น” มาตรา ๑๐ ใหยกเลิกความในมาตรา ๑๔๐ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติจราจรทางบก (ฉบับที่ ๙) พ.ศ. ๒๕๕๗ และใหใช ความตอไปนี้แทน

๑๖๔ หนา ๗๐ ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๓๖ ตอนที่ ๖๗ ก “มาตรา ๑๔๐ เม่ือปรากฏแกเจาพนักงานจราจร ไมวาพบดวยตนเอง หรือโดยการใช เครื่องอุปกรณ หรือโดยวิธีการอื่นใดวา ผูขับข่ีผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามบทบัญญัติแหงพระราช บัญญัตินี้หรือตามกฎหมายอื่นอันเกี่ยวกับรถหรือการใชทาง ที่เปนความผิดที่มีโทษปรับสถานเดียว หรือมีโทษจําคุกไมเกินหนึ่งเดือนและมีโทษปรับ เจาพนักงานจราจรจะวากลาวตักเตือนหรือออกใบส่ัง ใหผูขับขี่ผูน้ันชําระคาปรับตามที่เปรียบเทียบก็ได ในกรณีเจาพนักงานจราจรท่ีออกใบส่ังไมพบตัวผูขับขี่ใหติด ผูก หรือแสดงใบส่ังไวท่ีรถที่ ผูขับข่ีสามารถเห็นไดงาย หากไมสามารถติด ผูก หรือแสดงใบส่ังไวท่ีรถไดไมวาดวยเหตุใดใหสงใบสั่ง พรอมดวยพยานหลักฐานโดยทางไปรษณียลงทะเบียนตอบรับไปยังภูมิลําเนาของเจาของรถหรือ ผูครอบครองรถ เพ่ือใหชําระคาปรับภายในระยะเวลาที่กําหนดในใบส่ังนั้น ท้ังนี้ ตามระเบียบท่ี ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติกําหนด ใหนําความในวรรคสองมาใชบังคับกับกรณีท่ีเจาพนักงานจราจรพบการกระทําความผิด ตามพระราชบัญญัตินี้หรือตามกฎหมายอ่ืนอันเก่ียวกับรถหรือการใชทาง แตไมอาจทราบตัวผูขับข่ี ดวย โดยอนุโลม เกณฑการกําหนดจํานวนคาปรับตามที่เปรียบเทียบและแบบของใบสั่งตามวรรคหนึ่ง ใหเปนไปตามท่ีผูบัญชาการตํารวจแหงชาติประกาศกําหนด” มาตรา ๑๑ ใหเพ่ิมความตอไปนี้เปนมาตรา ๑๔๐/๑ มาตรา ๑๔๐/๒ และมาตรา ๑๔๐/๓ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ “มาตรา ๑๔๐/๑ เมอ่ื เจา พนกั งานจราจรไดต ดิ ผกู หรอื แสดงใบสง่ั ไวท รี่ ถหรอื สง ใบสง่ั ทาง ไปรษณียตามมาตรา ๑๔๐ วรรคสองและวรรคสาม แลว ใหถือวาเจาของรถหรือผูครอบครองรถ ไดรับ ใบสง่ั เมอื่ พน กําหนดสบิ หา วนั นบั แตว นั ทต่ี ดิ ผกู หรอื แสดงใบสง่ั ไวท รี่ ถหรอื สง ใบสง่ั ทางไปรษณยี ด งั กลา ว เวนแตจะมีการพิสูจนไดวาไมมีการไดรับหรือไดรับหลังจากวันนั้น เม่ือเจาของรถหรือผูครอบครองรถ ไดรับใบส่ังดังกลาวแลว ใหสันนิษฐานวาเจาของรถหรือผูครอบครองรถนั้นเปนผูกระทําความผิดตาม ที่ระบุในใบส่ัง เวนแตเจาของรถหรือผูครอบครองรถจะไดแจงตอพนักงานสอบสวนภายในสามสิบวัน นับแตวันที่ไดรับใบส่ังวาผูอ่ืนเปนผูขับข่ีและผูนั้นยอมรับวาตนเปนผูขับข่ี หรือในกรณีท่ีไมมีผูใด ยอมรับวาเปนผูขับขี่ เจาของรถหรือผูครอบครองรถซ่ึงไมใชนิติบุคคลจะตองแสดงหลักฐานใหพนักงาน สอบสวนเชื่อไดวาตนเองมิไดเปนผูขับข่ีน้ัน

เลม ๑๓๖ ตอนท่ี ๖๗ ก หนา ๗๑ ๑๖๕ ราชกจิ จานุเบกษา ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ มาตรา ๑๔๐/๒ ในกรณีท่ีเจาพนักงานจราจรไดวากลาวตักเตือนหรือออกใบส่ังให ผูขับขี่ผูใด ตามมาตรา ๑๔๐ แลว หากเจาพนักงานจราจรเห็นวาผูขับข่ีผูนั้นอยูในสภาพท่ีหากใหขับรถ ตอไป อาจเปนอันตรายตอชีวิต รางกาย หรือทรัพยสินของตนเองหรือผูอื่น ใหเจาพนักงานจราจร มีอํานาจยึดใบอนุญาตขับข่ีของผูขับขี่ดังกลาวหรือบันทึกการยึดใบอนุาตขับขี่ดวยวิธีการทางขอมูล อิเล็กทรอนิกส หรือระงับการใชรถเปนการช่ัวคราวเพ่ือมิใหผูนั้นขับรถ และใหเจาพนักงานจราจรคืน ใบอนุญาตขับข่ีหรือยกเลิกการบันทึกการยึดใบอนุญาตขับขี่ดวยวิธีการทางขอมูลอิเล็กทรอนิกส หรือ ยอมใหผูขับข่ีขับรถได เม่ือผูขับขี่นั้นอยูในสภาพที่สามารถขับรถตอไปไดหรือเมื่อเจาพนักงานจราจร แนใจวาผูขับขี่จะไมขับรถ ในขณะที่อยูในสภาพดังกลาว ทั้งน้ี ตามระเบียบที่ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติ และอธิบดีกรมการขนสงทางบกรวมกันกําหนด มาตรา ๑๔๐/๓ ในกรณีท่ีเจาพนักงานจราจรพบวาผูขับข่ีผูใดเปนผูขาดคุณสมบัติหรือ มีลักษณะตองหามในการไดรับใบอนุญาตขับข่ี ใหเจาพนักงานจราจรมีอํานาจยึดใบอนุญาตขับข่ี หรือ บันทึกการยึดใบอนุญาตขับข่ีดวยวิธีการทางขอมูลอิเล็กทรอนิกสของผูขับข่ีผูน้ัน โดยแจงการส่ังยึด ใบอนุญาตขับข่ี พรอมดวยเหตุผลในการสั่งยึดใบอนุญาตขับข่ีใหผูขับขี่ดังกลาวทราบ พรอมทั้งมอบ หลักฐานการสั่งยึดใบอนุญาตขับขี่น้ันใหแกผูขับข่ีไวเปนหลักฐาน ในกรณีที่เจาพนักงานจราจรยึดใบอนุญาตขับขี่ตามวรรคหน่ึงใหจัดทําบันทึกการยึด ใบอนุญาตขับขี่ และใหสงบันทึกนั้นพรอมดวยใบอนุญาตขับข่ีของบุคคลดังกลาว ไปยังนายทะเบียน ตามกฎหมายวาดวยรถยนตหรือกฎหมายวาดวยการขนสงทางบกเพ่ือใหนายทะเบียนดําเนินการ ตามกฎหมายตอไป” มาตรา ๑๒ ใหยกเลิกความในมาตรา ๑๔๑ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติจราจรทางบก (ฉบับท่ี ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๙ และใหใช ความตอไปนี้แทน “มาตรา ๑๔๑ เม่ือผูขับขี่เจาของรถหรือผูครอบครองรถไดรับใบส่ังตามมาตรา ๑๔๐ แลว ใหชําระคาปรับภายในเวลาที่กําหนดไวในใบส่ังดวยวิธีการอยางหน่ึงอยางใด ดังตอไปน้ี (๑) ชําระคาปรับโดยการสงธนาณัติหรือการสงต๋ัวแลกเงินของธนาคารโดยทางไปรษณีย ลงทะเบียนส่ังจายใหแกผูบัญชาการตํารวจแหงชาติ พรอมดวยสําเนาใบสั่งไปยังสถานท่ีท่ีระบุไวใน ใบสั่ง หรือโดยวิธีการธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส บัตรเครดิต หรือวิธีการอื่น โดยผานธนาคารหรือ หนวยบริการรับชําระเงินตามจํานวนที่ระบุไวในใบสั่ง ท้ังนี้ ตามระเบียบท่ีผูบัญชาการตํารวจแหงชาติ กําหนด

๑๖๖ หนา ๗๒ ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ราชกจิ จานเุ บกษา เลม ๑๓๖ ตอนที่ ๖๗ ก (๒) ชําระคาปรับท่ีสถานีตํารวจ โดยชําระตามจํานวนท่ีกําหนดไวในใบส่ังหรือตาม จํานวนที่พนักงานสอบสวนเปรียบเทียบ และในกรณีนี้ ใหพนักงานสอบสวนทุกทองท่ีมีเขตอํานาจใน การเปรียบเทียบปรับไดท่ัวราชอาณาจักร เม่ือผูไดรับใบสั่งไดชําระคาปรับครบถวนถูกตองแลวใหคดีเปนอันเลิกกัน” มาตรา ๑๓ ใหเพิ่มความตอไปนี้เปนมาตรา ๑๔๒/๑ มาตรา ๑๔๒/๒ มาตรา ๑๔๒/๓ มาตรา ๑๔๒/๔ มาตรา ๑๔๒/๕ มาตรา ๑๔๒/๖ มาตรา ๑๔๒/๗ และมาตรา ๑๔๒/๘ แหงพระราช บัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ “มาตรา ๑๔๒/๑ เพ่ือประโยชนในการควบคุมความประพฤติของผูไดรับใบอนุญาตขับข่ี ใหเกิดความปลอดภัยในการจราจร ในกรณีท่ีผูขับขี่ผูใดกระทําความผิดตามพระราชบัญญัตินี้ หรือ ตามกฎหมายอ่ืน อันเก่ียวกับรถหรือการใชทาง ใหสํานักงานตํารวจแหงชาติจัดใหมีระบบการบันทึก คะแนนความประพฤติ ในการขับรถของผูไดรับใบอนุญาตขับขี่ ระบบการบนั ทกึ คะแนนความประพฤตใิ นการขบั รถตามวรรคหนงึ่ อยา งนอ ยตอ งประกอบดว ย การกําหนดคะแนน การตัดคะแนนและการคืนคะแนนโดยวิธีดําเนินการดังกลาวใหเปนไปตาม หลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขท่ีผูบัญชาการตํารวจแหงชาติและอธิบดีกรมการขนสงทางบกรวมกัน กําหนดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา ทั้งน้ี ในการกําหนดคะแนนความประพฤติในการขับรถ ใหคํานึงถึงประเภทของใบอนุญาตขับขี่ และเหตุแหงการกระทําความผิดดวย ในกรณีท่ีผูไดรับใบอนุญาตขับข่ีผูใดถูกตัดคะแนนความประพฤติในการขับรถจนหมด คะแนน ตามท่ีกําหนดไวใหผูบัญชาการตํารวจแหงชาติหรือผูซึ่งไดรับมอบหมายจากผูบัญชาการ ตํารวจแหงชาติในแตละทองท่ีส่ังพักใชใบอนุญาตขับข่ีของผูไดรับใบอนุญาตขับขี่ผูนั้นคราวละ เกาสิบวัน ทั้งน้ี ตามระเบียบที่ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติกําหนด มาตรา ๑๔๒/๒ คําสั่งพักใชใบอนุญาตขับข่ีตามมาตรา ๑๔๒/๑ วรรคสาม ใหทําเปน หนังสือและใหแจงคําส่ังพักใชใบอนุญาตขับข่ีแกผูไดรับใบอนุญาตขับข่ีทราบ ตามหลักเกณฑและ วิธีการที่ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติประกาศกําหนดในราชกิจจานุเบกษา เมื่อไดแจงคําสั่งพักใชใบอนุญาตขับขี่ตามวรรคหน่ึงแลว ใหแจงนายทะเบียนตามกฎหมาย วาดวยรถยนตหรือกฎหมายวาดวยการขนสงทางบกทราบโดยเร็ว พรอมทั้งบันทึกขอมูลตามระเบียบ ที่กําหนดไวในมาตรา ๔/๑

เลม ๑๓๖ ตอนท่ี ๖๗ ก หนา ๗๓ ๑๖๗ ราชกจิ จานเุ บกษา ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ มาตรา ๑๔๒/๓ ผูไดรับใบอนุญาตขับขี่ซ่ึงถูกตัดคะแนนความประพฤติในการขับรถหรือ ถูกสั่งพักใชใบอนุญาตขับขี่ตามมาตรา ๑๔๒/๑ วรรคสาม อาจเขารับการอบรมความรูเกี่ยวกับการขับรถ และวินัยจราจรตามท่ีกรมการขนสงทางบกกําหนดได ใหก รมการขนสง ทางบกจดั การอบรมความรูเ กย่ี วกบั การขบั รถและวนิ ยั จราจรตามหลกั สตู ร ที่ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติและอธิบดีกรมการขนสงทางบกรวมกันกําหนด การจัดใหมีการอบรมความรูเก่ียวกับการขับรถและวินัยจราจรตามวรรคสองกรมการขนสง ทางบก อาจมอบหมายใหโรงเรียนสอนขับรถท่ีกรมการขนสงทางบกรับรองดําเนินการก็ได ในการอบรมตามวรรคหนึ่ง ใหผูเขารับการอบรมเสียคาใชจายตามที่อธิบดีกรมการขนสง ทางบกประกาศกําหนด มาตรา ๑๔๒/๔ ใหผูไดรับใบอนุญาตขับขี่ซ่ึงผานการอบรมตามมาตรา ๑๔๒/๓ มีสิทธิไดรับคืนคะแนนความประพฤติในการขับรถท่ีถูกตัดไปอันเนื่องมาจากการกระทําความผิดตาม พระราชบัญญัติน้ี โดยย่ืนคําขอตอหัวหนาเจาพนักงานจราจร ท้ังนี้ ตามหลักเกณฑวิธีการและเง่ือนไข ท่ีประกาศกําหนดตามมาตรา ๑๔๒/๑ วรรคสอง มาตรา ๑๔๒/๕ ในกรณที ผี่ ไู ดร บั ใบอนญุ าตขบั ขผ่ี ใู ดกระทาํ ความผดิ ตามพระราชบญั ญตั นิ ้ี หรอื ตามกฎหมายอนื่ อนั เกย่ี วกบั รถหรอื การใชท าง หากการกระทาํ ความผดิ ดงั กลา วมเี หตหุ รอื กอ ใหเ กดิ หรือนา จะกอใหเ กิดอันตรายอยางรา ยแรงตอ สาธารณะหรือมีลักษณะเปนภัยแกป ระชาชนอยา งรา ยแรง หรือมีพฤติการณหลบหนีเม่ือตนเองกอใหเกิดความเสียหายแกบุคคลหรือทรัพยสินของผูอื่น ใหผ บู ญั ชาการตาํ รวจแหง ชาตหิ รอื ผซู ง่ึ ดาํ รงตาํ แหนง ไมต า่ํ กวา ผบู ญั ชาการหรอื เทยี บเทา ทไี่ ดร บั มอบหมาย จากผูบัญชาการตํารวจแหงชาติมีอํานาจสั่งพักใชใบอนุญาตขับข่ีของผูไดรับใบอนุญาตขับขี่ผูนั้น ไดไมเกินเกาสิบวัน คําส่ังพักใชใบอนุญาตขับข่ีตามวรรคหน่ึง ใหทําเปนหนังสือ และใหแจงคําสั่งพักใช ใบอนุญาตขับข่ีแกผูไดรับใบอนุญาตขับขี่ทราบพรอมทั้งขอหาในการกระทําความผิดกําหนดเวลาเร่ิมตน และส้ินสุดการพักใชใบอนุญาตขับขี่ โดยแนบพยานหลักฐานที่เกี่ยวของไปดวยตามหลักเกณฑและ วิธีการที่ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติประกาศกําหนดในราชกิจจานุเบกษา พรอมทั้งบันทึกขอมูลตาม ระเบียบที่กําหนดไวในมาตรา ๔/๑

๑๖๘ หนา ๗๔ ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๓๖ ตอนที่ ๖๗ ก มาตรา ๑๔๒/๖ ในกรณีท่ีผูไดรับใบอนุญาตขับขี่ผูใดถูกสั่งพักใชใบอนุญาตขับข่ี ตาม พระราชบัญญัตินี้เกินสองครั้งภายในระยะเวลาสามปนับแตวันที่ถูกสั่งพักใชใบอนุญาตขับข่ีคร้ังแรก หากผูบัญชาการตํารวจแหงชาติหรือผูซึ่งดํารงตําแหนงไมต่ํากวาผูบัญชาการหรือเทียบเทาท่ีไดรับ มอบหมายจากผูบ ญั ชาการตํารวจแหง ชาตเิ หน็ วา ผูไ ดร บั ใบอนญุ าตขบั ขผ่ี ูน น้ั สมควรถกู พกั ใชใ บอนญุ าต ขับข่ีเกินเกาสิบวัน ใหแจงนายทะเบียนตามกฎหมายวาดวยรถยนตหรือกฎหมายวาดวยการขนสง ทางบก พรอมดวยขอหาในการกระทําความผิดและพยานหลักฐานที่เกี่ยวของ เพื่อใหนายทะเบียน ดําเนินการพิจารณาส่ังยึด หรือพักใชใบอนุญาตขับขี่ตามกฎหมายวาดวยรถยนตหรือกฎหมายวาดวย การขนสงทางบก แลวแตกรณี พรอมท้ังทําการบันทึกขอมูลตามระเบียบท่ีกําหนดไวในมาตรา ๔/๑ มาตรา ๑๔๒/๗ ในกรณีท่ีผูไดรับใบอนุญาตขับข่ีผูใดเคยถูกส่ังยึดหรือพักใชใบอนุญาต ขับข่ีตามกฎหมายวาดวยรถยนตหรือกฎหมายวาดวยการขนสงทางบกตามมาตรา ๑๔๒/๖ มาแลว และไดกระทําความผิดและถูกพักใชใบอนุญาตขับขี่ตามพระราชบัญญัตินี้อีกภายในระยะเวลาหน่ึงป นับแตวันท่ีพนกําหนดระยะเวลาท่ีถูกส่ังยึดหรือพักใชใบอนุญาตขับข่ีตามมาตรา ๑๔๒/๖ หาก ผูบ ญั ชาการตํารวจแหง ชาตหิ รอื ผูซ งึ่ ดํารงตําแหนง ไมต ่ํากวา ผูบ ญั ชาการหรอื เทยี บเทา ทไี่ ดร บั มอบหมาย จากผูบัญชาการตํารวจแหงชาติเห็นวาผูไดรับใบอนุญาตขับข่ีผูน้ันสมควรถูกเพิกถอนใบอนุญาตขับข่ี ใหแจงนายทะเบียนตามกฎหมายวาดวยรถยนตหรือกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก พรอมดวย ขอหาในการกระทําความผิดและพยานหลักฐานที่เก่ียวของ เพื่อใหนายทะเบียนดําเนินการพิจารณา สั่งเพิกถอนใบอนุญาตขับขี่ตามกฎหมายวาดวยรถยนตหรือกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก แลวแตกรณี พรอมทั้งทําการบันทึกขอมูลตามระเบียบที่กําหนดไวในมาตรา ๔/๑ มาตรา ๑๔๒/๘ ผไู ดร บั คาํ สง่ั พกั ใชใ บอนญุ าตขบั ขต่ี ามมาตรา ๑๔๒/๑ หรอื มาตรา ๑๔๒/๕ ใหมีสิทธิอุทธรณภายในสิบหาวันนับแตวันท่ีไดรับแจงคําส่ังตามมาตรา ๑๔๒/๒ วรรคหนึ่งหรือ มาตรา ๑๔๒/๕ วรรคสอง แลวแตกรณี ดังตอไปน้ี (๑) ในกรณีผูซ่ึงดํารงตําแหนงผูบัญชาการตํารวจแหงชาติเปนผูออกคําสั่งใหอุทธรณ ตอรัฐมนตรี (๒) ในกรณีผูซึ่งดํารงตําแหนงไมตํ่ากวาผูบัญชาการหรือเทียบเทาเปนผูออกคําส่ัง ใหอุทธรณตอผูบัญชาการตํารวจแหงชาติ (๓) ในกรณีผูซึ่งดํารงตําแหนงอ่ืนนอกจาก (๑) และ (๒) เปนผูออกคําส่ังใหอุทธรณ ตอผูบังคับบัญชาเหนือขึ้นไปชั้นหนึ่ง

เลม ๑๓๖ ตอนที่ ๖๗ ก หนา ๗๕ ๑๖๙ ราชกิจจานเุ บกษา ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ใหผ ูม อี ํานาจพจิ ารณาอทุ ธรณต ามวรรคหนงึ่ พจิ ารณาอทุ ธรณใ หแ ลว เสรจ็ ภายในสามสบิ วนั นับแตวันที่ไดรับอุทธรณ คําวินิจฉัยของผูมีอํานาจพิจารณาอุทธรณใหเปนท่ีสุด หลักเกณฑและวิธีการในการแจงสิทธิอุทธรณ การย่ืนอุทธรณ และวิธีพิจารณาอุทธรณ ใหเปนไปตามระเบียบที่ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติกําหนด มาตรา ๑๔ ใหยกเลิกความใน (๕) ของมาตรา ๑๕๐ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ และใหใชความตอไปน้ีแทน “(๕) ขัดคําส่ังเจาพนักงานจราจรซ่ึงส่ังตามมาตรา ๑๔๐/๒ หรือมาตรา ๑๔๐/๓ วรรคหน่ึง ตองระวางโทษปรับไมเกินหารอยบาท” มาตรา ๑๕ ใหยกเลิกความในมาตรา ๑๕๒ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติจราจรทางบก (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๓๕ และใหใช ความตอไปน้ีแทน “มาตรา ๑๕๒ ผใู ดฝา ฝน หรอื ไมป ฏบิ ตั ติ ามมาตรา ๗ มาตรา ๑๐ ทวิ มาตรา ๑๓ วรรคหนงึ่ มาตรา ๑๕ วรรคหน่ึง มาตรา ๑๖ มาตรา ๒๑ วรรคหนึ่ง มาตรา ๒๒ มาตรา ๒๓ (๑) มาตรา ๒๔ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๙ มาตรา ๓๑/๑ มาตรา ๔๙ มาตรา ๕๐ มาตรา ๕๖ มาตรา ๖๔ มาตรา ๖๗ วรรคหน่ึง มาตรา ๗๓ วรรคหนึ่ง หรือวรรคสาม มาตรา ๗๗ วรรคหน่ึง มาตรา ๘๕ มาตรา ๘๖ มาตรา ๘๙ วรรคหนึ่ง มาตรา ๙๐ มาตรา ๙๑ มาตรา ๙๒ มาตรา ๙๓ มาตรา ๙๔ วรรคหนึ่ง มาตรา ๙๕ มาตรา ๙๙ มาตรา ๑๒๗ มาตรา ๑๒๘ หรือมาตรา ๑๓๐ หรือไมปฏิบัติตาม ประกาศที่ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติกําหนดตามมาตรา ๑๕ วรรคสอง หรือไมปฏิบัติตามกฎกระทรวง ท่ีออกตามมาตรา ๗๗ วรรคสอง หรือมาตรา ๙๖ วรรคสอง ตองระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งพันบาท” มาตรา ๑๖ ใหเพิ่มความตอไปน้ีเปนมาตรา ๑๖๐ จัตวาแหงพระราชบัญญัติจราจร ทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ “มาตรา ๑๖๐ จัตวา ในกรณีท่ีเจาของรถหรือผูครอบครองรถท่ีไดรับใบสั่งตามมาตรา ๑๔๐ วรรคสอง เปนนิติบุคคล ใหผูแทนของนิติบุคคลน้ันมีหนาที่แจงชื่อ ที่อยู พรอมท้ังหลักฐานอื่นใด ตอพนักงานสอบสวนท่ีแสดงวาผูใดเปนผูขับขี่ในขณะท่ีพบการกระทําความผิดตามที่ระบุไวในใบส่ัง ภายในสามสิบวันนับแตวันท่ีไดรับใบส่ัง หากผูแทนของนิติบุคคลไมแจงภายในกําหนดระยะเวลา ดังกลาว ใหนิติบุคคลนั้นตองระวางโทษปรับในอัตราหาเทาของโทษปรับสูงสุดที่บัญญัติไวสําหรับ ความผิดน้ัน

๑๗๐ หนา ๗๖ ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ราชกิจจานเุ บกษา เลม ๑๓๖ ตอนท่ี ๖๗ ก ในกรณีท่ีผูขับขี่ท่ีกระทําความผิดเปนบุคคลซึ่งไมมีสัญชาติไทยและผูแทนของนิติบุคคล ไดแจงตอพนักงานสอบสวนตามวรรคหนึ่งแลว และผูขับข่ีไมอยูในราชอาณาจักร ใหพนักงานสอบสวน แจงใหผูขับข่ีท่ีกระทําความผิดน้ันทราบโดยทางไปรษณียลงทะเบียนหรือวิธีการทางอิเล็กทรอนิกสหรือ วิธีการอ่ืนตามท่ีเห็นสมควร ในกรณีที่ไมอาจแจงใหผูขับข่ีท่ีกระทําความผิดทราบตามช่ือ ท่ีอยู พรอมท้ัง หลักฐานอ่ืนใด ที่ผูแทนของนิติบุคคลแจงตอพนักงานสอบสวนไดใหพนักงานสอบสวนแจงใหผูแทน ของนิติบุคคลทราบ เพ่ือประโยชนในการดําเนินการของนิติบุคคลนั้นตอไป” มาตรา ๑๗ ใหยกเลิกมาตรา ๑๖๑ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติจราจรทางบก (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๓๕ มาตรา ๑๘ บรรดาบทบัญญัติแหงกฎหมาย กฎกระทรวง ขอบังคับ ขอกําหนด ระเบียบ ประกาศกฎหรือคําสั่งใดท่ีอางถึง “เจาพนักงานจราจร” หรือ “พนักงานเจาหนาท่ี” ใหถือวาอางถึง “เจาพนักงานจราจร” หรือ “หัวหนาเจาพนักงานจราจร” ตามพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัตินี้แลวแตกรณี มาตรา ๑๙ บรรดาใบรับแทนใบอนุญาตขับขี่ที่ออกตามมาตรา ๑๔๐ วรรคสาม แหง พระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ กอนการแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ีและ ยังมีผลใชบังคับ ใหใชแทนใบอนุญาตขับข่ีไดจนกวาจะครบระยะเวลาตามที่กําหนดไวในใบรับแทน ใบอนุญาตขับข่ีนั้น มาตรา ๒๐ บรรดาคําส่ังยึดใบอนุญาตขับข่ีที่ออกตามมาตรา ๑๖๑ แหงพระราชบัญญัติ จราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ กอนการแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัตินี้และยังมีผลใชบังคับ ใหใช บังคับไดตอไปจนกวาจะครบระยะเวลาตามที่กําหนดไวในคําสั่งยึดใบอนุญาตขับข่ีนั้น ทั้งนี้ ผูขับขี่ ซึ่งถูกส่ังยึดใบอนุญาตขับข่ีมี่สิทธิอุทธรณตามมาตรา ๑๖๑ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ กอนการแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัตินี้ และหากไดยื่นอุทธรณคําส่ังยึดใบอนุญาต ขับขี่ดังกลาว ภายในสิบหาวันนับแตวันที่ถูกส่ังยึดแลวใหถือวาเปนคําขออุทธรณตามมาตรา ๑๖๑ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ กอนการแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัตินี้ คําขออุทธรณตามมาตรา ๑๖๑ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ กอนการแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัตินี้ ท่ีไดยืนไวแลวและพิจารณายังไมแลวเสร็จอยูในวันท่ี พระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ และคําขออุทธรณตามวรรคหนึ่ง ใหพิจารณาตอไปตามมาตรา ๑๖๑ แหง พระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ กอนการแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติน้ิีจนกวา จะเสร็จส้ิน

เลม ๑๓๖ ตอนที่ ๖๗ ก หนา ๗๗ ๑๗๑ ราชกิจจานุเบกษา ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ มาตรา ๒๑ บรรดาขอบังคับ ขอกําหนด ระเบียบ ประกาศ หรือกฎใดที่ออกตาม พระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ กอนการแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัตินี้ท่ีใชบังคับอยู ในวันกอนวันท่ีพระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ ใหใชบังคับไดตอไปเทาที่ไมขัดหรือแยงกับพระราชบัญญัติ จราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี จนกวาจะมีขอบังคับ ขอกําหนด ระเบียบ ประกาศ หรือกฎที่ออกตามพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติม โดยพระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ มาตรา ๒๒ การออกขอบังคับ ขอกําหนด ระเบียบ ประกาศ หรือกฎ ตามมาตรา ๔/๑ มาตรา ๑๔๐ มาตรา ๑๔๐/๒ มาตรา ๑๔๑ มาตรา ๑๔๒/๑ มาตรา ๑๔๒/๒ มาตรา ๑๔๒/๕ และ มาตรา ๑๔๒/๘ แหงพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี ใหดําเนินการใหแลวเสร็จภายในเกาสิบวันนับแตวันท่ีพระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ มาตรา ๒๓ ใหนายกรัฐมนตรีรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ ผูรับสนองพระบรมราชโองการ พลเอก ประยุทธ จันทรโอชา นายกรัฐมนตรี

๑๗๒ หนา ๗๘ ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ราชกิจจานุเบกษา เลม ๑๓๖ ตอนท่ี ๖๗ ก หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยท่ีในปจจุบันการเกิดอุบัติเหตุ ทางถนนของประเทศมีจํานวนเพิ่มขึ้นอยางตอเนื่อง ซึ่งสาเหตุสวนใหญมาจากการที่ผูขับขี่ขาดวินัย ในการใชรถใชถนน และไมปฏิบัติตามกฎหมายวาดวยการจราจรทางบก ประกอบกับพระราชบัญญัติ จราจรทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ ไดใชบังคับมาเปนเวลานานแลว บทบัญญัติบางประการแหง พระราชบัญญัติดังกลาวไมเหมาะสมกับสภาพการณในปจจุบันสมควรปรับปรุงหลักเกณฑและกลไก ในการออกใบส่ังสําหรับผูขับข่ีท่ีฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามกฎหมาย การบันทึกคะแนนความประพฤติใน การขับขี่ และมาตรการท่ีเกี่ยวของกับการควบคุมดูแลและบังคับใชกฎหมาย วาดวยการจราจรทางบก ใหเ หมาะสมและมปี ระสทิ ธภิ าพมากขน้ึ เพอื่ ใหเ กดิ ความสะดวกและความปลอดภยั ในการจราจรทางบก จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัตินี้

๑๗๓ ¼¹Ç¡ ¢ : ¾.Ã.º.Ã¶Â¹μ ¾.È. òõòò

๑๗๔

๑๗๕ ¾ÃÐÃÒªºÑÞÞÑμÔ Ã¶Â¹μ ¾.È. òõòò ÀÙÁÔ¾ÅÍ´ØÅÂà´ª ».Ã. ãËŒäÇŒ ³ Çѹ·Õè ø ¾ÄÉÀÒ¤Á ¾.È. òõòò ໚¹»‚·èÕ óô ã¹ÃѪ¡ÒÅ»˜¨¨ØºÑ¹ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศวา โดยที่เปนการสมควรปรับปรุงกฎหมายวาดวยรถยนต จึงทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบัญญัติข้ึนไวโดยคําแนะนําและยินยอม ของสภานิติบัญญัติแหงชาติ ทําหนาที่รัฐสภา ดังตอไปนี้ มาตรา ๑ พระราชบัญญัตินี้เรียกวา “พระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒” มาตรา ๒๑ พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับตั้งแตวันท่ี ๑๗ กันยายน พ.ศ. ๒๕๒๒ เปนตนไป มาตรา ๓ ใหยกเลิก (๑) พระราชบัญญัติรถยนตร พุทธศักราช ๒๔๗๓ (๒) พระราชบัญญัติรถยนตรแกไขเพ่ิมเติม พุทธศักราช ๒๔๗๔ (๓) พระราชบัญญัติรถยนตรแกไขเพิ่มเติม พุทธศักราช ๒๔๗๕ (๔) พระราชบัญญัติรถยนตรแกไขเพ่ิมเติม พุทธศักราช ๒๔๗๗ (๕) พระราชบัญญัติรถยนตรแกไขเพ่ิมเติม พุทธศักราช ๒๔๗๗ (ฉบับที่ ๒) (๖) พระราชบัญญัติรถยนตรแกไขเพิ่มเติม พุทธศักราช ๒๔๗๘ (๗) พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๗) พุทธศักราช ๒๔๗๙ (๘) พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๘) พุทธศักราช ๒๔๘๑ (๙) พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๙) พุทธศักราช ๒๔๘๑ (๑๐) พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๑๐) พุทธศักราช ๒๔๘๔ (๑๑) พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๑๑) พุทธศักราช ๒๔๘๔ (๑๒) พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๑๒) พุทธศักราช ๒๔๙๔ (๑๓) พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๐๒ ๑ ราชกิจจานุเบกษา เลม ๙๖/ตอนที่ ๗๗/ฉบับพิเศษ หนา ๒๒/๑๒ พฤษภาคม ๒๕๒๒

๑๗๖ (๑๔) พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๑๔) พ.ศ. ๒๕๐๓ (๑๕) พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๑๕) พ.ศ. ๒๕๐๖ (๑๖) พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๑๖) พ.ศ. ๒๕๑๒ (๑๗) ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๒๐ ลงวันท่ี ๑๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๑๔ (๑๘) พระราชกําหนดแกไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติรถยนตร พุทธศักราช ๒๔๗๓ พ.ศ. ๒๕๑๖ (๑๙) พระราชกําหนดแกไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติรถยนตร พุทธศักราช ๒๔๗๓ (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๑๖ (๒๐) พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๑๗ บรรดากฎหมาย กฎ ขอบังคับอื่นในสวนที่มีบัญญัติไวแลวในพระราชบัญญัติน้ีหรือ ซึ่งขัดหรือแยงกับบทแหงพระราชบัญญัติน้ี ใหใชพระราชบัญญัติน้ีแทน มาตรา ๔ ในพระราชบัญญัติน้ี “รถ” หมายความวา รถยนต รถจักรยานยนต รถพวง รถบดถนน รถแทรกเตอร และ รถอื่นตามที่กําหนดในกฎกระทรวง “รถยนต” หมายความวา รถยนตสาธารณะ รถยนตบริการ และรถยนตสวนบุคคล “รถยนตสาธารณะ” หมายความวา (๑) รถยนตร บั จา งระหวา งจงั หวดั ซึง่ ไดแ กร ถยนตร บั จา งบรรทกุ คนโดยสารไมเ กินเจ็ดคน ท่ีใชรับจางระหวางจังหวัด โดยรับสงคนโดยสารไดเฉพาะท่ีนายทะเบียนกําหนด (๒) รถยนตรับจาง ซึ่งไดแกรถยนตรับจางบรรทุกคนโดยสารไมเกินเจ็ดคน หรือรถยนต สาธารณะอ่ืนนอกจากรถยนตโดยสารประจําทาง “รถยนตบริการ” หมายความวา รถยนตบรรทุกคนโดยสารหรือใหเชาซ่ึงบรรทุกคนโดยสาร ไมเกินเจ็ดคน ดังตอไปนี้ (๑) รถยนตบริการธุรกิจ ซึ่งไดแกรถยนตที่ใชบรรทุกคนโดยสารระหวางทาอากาศยาน ทา เรอื เดนิ ทะเล สถานขี นสง หรอื สถานรี ถไฟกบั โรงแรมทพ่ี กั อาศยั ทท่ี าํ การของผโู ดยสาร หรอื ทท่ี าํ การของ ผูบริการธุรกิจนั้น (๒) รถยนตบริการทัศนาจร ซึ่งไดแกรถยนตที่ผูประกอบธุรกิจเกี่ยวกับการทองเท่ียว ใชรับสงคนโดยสารเพื่อการทองเที่ยว (๓) รถยนตบริการใหเชา ซ่ึงไดแกรถยนตท่ีจัดไวใหเชาซึ่งมิใชเปนการเชาเพ่ือนําไป รับจางบรรทุกคนโดยสารหรือส่ิงของ “รถยนตสวนบุคคล”๒ หมายความวา รถยนตน่ังสวนบุคคล และรถยนตบรรทุกสวนบุคคล ซึ่งมิไดใชประกอบการขนสงตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก ๒ มาตรา ๔ นิยามคําวา “รถยนตสวนบุคคล” แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗

๑๗๗ “รถจักรยานยนต” หมายความวา รถที่เดินดวยกําลังเครื่องยนตหรือกําลังไฟฟาและมีลอ ไมเกินสองลอ ถามีพวงขางมีลอเพ่ิมอีกไมเกินหน่ึงลอ และใหหมายความรวมถึงรถจักรยานที่ติด เคร่ืองยนตดวย “รถจักรยานยนตสวนบุคคล”๓ หมายความวา รถจักรยานยนตที่มิไดใชรับจางบรรทุก คนโดยสาร “รถจกั รยานยนตส าธารณะ”๔ หมายความวา รถจกั รยานยนตท ใี่ ชร บั จา งบรรทกุ คนโดยสาร แตไมหมายรวมถึงรถจักรยานยนตท่ีมีพวงขางและรถจักรยานท่ีติดเคร่ืองยนต “รถพวง” หมายความวา รถท่ีเคลื่อนท่ีไปโดยใชรถอื่นลากจูง “รถบดถนน” หมายความวา รถที่ใชในการบดอัดวัสดุบนพื้นใหแนน และมีเคร่ืองยนต ขับเคล่ือนในตัวเอง หรือใชรถอื่นลากจูง “รถแทรกเตอร” หมายความวา รถทมี่ ลี อ หรอื สายพาน และมเี ครอื่ งยนตข บั เคลอ่ื นในตวั เอง เปนเครื่องจักรกลข้ันพื้นฐานในงานที่เกี่ยวกับการขุด ตัก ดันหรือฉุดลาก เปนตน หรือรถยนตสําหรับ ลากจูงซ่ึงมิไดใชประกอบการขนสงสวนบุคคลตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก “เจาของรถ” หมายความรวมถึงผูมีรถไวในครอบครองดวย “ผูตรวจการ”๕ หมายความวา ขาราชการสังกัดกรมการขนสงทางบก ซึ่งรัฐมนตรีวาการ กระทรวงคมนาคมแตงต้ังใหเปนผูตรวจการตามพระราชบัญญัตินี้ “นายทะเบียน”๖ หมายความวา ขาราชการซึ่งรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมแตงตั้ง ใหเปนนายทะเบียน “อธิบดี”๗ หมายความวา อธิบดีกรมการขนสงทางบก “รัฐมนตรี” หมายความวา รัฐมนตรีผูรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ [คําวา “รถยนต” “รถจักรยานยนต” และ “เครื่องยนต” แกไขเพ่ิมเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๕๘ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ และใหมีอํานาจแตงต้ังนายทะเบียนและผูตรวจการ กับออกกฎกระทรวงกําหนดในเรื่องดังตอไปนี้ (๑) ลักษณะ ขนาด หรือกําลังของเคร่ืองยนตและของรถที่จะรับจดทะเบียนเปนรถ ประเภทตาง ๆ เงื่อนไขการเปลี่ยนแปลง ลักษณะ ขนาด หรือกําลังของเครื่องยนต และของรถสําหรับ รถประเภทดังกลาว และการแกไขเพิ่มเติมทะเบียนรถและใบคูมือจดทะเบียนรถท่ีไดเปล่ียนแปลงแลว ๓ มาตรา ๔ นิยามคําวา “รถจักรยานยนตสวนบุคคล” เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๔ มาตรา ๔ นิยามคําวา “รถจักรยานยนตสาธารณะ” เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๕ มาตรา ๔ นิยามคําวา “ผูตรวจการ” เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒ ๖ มาตรา ๔ นิยามคําวา “นายทะเบียน” แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๗) พ.ศ. ๒๕๓๐ ๗ มาตรา ๔ นิยามคําวา “อธิบดี” แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๗) พ.ศ. ๒๕๓๐ ๘ มาตรา ๕ แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๓๐

๑๗๘ (๒) เครื่องอุปกรณสําหรับรถและการใชเคร่ืองอุปกรณดังกลาว เชน โคม เครื่องมองหลัง แตร เคร่ืองระงับเสียง ทอไอเสีย เครื่องสัญญาณไฟ เครื่องปดน้ําฝนและเคร่ืองอุปกรณอื่นท่ีจําเปน (๓) เคร่ืองสื่อสาร และการใชเคร่ืองส่ือสารระหวางรถกับศูนยบริการหรือสถานท่ีอื่น (๔) แผนปายทะเบียนรถ เคร่ืองหมายประเภทรถและเครื่องหมายอ่ืน รวมท้ังวิธีแสดง แผนปายและเครื่องหมายดังกลาว (๕) สีและเครื่องหมายสําหรับรถยนตสาธารณะ (๖) นา้ํ หนกั บรรทกุ อยา งมาก และจาํ นวนคนโดยสารอยา งมาก สาํ หรบั รถยนตส ว นบคุ คล และรถยนตสาธารณะ (๗) เงื่อนไขในการใชลอยางตัน (๘) ประเภท ขนาด และน้ําหนักของรถท่ีจะไมใหเดินบนทางที่มิใชทางหลวง (๙) เงื่อนไขในการใชรถท่ีมีลออยางอื่น นอกจากลอยางเดินบนทางที่มิใชทางหลวง (๑๐) ประเภทรถท่ีตองกําหนดอายุการใชในเขตที่กําหนด (๑๑) ประเภทรถที่หามใชเดินในเขตท่ีกําหนด (๑๒) การงดรับจดทะเบียนรถประเภทใดประเภทหนึ่งในเขตที่กําหนด (๑๓) จํานวนรถยนตรับจางระหวางจังหวัด จังหวัดตนทางและจังหวัดปลายทางสําหรับ รถยนตดังกลาว (๑๔)๙ อัตราคาจางบรรทุกคนโดยสารหรือคาบริการอื่น สําหรับรถยนตสาธารณะและ รถจักรยานยนตสาธารณะ (๑๕)๑๐ เคร่ืองแตงกาย เคร่ืองหมาย ประวัติคนขับรถ บัตรประจําตัวคนขับรถ และ การแสดงบัตรประจําตัวคนขับรถยนตสาธารณะ รถยนตบริการธุรกิจ รถยนตบริการทัศนาจร และรถจักรยานยนตสาธารณะ (๑๕/๑)๑๑ ขอกําหนดวาดวยความปลอดภัยในการรับจางบรรทุกคนโดยสาร (๑๖) หลักสูตรและอุปกรณการสอนและการฝกหัดขับรถของโรงเรียนฝกหัดขับรถ (๑๗) คาธรรมเนียมไมเกินอัตราทายพระราชบัญญัตินี้ (๑๘) กิจการอื่นเพ่ือปฏิบัติการตามพระราชบัญญัตินี้๑๒ ในสวนที่เก่ียวกับการจัดสรรเงินตามมาตรา ๔๑ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทย รักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ และใหมีอํานาจออกกฎกระทรวงเพ่ือปฏิบัติการตามพระราชบัญญัติ นี้ดวย กฎกระทรวงนั้นเม่ือไดประกาศในราชกิจจานุเบกษาแลว ใหใชบังคับได ๙ มาตรา ๕ (๑๔) แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๑๐ มาตรา ๕ (๑๕) แกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๑๑ มาตรา ๕ (๑๕/๑) เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๑๒ มาตรา ๕ วรรคหนงึ่ แกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒

๑๗๙ [คําวา “รถยนต” และ “เครื่องยนต” แกไขเพ่ิมเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติ รถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] ËÁÇ´ ñ ¡Òè´·ÐàºÕ¹ à¤Ã×èͧËÁÒ áÅСÒÃ㪌ö มาตรา ๖๑๓ หามมิใหผูใดใชรถดังตอไปนี้ (๑) รถท่ียังมิไดจดทะเบียน (๒) รถที่ถูกเพิกถอนการจดทะเบียน (๓) รถที่ยังมิไดเสียภาษีประจําป (๔) รถท่ีแจงการไมใชรถ (๕) รถที่ทะเบียนระงับ มาตรา ๖/๑๑๔ บทบัญญัติมาตรา ๖ (๑) มิใหใชบังคับแกรถดังตอไปนี้ (๑) รถที่จดทะเบยี นในตา งประเทศทีผ่ นู าํ เขา ไมม ีภมู ลิ ําเนาหรือถน่ิ ที่อยใู นราชอาณาจักร ซึ่งมีความประสงคนํามาใชในราชอาณาจักรเปนการช่ัวคราว แตตองปฏิบัติตามอนุสัญญาหรือขอตกลง ท่ีรัฐบาลไทยทําไวกับรัฐบาลของประเทศที่รถน้ันจดทะเบียน (๒) รถที่มีผูนําเขามาในราชอาณาจักรเพ่ือใชในกิจการใดโดยเฉพาะเปนการชั่วคราว (๓) รถท่ีใชเพ่ือการทดสอบ (๔) รถที่ใชในกรณีอ่ืนตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง การใชรถตาม (๑) อธิบดีจะประกาศกําหนดหลักเกณฑการปฏิบัติและเครื่องหมายแสดง การใชรถไวดวยก็ได แตตองไมขัดตออนุสัญญาหรือขอตกลงที่รัฐบาลไทยทําไวกับรัฐบาลของประเทศ ที่รถน้ันจดทะเบียน การใชรถตาม (๒) (๓) และ (๔) ตองไดรับอนุญาตจากนายทะเบียนและเสียคาธรรมเนียม ท้ังน้ี การขออนุญาต การอนุญาต ระยะเวลาในการใชรถ และเครื่องหมายแสดงการใชรถดังกลาว ใหเปนไปตามหลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขที่อธิบดีประกาศกําหนด มาตรา ๗ รถที่จะขอจดทะเบียนไดตอง (๑) เปนรถที่มีสวนควบและมีเคร่ืองอุปกรณสําหรับรถครบถวนถูกตองตามที่กําหนด ในกฎกระทรวง และ (๒)๑๕ ผานการตรวจสภาพรถจากนายทะเบียน หรือจากสถานตรวจสภาพท่ีไดรับอนุญาต ตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก ในเวลาที่ขอจดทะเบียนแลว ๑๓ มาตรา ๖ แกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๑๔ มาตรา ๖/๑ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๑๕ มาตรา ๗ วรรคหนงึ่ (๒) แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๓๐

๑๘๐ ในกรณีที่ขอจดทะเบียนเปนรถยนตสาธารณะ รถยนตบริการธุรกิจ หรือรถยนตบริการ ทัศนาจร รถน้ันตองมีลักษณะ ขนาด หรือกําลังของเคร่ืองยนตและของรถตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง และผขู อจดทะเบยี นตอ งแจง สถานทเี่ กบ็ รถยนตส าธารณะ หรอื รถยนตบ รกิ ารซงึ่ มลี กั ษณะตามทกี่ าํ หนด ในกฎกระทรวงดวย [คําวา “รถยนต” และ “เคร่ืองยนต” แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติ รถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๘ รถดังตอไปน้ีใหไดรับยกเวนไมตองจดทะเบียน (๑) รถสําหรับเฉพาะพระองคพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว (๒)๑๖ รถของกรมตํารวจที่จดทะเบียนและมีเคร่ืองหมายตามระเบียบที่อธิบดีกรมตํารวจ กําหนด (๓) รถของสํานักพระราชวังที่จดทะเบียนและมีเครื่องหมายตามระเบียบท่ีเลขาธิการ พระราชวังกําหนด (๔) รถที่เจาของแจงการไมใชรถตามมาตรา ๓๔ (๕) รถท่ีผูผลิตหรือประกอบเพื่อจําหนายหรือท่ีผูนําเขาเพ่ือจําหนาย ผลิต ประกอบ หรือนําเขา และยังมิไดจําหนายใหแกผูอ่ืน มาตรา ๙๑๗ รถดังตอไปนี้ใหไดรับยกเวนไมตองเสียคาธรรมเนียม เวนแตคาธรรมเนียม แผนปายทะเบียนรถ (๑) รถดับเพลิง (๒) รถพยาบาลท่ีมิใชเปนรถสําหรับรับจาง (๓)๑๘ รถของสว นราชการ องคก รตามรฐั ธรรมนญู องคก รปกครองสว นทอ งถน่ิ มหาวทิ ยาลยั และสถาบันอุดมศึกษาของรัฐ องคการมหาชน และหนวยงานอื่นของรัฐตามที่กําหนดในกฎกระทรวง ทั้งน้ี เฉพาะรถท่ีมิไดใชในทางการคาหรือหากําไร (๔) รถบดถนนของรัฐวิสาหกิจ (๕) รถแทรกเตอรของรัฐวิสาหกิจ (๖) รถของสภากาชาดไทย (๗) รถของบุคคลในคณะผูแทนทางการทูต คณะผูแทนทางกงสุล องคการระหวาง ประเทศ หรือทบวงการชํานัญพิเศษแหงสหประชาชาติ ซ่ึงประจําอยูในประเทศไทย (๘) รถใชงานเกษตรกรรมตามลักษณะและเง่ือนไขท่ีกําหนดในกฎกระทรวง ๑๖ มาตรา ๘ (๒) แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๓๐ ๑๗ มาตรา ๙ แกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๒๗ ๑๘ มาตรา ๙ (๓) แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๖) พ.ศ. ๒๕๕๖

๑๘๑ มาตรา ๑๐๑๙ ผูใดประสงคจะขอจดทะเบียนรถ ใหยื่นคําขอตอนายทะเบียนแหงทองที่ ที่ตนมีภูมิลําเนา เวนแตเจาของรถมีความประสงคจะนํารถไปใชในทองถ่ินอื่น ใหย่ืนคําขอตอ นายทะเบียนทองถ่ินน้ันได ในกรณีท่ีผูขอเปนคนตางดาวและไมมีภูมิลําเนาในราชอาณาจักร ใหยื่นคําขอตอ นายทะเบียนแหงทองที่ท่ีตนมีถิ่นท่ีอยู การขอจดทะเบียนและการออกใบคูมือจดทะเบียนรถใหเปนไปตามระเบียบที่อธิบดี กําหนด มาตรา ๑๐/๑๒๐ ใหอธิบดีนําหมายเลขทะเบียนซึ่งเปนที่ตองการหรือเปนที่นิยมตาม ที่กําหนดในกฎกระทรวงออกเปดประมูลเปนการทั่วไป และใหถือวาราคาสูงสุดที่มีผูเสนอเปนอัตรา คาธรรมเนียมพิเศษสําหรับการใชหมายเลขทะเบียนนั้น การเปดประมูลและการจดทะเบียนรถตามหมายเลขทะเบียนดังกลาว ใหเปนไปตาม หลักเกณฑ วิธีการ ระยะเวลา และเง่ือนไขที่อธิบดีประกาศกําหนด เงินคาธรรมเนียมพิเศษท่ีไดจากการประมูลตามมาตรานี้ ใหนําเขากองทุนตาม มาตรา ๑๐/๒ มาตรา ๑๐/๒๒๑ ใหจัดต้ังกองทุนขึ้นกองทุนหนึ่งในกรมการขนสงทางบก เรียกวา “กองทุนเพื่อความปลอดภัยในการใชรถใชถนน” โดยมีวัตถุประสงคเพ่ือเปนทุนสนับสนุน และสงเสริม ดานความปลอดภัยในการใชรถใชถนน และใหความชวยเหลือผูประสบภัยอันเกิดจากการใชรถ ใชถนน ประกอบดวย (๑) เงินคาธรรมเนียมพิเศษที่ไดจากการประมูลตามมาตรา ๑๐/๑ (๒) เงินหรือทรัพยสินท่ีมีผูมอบใหเพ่ือสมทบกองทุน (๓) ดอกผลและรายไดจากกองทุน (๔) เงินและทรัพยสินอ่ืนที่ตกเปนของกองทุน ใหมีคณะกรรมการกองทุนเพ่ือความปลอดภัยในการใชรถใชถนน ประกอบดวย ปลัดกระทรวงคมนาคมเปนประธานกรรมการ ผูแทนกระทรวงมหาดไทย ผูแทนกระทรวงสาธารณสุข ผูแทนสํานักงานตํารวจแหงชาติ ผูแทนกรมบัญชีกลาง ผูแทนสํานักงานนโยบายและแผนการขนสง และจราจร และผูทรงคุณวุฒิท่ีคณะรัฐมนตรีแตงตั้งจํานวนสองคนเปนกรรมการและอธิบดีกรมการ ขนสงทางบกเปนกรรมการและเลขานุการ เพ่ือทําหนาท่ีบริหารกองทุนใหเปนไปตามวัตถุประสงค ของกองทุน ๑๙ มาตรา ๑๐ แกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๓) พ.ศ. ๒๕๒๕ ๒๐ มาตรา ๑๐/๑ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๒๑ มาตรา ๑๐/๒ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖

๑๘๒ การดํารงตําแหนงและการปฏิบัติหนาที่กรรมการ การบริการกองทุนและการใชจาย เงินกองทุน ใหเปนไปตามหลักเกณฑ วิธีการ และเง่ือนไขที่กําหนดในกฎกระทรวง ใหคณะกรรมการกองทุนเพ่ือความปลอดภัยในการใชรถใชถนนเสนองบแสดงฐานะ ทางการเงินภายในหนึ่งรอยยี่สิบวันนับแตวันสิ้นปบัญชีตอสํานักงานการตรวจเงินแผนดิน เพ่ือให สํานักงานการตรวจเงินแผนดินเปนผูสอบบัญชี และประเมินผลการใชจายเงินและทรัพยสินของ กองทุน โดยใหแสดงความคิดเห็นเปนขอวิเคราะหวาการใชจายดังกลาวเปนไปตามวัตถุประสงคและ ไดผลตามเปาหมายเพียงใด และเมื่อสํานักงานการตรวจเงินแผนดินไดตรวจสอบรับรองงบการเงินแลว ใหทําบันทึกรายงานผลเสนอคณะรัฐมนตรีและรัฐสภา และประกาศในราชกิจจานุเบกษา มาตรา ๑๐/๓๒๒ ใหนายทะเบียนมีอํานาจอนุญาตใหเจาของรถนําหมายเลขทะเบียน ที่ออกใหสําหรับรถคันหน่ึงมาใชกับรถอีกคันหนึ่ง หรือนําหมายเลขทะเบียนท่ียังไมเคยออกใหสําหรับ รถคันใดมาใชกับรถท่ีจดทะเบียนแลวได ท้ังนี้ ตามหลักเกณฑและวิธีการที่อธิบดีประกาศกําหนด มาตรา ๑๑ รถท่ีจดทะเบียนแลว ตองมีและแสดงแผนปายและเครื่องหมายครบถวน ถูกตองตามที่กําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๑๒ รถใดท่ีจดทะเบียนแลว หากปรากฏในภายหลังวารถนั้นมีสวนควบหรือ เคร่ืองอุปกรณสําหรับรถไมครบถวนถูกตองตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง หรือเพิ่มสิ่งใดสิ่งหน่ึงเขาไป ซ่ึงอาจกอใหเกิดอันตรายแกรางกายหรือจิตใจของผูอื่น หามมิใหผูใดใชรถนั้นจนกวาจะจัดใหมีครบถวน ถูกตองหรือเอาออกแลว ในกรณีท่ีนายทะเบียนเห็นวาเจาของรถไมอาจจัดใหมีครบถวนถูกตองหรือเอาออกได ใหนายทะเบียนส่ังเพิกถอนการจดทะเบียนรถนั้น เจาของรถมีสิทธิอุทธรณเปนหนังสือตออธิบดีไดภายในสิบหาวันนับแตวันท่ีทราบคําส่ัง ของนายทะเบียน คําวินิจฉัยของอธิบดีใหเปนที่สุด มาตรา ๑๓ รถใดท่ีจดทะเบียนแลว หากมีการเปล่ียนแปลงสีของรถใหผิดไปจากท่ี จดทะเบียนไว เจาของรถตองแจงนายทะเบียนภายในเจ็ดวันนับแตวันเปลี่ยนแปลง การแจงตามวรรคหนึ่ง ใหเปนไปตามระเบียบท่ีอธิบดีกําหนด มาตรา ๑๔ รถใดที่จดทะเบียนแลว หามมิใหผูใดเปลี่ยนแปลงตัวรถหรือสวนใด สวนหน่ึงของรถใหผิดไปจากรายการที่จดทะเบียนไวและใชรถน้ัน เวนแตเจาของรถนํารถไปให นายทะเบียนตรวจสภาพกอน ในกรณีท่ีนายทะเบียนเห็นวารถที่เปลี่ยนแปลงตามวรรคหน่ึงอาจกอใหเกิดอันตราย ในเวลาใช ใหสั่งเจาของรถแกไขและนํารถไปใหตรวจสภาพกอนใช การตรวจสภาพดังกลาวนายทะเบียน ๒๒ มาตรา ๑๐/๒ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖

๑๘๓ จะสั่งใหเจาของรถนํารถไปใหตรวจสภาพ ณ สถานตรวจสภาพที่ไดรับอนุญาตตามกฎหมายวาดวย การขนสงทางบกก็ได และใหนํามาตรา ๑๒ วรรคสอง วรรคสาม และวรรคสี่ มาใชบังคับโดยอนุโลม แตถานายทะเบียนเห็นวารถนั้นปลอดภัยในเวลาใช ใหแกไขเพิ่มเติมรายการในทะเบียน และใบคูมือ จดทะเบียนรถนั้นดวย๒๓ มาตรา ๑๕๒๔ ในกรณีท่ีนายทะเบียนหรือผูตรวจการเห็นวารถใดในขณะที่ใชมีลักษณะ ทเี่ หน็ ไดว า นา จะไมป ลอดภยั ในการใช ใหม อี าํ นาจสง่ั เปน หนงั สอื ใหเ จา ของรถนาํ รถนนั้ ไปใหน ายทะเบยี น หรือสถานตรวจสภาพท่ีไดรับอนุญาตตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบกตรวจสภาพภายในเวลา ท่ีกําหนดได มาตรา ๑๕ ทวิ๒๕ การตรวจสภาพรถตามมาตรา ๗ (๒) มาตรา ๑๔ วรรคสอง มาตรา ๑๕ หรือมาตรา ๓๖ ใหเปนไปตามหลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขตามที่กําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๑๖ ในการยายรถไปไวตางทองท่ี ใหเจาของรถแจงตอนายทะเบียนภายใน สิบหาวันนับแตวันยาย การแจงตามวรรคหนึ่ง ใหเปนไปตามระเบียบท่ีอธิบดีกําหนด มาตรา ๑๗ ในการโอนรถทจี่ ดทะเบยี นแลว ผโู อนและผรู บั โอนตอ งแจง ตอ นายทะเบยี น ภายในสิบหาวันนับแตวันโอน ในกรณีท่ีผูรับโอนจะนํารถตามวรรคหน่ึงออกนอกราชอาณาจักรภายในสิบหาวันนับแต วันโอน ตองไดรับอนุญาตเปนหนังสือจากนายทะเบียนตามวรรคหน่ึงดวย การแจงตามวรรคหนึ่ง และการขออนุญาตและการอนุญาตตามวรรคสอง ใหเปนไปตาม ระเบียบที่อธิบดีกําหนด มาตรา ๑๗/๑๒๖ รถยนตที่จดทะเบียนแลว รถพวง รถบดถนน และรถแทรกเตอร ท่ีจดทะเบียนแลว ใหเปนทรัพยสินประเภทท่ีจํานองเปนประกันหน้ีไดตามกฎหมาย ใหสันนิษฐานไวกอนวาผูมีช่ือเปนเจาของในทะเบียนรถยนตเปนเจาของกรรมสิทธิ์ การจํานองตองทําเปนหนังสือตามแบบที่นายทะเบียนกําหนด และตองแจงจดทะเบียน จํานองตอนายทะเบียน พรอมกับการเสียคาธรรมเนียมในการจดจํานองตามเงื่อนไข วิธีการและอัตรา คาธรรมเนียมท่ีประกาศในกฎกระทรวง มาตรา ๑๘ ในการนํารถออกนอกราชอาณาจักรไมวาดวยเหตุใด ๆ ตองไดรับอนุญาต จากนายทะเบียน เวนแตในกรณีดังตอไปนี้ (๑) การนํารถออกนอกราชอาณาจักรโดยไดรับอนุญาตตามมาตรา ๑๗ วรรคสอง ๒๓ มาตรา ๑๔ วรรคสอง แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๓๐ ๒๔ มาตรา ๑๕ แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒ ๒๕ มาตรา ๑๕ ทวิ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบบั ที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๓๐ ๒๖ มาตรา ๑๗/๑ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๕) พ.ศ. ๒๕๕๑

๑๘๔ (๒) การรับจางบรรทุกคนโดยสารออกนอกราชอาณาจักร แลวนํารถกลับเขามาตาม ปกติกิจ (๓) กรณีอื่นตามที่กําหนดในกฎกระทรวง การขออนุญาตและการอนุญาต ใหเปนไปตามระเบียบท่ีอธิบดีกําหนด มาตรา ๑๙ ในการอนุญาตตามมาตรา ๑๗ หรือมาตรา ๑๘ รัฐมนตรีมีอํานาจกําหนด เง่ือนไขใด ๆ ในการใหนายทะเบียนอนุญาตและจะใหนายทะเบียนยกเวนหรือผอนผันการปฏิบัติหรือ ไมตองปฏิบัติตามเงื่อนไขน้ัน ๆ ก็ได ตามท่ีเห็นสมควร มาตรา ๒๐ ผูใดส่ังหรือนํารถหรือเครื่องยนตสําหรับรถเขามาในราชอาณาจักร เพ่ือจําหนาย หรือผลิตหรือประกอบรถหรือเคร่ืองยนตสําหรับรถขึ้นใหมเพ่ือจําหนาย ผูน้ันตองสง บัญชีประจําเดือนในการรับและจําหนายรถหรือเครื่องยนตสําหรับรถใหแกนายทะเบียนภายในวันที่ สิบหาของเดือนถัดไป บัญชีตามวรรคหน่ึง ใหเปนไปตามระเบียบที่อธิบดีกําหนด [คําวา “เคร่ืองยนต” แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๒๑ หามมิใหผูใดใชรถไมตรงตามประเภทท่ีจดทะเบียนไว เวนแตในกรณี ดังตอไปน้ี (๑)๒๗ การใชรถยนตบริการธุรกิจ รถยนตบริการทัศนาจร หรือรถจักรยานยนตสาธารณะ ในกิจการสวนตัว (๒) การใชรถยนตสาธารณะในกิจการสวนตัว โดยมีขอความแสดงไวที่รถน้ันใหเห็น ไดงายจากภายนอกวาใชในกิจการสวนตัว (๓) การใชรถยนตสาธารณะบรรทุกของท่ีติดตัวไปกับผูโดยสาร (๓/๑)๒๘ การใชร ถยนตบ รรทกุ สว นบคุ คลทม่ี นี า้ํ หนกั รถไมเ กนิ สองพนั สองรอ ยกโิ ลกรมั เปน รถยนตนั่งสวนบุคคล หรือใชรถยนตน่ังสวนบุคคลเปนรถยนตบรรทุกสวนบุคคล ทั้งนี้ตามหลักเกณฑ และเงื่อนไขที่อธิบดีกําหนด (๔) ไดรับอนุญาตจากนายทะเบียน ตามหลักเกณฑ วิธีการ และเง่ือนไขท่ีกําหนด ในกฎกระทรวง [คําวา “รถยนต” แกไขเพ่ิมเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] ๒๗ มาตรา ๒๑ (๑) แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๒๘ มาตรา ๒๑ (๓/๑) แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗

๑๘๕ มาตรา ๒๒ หามมิใหผูใดใชรถยนตอื่นนอกจากรถยนตโดยสารประจําทางรับจางรับ คนโดยสารซง่ึ เสยี คา โดยสารเปน รายตวั ตามรายทางในทางทไ่ี ดร บั อนญุ าตใหม รี ถยนตโ ดยสารประจําทาง หรือในเขตจากทางน้ันไมเกินหนึ่งรอยเมตร ความในวรรคหนง่ึ มใิ หใ ชบ งั คบั ในกรณที เ่ี ปน การรบั จา งรบั สง นกั เรยี น คนงาน นกั ทอ งเทยี่ ว หรือการรับสงผูโดยสาร เปนคร้ังคราวซีึ่งไดรับอนุญาตเปนหนังสือจากนายทะเบียน [คําวา “รถยนต” แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๒๓ ในกรณีท่ีรัฐมนตรีเห็นวาในทองท่ีใดการประกอบการรับจางบรรทุกคน โดยสารโดยใชรถยนตบรรทุกคนโดยสารไมเกินเจ็ดคนหรือรถยนตรับจางระหวางจังหวัด สมควรให ดําเนินการโดยบริษัทมหาชนจํากัด บริษัทจํากัดหรือสหกรณ และตองไดรับใบอนุญาตจากนายทะเบียน ใหรัฐมนตรีประกาศในราชกิจจานุเบกษาระบุทองที่สําหรับการรับจางดังกลาว ประกาศตามวรรคหนึ่ง ไมใชบังคับแกการประกอบการรับจางบรรทุกคนโดยสาร โดยใชร ถยนตร บั จา งบรรทกุ คนโดยสารไดไ มเ กนิ เจด็ คนหรอื รถยนตร บั จา งระหวา งจงั หวดั ซง่ึ ไดจ ดทะเบยี น อยูกอนวันประกาศจนกวาจะพนสามปนับแตวันประกาศ กําหนดเวลาสามปตามวรรคสอง ถามีเหตุผลสมควร รัฐมนตรีอาจขยายออกไปได อีกครั้งละไมเกินสองป แตจะขยายระยะเวลาเกินสองครั้งไมได การขยายระยะเวลาใหประกาศ ในราชกิจจานุเบกษา การขอรับใบอนุญาตและการออกใบอนุญาตตามวรรคหนึ่ง ใหเปนไปตามหลักเกณฑ วิธีการและเง่ือนไขที่กําหนดในกฎกระทรวง [คําวา “รถยนต” แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๒๓/๑๒๙ หามมิใหผูใดใชรถจักรยานยนตเพื่อรับจางบรรทุกคนโดยสาร เวนแต รถจักรยานยนตนั้นไดจดทะเบียนเปนรถจักรยานยนตสาธารณะ ผูใดประสงคจะขอจดทะเบียนรถจักรยานยนตสาธารณะ ใหยื่นคําขอตอนายทะเบียน และใหนายทะเบียนรับจดทะเบียนไดเม่ือมีการปฏิบัติครบถวนตามเงื่อนไขที่กําหนดในกฎกระทรวง และระเบียบท่ีอธิบดีกําหนดตามมาตรา ๑๐ กฎกระทรวงตามวรรคสองตองกําหนดใหมีคณะกรรมการประจําจังหวัด ซึ่งอยางนอย ตองประกอบดวย ผูแทนองคกรปกครองสวนทองถ่ินที่เกี่ยวของ ผูแทนหนวยงานของรัฐท่ีมีหนาท่ี ควบคุมดูแลรถยนต การจราจร หรือการขนสง และบุคคลอื่นตามจํานวนท่ีเหมาะสม เพ่ือทําหนาท่ี กําหนดสถานที่รอรับคนโดยสาร เสนทางหรือทองที่ในการรับจางบรรทุกคนโดยสาร และหลักเกณฑ การออกหนังสือรับรองการใชรถจักรยานยนตสาธารณะใหกับผูประสงคจะจดทะเบียนรถจักรยานยนต ๒๙ มาตรา ๒๓/๑ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗

๑๘๖ สาธารณะเพ่ือนําไปแสดงเปนหลักฐานการขอจดทะเบียนตอนายทะเบียนตามวรรคสอง ในการนี้ อาจกําหนดใหมีคณะอนุกรรมการประจําทองที่ดวยก็ได การกําหนดอายุและการเพิกถอนทะเบียนรถจักรยานยนตสาธารณะ ใหเปนไปตาม หลักเกณฑท่ีกําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๒๔ ใบอนุญาตตามมาตรา ๒๓ มีอายุสามปนับแตวันออกใบอนุญาต แตอาจ ตออายุไดคราวละสามป ผูรับใบอนุญาตซึ่งประสงคจะขอตออายุใบอนุญาต ตองย่ืนคําขอกอนใบอนุญาตนั้น หมดอายุ และเมอ่ื ไดย นื่ คําขอแลว จะประกอบการตอ ไปกไ็ ดจ นกวา นายทะเบยี นจะสง่ั ไมอ นญุ าตใหต อ อายุ ใบอนุญาตน้ัน การขอตออายุใบอนุญาตและการอนุญาต ใหเปนไปตามหลักเกณฑ วิธีการและเง่ือนไข ที่กําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๒๔/๑๓๐ ในกรณีที่ใบอนุญาตตามมาตรา ๒๓ สูญหาย หรือชํารุดในสาระสําคัญ ใหผูรับใบอนุญาตยื่นคําขอรับใบแทนใบอนุญาตตอนายทะเบียนภายในสิบหาวันนับแตวันทราบเหตุ หากภายหลังไดใบอนุญาตที่สูญหายคืนมา ใหสงใบแทนใบอนุญาตน้ันแกนายทะเบียนภายในสิบหาวัน นับแตวันไดคืน การขอใบแทนใบอนุญาตและการออกใบแทนใบอนุญาตตามวรรคหน่ึง ใหเปนไปตาม ระเบียบที่อธิบดีกําหนด มาตรา ๒๕ ผูรับใบอนุญาตตามมาตรา ๒๓ ซึ่งไมปฏิบัติตามพระราชบัญญัติน้ี หรือ กฎกระทรวงที่ออกตามพระราชบัญญัติน้ี ใหนายทะเบียนมีอํานาจสั่งเพิกถอนใบอนุญาตได ใหผูรับใบอนุญาตซ่ึงถูกสั่งเพิกถอนใบอนุญาตสงคืนใบอนุญาตแกนายทะเบียนภายใน สิบหาวันนับแตวันท่ีไดรับแจงการสั่งเพิกถอนใบอนุญาต๓๑ มาตรา ๒๖ ในกรณีท่ีนายทะเบียนมีคําส่ังไมออกใบอนุญาตตามมาตรา ๒๓ ไมตออายุใบอนุญาตตามมาตรา ๒๔ หรือส่ังเพิกถอนใบอนุญาตตามมาตรา ๒๕ ผูขอรับใบอนุญาต ผูขอตออายุใบอนุญาต หรือผูรับใบอนุญาต แลวแตกรณี มีสิทธิอุทธรณเปนหนังสือตอรัฐมนตรีได ภายในหนึ่งเดือนนับแตวันทราบคําสั่งนายทะเบียน คําวินิจฉัยของรัฐมนตรีใหเปนที่สุด ในกรณีที่อุทธรณคําสั่งของนายทะเบียนตามมาตรา ๒๔ หรือมาตรา ๒๕ กอนที่จะมี คําวินิจฉัยอุทธรณ รัฐมนตรีอาจอนุญาตใหผูรับใบอนุญาตประกอบการไปพลางกอนไดเม่ือมีคําขอ ของผูอุทธรณ ๓๐ มาตรา ๒๔/๑ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๓๑ มาตรา ๒๕ วรรคสอง เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗

๑๘๗ มาตรา ๒๗ ผูใดมีรถยนตไวเพื่อขายหรือเพ่ือซอม ถาจะขับเองหรือใหผูอื่นขับ เพอ่ื การนนั้ ตอ งไดร บั ใบอนญุ าตจากนายทะเบยี น และใหข บั ไดร ะหวา งพระอาทติ ยข นึ้ ถงึ พระอาทติ ยต ก เวนแตมีความจําเปนและไดรับอนุญาตจากนายทะเบียน การขอใบอนุญาตและการออกใบอนุญาตตามวรรคหนึ่ง ใหเปนไปตามหลักเกณฑ วิธีการและเงื่อนไขที่กําหนดในกฎกระทรวง ในการออกใบอนุญาต ใหนายทะเบียนออกเครื่องหมายพิเศษและสมุดคูมือประจํารถ ใหดวย เครื่องหมายพิเศษและสมุดคูมือประจํารถ ใหเปนไปตามแบบท่ีกําหนดในกฎกระทรวง และใหใชสับเปลี่ยนกันไดไมเฉพาะคันรถ [คําวา “รถยนต” แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๒๘ ในการขับรถยนตตามมาตรา ๒๗ ผูขับตองบันทึกรายการดังตอไปนี้ (๑) ช่ือรถ หมายเลขตัวรถ และหมายเลขเครื่องยนตของรถ (๒) ความประสงคในการขับรถยนต (๓) วันเดือนป และเวลาท่ีนํารถออกไปขับและกลับถึงท่ี (๔) ชื่อและช่ือสกุลของผูขับ [คําวา “รถยนต” แกไ ขเพม่ิ เตมิ โดยมาตรา ๓ แหง พระราชบญั ญตั ริ ถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] ËÁÇ´ ò ÀÒÉÕ»ÃÐจํา»‚ เวนแต มาตรา ๒๙ ภาษีประจําปสําหรับรถมีอัตราตามท่ีกําหนดไวทายพระราชบัญญัติน้ี (๑) รถยนตนั่งสวนบุคคลไมเกินเจ็ดคนท่ีจดทะเบียนมาแลวหาปนับแตปท่ีจดทะเบียน คร้ังแรก ใหไดรับการลดหยอนภาษีประจําปในปตอ ๆ ไปในอัตรารอยละ ดังตอไปน้ี ปท่ีหก รอยละสิบ ปที่เจ็ด รอยละยี่สิบ ปที่แปด รอยละสามสิบ ปท่ีเกา รอยละสี่สิบ ปที่สิบและปตอ ๆ ไป รอยละหาสิบ

๑๘๘ (๒) รถซึ่งใชลออยางอ่ืนนอกจากยางกลวง ใหเก็บภาษีเพิ่มข้ึนจากอัตราท่ีกําหนดไวอีก กึ่งหน่ึง (๓)๓๒ (ยกเลิก) [คําวา “รถยนต” แกไขเพ่ิมเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๒๙ ทวิ๓๓ ในกรณีท่ีรถยนตคันใดไมใชเครื่องยนตลูกสูบที่จะคํานวณความจุของ กระบอกสูบได หรือในกรณีที่มีการเปลี่ยนแปลงขนาดของกระบอกสูบหรือเครื่องยนต ใหเทียบเปน ความจุของกระบอกสูบ หรือคํานวณความจุตามเกณฑท่ีกําหนดในกฎกระทรวง [คําวา “รถยนต” แกไขเพ่ิมเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๒๙ ตรี๓๔ ในการกําหนดความจุของกระบอกสูบของรถยนตเพื่อชําระภาษี ประจําปใหนายทะเบียนประกาศความจุของกระบอกสูบของรถยนตแตละแบบไวดวยความเห็นชอบ ของกระทรวงอุตสาหกรรม ในกรณีท่ีประกาศตามวรรคหนึ่งไมครอบคลุมถึงแบบของรถยนตคันใดใหนายทะเบียน เก็บภาษีประจําปโดยถือความจุของกระบอกสูบตามหนังสือคูมือประจํารถยนตของรถยนตคันนั้น ท้ังนี้ ตามที่กระทรวงอุตสาหกรรมรับรอง และใหนายทะเบียนดําเนินการประกาศความจุของกระบอกสูบ ของรถยนตคันดังกลาวตอไป ประกาศตามวรรคหนึ่งและวรรคสองใหประกาศในราชกิจจานุเบกษา [คําวา “รถยนต” แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๓๐ ใหรถท่ีไดรับยกเวนไมตองจดทะเบียนตามมาตรา ๘ และรถท่ีไดรับยกเวน ไมตองเสียคาธรรมเนียมตามมาตรา ๙ ไดรับยกเวนไมตองเสียภาษีประจําปดวย มาตรา ๓๑ ในกรณีท่ีเห็นเปนการสมควร ใหรัฐมนตรีมีอํานาจลดภาษีประจําปสําหรับ รถในเขตทองท่ีใดหรือในกรณีใดลงจากอัตราที่กําหนดไวในมาตรา ๒๙ ได การลดตามวรรคหน่ึง ใหตราเปนพระราชกฤษฎีกา มาตรา ๓๒๓๕ เจาของรถมีหนาท่ีเสียภาษีประจําป ๓๒ มาตรา ๒๙ (๓) เพิ่มโดยพระราชกําหนดแกไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ พ.ศ. ๒๕๒๙ ตอมา มปี ระกาศสาํ นกั นายกรฐั มนตรี เรอื่ ง การไมอ นมุ ตั พิ ระราชกาํ หนดแกไ ขเพมิ่ เตมิ พระราชบญั ญตั ริ ถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ พ.ศ. ๒๕๒๙ ในคราวประชมุ สภาผูแ ทนราษฎร คร้งั ที่ ๕/๒๕๔๙ (สมยั สามญั ) วนั พฤหัสบดที ่ี ๔ กันยายน ๒๕๒๙ ท่ปี ระชุมไดลงมติไมอนมุ ตั ิ ๓๓ มาตรา ๒๙ ทวิ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๒๔ ๓๔ มาตรา ๒๙ ตรี เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบบั ที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๒๔ ๓๕ มาตรา ๓๒ แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖

๑๘๙ ภาษีประจําปใหเสียลวงหนาคราวละหน่ึงป ถามิไดเสียภาษีภายในเวลาท่ีกําหนดให เจาของรถน้ันชําระเงินเพ่ิมอีกรอยละหน่ึงตอเดือนหรือเศษของเดือนของจํานวนภาษีที่ตองชําระ เงินเพิ่มตามมาตราน้ีใหถือเปนเงินภาษี รถที่ไดเสียภาษีประจําปสําหรับปใด ถาเปลี่ยนเจาของรถ เจาของใหมไมตองเสียภาษี ประจําปในปนั้นอีก มาตรา ๓๓๓๖ ในกรณีท่ีมีการจดทะเบียนเปลี่ยนประเภทรถหรือเปลี่ยนการใชรถ ผิดไปจากที่จดทะเบียนไวในระหวางป ถาเปนเหตุใหเสียภาษีลดลง เจาของรถไมมีสิทธิไดรับคืนภาษี สวนที่เสียเกิน แตถาตองเสียภาษีเพ่ิมข้ึน เจาของรถตองเสียภาษีเฉพาะสวนที่เพ่ิมขึ้นใหครบถวน ถูกตอง เม่ือจะตองขอจดทะเบียน มาตรา ๓๔ รถใดทจ่ี ดทะเบยี นแลว แมจ ะไมไ ดใ ชก ต็ อ งเสยี ภาษปี ระจาํ ปต ามมาตรา ๒๙ หรือมาตรา ๓๑ แลวแตกรณี และมาตรา ๓๒ เวนแตเจาของรถจะแจงการไมใชตอนายทะเบียนกอน ถึงกําหนดเสียภาษีประจําปครั้งตอไป ทั้งน้ี ตามหลักเกณฑ วิธีการและเงื่อนไขท่ีกําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๓๕ ผูใดมีหนาที่เสียภาษีประจําปแลวไมเสียภาษีประจําปภายในเวลาที่กําหนด นายทะเบียนอาจแจงเปนหนังสือใหผูน้ันนําเงินไปชําระภาษีประจําปใหถูกตองครบถวน ณ ท่ีทําการ ของนายทะเบียนภายในหน่ึงเดือนนับแตวันท่ีไดรับแจง ในกรณีท่ีผูน้ันไมปฏิบัติตามคําส่ังในวรรคหน่ึง ใหนายทะเบียนมีอํานาจยึดแผนปาย ทะเบียนรถน้ันไวได๓๗ มาตรา ๓๕/๑๓๘ ในระหวางท่ีเจาของรถคางชําระภาษีประจําป ใหนายทะเบียน มีอํานาจที่จะไมรับดําเนินการทางทะเบียนจนกวาเจาของรถจะเสียภาษีท่ีคางชําระใหครบถวนกอน หรือไดมีการดําเนินการตามมาตรา ๓๕/๒ วรรคสองแลว มาตรา ๓๕/๒๓๙ รถที่คางชําระภาษีประจําปไมถึงสามป หากเจาของรถประสงคจะขอ เสียภาษีประจําปเพื่อใชรถในปน้ัน ใหนายทะเบียนรับชําระภาษีนั้นได สําหรับภาษีที่คางชําระ ใหนายทะเบียนกําหนดจํานวนเงิน และระยะเวลาในการชําระ ตามหลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขท่ีอธิบดีประกาศกําหนด ในกรณีท่ีเจาของรถผิดนัดไมเสียภาษีที่คางชําระตามวรรคสองใหครบถวน นายทะเบียน มีอํานาจไมรับดําเนินการทางทะเบียน จนกวาเจาของรถจะเสียภาษีที่คางชําระใหครบถวน ๓๖ มาตรา ๓๓ แกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชกําหนดแกไขเพ่ิมเติมพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ พ.ศ. ๒๕๒๙ ตอมามีประกาศสํานักนายกรัฐมนตรี เรื่อง การไมอนุมัติพระราชกําหนดแกไขเพ่ิมเติมพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ พ.ศ. ๒๕๒๙ ในคราวประชมุ สภาผูแทนราษฎร ครั้งท่ี ๕/๒๕๒๙ (สมยั สามญั ) วนั พฤหัสบดีที่ ๔ กนั ยายน ๒๕๒๙ ทป่ี ระชมุ ได ลงมติไมอนุมตั ิ ๓๗ มาตรา ๓๕ วรรคสอง แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๓๘ มาตรา ๓๕/๑ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๓๙ มาตรา ๓๕/๒ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖

๑๙๐ มาตรา ๓๕/๓๔๐ รถท่ีคางชําระภาษีประจําปติดตอกันครบสามป ใหการจดทะเบียนรถ เปนอันระงับไป ในการนี้ใหนายทะเบียนประกาศหมายเลขทะเบียนพรอมท้ังจํานวนภาษีที่คางชําระ ไว ณ ที่ทําการนายทะเบียนและในสถานที่ที่อธิบดีประกาศกําหนด และแจงใหเจาของรถทราบและ ใหบุคคลดังกลาวสงคืนแผนปายทะเบียนรถตอนายทะเบียนและนําใบคูมือจดทะเบียนรถมาแสดง ตอนายทะเบียนเพื่อบันทึกหลักฐานการระงับทะเบียนรถภายในหกสิบวันนับแตวันท่ีไดแจงและ ปดประกาศดังกลาว ในกรณีท่ีเจาของรถมิไดดําเนินการตามวรรคหน่ึง ใหนายทะเบียนหรือผูตรวจการ หรือผูซ่ึงอธิบดีมอบหมายมีอํานาจยึดแผนปายทะเบียนรถได ใหภาระภาษีประจําปหลังจากปที่สามเปนอันระงับไป แตเจาของรถยังคงตองเสียภาษี ที่คางชําระใหครบถวน และใหนํามาตรา ๓๕/๑ และมาตรา ๓๕/๒ วรรคสอง และวรรคสาม มาใชบังคับโดยอนุโลม มาตรา ๓๖๔๑ นายทะเบียนมีอํานาจออกประกาศหรือสั่งเปนหนังสือใหเจาของรถ นํารถไปตรวจ ณ ที่ทําการของนายทะเบียน หรือสถานตรวจสภาพที่ไดรับอนุญาตตามกฎหมายวา ดวยการขนสงทางบก มาตรา ๓๗๔๒ นายทะเบียนและผูตรวจการซึ่งอธิบดีมอบหมายมีอํานาจเขาตรวจใน สถานที่จําหนาย เชา เชาซ้ือ หรือประกอบธุรกิจเก่ียวกับรถ ที่มีเหตุอันควรสงสัยวามีรถคางชําระภาษี ประจําปหรือมีการใชรถที่ส้ินอายุการใชงาน และยึดแผนปายทะเบียนรถน้ันไวได การเขาตรวจตามวรรคหน่ึง ใหกระทําระหวางพระอาทิตยขึ้นถึงพระอาทิตยตกหรือ ในเวลาทําการของสถานที่น้ัน มาตรา ๓๘๔๓ ในกรณที ผี่ ูต รวจการซงึ่ อธบิ ดมี อบหมายเปน ผูต รวจและยดึ ตามมาตรา ๓๗ ใหนําสงนายทะเบียนโดยมิชักชา และใหนํามาตรา ๓๕ มาใชบังคับโดยอนุโลม มาตรา ๓๙๔๔ (ยกเลิก) มาตรา ๔๐ ผูใดแจงความนําจับรถท่ีเจาของรถมิไดชําระภาษีประจําปภายในเวลา ที่กําหนด เมื่อคดีถึงท่ีสุดแลว ใหผูนั้นไดรับรางวัลนําจับในอัตรารอยละหกสิบของจํานวนเงินเพ่ิม ของภาษีที่ตองชําระ ๔๐ มาตรา ๓๕/๓ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๔๑ มาตรา ๓๖ แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๗) พ.ศ. ๒๕๓๐ ๔๒ มาตรา ๓๗ แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๔๓ มาตรา ๓๘ แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบบั ท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒ ๔๔ มาตรา ๓๙ แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗

๑๙๑ มาตรา ๔๑๔๕ เงินภาษีประจําปรวมทั้งเงินเพิ่มและคาธรรมเนียมตามพระราชบัญญัตินี้ เวนแตคาธรรมเนียมแผนปายทะเบียนรถท่ีจัดเก็บไดในกรุงเทพมหานครใหตกเปนรายไดของ กรุงเทพมหานคร สวนในจังหวัดอ่ืนใหตกเปนรายไดขององคการบริหารสวนจังหวัด เทศบาล สุขาภิบาล ในจังหวัดน้ัน เมืองพัทยาและราชการสวนทองถ่ินที่เรียกช่ืออยางอื่น โดยใหกระทรวงมหาดไทยจัดสรร ตามหลักเกณฑและวิธีการท่ีกําหนดในกฎกระทรวง ËÁÇ´ ó ãºÍ¹ØÞÒμ¢ÑºÃ¶ มาตรา ๔๒ ผูขับรถตองไดรับใบอนุญาตขับรถและตองมีใบอนุญาตขับรถและสําเนา ภาพถายใบคูมือจดทะเบียนรถในขณะขับหรือควบคุมผูฝกหัดขับรถเพ่ือแสดงตอเจาพนักงานไดทันที เวนแตผูฝกหัดขับรถยนตตามมาตรา ๕๗ ในกรณีที่ผูขับรถเปนคนตางดาวซ่ึงไดรับอนุญาตใหอยูในราชอาณาจักรเปนการช่ัวคราว ตามกฎหมายวาดวยคนเขาเมือง ผูขับรถซ่ึงเปนคนตางดาวน้ันจะใชใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๒ ทวิ ขับรถในราชอาณาจักรก็ได และในกรณีนี้จะตองมีใบอนุญาตขับรถดังกลาวพรอมดวยเอกสารตาม ที่ระบุไวในอนุสัญญาและหรือความตกลงท่ีมีอยูระหวางรัฐบาลไทยกับรัฐบาลของประเทศนั้น ๆ เพื่อแสดงตอเจาพนักงานไดทันที๔๖ [คําวา “รถยนต” แกไขเพ่ิมเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๔๒ ทวิ๔๗ ในกรณีท่ีมีความตกลงระหวางรัฐบาลไทยและรัฐบาลตางประเทศ วาดวยการยอมรับใบอนุญาตขับรถภายในประเทศซ่ึงกันและกัน คนตางดาวซ่ึงไดรับอนุญาตใหอยู ในราชอาณาจักรเปนการช่ัวคราวตามกฎหมายวาดวยคนเขาเมือง และมีใบอนุญาตขับรถที่ออก โดยพนักงานเจาหนาที่หรือสมาคมยานยนตที่ไดรับอนุญาตจากรัฐบาลของประเทศที่มีความตกลง ดังกลาวกับรัฐบาลไทย อาจใชใบอนุญาตขับรถของประเทศน้ันขับรถในราชอาณาจักรไดตามประเภท และชนิดของรถที่ระบุไวในใบอนุญาตขับรถน้ัน แตตองปฏิบัติตามอนุสัญญาและหรือความตกลง ท่ีมีอยูระหวางรัฐบาลไทยกับรัฐบาลของประเทศน้ัน ๆ และตามบทบัญญัติท้ังหลายในสวนที่เกี่ยวกับ หนาท่ีของผูขับรถตามพระราชบัญญัติน้ี ๔๕ มาตรา ๔๑ แกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบบั ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๒๗ ๔๖ มาตรา ๔๒ วรรคสอง เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๘) พ.ศ. ๒๕๓๐ ๔๗ มาตรา ๔๒ ทวิ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบบั ท่ี ๘) พ.ศ. ๒๕๓๐

๑๙๒ มาตรา ๔๓๔๘ ใบอนุญาตขับรถมีดังน้ี (๑) ใบอนุญาตขับรถยนตสวนบุคคล รถยนตสามลอสวนบุคคล หรือรถจักรยานยนต สวนบุคคลชั่วคราว (๒) ใบอนุญาตขับรถยนตสวนบุคคล (๓) ใบอนุญาตขับรถยนตสามลอสวนบุคคล (๔) ใบอนุญาตขับรถยนตสาธารณะ (๕) ใบอนุญาตขับรถยนตสามลอสาธารณะ (๖) ใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตสวนบุคคล (๖/๑) ใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตสาธารณะ (๗) ใบอนุญาตขับรถบดถนน (๘) ใบอนุญาตขับรถแทรกเตอร (๙) ใบอนุญาตขับรถชนิดอื่นนอกจาก (๑) ถึง (๘) (๑๐) ใบอนุญาตขับรถตามความตกลงระหวางประเทศที่ประเทศไทยเปนภาคี ใบอนุญาตขับรถตาม (๑) ใชสําหรับขับรถยนตบริการใหเชา เฉพาะในกรณีที่ผูขับรถเปน ผูเชาไดดวย ใบอนุญาตขับรถตาม (๒) ใชสําหรับขับรถยนตบริการใหเชาไดดวย ใบอนุญาตขับรถตาม (๔) ใชสําหรับขับรถยนตบริการและใชแทนใบอนุญาตขับรถตาม (๒) ไดดวย ใบอนุญาตขับรถตาม (๕) ใชแทนใบอนุญาตขับรถตาม (๓) ไดดวย และใบอนุญาตขับรถตาม (๖/๑) ใชแทนใบอนุญาตขับรถตาม (๖) ไดดวย นอกน้ันใชแทนกันไมได มาตรา ๔๓ ทวิ๔๙ ใบอนุญาตเปนผูขับรถในประเภทการขนสงประจําทาง การขนสง ไมประจําทางหรือการขนสงโดยรถขนาดเล็กตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก ใหใชแทนใบอนุญาต ขับรถยนตสวนบุคคลตามมาตรา ๔๓ (๒) และใบอนุญาตขับรถยนตสาธารณะตามมาตรา ๔๓ (๔) ได ใบอนุญาตเปนผูขับรถในประเภทการขนสงสวนบุคคล ตามกฎหมายวาดวยการขนสง ทางบกใหใชแทนใบอนุญาตขับรถยนตสวนบุคคลตามมาตรา ๔๓ (๒) ได [คําวา “รถยนต” แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๔๔๕๐ ใบอนุญาตขับรถชั่วคราวตามมาตรา ๔๓ (๑) มีอายุสองปนับแตวันออก ใบอนุญาตขับรถ๕๑ ๔๘ มาตรา ๔๓ แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๔๙ มาตรา ๔๓ ทวิ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบบั ท่ี ๙) พ.ศ. ๒๕๓๗ ๕๐ มาตรา ๔๔ แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๕๑ มาตรา ๔๔ วรรคหนึง่ แกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗

๑๙๓ ใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๒) (๓) (๖) (๗) (๘) และ (๙) มีอายุหาปนับแตวัน ออกใบอนุญาตขับรถ ใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๔) (๕) และ (๖/๑) มีอายุสามปนับแตวัน ออกใบอนุญาตขับรถ และอาจขอตออายุใบอนุญาตขับรถไดอีกคราวละหาปหรือสามป แลวแตกรณี โดยผูขอตออายุใบอนุญาตตองผานการทดสอบสมรรถภาพของรางกายตามหลักเกณฑ วิธีการ และเง่ือนไขที่กําหนดในกฎกระทรวง๕๒ ในกรณีท่ีวันครบกําหนดอายุใบอนุญาตตามวรรคสองไมตรงกับวันครบรอบวันเกิดของ ผูไดรับใบอนุญาตขับรถ ใหขยายอายุใบอนุญาตตอไปจนถึงวันครบรอบวันเกิดของผูไดรับใบอนุญาต ขับรถในปน้ันหรือในปถัดไป แลวแตกรณี โดยใหถือวาวันดังกลาวเปนวันที่ใบอนุญาตขับรถ ครบกําหนดอายุ ในกรณีท่ีผูไดรับใบอนุญาตขับรถเกิดในวันที่ ๒๙ กุมภาพันธ และในปที่ใบอนุญาตขับรถ ครบกําหนดอายุตามวรรคสองนั้นไมมีวันท่ี ๒๙ กุมภาพันธ ใหถือเอาวันท่ี ๒๘ กุมภาพันธ เปนวันครบรอบวันเกิด การขอตออายุใบอนุญาตขับรถ และการอนุญาต ใหเปนไปตามหลักเกณฑ วิธีการ และ เง่ือนไขท่ีกําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๔๕ ผูใดประสงคจะขอใบอนุญาตขับรถ ตองเปนผูมีคุณสมบัติและไมมีลักษณะ ตองหามตามพระราชบัญญัตินี้ และย่ืนคําขอตอนายทะเบียนแหงทองที่ท่ีตนมีภูมิลําเนาหรือมีถิ่นที่อยู การขอใบอนุญาตขับรถและการออกใบอนุญาตขับรถ ใหเปนไปตามหลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขท่ีกําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๔๖ ผูขอใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๑) ตองมีคุณสมบัติและไมมีลักษณะ ตองหาม ดังตอไปน้ี (๑)๕๓ มีอายุไมต่ํากวาสิบแปดปบริบูรณ แตถาเปนผูขอใบอนุญาตขับรถจักรยานยนต สวนบุคคลชั่วคราว สําหรับรถจักรยานยนตที่มีขนาดความจุของกระบอกสูบรวมกันไมเกินท่ีกําหนด ในกฎกระทรวงตองมีอายุไมต่ํากวาสิบหาปบริบูรณ (๒) มีความรูและความสามารถในการขับรถ (๓) มีความรูในขอบังคับการเดินรถตามพระราชบัญญัตินี้และตามกฎหมายวาดวย การจราจรทางบก (๔) ไมเปนผูมีรางกายพิการจนเปนท่ีเห็นไดวาไมสามารถขับรถได (๕) ไมมีโรคประจําตัวที่ผูประกอบวิชาชีพเวชกรรมเห็นวาอาจเปนอันตรายขณะขับรถ (๖) ไมเปนบุคคลวิกลจริตหรือจิตฟนเฟอน (๗) ไมมีใบอนุญาตขับรถชนิดเดียวกันอยูแลว ๕๒ มาตรา ๔๔ วรรคสอง แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๕๓ มาตรา ๔๖ (๑) แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗