กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับงานจราจร

๑๙๔ (๘)๕๔ ไมเปนผูอยูในระหวางถูกยึดหรือพักใชใบอนุญาตขับรถ (๙)๕๕ ไมเคยถูกเพิกถอนใบอนุญาตขับรถ ซ่ึงมิใชจากเหตุขาดคุณสมบัติเร่ืองอายุ ของผูขอใบอนุญาตขับรถ เวนแตไดพนกําหนดสามปไปแลวนับแตวันที่ถูกเพิกถอนใบอนุญาตขับรถ โดยใหอธิบดีกําหนดเง่ือนไขในการพิจารณาการออกใบอนุญาตขับรถไวดวย มาตรา ๔๗๕๖ ผูขอใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๒) (๓) (๔) (๕) (๖) หรือ (๖/๑) ตอง (๑) ไดรับใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๑) มาแลวไมนอยกวาหนึ่งป (๒) มีคุณสมบัติและไมมีลักษณะตองหามตามมาตรา ๔๖ และ (๓) ไมเคยตองคําพิพากษาถึงท่ีสุดใหลงโทษหรือถูกเจาพนักงานเปรียบเทียบปรับต้ังแต สองครั้งขึ้นไป สําหรับความผิดเกี่ยวกับการขับรถอยางใดอยางหน่ึงดังตอไปนี้ เวนแตจะพนโทษ ครั้งสุดทายไมนอยกวาหกเดือนแลว (ก) ฝาฝนสัญญาณจราจรหรือเครื่องหมายจราจร (ข) ในขณะเมาสุราหรือของเมาอยางอื่น (ค) ในลักษณะกีดขวางการจราจร (ง) ใชความเร็วเกินอัตราท่ีกฎหมายกําหนด (จ) โดยประมาทหรือนาหวาดเสียวอันอาจเกิดอันตรายแกบุคคลหรือทรัพยสิน (ฉ) โดยไมคํานึงถึงความปลอดภัยหรือความเดือดรอนของผูอ่ืน มาตรา ๔๘๕๗ (ยกเลิก) มาตรา ๔๙๕๘ ผูขอใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๔) (๕) หรือ (๖/๑) ตอง (๑) ไดรับใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๑) มาแลวไมนอยกวาหนึ่งป (๒) มีคุณสมบัติและไมมีลักษณะตองหามตามมาตรา ๔๖ แตตองมีอายุไมตํ่ากวา ย่ีสิบสองปบริบูรณ สําหรับผูขอใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๔) หรือ (๕) และยี่สิบปบริบูรณ สําหรับผูขอใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๖/๑) (๓) ไมมีลักษณะตองหามตามมาตรา ๔๗ (๓) (๔) มีสัญชาติไทย (๕) รูจักถนนและทางหลวงในจังหวัดท่ีขอรับใบอนุญาตขับรถพอสมควร (๖) ไมเปนผูมีโรคติดตอนารังเกียจตามที่กําหนดในกฎกระทรวง (๗) ไมเปนผูติดสุรายาเมาหรือยาเสพติดใหโทษ ๕๔ มาตรา ๔๖ (๘) แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๕๕ มาตรา ๔๖ (๙) เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๕๖ มาตรา ๔๗ แกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๕๗ มาตรา ๔๘ ยกเลกิ โดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๕๘ มาตรา ๔๘ แกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗

๑๙๕ (๘) ไมเคยเปนผูไดรับโทษจําคุกโดยคําพิพากษาถึงที่สุดใหจําคุกในความผิดตาม พระราชบัญญัติน้ี หรือความผิดเก่ียวกับความสงบสุขของประชาชน ความผิดเก่ียวกับการกอใหเกิด ภยันตรายตอประชาชน ความผิดเกี่ยวกับเงินตรา ความผิดเก่ียวกับเพศ ความผิดตอชีวิต ความผิด ตอรางกาย ความผิดตอเสรีภาพ ความผิดฐานลักทรัพยและว่ิงราวทรัพย ความผิดฐานกรรโชก รีดเอาทรัพย ชิงทรัพยและปลนทรัพย ความผิดฐานยักยอก ความผิดฐานรับของโจร และความผิดฐาน ทําใหเสียทรัพยตามประมวลกฎหมายอาญา หรือความผิดเกี่ยวกับยาเสพติดใหโทษตามกฎหมาย วาดวยยาเสพติดใหโทษหรือโดยคําส่ังท่ีชอบดวยกฎหมายใหจําคุก เวนแตเปนโทษสําหรับความผิด ที่ไดกระทําโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ หรือพนโทษมาแลวไมนอยกวาสามป มาตรา ๕๐๕๙ ในกรณีท่ีผูขอรับใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๔) (๕) หรือ (๖/๑) เปนผูขาดคุณสมบัติตามมาตรา ๔๙ (๘) แตพนโทษจําคุกมาแลวไมนอยกวา (๑) หกเดือนสําหรับโทษจําคุกตามคําพิพากษาไมเกินสามเดือน (๒) หนึ่งปสําหรับโทษจําคุกตามคําพิพากษาไมเกินสามเดือนในคดีเก่ียวดวยการใชรถ กระทําความผิด หรือ (๓) หนึ่งปหกเดือนสําหรับโทษจําคุกตามคําพิพากษาเกินสามเดือนแตไมเกินสามป และไดยนื่ คํารอ งตอนายทะเบียนโดยชี้แจงถึงเหตผุ ลที่ตนตองโทษพรอ มกบั แสดงหลกั ฐาน วาตนเปนบุคคลที่มีความประพฤติเรียบรอยควรไววางใจใหขับรถยนตสาธารณะหรือรถจักรยานยนต สาธารณะได แลวแตกรณี ใหนายทะเบียนดําเนินการสอบสวนคํารองดังกลาว ถาเห็นดวยกับคํารอง ก็ใหมีอํานาจออกใบอนุญาตขับรถใหไดโดยมิใหนําบทบัญญัติมาตรา ๔๙ (๘) มาใชบังคับ แตถาไม เห็นดวย ใหส่ังยกคํารองและแจงใหผูขอทราบ ผูขอมีสิทธิอุทธรณเปนหนังสือตออธิบดีภายในสิบหาวันนับแตวันท่ีไดรับคําส่ังยกคํารอง จากนายทะเบียน คําส่ังของอธิบดีใหเปนท่ีสุด มาตรา ๕๑ ผูขอใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๗) (๘) หรือ (๙) ตอง (๑) มีคุณสมบัติและไมมีลักษณะตองหามตามมาตรา ๔๖ และ (๒) มีความรูความสามารถในการขับรถประเภทน้ัน ๆ เปนอยางดี มาตรา ๕๑/๑๖๐ ผูมีใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๒) (๔) (๕) (๖) และ (๖/๑) มีสิทธิ ขอรับใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๑๐) มาตรา ๕๒ ใหนายทะเบียนแตงต้ังผูซึ่งมีคุณสมบัติท่ีกําหนดในกฎกระทรวงตรวจสอบ คุณสมบัติและลักษณะตองหามของผูขอรับใบอนุญาตตามมาตรา ๔๖ มาตรา ๔๗ มาตรา ๔๘ มาตรา ๔๙ และมาตรา ๕๑ ๕๙ มาตรา ๕๐ แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๖๐ มาตรา ๕๑/๑ แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗

๑๙๖ มาตรา ๕๓ ผูใดไดรับใบอนุญาตขับรถประเภทใดแลว หากปรากฏในภายหลังวาเปน ผูขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะตองหามตามท่ีกําหนดไวสําหรับผูขอรับใบอนุญาตขับรถประเภทนั้น ใหนายทะเบียนสั่งเพิกถอนใบอนุญาตขับรถน้ัน ใหนายทะเบียนมีอํานาจเรียกผูไดรับใบอนุญาตขับรถมาตรวจสอบคุณสมบัติหรือลักษณะ ตองหามได หากมีเหตุอันควรเชื่อวาผูไดรับใบอนุญาตขับรถขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะตองหาม อยางหน่ึงอยางใดตามท่ีกําหนดไวสําหรับผูขอรับใบอนุญาตขับรถประเภทน้ัน๖๑ มาตรา ๕๓/๑๖๒ ในกรณีที่ผูไดรับใบอนุญาตขับรถฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามบทบัญญัติ แหงพระราชบัญญัติน้ี ใหนายทะเบียนมีอํานาจสั่งพักใชใบอนุญาตขับรถไดคราวละไมเกินหกเดือน ในกรณีท่ีผูไดรับใบอนุญาตขับรถยนตสาธารณะหรือรถจักรยานยนตสาธารณะกระทํา ความผิดในกรณีดังตอไปนี้ นายทะเบียนจะส่ังเพิกถอนใบอนุญาตขับรถเสียก็ได (๑) กระทําความผิดตามพระราชบัญญัติน้ีซํ้าในขอหาเดียวกับความผิดคร้ังกอน ภายใน เวลาหนึ่งเดือนนับแตวันที่ความผิดครั้งกอนเกิดข้ึน (๒) ไมม ารายงานตนตอ นายทะเบยี นตามทนี่ ายทะเบยี นสง่ั เปน หนงั สอื ไปแลว ไมน อ ยกวา สองครั้งโดยมีระยะเวลาหางกันไมนอยกวาหน่ึงเดือน ทั้งน้ี โดยไมมีเหตุสมควร (๓) เรียกเก็บคาโดยสารหรือคาบริการอื่นเกินกวาอัตราท่ีกําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๕๓/๒๖๓ ผซู ง่ึ ถกู สงั่ พกั ใชห รอื เพกิ ถอนใบอนญุ าตขบั รถมสี ทิ ธอิ ทุ ธรณเ ปน หนงั สอื ตออธิบดีไดภายในสิบหาวันนับแตวันที่ไดรับแจงคําส่ังจากนายทะเบียน ใหอธิบดีวินิจฉัยอุทธรณตามวรรคหนึ่งภายในสามสิบวันนับแตวันที่ไดรับหนังสืออุทธรณ ถาไมมีวินิจฉัยชี้ขาดภายในเวลาดังกลาวใหถือวาอธิบดีวินิจฉัยไมใหพักใชหรือเพิกถอนใบอนุญาตขับรถ ตามหนังสืออุทธรณของผูขับรถ คําสั่งของอธิบดีใหเปนท่ีสุด การอุทธรณตามวรรคหน่ึงไมเปนการทุเลาการบังคับตามคําสั่งพักใชหรือเพิกถอน ใบอนุญาตขับรถ มาตรา ๕๓/๓๖๔ ใหผูไดรับใบอนุญาตขับรถซ่ึงถูกส่ังเพิกถอนใบอนุญาตขับรถสงคืน ใบอนุญาตนั้นแกนายทะเบียนภายในสิบหาวันนับแตวันที่ไดรับแจงการสั่งเพิกถอนใบอนุญาตขับรถ มาตรา ๕๔ ผูใดไดรับใบอนุญาตขับรถแลว หากปรากฏวา (๑) ตองคําพิพากษาถึงที่สุดวาไดกระทําความผิดตามพระราชบัญญัตินี้หรือกฎกระทรวง ที่ออกตามพระราชบัญญัตินี้ ๖๑ มาตรา ๕๓ วรรคสอง เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๖๒ มาตรา ๕๓/๑ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๖๓ มาตรา ๕๓/๒ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๖๔ มาตรา ๕๓/๓ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗

๑๙๗ (๒) ไมปฏิบัติตามคําส่ังอันชอบดวยกฎหมายของเจาพนักงานจราจร หรือพนักงาน เจาหนาท่ีตามกฎหมายวาดวยการจราจรทางบก (๓) ตองคําพิพากษาถึงที่สุดวาไดกระทําความผิดฐานขับรถหรือกระทําการใด ๆ อันนาจะเปนภัยตอประชาชน หรือ (๔) มีผูกลาวโทษวาทําลายความสงบสุขของประชาชนในถนนหรือทางหลวง โดยขูเข็ญ ดูหม่ิน รังแก หรือรบกวนคนขับรถดวยกันหรือผูโดยสาร นายทะเบียนมีอํานาจเรียกใบอนุญาตขับรถมายึดไวได แตหามมิใหยึดเกินหนึ่งป ในกรณีที่ผูไดรับใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๔) (๕) หรือ (๖/๑) เปนผูตองหาใน คดีอาญาตามที่ระบุไวในมาตรา ๔๙ (๘) ใหนายทะเบียนหรือผูตรวจการซ่ึงอธิบดีมอบหมายยึด ใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๔) (๕) หรือ (๖/๑) ต้ังแตวันย่ืนฟองตอศาลจนถึงเวลาที่มีคําพิพากษา ถึงท่ีสุด และในระหวางเวลานั้นหามมิใหนายทะเบียนตออายุใบอนุญาตขับรถดังกลาว๖๕ ในการยึดใบอนุญาตขับรถ ใหผูยึดบันทึกการยึดไวในใบอนุญาตขับรถดวย มาตรา ๕๕ ในกรณีท่ีใบอนุญาตขับรถสูญหายหรือชํารุดในสาระสําคัญ ใหผูรับ ใบอนุญาตขับรถยื่นคําขอรับใบอนุญาตขับรถตอนายทะเบียนภายในสิบหาวันนับแตวันทราบเหตุนั้น และในกรณีท่ีไดใบอนุญาตขับรถท่ีสูญหายคืน ใหสงใบแทนใบอนุญาตขับรถน้ันแกนายทะเบียนภายใน สิบหาวันนับแตวันไดคืน การขอใบแทนใบอนุญาตขับรถ และการออกใบแทนใบอนุญาตขับรถตามวรรคหน่ึง ใหเปนไปตามระเบียบที่อธิบดีกําหนด มาตรา ๕๖ ภายใตบังคับมาตรา ๔๓ และมาตรา ๕๗ หามมิใหเจาของรถหรือคนขับรถ ยินยอมใหผูซ่ึงไมมีใบอนุญาตขับรถ หรือมีใบอนุญาตขับรถประเภทอ่ืนที่ใชแทนกันไมได เขาขับรถ ของตนหรือรถท่ีตนเปนคนขับ มาตรา ๕๗ ผูใดฝกหัดขับรถยนต ตองมีผูซ่ึงไดรับใบอนุญาตขับรถยนตมาแลว ไมนอยกวาสามปควบคุมอยูดวย ในการฝกหัดขับรถ หามมิใหผูใดนอกจากผูฝกหัดและผูควบคุมอยูในรถ ถามีการเสียหาย เกิดข้ึน ผูควบคุมตองรับผิดทางแพง เวนแตจะพิสูจนไดวาผูฝกหัดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามคําสอน ในเวลาที่ขับอยูน้ัน [คําวา “รถยนต” แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๕๗ ทวิ๖๖ ใหผูตรวจการมีอํานาจสั่งใหผูขับรถหยุดรถเพื่อทําการตรวจสอบ การปฏิบัติตามพระราชบัญญัติน้ี กับมีอํานาจส่ังใหบุคคลใดปฏิบัติการเทาที่จําเปนเพ่ือประโยชน ๖๕ มาตรา ๕๔ วรรคสาม แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๖๖ มาตรา ๕๗ ทวิ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒

๑๙๘ แกการสอบสวนนั้นได และเมื่อพบวาผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามบทบัญญัติแหงพระราชบัญญัตินี้ จะวากลาวตักเตือนหรือส่ังเปนหนังสือใหผูน้ันไปรายงานตนตอนายทะเบียนภายในเจ็ดวันนับแตวันที่มี คําส่ังเพื่อดําเนินการเปรียบเทียบปรับก็ได เวนแตเปนกรณีที่ความผิดดังกลาวมีโทษจําคุก ใหผูตรวจการ นําตัวผูนั้นสงพนักงานสอบสวนผูมีอํานาจเพื่อดําเนินคดีตอไป ในการออกคําส่ังใหไปรายงานตนตอนายทะเบียนตามวรรคหน่ึง ผูตรวจการจะเรียกเก็บ ใบอนุญาตขับรถของผูนั้นไวเปนการชั่วคราวก็ได แตตองรีบนําใบอนุญาตขับรถท่ีเรียกเก็บไวไปสงมอบ แกนายทะเบียนภายในแปดช่ัวโมงนับแตเวลาที่ออกคําสั่งและใหถือวาคําส่ังน้ันเปนใบอนุญาตขับรถ ช่ัวคราวภายในกําหนดเวลาท่ีใหไปรายงานตนดังกลาว คําสั่งใหไปรายงานตนตอนายทะเบียนตามวรรคหน่ึง ใหเปนไปตามแบบท่ีอธิบดีกําหนด มาตรา ๕๗ ตรี๖๗ ในการปฏิบัติหนาที่ตามพระราชบัญญัตินี้ใหผูตรวจการแสดงบัตร ประจําตัวตอผูซ่ึงเก่ียวของ บัตรประจําตัวผูตรวจการใหเปนไปตามแบบท่ีรัฐมนตรีกําหนด มาตรา ๕๗ จัตวา๖๘ ในขณะท่ีอยูในระหวางการรับจางบรรทุกคนโดยสาร ผูขับรถยนต สาธารณะหรือรถจักรยานยนตสาธารณะจะปฏิเสธไมรับจางบรรทุกคนโดยสารมิได เวนแตการบรรทุก นั้นนาจะกอใหเกิดอันตรายแกตนหรือแกคนโดยสาร บทบัญญัติในวรรคหน่ึงมิใหใชบังคับแกผูขับรถจักรยานยนตสาธารณะที่ปฏิเสธรับจาง บรรทุกคนโดยสารนอกเสนทางหรือนอกทองที่ในการรับจางบรรทุกคนโดยสาร มาตรา ๕๗ เบญจ๖๙ ผูขับรถยนตสาธารณะหรือรถจักรยานยนตสาธารณะตองพา คนโดยสารไปยังสถานท่ีท่ีวาจางตามเสนทางท่ีสั้นหรือถึงที่หมายเร็วที่สุด หรือเสนทางท่ีไมออมเกินควร และตองสงคนโดยสาร ณ สถานที่ตามที่ตกลงกันไว หา มมใิ หผ ขู บั รถตามวรรคหนงึ่ พาคนโดยสารไปทอดทงิ้ ระหวา งทางไมว า ดว ยประการใด ๆ มาตรา ๕๗ ฉ๗๐ ในขณะขับรถ ผูขับรถยนตสาธารณะหรือรถจักรยานยนตสาธารณะ ตอง (๑) ไมสูบบุหร่ี หรือกระทําดวยประการใด ๆ ในลักษณะท่ีกอความรําคาญใหแก คนโดยสาร (๒) ไมกลาววาจาไมสุภาพ เสียดสี ดูหมิ่น กาวราวหรือแสดงกิริยาในลักษณะดังกลาว ตอคนโดยสาร (๓) ไมเสพหรือเมาสุราหรือของมึนเมาอยางอ่ืน ๖๗ มาตรา ๕๗ ตรี เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒ ๖๘ มาตรา ๕๗ จตั วา เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๖๙ มาตรา ๕๗ เบญจ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๗๐ มาตรา ๕๗ ฉ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗

๑๙๙ (๔) ไมเสพยาเสพติดใหโทษตามกฎหมายวาดวยยาเสพติดใหโทษ (๕) ไมเสพติดวัตถุที่ออกฤทธ์ิตอจิตและประสาทตามกฎหมายวาดวยวัตถุที่ออกฤทธ์ิ ตอจิตและประสาท (๖) ไมขับรถในขณะหยอนความสามารถในอันท่ีจะขับ (๗) ปฏิบัติตามขอกําหนดวาดวยความปลอดภัยในการรับจางบรรทุกคนโดยสารตามท่ี กําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๕๗ สัตต๗๑ ในกรณที น่ี ายทะเบยี นหรอื ผตู รวจการมเี หตอุ นั ควรสงสยั วา เจา ของรถ หรือผูขับรถผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามพระราชบัญญัตินี้ ใหนายทะเบียนหรือผูตรวจการมีอํานาจ ออกหนังสือเรียกตัวเจาของรถหรือผูขับรถผูน้ันมาใหถอยคําหรือยื่นคําชี้แจงแสดงขอเท็จจริงได เม่ือนายทะเบียนหรือผูต รวจการไดต รวจสอบกรณีตามวรรคหนึ่งแลว ปรากฏวาเจา ของรถ หรือผูขับรถฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามพระราชบัญญัตินี้ ใหนําความในมาตรา ๕๗ ทวิ มาใชบังคับ โดยอนุโลม ËÁÇ´ ô º·กํา˹´â·É มาตรา ๕๘๗๒ ผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามกฎกระทรวงออกตามมาตรา ๕ (๒) (๓) (๕) (๖) (๗) (๘) (๙) (๑๐) (๑๑) (๑๕) หรือ (๑๖) ตองระวางโทษปรับไมเกินหน่ึงพันบาท มาตรา ๕๘/๑๗๓ ผูขับรถจางบรรทุกคนโดยสารผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามขอกําหนด ในกฎกระทรวงที่ออกตามมาตรา ๕ (๑๕/๑) ตองระวางโทษปรับไมเกินหาพันบาท มาตรา ๕๙๗๔ ผูใดฝาฝนมาตรา ๖ (๑) ตองระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งหม่ืนบาท มาตรา ๖๐๗๕ ผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามมาตรา ๖ (๒) (๓) (๔) หรือ (๕) มาตรา ๖/๑ วรรคสองและวรรคสาม มาตรา ๑๑ มาตรา ๑๒ วรรคหน่ึง มาตรา ๑๓ วรรคหนึ่ง มาตรา ๑๔ มาตรา ๑๖ วรรคหน่ึง มาตรา ๑๗ วรรคหนึ่งและวรรคสอง มาตรา ๑๘ วรรคหน่ึง มาตรา ๒๐ วรรคหน่ึง มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ วรรคหน่ึง มาตรา ๒๗ วรรคหน่ึง มาตรา ๕๖ หรือมาตรา ๕๗ ตองระวางโทษ ปรับไมเกินสองพันบาท ๗๑ มาตรา ๕๗ สตั ต เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๗๒ มาตรา ๕๘ แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๗๓ มาตรา ๕๘/๑ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๗๔ มาตรา ๕๙ แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๗๕ มาตรา ๖๐ แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗

๒๐๐ มาตรา ๖๑๗๖ ผูใดไมปฏิบัติตามมาตรา ๑๕ มาตรา ๒๘ หรือมาตรา ๓๕/๓ วรรคหนึ่ง หรือไมปฏิบัติตามคําสั่งของนายทะเบียนตามมาตรา ๓๖ หรือมาตรา ๕๓ วรรคสอง ตองระวางโทษ ปรับไมเกินหน่ึงพันบาท มาตรา ๖๑/๑๗๗ ผูใดไมมาใหถอยคําหรือย่ืนคําชี้แจงแสดงขอเท็จจริงตอนายทะเบียน หรือผูตรวจการตามหนังสือเรียกตามมาตรา ๕๗ สัตต วรรคหนึ่ง หรือฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามคําสั่ง ของนายทะเบียนหรือผูตรวจการซึ่งส่ังตามมาตรา ๕๗ สัตต วรรคสอง ตองระวางโทษปรับไมเกิน หน่ึงพันบาท มาตรา ๖๒ ผูใดรับจางบรรทุกคนโดยสารโดยใชรถยนตรับจางบรรทุกคนโดยสาร ไมเกินเจ็ดคนหรือรถยนตรับจางระหวางจังหวัดในทองที่ท่ีรัฐมนตรีประกาศตามมาตรา ๒๓ วรรคหน่ึง โดยไมไดรับอนุญาตจากนายทะเบียน หรือไมไดรับยกเวนตามมาตรา ๒๓ วรรคสองหรือวรรคสาม ตองระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งหมื่นบาท [คําวา “รถยนต” แกไขเพ่ิมเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๖๒/๑๗๘ ผใู ดรบั จา งบรรทกุ คนโดยสารโดยฝา ฝน หรอื ไมป ฏบิ ตั ติ ามมาตรา ๒๓/๑ ตองระวางโทษปรับไมเกินสองพันบาท มาตรา ๖๓ ผูใดรับจางบรรทุกคนโดยสารโดยใชรถยนตรับจางบรรทุกคนโดยสาร ไมเกินเจ็ดคนหรือรถยนตรับจางระหวางจังหวัดในทองที่ที่รัฐมนตรีประกาศตามมาตรา ๒๓ วรรคหน่ึง เมื่อใบอนุญาตส้ินอายุหรือใบอนุญาตถูกเพิกถอน ตองระวางโทษปรับไมเกินสองพันบาท [คําวา “รถยนต” แกไขเพ่ิมเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๖๓/๑๗๙ ผรู บั ใบอนญุ าตตามมาตรา ๒๓ ผใู ดฝา ฝน หรอื ไมป ฏบิ ตั ติ ามมาตรา ๒๕ วรรคสอง ตองระวางโทษปรับไมเกินหน่ึงพันบาท มาตรา ๖๓/๒๘๐ ผูไดรับใบอนุญาตขับรถผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามมาตรา ๕๓/๓ ตองระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งพันบาท มาตรา ๖๔ ผใู ดขบั รถโดยไมไ ดร บั ใบอนญุ าตขบั รถ ตอ งระวางโทษจาํ คกุ ไมเ กนิ หนงึ่ เดอื น หรือปรับไมเกินหนึ่งพันบาท หรือทั้งจําท้ังปรับ ๗๖ มาตรา ๖๑ แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๗๗ มาตรา ๖๑/๑ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๗๘ มาตรา ๖๒/๑ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๗๙ มาตรา ๖๓/๑ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๘๐ มาตรา ๖๓/๒ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗

๒๐๑ มาตรา ๖๕๘๑ ผูใดขับรถเม่ือใบอนุญาตขับรถสิ้นอายุ หรือระหวางถูกสั่งพักใช ใบอนุญาตขับรถหรือถูกเพิกถอนใบอนุญาตขับรถ หรือถูกยึดใบอนุญาตขับรถ ตองระวางโทษปรับ ไมเกินสองพันบาท มาตรา ๖๖ ผูใดขับรถโดยไมแสดงใบอนุญาตขับรถ และสําเนาภาพถายใบคูมือ จดทะเบียนรถตามมาตรา ๔๒ ตองระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งพันบาท มาตรา ๖๖/๑๘๒ ผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามคําสั่งของผูตรวจการ ซ่ึงสั่งตาม มาตรา ๕๗ ทวิ ตองระวางโทษปรับไมเกินหาพันบาท มาตรา ๖๖/๒๘๓ ผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามมาตรา ๕๗ จัตวา มาตรา ๕๗ เบญจ หรือมาตรา ๕๗ ฉ (๑) หรือ (๒) ตองระวางโทษปรับไมเกินหน่ึงพันบาท มาตรา ๖๖/๓๘๔ ผใู ดฝา ฝน มาตรา ๕๗ ฉ (๓) หรอื (๖) ตอ งระวางโทษจาํ คกุ ไมเ กนิ สามเดอื น หรือปรับตั้งแตสองพันบาทถึงหนึ่งหม่ืนบาท หรือทั้งจําท้ังปรับ มาตรา ๖๖/4๘๕ ผูใดฝาฝนมาตรา ๕๗ ฉ (๔) หรือ (๕) ตองระวางโทษสูงกวาท่ีกําหนด ไวในกฎหมายวาดวยยาเสพติดใหโทษ หรือกฎหมายวาดวยวัตถุที่ออกฤทธิ์ตอจิตและประสาท แลวแตกรณี อีกหน่ึงในสาม มาตรา ๖๖/๕๘๖ ผูใดเรียกเก็บคาโดยสารหรือคาบริการอ่ืนเกินกวาอัตราท่ีกําหนด ในกฎกระทรวง ตองระวางโทษปรับไมเกินหาพันบาท มาตรา ๖๖/๖๘๗ เจาของรถหรือผูขับรถผูใดไมแสดงอัตราคาโดยสารหรือคาบริการอื่น ตามที่กําหนดในกฎกระทรวง ตองระวางโทษปรับไมเกินสองพันบาท มาตรา ๖๗ ผูใด (๑) ใหผูอ่ืนใชใบอนุญาต หรือเคร่ืองหมายที่นายทะเบียนออกใหแกตน (๒) ใชเคร่ืองหมายที่นายทะเบียนออกใหสําหรับรถคันหนึ่งกับรถอีกคันหน่ึง (๓) ใชเคร่ืองหมายที่นายทะเบียนออกใหแกผูอ่ืน (๔) เปล่ียนแปลงโดยวิธีใด ๆ หรือปดบังทั้งหมดหรือแตบางสวนซึ่งเคร่ืองหมายท่ี นายทะเบียนออกใหประจํารถ หรือ ๘๑ มาตรา ๖๕ แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๘๒ มาตรา ๖๖/๑ แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๘๓ มาตรา ๖๖/๒ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๘๔ มาตรา ๖๖/๓ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๘๕ มาตรา ๖๖/๔ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๘๖ มาตรา ๖๖/๕ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๘๗ มาตรา ๖๖/๖ เพ่ิมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗

๒๐๒ (๕) ใชร ถทไี่ ดร บั ยกเวน ไมต อ งเสยี คา ธรรมเนยี มตามมาตรา ๙ หรอื ยกเวน ไมต อ งเสยี ภาษี ประจําปตามมาตรา ๓๐ หรือลดภาษีประจําปตามมาตรา ๓๑ ผิดไปจากวัตถุประสงคท่ีไดรับยกเวน หรือลด ตองระวางโทษปรับไมเกินหน่ึงพันบาท มาตรา ๖๗ ทวิ๘๘ บรรดาความผิดตามพระราชบัญญัติน้ีท่ีมีโทษปรับสถานเดียว ใหอธิบดีหรือผูซึ่งอธิบดีมอบหมายมีอํานาจเปรียบเทียบปรับผูตองหาได เมื่อผูตองหาไดชําระคาปรับ ตามจํานวนท่ีอธิบดีหรือผูซ่ึงอธิบดีมอบหมายเปรียบเทียบภายในสามสิบวันแลว ใหถือวาคดีเลิกกัน ตามบทบัญญัติแหงประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ถาผูตองหาไมยินยอมตามที่เปรียบเทียบหรือเมื่อยินยอมแลวไมชําระคาปรับภายใน กําหนดเวลาดังกลาวใหดําเนินคดีเพื่อฟองรองตอไป º·à©¾ÒСÒÅ มาตรา ๖๘ เพอ่ื ประโยชนใ นการจดั เกบ็ ภาษปี ระจาํ ป ในกรณที เี่ ปน รถทจี่ ดทะเบยี นแลว การเสียภาษีประจําปในปแรกภายหลังวันที่พระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ ใหนายทะเบียนเปลี่ยนแปลง กําหนดระยะเวลาการเสียภาษีใหม โดยเฉลี่ยจํานวนรถท่ีจะตองเสียภาษีออกไปเปนรายเดือนตาม ระยะเวลาและจํานวนท่ีนายทะเบียนเห็นสมควร และประกาศ ณ ท่ีทําการของนายทะเบียนใหผูมีหนาที่ เสียภาษีทราบลวงหนาไมนอยกวาหนึ่งเดือน ท้ังนี้ ใหนายทะเบียนดําเนินการภายในสองปนับแต วันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ การคิดภาษีเปนรายเดือนตามวรรคหนึ่ง ใหคิดเฉล่ียจากอัตราภาษีประจําปสําหรับ รถชนิดนั้น มาตรา ๖๙ สําหรับรถและเครื่องอุปกรณของรถอันมิชอบดวยพระราชบัญญัติน้ี ท่ีมีอยูแลวในวันที่ประกาศพระราชบัญญัติน้ีในราชกิจจานุเบกษา หรือที่จะนําเขามาในราชอาณาจักร ภายในหกเดือนนับแตวันท่ีประกาศพระราชบัญญัตินี้ในราชกิจจานุเบกษา ใหรัฐมนตรีมีอํานาจผอนผัน ไดตามควรแกกรณี และถาจะอนุญาตใหใชตอไป ใหมีกําหนดเวลาไมเกินสามป นับแตวันท่ีประกาศ พระราชบัญญัตินี้ในราชกิจจานุเบกษา มาตรา ๗๐ บรรดากฎกระทรวง คําสั่ง หรือประกาศที่ออกตามพระราชบัญญัติรถยนตร พุทธศักราช ๒๔๗๓ ใหยังคงใชบังคับไดตอไปเพียงเทาท่ีไมขัดหรือแยงกับพระราชบัญญัตินี้จนกวาจะ มีกฎกระทรวง คําส่ัง หรือประกาศตามพระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ ๘๘ มาตรา ๖๗ ทวิ เพิ่มโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบบั ท่ี ๗) พ.ศ. ๒๕๓๐

๒๐๓ มาตรา ๗๑ ในทองท่ีใดท่ีไดมีการประกาศใหการประกอบการรับจางบรรทุกคนโดยสาร โดยใชรถยนตบรรทุกคนโดยสารไมเกินเจ็ดคน ตองดําเนินการโดยบริษัทมหาชนจํากัด บริษัทจํากัด หรือสหกรณ และตองไดรับใบอนุญาตจากนายทะเบียนตามพระราชบัญญัติรถยนตร พุทธศักราช ๒๔๗๓ รวมทั้งที่ไดมีการขยายระยะเวลาตามประกาศดังกลาว ใหถือวาประกาศนั้นเปนประกาศ ของรัฐมนตรีตามมาตรา ๒๓ และใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการในทองท่ีดังกลาวอยูแลวในวันท่ี พระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ เปนผูไดรับใบอนุญาตตามมาตรา ๒๓ และตองดําเนินการโดยบริษัทมหาชน จํากัด บริษัทจํากัดหรือสหกรณตอไป [คาํ วา “รถยนต” แกไ ขเพมิ่ เตมิ โดยมาตรา ๓ แหง พระราชบญั ญตั ริ ถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] มาตรา ๗๒ บรรดาใบอนุญาตและใบอนุญาตขับรถยนตท่ีออกตามพระราชบัญญัติ รถยนตร พุทธศักราช ๒๔๗๓ กอนวันท่ีพระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ ใหยังคงมีผลใชบังคับตอไปจนกวา จะส้ินอายุใบอนุญาตหรือใบอนุญาตขับรถยนตนั้น [คาํ วา “รถยนต” แกไ ขเพม่ิ เตมิ โดยมาตรา ๓ แหง พระราชบญั ญตั ริ ถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖] ผูรับสนองพระบรมราชโองการ ส. โหตระกิตย รองนายกรัฐมนตรี

๒๐๔ ÍÑμÃÒ¤‹Ò¸ÃÃÁà¹ÕÂÁ (๑) คําขอ ฉบับละ ๕ บาท (๒) ใบคูมือจดทะเบียนรถ ฉบับละ ๑๐๐ บาท (๓) แผนปายทะเบียนรถ ฉบับละ ๑๐๐ บาท (๓/๑)๘๙ การขอใชหมายเลขทะเบียนรถ (ก) การขอใชหมายเลขทะเบียนท่ีออกให ๑,๐๐๐ บาท สําหรับรถคันหนึ่งมาใชกับรถอีกคันหนึ่ง คร้ังละ (ข) การขอใชหมายเลขทะเบียนซ่ึงยัง ๒,๐๐๐ บาท ไมเคยออกใหสําหรับรถคันใดมาใช กับรถที่จดทะเบียนแลว คร้ังละ ๓,๐๐๐ บาท (ค) การขอใชหมายเลขทะเบียนท่ีตองเสีย คาธรรมเนียมพิเศษท่ีไดจากการประมูล ๑๐ บาท ตามมาตรา ๑๐/๑ กับกรณีตาม (ก) หรือ (ข) ครั้งละ ๕๐ บาท (๔) การขอคนทะเบียนรถหรือขอแกไขเพิ่มเติมรายการ ๑๐๐ บาท ในทะเบียนรถและใบคูมือจดทะเบียนรถ ๕๐ บาท (ก) รถจักรยานยนต คร้ังละ ๒๐ บาท (ข) รถอื่นนอกจาก (ก) ครั้งละ ๑๐ บาท (๕) การโอนทะเบียนรถ คร้ังละ ๕๐ บาท (๖) การยายรถ ๑,๐๐๐ บาท (ก) รถยนต ครั้งละ ๕,๐๐๐ บาท (ข) รถอ่ืนนอกจาก (ก) ครั้งละ (๗) การตรวจสภาพรถ (ก) รถจักรยานยนต คันละ (ข) รถอื่นนอกจาก (ก) คันละ (๗/๑)๙๐ เคร่ืองหมายแสดงการใชรถ ตามมาตรา ๖/๑ วรรคสอง หรือวรรคสาม แผนละ (๗/๒)๙๑ การอนุญาตใหใชรถ ตามมาตรา ๖/๑ วรรคสาม คร้ังละ ๘๙ อตั ราคา ธรรมเนียม (๓/๑) เพม่ิ โดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๙๐ อัตราคาธรรมเนียม (๗/๑) เพ่มิ โดยพระราชบญั ญัตริ ถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๙๑ อตั ราคาธรรมเนยี ม (๗/๒) เพ่ิมโดยพระราชบญั ญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗

๒๐๕ (๘) ใบอนุญาตตามมาตรา ๒๓ ฉบับละ ๑,๐๐๐ บาท (๙)๙๒ ใบอนุญาตตามมาตรา ๒๗ ฉบับละ ๒,๐๐๐ บาท (๑๐)๙๓ เคร่ืองหมายพิเศษตามมาตรา ๒๗ อันละ (๑๑)๙๔ สมุดคูมือประจํารถตามมาตรา ๒๗ เลมละ ๕๐๐ บาท (๑๒) ใบอนุญาตรถยนตตามอนุสัญญาวาดวยการจราจรทางถนน ๑,๐๐๐ บาท ทํา ณ นครเจนีวา ค.ศ. ๑๙๔๙ ซ่ึงประเทศไทยไดภาคยานุวัติ เมื่อวันท่ี ๑๕ สิงหาคม ๒๕๐๕ ฉบับละ ๑,๐๐๐ บาท (๑๓)๙๕ ใบอนุญาตขับรถตามความตกลงระหวางประเทศ ๑,๐๐๐ บาท ที่ประเทศไทยเปนภาคี ฉบับละ (๑๔)๙๖ ใบอนุญาตขับรถช่ัวคราว ๕๐๐ บาท ตามมาตรา ๔๓ (๑) ฉบับละ ๑,๐๐๐ บาท (๑๕)๙๗ ใบอนุญาตขับรถยนตสวนบุคคล ฉบับละ (๑๖)๙๘ ใบอนุญาตขับรถยนตสามลอสวนบุคคล ฉบับละ ๕๐๐ บาท (๑๗)๙๙ ใบอนุญาตขับรถยนตสาธารณะ ฉบับละ ๑,๐๐๐ บาท (๑๘)๑๐๐ ใบอนุญาตขับรถสามลอสาธารณะ ฉบับละ (๑๙)๑๐๑ ใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตสวนบุคคล ฉบับละ ๕๐๐ บาท (๑๙/๑)๑๐๒ ใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตสาธารณะ ฉบับละ ๕๐๐ บาท (๒๐)๑๐๓ ใบอนุญาตขับรถบดถนน ฉบับละ ๕๐๐ บาท (๒๑)๑๐๔ ใบอนุญาตขับรถแทรกเตอร ฉบับละ ๕๐๐ บาท (๒๒)๑๐๕ ใบอนุญาตขับตามมาตรา ๔๓ (๙) ฉบับละ ๕๐๐ บาท ๕๐๐ บาท ๙๒ อตั ราคา ธรรมเนียม (๙) แกไขเพิม่ เติมโดยพระราชบญั ญตั ิรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๙๒ อตั ราคาธรรมเนยี ม (๑๐) แกไ ขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบัญญตั ริ ถยนต (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๙๔ อัตราคาธรรมเนียม (๑๑) แกไขเพม่ิ เติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๙๕ อตั ราคาธรรมเนียม (๑๓) แกไขเพมิ่ เตมิ โดยพระราชบัญญตั ริ ถยนต (ฉบบั ที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๙๖ อตั ราคา ธรรมเนยี ม (๑๔) แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๙๗ อัตราคาธรรมเนียม (๑๕) แกไ ขเพม่ิ เติมโดยพระราชบัญญัตริ ถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๙๘ อัตราคา ธรรมเนยี ม (๑๖) แกไขเพ่ิมเตมิ โดยพระราชบญั ญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๙๙ อตั ราคา ธรรมเนียม (๑๗) แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๑๐๐ อัตราคาธรรมเนียม (๑๘) แกไขเพม่ิ เติมโดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๑๐๑ อตั ราคา ธรรมเนยี ม (๑๙) แกไขเพ่มิ เติมโดยพระราชบญั ญัตริ ถยนต (ฉบบั ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๑๐๒ อัตราคาธรรมเนียม (๑๙/๑) เพ่ิมโดยพระราชบญั ญตั ริ ถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๑๐๓ อตั ราคาธรรมเนยี ม (๒๐) แกไ ขเพ่มิ เตมิ โดยพระราชบัญญตั ิรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๑๐๔ อัตราคาธรรมเนยี ม (๒๑) แกไขเพิ่มเตมิ โดยพระราชบัญญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๑๐๕ อตั ราคาธรรมเนียม (๒๒) แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบญั ญัติรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖

๒๐๖ (๒๓)๑๐๖ (ยกเลิก) (๒๔)๑๐๗ (ยกเลิก) (๒๕)๑๐๘ (ยกเลิก) (๒๖)๑๐๙ (ยกเลิก) (๒๗)๑๑๐ (ยกเลิก) (๒๘) การแกไขรายการในใบอนุญาตขับรถ คร้ังละ ๕๐ บาท (๒๙) หนังสืออนุญาตตามมาตรา ๑๗ วรรคสอง หรือมาตรา ๑๘ ฉบับละ ๕๐ บาท (๓๐) ใบแทนใบคูมือจดทะเบียนรถ ฉบับละ ๕๐ บาท (๓๑) ใบแทนใบอนุญาต คร่ึงหน่ึงของคาธรรมเนียมใบอนุญาต แตไมเกิน ฉบับละ ๑๐๐ บาท (๓๒) ใบแทนเครื่องหมายการเสียภาษีประจําป ฉบับละ ๒๐ บาท (๓๓) ใบแทนหนังสืออนุญาต ฉบับละ ๒๕ บาท (๓๔) คาธรรมเนียมอื่น คร้ังละ ๒๐ บาท (๓๕) การรับรองสําเนาเอกสาร แผนละ ๒๐ บาท (๓๖)๑๑๑ การตออายุใบอนุญาตขับรถ ครั้งละเทากับคาธรรมเนียมสําหรับใบอนุญาตขับรถแตละฉบับ ๑๐๖ อัตราคา ธรรมเนยี ม (๒๓) ยกเลิกโดยพระราชบัญญัตริ ถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๑๐๗ อตั ราคา ธรรมเนียม (๒๔) ยกเลิกโดยพระราชบญั ญตั ิรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๑๐๘ อัตราคา ธรรมเนียม (๒๕) ยกเลกิ โดยพระราชบญั ญัตริ ถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๑๐๙ อัตราคาธรรมเนียม (๒๖) ยกเลิกโดยพระราชบญั ญัตริ ถยนต (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๑๑๐ อัตราคาธรรมเนียม (๒๗) ยกเลกิ โดยพระราชบัญญตั ิรถยนต (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖ ๑๑๑ อัตราคา ธรรมเนยี ม (๓๖) เพ่ิมโดยพระราชบัญญัตริ ถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๖

๒๐๗ ÍÑμÃÒÀÒÉÕ»ÃÐจํา»‚ (๑)๑๑๒ รถยนตนั่งสวนบุคคลไมเกินเจ็ดคนใหเก็บภาษีตามความจุของกระบอกสูบรวมกันของเคร่ืองยนต ของรถยนตแตละคัน ในอัตราดังตอไปนี้ (ก) ๖๐๐ ลูกบาศกเซนติเมตรแรก ลูกบาศกเซนติเมตรละ ๐.๕๐ บาท (ข) สวนท่ีเกิน ๖๐๐ ลูกบาศกเซนติเมตร แตไมเกิน ๑,๘๐๐ ลูกบาศกเซนติเมตร ลูกบาศกเซนติเมตรละ ๑.๕๐ บาท (ค) สวนท่ีเกิน ๑,๘๐๐ ลูกบาศกเซนติเมตร ลูกบาศกเซนติเมตรละ ๔.๐๐ บาท รถยนตตาม (๑) ที่นิติบุคคลเปนเจาของ และมิไดใหบุคคลธรรมดาเชาซ้ือในการประกอบธุรกิจ เก่ียวกับการใหเชาซ้ือของนิติบุคคลน้ัน ใหเก็บภาษีในอัตราสองเทา (๒) รถยนตนั่งสวนบุคคลเกินเจ็ดคน ใหเก็บภาษีตามนํ้าหนักในอัตราดังตอไปนี้ (ก) น้ําหนักไมเกิน ๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑๕๐ บาท (ข) น้ําหนักตั้งแต ๕๐๑ - ๗๕๐ กิโลกรัม คันละ ๓๐๐ บาท (ค) น้ําหนักต้ังแต ๗๕๑ - ๑,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๔๕๐ บาท (ง) นํ้าหนักต้ังแต ๑,๐๐๑ - ๑,๒๕๐ กิโลกรัม คันละ ๘๐๐ บาท (จ) นํ้าหนักตั้งแต ๑,๒๕๑ - ๑,๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๐๐๐ บาท (ฉ) นํ้าหนักตั้งแต ๑,๕๐๑ - ๑,๗๕๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๓๐๐ บาท (ช) น้ําหนักต้ังแต ๑,๗๕๑ - ๒,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๖๐๐ บาท (ซ) น้ําหนักต้ังแต ๒,๐๐๑ - ๒,๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๙๐๐ บาท ๑๑๒ อตั ราภาษีประจาํ ป (๑) แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบบั ท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๒๔

๒๐๘ (ฌ) น้ําหนักตั้งแต ๒,๕๐๑ - ๓,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๒,๒๐๐ บาท (ญ) นํ้าหนักต้ังแต ๓,๐๐๑ - ๓,๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๒,๔๐๐ บาท (ฎ) น้ําหนักตั้งแต ๓,๕๐๑ - ๔,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๒,๖๐๐ บาท (ฏ) นํ้าหนักต้ังแต ๔,๐๐๑ - ๔,๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๒,๘๐๐ บาท (ฐ) น้ําหนักต้ังแต ๔,๕๐๑ - ๕,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๓,๐๐๐ บาท (ฑ) นํ้าหนักต้ังแต ๕,๐๐๑ - ๖,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๓,๒๐๐ บาท (ฒ) น้ําหนักตั้งแต ๖,๐๐๑ - ๗,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๓,๔๐๐ บาท (ณ) นํ้าหนักตั้งแต ๗,๐๐๑ กิโลกรัม ข้ึนไป คันละ ๓,๖๐๐ บาท (๓)๑๑๓ รถจักรยานยนต ใหคํานวณภาษีประจําปในอัตราดังตอไปนี้ (ก) รถจักรยานยนตสวนบุคคล คันละ ๑๐๐ บาท (ข) รถจักรยานยนตสาธารณะ คันละ ๑๐๐ บาท (๔)๑๑๔ รถพวงของรถจักรยานยนตสวนบุคคล คันละ ๕๐ บาท (๕) รถพวงนอกจาก (๔) คันละ ๑๐๐ บาท (๖) รถบดถนน คันละ ๒๐๐ บาท (๗) รถแทรกเตอรท่ีใชในการเกษตร คันละ ๕๐ บาท (๘) รถยนตรับจางระหวางจังหวัด รถยนตบริการ ใหเก็บภาษีตามนํ้าหนักในอัตราดังตอไปนี้ (ก) นํ้าหนักไมเกิน ๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๔๕๐ บาท (ข) นํ้าหนักต้ังแต ๕๐๑ - ๗๕๐ กิโลกรัม คันละ ๗๕๐ บาท (ค) น้ําหนักตั้งแต ๗๕๑ - ๑,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๐๕๐ บาท ๑๑๓ อัตราภาษปี ระจาํ ป (๓) แกไ ขเพ่ิมเติมโดยพระราชบญั ญัติรถยนต (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗ ๑๑๔ อัตราภาษีประจําป (๔) แกไ ขเพิ่มเติมโดยพระราชบญั ญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗

(ง) น้ําหนักต้ังแต ๑,๐๐๑ - ๑,๒๕๐ ๒๐๙ กิโลกรัม คันละ ๑,๓๕๐ บาท (จ) นํ้าหนักตั้งแต ๑,๒๕๑ - ๑,๕๐๐ คันละ ๑,๖๕๐ บาท กิโลกรัม คันละ ๒,๑๐๐ บาท คันละ ๒,๕๕๐ บาท (ฉ) นํ้าหนักตั้งแต ๑,๕๐๑ - ๑,๗๕๐ คันละ ๓,๐๐๐ บาท กิโลกรัม คันละ ๓,๔๕๐ บาท คันละ ๓,๙๐๐ บาท (ช) น้ําหนักต้ังแต ๑,๗๕๑ - ๒,๐๐๐ คันละ ๔,๓๕๐ บาท กิโลกรัม คันละ ๔,๘๐๐ บาท คันละ ๕,๒๕๐ บาท (ซ) น้ําหนักตั้งแต ๒,๐๐๑ - ๒,๕๐๐ คันละ ๕,๗๐๐ บาท กิโลกรัม คันละ ๖,๑๕๐ บาท คันละ ๖,๖๐๐ บาท (ฌ) น้ําหนักต้ังแต ๒,๕๐๑ - ๓,๐๐๐ คันละ ๑๘๕ บาท กิโลกรัม คันละ ๓๑๐ บาท คันละ ๔๕๐ บาท (ญ) นํ้าหนักต้ังแต ๓,๐๐๑ - ๓,๕๐๐ กิโลกรัม (ฎ) น้ําหนักต้ังแต ๓,๕๐๑ - ๔,๐๐๐ กิโลกรัม (ฏ) นํ้าหนักต้ังแต ๔,๐๐๑ - ๔,๕๐๐ กิโลกรัม (ฐ) น้ําหนักตั้งแต ๔,๕๐๑ - ๕,๐๐๐ กิโลกรัม (ฑ) นํ้าหนักตั้งแต ๕,๐๐๑ - ๖,๐๐๐ กิโลกรัม (ฒ) นํ้าหนักตั้งแต ๖,๐๐๑ - ๗,๐๐๐ กิโลกรัม (ณ) นํ้าหนักตั้งแต ๗,๐๐๑ กิโลกรัม ขึ้นไป (๙) รถยนตรับจาง ใหเก็บภาษีตามนํ้าหนักในอัตราดังตอไปนี้ (ก) นํ้าหนักไมเกิน ๕๐๐ กิโลกรัม (ข) นํ้าหนักต้ังแต ๕๐๑ - ๗๕๐ กิโลกรัม (ค) น้ําหนักตั้งแต ๗๕๑ - ๑,๐๐๐ กิโลกรัม

๒๑๐ (ง) นํ้าหนักต้ังแต ๑,๐๐๑ - ๑,๒๕๐ คันละ ๕๖๐ บาท กิโลกรัม (จ) นํ้าหนักตั้งแต ๑,๒๕๑ - ๑,๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๖๘๕ บาท (ฉ) น้ําหนักต้ังแต ๑,๕๐๑ - ๑,๗๕๐ กิโลกรัม คันละ ๘๗๕ บาท (ช) น้ําหนักต้ังแต ๑,๗๕๑ - ๒,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๐๖๐ บาท (ซ) นํ้าหนักต้ังแต ๒,๐๐๑ - ๒,๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๒๕๐ บาท (ฌ) นํ้าหนักตั้งแต ๒,๕๐๑ - ๓,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๔๓๕ บาท (ญ) นํ้าหนักตั้งแต ๓,๐๐๑ - ๓,๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๖๒๕ บาท (ฎ) น้ําหนักตั้งแต ๓,๕๐๑ - ๔,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๘๑๐ บาท (ฏ) น้ําหนักตั้งแต ๔,๐๐๑ - ๔,๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๒,๐๐๐ บาท (ฐ) น้ําหนักต้ังแต ๔,๕๐๑ - ๕,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๒,๑๘๕ บาท (ฑ) นํ้าหนักตั้งแต ๕,๐๐๑ - ๖,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๒,๓๗๕ บาท (ฒ) น้ําหนักตั้งแต ๖,๐๐๑ - ๗,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๒,๕๖๐ บาท (ณ) น้ําหนักตั้งแต ๗,๐๐๑ กิโลกรัม ขึ้นไป คันละ ๒,๗๕๐ บาท (๑๐) รถยนตบ รรทกุ สว นบคุ คลหรอื รถยนตส าํ หรบั ลากจงู ซง่ึ มไิ ดใ ชใ นการประกอบการขนสง สว นบคุ คล ตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบกหรือรถแทรกเตอรท่ีมิไดใชในการเกษตร ใหเก็บภาษีตาม น้ําหนักในอัตราดังตอไปน้ี (ก) น้ําหนักไมเกิน ๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๓๐๐ บาท (ข) นํ้าหนักต้ังแต ๕๐๑ - ๗๕๐ กิโลกรัม คันละ ๔๕๐ บาท

๒๑๑ (ค) น้ําหนักต้ังแต ๗๕๑ - ๑,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๖๐๐ บาท (ง) นํ้าหนักตั้งแต ๑,๐๐๑ - ๑,๒๕๐ กิโลกรัม คันละ ๗๕๐ บาท (จ) น้ําหนักต้ังแต ๑,๒๕๑ - ๑,๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๙๐๐ บาท (ฉ) น้ําหนักต้ังแต ๑,๕๐๑ - ๑,๗๕๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๐๕๐ บาท (ช) น้ําหนักต้ังแต ๑,๗๕๑ - ๒,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๓๕๐ บาท (ซ) นํ้าหนักตั้งแต ๒,๐๐๑ - ๒,๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๖๕๐ บาท (ฌ) นํ้าหนักต้ังแต ๒,๕๐๑ - ๓,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๑,๙๕๐ บาท (ญ) นํ้าหนักต้ังแต ๓,๐๐๑ - ๓,๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๒,๒๕๐ บาท (ฎ) น้ําหนักต้ังแต ๓,๕๐๑ - ๔,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๒,๕๕๐ บาท (ฏ) น้ําหนักตั้งแต ๔,๐๐๑ - ๔,๕๐๐ กิโลกรัม คันละ ๒,๘๕๐ บาท (ฐ) น้ําหนักตั้งแต ๔,๕๐๑ - ๕,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๓,๑๕๐ บาท (ฑ) นํ้าหนักต้ังแต ๕,๐๐๑ - ๖,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๓,๔๕๐ บาท (ฒ) น้ําหนักต้ังแต ๖,๐๐๑ - ๗,๐๐๐ กิโลกรัม คันละ ๓,๗๕๐ บาท (ณ) น้ําหนักต้ังแต ๗,๐๐๑ กิโลกรัม ขึ้นไป คันละ ๔,๐๕๐ บาท (๑๐/๑)๑๑๕ รถอื่นท่ีกําหนดในกฎกระทรวงที่ออกโดยอาศัยอํานาจตามบทนิยามคําวา “รถ” ในมาตรา ๔ ใหเก็บภาษีตามน้ําหนักในอัตราตาม (๑๐) ๑๑๕ อัตราภาษปี ระจําป (๑๐/๑) เพ่ิมโดยพระราชบญั ญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗

๒๑๒ (๑๑)๑๑๖ รถที่ขับเคลื่อนดวยพลังงานไฟฟา หรือรถท่ีขับเคล่ือนดวยพลังงานอ่ืนโดยมิไดใชเครื่องยนต ตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง ใหจัดเก็บภาษีในอัตราดังตอไปนี้ (ก) รถยนตนั่งสวนบุคคลไมเกินเจ็ดคน ใหจัดเก็บภาษีตามน้ําหนักของรถในอัตราตาม (๒) (ข) รถอ่ืนนอกจาก (ก) ใหจัดเก็บภาษีในอัตราก่ึงหน่ึงของรถตาม (๒) (๓) (๖) (๗) (๘) (๙) หรือ (๑๐) แลวแตกรณี (๑๒)๑๑๗ รถที่ขับเคล่ือนดวยเคร่ืองยนตที่ใชพลังงานทดแทน พลังงานอนุรักษสิ่งแวดลอม หรือพลังงาน อยา งประหยดั ตามทก่ี าํ หนดในกฎกระทรวง ใหจ ดั เกบ็ ภาษใี นอตั รากงึ่ หนงึ่ ของอตั ราทกี่ าํ หนดไว (๑๓)๑๑๘ รถท่ีขับเคลื่อนดวยเครื่องยนตที่ใชกาซธรรมชาติซึ่งเปนกาซไฮโดรคารบอนท่ีประกอบดวย กาซมีเทนเปนสวนใหญเปนเช้ือเพลิง ใหจัดเก็บภาษีในอัตราดังตอไปน้ี (ก) ระบบเชื้อเพลิงที่ใชกาซธรรมชาติดังกลาวเพียงอยางเดียวในอัตราก่ึงหน่ึงของอัตรา ท่ีกําหนดไว (ข) ระบบเช้ือเพลิงที่ใชกาซธรรมชาติดังกลาวรวมหรือสลับกับนํ้ามันเชื้อเพลิงในอัตราสามในส่ี ของอัตราที่กําหนดไว ในการคํานวณนํ้าหนัก ใหรวมน้ําหนักของรถและเครื่องอุปกรณที่ติดกับตัวรถตามปกติแตไมรวม นํ้าหนักน้ํามันเช้ือเพลิง น้ํามันเคร่ือง น้ํา และเคร่ืองมือประจํารถ ถามีเศษของกิโลกรัมใหปดทิ้ง ๑๑๖ อัตราภาษีประจําป (๑๑) แกไขเพมิ่ เตมิ โดยพระราชบัญญัตริ ถยนต (ฉบบั ที่ ๑๔) พ.ศ. ๒๕๕๐ ๑๑๗ อัตราภาษปี ระจําป (๑๒) เพิม่ โดยพระราชบัญญตั ริ ถยนต (ฉบับท่ี ๑๔) พ.ศ. ๒๕๕๐ ๑๑๘ อัตราภาษปี ระจําป (๑๓) เพม่ิ โดยพระราชบัญญตั ิรถยนต (ฉบบั ที่ ๑๔) พ.ศ. ๒๕๕๐

๒๑๓ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจากกฎหมายวาดวยรถยนตร ไดประกาศใชบังคับมาต้ังแตป พ.ศ. ๒๔๗๓ นับเปนเวลาเกือบหาสิบปแลว และในระหวางระยะเวลา ดังกลาวมีการแกไขเพ่ิมเติมมาแลวประมาณย่ีสิบคร้ัง อยางไรก็ดียังมีบทบัญญัติอีกหลายมาตราที่ใชอยู ไมเหมาะสมกับกาลสมัยและสภาพการณของบานเมือง สมควรปรับปรุงเสียใหมใหเหมาะสมและรัดกุม ยิ่งข้ึน จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี พระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๒๔๑๑๙ มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับต้ังแตวันท่ี ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๒๕ เปนตนไป มาตรา ๕ อัตราภาษีประจําปของรถยนตรตามพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี ไมใชบังคับแกรถยนตรท่ีไดเสียภาษีในป พ.ศ. ๒๕๒๔ ไวแลว และรถยนตรท่ีคางชําระภาษีประจําปกอนวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ มาตรา ๖ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เน่ืองจากหลักเกณฑและอัตรา การเก็บภาษีรถยนตรนั่งสวนบุคคลไมเกินเจ็ดคนยังไมเหมาะสม สมควรเปลี่ยนหลักเกณฑและอัตรา ภาษีรถยนตรดังกลาวเพื่อกอใหเกิดการใชน้ํามันโดยประหยัดตามสภาวะของการขาดแคลนนํ้ามัน ในปจจุบัน นอกจากน้ัน สมควรเพ่ิมอัตราภาษีรถยนตรดังกลาวสําหรับรถยนตรน่ังสวนบุคคลไมเกิน เจ็ดคนท่ีนิติบุคคลบางประเภทเปนเจาของ เพราะภาษีรถยนตรยอมถือเปนรายจายในการคํานวณ กําไรสุทธิ เพ่ือเสียภาษีเงินไดของนิติบุคคลดังกลาวอยูแลว จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัตินี้ พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๒๕๑๒๐ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เน่ืองจากปรากฏวาพระราชบัญญัติ รถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ บัญญัติให “ผูใด” (อันหมายถึงเจาของกรรมสิทธิ์รถยนตร) จะไปขอจดทะเบียนรถ ใหย่ืนคําขอตอนายทะเบียนแหงทองท่ีที่ตนมีภูมิลําเนานั้น ยังไมสอดคลองกับสภาพการณและ ความตองการของประชาชนในปจจุบัน เพราะประชาชนสวนใหญไดซ้ือรถยนตรในระบบ “เชาซื้อ” การขอจดทะเบียนรถจึงตกเปนหนาท่ีของผูขายคือบริษัทรถยนตร ซ่ึีงมีภูมิลําเนาอยูในที่ตาง ๆ การตอทะเบียนก็ดี การตรวจสภาพรถยนตรก็ดี จะตองกระทําที่นายทะเบียนในทองที่น้ันเม่ือประชาชน ซ้ือรถไปใชในทองถ่ินอื่น การกระทําตามพระราชบัญญัติรถยนตรน้ีจึงเปนการสรางความเดือดรอน ๑๑๙ ราชกจิ จานเุ บกษา เลม ๘๙/ตอนท่ี ๑๓๙/ฉบับพิเศษ หนา ๔/๒๔ สงิ หาคม ๒๕๒๔ ๑๒๐ ราชกจิ จานเุ บกษา เลม ๙๙/ตอนท่ี ๑๗/ฉบับพิเศษ หนา ๑/๕ กมุ ภาพนั ธ ๒๕๒๕

๒๑๔ ใหแ กป ระชาชนเปน อยา งมาก และเมอ่ื มกี ารกระทําความผดิ เกดิ ขน้ึ กย็ ากแกก ารตดิ ตามผูก ระทําความผดิ เพราะเจาของรถและผูครอบครองมิใชบุคคลคนเดียวกัน จึงจําเปนตองแกไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติน้ี พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๒๗๑๒๑ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ เน่ืองจากมาตรา ๖ วรรคหนึ่ง แหงพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ บัญญัติหามมิใหผูใดใชรถ เวนแตรถน้ันเปนรถที่จดทะเบียน และเสียภาษีประจําปสําหรับรถนั้นครบถวนถูกตองแลว หากผูใดฝาฝนมาตรา ๖ วรรคหนึ่ง ตองระวาง โทษปรับไมเกินหาพันบาทตามมาตรา ๕๙ โดยมิไดแยกประเภทความผิดกรณีการใชรถท่ีจดทะเบียน แลว แตยังมิไดเสียภาษีประจําปสําหรับรถนั้นใหครบถวนถูกตองภายในเวลาท่ีกําหนด ทําใหผูใชรถใน กรณีที่ยังมิไดเสียภาษีประจําปตองไดรับโทษในอัตราเดียวกันกับกรณีการใชรถท่ียังมิไดจดทะเบียน ตามมาตรา ๕๙ ซ่ึงเปนความผิดที่เปรียบเทียบไมได สมควรกําหนดแยกประเภทความผิดเก่ียวกับ การใชรถท่ีจดทะเบียนแลวแตยังมิไดเสียภาษีประจําปออกจากความผิดเก่ียวกับการใชรถท่ียังมิได จดทะเบียน โดยใหมีอัตราโทษแตกตางกันและมีอัตราโทษเหมาะสมแกกรณีดวย โดยกําหนดโทษ สําหรับความผิดกรณีการใชรถที่จดทะเบียนแลว แตยังมิไดเสียภาษีประจําปเปนความผิดท่ี เปรียบเทียบได นอกจากน้ัน เน่ืองจากไดมีการกําหนดใหรถใชงานเกษตรกรรมเปน “รถ” ตามกฎหมาย วาดวยรถยนตรซึ่งจะตองมีการจดทะเบียนและผานการตรวจสอบสภาพรถ และเพ่ือเปนการสงเสริม เกษตรกรรมของประเทศ สมควรกําหนดใหรถดังกลาวไดรับยกเวนคาธรรมเนียมตามกฎหมายวาดวย รถยนตร และโดยที่สมควรกําหนดใหเงินที่เปนคาธรรมเนียมแผนปายทะเบียนรถไดนํามาใชเปน เงินทุนหมุนเวียนเพื่อการผลิตแผนปายสําหรับยานพาหนะตอไป โดยไมตองจัดสรรใหแกราชการ สวนทองถ่ิน จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัตินี้ พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๕) พ.ศ. ๒๕๒๘๑๒๒ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ ดวยปรากฏวาการใชรถยนตร สวนบุคคลท่ีจดทะเบียนเปนรถยนตรนั่งสวนบุคคล หรือรถยนตรบรรทุกสวนบุคคล จะใชเปนรถยนตร บรรทุกสวนบุคคล หรือรถยนตรนั่งสวนบุคคล ซ่ึงผิดไปจากประเภทจดทะเบียนไวไมได เปนเหตุให ประชาชนท่ีสามารถมีรถไดเพียงคันเดียวไดรับความเดือดรอนโดยไมมีเหตุอันสมควร จึงจําเปน ตองตราพระราชบัญญัติน้ี ๑๒๑ ราชกจิ จานเุ บกษา เลม ๑๐๑/ตอนท่ี ๑๑๒/ฉบับพิเศษ หนา ๕/๒๔ สิงหาคม ๒๕๒๔ ๑๒๒ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๐๒/ตอนท่ี ๙๕/ฉบับพิเศษ หนา ๑/๒๕ กรกฎาคม ๒๕๒๘

๒๑๕ พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๖) พ.ศ. ๒๕๒๘๑๒๓ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจากพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ไดบัญญัติเก่ียวกับคุณสมบัติและการออกใบอนุญาตใหแกผูขับข่ีรถจักรยานยนตรไว โดยกําหนดใหผูท่ีจะมีใบอนุญาตขับขี่รถจักรยานยนตรไดจะตองมีอายุไมตํ่ากวาสิบแปดปบริบูรณ แตในความเปนจริงแลวปรากฏวาเด็กที่มีอายุไมตํ่ากวาสิบหาปและมีภูมิลําเนาอยูตางจังหวัดน้ัน สวนมากมีรถจักรยานยนตรใชเปนพาหนะท้ังส้ิน เพราะมีความจําเปนที่จะตองใชรถจักรยานยนตรขับขี่ ไปโรงเรียนหรือใชในกิจการดานอื่น ๆ เน่ืองจากสถานศึกษาอยูหางไกลจากบานมาก ซึ่งการกระทํา ดังกลาวถือวาเปนการกระทําที่ผิดกฎหมาย ดังนั้นเพ่ือใหเด็กที่มีอายุไมต่ํากวาสิบหาปมีใบอนุญาตขับข่ี รถจักรยานยนตรไดโดยไมผิดกฎหมาย จึงสมควรแกไขเพิ่มเติมบทบัญญัติดังกลาวเสีย และเน่ืองจาก ในปจจุบันกฎหมายบัญญัติใหบุคคลที่มีอายุสิบหาปบริบูรณตองไปทําบัตรประจําตัวประชาชนทุกคน ดังนั้นจึงสมควรอนุญาตใหผูที่มีอายุไมตํ่ากวาสิบหาปมีใบอนุญาตขับขี่รถจักรยานยนตรไดเชนเดียวกัน จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ีข้ึน พระราชกําหนดแกไขเพ่ิมเติมพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ พ.ศ. ๒๕๒๙๑๒๔ มาตรา ๕ อัตราภาษีตามที่กําหนดในมาตรา ๒๙ (๓) แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชกําหนดน้ีไมใชบังคับแกรถยนตรที่ไดจดทะเบียนและ เสียภาษีประจําปไวแลว และรถยนตที่คางชําระภาษีประจําป กอนวันท่ีพระราชกําหนดน้ีใชบังคับ ทั้งน้ี สําหรับภาษีประจําปท่ีเสียไวแลวหรือท่ีคางชําระน้ัน มาตรา ๖ รถยนตท่ีไดจดทะเบียนและเสียภาษีประจําปไวแลวในวันท่ีพระราชกําหนดน้ี ใชบังคับ หากเปนรถยนตตามมาตรา ๒๙ (๓) หรือเจาของรถไดเปล่ียนแปลงใหเปนรถยนตรตาม มาตรา ๒๙ (๓) อยูแลวกอนวันท่ีพระราชกําหนดน้ีใชบังคับ และไดแจงการเปลี่ยนแปลงไวแลว หรือไดแจงการเปลี่ยนแปลงดังกลาวตามมาตรา ๑๔ ตอนายทะเบียนภายในเกาสิบวันนับแตวันท่ี พระราชกําหนดน้ีใชบังคับใหเสียภาษีรถประจําปสําหรับปตอไปดังตอไปน้ี (๑) ปท่ีหน่ึง ใหเสียในอัตราสองเทาของอัตราตามท่ีกําหนดในบัญชีอัตราภาษี ทายพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ (๒) ปที่สอง ใหเสียในอัตราสามเทาของอัตราตามที่กําหนดในบัญชีอัตราภาษี ทายพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ๑๒๓ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๐๒/ตอนท่ี ๑๕๔/ฉบับพิเศษ หนา ๑/๒๔ ตุลาคม ๒๕๒๘ ๑๒๔ ราชกิจจานุเบกษา เลม ๑๐๓/ตอนท่ี ๑๕/ฉบบั พเิ ศษ หนา ๒๗/๓๑ มกราคม ๒๕๒๙

๒๑๖ (๓) ปตอไป ใหเสียในอัตราส่ีเทาของอัตราตามที่กําหนดในบัญชีอัตราภาษี ทายพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ผูซึ่งไดแจงการเปลี่ยนแปลงตามวรรคหนึ่ง ไมตองรับโทษสําหรับการไมปฏิบัติตาม มาตรา ๑๔ มาตรา ๗ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยรักษาการตามพระราชกําหนดน้ี หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชกําหนดฉบับน้ี คือ โดยที่ในปจจุบันมีรถยนตรจํานวนมาก ใชหรือเปล่ียนไปใชนํ้ามันดีเซลหรือกาซเปนเช้ือเพลิง ทําใหเกิดความจําเปนในการสั่งน้ํามันดีเซลหรือ กาซเขามาในราชอาณาจักร ดังนั้น เพื่อปองกันมิใหมีการเพิ่มจํานวนรถท่ีใชน้ํามันดีเซลหรือกาซเปน เช้ือเพลิง และเพ่ือเปนการประหยัดเงินตราตางประเทศในการนําเขานํ้ามันเช้ือเพลิงดังกลาว สมควร แกไขพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ และโดยท่ีเปนกรณีฉุกเฉินที่มีความจําเปนเรงดวนในอัน ท่ีจะรักษาความม่ันคงทางเศรษฐกิจของประเทศ จึงจําเปนตองตราพระราชกําหนดน้ี ประกาศสํานักนายกรัฐมนตรี เรื่อง การไมอนุมัติพระราชกําหนดแกไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ พ.ศ. ๒๕๒๙๑๒๕ ตามที่คณะรัฐมนตรีไดเสนอขอใหรัฐสภาพิจารณาอนุมัติพระราชกําหนดแกไขเพ่ิมเติม พระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ พ.ศ. ๒๕๒๙ น้ัน ในคราวประชมุ สภาผูแ ทนราษฎร ครง้ั ที่ ๕/๒๕๒๙ (สมยั สามญั ) วนั พฤหสั บดที ี่ ๔ กนั ยายน ๒๕๒๙ ท่ีประชุมไดลงมติไมอนุมัติ จึงประกาศมาตามความในมาตรา ๑๕๗ ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๓๐๑๒๖ มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับเมื่อพนกําหนดหนึ่งปนับแตวันประกาศใน ราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป มาตรา ๑๒ ใหโอนอํานาจหนาท่ีของรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยเก่ียวกับ การรักษาการตามพระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๒๔ ไปเปนของรัฐมนตรีวาการ กระทรวงคมนาคม มาตรา ๑๓ บรรดากฎกระทรวง ขอบังคับ ระเบียบ ประกาศหรือคําส่ังใด ๆ ออกตาม พระราชบัญญัติรถยนตร พุทธศักราช ๒๔๗๓ และพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ๑๒๕ ราชกิจจานเุ บกษา เลม ๑๐๓/ตอนที่ ๑๕๗/ฉบบั พเิ ศษ หนา ๒/๑๑ กนั ยายน ๒๕๒๙ ๑๒๖ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๐๔/ตอนท่ี ๑๓๙/ฉบับพิเศษ หนา ๕/๒๓ กรกฎาคม ๒๕๓๐

๒๑๗ ท่ีใชบังคับอยูในวันที่พระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ ใหใชบังคับไดตอไปเพียงเทาที่ไมขัดหรือแยงกับ พระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัตินี้ มาตรา ๑๔ คําขออนุญาตใด ๆ ที่ไดย่ืนไวตามพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ และยงั อยูใ นระหวา งการพิจารณา ใหถ ือวา เปน คําขออนุญาตตามพระราชบัญญัตริ ถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี มาตรา ๑๕ บรรดาใบอนุญาตท่ีออกตามพระราชบัญญัติรถยนตร พุทธศักราช ๒๔๗๓ และพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ใหถือวาเปนใบอนุญาตที่ออกตามพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัตินี้ แลวแตกรณี มาตรา ๑๖ บรรดาแผน ปา ยทะเบยี นรถและเครอ่ื งหมายการเสยี ภาษปี ระจําปส ําหรบั รถ ที่ออกใหแกรถท่ีไดจดทะเบียนและเสียภาษีประจําปครบถวนและถูกตองตามพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ในวันที่พระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ ใหถือวาเปนแผนปายทะเบียนรถและเครื่องหมาย การเสียภาษีประจําปสําหรับรถน้ัน ตามพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติม โดยพระราชบัญญัติน้ี มาตรา ๑๗ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจากไดมีการโอนอํานาจหนาท่ี และกิจการบริหารบางสวนของกรมตํารวจ กระทรวงมหาดไทย เฉพาะในสวนที่เก่ียวกับการปฏิบัติตาม กฎหมายวาดวยรถยนตรและกฎหมายวาดวยลอเล่ือน ไปเปนของกรมการขนสงทางบก กระทรวง คมนาคม ในการน้ีสมควรแกไขเพ่ิมเติมพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ใหสอดคลองกับการโอน อํานาจหนาท่ีและกิจการบริหารดังกลาว และแกไขใหอธิบดีกรมการขนสงทางบกหรือผูซ่ึงอธิบดี กรมการขนสงทางบกมอบหมาย มีอํานาจเปรียบเทียบปรับในความผิดท่ีมีโทษปรับสถานเดียวได เพื่ออํานวยความสะดวกใหแกประชาชน นอกจากนี้สมควรแกไขใหสถานตรวจสภาพที่ไดรับอนุญาต ตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบกซ่ึงเปนของเอกชนมีสวนในการตรวจสภาพรถตามกฎหมาย วาดวยรถยนตรดวย จึงจําเปนตองพระราชบัญญัตินี้ พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๘) พ.ศ. ๒๕๓๐๑๒๗ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยท่ีประเทศไทยไดทําความตกลงกับ ประเทศในสมาคมประชาชาติแหงเอเชียตะวันออกเฉียงใตวาดวยการยอมรับใบอนุญาตขับรถภายใน ประเทศซง่ึ กนั และกนั และโดยทปี่ ระเทศไทยอาจทําความตกลงในทํานองเดยี วกนั กบั ประเทศอนื่ ๆ ดว ย ซ่ึงความตกลงดังกลาวจะมีผลใหผูมีใบอนุญาตขับรถที่ออกโดยพนักงานเจาหนาที่หรือสมาคม ๑๒๗ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๐๔/ตอนท่ี ๒๐๗/ฉบับพิเศษ หนา ๔๙/๒๘ ธนั วาคม ๒๕๓๐

๒๑๘ ยานยนตที่ไดรับอนุญาตจากรัฐบาลของประเทศในสมาคมประชาชาติแหงเอเชียตะวันออกเฉียงใต หรือจากรัฐบาลของประเทศท่ีประเทศไทยมีความตกลงดวย สามารถใชใบอนุญาตขับรถน้ันขับรถ ในประเทศไทยได ท้ังน้ี เพ่ือดําเนินการใหเปนไปตามพันธกรณีท่ีประเทศไทยมีอยูกับตางประเทศ ตามความตกลงดังกลาว นอกจากน้ี เห็นสมควรกําหนดใหใบอนุญาตขับรถระหวางประเทศสําหรับ รถยนตรสวนบุคคลและรถจักรยานยนตร ที่ออกตามอนุสัญญาวาดวยการจราจรทางถนน ทํา ณ นครเจนวี า ค.ศ. ๑๙๔๙ ซง่ึ ประเทศไทยไดภ าคยานวุ ตั เิ มอ่ื วนั ที่ ๑๕ สงิ หาคม ๒๕๐๕ เปน ใบอนญุ าตขบั รถ ชนิดหนึ่งตามพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๙) พ.ศ. ๒๕๓๗๑๒๘ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เนื่องจากผูไดรับอนุญาตเปนผูขับรถ ท่ีจดทะเบียนตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก ไมอาจใชใบอนุญาตนั้นขับรถที่จดทะเบียนตาม กฎหมายวาดวยรถยนตรได ทั้งๆ ท่ีโดยขอเท็จจริงแลว ผูซ่ึงมีความสามารถขับรถขนาดใหญยอม สามารถขับรถท่ีมีขนาดเล็กกวาได สมควรกําหนดใหผูไดรับใบอนุญาตเปนผูขับรถตามกฎหมายวาดวย การขนสงทางบก ขับรถท่ีจดทะเบียนตามกฎหมายวาดวยรถยนตรในบางประเภทได จึงจําเปนตอง ตราพระราชบัญญัติน้ี พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒๑๒๙ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยท่ีกฎหมายวาดวยรถยนตร ในปจจุบันไดกําหนดบทนิยามคําวา “รถยนตรสวนบุคคล” ไวไมชัดเจนและไมสอดคลองกับหลักการ เกี่ยวกับการใชบังคับกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก นอกจากน้ัน ยังมิไดกําหนดใหมีผูตรวจการ เพ่ือทําหนาท่ีเปนผูตรวจสอบการปฏิบัติเก่ียวกับรถยนตรใหเปนไปตามกฎหมายโดยเฉพาะ ดังนั้น เพ่ือใหบทนิยามคําวา “รถยนตรสวนบุคคล” ตามกฎหมายวาดวยรถยนตรมีความหมายชัดเจนโดยไมมี ความหมายครอบคลุมถึงรถยนตรนั่งสวนบุคคลเกินเจ็ดคนแตไมเกินสิบสองคนและรถยนตรบรรทุก สวนบุคคลท่ีมีนํ้าหนักรถไมเกินหน่ึงพันหกรอยกิโลกรัมซ่ึงใชประกอบการขนสงเพื่อสินจางท่ีอยูภายใต บังคับของกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก และเพื่อใหการตรวจสอบการปฏิบัติเกี่ยวกับรถยนตร เปนไปตามกฎหมายอยางมีประสิทธิภาพและสอดคลองกับแนวทางการตรวจสอบการขนสงตาม กฎหมายวาดวยการขนสงทางบก สมควรแกไขเพ่ิมเติมพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ในสวน ที่เกี่ยวกับเร่ืองดังกลาว จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี ๑๒๘ ราชกิจจานเุ บกษา เลม ๑๑๑/ตอนท่ี ๖๔ ก/หนา ๑๘/๓๑ ธนั วาคม ๒๕๓๗ ๑๒๙ ราชกจิ จานเุ บกษา เลม ๑๒๐/ตอนท่ี ๔๘ ก/หนา ๑/๒๙ พฤษภาคม ๒๕๔๖

๒๑๙ พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๑๑) พ.ศ. ๒๕๔๔๑๓๐ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ เน่ืองจากในปจจุบันมีผูนํารถท่ี ขับเคล่ือนดวยกําลังไฟฟามาใชและในอนาคตมีแนวโนมวาอาจจะมีการนํารถท่ีขับเคล่ือนดวย พลังงานอื่นมาใชภายในประเทศดวย แตโดยท่ีพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ มิไดกําหนด อัตราภาษีประจําปสําหรับรถลักษณะดังกลาวไว สมควรกําหนดอัตราภาษีประจําปสําหรับรถลักษณะ ดังกลาว จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี พระราชบัญญัติรถยนตร (ฉบับท่ี ๒๑) พ.ศ. ๒๕๔๖๑๓๑ มาตรา ๒ พระราชบัญญัติน้ีใหใชบังคับเม่ือพนกําหนดหกสิบวันนับแตวันประกาศ ในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป มาตรา ๓ ใหเปลี่ยนช่ือพระราชบัญญัติรถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ เปนพระราชบัญญัติ รถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ ใหแกไขคําวา “รถยนตร” “รถจักรยานยนตร” และ “เครื่องยนตร” ในพระราชบัญญัติ รถยนตร พ.ศ. ๒๕๒๒ และท่ีแกไขเพ่ิมเติมเปนคําวา “รถยนต” “รถจักรยานยนต” และ “เคร่ืองยนต” ทุกแหง มาตรา ๑๕ รถทคี่ า งชําระภาษปี ระจําปอ ยูใ นวนั ทพี่ ระราชบญั ญตั นิ ใ้ี ชบ งั คบั ใหด ําเนนิ การ ดังน้ี (๑) ใหนายทะเบียนประกาศหมายเลขทะเบียนพรอมทั้งจํานวนภาษีคางชําระไว ณ ที่ทําการนายทะเบียนและในสถานท่ีท่ีอธิบดีประกาศกําหนดภายในหกสิบวันนับแตวันที่ พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ (๒) ใหเจาของรถทําความตกลงกับนายทะเบียนในการชําระภาษีคางชําระภายใน หนึ่งรอยแปดสิบวันนับแตวันท่ีนายทะเบียนไดมีประกาศตาม (๑) โดยใหไดรับยกเวนเงินเพิ่ม หากมี ภาษีคางชําระเกินกวาสามป ใหคิดภาษีคางชําระเพียงสามป และใหผอนชําระเปนงวดได ตามระเบียบ ที่อธิบดีประกาศกําหนด (๓) เจาของรถที่มิไดดําเนินการตาม (๒) ตองเสียภาษีคางชําระทั้งหมดพรอมท้ังเงินเพ่ิม ในอัตรารอยละย่ีสิบตอปของจํานวนภาษีท่ีคางชําระ (๔) เม่ือครบกําหนดระยะเวลาตาม (๒) รถที่คางชําระภาษีประจําปตั้งแตสามปขึ้นไป หรือรถท่ีคางชําระภาษีประจําปไมถึงสามป แตตอมาภายหลังคางชําระภาษีติดตอกันครบสามป ๑๓๐ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๑๘/ตอนที่ ๑๑๒ ก/หนา ๒๔/๔ ธันวาคม ๒๕๔๔ ๑๓๑ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๒๐/ตอนท่ี ๔๘ ก/หนา ๑/๒๙ พฤษภาคม ๒๕๔๖

๒๒๐ ใหถือวาทะเบียนรถเปนอันระงับไป และใหเจาของรถมีหนาที่สงคืนแผนปายทะเบียนรถตอ นายทะเบียนและนําใบคูมือจดทะเบียนรถมาแสดงตอนายทะเบียนเพ่ือบันทึกหลักฐานการระงับ ทะเบียนรถภายในสามสิบวันนับแตวันครบกําหนดระยะเวลาตาม (๒) หรือนับแตวันคางชําระภาษี ติดตอกันครบสามป แลวแตกรณี ใหนํามาตรา ๓๕/๑ มาตรา ๓๕/๒ วรรคสองและวรรคสาม และมาตรา ๓๕/๓ วรรคสอง แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัตินี้มาใชบังคับโดยอนุโลม เจาของรถผูใดไมสงคืนแผนปายทะเบียนรถและนําใบคูมือจดทะเบียนรถมาแสดงตอ นายทะเบียนตามความใน (๔) ใหนําโทษตามมาตรา ๖๑ แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติน้ีมาใชบังคับ มาตรา ๑๖ ใบอนุญาตขับรถตามมาตรา ๔๓ (๑) (๒) (๓) (๔) (๕) (๖) (๗) (๘) และ (๙) แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ท่ีไดออกใหกอนวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ ใหใชได ตอไปจนกวาจะส้ินอายุ สวนการตออายุใบอนุญาตขับรถดังกลาว ใหเปนไปตามมาตรา ๔๔ แหง พระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี การขอใบแทนใบอนุญาตขับรถตามวรรคหน่ึง ใหคิดคาธรรมเนียมใบแทนใบอนุญาต ครึ่งหนึ่งของคาธรรมเนียมใบอนุญาตขับรถฉบับเดิม มาตรา ๑๗ ผซู งึ่ ไดร บั ใบอนญุ าตขบั รถตลอดชพี อยกู อ นวนั ทพี่ ระราชบญั ญตั นิ ใ้ี ชบ งั คบั ใหใชใบอนุญาตขับรถน้ันไดตอไป การขอใบแทนใบอนุญาตขับรถตลอดชีพ ใหนํามาตรา ๕๕ แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ มาใชบังคับโดยอนุโลม และใหคิดคาธรรมเนียมฉบับละหนึ่งรอยบาท มาตรา ๑๘ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมรักษาการตามพระราชบัญญัติน้ี หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เนื่องจากปจจุบันการจดทะเบียนรถ เพ่ือใหไดหมายเลขทะเบียนซ่ึงเปนท่ีนิยมยังไมมีหลักเกณฑท่ีเหมาะสม รวมท้ังยังมีการละเลยหรือ หลีกเล่ียงการชําระภาษีประจําป ทําใหมีภาษีประจําปคางชําระเพ่ิมขึ้นทุกป สมควรกําหนดใหมีการ ประมูลหมายเลขทะเบียนซึ่งเปนท่ีนิยม อันจะเปนการแกไขปญหาการเลือกปฏิบัติ และชวยเพิ่มรายได ใหแกรัฐอีกทางหน่ึง ตลอดจนปรับปรุงมาตรการในการจัดเก็บภาษีประจําปท่ีคางชําระใหไดผล อยางจริงจัง และปรับปรุงอายุใบอนุญาตขับรถใหเหมาะสมย่ิงขึ้น รวมทั้งปรับปรุงคุณสมบัติและ ลักษณะตองหามของผูมีสิทธิขอรับใบอนุญาตขับรถยนตสาธารณะ จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัตินี้

๒๒๑ พระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๔๗๑๓๒ มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับเมื่อพนกําหนดหนึ่งรอยแปดสิบวันนับแตวัน ประกาศในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป มาตรา ๓๒ ใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตท่ีไดออกใหกอนวันท่ีพระราชบัญญัตินี้ ใชบังคับใหถือวาเปนใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตสวนบุคคลตามพระราชบัญญัตินี้ และใหใชได ตอไปจนกวาจะสิ้นอายุใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตประเภทนั้น สวนการตออายุใบอนุญาตขับรถ ดังกลาวใหเปนไปตามมาตรา ๔๔ แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพิ่มเติม โดยพระราชบัญญัติน้ี ผูไดรับใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตท่ีไดออกใหกอนวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ ถาประสงคจะขับรถจักรยานยนตสาธารณะ ใหยื่นคําขอใบอนุญาตขับรถจักรยานยนตสาธารณะตาม มาตรา ๔๓ (๖/๑) แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี ภายในหน่ึงรอยยี่สิบวันนับแตวันท่ีพระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ ในระหวางน้ันใหใชใบอนุญาตขับรถ จักรยานยนตดังกลาวแทนได มาตรา ๓๓ รถจักรยานยนตที่ไดจดทะเบียนตามกฎหมายวาดวยรถยนตไวแลวกอน วันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ ใหถือวาเปนรถจักรยานยนตสวนบุคคลตามพระราชบัญญัตินี้ เจาของรถจักรยานยนตที่ไดจดทะเบียนไวแลวกอนวันท่ีพระราชบัญญัตินี้ใชบังคับ ถาประสงคจะนํารถจักรยานยนตดังกลาวรับจางบรรทุกคนโดยสาร ใหดําเนินการจดทะเบียนรถ จักรยานยนตน้ันเปนรถจักรยานยนตสาธารณะตามพระราชบัญญัติน้ีภายในหนึ่งรอยย่ีสิบวันนับแต วันท่ีพระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ ในระหวางน้ันใหสามารถนํารถจักรยานยนตดังกลาวมารับจางบรรทุก คนโดยสารได มาตรา ๓๔ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ หมายเหตุ :- เหตผุ ลในการประกาศใชพ ระราชบญั ญตั ฉิ บบั นี้ คอื เนอื่ งจากปจ จบุ นั มผี นู าํ รถจกั รยานยนต มาใชรับสงคนโดยสารเพ่ือสินจางเปนจํานวนมาก แตกฎหมายวาดวยรถยนตยังไมมีบทบัญญัติในสวน ท่ีเก่ียวกับการควบคุมการใชรถจักรยานยนตรับจางบรรทุกคนโดยสาร สมควรกําหนดใหมีบทบัญญัติใน ลักษณะดังกลาว เพ่ือใหการรับจางเปนไปดวยความเรียบรอย และปลอดภัยแกคนโดยสาร นอกจากน้ี สมควรกาํ หนดใหน ายทะเบยี นมอี าํ นาจเรยี กผไู ดร บั ใบอนญุ าตขบั รถมาตรวจสอบคณุ สมบตั หิ รอื ลกั ษณะ ตองหามภายหลังท่ีไดรับใบอนุญาตไปแลวได จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัตินี้ ๑๓๒ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๒๑/ตอนพเิ ศษ ๗๐ ก/หนา ๑/๑๒ พฤศจกิ ายน ๒๕๔๗

๒๒๒ พระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๔) พ.ศ. ๒๕๕๐๑๓๓ มาตรา ๒ พระราชบัญญัติน้ีใหใชบังคับเม่ือพนกําหนดสามสิบวันนับแตวันประกาศ ในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เน่ืองจากปจจุบันสถานการณราคา นํ้ามันไดปรับตัวสูงขึ้นอยางตอเนื่อง รวมทั้งปญหาทางดานมลภาวะทางอากาศที่เพ่ิมมากขึ้น และ เพื่อเปนการสงเสริมใหมีการใชพลังงานอื่นทดแทนการใชนํ้ามันเชื้อเพลิง สนับสนุนการใชพลังงานอยาง ประหยัด และการใชพลังงานสะอาดเพ่ืออนุรักษส่ิงแวดลอม รวมทั้งปจจุบันมีผูนํารถที่ขับเคลื่อนดวย พลังงานไฟฟาและพลังงานอื่นโดยมิไดใชเครื่องยนตมาใชภายในประเทศดวย อันจะเปนการชวยใหมี การใชพลังงานอยางเหมาะสมและคุมคา และกอใหเกิดผลดีตอระบบเศรษฐกิจและสิ่งแวดลอมของ ประเทศ สมควรสงเสริมการใชรถที่ใชพลังงานดังกลาวและกําหนดใหมีอัตราภาษีประจําปสําหรับรถ เหลานี้เปนการเฉพาะ จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี พระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๕) พ.ศ. ๒๕๕๑๑๓๔ มาตรา ๒ พระราชบัญญัติน้ีใหใชบังคับเม่ือพนกําหนดเกาสิบวันนับแตวันประกาศ ในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยท่ีสังหาริมทรัพยหลายประเภท สามารถจดจํานองเปนประกันหนี้ได ดังเชน เรือกําปน หรือเรือมีระวางตั้งแต ๖ ตันข้ึนไป เรือกลไฟ หรือเรือยนตมีระวางต้ังแต ๕ ตันข้ึนไป แพ สัตวพาหนะ สามารถจดจํานองไดตามประมวลกฎหมาย แพง และพาณชิ ย มาตรา ๗๐๓ สว นเครอ่ื งจกั รสามารถจดจํานองไดต ามกฎหมายเครอื่ งจกั ร แตป รากฏวา รถยนต ไดแก รถยนตสาธารณะ รถยนตบริการ และรถยนตสวนบุคคล รวมท้ังรถพวง รถบดถนน และรถแทรกเตอร เปนสังหาริมทรัพยท่ีมีมูลคาสูงแตไมสามารถจดทะเบียนจํานองเปนประกันหนี้ ไดตามกฎหมาย ในกรณีท่ีตองใชเปนประกันหนี้จึงตองใชวิธีการโอนขายแกเจาหนี้ และทําเปนสัญญา เชาซ้ือซึ่งตองเสียคาธรรมเนียมและคาดอกเบ้ียในอัตราท่ีสูงเปนภาระแกประชาชนและผูประกอบการ หลายลานคนท่ัวประเทศ สมควรบรรเทาภาระดังกลาวนี้ และทําใหรถดังกลาวเปนสินทรัพยที่มีมูลคา มีราคา ท่ีสามารถจํานองเปนประกันหนี้ได และผูเปนเจาของยังคงมีสิทธิ์ครอบครองใชสอยไดดังเดิม จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี ๑๓๓ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๒๔/ตอนท่ี ๑๐๒ ก/หนา ๓/๓๐ ธันวาคม ๒๕๕๐ ๑๓๔ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๒๕/ตอนที่ ๓๒ ก/หนา ๓๓/๑๑ กุมภาพันธ ๒๕๕๑

๒๒๓ พระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับที่ ๑๖) พ.ศ. ๒๕๕๖๑๓๕ มาตรา ๔ บรรดาคาธรรมเนียมและภาษีประจําปของรถของหนวยงานตาม มาตรา ๙ (๓) แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี ที่คางชําระไวกอนวันท่ีพระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ ใหเปนอันระงับไป มาตรา ๕ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เนื่องจากปจจุบันไดมีการปรับปรุง การบริหารราชการ ทําใหมีหนวยงานของรัฐรูปแบบตาง ๆ เกิดข้ึนเพิ่มเติมจากหนวยงานทางราชการ ที่มีอยูเดิม อีกท้ังหนวยงานทางราชการเดิมบางหนวยก็ไดมีการปรับเปล่ียนฐานะหรือรูปแบบ การดําเนินการใหม อันมีผลทําใหหนวยงานนั้น ๆ มิไดมีฐานะเปนกระทรวง ทบวง กรม หรือหนวยงาน ตามที่กฎหมายกําหนดใหไดรับการยกเวนคาธรรมเนียมและภาษีประจําป อยางไรก็ดี เน่ืองจาก หนวยงานท่ีเกิดขึ้นหรือปรับเปล่ียนใหมนั้นมีฐานะเปนหนวยงานของรัฐ สมควรแกไขเพ่ิมเติมกฎหมาย วาดวยรถยนตเพ่ือใหรถของหนวยงานดังกลาวไดรับการยกเวนคาธรรมเนียมและภาษีประจําป จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัติน้ี พระราชบัญญัติรถยนต (ฉบับท่ี ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๗๑๓๖ มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับเม่ือพนกําหนดเกาสิบวันนับแตวันประกาศ ในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป มาตรา ๒๑ รถยนตสวนบุคคลตามพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแกไข เพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัตินี้ ที่ไดจดทะเบียนตามกฎหมายวาดวยการขนสงทางบกกอนวันที่ พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับใหทะเบียนรถและเอกสารที่เกี่ยวของนั้นใชไดตอไป โดยถือวาเปนทะเบียนรถ และเอกสารท่ีเก่ียวของตามพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี ใหนายทะเบียนดําเนินการทางทะเบียนรถตามวรรคหนึ่ง ใหเปนไปตามพระราชบัญญัติ รถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี ในวันท่ีเจาของรถมาชําระภาษีประจําป ของรถน้ันครั้งแรกหลังจากวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ โดยยกเวนคาธรรมเนียมท้ังปวงสําหรับการ ดําเนินการดังกลาว ๑๓๕ ราชกจิ จานเุ บกษา เลม ๑๓๐/ตอนท่ี ๔๙ ก/หนา ๑/๗ มถิ ุนายน ๒๕๕๖ ๑๓๖ ราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๓๑/ตอนท่ี ๘๓ ก/หนา ๑๕/๒๓ ธนั วาคม ๒๕๕๗

๒๒๔ มาตรา ๒๒ บทบัญญัติในมาตรา ๖/๑ แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติน้ี มิใหใชบังคับกับรถท่ีนําเขามาเพื่อใชในราชอาณาจักรช่ัวคราว โดยที่ผูนําเขาไมมีภูมิลําเนาหรือถิ่นท่ีอยูในราชอาณาจักรตามมาตรา ๖ วรรคสาม แหงพระราชบัญญัติ รถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ กอนวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ แตตองปฏิบัติตามขอตกลงท่ีรัฐบาลไทย ทําไวกับรัฐบาลของประเทศท่ีผูนําเขามีสัญชาติหรือที่รถน้ันจดทะเบียน มาตรา ๒๓ รถท่ีไดยึดไวตามมาตรา ๓๕ วรรคสอง หรือมาตรา ๓๗ วรรคหน่ึง แหงพระราชบัญญัติรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ กอนวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ ใหอธิบดีกรมการขนสง ทางบกประกาศใหเจาของรถมาขอรับคืนรถภายในหนึ่งปนับแตวันที่พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ โดยให นายทะเบียนยึดแผนปายทะเบียนรถน้ันไวแทนรถที่ขอรับคืน รถที่ยึดตามวรรคหนึ่ง และไดมีการจัดการขายทอดตลาดรถนั้นแลว กอนวันที่ พระราชบัญญัติน้ีใชบังคับ เม่ือไดหักคาภาษี คาธรรมเนียม และคาใชจายในการยึดและขายรถ ใหนําเงิน สวนที่เหลือจากการขายทอดตลาดรถน้ันคืนแกเจาของรถแทน ในกรณีที่พนกําหนดระยะเวลาตามท่ีกําหนดในประกาศตามวรรคหน่ึงและเจาของรถมิได มาขอรับคืนรถ ใหอธิบดีกรมการขนสงทางบกจัดใหมีการขายทอดตลาดรถน้ัน และเมื่อไดหักคาภาษี คา ธรรมเนยี ม และคา ใชจ า ยในการยดึ และขายรถแลว ใหน ําเงนิ สว นทเี่ หลอื จากการขายทอดตลาดรถนน้ั สงคลังเปนรายไดแผนดิน มาตรา ๒๔ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับน้ี คือ เนื่องจากกฎหมายวาดวยรถยนต ไดใชบังคับมาเปนเวลานาน สมควรปรับปรุงบทบัญญัติบางประการเสียใหม เพื่อใหสอดคลองกับ เทคโนโลยกี ารผลติ รถในปจ จบุ นั ทมี่ กี ารพฒั นาเปลยี่ นแปลงไปมาก และสอดคลอ งกบั การใชร ถ ตลอดจน เพ่ือใหการควบคุมและการกํากับดูแลการปฏิบัติตามกฎหมายดังกลาวมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น และ ใหมีอัตราคาธรรมเนียมและอัตราภาษีประจําปสําหรับรถอื่นท่ีกําหนดในกฎกระทรวงท่ีเหมาะสม จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัตินี้ วิชพงษ/ผูจัดทํา ๗ มกราคม ๒๕๕๘

๒๒๕ ¼¹Ç¡ ¤ : ¾.Ã.º.¡Òâ¹Ê§‹ ·Ò§º¡ ¾.È. òõòò

๒๒๖

๒๒๗ ¾ÃÐÃÒªºÑÞÞÑμÔ ¡Òâ¹Ê‹§·Ò§º¡ ¾.È. òõòò ÀÙÁÔ¾ÅÍ´ØÅÂà´ª ».Ã. ãËŒäÇŒ ³ Çѹ·èÕ ñõ ÁÕ¹Ò¤Á ¾.È. òõòò ໚¹»‚·èÕ óô ã¹ÃѪ¡ÒÅ»˜¨¨ØºÑ¹ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศวา โดยที่เปนการสมควรปรับปรุงกฎหมายวาดวยการขนสง จึงทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบัญญัติข้ึนไวโดยคําแนะนําและยินยอมของ สภานิติบัญญัติแหงชาติ ทําหนาท่ีรัฐสภา ดังตอไปนี้ มาตรา ๑ พระราชบัญญัติน้ีเรียกวา “พระราชบัญญัติการขนสงทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒” มาตรา ๒๑ พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับเม่ือพนกําหนดหนึ่งรอยแปดสิบวันนับแต วันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป มาตรา ๓ ใหยกเลิก (๑) พระราชบัญญัติการขนสง พ.ศ. ๒๔๙๗ (๒) พระราชบัญญัติการขนสง (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๑๐ (๓) พระราชบัญญัติการขนสง (ฉบับท่ี ๓) พ.ศ. ๒๕๑๘ บรรดาบทกฎหมาย กฎ และขอบังคับอ่ืนในสวนที่มีบัญญัติไวแลวในพระราชบัญญัติน้ี หรือซึ่งขัดหรือแยงกับบทแหงพระราชบัญญัติน้ี ใหใชพระราชบัญญัติน้ีแทน มาตรา ๔ ในพระราชบัญญัตินี้ (๑) “การขนสง” หมายความวา การขนคน สัตว หรือสิ่งของ โดยทางบกดวยรถ (๒) “การขนสงประจําทาง” หมายความวา การขนสงเพ่ือสินจางตามเสนทางท่ี คณะกรรมการกําหนด (๓) “การขนสงไมประจําทาง” หมายความวา การขนสงเพ่ือสินจางโดยไมจํากัดเสนทาง ๑ ราชกิจจานุเบกษา เลม ๙๖/ตอนที่ ๓๘/ฉบบั พิเศษ หนา ๑/๒๑ มนี าคม ๒๕๒๒

๒๒๘ (๔)๒ “การขนสง โดยรถขนาดเลก็ ” หมายความวา การขนสง คนหรอื สง่ิ ของหรอื คนและสงิ่ ของ รวมกันเพ่ือสินจางตามเสนทางท่ีคณะกรรมการกําหนดดวยรถที่มีน้ําหนักรถและน้ําหนักบรรทุกรวมกัน ไมเกินสี่พันกิโลกรัม (๕)๓ “การขนสงสวนบุคคล” หมายความวา การขนสงเพื่อการคาหรือธุรกิจของตนเอง ดวยรถท่ีมีนํ้าหนักเกินสองพันสองรอยกิโลกรัม (๖) “การขนสง ระหวา งจงั หวดั ” หมายความวา การขนสง ประจาํ ทาง การขนสง ไมป ระจาํ ทาง หรือการขนสงสวนบุคคลซึ่งกระทําระหวางจังหวัดกับจังหวัด (๗) “การขนสง ระหวา งประเทศ” หมายความวา การขนสง ประจาํ ทาง การขนสง ไมป ระจาํ ทาง หรือการขนสงสวนบุคคลซึ่งกระทําระหวางประเทศไทยกับตางประเทศ (๘) “การรับจัดการขนสง” หมายความวา การรับจางรวบรวมคน สัตวหรือสิ่งของ และ จดั ใหบ คุ คลอนื่ ซง่ึ เปน ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ทาํ การขนสง จากทแ่ี หง หนง่ึ ไปยงั ทอี่ กี แหง หนง่ึ ในความรับผิดชอบของผูรับจัดการขนสง (๙) “รถ” หมายความวา ยานพาหนะทุกชนิดที่ใชในการขนสงทางบกซึ่งเดินดวยกําลัง เคร่ืองยนต กําลังไฟฟา หรือพลังงานอ่ืน และหมายความรวมตลอดถึงรถพวงของรถนั้นดวย ท้ังนี้ เวนแตรถไฟ (๑๐) “ผตู รวจการ” หมายความวา ขา ราชการสงั กดั กรมการขนสง ทางบก ซงึ่ รฐั มนตรแี ตง ตงั้ ใหมีหนาที่ตรวจการขนสง (๑๑) “พนักงานตรวจสภาพ” หมายความวา ขาราชการสังกัดกรมการขนสงทางบก ซง่ึ รฐั มนตรแี ตง ตงั้ ใหม หี นา ทต่ี รวจความมนั่ คงแขง็ แรง ความสะอาด ความเรยี บรอ ย และความเหมาะสม ของสภาพรถท่ีนํามาใชในการขนสง (๑๒) “นายทะเบียน” หมายความวา นายทะเบียนกลาง หรือนายทะเบียนประจําจังหวัด แลวแตกรณี (๑๓) “คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลาง หรือคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกประจําจังหวัด แลวแตกรณี (๑๔) “อธิบดี” หมายความวา อธิบดีกรมการขนสงทางบก (๑๕) “รัฐมนตรี” หมายความวา รัฐมนตรีผูรักษาการตามพระราชบัญญัติน้ี มาตรา ๕๔ พระราชบัญญัติน้ีมิใหใชบังคับแก (๑) การขนสงโดยรถยนตทหารตามกฎหมายวาดวยรถยนตทหาร ๒ มาตรา ๔ (๔) แกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบญั ญัติการขนสงทางบก (ฉบบั ท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๒๓ ๓ มาตรา ๔ (๕) แกไขเพ่ิมเตมิ โดยพระราชบัญญตั กิ ารขนสง ทางบก (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๔ มาตรา ๕ แกไ ขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบญั ญตั กิ ารขนสง ทางบก (ฉบบั ที่ ๖) พ.ศ. ๒๕๓๗

๒๒๙ (๒) การขนสงโดย (ก) รถยนตรับจางท่ีบรรทุกผูโดยสารไมเกินเจ็ดคน รถยนตรับจางระหวางจังหวัด ท่ีบรรทุกผูโดยสารไมเกินเจ็ดคน รถยนตบริการที่บรรทุกผูโดยสารไมเกินเจ็ดคน และรถยนตน่ัง สวนบุคคลไมเกินเจ็ดคนตามกฎหมายวาดวยรถยนต (ข)๕ รถยนตนั่งสวนบุคคลเกินเจ็ดคนแตไมเกินสิบสองคน และรถยนตบรรทุก สวนบุคคลท่ีมีนํ้าหนักรถไมเกินสองพันสองรอยกิโลกรัมตามกฎหมายวาดวยรถยนต ซ่ึงมิไดใช ประกอบการขนสงเพ่ือสินจาง (ค) รถยนตสามลอ รถจักรยานยนต และรถแทรกเตอร ตามกฎหมายวาดวย รถยนต (๓) การขนสงตามที่กําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๖ ใหอ ธบิ ดหี รอื ผซู งึ่ อธบิ ดมี อบหมายเปน นายทะเบยี นกลางมอี าํ นาจหนา ทตี่ าม พระราชบัญญัติน้ีในสวนที่เก่ียวกับการขนสงระหวางจังหวัดและการขนสงระหวางประเทศ ใหนายทะเบียนกลางเปนนายทะเบียนประจํากรุงเทพมหานคร มีอํานาจและหนาท่ีตาม พระราชบัญญัติน้ีภายในเขตกรุงเทพมหานคร ใหขนสงจังหวัดเปนนายทะเบียนประจําจังหวัด มีอํานาจและหนาท่ีตามพระราชบัญญัติน้ี ภายในเขตจังหวัดของตน ในการปฏบิ ตั หิ นา ทตี่ ามพระราชบญั ญตั นิ ี้ นายทะเบยี นกลางและนายทะเบยี นประจาํ จงั หวดั อาจมอบหมายใหขาราชการในสังกัดกรมการขนสงทางบกกระทําการแทนได๖ การมอบหมายตามวรรคส่ีใหประกาศในราชกิจจานุเบกษา มาตรา ๗ ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมและรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทย รักษาการตามพระราชบัญญัติน้ี และใหมีอํานาจแตงตั้งผูตรวจการและพนักงานตรวจสภาพกับออก กฎกระทรวงกําหนดคาธรรมเนียมไมเกินอัตราทายพระราชบัญญัติน้ี ยกเวนคาธรรมเนียมและกําหนด กจิ การอนื่ เพอ่ื ปฏบิ ตั กิ ารตามพระราชบญั ญตั นิ ี้ ทง้ั น้ี ในสว นทเ่ี กยี่ วกบั อาํ นาจหนา ทข่ี องแตล ะกระทรวง กฎกระทรวงน้ัน เม่ือไดประกาศในราชกิจจานุเบกษาแลว ใหใชบังคับได ๕ มาตรา ๕ (๒) (ข) แกไขเพ่ิมเตมิ โดยพระราชบญั ญตั กิ ารขนสง ทางบก (ฉบบั ที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๖ มาตรา ๖ วรรคส่ี แกไขเพิม่ เติมโดยพระราชบัญญัติการขนสง ทางบก (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗

๒๓๐ ËÁÇ´ ñ ¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒùâºÒ¡Òâ¹Ê‹§·Ò§º¡ มาตรา ๘ ใหมีคณะกรรมการนโยบายการขนสงทางบกคณะหนึ่ง ประกอบดวย รัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมเปนประธานกรรมการ รัฐมนตรีชวยวาการกระทรวงคมนาคมเปน รองประธานกรรมการ ปลดั กระทรวงคมนาคม ปลดั กระทรวงมหาดไทย ปลดั กระทรวงเกษตรและสหกรณ ปลดั กระทรวงพาณชิ ย ปลดั กระทรวงอตุ สาหกรรม ปลดั กระทรวงการคลงั เลขาธกิ ารคณะกรรมการกฤษฎกี า เลขาธกิ ารคณะกรรมการพฒั นาการเศรษฐกจิ และสงั คมแหง ชาติ ผอู าํ นวยการสาํ นกั งบประมาณ ผอู าํ นวยการ สํานักงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร* อธิบดีกรมทางหลวงเปนกรรมการ และกรรมการ ผูทรงคุณวุฒิอ่ืนอีกไมเกินหาคนซ่ึงรัฐมนตรีแตงตั้งจากผูมีสัญชาติไทย และมีความรูหรือความจัดเจน ในการขนสง การเศรษฐกิจหรือกฎหมาย ใหอธิบดีกรมการขนสงทางบก เปนกรรมการและเลขานุการคณะกรรมการ ใหคณะกรรมการนโยบายการขนสงทางบกแตงต้ังผูชวยเลขานุการคณะกรรมการไดตาม ความจําเปน มาตรา ๙ ใหกรรมการผูทรงคุณวุฒิมีวาระอยูในตําแหนงคราวละสองป ในกรณีที่มีการแตงต้ังกรรมการในระหวางท่ีกรรมการซ่ึงแตงต้ังไวแลวยังมีวาระอยูใน ตําแหนงไมวาจะเปนการแตงตั้งเพิ่มขึ้นหรือแตงตั้งซอม ใหผูซ่ึงไดรับแตงต้ังนั้นอยูในตําแหนงเทากับ วาระที่เหลืออยูของกรรมการซ่ึงแตงตั้งไวแลวน้ัน กรรมการซึ่งพนจากตําแหนงอาจไดรับแตงต้ังเปนกรรมการอีกได มาตรา ๑๐ ผูมีลักษณะอยางหนึ่งอยางใดดังตอไปน้ี หามมิใหเปนกรรมการผูทรงคุณวุฒิ (๑) เปนคนไรความสามารถหรือคนเสมือนไรความสามารถ (๒) ไดรับโทษจําคุกโดยคําพิพากษาถึงที่สุดหรือคําส่ังที่ชอบดวยกฎหมายใหจําคุก เวนแตเปนโทษสําหรับความผิดที่ไดกระทําโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ (๓) เปนบุคคลลมละลาย (๔) เปนกรรมการพรรคการเมือง หรือเจาหนาที่ในพรรคการเมือง มาตรา ๑๑ นอกจากการพนจากตําแหนงตามมาตรา ๙ กรรมการผูทรงคุณวุฒิพนจาก ตําแหนง เมื่อ (๑) ตาย (๒) ลาออก (๓) รัฐมนตรีใหออก (๔) มีลักษณะตองหามตามมาตรา ๑๐

๒๓๑ มาตรา ๑๒ ในการประชุมของคณะกรรมการ ถาประธานกรรมการไมมาประชุมหรือ ไมอาจปฏิบัติหนาท่ีได ใหรองประธานกรรมการเปนประธานในท่ีประชุม ถาประธานและรองประธาน ไมม าประชมุ หรอื ไมอ าจปฏบิ ตั หิ นา ทไ่ี ด ใหท ปี่ ระชมุ เลอื กกรรมการคนหนงึ่ เปน ประธานในทปี่ ระชมุ แทน มาตรา ๑๓ การประชมุ คณะกรรมการตอ งมกี รรมการมาประชมุ ไมน อ ยกวา กงึ่ หนง่ึ จํานวน ของกรรมการทั้งหมด จึงจะเปนองคประชุม การวินิจฉัยช้ีขาดของท่ีประชุมใหถือเสียงขางมาก กรรมการคนหน่ึงมีเสียงหนึ่งในการ ลงคะแนน ถาคะแนนเสียงเทากันใหประธานในที่ประชุมออกเสียงเพิ่มขึ้นอีกเสียงหนึ่งเปนเสียงช้ีขาด มาตรา ๑๔ คณะกรรมการนโยบายการขนสงทางบกมีอํานาจและหนาที่ ดังตอไปน้ี (๑) กําหนดนโยบายการขนสงทางบกระยะส้ันและระยะยาวเสนอตอคณะรัฐมนตรี (๒) กาํ หนดนโยบายเกย่ี วกบั การพฒั นาและดาํ เนนิ การสถานขี นสง เสนอตอ คณะรฐั มนตรี (๓) กําหนดมาตรการและแผนพัฒนาการขนสงทางบกเสนอตอคณะรัฐมนตรี (๔) กําหนดมาตรการเกี่ยวกับความปลอดภัยและความสะดวกในการขนสงทางบก เพื่อใหคณะกรรมการปฏิบัติ (๕) กําหนดการหามรับจดทะเบียนรถเปนคร้ังคราวตามความจําเปนโดยอนุมัติ คณะรัฐมนตรีเพ่ือใหคณะกรรมการปฏิบัติ (๖) ประสานงานท่ีเกี่ยวของระหวางกันในดานการขนสงทางบก ตลอดจนประสานงาน ดานการขนสงทางบกกับการขนสงทางนํ้าและการขนสงทางอากาศ (๗) ใหคําปรึกษาตอรัฐมนตรีเก่ียวกับการขนสงทางบก มาตรา ๑๕ คณะกรรมการนโยบายการขนสงทางบกมีอํานาจแตงตั้งอนุกรรมการ เพ่ือพิจารณาหรือปฏิบัติการอยางหน่ึงอยางใดก็ได ใหนํามาตรา ๑๒ และมาตรา ๑๓ มาใชบังคับแกการประชุมคณะอนุกรรมการโดยอนุโลม ËÁÇ´ ò ¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒäǺ¤ØÁ¡Òâ¹Ê‹§·Ò§º¡ มาตรา ๑๖ ใหมีคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางคณะหน่ึงประกอบดวย ปลดั กระทรวงคมนาคม เปน ประธานกรรมการ ปลดั กระทรวงมหาดไทย เลขาธกิ ารคณะกรรมการกฤษฎกี า ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติ อธิบดีกรมทางหลวง อธิบดีกรมทางหลวงชนบท เลขาธิการคณะกรรมการ คมุ ครองผบู รโิ ภค ผอู าํ นวยการสาํ นกั งานนโยบายและแผนการขนสง และจราจร ผวู า ราชการกรงุ เทพมหานคร เปนกรรมการ และกรรมการผูทรงคุณวุฒิอีกไมเกินสามคนซ่ึงรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคมแตงต้ัง จากผูมีความรูความเช่ียวชาญดานการขนสงหรือการวางแผนจราจร๗ ๗ มาตรา ๑๖ วรรคหนึง่ แกไขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบญั ญัติการขนสง ทางบก (ฉบบั ท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗

๒๓๒ ใหอธิบดีกรมการขนสงทางบก เปนกรรมการและเลขานุการคณะกรรมการ ใหคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางแตงตั้งผูชวยเลขานุการคณะกรรมการได ตามความจําเปน มาตรา ๑๗ ใหม คี ณะกรรมการควบคมุ การขนสง ทางบกประจาํ จงั หวดั ทกุ จงั หวดั ยกเวน กรงุ เทพมหานคร ประกอบดว ยผวู า ราชการจงั หวดั เปน ประธานกรรมการ อยั การจงั หวดั ผกู าํ กบั การตาํ รวจ ภูธรจังหวัดเปนกรรมการ และผูซ่ึงรัฐมนตรีแตงต้ังอีกไมเกินหาคน โดยมีนายกเทศมนตรีในจังหวัดน้ัน รวมอยูดวยหนึ่งคนเปนกรรมการ ใหขนสงจังหวัดเปนกรรมการและเลขานุการคณะกรรมการ ใหคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกประจําจังหวัดแตงตั้งผูชวยเลขานุการ คณะกรรมการไดตามความจําเปน มาตรา ๑๘ ใหนํามาตรา ๙ มาตรา ๑๐ มาตรา ๑๑ มาตรา ๑๒ และมาตรา ๑๓ มาใชบังคับแกคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลาง และคณะกรรมการควบคุมการขนสง ทางบกประจําจังหวัดโดยอนุโลม มาตรา ๑๙ ใหคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางมีอํานาจและหนาที่ ดังตอไปนี้ (๑) กําหนดลักษณะของการขนสงประจําทางและการขนสงไมประจําทาง (๒) กาํ หนดเสน ทาง จาํ นวนผปู ระกอบการขนสง และจาํ นวนรถสาํ หรบั การขนสง ประจาํ ทาง ในเขตกรุงเทพมหานคร ระหวางจังหวัดและระหวางประเทศ (๓) กําหนดจํานวนผูประกอบการขนสงและจํานวนรถสําหรับการขนสงไมประจําทาง ในเขตกรุงเทพมหานคร ระหวางจังหวัดและระหวางประเทศ (๔) กําหนดเสนทาง จํานวนผูประกอบการขนสง และจํานวนรถสําหรับการขนสง โดยรถขนาดเล็ก (๕) กําหนดจํานวนผูประกอบการรับจัดการขนสง (๖) กําหนดอัตราคาขนสงและคาบริการอยางอ่ืนในการขนสง (๗) กําหนดอัตราคาบริการในการดําเนินการของสถานีขนสง (๘) กําหนดสถานที่ จัดใหมีหรือจัดต้ัง และระเบียบเก่ียวกับสถานีขนสง (๙) กําหนดชนิดหรือสภาพรถท่ีมิใหรับจดทะเบียน (๑๐) กําหนดประเภทหรือชนิดของรถท่ีตองเขาหยุดหรือจอดเพื่อการรับสงผูโดยสารหรือ ขนถายสินคา ณ สถานีขนสง (๑๑) กําหนดท่ีหยุดหรือจอดรถเพ่ือรับสงผูโดยสาร (๑๒) วางมาตรการในการกําหนด อนุญาต เพิกถอนการอนุญาตและการควบคุมกิจการ ขนสงทางบก

๒๓๓ (๑๓) ปฏิบัติการอื่นตามท่ีบัญญัติไวในพระราชบัญญัตินี้ และตามมติคณะกรรมการ นโยบายการขนสงทางบก การกําหนดตาม (๒) (๓) (๔) (๘) (๙) และ (๑๐) ใหประกาศในราชกิจจานุเบกษา มาตรา ๒๐ ใหคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกประจําจังหวัดมีอํานาจและ หนาท่ีภายในเขตจังหวัด ดังตอไปน้ี (๑) กาํ หนดเสน ทาง จาํ นวนผปู ระกอบการขนสง และจาํ นวนรถสาํ หรบั การขนสง ประจาํ ทาง (๒) กําหนดจํานวนผูประกอบการขนสงและจํานวนรถสําหรับการขนสงไมประจําทาง (๓) กําหนดเสนทาง จํานวนผูประกอบการขนสงและจํานวนรถสําหรับการขนสง โดยรถขนาดเล็ก (๔) กําหนดอัตราคาขนสงและคาบริการอยางอ่ืนในการขนสง (๕) ปฏิบัติการอื่นตามท่ีบัญญัติไวในพระราชบัญญัติน้ี และตามมติคณะกรรมการ นโยบายการขนสงทางบกและคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลาง การกาํ หนดตาม (๑) และ (๔) เมอื่ ไดร บั อนมุ ตั จิ ากคณะกรรมการควบคมุ การขนสง ทางบกกลาง แลวจึงจะใชบังคับได และการกําหนดตาม (๑) (๒) และ (๓) ใหประกาศในราชกิจจานุเบกษา มาตรา ๒๑ คณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางมีอํานาจแตงตั้งอนุกรรมการ เพ่ือพิจารณาหรือปฏิบัติการอยางหน่ึงอยางใดก็ได ใหนํามาตรา ๑๒ และมาตรา ๑๓ มาใชบังคับแกการประชุมคณะอนุกรรมการโดยอนุโลม มาตรา ๒๒ ใหรัฐมนตรีมีอํานาจหนาท่ีกํากับโดยท่ัวไปซ่ึงกิจการการขนสงทางบก เพอ่ื ประโยชนใ นการนจี้ ะสงั่ ใหค ณะกรรมการชแ้ี จงขอ เทจ็ จรงิ แสดงความคดิ เหน็ หรอื ทาํ รายงานหรอื ยบั ยง้ั การกระทําใด ๆ ซ่ึงขัดตอนโยบายของรัฐบาลหรือมติของคณะรัฐมนตรี ตลอดจนมีอํานาจสั่งสอบสวน ขอเท็จจริงที่เก่ียวกับการดําเนินงานได ËÁÇ´ ó ¡ÒûÃСͺ¡Òâ¹Ê‹§ มาตรา ๒๓ หามมิใหผูใดประกอบการขนสงประจําทาง การขนสงไมประจําทาง การขนสงโดยรถขนาดเล็ก หรือการขนสงสวนบุคคล เวนแตจะไดรับใบอนุญาตจากนายทะเบียน การขออนุญาตและการอนุญาตใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการที่กําหนด ในกฎกระทรวง มาตรา ๒๔ ผูขอรับใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทาง การขนสงไมประจําทาง และการขนสงโดยรถขนาดเล็ก ตองมีสัญชาติไทย

๒๓๔ ในกรณีท่ีผูขอรับใบอนุญาตเปนหางหุนสวน บริษัทจํากัด หรือบริษัทมหาชนจํากัด หางหุนสวนหรือบริษัทจํากัด หรือบริษัทมหาชนจํากัดนั้นตองจดทะเบียนตามกฎหมายไทยและ มีสํานักงานใหญต้ังอยูในราชอาณาจักรไทย และ (๑) ในกรณีที่เปนหางหุนสวนสามัญจดทะเบียน ผูเปนหุนสวนทั้งหมดตองมีสัญชาติไทย (๒) ในกรณีท่ีเปนหางหุนสวนจํากัด ผูเปนหุนสวนจําพวกไมจํากัดความรับผิดท้ังหมด ตอ งมสี ญั ชาตไิ ทย และทนุ ของหา งหนุ สว นจาํ กดั นนั้ ไมน อ ยกวา รอ ยละหา สบิ เอด็ ตอ งเปน ของผเู ปน หนุ สว น ซ่ึงเปนบุคคลธรรมดาและมีสัญชาติไทย (๓)๘ ในกรณที เ่ี ปน บรษิ ทั จาํ กดั กรรมการบรษิ ทั จาํ นวนไมน อ ยกวา กง่ึ หนงึ่ ตอ งมสี ญั ชาตไิ ทย และทุนของบริษัทจํากัดนั้นไมนอยกวารอยละหาสิบเอ็ดตองเปนของผูถือหุน ซ่ึงเปนบุคคลธรรมดา และมีสัญชาติไทย หรือตองเปนของหางหุนสวนสามัญจดทะเบียน หางหุนสวนจํากัด หรือบริษัทจํากัด หรอื ตอ งเปน ของกระทรวง ทบวง กรม ราชการสว นทอ งถน่ิ รฐั วสิ าหกจิ ตามกฎหมายวา ดว ยวธิ กี ารงบประมาณ หรือองคการของรัฐ ตามกฎหมายวาดวยการจัดตั้งองคการของรัฐบาลหรือตามกฎหมายวาดวยการ น้ัน ๆ และบริษัทจํากัดนั้นตองไมมีขอบังคับ อนุญาตใหมีการออกหุนชนิดออกใหแกผูถือ (๔) ในกรณีท่ีเปนบริษัทมหาชนจํากัด กรรมการบริษัทจํานวนไมนอยกวาก่ึงหนึ่งตองมี สัญชาติไทย และทุนของบริษัทมหาชนจํากัดน้ันไมนอยกวารอยละหาสิบของจํานวนหุนท่ีจําหนายได ทั้งหมดตองเปนของผูถือหุนซ่ึงเปนบุคคลธรรมดาและมีสัญชาติไทย ในกรณีที่ผูถือหุนบริษัทจํากัด หรือบริษัทมหาชนจํากัดเปนหางหุนสวนสามัญจดทะเบียน หา งหนุ สว นจาํ กดั บรษิ ทั จาํ กดั หรอื บรษิ ทั มหาชนจาํ กดั ผถู อื หนุ ดงั กลา วจะตอ งมลี กั ษณะตาม (๑) (๒) (๓) หรือ (๔) แลวแตกรณี ใหค ณะกรรมการควบคมุ การขนสง ทางบกกลางมอี าํ นาจยกเวน คณุ สมบตั ติ ามความจาํ เปน หรือมีเหตุพิเศษเปนการเฉพาะรายได มาตรา ๒๕ หามมิใหผูใดประกอบการขนสงระหวางประเทศเวนแตจะไดรับใบอนุญาต จากนายทะเบยี นกลางโดยอนมุ ตั ขิ องคณะกรรมการควบคมุ การขนสง ทางบกกลางและผไู ดร บั ใบอนญุ าต ดังกลาวตองปฏิบัติตามบทบัญญัติทั้งหลายแหงพระราชบัญญัติน้ี ท้ังนี้ เทาที่ไมขัดตออนุสัญญาหรือ ขอตกลงระหวางประเทศในสวนที่เกี่ยวกับการขนสง การขออนุญาตและการอนุญาตใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการที่กําหนด ในกฎกระทรวง ใหนํามาตรา ๒๘ มาตรา ๓๑ มาตรา ๓๒ มาตรา ๓๔ และมาตรา ๓๖ มาใชบังคับแก การประกอบการขนสงระหวางประเทศโดยอนุโลม มาตรา ๒๖ หามมิใหผูใดนํารถท่ีจดทะเบียนในตางประเทศมาใชประกอบการขนสง ในประเทศไทย เวนแตเพื่อการขนสงระหวางประเทศและไดรับใบอนุญาตจากนายทะเบียนกลางแลว ๘ มาตรา ๒๔ (๓) แกไ ขเพมิ่ เตมิ โดยพระราชบญั ญัตกิ ารขนสง ทางบก (ฉบบั ที่ ๙) พ.ศ. ๒๕๔๒

๒๓๕ ผูประจํารถตามมาตรา ๙๒ ซึ่งประจําในรถตามวรรคหนึ่งตองปฏิบัติตามบทบัญญัติ ทั้งหลายแหงพระราชบัญญัตินี้ และหรือตามขอตกลงที่มีอยูระหวางรัฐบาลไทยกับรัฐบาลของประเทศ นั้น ๆ มาตรา ๒๗ ใบอนุญาตประกอบการขนสงมีสี่ประเภท คือ (๑) ใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทาง (๒) ใบอนุญาตประกอบการขนสงไมประจําทาง (๓) ใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถขนาดเล็ก (๔) ใบอนุญาตประกอบการขนสงสวนบุคคล ใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทาง ใบอนุญาตประกอบการขนสงไมประจําทางหรือ ใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถขนาดเล็ก ใหใชเปนใบอนุญาตประกอบการขนสงสวนบุคคลได หามมิใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงใชรถผิดประเภทตามท่ีระบุไวขางตน เวนแต จะไดรับอนุญาตเปนหนังสือจากนายทะเบียนเปนครั้งคราว ตามหลักเกณฑและวิธีการท่ีคณะกรรมการ ควบคุมการขนสงทางบกกลางกําหนด มาตรา ๒๘ ใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางใหมีอายุเจ็ดปนับแตวันออก ใบอนุญาต ใบอนุญาตประกอบการขนสงไมประจําทาง ใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถ ขนาดเล็ก และใบอนุญาตประกอบการขนสงสวนบุคคล ใหมีอายุหาปนับแตวันออกใบอนุญาต ผูไดรับใบอนุญาตซึ่งประสงคจะขอตออายุใบอนุญาตจะตองย่ืนคําขอเสียกอนใบอนุญาต ส้ินอายุ แตการขอตออายุใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางและใบอนุญาตประกอบการขนสง โดยรถขนาดเล็ก จะตองย่ืนคําขอกอนใบอนุญาตสิ้นอายุไมนอยกวาหนึ่งรอยยี่สิบวัน การขอตออายุใบอนุญาตและการอนุญาตใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการท่ีกําหนด ในกฎกระทรวง มาตรา ๒๙๙ บทบญั ญตั แิ หง มาตรา ๒๓ มใิ หใ ชบ งั คบั แกก ารขนสง สว นบคุ คล ซงึ่ หนว ยงาน ของรัฐ วัด มัสยิด มิสซัง มูลนิธิ สภากาชาดไทย และสถานพยาบาลตามกฎหมายวาดวยสถานพยาบาล เปนผูประกอบการขนสง แตผูประกอบการขนสงตองปฏิบัติตามบทบัญญัติอ่ืนแหงพระราชบัญญัติน้ี เสมือนดังเปนผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงสวนบุคคลทุกประการ มาตรา ๓๐ ใหนายทะเบียนกลางเปนผูออกใบอนุญาตประกอบการขนสงใน กรุงเทพมหานคร การขนสงระหวางจังหวัด และการขนสงระหวางประเทศ และใหนายทะเบียนประจํา จังหวัดเปนผูออกใบอนุญาตประกอบการขนสงในจังหวัดของตน ในการออกใบอนญุ าตประกอบการขนสง ประจาํ ทางจะตอ งไดร บั อนมุ ัติจากคณะกรรมการ ๙ มาตรา ๒๙ แกไ ขเพ่ิมเตมิ โดยพระราชบญั ญตั ิการขนสง ทางบก (ฉบบั ท่ี ๑๓) พ.ศ. ๒๕๕๗

๒๓๖ มาตรา ๓๑ ในการออกใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทาง ใหนายทะเบียน โดยอนุมัติของคณะกรรมการกําหนดเงื่อนไขไวในใบอนุญาตเกี่ยวกับ (๑) จํานวนรถทตี่ อ งใชใ นการประกอบการขนสง ตามเสน ทางทใี่ ชใ นการประกอบการขนสง (๒) สิทธิในรถท่ีใชประกอบการขนสงของผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสง (๓) ลักษณะ ชนิด ขนาดและสีของรถ และเคร่ืองหมายของผูประกอบการขนสงท่ีตอง ใหปรากฏประจํารถทุกคัน (๔) จํานวนท่ีน่ัง เกณฑนํ้าหนักบรรทุกและวิธีการบรรทุก (๕) จํานวนผูประจํารถ (๖) เสนทางที่ใชในการประกอบการขนสง (๗) อัตราคาขนสงและคาบริการอยางอื่นในการขนสง (๘) สถานที่หยุดและจอดเพื่อขนถายคน สัตว หรือสิ่งของ (๙) ที่ที่รถจะตองหยุดในระหวางเสนทาง (๑๐) มาตรฐานบริการในการประกอบการขนสง (๑๑) เวลาและจํานวนเที่ยวของการเดินรถ (๑๒) เวลาทํางานประจําวันในการประกอบการขนสง (๑๓) สถานที่เก็บ ซอม และบํารุงรักษารถ (๑๔) การประกอบกิจการอื่นนอกจากการประกอบการขนสงประจําทาง (๑๕) เง่ือนไขอื่นที่กําหนดในกฎกระทรวง ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางตองจัดใหมีประกาศเงื่อนไขตาม (๖) (๗) (๘) (๙) และ (๑๑) ณ ที่ซ่ึงอธิบดีกําหนด มาตรา ๓๒ ในการออกใบอนุญาตประกอบการขนสงไมประจําทางใหนายทะเบียน โดยอนุมัติของคณะกรรมการกําหนดเงื่อนไขไวในใบอนุญาตเก่ียวกับ (๑) จํานวนรถท่ีตองใชในการประกอบการขนสง (๒) ลักษณะ ชนิดและขนาดของรถ และเคร่ืองหมายของผูประกอบการขนสงท่ีตอง ใหปรากฏประจํารถทุกคัน (๓) จํานวนท่ีน่ัง เกณฑนํ้าหนักบรรทุกและวิธีการบรรทุก (๔) จํานวนผูประจํารถ (๕) ทองท่ีท่ีทําการขนสง (๖) มาตรฐานบริการในการประกอบการขนสง (๗) อัตราคาขนสงและคาบริการอยางอ่ืนในการขนสง (๘) สถานท่ีหยุดและจอดเพ่ือขนถายคน สัตว หรือส่ิงของ (๙) สถานท่ีเก็บ ซอม และบํารุงรักษารถ (๑๐) เงื่อนไขอื่นที่กําหนดในกฎกระทรวง

๒๓๗ ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงไมประจําทางตองจัดใหมีการประกาศเงื่อนไขตาม (๗) และ (๘) ณ ท่ีซ่ึงอธิบดีกําหนด มาตรา ๓๓ ในการออกใบอนุญาตประกอบการขนสง โดยรถขนาดเล็ก ใหนายทะเบียน โดยอนุมัติของคณะกรรมการกําหนดเงื่อนไขไวในใบอนุญาตเกี่ยวกับ (๑) จาํ นวนรถทตี่ อ งใชใ นการประกอบการขนสง ตามเสน ทางทใี่ ชใ นการประกอบการขนสง (๒) ลักษณะ ชนิด ขนาดและสีของรถ และเคร่ืองหมายของผูประกอบการขนสงท่ีตอง ใหปรากฏประจํารถทุกคัน (๓) จํานวนท่ีน่ัง เกณฑน้ําหนักบรรทุก และวิธีการบรรทุก (๔) เวลาและจํานวนเท่ียวของการเดินรถ (๕) เสนทางท่ีใชในการประกอบการขนสง (๖) อัตราคาขนสงและคาบริการอยางอื่นในการขนสง (๗) เง่ือนไขอื่นท่ีกําหนดในกฎกระทรวง ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถขนาดเล็กตองจัดใหมีประกาศเง่ือนไขตาม (๕) และ (๖) ณ ท่ีซ่ึงอธิบดีกําหนด มาตรา ๓๔๑๐ ในการออกใบอนุญาตประกอบการขนสงสวนบุคคล ใหนายทะเบียน กําหนดเง่ือนไขตามหลักเกณฑท่ีคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางกําหนดไวในใบอนุญาต เกี่ยวกับ (๑) จํานวนรถท่ีตองใชในการประกอบการขนสง (๒) ลักษณะ ชนิด และขนาดของรถ และเครื่องหมายของผูประกอบการขนสงที่ตองให ปรากฏประจํารถทุกคัน (๓) สถานท่ีเก็บ ซอม และบํารุงรักษา (๔)๑๑ จํานวนผูประจํารถ (๕)๑๒ เงื่อนไขอื่นท่ีกําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๓๕๑๓ ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงตามประเภทท่ีอธิบดีประกาศกําหนด ตองจัดใหมีสมุดประจํารถ ประวัติผูประจํารถ การตรวจสอบสภาพและความพรอมของรถและผูขับรถ พรอมท้ังบันทึกการตรวจสอบดังกลาว และใบกํากับสินคาท่ีทําการขนสง รวมท้ังตองจัดทํารายงาน การขนสงและรายงานอุบัติเหตุที่เกิดจากการขนสง ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขท่ีอธิบดี ประกาศกําหนด ๑๐ มาตรา ๓๔ แกไ ขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบญั ญัตกิ ารขนสงทางบก (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๒๓ ๑๑ มาตรา ๓๔ (๔) เพมิ่ โดยพระราชบญั ญตั ิการขนสง ทางบก (ฉบับท่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๓๕ ๑๒ มาตรา ๓๔ (๕) เพม่ิ โดยพระราชบญั ญัตกิ ารขนสง ทางบก (ฉบบั ที่ ๕) พ.ศ. ๒๕๓๕ ๑๓ มาตรา ๓๕ แกไขเพิ่มเติมโดยคําสั่งหัวหนาคณะรักษาความสงบแหงชาติ ท่ี ๑๕/๒๕๖๐ เร่ือง มาตรการเพ่ิม ความปลอดภยั ในรถโดยสารสาธารณะ

๒๓๘ มาตรา ๓๖๑๔ ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ตอ งจดั ใหม อี ปุ กรณแ ละเครอื่ งมอื เครอื่ งใช และตองปฏิบัติตามขอกําหนดวาดวยความปลอดภัยในการขนสง ท้ังน้ี ตามที่กําหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๓๗ ใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางจัดใหมีท่ีพักผูโดยสาร ตามระยะทางโดยมีลักษณะ ขนาด จํานวน และจุดท่ีต้ังของที่พักผูโดยสารตามท่ีคณะกรรมการกําหนด มาตรา ๓๘ หา มมใิ หผ ไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง เพม่ิ ลด หรอื ยกเวน คา ขนสง หรือคาบริการอยางอื่นในการขนสง เวนแตจะไดรับอนุญาตจากคณะกรรมการ มาตรา ๓๙ หา มมใิ หผ ูไ ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ประจําทาง ผูไ ดร บั ใบอนญุ าต ประกอบการขนสงไมประจําทาง ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถขนาดเล็ก หรือผูไดรับ ใบอนุญาตประกอบการขนสงสวนบุคคลใชหรือยอมใหบุคคลอ่ืนใชรถท่ีไดรับอนุญาตทําการขนสง นอกเสนทาง หรือนอกทองที่ที่ไดรับอนุญาต แลวแตกรณี เวนแตจะไดรับอนุญาตเปนหนังสือ จากนายทะเบียน หรือผูซึ่งนายทะเบียนมอบหมาย ตามหลักเกณฑและวิธีการท่ีคณะกรรมการควบคุม การขนสงทางบกกลางกําหนด มาตรา ๓๙/๑๑๕ ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ประจาํ ทางอาจนาํ รถทไ่ี ดร บั อนญุ าต ใหใชประกอบการขนสงในเสนทางหน่ึงไปใชทําการขนสงอีกเสนทางหนึ่งที่ตนเปนผูไดรับใบอนุญาต ในลักษณะหมุนเวียนได โดยไดรับอนุญาตเปนหนังสือจากนายทะเบียน การขออนุญาตและการอนุญาต ใหเปนไปตามหลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขที่ คณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางกําหนด มาตรา ๔๐ หา มมใิ หผ ไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ไมป ระจาํ ทางกระทาํ การขนสง อันมีลักษณะเชนเดียวหรือคลายกับผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางหรือมีลักษณะเปน การแยงผลประโยชนกับผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางในเสนทางท่ีผูไดรับใบอนุญาต ประกอบการขนสงประจําทางไดรับอนุญาต มาตรา ๔๐ ทวิ๑๖ หา มมใิ หผ ไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ใชห รอื ยนิ ยอมใหผ ใู ดปฏบิ ตั ิ หนาท่ีขับรถท่ีใชในการขนสง หากปรากฏวาขณะใชหรือขณะยินยอมใหปฏิบัติหนาท่ีขับรถ ผูน้ันมีอาการ หรือกระทําการอยางหน่ึงอยางใดดังตอไปน้ี (๑) เมาสุราหรือของมึนเมาอยางอ่ืน (๒) เสพยาเสพติดใหโทษตามกฎหมายวาดวยยาเสพติดใหโทษ (๓) เสพวัตถุที่ออกฤทธ์ิตอจิตและประสาทตามกฎหมายวาดวยวัตถุท่ีออกฤทธ์ิตอจิต และประสาท ๑๔ มาตรา ๓๖ แกไขเพมิ่ เติมโดยพระราชบัญญตั กิ ารขนสง ทางบก (ฉบบั ท่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๓๕ ๑๕ มาตรา ๓๙/๑ เพ่มิ โดยพระราชบัญญัติการขนสง ทางบก (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗ ๑๖ มาตรา ๔๐ ทวิ เพ่ิมโดยพระราชบญั ญตั กิ ารขนสง ทางบก (ฉบบั ท่ี ๘) พ.ศ. ๒๕๔๒

๒๓๙ ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงตองคอยดูแลและปองกันไมใหผูซ่ึงมีอาการ หรือ กระทําการตาม (๑) (๒) หรือ (๓) ของวรรคหนึ่งปฏิบัติหนาที่ขับรถ มาตรา ๔๑ ในกรณีท่ีมีเหตุฉุกเฉิน หรือมีความจําเปนที่จะแกไขสถานการณเพ่ือใหการ ขนสง ไดร บั ความสะดวกหรอื ใหม รี ถเพยี งพอแกก ารขนสง นายทะเบยี นมอี าํ นาจทจี่ ะสงั่ เปลยี่ นแปลงเสน ทาง การเดินรถ เวลา และจํานวนเท่ียวของการเดินรถหรือใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสง ผูใดสงรถ ท่ีตนไดรับอนุญาตไปชวยเหลือเปนการช่ัวคราวตามควรแกกรณีแลวใหรายงานคณะกรรมการโดยเร็ว มาตรา ๔๒ ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ตอ งแสดงใบอนญุ าตประกอบการขนสง หรือใบแทนใบอนุญาตไวในที่เปดเผย ณ ที่ตั้งสํานักงานของผูไดรับใบอนุญาต มาตรา ๔๓ ในกรณีท่ีใบอนุญาตประกอบการขนสงสูญหาย ถูกทําลายหรือชํารุดใน สาระสําคัญ ใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงย่ืนคําขอรับใบแทนใบอนุญาตตอนายทะเบียน ภายในสิบหาวันนับแตวันท่ีไดทราบถึงการสูญหาย ถูกทําลายหรือชํารุดดังกลาว มาตรา ๔๔ ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทาง ซึ่งประสงคจะเลิก ประกอบการขนสงตองแจงความประสงคดังกลาวเปนหนังสือใหนายทะเบียนทราบลวงหนา ไมนอยกวาเกาสิบวันกอนวันเลิกประกอบการขนสง มาตรา ๔๕ ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถขนาดเล็กซึ่งประสงคจะเลิก ประกอบการขนสงตองแจงความประสงคดังกลาวเปนหนังสือใหนายทะเบียนทราบลวงหนาไมนอยกวา หกสิบวันกอนวันเลิกประกอบการขนสง มาตรา ๔๖ เมื่อปรากฏวาผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสง (๑) ขาดคุณสมบัติตามมาตรา ๒๔ (๒) ไมป ฏบิ ตั หิ รอื ปฏบิ ตั ไิ มถ กู ตอ งตามเงอ่ื นไขในมาตรา ๓๑ มาตรา ๓๒ มาตรา ๓๓ หรอื มาตรา ๓๔ หรือไมปฏิบัติหรือปฏิบัติไมถูกตองตามขอกําหนดวาดวยความปลอดภัยของผูโดยสารตาม มาตรา ๓๖ หรือไมปฏิบัติหรือปฏิบัติไมถูกตองตามบทบัญญัติในหมวด ๔ วาดวยการชดใชคาเสียหาย ท่ีเกิดจากการขนสง ใหนายทะเบียนมีอํานาจสั่งใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงน้ันปฏิบัติใหถูกตอง หรือจัดการแกไขใหถูกตองภายในระยะเวลาท่ีกําหนด ถาผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงไมปฏิบัติ หรอื ไมแ กไ ขใหถ กู ตอ ง หรอื เปน ทเี่ หน็ ไดว า ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ไมส ามารถจะดาํ เนนิ การ ตามเงอ่ื นไขหรอื ขอ กาํ หนดนนั้ หรอื การดาํ เนนิ การนน้ั นา จะเปน เหตใุ หเ กดิ ภยนั ตรายหรอื เสอื่ มประโยชน ตอประชาชน ใหนายทะเบียนโดยอนุมัติของคณะกรรมการส่ังเพิกถอนใบอนุญาตประกอบการขนสงได แตถาเปนการเพิกถอนใบอนุญาตประกอบการขนสงประจําทางใหเปนอํานาจของคณะกรรมการ ควบคุมการขนสงทางบกกลางที่จะพิจารณาอนุมัติ มาตรา ๔๗ ใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงซ่ึงถูกส่ังเพิกถอนใบอนุญาตตอง สงคืนใบอนุญาตตอนายทะเบียนภายในสิบหาวันนับแตวันที่ถูกส่ังเพิกถอนใบอนุญาต

๒๔๐ มาตรา ๔๘ ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงซึ่งถูกส่ังเพิกถอนใบอนุญาตมีสิทธิ อุทธรณตอรัฐมนตรีภายในสิบหาวันนับแตวันท่ีทราบคําส่ัง คําวินิจฉัยของรัฐมนตรีใหเปนท่ีสุด การอุทธรณตามวรรคหน่ึงไมเปนการทุเลาการบังคับตามคําสั่งเพิกถอนใบอนุญาต มาตรา ๔๙๑๗ ใหอธิบดีหรือนายทะเบียนมีอํานาจควบคุมดูแลบรรดากิจการที่เกี่ยวกับ การขนสง ใหเ ปน ไปตามพระราชบญั ญตั นิ ี้ และเพอื่ ประโยชนด งั กลา วใหอ ธบิ ดหี รอื นายทะเบยี นมอี ํานาจ (๑) เขา ไปในสถานทดี่ ําเนนิ การของผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง เพอ่ื ทราบขอ เทจ็ จรงิ และเพ่ือตรวจสอบบัญชีและเอกสารอ่ืนที่เกี่ยวของกับการประกอบการขนสง (๒) ยึดหรืออายัดไวซ่ึงส่ิงของหรือเอกสารที่อยูในสถานท่ีตาม (๑) ที่เปนความผิดหรือ ที่อาจใชเปนพยานหลักฐานเพื่อพิสูจนความผิด หรือไดมาจากการกระทําความผิด (๓) เรียกผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสง ผูจัดการและพนักงานของผูไดรับ ใบอนุญาตประกอบการขนสง มาใหถอยคําหรือส่ังใหยื่นคําชี้แจงแสดงขอเท็จจริงตามท่ีตองการ ในการปฏิบัติตาม (๑) และ (๒) ใหกระทําระหวางพระอาทิตยขึ้นถึงพระอาทิตยตกหรือ ในเวลาทําการของสถานที่น้ัน และใหอธิบดีมีอํานาจมอบหมายใหผูตรวจการหรือพนักงานตรวจสภาพ ทําการแทนได ในการปฏิบัติการของอธิบดี นายทะเบียน ผูตรวจการ หรือพนักงานตรวจสภาพตาม มาตรานี้ใหบุคคลท่ีเกี่ยวของซ่ึงอยูในสถานท่ีน้ันอํานวยความสะดวกหรือชวยเหลือตามสมควร มาตรา ๕๐ ใหผูตรวจการมีอํานาจเรียกรถใหหยุดเพื่อทําการตรวจสอบ และเมื่อเชื่อวา มีการกระทําอันเปนการฝาฝนบทบัญญัติแหงพระราชบัญญัตินี้เกิดขึ้น ใหผูตรวจการมีอํานาจจับกุม ผูฝาฝนเพ่ือสงใหพนักงานฝายปกครองหรือตํารวจดําเนินคดีตอไป บทบัญญัติในวรรคหน่ึงไมลบลางอํานาจจับกุมของพนักงานฝายปกครองหรือตํารวจ มาตรา ๕๑ ในการปฏิบัติหนาท่ีตามมาตรา ๔๙ และมาตรา ๕๐ ใหผูตรวจการและ พนักงานตรวจสภาพแสดงบัตรประจําตัวตอผูซ่ึงเกี่ยวของ บัตรประจําตัวผูตรวจการและพนักงานตรวจสภาพใหเปนไปตามแบบที่รัฐมนตรีกําหนด ËÁÇ´ ô ¡Òê´ãªŒ¤‹ÒàÊÕÂËÒ·èÕà¡Ô´¨Ò¡¡Òâ¹Ê‹§ มาตรา ๕๒ ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ประจําทาง ผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการ ขนสงไมประจําทาง ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงโดยรถขนาดเล็ก และผูไดรับใบอนุญาต ประกอบการขนสง สว นบคุ คล ตอ งวางหลกั ทรพั ยเ ปน เงนิ สด หรอื พนั ธบตั รรฐั บาลไทยอยา งใดอยา งหนง่ึ ๑๗ มาตรา ๔๙ แกไขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบญั ญตั กิ ารขนสง ทางบก (ฉบับท่ี ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๗

๒๔๑ หรือทั้งสองอยางรวมกัน หรือเปนสัญญาประกันภัยและกรมธรรมประกันภัยซึ่งทํากับบริษัทประกันภัย ท่ีนายทะเบียนกลางใหความเห็นชอบตอ นายทะเบยี นกลาง ในกรณเี ปน สญั ญาประกันภัยและกรมธรรม ประกันภัยผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงตองเปนผูเอาประกันภัย โดยใหบุคคลภายนอกผูไดรับ ความเสียหายเนื่องจากการขนสงของตนเปนผูรับประโยชน สําหรับการชดใชคาเสียหายที่เปนคาใชจาย เบอื้ งตน เพอื่ ประกนั ความเสยี หายอนั เกดิ แกช วี ติ หรอื รา งกายของบคุ คลภายนอก และซง่ึ ผูไ ดร บั ใบอนญุ าต ประกอบการขนสง จะตอ งรับผิดชอบเนื่องจากการขนสง ของตน ท้ังนี้ ตามหลักเกณฑ วิธีการและเงื่อนไข ที่กําหนดในกฎกระทรวง๑๘ จํานวนหรือมูลคาของหลักทรัพยตามวรรคหน่ึง ใหกําหนดตามขนาดและประเภทของ การประกอบการขนสงแตตองไมนอยกวาท่ีกําหนดในกฎกระทรวง ในกรณีท่ีผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงวางหลักทรัพยเปนเงินสดไมวาทั้งหมดหรือ บางสวนใหดอกผลที่เกิดจากหลักทรัพยท่ีเปนเงินสดนั้นตกเปน ของผูไดร ับใบอนุญาตประกอบการขนสง ท่ีวางหลักทรัพย ใหกรมการขนสงทางบกเปนผูรับผิดชอบในการเปดบัญชีเงินฝาก และการเบิกจายเงิน จากบัญชีหลักทรัพยกับธนาคารตามระเบียบของกระทรวงการคลัง มาตรา ๕๓ ในกรณีที่หลักทรัพยท่ีนํามาวางประกันตามมาตรา ๕๒ มีจํานวนหรือมูลคา ลดนอ ยลง นายทะเบยี นกลางมอี ํานาจสง่ั ใหผ ูไ ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง นําหลกั ทรพั ยม าเพมิ่ เตมิ ใหครบจํานวนหรือมูลคาตามที่กําหนดไดภายในสิบหาวันนับแตวันท่ีไดรับคําส่ัง มาตรา ๕๔ ในการวางหลักทรัพยซ่ึงเปนพันธบัตรรัฐบาลไทย ใหผูไดรับใบอนุญาต ประกอบการขนสงทําหนังสือมอบอํานาจใหนายทะเบียนกลางมีอํานาจจัดการจําหนายพันธบัตรนั้น เพ่ือชดใชคาเสียหายแทนผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงดวย มาตรา ๕๕ หลักทรัพยท่ีผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงนํามาวางประกันตาม มาตรา ๕๒ ไมอ ยูใ นความรบั ผดิ แหง การบงั คบั คดี เวน แตจ ะเปน การบงั คบั คดเี พอ่ื การชําระหน้ี ซง่ึ ผูไ ดร บั ใบอนุญาตประกอบการขนสงตองรับผิดชดใชคาเสียหายท่ีเกิดแกชีวิตหรือรางกายของบุคคลภายนอก อันเน่ืองจากการขนสงของตน มาตรา ๕๖ เมื่อรถของผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงไดกอใหเกิดความเสียหาย แกรางกายหรือชีวิตของบุคคลใดนอกจากความรับผิดตามท่ีกําหนดไวในมาตรา ๕๙ ผูไดรับใบอนุญาต ประกอบการขนสงซ่ึงเปนเจาของรถที่กอใหเกิดความเสียหายจะตองชดใชคาใชจายเบื้องตนใหแก ผูเสียหายหรือทายาท ในกรณีท่ีผูเสียหายถึงแกความตาย คา ใชจ า ยเบอ้ื งตน ซงึ่ จะตอ งจา ยใหแ กผ ูเ สยี หาย ใหจ า ยตามความรา ยแรงของความเสยี หาย ท้ังน้ี ตามอัตราที่กําหนดในกฎกระทรวง ๑๘ มาตรา ๕๒ วรรคหนึ่ง แกไ ขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบัญญตั ิการขนสงทางบก (ฉบับท่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๓๕

๒๔๒ เพ่ือประโยชนแหงพระราชบัญญัติน้ี คาใชจายเบื้องตนหมายถึง คาใชจายท่ีตองใชใน การรักษาพยาบาล รวมทั้งคาใชจายอ่ืน ๆ ระหวางการรักษาพยาบาลและหรือคาปลงศพ มาตรา ๕๗ เมอื่ ผูเ สยี หายหรอื ทายาทในกรณที ผี่ ูเ สยี หายถงึ แกค วามตาย ประสงคจ ะไดร บั ชดใชคาใชจายเบ้ืองตน ใหยื่นคําขอตามแบบที่กรมตํารวจกําหนดตอพนักงานสอบสวน โดยแสดง พยานหลกั ฐานวา ผเู สยี หายไดร บั ความเสยี หายจากรถของผไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ใหพ นกั งาน สอบสวนพิจารณาจากสํานวนการสอบสวน และเมื่อเห็นวาความเสียหายไดเกิดข้ึนจากรถของผูไดรับ ใบอนญุ าตประกอบการขนสง คนั ใด ใหม หี นงั สอื สง่ั ใหผ ูไ ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ซงึ่ เปน เจา ของ รถคันน้ันชดใชคาใชจายเบ้ืองตนตามจํานวนที่กําหนดในกฎกระทรวงซึ่งออกตามมาตรา ๕๖ วรรคสอง ในการนี้ใหแจงใหนายทะเบียนกลางทราบโดยเร็วดวย ในการสงั่ ของพนกั งานสอบสวนตามวรรคหนงึ่ พนกั งานสอบสวนตอ งพจิ ารณาสงั่ ภายในเจด็ วนั นับแตวันที่ไดรับคําขอ ในการชดใชคาใชจายเบื้องตนตามวรรคหนึ่ง ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงตอง ชําระภายในเจ็ดวันนับแตวันท่ีไดรับคําสั่งจากพนักงานสอบสวน มาตรา ๕๘ ผูเสียหายหรือทายาทของผูเสียหายตองใชสิทธิในการขอรับชดใชคาใชจาย เบื้องตนตามมาตรา ๕๗ ภายในกําหนดหนึ่งปนับแตวันท่ีความเสียหายเกิดขึ้น มาตรา ๕๙ การชดใชคาใชจายเบื้องตนตามหมวดน้ีไมตัดสิทธิผูเสียหายในอันท่ีจะ เรียกรองคาสินไหมทดแทนเพ่ือความเสียหายอันเกิดจากการละเมิดตามประมวลกฎหมายแพง และพาณิชย มาตรา ๖๐ บุคคลซึ่งมีสิทธิไดรับชดใชคาใชจายเบื้องตนตามหมวดน้ี ไดแกผูเสียหาย ดังตอไปนี้ (๑) ผูเ สยี หายซง่ึ มไิ ดอ ยูใ นรถคนั ทกี่ อ ใหเ กดิ ความเสยี หาย แตไ ดร บั ความเสยี หายจากรถท่ี กอใหเกิดความเสียหายขึ้น (๒) ผูเสียหายซ่ึงอยูในรถคันท่ีกอใหเกิดความเสียหาย แตไมรวมถึงผูขับรถ คนงานหรือ ลูกจางประจํารถซึ่งอยูในระหวางปฏิบัติหนาท่ี (๓) ผูเสียหายซ่ึงอยูในรถคันท่ีไมไดกอใหเกิดความเสียหาย มาตรา ๖๑ ในกรณที ผี่ ไู ดร บั ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ไมเ หน็ ดว ยกบั คําสง่ั ของพนกั งาน สอบสวนตามมาตรา ๕๗ ใหอ ทุ ธรณค ําสง่ั ดงั กลา วตอ คณะกรรมการควบคมุ การขนสง ทางบกกลางภายใน สิบหาวันนับแตวันไดรับคําสั่งของพนักงานสอบสวนตามมาตรา ๕๗ และใหพนักงานสอบสวนบันทึก ความเห็นของผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงซึ่งไมเห็นดวยไวในสํานวนการสอบสวน คําวินิจฉัยของคณะกรรมการควบคุมการขนสงกลางใหเปนท่ีสุด มาตรา ๖๒ ในกรณีท่ีผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงอุทธรณคําส่ังของพนักงาน สอบสวน ถาคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางมีความเห็นตามความเห็นของพนักงาน

๒๔๓ สอบสวน ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงตองชดใชคาใชจายเบื้องตนใหแกผูเสียหายหรือทายาท ของผูเสียหายเพิ่มขึ้นจากคาใชจายเบ้ืองตนที่พนักงานสอบสวนกําหนดไวอีกรอยละสิบ มาตรา ๖๓ ผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงผูใดไมยอมชดใชคาใชจายเบ้ืองตน ตามคําส่ังของพนักงานสอบสวนตามมาตรา ๕๗ หรือตามคําวินิจฉัยของคณะกรรมการควบคุม การขนสงทางบกกลางตามมาตรา ๖๑ ในกรณีที่เปนผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงตาม มาตรา ๕๒ ใหนายทะเบียนกลางมีอํานาจนําหลักทรัพยของผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงน้ัน ซ่ึงไดนํามาวางไวเปนประกันชดใชคาใชจายเบ้ืองตนแทนได มาตรา ๖๔ ในกรณีท่ีผูเสียหายไมไดรับชดใชคาใชจายเบื้องตนหรือไดรับชดใชไมครบ ตามจํานวนที่พนักงานสอบสวนหรือคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางส่ังไมวาเพราะเหตุ หลักทรัพยท่ีวางประกันไวไมพอจายคาใชจายเบ้ืองตนหรือเพราะเหตุอื่นใด เม่ือผูเสียหายไดรองเรียน ตอนายทะเบียนกลาง ใหนายทะเบียนกลางส่ังใหผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงชําระใหเสร็จส้ิน ภายในเจ็ดวันนับแตวันที่ไดรับคําสั่ง ถาผูไดรับใบอนุญาตประกอบการขนสงไมปฏิบัติตามคําสั่ง ของนายทะเบียนกลางดังกลาว ใหนายทะเบียนกลางเพิกถอนใบอนุญาตประกอบการขนสง และให นํามาตรา ๔๗ และมาตรา ๔๘ มาใชบังคับโดยอนุโลม ËÁÇ´ õ ¡ÒÃÃѺ¨Ñ´¡Òâ¹Ê‹§ มาตรา ๖๕ หามมิใหผูใดประกอบการรับจัดการขนสง เวนแตจะไดรับใบอนุญาตจาก นายทะเบียนกลาง การขออนุญาตและการอนุญาตใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการท่ีกําหนด ในกฎกระทรวง มาตรา ๖๖ ในการออกใบอนุญาตประกอบการรับจัดการขนสง ใหนายทะเบียนกลาง โดยอนุมัติของคณะกรรมการควบคุมการขนสงทางบกกลางกําหนดเง่ือนไขไวในใบอนุญาตเกี่ยวกับ (๑) ทองท่ีที่ประกอบการรับจัดการขนสง (๒) สถานที่ตั้งสํานักงานของผูประกอบการรับจัดการขนสง (๓) สถานที่พักคน สัตว หรือเก็บส่ิงของ (๔) วิธีการปฏิบัติเกี่ยวกับสวัสดิภาพ ความสะดวกและความปลอดภัยในการรับจัดการ ขนสง (๕) อัตราคาบริการรับจัดการขนสง (๖) เง่ือนไขอ่ืนตามที่กําหนดในกฎกระทรวง