รายวิชาวิทยาสตร์ (พว21001)

200 สบเ– ดรก2 ่ีทงอ่ืรเ อืลกเะลแ สบเ– ดรกงอขิตับมสะลแยามหมาวค2.1 H งอขมอตะอะลแ บอกะรป์คงอน็ปเ(H) นจเรดโฮไุตาธีม่ีทบอกะรปราส อืค(Acid) ดรก ิอนจเรดโฮไ้หใวัตกตแะจ า้ นยาละลดรกอ่ืมเะลแ ้ดไ่ีทะหลโา่ทเบยีทเ่ีทุตาธู่มห อืรห ะหลโ้หใมอตะอ นออ ดรกงอขิตับมสณุค บอกะรป์คงอน็ปเนจเรดโฮไุตาธีม1. วย้ีรปเสรีม2. ส๊กแ้ดไะจ มยีนเิมูละอะลแ กุบีด งดแงอท มยีซเีนกมแ ีสะกงัส น่ชเ ะหลโบักายิริกิฏปา ท3. นจเรดโฮไ ส๊กแ้ดไ นอ่รกกึสนูปนิห ตนเอบ์ราคมยีซเลคแบอกะรปราสน็ปเง่ึซนูปนิหบักายิริกิฏปา ท4. นุ่ขสในูปา้ น้หใา ท ์ดซไกออดไนอบ์ราค งดแีสน็ปเนิงเา้ นีสกาจสัมติลษาดะรกีสนย่ีลปเ5. อืรหาผเดผแาดซโบักายิริกิฏปา ทอืลกเดรก น่ชเ า้ นะลแอืลกเ้ดไสบเบักายิริกิฏปา ท6. งกแอืลกเอืรห์ดรไอลคมยีดเซโอืลกเ้ดไ สบเน็ปเง่ึซ์ดซไกอรดฮไมยีดเซโ นอออไนจเรดโฮไ้หใวัตกตแถรามาสดรกะารพเ ีด้ดไา้ฟฟไา นดินชกุทดรกยาละลราส7. งันหวิผกูถดรกา้ถ ติวีชีมง่ิสงอขอ่ืยเอ้ืนเะาพฉเยดโ้ดไๆงา่ตราสนอ่รกดักรากนใ์ิธทฤีมดรก8. นอ่รกดักกูถะจยใน้สเ า้ผอ้ืสเงอขยใน้สเกูถดรกา้ถ นอ้รดวปบสแดวป ้มหไงันหวิผ้หใา ทะจ ยว้ด้ดไดินชงาบกิตสาลพะลแ ษาดะรก ้มไอ้ืนเยาลา ทงัยดรก้ีนกาจกอน ้ดไ้มหไ้หใ า ทอ่ืมเ ามกออ(OH-) นอออไ์ดซไกอรดฮไ้หใวัตกตแว้ลแา้ นยาละลราส อืค(Base) สบเ วยีดเงา่ยออืลกเ้ดไอืรห า้ นบักอืลกเ้ดไะจดรกบักายิริกิฏป สบเงอขิตับมสณุค นิงเา้ นีสน็ปเงดแีสกาจสัมติลษาดะรกีสนย่ีลปเ1. นุฉน่ิลกีม ยีนเมโมอแส๊กแ้หใะจ ตรตเนไมยีนเมโมอแบักายิริกิฏปา ท2. ู่บส้ดไนัมขไอืรหนัมา้ นบักายิริกิฏปา ท3. ดินชงาบะหลโบักายิริกิฏปา ท4. ู่บสยา้ลคน่ืล5. า ท) ์ดซไกอรดฮไมยีดเซโ( ฟไาดซโยาละลราส น่ชเ า้ นะลแอืลกเ้ดไดรกบักายิริกิฏปา ท6. ้ชใ่ีทงกแอืลกเอืรห ์ดรไอลคมยีดเซโอืลกเ้ดไ) กิรอลครดโฮไดรก( อืลกเดรกบักายิริกิฏป งอขมยีดเซโอืลกเ้ดไ นัมขไดรกบักายิริกิฏปา ทถรามาสงัยฟไาดซโ้ีนกาจกอน ราหาองุรป ู่บส า่วกยีรเ่ีทอืรห นัมขไดรก

201 อืลกเงอขปไว่ัทิตับมสณุค(salt) อืลกเ น่ชเ ีสีม่ีทดินชยาลหีม่ตแNaCl น่ชเ วาขีสกึลผน็ปเะณษกัลีมกามนว่ส1. ) KMnOตนเากงมแ์รอปเมยีซเสตแปโ(มิทบัทงา่ด ่กแ้ดไ งว่มีส 4 ) CuSO .5H Oตฟเลัซ์รอปเปอค(ีสนุจ ่กแ้ดไ นิงเา้ นีส 2 4 KCr O ตมเรคโมยีซเสตแปโ ่กแ้ดไ ม้สีส 2 7 FeSO .7H O ตฟเลัซ(II)นอออไ ่กแ้ดไ วยีขเีส 2 4 น่ชเ สรยาลหีม2. ) NaCl์ดรไอลคมยีดเซโ(งกแอืลกเ ่กแ้ดไ ม็คเสร K SO .Al (SO4) .24H O ม้สราส ่กแ้ดไ ดาฝสร 2 3 2 2 4 KCl, Mg SO .7H O ตฟเลัซมยีซเีนกมแ, ์ดรไอลคมยีซเสตแปโ ่กแ้ดไ มขสร 2 4 : electrolyte) ์ทลไรตโก็ลเิอ( ้ดไา้ฟฟไา น3. ้ดไ็กงาลก อืรห สบเ ดรกน็ปเิตับมสงดสแจาอ า้ นยาละลอ่ืมเ4. กิมารอซเะลแว้กแนอ่รกดัก่มไ5. ราสงอขสบเ– ดรกน็ปเมาวค2.2 ้ีนงัดงลปแนย่ีลปเรากบพะจ สัมติลษาดะรกบักบอสดทอ่ืมเราสงอข สบเ-ดรกน็ปเมาวค ดรกน็ปเิตับมสณุคีมราส นย่ีลปเ่มไงดแีส่ตแ งดแีสน็ปเนิงเา้ นีสกาจสัมติลษาดะรกีสนย่ีลปเ1. สบเน็ปเิตับมสณุคีมราส นย่ีลปเ่มไนิงเา้ นีส่ตแ นิงเา้ นีสน็ปเงดแกาจสัมติลษาดะรกีสนย่ีลปเ2. งาลกน็ปเิตับมสณุคีมราส งลปแนย่ีลปเ่มไีสงอสง้ัทสัมติลษาดะรก3. งลปแนย่ีลปเรากบพะจ นีลาทฟ์ลอนีฟยาละลราสบักบอสดทอ่ืมเราสงอข สบเ-ดรกน็ปเมาวค ้ีนงัด สบเน็ปเิตับมสีมน้ันราส งว่มูพมชีสน็ปเีสนย่ีลปเนีลาทฟ์ลอนีฟยาละลราส1. ้ดไ็กงาลกน็ปเอืรหดรกน็ปเจาอน้ันราส ีสีม่มไสในีลาทฟ์ลอนีฟยาละลราส2. ้ีนงัดงลปแนย่ีลปเรากบพะจ ์รอตเคเิดนิอลัซ์รอวเินูยบักบอสดทอ่ืมเราสงอข สบเ-ดรกน็ปเมาวค ดรกน็ปเยาละลราส7 า่วกยอ้นา่คีมpH า่ค1. สบเน็ปเยาละลราส7 า่วกกามา่คีมpH า่ค2. งาลกน็ปเยาละลราส7 บักา่ทเา่คีมpH า่ค3.

202 นัวา จะรปติวีชนใราสงอข สบเ– ดรก2.3 ้ีนงัด้ดไกนแา จถรามาสง่ึซ ยามกามู่ยอีมนัวา จะรปติวีชนใสบเ– ดรกยาละลราส ดาอะสมาวคา ททภเะรปราส1. นาจงา้ลายา้ น กอฟกัซงผ ู่บส น่ชเ สบเน็ปเิตับมสีม็กดินชงาบ- ์ฑณัภขุสงอ่ืรคเะลแ า้ นงอ้ห งา้ลายา้ น น่ชเ ดรกน็ปเิตับมสีมดินชงาบ- ย ุ๋ป ่กแ้ดไ รตษกเรากงาท้ชใ่ีทราส2. ยีรเูย น่ชเ สบเน็ปเิตับมสีม็กดินชงาบ- ์ครไอลคมยีนเมโมอแ น่ชเ ดรกน็ปเิตับมสีมดินชงาบ- ตรตเนไมยีซเสทแพโ น่ชเ งาลกน็ปเิตับมสีมดินชงาบ- ราหาอง่ตแงุรปราส3. า้ถเ้ีขา้ น สในูปา้ น น่ชเ สบเน็ปเิตับมสีม็กดินชงาบ- มาขะมา้ น วานะมา้ น ูชยาสม้สา้ น น่ชเ ดรกน็ปเิตับมสีมดินชงาบ- ฯลฯ ยารทลาตา้ น งกแอืลกเ สรูชงผ น่ชเ งาลกน็ปเิตับมสีมดินชงาบ- ครโาษกัราย4. ีซนิมาติว นิรพไสอแาย น่ชเ สบเน็ปเิตับมสีม็กดินชงาบ- ุตาธาย ดรกดลาย น่ชเ ดรกน็ปเิตับมสีมดินชงาบ- งาอา สงอ่ืรคเ5. า้ฝวิสาษกัราย มผดีฉ์ยรปเส มอหา้ น น่ชเ งาลกน็ปเิตับมสีมดินชงาบ-

203 นิดงอขิตับมสณุคอ่ตลผีม่ีท สบเ– ดรกาษกึศีณรก2.4 นิดงอขสบเ-ดรกน็ปเมาวค น็ปเมาวค นิดนใู่ยอีม่ีทนจเรดโฮไงอขณามิรป งึถยามห นิดงอขสบเ-ดรกน็ปเมาวค า่วดัจยดโpH า่คา่ว้ีนขลเวัตา่คกยีรเ1-14 ่ตแง้ัตขลเวัตน็ปเา่คดนหา ก สบเ-ดรก ดรกน็ปเิตับมสีมน้ันยาละลราส7 า่วกยอ้นpH า่คีม่ีทดใยาละลราส สบเน็ปเิตับมสีมน้ันยาละลราส7 า่วกกามpH า่คีม่ีทดใยาละลราส งาลกน็ปเิตับมสีมน้ันยาละลราส7 บักา่ทเpH า่คีม่ีทดใยาละลราส ้ีนงัด้ดไบอสดทีธิวีมสบเ-ดรกน็ปเมาวคบอสดทีธิว ยัสงส่ีทราสบักบอสดทสัมติลษาดะรกา นยดโ งดแีสอืรหนิงเา้ นีสสัมติลษาดะรก้ชใ1. สัมติลษาดะรกนย่ีลปเะจสบเน็ปเา้ถะลแ งดแีสน็ปเนิงเา้ นีสสัมติลษาดะรกนย่ีลปเะจดรกน็ปเา้ถ นิงเา้ นีสน็ปเงดแีส บอสดท์รอตเคเิดนิอลซแวเินูยษาดะรกา นยดโ ์รอตเคเิดนิอลซแ์รอวเินูยษาดะรก้ชใ2. งอ่ลกงา้ข่ีทีสน่ผแบักบยีทเปไา นว้ลแราสบัก า ้ฟีส้หใะจูลบลอมทไมอรบยาละลราส น่ชเ สบเ-ดรกน็ปเมาวคบอสจวรตายา้ น้ชใ3. 7 า่วกยอ้นpH ีม่ีทยาละลราสนใงอืลหเีส้หใะลแ7 า่วกกามpH ีม่ีทยาละลราสนในอ่อ ์รอตเคเิดนิอลัซ์รอวเินูยะลแสัมติลษาดะรกงดสแปูร

204 ์รอตเคเิดนิอลัซ์รอวเินูยษาดะรกงอขีสนย่ีลปเรากงดสแปูร ่สใราก นิดนใ์ยีรทนิอราสงอขยอ่ืปเา่นเราก ่กแ้ดไ ดรกน็ปเนิด้หใา ท่ีทุตหเาสอืรหยัจจัป ทภเะรปงาบมรรกหาสตุอนางงรโกาจยอ่ลป่ีทราส ดินชงาบีมคเย ุ๋ป )์ดซไกอรดฮไมยีซเลคแ( วาขนูป่สใราก ่กแ้ดไ สบเน็ปเนิด้หใา ท่ีทยัจจัป ีด้ดไตโบิตเญิรจเดินชะล่ตแชืพ ชืพงอขตโบิตเญิรจเรากอ่ตลผีมน้ันนิดงอขสบเ-ดรกน็ปเมาวค ถรามาส่มไดินชงาบชืพ้หใา ทมสะามหเ่มไpH พาภสา้ถ ๆน้ันชืพ่กแะามหเ่ีทpH า่คีม่ีทนิดนใ ้ดไ์นชยโะรป้ชใปไนิด นใีม่ีทรากงอ้ต่ีทุตาธ่รแมึซดูด นิดงุรปบัรปขไ้กแราก ล์รามนิดอืรห วาขนูปมิตเรากยดโ้ดไขไ้กแ ดรกน็ปเนิด นัถะมา กงผอืรห ตฟเลัซมยีนเมโมอแมิตเรากยดโ้ดไขไ้กแสบเน็ปเนิด

205 มิตเม่ิพเู้รมาวค อ่ืพเ้ชใถรามาส ชืพงอข ๆงา่ตนว่สกาจ้ดไดักส่ีทิตาชมรรธราส อืค ิตาชมรรธกาจ์รอตเคเิดนิอ ้ดไยาละลราสงอขสบเ-ดรกน็ปเมาวคบอสจวรต ดินชงาบิตาชมรรธกาจ์รอตเคเิดนิองอขีสนย่ีลปเรากงว่ชงดสแงาราต งลปแนย่ีลปเรากีม่ีทีส ีสนย่ีลปเ่ีทpH งว่ช ชืพงอขดินช งว่ม-งดแ1-3 นัชญัอ ีสีม่มไ-ูพมช3-4 บาลหุก วยีขเ- งดแ6-7 บย๊ีจเะรก วยีขเ-ูพมช6-7 คโงช งว่ม-งดแ8-9 ยรโู้ร่มไนาบ งอืลหเ-ีสีม่มไ9-10 งอืรเวาด งอืลหเ-ีสีม่มไ10-11 งอรกากผ ณามะรปยดโpH า่คบารทะจน้ันยาละลราสงอขpH า่คาหบอสดทรากนใ์รอตเคเิดนิอ้ชใราก (pH meter)\" ์รอตเิมชอเีพ\" า่วกยีรเ่ีทpH ดัวอืมงอ่ืรคเ้ชใงอ้ตะจงิรจ้ทแ่ีทpH า่คบารทรากงอ้ตา้ถ น้ันา่ทเ รากบอสจวรต้หใา ท นักอ่ตดิตนานาลวเน็ปเ้ดไยาละลราสงอขpH า่คดัวจวรตถรามาส่ีทอืมงอ่ืรคเน็ปเง่ึซ ้ชใรากา่วกกามดยีอเะลมาวคีมะจ้ดไนา่อ่ีทpH า่คะลแ ้ดไยาละลราสงอขสบเ-ดรกน็ปเมาวคงลปแนย่ีลปเ ์รอตเคเิดนิอ

206 9 ่ีททบยา้ทดัหกึฝบบแ วยีดเบอตา คงยีพเดุส่ีทงอ้ตกูถ่ีทบอตา คกอืลเ้หใอ้ข10 ดมหง้ัทีมบอสอ้ข: งจแ้ีชา ค งอ้ตกูถ้ดไยาละลราสงึถวา่ลกดใอ้ข1. นว่สกุทดอลตนักนอืมหเราสอ้ืนเีม่ีทราส.ก สระลแน่ิลกีสีม่มไสใูดงอมราสอ้ืนเีม่ีทราส.ข นักมสผดินช2 ่ตแง้ัต์ิธทุสิรบราสกาจดิกเ์ิธทุสิรบ่มไ่ีทราส.ค สยีซเลซเาศงอ100 า่วกา่ ตวลหเดอลหดุจีม่ีทราส.ง ยาละลา ทวัตบักวย่ีกเดิผดใอ้ข2. า่วกกามณามิรปีม่ีทราส.ก ยาละละราสบักวยีดเะนาถสีม่ีทราส.ข น้ันา่ทเวลหเงอขน็ปเะนาถสีม่ีทราส.ค ซา๊กะลแ วลหเงอข ง็ขแงอขน็ปเะนาถสีม่ีทราส.ง รไะออืคยาละลกูถวัต3. า่วกยอ้นณามิรปีม่ีทราส.ก ยาละลราสบักวยีดเะนาถสีม่ีทราส.ข น้ันา่ทเวลหเงอขน็ปเะนาถสีม่ีทราส.ค ยาละลราสา่วกยอ้นน่นแานหมาวคีม่ีทราส.ง มัรก25 น็ปเน้ึขม่ิพเ้ดไยาละลA ราส ม้ตปไา นอ่ืมเ่ตแ มัรก15 ้ดไา้ นนใยาละลถรามาสA ราส4. รไะอราสกยีรเารเ กีอ้ดไยาละลถรามาส่มไ็กะลแ วัตม่ิอยาละลราส.ก น้ขม้ขเยาละลราส.ข งาจอืจเยาละลราส.ค วัตม่ิอ่มไยาละลราส.ง กึลผกตราก า่วกยีรเดใรากนวบะรก5. วัตม่ิอยาละลราสกาจกออยาละลกูถวัตงอขวัตกยแราก.ก น้ขม้ขเยาละลราสกาจกออยาละลกูถวัตงอขวัตกยแราก.ข วัตม่ิอยาละลราสกาจกออยาละลา ทวัตงอขวัตกยแราก.ค น้ขม้ขเยาละลราสกาจกออยาละลา ทวัตงอขวัตกยแราก.ง

207 ดใอ้ขอืค์ิธทุสิรบราสบักราสงอขงา่ตกตแมาวค6. ์ิธทุสิรบราสา่วกกามรตามิรปีมยาละลราส.ก ่ีทงคดอืดเดุจีม์ิธทุสิรบราส ่ีทงค่มไดอืดเดุจีมยาละลราส.ข ่ีทงค่มไดอืดเดุจีม์ิธทุสิรบราส ่ีทงคดอืดเดุจีมยาละลราส.ค ่ีทงค่มไง็ขแกอืยเดุจีม์ิธทุสิรบราส ่ีทงคง็ขแกอืยเดุจีมยาละลราส.ง กวพกาจงา่ตยาละลา ทวัต้ชใงอ้ตดใอ้ข7. ลาตา้ น.ก ก็ลแลชเ.ข งกแอืลกเ.ค ราหาอมสผีส.ง ราสงอขยาละลรากนใถรามาสมาวคอ่ตลผง่ส่มไดใอ้ข8. นัดมาวค.ก ิมูภหณุอ.ข น่นแานหมาวค.ค ยาละลกูถวัตะลแยาละลา ทวัตงอขดินช.ง ดใอ้ขบักงรตยามหมาวคีม รตามิรปยดโ80% ์ลอฮอกลอแ9. 80 cm3 ู่ยอ์ลอฮอกลอแลิทอเีม100 cm3 น้ันยาละลราส.ก มัรก80 ู่ยอ์ลอฮอกลอแลิทอเีม มัรก100 น้ันยาละลราส.ข มัรก80 ู่ยอ์ลอฮอกลอแลิทอเีม100 cm3 น้ันยาละลราส.ค 80 cm3 ู่ยอ์ลอฮอกลอแลิทอเีมมัรก100 น้ันยาละลราส.ง นักา่วกีด้ดไz วลหเงอขนใยาละลรากนใถรามาสมาวคีมy ราสบักx ราสา่ว์นจูสิพรากน็ปเดัจดใอ้ข10. นักวยีดเิมูภหณุอ่ีทนักา่ทเณามิรปZ วลหเงอข้ชใ.ก นักงา่ติมูภหณุอ่ีทนักา่ทเณามิรปZ วลหเงอข้ชใ. ข นักงา่ติมูภหณุอ่ีทนักา่ทเณามิรปy ะลแx ราส้ชใ.ค นักวยีดเิมูภหณุอ่ีทนักา่ทเณามิรปy ะลแx ราส้ชใ.ง

208 ยาละลราสงอ่ืรเ9 ่ีททบบอสดทบบแยลฉเ ก1. ค2. ก3. ก4. ค5. ข6. ข7. ก8. ก9. ง10.

209 10 ่ีททบ ติวีชนใ์ฑณัภติลผะลแราส ญัคา สะราส งุรปราส ราหาอราส ่กแ้ดไ ๆ งา่ตทภเะรปราสงอขิตับมสณุค ์ฑณัภติลผ ราส งอขยามหมาวค นใ์ฑณัภติลผะลแราสงอข์นชยโะรป ์หะารคเงัสราส ษิพราส นปอืจเราส นอ ้ืปเนปราส ง่ตแ ราส้ชใรากกาจดิกเ่ีทษทโะลแบทะรกลผยัภดอลปงา่ยอ์ฑณัภติลผะลแราส้ชใกอืลเราก นัวา จะรปติวีช มอ้ลดวแง่ิสะลแติวีชอ่ต์ฑณัภติลผะลแ งัวหดาค่ีทู้รนยีรเรากลผ ้ดไ์หะารคเงัสราสะลแราสยาบิธอ1. ้ดไ้ชใกอืลเะลแนัวา จะรปติวีชนใดินชงาบราสงอข์ฑณัภติลผะลแราส้ชใรากยาบิธอ2. มอ้ลดวแง่ิสะลแติวีชอ่ตีม่ีท์ฑณัภติลผะลแ ราส้ชใรากกาจดิกเ่ีทบทะรกลผยาบิธอ3. าหอ้ืนเยา่ขบอข ราสงอขิตับมสณุคะลแราส1. ์หะารคเงัสราส2. ติวีชนใ์ฑณัภติลผะลแราส3. ติวีชนใ์ฑณัภติลผะลแราส้ชใกอืลเราก4. มอ้ลดวแง่ิสะลแติวีชอ่ต์ฑณัภติลผะลแราส้ชใรากกาจดิกเ่ีทบทะรกลผ5.

210 ราสงอขิตับมสณุคะลแราส1 ่ีทงอ่ืรเ ญัคา สะราส ราส ง่ตแงุรปราส ราหาอราส ่กแ้ดไ ๆ งา่ตทภเะรปราสงอขิตับมสณุค ราสงอขยามหมาวค นใ์ฑณัภติลผ ราสงอข์นชยโะรปะลแิตับมสณุค ์หะารคเงัสราส ษิพราส นปอืจเราส นอ ้ืปเนป ะลแติวีชอ่ตราส้ชใรากกาจดิกเ่ีทบทะรกลผะลแ ติวีชนใยัภดอลปงา่ยอราส้ชใกอืลเราก นัวา จะรปติวีช มอ้ลดวแง่ิส ์ฑณัภติลผะลแราสงอขยามหมาวค นิด น่ชเ ้ดไสัผมัสถรามาสะลแู่ยอ่ีทรากงอ้ต กันหา้ นอืรหลวมีม นตวัตีม่ีทง่ิส งึถยามห ราส ิตับมสีมดินชะล่ตแราส น้ิสง้ัทราสน็ปเดัจ ารเวัต ๆบอรู่ยอ่ีทมงา่ยอกุทง่ิสกุท ์วตัสะลแ ชืพ ศากาอ นิห ้ดไะนาถสงลปแนย่ีลปเถรามาส่ตแ นักงา่ตกตแ รากนใถรามาสมาวคีมะลแ นักงา่ตกตแิตับมสีมะลแ นักงา่ตกตแิตับมสีมราส่ีทราก ้ชใรากีมงึจน้ันงัด ดินชะล่ตแราสงอขะาพฉเะณษกัลน็ปเา่วอืถ ้ีนนักงา่ตกตแ้ดไะนาถสงลปแนย่ีลปเ อ่ืพเราสงอขิตับมสบอสดทรากีมะลแ ราสกนแา จดัจามราสงอขิตับมสยาบิธอะลแาณราจิพราก์ฑณกเ ง้ัรคงาบนใวยีดเงา่ยองยีพเน็หเงอมอืรหตกเงัสราก่ตแยัศาอกาหะารพเ ดใดินชราสน็ปเน้ันราสา่ว์นจูสิพ นอน่นแ้ดไนิสดัตะจถรามาส่มไ็ก รากงอ้ตมาวคงอนสบอตถรามาส ดาลตบัก้หใยาขอนสเ่ีทง่ิส งึถยามห(Product) ์ฑณัภติลผ า้คนิส งึถมวร้ีนง้ัท ้ดไ่มไสัผมัสอืรห้ดไสัผมัสะจจาอยาขอนสเ่ีท์ฑณัภติลผ ้ดไยามหา ้ปเมุ่ลกา้คกูลงอข ดิคมาวคอืรห ลคคุบ รก์คงอ ่ีทนาถส รากิรบ นัวา จะรปติวีชนใ้ชใ่ีท์ฑณัภติลผ พาภปูร ราสานชภโอืรห(nutrients) ราหาอราส1.1 งึถยามห ราหาอราส า่วยาบิธอ(2541) ญัวขมอนถ ะลแ สันีว ้ีนงัด้วไยามหมาวค้หใู้ผีม า่วยาบิธอ(2542) ์ุธนัพิริส รากงอ้ตยากงา่ร่ีท ๆงา่ตดินชราหาอนใู่ยอีม่ีทุตาธ่รแอืรห ีมคเบอกะรปราส ถรามาสยากงา่รว้ลแปไา้ขเคภโิรบอ่ืมเ ราหาอนใู่ยอีม่ีทีมคเราสน็ปเ่ีทบอกะรปนว่ส งึถยามห ราหาอราส กามณามิรปรากงอ้ตยากงา่ร่ีทราหาอราสน็ปเ นีตรปโ นัมขไ ตรดเฮไบโ์ราคยดโ ้ดไ์นชยโะรป้ชใปไา น

211 น็ปเ่รแอืลกเะลแ นิมาติวนว่ส“macronutrients ” กยีรเ ยากงา่ร่กแนางงัลพ้หใ่ีทราหาอราสน็ปเะลแ า่วยาบิธอ(2544) ์ยีนวาสเ“micronutrients” กยีรเ นางงัลพ้หใ่มไะลแ ยอ้นรากงอ้ตยากงา่ร่ีทราหาอราส อืค ดินช6 ีม ราหาอนใู่ยอีม่ีทีมคเราส งึถยามห ราหาอราส นีตรปโ2. ตรดเฮไบโ์ราค1. นิมาติว4. นัมขไ3. า้ น6. ่รแอืลกเ5. (2545) ะณคะลแ ยันิว งา่ยอยาลหอืรห ง่ึนหงา่ยอดใงา่ยอ่ีทา้นหา ทกวพะล่ตแราหาอราส ติวีชงอขรากนวบะรกอ่ตญัคา สมาวคีม่ีทราสน็ปเ ราหาอนใบพ่ีทีมคเราส งึถยามห ราหาอราส า่วยาบิธอ อ่ตญัคา สมาวคีม่ีทราสน็ปเ ดินช6 ีม ราหาอนใู่ยอีม่ีทีมคเราส งึถยามห ราสนชภโอืรห ราหาอราส ปุรส นใรากงอ้ต่ีทราหาอราส น็ปเรากงอ้ตยากงา่ร่ีทราหาอราสง่บแยดโ ยากงา่รงอขนางา ทรากนวบะรก ่กแ้ดไคาภหมราหาอราส กยีรเ่มหใยัมส์ทพัศอืรห นางงัลพ้หใ่ีทราหาอราสอืรห กามณามิรป ยากงา่รนใอ่ืยเอ้ืนเงา้รสมิรสเะลแ นางงัลพ้หใ่ีทา้นหา ทง่ึซ นีตรปโะลแ นัมขไ ตรดเฮไบโ์ราค ่กแ้ดไ คาภลุจราหาอราสอืรห นางงัลพ้หใ่มไ่ีทราหาอราส อืรห ยอ้นณามิรปนใรากงอ้ต่ีทราหาอราส ง่ึซยากงา่รงอขนางา ทรากนุนสบันสยว่ช่ตแนางงัลพ้หใ่มไ่ีทราหาอราสน็ปเา้ นนว่ส ่รแอืลกเะลแ นิมาติว นใู่ยอ่ีทง่ึนหดินชีมคเราสน็ปเ า้ นะารพเ ้ีนง้ัทง่ึนหวัตราหาอราส อืค า้ นา่วปุรสนยีขเู้ผ่ีท ้ดไ่มไดาขะจ ราหาองอขดินชบักู่ยอน้ึขยอ้นกามดินชกุทราหาอ ้ีนงัด, 2541) ญัวขมอนถะลแ สันีว( ้ดไง่บแ ราหาอราสงอขทภเะรปง่บแราก ะลแ นัมขไ ตรดเฮไบโ์ราค ราหาอราส ่กแ้ดไ กามณามิรปนใรากงอ้ตยากงา่ร่ีทราหาอราส1. อ่ืยเอ้ืนเงา้รสมิรสเะลแ นางงัลพ้หใ่ีทา้นหา ทง่ึซ นีตรปโ ราสรากงอ้ตยากงา่ร ่รแอืลกเะลแ นิมาติว ่กแ้ดไยอ้นณามิรปนใรากงอ้ตยากงา่ร่ีทราหาอราส2. ีด่ีทพาภขุสง่ึซ้วไงรา ดอ่ืพเยากงา่รงอขนางา ทรากนวบะรกมุคบวคะลแ ดนหา กอ่ืพเ้ีนา่ลหเ นใดมหง้ัทราหาอราสงอขนางา ทรากนุนสบันสรากนใญัคา ส่ีทบอกะรปนว่สน ็ปเา้ น3. ติวีชีมง่ิสงอขนางา ทรากนวบะรก ง่ตแงุรปราส1.2 น่ชเ น้ึขีดสรีมราหาอ้หใา ทอ่ืพเราหาอนใ่สใ้ชใราหาอสรงุรปราส งึถยามห ราหาอง่ตแงุรปราส ปูรงัด ๆงา่ติตาชสร้หใะลแ ศทเอืขเะมสอซ วานะมา้ น ูชยาสม้สา้ น าลปา้ น ลาตา้ น ราหาอสรง่ตแงุรปราส พาภปูร

212 1 ่ีทู้รนยีรเรากมรรกจิก สรูชงผ บอสจวรตรากรากีธิว ตกเงัสรากยดโ้ดไา ทจาอสรูชงผบอสจวรตราก ามน้ึข์หะารคเงัส่ีทุถตัวน็ปเสรูชงผกาจงอ่ืนเ ง่ึซีมคเงาทีธิวยดโบอสจวรตงอ้ตดุส่ีทีด่ีทีธิว ตกเงัสรากนใกายรากน็ปเ็กง้ัรคงาบนใ่ตแ กอนยาภะณษกัล ้ีนงัดรากีธิวีม ว้ลแ้มหไ้หใฟไวลปเนบาผเะหลโนอ้ชงล่สใ าชนอ้ช1 ณามะรป สรูชงผา นรากยดโ าผเราก1. วาขีสน็ปเะจนปอืจเน่ือราสีม่ีทสรูชงผน็ปเา้ถ่ตแ า ดีสน็ปเ้มหไะจ้ทแสรูชงผน็ปเา้ถ ตกเงัส นใยาละล าชนอ้ช1 ณามะรปน้ิมขงผาอเรากยดโมยีรตเง่ึซ น้ิมขษาดะรกยว้ดบอสจวรต2. ราสราสนใงลวาขา้ผอืรหวาขีสษาดะรกมุ่จน้ันกาจ งอืลหเีสราส้ดไะจ าชนอ้ช10 า้ นอืรห์ลอฮอกลอแ นใสรูชงผยาละลรากยดโ้ดไา ทบอสจวรตราก น้ิมขา้ผอืรหน้ิมขษาดะรก้ดไะจง้หแ้หใง่ึผปไา น งอืลหเีส ีม่ีทสรูชงผน็ปเา้ถ ีสนย่ีลปเ์ณรากตกเงัส กยีปเอพปไงลน้ิมขา้ผอืรหน้ิมขษาดะรกมุ่จน้ันกาจ ดาอะสา้ น ้ทแสรูชงผน็ปเีสนย่ีลปเ่มไา้ถ่ตแ งดแีสน็ปเงอืลหเีสกาจนย่ีลปเะจนปอืจเน่ือราส ง่ึรควาขนูปาอเยดโ้ดไา ท วาขนูปายา้ นมยีรตเราก ูชยาสม้สา้ นมสผวาขนูปายา้ นยว้ดจวรต3. า้ นน็ปเ่ีทนว่ส้ดไะจ นอกะตกต้หใ้วไง้ิทง้ัตยาละล้หในค าชนอ้ช1 ูชยาสม้สา้ นนใ ยาละล าชนอ้ช ทเ า้ นนใยาละล าชนอ้ช1 ณามะรปามสรูชงผาอเรากยดโ้ดไา ทบอสจวรตราก วาขนูปายา้ นอืค สใ า้ถ่ตแ วาขีสนอกะตีม่มไะจ้ทแสรูชงผน็ปเา้ถ งลปแนย่ีลปเ์ณรากตกเงัส าชนอ้ช1 ปไงลวาขนูปายา้ น วาขีสนอกะตีมะจนปอืจเน่ือราสีม่ีทสรูชงผน็ปเ 2 ่ีทู้รนยีรเรากมรรกจิก ้ีนงัดบอสดทรากีธิวีม าลปา้ นบอสจวรตราก น็ปเน่ิลกีม่มไา้ถ ้ทแาลปา้ นน็ปเะจ้มหไาลปน่ิลก้ดไ ฟไดิตงัลา ก่ีทนา่ถนบปไงลาลปา้ นดยห1. มอลปาลปา้ น มอลปาลปา้ นน็ปเา้ถ้ตแ นอกะตกต่มไะจ้ทแาลปา้ นน็ปเา้ถ นอกะตกตรากูดว้ลแ้วไง้ิทง้ัตามา น2. นอกะตกตะจ าลปา้ นน็ปเีสนย่ีลปเ่มไงอรกษาดะรกา้ถ งอรกษาดะรกยว้ดงอรกามาลปา้ นา นรากยดโงอรกราก3. มอลปาลปา้ นน็ปเ ีสนย่ีลปเงอรกษาดะรกา้ถ่ตแ ้ทแ

213 3 ่ีทู้รนยีรเรากมรรกจิก ้ีนงัด ีธิวีม ูชยาสม้สา้ นบอสจวรตราก น็ปเา้ถ ้มไลผอืรหชืพญัธกัมหรากกาจดิกเ่ีทมอหน่ิลกีมะจ้ทแูชยาสม้สา้ นน็ปเา้ถน่ิลกมดราก1. กูมจบสแนุฉน่ิลกีมะจ มอลปูชยาสม้สา้ น า้ถ ีทาน30-45 ณามะรปูชยาสม้สา้ นนใงล่ชแปไงลา น ีชกัผบใ น่ชเ งาบบใกัผบักบอสดท2. มอลปูชยาสม้สา้ นน็ปเวย่ีหเีชกัผบใา้ถ่ตแ ้ทแูชยาสม้สา้ นน็ปเวย่ีหเ่มไีชกัผบใา่วบพ ปไา น งว่มะมาย อ่ืชนักกัจู้รารเ่ีทอืรห( Gentian Violet ) ตลเอโวไนยีทเน็จเ้ชใบอสดท3. นอ่อนิงเา้ นีสอืรหวยีขเีสน็ปเนย่ีลปเา้ถ่ตแ ้ทแูชยาสม้สา้ นนใงลดยหปไา นน้ันกาจ งาจอืจเ้หใา้ นบักมสผ มอลปูชยาสม้สา้ นน็ปเๆ นอ้ืปเนปราส1.3 ง่ึซลผน็ปเ่ตแ จใง้ัต่มไยดโราหาอบักนอ้ืปเนป่ีทราส งึถยามห(Contaminants) นอ้ืปเนปราส ราหาอนอ้ืปเนปง่ิส าษกัรลแูดราก ติลผ่ีทนาถสอืรหนางงรโ ติลผรากีธิวมรรก ติลผรากนวบะรกกาจดิกเ ๓ ้ดไง่บแะจ ราสงอขิตับมสณุคมาตกนแา จกาห ้ีนน้ึขงา้รส์ยษุนมอืรหิตาชมรรธมาตู่ยอีมะจา่ว่มไ อืค ทภเะรป )น้ตน็ปเ ารอ้ืชเ ีรตเคับ( ติวีชีมง่ิส- )น้ตน็ปเ น้ึขงา้รส์ยีรทนิลุจ่ีทษิพราส ะหลโ งลมแดัจา กราส( ีมคเราส- ีสงัรตนัมมักราส- นปอืจเราส1.4 ีม้หใ ราหาองอข สร น่ิลก ีส นา้ดะณษกัลณุคม่ิพเอ่ืพเปไงลมิตเ่ีทราส งึถยามห นปอืจเราส ราหาอนใงลมิตเจใง้ัต่ีทราสน็ปเ ้ดไ็ก่มไอืรห รากานชภโงาทา่คณุคีมจาอ ิตาชมรรธงยีคเ้ลกใะณษกัล า้ผมอ้ยีส น่ชเ น่ิลกง่ตแงุรปราส ีสง่ตแงุรปราส ่กแ้ดไ ราหาอนในปอืจเราสพาภปูร มยีรตเราก ติลผรากียลโนโคทเนา้ดงาท์คงสะรปุถตัวอ่ืพเ็กปไงลราหาอนปอืจเุถตัว่สใงอ้ต่ีท ุตหเาส อืรหงรตงาทลผีมจาออืรหลผีม ะลแ ราหาอาษกัรบ็กเราก ง่สนขราก ุจรรบราก ปูรรปแราก ะลแ บิดุถตัว

214 อืรห น้ันราหาองอขบอกะรปนว่สน็ปเยาลกน้ันราสงอข้ดไยอลพลผติลผอืรหน้ันราส้หใา ท มอ้องาท า่คณุคงุรปบัรปอ่ืพเปไงลมิตเ่ีทราส อืรห นอ้ืปเนปราส งึถมวร่มไ่ตแ น้ันราหาองอขะณษกัลณุคอ่ตลผีม งับดิปอืรห คภโิรบู้ผงวลกอลหานตจเีม้ดไิมงอ้ตราหาอนปอืจเุถตัว้ชใราก่ีทยดโ ราหาองอขราหาองาท งาทา่คณุค้หใา ท่มไงอ้ตะลแงอ้ตกูถ่มไลาบิภาขุสรากีม่ีทติลผรากอืรห ีด่มไพาภณุคีม่ีทบิดุถตัว้ชใราก ยว้ดงลดลราหาอ ษิพราส1.5 นใน้ึขดิกเอืรหีมง่ึซษิพราสนิส์ยพัรทะลแ ติวีชีมง่ิสอ่ตยารตนัอน็ปเ่ีทราส งึถยามห ษิพราส คภโิรบู้ผ่กแษิพรากาอดิกเ้หใอ่กว้ลแ ราหาอนอ ้ืปเนปอืรหนปะปามา้ขเ่ีทารเวัตบอรมอ้ลดวแง่ิส อืคทภเะรป3 น็ปเ้ดไาม่ีทง่ลหแมาตกนแา จ น้ัน ะลแชืพนใู่ยอบพะจง่ึซราหาองอขบอกะรปนว่สนใ ิตาชมรรธมาตู่ยอีม่ีทษิพราส1. ามษิพน็ปเ่ีทราหาอาอเบ็กเปไ ์ณรากงึถ่มไา่ทเู้รอืรห ู้ร่มไมาวค ยว้ด็ก์ยษุนมอ่ตษทโีมะจ้ีนา่ลหเง่ิส ์วตัส น็ปเ บิดงัลหะปา สนัมวัหนใษิพราส ษิพน็ปเลเะทาดงมแ งยีนเกูล ดินชงาบด็หเกาจษิพ น่ชเ คภโิรบ น้ต ิตาชมรรธนใู่ยอีม่ีทษิพราสงา่ยอวัตงดสแ พาภปูร ง่ึซ์ยีรทนิลุจกาจาม่ีทษิพราส ิตาชมรรธมาตราหาอนในอ้ืปเนปรากกาจดิกเ่ีทษิพราส2. น้ึขงา้รส์ยีรทนิลุจ่ีทษิพราสกาจดิกเ่ีทยารตนัอะลแ์ยีรทนิลุจวัตกาจดิกเ่ีทยารตนัอ อืค ่ญหใทภเะรป2 ีม ่กแ้ดไ กวพ5 ู่ยอีม งอเนัมงอขวัตกาจงอ่ืนเษิพดิกเ้หใา ท่ีท์ยีรทนิลุจ Salmonella Shigella Vibrio น่ชเ ยีรเีทคบแ1. Aspergillus Penicillin fusarum Rhizopus น่ชเ าร2. Entamoeba histolytica น่ชเ วัซตโรปโ3. Trichinosis Tapeworms น่ชเ ติสาราพ4. Poliovirus Hepatitis Virus น่ชเ สัรวไ5. ์ยีรทนิลุจงา่ยอวัตงดสแ พาภปูร

215 ตโบิตเญิรจเน้ัน์ยีรทนิลุจ่ีทะณขนใน้ึขงา้รส่ีทษิพราสกาจามงอ่ืนเนัอยัภษิพดิกเ้หใา ท่ีท์ยีรทนิลุจ ่กแ้ดไ บพ่ีทญัคา ส่ีทษิพราส ารอ้ืชเงอขะลแ ยีรเีทคบแงอขษิพราสง้ัทีม ราหาอนใ้วไง้ิทยอ่ลปว้ลแ ะลแงอ ๋ปะรกราหาอนใษิพดิกเ้หใุตหเาสน็ปเ่ีท์ยีรทนิลุจน็ปเClostridium botulinum กาจดิกเ่ีทษิพราส กาจ์ฑณัภติลผะลแงสิลว่ัถะาพฉเยดโ ว่ัถลูกะตชืพนใบพะจกัมAlflatoxin า่วกยีรเ่ีท ารอ้ืชเกาจษิพราส น้ตน็ปเ งสิลว่ัถ นัมา้ น บ๊ัตบุ๊ตมนข กจะรกว่ัถ ่กแ้ดไ งสิลว่ัถ มยีดเซโะลแ ูนหราส ่กแ้ดไ ราหาอบักามนปะปง่ึซ ีมคเราสกาจดิกเ่ีทษิพ3. บ็กเอืรหปไนิกเกาม้ชใง่ึซงลมแา่ฆายบัรหา ส ๆงา่ตชืพชัวา่ฆายอืรห งลมแา่ฆายนใู่ยอีม่ีท ์ดรไออูลฟ ง็รเะมดิกเ้หใา ทุตหเาสน็ปเะลแ ษิพมสะสยากงา่ร้หใา ทะจปไา้ขเ้มไลผกัผนิกอ่ืมเดนหา กา่วกว็รเลผชืพ ว้ลแวา่ลก้ดไราหาอง่ตแงุรปราสะลแนปมอลปราสกาจษิพบัรหา ส ้ดไ ยากงา่รนใมสะสษิพราสดิกเ้หใอ่ก่ีทราหาองา่ยอวัต พาภปูร ษิพราสบัร้ดไ่ีทู้ผงอขรากาอะลแราหาอบักามนป่ีทษิพราสงา่ยอวัตงดสแงาราต รากาอ ะหลโงอขดินช งาจติหลโ ะษรีศดวป ราหาออ่ืบเ ยีลพเนอ่อยากงา่รกรแะยะร( Lead) - ว่ักะต กุตะรกกัช ิตกป่มไงอมส าขนขแมาตตาพมัอน็ปเ งอส่ีทะยะร- ิตสดมห ง่ัลคอ้พเ รากิพตไ รากิพบัต ุผกูดะรก งาจติหลโ ยา่งยอ่ืนหเ บอหอไ นิดเงอ้ท( Cadmium ) - มยีมเดคแ ทาสะรปงาทรากาอีม บัลห่มไนอน น่ัสอืม ะษรีศนยีวเงิว ะษรีศดวป( Mercury ) - ทอรป ิตกปดิผตไงอขนางา ทรากะลแราหาอนิดเงาทบบะร ราหาออ่ืบเ ราหาอนิดเงาท ดอป กูมจ่ีทลผแดิกเ ะษรีศนยีวเ( Chromium ) - มยีมเรคโ ้ดไติวีชยีสเจาอ ตไะลแ บัตอ่ตยารตนัอีม ิตสดมห นยีจเาอ ้สไน่ืลค ษิพน็ปเะวาสสัปกาจงอ่ืนเ ะษรีศดวป บสเกัอทาสะรปน้สเ บสเกัอาต งันหวิผงาทรากาอีม( Arsenic ) - ูนหราส รากิพตไะลแบัต งอมสงาทรากาอีม นยีวเงิว งรแนุรงา่ยอบัตอ่ตษิพีม า้ นน็ปเะราจจุอยา่ถ ๆ ยอ่บนยีจเาอ( Antimony ) - งวลพ า้ฝน็ปเน้ิล ยา่งจใกต กาผา้นหณวเิรบะษรีศดวปรากาอีม( Selemium) - มยีนเรเซเ ยาลา ทกูถบัต ยีลพเนอ่อ บสเกัองันหวิผ

216 ์หะารคเงัสราส2 ่ีทงอ่ืรเ (synthetic substance) ์หะารคเงัสราส ่มไณามิรปีมจาอง่ึซิตาชมรรธกาจราสนทแดทอ่ืพเ์นชยโะรป้ชใามา นีมคเายิริกิฏปกาจ้ดไ่ีทราส มสะามหเ่มไพาภณุคอืรห อพงยีพเ ิตาชมรรธกาจ้ดไ่ีท์หะารคเงัสราส พาภปูร น้ันง่ิสนใจใา้ขเะลแ ู้รา่วดิคนจิตาชมรรธกาจยัจิวา้วคน้คาษกึศ์ยษุนม่ีทราส อืค ์หะารคเงัสราส รากีมนจดอลต ิตาชมรรธงอขงา้รสราก นทแดทามน้ึขน้ันราสงา้รส์หะารคเงัสถรามาส้ทแงอ่ถงา่ยอ ลุดมสอ่ตบทะรกลผงึถงึนา ค่มไจาอยดโ รากงอ้ตนต่ีทมาตน็ปเ้หใรากะรปงาบงา้รสงรคโมิตเอ่ตงลปแดัด งอขณาญญิวติจติวีชงอขิติมบัก์ธนัพมัสยดโปไบัดะลแู่ยอง้ัต น้ึขดิกเราก์ฑณกเฎก้ตใยาภิตาชมรรธงอข ยดโิตาชมรรธงอขลุดมสมุคบวคราก์ฑณกเฎกนวกบรรากดิกเ้หใอ่กง่ึซ ิตาชมรรธ นใาลวเลากงอขิติม งอข ิตกปมอ้ลดวแะวาภสนใยาลสยอ่ยรากอ่ตนาทนท่ีทดินชยาลห์รอมเิลพโ์หะารคเงัสราก น่ชเ ิตกป ่มไยดโนับุจจัปรากานฒัวิวกาจนย้ีพเดิผ้หใ์วตัสะลแ ชืพมรรกุธนัพอ่ตดัตราก นับุจจัปนใิตาชมรรธ น็ปเงอเนตงอขา้ลกง่กเมาวคสลเิกาหณัตอ่ตงอนสงุ่มยดโ นับุจจัปลากนใลุดมส มสะามหเมาวคงึถงึนา ค น่ชเ ิตาชมรรธงอขิตกปีถิวงซแกรทแรากกาจดินชยาลห์วตัสะลแ ชืพงอข ์ุธนัพญูสรากดิกเ้หใุตหเาส งอขชืพ์ุธนัพน็ปเรตับิธทิสดจว้ลแ ยา้ฝลูกะรตชืพนใ้วไ่สใปไยีรเีทคบแงอขมรรก์ุธนัพราสาอเอ่ตดัตราก านตจเจาออืรห นตงอขรตับิธทิสดิมเะลรากงอ ้ปกปรากน็ปเอ่ืพเนักวยีดเะณขนใBT ยา้ฝา่วกยีรเงอเนต ยดโนัมหน็ปเBT ยา่ฝ้หใ์สนียอ่ตดัตงึจยา้ฝกูลปราก ดาขกูผรากงัวห์ุธนัพญูส้หใิตาชมรรธยา้ฝยาลา ท ์สนียอืรห ามอ่ตนุ่รนในัมหน็ปเ้หใงลมแงอขรสกเมสผรากกาจBT ์สนียนอ้ืปเนปรากนักงอ ้ปรากีม้ดไ่มไ มาวค่ซโงว่หบทะรกนจ ิตาชมรรธนใงลมแยาลา ทษิพราสงา้รสBT ยา้ฝ้หในุ้ตะรกจาอยีรเีทคบแงอขBT ้ดไิตาชมรรธนใงลมแะลแยา้ฝ ลูกะรตชืพงอข์ุธนัพญูสรากดิกเนจิตาชมรรธนใงลมแงอขลุดมส กาจนย้ีพเดิผ่ีทง่ิสพรรสงา้รส์หะารคเงัสรากอืรห ์หะารคเงัสราสงอขน้ึขดิกเรากา่ว้ดไน็หเะจ จาอิตาชมรรธงอขลุดมสนใง้ึซกึล นอ้ซบัซ นอ่อดยีอเะลมาวคนใ กันหะรตมาวคดาขงัยยดโิตาชมรรธ า่วบพ์ยษุนมนับุจจัปนใ้ดไายวยียเขไ้กแะจา่วกนิกเมอ้ลดวแง่ิสะลแ ิตาชมรรธ่กแยัภะนยาหดิกเ้หใอ่ก พาภวีชงาทยาลหกาลหมาวคจใกตา่น่ีทารตัอนใ น้ึขม่ิพเิตาชมรรธนใติวีชีมง่ิสงอข์ุธนัพา่ผเ ญูสราการตัอ ดิกเ รากบักวยีดเน่ชเ์ยษุนม์ุธนัพา่ผเงอขู่ยองรา ดรากอ่ตบทะรกะจ่ีทน้พ่มไกีลหมอ่ย ปไยาหดหดุรทมอ่ืสเ่ีท

217 ลุดมสยีสเรากกาจมอ่ืสเมาวคครโะลแ ๆน่ือะลแ กนดัวห้ขไ ์สดอเ ์ราซดัวห้ขไ น่ชเ ยาลหง้ัท่มหใิตับุอครโ ุตาธงอขลุดมสอ่ตบทะรกมอ้ลดวแง่ิสอ่ตบทะรกง่ึซ ์หะารคเงัสีมคเราสงอขบทะรกลผกาจยากงา่รงอข ราสดัจขรากนใ กันหนางา ทรากกาจยาวบัต ะลแ ตไครโ ดอืลเนในัมขไ นาวหาบเครโ น่ชเ ยากงา่รนใ ์ยษุนม่ีทมรรกลผกาจดิกเนว้ล้ีนา่ลหเ ้พแิมูภครโะาพฉเยดโยากงา่รงอขลุดมสนวกบร่ีทๆงา่ตมอลปกลปแ น้ิสง้ัทปไยีสเ้หใิตาชมรรธงอขลุดมสงรทแกรทแ นมโ์รอฮยา้ลคิตับมสีม่ีท์หะารคเงัสราส บัรหา ส รตษกเรากงาท์นชยโะรป้ชใอ่ืพเ์หะารคเงัส นิซกออนอืมหเิตับมสณุคีม่ีท์หะารคเงัสราส นักงอ ้ป น้ึขกามดิตลผ้หใยว่ช ดินชงาบกอดศพเนย่ีลปเรากนใยว่ช า ชกัปง่ิกอืรหนอตง่ิกงอขการง่รเ้ชใ ่กแ้ดไ ้ีนา่ลหเ์หะารคเงัสราส ลผงอขงว่รราก - IBA (indolebutylic acid ) - NAA (naphtaleneacetic acid ) - 2, 4 - D (2-4 dichlorophenoxyacetic acid) า่ปนใ้มไน้ต่สใยรปโ้ชใ มานดยีวเมารคงสนใราหทรากงวนใ้ชใปไา น2, 4-D ์หะารคเงัสราส นินคไทโซไนอืมหเิตับมสณุคีม่ีท์หะารคเงัสราส น้ึขดัช้ดไา่ปนใ ศทเะรปิมูภน็หเ้ดไะจ งว่รบใ้หใอ่ืพเ ่กแ้ดไ นาน้ดไู่ยอ้หใกอดดัต้มไงอข ดสมาวคาษกัรยว่ช ชืพาตงอขญิรจเรากนุ้ตะรก้ชใามา นมยิน - BA (6-benzylamino purine) - PBA (tetrahydropyranyl benzyladenine) ่กแ้ดไ นีลิทอเนอืมหเิตับมสณุคีม่ีท์หะารคเงัสราส า้ นงอขติลผลผม่ิพเ้ชใามา น(ethephon, 2-chloroethyl phosphonic acid ) นอฟิทอเราส- าราพงาย าย ม้ส วา้ขทภเะรป ชืพงอขตโบิตเญิรจเรากง่รเ้ชใTria ราส-

218 1 ่ีทู้รนยีรเรากมรรกจิก )ู่บสมยีรตเราก( นัชคเิฟินนอปะสายิริกิฏป ู้รนยีรเราก์คงสะรปดุจ ้ดไู่บสมยีรตเงอลดทรากา ท1. ้ดไNaOH ยาละลราสบักชืพนัมา้ นายิริกิฏปงดสแรากมสนยีขเะลแยาบิธอ2. ์ณรกปุอ บใ8 cm 1 งาลก์ยนูศา่ผน้สเดานขงอ้ืบเะรกยว้ถ1. 3 บใ100 cm 1 ดานขยวรกปูรดวข2. 3 บใ250 cm 1 ดานข์รอกเกิบ3. 3 บใ10 cm 1 ดานขงวตกอบะรก4. นัอ1 นคว้กแง่ทแ5. 3 นัอ100 cm 1 ดานขยวรกปูรดวขดิปงายกุจ6. ดุช1 มลน้ัก่ีทมอ้รพ์ลอฮอกลอแงยีกเะต7. ีมคเราส )วา้รพะมนัมา้ นอืรหกอกะมนัมา้ น3 cm ( ชืพนัมา้ น1. 3 3 3 5 cm นวนา จNaOH 2.5 mod/dm ยาละลราส2. 3 20 cm า้ น3. ิตับิฏปรากนอตน้ัขบัดา ล 3 3 3 ยว้ถนใ5 cm นวนา จNaOH 2.5 mod/dm ยาละลราสบัก3 cm กอกะมนัมา้ นมสผ1. รากตกเงัส น็ยเ้หใ้วไง้ิทง้ัตง้หแบอืกเงอ้ืบเะรกยว้ถนใราสนจาลวเดอลตนคะลแนอ้รมาวค้หใงอ้ืบเะรก ลผกึทนับะลแน้ึขดิกเ่ีทงลปแนย่ีลปเ 3 ว้ลแกุจดิป5 cm ปไงลา้ นมิตเว้ลแยวรกปูรดวขนใงล่สใยอ้นก็ลเนวนา จ1 อ้ขกาจราสง่บแ2. า่ยขเ งอลดทรากลผกึทนับ งอฟดิกเ า่วบพ า่ยขเว้ลแปไงลา้ นมิตเอ่ืมเ ู่บสยา้ลคน่ิลกีม ลาตา้ นนปนอ่องอืลหเีสีมะจ้ดไ่ีทราส ลผยารปิภอะลแปุรส อืค(NaOH) ์ดซไกอรดฮไมยีดเซโยาละลราสบักกอกะมนัมา้ นงา่วหะรายิริกิฏปกาจดิกเ่ีทราส ู่บส

219 ติวีชนใ้ชใ่ีท์ฑณัภติลผะลแราส3 ่ีทงอ่ืรเ นัวา จะรปติวีชนใีมคเราส นใ้ชใ่ีทราส นักงา่ตกตแะณษกัลีมง่ึซ ดินชยาลหราสบักงอ้ขวย่ีกเงอ้ตะจารเ นัวา จะรปติวีชนใ ิตาชมรรธราสะลแ์หะารคเงัสราสน็ปเกนแา จถรามาสง่ึซ บอกะรป์คงอน็ปเีมคเราสีมะจนัวา จะรปติวีช น็ปเ ชืพูรตัศดัจา กราสะลแงลมแดัจา กราส ดาอะสมาวคา ทราส ราหาอีสง่ตแราส ราหาอสรงุรปราส น่ชเ งัด กนแา จราก์ฑณกเน็ปเ้ชใรากนใ์คงสะรปุถตัว้ชใารเน้ัน ๆกวพน็ปเีมคเราสกนแา จรากนใ น้ต ้ีนปไอ่ตดยีอเะลยาร (Computer Cleaners) ์รอตเวิพมอคดาอะสมาวคา ท์ฑณัภติลผ (aliphatic ดินช ๆ ยาลหนอบ์ราครดโฮไกิตาฟิละองอขมสผนว่สน ็ปเยา่นหา จีม่ีท นใ้ชใ่ีท์ฑณัภติลผงอขกัลหบอกะรปนว่สน็ปเ้ีนนอบ์ราครดโฮไกิตาฟิละอhydrocarbon)35 % กิตาฟิละองอขิตับมสณุค น้ตน็ปเนัมา้ นีส นีลซโส๊กแ นสนัมา้ น น่ชเ ดินชยาลหนัวา จะรปติวีช ง้หแงันหวิผ้หใา ท ๆ า้ ซสัผมัสกาห ่ญหในว่สนอบ์ราครดโฮไกิตาฟิละอ ้ดไฟไวไอืคนอบ์ราครดโฮไ นัค งดแน่ืผน็ปเน่ชเ้พแรากาอดิกเงันหวิผ้หใา ทจาอง่ึซ ีด้ดไงันหวิผ่ีทนัมขไยาละลถรามาสนัมกาจงอ่ืนเ งัยn-hexane น่ชเ ดินชงาบนอบ์ราครดโฮไกิตาฟิละอะลแ ด็กเะสกต า้ ชกฟ มบะรลผแน็ปเ งอพมุ่ตน็ปเ งา่ยอนานาลวเน็ปเปไา้ขเยหเะรอไดูสกาห ทาสะรปบบะรงอขอ่ืยเอ้ืนเยาลา ทอืรหง้ัยบัย่ีทษิพราสน็ปเ นา้ดาหญัปีม้หใา ทวายะยะรนใงอ่ืนเอ่ตอืรหกามณามิรปนใน้ัสะยะรบบแง้ัทราสบัร้ดไราก งอ่ืนเอ่ต นใน้ันงัด ้ดไยาตงึถจาอะลแ า่มคโ ิตสดมห วลหเม้ลจใวัห งาลกนว่สทาสะรปบบะรดกราก น่ชเ พาภขุส ีด้ดไทเยา่ถศากาอีม่ีทนใ้ชใะลแ จใยาหรากนักงอ ้ปงอ่ืรคเีมรวคา จะรปน็ปเ้ีนดินชษิพราส้ชใราก ยว้ดอืมงุถมวสรวคะลแ ศากาอบัอมุมนใอืรห ศากาอบัรปงอ้ห น่ชเ ดิป่ีทนใ้ชใรากงย่ีลเกีลห (Moisturizer) งันหวิผงอขน้ืชมุ่ชมาวคม่ิพเ์ฑณัภติลผ น็ปเง่ึซ ลคไ้ีข งันหวิผีมยดโ ว้ลแู่ยอิตาชมรรธมาตา้ นยีสเญูสรากงอ ้ปกปรากีมะจงันหวิผิตกป ง่ึนหน้ัชกีอ้วไวิผงอขน้ืชมุ่ชมาวคบ็กเยว่ชง่ึซงันหวิผงย้ีลเอ่ลหนัมา้ นีมงัยน้ันกาจกอน ู่ยอวิผมุลคสใน่ผแ นใอืรห น็ปเา จมาวคนิกเงา้ละรา ชราก มรรกุธนัพกาจง้หแงันหครโ น่ชเ ์ณรากนาถสงาบอืรหนคงาบ่ตแ น้ึขกามม่ิพเงันหวิผกาจยหเะระจา้ น ศากาอบัรปงอ้หนในางา ทรากอืรห วานหูดฤนใง้หแศากาอะวาภ ง้ัทีม์ฑณัภติลผงอขะณษกัล ามน้ึขน็ปเา จมาวคน็ปเยาลกนจ มยิน่ีทน็ปเงึจน้ืชมุ่ชมาวคอ่ืพเม่ิพเ์ฑณัภติลผ น้ืชมุ่ชมาวคีมงันหวิผ้หใอ่ืพเ อืค็กนัมงอขนางา ทรากกัลห ์ยรปเส ลจเ สใน่ัชลโ นุ่ขนัชลโ มีรคดินช (Sodium อเีซีพมยีดเซโ นโิมะอดรก น่ชเ งันหวิผน้ัชนใา้ นม่ิพเยว่ชราสง้ัทีมบอกะรป์คงอ น้ึขม่ิพเ า้ นงอขยหเะรรากนักงอ ้ปราสนว่ส น้ตน็ปเ ตตเคลแ ยีรเูย ์ดทไปพเิลพโPyrrolidone Carboxylic Acid) กาจน้ืชมาวคดูดราสมิตเะจ์ฑณัภติลผงาบ นคโิลิซ ์วตัสขไ ง้ึผ้ีขะลแนัมา้ นกวพน็ปเ็กวิผน้ัชกาจ กิตคลแดรก ง้ึผา้ น นีรอซเีลก น่ชเ มีรคอ้ืนเกาจา้ นงอขยหเะรรากนักงอ ้ปอ่ืพเศากายรรบ

220 า้นหบในบมางมาวคบัก(AHA) อเ ชอเ อเ งา่ดดุจยอรว้ิรดลยว่ชราสน็ปเา่วญัวขวา่ลก่ีทณุคพรรสีมAlpha Hydroxyl Acids กาจามอ่ยAHA มุ่ลกนใดัจกูถบอกะรปนว่สน็ปเAHA ีม่ีทงาอา สงอ่ืรคเ น่ัชลโะลแมีรคบักมสผ้ชใงึจ ้ดไงันหวิผนบา ด นัก้ชใ่ีทAHA กิตสาลพมรรกยลัศะลแงันหวิผ์ยทพแู่มหนในักนาง้ชใง่ึซ วิผกอลบัรหา สีมคเราสบักวยีดเ ีมดาลตงาว่ีทิตกปยดโ บอกะรปนว่สน็ปเ้ชใ่ีทดินชยาลหีมงัย่ตแ กิตกลแดรกะลแ กิลคโลกไดรก อืคกาม บัดะรงึถ้ดไ้ชใถรามาสงันหวิผนา้ดญาชวย่ีชเู้ผงอขีณรกนใ่ตแ น้ันา่วกยอ้นอืรห10 ะลยอ้รน้ขม้ขเมาวค ู่ยอ่ตแ ปไว่ัทงาอา สงอ่ืรคเ่ชใ่มไ่ีท์ฑณัภติลผนใู่ยอดัจAHA น้ันา่วกงูสอืรห20 -30 ะลยอ้รน้ขม้ขเมาวค ้หใง่ึซ(FDA) ากิรมเอฐัรหสง่หแายะลแราหาอราก์คงอมาต(Cosmeceutical) งาอา สชวเงอขดวมหนใ งันหวิผน้ัชนใปไา้ขเนา่ผมึซนัม่ตแ ปไว่ัทงาอา สงอ่ืรคเนอืมหเ่มไAHA กาจงอ่ืนเ ษศเิพน็ปเจในสมาวค งันหวิผ้หใา ทงัยะลแ น้ึขว็รเมอ่ืสเวิผลซเ้หใา ทอืคบลงาทนใลผดิกเง่ึซ วิผกอละจ็กอพน้ขม้ขเกาหะลแ ้ดไ กาม์ยติทาองสแอ่ตวไนตงอขวิผา่วบพว้ลแ้ชใ ง่ึนหนวนา จAHA ีม่ีท์ฑณัภติลผ้ชใู้ผ ยว้ดงลงาบกอนน้ัช อ่ตนทะลแงดแวิผรากาอบพะจ งอ่ืนเอ่ตะลแน้ขม้ขเกิลคโลกไดรก้ชใงอลดทราก งอเน่ันดดแ้พแอืรห น้ึข ยัภดอลปงา่ยอAHA ้ชใรากนใลผปุรส้ดไ คภโิรบู้ผงอขยัภดอลปมาวคลแูด่ีทราก์คงอ งลยอ้น้ดไีวูยงสแ 3.5 า่วกา่ ต่มไงา่ด-ดรกน็ปเมาวคา่คีมงอ้ตะจ้ชใมอ้รพมสผอ่ืมเะลแ10 ะลยอ้รนิกเ่มไน้ขม้ขเมาวคีม้หใ อืรห ดดแนักราสีมอืรห ดดแงสแอ่ตวไมาวคบัดะรดลยว่ช่ีทมสผนว่สีมงอ้ตงัยน้ัน์ฑณัภติลผน้ันกาจกอน AHA ีมู่ยอ้ชใ่ีท์ฑณัภติลผา่วบารทกายอา้ถ ดดแนักบัรหา ส์ฑณัภติลผบักู่คบวค้ชใ้หใา นะนแมาวคอ้ขีม ้ีนปไอ่ตีมคเราสอ่ืชาหงอมะลแ ูดกาลฉนา่องอล่มไอืรห (Glycolic acid) กิลคโลกไดรก- (Lactic acid) กิตคลแดรก- (Glycolic acid and Ammonium glycolate) ตลเคโลกไมยีนเมโมอแะลแกิลคโลกไดรก- (Alphahydroxy caprylic acid) กิลรพโาคีซกอรดฮไาฟลัอดรก- (Mixed fruit acid) มวร้มไลผดรก- (Triple fruit acid) งา่ยอมาส้มไลผดรก- (Tri-alpha hydroxyl fruit acid) ีซกอรดฮไาฟลัอรตไดินช้มไลผดรก- (Sugar cane extract) ยอ้อลาตา้ นกาจดักสราส-

221 นัตดุอง่ิสดัจา ก์ฑณัภติลผ ษศเกาจ นัมขไกาจดิกเง่ึนหนว่ส มาชงา้ลงา่อกาจง้ิทา้ นอ่ทะาพฉเยดโอ่ทนในัตดุอง่ิสดิกเราก กอรดฮไมยีดเซโอืค่ญหในว่สนัตดุอง่ิสดัจา ก์ฑณัภติลผน็ปเ้ชใ่ีทีมคเราส อ่ทนใู่ยอะากเวัตง็ขแราหาอ 2 ง้ัทงอขน้ขม้ขเมาวค า้ นดินชะลแ ด็มเอืรหงผดินชง้ัทีมง่ึซ(sodium hydroxide) ฟไาดซโ อืรห ์ดซไ กันหา้ นยดโ50% ณามะรป ์ดซไกอรดฮไมยีดเซโงอขน้ขม้ขเมาวคีมะจงผดินช นักงา่ตกตแะจดินช บักายิริกิฏปา ทะจ ์ดซไกอรดฮไมยีดเซโกันหา้ นยดโ25% ณามะรปน้ขม้ขเมาวคีมะจา้ นดินช่ีทะณขนใ ้ดไา้ นยาละล่ีทราสน็ปเยาลกนัมขไทภเะรปนัตดุอง่ิส ดิกเ้หใา ทงันหวิผงาทสัผมัสราก นอ่รกดัก์ิธทฤะารพเ กามษิพน็ปเมาวคีม ์ดซไกอรดฮไมยีดเซโ จาอ ้มหไบสแลผแน็ปเ งรแนุรงา่ยองอืคเยาคะรรากดิกเ้หใา ท นอ่รกดัก์ิธทฤีมาตกูถสัผมัสราก ้มหไลผแ ยาคะรรากดิกเ้หใา ทจาอราสงอขงออะลอืรหนุ่ฝาอเจใยาหราก ้ดไดอบาตน้ัขงึถะลแน็หเ่มไงอม้หใา ท งอขณามิรปบักู่ยอน้ึข้ีนง้ัท งรแนุรงา่ยองอืคเยาคะรงึถนจปไนบนว่สจใยาหนิดเงาทงอขยอ้นก็ลเงอืคเ ่ีทา้ นมวบราก บสเกัอ อ้ืนเมา้ลกงอขง็รกเดหรากดิกเ กูมา้ นีม อคบ็จเ มาจรากีมจาอรากาอ ราสบัร้ดไราก ะลแ อค กาปงอขงรแนุรงา่ยอ้มหไรากดิกเ้หใา ทนิกอืรหนืลกราก ดอป่ีทา้ นมวบรากาอดิกเะลแ มลงุถ นยีจเาอ งอ้ทงอ่ชนใกออดอืลเงึถมวรงัยรากาอ ้ดไยาตจาอะลแงรแนุรลผแน็ปเอ่ืยเอ้ืนเ้หใา ท งอ้ทงอ่ช ีทาน15 ยอ้นงา่ยอา้ นยว้ดราสบัร้ดไ่ีทณวเิรบงา้ลรวคลาบายพมฐปราก า่ ตดอืลเนัดมาวค ยีสเงอ้ท า ทงัยะลแ ้ดไยารตนัอน็ปเน็ดเะรกดอืดเจาอนจงูสนอ้รมาวค้หใะจา้ นนใยาละลอ่ืมเ์ดซไกอรดฮไมยีดเซโ ดรกน็ปเิตับมสีม่ีท์ฑณัภติลผบักมว่ร้ชใอืรหมสผมา้ห กามงอืคเยาคะระลแนุฉน่ิลกีม่ีทงออะลดิกเ้หใ ง่ึซสบเน็ปเ์ิธทฤีม์ดซไกอรดฮไมยีดเซโะารพเ ดรกน็ปเ์ิธทฤีมง่ึซา้ นงอ้หงา้ลายา้ นมสผมา้หน้ันงัด ีพอ่ต ลผีม ์ดซไกอรดฮไมยีดเซโงอขงา่ดน็ปเมาวค พาภิธทิสะรปดมหราส้หใา ทะลแงรแนุรายิริกิฏปดิกเ ยีสเา้ น า้ นง่ลหแู่สงลง้ิทมา้ห ้ดไยาตา้ นติวีชีมง่ิส้หใา ท นจมอ้ลดวแง่ิสงอขงา่ดดรกน็ปเมาวคอืรหชอเ รดฮไมยีดเซโ้ชใรวคน็ปเา จกาห ้ีนทภเะรปนัตดุอง่ิสดัจา ก์ฑณัภติลผ้ชใงย่ีลเกีลหรวคงึจีด่ีทงาท นิดอืรห ราก วยีดเง้ัรคนใยาภดมห้หใราส้ชใะลแ อืมงุถ่สใรวค งรตยดโราสสัผมัส่มไ งัวะรดัมะรงา่ยอ ์ดซไกอ ะลแน้ืชมาวคดูด์ดซไกอรดฮไมยีดเซโกาจงอ่ืนเทินส้หใาฝด ิปะลแ ดิชดิม้หใบ็กเรวคาษกัรบ็กเ งลดลพาภิธทิสะรป้หใา ท กามีด้ดไศากาอกาจ์ดซไกออดไนอบ์ราค

222 (Insect Repellents) งุย่ลไ์ฑณัภติลผ าทพ ลิทมเดไDEET, อืค์ิธทฤกออราสน็ปเ่ีทีมคเราสีมนัก้ชใ่ีท(Insect Repellents) งุย่ลไ์ฑณัภติลผ (ethyl butylacetylamino propionate) ตอเนโิพรพโ นโิมาลิตซเอลิทวิบลิทอเ ะลแ(dimethyl phthalate) ตลเ อืรหDEET วัตาทง ้ปแะลแ งุยนักาทน่ัชลโ(roll on) ง้ิลกกูล ์ยรปเสบบแง้ัท บบแปูรยาลหีมงุย่ลไ์ฑณัภติลผ งาทสัผมัสา้ถ กันกาม่มไนัลพบยีฉเบบแษิพน็ปเ กาม้ชใมยิน่ีท์ิธทฤกออราสน็ปเdiethyltoluamide อ่ืยเน่ผแ่ีทงอืคเยาคะรรากดิกเ้หใา ท ปไา้ขมดดูสกาห าตะลแงันหวิผอ่ตงอืคเยาคะรรากดิกเ้หใอ่กงันหวิผ รากนใ ้ดไ้พแรากาอดิกเ้หใอ่กจาอนานาลวเน็ปเราสบัร้ดไรากะลแ นบนว่สจใยาหนิดเงาทะลแกอืมเ มาวค ์ภรรคนใกราทอ่ตลผีมะลแ์ุธนัพยาลกรากดิกเ้หใอ่กะจงัรอ้ืรเบบแราสบัร้ดไรากูนหบักงอลดท ้ดไ่มไน้ึขกาม่ีท% ณามิรป กันหา้ นยดโ5-25% งา่วหะรู่ยองุย่ลไ์ฑณัภติลผนใDEET งอขน้ขม้ขเ 6% ่ีทน่ชเ น้ึขนานงุยนักงอ ้ปรากนใาลวเะยะรงึถยามห่ตแ น้ึขกามะจงุย่ลไรากนใพาภิธทิสะรปงึถยามห ษิพน็ปเมาวคีมdimethyl phthalate งมโว่ัช4 ้ดไงุยนักงอ ้ปะจ20% ่ีทะณขนใ งมโว่ัช2 ้ดไงุยนักงอ ้ปะจ นวกบร งาลกนว่สทาสะรปบบะรดกงัยว้ลแDEET บักวยีดเน่ชเงอืคเยาคะรรากดิกเ้หใา ทจาอ งาลกนาป ีม์ภรรคนใกราทงอขดินเา ก่ตแรากิพรากดิกเ้หใา ทงย่ีสเมาวคีม ตไอ่ตยารตนัอา ท ราหาอนิดเงาทบบะร มาวคีมEthyl butylacetylamino propionate าลปบักะาพฉเยดโ า้ นนใติวีชีมง่ิสอ่ตยอ้นก็ลเษิพน็ปเมาวค Ethyl butylacetylamino ว้ลแงุย่ลไ้ชใกาจกอน าตงอืคเยาคะรรากดิกเ้หใอ่ก งาลกนาปษิพน็ปเ ีม่ญหในว่สงุย่ลไ์ฑณัภติลผ ยว้ดกีอดัมห บ็หเ มุมงมแ นัวงลมแ ดม่ลไรากนใพาภิธทิสะรปีมpropionate ...งัวะรดัมะรงา่ยอ้ชใรวคะลแน้ันา่ทเน็ปเา จอ่ืมเ้ชใรวคน้ันงัด งอ่ืนเอ่ตงา่ยอ้ชใกาห์ุธนัพยาลกรากอ่กลผ ้ชใรากนใา นะนแา ค ู่ยอดิปกปา้ผอ้ืสเีม่ีทงันหวิผาท้ชใรวค่มไ- นัคน่ืผยอรอืรหลผแดาบีม่ีทณวเิรบาทา่ยอ- า้นหบใ่ีทาทงึจว้ลแนอ่กอืมนบงล์ยรปเสดีฉ้หใ์ยรปเสบบแ้ชใา้ถ กาป าตงวดณวเิรบาทา่ยอ- งรตยดโา้นหบใ่ีทา้ขเ์ยรปเสดีฉา่ยอ อืมนบงลทเอืรหดีฉา่ยอ ก็ดเ้หใาทงึจว้ลแนอ่กอืมนบาทรวค งอเวัตยว้ด์ฑณัภติลผ้ชใก็ดเมา้ห- ก็ดเงอข ม่ิพเยว่ช่มไะารพเานห้หใาทงอ้ตน็ปเา จ่มไ วิผงอ ้ปกปบัรหา สอพงยีพเ่ีทณามิรปนใ้ชใ- งุย่ลไรากนใพาภิธทิสะรป า นบักมอ้รพ์ยทพแบพปไว้ลแ ู่บสา้ นยว้ดกอองา้ลรวค งยีคเงา้ขลผดิกเอืรหน่ืผดิกเว้ลแ้ชใา้ถ- ยว้ดปไ์ฑณัภติลผ ์ภรรคีมีรตสนใ้ชใดง-

223 (Mothball) น็มหเกูล รตมเิตนซเ1 ณามะรปงาลก์ยนูศา่ผน้สเดานขวาขีสมลกนอ้กน็ปเะณษกัลีมยคเนุ้คารเ่ีทน็มหเกูล ีม่ีทอไ้หใน็มหเกูละารพเ ะทแดักงลมแนักงอ ้ปะลแน่ิลกบังะรอ่ืพเา้ทเงอรบ็กเู้ตอืรหา้ผอ้ืสเู้ตนใ่สใ้วไาอเ )ยหเะร า่วกยีรเ วลหเงอขกาจามกอออไา้ถ( ามกออดิหเะรา่วกยีรเ ง็ขแงอขน็ปเ่ีทีมคเราสกาจามกออน่ิลก ง็ขแ วาขีสกึลผน็ปเ(Naphthalene) นีลาธพนแ ่กแ้ดไ น็มหเกูลา ท้ชใามา น้ดไดิหเะระลแน่ิลกีม่ีทีมคเราส นึม นยีจเาอ ้สไน่ืลค ะษรีศดวปรากาอีม้หใา ทปไา้ขเนืลกอืรหนิกกาห ยา่ง้ดไอไน็ปเดิหเะรถรามาสะลแ ดอืลเด็มเลซเยาลา ทจาอกาม่ีทณามิรปนใปไา้ขเบัร้ดไราก ้สไา ละลแราหาอะาพเะรกอ่ตงอืคเยาคะร งง รากดิกเ้หใา ทงันหวิผงาทสัผมัสราก ้สไน่ืลคะลแ ะษรีศดวป อไ อคบ็จเ้หใา ทะจปไา้ขเจใยาหราก งดแ กูถสัผมัสราก ้ดไยารตนัอน็ปเ้หใา ทะลแงันหวิผนา่ผมึซดูดถรามาส้ีนราส นอ้รดวปบสแดวปงอืคเยาคะร p-Dichlorobenzene อืค นีลาธพนแนทแ้ชใามา น่ีทง่ึนหราสกีอีมงัย วัมา่รพาตยาสะลแ าตดวป้หใา ทาต า ทะจนัมงอขอไะลแ ๆา้ชงา่ยออไน็ปเยาลกดิหเะรถรามาสิตับมสีมp-DCB) อืรห(1,4- Dichlorobenzene กามษิพน็ปเมาวคีม นีลาธพนแๆยา้ลคp-Dichlorobenzene งอขษิพงลมแา่ฆอืรห น่ิลกบัด่ีทา้นห (Camphor; ูรบราก อืรห ์รอพเมคแ อืคง่ึนหดินชกีอน็มหเกูลา ท้ชใ่ีทีมคเราส(www.wikipedia.org) นิดเงาทอ่ตงอืคเยาคะรรากดิกเ้หใอ่กปไา้ขเจใยาหา้ถ กามษิพน็ปเมาวคีม1,7,7-trimethylnorcamphor) าลวเะยะระลแณามิรปบักู่ยอน้ึข กัชงึถนจงงนึม่ตแง้ัต้ดไน็ปเทาสะรปบบะรอ่ตลผีม ่ีถจใยาห อไ จใยาห ้สไน่ืลครากาอดิกเ ราหาอนิดเงาทอ่ตงอืคเยาคะรรากดิกเ้หใอ่กปไา้ขเนิกอืรหนืลกราก ราสบัร้ดไ่ีท ะลแ นัค งดแน่ืผน็ปเรากาอดิกเ้หใอ่กงันหวิผงาทสัผมัสราก มลน็ปเ ะษรีศดวป้หใา ทจาอ ยีสเงอ้ท นยีจเาอ ีม่ีทนค ตไะลแบัตยาลา ทจาอนานาลวเน็ปเราสบัร้ดไา้ถ ว็รเดวรงา่ยอ้ดไงันหวิผนา่ผมึซดูดถรามาส บ็จเ ยา่ง้ดไ้ีนราสอ่ตบทะรกลผบัร้ดไะจว้ลแู่ยอบัตบักวย่ีกเครโน็ปเอืรหทาสะรปบบะรงาทิตกปดิผรากาอ อไ้หใดิหเะรๆยอ่คนัมะารพเ ้ีนา่วน่ชเยารตนัอ้หใ้ดไ่มไิตกปมาตน็มหเกูล้ชใราก มาต็กรไงา่ยอ น่ลเจาอ่ีท ก็ดเอืมน้พ้หใบ็กเอืคงัวะรดัมะรรวค่ีทง่ิส ๆนานสัผมัสอืรห ๆงรแมดดูสปไ้ดไ่มไารเ ามกออ ...้ดไกาป่สใปไบิยหอืรห ์รอจเิน์รอฟเะลแน้ืพดัขายา้ น นีลิธอเดไ อืคดินช2-3 ู่ยอ ๆ กัลหีมคเราสงอขมสผนว่สีมกัม ์รอจเิน์รอฟเะลแน้ืพดัขายา้ น ้หใะลแฟไวไราสน็ปเดมหง้ัท นีซนบเรตโนไะลแ มยีลเรตโิปนัมา้ น(Diethylene Glycol) ลอคลกไ นัมา้ นะลแลอคลกไนีลิธอเดไ ยอ้นีมนีซนบเรตโนไนว่ส กรแดินช2 อืค่ญหในว่ส่ตแ ยหเะรอไ นัลพบยีฉเษิพีม่มไะลแงรแนุร่มไ้ีนวัตงอสง้ัทงอขษิพน็ปเมาวคยาละลา ทวัตน็ปเ่ีทา้นหา ทมยีลเรตโิป นัมอ่ืมเ่ตแ วายะยะรปไา้ขเมดดูสจาอ่ีทยหเะรอไะลแฟไวไมาวค่ีทู่ยองึจยารตนัอ ปไา้ขเนิกนืลกกาจกอน งว่รงอ้ท นยีจเาอ ้สไน่ืลครากาอีมะจปไา้ขเนิกนืลกา้ถ น้ันา่ทเปไา้ขเนิกก็ดเงัวะรงอ้ต็การเนา้บนใู่ยอาม ู่ยอมสผนว่สน็ปเจาอ่ีทนีซนบเรตโนไบัรหา ส ์ยทพแง่สว้ลแนยีจเาอ้หใอคงว้ล ๆ กามา้ นม่ืดยว่ปู้ผ้หใงอ้ต ษิพน็ปเะจ นานาลวเน็ปเงันหวิผา้ขเบัซมึซอืรหมดดูสอ่ืมเะารพเ า่วกกามษิพีมะจงอเนัมงอขวัตยว้ด น้ัน

224 จใยาห งลดลดอืลเนัดมาวค ะวหงัจน็ปเ่มไน้ตเรจพีช ะษรีศดวปน้ัขงึถจาองรแนุรรากาอ ดอืลเด็มเอ่ต งผอืรห ฟไบัดบัรหา สมฟโ้ชใ้หใ้มหไฟไดิกเอ่ืมเ ิตกปดิผงาลกนว่สบบะระลแ วยีขเวัตรากาอดิกเ กาบา ล ีม่มไงันหวิผกูถราก ้ดไา้ น้ชใ็กกาม่มไณามิรปายา้ นา้ถ่ตแ ้ดไฟไบัด์ดซไกออดไนอบ์ราคอืรห ีมคเ มอ้ลดวแง่ิสู่ส นีซนบเรตโนไยอ่ลปรวค่มไญัคา ส่ีท ๆกามา้ นยว้ดีทนัทกอองา้ล่ตแงยีพเกันกามยารตนัอ ดัขายา้ นงัยว้ลแ งา่ดะลแดรกง้ัทา้ นงอ้หน้ืพดัขายา้ น่ตแง้ัต ๆงา่ตายา้ นาพง่ึพงอ้ตารเ่ีทราก ้ดไ็กนทแดทน่ือง่ิสาหจาอ ่มไอืรห้ดไงลดล ดใงยีพเกัสน็ปเา จมาวคีมา่วดิคดุยหะจา่น กีอ์รอจเิน์รอฟเ งา้ลอืรหอ่ทงวละทีธิว้ชใงอลนัตอ่ทา้ถอืรห นทแ์รอจเิน์รอฟเดัข(2:1) วานะมา้ นมสผนัมา้ น้ชใจาอน่ชเ อลครดโฮไดรกน็ปเ่ีทา้ นงอ้หงา้ลายา้ น้ชใะจ่ีทนทแอืรห ์ดซไกอรดฮไมยีดเซโ้ชใปไนัหนอ่ก นอ้รา้ นยว้ด บไมยีดเซโ( ูฟงผ้ชใปไนัห็ก ๆ นอ่องา่ยอา้ถอืรห ้ดไ็กงรปแยว้ดดัขว้ลแกอฟกัซงผมสผา้ น่คแ้ชใจาอ กิล ยัภ ดินกัสมอ้ลดวแง่ิสงึถดิคดุยห ้ชใาม ๆ ดใดาอะสมาวคา ทายา้ นอ้ืซะจนอ่กน้ันงัด นทแ) ตนเอบ์ราค ยว้ดงลดลจาอ็กวัต้ลกใ กิตสาลพมฟโ ตไสอืรห มฟโนีรตไสิลพโ า่วง่ึนหงา่ยอกีอกยีรเ ้ีนนัวกุทยาลห่รพแนัก้ชใารเ่ีทกิตสาลพมฟโ ดีม้ชใ ้ดไนุ่ยหดืย งรแง็ขแ มฟโน่ผแนใู่ยอน่นแนักดัอดยีบเมลกด็มเน็ปเ งอพอ้ืนเน็ปเะณษกัลีม มฟโรโ ่สใะนชาภน็ปเ้ชใ นอ้รมาวคนัก นอืทเะรกนักอ่หบีหน็ปเ้ชใมยินงึจ งพแ่มไาคาระลแ าบเ ้ดไง่ตแดัต ้หใา ทมฟโ ดีรหงวพะลแ ีทวเง่ตแกตุดสัวน็ปเ้ชใมยิน ยอ้นน่นแานหมาวคีมาบเดินชนว่ส ราหาอ ่มไนัมะารพเ กามงา่ยอะวาภลมาหญัปงา้รสวัตน็ปเ็กนัม่ตแ งิรจ็กน้ึขยาบสกวดะสารเงอขนัวา จะรปติวีช ะลแ าบเ ่ญหใดานขีมนัม่ีทมาวค ะยขงัถงลง้ิทกูถะจว้ลแ้ชใมฟโ ิตาชมรรธมาตยาลสยอ่ยอืรหยอ่ืปเา่นเ ะลแ า้ นยาบะรอ่ทมาตนัตดุอปไา้ขเนัมะารพเ ลาบศทเบัก้หใาหญัปงา้รสงึจะยขมวรบวรบ็กเราก ่ีทนิก าผเอ่ืมเน้ันกาจกอน ้ชใรากงย่ีลเกีลหรวคงึจ ้ดไดัจา กะจงึจ ษศเิพาผเาตเ้ชใงอ้ตงัยง้ัทกีอพาภยีนศัทยาลา ท วัตน็ปเ้ีนซา๊ก วัตงอพรากดิกเ้หใา ทติลผรากนวบะรกนใปไงลมิตเง่ึซีซฟอเีซซา๊กยอ่ลปงัยนัมยาลา ท กจะรกนอืรเซา๊กกาจามงอ่ืนเนัอนอ้รกลโ์ณรากฏการปงอขุตหเาส ศากายรรบงอขนซโอโน้ัชยาลา ท ู่ยอยัศาอารเ่ีทมอ้ลดวแง่ิสอ่ืพเมฟโ้ชใรากดลนักยว่ชรวคารเ น้ันงัด : http://www.chemtrack.org) าม่ีท(

225 1 ่ีทู้รนยีรเรากมรรกจิก รไงา่ยอ้ดไดาอะสมาวคา ทูพมชแะลแ กอฟกัซงผ ู่บส ์คงสะรปดุจ า ทราสมิตเงัลหะลแนอ่ก า้ นนใชืพนัมา้ นงอขยาละลรากบักวย่ีกเปุรสะลแบยีทเบยีรปเงอลดท1. ้ดไดินชงาบดาอะสมาวค ้ดไดาอะสมาวคา ท้ชใถรามาส ูพมชแะลแ กอฟกัซงผ ู่บส่ีทุตหเาสยาบิธอ2. ์ณรกปุอ 3 5 cm ชืพนัมา้ น1. 3 cm ู่บสา้ น2. 3 3 3 cm กอฟกัซงผยาละลราส3. 3 cm ูพมชแยาละลราส4. 3 3 50 cm น่ัลกา้ น5. ดอลห4 งาลกดานขงอลดทดอลห6. นัอ1 งอลดทดอลหง้ัต่ีท7. 3 นัอ5 cm 1 ดานขายดีฉกอบะรก8. นัอ1 ดยหดอลห9. 3 บใ50 cm 4 ดานข์รอกเกีบ10. งอลดทรากีธิว 3 3 cm ะลดอลห ดอลห4 ง้ัทงอลดทดอลหนใปไงล่สใ้วไมยีนตเ่ีทน่ัลกา้ นดูดายดีฉกอบะรก้ชใ1. ดยห3 ะลดอลห ดอลห4 ง้ัทงอลดทดอลห่สใดยหปไา นว้ลแ ชืพนัมา้ นดูดดยหดอลห้ชใ2. ลผกึทนับะลแงลปแนย่ีลปเรากตกเงัส งอลดทดอลหง้ัต่ีทนใ้วไง้ิทง้ัตปไา นว้ลแ ีทานิว20 ณามะรปนานา่ยขเาม1 ่ีทงอลดทดอลหา น3. ลผกึทนับะลแงลปแนย่ีลปเรากตกเงัส 3 1 cm ณามิรป2 ่ีทงอลดทดอลหนใปไงลมิตเ ้วไมยีรตเ่ีทู่บสา้ นดูดายดีฉกอบะรก้ชใ4. งอลดทดอลหง้ัต่ีทนใ้วไง้ิทง้ัตปไา นว้ลแ ีทานิว20 ณามะรปา่ยขเามงอลดทดอลหา นน้ันกาจ ลผกึทนับะลแงลปแนย่ีลปเรากตกเงัส บัดา ลมาต ู่บสา้ นนทแ ูพมชแะลแกอฟกัซงผยาละลราส้ชใะจ่ตแ4 อ้ขบักวยีดเน่ชเรากนินเา ด5.

226 งอลดทรากลผกึทนับงาราต งอลดทรากลผ งอลดทราก ง้ิทอ่ืมเะลแ า้ นนใปไกรทแ ๆ ก็ลเดยหนัมา้ นดยหีม า้ นนใงลชืพนัมา้ นมิตเ1. ้ดไน็หเน้ัชน็ปเา้ นกาจกออกยแะจนัมา้ น ๆ นานปไ นจเดัช ู่ยออืลหเนัมา้ นีม่มไ วาขนุ่ขยาละลราส้ดไ ู่ยอชืพนัมา้ นีม่ีทา้ นนใงลู่บสา้ นมิตเ2. ู่ยออืลหเนัมา้ นีม่มไ วาขนุ่ขยาละลราส้ดไ ชืพนัมา้ นีม่ีทา้ นนใงลกอฟกัซงผยาละลราสมิตเ3. ู่ยอ ู่ยออืลหเนัมา้ นีม่มไ วาขนุ่ขยาละลราส้ดไ ู่ยอชืพนัมา้ นีม่ีทา้ นนใงลูพมชแยาละลราสมิตเ4. งอลดทรากลผปุรส า้ นนใปไกรทแ ๆ ก็ลเดยหนัมา้ นดยหีม ้วไง้ิทง้ัตะลแา่ยขเกาจงัลหา้ นนใงลชืพนัมา้ นมิตเอ่ืมเ ยาละลราส ู่บสา้ นมิตเอ่ืมเ่ตแ นจเดัช้ดไน็หเน้ัชน็ปเา้ นกาจกออกยแะจนัมา้ น ๆ นานปไง้ิทอ่ืมเะลแ ยาละลราส้ดไ า่วบพ ้วไง้ิทง้ัตะลแา่ยขเกาจงัลห ู่ยอชืพนัมา้ นีม่ีทา้ นนใงล ูพมชแยาละลราส กอฟกัซงผ ยาละลราส กอฟกัซงผยาละลราส ู่บสา้ น า่วน็หเ้หใงดสแ้ีนงอลดทรากกาจ ู่ยออืลหเนัมา้ นีม่มไ วาขนุ่ข ้ดไา้ นยาละลนัมา้ น้หใา ทยว่ช ูพมชแ

227 ติวีชนใราส้ชใกอืลเราก4 ่ีทงอ่ืรเ นัวา จะรปติวีชนใีมคเราส า ท์ฑณัภติลผ ่กแ้ดไง่ึซ บอกะรปนว่สน็ปเีมคเราสีม่ีทๆงา่ต์ฑณัภติลผ้ชใงอ้ตน็ปเา จนอืรเวัรคกุท น็ปเ งลมแา่ฆาย่ตแ้มแอืรห ลคคุบนว่ส้ชใ่ีท์ฑณัภติลผ วัรคงอ้หนใ้ชใ่ีท์ฑณัภติลผ า้ นงอ้หดาอะสมาวค งาบีมคเราสยว้ดบอกะรป้ีนา่ลหเนา้บนใยาภ้ชใ่ีทๆงา่ต์ฑณัภติลผา่วมหไงา้บดินกัสดิคดุยหยคเณุค น้ต ง้ิทยาลา ทอืรห บ็กเ ้ชใปไา นา้ถยดโ กัรณุค่ีทงย้ีลเ์วตัสะลแวัรคบอรคนใกิชามสอ่ตยารตนัอน็ปเ่ีทดินช ้ดไณุคงอขนิส์ยพัรทยาลา ทฟไดิตจาออืรห มอ้ลดวแง่ิสะลแ พาภขุสอ่ตยารตนัอน็ปเจาอ ีธิวกูถ่มไงา่ยอ ่ีทยารตนัอนักงอ ้ปถรามาสะจ็การเ ีธิวกูถงา่ยอ้ีนา่ลหเ์ฑณัภติลผง้ิทะลแ บ็กเ ้ชใกัจู้รารเา้ถ มาต็กรไงา่ยอ ยัภดอลปงา่ยอ้ดไ้ีนา่ลหเ์ฑณัภติลผ้ชใะลแ้ดไน้ึขดิกเจาอ ยารตนัอน็ปเงึจนา้บนใยาภ้ชใ่ีทีมคเราสมไา ท น็ปเ ้ีนงัดง่ึนหอ้ขดใอ้ขิตับมสณุคีมยอ้นงา่ยอยดโ ยารตนัอีมนา้บนใยาภ้ชใ่ีทีมคเราส์ฑณัภติลผ น็ปเยารตนัอน็ปเ่ีทีมคเราสีม่ีท์ฑณัภติลผ ้ดไงรแนุร่ีทายิริกิฏปา ทอืรห ้ดไฟไดิต นอ่รกดัก ษิพ า้ น นัมขไบารคดัจขายา้ น ๆงา่ตดินช์ยรปเส งลมแา่ฆาย ปไว่ัทดาอะสมาวคา ทายา้ น ่กแ้ดไ บอกะรปนว่ส ้ีนา่ลหเๆงา่ตีมคเราสะลแ์ฑณัภติลผ กึมหะลแ ีรอตเตบแ ว้ลแามีสาทกูถ่ีท์ฑณัภติลผะลแีส งิลพเอ้ืชเนัม นใสัผมัสอืรหบัร้ดไา้ถ่ตแ กันกามยารตนัอดิกเ้หใอ่ก่มไงคยอ้น่ีทณามิรปนใสัผมัสอืรหบัร้ดไา้ถกามนว่ส า ทจาอ็ก ุจรรบะนชาภกาจกออว่ัรอืรห ยากงา่รดรกหีมคเราส น่ชเ ุตหเิตับุอีณรกนใอืรห กาม่ีทณามิรป ้ดไติวีชงึถยารตนัอดิกเ้หใ ยัภดอลปณุคงอขนา้บ้หใอ่ืพเิตับิฏปรวค่ีทง่ิส ่ีทน้ัชอืรหน้ืพนบงาวดัจ นอ้รมาวคกาจงา่ห น็ยเะลแง้หแ่ีท่ีทนใ้วไๆงา่ต์ฑณัภติลผบ็กเดัจ1. ้ดไงรแนุร่ีทายิริกิฏปา ท ้ดไฟไดิต นอ่รกดัก์ิธทฤีม่ีท์ฑณัภติลผบ็กเกยแรวค บบะรน็ปเ้หใบ็กเะลแ งคน่ัม ่ีท้วไบ็กเา่ว้ดไ้หใา จดจรวค ดินชะล่ตแ์ฑณัภติลผบักยคเนุ้คมาวคา ทะลแ กาหงา่ตน้ัชนบ้วไ ษิพน็ปเอืรห ีทนัทมิดเ่ีท้วไบ็กเามา นรวคว้ลแจ็รสเ้ชใอ่ืมเ รไงา่ยอ้ชใรากนใ์คงสะรปุถตัวีม์ฑณัภติลผะล่ตแะลแ นหไ ่ีทา่วกกาม้ดไยารตนัอน็ปเจาอดินชงาบ์ฑณัภติลผ านหน่นแ่ีทดิปาฝีมน้ิชกุทะนชาภา่วจใ่นแ้หใจวรตะลแ ่กแ้ดไ้ีนา่ลหเ์ฑณัภติลผ ดิคณุค า ทายา้ น อ้ืชเา่ฆายา้ น ยีนเมโมอแ กจะรกด็ชเายา้ น น่ชเ นา้บนใยาภดาอะสมาวคา ท์ฑณัภติลผ- น้ตน็ปเ ศากาอบัรป์ยรปเสง้ัทมวร ์รอจเิน์รอฟเดัขายา้ น มรพดาอะสมาวค น้ตน็ปเ า้ผีสกอฟายา้ น มุ่นา้ผบัรปายา้ น กอฟกัซงผ น่ชเ า้ผกัซ์ฑณัภติลผ- ดัจา กายา้ น บ็ลเงา้ลายา้ น บ็ลเาทายา้ น มผ่สใ์ยรปเส น่ชเ มางมาวคะลแพาภขุสอ่ืพเ์ฑณัภติลผ- น้ตน็ปเ ๆน่ืองาอา สงอ่ืรคเ มผมอ้ยายา้ น นข น้ตน็ปเ งลมแา่ฆาย ชืพชัวดัจา กาย ย ุ๋ป น่ชเ นวสนใ้ชใ่ีท์ฑณัภติลผ- น้ตน็ปเ ีสงา้ลนัมา้ น มึซนักายา้ น วาก นา้บาทีส น่ชเ นา้บาษกัรงุรา บรากอ่ืพเ์ฑณัภติลผ-

228 น้ตน็ปเ างเดัขายา้ น ถรงา้ลายา้ น งอ่ืรคเนัมา้ น ครบเนัมา้ น งิลพเอ้ืชเนัมา้ น น่ชเ ์ตนยถรบัรหา ส์ฑณัภติลผ- น็ปเ่ีท์ฑณัภติลผ ง้ัรคกุทนาง้ชในอ่กกาลฉนา่องอ้ตะลแกาลฉีมงอ้ตดินชกุทีมคเราส์ฑณัภติลผ2. ะาพฉเยดโ บอคบอรงอ้ตกูถงา่ยอ้ชใีธิวมาตา ทะลแกาลฉนา่อ งัวะรดัมะรมาวคยว้ด้ชใงอ้ตรวคยารตนัอ อืรห(WARNING)”, นอืตเา ค(POISON)”, “ ษิพราส(DANGER)”, “ ยารตนัอ“ า่วา คีมกาลฉา้ถ ง่ิยงา่ยอ ้ีนงัด้ดไยาบิธอดยีอเะลยารีมยดโ(CAUTION)” งัวะรรวคอ้ข“ น็ปเน้ึขกามม่ิพเงัวะรดัมะรมาวคยว้ด์ฑณัภติลผ้ชใรวคา่วน็หเ้หใงดสแ(DANGER) ยารตนัอ- อ่ืยเอ้ืนเ้หใา ทจาอ จใง้ัต้ดไ่มไยดโงันหวิผอืรหาตบักกูถสัผมัสอ่ืมเ งาจอืจเ้หใา ทกูถ้ดไ่มไ่ีทีมคเราส ษศเิพ ฟไวลปเบักสัผมัสา้ถ้ดไฟไดิตจาองา่ยองาบราสอืรห ยาลา ทดักกูถน้ันณวเิรบ ยากงา่รู่สา้ขเมึซดูดกูถา้ถ ติวีชยีสเ้หใา ท อืรห ยารตนัอน็ปเ้หใา ท่ีทราส อืค(POISON) ษิพราส- ดุส่ีทงรแนุร่ีทยารตนัองึถนอืตเอ้ขน็ปเน็ปเ้ีนา ค มดดูส อืรห นาทะรปบัร งันหวิผงาท ้หใา ท อืรห ปไิตกปดิผ่ีทา้นหา ทๆงา่ตะวยัวอ้หใา ท ยารตนัอน็ปเ งึถยามห(TOXIC) ษิพน็ปเ- มดดูส อืรห นาทะรปบัร งันหวิผงาทยากงา่รู่สา้ขเมึซดูดกูถา้ถ ้ดไติวีชยีสเ รากาออืรห งอืคเยาคะรมาวคดิกเ้หใา ท่ีทราส งึถยามห(IRRITANT) งอืคเยาคะรมาวคอ่กราส- จใยาหนิดเงาทบบะระลแ ุบอ่ืยเ าต งันหวิผอ่ตมวบ ีมะลแ ยา่ง้ดไฟไดิตถรามาส งึถยามหCOMBUSTIBLE) อืรห(FLAMMABLE ้ดไฟไดิต- ว็รเดวรงา่ยอ้ดไ้มหไาผเะจ่ีทม้นโวนแ ้หใา ทถรามาสน้ันีมคเราสงอขยหเะรอไอืรห ีมคเราส งึถยามห(CORROSIVE) นอ่รกดักราส- ้ดไยาลา ทกูถติวีชีมง่ิสอืรห ุผ นอ่รกดักกูถุดสัว น็ปเบักนอืมสเะารพเ ้ชใรากงอ้ต่มไ่ีทง่ิสอ้ืซา่ยอ น้ันา่ทเ้ชใรากงอ้ต่ีทา่ทเ์ฑณัภติลผอ้ืซกอืลเ3. งอขีมา้ถ ม่ิพเามอ้ืซนอ่กดมห้หใมิดเู่ยอีม่ีท์ฑณัภติลผ้ชใมายายพ น็ปเา จ่มไยดโวัต้ลกใ้วไษิพราสบ็กเราก ้หใกาลฉา ทะลแบ็กเรวค็ก่มไอืรห ปไอ่ต้ชใรากงอ้ต่ีทู้ผบัก้หใคาจิรบรวค ู่ยออืลหเว้ลแ้ชใงอ้ตน็ปเา จมไ่ีท ้ชใามา นรวค่มไง่ึซ ๆกามา่กเ่ีท์ฑณัภติลผง้ิทรวคะลแ ดาขกีฉอืรหดุลห้ลกใกาลฉอ่ืมเง่ิยงา่ยอะาพฉเยดโ ีด ปไอ่ตกีอ ยารตนัอน็ปเ้หใา ทจาอนา้บนใยาภ้ชใ่ีทีมคเราส อืรห ดาอะสมาวคา ทราส ก็ดเกาจลกไ้หใบ็กเ4. ยารตนัองึถบารท้หในา้บนใๆก็ดเนอส น็ปเา จา้ถยว้ดู้ตคอ็ลจาอ งึถ่มไมอ้ือเก็ดเ่ีทู้ตนใบ็กเรวค ติวีช่กแงึถ ่กแ้ดไ ้ีนา่ลหเ์ทพัศรทโ์รอบเ ์ทพัศรทโบัก้ลกใ้วไนิฉเกุฉ์ทพัศรทโ์รอบเดจรวค ้ีนกาจกอน ีมคเราสกาจ บักวย่ีกเ่ีทา้นหา ท่ีทนางยว่นห จวรา ตีนาถส งิลพเบัดีนาถส นา้บ้ลกใ่ีทลาบายพงรโอืรหลาบายพถร์รอบเ วัตา จะรป์ยทพแะลแ ษิพราสมุคบวคราก ้หใา ทยหเะรอไีมอืรหกหจาอีมคเราสกาจงอ่ืนเ้ีนง้ัท ราหาอบักนปะปีมคเราสบ็กเรวค่มไ5. ง้ัรคกุทดาอะส้หใอืมงา้ลรวคว้ลแจ็รสเีมคเราส์ฑณัภติลผ้ชใอ่ืมเะลแ ้ดไราหาอบักนอ้ืปเนป

229 งัถอืรห์ตนยถรบัรหา สงิลพเอ้ืชเนัมา้ น นา้บนใ้วไ้ดไฟไดิต่ีทซา๊กอืรหวลหเงอขบ็กเรวค่มไ6. ณวเิรบนในา้บกอน้วไบ็กเรวคซา๊กุจรรบงัถ นา้บนใยาภ้วไบ็กเามา นรวค่มไ้ดไา ทถรามาสา้ถซา๊กุจรรบ มาวคงอขง่ลหแบัก้ลกใ้วไ้ดไฟไดิต่ีทซา๊กอืรหวลหเงอขบ็กเ่มไงอ้ต กวดะส้ดไทเยา่ถศากาอีม่ีทางเม่ร้ตใ น้ันา่ทเว้ลแงอรบัรรากบัร้ดไ่ีทะนชาภอืรหมิดเง้ัดุจรรบะนชาภนใ้วไบ็กเะลแ ฟไวลปเอืรหนอ้ร นใงลนา้บนใยาภ้ชใ่ีทีมคเราสยา่ถนย่ีลปเรวค่มไ น้ันา่ทเมิดเง้ัดุจรรบะนชาภนใ้วไีมคเราสบ็กเ7. ้หใา ท่มไยดโๆน้ันีมคเราสบัก้ดไนักา้ขเะลแมสะามหเงา่ยอ้วไกาลฉดิต่ีทะนชาภน้วเกย ๆน่ือดินชะนชาภ า้ นดวข น่ชเ ราหาอุจรรบบัรหา ส้ชใ่ีทะนชาภนใงลีมคเราสยา่ถนย่ีลปเรวค่มไ ้ีนกาจกอน มึซว่ัรรากดิกเ นาทะรปบัรปไา น์ณรากงึถ่มไา่ทเู้ร่ีทู้ผนักงอ ้ปอ่ืพเ น้ตน็ปเ มนดวข มนงอ ๋ปะรก มลดัอ ่ีทีมคเราสณามิรปดลอ่ืพเ ้ดไ่มหใ้ชใามบัลกา นอ่ืพเปูรรปแปไา นถรามาสดินชยาลห์ฑณัภติลผ8. มอ้ลดวแง่ิสนใษิพน็ปเ ถรามาส น่ชเงา่ยอวัต ปไๆว่ัทนา้บนางบัรหา สนทแดทา่วกยอ้นยารตนัอีม่ีทๆน่ือ์ฑณัภติลผ้ชใ9. ้ดไนัตดุอรากนักงอ ้ปอ่ืพเ า้ นยาบะรอ่ทนใงลทเูชยาสม้สา้ นะลแ ูฟงผ้ชใ ยาบะรอ่ทนใอืรหนิดนใงล์ฑณัภติลผทเ่มไ มสะามหเงอ้ตกูถ้หใุจรรบะนชาภะลแ์ฑณัภติลผง้ิท10. รากีธิวบารทอ่ืพเกาลฉนา่อรวค มว้สถโนใงลทเอืรหะยขงัถนใงลง้ิทรวค่มไดินชยาลห์ฑณัภติลผ ง้ิทา้ น ติลผู้ผงอขา นะนแา คมาตมสะามหเ่ีทง้ิท ีมคเราส้ชใะณขยัภดอลป้หใรไงา่ยอา ท นทแษิพน็ปเ่มไ่ีท์ฑณัภติลผ้ชใกอืลเ1. ง้ัรคกุท้ชใรากีธิวมาติตับิฏปะลแกาลฉนา่อ2. อ่ตสัผมัสรากยดโ้ดไยารตนัอดิกเ้หใา ทถรามาส์ฑณัภติลผา้ถ ง้ัรคกุทมุลคอ้ืสเะลแอืมงุถมวส3. งันหวิผ าตอ่ตยารตนัอดิกเ้หใา ทถรามาส์ฑณัภติลผา้ถ ีมคเราสนักงอ ้ปาตน่วแมวส4. น้ตน็ปเ ์รอนเนิท น่ชเ ์ยีรทนิอยาละลา ทวัต้ชใอ่ืมเ์สนลเคทแนอคมวสมา้ห5. ะษรีศดวปอืรห นยีจเาอ ้สไน่ืลค งอ้ทดวป นยีวเงิวกึสู้รา้ถีทนัท์ฑณัภติลผ้ชใดุยห6. ง้จแง่ลโ่ีทนใ์ฑณัภติลผ้ชใรวค้ดไปไน็ปเา้ถ กวดะส้ดไทเยา่ถศากาอีม่ีท่ีทนใีมคเราส์ฑณัภติลผ้ชใรวค7. ้ดไฟไดิตถรามาส่ีท์ฑณัภติลผ้ชใอ่ืมเ่ีรหุบบูสมา้ห8. อไน็ปเดิกเ นักอ่ตายิริกิฏปา ทจาอดินชงาบีมคเราสกาจงอ่ืนเ งอเีมคเราส์ฑณัภติลผมสผมา้ห9. ้ดไดิบเะรจาออืรหษิพนัวค นา้บนใยาภ้ชใ่ีทีมคเราสบักสัผมัสอ่ืมเยารตนัอบัร้ดไอืรหษิพราสบัร้ดไา่วยัสงสา้ถีทนัท์ยทพแบพ10. : http://oldweb.pharm.su.ac.th/Chemistry-in-Life/index2.html)าม่ีท(

230 1 ่ีทู้รนยีรเรากมรรกจิก นัวา จะรปติวีชนใ้ชใ่ีทราสงอข สบเ-ดรกน็ปเมาวคบอสดท ์คงสะรปดุจ ้ดไ์ฑณกเน็ปเ สบเ-ดรกน็ปเมาวคิตับมสะลแ้ชใยดโนา้บนใ้ชใ่ีทราสกนแา จ1. ้ดไสัมติลษาดะรกบักายิริกิฏปา ทอ่ืมเราสงอขิตับมสปุรสะลแบอสดท2. ์ณรกปุอ 5 cm 3 มลดัอา้ น1. 3 5 cm ูชยาสม้สา้ น2. 3 5 cm ู่บสา้ น3. 5 cm นัฟีสายยาละลราส4. 3 3 5 cm งกแอืลกเ5. ดอลห5 งอลดทดอลห6. ดอลห1 นคว้กแง่ทแ7. นัอ1 งอลดทดอลหง้ัต่ีท8. น่ผแ10 นิงเา้ นีสะลแงดแีสสัมติลษาดะรก9. งอลดทรากีธิว ษาดะรกนบ้วไงาว รตมเิตนซเx 0.5 รตมเิตนซเ1 ดานข งดแีสะลแนิงเา้ นีสสัมติลษาดะรกดัต1. รวคมสอพนักงา่หะยะรีม ๆ ู่คน็ปเวาข นบงาว่ีทงดแีสะลแนิงเา้ นีสสัมติลษาดะรกะตแามา นว้ลแ มลดัอา้ นนใงลมุ่จนคว้กแง่ทแ้ชใ2. ลผกึทนับว้ลแ น้ึขดิกเ่ีทงลปแนย่ีลปเรากตกเงัส วาขษาดะรก งกแอืลกเะลแ นัฟีสายยาละลราส ู่บสา้ น ูชยาสม้สา้ น้ชใ่ตแ2 อ้ขบักวยีดเน่ชเรากนินเา ด3. งอลดทรากลผกึทนับง้ัทมอ้รพ ุตหเยามห ดินชะล่ตแราสบอสดทามา นนอ่กง้หแ้หใด็ชเะลแดาอะส้หใว้กแง่ทแงา้ลงอ้ต1. งอลดทดอลห่สใ ๆ สใยาละลราสะาพฉเาอเนิระลแนอกะตกต้หใง้ิทงอ้ตดินชกุทยาละลราส2. ้วไ

231 งอลดทรากลผกึทนับงาราต สัมติลษาดะรกบักบอสดทรากลผ งดแีส นิงเา้ นีส ราส - งดแีสน็ปเนย่ีลปเ มลดัอา้ น - งดแีสน็ปเนย่ีลปเ ูชยาสม้สา้ น นิงเา้ นีสน็ปเนย่ีลปเ- ู่บสา้ น นิงเา้ นีสน็ปเนย่ีลปเ- นัฟีสายยาละลราส - - งกแอืลกเ งอลดทรากลผปุรส ์ฑณกเน็ปเามีสนย่ีลปเสัมติลษาดะรก้หใา ท่ีทราสงอขิตับมส้ชใยดโยาละลราสกนแา จถรามาส ยดโ มลดัอา้ น ่กแ้ดไ ดรกน็ปเิตับมสีมา่วดัจ งดแีสน็ปเนิงเา้ นีสกาจสัมติลษาดะรกีสนย่ีลปเ่ีทราส1. ูชยาสม้สา้ น ู่บสา้ น ่กแ้ดไ สบเน็ปเิตับมสีมา่วดัจ นิงเา้ นีสน็ปเงดแีสกาจสัมติลษาดะรกีสนย่ีลปเ่ีทราส2. นัฟีสายยาละลราส งาลกน็ปเิตับมสีมา่วดัจ สัมติลษาดะรกีสนย่ีลปเ่มไ่ีทราส3.

232 มอ้ลดวแง่ิสะลแติวีชอ่ตราส้ชใรากาจดิกเ่ีทบทะรกลผ5 ่ีทงอ่ืรเ ่ีทมอ้ลดวแง่ิสาหญัป ีด่ีทขไ้กแนักงอ ้ปรากงาทวนแนจดอลต มอ้ลดวแง่ิสงาทษิพลมาหญัป าหญัป ิตาชมรรธรกายพัรทงอขงลดลรากาหญัป ่กแ้ดไ ญัคา ส่ีทนับุจจัปนใู่ยอบสะรปงัลา ก์ยษุนม ษิพลม น่ชเ าหญัปยาลหๆยอ่ยาหญัปกาจาม้ีนา่ลหเญัคา ส่ีทาหญัปง่ึซ ศวเินบบะรงอขาหญัปะลแ ษิพราส บีร่มไา้ถ้ีนา่ลหเาหญัป น้ตน็ปเ ลูกิฏปง่ิสะลแยอฝลูมะยข งยีสเงาทษิพลม ศากาองาทษิพลม า้ นงาท มอ้ลดวแง่ิสาหญัปขไ้กแนักงอ ้ปรากง่ึซ ้ดไติวีชีมง่ิสงอขรากานฒัวิวอ่ตบทะรกลผง่สจาอ ขไ้กแนักงอ ้ป นักยว่ชงอ้ตะจ่ีทนคกุทงอข่ีทา้นหน็ปเ มอ้ลดวแง่ิสงาทษิพลม ์ยษุนม ์ยษุนมงอขติวีชงรา ดรากอ่ตน็ปเา จมาวคีม น้ตน็ปเ นิด ศากาอ า้ น น่ชเ ๆงา่ตมอ้ลดวแง่ิส งึถงึนา ค่มไยดโ์นชยโะรป้ชใราก่ตแ ยามกาม้ีนา่ลหเิตาชมรรธรกายพัรทกาจ์นชยโะรป้ชใงอ้ตน็ปเา จ ๆน้ันมอ้ลดวแง่ิสนใน้ึขษิพลมดิกเ้หใา ทน้ึขดิกเะจ่ีทบทะรกลผ ยว้ดนอ้ืปเนปอืรหนปะปกูถิตาชมรรธมาตมอ้ลดวแง่ิส่ีทะวาภส งึถยามห มอ้ลดวแง่ิสงาทษิพลม กาจอืรหมิดเกาจปไงา่ตกตแิตับมสอืรหะณษกัลีม้หใา ท ษิพลมราสอืรห มอลปกลปแง่ิส กรปกสง่ิส ยลเ้ดไ่มไ์นชยโะรป้ชใอืรหยอ้น้ดไ์นชยโะรป้ชใ้หใลผงัย งลวลเ่ีทงาทนใปไงลปแนย่ีลปเยดโ ิตาชมรรธ ษิพลม ศากาองาทษิพลม า้ นงาทษิพลม ่กแ้ดไ ญัคา ส่ีทมอ้ลดวแง่ิสงาทษิพลม พาภขุสอ่ตยีสเลผีมะลแ ลูกิฏปง่ิสะลแยอฝลูมะยขกาจดิกเ่ีทษิพลมะลแ งยีสเงาท า้ นงาทษิพลม ศทเะรปงอขง่ึนหาหญัปดุส่ีทญัคา ส่ีทมอ้ลดวแง่ิสาหญัปน็ปเ(Water pollution) า้ นงาทษิพลม งอขญัคา ส่ีทา้ นง่ลหแๆ่ญหใงอืมเบักดิกเกัมา้ นงาทษิพลมาหญัปๆน่ือษิพลมาหญัปบักบยีทเบยีรปเอ่ืมเ ้ดไา้ นง่ลหแกาจ์นชยโะรป้ชใถรามาส่มไ้หใา ทๆงา่ตษิพลมราสะลแกรปกสง่ิสยว้ดนอ้ืปเนปกูถศทเะรป มคงัสะลแจิกฐษรศเงาทานฒัพรากะลแติวีชพาภณุคอ่ตบทะรกลผง่สง่ึซ ่ีทม็ตเ ์ยีรทนิอราสีมะจกัมง่ึซ ยัศาอู่ยอ่ีทกาจง้ิทา้ นกาจดิกเ่ญหในว่ส า้ นงาทษิพลมดิกเรากงอขุตหเาส ษิพราสีม่ีทา้ น น็มหเา่นเน่ิลกีมะลแ า ดีสีมา้ น่ีทรากงอขุตหเาสน็ปเกัมวา่ลกงัดง้ิทา้ น ยว้ดามนอ้ืปเนป กาจนอ้ืปเนปกันหะหลโีม่ีทง้ิทา้ น ชืพูรตัศดัจา กายะลแย ุ๋ปีม่ีทมรรกรตษกเง่ลหแกาจา้ น น่ชเ ู่ยองา้คกต ์ยษุนมอ่ตลผีมะลแ า้ น์วตัสงอขราหาอ่ซโรจคโงวนใมสะสูถะจ้ีนา่ลหเราส น้ตน็ปเ มรรกหาสตุอนางงรโ งัลหยาภ า้ นงาทษิพลมกาจบทะรกลผ ีส น้ขนุ่ขนอกะตอืค นจเดัช้ดไน็หเ่ีทะณษกัลีม ยีสเา้ น า่วกยีรเ ปไว่ัทนชาชะรปง่ึซ งรแนุรบัดะรนใู่ยอ่ีทา้ น กามนวนา จน็ปเา้ นอืนหเู่ยอยอลงอฟีมจาอะลแ นชมุชอ่ตญาคา รมาวคดิกเ้หใอ่ก น็มหเา่นเน่ิลกง่ส า้ ลคา ด

233 าย น่ชเ ษิพราสยว้ดนอ้ืปเนปน้ันา้ นา้ถ ้ดไ็กน็หเ่มไงอมจาอารเง้ัรคงาบยีสเา้ นงอขะณษกัล มาต็กรไงา่ยอ น้ตน็ปเ ุตาธ่รแ งลมแา่ฆายอืรห ูรตัศบารป าหญัป า่วกดัช้ดไน็หเงา่ยอติวีชีมง่ิสงอขติวีชงรา ดรากอ่ตบทะรกลผีมะจษิพลมน็ปเ่ีทา้ น ้ีนงัด้ดไปุรสถรามาสง่ึซ รากะรปยาลหยาหยีสเลผดิกเ้หใอ่กะารพเๆน่ือมอ้ลดวแง่ิส ขุสณราธาสนา้ดงาทบทะรกลผ1. จิกฐษรศเนา้ดงาทบทะรกลผ2. มคงัสนา้ดงาทบทะรกลผ3. า้ นงาทษิพลมาหญัปขไ้กแนักงอ ้ปรากงาทวนแ ยีสเา้ นดับา บราก1. ลูกิฏปง่ิสะลแยอฝลูมะยขดัจา กราก2. นชาชะรป่กแา้ นงาทษิพลมาหญัปบักวย่ีกเจใา้ขเมาวคะลแาษกึศราก้หใราก3. บัคงับอ้ขะลแ รากรตาม ยามหฎก้ชใราก4. า้ น่มแู่สงลยีสเา้ นยาบะร่ีทง่ลหแจวรา สะลแา้ นพาภณุคยัจิวาษกึศราก5.

234 1 ่ีทู้รนยีรเรากมรรกจิก ๆน้ัสมาวคอ้ขอืรหา คยว้ดงา่วงอ่ชมิตเอืรหมาถา คบอตงจ ง่ัสา ค รไะอ งึถยามห า้ นงาทษิพลม1. บอต ่ญหในว่สนับุจจัปนใู่ยอญิชผเงัลา ก น้ตน็ปเ ่มหใงยีชเ พทเงุรก น่ชเ ่ญหใงอืมเ่ีทา้ นงาทษิพลม2. ดใุตหเาสกาจดิกเ บอต งา้บรไะอ ่กแ้ดไ า้ นงาทษิพลมาหญัปดิกเ้หใา ท่ีทญัคา สุตหเาส3. บอต ดใทภเะรปราส งอขปูรนใู่ยอะจกามนว่สนชมุชง่ลหแกาจยีสเงอข4. บอต รไะอบักู่ยอน้ึขปไนักงา่ตกตแะณษกัลีมะจมรรกหาสตุอนางงรโกาจยอ่ลป่ีทยีสเงอข5. บอต รไะอ อืค นจเดัช้ดไน็หเ่ีทะณษกัลีมษิพลมน็ปเ่ีทา้ น6. บอต น็ปเดัจ์ยษุนมอ่ตงรตยดโพาภขุสาหญัปดิกเ้หใา ท ราหาอคภโิรบรากอ่ตบทะรกลผง่สยีสเา้ น7. งา้บดในา้ดงาทบทะรกลผ บอต รไะอ อืค ุตหเน้ต่ีทาหญัปขไ้กแรากน็ปเะลแ ลผ้ดไ่ีทา้ นงาทษิพลมาหญัปขไ้กแราก8. บอต 1 ่ีทู้รนยีรเรากมรรกจิกบอตา ควนแ ้ชใถรามาส่มไ้หใา ทๆงา่ตษิพลมราสะลแกรปกสง่ิสยว้ดนอ ้ืปเนปกูถ่ีทา้ นง่ลหแ1. ่ีทอ้ข ่ีทม็ตเ้ดไา้ นง่ลหแกาจ์นชยโะรป ยัศาอู่ยอ่ีทกาจง้ิทา้ นกาจดิกเ่ญหในว่ส2. ่ีทอ้ข 3. ่ีทอ้ข นชมุชง่ลหแกาจยีสเงอข1. มรรกหาสตุอนางงรโกาจยีสเงอข2. รตษกเรากงาทมรรกจิกกาจยีสเงอข3.

235 นอน่นแดินเา กง่ลหแีม่มไ่ีทๆน่ือษิพลมราส4. น้ตน็ปเ ะวาสสัป ะราจจุอ กอฟกัซงผ ู่บส ราหาอษศเ น่ชเ ์ยีรทนิอราส4. ่ีทอ้ข มรรกหาสตุอนางงรโงอขดินชะลแทภเะรป5. ่ีทอ้ข น็มหเา่นเน่ิลกง่ส า้ ลคา ดีส น้ขนุ่ขนอกะตอืค6. ่ีทอ้ข ขุสณราธาสนา้ดงาทบทะรกลผ7. ่ีทอ้ข นชาชะรป่กแา้ นงาทษิพลมาหญัปบักวย่ีกเจใา้ขเมาวคะลแาษกึศราก้หใราก8. ่ีทอ้ข ศากาองาทษิพลม อ่ตลผีมวา่ลกงัดนัวค มรรกหาสตุอนางงรโกาจะลแะนหาพนายงอขนัวคกาจดิกเ่ญหในว่ส อืรห์ดซไกออดไ์รอฟเลัซซา๊ก ีม่ีทง่หแงาบมรรกหาสตุอนางงรโกาจนัวค งรตยดโ์ยษุนมงอขพาภขุส ดรกยาละลราสน็ปเยาลกะจ ศากาอนใา้ นงออะลบักมวรอ่ืมเ บอกะรป์คงอน็ปเ ์ดซไกออนจเรตโนไ ้หใา ทงัยะลแติวีชีมง่ิสอ่ตยารตนัอน็ปเนัอามงลกต ดรกนฝน็ปเยาลก กิรตนไดรกอืรหกิรวิฟลัซ บทะรกลผีมะจ ้ีนา่ลหเศากาองาทษิพลมบักาหญัปบสะรปงัลา ก่ีทนาถส ้ดไนอ่รกกึสรากดิกเงา้รสอ่กง่ิส ครโ ้พแิมูภครโดิกเ้หใา ทจาอ จใยาหนิดเงาทบบะรอ่ตลผีมะจยดโ กามงา่ยอน็ปเ์ยษุนมงอขพาภขุสอ่ต ้ดไติวีชยีสเนจดอลต์ภรรคนใก็ดเอ่ตยารตนัอน็ปเะลแ บสเกัอาตุบอ่ืยเ กองวรท (Green house effect) กจะรกนอืรเ์ณรากฏการป ่มไ่ีทงา่ยอกลโว่ัทศากาอิมูภอ่ตบทะรกลผีมะจง่ึซ น้ึขงูสิมูภหณุอีมกลโ้หใา ท่ีท์ณรากฏการปน็ปเ ูดฤ ปไน้ึขรตูส์ยนูศน้สเอืนหเณวเิรบ่ีทา่ว้วไรากณามะรป้ดไ์รตสาศายทิวกันยดโ นอ่กามฏการปยคเ กลโนบง่หแงาบนิดน้ืพ้หใา ทจาอน้ึขนานวายะจนอ้รูดฤนว่ส กามน้ืชมาวคีมะลแน้ึขน้ัสะจวานห ลผง่สนอ้รมาวคกลโว้ัขณวเิรบ งรแนุระลแง้ัรคยอ่บุยาพีมะจจาอนอ้รตขเนใะลแ ยารทลเะทน็ปเยาลก ยัภกทุอดิกเรากอ่ตลผีม น้ึขม่ิพเลเะทนใา้ นณามิรป้หใ ุตหเน็ปเะมิหงอขยาละลรากอ่ตงรตยดโ ซา๊กบัรถรามาส่มไดิปชืพบใกาป้หใา ทงลปแนย่ีลปเรากดิกเ ์วตัสะลแชืพอ่ตบทะรกลผง่สงัย้ีนกาจกอน มาวคบัร้ดไจาอดินชงาบ์วตัส งลดลงสแยว้ด์หะารคเงัสราก้ดไา้ นอไะลแ์ดซไกออดไนอบ์ราค ดุส่ีทนใ้ดไ์ุธนัพญูส้หใุตหเน็ปเะลแ งันหวิผ าตอ่ืยเอ้ืนเอ่ตนอืทเะรกบทะรก รากนใ้ชในออีรฟ(Freon) นออีรฟ า่วา้ครากงาทอ่ืชีม(CFC) นอบ์ราครโออูลฟรโอลคราส นัดบัขซา๊กน็ปเ้ชใ ศากาอบัรปงอ่ืรคเ น็ยเู้ตนใน็ยเมาวคา ทราสน็ปเ้ชใ น่ชเ ทภเะรปยาลหมรรกหาสตุอ ์ลออฮอกลอแีม่ีท์ฑณัภติลผบัก้ชใ งาอา สงอ่ืรคเบัก้ชใ มฟโติลผรากนใมสผนว่สน็ปเ ์ยรปเส์ฑณัภติลผนใ น้ตน ็ปเงิลพเบัดราสน็ปเ้ชใะลแา ้ฟฟไนวนฉน ็ปเ้ชใดาอะสมาวคา ทะลแยาละลา ทวัตน็ปเ้ชใ

236 2 ่ีทู้รนยีรเรากมรรกจิก ๆน้ัสมาวคอ้ขอืรหา คยว้ดงา่วงอ่ชมิตเอืรหมาถา คบอตงจ ง่ัสา ค งึถยามห ศากาองาทษิพลม1. ่กแ้ดไ ์ตนยถรยีสเอไอ่ทกาจกออยอ่ลป่ีทษิพลมน็ปเ่ีทง่ิส2. อืค ์ยษุนมอ่ตีม่ีทนัลพบยีฉเดินชศากาองาทษิพลมงอขบทะรกลผ3. น่ชเ ศากาองาทษิพลมกาจชืพอ่ตบทะรกลผงา่ยอวัต4. อืค ดรกนฝ์ณรากฏการปดิกเ้หใา ท่ีทญัคา สซา๊ก5. น็ปเยาลกีมคเายิริกิฏปดิกเศากาอนในจเิซกออบักวัตมวระจดดแงสแกูถ5 อ้ขกาจซา๊กอ่ืมเ6. ราส อืค ติวีชีมง่ิสอ่ตีม่ีทดรกนฝงอขบทะรกลผ มาถา ค7. กจะรกนอืรเงอขกจะรกบักนอืมหเบยีรปเง่ึซ กลโมุ้หอ่ห่ีทา้นหา ท่ีทญัคา ส่ีทซา๊ก มาถา ค8. ะจ่ีทลผศากายรรบนใน้ึขกามม่ิพเณามิรปีม้ีนา่ลหเซา๊กา้ถ ่กแ้ดไ อืคามมาตน้ึขดิกเ 2 ่ีทนอตมรรกจิกบอตา ควนแ บอกะรป์คงอ้หใา ท มอลปกลปแง่ิสยว้ดนปอืจเอืรหนอ้ืปเนปกูถิตาชมรรธมาตศากาอ่ีทะวาภส1. ่ีทอ้ข ๆน่ือมอ้ลดวแง่ิสะลแ ชืพ ์วตัส ์ยษุนมอ่ตบทะรกลผดิกเ้หใอ่ก งลมรทโมอ่ืสเะลแปไงลปแนย่ีลปเง่ึนหนว่สดในว่ส ์รอฟเลัซ ์ดซไกออนจเรตโนไ ว่ักะตราส ์ดซไกอนอมนอบ์ราคซา๊ก นัวคา่มขเ งออะลนุ่ฝ2. ่ีทอ้ข ์ดซไกออดไนอบ์ราคะลแ นอบ์ราครดโฮไ ์ดซไกออดไ อ่ตยีสเลผดิกเ้หใา ท ปไา้ขเงูสน้ขม้ขเมาวคีม่ีทศากาอนใษิพราสาอเจใยาหดูสรากกาจดิกเ3. ่ีทอ้ข ดุส่ีทนใมาต้หใา ทะลแ ดอป จใวัห จใยาหนิดเงาทบบะร ราก้หใา ท ปไงลปแนย่ีลปเบใะลแ้มไน้ตงอขีส งลดลติลผลผ ตโบิตเญิรจเ่มไชืพ้หใา ท4. ่ีทอ้ข งลมอ่ืสเชืพงอขจใยาหรากะลแงสแยว้ด์หะารคเงัส ์ดซไกออนจเรตโนไซา๊กะลแ์ดซไกออดไ์รอฟเลัซซา๊ก5. ่ีทอ้ข กิรตนไดรกะลแ)นัถะมา กดรก(กิรูฟลัซดรก6. ่ีทอ้ข ้มไา่ปะลแ้มไน้ตอืค ์ยษุนมงอขญัคา ส่ีทิตาชมรรธมาตราหาอ่ซโยาลา ทปไะจ7. ่ีทอ้ข า้ นอไะลแ นซโอโ ์ดซไกออดไนอบ์ราค นทเีม ์ดซไกออสัรตนไ(CFC) นอบ์ราครโออูลฟรโอลค8. ่ีทอ้ข

237 งยีสเงาทษิพลม ่ีทกึทกึองยีสเ น่ชเ รากะรปยาลหีมน้ัน์ยษุนมอ่ตยารตนัอน็ปเนจงัดงยีสเดิกเ้หใา ท่ีทุตหเน้ตน็ปเ่ีทง่ิส นิบงอ่ืรคเงยีสเ ดัขดิตรจราจรากงอ่ืรเาหญัปีม่ีทนนถะาพฉเยดโ นนถงอ้ทมาต์ตนยงอ่ืรคเกาจดิกเ งยีสเยายขงอ่ืรคเงยีสเ นางงรโงอขรกัจงอ่ืรคเงยีสเ ์ทา้บเะอ์ดวาซกาจงลพเงยีสเ คทเ้กโสิดนใ ีรตนดงยีสเ ์คงสะรปงึพ่มไ่ีทงยีสเน็ปเนัอมอ้ลดวแง่ิสนใู่ยอ่ีทกีอๆน่ือกาจงยีสเีมงัย้ีนกาจกอน ๆงา่ตนชมุชนางกาจ 80 นิกเ่มไบัดะรนใู่ยอะจนคงอขนิย้ดไรากอ่ตยารตนัอน็ปเ่มไ่ีทิตกปงยีสเบัดะร ุตหเนิกเงัดงยีสเีมะลแ ้กโสิดนใงยีสเบัดะร่ตแ ลบเิซดเ50 – 70 นิกเ่มไรวคาดมรรธิตกปบัดะรนใงยีสเบัดะระลแ ลบเิซดเ– 85 ะอ์ดวาซะาพฉเยดโ พาภขุสอ่ตกามงา่ยอยารตนัอน็ปเา่วบัน ลบเิซดเ90 – 100 ณามะรปย่ีลฉเ คทเ งัดงยีสเดิปเะจ็กนวกบรงยีสเีมา้ถะลแ าลวเดอลตูหบัก้วไบกะรปบนแงัฟงอ่ืรคเาอเา นรากน็ปเ ์ทาบเ นิย้ดไรากยีสเญูสรากดิกเ้หใอ่ก งรตยดโูหทาสะรปบบะรอ่ตลผีม้หใงยีสเน่ืลคบัดะรม่ิพเรากน็ปเ น้ึขม่ิพเ นใ้ดไงึตูหาหญัปดิกเะลแน้ึขกามุยาอีมอ่ืมเกวนหูหรากาอดิกเ้หใา ทลผีมจาอูหว้กแอ่ืยเอ่ตยารตนัอน็ปเ ดุส่ีท ลูกิฏปง่ิสะลแยอฝลูมะยข งอลคา ล า้ น่มแ นนถนบงลยอฝลูมะยขง้ิทราก น่ชเ ์ยษุนมงอขา ทะรกรากน็ปเ่ญหในว่ส น็ปเ่มไ่ีทา ้ฟฟไยาสนิดเรากาณษฆโยา ้ปดิตราก งา้รสกูลปราก ๆงา่ตะณราธาส่ีทนาถสมาตอืรห ดาหยาช ดิกเ้หใอ่ก่ีทา ทะรกรากน็ปเา่วอืถ้ีนา่ลหเง่ิส มรรกหาสตุอนางงรโงอขนัวคอืรหยีสเา้ นยอ่ลปราก บยีบเะร ปไยีสเญูสงอ้ตๆงา่ต่ีทนาถสงอขมางยวสมาวค้หใา ทะารพเรากานศัทงาทษิพลม

238 3 ่ีทู้รนยีรเรากมรรกจิก ๆน้ัสมาวคอ้ขอืรหา คยว้ดงา่วงอ่ชมิตเอืรหมาถา คบอตงจ ง่ัสา ค น็ปเอืรห ญาคา รมาวคดิกเ้หใอ่กะลแ นิย้ดไะจ่ีท์คงสะรป่มไารเนคง่ึซ ปไนิกเงัดงยีสเ่ีทะวาภส1. า่วกยีรเ ์ยษุนมอ่ตยารตนัอ บัดะรนใู่ยอะจ์ยษุนมงอขนิย้ดไรากอ่ตยารตนัอน็ปเ่ีทงยีสเบัดะร2. กาจดิกเกามนว่สนชมุชนในวกบรงยีสเ3. ่กแ้ดไ งยีสเงาทษิพลมดิกเ้หใา ท่ีทิตาชมรรธมาตุตหเาส4. น่ชเ ยัมานอพาภขุสอ่ตีม่ีทงยีสเงาทษิพลมงอขบทะรกลผ5. ่กแ้ดไญัคา ส่ีทงยีสเงาทษิพลมขไ้กแนักงอ ้ปงาทวนแ6. ตขเนใน้ึขดิกเกัม่ีทมอ้ลดวแง่ิสาหญัปน็ปเ ลูกิฏปง่ิสะลแยอฝลูมะยข7. ่กแ้ดไ ลูกิฏปง่ิสะลแยอฝลูมะยขาหญัปกาจดิกเ่ีทๆงา่ตาหญัป8. 3 ่ีทนอตมรรกจิกบอตา ควนแ งยีสเงาทษิพลม1. ่ีทอ้ข ลบเิซดเ2. 85 ่ีทอ้ข ๆงา่ต่ีทนาถสมาตงยีสเยายขงอ่ืรคเกาจงยีสเ น่ชเ ์ยษุนมงอขา ทะรกรากอืรหมรรกจิก3. ่ีทอ้ข กาจงยีสเ ๆงา่ตสากอโนใง้ัตดิตามา น่ีท์ตนยงอ่ืรคเ รกัจงอ่ืรคเกาจงยีสเ ์ตนยถรมอ่ซู่อกาจงยีสเ ะนหาพนาย งอ้รา้ฟ า่ผา้ฟ บลแา้ฟ4. ่ีทอ้ข ดินชงาบจใวัหครโ ะาพเะรกครโ งูสติหลโนัดมาวคครโดิกเ้หใา ท5. ่ีทอ้ข 6. ่ีทอ้ข ์ธนัพมัสาชะรปะลแาษกึศราก้หใราก1. บัคงับ ๆ งา่ตบยีบเะรฎกะลแยามหฎกงาทรากรตาม้ชใราก2. งอืมเงัผดนหา กอืรหนิด่ีท้ชใรากตขเดนหา กราก3. ยัมสนัท่ีท์ตนยงอ่ืรคเรกัจงอ่ืรคเ้ชใอืรหติลผรากนวบะรกงลปแนย่ีลปเราก4. งยีสเนักงอ ้ป์ณรกปุอ้ชใราก5. น้ตน็ปเ ามีสชารรคน ่มหใงยีชเ รคนาหมพทเงุรก น่ชเ ่ญหใงอืมเอืรหๆ่ญหในชมุชนใ7. ่ีทอ้ข 8. ่ีทอ้ข น็มหเน่ิลกดิกเ้หใา ท1. นัวงลมแ งุยน่ชเ ๆ งา่ตดินชครโา น์วตัสงอข์ุธนัพะาพเง่ลหแะลแราหาอง่ลหแน็ปเ2. บาสงลมแ

239 บยีบเะรน็ปเมาวคะลแมางยวสมาวคดาขกรปกสน้ันณวเิรบ่ีทน้ืพ้หใา ท3. ยีสเา่นเรากดิกเะลแกรปกสา้ นง่ลหแ้หใา ท4. ศากายรรบ่กแกรปกสมาวคดิกเ้หใา ท5.

240 11 ่ีททบ ์นชยโะรป้ชใรากะลแงรแ ญัคา สะราส นใ้ชใ์ตกุยะรปามา นถรามาสะลแ ุถตัวอ่ตบทะรกลผีม งาทศิทะลแดานขีม่ีทณามิรปน็ปเงรแ ้ดไนัวา จะรปติวีช งัวหดาค่ีทู้รนยีรเรากลผ ้ดไ ๆงา่ตทภเะรปงรแงอขยามหมาวคะลแทภเะรปุบะร1. ้ดไงรแงอข์ตนมเมโะลแงรแงอขา ทะรกรากยาบิธอ2. ้ดไนัวา จะรปติวีชนใงรแงอข์นชยโะรปุบะร3. ้ดไ์ตนมเมโะลแงรแงอขบทะรกลผะลแา่คาหราก4. ้ดไนัวา จะรปติวีชนใ์ตนมเมโงอ่ืรเู้รมาวค้ชใ5. าหอ้ืนเยา่ขบอข งรแ1 ่ีทงอ่ืรเ ์ตนมเมโ2 ่ีทงอ่ืรเ

241 งรแ1 ่ีทงอ่ืรเ งรแ ะวาภสนย่ีลปเ้หใุถตัวอ่ตา ทะรกมายายพอืรหา ทะรก่ีทง่ึนหงา่ยอจานา อ อืค(Force) งรแ นัตวินน็ปเยว่นหีมะลแ์รอตเกวเณามิรปน็ปเ ้ีนงัด งลปแนย่ีลปเุถตัว้หใา ทงรแงอขลผ งรทปูรนย่ีลปเ1. อืรห ง่ินดุยหราก งลา้ช่ีทนอ่ืลคเราก น้ึขว็รเ่ีทนอ่ืลคเราก น่ชเ ่ีทนอ่ืลคเรากพาภสนย่ีลปเ2. งาทศิทนย่ีลปเ ้ีนงัด นักยว้ดณามิรป2 ีม์รตสาศายทิวงาทนใณามิรป งรแ กันหา้ น น่ชเ งาทศิทะลแดานขง้ัทีม่ีทณามิรปน็ปเ(Vector quantity) ์รอตเกวเณามิรป1. น้ตน็ปเ ว็รเมาวค าลวเ ิมูภหณุอ น่ชเ วยีดเงา่ยอดานข่ตแีม่ีทณามิรปน็ปเ(Scalar quantity) ์ราลลกเสณามิรป2. น้ตน็ปเ ลวม ว็รเารตัอ นทแงรตน้สเงอขวายมาวค บักา กรศกูลวัหีม่ีทงรตน้สเยว้ดนทแนยีขเ ์รอตเกวเณามิรปนยีขเราก ยาลห้ดไนยีขเ งรแงอข์ณษกัลญัสนยีขเราก ์รอตเกวเงอขงาทศิทนทแรศกูลวัหะลแ ์รอตเกวเงอขดานข น่ชเงา่ยอวัตA ์ณษกัลญัสยว้ดนทแนยีขเA ์รอตเกวเ น่ชเ บบแปูร A ยว้ดนทแนยีขเ กออนัวะตศิทงาทปไA ์รอตเกวเ) ก A ยว้ดนทแนยีขเ กตนัวะตศิทงาทปไA ์รอตเกวเ) ข ุถตัวอ่ตา ทะรก่ีทงรแยาลหงรแงอขมวรลผ อืค(Resultant force) งรแงอข์ธพัลงรแ อืค ีธิว2 ้ดไา ท์ธพัลงรแาหราก ๆงา่ตยอ่ยงรแงอขดานขา นรากกาจ้ดไะจ์ธพัลงรแงอขดานข นักวยีดเงาทศิทีมุถตัวอ่ตา ทะรก่ีทยอ่ยงรแอ่ืมเ1. นักมวราม 30 N F 1 20 N F 2 นัตวิน(F) = F + F = 30 + 20 = 50 ์ธพัลงรแปูรกาจ 1 2

242 ่ีทยอ่ยงรแงอขดานขงอขงา่ตลผบักา่ทเดานขีม์ธพัลงรแ มา้ขนักงรตงาทศิทีม ุถตัวอ่ตา ทะรก่ีทงรแอ่ืมเ2. า่วกกามดานขีม่ีทงรแงอขงาทศิทบักวยีดเงาทปไงาทศิทีมะลแ ุถตัวอ่ตา ทะรก 20 N 30 N นัตวิน30 – 20 = 10 บักา่ทเ์ธพัลงรแดานข ปูรกาจ ดใา่ทเดานขีม์ธพัลงรแ นักวยีดเงาทศิทนใา ทะรก นัตวิน7 งรแะลแ นัตวิน5 งรแ1 ่ีทงา่ยอวัต 7 N A 5 N นัตวิน(5) + (7) = +12 าวขงาทปไงาทศิทีม นัตวิน12 ดานขีม์ธพัลงรแ บอต บักา่ทเดานขีม์ธพัลงรแ มา้ขนักงรตงาทศิทนใา ทะรก นัตวิน6 งรแะลแ นัตวิน4 ดานขงรแ2 ่ีทงา่ยอวัต ดใา่ทเ นัตวิน6 นัตวิน4 นัตวิน(+6) +(-4) = 6 – 4 = 2 าวขงาทปไงาทศิทีม นัตวิน2 ดานขีม์ธพัลงรแ ดัหกึฝบบแ ้ีนปไอ่ตมาถา คบอต้หใ รไงา่ยอา่วยามหมาวคีมงรแ1. รไะออืค์รอตเกวเณามิรป2. ดใา่ทเา่คีม์ธพัลงรแ นักวยีดเงาทศิทนใา ทะรกนัตวิน10 งรแะลแ นัตวิน6 งรแ้หใดนหา ก3.

243 ดใา่ทเา่คีม์ธพัลงรแ นักมา้ขงรตงาทศิทนใา ทะรก นัตวิน4 ะลแ2 า่คีมงรแ2 งรแ4. ปูรกาจ5. 4 N 6 N ดใา่ทเา่คีม์ธพัลงรแ ดใงาทปไงาทศิท ุถตัวงอข่ีทนอ่ืลคเรากอ่ต์ธพัลงรแงอขลผ มาตปไ่ีทนอ่ืลคเะจถร นักวยีดเงาทศิทนใุถตัวอ่ตา ทะรกามนักา่ทเดานขีม งรแ2 งรแีมอ่ืมเ1. งอสง้ัทงรแงอขงาทศิท า่คีม์ธพัลงรแ้หใา ท มา้ขนักงรตงาทศิทนใุถตัวอ่ตา ทะรกามนักา่ทเดานขีมงรแ2 งรแีมา้ถ2. นักลุดมสงอสง้ัทงรแะารพเ ง่ินดุยหะจุถตัว(0) ์ยนูศบักา่ทเ ปไ่ีทนอ่ืลคเุถตัว้หใา ทดิกเ่ีทลผ มา้ขนักงรตงาทศิทนใา ทะรก นักงา่ตดานขีม งรแ2 งรแีมา้ถ3. กามงรแงอขงาทศิทมาต งรแงอขดินช ทภเะรปง่บแ์สกิสิฟงาทนใ่ตแ งว่ถม้นโงรแ กัลผงรแ ลกงรแ น่ชเ ดินชยาลหีมิตาชมรรธนใงรแ ้ีนงัด ดินช4 น็ปเกอองรแงอข ดูดงึดงรแ น่ชเ นัก้ลกใู่ยอ่ีทราสลวมกาจดิกเ่ีทดูดงึดงรแ งึถยามห ลวมงา่วหะรดูดงึดงรแ1. นัก้ลกใู่ยอ่ีทุถตัวลวมงา่วหะรดูดงึดงรแอืรห กลโงอขงาลก์ยนูศู่สา้ขเุถตัวดูดงึด่ีทกลโงอข น้ตน็ปเ ะจยดโ กามลกไ่มไะยะรนในักงา่หู่ยอ่ีทก็ลหเ่มแว้ัขงา่วหะรน้ึขดิกเ่ีทงรแน็ปเ ก็ลหเ่มแงรแ2. นักะลแนักง่ึซา ทะรกงรแน็ปเ (+) กวบุจะรป อืค ดินช2 า้ฟฟไุจะรปกาจดิกเ่ีทนักกัลผอืรห ดูดงึดงรแ งึถยามห า้ฟฟไงรแ3. ดินชา้ฟฟไุจะรปน็ปเา้ถ นักะลแนักง่ึซา ทะรกงรแกออะจา้ฟฟไุจะรป(-) บลุจะรปะลแ นักดูดะจนักดินชงา่ตา้ฟฟไุจะรปน็ปเา้ถ นักกัลผะจนักวยีดเ ู่ยอ้หใมอตะองอขสยีลคเวินนใคาภุนอวย่ีนหเดึย่ีทงรแกาจดิกเ่ีทงรแ งึถยามห ์รยีลคเวินงรแ4. กามลาศาหมา่คีม่ีทงรแน็ปเง่ึซ นักมว่ร

244 อืค ทภเะรป2 ีม ุถตัวงอขงอสง้ัทวิผงา่วหะรน้ึขดิกเ่ีทงรแ งึถยามห นาทดยีสเงรแ5. อ่ตา ทะรกงรแีมอ่ืมเ ุถตัวงอขสัผมัสวิผงา่วหะรน้ึขดิกเ่ีทนาทดยีสเงรแ อืค ติถสนาทดยีสเงรแ ่ีทนอ่ืลคเุถตัวว้ลแุถตัว อ่ตา ทะรกามงรแีมอ่ืมเ ุถตัวงอขสัผมัสวิผงา่วหะรน้ึขดิกเ่ีทนาทดยีสเงรแ อืค ์นลจนาทดยีสเงรแ ่ีทนอ่ืลคเุถตัวว้ลแุถตัว นาทดยีสเงรแ งอข่ีทนอ่ืลคเรากนา้ตมายายพ่ีทงรแ งึถยามห(Friction force) นาทดยีสเงรแงอขยามหมาวค น้ึขดิกเ่ีทงรแน็ปเอืรห ุถตัวบักา ทะรก่ีทงรแงอขศิทบักมา้ขนักงรตงาทศิทีม ุถตัวงอขสัผมัสวิผ่ีทดิกเ ุถตัว า ทะรกามงรแีมกาจงอ่ืนเ ง่ึนหุถตัวกีองอขวิผนบปไ่ีทนอ่ืลคเงัลา กอืรห ่ีทนอ่ืลคเมายายพง่ึนหุถตัวอ่ืมเ ้ีนงัด ญัคา สะณษกัลีม ุถตัวงอขสัผมัสวิผงา่วหะรน้ึขดิกเ1. ุถตัว้หใา ทมายายพ่ีทงรแงอขงาทศิทมา้ขงรตอืรห่ีทนอ่ืลคเุถตัว่ีทงาทศิทบักมา้ขนักงรตงาทศิทีม2. ปูรงัด่ีทนอ่ืลคเ นาทดยีสเงรแงอขะณษกัลงดสแปูร นาทดยีสเงรแีมะจ มาต็ก่มไอืรห่ีทนอ่ืลคเะจA ุถตัว ุถตัวกาล งรแกออB ุถตัวนบู่ยอA งาวา้ถ รากนา้ตอ่ตมายายพ่ีท งรแบักมา้ขนักงรตงาทศิทีมนาทดยีสเงรแB ะลแA งอขวิผงา่วหะรน้ึขดิกเ A งอข ่ีทนอ่ืลคเ นาทดยีสเงรแงอขทภเะรป อืค ทภเะรป2 ีมนาทดยีสเงรแ นใ ุถตัวงอขสัผมัสวิผงา่วหะรน้ึขดิกเ่ีทนาทดยีสเงรแ อืค(static friction) ติถสนาทดยีสเงรแ1. ง่ินู่ยอว้ลแา ทะรกงรแบัร้ดไุถตัว่ีทะวาภส ุถตัวงอขสัผมัสวิผงา่วหะรน้ึขดิกเ่ีทนาทดยีสเงรแ อืค(kinetic friction) ์นลจนาทดยีสเงรแ2. ่ีทงคว็รเมาวคยว้ด่ีทนอ่ืลคเรากดิกเว้ลแา ทะรกงรแบัร้ดไุถตัว่ีทะวาภสนใ

245 นาทดยีสเงรแอ่ตลผีม่ีทยัจจัป ้ีนปไอ่ตง่ิสบักู่ยอน้ึขยอ้นอืรหกามา่คีมะจสัผมัสวิผงา่วหะรนาทดยีสเงรแ า้ถ กามนาทดยีสเงรแดิกเะจกามสัผมัสวิผบักกาฉวัตดกงรแา้ถ สัผมัสวิผบักกาฉง้ัตดกงรแ1. ปูรงัด ยอ้นนาทดยีสเงรแดิกเะจยอ้นสัผมัสวิผบักกาฉง้ัตดกงรแ กามนาทดยีสเงรแ ข ปูร ยอ้นนาทดยีสเงรแ ก ปูร นว่ส ก ปูรงัด กามนาทดยีสเงรแดิกเะจะรขุรข บายหสัผมัสวิผา้ถ สัผมัสวิผงอขะณษกัล2. ข ปูรงัดยอ้นนาทดยีสเงรแดิกเะจน่ืลบยีรเสัผมัสวิผ ยอ้นนาทดยีสเงรแ ข ปูร กามนาทดยีสเงรแ ก ปูร มาวคีม ู่คะล่ตแสัผมัสวิผา่วน็หเะจ ้มไบักก็ลหเ ก็ลหเบักตีรกนอค น่ชเ สัผมัสวิผงอขดินช3. นักา่ทเ่มไนาทดยีสเงรแดิกเ้หใา ท นักงา่ตกตแนัมน็ปเ น่ืลบยีรเอืรห ะรขุรข บายห นาทดยีสเงรแดลราก ้ีนงัด ีธิวยาลห้ดไา ทถรามาสนาทดยีสเงรแดลราก ีบะราจอืรหน่ืลอ่ลหนัมา้ น้ชใราก1. นืปกูลบบะร้ชใราก2. นืปกูลบัลต น่ชเ ๆงา่ต์ณรกปุอ้ชใราก3. นาทดยีสเงรแดล้หใา ทมลวยีรพเ้หใะนหาพนายงอขงา่รปูรบบแกออราก4.

246 นาทดยีสเงรแม่ิพเราก น่ชเ ์ยษุนมงอขยัภดอลปมาวคนา้ดนในาทดยีสเงรแม่ิพเราก นนถบักอ้ลงา่วหะรนาทดยีสเงรแม่ิพเอ่ืพเ์คงสะรปุถตัวีม ยาลดวลน็ปเงายกอดีม์ตนยถรงาย1. งลา้ชน่ลแถร้หใา ทอืรหดุยหอ่ืพเ กรบเ่ีทนาทดยีสเงรแม่ิพเงอ้ตถรดุยหราก2. ยา่ง้ดไม้ลกหน่ืล่มไนิดเาลวเ้หใา ทนาทดยีสเงรแม่ิพเอ่ืพเ ยาลดวลีมงอ้ตน้ืพณวเิรบา้ทเงอร3. ้ดไะจา้ นกยีปเาลวเ นาทดยีสเงรแม่ิพเยว่ชอ่ืพเ ะรขุรขวิผีม่ีทงอ้ืบเะรก้ชใรวคา้ นงอ้หน้ืพูปราก4. ม้ลน่ืล่มไ นาทดยีสเงรแงอขิตับมส า ทะรกามกอนยาภงรแีม่มไุถตัวอ่ืมเ ์ยนูศน็ปเา่คีมนาทดยีสเงรแ1. ีมน้ึขดิกเ่ีทนาทดยีสเงรแ ่ีทนอ่ืลคเ่มไงัยุถตัวะลแ ุถตัวอ่ตา ทะรกามกอนยาภงรแีม่ีทะณข2. ดยีสเงรแ อืคดุส่ีทกามา่คีม่ีทนาทดยีสเงรแะลแ า ทะรกาม่ีทงรแงอขดานขมาต นัก ๆงา่ตดานข ่ีทนอ่ืลคเม่ิรเุถตัวอ่ืมเน้ึขดิกเ่ีทนาทดยีสเงรแน็ปเ ติถสนาท ุถตัวงอข่ีทนอ่ืลคเรากบักมา้ขนักงรตงาทศิทีมนาทดยีสเงรแ3. ยอ้นก็ลเ์นลจนาทดยีสเงรแา่วกงูสา่คีมติถสนาทดยีสเงรแ4. อืรหบายหสัผมัสวิผ สัผมัสวิผงอขะณษกัลบักู่ยอน้ึขยอ้นอืรหกามา่คีมะจนาทดยีสเงรแ5. น่ืละลแบยีรเวิผา่วกกามนาทดยีสเงรแีมะจะรขุรข ดกงรแอืรหกันหา้ นา้ถ น้ืพนบงลดก่ีทุถตัวงอขดกงรแอืรหกันหา้ นบักู่ยอน้ึขนาทดยีสเงรแ6. ยว้ดน้ึขกามะจ็กนาทดยีสเงรแกาม สัผมัสวิผงอข่ีทน้ืพอืรหดานขบักู่ยอน้ึข่มไนาทดยีสเงรแ7. นาทดยีสเงรแกาจ์นชยโะรป นาทดยีสเงรแม่ิพเรากกาจ์นชยโะรป1. น้ึขกามวย่ีนหเดึยงรแีม้หใา ทนาทดยีสเงรแม่ิพเอ่ืพเ วยีลกเีม้หใูปะตะลแตอ็นติลผราก ถร่ีทะณข น้ึขีด้ดไนนถะากเงาย้หใยว่ชอ่ืพเ งายกอดา่วกยีรเ่ีทยาลดวลน็ปเา ท ์ตนยถรงาย นนถกอนกออลถไน่ืลรากนักงอ ้ป นนถนบปไน่ลแ น่ืล่มไยัภดอลปงา่ยอ้ดไนิดเ้หใยว่ชะจะารพเ ะรขุรขมาวคีมน้ืพ้หใา ทราก วหไนอ่ืลคเะลแ วัตงรทรากอ่ืพเ า้ทเงอรบักน้ืพงา่วหะรนาทดยีสเงรแม่ิพเ่ีทุดสัว้ชใยดโติลผ า้ทเงอรน้ืพ น้ึขกวดะส้ดไ นาทดยีสเงรแดลรากกาจ์นชยโะรป2. นใน่ืลอ่ลหราสีม ่กแ้ดไ วหไนอ่ืลคเรากีม่ีทะณข ์ยษุนมงอขอ่ตอ้ขงอขีสดยีสเรากดลยว่ช งัลหนัสขไะลแ งอมส

247 ้ชใะจ็ก าลวเดอลตนักีสดยีสเะจง่ึซ ลกรกัจงอ่ืรคเงอขบูสกอบะรกะลแบูสกูล นาทดยีสเงรแดลยว่ช น่ืลอ่ลหนัมา้ นอืรห งอ่ืรคเนัมา้ น า่วา้ครากงาทอ่ืชีมง่ึซ(PTFE : Poly Tetra Fluoro Ethylene) ีอฟอเีทีพ ราส้ชใราก น่ืลอ่ลหราสยว้ดดีฉดัอรากา ทงอ้ต่มไยดโ น่ืลมาวคดิกเ้หใอ่ืพเ ะนชาภนบยาฉ นอลฟทเ

248 ์ตนมเมโ2 ่ีทงอ่ืรเ ดุจา่วกยีรเง่ึซ ่ีทงคดุจบอรปไนุมหุถตัวอ่ตา ทะรก่ีทงรแงอขลผ งึถยามห(Moment) ์ตนมเมโ (Fulcrum) มัคลัฟ บักกาฉง้ัตามมัรคลัฟดุจกาจดัว่ีทะยะรบักา ทะรกาม่ีทงรแงอขณูคลผกาจ้ดไาห ์ตนมเมโงอขา่ค อืรหM = F x S รตูสงัด งรแวนแ อืค งาทศิท2 ีม ์ตนมเมโงอขงาทศิท ากิฬานม็ขเมาต์ตนมเมโ1. ากิฬานม็ขเมาต์ตนมเมโดิกเะจA นาคยาลป่ีทา ทะรกามงรแีมF ่ีทนุมหดุจีมA B นาค F ากิฬานม็ขเนวท์ตนมเมโ2. ากิฬานม็ขเนวท์ตนมเมโดิกเะจ B นาคยาลป่ีทา ทะรกามงรแีมF ่ีทนุมหดุจีมAB นาค F ์ตนมเมโงอขงาทศิทงดสแปูร งา้ขกีอนาคยาลป่ีทดกงรแกออ ง่ึนหงา้ขนาคยาลป่ีท้วไงาวW ุถตัวาอเ นุมหดุจน็ปเF พาภกาจ ีดอพบัดะรวนแนใู่ยอ้มไ้หใอ่ืพเ ง่ึนห

249 )รตมเ-นัตวิน= WxL2 ( ากิฬานม็ขเมาต์ตนมเมโ )รตมเ-นัตวิน= ExL1 ( ากิฬานม็ขเนวท์ตนมเมโ ์ตนมเมโงอขฎก ่มไ( ลุดมสะวาภสนใู่ยอน้ันุถตัว้หใา ทว้ลแ งรแยาลหงรแยว้ดา ทะรกกูถง่ึนหุถตัวอ่ืมเ า่ว้ดไะจ) นุมห่มไะลแ่ีทนอ่ืลคเ ากิฬานม็ขเมาต์ตนมเมโงอขมวรลผ= ากิฬานม็ขเนวท์ตนมเมโงอขมวรลผ นาค น็ปเนาค ดังนาคดีดนาคอืรห(lever) นาค า่วกยีรเ่ีท์ณรกปุอบัก้ชใามา นารเ ์ตนมเมโงอขรากกัลห รากกัลห วายง่ทแน็ปเะณษกัลีม(fulcrum) ดมหดุจบอร่ีทนอ่ืลคเ้หใุถตัวดังดีด้ชใ่ีทง่ึนหดินชลกงอ่ืรคเ ์ตนมเมโงอขกัลห้ชในาคงอขนางา ท นาคงอขะณษกัลงดสแปูร ้หใดนหา ก ปูรกาจ กันหา้ นีม่มไนาคา่วงดสแ้หใามนาคกันหา้ นดนหา ก่มไ์ยทจโา้ถ ุถตัวงอขกันหา้ นอืรห นาทนา้ตมาวคงรแW = นาคอ่ตา ทะรก่ีทงรแอืรห มายายพมาวคงรแE = นาทนา้ตงรแงึถนุมหดุจกาจกาฉง้ัตะยะรa = มายายพงรแงึถนุมหดุจกาจกาฉง้ัตงาทะยะรb = มัรกลัฟดุจอืรหนุมหดุจน็ปเF (Fulcrum) ีมยดโ ากิฬานม็ขเนวท์ตนมเมโ= ากิฬานม็ขเมาต์ตนมเมโ ลุดมสะวาภนใู่ยอนาคอ่ืมเ W x a = E x b