สำนวนสุภาษิตไทย-อังกฤษ

สาํ นวนสภุ าษติ ไทย - องั กฤษท่คี ลา ยคลึงกนั The Similarity bTetwheean i - English Proverbs and Sayings Thai - English ISBN 978-616-568-397-5 ศทุ ธสนิ ี ศรีจกั ร 12345 9 786165 683975

The ThaiSimilarity between - English Proverbs and Sayings พมิ พค รงั้ ท่ี 1 สุภาษิตไทย ท-่คี ลอางัยสคกําลฤนงึ กวษนนั ศทุ ธสนิ ี ศรีจกั ร (ครนู ก) : Suttasinee Srijack Thai - English

สำส นวนสุภาษติ ไทย - องั กฤษ ทคี่ ล้ายคลงึ กัน ศุทธสินี ศรีจักร์ (ครนู ก) : Suttasinee Srijack โครงการสง่ เสรมิ การวจิ ยั และสร้างสรรค์นวตั กรรม ประจ�ำปีงบประมาณ 2563 โรงเรียนสาธิต “พบิ ลู บำ� เพญ็ ” มหาวิทยาลยั บูรพา

โครงการสง่ เสรมิ การวจิ ัยและสร้างสรรคน์ วตั กรรม ประจำ� ปีงบประมาณ 2563 สำ� นวนสภุ าษิตไทย - อังกฤษท่ีคล้ายคลงึ กัน The similarity between Thai - English proverbs and sayings ข้อมลู ทางบรรณานกุ รมของหอสมดุ แหง่ ชาติ National Library of Thailand Cataloging in Publication Data ศุทธสินี ศรจี ักร์. ส�ำนวนสภุ าษิตไทย-องั กฤษท่คี ล้ายคลึงกนั = The similarity between Thai-English proverbs and sayings.- ชลบรุ ี : สาธติ บูรพา, 2563. 232 หนา้ . 1. ภาษาองั กฤษ - สำ� นวนโวหาร. 2. ภาษาไทย - ส�ำนวนโวหาร. 3. สภุ าษิตและคำ� พังเพยองั กฤษ. 4. สภุ าษิตและค�ำพงั เพยไทย. I. ดาราวรรณ ศรีตะปันย,์ ผ้วู าดภาพประกอบ II. ปราโมทย์ ขวัญกลาง, ผูว้ าดภาพประกอบรว่ ม. III. ชือ่ เรอ่ื ง. 398.9 ISBN 978-616-568-397-5 จัดท�ำโดย : ศทุ ธสินี ศรีจกั ร์ โรงเรียนสาธิต “พิบูลบำ� เพญ็ ” มหาวิทยาลยั บูรพา 73 ถ.บางแสนลา่ ง ต.แสนสขุ อ.เมืองชลบุรี จ.ชลบุรี 20131 ออกแบบปกและรปู เล่ม : กิตตคิ ุณ หุตะมาน ภาพประกอบ : ดาราวรรณ ศรีตะปันย,์ ปราโมทย์ ขวญั กลาง พิมพ์ครงั้ ท่ี 1 : พฤษภาคม 2563 พมิ พท์ ่ี : สาธติ บูรพา 73 ถ.บางแสนลา่ ง ต.แสนสขุ อ.เมอื งชลบุรี จ.ชลบรุ ี 20131

คำ� นยิ ม หนงั สอื เร่อื ง “สำ� นวนสภุ าษิตไทย-อังกฤษ ที่คล้าย คลงึ กนั ” เลม่ น้เี ปน็ หนงั สอื ท่มี ีคณุ ค่าตอ่ วงวิชาการการสอน ภาษาองั กฤษเป็นอยา่ งมาก และเป็นประโยชนส์ �ำหรบั บุคคล ท่ัวไป นกั เรียน นิสิตและนักศึกษาท่เี รียนภาษาอังกฤษ หลัง จากทีผ่ มไดอ้ ่านต้นฉบับหนงั สอื เลม่ นี้จบ ผมรู้สึกไดถ้ ึงความ ตงั้ ใจของอาจารยน์ ก ท่บี รรจงรอ้ ยเรียงความรู้ ความคิด และ ค�ำสอนของท่านผ่านหนังสือเล่มนี้ก่อนท่ีท่านจะเกษียณอายุ ราชการ ในขณะที่ิอ่านไปผมกร็ ู้สึกวา่ ทา่ นได้มาสอนสำ� นวน สภุ าษิตไทย - องั กฤษ ใหฟ้ ังตอ่ หนา้ ผมได้สัมผัสลีลาการสอน ของทา่ นผ่านตัวหนงั สือท่สี ะทอ้ นความเป็นตวั ตน ได้ยินเสยี ง หัวเราะอันเป็นเอกลักษณ์ของท่านผ่านวาทกรรมที่ซ่อนอยู่ และได้รบั รถู้ ึงความเมตตาผ่านการใชภ้ าษาท่ีเรียบง่าย หากเปรียบเทียบการเกษียณอายุราชการเหมือน การล้างมอื ในอา่ งทองคำ� ผมก็เชอื่ ว่าอาจารย์นก ไม่ได้เพยี ง ลา้ งมอื ในอา่ งทองคำ� เท่าน้ัน ท่านยังฝากหนงั สอื เล่มนี้เปน็ สมบัตทิ างวชิ าการท่ที รงคณุ ค่าเป็นอย่างมาก ดร. เดน่ ชัย ปราบจันดี คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบรู พา 3The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

Admiring words The book entitled “The similarity between Thai-English proverbs and sayings” is a valuable resource for the field of English Language Teaching (ELT), and it is beneficial for students and individuals,who are undertaking the journey of learning English. After I completed reading the manuscript, I was immediately aware of Ajarn Nok’s determination to craft her knowledge, ideas, and teaching into this book before retirement. As I was reading the book, I felt that she was teaching me Thai-English proverbs and sayings face-to-face. I was able to touch the dance of her unique teaching style. I was able to hear her contagious laugh through the hidden discourse. Finally, I was able to sense her kindness through her simple, yet powerful language. If retirement is like washing hands in the golden sink, I believe that Ajarn Nok’s is not only washing her hands in the golden sink, but she also leaves this book as an academically valuable asset. Denchai Prabjandee, Ed.D. Faculty of Education, Burapha University 4 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

ค�ำนำ� คำ� ว่า “ส�ำนวนหรือโวหาร” (idiom) หมายถงึ ถอ้ ยค�ำหรอื ขอ้ ความที่เรยี บเรียงออกมาในลกั ษณะของการเปรยี บเทียบ ฟงั แลว้ ไมเ่ ข้าใจ ไดใ้ นทนั ทีตอ้ งตีความแปลความหมายกอ่ น ส่วนคำ� วา่ “สุภาษติ ” (proverb) หมายถงึ คำ� พดู หรอื ข้อความทเ่ี ปน็ คตสิ อนใจ ในการแปลความหมายตอ้ งน�ำ ไปประกอบกบั ตวั บุคคลหรอื เหตุการณ์ตา่ งๆ จึงจะเกิดความเขา้ ใจในความ หมายนนั้ จากขอ้ ความดงั กล่าวจงึ ช้ใี ห้เห็นวา่ “ส�ำนวนและสภุ าษติ ” หมายถึง ถ้อยคำ� หรือขอ้ ความท่ใี ช้เพื่อใหเ้ กิดขอ้ คิด คตธิ รรมสอนใจ ซงึ่ ถูกใชต้ อ่ เน่ืองกัน มาเป็นเวลาช้านาน สามารถนำ� มาใช้ได้กับสังคมในยคุ ปัจจุบันทงั้ ชาวไทยและ ชาวต่างประเทศ โดยเฉพาะในโลกสากลท่ีต้องใชภ้ าษาอังกฤษเพอ่ื การสอ่ื สาร ดังน้ันภาษาอังกฤษจึงมีความส�ำคัญมากต่อผู้คนในสังคมที่ก�ำลังก้าวไกลด้าน เศรษฐกิจและวัฒนธรรม ท่ีต้องใช้ภาษากลางสอื่ สารให้เกิดความเข้าใจตรงกนั ตามสถานการณจ์ รงิ การตีความจากข้อความภาษาอังกฤษให้มีความหมายใกล้เคียงกับ ข้อความภาษาไทยน้ันเปน็ เรื่องที่ละเอยี ดอ่อน เนื่องจากความแตกต่างทาง วัฒนธรรม ต้องอาศัยความรดู้ า้ นการใช้ภาษามาเป็นองค์ประกอบในการแปล ความหมายข้อความทตี่ ้องการสื่อสาร “สำ� นวนสภุ าษิตไทย-องั กฤษท่ีคลา้ ย คลงึ กัน จงึ เกิดจากการรวบรวมน�ำสำ� นวนสุภาษติ ตา่ งๆในภาษาอังกฤษท่ีมี ความคล้ายคลงึ กบั ส�ำนวนสุภาษติ ไทย เพอ่ื ให้เปน็ ประโยชนต์ ่อผอู้ า่ นที่มีความ สนใจทีจ่ ะศกึ ษาภาษาอังกฤษ หรอื สนใจการแปลจากภาษาไทยเปน็ ภาษา องั กฤษหรอื จากภาษาองั กฤษเปน็ ภาษาไทย โดยสามารถทจ่ี ะนำ� ความรนู้ น้ั ไป ประยุกตใ์ ช้ไดจ้ รงิ ในชีวิตประจ�ำวนั หนังสือเล่มนี้ส�ำเร็จออกมาได้ด้วยก�ำลังใจและความช่วยเหลือของ บคุ คลหลายทา่ นอาทิ รองศาสตราจารย์ ดร.ฉลอง ทบั ศร,ี ผชู้ ่วยศาสตราจารย์ ดร.ตฤณ กติ ติการอำ� พล, ดร.เด่นชัย ปราบจนั ดี, ดร.ภทั ราวุธ รักกลิน่ , ดร.สิรยิ ุพนิ ศุภธ์ นชั ภคั ชนา, ผ้ชู ่วยศาสตราจารย์ ดร.นฤทธิ์ วัฒนะภู และ อาจารยก์ ิตติคณุ หุตะมาน ผู้ให้ความช่วยเหลือเป็นอยา่ งดีในการจดั พมิ พ์ ตน้ ฉบับหนังสอื เล่มน้ี ศทุ ธสินี ศรีจกั ร์ มนี าคม 2563 5The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

: Suttasinee Srijack

สา รบัญ c o n t e n t s คำ� น ิยม : 3 ส ห�ำนน้าว8น-ส1ุภ8า3ษิตไทย - อังกฤษ ดร. เด่นชัย ป ราบจนั ด ี ก ข 24 คศทุำ� ธน สำ� ิน:ี ศ ร จี ักร์ 5 ค 8 ง 46 จ 42 ช 52 50 ด 61 ต 63 ท 74 น 78 บ 94 ป 96 ผ 104 พ 106 ฟ 108 ม 110 ย 124 ร 140 ล 150 ว 160 ศ 168 ส 169 ห 174 อ 178 บท สรปุ 2 28 ส�ำนวนสุภาษติ ไทย - อังกฤษ บปรระร ณวัตาผิ น เู้ ุกขรียมน 223219 ทอ่ี ยู่ในกลมุ่ เดยี วกนั หนา้ 185 - 227 7The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

1 8 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

กระด่ไี ดน้ ้�ำ As gay as a lark oneidiom ความหมาย : คนทแี่ สดงอาการดีใจจนออกนอกหน้า 9The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

2 10 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้ Advice after mischief is like medicine after death twoidiom ความหมาย : ทำ� อะไรไมท่ นั ทว่ งที 11The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

3 12 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

เกลอื จม้ิ เกลือ An eye for an eye, a tooth for a tooth threeidiom ความหมาย : แก้เผด็ ,เอาคืนใหเ้ ท่ากัน 13The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

4 14 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

ไก่เห็นตนี งู งูเหน็ นมไก่ To know one’s inside out fouridiom ความหมาย : ตา่ งฝ่ายต่างรู้ความลบั ของกันและกัน 15The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

ไกง่ ามเพราะขน คนงามเพราะแต่ง Fine feathers make fine birds fiveidiom ความหมาย : การแต่งตวั ให้ดูดีอยูท่ กี่ ารปรงุ แตง่ 16 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

5 17The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

แกงจืดจงึ รคู้ ุณเกลอื The wrth of a thing is best known by the want of it sixidiom ความหมาย : กว่าจะร้คู ุณคา่ ของสง่ิ ท่มี องขา้ ม ต่อเมื่อไม่มสี งิ่ นนั้ แลว้ 18 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

6 19The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

กินเพ่ืออย่อู ย่าอยเู่ พ่ือกนิ Live not to eat, but eat to live sevenidiom ความหมาย : รู้จกั กินอยู่ให้พอดีกบั ฐานะของตน 20 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

7 21The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

เกลือเปน็ หนอน Be traitorous / a traitor eightidiom ความหมาย : คนกล่มุ เดยี วกนั ทรยศไปบอกความ กับฝา่ ยตรงขา้ ม 22 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

8 23The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

9 24 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

ขายผา้ เอาหนา้ รอด Put a bold face nineidiom ความหมาย : ยอมสละสงิ่ ส�ำคัญไปเพ่ือรักษาชอ่ื เสียง 25The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

10 26 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

ขช่ี ้างจับต๊กั แตน to use a sledgehammer to crack a net tenidiom ความหมาย : ลงทุนมากแตไ่ ด้ผลตอบแทนน้อย 27The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

11 28 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

ขวา้ งงไู ม่พน้ คอ A bad penny always comes back elevenidiom ความหมาย : ท�ำสงิ่ ที่ส่งผลรา้ ย ผลรา้ ยยอ่ มกลับมาหาตัว 29The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

12 30 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

ขา้ งนอกขรุขระ ข้างในตะ๊ ติ๊งโหนง่ Never judge by appearances twelveidiom ความหมาย : อยา่ มองคนแต่เพียงภายนอก 31The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

ข้างนอกสกุ ใสขา้ งในเป็นโพรง All that glitters is not good thir teenidiom ความหมาย : ภายนอกดูสวยงามแตภ่ ายในไม่ใชด่ อี ยา่ งท่คี ดิ 32 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

13 33The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

เขา้ หูซ้ายทะลหุ ขู วา To go into one’s ear and come out of the other fourteenidiom ความหมาย : ไม่ใส่ใจ 34 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

14 35The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

เข็นครกขึ้นภเู ขา Attempt and uphill task fifteenidiom ความหมาย : การทำ� งานที่ยากต้องอาศัยความอดทน และเพียรพยายาม 36 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

15 37The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

ข้ใี หม่หมาหอม A new broom sweeps clean sixteenidiom ความหมาย : ของใหม่เป็นสิง่ ที่ใครๆกเ็ หอ่ 38 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

16 39The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

17 40 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

เข้าเมืองตาหลิ่วใหห้ ล่วิ ตาตาม When you are in Rome, do as Romans do seventeeindiom ความหมาย : ประพฤตติ นใหเ้ หมาะสมกบั กาละเทศะ 41The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

18 42 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

ความพยายามอยู่ที่ไหนความสำ� เร็จอยูท่ น่ี ั่น It’s dogged that does it eighteeindiom ความหมาย : ความส�ำเรจ็ เกดิ จากความพยายาม 43The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

19 44 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

คมในฝัก To hide one’s light under a bushel nineteeindiom ความหมาย : คนมีความร้คู วามสามารถมกั ไม่โออ้ วด 45The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

20 46 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

งมเข็มในมหาสมุทร Look for a needle in a haystack twentyidiom ความหมาย : ทำ� สิ่งใดใหส้ �ำเรจ็ ไดย้ าก 47The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings

เงียบเปน็ เป่าสาก To be as quiet as a grave (mouse) idiom twentyone ความหมาย : เงียบ, ไมม่ สี ่งิ ใดๆ 48 The Similarity between Thai - English Proverbs and Sayings