เล่ม 3 (4) เรื่องที่คณะกรรมาธิการพิจารณาเสร็จแล้ว

ข-๑ บทสรปุ ผู้บริหาร สืบเนื่องจากสถานการณ์ราคาพลังงานของประเทศไทยที่ปรบั ตัวสูงขึน้ อย่างต่อเนือ่ ง ที่ประชมุ สภาผู้แทนราษฎร ชดุ ที่ ๒๕ ปี ๒ คร้ังที่ ๒๓ (สมัยสามัญประจาปคี รั้งที่หนง่ึ ) วันพฤหัสบดีที่ ๒๐ สงิ หาคม ๒๕๖๓ ได้พิจารณาญัตติเพ่ือพิจารณาศึกษาการปรับโครงสร้างราคาพลังงานและกองทุนน้ามันให้เป็น ระบบและยงั่ ยนื ประกอบดว้ ย ญตั ติ เรื่อง ขอให้สภาผ้แู ทนราษฎรตงั้ คณะกรรมาธกิ ารวสิ ามญั พิจารณาศึกษา การปรับโครงสร้างราคาพลังงานและกองทุนน้ามัน (นายระวี มาศฉมาดล เป็นผู้เสนอ) ญัตติ เร่ือง ขอให้ สภาผู้แทนราษฎรต้ังคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาศึกษาการปรับโครงสร้างราคาพลังงานและกองทุน น้ามัน (นายณัฐวุฒิ ประเสรฐิ สุวรรณ เป็นผเู้ สนอ) ญัตติ เร่ือง ขอให้สภาผแู้ ทนราษฎรต้งั คณะกรรมาธกิ าร วิสามัญพิจารณาศึกษาแนวทางการปรับปรุงโครงสร้างราคาน้ามันและพลังงานให้เป็นระบบและยั่งยืน (นายสมเกียรติ ไชยวิสุทธิกลุ เป็นผเู้ สนอ) ญตั ติ เร่ือง ขอให้สภาผ้แู ทนราษฎรตัง้ คณะกรรมาธิการวสิ ามญั พิจารณาศึกษาการปรับแผนพัฒนากาลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐ (PDP2018) เพื่อให้ราคาพลังงานในประเทศไทยเหมาะสมและรองรับความต้องการของประชาชน (นายบุญลือ ประเสริฐโสภา เป็นผู้เสนอ) ญัตติ เร่ือง ขอให้สภาผู้แทนราษฎรตั้งคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาศึกษา การปรับโครงสร้างราคาพลังงานให้เป็นธรรม (นายเกียรติ สิทธีอมร เป็นผู้เสนอ) และญัตติ เรื่อง ขอให้ สภาผู้แทนราษฎรต้ังคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาศึกษาการปรับโครงสร้างราคาพลังงานและกองทุน น้ามันอย่างเปน็ ระบบ (นายจาตุรงค์ เพ็งนรพัฒน์ เป็นผู้เสนอ) โดยท่ีประชุมมีมตใิ ห้ส่งคณะกรรมาธกิ าร การพลังงานพจิ ารณา ตามข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. ๒๕๖๒ ข้อ ๙๐ น้นั คณะกรรมาธิการการพลังงานได้พิจารณาแล้วเห็นว่า ญัตติดังกล่าวมีข้อมูล ข้อเท็จจริง และ ข้อกฎหมายจานวนมากท่ีต้องมีการพิจารณาในทุกมิติอย่างรอบด้าน ดังน้ัน เพื่อให้การดาเนินงานของ คณะกรรมาธิการเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากย่ิงขึ้น คณะกรรมาธิการจึงต้ัง คณะอนุกรรมาธิการข้ึน จานวน ๒ คณะ คือ คณะอนุกรรมาธิการศึกษาการปรับโครงสร้างราคาน้ามัน เชื้อเพลิง และคณะอนุกรรมาธิการศึกษาการปรับโครงสร้างราคาไฟฟ้า เพ่ือทาหน้าท่ีในการพิจารณา ศึกษาญัตตดิ งั กลา่ วในทกุ มติ อิ ยา่ งรอบด้าน จากผลการพิจารณาศกึ ษาการปรบั โครงสรา้ งราคาน้ามันเชื้อเพลงิ และการปรับโครงสรา้ งราคา ไฟฟ้า คณะกรรมาธกิ ารมีข้อสังเกต ดังน้ี ๑. แนวทางการปรบั โครงสร้างราคาน้ามันเช้ือเพลงิ ๑.๑ มาตรการระยะสนั้ ๑.๑.๑ ในสถานการณ์ที่ราคาน้ามันยังคงอยู่ในระดับสูง และต้องใช้เงินจากกองทุน น้ามันเช้อื เพลิงเพอ่ื จา่ ยชดเชยหรือชะลอการขน้ึ ราคานา้ มันนนั้ เสนอให้ลดอตั ราภาษสี รรพสามิต กองทนุ เพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน ภาษีเทศบาล ของน้ามันกลุ่มเบนซินและดีเซลลงเหลือในระดับต่า เท่าท่ีเหมาะสม เป็นการชั่วคราว เพื่อช่วยลดภาระเงินชดเชยของกองทุนน้ามันเช้ือเพลิง และบรรเทา ความเดือดรอ้ นแก่ประชาชน ๑.๑.๒ กรณีทีร่ าคาเชอ้ื เพลงิ ชีวภาพ (เอทานอลและไบโอดีเซล) มีราคาสงู กว่าเช้อื เพลงิ ฟอสซิล (นา้ มนั เบนซินพน้ื ฐานและดีเซลพ้ืนฐาน) มาก เสนอให้

ข-๒ (๑) ใช้กลไกราคาในการกาหนดอตั รากองทุนน้ามัน โดยกาหนดราคาขายปลกี น้ามันแก๊สโซฮอล์ E20 และ E85 ให้ถูกกว่า E10 โดยให้มีส่วนต่างท่ีแคบลงเป็นการช่ัวคราว เพื่อลด แรงจูงใจของผใู้ ชร้ ถยนต์ในการเลอื กใชน้ า้ มันทม่ี เี อทานอลผสมในสัดสว่ นสูง (๒) ปรับการกาหนดคุณภาพน้ามันเช้ือเพลิงดีเซล โดยลดสัดส่วนการผสม ไบโอดเี ซลลงจากสัดสว่ นปกติ B7 B10 B20 ใหเ้ หลือเพียงเกรดเดยี วคอื B5 เป็นการชั่วคราว เพื่อช่วยลด ตน้ ทุนน้ามัน ๑.๑.๓ บริหารการจัดเก็บเงินส่งเข้ากองทุนน้ามันเช้ือเพลิงจากน้ามันดีเซลพรีเมียม (เร่ิมมีการจัดเก็บเงินส่งเข้ากองทุนน้ามันเชื้อเพลิงจากน้ามันดีเซลพรีเมียม อัตรา ๑ บาทต่อลิตร ต้ังแต่ วนั ท่ี ๓๐ พฤษภาคม ๒๕๖๕) เพื่อให้ฐานะกองทุนนา้ มันเชื้อเพลิงมภี าระการจา่ ยชดเชยนอ้ ยท่สี ดุ ๑.๑.๔ กาหนดมาตรการเป็นการชั่วคราวเพื่อลดภาระตน้ ทุนดาเนนิ การของผู้ค้าน้ามนั และต้นทุนการผลิตเช้ือเพลิงของโรงกล่ัน เช่น ลดอัตราการสารองน้ามันเช้ือเพลิงตามกฎหมายหรือ ปรับเปล่ียนกาหนดคุณภาพน้ามันเชื้อเพลิงที่ไม่ส่งผลกระทบต่อการใช้งานเคร่ืองยนต์ แต่สามารถ ลดต้นทนุ การผลิตได้ ๑.๑.๕ ภาครัฐพจิ ารณาหาแนวทางในการใหโ้ รงกลัน่ ในประเทศสามารถจัดหานา้ มนั ดบิ จากประเทศทีม่ รี าคาถูกโดยเรว็ เช่น อหิ ร่าน รัสเซยี เปน็ ต้น ๑.๒ มาตรการระยะยาว ๑.๒.๑ เสนอให้ลดชนิดน้ามันเชื้อเพลิงหลักในกลุ่มน้ามันเบนซินลงเหลือ ๒ ชนิด คือ แก๊สโซฮอล์ ๙๕ และแก๊สโซฮอล์ ๙๑ เพื่อเป็นทางเลือกของผู้ใช้น้ามันที่ไม่มีความจาเป็นต้องใช้น้ามัน คา่ ออกเทนสูง เพ่ือใหเ้ กดิ ความประหยดั ทง้ั นี้ การสนบั สนนุ การใช้ E20 ควรพจิ ารณานามาใช้เป็นน้ามัน เชอ้ื เพลงิ หลกั เมื่อราคาเอทานอลตา่ กว่าน้ามนั เบนซนิ พ้ืนฐานมาก ๑.๒.๒ เสนอให้ลดชนิดน้ามันเช้ือเพลิงในกลุ่มน้ามันดีเซล B7 B10 B20 ลงเหลือ ๑ ชนิด คือ น้ามันดีเซล โดยกาหนดสัดส่วนการผสมไบโอดีเซลให้มคี วามยืดหยุ่นในชว่ งร้อยละ ๕ – ๑๐ ทั้งน้ี ข้ึนอยู่กับสถานการณ์สต็อกและราคาของน้ามันปาล์มดิบ (CPO) ในขณะน้ัน โดยในช่วงท่ีราคา ไบโอดีเซล B100 สูงกว่าราคาน้ามันดีเซลพ้ืนฐาน ผู้ค้าน้ามันก็จะลดสัดส่วนผสมให้เหลือในระดับต่า และในทางกลับกันช่วงทีร่ าคาไบโอดีเซล B100 ต่ากวา่ น้ามนั ดีเซลพ้ืนฐาน กจ็ ะเพ่มิ สดั ส่วนการผสม ๑.๒.๓ เสนอให้ใช้งบประมาณจากกองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน เพ่ือ ปรับเปล่ียนยานยนตข์ นส่งให้มปี ระสิทธิภาพมากขึ้น เพื่อรองรบั การบงั คับใช้มาตรฐานการระบายมลพษิ ทางอากาศและคณุ ภาพน้ามนั เชือ้ เพลงิ ใหเ้ ป็นไปตามมาตรฐานยูโร ๔ ๑.๒.๔ เสนอให้มีการส่งเสริมการนาพืชพลังงาน (ปาล์มน้ามัน อ้อย มันสาปะหลัง) ไป ใช้ในการสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ ที่มีมูลค่าเพิ่ม ต่อยอดจากผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมเชื้อเพลิงพืชพลังงาน และสง่ เสรมิ ใหม้ กี ารส่งออกพืชพลงั งานไปยงั ตลาดตา่ งประเทศ ๑.๒.๕ เน่อื งจากสถานการณด์ า้ นราคาและแนวโน้มการใช้ยานยนตไ์ ฟฟ้าในอนาคต เสนอ ให้ลดการส่งเสริมการใช้ก๊าซ LPG และก๊าซ NGV ในภาคขนส่งลง เพื่อให้ผู้ประกอบการได้มีการปรับตัว และรัฐบาลควรมีการส่งเสริมความรู้ให้กับผู้ประกอบการท่ีใช้เช้ือเพลิงดังกล่าว เพื่อปรับเปลี่ยนเครื่องยนต์ ใหม่ให้ใช้งานกับเช้ือเพลิงประเภทอ่ืน ๆ แทน ท้ังนี้ ภาครัฐไม่ควรสนับสนุนการนาเชื้อเพลิงท่ีมีราคาแพง

ข-๓ มาใช้เป็นของราคาถูก แม้ว่าเชื้อเพลิงท้ังสองประเภทดังกล่าวจะก่อให้เกิดมลพิษน้อยกว่าน้ามันเช้ือเพลิง แต่มแี นวโนม้ ว่าในอนาคตจะมรี าคาที่สูงข้ึน และเหมาะสมสาหรับประเทศท่ีมฐี านะทางเศรษฐกิจดี ๑.๒.๖ เสนอให้มกี ารศึกษาถึงความเหมาะสม และผลกระทบของแนวคิดในการจัดเกบ็ ภาษีลาภลอย (Windfall Taxes) ในช่วงที่ระดบั ราคานา้ มนั หรือคา่ การกลั่นเพ่ิมสงู ขึ้นผิดปกติ และศึกษา ถึงแนวทางหรอื ความจาเปน็ ในการสง่ เสริมกลไกการนาเขา้ น้ามันเช้ือเพลงิ จากตา่ งประเทศ ให้แข่งขนั กับ น้ามันเชื้อเพลิงทีผ่ ลติ จากโรงกล่นั ในประเทศได้มากข้นึ ๑.๒.๗ ควรมีการศึกษาการกากับดูแลน้ามันเชื้อเพลิงในปัจจุบันว่า ยังมีปัญหาและไม่ รัดกุมเพียงพอกับสถานการณ์ท่ีเปล่ียนแปลงอย่างรวดเร็วหรือไม่ หรือควรให้เป็นอานาจหน้าที่ของ คณะกรรมการกากบั กิจการพลังงาน (กกพ.) ในการกากับดูแลราคานา้ มนั ในอนาคต ๑.๒.๘ ควรมีการเปิดเผยข้อมูลการผลิตน้ามันดิบและรายได้ในการขุดเจาะน้ามันจาก แหล่งผลิตปิโตรเลียมบนบกและอ่าวไทยว่า มีการจัดสรรรายได้ให้กับองค์การปกครองส่วนท้องถ่ินเท่าใด การจดั เกบ็ คา่ ภาคหลวงทง้ั รายเดือนและรายปี เพ่ือใหส้ าธารณชนไดร้ ับทราบราคาปิโตรเลียมในประเทศ ๑.๒.๙ ควรนารายได้จากคา่ ภาคหลวงปิโตรเลียมมาช่วยอุดหนนุ กองทุนนา้ มนั เชือ้ เพลงิ ในกรณีกองทุนนา้ มนั เช้อื เพลงิ ติดลบเกินห้าหม่ืนลา้ นบาท ๑.๒.๑๐ ควรนารายได้จากค่าภาคหลวงก๊าซธรรมชาติมาช่วยอุดหนุนก๊าซ LPG ภาคครัวเรือน ๒. แนวทางการปรับโครงสรา้ งราคาไฟฟ้า ๒.๑ การจัดทาแผนพัฒนากาลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย (PDP2018) ฉบับปรับปรุง คร้ังที่ ๑ ควรต้องมีการบูรณาการของหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องร่วมกันในการพิจารณากาลังการผลิตไฟฟ้า และการใช้ไฟฟ้าของประเทศให้มีความถูกต้องและแม่นยาที่สุด ซึ่งควรให้มีปริมาณไฟฟ้าสารอง คิดเปน็ ประมาณร้อยละ ๑๕ ของปรมิ าณความต้องการใช้ไฟฟ้าของประเทศ ๒.๒ ควรเร่งรัดการกาหนดการเปิดให้ใช้หรือเช่ือมต่อระบบโครงข่ายไฟฟ้าแก่บุคคลที่สาม (Third Party Access Code: TPA Code) และอัตราค่าเช่ือมต่อระบบโครงข่ายไฟฟ้า (Wheeling Charge) ให้เกิดขึ้นโดยเร็ว รวมท้ังควรกาหนดอัตราค่าเช่ือมต่อระบบโครงข่ายไฟฟ้า (Wheeling Charge) ที่เหมาะสม และลดการซ้าซ้อนการบริหารจัดการในเร่ืองต้นทุนของระบบโครงข่ายไฟฟ้า เพ่ือใหเ้ กิดรายได้ทส่ี ามารถนาไปลดต้นทุนโครงสรา้ งไฟฟา้ ท่ีเก่ียวข้องกับระบบโครงขา่ ยไฟฟา้ ซึ่งจะทาให้ ค่าไฟฟ้าลดลงได้ นอกจากนั้น เห็นควรเร่งรัดโครงข่ายไฟฟ้าอัจฉริยะ (Smart Grid) ให้เกิดข้ึนโดยเร็ว เพื่อให้มีการผลิตและการใช้ไฟฟ้าให้มีประสิทธิภาพในแต่ละพ้ืนท่ี รวมถึงเป็นการส่งเสริมให้มีการผลิต ไฟฟา้ จากเชอ้ื เพลิงพลังงานทดแทนในแต่ละพ้นื ทอี่ ยา่ งเหมาะสม ๒.๓ ผลักดันให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิน่ (อปท.) กระทรวงมหาดไทย และกรมทางหลวง กระทรวงคมนาคม มีส่วนร่วมรับผิดชอบค่าไฟฟ้าสาธารณะ เพ่ือมิให้เป็นการผลักภาระกับประชาชน โดยคานึงถึงความสามารถและศกั ยภาพของแตล่ ะทอ้ งถ่ินดว้ ย ๒.๔ ควรแกไ้ ขปรับปรุงพระราชบัญญตั กิ ารประกอบกิจการพลงั งาน พ.ศ. ๒๕๕๐ ในส่วนท่ี เกี่ยวกับกองทุนพัฒนาไฟฟ้า โดยการเพิ่มวัตถุประสงค์ของกองทุน และมีการจัดเก็บเงินเข้ากองทุน เพ่ือใช้ในการบริหารจัดการในกรณีท่ีมีค่าไฟฟ้าจากค่า Ft ท่ีสูงขึ้นจนอาจกระทบต่อความเป็นอยู่ของ ประชาชน สังคม เศรษฐกจิ ของประเทศ

ข-๔ ๒.๕ การเปิดรับซ้ือไฟฟ้าตามนโยบายรัฐ อัตราค่าไฟฟ้าในการรับซ้ือ ในส่วนท่ีเกิน/สูงกว่า ราคาค่าไฟฟ้าขายส่ง รฐั ควรรับผดิ ชอบ ไม่ควรสง่ ผ่านราคาค่าไฟฟ้าขายสง่ มายังโครงสร้างราคาไฟฟ้า ๒.๖ ควรเร่งรัดให้เกิดโครงการมาตรการบริษัทจัดการพลังงาน (ESCO) โดยเร็ว เพื่อให้ ภาครัฐไดป้ ระหยัดงบประมาณรายจ่ายจากคา่ ใช้พลงั งานไฟฟ้า ๒.๗ ภาครัฐควรเร่งรัดการศึกษาพลังงานทางเลือกอื่น เช่น ไฮโดรเจน นิวเคลียร์ขนาดเล็ก และเทคโนโลยีพลงั งานอนื่ ในอนาคต เปน็ ต้น มาใช้ในการผลติ ไฟฟา้ ๒.๘ ภาครัฐควรเร่งรัดในการแก้ไขปัญหาอุปสรรคการนาพลังงานสะอาดเข้าสู่ระบบ โครงขา่ ยไฟฟา้ ของประเทศเพื่อมงุ่ ส่กู ารเปน็ Net Zero

ค คำนำ เนื่องจากสถานการณ์ราคาพลังงานของประเทศไทยที่ปรับตัวสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง และส่งผล กระทบต่อชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนและระบบเศรษฐกิจของประเทศในทุกภาคส่วน ซ่ึงสะท้อน ให้เห็นถึงปัญหาโครงสร้างราคาพลังงานของประเทศท่ีไม่เหมาะสมและเป็นธรรม ด้วยเหตุดังกล่าว ท่ีประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ ๒๕ ปี ๒ ครั้งที่ ๒๓ (สมัยสามัญประจาปีคร้ังที่หน่ึง) วันพฤหัสบดีที่ ๒๐ สิงหาคม ๒๕๖๓ ได้มีการพิจารณาญัตติเพื่อพิจารณาศึกษาการปรับโครงสร้างราคาพลังงานและ กองทุนน้ามันให้เป็นระบบและยั่งยืน และมีมติให้คณะกรรมาธิการการพลังงานพิจารณา ตามข้อบังคับ การประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. ๒๕๖๒ ข้อ ๙๐ ในการพิจารณาศึกษาญัตติดังกล่าว คณะกรรมาธิการการพลังงานพบว่า มีข้อมูล ข้อเท็จจริง และข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องจานวนมากที่ต้องมีการพิจารณา ดังน้ัน เพื่อให้การดาเนินงานของ คณะกรรมาธิการเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากยิ่งข้ึน คณะกรรมาธิการจึงต้ัง คณะอนุกรรมาธิการขึ้น จานวน ๒ คณะ คือ คณะอนุกรรมาธิการศึกษาการปรับโครงสร้างราคาน้ามัน เช้ือเพลิง และคณะอนุกรรมาธิการศึกษาการปรับโครงสร้างราคาไฟฟ้า เพ่ือทาหน้าที่ในการพิจารณา ศึกษาเรื่องดงั กลา่ วใหค้ รบถว้ น สมบรู ณ์ และครอบคลมุ ในทุกมติ อิ ย่างรอบด้าน คณะกรรมาธิการการพลังงานหวังเปน็ อย่างย่ิงว่า รายงานผลการพิจารณาศึกษาฉบับนี้จะเป็น ประโยชน์ต่อรัฐบาลและหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง ในการปรับปรุงโครงสร้างราคาน้ามันเช้ือเพลิง และ โครงสรา้ งราคาไฟฟา้ ใหเ้ ป็นระบบและย่งั ยนื ต่อไป คณะกรรมาธกิ ารการพลงั งาน

ง หนา้ ก–๑ สารบัญ ข–๑ รายนามคณะกรรมาธกิ ารการพลังงาน ค บทสรปุ ผู้บรหิ าร ง คานา สารบัญ ๑ รายงานของคณะกรรมาธกิ าร ๒ ๓ ๑. การดาเนินงาน ๗ ๒. วิธกี ารพิจารณาศกึ ษา ๗ ๓. ผลการพิจารณาศึกษา ๘ ๙ ๓.๑ ผลการพิจารณาศกึ ษาการปรบั โครงสร้างราคานา้ มันเชอ้ื เพลงิ . ๓.๒ ผลการพิจารณาศึกษาการปรับโครงสรา้ งราคาไฟฟ้า ๔. ขอ้ สงั เกตของคณะกรรมาธกิ าร ภาคผนวก ภาคผนวก ก รายงานผลการพิจารณาศกึ ษาการปรับโครงสรา้ งราคานา้ มันเชอื้ เพลิง ภาคผนวก ข รายงานผลการพจิ ารณาศกึ ษาการปรับโครงสรา้ งราคาไฟฟ้า

รายงานผลการพจิ ารณาศกึ ษา เรอื่ ง ญตั ติเพอื่ พิจารณาศกึ ษาการปรบั โครงสรา้ งราคาพลงั งานและกองทุนนา้ มนั ใหเ้ ปน็ ระบบและยั่งยนื ของคณะกรรมาธกิ ารการพลังงาน สภาผูแ้ ทนราษฎร ตามที่ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ ๒๕ ปี ๒ ครั้งที่ ๒๓ (สมัยสามัญประจาปีครั้งที่หน่ึง) วันพฤหัสบดีที่ ๒๐ สิงหาคม ๒๕๖๓ ได้พิจารณาญัตติเพื่อพิจารณาศึกษาการปรับโครงสร้างราคา พลังงานและกองทุนน้ามันให้เป็นระบบและยั่งยืน ประกอบด้วย ญัตติ เร่ือง ขอให้สภาผู้แทนราษฎร ต้ั ง ค ณ ะกรรม าธิการ วิสามั ญพิจ ารณ าศึก ษาก ารปรับ โครงส ร้างร าคาพลั งงานและกองทุนน้ามัน (นายระวี มาศฉมาดล เป็นผู้เสนอ) ญัตติ เร่ือง ขอให้สภาผู้แทนราษฎรตั้งคณะกรรมาธิการวิสามัญ พิจารณาศึกษาการปรับโครงสร้างราคาพลังงานและกองทุนน้ามัน (นายณัฐวุฒิ ประเสริฐสุวรรณ เป็นผู้เสนอ) ญัตติ เร่ือง ขอให้สภาผู้แทนราษฎรตั้งคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาศึกษาแนวทาง การปรับปรุงโครงสร้างราคาน้ามันและพลังงานให้เป็นระบบและย่ังยืน (นายสมเกียรติ ไชยวิสุทธิกุล เป็นผู้เสนอ) ญัตติ เรื่อง ขอให้สภาผู้แทนราษฎรตั้งคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาศึกษาการปรับ แผนพัฒนากาลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐ (PDP2018) เพื่อให้ราคาพลังงาน ในประเทศไทยเหมาะสมและรองรับความต้องการของประชาชน (นายบุญลือ ประเสริฐโสภา เป็นผู้เสนอ) ญัตติ เร่ือง ขอให้สภาผู้แทนราษฎรต้ังคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาศึกษาการปรับโครงสร้างราคา พลังงานให้เป็นธรรม (นายเกียรติ สิทธีอมร เป็นผู้เสนอ) และญัตติ เร่ือง ขอให้สภาผู้แทนราษฎร ตั้งคณะกรรมาธิการวสิ ามัญพิจารณาศึกษาการปรับโครงสรา้ งราคาพลังงานและกองทุนน้ามันอย่างเป็น ระบบ (นายจาตุรงค์ เพ็งนรพัฒน์ เป็นผู้เสนอ) และท่ีประชุมได้มีมติให้คณะกรรมาธิการการพลังงาน พิจารณา ตามข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. ๒๕๖๒ ข้อ ๙๐ โดยกาหนดระยะเวลา พิจารณาศึกษาไว้ ๖๐ วัน ต่อมาเน่ืองจากสถานการณ์การแพรร่ ะบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) และเพื่อพิจารณาศึกษาข้อมูลข้อเท็จจริงที่ครบถ้วนและรอบด้านจากผู้ท่ีเก่ียวข้องทุกฝ่าย คณะกรรมาธิการการพลังงานได้ขอขยายระยะเวลาในการพิจารณาศึกษา ครั้งแรก จานวน ๖๐ วัน ครั้งท่ีสอง จานวน ๑๒๐ วัน ครั้งทีส่ าม จานวน ๙๐ วัน คร้ังทส่ี ่ี จานวน ๙๐ วัน คร้ังทห่ี า้ จานวน ๙๐ วนั ครัง้ ที่หก ๙๐ วนั คร้งั ท่เี จ็ด จานวน ๑๒๐ วัน และคร้ังท่ีแปด จานวน ๙๐ วัน น้ัน ซ่ึงกรรมาธกิ ารคณะน้ี ประกอบดว้ ย ๑) นายกิตตกิ ร โล่ห์สนุ ทร ประธานคณะกรรมาธิการ ๒) นายชูวิทย์ พิทกั ษ์พรพลั ลภ รองประธานคณะกรรมาธิการ คนที่หนึ่ง ๓) นายประเสริฐ บญุ เรอื ง รองประธานคณะกรรมาธิการ คนท่ีสอง ๔) นายพบิ ลู ย์ รชั กิจประการ รองประธานคณะกรรมาธิการ คนท่ีสาม ๕) นายธารา ปติ ุเตชะ รองประธานคณะกรรมาธิการ คนที่ส่ี ๖) นางนนั ทนา สงฆป์ ระชา รองประธานคณะกรรมาธิการ คนทห่ี ้า ๗) นายสมเกียรติ วอนเพียร รองประธานคณะกรรมาธกิ าร คนทห่ี ก ๘) นายนพดล มาตรศรี รองประธานคณะกรรมาธิการ คนทีเ่ จ็ด ๙) นายระวี มาศฉมาดล ท่ีปรกึ ษาคณะกรรมาธิการ

๒ ๑๐) นายมนญู สวิ าภิรมยร์ ัตน์ ท่ปี รึกษาคณะกรรมาธิการ ๑๑) นางพชิ ชารตั น์ เลาหพงศช์ นะ โฆษกคณะกรรมาธกิ าร ๑๒) นางสาวปยิ ะรฐั ชย์ ตยิ ะไพรัช โฆษกคณะกรรมาธิการ ๑๓) นายเพชรภมู ิ อาภรณร์ ตั น์ โฆษกคณะกรรมาธกิ าร ๑๔) นายภาคิน สมมิตรธนกุล กรรมาธิการ ๑๕) นายชัยยนั ต์ ผลสวุ รรณ์ เลขานกุ ารคณะกรรมาธิการ อนึ่ง นางสาวจารวุ รรณ ศรณั ย์เกตุ ไดพ้ ้นจากตาแหนง่ สมาชกิ สภาผูแ้ ทนราษฎร ตัง้ แต่วนั ที่ ๒๑ กมุ ภาพันธ์ ๒๕๖๓ เนอื่ งจากศาลรฐั ธรรมนญู มคี าวนิ จิ ฉัยใหเ้ พกิ ถอนสิทธสิ มัครรับเลือกตงั้ ทาให้มลี กั ษณะ ต้องห้ามตามมาตรา ๙๘ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ จึงมีผลให้พ้น จากตาแหน่งกรรมาธิการ และท่ีประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ ๒๕ ปีท่ี ๒ ครั้งท่ี ๖ (สมัยสามัญประจาปี ครั้งท่ีหน่ึง) วันพฤหัสบดีท่ี ๑๘ มิถุนายน ๒๕๖๓ ได้มีมติเห็นชอบให้ต้ัง นายเพชรภูมิ อาภรณ์รัตน์ เปน็ กรรมาธิการแทนตาแหนง่ ทวี่ า่ งลง ต่อมา นายวิเชียร ชวลิต ได้ลาออกจากการเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ตั้งแต่วันที่ ๑๘ เมษายน ๒๕๖๕ เป็นเหตุให้สมาชิกภาพสิ้นสุดลงตามมาตรา ๑๐๑ (๓) ของรัฐธรรมนูญแห่ง ราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ จึงมีผลให้พ้นจากตาแหน่งกรรมาธิการ และท่ีประชุม สภาผู้แทนราษฎร ชุดท่ี ๒๕ ปีท่ี ๔ คร้ังท่ี ๖ (สมัยสามัญประจาปีคร้ังท่ีหน่ึง) วันพุธที่ ๑๕ มิถุนายน ๒๕๖๕ ได้มมี ตเิ หน็ ชอบให้ตัง้ นายภาคิน สมมิตรธนกุล เปน็ กรรมาธิการแทนตาแหนง่ ทีว่ ่างลง บัดนี้ คณะกรรมาธิการการพลังงานได้ดาเนินการพิจารณาศึกษา เรื่อง ญัตติเพ่ือพิจารณา ศึกษาการปรับโครงสร้างราคาพลังงานและกองทุนน้ามันให้เป็นระบบและย่ังยืน เสร็จเรียบร้อยแล้ว จึงขอรายงานผลการพิจารณาศึกษาเร่ืองดังกล่าวต่อสภาผู้แทนราษฎร ตามข้อบังคับการประชุม สภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. ๒๕๖๒ ขอ้ ๑๐๔ ดังนี้ ๑. การด้าเนินงาน ๑.๑ คณะกรรมาธิการได้มีมติต้ังคณะอนุกรรมาธิการศึกษาการปรับโครงสร้างราคาน้ามัน เช้ือเพลิง เพ่ือทาหน้าท่ีในการพิจารณาศึกษาในประเด็นท่ีเก่ียวข้องกับการปรับโครงสร้างราคาน้ามัน เช้ือเพลิงให้เป็นระบบและยั่งยืน ตลอดจนปฏิบัติหน้าที่อ่ืน ๆ ตามที่คณะกรรมาธิการมอบหมาย ซ่ึงอนกุ รรมาธกิ ารคณะนี้ ประกอบด้วย ๑) นายสมเกียรติ วอนเพยี ร ประธานคณะอนุกรรมาธกิ าร ๒) นายพบิ ูลย์ รชั กิจประการ รองประธานคณะอนุกรรมาธกิ าร คนที่หนึง่ ๓) นายเพชรภมู ิ อาภรณร์ ัตน์ รองประธานคณะอนุกรรมาธิการ คนท่ีสอง ๔) นายสามารถ เจนชยั จิตรวนิช รองประธานคณะอนุกรรมาธกิ าร คนที่สาม ๕) นายอนุสรณ์ ไกรวตั นุสสรณ์ รองประธานคณะอนกุ รรมาธิการ คนที่สี่ ๖) นายกษาณฑ์ ปยิ าภมิ ขุ อนกุ รรมาธกิ าร ๗) นายโชคชยั อศั วรงั สฤษฎ์ อนุกรรมาธิการ ๘) นายพรี พทั ธ์ วงคก์ มลพร อนุกรรมาธิการ ๙) นางสาวอัจฉรียา โชติกเดชาณรงค์ อนุกรรมาธกิ าร

๓ ๑๐) นายพชร ภูมิจิตร เลขานุการคณะอนกุ รรมาธิการ ๑.๒ คณะกรรมาธิการได้มีมติต้ังคณะอนุกรรมาธิการศึกษาการปรับโครงสร้างราคาไฟฟ้า เพ่ือทาหน้าท่ีในการพิจารณาศึกษาในประเด็นท่ีเก่ยี วข้องกบั การปรับโครงสร้างราคาไฟฟ้าให้เป็นระบบ และย่ังยืน ตลอดจนปฏิบัติหน้าท่ีอื่น ๆ ตามท่ีคณะกรรมาธิการมอบหมาย ซึ่งอนุกรรมาธิการคณะนี้ ประกอบดว้ ย ๑) นายชยั ยนั ต์ ผลสวุ รรณ์ ประธานคณะอนุกรรมาธิการ ๒) นางสาวปยิ ะรัฐชย์ ติยะไพรัช รองประธานคณะอนกุ รรมาธกิ าร คนทหี่ นงึ่ ๓) นางสาวจารวุ รรณ ศรณั ย์เกตุ รองประธานคณะอนกุ รรมาธิการ คนทสี่ อง ๔) นายชูศกั ดิ์ วงษส์ วสั ดิ์ รองประธานคณะอนุกรรมาธิการ คนทีส่ าม ๕) นายไพทูร ไพศาลสขุ วทิ ยา อนุกรรมาธกิ าร ๖) ผชู้ ว่ ยศาสตราจารยน์ นิ นาท ราชประดิษฐ์ อนกุ รรมาธิการ ๗) นายสมบัติ วนิชประภา อนุกรรมาธิการ ๘) นายภวู ดล สนุ ทรวภิ าต อนุกรรมาธิการ ๙) รองศาสตราจารย์ตฤณ แสงสุวรรณ อนุกรรมาธกิ าร ๑๐) นายจักรวาล อุ่นสินมั่น เลขานุการคณะอนุกรรมาธกิ าร อน่ึง ท่ีประชุมคณะกรรมาธิการการพลังงาน คร้ังท่ี ๗๗ เม่ือวันพฤหัสบดีที่ ๑๓ มกราคม ๒๕๖๔ ได้มีมติแต่งตง้ั นายประจักษ์ กติ ตริ ัตนวิวฒั น์ เปน็ อนุกรรมาธิการแทนรองศาสตราจารย์ ตฤณ แสงสุวรรณ ๑.๓ คณะกรรมาธิการได้มีมติแต่งต้ัง นางสาวอรวรรณ สังขวารี ผู้บังคับบัญชากลุ่มงาน คณะกรรมาธิการการพลงั งาน สานักกรรมาธิการ ๑ สานักงานเลขาธกิ ารสภาผู้แทนราษฎร ปฏบิ ตั หิ น้าที่ เป็นผู้ช่วยเลขานุการประจาคณะกรรมาธิการ ตามข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. ๒๕๖๒ ขอ้ ๙๓ วรรคส่ี ๒. วิธกี ารพิจารณาศกึ ษา ๒.๑ การประชุมคณะกรรมาธกิ าร คณะกรรมาธิการได้จัดให้มีการประชุมเพื่อพิจารณาศึกษาในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับ ญัตติเพื่อพิจารณาศึกษาการปรับโครงสร้างราคาพลังงานและกองทุนน้ามันให้เป็นระบบและย่ังยืน จานวน ๑๔ คร้งั ดงั นี้ ๒.๑.๑ ครั้งที่ ๓๗ วันพฤหสั บดีที่ ๓ กนั ยายน ๒๕๖๓ ๒.๑.๒ คร้ังที่ ๓๘ วนั พฤหสั บดที ี่ ๑๐ กนั ยายน ๒๕๖๓ ๒.๑.๓ ครั้งท่ี ๔๐ วนั พฤหัสบดีท่ี ๗ ตลุ าคม ๒๕๖๓ ๒.๑.๔ คร้งั ท่ี ๖๘ วนั จันทร์ที่ ๑๑ ตลุ าคม ๒๕๖๔ ๒.๑.๕ ครง้ั ที่ ๗๐ วันพฤหัสบดที ่ี ๑๘ พฤศจิกายน ๒๕๖๔ ๒.๑.๖ คร้ังท่ี ๗๒ วันพฤหัสบดที ่ี ๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๔ ๒.๑.๗ ครัง้ ที่ ๗๙ วันพฤหัสบดีท่ี ๒๗ มกราคม ๒๕๖๕

๔ ๒.๑.๘ ครัง้ ท่ี ๘๘ วนั พฤหสั บดีที่ ๒๑ เมษายน ๒๕๖๕ ๒.๑.๙ ครง้ั ที่ ๘๙ วนั พฤหสั บดีท่ี ๒๘ เมษายน ๒๕๖๕ ๒.๑.๑๐ ครงั้ ที่ ๙๒ วนั พฤหัสบดีท่ี ๑๙ พฤษภาคม ๒๕๖๕ ๒.๑.๑๑ ครง้ั ที่ ๙๕ วันพุธท่ี ๑๕ มถิ นุ ายน ๒๕๖๕ ๒.๑.๑๒ ครั้งท่ี ๑๐๔ วันพฤหัสบดีท่ี ๘ กนั ยายน ๒๕๖๕ ๒.๑.๑๓ ครั้งที่ ๑๐๕ วันพฤหสั บดที ี่ ๑๕ กนั ยายน ๒๕๖๕ ๒.๑.๑๔ ครัง้ ที่ ๑๐๖ วันพุธท่ี ๒๑ กันยายน ๒๕๖๕ ๒.๒ คณะกรรมาธิการได้ดาเนินการ โดยเชิญหน่วยงานมาให้ข้อมูล ข้อเท็จจริง และแสดง ความคดิ เห็น เพ่อื ประกอบการพิจารณา ดงั น้ี ๒.๒.๑ กรมเช้อื เพลิงธรรมชาติ ๑) นายภมู ี ศรีสุวรรณ รองอธิบดีกรมเชื้อเพลงิ ธรรมชาติ (ตาแหนง่ เดิม) ๒) นายวรากร พรหโมบล รองอธบิ ดีกรมเชื้อเพลิงธรรมชาติ (ตาแหนง่ ปจั จุบนั ) ๓) นางสาวสริ ี นาสกุล ผ้เู ชยี่ วชาญ ๔) นายศุภลักษ์ พาฬอนุรักษ์ ผอู้ านวยการกองจดั การเชอ้ื เพลิงธรรมชาติ ๕) นางสาวชนิดา แกว้ กอ นกั ธรณวี ทิ ยาชานาญการพิเศษ ๖) นางสาววรชั ญจ์ ริ า พรหมมาเทพย์ นักธรณวี ทิ ยาชานาญการ ๒.๒.๒ กรมธรุ กจิ พลังงาน ๑) นางสาวลักขณา สุมาบัติ รองอธิบดีกรมธุรกจิ พลังงาน ๒) นายมนตช์ ยั แจ้งไพร ผู้อานวยการสานักคุณภาพน้ามนั เชอ้ื เพลิง ๓) นางสาวนยิ ดา กลุ วาไชย ผอู้ านวยการสานักบรกิ ารธรุ กจิ และ การสารองนา้ มันเชอื้ เพลงิ ๔) นางสาวนยิ ดา กลุ วาไชย ผอู้ านวยการกองบรกิ ารธรุ กจิ และ การสารองน้ามนั เชือ้ เพลิง ๕) นางกฤตมิ า ชูแสงเลิศวิจติ ร ผอู้ านวยการกองยทุ ธศาสตรแ์ ละแผนงาน ๖) นางสิริญญา ชูเวทย์ ผูอ้ านวยการกองความปลอดภยั ธรุ กิจ กา๊ ซธรรมชาติ ๗) นางสาวกฤติกา ถาวรแกว้ หัวหน้ากลุ่มยุทธศาสตร์ กองยทุ ธศาสตร์ และแผนงาน ๒.๒.๓ สานกั งานนโยบายและแผนพลังงาน ๑) นายอนิรุทธ์ิ ธนกรมนตรี รองผ้อู านวยการสานกั งานนโยบายและ แผนพลังงาน (ตาแหน่งปัจจุบนั ) ๒) นางสาวภาวณิ ี โกษา ผอู้ านวยการกองนโยบายปิโตรเลยี ม ๓) นายฤกษฤ์ ทธ์ิ เคนหาราช หัวหนา้ กลมุ่ นา้ มันและกา๊ ซปิโตรเลียมเหลว ๔) นายประเสรฐิ สนิ เสรมิ สขุ สกุล นกั วิเคราะหน์ โยบายและแผนชานาญการ

๕ ๕) นางสาวสุวรรณา สุนทรารกั ษ์ นักวเิ คราะห์นโยบายและแผนชานาญการ ๖) นางสาววชริ า จิตตป์ ราณี นักวิเคราะหน์ โยบายและแผนชานาญการ ๒.๒.๔ สานักงานกองทุนน้ามันเชือ้ เพลงิ ๑) นายพรชยั จิรกลุ ไพศาล ผอู้ านวยการสานกั นโยบายนโยบายและ ยทุ ธศาสตร์ ๒) นายธนพล แสงสวา่ ง ผู้อานวยการกลมุ่ งานนโยบายและกลยทุ ธ์ ราคา ๒.๒.๕ กรมสรรพากร ๑) นางสาวชนิศานษิ ฐ บุญธง นกั ตรวจสอบบัญชชี านาญการ ๒) นายนภานต์ นนั ทิวฒั นผล นติ กิ รชานาญการ ๓) นายอนิ ทัช ปิยะนาวนิ นติ กิ รชานาญการ ๒.๒.๖ กรมสรรพสามิต ๑) นางสาวสุภา เอีย่ มโอภา นกั วชิ าการสรรพสามิตชานาญการพเิ ศษ ๒) นางสาวนนท์อุมา สืบวงศ์แพทย์ นักวชิ าการสรรพสามติ ชานาญการพิเศษ ๓) นางสาววลัยภรณ์ รตั นพนั ธ์ นกั วิชาการภาษชี านาญการ ๔) นางสาวสรลั พัชร คลอ่ งดี นักวชิ าการภาษปี ฏิบัตกิ าร ๒.๒.๗ กรมศุลกากร ๑) นายประชา ศรบี ุญส่ง ผูอ้ านวยการสว่ นสบื สวนปราบปราม ๒ ๒) นายอภิณินตร์ ชิณวงค์ หัวหน้าฝ่ายส่วนสืบสวนปราบปราม ๒ ๒.๒.๘ บรษิ ทั ปตท. จากดั (มหาชน) ๑) นายกฤษณ์ อ่มิ แสง ประธานเจ้าหนา้ ทีป่ ฏิบตั กิ ารกลุ่มธรุ กจิ ปิโตรเลยี มขนั้ ปลาย ๒) นายบรุ ณนิ รัตนสมบัติ รองกรรมการผจู้ ัดการใหญบ่ ริหารกลยทุ ธ์ กลมุ่ ปิโตรเลียมขั้นปลาย ๓) นางศุจริ ัตน์ เธยี รธวชั ผู้จดั การฝ่ายบรหิ ารหว่ งโซอ่ ปุ ทาน ๔) นางสาวปัญญาภรณ์ นิยม ผู้จดั การฝา่ ยผู้มสี ว่ นได้เสยี ๕) นายคุณานนต์ ลขิ ติ วรศักด์ิ พนกั งานวเิ คราะห์ ๒.๒.๙ บรษิ ัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จากดั (มหาชน) ๑) นายสาโรจน์ พทุ ธธรรมวงศ์ รองกรรมการผ้จู ดั การใหญ่สายงานการตลาด และพาณชิ ยกจิ ๒) นายณฐั สทิ ธิ์ อโนมากุล ผูจ้ ดั การฝา่ ยหน่วยงานบรหิ ารความเส่ยี ง และกลยุทธ์พาณชิ ยกจิ ๓) นางพลอยพมิ เขมะจนั ตรี ผ้จู ดั การส่วนหนว่ ยงานบริหารความเส่ียง และกลยทุ ธ์พาณิชยกิจ ๔) นางนารีรตั น์ ครบนพรัตน์ เจ้าหน้าทอี่ าวโุ ส หน่วยงานบรหิ ารความเสยี่ ง และกลยทุ ธ์พาณชิ ยกจิ

๖ ๒.๒.๑๐ บรษิ ัท ไทยออยล์ จากัด (มหาชน) ๑) นายฉตั รฐาพงศ์ วังธนากร รองกรรมการผู้จัดการใหญด่ ้านพาณชิ ยองค์กร ๒) นางพมิ พช์ นก สกลวารี ผ้จู ดั การจัดจาหน่ายผลิตภณั ฑป์ โิ ตรเลียม ๓) นางสาวศริ ภา ประทีปอมรกุล ผจู้ ดั การวางแผนการพาณชิ ยภ์ ายในประเทศ ๔) นายปญั ญ์ ศักดิ์เรืองงาม นักวเิ คราะห์การพาณชิ ย์ ๒.๒.๑๑ บรษิ ทั พที ีจี เอ็นเนอยี่ จากดั (มหาชน) ๑) นายรังสรรค์ พวงปราง ผ้ชู ว่ ยผจู้ ัดการใหญ่ ๒) นางประทมุ พร ศรสี ัมพันธ์ ผู้จัดการส่วนจดั ซือ้ น้ามัน ๒.๒.๑๒ สมาคมผู้ผลติ ไบโอดเี ซลไทย ๑) นายศาณินทร์ ตรยิ านนท์ นายกสมาคมผผู้ ลติ ไบโอดีเซลไทย และ กรรมการบรษิ ทั นา้ มันพืชปทมุ จากัด ๒) นายวโรภาส กิมชูวาณิช ผู้ชว่ ยกรรมการผูจ้ ัดการ บริษัท โกลบอล กรนี เคมคิ อล จากดั (มหาชน) ๓) นายประสทิ ธ์ิ ตันตวรนาท รองกรรมการผจู้ ัดการ บรษิ ทั บางจาก ไบโอฟเู อล จากดั ๒.๒.๑๓ ตวั แทนภาคประชาชน ๑) พันโท แพทย์หญงิ กมลพรรณ์ ชวี พนั ธศ์ ร ๒) นายสุวัชชัย เจษฎานัยน์ ๓) นายพลภาขุน เศรษฐญาบดี ๒.๓ คณะกรรมาธกิ ารไดด้ าเนินการ โดยเชิญสมาชกิ สภาผ้แู ทนราษฎร ผเู้ สนอญตั ติ เข้าร่วม ประชุม เพื่อมาให้ข้อมูลและข้อคิดเห็น รวมท้ังข้อเสนอแนะเพิ่มเติมเกี่ยวกับรายงานผลการพิจารณา ศึกษาของคณะอนุกรรมาธิการศึกษาการปรับโครงสร้างราคาน้ามันเชื้อเพลิง และรายงานผลการพิจารณา ศึกษาของคณะอนุกรรมาธกิ ารศกึ ษาการปรับโครงสร้างราคาไฟฟา้ เพอื่ ประกอบการพิจารณา ดงั น้ี ๒.๓.๑ นายเกยี รติ สทิ ธีอมร สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร แบบบัญชีรายช่ือ พรรคประชาธปิ ัตย์ ๒.๓.๒ นายระวี มาศฉมาดล สมาชกิ สภาผ้แู ทนราษฎร แบบบญั ชีรายชื่อ พรรคพลงั ธรรมใหม่ ๒.๓.๓ นายณัฐวฒุ ิ ประเสริฐสวุ รรณ สมาชกิ สภาผ้แู ทนราษฎร จังหวัดสุพรรณบุรี พรรคชาตไิ ทยพัฒนา ๒.๓.๔ นายบุญลอื ประเสรฐิ โสภา สมาชกิ สภาผ้แู ทนราษฎร จังหวัดราชบุรี พรรคภมู ใิ จไทย ๒.๓.๕ นายสมเกียรติ ไชยวสิ ุทธกิ ลุ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร แบบบัญชรี ายชอ่ื พรรคก้าวไกล ๒.๓.๖ นายจาตุรงค์ เพ็งนรพฒั น์ สมาชิกสภาผูแ้ ทนราษฎร จังหวดั ศรสี ะเกษ พรรคเพ่อื ไทย

๗ ๒.๔ คณะกรรมาธิการได้เสนอรายงานพิจารณาศึกษาเรื่อง การแก้ไขปัญหาราคาน้ามัน เช้ือเพลิงในสถานการณ์วิกฤตน้ามันแพง ไตรมาส ๔ ปี ๒๕๖๔ ต่อสภาผู้แทนราษฎร ตามข้อบังคับ การประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. ๒๕๖๒ ข้อ ๑๐๔ โดยในคราวประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดท่ี ๒๕ ปีท่ี ๔ ครั้งท่ี ๒๘ (สมัยสามัญประจาปีครั้งที่หนึ่ง) เป็นพิเศษ เมื่อวันศุกร์ท่ี ๑๖ กันยายน ๒๕๖๕ ที่ประชุมได้พิจารณาและมีมติให้ส่งรายงานและข้อสังเกตของคณะกรรมาธิการดงั กล่าวตอ่ คณะรัฐมนตรี เพ่ือพจิ ารณาดาเนนิ การตอ่ ไป ๒.๕ การประชมุ คณะอนกุ รรมาธกิ ารศึกษาการปรับโครงสรา้ งราคานา้ มันเชื้อเพลงิ คณะอนกุ รรมาธิการไดจ้ ัดใหม้ ีการประชุมเพื่อพิจารณาศึกษาในประเดน็ ทเ่ี กย่ี วข้องกบั การปรบั โครงสร้างราคาน้ามันเช้อื เพลงิ จานวน จานวน ๓๕ คร้ัง และคณะอนุกรรมาธิการไดด้ าเนนิ การ โดยเชิญหน่วยงานมาให้ข้อมูล ข้อเท็จจริง และแสดงความคิดเห็น เพื่อประกอบการพิจารณา จานวน ๒๗ หน่วยงาน รายละเอียดปรากฏตามภาคผนวก ก รายงานผลการพิจารณาศึกษาการปรับโครงสร้าง ราคานา้ มันเช้อื เพลงิ ๒.๖ การประชุมคณะอนกุ รรมาธิการศกึ ษาการปรบั โครงสรา้ งราคาไฟฟา้ คณะอนกุ รรมาธกิ ารได้จดั ใหม้ ีการประชุมเพื่อพิจารณาศกึ ษาในประเดน็ ทเ่ี ก่ยี วข้องกบั การปรบั โครงสร้างราคาไฟฟ้า จานวน ๓๐ คร้ัง และคณะอนกุ รรมาธกิ ารไดด้ าเนินการโดยเชิญหนว่ ยงาน มาให้ข้อมูล ข้อเท็จจริง และแสดงความคิดเห็น เพื่อประกอบการพิจารณา จานวน ๑๒ หน่วยงาน รายละเอียดปรากฏตามภาคผนวก ข รายงานผลการพจิ ารณาศึกษาการปรบั โครงสรา้ งราคาไฟฟ้า ๓. ผลการพิจารณาศึกษา คณะกรรมาธิการได้จัดทารายงานผลการพิจารณาศึกษา เร่ือง ญัตติเพ่ือพิจารณาศึกษา การปรับโครงสร้างราคาพลังงานและกองทุนน้ามันให้เป็นระบบและย่ังยืน ปรากฏผลการดาเนินการ ซง่ึ สรุปได้ ดงั นี้ ๓.๑ ผลการพิจารณาศึกษาการปรบั โครงสรา้ งราคาน้ามนั เชือเพลิง คณะอนุกรรมาธิการศึกษาการปรับโครงสร้างราคาน้ามันเช้ือเพลิง ได้จัดทารายงาน ผลการพิจารณาศึกษา เร่ือง การปรับโครงสร้างราคาน้ามันเชื้อเพลิง เพ่ือตอบประเด็นญัตติของ สภาผู้แทนราษฎรเพ่ือพิจารณาศึกษาโครงสร้างราคาพลังงานและกองทุนน้ามันให้เป็นระบบและย่ังยืน ซ่งึ สรปุ ผลการพิจารณาศกึ ษา แบง่ ออกเปน็ ๒๕ ประเดน็ ดังน้ี ๑) โครงสร้างราคาน้ามันเช้อื เพลิงอ้างองิ ของทางราชการ ๒) การกาหนดอัตรากองทนุ น้ามนั เชอ้ื เพลงิ ๓) การกาหนดราคา ณ โรงกลนั่ และการสะท้อนตน้ ทนุ ท่แี ทจ้ รงิ ๔) การจัดเก็บภาษสี รรพสามติ นา้ มนั เช้อื เพลิง ๕) ราคาเชอื้ เพลงิ ชวี ภาพ (เอทานอล) ๖) สถานการณ์น้ามันปาล์มดบิ และราคาเชอ้ื เพลิงชีวภาพ (ไบโอดีเซล) ๗) การกาหนดลกั ษณะและคุณภาพน้ามันเชอ้ื เพลิงทีใ่ ชภ้ ายในประเทศ และผลกระทบ ตอ่ กลุม่ ผู้ใชน้ า้ มันเช้อื เพลิง

๘ ๘) การกาหนดลกั ษณะและคณุ ภาพน้ามันเช้อื เพลิงทีใ่ ชภ้ ายในประเทศ ๙) การกาหนดแนวทาง มาตรการ และมาตรฐานเกี่ยวกับการกากับดูแลการควบคุม คณุ ภาพอากาศที่เก่ยี วข้องกับนา้ มนั เช้อื เพลงิ ๑๐) การปรับราคาขายปลีกน้ามันสาเร็จรูปและความสอดคล้องกับการข้ึนลงของ น้ามันในตลาดโลก ๑๑) ผลกระทบด้านเศรษฐศาสตรจ์ ากการปรบั โครงสร้างราคาน้ามนั เชือ้ เพลงิ ๑๒) การกาหนดราคาขายปลกี และชนิดน้ามันเช้ือเพลิงที่เหมาะสม ๑๓) การปรับโครงสร้างราคาน้ามันเช้ือเพลิงท่ีเหมาะสมและเป็นธรรม ในมุมมองของ ภาคประชาชน ๑๔) การปรับโครงสร้างราคาน้ามันเช้ือเพลิงท่ีเหมาะสมและเป็นธรรม ในมุมมองของ ผ้ทู รงคุณวฒุ ดิ ้านพลังงาน ๑๕) การปรับโครงสร้างราคาน้ามันเช้ือเพลิงที่เหมาะสมและเป็นธรรม ในมุมมองทาง วชิ าการ ๑๖) ภาพรวมของกลุม่ ผู้ใชร้ ถทกุ ประเภทในโครงสร้างราคาน้ามนั เชือ้ เพลงิ ๑๗) ภาพรวมการนาเข้าและส่งออกผลติ ภณั ฑท์ ่ีมผี ลตอ่ โครงสรา้ งราคานา้ มนั เชอ้ื เพลงิ ๑๘) ทิศทางและนโยบายทเี่ ก่ยี วขอ้ งกบั โครงสร้างราคาน้ามันเช้อื เพลิงในอนาคต ๑๙) สถานการณ์ราคาและแนวโน้มการใช้ก๊าซธรรมชาติสาหรับยานยนต์ (NGV) และ ก๊าซปโิ ตรเลยี มเหลว (LPG) ๒๐) ภาพรวมการจัดหา การผลิต และการบริหารจัดการแหล่งเช้ือเพลิงธรรมชาติที่มี ผลตอ่ โครงสร้างราคานา้ มันเช้ือเพลงิ ๒๑) การกาหนดสัดสว่ นการผสมไบโอดีเซลท่ีมีผลต่อโครงสร้างราคานา้ มันเช้อื เพลงิ ๒๒) การกาหนดสัดสว่ นการผสมเอทานอลทม่ี ผี ลต่อโครงสรา้ งราคานา้ มันเชือ้ เพลิง ๒๓) ผลกระทบจากการยกเลกิ มาตรการตรึงราคานา้ มันดเี ซล ๓๐ บาทต่อลิตร ๒๔) มาตรการช่วยเหลือด้านภาษีสรรพสามิตน้ามันดีเซล และการติดตามผล การดาเนินงานเกี่ยวกับมาตรการดา้ นภาษขี องยานยนต์ไฟฟ้า ๒๕) แนวโน้มของคา่ การกลน่ั ทีม่ ีผลตอ่ โครงสรา้ งราคานา้ มนั เช้อื เพลิง ทังนี รายละเอียดปรากฏในภาคผนวก ก รายงานผลการพิจารณาศึกษาการปรับ โครงสร้างราคาน้ามันเชอื เพลิง ๓.๒ ผลการพจิ ารณาศกึ ษาการปรับโครงสรา้ งราคาไฟฟา้ คณะอนกุ รรมาธกิ ารศกึ ษาการปรับโครงสรา้ งราคาไฟฟา้ ไดจ้ ดั ทารายงานผลการพิจารณา ศึกษา เร่ือง การปรับโครงสร้างราคาไฟฟ้า เพ่ือตอบประเด็นญัตติของสภาผู้แทนราษฎรเพ่ือพิจารณา ศึกษาโครงสร้างราคาพลังงานและกองทุนน้ามันให้เป็นระบบและย่ังยืน ซึ่งสรุปผลการพิจารณาศึกษา แบ่งออกเปน็ ๑๑ ประเดน็ ดังน้ี ๑) แผนพฒั นากาลงั ผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย (PDP2018) ฉบบั ปรบั ปรงุ คร้งั ท่ี ๑ ๒) แผนพัฒนาระบบโครงข่ายไฟฟ้า ๓) ต้นทุนการผลติ ไฟฟ้าแต่ละประเภท

๙ ๔) ต้นทุนค่าไฟฟ้าจาแนก ๔ ส่วน คือ ต้นทุนการผลิต ต้นทุนจากระบบส่ง ต้นทุนจาก ระบบจาหนา่ ย และผใู้ ช้ไฟฟ้า ๕) ประเภทผใู้ ช้ไฟฟา้ และอตั ราคา่ ไฟฟ้าแตล่ ะประเภท ๖) แผนบรหิ ารจัดการก๊าซธรรมชาติ พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐ (Gas Plan 2018) ๗) การผลิตไฟฟ้าจากพลงั งานหมุนเวยี นและพลังงานทดแทน ๘) กองทุนพัฒนาโรงไฟฟ้า มาตรา ๙๗ ๙) คา่ ไฟฟ้าผนั แปร (Ft) ๑๐) ไฟฟ้าสาธารณะ ๑๑) การประหยดั พลงั งานโดยบรษิ ทั จดั การพลงั งาน (ESCO) ทังนี รายละเอียดปรากฏในภาคผนวก ข รายงานผลการพิจารณาศึกษาการปรับ โครงสร้างราคาไฟฟา้ ๔. ขอ้ สงั เกตของคณะกรรมาธกิ าร จากข้อมูลผลการพิจารณาศึกษาการปรับโครงสร้างราคาน้ามันเชื้อเพลิง และการปรับ โครงสรา้ งราคาไฟฟา้ คณะกรรมาธิการมขี อ้ สังเกตเพ่อื ใหค้ ณะรฐั มนตรี กระทรวงพลังงาน และหน่วยงาน ท่เี ก่ยี วขอ้ ง นาไปพิจารณาและดาเนนิ การ ดังน้ี ๔.๑ แนวทางการปรับโครงสร้างราคานา้ มันเชือเพลงิ ๔.๑.๑ มาตรการระยะสัน ๑) ในสถานการณ์ทีร่ าคาน้ามันยังคงอยู่ในระดับสูง และต้องใช้เงินจากกองทนุ น้ามนั เชอื้ เพลิงเพอ่ื จ่ายชดเชยหรอื ชะลอการข้นึ ราคานา้ มันนนั้ เสนอให้ลดอัตราภาษีสรรพสามิต กองทนุ เพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน ภาษีเทศบาล ของน้ามันกลุ่มเบนซินและดีเซลลงเหลือในระดับต่า เท่าที่เหมาะสม เป็นการช่ัวคราว เพื่อช่วยลดภาระเงินชดเชยของกองทุนน้ามันเชื้อเพลิง และบรรเทา ความเดอื ดรอ้ นแก่ประชาชน ๒) กรณีท่ีราคาเชื้อเพลิงชีวภาพ (เอทานอลและไบโอดีเซล) มีราคาสูงกว่า เชื้อเพลงิ ฟอสซลิ (นา้ มนั เบนซนิ พ้ืนฐานและดีเซลพ้ืนฐาน) มาก เสนอให้ ๒.๑) ใช้กลไกราคาในการกาหนดอัตรากองทุนน้ามัน โดยกาหนดราคา ขายปลีกน้ามันแก๊สโซฮอล์ E20 และ E85 ให้ถูกกว่า E10 โดยให้มีส่วนต่างที่แคบลงเป็นการชั่วคราว เพือ่ ลดแรงจูงใจของผ้ใู ชร้ ถยนตใ์ นการเลือกใช้นา้ มนั ท่ีมีเอทานอลผสมในสดั ส่วนสงู ๒.๒) ปรับการกาหนดคณุ ภาพน้ามันเชื้อเพลิงดเี ซล โดยลดสดั ส่วนการผสม ไบโอดีเซลลงจากสดั สว่ นปกติ B7 B10 B20 ใหเ้ หลือเพียงเกรดเดยี วคือ B5 เปน็ การช่ัวคราว เพือ่ ชว่ ยลด ตน้ ทนุ น้ามนั ๓) บริหารการจัดเกบ็ เงนิ ส่งเข้ากองทนุ นา้ มนั เชอื้ เพลิงจากน้ามันดีเซลพรเี มียม (เริ่มมีการจัดเก็บเงินส่งเข้ากองทุนน้ามันเชื้อเพลิงจากน้ามันดีเซลพรีเมียม อัตรา ๑ บาทต่อลิตร ต้ังแต่ วนั ท่ี ๓๐ พฤษภาคม ๒๕๖๕) เพื่อให้ฐานะกองทุนน้ามนั เชอื้ เพลงิ มีภาระการจ่ายชดเชยน้อยท่สี ุด ๔) กาหนดมาตรการเป็นการช่ัวคราวเพื่อลดภาระต้นทุนดาเนินการของ ผู้ค้าน้ามัน และต้นทุนการผลิตเช้ือเพลิงของโรงกล่ัน เช่น ลดอัตราการสารองน้ามันเชื้อเพลิง

๑๐ ตามกฎหมายหรือปรับเปล่ียนกาหนดคุณภาพน้ามนั เช้ือเพลิงที่ไม่ส่งผลกระทบต่อการใช้งานเคร่ืองยนต์ แตส่ ามารถลดตน้ ทุนการผลิตได้ ๕) ภาครัฐพิจารณาหาแนวทางในการให้โรงกล่ันในประเทศสามารถจัดหา นา้ มันดิบจากประเทศทมี่ รี าคาถกู โดยเร็ว เชน่ อิหร่าน รัสเซีย เปน็ ต้น ๔.๑.๒ มาตรการระยะยาว ๑) เสนอให้ลดชนิดน้ามันเช้ือเพลิงหลักในกลุ่มน้ามันเบนซินลงเหลือ ๒ ชนิด คอื แก๊สโซฮอล์ ๙๕ และแก๊สโซฮอล์ ๙๑ เพ่อื เป็นทางเลือกของผู้ใช้น้ามนั ท่ีไม่มีความจาเป็นตอ้ งใช้นา้ มนั ค่าออกเทนสูง เพ่อื ใหเ้ กดิ ความประหยัด ท้ังนี้ การสนับสนุนการใช้ E20 ควรพจิ ารณานามาใช้เป็นน้ามัน เชื้อเพลงิ หลกั เม่อื ราคาเอทานอลตา่ กวา่ น้ามนั เบนซินพ้นื ฐานมาก ๒) เสนอให้ลดชนิดน้ามันเชื้อเพลิงในกลุ่มน้ามันดีเซล B7 B10 B20 ลงเหลือ ๑ ชนิด คือ น้ามันดีเซล โดยกาหนดสัดส่วนการผสมไบโอดีเซลให้มคี วามยืดหยุ่นในชว่ งร้อยละ ๕ – ๑๐ ทั้งน้ี ข้ึนอยู่กับสถานการณ์สต็อกและราคาของน้ามันปาล์มดิบ (CPO) ในขณะนั้น โดยในช่วงที่ราคา ไบโอดีเซล B100 สูงกว่าราคาน้ามันดีเซลพื้นฐาน ผู้ค้าน้ามันก็จะลดสัดส่วนผสมให้เหลือในระดับต่า และในทางกลบั กันช่วงทร่ี าคาไบโอดีเซล B100 ตา่ กว่านา้ มันดเี ซลพ้ืนฐาน ก็จะเพมิ่ สัดสว่ นการผสม ๓) เสนอให้ใช้งบประมาณจากกองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน เพ่ือปรับเปลี่ยนยานยนต์ขนส่งให้มีประสิทธิภาพมากข้ึน เพ่ือรองรับการบังคับใช้มาตรฐานการระบาย มลพษิ ทางอากาศและคุณภาพน้ามันเชือ้ เพลิง ใหเ้ ปน็ ไปตามมาตรฐานยโู ร ๔ ๔) เสนอให้มีการส่งเสริมการนาพืชพลังงาน (ปาล์มน้ามัน อ้อย มันสาปะหลงั ) ไปใช้ในการสรา้ งผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ ทมี่ ีมลู คา่ เพิ่ม ตอ่ ยอดจากผลติ ภัณฑ์อตุ สาหกรรมเชื้อเพลงิ พืชพลงั งาน และส่งเสรมิ ใหม้ กี ารส่งออกพืชพลงั งานไปยงั ตลาดต่างประเทศ ๕) เนื่องจากสถานการณ์ด้านราคาและแนวโน้มการใช้ยานยนต์ไฟฟ้า ในอนาคต เสนอให้ลดการสง่ เสรมิ การใช้กา๊ ซ LPG และก๊าซ NGV ในภาคขนสง่ ลง เพ่ือให้ผู้ประกอบการ ได้มีการปรับตัว และรัฐบาลควรมีการส่งเสริมความรู้ให้กับผู้ประกอบการท่ีใช้เชื้อเพลิงดังกล่าว เพ่ือปรับเปล่ียนเครื่องยนต์ใหม่ให้ใช้งานกับเช้ือเพลิงประเภทอื่น ๆ แทน ท้ังนี้ ภาครัฐไม่ควรสนับสนุน การนาเช้ือเพลิงท่ีมีราคาแพงมาใช้เป็นของราคาถูก แม้ว่าเชื้อเพลิงทั้งสองประเภทดังกล่าวจะก่อให้เกิด มลพิษน้อยกว่าน้ามันเชื้อเพลิง แต่มีแนวโน้มว่าในอนาคตจะมีราคาที่สูงขึ้น และเหมาะสมสาหรับ ประเทศทมี่ ฐี านะทางเศรษฐกิจดี ๖) เสนอให้มีการศึกษาถึงความเหมาะสม และผลกระทบของแนวคิด ในการจัดเก็บภาษีลาภลอย (Windfall Taxes) ในช่วงที่ระดับราคาน้ามันหรือค่าการกล่ันเพิ่มสูงขึ้น ผิดปกติ และศึกษาถึงแนวทางหรือความจาเป็นในการส่งเสริมกลไกการนาเข้าน้ามันเชื้อเพลิงจาก ต่างประเทศ ใหแ้ ขง่ ขนั กบั นา้ มันเชือ้ เพลิงทีผ่ ลติ จากโรงกลนั่ ในประเทศไดม้ ากขน้ึ ๗) ควรมีการศึกษาการกากบั ดูแลน้ามนั เชื้อเพลิงในปัจจุบันวา่ ยังมีปัญหาและ ไม่รัดกุมเพียงพอกับสถานการณ์ที่เปล่ียนแปลงอย่างรวดเร็วหรือไม่ หรือควรให้เป็นอานาจหน้าท่ีของ คณะกรรมการกากบั กิจการพลังงาน (กกพ.) ในการกากับดแู ลราคานา้ มนั ในอนาคต

๑๑ ๘) ควรมกี ารเปิดเผยขอ้ มูลการผลติ น้ามันดิบและรายได้ในการขดุ เจาะน้ามันจาก แหล่งผลิตปิโตรเลียมบนบกและอ่าวไทยว่า มีการจัดสรรรายได้ให้กับองค์การปกครองส่วนท้องถ่ินเท่าใด การจัดเก็บค่าภาคหลวงทัง้ รายเดอื นและรายปี เพอ่ื ให้สาธารณชนได้รับทราบราคาปโิ ตรเลยี มในประเทศ ๙) ควรนารายได้จากค่าภาคหลวงปิโตรเลียมมาช่วยอุดหนุนกองทุนน้ามัน เชือ้ เพลิง ในกรณีกองทนุ น้ามันเชือ้ เพลงิ ติดลบเกนิ หา้ หมื่นลา้ นบาท ๑๐) ควรนารายได้จากค่าภาคหลวงก๊าซธรรมชาติมาช่วยอุดหนุนก๊าซ LPG ภาคครวั เรือน ๔.๒ แนวทางการปรับโครงสรา้ งราคาไฟฟา้ ๔.๒.๑ การจดั ทาแผนพัฒนากาลงั ผลติ ไฟฟา้ ของประเทศไทย (PDP2018) ฉบับปรบั ปรงุ คร้ังท่ี ๑ ควรต้องมีการบูรณาการของหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องร่วมกันในการพิจารณากาลังการผลิตไฟฟ้า และการใช้ไฟฟ้าของประเทศให้มีความถูกต้องและแม่นยาที่สุด ซ่ึงควรให้มีปริมาณไฟฟ้าสารอง คดิ เป็นประมาณร้อยละ ๑๕ ของปรมิ าณความตอ้ งการใช้ไฟฟา้ ของประเทศ ๔.๒.๒ ควรเร่งรดั การกาหนดการเปิดใหใ้ ชห้ รือเชอื่ มต่อระบบโครงข่ายไฟฟ้าแก่บุคคล ทสี่ าม (Third Party Access Code: TPA Code) และอัตราค่าเชอื่ มตอ่ ระบบโครงข่ายไฟฟา้ (Wheeling Charge) ให้เกิดข้ึนโดยเร็ว รวมทั้งควรกาหนดอัตราค่าเชื่อมต่อระบบโครงข่ายไฟฟ้า (Wheeling Charge) ท่ีเหมาะสม และลดการซ้าซ้อนการบริหารจัดการในเร่ืองต้นทุนของระบบโครงข่ายไฟฟ้า เพ่ือให้เกดิ รายได้ทส่ี ามารถนาไปลดตน้ ทุนโครงสรา้ งไฟฟา้ ทเ่ี กยี่ วขอ้ งกับระบบโครงขา่ ยไฟฟ้า ซง่ึ จะทาให้ ค่าไฟฟ้าลดลงได้ นอกจากน้ัน เห็นควรเร่งรัดโครงข่ายไฟฟ้าอัจฉริยะ (Smart Grid) ให้เกิดขึ้นโดยเร็ว เพื่อให้มีการผลิตและการใช้ไฟฟ้าให้มีประสิทธิภาพในแต่ละพื้นท่ี รวมถึงเป็นการส่งเสริมให้มีการผลิต ไฟฟ้าจากเชอ้ื เพลงิ พลังงานทดแทนในแต่ละพน้ื ที่อยา่ งเหมาะสม ๔.๒.๓ ผลักดันให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) กระทรวงมหาดไทย และ กรมทางหลวง กระทรวงคมนาคม มีส่วนร่วมรับผิดชอบค่าไฟฟ้าสาธารณะ เพื่อมิให้เป็นการผลักภาระ กับประชาชน โดยคานึงถงึ ความสามารถและศักยภาพของแตล่ ะทอ้ งถิน่ ดว้ ย ๔.๒.๔ ควรแก้ไขปรับปรุงพระราชบัญญัติการประกอบกิจการพลังงาน พ.ศ. ๒๕๕๐ ในส่วนที่เกี่ยวกับกองทุนพัฒนาไฟฟ้า โดยการเพิ่มวัตถุประสงค์ของกองทุน และมีการจัดเก็บเงิน เข้ากองทุน เพ่ือใช้ในการบริหารจัดการในกรณีที่มีค่าไฟฟ้าจากค่า Ft ท่ีสูงขึ้นจนอาจกระทบต่อ ความเปน็ อย่ขู องประชาชน สงั คม เศรษฐกจิ ของประเทศ ๔.๒.๕ การเปิดรับซื้อไฟฟ้าตามนโยบายรัฐ อัตราค่าไฟฟ้าในการรับซื้อ ในส่วนท่ีเกิน/ สงู กว่าราคาคา่ ไฟฟา้ ขายสง่ รฐั ควรรบั ผดิ ชอบ ไม่ควรสง่ ผา่ นราคาคา่ ไฟฟ้าขายส่งมายังโครงสร้างราคาไฟฟ้า ๔.๒.๖ ควรเร่งรัดให้เกิดโครงการมาตรการบริษัทจัดการพลังงาน (ESCO) โดยเร็ว เพ่อื ให้ภาครฐั ไดป้ ระหยัดงบประมาณรายจ่ายจากคา่ ใช้พลังงานไฟฟา้ ๔.๒.๗ ภาครัฐควรเร่งรัดการศึกษาพลังงานทางเลือกอ่ืน เช่น ไฮโดรเจน นิวเคลียร์ ขนาดเล็ก และเทคโนโลยพี ลงั งานอนื่ ในอนาคต เปน็ ต้น มาใช้ในการผลติ ไฟฟ้า ๔.๒.๘ ภาครฐั ควรเรง่ รัดในการแก้ไขปัญหาอุปสรรคการนาพลังงานสะอาดเข้าสรู่ ะบบ โครงข่ายไฟฟ้าของประเทศเพ่ือมุ่งสู่การเปน็ Net Zero

S)b ^iai^n‘3i3Ji5nn<3mi^^^icu^0L?f<ua‘3i!j^ituw^m^^mcui3nw tla^ ^^ma^anian Fiaj^n'aiuiBnn'a jjimal^IiJii^^ai'aanua^'iIiLfi'ua^ia^iJi^jjsifnwuvi'uiiyo^aiiian^ialiJ (‘una^a'u^ wafmial)

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก รายงานผลการพจิ ารณาศึกษาการปรับโครงสรา้ งราคา นา้ มันเชอื้ เพลงิ

รายงานผลการพิจารณาศกึ ษา เร่อื ง การปรับโครงสร้างราคาน้ามันเชอื้ เพลิงให้เปน็ ระบบ และย่งั ยืน ของคณะอนกุ รรมาธกิ ารศึกษาการปรับโครงสร้าง ราคานา้ มันเชอ้ื เพลงิ ในคณะกรรมาธิการการพลงั งาน สภาผู้แทนราษฎร กลุ่มงานคณะกรรมาธิการการพลังงาน สา้ นกั กรรมาธิการ ๑ สา้ นักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร

สารบัญ ๑. การดาเนินการ ๒ ๒. วิธกี ารพจิ ารณาศึกษา ๒ ๒.๑ การประชมุ คณะอนกุ รรมาธกิ าร ๒ ๒.๒ หน่วยงานท่ีใหข้ ้อมลู ประกอบการพจิ ารณา ๓ ๓. ผลการพิจารณาศกึ ษา ๘ ๓.๑ ความเปน็ มาของโครงสรา้ งราคาน้ามันเชื้อเพลงิ แห่งชาติ ๘ ๓.๒ สรปุ ข้อมลู ของหน่วยงานที่เกย่ี วขอ้ ง ๑๐ ๓.๒.๑ โครงสรา้ งราคาน้ามนั เชอื้ เพลิงอา้ งอิงของทางราชการ ๑๑ ๓.๒.๒ การกา้ หนดอตั รากองทนุ นา้ มันเชอื้ เพลงิ ๑๑ ๓.๒.๓ การก้าหนดราคา ณ โรงกล่ัน และการสะทอ้ นตน้ ทุนทแ่ี ทจ้ รงิ ๑๓ ๓.๒.๔ การจดั เก็บภาษีสรรพสามติ นา้ มันเชอ้ื เพลงิ ๒๔ ๓.๒.๕ ราคาเชื้อเพลิงชวี ภาพ (เอทานอล) ๒๖ ๓.๒.๖ สถานการณ์นา้ มนั ปาล์มดบิ และราคาเชื้อเพลิงชวี ภาพ (ไบโอดเี ซล) ๒๘ ๓.๒.๗ การก้าหนดลักษณะและคณุ ภาพน้ามนั เชื้อเพลิงที่ใช้ภายในประเทศ และ ผลกระทบต่อกลมุ่ ผู้ใชน้ ้ามนั เช้อื เพลิง ๓๔ ๓.๒.๘ การกา้ หนดลกั ษณะและคุณภาพนา้ มันเชอ้ื เพลิงท่ีใชภ้ ายในประเทศ ๓๙ ๓.๒.๙ การกา้ หนดแนวทาง มาตรการ และมาตรฐานเกยี่ วกบั การก้ากับดแู ล การควบคุมคุณภาพอากาศที่เกยี่ วขอ้ งกบั นา้ มนั เช้ือเพลิง ๔๑ ๓.๒.๑๐ การปรบั ราคาขายปลีกนา้ มนั สา้ เร็จรปู และความสอดคล้องกับการข้ึนลง ของน้ามนั ในตลาดโลก ๔๕ ๓.๒.๑๑ ผลกระทบด้านเศรษฐศาสตรจ์ ากการปรับโครงสร้างราคาน้ามนั เช้ือเพลิง ๔๗ ๓.๒.๑๒ การก้าหนดราคาขายปลีกและชนิดนา้ มันเชอ้ื เพลิงทเี่ หมาะสม ๔๙ ๓.๒.๑๓ การปรับโครงสรา้ งราคานา้ มนั เช้ือเพลงิ ที่เหมาะสมและเปน็ ธรรม ในมมุ มองของภาคประชาชน ๕๔ ๓.๒.๑๔ การปรบั โครงสร้างราคานา้ มันเช้อื เพลงิ ท่ีเหมาะสมและเป็นธรรม ในมุมมองของผู้ทรงคณุ วฒุ ดิ า้ นพลงั งาน ๕๗ ๓.๒.๑๕ การปรับโครงสรา้ งราคานา้ มันเช้อื เพลิงทเี่ หมาะสมและเป็นธรรม ในมุมมองทางวิชาการ ๖๑ ๓.๒.๑๖ ภาพรวมของกลมุ่ ผใู้ ช้รถทกุ ประเภทในโครงสรา้ งราคาน้ามันเชื้อเพลิง ๖๙ ๓.๒.๑๗ ภาพรวมการนา้ เขา้ และส่งออกผลิตภัณฑท์ ่มี ผี ลตอ่ โครงสรา้ งราคาน้ามัน เช้ือเพลงิ ๗๓ ๓.๒.๑๘ ทิศทางและนโยบายทีเ่ กีย่ วขอ้ งกับโครงสรา้ งราคาน้ามันเชอ้ื เพลิง ในอนาคต ๗๖

สารบัญ (ต่อ) ๓.๒.๑๙ สถานการณร์ าคาและแนวโนม้ การใช้ก๊าซธรรมชาตสิ ้าหรบั ยานยนต์ (NGV) และกา๊ ซปิโตรเลยี มเหลว (LPG) ๗๙ ๓.๒.๒๐ ภาพรวมการจดั หา การผลิต และการบรหิ ารจัดการแหลง่ เช้ือเพลงิ ธรรมชาติ ท่ีมผี ลตอ่ โครงสร้างราคาน้ามนั เชือ้ เพลิง ๘๕ ๓.๒.๒๑ การก้าหนดสดั สว่ นการผสมไบโอดีเซลทีม่ ผี ลตอ่ โครงสรา้ งราคาน้ามนั เชื้อเพลิง ๙๒ ๓.๒.๒๒ การก้าหนดสดั สว่ นการผสมเอทานอลทมี่ ผี ลต่อโครงสรา้ งราคาน้ามัน เชอื้ เพลงิ ๙๖ ๓.๒.๒๓ ผลกระทบจากการยกเลกิ มาตรการตรงึ ราคานา้ มนั ดเี ซล ๓๐ บาท ตอ่ ลิตร ๑๐๒ ๓.๒.๒๔ มาตรการช่วยเหลอื ด้านภาษีสรรพสามติ นา้ มนั ดเี ซล และการติดตาม ผลการดา้ เนนิ งานเกยี่ วกบั มาตรการด้านภาษีของยานยนตไ์ ฟฟา้ ๑๐๓ ๓.๒.๒๕ แนวโนม้ ของคา่ การกล่นั ทม่ี ีผลต่อโครงสร้างราคาน้ามนั เช้ือเพลิง ๑๐๗ ๓.๓ ความเหน็ ของคณะอนุกรรมาธิการ ๑๐๙ ๔. ข้อสงั เกตของคณะอนุกรรมาธกิ าร ๑๑๕ ๔.๑ มาตรการระยะสัน้ ๑๑๕ ๔.๒ มาตรการระยะยาว ๑๑๖ .

รายงานผลการพิจารณาศกึ ษา เรอื่ ง การปรับโครงสรา้ งราคาน้ามนั เช้อื เพลิงให้เป็นระบบและย่ังยนื ของคณะอนกุ รรมาธกิ ารศกึ ษาการปรับโครงสร้างราคาน้ามันเช้ือเพลงิ ในคณะกรรมาธกิ ารการพลงั งาน สภาผแู้ ทนราษฎร ตามที่ท่ีประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ ๒๕ ปี ๒ คร้ังที่ ๒๓ (สมัยสามัญประจาปีครั้งที่หนึ่ง) วนั พฤหัสบดีท่ี ๒๐ สิงหาคม ๒๕๖๓ ได้มีการพิจารณาญัตติเพื่อพิจารณาศึกษาการปรับโครงสร้างราคา พลังงานและกองทุนน้ามันให้เป็นระบบและย่ังยืน และท่ีประชุมได้มีมติให้ส่งญัตติดังกล่าว ให้คณะกรรมาธกิ ารการพลงั งานพิจารณา นั้น คณะกรรมาธิการการพลังงานได้มีการพิจารณาแล้วเห็นว่า ญัตติดังกล่าวมีข้อมูล ข้อเท็จจริง และข้อกฎหมายจานวนมากที่ต้องมีการพิจารณาในทุกมิติอย่างรอบด้าน ดังนั้น เพ่ือให้การดาเนินงาน ของคณะกรรมาธกิ ารเป็นไปอย่างมีประสทิ ธภิ าพและประสิทธผิ ลมากยงิ่ ข้ึน คณะกรรมาธกิ ารจงึ เห็นควร ให้มีการต้ังคณะอนุกรรมาธิการข้ึน เพ่ือทาหน้าที่ในการพิจารณาญัตติดังกล่าวในทุกมิติอย่างรอบด้าน โดยในคราวประชุมคณะกรรมาธิการการพลังงาน คร้ังท่ี ๔๗ เมื่อวันพฤหัสบดีที่ ๓ ธันวาคม ๒๕๖๓ ท่ีประชุมได้มีมติตั้งคณะอนุกรรมาธิการศึกษาการปรับโครงสร้างราคาน้ามันเชื้อเพลิง เพ่ือให้มีหน้าที่ ในการพิจารณาศึกษาการปรับโครงสร้างราคาน้ามันเช้ือเพลิงให้เป็นระบบและย่ังยืน และสอดคล้องกับ สถานการณ์ราคาน้ามันท่ีปรับตัวสูงข้ึนอย่างต่อเนื่องในปัจจุบัน โดยมีกาหนดระยะเวลาการดาเนินงาน ภายใน ๑๒๐ วัน และครบกาหนดเมื่อวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๖๔ ซ่ึงท่ีประชุมคณะกรรมาธิการได้มีมติ ขยายระยะเวลาการปฏบิ ตั ิหน้าที่ของคณะอนุกรรมาธกิ าร จานวน ๖ ครั้ง ดงั นี้ - คร้ังท่ี ๑ ในการประชุมคณะกรรมาธิการการพลังงาน ครั้งท่ี ๕๖ เม่ือวันพฤหัสบดีที่ ๑๑ มนี าคม ๒๕๖๔ โดยขยายระยะเวลาออกไป ๙๐ วนั ซง่ึ ครบกาหนดเมื่อวนั ศุกร์ที่ ๒ กรกฎาคม ๒๕๖๔ - ครั้งที่ ๒ ในการประชุมคณะกรรมาธิการการพลังงาน ครั้งที่ ๖๐ เม่ือวันพุธที่ ๙ มิถุนายน ๒๕๖๔ โดยขยายระยะเวลาออกไป ๙๐ วนั ซ่งึ ครบกาหนดเมื่อวนั ศุกรท์ ่ี ๑ ตลุ าคม ๒๕๖๔ - คร้ังที่ ๓ ในการประชุมคณะกรรมาธิการการพลังงาน ครั้งที่ ๖๗ เมื่อวันพฤหัสบดีท่ี ๑๖ กันยายน ๒๕๖๔ โดยขยายระยะเวลาออกไป ๙๐ วัน ซึ่งจะครบกาหนดในวันจันทร์ท่ี ๓ มกราคม ๒๕๖๕ - คร้ังที่ ๔ ในการประชุมคณะกรรมาธิการการพลังงาน คร้ังที่ ๗๔ เมื่อวันพฤหัสบดีท่ี ๙ ธนั วาคม ๒๕๖๔ โดยขยายระยะเวลาออกไป ๙๐ วัน ซง่ึ จะครบกาหนดในวนั จันทร์ท่ี ๔ เมษายน ๒๕๖๕ - ครั้งท่ี ๕ ในการประชุมคณะกรรมาธิการการพลังงาน ครั้งที่ ๘๖ เมื่อวันพุธที่ ๒๓ มีนาคม ๒๕๖๕ โดยขยายระยะเวลาออกไป ๑๒๐ วัน ซ่งึ จะครบกาหนดในวนั องั คารท่ี ๒ สิงหาคม ๒๕๖๕ - ครั้งที่ ๖ ในการประชุมคณะกรรมาธิการการพลังงาน ครั้งท่ี ๙๘ เม่ือวันพฤหัสบดีท่ี ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕ โดยขยายระยะเวลาออกไป ๙๐ วัน ซ่ึงจะครบกาหนดในวันพฤหัสบดีท่ี ๓ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๕

๒ บัดน้ี คณะอนุกรรมาธิการศึกษาการปรับโครงสร้างราคาน้ามันเช้ือเพลิงได้พิจารณาศึกษา การปรับโครงสร้างราคาน้ามันเชื้อเพลิงให้เป็นระบบและยั่งยืนเสร็จเรียบร้อยแล้ว จึงขอรายงาน ผลการพิจารณาศึกษาเร่ืองดังกล่าวต่อคณะกรรมาธิการการพลังงาน สภาผู้แทนราษฎร ตามข้อบังคับ การประชมุ สภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. ๒๕๖๒ ขอ้ ๙๖ ดงั นี้ ๑. การด้าเนินงาน คณะกรรมาธิการการพลังงานได้มีมติต้ังคณะอนุกรรมาธิการศึกษาการปรับโครงสร้างราคา น้ามันเช้ือเพลิง เพื่อทาหน้าที่ในการพิจารณาศึกษาในประเด็นท่ีเกี่ยวข้องกับการปรับโครงสร้างราคา นา้ มันเชอื้ เพลิง ตลอดจนปฏบิ ัติหน้าทีอ่ ืน่ ๆ ตามท่ีคณะกรรมาธกิ ารมอบหมาย ซึ่งอนุกรรมาธิการคณะนี้ ประกอบดว้ ย ๑.๑ นายสมเกยี รติ วอนเพียร ประธานคณะอนกุ รรมาธกิ าร ๑.๒ นายพบิ ลู ย์ รชั กจิ ประการ รองประธานคณะอนกุ รรมาธิการ คนทีห่ นึง่ ๑.๓ นายเพชรภมู ิ อาภรณ์รัตน์ รองประธานคณะอนกุ รรมาธกิ าร คนทีส่ อง ๑.๔ นายสามารถ เจนชัยจติ รวนิช รองประธานคณะอนุกรรมาธกิ าร คนที่สาม ๑.๕ นายอนสุ รณ์ ไกรวตั นสุ สรณ์ รองประธานคณะอนกุ รรมาธกิ าร คนท่ีสี่ ๑.๖ นายกษาณฑ์ ปยิ าภิมขุ อนุกรรมาธกิ าร ๑.๗ นายโชคชัย อัศวรังสฤษฎ์ อนุกรรมาธกิ าร ๑.๘ นายพรี พัทธ์ วงคก์ มลพร อนุกรรมาธกิ าร ๑.๙ นางสาวอจั ฉรียา โชติกเดชาณรงค์ อนกุ รรมาธกิ าร ๑.๑๐ นายพชร ภมู ิจติ ร เลขานกุ ารคณะอนุกรรมาธกิ าร ๒. วธิ กี ารพิจารณาศกึ ษา ๒.๑ การประชมุ คณะอนกุ รรมาธกิ าร คณะอนกุ รรมาธิการได้จดั ให้มกี ารประชมุ จานวน ๓๕ ครัง้ ดงั นี้ ๒.๑.๑ คร้งั ที่ ๑ วันพฤหัสบดที ่ี ๑๗ ธนั วาคม ๒๕๖๓ ๒.๑.๒ ครง้ั ที่ ๒ วนั พุธท่ี ๒๓ ธันวาคม ๒๕๖๓ ๒.๑.๓ ครัง้ ที่ ๓ วันพธุ ท่ี ๒๐ มกราคม ๒๕๖๔ ๒.๑.๔ ครงั้ ที่ ๔ วันพุธที่ ๒๗ มกราคม ๒๕๖๔ ๒.๑.๕ ครัง้ ที่ ๕ วนั พธุ ที่ ๓ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๖๔ ๒.๑.๖ ครั้งท่ี ๖ วนั พธุ ท่ี ๑๐ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๖๔ ๒.๑.๗ คร้ังท่ี ๗ วันอังคารที่ ๒๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔ ๒.๑.๘ ครง้ั ที่ ๘ วนั พุธที่ ๒๔ กมุ ภาพันธ์ ๒๕๖๔ ๒.๑.๙ ครั้งที่ ๙ วันอังคารท่ี ๒ มนี าคม ๒๕๖๔ ๒.๑.๑๐ ครั้งที่ ๑๐ วันอังคารที่ ๙ มนี าคม ๒๕๖๔ ๒.๑.๑๑ ครง้ั ที่ ๑๑ วันองั คารที่ ๑๖ มนี าคม ๒๕๖๔ ๒.๑.๑๒ ครง้ั ที่ ๑๒ วันองั คารท่ี ๒๓ มีนาคม ๒๕๖๔

๓ ๒.๑.๑๓ ครั้งท่ี ๑๓ วันองั คารที่ ๓๐ มนี าคม ๒๕๖๔ ๒.๑.๑๔ ครัง้ ที่ ๑๔ วนั พุธท่ี ๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๔ ๒.๑.๑๕ ครั้งท่ี ๑๕ วนั อังคารท่ี ๑๖ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔ ๒.๑.๑๖ ครั้งที่ ๑๖ วันองั คารที่ ๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๔ ๒.๑.๑๗ ครั้งที่ ๑๗ วันอังคารที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๔ ๒.๑.๑๘ ครงั้ ท่ี ๑๘ วนั อังคารท่ี ๗ ธันวาคม ๒๕๖๔ ๒.๑.๑๙ ครง้ั ที่ ๑๙ วนั อังคารที่ ๑๔ ธันวาคม ๒๕๖๔ ๒.๑.๒๐ ครั้งท่ี ๒๐ วันองั คารที่ ๒๑ ธันวาคม ๒๕๖๔ ๒.๑.๒๑ ครง้ั ท่ี ๒๑ วันพธุ ท่ี ๑๙ มกราคม ๒๕๖๕ ๒.๑.๒๒ คร้ังท่ี ๒๒ วันพธุ ท่ี ๒๖ มกราคม ๒๕๖๕ ๒.๑.๒๓ ครง้ั ที่ ๒๓ วนั พธุ ท่ี ๒ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๖๕ ๒.๑.๒๔ ครั้งท่ี ๒๔ วันพธุ ท่ี ๙ กุมภาพนั ธ์ ๒๕๖๕ ๒.๑.๒๕ ครั้งท่ี ๒๕ วันพธุ ที่ ๒๓ กุมภาพนั ธ์ ๒๕๖๕ ๒.๑.๒๖ ครง้ั ท่ี ๒๖ วนั พุธท่ี ๑๖ มนี าคม ๒๕๖๕ ๒.๑.๒๗ ครง้ั ท่ี ๒๗ วันพุธที่ ๒๓ มนี าคม ๒๕๖๕ ๒.๑.๒๘ ครั้งท่ี ๒๘ วันพฤหัสบดที ี่ ๓๑ มนี าคม ๒.๑.๒๙ ครั้งที่ ๒๙ วันพฤหัสบดที ่ี ๒๑ เมษายน ๒๕๖๕ ๒.๑.๓๐ ครั้งที่ ๓๐ วันพฤหสั บดีท่ี ๒๘ เมษายน ๒๕๖๕ ๒.๑.๓๑ ครง้ั ท่ี ๓๑ วนั พฤหสั บดีท่ี ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๖๕ ๒.๑.๓๒ ครง้ั ที่ ๓๒ วนั พฤหสั บดีท่ี ๙ มิถุนายน ๒๕๖๕ ๒.๑.๓๓ ครง้ั ที่ ๓๓ วนั องั คารท่ี ๑๔ มถิ นุ ายน ๒๕๖๕ ๒.๑.๓๔ ครง้ั ที่ ๓๔ วันองั คารท่ี ๒๑ มิถนุ ายน ๒๕๖๕ ๒.๑.๓๕ ครง้ั ที่ ๓๕ วนั อังคารท่ี ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๕ ๒.๒ คณะอนุกรรมาธิการได้ดาเนินการโดยเชิญหน่วยงานมาให้ข้อมูล ข้อเท็จจริง และแสดง ความคิดเห็น เพื่อประกอบการพิจารณา ดังน้ี ๒.๒.๑ สานักงานนโยบายและแผนพลงั งาน (๑) นายอนริ ทุ ธิ์ ธนกรมนตรี รองผ้อู านวยการ (๒) นายฤกษฤ์ ทธิ์ เคนหาราช หวั หน้ากลุ่มนา้ มนั และกา๊ ซปโิ ตรเลียมเหลว (๓) นางสาวดวงตา ทองสกุล นักวิเคราะหน์ โยบายและแผนชานาญการ (๔) นางสาวสุวรรณา สนุ ทรารกั ษ์ นักวิเคราะห์นโยบายและแผนชานาญการ (๕) นางอาจารี เกียรตเิ ฟอ่ื งฟู นกั วเิ คราะหน์ โยบายและแผนชานาญการ (๖) นายประเสรฐิ สนิ เสรมิ สขุ สกุล นักวเิ คราะห์นโยบายและแผนชานาญการ (๗) นางกนกวรรณ เสฐจินตนิน นักวิเคราะห์นโยบายและแผนชานาญการ (๘) นางวมิ ลสริ ิ บุญวชั รพนั ธ์สุ กลุ นกั วิเคราะหน์ โยบายและแผนชานาญการ ๒.๒.๒ สานกั งานกองทุนนา้ มันเชอ้ื เพลิง (๑) นายวิศักดิ์ วฒั นศพั ท์ ผู้อานวยการสานกั งานกองทนุ นา้ มนั เช้อื เพลงิ

๔ (๒) นายพรชัย จริ กุลไพศาล ผู้อานวยการสานกั นโยบายและยทุ ธศาสตร์ (๓) นายธนพล แสงสว่าง ผอู้ านวยการกลุ่มงานนโยบายและ กลยุทธ์ราคา ๒.๒.๓ กรมธรุ กจิ พลังงาน (๑) นายมนต์ชยั แจ้งไพร ผ้อู านวยการกองคณุ ภาพน้ามันเชื้อเพลงิ (๒) นางกรรณกิ าร์ สุญาณเศรษฐกร นกั วเิ คราะหน์ โยบายและแผนชานาญการ (๓) นางสาวกาญจนี กุลวาไชย ผู้เชีย่ วชาญเฉพาะดา้ นคุณภาพนา้ มัน เชื้อเพลิง (๔) นางสาวอังศวุ รรณ คามดษิ ฐ์ นกั วิทยาศาสตร์ชานาญการ ๒.๒.๔ กรมควบคมุ มลพษิ (๑) นายเถลิงศักดิ์ เพ็ชรสุวรรณ รองอธบิ ดี (๒) นางสาวมานวิภา กุศล นักวิชาการสงิ่ แวดล้อมชานาญการพเิ ศษ ๒.๒.๕ กรมสรรพสามิต (๑) นายณัฐกร อุเทนสตุ ผู้อานวยการสานักแผนภาษี รักษาการ ในตาแหนง่ ท่ปี รึกษาดา้ นพัฒนาระบบ ควบคมุ ทางสรรพสามิต (๒) นางสาวรชั ฎา วานิชกร ผอู้ านวยการสานักแผนภาษี (๓) นายภดู ศิ จันทน์ขาว นักวิชาการภาษชี านาญการพเิ ศษ (๔) นายวรรณวัฒน์ กรณุ านนท์ นักวิชาการภาษชี านาญการพิเศษ (๕) นายมงคล สดุ โต นักวิชาการภาษชี านาญการพิเศษ (๖) นางศรนี วล กระตา่ ยวงษ์พระจนั ทร์ นักวิชาการสรรพสามติ ชานาญการพิเศษ (๗) นางพงษ์ลดา หม่ศู ิริ นกั วชิ าการสรรพสามิตชานาญการพเิ ศษ (๘) นางสาววลัยภรณ์ โตนปันย์ นักวชิ าการภาษีชานาญการ ๒.๒.๖ กรมการค้าภายใน (๑) นายสรุ ชยั สงั ขศ์ รแี ก้ว ผ้อู านวยการกองช่ังตวงวดั (๒) นางสาวหทัยรตั น์ ทปี ประชัย ผู้อานวยการกองจดั ระบบราคาและปริมาณ สินค้า (๓) นางสาวศรณั ยธ์ ร สภุ าพาส นกั วชิ าการพาณิชยช์ านาญการพเิ ศษ (๔) นางกุลรภัส ฉายาวิริยะ นกั วชิ าการพาณิชยช์ านาญการพเิ ศษ (๕) นางสาวปรางฉาย ชน่ื ยนิ ดี นักวิชาการพาณิชยช์ านาญการพเิ ศษ (๖) นายฉตั รชยั ชัยพนั ธ์ นักวิชาการพาณิชยช์ านาญการพิเศษ (๗) นายกิตตบิ ดี สุวรรณสาร นักวชิ าการพาณชิ ย์ปฏบิ ตั ิการ ๒.๒.๗ สานกั งานสภาพฒั นาการเศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชาติ (๑) นางสาวสุนทราลกั ษณ์ เพ็ชรกูล ท่ปี รกึ ษาด้านนโยบายและแผนงาน (๒) นางภาวิณา อัศวมณีกลุ นักวเิ คราะหน์ โยบายและแผนเช่ยี วชาญ

๕ (๓) นางสาวอานนั ท์ชนก สกนธวัฒน์ รกั ษาการในตาแหน่งนักวิเคราะห์นโยบายและ แผนเช่ยี วชาญ (๔) นายนาทวฒุ ิ ตรีเพช็ ร์ นักวิเคราะห์นโยบายและแผนชานาญการพเิ ศษ ๒.๒.๘ สานักงานเศรษฐกิจการคลงั (๑) นางสาวกาญจนา ตงั้ ปกรณ์ ผ้อู านวยการสานกั นโยบายภาษี (๒) นางสาวมณีขวัญ จันทรศร ผู้อานวยการสว่ นนโยบายภาษีสรรพสามิต สานกั นโยบายภาษี (๓) นายณัฐพล สุภาดลุ ย์ เศรษฐกรชานาญการพิเศษ สานกั นโยบายภาษี ๒.๒.๙ กรมการขนสง่ ทางบก (๑) นายนุตนันทน์ นตุ าลยั ผอู้ านวยการศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศ (๒) นางนันท์ชญาน์ สาธร หัวหนา้ กล่มุ สถิตกิ ารขนส่ง กองแผนงาน (๓) นายสวุ ิทย์ โตนวม หวั หน้างานตรวจสภาพรถยนต์ (๔) นางสาวอนามิกา เวชรังสี หัวหน้างานรถยนต์น่งั ไม่เกนิ ๗ คน ส่วนทะเบยี นรถยนต์ สานักงานขนสง่ กรงุ เทพมหานคร พ้ืนท่ี ๕ (๕) นางสาวเกศนิ ี ทองตนั ไตรย์ นักวชิ าการขนสง่ ปฏิบัตกิ าร (๖) นางสาวกลั ยรตั น์ วัชรศิริ นักวชิ าการขนส่งปฏบิ ัตกิ าร ๒.๒.๑๐กรมศลุ กากร (๑) นางขนิษฐา โพธยิ อด ผู้เช่ยี วชาญดา้ นการวิเคราะห์การจดั เก็บ ภาษีอากร ปฏบิ ตั หิ น้าทีผ่ ู้อานวยการศูนย์ ประมวลขอ้ มลู การขา่ วทางศลุ กากร (๒) นางสุพรรณิการ์ ละฟู่ ผอู้ านวยการส่วนวิเคราะหแ์ ละตดิ ตาม การจัดเกบ็ ภาษอี ากรศนู ยป์ ระมวลขอ้ มลู การขา่ วทางศุลกากร ๒.๒.๑๑กลุม่ อุตสาหกรรมโรงกล่ันน้ามนั ปโิ ตรเลยี ม สภาอตุ สาหกรรมแหง่ ประเทศไทย (๑) นายบณั ฑิต ธรรมประจาจิต ประธานกลมุ่ อุตสาหกรรมโรงกลั่น (๒) นายสาโรจน์ พุทธธรรมวงศ์ รองประธานกลุ่มอุตสาหกรรมโรงกลัน่ (๓) นายบัณฑติ หรรษาไพบูลย์ เลขาธกิ ารกลุม่ อตุ สาหกรรมโรงกลน่ั (๔) นายถริ ภัทร์ ลัฐิกาวิบูลย์ (๕) นายสรพงศ์ วนิ ิจฉัยกุล (๖) นางสาวศิรภา ประทปี อมรกลุ เจ้าหนา้ ที่วิชาการ (๗) นายชยั รตั น์ อรัญญษทรรศน์ เจ้าหน้าที่วชิ าการ (๘) นายปญั ญ์ ศักดิเ์ รืองงาม เจา้ หน้าที่วิชาการ ๒.๒.๑๒สมาคมการคา้ ผูผ้ ลติ เอทานอลไทย (๑) นายพพิ ัฒน์ สทุ ธวิ เิ ศษศกั ดิ์ นายกสมาคม

๖ (๒) นายสกลุ รตั น์ ศริ พิ ันธ์โนน กรรมการ (๓) นายฉัตรชยั ธรรมสวยดี กรรมการ ๒.๒.๑๓สมาคมผ้ผู ลติ ไบโอดีเซลไทย นายศาณินทร์ ตรยิ านนท์ นายกสมาคม ๒.๒.๑๔ สมาคมอุตสาหกรรมยานยนต์ไทย (๑) นายสวุ ชั ร์ ศภุ กาญจนเ์ ดชากุล นายกสมาคม (๒) นายบรรพจน์ เตง็ วงษว์ ัฒนะ ประธานคณะทางานด้านข้อกาหนด เทคนิคยานยนต์ (๒) นางสาววลิ าสินี รอดนมิ่ รองประธานคณะทางานดา้ นวชิ าการ (๓) นายธนารกั ษ์ ดลิ กขมารักษ์ สมาชกิ สมาคม (๔) นายภูรณิ ฐั วงศ์มณโี รจน์ เจา้ หนา้ ที่สมาคม ๒.๒.๑๕สหพนั ธก์ ารขนสง่ ทางบกแห่งประเทศไทย (๑) นายพรี ะพัชร์ จิระวัฒนเอก ทป่ี รึกษา (๒) นายสุรพล จนั ทร์ประภานนท์ ท่ปี รึกษา (๓) นายสัญญวทิ ย์ เศรษฐโภคณิ ประธานสมาคมรถบรรทกุ แหง่ อาเซียน (๔) นางสาวรณั ดา เปรยี งเทพ ผปู้ ระสานงาน ๒.๒.๑๖บรษิ ัท ปตท. นา้ มันและการคา้ ปลกี จากดั (มหาชน) (๑) นายบุญมา พนธนกรกุล รองกรรมการผูจ้ ัดการใหญ่ธรุ กิจคา้ ปลกี น้ามัน (๒) นายพีระวฒั น์ วชิโรภาสนนั ท์ ผู้จัดการฝา่ ยการตลาดคา้ ปลกี นา้ มนั (๓) นายณฐั วฒั น์ รฐั ววิ รรธน์ ผจู้ ดั การสว่ นกลยุทธ์การตลาด (๔) นายถนัดพล ดลุ ะลมั พะ ผจู้ ดั การสว่ นกลยทุ ธ์การตลาด (๔) นางสาวสุธนา จนิ ายน พนกั งานวเิ คราะหแ์ ละวางแผน ๒.๒.๑๗บรษิ ัท บางจาก คอรป์ อเรช่นั จากดั (มหาชน) (๑) นายบัณฑิต หรรษาไพบลู ย์ ผชู้ ว่ ยกรรมการผจู้ ัดการใหญ่ สายงาน วางแผนจดั หาและธรุ กิจการค้านา้ มนั (๒) นายวรากร โกศลพิศษิ ฐก์ ุล ผชู้ ่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ สายงาน ธรุ กิจการตลาด (๓) นายศุทธสิ ทิ ธ์ิ เมฆาสวุ รรณดารง ผู้จัดการส่วนแผนยทุ ธศ์ าสตร์การตลาด ๒.๒.๑๘บรษิ ทั ซสั โก้ จากัด (มหาชน) นายอมั รนิ ทร์ สมิ ะโรจน์ รองกรรมการผจู้ ดั การ สายงานบริหาร ๒.๒.๑๙บริษทั พที จี ี เอน็ เนอยี จากัด (มหาชน) (๑) นายเอก อภิรกั ษธ์ นากร ผอู้ านวยการศูนยส์ ถานบี ริการ (๒) นางประทมุ พร ศริ ิสัมพันธ์ ผู้จัดการส่วนจัดซอ้ื นา้ มนั ๒.๒.๒๐บริษัท โกลบอลกรนี เคมิคอล จากัด (มหาชน) (๑) นายวโรภาส กมิ ชูวาณิช ผูช้ ่วยกรรมการผ้จู ัดการ (๒) นายจกั รกฤช รงั สมิ านพ ผูจ้ ดั การฝ่าย หน่วยงานกลยุทธ์องคก์ ร

๗ (๓) นายธรี ภัทร สทุ ธเิ จริญ ผู้จดั การส่วน หนว่ ยงานกลยทุ ธ์การตลาด และการพฒั นา ๒.๒.๒๑สถาบันปิโตรเลียมแห่งประเทศไทย (๑) นายครุ ุจิต นาครทรรพ ผ้อู านวยการสถาบนั (๒) นางสาวศุภัชญา คนสมบรู ณ์ นกั วิเคราะห์ ๒.๒.๒๒สภาองคก์ รของผูบ้ รโิ ภค นายอฐิ บูรณ์ อ้นวงษา รองเลขาธิการ ๒.๒.๒๓ผู้ทรงคุณวุฒดิ ้านพลงั งาน (๑) นายพิชยั นรพิ ทะพนั ธ์ุ อดตี รฐั มนตรีว่าการกระทรวงพลงั งาน (๒) นายสนธิรตั น์ สนธจิ ิรวงศ์ อดตี รัฐมนตรีวา่ การกระทรวงพลงั งาน ๒.๒.๒๔นกั วิชาการด้านพลังงาน (๑) นายเทียนไชย จงพรี ์เพียร (๒) นายพรายพล คมุ้ ทรัพย์ ๒.๒.๒๕บริษัท ปตท. จากดั (มหาชน) (๑) นายณรงค์ไชย ปัญญไพโรจน์ ผชู้ ่วยกรรมการผู้จดั การใหญ่ก๊าซธรรมชาติ สาหรบั ยานยนต์ (๒) นายกาพล แจง้ สทุ ธวิ รวฒั น์ ผู้ชว่ ยกรรมการผูจ้ ดั การใหญบ่ รหิ าร ความร่วมมือกล่มุ ธรุ กจิ ปโิ ตรเลียมขนั้ ปลาย (๓) นางมณี า ศุภวิวรรธน์ ผู้ชว่ ยกรรมการผู้จดั การใหญน่ โยบาย และบรหิ ารผมู้ ีส่วนได้ส่วนเสีย (๔) นายธนัท อบแยม้ ผู้จดั การฝ่ายกลยุทธ์และพัฒนาธุรกจิ (๕) นางสาวภคั สุภา เล็กบารุง ผู้จดั การสังกดั ฝา่ ยนโยบายและขอ้ มูลพลงั งาน ๒.๒.๒๖กรมเช้อื เพลงิ ธรรมชาติ (๑) นายวรากร พรหโมบล รองอธิบดี (๒) นางอรอนงค์ นันทเอกพงศ์ ผู้อานวยการกองบรหิ ารสญั ญาและสัมปทาน ปิโตรเลียม (๓) นางสาวจิตตมิ า มัณฑะจติ ร ผู้อานวยการกองยทุ ธศาสตร์และแผนงาน (๔) นางสาววภิ าวณั ย์ ว่องวรี ะชัยเดชา นกั วชิ าการเงนิ และบญั ชีชานาญการพเิ ศษ (๕) นางสาวจริ ฎา จอมพทุ ธางกูร วิศวกรปิโตรเลียมชานาญการ ๒.๒.๒๗กรมพัฒนาพลงั งานทดแทนและอนุรกั ษพ์ ลังงาน (๑) นายเรอื งเดช ป่นั ด้วง รองอธิบดี (๒) นางสุทิศา สงวนตระกลู ผอู้ านวยการกองพัฒนาเชื้อเพลิงชวี ภาพ (๓) นายเสรษฐพล วัฒนสทิ ธิ์ วิศวกรปฏิบัติการ

๘ ๓. ผลการพจิ ารณาศึกษา ๓.๑ ความเปน็ มาของโครงสรา้ งราคาน้ามันเชอ้ื เพลิง ๓.๑.๑ องคป์ ระกอบของโครงสรา้ งราคาน้ามนั เชือ้ เพลงิ โครงสร้างราคาน้ามนั เชื้อเพลิงของประเทศไทย มีองค์ประกอบ ดงั น้ี ๑) ราคา ณ โรงกลั่น (Ex-refinery) ราคา ณ โรงกลน่ั หรือ ต้นทุนเน้ือน้ามัน เป็นสว่ นที่กาหนดการขึน้ และลงของ ราคาขายปลีกน้ามันเชื้อเพลิง เน่ืองจากราคาขายปลีกน้ามันเช้ือเพลิงจะปรับข้ึนลงตามราคาน้ามัน ตลาดโลก โดยอิงกับราคาน้ามันตลาดสิงคโปร์ ซ่ึงเป็นตลาดกลางในภูมิภาค และมีอัตราส่วนประมาณ รอ้ ยละ ๕๐ – ๖๐ ของราคาทั้งหมด เม่ือวันที่ ๒๐ เมษายน ๒๕๖๑ คณะกรรมการบริหารนโยบายพลังงาน (กบง.) เห็นชอบหลักเกณฑ์การคานวณราคา ณ โรงกลั่น อ้างอิง ของนา้ มันเช้ือเพลิง โดยใช้วิธีการกาหนดราคา แบบเทยี บเคยี งการนาเข้า หรือ Import Parity Pricing ราคา ณ โรงกลั่น =ร(ราาคคาาณMOโรPงSกล+นั่ คป่าพรระีเกมอียบมด) ท้ว๑ย่ี๕๖๘๐.๙อ๘ง๔ศาฟาเรนไฮต์ x อัตราแลกเปลย่ี น ราคา ณ โรงกลัน่ ประกอบดว้ ย ๑.๑ ราคาน้ามันสาเร็จรูปตลาดสิงคโปร์ (Mean of Platts Singapore: MOPS) ทเี่ ปน็ ราคากลางนา้ มนั อ้างอิงตลาดภูมิภาคเอเชยี (Free On Board : FOB) เฉลยี่ โดยใหน้ า้ หนกั วนั ล่าสุด ๒/๓ และวันก่อนหน้าวันลา่ สดุ ๑/๓ ๑.๒ ค่าพรเี มียม (Premium) คอื คา่ ใชจ้ ่ายในการนาเข้า ประกอบด้วย (๑) ค่าขนส่งน้ามันสาเร็จรูปจากสิงคโปร์ถึงอาเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี โดยใช้ AFRA ของเรอื บรรทกุ ขนาด LR1 และคานวณค่าขนส่งแบบ Long term charte (๒) คา่ ประกนั ภยั (ร้อยละ ๐.๐๘๔ ของ C&F) (๓) คา่ สญู เสียนา้ มันระหว่างขนสง่ (รอ้ ยละ ๐.๓ ของ CIF) (๔) คา่ ปรบั คณุ ภาพน้ามัน (เบนซิน ๙๕ = 2.46 $/B, เบนซิน ๙๑ = 0.26 $/B, ดีเซล = 0) (๕) คา่ ใชจ้ า่ ยในการสารองนา้ มันเพ่อื ความมน่ั คง (สารองนา้ มันดบิ รอ้ ยละ ๔) (๖) ค่าบริการอ่ืน ๆ (ค่าใช้จ่ายคลังและค่าลาเลียง) เป็นค่าขนส่งน้ามัน ทางทอ่ จากศรีราชาถงึ กรงุ เทพมหานคร ตามจริง ทั้งนี้ การปรับค่าใช้จ่ายทั้งหมดข้างต้น เป็นอุณหภูมิ ๘๖ องศาฟาเรนไฮต์ ตามมาตรฐานการวดั ปรมิ าณนา้ มนั ของประเทศไทย (ค่าปรับอุณหภูมิ ได้แก่ เบนซิน ๙๕ = 0.9814 $/B, เบนซิน ๙๑ = 0.9810 $/B, ดีเซล = 0.9870 $/B, น้ามันเตา = 0.9896 $/B) และแปลงค่าใช้จ่าย ดังกลา่ วในรปู เหรยี ญสหรฐั ดอลลารต์ ่อบารเ์ รล เป็น บาทต่อลติ ร โดยใชอ้ ตั ราแลกเปลี่ยนวันลา่ สดุ ในส่วนของการสารองน้ามันดิบ มติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันท่ี ๓ เมษายน ๒๕๖๔ ได้ลดการสารองน้ามันดิบลง จากร้อยละ ๖ เหลือร้อยละ ๔ เป็นระยะเวลา ๑ ปี (๑ พฤษภาคม ๒๕๖๓ –

๙ ๓๐ มิถุนายน ๒๕๖๔) เพ่ือช่วยเหลือผู้ค้าน้ามันและโรงกล่ันท่ีประสบปัญหาน้ามันล้นคลังเก็บน้ามัน เน่ืองจากยอดการใช้น้ามันลดลงจากสถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID - 19) และ จะเพ่ิมปริมาณการสารองนา้ มันดิบทร่ี อ้ ยละ ๕ ตั้งแตว่ ันท่ี ๑ กรกฎาคม ๒๕๖๔ เป็นต้นไป ๑.๓ ราคาเช้ือเพลิงชีวภาพ ได้แก่ เอทานอลและไบโอดีเซล (B100) คิดตาม สดั ส่วนอตั ราตา่ ตามประกาศของกรมธรุ กิจพลงั งาน ยกเวน้ น้ามนั ดเี ซล B7 โดยคดิ ตามอัตราเฉล่ียการใช้ จริงตามประกาศกรมธรุ กิจพลงั งาน คอื ร้อยละ ๖.๘ (ตามมติ กบง. เมื่อวันที่ ๑ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๑) ทั้งนี้ ราคา ณ โรงกล่ัน อ้างอิงข้างต้น มีไว้เพื่อให้ กบง. ใช้ตรวจสอบค่า การตลาดเงา (Margin) ของผู้ค้าน้ามันเชื้อเพลิง และเพ่ือกาหนดอัตราเรียกเก็บหรือชดเชยเงินจาก กองทุนน้ามนั เชอ้ื เพลงิ สาหรบั แทรกแซงราคาขายปลีนา้ มันเชอื้ เพลิงในระยะสั้น ๒) ราคาขายส่ง ประกอบด้วย ราคา ณ โรงกล่ัน (Ex-refinery) + ภาษี สรรพสามิต ภาษีเทศบาล กองทุนน้ามันเช้ือเพลิง กองทุนเพื่อการส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน + ภาษมี ลู คา่ เพ่มิ ๓) ราคาขายปลีก ประกอบด้วย ราคาขายส่ง + ค่าการตลาด + ภาษีมูลค่าเพ่ิม ของคา่ การตลาด ๓.๑.๒ การก้าหนดหลักเกณฑ์โครงสร้างราคาน้ามันเช้ือเพลิง และหน่วยงาน ทเ่ี กีย่ วข้อง การกาหนดหลักเกณฑ์โครงสร้างราคาน้ามันเช้ือเพลิงของประเทศไทยมหี น่วยงาน ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง ดงั นี้ ๑) ราคา ณ โรงกล่ัน มีคณะกรรมการบริหารนโยบายพลังงาน (กบง.) ทาหน้าท่ี กากบั ดแู ล ๒) ภาษีสรรพสามิต (Excise Tax) เป็นภาษีท่ีภาครัฐเก็บจากสินค้าประเภทฟุ่มเฟือย โดยรัฐจะนามาเป็นงบประมาณในการพัฒนาประเทศ ซ่ึงเรยี กเก็บในอัตราคงท่ี เมอ่ื ออกจากโรงกล่นั หรอื คลัง น้ามนั โดยมีกระทรวงการคลงั เป็นหนว่ ยงานที่รับผดิ ชอบตามกฎหมายภาษีสรรพสามิต ๓) ภาษีเทศบาล (Municipal Tax) เป็นภาษีที่ภาครัฐเรียกเก็บเพื่อบารุงท้องถ่ิน คิดในอัตราร้อยละ ๑๐ ของภาษีสรรพสามิต โดยมีกระทรวงการคลังเป็นหน่วยงานที่รับผิดชอบตาม กฎหมายภาษีสรรพสามติ ดาเนนิ การจัดเกบ็ ภาษเี ทศบาลใหแ้ กก่ ระทรวงมหาดไทย ๔) กองทุนน้ามันเชื้อเพลิง (Oil Fund) เป็นเงินเก็บเข้าหรือชดเชยจากกองทุน น้ามันเช้ือเพลิง โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือรักษาเสถียรภาพระดับราคา ลดความผันผวนของราคา ในภาวะ ท่ีเกิดวกิ ฤตการณด์ ้านราคา คือ ราคาน้ามนั ผันผวนในระดบั สงู จะใช้เงินกองทุนนา้ มนั เช้อื เพลงิ เข้าอุดหนุน หรือชดเชย เพ่ือให้ราคาน้ามันมีเสถียรภาพ ซึ่งมีคณะกรรมการบริหารกองทุนน้ามันเช้ือเพลิง (กบน.) ตามกฎหมายว่าด้วยกองทุนน้ามันเชื้อเพลิง ทาหน้าท่ีบริหารจัดการกองทุน ทั้งนี้ อัตราการจัดเก็บ เงนิ กองทุนเป็นไปตามประกาศ กบน. เรื่อง การกาหนดอัตราส่งเข้ากองทุน อัตราเงินชดเชย อตั ราเงนิ คืน จากกองทุน และอตั ราเงินชดเชยคืนกองทุนนา้ มนั เชือ้ เพลิง

๑๐ ทม่ี า: สานักงานนโยบายและแผนพลงั งาน, เอกสารประกอบ เมื่อวนั ที่ ๑๙ มกราคม ๒๕๖๕ ๕) กองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน (Conservative Fund) เป็นเงินเก็บ เข้ากองทุนเพอื่ ส่งเสรมิ การอนุรกั ษ์พลังงาน ซง่ึ เปน็ กองทนุ ท่ีภาครฐั จดั เกบ็ เพื่อใช้ในการรกั ษาส่ิงแวดล้อม และอนุรักษ์พลังงาน โดยมีคณะกรรมการบริหารกองทุนเพ่ือการส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน ตามกฎหมายว่าการอนุรักษ์พลังงาน ท้ังนี้ อัตราการจัดเก็บเป็นไปตามประกาศคณะกรรมการนโยบาย พลังงานแห่งชาติ (กพช.) เรื่อง การกาหนดอัตราเงินส่งเข้ากองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน สาหรบั น้ามนั เช้ือเพลงิ ทท่ี าในราชอาณาจักรและน้ามนั เชือ้ เพลิงที่นาเขา้ มาเพือ่ ใช้ในราชอาณาจักร ๖) ภาษีมูลค่าเพ่ิม (Vat) เป็นภาษีท่ีรัฐจัดเก็บจากสินค้าและบริการทุกชนิด คิดอตั รารอ้ ยละ ๗ ของราคาน้ามัน มกี ระทรวงการคลังเป็นหน่วยงานทร่ี บั ผดิ ชอบ ๗) ค่ าก ารต ล าด (Marketing Margin) เป็ น รายได้ ที่ รว ม ค่ าใช้ จ่ายข อ ง ผู้ประกอบการ ประกอบด้วย ค่าใชจ้ ่ายในการบรหิ ารจัดการคลังนา้ มัน ค่าใช้จ่ายในการขนสง่ น้ามันจาก คลังน้ามันไปยังสถานีบริการ ค่าใช้จ่ายในการบริหารงานทั่วไป ค่าใช้จ่าย ณ สถานีบริการ เช่น ค่าแรง พนกั งาน ค่าเชา่ ทดี่ นิ คา่ สาธารณปู โภคตา่ ง ๆ และยังรวมไปถึงกาไรในการขายสง่ และขายปลีกดว้ ย โดย มี กบง. ทาหน้าที่กากับดูแลคา่ การตลาดให้มีความเหมาะสม ซ่ึงคา่ การตลาดโดยเฉล่ยี ประมาณ ๒ บาท ต่อลิตร (ค่าการตลาด ๑.๘๕ บาทต่อลิตร + ค่าขนส่งน้ามันทางท่อจากศรีราชาถึงกรุงเทพฯ ท่ีย้ายจาก ราคา ณ โรงกล่ัน ๐.๑๕ บาทตอ่ ลิตร) ๓.๒ สรุปขอ้ มลู ของหนว่ ยงานท่ีเกีย่ วข้อง คณะอนุกรรมาธิการได้กาหนดกรอบการพิจารณาศึกษาโครงสร้างราคาน้ามันเช้ือเพลิง เพื่อตอบประเด็นญัตติของสภาผู้แทนราษฎรเพ่ือพิจารณาศึกษาโครงสร้างราคาพลังงานและกองทุน น้ามันให้เป็นระบบและยั่งยืน ซึ่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรได้เสนอญัตติดังกล่าวไว้ โดยเชิญหน่วยงาน และบุคคลท่ีเกี่ยวข้อง เพ่ือให้ข้อมูล ข้อเท็จจริง และแสดงความคิดเห็นในประเด็นตามกรอบ การพิจารณา ซ่ึงมีผลการพจิ ารณาศึกษา แบง่ ออกเป็น ๒๕ ประเด็น สรุปสาระสาคัญได้ ดังนี้

๑๑ ๓.๒.๑ โครงสรา้ งราคาน้ามันเชอื้ เพลงิ อ้างอิงของทางราชการ ผแู้ ทนส้านักงานนโยบายและแผนพลงั งาน (สนพ.) ไดใ้ ห้ขอ้ มลู โดยสรุป ดงั นี้ ปัจจบุ ันราคาขายปลีกน้ามันเช้ือเพลิงจะกาหนดโดยผคู้ ้าน้ามนั เชอ้ื เพลิง โดยภาครัฐ ได้ยกเลกิ การกาหนดราคาน้ามันตามมติคณะรัฐมนตรี ตั้งแต่ปี ๒๕๓๔ และให้กรมการค้าภายใน กระทรวง พาณิชย์ เป็นผู้มีอานาจหน้าที่ในการกากับดูแลราคาน้ามันตามที่ผู้ค้าน้ามันเช้ือเพลิงแสดงราคาจาหน่าย ปลีกไว้ที่หน้าสถานีบริการน้ามัน ท้ังน้ี สนพ. ได้จัดทาและออกประกาศโครงสร้างราคาน้ามันเชื้อเพลิง เพ่อื ให้สาธารณะใชใ้ นการอา้ งองิ มใิ ช่ราคาซื้อขายท่ีภาครฐั กาหนด ๑) หลักเกณฑ์การกาหนดราคา ณ โรงกล่นั อ้างองิ การกาหนดราคา ณ โรงกล่ัน ของประเทศไทย จะอ้างอิงตลาดซื้อขายน้ามัน สิงคโปร์ โดยมีแนวคิดเพ่ือเพ่ิมประสิทธิภาพและการแข่งขันด้านราคาน้ามันสาเร็จรูปท่ีผลิตโดยโรงกลั่น ในประเทศกับการนาเข้าน้ามันสาเร็จรูปจากต่างประเทศมาจาหน่าย ซ่ึงประเทศไทยยังต้องพึ่งพาการนาเข้า น้ามันดิบเกือบรอ้ ยละ ๙๐ มาใช้ในการกลั่นเพื่อให้ได้น้ามันสาเร็จรูป และจาหน่ายในราคาท่ีสามารถแข่งขัน กับราคานาเข้าน้ามันสาเร็จรูปจากต่างประเทศได้ ดังน้ัน หลักเกณฑ์การคานวณราคา ณ โรงกล่ัน จึงใช้ การเทียบเคียงราคาน้ามันสาเร็จรูปอ้างอิงตลาดกลางของภูมิภาคเอเชีย (ตลาดสิงคโปร์) + ค่าพรีเมียม เพอื่ เทียบราคาเสมอภาคของการนาเขา้ นา้ มนั สาเรจ็ รปู ๒) หลกั เกณฑ์การกาหนดราคาเชอ้ื เพลิงชีวภาพอา้ งอิง ๒.๑) หลักเกณฑ์การคานวณราคาเอทานอลอ้างอิง ปัจจุบันใช้หลักเกณฑ์ การคานวณราคาเอทานอลตามมติคณะกรรมการบริหารนโยบายพลงั งาน (กบง.) เมือ่ วันที่ ๔ พฤศจิกายน ๒๕๕๘ โดยเปรียบเทียบราคาต่าสุดระหว่างผู้ผลิตเอทานอลที่รายงานต่อกรมสรรพสามิตกับราคาเอทานอล ท่ผี ้คู า้ น้ามันเชือ้ เพลงิ ตามมาตรา ๗ รายงานตอ่ สนพ. ๒.๒) หลักเกณฑ์การคานวณราคาไบโอดีเซล (B100) อ้างอิง ปัจจุบันใช้หลักเกณฑ์ การคานวณราคา B100 ตามมติ กบง. เม่ือวันที่ ๒๒ เมษายน ๒๕๕๓ ซง่ึ หลักเกณฑต์ ้นทนุ จะกาหนดตาม วัตถุดิบในการผลิต จากราคาขายน้ามันปาล์มดิบ (CPO) ในเขตกรุงเทพฯ ราคาน้ามันปาล์มกึ่งบริสุทธิ์ (RBD) และสเตียรีน โดยนาต้นทุนทั้ง ๓ ประเภทดังกล่าวมาเฉลี่ยถ่วงน้าหนักตามปรมิ าณการผลิต ทั้งน้ี จะคานวณราคาไบโอดเี ซลเปน็ รายอาทิตย์ เพอ่ื นาไปใช้ในการคานวณโครงสรา้ งราคาน้ามนั ดเี ซลตอ่ ไป ๓) หลักเกณฑ์การกาหนดค่าการตลาดน้ามันเชอื้ เพลงิ อา้ งอิง ค่าการตลาด แบ่งออกเป็น ๓ ส่วน คือ (๑) ค่าใช้จ่ายในการดาเนินการของ สถานีบริการน้ามัน ได้แก่ ค่าขนส่ง ค่าจ้างและค่าใช้จ่ายสานักงาน ค่าสาธารณูปโภค ภาษี และค่าซ่อม บารุง (๒) ค่าใช้จ่ายในการดาเนินการของผู้ค้าน้ามันเชื้อเพลิงตามมาตรา ๗ ได้แก่ ค่าจ้าง ค่าสวัสดิการ และค่าใช้จ่ายในสานักงาน ค่าประกันภัยและค่าใช้จ่ายคลังน้ามัน ค่าใช้จ่ายฝึกอบรม ค่าสารองน้ามัน เชื้อเพลิงตามกฎหมาย ค่าขนส่งน้ามันทางท่อจากศรีราชา – กรุงเทพฯ และ (๓) ค่าใช้จ่ายในสถานี บริการ ได้แก่ ค่าลงทุนสถานีบริการ โดยการคานวณค่าการตลาดใช้หลักเกณฑ์ตามมติ กบง. เมื่อวันที่ ๑๕ มถิ นุ ายน ๒๕๖๓ ในอัตรา ๑.๘๕ + ๐.๑๕ = ๒.๐๐ บาทต่อลิตร ๓.๒.๒ การกา้ หนดอัตรากองทุนน้ามนั เช้อื เพลิง ผู้แทนสา้ นกั งานกองทุนน้ามันเชอ้ื เพลงิ (สกนช.) ไดใ้ ห้ข้อมลู โดยสรุป ดังนี้

๑๒ ๑) หลกั เกณฑ์การกาหนดอตั รากองทุนน้ามนั เชื้อเพลงิ สานักงานกองทุนน้ามันเช้ือเพลิง (สกนช.) ดาเนินการภายใต้พระราชบัญญัติ กองทุนน้ามันเช้ือเพลิง พ.ศ. ๒๕๖๒ ซ่ึงมีการประกาศราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๖๒ และมผี ลบงั คบั ใช้เม่อื วันที่ ๒๔ กนั ยายน ๒๕๖๒ โดยการบรหิ ารกองทนุ นา้ มันเชือ้ เพลิงจะเปน็ ไป ตามมาตรา ๕ ของพระราชบัญญัติฯ ที่มีวัตถุประสงค์เพ่ือรักษาเสถียรภาพระดับราคาน้ามันเช้ือเพลิง ในประเทศให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมในกรณีเกิดวิกฤตการณ์ด้านน้ามันเชื้อเพลิง ซึ่งได้กาหนดนิยาม วิกฤตการณ์ด้านน้ามันเชื้อเพลิงให้หมายความว่า สถานการณ์ท่ีราคาน้ามันเชื้อเพลิงมีการปรับราคาข้ึน อย่างรวดเร็วหรือผันผวนอันอาจเกิดผลกระทบต่อการดารงชีพของประชาชนหรือสถานการณ์ท่ีน้ามัน เช้ือเพลิงอาจขาดแคลนและไม่เพียงพอต่อการใช้ในประเทศ ทั้งนี้ การกาหนดอัตรากองทุนน้ามัน เช้ือเพลิงจะต้องเป็นไปตามแผนรองรับวิกฤตการณ์ด้านน้ามันเชื้อเพลิง ซ่ึงคณะรัฐมนตรีได้ให้ ความเห็นชอบเม่ือวันท่ี ๒๐ ตุลาคม ๒๕๖๓ โดยวิกฤตการณ์ด้านน้ามันเช้ือเพลิงจะเกิดข้ึนก็ต่อเมื่อมี เหตุการณ์ใดเหตุการณ์หน่ึง หรือหลายเหตุการณ์เกิดข้ึน จึงจะสามารถใช้เงินกองทุนเพื่อรักษา เสถยี รภาพระดบั ราคาน้ามนั เช้ือเพลงิ ได้ ดังน้ี ๑.๑) สถานการณ์ท่ี ๑ ราคาน้ามันเชื้อเพลิงมีการปรับขึ้นเกินระดับที่มี ผลกระทบต่อความเป็นอยู่ของประชาชน ประกอบด้วย (๑) กลุ่มน้ามันดีเซล โดยมีเหตุการณ์ท่ีทาให้ ราคาขายปลีกในประเทศของกลุ่มน้ามันดีเซลปรับตัวสูงขึ้นอยู่ในระดับสูงกว่า ๓๐ บาทต่อลิตร และ (๒) ก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) โดยมีเหตุการณ์ท่ีทาให้ราคาต้นทุนการจัดหาจากโรงแยกก๊าซธรรมชาติ มรี าคาสงู กว่าราคานาเข้า และในอีกกรณีที่มีเหตุการณ์ที่ทาให้ราคาขายปลีก LPG ในประเทศปรบั ตัวสูง ขึน้ อย่ใู นระดบั ที่เกนิ กวา่ ๓๖๓ บาทต่อถงั สาหรบั ขนาดถัง ๑๕ กิโลกรมั ๑.๒) สถานการณ์ท่ี ๒ ราคาน้ามันเช้ือเพลิงราคาปรับตัวสูงข้ึนมากอย่าง รุนแรง ประกอบด้วย (๑) กลุ่มน้ามันดีเซล โดยมีเหตุการณ์ท่ีทาให้ราคาซ้ือขายน้ามันดิบของตลาดโลก ปรับข้ึนอยา่ งรวดเร็วใน ๑ สัปดาห์ รวมกนั มากกว่า ๕ เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล และส่งผลให้ราคาน้ามัน ขายปลีกในประเทศของกลุ่มน้ามันดีเซลปรับข้ึนใน ๑ สัปดาห์ รวมกันมากกว่า ๑ บาทต่อลิตร และ (๒) ก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) โดยมีเหตุการณ์ที่ทาให้ราคา LPG ของตลาดโลกเปล่ียนแปลง ใน ๒ สัปดาห์ เฉลย่ี มากกวา่ ๓๕ เหรียญสหรัฐต่อตัน และในอกี กรณีท่ีมีเหตกุ ารณท์ ่ีทาให้ราคาขายปลีก LPG ในประเทศเปล่ียนแปลง ใน ๒ สัปดาห์ รวมกันมากกว่า ๑ บาทตอ่ กโิ ลกรมั ๒) การใช้จา่ ยเงินกองทนุ นา้ มนั เชอ้ื เพลิง การใช้จ่ายเงินกองทุนน้ามันเช้ือเพลิง ตามมาตรา ๘ ของพระราชบัญญัติ กองทุนนา้ มันเชอ้ื เพลงิ พ.ศ. ๒๕๖๒ สามารถจ่ายไดเ้ พือ่ กิจการ ดังนี้ (๑) ค่าใชจ้ ่ายตามวัตถปุ ระสงคต์ าม มาตรา ๕ เพ่ือรักษาเสถียรภาพระดับราคาน้ามันเช้ือเพลิง และ (๒) ค่าใช้จ่ายในการดาเนินงานกองทุน หรือการบรหิ ารกองทนุ และกิจการอ่นื ทเ่ี กย่ี วกับหรอื เกย่ี วเนือ่ งกบั การจัดการกจิ การของกองทนุ ๓) ประสทิ ธิผลของกองทนุ นา้ มันเชอ้ื เพลิง กองทุนน้ามันเช้ือเพลิงมีไว้เพ่ือรักษาเสถียรภาพระดับราคาน้ามันเชื้อเพลิง ในประเทศให้อยู่ในระดับท่ีเหมาะสมในกรณีเกิดวิกฤตการณ์ด้านน้ามันเชื้อเพลิง โดยการรักษาระดับ ราคาน้ามันเชื้อเพลิง ดังนี้ (๑) ราคาน้ามันเชื้อเพลิงปรับตัวสูงขึ้นมากอย่างรุนแรง (๒) ราคาน้ามัน เช้ือเพลิงสูงขึ้นจนส่งผลกระทบต่อความเป็นอยู่ของประชาชน และ (๓) น้ามันเช้ือเพลิงอาจขาดแคลน

๑๓ และไม่เพยี งพอต่อการใชใ้ นประเทศ ท้งั นี้ เน่อื งจากราคาขายปลีกนา้ มนั เช้ือเพลงิ กาหนดโดยกลไกการคา้ เสรี ซ่ึงสามารถเปล่ียนแปลงขึ้น-ลงตามราคาน้ามันในตลาดโลก และภาครัฐไม่ได้เป็นผู้กาหนดราคา ดังกลา่ ว เพราะฉะน้ัน สกนช. จะใช้หลักเกณฑ์นใี้ นการพิจารณาช่วยเหลือเมื่อเกิดเหตกุ ารณ์วิกฤตการณ์ ดา้ นน้ามนั เชอื้ เพลิงและประชาชนได้รบั ความเดอื ดร้อน ๔) แนวทางและข้อจากัดของการปรับอัตรากองทุนน้ามันเช้ือเพลิงท่ีมีผลต่อ โครงสร้างราคาน้ามันเช้อื เพลงิ มาตรา ๒๖ ของพระราชบัญญัติฯ ได้กาหนดให้กองทุนน้ามันเชื้อเพลิงต้องมี จานวนเงินเพียงพอเพอื่ ใช้ในการบริหารจัดการกองทุนอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งเมื่อรวมกับเงินกู้ (จานวน เงนิ ไม่เกิน ๒๐,๐๐๐ ล้านบาท) แล้ว ต้องไม่เกนิ จานวน ๔๐,๐๐๐ ลา้ นบาท แตห่ ากกองทุนมีจานวนเงิน ไม่เพยี งพอเพื่อดาเนินงานตามวัตถุประสงค์ของกองทุนตามมาตรา ๕ ให้ สกนช. โดยความเหน็ ชอบของ คณะกรรมการบริหารกองทุนน้ามันเช้ือเพลิง (กบน.) และการอนุมัติของคณะรัฐมนตรีให้มีอานาจกู้ยืม เงินเปน็ จานวนไมเ่ กนิ ๒๐,๐๐๐ ลา้ นบาท นอกจากน้ีกรณที ีต่ อ้ งการเปลี่ยนแปลงกรอบวงเงนิ กองทุนและ กรอบวงเงนิ กูใ้ หส้ อดคลอ้ งกับสถานการณเ์ ศรษฐกจิ ใหก้ ระทาได้โดยการตราพระราชกฤษฎีกา ในส่วนของการลดการจ่ายเงนิ ชดเชยน้ามันเช้ือเพลิงที่มีส่วนผสมของเช้อื เพลิง ชีวภาพ ในมาตรา ๕๕ ของพระราชบัญญัติฯ ได้กาหนดว่า ในกรณีที่มีการจ่ายเงินชดเชยให้แก่น้ามัน เชื้อเพลิงที่มีส่วนผสมของเชื้อเพลิงชีวภาพอยู่ก่อนวันที่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ และให้ใช้จ่าย เงนิ กองทุนเพอ่ื การดาเนินการดงั กลา่ วต่อไปได้เปน็ ระยะเวลาสามปนี บั แต่วันที่พระราชบัญญตั ินี้ใชบ้ ังคับ ทั้งนี้ ให้นาความในหมวด ๔ การดาเนินงานของกองทุน และหมวด ๗ บทกาหนดโทษ ที่เกย่ี วข้อง มาใช้ บังคับกับการดาเนินการนี้ด้วย ในการดาเนินการตามวรรคหนึ่ง ให้คณะกรรมการดาเนินการออก ประกาศกาหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ เงื่อนไข และมาตรการเพ่ือลดการจ่ายเงินชดเชยทุกรอบระยะเวลา หนึ่งปี ท้ังนี้ ประกาศดังกล่าวให้นาเสนอต่อคณะกรรมการนโยบายพลังงาน แห่งชาติเพ่ือนาเสนอ คณะรัฐมนตรีให้ความเห็นชอบ ในกรณีท่ีมีความจาเป็นต้องดาเนินการตามวรรคหนึ่งต่อไป ให้คณะรัฐมนตรีโดยคาแนะนาของคณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติมีอานาจขยายระยะเวลา ดาเนินการตามวรรคหน่ึงได้อกี ไมเ่ กินสองคร้งั คร้ังละไม่เกนิ สองปี ๓.๒.๓ การกา้ หนดราคา ณ โรงกล่ัน และการสะทอ้ นตน้ ทุนท่ีแท้จรงิ ผ้แู ทนสา้ นักงานนโยบายและแผนพลังงาน ได้ใหข้ อ้ มูลโดยสรปุ ดงั น้ี การกาหนดราคา ณ โรงกล่ัน ใช้หลักการ Import Parity หรือหลักการราคา เสมอภาคการนาเข้าน้ามันสาเร็จรูป ซ่ึงแนวคิด คือ ให้โรงกลัน่ น้ามันเช้ือเพลิงของไทยเพิ่มประสิทธิภาพ ให้เกิดการแข่งขันด้านราคาของน้ามันสาเร็จรูปท่ีผลิตโดยโรงกล่ันในประเทศกับการนาเข้าน้ามัน สาเร็จรูปจากต่างประเทศที่นาเข้ามาจาหน่าย ตามกลไกการค้าเสรี เนื่องจากประเทศไทยยังต้องพึ่งพา การนาเข้าน้ามันดิบถึงร้อยละเก้าสิบจากปริมาณความต้องการใช้น้ามันดิบทั้งหมด เพ่ือให้ได้น้ามัน สาเรจ็ รูป และจาหนา่ ยในราคาทสี่ ามารถแขง่ ขนั กับราคานาเขา้ นา้ มนั สาเร็จรปู จากตา่ งประเทศได้ ดังนั้น หลักเกณฑ์การคานวณราคา ณ โรงกลั่น จึงใช้การเทียบราคาน้ามันสาเร็จรูปอ้างอิงตลาดสิงคโปร์บวก ค่าใช้จ่ายในการนาเข้า หรือที่เรียกว่า “ค่าพรีเมียม” เพ่ือเทียบราคาเสมอภาคของการนาเข้าน้ามัน สาเร็จรปู และสามารถเปรยี บเทียบข้อดีและข้อเสยี ของหลักเกณฑต์ า่ ง ๆ ไดด้ งั น้ี

๑๔ ๑) ขอ้ ดีและขอ้ เสียของหลกั เกณฑ์ Import Parity อิงราคานาเขา้ นา้ มันสาเร็จรูป ข้อดี คือ (๑) โรงกลั่นน้ามันเช้ือเพลิงของไทยต้องแข่งขันกับการนาเข้าจาก สิงคโปร์ คือ เอาราคานาเข้าเป็นเพดาน ซึ่งมีโรงกล่ันที่มีประสิทธิภาพและมีความได้เปรียบของขนาด โรงกล่ันและต้นทุนการกลั่นที่ต่ากว่าของไทยจึงเป็นการส่งเสริมให้โรงกลั่นน้ามันของไทยต้องปรับปรุง ประสิทธิภาพของการกลั่นอย่างต่อเน่ือง (๒) สิงคโปร์เป็นศูนย์กลางการซ้ือขายน้ามันในภูมิภาคเอเชีย และมีราคาที่เคลื่อนไหวสอดคล้องกับ Demand และ Supply ของน้ามันในตลาดเอเชีย และที่ผ่านมา ราคาตลาดจรของสิงคโปร์มีความผันผวนน้อยกว่าภูมิภาคอ่ืน และ (๓) ลูกค้าของโรงกล่ันน้ามันทั้งใน ประเทศและต่างประเทศก็ใช้ราคาตลาดจร (Spot Purchase) ในสิงคโปร์เป็นราคาอ้างอิงในการเจรจา ซอื้ ขาย ราคาสิงคโปรจ์ ึงเปน็ ราคาที่เปน็ ท่ียอมรับของผซู้ อื้ ข้อเสีย คือ ค่าพรีเมียมท่ีกาหนดโดยภาครัฐในการคานวณราคาอ้างอิงบางตัว อาจไม่ทันสมัยและถูกใช้เป็นระยะเวลายาวนานเกินสมควร และค่าใช้จ่ายบางประเภทอาจไม่เหมาะสม ท่จี ะถกู รวมอยู่ในคา่ พรเี มียม ๒) ข้อดแี ละข้อเสยี ของหลกั เกณฑ์ Cost Plus อิงตน้ ทุนการผลิตบวกผลตอบแทน การลงทนุ ข้อดี คือ ราคาสะท้อนต้นทุนการกล่ันทีไ่ ดร้ วมผลตอบแทนในระดบั ทีเ่ หมาะสม ข้อเสีย คือ (๑) เป็นการยากในการกาหนดค่าการกลั่นท่ีเป็นธรรมสาหรับ ผู้เก่ียวข้องท้ังโรงกล่ันและผู้ใช้น้ามัน เนื่องจากมีความแตกต่างในต้นทุนการกลั่นของโรงกล่ันน้ามัน อย่างมาก (๒) การกาหนดค่าการกลั่นต้องใช้ข้อมูลจานวนมาก และข้อมลู ท่ีทนั สมัยคงหาไดย้ าก โดยเฉพาะ สัดส่วนมูลค่าของผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมท่ีข้ึนอยู่กับราคาน้ามันสาเร็จรูป และปริมาณผลิตภัณฑ์ท่ีกล่ันได้ ซ่ึงมคี วามแปรผนั ทมี่ ากและเร็ว ทาให้เป็นภาระอย่างมากต่อผ้ปู ฏิบตั ิงาน และ (๓) ราคาน้ามนั ดบิ ณ โรงกล่ัน ใช้แนวความคิดทานองเดียวกับหลักการ Import Parity ในการกาหนดราคาอ้างอิง อาจมีปัญหาเก่ียวกับ ราคาอา้ งองิ ที่ไมส่ ะท้อนตน้ ทุนตามแนวคิดของการกาหนดราคาน้ามันสาเร็จรูปโดยอิงตน้ ทุน ๓) ข้อดีและข้อเสียของหลกั เกณฑ์ค่าเฉล่ียของราคาขายส่งจริงของโรงกล่ันนา้ มัน ของไทย ข้อดี คือ (๑) การใช้ราคาขายส่งเฉล่ียของโรงกลั่นทาให้ไม่จาเป็นต้องมี การคานวณ คา่ พรีเมียม (๒) ภายใต้ภาวการณ์แขง่ ขันสงู ราคาขายสง่ ของโรงกลั่นสะทอ้ นต้นทนุ ทแ่ี ท้จริง ของโรงกล่ันของไทย และ (๓) ราคาขายส่งเป็นราคาสาหรับวันส่งมอบสินค้าเพราะเป็นราคาล่วงหน้า แตร่ าคาหลกั เกณฑป์ จั จบุ ันเป็นราคาในอดตี ขอ้ เสีย คือ (๑) ราคาขายสง่ ที่โรงกลนั่ สง่ มาไม่มีความชัดเจนว่าคานวณอย่างไร จึงขาดความโปรง่ ใสและยากทจ่ี ะทาการตรวจสอบความถูกต้องของราคา (๒) โรงกลั่นในประเทศอาจยัง มีการแขง่ ขนั ไมส่ ูงพอที่จะทาให้มัน่ ใจว่าไมม่ ีผมู้ ีอานาจเหนอื ตลาดทจ่ี ะมีอทิ ธพิ ลต่อการกาหนดราคาขาย สง่ ได้ (๓) โรงกลัน่ น้ามันบางแหง่ ขายนา้ มนั ใหบ้ รษิ ทั ในเครอื อาจมกี ารอดุ หนุนราคากนั และ (๔) โรงกลั่น น้ามันไม่ยินดีจะรายงานราคาขายให้แก่ทางราชการเพราะเป็นความลับทางการค้า อาจไม่ร่วมมือกับ ทางราชการในการใหข้ ้อมูล การใช้มาตรการบงั คับขัดกบั นโยบายการคา้ เสรขี องกิจการโรงกล่นั นา้ มัน

๑๕ ๔) หลกั เกณฑ์ Export Parity อิงราคาสง่ ออกนา้ มันสาเรจ็ รปู ข้อเสีย คือ (๑) ราคาส่งออกท่ีรายงานโดยส่วนราชการ ได้แก่ กรมธุรกิจ พลังงานและกรมศุลกากร มีความล่าช้าและเป็นราคาเฉล่ียรายเดือน ในขณะที่ราคา ณ โรงกลั่นน้ามัน ปกติจะเป็นราคารายวัน ดังนั้น จึงต้องมีการสร้างระบบการจัดเก็บ และรายงานข้อมูลรายวันอาจมี ความยุ่งยาก (๒) ความแตกต่างกนั ระหวา่ งชนิดและคุณภาพของน้ามันทส่ี ่งออกกับน้ามันทีใ่ ช้ในประเทศ ซ่ึงมีมาตรฐานน้ามันสูงกว่าน้ามันที่ส่งออก (๓) ปริมาณน้ามันส่งออกมีความไม่สม่าเสมอโดยเฉพาะ ทางเรอื จะมีขอ้ มลู ขาดชว่ ง (๔) นา้ มนั เชือ้ เพลิงบางชนิดทใี่ ชใ้ นประเทศแต่ไมม่ สี ่งออก จะไม่มรี าคาอ้างอิง เชน่ น้ามนั เตา และน้ามันแกส๊ โซฮอลท์ กุ ชนิด (๕) ราคาส่งออกทางรถบรรทุกมีราคาบวกค่าขนสง่ อาจไม่ มีขอ้ มูลให้อ้างอิงในการหักลบออกจากราคา ณ โรงกลั่น และ (๖) ปรมิ าณการสง่ ออกเปน็ เพียงส่วนน้อย ของกาลังการผลิตและราคาส่งออกไม่ได้สะท้อนต้นทุนทง้ั หมดของโรงกลนั่ น้ามนั การใช้ราคาส่งออกมา กาหนดราคา ณ โรงกลั่น อาจทาให้โรงกล่ันลดปริมาณการผลิตลงเพ่ือจากัดการส่งออก และจะส่ง ผลกระทบต่อราคานา้ มนั เชื้อเพลิง ผู้แทนกลุ่มอุตสาหกรรมโรงกลั่นน้ามันปิโตรเลียม สภาอุตสาหกรรมแห่ง ประเทศไทย ไดใ้ ห้ขอ้ มูลโดยสรุป ดังนี้ ๑) หว่ งโซอ่ ปุ ทานของตลาดน้ามันในประเทศไทย การเกิดขน้ึ ของอตุ สาหกรรมโรงกลนั่ ในประเทศไทยเป็นผลมาจากนโยบายของ รฐั บาลในปี ๒๕๓๔ ที่ต้องการสร้างความมั่นคงทางด้านพลังงาน เพ่ือให้ประเทศไทยสามารถผลิตน้ามัน สาเร็จรปู ใช้ไดเ้ องในประเทศ โดยไม่ต้องพง่ึ พาการนาเขา้ น้ามนั สาเรจ็ รูปจากตา่ งประเทศ ในส่วนของกระบวนการผลิตของโรงกล่ันน้ามันแต่ละแห่งจะเร่ิมตั้งแต่ การวางแผน การจัดหาน้ามันดิบ แผนการผลิต และแผนการจัดจาหน่ายน้ามันสาเร็จรูปไว้ล่วงหน้า เพ่ือให้สามารถตอบสนองความต้องการใช้น้ามันให้ได้มากท่ีสุด การวางแผนของโรงกลั่นน้ามันจะมีแผน ประจาปีและแผนระยะส้ัน โดยการวางแผนจะคานึงถึงความต้องการซอื้ น้ามันจากผู้ค้าน้ามันที่เป็นผู้รับ ซื้อน้ามันจากโรงกลั่น หลังจากน้ันเมื่อทราบความต้องการแล้ว โรงกลั่นน้ามันก็จะดาเนินการจัดหา น้ามันดิบเพื่อนามาผลิตเป็นน้ามันสาเร็จรูป ซึ่งในปัจจุบันประเทศไทยมีการนาเข้าน้ามันดิ บจาก ต่างประเทศร้อยละ ๘๙ โดยมีน้ามันดิบเพียงร้อยละ ๑๑ ที่สามารถผลิตได้ในประเทศ ท้ังน้ี น้ามันดิบ ท่นี าเข้าจากตา่ งประเทศจะนาเข้ามาโดยขนสง่ ทางเรือมาทโ่ี รงกลัน่ น้ามัน เพ่อื เขา้ สกู่ ระบวนการกลนั่ เป็น นา้ มันสาเร็จรูป และเม่ือผลิตเป็นน้ามันสาเร็จรปู แลว้ จะจาหน่ายให้กบั ผู้คา้ น้ามนั ในประเทศ ซึ่งจะขนส่ง น้ามันสาเร็จรูปผ่านทางช่องทางต่าง ๆ เช่น เรือ รถ ท่อน้ามัน เป็นต้น นอกจากนี้โรงกลั่นน้ามันก็จะ ส่งออกน้ามนั ส่วนเกินท่ีไมม่ คี ณุ สมบตั ติ รงตามมาตรฐานคุณภาพไปจาหนา่ ยยงั ต่างประเทศ ๒) การจดั หาน้ามนั ดิบของโรงกล่นั น้ามัน การจัดหาน้ามันดิบของโรงกลั่นน้ามัน มีข้ันตอนต่าง ๆ ได้แก่ การกาหนด แผนการผลิตล่วงหน้า การจัดซ้อื น้ามันดิบ การกาหนดวนั รับสนิ ค้า การว่าจ้างเรือ การสูบถ่ายนา้ มันดิบ ลงเรือจากต้นทางต่างประเทศ การสูบถ่ายน้ามันดิบเข้าถังและกล่ันน้ามันดิบในประเทศ และการจาหน่าย ผลิตภัณฑ์ สาหรับการกาหนดแผนผลิตล่วงหน้าจะมีการกาหนดชนิด ปริมาณ และประมาณการราคา ซื้อขายที่เหมาะสม เพ่ือตอบสนองความต้องการใช้น้ามันของลูกค้า นอกจากน้ี น้ามันดิบแต่ละแห่ง ท่จี ดั หามาอาจไม่สามารถผสมเขา้ กนั ได้ ซึ่งทาให้ไมส่ ามารถกล่นั เป็นน้ามันได้ ดังน้ัน จึงต้องมีการวางแผน

๑๖ ว่าจะต้องจัดหาน้ามันดิบจากแหล่งใดบ้าง เพื่อให้สามารถนามาผสมแล้วกล่ันเป็นน้ามันสาเร็จรูปได้ อย่างไรก็ตาม แผนการจัดซื้อน้ามันดบิ อาจมีการทบทวนและพิจารณาใหม่ หากไม่สามารถจดั ซ้ือได้ตาม แผนการผลิตล่วงหน้า ทั้งนี้ แผนการผลิตและแผนการจัดซื้อน้ามันดิบจะมีท้ังแผนระยะสั้น ระยะกลาง และระยะยาว เพอ่ื รองรับความต้องการใชน้ ้ามนั ตามสถานการณท์ ่เี ปลยี่ นแปลง สาหรับการซ้ือขายน้ามันดิบจากตลาดต่างประเทศ โรงกล่ันน้ามันจะตกลง ราคาน้ามันดิบโดยอ้างอิงราคาตลาดในเดือนท่ีสูบถ่ายน้ามันดิบลงเรอื จากต้นทาง ในขณะที่การจาหน่าย ผลิตภัณฑ์น้ามันสาเร็จรูปอ้างอิงตามราคาตลาดในเดือนที่มีการจาหน่ายผลิตภัณฑ์ จึงต้องมี การคาดการณ์ราคาที่จะซื้อว่าราคาดังกล่าวจะสามารถจัดซ้ือได้หรือไม่ เพื่อนาเข้าสู่กระบวนการกลั่น และจาหน่ายให้กับผู้ค้าน้ามันในอีกประมาณ ๒ เดือนถัดไป ดังน้ัน ธุรกิจโรงกลั่นน้ามันจึงมีความเส่ียง ท้ังด้านราคาซ้ือและราคาขาย ราคาอ้างอิงในแหล่งจัดหาและจัดจาหน่าย รวมท้ังความเส่ียงในการ ซอ้ื ขายในชว่ งเวลาทแ่ี ตกตา่ งกัน โดยเฉพาะในชว่ งสถานการณท์ ่รี าคานา้ มนั ดบิ ผันผวนอย่างรุนแรง ๓) แผนการจัดหาน้ามนั ดบิ กบั การบริหารจัดการถังนา้ มนั ใหม้ ีประสิทธิภาพ การจัดหาน้ามันดิบจะตอ้ งคานึงถึงการบริหารจัดการในการใช้ถังน้ามันดิบให้มี ประสิทธิภาพ ซ่ึงในช่วงสถานการณ์ปกติก็จะต้องมีการเตรียมถังน้ามันดิบเพื่อรับน้ามันดิบจากเรือขนส่ง น้ามันดิบ และจัดเตรียมถังน้ามันดิบในการจัดเก็บน้ามันดิบก่อนป้อนเข้าสู่กระบวนการกล่ันน้ามันดิบ นอกจากน้ีก็ต้องมีการบริหารจัดการถังเก็บน้ามันสาเร็จรูป โดยแบ่งเป็นถังรับน้ามันสาเร็จรูปที่ผ่าน กระบวนการกล่ัน ถังเตรียมจ่ายน้ามันสาเร็จรูป และถังจ่ายน้ามันสาเร็จรูป ท้ังนี้ ในช่วงท่ีสถานการณ์ ไม่ปกติ เช่น สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ซึ่งมีความ ต้องการใช้น้ามันสาเรจ็ รูปน้อย โรงกลั่นน้ามันก็ตอ้ งมีการบริหารจดั การกาลังการผลิตใหเ้ หมาะสม ซึ่งจาก การท่ีต้องส่ังซ้ือน้ามันดิบล่วงหน้าไปแล้ว ๒ เดือน หากไม่มีความต้องการใช้น้ามันหรือมีความต้องการใช้ น้อย ก็จะทาให้มีน้ามันล้นถังเก็บ ดังนั้น โรงกล่ันจึงต้องปรับลดกาลังการผลิตหรือปรับเปล่ียนการกล่ัน น้ามันให้เป็นผลิตภัณฑ์ชนิดอ่ืน นอกจากนี้ โรงกล่ันน้ามันอาจได้รับผลกระทบจากการเปล่ียนแปลงไปสู่ การใช้ยานยนตไ์ ฟฟา้ แทนเครื่องยนตส์ ันดาปภายในทใี่ ช้น้ามัน ซง่ึ โรงกลั่นน้ามนั อาจตอ้ งปรบั เปล่ียนธรุ กิจ ไปสอู่ ตุ สาหกรรมชนิดอ่ืนเพอื่ ความอย่รู อดของธุรกิจในอนาคต ๔) ราคาอา้ งอิงของน้ามันดิบ ราคาอ้างอิงของน้ามันดิบตามแหล่งกาเนิดในตลาดภูมิภาคหลักของโลก แบ่งได้เป็น ๓ ตลาดหลัก ได้แก่ ตลาดเบรนท์ทะเลเหนือ ตลาดเวสต์เท็กซัส และตลาดดูไบ สาหรับ ประเทศไทยก็ขึ้นอยู่กับว่าจะซ้ือน้ามันดิบจากแหล่งใด ก็จะอ้างอิงราคาของแหล่งนั้น เช่น หากซ้ือ น้ามันดิบจากประเทศซาอุดิอาระเบียก็จะอ้างอิงราคาน้ามันดิบของตลาดดูไบ โดยราคาน้ามันดิบที่ซื้อ ขายจะขึ้นอยู่กับชนิด คุณภาพ และอุปสงค์อุปทานของตลาดโลก ซ่ึงราคาน้ามันดิบที่ซ้ือขายจริง ประกอบด้วย ราคาอ้างอิงตลาดโลกบวกด้วยค่าส่วนลดหรือส่วนเพ่ิมทางการค้า ค่าขนส่งทางเรือ ค่าประกันภัย และค่าสูญเสีย ท้ังนี้ ในการจัดหาน้ามันดิบมีวิธีการทาสัญญา ๒ ลักษณะ คือ สัญญา ซอื้ ขายระยะยาว (Term) และสญั ญาซอ้ื ขายแบบรายครั้ง (Spot) ๕) กระบวนการผลิตของโรงกลนั่ น้ามนั โรงกลั่นน้ามันจะมีกระบวนการผลิตที่มีความสลับซับซ้อน และใช้เทคโนโลยี ชัน้ สูงที่แตกต่างกัน เพ่ือให้ได้สัดสว่ นนา้ มนั ตามความต้องการใช้ของประเทศได้อย่างเหมาะสม โดยโรงกลั่น

๑๗ น้ามนั แต่ละแหง่ จะมีกระบวนการกลน่ั นา้ มันท่ไี ม่เหมือนกนั โดยขึ้นอยู่กบั เทคโนโลยี การวางแผนการผลิต และการจัดซื้อชนิดของน้ามันดิบ กระบวนการผลิตของโรงกลั่นน้ามันจะเริ่มจากการนาน้ามันดิบเข้าสู่ หน่วยกล่ันน้ามันดิบ ซึ่งจะออกมาเป็นน้ามันกึ่งสาเร็จรูป และจะมีข้ันตอนการผสมน้ามันกึ่งสาเร็จรูป ในสัดส่วนที่เหมาะสม เพ่ือให้ได้มาตรฐานคุณภาพตามท่ีกรมธุรกิจพลังงานกาหนด รวมทั้งมีข้ันตอน ในการปรับปรุงคุณภาพนา้ มนั เชน่ การกาจัดสารกามะถัน การลดสารกัดกรอ่ นการปรบั ปรุงค่าออกเทน เปน็ ต้น ทั้งน้ี น้ามันสาเร็จรูปทผี่ ่านกระบวนการกล่นั จะมคี ุณสมบตั ิที่แตกต่างกนั ซงึ่ หลงั จากผา่ นขน้ั ตอน ต่าง ๆ ในกระบวนการกล่ันแลว้ ก็จะได้ผลติ ภณั ฑ์ชนดิ ต่าง ๆ เช่น กา๊ ซปิโตรเลียมเหลว (LPG) กลมุ่ นา้ มัน เบนซิน กลุ่มน้ามันดีเซล กลุ่มน้ามันเตา น้ามันอากาศยาน เป็นต้น สาหรับสารต่าง ๆ ท่ีไม่ต้องการก็จะ เขา้ สกู่ ระบวนการเปล่ียนรูปใหเ้ ปน็ ผลิตภัณฑ์อ่ืน ๆ สาหรับใช้เปน็ สารตัง้ ต้นในอตุ สาหกรรมปิโตรเคมี ท้ังน้ี จะเห็นได้ว่า การผลิตนา้ มันสาเร็จรูปของโรงกลน่ั น้ามันท่ีผ่านมาสามารถ ตอบสนองความต้องการใช้น้ามันสาเร็จรูปภายในประเทศ โดยมีสัดส่วนและปริมาณกาลังผลิต ที่สอดคล้องกับความต้องการใช้น้ามัน ซึ่งจากสถิติการใช้น้ามันเช้ือเพลิงชนิดต่าง ๆ ของประเทศไทย พบว่า ปริมาณการใช้น้ามันดีเซลและน้ามันเบนซินมีการเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่องตามความเจริญเติบโต ของเศรษฐกิจ ส่วนน้ามันสาหรับอากาศยานก็มีปริมาณการใช้สูงข้ึนตามการเติบโตของธุรกิจการบิน ในทางตรงกนั ขา้ มกบั นา้ มนั เตาซง่ึ มีปรมิ าณการใชท้ ล่ี ดลงเรื่อย ๆ เน่อื งจากมีความต้องการใชน้ อ้ ย ๖) ราคาซอื้ ขายผลิตภัณฑน์ ้ามันตามกลไกตลาดการคา้ เสรี ราคาน้ามันสาเร็จรูปท่ีโรงกลั่นน้ามันจาหน่ายหรือส่งออกให้กับลูกค้า ซึ่งเป็น ผูค้ ้านา้ มัน เป็นราคาท่ีตกลงกันระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย โดยอ้างอิงราคาตลาดภูมิภาคซ่ึงเป็นไปตามกลไก ตลาดการค้าเสรี โดยราคาซ้ือขายน้ามันสาเร็จรูปจากโรงกล่ันที่ซ้ือขายจริง ประกอบด้วย ราคาอ้างอิง ตลาดสิงคโปร์บวกด้วยค่าส่วนลดหรือส่วนเพ่ิมทางการค้า (ขึ้นอยู่กับอุปสงค์อุปทานในตลาด) ซึ่งราคา ตลาดสิงคโปร์จะเปน็ ราคาที่เป็นไปตามกลไกการค้าเสรี โดยเปล่ียนแปลงไปตามอปุ สงค์และอปุ ทานของ ตลาด ทัง้ นี้ การตั้งราคาขายน้ามันสาเร็จรูปของโรงกล่ัน ถา้ ตั้งราคา ณ โรงกลัน่ แพงกวา่ ราคานาเขา้ จาก ตลาดสิงคโปร์ ก็จะมีผู้นาเข้าน้ามันสาเร็จรูปมาขายในประเทศ ในทางตรงกันขา้ ม หากต้ังราคา ณ โรงกลั่น ถูกกว่าราคานาเข้าจากตลาดสิงคโปร์ โรงกลั่นก็จะลดกาลังการผลิตลง ทาให้น้ามันบางชนิดไม่เพียงพอ ต่อความต้องการใช้ ทงั้ น้ี จะเหน็ ได้วา่ นา้ มันสาเร็จรูปมลี ักษณะเป็นสินคา้ ที่มีการแข่งขนั สงู และมกี ารซ้ือ ขายท่ีอ้างอิงราคาตลาดโลก โดยผู้ค้าน้ามันและโรงกล่ันน้ามันในประเทศจะนาเข้าจากประเทศสิงคโปร์ เม่อื เกดิ การขาดแคลนนา้ มนั สาเรจ็ รูปในประเทศ ๗) การจัดหาเช้อื เพลงิ ชวี ภาพ การจัดหาเชื้อเพลิงชีวภาพเพ่ือนามาผสมกับน้ามันเบนซินพื้นฐานเป็นหน้าที่ ของผู้ค้าน้ามัน ซึ่งกระบวนการจัดหาเช้ือเพลิงชีวภาพของผู้ค้าน้ามันจะดาเนินการโดยใช้วิธีการประมูล ซงึ่ เป็นวิธีทเี่ ปดิ เผย โปร่งใส และเป็นธรรม โดยผ้คู า้ นา้ มันจะใชเ้ กณฑ์ในการเลือกซ้ือเช้อื เพลิงชีวภาพจาก โรงงานผู้ผลิตที่เสนอราคาท่ีต่าสุดก่อน ซ่ึงการประมูลราคาจะทาให้ได้ราคาที่สอดคล้องกับราคาตลาด ทง้ั น้ี การประมาณการราคาเชื้อเพลิงชีวภาพสามารถอ้างอิงราคาเช้ือเพลิงชีวภาพท่ี สนพ. ได้คานวณไว้ โดยใช้ข้อมูลในการคานวณราคาจากกรมสรรพสามิต ซ่ึงโรงงานผลิตเอทานอลจะแจ้งราคาเฉล่ียให้ กรมสรรพสามิตทราบ และการสอบถามราคาจากผู้ค้าน้ามัน โดยนาราคามาเฉลี่ยกัน โดย สนพ. จะเปรียบเทียบราคาจาก ๒ แหล่งข้อมลู ดังกลา่ ว และใชร้ าคาทีต่ า่ ที่สดุ ในการคานวณราคาอา้ งองิ

๑๘ ในส่วนของโรงงานผลิตเช้ือเพลิงชีวภาพจะเป็นผู้ผลิตเช้ือเพลิงชีวภาพ ได้แก่ เอทานอลและไบโอดเี ซล โดยราคาเชอื้ เพลิงชวี ภาพจะกาหนดราคาในรปู แบบการตงั้ ราคาบวกจากต้นทนุ (Cost Plus) โดยผคู้ า้ นา้ มนั จะซือ้ นา้ มนั เบนซนิ พ้นื ฐานและนา้ มนั ดเี ซลพน้ื ฐานจากโรงกลน่ั นา้ มนั และซ้ือ เช้ือเพลิงชีวภาพจากโรงงานผลิตเช้ือเพลิงชีวภาพมาผสมที่คลังน้ามัน โดยจะผสมตามสัดส่วนและ ปรับปรุงคุณภาพให้เป็นน้ามันแก๊สโซฮอล์ E10 E20 และ E85 และน้ามันดีเซลหมุนเร็ว B7 B10 และ B20 โดยผู้ค้าน้ามันจะมีค่าใช้จ่ายในการลงทุนระบบการผสม และการปรับปรุงถังน้ามันสาหรับ การรองรับน้ามนั เชื้อเพลงิ ชีวภาพ ๘) นโยบายการส่งเสรมิ การใช้น้ามนั แกส๊ โซฮอล์ จากนโยบายของรัฐบาลในการสง่ เสริมการใช้น้ามันแกส๊ โซฮอล์ของประเทศไทย ต้ังแต่ปี ๒๕๔๔ และยกเลิกการจาหน่ายน้ามันเบนซิน ๙๑ ในปี ๒๕๕๖ ส่งผลให้มีการกาหนดคุณภาพ น้ามันเบนซินพืน้ ฐานที่เขม้ งวดในประเทศไทย เพือ่ ใหส้ ามารถนามาผสมกบั เอทานอลเพือ่ ผลิตเปน็ นา้ มัน แก๊สโซฮอล์ให้ได้ตามมาตรฐานตามท่ีกฎหมายกาหนด ดังนั้น การผลักดันให้มีการใช้น้ามันที่มีส่วนผสม ของน้ามันเชื้อเพลิงชีวภาพ ส่งผลให้โรงกลั่นน้ามันต้องมีการเตรียมน้ามันเบนซินพ้ืนฐานที่มีคุณภาพ มาตรฐานที่เข้มงวด จึงทาให้โรงกลั่นน้ามันในประเทศไทยไม่สามารถเพ่ิมการผลิตน้ามันเบนซินพ้ืนฐาน เพื่อรองรับความต้องการใช้ที่สูงข้ึน ซึ่งต้องมีการนาเข้าน้ามันเบนซินพื้นฐานเพ่ิมข้ึน และทาให้โรงกลั่น น้ามันต้องส่งออกน้ามันเบนซินที่มีคุณภาพมาตรฐานไม่ตรงตามข้อกาหนดของกรมธุรกิจพลังงาน ไปจาหน่ายตา่ งประเทศ ๙) ราคาซอื้ ขายผลิตภัณฑ์น้ามันตามกลไกตลาดการค้าเสรี ราคาน้ามันเชอ้ื เพลิงท่โี รงกลั่นนา้ มนั จาหน่ายหรือสง่ ออกใหก้ ับลูกคา้ เป็นราคา ที่ตกลงกันระหว่างผู้ซื้อและผู้ขายซ่ึงเอาเข้าจริงแล้วเป็นการตกลงกันซื้อขายล่วงหน้า โดยอ้างอิงตลาด ภูมิภาคที่ตลาดสิงคโปร์ ซึ่งโรงกลั่นน้ามันเช้ือเพลิงของไทยแต่ละแห่งมีราคาขายแตกต่างกันและเป็น ความลับทางการค้าของแต่ละบริษัทตามกฎหมายว่าด้วยการต่อต้านการผูกขาด และกฎหมายว่าด้วย สง่ เสริมการแขง่ ขนั ทางการค้า ซงึ่ เป็นไปตามกลไกตลาดการค้าเสรี คอื ราคาซ้ือขายจรงิ และยังไม่รวมภาษี และกองทุนตา่ ง ๆ โดยมีราคาอ้างอิงตลาดสิงคโปร์ ได้แก่ นา้ มนั กลุม่ เบนซนิ อ้างอิง MOPS ULG95/MOPS ULG92 น้ามันกลุ่มดีเซล อ้างอิง MOPS GO 500 ppm/GO 10ppm น้ามันอากาศยาน อ้างอิง MOPS KERO และน้ามันเตา อ้างอิง MOPS LSFO/HSFO/GO 10ppm และบวกด้วยค่าส่วนลดหรือส่วนเพ่ิม ทางการคา้ ซึ่งขึ้นอยู่กบั อปุ สงค์และอุปทานในตลาด นอกจากน้ี โรงกล่ันน้ามันตอ้ งมหี นา้ ทเี่ พ่ิมศักยภาพ การแข่งขันกับตลาดต่างประเทศ ส่งเสริมนโยบายของรัฐในการลดการนาเข้าน้ามันเช้ือเพลิง เพ่ือ สนบั สนนุ ความม่นั คงทางด้านพลังงานของประเทศ และต้องมกี ิจกรรมดแู ลชุมชนและสิง่ แวดล้อม ๑๐) การต้ังราคาซื้อขายนา้ มนั เชอ้ื เพลิง น้ามันเช้ือเพลิงเป็นสินค้าโภคภัณฑ์ Commodity คือ มีลักษณะเหมือนกัน ทั้งหมดทั่วโลกหรือต่างกันเพียงเล็กน้อย และจาเป็นต่อการดาเนินชีวิตของประชาชน ดังนั้น เมื่อเกิด การขาดแคลนน้ามันเช้ือเพลิงในประเทศ ผู้ค้าน้ามันและโรงกล่ันน้ามันในประเทศ จาต้องนาเข้าน้ามัน เช้อื เพลงิ ตา่ งประเทศ ตลาดสิงคโปร์จึงเปน็ ไปตามราคาการค้าเสรี มีการเปลีย่ นแปลงราคาเป็นไปตามอุปสงค์ และอุปทานของตลาดโลก หากโรงกล่ันน้ามันในประเทศ ต้ังราคา ณ โรงกล่ันแพงกว่าหรือสูงกว่าราคา นาเข้าน้ามันสาเรจ็ รูปจากสิงคโปร์ ผลก็คอื จะมผี ู้นาเขา้ น้ามนั สาเร็จรูปมาขายในประเทศ หรือหากโรงกลั่น

๑๙ นา้ มันในประเทศต้งั ราคา ณ โรงกล่ันถกู กว่าหรือตา่ กว่าราคานาเข้าน้ามันสาเร็จรูปจากสิงคโปร์ ผลก็คือ โรงกล่ันน้ามันในประเทศลดการผลิตลง ทาให้น้ามันเช้ือเพลิงบางชนิดขาดแคลนหรือมีไม่เพียงพอต่อ ความตอ้ งการใช้ ๑๑) การผลิตนา้ มันของโรงกล่ันนา้ มัน โรงกลั่นน้ามันต้องสามารถผลิตน้ามันให้ได้สัดส่วนและปริมาณท่ีสอดคล้อง กบั ความต้องการใช้น้ามนั ในประเทศ ได้แก่ กล่มุ นา้ มันเตา กลุ่มนา้ มนั ดีเซล น้ามันอากาศยาน กลุ่มน้ามัน เบนซิน และก๊าซแอลพีจี ซ่ึงปริมาณการกล่ันหรือกาลังการผลิตของแต่ละปีจะเพ่ิมขึ้นหรือลดลง ขึ้นอยู่ กับความต้องการใชร้ วมถงึ การปดิ ซอ่ มบารงุ ของโรงกล่นั น้ามนั ๑๒) ความตอ้ งการใช้นา้ มันเชื้อเพลงิ ในประเทศและการสง่ ออกน้ามนั สาเรจ็ รูปของ ประเทศความต้องการใช้น้ามันของประเทศ เป็นไปตามทิศทางสอดคล้องกับเศรษฐกิจของประเทศหรือ ตามตัวเลขคาดการณ์ผลิตภัณฑ์มวลรวมของประเทศ GDP ตามสมมติฐานของสานักงานสภาพัฒนาการ เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และธนาคารแห่งประเทศไทย และเม่ือน้ามันเช้ือเพลิงมีส่วนเกิน และไม่ เปน็ ไปตามมาตรฐานคุณภาพน้ามันเชือ้ เพลิงของประเทศทก่ี าหนดโดยทางราชการ คือ กรมธรุ กจิ พลังงาน โรงกลน่ั น้ามันจาเป็นตอ้ งส่งออกนา้ มนั ไปขายต่างประเทศ ๑๓) ปญั หาจากนโยบายการส่งเสริมการใชน้ า้ มนั แกส๊ โซฮอล์ รัฐบาลเร่ิมมีนโยบายส่งเสริมการใช้น้ามันแก๊สโซฮอล์ในประเทศ ตั้งแต่ ปี ๒๕๔๔ และดาเนินการยกเลิกจาหน่ายน้ามันเบนซิน 91 ในปี ๒๕๕๖ ซ่ึงการกาหนดคุณภาพน้ามัน เบนซินพื้นฐานที่เข้มงวด ทาให้โรงกลั่นน้ามันในประเทศ ไม่สามารถเพิ่มการผลิตน้ามันเบนซินพ้ืนฐาน เพ่ือรองรับความต้องการใช้ที่สูงขึ้น ส่งผลให้ต้องนาเข้าน้ามันเบนซินพ้ืนฐานชนิดท่ี ๒ หรือเบนซิน 95 Gasoline Base 2 หรือ G-Base 2 เพ่ิมขึ้นเพื่อให้เพียงพอกับความต้องการใชใ้ นประเทศ แลจาเป็นต้อง ส่งออกน้ามันเบนซินพ้ืนฐานชนดิ ท่ี ๑ G-base 1 และเบนซนิ 91 ทม่ี ีคณุ ภาพแต่ไมเ่ ปน็ ไปตามข้อกาหนด หรือตามประกาศกาหนดของกรมธุรกิจพลังงาน การผสมเอทานอลในสัดส่วนท่ีเพิ่มขึ้นและต่างจาก คุณภาพเดิมควรต้องทบทวนถึงเกษตรกรชาวไร่อ้อยและมันสาปะหลังจะได้รับประโยชน์ และพิจารณา ปรับปรุงข้อกาหนดและคุณลักษณะของน้ามันเบนซินพื้นฐานท่ีจะเพิ่มขึ้น เช่น E20 ชนิดใหม่ เพื่อให้ น้ามันเช้ือเพลิงมีคุณภาพสอดคล้องกับมาตรฐานของเครื่องยนต์ เน่ืองจากอุตสาหกรรมยานยนต์เป็น ผู้กาหนดมาตรฐานของเครื่องยนต์ และทาให้อุตสาหกรรมโรงกล่ันลงทุนเพ่ิมข้ึน เพื่อพัฒนาปรับปรุง คุณภาพนา้ มันเช้ือเพลงิ ตามเทคโนโลยีเครือ่ งยนต์ ๑๔) ปญั หาจากนโยบายการสารองน้ามนั เชอื้ เพลงิ ตามกฎหมาย เม่ือปี ๒๕๕๖ อธบิ ดกี รมธรุ กิจพลงั งานไดก้ าหนดอตั ราสารองน้ามันดิบร้อยละ หกของปริมาณการค้าประจาปีของน้ามันดิบท่ีใช้ในการกล่ัน จากนั้นในปี ๒๕๕๘ กาหนดอัตราสารอง น้ามนั ดิบรอ้ ยละหก และมีการปรบั หลกั เกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขใหม้ ปี ริมาณสารองเพ่มิ ขนึ้ และในช่วง เดือนพฤษภาคม ๒๕๖๓ - ๓๑ ธันวาคม ๒๕๖๕ ปรับลดอัตราสารองน้ามันดิบร้อยละสี่ เน่ืองจาก ผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) และเมื่อ ๑ มกราคม ๒๕๖๕ เปน็ ต้นมา ไดม้ กี ารกาหนดอตั ราสารองน้ามันดิบร้อยละหา้ ท้ังท่ีธุรกจิ โรงกลนั่ ยังไดร้ ับผลกระทบ ทางเศรษฐกิจ

๒๐ การสารองน้ามันเอกชนตามกฎหมายมีวัตถุประสงค์เพื่อความม่ันคงด้าน พลังงาน แต่ควรคานึงถึงความเหมาะสมและความสมดุลระหว่างความม่ันคงกับภาวะทางเศรษฐกิจของ ประเทศ ซึ่งปัจจุบันโรงกลั่นมีความสามารถในการจัดหาน้ามันดิบจากแหล่งต่าง ๆ ในตลาดโลกมากข้ึน และจากนโยบายสนับสนุนการใช้พลังงานหมุนเวียนตามแผนพัฒนากาลังการผลิตไฟฟ้าของประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๘๐ (PDP 2018) และแผนพฒั นาพลังงานทดแทนและพลงั งานทางเลอื ก พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๘๐ (AEDP 2018) นโยบายทีร่ องรับแนวโน้มการเปลี่ยนผา่ นสู่ระบบเศรษฐกจิ คาร์บอนตา่ และจากภาวะ เศรษฐกิจถดถอยธุรกิจโรงกลั่นจาเป็นต้องลดกาลังการผลิตน้ามันอากาศยานและน้ามันดีเซล เน่ืองจาก สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) และต้ังแต่มีกฎหมายบังคับ ใหเ้ อกชนตอ้ งมีการสารองนา้ มนั เชอื้ เพลิงในอัตราสงู ก็ไม่เคยเกิดเหตุการณ์ท่เี รือบรรทุกน้ามันไม่สามารถ เดินทางไดห้ รือประเทศไดร้ ับผลกระทบถงึ ขน้ั วกิ ฤตการณ์พลังงาน ดังนน้ั รัฐบาล กระทรวงพลงั งาน และ กรมธุรกิจพลงั งานควรพิจารณากาหนดอัตราสารองน้ามันเชอ้ื เพลิงทเี่ หมาะสมและสมดุล ระหวา่ งความม่ันคง ด้านพลงั งานกับภาวะทางเศรษฐกิจของประเทศ คณะอนุกรรมาธิการซักถามว่า หากกรมธุรกิจพลังงานสามารถผ่อนคลายเร่ือง คุณภาพมาตรฐานน้ามันหรอื ปรบั เปลย่ี นคุณสมบตั ิของน้ามันบางอย่าง จะช่วยให้โรงกลน่ั น้ามันสามารถ ลดตน้ ทุนการผลติ นา้ มันสาเร็จรูปได้หรือไม่ ผู้แทนกลุ่มอุตสาหกรรมโรงกล่ันน้ามันปิโตรเลียม ได้ตอบประเด็นซักถามว่า เน่ืองจากกรมธุรกิจพลังงานได้กาหนดคุณภาพมาตรฐานน้ามันไว้สูงกว่าภูมิภาคอื่น ๆ ทาให้โรงกลั่น น้ามันมีต้นทุนในการผลิตท่ีสูงข้ึน โดยหากมีการผ่อนคลายเร่ืองคุณภาพมาตรฐานน้ามันไม่ให้เข้มงวด เกินไป ก็จะทาให้สามารถลดต้นทุนในการผลิตของโรงกล่ันน้ามันได้ โดยโรงกล่ันน้ามันก็จะสามารถ ปรับเปล่ียนค่าความดันไอของน้ามันเบนซิน (Reid Vapour Pressure: RVP) ซ่ึงกลุ่มโรงกล่ันน้ามันได้ เคยแจ้งไปยังกรมธุรกิจพลงั งานเพื่อขอให้ผ่อนคลายความเข้มงวดของการกาหนดคุณภาพมาตรฐานของ น้ามันเพื่อลดต้นทุนการผลิต อย่างไรก็ตาม กรมธุรกิจพลังงานได้หารือกับสมาคมผู้ผลิตยานยนต์ และ แจ้งกลับมาว่า ไม่สามารถปรับลดคุณภาพมาตรฐานของน้ามันได้ เพราะจะทาให้เกิดผลกระทบต่อ สิง่ แวดลอ้ ม ท้ังนี้ หากพิจารณาคุณภาพมาตรฐานนา้ มนั ของประเทศอื่น ๆ ทใี่ ช้ยานยนต์ประเภทเดียวกบั ประเทศไทย จะเห็นไดว้ า่ ยานยนตข์ องประเทศเหล่านนั้ ก็สามารถใชน้ ้ามนั ทมี่ คี ุณภาพมาตรฐานทีต่ ่ากว่า ของประไทยได้ ดงั นน้ั จงึ เปน็ ประเดน็ สาคัญท่คี วรจะไดห้ ารอื หรือทาความเข้าใจกบั หน่วยงานที่เกีย่ วข้อง ตอ่ ไป ทั้งนี้ หากสามารถปรับลดหรือผ่อนคลายข้อกาหนดเรื่องคุณภาพมาตรฐานน้ามันลงได้ ก็จะทาให้ โรงกลนั่ น้ามันสามารถลดตน้ ทุนการผลติ และชว่ ยเพ่มิ ปริมาณการผลิตนา้ มนั พนื้ ฐานได้มากขนึ้ ซึง่ จะชว่ ย ให้ลดการนาเขา้ น้ามันดบิ จากต่างประเทศไดอ้ กี ด้วย คณะอนุกรรมาธิการซักถามว่า หากราคาน้ามันดิบมีการปรับราคาขึ้นหรือลง โรงกลนั่ นา้ มันจะปรับราคานา้ มนั หนา้ โรงกล่ันทซ่ี ้ือขายไดท้ ันทีหรอื ไม่ ผู้แทนกลุ่มอุตสาหกรรมโรงกล่ันน้ามันปิโตรเลียม ได้ตอบประเด็นซักถามว่า น้ามันดิบที่โรงกล่ันน้ามันซ้ือมาในลักษณะสัญญาซ้ือขายระยะยาว (Term) และสัญญาแบบรายครั้ง (Spot) จะมีการตกลงซื้อขายล่วงหน้าประมาณ ๒ เดือน เม่ือราคาน้ามันดิบมีราคาสูงข้ึนราคาน้ามัน สาเร็จรูปก็จะไม่ปรับขึ้นทันที โดยอุปสงค์และอุปทานของน้ามันดิบและน้ามันสาเร็จรูปจะไม่สัมพันธ์กัน เน่อื งจากเปน็ นา้ มันตา่ งประเภทกันจงึ ไม่ไดม้ ีการปรับราคาน้ามนั หนา้ โรงกลั่นทนั ที

๒๑ คณะอนกุ รรมาธิการซักถามว่า หากโรงกล่ันน้ามันสามารถผลิตน้ามันสาเรจ็ รปู โดย ไมต่ ้องผสมกบั นา้ มนั เชือ้ เพลงิ ชวี ภาพ ราคาน้ามันหนา้ โรงกลน่ั จะถกู ลงกว่าราคาน้ามันตลาดสิงคโปรห์ รือไม่ ผู้แทนกลุ่มอุตสาหกรรมโรงกล่ันน้ามันปิโตรเลียม ได้ตอบประเด็นซักถามว่า หาก โรงกล่ันสามารถผลิตน้ามันสาเร็จรูปโดยไม่ต้องผสมกับน้ามันเชื้อเพลิงชีวภาพ ราคาน้ามันหน้าโรงกลั่น ก็ยังต้องอ้างอิงราคาตลาดสิงคโปร์ จึงไม่สามารถทาให้ราคาหน้าโรงกลั่นถูกกว่าราคาตลาดสิงคโปร์ได้ นอกจากนี้ เมื่อเทยี บโรงกลั่นนา้ มันของประเทศไทยกับโรงกลน่ั ของประเทศสิงคโปร์ จะเห็นได้ว่า สิงคโปร์ มีความสามารถในการกล่ันน้ามันดิบได้มากกว่า และมีต้นทุนในการกล่ันน้ามันต่ากว่าประเทศไทย ดังนั้น ประสิทธิภาพและต้นทุนการผลิตของโรงกลั่นน้ามันประเทศไทยยังไม่มีศักยภาพเทียบเท่าโรงกลั่นของ ประเทศสิงคโปร์ คณะอนุกรรมาธิการซักถามว่า แนวคิดหลักเกณฑ์ Export Parity สามารถ อิงราคาส่งออกน้ามันสาเร็จรูปเสมือนจริงได้หรือไม่ และโรงกล่ันน้ามันเชื้อเพลิงของไทยสามารถผลิต นา้ มนั เชือ้ เพลงิ ไปขายตลาดสิงคโปร์โดยคิดในราคาเสมอื นส่งออกเช่นเดยี วกับหลักเกณฑ์ Import Parity ท่ีอิงราคาเสมือนนาเข้าน้ามันสาเร็จรูปได้หรือไม่ และสามารถใช้หลักเกณฑ์ Cost Plus อิงต้นทุน การผลิตบวกผลตอบแทนการลงทุนได้หรือไม่ มีหน่วยงานท่ีกาหนดราคาอ้างอิงตลาดสิงคโปร์หรือไม่ และสามารถกาหนดราคาเองหรือทาใหป้ ระเทศไทยเป็นศูนย์กลางการซือ้ ขายนา้ มันในภูมิภาคได้หรือไม่ ผูแ้ ทนสานักงานนโยบายและแผนพลังงาน ได้ตอบประเด็นซกั ถามวา่ โรงกล่นั น้ามัน เช้ือเพลิงของสิงคโปร์มีการผลิตน้ามันเชื้อเพลิง เพ่ือการส่งออก แต่ว่าโรงกล่ันน้ามันเช้ือเพลิงของไทย มีความมุ่งหมายในผลิตนา้ มันเชือ้ เพลิง เพ่อื ใช้ในประเทศเปน็ หลกั ถึงรอ้ ยละ ๘๐ ของนา้ มันเชอื้ เพลิงท่ผี ลติ ได้ส่วนที่เหลือใช้แล้วจึงส่งออก และโรงกลั่นน้ามันเชื้อเพลิงของสิงคโปร์มีการผลิตท่ีคุ้มค่าการลงทุนหรือ Economies of Scale หรือคุ้มต้นทุนท่มี ากกว่าโรงกล่ันนา้ มันเช้ือเพลิงของไทย กรณีเกดิ สงคราม การปิด ช่องแคบฮอร์มุซ โรงกล่ันในประเทศไทยไม่สามารถนาเข้าน้ามันดิบได้ ผู้ค้าน้ามันเช้ือเพลิงจาเป็นต้องเร่ง นาเขา้ น้ามันสาเรจ็ รูปจากสิงคโปร์มาขายเพื่อไมใ่ ห้เกิดภาวการณ์ขาดแคลนน้ามันเช้ือเพลิง ซ่ึงกระทบต่อ ความมั่นคง จึงต้องใช้ราคาเสมือนนาเข้า โดยโรงกล่ันน้ามันเชื้อเพลิงของสิงคโปร์ได้มาตรฐานคุณภาพ น้ามันเบนซิน ยูโร ๔ ส่วนมาตรฐานน้ามันดีเซลมีคุณภาพใกล้เคียงกับท่ีผลิตจากโรงกล่ันน้ามันเชื้อเพลิง ของไทย น้ามนั ดีเซลจากโรงกล่นั น้ามันเช้ือเพลิงของไทยมีมาตรฐานสูงกว่าข้อกาหนดคุณภาพของกมั พูชา ลาว และเมียนมา มีราคาแตกต่างจากน้ามันดีเซลของสิงคโปร์ ในเรื่องค่าการกล่ันที่ขึ้นกับผลตอบแทน การลงทุนโรงกล่ันแต่ละแห่งมีราคาต้นทุนที่แตกต่างกัน บางช่วงเวลาราคาอาจสูงกว่าราคาน้ามันนาเข้า ไมส่ ามารถแข่งขันกนั ได้จึงไม่ควรใชห้ ลักเกณฑ์ Cost Plus นอกจากนั้นผคู้ ้านา้ มนั สถานีบริการต่าง ๆ ไมไ่ ด้ รับค่าการตลาดตามโครงสร้างท่ีราชการกาหนด และหน่วยงานท่ีกาหนดราคาอ้างอิงตลาดสิงคโปร์ คือ ราคาท่ีผู้ซ้ือผู้ขายและส่งมอบกันจริงมีท่าเรือขนส่งและเป็นศูนย์กลางการกล่ันและส่งออกน้ามันของ ภูมิภาคเอเซียแปรซิฟิก และศูนย์กลางการค้าน้ามันระหว่างประเทศ มีท่ีทาการของบริษัทค้าน้ามันต่าง ๆ โดยมีบริษัทหรือสานัก Platt's oilgram ณ สิงคโปร์ เป็นผู้รวบรวมข้อมูลและประกาศเปิดเผยราคาเป็น รายวัน คณะอนุกรรมาธิการซักถามว่า ราคาก๊าซแอลพีจีน่าจะมีการส่งออกขายไป ต่างประเทศ เนื่องจากได้ราคาท่ีสูงกว่าขายในประเทศ เนื่องจากรัฐบาลมีมาตรการสนับสนุนช่วยเหลือ ประชาชนดว้ ยการตรงึ ราคาก๊าซหุงต้มใชห่ รือไม่

๒๒ ผู้แทนสานักงานนโยบายและแผนพลังงาน ได้ตอบประเด็นซักถามว่า ราคาก๊าซ แอลพีจีตลาดโลกจะเป็นไปตามคุณภาพของน้ามันดิบ และผู้แทนกลุ่มอุตสาหกรรมโรงกลั่นน้ามัน สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ได้ตอบประเด็นข้อซักถามเพ่ิมเติมว่า การส่งออกก๊าซแอลพีจีต้อง ขออนุญาตจากอธิบดีกรมธุรกิจพลงั งานซ่ึงจะพิจารณาวา่ ก๊าซแอลพีจีที่ผลิตได้เพียงพอต่อความต้องการ ใชใ้ นประเทศหรอื ไม่ คณะอนุกรรมาธิการซักถามว่า ราคาน้ามันเช้ือเพลิงท่ีโรงกลั่นน้ามันจาหน่าย หรือส่งออกให้กับลูกค้าเปน็ ราคาที่ตกลงกนั ระหว่างผู้ซอ้ื และผ้ขู ายไม่เก่ียวกับหลักเกณฑ์ Import Parity ทกี่ าหนดโดย สนพ. ใชห่ รือไม่ ผ้แู ทนกลุม่ อุตสาหกรรมโรงกล่ันน้ามัน สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทยไดต้ อบ ประเด็นข้อซักถามว่า ราคาน้ามันเชื้อเพลิงท่ีโรงกล่ันน้ามันจาหน่ายหรือส่งออกให้กับลูกค้าเป็นราคา ทต่ี กลงกันระหวา่ งผซู้ อื้ และผู้ขาย เป็นไปตามกลไกตลาดการค้าเสรี คณะอนุกรรมาธิการซักถามว่า น้ามันเบนซินพ้ืนฐานชนิดที่ ๑ Gasoline Base 1 หรือ G-Base 1 มีคุณภาพและมาตรฐานต่างจากน้ามันเบนซินพื้นฐานชนิดที่ ๒ G-base 2 อย่างไร เพราะเหตุใดจงึ ต้องส่งออกน้ามันเบนซิน 91 และนาเข้าน้ามันเบนซิน 95 และในส่วนของน้ามันเบนซิน 91 สามารถผลิตเป็นน้ามันแก๊สโซฮอลส์ าหรับใช้ในประเทศหรือนาไปใช้เป็นผลิตภัณฑ์ของอุตสาหกรรม อย่างอื่น และกลุ่มอุตสาหกรรมโรงกล่ันน้ามันได้มีการหารือกับกลุ่มอุตสาหกรรมยานยนต์หรือไม่ เก่ียวกับการผลิตเชื้อเพลิงชนิดใหม่ ลดการนาเข้าน้ามันเบนซิน 95 เพ่ือไม่ต้องส่งออกน้ามันเบนซิน 91 ทม่ี รี าคาถกู และเปน็ การแกป้ ญั หานา้ มันกลมุ่ เบนซนิ มรี าคาแพง ผ้แู ทนกล่มุ อตุ สาหกรรมโรงกล่นั นา้ มัน สภาอุตสาหกรรมแหง่ ประเทศไทย ไดต้ อบ ประเด็นข้อซักถามว่า น้ามันเบนซินพื้นฐานชนิดท่ี ๑ Gasoline Base 1 หรือ G-Base 1 ใช้สาหรับผลิต เป็นน้ามันแก๊สโซฮอล์ E10 ออกเทน 91 ส่วนน้ามันเบนซินพ้ืนฐานชนิดท่ี ๒ หรือ G-base 2 ใช้สาหรับ ผลิตเป็นน้ามันแก๊สโซฮอล์ E10 ออกเทน 95 ซ่ึงค่าออกเทนหรือค่าความร้อนของน้ามันท้ังสองชนิด ตา่ งกนั และจากนโยบายการยกเลิกจาหน่ายน้ามันเบนซนิ 91 จาเปน็ ต้องส่งออกและไม่สามารถผลติ เปน็ น้ามันแก๊สโซฮอล์สาหรับใช้ในประเทศได้ เน่ืองจากเป็นแก๊สโซลีนชนิดเบา มีความดันไอที่สูง และหาก ผสมเอทานอลหรือแอลกอฮอล์ลงไปจะทาให้น้ามันแก๊สโซฮอล์ที่จะได้ไม่เป็นไปตามชนิดและมาตรฐาน น้ามนั เบนซินตามทีอ่ ธิบดีกรมธุรกิจพลงั งานประกาศกาหนด ผู้แทนสานักงานนโยบายและแผนพลังงาน ได้ตอบประเด็นข้อซักถามเพ่ิมเติมว่า สามารถนาน้ามันเบนซิน 91 ไปใช้เป็นผลิตภณั ฑ์ของอุตสาหกรรมอย่างอ่ืนแทนการส่งออกได้ เนื่องจาก เป็นไปตามกลไกตลาดการคา้ เสรี และกรมธุรกจิ พลังงานมหี น้าทีใ่ นการกาหนดคณุ ภาพเช้ือเพลงิ ชนิดใหม่ เพ่ือไม่ใหม้ ีการส่งออกน้ามนั เบนซนิ 91 และเพ่อื ลดการนาเข้าน้ามันเบนซนิ 95 คณะอนุกรรมาธิการซักถามว่า พระราชบัญญัติกองทุนน้ามันเช้ือเพลิง พ.ศ. ๒๕๖๒ กาหนดให้มีการจา่ ยเงินชดเชยให้แก่น้ามันเช้ือเพลิงที่มีส่วนผสมของเช้ือเพลิงชีวภาพอยู่กอ่ นวันท่ี พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ และให้ใช้จ่ายเงินกองทุนเพื่อการดาเนินการดังกล่าวต่อไปได้เป็นระยะเวลา สามปีนับแต่วันท่ีพระราชบัญญัติน้ีใช้บังคับและขยายระยะเวลาดาเนินการตามวรรคหน่ึงได้อีกไม่เกิน สองคร้ัง ครั้งละไม่เกินสองปี กระทรวงพลังงานมีแนวทางเกี่ยวกับการสนับสนุนน้ามันเช้ือเพลิงท่ีมี ส่วนผสมของเช้ือเพลิงชีวภาพอย่างไร ปัญหาน้ามันเขียว และสถานีบริการน้ามันควรลดชนิดลงหรือไม่

๒๓ ในระยะยาวอุตสาหกรรมเอทานอลสามารถมีผลิตภัณฑ์อย่างอ่ืน โดยไม่นาไปใช้เป็นเชื้อเพลิง เพ่ือให้เกิด ประโยชนส์ ูงสดุ ไดห้ รือไม่ และอธบิ ดกี รมธุรกิจพลงั งานได้มกี ารประกาศกาหนดคณุ ภาพน้ามันชวี ภาพกลุ่ม ดเี ซล จนนามาสปู่ ัญหาเรือ่ งการผลกั ดันให้สง่ ออกด้วยหรือไม่ ผู้แทนสานักงานนโยบายและแผนพลังงาน ได้ตอบประเด็นข้อซักถามว่า การกาหนดคณุ ภาพนา้ มันเชื้อเพลงิ ไดม้ พี ฒั นาการตง้ั แต่เรม่ิ มนี โยบายลดการใช้สารตะก่ัวเปน็ สารเตมิ แตง่ ในน้ามันเบนซิน การนาเอทานอลผสมน้ามันเบนซินพ้ืนฐานลดการนาเข้าสาร Methyl Tertiary Butyl Ether (MTBE) และเพมิ่ ประสิทธิภาพนา้ มนั เบนซนิ ได้ และจากสถานการณ์ราคานา้ มนั ดิบและไบโอดเี ซล ที่สงู ขนึ้ สง่ ผลใหร้ าคาขายปลีกนา้ มนั ดเี ซลปรบั ตวั เพ่ิมสงู ขนึ้ ในการประชมุ คณะกรรมการบรหิ ารนโยบาย พลังงาน (กบง.) เมื่อวันที่ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๕ ได้มีการต้ังคณะทางานพิจารณาการกาหนดสัดส่วน การผสมไบโอดีเซล โดยคณะทางานดังกล่าวมีผู้แทนจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ผู้แทนจาก กระทรวงพาณิชย์ ผู้แทนจากกระทรวงคมนาคม และมีอธบิ ดีกรมธุรกจิ พลงั งานเป็นประธานคณะทางาน เพ่ือพิจารณาสัดส่วนผสมการผสมไบโอดีเซลในภาวะวิกฤตด้านราคาน้ามันเช้ือเพลิง โดยรัฐบาลได้มี มาตรการบรรเทาผลกระทบจากราคาน้ามันดีเซลหมุนเร็วที่ปรับตัวสูงขึ้นในระยะส้ันกาหนดสัดส่วน การผสมไบโอดีเซลในน้ามันดีเซลจาก B7 เหลือเกรดเดียว คือ B5 ตั้งแต่วันท่ี ๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๕ ถึง วันที่ ๓๑ มีนาคม ๒๕๖๕ ส่วนนโยบายการลดสัดส่วนเอทานอลท่ีผสมน้ามันเบนซินพ้ืนฐาน E20 และ E85 ตอ้ งบังคับตามพระราชบัญญัติกองทนุ นา้ มันเชือ้ เพลิง พ.ศ. ๒๕๖๒ ในสว่ นของสว่ นเรือ่ งนา้ มนั เขียว เป็นน้ามันที่รัฐบาลจาหน่ายให้แก่เรือประมง เพ่ือไม่ให้มีการลักลอบนามาขายบนบก ซึ่งได้สิทธิพิเศษ ในการยกเว้นภาษแี ละไม่ต้องเรยี กเก็บเงินเข้ากองทุนต่าง ๆ และการกาหนดคณุ ภาพน้ามันเชอ้ื เพลงิ ชนิด ใหม่เพิ่มหรือลดชนิดลงอาจส่งกระทบต่อผู้ที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ ผู้ค้าน้ามันเชื้อเพลิง เงินที่ลงทุนก่อสร้าง คลังน้ามนั ไปแล้ว รวมถึงหัวจา่ ยน้ามนั เช้ือเพลิง หรือการปรบั ปรงุ มเิ ตอร์ท่ีสถานบี ริการนา้ มนั ผู้แทนกลุ่มอุตสาหกรรมโรงกลั่นน้ามัน สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ได้ตอบประเด็นข้อซักถามว่าเพ่ิมเติมว่า เอทานอลสามารถนาไปใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องสาอางหรือ ผลิตภัณฑ์ยา และการลดสัดส่วนเอทานอลท่ีผสมน้ามันเบนซินพ้ืนฐาน เหลือน้ามันแก๊สโซฮอล์ E7 อุตสาหกรรมกลุ่มโรงกลั่นน้ามันก็สามารถทาได้ทันที โดยท่ีอุตสาหกรรมยานยนต์ไม่ต้องปรับปรุง เทคโนโลยีเคร่ืองยนต์ ส่วนประเด็นเรื่องการกาหนดคุณภาพน้ามันชีวภาพกลุ่มดีเซลรัฐบาลไม่ได้ มีการควบคุมชนิดเข้มงวดมากเท่ากับน้ามันแก๊สโซฮอล์ การผลิตน้ามันชีวภาพโดยผสมเป็นน้ามันดีเซล พ้ืนฐาน มีข้ันตอนการปรงุ แตง่ ที่สะดวกกว่านา้ มันกลุ่มเบนซิน และกลมุ่ ผลิตภณั ฑ์น้ามนั ดีเซลอาจมีปัญหา เฉพาะสดั สว่ นท่ีเหมาะสมในการผสมไบโอดีเซลใหส้ อดคลอ้ งกับผลผลติ ปาลม์ นา้ มัน คณะอนกุ รรมาธิการซักถามว่า โรงกล่ันน้ามันมีการนาเขา้ น้ามันดบิ จากถน่ิ กาเนิด ประเทศใด มีปริมาณรอ้ ยละเท่าใดทาการกลัน่ แล้วไดเ้ ปน็ ผลิตภัณฑ์น้ามันสาเรจ็ รปู มสี ดั ส่วนต่าง ๆ แตล่ ะปี จานวนเท่าใด รวมถึงราคาที่ซ้ือมาแยกเป็นข้อมูลย้อนหลังสิบปี และค่าการกล่ันที่เป็นข้อมูลในตลาด หลักทรัพย์แห่งประเทศไทย และเมื่อขายผลิตภัณฑ์น้ามันสาเร็จรูป โรงกล่ันใช้ราคาฐานใดคิดภาษี สรรพสามติ เปน็ ลติ รหรอื เป็นมลู ค่าซ้อื ขายอย่างไร ผแู้ ทนกลมุ่ อุตสาหกรรมโรงกลั่นน้ามนั สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทยได้ตอบ ประเด็นข้อซักถามว่า น้ามันดิบแหล่งต่าง ๆ มีคุณสมบัติที่หลากหลายและแตกต่างกัน รวมถึงมีความ ผันผวนของราคาน้ามัน ซึ่งเป็นเรื่องเฉพาะของแต่ละบริษัท บริษัทที่เป็นผู้ค้าน้ามันข้ามชาติอาจจะซื้อ

๒๔ น้ามันดิบในตลาดโลกหรือในตลาดภูมิภาคเป็นจานวนมาก เพื่อนามาจัดสรรให้กับโรงกลั่นของตนเพ่ือ ขายเป็นผลติ ภัณฑ์นา้ มันสาเรจ็ รูปให้เฉพาะบริษทั ตัวแทน ซึ่งดาเนนิ กจิ การในประเทศ หรือสถานบี รกิ าร น้ามันท่เี ป็นเครื่องหมายการค้าของตนเอง ซ่ึงอาจได้ราคาที่แตกต่างกนั กับโรงกลั่นบางแห่ง ดังน้ัน จึงไม่ สามารถตอบคาถามได้และไม่มขี อ้ มูล เน่ืองจากอุตสาหกรรมนา้ มันโลก อตุ สาหกรรมโรงกลน่ั เป็นศาสตร์ และมอี งค์ความรทู้ ล่ี ึกมาก เช่น น้ามนั ดิบราคาถกู จะได้น้ามนั เตามาก บางคร้งั ราคาน้ามนั เตาอาจตา่ กว่า ราคาน้ามันดิบ ยิ่งกลั่นก็จะยิ่งขาดทุน โรงกล่ันทุกแห่งจึงต้องมีหน่วยงานสาหรับพัฒนาเพิ่มมูลค่าของ น้ามันเตา ส่วนเรื่องของรายงานข่าวหุ้นเรื่องค่าการกล่ันในตลาดหลักทรัพย์เป็นค่าการกล่ันท่ีเป็นข้อมูล ของตลาดสงิ คโปร์ ๓.๒.๔ การจดั เก็บภาษสี รรพสามิตน้ามันเชือ้ เพลิง ผู้แทนกรมสรรพสามติ ไดใ้ ห้ข้อมูลโดยสรปุ ดงั น้ี ๑) ประโยชนข์ องภาษีสรรพสามติ ในแง่รายไดแ้ ผ่นดินและความเป็นธรรมในสงั คม กรมสรรพสามิตเป็นหน่วยงานท่ีมีหน้าที่ในการดาเนินการจัดเก็บภาษีตาม กฎหมายว่าด้วยภาษีสรรพสามิต เพื่อส่งเป็นรายได้ของรัฐ โดยในปี ๒๕๖๓ รัฐบาลมีรายได้เป็นเงินจากภาษี สรรพสามิตประมาณ ๕๓๐,๐๐๐ ล้านบาท และในปี ๒๕๖๔ มีเป้าหมายรายได้ของรัฐบาลจากสรรพสามิต อยู่ที่ประมาณ ๖๓๔,๐๐๐ ล้านบาท ทั้งน้ี รายได้จากภาษีสรรพสามิตน้ามันและผลิตภัณฑ์น้ามันจะอยู่ท่ี ประมาณ ๒๐๐,๐๐๐ ล้านบาท หรือประมาณหน่ึงในสามของภาษีสรรพสามิตท้ังหมด สาหรับภาษี สรรพสามิตสุรา ยาสบู และเบียร์ อยู่ที่ประมาณ ๑๘๐,๐๐๐ ลา้ นบาท และอีกประมาณ ๑๐๐,๐๐๐ ล้านบาท มาจากภาษีรถยนต์ ซ่ึงหลักการจัดเก็บภาษีสรรพสามิต ประกอบด้วย (๑) สินค้าและบริการที่มีผลกระทบ ด้านสุขภาพหรือขัดต่อศีลธรรมอันดีของประชาชน ได้แก่ สุรา ยาสูบ และไพ่ (๒) สินค้าและบริการที่มี ผลกระทบต่อสง่ิ แวดล้อม หรือมีการปลอ่ ยกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์ ไดแ้ ก่ รถยนตน์ งั่ สว่ นบุคคล รถกระบะ และรถจักรยานยนต์ และ (๓) สินค้าและบริการที่มีลักษณะเป็นการฟุ่มเฟือย ได้แก่ น้ามันและผลิตภัณฑ์ น้ามัน เพื่อใหก้ ารใช้พลงั งานของประเทศเปน็ ไปอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ และประหยัดทีส่ ดุ ๒) ภาษีสรรพสามิตในแงข่ องการลดการบรโิ ภคหรือภาษีคาร์บอนเพ่ือลดมลภาวะ ตอ่ สง่ิ แวดลอ้ ม (Carbon Tax) เนื่องจากในอนาคตอาจมีการใช้รถยนต์ไฟฟ้าแบบใช้แบตเตอรี่มากข้ึน ซึ่งจะ ทาให้รายได้ของรัฐที่ได้จากการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตน้ามันและผลิตภัณฑ์น้ามันลดลง อย่างมาก อย่างไรกต็ าม แม้ว่ารถยนตไ์ ฟฟา้ จะไมม่ กี ารปลอ่ ยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกมากต็ าม แต่ก็มีการปล่อย ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ท่ีโรงไฟฟ้าเพ่ิมขึ้น จึงจาเป็นต้องพัฒนาระบบจัดเก็บภาษีสรรพสามิตจาก การปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ เพือ่ ลดมลภาวะต่อส่งิ แวดลอ้ ม ๓) หลักเกณฑ์การกาหนดอัตราภาษสี รรพสามิตน้ามันเช้อื เพลิง การจดั เก็บภาษสี รรพสามิตนา้ มนั และผลิตภณั ฑน์ ้ามันมีหลกั เกณฑก์ ารกาหนด อัตราการจัดเก็บจากค่าความร้อน ซ่ึงจะเห็นได้ว่า กลุ่มน้ามันเบนซินมีค่าความร้อนสูงกว่า จึงมี การจัดเก็บภาษีในอัตราที่มากกว่ากลุ่มน้ามันดีเซล โดยปัจจุบันกลุ่มน้ามันเบนซินจัดเก็บอยู่ที่ประมาณ ลติ รละ ๖ บาท และกลุม่ นา้ มันดีเซลจัดเก็บอยทู่ ป่ี ระมาณลิตรละ ๕ บาท

๒๕ ๔) แนวทางและข้อจากัดของการปรับอัตราภาษีสรรพสามิตที่มีผลต่อโครงสร้าง ราคาน้ามนั เชอ้ื เพลิง การจัดเก็บภาษีสรรพสามิตจากการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ เป็นระบบ ทน่ี ิยมใชก้ ันในหลายประเทศและเป็นระบบควรนามาใช้บังคับในประเทศไทย อยา่ งไรก็ตาม การจัดเก็บ ภาษีสรรพสามิตจากการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ อาจทาให้ค่าไฟฟ้ามีราคาสูงขึ้น และต้องใช้ ระยะเวลาเพือ่ ใหอ้ ตุ สาหกรรมตา่ ง ๆ ปรบั ตวั กบั ระบบจดั เกบ็ แบบใหม่ ๕) การจดั เก็บภาษสี รรพสามติ จากโรงงานผลิตเอทานอล เอทานอลจากโรงงานผลิตเอทานอลสาหรับใช้เป็นเชื้อเพลิง มีอัตราภาษี สรรพสามิตเป็นศูนย์ ซึ่งเอทานอลท่ีใช้ในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องสาอางจะมีการจัดเก็บภาษี สรรพสามิต ๖) ภาษสี รรพสามติ นา้ มนั และผลิตภัณฑ์นา้ มัน ภาษีสรรพสามิตน้ามันและผลิตภัณฑ์น้ามันเป็นเพียงส่วนหน่ึงของโครงสร้าง ราคาน้ามนั เช้อื เพลิง ซง่ึ เป็นเรือ่ งสาคญั และจาเป็น ดังนน้ั การปรับลดราคานา้ มันเชอ้ื เพลิงควรพิจารณาถึง เร่ืองอ่ืน ๆ ได้แก่ การจัดเก็บเงนิ เข้ากองทุนน้ามันเช้ือเพลิง กองทุนเพ่ือส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน และ ภาษีมูลค่าเพ่ิม กล่าวโดยสรุป ภาษสี รรพสามิตน้ามันและผลติ ภัณฑ์น้ามันเป็นเรอื่ งสาคัญ ซึ่งทาให้รัฐบาล มรี ายได้เพื่อนามาพัฒนาประเทศ หรือเป็นหนึ่งในตัวขับเคลื่อนทางเศรษฐกจิ และแนวทางท่ีรฐั ดาเนินการ อยู่ในปัจจุบันมคี วามเหมาะสมแลว้ คณะอนุกรรมาธิการซักถามว่า การจัดเก็บภาษีสรรพสามิตน้ามันและผลิตภัณฑ์ น้ามันมีอัตราเท่าใด และมีความเป็นไปได้หรือไม่ที่จะยกเว้นการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตน้ามันลดลง ลิตรละ ๑ บาท ในช่วงท่ีเศรษฐกิจชะลอตัวจากปัจจัยการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) รวมท้งั การยกเวน้ การจดั เกบ็ ภาษีสรรพสามิตน้ามันจะทาใหร้ ายได้ของรฐั บาลลดลงอย่างไร ผู้แทนกรมสรรพสามิต ได้ตอบประเด็นซักถามว่า ในอดีตช่วงที่เกิดวิกฤตการณ์ ราคานา้ มนั ราคาน้ามันดบิ ตลาดโลกสงู กวา่ ๑๕๐ เหรยี ญสหรัฐตอ่ บารเ์ รล รฐั บาลสมยั นน้ั ไมม่ กี ารยกเวน้ สรรพสามิตน้ามันเบนซิน แต่ได้มีนโยบายลดภาษีสรรพสามิตน้ามันดีเซลลงลิตรละ ๕ สตางค์ เพ่ือไม่ให้ ราคาขายปลีกน้ามันดีเซลเกินลิตรละ ๓๐ บาท เป็นระยะเวลาประมาณกว่า ๒ ปี ทาให้รายได้ของรัฐบาล ลดลง ๑๐๐,๐๐๐ ล้านบาท โดยปัจจุบันกลุ่มน้ามันเบนซินจัดเก็บอยู่ท่ีประมาณ ๖ บาทต่อลิตร และกลุ่ม น้ามันดีเซลจัดเกบ็ อยทู่ ี่ประมาณ ๕.๘๕ บาทต่อลิตร ซงึ่ การยกเวน้ การจดั เก็บภาษีสรรพสามติ น้ามันในช่วง การแพร่ระบาดของโรคตดิ เชอ้ื ไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ได้หรือไม่ เป็นเรอื่ งของนโยบายภาครัฐ ทั้งนี้ หากคณะรัฐมนตรีมีมติให้ยกเว้นการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตน้ามัน กรมสรรพสามิตสามารถดาเนินการ ได้ทันที อย่างไรก็ตาม เป้าหมายในปี ๒๕๖๔ รัฐบาลต้องการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตให้ได้ จานวน ๖๓๔,๐๐๐ ล้านบาท และการยกเวน้ ภาษีสรรพสามติ นา้ มันให้ลดลง ๑ บาท จะทาให้รัฐสูญเสยี รายได้ และ ส่งผลกระทบประมาณ ๒๐,๐๐๐ ล้านบาทต่อปี และแม้ว่าจะยกเว้นภาษีสรรพสามิตน้ามันลง ๑ บาท กไ็ มไ่ ดห้ มายความวา่ ผูป้ ระกอบการขนส่งหรอื ผ้ผู ลิตสนิ คา้ อุปโภคบริโภคจะลดราคาสนิ คา้ ใหแ้ กผ่ บู้ รโิ ภค คณะอนุกรรมาธิการซักถามว่า โครงสร้างราคาน้ามันเชื้อเพลิงของต่างประเทศ มีการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตน้ามันอย่างไร และโครงสร้างภาษีในราคาน้ามันเชื้อเพลิงของไทยคิดเป็น สดั สว่ นร้อยละเท่าไหร่

๒๖ ผู้แทนกรมสรรพสามิต ได้ตอบประเด็นซักถามว่า ประเทศท่ีมีการนาเข้าพลังงาน จะมีการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตในอัตราสัดส่วนประมาณรอ้ ยละ ๒๐ – ๓๐ ท้ังน้ี ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ ทางเศรษฐกิจของประเทศว่ามีความจาเป็นท่ีรัฐบาลต้องมีรายได้เพียงใด เพื่อนาไปใช้เป็นงบประมาณ แผน่ ดินในการพัฒนาประเทศ และอีกประการหน่ึง หากภาษสี รรพสามิตนา้ มนั มอี ัตราไม่ต่ามากจะทาให้ นา้ มนั มีราคาสงู การใช้พลังงานเป็นไปอยา่ งประหยดั และมปี ระสทิ ธภิ าพ สาหรบั ประเทศไทย รายได้ของ รฐั บาลข้ึนอยู่กับปรมิ าณการใช้ต่อลติ รตามราคาเน้ือน้ามัน โดยไม่พิจารณาถึงสัดสว่ นของราคาขายปลีก ต่อลิตร ส่วนเรื่องภาษีมูลค่าเพ่ิมเป็นภาษีที่รัฐจัดเก็บจากสินค้าและบริการ ปัจจุบันมีการหักภาษีซ้ือ ภาษีขาย และผู้ค้าน้ามันหรือสถานีบริการน้ามันน่าจะเป็นนิติบุคคลท้ังหมดแล้ว อย่างไรก็ตาม หากสถานการณร์ าคานา้ มนั ดิบตลาดโลกปรับตวั สงู ขน้ึ กวา่ ๑๓๐ เหรียญสหรัฐตอ่ บารเ์ รล รัฐบาลก็อาจมี ความจาเปน็ ตอ้ งปรับหลักเกณฑล์ ดอัตราการจัดเก็บสรรพสามิต เพ่ือไม่ให้ราคาขายปลีกน้ามันเปน็ ภาระ แก่ประชาชนเกินสมควร คณะอนุกรรมาธิการซักถามว่า ระบบการจดั เก็บภาษีสรรพสามิตจากการปล่อย กา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์ และการจัดเกบ็ ภาษีสรรพสามติ ของแบตเตอรี่ มีหลักการอยา่ งไร ผู้แทนกรมสรรพสามิต ได้ตอบประเด็นซักถามว่า การจัดเก็บภาษีสรรพสามิตจาก การปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซดเ์ ปน็ หลกั การทีค่ วรจะเปน็ ซ่งึ จะทาให้กลมุ่ น้ามันดเี ซลมอี ตั ราจดั เก็บทสี่ งู กว่า กลุ่มน้ามันเบนซิน เนื่องจากกลุ่มน้ามันดีเซลปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์มากกว่า และต้องมีการจัดเก็บ ภาษีสรรพสามิตจากเช้ือเพลิงถ่านหินมากข้ึน ในขณะท่ีระบบการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตจากค่าความร้อน ท่ีใช้อยู่ มีการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตน้ามันทุกประเภท ต้ังแต่น้ามันเครื่องบินไปจนถึงน้ามันเตา และจาก มาตรการส่งเสรมิ ชว่ ยเหลอื การทอ่ งเทีย่ วไดล้ ดอตั ราจัดเกบ็ ในสว่ นของน้ามันเครื่องบนิ คงเหลือ ๒๐ สตางค์ ตอ่ ลติ ร นอกจากนี้ปจั จบุ นั มกี ารจดั เก็บภาษีสรรพสามิตในการผลิตแบตเตอร่ี หรอื การนาเข้าแบตเตอร่ี ในอตั รา ร้อยละ ๘ เพื่อเป็นเครื่องมือในการป้องกันแบตเตอร่ีที่ราคาถูก และไม่มีคุณภาพจากประเทศจีน และได้มี การศึกษาระบบการจดั เก็บภาษสี รรพสามติ แบตเตอรใ่ี นอตั ราพิเศษ เพื่อสง่ เสริมการใชร้ ถยนตไ์ ฟฟา้ ๓.๒.๕ ราคาเชือ้ เพลิงชีวภาพ (เอทานอล) ผู้แทนสมาคมการค้าผู้ผลิตเอทานอลไทย ได้ให้ขอ้ มูลโดยสรปุ ดงั นี้ ๑) สถานการณเ์ อทานอล ปัจจัยหน่ึงท่ีทาให้ราคาขายปลีกน้ามันเช้ือเพลิงปรับตัวสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง มาจากสถานการณ์ราคาน้ามันดิบในตลาดโลก ซ่งึ เป็นปจั จัยภายนอกท่ีประเทศไทยไม่สามารถควบคุมได้ ในอดีตท่รี าคาน้ามันดบิ ตลาดโลกสูงกว่า ๑๕๐ เหรียญสหรัฐต่อบารเ์ รล ราคาขายปลีกน้ามันในประเทศ สงู ข้ึนอยา่ งมาก รัฐบาลจงึ มนี โยบายไมใ่ ห้น้ามันดีเซลเกิน ๓๐ บาทตอ่ ลติ ร โดยใช้มาตรการทางภาษแี ละ กองทุนน้ามันเชอ้ื เพลิงอุดหนุนหรอื ตรึงราคาขายปลีก และเป็นจุดเร่ิมตน้ ของการใชพ้ ลังงานทดแทนหรือ พลังงานทางเลือก ซ่ึงมีวัตถุประสงค์ ๓ ด้าน คือ (๑) ด้านความม่ันคง ลดการนาเข้าน้ามันหรือเชื้อเพลิง ฟอสซิลจากต่างประเทศ เนื่องจากมีแหล่งพลังงานทดแทนท่ีผลิตจากวัตถุดิบภายในประเทศ (๒) ด้าน เศรษฐกจิ เปน็ การเพม่ิ มูลคา่ ผลิตผลทางการเกษตรรกั ษาเสถยี รภาพราคาพืชผลทางการเกษตร เกดิ การจา้ งงาน และช่วยให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น เชื้อเพลิงชีวภาพ (เอทานอล) ร้อยละ ๗๐ มาจากผลิตผล ทางการเกษตร ได้แก่ กากน้าตาล และมันสาปะหลัง หรือข้าวสารที่เส่ือมคุณภาพ และ (๓) ด้าน สิ่งแวดล้อม ลดปริมาณก๊าซเรือนกระจกและฝุ่นละอองท่ีเกิดจากการเผาไหม้ ทาให้มลพิษทางอากาศ

๒๗ โดยรวมลดลงมากกว่าเบนซินร้อยละ ๖๐ ซ่ึงการส่งเสรมิ หรือสนับสนนุ ให้ใช้รถยนตไ์ ฟฟ้า กข็ ้ึนอยู่กับว่า ประเทศนนั้ ๆ มกี ารผลติ ไฟฟ้าจากเชือ้ เพลงิ ประเภทใด ประเทศนอรเ์ วย์มกี ารผลติ ไฟฟ้าด้วยพลงั นา้ จาก เขอ่ื น ไม่มกี ารปล่อยกา๊ ซคาร์บอนไดออกไซด์ สามารถสนับสนนุ ไดอ้ ย่างเตม็ ท่ี จากข้อมูลเม่ือเดือนธันวาคม ๒๕๖๓ พบว่า มีปริมาณการใช้เอทานอล ประมาณ ๔.๓๒ ลา้ นลิตรต่อวัน และต้ังแต่มกี ารประกาศยกเลิกน้ามนั เบนซิน ๙๑ ในปี ๒๕๕๖ เรมิ่ มีการใช้ เอทานอลเพ่ิมขึ้นอย่างตอ่ เนื่อง ปัจจุบันมีโรงงานผลิตเอทานอล จานวน ๒๖ โรงงาน แบ่งจาแนกตามวัตถุดิบ ได้แก่ (๑) โรงงานเอทานอลใช้กากน้าตาล มันเส้น จานวน ๔ โรงงาน (๒) โรงงานเอทานอลใช้กากน้าตาล จานวน ๑๑ โรงงาน และ (๓) โรงงานเอทานอลใช้มันสาปะหลัง จานวน ๑๑ โรงงาน รวมกาลังการผลิต ทีไ่ ดร้ ับอนญุ าต ประมาณ ๖.๒๗๕ ลา้ นลิตรต่อวัน และกาลงั การผลติ ตดิ ตั้ง ๖.๑๒๕ ลา้ นลติ รตอ่ วนั ๒) ต้นทนุ การผลติ เชื้อเพลิงชีวภาพ (เอทานอล) จากข้อมลู ราคาอ้างอิงเอทานอลย้อนหลัง ต้งั แตป่ ี ๒๕๕๒ - ๒๕๖๓ เฉลยี่ อยู่ท่ี ประมาณ ๑๗ – ๒๓ บาทต่อลติ ร แต่วา่ ราคาเอทานอล ในช่วงเดือนมกราคม - กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔ อยู่ท่ี ประมาณ ๒๖ บาท ซึ่งมีผลกระทบมาจากการท่ีประเทศจนี ประสบภัยแล้ง พ้ืนที่เพาะปลูกข้าวโพดได้รับ ความเสียหาย จึงต้องนาเข้ามันเส้นจากประเทศไทย และเป็นปัจจัยทาให้กากน้าตาล และมันสาปะหลัง ของไทยมีราคาสูงขึ้นไปด้วย ทั้งน้ี กระทรวงพลังงานได้มีแนวคิดที่จะใช้ต้นทุนการผลิตเอทานอล มาคานวณราคาอ้างองิ เช่น เอทานอล ๑ ลิตรมาจากกากน้าตาล ๔.๖ กโิ ลกรัม เป็นต้น และอา้ งอิงราคา กากน้าตาลท่ีกรมศลุ กากรใช้สง่ ออกเฉลย่ี ๓ เดอื นลา่ สุด อยา่ งไรก็ตาม ปัจจุบนั ยงั ไมม่ ีการดาเนินการตาม โครงสรา้ งราคาดงั กลา่ ว ๓) หลกั เกณฑร์ าคาเชื้อเพลิงชีวภาพทจ่ี าหนา่ ยใหแ้ ก่โรงกล่ันนา้ มัน และผูค้ า้ นา้ มนั เชอ้ื เพลงิ ตามมาตรา ๗ หลกั เกณฑ์ราคาเช้ือเพลงิ ชีวภาพทจ่ี าหนา่ ยใหแ้ ก่โรงกลนั่ นา้ มนั และผู้ค้านา้ มัน เช้อื เพลงิ ตามมาตรา ๗ เปน็ ไปตามมติคณะกรรมการบริหารนโยบายพลังงาน (กบง.) และสานกั งานนโยบาย และแผนพลงั งาน (สนพ.) โดยใช้ราคาอา้ งองิ จากการเปรียบเทียบราคาต่าสดุ ระหว่างราคาเอทานอลที่ผู้ผลิต เอทานอลรายงานตอ่ กรมสรรพสามิตกบั ราคาเอทานอลทผ่ี ้คู า้ นา้ มันเชอ้ื เพลงิ ตามมาตรา ๗ รายงานต่อ สนพ. คณะอนุกรรมาธิการซักถามว่า เช้ือเพลิงชีวภาพของประเทศไทยมีศักยภาพ ในการส่งออกหรือแข่งขันในตลาดโลกหรือไม่ มีแนวคิดในการนาเข้าเอทานอลเพ่ือใช้ในการคานวณเป็น ราคาอ้างอิงหรือไม่ และมีแนวทางสร้างรายได้หรือมูลค่าเพิ่มของเอทานอลเป็นน้าหอมหรือทาเป็นสุรา เพ่ือส่งออกไปต่างประเทศ หรือการลดต้นทุนของอุตสาหกรรมเอทานอลไทย นอกจากการนาไปใช้ใน ภาคพลงั งาน อย่างไร ผู้แทนจากสมาคมการค้าผู้ผลิตเอทานอลไทย ได้ตอบประเด็นซักถามว่า ต้นทุน การผลิตเช้ือเพลิงชีวภาพของไทย ไม่สามารถแข่งขันในตลาดโลกได้ เน่ืองจากต้นทุนด้านวัตถุดิบ ทางการเกษตรของสหรัฐอเมริกาใช้ข้าวโพดจีเอ็มโอราคาไม่สูงและสามารถผลิตเอทานอลได้ประมาณ ปีละ ๔๐,๐๐๐ - ๖๐,๐๐๐ ล้านลิตร เหลือใช้ในประเทศประมาณปีละ ๔,๐๐๐ - ๕,๐๐๐ ล้านลิตร ในราคาประมาณลิตรละ ๑๑ - ๑๒ บาท ซึ่งมีผลกระทบต่อราคาเอทานอลในตลาดโลก ประเทศต่าง ๆ เช่น ประเทศฟิลิปปินส์ เป็นตน้ กม็ ีการนาเข้าเอทานอลจากประเทศสหรฐั อเมริกา อยา่ งไรกต็ าม การใช้ เอทานอลเปน็ เชื้อเพลงิ ของสหรัฐอเมรกิ า มเี พียงร้อยละ ๑๐ จากปริมาณเอทานอลท้ังหมดเท่าน้ัน บรษิ ัท