ທໍລະນີວິທະຍາໂຄງສ້າງ 3

ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ກມົ ສາ້ ງຄູ ວທິ ະຍາໄລຄູ ຫວຼ ງນາ້ ທາ ທລະນວີ ທິ ະຍາໂຄງສາ້ ງ (ເຫຼມ້ 3) ສກົ ຮຽນ 2020 - 2021

ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ກມົ ສາ້ ງຄູ ວທິ ະຍາໄລຄູ ຫວຼ ງນາ້ ທາ ທລະນວີ ທິ ະຍາໂຄງສາ້ ງ (ເຫຼມ້ 3) ແປໂດຍ: ຊອ ປທ ບຸນນາ ຊາງຍະອອນ ກວດແກໂ້ ດຍ: ອຈ ປທ ອາພອນ ວໄິ ລຄາປານ ຊອ ປທ ເຕາະ ສຸວນນາ ໄວຍາກອນໂດຍ: ປທ ຫາຼ້ ແສງແກວ້ ພນລະພາ ສກົ ຮຽນ 2020 - 2021

ຄານາ ເອກະສານທລະນວີ ທິ ະຍາໂຄສາ້ ງ ເຫຼມ້ ນໄີ້ ດແ້ ປຂນຶ້ ໂດຍມຈີ ດຸ ມຸ່ ຸງໝາຍເພຸ່ ອໃຊເ້ ປນເອກະສານປະກອນການ ຮຽນຂອງສາຍຊີວະສາດ, ຟຊີ ກິ ສາດ ແລະ ເຄມສີ າດ. ເອກະສານວຊີ ານຈີ້ ະປະກອບມີ 10 ບດົ ແລະ ແຍກອອກ ເປນ 3 ເຫຼມ້ ເນອ້ ໃນຂອງເອກະສານເຫຼມ້ ນປີ້ ະກອບດວ້ ຍເນອ້ ໃນທຸ່ ີກຸ່ ຽວຂອ້ ງກບການສຶກສາກຸ່ ຽວກບທລະນິີ ວທິ ະຍາເປນຕນົ້ ແມຸ່ ນ ແນະນາກຸ່ ຽວກບພນ້ ຖານທຸ່ ີສາຄນຂອງທລະນວີ ທິ ະຍາໂຄງສາ້ ງ, ທາມະຊາດຂອງທລະນີ ວທິ ະຍາໂຄງສາ້ ງ ເປນການສກຶ ສາການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນໃນເປອກໂລກຈາກແຮງກະທບົ ແລ ະເມຸ່ ອມີໂຄງ ສາ້ ງທາງທລະນວີ ທິ ະຍາເກດີ ຂນຶ້ ບຸ່ ວຸ່ າໂຄງສາ້ ງນນ້ ປາກດົ ໃຫເ້ ຫນເທງິ ຜິວດນິ ຫຼ ໃຕຜ້ ິວດນິ ນກທລະນວີ ທິ ະຍາໂຄງ ສາ້ ງຈະສາມາດທາການສກຶ ສາ ອະທບິ າຍ ແລະ ບຸ່ ງົ ບອກ ຮູບຊງົ ສນຖານ, ການວາງຕວົ , ການຂາດຫາຍໄປ ລວມທງ ລາດບຄວາມເປນມາ (evolution) ຂອງໂຄງສາ້ ງຕຸ່ າງໆໄດ.້ ການສກຶ ສາທລະນວີ ທິ ະຍາໂຄງສາ້ ງມີ 3 ລກສະນະ ຄ: ການສກຶ ສາແບບພນລະນາຮູບຮຸ່ າງຂອງໂຄງສາ້ ງ ແລະ ການແຕມ້ ແຜນທຸ່ ີທລະນວີ ທິ ະຍາ, ແບບວເິ ຄາະຜນົ ຂອງແຮງ ຕະຫລອດຈນົ ວເິ ຄາະຫາທດິ ທາງ ແລະ ຂະໜາດຂອງແຮງທຸ່ ີພາໃຫເ້ ກດີ ໂຄງສາ້ ງນນ້ . ເນອ້ ໃນຂອງບດົ ທີ 1 ຈຸ່ ງຶ ເປນ ບດົ ສະຫລຸບຂອງບດົ ອຸ່ ນໆອກີ 10 ບດົ . ບດົ ທີ 2 ອະທບິ າຍການວເິ ຄາະການປຸ່ ຽນລກສະນະຈາກຜນົ ຂອງແຮງ ຫຼ ການວເິ ຄາະຫາຄວາມຄຽດໂດຍການປຸ່ ຽນລກສະນະ 4 ຮູບແບບ ໄດແ້ ກຸ່ : ການເລຸ່ ອນ, ການໝູນ, ການຢດ ຫຼ ຫດົ ແລະ ການບິດບຽ້ ວ, ການຄານວນຫາຄວາມຄຽດຕອ້ ງອາໄສຕົວບຸ່ ົງບອກຄວາມຄຽດທຸ່ ີປາກດົ ໃນຫີນ. ບດົ ທີ 3 ອະທບິ າຍການວເິ ຄາະຫາຂະໜາດ ແລະ ທດິ ທາງຂອງແຮງ ເພາະແຮງພາໃຫເ້ ກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະ, ພາໃຫເ້ ກດີ ໂຄງສາ້ ງທາງທລະນວີ ທິ ະຍາ ແລະ ບດົ ທີ 4 ອະທບິ າຍສາເຫດທຸ່ ີພາໃຫຄ້ ຸ່ າຄວາມແຂງແຮງຂອງຫນີ ທຸ່ ີຄານວນຈາກ ທດິ ສະດີໂຄງຂຸ່ າຍຜຶກແຕກຕຸ່ າງຈາກຜນົ ການທດົ ສອບໃນຫອ້ ງປະຕບິ ດການການທດົ ລອງຢຸ່ າງຫວຼ ງຫຼາຍຈນົ ກະທງ້ ບຸ່ ສາມາດນາຄຸ່ າທຸ່ ີຄານວນຈາກທດິ ສະດີມາໃຊໄ້ ດຈ້ ງິ ແລະ ກຸ່ າວເຖິງກນົ ໄກການປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ພີ າໃຫໂ້ ຄງສາ້ ງທາງ ທລະນວີ ທິ ະຍາ. ໝວດວຸ່ າດວ້ ຍໂຄງສາ້ ງ ບດົ ທີ 5 - 10 ໄດ້ ອະທບິ າຍທາມະຊາດ ແລະ ກນົ ໄກການເກດີ ໂຄງສາ້ ງ ທາງທລະນີວິທະຍາ 8 ໂຄງສາ້ ງ ໄດແ້ ກຸ່ ຮອຍແຍກ (joint), ຮອຍແຕກຕດ (shear fracture), ຮອຍເລຸ່ ອນ (fault), ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ (fold), ຮອຍແຕກລຽບ (cleavage), ຮວິ້ ຂະໜານ (foliation), ໂຄງສາ້ ງຮອຍເສນ້ (lineation) ແລະ ເຂດຮອຍຕດ (shear zone) ລວມທງອະທບິ າຍໂຄງສາ້ ງຂອງໂລກ ແລະ ຂະບວນການແປ ສນຖານຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ (structure of the Earth and plate tectonics). ເອກະສານເຫຼມ້ ນເີ້ ໝາະສາລບຜູຮ້ ຽນຊວີ ະ, ເຄມີ, ຟີຊິກ ແລະ ຜູສ້ ົນໃຈທຸ່ ົວໄປເພຸ່ ອປະກອບເຂາົ້ ໃນການ ຮຽນວີຊາສະເພາະເປນຕນົ້ ແມຸ່ ນລະດບມດທະຍມົ ຈນົ ໄປເຖິງລະດບວິທະຍາໄລ ແລະ ມະຫາວິທະຍາໄລໂດຍ ສະເພາະຜູທ້ ຸ່ ລີ ງົ ເລກິ ວີຊາຊີວະ, ເຄມີ ແລະ ຟີຊກິ ເປນຕນົ້ . ຂາ້ ພະເຈາົ້ ຜູຮ້ ຽບຮຽງຫວງຢຸ່ າງຍຸ່ ງິ ວຸ່ າເອກະສານເຫມຼ້ ນອີ້ າດຈະເປນປະໂຫຍດແກຸ່ ຜໃູ້ ຊຕ້ າມຄວາມເໝາະສມົ ແລະ ອາດປາສະຈາກບຸ່ ໄດເ້ ລຸ່ ອງຂຂ້ າດຕກົ ບກົ ຜຸ່ ອງ. ສະນນ້ , ຜນູ້ າໃຊທ້ ຸ່ ານໃດຫາກພບົ ເຫນຂຂ້ າດຕກົ ບກົ ຜຸ່ ອງ ຫຼ ຂ້ ຜິດພາດສາມາດຕານຕິ ສິ ຸ່ ົງຂຸ່ າວເຖິງຜູຮ້ ຽບຮຽງໄດ້ ແລະ ຂາ້ ພະເຈາົ້ ພອ້ ມແລວ້ ທຸ່ ີຈະນາເອົາຂຜ້ ິດພາດດຸ່ ງກຸ່ າວໄປ ປບປຸງໃຫເ້ ນອ້ ໃນສມົ ບນູ ດີຂນຶ້ ກວຸ່ າເກຸ່ າົ . i

ສາລະບານ ໜາ້ ຄານາ ................................................................................................................................................... i ສາລະບານ ........................................................................................................................................... ii ບດົ ທີ 8 ແນວແຕກລຽບ, ຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (Cleavage, Foliation and Lineation)1 1. ທາມະຊາດຂອງແນວແຕກລຽບ (Nature of Cleavage) ........................................................... 3 1.1. ປະເພດຂອງແນວແຕກລຽບ..................................................................................................... 10 1.2. ກນົ ໄກການເກດີ ແນວແຕກລຽບ (Mechanism of cleavage) ................................................ 18 1.3. ການສກຶ ສາຍອ້ ນກບເພຸ່ ອຫາລາດບການເກດີ (Palinspastic Reconstruction)......................... 23 1.4. ແພະສີຟໂຟນດຸ່ ງິ ຫຼ ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບແພະສີຟ (Passive Folding) .......................................... 23 1.5. ການສບປຸ່ ຽນຕາແໜຸ່ ງ (Transposition) ................................................................................. 25 2. ທາມະຊາດຂອງຮອຍຂະໜານ (Nature of Foliation) ............................................................. 26 2.1. ຮອຍຂະໜານໃນຫນີ ແປ.......................................................................................................... 27 2.2.ຮອຍຂະໜານໃນມາຍເລີໄນ້..................................................................................................... 29 3. ທາມະຊາດຂອງໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (Nature of Lineation) ....................................................... 31 3.1. ຊະນດິ ຂອງໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (Type of Lineation)................................................................ 32 3.2.ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ລກສະນະພເິ ສດ (Particular Linear Structures) ..................................... 36 4. ລະບບົ ການເອີນ້ ຊຸ່ .................................................................................................................... 37 5. ທາມະຊາດຂອງເທກເທີໄນ້ (Nature of Tectonites) .............................................................. 39 5.1. ຊະນດິ ຂອງເທກເທີໄນ.້ ............................................................................................................ 40 5.2.ການພຈິ າລະນາການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງເທກເທີໄນທ້ ຸ່ ເີ ກດີ ໃນທາມະຊາດ........................................ 41 5.3.ການປະເມນີ ການເກດີ ຄວາມເຄຸ່ ງໃນເທກເທີໄນ້ ແລະ ຫນີ ແປ ........................................................ 41 5.4.ຄວາມສາພນຂອງການປຸ່ ຽນລກສະນະ ແລະ ຂະບວນການແປສະພາບ............................................ 41 5.5.ຄວາມສາພນຂອງເທກເທີໄນກ້ ບຫນີ ອກຄະນແີ ຊກຊອນ............................................................... 41 5.6.ຄວາມສາພນຂອງເທກເທີໄນກ້ ບບລເິ ວນຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ............................................... 42 6. ສະຫຼບຸ ................................................................................................................................... 42 ບດົ ທີ 9 ເຂດຮອຍຕດ (Shear Zone) ............................................................................................... 46 1. ທາມະຊາດຂອງເຂດຮອຍຕດ (Nature of Shear Zone) ........................................................ 46 1.1. ລກສະນະຂອງເຂດຮອຍຕດ..................................................................................................... 55 1.2. ຮູບຮຸ່ າງຂອງເຂດຮອຍຕດ (Geometry of Shear Zone)....................................................... 57 2. ຊະນດິ ຂອງເຂດຮອຍຕດ (Types of Shear Zone) ............................................................... 61 2.1. ເຂດຮອຍຕດແບບເປາະ (Brittle Shear Zone) ..................................................................... 62 2.2.ເຂດຮອຍຕດນແບບແພລດຕກິ (Plastic Shear Zone).......................................................... 63 2.3.ເຂດຮອຍຕດນແບບເຄຸ່ ງິ ເປາະ (Semi - Brittle Shear Zone) ................................................ 64 ii

2.4.ເຂດຮອຍຕດຮຸ່ ວມລະຫວຸ່ າງແບບເປາະ ແລະ ແພລດຕກິ (Brittle - Plastic Shear Zone)......... 66 3. ຄວາມໜາ ຫຼ ບາງຂອງເຂດຮອຍຕດ........................................................................................... 68 3.1. ຂະບວນການທຸ່ ີເຮດໃຫເ້ ຂດຮອຍຕດປຸ່ ຽນລກສະນະໄດງ້ ຸ່າຍ (Softening Processes in Shear Zone) ................................................................................................................................. 68 3.2.ຂະບວນການທຸ່ ີເຮດໃຫເ້ ກດີ ການຕຸ່ ຕາ້ ນການປຸ່ ຽນລກສະນະໃນເຂດຮອຍຕດ (Hardening in Shear Zone) ................................................................................................................................. 69 4. ການຫາທດິ ທາງຂອງການຕດ (Sense of Shear).................................................................... 71 5. ການວເິ ຄາະຄວາມເຄຸ່ ງຕດທຸ່ ີເກດີ ໃນເຂດຮອຍຕດ......................................................................... 86 5.1. ຄວາມສອດຄຸ່ ອງຂອງຄວາມເຄຸ່ ງໃນເຂດຮອຍຕດ......................................................................... 88 5.2.ການເກດີ ຮອຍລາຍ ຫຼ ລວດລາຍໃນເຂດຮອຍຕດ....................................................................... 91 5.3.ແອນລບິ ຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ເີ ກດິ ຂນຶ້ ທນທີທນໃດ (Instantaneous Strain Ellipse) .......................... 93 5.4.ການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (Progressive Deformation) ............................................. 98 6. ຄວາມເຄນ້ ໃນເຂດຮອຍຕດ (Stress in Shear Zone) ........................................................... 98 7. ສະຫບຸຼ .................................................................................................................................102 8. ຄາສບເທກນກິ ທຸ່ ຄີ ວນຈຸ່ ຈາ (Terms to Remember) ...........................................................102 ບດົ ທີ 10 ໂຄງສາ້ ງຂອງໂລກ ແລະ ຂະບວນການແປສນຖານຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ......................................106 1. ໂຄງສາ້ ງຂອງໂລກ (Structure of the Earth)......................................................................106 1.1 . ອງົ ປະກອບຂອງໂຄງສາ້ ງຂອງໂລກທຸ່ ຈີ ດແບຸ່ ງໂດຍອາໃສອງົ ປະກອບທາງເຄມ.ີ ..............................107 1.2. ອງົ ປະກອບຂອງໂຄງສາ້ ງຂອງໂລກທຸ່ ຈີ ດແບຸ່ ງໂດຍຄຸນລກສະນະທາງກາຍະພາບ..............................111 1.3. ລາດບການຄນົ້ ພບົ ໂຄງສາ້ ງຂອງໂລກ ແລະ ພນ້ ຖານທຸ່ ີສາຄນຂອງໂຄງສາ້ ງຂອງໂລກ........................113 1.4. ພນ້ ຖານທຸ່ ີສາຄນຂອງໂຄງສາ້ ງຂອງໂລກ ...................................................................................113 1.5. ຄວາມຄດິ ລວມຍອດຈາກຜິວດນິ ສຸ່ ູໃຕຜ້ ວິ ດນິ ກຸ່ ຽວກບໂຄງສາ້ ງຂອງໂລກ.......................................114 2. ຂະບວນການແປສນຖານຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ (Plate Tectonics)..........................................119 2.1. ທາມະຊາດທຸ່ ວົ ໄປຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ (Nature of Plates) .................................................119 2.2.ລາດບ ແລະ ທຸ່ ີມາຂອງທດິ ສະດີການເຄຸ່ ອນທຸ່ ຂີ ອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ..............................................126 2.3.ທດິ ສະດີຂະບວນການແປສນຖານຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ.............................................................129 2.4.ການເຄຸ່ ອນທຸ່ ຂີ ອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ..........................................................................................130 2.5.ຂອບເຂດຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ...............................................................................................131 2.6.ຮູບແບບການວາງຕວົ ຂອງົ ແຜຸ່ ນເປອກໂລກ (Plate Configurations) ......................................137 2.7.ການສກຶ ສາຄີເນເີ ມຖກິ ຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ .............................................................................140 2.8.ແຮງທຸ່ ີເຮດໃຫແ້ ຜຸ່ ນເປອກໂລກມກີ ານເຄຸ່ ອນທຸ່ ີ..........................................................................141 2.9.ລກສະນະການຊຸດໂຊມຕວົ ຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ.......................................................................142 2.10. ຄວາມເລກິ ຂອງການຊຸດຕວົ ຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ...............................................................143 2.11. ການສາ້ ງ ແລະ ທາລາຍຕວົ ຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ.................................................................145 iii

2.12. ຂະບວນການແປສນຖານໃນປະເທດໄທ............................................................................146 3. ສະຫບຼຸ .................................................................................................................................149 4. ຄາສບເທກນກິ ທຸ່ ຄີ ວນຈຸ່ ຈາ (Terms to Remember) ...........................................................149 ອະທບິ າຍສບ D - Z.........................................................................................................................152 ເອກສານອາ້ ງອງິ ................................................................................................................................235 iv

ບດົ ທີ 8 ແນວແຕກລຽບ, ຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (Cleavage, Foliation and Lineation) ຄາວຸ່ າ “ຄລີວດິ (cleavage)” ຄາສບທາງທລະນວີ ທິ ະຍາເອີນ້ ວຸ່ າ “ແນວແຕກລຽບ” ແລະ ຄາວຸ່ າ “ໂຟລເີ ອ ເຊນີ (foliation)” ຄາສບທາງທລະນວີ ທິ ະຍາເອນີ້ ວຸ່ າ “ຮອຍຂະໜານ” ສຸ່ ວນຄາວຸ່ າ “ລນິ ເີ ອເຊນີ (lineation)” ຍງ ບຸ່ ມີການບນຍດໄວ.້ ດຸ່ ງນນ້ , ຂເອີນ້ ວຸ່ າ “ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ” ແທນການເອີນ້ ທບສບ “ລນິ ີເອເຊີນ” ເພຸ່ ອຄວາມ ສອດຄຸ່ ອງກບສບອີກສອງຄາທຸ່ ບີ ນຍດໄວແ້ ລວ້ ໂດຍສະເພາະຢຸ່ າງຍຸ່ ງິ ເມຸ່ ອນາສບທງສາມຄານນ້ ມາກຸ່ າວໃນບົດດຽ ກນ. ໂຄງສາ້ ງແນວແຕກລຽບ ໂຄງສາ້ ງຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (ຮູບທີ 8.1) ຈດເປນໂຄງສາ້ ງຮອງ (minor structures) ທຸ່ ີສຶກສາໄດໃ້ ນຫີນໂຜຸ່ (outcrop) ຫີນຕົວຢຸ່ າງ (hand specimen) ແລະ ແຜຸ່ ນຫີນ ບາງ (thin section) ເປນໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີສາມາດບນທກຶ ປະວດການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນໄວໄ້ ດເ້ ປນຢຸ່ າງດີ ໂຄງສາ້ ງ ຮອງແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍເປນ 2 ປະເພດ ໄດແ້ ກຸ່ : 1). ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (lineation): ເປນໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີສະແດງທດິ ທາງຂອງ “ເສນ້ (line)” ໄດແ້ ກຸ່ ການຮຽງ ຕວົ ຂອງໄຍແຮຸ່ (mineral fiber) ເສນ້ ຂອງໂຄງສາ້ ງແບບໄສກ້ ອກ (boudin structure – ບແູ ດນ′ ສເຕຣິ໊ິກ′ເຊຸ່ ອນົ ) ເສນ້ ຂອງໂຄງສາ້ ງແບບແທຸ່ ງ ແລະ ລອນຄນ້ (rod and mullion) ເສນ້ ຈາກການຕດກນຂອງແຜຸ່ ນພຽງສອງ ແຜຸ່ ນພຽງ ເປນຕນົ້ 2. ໂຄງສາ້ ງຮອຍຂະໜານ (foliation): ເປນໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີສະແດງແຜຸ່ ນພຽງ (planar structures) ນນ້ ຄ ສາມາດວດການວາງຕວົ ໃນແນວລະດບ (strike) ແລະ ມມູ ເທ (dip) ແຕກຕຸ່ າງຈາກໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ທຸ່ ສີ າມາດ ວດໄດສ້ ະເພາະ ຄຸ່ າເທຣນ (trend) ແລະ ມມູ ເພລນີ (plunge) ຂອງເສນ້ ຕວົ ຢຸ່ າງຂອງໂຄງສາ້ ງຮອຍຂະໜານ ໄດ້ ແກຸ່ ສາຍແຮຸ່ (vein), ແຂວ້ ໃນຫີນ (stylolite), ແນວແຕກລຽບ (cleavage), ການຮຽງຕວົ ແບບຮອຍລາຍຮູບ S - C ໃນເນອ້ ຫີນ (S - C fabrics) ແລະ ແຖບຮອຍຕດ (shear band) ເປນຕນົ້ . ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ແລະ ຮອຍຂະໜານເປນລກສະນະທຸ່ ປີ າກດົ ໃນເນອ້ ຫນີ ເອນີ້ ວຸ່ າ “ຮອຍລາຍ ຫຼ ລວດລາຍ ໃນເນອ້ ຫີນ (rock fabric – ຣອກ ແຟ′ບຣິກ)” ຕຸ່ ໄປນຈີ້ ະໃຊຄ້ າວຸ່ າ ຮອຍລາຍໃນເນອ້ ຫີນ (rock fabric) ຄວາມ ໝາຍຂອງຄາວຸ່ າ “fabric” ທຸ່ ຄີ ຸນ້ ເຄີຍຄ “ຜາ້ ຫຼ ເນອ້ ຜາ້ ”ເມຸ່ ອໃຊກ້ ບຫນີ ຄາວຸ່ າ “fabric” ໝາຍເຖິງ ເນອ້ ຫີນ ຈະເອີນ້ ວຸ່ າ fabric ຫຼ rock fabric ເຊຸ່ ງິ ເນອ້ ຫນີ ຄາ້ ຍຄເນອ້ ຜາ້ ໂດຍທຸ່ ເີ ນອ້ ຜາ້ ປະກອບດວ້ ຍເສນ້ ໄຍຕຸ່ າງໆທຸ່ ີ ທປະສານກນ ມທີ ດິ ທາງ ແລະ ລກສະນະການວາງຕວົ ເຮດໃຫເ້ ກດີ ຮອຍລາຍ ແລະ ເຄາົ້ ໂຄງໃນເນອ້ ຜາ້ ທານອງ ດຽວກບເນອ້ ຫີນ ທຸ່ ີປະກອບດວ້ ຍເມດແຮຸ່ ແລະ ມີການຮຽງຕວົ ເກດີ ເປນຮອຍລາຍ ແລະ ເຄົາ້ ໂຄງໃນເນອ້ ຫີນ (rock fabric) ຄວາມໝາຍຂອງ fabric ຕາມຄານຍິ າມຂອງ Sander (1930) ແລະ Sander (1970) ທຸ່ ອີ າ້ ງ ເ ຖິ ງ ໂ ດ ຍ Davis et al. (2011) ກຸ່ າ ວ ວຸ່ າ “ fabric refers to the total sum of grain shape, grain size, and grain configuration in rock. (ແຟບຣິກ ໝາຍເຖິງ ອົງປະກອບລວມຂອງຮູບຊົງຂອງເມດແຮຸ່ ຂະໜາດຂອງເມດແຮຸ່ ແລະ ຕາແໜຸ່ ງຂອງເມດແຮຸ່ ໃນຫນີ )” ສຸ່ ວນຄາວຸ່ າ “texture – ເທກຊ′ເຊີ” ໂດຍທຸ່ ວົ ໄປຈະມີ ຄວາມໝາຍຄາ້ ຍກບ fabric ແຕຸ່ ສາລບໃນທາງທລະນວີ ທິ ະຍາໂຄງສາ້ ງຈະໃຫຄ້ ວາມໝາຍຂອງ texture ແຕກ ຕຸ່ າງຈາກ fabric ໂດຍທຸ່ ີ texture ເນນ້ ທຸ່ ີໂຄງສາ້ ງຂະໜາດນອ້ ຍ (microstructure) ຕອ້ ງເບຸ່ ງິ ດວ້ ຍກລອ້ ງ ຈລຸ ະທດ ມຄີ ວາມໝາຍເຈາະຈງົ ເຖງິ ການຈດຮຽງຂອງໂຄງສາ້ ງຂອງພກຶ ຕຸ່ າງໆ(crystallographic orientation 1

pattern) ທຸ່ ປີ ະກອບເປນຫີນ ເຊຸ່ ນ granitic texture ແນວແຕກລຽບ ຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ຍງບຸ່ ມຄີ ານຍິ າມທຸ່ ຊີ ດເຈນ ດຸ່ ງຈະໄດກ້ ຸ່ າວໃນ ຮູບທີ 8.1 (ກ) ແລະ (ຂ) ໂຄງສາ້ ງແນວແຕກລຽບ (cleavage) ເປນໂຄງສາ້ ງແຜຸ່ ນພຽງທຸ່ ີຫີນຈະແຕກຕາມ ແຜຸ່ ນພຽງນໄີ້ ດໂ້ ດຍງຸ່າຍ (ຄ) ແລະ (ຈ) ໂຄງສາ້ ງຮອຍຂະໜານ (foliation) ເປນໂຄງສາ້ ງແຜຸ່ ນພຽງຂອງການ 2

ຮຽງຕວົ ຂອງເມດແຮຸ່ ມຄີ ວາມກວາ້ ງ ແລະ ຄວາມຍາວ (ຊ) ແລະ (ຍ) ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (lineation) ເຊຸ່ ງິ ເປນ ເສນ້ ຮອຍຄດູ ໃນເນອ້ ຫີນ ມສີ ະເພາະຄວາມຍາວ ຖວຸ່ າບຸ່ ມຄີ ວາມກວາ້ ງ [ຮູບໂດຍ ພຽງຕາ ສາດຮກ] ແນວແຕກລຽບ ແລະ ຮອຍຂະໜານມີລກສະນະຄາ້ ຍຄກນ ຫາກເກີດໃນເນອ້ ຫີນທຸ່ ມີ ເີ ມດແຮຸ່ ຂະໜາດ ນອ້ ຍ (fine grain) ເອີນ້ ເປນແນວແຕກລຽບ ເຊຸ່ ນ: ແນວແຕກລຽບແບບຫນີ ຊະນວນ (slaty cleavage) ແຕຸ່ ຖ້າເນອ້ ຫີນມເີ ມດແຮຸ່ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ ເອີນ້ ວຸ່ າ: ຮອຍຂະໜານ ເຊຸ່ ນ ຮອຍຂະໜານແບບຫີນໄນ້ (gneissic foliation) ຮອຍຂະໜານແບບຫີນນສິ (schistositic foliation) ເປນຕນົ້ . ແນວແຕກລຽບອາດຖວຸ່ າເປນສຸ່ ວນ ຫນຸ່ ງຶ ຂອງຮອຍຂະ ໜານ. ໝາຍເຫດ: ໃຫສ້ ງເກດຄາວຸ່ າ “ແບບ” ເຊຸ່ ນ ແນວແຕກລຽບແບບຫີນຊະນວນ ບຸ່ ໄດໝ້ າຍຄວາມວຸ່ າເປນຫີນ ຊະນວນ ຮອຍຂະໜານແບບຫີນໄນສ ບຸ່ ໄດໝ້ າຍຄວາມວຸ່ າເປນຫີນໄນສ ການເອີນ້ ແບບນພີ້ ບົ ວຸ່ າສາ້ ງຄວາມສບສນົ ຄຸ່ ອນຂາ້ ງຫາຼ ຍ ເຊຸ່ ງິ ຈະກຸ່ າວຕຸ່ ໄປ. 1. ທາມະຊາດຂອງແນວແຕກລຽບ (Nature of Cleavage) ເຮາົ ມກພບົ ຊນ້ ຫນີ ຕະກອນ ແລະ ຫີນແປທຸ່ ສີ ະແດງການຄດົ ໂຄງ້ ແລະ ມແີ ນວແຕກລຽບ (ຮູບທີ 8.1 (ກ) ແລະ (ຂ), 8.2 ແລະ 8.3) ໂດຍເຫນຫນີ ເປນແຜຸ່ ນພຽງບາງໆປດຈບຸ ນບຸ່ ມຄີ ານຍິ າມຂອງແນວແຕກລຽບ ທຸ່ ີຍອມ ຮບກນວຸ່ າກະທດຮດ ແລະ ເຂົາ້ ໃຈໄດທ້ ນທີວຸ່ າ ຄງົ ມີພຽງຄວາມໝາຍກວາ້ ງໆຂອງແນວແຕກລຽບ ນນ້ ຄ “ແຜຸ່ ນ ພຽງຊຸ່ ຫຼ ໂຄງ້ ມີໄລຍະຫຸ່ າງໃນແຕຸ່ ລະແຜຸ່ ນພຽງພຽງສນ້ ໆ” ຫຼ ນິຍາມຕາມ glossary of geology ໂດຍ Neuendorf et al. (2011) ກຸ່ າ ວ ວຸ່ າ “ cleavage [struc geol] A locally planar fabric in an unmetamorphosed or weakly metamorphosed, fine - grained rock defined by either the tendency of a rock to split in a particular direction, a preferred orientation of crystal planes in mineral grains, or a preferred orientation of inequant grain shapes; it is a product of deformation or metamorphism. (ແນວແຕກລຽບ [ທລະນວີ ິທະຍາໂຄງສາ້ ງ] ໝາຍເຖິງ ແຜຸ່ ນພຽງພາຍໃນເນອ້ ຫີນ ຂອງຫນີ ເນອ້ ລະອຽດທຸ່ ຖີ ກແປພຽງເລກນອ້ ຍ ຫຼ ຍງບຸ່ ໄດແ້ ປສະພາບ ທຸ່ ເີ ຊຸ່ ງິ ຈະເຮດໃຫ້ ຫີນນນ້ ມແີ ນວໂນມ້ ທຸ່ ີຈະແຍກ ຫຼ ແຕກໄປຕາມທດິ ທາງສະເພາະ ຫຼ ທຸ່ ີເຊຸ່ ງິ ເກດີ ຈາກການຮຽງຕວົ ຂອງແຜຸ່ ນພຽງພກຶ ຂອງເມດແຮຸ່ ຫຼ ຂອງເມດແຮຸ່ ທຸ່ ີມຂີ ະໜາດບຸ່ ເທຸ່ າົ ກນໃນທດິ ທາງສະເພາະ; ທຸ່ ີເຊຸ່ ງິ ເປນຜົນຂອງການປຸ່ ຽນລກສະນະ ຫຼ ການແປສະພາບ” ວດຈະນານຸກມົ ສບທລະນວີ ທິ ະຍາ (2558) ໃຫນ້ ຍິ າມສາລບກລະນທີ ຸ່ ກີ ຸ່ າວເຖງິ ໃນສຸ່ ວນຂອງ ທລະນວີ ທິ ະຍາໂຄງສາ້ ງວຸ່ າ “cleavage ແນວແຕກລຽບ : (ທລະນວີ ທິ ະຍາໂຄງສາ້ ງ) ແນວແຕກເປນແຜຸ່ ນພຽງ ລຽບໃນຫີນຕາມແບບຂນ້ 2 ທຸ່ ີເກດີ ຈາກການຮຽງຕົວຂອງແຮຸ່ ໄມເຄິ ອນເປນຜົນຈາກຂະບວນການແປສະພາບ ເຊຸ່ ນ ແນວແຕກລຽບແບບຫີນຊະນວນ (slaty cleavage)” ແນວແຕກລຽບມກພບົ ຮຸ່ ວມກບຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໂດຍມທີ ດິ ທາງຂອງແນວແຕກຂະໜານ ຫຼ ເຄຸ່ ງິ ຂະໜານກບແກນຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ (axial plane cleavage) ແນວແຕກລຽບມລີ ກສະນະເປນໂຄງສາ້ ງແບບທະລຸທະລວງ (penetrative structure) ເຂາົ້ ໄປໃນເນອ້ ຫີນ. 3

ຮູບທີ 8.2 ແນວແຕກລຽບທຸ່ ີເກດີ ພອ້ ມກບການເກດີ ໂຄງສາ້ ງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ແນວແຕກລຽບຂະໜານໄປກບ ແກນຂອງການຄດົ ໂຄງ້ (axial plane cleavage) ພບົ ໃນບລເິ ວນ Taconics of Western Vermont, USA. [ຮູບໂດຍ Paul Karabinos, Williams College] 4

ຮູບທີ 8.3 ແນວແຕກລຽບແບບ cleavage refraction ທຸ່ ີເກີດເນຸ່ ອງຈາກຫີນເນອ້ ອຸ່ ອນ (soft) ແຊກ ສະຫລບກບຫີນເນອ້ ແຂງ (hard) ໃນຮູບເປນຫນີ ຊາຍແຊກສະຫລບຫນີ ດນິ ດານໃນຫີນຊາຍມແີ ນວແຕກລຽບ ທຸ່ ເີ ອີນ້ ວຸ່ າ spaced cleavage ແລະ ໃນຫີນດນິ ດານມແີ ນວແຕກລຽບແບບຫີນຊະນວນ (slaty cleavage) (ໝາຍເຫດ: ແນວແຕກລຽບແບບຫີນຊະນວນ ບຸ່ ໄດໝ້ າຍຄວາມວຸ່ າ ເປນຫນີ ຊະນວນ) [ຮູບ (ກ) ໂດຍ Arthur Goldstein, Colgate University ຮູບ (ຂ) ໂດຍ ພຽງຕາ ສາດຮກ] ຄາວຸ່ າ “ໂຄງສາ້ ງແບບທະລຸທະລວງ (penetrative structure)” ໝາຍເຖງິ ໂຄງສາ້ ງໃນເນອ້ ຫີນທຸ່ ີພົບ ໄດໃ້ ນທກຸ ມາດຕາສຸ່ ວນຂອງການພຈິ າລະນາ. ດຸ່ ງນນ້ , ການເກດີ ຮອຍແຍກ (joint) ທຸ່ ີມຂີ ະໜາດກວາ້ ງໆບຸ່ ຖເປນ ໂຄງສາ້ ງແບບທະະລຸທະລວງ ເພາະບຸ່ ໄດເ້ ກດີ ທຸ່ ວົ ເນອ້ ຫນີ , ເມຸ່ ອເບຸ່ ງິ ຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງບຸ່ ພບົ ການປຸ່ ຽນລກສະນະໃນ ເນອ້ ຫນີ ລກສະນະໂຄງສາ້ ງແບບທະລຸທະລວງພບົ ຕດເຂາົ້ ໄປໃນເນອ້ ຫນີ ໃນທດິ ທາງຕຸ່ າງໆໂດຍທຸ່ ກີ ານວາງຕົວຂອງ ຊນ້ ຫີນບຸ່ ມີຜົນຕຸ່ ການເກດີ ແນວແຕກນນ້ ໆ ແລະ ເມຸ່ ອຫີນມແີ ນວແຕກລຽບ ເມຸ່ ອທຸບຈະພບົ ວຸ່ າຫີນນນ້ ແຕກໄປ ຕາມແນວແຕກລຽບ. ດຸ່ ງນນ້ , ແນວແຕກລຽບຕຸ່ າງຈາກຮອຍແຕກທຸ່ ວົ ໄປຊຸ່ ທຸ່ ີ ແຜຸ່ ນພຽງຂອງແນວແຕກລຽບຈະຍງ 5

ຄງົ ມີ “ຄຸ່ າການຢດຶ ໜຸ່ ຽວຂອງເມດແຮຸ່ (cohesion)” ກງົ ກນຂາ້ ມກບແຜຸ່ ນພຽງຂອງຮອຍແຕກທຸ່ ບີ ຸ່ ມຄີ ຸ່ າການຢຶດ ໜຸ່ ຽວຂອງເມດແຮຸ່ . ດວ້ ຍເຫດນີແ້ ຜຸ່ ນພຽງຂອງແນວແຕກລຽບຈຸ່ ງຶ ແຕກຕຸ່ າງໄປຈາກພົບແຜຸ່ ນພຽງຂອງຮອຍແຍກ (joint), ຮອຍເລຸ່ ອນ (fault) ແລະ ຮອຍແຕກຕດ (shear fracture). ຫາກພົບໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີມີລກສະນະ “present in all scales of observation” [ຮູບທີ 8.4 (ກ)] ຖເປນໂຄງສາ້ ງແບບທະລຸທະລວງເຊຸ່ ງິ ກງົ ກນ ຂາ້ ມກບ ”ໂຄງສາ້ ງແບບບຸ່ ທະລຸທະລວງ (non - penetrative structure)” [ຮູບທີ 8.4 (ຂ)]. ຮູບທີ 8.4 (ກ) ໂຄງສາ້ ງແບບທະລຸທະລວງ (penetrative structure) (ຂ) ໂຄງສາ້ ງແບບບຸ່ ທະລຸທະລວງ (non - penetrative structure) ແນວແຕກລຽບຂອງຫີນ (rock cleavage) ທຸ່ ກີ ຸ່ າວໃນບດົ ນີ້ ແຕກຕຸ່ າງຈາກແນວແຕກລຽບທຸ່ ີເກດີ ໃນແຮຸ່ (mineral cleavage) ເພາະເປນໂຄງສາ້ ງຂອງການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງ ຫີນ ແນວແຕກລຽບໃນເມດແຮຸ່ (mineral cleavage) ບຸ່ ໄດເ້ ປນຜນົ ຂອງການປຸ່ ຽນລກສະນະ ເພາະແນວແຕກລຽບໃນເມດແຮຸ່ ເປນໂຄງສາ້ ງຂນ້ 1 ທຸ່ ເີ ກດີ ພອ້ ມກບການເກດີ ພກຶ ແຮຸ່ ແນວແຕກລຽບໃນເມດແຮຸ່ ຈຸ່ ງຶ ບຸ່ ມຄີ ວາມສາພນກບແນວແຕກລຽບໃນເນອ້ ຫີນ ຫນີ ທຸ່ ີມແີ ນວແຕກລຽບເປນຫີນທຸ່ ີມກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ແຕຸ່ ຫນີ ທຸ່ ຄີ ດົ ໂຄງ້ ບຸ່ ຈາເປນຕອ້ ງມແີ ນວແຕກລຽບ. ດຸ່ ງນນ້ , ຖາ້ ພບົ ຫີນທຸ່ ີມແີ ນວແຕກລຽບສາມາດບງົ ບອກໄດວ້ ຸ່ າຫີນທຸ່ ີພບົ ນນ້ ມກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ຢຸ່ າງແນຸ່ ນອນ (almost always) ຫາກແນວແຕກລຽບທຸ່ ີເກດີ ຈາກການຄດົ ໂຄງ້ ມແີ ນວການວາງຕວົ ຂະໜານ ຫຼ ເກອບຂະໜານໄປກບແກນຂອງການ 6

ຄດົ ໂຄງ້ ແນວແຕກລຽບນີ້ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ແນວແຕກລຽບຕາມແກນຂອງການຄົດໂຄງ້ (axial plane cleavage)”. ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 8.2. ໃນສະໜາມສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ຈະບຸ່ ພບົ ແນວແຕກລຽບຂະໜານ (exactly parallel) ໄປກບແຜຸ່ ນພຽງການຄົດ ໂຄງ້ (ຮູບທີ 8.2) ແຕຸ່ ມກພບົ ແນວແຕກລຽບປຸ່ ຽນທດິ ທາງເມຸ່ ອຕດເຂາົ້ ໄປໃນຫີນຕຸ່ າງຊະນດິ ເຮດໃຫແ້ ນວແຕກ ລຽບນນ້ ກະຈາຍອອກເປນຮູບພດເອນີ້ ວຸ່ າ ແນວແຕກລຽບແບບຮູບພດ (fan cleavage) [ຮູບທີ 8.5 (ກ)]. ສາລບຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ມີ ຫີ ີນເນອ້ ອຸ່ ອນ (soft) ແຊກສະຫລບຫີນເນອ້ ແຂງ (stiff) ຕວົ ຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ: ຫນີ ຊາຍ (ເນອ້ ແຂງ) ແລະ ຫີນດນິ ດານ (ເນອ້ ອຸ່ ອນ) ແນວແຕກລຽບທຸ່ ເີ ກດີ ໃນຫນີ ຊາຍຕງ້ ສາກກບແນວຂອງຊນ້ ຫນີ ຊາຍ ແລະ ຫກເຫອອກເຮດມູມແຫມຼ ກບຊນ້ ຫນີ ດນິ ດານທຸ່ ສີ ະຫຼບກບຊນ້ ຫນີ ຊາຍ [ຮູບທີ 8.5 (ຂ)] ການປຸ່ ຽນມູມຂອງ ແນວແຕກລຽບກບຊນ້ ຫີນຕຸ່ າງຊະນດິ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ແນວແຕກລຽບແບບຫກເຫ (cleavage refraction)” ແລະ ສາລບຊນ້ ຫີນການຄດຂະໜາດຂອງເມດຕະກອນຫາກເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ມູມຂອງແນວແຕກລຽບຈະລຸດລງົ ຕາມຂະ ໜາດທຸ່ ນີ ອ້ ຍລງົ ຂອງເມດຕະກອນ [ຮູບທີ 8.5 (ຂ) ]. ຮູບທີ 8.5 (ກ) ແນວແຕກລຽບທຸ່ ສີ ະແດງລກສະນະແບບແນວແຕກຮູບພດລມົ (fan cleavage) (ຂ) ແນວ ແຕກລຽບປາກດົ ໃນການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຊນ້ ຫນີ ທຸ່ ີມກີ ານຄດຂະໜາດຂອງເມດຕະກອນ (fining upward) ມມູ ຂອງແນວແຕກລຽບສູງເມຸ່ ອຕະກອນມີເມດຂະໜາດໃຫຍຸ່ ແລະ ມູມລຸດລງົ ເມຸ່ ອເມດຕະກອນຂະໜາດນອ້ ຍ ແລະ ແນວແຕກລຽບປຸ່ ຽນມູມລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫີນຊາຍສະຫຼບກບຫີນດນິ ດານໃນຊນ້ ຫນີ ຊາຍແນວແຕກລຽບ ເປນມມູ ຕງ້ ສາກກບຊນ້ ຫີນ ເມຸ່ ອຜຸ່ ານເຂາົ້ ໄປໃນຫີນດນິ ດານ ແນວແຕກລຽບຈະ ແລະ ປຸ່ ຽນມມູ ໂດຍຈະເຮດ ມມູ ແຫຼມຄາ້ ຍກດົ ການຫກເຫຂອງຄນ້ ເອີນ້ ວຸ່ າ ແນວແຕກລຽບແບບຫກເຫ (cleavage refraction) 7

ແນວແຕກລຽບໃນຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ພິກກບ (overturned folds) ມີມູມອຸ່ ຽງນອ້ ຍກວຸ່ າມູມອຸ່ ຽງຂອງຊນ້ ຂອງຫີນ ແຕຸ່ ຖາ້ ແນວແຕກລຽບຕາມແກນຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ມມີ ມູ ອຸ່ ຽງໃນທດິ ທາງດຽວກນກບມມູ ອຸ່ ຽງຂອງຊນ້ ຫນີ ແຕຸ່ ມມູ ອຸ່ ຽງຂອງຊນ້ ຫນີ ນອ້ ຍກວຸ່ າ ບງົ ບອກວຸ່ າອາດເກດີ ການພກິ ກບ (overturned folds) ດຸ່ ງສະແດງໃນ ຮູບທີ 8.6 ສາມາດສາ້ ງພາບຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໄດ,້ ຫາກຮູຄ້ ວາມສາພນຂອງແນວແຕກລຽບຕາມແກນຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 8.7. ອາດມຫີ ນີ ທຸ່ ີຖກຕດປາກດົ ຢຸ່ ໃູ ນເຂດຮອຍເລຸ່ ອນ ແລະ ເຂດຮອຍແຕກຕດ ເຖິງວຸ່ າຈະບຸ່ ມຊີ ນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໃຫ້ ເຫນ. ດຸ່ ງນນ້ , ຈຸ່ ງຶ ສາມາດພົບແນວແຕກລຽບໃນບລເິ ວນຮອຍເລຸ່ ອນ ແລະ ເຂດຮອຍຕດໄດ້ (ຮູບທີ 8.8 ແລະ 8.9) ແນວແຕກລຽບສະແດງເຖິງການຢດຕວົ ຕາມຍາວທຸ່ ຢີ ຸ່ ູໃນແຜຸ່ ນພຽງຂອງ S1 S2 ຂອງຮູບວງຣີຄວາມເຄຸ່ ງສຸ່ ົງ ໃຫສ້ າມາດບງົ ບອກເຖງິ ທດິ ທາງການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີຂອງຮອຍເລຸ່ ອນໄດ.້ ເມຸ່ ອພຈິ າລະນາຫີນທຸ່ ີເກດີ ແນວແຕກລຽບ ມກພບົ ວຸ່ າ ຮູບຮຸ່ າງຂອງເມດແຮຸ່ ແລະ ການຈດຮຽງຕວົ ກນໃນ ເນອ້ ຫີນ ເປນໄປຢຸ່ າງມລີ ະບບົ ຈາກການຮຽງຕວົ ຢຸ່ າງມລີ ະບບົ ແບບນີ້ ເຮດໃຫຮ້ ູວ້ ຸ່ າ ແນວແຕກລຽບບຸ່ ແມຸ່ ນໂຄງສາ້ ງ ຂນ້ 2 ແຕຸ່ ເກດີ ຈາກການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫນີ ຈາກການຖກກະທບົ ທຸ່ ີເກດີ ຂນຶ້ ພາຍຫງຼ ເປນໂຄງສາ້ ງ ຂນ້ 2 ນນ້ ຄ “ໂຄງສາ້ ງແນວແຕກລຽບ (cleavage structure). ຮູບທີ 8.6 (ກ) ຮູບຕດຂວາງສະແດງແນວແຕກລຽບຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ແບບພກິ ກບ (overturned fold) ແຂນທຸ່ ຫີ ງາຍຂນຶ້ ຈະມມີ ູມເທຫຼາຍກວຸ່ າມູມເທຂອງແນວແຕກລຽບ (ຂ) ແຜນທຸ່ ສີ ະແດງຄວາມສາພນຂອງແນວ ແຕກລຽບ ແລະ ຮູບຮຸ່ າງຊນ້ ຫີນທຸ່ ປີ າກດົ ໃນແຜນທຸ່ ີ ຮູບທີ 8.7 (ກ) ພບົ ແນວແຕກລຽບໃນຊນ້ ຫີນດຸ່ ງຮູບ (ຂ) ການແປຄວາມໝາຍທຸ່ ີໜາ້ ຈະເປນໄປໄດຂ້ ອງຊນ້ ຫີນ ຄດົ ໂຄງ້ ເຊຸ່ ງິ ສອດຄຸ່ ອງກບແນວແຕກລຽບ ເປນການໃຊປ້ ະໂຫຍດຈາກແນວແຕກລຽບໃນການສາ້ ງຮູບພາບຂອງ ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບພກິ ກບ (overturned fold) ທຸ່ ຂີ າດຫາຍໄປ 8

ຮູບທີ 8.8 ລກສະນະຂອງແນວແຕກລຽບທຸ່ ີພົບໃນເຂດຮອຍຕດ ເຮດໃຫສ້ າມາດຫາການວາງຕວົ ຂອງວງົ ຮີ ຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີມີ S1 ໄປຕາມແນວຍາວຂອງແນວແຕກລຽບ ຮູບທີ 8.9 (ກ) ແລະ (ຂ) ຫນີ ທຸ່ ີເກດີ ແນວແຕກລຽບຈາກການຕດ ເມຸ່ ອທບຸ ຫີນໃນບລເິ ວນເຂດຮອຍຕດ ຈະ ເຫນການແຕກໄປຕາມແນວແຕກລຽບທຸ່ ປີ າກດົ ທຸ່ ວົ ເນອ້ ຫີນ (penetrative) ພບົ ໃນຂອບເຂດແຄບໆບຸ່ ແມຸ່ ນທຸ່ ີ ເກດີ ຈາກການແປສະພາບແບບໄພສານ [ຮູບໂດຍ ພຽງຕາ ສາດຮກ] ການປຸ່ ຽນແປງຢຸ່ າງມລີ ະບບົ ຂອງເມດແຮຸ່ ຮູບຮຸ່ າງຂອງເມດແຮຸ່ , ຂະໜາດ ແລະ ຕາແໜຸ່ ງເມດແຮຸ່ ໃນເນອ້ ຫນີ ທຸ່ ມີ ແີ ນວແຕກລຽບ ສາມາດແບຸ່ ງລກສະນະປາກດົ ອອກໄດ້ 2 ກຸ່ ຸມ (ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 8.10) ໄດແ້ ກຸ່ : 1) ອານາຈກຂອງແນວແຕກລຽບ (cleavage domain) 2) ອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ ຂະໜາດນອ້ ຍ (microlithon domain) ອານາຈກຂອງແນວແຕກລຽບ ເປນອານາຈກນອ້ ຍໆມຮີ ູບຮຸ່ າງບາງ, ຮຽວ, ເຄຸ່ ງິ ຂະໜານ, ມກີ ານຮຽງຕວົ ຂອງ ແຮຸ່ ໄມເຄິ ຫຼ ມແີ ຮຸ່ ບາງຕວົ ຖກກາຈດອອກໄປໂດຍການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ (pressure solution) ເຫອຼ ໄວ້ ບາງສຸ່ ວນສະແດງເປນແນວຂະໜານ (parallel) ແນວຕດກນ (conjugate) ຫຼ ແນວປະສານສາຍ - ຊອ້ ນກບ ກນໄປມາ (anastomosing) ແຮຸ່ ທຸ່ ີຢຸ່ ໃູ ນອານາຈກຂອງແນວແຕກລຽບ ສະແດງລກສະນະການຈດຮຽງຕວົ ຕາມ ແນວໃດແນວໜຸ່ ງຶ ແຕກຕຸ່ າງຈາກຫີນເດມີ ຂະນະທຸ່ ີແຮຸ່ ທຸ່ ີຢຸ່ ໃູ ນອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ ຂະໜາດນອ້ ຍ ຫຼ ເອີນ້ ສນ້ ໆວຸ່ າ ອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ ຈະຍງຄງົ ສະພາບຂອງຫນີ ເດີມໄວບ້ າງສຸ່ ວນ ຫຼ ທງໝດົ (ຮູບທີ 8.10) ອານາຈກຂອງແນວ ແຕກລຽບ ແລະ ອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ ສາມາດພບົ ໄດທ້ ງໃນຫນີ ໂຜຸ່ ແລະ ໃນແຜຸ່ ນຫນີ ບາງ (thin section). 9

ຮູບທີ 8.10 ອານາຈກຂອງແນວແຕກລຽບ (cleavage domain) ແລະ ອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ ຂະໜາດນອ້ ຍ (microlithon domain) ການຮຽງຕວົ ຂອງໄມເຄເິ ປນອານາຈກຂອງແນວແຕກລຽບ ແຍກອອກຈາກແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ແຮຸ່ ເຟລດປານ ເປນຮູບຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງຂອງຊສິ [ຮູບໂດຍ Mark Jessell and Paul Bons, Monash University] 1.1. ປະເພດຂອງແນວແຕກລຽບ ສາມາດຈດແບຸ່ ງຈດໝວດໝຸ່ ູຂອງແນວແຕກລຽບໄດຫ້ ຼາຍປະເພດ ເຊຸ່ ນ: ການຈດປະເພດໂດຍ Powell (1979) ສະແດງໃນຮູບທີ 8.11 ແລະ ຂອງ Passchier and Trouw (2005) ສະແດງໃນຮູບທີ 8.12 ການ ຈດແບຸ່ ງໂດຍ Powell ນນ້ ໃຊຮ້ ູບຮຸ່ າງປາກດົ ຂອງແນວແຕກລຽບເປນຫຼກໃນການຈດແບຸ່ ງ (morphological classification) ແລະ ຕອ້ ງອາໃສການສກຶ ສາດວ້ ຍກລອ້ ງຈລຸ ະທດປະກອບຈຸ່ ງຶ ຈະຈດແບຸ່ ງໄດສ້ ມົ ບນູ ໂດຍມີຫຼກ ວຸ່ າ ຖາ້ ອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ (microlithon domain) ເບຸ່ ິງເຫນດວ້ ຍຕາເປຸ່ າົ ໄດຈ້ ດເປນປະເພດ “ແນວແຕກ ລຽບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (spaced cleavage)” ເຊຸ່ ງິ ໝາຍເຖິງ ມກີ ານຂາດຫາຍໄປຂອງແນວແຕກ ແຕຸ່ ຖາ້ ເບຸ່ ງິ ບຸ່ ເຫນດວ້ ຍ ຕາເປຸ່ ົາຈດເປນປະເພດ “ແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (continuous cleavage)” ທງ 2 ປະເພດ ແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍລງົ ໄປອກີ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 8.11 ແລະ 8.12. ກລະນຂີ ອງ Passchier and Trouw (2005) ໄດສ້ ະເໜກີ ານຈດແບຸ່ ງແນວແຕກລຽບ ແລະ ຮອຍຂະ ໜານທຸ່ ແີ ຕກຕຸ່ າງໄປຈາກຂອງ Powell (1979) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 8.12 ໂດຍທຸ່ ີ Passchier and Trouw (2005) ໄດປ້ ບປຸງການຈດແບຸ່ ງທຸ່ ີມຢີ ຸ່ ູກຸ່ ອນ ເຊຸ່ ນ: Powell (1979), Borradaile et al. (1982) ແລະ Twiss and Moores (1992) ເຊຸ່ ງິ Passchier and Trouw (2005) ບຸ່ ເຫນດວ້ ຍກບການໃຊຊ້ ຸ່ ເອີນ້ ທຸ່ ີສະແດງເຖິງ ການເກດີ (origin) ຫຼ ການໄດມ້ າຂອງໂຄງສາ້ ງເປນຫກຼ ໃນການຈາແນກ ເພາະຈະເຮດໃຫເ້ ກດີ ການເຂາົ້ ໃຈຜິດໄດ້ ງຸ່າຍ ຕວົ ຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ ເມຸ່ ອບນລະຍາຍວຸ່ າຫີນມແີ ນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງແບບຫນີ ຊະນວນ (slaty cleavage) ອາດຈະ ເຮດໃຫເ້ ຂາົ້ ໃຈວຸ່ າເປນຫນີ ຊະນວນ (slate) ທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກການແປສະພາບແບບໄພສານຂອງຫີນດນິ ດານທງໆທຸ່ ຫີ ນີ ນນ້ ມີເຄົາ້ ໂຄງຂອງຫີນເດມີ ທຸ່ ີບຸ່ ແມຸ່ ນຫີນດນິ ດານ ແຕຸ່ ແຕກເປນແຜຸ່ ນລຽບ ເປນຕນົ້ . ດຸ່ ງນນ້ , Passchier and Trouw (2005) ຈຸ່ ງຶ ເອນີ້ ການຈາແນກແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງແບບຫີນຊະນວນ (slaty cleavage) ໃໝຸ່ ເປນ 10

“ແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງເນອ້ ລະອຽດ (fine continuous cleavage)” ສຸ່ ວນແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງແບບຫີນ ຊິສ (continuous schistosity) ເອີນ້ ໃໝຸ່ ເປນ “ແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງເນອ້ ຫຍາບ (coarse continuous cleavage)” ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 8.12 ເຖງິ ແນວໃດກຕາມ ບຸ່ ວຸ່ າຈະໃຊກ້ ານຈາແນກປະເພດຂອງ Powell ຫຼ ຂອງ Passchier and Trouw ຄວນຕອ້ ງຂຽນບນລະຍາຍລກສະນະທຸ່ ີພບົ ຂອງແນວແຕກລຽບ ຫຼ ຮອຍຂະໜ ານໃຫຊ້ ດເຈນ ເຊຸ່ ງິ ລາຍລະອຽດຂອງແນວແຕກລຽບຕາມການແບຸ່ ງຂອງ Powell (1979) ແລະ Passchier and Trouw (2005) ມດີ ຸ່ ງນ:ີ້ ຮູບທີ 8.11 ຊະນດິ ຂອງແນວແຕກລຽບໂດຍການຈດແບຸ່ ງຂອງ Powell (1979) 11

ຮູບທີ 8.12 ຊະນດິ ຂອງແນວແຕກລຽບ ແລະ ຮອຍຂະໜານໂດຍການສະເໜີຂອງ Passchier and Trouw (2005) ເຊຸ່ ງິ ໄດປ້ ບປຸງຕຸ່ ຈາກ Powell (1979) Borradaile et al. (1982) ແລະ Twiss and Moores (1992) ແນວແຕກລຽບແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (Continuous Cleavage) ຕາມການຈດແບຸ່ ງຂອງ Powell (1979) ປະກອບດວ້ ຍ: 1) ແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງແບບຫນີ ຊະນວນ (slaty cleavage or continuous cleavage) 2) ແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງແບບຫນີ ຊສິ (continuous schistosity) ພບົ ກບຫນີ ທຸ່ ມີ ກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະ ເປນຢຸ່ າງຫວຼ ງຫາຼ ຍ. ແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງແບບຫີນຊະນວນ (Continuous Slaty Cleavage) ເປນແນວແຕກລຽບທຸ່ ີ ແບຸ່ ງໂດຍ Powell (1979) ພບົ ກບຫນີ ທຸ່ ີມຂີ ະໜາດຂອງເມດແຮຸ່ ຕຸ່ າກວຸ່ າ 0.5 ມເິ ລີແມດ ຫນີ ຖກແປທຸ່ ອີ ຸນຫະພມູ ຕຸ່ າ, ເມຸ່ ອມກີ ານເກດີ ແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງແບບຫີນຊະນວນ (continuous slaty cleavage) ຈະເຮດໃຫ້ ຫີນນນ້ ແຕກອອກເປນແຜຸ່ ນລຽບ Passchier and Trouw (2005) ໄດຈ້ າແນກແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງອອກ ເປນ ແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງແບບເນອ້ ລະອຽດ (fine continuous cleavage) ແລະ ແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ແບບເນອ້ ຫຍາບ (coarse continuous cleavage) ເຊຸ່ ນ: ເມຸ່ ອຫີນທຸ່ ເີ ກດີ ໃນເຂດຮອຍຕດ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບ ທີ 8.9 ຫີນທຸ່ ພີ ບົ ຈະມກີ ານແຕກເປນແຜຸ່ ນໆມແີ ນວແຕກທຸ່ ີຄງົ ທຸ່ ີ, ເມຸ່ ອເບຸ່ ງິ ຈາກຮູບບງົ ບອກໄດທ້ ນທີວຸ່ າບຸ່ ແມຸ່ ນຫນີ ຊນວນ (slate) ທຸ່ ີເກດີ ຈາກການແປສະພາບແບບໄພສານ ແຕຸ່ ເມຸ່ ອເຮາົ ຈາແນກວຸ່ າເປນແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງແບບ ຫີນຊະນວນ ຮູບລກສະນະຂອງຜູທ້ ຸ່ ີໄດຟ້ ງ ຫຼ ອຸ່ ານຄາບນລະຍາຍຈະນກຶ ເຖິງຫີນຊະນວນ ເຊຸ່ ງິ ຄວາມຈງິ ບຸ່ ແມຸ່ ນ. ດຸ່ ງນນ້ , ຈຸ່ ງຶ ບຸ່ ຄວນໃຊຊ້ ຸ່ ວຸ່ າຫີນຊະນວນມາປນົ ກບການເອີນ້ ປະເພດແນວແຕກລຽບ ດຸ່ ງນນ້ Passchier and Trouw ຈຸ່ ງຶ ສະເໜີໃຫເ້ ອີນ້ ຊຸ່ ປະເພດຂອງແນວແຕກລຽບໃໝຸ່ ໃນຮູບທີ 8.9 ແນວແຕກລຽບທຸ່ ພີ ບົ ຕາມການຈດ 12

ແບຸ່ ງຂອງ Passchier and Trouw ຄ ແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງເນອ້ ລະອຽດ ເປນຕນົ້ . ຫາກເຮດການຈາແນກດຸ່ ງ ຕວົ ຢຸ່ າງທຸ່ ີຍົກມານີ້ ຄວາມເຂົາ້ ໃຈຜິດວຸ່ າເປນຫີນແປແບບໄພສານຈະບຸ່ ເກີດຂນຶ້ ເຊຸ່ ນດຽວກບຮູບທີ 8.13 ຈະ ສງເກດໄດວ້ ຸ່ າ ຫນີ ແຕກໄປແນວດຽວເປນແຜຸ່ ນໆໃນຮູບພາບຈະເຫນໄລຍະຂອງແນວແຕກຄຸ່ ອນຂາ້ ງຫຸ່ າງ ເມຸ່ ອທຸບ ຫີນຫີນແຕກໃນລກສະນະທຸ່ ີຄກນໂດຍແຕກເປນແຜຸ່ ນໆເປນໂຄງສາ້ ງແບບທະລຸທະລວງ (penetrative) ແລະ ເມຸ່ ອນາແຜຸ່ ນຫີນບາງມາສກຶ ສາຈະເຫນອານາຈກຂອງແນວແຕກລຽບ ແລະ ອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ ວຸ່ າງຕວົ ແບບຫຸ່ າງ ໆ. ດຸ່ ງນນ້ , ຫາກຈາແນກວຸ່ າເປນແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງແບບຫີນຊະນວນ ຈະເຮດໃຫເ້ ຂາົ້ ໃຈຜິດເຊຸ່ ນດຽວກບຮູບ ທີ 8.9 ທຸ່ ີໄດຍ້ ກົ ຕວົ ຢຸ່ າງມາແລວ້ . ຮູບທີ 8.13 ແນວແຕກລຽບຂອງມາຍເລີໄນ້ (mylonite) ໃນບລິເວນເຂດຮອຍຕດຂອງຫີນເດີມ ຄຫີນໂຄນ ຫນີ ມລີ ກສະນະການແຕກເປນແຜຸ່ ນໆບລເິ ວນທອ້ ງນາ້ ແມຸ່ ນາ້ ຂອງ ບາ້ ນຫາດຄາພີ ເມອງ ປາກຊມົ ແຂວງເລີຍ (ສຸ ດາພົນ ເພດດົງ ນກສຶກສາພາກວຊິ າເທກໂນໂລຊີທລະນີ ສນນິຖານວຸ່ າຊຸ່ ຂອງ “ຫາດຄາພີ” ໜາ້ ຈະມາຈາກ ລກສະນະຂອງຫນີ ທຸ່ ີແຕກເປນແຜຸ່ ນໆດຸ່ ງຮູບ ມລີ ກສະນະຄາ້ ຍແຜຸ່ ນຄາພບີ ຮູ ານ) [ຮູບໂດຍ ຍຸທດົ ສກ ສອນສຸ ພາບ ນກສກຶ ສາທລະນວີ ທິ ະຍາ ພາກວຊິ າເທກໂນໂລຊີທລະນີ ມະຫາວທິ ະຍາໄລຂອນແກຸ່ ນ] ແ ນ ວ ແຕກລຽບຕຸ່ ເ ນຸ່ ອງ ແບບຊິດຕ້ເ ຊີທີ ( Continuous Schistosity) ສາລບການຈ າແນກຕາມ Passchier and Trouw (2005) ຄ ແ ນ ວ ແ ຕ ກ ລ ຽ ບ ແ ບ ບ ຕຸ່ ເ ນຸ່ ອ ງ ເ ນ້ອ ຫ ຍ າ ບ ( coarse grained continuous cleavage) ພບົ ໃນຫີນທຸ່ ີມຂີ ະໜາດຂອງເມດແຮຸ່ ລະຫວຸ່ າງ 1 ເຖງິ 10 ມເິ ລີແມດ ພບົ ແຮຸ່ ຕະກຸນ ໄມເຄິຢຸ່ ູຫລວງຫຼາຍເປນແຜຸ່ ນບາງໆໂດຍທຸ່ ີສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ພບົ ການເກດີ ພຶກໃໝຸ່ (recrystallization) ທຸ່ ີເປນຜົນມາ ຈາກຫນີ ຖກແປສະພາບທຸ່ ີອຸນຫະພມູ ແລະ ຄວາມດນປານກາງແຕຸ່ ຢຸ່ ໃູ ນລະດບທຸ່ ຫີ ຼາຍກວຸ່ າຊຸ່ ວງການເກດີ ແນວແຕກ ລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງແບບຫີນຊະນວນເຮດໃຫແ້ ຮຸ່ ໃນຫນີ ໂດຍສະເພາະແຮຸ່ ຕະກຸນໄມເຄິມກີ ານຮຽງຕວົ ເຊຸ່ ນ: ເມດີ ເຄີໄວ້ (muscovite), ໄບເອີໄທ້ (biotite), ຄລລາຍ (chlorite), ແລະ ຊເິ ຣີໄຊ້ (sericite). ນອກຈາກນໃີ້ ນບລເິ ວນ ເຂດຮອຍແຕກຕດ ສາມາດເຮດໃຫເ້ ກດີ ໂຄງສາ້ ງແບບຊດິ ຕເ້ ຊີທີ (schistosity) ຕວົ ຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ: ມກີ ານຕດໃນຫີນ ເດີມ ຄ ຫນີ ແກຣເໜີດ ພາຍໃຕສ້ ະພາວະທຸ່ ມີ ນີ າ້ ເຂາົ້ ຮຸ່ ວມປະຕກິ ລິ ຍິ າແຮຸ່ ເຟລດປານໃນຫນີ ແກຣເໜດີ ສາມາດປຸ່ ຽນ ເປນໄມເຄໄິ ດ.້ 13

ແນວແຕກລຽບແບບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (Spaced Cleavage) ແນວແຕກລຽບແບບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງທຸ່ ີສະເໜໂີ ດຍ Passchier and Trouw ແບຸ່ ງອອກໄດເ້ ປນ 3 ປະເພດຍຸ່ ອຍ ຄ 1) disjunctive cleavage 2) crenulation cleavage 3) compositional layering / foliation ໂດຍທຸ່ ີ Powell ແບຸ່ ງແນວແຕກລຽບແບບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງເປນ 2 ປະເພດ ຄ: 1) disjunctive cleavage 2) crenulation cleavage ລາຍລະອຽດມດີ ຸ່ ງນ:ີ້ ແນວແຕກລຽບແບບດິດເຈງີ ຖີຟ (Disjunctive Cleavage) ປະກອບດວ້ ຍກຸ່ ຸມຂອງອານາຈກຂອງແນວ ແຕກລຽບ (cleavage domain) ແລະ ອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ ຂະໜາດນອ້ ຍ (microlithon domain) ເຊຸ່ ງິ ແ ນ ວ ແ ຕ ກ ລ ຽ ບຈ ະ ເ ປນ ແ ນວ ຂະ ໜ ານ ນ້ອຍ ໆ ໄ ປຈົນ ເ ຖິ ງ ແ ນວ ປະ ສາ ນ ສາ ຍ - ຊ້ອ ນ ກ ບ ກ ນໄປມາ (anastomosing) ຫຼ ພບົ ຄາ້ ຍຮອຍແຕກທຸ່ ີມເີ ມດຂະໜາດດນິ ໜຽວ ຫຼ ແຄລໄຊແ້ ຊກຢຸ່ ໃູ ນຊຸ່ ອງວຸ່ າງຂອງແນວ ແຕກຂອງຫີນທຸ່ ີມກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ແຕຸ່ ບຸ່ ຖກແປ (ຮູບທີ 8.14, 8.15 ແລະ 8.16) ເຊຸ່ ງິ ຄາວຸ່ າ “disjunctive” ມາຈາກ ພາສາລາຕິນວຸ່ າ “disjunctus” ໝາຍເຖິງ “disjoined or detached (ບຸ່ ຕຸ່ ກນ)” ເຮົາມກພົບ disjunctive cleavage ໃນຫນີ ປນູ ປນົ ເປ້ອນ (skarn), ຫີນມາລ (marl) ແລະ ຫນີ ຊາຍ (sandstone). ໄລຍະທາງຂອງ ແນວແຕກລຽບມຕີ ງ້ ແຕຸ່ 1 ເຖງິ 10 ເຊນຕແິ ມດ. ດຸ່ ງນນ້ , ອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ ຈະມຄີ ວາມໜາ, ສຸ່ ວນຄວາມໜາ ຂອງເສດເມດດນິ ໜຽວທຸ່ ີແຊກ ປະມານ 0.02 - 1.0 ມເິ ລີມີ ເທີ ເງຸ່ອນໄຂສາຄນຂອງ disjunctive cleavage ຄ ຈະຕອ້ ງມກີ ານເລຸ່ ອນ (offset) ແຕຸ່ ຈະບຸ່ ພບົ ຮອຍຄດູ ໃດໆໃນຜວິ ແຜຸ່ ນພຽງຂອງແນວແຕກລຽບ. ແນວແຕກລຽບແບບຄຣີນວິ ເລເຊີນ (Crenulation Cleavage) ແນວແຕກລຽບຊະນດິ ນເີ້ ປນແນວແຕກ ລຽບຊອ້ ນແນວແຕກລຽບ ນນ້ ຄ ຈະຕອ້ ງມແີ ນວແຕກລຽບ 2 ແນວ ໂດຍແນວແຕກລຽບທຸ່ ີສອງຕດແນວແຕກ ລຽບທຸ່ ີໜຸ່ ງຶ (ທຸ່ ີມຢີ ຸ່ ູເດມີ ) ດຸ່ ງຮູບທີ 8.16. ນອກຈາກນີ້ crenulation cleavage ແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍອອກເປນ 2 ຊະນດິ ຄ : discrete crenulation cleavage ແ ລ ະ zonal crenulation cleavage ໂ ດ ຍ ທຸ່ ີ discrete crenulation cleavage ສະແດງການຕດແຍກອອກຈາກກນຂອງແນວແຕກລຽບເດມີ ຢຸ່ າງຊດເຈນຄາ້ ຍກບການ ເກີດຮອຍເລຸ່ ອນນອ້ ຍໆ[ຮູບທີ 8.17 (ກ) ແລະ (ຄ)], ສຸ່ ວນ zonal crenulation cleavage ເກດີ ຈາກການ ເຮດໃຫແ້ ນວແຕກລຽບເດີມກວາ້ ງຂນຶ້ ເປນບາງແນວ ດຸ່ ງຮູບທີ 8.17 (ຂ) ແລະ (ງ) discrete crenulation cleavage ພົບໃນຫີນຊະນວນ (slate) ສຸ່ ວນ zonal crenulation cleavage ພົບໃນຫີນຊິສ (schist) ແລະ ຫນີ ຟໄິ ລ້ (phyllite) ທງນເີ້ ພາະຕອ້ ງມແີ ນວແຕກລຽບ ຫຼ ຮອຍຂະໜານເກດີ ຂນຶ້ ກຸ່ ອນແລວ້ ຈຸ່ ງຶ ມແີ ນວແຕກ ລຽບອກີ ໜຸ່ ງຶ ແນວເກດີ ຂນຶ້ ມາຊອ້ ນທບ ຮູບທີ 8.18 ສະແດງ crenulation ຈາກຜນົ ຂອງອຸນຫະພມູ ແລະ ຄວາມ ເຄນ້ ທຸ່ ປີ ຸ່ ຽນແປງ. 14

ຮູບທີ 8.14 ພາບສະເກດລກສະນະຂອງແນວແຕກລຽບທຸ່ ີເອນີ້ ວຸ່ າ disjunctive cleavage ອນປະກອບດວ້ ຍ ອານາຈກຂອງແນວແຕກລຽບ (C) ແລະ ອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ (M) [ຮູບປບປຸງຈາກ Twiss and Moores, 1992 ແລະ Passchier and Trouw, 2005] ຮູ ບທີ 8.15 ແນວແຕກລຽບທຸ່ ີເອີນ້ ວຸ່ າ disjunctive cleavage ແບບປະສານ ສາຍ (anastomosing cleavage) ພົ ບ ໃ ນ ຫີ ນ Mid Ordovician carbonates ບ ລິ ເ ວ ນ Valley and Ridge, Central Verginia, USA. [ຮູບໂດຍ Samuel Root, The college of Wooster] 15

ຮູບທີ 8.16 ຮູບຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງສະແດງແນວແຕກລຽບ ທຸ່ ມີ ກີ ານຮຽງຂອງແຮຸ່ ໄມເຄແິ ບບອານາຈກຂອງແນວ ແຕກລຽບ ແລະ ມກີ ານຮຽງຂອງແຮຸ່ ຂວດແບບອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ ຈດເປນແບບ disjunctive cleavage (rough) ຂອງຫີນໃນເຂດຮອຍຕດ ບລເິ ວນບາ້ ນປາກມຸ່ ງ ເມອງປາກຊມົ ແຂວງເລີຍ [ຮູບໂດຍ ຍຸດສກ ສອນສຸ ພາບ ນກສກຶ ສາທລະນວີ ທິ ະຍາ ພາກວຊິ າເທກໂນໂລຊທີ ລະນວີ ທິ ະຍາ ມະຫາວທິ ະຍາໄລຂອນແກຸ່ ນ] ຮູບທີ 8.17 (ກ) Discrete crenulation cleavage ມຮີ ອຍຂະໜານ ຫຼ ແນວແຕກລຽບເດມີ ຂາດຫາຍໄປ (ຂ) Zonal crenulation cleavage ເກດີ ຈາກການຄດົ ໂຄງ້ ຂະໜາດນອ້ ຍ (microfolding) (ຄ) ຮູບຈາກ ແຜຸ່ ນຫີນບາງສະແດງ discrete crenulation cleavage ທຸ່ ີເກດີ ຊອ້ ນທບກບແນວແຕກລຽບເດີມ (ງ) ຮູບ ຈາກແຜຸ່ ນຫນີ ບາງສະແດງ zonal crenulation cleavage ແນວແຕກລຽບທຸ່ ສີ ອງຂະໜາດ ຄວາມກວາ້ ງຕຸ່ າງ ກນ [ຮູບ (ຄ) ແລະ (ງ) ຈາກ Figs. 4.20 and 4.13 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005] 16

ຮູບທີ 8.18 (ກ) ພາບສະເກດການເກດີ crenulation cleavage ໃນກລະນທີ ຸ່ ີມີການປຸ່ ຽນລກສະນະຢຸ່ າງ ຫຼວງຫຼາຍ ຫາກອຸນຫະພູມເພຸ່ ີມຫຼາຍຂນຶ້ ຈະໄດລ້ ກສະນະຂອງ crenulation cleavage ແຕກຕຸ່ າງກນ (ຂ) ຮູບຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງສະແດງ crenulation cleavage ທຸ່ ີມລີ ກສະນະສອດຄຸ່ ອງກບຮູບ (ກ) [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figs 4.18 and 4.19 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005] ຮອຍຂະໜານແບບປະສົມ (Compositional Foliation or Compositional Layering) ເປນກຸ່ ຸມ ຂອງແນວແຕກລຽບ ຫຼ ຮອຍຂະໜານທຸ່ ີແຊກສະຫລບກບການຮຽງຕວົ ເປນຊນ້ ບາງໆຂອງແຮຸ່ ຕຸ່ າງຊະນດິ ກນທຸ່ ີ ປະກອບຢຸ່ ໃູ ນເນອ້ ຫນີ ພບົ ເປນແຜຸ່ ນພຽງ. ການຮຽງເປນຊນ້ ບາງເຮດໃຫຫ້ ນີ ມີຄວາມແຂງແຮງຕຸ່ າຕາມແນວແຜຸ່ ນ ພຽງ (weak plane) ແບຸ່ ງເປນ 2 ປະເພດ ຄ: diffuse foliation - ດ′ິ ຟິວສ ໂຟລິເອ′ເຊີນ ແລະ banded foliation – ແບນ′ເດີດ ໂຟລເິ ອ′ເຊນີ ໂດຍທຸ່ ີ diffuse foliation ເປນແນວການຮຽງຕວົ ຂອງແຮຸ່ ທຸ່ ີມໄີ ລຍະຫຸ່ າງທຸ່ ີ ເບຸ່ ິງເຫນໄດດ້ ວ້ ຍຕາເປຸ່ ົາ ເຊຸ່ ນ: ການຮຽງເປນແຖບ (band), ຂອງແຮຸ່ ໄພຣອກຊີນ (pyroxene), ໃນດູໄນ້ 17

(dunite), ສຸ່ ວນ banded foliation ເປນແນວການຮຽງຕວົ ທຸ່ ີມໄີ ລຍະຫຸ່ າງນອ້ ຍ ເຊຸ່ ນ: ການຮຽງຕວົ ຂອງົ ແຮຸ່ ໃນ ໄນສ້ (gneiss) [ຮູບທີ 8.1 (ຄ)]. ນອກຈາກນ,ີ້ ຍງມກີ ານເອີນ້ ຊຸ່ ຂອງແນວແຕກລຽບອຸ່ ນໆເຊຸ່ ນ shear cleavage, fracture cleavage, pressure solution cleavage ຫຼ strain - slip cleavage ບຸ່ ຄ ວ ນ ໃ ຊ້ຊຸ່ ເ ຫຸ່ ຼົາ ນີ້ໃ ນ ກ າ ນ ບ ນ ລະຍາຍ ລກສະນະຂອງແນວແຕກລຽບເພາະເປນການກຸ່ າວເຖິງການເກດີ ຕວົ ຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ fracture cleavage ເປນຮອຍ ແຕກທຸ່ ີເກີດຫຼງແນວແຕກລຽບ ຫຼ ຂະໜານ ບຸ່ ແມຸ່ ນແນວແຕກລຽບ ຫຼ ຮອຍຂະໜານເກີດຈາກຮອຍແຕກ ຫຼ ກລະນຂີ ອງ shear cleavage ຫຼ strain - slip cleavage ຈະໝາຍເຖິງແນວແຕກລຽບແບບ crenulation ໃນການບນລະຍາຍລກສະນະຂອງແນວແຕກລຽບ ຄວນຢຶດຕາມການຈດແບຸ່ ງ ແລະ ຂຽນບນລະຍາຍໃຫລ້ ະອຽດ ເຖງິ ສະພາບທຸ່ ພີ ບົ ໃນສະໜາມ ແລະ ຈາກແຜຸ່ ນຫນີ ບາງ. 1.2. ກນົ ໄກການເກດີ ແນວແຕກລຽບ (Mechanism of cleavage) ໄດມ້ ກີ ານໂຕແ້ ຍງ້ ກນມານບສດຕະວດ ກຸ່ ຽວກບການເກດີ ຂອງແນວແຕກລຽບ ເພາະມຫີ າຼ ຍສຸ່ ງິ ຫຼາຍຢຸ່ າງທຸ່ ີ ຕອ້ ງການຄາອະທບິ າຍ ເຊຸ່ ນ: 1). ລກສະນະຄວາມສາພນຂອງແນວແຕກລຽບກບການເກດີ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ເກດີ ໄດແ້ ນວໃດ 2). ຂະບວນການເກດີ ແບບກນົ ລະສາດຂອງແນວແຕກລຽບ ແລະ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ເີ ກດີ ຮຸ່ ວມເປນແນວໃດ 3). ການຮຽງຕວົ ຂອງົ ເມດແຮຸ່ ຕາມແນວແຕກລຽບ ເກດີ ໄດ້ ແນວໃດ 4). ແຮຸ່ ໄມເຄ,ິ ຂວດ, ແລະ ເຟລດປານ ແຍກຕວົ ອອກມາ ເພຸ່ ອໃຫເ້ ກດີ ເປນອານາຈກຂອງແນວແຕກລຽບ ແລະ ອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ ໄດແ້ ນວໃດ 5). ເມດຂະໜາດດນິ ໜຽວ ຫຼ ດນິ ໜຽວ ທຸ່ ຢີ ຸ່ ໃູ ນບລເິ ວນແນວແຕກລຽບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (spaced cleavage) ເກດີ ຂນຶ້ ໄດ້ ແນວໃດ 6). ແນວແຕກລຽບກບການການພອກພນູ (overgrowth) ຂອງແຮຸ່ ຄລລາຍ ແລະ ຂວດເກດີ ຮຸ່ ວມກບ ແນວແຕກລຽບໄດແ້ ນວໃດ 7). ການເກດີ ໄລຍະການເລຸ່ ອນ (offset) ຂອງຫນີ ໂດຍບຸ່ ມຮີ ອຍຄູດປາກດົ ເຊຸ່ ງິ ບຸ່ ແມຸ່ ນເປນລກສະນະຮອຍ ເລຸ່ ອນ ເກດີ ໄດແ້ ນວໃດ ປະຈບຸ ນເປນທຸ່ ີເຂາົ້ ໃຈແລວ້ ວຸ່ າ ແນວແຕກລຽບເກດີ ຈາກຜນົ ຂອງການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ (pressure solution) ໂດຍແຮຸ່ ໃນເນອ້ ຫນີ ຖກທາລະລາຍອອກໄປພາຍໃຕຄ້ ວາມກດົ ດນສະພາວະໃດສະພາວະໜຸ່ ງຶ ທຸ່ ມີ ຜີ ົນມາ ຈາກແຮງ, ຈາກນນ້ ແຮຸ່ ພາຍໃນເນອ້ ຫນີ ຈະຈດຮຽງຕວົ ໃຫມຸ່ ມກີ ານເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ຈຸ່ ງຶ ເຮດໃຫບ້ ຸ່ ມກີ ານຕດເນຸ່ ອງຈາກ ແຮງ ແລະ ພວກຊາກດກຶ ດາບນ ຫຼ ເຟາະເຊນີ (fossil) ໄດຖ້ ກເຮດໃຫລ້ ະລາຍອອກໄປ ຊາກດກຶ ດາບນບາງສຸ່ ວນ ຈຸ່ ງຶ ຂາດຫາຍໄປ ພບົ ຮູບຮຸ່ າງຂອງຊາກດກຶ ດາບນທຸ່ ີບຸ່ ສມົ ບນູ ຕາມແນວແຕກລຽບ ເຊຸ່ ງິ ບຸ່ ໄດເ້ ປນຜົນຂອງການຕດແຕຸ່ ຢຸ່ າງໃດ. ການພບົ ແນວແຕກລຽບຮຸ່ ວມກບຫີນທຸ່ ມີ ກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ສະແດງເຖິງຄວາມສາພນລະຫວຸ່ າງການເກດີ ແນວ ແຕກລຽບກບຂະບວນການເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ເຊຸ່ ງິ ເຄີຍເປນທຸ່ ສີ ງົ ໄສວຸ່ າເປນຫຍງເຖງິ ເກດີ ຮຸ່ ວມກນໄດນ້ ນ້ ອະທບິ າຍ ວຸ່ າ ການຄດົ ໂຄງ້ ສະແດງເຖິງການທຸ່ ີເປອກໂລກຖກເຮດໃຫຫ້ ດົ ສນ້ (shorten) ແຕຸ່ ເມຸ່ ອພບົ ແນວແຕກລຽບດວ້ ຍ ຈຸ່ ງຶ ເຂົາ້ ໃຈວຸ່ າຂະບວນການເກດີ ແນວແຕກລຽບ ເປນການຫດົ ສນ້ ຂອງເປອກໂລກເຊຸ່ ນກນແຕຸ່ ຄວາມຈງິ ຂະບວນ ການຫກຼ ທຸ່ ີເຮດໃຫເ້ ປອກໂລກຫດົ ສນ້ ຄການຄດົ ໂຄງ້ (folding). 18

ຊາກດກຶ ດາບນພບົ ເປນແຜຸ່ ນລຽບຕາມແນວແຕກລຽບຂອງຫີນຊະນວນ ເຊຸ່ ງິ ບງົ ບອກເຖິງການເຮດໃຫ້ເກີດ ຫດົ ສນ້ ແຕຸ່ ຈາກຜົນການສກຶ ສາຂອງ Sharpe (1847) ໄດສ້ ະແດງໃຫເ້ ຫນວຸ່ າ ການທຸ່ ີຊາກດກຶ ດາບນເປນແຜຸ່ ນ ລຽບຂະໜານກບແນວແຕກ ນນ້ ບຸ່ ຈາເປນຕອ້ ງເປນເຊຸ່ ນນນ້ ສະເໝີໄປສຸ່ ງິ ທຸ່ ີຄວບຄຸມການເກດີ ແນວແຕກລຽບ ຄ ຂະບວນການເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ແນວແຕກລຽບຈະຂະໜານ ຫຼ ເຄຸ່ ງິ ຄໄປກບແກນຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໂດຍທຸ່ ີແນວ ແຕກລຽບຈະເກດີ ຕງ້ ສາກກບທດິ ທາງຂອງຜນົ ຂອງຄວາມເຄຸ່ ງຄຸ່ ານອ້ ຍທຸ່ ີສຸດ (S3) ການພບົ ແນວແຕກລຽບ ສາມາດ ກຸ່ າວໄດວ້ ຸ່ າ ຫີນຖກເຮດໃຫຫ້ ດສນ້ ລງົ ເຖິງ 65 - 75% ການສກຶ ສາແນວແຕກລຽບໃນຊຸ່ ວງທາອດິ ມຸງ້ ອະທບິ າຍ ການຮຽງຕວົ ຂອງແຮຸ່ ໄມເຄິ ແລະ ແຮຸ່ ດນິ ໜຽວ ເພາະການຮຽງຕວົ ຂອງເມດແຮຸ່ ເຫຸ່ າຼົ ນໜີ້ າ້ ຈະສຸ່ ງົ ຜົນໃຫເ້ ກດີ ແນວ ແຕກລຽບຫາກອະທບິ າຍການຮຽງຕວົ ຂອງແຮຸ່ ເຫຸ່ ຼາົ ນໄີ້ ດໜ້ າ້ ຈະອະທບິ າຍການເກດີ ແນວແຕກລຽບໄດ້ ເຊຸ່ ງິ Sorby (1856) ເຊຸ່ ອວຸ່ າການຮຽງຕວົ ໃໝຸ່ ຂອງແຮຸ່ ໄມເຄິ ແລະ ແຮຸ່ ດນິ ໜຽວເກດີ ຈາກການເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ແລະ ມກີ ານຮຽງ ຕົວເປນແຮຸ່ ໃໝຸ່ ພອ້ ມກບເປນຜນົ ມາຈາກການໝຸນຂອງວດຖຸແຂງແກຸ່ ງທຸ່ ີມີຢຸ່ ໃູ ນເນອ້ ຫີນບາງສຸ່ ວນ ຂະນະທຸ່ ີບາງ ສຸ່ ວນຂອງເນອ້ ຫນີ ເກດີ ການບດິ ບຽ້ ວ ແຕຸ່ Sorby ບຸ່ ສາມາດອະທບິ າຍໄດວ້ ຸ່ າເປນຫຍງແຮຸ່ ໄມເຄິ ຈຸ່ ງຶ ສະສມົ ຕວົ ຢຸ່ ູ ເປນກຸ່ ຸມເມຸ່ ອການໝຸນເກີດສະເພາະກບວດຖຸແຂງແກຸ່ ງເທຸ່ ົານນ້ ຂະບວນການໝຸນພຽງຢຸ່ າງດຽວຈຸ່ ຶງບຸ່ ສາມາດ ອະທບິ າຍການແແພຽງ ຂອງຊາກດກຶ ດາບນ ແລະ ການພບົ ພກຶ ແຮຸ່ ຂວດເປນຮູບເລນໄດ.້ ການຫາຄາຕອບຂອງການ ເກີດແນວແຕກລຽບໃນລາດບຕຸ່ ມາ ໄດມ້ ຸງ້ ອະທບິ າຍການເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ທງນີເ້ ນຸ່ ອງຈາກການເກດີ ແນວແຕກລຽບ ເຮດໃຫແ້ ຮຸ່ ມກີ ານປຸ່ ຽນຂະໜາດ ແລະ ຮູບຮຸ່ າງມກີ ານຢດຍາວອອກ ແລະ ເປນແຜຸ່ ນໆມແີ ຮຸ່ ໃໝຸ່ ເກດີ ຂນຶ້ ໃນແນວ ແຕກລຽບ ຕົວຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ: ການເກີດພຶກແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ແຄລໄຊ້ ໃນບລເິ ວນການພອກພູນແບບພຶກຕຸ່ າງຊະນດິ (pressure shadow) ດຸ່ ງຮູບທີ 8.19. ຮູບທີ 8.19 ຮູບພາບສະເກດຊາ້ ຍມຂອງລກສະນະ pressure shadow ຮອບພກຶ ແຮຸ່ ໄພຂາດ ກອບສຸ່ ີຫຸ່ ຽຼ ມ ສະແດງບລເິ ວນທຸ່ ີປາກດົ ໃນຮູບຂວາມ ຂອງບລເິ ວນການພອກພນູ ແບບພກຶ ຕຸ່ າງຊະນດິ (pressure shadow) ທຸ່ ມີ ກີ ານການເກດີ ເສນ້ ໃຍ (fibrous) ຂອງແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ແຮຸ່ ແຄລໄຊ້ ກອບຮູບແຂງເຄຸ່ ງິ ວງົ ມນົ ສີດາຂອງແຮຸ່ ໄພຂາດ ເຊຸ່ ງິ ແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ແຮຸ່ ແຄລໄຊເ້ ກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ຕດິ ກບຂອບເຂດຂອງແຮຸ່ ທຸ່ ແີ ຂງແກຸ່ ງຕຸ່ ການປຸ່ ຽນລກສະນະ [ຮູບຖຸ່ າຍໂດຍ Arthur Goldstein, Colgate University] 19

ເຖິງແນວໃດກຕາມຂະບວນການເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ບຸ່ ສາມາດອະທບິ າຍການເກດີ ເປນອານາຈກສອງອານາຈກໃນ ເນອ້ ຫີນໄດ້ ລວມທງການເກດີ ພກຶ ນອ້ ຍໆຂອງແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ແຮຸ່ ເຟລດປານ ຮຸ່ ວມກບກຸ່ ຸມໃນຕະກຸນແຮຸ່ ໄມເຄິຢຸ່ ູ ໃນອານາຈກຂອງແນວແຕກລຽບ ໂດຍຍງຄງົ ມີແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ແຮຸ່ ເຟລດປານຢຸ່ ໃູ ນອານາຈກຂອງເມດແຮຸ່ ມີນກ ທລະນວີ ິທະຍາບາງສຸ່ ວນພະຍາຍາມອະທບິ າຍໂດຍ ໃຊກ້ ົດຂອງການເລຸ່ ອນຖະໄຫຼ (role of slip) ເພາະມີ ລກສະນະຄາ້ ຍຮອຍເລຸ່ ອນນອ້ ຍໆແຕຸ່ ກບຸ່ ສາມາດອະທບິ າຍໄດ້ ເພາະບຸ່ ພບົ ຫກຼ ຖານການຖກຕດໃນແນວແຕກລຽບ ເລີຍ. ໃນທຸ່ ີສຸດ ພົບວຸ່ າແນວແຕກລຽບເກີດຈາກກນົ ໄກການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ ແລະ ຕົກສະສົມໃໝຸ່ (pressure solution and precipitation) ເຊຸ່ ິງກນົ ໄກການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ ສາມາດເກີດຂຶນ້ ໄດໃ້ ນ ຫີນຕະກອນ ແລະ ຫນີ ແປ. ການເກດີ ແນວແຕກລຽບເປນຜນົ ມາຈາກການຫດົ ສນ້ ທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກກນົ ໄກການລະລາຍ ດວ້ ຍຄວາມດນ, ການທຸ່ ີມແີ ຮຸ່ ຫາຍໄປ ແລະ ການເກດີ ແຮຸ່ ໃໝຸ່ ຈຸ່ ງຶ ສາມາດອະທບິ າຍໄດໂ້ ດຍຂະບວນການນກີ້ ານຮຽງ ຕວົ ຂອງແຮຸ່ ໄມເຄທິ ຸ່ ີບຸ່ ມກີ ານໝູນໂດຍຂະບວນການຂອງກນົ ໄກການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນສາມາດອະທບິ າຍໄດ້ ດຸ່ ງຮູບທີ 8.20. ນອກຈາກນຄີ້ ວາມສາມາດໃນການລະລາຍຂອງແຮຸ່ ດວ້ ຍຄວາມດນເກດີ ໄດຫ້ າຼ ຍ ຫຼ ນອ້ ຍ [ຮູບທີ 8.20 (ຄ)] ມຜີ ົນຕຸ່ ການເກດີ ແນວແຕກລຽບເຊຸ່ ນດຽວກນ. ຮູບທີ 8.20 (ກ) ການຮຽງຕວົ ໃໝຸ່ ຂອງແຮຸ່ ໂດຍກົນໄກການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ (pressure solution) ທຸ່ ີເຮດໃຫເ້ ກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບຫດົ ສນ້ ໂດຍມພີ ກຶ ກະຈາຍດຸ່ ງຮູບຈາລອງສຸ່ ີຫຸ່ ຽຼ ມ ຕຸ່ ມາຖກແຮງດນເຮດ ໃຫລ້ ະລາຍ ແລະ ສຸ່ ວນທຸ່ ີລະລາຍອອກໄປຢຸ່ ູນອກເສນ້ , ສຸ່ ວນທຸ່ ເີ ຫອຼ ຢຸ່ ູພາຍໃນເສນ້ ປະຈຸ່ ງຶ ເຮດໃຫເ້ ບຸ່ ິງຄມກີ ານ ຈດຮຽງຕວົ ໃໝຸ່ ຂອງແຮຸ່ (ຂ) ການເກດີ ກົນໄກການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນເຮດໃຫເ້ ກດີ ແນວແຂວ້ ໃນຫນີ (stylolite) ແລະ ເກດີ ການຂາດຫາຍໄປຂອງເນອ້ ຫີນ ແລະ ເກດີ ໄລຍະການເລຸ່ ອນທຸ່ ີບຸ່ ມີຮອຍຄດູ ດຸ່ ງເຫນໄດ້ ຈາກແນວຂອງແຖບສເີ ທາົ ທຸ່ ມີ ີໄລຍະເລຸ່ ອນຫຸ່ າງຈາກກນ (ຄ) ແຮຸ່ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການຖກທາລະລາຍ ດວ້ ຍຄວາມດນ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Fig. B.4.3a ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005] ການປະເມນີ ຫາບລມິ າດທຸ່ ຫີ າຍໄປຂອງຫີນເມຸ່ ອເກດີ ການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ (pressure solution) ທາໄດງ້ ຸ່າຍ ຫາກຮູບ້ ລມິ າດຂອງຫນີ ເດີມ ເຊຸ່ ນ: ອາດໃຊຊ້ າກດກຶ ດາບນທຸ່ ີພບົ ໃນຫນີ ທຸ່ ີບຸ່ ໄດເ້ ກດີ ແນວແຕກລຽບມາ ປຽບທຽບກບຫີນທຸ່ ີເກດີ ແນວແຕກລຽບໂດຍພຈິ າລະນາໃຫບ້ ລມິ າດທຸ່ ີສູນເສຍເທຸ່ າົ ກບປະລມິ ານຂອງການຫດົ ສນ້ . 20

ຜນົ ການສກຶ ສາຂອງ Gray and Durney (1979) ອະທບິ າຍການເກດີ crenulation cleavage ໂດຍ ໃຫຄ້ ວາມສາຄນຂອງການປຸ່ ຽນແປງທາງກາຍະພາບ ແລະ ທາງເຄມຂີ ອງແຮຸ່ ປະກອບໃນຫີນທຸ່ ີມຄີ ວາມສາພນກບ ຂະບວນການເກດີ ການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ ດຸ່ ງຮູບທີ 8.21 ໂດຍ Gray and Durney ພບົ ວຸ່ າກງົ ສຸ່ ວນທຸ່ ີເປນ ອານາຈກຂອງແນວແຕກລຽບເປນສຸ່ ວນທຸ່ ີມກີ ານລະລາຍອອກໄປຂອງແຮຸ່ ເຫອຼ ໄວສ້ ະເພາະບາງຕວົ ທຸ່ ີບຸ່ ສາມາດລະ ລາຍໄດ້ ເຊຸ່ ນ: ດນິ ໜຽວ ແລະ ທາດພວກຄາບອນ. ການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນເກດີ ທຸ່ ີເມດແຮຸ່ ແລະ ຊນ້ ຂອບເຂດ ຂອງຫນີ ທຸ່ ີມກີ ານແຍກຕວົ ກນເຮດໃຫເ້ ກດີ ຄວາມບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງທາດລະລາຍຈະເຄຸ່ ອນທຸ່ ໂີ ດຍຄຸນລກສະນະຄວາມແຕກ ຕຸ່ າງທາງເຄມີທຸ່ ີສາພນກບທດິ ທາງຂອງແຮງ ແນວແຕກລຽບຈຸ່ ງຶ ເກດີ ທຸ່ ີແຂນຂອງຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ (ຮູບທີ 8.21) ໄລຍະຫຸ່ າງຂອງແນວແຕກລຽບຂນຶ້ ຢຸ່ ູກບຂະໜາດຂອງຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ນອ້ ຍໆທຸ່ ີປາກດົ ໃນຫນີ . ການເກດີ ການຫົດ ສນ້ ເກດີ ຂນຶ້ ໃນແບບຄຸ່ ອຍເປນຄຸ່ ອຍໄປ (progressive deformation) ດຸ່ ງຮູບທີ 8.21 ການຮຽງເປນຊນ້ ກຸ່ ອນ ການຄດົ ໂຄງ້ ເມຸ່ ອຄດົ ໂຄງ້ ຫຼາຍຈະພບົ ມກີ ານຄົດໂຄງ້ ນອ້ ຍໆພອ້ ມກບມແີ ນວແຕກລຽບເກດີ ຕດແຂນຂອງຊນ້ ຫີນ ຄດົ ໂຄງ້ ນອ້ ຍໆເຫຸ່ ຼາົ ນນ້ . ແຜຸ່ ນພຽງຂອງແນວແຂວ້ ໃນຫີນ (stylolitie surface or plane) ເປນຕວົ ບຸ່ ງບອກການລະລາຍດວ້ ຍ ຄວາມດນທຸ່ ີດອີ ກີ ຕວົ ໜຸ່ ງຶ (ຮູບທີ 8.22) ໂດຍທຸ່ ີແຜຸ່ ນພຽງຂອງແນວແຂວ້ ໃນຫນີ ຈະບອກເຖິງການຫາຍໄປຂອງບລິ ມາດໃນມວນຫີນດວ້ ຍ ແລະ ພບວຸ່ າມເີ ສດດນິ ໜຽວ ແລະ ເສດພວກຄາຣບ໌ ອນທຸ່ ບີ ຸ່ ສາມາດລະລາຍໂດຍຄວາມດນ ແຜຸ່ ນພຽງຂອງແນວແຂວ້ ໃນຫນີ (stylolites) ຈະບງົ ບອກເຖິງທດິ ທາງຂອງ σ1 ໂດຍຈະຕງ້ ສາກກບ σ1 ແລະ ຮູບ 3 ມຕິ ຂິ ອງຮູບຮຸ່ າງຂອງແຂວ້ ໃນຫີນ ສະແດງໃນຮູບທີ 8.22 ຮູບທີ 8.21 ປະລິມານການຫດົ ສນ້ ເມຸ່ ອມີລາດບການເກີດ crenulation cleavage [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 9.26 ໂດຍ Davis et al., 2011] 21

ຮູບທີ 8.22 ແນວແຂວ້ ໃນຫີນ (stylolite) (ກ) ແລະ (ຂ) ຮູບຈາກ Scanning Electron Microscope (SEM) ຂອງແນວແຂວ້ ໃນຫີນ (ຄ) ຮູບ 3 ມຕິ ຂິ ອງແຜຸ່ ນພຽງແນວແຂວ້ ໃນຫນີ (ງ) ແລະ (ຈ) ຮູບຂອງແນວ ແຂວ້ ໃນຫີນທຸ່ ປີ າກດົ ໃນຫີນຕວົ ຢຸ່ າງ (ສ) ຮູບຂອງແຂວ້ ໃນຫນີ ເບຸ່ ງິ ຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງ ສີດາເປນເສດຂອງດນິ ໜ ຽວ ແລະ ເສດພວກຄານເບີນ້ ທຸ່ ີຫຼົງເຫຼອຈາກການລະລາຍ [ຮູບ (ກ) - (ຈ) ຈາກ Figs. 2, 3 and 4 ໂດຍ Gratier et al., 2005 ຮູບ (ສ) ໂດຍ Mark Jessell and Paul Bons, Monash University] ແຜຸ່ ນພຽງແນວແຂວ້ ໃນຫີນ (stylolites) ອາດຈະຂະໜານກບຊນ້ ຫີນ ຫຼ ໄມຸ່ ກໄດ້ ຖາ້ ຂະໜານກບຊນ້ ຫີນ ຄ ແນວແຂວ້ ໃນຫນີ ທຸ່ ີເກດີ ແບບປຖົມພູມິ ບງົ ບອກເຖງິ ດາ້ ນເທງິ ຖກກດົ ທບດວ້ ຍນາ້ ໜກ ແຕຸ່ ຖາ້ ແຜຸ່ ນພຽງແນວ ແຂວ້ ໃນຫນີ ບຸ່ ຂະໜານກບຊນ້ ຫີນສະແດງວຸ່ າແນວແຂວ້ ໃນຫີນນນ້ ເກດີ ແບບຂນ້ 2 ເປນຜົນຈາກແຮງພາຍນອກ ແຜຸ່ ນພຽງແນວແຂວ້ ໃນຫີນຈຸ່ ງຶ ສາມາດບງົ ບອກເຖງິ ທດິ ທາງຂອງ σ1 ນນ້ ຄ ຕງ້ ສາກກບ σ1 ການຫາຍໄປຂອງຊາກດກຶ ດາບນ ເມຸ່ ອມແີ ນວແຕກລຽບເປນຜົນຈາກການລະລາຍເຊຸ່ ງິ ສຸ່ ວນທຸ່ ີຫາຍໄປຈບ ຕວົ ກນເປນພກຶ ໃໝຸ່ ໃນຮູບຂອງສາຍແຮຸ່ ຫຼ ເກິດການພອກພູນແບບພກຶ ຊອ້ ນ (overgrowth) ຫຼ ແບບພກຶ ຕຸ່ າງ ຊະນດິ (pressure shadow). ການເຄຸ່ ອນອອກຈາກກນຂອງຊນ້ ຫີນ ເມຸ່ ອເກດີ ແນວແຕກລຽບ ເປນຜົນຈາກການລະລາຍອອກໄປຂອງເມດ ແຮຸ່ ດວ້ ຍຄວາມດນ ຂະໜາດຂອງລະຍະການເລຸ່ ອນ (offset) ຂອງຫີນ. ຈາກກນົ ໄກການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ ຂນຶ້ ຢຸ່ ູກບການວາງຕວົ ຂອງົ ຊນ້ ຫີນ ການວາງຕວົ ຂອງແນວແຕກລຽບກບຊນ້ ຫນີ ແລະ ແນວແຕກລຽບກບທດິ ທາງ 22

ຂອງແຮງ ສຸ່ ວນປະລິມານຂອງການເກດີ ການລະລາຍ ຂນຶ້ ຢຸ່ ູກບ 2 ເງຸ່ອນໄຂ ການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນທຸ່ ີບຸ່ ສາມາດເຮດໃຫຊ້ ນ້ ຫນີ ເກດີ ລະຍະການເລຸ່ ອນ (offset) ໄດ້ ຄ: 1) ທດິ ທາງຂອງແນວແຕກລຽບ ແລະ ຊນ້ ຫນີ ຕງ້ ສາກກນ 2) ທດິ ທາງຂອງແນວແຕກລຽບ ແລະ ຊນ້ ຫີນຂະໜານກນພດີ. ນອກເໜອຈາກ 2 ເງຸ່ອນໄຂນແີ້ ລວ້ ການ ລະລາຍຂອງເມດແຮຸ່ ດວ້ ຍຄວາມດນສາມາດເຮດໃຫເ້ ກດີ ໄລຍະການເລຸ່ ອນໄດ.້ 1.3. ການສຶກສາຍອ້ ນກບເພຸ່ ອຫາລາດບການເກດີ (Palinspastic Reconstruction) ການສກຶ ສາຍອ້ ນກບເພຸ່ ອຫາລາດບການເກດີ (palinspastic reconstruction – ແພເລຸ່ ີນສແປ′ສຕກິ ຣີ ເຄນີ ສເຕຣິ໊ິກ′ເຊີນ) ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີມີ spaced cleavage ບຸ່ ໄດເ້ ປນພຽງແຕຸ່ ການເຮດໃຫຊ້ ນ້ ຫີນຄນກບ ສຸ່ ູສະພາບຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ເທຸ່ າົ ນນ້ , ແຕຸ່ ຕອ້ ງຄດິ ເຖງິ ການສູນເສຍບລມິ າດທຸ່ ເີ ກດີ ຂນຶ້ ເນຸ່ ອງຈາກກນົ ໄກການລະລາຍ ດວ້ ຍຄວາມດນ (pressure solution) ໃນລະຫວຸ່ າງການເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ອີກດວ້ ຍ. ດຸ່ ງນນ້ , ກຸ່ ອນທຸ່ ຈີ ະເຮດ ໃຫເ້ ກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ , ຕອ້ ງຢດຊນ້ ຫີນອອກເພຸ່ ອທດົ ແທນການສູນເສຍບລິມາດຈາກກົນໄກການລະລາຍດວ້ ຍ ຄວາມດນ ຈຸ່ ງຶ ຄກບການເຮດ palinspastic reconstruction, ເຮດສວນທາງກບການເກີດແນວແຕກລຽບ ເພາະການເກດີ ແນວແຕກລຽບ ເກດີ ໃນຂະບວນການຄດົ ໂຄງ້ ບຸ່ ແມຸ່ ນກຸ່ ອນການຄດົ ໂຄງ້ . ແນວໃດກຕາມການຍອມ ໃຫມ້ ກີ ານບວກຄຸ່ າການຢດເນຸ່ ອງຈາກການເກດີ ແນວແຕກລຽບໜາ້ ຈະເໝາະສມົ ກວຸ່ າການທຸ່ ີບຸ່ ໄດນ້ າມາຄດິ . ການເກດີ disjunctive cleavage ໂດຍປົກກະຕິ ຈະສນູ ເສຍບລມິ າດປະມານ 40 - 50% ເຊຸ່ ງິ ເປນຄຸ່ າ ຄຸ່ ອນຂາ້ ງຫຼາຍ. ດງນນ້ , ໃນການວເິ ຄາະກບໄປຫາສະພາບກຸ່ ອນການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫນີ ເດມີ ຄວນພຈິ າລະນາ ຜນົ ຂອງກນົ ໄກການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນຂອງມວນຫນີ . 1.4. ແພະສີຟໂຟນດຸ່ ິງ ຫຼ ການຄົດໂຄງ້ ແບບແພະສີຟ (Passive Folding) ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບແພະສຟີ ຫຼ ແພະສີຟໂຟນດຸ່ ງິ (passive folding) ພບົ ຄຸ່ ູກບຫີນທຸ່ ີມີແນວແຕກລຽບ ການເຂາົ້ ໃຈເຖິງແພະສີຟໂຟນດຸ່ ງິ ຈະຕອ້ ງອາໃສຄວາມເຂາົ້ ໃຈຂອງການເກດີ ແນວແຕກລຽບກຸ່ ອນ ລກສະນະຂອງ passive folds ເກດີ ໃນຮູບແບບທຸ່ ຈີ ດເປນປະເພດ Class 1C, Class 2, ແລະ 3 ທຸ່ ພີ ບົ ຮນິ ພອຍ ຫຼ ຈດຸ ພບ ຮອຍໂຄງ້ (hinge point) ໜາຂນຶ້ ຂະນະທຸ່ ີແຂນ (limb) ລບີ ນອ້ ຍລງົ ດຸ່ ງຮູບທີ 8.23 ພບົ ແນວແຕກລຽບຂະ ໜ ານໄປກບແກນຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ໃນຮູບຂອງແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (continuous cleavage) ແລະ ບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (spaced cleavage) ທຸ່ ົວທງຫີນໂຜຸ່ ເຊຸ່ ິງແກນຂອງ passive fold ນນ້ ຈະເປນແນວຂອງເສນ້ ທຸ່ ີເປນຈດຸ ຕດ ກນຂອງແນວແຕກລຽບ ແລະ ຊນ້ ຫີນ. ເງຸ່ອນໄຂຂອງການເກດີ ແພະສີຟໂຟນດຸ່ ິງຈາເປນຈະຕອ້ ງມຊີ ນ້ ຫີນທຸ່ ີມເີ ນອ້ ອຸ່ ອນໄຫຼໄດເ້ ຊຸ່ ິງໄດແ້ ກຸ່ ພວກ unconsolidated water - rich sediments ໂດຍທຸ່ ີຊນ້ ຕະກອນເນອ້ ອຸ່ ອນເຫຸ່ ຼົານີສ້ າມາດໄຫຼໄດໂ້ ດຍບຸ່ ສນູ ເສຍແຮງຢຶດໜຸ່ ຽວ ເຊຸ່ ນฌ ເກອຫນີ ແລະ ຈິບ໊ິ ເຊີມ (salt and gypsum) ທຸ່ ີມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະແບບແພະສຟີ ໂຟນດຸ່ ງິ ໄດ້ ຫີນບາງຊະນດິ ຈະແຂງແຮງພາຍໃຕອ້ ຸນຫະພມູ ປກົ ກະຕິ ແຕຸ່ ຖາ້ ຫາກປຸ່ ຽນອຸນຫະພູມ ແລະ ຄວາມດນ ອາດເກດີ ແພະສີຟໂຟນດຸ່ ງິ ຂນຶ້ ໄດ້ ເມຸ່ ອຫນີ ຖກແຮງມາກະທບົ ເພຸ່ ີມເຂາົ້ ມາ. 23

ຮູບທີ 8.23 (ກ) ແລະ (ຂ) ຮູບຂອງ passive fold ໃນຫີນແປ ພົບທຸ່ ີ Salt River Canyon region, Arizona, USA. ໃນຮູບ (ກ) ຄວາມສູງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ປະມານ 1.5 ແມດ [ຮູບຈາກ Figure 7.96 ໂດຍ Davis et al., 2011] ການອະທບິ າຍໃນອາດີດທຸ່ ີວຸ່ າ passive folds ເກດີ ຈາກຮອຍເລຸ່ ອນນອ້ ຍໆນນ້ ເປນຄາອະທບິ າຍທຸ່ ີບຸ່ ຖກ ຕອ້ ງ ທງນເີ້ ພາະບຸ່ ເຄີຍພບົ ຫກຼ ຖານຂອງການຕດໃນແນວແຕກລຽບ. ດຸ່ ງນນ້ , ການສນູ ເສຍການຢຶດໜຸ່ ຽວຂອງເນອ້ ຫີນເຊຸ່ ິງເປນນຍິ າມຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ ຫຼ ຮອຍແຕກນນ້ ບຸ່ ປາກົດໃນແນວແຕກລຽບ ແຕຸ່ ພບົ ລະຍະການເລຸ່ ອນ (offset) ຂອງຊນ້ ຫນີ ພບົ ການຂາດອອກຈາກກນຂອງຊາກດກຶ ດາບນຮຸ່ ວມກບແນວແຕກລຽບ ເຊຸ່ ງິ ຜນົ ການເກດີ passive fold ບຸ່ ເໝອນກບຮອຍເລຸ່ ອນດຸ່ ງທຸ່ ີໄດອ້ ະທບິ າຍມາແລວ້ . ການເກດີ ຂອງ passive folding ອະທບິ າຍໄດໂ້ ດຍຊນ້ ຫນີ ຄວນຕອ້ ງມກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ກຸ່ ອນຈາກນນ້ ຈຸ່ ງຶ ເກດີ ກນົ ໄກການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ (pressure solution) ເຮດໃຫມ້ ກີ ານສູນເສຍແຮຸ່ ບາງຕວົ ແລະ ເກດີ ແຮຸ່ ໃ ໝຸ່ ຕາມມາ ຜນົ ສຸດທາ້ ຍຂອງການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ ຄ ການຫດົ ສນ້ ຂອງຫນີ ດຸ່ ງໃນຮູບທີ 8.24 ການທຸ່ ີຮູບໃນ ຮູບທີ 8.24 (ກ) ລຸດຂະໜາດລງົ ເປນຮູບ ຮູບທີ 8.24 (ຂ) ໄດ້ ເນຸ່ ອງຈາກແຖບເສນ້ ທບຶ ຖກລະລາຍອອກໄປ ຮູບ ຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີພົບຈຸ່ ງຶ ໄດຈ້ ດຸ ພບຮອຍໂຄງ້ ທຸ່ ໜີ າຂນຶ້ ຂະນະທຸ່ ີແຂນຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຈະບາງລົງ (ຮູບທີ 8.24) ປຽບທຽບກບຮູບທຸ່ ີພບົ ຈງິ ໃນທາມະຊາດ (ຮູບທີ 8.23) ການເຮດໃຫແ້ ປພຽງ ຈະຊຸ່ ວຍລຸດບນຫາຊຸ່ ອງວຸ່ າງ ເມຸ່ ອແຮຸ່ ຖກລະລາຍອອກໄປ. ຮູບທີ 8.24 ຮູບພາບສະເກດການເກດີ passive fold ຈາກ (ກ) ໂດຍເກດີ ກນົ ໄກການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ (pressure solution) ທຸ່ ີມີການລະລາຍບາງສຸ່ ວນອອກໄປ ແລະ ເຫຼອໄວບ້ າງສຸ່ ວນ ປາກດົ ເປນຄວາມບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງໂດຍບຸ່ ມກີ ານເລຸ່ ອນເກດີ ຂນຶ້ (ຂ) ຮູບຈາກຜນົ ການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ ການວເິ ຄາະເຊຸ່ ນດຽວກບ ຮູບທີ 8.20 [ຮູບຈາກ Figure 9.36 ໂດຍ Davis et al., 2011] 24

1.5. ການສບປຸ່ ຽນຕາແໜຸ່ ງ (Transposition) ຫນີ ທຸ່ ີມແີ ນວແຕກລຽບຫາຼ ຍໆໂດຍສະເພາະຢຸ່ າງຍຸ່ ງິ ຫນີ ຕະກອນ ແລະ ຫນີ ພູເຂາົ ໄຟທຸ່ ີຖກແປມກສະແດງ ລກສະນະແນວຂະໜານໄປກບຮອຍຂະໜານ ແລະ ຊນ້ ຂອງຫີນ. ການແບຸ່ ງຊນ້ ຂອງຫນີ ເບຸ່ ງິ ໄດຈ້ າກເນອ້ ຫນີ , ແຮຸ່ ຂອງປະກອບ ແລະ ລກສະນະປາກດົ ອຸ່ ນໆທຸ່ ແີ ຕກຕຸ່ າງກນຂອງກຸ່ ຸມຫນີ ການສະແດງຮອຍຂະໜານທຸ່ ີຄຸ່ ູຂະໜານໄປ ກບຊນ້ ຫນີ ເດີມນນ້ ໃນຄວາມເປນຈງິ ລກສະນະດງກຸ່ າວນບີ້ ຸ່ ເປນໄປດຸ່ ງທຸ່ ີປາກດົ ໃນຫີນໂຜຸ່ , ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ຂອງຮອຍຂະ ໜານມໂີ ຄງສາ້ ງຂອງຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ແບບທຸ່ ມີ ມີ ມູ ລະຫວຸ່ າງແຂນນອ້ ຍໆ(tight to isoclinal folds) ເກດີ ຂນຶ້ ມາກຸ່ ອນ ຕຸ່ ມາຮອຍຂະໜານນນ້ ແຊກຕດເຂາົ້ ມາໃນລກສະນະຄາ້ ຍແນວຂອງແກນການຄດົ ໂຄງ້ ແຕຸ່ ການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີ ເກດີ ໃໝຸ່ ໃນຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີເປນຫີນແປ ຈະສະແດງເຖິງການເກດີ bedding transposition ດຸ່ ງຮູບທີ 8.25 (ກ) ແລະ (ຂ) ໂດຍທຸ່ ີ tight folding ຂອງຊນ້ ຫນີ ເດມີ ເລຸ່ ອນຖະໄຫຼຂະໜານໄປກບແກນການຄົດໂຄງ້ ຈາກນນ້ ແຂນຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຂາດຫາຍໄປຈາກຜນົ ຂອງ passive slip ແລະ ຜົນຂອງການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ ແຂນຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຂາດຫາຍໄປກົງຈດຸ ພບຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ດຸ່ ງຮູບທີ 8.25 (ຄ) ແລະ (ງ) ຂະໜາດຂອງ ການເລຸ່ ອນຖະໄຫຼ ແລະ ການລະລາຍຄ ຮອຍຂະໜານ ທຸ່ ີຢຸ່ ໃູ ນແຜຸ່ ນພຽງ S1 , S2 ຂອງວງົ ຮຄີ ວາມເຄຸ່ ງທງຫມດົ ສຸດ ທາ້ ຍ (finite strain) ໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີເອີນ້ ວຸ່ າ “ຊນ້ ຫີນທຽມ (pseudo - stratigraphy)” ເກີດໄດໂ້ ດຍການສບ ປຸ່ ຽນຕາ ແໜຸ່ ງ (transposition) ເຊຸ່ ິງມລີ ກສະນະຄາ້ ຍກບການຂາດຄວາມຕຸ່ ເນຸ່ ອງຂອງຊນ້ ຫີນປາກດົ ໃນຮູບ bedding - plane cleavage ການສບປຸ່ ຽນຕາແໜຸ່ ງຂອງຊນ້ ຫນີ ຈະບຸ່ ສະແດງລາດບການຕກົ ຕະກອນ ເນຸ່ ອງ ມາຈາກການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຊນ້ ຫີນທຸ່ ີຖກທາລາຍ ດຸ່ ງຮູບທີ 8.25 ການເອີນ້ ຊນ້ ຫີນທຸ່ ີພບົ ວຸ່ າ bedding ນນ້ ມຄີ ວາມ ໝາຍບຸ່ ສອດຄຸ່ ອງກບຄວາມຈງິ ຈຸ່ ງຶ ຄວນເອນີ້ ວຸ່ າ layering ແທນ bedding. ຮູບທີ 8.25 ຮູບພາບສະເກດການສບປຸ່ ຽນຕາແໜຸ່ ງຂອງຊນ້ ຫນີ (ກ) ລກສະນະຂອງ flexural folding ທຸ່ ມີ ີ ຊນ້ ຫນີ ແຂງແຊກສລບກບຊນ້ ຫີນອຸ່ ອນ (ຂ) ເກດີ ເປນ tight folding ແລະ ແນວແຕກລຽບເລຸ່ ມີ ພດທະນາຂນຶ້ (ຄ) ແຂນຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຂາດອອກຈາກກນ (ງ) ການແປພຽງທຸ່ ເີ ຮດໃຫເ້ ບຸ່ ງິ ເໝອນເປນຊນ້ ຫີນທຽມ [ຮູບ ປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 9.44 ໂດຍ Davis et al., 2011] ການສກຶ ສາຫີນທຸ່ ເີ ກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ passive folded ເປນງານທຸ່ ີຄຸ່ ອນຂາ້ ງທາ້ ທາຍຫຼາຍ ເພາະຮູບຮຸ່ າງ ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ມລີ ກສະນະຕຸ່ າງໆທຸ່ ີສວຍງາມ ໂດຍສະເພາະການເກດີ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຊອ້ ນທບກບໄປກບມາທຸ່ ີ ຊວນໃຫສ້ ງົ ໄສວຸ່ າເກດີ ຂນຶ້ ໄດໂ້ ດຍຂະບວນການເກດີ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 8.26 ແລະ 8.27 ແນວໃດກດີ ຫາກ ພບົ ລກສະນະເຊຸ່ ນນີ້ ສາມາດອະທບິ າຍໄດດ້ ຸ່ ງທຸ່ ີເວາົ້ ມາຂາ້ ງເທງິ . 25

ຮູບທີ 8.26 ລກສະນະຂອງ refolding (ກ) ພບົ ໃນອງກດິ (ຂ) ພົບໃນແຂວງເລີຍ [ຮູບ (ກ) ໂດຍ Edger Spencer, Washington and Lee University ຮູບ (ຂ) ໂດຍ ພຽງຕາ ສາດຮກ] ຮູບທີ 8.27 ຮູບສະແດງຮູບແບບຂອງການເກດີ refolding ສອງເທຸ່ ອ ໄດຮ້ ູບຣຸ່ າງທຸ່ ີຊບຊອ້ ນຂນຶ້ [ຮູບຈາກ Figure 22.16 ໂດຍ Ramsay and Huber, 1987] 2. ທາມະຊາດຂອງຮອຍຂະໜານ (Nature of Foliation) ແນວແຕກລຽບ ເປນສຸ່ ວນຫນຸ່ ງຶ ຂອງ ຮອຍຂະໜານ Davis et al. (2011) ໄດໃ້ ຫນ້ ຍິ າມຂອງຮອຍຂະໜ າ ນ ດຸ່ ງ ນີ້ “ foliation is any mesoscopically penetrative parallel alignment of planar fabric elements in a rock, usually metamorphic rocks (ຮອຍຂະໜານເປນໂຄງສາ້ ງແບບທະລຸທະລວງຂະ ໜາດກາງ ມເີ ມດແຮຸ່ ຮຽງຕວົ ເປນຮອຍລາຍ ມກພບົ ໃນຫີນແປ).” ຄາວຸ່ າ planar fabric elements ສາມາດໃຊ້ ອາ້ ງເຖງິ ລກສະນະປາກດົ ຕຸ່ າງໆທຸ່ ເີ ປນແຜຸ່ ນພຽງ ເຊຸ່ ນ ແນວແຕກລຽບ (cleavage) ການຢດຍາວຂອງກອ້ ນກວດ ຫຼ ແນວການຮຽງຕວົ ຂອງກຸ່ ຸມແຮຸ່ ຄວາມໝາຍຂອງ parallel alignment ໝາຍທງຫມດົ ເຖິງ ເຄຸ່ ງິ ຂະໜານ ຫຼ ຂ ະໜານກນຢຸ່ າງສມົ ບນູ ສຸ່ ວນຄາວຸ່ າ planar ບອກເຖິງແຜຸ່ ນພຽງທຸ່ ຂີ ະໜານເປນແນວລຽບ ຫຼ ແຜຸ່ ນພຽງທຸ່ ີມສີ ຸ່ ວນ ໂຄງ້ ນອ້ ຍໆRamsay and Huber (1987) ກຸ່ າວເຖງິ ຮອຍຂະໜານວຸ່ າ “any banding refers to foliation (ແຖບໃດໆໃນເນອ້ ຫີນໝາຍເຖິງຮອຍຂະໜານ)” ແລະ ຕາມ glossary of geology (Neuendorf et al., 2011) ກຸ່ າ ວ ວຸ່ າ “ foliation [struc geol] A general term for a planar arrangement of textural 26

or structural features in any type of rock, esp. the locally planar fabric in a rock defined by a fissility, a preferred orientation of crystal planes in mineral grains, a preferred orientation of inequant grain shapes, or from compositional banding... (ໂ ຟ ລິ ເ ອ ເ ຊີ ນ [ທລະນີວທິ ະຍາໂຄງສາ້ ງ] ເປນສບທຸ່ ົວໄປສາລບເອີນ້ ລກສະນະຂອງເທກເຊີ ຫຼ ເນອ້ ຫີນທຸ່ ີເປນແຜຸ່ ນພຽງ ໂດຍ ສະເພາະແຜຸ່ ນພຽງໃນເນອ້ ຫີນແບບຟິຊເິ ລີທີ (fissility) ການຮຽງຂອງແຜຸ່ ນພຽງພກຶ ໃນເມດແຮຸ່ ການຮຽງຂອງເມດ ແຮຸ່ ແມຸ່ ນມຂີ ະໜາດແຕກຕຸ່ າງກນ ຫຼ ແຖບທຸ່ ີເກດີ ຈາກອງົ ປະກອບທຸ່ ບີ ຸ່ ຄກນ…” ຄາວຸ່ າ “foliation” ມາຈາກພາສາ ລາຕນິ ວຸ່ າ “folium” ໝາຍເຖງິ “ໃບໄມ້ (leaf)” ດຸ່ ງນນ້ , ລກສະນະການແຕກຈະເປນແຜຸ່ ນພຽງນອ້ ຍໆ ແລະ ບາງ ຄາ້ ຍໃບໄມ້ ຮອຍຂະໜານຫາກເກດີ ໃນເນອ້ ຫີນທຸ່ ີມເີ ມດແຮຸ່ ຂະໜາດນອ້ ຍ (fine grain) ເປນອງົ ປະກອບ ເອີນ້ ວຸ່ າ ແນວແຕກລຽບ (cleavage) ດຸ່ ງທຸ່ ໄີ ດກ້ ຸ່ າວມາແລວ້ . ວດຈະນານກຸ ມົ ສບທລະນວີ ທິ ະຍາ (2558) ໃຫນ້ ຍິ າມວຸ່ າ “foliation ຮອຍຂະໜານ: 1) ຮອຍຮອຍທຸ່ ມີ ລີ ກສະນະເປນແນວຂະໜານຈນົ ແລເບຸ່ ິງເປນແຖບເປນລາຍສະຫລບສີມກບດິ ບຽ້ ວເລກ ນອ້ ຍແບບລູກຄນ້ ເຊຸ່ ງິ ພບົ ໃນຫີນຊສິ , ຫນິ ໄນ້ ທງນີ້ ເປນຜົນເນຸ່ ອງຈາກການແປສະພາບຂອງຫນີ ແຮຸ່ ໃນຫີນຈຸ່ ງຶ ຕກົ ພກຶ ໃໝຸ່ ແລະ ຈດຮຽງຕວົ ໄປໃນແນວທາງດຽວກນ ຈນົ ມລີ ກສະນະເປນຮອຍຮອຍບດິ ບຽ້ ວເປນແຖບຂະໜານ ຮອຍຮອຍຂະໜານອາດແຍກອອກໄດເ້ ປນແຜຸ່ ນໆ ແລະ ມຜີ ວິ ໜາ້ ລຽບນຽນ ເຊຸ່ ນ: ໃນຫີນຊະນວນ. 2) ລກສະນະໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີເປນແຖບເປນແນວຂະໜນ ແລະ ບດິ ບຽ້ ວນອ້ ຍໆແບບລູກຄນ້ ເຊຸ່ ງິ ພບົ ໃນຊນ້ ນາ້ ແຂງຊຸ່ ສຸ່ ວນເລກິ ຂອງທານນາ້ ແຂງ ເກດີ ເນຸ່ ອງຈາກຊຸ່ ສຸ່ ວນນນ້ ຖກກດົ ໄຖໃຫບ້ ດິ ບຽ້ ວໄປ” ຮອຍຂະໜານ ເກດີ ໄດທ້ ງຂນ້ 1 ແລະ ຂນ້ 2 ໂດຍທຸ່ ີໂຄງສາ້ ງຂນ້ 1 ເກດີ ຈາກຫນີ ໜດ ຫຼ ຊນ້ ດນິ ໜຽວອຸ່ ອນ ແນວການໄຫຼຂອງຫີນໄຣເອີໄລ້ (rhyolite) ທຸ່ ີພບົ ລກສະນະຄາ້ ຍກບ axial plane cleavage ຖເປນໂຄງສາ້ ງ ແບບຂນ້ 1. ໂຄງສາ້ ງຂນ້ 2 ຂອງຮອຍຂະໜານ ເກດີ ຈາກການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບທະລຸທະລວງ ເຊຸ່ ນ ຮອຍຂະໜ ານໃນຫນີ ຊະນວນ, ຫນິ ຟໄິ ລ,້ ຫີນຊສິ , ຫີນໄນ້ ລວມເຖິງມາຍເລີໄນທ້ ຸ່ ີເກດີ ໃນເຂດຮອຍຕດ. ຮອຍຂະໜານທຸ່ ີພບົ ໃນຫີນແປເກດີ ໄດ້ 2 ລກສະນະ ຄ: ຮອຍຂະໜານຈາກແຮງຕດ ແລະ ຮອຍຂະໜານ ຈາກແຮງກດົ ອດ ໂດຍຮອຍຂະໜານຈາກແຮງຕດ ເປນຮອຍຂະໜານທຸ່ ີເກດີ ໃນເຂດຮອຍຕດ (shear zone) ຂອງຫີນແປແບບພນົ ວດ (dynamic metamorphism) ມໂີ ຄງສາ້ ງຮອຍຂະໜານເປນຫີນທຸ່ ີແຕກເປນແຜຸ່ ນບາງ ໆເມດແຮຸ່ ໃນຫີນຖກເຮດໃຫຢ້ ດຍາວໂດຍການຮີດ, ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງເນອ້ ຫນີ ໃນເຂດຮອຍຕດ ເລຸ່ ີມຈາກ ການຮຽງຕວົ ຂອງເມດແຮຸ່ ບາງສຸ່ ວນໃນເນອ້ ຫນີ โ ການລະລາຍຈາກຄວາມດນ (pressure solution) ແລະ ການ ເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ (recrystalization) ເຮດໃຫໄ້ ດໂ້ ຄງສາ້ ງຮອຍຂະໜານ ເຊຸ່ ນ ມາຍເລີໄນ,້ ແກຣນຖິ ກິ ມາຍເລີໄນ້ (granitic mylonite), ຟິເລີໄນ້ (phyllonite), ເອດເທກເທໄີ ນ້ (S - tectonite) ຫຼ ເອນເອດເທກເທໄີ ນ້ (L - S tectonite) ເປນຕນົ້ . ສຸ່ ວນຮອຍຂະໜານຈາກແຮງອດ ເປນຮອຍຂະໜານປາກດົ ໃນຫີນແປແບບໄພສານ (regional metamorphic rock) ທຸ່ ີຖກແຮງຈາກນາ້ ໜກກດົ ທບຈນົ ເຮດໃຫເ້ ມດແຮຸ່ ບາງສຸ່ ວນໃນເນອ້ ຫີນຮຽງ ຕວົ ແລະ ລະລາຍຕວົ ຈາກຄວາມດນ ແລະ ເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ເກດີ ເປນໂຄງສາ້ ງຮອຍຂະໜານ ເຊຸ່ ນ: ໄນ,້ ນສິ ຫຼ ຟໄິ ລ້ ເປນຕນົ້ . 2.1. ຮອຍຂະໜານໃນຫນີ ແປ ຮອຍຂະໜານເປນໂຄງສາ້ ງພນ້ ຖານຂອງການເກດີ ຫີນແປແບບໄພສານ (regional metamorphic rocks) ຮອຍຂະໜານທຸ່ ີຮູຈ້ ກກນໃນຮູບຂອງແນວແຕກລຽບ ໄດແ້ ກຸ່ : ຮອຍຂະໜານ ຫຼ ແນວແຕກລຽບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ 27

ແບບລະອຽດ (fine continuous cleavage) ຮອຍຂະໜານ ຫຼ ແນວແຕກລຽບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງແບບປະສານສາຍ (disjunctive (anastomosing) spaced cleavage) ເປນຕນົ້ . ຮອຍຂະໜານໃນຫີນແປ ເຊຸ່ ນ: ຊສິ , ຟໄິ ລ້ ຫຼ ໄນ້ ເປນຜົນຂອງການເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ຂອງຫນີ ອກຄະນ,ີ ຫນີ ແປ ແລະ ຫນີ ຕະກອນທຸ່ ີມລີ ະດບການແປແບບປານກາງເຖງິ ສູງ (middle to high grade metamorphism) ເຊຸ່ ງິ ຈະປະກອບດວ້ ຍ ເມດແຮຸ່ ຄຸ່ ອນຂາ້ ງໃຫຍຸ່ ມກີ ານຮຽງຕົວຂອງົ ກຸ່ ຸມແຮຸ່ ເປນຮອຍ ດຸ່ ງຮູບທີ 8.28 (ກ) ແລະ (ຂ) ຮອຍ ຂະໜານຂອງຫນີ ແປສະແດງລກສະນະແປກໆໃນບາງເທຸ່ ອ ເຊຸ່ ນ: ການຢດຍາວຂອງກວດມນົ ຂອງຫນີ ກວດ ມນົ ທຸ່ ີຖກແປສະພາບ [ຮູບທີ 8.28 (ຄ) ແລະ (ງ)] ຫຼ ການເກດີ boudin structure ຫນີ ທຸ່ ມີ ຄີ ວາມແຂງ ແລະ ອຸ່ ອນແຊກສະຫລບກນດຸ່ ງຮູບທີ 8.29. ຮູບທີ 8.28 (ກ) ແລະ (ຂ) ຮູບມາຍເລີນຖິ ິກແກຣເໜີດ ເຊຸ່ ງິ ມີ ຮອຍຂະໜານສະແດງດວ້ ຍ feldspar porphyroclasts ແລະ ຮອຍຂະໜານຂອງແຮຸ່ ໄມເຄິ ພາພກອ້ ນກວດທຸ່ ີຖຂີດໃຫແ້ ປ ຈາກຫີນເດມີ ທຸ່ ີເຄີຍເປນ ຫນີ ກວດມນົ [ຮູບຈາກ Figure 9.51 ໂດຍ Davis et al., 2011 ຮູບ (ງ) ໂດຍ Jim Talbot] 28

ຮູ ບທີ 8.29 ໂຄງສ້າງໄສ້ກອກ (boudin structure) (ກ) - (ຄ) ພົບໃນມາຍເລີນິຖິກຂວດໄມເຄິຊິສ (mylonitic quartz - mica schist) ໃນບລເິ ວນເຂດຮອຍຕດ (ງ) ພົບໃນມາຍເລີນິຖິກໄນ້ (mylonitic gneiss) ໃນບລເິ ວນເຂດຮອຍຕດ [ຮູບ (ກ) - (ຄ) ຈາກ Fig. 8 ໂດຍ Arslan et al., 2008; ຮູບ (ງ) ຈາກ Figure 9.54 ໂດຍ Davis et al., 2011] 2.2. ຮອຍຂະໜານໃນມາຍເລີໄນ ້ ມາຍເລີໄນ້ (mylonite) ເປນຫີນທຸ່ ມີ ເີ ມດຂະໜາດນອ້ ຍ ແລະ ມໂີ ຄງສາ້ ງຮອຍຂະໜານ (foliation) ໃນ ເນອ້ ຫນີ ເກດີ ໃນເຂດຮອຍຕດ [a fine - grained, foliated rock in shear zone] ພາຍໃຕສ້ ະພາວະແບບ ແພລດຕກິ ຫຼ ເຄຸ່ ງິ ແພລດຕກິ . ລກສະນະຂອງເມດແຮຸ່ ໃນຫນີ ຖກບດົ ອດຈາກແຮງຕດໃຫກ້ າຍເປນເມດຂະໜາດ ນອ້ ຍ ທຸ່ ີສາມາດເລຸ່ ອນຖະໄຫຼ ແລະ ກຸ່ ເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ຂະບວນການແຕກເປນເມດ (cataclasis) ຈະບຸ່ ເກດີ ຂນຶ້ ຫາກຫີນເດີມມີສະພາບແພລດຕິກໂດຍຈະເກີດຈາກການເລຸ່ ອນຖະໄຫຼລະຫວຸ່ າງໂຄງຂຸ່ າຍຂອງເມດແຮຸ່ (dislocation), ການແພຣຸ່ (diffusion), ການລຸດຂະໜາດຂອງເມດແຮຸ່ (grain - size reduction) ດວ້ ຍ ການແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍເປນເມດແຮຸ່ ຂະໜາດນອ້ ຍ ແລະ ການເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ແບບພນົ ວດ (dynamic recrystallization) ເຊຸ່ ງິ ເປນການລຸດຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ສີ ະສົມໃນເມດແຮຸ່ ຮອຍຂະໜານຂອງມາຍເລີໄນ້ ມລີ ກສະນະເດຸ່ ນຊດເຈນ ຄ ເປນ ຮອຍວາງຂະໜານຄາ້ ຍກບຖກເຮດໃຫແ້ ປພຽງຂອງເນອ້ ຫນີ . ມາຍເລີໄນມ້ ກພບົ ລກສະນະຄາ້ ຍເລນ ຫຼ ຣເິ ບີນ (ribbon (ຮູບທີ 8.30 ແລະ 8.31) ພບົ ແຮຸ່ ຂວດໃນມາຍ ເລີໄນ້ ທຸ່ ສີ າມາດໄຫຼໄດຄ້ າ້ ຍວຸນ້ ຂະນະທຸ່ ີເຟລດປານແຕກເປນເມດນອ້ ຍໆຫີນທຸ່ ີເຄີຍມເີ ມດແຮຸ່ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ ອາດ ຖກບດົ ໃຫມ້ ຂີ ະໜາດນອ້ ຍລງົ ເປນຜົນຂອງການຕດ ເພຸ່ ອໃຫເ້ ຂາົ້ ໃຈ ແລະ ເຫນພາບລກສະນະຊດເຈນຫຼາຍຂນຶ້ ໃນ ການເອີນ້ ຊຸ່ ມາຍເລີໄນນ້ ນ້ ຄວນບງົ ບອກ ຫນີ ເດມີ ຫຼ ຫນິ ຕນົ້ ກາເນດີ (protolith) ກຸ່ ອນການປຸ່ ຽນລກສະນະ ເຊຸ່ ນ 29

ວຸ່ າ: ຫີນແກຣນຖິ ິກມາຍເລີໄນ,້ ມາຍເລີນຖິ ິກຂວດໄຊ້ ຫຼ ມາຍເລີນຖິ ິກໄນ້ ເປນຕນົ້ . Sibson (1977) ແບຸ່ ງມາຍ ເລີໄນອ້ ອກເປນ 2 ກຸ່ ຸມໃຫຍຸ່ ໄດແ້ ກຸ່ : 1). ກຸ່ ຸມທຸ່ ເີ ມດແຮຸ່ ເດມີ ມຂີ ະໜາດຫລຸດລົງ (grain size reduction): ເນຸ່ ອງຈາກຂະບວນການແຕກເປນ ເມດບດົ ອດ ປະກອບດວ້ ຍຫີນ 3 ຊະນດິ ໄດແ້ ກຸ່ : ກ. ໂພຣໂທມາຍເລີໄນ ້(protomylonite) ຫີນທຸ່ ມີ ເີ ມດຂະໜາດໃຫຍຸ່ (>50 m) ກຸ່ າວຄ ມຫີ ນີ ຂະໜາດລະອຽດ (fine - grained matrix) ຢຸ່ ູນອ້ ຍກວຸ່ າ 50% ຂ. ມາຍເລີໄນ ້(mylonite) ຫີນທຸ່ ມີ ຂີ ະໜາດລະອຽດ (<50 m) ຢຸ່ ປູ ະມານ 50 - - 90% ແລະ ມລີ ກສະນະຂອງຮອຍຂະໜານປາກດົ ຊດເຈນ ຄ. ເອີນເທຣີມາຍເລີໄນ ້(ultramylonite) ຫີນທຸ່ ມີ ຂີ ະໜາດລະອຽດ (<10 m) ຫາຼ ຍກວຸ່ າ 90% ຂນຶ້ ໄປ 2). ກຸ່ ຸ ມ ທຸ່ ີເ ມ ດ ແ ຮຸ່ ເ ດີ ມ ມີຂ ະໜ າ ດ ໃ ຫ ຍຸ່ ຂຶ້ນ ( grain growth): ໄ ດ້ແ ກຸ່ ແ ບ ລ ດ ເ ຕີ ມາ ຍ ເ ລີ ໄ ນ້ (blastomylonite). ມາຍເລີໄນໃ້ ນກຸ່ ຸມທຸ່ ີມຂີ ະໜາດລຸດລງົ ໃນຊຸ່ ວງເລຸ່ ມິ ທາອດິ ຂອງການເກດີ ມາຍເລີໄນ້ ຫີນເດມີ ຈະມເີ ມດຂະ ໜາດໃຫຍຸ່ ເອີນ້ ໂຟນໂທມາຍເລີໄນ້ (protomylonite) ເຊຸ່ ງິ ມຂີ ະໜາດຂອງ fine - grained matrix ນອ້ ຍ ກວຸ່ າ 50% ພາຍຫຼງການພດທະນາຢຸ່ າງຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ເມດຂະໜາດຈະລຸດລງົ ໄດເ້ ປນ ມາຍເລີໄນ້ ທຸ່ ີມີລກສະນະຂອງ ຮອຍຂະໜານຊດເຈນ ຖາ້ ພດທະນາຕຸ່ ໄປອກີ ຈະໄດ້ ເອີນເທຣີມາຍເລີໄນ້ (ultramylonite). ແນວໃດກຕາມ ຖາ້ ຫາກຫນີ ດງ້ ເດີມມເີ ມດແຮຸ່ ຂະໜາດນອ້ ຍຄວນໄດຫ້ ີນເອນີ ເທຣີມາຍເລີໄນ.້ ຮູບທີ 8.30 (ກ) ລກສະນະຂອງມາຍເລີໄນຮ້ ູບຕາ ທຸ່ ີພບົ ໃນຫີນໂຜຸ່ (ຂ) ມາຍເລີໄນ້ ຈາກການຕດຂອງຫີນແກຣ ເໜີດ [ຮູບ (ກ) ໂດຍ ພຽງຕາ ສາດຮກ ຮູບ (ຂ) ໂດຍ Arthur Goldstein, Colgate University] 30

ຮູບທີ 8.31 (ກ) ຮູບຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງຂອງເອນີ ເທຣີມາຍເລີໄນ້ (ຂ) ຮູບຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງຂອງມາຍເລີໄນ້ ສີ ຂາວເປນພກຶ ຂອງເຟລດປານ ແລະ ຂວດ (ຄ) ແລະ (ງ) ຮູບຈາກຫນີ ໂຜຸ່ ຂອງມາຍເລີໄນ້ ບລເິ ວນ ເມອງ ໜອງ ໃຫຍຸ່ ແຂວງຊນົ ບູລີ [ຮູບ (ກ) ແລະ (ຂ) ຈາກ Figure 9.54 ໂດຍ Davis et al, 2011 ຮູບ (ຄ) ແລະ (ງ) ໂດຍ ພຽງຕາ ສາດຮກ] ຫີນບາງຊະນດິ ຖກແປສະພາບ ແລະ ຖກຕດພາຍໃຕເ້ ງຸ່ອນໄຂສະເພາະ ໄດລ້ ກສະນະທຸ່ ີພບົ ເປນເຄຸ່ ງິ ມາຍເລີ ໄນ້ ເຊຸ່ ນ: ມາຍເລີນຖິ ິກໄນ້ (mylonitic gneiss), ມາຍເລີນຖິ ກິ ຊສິ (mylonitic schist). ຖາ້ ມເີ ມດຂະໜາດ ນອ້ ຍຫຼາຍ ເອີນ້ ວຸ່ າ ຟິເລີໄນ້ (phyllonite) ຮອຍຂະໜານຂອງມາຍເລີໄນພ້ ບົ ເປນຮູບເລນຂອງພກຶ ໃຫຍຸ່ ຮູບຕາ (augen) ຫຼ ພຟິເຣີແຄລສ (porphyroclast) ເຊຸ່ ນ: ຮູບທີ 8.30 ແລະ 8.31 ເມດແຮຸ່ ຮູບຕາ (augen) ຈະ ເປນຜົນທຸ່ ີເຫອຼ ຈາກເມດແຮຸ່ ຂອງຫນີ ເດີມ (protolith) ທຸ່ ແີ ຂງທນົ ຕຸ່ ການປຸ່ ຽນລກສະນະ, ສຸ່ ວນມາຍເລີນຖິ ິກແກຣ ເໜີດ ມລີ ກສະນະຂອງເຟລດປານທຸ່ ຖີ ກຣີດເປນຮູບຕາ (augen) ຢຸ່ ໃູ ນເມດແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ໄມເຄຂິ ະໜາດນອ້ ຍທຸ່ ີ ແປສະພາບແບບພລາດຕກິ ເມດແຮຸ່ ຮູບຕາຈະຖກທາລາຍໄປເຫອຼ ສະເພາະເມດຂະໜາດນອ້ ຍໆທຸ່ ວົ ທງເນອ້ ຫີນຖ້າ ມກີ ານເກດີ ຂອງມາຍເລີໄນ້ (mylonitization) ເກດີ ຂນຶ້ . 3. ທາມະຊາດຂອງໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (Nature of Lineation) ໃນທານອງດຽວກນຮອຍຂະໜານ ແລະ ແນວແຕກລຽບ ຍງບຸ່ ມຄີ ານຍິ າມຂອງໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ທຸ່ ກີ ະທດ ຮດ ແລະ ເຂົາ້ ໃຈໄດຊ້ ດເຈນ Davis et al. (2011) ໃຫນ້ ຍິ າມຂອງໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ວຸ່ າ “lineation is the subparallel to parallel alignment of elongate, linear fabric elements in a rock body, commonly penetrative at the outcrop and/or hand specimen scales of observation, and commonly at the microscopic scale as well (ເປນໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີມກີ ານຮຽງເປນແນວຍາວໃນເນອ້ ຫີນ ແບບທະລຸທະລວງ, ຫາກພຈິ າລະນາໃນມາດຕາສຸ່ ວນຂອງຫນີ ໂຜຸ່ ກອ້ ນຫນີ ຕກົ ລງົ ຫຼ ຈາກກລອ້ ງຈລຸ ະທດ)” ສຸ່ ວນ ນຍິ າມຕາມ Neuendorf et la. (2011) ຄ “lineation [struc geol] A general, nongeneric term for a locally linear structure or fabric in a rock, e.g. flow lines, scratches, striae, 31

slickensides or slickenfibers on a single surface; linear arrangements of components in sediments; or axes of folds. Lineation in metamorphic rocks includes aligned rod - shaped and/or elongate minerals grains, crenulation fold axes, and the lines of intersection between bedding and cleavage or - any two sets of oriented surfaces (O'Leary et al., 1976; El - Etr, 1976) (ລິນີເອເຊີນ [ທລະນີວິທະຍາໂຄງສ້າງ] ໂຄງສາ້ ງ ທຸ່ ົວໄປທຸ່ ີມີ ລກສະນະຮຽງເປນເສນ້ ທຸ່ ີພບົ ສະເພາະແຫຸ່ ງໃນເນອ້ ຫນີ ເຊຸ່ ນ: ແນວເສນ້ ຕາມການໄຫຼ, ແນວເສນ້ ຕາມຮຸ່ ອງ ຫຼ ສນ ແນວເສນ້ ຈາກຮອຍຂີດ - ຮອຍຄດູ ເທງິ ແຜຸ່ ນພຽງໃດແຜຸ່ ນພຽງໜຸ່ ງຶ , ແນວການຮຽງຈາກການຮຽງຂອງເມດຕະກອນ ຫຼ ແນວເສນ້ ຕາມແກນການຄດົ ໂຄງ້ . ສາລບລນິ ເີ ອເຊນີ ໃນຫນີ ແປຈະລວມເຖິງແນວເສນ້ ຕາມການຮຽງຂອງແຮຸ່ ທຸ່ ມີ ີ ລກສະນະແບບແທຸ່ ງ ຫຼ ມຮີ ູບຊົງຍາວ ແນວເສນ້ ຕາມແກນການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຄຣີນວິ ເລເຊີນ ແລະ ແນວເສນ້ ທຸ່ ີຢຸ່ ູ ລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫນີ ແລະ ແນວແຕກລຽບ ຫຼ ແຜຸ່ ນພຽງສອງແຜຸ່ ນພຽງຕດກນ)” ຈາກທງສອງນຍິ າມທຸ່ ກີ ຸ່ າວມາ ສະຫບຼຸ ໄດວ້ ຸ່ າ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ເປນໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີມລີ ກສະນະຮຽງເປນເສນ້ ຊຸ່ , ເຄຸ່ ງິ ຊຸ່ ຫຼ ໂຄງົ້ ພບົ ໄດທ້ ຸກຂະໜາດທຸ່ ວົ ທງເນອ້ ຫີນ ຫຼ ສະເພາະແຫຸ່ ງ ແລະ ເປນແນວທຸ່ ີສາມາດບງົ ບອກໄດ້ ໂດຍການສງເກດຊຸ່ ຫຼ ໂດຍຈນິ ຕະນາການ ຕວົ ຢຸ່ າງໂຄງ ສາ້ ງແນວເສນ້ ທຸ່ ສີ ງເກດໄດ້ ເຊຸ່ ນ: ເສນ້ ຈາກການຄູດຂອງເມດແຮຸ່ ຕາມແຜຸ່ ນພຽງຮອຍເລຸ່ ອນ, ແນວເສນ້ ຈາກການ ຮຽງຂອງເມດແຮຸ່ ຫຼ ແນວເສນ້ ຕາມແນວຕດກນຂອງແຜຸ່ ນພຽງໂຄງ້ ສອງແຜຸ່ ນພຽງ ເປນຕນົ້ . ຕວົ ຢຸ່ າງຂອງໂຄງສາ້ ງ ແນວເສນ້ ໂດຍຈນິ ຕນາການ ເຊຸ່ ນ: ແນວເສນ້ ຕາມແນວຂອງຈດຸ ຍອດ ຫຼ ທອ້ ງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ເປນຕນົ້ . ການ ວາງຕວົ ຂອງໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ວດອອກມາໃນຮູບຂອງົ ຄຸ່ າເທຣນ (trend) ແລະ ມູມເພລນີ (plunge) ຂອງແນວ ເສນ້ ເທງິ ແຜຸ່ ນພຽງ. ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ເກດີ ເປນແບບໂຄງສາ້ ງຂນ້ 1 ບຸ່ ໄດໃ້ ນຫີນຕະກອນ, ຫີນພເູ ຂາົ ໄຟ ຫຼ ຫີນອກຄະນແີ ຊກ ຊອ້ ນ ຕວົ ຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ parting lineation ເປນສຸ່ ວນຂອງໂຄງສາ້ ງຂນ້ 1 ທຸ່ ີເກດີ ໃນຫີນຊາຍ ແລະ ຫີນຊາຍແປ້ງ ສຸ່ ວນ Ropy lava (pahoehoe – ເພີໂຮຍໂຮຍ) ເປນຕວົ ຢຸ່ າງຂອງໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ທຸ່ ີເກດີ ໃນຫນີ ບະຊທ້ ຸ່ ີມີຄວາມ ໜດຂອງລາເວີນອ້ ຍ ພບົ ແນວການໄຫຼທຸ່ ເີ ປນແບບໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ຮູບທີ 8.32 ສະແດງລກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງ ແນວເສນ້ ແລະ ໂຄງສາ້ ງຮອຍຂະໜານ ໂຄງສາ້ ງຂນ້ 2 ທຸ່ ີເກດີ ຈາກໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ແຕກຕຸ່ າງຈາກໂຄງສາ້ ງຂນ້ 1 ຄ ຈະຕອ້ ງມແີ ຮງມາກະທບົ ຕຸ່ ຫນີ ເຮດໃຫຫ້ ີນປຸ່ ຽນລກສະນະໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ແຕກຕຸ່ າງຈາກຮອຍຂະໜານ ເພາະ ຮອຍຂະໜານເປນໂຄງສາ້ ງແບບແຜຸ່ ນພຽງ ວດໃນຮູບຂອງແນວລະດບ (strike) ແລະ ມູມເທ (dip) ສຸ່ ວນໂຄງ ສາ້ ງແນວເສນ້ ປາກດົ ເປນເສນ້ ວດເທຣນ ແລະ ມູມເພລີນ. 3.1. ຊະນດິ ຂອງໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (Type of Lineation) ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (ຮູບທີ 8.32 ແລະ 8.33) ແບຸ່ ງອອກເປນ 4 ຊະນດິ ຄ: 1) intersection lineation 2) crenulation lineation 3) mineral lineation 4) particular linear structure ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ຊະນດິ ທີ 1 intersection lineation ພບົ ໃນຫີນແປ ໂດຍມໂີ ຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ສອງແນວ ຫຼ ຫຼາຍກວຸ່ າສອງແນວວາງຕວົ ຕດກນ, ສຸ່ ວນໂຄງສາ້ ງຊະນິດທີ 2 crenulation lineation ພບົ ໃນຫີນທຸ່ ີມຊີ ນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ນອ້ ຍໆປາກດົ ລວມກນຢຸ່ ູ ເຊຸ່ ນ ຟິໄລ້ ແລະ ຊສິ ທຸ່ ມີ ກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ຫລວງຫາຼ ຍ crenulation lineation 32

ປາກດົ ເປນແນວທຸ່ ີທອ້ ງ ແລະ ທຸ່ ີຍອດຂອງຮູບຄນ້ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ , ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ຊະນດິ ທີ 3 mineral lineation ມກີ ານຮຽງຕວົ ຂອງແຮຸ່ ໃນແຜຸ່ ນພຽງຂອງຮອຍຂະໜານໃນຫີນແປ ເຊຸ່ ນ: ຫນີ ຊະນວນ, ຟິໄລ,້ ຊສິ ແລະ ໄນ້ ແຮຸ່ ຈະສະແດງແນວເສນ້ (streak) ຫຼ ແນວເສນ້ ຄາ້ ຍເສນ້ ໄຍ (fiber - like lineation) ຕົວຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ ໂຄງ ສາ້ ງແນວເສນ້ ຂອງມາຍເລີໄນ້ ທຸ່ ີມກີ ານຮຽງຕວົ ຂອງເມດຂະໜາດ ມເີ ມດກວດທຸ່ ຢີ ດຍາວເປນຮອຍຂະໜານ ຈະ ສາມາດກຸ່ າວໄດວ້ ຸ່ າໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ໃນມາຍເລີໄນ້ ຄ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ທຸ່ ີຢດຍາວຂະໜານໄປກບ S1 ແລະ ໂຄງ ສາ້ ງຊະນດິ ທີ 4 particular linear structure ເປນໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີມລີ ກສະນະເດຸ່ ນ ຫຼ ສະເພາະເຈາະຈຸ່ ງົ ເປນພເິ ສດ ໄດແ້ ກຸ່ stretched - pebble conglomerate, rodding, mullion, pencil structure, and boudins ຕວົ ຢຸ່ າງຂອງ boudin structure ສະແດງໃນຮູບທີ 8.34. ສຸ່ ວນ mullion structure, pencil structure, ແລະ ການຢດຍາວອອກຂອງເມດກວດ (roding) ສະແດງໃນຮູບທີ 8.35 ຫນີ ທຸ່ ມີ ລີ ກສະນະຂອງ ຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ເປນຫນີ ທຸ່ ີໜາ້ ສກຶ ສາໃນແງຸ່ຂອງຂະບວນການເກດີ ຂອງໂຄງສາ້ ງທາງທລະນວີ ທິ ະຍາ ຫາກ ສງເກດເຫນການວາງຕວົ ຂອງແນວຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (ຮູບທີ 8.34 ແລະ 8.35) ເຮາົ ສາມາດ ວດແນວແຜຸ່ ນພຽງ ແລະ ແນວເສນ້ ທຸ່ ີປາກດົ ໃນຫນີ ນນ້ ໆໄດເ້ ຮາົ ຕອ້ ງວເິ ຄາະຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ເຂາົ້ ນາກນ ຫຼ ຫາຄວາມສາພນຫນີ ໂຜຸ່ ໃນບາງພນ້ ທຸ່ ມີ ປີ າກດົ ຂອງຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ຊບຊອ້ ນ ກບໄປກບມາ. ຮູບທີ 8.32 (ກ) ແລະ (ຂ) ລກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ທຸ່ ສີ າມາດວດເທຣນ ແລະ ມູມເພລີນໄດ້ ພອ້ ມກບ ໂຄງສາ້ ງຮອຍຂະໜານທຸ່ ີສາມາດວດແນວລະດບ (strike) ແລະ ມູມເທ (dip) [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Passchier and Trouw, 2005] 33

ຮູບທີ 8.33 ລກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (ກ) slickenside striation, (ຂ) striation on bedding, (ຄ) crenulation lineation, (ງ) intersection lineation, (ຈ) mineral elongation, (ສ) fabric lineation [ຮູບຈາກ Figure 4.7 ໂດຍ Park, 1997] 34

ຮູບທີ 8.34 ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (ກ) ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກ (boudin structure) ພບົ ໃນແກຣໂນໄດເອີຂາດ (ຂ) ໂຄງສ້າງໄສ້ກອກຂອງ ເພກ ເ ມີໄ ທ້ (pegmatite boudin) ໃນຫີນຊິສ (ຄ) ໂຄງສາ້ ງໄສ້ກອກ ແ ບ ບ asymmetric boudinage ຮູບຂອງໄສກ້ ອກ (boudin) ເປນແກຣເໜີດແຊກເຂົາ້ ມາເປນພະໜງແຊກຊນ້ (sills) ໃນຫີນຊສິ ເຊຸ່ ິງເປນຫີນທຸ່ ີປຸ່ ຽນລກສະນະແບບແພລດຕກິ (ງ) ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກໃນມາຍເລີນຖິ ກິ ຊສິ [ຮູບ (ກ) ໂດຍ Christne Smith, Colorado College ຮູບ (ຂ) ໂດຍ Peter Crowley, Amherst Colleage ຮູ ບ ( ຄ ) ໂ ດ ຍ Arthur Goldstein, Colgate University ຮູ ບ ( ງ ) ຈ າ ກ Fig. 8 ໂດຍ Arslan et al., 2008] 35

ຮູບທີ 8.35 ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (ກ) ລກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງເມນີ ເຢຸ່ ີນ (mullion structure) ໃນຫນີ ຈາພວກ ອານເຈໄີ ລ້ (argillite) ໃກກ້ ບບລເິ ວນແອນທໄິ ຄລ (ຂ) ລກສະນະຂອງການຢດຂອງເມດກວດ (roding) ໃນ ຫີນກວດມນົ (ຄ) ແລະ (ງ) ລກສະນະຂອງ pencil structure [ຮູບ (ກ) ໂດຍ Robert Stenstrom, Beloit College ຮູບ (ຂ) ແລະ (ງ) ໂດຍ ພຽງຕາ ສາດຮກ ຮູບ (ຄ) ໂດຍ Robert Varga, College of Wooster) 3.2. ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ລກສະນະພເິ ສດ (Particular Linear Structures) ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກ (Boudin sturtcure – ບູແດນ′ ສເຕຣິ໊ິກ′ເຊີ) ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງໃນຮູບທີ 8.34 ແລະ 8.35 (ກ) ເປນໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີເກດີ ຈາກການຢດໄດບ້ ຸ່ ເທຸ່ າົ ກນຂອງຊນ້ ຫີນແຊກສະຫລບ ຫີນທຸ່ ມີ ລີ ກສະນະເປນຮູບໄສກ້ ອກ ເຊຸ່ ງິ ມຄີ ຸ່ າຄວາມໜດສງູ (ມຄີ ວາມເປນແພລດຕກິ ຕຸ່ າ) ຈະແຊກຕວົ ອຢຸ່ ູໃນຫີນທຸ່ ີມຄີ ຸ່ າຄວາມໜດຕຸ່ າ (ມຄີ ວາມເປນ ແພລດຕກິ ສງູ ) ເຮດໃຫເ້ ກດີ ການຢດທຸ່ ບີ ຸ່ ເທຸ່ າົ ກນ, ສາລບຫີນທຸ່ ມີ ຄີ ວາມເປນແພລດຕກິ ຕຸ່ າຈະຄອດກຸ່ ວິ ບລເິ ວນຫວົ - ທາ້ ຍຄາ້ ຍຮູບໄສກ້ ອກ ແລະ ຊຸ່ ວງລະຫວຸ່ າງໄສກ້ ອກແຕຸ່ ລະລູກອາດມແີ ຮຸ່ ແຊກເປນລກສະນະແບບເສນ້ ໄຍ ສາລບ ໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີເອນີ້ ວຸ່ າ “pinch and swell – ພນິ ແອນ ສເວນ” ລກສະນະການຄອດກຸ່ ວິ ຈະຍງຄງົ ເຊຸ່ ອມຕຸ່ ກນ ບຸ່ ຕດ ຂາດທຸ່ ີຫວົ ແລະ ທາ້ ຍໂຄງ. ສາ້ ງເມນີ ເຢີນ (Mullion structure) ເປນໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ແບບໂຄງ້ ແຫມຼ ຕາມຮຸ່ ອງ ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງໃນຮູບທີ 8.35 (ກ) ແລະ 8.36 ທຸ່ ີເກດີ ໃນຫນີ ແຊກສະຫລບຕຸ່ າງຊະນດິ ທຸ່ ມີ ຄີ ຸ່ າຄວາມໜດຕຸ່ າງກນຢຸ່ າງຫຼາຍ ເຊຸ່ ງິ ເປນຜົນ ຈາກການຄດົ ໂຄງ້ ນອ້ ຍໆຄາ້ ຍກບໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກໂດຍສຸ່ ວນໂຄງ້ ແຫຼມຈະຊີໄ້ ປທຸ່ ຫີ ນີ ທຸ່ ີມຄີ ວາມແຂງຫຼາຍກວຸ່ າໂຄງ ສາ້ ງໄສກ້ ອກແຕກຕຸ່ າງຈາກໂຄງສາ້ ງເມນີ ເຢີນຄ ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກເກດີ ໃນສະພາບທຸ່ ີຫນີ ຖກຢດ (extension). ດຸ່ ງ ນນ້ , ໂຄງສາ້ ງເມນີ ເຢຸ່ ນີ ພບົ ທງຫມດົ ເປນໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກ ຫາກເກດີ ຂນຶ້ ໂດຍການຢດ. ໂ ຄ ງ ສ້າງຮູ ບແທຸ່ ງ ( Rodding) ແ ລ ະ ໂ ຄ ງ ສ້າງການຢດ ຂອງ ກອ້ ນກວດ ( Stretched - Pebble Conglomerate) ເປນໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ທຸ່ ີເກດີ ຈາການຮຽງຂອງເມດແຮຸ່ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ ກອ້ ນກວດ ຫຼ ອຸ່ ນໆທຸ່ ີ ເຮດໃຫປ້ າກດົ ໃຫເ້ ຫນເປນແທຸ່ ງແບບເສນ້ ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງໃນຮູບທີ 8.35 (ຂ) ໂຄງສາ້ ງແທຸ່ ງດິນສ (Pencil structure) ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງໃນຮູບທີ 8.35 (ຄ) ແລະ (ງ) ເປນໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີເກີດ ຈາກການແຕກຂອງຫີນເປນແທຸ່ ງຍາວຮຽວຄາ້ ຍແທຸ່ ງດນິ ສ ເກດີ ຈາກການຕດກນຂອງແຜຸ່ ນພຽງສອງແຜຸ່ ນພຽງທຸ່ ີມີ ໄລຍະຫຸ່ າງລະຫວຸ່ າງແຜຸ່ ນພຽງສນ້ ໆເຊຸ່ ນ ແຜຸ່ ນພຽງຂອງຊນ້ ຫີນບາງ (thin bed) ຕດກບແຜຸ່ ນພຽງຂອງແນວແຕກ ລຽບ (cleavage) ຫຼ ແຜຸ່ ນພຽງຂອງແນວແຕກລຽບຂອງຫີນຊະນວນ (slaty cleavage) ຕດກບແຜຸ່ ນພຽງ ຂອງແນວແຕກລຽບຕາມແກນການຄດົ ໂຄງ້ (axial plane cleavage) ເປນຕນົ້ . ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ມກພບົ ໃນຫນີ ດິນ ດານ ແລະ ຫນີ ຊາຍແປງ້ ທຸ່ ີມກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ນນ້ ຄ ແຜຸ່ ນພຽງຂອງຊນ້ ບາງໃນຫີນຕດກບແກນການຄດົ ໂຄງ້ . 36

ຮູບທີ 8.36 (ກ) ໂຄງສາ້ ງເມີນເຢີນ (mullion structure) (ຂ) ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກ (boudin sturtcure) ແລະ ໂຄງສາ້ ງເມນີ ເຢີນ (mullion structure) [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Jean - Pierre Burg] 4. ລະບບົ ການເອນີ້ ຊຸ່ ໃນການສກຶ ສາວເິ ຄາະ ແລະ ການທາແຜນທຸ່ ໃີ ນຫນີ ແປ ຈະມກີ ານຈດແບຸ່ ງໝວດໝຸ່ ຂູ ອງຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ໂດຍໃຊຕ້ ົວອກສອນ S ແທນ. ຮອຍຂະໜານຕວົ ອກສອນ S ທຸ່ ີໃຊໝ້ າຍເຖິງ “planar surface” (ຕົວ S ມາຈາກພາສາອງກິດວຸ່ າ “surface” ພາສາຝຣຸ່ ງວຸ່ າ “schistosite” ຫຼ ເຢຍລະມນວຸ່ າ “schieferung”) ແລະ ຈະມຕີ ວົ ເລກຫອ້ ຍທາ້ ຍເຊຸ່ ງິ ລະບຸເຖິງລາດບການເກດີ ໃນຫນີ (ຮູບທີ 8.37 ແລະ 8.38) ເຊຸ່ ນ: ຖາ້ ພບົ ຮອຍຂະໜານສອງແນວ ຄ schistosity ແລະ crenulation cleavage ແລະ ພບົ ວຸ່ າຊນ້ ຫີນຖກ ຕດດວ້ ຍແນວແຕກລຽບ ຊນ້ ຫີນຈະໃຊລ້ ະຫດວຸ່ າ S0 ສຸ່ ວນແນວແຕກລຽບ ຈະໃຊວ້ ຸ່ າ S1 (ລະວງ! ຢຸ່ າສບສນົ ກບ S1 ຂອງ strain) ຫຼ ພບົ schistosity ດວ້ ຍຈະໃຊ້ schistority ເປນ S1 ແລະ ແນວແຕກລຽບ crenulation ເປນ S2 ຫາກພບົ crenuration cleavage ຖກຕດດວ້ ຍ spaced cleavage ອີກເທຸ່ ອ ຈະເປນ S3 ການ ໃຊຕ້ ວົ ຫອ້ ຍທາ້ ຍດວ້ ຍ “0” ແທນໂຄງສາ້ ງຂນ້ 1. ການຈດແບຸ່ ງໂດຍໃຊຕ້ ວົ ອກສອນ “L” ເຊຸ່ ງິ ໝາຍເຖິງ Lineation ຈະມຕີ ວົ ເລກຫອ້ ຍທາ້ ຍ ເຊຸ່ ນດຽວກບ ຮອຍຂະໜານ L0 ສາລບໂຄງສາ້ ງຂນ້ 1. ການຈດແບຸ່ ງໂດຍໃຊຕ້ ວົ ອກສອນ “F” ເຊຸ່ ງິ ໝາຍເຖງິ Fold ໂດຍໃຊ້ F0 ກບໂຄງສາ້ ງທາອດິ ໃນພວກຫີນ ແປເກຣດຕຸ່ າ. ຫີນແປທຸ່ ີຖກແປເປນຫີນແປສມົ ບູນຈະໃຊ້ F1, F2, F3 ຕາມລາດບການເກດີ . ການພບົ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໃນຫີນທຸ່ ີຢຸ່ ໃູ ນແນວພູເຂາົ ທຸ່ ີເກດີ ຈາກການຊນົ ກນຂອງເປອກໂລກ (fold belts) ຂອງພວກ metamorphic terraines ຈະຕອ້ ງມີ F1, F2 ຢຸ່ າງຕຸ່ າ ໂດຍທຸ່ ີສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ F1 ຈະເປນພວກ tight to - isoclinal passive folds ສຸ່ ວນ F2 ຈະເປນ tight to flexural - ship folds ເປນຕນົ້ . ໃຊຕ້ ວົ ເລກຫອ້ ຍທຸ່ ີຄກນເມຸ່ ອຮອຍຂະໜານ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ແລະ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ເກດີ ຂນຶ້ ພອ້ ມກນ. ດຸ່ ງ ນນ້ , ຫາກອາ້ ງເຖງິ S1, L1 ແລະ F1 ສາມາດເຂາົ້ ໃຈໄດທ້ ນທວີ ຸ່ າໂຄງສາ້ ງເຫຸ່ າຼົ ນນ້ ເກດີ ພອ້ ມກນ ເຊຸ່ ນ S1 ຈະເປນ 37

schistosity ທຸ່ ີເກດີ ຈາກ axial plane cleavage ຂອງ F1 ສຸ່ ວນ L1 ຄ mineral lineation ທຸ່ ີກະໜານໄປ ກບແກນຂອງ F1 ເປນຕນົ້ . ຮູບທີ 3.37 ການວິເຄາະລາດບການປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ີເກດີ ໃນຫນີ (ກ) ມີການຮຽງຕວົ ເປນຮອຍຂະໜານ ທຸ່ ີ ເກດີ ຈາກນາ້ ໜກກດົ ທບ ເປນການປຸ່ ຽນລກສະນະເທຸ່ ອທຸ່ ີໜຸ່ ງຶ ໄດ້ D1 ແລະ S1 (ຂ) ມແີ ຮງກະທບົ ທຸ່ ເີ ຮດໃຫກ້ ານ ບບີ ອດປຸ່ ຽນທດິ ທາງ ເປນການປຸ່ ຽນລກສະນະເທຸ່ ອທຸ່ ສີ ອງໄດ້D2 ແລະ S2 (ຄ) ມແີ ຮງກະທບົ ປຸ່ ຽນທດິ ທາງເທຸ່ ອ ທຸ່ ີສາມໄດ້ D3 ແລະ S3 [ຮູບຈາກ Fig. 4.36 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005] 38

ຮູບທີ 3.38 ການວິເຄາະລາດບການປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ີເກດີ ໃນຫີນ (ກ) ການຕົກສະສມົ ແບບວາງຊນ້ ຫີນ S0 (ຂ) ມແີ ຮງກະທາທຸ່ ເີ ຮດໃຫກ້ ານບີບອດໄດເ້ ປນຮອຍຂະໜານແບບແຜຸ່ ນພຽງ, S1, D1 (ຄ) ມແີ ຮງຕດກະທົບ ແນວດຽວກບແຜຸ່ ນພຽງກດົ ອດເດີມ ເກດີ ໂຄງສາ້ ງຊອ້ ນທບໃນຮູບແຜຸ່ ນພຽງການເລຸ່ ອນຖະໄຫຼ, S2, D2 (ງ) ມີ ແຮງບບີ ອດດາ້ ນຂາ້ ງ ໄດແ້ ຜຸ່ ນພຽງຕງ້ ສາກ, S3, D3 ໃຊອ້ ກສອນ D ແທນການປຸ່ ຽນລກສະນະ (deformation) ເຊຸ່ ນ D1, D2, D3 ຫຼ D1, D2A, D2B, D3 ໂຄງສາ້ ງຕຸ່ າງໆເຊຸ່ ນ: ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ຮອຍຂະໜານ ແລະ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີພບົ ໃນຫນີ ໂຜຸ່ ທຸ່ ີມຫີ ຼາຍຊະນດິ ຢຸ່ ູນາ ກນ ອາດພບົ ພຽງບາງກຸ່ ຸມ, ແຕຸ່ ສາມາດໃຊຮ້ ຸ່ ວມກນໄດໂ້ ດຍສງເກດ ແລະ ວເິ ຄາະໃນພາບລວມຕວົ ເລກທຸ່ ີຫອ້ ຍທາ້ ຍ ຂອງຮອຍຂະໜານ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ແລະ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ບຸ່ ງົ ບອກເຖງິ ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີເກດີ ຂຶນ້ ເຊຸ່ ິງອາດໝາຍເຖິງການເກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ີເກດີ ຈາກຜົນຂອງຂະບວນການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີຂອງແຜຸ່ ນເປອກ ໂລກ (plate tectonics) ແຕຸ່ ກບຸ່ ຈາເປນສະເໝີໄປ. ການສກຶ ສາໃນພນ້ ທຸ່ ກີ ວາ້ ງໆໂດຍນກທລະນວີ ທິ ະຍາຫາຼ ຍ ໆຄນົ F1 ອາດເກດີ ໄດໂ້ ດຍ refold ຢຸ່ າງຕຸ່ ເນຸ່ ອງໄດເ້ ປນ F2 ໃນການຊອກຫາຄວາມສາພນຂອງໂຄງສາ້ ງຕອ້ ງລະມດລະວງ ແລະ ຕອ້ ງເບຸ່ ງິ ຈາກການບນລະຍາຍລກສະນະ ປະກອບອກີ ທງຄດິ ສະເໝີວຸ່ າຫາກສກຶ ສາຮອຍຂະໜານ, ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ແລະ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຂອງແນວພເູ ຂົາ ແນວຍາວຫຼາຍໆເຊຸ່ ນ ພູເຂາົ ຫມິ າໄລທຸ່ ີເປນແນວມາຈນົ ເຖິງພເູ ຂາົ ຕະເວນຕກົ ຂອງປະເທດເຮາົ ການບງົ ບອກດວ້ ຍ ຕວົ ເລກຫອ້ ຍທຸ່ ຄີ ກນອາດເກດີ ທຸ່ ເີ ວລາຕຸ່ າງກນແມຸ່ ນຈະປາກດົ ຮູບຮຸ່ າງຂອງໂຄງສາ້ ງ ແລະ ລາດບຄກນ. ດຸ່ ງນນ້ , ໃນ ການຫາຄວາມສາພນຂອງໂຄງສາ້ ງທລະນີ ຈຸ່ ງຶ ຕອ້ ງຄດິ ສະເໝີວຸ່ າ F2 ຂອງນກທລະນວີ ທິ ະຍາຄນົ ໜຸ່ ງຶ ອາດເປນ F3 ຂອງນກທລະນວີ ທິ ະຍາອີກຄນົ ໜຸ່ ງຶ ແລະ ອາດເປນ F5 ຂອງນກທລະນວີ ທິ ະຍາອີກຄນົ ໜຸ່ ງຶ ໄດ.້ 5. ທາມະຊາດຂອງເທກເທໄີ ນ້ (Nature of Tectonites) ນຍິ າມຂອງເທກເທີໄນ້ ຕາມ glossary of geology, Neuendorf et la. (2011) ກຸ່ າວວຸ່ າ “tectonite (a) Any rock whose fabric reflects the history of its deformation; a rock whose fabric clearly displays coordinated geometric features that indicate continuous solid flow during formation (Turner and Weiss, 1 9 6 3 , p.3 9 ) . ( b) A rock whose fabric has been modified substantially by deformation processes. Also spelled: tektonite. 1) ຫນີ ທຸກຊະນດິ ທຸ່ ີສະແດງການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງເນອ້ ຫີນປາກດົ ເປນຮອຍລາຍ ຫຼ ແຟະບຣິກ; ຫນີ ທຸ່ ີ ເຊຸ່ ງິ ເນອ້ ຫນີ ມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະແບບການໄຫຼ (solid - state flow) ຂະນະທຸ່ ຍີ ງມສີ ະພາບເປນຂອງແຂງ 2) ຫນີ ທຸ່ ີເຊຸ່ ງິ ມຮີ ອຍລາຍໃນເນອ້ ຫີນພາຍຫຼງຈາກເປນຫີນແລວ້ ແລະ ມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະຢຸ່ າງຫຼາຍ ສະ ກດົ ໄດອ້ ກີ ແບບຄ tektonite” ນຍິ າມຂອງ ເທກເທີໄນທ້ ຸ່ ເີ ດຸ່ ນ ຄ “ຫີນທຸ່ ມີ ເີ ນອ້ ຫີນສະແດງການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບການໄຫຼພາຍໃຕສ້ ະພາ ວະທຸ່ ີເປນຫີນແຂງ” ແຕຸ່ ຈະຕອ້ ງສາພນກບມາດຕາສຸ່ ວນທຸ່ ີພຈິ າລະນາອກີ ດວ້ ຍຈາກແຜຸ່ ນຫນີ ບາງ (thin section) ຂອງເທກເທີໄນຈ້ ະເຫນການເກດີ ການແຕກ ແລະ ເລຸ່ ອນ ການລະລາຍຈາກຄວາມດນ (pressure solution) ແລະ ການເກີດພຶກໃໝຸ່ (recrystallization) ເຊຸ່ ິງບຸ່ ໄດມ້ ພີ ຽງການໄຫຼ (ການລະລາຍ ແລະ ການເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ) ເທຸ່ າົ ນນ້ . ເທກເທີໄນເ້ ປນຫນີ ທຸ່ ມີ ແີ ນວແຕກລຽບ, ຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ຫຼ ຫນີ ທຸ່ ໄີ ຫຼໄດໂ້ ດຍທຸ່ ີບຸ່ ສນູ ເສຍບລມິ າດ ເຊຸ່ ນດຽວກບເງນີ ຫຽຼ ນທຸ່ ີຖກທບໃຫແ້ ປພຽງ, ຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ເປນໂຄງສາ້ ງ ທຸ່ ີຖກເຮດໃຫບ້ ດິ ບຽ້ ວ (distortion) ພາຍໃຕອ້ ຸນຫະພມູ ທຸ່ ີສູງ ແລະ ຄວາມດນອອ້ ມຂາ້ ງທຸ່ ີສູງ. ດຸ່ ງນນ້ , ຫີນແປ 39

ແລະ ຫີນອກຄະນແີ ຊກຊອນຄ: ຫນີ ທຸ່ ີເກດີ ເປນເທກເທີໄນໄ້ ດ້ ຫນີ ຕະກອນບາງຊະນດິ ເຊຸ່ ນ: ເກອຫນີ ແລະ ຍບິ ຊາ ເກດີ ເປນເທກເທີໄນໄ້ ດເ້ ຊຸ່ ນກນ. 5.1. ຊະນດິ ຂອງເທກເທໄີ ນ ້ ເທກເທີໄນແ້ ບຸ່ ງໄດເ້ ປນ 3 ປະເພດ ໂດຍອາໃສອງົ ປະກອບຂອງຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (ຮູບ ທີ 8.39) ໄດແ້ ກຸ່ ເອດ - ເທກເທີໄນ້ (S - tectonite), ເເອວ - ເທກເທໄີ ນ້ (L - tectonite) ແລະ ເເອວເອດ - ເທກເທີໄນ້ (LS - tectonite). L ໝາຍເຖງິ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ແລະ S ໝາຍເຖິງ ຮອຍຂະໜານ ໂດຍທຸ່ ີ L - tectonite ຄ ຫນີ ແປທຸ່ ີມີ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ພຽງຢຸ່ າງດຽວ ຫຼ S - tectonite ຄ ຫີນແປທຸ່ ີມີຮອຍຂະໜານພຽງຢຸ່ າງດຽວ ແລະ LS - tectonite ຄ ຫນີ ແປທຸ່ ມີ ທີ ງໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ແລະ ຮອຍຂະໜານ ສຸ່ ວນ “SF - tectonite” ເປນ ຫນີ ທຸ່ ີມແີ ຜຸ່ ນ ພຽງແຕກ (fracture) ແລະ ແຜຸ່ ນພຽງຕດປາກດົ ໃນເນອ້ ຫີນ ສະແດງເຖງິ ການສູນເສຍຄຸ່ າການຢດຶ ໜຸ່ ຽວລະຫວຸ່ າງ ເມດແຮຸ່ ບຸ່ ໃຊຮ້ ອຍຂະໜານທຸ່ ປີ າກດົ ໃນ L, LS ແລະ S – tectonite. ຮູ ບທີ 8.39 ລກສະນະຂອງເທກເທີໄນ້ທງສາມປະເພດ (ກ) S - tectonite ສະແດງ penetrative foliation ດຸ່ ຽວໆ(ຂ) L - tectonite ສະແດງ penetrative lineation (ຄ) LS - tectonite ສະແດງທງ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ແລະ ຮອຍຂະໜານ [ຮູບຈາກ Figure 9.79 ໂດຍ Davis et al., 2011] ປາກດົ ຂອງຮອຍຂະໜານ ຫຼ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ໃນຫີນ ສະແດງວຸ່ າມກີ ານບດິ ບຽ້ ວເກດີ ຂນຶ້ ໃນຫນີ ນນ້ ອາດ ມບີ ລມິ າດສນູ ເສຍ ຫຼ ບຸ່ ສູນເສຍກໄດ.້ ໃນການວເິ ຄາະເທກເທໄີ ນຕ້ ອ້ ງຫາປະລມິ ານຂອງການບດິ ບຽ້ ວ ແລະ ການ ສນູ ເສຍບລມິ າດ (ຫາກເກດີ ຂນຶ້ ) ເມຸ່ ອມຮີ ອຍຂະໜານ ຫຼ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ເກດີ ຂນຶ້ . ການວເິ ຄາະປະລມິ ານຄວາມ ເຄຸ່ ງບຸ່ ສາມາດເຮດໄດງ້ ຸ່າຍດາຍ ເພາະຈະຕອ້ ງຮູຮ້ ູບຮຸ່ າງຂະໜາດຂອງຫີນເດມີ ເພຸ່ ອປຽບທຽບ. ການວເິ ຄາະການບດິ ບຽ້ ວຂອງເທກເທໄີ ນ້ ທຸ່ ເີ ປນແບບ S - tectonites ພບວຸ່ າເກດີ ຈາກການແປພຽງ ໂດຍ ຈະໄດ້ S1 = S2 > S3 ຫາກເດີມເປນຮູບຊງົ ມນົ ຈະໄດເ້ ປນຮູບວງຣີໂດຍທຸ່ ີ ຄວາມເຄຸ່ ງຈະສນ້ ກງົ ແນວ S3 ສຸ່ ວນ L - tectonites ຈະມີການຢດເກດີ ຂນຶ້ ໃນທດິ ທາງດຽວໂດຍ S1 > S2 = S3 ຖ້າເດີມເປນຮູບຊົງມົນຈະໄດຮ້ ູບ 40

prolate strain ellipsiod LS - tectonites ພບຫຼາຍໃນກຸ່ ຸມຂອງເທກເທີໄນທ້ ຸ່ ີເກດີ ຈາກ non - coaxial strain ເຊຸ່ ນ plane strain (S1 ≠ S2, S3 = 0) ໂດຍທຸ່ ທີ ດິ ທາງຂອງການຢດຈະຖກແທນດວ້ ຍການແປພຽງໃນ ທດິ ທາງຕງ້ ສາກກບການຢດ ແຕຸ່ ຈະບຸ່ ມກີ ານຢດ ຫຼ ຫດົ ສນ້ ໃນທດິ ທາງທຸ່ ບີ ຸ່ ໄດເ້ ກດີ ຮຸ່ ວມ. 5.2. ການພຈິ າລະນາການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງເທກເທໄີ ນທ້ ຸ່ ເີ ກດີ ໃນທາມະຊາດ ຄວາມເຄຸ່ ງໃນເທກເທີໄນຕ້ າມທາມະຊາດຈະບຸ່ ຄງົ ທຸ່ ີ ເປນແບບເນອ້ ປະສມົ ມທີ ງການບດິ ບຽ້ ວທຸ່ ີມທີ ດິ ທາງບຸ່ ແນຸ່ ນອນ ແລະ ການສູນເສຍ ຫຼ ເພຸ່ ມິ ຂອງບລມິ າດຄຸ່ າຕຸ່ າງໆທຸ່ ຄີ ານວນໄດຈ້ ຸ່ ງຶ ເປນຜນົ ລວມຂອງການບດິ ບຽ້ ວ ແລະ ການປຸ່ ຽນບລມິ າດ, ຈດຸ ປະສົງການວເິ ຄາະພຽງເພຸ່ ອບອກປະເພດຂອງເທກເທີໄນ້ ວຸ່ າເປນ S - tectonite, L - tectonite, ຫຼ LS - tectonite ແລະ ບອກເຖິງການປຸ່ ຽນລກສະນະ ທຸ່ ີມກີ ານເກດີ ບດິ ບຽ້ ວ ແລະ ສູນເສຍບລິ ມາດ. 5.3. ການປະເມນີ ການເກດີ ຄວາມເຄຸ່ ງໃນເທກເທໄີ ນ ້ ແລະ ຫນີ ແປ ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນມຢີ ຸ່ ູຫຼວງຫຼາຍຫຼາຍແບບ ສຸ່ ງິ ທຸ່ ີຕອ້ ງການຮູຄ້ ປະລມິ ານຂອງຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີເຮດ ໃຫຫ້ ນີ ປຸ່ ຽນໄປນນ້ ກຄ: ການວເິ ຄາະຫາ finite strain ellipse ຂອງຫີນນນ້ ເອງ. ການວເິ ຄາະຈະເປນໄປໄດ້ ຫຼ ບຸ່ ຂນຶ້ ຢຸ່ ູກບຕວົ ບງົ ຊຄີ້ ວາມເຄຸ່ ງ (strain markers) ທຸ່ ີສາມາດນາມາໃຊໃ້ ນການວເິ ຄາະຫາການປຸ່ ຽນແປງ. 5.4. ຄວາມສາພນຂອງການປຸ່ ຽນລກສະນະ ແລະ ຂະບວນການແປສະພາບ ເທກເທີໄນມ້ ກເກດີ ຮຸ່ ວມກບຂະບວນການແປສະພາບ ຕົວຢຸ່ າງຂອງຂະບວນການທຸ່ ີສາຄນຂອງການເກດີ ເທກເທີໄນໃ້ ນມາຍເລີໄນ້ ໄດແ້ ກຸ່ : ການລຸດຂະໜາດລງົ ຂອງເມດຂະໜາດ ເຊຸ່ ງິ ເກີດຈາກ ductile dislocation creep ການເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ແລະ ການແຕກຫກຂອງແຮຸ່ ທຸ່ ີມລີ ກສະນະແບບເປາະ. ການລຸດຂະໜາດຂອງເມດແຮຸ່ ລງົ (grain size reduction) ເກດີ ຂນຶ້ ໄດຈ້ າກການເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ເຊຸ່ ນດຽວ ກບການຂະຫຍາຍຂະໜາດຂອງເມດແຮຸ່ ຈາກສະເລດ ເປນຟໄິ ລ້ ແລະ ເປນຊສິ . ສາລບເທກເທີໄນທ້ ຸ່ ີເກດີ ຂນຶ້ ໃນ ສະພາວະກຣນີ ຊສິ ເຟຊີ (greeen schist facies) ຈະໄດເ້ ປນຫີນທຸ່ ີເມດຂະໜາດນອ້ ຍຫາຼ ຍ. ມາຍເລີໄນທ້ ຸ່ ີເກດີ ຂຶນ້ ຈະມີຂະໜາດຂອງເມດແຮຸ່ ໃໝຸ່ ເປນແຜຸ່ ນບາງ (platy mylonitic rocks) ຈະໄດຫ້ ີນມເີ ມດຂະໜາດໃຫຍຸ່ ເຊຸ່ ນ: mylonitic schists, mylonitic gneisses ຫຼ phyllonite ຖາ້ ອຸນຫະພູມສູງ ແລະ ອດຕາຂອງຄວາມ ເຄຸ່ ງຕຸ່ າ ແລະ ເກດີ ໃນ high grade metamorphic rocks ຂອງ middle amphibolite to granulite - facies. 5.5. ຄວາມສາພນຂອງເທກເທໄີ ນກ້ ບຫນີ ອກຄະນແີ ຊກຊອນ ການພບົ ຫີນອກຄະນຮີ ຸ່ ວມກບເທກເທໄີ ນ້ ຖວຸ່ າເປນສຸ່ ງິ ດີ ເພາະຊຸ່ ວຍໃຫສ້ າມາດຫາອາຍຸຂອງເທກເທີໄນໄ້ ດ້ ການເຂາົ້ ແຊກຂອງຫີນອກຄະນເີ ກດີ ຂນຶ້ ໃນເວລາສນ້ ກວຸ່ າການປຸ່ ຽນລກສະນະ ຫີນອກຄະນແີ ຊກຊອນຈຸ່ ງຶ ອາດສຸ່ ົງ ຜົນຕຸ່ ການແປສະພາບຂອງຫນີ ຊຸ່ ວຍໃນການສກຶ ສາຫາການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນ. ການພຈິ າລະນາວຸ່ າຫີນອກຄະນວີ ຸ່ າເກີດກຸ່ ອນ ຫຼ ຫຼງ ຫຼ ເກີດໃນຊຸ່ ວງການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫນີ ທອ້ ງທຸ່ ີ (country rock) ຫຼ ບຸ່ ນນ້ ມຫີ ຼກການດຸ່ ງນ:ີ້ ຫາກພບົ ຮອຍຂະໜານຂອງຫນີ ອກຄະນຮີ ຸ່ ວມກບຫນີ ທອ້ ງທຸ່ ສີ ະແດງ ວຸ່ າເກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະພາຍຫງຼ ຫີນອກຄະນແີ ຊກຊອ້ ນ, ຫາກບຸ່ ພບົ ຮອຍຂະໜານຂອງຫນີ ອກຄະນຮີ ຸ່ ວມກບ ຫນີ ຂາ້ ງຄຽງສະແດງວຸ່ າເກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະກຸ່ ອນ ຫາກເກດີ ພອ້ ມກບການປຸ່ ຽນລກສະນະໃນທນທຈີ ະພບົ ຫກຼ ຖານຄ: 1) ມກີ ານແຊກຂອງຫີນອກຄະນີ ແລະ ມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະພອ້ ມກບຫີນຂາ້ ງຄຽງ. 41

2) ໃນຊຸ່ ວງທາອດິ ຂອງຫນີ ມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະແຕຸ່ ຊຸ່ ວງຫງຼ ຫນີ ອກຄະນຈີ ະແຊກຕດເຂາົ້ ມາໃໝຸ່ ເນອ້ ຫນີ . 3) ພບົ ຮູບຊງົ ສນຖານຂອງຫນີ ອກຄະນທີ ຸ່ ປີ ຸ່ ຽນລກສະນະຂອງເນອ້ ຫີນແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງກບຫີນທອ້ ງທຸ່ .ີ 5.6. ຄວາມສາພນຂອງເທກເທໄີ ນກ້ ບບລເິ ວນຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ສາມາດພບົ tectonites ໄດໃ້ ນບລເິ ວນຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກທງ 3 ປະເພດ ໄດແ້ ກຸ່ : ຂອບຂອງແຜຸ່ ນ ເປອກໂລກບລເິ ວນທຸ່ ຊີ ຸດໂຊມຕວົ (convergen plate boundary) ຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກບລເິ ວນແຍກ ອອກຈາກກນ (divergen plate boundary) ແລະ ຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກບລິເວນເຄຸ່ ອນດາ້ ນຂາ້ ງ ( transform plate boundary) ບ ລິເ ວ ນ ຂ ອ ບ ທຸ່ ີ ແ ຜຸ່ ນ ເ ປ ອ ກ ໂ ລ ກ ມະ ຫ າ ທ ະ ເ ລ ແຍ ກ ອອ ກ ຈາກ ກນ (spreading) ຈະເຮດໃຫເ້ ກດີ S - tectonite ແລະ LS - tectonite ໂດຍມຮີ ອຍຂະໜານ ມູມລາດຊນນອ້ ຍ ສຸ່ ວນບລເິ ວນຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກເຄຸ່ ອນດາ້ ນຂາ້ ງ (strike - slip or transform plate boundary) ຈະ ເຮດໃຫເ້ ກີດ LS - tectonites ທຸ່ ີມີລກສະນະຂອງການຕດແບບບຸ່ ຕາມແກນ (non - coaxial or simple shear) ມມີ ູມລາດຊນຂອງຮອຍຂະໜານສງູ ສຸ່ ວນໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ວາງຕວົ ເກບເປນແນວພຽງ ແລະ ໃນບາງເທຸ່ ອ ພບົ ມາຍເລີໄນ້ ແລະ LS - tectonite ໜາບລເິ ວນຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກເຄຸ່ ອນດາ້ ນຂາ້ ງ. ເທກເທີໄນ້ໃນແຜຸ່ ນທະວີບຈະເກີດໃນບລິເວນຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ບລິເວນທຸ່ ີຊຸ ດໂຊມຕົວ (convergent plate boundary) ມກຈະພບົ ຮຸ່ ວມກບພວກ magmatic arc ດວ້ ຍ ພົບລກສະນະແນວ ພູເຂາົ ທຸ່ ີເກດີ ຈາກການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (fold - thrust belt) ໂດຍໄດ້ S - tectonites ໂດຍທຸ່ ີ S - tectonites ເປນຜນົ ຈາກການຫດົ ສນ້ ຂອງເປອກໂລກ (crustal shortening) ທຸ່ ີສບເນຸ່ ອງຈາກການຊົນກນ ຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ. ນອກຈາກນແີ້ ລວ້ LS - tectonite ອາດພບົ ໃນບາງສຸ່ ວນຂອງບລເິ ວນພູເຂາົ ທຸ່ ີມກີ ານຄົດ ໂຄງ້ (fold belt) ໂດຍພບົ ມູມລາດຊນຕຸ່ າຂອງຮອຍຂະໜານ ແລະ ຫາກພບົ ວຸ່ າໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ມຫີ າຼ ຍທິດທາງ ສະແດງວຸ່ າການຄດົ ໂຄງ້ (folding) ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (thrusting) ເກດີ ຂນຶ້ ຮຸ່ ວມກນໂດຍມກີ ານຕດແບບບຸ່ ໄປຕາມແກນ (non - coaxial or simple shear) ເຮດໃຫແ້ ຜຸ່ ນເປອກໂລກຫົດສນ້ ແລະ ມຄີ ວາມໜາເພຸ່ ມີ ຂຶນ້ . ນອກຈາກນສີ້ າມາດພບົ ຫີນອກຄະນແີ ຊກຊອນບລິເວນຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກບລເິ ວນທຸ່ ີຊຸດໂຊມຕວົ (convergent plate boundary) ໄດເ້ ຊຸ່ ນກນ. ຄວາມເຄຸ່ ງໃນເທກເທີໄນທ້ ຸ່ ີພບົ ໃນມາດຕາສຸ່ ວນໄພສານ ຕອ້ ງພຈິ າລະນາໃນມາດຕາສຸ່ ວນທຸ່ ີກວາ້ ງ ແລະ ໃນ ປະລມິ ານທຸ່ ີຫາຼ ຍໂດຍຈະຕອ້ ງພຈິ າລະນາວຸ່ າເປນການເກດີ ແບບໄປຕາມແກນ (coaxial or pure shear) ຫຼ ບຸ່ ໄ ປ ຕ າ ມ ແ ກ ນ ( non - coaxial or simple shear) ກ າ ນ ປຸ່ ຽ ນ ລ ກ ສ ະນ ະ ຂອ ງ ຫີ ນ ເ ປ ນ ແບ ບ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (progressive deformation) ເພຸ່ ອໃຫໄ້ ດຮ້ ອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ຮອຍຂະໜານທຸ່ ີພບົ ໃນຫີນ ແປແບບໄພສານຈະເປນຮອຍຂະໜານທຸ່ ີເກດີ ຈາກນາ້ ໜກກດົ ທບ ແລະ ເປນໄປຕາມແກນ (coaxial) ຫາກພບົ ເປນແບບcrenulation foliation ສະແດງວຸ່ າແຮງກະທາມທີ ດິ ທາງແຕກຕຸ່ າງຈາກທດິ ທາງເດມີ ເຮດໃຫໄ້ ດຮ້ ອຍຂ ະໜານອກີ 1 ແນວ ເຊຸ່ ງິ ມຄີ ວາມສາພນກບທດິ ທາງຂອງການເຄຸ່ ອນທຸ່ ຂີ ອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ເປນຕນົ້ . 6. ສະຫຸຼບ ໂຄງສາ້ ງຂະໜາດນອ້ ຍ (minor structures) ເກດີ ຈາກການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງເດມີ ໂດຍຄວາມ ເຄນ້ ປະກອບດວ້ ຍ ແນວແຕກລຽບ (cleavage), ຮອຍຂະໜານ (foliation), ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (lineation) ແລະ ເທກເທີໄນ້ (tectonite). ກນົ ໄກການປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ີເຮດໃຫເ້ ກດີ ໂຄງສາ້ ງຂະໜາດນອ້ ຍຊະນດິ ແນວແຕກ ລຽບ, ຮອຍຂະໜານ ແລະ ເທກເທີໄນ້ ຄ ການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ ແລະ ຕກົ ສະສົມໃໝຸ່ (pressure 42

solution and precipitation) ຂອງເມດແຮຸ່ ແນວແຕກລຽບເປນປະເພດໜຸ່ ງຶ ຂອງຮອຍຂະໜານທຸ່ ີມລີ ກສະນະ ເປນແຜຸ່ ນພຽງ, ແຜຸ່ ນພຽງຂອງແນວແຕກລຽບມແີ ນວລະດບ (strike) ແລະ ມູມເທ (dip) ທຸ່ ີສາມາດວດໄດ.້ ການຈາແນກແນວແຕກລຽບແບບພນລະນາ (descriptive analysis) ບຸ່ ຄວນໃຊລ້ ກສະນະຂອງການເກດີ (origin) ຂອງຫນີ ເປນຫກຼ ຂອງການຈາແນກເພາະຈະເຮດໃຫເ້ ກດີ ຄວາມເຂາົ້ ໃຈຜິດໃນລກສະນະການເກີດຂອງ ແນວແຕກລຽບ ຫຼ ຂອງຮອຍຂະໜານ. ສາລບໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ສາມາດວດເທຣນ (trend) ແລະ ມູມເພລີນ (plunge) ຂອງລກສະນະປາກດົ ຂອງແນວເສນ້ ໄດ.້ ສຸ່ ວນເທກເທີໄນ້ ເປນຊຸ່ ທຸ່ ີໃຊເ້ ອນີ້ ຫີນທຸ່ ມີ ແີ ນວແຕກລຽບ, ຮອຍຂະໜານ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ເປນຫນີ ທຸ່ ີມເີ ນອ້ ຫີນສະແດງການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບການໄຫຼຂອງແຮຸ່ ທຸ່ ີ ປະກອບໃນເນອ້ ຫນີ . ເນອ້ ຫີນມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະເປນຢຸ່ າງຫຼວງຫາຼ ຍ ເທກເທີໄນມ້ ຢີ ຸ່ ໃູ ນບລເິ ວນຂອບເຂດ ຫຼ ຮອຍຕຸ່ ຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກທຸ່ ເີ ຄີຍຊນົ ກນມາກຸ່ ອນຫີນທຸ່ ີມແີ ນວແຕກລຽບຈະມກີ ານສນູ ເສຍບລມິ າດໄປກບການ ລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ. ສຸ່ ວນຫນີ ທຸ່ ພີ ດທະນາໂຄງສາ້ ງແບບຊດິ ຕເ້ ຊີທີ ແລະ ມາຍເລີນທິ ກິ ເທກເຊີ (mylionitic texture) ຫນີ ຈະບຸ່ ມກີ ານສູນເສຍປະລມິ ານຮອຍຂະໜານມກຈະມແີ ນວຕງ້ ສາກ ຫຼ ເຮດມູມສູງກບທດິ ທາງການ ຫົດສນ້ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ເປນໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີເກີດສະເພາະແຫຸ່ ງ ຫຼ ທຸ່ ົວທງເນອ້ ຫີນ. ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກ (boudin structure) ເປນໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີສະແດງການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນແບບການຢດ (extension) ເປນຂໆ້ ແລະ ຮຽວກວຸ່ າໂຄງສາ້ ງພນິ ແອນສເວນ (pinch - and - swell) ຫາກເປນການຢດເປນຂໆ້ ຍງບຸ່ ຂາດອອກຈາກກນ. ຄາສບເທກນກິ ທຸ່ ີຄວນຈຸ່ ຈາ (Terms to Remember) Axial plane cleavage, fabric, cleavage domain, microlithon domain, disjunctive cleavage, continuous cleavage, cleavage refractiuon, slaty cleavage, phyllitic structure, schistosity, gneissosity, crenulation cleavage, discrete crenulation, zonal crenulation, spaced cleavage, overgrowth, pressure shadow, palinspastic reconstruction, transposition, protomylonite, ultramylonite, phyllonite, protolith, mullion, pencil structure, fissility, diachrotonous, pinch - and - swell, tectonite, S - tectonite, L - S tectonite, L tectonite, S - C mylonite, S - surface, C - surface, L - mylonite, L - S mylonite, S - mylonite, Type I S - C mylonite, Type II S - C mylonite ຄາຖາມທາ້ ຍບດົ (Questions) 1. ຈຸ່ ົງໃຫຄ້ ານຍິ າມຂອງ foliation, lineation, ແລະ cleavage ພອ້ ມສະເກດພາບປະກອບ ແລະ ຈະແຍກ ໂຄງສາ້ ງດຸ່ ງກຸ່ າວໃນສະໜາມໄດແ້ ນວໃດ? 2. Penetrative structures ຕຸ່ າງຈາກ non - penetrative structures ໄດ້ ແນວໃດ ແລະ ໃນສະໜາມ ມວີ ທິ ີພຈິ າລະນາແນວໃດ? 3. ຮອຍແຍກຕຸ່ າງຈາກແນວແຕກລຽບແນວໃດ ແລະ ຈະກວດສອບໄດແ້ ນວໃດ? 4. Cleavage refraction ເກດີ ໄດແ້ ນວໃດ? (ຈຸ່ ງົ ສະເກດຮູບປະກອບ) 5. ຈຸ່ ົງຂຽນໄດອະແກມໂມນ (Mohr diagram) ຄຸ່ າວໆເມຸ່ ອນາຫີນທຸ່ ີມແີ ນວແຕກລຽບ ເຊຸ່ ນ: ຫີນຊະນວນ ຫຼ ຊສິ ມາເຮດການທດົ ສອບຫາຄວາມແຂງແຮງ? 6. Spaced cleavage ຕຸ່ າງຈາກ slaty cleavage ແນວໃດ? 7. slaty cleavage ເກດີ ໄດແ້ ນວໃດ? 43

8. ອະທບິ າຍການຮຽງຕວົ ຂອງແຮຸ່ ໄມເຄໃິ ນ slate ຫຼ phyllite? 9. ຮູໄ້ ດ້ ແນວໃດວຸ່ າມີ transposition ເກີດຂນຶ້ ໃນເນອ້ ຫີນ ແລະ ຈຸ່ ງົ ສບຄົນ້ ພາບຂອງຫີນທຸ່ ີສະແດງການ transposition ທາງອນິ ເຕີເນດມາ 3 ຮູບ? 10.ຈຸ່ ງົ ສະເກດລາດບການຄດົ ໂຄງ້ ແບບຊອ້ ນທບຈານວນ 3 ເທຸ່ ອ? 11. ຈຸ່ ງົ ສະເກດລກສະນະ rock fabric ຂອງຫີນຕຸ່ ໄປນ?ີ້ ກ) ຫນີ ກວດມນົ ມແີ ນວແຕກລຽບແບບຫີນຊະນວນ ຂ) ຫນີ ກວດມນົ ມກີ ານແນວແຕກລຽບແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງພກຶ ລະອຽດ ຄ) ຫີນຊາຍມແີ ນວແຕກລຽບແບບຫນີ ຊສິ ງ) ຫີນຊາຍມແີ ນວແຕກລຽບແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງພກຶ ລະອຽດ ຈ) ຫີນຊະນວນ ສ) ຫນີ ຊສິ 12. gneissic foliation ແຕກຕຸ່ າງຈາກ zonal crenulation ແນວໃດ? 13. Pencil structure, mullion structure ແລະ pinch - and - swell ເກດີ ໄດ້ ແນວໃດ? 14. ຈຸ່ ົງຍົກຕົວຢຸ່ າງຊນ້ ຫີນແຊກສະຫລບຈານວນ 3 ຕົວຢຸ່ າງທຸ່ ີຈະເຮດໃຫເ້ ກີດໂຄງສາ້ ງ boudin ແລະ mullion? 15. ຈຸ່ ງົ ສະເກດລາດບການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນໃນພນ້ ທຸ່ ີໃດໜຸ່ ງຶ ທຸ່ ີມປີ າກດົ ຂອງໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີສາມາດບງົ ບອກໄດ້ ວຸ່ າມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະມາແລວ້ 3 ເທຸ່ ອ ແລະ 5 ເທຸ່ ອ? 16. ຈຸ່ ງົ ສະເກດໂຄງສາ້ ງ boudin ທຸ່ ີເກດີ ຈາກແຮງຕດ ແລະ ແຮງບີບອດ? 17. ຕອ້ ງການສກຶ ສາເທກເທີໄນ້ ບລເິ ວນໃດທຸ່ ີຄວນເຂາົ້ ໄປສກຶ ສາ? 18. ຫນີ ໃນຮອຍເລຸ່ ອນຕຸ່ າງຈາກເທກເທີໄນແ້ ນວໃດ? 19. ຫີນທຸ່ ີຈະເອີນ້ ເປນເທກເທີໄນໄ້ ດ້ ຈາເປນ ຫຼ ບຸ່ ຕອ້ ງເປນຫນີ ແປເທຸ່ າົ ນນ້ ? 20. ຫີນໃດແດຸ່ ທຸ່ ີເປນເທກເທີໄນ:້ ຫີນແກຣເໜີດ, ແຄເທຄີ ລາໄຊ,້ ມາຍເລີໄນ,້ ໄນ,້ ຊສິ , ແລະ ຟເິ ລີໄນ?້ 21. ຈະແຍກ L - tectonite, S - tectonite ແລະ LS - tectonite ໃນສະໜາມໄດ້ ແນວໃດ? 22. ຈາກຮູບທີ 8.40 (ກ) - (ງ) ຮູບໃດເປນເທກທໄນ້ 44