วอลเลย

ค�ำ น�ำ

คู่มือผู้ตัดสินกีฬาวอลเลย์บอลเล่มน้ี กรมพลศึกษา โดยสถาบันพัฒนาบุคลากร การพลศึกษาและการกีฬา จัดทำ�ข้ึนเพื่อเผยแพร่ความรู้ด้านการตัดสินกีฬาวอลเลย์บอล ให้มีความทันสมัย มีมาตรฐานสูงขึ้น สอดคล้องกับการจัดการแข่งขันกีฬาวอลเลย์บอล ในปัจจุบัน และมอบให้แก่ผู้ตัดสินกีฬาวอลเลย์บอลอาชีพ ผู้ตัดสินกีฬาวอลเลย์บอลท่ัวไป และผ้สู นใจ ได้ใช้เป็นค่มู ือในการตัดสินกีฬาวอลเลย์บอล ท้งั น้กี ารดำ�เนินการได้รับความร่วมมือ จากสมาคมกีฬาวอลเลย์บอลแห่งประเทศไทยและผู้เช่ียวชาญด้านกีฬาวอลเลย์บอลมาเป็น วิทยากรและร่วมจัดท�ำ ต้นฉบับ กรมพลศกึ ษา ขอขอบคณุ สมาคมกีฬาวอลเลยบ์ อลแหง่ ประเทศไทยและผูเ้ ช่ยี วชาญ ทกุ ทา่ น ทม่ี สี ว่ นรว่ มในการจดั ท�ำ คมู่ อื ผตู้ ดั สนิ กฬี าวอลเลยบ์ อลเลม่ นี้ จนส�ำ เรจ็ ลลุ ว่ ง เปน็ อยา่ งดี และหวังเปน็ อยา่ งยงิ่ วา่ คูม่ ือเล่มนจ้ี ะเปน็ ประโยชนต์ ่อผ้ตู ดั สนิ กฬี าวอลเลยบ์ อล และผู้ทส่ี นใจ ทว่ั ไปไดศ้ กึ ษาคน้ ควา้ และน�ำ ไปใชใ้ นการพฒั นาการตดั สนิ และการจดั การแขง่ ขนั กฬี าวอลเลยบ์ อล ให้มีมาตรฐานสูงขนึ้ สนองตอ่ นโยบายและแผนพัฒนาการกีฬาแหง่ ชาติต่อไป กรมพลศกึ ษา มีนาคม 2555



VOLLEYBALL สารบัญ หนา้ ค�ำ น�ำ หลกั สูตรการฝึกอบรมผู้ตัดสินกีฬาวอลเลย์บอล 1 (Training Course of Volleyball Referee) ประวัติความเปน็ มาของกีฬาวอลเลย์บอล 8 (The History of Volleyball) คุณลักษณะของผตู้ ดั สินที่ดี 20 (Qualities of A Good Referees) ความรูท้ ั่วไปเก่ยี วกบั ผตู้ ดั สินกฬี าวอลเลยบ์ อล 24 (General Knowlede : Volleyball Referee) จติ วิทยาสำ�หรับผู้ตดั สนิ กฬี าวอลเลย์บอล 30 (Psycology for Volleyball Referee) แนวทางและข้อแนะน�ำ ในการตัดสนิ 37 (Refereeing Guidelines and Instructions) หลักเกณฑใ์ นการพจิ ารณาการตดั สนิ 68 (Criteria Consideration for Judging) เ(ทTeคcนhิคnกiาcรaปlฏPิบeัตrfหิ oนrm้าทa่ีผnตู้ cัดeส:นิ 1ทs่ี t1R eferee) 74 เ(ทTeคcนhิคnกiาcรaปlฏPิบeัตrfิหoนrmา้ ทaผ่ี nูต้ cัดeส:ิน2ทnี่ 2d 102 Referee) เทคนคิ การปฏิบตั หิ นา้ ทีข่ องเจา้ หนา้ ที่เทคนคิ 132 (Technical Performance of Volleyball Technician) เทคนิคการเป็นผูก้ �ำ กบั เสน้ 132 (Line Judges) เทคนคิ การเป็นผู้บันทกึ 137 (Scorer) เทคนิคการเป็นผู้ชว่ ยผู้บนั ทึก 148 (Assistant Scorer)

VOLLEYBALL สารบัญ (ตอ่ ) หนา้ เทคนิคการเปน็ ผู้ประกาศ 149 (Announcer) เทคนคิ การเปน็ เจ้าหน้าที่เชด็ พ้ืน 152 (Floor Mopping) เทคนคิ การเปน็ เจา้ หน้าทสี่ ่งลูกบอล 154 (Ball Retriever) กติกาการแข่งขันกฬี าวอลเลยบ์ อล 155 (Rules of Volleyball) ส่งิ อำ�นวยความสะดวกและอปุ กรณ์ 156 (Facilities and Equipments) ผเู้ ขา้ ร่วมการแข่งขนั 161 (Participants) รปู แบบของการแขง่ ขนั 165 (Playing Format) ลกั ษณะของการเลน่ 170 (Playing Action) การหยดุ การแขง่ ขนั การหยุดพกั และการถ่วงเวลา 179 (Interruptions and Delays) ผู้เล่นตวั รบั อสิ ระ 185 (The Libero Player) การปฏิบตั ิของผู้ร่วมการแขง่ ขนั 189 (Participant’s Conduct) ผูต้ ัดสนิ 192 (Referees) หนงั สืออา้ งอิง 200 บรรณานุกรม 201 ภาคผนวก 202 คณะกรรมการจัดท�ำ คู่มือผูต้ ัดสนิ กฬี าวอลเลยบ์ อล 215

ห ลักสูตรการฝึกอบรมผตู้ ัดสิน กฬี าวอลเลย์บอล ระยะเวลาดำ�เนินการ : จ�ำ นวน 5 วนั เนื้อหาหลกั สตู ร : ลำ�ดบั กจิ กรรม บรรยาย อภิปราย ฝกึ ปฏบิ ตั ิ สอ่ื นวตั กรรม ปรทะดเสมอนิ บผล จชำ�่ัวนโมวนง ท่ี เน้ือหา สาธติ 1 ประวตั ิกฬี าวอลเลยบ์ อล 1.30 .30 - - - 2 - คุณลกั ษณะผตู้ ัดสินทด่ี ี - ความรู้ท่ัวไปเก่ยี วกบั ผ้ตู ดั สนิ กีฬาวอลเลยบ์ อล 2 กติกา 3 1 - - - 4 บทท่ี 1 สง่ิ อ�ำ นวยความสะดวกและอปุ กรณ์ บทท่ี 2 ผู้เขา้ รว่ มการแข่งขนั บทท่ี 3 รปู แบบของการแขง่ ขัน 3 กตกิ า 3 .30 - - - 3.30 บทท่ี 4 ลักษณะของการเลน่ บทท่ี 5 การหยดุ การแขง่ ขัน การถ่วงเวลาและการหยุดพัก บทที่ 6 ผูเ้ ลน่ ตัวรับอสิ ระ บทท่ี 7 การปฏบิ ตั ิของผู้รว่ มการแขง่ ขัน 4 การวิเคราะหก์ ตกิ าการแขง่ ขนั ข้นั ตอน 3 1 - - - 4 พิธกี ารก่อนการแข่งขัน การประชุมเพอ่ื พิจารณาคำ�ตัดสนิ 5 หลักเกณฑ์ในการพิจารณาในการตัดสนิ 3 .30 - - - 3.30 เทคนคิ การปฏบิ ัติหน้าที่ผตู้ ัดสินท่ี 1 เทคนิคการปฏิบตั ิหน้าทผี่ ูต้ ดั สนิ ท่ี 2 คู่มือผ้ตู ดั สนิ กีฬาวอลเลย์บ ล 1

ล�ำ ดบั กจิ กรรม บสรารธยติาย อภิปราย ฝกึ ปฏิบตั ิ ส่ือนวตั กรรม ทดสอบ จำ�นวน ที่ เนอ้ื หา ประเมนิ ผล ชวั่ โมง 6 เทคนิคการปฏบิ ตั หิ น้าท ี่ 3 1 - - - 4 เจา้ หน้าทเี่ ทคนิค ผู้กำ�กบั เสน้ ผู้บนั ทกึ ผู้ช่วยผบู้ ันทกึ ผปู้ ระกาศ เจ้าหนา้ ที่เชด็ พน้ื เจา้ หนา้ ท่สี ่งลกู บอล 7 ฝกึ ปฏบิ ตั กิ ารเปน็ ผู้ตดั สินท่ี 1 - 1.30 6 - - 7.30 ผ้ตู ดั สนิ ที่ 2 และเจา้ หน้าที่เทคนคิ 8 สอบภาคทฤษฎี - - - - 1.30 1.30 9 สอบภาคปฏบิ ตั ิการเป็นผูต้ ดั สนิ - - - - 4 4 รวม 34 หมายเหตุ : รวมเวลาในการฝกึ อบรม 34 ชั่วโมง 2 คู่มอื ผูต้ ัดสนิ กีฬาวอลเลย์บ ล

คูม่ อื ผู้ตัดสนิ กีฬาวอลเลยบ์ ล ตารางการฝกึ อบรมหลักสตู รผ้ตู ดั สนิ กีฬาวอลเลย์บอล เวลา 08.30 - 10.00 น. 10.00 - 12.00 น. 12.00 น. 13.00 - 15.00 น. 15.00 - 17.00 น. วันท่ี ถงึ 13.00 น. - ประวตั ิกีฬาวอลเลยบ์ อล กติกา - คณุ ลักษณะผตู้ ัดสินทดี่ ี บทท่ี 1 สิ่งอ�ำนวยความสะดวกและอุปกรณ์ วนั ที่ 1 ลงทะเบียน พธิ เี ปดิ การอบรม - ความร้ทู ่ัวไปเก่ยี วกับผูต้ ัดสนิ บทท่ี 2 ผู้เขา้ รว่ มการแข่งขัน กฬี าวอลเลยบ์ อล บทที่ 3 รปู แบบของการแข่งขัน บทที่ 4 ลกั ษณะของการเลน่ กติกา รบั ประทานอาหาร 1 ชั่วโมง วันท่ี 2 บทที่ 5 การหยุดการแขง่ ขัน การถ่วงเวลาและการหยุดพัก การวิเคราะห์กติกาการแข่งขนั บทที่ 6 ผู้เล่นตัวรบั อิสระ ขัน้ ตอน พธิ ีการกอ่ นการแข่งขัน บทท่ี 7 การปฏบิ ตั ิของผรู้ ว่ มการแขง่ ขนั การประชมุ เพ่ือพจิ ารณาค�ำตัดสิน หลกั เกณฑใ์ นการพจิ ารณาในการตัดสิน เทคนิคการปฏิบัติหน้าทีเ่ จ้าหน้าท่เี ทคนคิ วันท่ี 3 เทคนคิ การปฏิบตั หิ น้าทผ่ี ตู้ ดั สินท่ี 1 (ผูก้ �ำกบั เสน้ , ผบู้ ันทึก, ผู้ช่วยผู้บนั ทึก, ผู้ประกาศ, เจ้าหนา้ ที่เช็ดพ้นื เทคนคิ การปฏบิ ตั หิ น้าท่ีผตู้ ดั สินที่ 2 และเจา้ หน้าทส่ี ง่ ลูกบอล) วนั ที่ 4 ฝึกปฏบิ ตั ิการเปน็ ผู้ตัดสินที่ 1 ผู้ตดั สนิ ที่ 2 และเจ้าหน้าทีเ่ ทคนิค ฝึกปฏบิ ัตกิ ารเป็นผตู้ ัดสนิ ท่ี 1 ผ้ตู ัดสินท่ี 2 และเจา้ หนา้ ทเ่ี ทคนิค วนั ที่ 5 สอบภาคทฤษฎี สอบภาคปฏิบตั กิ ารเปน็ ผตู้ ัดสิน สอบภาคปฏิบตั กิ ารเป็นผตู้ ัดสนิ พธิ ปี ดิ 3

หลักสตู รการฝึกอบรมผตู้ ดั สนิ กีฬาวอลเลยบ์ อล จ�ำนวนไม่นอ้ ยกว่า 34 ช่วั โมง จดุ ประสงค์ของหลกั สูตร 1. เพ่อื ให้ผู้เขา้ รับการฝึกอบรมมคี วามรู้ ความเข้าใจในการตัดสินกฬี าวอลเลย์บอล 2. เพอื่ ใหผ้ เู้ ข้ารบั การฝึกอบรมสามารถปฏบิ ตั หิ น้าที่ผูต้ ัดสนิ กีฬาวอลเลยบ์ อลได้ 3. เพอ่ื เปน็ พนื้ ฐานใหแ้ กผ่ เู้ ขา้ รบั การอบรมไดร้ บั การพฒั นาสกู่ ารเปน็ ผตู้ ดั สนิ ระดบั นานาชาติ และระดบั โลก เนื้อหาของหลกั สูตร 1. ประวัตคิ วามเปน็ มาของกฬี าวอลเลย์บอล ประวัติของสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติ ประวัตกิ ฬี าวอลเลยบ์ อลในเอเชีย 2. ความรู้ทวั่ ไปเกย่ี วกับผ้ตู ัดสนิ การแบ่งระดับชนั้ ของผู้ตัดสิน สิทธแิ ละหนา้ ทขี่ องผตู้ ดั สิน 3. คุณลักษณะของผตู้ ดั สนิ ทีด่ ี 4. จติ วิทยาส�ำหรบั ผตู้ ัดสิน 5. แนวทางและขอ้ แนะน�ำในการตัดสิน 6. หลักเกณฑใ์ นการพจิ ารณาการตัดสิน 7. เทคนคิ การปฏบิ ตั หิ น้าทผี่ ู้ตัดสนิ ที่ 1 8. เทคนคิ การปฏบิ ัตหิ น้าทผ่ี ตู้ ัดสินท่ี 2 9. เทคนคิ การปฏบิ ตั หิ นา้ ทีข่ องเจา้ หนา้ ทเ่ี ทคนิค 10. กติกาการแขง่ ขนั กฬี าวอลเลยบ์ อล 11. การประสานงานกันของคณะกรรมการการตัดสนิ 12. การบนั ทกึ ผลการแขง่ ขนั 13. ขัน้ ตอนพิธกี ารก่อนการแขง่ ขัน การประเมนิ ผล 1. ผเู้ ข้ารับการฝกึ อบรมต้องมเี วลาเขา้ อบรมไม่น้อยกวา่ 80 เปอร์เซน็ ต์ของเวลาทั้งหมด 2. เกณฑก์ ารประเมนิ 4 คู่มือผ้ตู ัดสินกีฬาวอลเลยบ์ ล

2.1 สอบผา่ นภาคทฤษฎี (ขอ้ เขียน) ได้ไม่นอ้ ยกว่า 75 เปอร์เซ็นต์ 2.2 สอบผ่านภาคปฏบิ ตั ไิ ดไ้ ม่น้อยกว่า 80 เปอรเ์ ซน็ ต์ 2.2.1 ผตู้ ัดสินท่ี 1 (30 คะแนน) 2.2.2 ผ้ตู ดั สนิ ที่ 2 (30 คะแนน) 2.2.3 ผบู้ ันทึก (20 คะแนน) 2.2.4 ผู้ช่วยบนั ทกึ (10 คะแนน) 2.2.5 ผกู้ �ำกับเส้น (10 คะแนน) การจัดเตรยี มอุปกรณแ์ ละส่ิงอำ� นวยความสะดวก ส�ำหรับการฝกึ อบรม 5 ภาคทฤษฎี 1. โปรเจคเตอร์ + คอมพวิ เตอร์ 1 ชดุ 2. กระดานไวทบ์ อร์ดพร้อมปากกาไวท์บอร์ดชนิดลบได้ 3. เอกสารประกอบค�ำบรรยาย (วทิ ยากรจดั เตรียมตน้ ฉบบั ให)้ ภาคปฏิบัติ จัดเตรียมสนามแข่งขนั พร้อมอุปกรณ์การแขง่ ขัน ไดแ้ ก่ • ป้ายบอกคะแนน จ�ำนวน 2 ปา้ ย • ใบบันทึกคะแนนตามจ�ำนวนผ้รู ับการอบรม คนละ 3 ใบ • ใบส่งต�ำแหน่ง จ�ำนวน 30 ชุด • ม้าน่งั ส�ำหรบั ทีม จ�ำนวน 2 ชดุ • โต๊ะผูบ้ นั ทกึ จ�ำนวน 1 ชดุ • ออดหรือกร่งิ สญั ญาณไฟฟา้ จ�ำนวน 1 ชุด • ป้ายเปลีย่ นตัวหมายเลข 1-18 จ�ำนวน 1 ชดุ • เก้าอ้ีผูต้ ดั สนิ กฬี าวอลเลยบ์ อล จ�ำนวน 1 ชุด • ธงส�ำหรับผู้ก�ำกับเส้น จ�ำนวน 1 ชุด • เครือ่ งเสียงพร้อมผปู้ ระกาศ จ�ำนวน 1 ชุด • กระดาษกาว/เทปกาวสแี ดง (เขตลงโทษ) ยาว 10 เมตร • ไมว้ ัดความสูงตาขา่ ย จ�ำนวน 1 อัน • ตาขา่ ย จ�ำนวน 1 ผนื • เสาตดิ ตาขา่ ย จ�ำนวน 1 คู่ • ใบเหลอื ง - ใบแดง จ�ำนวน 1 ชดุ • เสาอากาศวอลเลย์บอล จ�ำนวน 1 คู่ คมู่ ือผูต้ ัดสนิ กีฬาวอลเลย์บ ล

ตวั อยา่ ง ก�ำหนดการฝกึ อบรมผ้ตู ดั สนิ วอลเลย์บอลระดับชาติ วันท่ี 1 08.00 น. ลงทะเบยี น 09.00-09.30 น. พิธีเปิดการฝึกอบรม แนะน�ำวิทยากรและผู้เข้ารับการฝึกอบรม แนะน�ำหลักสูตรและแนวทางการอบรม 09.30-10.30 น. บรรยาย 1 ความรู้ทัว่ ไปเกี่ยวกบั ผตู้ ัดสนิ , คณุ ลักษณะของผตู้ ดั สินทด่ี ี 10.30-10.45 น. พัก 10.45-12.00 น. บรรยาย 2 กตกิ าข้อที่ 1-5 (สนาม ตาข่าย ลูกบอล ทมี ผนู้ �ำของทีม) พร้อมแนวทางและข้อแนะน�ำการตดั สินท่ีเก่ยี วขอ้ ง 12.00-13.00 น. พักรบั ประทานอาหารกลางวัน 13.00-14.30 น. บรรยาย 3 กตกิ าข้อ 6-8 (การได้คะแนน โครงสรา้ งของการแขง่ ขนั รปู แบบของการเลน่ ) พรอ้ มแนวทางและขอ้ แนะน�ำการตดั สนิ ทเี่ กยี่ วขอ้ ง 14.30-14.45 น. พัก 14.45-16.30 น. บรรยาย 4 ประวัติความเป็นมาของกีฬาวอลเลย์บอล จิตวิทยา ส�ำหรับผตู้ ัดสนิ วนั ท่ี 2 09.00-10.30 น. บรรยาย 5 กติกาข้อ 9-11 (การเล่นลูก ลูกบอลที่บริเวณตาข่าย ผเู้ ลน่ ทบี่ รเิ วณตาขา่ ย) พรอ้ มแนวทางและขอ้ แนะน�ำการตดั สนิ ทเี่ กยี่ วขอ้ ง 10.30-10.45 น. พัก 10.45-12.00 น. บรรยาย 6 กติกาข้อ 12-14 (การเสิร์ฟ การรุก การสกัดกั้น) พรอ้ มแนวทางและข้อแนะน�ำการตัดสินทเ่ี ก่ียวขอ้ ง 12.00-13.00 น. พกั รบั ประทานอาหารกลางวนั 13.00-14.30 น. บรรยาย 7 กตกิ าขอ้ 15-17 (การหยดุ การแขง่ ขนั การถว่ งเวลาการแขง่ ขนั การหยดุ การแขง่ ขนั ทย่ี กเวน้ ) พรอ้ มแนวทางและขอ้ แนะน�ำการตดั สนิ ทเ่ี กย่ี วข้อง 14.30-14.45 น. พกั 14.45-16.30 น. บรรยาย 8 กติกาข้อ 18-19 (การหยุดพักและการเปลี่ยนแดน, ผูเ้ ล่นตวั รบั อิสระ) พรอ้ มแนวทางและขอ้ แนะน�ำการตัดสินที่เกี่ยวขอ้ ง วนั ท่ี 3 9.00-10.30 น. บรรยาย 9 กตกิ าขอ้ 20-22 (มรรยาทของผเู้ ขา้ แขง่ ขนั การผดิ มรรยาท และการลงโทษ คณะกรรมการตัดสนิ และการท�ำหน้าที่) พร้อมแนวทาง และขอ้ แนะน�ำการตัดสินทีเ่ ก่ยี วขอ้ ง 10.30-10.45 น. พัก 10.45-12.00 น. บรรยาย 10 กติกาข้อ 23-24 (ผู้ตัดสินท่ี 1 และผู้ตัดสินท่ี 2) พร้อมแนวทางและขอ้ แนะน�ำการตดั สินทีเ่ ก่ียวขอ้ ง 12.00-13.00 น. พกั รบั ประทานอาหารกลางวัน 13.00-14.30 น. บรรยาย 11 กติกาข้อ 25-28 (ผู้บันทึก ผู้ช่วยผู้บันทึก ผู้ก�ำกับเส้น สญั ญาณมอื ) วิธกี ารบนั ทึกการแข่งขัน 6 คมู่ อื ผู้ตดั สนิ กีฬาวอลเลยบ์ ล

14.30-14.45 น. พัก 14.45-16.30 น. ขน้ั ตอนพธิ กี ารกอ่ นการแขง่ ขนั และการประชมุ เพอื่ พจิ ารณาค�ำตดั สนิ วนั ที่ 4 09.00-10.30 น. สอบขอ้ เขียน 10.30-10.45 น. พกั 10.45-12.00 น. บรรยาย 12 การประสานงานระหว่างผู้ตัดสินที่ 1 กับผู้ตัดสินที่ 2 และผตู้ ดั สนิ ที่ 2 กับผบู้ นั ทึกและผชู้ ว่ ยผู้บนั ทกึ 12.00-13.00 น. พกั รับประทานอาหารกลางวัน 13.00-14.30 น. ภาคปฏิบัติ 1 ฝึกปฏิบัติการแสดงสัญญาณมือ สัญญาณนกหวีด สญั ญาณธง 14.30-14.45 น. พกั 14.45-16.30 น. ภาคปฏิบัติ 2 นักกีฬา 2 ทีม ก�ำหนดหน้าที่ฝึกปฏิบัติผู้เข้ารับ การอบรมทกุ คน การท�ำหน้าที่ผ้ตู ัดสนิ ที่ 1 ผตู้ ัดสินที่ 2 ผู้ก�ำกับเสน้ ผบู้ นั ทึก ผชู้ ว่ ยผู้บันทึก วันท่ี 5 09.00-10.30 น. ภาคปฏิบัติ 3 นักกีฬา 2 ทีม ฝึกปฏิบัติการท�ำหน้าที่ผู้ตัดสินที่ 1 ผูต้ ัดสินที่ 2 ผ้กู �ำกบั เส้น ผูบ้ ันทึกและผชู้ ว่ ยผู้บนั ทกึ (ตอ่ ) 10.30-10.45 น. พัก 10.45-12.00 น. ภาคปฏิบัติ 4 นักกีฬา 2 ทีม ฝึกปฏิบัติการท�ำหน้าที่ผู้ตัดสินที่ 1 ผตู้ ัดสินท่ี 2 ผกู้ �ำกบั เส้น ผูบ้ ันทกึ และผูช้ ว่ ยผบู้ ันทึก (ตอ่ ) 12.00-13.00 น. พักรบั ประทานอาหารกลางวนั 13.00-16.30 น. สอบภาคปฏบิ ตั ิ นกั กีฬา 2 ทีม การท�ำหนา้ ทผี่ ตู้ ัดสินที่ 1 ผตู้ ดั สินท่ี 2 ผู้ก�ำกบั เส้น ผบู้ ันทึกและผู้ช่วยผูบ้ นั ทกึ วนั ที่ 6 09.00-12.00 น. สอบภาคปฏบิ ตั ิ นกั กฬี า 2 ทมี การท�ำหน้าทีผ่ ตู้ ัดสินที่ 1 ผตู้ ดั สินท่ี 2 ผู้ก�ำกับเส้น ผบู้ นั ทึกและผ้ชู ่วยผ้บู นั ทึก (ตอ่ ) 12.00-13.00 น. พกั รับประทานอาหารกลางวนั 13.00-16.30 น. สอบภาคปฏิบตั ิ นกั กฬี า 2 ทมี การท�ำหนา้ ทีผ่ ้ตู ัดสินที่ 1 ผู้ตดั สินที่ 2 ผูก้ �ำกบั เสน้ ผ้บู นั ทกึ และผู้ช่วยผู้บันทกึ (ตอ่ ) วันที่ 7 09.00-12.00 น. สอบภาคปฏิบตั ิ 3 นกั กฬี า 2 ทมี ฝกึ ปฏิบัตกิ ารท�ำหน้าท่ีผตู้ ัดสินที่ 1 ผ้ตู ัดสินท่ี 2 ผู้ก�ำกับเสน้ ผบู้ ันทึก และผู้ชว่ ยผ้บู ันทกึ (ตอ่ ) 12.00-13.00 น. พักรับประทานอาหารกลางวัน 13.00-14.30 น. สอบภาคปฏบิ ตั ิ นกั กีฬา 2 ทมี การท�ำหนา้ ทผ่ี ้ตู ดั สนิ ที่ 1 ผู้ตดั สินที่ 2 ผูก้ �ำกบั เสน้ ผ้บู นั ทึก และผู้ชว่ ยผบู้ นั ทกึ (ต่อ) 14.30-14.45 น. พัก 14.45-15.30 น. อภิปราย-ซกั ถาม 15.30-16.30 น. พธิ ีปดิ การฝกึ อบรม *ก�ำหนดการนอ้ี าจเปล่ยี นแปลงได้ตามความเหมาะสม คมู่ อื ผูต้ ดั สนิ กฬี าวอลเลยบ์ ล 7

ป ระวตั ิความเปน็ มาของ กฬี าวอลเลย์บอล กฬี าวอลเลยบ์ อลไดเ้ รมิ่ ขน้ึ ทเ่ี มอื่ ค.ศ. 1895 โดยนายวลิ เลย่ี ม จี มอรแ์ กน (William G.Morgan) ผู้อ�ำนวยการฝ่ายพลศึกษาของสมาคม Y.M.C.A. (Young Men’s Christian) เมืองโฮลโยค ในรัฐแมสซาชูเซตส์ (Holyoke, Massachusetts) ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้พยายามคิดค้น หาเกมตา่ งๆ โดยใชย้ างในของลูกบาสเกตบอล และตีดว้ ยมอื ใหข้ ้ามตาข่าย โดยใช้ชื่อว่า มนิ โตเนต (Mintonette) ตอ่ มาในปี 1896 ศาสตราจารยอ์ ัลเฟรด ที ฮอลสเตด (Prof.Alfred T.Halstead) ได้เสนอใหเ้ ปล่ยี นชอ่ื จาก “มนิ โตเนต (Mintonette)” เปน็ “วอลเลยบ์ อล (Volleyball)” ประวัตขิ องสหพนั ธ์วอลเลยบ์ อลนานาชาติ ปี ค.ศ. 1895 นายวิลเลียม จี มอร์แกน (William G.Morgan) ได้คิดค้นเกมการเล่น วอลเลย์บอลข้ึน ท่ีสมาคม Y.M.C.A. ในเมืองโฮลโยค รัฐแมสซาชูเซตส์ (Holyoke, Massachusetts) ประเทศสหรฐั อเมรกิ า โดยใชช้ อ่ื มนิ โตเนต (Mintonette) ปี ค.ศ. 1896 ศาสตราจารยอ์ ัลเฟรด ที ฮอลสเตด (Prof.Alfred T.Halstead) ได้เสนอให้ เปลย่ี นชอ่ื จาก “มนิ โตเนต (Mintonette)” เปน็ “วอลเลยบ์ อล (Volleyball)” ปี ค.ศ. 1898 ประเทศแคนาดาได้พัฒนากีฬาวอลเลย์บอลเพื่อเป็นกิจกรรมนันทนาการ (Recreation Activity) ปี ค.ศ. 1905 ศาสตราจารย์เจ ฮาวาร์ด โครเกอร์ (Prof J. Haward Crocher) ได้น�ำ กีฬาวอลเลยบ์ อลเข้าไปเผยแพร่ในประเทศจีน (China) ปี ค.ศ. 1908 นายแฟรงกิน เอช บราวน์ (Franklin H.Brown) ได้น�ำกีฬาวอลเลย์บอล เข้าไปเผยแพร่ในประเทศญปี่ นุ่ (Japan) ปี ค.ศ. 1910 นายเอลวดู๊ เอส บราวน์ Elwood S.Brown ชว่ ยจดั ตงั้ สมาคมวอลเลยบ์ อล ในประเทศฟลิ ปิ ปนิ ส์ (Philippines) ปี ค.ศ. 1913 ได้มีการบรรจุกีฬาวอลเลย์บอลเข้าในการแข่งขันกีฬาภาคพ้ืนตะวันออกไกล (Far Eastern Games) คร้ังท่ี 1 ณ กรุงมะนิลา ประเทศฟิลิปปินส์ (Manila, Philippines) ปี ค.ศ. 1918 ได้ก�ำหนดให้ใชผ้ ้เู ล่นขา้ งละ 6 คน ปี ค.ศ. 1922 ไดก้ �ำหนดกตกิ าใหแ้ ตล่ ะทมี เลน่ ลกู ไดไ้ มเ่ กนิ 3 ครงั้ และไดม้ กี ารกอ่ ตงั้ สมาคม วอลเลยบ์ อลและบาสเกตบอลขึน้ เปน็ ครง้ั แรกในประเทศเชคโกสโลวาเกีย 8 คู่มอื ผู้ตัดสินกฬี าวอลเลย์บ ล

ปี ค.ศ. 1928 มกี ารกอ่ ตงั้ สมาคมวอลเลยบ์ อลขนึ้ ในประเทศสหรฐั อเมรกิ า มกี ารจดั การแขง่ ขนั วอลเลย์บอลชิงชนะเลิศแห่งประเทศสหรัฐอเมริกา ครั้งท่ี 1 ที่ Brooklyn Central Y.M.C.A. (USA National Volleyball Championships) ปี ค.ศ. 1933 ได้บรรจุกฬี าวอลเลย์บอลหญงิ ในการแข่งขันกฬี า Central American และ Caribbean Game ในกรุงซาน ซิลวาดอร์ (San Salvador) ประเทศ เอลซัลวาดอร์ (El Salvador) ปี ค.ศ. 1934 มีการจัดตั้งคณะกรรมการกีฬาวอลเลย์บอลนานาชาติเป็นครั้งแรก ภายใต้สหพนั ธแ์ ฮนด์บอล ปี ค.ศ. 1946 ประเทศโปแลนด์ ฝรง่ั เศส เชคโกสโลวาเกยี สหรฐั อเมรกิ า สหภาพโซเวยี ตรสั เซยี และโรมาเนยี ไดร้ ว่ มกนั กอ่ ตง้ั คณะกรรมการทดี่ �ำเนนิ การดว้ ยตนเองขน้ึ ครงั้ แรก ปี ค.ศ. 1947 14 ประเทศ ไดร้ ว่ มกนั จดั ตงั้ สหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาติ (The Federation International De Volleyball : FIVB) ข้ึนในกรุงปารีส ประเทศฝร่ังเศส และได้เลือกนายพอล ลิบอรด์ (Paul Libaud) เป็นประธานสหพนั ธ์คนแรก โดยมปี ระเทศทรี่ ว่ มกนั จดั ตงั้ ประกอบดว้ ย สหรฐั อเมรกิ า ฝรง่ั เศส เชคโกสโลวาเกยี โปแลนด์ อยี ปิ ต์ อติ าลี เนเธอแลนด์ เบลเยยี ม โปรตเุ กส โรมาเนยี ตรุ กี บราซลิ อรุ กุ วยั ยโู กสลาเวยี (อสิ ราเอลและเลบานอนไดเ้ ขา้ รว่ มเปน็ สมาชกิ ในปี ค.ศ. 1949) ปี ค.ศ. 1948 การแข่งขันวอลเลย์บอลชิงชนะเลิศแห่งทวีปยุโรป คร้ังท่ี 1 ประเภทชาย ทก่ี รงุ โรม ระหว่างวันที่ 24-26 กนั ยายน ปี ค.ศ. 1949 - จดั การแขง่ ขนั วอลเลยบ์ อลชงิ ชนะเลศิ ของโลกเปน็ ครง้ั แรก ณ กรงุ ปราก (Prague) ประเทศเชคโกสโลวาเกีย (Czechoslovakia) - คณะกรรมการโอลิมปิกสากล (International Olympic Committee-IOC) ได้ประกาศรับรองกีฬาชนิดน้ี แต่ยังอยู่ในฐานะกีฬาท่ีไม่ได้มีการแข่งขันใน กฬี าโอลิมปิก (Non Olympic Sport) - การแขง่ ขนั ชงิ แชมปโ์ ลก ประเภททมี ชาย (Men’S World Championships) ครงั้ แรก ณ กรงุ ปราก (Prague) - การแขง่ ขนั ชงิ แชมป์ยโุ รป (European Champions) ประเภททีมหญิงครั้งแรก ณ กรงุ ปราก (Prague) - มีการใช้ระบบการรุก 3 คน และมีการล้ำ� แดนของตัวเซตทีอ่ ยแู่ ดนหลงั ปี ค.ศ. 1951 อนญุ าตให้มอื สามารถล้ำ� เหนอื ตาขา่ ยได้ ภายใต้เงื่อนไขคอื การสกดั กัน้ ปี ค.ศ. 1952 การแขง่ ขนั ชงิ แชมปโ์ ลกประเภททมี หญงิ (Women’S WorldChampionships) คร้งั แรก ณ กรงุ มอสโคว์ ประเทศรัสเซยี (Moscow, Russia) ค่มู อื ผ้ตู ัดสนิ กฬี าวอลเลยบ์ ล 9

ปี ค.ศ. 1955 - กฬี าวอลเลยบ์ อลไดถ้ กู บรรจเุ ข้าใน “แพนอเมรกิ ันเกม ครง้ั ท่ี 2” (The 2nd Pan American Games) ณ เมอื งเม็กซิโกซติ ี้ (Mexico City) - นายมาซาอิชิ นิชิกาว่า (Masaichi Nishikawa) นายกสมาคมวอลเลย์บอล แหง่ ประเทศญปี่ นุ่ ไดจ้ ดั ตง้ั สหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลแหง่ เอเชยี (Asian Volleyball Confederation : AVC) ขึน้ ปี ค.ศ. 1956 จัดการแข่งขันวอลเลย์บอลชาย-หญิงชิงแชมป์โลกในเวลาเดียวกันเป็นคร้ังแรก ณ กรุงปารีส ประเทศฝร่ังเศส (Paris, France) โดยมีทีมชาย 24 ทีม และ หญงิ 17 ทมี ปี ค.ศ. 1957 คณะกรรมการโอลิมปิกสากล (IOC) ได้มีการประชุมที่เมืองโซเฟีย ประเทศ บลั แกเรยี (Sofia, Bulgaria) และยอมรบั กฬี าวอลเลยบ์ อลเขา้ เปน็ กฬี าชนดิ หนง่ึ ในกฬี าโอลิมปกิ และประกาศให้สหพนั ธว์ อลเลย์นานาชาติ (FIVB) เปน็ องค์กร กีฬาสากลมผี ลบังคบั ใช้ตงั้ แต่วันท่ี 24 กันยายนเป็นตน้ ไป ปี ค.ศ. 1961 คณะกรรมการโอลมิ ปกิ สากล (IOC) และคณะกรรมการจดั การแขง่ ขนั โอลมิ ปกิ (OCOG : Organising Committee of The Olympic Game) แหง่ ประเทศญปี่ นุ่ ได้บรรจุกีฬาวอลเลย์บอลเข้าเป็นกีฬาชนิดหน่ึงในการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก ทจี่ ดั ขึน้ ทกี่ รงุ โตเกียวดว้ ย ปี ค.ศ. 1963 สหพนั ธ์วอลเลยบ์ อลยโุ รป (The European Volleyball Confederation : CEV) ได้จัดตงั้ คณะกรรมการในโซนของยโุ รป ปี ค.ศ. 1964 - กฬี าวอลเลยบ์ อลชาย-หญงิ ไดถ้ กู บรรจเุ ขา้ ในการแขง่ ขนั กฬี าโอลมิ ปกิ เปน็ ครง้ั แรก ท่ีจัดขึ้นที่กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น (เหรียญทองหญิง ได้แก่ ทีมญี่ปุ่น เหรียญทองชาย ได้แก่ ทีมสหภาพโซเวียตรสั เซีย) - ไดม้ กี ารปรบั ปรงุ กตกิ าการสกดั กน้ั ใหม่ (อนญุ าตใหม้ อื ทง้ั สองลำ้� เหนอื ตาขา่ ย และอนญุ าตใหถ้ ูกลูกขณะสกดั กน้ั เกินกวา่ 1 ครั้งได)้ ปี ค.ศ. 1965 - การแขง่ ขนั เวลิ ดค์ พั ชาย ครงั้ ที่ 1 ณ กรงุ วอซอร์ ประเทศโปแลนด์ (Warsaw, Poland) - มีการจดั ต้ังคณะกรรมการในโซนแอฟริกาขน้ึ ปี ค.ศ. 1966 Dr.Ruben Acosta ไดจ้ ดั ตง้ั คณะกรรมการโซนอเมรกิ ากลางและโซนคารเิ บยี นขน้ึ ปี ค.ศ. 1968 สหรฐั อเมรกิ าและแคนาดาไดเ้ ขา้ รว่ มโซนอเมรกิ ากลาง เพอ่ื จดั ตง้ั สหพนั ธว์ อลเลยบ์ อล แห่งทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกากลาง (NORCECA) ตามข้อเสนอของ Dr.Ruben Acosta ปี ค.ศ. 1971 ไดม้ กี ารจดั หลกั สตู รผฝู้ กึ สอนระดบั นานาชาตขิ นึ้ ครงั้ แรก โดยสมาคมวอลเลยบ์ อล แหง่ ประเทศญป่ี นุ่ ภายใตก้ ารด�ำเนนิ งานของ Mr.Yutaka Maeda และ Mr.Hiroshi Toyoda 10 คมู่ อื ผู้ตดั สินกฬี าวอลเลย์บ ล

ปี ค.ศ. 1972 สหพันธ์วอลเลย์บอลทั้ง 5 ทวีป ได้แก่ เอเชีย (AVC), แอฟริกา (CEV), อเมริกาใต้ (CSV), อเมริกาเหนือและอเมริกากลาง (NORCERA) ได้จัดต้ัง คณะกรรมการฝ่ายแข่งขันกีฬาของแต่ละทวีปข้ึน โดยการรับรองโดยสหพันธ์ ของแต่ละทวีป ปี ค.ศ. 1973 การแขง่ ขนั วอลเลยบ์ อลเวิลดค์ พั หญิง คร้ังที่ 1 ที่ประเทศอรุ กุ วยั (Uruguay) ปี ค.ศ. 1974 มกี ารถา่ ยทอดสดเปน็ ครง้ั แรกในการแขง่ ขนั วอลเลยบ์ อลชาย-หญงิ ชงิ แชมปโ์ ลก จากประเทศเม็กซิโกไปยงั ประเทศญปี่ นุ่ และประเทศอน่ื ๆ อีกหลายประเทศ ปี ค.ศ. 1975 - มีการจดั ประชมุ และส่งเสรมิ มินิวอลเลยบ์ อลขน้ึ ท่ปี ระเทศสวีเดน - มกี ารจดั การแขง่ ขนั วอลเลยบ์ อลหญงิ ชงิ ชนะเลศิ แหง่ ทวปี แอฟรกิ าณเมอื งดากา ประเทศเซเนกัล (Dakar, Senegal) ปี ค.ศ. 1976 - Dr.Ruben Acosta ได้คิดค้นระบบการใช้ลูกบอล 3 ลูก และอนุญาตให้ เลน่ ไดอ้ กี 3 ครงั้ หลงั การสกดั กน้ั ไดถ้ กู น�ำมาใชใ้ นการแขง่ ขนั กฬี าโอลมิ ปกิ เกม ณ เมืองมอนทรอี อล ประเทศแคนาดา (Montreal, Canada) - ความกวา้ งของตาข่ายถกู ลดใหเ้ หลือ 9 เมตร ปี ค.ศ. 1977 การแขง่ ขนั ระดบั เยาวชน (อายตุ ำ�่ กวา่ 21 ปี ) ชาย-หญงิ ชงิ แชมปโ์ ลกจดั ขน้ึ เปน็ ครงั้ แรก ที่ประเทศบราซลิ (Brazil) ปี ค.ศ. 1980 กตกิ าของสหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาติ (FIVB) ไดม้ กี ารพฒั นาขนึ้ เปน็ 2 ภาษา ได้แก่ ภาษาฝรั่งเศสและภาษาสเปนเป็นคร้ังแรก ตามผลจากการเสนอของ ประเทศเม็กซิโก ในการประชุมใหญ่ที่กรุงมอสโคว์และได้มีการรับรองเก่ียวกับ นักกีฬาอาชีพ ปี ค.ศ. 1982 ไดม้ กี ารลดแรงดนั ลมของลกู บอลจาก 0.45 เปน็ 0.40 กโิ ลกรมั /ตารางเซนตเิ มตร ปี ค.ศ. 1984 - (D2rn.RdubFeIVnBAPcroesstiadeไดnร้ tบั) เแลทอื นกในหาข้ ยน้ึ Pเปuน็ aปl รLะibธาaนuสdหผพูก้ นั ่อธตว์ ั้งอสลหเลพยนั บ์ ธอฯ์ ลนานาชาติ - ส�ำนกั งานใหญข่ องสหพนั ธฯ์ ไดย้ า้ ยจากกรงุ ปารสี ไปยงั เมอื งโลซาน ประเทศ สวิตเซอร์แลนด์ (Lausame, Switzerland) ปี ค.ศ. 1985 - คณะกรรมการบรหิ ารสหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาตไิ ดใ้ หก้ ารรบั รอง5โครงการหลกั เพอ่ื พฒั นาวอลเลยบ์ อลของโลก ซงึ่ เสนอโดย Dr.Ruben Acosta และมเี จตนา มุ่งหมายเพอื่ ยกระดับวอลเลยบ์ อลข้ึนสูร่ ะดบั กฬี าอาชีพ - ไดม้ กี ารจดั การแขง่ ขนั World Gala เปน็ ครงั้ แรกทกี่ รงุ ปกั กงิ่ และเมอื งเซยี่ งไฮ้ โดยทีมหญงิ ของประเทศจีนพบกับทีมดาราของโลก การแข่งขันวอลเลย์บอล ชายหาดชิงแชมป์โลกไดจ้ ดั เป็นคร้งั แรกท่ปี ระเทศบราซลิ คมู่ ือผูต้ ดั สินกีฬาวอลเลยบ์ ล 11

ปี ค.ศ. 1990 การแข่งขัน วอลเลย์บอลเวิลด์ลีก (World League) ได้เร่ิมข้ึนเป็นครั้งแรก มีการจัดการแข่งขันมากกว่า 20 เมือง จาก 8 ประเทศ เข้าร่วมแข่งขันเพื่อ ชงิ เงินรางวลั 1 ลา้ นเหรญี สหรฐั ปี ค.ศ. 1992 สหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาติ (FIVB) ไดเ้ รม่ิ ใหม้ กี ารแขง่ ขนั วอลเลยบ์ อลชายหาด (Beach Volleyball) World Tour ข้ึนเป็นคร้ังแรก โดยมีการจัดการแข่งขัน ทญ่ี ี่ป่นุ เปอรโ์ ตรโิ ก บราซลิ อิตาลี และออสเตรเลีย ปี ค.ศ. 1993 - สหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติได้กลายเป็นองค์กรกีฬาท่ีใหญ่ที่สุดในโลก โดยมีประเทศสมาชิกถึง 210 ประเทศ - เรมิ่ มกี ารแขง่ ขนั วอลเลยบ์ อลหญงิ เวลิ ดก์ รงั ปรซี ์ (Women’S World Grand Prix) ข้ึนเป็นคร้ังแรกโดยมี 8 ประเทศ เข้าร่วมการแข่งขันเพื่อชิงเงินรางวัล 1 ล้านเหรียญสหรัฐ - คณะกรรมการโอลิมปิกสากล (IOC) ได้มีการประชุมท่ีเมืองมอนเตการ์โล รัฐโมนาโก (Monte Carlo, Monaco) ให้บรรจุวอลเลย์บอลชายหาด เขา้ ในกฬี าโอลมิ ปิกเกม 1996 มีการแข่งขนั ทมี หญิง 16 คู่ ทีมชาย 24 คู่ ปี ค.ศ. 1994 - อนุญาตให้ลูกถกู สว่ นตา่ งๆ ของรา่ งกายไดท้ ุกส่วนรวมทง้ั เทา้ - ไดม้ ีการขยายเขตเสริ ฟ์ จนเต็มเขตพน้ื ท่ี 9 เมตร - ท่ีประชุมใหญ่สหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติได้รับรองแผนการส่งเสริม วอลเลย์บอลปี 2001 ซึ่งเสนอโดย Dr.Ruben Acosta เพื่อพัฒนาทักษะ การบรหิ ารจดั การของสมาคมวอลเลยบ์ อลแตล่ ะประเทศใหส้ ามารถจดั การแขง่ ขนั วอลเลยบ์ อลอาชพี ขน้ึ รวมท้งั วอลเลย์บอลชายหาดด้วย ปี ค.ศ. 1995 ครบรอบ100ปีส�ำหรบั กฬี าวอลเลยบ์ อลจดั ใหม้ กี ารเฉลมิ ฉลอง100วนั ในทวั่ โลก โดยผู้เกยี่ วข้องกบั กีฬาวอลเลย์บอล ปี ค.ศ. 1996 กฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาดไดถ้ กู บรรจเุ ขา้ ในรายการแขง่ ขนั กฬี าโอลมิ ปกิ เปน็ ครงั้ แรก ณ เมอื งแอตแลนตา รฐั จอรเ์ จยี (Atlanta, Jeorgia) ปี ค.ศ. 1997 - มีการจัดการแข่งขันวอลเลย์บอลชายหาดชิงแชมป์โลก (ท้ังประเภททีมชาย และทมี หญงิ ) เปน็ ครง้ั แรก ณ เมอื งลอสแองเจลสิ (Los Angeles, USA) ประเทศ สหรฐั อเมรกิ า โดยมเี งนิ รางวลั ในแตล่ ะประเภท 600,000 เหรยี ญสหรฐั - การแขง่ ขนั วอลเลยบ์ อลเวลิ ดล์ กี ครง้ั ท่ี 8 ไดเ้ พม่ิ เงนิ รางวลั เปน็ 8 ลา้ นเหรยี ญสหรฐั ปี ค.ศ. 1998 การประชุม FIVB World Congress คร้ังที่ 26 มีการประกาศใช้ระบบ การนับคะแนนแบบ “Rally Point” และมีการยอมรับอย่างเป็นทางการ ใหม้ กี ารเลน่ โดยใชต้ วั รบั อสิ ระ (The Libero Player) ในการแขง่ ขนั ชงิ แชมปโ์ ลก ที่กรงุ โตเกยี ว (Tokyo) 12 คมู่ อื ผูต้ ัดสินกีฬาวอลเลยบ์ ล

ปี ค.ศ. 1999 ทีมหญิงจากประเทศคิวบา (Cuba) ได้รับต�ำแหน่งชนะเลิศเป็นครั้งที่ 4 ในการแข่งขันรายการ FIVB World Cup และทีมชายจากประเทศรัสเซีย ได้รับต�ำแหน่งชนะเลศิ เป็นครั้งแรก ปี ค.ศ. 2000 - การแข่งขันกีฬาโอลิมปิกเกมท่ีเมืองซิดนีย์ ประเทศออสเตรเลีย มีการแข่งขัน วอลเลย์บอลชายหาด ประเภทชาย 24 คู่ หญิง 24 คู่ วอลเลย์บอลในร่ม ประเภทชาย 12 ทีม หญิง 12 ทีม และสาธารณรัฐคิรินาส (Kiribati) ได้เขา้ ร่วมเปน็ สมาชิกล�ำดบั ที่ 218 - ระบบการนบั คะแนนแบบ Rally Point ถกู น�ำไปใชก้ บั การแขง่ ขนั วอลเลยบ์ อลชายหาด - มกี ารยอมรับกติกาการเสิรฟ์ บอลสามารถถกู ตาข่ายได้ - การเฉลิมฉลองให้กบั ผเู้ ล่นท่ดี ที ่ีสดุ แหง่ ศตวรรษ (Best Players of Century) ได้แก่ Karch Kiraly จากสหรฐั อเมริกา Lorenzo Bernardi จากอติ าลี และ Regla Torres จากเจา้ ของแชมป์โอลิมปิก 3 สมัยอยา่ งคิวบา ปี ค.ศ. 2002 - มกี ารประชมุ ใหญส่ หพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาติ ครงั้ ที่ 28 ณ กรงุ บวั โนสไอเรส ประเทศอารเ์ จนตินา (Buenos, Aires, Argentina) ได้มกี ารก�ำหนดความสูง ของผเู้ ขา้ แขง่ ขัน ชาย 185 เซนติเมตรขน้ึ ไป หญิง 175 เซนตเิ มตรขึ้นไป - ประเทศเยอรมนี (Germany) เปน็ เจา้ ภาพจดั การแขง่ ขนั วอลเลยบ์ อลหญงิ ชงิ แชมปโ์ ลก โดยมีทีมเขา้ ร่วม 24 ทมี แข่งขนั ในเมอ่ื ตา่ งๆ ถงึ 8 เมอื ง - ประเทศอาร์เจตินา (Argentina) เป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันวอลเลย์บอลชาย ชงิ แชมปโ์ ลก โดยมีทีมเข้าร่วม 24 ทีม แข่งขันในเมอื งตา่ งๆ ถึง 6 เมือง ปี ค.ศ. 2004 - การแขง่ ขันกฬี าโอลิมปกิ เกมท่ีกรุงเอเธนส์ ประเทศกรซี (Athens, Greece) มกี ารแขง่ ขนั วอลเลย์บอลในร่มประเภททมี ชาย จ�ำนวน 12 ทีม ประเภททีมหญงิ จ�ำนวน 12 ทีม และวอลเลยบ์ อลชายหาดจ�ำนวน 24 ทีม หญิง จ�ำนวน 24 ทีม - ทีมชนะเลิศวอลเลย์บอลประเภทชาย ได้แก่ บราซิล และประเภทหญิง ได้แก่ ประเทศจีน ปี ค.ศ. 2006 การแข่งขัน FIVB Volleyball World Championship ทีมชนะเลิศประเภทชาย ไดแ้ ก่ บราซลิ และประเภทหญงิ ได้แก่ รสั เซีย ปี ค.ศ. 2007 การแข่งขัน FIVB World Cup ทีมชนะเลิศประเภทชาย ได้แก่ บราซิล และ ประเภทหญิง ไดแ้ ก่ อติ าลี ปี ค.ศ. 2008 การแข่งขันโอลิมปิกท่ีประเทศจีน ทีมชนะเลิศประเภทชาย ได้แก่ สหรัฐอเมริกา และประเภทหญิง ไดแ้ ก่ บราซิล คมู่ อื ผตู้ ัดสนิ กีฬาวอลเลย์บ ล 13

ปี ค.ศ. 2009 - การแข่งขันรายการ FIVB Club World Championship ประเภททีมชาย ไดน้ �ำกลบั มาลงในปฏทิ นิ การแขง่ ขนั ระดบั นานาชาตอิ กี ครงั้ หลงั จากทมี่ กี ารแขง่ ขนั ลา่ สุดในปี 1992 ปี ค.ศ. 2010 - กีฬาวอลเลย์บอลประสบความส�ำเร็จครั้งย่ิงใหญ่ กับการเริ่มฤดูกาลแข่งขัน กีฬาโอลิมปกิ เยาวชน ณ ประเทศสงิ คโปร์ - การแข่งขันรายการ FIVB Club World Championship ประเภททีมหญิง ได้น�ำกลับมาลงในปฏิทินการแข่งขันอีกครั้ง หลังจากที่มีการแข่งขันครั้งแรก ในปี 1994 หลงั จากทป่ี ระเภททมี ชายประสบความส�ำเรจ็ ในการแขง่ ขนั เมอ่ื ปกี อ่ นหนา้ นี้ - การแข่งขันเพ่ือชิงถ้วยรางวัล Continental Cup ถูกก�ำหนดขึ้นคร้ังแรก ในการแขง่ ขนั วอลเลยบ์ อลชายหาด ทจ่ี ะจดั ขนึ้ ในการแขง่ ขนั กฬี าโอลมิ ปกิ 2012 ณ กรุงลอนดอน (London, England) ปี ค.ศ. 2011 - ระบบการนับแต้มแบบใหม่ได้มีการน�ำไปใช้กันอย่างแพร่หลายในการแข่งขัน โดยไดร้ บั การยนื ยันโดยผบู้ ริหารของ FIVB ในการแขง่ ขนั ที่มกี ารชนะที่ 3 ตอ่ 0 หรอื 3 ตอ่ 1 โดยผชู้ นะจะได้ 3 แต้ม และผู้แพ้จะได้ 0 เชน่ กันกบั การชนะแต้ม 3 ตอ่ 2 ซง่ึ จะหมายถงึ ผู้ชนะได้ 2 แตม้ และผ้แู พ้ได้ 1 แต้ม ในกรณที ่ีแต้มเสมอ กนั จะนบั คะแนนเปน็ แบบ Set Ratio ซง่ึ จะตา่ งจากการนบั คะแนนแบบ Point Ratio ในอดีตทผ่ี ่านมา ปี ค.ศ. 2012 - มีการปรบั ปรุงแก้ไขเร่อื งเคร่อื งแบบของผู้เลน่ ฝา่ ยหญงิ โดยมีทางเลอื กให้ 3 ทาง คือ ผู้เล่นสามารถสวมปลอกหุ้มหัวเข่าความยาวอย่างมากท่ีสุด 3 เซนติเมตร ไว้เหนือเข่าหรือใส่แบบคร่ึงตัวหรือใส่แบบเต็มตัว โดยให้ข้ึนอยู่กับการเคารพ ในกฎและหรือความเชอ่ื ของแตล่ ะศาสนา ประวตั กิ ีฬาวอลเลย์บอลในเอเชยี ฝ่ายวชิ าการ กองกีฬา กรมพลศกึ ษา (2535: 5-6) ได้เรียบเรียงกฬี าวอลเลย์บอลใน เอเชียไว้ดงั นี้ ดร.เกรย์ (Dr.Gray) ผู้อำ�นวยการพลศึกษาแห่งสมาคม Y.M.C.A. ได้นำ� กีฬาวอลเลย์บอลเข้ามาในประเทศอินเดีย เม่ือปี ค.ศ. 1900 ต่อมาในปี ค.ศ. 1906 กฬี าวอลเลย์บอลไดเ้ ขา้ สู่ประเทศจีนโดยนายโรเบริ ท์ สนั และนายเกลยี (Robert and Gaily) ผอู้ ำ�นวยการพลศึกษาของสมาคม Y.M.C.A. 14 ค่มู อื ผู้ตดั สินกฬี าวอลเลยบ์ ล

ปี ค.ศ. 1910 นายเอลวูด เอส. บราวน์ (Elwood S. Brown) ผูอ้ �ำ นวยการพลศึกษาของ สมาคม Y.M.C.A. ไดน้ �ำ เข้าเผยแพรใ่ นประเทศฟลิ ิปปนิ ส์ และได้แผข่ ยาย ออกไปถงึ ประเทศตะวนั ออกไกล ปี ค.ศ. 1913 ไดม้ ีการแขง่ ขันกฬี าภาคพืน้ ตะวนั ออก (Far Eastern Games) ครัง้ ท่ี 1 ข้ึนทก่ี รงุ มะนลิ า ประเทศฟิลปิ ปินส์ กฬี าวอลเลยบ์ อลกไ็ ด้รับการบรรจุเข้า ในการแขง่ ขันด้วยโดยใชร้ ะบบการแข่งขันแบบ 16 คน ซ่ึงอกี 5 ปีต่อมา ได้เปล่ียนเป็นระบบการเล่น 6 คน ซงึ่ คิดโดยสหรัฐอเมรกิ า ปี ค.ศ. 1921 ซ่ึงเป็นการแข่งขันกีฬาภาคพื้นตะวันออก ครั้งท่ี 5 ณ เมืองเซ่ียงไฮ้ ประเทศจีน ได้เปลีย่ นระบบการเล่นแบบ 16 คน มาเปน็ ระบบ 12 คน ปี ค.ศ. 1924 ประเทศญี่ปุ่น ได้คิดระบบการเล่นแบบ 9 คน ซึ่งระบบนี้ได้นำ�มาใช้ใน การแข่งขันภาคพ้ืนตะวันออก (Far Eastern Games) ครั้งท่ี 8 ในเมอื งเซยี่ งไฮ้ ประเทศจีน ในปี ค.ศ. 1927 ปี ค.ศ. 1943 นายแฟรงคลนิ เอช. บราวน์ (Franklin H. Brown) ไดน้ �ำ กฬี าวอลเลยบ์ อล เข้าสหพนั ธแ์ ห่งเอเชยี ปี ค.ศ. 1951 ญีป่ ุ่นและฟลิ ิปปินส์ไดเ้ ข้ารว่ มกบั สหพันธ์วอลเลยบ์ อลนานาชาติ ปี ค.ศ. 1952 อินเดียและเลบานอนได้เข้าร่วมการแข่งขันชิงแชมป์โลกชาย คร้ังท่ี 2 ซ่ึงจัดขึ้นที่กรุงมอสโก ประเทศรัสเซีย และทีมชาติหญิงของอินเดีย ได้เข้าร่วมการแข่งขันชิงแชมป์โลกหญิงคร้ังที่ 1 ซึ่งจัดท่ีกรุงมอสโก ในเวลาเดยี วกนั ปี ค.ศ. 1953 ทมี มหาวทิ ยาลยั วาเซดะ (Waseda) แหง่ ประเทศญปี่ นุ่ ไดเ้ ขา้ รว่ มการแขง่ ขนั กฬี าชงิ ชนะเลศิ ภายในประเทศสหรฐั อเมรกิ า ทเ่ี มอื งโอมาฮะ และเนบรากา้ (Omaha and Nebraska) และไดม้ แี รงจงู ใจใหน้ �ำ เอาระบบการเลน่ 6 คน เขา้ มาในประเทศญี่ป่นุ ปี ค.ศ. 1954 ได้มีการก่อตงั้ สหพันธว์ อลเลย์บอลแห่งเอเชียขึน้ ในกรงุ มะนิลา ในโอกาสทม่ี ี การแขง่ ขันเอเชย่ี นเกมส์ ครัง้ ท่ี 2 ซง่ึ ได้รบั การสนับสนนุ จากนายมาซาอชิ ิ นชิ ิกาวา (Masaichi Nishikawa) นายกสมาคมวอลเลยบ์ อลแห่งประเทศ ญี่ปุ่นในขณะน้ัน แต่อย่างไรก็ตามมีข้อผูกพันว่าประเทศสมาชิกต้องเป็น สมาชกิ ของสหพนั ธ์ ค่มู ือผตู้ ดั สินกฬี าวอลเลย์บ ล 15

ปี ค.ศ. 1955 ได้มีการจัดการแข่งขันชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย ครั้งที่ 1 ประเภททีมชาย ข้ึนท่ีกรุงโตเกียว ประเทศญ่ีปุ่น เพ่ือเป็นที่ระลึกแก่สหพันธ์วอลเลย์บอล แห่งเอเชยี และในคร้ังนนั้ ประเทศอินเดยี และญป่ี ่นุ เป็นผชู้ นะเลศิ ประเภท 6 คน และ 9 คน ตามลำ�ดับ ปี ค.ศ. 1958 มีการจัดการแข่งขันกีฬาเอเช่ียนเกมส์ขึ้นที่กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น กีฬาวอลเลย์บอลได้ถูกบรรจุเข้าไว้ในการแข่งขันประเภทหนึ่งด้วย (เฉพาะทีมชาย) ประเทศญ่ปี นุ่ ไดช้ นะเลิศทัง้ ประเภท 6 คน และ 9 คน ในระหว่างการแข่งขันกีฬาเอเช่ียนเกมส์ในครั้งน้ี ได้มีการดำ�ริท่ีจะจัด การแขง่ ขนั กฬี าภาคพนื้ เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ เซยี พเกมส์ (SEAP Games) และได้มีการประชุมกันระหว่างผู้แทนของประเทศต่างๆ ท่ีตั้งอยู่ในแถบนี้ โดยการรเิ รมิ่ ของคณะกรรมการโอลมิ ปกิ แหง่ ประเทศไทยในปี 1949 ซงึ่ ใน ขอ้ ตกลงไดก้ �ำ หนดใหม้ กี ารจดั การแขง่ ขนั 2 ปตี อ่ ครง้ั และไดพ้ จิ ารณาบรรจุ กฬี าวอลเลยบ์ อลเข้าตัง้ แตก่ ารแขง่ ขันกฬี าเซยี พเกมส์ ครั้งท่ี 1 เปน็ ต้นมา ปี ค.ศ. 1964 สมาคมวอลเลย์บอลแห่งประเทศเกาหลี ได้จัดการแข่งขันวอลเลย์บอล เยาวชนชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย (Asian Youth Games) ขึ้นท่ีกรุงโซล ประเทศเกาหลีใต้ ปี ค.ศ. 1975 จัดให้มีการแข่งขันชิงชนะเลิศ คร้ังที่ 1 ภายใต้การควบคุมของสหพันธ์ วอลเลย์บอลแหง่ เอเชยี ท่กี รุงเมลเบริ น์ ประเทศออสเตรเลีย ทีมชนะเลิศ ทีมชาย ญปี่ ุ่น ทีมหญงิ ญีป่ นุ่ ปี ค.ศ. 1979 จัดการแข่งขันชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย ประเภททีมหญิงและชาย ครั้งที่ 2 ท่ีประเทศฮ่องกงและบาห์เรน ตามลำ�ดับในเดือนธันวาคม ทีมชนะเลิศ ทีมหญิงจนี ทีมชายจีน ปี ค.ศ. 1980 จัดการแข่งขันชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย (Junior Asian Championship) คร้งั ที่ 1 ประเทศเกาหลี ปี ค.ศ. 1983 จัดการแข่งขันชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย ประเภททีมหญิงและชาย ครั้งที่ 3 ณ ประเทศญ่ปี นุ่ ทมี หญงิ ได้แก่ ญีป่ ุ่น และทีมชายได้แก่ญีป่ ่นุ ปี ค.ศ. 1984 จัดการแข่งขันเยาวชนชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย ประเภททีมหญิง คร้ังท่ี 2 ท่เี มอื งแคนเบอรร์ า (Canbera) ประเทศออสเตรเลีย และประเภททมี ชาย ครง้ั ที่ 2 ทเี่ มอื งริยาด (Riyadh) ประเทศซาอดุ ิอาระเบีย 16 ค่มู อื ผู้ตัดสินกีฬาวอลเลย์บ ล

ปี ค.ศ. 1987 จัดการแข่งขันชิงชนะเลิศแหง่ เอเชีย ประเภททมี ชาย ครง้ั ท่ี 4 ที่ประเทศ คูเวต และการแข่งขันประเภททีมหญิงท่ีประเทศจีน ทีมชนะเลิศทีมชาย ญี่ปุ่น ทีมหญิง ไดแ้ ก่ จีน ปี ค.ศ. 1989 จดั การแขง่ ขนั ชงิ ชนะเลศิ แหง่ เอเชยี ประเภททมี หญงิ และทมี ชาย ทป่ี ระเทศ เกาหลแี ละฮอ่ งกง ตามล�ำ ดบั ทมี ชนะเลศิ ทีมหญิง ไดแ้ ก่ จนี ทมี ชายไดแ้ ก่ เกาหลีใต้ ปี ค.ศ. 1991 จดั การแขง่ ขนั ชงิ ชนะเลศิ แหง่ เอเชยี ประเภททมี ชายทป่ี ระเทศออสเตรเลยี ทีมชนะเลิศได้แก่ ญี่ปุ่น ประเทศทีมหญิงจัดท่ีประเทศไทย ทีมชนะเลิศ ได้แก่ จนี ปี ค.ศ. 1993 จดั การแข่งขันชิงชนะเลศิ แห่งเอเชยี ประเภททีมชายจดั ข้ึนทปี่ ระเทศไทย ทมี ชนะเลศิ ไดแ้ ก่ เกาหลใี ต้ ประเภททมี หญงิ จดั ทป่ี ระเทศจนี ทมี ชนะเลศิ ไดแ้ ก่ จีน ปี ค.ศ. 1995 จัดการแข่งขันชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย ประเภททีมชายจัดขึ้นที่ประเทศ เกาหลใี ต้ ทีมชนะเลศิ ไดแ้ ก่ ญีป่ นุ่ ประเภททีมหญงิ จัดข้นึ ที่ประเทศไทย ทมี ชนะเลิศ ได้แก่ จีน ปี ค.ศ. 1997 จดั การแขง่ ขนั ชงิ ชนะเลศิ แหง่ เอเชยี ประเภททมี ชายจดั ขน้ึ ทปี่ ระเทศกาตาร์ ทีมชนะเลิศ ได้แก่ จีน ประเภททีมหญิงจัดขึ้นท่ีประเทศฟิลิปปินส์ ทีมชนะเลศิ ได้แก่ จีน ปี ค.ศ. 1999 จดั การแขง่ ขนั ชงิ ชนะเลศิ แหง่ เอเชยี ประเภททมี ชายจดั ขนึ้ ทป่ี ระเทศอหิ รา่ น ทมี ชนะเลศิ ไดแ้ ก่ จนี ประเภททมี หญงิ จดั ขน้ึ ทป่ี ระเทศฮอ่ งกง ทมี ชนะเลศิ ได้แก่ จนี ปี ค.ศ. 2001 จัดการแข่งขันชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย ประเภททีมชายจัดข้ึนที่ประเทศ เกาหลใี ต้ ทมี ชนะเลศิ ไดแ้ ก่ เกาหลใี ต้ ประเภททมี หญงิ จดั ขน้ึ ทปี่ ระเทศจนี ทีมชนะเลิศ ได้แก่ จีน ปี ค.ศ. 2003 จัดการแข่งขันชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย ประเภททีมชายจัดขึ้นที่ประเทศจีน ทมี ชนะเลศิ ไดแ้ ก่ เกาหลีใต้ ประเภททมี หญิงจดั ข้ึนท่ปี ระเทศไทย ทมี ชนะเลิศ ไดแ้ ก่ จีน ปี ค.ศ. 2005 จดั การแข่งขนั ชิงชนะเลศิ แห่งเอเชยี ประเภททมี ชายจดั ข้นึ ท่ีประเทศไทย ทีมชนะเลิศได้แก่ ญี่ปุ่น ประเภททีมหญิงจัดข้ึนที่ประเทศเวียดนาม ทมี ชนะเลศิ ไดแ้ ก่ จีน คู่มอื ผู้ตดั สินกฬี าวอลเลยบ์ ล 17

ปี ค.ศ. 2007 จัดการแข่งขันชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย ประเภททีมชายจัดข้ึนที่ประเทศ อินโดนีเซีย ทีมชนะเลิศได้แก่ ออสเตรเลีย ประเภททีมหญิงจัดข้ึนท่ี ประเทศไทย ทีมชนะเลศิ ไดแ้ ก่ ญ่ีปุ่น ปี ค.ศ. 2009 จัดการแข่งขันชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย ประเภททีมชายจัดขึ้นที่ประเทศ ฟิลิปปินส์ ทีมชนะเลิศได้แก่ ญี่ปุ่น ประเภททีมหญิงจัดขึ้นท่ีประเทศ เวียดนาม ทมี ชนะเลิศ ได้แก่ ประเทศไทย ปี ค.ศ. 2011 จดั การแขง่ ขนั ชงิ ชนะเลศิ แหง่ เอเชยี ประเภททมี ชายจดั ขน้ึ ทป่ี ระเทศอหิ รา่ น ทีมชนะเลิศได้แก่ อิหร่าน ประเภททีมหญิงจัดข้ึนที่ประเทศจีนไทเป ทมี ชนะเลิศ ไดแ้ ก่ จีน ประวัติกีฬาวอลเลยบ์ อลในประเทศไทย กีฬาวอลเลย์บอลในประเทศไทยน้ันไม่มีหลักฐานยืนยันแน่ชัดว่า ได้แพร่หลายเข้ามา ในสมัยใด แต่พอจะประมาณได้ว่าการเล่นกีฬาวอลเลย์บอลได้มีข้ึนในประเทศไทยกว่า 60 ปี โดยเล่นเพื่อการพักผ่อนหยอ่ นใจ ในปี พ.ศ. 2476 กรมพลศึกษาเห็นว่าวอลเลย์บอลเป็นกีฬาที่นักเรียนท้ังหญิงและชาย สามารถเลน่ ได้ จึงได้จดั ให้สอนวชิ าน้ขี ึ้นในสถาบนั พลศึกษา ในปี พ.ศ. 2477 กรมพลศกึ ษาไดจ้ ดั พมิ พก์ ตกิ าวอลเลยบ์ อลขนึ้ โดยอาจารย์ นพคณุ พงษส์ วุ รรณ เปน็ ผแู้ ปลและทา่ นเปน็ ผทู้ มี่ คี วามเชยี่ วชาญในกฬี าวอลเลยบ์ อลจงึ ไดร้ บั การเชญิ ใหเ้ ปน็ ผบู้ รรยาย เกย่ี วกบั เทคนคิ วธิ เี ลน่ ตลอดจนกติกาการแข่งขันแก่ครูพลศึกษาทั่วประเทศ ประมาณ 100 คน ในโอกาสท่ี กระทรวงศึกษาธิการเป็นผู้จัดการอบรมข้ึน และในปีน้ีเอง กรมพลศึกษาได้จัดให้มีการแข่งขันกีฬา ประจ�ำปีขึ้น และบรรจุกีฬาวอลเลย์บอลหญิงไว้ในการแข่งขันเป็นครั้งแรก พร้อมบรรจุไว้ในหลักสูตร ของโรงเรยี นพลศกึ ษากลางและก�ำหนดเปน็ วชิ าบงั คบั ใหน้ กั เรยี นหญงิ เรยี นวชิ าวอลเลยบ์ อลและเนตบอล ในสมยั ของนาวาเอกหลวงศภุ ชลาศยั ด�ำรงต�ำแหน่งอธิบดีกรมพลศึกษา อย่างไรก็ตามการแข่งขัน วอลเลย์บอลในสมัยนั้นไม่ค่อยเป็นท่ีนิยมมากนัก นักกีฬาต่างก็เล่นกันไปเพียงไม่ให้ผิดกติกา จงึ ท�ำให้การเล่นวอลเลยบ์ อลเส่ือมความนิยมไป แตย่ ังคงมีการแข่งขันอยูบ่ า้ งเป็นครง้ั คราว ในปี พ.ศ. 2500 มคี ณะบคุ คลผรู้ เิ รม่ิ กอ่ ตงั้ สมาคมวอลเลยบ์ อลสมคั รเลน่ แหง่ ประเทศไทยขนึ้ โดยมีคณะผ้รู ว่ มกอ่ ตัง้ ทั้ง 7 คน ได้แก่ 1. พลโทสรุ จิต จารเุ ศรณี 2. นายกอง วิสทุ ธารมณ์ 3. นายสวัสด์ิ เลขยานนท์ 18 คมู่ อื ผตู้ ัดสินกฬี าวอลเลยบ์ ล

4. นายเสรี ไตรรัตน์ 5. นายนคิ ม พลสวุ รรณ์ 6. นายแมน พลพยหุ ครี ี 7. นายเฉลิม บณุ ยะสุนทร บุคคลท้ัง 7 คน ได้เข้าร่วมกันประชุมวางแผนด�ำเนินงานการก่อต้ังสมาคมวอลเลย์บอล สมัครเล่นแห่งประเทศไทยเป็นครั้งแรกในวันที่ 1 พฤศจิกายน 2500 จากที่ประชุมได้มอบหมาย ใหน้ ายกอง วสิ ทุ ธารมณ์ เปน็ ผแู้ ทนไปด�ำเนนิ การขออนญุ าตจดั ตงั้ สมาคมฯ ตอ่ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ในวนั ท่ี 11 กมุ ภาพนั ธ์ 2502 โดยมนี ายนาค เทพหสั ดนิ ณ อยธุ ยา ปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร เปน็ ผลู้ งนามในใบอนญุ าต จดั ต้ังสมาคมฯ มีชอ่ื วา่ “สมาคมวอลเลยบ์ อลสมคั รเลน่ แหง่ ประเทศไทย” (Amature Volleyball Association of Thailand โดยใช้ช่ือย่อว่า A.V.A.T.) วันท่ี 1 มิถุนายน 2502 พลเอกสรุ จิต จารุเศรณี นายกสมาคมฯ ไดล้ งนามในข้อบงั คบั ของสมาคมฯฉบับแรกที่ก�ำหนดให้มีคณะกรรมการบริหารเพียง 7 ต�ำแหน่ง และด�ำรงต�ำแหน่ง ไดส้ มยั ละ 4 ปี คณะกรรมการสมาคมฯ ชุดแรก ดังน้ี 1. พลเอกสุรจิต จารเุ ศรณี นายกสมาคมฯ 2. นายกอง วสิ ทุ ธารมณ์ อปุ นายก 3. นายแมน พลพยหุ คีรี เหรญั ญิก 4. นายเฉลมิ บณุ ยะสนุ ทร เลขานุการ 5. นายสวัสดิ์ เลขยานนท ์ กรรมการ 6. นายเสรี ไตรรตั น ์ กรรมการ 7. นายนคิ ม พลสวุ รรณ ์ กรรมการ เมื่อมีการจัดตั้งสมาคมฯ ข้ึนเป็นผลส�ำเร็จ ประเทศไทยจึงส่งทีมชายเข้าร่วมการแข่งขัน ในกีฬาแหลมทอง คร้ังท่ี 1 ท่ีกรุงเทพมหานคร ทีมไทยประสบความส�ำเร็จได้ต�ำแหน่งชนะเลิศ แต่ในการแข่งขนั กฬี าแหลมทอง ครัง้ ท่ี 2 ที่กรุงย่างกุ้ง ประเทศพมา่ ทมี ไทยไมป่ ระสบผลส�ำเรจ็ ในปี พ.ศ. 2505 ประเทศไทยสง่ ทีมวอลเลย์บอลชายเข้ารว่ มการแข่งขันกีฬาเอเช่ียนเกมส์ (Asian Games) ครั้งที่ 4 ที่กรุงจาการ์ตา ประเทศอินโดนีเซีย การแข่งขันคร้ังนี้ท�ำให้เห็นว่า กฬี าวอลเลยบ์ อลของประเทศไทยยงั ลา้ หลงั ชาตอิ นื่ ๆ อยอู่ กี มาก ดงั นนั้ สมาคมวอลเลยบ์ อลสมคั รเลน่ แหง่ ประเทศไทยจงึ พยายามสง่ เสรมิ กฬี าประเภทนใ้ี หเ้ จรญิ กา้ วหนา้ โดยไดต้ ดิ ตอ่ ผฝู้ กึ สอนชาวญปี่ นุ่ ใหเ้ ขา้ มาท�ำการฝกึ สอนใหก้ บั ทมี ชาตไิ ทยใหเ้ ขา้ ใจวธิ กี ารเลน่ ทถี่ กู ตอ้ งเปน็ ทยี่ อมรบั ของชาวตา่ งประเทศ ท่ัวๆ ไป คมู่ ือผูต้ ัดสินกฬี าวอลเลย์บ ล 19

คุ ณลกั ษณะของผตู้ ัดสนิ ที่ดี (Qualities of A Good Referee) Mr.Gavriel Kraus ประธานคณะกรรมการฝ่ายผู้ตัดสินสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติ ไดก้ ล่าวถึงคุณลักษณะของผตู้ ดั สินทดี่ ีไว้ดังน้ี 1. ลักษณะทา่ ทางทีด่ ี (Appearance) 1.1 แตง่ กายดี 1.2 บุคลกิ ภาพทแ่ี สดงออกดี 1.3 การพูดจา (ภาษาองั กฤษในระดบั นานาชาติ) 1.4 มคี วามประพฤติดี 2. มคี วามเป็นมอื อาชพี (Professional) 2.1 คณุ สมบตั ทิ ัว่ ไป (General) - กอ่ นแขง่ ขนั - ขณะแขง่ ขัน - หลังแขง่ ขัน 2.2 ความเสยี สละ (Sacrifice) มีความเสียสละในเร่อื ง - เวลา ตอ้ งหา่ งจากครอบครัว เพอื่ น และหน้าท่งี านประจ�ำ - รา่ งกาย ตอ้ งพยายามรักษาสุขภาพ (ทรวดทรง) - จติ ใจ ตอ้ งหม่ันเรยี นรู้ หม่ันเฝ้าดู และอดทน 2.3 ด้านการเงนิ (Financial) เมื่อใดท่ีผู้ตัดสินรับเงิน ไม่ว่าจะน้อยเพียงใด จะถือว่าเขาเป็นผู้ตัดสินอาชีพทันที 3. การเตรยี มตัว (Preparation) 3.1 การเตรยี มตวั ด้านกติกา (Rules) 3.1.1 ต้องเรียนรู้กติกาทุกข้อ ต้ังแต่ต้นจนจบ (จะไม่มีใครท่ีสามารถเรียนรู้ กติกาแทนกันได)้ 3.1.2 ต้องเรียนรู้การตีความกติกาทุกข้อ โดยเรียนรู้จากแนวทางท�ำหน้าท่ี ผู้ตัดสิน (Guideline) และค�ำแนะน�ำส�ำหรบั ผตู้ ดั สนิ (Instruction) 3.1.3 ตอ้ งเรียนรกู้ ารน�ำกติกาไปใช้ 3.1.4 ตอ้ งเขา้ ใจเจตนารมณข์ องกตกิ าเปน็ อยา่ งดี และการววิ ฒั นาการอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ของกีฬาวอลเลย์บอล 3.1.5 ต้องรู้ว่าการมีความรู้ที่ดีจะน�ำไปส่กู ารตดั สินทด่ี ีได้ 20 คู่มอื ผู้ตัดสนิ กฬี าวอลเลย์บ ล

3.2 เตรียมการท�ำหน้าท่ี (Work) 3.2.1 การเตรียมดา้ นจติ ใจ 3.2.1.1 ตอ้ งมจี ติ ใจทจี่ ะท�ำหนา้ ทใี่ นการแขง่ ขนั ทกุ รปู แบบ ไมใ่ ชเ่ ฉพาะ คู่ทีส่ �ำคญั เทา่ น้นั 3.2.1.2 ตอ้ งคดิ แตเ่ รอื่ งกฬี าวอลเลยบ์ อลและการตดั สนิ กฬี าวอลเลยบ์ อล เทา่ นัน้ 3.2.1.3 ต้องเข้าใจลักษณะการเล่นและเข้าใจถึงยุทธวิธีการเล่นของทีม 3.2.2 การเตรียมดา้ นร่างกาย 3.2.2.1 สร้างร่างกายใหพ้ ร้อมเสมอส�ำหรับการท�ำหน้าท่ี 3.2.2.2 ท�ำรา่ งกายใหด้ ดู อี ยเู่ สมอ (เหมอื นนกั กฬี าแตต่ อ้ งไมเ่ หมอื นคนอว้ นๆ) 3.2.3 การเตรียมดา้ นจติ วิทยา 3.2.3.1 ต้องหนักแน่นในสภาวะที่กดดัน 3.2.3.2 สามารถให้จบเซต และเสร็จสิ้นการแข่งขันในช่วงวิกฤต ได้อย่างถูกตอ้ ง 3.2.4 การเตรยี มตัวทวั่ ๆ ไป 3.2.4.1 ต้องตัดสินการแข่งขันทุกประเภท เพื่อเป็นส่วนหนึ่งของ การเตรียมตัวใหพ้ รอ้ มอยเู่ สมอ 3.2.4.2 ต้องเฝ้าชมการแข่งขัน เพื่อท�ำความเข้าใจเกมการแข่งขัน รวมถงึ การเรยี นรู้การท�ำหนา้ ที่ในสิ่งท่ดี ี และความผดิ พลาดท่เี กดิ ขึ้นของผู้ตดั สนิ อื่น 3.3 ด้านรปู แบบ (Style) 3.3.1 การเป็นตัวของตัวเอง ทุกคนต่างก็มีความแตกต่างกัน จะต้องพัฒนา สงิ่ ท่ีเหมาะสมที่สดุ ให้ตวั เอง 3.3.2 การลอกเลียนแบบ ผู้ตัดสินบางคนอาจชอบการตัดสินของผู้อื่น แตต่ ้องรู้จักน�ำสิง่ ท่ีเหมาะสมกบั บคุ ลิกภาพของตนเองมาใชเ้ ท่าน้นั 4. ก่อนการแข่งขนั 4.1 กอ่ นการแขง่ ขนั แตล่ ะนดั อยา่ งนอ้ ยทสี่ ดุ ควรไดอ้ า่ นกตกิ าการแขง่ ขนั บางตอนกอ่ น 4.2 ประเมนิ ผลงานโดยวิเคราะห์จากการแสดงออกของทีม ผู้เล่น ผฝู้ กึ สอน ผูช้ ม และสภาพภายในสนามแขง่ ขนั 4.3 ควรมกี ารพดู คยุ ทด่ี กี บั ผรู้ ว่ มท�ำหนา้ ทต่ี ดั สนิ เชน่ ผตู้ ดั สนิ ที่ 2 ผกู้ �ำกบั เสน้ ผบู้ นั ทกึ ผเู้ ชด็ พ้ืน ผกู้ ลง้ิ บอล 4.4 ต้องยึดมน่ั กับค�ำขวัญท่วี ่า คมู่ ือผ้ตู ัดสินกฬี าวอลเลยบ์ ล 21

4.4.1 ไม่มีใครส�ำคญั มากไปกวา่ การแข่งขัน 4.4.2 ความส�ำคัญไม่ได้อยู่ท่ีใครถูก แต่ส�ำคัญที่อะไรคือส่ิงท่ีถูกต้องส�ำหรับ กีฬาวอลเลย์บอล 5. ระหวา่ งการแข่งขัน สง่ิ ส�ำคญั คอื ทนั ทที กี่ ารแขง่ ขนั เรมิ่ ตน้ ขน้ึ ผตู้ ดั สนิ เทา่ นนั้ ทเี่ ปน็ คนกลาง และจะตอ้ งให้ ค�ำตอบวา่ ตนเองมคี วามยตุ ธิ รรมหรือไม่ โดย 5.1 ตอ้ งท�ำหนา้ ท่เี หมอื นกบั ผู้ก�ำกบั วงออเคสตร้า แต่ต้องไม่ใชต่ �ำรวจจราจร 5.2 ต้องร่วมมอื กับคณะร่วมตัดสนิ อืน่ ๆ อยา่ งต่อเนื่อง โดยท�ำงานรว่ มกันเป็นทมี 5.3 ต้องมคี วามแน่นอน (Consistent) โดย 5.3.1 ตอ้ งรู้จกั สถานการณ์ที่แตกตา่ งกัน (มีการตัดสินใจทเ่ี หมอื นกนั ภายใต้ สถานภาพที่เหมือนกนั หรอื คลา้ ยคลงึ กนั ) 5.3.2 ผเู้ ลน่ จะตอ้ งรู้ต้ังแตต่ น้ ว่า อะไรทอี่ นุญาตได้และอะไรทไ่ี ม่อนญุ าตใหเ้ ล่น 5.4 ตอ้ งมคี วามแมน่ ย�ำในการตคี วามกตกิ าการแขง่ ขนั และเขา้ ใจลกั ษณะของเกมส์ การแขง่ ขนั ของการแขง่ ขนั (หนงั สอื กตกิ าการแขง่ ขนั เปน็ เพยี งแนวทางใหป้ ฏบิ ตั ิ ไมใ่ ชค่ �ำสงั่ ใหป้ ฏบิ ตั )ิ 5.5 เปา่ นกหวดี เฉพาะเมอ่ื เหน็ ไมใ่ ชค่ ดิ วา่ เหน็ “การเดาเปน็ สญั ญาณของความผดิ พลาด” 5.6 เป่านกหวีดเฉพาะเมื่อม่ันใจอย่างแน่นอนว่ามีการท�ำผิดกติกา และรู้ลักษณะ ของการท�ำผดิ ถา้ สงสยั ไมค่ วรเป่านกหวดี 5.7 ท�ำให้การแข่งขันต่อเนื่อง กีฬาวอลเลย์บอลเป็นกีฬาท่ีได้รับการยอมรับว่า นักกีฬาจะต้องเป็นผู้ท่ีมีความเฉลียวฉลาด ดังน้ัน การพยายามท�ำให้การแข่งขันด�ำเนินไปด้วยดี จะท�ำให้การแข่งขันได้เล่ือนไหลตอ่ เนือ่ ง โดย 5.7.1 หลีกเลี่ยงการเจรจากับนกั กฬี าและผู้ฝึกสอน 5.7.2 อย่าพยายามให้เป็นเร่ืองของเทคนิคมากเกินไป จงพยายามท�ำหน้าที่ ตัดสนิ ภายใตเ้ จตนารมณ์ของกติกา 5.7.3 พยายามควบคมุ ตนเองไมใ่ หเ้ ปา่ นกหวดี โดยไมจ่ �ำเปน็ หรอื จะกลา่ วอกี อยา่ งหนงึ่ วา่ จะหยดุ แข่งขันเมอื่ จ�ำเปน็ เท่านั้น แตอ่ ย่าไปรบกวนการตอ่ เนื่องของการเลน่ พยายาม ท�ำใหล้ ูกบอลลอยอยู่ในอากาศนานๆ เพอ่ื ใหผ้ ชู้ มเกดิ ความตืน่ เต้น 5.8 ต้องพรอ้ มเสมอท่ีจะตัดสินลกู ยากๆ การตัดสินลกู ที่ยากๆ นน้ั ตอ้ งอาศยั ความ กล้าหาญมากกวา่ การท�ำเปน็ ไมร่ ้ไู ม่เหน็ 5.9 ต้องพร้อมท่ีจะแก้ไขความผิดพลาดของตนเอง ส่ิงนี้ต้องอาศัยความกล้าหาญ ความซือ่ สตั ยต์ อ่ หนา้ ทเ่ี ชน่ นี้ จะท�ำให้ผูต้ ัดสนิ ท่ีดีกลายเป็นผูต้ ดั สนิ ท่ียงิ่ ใหญไ่ ด้ 22 คูม่ อื ผตู้ ัดสินกีฬาวอลเลย์บ ล

5.10 ความซอื่ ตรงและมเี กยี รติ จะเปรยี บเสมอื นมคี วามเปน็ กลางในการแขง่ ขนั และ จะตอ้ งพยายามรักษาระดบั น้ีไว้ตง้ั แต่เริ่มต้นจนจบการแข่งขนั โดย 5.10.1 ตอ้ งไม่ยอมให้การได้เปรยี บใดๆ เกดิ กับทมี ใดในทุกเวลา 5.10.2 ตอ้ งมน่ั ใจวา่ ทมี ที่ชนะ ควรเป็นทมี ที่ควรไดร้ บั ชัยชนะอยา่ งถูกตอ้ ง 5.11 ต้องไมใ่ ส่ใจตอ่ ผู้ชม ผู้ฝึกสอน นกั กีฬา แต่ยังคงแสดงไว้ซง่ึ ความสุภาพเสมอ 5.12 ต้องรู้ว่าอะไรที่จะท�ำให้เกิดความเป็นศัตรูกับผู้เล่น ผู้ฝึกสอน ความหยิ่งยโส ขาดความรู้ จะน�ำตวั ไปสคู่ วามไม่แนน่ อนในการตัดสินใจ 5.13 การตดั สินทุกครง้ั ต้องไดร้ ับการยอมรับ ปราศจากขอ้ ค�ำถามใดๆ 5.14 ต้องเปน็ แบบอย่างที่ดีตลอดการแข่งขนั และคงไวภ้ ายใตพ้ นื้ ฐานทถ่ี ูกตอ้ ง 5.15 อย่าสรา้ งปัญหาใหก้ ับตนเอง 5.16 มีอารมณท์ ีอ่ ยากตัดสนิ และสามารถควบคุมได้ 5.17 มนี กหวดี ทม่ี คี ณุ ภาพดี สามารถเปา่ ไดเ้ สยี งดงั ชดั เจน มอี �ำนาจ และเกดิ ความเชอ่ื มน่ั 5.18 พยายามใช้สัญญาณมอื ทเ่ี ปน็ ทางการเทา่ นน้ั 6. ภายหลงั การแข่งขนั 6.1 ตรวจสอบใบบนั ทึกอยา่ งละเอียด 6.2 อยา่ โต้เถียงกับผูฝ้ กึ สอน นักกีฬา และผชู้ ม 6.3 รบั ฟงั และยอมรบั ค�ำวพิ ากษว์ จิ ารณด์ ว้ ยความรสู้ กึ ทดี่ ี มคี วามตอ้ งการทจ่ี ะปรบั ปรงุ ตนเอง และใฝ่หาแนวทางที่ดกี วา่ อยู่เสมอ 7. เร่ืองท่ัวๆ ไป 7.1 ตอ้ งเปน็ ผู้ตัดสินเพราะวา่ มใี จรกั กฬี าวอลเลยบ์ อล 7.2 มีความอยากท�ำหน้าที่เป็นอย่างมาก เพราะต้องการอุทิศตนเองให้แก่กีฬา วอลเลยบ์ อล 7.3 มีทักษะและการแสดงออกซึ่งความเสียสละให้กับการแข่งขัน โดยไม่รบกวน ใหก้ ารแข่งขันตอ้ งหยดุ ชะงัก 7.4 แสดงถึงการมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดีต่อผู้ตัดสินอื่นๆ ฝ่ายการจัดการแข่งขัน ผคู้ วบคมุ การแขง่ ขัน ผฝู้ ึกสอน นกั กีฬา ท้ังก่อนแขง่ ขนั ขณะแขง่ ขนั และหลังการแข่งขนั 7.5 สภุ าพและออ่ นโยนเสมอในทกุ สถานการณ์ แตต่ อ้ งหลกี เลย่ี งการพดู คยุ กบั ผเู้ ลน่ ผ้ฝู กึ สอน และเจ้าหนา้ ที่ของทมี ทั้งในสนามแขง่ ขันและในโรงยิมเนเซยี มทแ่ี ข่งขนั 7.6 ตอ้ งพยายามคดิ เสมอวา่ ความจรงิ แลว้ ผชู้ มไมต่ อ้ งการมาดผู ตู้ ดั สนิ แตต่ อ้ งการ มาชมนกั กีฬาและทีมมากกวา่ 7.7 ผู้ตัดสินที่ดีจะต้องสนุกสนานต่อการท�ำหน้าท่ี มิฉะนั้นก็ควรลาออกจาก การเปน็ ผตู้ ดั สิน คู่มอื ผู้ตดั สินกีฬาวอลเลย์บ ล 23

ค วามรูท้ ่ัวไปเก่ียวกบั ผูต้ ดั สิน กีฬาวอลเลยบ์ อล 1. การแบ่งระดับชน้ั ของผู้ตดั สนิ สหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาติ ไดก้ �ำหนดระดบั ชนั้ ของผตู้ ดั สนิ ซงึ่ อยใู่ นความรบั ผดิ ชอบได้ 4 ระดับ 1.1 ผตู้ ดั สินระดบั ชาติ (National Referees) 1.1.1 ผตู้ ัดสินระดับชาติ คือ บคุ คลทไ่ี ดร้ ับอนุญาตจากสมาคมวอลเลยบ์ อล ของประเทศตา่ งๆ ใหท้ �ำหนา้ ทใ่ี นการแขง่ ขนั รายการระดบั สงู ของประเทศนนั้ ๆ และมชี อื่ ขน้ึ ทะเบยี น กบั สหพนั ธ์วอลเลยบ์ อลนานาชาติ 1.1.2 สมาคมวอลเลย์บอลของประเทศต่างๆ เป็นองค์กรท่ีก�ำหนดขึ้น ในแตล่ ะประเทศ มหี นา้ ทใี่ นการใหค้ วามรแู้ ละใหก้ ารรบั รองบคุ คลผซู้ งึ่ มคี วามรใู้ นกตกิ าการแขง่ ขนั กีฬาวอลเลย์บอลอยา่ งสมบูรณ์ และสามารถประยุกต์เพื่อน�ำไปใชใ้ นขณะแขง่ ขนั ได้ 1.1.3 สมาคมวอลเลย์บอลของประเทศต่างๆ จะสามารถก�ำหนดข้ันตอน หรือขบวนการตา่ งๆ ในการแต่งตัง้ ผู้ตดั สินของประเทศน้นั ๆ และสง่ ช่ือผู้ตัดสนิ ระดับชาติเหล่าน้ัน เพือ่ ขนึ้ ทะเบียนกับสหพันธ์วอลเลยบ์ อลนานาชาติ 1.2 ผตู้ ดั สนิ เตรียมเปน็ ผูต้ ดั สนิ นานาชาติ (International Referee Candidates) 1.2.1 บคุ คลท่จี ะเตรยี มขนึ้ ส่ผู ูต้ ดั สนิ ระดบั นานาชาติ คอื ผตู้ ัดสินระดับชาติ ของแตล่ ะประเทศ (ตามทกี่ �ำหนดไวใ้ นขอ้ 1.1) ผซู้ ง่ึ มชี อ่ื ขนึ้ ทะเบยี นไวก้ บั สหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาติ อย่างน้อย 3 ปี ทีไ่ ด้เขา้ อบรม และสอบผ่านหลักสตู รผู้ตดั สนิ ระดับนานาชาตทิ ี่รองรบั โดยสหพันธ์ วอลเลยบ์ อลนานาชาติ ผตู้ ัดสินเหล่านจี้ ะไดร้ ับวฒุ ิบตั ร “ผูต้ ดั สนิ เตรยี มเปน็ ผตู้ ดั สนิ นานาชาต”ิ จากสหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาติ ทง้ั นจ้ี ะตอ้ งมอี ายเุ กนิ กวา่ 20 ปี แตไ่ มเ่ กิน 41 ปีบรบิ ูรณ์ นับถงึ วนั แรกของการอบรม 1.2.2 ผตู้ ดั สนิ ระดบั ชาตทิ มี่ ชี อ่ื ขน้ึ ทะเบยี นไวก้ บั สหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาติ เทา่ นนั้ ทมี่ สี ทิ ธเิ์ ขา้ รบั การอบรมหลกั สตู ร “การท�ำหนา้ ทผี่ ตู้ ดั สนิ นานาชาต”ิ และจะตอ้ งผ่านการ รบั รองจากแพทย์ 1.2.3 ถ้าผู้ตัดสินสอบผ่านหลักสูตร “การท�ำหน้าที่ผู้ตัดสินนานาชาติ” จะมสี ิทธ์ไดร้ บั แต่งตั้งเปน็ ผตู้ ัดสินเตรียมเป็นผตู้ ดั สนิ นานาชาติ 1.2.4 ข้ันตอนในการแต่งต้งั ประกอบดว้ ย 24 คมู่ อื ผูต้ ดั สินกีฬาวอลเลย์บ ล

1.2.4.1 เม่ือจบหลักสูตร ผู้อ�ำนวยการหลักสูตรจะมอบวุฒิบัตร ผู้ผ่านการฝึกอบรม โดยผู้ท่ีได้รับวุฒิบัตรน้ีจะต้องได้รับการเห็นชอบจากคณะกรรมการฝ่ายตัดสิน ในการประชมุ คร้ังตอ่ ไป 1.2.4.2 หลงั จากทไี่ ดม้ กี ารพจิ ารณาเหน็ ชอบ ฝา่ ยเลขานกุ ารส�ำนกั งาน ของสหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาติ จะไดจ้ ดั สง่ ประกาศนยี บตั รแกผ่ เู้ ขา้ รบั การฝกึ อบรม และแจง้ ไปยงั สมาคมของประเทศน้นั ๆ 1.3 ผ้ตู ัดสนิ ระดบั นานาชาติ (International Referees) 1.3.1 ผู้ตัดสินระดับนานาชาติ คือ ผู้ตัดสินเตรียมเป็นผู้ตัดสินนานาชาติ ตามข้อ 1.2 ผู้ซึ่งสามารถผ่านการปฏิบัติหน้าท่ีผู้ตัดสินท่ี 1 อย่างน้อย 7 คร้ัง ภายในเวลา 5 ปี หลังการอบรม โดยใน 3 ครั้ง จะต้องเป็นส่วนหน่ึงของการแข่งขันระดับทวีปหรือระดับภูมิภาค ทอี่ ยใู่ นความดูแลหรอื ยอมรับโดยสหพันธว์ อลเลย์บอลนานาชาติ 1.3.2 สหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาตจิ ะมอบประกาศนยี บตั รและบตั รประจ�ำตวั ให้แก่ผู้ตัดสิน ท่ีได้รับการเสนอจากฝ่ายคณะกรรมการผู้ตัดสินของสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติ หลงั จากทพ่ี จิ ารณาแลว้ และมนั่ ใจวา่ ผตู้ ดั สนิ เหลา่ นน้ั มคี ณุ สมบตั คิ รบถว้ น และมปี ระสบการณเ์ พยี งพอ 1.3.3 ข้นั ตอนในการแต่งต้งั ประกอบด้วย 1.3.3.1 สมาคมแต่ละประเทศของผู้ตัดสินจะต้องเสนอผู้ตัดสินเหล่าน้ัน ไปยังคณะกรรมการฝ่ายผู้ตัดสินของสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติ พร้อมกับแนบใบบันทึกท่ีเป็น การแข่งขนั ระดบั นานาชาติท่ีผ้ตู ดั สนิ นั้นท�ำหน้าทีผ่ ้ตู ดั สนิ ท่ี 1 จ�ำนวน 7 ครงั้ โดยการรับรองของ คณะกรรมการฝา่ ยตัดสนิ ของทวปี นน้ั ๆ จ�ำนวน 3 คร้ัง ภายในเวลา 5 ปี หลังการฝกึ อบรม 1.3.3.2 คณะกรรมการฝ่ายผู้ตัดสินของสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติ จะตรวจสอบใบบันทกึ และสง่ ให้คณะกรรมการฝา่ ยบรหิ ารพิจารณาตัดสนิ ตอ่ ไป 1.3.3.3 เม่ือคณะกรรมการฝ่ายบริหารพิจารณาแล้วจะส่งต่อให้ ส�ำนักงานเลขาธิการของสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติตรวจสอบอีกคร้ัง ถ้าทุกอย่างสมบูรณ์ ส�ำนักงานเลขาธิการจะส่งประกาศนียบัตรให้กบั ผูต้ ัดสินเหลา่ นน้ั ทนั ที 1.3.4 สถานภาพของผ้ตู ดั สินนานาชาติ จะมีเวลา 4 ปี 1.3.5 ในช่วงระยะเวลาน้ี สมาคมของแต่ละประเทศจะต้องส่งรายงาน ผลการปฏิบัติงานทั้งในการแข่งขันระดับชาติและระดับนานาชาติของผู้ตัดสินแต่ละคนตามแบบ รายงานของสหพันธ์ฯ ให้แก่ส�ำนักงานเลขาธิการสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติ ไม่เกินวันท่ี 30 พฤศจิกายน ของทกุ ปี 1.3.6 จากการรายงานผลการปฏบิ ตั งิ านประจ�ำปี คณะกรรมการฝา่ ยผตู้ ดั สนิ จะพิจารณาว่าผู้ตัดสินนานาชาติน้ัน จะยังคงสภาพเป็นผู้ตัดสินระดับนานาชาติต่อไปหรือไม่ เมอ่ื ครบเวลา 4 ปี ค่มู ือผตู้ ดั สินกฬี าวอลเลยบ์ ล 25

1.3.7 ในกรณีท่ีผู้ตัดสินคนใดไม่มีผลการปฏิบัติหน้าที่ระดับชาติหรือระดับ นานาชาติ คณะกรรมการฝา่ ยผู้ตัดสินสามารถยกเลิกสถานภาพของผู้ตัดสินคนน้ัน และจะต้องให้ ผู้ตัดสินคนน้ันเข้ารบั การอบรมหลกั สตู รผตู้ ัดสนิ ระดบั นานาชาตหิ รือหลกั สูตรฟ้นื ฟู (ทง้ั ภาคทฤษฎี และภาคปฏิบัติ) ซึ่งควบคุมโดยวิทยากรของคณะกรรมการฝ่ายผู้ตัดสินของสหพันธ์วอลเลย์บอล นานาชาตคิ นนนั้ และได้รับการแตง่ ตั้งอีกคร้ังในชว่ งเวลา 4 ปี 1.3.8 อายสุ �ำหรบั ผูต้ ดั สนิ ระดบั นานาชาติจะก�ำหนดไวไ้ ม่เกนิ 55 ปี 1.4 ผตู้ ดั สินระดับโลก (FIVB Referees) ผตู้ ัดสินระดบั โลก คือ ผูต้ ัดสนิ ระดับนานาชาติตามท่ีไดร้ ะบุไวใ้ นขอ้ 1.3 ผู้ซ่ึงได้ ท�ำหนา้ ทผี่ ตู้ ดั สนิ ท่ี 1 ในการแขง่ ขนั ชงิ แชมปโ์ ลก เวลิ ดค์ พั เวลิ ดล์ กี เวลิ ดก์ รงั ปรซี ์ และโอลมิ ปกิ เกม ในระยะเวลา 4 ปี และได้รับการประเมินผลในระดบั ดีมากจ�ำนวนไมน่ อ้ ยกว่า 8 ครั้ง โดย 1.4.1 จากผลการปฏิบัติหน้าท่ีดังกล่าวข้างต้น คณะกรรมการฝ่ายผู้ตัดสิน จะพิจารณาเสนอชอื่ ตอ่ คณะกรรมการบรหิ ารเพ่อื พิจารณา 1.4.2 ข้นั ตอนในการแตง่ ตง้ั ประกอบด้วย 1.4.2.1 ผตู้ ดั สนิ ระดบั นานาชาตทิ ไี่ ดร้ บั การแตง่ ตงั้ มาแลว้ ไมน่ อ้ ยกวา่ 5 ปี อาจจะไดร้ ับการเสนอชื่อเพอ่ื พิจารณาให้เปน็ ผตู้ ัดสนิ ระดบั โลก 1.4.2.2 เฉพาะผู้ตัดสินระดับนานาชาติท่ีมีคุณสมบัติตามข้อ 1.3 และ 1.4 เทา่ น้นั ทอี่ าจจะไดร้ บั การพจิ ารณาเสนอช่ือ 1.4.2.3 การแตง่ ตงั้ จะตอ้ งไดร้ บั การตรวจสอบจากส�ำนกั งานเลขาธกิ าร สหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาติก่อน และจึงเสนอต่อไปยังคณะกรรมการบริหารต่อไป 1.4.2.4 การแต่งต้ังจะต้องได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการ บริหารของสหพันธ์วอลเลยบ์ อลนานาชาติ 1.4.2.5 ทนั ทที ค่ี ณะกรรมการบรหิ ารพจิ ารณาเหน็ ชอบแลว้ ส�ำนกั งาน เลขาธิการจะจัดส่งวุฒิบัตรและบัตรประจ�ำตัวใหม่ไปยังสมาคมวอลเลย์บอลของประเทศนั้นๆ เพือ่ ทจี่ ะไดส้ ่งตรงให้แก่ผ้ตู ดั สนิ ผ้นู ้นั ต่อไป 1.4.3 แต่ละประเทศสามารถมีผู้ตัดสินระดับโลกไม่เกิน 3 คน ในช่วงเวลา เดยี วกนั 1.4.4 เฉพาะผู้ตัดสินระดับโลกเท่านั้นที่สามารถได้รับเชิญเป็นรายบุคคล (เป็นการส่วนตัว) เพื่อท�ำหน้าท่ีในการแข่งขันระดับโลกของสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติ และ รายการแขง่ ขนั ทเ่ี ปน็ ทางการอ่ืนๆ 1.4.5 ผตู้ ดั สนิ ระดบั โลกจะมขี อ่ื อยใู่ นระยะเวลา 4 ปี และอาจจะถกู จดั ล�ำดบั ให้ ตำ�่ ลงกวา่ เดมิ ได้ ถา้ ระดบั ความสามารถไมเ่ ปน็ ไปตามขอ้ ก�ำหนดของสหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาติ 26 คู่มือผตู้ ัดสินกฬี าวอลเลยบ์ ล

2. สิทธแิ ละหน้าท่ีของผตู้ ดั สิน 2.1 มีสิทธเิ ฉพาะในการท�ำหนา้ ท่ใี นการแขง่ ขันระดับนานาชาติ โดย 2.1.1 เฉพาะผู้ตัดสินระดับนานาชาติเท่านั้นที่จะได้รับอนุญาตให้ท�ำหน้าที่ ในการแข่งขันทเ่ี ปน็ รายการของสหพนั ธว์ อลเลย์บอลนานาชาติ 2.1.2 เจา้ หนา้ ทที่ ไี่ ดร้ บั การยอมรบั และมชี อื่ อยใู่ นรายการแขง่ ขนั อาจจะท�ำ หนา้ ที่ในนามของผู้ตดั สนิ นานาชาติ หรอื ผ้ตู ัดสินเตรยี มเป็นผูต้ ดั สินระดับโลกได้ 2.2 ความรับผดิ ชอบ 2.2.1 ความรับผิดชอบของผู้ตัดสินทุกคนได้ก�ำหนดไว้ในระเบียบท่ัวๆ ไป ส�ำหรับการแข่งขนั ระดับนานาชาตซิ ึ่งอยใู่ นคมู่ ือ และข้อเสนอแนะส�ำหรับการตัดสินในการแขง่ ขัน แตล่ ะรายการ ซ่งึ ถือเป็นระเบียบเฉพาะและต้องถอื ปฏบิ ัติ 2.2.2 ผู้ตัดสินนานาชาติทุกคน จะต้องมีสัญชาติที่ทางสมาคมประเทศน้ันๆ ทตี่ นเองสังกดั 2.2.3 ผตู้ ดั สนิ นานาชาตคิ นใดทไี่ ดร้ บั อนญุ าตใหอ้ ยใู่ นประเทศอน่ื อยา่ งถกู ตอ้ ง ตามกฎหมาย จะได้รับการจ�ำแนกเป็นผู้ตัดสินของประเทศนั้น และเขาจะมีสิทธิตามเงื่อนไขได้ เมือ่ เขาไดอ้ ย่ใู นประเทศนัน้ อยา่ งน้อย 1 ปี 2.2.4 ผ้ตู ดั สนิ คนใดทม่ี ีสัญชาติอน่ื แตไ่ ดอ้ าศยั อยูใ่ นประเทศน้ันอย่างน้อย 3 ปี สหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาตอิ าจจะอนญุ าตใหท้ �ำหนา้ ทใี่ นการแขง่ ขนั ระดบั นานาชาตไิ ด้ ถา้ ไดร้ บั การขออนุญาตจากประเทศนน้ั และผู้ตัดสนิ นั้นยงั มรี ะดับความสามารถอยูใ่ นระดบั ดี 2.3 การเขา้ รว่ มคลินกิ การปฏบิ ตั หิ น้าที่ตัดสนิ 2.3.1 การจัดท�ำคลินิกการปฏิบัติหน้าที่ตัดสิน จะต้องจัดภายใต้ค�ำแนะน�ำ จากกรรมการฝ่ายผู้ตัดสินก่อนการแข่งขันส�ำหรับเจ้าหน้าท่ีทุกคน การแข่งขันระดับภูมิภาคหรือ ระดบั ทวีปจะตอ้ งปฏบิ ัตติ ามก�ำหนดการดังน้ี 2.3.1.1 การอบรมภาคทฤษฎี 4 ชั่วโมง ในวันแรก และภาคปฏิบัติ 8 ชว่ั โมง ในวนั ท่ี 2 (ส�ำหรบั การแขง่ ขนั รายการของสหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาต)ิ หรอื 4 ชว่ั โมง ในการแขง่ ขันระดบั ภูมิภาคหรอื ระดบั ทวีป 2.3.1.2 ส�ำหรบั โปรแกรมการด�ำเนนิ การทแ่ี นน่ อนดงั กลา่ วนน้ั จะตอ้ ง ได้รับการยนื ยันจากเจ้าภาพผู้จดั การแขง่ ขนั 2.3.2 ผู้ตัดสินที่เข้าร่วมในการแข่งขันทุกคนจะต้องเข้าร่วมในการท�ำคลินิก ดงั ตอ่ ไปนี้ 2.3.2.1 ผู้ตัดสินนานาชาติจะต้องเดินทางถึงเมืองที่จัดการแข่งขัน 3 วนั เต็ม กอ่ นการแขง่ ขัน ค่มู อื ผูต้ ดั สนิ กีฬาวอลเลย์บ ล 27

2.3.2.2 ผ้ตู ัดสินคนใดท่เี ดนิ ทางถึงไม่ทนั ก�ำหนดเวลา สมาคมฯ ของ ประเทศน้ันจะต้องถูกพิจารณาลงโทษตามระเบยี บ 2.4 การประเมินผลการปฏบิ ตั หิ นา้ ทีแ่ ละการรายงาน 2.4.1 ใบประเมนิ ผลการปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ี (R4) ในการแขง่ ขนั รายการระดบั โลก หรือรายการที่เป็นทางการ คณะอนุกรรมการฝ่ายผู้ตัดสินจะต้องประเมินระดับความสามารถของ ผู้ตดั สินทกุ คน 2.4.2 การประเมินผลการปฏิบัติหน้าที่ของผู้ตัดสินจะด�ำเนินตามขั้นตอนดังน้ี 2.4.2.1 คณะอนกุ รรมการฝา่ ยผตู้ ดั สนิ 1 คน หรอื ทง้ั สองคนจะกรอก เพื่อประเมินผลลงในใบประเมนิ เพียงชดุ เดยี ว 2.4.2.2 หลังการแข่งขัน คณะอนุกรรมการฝ่ายผู้ตัดสินจะประชุม เพ่อื ประเมนิ และยนื ยันใบประเมนิ ผลของผู้ตดั สนิ 2.4.2.3 ประธานคณะอนุกรรมการฝ่ายผู้ตัดสินจะเป็นผู้เก็บรวบรวม ใบประเมินผล เพ่ือจัดส่งส�ำนักงานเลขาธิการสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติพร้อมรายงาน หลงั การแขง่ ขนั ในรายการน้ันๆ 2.4.2.4 ในการประชมุ ประจ�ำปี คณะกรรมการฝา่ ยผตู้ ดั สนิ จะพจิ ารณา เพอื่ ยนื ยนั ผลการประเมนิ ของผตู้ ดั สนิ แตล่ ะคน เพอ่ื การเสนอชอ่ื เปน็ ผตู้ ดั สนิ ระดบั โลก (FIVB Referee) 2.4.3 จ�ำนวนผู้ตัดสินระดบั นานาชาติ จ�ำนวนผู้ตัดสินระดับนานาชาติของแต่ละประเทศจะถูกก�ำหนดโดย ระดบั พน้ื ฐานของแตล่ ะประเทศดงั น้ี กลุ่ม A จ�ำนวน 20 คนต่อประเทศ (มีกิจกรรมการแข่งขันมาก) กลุม่ B จ�ำนวน 10 คนต่อประเทศ (มกี จิ กรรมการแข่งขันปานกลาง) กลมุ่ C จ�ำนวน 5 คนต่อประเทศ (มกี ิจกรรมการแขง่ ขนั นอ้ ย) 2.4.4 ผู้ตดั สนิ เตรยี มเป็นผ้ตู ัดสนิ ระดบั นานาชาติ จะไม่นบั รวมอยใู่ นจ�ำนวน ของแตล่ ะประเทศ 2.5 การใหอ้ อกและการยึดบัตรผตู้ ัดสินระดบั นานาชาติ 2.5.1 ผู้ตัดสินระดับนานาชาติคนใดท่ีไม่มีกิจกรรมในการแข่งขันระดับชาติ และระดับนานาชาติภายในระยะเวลา 2 ปี จะถูกให้ออก และจะต้องส่งคืนบัตรประจ�ำตัวให้กับ ส�ำนักงานเลขาธกิ ารสหพันธ์วอลเลยบ์ อลนานาชาติ 2.5.2 ผู้ตัดสินคนใดที่ไม่ได้ท�ำหน้าท่ีในรายการแข่งขันระดับนานาชาติ ในช่วงเวลา 2 ปี ตดิ ต่อกันจะถกู ใหอ้ อกโดย 28 คูม่ ือผ้ตู ดั สนิ กีฬาวอลเลยบ์ ล

2.5.2.1 ถา้ ประเทศนนั้ ไดร้ อ้ งขอตอ่ คณะกรรมการฝา่ ยผตู้ ดั สนิ อาจจะท�ำ การทดสอบผู้ตดั สินนัน้ เพอ่ื กลบั เข้าร่วมกิจกรรมในกรณที ี่ 1 และ 2 2.5.2.2 คณะกรรมการฝ่ายผู้ตัดสิน อาจจะท�ำการทดสอบผู้ตัดสิน เปน็ กรณพี ิเศษ ถ้าไดร้ บั การรอ้ งขอจากประเทศนั้นๆ 2.5.3 ผตู้ ดั สนิ ระดบั นานาชาตคิ นใดทหี่ ยดุ กจิ กรรมเพอื่ การศกึ ษาหรอื หนา้ ท่ี การงานในชว่ งเวลา 2 ปี โดยการขออนุญาตจากประเทศนน้ั เมอ่ื ครบก�ำหนดแล้วคณะกรรมการ ฝา่ ยผู้ตดั สินจะพิจารณาอนุมัตใิ ห้เพ่ิมชอ่ื เขา้ ในรายช่อื ผ้ตู ดั สนิ ระดบั นานาชาติไดอ้ กี 2.5.4 ในระดับนานาชาติ จะไม่อนุญาตให้ผู้ตัดสินท�ำหน้าท่ีทั้งผู้ฝึกสอน และผตู้ ดั สนิ ในเวลาเดยี วกนั ถา้ ผตู้ ดั สนิ คนใดท�ำหนา้ ทเี่ ปน็ ผฝู้ กึ สอนในระดบั นานาชาติ ผตู้ ดั สนิ นน้ั จะถูกให้ออกจากกิจกรรมการตัดสนิ ทันที คมู่ ือผู้ตดั สินกีฬาวอลเลยบ์ ล 29

จิ ตวทิ ยาส�ำ หรบั ผ้ตู ดั สนิ กีฬาวอลเลย์บอล การแขง่ ขนั กฬี าวอลเลยบ์ อล เปน็ การแขง่ ขนั ทใี่ ชเ้ วลายาวนาน โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ การแขง่ ขนั ในระดับสูงๆ คู่แข่งขันท่ีมีระดับความสามารถใกล้เคียงกัน ย่ิงใช้เวลาในการแข่งขันมากยิ่งขึ้น การแขง่ ขนั เวลิ ดล์ กี เปน็ การแขง่ ขนั ระดบั สดุ ยอดของกฬี าวอลเลยบ์ อล การแขง่ ขนั แตล่ ะเซตใชเ้ วลา ไมต่ ำ�่ กวา่ 30 นาที บางเซตใชเ้ วลาเกือบ 1 ช่ัวโมง เพราะกว่าจะได้กันแตล่ ะคะแนนตอ้ งตอ่ สู้กัน อยา่ งหนกั หนาสาหสั ผตู้ ดั สนิ ตอ้ งใชค้ วามพยายามอยา่ งสดุ ความสามารถในการควบคมุ การแขง่ ขนั ให้นา่ ชมและเกิดความตน่ื เตน้ ส�ำหรบั ผู้ชม ถา้ จะถามวา่ การตดั สนิ นดั ส�ำคญั ๆ นนั้ ผตู้ ดั สนิ มคี วามรสู้ กึ หนกั อกหนกั ใจเพยี งไร คงจะตอ้ งถาม ความรสู้ กึ กบั ผตู้ ดั สนิ ทผี่ า่ นประสบการณก์ ารตดั สนิ ระดบั สงู ๆ ตดั สนิ คสู่ �ำคญั ๆ อยา่ งอาจารยท์ รงศกั ดิ์ เจริญพงศ์ ผู้ตัดสินระดับโลกคนเดียวของประเทศไทย รับรองว่าจะได้รับค�ำตอบว่า “หนักใจ” ยิ่งการแข่งขันท่ีมีการชิงเงินรางวัลสูงๆ ใช้เวลาแข่งขันนาน ผู้ก�ำกับเส้นเป็นของเจ้าภาพ ผู้ตัดสิน กย็ ิง่ ท�ำหนา้ ทลี่ �ำบากยง่ิ ข้ึน เพื่อเป็นแนวทางส�ำหรับผู้ตัดสินและผู้ที่ก�ำลังอยากจะเข้ามาเป็นผู้ตัดสิน จึงได้น�ำเร่ืองของ จติ วทิ ยาทจ่ี ะชว่ ยผตู้ ดั สนิ ใหป้ ระสบความส�ำเรจ็ ในการปฏบิ ตั หิ นา้ ทม่ี าเปน็ แนวทางเพอ่ื การศกึ ษาตอ่ ไป ต้องยอมรับกันว่า ผู้ตัดสินที่ได้รับการแต่งต้ังให้ท�ำหน้าที่ตัดสินคู่ส�ำคัญๆ มักจะเกิด ความประหม่า ต่ืนเต้น แต่ก็อยากท�ำหน้าที่ให้ดีที่สุดจนเกิดความกังวลใจ เกิดความกดดันตามมา และอาจกลายเป็นความกลัวท่ีจะต้องท�ำหน้าท่ีท่ีได้รับมอบหมายดังกล่าว ดังน้ันถ้าต้องท�ำหน้าท่ี ตัดสินคู่ที่ส�ำคัญๆ แล้วเกิดอาการท้ังหลายที่กล่าวมาแล้ว ก่อนอ่ืนจะต้องต้ังใจว่า “ต้องพยายาม ลดในสง่ิ ที่ตนเองกลวั ใหไ้ ด้ แล้วความกลวั จะถูกฆ่าให้หมดไป” เพอื่ ชว่ ยใหจ้ ติ ใจสงบ ลดความหวาดกลวั ใหห้ มดไป มรี า่ งกายและจติ ใจพรอ้ มทจ่ี ะท�ำหนา้ ท่ี จึงขอแนะน�ำใหส้ �ำรวจรายการตอ่ ไปนี้ ซึง่ บางอย่างจะตอ้ ง “ท�ำ” แตบ่ างอย่างต้อง “ไม่ท�ำ” ก่อน การแข่งขนั ได้แก่ 1. ตอ้ งท�ำกจิ วตั รประจ�ำวันให้เปน็ ปกตเิ ชน่ ทเี่ คยท�ำ ไม่ว่าจะเป็นการรับประทานอาหาร การพกั ผ่อนหลับนอน 2. อย่าพยายามเปลย่ี นแปลงก�ำหนดการต่างๆ ทเี่ คยท�ำอย่เู ปน็ อนั ขาด 3. ตอ้ งรกั ษาวนิ ยั ในการออกก�ำลงั กายของตนเอง เพอ่ื เสรมิ สรา้ งสมรรถภาพและความมนั่ ใจ ในตนเอง 30 คมู่ อื ผตู้ ัดสนิ กีฬาวอลเลยบ์ ล

4. ตอ้ งใชเ้ วลาสกั ระยะหนง่ึ กอ่ นการแขง่ ขนั สรา้ งจนิ ตนาการวา่ ถา้ เกดิ ปญั หาตา่ งระหวา่ ง การแข่งขัน แล้วให้นึกต่อไปว่าจะตัดสินหรือแก้ปัญหาอย่างไร ความกดดันต่างๆ ก็จะไม่เกิดขึ้น ถ้าหาค�ำตอบทช่ี ัดเจนให้แก่ปัญหาท่ีเกดิ ขึ้นได้ 5. อย่าให้สิ่งท่ีเกิดขึ้นโดยไม่คาดคิดมาก่อน สร้างความแปลกประหลาดใจให้แก่ตัวเอง เพราะจะท�ำใหข้ าดความมนั่ ใจในการตดั สนิ 6. อยา่ เตรยี มการลว่ งหนา้ นานถงึ 1 คนื เพราะจะท�ำใหเ้ กดิ ความสบั สนและความกดดนั จนนอนไมห่ ลับ 7. จงใชท้ า่ ทาง สญั ญาณมือ และความเคล่อื นไหวตามปกตทิ เ่ี คยใช้ 8. อย่าพยายามใช้ท่าทางหรือสัญญาณใหม่ๆ อย่างฉับพลันก่อนการแข่งขันนัดส�ำคัญๆ 9. ท�ำทกุ อยา่ งทเี่ หน็ วา่ จะท�ำใหร้ า่ งกาย อารมณ์ และสมองพรอ้ มท�ำหนา้ ทไี่ ดอ้ ยา่ งดที สี่ ดุ 10. หลกี เลยี่ งสงิ่ ตา่ งๆ ทอี่ าจท�ำใหเ้ หนด็ เหนอื่ ย ไมอ่ ยใู่ นสภาพสมบรู ณใ์ นการท�ำหนา้ ที่ 11. อย่าท�ำกิจกรรมใดๆ ที่อาจเกิดปัญหาและความสับสน ถ้าต้องท�ำควรท�ำหลังจาก การแข่งขนั เสรจ็ สน้ิ แลว้ 12. ต้องมคี วามกระตือรอื ร้น ความกระหาย และความมน่ั ใจทจ่ี ะปฏิบัตหิ น้าที่ 13. ต้องไม่มีความกระวนกระวายใจ หากเกิดข้ึนต้องพยายามคิดว่าเป็นเร่ืองธรรมดา ท่อี าจเกิดข้ึนตามธรรมชาติ 14. อยา่ วิตกกงั วลกับความกระวนกระวายใจหรอื การนอนไมห่ ลับทีเ่ กิดข้ึน 15. ต้องแตง่ กายให้พร้อมทจ่ี ะเป็นผู้ชนะ ท�ำสิ่งท่เี คยน�ำโชค น�ำของขลังหรอื ส่ิงศักด์สิ ทิ ธ์ิ ท่เี คารพนับถือตดิ ตวั ไปด้วย 16. จงท�ำทุกอย่างตามขั้นตอนปกติที่เคยท�ำเช่นเคย เช่น ใส่ของขลังที่เคารพนับถือไว้ กระเป๋าใด กจ็ งท�ำที่เคยท�ำทกุ คร้ัง 17. อย่ารับประทานอาหารมากๆ ในช่วง 2 ชั่วโมงก่อนการแข่งขัน เพราะจะท�ำให้ขาด ความคลอ่ งแคล่ววอ่ งไว ควรรบั ประทานอาหารออ่ น ยอ่ ยงา่ ยจ�ำนวนพอสมควร 18. ต้องสร้างความเคยชินกับสนามแข่งขัน โดยเข้าไปอยู่ภายในสนามแข่งขันนานพอที่ สายตาจะค้นุ เคยกบั สภาพแสงและร่างกายเกดิ ความชนิ กบั สภาพแวดลอ้ มของสนาม 19. ต้องหลกี เลี่ยงควันบุหร่ี ซง่ึ มผี ลตอ่ สายตาและระบบการหายใจของรา่ งกาย ถา้ ปฏบิ ตั ติ ามขอ้ เสนอดงั กลา่ วทงั้ 19 ขอ้ นา่ จะประสบความส�ำเรจ็ ขน้ั พน้ื ฐานในการสรา้ ง ความพรอ้ มทจ่ี ะท�ำหนา้ ทผ่ี ตู้ ดั สนิ นดั ส�ำคญั แตจ่ ะส�ำเรจ็ หรอื ไมเ่ พยี งใดนน้ั จะตอ้ งอาศยั เทคนคิ อน่ื ๆ เข้าช่วยอกี มากมาย ซ่ึงได้แก่ คมู่ อื ผ้ตู ัดสินกีฬาวอลเลย์บ ล 31

ท่าทางการแสดงออกทม่ี กี ารกลน่ั กรองแล้ว เม่ือจิตใจ ความรู้สึก และร่างกายพร้อมจะท�ำหน้าที่แล้ว จึงมีเทคนิคท่ีจะช่วยท�ำให้เกิด ความมน่ั ใจในการท�ำหนา้ ทผ่ี ตู้ ดั สนิ และชว่ ยท�ำใหท้ า่ ทางทแี่ สดงออกไปผสมกลมกลนื เปน็ ธรรมชาติ ไมเ่ คอะเขิน คือ 1. การสร้างจนิ ตนาการเพื่อเตรียมเผชญิ กับปัญหาต่างๆ ท่จี ะเกดิ ขนึ้ 2. การสร้างแรงจงู ใจเพอ่ื ให้เกิดความอยากท�ำหน้าท่ี 3. การผ่อนคลายกลา้ มเนื้อเพ่ือไม่ให้เกิดความเม่ือยล้าขณะท�ำหนา้ ท่นี านๆ 4. การควบคมุ ระบบการหายใจเพื่อระงบั ความตืน่ เต้นและความเครียด 5. การเคลอ่ื นไหวทร่ี วดเรว็ เพอ่ื การใหส้ ญั ญาณนกหวดี และสญั ญาณมอื ทนั ตอ่ เหตกุ ารณ์ ที่เกิดขนึ้ 6. การเปน็ ตวั ของตัวเองเพอ่ื สรา้ งความม่นั ใจในการตัดสนิ ใจ การสร้างเทคนิคเหล่านี้จะช่วยให้สามารถท�ำหน้าที่ผู้ตัดสินได้ในการแข่งขันทุกระดับ แต่วิธีท่ีดีที่สุดท่ีจะสร้างส่ิงเหล่าน้ีให้เกิดขึ้นได้ก็คือ หม่ันฝึกฝนโดยการปฏิบัติจริงหรือการได้ชม การแข่งขนั บอ่ ยๆ ถ้าต้องท�ำหน้าที่ผู้ตัดสินในการแข่งขันท่ีส�ำคัญๆ ต้องท�ำการฝึกซ้อมให้หนักเป็นพิเศษ เพื่อให้สามารถตัดสินปัญหาความยุ่งยาก ความกดดัน หรือลูกเล่นท่ีทีมตา่ งๆ น�ำมาใช้ได้อย่างถูกต้อง ระหวา่ งการฝึกซ้อมเช่นนมี้ ขี ้อเสนอแนะน�ำส�ำหรับผู้ตดั สนิ คือ 1. ศึกษาปัญหาต่างๆ จากวีดิโอเทป โดยฝึกท่าทางประกอบตามท่าทาง ขณะตัดสิน ตอ้ งเยอื กเยน็ สขุ มุ ไม่ตื่นเต้น โดยอาศัยกระจกเงาช่วยท่าทาง 2. ฝกึ ควบคุมระบบหายใจเขา้ -ออกของตนเองทง้ั เร็วและช้า 3. เพิม่ พลงั การสบู ฉีดของเสน้ โลหิต โดยการกระโดดขน้ึ -ลงด้วยปลายน้ิว 4. สร้างจินตนาการของปัญหาและแรงกดดัน แล้วคิดต่อไปว่าควรจะตัดสินใจอย่างไร ด้วยทา่ ทางอย่างไร 5. ทบทวนอยา่ งรวดเรว็ วา่ หากเกดิ เรอ่ื งส�ำคญั ทสี่ ดุ ในสนาม จะควบคมุ อยา่ งไรใหก้ ารแขง่ ขนั ด�ำเนินตอ่ ไปอย่างรวดเรว็ 6. ฝกึ เร่งและผ่อนคลายการท�ำงานของกล้ามเนอ้ื ส่วนต่างๆ 7. บอกตัวเองอยู่เสมอว่า “เราท�ำได”้ 8. นกึ ถึงความส�ำเร็จในการท�ำหน้าทต่ี ดั สินคู่ส�ำคัญๆ ทผ่ี า่ นมา 9. ถึงแม้ว่าไม่เคยได้รับความส�ำเร็จมาก่อน เม่ือต้องท�ำหน้าท่ีตัดสินนัดส�ำคัญ ก็ต้องท�ำ ท่าทางเหมือนกบั ว่าเคยไดร้ บั ความส�ำเร็จในการท�ำหนา้ ท่รี ะดับนี้มาแลว้ 10. ใช้ความพยายามทั้งหมดทีม่ ีอยู่ในการปฏบิ ตั ิหนา้ ทใี่ ห้ดีที่สดุ 32 คู่มอื ผ้ตู ัดสินกฬี าวอลเลยบ์ ล

ต้องรวบรวมความสุดยอดฝีมือที่มีอยู่ในตัวเอง รับฟังค�ำแนะน�ำ ข้อคิดเห็นจากผู้อื่น แล้วน�ำมารวบรวมกับความคิดเปน็ แนวในการตดั สิน เพ่ือใหเ้ กิดผลส�ำเรจ็ สงู สดุ การท�ำการบ้านก่อนลงมือปฏิบัติจริง โดยศึกษาทีมท่ีจะแข่งขัน ระบบการเล่นของทีม ผู้ฝึกสอน และผู้เล่นที่มีแนวโน้มว่าจะเป็นผู้สร้างปัญหา แล้วจะประสบผลส�ำเร็จในการตัดสิน ผูต้ ัดสินนั้น ตัดสินดีอยา่ งไร แต่ถา้ มาดหรอื ท่าทางไมด่ ี กอ็ าจเป็นจดุ ออ่ นใหท้ ีมและผชู้ มติตงิ ได้ แต่ในทางตรงกันข้าม ผู้ตัดสินที่มาดหรือท่าทางดี ดูสุขุม ก็อาจท�ำให้เกมการแข่งขัน ไมน่ ่าดูหรอื ไรร้ สชาตไิ ด้ ถ้าการตัดสินไมด่ ี ผตู้ ดั สนิ ท่สี ามารถควบคุมการแข่งขันให้เป็นไปตามกติกา และสามารถปลอ่ ยให้นักกีฬาใช้ลูกเลน่ และเทคนคิ ตา่ งๆ ได้อย่างสมบรู ณ์ จะท�ำให้เกมการแข่งขัน เป็นไปอย่างต่ืนเต้น ผู้ชมเกิดความสนุกสนาน ซ่ึงเป็นเป้าหมายส�ำคัญที่จะท�ำให้กีฬาวอลเลย์บอล เป็นทีย่ อมรับของประชาชน ความส�ำเร็จของผู้ตัดสินส่วนหน่ึงท่ีส�ำคัญของการแข่งขัน คงไม่มีผู้ตัดสินคนใดอยากถูก ผู้ชมโห่ อยากถูกผเู้ ล่นประทว้ งอย่างแนน่ อน ขณะปฏบิ ตั หิ นา้ ทผี่ ู้ตัดสินควรปฏบิ ตั ิดังต่อไปน้ี 1. ต้องแสดงท่าทางว่าประสบความส�ำเร็จในการตัดสินตลอดเวลา ต้องนึกถึงความ ส�ำเร็จท่ีเคยได้รับในการปฏิบัติหน้าที่ และต้องไม่ให้ความผิดพลาดที่เคยเกิดข้ึนในอดีต เกิดขึ้นอีก ขณะท�ำหน้าที่ในปัจจุบัน ถ้าวางมาดหรือท่าทางได้เช่นน้ี จะท�ำให้ทีมหรือผู้ชมรู้สึกว่ามีความสุขุม มั่นคง พรอ้ ม และเตม็ ใจท่จี ะท�ำหนา้ ทอ่ี ยู่ตลอดเวลา ซ่งึ จะท�ำให้สามารถควบคมุ การแข่งขันใหเ้ ป็น ไปอยา่ งราบรนื่ 2. ต้องใช้สายตาแสดงให้เห็นถึงความม่ันใจในการตัดสิน ใบหน้าของผู้ตัดสินเป็นสิ่งที่ ส�ำคญั ทผ่ี เู้ ลน่ จะวดั ไดว้ า่ เขาควรจะเชอื่ ฟงั การตดั สนิ เพยี งใด หากการแสดงออกทางใบหนา้ เปน็ การ แสดงออกอย่างนา่ เชือ่ ถือ ผเู้ ลน่ ก็จะไม่ค่อยกลา้ คดั ค้านหรอื โต้แยง้ การตดั สนิ แต่ถ้าการแสดงออก ทางใบหน้าดูขาดความม่ันใจ ผู้เล่นและผู้ฝึกสอนก็มักจะแสดงอาการไม่ยอมรับค�ำตัดสิน เมือ่ การตัดสินบางลูกไม่ชัดเจน สิ่งส�ำคัญที่จะท�ำให้การแสดงออกทางใบหน้าดูน่าเช่ือถือก็คือ สายตา การมอง และ การแสดงออกทางสายตาของผตู้ ดั สนิ เปน็ สงิ่ ทที่ า่ นจะตอ้ งฝกึ ฝนกระจกเงาและรปู จากการท�ำหนา้ ท่ี ท่ีผ่านมาจะช่วยได้มาก ในการใช้สายตาเพื่อช่วยให้การแสดงออกทางใบหน้าดูม่ันคง น่าเชื่อถือ การประสานสายตากับผู้เล่น ผู้ฝึกสอนที่มีปัญหา เพ่ือควบคุมให้คนเหล่าน้ียอมรับการตัดสินต้อง แสดงออกทง้ั ขู่ท้งั ปลอบไปพร้อมๆ กัน ถ้าทีมและผู้ชมมองว่ามีความสุขุมมั่นคงในการตัดสิน ตัวผู้ตัดสินก็จะเกิดความเช่ือม่ัน ในตนเองมากยิง่ ขน้ึ และจะท�ำให้สามารถควบคมุ การแข่งขนั ได้ดียิ่งขึน้ ดว้ ย คมู่ อื ผ้ตู ัดสนิ กีฬาวอลเลย์บ ล 33

3. ต้องมีความสุภาพอ่อนโยน เป็นกันเองกับผู้เล่นและเจ้าหน้าท่ี ผู้ตัดสินที่ประสบ ความส�ำเรจ็ ในการปฏบิ ตั หิ นา้ ทต่ี อ้ งเขา้ กนั ไดด้ กี บั นกั กฬี าและเจา้ หนา้ ทที่ กุ คน ซงึ่ จะท�ำใหเ้ กมการแขง่ ขนั ด�ำเนนิ ไปอย่างราบรืน่ ตน่ื เตน้ ไม่ตงึ เครยี ด หากผู้ตัดสินขาดส่ิงเหลา่ นี้ ผูช้ มจะรสู้ ึกวา่ การแข่งขนั ดไู มร่ าบรนื่ คล้ายกบั จะเกิดปญั หาอยูต่ ลอดเวลา ท�ำใหค้ วามสนกุ สนานดูลดนอ้ ยลงไป เพราะผู้ชม และทกุ คนในสนามจะพะวงแตว่ า่ เดยี๋ วคนนจี้ ะมเี รอ่ื งกบั คนนน้ั คนนน้ั มเี รอ่ื งกบั คนนี้ และอาจจะท�ำให้ การแข่งขนั ตอ้ งยตุ ิลงบอ่ ยๆ ท�ำใหผ้ ู้ชมเสียอารมณ์ 4. ต้องมีความรว่ มมือกันอยา่ งใกลช้ ิดระหวา่ งผ้ตู ัดสินกับเจา้ หนา้ ที่ทุกคน การท�ำหนา้ ที่ ของผตู้ ดั สนิ จะประสบความส�ำเรจ็ ได้ กต็ อ่ เมอื่ ไดร้ บั ความรว่ มมอื อยา่ งดยี งิ่ จากเจา้ หนา้ ทที่ กุ คนในสนาม ไม่วา่ จะเปน็ ผู้บันทึก ผ้ปู ระกาศ ผกู้ �ำกับเสน้ ผคู้ วบคมุ ป้ายคะแนน เดก็ เกบ็ บอลและถพู ้ืน หากเจา้ หน้าทค่ี นใดคนหนง่ึ ไม่ให้ความร่วมมอื การแข่งขันจะตอ้ งมีการหยดุ ชะงกั เกดิ ขน้ึ ทนั ที และจะน�ำไปส่คู วามสับสนชุลมุนวุ่นวาย เกมการแขง่ ขนั ขาดความราบร่ืน ดังน้ัน ผู้ตัดสินจะถือว่าตนเป็นใหญ่ สั่งการตามอ�ำเภอใจไม่ได้เป็นอันขาด ผู้ตัดสินจะ ต้องขอความร่วมมือและแสดงความเห็นอกเห็นใจเจ้าหน้าที่ทุกคนขณะปฏิบัติหน้าท่ี เพื่อจะได้รับ การสนองตอบจากเจา้ หนา้ ทท่ี กุ คนในทางทดี่ ี และจะท�ำใหป้ ระสบความส�ำเรจ็ ในการท�ำหนา้ ที่ ผตู้ ดั สนิ คงมีอะไรๆ อีกมากมายหลายอย่างท่ีจะช่วยให้ผู้ตัดสินเกิดความเชื่อมั่นในตนเอง แต่ก็มีไม่น้อย ทผ่ี ตู้ ดั สนิ มกั จะท�ำลายเกมการแขง่ ขนั ทสี่ นกุ สนานตน่ื เตน้ ลงไปโดยไมร่ ตู้ วั เพราะผตู้ ดั สนิ เหลา่ นน้ั คิดว่า ตนเองเป็นพระเอกในสนาม อยากให้ตนเองเป็นจุดเด่น เป็นเป้าหมายของผู้ชมก็เลยเป่านกหวีด หยุดการแขง่ ขนั บ่อยๆ ท�ำใหผ้ ชู้ มเสียอารมณ์ในการชมกฬี าท่ีก�ำลงั แข่งขนั กนั อย่างออกรสชาติ ต้องไม่ลืมว่าพระเอกในสนามน้ันคือ นักกีฬา ผู้ชมอยากจะชมพระเอกแสดงฝีมือ อย่างสุดฤทธิ์สุดเดช อยากดูเทคนิคและลูกเล่นที่แพรวพราวของนักกีฬาภายใต้การควบคุมของ ผู้ตัดสินที่คอยดูแลให้พระเอกเล่นไปตามกติกาการแข่งขัน แต่ผู้ชมไม่ได้ตั้งใจมาชมผู้ท�ำหน้าที่ ผู้ตัดสินเป่านกหวีดหยุดการแข่งขัน ยิ่งหยุดการแข่งขันมากเท่าไร ความมันของการแข่งขัน กจ็ ะลดนอ้ ยลงเท่านั้น และนั่นแหละจะเป็นสาเหตใุ ห้ผู้ชมเบือ่ ท่จี ะชมการแข่งขันวอลเลยบ์ อล “หากผู้ตัดสินคนหนึ่งชอบเป่านกหวีดหยุดการแข่งขัน เพียงสาเหตุท่ีว่า สงสัยว่า ลูกน้ันจะผิดกติกา สงสัยว่าผู้เล่นคนนั้นถูกตาข่าย นั่นแสดงว่า เป็นผู้ตัดสินอีกคนหน่ึง ที่ฆ่าเกมการแข่งขันอย่างน่าเสียดาย และจะไม่มีทางประสบความส�ำเร็จในการตัดสินได้เลย หากท่านไม่ปรับปรุงตนเอง ผู้ตัดสินกับนักกีฬาไม่ใช่ต�ำรวจกับผู้ร้าย ดังน้ัน หน้าที่ของผู้ตัดสิน ไม่ใช่คอยจ้องจับผิดเหมือนต�ำรวจกับผู้ร้าย แต่ต้องท�ำหน้าท่ีควบคุมและสร้างสรรค์ให้ผู้เล่น ได้เล่นตามกติกาและสามารถแสดงออกได้อย่างเต็มท่ีท่ีสุดเท่าที่จะท�ำได้ ถ้าท�ำหน้าท่ีได้เช่นน้ี จงึ จะถอื วา่ เปน็ ผตู้ ดั สนิ ทป่ี ระสบความส�ำเรจ็ ในการปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ี และจะเปน็ ผหู้ นง่ึ ทช่ี ว่ ยสง่ เสรมิ กฬี า 34 คูม่ อื ผ้ตู ัดสนิ กฬี าวอลเลย์บ ล

วอลเลยบ์ อลใหเ้ ปน็ ทน่ี ยิ มชมชอบของผคู้ นทว่ั ไป อยากเปน็ ผตู้ ดั สนิ ชน้ั ยอดกล็ องน�ำเอาจติ วทิ ยาการ ตัดสินไปลองใช้กันดูและหวังเป็นอย่างย่ิงว่าท่านจะเป็นผู้ตัดสินที่ประสบความส�ำเร็จด้วยดีคนหน่ึง ในอนาคตได้ (ชาญฤทธ์ิ วงษป์ ระเสรฐิ . 2537 : 6) จากหลักจิตวิทยาส�ำหรับผู้ตัดสินดังกล่าวข้างต้น ในฐานะที่ผู้เขียนมีประสบการณ์ ในการท�ำหน้าท่ีตัดสินคู่ส�ำคัญๆ ในการแข่งขันรายการระดับโลกหลายรายการ ต้องยอมรับว่า เม่ือได้รับการแต่งตั้งให้ท�ำหน้าท่ีคู่ส�ำคัญๆ ในบางคร้ังอาจเกิดความต่ืนเต้นหรือมีความกดดันอื่นๆ ตามมา แต่ก็ได้พยายามใช้หลักจิตวิทยาเพื่อแก้ปัญหาต่างๆ จนสามารถท�ำหน้าท่ีได้อย่างราบรื่น และได้รบั ค�ำชมเชยตลอดมา ซึ่งผเู้ ขยี นขอเสนอแนะหลักจติ วทิ ยาเพื่อใชใ้ นการท�ำหน้าทดี่ ังน้ี 1. การใช้หลักจิตวิทยากบั ทมี ท่แี ขง่ ขัน 1.1 พยายามวางท่าทางว่าประสบความส�ำเร็จในการตัดสิน โดยไม่พยายามนึกถึง ความผดิ พลาดทเ่ี กดิ ขน้ึ ในชว่ งทผ่ี า่ นๆ มา แตต่ อ้ งพยายามนกึ ถงึ การควบคมุ เกมในขณะนนั้ ใหด้ ที ส่ี ดุ 1.2 ใช้สายตาและใบหน้าให้เห็นถึงความม่ันใจ การแสดงออกด้วยสีหน้าที่มี ลักษณะวิตกกังวลหรือสายตาแสดงออกถึงความไม่กล้า จะท�ำให้นักกีฬาขาดความเชื่อถือ และ เป็นส่วนหน่ึงท่ีท�ำให้เกิดการคัดค้านการตัดสินอยู่บ่อยๆ การแสดงออกทางสายตาของผู้ตัดสิน เป็นส่ิงที่ต้องฝึกฝน เช่น สังเกตจากกระจกเงา วีดีทัศน์ หรือภาพถ่ายต่างๆ ท่ีปฏิบัติหน้าท่ี การฝกึ ประสานตากบั ผเู้ ลน่ ผฝู้ กึ สอน หรอื เจา้ หนา้ ทอี่ น่ื ๆ ตอ้ งพยายามควบคมุ ใหเ้ ขาเหลา่ นน้ั ยอมรบั การตดั สนิ ของท่านด้วยการใช้สายตา 1.3 มีความสุภาพอ่อนโยนต่อผู้เล่นและเจ้าหน้าท่ีทีมทุกคน ซึ่งสามารถท�ำให้เกม การแข่งขันไม่ตึงเครียด แต่ราบร่ืนและตื่นเต้น หากผู้ตัดสินคนใดไม่สามารถท�ำให้เกิดส่ิงเหล่าน้ี ในการแขง่ ขัน ผชู้ มจะมีความรู้สกึ วา่ การแขง่ ขันไม่ราบรื่น มแี ต่ปญั หาและอุปสรรคนานาประการ 1.4 ความผิดเล็กน้อยซึ่งผู้อ่ืนไม่สามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจน จะต้องพยายาม ไมต่ ดั สนิ ความผดิ นนั้ เชน่ การถกู ตาขา่ ย หรอื การลำ�้ เสน้ แบง่ แดน หรอื การผดิ ต�ำแหนง่ เพยี งเลก็ นอ้ ย หากความผดิ นนั้ ไม่ชัดเจนควรจะยกประโยชนใ์ หก้ บั ทมี 1.5 อยา่ ชดเชยความผดิ ทที่ า่ นท�ำผดิ พลาดกบั ทมี หนง่ึ และน�ำไปชดเชยใหก้ บั อกี ทมี หนงึ่ เป็นอันขาด 1.6 ในช่วงเวลาที่เปน็ ชว่ งคบั ขนั เชน่ เม่ือคะแนนใกลจ้ บเซตหรอื ใกลจ้ บการแข่งขนั ถ้าความผิดนั้นไม่ชัดเจน จงอย่าพิจารณาตัดสินความผิดน้ันเป็นอันขาด โดยเฉพาะอย่างอย่างย่ิง เมื่อตดั สินลกู นน้ั แล้ว จะมผี ลท�ำใหก้ ารแขง่ ขนั ต้องจบเซตหรอื จบการแขง่ ขันทันที ดังค�ำกลา่ วทว่ี า่ “ท�ำดมี าตลอดเวลา แตถ่ า้ พลาดในชว่ งสุดท้ายถูกต่อวา่ แนน่ อน” 1.7 อยา่ พยายามเปลย่ี นค�ำตดั สนิ ของตนเองบอ่ ยๆ ซงึ่ อาจท�ำทมี และผชู้ มขาดความ เชอ่ื ถอื คมู่ อื ผูต้ ัดสินกฬี าวอลเลยบ์ ล 35

2. การใชห้ ลักจติ วิทยากบั เพ่อื นร่วมงาน 2.1 พยายามใหก้ ารยอมรบั ค�ำตดั สนิ ของเพอื่ นรว่ มงาน ไดแ้ ก่ ผตู้ ดั สนิ ท่ี 2 ผกู้ �ำกบั เสน้ รวมทั้งเจ้าหนา้ ทีเ่ ชด็ พื้น ถ้าไมจ่ �ำเปน็ อยา่ พยายามปฏิเสธค�ำตัดสนิ ของผู้ตดั สินที่ 2 หรือผกู้ �ำกบั เสน้ 2.2 พยายามสร้างมนุษยสัมพันธ์ที่ดีกับเพื่อนร่วมงานทุกคน โดยเฉพาะอย่างย่ิง ผู้ตัดสินท่ี 2 และผ้กู �ำกับเส้น รวมท้ังผบู้ นั ทึกและผู้ช่วยผบู้ นั ทึกด้วย 2.3 พยายามใหค้ วามรว่ มมอื ประสานงานกนั เปน็ อยา่ งดกี บั เจา้ หนา้ ทท่ี กุ คน โดยเฉพาะ เมื่อเป่านกหวีดให้หยุดการเล่นลูก ควรจะมองดูผู้ก�ำกับเส้นที่รับผิดชอบเส้นนั้นๆ หรือผู้ตัดสินที่ 2 กอ่ นทจี่ ะตัดสินว่าเป็นอยา่ งไร 3. การใชห้ ลกั จติ วิทยากับตนเอง 3.1 อย่าพยายามท�ำลายเกมการแข่งขันท่ีสนุกตื่นเต้นโดยไม่รู้ตัว มีผู้ตัดสินจ�ำนวน ไมน่ อ้ ยทม่ี คี วามเช่อื มั่นในตนเองสูง แต่ขาดความช�ำนาญและประสบการณ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งไม่มี ศลิ ปะในการตดั สิน โดยคดิ ว่าตนเองเป็นบุคคลส�ำคญั ในสนาม พยายามท�ำทุกรูปแบบต่างๆ ทั้งๆ ท่ี ขณะนั้นเกมการแข่งขันก�ำลังสนุกสนาน ต่ืนเต้นอย่างเต็มที่ ลักษณะเช่นน้ีถือว่าเป็นการท�ำลาย ผชู้ มจะเสียอารมณใ์ นการชมกฬี า 3.2 อยา่ เปน็ คนชา่ งสงสยั หรอื คาดเดา เชน่ สงสยั วา่ ลกู นนั้ ผดิ กตกิ า หรอื ผเู้ ลน่ คนนน้ั ถกู ตาขา่ ย ลกู ถกู ผ้เู ลน่ คนน้นั คนน้แี ลว้ ออก หากไม่มนั่ ใจว่าเป็นความผิดท่ชี ดั แจง้ ไมต่ อ้ งเป่านกหวดี 3.3 พยายามคดิ และบอกกบั ตนเองเสมอวา่ “เราสามารถท�ำได”้ โดยพยายามคดิ ถงึ สิ่งที่ท�ำส�ำเร็จมาแล้วเปน็ สง่ิ ที่ยาก แต่กส็ ามารถท�ำส�ำเรจ็ ได้ 3.4 พยายามทบทวนการแสดงสัญญาณมอื ท่ีหนา้ กระจกเพอ่ื ใหเ้ กิดความมน่ั ใจ 3.5 ฝกึ ควบคมุ ระบบหายใจใหเ้ ปน็ ปกติ ในบางครง้ั อาจตอ้ งหายใจเขา้ ลกึ ๆ เพอ่ื เปน็ การ ลดอาการตื่นเตน้ ลงได้ 3.6 พยายามใชส้ ญั ญาณใหส้ อื่ ความหมายโดยคงไวช้ ว่ั ขณะหนงึ่ เพอื่ ใหท้ กุ คนไดม้ องเหน็ อย่างชัดเจน 36 คู่มอื ผู้ตัดสนิ กีฬาวอลเลยบ์ ล

แ นวทางและขอ้ แนะน�ำ ในการตัดสิน (Refereeing Guidelines and Instructions) แนวทางการตดั สนิ และขอ้ แนะน�ำในการตดั สนิ กฬี าวอลเลยบ์ อลนี้ สามารถใชก้ บั การแขง่ ขนั ได้ทุกระดับ ทั้งการแข่งขันระดับโลกและรายการแข่งขันท่ีเป็นทางการ เน่ืองจากรายการแข่งขันเหล่าน้ี เป็นรายการแข่งขันท่ีมีความส�ำคัญ ผู้ตัดสินทุกคนจะต้องเตรียมท�ำหน้าท่ีให้เต็มความสามารถ โดยมีสภาพร่างกายและจิตใจที่ดีท่ีสุด ส่ิงส�ำคัญท่ีผู้ตัดสินทุกคนพึงเข้าใจและเห็นความส�ำคัญ ส�ำหรับกฬี าวอลเลยบ์ อลสมยั ใหม่ คอื การแสดงความสามารถของนกั กฬี า คณะกรรมการฝ่ายผู้ตัดสินของสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติ ได้ขอให้ผู้ตัดสินทุกคน ท่ีท�ำหน้าที่ในรายการส�ำคัญๆ นี้ ได้ศึกษากติกาการแข่งขันอย่างละเอียด และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง แนวทางการตัดสินและข้อแนะน�ำในการตัดสิน เพ่ือท�ำให้การแข่งขันสนุกสนานและหลีกเลี่ยง การหยดุ ชะงกั ใดๆ สหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาติ และคณะกรรมการฝา่ ยผตู้ ดั สนิ ตา่ งกม็ คี วามมนั่ ใจวา่ ผู้ตัดสินนานาชาติทุกคนต่างมีความสามารถและทราบว่าจะประยุกต์ใช้กติกาการแข่งขันอย่างไร ดังน้นั จงึ ไม่จ�ำเปน็ ท่จี ะต้องอธิบายในรายละเอียดของกติกาการแขง่ ขัน จดุ มุ่งหมายหลกั ของเอกสารฉบับนี้ เพอื่ ทีจ่ ะท�ำให้เกณฑ์การตดั สินเปน็ รูปแบบเดยี วกัน ถงึ แมว้ า่ เอกสารฉบบั นจ้ี ะเปน็ การจดั เตรยี มและเนน้ ส�ำหรบั ผตู้ ดั สนิ นานาชาติ แตผ่ ตู้ ดั สนิ ทกุ คน ในระดับชาติของทุกประเทศก็ควรได้มีการศึกษาในเนื้อหาต่างๆ และย่ิงกว่าน้ันผู้ตัดสินระดับชาติ ควรมกี ารอภปิ รายถึงเอกสารนกี้ บั ผ้ตู ัดสินระดบั นานาชาติของประเทศน้นั เปน็ ความเขา้ ใจผดิ อยา่ งยงิ่ ทวี่ า่ การท�ำหนา้ ทตี่ ดั สนิ นน้ั ไมม่ อี ะไรมากไปกวา่ การท�ำหนา้ ท่ี ควบคุมการแข่งขัน โดยใช้กติกาเป็นเคร่ืองพิจารณาตัดสิน เพราะว่าการตัดสินย่อมไม่สามารถ ท�ำให้เหมือนเคร่ืองจักร หรือน�ำกติกามาใช้โดยอัตโนมัติได้ แต่ความสามารถเป็นเครื่องก�ำหนด ซง่ึ ความสามารถนเี้ ปน็ ความสามารถสว่ นบคุ คล ประสบการณต์ า่ งๆ จะเกดิ จากการไดเ้ ขา้ รว่ มกจิ กรรม เพยี งผวิ เผนิ เทา่ นนั้ แตจ่ ะตอ้ งเขา้ ไปมสี ว่ นรว่ มในการแขง่ ขนั อยา่ งจรงิ จงั ดงั นนั้ จะไมส่ ามารถท�ำหน้าท่ี บรรลเุ ปา้ หมายไดเ้ ลย ถ้าเพียงจอ้ งจับผดิ ของทีมและนกั กีฬาหรอื พิจารณาลงโทษเท่าน้นั ซงึ่ สง่ิ เหลา่ นี้ เป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้องเป็นอย่างยิ่งต่อการตัดสิน ในทางตรงข้ามผู้ตัดสินจะต้องมีความเช่ียวชาญและ เปน็ มติ รกบั ทกุ คน ท�ำหน้าทเ่ี พ่ือเกมการแข่งขนั และเพื่อนกั กฬี า จะมเี พียงว่า ถา้ เปน็ ตามความผดิ ท่ีแท้จรงิ เทา่ นัน้ จะพจิ ารณาตดั สนิ ท�ำโทษ ผู้ตัดสินไม่ควรใช้การคาดคะเนล่วงหน้า การตัดสิน แต่จะต้องคงไว้ในพื้นฐานของ การแข่งขัน จะควบคุมเฉพาะส่ิงที่จ�ำเป็นเท่าน้ัน ดังเช่น ความประพฤติของนักกีฬาเป็นส่ิงจ�ำเป็น ส�ำหรบั กฬี าวอลเลยบ์ อลในปจั จบุ นั กฬี าวอลเลยบ์ อลสมยั ใหมก่ บั เปา้ หมายของสหพนั ธว์ อลเลยบ์ อล คู่มือผตู้ ดั สินกฬี าวอลเลยบ์ ล 37

นานาชาติ มงุ่ หวงั ทจี่ ะใหก้ ฬี าวอลเลยบ์ อลเปน็ ของผชู้ ม มงุ่ สง่ เสรมิ การแสดงความสามารถทเี่ ปน็ เลศิ ต่อผู้ชมเล่นกันในสถานที่เล็กๆ ท่ีไม่มีคนดู แต่กีฬาวอลเลย์บอลในปัจจุบันได้มีการถ่ายทอดเผย แพร่ออกไปทว่ั โลก ผู้ชมไมต่ อ้ งการทจี่ ะได้ยนิ เสยี งนกหวดี ของผู้ตดั สินในแต่ละครั้ง แตเ่ ขาตอ้ งการ ชมการแสดงออกซ่ึงความสามารถท่ีเป็นเลิศของนักกีฬา ทั้งเป็นบุคคลและทีมในการเล่นลูก เพ่อื ชยั ชนะในแต่ละครงั้ ผู้ตัดสินท่ีดีจะสามารถช่วยให้การแข่งขันคงไว้บนพ้ืนฐานท่ีดี แต่ผู้ตัดสินท่ีคอยขัดขวาง การแสดงออกซึ่งความสามารถของนักกีฬาจะถือว่าเป็นผู้ตัดสินที่ไม่มีคุณภาพ และไม่ปฏิบัติ ตามเจตนารมณ์ของสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติ ผู้ตัดสินจะต้องส่งเสริมให้นักกีฬาและทีมได้แสดง ให้ผู้ชมได้สนุกสนาน ต่ืนเต้นภายใต้กติกาการแข่งขัน และย่ิงไปกว่าน้ัน ผู้ตัดสินจะต้องสร้าง มนษุ ยสมั พันธอ์ นั ดกี บั ผู้เล่น ผูฝ้ ึกสอน และถือวา่ เป็นลักษณะนิสยั ท่คี วรท�ำ ในขณะแข่งขัน ผู้ตัดสินจะต้องสามารถแยกแยะลักษณะการแสดงออกซึ่งความรู้สึก ในการแข่งขันกับการแสดงลักษณะท่ีไม่มีน้�ำใจนักกีฬา ผู้ตัดสินจะต้องไม่ลงโทษต่อการแสดงออก ซง่ึ ความรสู้ กึ ในการแขง่ ขนั ของนกั กฬี าเพอื่ ใหก้ ารแขง่ ขนั เปน็ ไปในบรรยากาศทด่ี ี เชน่ การแสดงออก โดยการยืนข้ึนเพ่ือให้ก�ำลังใจกับเพื่อนร่วมทีมที่สามารถเล่นได้อย่างดีเยี่ยม แต่อย่างไรก็ตาม การแสดงออกในทางทไ่ี มถ่ กู ตอ้ ง หรอื การทกั ทว้ งการท�ำหนา้ ทขี่ องผตู้ ดั สนิ ลกั ษณะเชน่ นถี้ อื วา่ เปน็ ขอ้ หา้ มอย่างมากจะตอ้ งมีการท�ำโทษ การวิเคราะห์กตกิ าการแข่งขนั กติกาข้อ 1 พ้นื ทลี่ กู เล่น (Playing area) 1. กอ่ นการแขง่ ขนั 2 วนั คณะกรรมการฝา่ ยการตดั สนิ ซง่ึ เปน็ สว่ นหนง่ึ ของคณะกรรมการ ควบคุมการแข่งขัน ต้องตรวจสอบขนาดของสนาม รวมทั้งคุณภาพของเส้นเขตสนามทุกเส้น ถ้าไม่มีคณะกรรมการควบคุมการแข่งขัน ผู้ตัดสินจะต้องเป็นผู้ตรวจสอบและวัดขนาดของสนาม ใหไ้ ดข้ นาดตามทกี่ �ำหนดโดยท�ำอยา่ งนอ้ ย 1 วนั กอ่ นการแขง่ ขนั ถา้ พบสงิ่ ทไี่ มเ่ ปน็ ไปตามขอ้ ก�ำหนด จะต้องแจ้งให้มีการแก้ไขทันที และจะต้องมั่นใจว่าได้มีการแก้ไขเรียบร้อยแล้ว ท้ังน้ีในการตรวจสอบ จะตอ้ งตรวจสอบเก่ยี วกบั 1.1 เสน้ ทกุ เสน้ จะตอ้ งมีขนาดกว้าง 5 เซนตเิ มตร (ตอ้ งไมม่ ากหรอื น้อยกว่า) 1.2 ความยาวของเส้นและเส้นทแยงมุม (ขนาด 12.73 เมตร หรือ 41 ฟุต 9 น้ิว ในแตล่ ะดา้ นทัง้ สองดา้ น) 1.3 เสน้ สนามทุกเส้นจะต้องมีสที แ่ี ตกตา่ งจากสพี ้นื สนามและเขตพนื้ ทรี่ อบสนาม 1.4 ในกรณีที่ไม่ใช่การแข่งขันที่เป็นทางการ ถ้ามีเส้นของสนามอื่นๆ อยู่ในบริเวณ เขตลูกเล่น เสน้ เขตสนามจะตอ้ งมีสีทแ่ี ตกต่างจากสเี สน้ สนามอน่ื ๆ 38 คู่มอื ผ้ตู ดั สินกฬี าวอลเลย์บ ล

2. เส้นแบ่งแดนให้ถอื ว่าเป็นพน้ื ทข่ี องทั้งสองฝา่ ย (กตกิ าขอ้ 1.3.3) 3. ผู้เล่นทุกคนมีสิทธ์ิเล่นลูกนอกเขตพื้นที่รอบสนาม (ยกเว้นการเสิร์ฟ) ดังนั้นลูกบอล จะสามารถน�ำกลับเข้ามาเล่นจากทุกจุดนอกเขตพื้นที่รอบสนามได้ แต่สถานการณ์และกติกา มีความแตกต่างกันในพ้นื ท่รี อบสนามของฝา่ ยตรงข้าม (กตกิ าขอ้ 10.1.2) กตกิ าขอ้ ท่ี 2 ตาขา่ ยและเสาขงึ ตาข่าย (The net and posts) 1. เน่ืองจากตาข่ายมีความยืดหยุ่นตัว ดังน้ัน ผู้ตัดสินจะต้องส�ำรวจดูว่าตาข่ายได้ขึงตึง พอหรอื ไม่ โดยการโยนลกู บอลใสต่ าขา่ ย และดกู ารกระดอนกลบั ของลกู บอลวา่ ดพี อหรอื ไม่ ลกู บอล จะตอ้ งกระดอนกลับอย่างดเี มือ่ ตาขา่ ยตงึ แตอ่ ุปกรณ์ที่จะใชต้ ้องไม่ยืดหยุ่นมากเกินไป เชน่ ยางยดื จะไม่อนุญาตให้ใช้ตาข่ายท่ีมีรอยโป่งพอง (คล้ายถุง) แนวดิ่งของตาข่ายจะต้องตั้งได้ฉากกับพ้ืนที่ สนามและอยู่ท่ีก่ึงกลางของเสน้ แบง่ แดน เสาอากาศจะต้องติดไวท้ ีข่ อบนอกของแถบขา้ งแตล่ ะขา้ ง (ไม่ใชอ่ ยทู่ ี่กงึ่ กลางของแถบข้าง) 2. ถ้าตาของตาข่ายขาด จะไม่อนญุ าตให้มกี ารแขง่ ขนั (ดูกติกาข้อ 10.3.2) 3. ผู้ตัดสินที่ 2 จะต้องวัดความสูงของตาข่ายก่อนการเส่ียง โดยใช้ท่ีวัดความสูง (ควรเป็นโลหะ) ท่ีออกแบบไว้ส�ำหรับการวัดความสูงของตาข่าย และเป็นอุปกรณ์ประจ�ำสนาม ทวี่ ดั ความสูงจะตอ้ งท�ำเครือ่ งหมายแสดงความสงู ขนาด 243 และ 245 เซนตเิ มตร กับขนาด 224 และ 226 เซนติเมตร ส�ำหรับประเภทชายและประเภทหญิงตามล�ำดับ ผู้ตัดสนิ ที่ 1 ควรจะอยใู่ กล้ๆ กบั ผูต้ ัดสนิ ในขณะทมี่ กี ารวัดความสงู ของตาข่าย เพอ่ื ตรวจสอบและใหค้ �ำแนะน�ำ 4. ในขณะแขง่ ขนั (โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ขณะเรมิ่ ตน้ ในแตล่ ะเซต) ผกู้ �ำกบั เสน้ จะตอ้ งตรวจสอบ แถบขา้ งทง้ั สองใหอ้ ยใู่ นแนวดงิ่ กบั พนื้ สนามแขง่ ขนั และอยเู่ หนอื เสน้ ขา้ งโดยมเี สาอากาศติดอยู่ขอบ ดา้ นนอกของแถบขา้ งแตล่ ะขา้ ง ถา้ ไมต่ รงตามทก่ี �ำหนด ผกู้ �ำกบั เสน้ จะตอ้ งปรบั แกไ้ ขใหถ้ กู ตอ้ งทนั ที 5. กอ่ นการแขง่ ขนั (กอ่ นอบอนุ่ รา่ งกายอยา่ งเปน็ ทางการ) และขณะท�ำการแขง่ ขนั ผตู้ ดั สนิ จะตอ้ งคอยตรวจสอบเสาขึงตาขา่ ย และเกา้ อผ้ี ูต้ ัดสนิ วา่ จะไม่เกดิ อนั ตรายตอ่ ผูเ้ ล่น (เชน่ สว่ นมอื หมุน ทีย่ ื่นออกรอบๆ เสา สายสลิงยดึ เสา เป็นต้น) 6. อุปกรณ์เพิม่ เติมอน่ื ๆ เช่น มา้ นงั่ ส�ำหรับทีม โตะ๊ ผู้บนั ทกึ ออดสัญญาณไฟฟา้ 2 ตวั พร้อมด้วยไฟสีแดงและสีเหลือง (ออดสัญญาณไฟฟ้าจะติดไว้ใกล้กับท่ีนั่งผู้ฝึกสอนแต่ละด้าน) เพื่อให้สัญญาณในการขออนุญาตหยุดการเล่น (ขอเวลานอกและขอเปล่ียนตัว) เก้าอี้ส�ำหรับ ผู้ตัดสินที่ 1 ที่วัดความสูงของตาข่าย เคร่ืองวัดลมเพื่อวัดแรงอัดลมของลูกบอลที่ใช้แข่งขัน เครื่องสูบลม เคร่ืองวัดอุณหภูมิ เครื่องวัดความช้ืน ที่ตั้งลูกบอลส�ำหรับลูกบอลจ�ำนวน 5 ลูก ป้ายเปลี่ยนตัว (1-20) ที่ถูพ้ืนขนาดกว้าง 1 เมตร 6 อัน ผ้าเช็ดพ้ืนส�ำหรับเจ้าหน้าที่เช็ดพื้นเร็ว อย่างน้อย 8 ผืน ขนาด 40x40 ซ.ม. หรือ 40x80 ซ.ม. เก้าอี้ส�ำหรับผู้ถูกลงโทษในเขตลงโทษ ดา้ นละ 2 ตวั และเสอื้ ส�ำรองหรอื เสอ้ื เอยี๊ มส�ำหรบั ผเู้ ลน่ ตวั รบั อสิ ระ ในการแขง่ ขนั รายการของสหพนั ธ์ วอลเลย์บอลนานาชาติจะต้องมีออดสัญญาณบนโต๊ะผู้บันทึกเพื่อให้สัญญาณการผิดต�ำแหน่ง และ ผเู้ ลน่ ตวั รบั อสิ ระผิดต�ำแหน่ง การให้เวลานอกเทคนคิ และการเปล่ียนตวั คูม่ อื ผู้ตัดสนิ กฬี าวอลเลย์บ ล 39

7. ฝ่ายจัดการแข่งขันจะต้องจัดเตรียมเสาอากาศส�ำรองและตาข่ายส�ำรองไว้ใต้โต๊ะผู้บันทึก 8. ปา้ ยคะแนนไฟฟา้ ส�ำหรบั การแขง่ ขนั ระดบั นานาชาติ และจะตอ้ งมปี า้ ยพลกิ คะแนน บนโตะ๊ ผบู้ ันทกึ กติกาข้อ 3 ลกู บอล (Balls) 1. มีทว่ี างลกู บอล (เปน็ โลหะ) เพื่อวางลกู บอล 5 ลูก อยู่ใกลๆ้ โตะ๊ ผบู้ ันทกึ (เปน็ ลกู ทใี่ ช้ แขง่ ขนั 3 ลูก และลกู บอลส�ำรองอีก 2 ลูก) 2. ผู้ตัดสินที่ 2 เป็นผู้เก็บลูกบอลส�ำหรับแข่งขัน 5 ลูก และตรวจสอบลูกบอลก่อนการ แขง่ ขนั วา่ มีลกั ษณะตามทกี่ �ำหนดไว้ ไดแ้ ก่ สี เสน้ รอบวง น้ำ� หนกั และแรงอดั ลม ผู้ตัดสนิ ที่ 2 และ ผู้ตดั สนิ ท่ี 1 จะท�ำการคดั เลือกลกู บอล 3 ลูก ไวส้ �ำหรับแขง่ ขนั และอกี 2 ลูก ส�ำหรบั เปน็ ลูกส�ำรอง ผู้ตดั สินท่ี 2 เป็นผ้รู ับผดิ ชอบลูกบอลท้ังหมดตลอดการแขง่ ขัน และส่งคนื ใหแ้ กผ่ ู้จดั การฝา่ ยสนาม เม่ือเสร็จสิน้ การแขง่ ขันในค่นู นั้ 3. เฉพาะลูกบอลที่มีเคร่ืองหมายของสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติเท่านั้นท่ีสามารถ ใช้แข่งขันได้ (เครื่องหมายและรูปแบบน้ีข้ึนอยู่กับการแข่งขันในแต่ละรายการ) ผู้ตัดสินท่ีจะต้อง ตรวจสอบลกู บอลทง้ั หมด ถา้ ลกู บอลไมม่ ตี ราประทบั ของ FIVB บนลกู บอล จะตอ้ งไมเ่ รม่ิ แขง่ ขนั 4. ระบบการใชล้ กู บอล 3 ลกู ในขณะแขง่ ขนั จะใชเ้ จ้าหนา้ ท่กี ล้งิ ลูกบอล 6 คน ยืนอยู่ ในเขตรอบสนาม (ตามแผนผงั ที่ 10) โดยกอ่ นทจ่ี ะเรม่ิ การแขง่ ขนั เจา้ หนา้ ทก่ี ลงิ้ บอลต�ำแหนง่ ที่ 2 และต�ำแหนง่ ที่ 5 (ผทู้ อ่ี ยู่ต่อจากบริเวณเขตเสริ ฟ์ ) จะรบั ลกู บอลจากผูต้ ัดสินที่ 2 เพือ่ ส่งใหผ้ ู้เสริ ์ฟ ขณะแขง่ ขนั เมอ่ื ลกู บอลไมไ่ ด้อย่ใู นการเล่น (ลูกตาย) 4.1 ถ้าลูกออกนอกสนามแข่งขัน เจ้าหน้าท่ีกลิ้งบอลท่ีอยู่ใกล้ จะต้องกลิ้งลูกบอล สง่ ให้เจ้าหนา้ ที่กล้งิ บอลทไ่ี ดส้ ง่ ให้แกผ่ เู้ สิรฟ์ 4.2 ถา้ ลกู บอลอยใู่ นสนาม ผเู้ ลน่ ทอ่ี ยใู่ กลล้ กู บอล จะตอ้ งกลง้ิ ลกู บอลออกจากสนาม บรเิ วณเสน้ เขตสนามทใ่ี กลท้ ีส่ ดุ ทันที 4.3 ทนั ทที ม่ี สี ญั ญาณแสดงวา่ ลกู ตาย เจา้ หนา้ ทกี่ ลงิ้ บอลทอ่ี ยใู่ กลผ้ เู้ สริ ฟ์ (ต�ำแหนง่ ที่ 2 และ 5) จะตอ้ งสง่ บอลใหแ้ กผ่ เู้ สริ ฟ์ ใหเ้ รว็ ทส่ี ดุ เพอ่ื ใหก้ ารเสริ ฟ์ สามารถท�ำไดอ้ ยา่ งรวดเรว็ ปราศจากการถว่ งเวลา การสง่ ลกู บอลระหวา่ งเจา้ หนา้ ทกี่ ลง้ิ ลกู บอลดว้ ยกนั จะใชว้ ธิ กี ารกลง้ิ ไปบนพนื้ ในขณะทลี่ กู ตาย (ไมย่ นื ) กตกิ าขอ้ 4 ทมี (Teams) 1. เจ้าหน้าที่ทีมทุกคนถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของผู้แทนของทีม ในการแข่งขันระดับโลก ของสหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติ (นอกจากจะได้มีการก�ำหนดไว้เฉพาะในระเบียบการแข่งขัน) ทมี ก�ำหนดจ�ำนวนได้ถงึ 17 คน ประกอบดว้ ยนักกีฬา 12 คน ซ่งึ สามารถรวมผู้เลน่ ตัวรับอสิ ระได้ 40 คู่มอื ผูต้ ัดสินกฬี าวอลเลย์บ ล

2 คน และเจา้ หน้าท่ีทีม 5 คน ผ้ฝู กึ สอน 1 คน ผชู้ ว่ ยผูฝ้ กึ สอน 2 คน นักกายภาพบ�ำบัด 1 คน แพทย์ 1 คน (แพทยแ์ ละนกั กายภาพบ�ำบดั จะตอ้ งผา่ นการรบั รองจากสหพนั ธว์ อลเลยบ์ อลนานาชาต)ิ ก่อนการแข่งขัน (ระหว่างพิธีการก่อนการแข่งขัน) ผู้ตัดสินจะต้องตรวจสอบจ�ำนวนเจ้า หน้าท่ีทีมท่ีมีสิทธ์ิน่ังบนม้านั่งรวมถึงขณะท�ำการอบอุ่นร่างกายแต่ละด้าน ขณะท�ำการแข่งขัน หรือขณะอบอุ่นร่างกาย ไม่อนุญาตให้บุคคลอ่ืนมีส่วนร่วมรวมถึงช่วงพักระหว่างเซต ก่อนพิธีการ ก่อนการแข่งขันอนุญาตให้ผู้มีรายชื่อในใบบันทึกสวมชุดวอร์มในเขตควบคุมการแข่งขันขณะท�ำการ อบอนุ่ รา่ งกาย (กตกิ าข้อ 4.2.2) 2. ในการแข่งขันระดับนานาชาติ แต่ละทีมจะมีนักกีฬา 12 คน และนักกีฬาเหล่าน้ี จะต้องเป็นคนเดิม และใสเ่ สอื้ ทมี่ หี มายเลขเดิมในแตล่ ะนดั 3. โดยปกติแล้วในรายการแขง่ ขันระดบั นานาชาตทิ ีเ่ ป็นทางการ ผู้ตดั สินที่ 1 ไม่จ�ำเปน็ ตอ้ ง ขอเอกสารเพ่ือตรวจสอบรายชื่อนักกีฬาในใบบันทึก (รายชื่อนักกีฬาจะได้รับการตรวจสอบ โดยคณะกรรมการควบคุมการแข่งขันก่อนแล้ว) แต่อย่างไรก็ตามถ้ามีระเบียบข้อบังคับอื่นใด เป็นพิเศษและไม่มีคณะกรรมการควบคุมการแข่งขัน ผู้ตัดสินที่ 1 จะต้องตรวจสอบรายชื่อนักกีฬา และเจ้าหน้าท่ีให้เป็นไปตามระเบียบข้อบังคับพิเศษนั้น นอกเหนือจากน้ัน ผตู้ ดั สนิ ท่ี 1 จะบนั ทกึ การตดั สนิ ใจนน้ั ลงในใบบนั ทกึ หรอื รายงานเพม่ิ เตมิ (ในการแขง่ ขนั ทรี่ ะดบั นานาชาตอิ ยา่ งเปน็ ทางการ โดยถามความคดิ เห็นต่อคณะกรรมการฝ่ายอุทธรณ์) 4. ผู้ฝึกสอนและหัวหน้าทีม จะต้องเป็นผู้ตรวจรายชื่อนักกีฬา และเจ้าหน้าที่ทีม ในใบบนั ทึกและลงนามรับรอง และจะตอ้ งเป็นผรู้ บั ผดิ ชอบรายชอื่ ทอี่ ยู่ในใบบันทกึ 5. ผู้ตัดสินที่ 1 จะต้องตรวจสอบชุดแข่งขันของท้ังสองทีม ถ้าชุดแข่งขันไม่เป็นไปตาม กตกิ าขอ้ 4.3 จะตอ้ งใหม้ กี ารเปลย่ี น ชดุ แขง่ ขนั จะตอ้ งเหมอื นกนั ทง้ั ทมี และเสอ้ื ตอ้ งใสไ่ วใ้ นกางเกง ตลอดเวลา หรืออย่างน้อยต้องแต่งกายสุภาพก่อนเร่ิมการแข่งขันหรือในแต่ละเซต แถบเคร่ืองหมาย หวั หนา้ ทมี จะต้องติดแน่นใต้หมายเลขบริเวณหน้าอกตลอดเวลาการแข่งขัน และสามารถมองเห็นได้ อย่างชัดเจน ทั้งน้ผี ตู้ ัดสินจะตอ้ งตรวจสอบกอ่ นเร่มิ การแขง่ ขัน 6. ถ้าทั้งสองทีมใช้ชุดแข่งขันที่มีสีเหมือนกัน ทีมที่มีช่ือแรกในก�ำหนดการแข่งขัน (ตามล�ำดบั การจดั ) รวมท้งั ในใบบันทกึ (กอ่ นการเสี่ยง) จะตอ้ งเปน็ ผูเ้ ปล่ียนชดุ แข่งขัน 7. เครอื่ งแตง่ กายส�ำหรบั เจา้ หนา้ ทที่ มี ใหร้ วมถงึ ชดุ วอรม์ และเสอ้ื ยดื หรอื เสอื้ นอกพรอ้ ม เสอ้ื เชติ้ คอปก และเนกไท เจา้ หนา้ ทที่ มี ทอ่ี ยบู่ นมา้ นง่ั (ตามทไ่ี ดม้ กี ารรบั รองจากการประชมุ สมั ภาษณท์ มี ) จะต้องใช้เครอื่ งแตง่ กายอย่างหนึง่ ทงั้ ทมี ดงั นี้ 7.1 ทกุ คนใชช้ ุดวอร์มและเสอ้ื ยืดที่มีสแี ละแบบเดยี วกนั หรอื 7.2 ทกุ คนใชช้ ดุ เสอื้ นอก เสอ้ื คอปก ผกู เนกไท (ส�ำหรบั ชาย) กางเกงขายาวทมี่ สี แี ละ แบบเดียวกัน ยกเว้นผู้ฝึกท่อี าจใช้ชุดวอร์มและเส้อื ยดื ค่มู อื ผู้ตดั สินกฬี าวอลเลยบ์ ล 41

ในความหมายนใ้ี หห้ มายถงึ ถา้ ผฝู้ กึ สอนถอดเสอื้ นอกหรอื เสอื้ วอรม์ ออก เจา้ หนา้ ทท่ี มี ทกุ คน จะตอ้ งถอดเสอ้ื นอก และเสอื้ วอรม์ ออกดว้ ยเชน่ กนั ทนั ที ทง้ั นี้ เพอ่ื ใหม้ ชี ดุ ทเ่ี หมอื นกนั ทกุ คน เฉพาะ เจา้ หนา้ ทท่ี ี่ใสช่ ุดวอร์มเทา่ น้ันทจ่ี ะไดร้ ับอนุญาตใหล้ งไปในสนามเล่นขณะท่ีมกี ารอบอุ่นร่างกาย กติกาขอ้ 5 ผู้น�ำของทีม (Team Leaders) 1. ผตู้ ดั สนิ ท่ี 1 จะตอ้ งสามารถแยกวา่ หวั หนา้ ทมี ในสนาม และผฝู้ กึ สอนเทา่ นนั้ ทส่ี ามารถ เข้าเกย่ี วข้องในระหว่างการแข่งขัน ผ้ตู ดั สนิ จะตอ้ งทราบว่าใครคอื หวั หน้าทีมในสนามตลอดเวลา 2. ในขณะแข่งขัน ผู้ตัดสินที่ 2 จะต้องคอยตรวจสอบว่าผู้เล่นส�ำรองได้น่ังอยู่บนม้าน่ัง หรอื อยใู่ นเขตอบอนุ่ รา่ งกาย ผเู้ ลน่ ทอี่ ยใู่ นเขตอบอนุ่ รา่ งกายจะไมส่ ามารถใชล้ กู บอลในขณะก�ำลงั แขง่ ขนั แต่ละเซต ผู้เลน่ ทยี่ งั อยบู่ นม้านง่ั หรืออยู่ในเขตอบอุน่ ร่างกายไมม่ สี ิทธ์ิทกั ท้วงหรอื โต้แย้งค�ำตัดสิน ของผูต้ ดั สนิ การแสดงพฤติกรรมเช่นนจ้ี ะตอ้ งถกู ผู้ตัดสินท่ี 1 พิจารณาลงโทษ 3. ในกรณที หี่ วั หนา้ ทมี ในสนามขอค�ำอธบิ ายในการน�ำกตกิ ามาใชใ้ นการตดั สนิ ผตู้ ดั สนิ ที่ 1 จะตอ้ งใหค้ �ำอธบิ าย และถา้ จ�ำเปน็ ผตู้ ดั สนิ จะตอ้ งไมเ่ พยี งแตแ่ สดงสญั ญาณมอื ซำ้� ๆ เทา่ นนั้ แตจ่ ะตอ้ ง ใชภ้ าษาทีใ่ ช้ในการปฏิบตั ิงานของสหพนั ธ์วอลเลยบ์ อลนานาชาติ หรือภาษาอ่นื ๆ ที่ใชเ้ ปน็ ทางการ โดยการพูดสรุปใช้ลักษณะทางเทคนิคของกติกาการแข่งขัน หัวหน้าทีมในสนามมีสิทธิ์เพียงขอ ค�ำอธิบายหรือการตคี วามตามกตกิ าโดยผ้ตู ดั สินซ่งึ เปน็ การขอในนามของทมี (ดังนนั้ ถา้ หัวหน้าทีม ที่ถกู เปลยี่ นตัวออกและอยูท่ ่มี า้ นั่งหรือในเขตอบอนุ่ รา่ งกายยอ่ มไม่มีสทิ ธิ์น้ัน) 4. ผู้ฝึกสอนไม่มีสิทธิ์ในการขออนุญาตใดๆ จากคณะกรรมการตัดสิน นอกจากการ ขอหยุดการเล่น (ได้แก่ การขอเวลานอก และการขอเปล่ียนตัว) แต่ถ้าป้ายคะแนนไม่มีการแสดง จ�ำนวนการขออนญุ าตหยดุ การเลน่ ไว้ หรอื ไมม่ คี ะแนน หรอื คะแนนไมช่ ดั เจน ผฝู้ กึ สอนสามารถซกั ถาม กับผู้บันทกึ ได้ในขณะทีล่ กู ตาย กตกิ าขอ้ 6 การไดค้ ะแนนการชนะในแตล่ ะเซต และการชนะในแตล่ ะนดั (To Score a point, to win a set and the match) ในการแขง่ ขนั ใชร้ ะบบการไดค้ ะแนนทกุ ครงั้ เมอ่ื มกี ารหยดุ การเลน่ ลกู (Rally point system) ถา้ ทมี ถกู ปรบั เปน็ แพห้ รอื ไมพ่ รอ้ มในการแขง่ ขนั ผบู้ นั ทกึ จะตอ้ งบนั ทกึ รายละเอยี ดตา่ งๆ ใหส้ มบรู ณ์ ตามทร่ี ะบุไว้ในกตกิ า (กติกาข้อ 6.4) กติกาข้อ 7 โครงสรา้ งของการแขง่ ขนั (Structure of play) 1. ผู้ตัดสินท่ี 2 และผู้บันทึกจะต้องตรวจสอบใบส่งต�ำแหน่งก่อนท่ีผู้บันทึกจะได้บันทึก ล�ำดบั ขอ้ มูลลงในใบบันทึก โดยจะต้องตรวจสอบให้หมายเลขของผู้เลน่ ในใบบนั ทกึ ตรงกบั ในใบสง่ ต�ำแหนง่ หากไมต่ รงกนั จะตอ้ งไมร่ บั ใบสง่ ต�ำแหนง่ นน้ั และผตู้ ดั สนิ ที่ 2 จะตอ้ งขอใบสง่ ต�ำแหนง่ จาก ผฝู้ กึ สอนใหม่ 42 คู่มือผู้ตัดสินกีฬาวอลเลยบ์ ล

2. เม่ือส้ินสุดในแต่ละเซตผู้ตัดสินที่ 2 จะต้องขอใบส่งต�ำแหน่งของเซตต่อไปจาก ผฝู้ กึ สอนทนั ที ทงั้ นเ้ี พอ่ื เปน็ การหลกี เลยี่ งไมใ่ หเ้ กดิ การลา่ ชา้ ในการเปลยี่ นแดนชว่ ง 3 นาที ถา้ ผฝู้ กึ สอน ไม่ได้เตรียมเขียนใบส่งต�ำแหน่งให้เรียบร้อย และท�ำให้เกิดการล่าช้าต่อการแข่งขันผู้ตัดสินท่ี 1 จะต้องลงโทษถว่ งเวลาตอ่ ทีมนั้นทันทกี อ่ นเรม่ิ ตน้ ในเซตนนั้ 3. ถ้ามีการผิดต�ำแหน่งเกิดข้ึน หลังจากผู้ตัดสินได้ให้สัญญาณมือการท�ำผิดต�ำแหน่งแล้ว ผู้ตัดสินควรจะระบุผู้เล่นสองคนนั้นให้ชัดเจน ถ้าหัวหน้าทีมขอทราบรายละเอียดที่มากกว่าน้ัน ในการผดิ ต�ำแหนง่ ผตู้ ดั สนิ ที่ 2 ควรหยิบใบสง่ ต�ำแหนง่ จากกระเป๋าและแสดงใหห้ วั หนา้ ทมี ได้ทราบวา่ ผเู้ ลน่ คนใดเปน็ ผรู้ ว่ มกระท�ำผิดต�ำแหนง่ 4. ผู้ตัดสินที่ 1 ควรถามหัวหน้าทีมทั้งสองทีมก่อนการเสี่ยง (ท้ังสองทีมประสงค์ท่ีจะ อบอุ่นรา่ งกายพร้อมกนั หรอื ไม่) กตกิ าข้อ 8 รปู แบบต่างๆ ของการเล่น (State of play) 1. เป็นความจ�ำเป็นอย่างมากที่จะต้องเข้าใจค�ำว่า “โดยสมบูรณ์” ในประโยคท่ีว่า ส่วนของลกู บอลไดส้ มั ผสั พน้ื นอกเส้นเขตสนามโดยสมบรู ณ์ 2. ลวดสลงิ ขึงตาข่ายทอี่ ยนู่ อกระยะความยาว 9.50 หรือ 10.00 เมตรนี้ ไมถ่ อื วา่ เป็น สว่ นของตาขา่ ย ในทนี่ ใี้ หร้ วมถงึ เสาขงึ ตาขา่ ย และลวดสลงิ ทงั้ สองดา้ นดว้ ย ดงั นน้ั ถา้ ลกู บอลไดถ้ กู สว่ น ท่ีอยู่นอกตาข่าย ซ่ึงอยู่นอกแถบข้างทัง้ สองขา้ ง (9 เมตร) ใหถ้ อื วา่ เปน็ การถกู ส่ิงกดี ขวางภายนอก และผู้ตัดสินทั้งสองคนจะต้องเป่านกหวีดใหส้ ัญญาณเป็น “ลูกออก” กติกาข้อ 9 การเล่นลกู บอล (Playing the ball) 1. การกดี ขวางการเลน่ ลกู บอลโดยผกู้ �ำกบั เสน้ ผตู้ ดั สนิ ท่ี 2 หรอื ผฝู้ กึ สอนทอี่ ยใู่ นเขตรอบสนาม 1.1 ถา้ ลูกบอลถกู เจ้าหนา้ ท่หี รือผฝู้ ึกสอนใหถ้ อื เปน็ ลูกออก (ตามกตกิ าขอ้ 8.4.2) 1.2 ถา้ ผู้เล่นอาศยั เจ้าหน้าที่หรือผ้ฝู ึกสอนเพอ่ื อาศยั เลน่ ลกู บอล ถอื วา่ ผู้เล่นกระท�ำผดิ (การถกู ลกู โดยมกี ารช่วยเหลือกตกิ าข้อ 9.1.3) ซงึ่ จะตอ้ งไม่ให้เล่นใหม่ 2. ไดม้ กี ารเนน้ ยำ�้ วา่ เฉพาะความผดิ ทสี่ ามารถมองเหน็ ไดเ้ ทา่ นน้ั ทจี่ ะถกู ท�ำโทษ ผตู้ ดั สนิ ที่ 1 จะตอ้ งพยายามมองสว่ นของรา่ งกายทส่ี มั ผสั กบั ลกู บอล ในการพจิ ารณาตดั สนิ ผตู้ ดั สนิ จะตอ้ งไมใ่ ห้ ลักษณะท่าทางของผู้เล่นท้ังก่อนหรือหลังการเล่นลูกบอลมามีส่วนเกี่ยวข้องกบั การพจิ ารณาตดั สนิ โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ คณะกรรมการฝา่ ยผตู้ ดั สนิ ไดเ้ นน้ ยำ�้ วา่ ผตู้ ดั สนิ ตอ้ งอนญุ าตให้นักกีฬาเล่นลูกมือบน ดว้ ยนวิ้ มือ หรือการเล่นลักษณะอ่ืนๆ ไดต้ ามกตกิ าการแขง่ ขนั คูม่ อื ผตู้ ัดสินกฬี าวอลเลย์บ ล 43